Professional Documents
Culture Documents
Belgisch Voorzitterschap Van de EU - Prioriteiten Van Het VBO: de EU Weer Op Het Spoor Naar Groei Zetten
Belgisch Voorzitterschap Van de EU - Prioriteiten Van Het VBO: de EU Weer Op Het Spoor Naar Groei Zetten
Belgisch Voorzitterschap Van de EU - Prioriteiten Van Het VBO: de EU Weer Op Het Spoor Naar Groei Zetten
WWW.VBO.BE
FOCUS EUROPA
Belgisch voorzitterschap van de EU - Prioriteiten van het VBO
VBO – Europees departement
Bijlage bij Infor VBO – nr. 20 – 3 juni 2010
uit de Griekse tragedie wereldschaal blijven meetellen, dan is een door alle lidstaten gesteund
actieplan absoluut noodzakelijk.
Maar naast deze kortetermijnoplossingen komt het erop aan de les- De prioriteiten van het VBO voor het Belgisch Voorzitterschap van de
sen te trekken uit de Griekse tragedie. De ervaring leert immers dat EU kunnen worden opgedeeld, enerzijds, in vier grote beleidslijnen die
de vertraging die wordt opgelopen bij het invoeren van structurele her- de Unie op middellange termijn moet volgen om haar voortbestaan te
vormingen uiterst duur en pijnlijk kan zijn. Er moet dan ook een echt verzekeren, en anderzijds, in vier meer specifieke prioriteiten.
economisch bestuur van de eurozone komen. Dat moet voorzien in
nieuwe mechanismen die de budgettaire houdbaarheid van de euro-
zone kunnen waarborgen en die het haar mogelijk maken om kracht-
dadiger op te treden in crisistijd. Een zowel op preventief als op
repressief vlak versterkt budgettair pact en het opzetten van een
Europees Monetair Fonds zijn in dit verband onmisbare instrumenten.
Voorts kan de EU niet meer zonder een grondige coördinatie van het
economisch beleid van de lidstaten, rekening houdend met de verre-
gaande onderlinge afhankelijkheid van de Europese economieën. Voor
de landen die met budgettaire moeilijkheden kampen, dringen ver-
reikende hervormingen zich op (overheidsschuld en kosten van de
Staat verminderen, efficiëntie van de Administratie verhogen, vergrij-
zing aanpakken,…), terwijl de lidstaten met een gunstige begrotings-
toestand in zekere mate hun interne vraag moeten verhogen om het
© Blanckaert
brengen.
Het Stabiliteits- en Groeipact blijft een king tussen het beleid van de lidstaten opzetten. De Europese Raad
van zijn kant moet toezien op de feilloze betrokkenheid van elk van
doeltreffend instrument, op voorwaarde de lidstaten. Er moeten sancties bepaald en toegepast worden in
dat het strikt wordt toegepast geval van niet-nakoming van de aangegane verbintenissen.
• De Europese Commissie moet de vergrijzingsstrategie van de lidsta-
ten evalueren.
Er moet een nieuwe structuur voor het bestuur van de eurozone komen • Het Europees budget moet geheroriënteerd worden naar groei en jobs,
om de budgettaire houdbaarheid te waarborgen. Bovendien moet ze vooral door het aandeel van toekomstgerichte uitgaven, bijvoorbeeld
krachtdadiger kunnen optreden in crisistijd, bijvoorbeeld door de voor O&O, te verhogen.
