I HC QUC GIA TP H CH MINH

TRNG I HC BCH KHOA

TIU LUN MN NG LI CCH MNG

NG CNG SN VIT NAM
TI

PHN TCH QU TRNH NG GII QUYT MI QUAN H

GIA HAI NHIM V CHNG QUC GII PHNG DN
TC V CHNG PHONG KIN GINH DN CH CHO NNG
DN TRONG THI K U TRANH GINH CHNH QUYN
(1930 1945)
GIO VIN HNG DN: O TH BCH HNG
SINH VIN THC HIN: PHAN LONG PHI

61302629

V HUY HONG

61301372

L LNH TON

61304191

PHM NG KIM THOA

61303929

L TH THANH THO

61303707

TH THANH THO

61303699

TP H CH Minh, ngy 13 thng 9 nm 2016

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

MC LC

I.

GIAI ON 1930 1935.....................................................................................2

I.1.

Cng lnh chnh tr u tin ca ng.....................................................2

I.2.

Lun cng chnh tr thng 10-1930..........................................................2

I.3.
i hi ln I (3/1935) i hi i biu ln th nht ca ng hp Ma
Cao (Trung Quc)....................................................................................................3
TIU KT....................................................................................................4
NHN XT..................................................................................................5
II. GIAI ON 1936 1939.....................................................................................5
II.1.

Hon cnh lch s.......................................................................................6

II.2.

Ch trng u tranh i quyn dn sinh, dn ch...............................8

II.3.

Chung quanh vn chnh sch mi thng 10/1936................................9

II.4.

ngha ca phong tro dn ch 1936-1939............................................11

II.5.

Bi hc kinh nghim ca phong tro dn ch 1936-1939......................11

TIU KT..................................................................................................11
NHN XT................................................................................................12

III.

Giai on 1939-1945......................................................................................12

III.1.

Hi ngh ban chp hnh trung ng ng 11/1939...............................12

III.2. Hi ngh ban chp hnh trung ng ng 11/1940.................................13

III.3. Hi ngh ban chp hnh trung ng ng 5/1941...................................14
NHN XT................................................................................................14

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

Sau khi xm lc Vit Nam nm 1858, thc dn Php tin hnh u t vo Vit
Nam kinh doanh ly li, ch ngha t bn pht sinh. Chng ra sc bc lt nhn dn
Vit Nam, thu ngun nhn cng r mt phc v cho qu trnh khai thc thuc a.
Chng t ra loi thu bc lt nh: thu rung t, thu thn, thu ru, thu
mui, thu thuc phin v hng trm loi thu khc Chnh iu lm cho nhn
dn ta ngy cng khn n, mu thun gia nhn dn ta v thc dn Php ngy cng
quyt lit. S bc lt ca thc dn Php lm cho x hi Vit Nam phn ho su sc;
giai cp nng dn chim 90% dn s b bc lt nng n bng th on su cao, thu
nng, t tc, phu phen, tp dch lm vo cnh mt rung t phi i lm cng giai
cp cng nhn ra i sm nhng cng b Php n p. Giai cp t sn b Php chn p
n mc khng ngc u ln c. Gia Php v phong kin Vit Nam c s cu kt
cht ch vi nhau. Php da vo phong kin ly c bc lt nhn dn, phong kin da
vo thc dn Php duy tr a v ca mnh. Nhng hnh thc p bc bc lt d man
tn nhn ca phong kin khng nhng khng xo b m cn b thc dn Php li dng
gy nng n thm. Thc trng Vit Nam lc ny v cng kh khn. Trong x hi Vit
Nam c hai mu thun c bn cn c gii quyt:
1.

Mu thun dn tc ca nhn dn Vit Nam vi quc thc dn Php.

2.

Mu thun giai cp gia qun chng nhn dn vi a ch phong kin.

Gii quyt c hai mu thun trn, chnh l hon thnh cuc cch mng dn
tc-dn ch Vit Nam. Hai nhim v khng phi n khi ng ra i mi xut
hin m n bt u c t khi thc dn Php n sng xm lc Vit Nam, bng
chng l hng lot cc phong tro yu nc n ra v pht trin mnh m. Nhng
cc phong tro y u i n tht bi. Nguyn nhn tht bi l do h cha xc nh
c k th (Phan Bi Chu da vo Nht nh Php, Phan Chu Trinh li ch
trng i mi theo Php). T khng th nhn r c nhim v cn thit. n tn
th k XX nc ta vn trong tnh trng khng hong ng li. Cho n khi Nguyn
i Quc bt u tm ra con ng cu nc, nh qu trnh tm ti, hc hi v kho
cu tnh trng nc ngoi kt hp vi vic phn tch tnh hnh trong nc. Vo ngy
03.02.1930, ti Hng Cng, Trung Quc, Ngi ch tr bui thnh lp ng Cng
sn Vit Nam v ra cng lnh vn tt v sch lc vn tt, trong ngi nu ra
cch mng Vit Nam phi tri qua cc giai on: lm t sn dn quyn cch mng v
th a cch mng i ti x hi cng sn. Nh vy ngi ch ra con ng pht
trin tt yu ca cch mng nc ta l con ng kt hp c lp dn tc v x hi ch
ngha. l cuc cch mng dn tc dn ch nhn dn- mt cuc cch mng ca nhn
dn c nc, do giai cp cng nhn lnh o, da trn c s lin minh cng nng,
nhm mc ch nh quc, phong kin, gii phng dn tc, thc hin ngi ci
c rung, thnh lp nh nc do nhn dn lm ch, to iu kin cho nh nc Vit
Nam khng qua thi k t bn ch ngha tin thng ln x hi ch ngha. Trong ,
tin hnh cuc cch mng dn ch chnh l tin ti nh ui quc thc dn lm

Trang

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

cho nc nh hon ton c lp. cn gii quyt nhim v dn ch l nh phong

kin, em li rung t cho nhn d. l nhim v c bn xuyn sut ca cch mng
Vit Nam nhng khng phi lc nao cng din ra cng mt lc. Tu vo tng thi k,
tng giai on m c s vn dng hp l. Vy hai nhim v c gii quyt nh
th no trong thi k t khi thnh lp ng 1930 n nm 1945.

