Wanda Lachowicz

Przeklinam cie, ciao

Wstp
Bohaterka tych zwierze jest studentk, chorowaa na anoreksj i bulimi. Pokonaa chorob,
chocia cigle uwaa si za anorektyczk, bo wie, e koszmar tamtych lat w kadej chwili
moe powrci. Zdecydowaa si opowiedzie o swojej walce, ale pragnie zachowa
anonimowo. Nie chce, by problemy z tamtego okresu ycia zawayy na jej przyszoci. O
przeszoci najchtniej chciaaby zapomnie.
Uznaa jednak, e powinna podzieli si swoimi dowiadczeniami z innymi. By moe jej
historia pozwoli wielu modym dziew-czynom unikn tragedii wyniszczania wasnego
organizmu.
Pisze o najbardziej intymnych sprawach nastolatki ze szczeroci a do blu. Pragnie jednak
pozostawi sobie prawo do zachowania w tajemnicy wasnego nazwiska, a take adresw
szpitali,
w ktrych przebywaa, oraz nazwisk lekarzy i personelu medycznego. Nie podaje te
szczegw, ktre pomogyby j zidentyfikowa. Boi si nietolerancji. Nie chce wkracza w
dorose ycie
z obaw, e zostanie w jaki sposb napitnowana lub odrzucona.
Ma nadziej, e Czytelnicy uszanuj jej decyzj.

Przeklinam ci, ciao

Kiedy ci kochaam, Marilyn, teraz nienawidz. Dzie po dniu,
kawaek po kawaku niszcz twoje ciao. Celuj lotkami w twoje
piersi, atakuj uda. Staa si prawdziw tarcz strzelnicz.
Systematycznie i skutecznie niszcz ciebie i siebie.
Celuj tam, gdzie najczciej dotykali ci mczyni, bo wiem,
jak bardzo musiao bole. Nie umiaa si przeciwstawi. Dla
nich bya tylko ciaem. Potem ci zniszczyli, bo zacza si
buntowa. Cierpiaa, a kazali si umiecha, wykrzywia twarz
w wystudiowanym grymasie. Jak musiao bole, kiedy kierowcy
w brudnych dinsach przypinali twoje zdjcia w samochodach,
linili si do nich, dotykali albo majstrowali przy rozporkach.
Twoj mier przeyam gboko. Wtedy napisaam ten wiersz:
Dlaczego zabilicie Marilyn Monroe
I rowy kolor mioci
Teraz jest szara, tragicznie byle jaka
A blondynki maj rude wosy...
Codziennie patrz na ten plakat. miejesz si na nim, twoje
piersi stercz obiecujco, a sukienk podwiewa wiatr. To ty, tak
chciano ci widzie. Ale powiedziaa do. I poniosa kar.
Teraz moje ciao cierpi tak jak twoje.
Nie rzucam w nie lotkami, nie kalecz, niszcz tak jak ciebie, systematycznie i powoli. Nie jem ju czwarty dzie, zostay
jeszcze trzy, czyli tydzie oczyszczajcej godwki. Ktry to ju
tydzie? Coraz trudniej mi policzy.
Ju nie mam piersi, stay si malekie jak u dziecka. Nareszcie! Znowu jestem dziewczynk, ktra siedzi na kolanach swojego taty. Jego cudownym szczciem, nadziej i radoci. Jeszcze
wierz, e tak bdzie zawsze.
miejemy si, wchodz mu na plecy, a on udaje psa. Wozi
mnie po pokoju poszczekujc, chocia mama zoci si, e nie
bdzie w nieskoczono prasowa tych wytartych spodni. Nie
syszymy mamy, jedziemy w wiat, jestemy razem: ja i mj
duy pies-przewodnik. Szkoda, e do dyspozycji jest tylko pokj
zastawiony meblami. Zamykam oczy, eby ich nie widzie. Teraz jest tak jak chc, tylko ja i ty, tato.

Kiedy budz si w nocy, jestem ju troch starsza i wicej

rozumiem. Wtedy po raz pierwszy sysz to sowo. Nie wiem, co
znaczy, ale skoro ojciec tak gono wykrzykuje: Chc rozwodu!", to chyba chodzi o co zego. Nigdy dotd nie syszaam,
eby tak krzycza. Mama prosi: Zosta, przecie mamy dziecko". Mj wspaniay tata, mj pies-przewodnik trzaska drzwiami
i gdzie wybiega. Woam: Tato, tato!", ale jego ju nie ma. Mama
pacze w kuchni.
Wtedy po raz pierwszy nie chciaam y, nie wiedziaam, co
si ze mn stanie, co to znaczy ten rozwd. Baam si spyta.
Tato rzadko bywa w domu. Ju nie bawilimy si klockami. Nie
budowalimy wiey a do nieba, eby zobaczy anioka, ktry na
pewno pomacha nam skrzydami.
Zabrali mi psa-przewodnika
Tego dnia pada deszcz, wrciam z przedszkola i zobaczyam,
e w pokoju taty nie ma jego ksiek, w szafie ubra, z przedpokoju znikny buty i kapcie. Jest za to duo miejsca, wic gdybymy
teraz chcieli bawi si w psa, ktry jedzie w wiat, to by byo
super. Mama bierze mnie na kolana i mwi: Zostaymy same,
creczko, ale nie martw si. Jako sobie poradzimy". Nie wierz
jej, bo cigle pacze. Wiem, e te si boi, tak jak ja.
Nie chc chodzi do przedszkola, chc czeka na tat. Przecie si ze mn nie poegna. Przyjeda babcia, mwi do mnie
sierotko". To chyba z jakiej bajki, ju nie pamitam...
Tata przychodzi w niedziel, przynosi mi ksik o psach,
ale wyrzucam j do kosza. Nie chc psa z ksiki, moim wspaniaym psem jest przecie tata. Tumaczy mi, e doroli czasem
si rozstaj, bo tak jest lepiej. Ale nic z tego nie rozumiem. Co to
za lepiej, jak mama cigle pacze, a ja nie mam swojego ukochanego psul-tatula? Wtedy po raz pierwszy wymiotuj po obiedzie.
W nocy otwieram okno i zrzucam kodr, moe si przezibi i umr. Ciekawe, co wtedy zrobi tata? Rano boli mnie gardo.
Jestem chora, ale nie umaram. Musz tylko pi gorzkie syropy.
Mama kupuje mi kanarka, ebym nie bya smutna. Nie chc
kanarka, niech si tu zaraz zjawi tata!", krzycz i kopi w drzwi.
Babcia bierze mnie na kolana i opowiada jak weso historyjk, ale ja si nie miej. Ju nie mwi do mnie sierotko", ma
zakaz.
W niedziel znowu przychodzi ojciec i po obiedzie znowu
wymiotuj. Woam z azienki: Ratunku!" Chc, eby zosta duej, bo przecie jestem chora. Nie moe teraz odej i mnie zostawi. A jednak wychodzi. Ju zamyka drzwi. Stara si to robi
jak najciszej, chocia i tak sysz jego kroki na schodach. Moe
zawrci? Modl si do Anioa Stra. Trzaska metalowa brama.
Tak chyba pka serce...
W pierwszej klasie jest jeszcze troje rozwodnikw". Ja i Eka
trzymamy si razem, jestemy najlepszymi przyjacikami. Razem chodzimy do szkoy, razem bijemy si z chopakami. O swo-

ich tatusiach mwimy oni.

Najbardziej lubi sucha bajek. W bajce jest troch dobrze,
troch le, ale wszystko koczy si szczliwie. Opowiadam te
bajki swojej lalce o ksiciu, ktry nigdy nie odjedzie do adnej
innej ksiniczki, nawet jak jego ukochana bdzie stara albo chora.
W niedziel chodz do kina, czasami na karuzel. Przez ca
drog wypatruj taty. Raz nawet pobiegam za jakim panem, ale
to nie by on. Nie mia nawet okularw i nie nosi wsw. Mama
si zdziwia jak mogam si tak pomyli?
Innym razem miaam wicej szczcia. Tata szed za rk
z jak pani, tak jak kiedy z mam i ze mn. Widzia nas
i skrci do najbliszej bramy. Chciaam za nim pobiec, ale nie
mogam wyzwoli doni z maminego ucisku. Wiem, e ta pani
to bya ona. Tak mwi mama i babcia. Jaka ona" ma czarne
wosy i krtk spdnic.
Jestem wcieka. Opowiadam Ece, e poszam z tat na spacer, e bylimy razem w ZOO i kupi mi lody. Ona krzyczy:
Kamiesz, nigdzie nie bya!"
Wiem, e kami, ale pokazuj jej jzyk. Chc, eby byo tak
jak mwi i ju. Cigle zmylam rne niesamowite historie. To
moje ulubione zajcie, wymylanie sobie takiego ycia, jakiego
nie mam, takiego taty, jakim kiedy by.
Ale masz wyobrani", cieszy si pani od polskiego, kiedy
opisuj wypraw z ojcem w gry. Mielimy haki i czekany. Tato
trzyma mnie na linie, a ja jego. Wisielimy poczeni ze sob.
Jedno nie mogo drugiego puci, bo bymy zginli. Razem zdobylimy szczyt! Oczywicie wszystko wymyliam...
10
Rozpacz, prawda i kamstwo
Kadego dnia zapisuj stron w pamitniku. Kiedy go spal,
ale teraz musz pisa, bo inaczej zwariuj. Pamitnik to moja
tajemnica, mj bl, rozpacz, prawda i kamstwo.
Na pierwszej stronie wkleiam nasze zdjcie, jestemy na nim
razem tata i ja. Przedaram je na p. Wczeniej nosiam t
fotografi do przedszkola w kieszeni spodni i bardzo si baam,
e jaki dzieciak mi j zabierze. Teraz celowo j zniszczyam,
jest taka jak nasze ycie na p.
Niedzielne spotkania s prawie normalne. Troch si miejemy, duo kcimy. Nigdy o nic nie pytam taty, co robi, gdzie
mieszka. Mama piecze ciasto i mamy dom jak kiedy, chocia
wiem, e to tylko udawanie.
Im wicej mam lat, tym bardziej nienawidz tego cyrku. Skoro
jest tak dobrze, to czemu jest tak le? Obuda i nic wicej. Po
takiej niedzieli nie chce mi si nawet pisa w pamitniku. Najczciej jest tam tylko jedno sowo, pisane po sto razy: kamstwo, kamstwo, kamstwo!
Eka te nie lubi spotka z ojcem. To znaczy chce, eby przyjeda, eby z ni by i nigdy nie wyjeda. Ale przecie wie,
e i tak wyjedzie.
Najbardziej nie lubi tych szeptw matki: Powiedz, e po-

