KODI CIVIL

I
REPUBLIKS S SHQIPRIS
Miratuar me ligjin nr.7850, dat 29.7.1994;
ndryshuar me ligjet nr.8536, dat 18.10.1999;
nr.8781, dat 3.5.2001 dhe nr.17/2012, dat 16.2.2012

Botim i Qendrs s Publikimeve Zyrtare

Tetor 2012
1

PRMBAJTJA E LNDS

Faqe

I ktij botimi Qendra e Publikimeve Zyrtare

CIP Katalogimi n botim BK Tiran

Kodi Civil i Republiks s Shqipris. - Tiran:
Botim i Qendrs s Publikimeve Zyrtare, 2012
...f.; ...cm.
ISBN 978-9928-01-028-5

PJESA I
PJESA E PRGJITHSHME
TITULLI I
SUBJEKTET E S DREJTS CIVILE
KREU I
PERSONAT FIZIK
A. Zotsia juridike
B. E drejta e emrit
C. Zotsia pr t vepruar
. Banimi dhe qndrimi
D. Shpallja e zhdukjes dhe e vdekjes s nj personi
KREU II
PERSONAT JURIDIK
A. Dispozita t prgjithshme
B. Shoqatat
C. Fondacionet
TITULLI II
PRFAQSIMI
KREU I
KUPTIMI DHE LLOJET E PRFAQSIMIT
TITULI III
VEPRIMET JURIDIKE
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME

11
11

Neni
1-140
1-63

11
1-23
11
12
13
14
15
18
18
21
27

1-4
5
6-11
12-14
15-23
24-63
24-38
39-53
54-63
64-78

30
64-78
30
79-111
35
35

79-91
92-111

Faqe
KREU II
PAVLEFSHMRIA E VEPRIMEVE JURIDIKE
TITULLI IV
PARASHKRIMI I PADIS DHE DEKADENCA
E T DREJTAVE
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
KREU II
PEZULLIMI DHE NDRPRERJA E PARASHKRIMIT
A. Pezullimi i parashkrimit
B. Ndrprerja e parashkrimit
KREU III
PREKLUZIVITETI (DEKADENCA)
PJESA II
SENDET DHE PRONSIA
TITULLI I
SENDET
TITULLI II
PRONSIA
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
KREU II
FITIMI DHE HUMBJA E PRONSIS
KREU III
REGJISTRIMI I PASURIVE T PALUAJTSHME
TITULLI III
BASHKPRONSIA
KREU I
BASHKPRONSIA N PJES

Neni
92-111

38
112-140
44
112-128
44
129-136
48
48 129-130
49 131-136
137-140
51
52 141-315
52
141-148
52
149-198
54
149-161
54
162-191
58
192-198
67
199-231
70
199-208
70

Faqe
KREU II
BASHKPRONSIA N TRSI
A. Bashkpronsia e detyrueshme
B. Bashkpronsia midis antarve
t familjes bujqsore
C. Bashkpronsia ndrmjet bashkshortve
TITULLI IV
UZUFRUKTI
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
KREU II
T DREJTAT Q RRJEDHIN NGA UZUFRUKTI
KREU III
DETYRIMET Q RRJEDHIN NGA UZUFRUKTI
KREU IV
MBARIMI I UZUFRUKTIT
TITULLI V
PRDORIMI E BANIMI
TITULLI VI
SERVITUTET
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
KREU II
SERVITUTET DETYRUESE
KREU III
SERVITUTET VULLNETARE
KREU IV
MNYRAT E USHTRIMIT T SERVITUTEVE
KREU V
SHUARJA E SERVITUTEVE

Neni

209-231
74
74
79
81

209-221
222-230
231
232-258

82
232-236
82
237-245
83
246-254
86
255-258
90
259-260
91
261-295
92
261-264
92
265-280
93
281-284
98
285-292
99
293-295
101

Faqe
TITULLI VII
MBROJTJA E PRONSIS
TITULLI VIII
POSEDIMI
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
KREU II
MBROJTJA E POSEDIMIT DHE E MBAJTJES
PJESA III
TITULLI I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
TITULLI II
TRASHGIMIA ME LIGJ
TITULLI III
TRASHGIMIA ME TESTAMENT
PJESA IV
DETYRIMET
TITULLI I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
KREU I
KUPTIMI DHE LINDJA E DETYRIMEVE
KREU II
DETYRIMET SOLIDARE
KREU III
DETYRIMETALTERNATIVE
KREU IV
DETYRIME T PJESTUESHME E
T PAPJESTUESHME
KREU V
DETYRIMET MONETARE

Neni

296-303
102
304-315
105
204-309
105
310-315
106
108 316-418
316-359
108
360-371
119
372-418
123
135 419-658
135
419-454
135
419-422
135
423-435
136
436-441
140
442-444
142
445-454
143

Faqe
TITULLI II
EKZEKUTIMI DHE SHUARJA E DETYRIMEVE
KREU I
EKZEKUTIMI I DETYRIMEVE
KREU II
EFEKTET E MOSEKZEKUTIMIT T DETYRIMEVE
KREU III
ZVENDSIMI DHE KALIMI I KREDIS
KREU IV
SHUARJA E DETYRIMEVE
TITULLI III
MJETET PR T SIGURUAR EKZEKUTIMIN
E DETYRIMEVE
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
KREU II
KUSHTI PENAL
KREU III
PENGU
KREU IV
HIPOTEKA
KREU V
DORZANIA
KREU VI
KAPARI DHE PRIVILEGJET
A. Kapari
B. Preferimet (privilegjet)
TITULLI IV
DETYRIMET Q RRJEDHIN NGA
SHKAKTIMI I DMIT

Neni

455-529
145
455-475
145
476-495
151
496-507
157
508-529
160
530-607
166
530-540
166
541-545
169
546-559
170
560-584
174
585-600
181
601-607
185
185 601-602
186 603-607
608-652
189

Faqe
KREU I

608-627

DISPOZITA T PRGJITHSHME
KREU II
PRGJEGJSIA Q RRJEDH NGA PRODUKTET
A. Prgjegjsia e prodhuesit
B. Publikimi mashtrues
C. Konkurrenca e pandershme
KREU III
SHPRBLIMI I DMIT
TITULLI V
GJERIMI I PUNVE T T TJERVE
TITULLI VI
PAGIMI I PADETYRUAR
TITULLI VII
BEGATIMI PA SHKAK
PJESA V
KONTRATAT
TITULLI I
KONTRATAT N PRGJITHSI
KREU I
DISPOZITA PARAPRAKE
KREU II
INTERPRETIMI I KONTRATS
KREU III
EFEKTET E KONTRATAVE
TITULLI II
KONTRATAT E VEANTA
KREU I
SHITJA
KREU II
SHKMBIMI

Faqe

Neni

189
628-639
194
194 628-634
197 635-637
198 638-639
640-647
199
648-652
202
653-654
203
655-658
204
659-1168
205
659-704
205
659-680
205
681-689
210
690-704
212
705-1161
216
705-756
216
757-760
233

KREU III
DHURIMI
KREU IV
FURNIZIMI
KREU V
ENFITEOZA
KREU VI
QIRAJA
A. Qiraja n pasurit e paluajtshme me natyr bujqsore
B. Qiraja e sendeve prodhuese
C. Qiraja financiare (leasing)
KREU VII
SIPRMARRJA
KREU VIII
TRANSPORTI
A. Transporti i personave
B. Transporti i sendeve
KREU IX
HUAPRDORJA
KREU X
POROSIA
KREU XI
KOMISIONI
KREU XII
SPEDICIONI (DRGESA)
KREU XIII
AGJENCIA
KREU XIV
KALIMI I PASURIS KREDITORVE

Neni

761-771
234
772-783
238
784-800
241
801-849
245
252 826-840
256 841-848
258 849
850-876
259
877-900
267
267 877-879
260 880-900
901-912
275
913-934
278
935-944
283
945-949
286
950-961
287
962-972
292

Faqe
KREU XV
NDRMJETSIMI
KREU XVI
DEPOZITA
A. Depozita n magazinat e prgjithshme
B. Depozita n hotel
KREU XVII
LLOGARIA RRJEDHSE
KREU XVIII
KONTRATAT BANKARE
A. Depozitat bankare
B. Shrbimi bankar dhe kasetat e sigurimit
C. Hapja (elja) e kredis bankare
. Paradhnia bankare
D. Veprimet bankare me llogari rrjedhse
E. Skontoja bankare
KREU XIX
HUAJA
KREU XX
FRANCHISING
KREU XXI
RENTA JETORE
KREU XXII
SHOQRIA E THJESHT
KREU XXIII
SIGURIMI
TITULLI III
DISPOZITA KALIMTARE DHE T FUNDIT

Neni
973-981

295
982-1012
297
302 1000-1003
303 1004-1012
1013-1323
306
1024-1049
309
309 1024-1027
310 1028-1030
311 1031-1034
313 1035-1040
314 1041-1046
316 1047-1049
1050-1055
316
1056-1064
318
1065-1073
321
1074-1112
324
1113-1161
334
1162-1168
349

LIGJ
Nr.7850, dat 29.7.1994
KODI CIVIL I REPUBLIKS S SHQIPRIS
N mbshtetje t nenit 16 t ligjit nr.7491, dat 29.4.1991 Pr
dispozitat kryesore kushtetuese, me propozim t Kshillit t
Ministrave,
KUVENDI POPULLOR
I REPUBLIKS S SHQIPRIS
VENDOSI:
PJESA I
PJESA E PRGJITHSHME
TITULLI I
SUBJEKTET E S DREJTS CIVILE
KREU I
PERSONAT FIZIK
A. Zotsia juridike
Neni 1
do person fizik gzon zotsi t plot e t barabart pr t pasur
t drejta dhe detyrime civile, brenda kufijve t caktuar me ligj.

10

11

Neni 2
Zotsia juridike fillon me lindjen e personit gjall dhe mbaron me
vdekjen e tij. Fmija kur lind i gjall gzon zotsi juridike q nga koha
e znies.
Neni 3
T huajt gzojn po ato t drejta e detyrime q u njihen shtetasve
shqiptar, prve prjashtimeve t caktuara me ligj.
Neni 4
Personit fizik nuk mund ti kufizohen t drejtat civile, prve
prjashtimeve t caktuara me ligj.
Veprimi juridik q kufizon zotsin juridike t nj personi fizik,
sht i pavlefshm.
B. E drejta e emrit
Neni 5
do person fizik ka t drejtn dhe detyrimin t ket emrin dhe
mbiemrin e tij q i vihen sipas ligjit. Personi, t cilit i mohohet e drejta
e prdorimit t tyre ose cnohet nga prdorimi q t tjert i bjn
padrejtsisht, mund t krkoj n gjykat prdorimin e emrit ose t
mbiemrit t vet, pushimin e cenimit, si dhe shprblimin e dmit
prkats.
Kjo krkes mund t paraqitet edhe nga persona q, ndonse nuk
mbajn emrin ose mbiemrin e cenuar, apo t prdorur padrejtsisht,
kan interesa familjare t denja pr t u mbrojtur.
Gjykata kur pranon padin urdhron botimin e vendimit n Fletoren
Zyrtare. Me krkesn e paditsit gjykata mund t urdhroj botimin e
12

vendimit t saj edhe n gazeta t tjera. Pseudonimi i prdorur nga

personi fizik gzon t njjtn mbrojtje.
C. Zotsia pr t vepruar
Neni 6
Personit, kur mbush moshn tetmbdhjet vje, i lind zotsia e
plot q me veprimet e tij t fitoj t drejta dhe t marr prsipr
detyrime civile.
Zotsin e plot pr t vepruar e fiton me an t martess edhe
gruaja q nuk ka mbushur moshn tetmbdhjet vje. Ajo nuk e humbet
kt zotsi edhe kur martesa sht deklaruar e pavlefshme ose sht
zgjidhur para se t mbush moshn tetmbdhjet vje.
Neni 7
I mituri, q ka mbushur moshn katrmbdhjet vje, mund t
kryej veprime juridike vetm me plqimin e mparshm t
prfaqsuesit t tij ligjor. Megjithat ai mund t bj pjes n organizata
shoqrore, t disponoj at q fiton me punn e tij, t depozitoj
kursimet dhe ti disponoj vet kto depozita.
Neni 8
I mituri q nuk ka mbushur moshn katrmbdhjet vje, sht i
pazoti pr t vepruar. Ai mund t kryej veprime juridike q i prshtaten
moshs s tij dhe q prmbushen aty pr aty, si dhe veprime juridike
q i sjellin dobi pa asnj kundrshprblim. Veprimet e tjera juridike i
kryen n emr t tij prfaqsuesi ligjor.

13

Neni 9

Neni 13

I mituri me mosh katrmbdhjet vje deri n tetmbdhjet

vje, i cili sht i pazoti t kujdeset pr punn e tij pr shkak smundjesh
psiqike ose zhvillimi t met mendor, mund ti hiqet zotsia pr t
kryer veprime juridike me vendim t gjykats. Kto veprime mund t
kryhen vetm nprmjet prfaqsuesit t tij ligjor.

I mituri q nuk ka mbushur moshn katrmbdhjet vje, ka pr

banim at t prindrve t tij.
Kur prindrit kan banime t ndryshme, fmija e tyre nn
katrmbdhjet vje ka pr banim at t prindit pran t cilit jeton.
Personi t cilit i sht hequr zotsia pr t vepruar dhe fmijt
nn kujdestari kan pr banim at t prfaqsuesit t tyre ligjor.

Neni 10
Personit madhor, q pr shkak smundjeje psiqike ose zhvillimi
t met mendor, sht trsisht ose pjesrisht i pazoti t kujdeset pr
punt e tij, mund ti hiqet ose kufizohet zotsia pr t kryer veprime
juridike me vendim t gjykats.
Neni 11
Veprimi juridik q kufizon zotsin pr t vepruar sht i
pavlefshm.
. Banimi dhe qndrimi
Neni 12
Banimi sht vendi ku personi, pr shkak t puns apo t shrbimit
t prhershm, t ndodhjes s pasuris apo t realizimit t interesave
t veta, qndron zakonisht ose t shumtn e kohs.
do person madhor ka t drejt t caktoj lirisht vendbanimin e
tij.
Personi nuk mund t ket njkohsisht me shum se nj
vendbanim.
Kjo dispozit nuk zbatohet pr vendbanimin e veprimtaris s
tregtarit.
14

Neni 14
Vendqndrimi i personit sht vendi ku ai ndodhet pr t kryer
pun ose detyra t caktuara, pr t vazhduar nj shkoll ose kurs t
caktuar, pr tu mjekuar, pr t vuajtur nj dnim penal, dhe pr raste
t tjera t ksaj natyre.
D. Shpallja e zhdukjes dhe e vdekjes s nj personi
Neni 15
Personi q mungon nga vendi i banimit ose i vendqndrimit t
fundit t tij dhe pr t cilin nuk ka lajme pr m shum se dy vjet, me
krkesn e do t interesuari mund t shpallet i zhdukur me vendim t
gjykats.
Kur dita e lajmeve t fundit nuk mund t caktohet, afati i msiprm
fillon nga dita e par e muajit pasardhs n t cilin jan marr lajmet
e fundit. Kur muaji nuk mund t caktohet, afati fillon nga dita 1 janar e
vitit t mpasm.
Neni 16
Me shpalljen e zhdukjes s nj personi, pr administrimin e
pasuris s tij caktohet nj kujdestar.
15

Vendimi i gjykats, me t cilin nj person sht shpallur i zhdukur,

botohet n Fletoren Zyrtare dhe i drgohet pr regjistrim zyrs
prkatse t gjendjes civile.
Neni 17
Personi q sht shpallur i zhdukur, me krkesn e do t
interesuari, mund t shpallet i vdekur me vendim t gjykats, kur kan
kaluar pa patur lajme katr vjet nga dita q sht shpallur i zhdukur.
Neni 18
Personi q ka humbur gjat veprimeve luftarake dhe kjo humbje
vrtetohet nga organet kompetente ushtarake, n rast se kan kaluar
pa patur lajme dy vjet, nga dita q ka hyr n fuqi marrveshja e paqes
ose tre vjet nga mbarimi i veprimeve luftarake, mund t shpallet i
vdekur me vendim t gjykats, pa qen nevoja t shpallet m par i
zhdukur.
Neni 19
Personi q ka humbur gjat nj fatkeqsie natyrore ose n rrethana
q bjn t besohet se ka vdekur, mund t shpallet si i till me vendim
t gjykats, kur kan kaluar pa patur lajme dy vjet nga dita q ka ngjar
fatkeqsia, pa qen e nevojshme t shpallet m par i zhdukur.
Kur nuk caktohet dita n t ciln ka ndodhur fatkeqsia, afati dy
vjear fillon nga dita e par e muajit q vjen pas atij n t cilin ka
ndodhur fatkeqsia dhe, kur nuk mund t caktohet as muaji, afati fillon
nga dita e par e muajit janar t vitit t mpasm.

16

Neni 20
Kur dy ose m shum persona kan vdekur dhe nuk mund t
provohet kush prej tyre ka vdekur m par, pr efekte juridike, quhet
se t gjith kan vdekur n nj koh.
Neni 21
Kur shpallet vdekja e nj personi t zhdukur, caktohet dita se kur
ka ngjar ajo. Kur kjo dit nuk sht e mundur t vrtetohet me saktsi,
gjykata e cakton at sipas rregullave t parashikuara n nenet e ktij
Kodi.
Me krkesn e do t interesuari, gjykata q ka dhn vendimin,
mund t ndryshoj datn e vdekjes, kur vrtetohet se personi ka vdekur
n nj dit tjetr.
Neni 22
Vdekja e shpallur me vendim t gjykats barazohet n t gjitha
pasojat juridike me vdekjen e vrtet.
Vendimi i gjykats me t cilin nj person sht shpallur i vdekur,
botohet n Fletoren Zyrtare dhe i drgohet pr regjistrim zyrs s
gjendjes civile prkatse.
Neni 23
Kur personi q sht shpallur i vdekur del se sht i gjall, me
krkesn e tij ose t do t interesuari, vendimi prishet nga gjykata q
e ka dhn.
Personi q del se sht gjall ka t drejt t krkoj pasurin e tij
dhe pasurin e fituar me an t saj, qoft edhe nga personat e tret q
e kan fituar nga ata, t cilve u ka kaluar kjo pasuri pr shkak t
17

deklarimit t vdekjes s tij, n kufijt dhe kushtet e parashikuara nga

ky Kod e nga Kodi i Familjes.

Emri i personit juridik

Neni 27

KREU II

Personi juridik ka emrin e tij t plot dhe t shkurtuar. Emri i do

shoqrie ose organizate tjetr q zhvillon veprimtari ekonomike sht
firma e saj, e cila duhet t shpreh sidomos qllimin e ksaj veprimtarie.

PERSONAT JURIDIK
A. Dispozita t prgjithshme
Prmbajtja e personit juridik
Neni 24
Personat juridik jan publik dhe privat.
Neni 25

Qendra e personit juridik

Neni 28
Personi juridik ka qendrn atje ku ndodhet organi drejtues i tij,
prve kur n statut ose n aktin e krijimit sht parashikuar ndryshe.
Zotsia e personit juridik
Neni 29

Persona juridik publik jan institucionet e ndrmarrjet

shtetrore, q financohen vet ose nga buxheti i shtetit, si dhe entet e
tjera publike t njohura nga ligji si person juridik.
Institucionet dhe entet shtetrore, q nuk ndjekin qllime
ekonomike, nuk regjistrohen.

Personi juridik ka zotsi t fitoj t drejta dhe t marr prsipr

detyrime civile q nga asti i krijimit t tij dhe, kur ligji parashikon se
duhet t regjistrohet, q nga asti i regjistrimit.

Neni 26

Personi juridik mund t kryej do veprim juridik t lejuar n

ligj, n aktin e krijimit ose n statut.

Persona juridik privat jan shoqrit, shoqatat, fondacionet dhe

entet e tjera me karakter privat, t cilat e fitojn personalitetin juridik
n mnyrn e caktuar nga ligji.

18

Neni 30

Neni 31
Personi juridik vepron me an t organeve t veta t parashikuara
n ligj, n aktin e krijimit ose n statut, t cilt shprehin vullnetin e tij.
Veprimet juridike t kryera nga organet e personit juridik, brenda
kompetencave t tyre, quhen si t kryera nga vet personi juridik.

19

Prgjegjsia e personit juridik

Neni 32
Personi juridik sht prgjegjs pr dmet e shkaktuara nga
organet e tij gjat prmbushjes s detyrave t tyre.
Personi juridik prgjigjet pr detyrimet e tij brenda kufijve t
pasuris s tij. Personat q kan vepruar me cilsin e organit t personit
juridik, kan prgjegjsi vetjake pr shprblimin e dmeve q jan
shkaktuar pr fajin e tyre.
Neni 33
Shteti dhe personat juridik shtetror nuk prgjigjen pr detyrimet
e njri-tjetrit, prve kur kjo sht pranuar prej tyre ose sht
parashikuar shprehimisht n ligj.
Mbarimi i personit juridik
Neni 34
Personi juridik mbaron sipas mnyrs s caktuar n aktin e
krijimit, n statut ose n ligj.
Neni 35
Me mbarimin, personi juridik pushon veprimtarin e tij dhe vihet
n likuidim.
Neni 36
Kalimi i t drejtave dhe detyrimeve n rast mbarimi t personit
juridik, pr t cilin krkohet regjistrimi, sjell pasoja nga koha e
regjistrimit.
20

Kur nuk krkohet regjistrimi, kalimi i t drejtave dhe i detyrimeve

n rastet e parashikuara nga paragrafi i msiprm, sjell pasoja nga
koha e miratimit t bilancit prkats, n mnyrn q parashikohet n
ligj, nga organi prkats q e ka krijuar ose n statut.
Likuidimi i personit juridik
Neni 37
Likuidimi i personit juridik q ka mbaruar bhet me realizimin e
t drejtave dhe pagimin e detyrimeve nga likuidator t caktuar nga
organi q ka vendosur mbarimin e tij.
Komisioni bn likuidimin sipas dispozitave ligjore prkatse,
statutit ose aktit t themelimit.
Neni 38
Kur personi juridik mbaron pr shkak se ka zhvilluar veprimtari
t kundrligjshme, pasuria e mbetur pas likuidimit i kalon shtetit.
Likuidimi i personit juridik q falimenton rregullohet me ligj.
B. Shoqatat
Krijimi i shoqatave
Neni 39
(Ndryshuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 1)
Shoqata sht person juridik q krijohet me vullnetin e lir t
pes ose m shum personave fizik ose jo m pak se dy personave
juridik q ndjekin nj qllim t caktuar, t ligjshm, n t mir dhe n
interes t publikut ose t antarve t saj.

21

Neni 39/1
(Shtuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001 neni 2)

Neni 41
(Ndryshuar paragrafi i par me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 4)

Shoqata ka t drejt t ket n pronsi pasuri t luajtshme dhe t

paluajtshme, t realizoj t ardhura nprmjet administrimit t ktyre
pasurive, si dhe ushtrimit t veprimtarive t tjera, n prputhje me
ligjin dhe me qllimin e objektin e veprimtaris s shoqats, t
parashikuar n statutin e saj.
T ardhurat e realizuara nga shoqata duhet t prdoren vetm
pr realizimin e veprimtarive q parashikohen n qllimin dhe objektin
e veprimtaris s parashikuar n statutin e saj.
Nuk lejohet q shoqata t kryej veprimtari fitimprurse.

Shoqata themelohet nga mbledhja e themeluesve, n t ciln

miratohet statuti dhe zgjidhen organet drejtuese t saj. Shoqata, me krkesn
e saj, regjistrohet n gjykat sipas mnyrs s parashikuar n ligj.
Gjykata kontrollon pajtueshmrin e statutit me ligjin.

Neni 40
(Ndryshuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 3)
Akti pr krijimin e shoqats, me krkes t themeluesve t saj,
regjistrohet n gjykat.
Rregullat pr organizimin e funksionimin e shoqats prcaktohen
n statutin e saj, i cili duhet t hartohet me shkrim dhe t prmbaj
sidomos:
a) emrin dhe qllimin e shoqats, qndrn e saj dhe territorin n
t cilin do t zhvilloj veprimtarin e vet;
b) kushtet e pranimit dhe t largimit t antarve, si dhe t drejtat
dhe detyrat e tyre;
c) organet drejtuese t shoqats, mnyrn e formimit dhe
kompetencat e tyre;
) afatet, mnyrn e thirrjes dhe kompetencat e mbledhjeve t
prgjithshme dhe t delegatve;
d) burimin e mjeteve materiale t saj, si dhe kontributet apo kuotat
q duhet t jap do antar;
dh) mnyrn e ndryshimit t statutit dhe t mbarimit t shoqats.
22

Neni 42
(Ndryshuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 5)
Shoqata fiton cilsin e personit juridik nga dita e regjistrimit t
saj n gjykat. Deri n ditn e regjistrimit, themeluesit e shoqats
mund t kryejn veprimet q jan t nevojshme pr themelimin dhe
prmbushjen e kushteve pr regjistrimin e saj.
Neni 43
(Ndryshuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 6)
Shoqata ka t drejt t themeloj deg t saj kudo ku ajo e mon
t arsyeshme, pr t realizuar qllimin dhe objektin e veprimtaris s
shoqats.
Neni 43/1
(Shtuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 7)
Rastet dhe mnyrat e mbikqyrjes s veprimtaris s shoqatave
nga organet kompetente shtetrore parashikohen shprehimisht n ligj.

23

Organizimi i shoqats
Neni 44
Mbledhja e prgjithshme e antarve ose e prfaqsuesve t tyre,
sht organi m i lart i shoqats.
Ajo thirret nga organi drejtues, sipas dispozitave prkatse t
statutit, si dhe kur e krkon nj e pesta e antarve.
Neni 45
Mbledhja e prgjithshme vendos pr pranimin ose prjashtimin e
antarve dhe pr do shtje tjetr, q nuk sht ln n kompetencn
e ndonj organi tjetr t shoqats.
Ajo ushtron posarisht mbikqyrjen mbi t ardhurat dhe veprimet
e shoqats, si dhe mbi objektet pasurore t saj.
Neni 46
(Ndryshuar paragrafi i dyt dhe shtuar paragrafi i tret
me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 8)
T gjith antart e shoqats kan t drejt vote t barabart n
mbledhjen e prgjithshme.
Antari i shoqats nuk merr pjes n diskutim dhe votim n rastet
kur vet ose bashkshorti, fmijt, gjinia a krushqia e tij jan n konflikt
interesash me shoqatn, lidhur me nj shtje t rendit t dits.
Miratohen me shumicn e t gjith antarve t shoqats vendimet
pr ndryshimin e statutit dhe pr shprndarjen e shoqats, prve kur
n statut parashikohet nj shumic m e lart votimi.
Neni 47
Organi drejtues ka t drejtn dhe detyrn t kujdeset pr interesat e
shoqats, ti mbroj ato, si dhe t prfaqsoj shoqatn sipas
kompetencave q i jan dhn nga statuti.
24

Antarsia n shoqat
Neni 48
Pranimi i antarve t rinj, q prmbushin kushtet e nevojshme,
mund t lejohet n do koh.
E drejta pr t dhn dorheqjen sht e garantuar, por me kusht
q t jet paraqitur s paku gjasht muaj para mbarimit t vitit kalendarik
ose brenda afatit t parashikuar n statut.
Neni 49
E drejta e antarsis n shoqat nuk mund t tjetrsohet dhe as
t kalohet me an trashgimie.
Neni 50
(Ndryshuar paragrafi i par me ligjin nr.8781,
dat 3.5.2001, neni 9)
Antari, q largohet ose prjashtohet nga shoqata, prgjigjet pr
detyrimet e saj ndaj t tretve deri n astin e largimit t tij dhe nuk ka
t drejta mbi pasurit e luajtshme dhe t paluajtshme t saj.
Ata kan detyrn t derdhin kuotat pr kohn gjat s cils kan
br pjes n shoqat.
Neni 51
do antar ka t drejt t kundrshtoj n gjykatn kompetente
vendimet e shoqats q vijn n kundrshtim me ligjin ose me statutin.
Ky kundrshtim mund t bhet brenda nj muaji nga dita kur
antari ka marr njoftimin pr at vendim.

25

Shprndarja
Neni 52
(riformuluar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 10)
Shprndarja e shoqats bhet:
a) me vendim t mbledhjes s prgjithshme t antarve t saj;
b) kur numri i antarve sht nn numrin minimal t caktuar n
kt Kod ose n statut;
c) kur qllimi i shoqats sht prmbushur ose nuk mund t
prmbushet m;
) kur vrtetohet se shoqata ka ushtruar veprimtari t
kundrligjshme;
d) n raste t tjera t parashikuara nga ligji.
Gjykata, n rastet e parashikuara n ligj, mund t vendos
shprndarjen e shoqats, me krkes t do antari t shoqats, t organeve
vendimmarrse t saj, si dhe t organeve kompetente shtetrore.

C. Fondacionet
Mnyra e krijimit
Neni 54
(Ndryshuar me ligjin nr. 8781, dat 3.5.2001, neni 13)
Fondacioni sht person juridik pa antarsi q ka pr objekt
arritjen e nj qllimi t ligjshm me an t destinimit t pasuris n t
mir dhe interes t publikut.
Neni 55
(Ndryshuar paragrafi i par me ligjin nr. 8781,
dat 3.5.2001, neni 14)

Kur vendoset shprndarja e shoqats, ajo vihet n likuidim dhe

regjistrohet sipas rregullave t parashikuara n ligj.

Fondacionet krijohen nga persona fizik ose juridik me akt notetial

ose me testament. Akti pr krijimin e fondacionit, me krkes t
themeluesve t tij, regjistrohet n gjykat.
N aktin e krijimit prcaktohen sidomos emrat e themeluesve,
qllimi i fondacionit, prbrsit e pasuris (para, letra me vler, ose
sende t luajtshme dhe t paluajtshme), burimet dhe mnyra e
financimit, organet drejtuese, kompetencat e tyre, si dhe emrat e
antarve t administrats.

Neni 53/1
(Shtuar me ligjin nr. 8781, dat 3.5.2001, neni 12)

Neni 56
(Ndryshuar me ligjin nr. 8781, dat 3.5.2001, neni 15)

Gjykata, pasi t ket marr mendimin e subjektit q ka krkuar

shprndarjen e shoqats, vendos pr destinimin e pasuris q mbetet
pas shprndarjes s saj, n prputhje me rregullat e parashikuara n
statut, si dhe duke pasur parasysh destinacionin e tyre dhe qllimin
themelor pr t cilin sht themeluar shoqata.

Fondacioni fiton cilsin e personit juridik q nga dita e regjistrimit

n gjykat. Deri n ditn e regjistrimit, themeluesit e fondacionit ose
ekzekutori i testamentit mund t kryejn veprimet q jan t nevojshme
pr themelimin dhe prmbushjen e kushteve pr regjistrimin e tij.

26

27

Neni 53
(Ndryshuar me ligjin nr. 8781, dat 3.5.2001, neni 11)

Neni 56/1
(Shtuar me ligjin nr. 8781, dat 3.5.2001, neni 16)
Fondacioni ka t drejt t ket n pronsi pasuri t luajtshme dhe t
paluajtshme, t realizoj t ardhura nprmjet administrimit t ktyre
pasurive, si dhe ushtrimit t veprimtarive t tjera, n prputhje me ligjin dhe
qllimin e objektin e veprimtarive t parashikuara n statutin e fondacionit.
T ardhurat e realizuara nga fondacioni duhet t prdoren vetm
pr realizimin e veprimtarive q parashikohen n qllimin dhe objektin
e veprimtaris s parashikuar n statutin e tij.
Nuk lejohet q fondacioni t kryej veprimtari fitimprurse.
Neni 57
Akti pr krijimin e fondacionit mund t shfuqizohet nga themeluesit
para regjistrimit ose kur ende nuk ka filluar veprimtarin prkatse.
Akti i krijimit t fondacionit mund t kundrshtohet nga
trashgimtart ose nga kreditort e themeluesit.
Ushtrimi i veprimtaris t fondacionit
Neni 58
Organet e fondacionit, mnyra e formimit dhe kompetencat e
tyre caktohen nga akti i krijimit.
do fondacion kryen veprimtarin e vet n baz t dispozitave t
legjislacionit n fuqi dhe t aktit t themelimit t tij.

Neni 60
(Shfuqizuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 18)
Neni 61
Mosmarrveshjet pasurore, n t cilat fondacioni sht pal,
zgjidhen nga gjykata kompetente.
Neni 62
(Ndryshuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 19)
Shprndarja e fondacionit bhet:
a) me vendim t organit m t lart vendimmarrs t tij;
b) kur sht prmbushur qllimi pr t cilin u themelua ose kur
qllimi i tij nuk mund t prmbushet m;
c) kur vrtetohet se fondacioni ka filluar t ushtroj veprimtari t
kundrligjshme;
) n raste t tjera t parashikuara me ligj.
Gjykata, n rastet e parashikuara me ligj, mund t vendos
shprndarjen e fondacionit me krkes t do themeluesi t tij, t
organeve vendimmarrse t fondacionit, si dhe t organeve kompetente
shtetrore.

Neni 59
(Ndryshuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 17)
Rastet dhe mnyra e mbikqyrjes s veprimtaris s fondacioneve
nga organet kompetente shtetrore parashikohen shprehimisht n ligj.
28

29

Neni 63
(Ndryshuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 20)

Kufijt dhe pasojat e prfaqsimit

Neni 65

Gjykata, pasi t ket marr mendimin e subjektit q ka krkuar

shprndarjen e fondacionit, vendos pr destinimin e pasuris q mbetet
pas shprndarjes s tij, n prputhje me rregullat e parashikuara n
statut, si dhe duke pasur parasysh destinacionin e tyre dhe qllimin
themelor pr t cilin sht themeluar fondacioni.

Tagret e prfaqsimit ligjor caktohen nga dispozitat e ligjit q i

japin kt cilsi, ndrsa tagret e prfaqsuesit t emruar nga i
prfaqsuari caktohen me prokur.
Tagret e prfaqsuesit mund t nxirren edhe nga rrethanat, n t
cilat kryhen veprimet juridike prkatse.
Neni 66

TITULLI II
PRFAQSIMI
KREU I
KUPTIMI DHE LLOJET E PRFAQSIMIT
Kuptimi i prfaqsimit
Neni 64
Me prfaqsimin nj person (prfaqsuesi) kryen, brenda tagreve
q i jan dhn nga ligji, nga prokura ose nga gjykata, veprime juridike
n emr e pr llogari t nj personi fizik ose juridik tjetr (i
prfaqsuari).
Prfaqsimi nuk lejohet kur veprimi juridik duhet, sipas ligjit, t
kryhet nga vet personi.
Nuk mund t veproj si prfaqsues personi q nuk ka zotsi t
plot pr t vepruar.

30

Veprimet juridike t kryera nga prfaqsuesi, brenda tagreve q

i jan dhn, krijojn pasoja drejtprdrejt pr t prfaqsuarin.
Neni 67
Prfaqsuesi nuk mund t kryej veprime juridike n emr t t
prfaqsuarit as me veten e tij dhe as me persona t tjer t prfaqsuar
prej tij, prve kur i prfaqsuari e ka lejuar kt shprehimisht, ose
kur prmbajtja e veprimit juridik nuk cenon interesat e tij.
Neni 68
Kur pr kryerjen e nj veprimi juridik jan caktuar dy ose m shum
prfaqsues, secili prej tyre mund ta kryej at pa pjesmarrjen e
prfaqsuesve t tjer, prve kur n prokur sht parashikuar ndryshe.
Neni 69
Prfaqsuesi detyrohet t veproj personalisht dhe nuk mund t
emroj zvends t tij, prve kur sht lejuar nga i prfaqsuari,
kur pasuria q prmendet n prokur ndodhet jasht territorit t rrethit
ku banon prfaqsuesi, si dhe kur caktimi i zvendsit mohet i
nevojshm pr mbrojtjen e interesave t t prfaqsuarit.
31

Prfaqsuesi duhet t njoftoj menjher t prfaqsuarin pr

zvendsin q ka caktuar, prndryshe ai prgjigjet pr veprimet e
zvendsit.
Zvendsi mund t hiqet n do koh nga i prfaqsuari ose nga
prfaqsuesi q e ka caktuar.

Prokura n emr t personave juridik publik e privat mud t bhet

edhe vetm me nnshkrimin e drejtuesit t tij dhe me vuln prkatse,
prve kur ligji krkon q veprimi juridik t kryhet me akt noterial.

Prfaqsimi me prokur
Neni 70

Prokura pr t trhequr drgesa postare ose para nga zyrat postare

apo nga bankat deri n nj shum t caktuar prej tyre, prokura pr t
terhequr paga dhe shprblime t tjera q rrjedhin nga marrdhniet e
puns, si dhe prokura pr t trhequr pensione, ndihma e bursa, mund
t vrtetohen edhe nga:
a) administratori i lagjes s qytetit ose kryeplaku i fshatit;
b) drejtuesi i personit juridik apo i degs s tij, ku i prfaqsuari
sht n marrdhnie pune ose ndjek shkolln;
c) drejtuesi i institucionit shndetsor ku i prfaqsuari sht
shtruar pr mjekim;
) komanda e repartit ushtarak ku shrben i prfaqsuari;
d) drejtuesi i institucionit ku i prfaqsuari mbahet i arrestuar ose
vuan dnimin me heqje t liris.

Prokura sht dokumenti n t cilin i prfaqsuari, me vullnetin e

tij t lir ka prcaktuar karakterin dhe vllimin e tagreve q i ka
dhn prfaqsuesit.
Neni 71
Prokura sht e prgjithshme kur i prfaqsuari i ka dhn
prfaqsuesit tagre pr t kryer veprime juridike t shumllojshme, t
cilat kan t bjn me nj trsi t drejtash t t prfaqsuarit, prve
atyre q i ka prjashtuar shprehimisht.
Prokura sht e posame kur i prfaqsuari i ka dhn
prfaqsuesit tagrin pr t kryer nj ose disa veprime juridike t
caktuara, q karakterizohen nga nj qllim i prbashkt.
Neni 72
Prokura bhet gjithmon me shkres.
do prokur pr t lidhur nj kontrat, e cila sipas ligjit mund t
bhet vetm me akt noterial, duhet t prpilohet n kt form,
prndryshe sht e pavlefshme. Edhe prokura pr kryerjen e veprimeve
para gjykatave dhe institucioneve t tjera shtetrore, duhet t bhet
me akt noterial, prve kur me dispozita ligjore lejohet q ajo t bhet
me shkres t thjesht.
32

Neni 73

Neni 74
Ndryshimet n prokur duhet tu bhen t njohura t tretve me
mjete t prshtatshme. N munges t njoftimeve t tilla, kto ndryshime
nuk mund tu kundrejtohen t tretve, prve kur provohet q kta i dinin
ndryshimet n prokur n kohn kur sht kryer veprimi juridik.
Neni 75
I prfaqsuari mund t shfuqizoj prokurn dhe prfaqsuesi t
heq dor prej saj n do koh. do marrveshje e kundrt sht e
pavlefshme.
33

Mbarimi i prokurs
Neni 76

Kur miratimi nuk sht dhn, personi i tret q ka qen n

mirbesim ka t drejt t krkoj shprblimin e dmit nga prfaqsuesi.

Prokura mbaron kur:

a) prfaqsuesi ka kryer veprimet juridike pr t cilat ajo ishte
dhn;
b) sht plotsuar afati pr t cilin ajo ishte dhn;
c) kur ka vdekur prfaqsuesi apo i prfaqsuari, ose kur njri
prej tyre ka humbur zotsin pr t vepruar;
) ka mbaruar personi juridik prfaqsues apo i prfaqsuar;
d) kur i prfaqsuari ka shfuqizuar prokurn ose prfaqsuesi ka
hequr dor prej saj. Pas mbarimit t prokurs perfaqsuesi, me
krkesn e t prfaqsuarit duhet ti kthej atij aktin e prokurs.

TITULLI III

Prfaqsimi pas ndryshimeve ose mbarimit t prokurs

Neni 77
Veprimet juridike t kryera nga prfaqsuesi, pas ndryshimeve
t bra n prokur ose pas mbarimit t saj, jan t detyrueshme pr t
prfaqsuarin ose pr trashgimtart e tij, n rast se personat e tret,
me t cilt jan kryer ato veprime juridike, nuk kan patur dijeni pr
ndryshimet ose pr mbarimin e prokurs.
Prfaqsimi pa tagre
Neni 78
Kur nj person fizik ose juridik vepron si prfaqsues pa e patur
kt cilsi, si edhe kur prfaqsuesi ka kaprcyer tagret q i jan dhn,
veprimi juridik i kryer n kto kushte nuk sht i detyrueshm pr
personin n emrin e t cilit jan kryer, prve kur ky e ka miratuar at
m von.

34

VEPRIMET JURIDIKE
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Prkufizimi i veprimit juridik
Neni 79
Veprimi juridik sht shfaqja e ligjshme e vullnetit t personit
fizik ose juridik, q synon t krijoj, t ndryshoj ose t shuaj t
drejta ose detyrime civile.
Veprimi juridik mund t jet i njanshm ose i dyanshm.
Format e veprimit juridik
Neni 80
Veprimi juridik mund t kryhet me shkrim, me goj dhe me do
lloj shfaqje tjetr t padyshimt t vullnetit.
Shkresa mund t jet e thjesht ose akt noterial.
Neni 81
Veprimi juridik me shkres duhet t nnshkruhet nga personi q
e kryen at.

35

Neni 82

Neni 86

Personi q nuk di, ose q pr shkak smundje ose t metash fizike

nuk mund t nnshkruaj, ngarkon nj person tjetr pr kt qllim.
Nnshkrimi i ktij personi duhet t vrtetohet nga noteri, duke u
treguar shkaku pr t cilin personi q ka kryer veprimin juridik nuk ka
mundur ta nnshkruaj vet.
Pr veprimet q kryhen n bankat dhe n institucionet e tjera t
kreditit, n zyrat postare apo doganore, nnshkrimi i ktij personi
vrtetohet nga nj npuns i autorizuar i ktyre nstitucioneve.

Kur vrtetimi i kushtit sht ndaluar me keqbesim nga pala q do

t perfitonte nga mos vrtetimi i tij, kushti quhet se sht vrtetuar.
Kur vrtetimi i kushtit sht shkaktuar me keqbesim nga pala q
do t prfitonte nga vrtetimi i tij, kushti quhet se nuk sht vrtetuar.

Neni 83
Veprimi juridik pr kalimin e pronsis s sendeve t paluajtshme
dhe t t drejtave reale mbi to, duhet t bhet me akt noterial dhe t
regjistrohet, prndryshe nuk sht i vlefshm.
sht i pavlefshm veprimi juridik q nuk sht br n formn e
krkuar shprehimisht nga ligji. N rastet e tjera veprimi juridik sht
i vlefshm, por nuk mund t provohet me dshmitar.
Veprimet juridike me kusht
Neni 84
Veprimi juridik sht me kusht kur lindja ose shuarja e t drejtave
dhe e detyrimeve t parashikuara n t, varen nga nj ngjarje e cila
nuk dihet n se do t ndodh.
Neni 85
Kushti sht pezullues kur t drejtat dhe detyrimet lindin po t
ndodh ngjarja.
Kushti sht zgjidhs kur t drejtat dhe detyrimet shuhen po t
ndodh ngjarja.
36

Neni 87
Kur e drejta q varet nga vrtetimi i kushtit cenohet ose humbet
nga veprimet e pals s detyruar me kusht, kjo duhet t shprblej
dmin e shkaktuar n rast se kushti vrtetohet.
Neni 88
Pasojat q lidhen me vrtetimin e kushtit fillojn nga asti q
sht vrtetuar kushti, prve kur nga prmbajtja e veprimit juridik
del se kto pasoja duhet t fillojn n nj koh t mparshme.
Veprimet juridike me afat
Neni 89
Afati i veprimit juridik sht asti i caktuar, nga i cili fillon ose
pushon fuqia juridike ose disa nga efektet e tij.
Neni 90
Afati sht pezullues kur n veprimin juridik sht parashikuar
se pasojat e tij fillojn nga nj koh e caktuar.
Afati sht zgjidhs kur n veprimin juridik sht parashikuar se
pasojat e tij pushojn n nj koh t caktuar.

37

Llogaritja e afateve t veprimeve juridike

Neni 91

Veprimi juridik fiktiv ose i simuluar nuk dmton personat e tret

t cilt n mirbesim kan fituar t drejta n baz t tij.

Kur afati sht caktuar me dit, nuk llogaritet dita n t ciln

takon ngjarja ose koha nga e cila ai duhet t filloj.
Afati q sht caktuar n jav, n muaj ose n vite, mbaron, me
kalimin e asaj dite t javs s fundit ose t muajit t fundit q ka t
njjtin emr ose numr me at t dits q ai ka filluar. Kur nj dit e
till mungon n muajin e fundit, afati mbaron me kalimin e dits s
fundit t ktij muaji.
Kur dita e fundit e nj afati bie n dit pushimi, afati mbaron n
ditn e puns q vjen pas asaj t pushimit.

Veprime juridike q shpallen t pavlefshme

Neni 94

KREU II
PAVLEFSHMRIA E VEPRIMEVE JURIDIKE
Veprime juridike t pavlefshme
Neni 92
Veprimet juridike t pavlefshme nuk krijojn asnj pasoj juridike.
T tilla jan ato q:
a) vijn n kundrshtim me nj dispozit urdhruese t ligjit;
b) kryhen pr t mashtruar ligjin;
c) kryhen nga t mitur nn moshn katrmbdhjet vje;
) bhen n marrveshje t palve pa patur pr qllim q t sjellin
pasoja juridike (fiktive ose t simuluara).

T anulueshme quhen veprimet juridike t cilat jan t vlefshme

gjersa gjykata me krkesn e t interesuarit i shpall t pavlefshme. T
tilla jan veprimet juridike t kryera nga:
a) t miturit mbi katrmbdhjet vje, kur veprimin juridik e kan
kryer pa plqimin e prindit ose t kujdestarit;
b) personat, t cilt pr shkak smundje psikike ose zhvillimi t
met mendor u sht hequr ose kufizuar zotsia pr t vepruar, kur
veprimin juridik e kan kryer pa plqimin e kujdestarit;
c) personat, t cilt n kohn e kryerjes s veprimit juridik nuk
ishin t ndrgjegjshm pr rndsin e veprimeve t tyre, megjithse
n at koh nuk u ishte hequr zotsia pr t vepruar;
) personi q ka kryer veprimin juridik duke qn i mashtruar, i
kanosur, n lajthim ose pr shkak t nevojs s madhe.
Anulimi i ktyre veprimeve mund t krkohet edhe pas vdekjes
s personit prkats, por vetm kur para vdekjes sht krkuar heqja
e zotsis s tij pr t vepruar.
Neni 95

Kur veprimi juridik sht br me qllim pr t mbuluar nj

veprim juridik tjetr, ky i fundit sht i vlefshm n qoft se prmbush
gjith kushtet e nevojshme pr vlefshmrin e tij.

Mashtrimi mund t shkaktoj q veprimi juridik t shpallet i

pavlefshm, kur gnjeshtra e prdorur nga njra pal, pr ta shpn
n gabim paln tjetr, sht e till q pa at pala nuk do ta kishte kryer
veprimin juridik.
Kur mashtrimi sht br nga nj person i tret, pala e mashtruar
mund t krkoj shpalljen e pavlefshmrise s veprimit juridik vetm
kur n kohn e kryerjes s tij pala tjetr ka ditur ose duhej t dinte
mashtrimin.

38

39

Neni 93

Neni 96
Kanosja mund t shkaktoj q veprimi juridik t shpallet i
pavlefshm, kur sht e till sa t friksoj personin se ai vet,
bashkshorti, pasardhsit ose paraardhsit e tij do t psojn nj dm
fizik ose material t padrejt dhe t rnd.
Kanosja mund t kryhet edhe nga nj person i tret q nuk merr
pjes n veprimin juridik.
Neni 97
Lajthimi mund t shkaktoj q veprimi juridik t shpallet i
pavlefshm vetm n qoft se lidhet me cilsin e sendit, me identitetin
ose cilsit e personit tjetr, apo me rrethana aq thelbsore sa q pa
ato, pala nuk do t kishte kryer veprimin juridik.
Neni 98
Lajthimi n llogaritje nuk sjell shpalljen e veprimit juridik si t
pavlefshm, por vetm korregjimin e tij, prve kur gabimi n sasi ka
qen prcaktues pr marrveshjen.
Neni 99
Veprimi juridik mund t shpallet i pavlefshm n rastin kur pr
shkak t nevojs s madhe, detyrimet e marra nga njra pal jan
krejt t paprfillshme n krahasim me prfitimet q nxjerr pala tjetr
nga veprimi juridik.
Neni 100

Kur vesi ka t bj me elemente t prcaktuara nga i prfaqsuari,

veprimi juridik mund t shpallet i pavlefshm, vetm n qoft se ishte
i vesuar vullneti i ktij t fundit.
Neni 101
Kur n veprimin jurdik ka rndsi prcaktimi i mirbesimit ose i
keqbesimit, i dijenis ose i mosdijenis s rrethanave t caktuara, q
prbjn kushte prcaktuese t vlefshme ose t pavlefshme t veprimit
juridik, mbahet parasysh personi i prfaqsuesit, prve kur bhet fjal
pr rrethana t prcaktuara nga i prfaqsuari.
I prfaqsuari q sht n keqbesim nuk mund t prfitoj n
asnj rast nga mosdijenia ose mirbesimi i prfaqsuesit.
Neni 102
Veprimi juridik i kryer n dm t t prfaqsuarit pr shkak
marrveshjeje me keqbesim midis prfaqsuesit dhe personit t tret,
mund t shpallet i pavlefshm pr t prfaqsuarin.
Afati i parashkrimit t padis
Neni 103
Padia pr t krkuar q nj veprim juridik t shpallet i pavlefshm,
parashkruhet brenda pes vjetve.
Neni 104

Veprimi juridik i kryer nga prfaqsuesi mund t shpallet i

pavlefshm me krkesn e t prfaqsuarit, kur vullneti i prfaqsuesit
sht me ves.

Afati pr ngritjen e padis fillon:

a) pr veprime juridike t kryera nga persona q u sht hequr
ose kan patur zotsi juridike t kufizuar pr t vepruar, q nga dita q
jan br madhor ose q u sht kthyer zotsia pr t vepruar;

40

41

b) pr veprime juridike t kryera me mashtrim, kanosje ose

lajthim, nga dita q mashtrimi ose lajthimi jan zbuluar, ose kanosja
ka pushuar, por n do rast, jo m shum se tre vjet nga dita q sht
kryer veprimi juridik;
c) n raste t tjera, q nga dita q sht kryer veprimi juridik.
Neni 105
Veprimi jurdik q shpallet i pavlefshm quhet i till q nga asti
kur sht kryer.
Pasojat e pavlefshmris s veprimit juridik
Neni 106
Kur veprimi juridik sht i pavlefshm pr arsye se vjen n kundrshtim
me ligjin, ose sht br me qllim mashtrimi t ligjit, do gj q palt i
kan dhn njra-tjetrs merret dhe kalon n t ardhurat e shtetit dhe kur
nuk sht e mundur t merret po ajo gj, krkohet vlefta e saj.
Kur njra nga palt ka vepruar n mirbesim, gjykata mund t
vendos q do gj q ka dhn kjo pal ti kthehet ksaj dhe kur nuk
sht e mundur kthimi i po ksaj gjje, i paguhet vlefta e saj.
Neni 107
Kur veprimi juridik shpallet i pavlefshm pr arsye se sht br
me mashtrim, kanosje, nga nevoja e madhe ose sepse mungon forma
e krkuar nga ligji, secila nga palt duhet ti kthej pals tjetr do gj
q ka marr prej saj dhe, kur nuk sht e mundur ti kthehet po ajo gj,
ti paguhet vlefta e saj.
Neni 108

katrmbdhjet vje ose shpallet i pavlefshm se sht kryer nga nj

i mitur q ka mbushur moshn katrmbdhjet vje, por pa plqimin e
prindit ose t kujdestarit t tij, secila nga palt detyrohet ti kthej
pals tjetr do gj q ka marr prej saj dhe kur nuk sht e mundur t
kthej po at gj, ti paguaj vleftn. Prve ksaj, pala q ka zotsi
pr t vepruar detyrohet ti shperblej t miturit dmin q ky ka psuar
pr shkak se veprimi juridik konstatohet ose shpallet i pavlefshm.
Neni 109
Kur veprimi juridik shpallet i pavlefshm pr arsye se sht kryer
nga nj person, t cilit i sht hequr krejt zotsia pr t vepruar ose
pr arsye se sht kryer nga nj person t cilit i sht kufizuar zotsia
pr t vepruar e pa patur plqimin e kujdestarit t tij, ose pr arsye se
sht kryer nga nj person i cili n kohn e kryerjes s veprimit juridik
nuk ka patur ndrgjegjen e rndsis s veprimeve t tij, secila nga
palt detyrohet ti kthej pals tjetr do gj q ka marr prej saj dhe,
kur nuk sht e mundur ti kthej po at gj, ti paguaj vleftn. Prve
ksaj, pala q ka patur zotsin pr t vepruar detyrohet ti shprblej
pals tjetr dmin q kjo pal ka psuar pr shkak t veprimit juridik
q sht shpallur i pavlefshm, n rast se dinte ose duhet t dinte se
pala tjetr nuk ka patur zotsi pr t vepruar ose nuk ka patur ndrgjegjen
e rndsis s veprimeve t saj.
Neni 110

Kur veprimi juridik konstatohet se sht i pavlefshm pr arsye

se sht kryer nga nj i mitur, q nuk ka mbushur moshn

Kur veprimi juridik shpallet i pavlefshm pr arsye se njra nga

palt ka qen n lajthim, secila nga palt detyrohet ti kthej pals
tjetr do gj q ka marr prej saj dhe, kur nuk sht e mundur ti
kthej po at gj, ti paguaj vleftn. Prve ksaj, pala q ka krkuar
t shpallet i pavlefshm veprimi juridik detyrohet ti shprblej pals
tjetr dmin q ajo ka psuar pr shkak se veprimi juridik sht shpallur

42

43

i pavlefshm, me prjashtim t rastit kur ajo provon se nuk ka faj q

ka rn n lajthim ose se pala tjetr ka ditur ose duhet t dinte lajthimin.

Kur shkaku i pavlefshmris prek vetm nj pjes t veprimit

juridik, ky mbetet i vlefshm n pjest e tjera t tij, prve kur, sipas
prmbajtjes s veprimit juridik, kto pjes paraqesin marrdhnie t
pandashme me pjesn e pavlefshme t veprimit juridik.

a) padia pr rivendosjen ose mbrojtjen e nj t drejte vetjake

jopasurore, prve prjashtimeve t caktuara n ligj;
b) padit e njohjes;
c) padia e pjestimit midis bashkpronarve;
) padia pr kthimin e shumave t depozituara n bank;
d) padit e tjera t parashikuara n dispozita ligjore t veanta.
Nuk parashkruhen edhe krkesat pr ekzekutimin e detyrueshm
t vendimeve q jan t lidhura me padi, pr t cilat nuk zbatohet
parashkrimi.

TITULLI IV

Afatet e parashkrimit
Neni 114

Neni 111

PARASHKRIMI I PADIS DHE DEKADENCA E T

DREJTAVE
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Prmbajtja
Neni 112
E drejta e padis q nuk sht ushtruar brenda afatit t caktuar n
ligj, shuhet dhe nuk mund t realizohet m me an t gjykats ose t
organit tjetr kompetent.
Padit q nuk parashkruhen
Neni 113
Nuk parashkruhen:

44

Kur n ligj nuk sht parashikuar ndryshe, parashkruhen brenda

dhjet vjetve t gjitha padit midis personave juridik, midis ktyre
dhe personave fizik, si dhe midis vet personave fizik.
Neni 115
(Shtuar germa a me ligjin nr.17/2012, dat 16.2.2012, neni 1)
Parashkruhen brenda afateve prej:
a) gjasht muaj padit pr pagimin e kushteve penale vlersuese;
b) nj viti padit e rrjedhura nga kontratat e spedicionit;
c) gjasht muaj padit q rrjedhin nga transportimet e
drejtprdrejta t mallrave dhe t udhtarve me an t hekurudhs,
automjeteve ose avionve dhe nj viti pr t njjtat padi q rrjedhin
nga transportimet detare ose t prziera;
) dy vjetve padit pr pagimin e shprblimit sipas kontrats s
sigurimit dhe risigurimit, si edhe t shums prkatse t rrjedhur nga
sigurimi i detyrueshm;
d) tre vjetve padit pr pagimin e qirave t banesave, dyqaneve,
lokaleve dhe pasurive t tjera t paluajtshme;
45

dh) tre vjetve padit pr shprblimin e dmit jo kontraktor dhe

padit pr kthimin e prfitimit pasuror pa t drejt.
e) nj vit padit pr shprblimin e dmit jopasuror pr cenimin e
nderit, personalitetit ose reputacionit.
Padit e tjera parashkruhen brenda afateve t posame t caktuara
n kt Kod ose n ligje t tjera.
Neni 116
sht e pavlefshme marrveshja e palve pr ndryshimin e afateve
t parashkrimit dhe e do dispozite t ktij kreu.
Neni 117
Afati i parashkrimit fillon nga dita kur subjektit i ka lindur e drejta
e padis.
Neni 118
N detyrimet kontraktore t lidhura me afat ekzekutimi,
parashkrimi i padis fillon nga dita kur sht plotsuar ky afat.
Kur detyrimi sht i prbr nga pagesa periodike, pr seciln
prej tyre afati i parashkrimit fillon n mnyr t veant.
Pr detyrimet kontraktore t lidhura pa afat dhe pr detyrimet q
ekzekutohen me krkesn e kreditorit, afati i parashkrimit fillon nga
dita kur ka lindur detyrimi.
Neni 119
Pr krkimin e sendit, parashkrimi i padis fillon nga dita kur
pronari ka marr ose duhej t merrte dijeni pr cenimin dhe cenuesin
e s drejts s tij.

46

Neni 120
Pr krkimin e shprblimit t dmit jokontraktor, parashkrimi i
padis fillon nga dita kur i dmtuari ka ditur ose duhej t dinte pr
dmin e psuar dhe pr personin q e ka shkaktuar.
Neni 121
Pr kthimin e shums s parave ose t sendit q sht fituar ose
kursyer pa shkak, parashkrimi i padis fillon nga dita kur i dmtuari
ka ditur ose duhej t dinte pr fitimin ose kursimin pa shkak q ka
realizuar personi prkats.
Neni 122
Pr krkimin e trashgimit, parashkrimi i padis fillon nga dita e
eljes s trashgimis.
Neni 123
Pr padit e kthimit, parashkrimi i padis fillon nga dita kur paditsi
ka paguar vullnetarisht, n baz t nj detyrimi ligjor ose kontraktor,
personit t tret, pr fajin e t paditurit, shumn e parave apo sendin
q krkohet me an t ksaj padie, ose nga dita kur sht dhn vendimi
i gjykats ose arbitrazhit prkats nga i cili ka lindur padia e regresit.
Neni 124
Parashkrimi i padis pr krkesn kryesore shkakton q t
parashkruhen edhe padit pr krkesat e rrjedhura prej saj, pavarsisht
se pr kto nuk sht plotsuar ende afati prkats.

47

Krkesa e pals s interesuar

Neni 125
Parashkrimi i plotsuar nuk mund t merret parasysh nga gjykata
ose organi tjetr kompetent me nismn e vet, por vetm me krkesn
e pals s interesuar.
Heqia dor nga parashkrimi
Neni 126
Heqja dor nga parashkrimi lejohet vetm pasi t jet plotsuar
afati i tij.
Neni 127
Pretendimi se afati i parashkrimit sht plotsuar mund t ushtrohet
edhe nga kreditort dhe nga kushdo q ka interes, n rastet kur pala
prkatse e ka ushtruar vet.
Prmbushja e detyrimit pas plotsimit t afatit
Neni 128
Debitori q ka prmbushur detyrimin e tij pas plotsimit t
parashkrimit, nuk mund t krkoj kthimin e shums s parave ose t
sendit, q ka dhn vullnetarisht, edhe sikur t mos dinte se ishte
plotsuar afati i parashkrimit.

48

KREU II
PEZULLIMI DHE NDRPRERJA E PARASHKRIMIT
A. Pezullimi i parashkrimit
Neni 129
Parashkrimi pezullohet:
a) midis bashkshortve deri n ditn kur ka marr form t prer
vendimi gjyqsor me t cilin sht zgjidhur martesa;
b) midis fmijve dhe prindrve gjersa kta ushtrojn t drejtn
prindrore;
c) midis personave q ndodhen nn kujdestari dhe kujdestarve
t tyre gjersa vazhdon kujdestaria;
) pr padit e personave, pasuria e t cilve sht vn n
administrim, kundr administruesve prkats t caktuar nga gjykata
ose nga nj organ tjetr kompetent shtetror, gjersa t jet miratuar
raporti prfundimtar i llogarive;
d) pr padit e t miturve dhe personave t tjer, q nuk kan
zotsi pr t vepruar gjersa tu emrohet prfaqsuesi ose t fitojn
kt zotsi, si edhe pr gjasht muaj pasi sht emruar prfaqsuesi
ose pasi kan fituar zotsin pr t vepruar;
dh) pr padit e personit juridik kundr administratorve t vet,
gjersa kta vazhdojn kt detyr pran tij;
e) pr padit me objekt shprblimin prkats, t rrjedhura nga
dmtimi i shndetit ose nga shkaktimi i vdekjes, pezullimi i parashkrimit
vazhdon nga dita kur i sht paraqitur krkesa organit t sigurimeve
shoqrore shtetrore dhe deri n ditn kur sht caktuar pensioni ose
sht refuzuar ajo krkes;
) kur ka forc madhore.

49

Neni 130

Neni 134

Koha e pezullimit nuk llogaritet n afatin e parashkrimit. Kur pas

zhdukjes s shkakut pezullues, koha q mbetet pr tu plotsuar
parashkrimi sht m e shkurtr se gjasht muaj, ajo zgjatet deri n
gjasht muaj.

Koha e kaluar para se t vrtetohej shkaku ndrprers nuk llogaritet

dhe pas zhdukjes s ktij shkaku fillon nj afat parashkrimi i ri.

B. Ndrprerja e parashkrimit
Neni 131
Parashkrimi ndrpritet:
a) me do veprim t personit fizik ose juridik t detyruar, q
shpreh njohjen e sakt dhe t plot t s drejts t kreditorit;
b) me paraqitjen e padis, t kundrpadis ose t prapsimit, qoft
edhe n nj gjykat ose arbitrazh q nuk sht kompetent nga pikpamja
toksore ose lndore pr shqyrtimin e shtjes;
c) me do veprim q e v debitorin n vones;
) me paraqitjen e krkess pr ekzekutimin e detyrueshm t
vendimit gjyqsor apo t arbitrazhit prkats, si dhe t do titulli
ekzekutiv tjetr.
Neni 132
Parashkrimi i ndrprer kundr njrit prej debitorve solidar
ose njrit prej bashkshortve t nj detyrimi t papjestueshm, shtrihet
edhe ndaj secilit nga kta debitor t tjer.
Neni 133

Neni 135
Kur parashkrimi sht ndrprer pr shkak t paraqitjes s padis
ose t kundrpadis, afati i ri i parashkrimit fillon nga dita q ka marr
form t prer vendimi me t cilin sht zgjidhur shtja n themel.
Kur sht vendosur rrzimi i padis pa u zgjidhur shtja n themel,
ose pushimi i gjykimit t shtjes, parashkrimi nuk quhet i ndrprer.
Llogaritja e afateve t parashkrimit
Neni 136
Afati i parashkrimit t padis, q sht caktuar n jav, n muaj
ose n vite mbaron me kalimin e asaj dite t javs s fundit apo t
muajit t fundit q ka t njjtin emr ose numr me at t dits n t
ciln ka filluar afati dhe, kur nj dit e till mungon n muajin e fundit,
afati mbaron me kalimin e dits s fundit t ktij muaji.
Kur dita e fundit e afatit t parashkrimit bie n nj dit pushimi,
quhet si e fundit ajo dit pune q vjen pas asaj t pushimit.
KREU III
PREKLUZIVITETI (Dekadenca)
Neni 137

Parashkrimi i ndrprer kundr debitorit kryesor shtrihet edhe

ndaj dorznsit prkats.

Kur nj e drejt duhet t ushtrohet brenda nj afati prekluziv, nuk

zbatohen dispozitat q rregullojn ndrprerjen e parashkrimit.
Gjthashtu, nuk zbatohen shkaqet pezulluese, prve rasteve
prjashtimore, kur vet ligji lejon pezullimin e afatit prekluziv.

50

51

Neni 138
sht e pavlefshme do marrveshje me t ciln jan caktuar
afate prekluzive, q e bjn tejet t vshtir pr njrn nga palt
ushtrimin e s drejts prkatse.
Neni 139
Palt nuk mund t ndryshojn urdhrimet ligjore q rregullojn
prekluzivitetin, dhe as mund t heqin dor nga afati prekluziv i plotsuar
kur ky afat sht caktuar me dispozita ligjore t veanta.
Neni 140
Afati prekluziv i plotsuar merret parasysh nga gjykata ose
arbitrazhi kompetent me nismn e vet, edhe pa u krkuar nga pala e
interesuar.
PJESA II
SENDET DHE PRONSIA
TITULLI I
SENDET
Kuptimi juridik i sendit
Neni 141
Send sht do gj q mund t prbj objekt pronsie ose i t
drejts tjetr reale.
52

Llojet e sendeve
Neni 142
Sendet jan t luajtshme dhe t paluajtshme.
Jan sende t paluajtshme toka, burimet e rrjedhjet e ujrave,
drurt, ndrtesat, ndrtimet e tjera notuese t lidhura me tokn dhe
do gj q sht e trupzuar n mnyr t qndrueshme e t
vazhdueshme me tokn ose ndrtesn.
T gjitha sendet e tjera, duke prfshir edhe do energji tjetr
natyrore, jan sende t luajtshme.
Neni 143
Dispozitat q kan t bjn me sendet e paluajtshme zbatohen
edhe pr t drejtat reale q kan si objekt sende t paluajtshme, si dhe
pr padit prkatse, prve kur parashikohet ndryshe me ligj.
Dispozitat q kan t bjn me sendet e luajtshme zbatohen pr t
gjitha t drejtat e tjera.
Regjistrimi i sendeve
Neni 144
Sendet e paluajtshme dhe t drejtat reale mbi to regjistrohen n
regjistrat e pasurive t paluajtshme.
Regjistrohen edhe ato sende t luajtshme, pr t cilat krkohet
shprehimisht nga ligji.
Frutat e sendit
Neni 145
Frutat natyrore t nj sendi jan produktet q nxirren prej tij.
Derisa nuk jan ndar nga sendi, ato jan pjes prbrse e tij.
53

Frutat civile nxirren nga sendet si rrjedhoj e gzimit t t drejtave

q kan personat mbi to.
Frutat civile fitohen n baz t kohzgjatjes s t drejtave dhe kur
kto jan br t krkueshme.

PRONSIA

Pjest prbrse t sendit

Neni 146

DISPOZITA T PRGJITHSHME

sht pjes prbrse e nj sendi do gj q sht bashkuar me

t dhe nuk mund t ndahet prej tij pa iu shkaktuar nj dm thelbsor.
Sendet aksesore
Neni 147
Aksesor jan ato sende t luajtshme q jan destinuar pr ti
shrbyer n mnyr t vazhdueshme nj sendi kryesor ose pr ta
zbukuruar at.
Ky destinim bhet nga pronari i sendit kryesor ose nga personi q
ka nj t drejt reale mbi at.
Neni 148
do disponim i sendit kryesor prfshin edhe aksesort e tij, prve
kur sht parashikuar ndryshe.
Aksesort mund t jen edhe objekt i nj disponimi t veant.
Aksesori nuk e humbet kt cilsi t tij n rastet kur sht ndar
prkohsisht nga sendi kryesor.

TITULLI II

KREU I

Prmbajtja e pronsis
Neni 149
Pronsia sht e drejta pr t gzuar dhe disponuar lirisht sendet,
brenda kufijve t caktuar nga ligji.
Pronsia mbi pjest prbrse t sendit
Neni 150
Pronarit t sendit i takon pronsia edhe mbi pjest prbrse t tij.
Pronsia mbi frutat e sendit
Neni 151
Pronarit t sendit i takojn frutat natyrore q prodhon sendi, prve
kur pronsia e tyre u sht kaluar t tjerve. N kt rast pronsia
fitohet pasi frutat t jen ndar nga sendi.
Personi q merr frutat duhet q brenda vlefts s tyre t shprblej
shpenzimet e bra pr prodhimin dhe vjeljen e tyre.
Prkatsia e sendeve
Neni 152
Sendet u prkasin personave fizik, personave juridik dhe shtetit.
Llojet e pasuris publike caktohen me ligj.

54

55

T drejtat dhe detyrimet e pronarit

Neni 153
(Ndryshuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 21)
Askush nuk mund t shpronsohet ose ti kufizohet e drejta e
ushtrimit t s drejts t prons q barazohet me shpronsimin, prvese
kur kt e krkojn interesa publike dhe kurdoher kundrejt nj
shprblimi t drejt.
Neni 154
E drejta e pronsis mbi tokn shtrihet gjer n lartsin dhe
thellsin q sht e dobishme pr ushtrimin e saj, n kushtet e
parashikuara me ligj.
Neni 155
Pronari i nj toke, pasi m par ti ket krkuar fqinjit q t pres
degt e pemve dhe rrnjt q i futen n tokn e tij, ka t drejt ti
pres vet ato, n rast se i sjellin dm, si dhe t vjel frutat dhe ti
perdor ato pr vete.
Frutat q bien nga pemt mbi tok, i prkasin pronarit t toks ku
ato kan rn.
Neni 156
Pronari i nj toke q ndodhet buz nj rrjedhe uji ose burimi publik,
ka t drejt ti prdor ato deri n masn q nuk dmton interesat e
pronarve t tokave t tjera, prve kur prdorimi rregullohet me
dispozita t veanta.