I.

GIAI ON 1930 1935

I.1.

Cng lnh chnh tr u tin ca ng

Nhim v ca cch mng t sn dn quyn v th a cch mng: trn 3

phng din chnh:
V chnh tr: nh ui quc ch ngha thc dn Php v bn phong
kin, lm cho nc Vit Nam hon ton c lp; dng ra chnh ph cng
nng, t chc ra qun i cng nng.
V kinh t: th tiu ht quc tri, thu ht sn nghip ln ca quc Php,
t bn giao cho chnh ph cng nng; tch thu ht rung t ca quc
lm ca cng v chia cho dn cy ngho; min thu cho dn ngho, thc thi
lut ngy lm 8 gi.
V vn ho, x hi: dn chng c t do t chc; nam n bnh quyn; ph
thng gio dc theo hng cng nng ho.
Nhng nhim v trn y th hin y yu t dn tc v dn ch. Trong
, chng quc, ginh c lp dn tc l nhim v hng u.
V lc lng cch mng:
Cng nhn: ng phi vn ng v thu phc c ng o cng nhn lm
cho giai cp cng nhn lnh o c dn chng.
Nng dn: ng phi thu phc c ng o nng dn, da vng vo nng
dn ngho lnh o h lm cch mng rung t.
ng phi li ko c tiu t sn, tr thc, trung nng i v pha giai cp
v sn, li dng hoc trung lp ph nng, trung, tiu a ch v t sn Vit
Nam.
B phn no ra mt phn cch mng th phi nh v trong khi lin
lc vi cc giai cp phi thn trng, khng i vo con ng tho hip.
Nh vy, lc lng cch mng theo quan im ca Nguyn i Quc l rt
ln.
Phm vi gii quyt vn dn tc: u tin gii quyt vn dn tc trc,
sau mi tin hnh gii quyt mu thun gia phong kin v nng dn.

Trang

Tiu lun

I.2.

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

Lun cng chnh tr thng 10-1930

Nhim v cch mng: Lun cng khng nh nhim v ca cch mng t sn

dn quyn l: nh phong kin, thc hnh cch mng rung t trit v
nh quc ch ngha Php, lm cho ng Dng hon ton c lp. Hai
nhim v ny lun c quan h khng kht vi nhau. trong hai nhim v ny,
lun cng xc nh: "Vn th a l ci ct ca cch mng t sn dn
quyn", l c s lnh o dn cy.
Lc lng cch mng:
Giai cp v sn va l ng lc chnh ca cch mng t sn dn quyn, va
l giai cp lnh o cch mng, dn cy l lc lng ng o nht v l
ng lc mnh ca cch mng.
T sn thng nghip th ng v phe quc v a ch chng li cch
mng, cn t sn cng nghip khi cch mng pht trin cao th h s theo
quc.
Trong giai cp tiu t sn, b phn th cng nghip th c thi do d; tiu
t sn thng gia th khng tn thnh cch mng; tiu t sn tr thc th ch
hng hi chng quc trong thi k u.
Ch c nhng phn t lao kh th nh nhng ngi bn hng rong, th
th cng nh, tr thc tht nghip mi i theo cch mng m thi.
Phm vi gii quyt vn dn tc: Gii phng hon ton cho ng Dng,
khng nh cch mng ng Dng l mt b phn ca cch mng th gii.

I.3. i hi ln I (3/1935) i hi i biu ln th nht ca ng hp

Ma Cao (Trung Quc)
Bi cnh trong nc sau lun cng chnh tr thng 10-1930:
Cao tro cch mng 1930-1931 tp hp c ng o qun chng cng
nng, m nh cao l X vit Ngh - Tnh, thnh lp c chnh quyn ca
dn nhiu lng x. Tuy nhin, thc dn Php thng tay n p v dm
cuc khi ngha ca ta trong b mu, cn b lnh o ca ta ln lt b bt
v tra tn d man trong t.
18-11-1930: mt t chc ra i mang tn Hi phn ng minh ng
Dng, cho php tt c ngi dn yu nc tham gia, khng phn bit t
sn, tiu t sn, tri thc hay nng dn, cng nhn.
1931-1933: Cc x y Bc K, Trung K, Nam K ln lt c lp li,
mt s t chc ng c thnh lp min ni pha Bc.
6 - 1932: Ban lnh o Trung ng cng b Chng trnh hnh ng ca
ng Cng sn ng Dng vi ni dung:
o Th nht: i quyn t do t chc, xut bn, ngn lun, i li trong nc
v ra nc ngoi.
o Th hai: b cc lut hnh c bit i vi ngi bn x, tr t do cho t
chnh tr, b chnh sch n p, gii tn Hi ng hnh.

