TIU CHUN NGNH

20TCN 21:1986
(THAY TH CHO 20TCN 21-72)
MNG CC
Tiu chun thit k
Nhm H
(Ban hnh km theo Quyt nh s 299/BXD-KHKT)
1. NGUYN TC CHUNG
1.1. Khi thit k cc mng cc ca nh v cng trnh cn phi tun theo tiu chun ny
Ch thch:
1. Mng cc ca cc my c ti trng ng phi thit k theo cc yu cu ca tiu chun thit k
mng my c ti trng ng.
2. Mng cc ca nh v cng trnh xy nhng ni cha n nh v mt a cht ( ni c th xut
hin trt, cc-t) v trong nhng iu kin c bit, nn thit k c k n nhng yu cu b sung
i vi vic xy dng v s dng nh v cng trnh nhng vng ni trn.
1.2. La chn kt cu mng (v d nn cc hoc nn thin nhin, trn nn c gia c bng ln cht,
ha hc hoc bng nhit v,v) cng nh dng cc v kiu mng cc (v d cc ng theo nhm, theo
hng di, trng cc) phi xut pht t iu kin c th ca ni xy dng, c c trng bng ti
liu kho st k thut, trn c s cc kt qu so snh kinh t - k thut cc phng n c th ca
nhng gii php thit k mng, lm theo yu cu cc quy tc k thut v tit kim cc vt liu xy
dng c bn.
1.3. Mng cc nu thit k trn c s cc kt qu iu tra a cht cng trnh v a cht thy vn ca
vng xy dng theo nh nhng yu cu ca mc 3 thuc tiu chun ny, theo cc s liu v iu kin
kh hu ca ni xy dng cng nh theo c im ca nh v cng trnh c thit k v theo kinh
nghim xy dng ca a phng. Khng cho php thit k mng cc m khng c c s a cht
cng trnh thch hp hoc khi thiu c s a cht cng trnh la chn kt cu hp l ca mng,
dng cc v xc nh kch thc cc.
1.4. Trong cc bn v thi cng mng cc phi ch r loi cc, s lng v cc thng s ca cc (tit
din v chiu di cc, sc chu ti v ti trng cho php tng ng ca cc), cc thng s ny khng
cn lm chnh xc thm bng cch th cc trong t trong qu trnh xy dng.
Ch thch:
Vic th cc, cc ng hoc mng cc (v d nhm cc), tin hnh trong qu trnh xy dng hoc sau
khi xy xong phi theo nhng yu cu ca tiu chun thi cng v nghim thu nn v mng v theo
s nghim thu a vo s dng c s kim tra ca x nghip xy dng nh v cng trnh, nhm xc
nh cht lng ca mng cc v s ph hp ca mng vi thit k cng nh xc nh s tng
ng ca iu kin a cht ni xy dng vi ti liu c c lc thit k.
1.5. Trong nhng n mng cc nn d kin vic o thc t bin dng ca nn v mng theo cc
mc c bit lm sn trong cc trng hp sau y: Khi dng cc kt cu mi cho nh v cng trnh
hoc cho mng cc m cha c nghin cu y d trong xy dng hng lot; khi c nhim v c
bit, trong thit k c yu cu ring v o bin dng nhm nghin cu s lm vic ca nn, mng, kt
cu ca nh, cng trnh hoc ca thit b cng ngh. Vic chn i tng o bin dng cn phi
c s ng ca ngi giao thu.
Chng trnh v cc kt qu o c lm lc xy dng phi ghi trong ti liu thit k v c chuyn
cho c quan nghim thu s dng nh hoc cng trnh.
1.6. Cc mng cc dng trong cc iu kin ca mi trng n mn phi c thit k theo cc yu
cu b sung ca tiu chun bo v kt cu xy dng chng n mn, cn cc kt cu g ca mng
cc cng phi lu cc yu cu bo v chng chng mc, hng v cc khuyt tt do mi mt gy
ra.
2. CC LOI CC
2.1. Trong tiu chun ny kho st cc loi cc sau y:
a) Cc ng lm bng b tng ct thp v g, h vo t bng ba, my rung v bng my rung p;
b) Cc ng bng b tng ct thp
c) Cc nhi bng b tng v b tng ct thp, lm li ch trong t;
d) Cc b tng ct thp khoan h lm bng cc cu kin b tng ct thp c sn h vo t trong
cc l khoan sn;

) Cc vt c thn bng thp hoc bng b tng ct thp.

2.2. Ty theo tnh cht ca t nm di mi cc m cc c chia ra thnh cc chng v cc treo.
Cc cc loi v cc ng, khi chng truyn ti trng qua mi cc ln t thc t khng b nn co, u
thuc loi cc chng. Lc ma st mt hng ca cc chng s khng c k n trong cc tnh
ton sc chu ti ca cc theo t nn khi chu ti trng nn.
Tt c cc loi cc v cc ng c h vo trong nhng t c kh nng nn co u thuc loi cc
treo. Cc treo truyn ti trng ln t qua mt hng v qua mi cc.
Ch thch:
t thc t khng th nn co c l cc loi , t hn th (cui, si, sn, dm) c ln cht lp
nht l ct v t st c st cng, khng th cc t ph c no nc G < 0,85 cng nh khng
k t lt, dng lt, t trng n v t nhim mui.
2.3. Cc ng lm bng b tng ct thp v cc ng c chia thnh:
a) Theo cch t ct thp cc v cc ng c ct dc khng ko cng vi ct thp ngang v c ct
dc hoc c si thp dc ko cng trc (bng si thp v b thp cng cao) vi ct ngang v
khng c ct ngang, ng thi ch c cc tit din ngang l hnh vung mi c ch to m khng
c ct ngang.
b) Theo hnh dng tit din ngang cc vung, cc ch nht, cc vung c l trn v cc trn rng
ng knh n 800mm, bao gm c cc ng ng knh hn 800mm;
c) Theo hnh dng tit din dc cc lng tr v cc c mt hng nghing (cc thp, cc hnh thang,
cc hnh thoi);
d) Theo c im kt cu ca thn cc cc nguyn v cc ni (gm cc on ring r);
) Theo kt cu mi cc cc mi nhn, cc mi phng, cc m rng y hoc khng m rng y,
cc rng c mi kn hay mi h v cc m rng y bng n mn.
Ch thch:
Cc ng c y m rng bng n mn c ch to bng cch ng cc trn rng rut, phn mi
c lp mi thp rng vi mi bt kn, sau nhi hn hp b tng vo rut cc, cho mn n phn
mi to ra loe cho cc. Trong n mng cc khi dng cc ng v m rng y bng n mn
phi ghi r v s tun th mt cch cht ch cc yu cu thi cng cng tc khoan n, trong phi
xc nh khong cch cho php t nh hoc cng trnh hin c n v tr n.
2.4. Bin tng ca cc ng lm bng b tng ct thp theo kt cu v theo phng php h cc,
l:
a) Cc - ct, phn trn mt t ca cc dng lm ct nh (cng trnh).
Khng cho php dng vi tnh cch l cc ct cc cc bng b tng ct thp ko cng trc vi ct
dc l thp si cng nh cc ko cng trc khng c ct ngang vi bt k loi ct dc no;
b) Cc c h trong cc h khoan sn, ng thi ng knh l khoan khng nn ln hn cnh b
nht ca tit din ngang hoc ng knh cc, cn su h khoan nn b hn su h cc yu
cu theo tnh ton khng t hn 1m.
Cc h khoan sn cho php dng khi cn phi xuyn cc qua t st c st cng v na cng (v
d t trng n, t ln t) trong nhng trng hp, khi m theo kt qu ng cc th hoc theo
kinh nghim xy dng xc nh c rng khng th no h cc qua cc lp t y nu khng khoan
trc;
c) Cc khi ng c dng phng php xi nc, th vic xi ny khng c tin hnh mt cui
cng lc h cc, cn cc nn ng tip t n chi thit k.
Vic xi nc cho php lm ch yu khi ng cc qua lp t ct c chiu dy ln.
2.5. Cc ng lm bng g c chia ra thnh cc loi sau;
a) Cc nguyn lm bng mt cy g:
b) Cc ni theo chiu di:
c) Cc b gm mt s cc nguyn hoc cc ni.
2.6. Cc nhi, theo phng php ch to, c chia thnh loi sau:
a) Cc nhi c ch to bng cch ng trc cc ng thp bt kn mi ng v li trong t m
bt hoc nt bng b tng v sau rt ng ra dn ty theo lng b tng vo l;
b) Cc nhi rung dp, to ra trong cc l khoan sn hoc cc l ng bng cch cho vo cc l ny
hn hp b tng cng, dm cht bng my rung dp c dng hnh ng vi u nhn v lp vo my
h cc bng phng php rung.

c) Cc nhi trong ng dp c ch to bng cch p khoan vo t, to nn l c dng hnh thp

hoc hnh nn v sau nhi hn hp b tng vo l.
d) Cc khoan nhi c m rng - hoc khng m rng y c ch to trong t st khng no nc,
khng cn chng thnh h cn trong t ngp nc v trong ct th phi gi thnh h bng dung dch
st hoc bng ng chn sau rt ng ln v ch trong nhng trng hp c bit khi c cn c hp
l th ng chn mi lu li trong t.
) Cc khoan nhi m rng y bng n mn c ch to bng cch khoan l v sau m rng l
bng n mn v nhi hn hp b tng vo l.
2.7. Cc c sn cho vo l khoan, theo phng php thi cng chia ra nh sau:
a) Cc ct c ch to trong cc l khoan sn bng cch t vo trong cc l ny cc cu kin
c sn hnh tr hoc lng tr c tit din c vi cc cnh hoc ng knh 800mm v ln hn, sau
dng va xi mng ct nhi vo khe (rng 5 10cm) gia thnh l khoan v cc cu kin y:
b) Cc c sn cho vo l khoan c m rng y bng n mn khc vi cc khoan nhi c n mn
(im d ca iu 2.6) ch: sau khi nhi hn hp b tng ri m rng y bng n mn trong l
khoan t sn cc b tng ct thp ch to trc trong nh my.
2.8. Cc b tng ct thp v cc b tng, cc ng v cc ct bng b tng ct thp nn thit k bng
b tng nng.
Mc b tng v bn chu nn i vi cc ng v cc ng phi ly khng b hn mc thit k
c quy nh bng cc tiu chun Nh nc cho cc v cc ng.
i vi cc nhi, cc ct v cc loi cc ng khc khng c ko cng trc, khi cha c tiu chun
Nh nc, nn dng b tng c mc khng thp hn M200, cn khi c ko cng trc th khng thp
hn M300.
Ch thch:
i vi cc nhi ngn (chiu di b hn 3m) cho php dng b tng nng c mc thit k khng b
hn M100.
2.9. i mng cc bng b tng ct thp nn thit k bng b tng nng c mc thit k theo bn
chu nn, khng b hn.
a) i vi cu, cng trnh thy li v i vi tr ln ca ng dy ti in l thin:
- Lp ghp M300
- ti ch - M200.
b) i vi nh v cng trnh, tr cc loi ni im a:
- Lp ghp M200
- ti ch - M50.
B tng trm cc ct b tng ct thp trong cc cc ca i cc cng nh trm u cc i vi
i mng bng, c sn, nn theo ng cc yu cu ca Tiu chun thit k cu b tng v b tng
ct thp dng cho b tng cc mi ni cc kt cu c sn, nhng khng c b hn mc
M150.
Ch thch:
Khi thit k cng trnh thy li v cu, mc thit k ca b tng trm cc cu kin c sn ca
mng cc phi ln hn mt cp so vi mc thit k ca b tng thuc cu kin c lin kt.
2.10. Mc thit k ca b tng khng thm nc i vi cc ng bng b tng ct thp, tit din
vung (trong k c l trn gia) cng nh i vi cc trn v cc ng bng b tng ct thp phi
nh theo yu cu ca cc tiu chun Nh nc i vi loi cc k trn.
i vi cc nhi, cc ct v cc loi cc ng khc cha c tiu chun Nh nc, cng nh i vi
i cc, mc thit k ca b tng, chng thm nc nn quy nh theo cc yu cu ca cc ti liu
tiu chun thit k nh v cng trnh trong c s dng mng cc. Khi khng c cc yu cu ny
trong cc ti liu tiu chun, th mc thit k ca b tng khng thm nc nn quy nh xut pht t
iu kin nhit - kh hu ca vng xy dng v t iu kin a cht ni dng mng cc ging nh
l cc yu cu ni trn y trong cc tiu chun Nh nc i vi cc tit din vung, cc trn v
cc ng.
2.11. Cc mi ni ca cc b tng ct thp ghp li v ca cc ng phi m bo:
a) C bn ng u ca lin kt ni v ca thn cc (cc ng) khi chu lc p dc trc v lc
ngang cng nh m-men un, cn i vi mng c cc lm vic vi ti trng nh phi chu lc ko.
b) Tnh cht ng trc ca cc cu kin ni.

2.12. i lp thp bng b tng ct thp hnh bng v ca nhm cc cho php dng loi nguyn cu
kin cng nh loi lp ghp tng on, iu ny ph thuc vo sc ch ca cc phng tin vn ti
v vo my mc cu lp.
2.13. Cc g phi ch to bng g ging l kim (thng, lc dip tng, cy tng) c ng knh 22
34cm v di 6,5 8,5m.
G lm cc phi bc v, vc b mt g v cnh, phi gi vt t nhin ca thn g. Cc kch
thc tit din ngang v chiu di ca cc b phi ly theo kt qu tnh ton v ph hp vi c im
ca i tng c thit k.
Ch thch:
Kh nng dng cc g c thn di hn 8,5m ch cho php khi c s ng ca x nghip ch to
cc.
2.14. Mi ni theo chiu di trong cc cc g v trong cc b phi dng kiu ni i u c bc bng
cc ai thp hoc bng ng thp. Mi ni trong cc cc phi b tr sole cch nhau khng b hn 1,5m
3. YU CU I VI KHO ST
3.1. Khi lng v thnh phn ca cng tc kho st cho tng i tng nh thit k trn mng cc
phi c quy nh bi mt chng trnh do c quan kho st son tho, cn c theo nhim v k
thut lc tin hnh kho st, theo yu cu ca ngi giao thu (c quan thit k - ngi ch tr thit
k) ph hp vi nhng yu cu ca tiu chun kho st cng trnh xy dng, ca cc tiu chun Nh
nc v ca cc ti liu tiu chun hin c v cng tc kho st nhm nghin cu t nn nh v
cng trnh, cng nh theo cc yu cu ca phn 3 thuc tiu chun ny.
Nhim v k thut khi tin hnh kho st do ngi ch tr thit k son tho c s tham gia ca c
quan thit k mng, chng trnh ny phi c s ng ca c quan ra yu cu k thut khi
tin hnh kho st.
3.2. Tt c cc loi kho st cng trnh cn lp thit k mng cc phi c thc hin trong tng
th ca cng tc kho st thit k, thng thng l giai on lp thit k k thut (k thut thi
cng) trong phi m bo c cc d kin sau y:
a) Cc s liu ban u cho php c quan thit k xc nh kh nng v tnh hp l ca vic dng
mng cc (theo kt qu khoan, h o, xuyn tnh, nghin cu t trong phng th nghim v nc
ngm)
b) Cc s liu y cn lp bn v thi cng mng cc (chn loi v xc nh cc kch thc ca
cc v cc ng, cc tr v sc chu ti ca cc, ti trng tnh ton tng ng cho php trn mi cc);
cc s liu ny phi kt hp vi kt qu khoan, h o, xuyn v th t bng bn nn di ti trng
tnh hoc bng cch nn ngang trong vng chu vi ca nh (cng trnh) nh thit k. Khi cn thit, ti
ni xy dng phi tin hnh th cc hoc cc ng trong t bng ti trng tnh hoc ng, cn i vi
nhng ni c t trng n th th nn cc bng ti trng tnh ng vi cc nhim v k thut b sung
(theo chng trnh) do c quan thit k - ngi ch tr thit k nu ra, nhim v k thut phi c
son tho c s tham gia ca c quan chu trch nhim n mng.
Trong nhng trng hp c bit, khi khng th thc hin y cng tc kho st thit k do hin
trng xy dng cha gii phng mt bng, lp bn v thi cng mng cc c th cha cn n
cng tc th cc. Sau lm chnh xc li bn v thi cng, iu chnh d ton v trnh by cho ngi
t hng bit trc khi bt u thi cng.
Ch thch:
1. Th ng v th tnh cc, cc ng v cc tr nn lm theo cc yu cu ca tiu chun Nh nc
v phng php th cc ti hin trng (20 TCN 88 - 82) cn vic th t bng xuyn tnh v xuyn
ng, bng phng php nn ngang v bng bn nn th theo cc yu cu ca cc tiu chun Nh
nc tng ng v phng php th t bng xuyn tnh v xuyn ng, v phng php xc nh
ti hin trng mun bin dng ca t bng cch nn ngang v bng bn nn.
2. Nhng iu trnh by im a ca iu 3.2, cng tc kho st c th khng tin hnh hoc
tin hnh vi khi lng gim bt nu nh cc s liu cn xc nh gii php k thut v loi
mng cc c th tm c cc ti liu lu tr ca cc c quan thit k, kho st v cc c quan
khc.
3. Nhng th tnh cc trong kho st cng trnh thng khng tin hnh nu nh mng c thit k
bng cc chng, ng bng ba m nng lng va p ca n tha mn cc yu cu ca tiu chun
thi cng v nghim thu nn mng. Trong mi trng hp cn li, vn cn phi th tnh cc phi
c quyt nh bi c quan thit k mng cc khi h ra nhim v kho st.
3.3. S lng cc phn kho st ni iu 3.2 cho mi nh hoc cng trnh khng c t hn:
- H khoan: 2
- H o: 2

