Tu Hoc Khau Cam

You might also like

Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 56
Nguy6éh dinh Nghia Soin thee LE foment TU’ HOC KHAU CAM PHUONG PHAP HOA TAU esp Amen: Wy co, 10-12 VA 16 KHOANG CHIA POLYPHONIAS-KHAU CAM HA Nguyéh dinh Nghia Le 5 Knau cd (ai chuyéh —) 1a mét nhac cu cd mhung ludi ga bang kim loai (dé tao am thaah) ghép tri mét doan ga da khoét nhidu 18 va dide bao bec 2 bén agoai them mot lp kim loai nifa. Nadi ta cd dlde mét sé dm-thanh bing phudng cach théi ra, mot 8 dm-thanh khde bang cach hit hoi vao. - Tién mét cay khau-cdin (harmonica diatonique) ching tachi cé dude nhing am-thanh tudny-déng wi Am-giai-trvdng, vi dy trdédag hdp cay kén difge ghi G cung dé wing (DO majeur) 6 nghla fa tae c& nhiing note (m-thanh) (cong cay kén a6, gém nhiing am-thanh trong am-giai d6-trvng (gamme de DO maj Néu cay kén ghi FA trvdng (FA tring) thi nnifhg note trong cay k@n dé gdin ahJne’note trong Am-giai PA tifong Mia tu dude khdc & phan agoai cha néi cdy wn. cam, bidt hidu cho ta biet cay kén do & cung ndo (téng no) vi "du: Cla bo D ig RE; E 1a Mz F 13 FA; G 1a SOL: A 12 LA: Bb la SI gidm (Si bémol). Neudi nhge-céng xt-dung nhitu edy kadli-cdm voi ning “ton” khac nhaw, sé difde nbidu si dé d& ng trong, hi tinh tay, hon I ding co mBi mgt cy ken thi khé co thé’ din 2 nhiing khiie ¢6 bi€h-chuyéa va ning dau hoa bac thudng (alteration— bai nhac. ntlies) tron Neudi che aim, néu cé dilde niu cdy vdi ahing ton uhde alan, nhu da ghi‘teén thi sf di€h-tau dude ahing nhac-khic -G-ahié chuyéh-4igu, song tridc khi 1du- di@n dig cén thiét 1a chon Iva theo thi ty; ning c&y n&o cho nhac-khuc nao, hode 0 doan nao trong bai nhac. Ngodi ra Knau-Cém cn co nhi€u loai knac nhau (vi “du loai ECHO), Logi nay cé loai nguléi ta th8 dude c& 2 mat; B mbi mat cé mbt ton khac nhau, Vil du: SOL va DO(G vac) RE va LA(D va A) SIb va FA (Bb va F ) 6 Nit vay co thé théi dude hing chuy€n dm hoke adi ton; bling cdch thbi inn phign i mat tide ra mat sau hofc ngude lai, Hign nay cing co mhidng leai ken Khdu- Cam dide ket hép bling 3, 4 hoke 6 chy mot Iie trén mét cy tric: ngudi xi dung vita thdi via cd the xoay kén ae a6h kei od, Nhu ching ta thay suf titn-hda cla chy Khau-céln hida nay that 12 mt didu khich-lé, Nac di xda kia cay khuctm chi dide vem nhd 1d mt nhac cu a8 chdi. Tuy ahign nhiing kiéu kén théng-thddng, phdi chang 1 cd” mot suf khéo-Iéo va tinh-xdo trong dé; tnfdng hdp Am-vuc 3 bat-dé trong mbt cdy kén PICCOLO nhd be cho ta thay mét su ngac nhién dang ke that, ~ Gia tidn cla mot céy Kha-Céln ret ha; vile voi tui tign agudi ch, i: S8 nguai chdi tham-gia clang dOng-dde thi si thish hanh theo 44 phat triéh céng dude dai-ching hdn. = Ngoai ra dé ted think mot tay khéu-cdin chuyén mén, ta KhOng thé’ khong biél sé qua &m-nhac, Ching tai cd mét Idi nhn ahd vdi ahing ngidi mdi tp 18 nén hoe tp nhihg phan ly thuyét cn ban vO-léng vé am-nhac trong cuén sach nay. Khi ban da c8 ging tip: chdnig nhdng su tiga bo den vdi ban nau chong, ma cOn ch mét sd dén dap ddng ke’ seu ndy, Chang han nhut ban co thé hda-tdu (vii “didngcdm, 1 tay-ban-cdm, 1 phong cain hode mt ban nhac khdu-clim) cilhg dude, Hay kién-nbdn thc hanh va tap ahng Bai tap trong cudn sich nhd b& nay; ban s€ thdy yéu ddi hdn. khi ding in hoi che chin minh bia thank nhing m-thsnh huyéh dieu trong subi nhac, Tac ga. NHUNG CAN BAN SO DANG VE AM-NHAC Seeseereoees Am nhac Im sw lién tuc cha mét sé 4m-thanh khac nhau, hop lai tao thanh m@t giai-khic du-duéng. Nhing am thanh dé dude thé hién qua nhiing ky hiu d&c- bi@t dude goi la nét (NOTE) Vi tel va hinh dang cia nhiing Note dé déu dudc bian thé trong cach viet (ghi) Am nhac, — Vi tri cla Note thé hién cho cao a; néi mot cdch khac 18 chi sy cao thp cla am thanh, con’hinh thé chi cho ta biét thdi gian dai ngan, mau cham bao nhiéu . Ngudi ta ding mét ky hiéu lam cn ban dé biét thdi Iddng cua am