Trang

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

o Th ba: b thu thn, thu ng c v cc th thu v l khc.

o Th t: b c quyn v ru, thuc phin v mui.
Nhng yu cu chnh tr trc mt cng vi nhng bin php t chc v u
tranh do ng vch ra trong Chng trnh hnh ng nm 1932 ph hp vi
iu kin lch s lc by gi. Nh vy, phong tro cch mng ca qun
chng v h thng t chc ca ng nhanh chng c khi phc.
3-1935: i hi i biu ln nht ca ng hp ti Ma Cao (Trung Quc)
vi s tham gia ca 13 ngi, nh du s khi phc t chc ng.
Ni dung i hi ln I (thng 3-1935):
i hi khng nh v nh gi cao nhng thng li trong vic khi phc h
thng t chc ng.
Vn tha nhn lun cng chnh tr thng 10-1930.
nh gi phong tro cch mng, t chc lnh o cch mng (1932-1935).
Bu Ban chp hnh Trung ng ng do ng ch L Hng Phong lm tng
b th.
i hi ra 3 nhim v c th:
1. Cng c v pht trin ng : lp c s ng ti cc x nghip, nh my,
hm m, ti cc thnh th, kt np thm ng vin u t trong hng ng giai
cp cng nhn, y mnh vic ph bnh v t ph bnh trong ng.
2. y mnh cuc vn ng thu phc qun chng : cc dn tc thiu s, pht
trin hi ph n, thnh lp mt trn dn tc thng nht.
3. M rng tuyn truyn chng quc, chng chin tranh, ng h Lin X,
ng h cch mng Trung Quc

TIU KT
Cng lnh chnh tr u tin ca ng p ng ng yu cu khch quan
ca lch s, ph hp vi nguyn vng c lp t do ca qun chng nhn dn, lm cho
ng nm quyn lnh o duy nht i vi cch mng Vit Nam v pht ng c
mt phong tro cch mng rng ln ngay t u nm 1930. Ch trng tp hp lc
lng trn y phn nh t tng i on kt dn tc, huy ng mi lc lng dn
tc vo cuc u tranh chng quc xm lc, ginh c lp dn tc.
Cng lnh cng xc nh ng trong mi quan h gia 2 nhim v th chng
quc l nhim v hng u v thc hin nhim v nng n th lc lng cch
mng phi ht sc rng m. y l s sng to ln ca Nguyn i Quc xut pht t
s thu hiu yu cu v c im ca mt x hi thuc a- phong kin.
Lun cng chnh tr khng nh li nhiu vn cn bn thuc v chin lc
cch mng m Chnh cng vn tt v Sch lc vn tt nu ra. Lun cng c

Trang

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

th ha mt s vn ca cch mng Vit nam nh phn chin lc v phng php

cch mng. Bn cnh mt thng nht c bn gia Lun cng chnh tr vi Chnh
cng vn tt v Sch lc vn tt c mt khc nhau: Lun cng chnh tr khng nu
ra c mu thun ch yu l mu thun gia dn tc Vit Nam vi quc Php, t
khng t nhim v chng quc ln hng u. Lun cng khng ra c
mt chin lc lin minh dn tc v giai cp rng ri trong cuc u tranh chng
quc xm lc v tay sai.
Nguyn nhn hn ch: Lun cng chnh tr cha tm ra v nm vng nhng
c im ca x hi thuc a, na phong kin Vit Nam l vn c lp dn tc l
trn ht. Do nhn thc gio iu, my mc v vn dn tc v giai cp trong cch
mng thuc a v chu nh hng trc tip khuynh hng t khuynh ca Quc t
Cng sn v mt s ng cng sn khi cha coi trng vn dn tc, qu nhn
mnh nhim v u tranh giai cp.
i hi ln I (3/1935) Tuy pht trin trong vn tp hp lc lng nhng
i hi vn cha tng kt c nhng kinh nghim lnh o u tranh ca ng t
khi thnh lp, c bit cha rt ra c bi hc sau cao tro cch mng 1930-1931.
i hi khng nhy cm vi thi cuc nn chnh sch ca i hi Ma Cao vch ra
khng st vi phong tro cch mng th gii v trong nc lc by gi.
i hi cha khc phc c t tng t khuynh, vn ng trn lp trng
ca Lun cng ph phn Chnh cng, vn coi cng lnh chnh tr u tin l
sai lm chnh tr rt ln v nguy him

NHN XT
Nh vy trong nhng nm u thnh lp n i hi I (3/1935) do nh hng
ca Quc t cng sn v hn ch v tm nhn chin lc ng mc khng t sai
lm. Tuy nhin ng vn ng vng, c s ng v c s chnh tr qun chng vn
tn ti cng nh mi lin h gia ng v qun chng lun lun c duy tr. Tri qua
cuc u tranh sng mi vi k th, ng nhanh chng trng thnh, tch ly c
nhiu kinh nghim u tranh qu bu. i ng cn b, ng vin v qun chng cch
mng c rn luyn v sng lc. Vi bn lnh chnh tr vng vng v ch chin u
kin cng, khng nhng ng khc phc c nhng kh khn trc mt, hn
gn nhanh nhng vt thng, chun b lc lng tt cho cuc u tranh trong giai
on tip theo. ng thi khng nh c s ng n ca cng lnh chnh tr
u tin do Nguyn i Quc son tho.

II.

GIAI ON 1936 1939.