oprichting van een Europees Monetair Fonds. Het Stabiliteits- en
Groeipact blijft een doeltreffend instrument, op voorwaarde dat
het strikt wordt toegepast. Daarom dient het te worden aangevuld
met een toezichtsmechanisme door de Europese Commissie,
zowel op preventief als op repressief vlak. Preventief kan een dia-
loog met de Commissie over de nationale begrotingen, nog vóór
ze worden goedgekeurd, een doeltreffend instrument zijn. Op
repressief vlak zijn een adequate ‘reporting’ en betrouwbare sta-
tistieken over de overheidsfinanciën een must. In dit verband zou
Eurostat best belast worden met de audit van de rekeningen van
de lidstaten. Bovendien moeten sancties worden opgelegd inge-
val de aangegane verbintenissen niet worden nagekomen. Ten
slotte zal de Eurogroep er moeten op toezien dat elk van zijn leden
werk maakt van hervormingen en van structurele besparingen om
Het vertrouwen in de euro is van vitaal belang zowel voor ondernemingen als
de overheidstekorten op drastische wijze aan te pakken. voor consumenten
2. Versterkte coördinatie van het economisch beleid De overgang naar een duurzame, meer op innovatie en interconnectie
De recente beroering in de eurozone heeft de noodzaak aan het licht gerichte economie, zal slechts mogelijk zijn als Europa een industrië-
gebracht om, naast de budgettaire stabiliteit, ook de coördinatie van le basis ontwikkelt die solide, gediversifieerd en competitief is. Een effi-
het economisch beleid in Europa te versterken. Er moet inderdaad op ciënt beleid op het gebied van O&O en innovatie moet daarbij een
deze twee fronten worden gewerkt om Europa weer op het spoor naar belangrijke rol spelen. Dit is trouwens één van de kerninitiatieven
groei te zetten. Om – zoals Herman Van Rompuy, Voorzitter van de Euro- (flagships) van de Strategie 2020. In oktober 2010 zal men het 7de
pese Raad, enkele maanden geleden stelde – de ‘European way of life’ kaderprogramma voor Onderzoek en Ontwikkeling voor het eerst evalu-
betaalbaar te houden, is een jaarlijkse economische groei van minstens eren. Voor het VBO is het essentieel dat men hierbij nog meer focust
2% noodzakelijk. op de grote economische uitdagingen en het verwerven van marktlei-
Hiertoe is een Europese groeistrategie nodig die snel vruchten afwerpt. derschap in nieuwe technologieën, onder meer inzake ‘cleantech’.
De Lissabonstrategie heeft gefaald. Zo Europa zijn laatste kans wil grij- Het volstaat echter niet de investeringen in O&O op te voeren. Zonder
pen om zich te positioneren op de wereldkaart, dringt een nieuwe aan- samenwerking tussen universiteiten en ondernemingen, zonder stan-
pak zich op. De nieuwe ‘EU 2020-strategie’ wordt kortelings op daardisering, zonder sterk beleid inzake openbare aanbestedingen, zon-
Europees niveau definitief goedgekeurd. Haar doelstellingen zijn ambi- der constante aandacht voor de vermarkting van innovaties en zonder
effectieve bescherming van de intellectuele-eigendomsrechten, zal de grensoverschrijdende stromen van werknemers (Limosasysteem in
concurrentiestrijd met de opkomende economieën een verloren zaak zijn. België) veralgemeend en uniform wordt op Europees vlak. Hierdoor zou-
den betere controles mogelijk worden en zou het risico van frauduleuze
wereldkaart is de voorbije twee decennia grondig hertekend. Op een cru- Ondertussen moet de Europese Unie haar ‘energie- en klimaatpakket’
ciaal moment van de Conferentie sloot de VS een akkoord met China, concretiseren. Talrijke deadlines vallen net vóór of tijdens het Belgisch
India, Brazilië en Zuid-Afrika, met uitsluiting van de EU. Dat zou voor EU-Voorzitterschap (2). Het VBO vraagt dat hier steeds rekening wordt
de Europeanen een ernstige waarschuwing moeten zijn: de eerste ambi- gehouden met het concurrentievermogen van de Europese bedrijven.
tie van landen zoals de Verenigde Staten en China is marktleider te wor-
den in de groene technologieën. Aspecten zoals emissiereducties of Momenteel wordt de richtlijn betreffende de energieheffing herzien.
