Professional Documents
Culture Documents
Talumpati
Talumpati
Talumpati
Ang talumpati ay isang buod ng kaisipan o opinyon ng isang tao na pinababatid sa pamamagitan ng pagsalita sa
entablado. Layunin nitong humikayat, tumugon, mangatwiran, magbigay ng kaalaman o impormasyon at maglahad ng isang
paniniwala. Ito ay isang uri ng komunikasyong pampubliko na nagpapaliwanag sa isang paksa na binibigkas sa harap ng
mga tagapakinig.
Ito ay isang masining na pagpapahayag ng isang kaisipan tungkol sa isang mahalagaat napapanahong paksa sa paraang
pasalita sa harap ng tagapakinig.
Mga nilalaman
[itago]
9 Mga Sanggunian
[baguhin]Uri
May pagahahanda
Walang paghahanda - ang talumpating ito ay tinatawag ring impromptu. Ang paksa ay binibigay lamang sa oras ng
pagtatalumpati. Sinusubok ang kaalaman ng mananalumpati sa paksa.
[baguhin]Mga
bahagi ng talumpati
1.
Panimula - inilalahad ang layunin ng talumpati, kaagapay na ang istatehiya upang kunin ang atensyon ng madla.
2.
3.
4.
[baguhin]Paraan
ng pagtatalumpati
1.
Binasa - inihanda at iniayos ang pagsulat upang basahin nang malakas sa harap ng mga tagapakinig.
2.
3.
Binalangkas - ang mananalumpati ay naghanda ng balangkas ng kanyang sasabihin. Nakahanda ang panimula at
wakas lamang.
[baguhin]Hakbangin
1.
sa paggawa ng talumpati
Pagpili ng paksa- kailangang suriin ang sarili kung ang paksang napili ay saklaw ang kaalaman, karanasan at
interes.
2.
Pagtitipon ng mga materyales- kapag tiyak na ang paksa ng talumpati ay paghahanap ng materyales na gagamitin
sa pagsulat ng mga impormasyon na gagamitin sa isusulat na talumpati. Maaaring pagkunan ng mga
impormasyon ay ang dating kaalaman at mga karansan na may kinalaman sa paksa, mga babasahing kaugnay
ng paksa, mga awtoridad sa paksang napili.
3.
Pagbabalangkas ng mga ideya- ang talumpati ay nahahati sa tatlong bahagi panimula, katawan at pangwakas.
4.
Paglinang ng mga kaisipan- dito nakapaloob ang mahalagang impormasyon na sumusuporta sa mga pangunahing
kaisipan na inilahad sa balangakas.
[baguhin]Uri
ng talumpati
1.
Nagbibigay aliw
2.
Nagdaragdag kaalaman
3.
Nagbibigay sigla
4.
Nanghihikayat
5.
Nagbibigay galang
6.
Nagbibigay papuri
7.
Nagbibigay impormasyon
[baguhin]Katangian
1.
Kaalaman
2.
Kasanayan
3.
Tiwala sa sarili
[baguhin]Mga
ng magaling na mananalumpati
1.
Tinig
2.
Tindig
3.
Pagbigkas
4.
Pagtutuuan ng Pansin
5.
Pagkumpas
6.
Pagprotaktor
7.
Paggewang gewang
[baguhin]Mga
Halimbawa ng Talumpati
1.
2.
Talumpati na Nagpapaliwanag
pagbibigay kaalaman ang hangganan ng talumpating ito. Nag-uulat, naglalarawan, tumatalakay para maintindihan ng tagapakinig
ang paksa. Gumagamit ng biswal na kagamitan, ng paghahambing upang higit na maunawaan.may katibayan na katotohanan na
pagpapaliwanag nang mabuti sa paksa.
limitado ang mahahalagang puntos na dapat talakayin, sapat lang na matandaan ng kaisipan ng mga tagapakinig.
