Betonarme Kalp

Uygulamalarndan
Kaynaklanan Beton Yzey
Kusurlar ve zm nerileri
Kalplar,beton yzeyininperformans asndan byk nem
tamaktadr.Betonarme kalp yzeylerinin malzeme tr , tasarm
ve yapm hatalarndan dolay kalplanan beton yzeylerinde beton
kabuunun fiziksel ve mekanik zelliklerini etkileyen yzey
kusurlarnn meydana geldii bilinmektedir.Genel olarak beton
kusurlar , betonarme betonarme elemanlarn yzeylerinde ve i
ksmlarnda meydana gelebilmektedir.ou zaman beton i
ksmlarnda oluan kusurlarn grnleri beton yzeyinede
yansmaktadr.Beton yzeyinde yer yer farkl grnmlere neden
olan yzey kusurlar ayn yzeyde fiziksel zellikler bakmndan farkl
yaplarn olutuunu gstermektedir.Bu oluum , yapnn bulunduu
ortam artlarndan kaynaklanan zararl tesirlere kar farkl davran
gsteren beton yzey alanlarnn oluaca anlamndadr.Dolays ile
ileri yllarda farkl zamanlarda , farkl seviyelerde ypranma ve tamirbakm gereksinimi ortaya kacak ve yap elemanlarnn farkl
kullanm mr problemleri ile karlalacaktr.Bu bakmdan yzey
kusurlarnn dereceleri beton yzeyinin fiziksel zellikleri bakmndan
niform olmas nem tamaktadr.Kalp yzeylerinin yapmnda
genel olarak ; masif kereste(tahta) , kontraplak(plywood) , metal ve
plastik malzemelerin kullanlmakta olduu bilinmektedir.Kalp
ierisine dklen beton yzeylerinde beton karm zelliklerinden
yanl beton yerletirme teknikleri , vibrasyon ve kalp ya
uygulamalar gibi sebeplerden dolay boluklar meydana
gelebilmektedir.Boluklu beton yzeyleri zararl aktif maddelerin
betona daha kolay nfuz ederek beton dayankllnn azalmasna
sebep olmaktadr.

Bu almada , kalp yzey malzemelerinden , kalp yandan ve

kalp uygulamalarndan kaynaklanan beton yzey kusurlar belirli bir
sistematik ierisinde anlatlm , beton yzey kusurlarnn
azaltlmasna ynelik neriler sunulmutur.

Betonarme yap retim sistemi ierisinde nemli bir yere sahip

olan kalp , kendisini tayabilecek hale gelinceye kadar betonu
desteklemek , betona ekil vermek , betonda betonda istenilen
yzey dzgnln salamak gibi temel fonksiyonlara sahiptir.Kalp
bu temel fonksiyonlarnn yan sra beton yzeyinin performans
asndan byk nem tamaktadr.Klp ve kalp yalarnn seimi
veya uygulamasndan kaynaklanan hatalardan dolay beton
yzeylerinde birok kusurun meydana geldii bilinmektedir.Beton
kusurlar , betonarme elemanlarn yzeyinde ve i ksmlarnda
olabilmektedir.ou zaman beton i ksmlarnda oluan kusurlarn
grnleri beton yzeyine de yansmaktadr.Beton kusurlarnn
yzeyde oluanlar ve i ksmda olutuu halde yzeye yansyanlar
daha ok gndeme getirilmektedir.Beton yzeyinde yer yer farkl
grnmlere neden olan yzey kusurlar ayn yzeyde fiziksel
zellikler bakmndan farkl yaplarn olutuunu gstermektedir.Bu
oluum , yapnn bulunduu ortam artlarndan kaynaklanan zararl
tesirlere kar farkl diren gsteren beton yzey alanlarnn
oluaca anlamndadr.Dolays ile ileri yllarda farkl zamanlarda ,
farkl seviyelerde ypranma ve tamir-bakm gereksinimi ortaya
kacak ve yapnn farkl kullanm mr problemleri ile
karlalacaktr.Bu bakmdan yzey kusurlarnn dereceleri ile beton
yzeyinin fiziksel zellikler bakmndan niform olmas nem
tamaktadr.Deerlendirme kriteri olarak ; beton yzeyinin
grnm ve yzey fiziksel zelliklerinin etkin olduu betonarme
strktrn kullanm mr , esas alnarak tasarm faktrlerinin
organize edilmesiyle daha fonksiyonel ve ekonomik sonular elde
edilecektir.Strktrel amal olmann yan sra estetik zellikte
tamas beklenen brt beton yzeylerinin tasarmnda yzey
kusurlarn minimize edecek ; yap . kalp ve beton tasarmnn bir
btnlk ierisinde gerekletirilmesi gerekli grlmektedir.
Kalplar , beton yzeyinin performans asndan byk nem
tamaktadr.Kalp yzeylerinin yapmnda genel olarak ; masif
kereste , kontraplak , metal ve plastik malzeelerin kullanlmakta