financiering blijken voor deze landen minder belangrijk. Tekenend is ook Volgens het VBO moet ervoor gezorgd worden dat elke nieuwe fiscale
dat de Verenigde Staten en China onlangs een akkoord hebben geslo- maatregel strikt milieugerichte doelstellingen nastreeft én dat iedere
ten om samen standaarden te definiëren voor elektrische wagens. Een nieuwe fiscale ontvangst zoveel mogelijk wordt besteed aan het behoud
uitgekiende Europese strategie ter zake zal bepalend zijn voor de job- en de versterking van onze concurrentiekracht. Daarenboven moeten
creatie in deze veelbelovende sector. Tijdens het Belgisch Voorzit- installaties die onder het emissiehandelssysteem (ETS) vallen, uitge-
terschap vindt in Cancun een nieuwe internationale klimaatconferentie sloten worden van het toepassingsgebied van een energieheffing, om
plaats. Een nieuw internationaal akkoord dat een ‘level playing field’ iedere dubbele belasting te vermijden. Ten slotte, komt het erop aan
creëert is meer dan ooit nodig. Europa moet echter zijn strategie aan- een systeem van vrijstellingen te behouden voor ondernemingen die vrij-
passen, mag eenzijdig alvast geen nieuwe engagementen aangaan en willige akkoorden sluiten.
moet bij die gelegenheid met één stem spreken.
Het octrooi van de Europese Unie zou de kwaliteit verhogen van de 2. Europese octrooirechtbank
octrooien die in Europa worden verleend door een gecentraliseerde Het is uiterst belangrijk een jurisdictionele structuur op te zetten die de
onderzoeks- en verleningsprocedure die voor een billijke en onpartijdi- huidige lacunes in de juridische bescherming van uitvindingen weg-
ge behandeling van de octrooiaanvragen kan zorgen. Op die manier zou- werkt. Het VBO vraagt dat op korte termijn een gecentraliseerd, onaf-
den de eenvormigheid en de kwaliteit van de octrooien gegarandeerd hankelijk en onpartijdig gerecht wordt opgericht om rechtsvorderingen
worden. Overigens zou de nieuwe verordening de kosten voor de afgif- inzake namaak te behandelen en de vragen met betrekking tot de ongel-
te van een octrooi voor het hele Europese grondgebied aanzienlijk ver- digheid inzake het octrooi van de Europese Unie te beslechten. De tekort-
minderen. Het VBO eist dan ook een spoedige goedkeuring van het komingen van het huidige, louter nationale systeem voor de regeling van
ontwerp van octrooi van de Europese Unie. geschillen met betrekking tot Europese octrooien en tot de toekomstige
Onderstreept moet worden dat een Europees octrooi ongeveer 11 keer octrooien van de Europese Unie moeten namelijk dringend verholpen wor-
duurder is dan een Amerikaans octrooi en 13 keer duurder dan een den, in het bijzonder de problematiek van de talrijke procedures, de hoge
Japans octrooi vanwege de vertaalkosten die ongeveer 25% van de kost- kosten en de onzekerheid die eruit voortvloeien. Dankzij de invoering van
prijs van een octrooi vertegenwoordigen. één gerecht zouden de Europese ondernemingen aanzienlijk kunnen
Ook vraagt het VBO dat het taalgedeelte, dat niet langer deel uitmaakt besparen en op een grotere rechtszekerheid kunnen rekenen.
van het voorstel voor een verordening betreffende het octrooi van de
Europese Unie, zou worden gekoppeld aan de goedkeuring ervan.
Hoewel eraan wordt gedacht om – naar het voorbeeld van wat geldt voor
Class action: het Amerikaans
het Europees octrooi – het octrooi van de Europese Unie te laten indie- model is geen optie!
nen in één van de drie talen van het Europees Octrooibureau, dat zijn
het Engels, het Frans of het Duits, is het VBO vragende partij voor één De debatten rond de groepsvordering zijn aan de orde, in het bijzonder
taal, met name het Engels. over consumentenbescherming en kartelrecht. Dit ondanks de ontspo- >>
>> ringen waartoe de groepsvordering in de Verenigde Staten heeft geleid. moet elke vordering voor ‘diffuse schade’ (4) worden verboden en dringt >
De class action heeft immers tal van Amerikaanse ondernemingen tot een ‘opt-in’-formule (5) zich op, om niet in aanvaring te komen met het
het faillissement geleid. Met uitzondering van de advocaten komt nie- Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.