Talumpati na Nanghihikayat
Layuning makaimpluwensya sa pag-iisip at kilos ng nakikinig, at para makumbinse ang nakikinig. May katibayan tulad ng
nagpapliwanag.Dapat na buhay ang pamamaraang humihimok sa nakikinig. Karaniwang kontrobersyal ang paksa at alam na
nagsasalita na may posisyon ang nakikinig.( pari sa isyu ng pagtatanggal ng death penalty)
magkintal (impress)
Ang posisyon ng tagapagsalita ay ayon sa posisyon ng nakikinig. Pinatitibay niya ang posisyon , konbiksyon o paniniwala. (pari sa
katoliko sa isyu ng pagtatanggal ng death penalty )
Magpapaniwala (convince)
May posisyon ang tagapagsalita na gusto niyang panigan ng nakikinig. Layunin niyang baguhin ang paniniwala o konbiksyon ng
publiko, naghahain siya ng isang alternatibong proposisyon, gumagamit siya ng mga patibay. (pari sa muslim sa isyu ng
pagtatanggal ng death penalty
Magpakilos (actuate)
layunin ay makamit ang kagyat na reaksyon, ang tagumpay ay kung epektibong mapapakilos ang nakikinig. (pari at samahang pro
life)
Talumpati ng Pagpapakilala
ang focus ay
a. tungkol sa panauhin
dito nakasalalay ang pagtanggap sa kanya, ipakita ang awtoridad ng ispiker sa paksa
b. tungkol sa paksa
inihahanda ang tagapakinig sa kahalagahan ng paksa
Talumpati sa Pagkakaloob ng Gantimpala
Talumpati ng Pagsalubong
Uri ng talumpati na ginagawa sa mga okasyong tulad ng pagtanggap sa pinagpipiganang panauhin,dinadakilang nagtapos sa
paaralan,pagbati sa isang delegasyon. Nagpapaliwanag sa kabuluhan ng okasyon, pagpapakita ng layunin ng organisasyon,
pagpaparangal sa taong sinasalubong
Talumpati ng Pamamaalam
Kapag aalis na sa isang lugar o magtatapos na sa ginampanang tungkulin. Anu- ano ang mga kasiya-siyang karanasan?Ano ang
damdamin sa sandaling yon? Pasasalamat kung tatanggap ng ala-ala o gantimpala
Talumpati ng Eulohiya binbigkas sa sandali ng pagyao o sa memoryal na serbisyo sa isang kilalang namayapa.Binibigayng diin
ang nagawa ng namatay noong buhay pa siya.
Inaugurasyon binibigkas sa seremonya ng pagsisimula ng isang mahalagang tungkulin o gawain tulad ng Talumpati ng Pangulo
sa pagtatalaga sa kainla sa tungkulin, talumpati sa pagsisimula ng isang proyekto ng organisasyon
kaw ba ay naghahanap ng impormasyon tungkol sa talumpati or mga halimbawa ng talumpati? Bago ko ipamahagi ang mga
halimbawa ng talumpati, alamin muna natin kung ano ang talumpati upang mas maintindihan nating mabuti kung ano ito at
kung paano ito gamitin.
Ang talumpati ayon sa Tagalog Wikipedia ay:
Ang talumpati ay isang buos ng kaisipan o opinyon ng isang tao na pinababatid sa pamamagitan ng pagsalita sa entablado.
Layunin nitong humikayat, tumugon, mangatwiran, magbigay ng kaalaman o impormasyon at maglahad ng isang
paniniwala. Ito ay isang uri ng komunikasyong pampubliko na nagpapaliwanag sa isang paksa na binibigkas sa harap ng mga
tagapakinig.
Ngayon na alam na natin kung ano ang talumpati at kung ano ang layunin nito, pwede na tayo magbasa ng
mga halimbawa ng talumpati.
Mga halimbawa ng talumpati:
Pag-ibig sa Tinubuang Lupa
ni Andres Bonifacio
Aling pag-ibig pa ang hihigit kaya
Sa pagkadalisay at pagkadakila
Gaya ng pag-ibig sa tinubang lupa?
Aling pag-ibig pa? Wala na nga, wala
Walang mahalagang hindi inihandog
Ng may pusong mahal sa Bayang kumupkop;
Dugo, yaman, dunong, katiisat pagod,
Buhay may abuting magkalagot-lagot
Sa kaniyay utang ang unang pagtanggap
Ng simoy ng hanging nagbigay-lunas
Sa inis na puso na sisinghap-singhap
Sa balong malalim ng siphayot hirap
Ang nangakarang panahon ng aliw
Ang inaasahang araw na darating
Ng pagkatimawa ng mga alipin,
Liban pa sa bayan saan tatanghalin?