Hu qu trm trng ca cuc khng hong kinh t trong nhng nm 19291933 ca cc nc thuc h thng t bn ch ngha lm cho mu thun ni ti ca

Trang

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

ch ngha t bn thm gay gt v phong tro cch mng ca qun chng dng cao.
Ch ngha phtxt xut hin v thng th mt s ni, nh phtxt Htle c, phtxt
Phrngc Ty Ban Nha, phtxt Mtxlini Italia v phi S quan tr Nht Bn.
y l ch c ti c nn chuyn ch phn ng, tn bo v d man nht. Chng
lin kt vi nhau thnh khi Trc ro tit chun b chin tranh chia li th gii v
tiu dit Lin X thnh tr cch mng th gii nhm y li phong tro cch mng v
sn. Nguy c ch ngha phtxt v chin tranh th gii e do nghim trng nn ha
bnh v an ninh quc t.
Cn trong nc, cuc khng hong kinh t 1929-1933 nh hng n
mi tng lp nhn dn k c t sn, a ch va v nh. Trong khi bn cm quyn
phn ng ng Dng ra sc v vt , bc lt, bp nght quyn t do, dn ch, thi
hnh chnh sch khng b v n p phong tro u tranh ca nhn dn ta. Chnh iu
ny lm cho cc tng lp, giai cp khc nhau trong c nc u cm th thc dn
Php v c nguyn vng u tranh i quyn sng, quyn t do, dn c, dn sinh. H
thng ng v cc c s cch mng qun chng c khi phc. Ngoi ra chnh
phut mt trn Php ban hnh mt s chnh sch dn ch c li cho cc nc thuc a.
y chnh l yu t quan trng quyt nh ch trng u tranh ca cch mng ta.

II.1. Hon cnh lch s

Tnh hnh th gii
-

Nm 1929-1933 cc nc thuc h thng t bn ch ngha xy ra khng

hong kinh t lm cho mu thun ni ti ca ch ngha t bn ngy cng gay
gt v phong tro cch mng ca qun chng dng cao.

Ch ngha pht xt: ch ngha pht xt xut hin v thng th mt s ni, e

da nghim trng nn ha bnh v an ninh quc t, chun b pht ng chin
tranh th gii.

i hi VII Quc t Cng sn hp ti Matxcova (7-1935): Quc t Cng sn c

s chuyn hng ch chin lc l:
+ K th nguy him trc mt ca nhn dn th gii cha phi l ch ngha
quc m l pht xt.
+ Nhim v trc mt ca giai cp cng nhn quc t cha phi l u tranh lt
ch ngha t bn ni chung, m l u tranh chng ch ngha pht xt v
ngn nga chin tranh th gii, ginh dn ch v ho bnh;
+ Ch trng xy dng mt trn nhn dn rng ri tp hp lc lng u
tranh. Thng 5-1936, Mt trn nhn dn Php, gm ng Cng sn, ng X
hi, ng X hi cp tin,... ginh thng li trong cuc tng tuyn c. Chnh
ph ca Mt trn nhn dn ln cm quyn, ban hnh nhiu chnh sch tin b c
li cho thuc a.

Trang

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

+ i vi cc nc thuc a v na thuc a, vn lp Mt trn thng nht

chng quc c tm quan trng c bit.

Tnh hnh trong nc

a. Chnh tr
-

i vi ng Dng, Php c phi on sang iu tra tnh hnh, c Ton quyn

mi, n x t chnh tr,ni rng quyn t do bo ch to thun li cho cch
mng Vit Nam.

C nhiu ng phi chnh tr hot ng: ng cch mng, ng theo xu hng

ci lng, ng phn ng , nhng ng cng sn ng Dng l ng
mnh nht, c t chc cht ch, ch trng r rng.

H thng t chc ca ng v cc c s cch mng ca qun chng c

khi phc

l yu t quan trng quyt nh bc pht trin mi ca phong tro cch mng

nc ta.

b. Kinh t: sau khng hong kinh t th gii, Php tp trung u t, khai thc
thuc a b p s thiu ht cho kinh t Php.
* Nng nghip: t bn Php chim ot rung t, c canh cy la, trng cao
su, ay, gai, bng
* Cng nghip: y mnh khai m. Sn lng ngnh dt, xi mng, ch ct
ru tng. Cc ngnh t pht trin l in, nc, c kh, ng, giy, dim...
* Thng nghip: thc dn c quyn bn thuc phin, ru, mui v xut
nhp khu, thu li nhun rt cao, nhp my mc v hng tiu dng, xut khong
sn v nng sn.
Nhng nm 1936 -1939 l thi k phc hi v pht trin kinh t Vit
Nam nhng kinh t Vit Nam vn lc hu v l thuc kinh t Php.
c. X hi: i sng nhn dn kh khn do chnh sch tng thu ca Php
-

Cng nhn: tht nghip, lng gim.

Nng dn: khng rung cy, chu mc a t cao v bc lt ca a ch,

cng ho

T sn dn tc: t vn, chu thu cao, b t bn Php chn p.

Trang

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

Tiu t sn tr thc: tht nghip, lng thp.

Cc tng lp lao ng khc: chu thu kha nng n, sinh hot t .

i sng a s nhn dn kh khn nn hng hi tham gia u tranh i t do,

cm o di s lnh o ca ng Cng sn ng Dng.

Cc giai cp v tng lp u cm th thc dn, tu bn c quyn Php, c

nguyn vng chung l u tranh i quyn sng, quyn t do, dn ch, cm o,
ha bnh.