56

Neni 157
Pronari i nj toke mund ti krkoj n do koh pronarit t toks
fqinje, q me shpenzime t prbashkta, t vendosen n kufijt e tokave
t tyre shenja t dukshme dallimi ose ti ndreqin ato kur jan t
dmtuara.
Kur kufiri ndrmjet dy tokave sht i paqart dhe pronart nuk e
prcaktojn vet at, secili prej tyre mund t krkoj saktsimin e tij
nga gjykata.
Neni 158
Kur mbillen drur e shkurre n kufijt e pronave, pronart jan
t detyruar t mbajn largsit e caktuara me dispozita t veanta e
kur nuk ka t tilla, nga zakonet e vendit, prve kur pronari fqinj ka
lejuar vet ose kur kufiri sht n nj rrug ose rrjedh uji publike.
N munges t ktyre rregullave, largsit jan: tre metra pr
drurt me trup t lart dhe dy metra pr drurt e tjer.
Kto largsi nuk zbatohen pr drurt e shkurret, lartsia e t
cilve nuk e kalon murin ndars t pronave.
Neni 159
Pronari sht i lir n prdorimin e sendit, pa dmtuar t drejtat
e personave t tjer dhe brenda kufijve q caktohen nga ligji ose nga
zakonet e mira. Ai nuk mund tu krijoj fqinjve shqetsime t tilla si
zhurma, dridhje, futje t tymit, nxehtsive, avujve ose prhapje t
tjera t ngjashme, t pengoj gzimin e pronave t tyre, duke ndryshuar
rrjedhat, prurjet ose cilsin e ujrave q rrjedhin n tokn e tij ose t
ujrave nntoksor, si dhe t prdor ujrat q komunikojn lirisht
me ato t toks s tjetrit, prve kur kto shqetsime nuk kalojn shkalln
e zakonshme t tyre.
57

Pronari gjat ushtrimit t t drejtave t tij, detyrohet t marr

masa pr ruajtjen dhe mbrojtjen e mjedisit pr rreth.

Mnyra e fitimit t pronsis

Neni 163

Neni 160

Pronsia fitohet nprmjet mnyrave t caktuara n kt Kod

dhe mnyrave t tjera t caktuara me ligj t veant.

Pronart duhet tu prmbahen rregullave t caktuara n planet

rregulluese ose n dispozita t veanta, pr ngritjen e ndrtesave t
reja, pr rindrtimin ose ndryshimin e tyre, pr largsit ndrmjet
ndrtesave, pr eljen e dritareve, puseve, gropave e t punimeve t
tjera t ksaj natyre.
Neni 161
Pronari sht i detyruar t mbledh ujrat q rrjedhin nga streht
e ndrtesave t tij, n mnyr q ato t mos pikojn mbi tokn e tjetrit.
Derdhja e tyre n nj rrjedh publike mund t bhet kur nuk
ndalohet nga rregullat q kan caktuar organet kompetente.
Pronari sht i detyruar t kujdeset q ujrat dhe mbeturinat q
vijn nga toka e tij t mos derdhen n kanalin ose n tokn e tjetrit,
prve kur ndrmjet tyre ka marrveshje t kundrt.

Fitimi i pronsis me kontrat

Neni 164
Pronsia fitohet me an t kontrats, pa qen e nevojshme t
bhet dorzimi i sendit. Pr sendet q prcaktohen n numr, n pesh
ose me mas, duhet t bhet edhe dorzimi i tyre.
Fitimi i pronsis me trashgim
Neni 165
Fitimi i pronsis me trashgim kryhet sipas kushteve t
parashikuara n dispozitat e pjess s tret t ktij Kodi.
Fitimi me mirbesim i sendeve t luajtshme
Neni 166

E drejta e pronsis dhe t drejta t tjera mbi sendet jan t

transferueshme, prve kur ndalohet nga ligji ose nga vet natyra e s
drejts.

Personi q n baz t nj veprimi juridik pr kalimin e pronsis

ka fituar kundrejt shprblimit me mirbesim nj send t luajtshm,
bhet pronar i ktij sendi edhe sikur tjetrsuesi t mos ishte disponues
i tij.
Megjithat fituesi, qoft edhe me mirbesim, nuk bhet pronar i
sendit kur ky sht i vjedhur.
Fituesi me mirbesim bhet pronar i monedhave dhe i letrave me
vler tek prursi, edhe sikur kto ti jen vjedhur ose ti ken humbur
pronarit ose personit juridik publik.
Dispozitat e msiprme nuk zbatohen pr sendet e luajtshme q
jan t shnuara n regjistrat publike.

58

59

KREU II
FITIMI DHE HUMBJA E PRONSIS
Kalimi i pronsis
Neni 162

Prona fitohet e lir nga t drejtat e tjetrit mbi sendin, n rast se

kto t drejta nuk rrjedhin nga titulli dhe nga mirbesimi i fituesit.

Regjistrimi i sendit t fituar me parashkrim

Neni 170

Neni 167

Personi q ka fituar me parashkrim nj send t paluajtshm ka t

drejt t paraqes padi kundr personit t mparshm ose
trashgimtarve t tij pr njohjen e pronsis s vet dhe, n baz t
vendimit gjyqsor prkats, t krkoj q t kryhet regjistrimi i sendit
nga organi kompetent shtetror.

N rast se pronsia mbi nj send t luajtshm u kalon me an

kontratash disa personave, bhet pronar ai q ka fituar posedimin e
sendit me mirbesim, edhe sikur kontrata t jet e nj date t
mvonshme.
Parashkrimi fitues
Neni 168
Personi q ka fituar me mirbesim nj send, n baz t nj veprimi
juridik pr kalimin e pronsis dhe q nuk sht i ndaluar nga ligji,
bhet pronar i ktij sendi, pas nj posedimi t pandrprer prej pes
vjetsh kur sendi sht i luajtshm dhe prej dhjet vjetsh kur ai sht
i paluajtshm.
Kur posedimi nuk sht me mirbesim, afatet e posedimit t
pandrprer dyfishohen. Posedimi konsiderohet i pandrprer edhe
kur fituesi i sendit ia ka dhn posedimin nj personi tjetr.
Nuk mund t fitohet me parashkrim fitues nj send q sht pron
publike e patjetrsueshme.
Neni 169
Personi q ka poseduar qetsisht e pa ndrprerje, duke u sjell
sikur t ishte pronar pr njzet vjet n nj pron t paluajtshme, bhet
pronar i saj.

60

Pezullimi e ndrprerja e parashkrimit fitues

Neni 171
Dispozitat pr pezullimin dhe ndrprerjen e parashkrimit t padis
zbatohen edhe pr parashkrimin fitues.
Parashkrimi fitues ndrpritet me humbjen e posedimit. Nuk quhet
ndrprerje kur poseduesi hyn prsri n posedimin brenda gjasht muajve
ose edhe m von me an padie t ngritur brenda gjasht muajve.
Sendet pa zot
Neni 172
Sendet pa zot jan ato q nuk kan pronar ose pronari i t cilave ka
hequr dor nga pronsia.
Sendet q nuk kan zot i takojn shtetit. Kalimi i tyre n pronsi t
shtetit bhet me vendim t gjykats kompetente.
Fitimi i pronsis me bashkim e przierje
Neni 173
Mbjelljet, si dhe ndrtesat e do vepr tjetr q ndodhen mbi ose
nn siprfaqen e toks, i prkasin pronarit t saj, prve kur parashikohet
ndryshe n kt Kod e n dispozita t tjera ligjore.
61

Neni 174
Pronari i toks q ka br ndrtime e vepra t tjera dhe mbjellje
me material t huaj, detyrohet t paguaj vleftn e tyre, n rast se nuk
krkohet ndarja e kthimi i tyre dhe kur kjo mund t kryhet pa u shkaktuar
nj dm thelbsor ndrtimeve ose mbjelljeve t kryera.
Kur ndarja e materialeve sht e mundshme dhe pronari i toks
ka vepruar me keqbesim, duhet ti shprblej pronarit t materialeve
dmin e psuar.
Neni 175
Kur ndrtesat e veprat e tjera dhe mbjelljet jan br nga nj
person i tret me materialet e veta n tokn e tjetrit, pronari prkats
ka t drejt ti mbaj ato ose t krkoj detyrimin e atij q i ka br ti
heq ato me shpenzimet e tij, dhe kur sht rasti t shprblej dmin.
Kur pronari i toks pranon ti mbaj, detyrohet t paguaj vleftn
e matarialeve dhe t krahut t puns ose rritjen e vlefts q i sht br
prons.
Pronari i toks nuk mund ti krkoj heqjen e ndrtimeve e t
mbjelljeve t kryera kur ato jan br me dijenin e tij, ose me
mirbesim nga personi i tret, si dhe kur kan kaluar gjasht muaj q
nga dita kur pronari ka marr njoftim pr kto ndrtime e mbjellje.
Kur me mirbesim sht ngritur nj ndrtes n tokn e huaj dhe
vlefta e saj sht m e madhe se vlefta e toks, personi q ka ngritur
ndrtesn mund t njihet pronar edhe i toks, me vendim t gjykats
kompetente.
Neni 176

bhen bashkpronar t sendit t ri, n prpjestim me vleftn q pjest

e sendit kishin n momentin e bashkimit apo t przjerjes s tyre.
Kur nj send i luajtshm sht bashkuar ose przier me nj tjetr
n mnyr t till sa duket se sht pjes aksesore e tij, sendi i ri i
prket pronarit t pjess kryesore, i cili detyrohet t paguaj vleftn
prkatse, si dhe kur sht rasti t shprblej dmin e shkaktuar.
Fitimi i pronsis me prpunim
Neni 177
Personi q me punn e tij ka krijuar nj send t ri t luajtshm
duke prdorur lndn n pronsi t nj personi tjetr, pavarsisht se
lnda mund ose jo t marr formn e saj t par, bhet pronar i sendit
t ri n rast se vlefta e puns sht m e madhe se ajo e lnds, me
kusht q t paguaj vleftn e saj.
N rast t kundrt sendi i ri fitohet nga pronari i lnds, duke
paguar vleftn e puns.
Kur prpunuesi ka vepruar me keqbesim, me vendim t gjykats
sendi i ri i kalon pronarit t lnds edhe n rast se vlefta e puns sht
m e madhe se ajo e lnds, por duke paguar vleftn e ksaj t fundit.
Bashkimet e tokave nga aluvionet
Neni 178
Mbushjet me dhe t tokave e shtesat e toks q formohen n mnyr
t natyrshme gjat brigjeve t lumenjve a t prrenjve, i prkasin
pronarit t toks, prve kur parashikohet ndryshe me ligj.
Tokat e liruara nga rrjedhat e ujit
Neni 179

Kur dy ose m shum sende t luajtshme q u prkasin pronarve

t ndryshm jan bashkuar ose przier n nj send t vetm e q nuk
mund t ndahen pa u shkaktuar nj dm thelbsor njri-tjetrit, ose kur
ndarja krkon pun e shpenzime t tepruara, pronart e secilit send

Toka q lirohet nga nj rrjedh uji, e cila trhiqet n mnyr t

natyrshme nga njri breg dhe shkon n bregun tjetr, i prket pronarit
t toks nga e cila sht larguar rrjedha.

62

63

Tokat e krijuara n shtratet e lumenjve

Neni 180
Ishujt dhe mbushjet me dhe q krijohen n shtratet e lumenjve
jan pron publike.
Neni 181
Kur nj lum ose prrua ndrron shtrat duke e ln t vjetrin, toka
q lirohet sht n pronsi t pronarve kufitar t dy anve (buzve)
t lumit apo t prroit, t cilt e ndajn at deri n mesin e shtratit t
ln sipas gjatsis s tij.
SENDET E HUMBURA OSE T GJETURA
Njoftimi pr gjetjen
Neni 182

sendin n masn 10% t vlefts s sendit, ose t mimit t marr, kur

sipas rrethanave t paraqitura, shitja e tij ka qen e domosdoshme.
Kur ka kundrshtime pr vleftn e sendit, mosmarrveshja
zgjidhet nga gjykata.
Bashkia ose komuna mund t lejoj mbajtjen prkohsisht t sendit
nga personi q e ka gjetur, t cilit i paguhen dhe shpenzimet e bra pr
ruajtjen e sendit.
Sendet e humbura duhen t ruhen dhe t mirmbahen me kujdesin
e duhur.
Fitimi i pronsis nga personi q ka gjetur sendin
Neni 184
Kur pronari ose personi q e ka humbur sendin nuk paraqiten pr ta
marr at brenda afatit t caktuar n nenin 183, sendi ose mimi i shitjes i
kalon n pronsi personit q e ka gjetur, i cili paguan shpenzimet e mbajtjes.

Personi q ka gjetur nj send t humbur, duke prfshir edhe

gjn e gjall t shkputur nga tufa, sht i detyruar t lajmroj
menjher pronarin ose personin q i ka humbur dhe kur ky nuk njihet,
ta dorzoj at n bashkin apo komunn, n territorin e s cils sht
gjetur sendi.
Bashkia ose komuna sht e detyruar t shpall menjher gjetjen
e sendit.

Sendet e gjetura n lokalet publike e private e n mjetet e transportit,

duhen ti dorzohen menjher administrats s lokalit ku jan gjetur, e
cila i ruan ato tri dit. Kur nuk paraqitet pronari ose personi q i ka
humbur, administrata i dorzon ato n bashki apo n komunn prkatse.

Marrja e sendit dhe pagimi i shpenzimeve

Neni 183

Thesari
Neni 186

Pronari ose personi, t cilit i ka humbur sendi, ka t drejt ta

krkoj at brenda gjasht muajve nga dita q sht shpallur gjetja n
bashkin apo komunn prkatse, pasi t ket paguar shpenzimet e
bra pr ruajtjen e sendit dhe nj shprblim pr personin q ka gjetur

Quhet thesar do send i mueshm, i cili duket me saktsi se ka

qen n tok ose i fshehur prej shum kohsh dhe q nuk mund ti
gjendet pronari.

64

65

Sendet e gjetura n lokal

Neni 185

Thesari i prket pronarit t sendit t luajtshm apo t paluajtshm

ku sht gjetur, prve rasteve t sendeve me vler shkencore,
kulturore, arkeologjike etj., t parashikuara nga neni 187 i ktij Kodi.
Personi q zbulon thesarin ka t drejtn e nj shprblimi t
arsyeshm q nuk duhet t kaloj gjysmn e vlers s tij.
Pronsia e shtetit mbi nj kategori sendesh t luajtshme
Neni 187
Sendet e luajtshme, me vler kulturore, historike, arkeologjike,
etnografike, si dhe sendet natyrore t rralla me rndsi shkencore q
zbulohen, shkputen ose nxirren nga toka ose uji, kalojn n pronsi t
shtetit.
Pronari, n pronn e t cilit jan zbuluar sende t tilla, sht i detyruar
t lejoj kryerjen e grmimeve, duke u shprblyer dmet e psuara.
Personi q ka zbuluar ose ka gjetur sende t tilla, ka t drejt t
marr nga shteti nj shprblim t arsyeshm.
Fitimi i pronsis me an pushtimi
Neni 188
Pronsia mbi sendet e luajtshme t abandonuara, si dhe mbi kafsht
e egra, shpendt, peshqit, frutat e egra dhe mbi sendet e tjera t
luajtshme t natyrs, fitohet me an pushtimi, n kushte t caktuara
me ligj ose n dispozita t veanta.
Tufa e bletve
Neni 189
Pronari i nj tufe bletsh ka t drejt ta ndjek e ta marr at n
tokn e tjetrit, duke shprblyer dmin e shkaktuar.

66

Kur pronari i blets s ikur nuk e ka ndjekur at brenda tri ditve,

ose kur ajo ka hyr n nj zgjua bletsh tjetr, pronsia mbi at i kalon
prkatsisht pronarit t toks ku ka qndruar bleta ose pronarit t zgjoit.
Fitimi i pronsis me an shpronsimi
Neni 190
(Ndryshuar fjalia e par me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 22)
Sendet mund t shpronsohen vetm pr interesa publike t njohur
me ligj dhe vetm kundrejt nj shprblimi t drejt. Ato kalojn n
pronsi t shtetit ose t enteve t tjera publike, n favor t t cilave
sht br shpronsimi.
Humbja e pronsis
Neni 191
Pronsia humbet kur fitohet nga nj tjetr ose kur hiqet dor prej saj.
Heqja dor nga pronsia mbi pasurit e paluajtshme n dobi t
nj tjetri, sht e vlefshme kur bhet me akt noterial e regjistrohet.
KREU III
REGJISTRIMI I PASURIVE T PALUAJTSHME
Neni 192
Sendet e paluajtshme dhe faktet q kan lidhje me gjndjen juridike
t tyre regjistrohen n regjistrin e pasurive t paluajtshme.
Regjistrimi bhet n baz t nj akti publik, t nj vendimi gjykate
apo t nj organi tjetr shtetror kompetent, si dhe n rastet e tjera t
parashikuara nga ligji.

67

Neni 193

Neni 196

Duhet t regjistrohen n regjistrin e pasurive t paluajtshme:

a) kontratat pr kalimin e pronsis s sendeve t paluajtshme
dhe aktet pr pjestimin vullnetar t tyre;
b) kontratat me t cilat krijohen, njihen, ndryshohen ose pushojn
t drejta pronsie mbi sendet e paluajtshme, t drejta uzufrukti,
prdorimi e bujtjeje, emfiteoze e servituti e t drejta t tjera reale;
c) aktet me t cilat hiqet dor nga t drejta pasurore t msiprme;
) vendimet e gjykatave me t cilat njihet cilsia e trashgimtarit
dhe fitohet pasuria e trashguar;
d) aktet me t cilat krijohet nj shoqri ose nj subjekt tjetr i s
drejts q ka n pronsi pasuri t paluajtshme ose gzon t drejta t
tjera reale mbi to;
dh) vendimet e gjykatave ose organeve kompetente shtetrore q
prkatsisht prmbajn fitimin ose njohjen e pronsis mbi pasurit e
paluajtshme, pjestimin e pasurive t paluajtshme ose q deklarojn t
pavlefshme veprimet juridike pr kalimin e pronsis t regjistruar
m par rregullisht, si dhe aktet e prmbarimit gjyqsor pr
sekuestrimin e pasuris s paluajtshme ose shitjen n ankant t tyre.
Vrtetimi gjyqsor i faktit t pronsis nuk regjistrohet.

Gjykatat, notert, prmbaruesit gjyqsor dhe organet e tjera

shtetrore detyrohen ti drgojn pr regjistrim zyrs q administron
regjistrin ku ndodhen pasurit e paluajtshme, kopje t vendimit ose t
aktit q prmban fitimin, njohjen, ndryshimin, pushimin e nj t drejte
pronsie t paluajtshme, ose nj t drejte reale mbi at, ose q deklarojn t
pavlefshme veprime juridike pr kalimin e pronsis t regjistruar m par.

Neni 194
N kontratn e dhurimit t pasuris s paluajtshme, regjistrimi
merr datn n t ciln regjistrohet pranimi, n rast se ky prmbahet
n nj akt t veant.
Neni 195

Neni 197
Duhen t regjistrohen gjithashtu:
a) kontratat e qiradhnies s sendeve t paluajtshme pr nj koh
mbi nnt vjet;
b) krkes-padit pr fitimin, njohjen, ndryshimin ose pushimin e
t drejtave t pronsis ose t drejtave t tjera reale mbi pasurit e
paluajtshme;
c) krkes-padit pr pjestimin e pasuris s paluajtshme t
prbashkt.
Neni 198
Ministria e Drejtsis administron veprimtarin e regjistrit publik
pr pasurit e paluajtshme.
Kushtet, mnyra e regjistrimit dhe e organizimit, si dhe do
procedur q ka lidhje me kt veprimtari, rregullohet me ligj t veant.

Pasurit e paluajtshme dhe t drejtat reale mbi ato q jan fituar

ose njohur sipas dispozitave t ktij Kodi, nuk mund t tjetrsohen dhe
kur sht rasti, t ngarkohen me barr, n rast se nuk sht br
regjistrimi i tyre n regjistrat publike.
68

69

TITULLI III
BASHKPRONSIA
KREU I
BASHKPRONSIA N PJES
Prkufizimi dhe prmbajtja
Neni 199
Ka bashkpronsi kur nj ose disa sende dhe t drejta t tjera
reale u prkasin bashkrisht dy ose m shum personave.
Pjest e bashkpronarve jan t barabarta, gjersa nuk vrtetohet
e kundrta.
T drejtat dhe detyrimet e bashkpronarve caktohen n
prpjestim me pjest prkatse.
T drejtat e bashkpronarve
Neni 200

) t krkoj pjestimin e sendit t prbashkt edhe sikur t ket

nj marrveshje t kundrt, prve kur ky pjestim dmton s teprmi
qllimin prkats ose sht ndaluar me ligj;
d) t krkoj kthimin jo vetm t pjess s tij, por t gjith sendit
t prbashkt, me kusht q ky tu dorzohet gjith bashkpronarve.
Detyrimet e bashkpronarit
Neni 201
do bashkpronar sht i detyruar q n prpjestim me pjesn e
vet, t paguaj shpenzimet e nevojshme pr ruajtjen dhe gzimin e
sendit t prbashkt.
Neni 202
Kur sendin e prbashkt e prdorin pr vete nj ose disa
bashkpronar, kta detyrohen tu paguajn bashkpronarve t tjer
shprblimin pr prdorimin e pjesve t tyre nga dita kur u sht njoftuar
me shkrim krkesa e ktij shprblimi ose nga data e paraqitjes s
padis n gjykatn kompetente.

do bashkpronar ka kto t drejta:

a) t prfitoj nga t ardhurat e sendit t prbashkt n prpjestim
me pjesn e tij;
b) t prdor sendin e prbashkt sipas qllimit t prcaktuar dhe
n mnyr q t mos i pengoj bashkpronart e tjer t prdorin at
sipas t drejtave t tyre;
c) t tjetrsoj ose disponoj n do mnyr tjetr pjesn e tij n
sendin e prbashkt, por kur ky sht nj send i paluajtshm, mund ta
shes pjesn e tij vetm duke respektuar t drejtn e parablerjes q
kan bashkpronart e tjer sipas nenit 204 t ktij Kodi;

T gjith bashkpronart, pavarsisht nga vlera e pjess prkatse,

kan t drejt t marrin pjes n administrimin e sendit t prbashkt.
Sendi i prbashkt administrohet sipas mnyrs s miratuar me
marrveshjen e t gjith bashkpronarve dhe kur kjo nuk sht arritur,
sipas mnyrs s caktuar me vendim t bashkpronarve q kan m
shum se gjysmn e vlefts s tij. Vendimi i shumics sht i
detyrueshm edhe pr bashkpronart q kan mbetur n pakic.

70

71

Administrimi i sendit t prbashkt

Neni 203

Kjo shumic mund t vendos q t vihet hipotek ose peng mbi

sendin e prbashkt, kur kjo sht e domosdoshme pr t siguruar kthimin
e shumave t marra hua pr mirmbajtjen ose rindrtimin e tij.
Kur nuk sht arritur kjo shumic ose kur vendimi i saj sht i
dmshm pr sendin e prbashkt, gjykata kompetente, me krkesn
e do bashkpronari, vendos masat q i mon t nevojshme dhe, sipas
rastit, emron nj kujdestar pr administrimin e sendit.
E drejta e parablerjes
Neni 204

N pjestimin e pasuris s paluajtshme, njoftimi pr kundr-shtimet

e prmendura n paragrafin e msiprm, duhet t regjistrohet prpara
regjistrimit t krkess pr pjestim. Gjithashtu, n nj pjestim t till
duhet t thirren t gjith kreditort q kan regjistruar krkesat e tyre
ose q kan fituar t drejta mbi pasurin q pjestohet, prpara regjistrimit
t aktit t pjestimit ose t regjistrimit t krkess pr pjestim.
Pjestimi i sendit t prbashkt
Neni 207

Kreditort dhe trashgimtart e ndonj bashkpronari mund t

ndrhyjn n pjestim, me shpenzimet e tyre, por nuk mund t
kundrshtojn pjestimin e br m par, prve kur kan njoftuar
kundrshtimin e tyre para pjestimit.

Pjestimi i sendit t prbashkt kryhet me marrveshjen e t gjith

bashkpronarve. Kur sendi sht i paluajtshm marrveshja duhet t
bhet me akt noterial. Kur kjo marrveshje nuk sht arritur, pjestimi
i sendit kryhet me an t gjykats, duke u thirrur n gjyq t gjith
bashkpronart. Pjestimi i sendit t prbashkt bhet me ndarjen e tij
n natyr sipas pjesve q kan bashkpronart, n qoft se kjo ndarje
sht e mundshme dhe nuk dmton qllimin prkats t sendit.
Pabarazia e pjesve, q rezulton nga ndarja n natyr kompensohet
me nj shprblim n para.
Kur sendi i prbashkt nuk mund t ndahet n natyr gjykata
urdhron q ai t shitet n ankand dhe vlefta e tij t ndahet ndrmjet
bashkpronarve, sipas pjesve prkatse, duke llogaritur edhe shumat
q ata duhet ti paguajn njri-tjetrit pr shkak t marrdhnies s
bashkpronsis.
Megjithat, n vend t shitjes n ankand, gjykata, kur disa nga
bashkpronart e krkojn, mund t urdhroj q sendi tu lihet ktyre,
duke i detyruar q ti paguajn bashkpronarit, i cili krkon pjestimin,
vleftn e pjess s tij, sipas mnyrs dhe brenda afateve t caktuara
n vendimin gjyqsor.
Kur sendi q nuk mund t ndahet n natyr, sht shtpi banimi,
gjykata ia l n pjes, n kushtet e siprtreguara, atij nga bashkpronart
q banon n at shtpi ose ka nevoj m shum se t tjert pr at
siprfaqe banimi.

72

73

Bashkpronari, para se tia shes pjesn e vet n sendin e

paluajtshm nj personi q nuk sht bashkpronar, detyrohet t njoftoj
me shkrim bashkpronart e tjer nse dshirojn t blejn pjesn me
t njjtat kushte q do tia shes personit t tret. N rast se kta nuk
prgjigjen brenda tre muajve se dshrojn t blejn pjesn,
bashkpronari sht i lir t shes pjesn e tij n persona t tret.
Ai duhet tua bj t njohur bashkpronarve t tjer
bashkpronarin e ri.
E drejta e kreditorit mbi pjesn e bashkpronarit
Neni 205
do kreditor ka t drejt t realizoj kredin e vet mbi pjesn q
i takon bashkpronarit debitor n sendin e prbashkt.
Neni 206

Tjetrsimi i sendit t prbashkt

Neni 208
Tjetrsimi i sendit t prbashkt mund t bhet vetm me plqimin
e t gjith bashkpronarve.
KREU II
BASHKPRONSIA N TRSI
A. Bashkpronsia e detyrueshme
Objektet e prbashkta t ndrtesave
Neni 209
N katet ose njsit e ndara t kateve t nj ndrtese q ndodhen
n pronsi t veant t pronarve t ndryshm, jan n bashkpronsi
t detyrueshme t tyre, gjersa n aktin e pronsis nuk sht caktuar
ndryshe, kto objekte:
a) trualli mbi t cilin sht ngritur ndrtesa, themelet, muret
kryesore, muret ndarse t brendshme, shkallt, hollet, atia ose
taraca, oxhaqet, si edhe t gjitha ato objekte t ndrtess, q kan
karakter t till dhe shrbejn pr prdorim t prbashkt;
b) puset, instalimet e ujit, instalimet elektrike, t gazit, t telefonis
e t ngrohjes qendrore, duke prfshir edhe tubacionet dhe linjat
prkatse, si dhe kanalet e ndryshme deri n pikn e degzimit t tyre
brenda njsive t ndara t kateve.

Heqia dor nga e drejta mbi sendet e msiprme, nuk e liron

bashkpronarin nga detyrimi pr t kontribuar n shpenzimet pr
mbajtjen e tyre.
Pandashmria e objekteve t prbashkta
Neni 211
Objektet e prbashkta t ndrtess nuk lejohet t ndahen, prve
kur ndarja e ndonjrit prej tyre mund t kryhet pa ia vshtirsuar
prdorimin e tij asnjrit nga bashkpronart.
Prbrja e asambles dhe zgjedhja e kryesis
Neni 212
Asambleja prbhet nga pronart e secilit kat ose njsie t ndar
t do kati, t cilt kan n bashkpronsi objektet e prbashkta t
ndrtess.
N mbledhjen e par t asambles antart e saj zgjedhin, nga
gjiri i tyre, kryesin, e cila ngarkohet t kryej, n emr e pr llogari
t tyre t gjitha veprimet e nevojshme pr administrimin dhe
mirmbajtjen e zakonshme t objekteve t prbashkta, prve atyre
veprimeve q jan n kompetenc vetm t asambles, si dhe t
prfaqsoj n instancat gjyqsore kompetente dhe n arbitrazh.
Mbledhjet e asambles dhe vlefshmria e vendimeve
Neni 213

E drejta e secilit bashkpronar mbi sendet e prmendura n nenin

e msiprm, sht n prpjestim me vleftn e katit ose t pjesve t
katit q i prkasin atij, prve kur titulli parashikon ndryshe.

Pas mbledhjes s par organizuese, mbledhjet e asambles thirren

nj her n vit. Mbledhje t tjera t asambles mund t thirren nga
kryesia e saj ose me nismn e jo m pak se 20% t antarve t saj.
Asambleja mund t elet dhe t marr vendime kur jan t
pranishm personalisht ose t prfaqsuar me prokur bashkpronart,
t cilt kan t paktn dy t tretat e trsis s kuotave. Kur ky numr

74

75

Neni 210

nuk sht i pranishm, mbledhja shtyhet dhe mbledhja pasardhse

zhvillohet n rast se merr pjes shumica e zakonshme e
bashkpronarve.
Vendimet e asambles merren me shumic t thjesht votash t
bashkpronarve, prve rasteve kur n dispozitat e ktij kreu ose me
dispozita t veanta krkohet nj shumic e cilsuar. Kur numri i votave
sht i barabart, vota e kryetarit sht vendimtare.
Kompetencat kryesore t asambles
Neni 214
Asambleja ka edhe kto kompetenca kryesore:
1. Miraton rregulloren pr administrimin e baness, e cila hartohet
sipas rregullores tip t miratuar nga Kshilli i Ministrave.
2. Krijon fondin rezerv pr shpenzimet e prbashkta, duke
caktuar edhe shumn vjetore t tij.
3. Miraton preventivat e shpenzimeve q ka vendosur t kryhen
gjat vitit, si dhe ndarjen e shums s tyre midis bashkpronarve.
Shpenzimet e prbashkta pr mirmbajtjen, riparimet dhe
prmirsimet e zakonshme t ktyre objekteve miratohen nga asambleja
me shumic t thjesht votash, ndrsa shpenzimet pr prmirsime t
mdha ose rinsime cilsore vendosen me shumic t cilsuar t
bashkpronarve q arrijn t paktn 75% t kuotave prkatse.
4. Emron, kur mohet e domosdoshme, kujdestarin e ndrtess,
duke caktuar kompetencat dhe pagn e tij.
5. Autorizon kryesin q t siguroj, brenda kufijve t arsyeshme,
objektet q jan pron e prbashkt, si dhe t lidh kontrata t tjera t
nevojshme pr mirmbajtjen, riparimet dhe prmirsimet e
zakonshme, ose, sipas rastit, pr prmirsime t mdha apo rinsime
t ktyre objekteve.

76

Neni 215
Vendimet e marra nga asambleja sipas dispozitave t msiprme
jan t detyrueshme pr t gjith bashkpronart.
Padia kundr vendimeve t asambles
Neni 216
Kur nj vendim i asambles sht i paligjshm ose cenon interesat
e ndonjrit nga bashkpronart e ktyre objekteve, do bashkpronar
ka t drejt t paraqes n gjykatn kompetente padi pr
pavlefshmrin e atij vendimi, brenda tridhjet ditve nga data e dhnies
s tij. Paraqitja e krkes-padis nuk pezullon zbatimin e vendimit t
asambles, prve kur gjykata ka vendosur ndryshe.
Detyrimet e bashkpronarve
Neni 217
do bashkpronar ka kto detyrime:
1. T paguaj shpenzimet pr ruajtjen dhe gzimin e pjesve t
prbashkta t ndrtess, pr kryerje shrbimesh n dobi t prbashkt
dhe pr ndryshime t vendosura nga shumica e bashkpronarve, n
prpjestim me vleftn e pjess s secilit, prve kur ka marrveshje
tjetr.
Pr sendet q u shrbejn bashkpronarve n mas t ndryshme,
shpenzimet prballohen n prpjestim me prdorimin q mund tu
bj atyre secili.
T paguaj shpenzimet pr ruajtjen dhe gzimin e pjesve t prbashkta
t ndrtess, pr kryerje shrbimesh n dobi t prbashkt dhe pr ndryshime
t vendosura nga shumica e bashkpronarve n prpjestim me vleftn e
pjess t secilit, prve kur ka marrveshje tjetr.

77

2. T mos kryej n katin ose njsin e ndarjes s katit, q sht

n pronsi t veant t tij, ndrtime t cilat mund t u shkaktojn
dme objekteve t prbashkta t ndrtess.
3. T ndreq dmin ose t paguaj shpenzimet pr zvendsimin
e tij, q ai vet ose nj antar i familjes s tij i ka shkaktuar me faj,
cilitdo objekti t prbashkt.
4. T mos kryej, pa lejen paraprake t asambles, n katin ose
n njsin e ndar t katit q sht n pron t tij, shtesa ose ndryshime
t cilat mund t cenojn pamjen e jashtme t ndrtess.
Shtesa t reja mbi katin e fundit
Neni 218
Ndrtimi mbi katin e fundit t nj ndrtese, t kateve ose veprave
t tjera, mund t realizohet me vendimin e shumics prej 3/4 t
bashkpronarve t ndrtess.
Neni 219
Ndalohet dhnia e lejes pr kryerjen e shtesave ose veprave t tilla
mbi katin e fundit n qoft se kushtet statike t ndrtess nuk e lejojn.
Bashkpronart mund t kundrshtojn lejen e dhn nga organi
kompetent shtetror pr kryerjen e shtesave ose veprave t tilla mbi
katin e fundit dhe kur provohet se ato paksojn ajrin apo dritn pr
katet e mposhtme ose cenojn pamjen arkitektonike t ndrtess.
Neni 220
Ata q jan lejuar t bjn shtesa ose vepra t tjera n katin e
fundit detyrohen t rindrtojn taracn, t ciln t gjith ose nj pjes
e bashkpronarve kishin t drejt ta prdornin.

78

Shmbja trsore ose pjesore e ndrtess

Neni 221
Kur ndrtesa shmbet trsisht ose n nj pjes q prbn jo m
pak se tre t katrtat e vlers s saj, secili bashkpronar mund t
krkoj q t shiten n ankand trualli dhe materialet, prve kur sht
vendosur ndryshe.
Kur ndrtesa sht dmtuar n nj prmas m t vogl, asambleja
vendos pr rindrtimin e objekteve t prbashkta t ndrtess dhe
secili bashkpronar i tyre detyrohet t kontribuoj n prpjestim me
t drejtat e tij n ato objekte.
Bashpronari q nuk dshiron t marr pjes n rindrtimin e
ndrtess, duhet tu shes bashkpronarve t tjer ose ndonjrit prej
tyre edhe objektet, t cilt jan pron vetm e tij, sipas vlersimit q
do t bhet.
B. Bashkpronsia midis antarve t familjes bujqsore
Neni 222
Pronsia mbi pasurin e antarve t familjes bujqsore, u prket
n trsi antarve t saj, t cilt nprmjet puns ose t drejtave t
tjera t fituara, kan kontribuar n krijimin e n mbajtjen e ekonomis
bujqsore.
Neni 223
Familja bujqsore prbhet nga personat q lidhen ndrmjet tyre
pr shkak gjinie, martese, birsimi ose pranimi si antar i saj.

79

Neni 224
Familja bujqsore prfaqsohet n marrdhniet pasurore me t
trett nga kryetari, i cili zgjidhet nga antart e saj.
Neni 225
N pasurin e familjes bujqsore nuk prfshihen sendet e
prdorimit thjesht vetjak t antarve, si dhe sendet q antari ka fituar
me t ardhurat e tij vetjake, me dhurim ose me trashgim.
Neni 226
Antari i familjes bujqsore nuk mund t tjetrsoj asnj pjes t
pasuris s familjes bujqsore, gjersa nuk sht br pjestimi i saj.
Neni 227
do antar i familjes bujqsore mund t krkoj pjesn e vet n
pasurin e familjes bujqsore. Ajo prcaktohet duke marr parasysh
sidomos:
a) pasurin q i prket tr familjes;
b) numrin e antarve t familjes;
c) kontributin e tij n vnien ose shtimin e pasuris s familjes
duke u nisur nga sasia ose efektiviteti i ktij kontributi, si dhe nga puna
dhe mjetet e dhna n krijimin dhe mbajtjen e ekonomis bujqsore.
Neni 228

Kur krkohet pjesa nga antar t veant t saj, ajo vlersohet

dhe i jepet n para.
Kur pjestimi krkohet nga disa pjestar t familjes bujqsore,
me qllim q t krijohet nj familje tjetr bujqsore, pjesa mund t jepet
n natyr, me kusht q toka bujqsore q u mbetet familjeve t ndara, t
mos jet nn minimumin e njsis minimale t kultivimit.
M e
njsi minimale t kultivimit kuptohet toka bujqsore, q sht e nevojshme
pr mbajtjen e nj ekonomie bujqsore, sipas kushteve natyrore t
krahins apo zons prkatse.
Neni 229
Familja bujqsore prgjigjet pr veprimet e paligjshme t kryera
nga antart e saj, gjat ushtrimit t detyrave q rrjedhin nga
veprimtaria ekonomike e vet familjes bujqsore.
Neni 230
Familja bujqsore nuk prgjigjet pr detyrimet ekonomike vetjake t
antarve, duke prfshir edhe kryetarin e saj. Kreditort kan t drejt
t paguhen nga pjesa q i takon antarit debitor n t ardhurat e familjes
bujqsore dhe nga pjesa q i takon atij n pasurin e familjes bujqsore.
C. Bashkpronsia ndrmjet bashkshortve
Neni 231
Bashkpronsia ndrmjet bashkshortve rregullohet me dispozita
t Kodit t Familjes.

Pjestimi i pasuris s familjes bujqsore, bhet sipas rregullave

t caktuara n nenin 207 t ktij Kodi.

80

81

TITULLI IV
UZUFRUKTI
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Prmbajtja e uzufruktit
Neni 232
Uzufrukti sht e drejta e nj personi (uzufruktari) pr t gzuar
nj send q sht n pronsi t nj tjetri, me detyrim q ta ruaj e ta
mirmbaj at.
Mnyra e krijimit t uzufruktit
Neni 233
Uzufrukti krijohet me ligj ose me nj veprim juridik. Ai mund t
fitohet edhe me parashkrimin fitues.
Kohzgjatja e uzufruktit
Neni 234
Uzufrukti mund t jet me ose pa afat, por n do rast nuk mund
t kaloj jetn e uzufruktarit.
Kur e drejta e uzufruktit gzohet nga nj person juridik, nuk mund
t zgjas m shum se tridhjet vjet.

82

Mnyra e krijimit
Neni 235
Uzufrukti q krijohet me veprim juridik duhet t bhet me akt
noterial, ndrsa kur fitohet me testament veprohet sipas dispozitave
prkatse.
Uzufrukti mbi nj send t paluajtshm duhet t regjistrohet n
regjistrat e pasurive t paluajtshme.
Bashkuzufrukti
Neni 236
Uzufrukti mund t jet n favor t m shum se nj personi. Kur
e drejta e njrit prej tyre shuhet, ajo u kalon uzufruktarve q mbeten,
n prpjestim me pjest. N kt mnyr veprohet deri n shuarjen e
s drejts s uzufruktarit t fundit q mbetet.
KREU II
T DREJTAT Q RRJEDHIN NGA UZUFRUKTI
Kufijt e gzimit t sendit n uzufrukt
Neni 237
Uzufruktari gzon sendin e vn n uzufrukt, por nuk mund t
ndryshoj destinimin ekonomik q ka patur ai n fillim t uzufruktit,
pa plqimin e pronarit ose pa autorizimin e gjykats s rrethit, kur
pronari dhe uzufruktari nuk merren vesh.
Gjat vazhdimit t uzufruktit ose n mbarimin e tij, uzufruktari
mund t heq shtesat q i jan br sendit, n kushtet e paragrafit t
par t ktij neni, q mund t shkputen pa e dmtuar at, duke e
kthyer n gjendjen e tij fillestare, prve kur parashikohet ndryshe n
aktin e krijimit.
83

Prmirsimet e sendit n uzufrukt

Neni 238

E drejta e tjetrsimit
Neni 241

Uzufruktari n mbarim t uzufruktit nuk ka t drejt t krkoj

shprblimin pr prmirsimet e bra n send gjat prdorimit edhe
sikur t jet shtuar vlefta e tij, prve kur sht parashikuar ndryshe
n aktin e krijimit t uzufruktit.
Shtesa e vlefts mund t kompensohet me dmet q mund ti jen
shkaktuar sendit pa fajin e uzufruktarit.
Kur nuk ka vend pr kompensim, uzufruktari mund t heq shtesat
e bra, pa u dmtuar sendi, prve kur pronari pranon t paguaj vleftn
e tyre, si t ishin t ndara nga sendi.

Uzufruktari ka t drejt t tjetrsoj sendet objekt uzufrukti n

masn q ato destinohen t tjetrsohen dhe n prputhje me natyrn e
tyre.
N raste t tjera uzufruktari nuk mund t tjetrsoj sendet n
uzufrukt pa plqimin e pronarit ose pa autorizimin e gjykats s rrethit,
prve kur n aktin e krijimit sht parashikuar ndryshe.
Autorizimi nuk duhet t jepet kur preken interesat e pronarit,
uzufruktarit ose t personave t tret.

Prkatsia e frutave
Neni 239
Uzufruktarit i takojn frutat natyrore dhe ato civile q prodhon
sendi gjat kohvazhdimit t uzufruktit.
Frutat natyrore q nuk jan ndar nga sendi n kohn e fillimit t
uzufruktit, i prkasin uzufruktarit dhe anasjelltas, kur ato nuk jan
ndar nga sendi kur mbaron uzufrukti, i prkasin pronarit.
Kalimi i s drejts s uzufruktit
Neni 240

Zvendsimi i sendit n uzufrukt

Neni 242
Kur sendet n uzufrukt jan tjetrsuar ose jan zvendsuar me
sende t tjera, kto i prkasin pronarit dhe njkohsisht jan objekt i
uzufruktit.
Rregulli i msiprm vlen pr gjithka q sigurohet nga vjelja e
detyrimeve objekt uzufrukti, nga kompensimi pr shprblimin e dmeve
ose nga zhvleftsimi i pasuris, kur zvendsojn ose prmirsojn
sendet objekt uzufrukti.
Jan gjithashtu objekt uzufrukti, sendet q vilen nga prfitimet e
tjera q jep uzufrukti, por q nuk jan fruta.

Uzufruktari mund tia kaloj nj tjetri kt t drejt pr nj koh

ose pr gjith kohn e qnies s saj, prve kur n aktin e krijimit
sht parashikuar ndryshe.
Kalimi duhet ti njoftohet me shkrim pronarit, prndryshe
uzufruktari i mparshm dhe personi q ka fituar nj t drejt t till
prgjigjen solidarisht ndaj pronarit.

Pronari dhe uzufruktari duhet t merren vesh q parat objekt

uzufrukti t investohen n mnyr frutdhnse ose t shpenzohen n
interes t pasuris tjetr n uzufrukt.

84

85

Investimet
Neni 243

Dhnia me qira
Neni 244

Ai detyrohet t zvendsoj sendet q, sipas uzufruktit, nuk kishte

t drejt ti konsumonte.

Uzufruktari ka t drejt t jap me qira sendet n uzufrukt prve

kur sht parashikuar ndryshe n aktin e krijimit t tij.
Kur mbaron uzufrukti, pronari duhet t respektoj qiran e filluar
normalisht m par, prve kur zgjatja e afatit t saj sht br pa
plqimin e tij. Kur uzufruktari ose qiramarrsi i kan krkuar plqimin
pronarit pr qiradhnien dhe ky nuk sht prgjigjur n afatin e caktuar,
quhet se plqimi sht dhn.
Kur pushon uzufrukti, qiradhniet pr nj afat mbi pes vjet, kan
vler vetm pr pes vjet nga dita q ka filluar qiradhnia.

Inventaret
Neni 247

Gzimi i servituteve
Neni 245
Uzufruktari gzon t drejtat e servituteve t lidhura me pronn
mbi t ciln ka uzufruktin dhe t drejtat e tjera reale q do ti gzonte
vet pronari, prve kufizimeve t parashikuara n aktin e krijimit
apo n ligj.
KREU III
DETYRIME Q RRJEDHIN NGA UZUFRUKTI
Zvendsimi i dmeve
Neni 246
Uzufruktari detyrohet t shprblej vleftn e sendit t humbur
ose t dmtimit t tij, prve kur provon se nuk jan shkaktuar pr
fajin e tij.

86

Uzufruktari merr n dorzim sendet n gjndjen q ndodhen para

fillimit t uzufruktit. Sendet n uzufrukt merren n dorzim me inventar
t br me akt noterial, n prani t pronarit, pasi t jet njoftuar n nj
afat t prshtatshm. sht e drejt e palve q n inventar t shnohen
t gjitha hollsit q kan lidhje me prcaktimin dhe gjndjen e sendeve
q merren n uzufrukt.
Inventari mund t kryhet edhe me akt privat, kur bien n
marrveshje t dy palt, q jan t pranishm gjat kryerjes s tij.
Shpenzimet pr kryerjen e inventarit jan n ngarkim t uzufruktarit,
prve kur parashikohet ndryshe n aktin e krijimit.
Njoftimet periodike
Neni 248
Uzufruktari detyrohet ti drgoj pronarit n fund t do viti nj njoftim
t hollsishm me shkrim t nnshkruar prej tij, pr sendet q nuk ekzistojn
m ose pr sendet q i kan zvendsuar ato, si dhe prfitimet e tjera
nga sendet n uzufrukt, q nuk hyjn n kategorin e frutave.
Shpenzimet pr kryerjen e deklarats vjetore, jan n ngarkim t
uzufruktarit, prve kur n aktin e krijimit sht parashikuar ndryshe.
Dhnia e garancis
Neni 249
Uzufruktari detyrohet ti jap pronarit nj garanci me shkrim pr
prmbushjen e detyrimeve t rrjedhura nga uzufrukti, prve kur n
87

aktin e krijimit sht shkarkuar nga nj detyrim i till ose kur interesat
e pronarit mbi sendet n uzufrukt jan siguruar n mnyr t
mjaftueshme nga nj institut i ngarkuar me kt pun.
Prindrit q kan uzufruktin ligjor mbi sendet n pronsi t
fmijve t tyre, prjashtohen nga dhnia e nj garancie t till.
Kur uzufruktari sht shkarkuar nga detyrimi pr dhnien e
garancis, pronarit i lind e drejta t krkoj prej tij q ti tregohen do
vit sendet q i jan dhn n uzufrukt ose t njihet me njoftimin e nj
institucioni krediti pr parat apo letrat me vler t depozituara.
Uzufruktari nuk mund t fitoj posedimin e sendeve t vna n
uzufrukt, pa plotsuar detyrimet q rrjedhin nga ky nen.
Pasojat e mosdhnies s garancis
Neni 250
Kur uzufruktari nuk jep garanci, merren masa pr administrimin
e sendeve n uzufrukt. Sendet e paluajtshme jepen me qira ose i besohen
nj administratori t zgjedhur me marrveshje ndrmjet pronarit e
administratorit dhe kur nuk arrihet nj marrveshje e till,
administratori caktohet nga gjykata e rrethit.
Uzufruktari ka t drejt t mbaj pr banim t tij dhe t familjes
s tij, nj banes q prfshihet n uzufrukt.
Parat q prfshihen n uzufrukt investohen me kamat.
Sendet e luajtshme q vjetrohen ose dmtohen nga prdorimi
ose sendet ushqimore q rrezikohen t prishen, shiten dhe vlefta e tyre
jepet me kamat ose prdoret pr sendet n uzufrukt.
Uzufruktari mund t krkoj ti lihen sende t luajtshme t
mjaftueshme pr prdorim vetjak.

88

Shpenzimet e mirmbajtjes
Neni 251
Shpenzimet q nevojiten pr ruajtjen, mirmbajtjen dhe
administrimin e sendit jan n ngarkim t uzufruktarit. Jan gjithashtu n
ngarkim t tij edhe shpenzimet pr ndreqjet jo t zakonshme, kur ato jan
rrjedhim i mosprmbushjes s detyrimeve t tij ndaj sendit n uzufrukt.
Riparimet e jashtzakonshme jan n ngarkim t pronarit. Kur
pronari refuzon ti kryej ato ose t tjerat q i jan ngarkuar atij, ose
vonon pa arsye kryerjen e tyre, uzufruktari i kryen vet me shpenzimet
e tij, t cilat shlyhen deri n prfundimin e uzufruktit. Uzufruktari ka
t drejt t mbaj sendin e ndrequr deri n shlyerjen e shpenzimeve.
Sigurimi i uzufruktit
Neni 252
Uzufruktari duhet t siguroj sendet n uzufrukt n favor t
pronarit pr rreziqet q zakonisht ato duhet t sigurohen ose q jan t
detyrueshme nga ligji. N rast dmtimi uzufrukti shtrihet mbi
shprblimin e paguar.
Kur uzufrukti nuk prmbush nj detyrim t till, pronari ka t
drejt t bj vet sigurimin e prons dhe uzufruktari detyrohet ti
paguaj shpenzimet prkatse.
Shpronsimi i sendeve n uzufrukt
Neni 253
Kur sendi shpronsohet pr interesa publike, uzufrukti kalon mbi
shprblimin prkats.

89

Pagimi i taksave dhe i detyrimeve t tjera

Neni 254
Tatimet, taksat, shpblimet, rentat toksore dhe detyrimet e tjera
vjetore q kan lidhje me t ardhurat gjat uzufruktit jan n ngarkim
t uzufruktarit.
Tatimet, taksat e detyrimet e tjera n ngarkim t prons gjat
uzufruktit, jan n ngarkim t pronarit.
KREU IV
MBARIMI I UZUFRUKTIT
Neni 255
Uzufrukti mbaron:
- me vdekjen e uzufruktarit ose me mbarimin e personit juridik
uzufruktar;
- me mbarimin e afatit t caktuar n aktin e krijimit;
- me bashkimin e cilsive t pronarit e t uzufruktarit n nj person
t vetm;
- me shkatrrimin trsisht ose humbjen e sendit t dhn n
uzufrukt;
- me mosprdorimin e uzufruktit radhazi pr njzet vjet.
Pushimi i uzufruktit
Neni 256
Uzufrukti mund t pushoj kur uzufruktari shprdoron t drejtat
ose nuk prmbush detyrimet q rrjedhin nga uzufrukti.

90

Megjithat gjykata, sipas rrethanave q do t rezultojn mund t

urdhroj q uzufruktari ti jap garanci, n rast se ka qn shkarkuar
nga nj detyrim i till, ose me krkesn e pronarit ti lihet atij
administrimi i sendit n uzufrukt ose nj personi tjetr ose dhe dhnia
me qira e sendit.
Heqja dor nga uzufrukti
Neni 257
Uzufruktari mund t krkoj q, me shpenzimet e tij, t heq dor
nga uzufrukti pr shkak t barrve e detyrimeve q rrjedhin prej tij.
Kthimi i sendeve n uzufrukt
Neni 258
Kur mbaron uzufrukti, uzufruktari ose trashgimtart e tij
detyrohen t vn n dispozicion t pronarit sendet e vna n uzufrukt.
TITULLI V
PRDORIMI E BANIMI
Neni 259
Personi q ka nj t drejt thjesht prdorimi mbi nj send, e prdor
at dhe gzon frutet e tij n masn q ka nevoj pr vete e pr familjen
e tij.
Kur objekti i t drejts s prdorimit sht nj banes, personi ka
t drejt t banoj atje sipas nevojave t tij e t familjes s tij. Sendi
ose banesa q prdoret sipas ksaj dispozite nuk mund t tjetrsohet,
t rndohet dhe as t prdoret nga persona t tjer.
91

Neni 260

KREU II

Dispozitat q kan lidhje me uzufruktin zbatohen dhe pr t drejtn

e prdorimit dhe t banimit, pr aq sa prputhen me kto t drejta.

SERVITUTET DETYRUESE

TITULLI VI

Pronari i nj prone q, n baz t ligjit, ka t drejt t krkoj nga

pronari i nj prone tjetr krijimin e nj servituti, n munges t nj
marrveshjeje, mund ti drejtohet gjykats.
Servituti detyrues mund t krijohet edhe me akt t organit shtetror,
n rastet e parashikuara me ligj.
Vendimi duhet t prcaktoj rregullat e ushtrimit t servitutit dhe
shprblimin e dmit prkats.

SERVITUTET
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 261
Servituti sht barra q i ngarkohet nj prone, pr prdorimin
dhe dobin e nj prone t nj pronari tjetr.
Neni 262
Servituti vendoset me ligj ose me vullnetin e njeriut.
Neni 263
Pronari i prons shrbyese nuk sht i detyruar t kryej ndonj
veprim pr t br t mundur ushtrimin e servitutit, prve kur n ligj
ose nga titulli, parashikohet ndryshe.

Neni 265

Rrjedhja e ujrave
Neni 266
Pronari sht i detyruar t pranoj n tokn e tij ujrat e shiut, t
bors ose t burimeve t pashfrytzuara, q rrjedhin natyrshm nga
nj tok me nivel m t lart. Pronari nuk mund t ndryshoj kt
rrjedh natyrore n dm t nj tjetri.
Uji q rrjedh mbi nj tok t mposhtme mund t mbahet nga
pronari i toks s msiprme, vetm n masn q sht e domosdoshme
pr at tok.
Neni 267

Pronari, n favor t t cilit sht vn servituti, detyrohet ti

shprblej pronarit t prons shrbyese dmin q i shkaktohet nga
krijimi i servitutit.

N rastet kur anbrigjet dhe shpatet e nj prone q shrbenin pr

t ndaluar ujrat, jan shkatrruar ose dmtuar, si dhe kur del e
nevojshme q nga shkaku i ujrave t ndrtohen mbrojtsa dhe pronari
i asaj prone nuk pranon ti ndrtoj ose ti riparoj, pronart e dmtuar
ose q rrezikohen t dmtohen, mundet q me shpenzimet e tyre ti
ndrtojn ose ti riparojn ato.

92

93

Neni 264

Kto ndrtime e riparime duhet t kryhen pa iu shkaktuar pronarit

t prons shrbyese ndonj dm, duke respektuar rregullat e posame,
kur ka t tilla. Kur pronari i prons shrbyese ka kundrshtime,
mosmarrveshja zgjidhet nga gjykata.
Neni 268
Dispozitat e nenit t msiprm zbatohen edhe kur del e nevojshme
t hiqet nj penges lndsh t formuara n nj pron tjetr ose n nj
hendek, rrjedh uji ose vij kulluese, t cilat dmtojn pronat fqinje.
Neni 269
Pronari q ka nj burim uji n pronn e vet sht i lir n
prdorimin e tij, por pa cenuar t drejtat q mund t ket fituar pronari
i prons m t ult n baz t nj titulli ose me parashkrim.
Neni 270
N rast se nj rrjedh uji u ndalon pronarve t pronave ngjitur,
hyrjen n kto ose vazhdimin e vaditjes apo t kullimit t ujrave, ata
q prdorin kt rrjedh, detyrohen q n proporcion me prfitimin q
nxirret prej tij (ujit) t ndrtojn e t mirmbajn urat e mjetet e tjera
t kalimit, n mnyr t volitshme e t sigurt, si dhe gypat e nndheshm
ose vepra t tjera t ksaj natyre pr vazhdimin e ujitjes e t kullimit.

Kur nga kjo rrjedh i shkaktohet dm, ai ka t drejt t krkoj

shprblimin e dmit dhe marrjen e masave pr mnjanimin n t
ardhmen.
Servitutet q rrjedhin nga ndrtimet
Neni 272
Rregullat pr ndrtimin e banesave e t ndrtimeve t tjera,
largsia ndrmjet tyre, marrja e drits dhe e pamjes, nxjerrja e
ballkoneve e ndrtime t tjera t ksaj natyre, rregullohen me ligj t
veant duke respektuar t drejtat e pronarit t parashikuara n kt
Kod e n ligje t veanta.
Servitutet q rrjedhin nga marrja e ujit
Neni 273
Kalimi i ujrave npr pronn e tjetrit duhet t kryhet n mnyrn
m t volitshme e m t prshtatshme me m pak dme, por pa penguar
ushtrimin normal t servitutit.
Neni 274

Pronari i nj toke detyrohet t pranoj pa shprblim ujrat q

vijn nga drenazhimi i nj toke t msiprme, kur ato rrjedhin
natyrshm n tokn e tij.

Kur kalimi i ujrave krkohet pr nj koh jo m t gjat se nnt

vjet, pagimi i vlefts dhe i shprblimit t dmeve t prmendura n
dispozitn e msiprme bhet n gjysmn e ksaj vlefte, me detyrimin
q me mbarimin e afatit t rivihet gjithka n gjendjen e mparshme.
Ky servitut mund t bhet i prhershm kur kjo krkohet para
mbarimit t afatit, nprmjet pagimit t gjysms tjetr, t vlefts s
bashku me kamatat ligjore, nga data q ka filluar kalimi.
Kur krkesa bhet pas mbarimit t afatit, nuk merren parasysh
pagesat pr dhnien prkohsisht t ksaj t drejte.

94

95

Neni 271

Neni 275
Kur kalimi i ujrave duhet t kryhet duke prshkuar rrug publike
ose lumenj e ndrtime t tjera publike, zbatohen rregullat e parashikuara
n dispozita t veanta.
Neni 276
Kur n nj shtpi ose n mjediset e tjera t saj mungon uji i
nevojshm pr jetesn e njerzve ose t kafshve dhe nuk mund t
sigurohet ndryshe, ose nevojiten shpenzime t mdha, pronari i toks
fqinje duhet t lejoj q nj sasi uji tepric t prdoret n masn e
domosdoshme pr nevojat e msiprme, duke prballuar pala tjetr
vleftn e ujit q krkohet dhe shpenzimet q duhet t kryhen pr kt
qllim, si dhe kur sht rasti t shprblej dmin q mund t shkaktohet.
Servituti i kalimit
Neni 277
Pronari q nuk ka dalje n rrugn publike dhe nuk mund ta siguroj
at prve se me shpenzime t mdha e me vshtirsi, ka t drejt t
ket rrug kalimi nga toka fqinje, pr prdorimin e prshtatshm t
prons s vet.
Kalimi duhet t prbj rrugn m t shkurtr pr n rrugn
publike dhe me m pak dme pr pronn shrbyese.
Kjo dispozit zbatohet edhe kur pronari, q i sht njohur e drejta
e kalimit n pronn e tjetrit, krkon zgjerimin e arsyeshm t rrugkalimit pr mjete, duke prfshir edhe kalimin e mjeteve mekanike.

Ai duhet t lejoj personin q t krkoj e t marr gjn e gjall e do

send tjetr t tij, q ndodhen aty rastsisht ose si rrjedhim i ers, ujit,
orteqeve dhe forcave t tjera madhore, ndodhen n tokn e tij apo jan
bashkuar me sende t tij.
Pronari mund t mos lejoj hyrjen kur merr prsipr t dorzoj
vet sendin e ndodhur n tokn e tij. Kur sht rasti pronari i toks
shprblehet pr dmin e shkaktuar.
Neni 279
Personi q do t kaloj n tokn e tjetrit, duhet t paguaj vleftn
e toks q zihet, pa zbritur tatimet e barrt e tjera q lidhen me tokn,
si dhe shprblimin pr dmin q shkaktohet duke prfshir edhe dmin
q vjen nga ndrprerja e toks, nga mosprdorimi i saj, nga depozitimi
i lndve t nxjerra e hedhja e mbeturinave. Pronari i toks shrbyese
ka t drejt t largoj kto t fundit dhe ta prdor siprfaqen e toks,
por gjithnj pa dmtuar ushtrimin normal t servitutit.
Servituti pr vendosjen e gypave, kabllove e telave
Neni 280
Pronari duhet t lejoj persona t tjer q t ndrtojn n pronn
e tij t paluajtshme kanale ose t vendosin gypa pr kalimin e ujit ose
t gazit, si dhe kabllo e tela telegrafik ose elektrik dhe instalime t
tjera t ksaj natyre, por vetm kur kto vepra nuk kan mundsi t
kryhen ndryshe ose pa u br shpenzime t mdha. Pronari, kur i
shkaktohet dm, ka t drejt t shprblehet.

Neni 278
Pronari duhet t lejoj fqinjin t hyj e t kaloj n tokn e tij sa
her ka nevoj t ndrtoj ose t ndreq nj mur apo nj vepr tjetr.
96

97

KREU III

KREU IV

SERVITUTET VULLNETARE

MNYRAT E USHTRIMIT T SERVITUTEVE

Neni 281

Neni 285

Pronari mund t krijoj mbi pronat e veta ose n dobi t tyre, do

lloj servituti, me kusht q t mos jet n kundrshtim me rendin juridik.
Servitutet vullnetare krijohen me kontrat ose me testament.

E drejta e servitutit prfshin do gj q sht e nevojshme pr ta

prdorur at.

Neni 282

Neni 286

Servitutet jan vijuese kur ushtrimi i tyre bhet pa qen nevoja

pr veprime t herpashershme t njeriut, si jan vijat e ujit, pikat e
strehve e t tjera t ksaj natyre.
Servitutet jan jo vijuese, kur n ushtrimin e tyre krkohet kryerja
e veprimeve t tashme t njeriut, si jan e drejta pr t marr uj,
pr kullotjen e bagtive e t tjera t ksaj natyre.
Servitutet mund t jen t dukshme e t padukshme.
T padukshme jan servitutet pr t cilat nuk nevojiten punime t
dukshme ose t prhershme, q jan t nevojshme pr ushtrimin e tyre.

Pronari, pa plqimin e uzufruktarit, nuk mund t ngarkoj pronn

me servitute q cenojn t drejtat e uzufruktarit.

Neni 283
Servitutet vijuese e t dukshme krijohen me titull ose me
parashkrimin dhjet vjear.
Servitutet vijuese t padukshme dhe servitutet jo vijuese, t dukshme
ose jo, nuk mund t krijohen vese me titull.
Neni 284

Neni 287
Servituti mbi nj pron q u prket disa personave n bashkpronsi
mund t krijohet vetm me miratimin e gjith bashkpronarve.
Servituti i krijuar nga vetm nj ose disa bashkpronar, hyn n fuqi
kur bashkpronart e tjer bashkarisht apo vemas, kan dhn
miratimin pr krijimin e tij.
Neni 288
Personi q ka nj t drejt servituti, duhet ta prdor at sipas
titullit t tij ose t posedimit t tij. Kur ka dyshime rreth shtrirjes dhe
mnyrs s ushtrimit t tij, quhet se servituti sht krijuar n mnyr
t till q t plotsoj nevojat e prons dominuese, duke rnduar sa m
pak pronn shrbyese.

Kur dy prona pushojn s qni n pronsin e nj personi, servituti

konsiderohet se ekziston n mnyr aktive apo pasive n dobi ose kundr
secils nga pronat e veuara, prve kur ka marrveshje t kundrt.
98

99

Neni 289

KREU V

E drejta e servitutit duhet t ushtrohet n kohn dhe n mnyrn

q sjell m pak vshtirsi e shqetsime pr pronarin e prons shrbyese.

SHUARJA E SERVITUTEVE

Neni 290
Kur prona n dobi t s cils sht krijuar nj servitut pjestohet,
servituti do ti shrbej secils pjes, me kusht q barra e prons
shrbyese t mos rndohet.
Neni 291
Pronari nuk duhet q me veprimet ose mosveprimet e tij t
paksoj prdorimin e servitutit ose ta bj at m t vshtir.
Megjith kt, n qoft se kan ndryshuar kushtet dhe pronari i
prons shrbyese rndohet ose pengohet n ushtrimin e t drejtave t
pronsis, mund ti krkoj pronarit, n dobi t t cilit sht vn
servituti, ndrrimin e vendit t servitutit.
Kt t drejt e ka edhe pronari i prons tjetr, kur provohet se
ky ndrrim sjell dobi dhe nuk dmton pronn shrbyese.
Mbrojtja e servitutit
Neni 292
Personi q ushtron nj servitut, ka t drejt t krkoj gjyqsisht
nga kushdo q kundrshton kt t drejt, duke krkuar sipas rastit
rivendosjen e plot t saj, pushimin e cenimit q i bhet si edhe
shprblimin e dmit t shkaktuar.

100

Neni 293
Servitutet shuhen:
a) Kur n nj person t vetm bashkohet pronsia e prons
mbizotruese me at t prons shrbyese.
b) Kur nuk prdoret pr m shum se dhjet vjet.
Afati i parashkrimit pr servitutet jo vijuese fillon t ec nga dita
kur servituti ka pushuar s prdoruri, ndrsa pr servitutet vijuese nga
dita kur sht kryer nj vepr ose sht vrtetuar nj fakt q pengon
ushtrimin e servitutit. Pr efekt t shuarjes s servitutit, llogaritet edhe
koha q ai sht ushtruar nga titullari i mparshm.
c) Kur sendet dmtohen ose konsumohen deri n nj shkall sa
nuk mund t prdoren pr qllimin e tyre.
Rikthimi n nj gjendje q mund t prdoren sjell si rrjedhim
edhe rivendosjen e servituteve, prve kur kjo e drejt sht
parashkruar.
Neni 294
Kur prona mbizotruese sht n bashkpronsi, prdorimi i
servitutit nga njri prej bashkpronarve, ndrpret parashkrimin edhe
ndaj bashkpronarve t tjer.
Neni 295
Pezullimi ose ndrprerja e parashkrimit n favor t njrit nga
bashkpronart, ka efekt edhe n favor t t tjerve.

101

TITULLI VII
MBROJTJA E PRONSIS

Ai shkarkohet nga prgjegjsia kur provon se dmi do t shkaktohej

edhe sikur t kishte dorzuar sendin n kohn e duhur, prve kur ai
sht marr me an vepre penale.

Padia pr krkimin e sendit

Neni 296

E drejta e poseduesit pr shpenzimet

Neni 299

Pronari ka t drejt t ngrej padi pr t krkuar sendin e tij nga

do posedues ose mbajts. Kt t drejt e ka edhe do bashkpronar
pr sendin e prbashkt, me qllim q ai tu dorzohet gjith
bashkpronarve.

Poseduesi me mirbesim ka t drejt t krkoj pagimin e

shpenzimeve t nevojshme q kan br pr sendin dhe shpenzimet e
dobishme, n masn q kto i kan shtuar vleftn, n qoft se kjo
vazhdon t jet n kohn e kthimit t sendit.
Poseduesi me mirbesim ka t drejt t zbres nga t ardhurat e
sendit, shpenzimet q i njihen sipas ksaj dispozite. Ai ka t drejt t
mbaj sendin, gjersa ti paguhen shpenzimet e nevojshme t dobishme.

T drejtat e poseduesit pr t ardhurat

Neni 297
Poseduesit me mirbesim i takojn frutat natyrore t veuara
dhe frutat civile t vjela q jan br t krkueshme deri n ditn q ka
marr dijeni se sht posedues i paligjshm, ose q i sht njoftuar
padia e pronarit pr krkimin e sendit. Ai nuk detyrohet t shprblej
pronarin pr humbjen, dmtimin ose pamundsin e kthimit t sendit
pr do shkak tjetr, por pas ksaj dite ai prgjigjet pr frutat e vjela
ose q duhet t kish vjelur, duke vepruar me prkujdesje deri n kohn
e kthimit t sendit, pr shprblimin pr prdorimin e sendit, si dhe pr
humbjen, dmtimin ose pamundsin e kthimit pr faj t tij.
Neni 298
Poseduesi me keqbesim pr gjith kohn e posedimit t tij,
detyrohet ti kthej pronarit bashk me sendin edhe frutat natyrore t
veuara e frutat civile t vjela ose q jan br t krkueshme, dhe t
ardhurat e tjera q duhej t vilte, si dhe t shprblej pronarin pr
prdorimin e sendit dhe pr humbjen, dmtimin ose pamundsin e
kthimit t sendit qoft dhe pa fajin e tij.
102

Neni 300
Poseduesi me keqbesim ka t drejt t krkoj vetm pagimin e
shpenzimeve t nevojshme q ka br pr sendin.
Neni 301
Poseduesi me mirbesim dhe ai me keqbesim, prve shpenzimeve
q u njihen sipas neneve t ktij Kodi, nuk kan t drejt t krkojn
pagimin e shpenzimeve t tjera t bra pr sendin, por vetm kan t
drejt t heqin nga sendi at q kan bashkuar dhe q mund t ndahet
pa dm, prve kur pronari pranon t paguaj vleftn e tyre.

103

Padia mohuese
Neni 302

TITULLI VIII
POSEDIMI

Pronari ka t drejt t krkoj nga cilido q e cenon n pronsin

e tij, por pa u zhveshur nga posedimi, t pushoj cenimin dhe t mos
prsris kt n t ardhmen, dhe, kur sht rasti t shprblej dmet
q mund ti ket shkaktuar.

DISPOZITA T PRGJITHSHME

Kallzimi i nj punimi t ri dhe i nj dmi t mundshm

Neni 303

Kuptimi i posedimit
Neni 304

Pronari, personi q gzon nj t drejt tjetr reale ose poseduesi,

t cilt kan arsye t shqetsohen se nga nj punim i ri i filluar prej t
tjerve n tokn e tyre ose t tjetrkujt, mund ti vij dm sendit n
pronsi ose n posedimin e tij, mund ti drejtohet gjykats me kusht q
ky punim t mos ket prfunduar ose t mos ket kaluar nj vit nga
fillimi i tij.
Gjykata sipas rastit vendos ndalimin e punimit, shmbjen ose
paksimin e tij dhe kur sht rasti edhe shprblimin e dmit ose rrzon
padin duke urdhruar shprblimin e dmit kur rezulton se punimi ka
qn ndaluar padrejtsisht.

Posedimi sht sundimi efektiv i nj personi mbi nj send dhe

mbi t drejtat e tjera reale mbi at. Posedimi mund t ushtrohet
drejtprsdrejti ose nga nj person q mban sendin.