thanh: Ky hiéu dé goi la Tron (La ronde) ya nhting Note khac do ti Note tron ma tinh ra. Nguoi ta viet nhac trén nam (5) gidng thang theo duong chan trdi va song song voi nhau goi la : Khudng nhac (portée). Nhiing gidng va nhung khe trong khuéng nhac diiéc dé@m, tinh tif didi 1én tren, Vi du: Nhung nbving gidng nay thudng hay bj thiéu, khi ding cho mot vai nhac khi hode giong ca co khoang réng lén hén. Nadi ta b6 the bang cdch ke thém nhting giang nho d tren, hoe ¢ dud: khudng nhac, goi 14 atuing giéng phu (lignes supplemestaizes). Vi du mg Note GBi khi tide ghi trén giong hoac dé: khi @ nhUng khe trong khuéag ohac. Cung trong mét khaong phec, chung Note viet of nhung giéng phia dusi : biéu tdéng cho ahtng am-thanh tram hon 12 nhdng Note nam o gidng phia trén 8 3. KHOA UT HBP con goi 18 KHOA DO, dude 4at ndm 8 gidng: 1.2, 3, va4 Khéa DO % gisng = thif nat (1) Ut me ur FA SOL La si (diing cho ging nif Kim = Soprano) Khéa DO @ giéng pe thu’ hai (2) UT RE MI Fa SOL LA Si (ding cho mét loai kén ngudi Anh oer Anglais) Khda DO ¥ gidng TE a Ga, na ae thit ba (3) dung cho giong nif kim ha (Alto) ho&c cho loai km Saxhorn Khéa DO 8 gidng thir tu’ ¢4) UT St CA sO. FA wr RE £ (ding cho giong nam kim = Ténor) Trong Am-nhac cb 7 ~ Note” dude vidt thee thi ty tir dud Jen trén goi 1a UT hay DO, RE, MI, FA, SOL, LA, SI. Nhiing Nate lu8n tuc nay goi 12 Am-giai thién-nhién (gamme naturelle) hay Ja Nguyén-cung (diatonique) . NHUNG KHOA (Des Clefs) Khoa 1a kj-higu aat nim 8 du KhuOng nhac, a chi’ cho ta bi@t Am-thanh riéng biét, tuéng_trung cho méi Note cla Khuéng nhac ao”. — Méi mgt Note nhac nao nam trén cing mét gisng vSi KHOA aéu dide 14) tén cla KHOA a6 Ngoai ra con cho ta biét : KhSi-diém a@'43t tn, va xdc-dinh ro rang @m-thanh cia tat cd nining Note khéc C6 tat cd ba Joai KHOA 7. KHOA SOL ¢ fide dit nim Y gidng thif hai & da Khuong nhac va cing 18 m@t Khoa thong-dung nhi Vi'du: & Khda Sol-nay trong @m-nhac ding dé’ viét cho nhiing nhac khi cd &m- thanh cao ‘, 2. KHOA FA 9: dude agt nam & gidng thif tw, va dang cho nhifng nhac khi cé giong.train . OL LA St DO RE ul FA sol dy: BANG SO SANH THGI LUGNG cua phing note tuong quan vdi nhau GIA TRI C CUA CAC “NOTE” Gia ti thdi gian keo dai hodc ngan cia niin g Note, 46a chiu sw thay @¢i theo hinh dang & dau hodc Y duéi cia Note 46. Cai dudi cua mét Note, co khi duéc dat & trén ho&c & duo cla Hore 46; nghia 1a ti’ Note (hifh dang tron tron a6) ta kéo 1én mét Gudmg, hog ti Note do ta keo xudng mét dung, nguyén gia tri cla nd . Co 7 cach viat dé xde dinh thdi Ivdng cia cde Note nhu sau: thi no vin git’ Tron (La Ronde) Trang P (La Blanche) Den (La Noire) Méc @én gh (La Croche) (La triple crache) Moe bon, e ’ Méc kép (La double croche) Moc ba A ‘La quadruble croche? Khi ta gap_1 sé’ note co thdi licng nhé hén 1 note den lién- tue voi nhau, ngudi ta viét gom lai bang cach: néi 1 gach @ dudi nhung note dé, cé thé hodc 2 hoac 3 gach... tuy theo gia tri cua nhuing note dé la moc dén, moc kep hay moc ba, CAC DAU LANG (Dessilences) Trong *m nhac ching ta cé nhung doan phai ngung khéng phat am (yen lang) é" lay hoi hoac ngung mau hay cham. Nhung ky hiéu dd dude goi ld dau lang, Ching ta cd tat cd 7 dau lang, so- sanh tudng dudng vdi théi gian cia nhing note sau day. 10 Hai khuéng nhac dudi day chi 1 tén, hinh dang va thdi Iuong cua chung. any ling tron Ung wing ling den Ming mdc ddn MBng méc kep ing mie tw . Khi chuing ta gap nhigu trudng canh yén Iéng néi tiép nhau nguoi ta thuong dug nhung daw Jang tron ghep lai thé hién qua nhung con s6 cho nhung trudag canh phai dém. SSS] DAU CHAM (De Point) Dau cham nim & sau mét Note nde co nghia 1a (tdi long) Note dé dugc ting In thém phén nia (13) qia tri; so véi gia tri nguyén thay eda no. Chang han abu Mét tron e@ cham thi cham dé cd gia tri bang Trang Néu dau Cham sau mt Trang thi dd Cham dé co gid tri bang 1 Den; Néu