mand als overwinnaar uit dit soort procedure, waarbij de Amerikaanse
consumenten al te vaak genoegen moeten nemen met een belachelijk
lage schadevergoeding. Wat de voorstanders van dit soort procedure ook
Schone technologie wordt één van
mogen beweren, Europa is niet beschut tegen dergelijke uitwassen: ‘suc- de belangrijkste industrieën in
cess fees’ en ‘punitive damages’ hebben immers al hun intrede gedaan
in de Europese Unie.
de wereld: Europa mag deze trein
niet missen!
Voorrang moet gegeven worden aan De cleantechmarkt is in volle groei; tegen 2020 wordt dit één van de
de effectieve toepassing van de be- grootste industrieën in de wereld. Er is een echte groene race tussen
de wereldeconomieën ingezet. Europa blijft op dit ogenblik weliswaar
staande wetgeving, aan de informatie koploper met 40% van het wereldmarktaandeel van de export van groe-
van de consument en aan ADR ne technologie, maar andere landen, zoals Amerika en China, voeren
hun investeringen in deze sector op.
Consumentengeschillen moeten – net als In 2009 rangschikte China zich eerste wat inves-
alle andere geschillen – een passende teringen in en financiering van schone energie
oplossing krijgen. Hierbij het Ameri- betreft met 21% van de 162 miljard USD die over
kaans model nabootsen kan echter geen de hele wereld werden geïnvesteerd. In het vierde
optie zijn voor Europa. Volgens het VBO kwartaal van 2009 was China goed voor een markt-
moet voorrang gegeven worden aan de aandeel van 50% in de sector zonne-energie, tegen
effectieve toepassing van de bestaande 3% drie jaar geleden. Op het gebied van wind-
wetgeving, aan de informatie van de energie heeft China zijn windmolencapaciteit ver-
consument en aan de stimulering van dubbeld van 12.100 MW in 2008 tot 25.100 MW
alternatieve wijzen van geschillenrege- in 2009.
ling (ADR). Deze laatste hebben het
voordeel dat ze een voor alle partijen Europa kan zich absoluut niet veroorloven deze
aanvaardbare oplossing aanreiken. Een kans te missen. Om in koers te blijven, moet het
recente studie, in opdracht van het DG een industriebeleid inzake cleantech ontwikkelen
Sanco (Directoraat-Generaal Gezond- dat de maatregelen onderzoekt die nodig zijn om de
heid en Bescherming Consumenten), Europese cleantechoplossingen over de hele wereld
staat overigens zeer positief tegenover te stimuleren.
dit type van geschillenregeling (3). Daartoe formuleert het VBO vijf aanbevelingen:
• De Europese budgetten voor O&O moeten beter
Collectieve rechtsvorderingen invoeren De EU moet een industrieel beleid ontwikkelen gestructureerd worden en moeten specifiek wor-
voor schade ten gevolge van inbreuken op het gebied van cleantech. den besteed aan die domeinen waarin Europa
op het kartelrecht is eveneens uit den een leiderspositie heeft.
boze. Dit zou een radicale ommekeer van het mededingingsbeleid bete- • Europa moet een geïntegreerde risicokapitaalmarkt opzetten om de
kenen ten opzichte van de huidige rechtspraktijk in de lidstaten. Hier- toegang tot de gespecialiseerde financiering van de innovatie te
door zou de handhaving van de mededingingsregels, die thans door de bevorderen. Denkwerk over groen ondernemerschap in Europa zou
Overheid gegarandeerd wordt, doorgeschoven worden naar privé-enti- kunnen uitmonden in een plan om nieuwe initiatieven van de bedrij-
teiten (bijvoorbeeld consumentenorganisaties), zoals dat het geval is in ven te stimuleren.
de Verenigde Staten. • Europa moet een SWOT-analyse (6) maken van zijn positie inzake de
normalisatie van de cleantechs. Die resultaten zouden een inspira-
Het VBO is specifiek gekant tegen de invoering van een systeem dat toe- tiebron moeten zijn voor een actieprogramma dat samen met de
passelijk zou zijn, onafhankelijk van een inbreuk die voorafgaandelijk privésector en de Europese instanties die
is vastgesteld door een rechtbank of door een mededingingsautoriteit. betrokken zijn bij de normalisatie,
wordt afgesproken.