trzebujesz pienidzy na kurtk, niech ci kupi nowe buty, zapaci

za lekarstwa".
Ja nie mam nowej kurtki i zwisa mi to. Ece te, ale matka jej
kae, wic Eka prosi: Tatusiu, kup!" I sprawa zaatwiona. Kiedy ojciec nie wytrzymuje i krzyczy: Crka taka sama jak matka,
tylko kasa si liczy! Mgbym wcale nie przyjeda. Nastpnym
razem wyl czek". Eka pacze, nienawidzi swojej matki.
11
Ja mojej te. Dlaczego nie zatrzymaa ojca? Jak moga pozwoli
mu odej, powinna co zrobi, zatrzasn drzwi, zamkn okna,
schowa buty. Nie wiem, co jeszcze. Ale znale jaki sposb,
a nie tylko mwi: Trudno, nic nie mogam na to poradzi".
Pacz, jest mi le, tak bardzo, bardzo le, e nie chc y. Jak
nie bd jada, to w kocu umr. I nie jem cay dzie. Kanapki
wyrzucam do kosza w szkole. Przy kluskach, ktre uwielbiam, ju
si prawie zamaam, ale mwi, e boli mnie gowa i id spa.
Jako si upieko. Wieczorem zjadam ca czekolad i p paczki
ptasiego mleczka. Nad ranem wymiotuj.
Musimy si wybra do lekarza, to nienormalne, eby dziecko tak cigle wymiotowao", mwi mama. Nie chc i, nie pjd! Na jaki czas przerywam godwk.
Jad na wakacje do babci, potem na kilka dni z ojcem. Mama
wybagaa, eby ona" nie jechaa, tylko tata i ja. Nie chcia, bo
przecie ona" jest ju jego on, ale w kocu si zgodzi.
Pakujemy plecaki, bierzemy piwory. Przez dwa tygodnie
bdziemy mieszka na dce. Kocham wod, kocham si kpa.
Miaam by upragnionym pierworodnym synem, jestem
dziewczyn, ale umiem azi po drzewach, nie boj si ciemnoci, potrafi sterowa odzi i rozstawi namiot. Tata jest dumny.
Moe gdybym bya chopakiem, to by mnie nie zostawi? Przez
chwil myl, eby zmieni pe, syszaam o takich operacjach.
Nie chc, eby mi rosy piersi, nie chc adnych zmian w mojej
sylwetce. Los si jednak upar wanie na odzi dostaj pierwsz
miesiczk. Tata mwi: Zabraem dziecko, zwrc kobiet". Rumieni si po czubki palcw. Taki wstyd, jak mogam go zawie.
Mielimy pywa w jeziorze, ile tylko si da, a tu nic z tego. Boli
mnie brzuch, obrzydliwa gorca krew przyprawia mnie o mdoci.
Matka jak zwykle spnia si z uwiadomieniem mnie, wczeniej wszystkiego dowiedziaam si z ksiek. Nie mogam na
ni liczy w tym wzgldzie, wiedziaam, e po swojemu zagmatwa spraw, zacznie si jka i mwi sodkim gosem: Kiedy
to nastpi, bdziesz musiaa, creczko, uwaa, bo chopcom chodzi tylko o jedno..." Oczywicie nie powie, e o seks. To sowo
najchtniej wykreliaby ze sownika, odkd odszed ojciec.
12
Czy kiedy byo inaczej? Nie pamitam, ale chyba tak, skoro
dziwnym zrzdzeniem losu pojawiam si na wiecie.
Matka nie jest wobec mnie szczera, umawia si z jakim

facetem, wraca rozpromieniona i wtedy wszystko mona z ni

zaatwi, nawet pny powrt z dyskoteki.
Nie wiem, czy ta znajomo to co powanego. Nie obchodzi
mnie to. Skoro nie mam ojca, mog nie mie i matki. Niech
sobie idzie. Ju nie pacz gono, nie kopi w drzwi. Czasami,
gdy nikt nie syszy, wal gow w cian. Ogryzam paznokcie do
krwi. I pal.
Papierosy stay si moj obsesj. Kiedy si pali, nie trzeba
je. Zby mao je, trzeba duo pali. Wic za kieszonkowe
i za pienidze na niadanie kupuj dwie paczki ekstra mocnych.
Pace mam te od tytoniu, wosy mierdz mi dymem, musz
je codziennie my. Trudno, kiedy i tak ogol si na yso...
Ssiadka donosi matce, ktra jak zwykle niczego si nie domyla, e chowam papierosy za rur od kaloryfera na klatce schodowej. Wstrtna mapa, sama pali, a innym bropi. Matka robi
awantur, grozi, e powie ojcu. Zwisa mi to.
Bez papierosw bym oszalaa. Najgorzej, e nie zawsze mam
na fajki i nie ma kto poyczy. Kiedy zapaliam skrta z trawy.
Wydawao mi si, e to marihuana, e mam taki odlot, o jakim
czytaam w ksice My, dzieci z dworca 7.00. Niestety, tylko
bolaa mnie gowa i wymiotowaam.
Teraz jest tak prawie kadego dnia.Wyrzucam to, co ze. Za
duo jedzenia, za duo nieszczcia, musz si wszystkiego pozby. Dopiero wtedy czuj si wolna i czysta, jak mj odek.
13
Gra pozorw
Kiedy przychodzi do mnie Iza. Matki nie ma w domu i nieprdko wrci. Najpierw opowiadamy sobie rne wistwa o facetach, to znaczy, jak to jest, kiedy si dobieraj.
Mam w tym wzgldzie pewne dowiadczenie, bo ju si caowaam, nie tylko tak grzecznie, ale do pasa. Oczywicie Iza myli,
e dawno straciam cnot, na dodatek ze starym wujkiem i za
pienidze. Nie wiem, czy mi wierzy, ale opowiadam dugo, ze
szczegami. Widziaam kiedy taki film na prywatce. Mylaam, e si porzygam, ale nie wypadao wyj. Izy tam nie byo,
wic teraz mog ga jak z nut.
Jestemy dziwnie podniecone, wic proponuj, ebymy zrobiy striptiz. Iza troch si krpuje. eby jej doda odwagi, zakadam czarn bielizn matki, jej poczochy i szpilki. Po chwili
zdejmuj stanik, krc nim mynka i rzucam na podog, potem
zdejmuj poczochy i majtki. Wchodz na stoek, wypinam si
do lustra.
Iza nie chce si rozebra. Idzie do domu. A ja stoj przed lustrem i krzycz: Nienawidz was, piersi! Nienawidz, uda!" Nienawidz, odkd matka zacza mwi: Uwaaj na chopcw",
a tatu milutko" doda: Dorolejesz, mog by kopoty..."
Teraz odwiedzam go co dwa tygodnie, bo do matki przyjeda ten facet, ktry ma by jej mem. Nie znosz tych wyjaz-

dw, pakowania ksiek, udawania, e si ciesz.