sau 1 Den thf bing 1 méc ddn; Néu sau 1 méc don thi bang L mdc kép vv. Hai khuéng nhac sau day ta so sdnh Vi da Khi,mét Note of 2 chim, thi chémm thi hai co gid tri bling phan nila cia chém thi nat. Nhu vay thi“ Ch&m d6i? do cé gid tei bang % (ba phan tu gid tri nguyén thuy cua nd). NHIP DIEU (de to Mesure) Nhip digu ding dé’ dinh rd m@t s6 4m thanh (Note) cd thoi gian dude chia ra nhiéu phan bang nhau . Nhip diéu thiéng digc chi dinh ro rang O du mgt ban nhac; bang mét ky hiéu, hay nhfng con sO dude at sau khoa. Khugng nhac con digc chia ra 1am nhiéi phan nho do nhitng Gudng ké thang dung, phan r nhd dé goi 1a tniéng canh : _ Nhdng triéng canh dé co khoang thoi gian bang nhau, co nghia 14 nhifag Note, nhiing d&u lang nam trong mét tring canh nay aén trdéng canh kia trong m6t bai nhac, @8u dudc chia ra mét khoang thei ligng bang nhau . vi’ du: Nndag Note, ahing dau lang tong khuéng nhac dui day, néu tinh ra thi mi tniéng canh 4€u co mot khoang théi gian bang nhau : z ( & Tad cann ) Ky higu viet 8 au mét bai nhac, ding re chi cho ta tat : Nhing trddng canh trong bai nhac dude chia ra ¢ 2 thi; 3 thi; 4 thi, Trung canh chia ra lam 2 THI: the’ hign qua mét trong nhting 16i viét sau aay : 2, 2, 6, 6 2C 7 3 4 8 Teng anh efi ra lam 3 THI; the” hién qua mét trong nhtih g 16i viet sau day 3, 3. 9, BES va Triéng cann $4 THI ; C4 Dé phan biét mot’ cach -6 rang, mhilig khodng thdi gian phan chia {rong m@t triféng canh: Ngvéi ta ding su‘chuyén déng cia ban tay dé thé’ hién, duge gi [a> Banh nhip, hay g6 nhip : (deux temps). Thi thu'nhar bing — Trong nhiing triéng canh c6 2 Thi | t cach ha tay xuéng va thi thu’ 2 | dia tay lén & ‘ “ 3 — Trvéng canh véi hip d:8u 3 Thi Re (Trois temps) St — Thi thi abat biog cach pe tay xodne fae — Thi thy hai dua tay qoe phar Thi thu be duis ty Hn 1 — Tridng canh vd: ahip di@u 4 Thi 4 (quatre temps) { = Thi thd abt che os oe vate a ’ chan thay trong nhiing nhip diéu gém co Sau cing chung ta nhthg Thi monh va nnung Thi nhe. 1. Nhip diéu trong truong canh 2 thi ¥ Tai thi’ nhat 1& thi manh 2. Nhip diéu trong tadéng canh 3 thi, chico thi thi 1 1a thi manh 3. Nhip digu 4 thi :) Thi thf 1 va thi’ 31a thi manh . — Ngvai ta goi cnudi BA hay LIEN BA (triolet) mt sd‘ do” note hdp lai nhau, va it nhat phai co 2 ote co gid tri ngangnhanu (thdi Ivéng bang nhau) V& dudc danh dau bang con sd'3. SSSI Hai note lién ba hép Iai vdi nhau duge ddah dau bing. con s6'6 goi la “lién sdu” (Sixains ). 13 DAU HOA (Signes \ltératif) Dav THANG = Déu GIAM b Dau BINH 4 Dau THANG ding dé chi su tang 1én nifa téng (': ton) cla Note di theo lin voi_nd . Deu GIAM ding d@ chi su giam xuéng nila tng (!:ton) cla Note di theo lién vdi no . Dau BINH : Khi ta gép mét Note co dau Thang hodic Giam ma ta muda xca nhiing dau dé di, dé’ tc note dé lai ot trang thai binh thudng thi ngudi ta ding dav Binh dé thay vao vi tricia nhiing dau 46, Tom lai dai binh ding a@ chi’ sw tra lai gid tri nguyén thoy cha Note dé. Déu THANG BGI Heme X Khi gap dau nay ding tride note n&o co nghia 1a note do. A Ps tang lén th€m mét tong (ton), Dau GiAMeé1 ob b Cé nghia 1 ha note do xudng mét tong (Lton) — Tat cd nhifng Day hée ndy du co hiéu qua cho tat ca nhiing note di theo lién vdi no. Trung hdép chung nim bat thvdng, thi ching chi co gia trj 8 trong tridng-canh do thdi. Nhung dau hoa higu Thang hoc Gidm dé duge dat theo Ligh sau khéa trén déti cla bai nhac, No co céng dyng bao cho ta diét tat cd nhung note nam trén gidng cua dau héa dé, d@u phai chiu anh- huéng cla no; did bat- 46 tr€n ho&c dudi. No chi duge hoy bd khi ndo gap mét vai doan cé dau bfah bat thidng. Ngoai ra D&G Hoa Thang dat & dau bai _nhac ding dé chi- dinh bai nhac do “ton gi. Cdch thtic cli tqo nhiing dau hoa Thang: — Buide dat theo ti khoang dim (ngi tinh) nay dén khoang nam khde tith tif dudi 1én; va ty khoang bén (tw trinh quatre) nay gén khodng bén