Register at Barayti NG Wika Sa Iba

You might also like

Download as doc, pdf, or txt
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 12

Register at Barayti ng Wika sa Iba't Ibang Sitwasyon

MGA SITWASYONG PANGWIKA SA PILIPINAS

Layunin
Pagkatapos ng araling ito, dapat na natutukoy mo ang mga barayti ng wika.

Ano-ano ang barayti ng wika?

Alamin ang sagot sa araling ito!

Pag-aralan Natin!
Register at Barayti ng Wika sa Ibat ibang Sitwasyon
Ang sosyolingguwistika ay sangay ng pag-aaral ng wika na naglalarawan kung paano
naaapektuhan ng lipunan ang wika, at ng wika ang lipunan. Kinikilala ng larangang ito
na may baryasyon ang wika, at ang tawag sa nagresultang wika mula sa pagbabago
aybarayti. Tingnan ang diagram sa ibaba.

Mala-Permanente o Constant na Barayti ng Wika


Ayon kay J.C. Catford, pantas sa pagsusuri ng pagsasaling-wika, tumutukoy ito sa
wikang hindi basta-basta nagbabago kahit ano pa man ang sitwasyon. May tatlong uri
ito:

Pansamantala o Transient na Barayti ng Wika


Tumutukoy ito sa wikang nagpapabago-bago o pinapalitan ng tagapagsalita dala ng
pagbabago sa kagyat na sitwasyon.

Mga Paalala

Ang mga pagbabagong nagaganap sa wika ay isang palatandaan lamang ng


pagiging buhay ng wika.
Ang wika ay sumasalamin sa katangian, katayuan, at personalidad ng isang tao.

Mahahalagang Kaalaman

May dalawang pangunahing uri ng barayti ng wikaang malapermanente atpansamantala.


Ang dayalekto, idyolek, pidgin, at creole ay bahagi ng mala-permanenteng
barayti ng wika.

Ang register at sosyolek ay bahagi ng pansamantalang barayti ng wika.

Register at Barayti ng Wika sa Iba't Ibang Larangan


MGA SITWASYONG PANGWIKA SA PILIPINAS

Layunin
Pagkatapos ng araling ito, dapat na:

natutukoy mo ang ibat ibang rehistro at barayti ng wika ng ibat ibang larangan;
at
natatalakay mo ang dahilan ng pagkakaroon ng ibat ibang rehistro at barayti ng
wika.
Bakit mayroong ibat ibang rehistro at barayti ng wika ang ibat ibang larangan?

Alamin ang sagot sa araling ito!

Rehistro at Barayti ng Wika sa Iba't Ibang Larangan


Ang isang lugar ay may diyalekto, ang isang pangkat sa lipunan ay may sosyolek, at
ang indibidwal ay may idyolek, may espesyal naman na barayti ng wika ang ibat ibang
larangan. Ang barayting ito ay tinatawag na rehistro. Mahalaga ang rehistro ng wika
para sa pagkakaunawaan ng mga taong nabibilang sa larangan kahit na ibat iba ang
lugar at lipunang kanilang pinanggalingan.
Halimbawa:

Ipinakikita sa mga halimbawa kung paano nagkakaiba ng kahulugan ang isang salita batay sa
ibat ibang larangan.

Mga Salitang Tangi sa Isang Larangan


Marami ring pagkakataon na ang salitang ginagamit sa isang larangan ay walang
kahulugan sa iba.

Halimbawa:

Pananaw sa Rehistro ng Wika Bilang Barayti


Ang rehistro ng wika ay mga tanging salita o pahayag para sa isang larangan.
Natatangi ang pagpapakahulugan sa salita kumpara sa kahulugan nito sa labas
ng larangan.
May barayti ng wika na nagbubuklod sa bawat pangkat ng lipunan.
Halimbawa:

Teorya ng Akomodasyon
Ang teorya ng akomodasyon ay binuo ni Howard Giles, isang propesor sa
komunikasyon; ayon sa teorya, sa tuwing ang tao ay nakikipag-usap ay inaayos nila ang
kanilang pagsasalita -- ang kanilang tinig, at ang kanilang gawi upang umayon o maiba
sa iba. Ang teoryang ito ay mayroong dalawang uri:
Linguistic convergence

Panggagaya sa wikang gamit ng pangkat na kinabibilangan

Halimbawa:

Linguistic divergence

Pag-iiba ng wikang gamit (maaaring sa speech pattern) upang matangi sa ibang tao o
pangkat

Halimbawa:

Mga Paalala

Laging tandaang nararapat bigyang kahulugan ang anumang pahayag o salita


batay sa konteskto nito.
Maaari mong pag-aralan ang rehistro ng wika sa larangang ninanais mong
kabilangan sa hinaharap. Alamin mo ang impormasyon mula sa larangang iyong
pipiliin gaya ng mga terminong binibigyan nila ng ibang kahulugan kumpara sa
kahulugan nito sa ibang larangan.