Kung ang bayang itoy nasasapanganib
At siya ay dapat ipagtangkilik
been, for centuries without number, the land of my fathers. This land I received in trust from them and in trust will pass it to
my children, and so on until the world is no more.
I am a Filipino. In my blood runs the immortal seed of heroes seed that flowered down the centuries in deeds of courage
and defiance. In my veins yet pulses the same hot blood that sent Lapulapu to battle against the alien foe that drove Diego
Silang and Dagohoy into rebellion against the foreign oppressor.
That seed is immortal. It is the self-same seed that flowered in the heart of Jose Rizal that morning in Bagumbayan when a
volley of shots put an end to all that was mortal of him and made his spirit deathless forever; the same that flowered in the
hearts of Bonifacio in Balintawak, of Gergorio del Pilar at Tirad Pass, of Antonio Luna at Calumpit; that bloomed in flowers
of frustration in the sad heart of Emilio Aguinaldo at Palanan, and yet burst fourth royally again in the proud heart of
Manuel L. Quezon when he stood at last on the threshold of ancient Malacaang Palace, in the symbolic act of possession
and racial vindication.
The seed I bear within me is an immortal seed. It is the mark of my manhood, the symbol of dignity as a human being. Like
the seeds that were once buried in the tomb of Tutankhamen many thousand years ago, it shall grow and flower and bear
fruit again. It is the insigne of my race, and my generation is but a stage in the unending search of my people for freedom and
happiness.
I am a Filipino, child of the marriage of the East and the West. The East, with its languor and mysticism, its passivity and
endurance, was my mother, and my sire was the West that came thundering across the seas with the Cross and Sword and
the Machine. I am of the East, an eager participant in its struggles for liberation from the imperialist yoke. But I also know
that the East must awake from its centuried sleep, shape of the lethargy that has bound his limbs, and start moving where
destiny awaits.
For, I, too, am of the West, and the vigorous peoples of the West have destroyed forever the peace and quiet that once were
ours. I can no longer live, being apart from those whose world now trembles to the roar of bomb and cannon shot. For no
man and no nation is an island, but a part of the main, there is no longer any East and West only individuals and nations
making those momentous choices that are hinges upon which history resolves.
At the vanguard of progress in this part of the world I stand a forlorn figure in the eyes of some, but not one defeated and
lost. For through the thick, interlacing branches of habit and custom above me I have seen the light of the sun, and I know
that it is good. I have seen the light of justice and equality and freedom and my heart has been lifted by the vision of
democracy, and I shall not rest until my land and my people shall have been blessed by these, beyond the power of any man
or nation to subvert or destroy.
I am a Filipino, and this is my inheritance. What pledge shall I give that I may prove worthy of my inheritance? I shall give
the pledge that has come ringing down the corridors of the centuries, and it shall be compounded of the joyous cries of my
Malayan forebears when they first saw the contours of this land loom before their eyes, of the battle cries that have
resounded in every field of combat from Mactan to Tirad pass, of the voices of my people when they sing:
Land of the Morning,Child of the sun returningNeer shall invaders, trample thy sacred shore.
Out of the lush green of these seven thousand isles, out of the heartstrings of sixteen million* people all vibrating to one
song, I shall weave the mighty fabric of my pledge. Out of the songs of the farmers at sunrise when they go to labor in the
fields; out of the sweat of the hard-bitten pioneers in Mal-ig and Koronadal; out of the silent endurance of stevedores at the
piers and the ominous grumbling of peasants in Pampanga; out of the first cries of babies newly born and the lullabies that
mothers sing; out of the crashing of gears and the whine of turbines in the factories; out of the crunch of ploughs upturning
the earth; out of the limitless patience of teachers in the classrooms and doctors in the clinics; out of the tramp of soldiers
marching, I shall make the pattern of my pledge:
I am a Filipino born of freedom and I shall not rest until freedom shall have been added unto my inheritance for myself
and my childrens children forever.