khac tinh ti trén xudng. Dau Thing 460 tien dude viet + gieng FA, c&n cu ti do ta tinh tiép cho nhing dé thang sau V| TRI NHUNG DAU HOA THANG Khoa Sol Khoa Fa . Nhifng déu hee GIAM cia mot “ton” ditde dat tinh theo ti trinh (quatre) tif dudi In va nga trinh (quinte) tif tren xu6éng. Day héa Gidm dau tien ause viet Ww g ong SI. @ NHUNG AM THANH HAY THE THUC XUAN va Al can dude m8t céch thong dung hen la : TRUONG va THU (Majeur ot Mineur) Trong am-giai-truéng thién-nhi8n, cé nhing t6ng (ton: Am) va nifa téng (iiton _bdn dm) g6m trong nhiing Note UT hay DO, RE Mi, FA, SOL, LA, SI. Khoang céch dé tién ti’ DO dain RE dude tinh ra cach nhau 1 ton; tiép theo note RE d&a MI vam cach nhau 1 ton; tl’ Mi dén FA thi chi’ co nifa ton (i4ton > ban Am) tit FA dén SOL mot ton; SOL d@n LA mot ton; LA dén SI mét ton va sau ciing, ti&p theo bang cach ta lap lai note DO & Bat d% Am (octave) thiv hai . Nhu vay ti SI déh DO (bét 46) khong cdch dude tinh ra cdch nhau nifa ton (1 ton) . AM GIAl “DO” TRUONG THIEN-NHIEN . Vi' du : Khoa Sol chit don ahi tein tam orth ed tri ng trith tye trihh oam dm phe a6 Sm (Tonique) ve aii . Khéa Fa = Se mot ton mbt ton nila ton “mat ton, mbt ton mBt ten nda ton 15 Tat ca nhdng Aamegiai, trong thé thik xudn (mode majeur) d& jude sép thee nguyén-tdc thi-ty cla nd, co nghia Ia tif: 2 ton , % ton , 3ton , ton Trong thé thie Al con goi 18 4m giai THU: Vi tricia ban am ( ton) d&u tién dudc d8i & giva 4m bac thit 2 va thit 3; Am bac tad 6 va thif 7 luén luén dude tang cao 1én nila ton (!. ton) mét c4ch bat Wong: va khi di xu@ng (ha) dudc hdi phyc Iai; ndi mot cdch kh&c la 4m giai thi néu dude s&p tW note cao di déin xudhg note th&p, thi thang & bac thf 6 v& thif 7 dudc tra lai nguyén Note nhd du hoa binh = os te = | Ur CTg RR REX Mira Pag SOL sotg La Lag aout Au GIALLA THU (gamme en LA mineur) KHOA FA. lton, +:ten lton 1 ten 1 ton 1 ton ‘2 ton M8i mét ton TRUGNG déu co lién hé vdi mot — ton THU va agude Iai véi nhau. Hai ton dé dir duéc xéc dinh & adi KHOA v6} mét sw ddu THANG héa GIAM . Ghi chu : Khéng cé dau hoa nao o dir khoa, thi cau nhac do 3 DO TRUONG hode LA THU la “ton” tudng-phan cia no. Tat ca nhiing “ton” khac dude xde dinh co rang do bdi mét s6 dau Thang ho&e déu Gidm dat 6 dau khéa | V6i 1 thang thi 18 SOL Trigng hay 18) MI Thi Voi 2 thang thi 1a RE Trigng hay 18ST Thi? Voi 3 thing thi 1a LA Trung hay 12 FA Thit Voi 4 thng thi 18 = MI Trugng = hay 1&8. DO Thif Voi 5S thang thi la SI Truong hay 18 SOL Thif Voi 6 thang t FA Truéng hay 12 RE Thi Voi 7 thang thi la DO ‘Truéng hay 18 LA Thi Dé tim hi@l dé 1d tong (ton) gi trong mét bai mhac: ching ta hay quan sat trong nhung ton co fhung diese (dau hoa thang) thi cha trong lic no cing dude dar di lien ciing. 16 o'trén dau thang cndi Wi du: véi (1) # diese voi (hai) 2 diese véi 7 diese Diu da én lic na Da 1G cusi cuhg day & khe 6 giong Fa thi 6 rrén Do nht vay trén Do tué la Ke l@ Sol niw vay ts Vay vdi 2 diese ta cd ton Sel Majeur Re Majeur. : Trong nhing ~ ton” (Trot) co ddu how bémol ygiam) thi: CHU AM TRUGNG luc néo cting 14 Note dudc dat & true bemol chot ~ Co mOt diéi ching ta phai ghi ahd 18 voi mét bémo! (giam) lun lugn adm @ gidng SI * Ton” cd dinh cila no 18 FA majeur . - Ngoai ra “Note” chot k@t thuc mdr b&i nhac 1a note gi thi bai nhac o “Ton” do . 