Tylko prosz po sobie posprzta upomina urocza" ona
tatusia. Nawet nie odsznurowalam butw, a tu ju kazanie. Jej
pies wyciera apy w narzut na tapczanie i jest w porzdku. Ja
jeszcze nic nie zdyam zrobi i ju jest le. Ale mwi, e
oczywicie natychmiast posprztam.
14
Jestem wcieka, a musz si umiecha. Najchtniej udusiabym tego jej gupiego psa. Ciekawe, co wtedy by ta jdza zrobia. Moe to jest jaki pomys? Moe wtedy nie musiaabym tu
przyjeda? Ale, cholera jasna, lubi psy, nawet takie gupie
jak ten. Nic dziwnego, e nie jest za mdry, bo w kocu po kim?
Gdzie ten ojciec mia oczy, enic si z tak kretynk? Ma
rwno przystrzyon grzywk, nosi ciasne rowe sweterki i podkolanwki. Do mojego ojca mwi misiaczku" i co chwil siada
mu na kolanach. Widz, e jest wcieky, kiedy ona tak si przy
mnie zachowuje, i burczy, e nie jest adnym misiaczkiem. Ona
jednak nie przejmuje si tym i dalej plecie. Po co urzdza ten
teatr? Moe chce, ebym opowiedziaa matce? Ale co to obchodzi
moj matk, skoro ma ju innego faceta, ktrego te nienawidz.
Nikt nie ma prawa zaj miejsca przy was. Nikt nie ma takiego prawa. Co Bg zczy, niech czowiek... napisaam w swoim
pamitniku. Potem narysowaam serce z kapicymi kroplami krwi.
Taki ohydny kicz, ale gdy si ma 14 lat, nie mona niczego tak
naprawd zrobi, niczemu si sprzeciwi. Mona si tylko zabi,
wic si zabij. Na prawdziwe samobjstwo nie mam odwagi, wic
bd umiera na raty i wreszcie kiedy si to stanie.
Na obiedzie poprosiam o dodatkow porcj, bo byam godna, a ta mapa, czyli ona tatusia, od razu skomentowaa:
Wida w domu nie daj ci je pod dostatkiem.
Ojciec nie wytrzyma i kaza jej by cicho. Mylaam, e jest
po mojej stronie, ale wrednie zauway:
Zaokrglia si...
Natychmiast poszam do azienki, takiej piknej ze zot mydelniczk, sedesem za kilka baniek, dywanikiem we wzorek
(wyjtkowy brak gustu) i wyrzygaam cay obiad. Umiem to robi
cicho. Wystarczy usi na pododze koo sedesu i wepchn dwa
palce na odpowiedni gboko, a potem jeden ruch i po wszystkim. Troch mierdzi, to fakt, ale w tym sterylnym sraczu stoj
zagraniczne dezodoranty, wic w czym problem?
Potem idziemy biega. To pomaga w odchudzaniu, wic chtnie si zgadzam. Ojciec jest zadowolony, bo nie musi wyprowadza tego gupiego psa. Jest mi sabo, jestem zmczona, ale prze15
mu na coraz wicej. Skoro nikt mnie nie kocha, to nareszcie jest
kto, komu na mnie zaley. Nie chc pamita o zakazach matki, chc by czyja.
Zanim si to stanie, chodzimy przytuleni, caujemy si do

nieprzytomnoci. Kiedy kupujemy prezerwatyw i do dziea.

Troch mnie boli, ale nie mniej ni cinity z godu odek.
Matka niczego si nie domyla, dla niej cigle jeszcze jestem
krnbrn gwniar. Znajomo z Arkiem traktuje jak pierwsz
mio bez konsekwencji, chocia o konsekwencjach przypomina mi przed kad randk. Ciekawe, czy te tak uwaa z tym
swoim facetem?
Gd, papierosy i hormony powoduj, e staj si coraz bardziej agresywna. Krzycz, robi awantury. W ten sposb prbuj
wymusi na matce to, co chc. A chc przede wszystkim pienidzy na soki, witaminy w tabletkach i nowe dinsy, ktre s tu,
.tu.
O matce opowiadam niestworzone historie, e jest ydwk,
e ojciec chcia j utopi w rzece, bo go zdradzaa. Bredz, ale
moje koleanki chtnie suchaj, nawet o tym, e w soboty i niedziele pozwala mi mieszka u jednego faceta.
Oczywicie nie mog im powiedzie, e jad grzecznie do tatusia i jego maonki, oglda ponumerowane skarpetki, talerzyki
przeoone bibuk, eby si nie rysoway, i inne wariactwa, ktre
dla moich koleanek byyby tak samo nie do przyjcia, jak bajki
o kochanku, do ktrego odwozi mnie sama matka.
Wiem, e mi nie wierz, przynajmniej nie wszystkie, nieraz
mwi, e zmylam, ale nie mog si opanowa. Ten wiat,
w ktrym yj, wydaje mi si nie do zniesienia. Dlatego tworz
sobie inny, nawet jeli brzmi to jak bajka o wu.
Co tydzie czekam na ulubiony serial Miasteczko Twin Peaks,
mj kultowy film. Dziewczyny wcale nie s tam grzeczne, panuje
przemoc i zbrodnia. To dziaa jak narkotyk. Marz, eby wreszcie
kupi tak zwan dziak, ale nie mam odwagi. Na razie tylko
upijam si do nieprzytomnoci.
Przeraona matka znajduje mnie w krzakach. Ukradam jej
pienidze, nic o tym nie wie. Kaka nie chciaa pi, bo baa si
18
wrci pijana do domu. Ja te si troch baam, ale ostatecznie
i tak nikomu na mnie nie zaley. Matka zajta prac, facetem,
ojciec nowym gniazdkiem. Jestem jak mie, nikomu niepotrzebny. Wic kad si w stert mieci. Matka razem z Kak taszczy
mnie do domu. Ssiedzi myl, e zemdlaam, a ja nie mog
usta na nogach.
Powinnam jecha na odtrucie, ale taki wstyd. Co bdzie ze
szko, pewnie mnie wyrzuc? W kocu spraw zaatwia zimny
prysznic i sen. Nad ranem wymiotuj legalnie, wiadomo, wdka
miaa prawo mi zaszkodzi.
Ten incydent wzmaga czujno, matka chodzi do szkoy, sprawdza, czy nie wagaruj, jakie mam stopnie. W tym roku czeka
mnie egzamin do szkoy redniej. Trzeba przysi fadw.
Mozol si nad supkami na dodatkowych korkach. Chc zda,
wic si ucz i nie myl o odchudzaniu, nie mam czasu si
gimnastykowa. Jem i nabieram ciaa. Mam to w nosie najwaniejsze: zda. I zdaj piewajco.

Nagrod s wakacje. Znowu jedziemy z ojcem na agle. Jego

delikatna ona nie chce mokn w namiocie, czy ogania si od
komarw.
I znowu jest tak jak kiedy. Jestem jego kochan creczk,
a on moim psem, tym razem eglarskim. Mwi na niego skipper". Chciaabym, eby te dwa tygodnie trway cae ycie. To
nic, e leje i wieje.
Kocham ci, tato", wyrywa mi si kiedy niechccy. Siedzimy przy ognisku dugo w noc i ogldamy spadajce gwiazdy.
Wypowiadam po cichu yczenie, ebymy razem przenieli si
do krainy Maego Ksicia. Potem rycz i wycieram oczy rkawem dresowej bluzy. Znowu jestem dzieckiem, le ze swoim
tat, jest ciepo, dobrze, cudownie. Boe, dlaczego zabrae mi
to, czego potrzebuj najbardziej? Dlaczego ludzie potrafi by
tacy okrutni i zostawiaj swoje dzieci, skoro nawet dzikie zwierzta tego nie robi? Dlaczego do wizienia mona trafi za kradzie pary butw, a za taki czyn si nie odpowiada? Jak porwna moj strat do straty pary butw? Nie mog si uspokoi,
znowu pochlipuj w rkaw. Po co si urodziam, no po co?
19
Luz blues z Karolin
W szkole redniej jest troch inaczej, wicej zadaj, ale jako
sobie radz. Kulej z jzykami i matm.
Korki, znowu korki biadoli matka. Moe by tak twj
ojciec si do tego wczy?
Tatu, zamiast paci za lekcje, postanawia sam wbija mi do
gowy zalegy materia. Co chwil sysz, e jestem gbem
i matoem. Jego cisy umys nie moe zrozumie mojej matematycznej niemocy. Kcimy si bez przerwy.
Ju nie chodz biega, przez dwa dni lczymy nad matm,
ale z marnym rezultatem. Trzeba bdzie co wymyli, eby za
tydzie tu nie przyjeda. Chocia oczywicie dzikuj mojemu kochanemu tatusiowi, e tak si dla mnie trudzi.
Nienawidz obudy, a teraz sama si taka staj, obudna
i wyrachowana. Przymilam si, eby dosta pienidze, tak jak
kiedy Eka do swojego ojca. Ale czujna maonka mojego taty
trzyma kas mocn rk. Ostatecznie zgadzaj si zapaci za
moje spodnie.
W klasie jest jedna fajna dziewczyna, ktra mi imponuje.
Luzaczka. Ma kolczyk w nosie i maluje si wyzywajco. Chocia
nasza polonistka, stara panna, prosi:
Karolinko, nie oszpecaj si, w twoim wieku sama modo jest ozdob.
Ona oczywicie olewa te wite sowa" starej klpy, na ktr aden wida nie mia ochoty.
Karolina podoba si starszym facetom, zaczepia ich, prowokuje. Siedzimy w Mirandzie". Ona zakada nog na nog, wyciga papierosa, puszcza kka dymu i ciga wzrokiem jednego

przystojniaczka. Nagle zza baru wychodzi kelnerka i mwi:

20
No, kurewki, wynocha, tu nie wasz rewir.
Robi si czerwona ze wstydu, Karolina te. Trudno, spadamy.
Z wciekoci trzaskamy drzwiami.
W szkole wywiesili plakat, e mona si zapisa do szkoy
dla modelek. Idziemy z Karolin. Jest ode mnie wysza o 5 centymetrw i jeszcze szczuplejsza. Zaapaa si. Mnie, niestety, dzikuj.
Troch schudniesz i bdzie okay pociesza taki jeden facet, ktry te bierze udzia w pokazach. Chtnie bym si z nim
umwia, ale Karolina jest szybsza. Siada mu na kolanach.
Nie jestem grzeczn dziewczynk, moesz sprawdzi
zachca.
Wic nie mam szans...
Cholernie mnie kusi, eby zje co sodkiego. Kupuj czekolad z orzechami i w cigu kilku minut jest ju po niej. Boli
mnie odek, to kara za akomstwo. Zaraz ci ul, kochany",
obiecuj. Wymiotuj w ulicznym kiblu. mierdzi i jest ohydny,
ale to, co robi, przecie te nie pachnie fiokami.
Teraz odchudzanie staje si moj obsesj. Nie pozwol, eby
Karolina krlowaa na wybiegu, nie bd si tylko przyglda.
Jem marchew, saat, pij duo wody niegazowanej i wicz jak
oszalaa.
Matka zaamuje rce.
Jak ty wygldasz! Bluzka na tobie wisi, schuda strasznie.
To moja wina, potrzebujesz treciwszego jedzenia.
I zabiera si za gotowanie zupy. Idzie jej to marnie, bo gotowa nie lubi. W kocu, dumna z siebie, stawia dwa talerze jarzynowej. Zjadam kilka yek i po chwili zabieram talerz do
swojego pokoju. Mam tam przygotowan butelk po mleku, wlewam do niej zup i chowam za tapczan.
Arek zaprosi mnie na spacer. Idziemy pogada i wypali
codzienn porcj ekstra mocnych. Wracam, a tu matka stoi
z butelk w rku i zaczyna wrzeszcze:
Co to jest?! P dnia staam przy kuchni! Okada mnie
piciami i cignie nad garnek z zup. Zaraz zjesz to wszystko
przy mnie!
21
Wpycha mi yk do rki. Przeykam z trudem, a ona wrzeszczy:
Dalej, dalej!
Po trzeciej yce zaczynam wymiotowa na podog. Matka
szlocha:
Co ja mam robi, co robi?
Da mi spokj! krzycz. Raz na zawsze da mi spokj!
Ale matka nie rezygnuje. Idziemy na badania, lekarka mwi,
e to trudnoci okresu dojrzewania, hutawka hormonalna, pro-

blemy adaptacyjne w nowej szkole. Jeszcze nie jestem bardzo

chuda. Badania te wypadaj nie najgorzej.
I widzisz, sensatko, chcesz ze mnie zrobi ciko chor, a tu
nic z tego komentuj zadowolona, e udao mi si je nabra.
I matk, i t lekark.
Zaczynaj mi si psu zby, boj si dentysty, wic za adne
skarby nie pjd. ykam tabletki przeciwblowe, ale nie tylko.
Codziennie kupuj kartonik leku na zaparcia. Mona go dosta
bez recepty. Na przerwie zjadam poow, reszt w domu. Czasami w trakcie lekcji musz biec do toalety. Wieczorem spdzam
w niej sporo czasu.
Kiedy kad si spa, cakowicie oczyszczona po wymiotach
i wyprnieniu, mam wraenie, e frun lekka jak motyl gdzie
ku socu, wysoko, coraz wyej. I nagle spadam, opalone skrzyda nie s w stanie mnie utrzyma.
Budz si, ju ranek. Trzeba i do szkoy, ale nie mam siy. Bol
mnie wszystkie koci, jestem saba, kady ruch sprawia mi bl.
Zachorowaam na gryp. Zostaj w domu, mama wzywa pogotowie.
Pani doktor, ktra mnie bada, mwi, e chyba mam anemi i spor
niedowag. Wtedy po raz pierwszy pada to sowo anoreksja.
Radzi mojej mamie zwrci uwag na to, jak si odywiam,
i zaleca wizyt u psychiatry. Matka jest przeraona. Kupuje
w ksigami ksik o anoreksji, czyta, daje te mnie. Oczywicie mwi, eby zabraa te bzdury. Jak lubi czyta o gupotach,
jej sprawa, ja nie bd. Kiedy wychodzi z domu, natychmiast
rzucam si na t ksik. Bdzie moim przewodnikiem na drodze do odchudzania.
22
Wanie przeczytaam, e anorektyczki przestaj miesiczkowa. Zastanawiam si, kiedy miaam ostatni okres. Chyba ze
dwa miesice temu, ju nie pamitam. Najpierw si baam, e
jestem w ciy, ale przecie uwaalimy, a brzuch mi na szczcie nie ronie, tylko jestem coraz chudsza, wic to na pewno
nie cia.
Nie znosz tej kobiecej przypadoci. Z ulg przyjam fakt,
e problem mnie nie dotyczy. Mog chodzi na basen, kiedy
chc. To, obok gimnastyki, moja nowa obsesja. Dwie godziny
pywania bez przerwy, dwa razy w tygodniu. Trener nawet si
mn zainteresowa i zaproponowa, ebym si zapisaa do sekcji
pywackiej. Niestety, zobaczy mnie z papierosem i propozycja
natychmiast staa si nieaktualna. Kaza wybiera: wyczyn albo
papierosy. Wiadomo, co wybraam.
Bomba pka pewnego styczniowego dnia. Mam znakomity
nastrj. Mimo witecznego obarstwa nie przytyam ani deka.
To zasuga mojej techniki wymiotowania. Jestem mistrzyni
w dranieniu garda, tylko cholernie nie lubi my toalety.
Matka wanie wrcia od lekarza i mwi, e jest w ciy.
Chyba oszalaa! Nie sdziam, e takim starym babom te
si co takiego zdarza komentuj zoliwie, bo tak naprawd
nie wiem, co powiedzie. Ale ona jest szczliwa i ten facet te.

Bd ju legaln rodzin. Tak naprawd jestem wcieka wstyd

przed koleankami to jeden powd, drugi, e teraz matka bdzie
miaa kogo kocha, a ja znowu bd niczyja.
Musz teraz czciej pomaga w domu i sprzta, a tego nienawidz z caej duszy. Nosz te zakupy z targu. Brzuch matki
jest coraz wikszy. Jak mona si tak oszpeci", myl
z nienawici. Toczy si jak wielka kaczka na krzywych nogach,
ma ylaki. Nigdy nie zafunduj sobie takiej przyjemnoci".
aden facet nie zrobi mi brzucha!
W kocu mija dziewi miesicy i matka idzie rodzi. Boj
si. A jeli wydarzy si co zego? Wtedy zostan sama na wiecie, bo ojca nie mona bra pod uwag. Chocia w zasadzie teraz
te jestem sama, cholernie sama. Kogo to obchodzi, czy bd
gruba, czy chuda", myl i zjadam na kolacj trzy kromki chleba
23
z szynk. W nocy ni mi si koszmary, a rano okazuje si, e
mam siostr.
W domu wielkie poruszenie, stoj przy desce do prasowania
czterdzieci pieluch koszmar, ale czego si nie robi dla rodzinnej zgody. Co chwil dzwoni telefony z gratulacjami, a mj
ojczym odpowiada, ile ta gwniara way i mierzy, jakby to bya
najwaniejsza informacja na wiecie. W kocu po dwch dniach
matka wraca do domu.
Ogldam siostr. Wyglda jak indiaska laleczka poczona
z modym jamnikiem, ktry ma za duo skry. Bior j nawet na
rce. To mie patrze jak przewraca oczkami i wyciga te swoje
mae apki. Matka mnie nie zauwaa, cigle zajta karmieniem
i przewijaniem. Ojczym kupuje pierwsze pampersy, eby nie
trzeba byo pra. Podkradam jednego i wkadam sobie pod pidam. Udaj, e znowu jestem maym dzieckiem, ktremu rodzice zmieniaj pieluchy, gaszcz, przytulaj, reaguj na kady
pacz. Dlaczego nie mog lee tak blisko matki, dlaczego nie
mog zasn w jej ramionach, dlaczego ojciec nie pochyla si
nad moim kiem? Gdybym moga sta si maleka, jak to zrobia Alicja z Krainy Czarw, wypiabym ca butelk tajemniczego pynu...
Cigle jest mi zimno, to podobno efekt spadku wagi, tak
pisz w tej ksice. Nosz dwie bluzy i dwa podkoszulki, eby
nie byo wida, jak schudam. Moja twarz jest ju prawie taka
jak chc, koci policzkowe stercz coraz wyraniej. Arek mwi,
e bardziej mu si podobaam, kiedy byam grubsza. Prymitywny jak kady facet. Ciako si liczy, tylko ono. Niewane, co
ci w duszy gra, tylko jaki masz obwd biustu. Zrywam z Arkiem, niech sobie szuka pulchnej kretynki, skoro mu nie odpowiadam.
Wypadaj mi wosy, przeczytaam, e to te wina odchudzania.
Co tam, na wszystko jest sposb. Zawsze chciaam by ysa, wic
nie ma problemu. Obcinam si prawie do goej skry. Matka jest

przeraona, ale ona cigle jczy, nie robi to na mnie wraenia.