II.2. Ch trng u tranh i quyn dn sinh, dn ch

-

Qun trit ngh quyt i hi VII ca Quc t Cng Sn, 7-1936 Hi ngh Ban
chp hnh trung ng ng cng sn ng Dng do L Hng Phong, y vin
ban chp hnh Quc t cng sn ch tr hp ti Thng Hi (Trung Quc).

i hi hp v thng qua ngh quyt nm 1936 m ni dung ca ngh quyt

c vit li trong ti liu Chung quang\h vn chnh sch mi xut bn
vo ngy 30-10-1936

Da trn nhng lun im c bn ca Ngh quyt i hi ln th by Quc t

cng sn, cn c vo tnh hnh c th ca Vit Nam nh ra ng li v
phng php u tranh thch hp a cch mng nc ta tin ln trong tnh
hnh mi, b khuyt nhng thiu st ca i hi I.

Cn c vo din bin tnh hnh th gii, trong nc v ng li ca Quc t

Cng sn, Hi ngh xc nh khng nh:
+Mc tiu cch mng: Vn nht qun lm cch mng t sn dn quyn v th
a cch mng tin ln x hi cng sn. ( Nhng trong hon cnh nc ta
cch mng t sn dn quyn l u tranh i dn sinh, dn ch v ci thin i
sng)
+K th: l bn phn ng thuc a v b l tay sai.
+Nhim v: nh bn quc phn ng thuc a v tay sai ca Php, i
t do, dn ch, cm o, ha bnh; lp Mt trn dn ch ng Dng. (mt trn
nhn dn rng ri)
+Phng php cch mng: Biu tnh, bi cng, u tranh mt cch n ha ch
yu l u tranh chnh tr.
+Hnh thc u tranh: Chuyn t u tranh b mt, bt hp php sang u tranh
cng khai, hp php. Kt hp cht ch gia u tranh b mt, bt hp php vi
u tranh cng khai nhm t c mc tiu ra v che du nhng lc lng
cch mng cn c bo v.

Trang

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

+on kt quc t: ng h mt trn nhn dn Php, ng h chnh ph mt trn

nhn dn Php cng nhau chng li k th chung l bn Pht xt Php v
bn phn ng thuc a ng Dng.
Nhn thc mi ca ng v mi quan h gia nhim v dn tc v dn ch
-

ng nu mt quan im mi: Cuc cch mng dn gii phng khng nht

thit phi kt hp cht vi cuc cch mng rung t. Ngha l, khng th ni
rng: mun nh quc cn phi pht trin cch mng rung t, mun
gii quyt vn rung t th phi nh quc. L thuyt y c ch
khng xc ng

Tc l vi hai nhim v ny khng nht thit phi song song tn ti, m phi
ty hon cnh m t nhim v no ln hng u hoc gii quyt cc nhim v
mt cch lin tip. Phi xc nh c k th no l nguy him nht tp
trung lc lng ca dn tc m nh cho ton thng. Nu nhim v chng
quc l cn kp cho lc hin thi, vn rung t tuy quan trng nhng cha
phi trc tip bt buc, th c th trc ht tp trung nh quc, ri sau
gii quyt vn rung t. Nhng cng c khi vn rung t v phn
lin tip gii quyt, vn ny ph thuc vo vn kia
Ch trng mi ca ng gii quyt ng n mi quan h gia vn d
dn tc v dn ch, xc nh mc tiu trc mt ca cch mng, t ra cc
hnh thc v u tranh linh hot, thch hp hng dn qun chng u tranh
ginh chnh quyn, chun b cho nhng cuc u tranh sau ny. y l nhn
thc mi, ph hp vi tinh thn trong Cng lnh cch mng u tin ca
ng, bc u khc phc hn ch ca Lun cng chnh tr thng 10-1930.

ng nh ta mc tiu c th ca tng thi k cch mng trc mt ph hp

vi nhng din bin tnh hnh mi. ng nhn thc y hn v v tr chin
lc ca cng tc mt trn, c ch trng linh hot tp hp lc lng mt
cch rng ri, li cun mi lc lng, d l tm thi vo cuc u tranh nhm
thc hin mc tiu trc mt. ng li bit li dng mt cch khn kho v
ng lc kh nng u tranh cng khai, hp php v na hp php y mnh
phong tro cch mng ca qun chng, kt hp cht ch cch mng ng
Dng vi cch mng th giii

Nhng quyt nh ca hi ngh phn nh ng bit vn dng ng n,

sng to ng li ca Quc t Cng Sn vo iu kin c th ca dn tc trong
bi cnh lc by gi.

Trang

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

Hn ch ca Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng thng 7-1936

- Cha nu c nhng khu hiu thch hp v dn tc trong lc cn tm gc
khu hiu chin lc nh quc Php ginh c lp dn tc cho cc dn
tc ng Dng. Mt trn thng nht nhn dn phn ng Dng m Hi
ngh thnh lp cha thch ng vi hon cnh c th ca ng Dng thi k
ny. Bi v, yu cu lch s t ra lc ny l cn c mt hnh thc Mt trn rng
ri hn tp hp qun chng u tranh i quyn dn ch, chng chin tranh,
chng phtxt, bo v ho bnh. Cc Hi ngh Trung ng ng sau tip tc
b sung v pht trin thm.