7 Ghi chu : Néw muon tim met “Ton” THU ew Iéy “Ton” TRUONG tinh xuéng khoang ba , Vi'dy : 1 diése 1a Sol majeur thi ton - thi" 18 Mi mineur, tc la tii Sol xuéng Mi 12 khoang Ba . - 2diése ia RE majeur thi ton “Thu” 1a SI mineur Neudi ta goi am giai DI cHUYEN (do chi diatonique cha Phap dich ra) 18 4m-giai thi€n-nhién ma chung ta da biét qua: do dé hug téng (Ton . dm) vi niia tong (2 ton > ban am) 1a - DO, RE. MI. FA. SOL. LA, SI. AM. GIAI. DL DONG THUONG (gamme chromatique oscondante) Khoa Fa a ee AM GIAI DI DONG HA (gamme chromatique descendante) Khoa Sol & SSS) UT Sl Sy Lk bay BOL SOLD PA Mot YOOT Khoa Fa == = = SSF] DAU TAT. (des Abrévietions) Ta cé thé ding mat note nhac, ho&e mét ky hi€u cé gia tei tudng didag dé" thay thé cho nhi€u note theo mét Iéi viet rit Ngo&i ra con c6 nhiing ky hiéu dé’chi’ su 1dp di 1p lai cia mét tr canh . on. wi du: note thidng Khi ta gap net $6 KEP theo duéng thang ding xuyén qua khuong nhac : Co nghia dé chi *y tu” cla cau nhac dé d@ dudc cham dit, trong mét doan ciia bai nhac, hodc dé két thic . — Trong tridng hop net $6 KEP do co nhiing cham : Lite dude dat & trai, lic & phai co nghia 1a chung ta phai tdu trd lai mét Jan nila, nhing cau nhac dm trong pham vi cua 2 dau $8 Kép, cé ahting dau Cham dé : eo == Nhiing Note co dau Luyén (coulee) hay Ngon Luyén (liee) ding dé’chi sy lién-tuc cla 4m-thanh . NHUNG NOTE CO DAU LUYEN HAY NGON LuYEN wii + = Nhiing Note co diu Nhn hode Giét (piquee) va Note Fach (detachee) diing dé chi si’ nhan manh hay tach rdi Am-thanh . NHUNG NOTE GIAT H Se peed SS) ee ot ei v A Li Dau mién ohip © co thé’ dé’ trén mot Note, hay tré dau lang ding dé chi sii ding lai co chu dinh; Néu 6 trén mat note, co nghia 14 ban muén ngan dai note dé bao nhiéu tiy y . NHIP DIEU hoge D6 TET THAI (Mouvement (Nuance) Negwdi ta ding chi? LA TINH dui day dé chi cung dd cha mau hay cham cia mt bai nhac = LARGO. . -chaém, thong tha, trang nghiém ET 8 TEL Sys ale edebadete a4 cham, khoan ADAGIO... thong tha, ch&m rai MAESTOSO......... chm va nghiém, uy trang ALLEGRO... cece eee eee vui hoat PRESTO... 20.0... gt mau WIVACE ry Se te nhanh, hoat PRESTISSIMO " ». rat mau, r&t nhanh. ANDANTE . ++. cham, uu nha ANDANTINO.... héi mau hén Andante MODERATO. . ohip vila khéng mau khéng cham ALLEGRETTO.......... choi cham lai mét ti hoi chdm hon Allegro Dé bidu 16 sie thai va tinh cam, phd diéh trong mét bai nhac nyudi ta ding nhdng dinh-han (chi hodc ky hiéu ciéng) sau day ; Piono hay P (¢m dém), Pianissimo hay PP (that @m), Dolce hay Del (@m diu), Forte hay ff (manh), Fortissima hay ff (that manh) Mezzo ferte hay mf (bét manh), Rellentande hay Rall (cham dan), Accelercnde {maui dah), Atempe (bat dau cé nhip), Crescendo hay === am cho 4m thanh to ddan), Decrescenda hay ~~ m jd am-thanh = ahé dah), Tacet (im lang), Ad libitum hay ad.lib (0 hn), Solo (m6! minh), Tutti (tat ca), Al segno hay oan nhac cing cé df hiéu *héi dau” nay), Da cope hay O.€ (Mp jai ti’ khdi dau cia bai nhac). (a) y mau 20 Loai KHAU CAM cé 20 khoang chia d6i Kiéu Khau-Cam nay rat thong dung; hinh dang chung disc ché tao thanh duong ngay hoc thanh duwdng hinh cung. M&i mét khoang chia trong sO 20 khoang chia trong cay ken lai duidc chia nho ra lam 2 ngan mho theo 16 hinh vuong. Moi huyét vuong nho do d@u co ludi ga phat 4m bén trong : 1 Idi ga & huyét vuéng dudi; va mét lddi ga o huyét vu6ng trén. —Ban hay théi hdi ra, vao nhiing note co ddnh dau thap nho ( ) 6 trén; va ban hit héi vao, & mkifng note co mot gach ngang nho ( ) &trén, DO Mi SOL DO MI sOL DO MI SOL DO Lee 3 Peary rary Lust a& + +|- +|—-|+/-|+ =|+ +|— +\|—|+|-|+ 213 11 | 15 |16 }17 |18 }49 |2 RE = SOL” SI RE | FA) LA: SI RE: FACS LA SSS tf BAT DO TRAM BAT D6 TRUNG BAT 06 CAO 21 Ghi chu 101 sép xép vi tri cla nhungNOTE trongcay kén 1, BAT 96 TRAM ; Trong bat-dé nay thi€u note; nd khéng co note FA va note LA, Ngusc,lai nguéi ta co dén 2 note SOL; dugc thdi bang 2 cach khac nhau : 1) bang cach hit hdi vao @ khoang chia thu 4 2/ bang cach théi hdi ra & khoang chia thi 5 2. BAT BG TRUNG BINH - Trong bat 46 nay dude di note. Nhung note DO cao lai dat ine note SI; trong khi dm-thanh cia nhiing note trong mot Bat do thiféng(theo chiéu di 1én)thi SI ph&i dude dat ¥ trudc di mdi aén DO. (vi'du: d&y bat-d@ thudng Do, Re,. Mi, Fa, Sol, La, Si, Do) 3. BAT-B6 CAO: Trong Bat dé nay khdng cd note SI cao, hdn nila note MI lai d&t trvéc note RE; SOL tride FA va DO teudc LA. Nhin vao a@u tién, chang