KREU I

Llojet e posedimit
Neni 305
Posedimi i personit jo pronar mund t jet i ligjshm ose i
paligjshm.
Posedimi sht i ligjshm kur poseduesi e ka posedimin nga
pronari, n baz t nj veprimi juridik, n baz t ligjit ose t nj akti
administrativ.
N t gjitha rastet e tjera posedimi sht i paligjshm.
Neni 306
Posedimi i paligjshm mund t jet me mirbesim ose me
keqbesim.
Posedimi sht me mirbesim kur poseduesi nuk ka ditur ose nuk
ishte i detyruar t dinte se posedimi i tij sht i paligjshm.
Mirbesimi prezumohet dhe mjafton t ket qn n kohn e fitimit
t posedimit.

104

105

Prezumime mbi posedimin

Neni 307

ndjekje e sipr, por duke evituar veprimet e dhuns q nuk pajtohen

me rrethanat e ngjarjes.

Poseduesi i tanishm q ka poseduar n nj koh t mparshme,

prezumohet se ka poseduar edhe n kohn e ndrmjetme.

Neni 311

Neni 308
Posedimi i tanishm nuk prezumon posedimin e mparshm,
prve kur poseduesi ka nj titull q prbn bazn e posedimit t tij.
N kt rast poseduesi prezumohet q t ket qn poseduar q
nga data e titullit.
Mnyrat e fitimit t posedimit
Neni 309
Posedimi fitohet me an veprimesh juridike, me trashgim dhe
me pushtim.
Ai q ka fituar posedimin me mirbesim, mund t bashkoj n
posedimin e vet, edhe kohn e posedimit me mirbesim t personit
nga i cili ka fituar sendin.
KREU II
MBROJTJA E POSEDIMIT DHE E MBAJTJES
Mbrojtja e atastme
Neni 310
Poseduesi ka t drejt t kundrshtoj aty pr aty, duke prdorur
nj mbrojtje t prshtatshme, do veprim q ka pr qllim cenimin
ose zhveshjen nga posedimi. Kur sendi sht marr me dhun ose
fshehurazi, poseduesi ka t drejt ta marr at menjher ose n
106

E drejta pr t mbrojtur posedimin i njihet edhe mbajtsit t sendit,

kundr do personi tjetr, prve ndaj atij nga i cili i vijn kto t
drejta.
Pushimi i cenimit t posedimit
Neni 312
Personi, q cenohet n posedimin e nj sendi, mund t krkoj
brenda gjasht muajve, pushimin e cenimit t posedimit dhe
mosprsritjen e tij n t ardhmen.
Kur posedimi sht fituar me dhun ose fshehurazi, padia mund
t ngrihet brenda gjasht muajve nga dita kur dhuna ose fshehtsia
kan pushuar.
Pushimi i cenimit t posedimit nuk mund t krkohet nga personi
q ka fituar posedimin me dhun ose fshehurazi.
Rivendosja n posedim
Neni 313
Poseduesi, q n mnyr t paligjshme sht zhveshur nga
posedimi, ka t drejt t krkoj brenda gjasht muajve, rivendosjen e
tij n posedim.
Kt t drejt nuk e ka poseduesi q ka marr posedimin me
dhun ose fshehurazi. Kur zhveshja sht e fsheht, afati pr t krkuar
rivendosjen e posedimit fillon nga dita e zbulimit t zhveshjes.

107

Neni 314
Rivendosja mund t krkohet edhe kundr atij q e ka fituar
posedimin nprmjet nj titulli, por q ka patur dijeni pr zhveshjen e
ndodhur.
Neni 315
Gjat gjykimit t padis pr pushimin e cenimit ose rivendosjen
n posedim, i padituri nuk mund t pretendoj se sht vet pronar ose
ka nj t drejt m t fort se ajo e poseduesit.
PJESA III
TITULLI I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Kuptimi i trashgimit
Neni 316
Trashgimia sht kalimi me ligj ose me testament i pasuris
(trashgimit) t personit t vdekur, nj ose m shum personave
(trashgimtar), sipas rregullave t caktuara n kt Kod.
Neni 317
Trashgimia me ligj zbatohet kur trashgimlnsi nuk ka br
testament, ose ka br vetm pr nj pjes t pasuris s tij, ose kur
testamenti sht trsisht ose pjesrisht i pavlefshm.

108

Koha dhe vendi i eljes s trashgimit

Neni 318
Trashgimia elet n kohn kur vdes trashgimlnsi dhe n vendin
ku ai ka patur banimin e tij t fundit. Kur ky nuk dihet, trashgimia
elet n vendin ku ndodhet e gjith pasuria e tij ose pjesa kryesore e
saj. Ajo rregullohet sipas ligjit t kohs kur sht elur.
Neni 319
sht e pavlefshme do marrveshje me t ciln disponohen ose
prdorohen t drejta q rrjedhin nga nj trashgim ende i paelur.
Zotsia pr t trashguar
Neni 320
Ka zotsi pr t trashguar personi q n kohn e eljes s
trashgimis sht gjall, ose sht zn para vdekjes s
trashgimlnsit dhe ka lindur i gjall.
Prezumohet se ka qn zn n kohn e eljes s trashgimis,
ai q ka lindur brenda 300 ditve nga vdekja e trashgimlnsit.
Neni 321
Kur dy ose m shum persona thirren pr t trashguar njri
tjetrin dhe nuk vrtetohet se cili prej tyre ka vdekur m par,
prezumohet se t gjith kan vdekur n t njjtn koh dhe nuk kalon
ndonj e drejt nga njri tek tjetri.

109

Padenjsia
Neni 322

trashgimlnsi ka shnuar n testament se e ka njohur padenjsin e

megjithat e cakton at si trashgimtar.

Nuk mund t trashgoj si i padenj:

- ai q me dashje ka vrar ose ka tentuar t vras trashgimlnsin,
bashkshorten, fmijt dhe prindrit e tij;
- ai q ka br ndaj trashgimlnsit kallzim ose dshmi t
rreme, pr kryerjen e nj vepre penale pr t ciln parashikohet dnim
me vdekje ose me heqje lirie mbi 10 vjet, kur kallzimi ose dshmia
jan deklaruar t rreme n nj gjykim penal;
- ai q me mashtrim, kanosje e dhun ka shtyr trashgimlnsin
q t bj, t ndryshoj ose t shfuqizoj testamentin ose ka prpiluar
vet nj testament t rreme ose e ka prdorur at pr interesa t tij
apo t t tjerve;
- ai q sht sjell ndaj trashgimlnsit n mnyr poshtruese
dhe q e ka keqtrajtuar at.

Detyrimet e trashgimtarit t padenj

Neni 325

Neni 323
Padenjsia e prindit ose e t paralindurit, nuk prjashton fmijt
ose t paslindurit e ktij, si kur trashgojn vet, ashtu dhe kur vijn n
trashgim me zvendsim. N nj rast t till, prindi i padenj, n
pjesn trashgimore q u vjen fmijve t tij nuk mund t gzoj t
drejtat e uzufruktit dhe t administrimit, q ligji u njeh prindrve mbi
pasurit e fmijve t tyre.
Falja e padenjsis
Neni 324

Personi i prjashtuar nga trashgimi si i padenj detyrohet t kthej

frutat dhe do t ardhur tjetr q ka marr nga pasuria n trashgim
pas eljes s trashgimis.
Zvendsimi
Neni 326
Zvendsimi lejon vnien e zvendsuesve n vendin, shkalln
dhe n t drejtat e atij q zvendsojn.
Neni 327
Zvendsimi n vij t drejt i t paslindurve, bhet pa kufi dhe
n t gjitha rastet, qoft kur fmija e trashgimlnsit t konkurroj
me t paslindurit e nj fmije tjetr t paravdekur, qoft dhe kur fmijt
e trashgimlnsit kan vdekur para tij dhe t paslindurit e ktyre jan
ose jo n shkall t njjta, ose t numrit t tyre sipas barqeve.
Neni 328
Pr t paralindurit n vij t drejt nuk ka zvendsim; m i afrti
prjashton t tjert.
Neni 329

Trashgimlnsi ka t drejt ta fal personin e padenj pr ta

trashguar, me kusht q falja t bhet shprehimisht me akt noterial
ose me testament, ose kur falja, ndonse nuk sht br shprehimisht,

N vij t trthort, zvendsimi pranohet n favor t fmijve e

t paslindurve, t vllezrve e motrave t trashgimlnsit, edhe sikur

110

111

kta t konkurrojn me ungjt apo emtat e tyre apo me t paslindurit e

tyre n shkall t njjt ose jo.

ndonjher n trashgim. Heqja dor nga trashgimi nuk prjashton

trashgimtarin nga e drejta pr t krkuar legt.

Fitimi i trashgimit
Neni 330

Neni 335

Trashgimi fitohet me vdekjen e trashgimlnsit.

Neni 331
Me eljen e trashgimit, trashgimtarit i kalon edhe posedimi i
trashgimlnsit mbi pasurin trashgimore, pa qen nevoja pr t
vn dor mbi at.
Neni 332
Trashgimtari mund t fitoj t gjith pasurin e trashgimlnsit
ose nj pjes t saj, ose vetm nj send t caktuar apo nj t drejt
tjetr pasurore.
Heqja dor nga trashgimi
Neni 333
Heqja dor nga trashgimi duhet t bhet me deklarat t shkruar,
q regjistrohet n gjykatn e rrethit t vendit ku sht elur trashgimi,
ose me goj n nj procesverbal gjyqsor.
Heqja dor mund t bhet edhe me an prfaqsuesi t pajisur
me prokur t posame.
Neni 334
Ai q ka hequr dor nga trashgimi, quhet se nuk sht thirrur
112

Heqja dor nga trashgimi mund t bhet brenda 3 muajve nga

elja e trashgimis dhe kur trashgimtari sht jasht shtetit, jo m
von se 6 muaj.
Pr trashgimtarin q n kohn e eljes s trashgimis nuk ka
lindur, afati i heqjes dor nga trashgimi fillon nga dita e lindjes.
Afati i heqjes dor nga trashgimi pezullohet pr shkaqet q vlejn
pr parashkrimin e padies.
Neni 336
Kur nuk dihet a ka trashgimtar, ose kur trashgimtart mungojn
dhe nuk ka lajme pr ta, gjykata e rrethit ku sht elur trashgimia,
kryesisht ose me krkesn e do t interesuari, cakton nj afat, jo m
pak se gjasht muaj nga elja e trashgimis, brenda t cilit ata duhet
t deklarojn n se heqin dor nga trashgimi. N qoft se brenda ktij
afati nuk bhet ndonj deklarim i till, prezumohet se trashgimlnsi
nuk ka ln trashgimtar.
Neni 337
Heqja dor nga trashgimi, e br para eljes s trashgimis,
ose kur bhet me kusht, me afat, ose pr nj pjes t trashgimit, apo
n dobi t njrit nga trashgimtart e tjer, sht e pavlefshme.
Neni 338
Nuk mund t hiqet dor nga trashgimi, kur gjat afatit tremujor,
trashgimtari me veprimet e tij sht sjell si trashgimtar.
113

Veprimet q kryhen vetm pr t ruajtur pasurin trashgimore,

nuk konsiderohen si sjellje prej trashgimtari.
Trashgimtart q kan hequr ose fshehur sende nga trashgimi,
humbasin t drejtn e heqjes dor dhe mbeten trashgimtar edhe sikur
t ken deklaruar heqjen dor nga trashgimi.
Neni 339
Trashgimtari q ka deklaruar rregullisht heqjen dor ose jo nga
trashgimi, nuk mund ta shfuqizoj m pas kt deklarim.
Neni 340
Kur trashgimtari vdes para se t kaloj afati pr heqjen dor nga
trashgimi, e drejta pr heqjen dor u kalon trashgimtarve t tij.
Pagimi i detyrimeve
Neni 341
Trashgimtart prgjigjen pr detyrimet q rndojn mbi pasurin
trashgimore n prpjestim me pjest e tyre, gjer n vleftn e pasuris
trashgimore q kan marr.
Quhen detyrime q rndojn mbi pasurin trashgimore, ato t
trashgimlnsit, shpenzimet e varrimit t tij dhe shpenzimet q
nevojiten pr ruajtjen dhe administrimin e pasuris trashgimore, deri
sa ajo tu kaloj trashgimtarve prkats.
Neni 342
Kur n nj trashgim, nj ose disa prona t paluajtshme jan t
rnduara me hipotek, secili trashgimtar ka t drejt t krkoj q
kto prona t lirohen nga hipoteka para se t bhet formimi i pjesve
trashgimore.
114

Megjithkt, trashgimtari q e ka shlyer detyrimin q rrjedh

nga hipoteka e vn mbi nj send t paluajtshm n pjesn trashgimore
t tij, ka t drejtn e kthimit ndaj trashgimtarve t tjer, n proporcion
me pjest e tyre.
Masat pr sigurimin e pasuris trashgimore
Neni 343
Kur shihet e nevojshme t mbrohen interesat e trashgimtarve,
t personave q mund t prfitojn nga disponimet me testament, t
kreditorve t trashgimlnsit ose t shtetit, gjykata e rrethit ku sht
elur trashgimia, kryesisht ose me krkesn e do t interesuari,
urdhron prmbaruesin gjyqsor osa nj noter pr t br inventarin e
pasuris trashgimore.
Prmbaruesi gjyqsor ose noteri q bn inventarin mund t caktoj
nj person si ruajts i pasuris trashgimore.
Derisa t mos jen hequr masat e msiprme, trashgimtari q
mund t ket filluar nga administrimi i pasuris trashgimore, nuk
mund ta tjetrsoj at vese me lejen e gjykats.
Neni 344
Kur nuk dihet a ka trashgimtar ose kur trashgimtart mungojn
dhe nuk ka lajme pr ata ose kur trashgimtart ligjor apo testamentor
kan hequr dor nga trashgimi dhe nuk dihen trashgimtart e tyre,
gjykata e rrethit ku sht elur trashgimi, kryesisht ose me krkesn
e do t interesuari, emron nj kujdestar t trashgimit.
Shkurtimi i vendimit t emrimit t kujdestarit, shpallet n Fletoren
Zyrtare.

115

Neni 345

Neni 350

Kujdestari krkon kryerjen e inventarit t pasuris trashgimore,

merr masa pr administrimin e pasuris, ushtron t drejtn e padis
dhe u prgjigjet padive n lidhje me kt pasuri, depoziton n bank
parat q ndodhen n trashgim ose q rrjedhin prej tij, kryen veprime
t tjera t ksaj natyre dhe jep llogari n mbarim t administrimit.

Padia pr krkimin e trashgimit mund t ngrihet edhe kundr personit

q mban pasurin trashgimore n baz t nj dshmie trashgimi, qoft
dhe kur ky sht shteti. Personi q ka fituar me mirbesim ndonj send
t pasuris trashgimore nga nj trashgimtar i till, nuk sht i detyruar
t kthej sendin edhe sikur t jet fituar me kundrshprblim.
Poseduesi me mirbesim q ka tjetrsuar po n mirbesim sende
nga pasuria trashgimore, sht vetm i detyruar q ti kthej
trashgimtarit padits mimin e sendit t shoqruar me faturn
prkatse. Kur kto t fundit nuk jan shlyer, ktij i kalon e drejta pr
t krkuar shlyerjen e tyre.

Neni 346
Me miratimin e gjykats kujdestari paguan detyrimet q rndojn
mbi pasurin trashgimore, ekzekuton detyrimet n lidhje me leget dhe
barrt dhe, kur shihet e nevojshme tjetrson edhe pasuri trashgimore.
Neni 347
Detyra e kujdestarit pushon me paraqitjen e treshgimtarit.
Dshmia e trashgimis
Neni 348
Cilsia si trashgimtar dhe pjest takuese n trashgim caktohen
n dshmin e trashgimis, t lshuar nga gjykata, sipas rregullave
t caktuara n Kodin e Procedurs Civile.
Padia pr krkimin e trashgimit
Neni 349
Trashgimtari mund t krkoj me padi nga kushdo q posedon
trsisht ose pjesrisht pasurin trashgimore, njohjen e tij si
trashgimtar dhe dorzimin e pasuris trashgimore dhe t pasuris
s fituar me an t saj, sipas rregullave mbi posedimin me mirbesim
dhe me keqbesim.
116

Neni 351
Padia pr krkimin e trashgimit nuk parashkruhet, prve
efekteve t parashkrimit fitues pr sende t veuara.
Neni 352
Dispozitat q kan lidhje me posedimin, zbatohen edhe pr
posedimin e sendeve n trashgim, prsa i prket krkimit t frutave,
t shpenzimeve t kryera ose pr prmirsimet dhe shtesat e bra.
Pjestimi i trashgimit
Neni 353
Cilido nga bashktrashgimtart ka t drejt t krkoj n do
koh pjestimin e pasuris trashgimore edhe sikur trashgimlnsi t
ket urdhruar ndryshe.

117

Neni 354
Pjestimi i pasuris trashgimore mund t bhet me marrveshje
t vet trashgimtarve dhe, kur kta nuk merren vesh, nga gjykata
kompetente pr shqyrtimin e padive q rrjedhin nga trashgimia.
Neni 355
Pjestimi i pasuris trashgimore bhet sipas rregullave t
parashikuara n nenin 207 t ktij Kodi dhe n dispozitat e tjera t ktij
kreu.
Neni 356

Bashktrashgimtart, q me punn ose t ardhurat e tyre kan

ndihmuar n shtimin e pasuris s ln n trashgim, kan t drejt t
krkojn pjesn e tyre n pasurin e siprme t shtuar, sipas kontributit
t dhn.
Neni 359
Pjesa e antarit q vdes n pasurin e familjes bujqsore u kalon
trashgimtarve t tij, pavarsisht nga antarsia e tyre n ekonomin
bujqsore.
Kur vdes antari i fundit i ekonomis bujqsore, pasuria u kalon
trashgimtarve t tij sipas rregullave t caktuara n kt Kod.

N formimin e pjesve takuese duhet q, sa t jet e mundur, n

seciln prej tyre t bjn pjes nga po ajo sasi sendesh t luajtshme ose t
paluajtshme, t drejtash reale ose kredish, q kan natyr e vleft t njjt.

TRASHGIMIA ME LIGJ

Neni 357

Neni 360

Kur kreditort kan vn sekuestro mbi sendet e luajtshme t

pasuris trashgimore, ose kan kundrshtuar pjestimin sipas nenit
206 t ktij Kodi, ose shumica e bashktrashgimtarve e shohin t
nevojshme pagimin e detyrimeve q rndojn mbi trashgimin, sendet
e luajtshme shiten n ankand.

Trashgimtart ligjor jan fmijt, fmijt e fmijve,

bashkshorti, prindrit, vllezrit e motrat dhe fmijt e vllezrve e
t motrave t paravdekur, gjyshi e gjyshja e t paralindurit e tjer,
personat e paaft pr pun n ngarkim t trashgimlnsit, t afrmit
e tjer deri n shkalln e gjasht, si dhe shteti. Kta thirren n trashgim
sipas rradhs t caktuar n kt Kod.

Neni 358
Bashkshorti i trashgimlnsit ka t drejt t krkoj pjesn q i
takon n pasurin e prbashkt t fituar me pun nga bashkshortt
gjat martess.

118

TITULLI II

Neni 361
(Ndryshuar paragrafi i tret me ligjin nr. 8781, dat 3.5.2001, neni 23)
N rradh t par thirren n trashgim fmijt dhe bashkshorti
i aft ose i paaft pr pun, duke trashguar secili n pjes t barabarta.
119

Kur nj nga fmijt ka vdekur para trashgimlnsit, sht br

i padenj pr t trashguar, ka hequr dor nga trashgimi, ose sht i
prjashtuar nga trashgimi, n vend t tij hyjn me zvendsim fmijt e
tij dhe kur pr shkaqet e siprme nuk mund t jen trashgimtar, vijn n
trashgim t paslindurit e tyre pa kufizim. N kt rast, pjesa e prindit
q nuk trashgon, ndahet ndrmjet t paslindurve n pjes t barabarta.
Kur prve bashkshortit, nuk ka trashgimtar t tjer, t radhs
s par, n trashgimi thirren ata t radhs pasardhse, t parashikuar
n nenin 363 t ktij Kodi dhe kur nuk ka t till, thirren trashgimtart
e radhs tjetr pasardhse, t parashikuar n nenin 364 t ktij Kodi.
N do rast bashkshorti merr 1/2 pjes t trashgimit.
Kur nuk ka trashgimtar t radhve t siprme, trashgimi i
mbetet bashkshortit pasjetues.
Neni 362
(Ndryshuar paragrafi i par me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 24)

Neni 364
N radh t tret thirren n trashgim personat e paaft pr pun
n ngarkim t trashgimlnsit q prmenden n nenin 363 t ktij
Kodi, kur nuk ka trashgimtar t tjer t radhs s dyt, gjyshi e
gjyshja, vllezrit e motrat, si dhe fmijt e vllezrve e t motrave t
paravdekur. T siprmit trashgojn n pjes t barabarta, pa u br
dallimi ndrmjet vllezrve e motrave t nj ati ose vetm t nj nne,
ndrmjet gjyshit e gjyshes nga ana a babs ose e nns.
Neni 365
Kur trashgimlnsi nuk ka ln t paslindur, as prindr ose t
paralindur t tjer, as vllezr ose motra, apo t paslindur t ktyre,
pasuria e trashgimlnsit u kalon t afrmve m t afrt t tij, pa
br dallim ndrmjet vijs atrore dhe asaj amsore, por gjithsesi jo
m tej se shkalla e gjasht.

Fmijt e lindur jasht martese, kur atsia ose mmsia sht

njohur rregullisht, si dhe fmijt e birsuar barazohen me fmijt e
lindur nga martesa.
I birsuari nuk trashgon n familjen e origjins s tij dhe as kjo
nuk e trashgon at.

Kur trashgimlnsi nuk ka ln trashgimtar deri n shkalln e

gjasht, thirret n trashgim shteti.

Neni 363

Neni 367

N radh te dyt thirren n trashgim prindrit e trashgimlnsit

dhe personat e paaft pr pun, t cilt t paktn 1 vit para vdekjes s
trashgimlnsit, bashkjetonin me at si antar t familjes dhe n
ngarkim t tij.

Neni 366

Shteti nuk prgjigjet pr detyrimet e trashgimlnsit tej vlefts

s pasuris t fituar.
E drejta e shtimit pr sendet shtpiake
Neni 368
Trashgimtart q bashkjetonin me trashgimlnsin n kohn
e vdekjes s tij, kur thirren n trashgim, marrin tej pjess q u takon

120

121

n pasurin trashgimore sendet shtpiake t prdorimit t zakonshm,

prve kur trashgimlnsi ka disponuar ndryshe n testament.
Trashgimia sipas radhve
Neni 369

TITULLI III
TRASHGIMIA ME TESTAMENT
Kuptimi i testamentit
Neni 372

Trashgimtart e nj radhe t mpasme thirren n trashgim

vetm kur nuk ka trashgimtar t radhs s mparshme ose kur
kta t gjith jan br t padenj ose kan hequr dor nga trashgimi
ose jan prjashtuar nga trashgimi, prve kur nga trashgimtart e
radhs s dyt mbetet trashgimtari i paaft pr pun dhe ka
trashgimtar t radhs s tret.

Testamenti sht nj veprim juridik i njanshm i kryer nga vet

trashgimlnsi, me an t t cilit ky disponon pasurin e tij pr kohn
pas vdekjes.
Testamenti nuk mund t bhet prej dy ose m shum personave
po n nj akt, as edhe n dobi t nj t treti, as me disponime reciproke.

E drejta e shtimit
Neni 370

Zotsia pr t disponuar me testament

Neni 373

Kur nj nga bashktrashgimtart q thirret n trashgim ka

vdekur para trashgimlnsit, ose sht br i padenj, ose ka hequr
dor nga trashgimi, ose sht prjashtuar nga trashgimi dhe nuk ka
persona q trashgojn me zvendsim, pjesa q i takon atij u shtohet
pjesve t bashktrashgimtarve t asaj radhe.

Testament mund t bj do person q ka mbushur moshn 18

vje, si dhe gruaja nn kt mosh kur sht e martuar.
I mituri nga 14 gjer n 18 vje mund t bj testament vetm pr
pasurin q ka fituar me punn e tij.
Personi t cilit me vendim gjyqi i sht hequr zotsia pr t
vepruar, si dhe ai q n kohn e brjes s testamentit nuk sht n
gjendje pr t kuptuar rndsin e veprimit t tij, nuk mund t bj
testament.

Trashgimtari i paaft pr pun

Neni 371
Trashgimtar t paaft pr pun jan ata q n kohn e vdekjes
s trashgimlnsit nuk kan mbushur moshn 16 vje, ose 18 vje kur
vazhdojn msimet, burrat q kan mbushur moshn 60 vje dhe grat
q kan mbushur moshn 55 vje si dhe, pavarsisht nga mosha, ata
q jan invalid t grupit t par dhe t grupit t dyt.

122

Zotsia pr t fituar me testament

Neni 374
Jan t pazot pr t fituar me testament ata q jan t pazot pr
t trashguar me ligj me prjashtim t fmijve t pandrmjetshm t
nj personi t caktuar dhe t gjall n kohn e vdekjes s testatorit
edhe sikur ata fmij t mos jen zn ende.
123

Neni 375
Kujdestari nuk mundet n asnj rast t prfitoj nga disponimet
testamentare t personit n kujdestari kur ato jan br para miratimit
t llogaris prfundimtare, edhe sikur testatori t ket vdekur pas
miratimit t llogaris.
Jan t vlefshme disponimet e bra n favorin e kujdestarit, kur ky
sht i paralindur, i paslindur, vlla, motr ose, bashkshorti i testatorit.
Neni 376
Disponimi testamentar n favor t personave t pazot q
prmenden n nenet 374 e 375 t ktij Kodi, sht i pavlefshm edhe
sikur t jet fshehur nn formn e nj kontrate me shprblim ose t
jet br nn emrin e nj personi t ndrvn.
Quhen persona t ndrvn: i ati, e ma, t paslindurit dhe
bashkshorti i personit t pazot.
Caktimi i trashgimtarit
Neni 377
Trashgimlnsi q nuk l t paslindur ose t paralindur, ose
vllezr apo motra, ka t drejt t disponoj me testament pasurin e
vet, n favor t do personi fizik apo juridik.
Prjashtimi nga trashgimia
Neni 378
Trashgimlnsi edhe pa caktuar trashgimtar n testament mund t
prjashtoj nga trashgimia ligjore nj ose m shum trashgimtar t tij.

124

Rezerv ligjore
Neni 379
Trashgimlnsi nuk mund t prjashtoj nga trashgimia ligjore
fmijt e tij t mitur ose trashgimtar t tjer t mitur q trashgojn
me zvendsim (neni 361, paragrafi i dyt), si dhe trashgimtart e tij
t tjer t paaft pr pun n qoft se thirren n trashgim, dhe as t
cenoj me testament n do mnyr qoft, pjesn q u takon ktyre
trashgimtarve n baz t trashgimis ligjore, prve kur kta jan
br t padenj pr t trashguar.
Neni 380
Kur testatori disponon me testament nj uzufrukt ose nj rent
jetsore, t ardhurat e t cilave kalojn ato t pjess s disponueshme,
trashgimtart q kan t drejt n rezervn ligjore munden t
ekzekutojn kt disponim ose t heqin dor nga t drejtat mbi pjesn e
disponueshme.
Po kt t drejt zgjedhjeje e kan edhe personat q prfitojn
nga rezerva ligjore n rast se testatori ka disponuar pronsin e zhveshur
t nj pjese q kalon masn e disponueshme.
Zvendsimi
Neni 381
Trashgimlnsi mund t caktoj n testament q n rast se
trashgimtari vdes para tij ose bhet i padenj, ose heq dor nga
trashgimi, ta marr trashgimin nj nga trashgimtart e tjer q
tregohen n nenet 361, 363, 364 t ktij Kodi, dhe kur nuk ka asnj nga
kta, ta marr nj njeri tjetr.
Por trashgimlnsi nuk mund t detyroj trashgimtarin q t
ruaj dhe, pas vdekjes s tij tia dorzoj nj personi tjetr t gjith
ose nj pjes t trashgimit q ka marr.
125

E drejta e shtimit
Neni 382
Kur trashgimlnsi ua ka ln t gjith pasurin e tij
trashgimtarve t caktuar n testament dhe nj nga kta trashgimtar
ka vdekur para tij, ose sht br i padenj, ose ka hequr dor nga
trashgimi dhe trashgimlnsi nuk ka caktuar pr kto raste nj
trashgimtar tjetr n vend t tij, si dhe kur nj trashgimtar sht
prjashtuar nga trashgimi, pjesa q i takon atij u shtohet pjesve t
bashktrashgimtarve t tjer t caktuar n testament n prpjestim
me pjest e tyre trashgimore.
N qoft se disa nga trashgimtart jan caktuar s bashku n nj
pjes t pasuris, shtimi bhet vetm midis ktyre bashktrashgimtarve.
Neni 383

n nenet 361, 363, 364, ka caktuar n testament si trashgimtar persona

t tjer, mund ti ngarkoj kta me lege n dobi t do njeriu.
Dispozitat e zotsis pr t trashguar vlejn edhe pr personin
q i sht ln legu.
Neni 385
Legatari ka t drejt t krkoj frutat ose kamatat q rrjedhin nga
legu, nga dita q i sht caktuar dorzimi i legut dhe n munges t
saj, nga dita e njoftimit t krkes-padis.
Ato mund t krkohen nga dita e vdekjes s trashgimlnsit, kur
trashgimlnsi ka disponuar shprehimisht ose kur legu sht nj
depozit n para.
Neni 386

Kur trashgimlnsi ka ln me testament vetm nj pjes t

pasuris s tij, edhe sikur n kt pjes t ket caktuar s bashku shum
trashgimtar, pjesa e atij q pr shkaqet e treguara n nenin e siprm
nuk mund ose nuk do t jet trashgimtar, u kalon trashgimtarve
ligjore t trashgimlnsit.

Trashgimlnsi mund t ngarkoj trashgimtarin ose

trashgimtart e caktuar n testament q t kryejn ndonj veprim t
dobishm pr shoqrin ose ndonj veprim tjetr, pa i dhn t drejt
nj personi t caktuar mbi kt veprim (barr).
Kur trashgimlnsi i l me testament pasurin shtetit, organeve
t tij, ose enteve t ndryshm, ka t drejt t caktoj qllimin pr t
cilin duhet t prdoret pasuria.

Legu dhe barra

Neni 384

Neni 387

Trashgimlnsi mund t ngarkoj trashgimtarin ose

trashgimtart e caktuar n testament, nga ata q tregohen n nenet
361, 363, 364 t ktij Kodi, q tu japin nj ose m shum
trashgimtarve ligjor nj prfitim pasuror nga trashgimi, pa i br
kta trashgimtar (legu).
Kur trashgimlnsi, q nuk ka trashgimtar nga ata q tregohen

Kur trashgimtari i ngarkuar me legun ose barrn ka vdekur para

trashgimlnsit, ose sht br i padenj ose ka hequr dor nga
trashgimi dhe trashgimlnsi nuk ka caktuar nj trashgimtar tjetr
n vend t tij, pr ekzekutimin e detyrimeve n lidhje me legun ose me
barrn ngarkohen bashktrashgimtart ose trashgimtart ligjor, t
cilve u shtohet ose u kalon pjesa e atij, q pr shkaqet e siprme nuk
mund ose nuk do jet trashgimtar.

126

127

N qoft se ekzekutimi i detyrimeve n lidhje me legun ose barrn

sht lidhur ngusht me personin e atij, q pr shkaqet e siprme nuk
mund ose nuk do jet trashgimtar, legu ose barra mbetet pa fuqi.
Neni 388

Detyrimet n lidhje me legun dhe barrn ekzekutohen pas

detyrimeve q rndojn mbi pasurin trashgimore.
Format e testamentit
Neni 392

N rast se ndrmjet trashgimtarve, asnjri prej tyre nuk sht

ngarkuar nga trashgimlnsi testamentar pr t shlyer legun, secili
trashgimtar detyrohet t kontribuoj pr shlyerjen e tij sipas pjess takuese.

Testamenti bhet n dy forma: ollograf dhe me akt noterial.

Neni 389

Testamenti ollograf shkruhet trsisht me dorn e testatorit duke

vn datn dhe nnshkrimin e vet.
Data e testamentit duhet t tregoj ditn, muajin dhe vitin.
Nnshkrimi vihet n fund t disponimeve.

Kur sendi i dhn n leg sht treguar vetm si lloj ose si mas,
e drejta e zgjedhjes i takon trashgimtarit, por sendi nuk mund t jet
nn kualitetin mesatar.
Neni 390
Kur personi, t cilit i sht ln legu, ka vdekur para
trashgimlnsit ose sht br i padenj ose ka hequr dor nga legu
dhe trashgimlnsi nuk ka caktuar nj person tjetr n vend t tij,
legu shkon n dobi t trashgimtarit t ngarkuar me at leg.
Por n qoft se legu u sht ln shum personave s bashku,
pjesa e atij q nuk mund ose nuk do t marr legun u shtohet
bashkpjestarve t tij n prpjestim me pjest e tyre.
Neni 391
Personi, t cilit i sht ln legu, ka t drejt t krkoj nga
trashgimtari i ngarkuar ekzekutimin e detyrimit n lidhje me legun.
Ekzekutimi i detyrimit t trashgimtarit n lidhje me barrn mund
t krkohet nga ekzekutori i testamentit, nga bashktrashgimtart,
nga organizatat prkatse shtetrore ose private.
128

Testamenti ollograf
Neni 393

Neni 394
Personi q nuk sht i zoti t lexoj dorshkrimin e vet nuk mund
t bj testament ollograf.
Neni 395
Personat q nuk dgjojn (shurdh) ose q nuk dgjojn e nuk
flasin (shurdhmemec), mund t disponojn me testament ollograf
ose me testament t marr nga noteri, sipas rregullave t parashikuara
n ligjin Pr noterin.
Neni 396
Testamenti ollograf mund t depozitohet tek noteri pr ruajtje
sipas dispozitave pr depozitimin e dokumenteve n noteri.

129

Testamenti me akt noterial

Neni 397

Revokimi i testamentit
Neni 402

Testamenti me akt noterial redaktohet nga noteri dhe nnshkruhet

nga trashgimlnsi n prani t noterit.
Kur trashgimlnsi nuk di, ose pr shkak smundjeje ose t
metash fizike nuk mund t nnshkruaj, testamenti nnshkruhet sipas
rregullave t parashikuara n ligjin Pr noterin.

Testamenti me nj dat t mvonshme l pa fuqi at me dat t

mparshme n trsi ose vetm pr pjesn q nuk pajtohet me
testamentin e ri.
Testamenti mbetet pa fuqi edhe me an t nj deklarate t br
nga trashgimlnsi n noteri.

Testamente t posame
Neni 398
(Shfuqizuar fjalt ose sekretari me ligjin nr. 8781, dat 3.5.2001, neni 25)

Pavlefshmria e testamentit
Neni 403

N vendet ku nuk ka noter, testamenti mund t vrtetohet nga

kryetari i bashkis ose i komuns.

Testamenti sht i pavlefshm kur bhet nga nj person q nuk

mund t bj testament (neni 373).

Neni 399

Neni 404

Testamenti i nj personi q ndodhet n shrbim ushtarak, mund

t vrtetohet nga komandanti i njsis ushtarake n t ciln ai bn
pjes dhe kur sht shtruar n spital pr mjekim nga drejtori i spitalit.

Testamenti sht i pavlefshm kur nuk sht br n formn e

krkuar nga ligji.
Neni 405

Neni 400

Testamenti sht i pavlefshm kur disponohet me testament n

dobi t personave q nuk mund t trashgojn (nenet 374, 375).

Testamenti i nj personi q ndodhet n nj anije shqiptare n

lundrim ose q ka qndruar n nj liman t huaj, mund t vrtetohet
nga kapiteni i anijes.

Neni 406

Neni 401
Disponimi me testament i br me kusht pezullues, mbetet pa
efekt kur personi n favor t cilit sht br, vdes para
trashgimlnsit.
130

Testamenti sht i pavlefshm kur disponimi me testament sht

n kundrshtim me nenet 377 e 384 t ktij Kodi.
Neni 407
Testamenti sht i pavlefshm kur disponimi me testament i
131

trashgimlnsit, i prjashton nga trashgimia ligjore trashgimtart

e tij t mitur ose t paaft pr pun ose cenon pjesn e tyre ligjore.
Neni 408
Testamenti sht i pavlefshm kur disponimi me testament sht
br n kundrshtim me ligjin ose n mashtrim t ligjit.
Neni 409
Testamenti sht i pavlefshm kur disponimi me testament sht
br me ndikimin e mashtrimit, kanosjes ose dhuns, ose pr shkak t
nj lajthimi, pa t ciln trashgimlnsi nuk do kishte br kt disponim.
Neni 410
Kur testamenti deklarohet nga gjykata i pavlefshm, n trashgim
thirren trashgimtart ligjor, prve kur sht rasti i shtimit n dobi
t trashgimtarve t caktuar n testament sipas nenit 381.
Kur deklarohen t pavlefshme vetm disa nga disponimet e
testamentit, disponimet e tjera mbeten n fuqi.
Neni 411
Padia pr pavlefshmrin e testamentit ose t disponimit me testament mund t ngrihet nga trashgimtari dhe nga do tjetr person i
interesuar brenda tre vjetve nga elja e trashgimis.

tyre ligjore (neni 407), trashgimtari, i prjashtuar nga trashgimi ose

t cilit i sht cenuar pjesa ligjore, ka t drejt t krkoj nga
trashgimtart e tjer, sipas rastit, dorzimin ose plotsimin e pjess
q i takon atij n baz t trashgimis ligjore.
Neni 413
Pr caktimin e ksaj pjese bashkohet e gjith pasuria q kishte
trashgimlnsi n kohn e vdekjes s tij, duke u zbritur detyrimet q
rndojn mbi trashgimin dhe pjestohet me numrin e trashgimtarve
q do t thirreshin n trashgim n qoft se trashgimlnsi nuk do
kishte br testament.
Ekzekutori i testamentit
Neni 414
Trashgimlnsi mund t ngarkoj nj ose m shum persona
pr t ekzekutuar testamentin.
Caktimi si ekzekutor duhet t pranohet prej ktij n vet
testamentin ose me nj deklarat t veant q i bashkohet testamentit.
N qoft se trashgimlnsi nuk cakton ekzekutor t testamentit,
ekzekutimi i ktij u ngarkohet trashgimtarve t caktuar n t.
Neni 415

Kur disponimi me testament sht i pavlefshm pr shkak se

disponimi nga trashgimlnsi ka prjashtuar nga trashgimia ligjore
trashgimtart e tij t mitur ose t paaft pr pun ose cenon pjesn e

Ekzekutori i testamentit duhet t bj inventarin e pasuris

trashgimore, duke ftuar t marrin pjes trashgimtart dhe personat
e tjer q prfitojn nga testamenti.
Ekzekutori i testamentit administron pasurin trashgimore, duke
kryer veprimet q jan t nevojshme pr ekzekutimin e disponimeve
t testamentit, por nuk mund t tjetrsoj pasurin trashgimore, prve
kur shfaqet nevoja dhe me lejen e gjykats, e cila vendos pasi m par
t dgjoj trashgimtart.

132

133

Neni 412

Neni 416

PJESA IV

Gjykata e rrethit, me krkesn e trashgimtarve ose t personave

q kan interes, mund t shkarkoj nga detyra ekzekutorin e testamentit
pr shkelje t rnda t detyrs s tij ose pr pazotsi n administrimin
e pasuris trashgimore.

DETYRIMET

Neni 417
Tagret e ekzekutorit testamentar nuk transmetohen n
trashgimtart e tij.
Neni 418
Kur jan shum ekzekutor testamentar, n mungesn e t tjerve
mund t veproj edhe njri prej tyre, por t gjith ata jan prgjegjs
solidar pr sendet q u jan besuar, prve kur testatori u ka ndar
detyrat.

TITULLI I
DISPOZITA T PRGJITHME
KREU I
KUPTIMI DHE LINDJA E DETYRIMEVE
Kuptimi i detyrimit
Neni 419
Detyrimi sht nj marrdhnie juridike me ann e s cils nj
person (debitori) detyrohet t jap dika ose t kryej apo t mos kryej
nj veprim t caktuar n dobi t nj personi tjetr (kreditori), i cili ka,
gjithashtu, t drejt t krkoj ti jepet dika, ose t kryhet apo t mos
kryhet veprimi.
Lindja e detyrimeve
Neni 420
Detyrimet lindin nga kontratat ose nga ligji.
Natyra ekonomike e detyrimit
Neni 421
Objekt i detyrimit duhet t ket nj vlersim ekonomik dhe ti
prgjigjet interesave qoft dhe jopasurore t kreditorit.

134

135

Korrektesa e pjesmarrsve n detyrim

Neni 422
Kreditori dhe debitori duhet t sillen ndaj njri-tjetrit me
korrektes, me paansi dhe sipas krkesave t arsyes.
KREU II
DETYRIMET SOLIDARE
Neni 423
Detyrimi sht solidar kur kreditori ose secili nga kreditort ka t
drejt t krkoj ekzekutimin e t njjtit detyrim trsisht apo pjesrisht
si nga debitort s bashku, ashtu dhe nga secili prej tyre ve e ve.
Neni 424
Detyrimi sht solidar kur del nga vullneti i palve ose sht
parashikuar me ligj.
Neni 425
Detyrimi sht solidar edhe kur debitort t jen detyruar secili
n mnyr t ndryshme ose dhe kur debitori i prbashkt t jet detyruar
n mnyr t ndryshme ndaj secilit kreditor.

Debitort solidar shkarkohen nga detyrimi edhe nprmjet

dhnies s nj sendi n ekzekutim t detyrimit apo t kompensimit t
kredis nga njri prej debitorve solidar ndaj kreditorit.
Neni 427
Qenia n vones e kreditorit ndaj njrit nga debitort solidar e
shtrin efektin ndaj t gjith debitorve t tjer.
Debitori solidar nuk mund t kompensoj detyrimin e tij me kredit
q kan debitort e tjer ndaj kreditorit.
Debitori solidar nuk mund ti kundrejtoj kreditorit prapsimet
personale t debitorve t tjer.
do njri nga debitort solidar nuk duhet q me veprimet e tij t
rndoj pozitn e t tjerve, prve kur parashikohet ndryshe n ligj.
Neni 428
Debitori ka t drejt t zgjedh pr t paguar njrin apo tjetrin
kreditor solidar, prve kur sht penguar m par me an t nj
njoftimi me shkrim prej ndonjrit prej tyre.
Kreditort jan solidar kur secili prej tyre ka t drejtn t krkoj
pagimin e gjith detyrimit dhe pagimi i br njrit prej tyre, liron
debitorin ndaj gjith kreditorve.
Neni 429

Ekzekutimi i detyrimit nga njri prej debitorve solidar i

shkarkon t gjith debitort e tjer.

Prtritja e detyrimit q bn debitori me njrin nga kreditort,

shkarkon t gjith debitort e tjer, prve kur kreditori i ka ruajtur t
drejtat ndaj tyre.
Falja e detyrimit t br njrit prej debitorve solidar,shkarkon
t gjith debitort e tjer. Kur falet vetm pjesa e nj debitori, detyrimi
i debitorve t tjer paksohet pr aq sa sht pjesa e falur.

136

137

Neni 426

Bashkimi i cilsive t kreditorit me at t debitorit solidar n nj

person t vetm, shuan detyrimin e debitorve t tjer, pr pjesn e
ktij debitori.
Neni 430
N marrdhniet ndrmjet tyre debitort solidar marrin pjes
n shlyerjen e detyrimit secili sipas pjess s vet.
Debitori q ka ekzekutuar nj detyrim solidar, ka t drejt t
krkoj nga debitort e tjer pagimin n pjes t barabarta t detyrimit
t ekzekutuar prej tij, prve kur n ligj ose n kontrat sht
parashikuar ndryshe.
Kur debitori solidar, q ka ekzekutuar detyrimin, nuk ka mundur
t nxjerr nga nj debitor pjesn e tij t detyrimit, ajo ndahet sipas
rastit n pjes t barabarta ose proporcionalisht ndrmjet debitorve
t tjer, duke prfshir edhe at.
Neni 431
Debitort solidar jan t detyruar t prballojn n proporcion
me pjest e tyre t gjitha shpenzimet q vrtetohen se kan qen t
nevojshme t kryhen nga debitort q kan ekzekutuar detyrimin.
Neni 432

Neni 433
Ndrprerja e parashkrimit me veprimet e kreditorit ndaj njrit
prej debitorve solidar, si dhe ndrprerja e parashkrimit nga njri
prej kreditorve solidar ndaj debitorit t prbashkt, ka efekt si ndaj
debitorve t tjer ashtu edhe ndaj kreditorve t tjer.
Pezullimi i parashkrimit ndaj njrit debitor ose ndaj njrit kreditor
solidar, nuk ka efekt ndaj t tjerve.
Heqja dor nga parashkrimi n prputhje me nenin 126 t ktij
Kodi e br nga njri prej debitorve solidar, nuk ka efekt ndaj t
tjerve, ndrsa heqja dor nga parashkrimi nga njri prej kreditorve
solidar, ka efekt ndaj t tjerve.
Neni 434
Debitori solidar t cilit i krkohet pagimi i pjess s tij nga detyrimi,
nuk mund ti kundrejtoj debitorit, q ka paguar at, parashkrimin e
padis s kreditorit, prve kur ai vet dhe debitori q krkon pjesn
kan patur mundsin q ti kundrejtonin parashkrimin e plotsuar.
Ky paragraf nuk zbatohet kur me marrveshje debitort solidar
kan vendosur ndryshe.
Neni 435

Debitori solidar q ekzekuton detyrimin duhet ti kundrejtoj

kreditorit prapsimet e prbashkta pr t gjith debitort, prndryshe
i humb e drejta t krkoj nga debitort e tjer pjesn q atyre u takon
pr shlyerjen e detyrimit. Gjithashtu, ai e humbet kt t drejt edhe
kur nuk ka njoftuar debitort e tjer se ka ekzekutuar detyrimin dhe, si
rrjedhim njri nga debitort e tjer ka ekzekutuar vemas at.

N rast se ekzekutimi i detyrimit bhet i pamundur, pr fajin ose

gjat vazhdimit t voness s njrit ose disa debitorve solidar, debitor
t tjer nuk shkarkohen nga detyrimi pr plotsimin e tij.
Kreditori mund t krkoj shprblimin e dmit t shkaktuar pr
nj shkak t till, vetm nga debitort solidar ose nga secili prej tyre,
pr fajin e t cilve sht br i pamundur ekzekutimi i detyrimit ose
q kan qen me vones. Debitort e tjer mbetn solidar vetm pr
detyrimin e par.

138

139

Vonesa e njrit nga debitort solidar nuk sjell ndonj pasoj

juridike pr debitort e tjer.
KREU III
DETYRIMET ALTERNATIVE
Neni 436
Detyrimi sht alternativ kur debitori shkarkohet prej tij, duke
prmbushur njrin nga llojet e tij t prmendura ve e ve sipas dshirs
s tij, ose t kreditorit apo t nj t treti. Debitori nuk mund t krkoj
nga kreditori t pranoj prmbushjen e detyrimit pjesrisht nga njri
lloj e pjesrisht nga lloji tjetr i tij.
Neni 437
E drejta e zgjedhjes i takon debitorit, prve kur sht parashikuar
nga ligji apo nga kontrata q ti lihet kreditorit apo nj t treti.
Zgjedhja bhet e parevokueshme me prmbushjen e njrit nga
llojet e detyrimit, ose me njoftimin e deklarats s zgjedhjes pals
tjetr ose t dy palve, kur e drejta e zgjedhjes i takon nj t treti.
Kur e drejta e zgjedhjes u takon shum personave dhe ata nuk
merren vesh, gjykata u cakton atyre nj afat. Kur zgjedhja nuk bhet
n afatin e caktuar, at e bn gjykata.
Neni 438
Kur n nj detyrim alternativ, debitori nuk ekzekuton ndonjrin
nga llojet e detyrimeve n afatin e caktuar, e drejta e zgjedhjes i kalon
kreditorit.
140

N rast se e drejta e zgjedhjes i sht ln kreditorit dhe ky nuk e

ka ushtruar n afatin e caktuar n marrveshje ose t caktuar nga
debitori, zgjedhja i kalon ktij t fundit.
Kur e drejta e zgjedhjes i sht ln nj t treti dhe ai nuk e
ushtron n afatin e caktuar, zgjedhja bhet nga gjykata.
Kur kjo e drejt u sht ln disa personave, gjykata u cakton
atyre nj afat. N rast se zgjedhja nuk bhet n afatin e caktuar, ajo
bhet nga gjykata.
Neni 439
Detyrimi alternativ sht i thjesht kur njri nga t dy llojet e
detyrimit nuk mund t bhet objekt detyrimi, ose kur prmbushja e tij
sht br e pamundur pa fajin e asnjrs pal.
Neni 440
Kur e drejta e zgjedhjes i sht ln debitorit, detyrimi alternativ
bhet i thjesht n rast se njri nga t dy llojet e detyrimit bhet i
pamundur dhe pr fajin e tij. N rast se kjo pamundsi ndodh pr fajin
e kreditorit, debitori shkarkohet nga detyrimi kur ai nuk pranon t
zbatohet detyrimi tjetr dhe t krkoj shprblimin e dmit.
Kur zgjedhja i sht ln kreditorit, debitori shkarkohet nga
detyrimi kur pamundsia e prmbushjes s njrit nga t dy llojet e
detyrimit ka ndodhur pr faj t kreditorit dhe ky nuk pranon t
ekzekutohet lloji tjetr i detyrimit dhe t krkoj t shprblehet dmi.
N rast se zgjedhja i sht ln kreditorit dhe pamundsia i ngarkohet
debitorit, kreditori mund t zgjedh detyrimin tjetr ose t krkoj
shprblimin e dmit.

141

Neni 441

Neni 444

Kur t dy llojet e detyrimit jan br t pamundura dhe debitori

duhet t prgjigjet pr njrin prej tyre, ai duhet t paguaj vleftn e
detyrimit q sht br i pamundur i fundit, n qoft se zgjedhja i sht
ln atij.
N qoft se e drejta e zgjedhjes i sht ln kreditorit, ky ka t
drejt t krkoj vleftn e njrit ose tjetrit lloj detyrimi.

Detyrimet e papjestueshme rregullohen nga dispozita q kan

lidhje me detyrimet solidare, prve sa parashikohet n kt kre.

KREU IV

Neni 445

DETYRIME T PJESTUESHME E T PAPJESTUESHME

Detyrimi pr t paguar nj shum parash shlyhet me vleftn e vet

nominale, prve kur rezulton ndryshe nga ligji ose nga kontrata.

Detyrime t pjestueshme
Neni 442

Neni 446

Kur shum debitor ose kreditor marrin pjes n t njjtin detyrim

dhe ky sht i pjestueshm, secili debitor sht i detyruar t ekzekutoj
dhe secili kreditor ka t drejt t krkoj nj pjes t barabart t
detyrimit, prve kur n kontrat ose n ligj sht parashikuar ndryshe.
Detyrime t papjestueshme
Neni 443
Kur jan shum debitor n t njjtin detyrim, q sht i
papjestueshm, t gjith debitort quhen debitor solidar.
Detyrimi sht i papjestueshm nga vet natyra e tij si i till dhe
nga qllimi i palve n kontrat. N t tilla raste detyrimi mbetet i
papjestueshm edhe pr trashgimtart e debitorve.

142

KREU V
DETYRIMET MONETARE

Detyrimi monetar prmbushet me monedhn q sht n qarkullim

n shtetin ku bhet pagimi ose me monedhn e pranuar n kontrat.
Neni 447
Kur kreditori ka nj llogari rrjedhse n shtetin ku duhet ose mund
t bhet pagesa, debitori mund t prmbush detyrimin duke kredituar
n kt llogari shumn prkatse, prve kur kreditori e ka prjashtuar
pagesn n kt llogari.
Pagesa quhet e kryer n momentin e kreditimit t saj n llogari.
Neni 448
Pagesa kryhet n vendbanimin e kreditorit n datn e pagess.
Kreditori mund t caktoj nj vend tjetr brenda kufijve t shtetit ku ka
vendbanimin n kohn e pagimit ose t lindjes s detyrimit.
143

Neni 449
N rast se pagimi duhet t kryhet n nj vend tjetr nga vendbanimi
i kreditorit n kohn e lindjes s detyrimit dhe prmbushja e ktij
detyrimi do t vshtirsohej s teprmi debitori mund t pezulloj
pagimin derisa kreditori t ket caktuar nj vend tjetr i cili do t
mnjanonte shpenzimet e teprta.
Neni 450
Shprblimi pr dmin e shkaktuar si rrjedhim i voness n pagimin
e nj shume parash, prbhet nga kamatat e arrira, prej dats s fillimit
t voness s debitorit, me monedhn zyrtare t vendit ku bhet pagimi.
Prqindja e kamats caktohet me ligj.
N mbarim t do viti kamatat e arrira i shtohen shums s
detyruar mbi bazn e t cils sht br llogaritja e tyre.
Kamata ligjore paguhet pa qen i detyruar kreditori t provoj
ndonj dm. Kur kreditori provon se ka psuar nj dm m t madh se
kamata ligjore, debitori detyrohet ti paguaj atij pjesn tjetr t dmit.
Neni 451
Kur detyrimi lidhet me pagesen e nj shume parash n monedh
q nuk ka kurs zyrtar n shtetin ku duhet t kryhet pagesa, debitori ka
t drejt t ekzekutoj detyrimin n monedhn q ka kurs zyrtar n
shtetin ku duhet t kryhet pagesa, prve kur n ligj ose n kontrat
parashikohet ndryshe.
Neni 452
Kur detyrimi lidhet me pagesn e nj shume parash n monedh
t ndryshme nga ajo e vendit ku duhet t kryhet pagesa dhe debitori
144

pretendon se nuk sht n gjendje t shlyej detyrimin n kt monedh,

kreditori mund t pranoj shlyerjen n monedhn e vendit t kryerjes
s pagess.
Rregulli i msiprm zbatohet edhe kur debitori detyrohet t bj
pagesn me monedhn e pranuar n fillim.
Neni 453
Kur detyrimi duhet t ekzekutohet me nj monedh t ndryshme
nga ajo e pranuar n fillim, konvertimi duhet t bhet me kursin zyrtar
t kmbimit t dits s pagimit.
Neni 454
Neni 450 i ktij Kodi nuk i heq t drejtn kreditorit q t krkoj
shprblimin e dmit t psuar nga fakti q nga dita e vnies n vones
t debitorit ka psuar ndryshime kursi i kmbimit t monedhs q
prcaktohet n detyrim.
TITULLI II
EKZEKUTIMI DHE SHUARJA E DETYRIMEVE
KREU I
EKZEKUTIMI I DETYRIMEVE
Neni 455
Debitori dhe kreditori duhet t tregojn kujdesin e duhur e t jen
t prpikt n prmbushjen e detyrimit sipas prmbajtjes s tij.

145

Neni 456
Detyrimi pr dorzimin e nj sendi t caktuar prmban edhe
kujdesin q duhet t tregohet pr ruajtjen e tij n dorzim.
Neni 457
Kur objekti i detyrimit sht dorzimi i sendeve t prcaktuara
vetm n lloj, ato nuk mund t jen me cilsi m t dobt se sa cilsia
mesatare.
Neni 458
Dorzimi i sendeve bhet sipas mnyrs s caktuar n kontrat
dhe kur kjo nuk sht caktuar bhet:
a) me dhnien e tyre n dor personit q ka fituar pronsin e
tyre ose personit q heq t drejta prej tij;
b) me dhnien transportuesit ose posts pr tia dorzuar fituesit,
n vendin e treguar prej tij;
c) me dhnien fituesit n dor ose me drgim nprmjet posts
t dokumenteve (flet ngarkese, dshmi depozitimi) q i japin atij t
drejtn e disponimit t mallit.
Neni 459
Debitori nuk mund t ekzekutoj detyrimin pjes-pjes edhe sikur
ai t jet i pjestueshm, pa plqimin e kreditorit.

bhet nga debitori, ose kur kreditorit i sht njoftuar kundrshtimi i

debitorit.
Vendi i ekzekutimit t detyruar
Neni 461
N rast se vendi ku duhet t ekzekutohet detyrimi nuk caktohet n
kontrat, nga ligji ose nuk kuptohet nga vet natyra e detyrimit,
ekzekutimi bhet:
a) pr dorzimin e nj sendi t paluajtshm, n vendin ku ndodhet ai;
b) pr sendet q jan t prcaktuara n mnyr individuale, n
vendin ku ndodheshin kur lindi detyrimi;
c) pr dorzimin e nj sendi t prcaktuar n lloj dhe n sasi, n
vendin ku debitori ushtron veprimtarin e tij profesionale ose n
vendbanimin e tij;
) pr detyrimet n para, sipas rregullave t prcaktuara n kreun
V t pjess IV t ktij Kodi.
Neni 462
Kreditori nuk mund t detyrohet t pranoj nj gj t ndryshme
nga sa sht prcaktuar n objektin e detyrimit edhe sikur vlefta e
gjs s ofruar t jet m e madhe.
Afati i ekzekutimit t detyrimit
Neni 463

Detyrimi mund t ekzekutohet edhe nga nj person i tret, q nuk

sht debitor, prve kur kreditori sht i interesuar q ekzekutimi t

Ekzekutimi i detyrimit duhet t bhet n afatin e caktuar n

kontrat. Kur n kontrat nuk sht caktuar afat ose ekzekutimi i
detyrimit sht ln n krkimin e kreditorit, ky mund t krkoj
ekzekutimin n do koh dhe debitori duhet ta ekzekutoj at brenda
pesmbdhjet ditve nga dita e krkimit.

146

147

Neni 460

Neni 464
Afati i caktuar n kontrat prezumohet se sht caktuar n dobi
t debitorit, prve kur nga vullneti i palve ose natyra e detyrimit del
ndryshe. Ekzekutimi i detyrimit para mbarimit t afatit nuk quhet i
pavlefshm, prve kur afati sht caktuar n dobi t kreditorit.
Neni 465
Debitori nuk mund t pretendoj t drejtn e afatit kur:
a) ka falimentuar;
b) nuk ka dhn garancit e premtuara;
c) garancit q sigurojn kredin jan paksuar pr fajin e tij,
prve kur ato mbeten, prbjn ende nj siguri t mjaftueshme pr
ekzekutimin e detyrimit.
Ekzekutimi ndaj kreditorit
Neni 466
Ekzekutimi i detyrimit duhet ti bhet vet kreditorit ose
prfaqsuesit t vet, ose nj personi t autorizuar nga kreditori, nga
ligji ose nga gjykata.
Ekzekutimi i detyrimit q i bhet nj personi q nuk sht autorizuar
pr ta pranuar, e shkarkon debitorin vetm n rast se kreditori ka pranuar
m von ekzekutimin, ose vrtetohet se ka prfituar prej tij.
Ekzekutimi ndaj nj t treti
Neni 467
Debitori q ekzekuton nj detyrim ndaj nj personi, i cili sipas
rrethanave t padyshimta duket se sht i autorizuar ta pranoj at,
shkarkohet nga detyrimi n qoft se provon se ka qn n mirbesim.
148

Personi q ka pranuar ekzekutimin e detyrimit, sht i detyruar ti

kthej kreditorit t vrtet, at q ka marr nga ekzekutimi i detyrimit.
Ekzekutimi ndaj kreditorit t pazot pr t vepruar
Neni 468
Kur ekzekutimi i detyrimit i sht br nj kreditori q nuk ka
zotsi pr t vepruar, shkarkon debitorin po aq sa ka vajtur n dobi t
ktij kreditori, ose t prfaqsuesit t tij ligjor.
Ekzekutimi pr llogari t shum detyrimeve
Neni 469
Kur ekzekutimi kryhet pr llogari t shum detyrimeve dhe ndaj
t njjtit kreditor, debitori mund t prcaktoj n kohn e ekzekutimit
se cilin detyrim po ekzekuton.
Kur nuk ekziston nj prcaktim i debitorit pr rradhn e
ekzekutimit, n fillim ekzekutohet detyrimi q i ka kaluar afati, nse
ekzistojn m shum t till, ekzekutimi fillon nga detyrimi me vler
dhe n rast se jan disa t till, fillon nga m i vjetri dhe kur kta kan
t njjtn vjetrsi, ekzekutimi bhet proporcionalisht.
Neni 470
Ekzekutimi n para pr llogari t nj detyrimi t caktuar, prmban
n fillim shlyerjen e shpenzimeve, pastaj at t kamatave t arrira dhe
pastaj t vet detyrimit e t kamatave t zakonshme ndaj tij.
Kreditori mund t refuzoj pagesn, n rast se debitori gjat
ekzekutimit cakton nj renditje tjetr ose mund t mos pranoj shlyerjen
e plot t vlefts s detyrimit; pa marr edhe kamatat e arrira, ato n
vazhdimsi si dhe shpenzimet prkatse.

149

Neni 471
Kreditori mund t mos pranoj ekzekutimin e detyrimit pr
dorzimin e nj sendi t ndryshm nga ai q sht prcaktuar n kontrat
edhe sikur vlefta e sendit t ofruar t jet e barabart apo m e madhe.
Shpenzimet e ekzekutimit, dftesat prkatse
Neni 472
Shpenzimet jan n ngarkim t atij q ekzekuton detyrimin, ndrsa
shpenzimet e dftess jan n ngarkim t atij, n favor t t cilit ajo
sht lshuar.
Neni 473
Pr do pages t kryer n ekzekutim t detyrimit kreditori jep
nj dftes, prve kur rezulton ndryshe nga kontrata.
N rast se kreditori disponon nj dokument nga prmbajtja e t
cilit rezulton detyrimi, debitori q e ka ekzekutuar at mund t krkoj
kthimin ose prishjen e dokumentit, prve kur kreditori ka interesa t
arsyeshme pr ruajtjen e tij dhe me kusht q ai t shnoj n dokument
ekzekutimin e detyrimit.
Kur kreditori refuzon t zbatoj detyrimin sipas paragrafit t
msiprm, debitori mund t pezulloj ekzekutimin e detyrimit. Kur
kreditori pretendon se ka humbur dokumnetin detyrohet ti jap debitorit
nj deklarat me shkrim ku t pranohet ekzekutimi i detyrimit. Deklarata
duhet t jet noteriale kur krkohet nga ligji.
Neni 474

Dftesa e lshuar nga kreditori pr detyrimin kryesor, prezumon

se jan shlyer gjithashtu edhe kamatat e shpenzimet e ktij detyrimi.
Lirimi i sendeve nga garancit
Neni 475
Kreditori q ka pranuar ekzekutimin e detyrimit, duhet t liroj
sendet nga garancit reale q jan dhn pr sigurimin e ekzekutimit
t detyrimit edhe nga do ndalim tjetr q mund t kufizoj prdorimin
e pasuris.
KREU II
EFEKTET E MOSEKZEKUTIMIT T DETYRIMEVE
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 476
do mangsi n ekzekutimin e detyrimeve e detyron debitorin t
shprblej dmin q ka psuar kreditori, prve kur ai provon se
mosprmbushja nuk ka ndodhur pr fajin e tij.
N kt rast kreditori ka t drejt:
a) t krkoj ekzekutimin n natyr t detyrimit, veanrisht
dorzimin e sendit ose kryerjen e punimeve, si dhe shprblimin e dmit
t shkaktuar nga vonesa e ekzekutimit; ose
b) shprblimin e dmit t shkaktuar nga mosekzekutimi i detyrimit.
Neni 477

Kur pagesat e njllojta pr shlyerjen e detyrimit duhet t bhen

n mnyr periodike, dftesat e lshuara pr dy pagesa rradhazi
prezumojn kryerjen edhe t pagesave t mparshme.

Debitori q n ekzekutimin e detyrimit prdor punn e t tretve

prgjigjet pr veprimet e tyre, t kryera me faj, si t ishin t vetat.

150

151

Neni 478
Kur detyrimi ka lidhje me veprime q mund t kryhen edhe nga
persona t tjer dhe debitori nuk ekzekuton detyrimin, kreditori ka t
drejt t krkoj ti kryej ai vet pr llogari t debitorit.
Neni 479
do marrveshje q prjashton ose kufizon palt nga prgjegjsia
pr mosekzekutimin e detyrimeve sht e pavlefshme.
Neni 480
Kur ekzekutimi i detyrimit bhet i pamundur pr fajin e debitorit,
kreditori ka t drejt t krkoj prej tij shprblimin e dmit t shkaktuar.
Debitori sht me faj kur, me dashje ose nga pakujdesia, ka krijuar
rrethana q e kan br t pamundur ekzekutimin ose kur nuk ka marr
masa pr ta ndaluar at.
Vonesa e debitorit
Neni 481
Debitori q nuk prmbush nj detyrim t krkueshm n afatin e
caktuar, quhet se shte n vones (mor), prve kur mosekzekutimi
sht rrjedhim i rrethanave q nuk kan lidhje me fajin e debitorit.
Debitori vihet n vones me an t nj njoftimi me shkrim.
Nuk sht e nevojshme vnia n vones kur:
a) debitori ka deklaruar me shkrim se nuk dshiron t ekzekutoj
detyrimin;
b) ka kaluar afati brenda t cilit do t ekzekutohej detyrimi.
Kur debitori vdes dhe afati i caktuar pr ekzekutimin e detyrimit
mbaron pas vdekjes s tij, trashgimtart e tij quhen se jan n vones
152

me mbarimin e 15 ditve nga dita e njoftimit me shkrim nga kreditori.

c) Kur detyrimi rrjedh nga nj akt i paligjshm.
Neni 482
Debitori q sht n vones nuk lirohet nga pamundsia e papritur
e prmbushjes s detyrimit, edhe sikur kjo t jet shkaktuar pa fajin e
tij e t kreditorit, prve kur provon se objekti i detyrimit do t ishte
shkatruar apo dmtuar edhe sikur t ishte nn kujdesin e kreditorit.
Humbja ose dmtimi i nj sendi t marr n menyr t paligjshme,
nuk e shkarkon personin q e ka marr at nga detyrimi pr t rikthyer
vleftn e tij.
Neni 483
Dispozitat mbi vonesn nuk zbatohen pr detyrimet q prmbajn
mosveprime. do veprim i kundrt prbn mosprmbushje t detyrimit.
Neni 484
Kreditori mund t mos pranoj ofertn e debitorit q sht me
vones pr ekzekutimin e detyrimit, n rast se ajo nuk prmban edhe
shprblimin e dmit t psuar dhe shpenzimet e bra gjat voness,
ose kur kreditori pr shkak t voness s debitorit nuk ka interes pr
ekzekutimin e detyrimit.
Neni 485
Debitori q ka nj kredi t krkueshme ndaj kreditorit t tij, mund
t pezulloj zbatimin e detyrimit deri n pagesn e kredis, me kusht
q ndrmjet kredis dhe detyrimit t ket lidhje t mjaftueshme, si
mund t jet ndr t tjera, qnia e nj raporti t vetm juridik ose t
marrdhnieve q palt kan patur rregullisht.
153

Pezullimi i ekzekutimit t detyrimit nuk mund t krkohet kur:

a) ekzekutimi i detyrimit nga pala tjetr bhet i pamundur pr
shkak t voness s kreditorit, ose sht i pamundur n mnyr t
prhershme;
b) kredia e pals tjetr sht e pasekuestrueshme.
Neni 486
Dmi q duhet t shprblehet nga debitori pr mosekzekutimin e
detyrimit prbhet nga t gjitha humbjet e psuara nga paksimi i
pasuris, si dhe fitimi q mund t nxirrej n kushtet e zakonshme t
tregut (fitimi i munguar). Bjn pjes n shprblimin pr riparimin e
dmit edhe shpenzimet e arsyeshme e t nevojshme pr t parandaluar
ose pr t paksuar dmin, q kan lidhje me rrethanat mbi t cilat
bazohet prgjegjsia e pals, shpenzimet e arsyeshme e t nevojshme
pr t prcaktuar dmin dhe prgjegjsin, si dhe ato q jan nevojitur
pr t gjetur nj zgjidhje jasht gjyqsore t prmbushjes s detyrimit.
Neni 487
N kontrat me detyrime t dyanshme, palt duhet t ekzekutojn
detyrimin e tyre n t njjtn koh, prve kur nga kontrata ose nga
natyra e detyrimit del se njra pal duhet t ekzekutoj detyrimin e saj
m par se tjetra.
Neni 488

Neni 489
N qoft se n nj kontrat me detyrime t dyanshme, ekzekutimi
i detyrimit t njrs pal sht br i pamundur, pr shkak se pala
tjetr ka rn n paaftsi paguese, ose ka falimentuar ose pr ndonj
rrethan tjetr t ndodhur pr faj t saj, pala tjetr ka t drejt t mos
zbatoj detyrimet e veta, derisa ti garantohet ekzekutimi i detyrimit
n dobi t saj, ose t krkoj shprblimin e dmit t shkaktuar nga
mosekzekutimi i kontrats.
Neni 490
Kur sht vendosur q kreditorit ti paguhet shprblimi pr
mosekzekutimin e detyrimit ose pr ekzekutimin me vones t tij,
gjykata duke marr parasysh gjendjen pasurore t debitorit, mund t
caktoj nj afat tjetr pr pagimin e ktij shprblimi, ose t lejoj q t
paguhet me kste.
Vonesa e kreditorit
Neni 491
Kreditori sht n vones kur pa ndonj shkak t ligjshm nuk
pranon ekzekutimin e detyrimit nga ana e debitorit, ose q pr shkak t
rrethanave t krijuara me faj prej tij, nuk prmbush detyrimin ndaj
debitorit, pa t cilin ky nuk mund t ekzekutoj detyrimin e tij.
Neni 492

Kur n nj kontrat me detyrime t dyanshme, ekzekutimi i

detyrimit t nj pale sht br i pamundur pa fajin e asnjrs pal,
secila prej tyre nuk ka t drejt t krkoj nga tjetra ekzekutimin e
detyrimit ose shprblimin e dmit, prve kur n ligj ose n kontrat
sht parashikuar ndryshe. Secila nga palt ka t drejt t krkoj nga
pala tjetr q ti kthej at q sht dhn pr ekzekutimin e detyrimit.