- Xuyn: 5
- Th ng cc: 5
- Th tnh cc, cc mu hoc cc ng: 2
- Th t bng bn nn vi ti trng tnh hoc nn ngang: 2
S lng v trnh t ly mu t tin hnh th trong phng th nghim c quy nh trong
chng trnh thi cng kho st theo cc yu cu ca cc ti liu tiu chun hin hnh v nghin cu
t nn nh v cng trnh, trong bt buc phi ly cc mu t nm ngay ch mi cc v pha
di mi cc trong phm vi 5m
Ch thch:
1. Nu nhng iu kin a cht cng trnh ca ni xy dng tng t vi cc iu kin vng t tip
gip, m i vi vng y c nhiu kinh nghim lm mng cc, th theo s tha thun vi c quan
thit k - tc gi n mng, c php rt bt khi lng nghin cu.
2. Khng c php lp bn v thi cng mng cc nu nh trong phm vi chu vi ca nh hoc cng
trnh thit k hoc gn (n 5m) khng c cc h khoan hoc h o cho ta kt qu xc nh cc
tnh cht c l ca t.
3.4. Chiu su l khoan d kin trong chng trnh kho st c k n cc iu kin a cht cng
trnh c th ca ni xy dng v tnh cht ca nh (cng trnh) nh thit k nn quy nh sau hn
su mi cc, cc ng v cc tr, trong t, thng thng khng b hn 5m.
i vi nh v cng trnh kiu khung c ti trng trn nhm cc treo v cc ng ln hn 300 tn, cng
nh khi cc c b tr thnh trng cc di ton b cng trnh, th su ca 50% s lng h
khoan phi quy nh su hn su mi cc hoc cc ng, thng khng b hn 10m.
Khi cn chng hoc chn su cc, cc ng v cc tr trong th su h khoan trong khng
c b hn 1,5m di mi cc, cc ng v cc tr. Khi trong c cc-t, cc ph lp t hoc
mt s ch t yu cc b, th s lng v chiu su h khoan phi quy nh theo chng trnh kho
st xut pht t c im ca iu kin a cht cng trnh ca vng xy dng ang nghin cu.
Ch thch:
1. Trong nhim v k thut v thi cng kho st, quy nh chiu su h khoan, cho php xc nh
s b chiu di ca cc, cc ng v cc tr theo s liu ca t c trong cc ti liu lu tr v a
cht cng trnh lm trc y hoc theo cc mng tng t ca nh v cng trnh gn y.
2. i vi cc ch chu lc nh th chiu su h khoan v xuyn khi kho st cho php ch ly n 1m
su hn mi cc.
3.5. cht ca t ct nn xc nh trong iu kin th nm t nhin theo s liu xuyn ng vi
nhng yu cu ca cc tiu chun Nh nc v phng php th t ti hin trng bng xuyn
tnh v xuyn ng v khi c th c th theo kt qu th cc mu t c kt cu nguyn dng ly
trong cc h o hoc h khoan theo cc yu cu ca cc ti liu tiu chun v nghin cu t nn
nh v cng trnh.
4. NHNG CH DN C BN V TNH TON
4.1. Tnh ton mng cc v nn cc phi tin hnh theo trng thi gii hn ca hai nhm:
a) Theo nhm th nht:
- V bn ca kt cu cc, cc ng, cc tr (di y, trong chng ny, n gin s gi chung
l cc) cng nh ca di cc (iu 4.2 ca tiu chun ny).
- V sc chu ti ca t nn mng cc v ca cc (iu 4.3 ca tiu chun ny).
- V n nh (sc chu ti) ca nn mng cc ni chung nu truyn ln cc cc ti trng nm ngang
(tng chn, mng ca cc kt cu c lc y ngang v.v) hoc nu nn b gii hn bi cc mi
nghing hoc gm cc lp t nm nghing (iu 8.12 ca tiu chun ny).
b) Theo nhm th hai.
- V ln ca nn mng cc do ti trng gy ra (cc iu 4.4, 7.1 v 7,2 ca tiu chun ny).
- V chuyn v ca cc (hng thng ng v nm ngang ng v gc quay ca u cc ) cng vi
t nn do tc dng ca ti trng ng, ti trng ngang v mmen (ph lc ca tiu chun ny).
- V hnh thnh hoc m rng vt nt trong cc cu kin b tng ct thp ca mng cc (iu 4.2 ca
tiu chun ny).
4.2. Phi tin hnh tnh ton kt cu ca cc v i cc theo bn ty thuc vo vt liu ch to
chng (b tng ct thp, b tng, g) da vo tiu chun thit k kt cu b tng v b tng ct thp
hoc theo tiu chun kt cu g, trong nhng trng hp cn thit phi theo tiu chun thit k cu

v cng v thit k kt cu b tng v b tng ct thp cc cng trnh thy li, c lu n cc yu

cu b sung, trnh by cc iu 4.6, 5.2, 5.3 v trong ph lc thuc tiu chun ny.
Tnh ton cc cu kin b tng ct thp ca mng cc theo hnh thnh v pht trin vt nt phi theo
cc yu cu ca tiu chun thit k b tng v b tng ct thp, trong nhng trng hp cn thit
phi theo cc yu cu ca tiu chun thit k kt cu b tng v b tng ct thp ca cng trnh thy
li.
4.3. Mng cc v cc theo sc chu ti ca nn t nn tnh theo cng thc.

P
k tc

(1)

Trong :
N Ti trng tnh ton, tn, truyn ln cc (lc dc trong cc do ti trng tnh ton tc dng ln mng
gy ra vi t hp ti trng bt li nht, xc nh theo nhng ch dn ca chng 8 thuc tiu chun
ny.
- Sc chu ti tnh ton ca t nn cho cc n, tn, sau y n gin s gi l sc chu ti ca
cc xc nh theo nhng ch dn chng 5 v 6 ca tiu chun ny.
ktc - H s tin cy, ly bng:
a) Nu sc chu ti ca cc c xc nh bng tnh ton trong k c theo kt qu th cc bng ti
trng ng m khng k n bin dng n hi ca t k tc = 1,4.
b) Nu sc chu ti ca cc c xc nh theo kt qu th cc ti hin trng bng ti trng tnh
hoc tnh theo kt qu xuyn tnh ca t, cng nh theo kt qu th cc bng ti trng ng c k
n bin dng n hi ca t, ktc = 1,25.
c) i vi mng cu di cao, h s tin cy c chn ty theo tng s cc ca mt tr mng:
- Mng c 21 cc v nhiu hn ktc = 1,4
- Mng gm t 11 n 20 cc ktc = 1,6
- Mng gm t 6 n 10 cc ktc = 1,65
- Mng gm t 1 n 6 cc ktc = 1,75
P Ti trng tnh ton, tn, cho php trn mi cc*
* Trong tiu chun thit k mng cc trc y, P c gi l sc chu ti ca cc.
Ch thch:
1. Khi tnh ton cc cc loi chu lc nh, cn cc ng v cc tr chu lc nn, ngoi ti trng tnh ton
hoc lc dc xut hin trong cc do ti trng tnh ton N trn mi cc gy ra, cn phi thm vo trng
lng bn thn ca cc, cc ng hoc cc tr.
2. Nu vic tnh ton mng cc c k n ti trng gi v ti trng cu trc th c php tng ti
trng tnh ton trn cc cc bin ln 20% (tr mng tr ng dy ti in).
Nu cc ca mng tr cu theo hng tc dng ca ti trng ngoi cu to thnh mt hng hoc mt
vi hng th khi k n ti trng (kt hp hoc tch ring) do lc hm, p lc gi, do cht hng ca
tu thy gy ra, cho php tng ti trng tnh ton truyn cho mi cc ln 10% khi 4 cc b tr thnh 1
hng v ln 20% khi c t 8 cc tr ln. Vi s cc nm gia khong ni trn th s phn trm nng
ti trng tnh ton phi xc nh bng ni suy.
4.4. Mng cc ni chung v cc khi tnh theo trng thi gii hn ca nhm th hai (theo bin dng)
cn tha mn iu kin:
S Sgh

(2)

Trong :
S tr tnh ton ca bin dng ( ln, chuyn v v.v) ca cc v mng cc ni chung, xc nh bng
tnh ton theo cc ch dn ca nhng iu 4.5 v 4.6 thuc chng 7 v ph lc ca tiu chun ny.
Sgh - tr gii hn, cho php ca bin dng ( ln, chuyn v v.v) ca mng cc c quy nh trong
nhim v thit k v khi khng quy nh trong nhim v th ly theo bin dng gii hn cho php c
quy nh trong tiu chun thit k nn nh v cng trnh.
4.5. Cc ti trng v tc ng c k n trong tnh ton mng cc phi xc nh theo tiu chun ti
trng v tc ng, nhng nguyn tc c bn thit k kt cu xy dng v nn. Trong nhng trng
hp cn thit, ti trng v tc ng phi xc nh theo cc tiu chun: xy dng trong vng ng t;
thit k nh v cng trnh nhng vng khai thc m; ti trng v tc ng trn cc cng trnh thy
li (sng, tu b).

 y vic tnh ton mng cc v nn ca n theo sc chu ti phi tin hnh trn c s t hp cc
ti trng tnh ton vi h s vt ti ly theo cc yu cu ca tiu chun ti trng v tc ng, cn
vic tnh nn ca mng cc theo bin dng th trn c s t hp cc ti trng tnh ton vi h s vt
ti bng 1.
Tnh ton ln ca m cu ch tin hnh di tc dng ca ti trng thng xuyn cn tnh ton
chuyn v - ngang ca u m theo hng dc cng nh theo hng ngang ca trc cu vi t hp
ca ti trng thng xuyn v ti trng tm thi.
Khi thit k mng cc xy trong nhng iu kin t nhin c bit v chu tc ng ca ti trng c
bit (ng t, tc ng do bin dng mt t lc khai thc M v.v.) ngoi nhng tnh ton ni trn
ca mng cc v nn ca mng cc ni trn y cn cn phi tnh ton theo sc chu ti vi t
hp c bit ca ti trng, cn trong nhng trng hp cn thit (v d vng khai thc m) phi tnh
theo bin dng.
4.6. Vic xc nh sc chu ti P v bin dng S ca cc, ca i, ca mng cc ni chung v ca nn
ca chng phi tnh ton theo cc yu cu ca tiu chun ny bng cch dng gi tr tnh ton cc
c trng ca vt liu v ca t. Khi c kt qu th hin trng (theo cc yu cu trnh by ti cc
iu 6.1 6.9 ca tiu chun ny) sc chu ti ca cc phi c xc nh c k n kt qu tm
c bng xuyn tnh t hoc theo s liu th ng cc hoc c th ly trc tip theo kt qu th
cc bng ti trng tnh.
Thut ng c trng t nn hiu l cc c trng bn v bin dng ca t (gc ma st trong
lc dnh C, mun bin dng ca t E) cng nh trong lng th tch ca t . Ngoi ra, thuc v
cc c trng tnh ton ca t, trong tiu chun ny, cn c sc chng tnh ton ca t R mi cc
v f mt hng cc, cng nh cc i lng tnh ton ca h s nn ca t C mt hng ca cc.
Gi tr tnh ton cc c trng ca t , C, E v nn xc nh theo cc yu cu ca tiu chun thit
k nn nh v cng trnh lc ny hn ch h s an ton theo t k d bng cc gi tr tng ng 1.1 khi
xc nh gc ma st trong 1 v 1,5 khi xc nh lc dnh C1. Trong nhng tnh ton theo bin dng
cho php ly kd=1 tnh tt c cc c trng tnh ton ca t.
Sc chng tnh ton ca t R v f c dng trong cc cng thc xc nh sc chu ti ca cc nn
ly theo nhng ch dn ca cc iu 5.4 5.11 ca tiu chun ny. Gi tr tnh ton ca h s nn C
ca t khi tnh cc chu ti trng ngang nn ly theo cng thc (3) trnh by ph lc ca tiu chun
ny.
Cc c trng tnh ton ca vt liu cc v ca i cc nn ly theo tiu chun thit k kt cu b
tng, b tng ct thp hoc g, cn i vi cu theo tiu chun thit k cu v cng.
4.7. Nhng tnh ton kt cu ca cc thuc tt c cc loi nn da vo cc lc ca nh v cng trnh
truyn ln cc, cn i vi cc ng, ngoi lc ni trn, cn phi theo lc do trng lng bn thn
ca cc gy ra trong khi ch to, cht kho v vn chuyn cc cng nh khi nng cc ln gi ba ti
mt im cch u cc mt khong 0,3L ( y L Chiu di cc).
Ni lc trong cc (ging nh trong m) do tc ng ca trng lng bn thn nn xc nh c k
n h s ng lc bng:
- Khi tnh bn - 1,5.
- Khi tnh theo s hnh thnh v m rng vt nt - 1,25.
Trong cc trng hp ny h s vt ti do trng lng bn thn ca cc gy ra nn ly bng 1.
4.8. Cc ct nn tnh nh cc b tng ct thp ng c ch n nhng yu cu b sung ni
chng 14 ca tiu chun ny, cng nh tnh theo bn v n nh nh l cc cu kin ca khung
ny.
5. TNH TON CC, CC NG V CC TR THEO SC CHU TI
Ch dn chung
5.1. Sc chu ti ca cc tt c cc loi, cc ng v cc tr nn xc nh theo gi tr b nht ca sc
chu ti tm c theo 2 iu kin sau y:
a) T iu kin sc chng ca t nn i vi cc, cc ng v cc tr theo cc yu cu trnh by
cc iu 5.4 5.12.
b) T iu kin sc chng ca vt liu cc, cc ng v cc tr theo cc yu cu cc iu 5.2 5.3
v cc tiu chun thit k kt cu b tng v b tng ct thp hoc g, cn trong nhng trng hp
cn thit theo tiu chun thit k cu v cng.
5.2. Khi tnh ton cc, cc ng v cc tr theo bn ca vt liu, cc (cc ng v cc tr) c xem
nh l mt thanh ngm cng trong t ti tit din nm cch y i mt khong l 1, xc nh theo
cng thc:

l1 l0

2
bd

(3)

Trong :
l0 - chiu di phn cc, cc ng v cc tr k t y di n mc mt t, m.
bd - h s bin dng, 1/m, xc nh theo cng thc (6) ca ph lc thuc tiu chun ny.
Nu nh i vi cc nhi, cc ng v cc tr chn trong , i lng:

2
1 trong 1 su h cc nhi, cc ng hoc cc tr) th nn ly l 1= l0 + 1.
db
5.3. Khi tnh ton sc chu ti ca cc nhi theo vt liu, sc chng tnh ton ca b tng nn xc nh
c k n h s iu kin lm vic c gim thp m = 0,85 ni trong tiu chun thit k kt cu b
tng v b tng ct thp i vi nhng cu kin c b tng theo v tr thng ng, cng nh h
s iu kin lm vic b sung c gim thp i k n nh hng ca phng php thi cng
cc:
a) Trong t st m st ca n cho php khoan v b tng m khng cn chng thnh h, khi v
tr mc nc ngm trong thi k xy dng di cc, m 1;
b) Trong t m trong cn chng thnh h khoan khi khoan v lc b tng bng cch dng cc
ng chng rt ra khi t, khi khng c nc trong h khoan (tc l khi b tng bng phng php
kh), m = 0,9;
c) Trong t, khi khoan cn chng thnh h khoan bng cch dng ng chng rt ra khi t v b
tng di nc , m = 0,8;
d) Trong t m thnh h khoan trong t y vn gi bng dung dch st (khng phi ng chng) v
b tng di dung dch y, m = 0,7.
Ch thch:
Vic b tng di nc hoc di dung dch st nn tin hnh bng phng php VPT (ng dch
chuyn thng ng).
Cc chng
5.4. Sc chu ti tn, ca cc chng ng vo t, tit din ngang l hnh vung, ch nht hoc trn
rut rng c ng knh n 0,8m v cc ng, cc nhi v cc tr, ta ln t thc t khng nn co
c (ch thch iu 2.2 ca tiu chun ny) nu xc nh theo cng thc:
= mRF

(4)

Trong :
m h s iu kin lm vic ca cc trong t, ly m = 1.
F din tch ta ln t ca cc ng v cc tr, m2, i vi cc tit din c ly bng din tch tit
din ngang, cn i vi cc trn rng v cc ng ly bng din tch tit din ngang ca thnh cc
khi khng nhi b tng phn rng v bng din tch tit din ngang ca ton cc khi nhi b tng phn
rng n chiu cao khng b hn 3 ln ng knh cc.
R sc chng tnh ton ca t mi cc chng t/mt vung, ly nh sau:
a) i vi mi loi cc ng m mi cc chng ln , ln t hn ln ( tng, cui, dm, si
sn) c n ct cng nh trong trng hp chng ln t st st cng (tr lp ph c no nc G
<0,85 cng nh t lt, dng lt v t trng n), R = 2000t/m 2;
b) i vi cc nhi, cc ng c nhi b tng ngm vo khng b phong ha (khng c cc ph lp
yu) khng b hn 0,5m theo cng thc:

Rntc
k

h3

1,5
d3

(5)

Trong :
Rntc - sc chng nn 1 trc, tiu chun tm thi (tr trung bnh cng) trng thi no nc t/m 2:
k h s an ton theo t, ly k = 1,4;
h3 - chn su tnh ton ca cc nhi, cc ng, cc tr trong , m;
d3 ng knh ngoi ca phn chn vo ca cc nhi, cc ng v cc tr, m;

c) i vi cc ng chng u n ln trn b mt t khng b phong ha, lp ny c ph bi lp

t khng b xi l c chiu dy khng b hn 3 ln ng knh cc ng theo cng thc:

Rntc
k

(6)

Trong :
Rntc v k ging nh k hiu trong cng thc (5).
Ch thch:
Khi trong nn cc ng, cc nhi, cc ng v cc tr c b phong ha mnh v phong ha cng
nh c th b xi l, th vn quy nh sc chng tiu chun ca t R ntc phi gii quyt sau khi
th tnh t bng bn nu da vo kt qu th cc, cc ng v cc tr bng ti trng tnh.
Cc treo ng ca tt c cc loi
5.5. Sc chu ti t, ca cc treo ng (tit din ngang hnh vung, vung c l trn, ch nht, cc
trn rng c ng knh, n 0,8m) chu ti trng nn nn xc nh nh tng sc chng tnh ton ca
t nn di mi cc v mt hng cc, theo cng thc:
= m(mg RF + umffili)

(7)

Trong :
m h s iu kin lm vic ca cc trong t, ly m = 1;
R sc chng tnh ton ca t di mi cc t/m 2, theo bng 1;
F din tch chng ca cc ln t, m2, ly theo din tch tit din ngang ton b hoc theo din tch
tit din ngang ca y m rng bng n theo ng knh ln nht ca phn m rng.
u chu vi ngoi ca tit din ngang ca cc, m.
fi sc chng tnh ton ca lp t th i ca nn ln mt hng ca cc, t/m 2, xc nh theo bng 2.
li - chiu dy ca lp t th i tip xc vi mt hng ca cc, m;
mR v mf cc h s iu kin lm vic ca t ln lt mi cc v mt hng cc, k n nh
hng ca phng php h cc n sc chng tnh ton ca t, xc nh theo bng 3 v c chn
mt cch c lp vi nhau.
Trong cng thc (7) vic ly tng sc chng tnh ton ca t phi tin hnh trn tt c cc lp t
m cc xuyn qua, tr trng hp khi san nn cn gt b hoc c th b xi tri t i. Trong nhng
trng hp y phi tin hnh ly tng sc chng tnh ton ca tt c cc lp t nm ln lt bn
di mc san nn (gt b) v di ct xi l cc b khi b l.
Ch thch:
1. Sc chu ti ca cc ng c m rng y (cc hnh kim) c xc nh theo cng thc (7) y
chu vi u thn cc l chu vi tit din ngang ca thn cc, cn phn m rng l chu vi tit din
ngang ca phn m rng.
Bng 1.
Sc chng tnh ton di mi cc ng v cc ng khng nhi b tng, R, t/m 2
su
ca mi
cc, m