ta thay thiéu su can bang gida ba bat. trong cfy ken; di®u 46 cd thé lam cho ngudi méi tap chm thay ngd-ngang. Song ngudi tap sé quen di rat mau vdi Ii sap xép vi tri ddc-biét cda nhiing note trong cay kén nay. Léi sap xép nay giip cho nguéi tap, co the trinh tau dudc dé dang, khi gap nhing hai thanh hoan toan (accord parfait), nhing hai that at (accord de 7% ) va hai cdu at (accord de 9% de domi- nante) va nhlng dao hai ho’ tudng (arpeges respectifs) trong bai nhac. ‘Voi loi sap xép tinh xo cila nhung note nay, con lam cho nguéi chéi cé thé via théi béi via co phan dém ( accompagner ) trong mot vai cau nhac . NHUNG KIEU KEN KHAC NHAU Nndag kiéu ken khac nhau, thiféng thay déi cach cau tao rat 1én ; nbd nhiing LA cid day co nghia mot miéng kim loai méng lon cé chiéu dai bang hinh dung cay ken; trén do co nhiéu Wwéi ga dé 22 phat 4m) va nhing note lién tuc diiéc sap xép thay ddi, tu” kiéu ken nay cho dén kiéu kén khac Mac di nhd vay, vi tri ahng note trong cay khau cam (di- chuyén) hau nhd ludn luén duéc cau tao giéng nhau . Cach lam loai khau cam (di chuyén) dudc ap dung trong mot hay hai hé thong sau day : 1. CHI MOT “LA* CHO MGI NOTE. Truéng hop cla cay kén PICCOLO va cia L'ORCHESTRE I (theo phuong phap RICHTER) . 2. HAL “LA* CHOMGI NOTE : Trong «ung hop nay hai LA d6 khong co nhdng am-thanh déng thanh hodn toan. No chi cho ta mOt loai Am-thanh “rung rung” (vibrato) ta co thé phan-téch 4m-thanh d6 nhu tiéng rung cha cay vi- cam chang han . Ngo&i ra ngudi ta cing diing cach edu tao th nay dé’ co nhing hoai-dm (accord) cho cay dan phong-c3m (accordéon) va tao cho nd cé mét 4m vang nhv cay Musette ( mot thi’ kén haubois 3 cdc viing qué auéc Phap) . , Trong mot vai leai nhac khi, ahu cdy Quan-cém chang han 2 LA cia m6i note déu co m-thanh & bat-dé cach mhau, Hodc cay Ha-long-cdin : hai LA cia m6i note cé 4m thanh cach nhau hai bat- 6.4m (mot thi kén bo Kim thuoc loai Saxhorn) . CACH CAM KEN Hay cam ngang theo difong chan trdéi. Gita ngon cai va ngon tré cila ban tay teai (xem hinh 2). Trong khi cém vi tri cla 2 ngon than trong, dung dé’ gay kho khan cho midi minh, kin vae cac khoang chia cla cay kén. Vi tei td nhién cda ban tay (hay xem hinh 6) SEs ‘i tri cila ban tay trai, luc ndo cing gid mguyén nha vay nhang ban tay phai co thé’ thay déi chut dinh, do hai sac thai dac- biét ctia cay kén ld: TIENG RUNG va tiéng UA-UA . 1, TIENG RUNG. Gém co am thanh duc va trong, thay phien phat @m lién tuc voi nhau va mau . Bé tao am thanh duc cila kén ; hai ban tay bit kin lai 6 phia sau cia khodng chia tran doan kén ma ta thoi (xem hinh 3), DE tao tiéng trong : do nhing ngon tay mat, tach i 6 phan trén; hai ban tay van dinh lieh voi nhau é’phan dudi td ngon cai (xem hinh 4) 2. TIENG UA-UA . Cach thie cila no ngiiée Iai véi TIENG RUNG. Dé phat am am thanh trong : nguéi ta tach réi 2 long ban tay ra, véi cil dong nhe nhang 6 c6 tay; trong khi mhing ngon tay cla hai ban tay van dinh lién ydi nhau (xem hinh S va 6) . Am thank duc Am thanh trong LOt KHUYEN HUU ICH. _ . Hay san soc vd gid cho cay Khau cam cia ban luce nao cing dude sach sé u méi lan thei, hdy cam cay kén 8't @ long ban tay trai, dé’ cho no vang hét auéc m trong cay ken Khi ban cat vao hop: nhé hay mé’nap ra hoac mo 1ép vai bao bén ngeai, dé nhuing piot niéc com dong ben trong cay kén cé the boc hoi dé“dang vd mau kho . mat vd ve ve xudng eng co thé co 6 phia CACH THUC THO! Phuléng phap gian di nhat, cho ngudi mdi tapco mot ¥ niém dau tién x "Ban chu méi lai theo kiéu nh mot ngudi dang huyt gio” Tuc la méi cia ban, he mé chi via du cho v tri cla 2 * khodag chia doi" teén cay kén dilng dé ban théi hoi ra howe iit vao (co nghia khodng 4 ngan ahd ). Thoi nh@ thé ndy am thanh thi@u sot rat nhiéu va méi chu ban mau moi lam . Phdéng phap thdi nh the nay, thidng thuong « note dan di (xem trang 25). ing d@ tach nh 7 a Hi) moi tren 7 o Khoang