Kur kreditori sht n vones, debitori ka t drejt t krkoj

shprblimin e dmit t shkaktuar prej saj dhe lirohet nga prgjegjsia
n rast se m von ekzekutimi i detyrimit t tij bhet i pamundur,
prve kur pamundsia e ekzekutimit ndodh pr fajin e tij.

154

155

N detyrimet n para, kur kreditori sht n vones, debitori nuk

paguan kamat.

Depozituesi i dorzon sendin kreditorit vetm pasi ky t ket shlyer

t gjitha shpenzimet pr ekzekutimin e detyrimit.

Neni 493

KREU III

Kur dmi i ardhur nga mosekzekutimi i detyrimit sht shkaktuar

ose sht shtuar edhe nga veprimet ose mosveprimet me faj t kreditorit,
ose kur ky nuk ka treguar kujdesin e duhur pr paksimin e ktij dmi,
gjykata sipas rastit mund t paksoj shumn e shprblimit t dmit ose
t shkarkoj krejtsisht debitorin nga detyrimi pr shprblimin e tij.

ZVENDSIMI DHE KALIMI I KREDIS

Neni 494
Kreditori gjat voness s tij nuk mund t krkoj marrjen e
masave pr nj ekzekutim t detyruar.
Neni 495
Kur kreditori sht n vones ose nuk gjendet, debitori ka t drejt
t ekzekutoj detyrimin duke e depozituar sendin n nj person q ushtron
veprimtari depozitimi ose n nj vend q caktohet nga gjykata e vendit
t ekzekutimit t detyrimit. Kur objekt i detyrimit jan para, letra ose
dokumente me vleft ose sende t mueshme, depozitohen n bank.
Me depozitimin ndrpritet kamata.
N rastet kur depozitimi krkon shpenzime t mdha, bhet me
vshtirsi ose sendi q vihet n depozit prishet shpejt ose pr vet
natyrn e tij, nuk mund t lihet n depozit, debitori, pasi t ket
lajmruar kreditorin, krkon nga gjykata q t lejohet t shes sendin
e msiprm dhe vleftn e nxjerr nga shitja ta depozitoj n bankn e
shtetit n emr t kreditorit.
Kur debitori trheq sendin e depozituar para se t jet pranuar
nga kreditori, depozitimi quhet se nuk sht br.
156

Zvendsimi i debitorit
Neni 496
Zvndsimi i debitorit me nj person tjetr, i cili merr prsipr
detyrimin, mund t bhet vetm me plqimin e kreditorit. Debitori i
zvendsuar shkarkohet nga detyrimi i tij ndaj kreditorit.
Garancit e dhna nga persona t tret pr detyrimin shuhen, n
rast se kta nuk kan dhn plqimin q ato t mbeten edhe pr debitorin
e ri. Pengu ose hipoteka e dhn nga debitori i mparshm mbeten n
fuqi.
Neni 497
Kreditorit mund ti kundrejtohen nga debitori i ri t gjitha prapsimet
q rrjedhin nga detyrimi q ai ka marr prsipr dhe q mund ti
kundrejtonte edhe debitori i mparshm, prve atyre q lidhen me
personin e ktij t fundit.
Neni 498
Marrvshja sipas t cils debitori dhe nj person i tret bhen
bashkdebitor n nj detyrim, kur sht marr plqimi i kreditorit,
nuk mund t prishet ose t ndryshohet, pa plqimin e kreditorit. T dy
bashkdebitort prgjigjen ndaj tij solidarisht.

157

Kalimi i kredive
Neni 499
(Shtuar paragrafi i tret me ligjin nr.8536, dat 18.10.1999 neni 1)
Kreditori mund tia kaloj kredin e vet nj personi tjetr edhe pa
miratimin e debitorit, me kusht q kredia t mos ket karakter t ngusht
personal dhe kalimi t mos jet ndalur nga ligji. Veanrisht nuk lejohet
kalimi i kredis nj personi tjetr, kur rrjedh nga shkaktimi i vdekjes
ose i dmtimit t shndetit, si dhe i kredive q nuk mund t sekuestrohen.
Palt n nj marrveshje mund t prjashtojn kalimin e kredis,
por marrveshja nuk mund ti kundrejtohet atij q i kalon kredia po t
mos provohet se ai e njihte at n momentin e kalimit.
Dispozitat pr kalimin e kredis nuk zbatohen ndaj kredive q
lidhen me transaksione financiare, ndaj t cilave jan vendosur barr
siguruese, sipas kritereve t prcaktuara me ligj t veant.
Neni 500
Kredia kalon s bashku me privilegjet, garancit dhe aksesort e
tjer, duke prfshir edhe kamatat pr kohn e kaluar, prve kur n
kontrat parashikohet ndryshe.
Personi q bn kalimin e kredis nuk mund ti kaloj personit
tjetr posedimin e sendit t marr peng pa miratimin e pals tjetr
(pengdhnsit). N t kundrtn kreditori mbetet ruajts i pengut.
Neni 501
Kalimi i kredis duhet t bhet me shkres, ndryshe nuk sht i
vlefshm.

158

Neni 502
Kalimi kredis ka efekt ndaj debitorit dhe ndaj personave t tret,
nga dita q debitori e ka pranuar ose i sht njoftuar nga kreditori i
mparshm ose nga kreditori i ri.
Debitori q ka ekzekutuar detyrimin e tij, prpara se t ishte
njoftuar pr kalimin e kredis, shkarkohet nga detyrimi.
Neni 503
Kur kredia u sht kaluar disa personave t veant, preferohet
n shlyerje kalimi q i sht njoftuar m prpara debitorit, ose q
sht pranuar m par nga debitori, me nj dokument (shkres) me
dat t sakt edhe sikur data t jet e mvonshme.
Neni 504
Kalimi i kredis nuk cenon mjetet mbrojtse t debitorit.
Debitori mund ti kundrejtoj kreditorit t ri prapsimet q mund
ti drejtonte kreditorit t mparshm, n kohn q i sht njoftuar kalimi
i kredis.
Ai mund t krkoj ti bhet kompensimi i nj kredie ndaj kreditorit
t par, qoft dhe ende e pa krkueshme n at koh, me kusht q t
mos jet br e krkueshme mbas cedimit t kredis.
Neni 505
Kur kalimi i kredis bhet me titull barsor kreditori sht garant
pr ekzistencn e kredis n kohn e kalimit t saj.
Kur kalimi bhet falas, kreditori nuk sht garant pr ekzistencn
e kredis.

159

Neni 506

Neni 509

Kreditori q kalon kredin nuk prgjigjet pr paaftsin paguese

t debitorit, prve kur ka marr prsipr garancin.
N kt rast prgjigjet pr aq sa ka marr. Ve ksaj duhet t
prgjigjet pr kamatat, pr shpenzimet e kalimit, dhe ato q personi
q i ka kaluar kredia ka br pr ndjekjet ligjore ndaj debitorit dhe t
shprblej dmin.
Marrveshja q synon t rndoj prgjegjsin e personit q kalon
kredin, sht e pavlefshme. Kur kreditori q kalon kredin ka
garantuar aftsin paguese t debitorit, garancia pushon, n qoft se
mosekzekutimi i kredis pr paaftsi paguese t debitorit ka ardhur
nga pakujdesia e kreditorit t ri pr t ndjekur shtjen ndaj debitorit.

Dorzania, pengu dhe hipoteka e kredis fillestare shuhen prve kur

palt jan marr vesh shprehimisht q ato t ruhen edhe pr kredin e re.

Neni 507
Kreditori q bn kalimin e kredis duhet ti dorzoj kreditorit
tjetr dokumentet q provojn kredin, t cilat jan n posedimin e tij.
Kur sht kaluar vetm nj pjes e kredis, kreditori detyrohet
ti dorzoj kreditorit tjetr nj kopje autentike t dokumenteve.
KREU IV
SHUARJA E DETYRIMEVE
Prtritja
Neni 508
Detyrimet shuhen me prtritje, kur palt me marrveshje
zvendsojn detyrimin fillestar, me nj detyrim tjetr t ndryshm
nga i pari.

Neni 510
Prtritja sht e pavlefshme n rast se detyrimi fillestar sht i
pavlefshm. Kur detyrimi fillestar rrjedh nga nj titull i anulueshm,
prtritja sht e vlefshme n rast se debitori ka marr prsipr
detyrimin e ri, duke njohur vesin e titullit fillestar.
Falja e detyrimit
Neni 511
Deklarata me shkrim e kreditorit pr faljen e detyrimit, e shuan
at kur i njoftohet debitorit, prve kur ky i fundit deklaron brenda nj
afati t caktuar se nuk dshiron t prfitoj nga falja.
Neni 512
Kur debitori ka n dor dokumentin privat q provon detyrimin,
prezumohet se ky sht shuar me falje, prve kur provohet se
dokumenti nuk i sht kthyer nga kreditori me dashje.
Neni 513
Heqja e garancis ndaj detyrimit, nuk prezumon faljen e tij.
Kompensimi
Neni 514
Kur dy persona i detyrohen njri tjetrit n para ose n sende t

160

161

nj lloji e t zvendsueshme dhe detyrimet e tyre jan t krkueshme,

t sakta e t caktuara n shum ose n sasi, detyrimet e t dy palve
shuhen, duke br kompensimin ndrmjet tyre. Detyrimet shuhen deri
n shumn ose sasin e detyrimit m t vogl.

a) kredit q rrjedhin nga shkaktimi i vdekjes ose i dmtimit t

shndetit;
b) kredit q nuk mund t sekuestrohen;
c) kredit q rrjedhin nga tatimet dhe taksat.

Neni 515

Neni 519

Kompensimi shuan t dy detyrimet nga data e bashkimit t tyre.

Kur pr njrn nga kredit ose mbi t dyja jan paguar kamata,
kompensimi bhet deri n afatin e fundit n t ciln jan paguar kamatat.
Parashkrimi nuk e ndalon kompensimin, n rast se nuk sht
plotsuar n ditn kur sht br bashkimi i t dy detyrimeve.

Kompensimi nuk kryhet kur sht n dm t personave t tret q

kan fituar t drejta uzufrukti ose pengu mbi kredin.

Neni 516
Kompensimi bhet me an t nj deklarate q njra pal i drgon
pals tjetr. Deklarata nuk mund t bhet me afat ose me kusht.
Kur kompensimi nuk mbulon gjith kredin ose kur kreditori ka
nevoj t mbaj titullin e kredis pr t ushtruar t drejtat e tjera t tij,
mund ta mbaj at me kusht q t shnoj n titull prmbajtjen e
deklarats dhe ti jap pals tjetr nj kopje t titullit t kredis.

Neni 520
Dorzansi mund t kundrejtoj kompensimin e detyrimit t
kreditorit ndaj debitorit kryesor. Debitori kryesor nuk mund t
kundrejtoj kompensimin e detyrimit t kreditorit ndaj dorznsit.
Neni 521
Kur dy detyrime nuk jan t pagueshme n nj vend, nuk mund t
bhet kompensimi i tyre, vese duke llogaritur shpenzimet e nevojshme
pr transferimin e tyre n vendin e ekzekutimit.

Neni 517

Neni 522

Kur deklarata pr kompensimin e dhn nga njra pal, nuk

pranohet nga pala tjetr, ajo detyrohet t njoftoj menjher paln q
ka drguar deklaratn, duke parashtruar shkaqet e mospranimit.

Kur kredit dhe detyrimet monetare prfshihen n nj llogari t

vetme, ato kompensohen menjher, sipas renditjes q palt kan
pranuar n marrveshje dhe n munges t saj sipas rregullave t
parashikuara n nenet 469 dhe 470 t ktij Kodi.
Pala q administron llogarin, pasi e mbyll at me kompensimin
e br, i njofton pals tjetr se cila sht mbetja, datn e sakt t
llogaritjes, si dhe zrat q prbjn llogarin dhe q nuk i jan
komunikuar ende pals tjetr.

Neni 518
Nuk mund t kompensohen pa plqimin e kreditorit:

162

163

N qoft se pala tjetr nuk kundrshton at n nj afat t arsyeshm,

mbetja e njoftuar konsiderohet si e pranuar nga palt.
Neni 523
Kur n nj deklarat kompensimi nuk tregohen n mnyr t
mjaftueshme detyrimet e prfshira n kompensim, zbatohen rregullat
e parashikuara n nenin 470 t ktij Kodi.
Secila pal mund t kundrshtoj menjher kompensimin e br,
n rast se llogaritja e detyrimit, e shpenzimeve dhe e interesave nuk
sht kryer sipas rregullave t siprprmendura.
Bashkimi i cilsive t kreditorit dhe debitorit n nj t vetm
Neni 524
Detyrimi shuhet kur cilsit e kreditorit dhe t debitorit bashkohen
n nj person t vetm.
Kur ky bashkim merr fund, detyrimi lind prsri.
Neni 525
Bashkimi nuk kryhet kur sht n dm t personave t tret q
kan fituar t drejta uzufrukti ose pengu mbi kredin.

Neni 527
Kur pamundsia pr ekzekutimin e detyrimit sht e prkohshme,
debitori nuk sht prgjegjs pr vonesn e ekzekutimit pr kohn q
ajo zgjat.
Por, detyrimi shuhet edhe kur pamundsia zgjat pr aq kohe sa
sipas titullit t detyrimit dhe natyrs s tij, debitori nuk mund t
detyrohet m ta kryej at ose kreditori nuk ka m interes.
Neni 528
Kur ekzekutimi i detyrimit bhet i pamundur vetm pjesrisht,
detyrimi ekzekutohet n pjesn q mund t ekzekutohet.
Neni 529
Kur objekti i detyrimit sht dorzimi i nj sendi dhe ky dmtohet
trsisht, ose humbet pa fajin e debitorit dhe para se ky t vihet n
vones, kreditori hyn n t drejtat e debitorit lidhur me kt send, n
varsi t faktit q ka shkaktuar pamundsin e ekzekutimit t detyrimit.
Kreditori ka t drejt t krkoj nga debitori at ka ka marr si
rrjedhoj e shprblimit t dmeve.

Shuarja pr shkak pamundsie ekzekutimi

Neni 526
Detyrimi shuhet kur ekzekutimi i tij bhet i pamundur pa fajin e
debitorit dhe para se ky t jet vn n vones.
Detyrimi shuhet edhe kur debitori ndonse sht n vones, provon
se pamundsia do t ekzistonte edhe sikur t ishte kreditori n vendin e tij.
N kto raste, debitori duhet ti kthej kreditorit at q ka fituar
pa shkak.
164

165

TITULLI III

Neni 533

MJETET PR T SIGURUAR EKZEKUTIMIN E DETYRIMEVE

Pengu ose hipoteka mund t garantoj nj kredi ekzistuese ose

nj kredi t ardhshme. Kredia pr t ciln jepet garancia duhet t jet
e prcaktuar qart.
Pengu ose hipoteka mund t vihet edhe pr nj detyrim me kusht.

KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 530
Kreditori mund t shprblehet me t gjith pasurin e tashme dhe
t ardhshme t debitorit t tij, prve rasteve kur me ligj sht
parashikuar ndryshe.
Nj pron mund t rndohet nga pronari i saj, me qllim q t
sigurohet pagimi i nj detyrimi.
Neni 531
Kreditort kan t drejta t barabarta pr tu shprblyer me
pasurin e debitorit, prve shkaqeve t ligjshme t preferimit.
Jan shkaqe t ligjshme t preferimit privilegjet, pengu dhe
hipoteka.
Neni 532

Neni 534
Pengu ose hipoteka shtrihen prkatsisht mbi t gjitha punimet q
prmirsojn vleftn e prons, kredit dhe shprblimet q u shtohen
ose q zvendsojn pasurin e rnduar, duke prfshir edhe at q
kompensohet nga zhvleftsimi.
Neni 535
N qoft se sendet e lna peng ose hipotek humbasin ose
zhvleftsohen, pagesa e shumave, pr t cilat detyrohen siguruesit ose
t trett q prgjigjen pr zhdmtimin, nxirren nga pagesa e kredive
q lidhen me pengun ose hipotekn, prve rastit kur ato prdoren pr
t ndrequr humbjen ose zhvleftsimin e sendeve.
Neni 536

Pengu dhe hipoteka mund t vihen vetm pr nj detyrim efektiv.

Pengu dhe hipoteka mund t vihen si pr nj detyrim t pronarit t
sendit t ln peng ose hipotek, ashtu dhe pr nj detyrim t nj personi
tjetr.

N qoft se sendi i dhn n peng ose i lshuar n hipotek humbet

ose dmtohet qoft dhe pr rast fator, n mnyr q t mos dmtohen
t drejtat e kreditorit, ky i fundit mund t krkoj q ti jepet garanci e
plot mbi sende t tjera dhe, n munges t saj, mund t krkoj pagesn
e menjhershme t kredis s tij.

166

167

Neni 537

KREU II

Pengu dhe hipoteka jan t papjestueshme edhe sikur detyrimi

t jet i pjestueshm.

KUSHTI PENAL

Neni 538
Kur pengu ose hipoteka jan vn pr t siguruar nj detyrim t
nj personi tjetr, pronari i sendit t ln peng ose hipotek mund ti
kundrejtoj kreditorit t gjitha prapsimet q mund ti kundrejtonte
debitori dhe t krkoj kompensimin e detyrimit me kredit q ka
debitori ndaj kreditorit.
Neni 539
Kur kreditori nuk paguhet trsisht nga sendi i ln peng ose
hipotek, ka t drejt q pjesn e kredis s papaguar ta nxjerr nga
do pasuri tjetr e debitorit, por pa patur t drejtn e preferimit ndaj
kreditorve t tjer, si e kishte pr sendin e ln peng, ose hipotek.
Neni 540
sht e pavlefshme marrveshja sipas s cils prcaktohet se n
munges t pagess s kredis n afatin e caktuar, pronsia mbi sendin
e hipotekuar ose t dhn peng i kalon kreditorit.

Neni 541
Pr mosekzekutimin ose ekzekutimin jo n mnyrn e duhur t
detyrimeve, palt mund t parashikojn n kontrat pagimin e nj shume
t hollash ose kryerjen e nj detyrimi tjetr, pr riparimin e dmit ose
pr t nxitur ekzekutimin e detyrimit.
Neni 542
Kreditori nuk mund t krkoj n t njjtn koh pagimin e kushtit
penal dhe ekzekutimin e detyrimit.
Neni 543
Kur kushti penal sht caktuar pr rastin e mosekzekutimit t
detyrimit dhe debitori nuk ekzekuton detyrimin e tij, kreditori ka t
drejt t krkoj pagimin e kushtit penal, si dhe shprblimin e pjess
s dmit q kalon kushtin penal.
Kur kushti penal sht caktuar pr rastin e ekzekutimit t detyrimit
jo n mnyrn e duhur, dhe debitori nuk e ka ekzekutuar detyrimin e tij
n mnyrn e duhur, kreditori ka t drejt t krkoj ekzekutimin e
detyrimit dhe pagimin e kushtit penal, si dhe shprblimin e pjess s
dmit q kalon kushtin penal.
Neni 544
Kur kushti penal sht tepr i madh n krahasim me dmin e
psuar nga kreditori, gjykata me krkesn e debitorit mund t paksoj
kushtin disiplinor deri n nivelin e dmit t psuar.

168

169

Neni 545
Marrveshja pr kushtin penal duhet t bhet me shkres,
pavarsisht nga madhsia e tij dhe nga forma q krkohet pr kontratn
kryesore.
KREU III
PENGU
Prkufizimi
Neni 546
(Shtuar paragrafi i dyt me ligjin nr. 8536, dat 18.10.1999, neni 2)
Pengu vihet mbi nj pasuri t luajtshme, mbi nj t drejt ndaj
prursit, ose me urdhr, ose mbi uzufruktin e ksaj pasurie ose t
drejte. Pengu krijohet duke vendosur pasurin ose titullin n posedim
t kreditorit ose t nj t treti t caktuar me marrveshje midis palve.
Dispozitat pr pengun nuk zbatohen ndaj kredive q lidhen me
transaksione financiare, ndaj t cilave jan vendosur barr siguruese,
sipas kritereve t prcaktuara me ligj t veant.
Forma e kontrats
Neni 547

nj ndrmarrje q vepron si nj koncern veprues. N nj rast t till pengu

sht efektiv kur pronat i besohen nj pale t tret ose nj kreditori, i cili
nga ana e tij, do ti menaxhoj ato si nj koncern veprues i pandashm.
Mbrojtja e kreditorit
Neni 548
Kreditori q ka humbur posedimin e sendit t marr peng, prve
padis posedimore mund t ushtroj edhe padin e rivendikimit, n
qoft se kjo i takon pengdhnsit.
T drejta e detyrime t palve
Neni 549
Kreditori detyrohet ta ruaj sendin e marr n peng dhe prgjigjet,
sipas rregullave t prgjithshme, pr humbjen dhe dmtimin e tij.
Personi q ka dhn pengun detyrohet t paguaj shpenzimet e
kryera pr ruajtjen dhe mirmbajtjen e sendit.
Neni 550
N qoft se sendi i dhn peng sjell fryte ose t ardhura, kreditori
ka t drejt ti bj ato t vetat, duke i prdorur s pari pr shpenzimet
dhe kamatat dhe pastaj pr kredin, prve kur sht parashikuar
ndryshe n kontrat.

Kontrata e pengut duhet t bhet me shkres ose tek noteri, ndryshe

sht e pavlefshme. Ajo duhet t prfshij gjithashtu nj prshkrim t
prons s ln peng. N rastin e pengut t pjesve, pengu duhet t
regjistrohet n librin e antarve t shoqris. N rastin e pengut t
aksioneve, pengu duhet t regjistrohet n librin e aksionerve, n
aksionet e lna peng.
Mund t lihet peng e gjitha ose nj pjes e pronave t prdorura n

Kreditori nuk mund t prdor sendin e dhn peng pa patur

plqimin e pengdhnsit, prve kur prdorimi sht i nevojshm pr
ruajtjen dhe mirmbajtjen e tij.
Ai nuk mund ta jap sendin n peng ose tua lr t tjerve n
prdorim.

170

171

Neni 551

Neni 552

Neni 555

N qoft se kreditori shprdoron sendin e dhn n peng,

pengdhnsi mund t krkoj vnien e sendit n sekuestro.

Kur sendet e lna peng prishen, dmtohen ose shpronsohen pr

interesa publike, kreditort q jan t siguruar me peng, kan t drejt
t paguhen me preferim, sipas rradhs s preferimit q kan patur
kredit e tyre, nga shuma e shprblimit t sendit ose nga mimi i
shpronsimit t tij.

Neni 553
Personi q ka dhn pengun nuk mund t krkoj kthimin e sendit,
n qoft se nuk jan paguar trsisht kredia, kamatat, si dhe shpenzimet
q kan lidhje me detyrimin dhe me pengun.
N qoft se pengu sht dhn nga nj debitor, i cili ka ndaj t
njjtit kreditor nj detyrim tjetr t lindur pas vnies s pengut dhe q
sht br i krkueshm prpara detyrimit t mparshm, kreditori
ka vetm t drejtn t mbaj sendin deri sa t paguhen plotsisht t dy
kredit.
Neni 554
N rast se sendi i dhn n peng cenohet ose i paksohet vlefta n
mnyr t till q dyshohet nse do t jet i mjaftueshm pr sigurimin
e kreditorit, ky i fundit, pasi t njoftoj pengdhnsin, mund t krkoj
prej gjykats autorizimin pr t shitur sendin.
Gjykata kur jep autorizim pr shitje vendos edhe pr depozitimin
e mimit t blerjes pr t garantuar kredin.
Pengdhnsi mund t shmang shitjen dhe t krkoj prej gjykats
kthimin e pengut, duke ofruar nj garanci tjetr reale, t ciln gjykata
e mon t mjaftueshme.
N rast cenimi ose paksimi t vlefts s sendit t dhn peng,
pengdhnsi mund t krkoj prej gjykats autorizim pr t shitur
sendin, n qoft se atij i paraqitet nj rast i favorshm.
Gjykata, kur jep autorizimin pr shitje, vendos edhe pr kushtet e
shitjes dhe t depozitimit t mimit t blerjes.
172

Procedura e shitjes
Neni 556
Prpara se t procedohet pr shitjen kreditori, me an t gjykats,
i paraqet debitorit krkesn pr t paguar detyrimin dhe aksesort e tij
duke e paralajmruar at se n rast t kundrt do t kryhet shitja. Ky
njoftim i duhet br edhe pals s tret q ka dhn pengun, n rastet
kur kjo pal ekziston.
N qoft se krkesa nuk kundrshtohet brenda pes ditsh,
kreditori mund ta shes sendin n ankand ose, po qe se sendi ka nj
mim tregu, mund ta shes at edhe me kt mim, me an t nj
personi t autorizuar pr shitje t tilla.
Kur pengu prfshin shum sende, gjykata, e mbshtetur n
kundrshtimin e pengdhnsit, kufizon shitjen vetm pr sendin, vlefta
e t cilit n lidhje me sendet e tjera, mjafton pr t paguar debin.
Pr shitjen e sendit t dhn peng palt mund t merren vesh pr
t prdorur edhe forma t tjera.
Neni 557
Kreditori pengmarrs, n mbarim t afatit detyrohet t vjel t
drejtat q rrjedhin nga kredia e marr peng dhe kur kjo ka pr objekt

173

para ose sende t tjera t barazvlershme, vet ose me krkesn e

debitorit duhet ti depozitoj ato n vendin e caktuar n marrveshje
dhe, n munges t saj, n vendin e caktuar nga gjykata. Kur afati i
kredis i garantuar me pengun ka mbaruar, kreditori mban nga shuma
e marr aq sa nevojiten pr prmbushjen e t drejtave t tij dhe mbetjen
ia kthen pengdhnsit.

1. Sendet e paluajtshme.
2. Uzufruktet e ktyre sendeve prve uzufruktit ligjor t
prindrve, si dhe t drejtat enfiteotike mbi kto sende.

Neni 558

Hipoteka vihet n baz t kontrats ose t ligjit dhe me regjistrimin

e saj. Kontrata duhet t bhet me akt noterial.

Kreditori mund t krkoj nga gjykata q sendi ti lihet atij me

pages deri n shlyerjen e detyrimit, sipas vlersimit t br nga ekspert
ose sipas mimit t tregut, n qoft se sendi ka nj mim tregu.
Neni 559
N qoft se kredia e dhn n peng rezulton nga nj dokument,
pengdhnsi detyrohet tia jap kt dokument kreditorit.
KREU IV
HIPOTEKA
Prkufizimi i hipoteks
Neni 560

Llojet e hipotekave
Neni 562

Hipoteka ligjore
Neni 563
Kan hipotek n baz t ligjit:
a) shitsi e do tjetrsues tjetr mbi sendet e paluajtshme t
tjetrsuara pr pmbushjen e detyrimeve q rrjedhin nga tjetrsimi;
b) bashktrashgimtart, antart e shoqrive me aktivitet
ekonomik e bashkpjestart e tjer mbi sendet e paluajtshme t
prbashkta, n pjest q u kan takuar atyre pr pagimin e shumave
t caktuara pr barazimin dhe plotsimin e pjesve.
Neni 564

Hipoteka sht nj e drejt reale q vihet mbi pasurin e debitorit

ose t nj t treti, n dobi t kreditorit, pr t siguruar prmbushjen e
nj detyrimi.

Servitutet q jan regjistruar pas regjistrimit t nj hipoteke, nuk

mund ti kundrejtohen kreditorit hipotekar.
Paragrafi i msiprm zbatohet edhe pr t drejtn e uzufruktit, t
prdorimit dhe t banimit.

Sendet e hipotekueshme
Neni 561

Hipoteka gjyqsore
Neni 565

Jan t hipotekueshme:

Vendimi i gjykats pr pagimin e nj shume parash, pr prmbushjen

174

175

e detyrimeve t vlersuara apo pr shprblimin e dmeve q do t rrjedhin

m pas, prbn titull pr vnien e hipoteks tek pasuria e debitorit.
Hipotek mund t vihet edhe n baz t nj vendimi arbitrazhi q
prbn titull ekzekutiv.
Neni 566
Kur hipoteka jepet nga nj person q nuk sht pronar i sendit,
regjistrimi i saj quhet i vlefshm vetm kur sendi fitohet prej tij.
Hipoteka mbi sendet e ardhshme
Neni 567
Hipoteka mbi nj send t ardhshm, mund t regjistrohet vetm
kur t ekzistoj sendi.
Shtrirja e hipoteks
Neni 568
Hipoteka siguron kredin pr aq sa kjo do t jet n kohn e
shlyerjes s saj, duke prfshir edhe kamatat, shprblimin e dmit t
shkaktuar nga vonesa e ekzekutimit, si dhe shpenzimet e bra pr
nxjerrjen e kredis.
Neni 569
Hipoteka e vn mbi pjesn e vet nga njri prej pjestarve n
bashkpronsi sjell efekt n lidhje me at send ose me at pjes t
sendit q do ti jepet atij pas ndarjes.
N qoft se gjat ndarjes njrit pjestar i jepet nj send tjetr dhe
i pahipotekuar prej tij, hipoteka kalon mbi kt send me t njjtn shkall
regjistrimi sikurse origjinali dhe brenda kufijve t vlefts s sendit t
hipotekuar m prpara, me kusht q hipoteka t regjistrohet prsri
brenda 90 ditve nga regjistrimi i s njjts ndarje.
176

Vendi i regjistrimit
Neni 570
Hipoteka regjistrohet n zyrn e regjistrimit t pasuris t
paluajtshme t vendit ku ndodhet kjo pasuri.
Neni 571
Detyrimet q rrjedhin nga titujt me urdhr ose tek prursi mund
t garantohen me hipotek.
Efektet e pasaktsive t aktit
Neni 572
Hipoteka sht e pavlefshme, kur n kontratn e hipoteks, ose
n aktin baz pr vnien e hipoteks, apo n krkesn pr vnien e saj,
n baz t ligjit, ka pasaktsi pr personin e kreditorit, t debitorit, t
pronarit t sendit t ln n hipotek, pr vet sendin ose pr shumn
e kredis t siguruar me hipotek.
Shpenzimet e regjistrimit
Neni 573
Shpenzimet e regjistrimit t hipoteks jan n ngarkim t debitorit,
prve kur sht parashikuar ndryshe, por ato duhet t parapaguhen
nga krkuesi.
Radha e hipotekave
Neni 574
Hipoteka sjell efekt dhe z radh nga data e regjistrimit t saj
edhe kur titulli sht pr nj kredi t ardhshme ose t kushtzuar.

177

Neni 575
Numri rendor i regjistrimeve prcakton rradhn e tyre.
Kur n t njjtn koh shum persona paraqesin krkes pr t
regjistruar n hipotek ndaj t njjtit person dhe po mbi ato prona,
regjistrimi bhet me t njjtin numur dhe ky fakt shnohet n dftesn
q regjistruesi i jep secilit prej krkuesve.

hipoteka z radh dhe ka efekt kundrejt palve t treta sipas dats s

regjistrimit t ri.
Neni 579
Kalimi i kredis s siguruar me hipotek nj personi tjetr dhe
vnia e sekuestros mbi kt kredi ka efekt pasi t jet br shnimi
prkats n regjistrimin e hipoteks.

Neni 576

Neni 580

Hipotekat e regjistruara me t njjtin numr dhe po mbi ato prona,

konkurrojn me njra-tjetrn, n prpjestim me vleftn e tyre prkatse.

N qoft se kreditori q ka hipotek mbi nj ose m shum prona

del i dmtuar pr shkak se me mimin e tyre sht paguar trsisht ose
pjesrisht nj kreditor i mparshm, hipoteka e t cilit shtrihej mbi prona
t tjera t t njjtit debitor, mund t nnvendsohet n hipotekn e
regjistruar n favor t kreditorit t paguar, me qllim q t ushtroj
padin hipotekore mbi ato prona, duke u paraplqyer ndaj kreditorve t
tjer q vijn pas tij n regjistrim. Po kt t drejt kan edhe kreditort
q dmtohen pr shkak t nnvendsimit t siprprmendur.

Neni 577
Regjistrimi i nj kredie shrben pr t vn n po at radh
shpenzimet e aktit, t regjistrimit e t prtritjes, si dhe shpenzime t
tjera q nevojiten pr procedurat ekzekutive.
Regjistrimi i nj kredie n para q sjell kamat, bn q kamata t
qndroj n t njjtn radh prparsie me at, me kusht q kamata t
jet prcaktuar n regjistrim.
Kamata n kt rast kufizohet n dy vitet parardhse, si dhe n
vitin n vazhdim n ditn q sht vn dor e deri n ditn e mbylljes
s procedimit t zbatimit forcrisht.
Efektet e hipoteks
Neni 578

Zbritja e hipoteks
Neni 581
Zbritja e hipotekave bhet duke e kufizuar vetm n nj pjes t
pasuris s treguar n regjistrim ose duke paksuar shumn pr t
ciln sht vn regjistrimi.
Neni 582

Regjistrimi i hipoteks ka efekt pr nj periudh prej 20 vjetsh

nga data e kryerjes s tij. Efekti pushon n qoft se nuk prtrihet
prpara mbarimit t ktij afati. Pas mbarimit t afatit t treguar m
sipr, kreditori mund t kryej nj regjistrim t ri, por n kt rast

Krkesa pr zbritjen e hipotekave sipas nenit t msiprm nuk

pranohet, n qoft se sasia e pasuris apo shuma ka qen caktuar me
marrveshje ose me vendim gjykate.
Megjithat, kur jan br pagesa t pjesshme, q shuajn t paktn
nj t pestn e detyrimit fillestar, mund t krkohet nj paksim
prpjestimor i shums.

178

179

Kur sht vn hipotek mbi nj ndrtes, hipotekuesi q pas

regjistrimit ka br mbindrtime, mund t krkoj q hipoteka t
paksohet, n mnyr q mbindrtimet t prjashtohen.

DORZANIA

Shuarja e hipoteks
Neni 583

Prmbajtja
Neni 585

Hipoteka shuhet:
a) me shuarjen e detyrimit;
b) me humbjen e sendit t ln n hipotek, duke respektuar t
drejtat e parashikuara prej nenit 536 t ktij Kodi;
c) me heqjen dor t kreditorit;
) me pagimin e mimit t shitjes me an t ekzekutimit t
detyrueshm, kreditorve t siguruar me hipotek, sipas radhs s
regjistrimit t tyre;
d) me kalimin e afatit pr t cilin ishte kufizuar hipoteka.

Dorzania sht nj veprim juridik me t ciln nj person

(dorznsi), detyrohet ti siguroj kreditorit ekzekutimin e detyrimit
t nj personi t tret (debitori kryesor).
Dorzania sht e vlefshme edhe kur debitori nuk ka dijeni pr at.

Fshirja e regjistrimit t hipoteks

Neni 584

Forma dhe vlefshmria

Neni 587

Regjistrimi i hipoteks fshihet:

a) me plqimin e kreditorit t dhn me akt-noterial;
b) me vendim t forms s prer t gjykats q urdhron fshirjen.
Fshirja e regjistrimit shuan hipotekn. Kur shkaku i shuarjes s
detyrimit deklarohet i pavlefshm, hipoteka lind dhe regjistrohet prsri,
por regjistrimi merr numr rendor t ri.

KREU V

Neni 586
Dorzania qndron vetm pr nj detyrim efektiv.
Dorzania mund t jepet si pr nj detyrim t ardhshm, ashtu
dhe pr nj detyrim me kusht.

Dorzania duhet t bhet me shkres.

Neni 588
Dorzania nuk sht e vlefshme n qoft se nuk sht i vlefshm
detyrimi kryesor. Ajo mund t jepet si pr debitorin kryesor, ashtu
dhe pr dorzansin e tij.
Efektet e dorzanis dhe detyrimet e palve
Neni 589
Dorzansi prgjigjet pr aq sa detyrohet debitori kryesor, duke
prfshir edhe pagimin e kamats, shprblimin e dmit t shkaktuar

180

181

nga vonesa e ekzekutimit dhe t shpenzimeve t tjera q ka br

kontraktori pr t nxjerr kredin e tij, prve kur n marrveshje
pranohet q dorzania t jepet edhe pr nj pjes t detyrimit, ose me
kushte m t lehta ose m t pakta se detyrimi kryesor.
Dorzania q kalon detyrimin ose q jepet n kushte m t rnda
se detyrimi kryesor, sht e vlefshme vetm deri n kufijt e ktij t
fundit.
Neni 590
Dorzansi sht i detyruar solidarisht mbi debitorin kryesor pr
ekzekutimin e detyrimit, prve kur sht parashikuar ndryshe me
marrveshje.
Palt mund t merren vesh q dorzansi t mos jet i detyruar
t paguaj para kryerjes s t gjitha veprimeve t nevojshme,q
detyrojn debitorin t paguaj detyrimin. N rast se dorzansi paditet
dhe krkon t prdor nj t drejt t till, ai duhet t tregoj pasurin
e debitorit kryesor q do ti nnshtrohet ekzekutimit. Dorzansi sht
i detyruar t parapaguaj shpenzimet e nevojshme, n qoft se palt
nuk jan marr vesh ndryshe.
Neni 591
Kur disa persona jan br dorzans pr t njjtin debitor, pr
t siguruar t njjtin detyrim, secili prej tyre prgjigjet pr t gjith
detyrimin, prve kur ka marrveshje pr ndarjen e tij.
Neni 592

Neni 593
Dorzansi q ka ekzekutuar detyrimin n vend t debitorit, z
vendin e kreditorit n t gjitha t drejtat e tij ndaj debitorit.
Neni 594
Kur jan shum debitor kryesor t detyruar solidarisht pr t
njjtin detyrim, dorzansi q ka dhn garanci pr t gjith ata, ka t
drejtn e padis s kthimit nga secili prej tyre pr t marr shumn q
ka paguar.
Neni 595
Kur dorzansi ka ekzekutuar detyrimin e debitorit pa u paditur
n gjyq dhe pa lajmruar debitorin kryesor, ky mund ti kundrejtoj
dorzansit t gjitha prapsimet q do t mund ti kundrejtonte kreditorit
n kohn e ekzekutimit t detyrimit.
Dorzansi q ka ekzekutuar detyrimin e debitorit nuk ka t drejt
t krkoj me padi nga debitori at q ka ekzekutuar pr t, n rast se
edhe debitori ka ekzekutuar detyrimin e tij pr shkak se dorzansi
nuk e ka lajmruar pr ekzekutimin e detyrimit q ka br ai vet.
N t dy rastet, dorzansi ka t drejt t ngrej padi kundr
kreditorit dhe t krkoj at q ka ekzekutuar pr debitorin kryesor.
Neni 596

Dorzansi ka t drejt ti kundrejtoj kreditorit t gjitha

prapsimet q mund ti kundrejtonte ktij debitori dhe t krkoj
kompensimin e asaj q kreditori i detyrohet debitorit edhe sikur ky t
ket hequr dor nga kto t drejta ose t ket pranuar detyrimin.

Debitori q ka ekzekutuar detyrimin duhet t lajmroj menjher

dorzansin. N rast t kundrt, dorzansi, q ka ekzekutuar
detyrimin e debitorit, nuk e humbet t drejtn q t krkoj nga debitori
at q ka ekzekutuar pr t. Debitori, n kt rast, sht i detyruar t
ekzekutoj pr t dytn her detyrimin, por ka t drejt q t ngrej
padi kundr kreditorit pr at q ky ka fituar pa shkak.

182

183

Shuarja e dorzanis
Neni 597
Dorzania shuhet me shuarjen e detyrimit kryesor.
Neni 598
Dorzansi shkarkohet nga detyrimi i tij n rast se kreditori ka
hequr dor nga privilegjet, pengu dhe hipoteka q i siguronin kredin
dhe pr kt shkak dorzansi nuk mund t zer vendin e tij n kto t
drejta.
Neni 599
Kur kreditori pranon vullnetarisht nj pasuri, ose do gj tjetr
pr pagimin e detyrimit kryesor, dorzansi lirohet nga detyrimi i tij
edhe sikur kreditorit ti rezultoj m pas nj shkak evinksioni.
Neni 600
Dorzania shuhet n qoft se kreditori nuk ka ngritur padi kundr
dorzansit brenda gjasht muajve nga dita e mbarimit t afatit t
ekzekutimit t detyrimit.
Kur afati i ekzekutimit t detyrimit nuk sht caktuar as n
kontratn e dorzanis, as n nj marrveshje tjetr, dorzania shuhet
me kalimin e nj viti nga dita e lidhjes s kontrats s dorzanis.

KREU VI
KAPARI DHE PRIVILEGJET
A. Kapari
Prmbajtja
Neni 601
Kapar quhet shuma n t holla q njra nga palt i jep tjetrs pr
llogari t shums q do ti paguhet n baz t kontrats, me qllim q
t vrtetoj lidhjen e kontrats dhe t siguroj ekzekutimin e saj.
Efektet juridike
Neni 602
Kur kontrata nuk ekzekutohet nga faji i pals q ka dhn kapar,
kjo pal e humbet kaparin; kur kontrata nuk ekzekutohet nga faji i
pals q ka marr kaparin, kjo pal sht e detyruar t kthej dyfishin
e kaparit. Pala q ka faj pr mosekzekutimin e kontrats sht e detyruar
ti shprblej pals tjetr edhe dmin, duke llogaritur n shprblimin e
ktij dmi dhe shumn e kaparit, prve kur n kontrat sht
parashikuar ndryshe.
B. Preferimet (privilegjet)
Neni 603
Preferimi sht nj e drejt, t ciln ligji e jep duke patur parasysh
shkakun e kredis.

184

185

Kredit q caktohen si t preferuara, kan prparsi nga gjith

kredit e tjera.
Midis shum kredive t preferuara, prparsia n ekzekutim
prcaktohet nga ligji, sipas llojit t preferimit.
Neni 604
Kredit q jan nj lloj t preferuara, konkurrojn ndrmjet tyre
n proporcion me shumn e secils kredi.
Radha e preferimit
Neni 605
(Ndryshuar me ligjin nr. 8536, dat 18.10.1999, neni 3)
Paguhen me preferim, sipas radhitjes s tyre kredit e mposhtme:
a) kredit q rrjedhin nga transaksionet financiare t siguruara
me barr siguruese pr mimin e blerjes s nj objekti t veant;
b) kredit q rrjedhin nga pagat n marrdhniet e puns ose t
shrbimit dhe detyrimet pr ushqim, por jo m shum se pr 12 muaj;
c) kredit e sigurimeve shoqrore pr kontributet e papaguara s
bashku me kamatat, si dhe kredit e punonjsve pr dmet e psuara
nga mospagimi prej pundhnsit t kontributeve t msiprme;
) kedit q rrjedhin nga shprblime pr shkak vdekjeje e dmtimi
t shndetit;
d) kredit e autorve dhe t trashgimtarve t tyre pr shprblimet
q rrjedhin nga tjetrsimi i plot ose i pjesshm i t drejtave t tyre n
fushn intelektuale pr detyrimet e lindura gjat dy vjetve t fundit;
dh) kredit e shtetit, q rrjedhin nga detyrimet ndaj buxhetit dhe
kredit e institutit t sigurimeve shtetrore pr sigurimet e detyrueshme,
t prcaktuara me ligj;
e) kredit, q rrjedhin nga transaksionet financiare, t siguruara
me barr siguruese, sipas kritereve t prcaktuara me ligj;
186

) kredit, q rrjedhin nga pagat n marrdhniet e puns ose t

shrbimit dhe detyrimet pr ushqim tej kufirit t caktuar n shkronjn
b t ktij neni;
f) shprblimi i ndrmjetsimit q rrjedh nga kontrata e agjencis,
kur ai rrjedh gjat vitit t fundit t shprblimit;
g) kredit e siguruara me hipotek ose me peng q nuk krijojn
barr siguruese, sipas ligjit, nga vlefta e sendeve n hipotek ose t
lna peng;
gj) kredit q rrjedhin nga shpenzimet e gjyqit pr ruajtjen e sendit
dhe ato pr veprime ekzekutive, t bra n interesin e prbashkt t
kreditorve, nga vlefta e shitjes s sendeve;
h) kredit e dhna nga bankat, t cilat nuk prfshihen n shkronjn
e dhe kredit q rrjedhin nga sigurimet vullnetare;
i) kredit pr furnizimin me farra, plehra kimike, insekticide,
uj pr ujitje dhe pr punimet e kultivimit e t mbledhjes s prodhimeve
bujqsore, mbi prodhimin (frutet) bujqsor t vitit, pr t cilin jan
prdorur kredit.
Kur ka disa kredi sipas shkronjs a dhe shkronjs e t ktij
neni, rradha e preferimit, prcaktohet sipas kritereve t prcaktuar
me ligj t veant. Kur ligji i veant nuk i jep nj kredie sipas shkronjs
a preferim mbi kredit sipas shkronjs e, kredia sipas shkronjs
a do t preferohet sipas shkronjs e.
Prjashtohen nga radha e preferimit sipas ktij neni kredit sipas
shkronjs e, q jan dhn aktualisht, t cilat do t preferohen prpara
kredive sipas shkronjs dh n rastet q vijojn:
- kredia sipas shkronjs e sht regjistruar sipas ligjit, ndrsa
kredia sipas shkronjs dh nuk sht regjistruar;
- kredia sipas shkronjs e sht regjistruar sipas ligjit, prpara
regjistrimit t kredis sipas shkronjs dh.

187

Neni 606

TITULLI IV

Kreditori mund ta mbaj sendin q i nnshtrohet privilegjit derisa

t shprblehet pr kredin e tij dhe mund ta shes at sipas rregullave
t caktuara pr shitjen e pengut.

DETYRIMET Q RRJEDHIN NGA SHKAKTIMI I DMIT

Kundrshtimi i veprimeve juridike t debitorit

Neni 607

DISPOZITA T PRGJITHSHME

Kreditori ka t drejt t krkoj q t deklarohen t pavlefshme

veprimet juridike t kryera nga debitori me qllim q t paksoj sasin
ose vleftn e pasuris s tij n dm t kreditorit, me kusht q kredia t
ket lindur m par se t jet kryer veprimi juridik.
Kur veprimi juridik sht br me kundrshprblim, duhet q
edhe personi, me t cilin debitori ka kryer kt veprim, t ket patur
dijeni pr qllimin e dmtimit t debitorit. Por kur ky person sht
bashkshort, prind, gjysh, fmij ose fmij e fmijs, vlla ose motr
e debitorit, dijenia e qllimit t dmtimit prezumohet, gjersa t provohet
e kundrta.
Me deklarimin e veprimit juridik si t pavlefshm, nuk cnohen
t drejtat q kan fituar me kundrshprblim personat e tret me
mirbesim para ngritjes s padis pr deklarimin e pavlefshmris s
veprimit juridik.

KREU I

Prgjegjsia pr shkaktimin e dmit

Neni 608
Personi q, n mnyr t paligjshme dhe me faj, i shkakton tjetrit
nj dm n personin ose n pasurin e tij, detyrohet t shprblej dmin
e shkaktuar.
Personi q ka shkaktuar dmin nuk prgjigjet kur provon se nuk
ka faj.
Dmi quhet i paligjshm kur sht rrjedhim i shkeljes ose i cenimit
t interesave dhe i t drejtave t tjetrit, q mbrohen nga rendi juridik
ose nga zakonet e mira.
Neni 609
Dmi duhet t jet rrjedhim i drejtprdrejt dhe i menjhershm
i veprimit ose mosveprimit t personit.
Mospengimi i nj ngjarjeje nga personi q ka detyrimin ligjor pr
ta mnjanuar, e ngarkon at me prgjegjsi pr dmin e shkaktuar.
Neni 610
sht e pavlefshme marrveshja q paraprakisht prjashton ose
kufizon prgjegjsin e personit q ka kryer dm me faj.

188

189

Neni 611
Nuk sht prgjegjs ai q i shkakton dm tjetrit pr mbrojtjen e
nevojshme t tij ose t nj t treti.
Neni 612
Personi q ka shkaktuar dmin duke qn i shtrnguar nga nevoja
pr t shpetuar veten ose t tjert nga rreziku i atastm i nj dmi t
rnd, rrezik i cili nuk ka qn shkaktuar dhe as nuk mund t mnjanohej
prej tij, detyrohet t shprblej dmin. Gjykata, duke marr parasysh
rrethanat e posame t shtjes, mund ta shkarkoj plotsisht ose
pjesrisht kt person nga detyrimi i shprblimit t dmit.
Dmi nga t miturit dhe personat e pazot pr t vepruar
Neni 613
I mituri q nuk ka mbushur moshn katrmbdhjet vje dhe
personat q jan krejt t pazot pr t vepruar nuk prgjigjen pr dmin
e shkaktuar.
Prindrit, kujdestari ose ata t cilve u jan besuar ose kan n
mbikqyrje persona t pazot pr t vepruar, jan prgjegjs pr dmin
e shkaktuar nga veprimet e paligjshme t fmijve nn moshn
katrmbdhjet vje, t personave nn kujdestarin e tyre dhe t atyre
q i kan nn mbikqyrje e me t cilt banojn, por q nuk kan zotsi
pr t vepruar, prve kur provojn se nuk kan mundur t ndalonin
shkaktimin e dmit.

Prindrit ose kujdestari prgjigjen pr dmin e msiprm kur i

mituri nuk nxjerr t ardhura nga puna ose nuk ka vet pasuri, prve
kur provojn se nuk kan mundur t ndalonin shkaktimin e dmit.
Dmi nga personat nn mbikqyrje
Neni 615
Msuesit dhe personat e tjer q kan nn mbikqyrje t mitur
ose personat q u msojn t tjerve nj mjeshtri ose profesion, jan
prgjegjs pr dmin e paligjshm t shkaktuar t tjerve nga nxnsit
ose personat q kan nn mbikqyrje, ose personat q msojn
mjeshtri apo profesion pran tyre, t shkaktuar gjat kohs q kan
qn nn mbikqyrje t tyre t drejtprdrejt, prve kur provojn se
nuk kan mundur t ndalonin shkaktimin e dmit.
Neni 616
Pr dmin prgjjigjet edhe personi q n momentin q e ka
shkaktuar at, nuk ka patur ndrgjegjen e veprimeve t tij.
Gjykata, mund t ul masn e dmshprblimit, duke marr
parasysh moshn, shkalln e ndrgjegjes pr veprimet e kryera, si
dhe kushtet ekonomike t palve, prve kur pr fajin e tij ka sjell
veten n kt gjendje.
Publikimet mashtruese ose t pasakta
Neni 617

I mituri q ka mbushur moshn katrmbdhjet vje, prgjigjet

pr dmin e paligjshm t shkaktuar prej tij.

Kur vrtetohet se nj person ka prgjegjsi ndaj nj personi tjetr,

pr shkak se ka publikuar t dhna t pasakta, jo t plota ose mashtruese,
gjykata me krkesn e personit t dmtuar, detyron personin tjetr q
t publikoj nj prgnjeshtrim, n mnyrn q ajo do ta quante t
prshtatshme.

190

191

Neni 614

Gjykata mund t urdhroj publikimin e prgnjeshtrimit edhe

kur vrtetohet se publikimi i t dhnave nuk sht i paligjshm dhe i
kryer me faj, se autori i tyre nuk kishte dijeni pr karakterin e pasakt
ose t paplot t ktyre t dhnave.
Prgjegjsia e pundhnsit
Neni 618
Pundhnsi sht prgjegjs pr dmet e shkaktuara t tretve
pr fajin e punonjsve q jan n shrbim t tij, gjat ushtrimit t
detyrave q u jan besuar prej tij.
Personi juridik sht prgjegjs pr dmin e shkaktuar nga organet
e tij n kryerjen e detyrave t tyre.
Neni 619
N qoft se nj person q ushtron veprimtari n kuadrin e detyrs
t nj tjetri dhe sipas udhzimeve t tij, pa qen punonjs i tij, sht
prgjegjs pr dmin e shkaktuar gjat ksaj veprimtaria ndaj t tretit.
Personi tjetr sht gjithashtu prgjegjs ndaj t tretit.

Prgjegjsia nga ushtrimi i nj veprimtarie t rrezikshme

Neni 622
Personi q kryen nj veprimtari t rrezikshme nga natyra e saj ose
nga natyra e sendeve t prdorura dhe u shkakton dm personave t
tjer, detyrohet t shprblej dmin, prve kur provon se ka prdorur
t gjitha masat e prshtatshme e t nevojshme pr mnjanimin e dmit.
Neni 623
Pronari i nj ndrtese ose i nj ndrtimi sht prgjegjs pr dmet
e shkaktuara nga t metat e do ves tjetr q ka lidhje me ndrtimin
ose me mirmbajtjen e tyre.
Por pronari i ndrtess ose i ndrtimit ka t drejt tu krkoj
personave prgjegjs ndaj tij, t shprblejn dmet q ka psuar.
Prgjegjsia pr mjedisin
Neni 624

Prgjegjsia e prfaqsuesit
Neni 620

Personi q me faj ka cenuar mjedisin, duke e keqsuar, ndryshuar

ose dmtuar at, trsisht ose pjesrisht, detyrohet t shprblej dmin
e shkaktuar.

N qoft se veprimtaria e prfaqsuesit n ushtrimin e pushteteve

q i jan caktuar, sjell nj prgjegjsi me faj ndaj nj t treti, i
prfaqsuari sht gjithashtu prgjegjs ndaj ktij personi.

Prgjegjsia pr dmin jopasuror

Neni 625
(Ndryshuar me ligjin nr.17/2012, dat 16.2.2012, neni 2)

Prgjegjsia nga prdorimi i kafshve

Neni 621

kur:

Personi q pson nj dm jopasuror ka t drejt t shprblehet

Pronari i nj kafshe ose ai q e prdor at sht prgjegjs pr

dmin e shkaktuar prej saj, prve kur provon se ka patur kontrollin e
sjelljes s kafshs nga e cila sht shkaktuar dmi dhe nuk ka mundur
ta mnjanonte at.

a) ka psuar nj dmtim t shndetit, t integritetit fizik ose psikik

t tij;
b) sht cenuar nderi, personaliteti ose reputacioni i tij;
c) sht cenuar e drejta e emrit;

192

193

) sht cenuar respektimi i jets private;

d) sht cenuar kujtimi i nj t vdekuri. N kt rast bashkshorti
i personit t vdekur ose t afrmit e tij deri n shkall t dyt mund t
krkojn shprblimin e dmit jopasuror.
Prgjegjsia solidare
Neni 626
Kur dmi sht shkaktuar nga shum persona s bashku, kta
prgjigjen ndaj t dmtuarit solidarisht.
Padia e kthimit
Neni 627
Personi q ka shprblyer dmin ka t drejt t krkoj nga secili
shkaktar i dmit pjesn e tij n prpjestim me shkalln e fajsis t
secilit dhe t trsis s pasojave t rrjedhura. Kur kjo nuk mund t
prcaktohet, prezumohet se shkalla e fajsis sht e barabart.
Prindrit ose kujdestart q kan paguar shprblimin e dmit t
shkaktuar nga t miturit ose nga personat t cilve u sht hequr krejt
zotsia pr t vepruar, nuk kan t drejt t krkojn nga kta kthimin
e shprblimit t dmit q kan paguar.
KREU II
PRGJEGJSIA Q RRJEDH NGA PRODUKTET
A. Prgjegjsia e prodhuesit

a) prodhuesi nuk ka vn n qarkullim produktet;

b) sipas rrethanave t vrtetuara, vlersohet se t metat q kan
shkaktuar dmin nuk ekzistonin n kohn e vnies n qarkullim t
produktit, ose ato kan lindur m von;
c) produkti nuk ka qen prodhuar pr shitje ose ndonj form
tjetr shprndarje, me qllim t caktuar ekonomik t prodhuesit, as
edhe i prodhuar ose i shprndar n kuadrin e nj ndrmarrjeje ose
veprimtarie profesionale;
d) t metat jan rrjedhim i faktit se produkti ka qen nprputhje
me rregullat e vna nga organet publike;
e) njohurit shkencore e teknike nuk kan mundur t zbulojn t
metat n kohn e vnies n qarkullim t produktit;
) sht fjala pr prodhimin e nj lnde t par ose fabrikimin e
nj pjese prbrse t produktit, t cilat n formimin e produktit
rezultojn me t meta, ose si rrjedhoj e udhzimeve t gabuara t
dhna nga prodhuesi i produktit.
Neni 629
Prgjegjsia e prodhuesit paksohet ose hiqet kur, sipas
rrethanave, dmi sht shkaktuar si nga t metat e produktit, ashtu
edhe nga faji i personit t dmtuar ose t nj personi, pr t cilin personi
i dmtuar sht prgjegjs.
Prgjegjsia e prodhuesit nuk paksohet kur dmi sht rrjedhim
i prbashkt i t metave t produktit dhe sjelljes s nj t treti.
Neni 630

Prodhuesi sht prgjegjs pr dmin e shkaktuar nga t metat e

produkteve t tij, prve kur:

Nj send quhet se sht me t meta kur nuk jep sigurin q pritet

prej tij, duke patur parasysh gjith rrethanat e n veanti:
a) paraqitjen e produktit;
b) prdorimin e arsyeshm q pritet prej produktit;
c) kohn e vnies n qarkullim t produktit.

194

195

Neni 628

Produkti nuk mund t quhet se sht me t meta duke u nisur nga

fakti se nj produkt m i perfeksionuar sht vn n qarkullim me
von se ai.
Neni 631
Produkt n kuptim t ktij Kodi quhet nj send i luajtshm edhe
sikur ai t jet trupzuar n nj send t luajtshm ose t paluajtshm,
si dhe elektriciteti, duke prjashtuar produktet bujqsore dhe produktet
e rrjedhura nga gjuetia.
Me produkte bujqsore kuptohen prodhimet e toks, t blegtoris
dhe t peshkimit, prve kur kto kan psuar nj prpunim t par.
Prodhues n kuptimin e ktij Kodi quhet prodhuesi i nj produkti
t prfunduar, t nj lnde t par ose fabrikuesi i nj pjese prbrse t
produktit, si dhe do person tjetr q paraqitet si i till (prodhues), duke
vn mbi produktin emrin e tij, markn ose nj shnj tjetr dalluese.
Pa mnjanuar prgjegjsin e prodhuesit, quhet si prodhues
do person q importon nj produkt me qllim shitjeje, dhnieje me
qira, leasingu, ose nj form tjetr shprndarjeje, n kuadrin e
veprimtaris s tij tregtare. N kt rast, prgjegjsia e tij sht e
njjt me at t prodhuesit.
Neni 632
Kur prodhuesi nuk mund t identifikohet, do furnizues do t
konsiderohet si prodhues, prve kur brenda nj afati t arsyeshm, ai
i tregon personit t dmtuar identitetin e prodhuesit ose t personit q
ka furnizuar produktin.
Neni 633
Kur, n zbatim t paragrafit t par t nenit 628 t ktij Kodi,
196

shum persona jan prgjegjs pr t njjtin dm, secili prej tyre sht
prgjegjs pr t gjith dmin.
Neni 634
1. Padia pr shprblimin e dmit e ngritur kundr prodhuesit, n
zbatim t paragrafit t par t nenit 628 t ktij Kodi, parashkruhet me
kalimin e tre vjetve duke filluar nga dita q personi i dmtuar ka
patur ose duhej t kishte patur dijeni pr dmin, t metat dhe identitetin
e prodhuesit.
2. E drejta e personit t dmtuar kundr prodhuesit pr shprblimin
e dmit, sipas paragrafit t par t nenit 628 t ktij Kodi, shuhet me
kalimin e dhjet vjetve, nga dita q prodhuesi ka vn n qarkullim
produktin q ka shkaktuar dmin.
B. Publikimi mashtrues
Neni 635
Personi q publikon ose shkakton brjen publike t nj njoftimi
lidhur me produktet ose shrbimet, q ofron vet n rastin e nj
veprimtarie profesionale, ose t nj ndrmarrjeje, ose t nj personi
pr t cilin ai vepron, kryen nj veprim t paligjshm n qoft se njoftimi
sht mashtrues n nj ose disa drejtime t mposhtme:
a) natyra, prbrja, sasia, cilsia, karakteristikat ose prdorimet
e mundshme;
b) origjina, mnyra ose data e prodhimit;
c) madhsia e prodhimit stok t tij;
) mimi ose metoda e llogaritjes s tij;
d) arsyeja ose qllimi i oferts speciale;
dh) cilsit e atribuara, dshmit ose vlersime t tjera t bra
nga t trett, ose deklarata t lshuara prej tyre, terminologjia shkencore
197

ose profesionale e prdorur, t dhnat teknike ose statistikore;

e) kushtet e livrimit t produkteve, t ushtrimit t shrbimeve ose
t kryerjes s pagess;
f) shtrirja, prmbajtja dhe kohzgjatja e garancis;
g) identiteti, cilsit, kompetencat ose tagret e atij q fabrikon
ose ka fabrikuar produktet, q ofron ato ose t atij q kryen shrbim,
q drejton, mbikqyr ose ndihmon n kto veprimtari;
gj) krahason me produkte dhe shrbime t tjera.

t tjer, ose imiton produktet e nj konkurrenti ose kryen veprime t

cilat mund t sjellin ngatrresa me produktet dhe veprimtarin e nj
konkurrenti;
2. trajton si t vetat cilsit e produkteve ose t ndrmarrjes s
konkurrentit;
3. prdor vet drejtprsdrejti ose trthorazi do mjet tjetr q
nuk prputhet me parimet e ndershmris profesionale dhe mund t
dmtoj veprimtarin e tjetrit.

Neni 636

Neni 639

Personi q ka vepruar n mnyr t paligjshme sipas dispozits

s siprme, sht prgjegjs pr dmin e shkaktuar, prve kur provon
se nuk ka faj pr ardhjen e tij.

Vendimi q vrteton veprime t konkurrencs s pandershme

ndalon vazhdimin e tyre dhe prcakton masat e nevojshme me qllim
q t zhduken pasojat.
N qoft se kto veprime jan kryer me faj, personi q i ka kryer
detyrohet t shprblej dmin.

Neni 637
Kur publikimi mashtrues, i parashikuar prej nenit 635 t ktij
Kodi, i ka shkaktuar ose rrezikon ti shkaktoj dm nj tjetri, me
krkesn e tij, gjykata urdhron ndalimin e menjhershm t tij dhe
detyrimin e personit prgjegjs pr t kryer nj prgnjeshtrim publik,
n mnyrn q gjykata do ta gjej t prshtatshme.
C. Konkurrenca e pandershme
Neni 638
N varsi t dispozitave q kan lidhje me mbrojtjen e shnjave
dalluese dhe t drejtave t patents, veprimet e konkurrencs s
pandershme kryhen prej cilitdo q:
l. prdor emrat ose shnjat dalluese t cilat mund t sjellin
ngatrres me emrat dhe shnjat dalluese t prdorura ligjrisht nga
198

KREU III
SHPRBLIMI I DMIT
Neni 640
Dmi pasuror q shprblehet prbhet nga humbja e psuar dhe
fitimi i munguar.
Shprblehen gjithashtu shpenzimet e kryera n mnyr t
arsyeshme pr t shmangur ose paksuar dmin, ato q kan qen t
nevojshme pr t prcaktuar prgjegjsin dhe masn e dmit, si dhe
shpenzimet e arsyeshme t kryera pr t siguruar shprblimin n rrug
jashtgjyqsore.

199

Neni 641

Neni 644

Personi q i ka shkaktuar tjetrit nj dm n shndetin e tij,

detyrohet ta shprblej dmin, duke patur parasysh humbjen ose
paksimin e aftsis pr pun t t dmtuarit, shpenzimet q jan br
pr mjekimin e tij, si dhe shpenzime t tjera q kan lidhje me dmin
e shkaktuar.

Kur personi q ka kryer veprimin apo mosveprimin e paligjshm

krahas dmit t shkaktuar, ka patur edhe nj prfitim t dukshm,
gjykata me krkesn e pals s dmtuar duke patur parasysh natyrn e
dmit, shkalln e fajsis e rrethana t tjera t shtjes mund t llogaris
n shprblimin e dmit, trsisht apo pjesrisht prfitimin.

Neni 642

Neni 645

Masa e shprblimit t dmit mund t ndryshoj n t ardhmen,

n varsi t prmirsimit apo rndimit t shndetit ose t shtimit apo
paksimit t aftsis pr pun t t dmtuarit, n krahasim me kohn
e caktimit t shprblimit dhe t ndryshimeve q mund t ket psuar
paga e t dmtuarit.

Kur shkaktohet vdekja ose dmtimi i shndetit t nj personi q fiton

nga sigurimet shoqrore, dmi shprblehet n mnyrn e caktuar me ligj.

Neni 643
Kur sht shkaktuar vdekja e nj personi, dmi q duhet t
shprblej prbhet nga:
a) shpenzimet pr ushqim e jetes t fmijve t tij t mitur, t
bashkshortes dhe prindrve t paaft pr pun q kan qen n ngarkim
t t vdekurit, plotsisht ose pjesrisht, si dhe t personave q banonin
n familjen e t vdekurit dhe q gzonin prej tij t drejtn e ushqimit;
b) shpenzimet e duhura pr varrimin e t vdekurit, n masn q
ato i prgjigjen rrethanave personale e familjare t t vdekurit.
Personi q ka shkaktuar dmin mund t kundrejtoj t njjtat mjete
mbrojtse q do ti kundrejtonte t vdekurit.
Gjykata, duke marr parasysh t gjitha rrethanat e shtjes, mund t
vendos q shprblimi t jepet n natyr, ose n para, njhersh ose me kste.

200

Neni 646
Pr nj person q nuk ka qen n marrdhnie pune ose nuk ka
qen i siguruar, masa e shprblimit t dmit t rrjedhur nga vdekja
ose dmtimi i shndetit, caktohet nga gjykata n baz t pags q merr
nj punonjs i asaj kategorie me t ciln mund t barazohet edhe puna
q kryente ose mund t kryente i dmtuari.
Neni 647
I mituri i dmtuar, kur mbush moshn gjashtmbdhjet vje dhe
nuk ka pag nga puna e tij, ka t drejt q n vend t shprblimit q
merr pr jetes, t krkoj t shprblehet pr humbjen e aftsis s tij
pr pun me pagn mesatare t nj punonjsi, sipas kritereve t nenit
646 t ktij Kodi.
Me mbushjen e moshs tetmbdhjet vje ka t drejt q n
vend t shprblimit q merr, t krkoj t shprblehet me pagn
mesatare t nj puntori t asaj kategorie q do t kishte fituar ose
duhej t kishte fituar po t mos ishte shkaktuar dmtimi i shndetit.
201

Neni 647/a
Mnyra dhe kriteret e caktimit t prgjegjsis civile
dhe t mass s dmit jopasuror
(Shtuar me ligjin nr.17/2012, dat 16.2.2012, neni 3)
Shprblimi i dmit jopasuror pr cenimin e nderit, personalitetit
ose reputacionit t personit, synon rivendosjen e t drejts s shkelur,
n mnyr proporcionale me dmin e psuar dhe caktohet n baz t
rrethanave t shtjes. Pr prcaktimin e prgjegjsis civile dhe mass
s dmit jopasuror, gjykata mban parasysh edhe:
a) mnyrn, formn dhe kohn e prhapjes s thnieve apo
kryerjes s veprimeve;
b) shkalln e respektimit t rregullave t etiks profesionale nga
autori i thnieve;
c) format dhe shkalln e fajsis;
) faktin nse thniet kan cituar apo referuar n mnyr t sakt
thniet e nj personi t tret;
d) faktin nse thniet jan t rreme, veanrisht n rastin e cenimit
t reputacionit;
dh) faktin nse thniet kan t bjn me shtje t jets private t
personit t dmtuar dhe raportin e tyre me nj interes publik;
e) faktin nse thniet prbjn opinione ose thnie q prmbajn
vetm pasaktsi faktike t parndsishme;
) faktin nse thniet kan lidhje me shtje me interes publik,
ose me persona n funksione shtetrore a kandidat pr zgjedhje;
f) kryerjen e veprimeve pr t parandaluar apo ulur masn e
dmit t tilla si brja e prgnjeshtrimit pr thnien e rreme, si dhe
do mas tjetr t marr nga autori i thnieve pr vnien n vend t
nderit, personalitetit ose reputacionit t personit t dmtuar;
g) faktin nse autori i thnieve t rreme ka nxjerr prfitime nga
prhapja e tyre, si dhe masn e ktij prfitimi;
gj) faktin nse dmshprblimi mund t rndoj ndjeshm gjendjen
financiare t shkaktuesit t dmit.
202

TITULLI V
GJERIMI I PUNVE T T TJERVE
Neni 648
Personi q, pa qn i detyruar, merr prsipr me ndrgjegje dhe
pr nj qllim t arsyeshm gjerimin e punve ose interesave t tjetrit,
sht i detyruar ta vazhdoj at derisa personi i interesuar t jet n
gjendje t kujdeset vet.
Neni 649
Personi i interesuar duhet t prmbush detyrimet q gjeruesi ka
marr prsipr n emr t tij, t prjashtoj gjeruesin nga detyrimet
q ka marr n emr t vet dhe ti paguaj atij shpenzimet e nevojshme
e t dobishme q nga dita q jan br dhe, kur sht rasti, ti shprblej
edhe dmin q mund t ket psuar si rrjedhim i gjerimit, por me
kusht q veprimet e kryera nga gjeruesi, t mos ken qen ndaluar nga
personi i interesuar.
Kur gjeruesit, prve gjerimit t punve, i sht dashur pr kt
qllim t ushtroj nj profesion, ka t drejt t shprblehet n prputhje
me mimet ose tarifat e caktuara pr aktivitete t tilla.
Neni 650
Gjeruesi ka t drejt t kryej veprime juridike n emr t personit
t interesuar, n masn q interesi i ktij t fundi plotsohet n mnyr
t prshtatshme.
Neni 651
Gjeruesi u nnshtrohet detyrimeve t njjta q rrjedhin nga nj
kontrat porosie.
203

Gjykata, duke marr parasysh rrethanat t cilat kan ndikuar tek

gjeruesi pr t marr prsipr gjerimin, mund t paksoj
dmshprblimin pr dmin q sht shkaktuar pr faj t tij.

BEGATIMI PA SHKAK

Neni 652

Neni 655

Personi i interesuar, me an miratimi t veprimtaris t gjeruesit,

mund t trheq t drejtn e tij pr t krkuar dmshprblim nga
gjeruesi, sipas dispozits s msiprme. Pr kt qllim personit t
interesuar duhet ti jepet nj afat i arsyeshm.

Personi q, pa shkak t ligjshm, ka fituar ose ka kursyer dika

n dm t nj personi tjetr, detyrohet t shprblej kt t fundit pr
humbjet pasurore q ka psuar, brenda caqeve t begatimit.