Ojciec wpada w sza, mwi ebym si nie pokazywaa u niego w domu, zanim mi wosy nie odrosn.
To dugo poczekasz! krzycz i wyjedam.
W szkole idzie mi coraz gorzej. Nie mam siy si uczy,
cigle myl o jedzeniu. Jak tylko si najem, kocz w klozecie.
I tak w kko. Z trudem zdaj do drugiej licealnej.
Musiaam zrezygnowa z kpieli, bo oni cigle kpi tego
dzieciaka albo co pior. Teraz oprcz tabletek na odchudzanie
parz sobie na noc termos herbaty Figura". Przed snem wypijam prawie litr gorzkiego naparu z siedmiu torebek. Jest paskudny, ale skuteczny. O pitej rano po raz pierwszy zaliczam toalet, potem jeszcze ze dwa razy. Matka i ojczym pi, wic nikt mi
nie przeszkadza. Staram si tylko nie trzaska drzwiami.
Nienawidz, kiedy czul si do siebie, a moja siostra, ktra
ju chodzi, wdrapuje si do nich na kolana. Chciaabym zaj jej
miejsce. Przecie tak kiedy byo...
Coraz wicej we mnie agresji, potrafi kopn psa, wyrwa
dzieciakowi z rki loda i rzuci na ziemi, lubi, jak kto przeze
mnie cierpi. Odpacam za mj bl. Kiedy na imprezie przypalam sobie rk papierosem.
Jestem demonem za!
W szkole bywam, ale czsto wagaruj. Wychowawczyni wzywa matk i pokazuje nieobecnoci. Podobno musiaam si opiekowa siostr. To oczywicie wielka bzdura i prawda wychodzi
na jaw.
Nie chc o tym mwi, nie mam nic na swoje usprawiedliwienie! krzycz.
Matka boi si krzyku, wstydzi si swojego faceta, ktry od
razu zoliwie komentuje:
wietne wychowanie, wida, e si mamusia przyoya.
Nie wiem, czy j kocha, obawiam si, e nie, tylko moja
gupia matka udaje, e tego nie widzi. Ludzie zawsze wykorzystywali jej ulego. Dlatego poprzysigam sobie, e nigdy nie
bd taka jak ona. To ja bd niszczy, to ja bd krzywdzi.
Potrafi duo wytrzyma, ju nikt mnie nie zrani. Wikszych
ran, ni te z dziecistwa, nie mona mi zada.
Moja wychowawczyni mwi:
Dlaczego cigle przypominasz jea i wystawiasz te swoje
kolce? Przecie od rodka jeste wraliwa i dobra.
Moe ma racj, ale teraz od rodka jestem przede wszystkim
godna, chocia nie mog si do tego przyzna, wic mwi, e
nie rozumiem aluzji o jeu. To przecie takie mie zwierztko...
Wa ju 46 kilogramw, przy moim wzrocie to spora niedowaga. Szerokie bluzy i spodnie wisz na mnie jak na kiju.
Ojciec si nareszcie przeprosi i podj rozmow na temat mojego wygldu. Ubolewa, e chyba duo si ucz, skoro tak schudam.

Kami:
Oczywicie masz racj, tato. Nic mi nie jest.
26
Idziemy pobiega i w czasie takiego biegu robi mi si sabo,
mdlej, karetka zabiera mnie do szpitala. Spdzam tam jedn noc.
Zawsze bya taka chuda? pyta lekarz. Mwi, e zawsze, wic stwierdza, e trzeba wicej je. I to wszystko. Jestem tylko kolejnym przypadkiem. Dali mi kroplwk, wypisali
tydzie zwolnienia i... z gowy.
W domu poruszenie, matka i babcia podsuwaj mi najlepsze
kski, spijam soczki mojej siostry, le i pal, bo do jaskini lwa
rzadko kto wchodzi. Jeste tylko ty, Marilyn, i moja samotno!
Jestemy poczone za spraw ciaa niech bdzie przeklte!
Planuj schudn jeszcze 10 kilogramw, moe wtedy naprawd
umr. Zreszt podoba mi si moja chudo. Nie wygldam kwitnco, ale interesujco. Teraz na pewno by mnie przyjli do szkoy
modelek. Niestety, szkoy ju nie ma. Karolina odnosi wic sukcesy na imprezach i cigle zarywa nowych facetw. Mwi, e dla
niej wana jest tylko ilo. Nie krpujemy si ju. Jest duo alkoholu i luz. Wszyscy, ktrzy chc, mog si pieprzy do woli. Tylko
co jaki czas dzwonimy do starych, eby upi ich czujno.
Jeli kto jest pijany i nie moe mwi, trzewiejszy telefonuje za niego i uspokaja:
Pani crka wysza na chwil si przej, ale wszystko jest
wietnie. Bawimy si wspaniale, niebawem wracamy do domu,
prosz spa spokojnie.
Niektrzy starzy nie daj si nabra na ten kit i przyjedaj.
Moja matka nigdy. Nie ma samochodu, a ojczym jej nie podwiezie, bo ma w nosie, co si ze mn dzieje. Dla niego jestem mieciem, kim, kto stwarza wycznie problemy. I ma racj robi
to z premedytacj. Nie dam im spokoju, nie pozwol, eby byli
szczliwi. Zrobi wszystko, eby to zepsu. ycie to walka, wic
walcz. Jestem demonem za!
27
S.O.S.
Nie biegam, nie wicz, znam lepszy sposb. Maa dzialeczka amfy i po kopocie. Nie chce mi si je ani spa. Szkoa jest
dosy luzacka, a jakby co, najwyej bd zimowa. Nawet gdybym musiaa pj do zawodwki, mam to w nosie. Nie chodz
z adnym chopakiem. Po prostu jestemy grup.
Urywamy si ze szkoy jak tylko mona najszybciej i idziemy
w miasto. U Dziada" mona siedzie cay dzie i nigdy nie jest
nudno. Gadamy, palimy, walimy piwo. Chopcy id po wzmacniacze" na rynek. Wiadomo, e koo supka z napisem nomen
omen telefoniczny policjant" zawsze stoi Grzegorz albo Krzych
i ma wiey towar. Gdyby nam tego kiedy zabrako...
Nie, nie zabraknie! wykrzykujemy zgodnie.
Dziewczyny z klasy te tu przychodz, ale najczciej, eby

napi si piwa. Nie bior, debilki. Mamusi si boj i pani wychowawczyni. Ja mam ich wszystkich w nosie.
Nie potrzebuj domu, w ktrym w szczliw rodzin bawi
si moja matka z ojczymem i tym ich bachorem. Ojciec mnie
nie zaprasza, odkd powiedziaam, e prawa rodzicielskie moe
egzekwowa wycznie wobec pasa maonki. Ja go skrelam!
Alimenty przychodz poczt i mam wity spokj.
Odkd zaczam wyjada z lodwki tatusia i zostaam nakryta, zrobio si nieprzyjemnie. Powiedziaam, e to z nerww, bo
mam wrzody i musz je co dwie godziny, ale i tak mi nie
uwierzyli.
Nie umiem panowa nad godem. Potrafi nie tkn niczego
przez cay dzie, a w nocy oprniam ca lodwk, zmiatam
jedzenie jak odkurzacz. Mid, keczup, wdlina, ser, dem. Kiedy ju mj odek staje si wielki jak torba listonosza po wypta28
ci, pdz do klozetu i odpadam nad muszl. Wyrzucam z siebie
wszystko. I ju jest dobrze.
Matka szaleje, znowu prowadza mnie po lekarzach. Dzisiaj idziemy na gastroskopi. Pan doktor jest miy, bo uprzedzony o moim
charakterku. Wpychaj mi do garda sond. Dawi si i wymiotuj. Przy okazji doktorek sprawdza, czy nie mam naku na rkach.
Nie jestem tak idiotk, poza tym cholernie boj si zastrzykw. Na
szczcie wymylono inne sposoby, eby poprawi sobie nastrj...
Wrzodw nie mam, ale wyniki wychodz kiepskie, podobno
luzwka jest mocno wyniszczona cigymi wymiotami.
Teraz moja uparta matka nalega jeszcze na badanie gstoci
koci. Pan doktor, ju nie taki miy, po badaniach zaczyna na
mnie wrzeszcze:
Jeszcze troch poeksperymentujesz ze swoim zdrowiem,
jeszcze rok albo dwa takiej anoreksji i si po prostu poamiesz!
Cignie mnie do planszy, pokazuje, e mj kociec ju przypomina kociec siedemdziesicioletniej staruszki.
Dlaczego nie szanujesz swojego ycia, dlaczego tak go nienawidzisz? Jeli jest ze, to staraj si je zmieni. Niszczc siebie,
niszczysz wszystko dookoa, a niczego nie budujesz!
Mwi, ebym przysza do niego na dyur do hospicjum. Wanie umiera jedna anorektyczka.
Pi lat katowania, a teraz kompletny rozkad. Przyjd, zobacz, co sobie fundujesz zaprasza. Dla niej nie ma ju szansy.
Nie igraj ze mierci, bo to niebezpieczna zabawa. Masz matk,
ktra o ciebie walczy, ktra ci kocha. Jeste dla niej wana.
Takie przypadki jak twj leczy si w szpitalu psychiatrycznym. To aden wstyd. Nie wyjdziesz z tego, jeli sama nie dasz
sobie szansy mwi.
Troch mnie jednak ruszyo to kazanie. Matka pacze. Ja te
mam dola. Nie wiedziaam, e tak daleko to ju zaszo. Ogldam
swoje koci, ktre niebawem maj si poama. Cholera, z garbem i przez ycie to mao ciekawe.
Mwi, e musz ochon, e wrc do domu sama. Matka