II.3. Chung quanh vn chnh sch mi thng 10/1936

-

Thng 7 1936, Ban Chp hnh Trung ng hp Hi ngh ln th hai ti

Thng Hi. Xut pht t tnh hnh thc t Hi ngh xc nh:

Mc tiu chin lc: khng thay i so vi Hi ngh ln th nht- cch mng

t sn dn quyn phn v in a lp chnh quyn cng nng bng hnh
thc X vit, d b iu kin i ti cch mng x hi ch ngha.

K th trc mt v nguy hi nht l bn phn ng thuc a v b l tay sai

ca chng.

Nhim vu trc mt ca cch mng: chng pht xt, chng chin tranh quc,
chng bn phn ng thuc a v tay sai, i t do, dn ch, cm o v ha
bnh. hc hin c nhim v ny, BCH T quyt nh lp Mt trn nhn
dn phn gm cc giai cp, ng phi cc on th chnh tr v cc tn gio
khc nhau, cc dn tc x ng Dng cng u tranh i nhng quyn dn
ch n s.

V on kt quc t: on kt vi giai cp cng nhn v ng Cng sn Php,

ng h Mt trn Nhn dn Php, ng h Chnh ph Mt trn Nhn dn Php
cng chng k th chung l pht xt v phn ng thuc a ng Dng

V hnh thc t chc v bin php u tranh: Hi ngh ch trng chuyn hnh
thc t chc b mt khng hp php sang hnh thc t chc v u tranh cng
khai, na cng khai, hp php v na hp php. Mc ch m rng quan h ca
ng vi qun chng.

Thng 10- 1936, Trung ng ng c t chc li do ng ch H Huy Tp

lm Tng B th, trong vn kin Chung quanh vn chin sch mi Ban chp
hnh Trung ng cng t ra vn nhn thc li mi quan h gia hai nhim
v dn tc v dn ch, phn v in a trong cch mng ng Dng: cch

10

Trang

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

mng gii phng dn tc khng nht thit phi gn kt cht vi cuc cch mng
in a. Nu pht trin cuc u tranh chia t m ngn tr cuc u tranh
phn th phi chn vn no quan trng hn gii quyt trc. l nhn
thc mi ph hp vi tinh thn Cng lnh cch mng u tin ca ng, bc
u khc phc hn ch ca Lun cng chnh tr thng 10- 1930.
-

S pht trin mnh m ca phong tro qun chng t gia nm 1936 tr i

khng nh s chuyn hng ch o cch mng ng n ca ng. Hi ngh
ln 3 (3-1937), ln th t (9- 1937), tip l Hi ngh ln th nm (3-1938)
i su v cng tc t chc ca ng, quyt nh chuyn mnh hn na v
phng php t chc v hot ng tp hp c ng o qun chng trong
mt trn chng phn ng thuc a, chng pht xt, i t do, cm o, ha
bnh.

Ti hi ngh thng 7-1939 Tng B th Nguyn Vn C cho xut bn tc phm

T ch trch, nhm rt kinh nghim v nhng sai lm, thiu st ca ng vin,
hot ng cng khai trong cuc vn ng tranh c Hi ng qun ht Nam
K (4-1939). Tc phm phn tch nhng vn c bn v xy dng ng,
tng kt kinh nghim cuc vn ng dn ch ca ng, nht l v ng li
xy dng Mt trn dn ch ng Dng. Tc phm khng ch c tc dng ln
trong cuc u tranh khc phc nhng lch lc, sai lm trong cuc vn ng
dn ch, tng cng on kt, thng nht trong ni b ng, m cn l mt vn
kin l lun quan trng v cng tc xy dng ng, vn ng qun chng.

II.4. ngha ca phong tro dn ch 1936-1939

-

L phong tro qun chng rng ln, c t chc, di s lnh o ca ng..

Buc Php phi nhng b mt s yu sch v dn sinh, dn ch.

Qun chng c gic ng v chnh tr, tr thnh lc lng chnh tr hng hu

ca cch mng.

Cn b c tp hp v trng thnh v tch ly bi hc kinh nghim.

L mt cuc tng din tp, chun b cho Tng khi ngha thng Tm sau ny.

II.5. Bi hc kinh nghim ca phong tro dn ch 1936-1939

-

V vic xy dng Mt trn dn tc thng nht.

T chc, lnh o qun chng u tranh cng khai, hp php.

u tranh t tng trong ni b ng v vi cc ng phi phn ng.

ng thy c hn ch trong cng tc mt trn, dn tc

L mt cuc din tp th hai, chun b cho Tng khi ngha thng Tm sau
ny.

11

Trang

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

TIU KT
Di s lnh o ca ng, thi k 1936-1939 phong tro cch mng din ra
si ni, li cun ng o qun chng tham gia, thng qua cao tro cch mng khng
nh ng li nh quc v ngi cy c rung tin ln ch ngha x hi l chnh
xc. Vn dng trong thi k 1936-1939 l chng bn phn ng thuc a, chng pht
xt, chng chin tranh, i quyn dn ch dn sinh, l nhng mc tiu trc mt
ph hp vi tnh hnh so snh lc lng, trnh gic ng v kh nng u tranh ca
qun chng, nhm to iu kin thun li mi tin ln u tranh cho mc tiu lu
di.
Do c ng li ng n, mc tiu st hp, p ng nguyn vng cp thit
ca qun chng nn phong tro u tranh rng khp, si ni trong phm vi c nc.
Trn c s khi lin minh cng-nng vng chc, ng xy dng Mt trn dn
tc thng nht, mt trong nhng nhn t quyt nh thng li ca cuc cch mng.
ng kho lo kt hp cc hnh thc t chc, hnh thc u tranh cng khai
v na cng khai, hp php v bt hp php xy dng lc lng cch mng. Thng
qua thc hin u tranh ng xy dng c i qun chnh tr ng o c gic
ng, c t chc. y l thnh qu ln nht ng c c trong thi k 1936-1939,
ng thi l nhn t, iu kin chun b cho thng li cao tro cch mng 1939-1945.
Cao tro dn ch 1936-1939 thc s l mt cuc cch mng su rng, him c
mt x thuc a, gn kt phong tro cch mng ng Dng vi cuc u tranh
chung chng ch ngha pht xt ca nhn dn th gii.