TITULLI VI
PAGIMI I PADETYRUAR
Neni 653
Cilido q ka br nj pagim t padetyruar, ka t drejt t krkoj
kthimin e asaj q ka paguar, si dhe t gzoj frytet dhe kamatat nga
dita e pagimit, nse personi q ka marr pagesn sht n keqbesim,
dhe nga dita e krkess pr kthim, kur personi sht n mirbesim.
Neni 654
Personit q ka paguar detyrimin e nj tjetri duke besuar se ishte
debitor, n baz t nj lajthitjeje t kryer pa faj, mund ti kthehet ajo
q ka paguar, me kusht q kreditori t mos jet privuar n mirbesim
prej titullit dhe garancive t kredis.
Kthimi i pagess duhet t shoqrohet me frytet dhe kamatat, n
kushtet e parashikuara n dispozitat e msiprme.

204

TITULLI VII

Neni 656
Kur begatimi pa ndonj shkak t ligjshm ka pr objekt nj send
t caktuar, personi q e ka marr at, duhet ta kthej n natyr, s
bashku me t ardhurat q ka nxjerr ose duhet t nxirrte dhe ka t
drejt t krkoj pagimin e shpenzimeve q ka br, sipas dispozitave
pr krkimin e sendit nga poseduesi i paligjshm.
Neni 657
Nuk mund t krkohet kthimi i asaj q personi ka dhn
vullnetarisht pr ekzekutimin e nj detyrimi, i cili, megjithse i
pakrkueshm, nuk sht i pavlefshm.
Neni 658
Padia pr begatimin pa shkak nuk mund t ngrihet kur i dmtuari
mund t ngrej nj tjetr padi pr t krkuar shprblimin e dmit t
psuar.

205

PJESA V

Neni 662

KONTRATAT

Kontrata sht me detyrime t dyanshme, kur palt detyrohen

reciprokisht ndaj njra-tjetrs.

TITULLI I
KONTRATAT N PRGJITHSI
KREU I
DISPOZITA PARAPRAKE
Prmbajtja e kontrats
Neni 659

Konditat e nevojshme pr lidhjen dhe vlefshmrin e kontrats

Neni 663
Konditat e nevojshme pr qenien e kontrats jan: plqimi i pals q
merr prsipr detyrimin, shkaku i ligjshm n t cilin mbshtetet detyrimi,
objekti q formon lndn e kontrats dhe forma e saj e krkuar nga ligji.
Lidhja e kontrats
Neni 664

Kontrata sht veprimi juridik me an t s cils nj ose disa pal

krijojn, ndryshojn ose shuajn nj marrdhnie juridike.

Kur kontrata prmban vetm detyrimin e propozuesit, pritsi mund

ta refuzoj propozimin brenda afatit t caktuar, ose q rrjedh nga natyra e
marrveshjes. N munges t nj refuzimi t till, kontrata quhet e lidhur.

Neni 660

Neni 665

Palt n kontrat prcaktojn lirisht prmbajtjen e saj, brenda

kufijve t vendosura nga legjislacioni n fuqi.

Personi q propozon prfundimin e nj kontrate sht i lidhur me

propozimin, prve kur kjo lidhje sht prjashtuar. Kur propozimi
refuzohet ose nuk pranohet n afatin e caktuar, quhet i rn.
Kur nuk sht caktuar afat, propozuesi sht i lidhur me
propozimin e br, gjer n kohn q zakonisht apo sipas rrethanave,
sht e nevojshme q ktij ti arrij prgjigjja e pals tjetr.

Kontrata me detyrime t njanshme e t dyanshme

Neni 661
Kontrata sht me detyrim t njanshm, kur njra pal merr
prsipr detyrime ndaj pals tjetr pa patur kjo e fundit ndonj detyrim
ndaj saj.

Neni 666
Propozimi pr t lidhur nj kontrat, q i bhet nj personi t
pranishm, pa iu caktuar nj afat pr pranimin, e humbet fuqin e tij,
n qoft se personi i pranishm nuk e pranon propozimin menjher.

206

207

Neni 667

Neni 671

Kur propozuesi ka caktuar nj afat pr pranimin, sht e nevojshme

q prgjigjja t vij brenda afatit.
Propozuesi mund ta quaj t vlefshm pranimin e vonuar, por
duhet t njoftoj menjher paln tjetr.
Kur pranimi sht drguar n koh, por i ka mbrritur propozuesit
me vones dhe ky nuk dshiron t jet i lidhur me at, duhet t njoftoj
n ast pranuesin.

Oferta vlen si propozim, kur prmban elementet thelbsore t

kontrats, q krkohet t prfundohet, prve kur rezulton ndryshe
nga rrethanat e shtjes.

Neni 668
Propozimi pr t lidhur nj kontrat e humbet fuqin e tij, n
qoft se propozuesi njofton paln tjetr, para se asaj ti ket arritur
propozimi, se e ka trhequr at.
Ky rregull vlen edhe pr trheqjen e pranimit nga pala tjetr.
Neni 669

Neni 672
Pala kontraktuese mund t heq dor nga kontrata, brenda shtat
ditve nga prfundimi i saj, pa treguar arsyet, kur:
- kontrata sht prfunduar n vendin e puns ose t banimit t
njrs pal, gjat nj eskursioni t organizuar n nj mjedis publik,
ose n kushte t tilla, q nuk i korrespondon nj situate normale
bisedimesh;
- n kontratn q ka pr objekt dhnien e nj kredie pr t bler
nj send konsumi, shitsi duhet t njoftoj me shkrim blersin pr t
drejtn e heqjes dor nga kontrata e lidhur n kushtet e siprme, pr
ndryshe afati i heqjes dor sht nj vit.

Kur me krkesn e propozuesit, ose duke marr parasysh natyrn

e marrveshjes e rrethanat q kan lidhje me at, rezulton q nuk ish
e nevojshme pritja e pranimit t shprehur t propozimit, ose detyrimi
do t kryhej pa marr nj prgjigje paraprake, kontrata quhet e lidhur,
n kohn e n vendin ku ka filluar zbatimi i saj.
Pala q zbaton detyrimin duhet t njoftoj menjher paln tjetr
pr fillimin e ekzekutimit t kontrats, prndryshe detyrohet t
shprblej dmin.

Nj ndrmarrje q z nj pozit dominuese n treg, sht e

detyruar t kontraktoj me cilindo q krkon nj detyrim, i cili bn
pjes n objektin e veprimtaris s saj, n prputhje me ligjet e zakonet
e mira tregtare.
Prfundimi i nj kontrate, nuk mund t refuzohet pa nj arsye t
ligjshme.

Neni 670

Neni 674

Pranimi i propozimit q nuk prputhet me prmbajtjen e tij, quhet

mospranim dhe njkohsisht si nj propozim i ri.

Palt gjat zhvillimit t bisedimeve pr hartimin e kontrats, duhet

t sillen me mirbesim ndaj njra-tjetrs.

208

209

Neni 673

Pala q ka ditur, ose q duhej t dinte shkakun e pavlefshmris

s kontrats dhe nuk ia ka br t ditur at pals tjetr, detyrohet t
shprblej dmin q kjo e fundit ka psuar, pr shkak se besoi pa fajin
e vet n vlefshmrin e kontrats.
Neni 675

Neni 679
Kontrata e br me kusht pezullues ose me afat, sht e vlefshme
n rast se detyrimi, q fillimisht sht i pamundur, bhet i mundshm
prpara prmbushjes s kushtit ose mbarimit t afatit.
Neni 680

N rast se nj pal kontraktuese disponon njohuri profesionale

dhe pala tjetr i ngjall asaj besim t plot, e para ka detyrim ti jap
asaj me mirbesim, informata e udhzime.

Kontrata mund t prmbaj kryerjen e veprimeve pr sende n t

ardhmen, prve kur ndalohet shprehimisht nga ligji.

Neni 676

KREU II

Kontrata quhet e lidhur kur palt kan shfaqur n mnyr t

ndrsjell vullnetin e tyre, duke u marr vesh pr t gjitha kushtet
thelbsore t saj.
Shfaqja e vullnetit mund t jet e shprehur ose n mnyr
heshtsore.

INTERPRETIMI I KONTRATS

Shkaku i paligjshm
Neni 677
N nj kontrat, shkaku ligjor sht i paligjshm kur vjen n
kundrshtim me ligjin, rendin publik, ose kur kontrata bhet mjet pr
t shmangur zbatimin e nj norme.
Objekti i kontrats
Neni 678

Neni 681
Kur interpretohet nj kontrat, duhet t sqarohet se cili ka qn
qllimi i vrtet dhe i prbashkt i palve, pa u ndalur n kuptimin
letrar t fjalve, si dhe duke vlersuar sjelljen e tyre n trsi, para e
pas prfundimit t kontrats.
Neni 682
Kushtet e kontrats interpretohen njri nprmjet tjetrit, duke i
dhn secilit kuptimin q del nga trsia e aktit.
Kontrata duhet t interpretohet n mirbesim nga palt.
Neni 683

Objekti i kontrats duhet t jet i mundshm, i ligjshm, i

caktueshm ose q mund t prcaktohet.

N rast dyshimi, kontrata ose kushtet e saja interpretohen n

kuptimin n t cilin mund t ket ndonj efekt dhe jo n at, sipas t
cilit nuk do t kishte ndonj efekt.

210

211

Neni 684

Neni 687

Kushtet e kontrats, q mund t merren me dy kuptime,

interpretohen sipas praktiks s vendit ku sht prfunduar kontrata.
Kur njra nga palt sht siprmarrse, kushtet me dy kuptime
interpretohen sipas praktiks s vendit ku ndodhet selia e ndrmarrjes.

N kontratat e prfunduara duke nnshkruar modular ose

formular, q synojn t disiplinojn n mnyr uniforme marrdhnie
kontraktore t caktuara, kushtet e shtuara tek kta modular ose
formular kan prparsi ndaj kushteve fillestare t modularve e
formularve t siprprmendur, sa koh q nuk prputhen me ato,
edhe pse nuk kan qn shfuqizuar.

Neni 685
Fjalt dhe shprehjet q mund t ken dy kuptime, duhet t merren
n kuptimin m t prshtatshm me natyrn e kontrats.

Neni 688

Kushtet e prgjithshme
Neni 686

N do rast, kushtet e prfshira n kushtet e prgjithshme t kontrats

apo n modular e formular, q kan qen dhn prej njrs nga palt
kontraktuese, kur ka dyshim, interpretohet n dobi t pals tjetr.

Kushtet e prgjithshme t kontrats, t prgatitura prej njrs

pal kontraktuese, kan efekt ndaj pals tjetr, n qoft se n momentin
e prfundimit t kontrats kjo e fundit i ka njohur ose duhej ti kishte
njohur, duke treguar nj prkujdesje t zakonshme.
Jan t pavlefshme kushtet e prgjithshme q sjellin nj humbje
ose dmtim t shprpjestuar t interesave t pals kontraktuese,
posarisht kur ato ndryshojn n mnyr thelbsore nga parimet e
barazis e t paansis t shprehura n dispozitat e ktij Kodi q
rregullojn marrdhniet kontraktuale.
Nuk krijojn efekte juridike ato kushte t cilat vendosin n dobi t
atij q i ka prgatitur ato m prpara, kufizime pr prgjegjsin,
mundsin pr tu trhequr nga kontrata, pr t pezulluar zbatimin e
saj, ose q caktojn ndaj pals tjetr afate dekadence, ose kufizime
ndaj s drejts pr t br prapsime, ndaj liris kontraktore, n
marrdhenie me t trett, kushteve t arbitrazhit ose shmangies nga
kompetencat e organeve gjyqsore, prve kur jan miratuar vemas
me shkrim nga pala tjetr.
212

Neni 689
Kur, me gjith zbatimin e normave t parashikuara n kt kre,
kontrata mbetet e errt, kjo duhet t merret n kuptimin m pak t
rnduar pr t detyruarin, po qe se sht pa shprblim, dhe n kuptimin
q realizon prputhjen e interesave t palve n mnyr t paanshme,
po qe se sht me shprblim.
KREU III
EFEKTET E KONTRATAVE
Neni 690
Kontrata e lidhur rregullisht ka forcn e ligjit pr palt. Ajo mund
t prishet ose t ndryshohet me plqimin e ndrsjell t palve ose pr
shkaqe t parashikuara me ligj.
213

Neni 691
Kontrata ka efekt ndaj t tretve n rastet e parashikuara me ligj.

Neni 695

Neni 692

Pala q ka br premtimin n dobi t personit t tret, mund ti

kundrejtoj ktij prapsimet q rrjedhin nga kontrata, por jo ato q
rrjedhin nga marrdheniet me paln tjetr.

Efektet juridike t kontrats shtrihen edhe tek trashgimtart me

titull universal, prve kur n kontrat sht parashikuar ndryshe.

E drejta pr tu trhequr nga kontrata

Neni 696

Neni 693

N rast se njrs nga palt i sht dhn e drejta pr tu trhequr

nga kontrata, kjo e drejt mund t ushtrohet pr sa koh q kontrata
nuk ka filluar t zbatohet.
N kontratat me zbatim t vazhdueshm ose periodik, kjo e drejt
mund t ushtrohet edhe m tej, por trheqja nuk ka efekte pr
ekzekutimet e kryera ose q jan n kryerje e sipr.
Kur n kontrat sht parashikuar pagimi i nj kompensimi pr
trheqjen, kjo ka efekt kur sht kryer pagimi, prve kur ka
marrveshje t kundrt.

Kontrata detyron palt jo vetm prsa sht parashikuar n at,

por edhe pr t gjitha pasojat q rrjedhin nga zbatimi i ligjit.
Kontrata n dobi t nj t treti
Neni 694
Kontrata n dobi t nj personi t tret sht e vlefshme kur personi
q e lidh ka interes pr at.
Personi q ka pranuar premtimin n dobi t t tretit ose ky i fundit,
apo personat q heqin t drejta prej tij, kan t drejt t krkojn
zbatimin e kontrats, prve kur ka marrveshje tjetr.
Kontrata nuk mund t prishet ose t ndryshohet pas momentit q
personi i tret ka deklaruar se pranon t prfitoj nga lidhja e saj,
prve kur propozuesi e ka rezervuar kt t drejt.
N rast revokimi t lidhjes s kontrats, ose t refuzimit t personit
t tret pr t prfituar prej saj, detyrimi mbetet n dobi t propozuesit,
prve kur rezulton ndryshe nga vullneti i palve ose nga natyra e
kontrats.

Premtimi pr kryerjen e nj detyrimi

Neni 697
Personi q i ka premtuar nj tjetri se nj person i tret do t
ekzekutoj nj detyrim, ose do t kryej nj veprim n dobi t tij, sht
i detyruar t shprblej paln tjetr, n qoft se personi i tret nuk
pranon t ekzekutoj detyrimin ose t kryej veprimin e premtuar.
Zgjidhja e kontrats
Neni 698
N kontrata me detyrime t ndrsjella, kur njra nga palt
kontraktuese nuk prmbush detyrimet e veta, pala tjetr kontraktuese,

214

215

sipas rastit, mund t krkoj prmbushjen e detyrimit, ose zgjidhjen e

kontrats, prve shprblimit t dmit.
Neni 699
Kontrata nuk mund t zgjidhet n qoft se mosprmbushja e detyrimit
prej njrs nga palt ka rndsi t pakt pr interesat e pals tjetr.
Neni 700
Pala kontraktuese mund t njoftoj me shkrim paln tjetr q nuk
ka prmbushur detyrimin, q ta prmbush at n nj afat t
prshtatshm, duke deklaruar se, po qe se pas ktij afati kontrata nuk
ekzekutohet, ajo do t quhet patjetr e zgjidhur.

vazhduar ose periodik pr t cilat efekti i zgjidhjes nuk shtrihet n

veprimet e kryera m par.
Zgjidhja e kontrats, qoft edhe me marrveshje t palve, nuk
paragjykon t drejtat e fituara nga t trett, me prjashtim t efekteve
t regjistrimit t krkess pr zgjidhjen e kontrats.
Neni 704
Pr zgjidhjen e kontrats zbatohen edhe dispozitat e pjess s
prgjithshme t detyrimeve prve dispozitave q rregullojn kontratat
e veanta.
TITULLI II

Neni 701

KONTRATAT E VEANTA

N qoft se afati i caktuar pr kryerjen e detyrimit t njrs nga

palt duhet quajtur thelbsor pr interesin e pals tjetr, kjo e fundit kur
dshiron t krkoj zbatimin pavarsisht nga mbarimi i afatit, duhet ti
bj njoftimin pals tjetr brenda tri ditve, prve marrveshjes s kundrt.

KREU I

Neni 702
Palt mund t parashikojn n kontrat q ajo t zgjidhet kur nj
detyrim i caktuar nuk prmbushet sipas kushteve t parashikuara.
N kt rast kontrata zgjidhet kur pala e interesuar i deklaron
pals tjetr se do t prdor kushtin e zgjidhjes s kontrats.
Neni 703

SHITJA
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 705
Kontrata e shitjes ka pr objekt kalimin e pronsis s nj sendi
ose kalimin e nj t drejte kundrejt pagimit t nj mimi.
Neni 706

Zgjidhja e kontrats pr mosprmbushje t detyrimeve ka efekt

prapaveprues midis palve, prve kontratave me ekzekutim t

N shitjen q ka pr objekt fitimin n t ardhmen t nj sendi ose

t nj t drejte, fitimi i pronsis bhet sapo sendi ose e drejta pranohet
se ekzistojn.

216

217

Prve kur palt kan dashur t prfundojn nj kontrat me kusht

pezullues, shitja sht e paefektshme n qoft se sendi nuk pranohet se
ekziston.
Neni 707
N qoft se palt nuk e kan caktuar mimin, as nuk jan marr
vesh pr mnyrn e caktimit t tij, n munges t ndonj akti t organeve
kompetente publike, prezumohet se palt kan dashur ti referohen
mimit t zbatuar normalisht nga shitsi n kohn e lidhjes s kontrats.
Kur sht fjala pr sende q kan mim burse apo tregu, mimi
caktohet n baz t listave t tregut t vendit ku do t bhet dorzimi,
ose nga ato t vendit q sht m afr tij.
N qoft se mimi sht caktuar mbi bazn e peshs s sendeve,
n rast dyshimi ai duhet t caktohet n baz t peshs neto.
Palt mund tia besojn caktimin e mimit nj t treti, t emruar
n kontrat ose q mund t emrohet m von.
Neni 708

c) gjyqtart, prokurort, prmbaruesit, notert dhe avokatt,

sendet pr t cilat ka grindje prpara gjykats n t ciln bjn pjes
ose ushtrojn funksionet e tyre, prve kur kta jan bashkpronar
mbi ato.
Detyrime t shitsit n shitjen e pasuris s luajtshme
Neni 710
Detyrimet kryesore t shitsit jan:
1. ti dorzoj sendin blersit;
2. kur fitimi i pronsis mbi sendin, ose i t drejtave reale mbi t,
nuk sht pasoj e menjhershme e kontrats, duhet t dorzoj t
gjitha dokumentet prkatse pr fitimin e pronsis s tyre, sipas
kushteve t parashikuara nga kontrata apo nga ligji;
3. t garantoj blersin nga zhveshja, nga veset dhe nga
mosprputhja e cilsive t sendit me kontratn.
Neni 711

Nuk mund t blejn drejtprdrejt, me an t nj tjetri, ose n

ankand:
a) personat q administrojn ose ruajn sende t huaja n baz t
ligjit ose t emrimit nga shteti, sendet q administrojn ose ruajn;
b) personat zyrtar q jan t ngarkuar t bjn shitje me
ekzekutim t detyrueshm, sendet q kta shesin;

Sendet dorzohen n gjendjen n t ciln ndodhen n momentin e

prfundimit t kontrats. Sendet duhet t dorzohen s bashku me
aksesort, shtesat dhe frytat q nga dita e prfundimit t kontrats,
prve kur palt kan parashikuar ndryshe n kontrat.
N qoft se shitsi nuk sht i detyruar t dorzoj sendet n nj
vend tjetr t caktuar, ai i shlyen detyrimet e dorzimit duke ia dhn
sendet transportuesit t par pr tia kaluar blersit, kur kontrata e
shitjes prfshin transportin e sendeve.
N rast se kontrata nuk prfshin transportin e sendeve dhe u
referohet sendeve t caktuara individualisht, ose n lloj apo sasi, q
duhen trhequr nga nj sasi e caktuar ose q duhet t fabrikohen ose t
prodhohen dhe n qoft se n momentin e prfundimit t kontrats,
palt e dinin q sendet ndodheshin ose duhet t fabrikoheshin apo t

218

219

Shpenzimet e kontrats s shitjes dhe shpenzimet e tjera t lidhura

me t, jan n ngarkim t blersit, prve kur n marrveshje
parashikohet ndryshe.
Ndalime t veanta t blerjes
Neni 709

prodhoheshin n nj vend t caktuar, shitsi detyrohet ti ver sendet

n dispozicion t blersit n at vend.
N rastet e tjera, shitsi sht i detyruar q ti ver sendet n
dispozicion t blersit, n vendin ku sendet ndodheshin n kohn e shitjes
ose, kur nj vend i till nuk mund t prcaktohet, n vendin ku shitsi
kishte banimin e tij ose qendrn e veprimtaris se vet.
Neni 712
Shitsi duhet t dorzoj sendet:
1. n datn e caktuar n kontrat ose q sht e prcaktueshme
n baz t kontrats;
2. n do moment t periudhs s kohs q sht caktuar ose q
sht e caktueshme sipas kontrats, prve kur del nga rrethanat se i
sht ln blersit t zgjedh datn;
3. n do rast tjetr brenda nj afati t arsyeshm q nga
prfundimi i kontrats.
Neni 713
Kur shitsi detyrohet t lshoj dokumentet lidhur me sendet, ato
lshohen n kohn, n vendin dhe n formn e parashikuar n kontrat.
N qoft se dokumentet i ka lshuar prpara ktij momenti, ai mund t
rregulloj do defekt t tyre deri n momentin e parashikuar pr
lshimin e tyre, n qoft se ushtrimi i nj t drejte t till nuk i sjell
blersit shqetsime ose nj shpenzim t paarsyeshm. N kto raste
ai ruan t drejtn t krkoj shprblimin e dmit.
Neni 714

Neni 715
Shitsi duhet t dorzoj sendet n cilsin, sasin dhe llojin e
krkuar n kontrat, si dhe t vendosura dhe t ambalazhuara n
mnyrn e caktuar n kontrat.
Quhet se sendet nuk jan n prputhje me kontratn po qe se nuk
jan t prshtatshme pr prdorimin e posam, t prcaktuar nga
kontrata, prve kur ka marrveshje t kundrt. Kur nj prcaktim i
till nuk sht i mundur, sendet quhet se nuk jan n prputhje me
kontratn, n qoft se nuk jan t prshtatshme pr prdorimin pr t
cilin shrbejn zakonisht sende t t njjtit lloj.
N qoft se shitja sht br mbi bazn e nj modeli ose kampioni,
shitsi duhet t dorzoj sende q kan t njjtat cilsi si t modelit ose
t kampionit.
N qoft se kontrata nuk prmend rregullat e vendosjes apo t
ambalazhimit t sendeve, quhet se kto sende nuk jan n prputhje
me kontratn po qe se nuk jan t vendosura ose t ambalazhuara
sipas mnyrs s zakonshme pr sende t t njjtit lloj ose, n munges
t nj mnyre t till t zakonshme, n nj mnyr q t jet e
prshtatshme pr t ruajtur dhe pr t mbrojtur sendet.
Shitsi nuk sht prgjegjs pr t metat e sendeve t cilat, n
momentin e prfundimit t kontrats, blersi i dinte ose pr t cilat
nuk ka marr dijeni pr fajin e vet, prve kur t metat kan t bjn
me cilsin q sendet duhet t kishin pasur sipas kontrats ose sipas
njoftimit t shitsit.
Neni 716

N shitjen me dokumente, shitsi shkarkohet nga detyrimi i

dorzimit t sendeve t shitura, duke i dhn blersit dokumentin e
shitjes dhe dokumentet e tjera t caktuara n kontrat ose n ligj.

Shitsi sht prgjegjs pr do mangsi ose mosprputhje q

ekzistonte n momentin e kalimit t rrezikut tek blersi, edhe kur e
meta shfaqet pas ktij momenti.
Shitsi sht prgjegjs edhe pr mosprputhjen q vrtetohet pas
momentit t treguar n paragrafin e msiprm e q vjen nga

220

221

mosprmbushja e nj detyrimi fardo t tij, duke prfshir edhe

garancin sipas s cils, pr nj periudh t caktuar kohe sendet do t
mbeten t prshtatshme pr prdorimin e tyre normal ose pr ndonj
prdorim t posam, ose do t ruajn cilsin dhe karakteristikat e
caktuara.
Neni 717
Blersi e humb t drejtn pr t kundrshtuar pr t metat e sendit,
n qoft se nuk denoncon tek shitsi, duke specifikuar natyrn e tyre,
brenda dhjet ditve nga zbulimi, prve kur palt ose ligji kan caktuar
nj afat tjetr.
N do rast blersi e humb t drejtn pr t kundrshtuar pr t
metat e sendit n qoft se nuk e ushtron kt t drejt brenda dy vjetve
nga data kur sendet i jan dorzuar atij, po qe se ky afat nuk sht n
kundrshtim me kohzgjatjen e nj garancie kontraktore.
Neni 718

t arsyeshm nga momenti kur ka marr dijeni ose duhej t merrte

dijeni pr to, ndryshe humb t drejtat e parashikuara nga neni i
msiprm.
Shitsi gjithashtu nuk mund t prdor dispozitat e paragrafit t
msiprm po qe se ishte n dijeni t t drejtave apo t pretendimeve t
t tretve, apo t natyrs s tyre.
Neni 721
Blersi mund t pezulloj pagimin e mimit kur ka arsye t druhet
se sendi ose nj pjes e tij mund t rivendikohen nga t tret, prve
kur shitsi jep garancin prkatse.
Pagesa nuk mund t pezullohet n qoft se rreziku njihej nga blersi
n momentin e shitjes.
Neni 722

Blersi duhet ti bj t ditur shitsit t drejtat apo pretendimin e

t tretve mbi sendin duke specifikuar natyrn e tyre, brenda nj afati

N rastin kur dorzimi i sendeve me t meta prbn nje

mosprmbushje t rndsishme t detyrimeve kontraktore, blersi ka
t drejt t kerkoj:
1. n momentin e denoncimit, t parashikuar n nenin 717 t ktij
Kodi ose brenda nj periudhe kohe t arsyeshme nga ai denoncim,
dorzimin e sendeve si shtes apo zvendsim;
2. eliminimin e t metave me an t ndreqjes, kur kjo sht e
arsyeshme t merret parasysh n gjith rrethanat konkrete. Krkesa
pr ndreqjen duhet t bhet n momentin e denoncimit t parashikuar
n nenin 717 apo brenda nj periudhe kohe t arsyeshme nga ky
denoncim;
3. t krkoj uljen e mimit;
4. t deklaroj zgjidhjen e kontrats.
Blersi mund ti caktoj shitsit nj afat t arsyeshm pr
prmbushjen e ktyre detyrimeve. N varsi t afatit blersi nuk mund

222

223

Shitsi nuk mund t prfitoj nga rregullat e parashikuara n nenin

e msiprm, n qoft se t metat kan t bjn me fakte pr t cilat ka
dijeni ose q nuk mund t mos i dinte dhe nuk ia ka br t ditur blersit.
Neni 719
Shitsi duhet t dorzoj sendet, t shkarkuara nga do e drejt apo
pretendim i t tretve, prve kur n kontrat sht parashikuar ndryshe.
Neni 720

t prdor asnj mjet juridik pr mosprmbushjen, prve kur sht

njoftuar nga shitsi se ky i fundit nuk do t prmbush detyrimin n
afatin e caktuar.
N do rast blersi nuk humb t drejtn t krkoj shprblimin e
dmit.
Neni 723
Kur dorzimi i sendeve me t meta prbn nj mosprmbushje t
parndsishme t kontrats, blersi mund t krkoj:
1. heqjen ose ndreqjen e t metave t sendeve t dorzuara, ose
2. uljen e mimit.
Blersi mund ti caktoj shitsit nj afat t arsyeshm pr
prmbushjen e ktyre detyrimeve. N varsi t afatit, blersi nuk mund
t shfrytzoj asnj mjet juridik pr kt mosprmbushje, prve rastit
kur sht njoftuar nga shitsi se ky nuk do t prmbush detyrimin n
afatin e caktuar.
Kur shitsi nuk plotson krkesn e parashikuar n pikn 1 t
ktij neni brenda afatit t caktuar nga blersi, ky i fundit mund t krkoj
uljen e mimit t sendeve t siprme.
N do rast blersi nuk e humb t drejtn t krkoj shprblimin
e dmit.
Neni 724
Prve zgjidhjes nga ligji t kontrats si rrjedhim i qenies t afatit
si kusht thelbsor, kur nuk sht br dorzimi i sendit, blersi mund
ta deklaroj t zgjidhur kontratn n qoft se shitsi nuk i dorzon
sendet brenda afatit shtes t caktuar nga blersi ose n qoft se deklaron
se nuk do t bj dorzimin brenda ktij afati.

224

Neni 725
N qoft se shitsi i ka dorzuar sendet, blersi e humb t drejtn
t shpall t zgjidhur kontratn kur:
1. n rastin e dorzimit t vonuar blersi nuk ka krkuar zgjidhjen
e kontrats brenda nj kohe t arsyeshme, por jo m shum se 15 dit
nga momenti kur ka marr dijeni se dorzimi sht kryer;
2. n rast mosprmbushje t ndryshme nga dorzimi i vonuar,
brenda nj kohe t arsyeshme, por jo m shum se 15 dit:
a) nga momenti kur ka marr dijeni ose duhej t kishte dijeni pr
mosprmbushje;
b) pas mbarimit t afatit shtes eventualisht t caktuar prej tij
sipas nenit 717 t ktij Kodi.
Neni 726
N qoft se shitsi dorzon vetm nj pjes t sendeve, apo n
qoft se vetm nj pjes e sendeve t dorzuara sht n prputhje me
kontratn, zbatohen nenet 717, 720 lidhur me pjesn q mungon ose
nuk prputhet.
Blersi mund t shpall kontratn trsisht t zgjidhur vetm n
qoft se dorzimi i pjesshm ose jo n prputhje me kushtet e saj,
prbn nj mosprmbushje t rndsis s veant ose thelbsore.
Neni 727
N rastin kur blersit i sht marr sendi si pasoj e t drejtave
q nj i tret ka paraqitur mbi t, shitsi sht i detyruar t shprblej
dmin sipas nenit 744.
N rastin kur blersit i sht marr pjesrisht sendi dhe se n
baz t rrethanave ai nuk do t prfundonte kontratn, zbatohet paragrafi
i msiprm.
225

Neni 728

Neni 732

Blersi, i paditur nga nj i tret q pretendon se ka t drejta mbi

sendin e shitur, duhet ta thras shitsin n shtje. Kur nuk e bn kt
dhe n dm t tij sht dhn nj vendim i forms s prer, humbet t
drejtn e garancis pr evinksion n qoft se shitsi provon se ekzistonin
arsye t mjaftueshme pr t refuzuar krkesn.
Blersi q ka njohur vullnetarisht t drejtn e t tretit, e humb t
drejtn e garancis pr evinksion n qoft se nuk provon se nuk
ekzistonin arsye t mjaftueshme pr t penguar marrjen e sendit.

N qoft se blersi nuk sht i detyruar t paguaj mimin n nj

moment tjetr t caktuar, ai duhet ta paguaj at kur shitsi v n
dispozicion t tij sendet apo dokumentet q i prfaqsojn. N qofl se
kontrata prfshin transportin e sendeve, shitsi mund t kryej
spedicionin me kusht q sendet ose dokumentet, q i prfaqsojn ata,
ti dorzohen blersit para pagimit t mimit.

Neni 729

Blersi duhet t paguaj mimin n datn e caktuar ose t

prcaktueshme n baz t kontrats ose ligjit, pa qen nevoj e krkess
s shitsit.

N qoft se blersi ka shmangur marrjen e sendit me ann e

pagimit t nj shume parash, shitsi mund t shkarkohet duke kthyer
shumn e paguar, interesat e saj, si dhe t gjitha shpenzimet.
Detyrimet e blersit n shitjen e pasuris s luajtshme
Neni 730
Detyrimi i blersit pr t paguar mimin prfshin marrjen e
masave dhe respektimin e formaliteteve t krkuara nga kontrata ose
nga dispozita t veanta pr kryerjen e pagimit.

Neni 733

Neni 734
Detyrimi i blersit pr marrjen n dorzim sht kryerja e do
veprimi q mund t pritet prej tij n mnyr t arsyeshme, pr ti
lejuar shitsit t bj dorzimin dhe blersi t trheq sendet.
Neni 735

N rast se blersi nuk sht i detyruar t paguaj mimin n nj

vend tjetr t caktuar, ai duhet ta paguaj at n vendbanimin ose
qendrn zyrtare t shitsit ose, kur pagimi duhet t bhet n kohn e
dorzimit t sendeve ose dokumenteve, n vendin e dorzimit.

N qoft se n kontrat parashikohet se blersi duhet t prcaktoj

formn, madhsin ose karakteristika t tjera t sendeve, dhe n qoft
se ky nuk e bn kt prcaktim n datn e caktuar ose brenda nj kohe
t arsyeshme pas marrjes s krkess s shitsit, ky mund ta kryej
vet kt prcaktim n prputhje me krkesat e blersit, pr t cilat
mund t jet n dijeni.
N qoft se shitsi e bn vet prcaktimin, duhet t njoftoj blersin
pr rregullat e ktij prcaktimi dhe t vendos nj afat t arsyeshm
brenda t cilit blersi mund t kryej nj prcaktim tjetr. N qoft se
pasi t ket marr kt njoftim, blersi nuk e prdor kt mundsi

226

227

Neni 731

brenda afatit t vendosur, prcaktimi i br nga shitsi sht i

detyrueshm.
Neni 736
Shitsi mund ti caktoj blersit nj afat shtes t arsyeshm pr
prmbushjen e detyrimeve t veta. Me prjashtim t rastit kur shitsi
nuk ka marr njoftim nga blersi se ky nuk do ta prmbush detyrimin
brenda afatit t caktuar, gjat ksaj periudhe, shitsi nuk mund t
prdor asnj mjet ligjor pr prmbushjen e detyrimeve. Gjithsesi
shitsi nuk humbet t drejtn pr t krkuar shprblimin e dmit pr
vonesn n prmbushje.
Neni 737
Shitsi mund ta deklaroj kontratn t zgjidhur:
1. n qoft se mosprmbushja nga ana e blersit e nj detyrimi q
rrjedh nga kontrata ose nga ligji prbn nj mosprmbushje me rndsi
t veant ose thelbsore;
2. n qoft se blersi nuk prmbush detyrimet e tij pr t paguar
mimin ose pr t marr n dorzim sendet n afatin shtes t caktuar
nga shitsi, ose deklaron se nuk do ta bj brenda ktij afati.
N qoft se blersi ka paguar mimin, shitsi humb t drejtn t
shpall kontratn t zgjidhur po qe se kt nuk e krkon:
1. n rastin e prmbushjes s vonuar t detyrimeve t blersit,
para se t marr dijeni pr ekzekutimin e detyrimit;
2. n rastin e nj mosprmbushjeje tjetr t ndryshme nga
mosprmbushja e vonuar, brenda nj kohe t arsyeshme:
a) q nga momenti kur ka marr dijeni ose duhet t kishte marr
dijeni pr nj mosprmbushje t till;
b) pas mbarimit t afatit shtes t caktuar prej tij, ose pasi blersi
t ket deklaruar se nuk do t prmbush detyrimet e veta brenda ktij
afati shtes.
228

Neni 738
Prve marrveshjeve ose zakoneve tregtare t kundrta, n qoft
se sendet e shitura duhet t transportohen nga nj vend n tjetrin, dhe
shitsi nuk sht i detyruar t bj dorzimin n nj vend t caktuar n
kontrat, rreziku i kalon blersit kur sendi i dorzohet transportuesit
t par pr tia drguar blersit, edhe sikur sendet t jen t ngarkuara
n mnyr t paambalazhuar.
N qoft se shitsi detyrohet tia dorzoj sendet transportuesit
n nj vend t caktuar n kontrat, rreziku kalon tek blersi vetm kur
sendet i dorzohen transportuesit n vendin e prmendur. Fakti q
shitsi sht i autorizuar t mbaj dokumentet prfaqsuese t sendeve,
nuk ndikon n kalimin e rrezikut.
Neni 739
N qoft se shitsi ka kryer nj mosprmbushje thelbsore t
kontrats, dispozitat e nenit t mparshm nuk privojn mjetet juridike
q blersi ka n dor ndaj mosprmbushjes s detyrimeve kontraktore.
Dispozita t prbashkta pr detyrimet e shitsit dhe t blersit
Neni 740
Njra pal mund t pezulloj prmbushjen e detyrimeve t veta
n qoft se, pas prfundimit t kontrats, del qart se pala tjetr nuk
do t prmbush pjesn thelbsore t detyrimeve t saj si rrjedhim:
1. t nj pamundsie t rnd n aftsin e vet pr ta prmbushur
ose n aftsin e vet paguese;
2. t mnyrs n t ciln prgatitet pr t filluar ose vazhduar
zbatimin e kontrats. N qoft se shitsi i ka shitur sendet, para se t
shfaqeshin kushtet e prmendura n paragrafin e msiprm, ai mund
t kundrshtoj dorzimin e sendeve blersit edhe sikur ky t zotroj
nj dokument q e legjitimon at pr ti marr.
229

Nj kundrshtim i till ka efekt ekskluzivisht n marrdhniet

midis blersit dhe shitsit. Pala q pezullon zbatimin duhet t njoftoj
menjher paln tjetr dhe duhet t vazhdoj prmbushjen n qoft se
pala tjetr jep garanci t prshtatshme lidhur me prmbushjen e
detyrimeve t saj.
Neni 741
N rastin e nj kontrate shitjeje me dorzime t pjesshme, kur
mosprmbushja nga ana e njrs pal kontraktuese ndaj njrit prej
detyrimeve t saj lidhur me nj dorzim, prbn nj mosprmbushje
me rndsi t veant t kontrats q lidhet me kt dorzim, pala
tjetr mund ta shpall kontratn t zgjidhur pr sa i takon ktij dorzimi.
N qoft se mosprmbushja nga ana e njrs pal kontraktuese e
detyrimeve t veta lidhur me nj dorzim, i jep pals tjetr arsye t
bazuara pr t gjykuar se do t ndodh nj mosprmbushje thelbsore
lidhur me dorzimet e ardhshme, kjo mund ta shpall kontratn t zgjidhur
pr t ardhmen, mjafton q kt ta bj brenda nj kohe t arsyeshme.
Blersi q e shpall kontratn t zgjidhur pr sa i takon nj dorzimi
mundet, n t njjtn koh, t shpall zgjidhjen pr dorzimet e bra
m par ose pr dorzimet e ardhshme n qoft se pr shkak t
ndrvarsis s tyre kto dorzime nuk do t mund t prdoreshin pr
qllimin e caktuar nga palt n kontrat.
Neni 742
N rastin e zgjidhjes s kontrats, shitsi duhet t kthej mimin
dhe ti paguaj blersit shpenzimet dhe pagimet e bra ligjrisht.
Blersi duhet t kthej sendin, n qoft se ky nuk ka humbur ose
sht shkatrruar si rrjedhim i veseve t tij.

230

Neni 743
N qoft se njra pal vonon t paguaj mimin ose do shum
tjetr, pala tjetr ka t drejt t krkoj kamatat pr kto shuma pa
cenuar shprblimin e dmit.
Neni 744
Shitsi duhet ti kthej blersit mimin e paguar, edhe sikur sendit
ti jet paksuar vlefta ose t jet dmtuar. N qoft se ulja e vlefts
ose dmtimi vijn si pasoj e nj veprimi t blersit, nga shuma e
msiprme duhet zbritur prfitimi q ka nxjerr blersi, prve sa
parashikohet n nenin 640.
Neni 745
N qoft se kontrata sht zgjidhur dhe po qe se, n mnyr t
arsyeshme dhe brenda nj afati t arsyeshm pas zgjidhjes, blersi ka
kryer nj blerje pr t zvendsuar ose shitsi i ka rishitur sendet, pala
q krkon dmshprblimin mund t marr diferencn midis mimit t
parashikuar n kontrat dhe mimit t shitblerjes zvendsuese, si dhe
do shprblim tjetr q mund t krkohet n baz t nenit t msiprm.
Shitja me rezerv e prons
Neni 746
Kur mimi i shitjes paguhet me kste, blersi e fiton pronsin e
sendit me pagimin e kstit t fundit t mimit, duke marr prsipr
rreziqet q n astin e dorzimit. Kalimi me rezerv i pronsis me
kushtin e siprm duhet t pasqyrohet n kontrat.

231

Neni 747
Kalimi i pronsis sipas dispozits s msiprme, mund tu
kundrejtohet kreditorve t blersit, kur rrjedh nga nj akt i shkruar n
dat t sakt prpara mass pr sigurimin e kredis.
Kur objekti i shitjes jan sende t paluajtshme ose sende t
luajtshme t regjistruara, zbatohen dispozitat mbi regjistrimin.
Neni 748
Mospagimi vetm i nj ksti, q nuk kalon nj t tetn e mimit,
nuk sjell zgjidhjen e kontrats, dhe blersi ruan t drejtn e afatit lidhur
me kstet e mvonshme, pavarsisht nga ndonj marrveshje e kundrt.
Neni 749
Kur zgjidhja e kontrats sht rrjedhim i mosprmbushjes s
detyrimeve t blersit, shitsi duhet t kthej pagesat e bra, prpos t
drejts pr nj shprblim pr prdorimin e sendit, apo shprblimit t
dmit.
Kur n kontrat sht parashikuar q pagesat e bra ti mbet,
shitsit me titull dmshprblimi, gjykata sipas rrethanave t shtjes
mund t paksoj kt dmshprblim.
Neni 749/a
(Shtuar me ligjin nr.8536, dat 18.10.1999, neni 4)

Shitja e sendeve t paluajtshme

Neni 750
Shitja e sendeve t paluajtshme kryhet sipas mnyrave t
parashikuara n nenin 83 t ktij Kodi, prndryshe sht e pavlefshme.
Neni 751
Shitja me kusht e sendeve t paluajtshme regjistrohet n regjistrat
e pasuris s paluajtshme pasi t jet vrtetuar kushti.
Neni 752
Kur nj send i paluajtshm i caktuar shitet, duke treguar prmasat
dhe me nj mim t vendosur mbi bazn e nj pagese pr do njsi
matse, blersi ka t drejt pr nj zbritje t mimit, n qoft se
madhsia efektive e sendit t paluajtshm sht m e vogl se ajo e
treguar n kontrat.
N qoft se prmasat e sendit rezultojn m t mdha se ato q
tregohen n kontrat, blersi duhet t paguaj shtesn e mimit, por
ka t drejt t heq dor nga kontrata kur teprica tejkalon nj t njzetn
pjes t madhsis s deklaruar.
Neni 753

Rregullat e parashikuara nga nenet 746, 747, 748 dhe 749 nuk
zbatohen pr shitjet me rezerv t prons, lidhur me transaksione
financiare me barr siguruese, pr t cilat zbatohen rregullat e
prcaktuara me ligj t veant.

N rastin kur mimi prcaktohet n lidhje me vet sendin e

paluajtshm dhe jo me madhsin e tij, edhe pse kjo sht dhn, nuk
bhet ulje ose ngritje mimi, prve kur madhsia reale sht m e
vogl ose m e madhe se nj e njzeta pjes e asaj t treguar n kontrat.
N rastin kur duhet paguar nj mim shtes, blersi mund t
zgjedh ose heqjen dor nga kontrata ose nga pagimi i shtess.

232

233

Neni 754

Neni 758

N qoft se dy ose m shum sende t paluajtshme jan shitur me

t njjtn kontrat pr nj mim t vetm dhe t njjt, duke treguar
madhsin e secilit prej tyre, dhe del se sasia sht m e vogl tek
njri dhe m e madhe tek tjetri, bhet kompensimi deri n sasin e
duhur; e drejta pr shtesn ose pr paksimin e mimeve bhet n
prputhje me dispozitat e caktuara m sipr.

Shkmbyesi, n rast se ka psuar marrjen e sendit dhe nuk ka

ndrmend ta rimarr at, ka t drejt t marr vleftn e tij, sipas
dispozitave t caktuara pr shitjen, si dhe shprblimin e dmit.

Neni 755
E drejta e shitsit pr shtesn dhe e blersit pr paksimin e mimit
ose pr heqjen dor nga kontrata parashkruhet dy vjet pas dorzimit t
sendit t paluajtshm.
Neni 756
E drejta e blersit pr t kundrshtuar t metat e sendit t
paluajtshm, parashkruhet me kalimin e pes vjetve nga momenti i
dorzimit t sendit.
KREU II
SHKMBIMI
Neni 757
Shkmbimi sht kontrata q ka pr objekt kalimin e ndrsjell t
pronsis s sendeve ose t t drejtave t tjera nga njri kontraktues
tek tjetri.

234

Neni 759
Shpenzimet e shkmbimit dhe shpenzime t tjera shtes jan n
ngarkim t t dy palve n pjes t barabarta, prve kur ka
marrveshje t kundrt.
Neni 760
Rregullat e caktuara pr kontratn e shitjes zbatohen edhe pr
kontratn e shkmbimit, pr aq sa jan n pajtim me at.
KREU III
DHURIMI
Neni 761
Dhurimi sht nj kontrat me an t s cils njra pal i kalon
n pronsi pa shprblim pals tjetr nj send t caktuar ose nj t
drejt reale t cilat ajo i pranon.
Nuk prbn dhurim heqja dor nga nj e drejt para se t fitohet
ajo, ose heqja dor nga trashgimi.
Neni 762
Dhurimi nuk mund t prmbaj vese pasurin e tashme t
dhuruesit. N qoft se prfshin pasurin e ardhshme, dhurimi sht i
pavlefshm prsa i takon ksaj.
235

Neni 763
Dhurimi, q ka pr objekt detyrimet periodike, shuhet me vdekjen
e dhuruesit, prve rasteve kur n kontrat sht parashikuar ndryshe.

pr shkak t vdekjes s prparshme t pranuesit t dhurimit, ashtu

edhe t vdekjes s prparshme t pasardhsve t tij.
Kthimi mund t ndodh vetm n favor t dhuruesit.
Marrveshja n favor t t tjerve konsiderohet si e palidhur.

Neni 764

Neni 768

Dhurimi i sendeve t paluajtshme duhet t bhet me akt publik

dhe t regjistrohet, prndryshe sht i pavlefshm.
Pranimi mund t bhet me po at akt, ose me akt t mvonshm.
N kt rast dhurimi quhet i prfunduar nga momenti kur akti i pranimit
i sht njoftuar dhuruesit.
N qoft se ka pr objekt sende t luajtshme, ai sht i vlefshm
kur ato specifikohen duke treguar edhe vleftn e tyre n kontratn e
dhurimit.
Kontrata quhet e lidhur nga asti i dorzimit t sendit.
Prpara se kontrata t jet lidhur, dhuruesi ose pranuesi i dhurimit
mund t revokojn deklaratn e tyre.

Dhurimi mund t rndohet me kusht ose me barr. Dhuruesi sht i

detyruar t prmbush barrn brenda kufijve t vlefts s sendit t dhuruar.
Pr t prmbushur barrn mund t veproj, prve dhuruesit dhe
dokush i interesuar.
Zgjidhja e kontrats s dhurimit pr mosprmbushje t barrs mund
t krkohet nga dhuruesi ose trashgimtart e tij, n qoft se sht
parashikuar n aktin e dhurimit.
Barra e paligjshme ose e pamundur quhet e paqen, ajo gjithsesi
e bn t paqen dhurimin n qoft se ka prbr t vetmin shkak
prcaktues t kontrats.

Neni 765
Dhurimi mund t kundrshtohet pr lajthitje t shkakut, kur ky
lidhet me faktin ose me t drejtn, po qe se shkaku rrjedh nga akti dhe
ka shtyr dhuruesin t bj dhurimin.
Neni 766
Dhuruesi pr mosprmbushjen ose vonesn n dhurim, sht prgjegjs
vetm pr qndrime t kryera me dashje ose me pakujdesi t rnd.
Neni 767
Dhuruesi mund t vr si kusht kthimin e sendeve t dhuruara, si
236

Neni 769
Dhuruesi detyrohet ti jap garanci pranuesit t dhurimit pr
prkatsin e sendit t dhuruar dhe zhveshjen q mund t psoj nga t
tjert pr sendet e dhuruara, n kto raste:
1. n qoft se ka premtuar shprehimisht garancin;
2. n qoft se marrja e sendit varet nga mashtrimi e nga qndrime
personale t tij;
3. n qoft se dhurimi i ngarkon barr pranuesit t dhurimit ose
dhurimi sht pr shkak shprblimi, raste n t cilat garancia vihet
deri n vleftn e barrs ose t trsis s premtimeve t marra nga
dhuruesi.
Neni 770
Garancia e dhuruesit nuk shtrihet n t metat e asaj ka sht
237

dhuruar, prve kur dhuruesi ka vepruar me mashtrim, si dhe kur ka

marrveshje t posame.

Sendet e furnizuar mund t jen t luajtshme ose t paluajtshme,

gjithashtu mund t jen n trajt energjie ose titujsh krediti.

Neni 771

Neni 773

Dhuruesi, pr dhurimet q nuk jan t zakonshme ose q nuk jan

br pr shprblim, mund t krkoj revokimin e dhurimit kur ai q ka
marr dhurimin:
a) me dashje ka vrar ose ka tentuar t vras dhuruesin,
bashkshortin ose fmijt, ose prindrit e tij;
b) pa t drejt nuk i jep dhuruesit ushqim kur sht i detyruar
sipas ligjit.
Padia pr revokimin e dhurimit duhet t ngrihet brenda nj viti
nga dita q dhuruesi ka marr njoftim pr shkaqet q i japin t drejt
q t krkoj revokimin e dhurimit.
Padia e filluar mund t vazhdohet edhe nga trashgimtart e
dhuruesit ose mund t ngrihet nga vet kta, n rast se dhuruesi ka
vdekur brenda vitit, nga dita q ka lindur shkaku pr t ngritur padin.
Heqja dor q m par nga padia sht e pavlefshme.
Revokimi i dhurimit nuk cenon t drejtat q kan fituar t trett
mbi sendin e dhuruar para se t ngrihet padia.

Kur nuk sht prcaktuar sasia e furnizimit nnkuptohet se

marrveshja sht pr sasin q prkon me nevojat normale t pals
q furnizohet deri n kohn e prfundimit t kontrats.
N qoft se palt kan vendosur vetm kufirin maksimal dhe
minimal pr furnizimin ose pr shrbimet e veanta, i takon atij q ka
t drejtn e furnizimit t vendos brenda kufijve t msiprm pr sasin
e duhur.
N qoft se sasia e furnizimit duhet t prcaktohet sipas nevojave
mbi nj sasi minimale t caktuar n kontrat, pala q furnizohet
prgjigjet pr sasin prkatse sipas nevojave n rast se tejkalohet
sasia minimale.
Neni 774
N furnizimin me karakter periodik, n qoft se mimi do t
prcaktohet sipas nenit 707 t ktij Kodi, merret parasysh koha e
mbarimit t furnizimeve t veanta dhe vendi ku kto duhet t kryhen.
Neni 775

KREU IV
FURNIZIMI
Neni 772

N furnizimin me karakter periodik, mimi prkon me dokumentin

e furnizimeve t veanta.
N furnizimin me karakter t vazhdueshm mimi paguhet sipas
afateve t zakonshme.
Neni 776

Furnizimi sht nj kontrat me t ciln njra pal detyrohet,

kundrejt pagess s nj mimi, t kryej n dobi t pals tjetr furnizime
periodike ose t vazhdueshme t sendeve.

Afati i caktuar n kontrat pr furnizime t veanta prezumohet

si i vendosur n dobi t dy palve.

238

239

N qoft se pals q furnizohet i sht dhn e drejta t caktoj

afatin e furnizimeve t veanta, ajo duhet ti njoftoj datn furnizuesit
me an t nj paralajmrimi n nj koh t arsyeshme.
Neni 777

Kushti i ekskluzivitetit, q prmbahet n nj kontrat furnizimi,

prbn nj kusht barrsor q krkon miratim t posam me shkrim.
Neni 781

N rast mosprmbushjeje prej njrs nga palt t detyrimeve t

veanta, pala tjetr mund t krkoj zgjidhjen e kontrats, n qoft se
mosprmbushja ka nj rndsi t veant dhe sht e till sa q dmton
besimin n sigurin e prmbushjeve t mpasshme.

Pala q ka t drejtn pr tu furnizuar, kur merr prsipr detyrimin

pr t shtuar shitjen e sendeve pr t cilat ka ekskluzivitet, n zonn q
i sht caktuar, prgjigjet pr dmet q shkaktohen nga mosprmbushja
e ktij detyrimi, edhe n qoft se kontratn e ka zbatuar pr sasin
minimale q sht caktuar.

Neni 778

Neni 782

N qoft se pala q ka t drejt pr tu furnizuar nuk e ka

prmbushur detyrimin dhe mosprmbushja sht me pak rndsi,
furnizuesi nuk mund t pezulloj zbatimin e kontrats pa br m par
nj paralajmrim t arsyeshm.

N qoft se kohzgjatja e furnizimit nuk sht vendosur, secila

nga palt mund t trhiqet nga kontrata, duke njoftuar paraprakisht
furnizuesin brenda afatit t vendosur prej tyre dhe, n munges t tij,
brenda nj afati t arsyeshm, duke marr parasysh edhe natyrn e
furnizimit.
Neni 783

Neni 779
N rast se n kontrat sht vendosur kushti i ekskluzivitetit n
favor t furnizuesit, pala tjetr nuk mund t prfitoj furnizime t t
njjtit lloj nga t trett dhe as mund t realizoj, me mjetet e veta,
prodhimin e sendeve q formojn objektin e kontrats, n qoft se pr
kt nuk ka marrveshje t kundrt ose kur n ligj disponohet ndryshe.

N kontratn e furnizimit zbatohen edhe dispozitat q rregullojn

kontratn pr furnizimet e veanta, pr aq sa nuk vijn n kundrshtim
me dispozitat e msiprme.

Neni 780

ENFITEOZA

KREU V

Kuptimi i enfiteozs
Neni 784

N qoft se kushti i ekskluzivitetit sht vendosur n dobi t pals

q ka t drejt pr tu furnizuar, furnizuesi nuk mund t bj as
drejtprdrejt dhe as trthorazi furnizime t t njjtit lloj e q formojn
objektin e kontrats, n zonn pr t ciln sht dhn ekskluziviteti
dhe brenda afatit t kontrats.

Enfiteoza sht nj kontrat, me t ciln nj personi i jepet e

drejta t prdoroj e t prmirsoj nj pasuri t paluajtshme, kundrejt
nj shprblimi periodik n t holla ose n natyr.

240

241

Neni 785
Kohzgjatja e enfiteozs caktohet n kontrat.
Neni 786
Kontrata e enfiteozs duhet t bhet n formn q krkohet pr
kalimin e pronsis pr pasurit e paluajtshme.
T drejtat e detyrimet e pronarit dhe t enfiteozmarrsit
Neni 787
Enfiteozmarrsi e gzon sendin sikurse dhe pronari, me
prjashtim t kufizimeve t parashikuara n kontratn pr krijimin e
enfiteozs.
Megjithat ai nuk mundet q, pa plqimin e pronarit, t prdor
sendin n nj destinacion tjetr.
Neni 788
Enfiteozmarrsit i prkasin frytet natyrore t ndara, frytet civile
q jan br t krkueshme gjat enfiteozs dhe t drejtat e prdorimit
t nntoks n kufijt e parashikuar me ligj, prve kur n kontrat
sht parashikuar ndryshe.
Neni 789

Krkesa duhet t bhet brenda nj viti nga dita q ka ndodhur

humbja ose dmtimi i prons n enfiteoz.
Enfiteozmarrsi nuk mund t krkoj shkarkimin nga detyrimi
pr pagimin e shprblimit ose uljen e tij, pr shkak mosprodhimi ose
humbje t fryteve, qoft edhe pr rast fator.
Neni 790
Dhnia e prons n nnenfiteoz nuk lejohet.
Neni 791
Enfiteozmarrsi mund t krkoj n do koh zgjidhjen e
kontrats dhe mbarimin e enfiteozs, prve kur parashikohet ndryshe
n kontrat.
Enfiteozdhnsi mund t krkoj zgjidhjen e kontrats dhe
mbarimin e enfiteozs, kur enfiteozmarrsi nuk ka shlyer detyrimin
prkats pr dy periudha rresht, dmton ose nuk mirmban e
prmirson pronn e nuk prmbush n mnyr t dukshme detyrimet
q rrjedhin nga kontrata.
Neni 792
Tatimet dhe detyrimet e tjera q rndojn mbi pronn jan n
ngarkim t enfiteozmarrsit, prve kur n ligj parashikohet ndryshe.
Kur n kontrat kto detyrime jan ln n ngarkim t pronarit,
ato nuk mund t kalojn shprblimin e caktuar pr enfiteozn.

Kur prona n enfiteoz humbet trsisht, enfiteoza shuhet dhe

enfiteozmarrsi shkarkohet nga detyrimi prkats pr t ardhmen.
Kur prona humbet ose dmtohet n pjes t dukshme e t
rndsishme t saj, aq sa nuk mund t sigurohen t ardhura sa t shlyhet
shprblimi i caktuar n kontrat, mund t krkohet nj ulje e tij ose
prishja e kontrats, duke shlyer palt detyrimet reciproke.

N rast tjetrsimi t enfiteozs, enfiteozmarrsi i ri dhe ai

prpara tij, detyrohen solidarisht pr shprblimin e papaguar t
enfiteozs, prve kur enfiteozmarrsit t mparshm i sht njoftuar
akti i tjetrsimit prej enfiteozdhnsit.

242

243

Neni 793

N rast tjetrsimi t nj t drejte t till prej pronarit, fituesi nuk

mund t krkoj prmbushjen e detyrimeve nga enfiteozmarrsi
prpara se atij ti njoftohet akti i tjetrsimit.

Enfiteozdhnsi nuk sht i detyruar t kryej ndonj riparimt

zakonshm.
Neni 798

Neni 794

Personat q gzojn bashkrisht nj t drejt enfiteotike prgjigjen

solidarisht pr pagimin e shprblimit pr enfiteozn.
Kur prona e dhn n enfiteoz ndahet dhe ata gzojn pjes t
saj, secili prgjigjet pr detyrimet q rrjedhin nga enfiteoza,
proporcionalisht me vleftn e pjess q gzon.

Kur n kontrat nuk parashikohet ndryshe, enfiteozmarrsi gjat

vazhdimit t enfiteozs ose kur ajo pushon, ka t drejt ti heq
ndrtimet, punimet e tjera e mbjelljet e kryera jasht kushteve t
enfiteozs ose q i jan bler pronarit, por gjithnj pa dmtuar pronn
e duke kthyer at n gjendjen e mparshme.

Neni 799

Neni 795

Dispozitat e ktij kreu zbatohen edhe kur enfiteoza gzohet nga

nj ose disa persona juridik, prve kur ajo ndalohet nga ligji.
Neni 800

Kur zgjidhet kontrata, enfiteozmarrsit i takon vlefta e

prmirsimeve t kryera n masn q sht rritur vlefta e prons, kur
ajo ekziston n kohn e kthimit t saj.

Enfiteozmarrsi mund t fitoj n dobi t prons servitute aktive

dhe ta ngarkoj at me servitute pasive, pr nj koh sa parashikohet
n kontrat, gjithnj duke njoftuar enfiteozdhnsin me shkres.

Neni 796
Enfiteozmarrsi ka t drejt t mbaj sendin e dhn n enfiteoz,
deri n shlyerjen e kredive q rrjedhin prej saj. do marrveshje e
kundrt sht e pavlefshme.
Pronari ka t drejt t mbaj sendet q i takojn enfiteozmarrsit
deri n shlyerjen e detyrimeve ndaj tij.
Neni 797
Kur lind nevoja t bhen ndreqje t jashtzakonshme n pronn e
dhn n enfiteoz, enfiteozmarrsi sht i detyruar t njoftoj
pronarin dhe ti jap atij mundsi pr ti kryer ato.
244

KREU VI
QIRAJA
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 801
Qiraja sht kontrata me t ciln njra pal (qiradhnsi) detyrohet
ti jap pals tjetr (qiramarrsit) nj send t caktuar, ngzim t
prkohshm kundrejt nj shprblimi t caktuar.

245

Neni 802
Qiradhnsi duhet:
1. ti dorzoj qiramarrsit sendin n kohn e caktuar dhe n
gjendje q t lejoj prdorimin pr t ciln palt jan marr vesh;
2. t kujdeset pr t mbajtur sendin n po kt gjendje;
3. t garantoj gzimin e qet gjat periudhs s qiras.
Neni 803
Qiraja nuk mund t lidhet pr nj koh m t gjat se tridhjet
vjet, prve kur parashikohet ndryshe nga ligji. N qoft se ajo sht
lidhur pr nj periudh kohe m t gjat ose pa afat, ka fuqi vetm pr
afatin e siprm.
Pr ndrtesat q prdoren pr banim, kontrata e qiras nuk mund
t lidhet pr nj koh m t gjat se pes vjet.
Pr sende t luajtshme t dhna pr pajisjen e nj sendi t
paluajtshm, afati sht baraz me kohzgjatjen e qiras s ktij t fundit.
Kontrata e qiras, pr nj koh m t gjat se nj vit, duhet br
me shkres.
Neni 804
Qiramarrsi, q ka ekzekutuar n rregull detyrimet q kan rrjedhur
nga kontrata, ka t drejtn q t preferohet ndaj personave t tjer n
rast se, me mbarimin e kohs s qeras, do t lidhet kontrata e re.
T drejta e detyrime t qiradhnsit
Neni 805
Qiradhnsi duhet t kryej, gjat periudhs s qiras, t gjitha
riparimet, me prjashtim t punimeve pr mirmbajtjen e prditshme
q jan n ngarkim t qiramarrsit.
246

Pr sende t luajtshme, shpenzimet pr ruajtjen e pr mirmbajtjen

e zakonshme jan n ngarkim t qiramarrsit, prvese kur me
marrveshje parashikohet ndryshe.
Kur sendi i dhn me qira ka nevoj pr riparime, q nuk jan n
ngarkim t qiramarrsit, ky sht i detyruar t njoftoj qiradhnsin.
N rast riparimesh urgjente qiramarrsi mund ti kryej ato
drejtprdrejt, kundrejt kthimit t shpenzimeve, me kushte q t njoftoj
menjher qiramarrsin.
Neni 806
N qoft se n kohn e dorzimit, sendi i dhn me qira cenohet
nga t meta q ulin n mnyr t dukshme vlern e prdorimit t
kontraktuar, qiramarrsi mund t krkoj zgjidhjen e kontrats, ose
zbritjen e mimit t qeras, prve kur ai ka patur dijeni pr t metn
ose ajo sht lehtsisht e dallueshme.
Qiradhnsi sht i detyruar ti paguaj qiramarrsit dmet e
ardhura nga veset e sendit, n qoft se nuk provon se, pa patur faj, nuk
ka patur dijeni pr kto vese n momentin e dorzimit.
N qoft se veset e sendit vn para nj rreziku t madh shndetin
e qiramarrsit ose t familjes apo t vartsve t tij, qiramarrsi mund
t krkoj zgjidhjen e kontrats edhe po qe se veset njiheshin prej tij.
Neni 807
Marrveshja, me t ciln prjashtohet ose kufizohet prgjegjsia
e qiradhnsit pr veset e sendit, nuk ka efekt n qoft se qiradhnsi
ia ka fshehur me keqbesim qiramarrsit ato, ose kur veset jan t tilla
q t pengojn gzimin e sendit.

247

Neni 808
Dispozitat e neneve t msiprme jan t zbatueshme edhe n
rastet e veseve t sendit t ndodhura gjat qiras.
Neni 809
N qoft se gjat qiras sendi i dhn me qira ka nevoj pr
riparime urgjente, qiramarrsi duhet t lejoj kryerjen e tyre. N qoft
se sendi nuk riparohet brenda nj kohe t arsyeshme, qiramarrsi ka
t drejt pr nj ulje prpjestimore t qiras.
Neni 810
Qiradhnsi detyrohet t garantoj qiramarrsin nga shqetsimet
q paksojn vlern e prdorimit dhe t gzimit t sendit, t shkaktuara
nga t trett q pretendojn se kan t drejta mbi t njjtin send.
Qiradhnsi nuk sht i detyruar t garantoj qiramarrsin nga
shqetsimet e t tretve q nuk pretendojn t ken t drejta mbi sendin.
N kt rast qiramarrsi ruan t drejtn t ngrej padi kundr t tretve
n emrin e tij.
Neni 811
N qoft se t trett q krijojn shqetsime pretendojn se kan
t drejta mbi sendin e dhn me qira, qiramarrsi sht i detyruar ta
njoftoj menjher qiradhnsin, prndryshe ngarkohet me shprblimin
e dmit.
N qoft se t trett veprojn n rrug gjyqsore, qirradhnsi
sht i detyruar t marr pjes n proces, po qe se thirret.

248

T drejta e detyrime t qiramarrsit

Neni 812
Qiramarrsi duhet:
1. t marr n dorzim sendin dhe ta prdor pr qllimin q
sht parashikuar n kontrat dhe, kur nuk sht parashikuar, sipas
qllimit q del nga natyra e sendit;
2. t kryej pagesn n afatet e caktuara.
Neni 813
Qiramarrsi prgjigjet pr humbjen dhe dmtimin e sendit t cilat
ndodhin gjat kontrats s qiras.
Neni 814
Qiramarrsi duhet tia kthej qiradhnsit sendin n t njjtn
gjendje q e ka marr, n prputhje me prshkrimin e br nga palt
n kontrat, prve dmtimit ose konsumimit t zakonshm nga
prdorimi i sendit n prputhje me kontratn.
N munges t prshkrimit n kontrat prezumohet se qiramarrsi
e ka marr sendin n gjndje t mir prdorimi.
Qiramarrsi nuk prgjigjet pr humbjen ose dmtimin e shkaktuar
si pasoj e vjetrsis. Sendet e luajtshme duhet t kthehen n vendin ku
jan marr n dorzim.
Neni 815
Qiramarrsi q sht n vones pr t kthyer sendin, detyrohet
ti jap qiradhnsit pagesn e caktuar deri n dorzim, prve detyrimit
pr t shprblyer dmin prkats.

249

Neni 816

Neni 819

Prve kur parashikohet ndryshe n ligj, qiramarrsi nuk ka t

drejt t shprblehet pr prmirsimet e bra sendit t marr me qira.
Por n qoft se ka patur plqimin e qiradhnsit, ky sht i detyruar ti
paguaj nj kompensim q i korrespondon shums m t vogl midis
shums s shpenzimeve dhe vlefts s rezultatit t dobishm n kohn
e dorzimit. Kur qiramarrsi nuk ka t drejt kompensimi, vlefta e
prmirsimeve mund t kompensoj dmtimet q kan ndodhur pr
pakujdesin e rnd t qiramarrsit.

Qiradhnsi, pa cenuar t drejtat e tij ndaj qiramarrsit, mund t

ngrej padi kundr nnqiramarrsit pr t krkuar mimin e nnqiras
pr t ciln ky i fundit sht ende debitor n momentin e ngritjes s
padis dhe pr ta detyruar at t prmbush t gjitha detyrimet e tjera
q rrjedhin nga kontrata e nnqiras.
Shpallja e pavlefshme e kontrats s qiras ose zgjidhja e saj ka
efekt edhe ndaj nnqiramarrsit, dhe vendimi i marr midis
qiradhnsit dhe qiramarrsit ka efekt edhe ndaj tij.

Neni 817

Mbarimi i kontrats s qiras

Neni 820

Qiramarrsi q ka br shtesa n sendin e marr me qira, ka t

drejt ti heq ato n mbarim t qiras, kur kjo mund t kryhet pa
dmtuar sendin, prve kur pronari pranon ti mbaj vet shtesat. N
kt rast ky duhet ti paguaj qiramarrsit nj kompensim t barabart
me shumn m t vogl midis shpenzimeve dhe vlefts t shtesave n
kohn e ridorzimit.
N qoft se shtesat nuk mund t ndahen pa dmtuar sendin dhe
prbjn nj prmirsim t tij, zbatohen rregullat e parashikuara nga
neni 810.
Neni 818
Qiramarrsi, ve marrveshjes s kundrt, ka t drejt t jap
me nnqira sendin q ka marr me qira, por nuk mund tia kaloj
kontratn nj tjetri pa plqimin e qiradhnsit.
Pr sende t luajtshme dhnia me nnqira bhet me plqimin e
qiradhnsit.

250

Qiraja me afat t caktuar nga palt, pushon me mbarimin e afatit,

pa qn e nevojshme shpallja e mbarimit t saj.
Qiraja n t ciln nuk caktohet afat nuk pushon, n qoft se prpara
afatit t vendosur sipas nenit 803 t ktij Kodi njra nga palt njofton
paln tjetr se heq dor nga qiraja.
Prsritja e kontrats s qiras
Neni 821
Qiraja prtrihet n qoft se, pasi t ket mbaruar afati i saj,
qiramarrsit i lihet n prdorim sendi i dhn me qira pa kundrshtimin
e qiradhnsit.
Qiraja e re rregullohet me t njjtat kushte si e mparshmja, por
kohzgjatja e saj caktohet si pr qirat me afat t caktuar.