chia . (167 théi) am ae shoang chia thi 7 [| (10 thoi) eorRey ms , mdi dadi Trong theo hinh nay chung ta co note DO bang cach thoi ra va note RE thi hit hdi vao . Catch thuc théi dung nhat dé ap dung cho tat ch cac loai cam, theo phuéng cach sau day khau Ha: O doi moi mot cach vda phai, trong pham vi ma mdi ban ce thé théi duge 4 khoang chia mét luc (tic 14 8 ngan ahd trong cay kén) 1uéi dé kin 2 khodng chia bén trai; héi thdi sé ra - La hay va 6 2 khoang chia cén lai . Hinh & ~~~ mdi duei Theo hinh 8 6 trén day thi khodng chia 5 va 6 dude day kin do dau ludi cia ta, va khong khi xuyén qua dé dang 6 khoang chia 7 va 8 s€ tao cho ta co nhuig am thanh : — M6t note DO bag cach théi hdi ra, va — M6t note RE bang cach hit hdi Vao . Chju kho tép dét mot chut. ban sé thay théi dung vai phidng cach nay; va ban sé quen thuéc vai cach d&t mdi va di chuyén trén 10 vi tri khac nhau cia cay & tri thd ahat ; hoi (khéug khi) sé xuyéa qua ahdag khoang aivall. Vi tei thd 2; héi (khGng khi) sé xuy€n qua nhing khoang chia It va IV i thd 3: hdi (khong khi) sé xuyén qua nhung khoang chia V va VI v.v. Vi Ca tiép tc thé ndy ta sé di chuyén hét 10 vi tri nha vay 1a ta da théi di sé am thanh higu cach théi nhd thé ndo rai . ken; va ta 20 khoang chia tren ‘Wawa WTE Tig ia a a ict ed i ga ‘wag a i iy TN NATE ie a wT hg Tta ta in ea : ‘oa sly w a Wane NOTE Me hg a a bn (rie! . \ \ ne BAI TAP vd LONG Hay tp théi 4 18n cho mdi doan cd dd 1p lai va nhé tap that cham (théi ti ti’ cho dung) . 2 oa NHUNG SIEM BKC BieT cdy KHAU-CAM DI-CHUYEN théi duée Ching ta da bit't tiémg RUNG (vibrato) va tithg UA-UA (xem trang 19), Ngo&i ra con cé mbt sé’ ting khac nffa, a6” gidp cho ngudi chai di€h t2 tm-tw mét cdch rbng ri hdn, dé 1d : Téch Note; Rung ludi; Rung 8 cudng hong; nhing note a6i; nhidng hAi-am va bai nhac vdi nhuing phan aém , 1. TACH NOTE: (xem trang 2U hinh 7) Trong mbi cai ddnh 1W8i ta doc chif “to” (du Ide dang thé hdi ra hodc hit hai vao) Mét vai Khalsc4i-gia chuy&n mbn, ngudi ta ding cdch tach note $i cho nhing doan nhac mf (bing céch doc nhing vin tili- ‘li-tili trong khi thi) va nbGag note teh be trong 18a ba hozc ning teldng-canh cé tit-di¢u tam phin (ternaire) (bang céch doc ahting vai tiliti-tiliti-titi ti...) 2, RUNG LUGI. Ngwdi ta ding cdch rung Ii at! thay thé’ mét &m.thanh dai ma ngddi ta phn no ra thanh nhiéy note agen, lp oi (ap lai that mau (Vi du : tidng key c&a Am thanh trén giay dén Mandoline dude khay rung vdi midhg médiator bang d6i mdi) . be rung Wi, ngudi ta lim whiBu dng tée that mau, dd cach dua Udi ra vO t€n nhiing khong chia cha cy Kal bay vi'dy mét cau nhac véi 4 trdéng canh eS im-thand nhu sau day 3, RUNG 0 CUGNG HONG. 5 KHI THOE RA : hoi ta rung & trong cB hong s® tao dudc am thanh ma ching ta co thé’so sdnh gidng nhi 4m thanh cia mot ngvdi dang sic miéng (rrr je KHI HIT VA : dm thanh gidng nu tiéng ngay cda mbt ngudi dang ngu. Rung @ chot dau Idi ynguo: 1 g dé! rung nhiing (r) no 31 ctihg tao cho ta mét loai am thanh rung d&c piét cho khdu.caim 4, NHONG NOTE B61 Vi cy khalr clin diatonique (theo hé thOhg Sm-thanh di- chuyén) & ton DO va cé 20 khodng chia; nguéi ta ca thé’ co : 1, MOT NHE TRINH (intervalle de seconde = khodng cach gida hai thanh) (LA — SI) b&ing cach hit hoi vao il 13 TAM TRINH 6 tam trinh théi ra: Do-Mi Mi-Sul Da-Mi MisSol Do-Mi Mi-Sel va 7 tam trinh hit vdo SobSi SeRe R&Ba IU. 4 TU TRINH 3 tu trinh théi ra 5. NHUNG HAI-AM (Les Accords) Day nhiing Hai a 44 lin thanh m3 chung ta cé thé thie hién trén cay khdo chuyén 6 “ten” DO: 32 ul. 1 HAT AM CHO RE THU IV. MOT HALTHAT-AT (SOL 7) (accord de septieme de dominante) Vv. MOT HALCUU-AT, véi 5 dao hai : (un accord de neuvigme de Dominante, avec 5 renversements) 6. GIAI KHUC VéI PHAN PHU HOA . Dé tao phan phu hoa trong khi dang théi mét bai nhac : Méi ban phi ngam tif 5, 6 hodc 7 khoang chia, déng thdi ding dau Ludi