Analizator widma sygnau audio z wywietlaczemPROJEKTY

gracznym

Analizator widma sygnau

audio zwywietlaczem
gracznym

Dodatkowe
materiay na CD

Ukady elektroniczne wizualizujce sygna audio zawsze cieszyy si

du popularnoci. Bardzo ciekawym rozwizaniem jest analizator
widma, ktry gracznie pokazuje amplitudy poszczeglnych
harmonicznych w sygnale poddawanym analizie. Z ca pewnoci
uatrakcyjni on wygld kadego zestawu audio.
Rekomendacje: konstruktorzy sprztu audiowizualnego

AVT5210

W ofercie AVT:
AVT5210A pytka drukowana
AVT5210B pytka drukowana + elementy

PODSTAWOWE PARAMETRY
Wywietlanie czstotliwoci sygnau audio w postaci prkw i oscylogramu
Przycisk wstrzymujcy dziaanie analizatora
Pojedyncze napicie zasilajce +12 V
Prosta budowa i obsuga
Czytelny wywietlacz graczny o rozdzielczoci 12232 pikseli
Podwietlany wywietlacz

PROJEKTY POKREWNE

wymienione artykuy s w caoci dostpne na CD

Tytu artykuu
Analizator widma audio z wywietlaczem gracznym

Nr EP/EdW

Kit

EP 9/2006

AVT-948

Modu analizatora audio

EP 10/1997

AVT-258

Modu analizatora audio

EP 9/1997

AVT-259

Procesor audio z equalizerem i analizatorem widma

EP 6-7/2004

AVT-580

Analogowo-cyfrowy analizator widma

EdW 5/2008

AVT-2864

Lampowy analizator widma

ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA 11/2009

EP 3/2003

---

Prezentowane urzdzenie powstao na

bazie projektu Audio spectrum monitor on
graphical LCD, dostpnego na stronie internetowej http://elm-chan.org/works/akilcd/report_e.html.
Analizator widma jest po prostu wielokanaowym miernikiem wysterowania, ktrego
kanay reprezentuj amplitudy skadowych
czstotliwoci sygnau akustycznego zawartego wpamie 20Hz...20kHz. Zastosowano
wnim wskanik wpostaci wywietlacza gracznego orozdzielczoci 12232 piksele, na
ktrym wywietlane s nie tylko amplitudy
poszczeglnych prkw, ale i sam sygna
audio wpostaci oscylogramu.
Analizatorem steruje mikrokontroler AVR,
ktry wykonuje transformat FFT, rozkadajc
wten sposb sygna akustyczny na poszczeglne skadowe. Dziki temu nie jest wymagane
zastosowanie zwykle skomplikowanych ukadw ltrw analogowych, co znacznie upraszcza budow analizatora. Czstotliwo prbkowania wynosi 9,6kHz, co jest wystarczajce do
uzyskania rozdzielczoci 75Hz.
Analizator wyposaono rwnie wprzycisk umoliwiajcy zamroenie wywietla-

49

PROJEKTY

Rys. 1. Schemat blokowy analizatora

sygnau audio
nego obrazu. Ze wzgldu na asymetryczne
zasilanie proponowany analizator widma
mona zastosowa rwnie do sprztu przeznaczonego do instalacji wsamochodzie.

Opis dziaania ukadu

Na rys. 1 pokazano schemat blokowy
analizatora. Sygna wejciowy audio jest
prbkowany wprzetworniku analogowo-cyfrowym. Pobrane prbki amplitudy zapisywane s wbuforze. Na ich podstawie zwykorzystaniem szybkiej transformaty Fouriera
FFT obliczane s amplitudy poszczeglnych
czstotliwoci harmonicznych w prbkowanym sygnale audio. Wynik oblicze jest
wywietlany na gracznym wywietlaczu
wpostaci supkw oraz oscylogramu.
Na rys. 2 przedstawiono schemat ideowy analizatora. Steruje nim mikrokontroler
ATmega8, ktry taktowany jest oscylatorem
kwarcowym o czstotliwoci 16 MHz. Tak
wysoka czstotliwo pracy podyktowana
zostaa koniecznoci pogodzenia czasochonnej obsugi wywietlacza gracznego
LCD zrealizacj algorytmu FFT.
Przycisk S1 umoliwia wstrzymanie lub
wznowienie pracy analizatora. Wikszo