251

Marrdhniet me t trett
Neni 822
Kontrata e qiras mund ti kundrejtohet t tretit q ka fituar sendin
e dhn me qira, me kusht q kontrata t ket nj dat t sakt para
tjetrsimit t sendit.
Dispozitat e paragrafit t msiprm nuk zbatohen pr qiran e
sendeve t luajtshme t paregjistruara n regjistrat publik, n qoft
se fituesi ka siguruar posedimin me mirbesim.
Qiraja e sendeve t paluajtshme t paregjistruara nuk i kundrejtohet
fituesit t tret, ve brenda afatit t 9 vjetve nga fillimi qiras.
Fituesi duhet t respektoj qiran n do rast n qoft se ka marr
prsipr detyrimin ndaj tjetrsuesit.
Neni 823
N qoft se qiraja nuk ka dat t sakt, por mbajtja e saj prej
qiramarrsit si dat sht prpara kalimit t pronsis, fituesi nuk
sht i detyruar t respektoj qiran, vese pr kohzgjatjen q prkon
me at t vendosur pr qirat me afat t pacaktuar.
Neni 824
N qoft se qiramarrsi sht prjashtuar nga fituesi, sepse
kontrata e qiras nuk kishte nj dat t sakt prpara kalimit t
pronsis, qiradhnsi detyrohet t shprblej dmin.
Neni 825
Fituesi sht i detyruar t respektoj kontratn e qiras qysh nga
dita e fitimit pr t drejtat dhe detyrimet q rrjedhin nga kontrata e
qiras.
252

A. Qiraja pr pasurit e paluajtshme me natyr bujqsore

DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 826
Kontrata e qiras t pasuris s paluajtshme q shrben pr
kultivimin bujqsor pr nj koh mbi nnt vjet, duhet t bhet me akt
noterial dhe t regjistrohet n regjistrin publik.
Neni 827
Qiradhnsi me an inventari i dorzon qiramarrsit pasurin e
paluajtshme si tokn bujqsore, kullotat, ndrtesat e banimit e ato
ndihmse n shrbim t veprimtaris bujqsore e blegtorale, si dhe
sendet e luajtshme n shrbim t ksaj veprimtarie. E drejta e
kundrshtimit t prmbajtjes s inventarit dhe prezumimi i saktsis
s tij rregullohet sipas dispozitave t ktij kreu.
Neni 828
Qiradhnsi prballon detyrimet dhe taksat financiare q rndojn
mbi pasurin e paluajtshme.
Neni 829
Qiradhnsi ka t drejt q n do koh t ushtroj kontroll mbi
pasurin e dhn me qira pr t prcaktuar nse qiramarrsi respekton
marrveshjen sipas detyrimeve t vna n kontrat, sipas natyrs dhe
rregullave agroteknike.

253

Neni 830
Qiramarrsi shlyen mimin e qiras n kohn dhe n mnyrn e
caktuar n kontrat. mimi i qiras mund t jet n natyr dhe n t
holla.
E drejta e kultivimit
Neni 831
E drejta e kultivimit nnkupton t drejtn e njrs nga palt
kontraktuese q t vendos se far do t kultivohet nga nj periudh
n tjetrn. Kjo e drejt rregullohet me marrveshje t palve.
Kur mimi i qiras prbhet trsisht ose kryesisht me prodhime
bujqsore nga produktet q kultivohen n pasurin e paluajtshme t
dhn me qira, e drejta e kultivimit i takon qiradhnsit, n rast se n
kontrat ose sipas zakonit t vendit, nuk parashikohet ndryshe.
Kur mimi i qiras prbhet trsisht ose pjesrisht nga nj shum
parash q i jepet qiradhnsit, e drejta e kultivimit i takon qiramarrsit,
n rast se n kontrat ose sipas zakonit t vendit, nuk parashikohet
ndryshe.
Neni 832
Pala q ka t drejtn e kultivimit, kur nuk i njofton pals tjetr
planin e kultivimit n kohn e duhur dhe kur pritja e mtejshme e ktij
njoftimi mund t sjell pasoja serioze n kultivimin bujqsor, kjo e
drejt i kalon pals tjetr.
Koha dhe shpenzimet e kultivimit
Neni 833

kryej veprimet e kultivimit dhe pr mnyrat dhe t rejat agroteknike

q do t zbatoj. Qiramarrsi n kt drejtim mund t bj vetm
rekomandime.
Neni 834
Shpenzimet q nevojiten pr kultivimin prballohen nga
qiramarrsi. Kur mimi i qiras prbhet trsisht apo kryesisht nga
produkti q kultivohet, qiradhnsi i parapaguan pa kamat qiramarrsit
ato shpenzime q mund t krkohen pr kultivimin, n rast se ky i
fundit nuk mundet ti prballoj vet.
Parapagimi i dhn i kthehet qiradhnsit nga prodhimi i t korrave
t ardhshme
Shlyerja e mimit t qiras
Neni 835
mimi i qiras shlyhet sipas afateve t caktuara n kontrat. N
munges t nj caktimi t till, shlyhet n fund t do viti t kontrats,
kur mimi sht caktuar n para.
Viti i kontrats s qiras fillon ditn kur qiramarrsit i dorzohet
pasuria e marr me qira.
Neni 836
Kur mimi i qiras prbhet nga nj pjes e prodhimit bujqsor
ose n raport me at, qiradhnsit i dorzohet pjesa q i takon sipas
krkess s tij, pasi t jen mbledhur t korrat.
N munges t marrveshjes respektohet zakoni i vendit.

Qiramarrsi vendos me prgjegjsin e tij pr kohn kur do t

254

255

Neni 837
Qiramarrsi mund t krkoj uljen e mimit t qiras ose shtyrjen
e pagimit t saj, kur rrethana t paparashikuara ose ngjarje t
jashtzakonshme e kan ulur prodhimtarin e nj viti n t paktn
gjysmn n krahasim me prodhimtarin normale.
Neni 838
Qiramarrsi mund t krkoj q t rishikohet mimi i qiras n
favorin e tij, duke patur parasysh prodhimtarin e zakonshme, rndsin
e humbjes s psuar, fitimet q ka patur ai vitet e mparshme dhe ato
q mund t siguroj gjat kohs q kontrata sht n fuqi.
Neni 839
N rast zgjidhje t kontrats, qiramarrsi nuk sht i detyruar t
lr farrat pr t mbjellat e ardhshme, prve kur n kontrat ose
nga zakoni i vendit parashikohet ndryshe.
Neni 840
Qiramarrsi nuk gzon t drejtn e marrjes s frutave, t cilat n
kohn e prfundimit t kontrats, ende nuk ishin vjel. Por gjykata
mund t pranoj q qiramarrsit ti paguhen shpenzimet q mund t
ket br pr kultivimin e frutave. Gjithsesi ky shprblim nuk mund
t kaloj vlern e frutave q prfiton qiramarrsi.
B. Qiraja e sendeve prodhuese
Neni 841

ose t paluajtshm, qiramarrsi duhet t prkujdeset pr administrimin

e tij n prputhje me destinimin ekonomik t sendit.
Neni 842
N qoft se palt nuk e kan prcaktuar kohzgjatjen e qiras,
secila prej tyre mund t trhiqet nga kontrata duke e njoftuar tjetrn
qysh m prpara n nj koh t prshtatshme.
Neni 843
Qiradhnsi duhet:
1. t dorzoj sendin me aksesort e vet n gjendje t prshtatshme
pr prdorimin dhe prodhimin pr t cilin sht destinuar;
2. t kryej me shpenzimet e veta riparimet e jashtzakonshme
pr t cilat sendi ka nevoj gjat kohs s qiras.
Neni 844
Qiradhnsi mund t krkoj zgjidhjen e kontrats n qoft se
qiramarrsi nuk v n shrbim t sendit mjetet e nevojshme pr
administrimin e tij, n qoft se nuk zbaton rregullat teknike dhe n
qoft se ndryshon n mnyr t qndrueshme destinimin ekonomik t
sendit.
Neni 845
Qiramarrsi mund t ndrmarr nisma pr rritjen e prodhimtaris
s sendit t marr me qira, mjafton q ato t mos sjellin detyrime pr
qiradhnsin, ose t mos i shkaktojn cenime t t drejtave t tij.

Kur qiraja ka pr objekt gzimin e nj sendi prodhues, t luajtshm

256

257

Neni 846
N qoft se si pasoj e nj ligji ose e nj vendimi t detyrueshm
pr administrimin prodhues t sendit, raporti kontraktor rezulton i
ndryshuar dukshm, n mnyr t till q njra pal t humbas dhe
tjetra t fitoj, mund t krkohet nj shtes apo nj zbritje e mimit t
qiras, ose sipas rrethanave, zgjidhja e kontrats, prve kur
parashikohet ndryshe nga ligji.
Neni 847
Qiramarrsi nuk mund ta lshoj sendin me nnqira pa lejen e
qiradhnsit.
Kur qiramarrsi shkel nj detyrim t till, qiradhnsi mund t
krkoj zgjidhjen e kontrats.
E drejta pr t kaluar kontratn e qiras nj tjetri prfshin dhe
nnqiran, prve kur palt kan disponuar ndryshe n kontrat.
Neni 848
Dispozitat e kontrats s qiras zbatohen edhe pr qiran e
sendeve prodhuese, n masn q pajtohen me to.
C. Qiraja financiare (leasing)
Neni 849

Sendi duhet t jet fituar ose t jet ndrtuar nga qiradhnsi sipas
dshirs dhe prshkrimit t qiramarrsit, dhe ky i fundit ka t drejt t
fitoj pronsin, n mbarim t afatit t kontrats, kundrejt pagess s
nj shume t paracaktuar.
Qiradhnsi prgjigjet ndaj qiramarrsit sipas rregullave t
prgjithshme pr mosdorzimin e sendit ose vonesn n dorzimin e
sendit, si dhe pr t metat e sendit.
Me marrveshje mund t parashikohet q qiramarrsi, para se
t krkoj nga qiradhnsi t drejtat e tij, duhet ti drejtohet atij q i
dha sendin (furnizuesit) pr t drejtat e tij ose q i jan kaluar atij.
KREU VII
SIPRMARRJA
Prmbajtja
Neni 850
Siprmarrja sht kontrata me t ciln njra pal (siprmarrsi)
detyrohet, q me mjetet e saj dhe duke marr prsipr rrezikun, t
kryej nj vepr (pun), ose t bj nj shrbim apo nj zbatim t
pavarur t punimeve, ndrsa pala tjetr detyrohet ta pranoj at
kundrejt mimit t caktuar n kontrat.
Caktimi i mimit
Neni 851

Me kontratn e qiras financiare, njra pal detyrohet t vr n

dispozicion t pals tjetr, pr nj koh t caktuar, nj send t luajtshm
ose t paluajtshm, kundrejt nj pagese me afate periodike, t
prcaktuar n lidhje me vleftn e sendit, me kohzgjatjen e kontrats
dhe, eventualisht me elemente t tjera sipas marrveshjes s palve.

Kur palt nuk e kan caktuar mimin e siprmarrjes dhe as nuk

kan vendosur mnyrn pr ta prcaktuar at, ai llogaritet n baz t
tarifave ekzistuese ose n baz t zakonit t vendit. N rast
mosmarrveshjeje, caktohet nga gjykata.

258

259

Sigurimi i materialeve
Neni 852
Materialet e nevojshme pr kryerjen e veprs duhet t sigurohen
nga siprmarrsi, n qoft se marrveshja nuk parashikon ndryshe.
T drejta e detyrime t siprmarrsit
Neni 853
Siprmarrsi duhet t paralajmroj n kohn e duhur porositsin:
a) kur materiali i dhn nga porositsi pr veprn sht me cilsi
jo t mir, kur kjo zbulohet gjat punimeve dhe dmton cilsin e veprs;
b) kur udhzimet e porositsit nuk mund t zbatohen ose kur
zbatimi i tyre bn q vepra t mos jet e qndrueshme ose e
prshtatshme;
c) kur ka rrethana, q nuk varen nga siprmarrsi, t cilat ndikojn
q vepra t mos jet e qndrueshme ose e prshtatshme.
Siprmarrsi prgjigjet pr dmin q pson porositsi, po qe se
nuk e paralajmron at prsa m sipr.
Neni 854
Siprmarrsi ka t drejt q t heq dor nga zbatimi i kontrats
dhe t krkoj q t shprblehet pr dmin q ka psuar kur porositsi
nuk zvendson materialin me cilsi jo t mir ose t paprshtatshm,
ose kur nuk ndryshon udhzimet pr kryerjen e veprs, megjithse
sht paralajmruar n kohn e duhur prej tij.
Neni 855

dmtimi i tij ka ndodhur pr shkak se materiali ka qen i nj cilsie jo

t mir, ose i paprshtatshm, ose pr shkak t zbatimit t udhzimeve
t porositsit pr kryerjen e veprs, megjithse pr kto siprmarrsi
kishte paralajmruar n kohn e duhur porositsin.
Neni 856
Siprmarrsi ka t drejt t krkoj ti paguhet puna e kryer prej
tij, kur vepra, para se ti dorzohet porositsit, humbet ose dmtohet
pr shkak se materiali ka qen i nj cilsie jo t mir, ose i
paprshtatshm, ose pr shkak t zbatimit t udhzimeve t porositsit
pr kryerjen e veprs, megjithse pr kto siprmarrsi kishte
paralajmruar n kohn e duhur porositsin.
Neni 857
Siprmarrsi nuk mund t jap me nnsiprmarrje kryerjen e
veprs ose kryerjen e shrbimeve, pa u marr plqimi nga porositsi.
Neni 858
Siprmarrsi nuk mund t ndryshoj mnyrat e caktuara n
kontrat pr kryerjen e veprs, pa plqimin me shkrim t porositsit.
Edhe kur sht dhn plqimi, siprmarrsi, po qe se mimi i
plot i veprs sht caktuar n total, nuk ka t drejt t kompensohet
pr ndryshimet ose pr shtesat, prve kur ka marrveshje t kundrt.
Neni 859

Siprmarrsi prgjigjet pr humbjen ose dmtimin e materialit

q i sht dhn nga porositsi, prve kur provohet se humbja ose

N qoft se pr kryerjen e veprs sipas standardeve sht e

nevojshme q projekti t ndryshohet dhe pr kt gj palt nuk merren
vesh, mosmarrveshja zgjidhet nga gjykata.

260

261

N qoft se ndryshimet n mimet tejkalojn nj t gjashtn e

madhsis s mimit t caktuar, siprmarrsi mund t krkoj
zgjidhjen e kontrats dhe sipas rrethanave, nj shprblim t
prshtatshm t dmeve.
N qoft se ndryshimet jan t konsiderueshme, porositsi mund
t trhiqet nga kontrata duke paguar nj dmshprblim t prshtatshm.
T drejta e detyrime t porositsit
Neni 860
Porositsi mund t bje ndryshime n projekt, me kusht q
madhsia e tyre t mos kaloj nj t gjashtn e mimit t prgjithshm
t caktuar. Siprmarrsi ka t drejt t kompensohet pr punimet
kryesore t kryera, edhe pse mimi i veprs sht caktuar n total.
Paragrafi i msiprm nuk zbatohet pr ndryshimet n projekt q,
megjithse u prmbahen caqeve t lartprmendura, sjellin ndryshime
t konsiderueshme n natyrn e veprs ose n ann sasiore t kategorive
t veanta t punimeve t parashikuara n kontrat pr kryerjen e s
njjts vepr.
Neni 861
Porositsi ka t drejt t kontrolloj kryerjen e punimeve dhe
gjendjen e tyre me shpenzimet e veta.
Kur, gjat punimeve, zbulohet se kryerja e tyre nuk vazhdon
sipas kushteve t caktuara n kontrat dhe sipas standardeve, porositsi
mund t caktoj nj afat t arsyeshm brenda t cilit siprmarrsi
duhet t pajtohet me ato kushte. Kur afati i caktuar ka kaluar pa sjell
ndonj dobi, kontrata zgjidhet, pa cenuar t drejtn e porositsit pr
shprblimin e dmeve.

262

Neni 862
N qoft se si rrjedhim i rrethanave t paparashikuara, kan
ndodhur rritje ose ulje t kostos s materialeve ose t krahut t puns,
q prcaktojn nj rritje ose nj zbritje n nj mas m t madhe se
nj e dhjeta e mimit t prgjithshm t caktuar, siprmarrsi ose
porositsi mund t krkojn rishikimin e mimit. Ky rishikim mund t
caktohet vetm pr masn e diferencs q tejkalon nj t dhjetn. Kur
gjat punimeve hasen vshtirsi t karakterit gjeologjik, hidrik dhe t
tjera t ngjashme me to, t paparashikuara nga palt, t cilat e bjn
mjaft m t vshtir detyrn e siprmarrsit, ky ka t drejt pr nj
kompensim t prshtatshm.
Neni 863
Porositsi, prpara se t marr n dorzim veprn e mbaruar,
ka t drejt ta kontrolloj at.
Kontrolli duhet t kryhet nga porositsi, sapo siprmarrsi t
krijoj kushtet e duhura pr kontrollin.
N qoft se, megjith ftesn e br prej siprmarrsit, porositsi nuk
e kryen kontrollin pa patur arsye t bazuara, ose kur nuk njofton rezultatin e
kontrollit brenda nj afati t shkurtr, vepra konsiderohet e pranuar. N
qoft se porositsi merr n dorzim veprn pa paraqitur ndonj rezerv,
ajo konsiderohet e pranuar edhe pse nuk sht kryer kontrolli.
Siprmarrsi ka t drejt t krkoj t paguhet me vleftn e caktuar
kur vepra pranohet nga porositsi, prve kur ka marrveshje t kundrt.
Garancia dhe denoncimi i t metave t veprs
Neni 864
Siprmarrsi detyrohet t jap garanci pr deformimet dhe veset
e veprs. Garancia nuk krkohet kur porositsi e ka pranuar veprn
263

dhe deformimet ose veset njiheshin prej tij ose ishin t dallueshme,
prve kur ato jan fshehur me keqbesim nga siprmarrsi.
Porositsi duhet ti njoftoj siprmarrsit deformimet ose veset
brenda 60 ditve nga zbulimi i tyre me kusht dekadence, q sjell humbjen
e ksaj t drejte. Njoftimi nuk sht i domosdoshm kur siprmarrsi
i ka njohur e pranuar deformimet dhe veset ose kur i ka fshehur ato.
Padia kundr siprmarrsit parashkruhet brenda dy vjetve nga
data e dorzimit t veprs. Porositsi i paditur pr pagim mund t
zbatoj gjithmon garancin, me kusht q deformimet dhe veset t
njoftohen brenda 60 ditve nga data e zbulimit dhe para se t ken
kaluar dy vjet nga data e dorzimit.
Neni 865
Porositsi mund t krkoj q deformimet ose veset t eliminohen me
shpenzimet e siprmarrsit, ose q mimi t zbritet prpjestimisht, duke
ruajtur t drejtn e shprblimit t dmit n rast se siprmarrsi ka faj.
Por, n qoft se deformimi ose cenet e veprs jan t tilla sa e
bjn at krejt t paprshtatshme pr destinimin e saj, porositsi mund
t krkoj zgjidhjen e kontrats.
Neni 866

Neni 867
Siprmarrsi, pr t ushtruar t drejtn e padis s kthimit
kundrejt nnsiprmarrsve, duhet q ti njoftoj ata pr denoncimin
brenda gjashtdhjet ditve nga marrja dijeni me kusht dekadence, q
sjell humbjen e ksaj t drejte.
Zgjidhja e kontrats dhe pasojat juridike
Neni 868
Porositsi mund t trhiqet nga kontrata, edhe kur ka filluar zbatimi
i veprs ose kryerja e shrbimit, me kusht q ta kompensoj
siprmarrsin pr shpenzimet e kryera, pr punimet e bra dhe pr
fitimin e munguar.
Neni 869
Kur kontrata zgjidhet sepse zbatimi i veprs sht br i pamundur
si pasoj i nj shkaku q nuk mund ti atribuohet asnjrs pal, porositsi
paguan pjesn e veprs s kryer n kufijt brenda t cilve sht e
dobishme pr t, n prpjestim me mimin e caktuar pr t gjith
veprn.
Neni 870

Kur siprmarrja ka pr objekt ndrtesa ose sende t tjera t

paluajtshme t cilat, pr nga natyra e tyre, kan destinim afatgjat, po
qe se, gjat nj periudhe prej dhjet vjetsh nga prfundimi, vepra,
pr shkak t toks ose pr defekt t ndrtimit, shmbet trsisht ose
pjesrisht, ose paraqet rrezik t dukshm shmbjeje ose defekte t
tjera t rnda, siprmarrsi prgjegjet kundrejt porositsit dhe palve
q fitojn t drejta prej tij, me kusht q denoncimi i tyre t bhet brenda
nj viti nga zbulimi.
E drejta e porositsit parashkruhet brenda nj viti nga kallzimi.

Kur materiali q i sht dhn siprmarrsit nga porositsi, ose

kur vepra e prgatitur me kt material humbet ose dmtohet, si dhe
kur prfundimi i veprs bhet i pamundshm pa fajin e asnjrit prej
tyre, por n do rast pasi siprmarrsi t jet n vones pr dorzimin
e veprs, ky sht i detyruar ti shprblej porositsit vleftn e materialit
dhe nuk ka t drejt t krkoj prej tij q ti paguaj punn e kryer.

264

265

Neni 871
Kur vepra e prgatitur me material t siprmarrsit humbet ose
dmtohet, si dhe kur prfundimi i saj bhet i pamundshm para se t
ket mbaruar afati pr dorzimin e veprs, por n do rast pa fajin e
asnjrit prej tyre, siprmarrsi nuk ka t drejt ti krkoj porositsit
q ti paguaj vleftn e materialit dhe punn e kryer.
Neni 872
Kur vepra e prgatitur me material t siprmarrsit humbet ose
dmtohet, si dhe kur prfundimi i saj bhet i pamundshm pa fajin e
siprmarrsit ose t porositsit, por pasi porositsi sht n vones
pr marrjen e veprs n dorzim, ky detyrohet ti paguaj siprmarrsit
vleftn e materialit dhe punn e kryer.
Neni 873
Kontrata e siprmarrjes nuk zgjidhet me vdekjen e siprmarrsit,
prve kur personi i siprmarrsit konsiderohej i domosdoshm pr
kryerjen e veprs. Porositsi mundet gjithmon t trhiqet nga kontrata,
po qe se trashgimtarve t siprmarrsit, nuk mund tu besohet pr
kryerjen e mir t veprs ose t shrbimit.

t prshtatshm, t vlefts s materialeve t prgatitura dhe planeve n

zbatim e sipr, pr aq sa lejojn normat pr mbrojtjen e shpikjeve dhe t
pronsis intelektuale.
Neni 875
Personat t cilt, duke qn n varsi t siprmarrsit, kan
ushtruar veprimtarin e tyre pr zbatimin e veprs ose kryerjen e
shrbimit, mund t ngrejn padi drejtprdrejt kundr porositsit pr t
marr at ka u takon deri n plotsimin e detyrs q porositsi ka
ndaj siprmarrsit n kohn kur ata ngrejn padin.
Dispozit referuese
Neni 876
Kur siprmarrja ka pr objekt kryerje shrbimesh t vazhdueshme
ose periodike, zbatohen, pr aq sa jan t pajtueshme, normat e ktij
titulli dhe ato lidhur me kontratn e furnizimit.
KREU VIII
TRANSPORTI

Neni 874

A. Transporti i personave

N rastin e zgjidhjes s kontrats pr shkak t vdekjes s

siprmarrsit, porositsi detyrohet tu paguaj trashgimtarve vleftn
e veprs s kryer, duke u mbshtetur n mimin e caktuar, si dhe
shpenzimet e kryera pr ekzekutimin e pjess s mbetur, por vetm
brenda kufijve n t cilt vepra e kryer dhe shpenzimet e bra jan t
dobishme pr t.
Porositsi ka t drejt t krkoj dorzimin, kundrejt nj kompensimi

Neni 877

266

Me kontratn e transportit t personave, transportuesi merr

prsipr t transportoj persona nga njri vend n nj vend tjetr.

267

Neni 878
Prve prgjegjsis pr vonesn dhe pr mosprmbushjen n
kryerjen e transportit, transportuesi prgjigjet pr fatkeqesit q godasin
personin udhtar gjat udhtimit dhe pr humbjen ose pr dmtimin e
sendeve q udhtari merr me vete, n qoft se nuk provon se ka marr
t gjitha masat e prshtatshme pr shmangien e dmit, dhe n lidhje
me rethanat e posame t rastit.
Jan t pavlefshme kushtet q kufizojn prgjegjsin e
transportuesit pr rreziqet q godasin udhtarin.
Kjo dispozit zbatohet edhe n kontratat e transportit falas.
Neni 879
N transportin me itinerare q lidhen njri me tjetrin, do
transportues prgjigjet pr udhtimin e vet.
Megjithat, dmi pr vonesn ose pr ndrprerjen e udhtimit
llogaritet duke pasur parasysh t gjith rrugn.
B. Transporti i sendeve

transportuesi duhet ta njoftoj at menjher pr mbrritjen e sendeve

t transportuara.
N qoft se nga drguesi sht lshuar nj flet shoqrimi,
transportuesi duhet tia tregoj at marrsit.
Neni 882
Drguesi duhet ti tregoj transportuesit me saktsi emrin e
marrsit dhe vendin e destinimit, llojin, peshn, sasin dhe numrin e
sendeve pr tu transportuar dhe t dhna t tjera t nevojshme pr
kryerjen e transportit.
N qoft se pr kryerjen e transportit nevojiten dokumente t
posame, drguesi duhet tia jap ato transportuesit n momentin kur
dorzon sendet per tu transportuar.
Jan n ngarkim t drguesit dmet q rrjedhin nga mungesa ose
pasaktsia e t dhnave ose nga mosdorzimi apo parregullsia e
dokumenteve.
Neni 883

Transportuesi duhet ti vr sendet e transportuara n dispozicion

t marrsit n vendin, n afatin dhe nprmjet mnyrave t treguara
n kontrat.
N qoft se dorzimi nuk duhet t kryhet pran marrsit,

Me krkesn e transportuesit, dorzuesi lshon nj flet shoqrimi

me nnshkrimin e vet, e cila prmban emrin e vet, vendqndrimin ose
qendrn e puns, vendin dhe datn e lshimit, t dhnat e paraqitura n
nenin e msiprm dhe kushtet e caktuara pr transportin.
Kur fletshoqrimi jepet n disa kopje, numri i kopjeve duhet t
tregohet n do ekzemplar. Kopjet e mbetura humbasin vlern pasi
sendet i dorzohen mbajtsit t titullit.
Kto t dhna jan t besueshme, derisa t mos jet provuar e
kundrta kundrejt transportuesit, i cili ka pr detyr ti verifikoj ato,
duke zbatuar prkujdesjen profesionale.
Me krkesn e drguesit, transportuesi lshon nj dublikat t
flets t shoqrimit me nnshkrimin e vet ose, n qoft se nuk i sht

268

269

Neni 880
Me kontratn e transportit t sendeve, transportuesi merr prsipr
t transportoj sende nga nj vend n nj vend tjetr.
Neni 881

lshuar fleta e shoqrimit, nj flet marrje n dorzim, q t prmbaj

t njjtat t dhna.
Neni 884
Kontrata e transportit quhet e lidhur nga asti q sht br
dokumenti i transportimit dhe drguesi i mallrave ka br pagesn e
transportimit, prve kur n kontrat ose n ligj parashikohet ndryshe.
Neni 885

Neni 886
Drguesi mund t pezulloj transportimin dhe t krkoj kthimin
e sendeve, ose t urdhroj dorzimin tek nj marrs tjetr i ndryshm
nga ai i treguar n fillim ose mund t vendos ndryshe, gjithmon duke
ruajtur detyrimin pr t riparuar shpenzimet dhe pr t shprblyer
dmet q rrjedhin nga urdhri i dyt.
Kur nga ana e transportuesit i sht lshuar drguesit nj dublikat
e flets s shoqrimit ose e flet ngarkess, dorzuesi nuk mund t
disponoj sendet e dorzuara pr transport po qe se nuk i paraqet
transportuesit dublikatn ose faturn pr t treguar t dhnat e reja.
Kto duhet t nnshkruhen edhe nga transportuesi.
Drguesi nuk mund t disponoj sende t transportuara qysh prej
momentit kur ato kan kaluar n dispozicion t pritsit.

N qoft se fillimi ose vazhdimi i transportit pengohen ose vonohen

s teprmi pr shkaqe q nuk mund ti ngarkohen transportuesit, ky
menjher duhet ti krkoj udhzime drguesit, duke marr masa
pr ruajtjen e sendeve q i jan dorzuar atij.
Transportuesi ruan t drejtn e ripagimit t shpenzimeve.
N qofte se transporti ka filluar, ai ka t drejta edhe pr pagimin
e mimit n prpjestim me rrugn q ka kryer, prve rastit kur
ndrprerja e transportit ka ndodhur pr shkak t humbjes s plot t
sendeve si pasoj e rastit fator.
Po qe se rrethanat e bjn t pamundur marrjen e udhzimeve nga
drguesi, ose n qoft se udhzimet nuk jan t zbatueshme, transportuesi
mund ti depozitoj sendet ose, po qe se rrezikohen t dmtohen, ose
prbjn nj rrezik t konsiderueshm pr sigurin e vendeve ku jan
ruajtur, ai mund t marr masa pr shitjen e tyre me mimin m t mir.
Transportuesi duhet t njoftoj menjher drguesin pr
depozitimin ose shitjen.
Rregullat e msiprme zbatohen edhe n rastin kur pritsi nuk
gjendet ose refuzon apo vonon t krkoj marrjen n dorzim t
sendeve, edhe n rastin kur lind mosmarrveshje midis disa marrsve
ose pr t drejtn e marrsit pr marrjen n dorzim apo pr
ekzekutimin e saj.

Transportuesi q i dorzon pritsit sendet pa mbledhur kredit e

veta ose faturat q shoqrojn sendet e transportuara, ose pa krkuar

270

271

Neni 887
T drejtat q rrjedhin nga kontrata e transportit ndaj transportuesit
i kalojn pritsit nga momenti kur, pasi sendet kan mbrritur n
destinacion ose ka skaduar afati n t cilin duhet t kishin mbrritur.
Pritsi krkon marrjen n dorzim nga transportuesi, pritsi nuk mund
t ushtroj t drejtat q lindin nga kontrata, prve se duke i paguar
transportuesit kredit q rrjedhin nga transporti dhe faturat q
shoqrojn sendet e transportuara. Kur ka mosmarrveshje pr shumn
e detyruar, marrsi duhet t depozitoj diferencn e vn n dyshim
pran nj t treti.
Neni 888

depozitimin e shums s diskutueshme, sht prgjegjs ndaj drguesit

pr vleftn q i detyrohet atij dhe nuk mund ti krkoj ktij t fundit
pagimin e kredive t veta. Megjithat e drejta pr t paditur pritsin
nuk cenohet.
Prgjegjsia pr humbjen ose dmtimin e sendeve gjat
transportimit
Neni 889
Transportuesi sht prgjegjs pr humbjen dhe dmtimin e
sendeve t dorzuara atij qysh nga momenti kur i merr, deri n
momentin kur ia dorzon pritsit, po qe se nuk provon q humbja ose
dmtimi jan pasoj e rastit fator, e veprimit t drguesit, t pritsit
ose t pronarit t sendeve t drguara, nga firot ose nga lloji e nga
veset e vet sendeve.
N qoft se transportuesi i pranon sendet pr transportim pa
rezerv, prezumohet se sendet nuk paraqesin t meta t dukshme
ambalazhi.
Transportuesi, me krkesn e pritsit, detyrohet t mbaj
procesverbal pr humbjen ose dmtimin e sendeve t dorzuara pr
transportim.
Neni 890
Transportuesi duhet t njoftoj pritsin pa vones dhe prpara
dorzimit t sendeve, pr dmet q sendet mund t ken psuar.
Neni 891
N qoft se sendet kan humbur ose jan dmtuar, dmi llogaritet,
prve marrveshjes s kundrt, sipas mimit t tyre n kohn e
ngarkimit nga ana e transportuesit. Po qe se sendet dmtohen,
272

transportuesi duhet t shprblej dmin n masn e diferencs midis

vlefts s sendeve n momentin e ngarkimit dhe vlefts n momentin e
dorzimit.
Neni 892
Pritsi ka t drejt t sigurohet, me shpenzimet e veta, prpara
marrjes n dorzim, pr identitetin dhe gjendjen e sendeve t
transportuara.
Neni 893
Marrja n dorzim pa rezerv e sendeve t transportuara duke
paguar transportuesin pr aq sa i takon, heq mundsin pr ngritje t
padis q rrjedh nga kontrata, prve rastit t mashtrimit ose t
pakujdesis s rnd t transportuesit. Nuk cenohen t drejtat pr t
krkuar humbjen e pjesshme ose pr dmtime t tilla q nuk mund t
dallohen n momentin e marrjes n dorzim, me kusht q transportuesi
t njoftohet menjher sa t zbulohet dmi dhe jo m von se 20 dit
nga data e marrjes n dorzim.
Neni 894
Kur transportuesi detyrohet ti prcjell sendet e transportuara
prtej linjave t tij, nprmjet transportuesish t tjer, pa marr nga
dorzuesi nj flet shoqrimi t drejtprdrejt pr n vendin e
destinimit, prezumohet q ai merr, pr transportin prtej linjave t
veta, detyrimet e nj spedicioneri.
Transportimi i kryer nga disa transportues
Neni 895
N transportin e sendeve q kryhet bashkrisht nga disa
273

transportues t njpasnjshm me nj kontrat t vetme, transportuesit

prgjigjen solidarisht pr prmbushjen e kontrats nga vendi fillestar i
nisjes deri n vendin e destinimit.
Transportuesi q paditet pr nj veprim pr t cilin nuk ka
prgjegjsi, ka t drejtn e padis kundrejt transportuesve t tjer, qoft
ve e ve, qoft bashkrisht. Po qe se del se veprimi q ka sjell dmtimin
ka ndodhur n rrugn e njrit prej transportuesve, ky detyrohet t bj
shprblimin e plot t dmit; n rast t kundrt, detyrohen t shprblejn
transportuesit prpjestimisht me rrugt e tyre, duke prjashtuar ata
transportues q provojn se dmi nuk ka ndodhur n rrugn e vet.
Neni 896

Prgjegjsia e transportuesit t fundit

Neni 899
Transportuesi i fundit prfaqson transportuesit e mparshm pr
mbledhjen e kredive prkatse q lindin nga kontrata e transportit dhe
pr ushtrimin e privilegjit mbi sendet e transportuara. N qoft se ai
nuk i mbledh kredit ose nuk ushtron privilegjin, prgjigjet para
kreditorve paraardhs pr shumat e detyruara, prve t drejts s
padis kundrejt pritsit.
Dispozit referuese
Neni 900

Transportuesit e njpasnjshm kan t drejt t deklarojn, n

fletshoqrimin ose n nj akt t veant, gjendjen e sendeve pr tu
transportuar n momentin kur u jan dorzuar atyre. N munges t
deklarats, prezumohet se i kan marr n gjendje t mir dhe n
prputhje me flet shoqrimin.

Pr transportimet me rrug ujore, ajrore dhe pr ato hekurudhore

e postare, kur mungon legjislacioni i posam, zbatohen dispozitat e
ksaj kontrate.

Prgjegjsia e drguesit dhe e transportuesit pr vonesn

Neni 897

HUAPRDORJA

Kur dorzimi i sendeve pr transportim ose dorzimi i sendeve

pritsit nuk bhet n afatet e caktuara n kontrat, pala q sht n
vones shprblen dmin prkats.
Neni 898

KREU IX

Neni 901
Me kontratn e huaprdorjes, njra pal (huadhnsi) i jep pals
tjetr (huamarrsit), pa kundrshprblim, nj send t caktuar q ta
prdor prkohsisht dhe kjo pal detyrohet ta kthej at send n afatin
e caktuar n kontrat. Kur nuk sht caktuar afat, me krkesn e Pals
q ka dhn sendin.

Kredit q rrjedhin nga transporti kan prvilegj mbi sendet e

transportuara deri sa kto t mbeten pran transportuesit. Transportuesi
mund t mbaj sendin q i nnshtrohet privilegjit deri sa t shprblehet
kredia e tij dhe mundet edhe ta shes sipas rregullave t caktuara pr
shitjen e pengut.

Kontrata e huaprdorjes quhet e lidhur nga asti q sht dorzuar

sendi.

274

275

Neni 902

Neni 903
Huamarrsi detyrohet ta mbaj dhe ta ruaj sendin me prkujdesje.
Ai nuk mund ta prdor at ndryshe nga prdorimi i caktuar n kontrat
ose nga natyra e sendit. Huamarrsi nuk mund tia jap nj t treti
sendin pr prdorim pa plqimin e huadhnsit.
Kur huamarrsi nuk prmbush detyrimet e lartprmendura
huadhnsi mund t krkoj kthimin e menjhershm t sendit, prve
shprblimit t dmit.
Neni 904

prpara nj nevoje t ngutshme dhe t paparashikuar t sendit, ai mund

t krkoj zgjidhjen e kontrats dhe kthimin e menjhershm t sendit.
Neni 908
N rast vdekjeje t huamarrsit, huadhnsi, edhe po t jet
caktuar nj afat, mund t krkoj nga trashgimtart kthimin e
menjhershm t sendit.
Neni 909

Huamarrsi sht prgjegjs pr humbjen ose dmtimin e sendit,

prve kur provon se humbja ose dmtimi i sendit do t kishte ndodhur
edhe n rast se do t ishte dhn n huaprdorje.

Huamarrsi sht i detyruar t bj me shpenzimet e tij ndreqjet

e zakonshme t sendit t dhn n huaprdorje, prve kur n kontrat
sht parashikuar ndryshe, ndrsa ndreqjet e tjera bhen nga
huadhnsi.

Neni 905

Neni 910

N qoft se huamarrsi e prdor sendin ndryshe nga sa sht

caktuar n kontrat ose nga natyra e tij dhe pr nj koh m t gjat se
sa duhej, prgjigjet pr humbjen e ndodhur edhe nga rasti fator, prve
kur provon se sendi do t humbiste njlloj, si t mos prdorej ndryshe,
si t ishte kthyer n kohn e caktuar n kontrat.

Po qe se gjat huaprdorjes huamarrsi sht detyruar, pr t

ruajtur sendin, q t kryej shpenzime t jashtzakonshme, t nevojshme
dhe t ngutshme dhe se pr kto nuk ka patur mundsi t njoftonte
huadhnsin, ky duhet tia paguaj huamarrsit.

Neni 906

Neni 911

Huamarrsi nuk mund t krkoj pagimin e shpenzimeve q ka

br pr t prdorur sendin.

Po qe se sendi i huaprdorur ka patur t meta t tilla q dmtojn

at q e prdor, huadhnsi detyrohet t shprblej dmin sa koh q,
duke i ditur t metat e sendit, nuk ka njoftuar huamarrsin.

Neni 907

Neni 912

N qoft se gjat afatit t caktuar, ose prpara se huamarrsi t

ket pushuar s prdoruri sendin sipas kontrats, huadhnsi ndodhet

Kur mbaron afati i kontrats s huaprdorjes, ose kur kontrata

zgjidhet para ktij afati, huamarrsi sht i detyruar ti kthej

276

277

huadhnsit sendin po n at gjendje n t ciln e mori me ndryshimet

e zakonshme t shkaktuara nga prdorimi i tij, ose n gjendjen e
parashikuar n kontrat. Gjersa nuk provohet e kundrta prezumohet
se sendi sht marr n gjendje t mir.
KREU X
POROSIA
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 913
Porosia sht nj kontrat me t ciln njra pal detyrohet t
kryej nj ose m shum veprime juridike pr llogari t pals tjetr.
Neni 914
N qoft se t porositurit i sht dhn kompetenca pr t vepruar
n emr t porositsit, zbatohen dispozitat mbi prfaqsimin.
Neni 915
I porosituri q vepron n emrin e vet fiton t drejta dhe merr
prsipr detyrime q rrjedhin nga veprimet e kryera me t trett, edhe
po qe se kta kan patur dijeni pr porosin.
T trett nuk kan asnj lidhje me porositsin. Megjithat
porositsi, duke zn vendin e t porositurit, mund t ushtroj t drejtat
e kredis q rrjedhin nga zbatimi i porosis, prve kur mund t cenoj
t drejtat q gzon i porosituri n baz t dispozitave t mposhtme.

278

Neni 916
I porosituri sht i detyruar t kryej punt ose veprimet juridike
q i jan ngarkuar sipas udhzimeve t porositsit. Ai mund t largohet
nga kto udhzime vetm kur kjo sht e domosdoshme pr t mbrojtur
interesat e porositsit dhe nuk ka mundsi q t merret vesh m par
me t.
Neni 917
Porosia prfshin jo vetm veprimet pr t cilat sht dhn, por
edhe ato akte q jan t domosdoshme pr kryerjen e tyre.
Porosia e prgjithshme nuk prfshin aktet q tejkalojn
administrimin e zakonshm t puns, po qe se nuk cilsohen
shprehimisht.
Neni 918
Porositsi mund t rivendikoj sendet e luajtshme t fituara pr
llogari t vet nga i porosituri q ka vepruar n emrin e vet, pa cenuar
t drejtat e fituara nga t trett pr efektet e posedimit me mirbesim.
Po qe se sendet e fituara nga i porosituri jan pasuri e paluajtshme
ose pasuri e luajtshme t regjistruara n regjistrat publike, i porosituri
sht i detyruar tia rikthej porositsit.
Neni 919
Kreditort e pals s porositur nuk mund t ushtrojn t drejtat e
tyre mbi sendet q gjat ekzekutimit t porosis, i porosituri i ka vetsuar
me emrin e vet, me kusht q kur sht fjala pr pasuri t luajtshme ose
pr kredi, porosia t vrtetohet nga nj prov me shkrim q prmban
dat t sakt prpara vnies dor ose, kur sht fjala pr pasuri t
paluajtshme ose pr pasuri t luajtshme t regjistruara n regjistrat
publike, regjistrimi i aktit t rikthimit ose i krkess gjyqsore q synon
t prfitoj kthimin e prmendur t prmbaj nj dat prpara vehtsimit.
279

Neni 920
Porosia prezumohet se sht me shprblim. Masa e shprblimit,
kur nuk caktohet nga palt, prcaktohet n baz t tarifave profesionale
ose zakonit dhe n munges t tyre nga gjykata.
Neni 921
I porosituri detyrohet t zbatoj porosin me besnikri dhe
prkujdesje. Ai duhet ti bj t ditur porositsit rrethanat e krijuara
q mund t sjellin revokimin e saj.
I porosituri detyrohet gjithashtu q t zbatoj porosin
personalisht, prve rastit kur sht autorizuar tia kaloj nj t treti,
kur sht i detyruar nga rrethanat, ose n mbrojtje t interesave t
porositsit.
Neni 922
I porosituri duhet t marr masa pr ruajtjen e sendeve q jan
drguar pr llogari t porositsit dhe t mbroj t drejtat e ktij t
fundit kundrejt transportuesit, po qe se sendet paraqesin shenja dmtimi
ose kur kan mbrritur me vones.
Neni 923
Porositsi, prve se kur me marrveshje sht parashikuar
ndryshe, detyrohet t furnizoj t porositurin me mjetet e nevojshme
pr kryerjen e porosis dhe pr prmbushjen e detyrimeve q me at
synim i porosituri i ka marr prsipr n emrin e vet.

dokumentet justifikuese, ti jap atij llogari posa t ket kryer porosin,

si dhe ti kthej atij do gj q ka marr pr shkak t kryerjes s
porosis.
Neni 925
Porositsi duhet t paguaj t porositurin pr parapagesat, s
bashku me kamatat ligjore qysh nga dita kur jan kryer si dhe ti paguaj
shprblimin q i takon.
Neni 926
Kredit n para t rrjedhura nga punt e veprimet q ai ka kryer,
kan prparsi ndaj porositsit dhe ndaj kreditorve t tij.
Shuarja e porosis
Neni 927
Porosia shuhet me vdekjen, pazotsin pr t vepruar ose
falimentimin e porositsit ose t t porositurit, prve marrveshjes
tjetr ose kur rezulton ndryshe nga natyra e rrethanave t krijuara.
Megjithat, kur shuarja e porosis mund t cenoj interesat e porositsit,
i porosituri, trashgimtart ose prfaqsuesit detyrohen t vazhdojn
administrimin deri kur porositsi, trashgimtart e tij ose prfaqsuesit
e vet, t jen n gjndje t merren vet drejtprdrejt me shtjen.
Heqja dor nga porosia dhe efektet juridike
Neni 928

I porosituri sht i detyruar ti jap porositsit, kur ky i krkon, t

gjitha informatat q kan lidhje me kryerjen e porosis, s bashku me

I porosituri mund t heq dor nga kontrata por, po qe se n

marrveshje sht parashikuar e kundrta, ai prgjigjet pr dmet,
prve kur heqja dor bhet pr nj shkak t drejt.
Porosia e dhn n interes t t porositurit ose t tretve nuk

280

281

Neni 924

shuhet me revokim nga ana e porositsit, prve kur sht vendosur

ndryshe n kontrat ose ajo bhet pr nj shkak t drejt, por nuk
shuhet pr shkak t vdekjes ose pr pazotsin pr t vepruar q i
ndodh porositsit.
Neni 929
Emrimi i nj t porosituri t ri pr t njjtn marrveshje ose
kryerja e ksaj nga ana e porositsit sjell heqjen e porosis, dhe ka
efekt qysh nga dita kur i jan njoftuar t porositurit.
Neni 930
Heqja dor nga porosia me shprblim dhe pr nj koh t caktuar
ose pr nj pun t caktuar, detyron porositsin t shprblej dmet,
po qe se sht br prpara mbarimit t afatit apo t kryerjes s puns,
prve kur ekziston nj shkak i drejt.
Kur porosia sht me afat t pacaktuar, heqja dor detyron
porositsin pr shprblimin e dmit, po qe se nuk sht br nj njoftim
paraprak n kohn e prshtatshme, prve rastit kur ka nj shkak t
drejt pr revokim.

Neni 932
N qoft se porosia sht dhn nga disa persona me nj akt t
vetm dhe pr nj shtje me interes t prbashkt, heqja dor nuk ka
efekt kur nuk sht br nga t gjith t porositurit, prve rastit kur
ka nj shkak t drejt pr heqjen dor.
Neni 933
Aktet q i porosituri ka kryer prpara se t marr vesh shuarjen
e porosis jan t vlefshme kundrejt porositsit dhe trashgimtarve
t tij.
Neni 934
Porosia e dhn disa personave q mendohet t punojn bashkrisht
shuhet edhe po qe se shkaku i shuarjes ka t bj vetm me njrin prej
t porositurve, prve kur n marrveshje sht parashikuar ndryshe.
KREU XI

Neni 931

KOMISIONI

I porosituri q heq dor nga porosia pa ndonj shkak t drejt

duhet ti shprblej dmet porositsit. Kur porosia sht me afat t
pacaktuar, i porosituri q heq dor pa ndonj shkak t drejt detyrohet
t shprblej dmin po qe se nuk ka br nj njoftim paraprak n kohn
e prshtatshme.
N do rast, heqja dor duhet br n nj mnyr dhe n nj koh
t till q porositsi t marr masa pr t vepruar ndryshe, prve
rastit t nj vshtirsie t madhe nga ana e t porositurit.

Prmbajtja
Neni 935

282

Kontrata e komisionit sht nj porosi q ka pr objekt blerjen

dhe shitjen e sendeve pr llogari t porositsit dhe n emr t
komisionerit.

283

T drejta e detyrime t palve

Neni 936
Porositsi sht i detyruar ti paguaj komisionerit t gjitha
shpenzimet q ka br pr kryerjen e porosis dhe shprblimin q
parashikohet n kontratn e komisionit, si dhe ta shkarkoj nga do
detyrim q komisioneri ka marr ndaj t tjerve pr kryerjen e
komisionit.
Neni 937
Komisioneri prezumohet se sht i autorizuar q t lejoj vonesa
n pagim, n prputhje me zakonin e vendit ku kryen veprimin, n
qoft se kur porositsi nuk ka vendosur ndryshe.
N qoft se i porosituri lejon vonesa n pagim, pavarsisht nga
ndalimi i porositsit ose nga zakoni i vendit, porositsi mund t krkoj
nga ai pagimin e menjhershm, prve t drejts s komisionerit pr
t prfituar avantazhet e ardhura nga vonesa n pagim.
Komisioneri q ka lejuar vonesn n pagim duhet ti tregoj porositsit
se cila ishte pala e kontraktuar dhe afati i dhn, prndryshe veprimi quhet
se sht kryer pa u lejuar vones dhe zbatohet paragrafi i msiprm.
Neni 938
Komisioneri nuk prgjigjet pr ekzekutimin nga ana e personit t
tret t kontrats s lidhur nga komisioneri me t, pr llogari t
porositsit, prve kur n kontratn e komisionit parashikohet ndryshe.
Neni 939
Kur komisioneri ka kryer veprimin juridik n kushte m t
dobishme nga ato t udhzimeve q i kishte dhn porositsi, gjithka
q komisioneri ka fituar n kt rast kalon n dobi t porositsit.
284

Neni 940
Komisioneri ka t drejt t largohet nga udhzimet q i ka dhn
porositsi vetm kur, pr shkak t ndryshimit t rrethanave, nj largim
i till bhet i nevojshm pr interesat e porositsit, dhe komisioneri
nuk mund t merret vesh m par me porositsin ose, kur, megjithse
e ka pyetur, nuk ka marr prgjigje n kohn e duhur.
Neni 941
Komisioneri sht i detyruar t lidh kontrat sigurimi pr sendet e
porositsit q ndodhen pran tij, vetm po t jet parashikuar n kontratn
e komisionit, ose po t jet sigurimi i detyrueshm n baz t ligjit.
Neni 942
Porositsi mund t ndryshoj rradhn e prfundimit t
marrveshjes sa koh q komisioneri nuk e ka prfunduar. N kt
rast i takon komisionerit nj pjes e shprblimit pr ndrmjetsim q
prcaktohet duke u mbajtur parasysh shpenzimet e kryera dhe puna e
br.
Neni 943
N komisionin pr shitjen dhe blerjen e mallrave, titujve, valutave
dhe vlerave t tjera q kan nj mim liste ose nj mim t caktuar
nga organet shtetrore, po qe se porositsi nuk ka vendosur ndryshe,
komisioneri mund t prfshij n t njjtin mim, t fiksuar n
momentin e ekzekutimit t porosis, sendet q duhet t blej, ose t
blej pr vet sendet q duhet t shes, duke ruajtur t drejtn pr
shprblimin pr ndrmjetsim.

285

Dispozit referuese
Neni 944
Dispozitat mbi porosin zbatohen edhe pr komisionin gjersa nuk
parashikohen ndryshe n kt kre.
KREU XII
SPEDICIONI (DRGESA)
Prmbajtja
Neni 945
Kontrata e spedicionit (drgess) sht nj porosi me t ciln
spedicioneri merr prsipr detyrimin pr t lidhur n emr dhe pr
llogari t porositsit, nj kontrat transporti dhe pr t kryer t gjitha
veprimet ndihmse.
T drejta e detyrime t palve
Neni 946
Deri sa spedicioneri nuk ka lidhur kontratn e transportit me
transportuesin, drguesi mund t revokoj urdhrin e drgess, duke i
paguar spedicionerit shpenzimet e kryera dhe duke i dhn atij nj
shprblim t prshtatshm pr shrbimin e kryer.
Neni 947

Shprblimet, zbritjet nga mimi dhe prfitimet tarifore t

realizuara nga spedicioneri duhet ti kreditohen porositsit, prve kur
n marrveshje parashikohet ndryshe.
Neni 948
Masa e shprblimit q i takon spedicionerit pr kryerjen e detyrs
prcaktohet, kur nuk ka marrveshje pr t, sipas tarifave profesionale
ose, kur kto mungojn, sipas zakoneve t vendit ku kryhet drgesa.
Parapagesat dhe kompensimet pr shrbimet ndihmse t kryera
nga spedicioneri, likuidohen n baz t dokumenteve justifikuese, ve
n qoft se ripagimi dhe kompensimet jan prcaktuar paraprakisht
me nj shum t prgjithshme totale.
Neni 949
Spedicioneri, i cili me mjetet e veta ose t tjetrkujt, merr prsipr
kryerjen e transportit trsisht ose pjesrisht, ka t drejtat dhe detyrimet
e transportuesit.
KREU XIII
AGJENCIA
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 950

N zgjedhjen e rrugs, mjetit dhe mnyrave t transportit t

mallit, spedicioneri detyrohet t zbatoj udhzimet e porositsit dhe,
n munges t tyre, t veproj sipas interesit m t mir t tij.

Me kontratn e agjencis, njra pal merr prsipr n mnyr t

vazhdueshme dhe me shprblim, q t lidh kontratat n nj zon t
caktuar, pr llogari t pals tjetr.
Secila pal ka t drejt t marr nga pala tjetr nj kopje t
kontrats t nnshkruar prej saj.

286

287

Neni 951
Pala porositse nuk mund t pajtoj njkohsisht m shum se dy
agjent n t njjtn zon dhe pr t njjtn fush t veprimtaris, dhe
po ashtu, as agjenti nuk mund t marr prsipr t trajtoj n t njjtn
zon dhe pr t njjtn fush, marrveshjet e disa ndrmarrjeve n
konkurrenc midis tyre.
Neni 952
Agjenti nuk ka t drejt t vjel kredit e pals porositse.
N qoft se kjo e drejt i sht dhn, ai nuk mund t bj zbritje
ose t lejoj vonesa pa patur autorizim t posam.

marrveshjes s kundrt, agjenti nuk mund t depozitoj ose t regjistroj

shenjat dalluese q identifikojn veprimtarin e pals porositse.
Neni 955
Agjenti i cili nuk sht n gjendje t kryej detyrn e besuar duhet
t njoftoj menjher paln porositse, prndryshe detyrohet t
shprblej dmin.
Neni 956

Agjenti duhet t prmbush detyrn e ngarkuar n prputhje me

udhzimet e marra dhe ti jap pals porositse informacionet q kan
t bjn me kushtet e tregut n zonn q sht caktuar, gjendjen pasurore
t klientve t mundshm dhe do informacion tjetr t dobishm pr
t vlersuar leverdin e marrveshjeve t veanta.
Ai gjithashtu duhet t zbatoj detyrimet q i takojn komisionerit
deri sa ato nuk prjashtohen nga natyra e kontrats s agjencis. Prve

Agjenti ka t drejt t shprblehet pr ndrmjetsim vetm pr

marrveshjet q jan zbatuar rregullisht. N qoft se marrveshja
sht zbatuar n mnyr t pjesshme, shprblimi q i takon agjentit
sht n prpjestim me pjesn e kryer t saj.
Shprblimi paguhet edhe pr marrveshjet e prfunduara
drejtprdrejt nga pala porositse, t cilat duhet t ekzekutohen n zonn
e rezervuar pr agjentin, prve kur n kontrat sht parashikuar
ndryshe.
Agjenti ka t drejt pr shprblim mbi marrveshjet e prfunduara
edhe pas zgjidhjes s kontrats, po qe se prfundimi sht sidomos
rrjedhim i veprimtaris s kryer prej tij.
Agjenti nuk ka t drejt t ripaguhet pr shpenzimet e agjencis.
Pala porositse duhet t vr n dispozicion t agjentit dokumentet e
nevojshme pr pasurin ose shrbimet e trajtuara dhe ti jap agjentit
informacionet e nevojshme pr ekzekutimin e kontrats, sidomos ajo duhet
t njoftoj agjentin, brenda nj afati t arsyeshm, sapo t parashikoj se
vllimi i operacioneve tregtare do t jet mjaft m i ult nga vllimi q
agjenti do t priste normalisht. Pala porositse duhet gjithashtu t informoj
agjentt brenda nj afati t arsyeshm pr pranimin ose refuzimin dhe
moskryerjen e nj marrveshjeje q e ka siguruar agjenti. Pala porositse
i dorzon agjentit nj ekstrakt llogarie t shprblimit q i takon ktij, jo m
von se ditn e fundit t muajit q vjen pas tremujorit, gjat t cilit ai sht

288

289

Neni 953
Agjentit mund ti drejtohen kundrshtimet q kan t bjn me
ekzekutimin e kontrats t lidhur nprmjet tij dhe reklamimet lidhur
me mosprmbushjen e ksaj kontrate.
Agjenti mund t krkoj marrjen e masave mbrojtse n interes
t pals porositse dhe t paraqes reklamimet q jan t nevojshme
pr mbrojtjen e t drejtave q i takojn ksaj t fundit.
T drejta e detyrime t palve
Neni 954

fituar. Ekstrakt llogaria duhet t tregoj elemente thelbsore n baz t t

cilave sht kryer llogaria e shprblimit.
Brenda t njjtit afati shprblimet e likuiduara duhet ti paguhen
efektivisht agjentit.
Agjenti ka t drejt q ti jepen t gjitha informacionet, n veanti
nj ekstrakt i librave t llogarive t nevojshme pr verifikimin e
madhsis s shprblimeve t likuiduara.
Neni 957
Shprblimi i takon agjentit edhe pr marrveshjet q nuk jan
zbatuar pr shkaqe q i prkasin pals porositse. N qoft se pala
porositse dhe pala e tret merren vesh pr t mos zbatuar kontratn
pjesrisht ose trsisht, agjenti ka t drejt q, pr pjesn e pazbatuar,
t prfitoj nj shprblim t zvogluar n masn e caktuar me
marrveshje, sipas zakonit dhe n munges t tyre nga gjykata.
Neni 958
Kontrata e agjencis me afat t caktuar kur vazhdon t zbatohet
nga palt edhe pas mbarimit t afatit, shndrrohet n kontrat me afat
t pacaktuar. Po qe se kontrata e agjencis sht me afat t pacaktuar,
secila nga palt mund t trhiqet nga kjo kontrat duke njoftuar
paraprakisht paln tjetr brenda nj afati.
Afati i njoftimit paraprak nuk mundet, sidoqoft t jet m i
shkurtr se nj muaj pr vitin e par t kohzgjatjes s kontrats, dy
muaj pr vitin e dyt t filluar, tre muaj pr vitin e tret t filluar,
katr muaj pr vitin e katrt, pes muaj pr vitin e pest dhe gjasht
muaj pr vitin e gjasht dhe pr t gjith vitet n vazhdim.
Palt mund t merren vesh pr afatin e njoftimit paraprak t
kohzgjatjes m t madhe, por pala porositse nuk mund t zbatoj nj
afat m t shkurtr se sa ai i caktuar pr agjentin.
290

Prve kur me marrveshje sht caktuar ndryshe nga palt,

mbarimi i afatit t njoftimit paraprak duhet t prkoj me ditn e fundit
t muajit kalendarik.
Neni 959
N mbarim t marrveshjes s agjencis, pala porositse
detyrohet ti paguaj agjentit nj shprblim n masn dhe kur:
- agjenti ka siguruar klient t rinj pr paln porositse ose i ka
zhvilluar dukshm marrveshjet me klientt ekzistues dhe pala
porositse ka ende prfitime t konsiderueshme q rrjedhin nga
marrveshjet me kta klient;
- pagimi i ktij shprblimi quhet i prshtatshm, kur jan patur
parasysh t gjitha rrethanat e rastit, veanrisht shprblimi q agjenti
humbet nga marrveshjet me kta klient.
Nuk paguhet shprblim kur:
- pala porositse e zgjidh kontratn pr shkak t nj
mosprmbushjeje q i atribuohet agjentit, e cila pr shkak t prmasave
t saj, nuk lejon vazhdimin qoft edhe t prkohshm t marrveshjes;
- agjenti trhiqet nga kontrata prve rastit kur trheqja justifikohet
nga rrethanat q mund ti prkasin agjentit, si jan mosha, paaftsia
e prkohshme ose smundjet, pr t cilat atij nuk mund ti krkohet,
n mnyr t arsyeshme, vazhdimi i veprimtaris;
- lidhur me nj marrveshje q ka me paln porositse, agjenti i
lshon nj pale t tret t drejtat dhe detyrimet q ai ka nga kontrata e
agjencis.
Madhsia e shprblimit nuk mund t tejkaloj nj shifr t
barabart me shprblimin vjetor t llogaritur mbi bazn e mesatares
vjetore t shprblimeve t prfituara nga agjenti n pes vjett e fundit
dhe po qe se kontrata prfshin nj afat m t shkurtr se pes vjet, mbi
mesataren e periudhs n fjal.
Dhnia e shprblimit nuk privon agjentin nga e drejta pr
shprblimin e mundshm t dmeve.
291

Agjenti e humb t drejtn e shprblimit t parashikuar n kt

nen po qe se brenda nj viti nga ndrprerja e marrdhnies nuk i njofton
pals porositse krkesat e tij.
Neni 960
Marrveshja q kufizon konkurrencn nga ana e agjentit pas
zgjidhjes s kontrats duhet t bhet me shkrim. Kjo duhet t trajtoj
t njjtn zon klientele dhe sende, pasuri ose shrbime pr t cilat
ishte lidhur kontrata e agjencis dhe kohzgjatja e saj nuk mund t
tejkalojn dy vitet e mpasme nga zgjidhja e kontrats.
Dispozit referuese
Neni 961
Dispozitat e ktij kreu zbatohen edhe kur pala porositse i jep
agjentit t drejtn e prfaqsimit pr lidhjen e kontratave.
KREU XIV
KALIMI I PASURIS KREDITORVE
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 962

Neni 963
Kalimi i pasuris duhet br me shkrim, ndryshe sht i
pavlefshm.
N qoft se midis pasurive t ceduara ka edhe kredi, ather
zbatohen dispozitat e neneve 502 e 503 t ktij Kodi.
Neni 964
Administrimi i pasuris s kaluar u takon kreditorve prkats.
Ata mund t ngrejn padi pr t gjitha shtjet pasurore q lidhen me
at pasuri, prfshir edhe padit pr mbrojtjen e posedimit.
Neni 965
Debitori nuk mund t disponoj sendet e kaluara kreditorve.
Kreditort, kredit e t cilve ekzistonin prpara kalimit t
pasuris dhe q nuk kan ndrhyr, mund t krkojn ekzekutimin mbi
gjith kt pasuri.
Kreditorve, q u ka kaluar pasuria, n rast se kalimi ka pr
objekt vetm disa veprimtari t debitorit, nuk mund t krkojn
ekzekutimin pr veprimtari t tjera, para shlyerjes s atyre q jan
lidhur me kalimin e pasuris.
T drejta e detyrime t palve
Neni 966

Kalimi i pasuris sht kontrata me t ciln debitori ngarkon

kreditort e vet ose disa prej tyre pr t likuiduar t gjitha ose disa
veprimtari t tij pr ti shprndar midis tyre fitimet e nxjerra n
prmbushje t kredive t tyre.

Kreditort q kan lidhur kontratn ose kan aderuar n t, duhet

t parapaguajn shpenzimet e nevojshme pr likuidimin dhe kan t
drejt t marrin shumn nga t ardhurat prej likuidimit.

292

293

Neni 967
Kreditort duhet ti ndajn midis tyre shumat e nxjerra n
prpjestim me kredit prkatse, prve rasteve t preferimeve.
Mbetja i takon debitorit.
Neni 968
Debitori ka t drejt t kontrolloj administrimin dhe t marr
nj raportim mbi gjendjen financiare n fund t likuidimit, ose n fund
t do viti po qe se administrimi zgjat m shum se nj vit.
Po qe se sht emruar nj likuidues, ai duhet tia jap raportimin
edhe debitorit.
Neni 969
Debitori shkarkohet ndaj kreditorve vetm nga dita kur ata marrin
pjesn q u takon nga t ardhurat prej likuidimit dhe vetm n kufijt e
shums q kan marr, prve kur ka marrveshje t kundrt.
Neni 970
Debitori mund t trhiqet nga kontrata duke ofruar tu paguaj
detyrimet dhe interesat atyre me t cilt ka kontraktuar ose q jan
bashkuar n kt kontrat. Trheqja ka efekt nga dita e pagimit.
Debitori detyrohet t paguaj shpenzimet e gjrimit.
Zgjidhja e kontrats
Neni 971
Kontrata mund t zgjidhet po qe se debitori, pasi ka deklaruar se
e kalon t gjith pasurin e vet, ka fshehur nj pjes t konsiderueshme
294

t saj, ose po q se ka fshehur humbjet apo ka paraqitur humbje q nuk

ekzistonin.
Neni 972
Kontrata mund t zgjidhet pr shkak mosprmbushjeje sipas
rregullave t prgjithshme.
KREU XV
NDRMJETSIMI
Prmbajtja
Neni 973
Ndrmjets sht ai q v n lidhje dy ose m shum pal pr
prfundimin e nj marrveshjeje, pa qen i lidhur me asnjrin prej
tyre n marrdhnie bashkpunimi, varsie ose prfaqsimi.
Shprblimi
Neni 974
Kur nuk ka marrveshje, ose kur tarifat profesionale, ose zakonet
nuk japin ndonj prcaktim, madhsia e shprblimit dhe prpjestimi
n t cilin ky rndon mbi seciln nga palt, caktohet nga gjykata.
T drejta e detyrime t palve
Neni 975
E drejta e ndrmjetsit pr shprblim lind kur kontrata e
ndrmjetsimit i sjell efektet e veta dhe pavarsisht nga ndodhit e
mvonshme t saj.
295

Paragrafi i msiprm nuk zbatohet kur kontrata e ndrmjetsimit

mund t shpallet e pavlefshme, nga q ndrmjetsi kishte dijeni pr
arsyen e pavlefshmris.

3. t shnoj n librin prkats t dhnat kryesore t kontrats q

lidhet me ndrhyrjen e tij dhe tu jap palve kopjen e do shnimi t
till t nnshkruar prej tij.

Neni 976

Neni 980

Ndrmjetsi ka t drejt t paguhet pr shpenzimet prej personit pr

t cilin jan kryer shpenzimet edhe kur marrveshja nuk sht prfunduar,
prve kur sht zgjidhur ndryshe me marrveshje ose nga zakonet.
Neni 977
N qoft se marrveshja sht prfunduar me ndrhyrjen e disa
ndrmjetsve, secili prej tyre ka t drejt pr nj kuot shprblimi.
Neni 978
Ndrmjetsi duhet tu njoftoj palve rrethanat pr t cilat ai ka
dijeni e q kan t bjn me vleresimin dhe me sigurin e marrveshjes,
t cilat mund t ndikojn n prfundimin e saj.
Ndrmjetsi prgjigjet pr vrtetsin e nnshkrimit n
dokumentet dhe pr xhirimet e fundit t titujve t transmetuara
nprmjet tij.
Neni 979

Ndrmjetsi mund t ngarkohet nga njra prej palve pr ta

prfaqsuar n veprimet lidhur me zbatimin e kontrats s lidhur me
ndrhyrjen e tij.
Neni 981
Ndrmjetsi, q nuk i tregon njrit kontraktues emrin e
kontraktuesit tjetr, prgjigjet pr zbatimin e kontrats dhe, kur e ka
zbatuar at, merr t drejtat ndaj kontraktuesit t patreguar.
N qoft se, pas lidhjes s kontrats, kontraktuesi i patreguar
shfaqet para pals tjetr ose tregohet nga ndrmjetsi, secili nga
kontraktuesit mund t ngrej padi drejtprdrejt kundr tjetrit, por pa
cenuar prgjegjsin e ndrmjetsit.
KREU XVI
DEPOZITA
DISPOZITA T PRGJITHSHME

Detyrat e ndrmjetsuesit profesionist n marrveshje pr mallra

ose pr tituj jan:
1. t ruaj kampionet e mallrave t shitura me an kampionesh,
derisa t ekzistoj mundsia e mosmarrveshjeve pr identitetin e
mallit;
2. ti jap blersit nj list t nnshkruar t titujve pr t cilt
sht biseduar duke treguar serin dhe numrin;

Depozita sht kontrata me t ciln njra pal merr nga tjetra nj

send t luajtshm me detyrimin pr ta ruajtur dhe pr ta kthyer n natyr.

296

297

Neni 982

Neni 983

Neni 987

Kontrata e depozits quhet e lidhur nga asti q sht dorzuar

sendi pr ruajtje.

N qoft se depozita sht pa shprblim, gjykata mund t ul

masn e shprblimit t dmit.

Neni 984

Neni 988

Depozita prezumohet se sht me shprblim, prve kur nga

cilsia profesionale e depozitarit ose nga rrethanat e tjera kuptohet nj
vullnet i ndryshm i palve.

Depozituesi sht i detyruar ti paguaj depozitarit shpenzimet e

bra pr ruajtjen e sendit, n qoft se nuk jan prfshir n shprblim.

T drejta e detyrime t palve

Neni 985

Neni 989
Kur nuk sht caktuar nj afat pr kthimin e sendit t ln depozit,
depozitari ka t drejt t krkoj n do koh q t shkarkohet nga
detyrimi i tij pr ruajtjen e sendit, duke lajmruar depozituesin q t
marr prap sendin brenda nj afati t mjaftueshm q i cakton vet.

Depozitari duhet t ruaj sendin me kujdes. Ai nuk mund ta prdor

at vet dhe as tua jap n depozit t tjerve, pa plqimin e
depozituesit. N qoft se sendin e prdor pa plqimin e depozituesit,
depozitari sht prgjegjs pr humbjen ose dmtimin e tij deri n
shkakun fator.
Po ta krkojn rrethanat e ngutshme, depozitari mund t ushtroj
ruajtjen n nj mnyr t ndryshme nga marrveshja, duke njoftuar
depozituesin menjher sapo t jet krijuar mundsia.

Depozituesi sht i detyruar t shprblej dmin q i sht

shkaktuar depozitarit nga t metat e fshehta t sendit, n qoft se, duke
i ditur kto, nuk ia ka njoftuar depozitarit.

Neni 986

Neni 991

Depozitari sht i detyruar t kthej sendin e ln depozit n do

koh q e krkon depozituesi edhe sikur t jet caktuar nj afat pr
kthimin e tij, prve kur afati sht caktuar n interes t depozitarit.
Kthimi i sendit t ln depozit bhet n vendin ku sendi duhej t
ruhej, prve prmbushjes s palve kthimi bhet me shpenzimet e
depozituesit.

Kur depozituesit e nj sendi jan m shum se nj dhe ata nuk

merren vesh lidhur me kthimin e tij, vendos gjykata.
Kshtu veprohet edhe kur nj depozitues i vetm ka ln disa
trashgimtar, po qe se sendi nuk sht i ndashm.
Kur depozitmarrsit jan m shum se nj, depozituesi ka t
drejt t krkoj kthimin nga personi q mban sendin, i cili duhet t
njoftoj menjher t tjert.

298

299

Neni 990

Neni 992

Neni 996

N qoft se sendi sht depozituar edhe n interes t nj t treti

dhe ky i fundit u ka njoftuar depozituesit dhe depozitmarrsit pranimin
e tij, depozitmarrsi nuk mund t shkarkohet duke ia kthyer sendin
depozituesit, pa miratimin e t tretit.