Ca t, ct cht va
Si

Th

Th va

Min

Bi

Ca t st vi ch s st IL bng
0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

750

660
400

300

310
200

200
120

110

60

830

680
510

380

320
250

210
100

125

70

880

700
620

400

340
280

220
200

130

80

970

730
690

430

370
330

240
220

140

85

10

1050

770
730

500

400
350

260
240

150

90

15

1170

820
750

560

440
400

290

165

100

20

1260

850

620

480
450

320

180

110

25

1340

900

680

520

350

195

120

30

1420

950

740

560

380

210

130

35

1500

1000

800

600

410

225

140

Ch thch:
1. Trong nhng trng hp m bng 1 cc tr s ca R trnh by dng phn s, th t s l ca
ct, cn mu s l ca st.
2. Trong bng 1 v 2, su ca mi cc hoc ca cc ng v su trung bnh ca lp t khi san
nn bng phng php gt b, p hay p bng nc dy n 3m nn ly t mc a hnh t nhin,
cn khi gt b v p thm dy t 3 n 10m th ly t ct quy c nm cao hn phn b gt 3m
hoc thp hn mc p 3m.
su h cc hoc cc ng v su trung bnh ca cc lp t trong vng c nc nn ly c lu
n kh nng chung b xi tri ca y dng chy mc l tnh ton.
Khi thit k cc ng vt qua cc ho rnh i vi cc c ng bng ba m khng cn xi
nc hoc phi lm cc h khoan nhi, th chiu su ca mi cc hoc ng trong t nu bng 1
nn ly t ct a hnh t nhin ch cng trnh mng.
3. i vi cc su trung gian ca cc v cc ng v cc gi tr trung gian ca st I L ca t st
phi xc nh cc gi tr ca R v f ln lt theo bng 1 v 2.
4. i vi t ct cht m cht ca n xc nh theo ti liu xuyn tnh, th cc gi tr ca R theo
Bng 1 i vi cc c h khng dng cch xi nc hoc khoan mi, nn tng ln 100%. Khi xc
nh cht ca t theo cc ti liu khc lc kho st cng trnh v khng c cc s liu xuyn tnh
i vi ct cht, th gi tr R theo bng 1 nn tng ln 60% nhng khng qu 2000t/m 2.
5. Cho php s dng cc gi tr sc chng tnh ton R theo bng 1 vi iu kin nu chn su ca
cc v cc ng trong t khng b xi l v khng b gt b khng b hn; i vi cu v cng trnh
thy li 4m, i vi nh v cc cng trnh khc 3m
Bng 2.
Sc chng tnh ton mt hng ca cc v cc ng f, t/m 2

su
trung
bnh
ca
lp
t, m

Th v
th va
0,2

0,3

0,4

0,5

3,5

2,3

1,5

4,2

4,8

Ca t ct, cht va
Mn

Bi

0,6

0,7

0,8

0,9

1,2

0,8

0,4

0,4

0,3

0,2

2,1

1,7

1,2

0,7

0,5

0,4

0,4

3,5

2,5

1,4

0,8

0,7

0,6

0,5

5,3

3,8

2,7

2,2

1,6

0,9

0,8

0,7

0,5

5,6

2,9

2,4

1,7

0,8

0,7

0,6

5,8

4,2

3,1

2,5

1,8

0,8

0,7

0,6

6,2

4,4

3,3

2,6

1,9

0,8

0,7

0,6

10

6,5

4,6

3,4

2,7

1,9

0,8

0,7

0,6

15

7,2

5,1

3,8

2,8

1,1

0,8

0,7

0,6

20

7,9

5,6

4,1

1,2

0,8

0,7

0,6

25

8,6

6,1

4,4

3,2

1,2

0,8

0,7

0,6

30

9,3

6,6

4,7

3,4

2,1

1,2

0,9

0,8

0,7

Ca t st vi ch s st IL bng

35

10

3,6

2,2

1,3

0,9

0,8

0,7

Ch thch:
1. Khi xc nh sc chng tnh ton ca t mt hng ca cc v cc ng f theo bng 2 nht thit
phi lu n yu cu trnh by cc ch thch 2 v 3 ca bng 1.
2. Khi xc nh theo bng 2 sc chng tnh ton ca t mt hng ca cc v cc ng f, cc lp t
nn chia ra thnh cc lp ng nht chiu dy khng qu 2m.
3. ln sc chng tnh ton ca t ct cht mt hng ca cc v cc ng f nn tng ln 30% so
vi gi tr trnh by bng 2.
Sc chng tnh ton ca t R v fi trong cng thc (7) i vi lt v st dng lt su h cc
ln hn 5m s ly theo cc gi tr trnh by bng 1 v 2 i vi sau 5m.
Bng 3.

Phng php h cc v loi t

H s iu kin lm vic
ca t c k n mt
cch c lp nhau khi
tnh sc chu ti ca cc
treo - ng
Di mi
cc mR

mt hng
cc mf

a Bng cnh cc vung.

0,5

b Nh hn cnh cc vung 5cm

0,6

c Nh hn cnh cc vung hoc ng knh cc trn (i vi tr

ng dy ti in) 15cm

0,9

Ct th v th va

1,2

Ct mn

1,1

Ct bi

st

0,9

0,9

st

0,8

0,9

St

0,7

0,9

0,7

a) 1m, khng ph thuc v cc loi t ni trn.

0,9

b) 1,5m trong t ct v ct

0,8

c) 1,5m trong st v st

0,7

1. H cc c v cc rng c bt mi bng ba hi (treo), ba my v

ba iden
2. H bng cch ng vo l khoan trc (l mi) vi chn su
ca mi cc khng b hn 1m di y h khoan khi ng knh h
khoan:

3 H c xi nc trong t ct vi iu kin ng tip cc mt cui

cng khng xi nc
4. Rung v rung p cc vo:
a) t ct, cht va

b) t st c st IL = 0,5

c) St c st IL = 0
5. H bng ba c kt cu bt k cc rng h mi
a) Khi ng knh l rng ca cc l 40cm v b hn
b) Khi ng knh l rng ca cc ln hn 40cm
6. H bng phng php bt k cc trn rng, bt mi, ti su 1m
v hn, sau c m rng mi cc bng cch n mn trong t ct
cht va v trong t st IL: 0,5, khi ng knh m rng bng:

Ch thch:
H s mR v mf im 4 bng 3 i vi t st c st 0,5 > I L >0 c xc nh bng cch ni suy.

5.6. i vi cc ng v mi ca n ta ln t ct ri hoc trn t st c st I L > 0,6 th sc

mang ti ca cc nn xc nh theo kt qu th tnh cc.
5.7. Tnh sc mang ti ca cc nm, cc hnh thang, hnh thoi xuyn qua t ct v t st nn tin
hnh c k n sc chng tng thm ca t mt hng cc, sc chng ny ph thuc vo mun
bin dng ca t tm theo kt qu th nn my nn cc loi t m cc xuyn qua. Sc mang ti
ca cc nm, cc hnh thang v cc hnh thoi, , tn, trong trng hp ny nn xc nh theo cng
thc:
= m[RF + li(Uifi + UoiicEikip)]

(8)

Trong :
m, R, F, li v fi k hiu ging nh trong cng thc (7)
Ui chu vi ngoi ca tit din i ca cc, m.
Uoi tng cc cnh ca tit din, i, m, c nghing vi trc cc.
ic nghing mt hng ca cc tnh bng phn lng ca n v, l t s ca na cnh tit din
ngang u trn v u di trn chiu di ca on c mt nghing, khi i c 0,025 th nn ly ic =
0,025.
Ei mun bin dng ca lp t th i quanh mt hng cc, t/m 2; xc nh theo kt qu th trong
my nn
ki: h s xc nh theo bng 4
p: h s lu bin ly p = 0,8.
Ch thch:
i vi cc hnh thoi, tng sc chng ca t mt hng phn c nghing ngc trong cng thc
(8) khng tnh n.
Bng 4
Loi t

H s ki

Ct v ct

0,5

st

0,6

St: Khi IP = 0,18

0,7

Khi IP = 0,25

0,9

Ch thch:
i vi st c s do 0,18 < IP <0,25 tr s h s ki xc nh bng ni suy
5.8. Sc mang ti nh, tn, ca cc (hnh vung, vung c rng rut, ch nht v cc rng) chu lc
nh, nn xc nh theo cng thc
nh = muMflifi

(9)

Trong :
u, mf, fi v li k hiu ging nh trong cng thc (7)
m h s iu kin lm vic, i vi cc h vo t su b hn 4m ly m = 0,6, su 4m v
hn 4m ly m = 0,8 i vi tt c nh v cng trnh tr mng ng dy ti in l thin, i vi loi
mng ny h s m ly theo ch dn phn 13 ca tiu chun ny.
Cc treo nhi, cc ng v cc tr
5.9. Sc mang ti ca cc nhi c v khng c m rng cng nh ca cc ng v cc tr chu ti
trng nn ng lm nn xc nh theo cng thc:
= m(mR RF + umffili)

(10)

Trong :
m h s iu kin lm vic trong trng hp ta ln t st ph c no nc G < 0,85 v trn t
lt hoc t dng lt ly m = 0,8, cn trong nhng trng hp cn li m =1.
mR h s iu kin lm vic ca t di mi cc nhi, cc ng v cc tr, ly m R = 1 trong mi
trng hp tr khi cc m rng bng cch n mn, i vi trng hp ny ly m R = 1,3, cn khi thi
cng cc c m rng bng phng php b tng di nc, th ly m R = 0,9;

R sc chng tnh ton ca t di mi cc khoan nhi, cc ng v cc tr, t/m 2 ly theo yu cu

ca cc iu 5.10 v 5.11 ca tiu chun ny, cn i vi cc nhi lm theo cng ngh ni iu 2
a,b th theo bng 1 ca tiu chun ny:
F din tch ta ca cc nhi, cc ng v cc tr, m2, ly nh sau: i vi cc nhi khng m rng
v i vi cc ct ly bng din tch tit din ngang ca cc v cc tr; i vi cc nhi m rng
y bng din tch tit din ngang ca phn m rng ti ch ng knh ln nht ca cc; i vi
cc ng c nhi b tng bng din tch tit din ngang ca ng, k c thnh ng; i vi cc ng c
nhn t khng nhi rut cc bng b tng bng tit din ngang ca thnh ng.
u chu vi thn cc, m, ly theo ng knh l khoan, ng chn hoc ca cc ng;
mf - h s iu kin lm vic ca t mt hng ca cc nhi, cc ng v cc tr, ph thuc vo
phng php to l khoan v vo thn cc, ly theo bng 5.
fi - sc chng tnh ton ca lp t i mt hng ca thn cc nhi, cc ng v cc tr t/m 2 ly theo
bng 2.
li - ging nh trong cng thc (7).
Ch thch: Sc chng ca t ct mt hng ca cc c m rng cn k n on t mc san
mt bng n mc ch giao nhau ca thn cc vi mt bnh cnic tng tng c ng sinh ta
ln ranh gii m rng di mt gc 1/2 so vi tr cc, trong c - tr tnh ton trung bnh (theo tng
lp) ca gc ma st trong ca t nm trong phm vi hnh cnic ni trn; xc nh theo yu cu ca
iu 4.6 ca tiu chun ny. Cho php k sc chng ca t st trn ton b chiu di ca thn cc.
Bng 5
Loi cc v phng php thi cng cc

H s iu kin lm vic ca
t mF trong
Ct

ct

st

st

1. Cc nhi theo iu 2,6a khi ng ng rng c mi

0,8

0,8

0,8

0,7

2. Cc nhi rung p

0,9

0,9

0,9

0,9

a. Khi khng c nc trong h khoan (phng php kh)

0,7

0,7

0,7

0,6

b. Di nc hoc dung dch st

0,6

0,6

0,6

0,6

0,9

0,7

0,6

0,7

0,7

0,7

0,7

3. Cc khoan nhi trong k c m rng y, b tng

4. Cc ng h bng rung c ly t ra
5. Cc tr
2

5.10. Sc chng tnh ton ca t R, t/m di mi cc nhi, cc ng h c ly t khi rut ng sau

th b tng v cc tr, cho php ly nh sau:
a) i vi t hn ln c cht n l ct v i vi t ct trong trng hp thi cng cc nhi c v
khng c m rng , cc ng h c ly ht nhn t v cc tr - tnh theo cng thc (11) cn trong
trng hp cc ng h c gi nhn t chiu cao 0,5m v ln hn khng b ph hoi, trong cc loi
t nu y tnh theo cng thc (12):
R 0,65( 'I dA k0 IBk0 ) (11)
R ( 'I dA k0 IBk0 )

(12)

Trong :
, , A0k v B0k - Nhng h s khng th nguyn ly theo bng (6) ty thuc vo tr tnh ton ca gc
ma st trong ca t nn. Xc nh theo nhng ch dn ca iu 4.6 thuc tiu chun ny.
'I - Tr tnh ton ca trng lng th tch 1/m3, trong nn cc nhi, cc ng v cc tr (khi t no nc
c k n s y ni trong nc).
I - Tr tnh ton trung bnh (theo cc lp) ca trng lng th tch t, 1/m 3, nm pha trn mi cc
ng nhi, cc - ng v cc tr.
d - ng knh, m, ca cc nhi, ca m rng (cc c m rng ) cc - ng v cc tr.
h Chiu su, m, ca mi cc nhi hoc ca cc m rng, ca cc - ng v cc tr tnh t a
hnh t nhin hoc t ct san nn (khi san nn phi gt b bt) cn i vi tr cu th k t y vng
nc c k n s tng bo mn mc l tnh ton.
b) i vi t st trong trng hp thi cng cc nhi c v khng c m rng , cc ng h c ly li
t ra (ly mt phn hoc ly ht) v nhi b tng vo rut ng v cc tr trong cc mng ca nh
v cng trnh th theo bng 7.

Bng 6
v cc tr tnh ton ca gc cc h s A0k, B0k ma st
trong ca t 'I,

K hiu
Cc h s

23

25

27

29

31

33

35

37

39

0
k

9,5

12,6

17,3

24,4

34,6

48,6

71,3

108

163

0
k

18,6

24,8

32,8

45,5

64

87,6

127

185

260

0,78

0,79

0,8

0,82

0,84

0,85

0,85

0,86

0,87

0,75

0,76

0,77

0,79

0,81

0,82

0,83

0,84

0,85

7,5

0,68

0,70

0,7

0,74

0,76

0,78

0,81

0,82

0,84

10

0,62

0,65

0,67

0,7

0,73

0,75

0,77

0,79

0,81

12,5

0,58

0,61

0,63

0,67

0,7

0,73

0,75

0,78

0,80

15

0,55

0,58

0,61

0,65

0,68

0,71

0,73

0,76

0,79

17,5

0,54

0,55

0,58

0,62

0,66

0,69

0,72

0,75

0,78

20

0,49

0,53

0,57

0,61

0,65

0,68

0,72

0,75

0,78

22,5

0,46

0,51

0,55

0,6

0,64

0,67

0,71

0,74

0,77

25 v ln hn

0,44

0,49

0,54

0,59

0,63

0,67

0,7

0,74

0,77

0,34

0,31

0,29

0,27

0,26

0,25

0,24

0,23

0,12

0,25

0,24

0,23

0,22

0,21

0,20

0,19

0,18

0,17

A
B

khi

h
=
d

v b hn

0,8m
khi d =
4m

C.T. i vi cc tr trung gian ca I,

d
v d, cc h s A0k, B0k, v xc nh bng ni suy:
h
Bng 7

Chiu
su mi
cc h,m

Sc chng tnh ton R, t/m , di mi cc nhi c v khng m rng , cc tr v

cc ng h c ly t v nhi b tng vo rut ng, t st c st I L bng
0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

85

75

65

50

40

30

25

100

85

75

65

50

40

35

115

100

85

75

60

50

45

10

135

120

105

95

80

70

60

12

155

140

125

110

95

80

70

15

180

165

150

130

100

100

80

18

210

190

170

150

130

145

95

20

230

210

190

165

145

125

105

30

330

300

260

230

200

40

450

400

350

300

250

Ch thch:
i vi mng cc ca m cu, cc gi tr R trnh by bng 7 nn:
a) Tng ln (khi m cu nm trong vng nc) mt i lng bng 1,5 (nhn) trong :
n - Trng lng ring ca nc 1t/m3.
hn - Chiu su ca lp nc, m, k t mc ma kh n mc bo xi con l tnh ton.
b) Gim i khi h s rng ca t e > 0,6; lc ny h s gim thp m e nn xc nh bng ni suy gia
cc gi tr me = 1 khi e = 0,6 v me = 0,6 khi e = 1,1
Ch thch:

Nhng nguyn tc ni iu 5.10 l thuc nhng trng hp khi m bo c chn su ca

mi cc nhi, cc ng v cc tr vo t nn trong mi trng hp khng b hn ng knh ca cc
(hoc phn m rng i vi cc c m rng ), cc ng v cc tr, nhng khng b hn 2cm.
5.11. Sc chng tnh ton R, t/m2, ca t di mi cc ng khng nhi b tng m c nhn t lu
li giai on sau cng lc h cc c chiu cao 0,5m v ln hn (vi iu kin l nhn t c hnh
thnh t t c cng c trng vi t dng lm nn ca mi cc ng) nn ly theo bng (1) ca tiu
chun ny vi h s iu kin lm vic c k n phng php h cc ng theo nh iu 4 bng 3
thuc tiu chun ny, ng thi sc chng tnh ton trong trng hp ny l ca din tch tit din
ngang ca thnh cc ng.
5.12. Sc mang ti nh, t, ca cc nhi, cc ng v cc tr chu ti trng nh nn xc nh theo cng
thc:
nh = mumffili

(13)