day nhiig khodng chia dé lai (nhd chia khoang chia bén mat, nhing note dé ding ¢@ th8i bai hat). Xong ban gi’ nguyén mi nhit vay (khéng déi vi tri) va ban kéo lui 1udi vao phi trong; — nhung khoang chia ben trai ma ban bit bang du 1udi khi nay, sé tao cho ban nhiing nhip chdi (contre temps) vdi nhifig note khac cia hai am V6i phiiéng cach nay ban sé dudc rat nhiéu loi diém ding vé phuong dién Am-thanh trong nhac; song nhd phai xif dung that can- than thi nhifng hai.am ban diing dé sé didc dim bdo chic ch&n la tudng xling voi bai nhac ma ban chdi BAl TAP I. NHIP DIU “VALSE” . (hay tap di tab lai nhiéu 1&n cho quen thudc) + + wu 4 +e $e + b+ - + +S + 0: + + + + TAP H. NHIP DIEU “BOLERO”. 5 Tt 2 WW 73 95 "7 13.9 HH AEEEH HH HHH HE tHHHH LH tH HHH \, 7 95 73 35 sAu DOAN KHUC GIA. TRI DUA TREN CAN BAN CUA NHUNG BAI nor TifNG 1. COMPERE GUILLERI (CA KHUC BINH DAN) Allegro ear i A LA CLAIRE FONTAINE 5 © CA RAVE KYA CHa MErmnce) Soy + + aoe 8 8 eo 79 tr +- ou $2 8 ¥ +k 4 ose + la 7 ++ + ot ee te ot I BERCEUSE (SCHUBERT ) es ou 8 9 ® si67 8 - += + + -4+-4+ IV Le Beau Danube Bleu STRAUSS T? di Valse 123 7 6 1 V SWANEE RIVER vere tune ued t eer F-tto te —t tet - + +t son Rn + + +4 pc VI Le Choeur des Chasseurs ( EXTRAIT DU “FREISCHUTZ" DE WEBER .) 5 7 wen ® eB eR T 5 7 KOH Ht e-Fo tHE KH HE Hott He HER-+- - pth 35 be eae Ey Ee Ar oT aon 1315 IT 14 1611 121 + + Ba i pts 12 8 168 1 8 8 HS 6 8 1642 11 10 WI 18 1 we 18 1312 13 1B —~--- ---- +4+-4+ + gi 97 wiews oH > $H44 Sot 8 10 = == J 4 9 7 4 mw 13 on 10 940 1 19 91th 12 19 Oe 8 SL Oh et —+-+-- = = 17 1815 1613 4B Saat +t -+- + FH H+ - HH +t + 20018 19 ITtststr @ wee IO BT 1m BT APR, Bere Pee + Al BA BAI NHAC duoc soan riéng cho 2 kén khau-cadm diatonique hoa voi nhau 1. L'HALLALI (air de chasse) 2. SE CANTO (Cheeur toulousain) 3. ANDANTE GRAZIOSO (Mozart) I LeHALLALI (AIR DE CHASSE) Rai cho Harmonica thi/ hal thél RP LUOHALLALI (AIR DE CHASSE) * Harmonica thi nhat thé 9 a 9 +++ + - + = 2? SE CANTO QUE CANTO ( CHEUR TOULOUSAIN ) Harmonica thu nai Moderato 5 3 7 soa t+ + Ff tt + HF + +o + er rung 1Wéi & doan ny 5 5 + t+ + + ttt oH ot + 2? SE CANTO QUE CANTO (CH@UR TOULOUSAIN ) Harmonica thi’ nhat 116 1g 413. Po | 45 3° ANDANTE GRAZIOSO (EXTRAIT DE LA 9€ SONATE POUR PIANO) tthe MOZART Harmonica thu: 9 98 +--+ + + +- » “1 & 9 1 I 12 141307 o8 7 - t+ + -— + = mt He F- + & = ie 4 * creat t = 3° ANDANTE GRAZIOSO (EXTRAIT DE LA 9* SONATE POUR PIANO) Harmontea {ha Ua thon MOZART 7 87 + - + i? AU BORD DE LA TAMISE vaise 2° MES MAINS suwsa Borteo 3° UNE BOUCLE BLONDE sums 4° FIESTA DEL TABACO sarso Au bord de la Tamise WALSE Guy MAGENTA Moderato HARMONICA DIATONIQUE z rovvenionta, |p ee +> + \ 1 Basse SS et S= = DOmnSOL7 [DO 48 Befois al Code @ « a SS Ee Se eee === r a a a MES MAINS RUMBA - BOLERO Gilbert BECAUD 2e for al Cod @ FA SOL7|FA FAmin [DO LAmin [FA COUPLET soL7 |po LA min soL REZ |soL LAmin |FA. soL7 |po UNE BOUCLE BLONDE RUMBA Jacques DUTAILLY HanMoNicA PIA TUNTQUE. f POLYPHONIA BASSE 53 FIESTA DEL. TABACO BAlao Pia del MORO HARMO Nic. DIATOVIQUE “OLY neil Basse DO taim | soL, REmin SOL7 Tos ww gu NGUYEN VAN TY Nau @¥_nguyén tné’ nhy tnt ban ating cay kan od Hing RE tue I cty Kin od he mdi iD god cy kin tee AAS nugrre’ dang omtangim AB ak meatine te Oe Serta 3 = SSS SS SS a= thimy Re euch thee 56 | 57 Ling trimtifngehitu ngin Nhac dit div di An, New®i di mh mai cung Di qutn het abe chest TOI sly 1) dag sen Gul ding dvr alay phi = # = din nim hing phal dn duytanicp vlocda ie nag . ~ = 3 SSS Se Chau ta tm rs days ve ogo Dan sete min abe Gg su dei Neve 58 Wei din ben ti onghe lai cae xuyén nh chuygn titn a Ts ~ ¥ se J = Cho ta ndng nu lei ca Chitu me khong flan ho hong khéi thitn ding Thuytntrdi ben sing xa ding ch = te Xin hay ling aghe bio loi the chitu ta Nhge chidu eva ching ta edu in ai mbon di Béng 43 3d HNC. YEN 1B,

You might also like