Mahahalagang Kaalaman

Sinasalamin ng ibat ibang rehistro ng wika ang pagkakaiba-iba ng mga larangan.

May ibat ibang pananaw ukol sa pag-unawa sa rehistro at barayti ng wika.


Gayunpaman, sa huli, binibigyang diin na ang anumang pahayag ay dapat
unawain at bigyang-kahulugan ayon sa konstekstong pinanggagalingan nito.

Ang Social Media sa Pagsusuri at Pagsulat ng mga Teksto


MGA SITWASYONG PANGWIKA SA PILIPINAS

Layunin
Pagkatapos ng araling ito, dapat na nauunawaan at nasusuri mo ang wika ng social
media.

Ano ang wika ng social media?


Paano nakaaapekto sa pagsulat ng teksto ang wika ng social media?

Alamin ang mga sagot sa araling ito!

Ang Social Media sa Pagsusuri at Pagsulat ng mga Teksto


Ang social media ay isa sa pinakasikat na pamamaraan ng pakikipag-ugnayan sa
kasalukuyan. Malaking bahagdan ng populasyon ng Pilipinas mula sa ibat ibang edad
at estado ng buhay ang gumagamit nito. Katunayan, ilang beses ng tinawag
bilangsocial media capital ng mundo ang bansa. Nagiging usapin na rin ang epekto ng
wika nito sa iba pang uri ng pakikipagtalastasan.
Wika ng Media
Wikang Filipino ang ginagamit ng mga pangunahing uri ng media sa kasalukuyan ngunit
naiiba ang klase ng Filipino o Ingles sa midyum na ito.

Wika ng Social Media


Ayon kina Andreas Kaplan at Michael Haentein, ang social media ay isang aplikasyong
birtuwal, na siyang nagbibigay daan upang makagawa at makapagpalitan ng mensahe
o impormasyon ang mga indibidwal gamit ang Internet o iba pang kaparehong paraan.
Ang katangian ng ugnayan sa social media ang nagbibigay ng katangian sa wika nito.
Limitado ang Espasyo
Noong hindi pa uso ang unlitext, at nagkakahalaga ng piso ang bawat mensahe,
kailangang pagkasyahin sa loob ng 160 na karakter ang buong mensahe upang hindi
magbayad ng karagdagan. Dahil dito, kailangang paikliin ang mga salita at ang
mismong pangungusap.
Halimbawa:

Mabilis na Takbo ng Pag-uusap


Mabilis ang takbo ng pag-uusap sa social media, lalo na sa chatroom kaya kailangang
maging mabilis ang mga daliri sa pagsasatitik ng mga salita. Dahil dito, nababago ang
estruktura ng mga salita at mismong pangungusap.
Halimbawa:

Kanluranin ang Kultura


Kung hindi Ingles, pinaghalong Ingles at Filipino ang nagiging wika ng social media,
katumbas ito ng conyo na karaniwang ikinakabit sa mga kolehiyala noong 1990's
hanggang 2000's.
Halimbawa:

Ang Social Media at ang Wikang Filipino


Masasabing may kontribusyon din ang paglaganap ng wika ng social media sa pagunlad ng Filipino.

Ang pagpasok sa bokabularyong Filipino ng mga bagong salita ay pagpapatunay na


nakasasabay ang wikang Filipino sa makabagong panahon.

Hindi rin maikakaila ang negatibong epekto ng social media sa wikang Filipino lalo na
sa mga kabataang mas madalas gumamit nito.

Nagagamit ito sa pagsusulat ng pormal na sulatin o sa pormal na usapan kahit hindi


naman dapat

Nakaaapekto ito sa pagbabaybay

Mga Paalala

Ang anumang mensahe o pag-uusap ay may pinanggagalingang konteksto.


Nararapat na lagi itong maging konsiderasyon sa pagsusuri ng anumang teksto.
Malaki ang kinalaman ng estruktura ng teksto sa aktuwal na mensaheng
dinadala nito. Kaya sa pagsusuri, tingnang mabuti ang estruktura bago pa ang
kabuuan ng mensahe.

Mahahalagang Kaalaman

Naiiba ang wika ng social media kaysa sa iba pang uri ng komunikasyon dahil sa
kontekstong pumapalibot dito.
Ang kaibahan ng wika ng social media ay repleksiyon ng kultura ng mga taong
gumagamit nito.

You might also like