Trong :
m ngha ging nh trong cng thc (9);
u, mf, fi v li - k hiu ging nh trong cng thc (10)
Cc vt
5.13. Sc mang ti , t, ca cc vt c ng knh cnh vt D 1,2m v di L 10m, chu ti trng nn
hoc ti trng nh nn xc nh theo cng thc (14), cn khi kch thc ca cnh D >1,2m v chiu
di ca cc L>10m th ch xc nh theo s liu th cc vt bng ti trng tnh:

m( ACI BIh)F fu(L D)

(14)

Trong :
m h s iu kin lm vic ph thuc vo loi ti trng tc dng ln cc v iu kin t ai, xc
nh theo bng 8;
A v B - cc h s khng th nguyn ly theo bng 9 ty thuc vo tr s tnh ton ca gc ma st
trong ca t trong vng lm vic I (vng lm vic l lp t c chiu dy bng D tip xc vi cnh
cc);
CI - lc dnh n v tnh ton ca t st hoc thng s ng thng ca t ct trong vng lm vic,
t/m2.
I - trng lng th tch tnh ton tnh i ca t (c k n s y ni ca nc) nm pha trn
mc cnh cc, l/m2;
h chiu su cnh cc k t a hnh t nhin, cn khi lc san nn t b gt i th k t ct san
nn, m;
F hnh chiu din tch cnh cc, tnh theo ng knh ngoi, m 2, khi cc vt chu ti trng nn, cn
khi ct vt chu ti trng nh - l hnh chiu din tch lm vic ca cnh, tc tr i din tch thn
cc, m2;
f sc chng tnh ton ca t mt hng cc vt, t/m 2, ly theo bng 2 (tr s c tnh cho tt c
cc lp trong phm vi chiu su h cc);
u chu vi thn cc, m;
L chiu di thn cc c h vo trong t, m;
D ng knh cnh cc, m.
Bng 8
Tn t

H s iu kin lm vic ca cc vt, m

chu ti trng
Nn

Nh

i du

a) Cng, na cng v kh do

0,8

0,7

0,7

b) Do mm

0,8

0,7

0,6

c) Do chy

0,7

0,6

0,4

0,8

0,7

0,5

1. St v st

2. Ct v ct:
a) Ct t m v ct cng

b) Ct m v ct do

0,7

0,6

0,4

c) Ct no nc v ct chy

0,6

0,5

0,3

Bng 9
Gc ma st trong tnh ton ca t trong vng lm vic I,

Cc h s
A

13

7,8

2,8

15

8,4

3,3

16

9,4

3,8

18

10,1

4,5

20

12

5,5

22

15

7,0

24

18

9,2

26

23,1

12,3

28

29,5

16,5

30

38

22,5

32

48,4

31

34

64,9

44,4

Ch thch:
1. Khi xc nh sc mang ti ca cc vt chu lc p, cc c trng ca t bng (9) l thuc v t
nm pha di cnh, cn khi cc ti trng nh - tnh theo t pha trn cnh cc.
2. Chiu su ca cnh so vi ct san nn khng c b hn 5D t st v khng b hn 6D t
ct ( y D ng knh cnh cc).
3. Tr s tnh ton ca gc ma st trong I v lc dnh CI ca t nn khi tnh theo cng thc (14) nn
xc nh theo yu cu ca iu 4.6 thuc tiu chun ny.
Tnh ton ma st m ca t mt hng ca cc treo
5.14. Lc ma st m ca t l lc xut hin trn mt hng ca cc khi ln t gn cc v c
hng thng 2,56 ng v pha di.
5.15. Nu trong phm vi chiu di phn chu lc ma st m ca cc nm trong lp than bn dy hn
30 cm v c th sau nn lnh th bng cch p thm hoc ti trng no khc tng ng vi phn
p, th sc chng tnh ton ca t f nm pha trn ca y lp thp nht (trong phm vi chiu di
phn cc chu lc ma st m) ca than bn, ly nh sau:
a) Khi chiu cao phn p b hn 2m, i vi t p v cc lp than bn, f = 0, cn i vi t
khong khng phi p c kt cu t nhin, f ly theo bng 2 vi tr s dng.
b) Khi chiu cao p t 2 n 5m, i vi t, bao gm c t p, ly f = 0,4 tr s cho bng 2 vi
du m, cn i vi than bn ly f = 0,5t/m 2 (ma st m).
c) Khi chiu cao p hn 5m, i vi t, bao gm c t p - ly f bng tr s ca bng 2 vi du
m. Cn i vi than bn th f = 0,5t/m2 (ma st m).
Trong trng hp khi m s c kt ca t gy ra bi p t hoc bi ti trng ph trn mt t vo
lc xy dng cc phn bn trn mt t ca nh v cng trnh (bao gm c i cc) kt thc hoc
c th t quanh cc c ln no sau mt thi gian bit do c kt d khng vt qu mt
na ln gii hn i vi nh cng trnh, th sc chng ca t mt hng ca cc hoc cc ng
cho php ly tr s dng m khng ph thuc vo c hoc khng c cc ph lp than bn. i vi
cc ph lp than bn nn ly f bng 0,5t/m 2
Nu bit c h s c kt v mun bin dng ca than bn nm trong phm vi chiu di phn cc
chu ma st m v c th xc nh ln ca nn do tc dng cng ti trng ph trn mt t i vi
tng lp t th khi xc nh sc chu ti ca cc hoc cc ng cho php k n sc chng ca t
vi du m (ma st m) khng phi t mc y lp di ca than bn m bt u t mc trn cng
ca lp t m ln thm ca lp ny do ti trng trn mt t gy ra (xc nh k t ln bt u
truyn ti trng tnh ton ln cc) chim mt na ln gii hn i vi nh v cng trnh c thit
k.
6. XC NH SC MANG TI CA CC V CC NG THEO KT QU NGHIN CU HIN
TRNG.

6.1. Sc mang ti , t, ca cc v cc ng sau khi xc nh chng theo kt qu th bng ti trng tnh

hoc ng (va p) cng nh theo s liu xuyn tnh t cn phi kim tra bng tnh ton ti trng
v tc ng s dng theo iu kin bn ca vt liu cc hoc cc - ng ng vi iu 4.2 ca tiu
chun ny.
Ch thch:
Yu cu phn ny ca tiu chun khi xc nh sc mang ti ca cc hoc cc ng theo kt qu th
cc bng ti trng tnh cng p dng c cho cc tr.
6.2. Th cc v cc ng bng ti trng tnh v ng nn theo cc yu cu ca 20 TCN 88-82.
6.3. Sc mang ti , t, ca cc v cc ng theo kt qu th chng bng ti trng nn, nh v hng
ngang, theo kt qu th ng c xc nh theo cng thc:

tc
gh

kd

(15)

Trong :
m h s iu kin lm vic, trong trng hp ti trng nn v hng ngang, ly m = 1, cn trong
trng hp ti trng nh khi su h cc v cc ng vo t 4m v hn, ly m = 0,8 v khi su
h cc b hn 4m, m = 0,6 i vi tt c loi nh v cng trnh tr tr ng dy ti in l thin, i
vi loi cng trnh ny h s iu kin lm vic m ly theo s liu trnh by phn 13 ca tiu chun
ny.
tc
gh
- tr tiu chun ca sc chng gii hn ca cc hoc cc ng t, xc nh theo cc ch dn ca

cc iu 6,4 6,7 thuc tiu chun ny;

kd - h s an ton theo t, ly theo nhng ch dn ca iu 6.4 thuc tiu chun ny.
6.4. Trong trng hp nu s cc v cc ng c th nhng iu kin t ai nh nhau, m nh
hn 6 chic, th tr tiu chun ca sc chng gii hn ca cc hoc cc sng cng thc (15) nn ly
bng sc chng gii hn b nht t kt qu th, tc l
tc
gh
= gh min, cn h s an ton theo t kd = 1

Trong trng hp nu s cc hoc cc ng c th nhng iu kin t ai ging nhau, bng

tc
hoc ln hn 6 chic, th cc i lng gh
v kd nn xc nh trn c s kt qu x l thng k cc
gi tr ring ca sc chng gii hn ca cc gh theo s liu th, ng vi cc yu cu ca 20 TCN
bng phng php dng cho vic xc nh sc chng tm thi. y, xc nh cc i lng gi
tr ring ca sc chng gii hn nn theo cc yu cu ca iu 6.6 - ti trng nh v hng ngang
v iu 6.7 khi th ng.
6.5. Nu ti trng khi th tnh ca cc hoc cc ng chu nn dn n ti trng gy ra s tng lin tc
ca ln m khng tng ti trng na (khi 20 mm) th ti trng ny c ly lm tr s ring
ca sc chng gii hn ca cc hoc cc ng khi th gh.
Trong tt c cc trng hp cn li i vi mng nh v cng trnh (tr cu), tr s ring sc chng
gii hn ca cc hoc cc ng gh chu ti trng nn ly ti trng m di tc dng ca ti trng y
cc hoc cc ng c th c ln bng , xc nh theo cng thc
=Sghtb

(16)

Trong :
Sghtb - tr cho php gii hn ca ln trung bnh ca mng nh hoc cng trnh thit k, c quy
nh trong nhim v thit k hoc ly theo tiu chun i vi nh v cng trnh tng ng khi thit k
nn nh v cng trnh.
- h s chuyn t ln trung bnh gii hn cho php ca nh hoc cng trnh S ghtb cho trong thit
k sang ln ca cc hoc cc ng o c khi th tnh vi ln n nh quy c (s tt dn
ln). Nn ly h s = 0,2 trong nhng trng hp khi vic th cc v cc ng c tin hnh vi s
n nh quy c bng 0,1 mm sau 1 gi nu di mi cc l t ct hoc t st c st t cng
n kh do, v sau 2 gi nu di mi cc l t st c st t do mm n chy. Cho php lm
chnh xc h s theo kt qu theo di ln ca nh xy trn mng cc trong nhng iu kin a cht
tng t.
Nu ln xc nh theo cng thc (16) > 40mm th tr s ring ca sc chng gii hn ca cc
hoc cc ng gh nn ly ti trng ng vi = 40mm.
i vi cu, sc chng gii hn ca cc hoc cc ng gh chu ti trng nn phi ly ti trng b hn
1 cp so vi ti trng m di ti trng ny gy ra.

a) S tng ln sau 1 cp gia ti ( tng ln ln hn 40mm (vt qu 5 ln s tng ln mt

cp gia ti trc .
b) ln khng tt dn trong thi gian 1 ngy m hoc hn ( tng ln ca cc ln hn 40mm).
Nu khi th, ti trng ln nht t c c tr s bng hoc ln hn 1,5 (trong - sc mang
ti ca cc hoc cc ng tnh theo cc cng thc (4), (7), (8), (9), (10), (13) v (14), ca tiu chun
ny), ln ca cc hoc cc ng t ra b hn tr s xc nh theo cng thc (16), i vi cu th b
hn 40mm, th trong trng hp ny, tr s ring ca sc chng gii hn ca cc hoc cc ng gh
cho php ly bng ti trng ln nht c c lc th.
Ch thch:
Cc cp ti trng khi th cc hoc cc ng bng ti trng nn tnh phi quy nh trong phm vi 1/10
1/15 sc chng gii hn c tnh ca cc hoc cc ng gh.
6.6. Khi th cc hoc cc ng bng ti trng tnh theo hng nm ngang hoc nh ln th gi tr ring
ca sc chng gii hn gh (iu 6.4 ca tiu chun ny) theo biu quan h ca chuyn v vo ti
trng phi ly ti trng m di tc dng ca ti trng ny chuyn v ca cc tng khng ngng.
Ch thch:
Kt qu th tnh cc hoc cc ng chu ti trng ngang c th c dng xc nh trc tip ti
trng tnh ton xut pht t iu kin bin dng ngang gii hn cho php ca nh v cng trnh. Loi
ti trng nh th i vi nh v cng trnh (tr nhng cng trnh c bit nhy i vi bin dng
ngang) cho php ly ti trng m tr bin dng ngang ca cc hoc cc ng mc mt t khi
th theo 20 TCN 88-82 bng tr s gii hn cho php nhng khng qu 10 mm.
6.7. Khi th ng cc ng, gi tr ring sc chng tnh ton gh, tn (iu 6.4 ca tiu chun ny)
theo s liu h cc, chi thc t (o c) ef 0,002m nn xc nh theo cng thc:
gh

nFM
2

4 p Qn 2 ( q q1)
nFer Qn q q1

(17)

Nu chi thc t (o c) ef < 0,002m th trong d n mng cc nn xt vic dng ba c nng

lng v p ln hn h cc, nng lng ny chi ef 0,002m, cn trong trng hp khng
th i c thit b ng cc v khi c my o chi th gi tr ring ca sc chng gii hn ca
cc gh nn xc nh theo cng thc:

gh

8 p (c1 c ) Q
1 2e f c
1
.
.
1
20 e f c

(2e f c )2 Q q

(18)

Trong cc cng thc (17) v (18) dng cc k hiu:

n h s ly theo bng (10) ph thuc vo vt liu cc, T/m 2;
F din tch c gii hn bng chu vi ngoi ca tit din ngang (cc c hoc rng) ca thn cc
(khng ph thuc vo vic c hay khng c mi cc), m 2;
M h s ly bng M = 1 khi ng cc bng ba tc dng va p cn khi h cc bng rung th ly
theo bng (11) ph thuc vo loi t di mi cc;
p - nng lng tnh ton ca 1 va p ca ba, T.m; ly theo bng (12) hoc nng lng tnh ton
ca my h bng rung ly theo bng (13);
ef chi thc t, bng ln ca cc do mt va p ca ba, cn khi dng my rung l ln
ca cc do cng ca my trong thi gian 1 pht, m;
C chi n hi ca cc (chuyn v n hi ca t v cc), xc nh bng my o chi, m;
Qn ton b trng lng ca ba hoc ca my rung, T;
Q trng lng phn va p ca ba, T;
h s hi phc va p, khi ng cc v cc ng b tng ct thp bng ba tc ng va p c
dng m m g, ly 2 = 0,2), khi h bng rung, 2 =0;
q trng lng ca cc v mi cc, T;
q1 trng lng ca cc m (khi h cc bng rung q1 = 0), T;
- h s 1/T, xc nh theo cng thc:

1 nc nh Q

2g(H h)

4 F
Qq

(19)

y, F, Q v q k hiu ging nh trong cc cng thc (17) v (18).

nc, nh - cc h s chuyn t sc chng ng (gm sc chng do ca t) sang sc chng tnh ca
t, ly ln lt bng: i vi t di mi cc nc = 0,0025 gy m/T v i vi t mt hng cc n h =
0,25gy m/T;
- din tch mt hng cc tip xc vi t, m 2;
g gia tc lc ht tri t, ly g = 9,81 m/gy2;
h chiu cao ny u tin ca phn va p ca ba, i vi ba ien ly h = 0,5m cn i vi cc
loi ba khc h = 0;
H chiu cao ri thc t phn va p ca ba, m;
Ch thch:
1. Cc gi tr Qm, Q, q v q1 dng trong cc cng thc tnh ton trn khng c h s vt ti.
2. Trong trng hp c s chnh lch hn 1,4 ln, v sc mang ti ca cc xc nh theo cng thc
(17) (19) vi sc mang ti xc nh bng tnh ton theo cc yu cu ca phn 5 thuc tiu chun
ny (da vo kt qu xc nh cc tnh cht c l ca t trong phng th nghim) th cn kim tra
thm sc mang ti ca cc theo kt qu xuyn tnh.
Bng 10
H s n, T/m2

Loi cc
1. Cc b tng ct thp c m cc.

150

2. Cc g khng c cc m

400

3. Cc g c cc m

80
Bng 11

Loi t di mi cc

H s M

1. Si sn c cht lp nht ct

1,3

2. Ct th va, cht trung bnh v ct cng

1,2

3. Ct mn cht trung bnh

1,1

4. Ct bi cht trung bnh

1,0

5. ct do, st v st cng

0,9

6. st v st na cng

0,8

7. st v st kh do

0,7

Ch thch:
Trong ct cht, gi tr ca h s M ni im 2 4 ca bng (11) nn tng ln 60% cn khi c ti liu
xuyn tnh tng 100%.
Bng 12
Kiu ba

Nng lng tnh ton ca va p ba

p, T.m

1. Ba treo hoc tc dng n c

QH

2. Ba izen ng

0,9QH

3. Ba i-zen cn

0,4QH

4. Ba i-zen khi ng kim tra li bng va p n

Q(H - h)

Ch thch:
im 1,h chiu cao ny u tin phn va p ca ba i--en o m khng kh gy ra, xc
nh theo thc o, m. tnh ton s b cho php ly h = 0,6m i vi ba cn v h = 0,1 i vi
ba ng.
Bng 13
Lc kch thch ca my rung, T

10

20

30

40

50

60

70

80

Nng lng tnh ton tng ng va p ca

my rung p, T.m

4,5

13

17,5

22

26

34

35

6.8. Sc mang ti , T ca cc treo ng v ca cc vt lm vic bng ti trng nn, theo kt qu

xuyn tnh t, nn xc nh theo cng thc:
n

m 3
n

(20)

nk

Trong :
m h s iu kin lm vic, ly m = 2 i vi cc ng:
n s lng im xuyn;
3 - tr s ring ca sc chng gii hn ca cc, T, ti im xuyn, xc nh theo yu cu ca iu 6.9
thuc tiu chun ny.
k h s an ton theo t c quy nh ty theo s thay i cc gi tr ring tm c v sc chng
gii hn ca cc 3 ti cc im xuyn v s lng cc im ny gi tr xc xut tin cy 0,95
theo nh yu cu ca tiu chun x l kt qu th t.
6.9. Gi tr ring sc chng gii hn ca cc ti im xuyn 3 phi xc nh theo cng thc
3 = R3F + fhu

(21)

Trong :
R3 - sc chng ca t di mi cc ng hoc di cnh cc vt theo s liu xuyn im ang
xt, T/m2.
F din tch tit din ngang ca cc ng hoc hnh chiu din tch lm vic ca cnh cc vt, tc l
trong trng hp cc chu ti trng nh, tr i din tch tit din thn cc, m 2;
f sc chng ca t mt hng cc theo s liu xuyn ti im ang xt, T/m 2;
h chiu su h cc k t mt t gn cc, m, (trong trng hp cc vt, th h trong cng thc ny
phi gim i mt i lng bng ng knh ca cnh vt);
u chu vi tit din ngang ca thn cc, m.
Sc chng ca t di mi cc R3, T/m2, theo kt qu xuyn tnh t ti im ang xt nn xc nh
theo cng thc:
R3 = 1q3