NHN XT
-

Ch trng mi ca ng gii quyt ng n mi quan h gia vn dn

tc v dn ch, xc nh mc tiu trc mt ca cch mng, t ra cc
hnh thc t chc v u tranh linh hot, thch hp hng dn qun chng u
tranh ginh chnh quyn, chun b cho nhng cuc u tranh sau ny

Cao tro dn ch 1936-1939 l cuc chun b lc lng cho giai on cch

mng 1939-1945. Qua cao tro , ng xy dng c mt i ng cn b
ng o, dy dn trong u tranh, trng thnh v t tng chnh tr v t
chc v tch ly thm nhiu kinh nghim mi:

Nm vng hon cnh c th ca cch mng trong mi thi k xc nh ng

k th v nhim v chnh tr c th trc mt huy ng n mc cao nht lc
lng cch mng v tin b ln trn tuyn u tranh, trit khai thc nhng
ch yu ca k th, tp trung ngn la u tranh nhm ginh thng li ln m

12

Trang

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

so snh lc lng lc cho php, chun b iu kin tin ln ginh nhng

thng li ln hn v sau.

III.

Phn tch chnh xc thi chnh tr ca cc giai cp, cc tng lp nhn dn,
cc ng phi chnh tr, thc hin mt lin minh dn ch rng ri, kt hp ng
n s lin minh bn di vi lin minh bn trn, ly lin minh bn di - lin
minh cng nng lm nn tng, xy dng mt mt trn thng nht rng ri ph
hp vi yu cu ca nhim v chnh tr, phn ha v c lp cao k th.

S dng kho lo cc hnh thc t chc v u tranh, kt hp cng khai vi b

mt, hp php vi khng hp php, kt hp cc mt u tranh kinh t, chnh tr,
vn ha, kt hp u tranh ca qun chng vi u tranh ngh trng, kt hp
tuyn truyn vi t chc u tranh... ginh thng li trong tng cuc u tranh,
trong tng mt trn, tin ln ginh thng li ln nht cho cch mng.

Ch trng ca ng trong thi k 1936-1939 ch c tnh cht sch

lc nhng rt kp thi v ph hp vi tnh hnh mi, to ra cao tro u tranh
si ni. Qua chng t ng ta trng thnh, c kh nng i ph vi mi
tnh hung, a cch mng tin ln khng ngng

GIAI ON 1939-1945
III.1. Hi ngh ban chp hnh trung ng ng 11/1939
Hon cnh din ra hi ngh:
Ngy 1-9-1939, pht xt c tin cng Ba Lan, m mn cuc Chin tranh th gii ln
th hai. ng Dng, thc dn Php ra sc v vt ca ci, tin bc, sc ngi
phc v cho chin tranh. Chng thng tay n p, khng b phong tro cch mng, th
tiu nhng quyn dn ch ti thiu m nhn dn ta ginh c trong nhng nm
1936-1938. Mu thun gia cc dn tc ng Dng vi thc dn Php tr nn gay
gt. Do , trong cc ngy 6, 7, 8-11-1939, Trung ng ng hp B im, Hc
Mn (Gia nh) bn cc ch trng ca ng trong tnh hnh mi, di s ch tr
ca ng ch Nguyn Vn C. Tham d Hi ngh c cc ng ch L Dun, Phan
ng Lu, V Vn Tn...
Nhim v cch mng:
Nhim v chin lc: nh quc v tay sai, ginh hon ton c lp
cho dn tc.
Nhim v c th:
Tm gc khu hiu tch thu rung t ca giai cp a ch; ch ch
trng tch thu rung t ca quc v tay sai.

13

Trang

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

Khng nu khu hiu lp Chnh ph X vit cng nng m ra khu

hiu thnh lp Chnh ph Lin bang Cng ho dn ch ng Dng.
Thnh lp Mt trn thng nht dn tc phn ng Dng thay
cho Mt trn dn ch ng Dng,nhm lin hip cc lc lng dn
ch v tin b, k c cc t chc ci lng, u tranh i dn sinh,
dn ch.
Lc lng cch mng: tp trung ton b lc lng ca dn tc cc nc ng
Dng.
Phm vi gii quyt vn dn tc: trn ton b ng Dng.