olduu bilinmektedir.Kullanlan kalp yzey malzemesinin

zelliklerine bal olarak beton yzeylerinde eitli kusurlarn
meydana geldii bilinmektedir.
Beton yzeylerinde oluan bir ok kusur bulunmaktadr.Ancak
alimamzda betonarme kalbndan veya kalp yanadan
kaynaklanan beton yzey kusurlar ele alnmtr.Kalptan
kaynaklanan beton yzey kusurlar aada belirtilmitir.

Beton Yzeyinde Renk ve Grnt Kusurlar

Betonun yapsal rengi betonu oluturan imento ve agrega gibi

iki temel unsurun rengine baldr.imento renkleri ayn fabrikadan
olsa bile geni bir ekilde deiir.Gri imentolar ; mavi-griden yeilgri , gm-gri ve sar-griye doru bir renk deiimine sahiptir.Beyaz
ve esmer-haki imentolarda retilmektedir.Agregalar ise ok deiik
renk ve byklklerde bulunabilmektedir.Renk
bozukluklar(discolation) genel terim olarak ; betonun yapsal
renginde deiimlerden anlalan kusurlarn anlatm iin kullanlr.
Betonun homojen olmamas veya yeterince kartrlmam
olmas , vibratrn kalba ok yakn tutulmasyla beton yzeyinde
kayman olumamas , vibratrn daldrma notalarnn iyi
seilmemesi , uniform olmayan kalp absorbsiyonu ve/veya kalp
ayrclar kullanm renk bozukluklarna neden olabilmektedir.

a) Ya renk bozukluklar (oil discoloration) ; Beton

yzeyinde sadece krem veya kahverengi renk deiimi eklinde
gerekleen renk bozukluklardr.ou zaman farkl kalp
yalarnn kullanm veya ayn tr kalp yalarnn farkl
younlukta kullanmnn sonucu olarak ortaya ktaktadr.

b) Hidratasyon renk bozukluklar (hydration

discoloration) ; Yzey yapsnda renk farkllklar , genelde
ak renkten koyu renge doru bir gei , nadiren bir snr
ereve izgisi ile ayrlan grnt olarak ortaya
kmaktadr.Hidratasyon renk bozukluklarnn olutuu artlar iki
ana gruba ayrlr.Betonun ieriindeki toplam su deiimi beton
ktlesinin renginde eit oranda renk deiimi sonucu douraca
bazen kabul edilirken , betonun yerletirilmesi srecindede nem
hareketlerinin imento karm rengini kolaylatrma eilimi
gsterecei ortaya kar.Ayrca kalp yzeylerinin farkl
miktarlarda su emmesi farkl renk bozukluklarnn olumasna
neden olur.

c) Kuruma renk bozukluklar (drying discoloration) ;

Kalp alnmasndan sonra yzey renk tonunda oluan renk
deiiklikleri olarak grlr.Ortaya kan bu renk
farkllklarnn pek ok nedeni olmakla beraber en nemli
olan olarak kr ilemi farkllklar gsterilebilir.

d)Tozlanma (dusting) ; Sertlemi beton yzeyinde

malzemenin tozlanmas , beton yzeyinde tozlanma;
dayankl zayf ve ak renkli kolayca tozlanabilen beton
yzeyleri iin kullanlan bir ifadedir. Genel olarak beton
yzeyinde gecikmelere neden olan faktrler,
tozlanmannnedeni olarak grlebilir.

d) Yzeyde Hava Boluklar (blow holes ) ; Beton

yzeyinde, 15 mmyi gemeyen dzenli veya dzensiz
kk boluklardr. Beton yzeyinde hava boluklarnn
oluumuyla ilgili olarak deiik zamanlarda ok sayda gr

aklanmtr. Bu grler, beton iersinde hava ve su

kreciklerinin nasl olutuunu aklanmasnda yardmc
olmaktadr. ki ayr tip hava boluundan olutuu
grlmektedir. Birincisi ve en yaygn tipi ; hemen yzeyin
altnda gml olarak kalp yzeyi ile kontak halinde
yumurta eklinde (ovoid) olan hava kabarcklardr. kinci tip;
agregalarn arasnda dzensiz bir ekilde olan hava
kaparcklardr. Beton yzeyinde hava boluklarnn
olumasnda, kalp yzeyinin geirimsizlii, uygun olmayan
kalp ya eimi, ok fazla kalp yann kulanm, yetersiz
vibrasyon, nemli faktrler olarak grlmektedir.