Mocht de Europese wetgever ondanks alles toch voor een groepsvor- • De Europese diplomatieke dienst
dering kiezen, vraagt het VBO dat een aantal voorwaarden worden na- die zal worden opgericht op initia-
geleefd. Zo moet het ‘loser pays’-principe volop spelen. De mogelijkheid tief van de Hoge Vertegenwoordiger
om ‘punitive damages’ te eisen, moet worden uitgesloten en elk ‘con- van de Unie voor het gemeenschap-
tingency fee’-systeem voor advocaten moet worden verboden. Boven- pelijk buitenlands en veiligheidsbeleid,
dien moet Europa uniforme voorwaarden vaststellen om de toegang van Catherine Ashton, zal ook aandacht moe-
consumentenorganisaties tot de rechtbank te regelen. Daarenboven ten schenken aan de aspecten van het >>
(2) Het betreft o.m. de regels over de organisatie van de veilingen van emissierechten
Met de elektronische factuur zouden (30/06/2010), een verslag over de energie-intensieve bedrijfstakken waarvan is vast-
gesteld dat ‘carbon leakage’ een significante risicofactor vormt (30/06/2010), de
de Belgische ondernemingen meer hoeveelheid te veilen emissierechten (31/12/2010) en het toegestane aantal JI/CDM-
flexibiliteitsmechanismen (31/12/2010).
dan 3,5 miljard euro besparen (3) DG Sanco, Study on the use of Alternative Dispute Resolution in the EU, Final
Report, Civic Consulting, 16/10/2009
(http://ec.europa.eu/consumers/redress_cons/adr_study.pdf).
Vastgesteld moet worden dat de markt van de elektronische betalingen nog (4) Het begrip ’diffuse schade’ of ‘préjudice diffus’ beoogt de gevallen waarin het bedrag
van de schade die elke consument individueel heeft opgelopen dermate gering is dat
veel te wensen overlaat in de praktijk. Die van de elektronische factura-
individuele vergoeding niet gerechtvaardigd is (bv. de taximaatschappij die haar klan-
tie is nog steeds versnipperd door de nationale grenzen. De ontwikke- ten onterecht extra doet betalen). In dat geval komt het vonnis dat wordt geveld naar
ling van een interoperabel Europees kader voor elektronische facturatie aanleiding van een groepsvordering (procedure die onder meer in Québec toegestaan
is) niet ten goede aan de individuele consumenten die benadeeld werden (bv. veroor-
moet dan ook worden voortgezet. Het komt er ook vooral op aan te zor- deling van de taximaatschappij tot het gedurende een bepaalde periode gratis vervoe-
gen voor een goede omzetting van de btw-richtlijn die de gelijke behan- ren van klanten…).
deling van elektronische en papieren facturen waarborgt. (5) Opt-in veronderstelt een uitdrukkelijke wilsuiting van de slachtoffers (bv. door een for-
mulier in te vullen) om zich bij een groepsvordering aan te sluiten. Een slachtoffer dat
buiten een groepsvordering is gebleven die uitmondt in een ongunstige beslissing,
De overstap naar het elektronisch opstellen, versturen, ontvangen, ver- dreigt echter zijn rechten in het gedrang te zien komen door een procedure waarbij
werken, betalen en archiveren van facturen zou voor de Europese onder- het geen partij was, wat strijdig is met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de
Rechten van de Mens.
nemingen een kostenbesparing kunnen betekenen van meer dan 240
miljard euro (voor België gaat het over 3,5 miljard euro). (6) SWOT: Strengths Weaknesses Opportunities Threats.