daje mi 10 zotych na kaw, ktre natychmiast zamieniam na

dziak. Waciwie to si ciesz, przecie nie chc y.
29
To znaczy chc, ale moja idealna waga to 42 kilogramy. Wtedy dopiero bd zadowolona, cigle mam o cztery wicej. Nie
miesiczkuj ju od kilku miesicy. Matka o tym nie wie. Kupuj podpaski i wyrzucam czyste. Mam prawie ys czaszk, wic
nie wida jak wypadaj mi wosy.
Najgorsze, e jestem caa obolaa, rano nie mog wsta. Jeli
nie znieczul si w inny sposb, nie potrafi si obej bez opakowania apapu. Cierpi na chroniczne zapalenie spojwek. To
efekt dziaania narkotykw. wiato razi mnie i olepia. Nosz
wic ciemne okulary, w kieszeni zawsze mam mibalin, takie
krople do oczu. Matce mwi, e to przez chlor w basenie. Wierzy mi, naiwna idiotka, chocia ju od dawna nie chodz na
aden basen. Nie chce mi si. Rano trzsie mnie z zimna, oblewam si potem.
Tatu nie dzwoni. Obrazi si. Tak najatwiej. Ja te jestem
obraona, a nawet cholernie wcieka na niego, na matk, na to,
e nie mam szmalu. A potrzebuj go coraz wicej, bo jestem
godna. Oczywicie nie chodzi o jedzenie.
Mam zwariowane pomysy. Na przykad ys gow ozdabiam
rysunkami, wypisuj sobie na niej S.O.S. I tak wchodz do klasy. Dyrektorka, widzc mnie, mao nie pada trupem. Wieczorem oczywicie telefonuje do mamusi i zaprasza j na rozmow.
Mam coraz mniej szans, eby zaliczy semestr. Nauczyciele id
na kompromis, bo wiedz, e nie jestem gupia, ale sama sobie
zamykam drog. Tak uwaa dyra. Nie przychodz, uciekam
z lekcji.
W szkolnym klopie gieda. Mona kupi, co si chce. Nawet
wony jest w sple, odpalamy mu troch za nadzr. Takich jak ja
na godzie jest wicej. Czasami si wspieramy, ale tak naprawd nie ma kumpli. Masz kas, masz towar.
W domu jestem nie do wytrzymania. Co chwil ataki wciekoci, na zmian pacz albo si miej. Ju nie potrafi panowa nad sob. Ktrego dnia zjadam surowe kluski, zanim matka zdya woy je do garnka. I natychmiast wymiotuj
w kuchni na podog. Matka pacze i stwierdza, e tak duej nie
moe by.
30
Musisz si leczy, trzeba wreszcie podj t decyzj. Przecie do psychiatry chodz nie tylko upoledzeni umysowo, ale
rwnie z innymi problemami, nerwicami tumaczy mi.
Ale ja nie chc niczego sucha, tupi i wrzeszcz:
Id sama, to tobie jest potrzebny psychiatra, a nie mnie!
W kocu krakowskim targiem zgadzam si na psychologa.
Zawsze bdzie okazja, eby si urwa ze szkoy. Na pierwsze
spotkanie id z matk. Troch si wzmacniam", bo nie znosz

opowiada komu o swoich problemach, nienawidz tego psychologicznego wywracania flakw. Dlaczego to robi, co mi
w yciu przeszkadza i tak dalej.
Wszystko, wszystko mi przeszkadza, cay wiat mnie uwiera
i gniecie. Szkoa, dom i ten wieczny syf ucz si, wracaj do
domu, bd grzeczn dziewczynk, sprztaj, suchaj, milcz.
Matka od razu na dzie dobry zaczyna becze. Jak ja nienawidz tej jej saboci, nie znosz tego mwienia: Kocham ci creczko mimo wszystko". Niech powie wprost: Nienawidz ci,
nie mog ju z tob wytrzyma. Zawiodam si". A nie tylko ta
rozpacz, e jestem chuda, e gin. Gin, bo tak chc, tak postanowiam.
Pani psycholog uspokaja matk, ja staram si nie da jej si
podej. Niech nie myli, e bdzie tak atwo. Waciwie jest
nawet sympatyczna. Przyglda mi si z pewnym zainteresowaniem, jak plot o trudnej sytuacji w domu, o tym, e nikt mnie
nie rozumie. Sucha, a w kocu mwi:
Widz, e dobrze opanowaa ten bajer. Ale mnie nie oszukasz. Za dugo mam kontakt z takimi jak ty.
Umawiamy si na kolejn wizyt, ju bez matki. Wprost zadaje mi to najwaniejsze pytanie: dlaczego nie chc y? Sama
nie wiem, dlaczego tak mnie to wzruszyo. Moe chciaam wyla cay swj al? Bo nie potrafiam opanowa ez. eby si nie
da, zaczam w kocu krzycze, a ona na to, e w jej gabinecie
nie podnosi si gosu, takie s zasady, ale skoro mi z tym lepiej,
skoro si przyzwyczaiam, e wszystko mona zaatwi agresj
i krzykiem, prosz bardzo jej to nie przeszkadza. Robi mi si
gupio.
31

ceniu przez kolegw, o tym, jak prbuj si integrowa, jak cierpi z powodu samotnoci. Pani psycholog si zapala, wierzy, e
co do mnie dociera.
Dzikuj ci za udane spotkanie mwi. Widz, e
znw mamy kontakt.
Moja koleanka Karolina zwyka komentowa takie brednie
stwierdzeniem: trutu tutu, pczek drutu!
Do tej samej psycholog chodzi te moja matka, co od razu skrela ca terapi. Nie wierz, eby nie gaday o mnie, bo w kocu
po co przychodzi? Porozmawia o swoim genialnym mu albo
o dziecitku, ktre jest sodkie jak malinowy budy?
Ju sobie wyobraam jak beczy i wyciera swoje rozmazane oczy
w chusteczk. Nienawidz tego zaamujcego si gosu, biadolenia, pyta: Dlaczego mi to robisz, za co mnie karzesz? Przecie
jestem z tob i ci kocham". Niechby raz powiedziaa, co myli
naprawd: Nienawidz ci, suko, wyno si z mojego ycia, kto
ci da prawo, by mnie niszczy?" Ale ona tak nie powie. Bdzie
ka, prosi o lito, mwi, e kady czowiek ma swj krzy. Nie

wyrzuci mnie z domu ze strachu, co powiedz ssiedzi i nauczyciele. Jest przecie oddan i odpowiedzialn matk.
Dziwny sposb czerpania satysfakcji z mioci macierzyskiej
na pewno nie byoby mnie na to sta. Dlatego z kilku powodw nigdy nie bd miaa dzieci. Po pierwsze, mog by takie
jak ja, po drugie, nie byabym w stanie ich kocha tak bezgranicznie durn i lep mioci. Dziecko to powielanie naszych
wad w mniejszym formacie, to ograniczenie wasnej wolnoci,
a ja nienawidz, kiedy mi si cokolwiek ogranicza. Jestem taka,
jaka chc by, panuj nad swoim ciaem, nie pozwol mu przyty nawet deka, przeciwnie, jeszcze si odchudz! Nikt
i nic nie jest w stanie mnie przed tym powstrzyma.
Moja rodzicielka bardzo si przeja programem ratowania, ktry
proponuje pani psycholog. Prowadzi specjalny zeszyt rodzaj
dziennika. Ma w nim opisywa, co si zdarzyo kadego dnia
w kontaktach ze mn, notowa swoje dobre i ze emocje. A poniewa jest beznadziejna jak beznadziejne jest wszystko, co robi, nie
potrafi nawet dobrze schowa przede mn tych notatek. Zreszt
34
i tak bym je znalaza, nawet gdyby trzeba byo zdejmowa w tym
celu kawaek parkietu.
Podkradam wic i czytam te jej smtne brednie:
Poniedziaek
Nie umiaam si opanowa, kiedy krzyczaa, e jknie dam
jej pienidzy, to ukradnie w sklepie papierosy i piwo. Nie potrafiam odmwi i w kocu ulegam. Zawsze ulegasz, idiotko to
ju mj komentarz. Oczywicie nie mog go dopisa, chocia
wierzbi mnie rka.
Wtorek
Od rana crka bya bardzo agresywna, obawiam si, e mg
to by nawet efekt uywania rodkw odurzajcych. Oczywicie
nie napiszesz sowa narkotyk", boisz si, a ja wanie daam
sobie kopa, bo cholernie bolay mnie koci.
roda
Miaymy nie rozmawia o jedzeniu, ale znowu nie wytrzymaam, kiedy crka jada obiad nie przy stole, tylko na fotelu,
rozlewajc i kruszc. Od razu wpada w sza, rzucia talerz na
podog i kazaa mi posprzta. Wywizaa si gona sprzeczka.
Nie wiesz, gupia, jak ja nienawidz siedzie przy stole, gdzie
celebrujecie te swoje witeczne obiadki, ktre maj integrowa
rodzin. To nie mj st, nie moja rodzina, to twoje nowe szczcie, ale beze mnie!
Czwartek
Nie jestem ju pewna swoich uczu do mojego dziecka, nie
mam si na te cige zmagania, czuj si bardzo samotna w swojej walce, widz, e cige przegrywam, a tak bardzo pragn,
aby ten koszmar si skoczy. Jak nie chciaa mie problemw,
trzeba si byo wyskroba, ale ty nie, nawet tego nie potrafia,
wic si teraz mcz!
Pitek