N qoft se ruajtja e sendit i hiqet depozitarit si rrjedhim i nj

fakti pr t cilin ai nuk sht fajtor, ai shkarkohet nga detyrimi pr t
kthyer sendin, por duhet ti njoftoj menjher depozitarit faktin pr t
cilin ka humbur mbajtjen e sendit, prndryshe ngarkohet me shprblimin
e dmit.
Depozituesi ka t drejt t marr at q, si pasoj e vet faktit,
depozitari ka siguruar dhe merr t drejtat q i takojn ktij t fundit.

Neni 993
Depozitmarrsi sht i detyruar t kthej frytet e sendit t cilat
ai i ka vjel.
Neni 994
Trashgimtari i depozitmarrsit q ka tjetrsuar sendin n
mirbesim, duke mos ditur se mbahej n depozit, detyrohet vetm t
kthej shprblimin e marr.
N qoft se ky nuk sht paguar ende, depozituesi merr t drejtat
e tjetrsuesit.
Neni 995

Neni 997
Kredit q rrjedhin nga depozita n dobi t depozitarit kan
privilegj mbi sendin e dhn n depozit. Depozitari mund t mbaj
sendin q sht n privilegj derisa t shprblehet pr kredin e tij dhe
mundet edhe ta shes sipas dispozitave pr pengun.
Neni 998

Depozitmarrsi duhet ti kthej sendin depozituesit ose personit

t caktuar pr ta marr, pa qen nevoja q depozituesi t provoj se
sht pronar.
N qoft se depozitmarrsi paditet nga nj person q rivendikon
pronsin e sendit ose pretendon se ka t drejta mbi t, depozitmarrsi
duhet t denoncoj mosmarrveshjen tek depozituesi dhe t krkoj t
prjashtohet nga gjykimi duke treguar vet personin, prndryshe duhet
t shprblej dmet. N kt rast ai mund t shkarkohet nga detyrimi
pr t kthyer sendin, duke e depozituar at sipas mnyrave t caktuara
nga gjykata, me shpenzimet e depozituesit.

Kur sendi i ln depozit nuk sht trhequr n afatin e caktuar

n kontrat ose pas lajmrimit q i ka br depozitari, ky nuk prgjigjet
pr humbjen ose dmtimin e sendit q ngjan pas kalimit t afatit, prve
kur humbja ose dmtimi sht shkaktuar me dashje ose nga pakujdesia
e rnd e tij.
N rastet e siprme, depozitari ka t drejt t krkoj nga gjykata
q t lejoj shitjen e sendit t ln n depozit sipas rregullave t
ekzekutimit t detyrueshm.
Shumat e nxjerra nga shitja e sendit, pasi t zbriten shumat q ka
pr t marr depozitari, i jepen depozituesit ose depozitohen n bank
n emr t tij.

300

301

Dispozit referuese
Neni 999
N qoft se depozita ka pr objekt nj sasi t hollash ose sendesh
t tjera t barasndrrueshme, dhe depozitari ka t drejtn ti prdor,
ky fiton pronsin dhe detyrohet t kthej po t njjtn sasi nga i njjti
lloj dhe me t njjtn cilsi.
N raste t tilla zbatohen dispozitat lidhur me huan, kur nuk
vijn n kundrshtim me dispozitat q rregullojn depozitn.
A. Depozita n magazinat e prgjithshme
Neni 1000
Magazinat (depot) e prgjithshme q veprojn si depozitare jan
prgjegjse pr ruajtjen e sendeve t depozituara, prve kur provohet
se dmi ka ardhur nga rasti fator, nga natyra e sendeve ose nga defekte
t sendeve ose t ambalazhit.
Depozitari duhet n do rast t ushtroj veprimtarit e nevojshme
pr t kufizuar dmin.
Neni 1001
Magazinat depozitare duhet t ruajn sendet e depozituara vemas
njra nga tjetra, gjithashtu duhet ti pajisin me shenja dalluese q t
tregojn prkatsin e sendit ndaj depozituesit.
Prve plqimit t shprehur t depozituesit, ata nuk mund t
prziejn midis tyre sende t barasndrrueshme t t njjtit lloj e cilsi.
Depozituesi ka t drejt t inspektoj sendet e depozituara dhe t
trheq kampionet e prdorimit.

302

Neni 1002
Kur depot e prgjithshme kan lshuar nj titull prfaqsimi t
sendeve t depozituara, depozitari duhet tia kthej sendet vetm
kreditorit q sht legjitimuar nga titulli.
Neni 1003
Depot e prgjithshme pasi njoftojn depozituesin, mund t fillojn
shitjen me mim m t lart t sendeve kur, n mbarim t kontrats
sendet nuk jan trhequr, ose depozita nuk sht prtrir, dhe n do
rast, kur sendet rrezikohen t humbasin ose prbjn nj rrezik t
madh pr sigurin e vendeve ku jan depozituar.
T ardhurat nga shitja, pasi zbritet kostoja dhe shpenzimet e
mbetura t depozits, duhet ti dorzohen depozituesit pa vones.
B. Depozita n hotel
Neni 1004
Hoteliert jan prgjegjs pr dmtimin, shkatrrimin ose
humbjen e sendeve q klientt kan sjell n hotel.
Konsiderohen t sjella n hotel:
1. sendet q ndodhen gjat kohs n t ciln klienti strehohet aty;
2. sendet t cilat hotelieri, nj antar i familjes s tij ose nj
ndihms i tij marrin prsipr t ruajn, jasht hotelit, gjat periudhs
s kohs n t ciln klienti ndodhet i strehuar;
3. sendet t cilat hotelieri, nj antar i familjes s tij ose nj
ndihms i tij marrin prsipr t ruajn qoft n hotel, qoft jasht tij,
pr nj koh t arsyeshme, para ose pasi klienti t ket bujtur.
Prgjegjsia q prmend ky nen kufizohet n vleftn e asaj q
sht vjedhur, dmtuar ose humbur deri n ekuivalentin e njqindfshit
t mimit t qiras s banimit pr nj dit.
303

Neni 1005
Prgjegjsia e hotelierit sht e pakufizuar:
1. kur sendet jan dorzuar pr ruajtje;
2. kur ka refuzuar t marr n ruajtje sende t cilat kishte detyr
ti pranonte. Hotelieri ka pr detyr t pranoj letrat me vler, parat
dhe sendet me vler; ai mund t mos pranoj ti marr kur bhet fjal
pr objekte t rrezikshme ose q, duke marr parasysh rndsin dhe
kushtet e administrimit t hotelit, kan vler t rndsishme ose
prmasa shum t mdha.
Hotelieri mund t krkoj q sendi i dorzuar t jet i vendosur
n nj mbshtjellje t mbyllur ose t vulosur.

vjedhjen, dmtimin ose humbjen, denoncon faktin tek hotelieri me nj

vones t pajustifikueshme.
Neni 1009
Jan t pavlefshme marrveshjet ose deklaratat q synojn t
prjashtojn ose t kufizojn paraprakisht prgjegjsin e hotelierit.
Neni 1010
Dispozitat e msiprme nuk zbatohen pr automjetet, pr sendet
e lna n to dhe as pr kafsht e gjalla.

Neni l006

Neni 1011

Hotelieri nuk sht prgjegjs kur vjedhja, dmtimi ose humbja

vijn:
1. nga klienti, nga personat q e shoqrojn, q jan n shrbim
t tij, ose q e vizitojn;
2. nga forca madhore;
3. nga natyra e sendeve.

Pr vlersimin e prgjegjsis, ose pr t caktuar kufirin e

shprblimit, dispozitat pr depozitat n hotel zbatohen edhe ndaj
siprmarrsve t klinikave shndetsore publike dhe private,
institucioneve pr shfaqje publike, shtpive t pushimit, hotelpensioneve, restoranteve dhe pr t gjitha rastet n t cilat, nga vet
veprimtaria e posame e zhvilluar nga siprmarrsi, klienti nuk mund
t kujdeset personalisht pr ruajtjen e sendeve.

Neni 1007
Hotelieri sht prgjegjs, pa mundur t invokoj kufijt e
parashikuar n paragrafin e fundit t nenit 1004, kur vjedhja, dmtimi
ose humbja e sendeve t sjella nga klienti n hotel jan shkaktuar pr
faj t tij, t antarve t familjes s tij ose t ndihmsave t tij.
Neni 1008
Prve rastit t parashikuar n nenin 985, klienti nuk mund t
prdor dispozitat e msiprme po qe se, pasi t ket konstatuar
304

Neni 1012
Kredit e hotelierit, pr shprblimet e kryera ndaj personave
bujts, kan privilegj mbi sendet e sjella prej tyre n hotel e nvartsit
e tij dhe q vazhdojn t ndodhen aty.
Privilegji ka efekt edhe n dm t t tretve, q kan t drejta
mbi vet kto sende, me kusht q hotelieri t jet n dijeni pr kto t
drejta n kohn kur sendet jan sjell n hotel.

305

KREU XVII

Neni 1017

LLOGARIA RRJEDHSE

Prfshirja e nj kredie n llogarin rrjedhse, nuk prjashton

ushtrimin e t drejts s padis dhe e t drejtave t tjera, lidhur me
aktin nga i cili rrjedh kredia.
Kur akti i msiprm sht i pavlefshm, ose shpallet si i till, ose
i zgjidhur, pjesa prkatse e parave prjashtohet nga llogaria rrjedhse.

Neni 1013
Llogaria rrjedhse sht nj kontrat me t ciln palt detyrohen
t regjistrojn n nj llogari kreditimet reciproke, duke e konsideruar
t padisponueshme dhe t pakthyeshme deri n mbylljen e llogaris.
Teprica e llogaris sht e kthyeshme me mbarimin e afatit. N
qoft se nuk sht krkuar pagimi, teprica konsiderohet e rinovuar pr
nj koh t pacaktuar.
Neni 1014
Prjashtohen nga llogaria rrjedhse, kredit q nuk mund t
kompensohen. Kur kontrata vepron ndrmjet siprmarrsve,
prjashtohen nga llogaria kredit e huaja pr ndrmarrjet prkatse.
Neni 1015
Mbi gjendjen prfitohet kamata n masn e vendosur n kontrat
dhe n munges t ktyre nga ligji, por gjithnj brenda kufijve t caktuara
prej tij.
Neni 1016
Pr llogarin rrjedhse paguhet komisioni si dhe shpenzimet q
jan dashur pr veprimet q kan lidhje me derdhjet. Kto t drejta
nuk bjn pjes n llogari, prve kur n marrveshje parashikohet
ndryshe.

306

Neni 1018
Kur kredia e prfshir n llogari sht e siguruar me nj garanci
reale ose personale, klienti ka t drejt t prdor kt garanci pr
tepricn ekzistuese n favor t tij nga mbyllja e llogaris e deri n
arktimin e kredis s garantuar.
Paragrafi i msiprm zbatohet edhe n qoft se pr kredin
ekziston nj bashkdetyrim solidar.
Neni 1019
Prve kur palt kan parashikuar ndryshe n kontrat, prfshirja
n llogarin rrjedhse e nj kredie ndaj nj t treti, prezumohet si e
br me kushtin q t paguhet. N rastin kur kredia nuk prmbushet,
marrsi ka t drejtn t veproj pr mbledhjen, marrjen e shums s
parave nga llogaria, duke riintegruar at q ka br derdhjen. Mund t
merret kjo shum parash nga llogaria edhe pasi ushtron pa rezultat t
drejtat e tij kundrejt debitorit.
Neni 1020
N rast se kreditori i nj klienti ka sekuestruar mbetjen eventuale
t llogaris q i takon debitorit t tij, klienti tjetr nuk mundet, me
derdhje t reja t cenoj t drejtat e kreditorit. Nuk konsiderohen si
derdhje t reja ato q jan br n vartsi nga t drejtat e rrjedhura
para sekuestrimit.
307

Klienti ndaj t cilit sht br sekuestrimi ose sht vn pengu

duhet t njoftoj ann tjetr. Secili prej tyre mund t trhiqet nga kontrata.
Neni 1021
Mbyllja e llogaris me likudimin e teprics bhet me mbarimin e
afateve t prcaktuara n kontrat dhe n munges t tyre, n prfundim
t do 6/mujori t llogaritur q nga data e lidhjes s kontrats.
Neni 1022
Kalimi i veprimeve n llogari nga nj klient n nj tjetr
nnkuptohet i pranuar n qoft se nuk sht kundrshtuar n afatin e
caktuar prej palve ose n afatin q mund t konsiderohet i prshtatshm
sipas rrethanave.
Pranimi i veprimit nuk prfshin t drejtn pr ta kundrshtuar
pr gabime shkrimi ose llogaritjeje, pr mosveprim ose dublime.
Kundrshtimi duhet t bhet brenda 6 muajve nga data e kalimit
t llogaris, lidhur me likuidimin e mbylljen, e cila duhet t drgohet
rekomande. Rivendosje n afat nuk lejohet.
Neni 1023
Kur kontrata sht lidhur pr nj koh t pacaktuar, secila prej
palve mund t trhiqet nga kontrata n do mbyllje t llogaris, duke
njoftuar t paktn 10 dit prpara.
N rastin e nj ndalimi t ushtrimit t ktij aktiviteti, t paaftsis
pr t vepruar, t paaftsis paguese ose vdekjes s njrs prej palve,
secila prej tyre, ose trashgimtart e tyre, kan t drejtn t trhiqen
nga kontrata.
Zgjidhja e kontrats ndalon prfshirjen n llogari t shumave t
reja, por pagimi i mbetjes nuk mund t krkohet vetm pas skadimit t
periudhs s prcaktuar n nenin 1021.
308

KREU XVIII
KONTRATAT BANKARE
A. Depozitat bankare
Neni 1024
Kur depozitohet nj shum parash pran nj banke, kjo fiton
pronsin dhe sht e detyruar ti kthej n t njjtn lloj monedhe, me
skadimin e afatit t prcaktuar ose me krkesn e depozituesit, duke
patur parasysh periudhn e lajmrimit t prcaktuar nga palt ose nga
zakoni bankar.
Neni 1025
N rast se banka lshon nj librez depozite kursimi, derdhjet
dhe trheqjet duhet t shnohen n librez.
Shnimet mbi librez t firmosura nga npunsi i banks, q sht
i caktuar pr kt shrbim, prbjn prov t plot midis banks dhe
depozituesit.
sht e pavlefshme do marrveshje e kundrt.
Neni 1026
N qoft se libreza e kursimit sht e pagueshme tek prursi,
banka q padashje dhe pa faj t rnd kryen shrbimin prball
poseduesit, nuk prgjigjet edhe n qoft se ky nuk sht depozituesi.
E njjta dispozit zbatohet n rastin kur libreza e depozits e
pagueshme tek prursi t jet lshuar n emr t nj personi t caktuar.
Jan t prjashtuara dispozitat e ligjeve t veanta.

309

Neni 1027

Neni 1029

Banka q merr dhe pranon depozitat e titujve n administrim duhet

ti ruaj titujt duke marr interesat ose dividentet, t verifikoj tregtimin
pr mimin ose pr ripagimin e kapitalit, duke treguar kujdes pr
grumbullimin e t ardhurave pr llogarin e depozituesit, dhe n
prgjithsi t kujdeset pr mbrojtjen e t drejtave q kan t bjn me
titullin. Shumat e grumbulluara duhet t jen t kredituara n llogarin
e depozituesit.
N qoft se pr titujt e depozituar duhet t ushtrohet nj e drejt
zgjedhjeje, banka duhet t krkoj n koh udhzimet e nevojshme nga
depozituesit dhe ti realizoj ato, n qoft se n rast nevoje ka marr
fonde t nevojshme. N munges t ktyre udhzimeve, t drejtat e
zgjedhjeve duhet t shiten pr llogari t depozituesit nprmjet agjentve
t kmbimit.
Banks i takon nj kompensim n masn e prcaktuar nga
marrveshja e palve ose ajo q prdoret zakonisht, prve pagimit t
shpenzimeve t bra prej saj.
sht e pavlefshme do marrveshje me t ciln prjashtohet
banka nga ruajtja dhe administrimi i titujve me nj kujdesje t
zakonshme.

Kur kaseta sht n emr t disa personave, hapja e saj i njihet

secilit prej tyre, prve ndonj marrveshjeje t kundrt.
N rast vdekje t mbajtsit t vetm ose t njrit t ktyre
mbajtsve, banka q ka marr njoftimin mund t lejoj hapjen e kasets
me marrveshjen e t gjith atyre q e kan t drejt, ose sipas mnyrs
s prcaktuar nga gjykata.

B. Shrbimi bankar dhe kasetat e sigurimit

Neni 1030
Kur afati i kontrats ka mbaruar, banka mbas nj lajmrimi t
mbajtsit ose me kalimin e gjasht muajve nga data e mbarimit, mund
ti krkoj gjykats autorizimin pr hapjen e kasets. Lajmrimi mund
t bhet edhe nprmjet posts rekomande t konfirmuar.
Hapja kryhet n pranin e nj noteri duke patur parasysh edhe
masat q gjykata i quan t nevojshme. Gjykata mund t urdhroj
marrjen e masave t nevojshme pr ruajtjen e objekteve t gjetura
duke prfshir edhe shitjen e nj pjese t tyre, q sht e nevojshme
pr t plotsuar shpenzimet e bra nga banka.
C. Hapja (elja) e kredis bankare

Neni 1028

Prkufizimi
Neni 1031

Banka, pr shrbimin e kasetave t sigurimit, prgjigjet kundrejt

prdoruesit pr aftsin paguese, ruajtjen e lokalit dhe pr
paprekshmrin e kasets, prve ndonj rasti fator.

Hapja e kredis bankare sht nj kontrat me t ciln banka

detyrohet t mbaj n dispozicion t pals tjetr nj shum parash, pr
nj periudh t caktuar kohe ose pr nj koh t pacaktuar.

310

311

Neni 1032

. Paradhnia bankare

Prve kur ka marrveshje tjetr, n qoft se nuk sht rn

dakord ndryshe, kredimarrsi mund ta prdor disa her kredin, sipas
formave t prdorimit, dhe mundet q me derdhjet e mtejshme t
rivendos disponibilitetin e tij.
Derdhjet dhe trheqjet realizohen pran banks ku ka lindur kjo
marrdhnie, prve kur sht parashikuar ndryshe nga palt.

Disponim i sendeve t dhna peng

Neni 1035

Neni 1033

N paradhnien bankare me pengun mbi titujt ose mbi mallrat,

banka nuk mund t disponoj mbi sendet pr t cilat sht vn pengu,
n qoft se ka lshuar nj dokument n t cilin kto sende jan
individualizuar.
Marrveshja e kundrt duhet t provohet me shkres.

N qoft se pr hapjen e kredis sht dhn nj garanci reale

ose personale, kjo nuk shuhet pr faktin se kredimarrsi, n momentin
e mbarimit t ksaj marrdhnieje, pushon s qni debitor i banks.
Kur garancia bhet e pamjaftueshme, banka mund t krkoj nj garanci
suplementare ose zvendsimin e garantit.
Kur kredimarrsi nuk vepron n prputhje me krkesat, banka
pakson kredin n mnyr proporcionale me paksimin e vlers s
garancis ose mund t heq dor nga kontrata.

Banka duhet t kujdeset pr llogari t kontraktuesit pr sigurimin

e mallrave t lna peng nqoftse, pr nga vet natyra, vlera dhe
vendndodhja e tyre sigurimi i prgjigjet prkujdesjeve t zakonshme.

Neni 1034

Banka, prve detyrimeve q i takojn, ka t drejtn q ti paguhen

shpenzimet q ka br pr ruajtjen e mallrave dhe t titujve, prve
kur e ka marr prsipr nj gj t till.

Banka nuk mund t trhiqet nga kontrata prpara mbarimit t

afatit t kontrats, prve rasteve t arsyeshme, ose kur ka marrveshje
tjetr. Heqja dor ndrpret menjher prdorimin e kredis, por banka
duhet t caktoj nj afat t paktn prej pesmbdhjet ditsh pr kthimin
e shumave t prdorura dhe ato plotsuese.
Kur dhnia e kredis sht n nj koh t pacaktuar, secila prej
palve mund t trhiqet nga kontrata nprmjet lajmrimit n afatin e
caktuar n kontrat, q prdoret zakonisht ose, n munges t tyre,
brenda pesmbdhjet ditve.

312

Neni 1036

Neni 1037

Neni 1038
Kontraktuesi, edhe prpara mbarimit t afatit t kontrats, mund
t trheq titujt ose mallrat e lna peng, duke br m par nj pages
proporcionale ndrmjet shumave t marra paradhnie dhe t shumave
t tjera q i prkasin banks sipas nenit t msiprm, n qoft se teprica
e kredis rezulton e pagarantuar n mnyr t mjaftueshme.

313

Neni 1039

Neni 1042

N qoft se vlera e garancis paksohet t paktn n nj t dhjetn

n krahasim me vlern e saj n kohn e lidhjes s kontrats, banka
mund ti krkoj debitorit nj garanci plotsuese, me paralajmrimin
se n munges t saj do t veprohet pr shitjen e ktyre mallrave ose
titujve t dhna peng. N qoft se debitori nuk vepron n prputhje me
krkesat, banka mund t veproj pr shitjen e tyre n baz t dispozitave
pr pengun.
Banka ka t drejtn e pagimit t menjhershm t teprics t
llogaris q nuk sht prmbushur plotsisht nga shumat e rezultuara
nga shitja

N rast se midis banks dhe klientit ekzistojn disa marrdhnie ose

disa llogari, edhe n monedha t ndryshme, teprica aktive dhe pasive
kompensohen n mnyr reciproke, prve kur ka marrveshje t kundrt.

Neni 1040
N qoft se me garancit e nj ose m shum kredive jan bllokuar
depozita n para, mallra ose tituj q nuk kan qen t individualizuar
ose pr t cilat i sht ln banks mundsia pr ti disponuar, banka
duhet t kthej vetm shumn ose nj pjes t mallrave ose t titujve
q tejkalojn shumn e kredive t garantuara. Ky tejkalim prcaktohet
n lidhje me vlern e mallrave ose t titujve n kohn e mbarimit t
kredive.
D. Veprimet bankare me llogari rrjedhse
Neni 1041
Kur depozita, elja e kredis ose veprimet e tjera bankare jan
rregulluar n Ilogarin rrjedhse, klienti mund t disponoj n do
koh shumat q rezultojn n kredin e tij, prve kur rezerva e afatit,
sht parashikuar n marrveshje.

314

Neni 1043
N rastin kur llogaria likujduese sht n emr t disa personave,
me t drejtn pr t kryer veprime edhe n mnyr individuale, kta
persona quhen kreditor ose debitor solidar t tepricave t llogaris.
Neni 1044
N rast se veprimet n llogarin rrjedhse jan pr nj koh t
pacaktuar, secila prej palve mund t trhiqet nga kontrata, duke
lajmruar paln tjetr brenda afatit t caktuar n kontrat ose n
munges t tij, brenda 15 ditve.
Neni 1045
Banka prgjigjet sipas dispozitave q rregullojn kontratn e
porosis pr ekzekutimin e detyrimeve t marra nga depozituesi ose
nga nj klient tjetr.
N qoft se ky detyrim duhet t kryhet aty ku nuk ekzistojn deg
t banks, kjo mund t ngarkoj pr ekzekutim nj bank tjetr.
Neni 1046
Pr llogarin rrjedhse zbatohen edhe nenet 1016,1019,1022.

315

E. Skontoja bankare
Prkufizimi
Neni 1047
Skontoja sht kontrata me an t s cils banka, duke zbatuar
kamatn i jep klientit vleftn e nj kredie ndaj t tretve, q nuk ka
mbaruar akoma, nprmjet cedimit.
Skontoja e kambialeve
Neni 1048
N qoft se skontoja bhet nprmjet xhirimit t kambialit ose t
ekut bankar, banka n rast se nuk kryhet pagimi, prve t drejtave
t rrjedhura nga titulli, gzon edhe t drejtn e kthimit t paradhnies.
Ruhen dispozitat e ligjeve t veanta lidhur me ekun dhe
kambialin.
Neni 1049
Banka q ka skontuar kambialet e dokumentuara, gzon mbi mallin
t njjtin privilegj qe ka edhe i porosituri, deri sa titulli prfaqsues
sht n posedimin e tij.

t asaj cilsie, brenda afatit t caktuar n kontrat ose, kur nuk sht
caktuar afat, me krkesn e huadhnsit.
Neni 1051
Prve kur me marrveshje t palve sht parashkuar ndryshe,
huamarrsi duhet ti paguaj huadhnsit kamatat.
Kamatat, pr t cilat sht rn dakord, paguhen do vit, prve
kur palt kan parashikuar ndryshe.
Mospagimi i kamatave prbn mosprmbushje thelbsore t
detyrimit.
Neni 1052
N rast se palt jan marr vesh pr kthimin me kste t parave
ose t sendeve dhe huamarrsi nuk prmbush detyrimin e pagimit t
dy ksteve ose nuk prmbush, me nj vones prej m shum se tre
muaj, pagimin e vetm nj ksti, huadhnsi mund t krkoj kthimin
e menjhershm t parave ose t sendeve t dhn hua.
Neni 1053

HUAJA

Kur kthimi i sendeve t dhna hua sht br i pamundur ose

tepr i vshtir pa fajin e debitorit, ky sht i detyruar t paguaj
vleftn e tyre, duke marr parasysh kohn dhe vendin n t ciln do
t bhej kthimi.

Neni 1050

Neni 1054

Me kontratn e huas njra pal (huadhnsi) i jep n pronsi

pals tjetr (huamarrsit) nj shum t hollash ose sende q
prcaktohen n numr, me pesh ose me mas dhe huamarrsi
detyrohet ti kthej huadhnsit aq t holla, ose aq sende t atij lloji dhe

Huadhnsi sht prgjegjs pr dmin q i ka shkaktuar

huamarrsit, pr t metat e sendeve t dhna hua, n qoft se nuk
provon se nuk ishte faji i tij q nuk kishte dijeni pr ato.

316

317

KREU XIX

N qoft se huaja sht pa shprblim, huamarrsi sht prgjegjs

vetm n rastin kur, duke i ditur cenet, nuk e ka njoftuar huadhnsin pr to.

Marrdhniet parakontraktore
Neni 1058

Neni 1055

N bisedimet pr prfundimin e kontrats palt duhet ti tregojn

njra-tjetrs gjendjen e punve tregtare q kan t bjn me kontratn
franchise dhe veanrisht programin e detyrimeve franchise, si dhe t
informojn njri-tjetrin sipas parimeve t mirbesimit. Ata jan t
detyruar t ruajn sekretin e informatave konfidenciale, edhe po t
mos prfundohet kontrata.
Kush shkel kt detyrim, detyrohet t shprblej dmin. Kjo e
drejt parashkruhet me kalimin e tre vjetve nga dita e pushimit t
bisedimeve.
Pala q ka marr pjes n bisedime mund t krkoj pagimin e
shpenzimeve t bra me besim t ligjshm n prfundimin e kontrats, e
cila nuk u prfundua pr shkak t nj sjelljeje t qllimshme t pals tjetr.

Kush ka premtuar t jap hua, mund t refuzoj t prmbush

detyrimin, po qe se kushtet pasurore t pals tjetr jan n gjndje t
till sa e bjn tepr t vshtir kthimin dhe huadhnsit nuk i jan
ofruar garanci t prshtatshme.
KREU XX
FRANCHISING
Prkufizimi
Neni 1056
Kontrata franchising prmban nj raport detyrimesh t
vazhdueshme me t cilin ndrmarrje t pavarura detyrohen ndrmjet
njra-tjetrs q t nxisin e t zhvillojn bashkrisht tregtin dhe kryerjen
e shrbimeve, n zbatim t detyrimeve t veanta.
Detyrimet e franchisor-it
Neni 1057
Franchisor-i (franshizdhnsi) ka detyrimin t vr n dispozicion
t franchizee-s (franshizmarrsit) nj trsi t standardizuar t
drejtash jo materiale, modelesh, skicash, idesh fitimi, tregtimi dhe
organizimi e njohuri t tjera t prshtatshme pr zhvillimin e tregtis.
Ndrkaq ai sht i detyruar t ruaj gjith kt program detyrimesh
nga cenimi prej t tretve, ta zhvilloj at vazhdimisht dhe t mbshtes
zbatimin e tij nga franshizmarrsi me udhzime, informacione e
perfeksionime.
318

Forma e kontrats
Neni 1059
Kontrata franchising duhet t bhet me shkres duke prcaktuar
ndr t tjera nj prkufizim t njzshm t detyrimeve t ndrsjella
t palve, kohzgjatjen e kontrats dhe t elementeve t tjera thelbsore
t saj. Teksti i kontrats duhet t prmbaj nj prshkrim t plot t
programit e t detyrimeve franchising.
Heqja dor nga kontrata
Neni 1060
Kohzgjatja e kontrats vendoset me marrveshje t palve, duke
respektuar krkesat e diktuara nga tregtia dhe shrbimet prkatse.
Kur n kontrat nuk sht prcaktuar afat, ose afati sht m
tepr se dhjet vjet, secila pal ka t drejt t heq dor nga kontrata,
duke e njoftuar paln tjetr nj vit m par.
319

N rast pushimi t kontrats si rrjedhim i plotsimit t afatit ose

heqjes dor prej saj dhe prpara paraqitjes aktuale t raportit t punve,
palt, t udhhequra nga parimet e mirbesimit, bjn nj prpjekje
pr t rn dakord pr riprtritjen e kontrats n kushte t njjta ose
t ndryshuara.

Franchisdhnsi mund t krkoj shprblimin e dmit t shkaktuar

nga shkelja me faj e kontrats, n veanti nga zbatimi i pamjaftueshm
i programit t detyrimeve franchise, nga ana e franchismarrsit.

Ndalimi i konkurrencs
Neni 1061

Heqja dor
Neni 1064

Edhe pas pushimit t marrdhnieve kontraktore palt kan

reciprokisht detyrimin pr nj konkurenc t ndershme.
Mbi kt baz, franchismarrsit mund ti imponohet nj ndalim
i konkurencs lokale pr nj koh deri n nj vit.
N qoft se nga ndalimi i konkurrencs rezulton nj paksim i
veprimtaris s tij profesionale, franchismarrsit i jepet nj kompensim
financiar i barasvlershm, pa marr parasysh pushimin e kontrats.

N rast shkelje detyrimesh kontraktore q vn seriozisht n

rrezik qllimin pr zhvillimin e tregtis, pala kontraktuese ka t drejtn
t heq dor nga kontrata, pa iu referuar afatit.

Prgjegjsia e franchismarrsit
Neni 1062

Neni 1065

Franchisdhnsi prgjigjet pr qenien e t drejtave dhe t njohurive

t programit t detyrimeve franchise. N rast se t drejtat nuk do t
ekzistonin ose n qoft se franchisdhnsi do t shkelte t tjera detyrime
kontraktore me mnyr t fajshme, franchismarrsi ka t drejt t
paksoj shprblimin. Shuma e paksuar duhet t vendoset me
kompetenc me ann e nj eksperti t paanshm. Franchismarrsi
mund t krkoj shlyerjen e dmit t shkaktuar nga mosqnia e
elementeve t programit t detyrimeve ose nga shkelja me faj e
kontrats nga ana e franchisdhnsit.

320

Neni 1063

KREU XXI
KONTRATA E RENTS JETORE

Renta jetore mund t krijohet kundrejt shprblimit (me titull

barrsor) nprmjet tjetrsimit t nj pasurie t luajtshme ose t
paluajtshme ose t nj shume parash.
Renta jetore mund t krijohet edhe me an dhurimi ose me testament, duke respektuar krkesat e ligjit pr veprime juridike t tilla.
Neni 1066
Renta jetore mund t jepet pr t gjith jetn e prfituesit ose t
nj personi tjetr. Ajo mund t formohet edhe pr gjith jetn e nj ose
disa personave.

321

Neni 1067
Kur renta sht formuar n favor t shum personave, pjesa e
nj prfituesi t vdekur m par, rritet n favor t t tjerve, prve
kur ka marrveshje t kundrt.
Neni 1068
Kontrata e rents jetore e krijuar n favorin e nj personi, i cili
n kohn e kontrats kishte vdekur, sht e pavlefshme.
Efektet e kontrats s rents jetore
Neni 1069
Personi n dobi t t cilit sht krijuar renta jetore, me titull
barrsor, mund t krkoj zgjidhjen e kontrats, n qoft se personi q
jep rentn nuk jep garancit ose ul garancit e dhna n marrveshje.
Neni 1070
Mospagimi i ksteve t arrira t rents jetore nuk i jep t drejtn
personit, n favor t t cilit sht krijuar renta, q t krkoj zgjidhjen
e kontrats; por vetm mund t krkoj q t sekuestrohen e t shiten
pasurit e debitorit t tij dhe nga t ardhurat e shitjes t prdoret nj
shum e mjaftueshme pr t siguruar pagimin e rents.
Neni 1071

sht krijuar, sado i rnd q t jet br detyrimi i rents, prve kur

ka marrveshje t kundrt.
Neni 1072
Renta jetore i jepet personit, n favor t t cilit sht krijuar, n
proporcion me numrin e ditve q ka jetuar. N rast se n marrveshje
sht parashikuar q t parapaguhet me kste, secili prej tyre fitohet
nga dita q plotsohet afati i pagimit.
Neni 1073
N rast se renta jetore sht krijuar mbi bazn e nj titulli pa
shprblim, mund t parashikohet (ose t vendoset) q kjo t jet e
pasekuestrueshme.
KREU XXII
SHOQRIA E THJESHT
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 1074
Shoqria sht nj kontrat me t ciln dy apo m shum persona
merren vesh pr t ushtruar nj aktivitet ekonomik, me qllim q t
ndajn fitimet q rrjedhin prej tij.
Personi antar i shoqris duhet t vr n dispozicion t ktij
aktiviteti para, sende apo shrbime.
Neni 1075

Debitori i rents nuk mund t shkarkohet nga detyrimi pr pagimin

e saj edhe sikur t ofroj pagimin e shums s parave ose t gjs s
marr, qoft dhe duke hequr dor nga pagimi i ksteve t shlyera.
I siprmi sht i detyruar t paguaj rentn pr t gjith kohn q

N shoqrin e thjesht kontrata nuk sht objekt i ndonj forme

t veant, prve kur krkohet nga natyra e sendeve t bashkuara.

322

323

Shoqria sht e thjesht, kur nuk paraqet cilsit dalluese t

shoqris tregtare t rregulluara n Kodin Tregtar.
Marrdhniet midis antarve
Neni 1076
Antari sht i detyruar t paguaj kontributet e caktuara n
kontratn e shoqris. Prezumohet se antart jan t detyruar t
kontribuojn, n pjes t barabarta midis tyre, sa sht e nevojshme
pr arritjen e qllimit t shoqris, prve kur n kontrat sht
parashikuar ndryshe.
Neni 1077
Kontrata e shoqris mund t ndryshohet vetm me plqimin e t
gjith ortakve, n qoft se n marrveshje nuk sht rn dakord ndryshe.
Neni 1078
Pr sendet e dhna n pronsi, garancia e krkuar nga antari
dhe kalimi i rreziqeve rregullohen nga dispozitat mbi shitjen.
Neni 1079
Antari q ka kontribuar n kredi, prgjigjet pr paaftsin
paguese t debitorit, brenda caqeve t treguara n nenin 506 t ktij
Kodi pr rastin e marrjes me marrveshje t garancis.

Po qe se administrimi u takon vemas disa antarve, secili prej

tyre ka t drejt t kundrshtoj veprimin q dshiron t kryej nj
tjetr, prpara se ky t kryhet.
Shumica e antarve, e prcaktuar sipas pjess s do antari n
fitim, zgjidh mosmarrveshjen.
Neni 1081
N qoft se administrimi u takon n mnyr t prbashkt disa
antarve, sht i nevojshm plqimi i t gjith ortakve administrator
pr kryerjen e veprimeve t shoqris.
N qoft se sht vendosur q pr administrimin ose pr veprime
t caktuara t jet i nevojshm miratimi i shumics, kjo prcaktohet
sipas paragrafit t fundit t nenit 1080 t ktij Kodi.
N rastet e parashikuara n kt nen, administratort e veant
nuk mund t kryejn t vetm ndonj veprim, ve n raste t ngutshme,
kur duhet shmangur nj dm q i kanoset shoqris.
Neni 1082
Heqja e administratorit t emruar n kontratn e shoqris mund
t bhet pr nj shkak t drejt.
Administratori i emruar me nj akt t veant mund t hiqet
sipas dispozitave t kontrats s porosis. N nj rast t till heqja e tij
mund t krkohet edhe n rrug gjyqsore nga do antar.
Neni 1083

Prve se kur me marrveshje sht parashikuar ndryshe,

administrimi i shoqris i takon secilit prej antarve vemas nga t tjert.

T drejtat dhe detyrimet e administratorve rregullohen me

dispozitat mbi porosin. Administratort jan prgjegjs solidarisht
ndaj shoqris pr prmbushjen e detyrimeve q u jan ngarkuar me
ligj ose nga kontrata e shoqris, prve kur provojn se nuk kan faj.

324

325

Neni 1080

Neni 1084
Antart q nuk marrin pjes n administrim kan t drejt q t
marrin njoftim nga administratort pr ecurin e punve t shoqris,
t konsultohen me dokumentet q lidhen me administrimin dhe t marrin
nj raport kur t jen kryer punt pr t cilat sht krijuar shoqria.
N qoft se kryerja e punve t shoqris zgjat m shum se nj
vit, antart kan t drejt t marrin raportin e administrats n fund
t do viti, prve rastit kur kontrata parashikon nj afat tjetr.
Neni 1085
Prve marrveshjes s kundrt, do antar ka t drejt t marr
pjesn e vet t fitimeve pas miratimit t raportit.
Neni 1086
Pjest q u takojn antarve n fitimet ose n humbjet
prezumohen n prpjestim me kuotat e kontribuara. N qoft se vlera
e kontributeve nuk prcaktohet nga kontrata, caktohet nga gjykata. N
qoft se kontrata prcakton vetm pjesn e do antari n fitimet, n
t njjtn mas prezumohet se duhet t prcaktohet edhe pjesmarrja
n humbjet.

N munges t dispozitave t tjera n kontrat, prfaqsimi i

takon do antari administrator dhe shtrihet pr t gjitha aktet q
prfshihen n objektin e shoqris. Ndryshimet dhe shuarja e tagrave
t prfaqsimit rregullohen me dispozitat pr prfaqsimin.
Neni 1089
Kreditort e shoqris mund t krkojn t drejtat e tyre mbi pasurin
e shoqris. Pr detyrimet e shoqris gjithashtu prgjigjen personalisht
ose solidarisht antart q kan vepruar n emr dhe pr llogari t shoqris
dhe, po t ket marrveshje tjetr, edhe antart e tjer.
Marrveshja duhet tu bhet e ditur t tretve me mjete t
prshtatshme, n munges t marrjes dijeni, kufizimi i prgjegjsis
ose prjashtimi nga prgjegjsia solidare nuk mund tu kundrejtohet
atyre q nuk kan patur dijeni pr t.
Neni 1090
Antari, t cilit i krkohet pagimi i detyrimeve t shoqris, mund
t krkoj, edhe kur shoqria sht n likuidim, ekzekutimin paraprak
ndaj pasuris s shoqris, duke treguar sendet mbi t cilat kreditori
mund t shprblehet m s miri.

Neni 1087

Neni 1091

do marrveshje q prjashton nj ose m shum antar nga

pjesmarrja n fitimet ose humbjet, sht e pavlefshme.

Ai q bhet antar n nj shoqri t krijuar m par, prgjigjet s

bashku me antart e tjer pr detyrimet e shoqris prpara se ta
ket fituar cilsin e antarit.

Marrdhnie me t trett
Neni 1088

Neni 1092

Shoqria fiton t drejta dhe merr prsipr detyrime me an t

antarve q kan t drejtn pr ta prfaqsuar.

Kreditori i veant i antarit, deri sa zgjat shoqria, mund t

krkoj t drejtat e tij mbi fitimet q i takojn debitorit, si dhe marrjen

326

327

e masave ruajtse (konservative) mbi kuotn q i takon ktij t fundit

n likuidim.
N qoft se sende t tjera t debitorit jan t pamjaftueshme pr
t shprblyer kredit e tij, kreditori i veant i antarit mund t krkoj,
ve ksaj, n do koh likuidimin e kuots s debitorit t tij. Kuota
duhet t likuidohet brenda tre muajve nga paraqitja e krkess, prve
kur sht vendosur shprndarja e shoqris.
Neni 1093
Nuk pranohet kompensimi midis detyrimit q nj i tret ka ndaj
shoqris dhe kredis q ky ka ndaj nj antari.
Shprndarja e shoqris
Neni 1094
Shoqria shprndahet:
1. me mbarimin e afatit;
2. me realizimin e objektit t shoqris ose pr pamundsin e
realizimit t tij;
3. me vullnetin e t gjith antarve;
4. pr shkaqe t tjera t parashikuara n kontratn e shoqris.
Neni 1095
Kontrata e shoqris zgjatet n heshtje pr nj koh t pacaktuar
kur, sadoq ka kaluar afati i parashikuar n kontrat, antart vazhdojn
t kryejn veprime t shoqris.
Neni 1096

Neni 1097
N qoft se kontrata nuk parashikon mnyrn e likuidimit t
pasuris dhe antart nuk jan n nj mendje pr ta prcaktuar at,
likuidimi bhet nga nj ose disa likuidues, t emruar me plqimin e t
gjith ortakve ose, n rast mosmarrveshjeje, nga gjykata.
Likuiduesit mund t revokohen me vullnetin e t gjith ortakve
dhe n do rast nga gjykata me krkesn e arsyetuar t njrit ose t
disa antarve.
Neni 1098
Detyrimet dhe prgjegjsit e likuiduesve rregullohen sipas
rregullave t vendosura nga administratort, prderisa nuk parashikohet
ndryshe nga dispozitat e mposhtme ose nga kontrata e shoqris.
Neni 1099
Administratort duhet tu dorzojn likuiduesve sendet dhe
dokumentet e shoqris dhe tu paraqesin atyre llogarin e administrimit
pr periudhn pas raportimit t fundit.
Likuiduesit duhet t marrin n dorzim sendet dhe dokumentet e
shoqris dhe t hartojn, s bashku me administratort, inventarin
nga ku t rezultoj gjendja aktive dhe pasive e pasuris s shoqris.
Inventari duhet t nnshkruhet nga administratort dhe nga likuiduesit.
Neni 1100

Pas shprndarjes s shoqris antart administrues ruajn

pushtetin e administrimit vetm pr shtjet e ngutshme, derisa t
ndrmerren veprimet e nevojshme pr likuidimin.

Likuiduesit mund t kryejn aktet e nevojshme pr likuidim dhe,

po qe se antart nuk kan parashikuar ndryshe, mund t shesin edhe
n bllok pasurin e shoqris dhe t bjn marrveshje e kompromise.
Ata prfaqsojn shoqrin edhe n gjykim.

328

329

Neni 1101
Likuiduesit nuk mund t ndrmarrin veprime t reja. N rast t
kundrt ata prgjigjen personalisht dhe solidarisht pr punt e filluara.

Vlefta e kuotave t kontributeve q nuk kan pr objekt shuma parash,

prcaktohet sipas vlersimit q sht br n kontrat ose, n munges t
tij, sipas vlefts q ata kan patur n momentin kur jan dhn.
Neni 1105

Neni 1102
Likuiduesit nuk mund t ndajn midis antarve, qoft edhe
pjesrisht, pasurin e shoqris, derisa t mos jen paguar kreditort
e shoqris, ose t mos jen vn mnjan shumat e nevojshme pr t
paguar ata.
N qoft se fondet n dispozicion jan t pamjaftueshme pr
pagimin e detyrimeve t shoqris, likuiduesit mund tu krkojn
antarve derdhjet pr t cilat ata ende detyrohen n kuotat prkatse
dhe, po t jet nevoja, shumat e nevojshme n kufijt e prgjegjsis
prkatse dhe n prpjestim me pjesn e secilit n humbjet. N t
njjtin prpjestim pjestohet midis antarve detyrimi i antarit me
paaftsi pr t paguar.
Neni 1103

N qoft se n marrveshje sht parashkuar q ndarja e sendeve

t bhet n natyr, zbatohen dispozitat mbi ndarjen e sendeve t
prbashkta.
Zgjidhja e marrdhnies s nj antari me shoqrin
Neni 1106
do antar mund t trhiqet nga shoqria kur ajo sht formuar
pr nj koh t pacaktuar ose pr gjith jetn e njrit prej antarve.
Ve ksaj mund t trhiqet n rastet e parashikuara n kontratn
e shoqris ose kur ekziston nj shkak i drejt.
N rastet e parashikuara n paragrafin e par, trheqja duhet tu
komunikohet antarve t tjer t paktn tre muaj prpara.
Neni 1107

Antart q kan kontribuar me pasuri pr tu prdorur, kan t

drejt ta marrin at prsri n gjendjen n t ciln ndodhet. Po qe se
sendet kan humbur ose jan dmtuar pr shkaqe q mund tu ngarkohen
administratorve, antart kan t drejt pr shprblimin e dmit n
ngarkim t pasuris s shoqris, prve rastit kur mund t ngrihet
padi kundr administratorve.

Prve kur n kontratn e shoqris sht parashikuar ndryshe,

n rast vdekjeje t njrit prej antarve, t tjert duhet t likuidojn
kuotn n favor t trashgimtarve, ve kur preferojn t shprndajn
shoqrin ose ta vazhdojn m vete trashgimtart, dhe kta japin
plqimin.

Neni 1104

Neni 1108

Pasi shlyhen detyrimet e shoqris, aktivi i mbetur destinohet pr

pagimin e kuotave t kontributeve. Teprica e mundshme ndahet midis
antarve n prpjestim me pjesn e secilit n fitim.

Prjashtimi i nj antari mund t ndodh pr shkak

mosprmbushjeje t rndsishme t detyrimeve q rrjedhin nga ligji

330

331

ose nga kontrata e shoqris, si dhe pr ndalimin, pazotsin ose pr

dnimin e tij me nj mas q prfshin edhe ndalimin, qoft edhe t
prkohshm, nga detyrat zyrtare.
Antari q ka dhn si kontribut n shoqri veprn e vet ose
gzimin e nj sendi, mundet gjithashtu t prjashtohet pr shkak t
paprshtatshmris s menjhershme pr t kryer veprn e dhn ose
pr humbjen e sendit, q ka ndodhur pr shkaqe q nuk mund tu
ngarkohen administratorve.
Gjithashtu, mund t prjashtohet antari q ka kontribuar me an
t transferimit t pronsis s nj sendi, n qoft se ky humbet prpara
se sendi t fitohet nga shoqria.

N rastin kur nga shoqria largohet vetm nj antar, ky dhe

trashgimtart e tij kan t drejt vetm pr nj shum t hollash q
prfaqsojn vlern e kuots.
Likuidimi i kuots bhet n baz t gjendjes pasurore t shoqris
ditn kur ndodh largimi i antarit.
N qoft se ka aktivitete n vazhdim, antari dhe trashgimtart
e tij kan pjes n fitimet dhe humbjet q kan t bjn me kto
aktivitete. Prve sa parashikohet n nenin 1092, pagimi kuots q i
takon ortakut duhet br brenda 6 muajve nga dita e largimit t tij.

Neni 1109

Neni 1112

Prjashtimi vendoset nga shumica e antarve, duke mos prfshir

n numrin e tyre antarin pr tu prjashtuar dhe ka efekt pas 30 ditve
nga data kur i sht br njoftimi antarit t prjashtuar.
Brenda ktij afati ortaku i prjashtuar mund t paraqes
kundrshtim prpara gjykats, e cila mund t pezulloj zbatimin e
vendimit.
Po qe se shoqria prbhet nga dy antar, prjashtimi i njrit
bhet nga gjykata me krkesn e tjetrit.

N rastin kur nga shoqria largohet vetm nj antar, ky ose

trashgimtart e tij jan prgjegjs ndaj t tretve pr detyrimet e
shoqris deri n ditn kur ai sht larguar.
Largimi duhet tu bhet i ditur t tretve me mjete t prshtatshme,
prndryshe, ajo nuk mund tu kundrejtohet t tretve q, jo pr fajin e
tyre, nuk e kan ditur.

Neni 1110

SIGURIMI

Prjashtohen nga shoqria edhe:

a) antari q sht deklaruar i falimentuar;
b) antari ndaj t cilit nj kreditor i tij i caktuar ka arritur t ket
t drejtn e likuidimit t kuots sipas nenit 1092 t ktij Kodi.
Prjashtimi i parashikuar n paragrafin e par t ktij neni nuk
zbatohet n rastet kur falimentimi i antarit sht pasoj e falimentimit
t shoqris.

DISPOZITA T PRGJITHSHME

Me kontratn e sigurimit, njra pal (siguruesi), n qoft se

vrtetohet ngjarja e parashikuar n kontrat, detyrohet:
a) n rastin e sigurimit t pasuris ti shprblej pals tjetr ose

332

333

Neni 1111

KREU XXIII

Neni 1113

nj personi t tret, n dobin e t cilit sht lidhur kontrata, dmin e

psuar brenda kufijve t shums q sht parashikuar n kontrat;
b) n rastin e sigurimit t personit ti paguaj pals tjetr ose nj
personi t tret, n dobin e t cilit sht lidhur kontrata, shumn e
sigurimit q sht parashikuar n kontrat.
I siguruari detyrohet t paguaj primin (mimin e sigurimit) t
caktuar n kontrat. Siguruesi mund t jet person publik ose privat.
Neni 1114
Kontrata e sigurimit duhet t bhet me shkres, me an t
dshmis t sigurimit (polics s sigurimit) q siguruesi i lshon t
siguruarit, prndryshe sht e pavlefshme.
Neni 1115
N dshmin e sigurimit t tregohen sidomos:
a) emri i siguruesit;
b) emri i personit t siguruar, n rastin e sigurimit t personit, pasuria
e siguruar dhe vendi ku ndodhet kjo pasuri n rastin e sigurimit t pasuris;
c) ngjarja me vrtetimin e s cils siguruesi t prmbush
detyrimin q ka marr n kontrat;
) fillimi dhe mbarimi i kontrats s sigurimit (afati i sigurimit);
d) koha nga e cila fillon prgjegjsia e siguruesit;
e) vlersimi i pasuris n ato raste q kjo gj krkohet pr nj lloj
t caktuar sigurimi;
) primet e sigurimit dhe afatet e pagimit t tyre.
Kur sipas ligjit ose sipas kontrats shprblimi i sigurimit ose
shumat e sigurimit duhet ti paguhen jo vetm t siguruarit, por edhe
nj personi t tret, n dobin e t cilit sht lidhur kontrata. Ky kusht
duhet t tregohet n dshmin e sigurimit.

334

Neni 1116
Kur humbet dshmia e sigurimit, siguruesi, me krkesn dhe
shpenzimet e t siguruarit, duhet t lshoj nj dublikat t saj.
Neni 1117
I siguruari duhet ti njoftoj siguruesit, me rastin e lidhjes s
kontrats, t gjitha rrethanat pr t cilat ka dijeni dhe q kan rndsi
thelbsore pr prcaktimin e natyrs dhe t mass s rrezikut.
Quhet se kan rndsi thelbsore t gjitha rrethanat pr t cilat
siguruesi ka pyetur me shkres t siguruarin.
Kontrata e sigurimit e lidhur pa u marr prgjigja n ndonj nga
kto pyetje, nuk mund t jet, pr kt shkak, e pavlefshme.
Neni 1118
Kur pas lidhjes s kontrats s sigurimit del se i siguruari duke
ditur ka dhn informata jo t sakta n krkesn ose n dokumentet e
paraqitura prej tij dhe n baz t t cilave sht lidhur kontrata e
sigurimit, siguruesi brenda tre muajve nga marrja dijeni ka t drejt:
a) t ndryshoj masn e primit t sigurimit, t shums s sigurimit
ose afatin e sigurimit;
b) t zgjidh kontratn e sigurimit n rast se ka rrethana t tilla,
q po ti dinte siguruesi nuk do t kishte lidhur kontratn. N kt rast,
primet e sigurimit deri n kohn q krkohet prishja e kontrats, e n
do rast primi i sigurimit pr tu paguar n vitin e par t kontrats,
nuk i kthehen t siguruarit.
N qoft se vrtetohet ngjarja e sigurimit prpara se t filloj
afati i treguar n paragrafin e msiprm, siguruesi nuk sht i detyruar
t paguaj shumn e sigurimit.
Kur kontrata e sigurimit sht lidhur pr m shum se nj person
335

ose sende, ajo mbetet e vlefshme pr ata persona ose sende, t cilve
nuk u referohen deklarimet e pasakta apo heshtja.
Neni 1119
Dhnia e informatave t pasakta n krkesn ose n dokumentet
e paraqitura, n baz t t cilave sht lidhur kontrata e sigurimit, ose
lnia n harres e informatave kur vrtetohet se nuk jan br me
dashje ose nga pakujdesia e rnd, nuk prbn shkak pr zgjidhjen e
kontrats, por siguruesi mund t heq dor nga kontrata, duke e njoftuar
t siguruarin me shkrim, brenda 3 muajve nga marrja dijeni e tyre.
N qoft se ngjarja e sigurimit vrtetohet prpara se pasaktsit e
informatave ose lnia n harres e tyre, t njihen nga siguruesi, ose prpara
se t jet deklaruar heqja dor nga kontrata, shuma e detyruar ulet n
proporcion me diferencn midis shums s caktuar n kontrat dhe asaj
q do t ishte zbatuar, n se do t njihej gjendja e vrtet e fakteve.
Neni 1120
Kur kontrata e sigurimit lidhet n emr e pr llogari t t tretve
dhe kta jan n dijeni pr pasaktsin e deklarimeve ose t harresave
n lidhje me rrezikun (rastin e sigurimit), n favor t siguruesit zbatohen
dispozitat e neneve 1118, 1119 t ktij Kodi.
Neni 1121
Kontrata e sigurimit sht e pavlefshme, n qoft se vrtetohet
se rreziku i sigurimit nuk ka ekzistuar asnjher ose ka pushuar s
qeni para prfundimit t kontrats.

336

Neni 1122
Kontrata e sigurimit zgjidhet n qoft se rreziku i sigurimit pushon
s qeni pas prfundimit t kontrats, por siguruesi ka t drejtn e
pagimit t primeve, derisa pushimi i qenies s rrezikut t sigurimit ti
jet njoftuar ose ti jet br e ditur n nj mnyr tjetr.
Neni 1123
I siguruari gjat kohs q kontrata e sigurimit sht n fuqi
detyrohet ti njoftoj siguruesit t gjitha ndryshimet e rrethanave pr
t cilat ka marr dijeni pas lidhjes s kontrats s sigurimit dhe q
mund t influencoj mbi shtimin e rrezikut.
N qoft se i siguruari nuk bn njoftimin e siprm, siguruesi ka t
drejt, q nga asti i shtimit t rrezikut, t ndryshoj masn e primit t
sigurimit, t shums s sigurimit, afatin e sigurimit ose t zgjidh
kontratn.
Kur i siguruari nuk pranon ndryshimin ose zgjidhjen e kontrats,
ka t drejt ti drejtohet me padi gjykats.
Neni 1124
Kontrata e sigurimit hyn n fuqi n orn 24 t dits s prfundimit
t kontrats dhe mbaron n orn 24 t dits s fundit t kohzgjatjes s
kontrats.
Kur afati i kontrats sht mbi 10 vjet, palt me kalimin e ktij
afati dhe n rast se nuk kan ndonj marrveshje t kundrt, kan t
drejt t heqin dor nga kontrata, duke br nj paralajmrim 6 muaj
m par.
Kontrata mund t zgjatet heshtazi nj ose disa her, por n do
rast jo m shum se pr dy vjet.
Kjo dispozit nuk zbatohet pr kontratn e sigurimit t jets.
337

Neni 1125

Neni 1128

Kontraktuesi detyrohet ti paguaj siguruesit primin e sigurimit

n afatet e caktuara n kontrat. N qoft se primi ose ksti i par i tij
nuk paguhet n afat, sigurimi pezullohet deri n orn 24 t dits q
kontraktuesi paguan shumn q detyrohet.
Kur kontraktuesi nuk paguan primet n vazhdim, sipas afateve t
caktuara, sigurimi pezullohet nga ora 24 e dits s pesmbdhjet pas
mbarimit t afatit t pagimit dhe siguruesi ka t drejt t krkoj
zgjidhjen e kontrats.

Shprblimi i sigurimit ose shuma e sigurimit q duhet ti paguhet

jo t siguruarit, por personit t tret, n dobin e t cilit sht lidhur
kontrata, nuk mund t sekuestrohet pr borxhet e t siguruarit.
Siguruesi ka t drejt t ndaloj nga shprblimi i sigurimit ose
nga shuma e sigurimit at q ka pr t marr i siguruari nga e njjta
kontrat e sigurimit (primin etj.).

Neni 1126
Kur vrtetohet ngjarja e sigurimit, i siguruari detyrohet t njoftoj
siguruesin brenda afatit t parashikuar n kontrat. N qoft se i
siguruari nuk bn kt njoftim, siguruesi ka t drejt t mos paguaj
shprblimin e sigurimit ose shumn e sigurimit.
Neni 1127
I siguruari ose personi i tret, n dobin e t cilit sht lidhur
kontrata e sigurimit, detyrohet t provoj se ka ndodhur ngjarja e
sigurimit dhe, n sigurimin e pasuris t provoj edhe sasin e dmit,
si dhe ti njoftoj siguruesit, sipas krkess s ktij, t gjitha informatat
q jan n dijeni t tij dhe q kan lidhje me ngjarjen e sigurimit. N
rastin e sigurimit t personit, kur vrtetohet humbja e aftsis pr
pun, bhet edhe ekspertimi mjeksor.
Kur nuk prmbushen detyrimet e siprme, siguruesi ka t drejt
t mos paguaj shprblimin e sigurimit ose shumn e sigurimit.

338

Neni 1129
Siguruesi mund ti kundrejtoj personit, n dobin e t cilit sht
lidhur kontrata, t gjitha prapsimet q ai mund ti kundrejtoj t
siguruarit nga e njjta kontrat sigurimi.
Neni 1130
Kur nj person lidh nj kontrat sigurimi n emr t nj tjetri, pa
patur nj tagr t till prej tij, ky i fundit mund t pranoj kontratn e
lidhur edhe pas vrtetimit t ngjarjes s sigurimit.
Personi q ka lidhur kontratn sht i detyruar t zbatoj vet
detyrimet q rrjedhin nga kontrata, deri n momentin kur siguruesi ka
marr njoftim pr pranimin ose jo t saj, nga personi n emr t t
cilit sht lidhur kontrata.
mimi i sigurimit i paguhet siguruesit nga kontraktuesi i
msiprm, pr t gjith periudhn deri n momentin kur siguruesi ka
marr dijeni pr mospranimin e kontrats.
Neni 1131
Siguruesi nuk sht prgjegjs kur vdekja ose humbja e aftsis
pr pun t t siguruarit, si dhe kur humbja ose dmtimi i pasuris
jan shkaktuar drejt pr drejt nga veprime lufte, prve kur n kontratn
e sigurimit sht parashikuar ndryshe.
339

Neni 1132
Kushtet pr llojet e ndryshme t sigurimit vullnetar t pasuris
dhe t personit caktohen n kontrat.
Neni 1133
Dispozitat e ktij kreu nuk shtrihen mbi sigurimin e detyrueshm,
i cili rregullohet nga dispozita t veanta.
Sigurimi n lundrimin detar rregullohet nga Kodi i Lundrimit
Detar.
Sigurimi i pasuris
Neni 1134
Personi q lidh kontratn e sigurimit t pasuris ose personi i
tret, n dobi t t cilit lidhet kontrata, duhet t ket interes pasuror n
objektin e siguruar prndryshe kontrata e sigurimit sht e pavlefshme.
Neni 1135
Kur pas lidhjes s kontrats s sigurimit pushon interesi pasuror
i t siguruarit, ose i personit t tret, n dobin e t cilit sht lidhur
kontrata, kjo quhet e zgjidhur.
Neni 1136

N sigurimin e prodhimeve t toks, dmi prcaktohet n raport

me vlern q do t kishin prodhimet n kohn e pjekjes s tyre, ose kur
mblidheshin zakonisht.
Kur sht siguruar vetm nj pjes e vlefts s pasuris, shuma e
sigurimit nuk mund t jet m e madhe se vlefta e pjess s pasuris t
siguruar.
Kur shkelen kushtet e siprme, kontrata e sigurimit sht e
vlefshme, sipas rastit, pr nj shum t barabart me vleftn ose me
pjesn e vlefts s pasuris t siguruar.
Neni 1137
Kur pasuria e siguruar humbet ose dmtohet, shprblehet, sipas
rastit, vlefta e saj brenda kufijve t shums s sigurimit ose paksimi
i vlefts s pasuris, prve kur n kontratn e sigurimit sht
parashikuar ndryshe.
Siguruesi prgjigjet pr fitimin e munguar, vetm n qoft se
sht parashikuar shprehimisht n kontrat.
Neni 1138
Kur pasuria e siguruar ka humbur pjesrisht ose sht dmtuar
dhe pr kt sht paguar shuma jo e plot e sigurimit, pasuria q ka
mbetur quhet e siguruar gjer n fund t afatit t caktuar n kontrat
pr nj shum t barabart me diferencn midis shums s sigurimit
dhe shprblimit q sht paguar.
Neni 1139

Shuma e sigurimit nuk mund t jet m e madhe se vlefta e

pasuris. Kjo vleft, pr disa lloje sigurimi, mund t jet e prcaktuar
n kontratn e sigurimit edhe me an vleftsimi t pasuris.
Me vleft duhet t kuptohet vlera m e madhe q ka patur pasuria
n kohn e vrtetimit t rastit fator.

Kur shuma e sigurimit sht m e vogl nga vlefta e pasuris s

siguruar, shprblimi i dmit caktohet n prpjestim me raportin midis
shums s sigurimit dhe vlefts s pasuris t siguruar, prve kur n
kontrat parashikohen ndryshe.

340

341

Neni 1140

Neni 1143

I siguruari detyrohet t ruaj me kujdes pasurin e siguruar, sipas

dispozitave kundr zjarrit, dispozitave agronomike dhe veterinare.
Siguruesi ka t drejt t kontrolloj pasurin e siguruar dhe t krkoj
nga i siguruari q t marr masa pr ruajtjen e mir t pasuris dhe
pr zhdukjen e rregullimeve q jan konstatuar. Kur i siguruari shkel
detyrimin e siprm, siguruesi ka t drejt t zgjidh kontratn e
sigurimit.

Siguruesi shkarkohet nga detyrimi pr t paguar shprblimin e

sigurimit, n qoft se rasti i sigurimit sht shkaktuar me dashje ose
nga pakujdesia e rnd e t siguruarit ose e personit n dobin e t cilit
sht lidhur kontrata e sigurimit.
N sigurimin e pasuris s personave, siguruesi shkarkohet nga
detyrimi pr t paguar shprblimin e sigurimit edhe kur ngjarja e
sigurimit sht shkaktuar me dashje ose nga pakujdesia e rnd e
antarve madhor t familjes s t siguruarit.

Neni 1141
Kur vrtetohet ngjarja e sigurimit, i siguruari detyrohet t marr
t gjitha masat q varen nga ai pr t shptuar dhe ruajtur pasurin e
siguruar me qllim q t ndalohet ose paksohet dmi.
Siguruesi nuk detyrohet t paguaj shprblim pr at pjes t dmit
q u shkaktua nga mosmarrja prej t siguruarit t masave q mund t
merreshin prej tij pr t shptuar dhe ruajtur pasurin e siguruar.
Siguruesi detyrohet t paguaj shpenzimet pr masat e nevojshme
q jan marr pr t shptuar dhe ruajtur pasurin e siguruar,
pavarsisht nse sht arritur ose jo qllimi, prve kur siguruesi
provon se mjetet e prdorura dhe shpenzimet e bra, jan prdorur
ose jan br pa kujdes. Siguruesi prgjigjet pr dmet materiale t
shkaktuara mbi sendet e siguruara nga mjetet e prdorura nga i siguruari
pr t shmangur ose zvogluar dmet e ndodhura n ngjarjen e sigurimit,
prve kur provon q mjetet e tilla jan prdorur pa kujdes dhe pa
qen t domosdoshme.
Neni 1142
Siguruesi q ka paguar shprblimin e sigurimit ka t drejt t
krkoj kthimin e shums s paguar nga personat q jan prgjegjs
pr shkaktimin e dmit.
342

Neni 1144
Kur pasuria e siguruar kalon n pronsin e nj personi tjetr,
kontrata e sigurimt quhet e zgjidhur. N kt rast primi i paguar i
kthehet t siguruarit n prpjestim me kohn q mbetet gjer n
mbarimin e afatit t kontrats s sigurimit.
Neni 1145
Kur pr t njjtin rrezik sigurimi jan lidhur vemas disa kontrata
sigurimi n sigurues t ndryshm, i siguruari duhet t njoftoj secilin
sigurues, pr t gjitha sigurimet.
Kur i siguruari me qllim nuk jep njoftimin e siprm, siguruesit
nuk jan t detyruar t paguajn shprblimin e dmit.
Kur vrtetohet ngjarja e sigurimit, i siguruari duhet t njoftoj t
gjith siguruesit, duke i treguar secilit emrtimin e t tjervesigurues.
I siguruari ka t drejt t krkoj nga secili sigurues shlyerjen e
dmit t detyruar sipas kontrats, por gjithsesi shumat e shlyera s
bashku nuk duhet t kalojn shumn e dmit.

343

Neni 1146
Siguruesi q ka paguar shumn e dmit ka t drejtn e regresit
ndaj siguruesve t tjer pr ndarjen e shums s detyruar sipas
kontratave prkatse.
Kur nj sigurues sht me paaftsi paguese, pjesa e tij ndahet
ndrmjet siguruesve t tjer.
Neni 1147
Sigurimi i mallrave kundr rreziqeve t transportimit toksor,
ujor t brendshm dhe ajror prfshin t gjitha dmet q mund t psojn
mallrat gjat transportimit t tyre, prve kur sht caktuar ndryshe
nga ligji.
Neni 1148
Kontrata e sigurimit t mallrave kundr rreziqeve t transportimit
hyn n fuqi q nga asti q mallrat i jan dorzuar transportuesit dhe
vazhdon gjer sa kto ti dorzohen pritsit, prve kur n kontrat
sht parashikuar ndryshe.
Neni 1149
Kur mallrat e transportuara merren n dorzim nga pritsit pa
u mbajtur n kt rast procesverbal, siguruesi nuk prgjigjet pr
dmtimin ose mungesn e mallrave, prve kur sht parashikuar
ndryshe me ligj.

344

Sigurimi i personit
Neni 1150
Kontrata e sigurimit t personit mund t lidhet pr rastin e
vrtetimit t ngjarjeve q kan t bjn me jetn dhe aftsin pr pun
t t siguruarit.
Neni 1151
N kontratn e sigurimit t personit shuma e sigurimit caktohet
me marrveshje t palve dhe sipas dispozitave t tjera mbi sigurimet.
Neni 1152
Kontrata e sigurimit sht e vlefshme edhe kur sigurohet jeta e nj t
treti. Caktimi i personit bhet n kontratn e sigurimit, ose me deklarat
me shkrim t mvonshme, q i njoftohet siguruesit, ose me testament.
Neni 1153
I siguruari mund t caktoj n kontratn e sigurimit q, n rast se
ai vdes, shuma e sigurimit ti paguhet nj antari t familjes s tij, nj
personi tjetr, shtetit, ose nj personi tjetr juridik publik.
Neni 1154
I siguruari gjat kohs q kontrata e sigurimit sht n fuqi, ka t
drejt q t zvendsoj me nj tjetr personin q ka caktuar pr t
marr shumn e sigurimit. Pr kt i siguruari detyrohet t njoftoj
me shkres siguruesin dhe t paraqes dshmin e sigurimit pr t
br n t shnimet e nevojshme.

345

Neni 1155
Caktimi i personit q prfiton nga sigurimi mund t revokohet nga
kontraktuesi n formn dhe mnyrn q prdoret pr caktimin e tij.
Revokimi nuk mund t bhet nga trashgimtart pas vdekjes s
kontraktuesit, pasi t jet vrtetuar ngjarja e sigurimit e personi ka
deklaruar se e dshiron kt prfitim.
Heqja dor e kontraktuesit dhe deklarata e prfituesit duhet ti
njoftohen me shkrim siguruesit.
Neni 1156
Caktimi i personit q prfiton nga sigurimi, dhe pse mund t jet
i parevokueshm, nuk ka efekt kur sht rasti i parashikuar n shkronjn
a t nenit 771 t ktij Kodi.
Neni 1157
Kur n dshmin e sigurimit nuk sht treguar personi q mund
t marr shumn e sigurimit, si dhe kur personi i treguar ka vdekur
para t siguruarit, pa u zvendsuar me nj person tjetr, ose kur ai
me dashje ka vrar, ose ka tentuar t vras t siguruarin, shuma e
sigurimit i paguhet t siguruarit, dhe n qoft se ky ka vdekur,
trashgimtarve t tij ligjor ose me testament.
Neni 1158
Kur pr t marr shumn e sigurimit jan caktuar m shum
persona dhe disa prej tyre kan vdekur para t siguruarit, ose disa prej
tyre me dashje kan vrar ose kan tentuar t vrasin t siguruarin,
pjest q u takojn ktyre ndahen midis personave t tjer t caktuar
pr t marr shumn e sigurimit n prpjestim me pjesn q i sht
caktuar secilit prej tyre.
346

N rast se n kontrat nuk prmenden pjest e personave t caktuar

pr t marr shumn e sigurimit, prezumohet se ato jan t barabarta
Neni 1159
Ndryshimet e profesionit ose t veprimtaris s t siguruarit kur
sjellin pushimin e efekteve t sigurimit, n rast se ato nuk rritin rrezikun
n mnyr t till q, n qoft se kjo gjendje e re do t kishte ekzistuar
n kohn e lidhjes s kontrats, siguruesi nuk do ta kishte lidhur at.
N rast se ndryshimet jan t nj natyre t till q, gjendja e re
edhe po t kishte ekzistuar n kohn e lidhjes s kontrats, siguruesi do
ta kishte lidhur kontratn pr nj mim m t lart, pagimi i shums s
sigurimit paksohet n prpjestim me mimin m t ult, t caktuar
n raport me at mim q ka qen prcaktuar n fillim.
N qoft se i siguruari njofton pr ndryshimet e msiprme
siguruesin, ky, brenda 15 ditve, duhet t deklaroj nse do t zgjidh
kontratn apo t paksoj shumn e sigurimit ose t ngrej mimin.
I siguruari, brenda 15 ditve duhet t deklaroj nse pranon
ndryshimet e siprme n kontrat.
N qoft se i siguruari deklaron se nuk i pranon ato, kontrata
zgjidhet.
Neni 1160
Shuma e sigurimit, q pas vdekjes s t siguruarit sht caktuar
ti paguhet personit n dobin e t cilit sht lidhur kontrata e sigurimit,
nuk prfshihet n pasurin trashgimore t t siguruarit.