Na CD karty katalogowe i noty aplikacyjne elementw

oznaczonych na Wykazie Elementw kolorem czerwonym

linii mikrokontrolera zajmuje interfejs wywietlacza LCD. Schemat blokowy wywietlacza zawierajcy sygnay interfejsowe niezbdne do jego wysterowania pokazano na
rys.3. Jego ekran zosta podzielony na dwie
czci, ktrymi mona sterowa za pomoc
sygnaw E1 oraz E2. Potencjometr P1 umoliwia ustawienie kontrastu wywietlacza.
Potencjometrem P2 pozwala na ustawienie napicia odniesienia dla przetwornika
A/C wbudowanego wmikrokontroler ATMega8. Reguluje si wten sposb pooenie na
wywietlaczu zera wywietlanych przebiegw.
Sygna wejciowy audio doprowadzony
do gniazda Z2 podawany jest na dolnoprzepustowy ltr antyaliasingowy, ktry zbudowano w oparciu o ukad MAX293CPA.
Jego zadaniem jest obcicie sygnaw znajdujcych si poza analizowanym pasmem.
Ukad MAX293 jest 8-stopniowym ltrem
dolnoprzepustowym z przeczanymi pojemnociami. Filtr sterowany jest przebiegiem o czstotliwoci 444 kHz z wyjcia
PB2 mikrokontrolera. Sygna zwyjcia ltra
poprzez kondensator C11 podawany jest na

WYKAZ ELEMENTW
Rezystory
R1, R2: 4,7 kV
R3, R4: 10 kV
R5: 150 kV
R6: 51 kV
R7: 100 kV
R8: 20 kV
P1, P2: Potencjometr montaowy may
lecy 5 kV
P3: Potencjometr montaowy may lecy
10 kV
Kondensatory
C2, C3, C5, C6, C9, C10: 100 nF MKT
C1, C4: 47 mF/16 V
C7, C8: 22 pF
C11, C12: 1 mF MKT
Pprzewodniki
U1: ATmega8 (DIP-28)
U2: MAX293CPA DIP
U3: 7805 TO-220
X1: Kwarc 16 MHz wysoko 4 mm
W1: Wywietlacz graczny 12232 typu
ABG122032G
Inne
Z1, Z2: Goldpin 12
ZW: Goldpin 120 zgniazdem
S1: Przycisk typu microswitch

Rys. 3. Schemat blokowy wywietlacza gracznego

Rys. 2. Schemat ideowy analizatora sygnau audio

50

ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA 11/2009

Analizator widma sygnau audio z wywietlaczem gracznym

Rys. 4. Schemat montaowy analizatora

wejcie ADC4 mikrokontrolera penice rol
wejcia przetwornika A/C. Elementy R5,
R6 polaryzuj wejcie przetwornika napiciem rwnym poowie napicia zasilajcego
ukad, czyli 2,5 V.
Analizator zasilany jest napiciem +5 V
stabilizowanym przez U3. Kondensatory
C1...C6 odpowiadaj za ltracj napicia zasilajcego. Potencjometr P3 umoliwia regulacj poziomu sygnau audio doprowadzonego do wejcia analizatora.

Monta i uruchomienie
Schemat montaowy pokazano na rys. 4.
Monta naley rozpocz od wlutowania
elementw najmniejszych. Kondensatory
elektrolityczne oraz stabilizator naley wlutowa w pozycji lecej. Do wywietlacza
od strony kontrolera trzeba przylutowa
20-stykowe zcze goldpin, przeznaczone
do podczenia wywietlacza LCD do pytki
bazowej analizatora. Po umieszczeniu zaprogramowanego mikrokontrolera w ukadzie
sterownika analizatora jest on gotowy do
uruchomienia. Oczywicie zaprogramowany

ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA 11/2009

mikrokontroler powinien mie fusebity ustawione na obsug zewntrznego rezonatora

kwarcowego.
Pytka bazowa analizatora ma wymiary
zblione do zastosowanego w nim wywietlacza gracznego. Do zasilenia analizatora potrzebne jest stae napicie z zakresu
8...12 VDC. Po pierwszym podczeniu zasilania wymagana jest jednorazowa regulacja
kontrastu wywietlacza gracznego. Suy
do tego potencjometr P1.
Do zcza Z2 naley przyczy sygna audio, ktrego zawarto bdzie wywietlana na
wywietlaczu analizatora. Potencjometrem P2
mona ustawi poziom zerowy przebiegu pokazywanego na wywietlaczu, natomiast potencjometrem P3 poziom sygnau wejciowego
audio. Jeli praca analizatora ma by wstrzymana, wystarczy przycisn przycisk S1. Ze
wzgldu na mae wymiary analizatora moe on
zosta wbudowany w istniejcy sprzt audio,
sprzt audio w samochodzie czy w komputer,
podnoszc jego walory wizualne.

Marcin Wizania, EP
marcin.wiazania@ep.com.pl

51