Dzisiaj crka natychmiast podara przekaz, ktry zostawi listonosz. Dobrze, e udao mi si chocia uratowa pienidze.
Ma al do ojca, chyba za nim tskni. Nie chce zrozumie, e nie
byam w stanie zapobiec rozpadowi naszego maestwa. Moe
35
kiedy bdzie starsza i sama zaoy rodzin, bdzie mylaa inaczej. Podaram przekaz, bo byam wcieka. Kochany tatu jak
zwykle nie dopisa swoj rczk niczego poza kwot, do tego miesznie ma, a przecie w tym tygodniu byy moje imieniny. Wic
jak miaam si nie wkurzy, droga mamo! Trzeba byo wiedzie,
z kim si chodzi do ka i nie ryzykowa powoywania z nim na
wiat dzieci. A teraz masz, czego chciae, Grzegorzu Dyndao!
Sobota
Martwi mnie ze relacje z moim obecnym mem, nie chce
mnie wspiera w tej walce, uwaa, e to wszystko moja wina, bo
nie umiaam w odpowiednim czasie pokierowa jej wychowaniem, a zamiast modelu partnerskiego powinnam stosowa wojskowy dryl. Niech go stosuje wobec swojego cudownego dziecitka. Nie trzeba byo wychodzi za kaprala, mamusiu, a teraz
to ju twoja broszka!
Niedziela
Nie wrcia do domu na noc, do rana nie zmruyam oka.
Tak bardzo si baam. Ju chciaam dzwoni na policj, ale m
powiedzia, e na dugo nie posza, wrci i dalej bdzie mnie
gnbi. Zupenie nie akceptuje crki i czasami go rozumiem,
skoro ja rwnie tego nie potrafi. Te nie spalam ca noc
impreza bya jak 150, w kocu trzeba si byo rozej, bo wrcili
starzy mojego kumpla, a tam demolka na caego. Twj mu
ma racj, mamo nigdzie nie pjd, tu mi dobrze, kocham
oprnia twoj lodwk i zostawia jej zawarto w klozecie.
miej si, kiedy mwisz: O, widz, e zacza si lepiej odywia". Kupujesz kad bzdur, a ju powinna wiedzie, e ze
mn nie wygrasz. Jestem silna, a ty beznadziejnie saba. Los
przeznaczy ci na ofiarny stos adnie si zrymowao, prawda?
I jak celnie!
Pani psycholog te zaproponowaa mi prowadzenie podobnego
zeszytu. Olaam to natychmiast. Powiedziaam, e nie lubi pisa,
a skoro i tak si spotykamy co jaki czas, lepiej bdzie jak jej
wszystko opowiem. Wiedziaa, e ze mn nie wygra, wic odpucia. Czasami mnie korci, eby pokaza jej pamitnik. Wtedy
dopiero miaaby co czyta i zobaczyaby, jaka jestem zakrcona,
36
a potem wypadaoby ju tylko odda ten swj dyplom psychologa i bezradnie rozoy rczki. Ale w ten sposb wiedziaaby
o mnie zbyt wiele, moe nawet signaby do tajemnic mojej duszy? Na to nie pozwol nikomu. Musz si broni, bo inaczej podziel twj los, Marilyn. Chocia tak naprawd skrycie o tym marz,
e kiedy ci spotkam, na tym podobno lepszym ze wiatw. Gdy

ju nie mam siy y, patrz na plakat z twoj podobizn i mwi:

Ju niedugo, Marilyn!" Dla nas obu napisaam ten aforyzm:
Nie chwytaj w donie zotego promienia
I tak poparzysz palce!
37
Zagloterapia
Jako przepchnli mnie do nastpnej klasy, przez trzy tygodnie zakuam i wystarczyo. Widocznie szkoa te chce jak najszybciej pozby si problemw, jakie im stwarzam, skreli
i zapomnie. No, trudno, nie podpisywaam z ni paktu, e ozdobi swoim zdjciem tablic orw i trafi do pamitkowej ksigi.
Gdyby mi si troch bardziej chciao, opadaby co niektrym
szczka. Tylko e nie chce mi si i ju. Skoncentrowaam si na
walce z ciaem, ono jest mi najblisze, najbardziej mnie dotyczy,
mog eksperymentowa do woli. Nie wierz w te brednie mamusi i doktorw, e mog umrze. A obozy koncentracyjne?
Ludzie nie jedli tam tyle lat i przeyli. Nie ze mn takie gadki,
niech strasz innych, ja si nie boj!
Cigle bol mnie zby, to podobno od kwasw odkowych,
bo podczas wymiotw pka szkliwo, a dziury robi si z braku
wapnia. Trudno, jak nie wytrzymam, wyrw je wszystkie i wstawi sobie implanty, teraz jest tyle moliwoci, e nie bd sobie
zawraca gowy bolcym zbem. Podkradam matce silne rodki
na migren i noc jako mija, pomaga te wiksza dziaka, wtedy
nie czuj adnego blu. Ale nastpnego dnia jestem jak bokserski worek po zawodach.
Kto poradzi mojej matce, by w ramach tera 'ii wy .ta mnie
na obz eglarski. Podobno spartaskie warunki, praca przy
sprzcie, udzia w zajciach przygotowujcych do zdobycia eglarskiego patentu maj podziaa lepiej ni psychoterapia. Naiwno nie zna granic, ale niech im bdzie. I tak nie mam
lepszego pomysu na wakacje. Ludzie z mojej paczki wyjedaj popracowa do Szwecji, eby mie fors na towar. Karolin
starzy zabieraj, jak co roku, do Hiszpanii; znowu bdzie szpa38
nowa ciuchami i opalenizn. A ja bd niszczy sobie rce,
zeskrobujc star farb z dek oto los dobosza, jak mawia
pewien dobosz.
Dla witej zgody wsiadam do pocigu, ktry zawiezie mnie
do Szczecina, a potem tylko krtka podr autobusem. Uszczliwiona matka i jej rwnie zadowolony mu odwo mnie na
dworzec. Oni zafundowali wakacje mnie, a ja im. Nareszcie bd
mogli cieszy si swoim nowym stadem bez mojej obecnoci.
Matka jak zwykle udziela mi tysica rad, chocia nie wykazuj
nimi adnego zainteresowania. Najwaniejsze, e daa mi nawet
wicej kasy, ni mylaam. Udaj wic kochan creczk, mwi, e bd tsknia, macham na poegnanie, a oni, trzymajc
si za rce, posyaj mi causy. Na szczcie pocig do szybko

rusza z peronu i ten teatr trwa krtko.

Mam kilka godzin na rozmylania o tym, jak zaplanowa sobie te wakacje, by nie da si programowi resocjalizacji, jaki
wymylia moja mamusia. Poza tym, jeszcze si taki nie narodzi, ktry zmusiby mnie do wysiku, jeeli tego nie chc. Lubi agle, ale na pewno nie bd wkuwa jaki gupot, eby
dosta dyplom sternika. Nie zrobi przyjemnoci tatusiowi, cho
chyba by go to troch ruszyo i zarobiabym par punktw. Nie
zaley mi na dyplomie ani na tatusiu, zakadam kompletne leenie bykiem. Najwyej mnie wyrzuc z tego obozu.
Podr mija dosy szybko, zwaszcza e w Warsie jest zimne
piwo. Po trzech wiat staje si mniej upiorny, wagon mniej brudny, a stara babcia, ktra chrapie, nawet wzbudza lito. Przypomina troch moj babci. Wiem, e ona, jak matka, gotowa byaby walczy o mnie z caym wiatem, tylko ja tego zwyczajnie nie
chc. wiat, w ktrym yj, w zupenoci mnie zadowala. Chocia nie bd ukrywa, e pierogi z jagodami babcia robi najlepsze na wiecie i nawet troch mi al, e lduj w klozecie. Tak
naprawd nie prowadz z nimi wojny, bo byoby to troch mieszne walczy z pierogami.
W kocu podr dobiega koca. Rzeczywicie warunki
w obozie s tu spartaskie, bo baraki nie poraaj komfortem,
ale najwaniejsze, e mogam zaj kojo, czyli wyrko na piter39
ku. Stamtd nikt mnie nie wygarnie, choby trba na pobudk
graa mi nad samym uchem.
Pode mn ley Julita, te zakrcona. Nie ma wprawdzie ogolonej gowy, ale wystrzyone nad uchem wosy, zaplecione w may
warkoczyk. Kopci jak wielki komin, wic od razu kombinujemy
puszk po piwie, eby zmiecia wszystkie pety. Towarzystwo dzieli
si na tak zwanych fanatykw i olewaczy. Ja i Julita naleymy do
tych drugich. Najpierw spokojnie wysuchujemy rnych bzdur
o obowizkach uczestnika obozu, a potem stwierdzamy zgodnie,
e nie ma takiego regulaminu, ktrego nie daoby si obej.
Na pierwsze zajcia przynosimy nawet zeszyt, ale facet tak
truje, e po kwadransie przestajemy notowa. dki s stare,
niektre przeciekaj, wic trudno porwnywa je z mijajcymi
nas jachtami. Ich waciciele z politowaniem patrz na nasze
skorupy. Lubimy pokazywa jzory, szczeglnie wymalowanym
paciom w okularkach model Paloma Picasso. Oczywicie nasz
program edukacyjny sprowadza si do spacerkw odzi po zatoce. Okazao si, e po trzech dniach na wykady chodzi ju tylko
garstka zapalecw, nas nikt nie goni, mona wic nic nie robi, jeli odwali si dwie godziny przy szpachlowaniu dek.
Jestemy tani si robocz, ktra jeszcze paci za to, e tyra.
Niezy ukad! W nagrod mona si troch przewietrzy. Najlepiej lubi agle wieczorem, kiedy zachodzi soce, a na plaach
nie ma ju rozwrzeszczanych dzieciakw.