347

Neni 1161

Neni 1166

Shumat e sigurimit q rrjedhin nga kontratat e sigurimit t personit,

paguhen pavarsisht nga shumat q mund t paguhen nga sigurimet
shoqrore.

Kontratat e veanta t lidhura para hyrjes n fuqi t tij dhe q

vazhdojn t zbatohen, do t rregullohen sipas dispozitave t ktij Kodi.

TITULLI III

Neni 1167

Kodi Civil i Republiks s Shqipris zbatohet pr marrdhniet

juridike t krijuara pas hyrjes n fuqi t tij.

Ligji nr.6340, dat 26.6.1981 Pr Kodin Civil, prve

dispozitave pr bashkpronsin ndrmjet bashkshortve, ligji nr.
2362, dat 16.11.1956 Pr organizatat shoqrore q nuk ndjekin qllime
ekonomike, ligji nr.7688, dat 13.3.1993 Pr bashkpronsin n
banesa, ligji nr. 7695, dat 7.4.1993 Pr fondacionet nenet 1-15,
dekreti nr.600, dat 22.7.1993 Pr pengun dhe hipotekn, miratuar
me ndryshime me ligjin nr.7753, dat 30.9.1993, shfuqizohen.

Neni 1163

Neni 1168

Pr parashkrimin e padis dhe parashkrimin fitues, q kan filluar

t ecin para hyrjes n fuqi t ktij Kodi, por q nuk jan plotsuar sipas
dispozitave t mparshme, do t zbatohen kto t fundit.

Kodi Civil i Republiks s Shqipris hyn n fuqi m 1 nntor

1994.

DISPOZITA KALIMTARE DHE T FUNDIT

Neni 1162

Neni 1164
Dispozitat e ktij Kodi lidhur me posedimin, zbatohen edhe pr
posedimet q kan filluar prpara hyrjes n fuqi t tij.

Dispozit e parashikuar me ligjin nr.17/2012, dat 16.2.2012

Pr shtjet civile me objekt shprblimin e dmit jopasuror ndaj
reputacionit, q jan ende n proces n ditn e hyrjes n fuqi t ktij
ligji, do t zbatohet legjislacioni civil n fuqi, n kohn e ngritjes s
padive pr shprblimin e dmit jopasuror.

Neni 1165
Rregullimi juridik i afatit dhe i mimit t qiras n kontratn e
qiras s banesave, do t vazhdoj t bhet sipas dispozitave t
mparshme, deri n liberalizimin e plot t ksaj kontrate me dispozita
t veanta.
348

349

TREGUESI ALFABETIK I KODIT CIVIL

-AADMINISTRIMI
- i shoqris, 1080, 1081, 1084, 1096
ADMINISTRIMI I SENDIT T PRBASHKT
- nga t gjith pronart, 203
AFATI
- n veprimet juridike, 89
- pezullues n veprimet juridike, 90/1
- zgjidhs n veprimet juridike, 90/11
- llogaritja, 91
- afati i parashkrimit t padis, 103
- afati pr ngritje t padis, 104
- i parashkrimit t s drejts s padis, 114
- i shkurtr i parashkrimit t s drejts s padis, 115
- i ndryshimit, pavleshmria e marrveshjes, 116
- kur fillon n parashkrimin e s drejts s padis, 117
- i parashkrimit n detyrimet kontraktore, 118
- i parashkrimit n krkimin e sendit, 119
- i parashkrimit t padis pr kthimin e shprblimit t dmit
jokontraktor, 120
- i parashkrimit pr begatimin pa shkak, 121
- i parashkrimit pr krkimin e trashgimit, 122
- i parashkrimit t padive t kthimit, 123
- heqja dor nga parashkrimi pas plotsimit t afatit, 126
350

- e drejta e pretendimit t kreditorve se afati parashkrimit

sht plotsur, 127
- prmbushja e detyrimit pas plotsimit t afatit t parashkrimit, 128
- llogaritja e kohs s pezullimit n raport me parashkrimin, 130
- rrethanat e prcaktimit t afatit t ri t parashkrimit, 135
- llogaritja n parashkrimin e s drejts s padis, 136
- prekluziv, kuptimi, 137
- prekluziv, pasojat, 138-140
- i uzufruktit, 234
- rivendosja n posedim, 313
- i heqjes dor nga trashgimi, 335, 336, 338, 340
- i pushimit t detyrs s kujdestarit, 347
- i krkimit t legatarit pr t krkuar frutet ose kamatn, 385
- pr krkimin e pavlefshmris s testamentit, 411
- i ekzekutimit t detyrimit, 463-464
- prezumimi n dobi t debitorit dhe pengesa e prezumimit, 464- 465
- kur debitori sht n vones n prmbushjen e detyrimit, 481
- shtyrja pr ekzekutimin e detyrimit, 490
- i shuarjes s detyrimit me kompensim, 515
- i shtrirjes s hipoteks dhe efektet, 569
- efektet dhe rradha e hipoteks nga data e regjistrimit, 574
- i efekteve t hipoteks, 578
- i shuarjes s dorzanis, 600
- i parashkrimit t padis kundr prodhuesit, 634
- n kontratat (kohzgjatja) e veanta, shih kontratat prkatse
AGJENCIA, 950-961
- shih kontratat e veanta
(E) ARDHURA
- t drejtat e poseduesit me mirbesim ose me keqbesim, 297-298
AKTI NOTERIAL
351

- mnyra e prpilimit t prokurs, 72

- forma e veprimit juridik, 80
- nnshkrimi i nj personi tjetr, 82
- veprimi juridik lidhur me pron t paluajtshme, 83
- rrethanat kur humbet pronsia, 191
- rrethanat dhe procedurat e kryerjes s pjestimit t sendit
t prbashkt, 207
- llojet e veprimit juridik pr krijimin e uzufruktit, 235
- marrja e sendit objekt uzufrukti me inventar, 247
- e drejta e trashgimlnsit pr t falur, 324
- format e testamentit, 392
- si mund t disponojn personat shurdh ose shurdh-memec, 395
- testamenti me akt noterial, 397
ANKANDI
- rrethanat e organizimit, 357
- personat e prjashtuar nga, 709
ANKIMI
- i vendimit t shoqris, 51
ARBITRAZHI
- vendosja e hipoteks, 565
ASAMBLEJA
- organi administrues i objekteve t prbashkta, 212
- mnyra e organizimit, 213
- kompetencat, 214
- vendime t detyrueshme, 215
- padia kundr vendimeve, 216

352

-BBANIMI, 12
- i t miturve, 13
- i personit t pazot pr t vepruar dhe i atij n kujdestari, 13
- Zbatim i uzufruktit mbi t drejtn e prdorimit dhe t banimit, 260
BARRA
- n trashgimin me testament, 384-391
- dhurimi i rnduar dhe detyrimet e dhuruesit, 768
- kur dhuruesi duhet t jap garanci, 769
BASHKPRONARI
- pezullim ose ndrprerje e parashkrimit n favor t, 295
BASHKPRONSIA
- prkufizimi, 199/1
- n pjes prkufizimi, 199/2
- t drejtat e detyrimet e bashkpronarve, 199-202
- administrimi, 203
- e drejta e parablerjes, 204
- e drejta e kreditorit mbi pjesn, 205-206
- pjestimi, 207
- tjetrsimi, 208
- plqimi pr krijimin e servitudeve, 287
- e detyrueshme
- n ndrtesa, 209
- madhsia e pjess, 210/1
- pasojat e heqjes dor, 210/2
- pandashmria, 211
- administrimi, 212-216
- detyrimet e bashkpronarve, 217
353

- shtesa n katin e fundit, 218-220

- shembja trsore ose pjesore, 221
- n familjen bujqsore (n trsi)
- prkatsia, 222, 225
- prbrja dhe prfaqsimi i familjes bujqsore 223-224
- kushtet pr tjetrsimin e pjess , 226
- pjestimi, 227-228
- ndrmjet bashkshortve, 231, 358, 361
- plqimi pr krijimin e servitudeve, 287
BASHKIA
- detyrimi i personit q ka gjetur nj send t humbur, 182-183, 195
BEGATIMI PA SHKAK 655-658
(I) BIRSUARI
- e drejta pr tu thirrur n trashgimi, 362/2
BLET
- tufa e ikur, pronsia, 189
BLERSI
- n kontratn e shitjes (shih kontratat e veanta, shitja)
BURIMI I UJIT
- e drejta e pronarit t toks pr t prdorur, 156
-CCAKTIMI I TRASHGIMTARIT
- e drejta e trashgimlnsit pr t caktuar, 377

354

CEDIMI
- kompensimi i kredis pas cedimit, 504
- skontoja bankare nprmjet, 1047
-EKU BANKAR
- t drejtat e banks kur skontoja bhet me kambial ose ek, 1048
MIMI
- caktimi i mimit t siprmarrjes, 851, 862
-DDEBITORI
- marrdhniet debitor kreditor, 422
DEKADENCA
- afati, kuptimi, 137
- pasojat, 138-140
DEPOZITA, 982-999
- bankare, 1024-1027 (shih kontratat e veanta)
- n hotel, 1004-1012
DETYRIMET
- q rndojn mbi pasurin trashgimore, kuptimi 341/2
- t trashgimtarve, 341/1-342
- n marrdhnie kontraktore, (kuptimi 419)
- lindja, 420
- natyra ekonomike, 421
- t pjestueshme, 442
355

- t papjestueshme, 443-444
- ekzekutimi, parime t prgjithshme, 455-457
- ekzekutimi pr dorzim sendesh, mnyrat, 458
- ekzekutimi pjes-pjes dhe nga nj person i tret, 459-460
- vendi i ekzekutimit, 461
- afati i ekzekutimit, 463
- prezumimi i afatit n favor t debitorit, 464
- pengesat pr zbatimin e ktij prezumimi, 465
- ekzekutimi ndaj kreditorit, 466
- ekzekutimi ndaj nj t treti, 467
- ekzekutimi ndaj kreditorit t pazot, 468
- ekzekutimi pr llogari t shum detyrimeve, 469
- radha e ekzekutimit, 470
- t drejtat e kreditorit n ekzekutim, 462, 471
- shpenzimet e ekzekutimit, dftesat perkatse, 472-474
- ekzekutimi dhe lirimi i sendeve nga garancia, 475
- q kryhen me punn e t tretve, 477-478
- detyrimet solidare
- detyrimet alternative
- detyrimet monetare nr.5, 6,7
- detyrimet solidare
- kuptimi dhe rastet, 423, 425
- nga rrjedh, 424
- ekzekutimi nga debitort solidar, 426-427
- qnia me vones e kreditorit pasojat, 427/1
- e drejta e zgjedhjes e debitorit, 428
- kuptimi i kreditorit solidar, 428/2
- prsritja e detyrimit nga debitori, pasojat tek t tjert, 429/1
- falja ndaj nj debitori i cilsive t debitorit dhe kreditorit, pasoja,
429/2, 3
- shlyerja dhe marrdhniet ndrmjet debitorve solidar, 430, 432
- shlyerja e shpenzimeve t ekzekutimit, 431
356

- efektet e ndrprerjes e t pezullimit t parashkrimit, 433-434

- pamundsia e ekzekutimit, pasojat, 435
- detyrimet alternative
- kuptimi, 436
- e drejta e zgjedhjes e debitoritdhe e kreditorit, 437-438
- i thjesht 439-440
- detyrimet monetare
- kuptimi, 445
- prmbushja me monedhn e vendit, 446
- prdorimi i llogaris rrjedhse t debitorit, 447
- vendi i pagess, 448-449
- dmi nga vonesa e pagimit t nj shume, 450
- monedha pa kurs zyrtar, 451
- shlyerja me monedh t ndryshme nga ajo e vendit ku do
t paguhej ose e parashikuar n kontrat, 453-454
- efektet e mosekzekutimit
- prgjegjsia, t drejtat e kreditorit, 476
- pavlefshmria e marrveshjes q kufizon prgjegjsin, 479
- pamundsia pr fajin e debitorit, 480
- vonesa e debitorit, prkufizimi, 481
- pamundsia e papritur e prmbushjes, 482
- pasojat e voness, 484, 486, 488-489
- kur prmbajn mosveprime, 483
- kredi e krkueshme e debitorit, pezullimi i ekzekutimit, 485
- vonesa e kreditorit, 491-495
- zvendsimi i debitorit, 496-498
- kalimi i kredive, 499-507
- shuarja
- me prtritje, 508-510
- me falje, 511-513
- me kompesim, 514-523
- me bashkim t cilsive kreditore e debitore, 524-525
357

- pr shkak pamundsie ekzekutimi, 526-529

- mjetet pr t siguruar ekzekutimin
- dispozita t prgjithshme, 530-531
- pengu, hipoteka, dorzania, privilegjet, kushti penal
(shih emrtimin prkats)
- nga shkaktimi i dmit, shih dmi
- premtimi pr kryerjen e nj detyrimi ose nj veprimi, 697
DETYRIMI CIVIL
- i do personi, 1
- i nj t huaji, 3
DFTESA
- pr shpenzimet e ekzekutimit, 472-474
DMI
- shprblimi pr sendet e marra n uzufrukt, 246
- shprblimi kur vendoset nj servitud, 264
- nga vonesa e shlyerjes s nj detyrimi n para, 450
- nga ndryshimi i kursit t kmbimit, 454
- nga moekzekutimi i detyrimit prej debitorit, 486
- nga fajsia e prbashkr kreditor-debitor, 493
- jasht kontrats, prkufizimi, 608-609
- pavlefshmria e marrveshjes q prjashton ose kufizon
prgjegjsin, 610
- mbrojtja e nevojshme, efektet, 611
- prgjegjsia e personit q shkakton dm pr t shptuar veten, 612
- nga t miturit e personat e pazot pr t vepruar, 613-614
- nga personat nn mbikqyrje , 615-616
- nga publikimet mashtruese ose t pasakta, 617
- prgjegjsia e pundhnsit, 618-619
- prgjegjsia e prfaqsuesit, 620
358

- q rrjedh nga prdorimi i kafshve, 621

- q rrjedh nga ushtrimi i nj veprimtarie t rrezikshme, 622-623
- nga cenimi i mjedisit, 624
- jo pasuror prgjegjsia, 625
- dhe prgjegjsia solidare, 626
- i shprblyer, padia pr kthimin e shprblimit t paguar, 627
- dhe prgjegjsia nga produktet, 628-634
- shprblimi
- prmbajtja, 640
- n shndetin e personelit, 641
- ndryshimi i mass, sipas rrethanave, 642
- kur shkaktohet vdekja e personit, 643
- shprblimi, kur personi q ka shkaktuar at ka pasur prfitime, 644
- kur shkaktohet vdekja e personit siguruar n sigurimet
shoqrore, 645
- kur i dmtuari nuk ka qn i siguruar n sigurimet shoqrore, 646
- shkaktuar shndetit t t miturit, 647
- Mnyra dhe kriteret e caktimit t prgjegjsis civile
dhe t mass s dmit jopasuror, 647/a
DRGUESI
- n kontratn e transportimit, 882, 886
- prgjegjsia pr vonesn, 897-8
- prgjegjsia kur jan disa dorzansa, 591
- t drejtat ndaj kreditorit, 592-593
- detyrimet ndaj debitorit kur ekzekutohet
- detyrimi nga dorzansi, 595-596
- e drejta e padis s kthimit kur jan disa debitor kryesor, 593-594
- shuarja 597-600

359

DORZANSI
- raportet me debitort dhe kreditort n kompensim, 520
(E) DREJTA REALE
- jan t zbatueshme dispozitat pr sendet, 142-143
- jan t transferueshme, 162
- mbi pasuri t paluajtshme, regjistrimi, 192-194
- nuk mund t tjetrsohen pa u regjistruar, 195
(E) DREJTA E
- emrit, 5
- pronarit q ushtron nj servitut, 292
-pronarit t ngrej padi pr sendin e tij, 296
- pronarit t pushoj cenimin e prons s tij, 302
- zvendsuesve pr t prfaqsuar, 326
- trashgimtarit pr t poseduar pasuri, 331-332
- kujdestarit t trashgimit, 345, 346
- bashkshortit pr t krkuar pjesn e krijuar nga puna e tij, 358
- detyrimi palve pr sendin e ln peng, 549-555
- DH -

EKZEKUTORI I TESTSMENTIT
- aktimi, 414
- Detyrat, 415
- Shkarkimi, 416
- Tagret nuk trashgohen, 417
- Prgjegjsia, 418
EMRI
- i personit fizik, 5
- i personit juridik, 27
EVINKSIONI
- kur shuhet dorzania, 599
- pasojat kur blersi i paditur nuk thrret shitsin n shtje, 728
-FFALJA
- e detyrimeve, 511-513
FALIMENTIMI
- kur shuhet porosia dhe pasojat, 927
- kategori antarsh q prjashtohen nga shoqria, 1110

DHURIMI 761-771
- shih kontratat e veanta
-EEKSKLUZIVITETI
- n kontratn e furnizimit, 779-781
EKZEKUTIMI I DETYRIMIT
- ekzekutimet e detyrimeve, 455-495, 528-543
360

FAMILJA BUJQSORE
- prkatsia e pronsis, 222, 225
- prbrja, 223
- prfaqsimi i saj, 224
- prgjegjsia, 229-230
- e drejta e trashgimtarit pr t trashguar pjesn e antarit
q vdes, 359

361

FMIJA
- zotsia juridike, 2
- i mitur, banimi, 13
- i lindur jasht martese, t drejtat trashgimore, 362/1
- i birsuar, t drejtat trashgimore, 362/2
- i mitur, zotsia pr t vepruar, 7-9
- rradha e thirrjes n trashgimi, 361
FONDACIONI
- Kuptimi dhe objekti, 54
- mnyra e krijimit, 55
- fillimi si person juridik, 56
- t drejtat pasurore, 56/1
- shfuqizimi i aktit t krijimit, 57
- rregullimi i veprimtaris, 58, 61
- mbikqyrja e veprimtaris, 59
- zgjidhja e mosmarrveshjeve pasurore, 61
- rastet e shprndarjes, 62
- pasuria pas shprndarjes, 63
FORMA
- e prokurs (akt), 72
- e veprimit juridik, 80-82
- e veprimit juridik pr kalimin e pronsis s paluajtshme
dhe e t drejtave reale mbi to, 83
- e aktit pr krijimin e uzufruktit, 235
- pr kontratat (shih kontratat e veanta)
FRANCHISING 1056-1064
- shih kontratat e veanta

362

FRUTAT
- e sendit, lloji dhe prkatsia, 145, 151
- e sendit n uzufrukt, prkatsia, 239
FURNIZIMI 772-783
- shih kontratat e veanta
-GGARANCIA
- pr sendet e dhna n uzufrukt, 249-250
- hiqet kur kreditori pranon ekzekutimin, 475
- kur duhet dhn nga dhuruesi, 769-770
- dhe denoncimi i t metave t veprs n siprmarrje, 864-867
- e drejta e klientit t prdor, 1018
- shuarja e, 1033
- kur banka krkon, 1039-1040
- GJGJENDJA CIVILE
- pasojat juridike t caktimit t vdekjes, 22
GJERIMI I PUNVE
- t tjetrit, 648
- prmbushja e detyrimeve t gjeruesit nga personi i interesuar, 649
- t drejtat e gjeruesit, 650-652
- miratimi i veprimeve t gjeruesit, 652
- pagesa e shpenzimeve t, 970

363

GJYKATA
- regjistrimi i shoqatave, 41-42
- regjistrimi i fondacioneve, 55
-HHIPOTEKA
- administrimi i sendit t prbashkt n marrveshje, 203
- e drejta e trashgimtarit pr t liruar pronn nga, 342
- zvndsimi i debitorit me plqim t kreditorit dhe garancit, 496
- mjetet pr t siguruar ekzekutimin e detyrimeve, 531
- vendosja e, 532-536
- papjestueshmria e, 537-540
- prkufizimi, 560
- e drejta e trashgimtarve pr t krkuar heqjen, 342
- si mjet pr ekzekutimin e detyrimeve, kushtet, 532-533
- dhe pengu, shtrirja e tyre, 534
- rrjedhojat e humbjes e t zhveftsimit t sendeve, 535-536
- dhe pengu jan t papjestueshm, 537
- dhe pengu q prmbushin pjesrisht detyrimin, pasojat, 539
- rasti i pavlefshmris s marrveshjes, 540
- sende t hipotekueshme, 561
- llojet, 562
- ligjore, 563-564
- gjyqsore, 565-566
- mbi sendet e ardhshme, 567
- shtrirja, 568-569
- vendi i regjistrimit, 570-571
- pasaktsit e aktit, pasojat, 572
- shpenzimet e regjistrimit, 573
- rradha dhe efektet e saj, 574-577
- efektet juridike n trsi, 578-580
364

- zbritja, 581-582
- shuarja, 583
- fshirja e regjistrimit, 584
- shuarja e dorzanis, 598
(I) HUAJI
- zotsia juridike, 3
HUAJA 1050-1055
- shih kontratat e veanta
HUAPRDORJA 901-912
- shih kontratat e veanta
HYRJA N FUQI
- e kontrats s sigurimit, 1124
- e kontrats s sigurimit pr mallra q transportohen, 1148
- e zbatimit t Kodit Civil, 1162
- e zbatimit t dispozitave t kodit pr posedimin, 1164
- e kontratave t veanta t lidhura para hyrjes n fuqi t kodit, 1166
- e Kodit Civil, 1168
-IINVENTARI
- i sendeve t marra n uzufrukt, 247
- pr sigurimin e pasuris trashgimore, 343
- dorzimi i pasuris s paluajtshme me, 827
- marrja e dokumenteve dhe sendeve t shoqris
nga likuiduesi me, 1099

365

-KKAFSHA
- prgjegjsia nga prdorimi, 621
KALIM KREDIE
- kushtet e kalimit t, 499-507
KALIM PRONSIE
- e drejta e prons dhe t drejtave t tjera mbi sendet, 162
- rrethanat kur mund tu kundrejtohet kreditorve, 747
KALLZIMI I RREM
- kush nuk mund t trashgoj si padenj , 322
KAMATA
- prqindja caktohet me ligj, 450/1
- rradha e pagess, 470
- rrethanat kur prezumohet pagesa pr shlyerje detyrimesh, 474
- e drejta e debitorit kur kreditori sht n vones, 492, 495
- rradha e prparsis, 577
- detyrimet e debitorit kryesor, 589
- n kontratn e shitjes, 743
- n llogarin likuiduese, 1015
- n kontratn e huas, 1051
- n kontratat bankare (shih kontratat e veanta)
KANOSJA
- dhe rrethanat kur veprimi juridik bhet i pavlefshm, 96
- pasojat e veprimit juridik t pavlefshm pr shkak t , 107
- kush nuk mund t trashgoj si i padenj, 322
- kur testamenti sht i pavlefshm, 409
366

KAPARI
- prkufizimi, 601
- efektet juridike, 602
KASETAT E SIGURIMIT, 1028-1030
- shih kontratn bankare
KSTI
- pronsia e sendeve t blera me, 746
- kur vjen zgjidhja e kontrats pr mos pages t, 748
- kur huadhnsi krkon kthim t menjhershm t parave
ose t sendeve, 1052
KOHA
- e eljes s trashgimit, 318
KOMISIONI 935-944
- shih kontratat e veanta
KOMPENSIMI
- i detyrimeve, 514-523
KONKURRENCA
- e pandershme, 638-639
- ndalimi i konkurrencs franchismarrsit, 1061
KONTRATA
- fitimi i pronsis me, 164
- regjistrimi n regjistrin e pasuris s patundshme, 193
- krijimi i servitutit vullnetar, 281
- lind detyrimi, 420
- zbatimi i dyanshm nga palt, 487
367

- t drejtat e palve, 488-489

- forma e kontrats pr pengun, 547
- vnia e hipoteks me, 562
- efektet juridike t mosekzekutimit, 602
- prmbajtja, 659-660
- me detyrime t njanshme dhe t dyanshme, 487-489, 661-663
- lidhja, 664-667
- propozimi pr lidhjen, 665-671
- heqja dor, 672, 696
- detyrimi i ndrmarrjes dominuese n treg pr t lidhur
kontrata, 673
- sjellja e palve gjat lidhjes, 674-675
- kur quhet e lidhur, 676
- shkaku i paligjshm, 677
- objekti, 678-680
- interpretimi, 681-685
- kushtet e prgjithshme, 686-689
- efektet, 690-693
- efektet ndaj t tretve, 691
- efektet ndaj trashgimtarve, 692
- n dobi t nj t treti, 694
- premtimi pr kryerjen e nj detyrimi, 697
- zgjidhja, rregulla t prgjithshme, 698-704
- prmbajtja e shkmbimit, 757
KONTRATA T VEANTA
AGJENCIA
- prmbajtja, 950
- dispozita t prgjithshme, 951-953
- t drejtat e detyrimet e palve, 954-960
- dispozit referuese, 961
368

BANKARE, DEPOZITAT
- prmbajtja, 1024
- veprimet n librez, 1025-1026
- t drejtat dhe detyrimet e banks, 1027
BANKAR, SHRBIMI DHE KASETAT E SIGURIMIT
- detyrimet e banks, 1028-1030
BANKARE, ELJE KREDIE
- prkufizimi, prdorimi, garancia dhe trheqja
nga kontrata, 1031-1034
BANKARE, PARADHNIE
- detyrimet e banks, 1035-1040
BANKARE, VEPRIME ME LLOGARI RRJEDHSE
- kudhtet e veprimit me llogari rrjedhse t klientit, 1041-1046
BANKARE, SKONTOJA
- prkufizim gzimi i t drejtave t banks, 1047-1049
DEPOZITA
- prmbajtja 982
- momenti i lidhjes, 983
- prezumimi i shrbimit, 984
- t drejtat e detyrimet e palve, 985- 998
- dispozit referuese, 999
- n magazinat 1000-1003
- n hotel
- prgjegjsia e hotelierit, 1004-1005, 1007
- kur nuk prgjigjet hotelieri, 1006
- prgjegjsia e klientit, 1008
369

pavlefshmria e marrveshjes pr prgjegjsin e hotelierit, 1009

prjashtime nga zbatimi i ktyre dispozitave, 1010
n ambjente e veprimtari t tjera, 1011
privilegji (preferimi) mbi kredit e hotelierit, 1012

DHURIMI
- prmbajtja, 761-762
- me detyrimet periodike, 763
- forma, vlefshmria, momenti i lidhjes, 764
- rastet e kundrshtimit, 765
- prgjegjsia pr mosprmbushjen ose vonesn, 766
- me kusht kthimit t sendeve dhe me barr, 767, 768
- garancia e dhuruesit, 769-770
- rastet pr revokimin, 771
ENFITEOZA
- prmbajtja, 784
- kohzgjatja dhe forma, 785-786
- t drejtat dhe detyrimet e palve, 787-799
- nn enfiteoza nuk lejohet, 790
- zgjidhja e kontrats, 791
- tatimet dhe detyrimet mbi enfiteozmarrsin, 792
- pasojat e tjetrsimit t, 793
- dorzimi i prons nga, 794
- e drejta e, 795-796
- detyrimi dhe prgjegjsia solidare, 797-798
- dispozitat e kreut t pest zbatohen edhe pr, 799
- krijimi i servituteve n kto prona, 800
FRANCHIZING
- prmbajtja, 1056
- detyrimet e franchizorit, 1057, 1063
370

- marrdhniet parakontraktore, 1058

- forma e kontrats , 1059
- heqja dor, 1060, 1064
- ndalimi i konkurrencs pas zgjidhjes s kontrats, 1061
- detyrimet e franchizmarresit, 1062
- kur krkohet shprblimi i dmit, 1063
- kur pala kontraktuese heq dor nga kontrata para afatit, 1064
FURNIZIMI
- prmbajtja, 772
- prcaktimi i sasis s mallit kur nuk sht prcaktuar
n marrveshje, 773
- me karakter periodik, prcaktimi i mimit t furnizimit, 774
- me karakter t vazhdueshm, 775/II
- afatet, prezumimet, 776
- t drejtat e detyrimet e palve, ekskluziviteti, 779-782
- dispozit referuese, 783
- pr siprmarrje shrbimesh zbatohen normat e titullit t, 876
HUAJA
- prmbajtja, 1050
- pagimi i kamatave, 1051
- t drejtat e detyrimet e palve, 1052-1055
HUAPRDORJA
- prmbajtja, 901
- asti i lidhjes, 902
- prgjegjsia pr humbjen e sendit dhe pr prdorimin e tij
jo sipas kontrats , 904-905
- t drejtat e detyrimet e tjera t palve, 906-912

371

KALIMI I PASURIS KREDITORVE

- prmbajtja, 962
- forma pr vlefshmri, 963
- e drejta e administrimit dhe e ngritjes s padis, 964
- t drejtat q lidhen me momentin e kalimit, 965
- t drejtat e detyrimet e palve, 966-970
- zgjidhja e kontrats, 971-972
KOMISIONI
- prmbajtja, 935
- t drejtat e detyrimet e palve, 936-943
- dispozit referuese, 944
KOMISIONERI
- shih kontrata e komisionit, 935

- kredit q prjashtohen nga llogaria rrjedhse, 1014

- llogaritja e kamats, 1015
- komisioni, llogaritja, 1016
- t drejtat e detyrimet e tjera t palve, 1017-1020
- mbyllja e llogaris dhe kalimi i saj nj klienti tjetr, 1021-1022
- trheqja nga kontrata dhe efektet, 1023
NDRMJETSIMI
- detyrat e ndrmjetsimit profesionist, 97
- prmbajtja, 973
- mnyra e shprblimit t ndrmjetsit, 974
- t drejtat e detyrimet e palve, 975-981

KREDIA
- zvendsimi e kalimi, 496-507
- zvndsimi i debitorit, 496
- prapsimet e debitorit ndaj kreditit, 497
- marrveshja e debitorit me nj t tret pr prmbushjen
e detyrimit, 498
- kushtet e kalimit t kredis, 499
- privilegjet, garancit, kamatat n kalimin e kredis, 500
- forma e kalimit, 501
- efektet e kalimit, 502-504
- kalimi me titull barsor dhe falas, 505
- dorzimi i dokumenteve q provojn kalimin e kredis, 507
- bankare (shih kontratat e veanta), 1031-1034

POROSIA
- prmbajtja, 913
- dhe prfaqsimi, 914
- i porosituri q vepron n emrin e vet dhe personat e tret, 915
- detyrat e t drejtat e t porositurit, 916, 921-924
- detyrat dhe t drejtat e porositsit, 918, 923, 925
- shtrihet edhe mbi aktet e domosdoshme pr kryerjen e saj, 917
- kreditort e pals s porositur, 919
- dhe shprblimi, 920
- prparsia e kredive t t porositurit, 926
- shuarja, 927
- heqja dor, efektet juridike, 928, 930-931
- emrimi i nj t porosituri t ri, efektet, 929
- e dhn nga disa persona, 932, 934
- vlefshmria e akte vet kryera prpara vnies n dijeni, 932, 934
- dispozitat pr porosin zbatohen edhe pr komisionin, 944

LLOGARIA RRJEDHSE
- prmbajtja e kontrats, 1013

QIRAJA
- prmbajtja, 801
372

373

- afatet (kohzgjatja), 803

- preferenca pr qiramarrsin, 804
- t drejtat dhe detyrimet e qiradhnsit, 802, 805-811
- t drejtat e detyrimet e qiramarrsit, 812-817
- mbarimi, 820
- prsritja, 821
- marrdhniet me t trett kur kalon kontrata, 822-825
QIRAJA PR PASURIT E PALUAJTSHME
a. me natyr bujqsore
- kushtet pr vlefshmrin, 826
- t drejtat e detyrimet e palve, 827-830, 839-840
- e drejta e kultivimit, 831
- koha dhe shpenzimet e kultivimit, 833-834
- shtjet e mimit t qiras dhe t mnyrs s shlyerjes, 835-838
b. qiraja e sendeve prodhuese
- objekti, 841
- kohzgjatja, 842
- t drejtat e detyrat e palve, 843-847
- dispozit referuese, 848
c. qiraja financiare (leasing) 849
RENTA JETORE
- prmbajtja, 1065
- n favor t disa personave, 1066-1067
- rasti i pavefshmris, 1068
- efektet e kontrats, 1069-1073
SIGURIMI
- prmbajtja, 1113
- forma, 1114-1116
- detyrimi i t siguruarit pr t njoftuar sigurimet, 1117
374

- rrethanat thelbsore q lidhen me rrezikun, pasojat 1117-1119

- pr llogari t t tretve, 1120
- kur sht e pavlefshme, 1121
- bhet kur rreziku pushon,1122
- detyrimi pr ti njoftuar siguruesit t gjitha ndryshimet
e rrethanave q kan lidhje me rrezikun, 1123
- primi i sigurimit, 1125
- momenti i hyrjes n fuqi, 1124
- dispozita t tjera t prgjithshme, 1126-1133
- i pasuris
- kushti i interesit pasuror, 1134-1135
- shuma e sigurimit, madjesia, 1136
- shprblimi kur humbet ose dmtohet pasuria, 1137-1139
- sigurimi i mallrave nga rreziqet e transportit, 1147-1149
- dispozita t tjera t prgjithshme, 1140-1148
- i personit
- prmbajtja, 1150
- caktimi i shums s sigurimit, 1151
- sigurimi i jets s nj t treti, 1152, 1153
- zvndsimi i personit t caktuar pr t marr shumn
e sigurimit, mundsia e revokimit, 1154-1157
- dispozita t tjera t prgjithshme, 1158-1161
SIPRMARRJA
- prmbajtja, 850
- caktimi i mimit, 851
- sigurimi i materialeve, 852
- t drejtat e detyrimet e siprmarrsit, 853-859
- t drejtat e detyrimet e porositsit, 860-863
- garancia dhe denoncimi i t metave, 864-867
- zgjidhja dhe pasojat juridike, 868-875
- dispozit referuese, 876
375

SPEDICIONI (DRGESA)
- prmbajtja, 945
- t drejtat e detyrimet e palve, 946-949
SHITJA
- objekti, 705-707
- shpenzimet pr lidhjen, 708
- ndalimet e veanta, 709
- t drejtat dhe detyrimet e shitsit, 710-729
- dorzimi i sendeve t shitura, gjendja e tyre, 711, 719
- afati i dorzimit, 712
- lshimi i dokumentit, 713-714
- cilsia, sasia, lloji i sendeve e ambalazhimi i tyre, 715
- prgjegjsia pr t metat e sendit, 716, 718
- e drejta pr t shtyr afatin e dorzimit t sendit, 736
- e drejta pr t krkuar zgjidhjen e kontrats, 737
- t drejtat dhe detyrimet e blersit
- pezullimi i pagimit t mimit, 721
- kur sendet dorzohen me t meta, 722-723
- dorzimi n afat i sendeve si kusht thelbsor i kontrats, 724
- humbja e s drejts pr t zgjidhur kontratn nga blersi
pr sendet e dorzuara, 725
- blersi dhe personi i tret pr sendin e shitur, 727-729
- pagimi i mimit, 730
- vendi i pagimit t mimit, 731
- koha e pagimit t mimit, 732-733
- marrja n dorzim e sendeve, 734-735
- shtimi i afatit t dorzimit t sendeve nga shitsi, 736
- dispozita t prbashkta shits blers, 740-745
- kushtet e pezullimit t prmbushjes s detyrimeve, 740
- raste t veanta t zgjidhjes s kontrats, 741-742, 745
- e drejta pr t krkuar kamatat, 743
376

- shitja me rezerv, 746,749

- shitja e sendeve t paluajtshme, 750-756
- mnyra e kryerjes, 750
- shitja me kusht e sendeve, 751
- prcaktimi i mimit sipas prmasave dhe madhsis
s sendit, 752-753
- e dy sendeve me nj mim n nj kontrat, 754
- parashkrimi i s drejts s krkimit t shtess ose t paksimit
t mimit, 755
- parashkrimi i padis pr t metat e sendit t paluajtshm
t bler, 756
SHKMBIMI
- kuptimi, 757
- t drejtat e detyrimet e palve, 758-760
SHOQRIA E THJESHT
- prmbajtja, 1074
- dallimi me shoqrit tregtare, 1075
- marrdhniet midus antarve, administrimi, 1076-1087
- marrdhniet me t trett, 1088-1093
- shprndarja e likuidimi, 1094-1105
- zgjatja n heshtje e kontrats, 1095
- marrdhniet me nj antar,
- (trheqja, vdekja e antarit, prjashtimi), 1106-1112
TRANSPORTI
- i personave, prmbajtja, 877
- prgjegjsia e transportuesit, 878-879
- i sendeve, prmbajtja, 880
- momenti i lidhjes, 884
- t drejtat e detyrimet e transportuesit, 881, 885, 888
377

- fletshoqrimi i mallit, lshimi i dublikats, 883

- t drejtat e detyrimet e drguesit, 882, 886
- prgjegjsia pr humbjen ose dmtimin, 889-894
- nga disa transportues, 895-896
- prgjegjsia pr vonesn, 897- 898
- prgjegjsia e transportuesit t fundit, 899
- dispozit referuese, 900
KREDITORT
- e drejta mbi pjesn n sendin n bashkpronsi, 205-206
- ekzekutimi i detyrimit ndaj tij, 466
- i pazot pr t vepruar, 468
- t drejtat q rrjedhin nga mosegzekutimi i detyrimit, 476, 478, 480
- vonesa, kuptimi i prmbajtjes, 491
- n vones, t drejtat e debitorit, 492, 494-495
- dhe debitori me fajsi t prbashkt n mosekzekutimin
e detyrimit, 493
- e t porositurit n kontratn e porosis, t drejtat e tyre, 919, 926
- kontratat e kalimit t pasuris 962-972 (shih kontratat e veanta)

- pasojat e vrtetimit, 87-88

- penal si mjet pr ekzekutimin e detyrimeve, 541-545
- dhurimi i rnduar me, 768
KUSHT DEKADENCE
- garancia dhe denoncimi, 864
- kushtet q siprmarrsi t ushtroj t drejt, 867
-LLAJTHIMI
- dhe rrethanat kur veprimi juridik bhet i pavleshm, 97-98, 110, 409
LEGU DHE BARRA
- n testament, 384-391
- e drejta e zgjedhjes, 389
LEGATARI
- e drejta e, 385

KUFI TOKE
- prcaktimi dhe mirmbajtja e shenjave, 159

- LIBREZ DEPOZITE KURSIMI

- funksionet dhe prgjegjsia e banks, 1025-1026

KUJDESTARI
- pr pasurin trashgimore, emrimi, 344
- detyrat, 345-346
- mbarimi i detyrs, 347
- kushtet pr t prfituar nga testamenti, 375
KUSHTI
- veprime juridike, 84-88
- pezullues e zgjidhs, 85
- dhe keqbesimi, 86

LIKUIDIMI
- i personit juridik, 37-38
- kur nuk sht parashikuar n kontrat, detyrimet
dhe dokumentet, 1097-1099

378

- LL LLOGARIA RRJEDHSE 1013-1023

- shih kontratat e veanta,
379

- me veprimet bankare, 1041-1045

- MMARRDHNIA ME T TRETT
- tagri prgjegjsia, 1088-1093
- prgjegjsia e antarit ose trashgimtarve ndaj, 1112
- informacioni n policn e sigurimit, 1115
- detyrimi i prsonit q lidh kontrat sigurimi, 1128
MARRVESHJA
- pavlefshmria nga nj trashgimi e paelur, 319
- pavlefshmria e. 479
MARRJA E UJIT
- servitute detyruese q rrjeshin nga marrja e ujit, 273-276

- e pronsis, krkimi i sendit, 296

- e pronsis, padia mohuese, 302
- e atastme e posedimit, 310
- e posedimit, pushimi i cenimit, 312
- e posedimit, rivendosja, 313
- e posedimit, rregulla t gjykimit, 314-315
(I) MITURI
- deri n katrmbdhjet vje, statusi juridik, 8
- katrmbdhjet deri n tetmbdhjet vje, statusi juridik, 7
- kur fitohet madhoria, 6
MJEDISI
- prgjegjsia pr cenim, 624
-N-

MASHTRIMI
- kur shkakton pavlefshmri veprimi juridik, 95, 107, 322, 409

NDARJE SENDIT T PRBASHKT

- si kryhet, 1105

MBAJTSI
- i sendit n posedim, mbrojtja, 311

NDRMJETSIMI 973-981
- shih kontatat e veanta

MBARIMI
- i personit juridik, 34-36
- i kontratave (shih kontratat)
MBIEMRI
- pr personin fizik, 5

NDRPRERJA
- e parashkrimit, 131
- e parashkrimit, pasojat, 132-135
- e parashkrimit kur prona dominuese n servitut
sht n bashkpronsi, 294-295
- e parashkrimit n detyrimet solidare, 433

MBROJTJA
- e servituteve, 292

NDRTESA
- n bashkpronsi, shtes n katin e fundit, 218-220
380

381

- n bashkpronsi, shmbja pjesore ose trsore, 221

- objektet e prbashkta, 209
NDRTIMI
- prcaktimi i rregullave, 160
- detyrimi i pronarit t toks, 174-175
- vendimi pr shtes kati, maszbatimi, detyrimet
e personave, 218-221
- prgjegjsia pr dmet e shkaktuara, 623
NNQIRAJA
- edrejta e qiramarrsit pr t dhn, 818
- e drejta e qiradhnsit pr t paditur, 819
- qiramarrsi nuk mund t lshoj sendin, 847
-P-

- kur nj testament sht i pavlefshm, 411

- mbrojtja e kreditorit me 548,
- e kthimit, 627
- parashkrimi i padis kundr prodhuesit, 634
- rrethanat pr padin pr begatimin pa shkak, 658
- e drejta e qiradhnsit pr t paditur, 819
- kushtet q siprmarrsi t ushtroj t drejtn e, 867
- kundr porositsit, 875
- kur hiqet mundsia e, 893
- e drejta e kreditorve t ngren, 964
PADENJSIA
- n trashgim, 322-323
- falja, 324

PAAFTSIA PAGUESE
- prgjegjsit e kreditorit q kalon kredin

PAGESA
- detyrimet, koha, vendi i, 730-733
- detyrimi i porositsit, 925

PAAFTSIA PR T VEPRUAR
- on n zgjidhje t kontrats ose trheqje prej saj, 1023

PAGESA SHPENZIMESH
- raporte t poseduesit n mirbesim, keqbesim pr, 299-301

PADIA
- afati i parashkrimit dhe ngritjes s, 103-104
- shuarja e t drejts dhe padit q nuk parashkruhen, 112-113
- kundr vendimeve t asambles, 216
- e drejta e pronarit t ngrej, 296
- pr kallzimin e nj punimi t ri e t dmit t mundshm, 303
- pushim i cedimit t posedimit, 312
- rivendosja n posedim me, 315
- pezullimi i afatit pr parashkrim, 335
- e drejta e trashgimtarit pr, 349-351

PAGIMI I PADETYRUAR 653-654

382

PARABLERJA
- e drejta, 204
PARADHNIA BANKARE (kontrat) 1035-1040
PARASHKRIMI
- pr veprimet juridike q shpallen t pavlefshme, 103-104
- i s drejts s padis, 112, 114
383

- padit q nuk parashkruhen, 113

- afatet e shkurtra, 115
- fillimi i afateve, 117-123
- pr krkesat kryesore, pasojat, 124
- dhe krkesa e pals s interesuar, 125
- heqja dor, 126
- afati i plotsuar dhe prmbushja e detyrimit, 128
- pezullimi, 129-130
- ndrprerja, 131-135
- llogaritja, 136
- raportet e afatit prekluziv dhe, 137
- fitues pr sendet, 168
- fitues njzet vjear, 169
- fitues, pezullimi dhe ndrprerja, 171
- ndrprerja, kur prona dominuese n servitud sht
n bashkpronsi, 294-295
- pezullimi i afatit pr parashkrimin e padis, 335
- padia pr krkimin e trashgimit nuk, 351
- ndrprerja n detyrimet solidare, 433, 434
- afatet e shuarjes s detyrimit me kompensim, 515
- i padis pr dmin e shkaktuar nga prodhuesi, 634
- i t drejtave t shitsit dhe blersit pr mimin, 755
- i padis pr t metat e sendit t paluajshm t bler, 756
- prgjegjsia e siprmarrsit nse vepra shembet, 866
- marrdhniet parakontraktore, 1058
- kur zbatohen dispozitat e ktij kodi pr, 1163
(I) PASLINDURI
- si bhet zvndsimi n vij t drejt, 327, 329
PASOJA
- fillimi i, 88
384

- pasoja e pavlefshmris s nj veprimi, 106-111

- e parashkrimit t padis pr krkesn kryesore, 124
PASOJA JURIDIKE
- veprimet juridike dhe, 92-93
PAVLEFSHMRIA
- e veprimit juridik q kufizon zotsin juridike e zotsin pr
t vepruar, 4, 11
- e veprimeve juridike, 92-93
- e veprimeve juridike q shpallen, 94-101
- e shpallur, asti, 105
- e shpallur, ngritja e padis, 103-104
- e shpallur, pasojat, 106, 111
- e marrveshjes q ndryshon afatet e parashkrimit, 116
- e marrveshjes pr nj trashgim ende t paelur, 319
- e marrveshjes q kufizon prgjegjsin pr mosekzekutim, 479
- e marrveshjes q kufizon prgjegjsin pr dmin, 610
- e marrveshjes pr kalimin e pronsis n peng ose n hipotek, 540
- e kontrats pr kalimin e pasuris kreditorit, 963
- e marrveshjes pr prgjegjsin e hotelierit, 1009
- e kontrats s sigurimit, 1121
PAZOTSIA PR T VEPRUAR
- masa e shkarkimit nga detyrimi n rast, 468
- kur shuhet porosia dhe pasojat, 927-928
PENGU
- prkufizim, 546
- dhe hipoteka, kushtet e vnies, 532-533
- dhe hipoteka, shtrirja e tyre, 534
- humbja ose zhvleftsimi i sendeve, 535-536

385

- dhe hipoteka jan t papjestueshme, 537

- prmbushja e pjesshme e detyrimit me peng, 539
- rasti i pavlefshmris s marrveshjes, 540
- forma e kontrats, 547
- mbrojtja e kreditorit kur humbet sendi n peng, 548
- t drejtat e detyrimet e palve, 549-555
- procedura e shitjes, 556-559
- t drejtat e kreditorit ndaj sendit q i nnshtrohet preferimit, 606
- kur banka mund t disponoj mbi sendet, 1035-1039
PERSONI FIZIK
- zotsia juridike, 1
- kufizimi i t drejtave civile, 4
- e drejta pr emr e mbiemr, 5
- zotsia pr t vepruar, 6
- i mitur, zotsia pr t vepruar, 7-9
- madhor, me smundje psiqike, 10
- e drejta e banimit, 12-13
- shpallja i zhdukur, 15-16
- shpallja i vdekur, 18-19
- shpallja e vdekjes pr disa persona njhersh, 20
- pasojat e shpalljes si i vdekur dhe e anulimit t shpalljes, 22-23
- q nuk mund t nnshkruaj, 82
- q ka shkaktuar dm jashtkontraktor, prgjegjsia (shih dmi)
PERSONI JURIDIK
- llojet, 24
- publik, 25
- privat, 26
- emri, 27
- qendra, 28
- zotsia pr t vepruar, 29-30

- veprimtaria e organeve, 31
- prgjegjsia, 32
- dhe shteti, 33
- mbarimi, 34-36
- likuidimi, 37-38
- shoqata, 41
PEZULLIMI
- i parashkrimit, 129-130
- i parashkrimit n favor t nj bashkpronari, t sendit
me servitut, pasojat, 295
- i parashkrimit ndaj njrit debitor ose kreditor solidar, 433/2
PRFAQSIMI
- kuptimi, 64
- ligjor, 65
- pasojat juridike, 66
- ndalimet pr kryerjen e veprimeve juridike, 67
- nga m shum se dy prfaqsues, 68
- me prokur, 70-72
- me prokur, ndryshimet, 74
- shfuqizimi, 75
- mbarimi, 76
- pas ndryshimeve ose mbarimit t prokurs, 77
- pa tagr, 78
- me keqbesim, 101/2-102
- i familjes bujqsore, 224
- kur zbatohen dispozitat pr, 914
- tagri i prfaqsimit n shoqrin e thjesht, 1088, 1089
PRFAQSUESI
- prgjegjsia pr dmin e shkaktuar, 620

386

387

PRTRITJA
- e detyrimit, 508-510
- e kontrats s qiras, 821

PREKLUZIVITETI
- kuptimi, 137-140

PJESTIMI
- i sendeve n bashkpronsi, (shih bashkpronsia)
- i trashgimit, (shih trashgimi)
POSEDIMI
- kuptimi, 304
- llojet, 303-306
- prezumime, 307-308
- mnyra e fitimit, 309
- mbrojtja e atastme, 310
- mbajts i sendit, 311
- pushimi i cenimit, 312
- rivendosja, 313-314
- rregulla t gjykimit t padis s posedimit, 315
- e drejta pr t ardhurat e sendit, 297-298
- e drejta pr shpenzimet, 299-301
POROSIA 913-934
- shih kontratat e veanta
PREFERIMET (PRIVILEGJET)
- prmbajtja 603
- konkurrimi i kredive, 604
- radha, 605
- e drejta e kreditorit pr t mbajtur sendin, 606
- ndaj kredive q rrjedhin nga depozita, 997
- ndaj kredive t hotelierit, 1012

388

PREZUMIMI
- mbi posedimin, 307-308
- person q ka zotsi pr t trashguar, 320-321
- afati pr deklarimin e heqjes dor nga trashgimia, 336
- rrethanat kur prezumohet pagesa pr shlyerje detyrimi, 474
PRINDI
- prgjegjsia pr t miturit, 613-614
PRODUKTI
- kuptimi, 631
- prgjegjsia pr dmin e shkaktuar, 628
- prgjegjsia pr dmin e shkaktuar nga fajsia e prbashkt, 629
- me t meta, 630
- prgjegjsia e prbashkt e disa prodhuesve, 633
- padia pr shprblimin e dmit nga produktet, 634
- prgnjeshtrimi publik, 637
PRODHUESI
- prkufizimi, 631
- mosidentifikimi, 632
- prgjegjsia, 628
- prgjegjsia pr dmin e shkaktuar nga fajsia e prbashkt, 629
- prgjegjsia e disa prodhuesve, 633
- prgjegjsia nga publikimi mashtrues i prodhuesve, 625, 636
- prgjegjsia nga konkurrenca e pandershme, 638-639
PROKURA 70
- e prgjithshme dhe ajo e posame, 71
389

- forma, 72/1
- n emr t personave juridik, 72/2
- pr trheqjen e drgesave postare, parave etj., 73
- ndryshimet duhen t bhen t njohura, 74
- shfuqizimi, 75
- mbarimi, 76-77
PRONARI
- t drejtat e detyrimet, kufizimet, 153
- shtrirja e t drejtave mbi tokn, 154
- t drejtat e detyrimet q rrjedhin nga fqinjsia, 155-161
- i prons shrbyese n servitud, 263
- i prons n favor t s cils vihet servitudi, 264
PRONSIA
- prmbajtja, 149
- mbi pjest e sendit, 150
- mbi frutat e sendit, 151
- t drejtat e detyrimet e pronarit, kufizimi, 153
- mbi tokn, shtrirja e s drejts, 154
- t drejtat e detyrimet q rrjedhin nga fqinjsia, 155-161
- e t drejtat e tjera reale jan t transferueshme, 162
- fitimi me an kontrate, 164
- fitimi me trashgim, 165
- fitimi mbi sendet e luajtshme me mirbesim, 166-167
- fitimi me parashkrim fitues, 168
- fitimi pr sendet e paluajtshme me afat parashkrimi 20-vjear, 169
- regjistrimi pr sendet e paluajtshme t fituara me parashkrim
fitues, 170
- mbi sendet pa zot, 172
- fitimi me bashkim e przierje, 173, 176
- fitimi me prpunim, 177
390

- fitimi nga mbushja e tokave, ndrrimi i shtrateve t lumenjve,

krijimi i ishujve, etj., 178-181
- fitimi nga sendet e humbura ose t gjetura, 182-186
- mbi thesarin, 186
- e shtetit mbi nj kategori sendesh t luajtshme, 187
- fitimi me an pushtimi, 188
- mbi tufn e bletve, 189
- fitimi me an shpronsimi, 190
- humbja, 191
- e paluajtshme dhe t drejtat reale mbi to, regjistrimi, 192-194, 197
- e paluajtshme nuk mund t tjetrsohet pa u regjistruar, 195
- mbrojtja, krkimi i sendit, 296
- mbrojtja, padia mohuese, 302
- mbrojtja, kallzimi i nj punimi t ri dhe dmit t mundshm, 303
PUBLIKIMET MASHTRUESE OSE T PASAKTA
- prgnjeshtrim, 617
- kuptimi dhe prgjegjsia pr dmin e shkaktuar, 635-637
PUNDHNSI
- prgjegjsia pr dmin nga faji i punonjsve, 618-619
-QQNDRIMI (VENDQNDRIMI)
- i personit fizik, 14
QIRAJA
- kur regjistrohet kjo kontrat, 197
- e uzufruktit, 244
- e sendeve, 821-825 (shih kontratat e veanta)

391

-RREGJISTRIMI
- i pasurive t paluajtshme dhe i t drejtave reale mbi to, 192-194
- pamundsia e tjetrsimit, pr pasurit e paluajtshme dhe
t drejtat reale mbi to, 195
- i kontratave t qiras dhe i disa krkes padive, 197
- administrimi nga Ministria e Drejtsis, 198
- i uzufruktit mbi nj pasuri t paluajtshme, 235/2
RENTA JETORE 1065-1073
- shih kontratat e veanta
REVOKIMI
- kur dhuruesi krkon, 771
- i kontrats s porosis dhe efektet, 928
- kur drguesi mund t revokoj urdhrin e drgess, 946
- kush mund t revokoj personin q merr shumn e sigurimit, 1155
REZERVA LIGJORE
- n testament, 379-380
RIVENDIKIMI
- i pasuris, 918
- detyrimi i depozitmarrsit, 995
-SSENDI
- kuptimi, 141
- llojet, 142, 143
- regjistrimi, 144
392

- frutat, llojet e frutave, pronsia mbi to, 145

- pjest prbrse e pronsia mbi to, 146, 150
- aksesort, 147-148
- kryesor, disponimi i tij e pasojat, 148
- prkatsia, 152
- pa zot, 172
- i humbur ose i gjetur, fitimi i pronsis, 182-185
- i luajtshm, kategori e veant n pronsi t shtetit, 187
- i luajtshm dhe disa t drejta reale mbi t, regjistrimi, 192, 197
- n bashkpronsi, 199/1
- n bashkpronsi n pjes, 199/2
- n bashkpronsi, t drejtat e detyrimet, 200-201
- n bashkpronsi, administrimi, 203
- n bashkpronsi, parablerja, 204
- e drejta e kreditorit mbi pjesn, 205-206
- n pjes- pjestimi, 207
- i prbashkt, tjetrsimi, 208
- n bashkpronsi t detyrueshme, 209
- madhsia e pjess takuese, 210/1
- pasojat e heqjes dor nga kjo e drejt, 210/2
- pandashmria, 211
- administrimi, 213-216
- detyrimet e bashkpronarve, 217
- shtesat n katin e fundit, 218-220
- shmbja pjesore ose trsore, 221
- n bashkpronsi n familjen bujqsore, 222
- kushtet pr tjetrsimin e pjess, 226
- pjestimi, 227-228
- n bashkpronsi ndrmjet bashkshortve, 231
- n uzufrukt, (shih uzufruktin), 232
- mbrojtja e pronsis, 296, 302-303
- lirimi nga garancit e vna mbi t, 475
393

SERVITUTI
- kuptimi, 261
- krijimi, 262
- detyrimet e pronarit t prons shrbyese e dominuese, 263-264
- servitutet detyruese, kuptimi dhe mnyrar e krijimit, 265
- rrjedhja e ujrave, 267-271
- nga ndrtimet, 272
- marrja e ujit, 273-276
- i kalimit, 277-279
- vendosja e gypave, kabllove e telave, 280
- servitutet vullnetare
- kuptimi, mnyra e krijimit, 281
- vijuese e jovijuese, 282
- t dukshme e t padukshme, mnyrat e krijimit, 282/3-283
- kur tjetrsohen pronat mbi t cilat jan vendosur, 284
- mnyra e ushtrimit
- gjersia e ushtrimit t s drejts, 285, 288-289, 291
- plqimi i bashkpronarve pr krijimin, 287
- pasojat, kur pjestohet prona, 290
- mbrojtja, 292
- shuarja, 293
SKONTOJA BANKARE
- shih kontratat e veanta
SIGURIMI
- i uzufruktit nga rreziqet, 252
- gjyqsor i pasuris trashgimore (inventaret), 343-347
- i pasuris e i personit, (shih kontratat e veanta)
SPEDICIONI 945-949
- shih kontratat e veanta
394

- SH SHRBIMI BANKAR 1028-1030

- kontratat, (shih kontratat e veanta)
SHITJA 705-756
- kuptimi i kontrats 705-708
- kufizime e detyrime 709-745
- me rezerv e prons 746-749
- e sendeve t paluajtshme 750-756
SHKMBIMI 757-760
- shih kontratat e veanta
SHOQATAT
- prkufizimi, 39
- t drejtat, 39/1
- mnyra e krijimit, 40,41
- regjistrimi n gjykat, 41
- si person juridik, 42
- degt e saj, 43
- organizimi, 44-47
- vendimmarrja, 46
- antarsia, 48
- antarsia nuk tjetrsohet, 49
- detyrimet e t larguarit ose t prjashtuarit, 50
- kundrshtimi i vendimeve, 51
- rastet e shprndarjes, 52
- likuidimi e rregjistrimi, 53
- destinimi i pasuris pas shprndarjes 53/1

395

SHOQRIA E THJESHT
- shih kontratat e veanta

1074-1112

SHPENZIMET
- e bashkpronarit pr sendin e prbashkt, 201
- e mirmbajtjes pr sendin n uzufrukt, 251
- t drejtat e poseduesit (me mirbesim e keqbesim), 299-301
- pr ekzekutimet e detyrimit, dftesa, 472-474
- pr lidhjen e kontrats s shitjes, 708
SHPRBLIMI
- pr prdorimin e sendit t prbashkt, 202
- i dmit, kuptimi, 640
- i dmit n shndetin e personit, 641
- ndryshimi i mass, 642
- kur shkaktohet vdekja e personit, 643
- i dmit kur dmtuesi ka pasur prfitime, 644
- i dmit t t dmtuarit t siguruar, 645
- i dmit t t dmtuarit t pasiguruar, 646
- i dmit shkaktuar t miturit, 647
SHPRONSIMI
- si mnyr fitimi e pronsis, 190
- i sendeve n uzufrukt, 253
SHTESA
- mbi katin e fundit, 218-220
SHTETI
- dhe personi juridik, prgjegjsia, 33
- pronsia mbi nj kategori sendesh t luajtshme, 187
- e thirrjes n trashgimi, 366
396

SHUARJA
- e detyrimit, 508-510, 513-514, 524, 526-528
- e t drejts, 634
- e pronsis, 927, 933-934
- e servitutit, 293
-TTAGER-TAGRET
- e prfaqsimit, 65-66
- prfaqsimi pa, 78
- e ekzekutorit testamendar, 471
TAKSA
- pr sendin n uzufrukt, 254
TESTAMENTI
- kuptimi, 372
- zotsia pr t disponuar, 373
- zotsia pr t fituar me, 374
- prfitimi i kujdestarit dhe pengesat ligjore, 375
- disponimi n favor t t pazotve, 376
- caktimi i trashgimtarit, 377
- prjashtimi, 378
- rezerva ligjore, 379-380
- zvndsimi, 381
- e drejta e shtimit, 382-383
- legu e barra, 384-391
- e drejta e zgjedhjes pr legun, 389
- format, 392
- ollograf, 393-396
- me akt noterial, 397
397

- t posame, 398-401
- revokimi, 402
- i pavlefshm, 403-409
- i pavlefshm, pasojat juridike, 410, 412
- padia pr deklarimin e pavlefshm, afati, 411
- caktimi i ekzekutorit, 414
- ekzekutimi ku nuk sht caktuar ekzekutori, 414/3
- detyrat e ekzekutorit, 415
- shkarkimi i ekzekutorit, 416
- prgjegjsia solidare e ekzekutorve, 418
TRASHGIMI
- kuptimi, 316
- me ligj, zbatimi, 317
- koha dhe vendi i eljes, 318-319
- padenjsia, 322-323
- falja e padenjsis, 324
- zvndsimi, 326-329
- fitimi, 330-331
- heqja dor, mnyra si bhet dhe pasojat, 333-334
- afati pr heqje dor, 335-336
- heqja dor, pavlefshmria, 337
- pengesat pr heqjen dor, 338-339
- masat pr sigurimin, 343-347
- lshimi i dshmis, 348
- padia pr krkimin, 349, 352
- e drejta pr t krkuar pjestimin, 353
- pjestimi me marrveshje ose me vendim gjykate, 354
- rregullat q zbatohen n pjestim, 355-357
- pjesa e bashkshortit, 358
- n familjen bujqsore, 359
- i fmijve jasht martese dhe t birsuar, 362
398

- i radhs s dyt, 363

-i radhs s tret, 364
-i t afrmve deri n shkall t gjasht, 365,
- i shtetit, 366
- sipas rradhve, 369
- e drejta e shtimit, 368
- me testament, (shih testament)
TRASHGIMTARI
- zotsia pr t trashguar, 320-321
- i padenj, 322-323
- i padenj, falja, 324
- i padenj, detyrimet, 325
- q zvndsohet, 326-329
- q ka hequr dor, pasojat, 334
- pagimi i detyrimeve, 341-342
- bashkshorti pasjetues e pasuria e prbashkt, 358
- n familjen bujqsore, kalimi i pjess s trashgimtarit q vdes, 359
- ligjor, rrethi, 360
- ligjor, i rradhs s par, 361
- me zvendsim, 361/2
- i birsuari si trashgimtar, 362/2
- fmija jasht martese si trashgimtar, 362/1
- ligjor i rradhs s dyt, 363
- ligjor i rradhs s tret, 364
- t tjer, 365
- shteti si trashgimtar, 366
- thirrja sipas rradhs, 369
- i paaft pr pun, 371
- caktimi me an testamenti, 377
- me testament, prjashtimi, 378
- ndalesat nga prjashtimi, (rezerva ligjore) 379-380
399

- me an zvendsimi, 381
- shtimi i pjess(e drejta e shtimit), 381-382
- legu dhe barra, 384-391
- e drejta e zgjedhjes s legut, 389
TRANSPORTI
- i personave, prmbajtja e kontrats, 877
- i personave, prgjegjsia, 878-879
- i sendeve, prmbajtja e kontrats, 880
- t drejtat e detyrimet, 881, 885, 888
- prgjegjsia, 889-894
- prgjegjsia pr vonesn, 897-898
- i fundit, prgjegjsia, 899
- TH -

- kalimi i s drejts, 240

- e drejta e tjetrsimit, 241
- zvendsimi, 242
- investimet e kryera mbi t, 243
- dhnia me qira, 244
- kufijt e gzimit t servituteve, 245
- zvendsimi i dmeve, 246
- marrja n dorzim e inventarit, 247-248
- dhnia e garancis, 249-250
- shpenzimet e mirmbajtjes, 251
- sigurimi nga rreziqet, 252
- pasojat e shpronsimit, 253
- pagimi i taksave, 254
-V-

THESARI 186
-UUJRAT
- krijimi i servituteve nga rrjedhja e ujrave, 266-271
- krijimi i servituteve nga marrja e ujrave, 273-276
UZUFRUKTI
- prmbajtja e mnyra e krijimit, 232-233
- kohzgjatja, 234
- forma pr krijimin, 235
- n favor t disa personave ( bashkuzufrukti), 236
- kufijt e gzimit, 237
- prmirsimet e bra sendit, 238
- prkatsia e frutave t sendit, 239
400

VDEKJA
- shpallja, 17-19, 21
- e m shum se e dy personave, 20
- pasojat juridike t shpalljes, 22-23
- e njkohshme e personave t thirrur n trashgim, 321
- dmi q shprblehet, 643
- shuhet dhurimi q ka pr objekt detyrimet periodike, 763
- vihet kushti i kthimit t sendit t dhuruar, 767
- zgjidhja e kontrats me vdekjen e siprmarrsit, detyrimet 873-874
- kthimi i sendit me vdekjen e huamarrsit, 908
- shuhet porosia dhe pasojat, dhe heqja dor nga kontata
e porosis, 927-928
- zgjidhja e kontrats, 1023
- hapja e kasets s sigurimit pas, 1029
- rritja e pjess s nj prftuesi t, 1067
- pavlefshmria e kontrats s rents jetore kur, 1068
401

- rastet kur njri nga antart e shoqris, 1107

- kur siguruesi sht prgjegjs pr, 1131
- pagimi i shums s sigurimit n rast, 1153
- kur shuma e sigurimit nuk prfitohet nga personi i caktuar, 1157
- procedura kur shumn e sigurimit e prftojn disa persona, 1158
VENDI
- i eljes s trashgimit, 318
- i ekzekutimit t detyruar, 461
VEPRIMI JURIDIK
- prkufizimi, 79
- nnshkrimi, 80, 81
- nnshkrimi nga personi q nuk di shkrim, 82
- pr kalimin e pronsis t sendeve t paluajtshme, 83/1
- pavlefshmria kur mungon forma, 83/II
- me kusht, 84
- me kusht pezullues ose zgjedhs, 85
- me kusht dhe keqbesim, 86
- pasojat juridike, 87-88
- n afat, 89
- afati pezullues, 90/1
- afati zgjidhs, 90/2
- llogaritja e afateve, 91
- i pavlefshm, 92-93
- q shpallet i pavlefshm, 94-101
- q shpallet i pavlefshm, afati, 103-104
- pasojat e pavlefshmris, 106
- pasojat nga shpallja i pavlefshm, 107-110
- pjesrisht i pavlefshm, pasojat, 111
- mnyra e krijimit t uzufruktit, 233
- mnyra e fitimit t posedimit me, 309
402

- prkufizimi i testamentit si, 372

- prmbajtja e dorzanis, 585
- t kryera nga debitori, kundrshtimi nga kreditori, 607
- t kryer nga gjeruesi n emr t personit t interesuar, 650
- prmbajtja e kontrats, 659
- prmbajtja e kontrats s porosis, 913
VRTETIMI
- kur kushti quhet i, 86
- t drejts s zhdmtimit, 87
- fillimi i pasojave lidhur me vrtetitmin e kushtit, 88
VESI
- rrethanat e pavlefshmris s veprimit juridik, 100
VONESA
- e debitorit, prmbajtja, 481
- e debitorit dhe pamundsia e papritur e prmbushjes
s detyrimit, 482
- e debitorit dhe detyrimet q prmbajn mosveprime, 483
- e debitorit dhe oferta pr kreditorin, 484
- e debitorit, pasojat e tjera, 486-489
- e kreditorit, prkufizimi, 491
- e kreditorit, t drejtat e debitorit, 492, 494-495
- e kreditorit dhe e debitorit, pasojat, 493
- n pagim e komisionerit, 936
-ZZVENDSIMI
- e drejta, kryerja n vij t drejt e t trthort, 326-329
- i trashgimtarit, 381
403

- i debitorit, 496-498
- i kreditorit, 499
ZGJIDHJA E KONTRATS
- pasojat, rrethanat, njoftimi, parashkrimi, efektet, 698-704
- humbja e t drejts pr shpallje, pasojat rrethanat, 724-737
- rrethanat kur njra pal mund t zgjidh kontrat shitjeje, 741-742
- kur mospagimi i kstit nuk sjell, pasojat e, 748-749
- kur palt kan t drejt t krkojn, 777
- s enfiteozs, 791
- rrethanat kur qiramarrsi krkon, 806, 839, 844
- rregullimi i raportit kontraktor t ndryshuar me ligj, 846
- kur siprmarrsi ka t drejt, 859
- kur porositsi ka t drejt t, 865, 868-874
- kur huadhnsi mund t krkoj, 907
- detyrimet e huamarrsit kur, 912
- s porosis dhe efektet juridike, 928-932
- s agjencis me afat t pacaktuar, 958
- kufizimi i konkurrencs s agjentit pas, 960
- s kalimit t pasuris, 971
- shkaku i, 972
- kushtet q ojn n dhe efektet, 1023
- kur banka mund t, 1034
- kushtet kur palt mund t zgjidhin kontratn franchising, 1060
- kur pala heq dor nga kontrata para afatit, 1064
- kur personi n dobi t t cilit krijohet renta jetore krkon, 1069
- efektet e mospagimit t ksteve t rents jetore, 1070
- e drejta e nj antari t shoqris s thjesht, 1106,1112
- e sigurimit, 1122-1123
- kur kontrata e sigurimit t pasuris quhet e, 1135, 1144

404

ZOTSIA
- pr t trashguar, 320-321
- pr t disponuar me testament, 373
- pr t fituar me testament, 374
ZOTSIA JURIDIKE
- e personit fizik, 1
- fillimi, 2
- fmijs, 2
- e t huajve, 3
- kufizimi dhe pavlefshmria e veprimit juridik, 4
ZOTSIA PR T VEPRUAR
- e personit fizik, 6
- e t miturve, 7-9
- e personit madhor, kufizimi, 10
- pavlefshmria e veprimit juridik dhe q kufizon zotsin
pr t vepruar, 11
- personit juridik, 29-30

405