(22)

Trong :
1 - h s ly nh sau:
Khi xuyn bng thit b kiu C 979, ghi c tng sc chng ca t mt hng ca xuyn th theo
bng (14);
Khi xuyn bng thit b kiu C-832, ghi c sc chng ring ca t mt hng ca xuyn gn mi
xuyn th 1 = 0,5;
q3 gi tr trung bnh sc chng ca t, T/m2, di mi xuyn tm c t th nghim on nm
trong phm vi 4d v pha trn v 1d v pha di mi cc thit k ( y d ng knh hoc cnh
ca hnh vung hoc cnh ln nht ca cc c tit din ch nht, m), cn i vi cc vt l tr trung
bnh sc chng xuyn ca mi trong vng lm vic ly bng ng knh ca cnh vt.
Sc chng ca t mt hng cc, f, T/m2, theo s liu kt qu xuyn t ti im ang xt nn xc
nh:
a) Khi xuyn bng thit b kiu C-979, theo cng thc
f = 2 f 3

(23)

b) Khi xuyn bng thit b kiu C-832, theo cng thc

f
Trong :
2 v 1 - cc h s, ly theo bng (14)

f3ili
h

(24)

f3 - tr trung bnh sc chng ca t mt hng, T/m 2, c xc nh nh thng s ca vic chia

tng sc chng ca t o c mt hng ca xuyn cho din tch mt hng ca xuyn trong phm
vi t mt t ti im xuyn n mc v tr mi cc trong lp mang ti c chn;
f3i - sc chng trung bnh ca lp t i mt hng ca xuyn, T/m 2;
li - chin dy lp t i, m;
h ging nh trong cng thc (21)
7. TNH TON LN CA MNG CC V CA NN CC THEO BIN DNG
7.1. Vic tnh ton mng cc treo, cc ng v cc tr (di y, mc ny, n gin s c gi
tn chung l cc) v nn ca mng theo bin dng c tin hnh nh i vi mng quy c trn
nn thin nhin theo cc yu cu ca tiu chun thit k nn nh v cng trnh. Ranh gii ca mng
quy c (hnh 1) c xc nh nh sau:
- Pha di l mt phng AB i qua mi cc;
- Pha cnh l cc mt phng ng AD v BC qua mp ngoi cng ca hng cc bin thng ng
khong cch ltg

IItb
, cn khi c cc nghing th i qua mi ca cc nghing ny.
4

- Pha trn l mt t san nn CD;

Trong :
IItb - Tr s tnh ton trung bnh cn ca gc ma st trong ca t, xc nh theo cng thc:

IItb

II1l1 II2l2 .... IInln

l

(25)

II1, II2, ...IIn - Tr s tnh ton ca gc ma st trong ca tng lp t m cc xuyn qua c chiu dy
ln lt l1, l2, . ln;
l su h cc trong t k t y di, l = l1+ l2 + l3 . + ln;

Hnh 1: S xc nh ranh gii mng quy c khi tnh ln ca mng cc.

Trong trng lng bn thn ca mng quy c khi xc nh ln ca mng bao gm trng lng
th tch ca mng quy c.
Tr bin dng ( ln) ca mng cc v nn ca n tm c theo tnh ton khng c vt qu tr
gii hn cho php xc nh theo cng thc (2) ca tiu chun ny.
7.2. Nu khi xy dng nh tn nn (p bng nc phun) cao hn 2m hoc c ph ti thng xuyn
khc (lu di) tng ng vi lp p nh th, cn trong phm vi chiu su ca h cc c lp than
bn dy hn 30 cm hoc lp bn, th tr s ln ca mng cc treo nn xc nh c ch gim kch
thc mng quy c, trong trng hp ny i vi cc cc thng ng cng nh cc nghing phi
gii hn bng cc mt thng ng i qua k t hng cc bin thng ng mt khong cch L thtg

IItb
4
Trong ltb khong cch t mi cc n y lp than bn dy hn 30cm hoc y lp bn.
7.3. Mng cc lm vic nh cc chng, cc treo n chu lc p hoc lc nh ngoi ra cn c nhm
cc lm vic di tc dng ca ti trng nh, th khng cn tnh chng theo bin dng.
7.4. Vic tnh ton cc theo bin dng khi cng tc dng ti trng thng ng v ti trng ngang v
mmen nn lm theo nhng yu cu trnh by ph lc ca tiu chun ny.
8. THIT K MNG CC
8.1. Ty theo cch b tr trong mt bng ca cc, cc ng, cc tr (sau ny n gin gi chung l
cc) m mng cc c chia thnh cc dng sau.
a) Cc n di cc m tr c lp:

b) Thnh bng di cc tng nh v cng trnh khi ti trng trn mng phn b theo chiu di vi
cc c b tr thnh mt, hai hng hoc nhiu hng hn.
c) Nhm hc di cc ct vi cc b tr trong mt bng c dng hnh vung, ch nht, hnh thang
hoc hnh c dng khc:
d) Trng hp lin tc di cc cng trnh nng vi kch thc khng ln lm trn mt bng v ti
trng phn b trn ton b din tch cn cc c b tr di ton b nh hoc cng trnh (cc nh
cao, ng khi, l cao, thn xil v,v)
8.2. Lin kt i cc vi cc cho php lm gi t do hoc kiu gi cng.
8.3. Gi t do ca i cc ln cc cn c k n trong tnh ton quy c nh l lin kt bn l v
cc i cc ti ch th c th lm bng cch ngm u cc vo i su 5 10 cm. Trong trng
hp ny khng bt buc ngm ru ct thp ca cc vo i.
8.4. Lin kt cng i cc vi cc nn lm trong nhng trng hp, khi m:
a) Thn cc nm trong cc t yu (ct ri, t st c st chy, trong bn, than bn, v.v.)
b) Ti ch lin kt, ti trng nn truyn ln cc b lch tm so vi cc, tc nm ngoi phm vi nhn tit
din ca cc;
c) Trn cc tc dng cc ti trng ngang m tr s chuyn v do ti trng ngang gy ra khi gi t do
(xc nh bng tnh ton theo nhng yu cu ca ph lc thuc tiu chun ny) chng t ln hn tr
gii hn cho php i vi nh v cng trnh thit k;
d) Trong mng c cc ni thng ng hoc nghing;
) Cc chu ti trng nh:
8.5. Vic lin kt cng cc cc b tng ct thp vi i b tng ct thp ton khi nn ngm cc
vo i vi su ng vi chiu di chn ct thp, hoc l chn su ct thp vo i vi chiu di
ng vi cc yu cu ca tiu chun thit k cc kt cu bng b tng v b tng ct thp. Trong
trng hp sau u cc ng sut trc cn phi lm khung ct thp khng ko cng sau n c
dng nh l ct thp neo.
Ch thch:
Vic neo trong cc i cc chu ti trng nh (iu 8.4 d) phi ngm ct thp ca cc vo i mt
di c xc nh bng cch tnh theo chu nh.
8.6. Lin kt cng cc vi i c sn phi c m bo bng cc m hnh chung. Trong i c
sn cng cho php lin kt cc trong cc l ring cha sn trong i.
Ch thch:
Vi nhng ti trng p khng ln lm (khong 40T) cho php gi t do i ln mt u cc c lm
bng phng bng va xi mng.
8.7. Cc trong nhm ca mng chu ti trng lch tm nn b tr sao cho hp lc ca ti trng thng
xuyn tc dng ln mng qua im gn nht c th c so vi trng tm ca mt bng cc.
8.8. tip thu ti trng ng v mmen cng nh ti trng ngang (ty theo ln v hng ca ti
trng) cho php dng cc ng, cc nghing v cc hnh nng.
8.9. Khong cch gia cc trc cc treo khng m rng y khng c b hn 3 (trong
ng knh ca cc trn hoc cnh ca cc vung hoc cnh ln nht ca cc c tit din ngang ch
nht) cn gia trc cc chng th khng b hn 1,5 .
Khong cch mp mp gia cc thn cc - ng khng c b hn 1m, gia cc y m rng ca
cc khoan nhi v cc ng khi thi cng chng trong t st kh c st cng hoc na cng, l
0,5m, cn trong cc loi t cn li khc l 1m.
8.10. Ti trng tnh ton trn cc N, tn, i vi nhng mng c nhng cc thng ng xc nh theo
cng thc:
N

My x
N
Mx y

2
N
yi
xi2

(26)

Trong :
N, Mx, My - ln lt l lc nn tnh ton, T, v mmen tnh ton. Tm, i vi cc trc chnh trung tm
x v y ca mt bng cc mt phng y i cc;
n s cc trong mng;
xi v yi khong cch t trc chnh n trc mi cc, m;

x v y khong cch t trc chnh n trc mi cc, m ta tnh ton ti trng, m.

Vic phn b ti trng gia cc cc ca mng cu nn xc nh bng cch tnh chng nh kt cu
khung.
8.11. Ti trng ngang tc dng ln mng c cc cc ng cng tit din ngang cho php ly phn b
u gia tt c cc cc.
8.12. Vic kim tra n nh ca mng cc v nn cc phi tin hnh theo yu cu ca tiu chun
v thit k nn nh v cng trnh c k n tc dng ca phn lc thm do cc gy ra, cc phn lc
ny tc dng ln phn t b trt.
Mng cc ca cc m cu v ca cc tr trung gian trn cc i dc nn kim tra v n nh chng li
s trt su (chuyn v ca mng cng vi t) theo mt trt cung trn hoc l theo mt trt khc
bt li nht.
8.13. Vic chn chiu di ca cc phi ty theo iu kin a cht ca vng xy dng. Mi cc thng
thng nn chn vo t t nn co, xuyn qua cc lp t yu hn, chn su ca cc v t,
da vo tnh cht t di mi cc, m khng c b hn;
- Trong t hn th, t si sn v t ct th va, cng nh t st c ch s st I L 0,1 0,5m
- Trong cc loi t khc . 1m.
Ch thch:
i vi mng ca nh v cng trnh cp IV mi cc cho php chng ln t ct v t st c than
bn q 0,25. Trong trng hp ny sc mang ti ca cc phi xc nh theo kt qu th bng ti
trng tnh. Khi c lp than bn b ph th mi cc phi chn su khng t hn 2m pha di y ln
than bn ny.
8.14. su dt y i cc c quy nh ty thuc vo cc gii php kt cu phn di mt t
ca nh v cng trnh (c tng hm v tng hm k thut) v theo thit k san nn ca vng xy dng
(o bt i hoc p cao thm), cn chiu cao ca i th xc nh bng tnh ton. i vi mng cu
cn tnh n chiu su dng nc v s xi l cc b ca y dng chy cnh tr cu.
9. C IM THIT K MNG CC TRONG T LN T
9.1. Mng cc trong t ln t nn thit k xut pht t iu kin l t trong nn mng c th b t
hon ton (do ng ng nc b hng hoc do nng cao mc nc ngm) tr nhng trng hp
khi m da vo d bo theo cc iu kin a cht thy vn hoc iu kin s dng nh v cng
trnh, vic nng cao mc nc ngm l khng th c, cn chng li s t t cc b mt cch
ngu nhin th trong thit k phi xt n cc bin php chng t t, trong trng hp ny, n
cng cn xt cc bin php kt cu m bo bn v n nh ca nh v cng trnh khi thm t
t do hng hc ng nc gy ra.
Ch thch: t ln t ca nn l loi b t hon ton no nc G 0,8.
9.2. Trong t ln t ngoi loi cc ni phn 2 ca tiu chun ny cng cho php dng cc b
tng nhi v b tng ct thp c ng knh n 500 mm c thi cng trong cc h khoan c y
m cht n chiu su khng b hn 3 d (trong d ng knh l khoan).
9.3. Trong trng hp, nu theo kt qu kho st cng trnh xc nh c rng vic h cc ng
trong t ln t rt kh khn th trong thit k cn xt vic lm cc l khoan mi c ng knh b
hn kch thc tit din cc 50mm.
9.4. Khi kho st a cht cng trnh ni xy dng c t ln t nn xc nh loi t ln t v
tch t c ln t tng i s < 0,02 p lc P = 3kg/cm2.
Trn lnh th xy dng cn phi nghin cu cn thn ch a cht thy vn ca nc ngm v d
bo kh nng thay i ca n trong thi k s dng nh v cng trnh c thit k v tn ti ca
chng.
9.5. Cc loi t ln t v cc loi t khc m cc c trng bn v bin dng ca chng gim i
khi t, trong mi trng hp khi chiu dy ca cc lp y n 30m th nn dng cc xuyn sut cc
lp y.
Nu vic dng cc xuyn qua cc lp t ln t cho tng iu kin c th khi xy dng nh hoc
cng trnh v mt kinh t chng t khng hp l th trong t ln t loi 1 cho php dng cc vi mi
chn su khng t hn 1m vo lp t c ln t tng i s < 0,02 ( p lc 3 kg/cm2 nhng
khng b hn p lc t nhin trong t ca cc lp pha trn).
Ch thch:
1. Khi thit k mng cc ca tr cu v mng cc ng ca bt k nh v cng trnh no thng thng
phi xt vic xuyn ht chiu dy t ln t v chn mi cc vo t khng ln t.

2. Cc v cc ct i vi nh t tng cp IV cho php chng mi cc ln t ln t c ln t

tng i s < 0,02 p lc 3kg/cm2 nu y m bo c yu cu, theo tnh ton, sc mang ti
ca cc theo t dng i vi cc v cc ct lm vic trong t ln t loi II nu theo d bo v iu
kin a cht thy vn v iu kin s dng nh v cng trnh khng th xy ra vic nng cao mc
nc ngm v thm t t do h hng ng ng nc, v do khng th c s ln t ca t
do trng lng bn thn ca cc lp t pha trn gy ra.
9.6. Tnh ton cc hoc cc ng theo sc mang ti cng nh tnh chng cng chu tc dng ti trng
thng ng, ti trng ngang v m men khi xy mng trong t ln t nn theo cc ch dn phn 5
v ph lc ca tiu chun ny vi cc iu kin b sung sau y:
a) Nu xy ra t cc b hoc t do hng ng nc hoc nng cao mc nc ngm th sc chng
tnh ton ca t ln t di mi cc R v mt hng ca cc f (bng 1,2 v 7), h s t l k (bng
1 ca ph lc tiu chun ny) v m un bin dng E nn chn theo ch s st ca t I L ng vi iu
kin lm t n no nc G 0,8 v c xc nh theo cng thc:

0,9e w
Wp
s
IL
WL Wp

(27)

Trong :
e h s rng ca t ln t;
w - trng lng ring ca nc, ly w = 1T/m3;
s - trng lng ring ca t; T/m3;
Wp v WL - m ca t ln t gii hn ln v gii hn nho tnh bng s l ca n v:
Khi IL < 0,4 nn ly IL = 0,4
b) Nu ch c th xy ra b t cc b do hng ng ng nc mt phn ca lp t ln t trong
phm vi chiu di ca cc th nhng ch dn tnh ton ni trn im a v sc chng tnh ton ca
t ln t R v f nn nhn vi h s b sung iu kin lm vic m d = 1,4;
c) Nu da theo cc iu kin a cht thy vn v iu kin s dng nh v cng trnh vic dng cao
mc nc ngm hoc t cc b khng th xy ra c th sc chng tnh ton ca t di mi R
v trn mt hng f ca cc v cc ng nn xc nh theo cc bng 1,2 v 7, cn h s k th theo bng
1 ca ph lc tiu chun ny da vo ch s st thc t ca t th nm t nhin. y phi gi
nh rng c th xy ra tng dn n m ca nn t ln t n m gii hn ln w p, do ph
hoi iu kin t nhin v bc hi nu m t nhin ca t trc khi bt u xy dng b hn
m wp. V vy cc c trng ca t phi ly m W = w p, cn trong trng hp nu lc bt u
xy dng W > wp th ly theo m t nhin thc t W:
d) Nu ni xy dng c t ln t loi II cn ln t d tnh vt qu ln gii hn cho php
i vi nh hoc cng trnh thit k th cn phi k n kh nng xut hin trn mt hng ca cc v
cc ng lc ma st m ca t bng cch gim sc mang ti ca cc theo nh cc ch dn ca iu
9.10 thuc tiu chun ny.
e) Nu xy ra t t nn th trong tt c cc tnh ton, cc gi tr ca gc ma st trong 1 v lc dnh
n v C1 ca t ln t phi ly ng vi trng hp chng hon ton no nc tc l no nc
G 0,8.
9.7. Sc mang ti ca cc trong rnh dm nm trc c th quy nh theo yu cu ca iu 5.7 thuc
tiu chun ny, xem ging nh i vi cc ng c cc mt nghing khi theo cc yu cu b sung
trnh by iu 9.6 ca tiu chun ny.
9.8. Sc mang ti ca cc v cc ng trong t ln t theo s liu th hin trng, trong trng hp
c th t nn b t trong qu trnh s dng nh v cng trnh, nn xc nh ch trn c s kt qu
th cc hoc cc ng bng cch lm t hon ton t ln t quanh cc th hoc cc ng gm c
t di mi cc khong cch 5d (trong d - ng knh ca cc trn hoc cnh cc vung hoc
cnh ln ca cc tit din ngang ch nht, t trong th tch ni trn phi t n no nc G
0,8, cn khi khng th t t nn trong qu trnh s dng nh hoc cng trnh th t n m
ng vi m gii hn ln Wp nu W < Wp.
Khng cho php xc nh sc mang ti ca cc v cc ng trong t ln t theo ti liu th ng,
cng nh khng cho php xc nh sc chng tnh ton ca t ln t di mi R v mt hng f
cc v cc ng theo kt qu th hin trng nhng t ny bng phng php xuyn.
9.9. Sc mang ti ca cc v cc ng theo kt qu th bng ti trng tnh c lm t t (iu 9.8
ca tiu chun ny) trong t ln t loi I v loi II nn xc nh theo nhng yu cu ni Phn 6
ca tiu chun ny.