e)Kalp izleri yansmas (form ofset) ; Kalp birleim

yerlerinin beton yzeyine yansmasdr.Kalbn

balanmasnda yeterli rijitliin salanamamas , beton

dkm ykseklinin fazla olmas ok gl vibratr
kullanlmas , kalp izleri yansmasna neden olan faktrler
olarak bilinmektedir.

f) Klcal atlak a (crazing) ; Ar parlak cams cams

beton yzeylerinde , betonun ileri yalarnda ince yapl
atlak a olumasdr.Klcal atlak ann , ok parlak , cams
kalp yzeyi kullanm , karmn fazla imento ve ince

malzeme iermesi , betonun yksek su ierii gibi

faktrlerden kaynakland bilinmektedir.

g)Soyulma (peeling) ; ok ince bir tabakann beton

yzeyinden koparak ayrlmas ve bu tabakann aderansn
yitirerek beton yzeyinden dmesidir.Beton yzeyinden

olan bu kopma uygun olmayan kalp yzeyi , yanl kalp

ya seimi , ar kusma gibi faktrlerden kaynaklanabilir.

h)Kalp yzeyi kopmas (form scabbing) ; Kalp yzey

kaplamasnn beton yzeyine yaparak kopmasdr.Kalp
yzey malzemesi zellikleri , kalp ya zellikleri ,beton
karm zellikleri , kr artlar gibi faktrlerden
kaynakland bilinmektedir.

SONU ve NERLER
Kalpyzey malzemesi , kalp ya uygulamas , kalplarn
kurulum ve skm srecinde beton yzeylerinde birok
kusurlara neden olmaktadr.Beton yzeylerinde oluan
kusurlarn sadece grnt kusuru olmayp betonun servis
mrn etkileyen sonular ortaya kard bilinmektedir.Ancak
uygulama srecinde baz hususlara dikkat edilmelidir.ncelikle
yap , kalp ve beton tasarmnn bir btnlk ierisinde
deerlendirilmesi gerekmektedir.stenen beton yzey
zelliklerine gre kalp yzey malzemesi seimi
gerekletirilmelidir.Kalplanan beton yzeylerinde ; ya renk
bozukluklar , hidratasyon renk bozukluklar , tozlanma , kuruma
renk bozukluklar , yzeyde hava boluu , kalp izleri yansmas
, klcal atlak a ve kalp yzeyi kopmas kusurlarnn
olumamas veya minimize edilmesi iin aada belirtilen
nlemlerin alnmas gerekmektedir ;
1- Uygun kalp ya seimi , ayn uygulamada farkl kalp
yalarnn veya ayn tr kalp yalarnn farkl younlukta
kullanmndan kanlmaldr.
2- Kalp yzeylerinde farkl su emme miktarlarna sahip
malzemeler kullanlmamaldr.
3- Kalp ierisinde dklen betonlarn homojen olmasna zen
gsterilmelidir.
4- Kalp yzey malzemesinde veya uygulanan kalp yanda beton
prizini geciktirici kimyasal maddelerin olmamasna dikkat
edilmelidir.
5- Ar kalp ya uygulamasndan kanlmaldr.
6- Kalbn balanmasnda yeterli rijitlik salanmaldr.
7- Beton dkm yksekliinin fazla olmas ve ar vibrasyon
uygulamasndan kanlmaldr.
8- Ar parlak ve cams kalp yzeyi malzemesi kullanmndan
uzak durulmaldr.
9- Kalp yzeyinde oyuntu , entik gibi beton yzeyinde kopmalara
neden olabilecek bozukluklar bulunmamaldr.
10Kalp skmnde beton yzeylerine zarar vermemesi iin
dikkatli yaplmas gerekmektedir.Yukarda bahsedilen tedbirler
alnd takdirde beton yzey kusurlarnda byk lde azalma

salanm olacaktr.Bylece beton ve/veya betonarme

elemanlarn daha uzun sreli hizmet vermesi salanacaktr.