SA KABATAAN
Talumpati ni Jonell Estillore
Titibok. Dug dug, dug dug, dug dug. Titibok ang puso at magsisimula ang isang buhay. Isang buhay na pinagpala. Isang
regalong walang sinuman ang makahihigit. Dug dug, dug dug. Ang pusong natatangi ang pintig. Ang pusong sumasakay
ang tunog sa mga ulap sa langit.
Binigyan ka ng hininga. Upang makapagpatuloy, kailangan mong huminga. At sa paglipas ng mga araw, darating ang isang
pulutong ng bukas, at aanurin ka ng rumaragasang oras. Malulunod ka, ngunithihinga pa rin. Tulad ng ibang nilalang,
gaya rin ng halamang umuugat sa lupa, lalaki ka at magpapatuloy ang pag-inog ng panahon sa iyong ulo. Sa bawat
pagmulat ng iyong mga mata ay masisinagan mo ang kagandahan ng regalong ibinigay sa iyo. Hindi ka makapaniwala sa
dami ng sangandaang maaari mong bagtasin.
Napunta sa iyo ang lahat ng iyong kailangan at gusto. Walang bagay ang hindi mo nakuha sa isa mong salitang kasintatas
ng sa isang hari. Sa pagmamadali mo, binilisan mo ang iyong paglakad. Hindi ka nagdahan-dahan! Huwag mong sabihing
walang nakamasid sa iyo sa hinaba-haba ng kasaganaang isinalang sa harapan mo! Ang iyong pagkadapa sa malaking
batong iyan ay kagagawan mo at hindi ng mga taong nagmamahal sa iyo.
Nakapikit ka nang ikaw ay pumili. Nakapinid, hindi lamang ang iyong paningin, ngunit pati na ang iyong kamalayan at
diwa. Dinakma mo ang daigdig at itinapal ito sa iyong mukha upang hindi mo na makita pa ang kadalisayan ng kuwentong
ikaw mismo ang may akda.
Ang tibok ay unti-unting napata. Nahapo ka, at nawalan ng hininga. Tapos na ba ang paghihirap mo? Wala ka na bang
dapat takasan pa?
Ikaw. Oo, ikaw. Ikaw ang gumuhit ng sarili mong landas. Ikaw ang bumaybay sa salitang buhay subalit nawalan ka na
ng malay bago mo napagtantong ang mundo mo ay buhay.
Oct. 1 AUTHORS NOTE: Please comment. Kung gagamitin man ang talumpating ito, sabihan niyo lang ako.
Maraming salamat.
anibersaryo ng Karatula, isang aktibistang samahan ng mga kabataang alagad ng sining at kultura. Maaari itong
gamitin bilang isang talumpati.
PAGBATI SA KABATAANG ARTISTA PARA SA TUNAY NA KALAYAAN (KARATULA)
Ni Jose Maria Sison
Tagapangulong Tagapagtatag, Kabataang Makabayan
Tagapangulo, International League of Peoples? Struggle
Setyembre 16, 2006
Malugod na binabati ko ang pamunuan at mga kasapi ng Kabataang Artista para sa Tunay na Kalayaan (KARATULA)
sa okasyon ng ika-6 na anibersaryo ng pagtatatag nito sa Setyembre 16.
Nakiki-isa ako sa inyong layunin na paalabin, pasiglahin at pasulungin ang kilusang kabataan sa pamamagitan ng
gawaing pangkultura sa balangkas ng pakikibaka ng sambayanang Pilipino para sa pambansang kalayaan at
demokrasya laban sa imperyalismong US at mga lokal na nagsasamantalang uri.
Pinupuri ko ang KARATULA sa pagkakamit nito ng mga tagumpay sa pagpapalakas ng organisasyon at sa
pagpapaluwal ng mga likhain at pagtatanghal na makasining.
Batay sa inyong mga tagumpay at sa mga aral mula sa inyong karanasan, inyong mapagpapasyahan at
maisasakatuparan ang ibayong pagsulong sa pakikibaka.