Ngoi ra, trong t ln t loi II khi m xc nh c t c th ln t di trng lng bn thn

ln hn ln gii hn cho php i vi nh v cng trnh thit k, th sc mang ti ca cc v cc
ng xc nh theo kt qu th tnh c lm t cc b, tc lc xc nh khng k n s pht trin ca
ma st m cn phi gim i theo nh ch dn ca iu 9.10 thuc tiu chun ny.
9.10. Sc mang ti II, T, ca cc v cc ng chu ti trng nn trong t ln t loi II khi c k n
kh nng pht trin ma st m ca t nn xc nh theo cng thc:

II a mu hn
0 fili

(28)

Trong :
- sc mang ti ca cc v cc ng trong t ln t xc nh trn c s th tnh c lm t cc b,
cn khi khng lm t cc b th theo nhng yu cu ca cc iu 9.6 - 9.8 thuc tiu chun ny v
khng th kh nng pht trin ma st m ca t.
a h s k n nh hng ca ma st m, i vi nh v cng trnh ly a = 1.4;
m h s iu kin lm vic, ly m = 1;
u chu vi, m, ca phn thn cc v cc ng nm trong phm vi ca cc lp t b ln di tc dng
ca trng lng bn thn khi t.
fi sc chng tnh ton ca lp t ln t i ca nn mt hng ca cc v cc ng. T/m 2, xc nh
theo nhng ch dn ca iu 9.6 thuc tiu chun ny.
li - Chiu dy ca lp t ln t khi b ln khi lm t t v tip xc vi mt hng cc;
hn Chiu su tnh ton, m, theo ta tin hnh ly tng cc lc ma st hng ca cc lp t b ln,
ly bng chiu su m ln t ca t do tc dng ca trng lng bn thn bng ln cho
php gii hn i vi nh v cng trnh thit k ni trong nhim v thit k hoc theo cc ti liu
tng ng, trnh by trong tiu chun thit k nn nh v cng trnh.
Ch thch:
Tr s ln t ca nn t cn xc nh theo nhng yu cu trnh by trong tiu chun thit k nn
nh v cng trnh.
10. C IM THIT K V TNH TON MNG CC TRONG T TRNG N.
10.1. Khi thit k mng cc trong t trng n cho php dng cc hoc cc ng xuyn ht chiu dy
tng t trng n (chng mi cc v cc ng ln t khng trng n) hoc xuyn mt phn (chng
mi cc v cc ng trc tip ln lp t trng n).
10.2. i vi vng c t trng n, ngoi nhng yu cu cn lc kho st cng trnh thit k
mng cc, trnh by trong phn 3 ca tiu chun ny, cn cn phi lm y cc ch dn b sung
sau y:
a) Trn vng t xy dng phi tin hnh th tnh cc, cc bn nn hoc cc ng c lm t t v
xc nh nng cao ton b mt t All khi n:
b) Vic th tnh cc, cc bn nn hoc cc ng cn bt u gia ti i vi cc ng trong t c
m t nhin, cho ti ti trng bng ti trng nh dng trong tnh ton trn cc, cc bn nn hoc cc
ng. Sau khi gia ti cn lm t t v o chuyn v ca cc, cc bn nn hoc cc ng.
c) Cng lc kt thc qu trnh trng n ca t, vic th cc, cc bn nn hoc cc ng phi tin
hnh theo phng php nh l i vi t thng thng khng trng n.
Ch thch:
Qu trnh trng n khi th c xem l kt thc khi m nng cao thc t ca mt t chim
khng b hn 0,9 tr s trng n hon ton II.
10.3. Tnh ton mng cc trong t trng n nn theo trng thi gii hn th hai ng vi nhng yu
cu trnh by phn 1.7 ca tiu chun ny. Khi tnh ton mng cc theo trng thi gii hn th hai
cng cn tnh ton b sung v xc nh tri ca cc khi n t theo nhng yu cu ca cc iu
10.5 v 10.7 ca tiu chun ny.
10.4. Khi tnh ton mng cc trong t trng n theo trng thi gii hn th nht theo sc mang
ti tr s sc chng tnh ton ca t trng n di mi R v mt hng f ca cc hoc cc ng
phi chn trn c s kt qu th tnh cc, cc bn nn hoc cc ng trong t trng n b t ti
vng xy dng hoc vng tip gip c loi t tng t. Nu lc thit k mng cc m khng c
cc kt qu th tnh ni trn ca cc, cc bn nn hoc cc ng th sc chng tnh ton ca t
trng n di mi R v trn mt hng f ca cc v cc ng ng knh b hn 1m cho php chn
theo bng 1,2 v 7 ca tiu chun ny nh i vi t khng trng n c a vo h s b sung
iu kin lm vic ca t mII = 0,5, ly mt cch c lp i vi cc h s iu kin lm vic khc
c trnh by bng 3 v 5 ca tiu chun ny.

10.5. tri ca cc ng c c h vo trong cc l khoang mi, ca cc nhi khng m rng mi

cng nh ca cc ng khi khng xuyn qua ht vng trng n ca t, nn xc nh theo cng thc:

c p k Dk

0,0001
xN (29)
u

Trong :
p - tri ca mt t trng n, m;
k - tri ca lp t mc t mi cc (trong trng hp xuyn ht t trng n th k = 0. m;
v - nhng h s xc nh theo bng 15, y ph thuc vo ch s , n c trng cho vic
gim bin dng theo chiu su khi t khi n v ly nh sau: i vi st trng n sarmataki 0,31m 1
, aranski 0,36m-1, v kvalinski 0,42 m-1;
u chu vi cc, m;
N ti trng tnh ton ln cc, xc nh c k n h s vt ti n = 1,T.
Bng 15
su h
cc, m

H s nhng gi tr , m-1

H s
m2/T

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,72

0,62

0,53

0,46

0,4

0,64

0,53

0,44

0,36

0,31

15

0,59

0,46

0,36

0,29

0,24

11

0,53

0,4

0,31

0,24

0,19

0,48

0,35

0,26

0,20

0,15

0,44

0,31

0,22

0,17

0,13

0,4

0,27

0,19

0,14

0,11

10

0,37

0,24

0,17

0,12

0,09

2,5

11

0,34

0,21

0,15

0,1

0,08

12

0,31

0,19

0,13

0,09

0,07

1,5

Ch thch:
tri cho php ca cng trnh cng nh tri ca mt t trng n D n v tri ca lp t
mc mi cc Dk nn xc nh theo nhng yu cu ca tiu chun thit k nn nh v cng trnh.
10.6. Khi cc xuyn ht lp t trng n v cm vo t khng trng n th tri ca cc thc t
s khng c nu tha mn iu kin:

NT

k tc

(30)

Trong :
N ti trng tnh ton trn 1 cc, xc nh vi h s vt ti n = 1, bao gm c trng lng bn thn
ca cc hoc cc ng.
T hp lc ca cc lc tnh ton v tri, T, tc dng ln mt hng ca cc hoc cc ng, xc nh
theo kt qu th hin trng trong t trng n hoc c xc nh c dng cc s liu ca bng 2
thuc tiu chun ny c k n h s vt ti i vi lc trng n ca t n = 1,2.
- sc mang ti, T, ca on cc nm trong t khng trng n di tc dng ca ti trng nh.
ktc - k hiu ging nh trong cng thc (1)
10.7. tri ca cc c ng knh ln hn 1m khi khng xuyn ht lp t trng n, nn xc nh
nh i vi mng thng thng trn nn thin nhin theo nhng yu cu ca tiu chun thit k nn
nh v cng trnh. y tri ca cc c m rng mi nn xc nh khi tc dng ca ti trng N y,
bng;
Ny = N + IIv - T (31)
Trong :
N v T k hiu ging nh trong cng thc (30);

II - tr tnh ton ca trng lng th tch t, T/m3;

v - th tch t cn tr s tri ca cc, m3, ly bng th tch t trong phm vi hnh nn ct m rng
c chiu cao H v ng knh pha di (ng knh b) bng ng knh m rng D v ng knh
pha trn Dt = H + D ( y H khong cch t mt t t nhin n gia phn m rng ca cc).
10.8. Khi thit k mng cc trong t trng n, gia mt t v mt di ca i cc nn d kin
lm cho khe h c kch thc bng hoc ln hn tri ln nht ca t khi n b trng n.
Ch thch:
Khi chiu dy ca lp t trng n b hn 12m cho php lm i trc tip ln t khi tun theo iu
kin tnh ton (30).
11. C IM THIT K MNG CC TRONG VNG KHAI THC M
11.1. Khi thit k mng cc trong vng khai thc, ngoi nhng yu cu ca tiu chun ny cn cn
tun theo nhng yu cu ca tiu chun thit k nh v cng trnh trong vng khai thc: y cng
vi nhng ti liu kho st cng trnh thit k mng cc trnh by phn 3 ca tiu chun ny, cn
cn dng nhng ti liu v kho st a cht m v cc thng tin v nhng bin dng d tnh ca mt
t.
11.2. Trong nhim v thit k mng cc trong vng khai thc cn phi c nhng ti liu theo kt qu
tnh ton trc c m v bin dng ln nht c th xy ra ca mt t ti phn xy dng, trong bao
gm:
- st ln mi t, mm;
i nghing, mm/m;
ng - Bin dng ko hoc nn tng i theo hng ngang, mm/m;
Rk - Bn knh cong ca mt t do khai thc gy ra, km;
Sng - S chuyn dch theo hng ngang, mm;
11.3. Vic tnh ton mng cc ca nh v cng trnh xy vng khai thc cn theo cc trng thi gii
hn bng t hp c bit ca ti trng, c k n tc ng theo cc pha nn b bin dng khi thai
thc.
11.4. Ty theo tnh cht lin kt u cc v ng vi i v s tc ng ln nhau gia mng vi t
nn trong qu trnh pht trin cc bin dng ngang do khai thc gy ra m ta chia mng cc thnh cc
s sau y:
c) Cng khi ngm cng u ca cc v cc ng vo i bng cch mc cc thp ch ca cc v cc
ng vo di hoc ngm trc tip vo i cc u cc v cc ng theo yu cu trnh by iu 8.5
ca tiu chun ny.
b) n hi khi lin kt khp quy c cc v cc ng vi i bng cch ngm u cc vo i su
khong 5 10cm hoc ngm qua khe trt.
Ch thch:
Khe trt lm dng l nhng tm m lm bng vt liu c h s ma st b (than ch, mi ca, mng
plietylen v.v.), t gia i cc v b tng ct thp ca ct hoc ca mt ta ca tng nh.
Kt cu ca khe trt phi ph hp nhng yu cu ca tiu chun thit k nh v cng trnh trong
vng khai thc.
11.5. Tnh ton mng v nn ca chng trn cc vng khai thc cn phi tin hnh c k n:
a) S thay i tnh cht c l ca t do khai thc gy ra, theo nhng yu cu ca iu 11.6 thuc
tiu chun ny.
b) S phn b li ti trng thng ng trn tng cc gy ra bi s cong v nghing ca mt t theo
nhng yu cu ca iu 11.7 thuc tiu chun ny.
c) Nhng ti trng b sung trong mt phng nm ngang gy ra bi s pht trin bin dng ca t
nn khi khai thc theo nhng yu cu ca cc iu 11.8 v 11.9 thuc tiu chun ny.
11.6. Sc mang ti theo t nn kt, T, ca tt c cc loi cc v cc ng chu ti trng nn khi khai
thc lnh th, xc nh theo cng thc:
kt = mkt

(32)

Trong :
mkt - h s iu kin lm vic k n s thay i cu trc ca t v s phn b li ti trng thng
ng khi khai thc lnh th, ly theo bng 16.

 - sc mang ti ca cc, T, xc nh bng tnh ton theo nhng yu cu ca phn 5 tiu chun ny
hoc xc nh theo kt qu nghin cu hin trng (th ng v th tnh cc hoc cc ng xuyn
t) theo nhng yu cu ca phn 6 thuc tiu chun ny.
Bng 16
H s iu kin lm vic
mkt trong trng hp nu
kho st c tin hnh

CC LOI CC, NH V CNG TRNH

Trc khi
khai thc

Trong thi
gian khai
thc

0,9

a) Nh v cng trnh n hi (v d nh khung 1 tng vi cc gi

ta kiu khp)

0,9

b) Nh v cng trnh (v d: nh nhiu tng khng khung c cc nt

cng, cc thn xil.

1,1

1,2

1. Cc chng trong cc mng ca bt k nh v cng trnh no.

2. Cc treo trong cc mng:

Ch thch i vi bng 16: Vic phn chia ra nh cng v nh n hi l da theo phn ng ca

chng i vi ln khng u ca mng trong mt phng thng ng; trong cc nh cng lc ny
s xy ra s phn b li phn lc ca t cn trong cc nh n hi s phn b li thc t l khng
xy ra hoc xy ra rt t v c th khng k n s phn b li y.
11.7. Ti trng thng ng b sung N ln cc hoc cc ng ca nh v cng trnh c s kt cu
cng gy ra bi s un vng mt t khi khai thc nn xc nh ty thuc vo bn knh cong d tnh
ca mt t Rk v vo nghing ca mt t theo cc gii thit sau y:
a) Mng cc treo v cc ng vi nn ca chng c i thnh mng quy c trn nn thin nhin
theo nh iu 7.1 ca tiu chun ny.
b) Nn ca mng quy c l nn bin dng tuyn tnh c mun bin dng khng i theo chiu di
ca nh (cng trnh) hoc theo on nh c ct ra.
Vic xc nh ti trng thng ng b sung N phi tin hnh i vi trc dc v trc ngang ca nh.
11.8. Trong nhng tnh ton mng cc xy cc vng khai thc phi k n ni lc b sung xut hin
trong cc hoc cc ng do cc chu un di nh hng ca chuyn v ngang ca t nn khi khai
thc theo nguyn tc thit k cc hoc cc ng.
Nn xc nh tr s nhng ni lc ny bng cch dng phng php tnh cc v cc ng theo chuyn
v ngang da vo tr s chuyn v ngang tnh ton ca t ng.
11.9. Chuyn v ngang tnh ton ng. mm, ca t khi khai thc nn xc nh theo cng thc:
ng = ng mc ngx

(33)

Trong :
ncv mc - ln lt l h s vt ti v iu kin lm vic ca chuyn v ngang tng i ly theo tiu
chun thit k nh v cng trnh trong vng khai thc.
ng - tr s d tnh ca bin dng ngang tng i c quy nh trong nhim v thit k v xc nh
theo kt qu tnh ton o c m, mm/m;
x khong cch t trc cc dang xt n trc trung tm ca nh (cng trnh) c i t trn ton b
chiu di ca nh (on ct) hoc n khi cng ca nh khung (on ct) c i t di mi ct,
m.
11.10. Mng cc ca nh v cng trnh xy vng khai thc nn thit k t iu kin cn phi truyn
ln i nhng ni lc b nht ca cc xut hin do bin dng mt t.
thc hin yu cu ny trong thit k cn xt:
a) Ct nh hoc cng trnh ra tng on gim nh hng ca chuyn v ngang ca t nn:
b) Nn u tin dng cc treo i vi nh v cng trnh c s kt cu cng gim nhng ni lc
b sung, xut hin trong cc mt phng thng ng do nn b cong;
c) Cc c th c cng b, v d cc lng tr c tit din vung hoc ch nht, ng thi cc c tit
din ch nht nn t cnh b theo hng dc ca on ct ca nh.
d) Nn u tin dng kt cu n hi lin kt cc vi i ni iu 11.4 ca tiu chun ny.
Ch thch:

Khi ct nh v cng trnh ra thnh on, trong i cc gia cc on nh ny nn lm khe (khe bin
dng), kch thc ca khe xc nh nh l i vi cc kt cu bn di ca nh v cng trnh theo
cc yu cu ca tiu chun thit k nh v cng trnh trn vng khai thc.
11.11. Mng cc trn vng khai thc, ty theo bin dng d tnh ca mt t m cho php dng,
thng ch trong trng hp cc lp t thoi v nghing (b hn 45 0) cc loi:
a) Cc treo trong cc vng thuc nhm II IV i vi bt k loi v kt cu no ca nh v cng
trnh;
b) Cc chng trong cc vng thuc nhm III IV cho nh v cng trnh c thit k theo s kt
cu n hi ca nh khi nn b cong, v cho nhm IV cng nh cho nh v cng trnh c thit k
theo s kt cu cng.
Vic dng cc treo hoc cc ng trn nhng vng thuc nhm 1 v cc chng trn vng thuc nhm I
v II ch cho php trn c s lun chng kinh t - k thut c bit.
Ch thch:
1. Vic chia vng khai thc ra cc nhm l da theo tiu chun thit k nh v cng trnh trn nhng
vng khai thc.
2. Cc ng, cc khoan nhi ng knh ln hn 600mm v cc loi cc cng khc cho php dng
thng ch trong nhng mng cc c s n hi khi lin kt cc vi i qua khe trt (iu 11.4
ca tiu chun ny).
3. chn su ca cc trong t vng khai thc khng c b hn 4m, tr trng hp chng cc
hoc cc ng ln .
11.12. Trong trng hp cc lp t dc (hn 450), khi c th to ra cc bc cng nh trn cc vng
c s ph hoi v mt a cht vic dng mng cc ch cho php khi c lun c c bit.
11.13. Kt cu ca lin kt cc hoc cc ng vi i phi quy nh ty theo tr chuyn v ngang d tnh
ca t nn, ng, ng thi tr cho php gii hn ca chuyn v ngang i vi cc hoc cc ng khng
c vt qu:
a) Khi lin kt cng cc hoc cc ng vi i (iu 11.4 ca tiu chun ny) l 2cm;
b) Khi lin kt n hi quy c 5cm;
c) Cng th nhng qua khe trt 8cm;
Ch thch:
gim ni lc xut hin trong cc hoc trong cc ng v trong i do tc ng ca chuyn v ngang
ca t nn cng nh bo m n nh khng gian ca mng cc v ca nh (cng trnh) ni
chung, cc v cc ng ca trng cc trong vng tc dng khng ln lm ca chuyn v (n 2cm)
nn dng lin kt cng, cn cc vng khc dng lin kt n hi (khp hoc lin kt qua khe
trt).
11.14. i cc phi tnh theo ko v nn lch tm cng nh theo xon khi tc ng ln i cc phn
lc gi ta hng nm ngang t cc hoc cc ng (lc ct v mmen un) gy ra bi p lc hng
ca nn t b bin dng khi khai thc.
11.15. Khi dng mng cc di cao trong cc sn bng b tng hoc trong cc kt cu cng khc trn
mt t, nn lm khe h rng khng b hn 8cm trn ton b chu vi cc theo sut chiu dy ca kt
cu cng. Khe h nn nhi bng vt liu do hoc n hi khng to thnh gi ta cng i vi
cc di tc ng chuyn v ngang ca t nn.
12. C IM THIT K MNG CC TRONG NHNG VNG C NG T
12.1. Khi thit k mng cc, cc ng v cc ct (di y trong chng ny gi chung l cc) trong
nhng vng c ng t ngoi nhng yu cu ca tiu chun ny cn cn phi tun theo nhng yu
cu ca tiu chun v xy dng trong nhng vng c ng t, y cn phi s dng nhng t liu
v vng nh ng t (hoc khu vc) xy dng b sung vo nhng yu cu kho st a cht cng
trnh cho thit k mng cc nu chng 3 ca tiu chun ny.
12.2. Mng cc ca nh v cng trnh c k n tc ng ca ng t phi c tnh ton vi t hp
ti trng c bit theo trng thi gii hn th nht. y cn lu :
a) Xc nh kh nng chu ti ca cc di tc ng ca ti trng p v nh cc theo nhng yu cu
ca chng 5 tiu chun ny.
b) Kim tra tit din theo sc bn vt liu di tc dng ng thi ca cc lc tnh ton (lc p,
mmen un v lc ct), cc gi tr ca chng c xc nh theo cc cng thc (7) trong ph lc tiu
chun v ph thuc vo gi tr tnh ton ca lc ng t.
c) Kim tra n nh ca t theo iu kin hn ch p lc truyn ln i qua cc mt bn ca cc theo
nhng yu cu nu iu 6 trong ph lc tiu chun.