III.2. Hi ngh ban chp hnh trung ng ng 11/1940

Hon cnh din ra hi ngh:
Hi ngh hp t ngy 6 n ngy 9-11-1940, trong bi cnh phtxt Nht b chim
ng ng Dng, thc dn Php tng bc nhng b v u hng Nht, nhn dn
Vit Nam chu cnh "mt c hai trng" thng tr ca Php - Nht. Khi ngha Bc Sn
n ra (ngy 27-9-1940), X u Nam K sau nhiu ln tho lun ch trng pht
ng nhn dn v trang khi ngha.
Sau Hi ngh Trung ng thng 11-1939, Tng B th Nguyn Vn C, ng ch L
Dun v mt s ng ch u vin trung ng khc b bt. Cc ng ch cn li cng
ng ch Trng Chinh, Hong Vn Th, Hong Quc Vit (X u Bc K) t chc
li Ban Chp hnh Trung ng ng, ng ch Trng Chinh gi chc quyn Tng B
th ca ng. Hi ngh Trung ng hp ti nh Bng (T Sn, Bc Ninh), c cc
ng ch Trng Chinh, Phan ng Lu, Hong Vn Th, Hong Quc Vit, Trn
ng Ninh,... tham d.
Nhim v cch mng:
Nhim v chin lc: ng lnh o cho cc dn tc b p bc ng
Dng v trang bo ng ginh ly quyn t do c lp.
Nhim v c th: m rng Mt trn phn , la chn nhng ngi hng
hi nht trong cc on th ca Mt trn, t chc cc i t v, trc tip v
trang cho dn chng, t chc nhn dn cch mng qun, tin ln v trang
bo ng.
Lc lng cch mng: nhn dn trn ton ng Dng, trong i du kch
Bc Sn l c s xy dng lc lng cch mng.
Phm vi gii quyt vn dn tc: trn ton ng Dng.

14

Trang

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

III.3. Hi ngh ban chp hnh trung ng ng 5/1941

Hon cnh din ra hi ngh:
Ngy 28-1-1941, Nguyn i Quc t nc ngoi v n Cao Bng. V n T quc,
Nguyn i Quc nhanh chng bt tay xy dng c s cch mng, t chc qun chng
ti Cao Bng, chun b cho Hi ngh ln th tm Ban Chp hnh Trung ng. Sau mt
thi gian chun b, Hi ngh ln th tm Ban Chp hnh Trung ng c triu tp ti
Pc B (H Qung - Cao Bng), t ngy 10 n ngy 19-5-1941, do Nguyn i Quc
ch tr. Tham gia Hi ngh c cc ng ch Trng Chinh, Hong Vn Th, Hong
Quc Vit, Phng Ch Kin cng mt s i biu ca X u Trung K, Bc K v mt
s i biu hot ng nc ngoi.
Nhim v cch mng:
Nhim v chin lc: Trc ht phi lm sao gii phng cho c cc dn
tc ng Dng ra khi ch ca gic Php - Nht.
Nhim v c th: Cuc cch mng ng Dng phi kt liu bng mt
cuc khi ngha v trang v phi xc tin ngay cng tc chun b cho cuc
khi ngha v trang ginh thng li.
Lc lng cch mng: tp trung ton b lc lng ca dn tc cc nc ng
Dng.
Phm vi gii quyt vn dn tc: trn tng nc thuc phm vi ng
Dng.

NHN XT
V c bn ta c th thy nhng s hon chnh r nt hi ngh 1941 so vi
1939: hi ngh 1941 tm thi gc cch mng rung t vn c hn ch ch tch
thu ca quc v a ch nm 1939 thay vo v vic quyt nh t ngn c gii
phng dn tc ln hng u.
Hi ngh nm 1941 th hin r t tng: Trong lc ny nu khng gii
quyt c vn dn tc gii phng, khng i c c lp t do cho ton th dn
tc, th chng nhng ton th quc gia dn tc cn chu mi kip nga tru, m quyn
li ca b phn, giai cp n vn nm cng khng i li c trch cu ni ch tch
H Ch Minh.
Nu xem nh hi ngh 1939 l xc nh tnh cht ca cuc cch mng Vit
Nam th hi ngh nm 1941 a ra t tng r rng chun b cho khi ngha.
C th nhn thy im khc bit r rt trong cch thc ch trng xy dng:
Nm 1939 ng ta vi ch trng xy dng hp php xy dng on th qun chng

15

Trang

Tiu lun

ng li cch mng ng Cng sn Vit Nam

b mt th n i hi ng nm 1941 ng nhn thy thi c khi ngha chn

mui.
V xy dng ng: Yu cu ca cng tc xy dng ng lc ny l nhm lm
cho ng c nng lc lnh o cch mng ng Dng i n ton thng.
Hi ngh l lm sng t v mi quan h gia dn tc v giai cp, sng
to trong vic thc hin hai nhim v dn tc v dn ch, chng quc v phong
kin, ph hp vi c im ca cch mng gii phng dn tc mt nc thuc a.
Hi ngh Trung ng ln th VIII, vn mt trn dn tc thng nht mi
c hnh thnh trn thc t. Ging cao ngn c gii phng dn tc cn phi c mt
trn dn tc thng nht rng ri, khng phi ch tp hp cng nhn, nng dn, tiu t
sn, m c a ch yu nc, nhn s, thn ho tin b.
Trong khi i hi ng 1939 Thnh lp Mt trn thng nht dn tc phn
ng Dng thay cho Mt trn Dn ch. Lc lng chnh ca Mt trn l: cng nhn,
nng dn, on kt vi cc tng lp tiu t sn thnh th v nng thn, ng minh
trong chc lt hoc c lp giai cp t sn bn x, trung, tiu a ch.
im khc bit ln nht l tm dng cch mng rung t v n lm cho tinh
thn on kt n tc tng cao dn n ch trng xy dng lc lng gii phng n
tc s c c tng lp a ch v tiu t sn thay v c lp nh nm 1939, y l mt
bc i sng sut to iu kin cho CM thng 8 thnh cng.

16

Trang