Matindi ang hamon sa inyo ngayon para lalong paghusayin ang inyong pagkilos at ang paggamit sa inyong mga
kakayahan sa sining para itaguyod, ipagtanggol at isulong ang mga karapatan at interes ng kabataang-estudyante
at malawak na masa. Nasa gitna kayo ng malubhang krisis ng lokal na naghaharing sistema at pandaigdigang
sistemang kapitalista at kinakaharap din kayo ng rehimeng Arroyo na sukdulan ang pagiging papet, bulok, malupit
at mapanlinlang.
Labis labis na ang paghihirap ng sambayanang Pilipino, laluna ang mga anakpawis at mga nasa panggitnang saray.
Ito ang kalagayan ng nakararaming kabataan at mga estudyante. Bunga ng mga patakarang diktado ng
imperyalismong US ang di-maibsang paghihirap ng bayan. Lalong pinalulubha ang pagsasamantala sa ilalim ng
patakarang tinaguriang ?neoliberal globalization?. Umiiral ang matinding terorismo ng estado sa ilalim ng
patakarang tinaguriang ?global war on terror?.
Kailangang labanan nang puspusan at gapiin ang rehimeng Arroyo bilang kagyat na kaaway na siyang pangunahing
kinatawan ng mga naghaharing uri sa kasalukuyan. Sa ganitong paraan, makakaipon tayo ng lakas para labanan at
ibagsak ang buong mapagsamantalang sistema ng malalaking komprador at panginoong maylupa. Sa pakikibaka,
may ibat ibang sandatang hawak ng mga mamamayan. May ibat ibang porma ng pakikibaka.
Taglay ninyo bilang natatanging sandata ang rebolusyonaryo, makabayan, demokratiko at syentipikong kultura.
Gamitin ito laban sa reaksiyunaryo, maka-imperyalista, marahas at mapanlokong kultura na ipinalalaganap ng
rehimeng Arroyo. Laging patalasin ang inyong sandata at ituon ito sa tamang target. Laging sikapin na maliwanag
ang mensahe at kaakit-akit ang nilalaman at estilo ng inyong mga linilikha at itinatanghal para sa masang
pinupukaw, inuorganisa at pinapakilos.
Dapat maganda ang pagkakagawa at pagtatanghal ng mga akda, awit, musika, guhit, tula at dula. Dapat tumalab
ang mga ito sa mga nagbabasa, nanonood, nagmamasid at nakikinig. Dapat madaling lumaganap ang mga ito sa
masa at sa buong bansa. Hindi natin magagapi ang kaaway kung hindi tayo mananalo sa larangan ng kultura sa
pangkalahatan at sa sining at panitikan sa partikular. Mapurol at walang sigla ang anumang kilusan na walang
sandatang kultura.
Dapat masinop, masipag at masigag kayo sa pag-atupag sa mga gawain sa pag-oorganisa ng mga kabataang
artista. Kapag mas malaki at mas malawak ang inyong organisasyon, mas malaki rin ang magagawa ninyo sa
larangan ng pakikibakang pangkultura. Dapat sinasadya ninyong akitin at hikayatin ang mga kabataang artista o
yong may hilig sa sining. Bigyan ng pansin ang mga lumalapit dahil naaakit ng inyong mga gawa at prestihyo.
Dapat may batayang pagpapaliwanag at pag-aaral para sa lahat ng sumasapi sa inyong organisasyon. Ang ibayong
pag-aaral at paglahok sa mga gawain ng organisasyon kaugnay ng kilusang masa ang magpapatibay sa pagiging
kasapi at sa pagbubuo ng mga sangay ng KARATULA.
Mahalaga at mapagpasiya ang papel ng mga artistang rebolusyonaryo. Sa pamamagitan ng mga pagtatanghal,
madali at mabilis nilang naipapalaganap ang mga rebolusyonaryong diwa, isip at damdamin. Madaling tanggapin
ang rebolusyonaryong mensahe kung ito ay naglalarawan ng mga pangangailangan at hangarin ng masa at sa
paraang maliwanag at swabe ang dating. Isang tiyak na palatandaan ng pagsulong ng rebolusyon ang paglaganap
sa hanay ng milyun-milyong mamamayan ang pagtangkilik sa mga rebolusyonaryong awit.