Vi nhng iu nu a c cn phi thc hin trong tnh ton nhng yu cu b sung nu

trong cc iu 12.3 12.8 ca tiu chun.
Ch thch:
i vi nhng mng cc i cao, cc gi tr tnh ton ca lc ng t phi c xc nh nh sau
i vi nh hoc cng trnh c phn thp mm, tng h s ng ln 1,5 ln nu nh thi gian dao
ng ca song c bn bng 0,4 giy hay ln hn. y, gi tr ca h s ng phi khng ln hn 3
v khng nh hn 1,2.
12.3. nh hng ca tc dng ng t n cc gi tr R v f khi tnh kh nng chu ti trng p v
nh ca cc phi c tnh n bng cch nhn chng vi h s gim thp iu kin lm vic ca t
nn mc ghi trong bng 17.
12.4. Khi xc nh kh nng chu ti ca cc c, lm vic di ti trng p v nh c tnh n tc dng
ng t (iu 12.2 tiu chun ny) sc chu ca t trn b mt cnh ca cc tnh ti su tnh
ton htt (iu 12.5 ca tiu chun) ly bng 0;
12.5. su tnh ton htt, khi cn nh hn su ny sc chu ca t trn nhng mt cnh ca cc
khng c tnh n, c xc nh theo cng thc:

h tt

4
bd

(34)

Trong :
bd - H s bin dng, xc nh theo cng thc (6) trong ph lc tiu chun.
12.6. Phi thc hin vic tnh ton cc theo iu kin hn ch p lc ln t qua mt cnh ca cc
vi cng thc (14) trong ph lc tiu chun khi c tc dng ca ti trng ng t, ly gi tr ca gc
ma st trong tnh ton 1 nh i mt gi tr nh sau: i vi cp ng t tnh ton cp 7-2 , cp 8-4
, cp 9-7 .
12.7. Khi tnh ton mng cc ca cc cu, nh hng ca cc rung ng t n iu kin ngm cht
cc vo loi ct bi no nc, t st v st do chy v do mm, ct chy phi c tnh n
bng cch h 30% h s t l k cho nhng loi t ny trong bng 1 ph lc tiu chun.
Khi kim tra p lc ln t cho php tnh n c trng ngn hn ca tc ng ti trng ng t
bng cch nng cao h s 2 trong cng thc (14) ph lc tiu chun. Khi tnh ton mng mt hng
cc vi ti trng tc dng ti mt phng vung gc vi hng , gi tr ca h s 2 c tng ln
10%, cn nhng trng hp khc - 30%.
Bng 17
Cp ng t
tnh ton ca
nh v cng
trnh

H s iu kin lm vic mc biu hin chnh gi tr R v f vi cc loi t

Ct cht v cht trung bnh

t st trng thi

t m v m
trung bnh

Bo ha
nc *

Cng, na
cng, gn do

Do mm *

Do chy *

0,95

0,9

0,95

0,85

0,75

0,85

0,8

0,9

0,8

0,7

0,75

0,7

0,85

0,7

0,6

Ch thch:
1. nhng ct c nh du (*) ch dng cho sc chu ca t trn mt cnh ca cc.
2. Xc nh kh nng chu ti ca cc chng ta trn loi t hoc t hn ln c thc hin
khng k h s iu kin lm vic ph thm m c.
12.8. Kh nng chu ti ca cc c, T, lm vic di ti trng nn theo kt qu ca th nghim hin
trng phi c xc nh c xt n tc dng ng t theo cng thc.
c = kc

(35)

Trong :
- kh nng chu ti ca cc, T, xc nh theo kt qu th nghim ng hoc tnh hoc theo xuyn tnh
nh ch dn chng 6 ca tiu chun ny (khng tnh n tc dng ng t);
kc - H s, bng t l gia gi tr ca kh nng chu ti ca cc , nhn c bng cch tnh theo
nhng ch dn cc iu 12.3 v 12.4 ca chng ny c xt n tc ng ca ng t v chng
5 khng tnh n tc ng ng t.

12.9. Vic tnh ton mng cc c xt n tc dng ng t theo ch dn cc iu 12.2 12.8 trong
t ln t trong trng hp c th c s dng ln ca mc nc ngm trong qu trnh s dng nh
hoc cng trnh, cng nh trong trng hp khng trnh khi c s lm m nn do k thut hoc
do cc nguyn nhn khc, cn phi tin hnh mt cch ph hp i vi t ln t b thm t hon
ton trong phm vi nc dng d tnh, cn trong trng hp ch c kh nng thm t do s c mt
phn chiu dy t ln t phi ph hp vi trng thi t ln t m t nhin (khng xt n
kh nng thm t do s c). y phi ng thi thc hin tt c nhng tnh ton cn thit nhng
mng cc mt cch ph hp vi trng hp s dng trong t ln t khi khng c lc ng t
theo nhng yu cu Chng 9 tiu chun ny.
12.10. Khi thit k mng cc trong vng ng t phi nghin cu ta mi cc ln t loi , t
hn ln, ct cht v cht trung bnh, t st cng, na cng v gn do, khng cho php ta mi cc
ln ct ri bo ha nc, t st do mm, do chy v chy vng c ng t.
12.11. i lng chn su cc trong t vng c ng t khng nh hn 4m, tr trng hp ta
trn t .
13. NHNG C IM THIT K MNG CC CHO CC TR NG DY TI IN TRN
KHNG
13.1. Khi kho st cc tuyn ti in trn khng cho cc tr in c khong chuyn tip ln, vic
nghin cu v t cn phi thc hin ton b ni dung nu phn 3 ca tiu chun ny. Trong nhng
trng hp cn li cho php hn ch bng mt trong cc loi nghin cu t trn din tch t t tr
din vi iu kin thc hin khng t hn ba im nghin cu cho mi kilmt chiu di tuyn.
Ch thch: S phn loi cc tr ng dy ti din trn khng v khong chuyn tip c ghi trong
cc tiu chun lp t thit b in.
13.2. Cn n nh chiu su ca h khoan khi kho st cho mng cc ca nhng tr in trung gian
tiu chun qu 2 mt di chiu su ln nht ca mi cc, cn i vi mng cc nhng tr gc tiu
chun khng nh hn 4m di mi cc.
13.3. Khng cho php dng loi cc c dng hnh kim, hnh nm v hnh thoi cho mng cc cc tr
ng dy ti in trn khng.
13.4. Chiu su h cc vo trong t i vi nhng cc chu ti trng ngang hoc ti trng nh ln
khng c nh hn 4m, cn i vi mng ca nhng tr bng g khng c nh hn 3m.
13.5. Cho php dng cc g cho mng tr ng dy ti in bng g khng ph thuc vo s c
mt v mc nc ngm. Vi trng hp ny cn phi c bin php chng mc cho g vng m
thay i.
13.6. Phi xc nh kh nng chu ti ca cc treo thi cng bng phng php ng, lm vic di ti
trng nn theo cng thc (7) c xt n nhng ch dn b sung ghi cc iu 13.8 13.10 ca tiu
chun ny. y, h s iu kin lm vic m trong cng thc (7) phi ly theo:
i vi nhng tr trung gian tiu chun m = 1,2;
i vi nhng tr neo v tr gc cng nh khong vt ln m = 1.
13.7. Kh nng chu ti ca cc ng lm vic vi ti trng nh ln phi c xc nh theo cng thc
(9) c xt n nhng ch dn b sung ghi nhng iu 13.8 13.10 ca tiu chun ny. y, h s
iu kin lm vic trong cng thc (9) phi ly theo:
i vi nhng tr trung gian tiu chun m = 1,2;
i vi nhng tr neo v tr gc m = 1;
i vi tr c khong vt ln, nu nh lc gi li ca trng lng cc v i cc chim 65% hoc
ln hn so vi ti trng nh tnh ton m = 0,8; nu nh lc gi ni trn nh hn 65% ti trng tnh
ton m = 0,6.
13.8. Kh nng chu ti ca cc ng tnh theo cng thc (7) phi c gim nh 1 lng g = 1,1g,
cn theo cng thc (9) th tng ln mt lng g = 0,9g (trong g - trng lng ca cc, tn; khi
tnh ton mng cc chu nh trong t di mc nc ngm th phi xt ti tc dng y ni ca
nc).
13.9. Sc chu tnh ton ca t di mi ca cc ng R v sc chu tnh ton trn mt bn ca cc
ng f trong mng tr ng dy ti in ly theo bng 1 v 2, ng thi gi tr tnh ton f cho mng
tr tiu chun i vi t st c ch s st I L 0,3 cn phi tng ln 25%.
13.10. Sc chu tnh ton trn mt bn ca cc ng f tnh theo cc yu cu ca iu 13.9 cn phi
nhn vi h s iu kin lm vic b sung mg ghi trong bng 18.
Bng 18
Loi mng, c trng ca t v ti trng

Cc h s iu khin lm vic b sung mg khi

chiu di ca cc
1 25 v t l
1 25

Q
0,1
N

Q
0,4
N

Q
0,6
N

- Trong t ct

0,9

0,8

0,55

- Trong t st vi IL 0,6

1,15

1,05

0,7

- Trong t st vi IL > 0,6

1,5

1,35

0,9

- Trong t ct

0,9

0,9

0,9

- Trong t st vi IL 0,6

1,15

1,15

1,15

- Trong t st vi IL > 0,6

1,5

1,5

1,5

- Trong t ct

0,8

0,7

0,5

- Trong t st

1,

0,9

0,6

- Trong t ct

0,8

0,8

0,8

- Trong t st

1,

1,

1,

c) Chu p trong tt c cc loi t

1,

1,

1,

1. Mng di tr trung gian tiu chun khi tnh

a) Cc n chu ti trng nh

b) Cc n chu ti trng p v cc trong nhm

cc chu ti trng nh:

2. Mng di neo, di cc tr gc, cc

u nt khi tnh:
a) Cc n chu ti trng nh:

b) Cc trong nhm chu ti trng nh

Ch thch:
1. Nhng k hiu dng trong bng 18; d- ng knh ca cc trn, cnh ca cc vung hoc cnh di
ca tit din ch nht ca cc; Q t hp ti trng ngang tnh ton;
N T hp ti trng ng tnh ton.
2. Khi h cc n nghing v pha tc ng ca t hp ti trng ngang vi gc nghing so vi
phng thng ng ln hn 100, h s iu kin lm vic b sung mg phi ly ging nh i vi cc
thng ng lm vic trong nhm cc (theo im 1b hoc 2b).
13.11. Khi tnh ton vi ti trng nh cho cc lm vic trong nhm cc c 4 cc hoc t hn th kh
nng chu ti tnh ton phi gim 20%.
13.12. i vi cc chu ti trng nh ch cho php h cc trong h khoan mi khi ng knh h
khoan nh hn ng knh hoc cnh ca tit din cc 15 cm v hn na.
14. C IM THIT K MNG CC NH NNG NGHIP T TNG
14.1. c im thit k mng cc, nu trong phn ny, ph bin trong cc loi nh nng nghip sau
y: Nh nui gia sc v gia cm, kho sn phm nng nghip nh k thut nng nghip, nhng mi
che khng c tng vi nhng cng dng khc nhau v.v vi iu kin ti trng tnh ton mc
chn tng khng qu 15 tn/m, cn ct khng ln hn 40 tn.
14.2. Khi thc hin cng vic thm d thit k nh nng nghip mt tng cho php chn su
xuyn cng nh chiu su l khoan su hn chiu su h cc ln nht l 2m.
14.3. Khi thit k mng cc nh nng nghip 1 tng cn phi ng dng mt cch u tin cc ng,
ngn, cc ct v khi khng c nc ngm dng cc nhi, cc khoan nhi chiu di 3 m c m nn
v cc nhi to hnh trong h khoan c nu trong iu 2.6 b trong bn tiu chun ny.
Ch thch:
1. c php s dng cc ct cho nh nng nghip mt tng xy dng khu vc c ng t khi
mi ca cc ct ngp su trong t 2m v su hn.
2. Vin nn cht y h khoan khi lm cc khoan nhi chiu di ti 3m cn phi thc hin bng cch
m vo t lp dm c c chiu dy khng nh hn 10cm.

14.4. Cng tnh ton ca t nn R, T/m2, di mi cc ng vi chiu su h cc 2m c th ly

nh i vi chiu su h cc l 3m theo bng 1 ca tiu chun ny.
14.5. Cng tnh ton ca t nn R, T/m2, di mi cc khoan nhi c nn y h khi chiu su
h cc 2-3m phi ly theo bng 19 cho t st v bng 20 cho t ct c cht trung bnh, cn i
vi ct cht th nhng gi tr trong bng phi nhn ln 1,3 ln.
14.6. Kh nng chu ti ca cc ct vi nhng cng sn b tng ct thp h vo trong t, lm vic
vi ti trng nn dc trc phi c xc nh nh l tng ca cng ca t di mi cc, di
nhng cng sn v theo b mt ca cc bng cng thc.

m RF RkFk u fili

(36)

Trong :
m, R, F, u, fi v li - cc k hiu nh trong cng thc (7) ca tiu chun ny.
Rk - cng tnh ton ca t di cc cng sn, T/m 2, khi h cc cng sn su trong t 0,5 1m
th ly theo bng 21.
Fk din tch phn cng sn theo mt phng ngang, m2.
14.7. i vi cc tt c cc dng, cc kch thc ca chng c xc nh trong thit k theo nhng
kt cu v kh nng chu ti ca chng cha c tn dng ht cho php dng th nghim ti trng
tnh khi gi tr ln nh hn 30mm nu nh khi y ti trng cc i t c chim khng nh hn
1,5 ln ti trng tnh ton m cc cho php dng trong thit k.
Bng 19.
Loi t st

H s rng e

ct
st

St

Cng tnh ton ca t st R, T/m2 di mi cc khoan

nhi, su 2-3m khi ch s st ls bng
0,02

0,2

0,4

0,6

0,5

80

65

55

45

0,7

65

55

45

35

1,0

55

45

35

25

0,5

140

110

90

70

0,6

110

90

75

60

0,8

70

60

50

40

Bng 20.
Loi t ct cht trung bnh

Cng tnh ton ca t ct R, T/m2 di

mi cc khoan nhi, khi chiu su h cc 2-3m

Ct th

200

Ct trung

150

Ct nh t m

90

Ct nh m

70

Ct bi t m

70

Ct bi m

50
Bng 21.
Trng thi ca t
Loi t

Ch s st ls v
bo ha G

ct

ls = 0,2

st

ls = 0,5

St

ls = 0,2

H s rng

Cng tnh
ton Rk, T/m2 ca
t di cc
cng sn ca
cc ct

0,5

55

0,7

40

0,5

40

0,7

30

0,5

80

50

ls = 0,5
Th

0<G1

Trung

0<G1

Ct
0 < G 0,5
Nh
0 < G 0,8
Bi

0 < G 0,8

0,5

60

35

< 0,55

90

0,55 0,7

75

< 0,55

90

0,55 0,7

65

< 0,6

65

0,6 0,75

55

< 0,6

55

0,6 0,75

40

< 0,6

50

0,6 0,8

30

0,75

35

20

t lt v st lt bo ha

G = 0,8

ct v st m tng lp vi
m ti u

G = 0,5

0,65

30

G = 0,8

0,65

20

PH LC 1.
TNH CC, CC NG V CC CT DI TC DNG NG THI CA TI TRNG NG, TI
TRNG NGANG V MMEN
A. Phng php c bn:
1. Tnh cc, cc ng, cc ct (di y, cho ngn gn, gi chung l cc) di tc dng ng thi
ca ti trng ng, ngang v mmen theo s nu trong hnh 1, bao gm:
a) Tnh cc theo bin dng, iu ny dn ti vic kim tra s tun theo nhng quy c cho php ca
cc gi tr tnh ton v chuyn v ngang ca u cc n v gc xoay ca n:
n Sgh

(1)

gh

(2)

Trong :
n v - nhng gi tr tnh ton tng ng ca chuyn v ngang, m, v gc xoay, , ca u cc, xc
nh theo nhng ch dn iu 4 trong ph lc ny:
Sgh v gh - nhng gi tr cho php gii hn tng ng ca chuyn v ngang, m, v gc xoay, , ca
u cc, c lp ra trong nhim v thit k nh v cng trnh.
b) Tnh ton s n nh ca t nn xung quanh cc thc hin theo nhng yu cu ca iu 6 ph
lc ny.
c) Kim tra tit din ca cc theo sc bn vt liu theo trng thi gii hn th nht v th 2 (theo
bn, theo s hnh thnh v pht trin ca khe nt) di tc dng ng thi ca cc lc tnh ton: lc
nn, mmen un, lc ct. Vic tnh ton ny phi thc hin theo vt liu lm cc ph hp vi nhng
yu cu ca iu 4.2 ca Tiu chun thit k mng cc ny.
Cc gi tr tnh ton ca mmen un, ca lc ngang lc dc tc dng trong nhng tit din khc nhau
ca cc phi c xc nh theo nhng yu cu ca iu 7 ph lc ny. Trong trng hp ngm
cng cc vo i cc, nu nh loi tr kh nng xoay ca u cc (th d trong i cng vi hai hng
cc tr ln theo hng tc dng ca lc ngang), trong tnh ton phi tnh n mmen ngm M = M ng
tc dng ti ch gp nhau ca cc v i v xc nh theo nhng ch dn iu 8 ca ph lc ny.

Hnh 1. PL
S ti trng trn cc
Ch thch:
Vic tnh ton n nh ca t nn xung quanh cc khng yu cu i vi cc c kch thc tit din
ngang d 0,6m h vo t vi chiu su ln hn 10 d, tr trng hp h cc vo bn hoc t st
trng thi chy hoc do chy ( y d ng knh ngoi ca cc trn, cnh ca cc tit din vung
hoc cnh di ca tit din cc hnh ch nht)
Bng 1.
H s t l k, T/m4 cho cc

Loi t quanh cc v c trng ca n

ng

Nhi, cc ng v
cc ct

60 - 250

50 200

St v st do mm (0,5 < ls < 0,75) ct do (0 ls 1)

ct bi (0,6 e 0,8)

250 500

200 400

St, st t do, na cng (0 ls 0,5) ct cng (ls<0),

Ct mn (0,6 e 0,75) ct ht trung (0,55 e 0,7)

500 800

400 600

800 1.300

600 1.000

St, st do chy (0,75 < ls < 1)

St v st cng (ls<0), ct ht th (0,55 e 0,7)

Ct si 0,55 e 0,70, dm cui c ct lp nht

1.000 2.0000

Ch thch:
1: Gi tr nh ca h s k trong bng 1 tng ng vi gi tr ln ca ch s st l s ca t st v h s
rng e ca t ct c ghi trong du ngoc n, cn gi tr ln ca h s k tng ng vi gi tr nh
ca ls v e. i vi cc t c nhng c trng l s v e khong trung gian th h s k c xc nh
theo php ni suy.
2: H s k i vi ct cht phi ly cao hn 30% so vi gi tr ln nht ghi trong bng 1 ca h s k
cho loi t ang xt.
2. Khi tnh ton cc chu ti trng ngang t xung quanh cc c xem nh mi trng n hi bin
dng tuyn tnh c trng bng h s nn Cx, T/m3.
Cho php xc nh gi tr tnh ton ca h s nn C z ca t trn mt xung quanh cc, khi khng c
nhng s liu th nghim theo cng thc:
Cz = KZ

(3)

Trong :
K h s t l, T/m4, c ly ty thuc vo loi t xung quanh cc theo bng 1:
Z nm su ca v tr tit din cc, m, m ta xc nh h s nn, so vi b mt ca t khi
i cc cao hn hoc so vi y ca i cc khi i cc thp.
3. Tt c cc tnh ton phi c thc hin mt cch ph hp vi chiu su tnh i ca v tr tit din
cc trong t z v chiu su tnh i h cc trong t I xc nh theo cc cng thc:
z = bdz

(4)

e = bdzI

(5)

Trong :
z v I Chiu su thc t v tr tit din trong t v chiu su h cc thc t (mi cc) trong t tnh
t mt t vi cc i cao v tnh t y i cc vi cc i thp, m:
bd - h s bin dng, l/m xc nh cng thc

bd 5

Kb c
Eb I

(6)

y, K k hiu nh trong cng thc (3);

Eb muyn bin dng ban u ca b tng cc khi nn v ko, T/cm 2, ly theo tiu chun v thit k
cc kt cu b tng v b tng ct thp; i vi cc g th l muyn n hi ca g, ly theo tiu
chun v thit k kt cu g;
I - mmen qun tnh tit din ngang ca cc, m4;

bc chiu rng quy c ca cc, m, ly bng: vi cc ng cng nh cc ct v cc nhi c ng

knh t 0,8m v ln hn bc = d + 1m, cn cc loi cc v dng tit din khc b c = 1,5d + 0,5m;
d ng knh ngoi ca cc tit din trn, cnh ca tit din cc vung hoc ch nht theo mt
phng vung gc vi ti trng tc dng m.
4. Xc nh gi tr tnh ton ca chuyn v ngang ca cc mc y di cc, 0, m, v gc xoay ca
n , theo cc cng thc:

HI30
MI02

3EbI 2EbI

0 y 0 0Io

(7)

HI02 MI0
(8)

2EbI EbI

Trong :
H v M gi tr tnh ton ca lc ct, T v mmen un T, m, tc dng t cnh di n u cc (xem
hnh 1).
I0 chiu di on cc, m, bng khong cch t y i cc n mt t.
Eb v I k hiu cng nh trong cng thc (6);
yo v 0 - chuyn v ngang m, v gc xoay ca tit din ngang ca cc, , mc mt t vi cc di
cao cn vi cc di thp - mc y di c xc nh theo nhng yu cu ca iu 5 ph lc ny.
Ch thch:
Trong ph lc ny xem l dng:
- Mmen l lc ngang t vo u cc, nu mmen v lc c hng theo chiu quay ca kim
ng h v hng v bn phi;
- Mmen un v lc ct trong tit din cc, nu mmen v lc truyn t phn ct ra quy c pha
trn ca cc xung phn di, hng theo chiu quay ca kim ng h v hng sang phi;
- Chuyn v ngang ca tit din cc v gc xoay ca n nu khng hng sang phi v theo chiu
quay ca kim ng h.
5. Xc nh chuyn v ngang Yo, m, v gc xoay 0, , theo cc cng thc:

Yo HoHH MoHM

(9)

o HoMH Mo MM

(10)

Trong Ho v Mo Gi tr tnh ton ca lc ct, T v mmen un T, m, ti tit din cc ang xt ly

bng Ho = H v Mo = M + HLo ( y H v M c ngha nh trong cc cng thc (7) v (8);
HH - chuyn v ngang ca tit din, M/T, bi lc Ho = 1 (hnh 2a);
HM - chuyn v ngang ca tit din, 1/T, bi Mmen M o = 1(hnh 2b);
MH - gc xoay ca tit din, 1/T, bi lc Ho = 1 (hnh 2,a);
MM - gc xoay ca tit din, 1/Tm, mmen Mo = 1 (hnh 2,a);
Chuyn v HH, MH = HM v MM c xc nh theo cng thc

HH
HH HM

1
3
b
EbI

1
b2EhI

MM

Ao ;

(11)

Bo ;

1
Co ;
bEbI

(12)

(13)

Trong :
b, Eb, I - ngha cng nh trong cng thc (6);
Ao, Bo, Co - nhng h s khng th nguyn ly theo bng ty thuc vo chiu su tnh i ca phn
cc trong t I xc nh theo cng thc (5). Khi gi tr ca I nm khong gia nhng gi tr trong bng
2 th cn ly trn s cho ti gi tr trong bng gn nht.

Hnh 2.PL. S chuyn v ca cc trong t

a) Do lc tc dng Ho = 1, t mc mt t
b) Do tc dng ca mmen Mo = 1
6. Vic tnh ton n nh ca nn xung quanh cc phi c tin hnh theo iu kin (14) hn ch p
lc tnh ton z ln t t cc mt bn ca cc.

z 12

4
( 1Ztg1 C1)
cos 1

(14)

Trong : z, p lc tnh ton ln t, T/m2, ca mt bn ca cc xc nh theo cng thc (16) ti

su Z, m, c tnh t mt t cho cc i cao v t y i cho cc i thp:
a) Khi I 2,5 ti 2 su Z = 1/3 v Z = 1;
b) Khi I > 2,5 ti su Z

0,85
trong b xc nh theo cng thc (6);
b

1 - dung trng tnh ton ca t cu trc nguyn dng T/m 3, xc nh trong t no nc c xt ti lc

y ni:
1, C1 - Gi tr tnh ton ca gc ma st trong t, , v lc dnh n v ca t. T/m 2, ly theo ch
dn ca iu 4.6 tiu chun ny:
- h s, ly bng 0,6 cho cc nhi v cc ng, bng 0,3 cho cc loi cc cn li:
1 - h s ly bng 1: cn cc trng hp tnh mng ca cc cng trnh chn (th d: cu trc nhp
chn) ly bng 0,7;
2 - h s tnh n phn ti trng thng xuyn trong tng ti trng, xc nh theo cng thc:

Mtx Mnh
nMtx Mnh

(15)

Trong :
Mtx mmen do ti trng ngoi thng xuyn tnh ton tit din mng mc mi cc. T,m;
Mnh nh trn do ti trng ngoi tnh ton nht thi T,m;
n h s ly bng n = 2,5, tr cc trng hp:
a. i vi nhng cng trnh c bit quan trng, khi I 2,5 ly n = 4, cn khi I 5 th n = 2,5, ly m =
2,5 vi nhng I trung gian th dng phng php ni suy;
b) Vi nhng mng ch c 1 hng cc chu ti trng nn thng ng lch tm ly n = 4 khng ph
thuc I.
Ch thch: Nu nh p lc ngang trn t tnh ton z khng tha mn iu kin (14), nhng y
kh nng chu ti ca cc tnh theo vt liu vn cha c pht huy ht v chuyn v ca cc nh hn
gii hn cho php th cn phi tnh li chiu su tnh i I>2,5 ca cc dng n gi tr nh hn ca
h s t l K (iu 2 ca ph lc ny). Vi gi tr mi ca K, cn phi kim tra li bn ca cc theo
vt liu, chuyn v ca n v s tun th iu kin (14).

7. p lc tnh ton trn t z, T/m2 trn din tip xc vi mt bn ca cc ti chiu su Z, cng nh

mmen mun tnh ton Mz. T.m lc ct Qx, T, lc dc Nz, T tc dng ti chiu su z trong tit din cc,
phi xc nh theo cc cng thc.

K
b

M0
Ho
z y o A1 o B1
C1
D1

b
b2EbI
b3EbI

H
Mz b2EbIy o A 3 bEbI 0B3 MoC3 o D3 (17)
b
Q x b2EbIy o A 4 b2EbI 0B 4 bMo C 4 HoD 4 (18)

Nz = N

(19)

Trong :
K h s t l xc nh theo bng 1 ca ph lc ny;
b, Eb, I ngha cng nh trong cng thc (6)
Z - chiu su tnh i xc nh theo cng thc (4) ty thuc gi tr ca chiu su thc z m ch
ngi ta mun xc nh z, Mz v lc ct Qz;

Ho, Mo, Yo v 0 - k hiu cng nh trong cc iu 4 v 5 ph lc ny;

A1, B1, C1 v D1
A3, B3, C3 v D3

- cc h s c gi tr ly theo bng 3;

A4, B4, C4 v D4
N lc dc trc tnh ton, T, truyn ln u cc.
- mmen ngm tnh ton M3, T, m, xt n khi tnh cc c ngm cng trong i lm cho u cc
khng th b xoy, tnh theo cng thc sau:

M3

MH IoMM
I
MM o
EbI

Io2
2EbI

(20)

y, tt c cc k hiu u ging nh nhng cng thc nu trn. Du m c ngha l vi lc

ngang H hng t tri sang phi, mmen truyn ln u cc t pha ngm c hng ngc vi chiu
kim ng h.
Bng 2.
Khi ta cc ln t khng
phi

Khi ta cc ln

Khi ngm cc trong

Ao

Bo

Co

Ao

Bo

Co

Ao

Bo

Co

0,5

72,004

192,026

576,243

48,006

96,037

192,291

0,042

0,015

0,5

0,6

50,007

111,149

278,060

33,334

55,609

92,942

0,072

0,18

0,6

0,7

36,745

70,023

150,278

24,507

35,059

50,387

0,244

0,244

0,699

0,8

28,14

46,943

88,279

18,775

23,533

29,763

0,17

0,319

0,798

0,9

22,211

33,068

55,307

14,851

16,582

18,811

0,211

0,402

0,896

1,

18,03

24,106

36,486

12,049

12,149

12,582

0,329

0,494

0,992

1,1

14,916

18,16

25,123

9,983

9,196

8,836

0,434

0,593

1,086

1,2

12,552

14,041

17,944

8,410

7,159

6,485

0,556

0,698

1,176

1,3

10,717

11,103

13,235

7,208

5,713

4,957

0,695

0,807

1,262

1,4

9,266

8,934

10,05

6,257

4,661

3,937

0,849

0,918

1,342

1,5

8,101

7,349

7,838

5,498

3,889

3,24

1,014

1,028

1,415

1,6

7,154

6,129

6,268

4,887

3,308

2,758

1,186

1,131

1,48

1,7

6,387

5,189

5,133

4,391

2,868

2,419

1,361

1,232

1,535

1,8

5,73

4,456

4,299

3,985

2,533

2,181

1,532

1,321

1,581

1,9

5,19

3,878

3,679

3,653

2,277

2,012

1,693

1,397

1,617

2,

4,737

3,418

3,213

3,381

2,081

1,894

1,841

1,46

1,644

2,2

4,032

2,756

2,591

2,977

1,819

1,758

2,08

1,545

1,675

2,4

3,526

2,327

2,227

2,713

1,673

1,707

2,24

1,586

1,685

2,6

3,163

2,048

2,013

2,548

1,6

1,687

2,33

1,596

1,687

2,8

2,905

1,869

1,889

2,153

1,572

1,693

2,371

1,593

1,687

3,

2,727

1,758

1,818

2,406

1,568

1,707

2,385

1,586

1,691

3,5

2,502

1,644

1,757

2,391

1,597

1,739

2,389

1,584

1,711

4,

2,444

1,621

1,751

2,419

1,618

1,75

2,401

1,6

1,732

Bng 3
Chiu
su
tnh i
ca tit
din
cc
trong
t z

Cc h s

A1

B1

C1

D1

A3

B3

C3

D3

A4

B4

C4

0,1

0,1

0,05

0,1

-0,005

0,2

0,2

0,02

0,001

-0,001

0,2

-0,02

-0,003

0,3

0,3

0,045 0,005

-0,005

-0,001

0,3

-0,45

-0,009

-0,001

0,4

0,4

0,08

0,011

-0,011

-0,02

0,4

-0,08

-0,021

-0,003

0,5

0,5

0,125 0,021

-0,021

-0,005

0,999

0,5

-0,125

-0,042

-0,008

0,

0,6

0,999

0,6

0,18

0,036

-0,036

-0,011

0,998

0,6

-0,18

-0,072

-0,016

0,

0,7

0,999

0,7

0,245 0,057

-0,057

-0,02

0,699

0,699

-0,245

0,114

-0,00

0,

0,8

0,997

0,799

0,32

0,085

-0,085

-0,034

0,992

0,799

-0,32

0,171

-0,051

0,

0,9

0,995

0,899

0,405 0,121

-0,121

-0,055

0,985

0,897

-0,404

-0,243

-0,082

0,992

0,997

0,499 0,167

-0,167

-0,083

0,975

0,994

-0,499

-0,333

-0,125

0,

1,1

0,987

1,095

0,604 0,222

-0,222

-0,122

0,96

1,09

-0,603

-0,443

-0,183

0,

1,2

0,979

1,192

0,718 0,188

-0,287

-0,173

0,938

1,183

-0,716

-0,575

-0,259

0,

1,3

0,959

1,287

0,841 0,365

-0,365

-0,238

0,907

1,273

-0,838

-0,73

-0,356

8,

1,4

0,955

1,379

0,974 0,456

-0,455

-0,319

0,866

1,358

-0,967

-0,91

-0,479

0,

1,5

0,937

1,468

1,115

0,56

-0,599

-0,42

0,811

1,437

-1,105

-1,116

-0,63

0,

1,6

0,913

1,553

1,264 0,678

-0,678

+0,543

0,739

1,507

-1,248

-1,35

-0,815

0,

1,7

0,882

1,633

1,421 0,812

0,808

-0,691

0,646

1,566

-1,396

-1,613

-0,136

0,

1,8

0,843

1,706

1,584 0,961

0,956

-1,868

0,53

1,612

-1,547

-1,906

-1,299

0,

1,9

0,795

1,77

1,752 1,126

-1,118

-1,074

0,335

1,64

-1,699

-2,227

-1,608

0,

0,735

1,823

1,924 1,308

-1,295

-1,314

0,207

1,646

-1,848

-2,578

-1,966

-0,

2,2

0,575

1,887

2,272

1,72

-1,693

-1,906

-0,272

1,575

-2,125

-3,36

-2,849

-0,

2,4

0,347

1,874

2,609 2,195

-2,141

-2,663

-0,949

1,352

-2,339

-4,228

-3,973

-1,

2,6

0,033

1,755

2,907 2,724

-2,724

-3,6

-1,877

0,917

-2,437

-5,14

-5,355

-2,

2,8

-0,385

1,49

3,128 3,288

-3,103

-4,718

-3,108

0,197

-2,346

-6,023

-6,99

-1

-0,298

1,037

3,225 3,858

-3,541

-6

-4,688

-0,891

-1,969

-0,765

-8,84

-6

3,5

-2,928

-1,272 2,463 4,980

-3,919

-9,544

10,34

-5,85

-1,074

-13,692

-13,89

-13

-5,853

-5,941 0,927 4,548

-1614

-11,731

-17,919

-5,046

-9,244

0,358

-15,611

-23

PH LC 2
MT S LOI MY XUYN THNG DNG
1. My xuyn C.979 (Lin X)
ng knh mi 36mm, gc 600.
ng knh cn 18mm;
Lc p ln nht 10 tn;
su xuyn ti 15m;
Cho php o ring sc khng xuyn mi v sc khng tng cng.
2. My xuyn C-832 (Lin X)
ng knh mi 36mm, gc 600;
ng knh cn 34mm;
V ma st S = 350cm2 o ma st a phng;
su xuyn ti 15m;
Lc ko cc i 10 tn;
Tc xuyn ln nht 3m/pht;
Lc u mi 7 tn;
3. My xuyn Pilcon
ng knh mi 36mm, gc 600;
Lc xuyn ln nht 10 tn;
Sc khng mi ln nht 400 bars;
Tc xuyn c th thay i, thng 2cm/s;
C ch p; Kch thy lc;
C ch o: o khng lin tc; c 20cm su do sc khng tng cng v sc khng mi;
4. My xuyn tnh rung PVS (Php)
ng knh mi v cn 45mm;
Sc khng mi o c t 0 300bars;
T ghi ng thi o c cu cm ng in sc khng mi, ma st bn v sc khng xuyn tng cng.
5. My xuyn tnh kiu SGI (Thy in)
Mi xuyn 600, tit din ming hoa kh S = 10cm2;
ng knh cn 22mm;
Lc xuyn tng cng ln nht 1 tn;
T ghi lin tc sc khng xuyn u mi v ma st bn theo c ch bin dng ca thanh ng bin;
Thao tc bng tay hoc bng ng c thy lc;
Xuyn vi tc c th thay i.
6. My xuyn AT 3-2-82 (Vit Nam).
ng knh mi 49mm, gc 60M0;
ng knh cn 22mm;
Ch o c sc khng xuyn mi;
o khng lin tc, 20cm mt, o bng bin dng ca vng ng bin.
C cu truyn lc: quay tay, ch c 1 tc .