Potem leymy na pomocie z Julita i chopakami. Niestety,

w obozowym kiosku nie ma piwa, wic ekipa codziennie wyjeda do Szczecina, czasami przywo co do palenia i nie s to
tylko papierosy. Dwa razy urywamy si na dyskotek i wracamy
rano, ale kadra pi i dokadnie im lata, co si z nami dzieje. Nie
czujemy si z tego powodu le, wrcz przeciwnie rozumiemy,
e i oni maj prawo do wakacji. Niektrzy przywieli dzieciaki,
jest jak na rodzinnych wczasach.
arcie do pode, wic nie cierpi katuszy, e prawie niczego nie jem. Zreszt chyba co nie tak z moim odkiem, bo
wymiotuj nawet po zupie mlecznej. Julita par razy nakrya
mnie w kiblu, kiedy puszczaam swobodne pawie.
40
A ty co, w ciy jeste? zainteresowaa si, syszc odgosy z klopa.
Oczywicie zegaam, e co mi zaszkodzio, nawet eby
nie podpado odmwiam porannego piwka, bo troch si baam, e mj wynicowany odek odda je ju w momencie konsumpcji. Najbardziej mnie ucieszyo, e chyba znowu schudam.
Wprawdzie nie ma tu wagi, ale i bez niej widz efekty. Tylko
cigle mi zimno, chocia jest upa, dlatego chodz w podkoszulku z dugim rkawem.
Mwi wszystkim, e jestem uczulona na soce. Kpi si
w morzu te tylko w nocy, nie chc, by komentowano moj
szczupo, ktra nie wszystkim si podoba. I nie musi. Najwaniejsze, e ja jestem zadowolona ze swojego wygldu,
w kocu to moje ciao. Jest przynalene do mnie i mog z nim
zrobi, co chc.
Mamuka dzwoni co trzy dni. Oczywicie wykorzystuj okazj, eby wyebra troch kasy. Mwi, e jedzenie marne,
a owocw nie daj wcale, wic kochana rodzicielka wysya przekazem godn sumk. Nastpnym razem nie idzie mi ju tak atwo. Nie doceniam jej. Zadzwonia do kierownika obozu i dowiedziaa si o moim olewactwie. Wyklepa, e nie bior udziau
w zajciach, nie chc si wcza w prace przy gotowaniu i sprztaniu. No i, niestety, szlaban na kas. Najgorsze, e inni te
cienko przd i nawet piwko odpyno w sin dal. Na szczcie
ju za kilka dni koniec zabawy w resocjalizacj. Zmywam si
wczeniej, nikt mnie nie egna, tylko Julita wie o mojej decyzji.
Skoczyabym gdzie si rozerwa, ale w portfelu wycznie podszewka. Wracam na gap, mamuka i tak zapaci. Zreszt nie
pierwszy raz!
W domu nikt mnie nie wita z radoci, chocia nagaam, e
wrciam wczeniej, bo bya okazja, zabraam si z koleg, po
ktrego przyjecha samochodem ojciec. Zreszt bardzo si stskniam i na dowd zaproponowaam nawet, e pjd z siostr na
spacer. Matka zrobia si czerwona jak burak i zacza wrzeszcze, e ma ju dosy moich kamstw. Dzwoni do niej kierownik obozu i donis, e samowolnie si oddaliam, nikogo nie
41

informujc. Chcia wiedzie, czy dotaram bezpiecznie do domu.

Nie mg mi zrobi wikszej przysugi".
Po tygodniu przyszo te zawiadomienie, e trzeba zapaci
kar za moj podr na gap. Odebra je ojczym i ju wiadomo,
jaki by cig dalszy. Nici z obiecanych martensw, trudno, bd
chodzi w listopadzie w teniswkach. Ze zoci zwymiotowaam
dwa razy i wcale si z tym nie kryam. Zwykle staram si robi
to bezgonie, ale tym razem zaleao mi, eby wiedzieli. Matka
znowu rozpocza swoje lamenty, e jak tak dalej pjdzie, to
w kocu umr w klozecie.
Wyczytuje wszystko o anoreksji, przynosi z apteki jakie papki,
do picia, ktre maj okleja mj chory odek, babcia parzy mi
siemi lniane. Znowu jest jak w domu wariatw. Gdy tylko mog,!
zmywam si, eby nie da im szansy na eksperymenty. Niech
sami pij siemi, na pewno nie zaszkodzi. Staram si jednak
wraca przed dziesit, chocia jest przecie lato i o tej porze
nikt normalny nie siedzi w domu.
42
Montujemy grup
Troch ju odpokutowaam za swoje grzechy, matka zajta prac, bo u niej w firmie sezon urlopowy, ojczym zabra dziecitko do
swojej rodziny, wic nikt nie ma czasu mnie pilnowa. Na stray
zostaa tylko babcia, ale jej ciemnia najatwiej. Kupuje wszystko!
Z wakacji, ktre formalnie kocz si dopiero za dwa tygodnie, wrci ysy i Darek. Wieczorami siedzimy w knajpie, ktra
nazywa si Pod Kasztanami", ale powinna raczej zmieni nazw
na Upiorny Zaktek", zwaszcza e kasztan osta si zaledwie
jeden, wokoo walaj si puszki po piwie i trudno znale wolny
stolik, bo okupuj je menele. Nam to specjalnie nie przeszkadza,
czasem zdarzy si, e jeden czy drugi dooy si do piwa. Jeli
tylko za bardzo nie chc si z nami zaprzyjania, obleci.
Przysiadaj si rne panienki, ktre nie rozumiej dowcipw
o blondynkach, za to s chtne do zabaw msko-damskich. Ja dla
Darka i ysego jestem kumpelka, wic mam spokj, zreszt chyba
nie jestem w ich typie. Wyznaj zasad, e powinna by jak najmodsza i jak najgupsza, a do tego chtna. Ale wrd tak zwanych
grzechotek chtnych nie brakuje, nawet si nieco dziwi. Wiele
z nich chodzi bez majtek, eby nie byo problemu, kiedy trzeba to
zrobi szybko, choby na krzeseku Pod Kasztanami". Poza tym
ysy ma u panienek branie, bo rozprowadza prochy. Przed dyskotek to towar pierwszej potrzeby. Czasami mu w tym pomagam,
bo jego ju kilka razy trzepaa policja, a ja si jako uchowaam.
Paci mi w towarze, wic paliwa mam pod dostatkiem.
Matka dostaje premi i nieopatrznie si do tego przyznaje.
Przez dwa dni zgrywam si na dobr creczk, dwigam z targu
zakupy, pastuj podogi, nawet zdecydowaam si umy okno
w swoim pokoju. Troch przejaniao, chocia nie lubi wiata.
43

Razi mnie w oczy, a moje spojwki le to znosz. Waciwie

cigle mam czerwone oczy. Latem nie podpada, na okrgo chodz w okularach przeciwsonecznych.
Wieczorem zostaj w domu. Zjadam kolacj jak Pan Bg przykaza i nawet mi smakuje, moe dlatego, e przy stole siedz
tylko z matk. Patrz na ni i widz, jak bardzo si postarzaa
przez ten rok. Ma ju tak duo siwych wosw. Rce jej si trzs, wiem, e ma do mnie al, ale nie moe zrozumie, e nie
potrafi jej kocha. Nie potrzebuj mioci, a tym bardziej litoci. Kocham i przeklinam tylko swoje ciao. Jestem jak ty, Marilyn, jak zraniony ptak, ktremu zamiast skrzyde kto wyrwa
serce.
Rozmawiamy z matk, prbujemy nawet artowa, atmosfera
robi si przyjazna, wic uderzam w bagalny ton: chodzi mi
o kurtk ze skry, z zamkami, tak zwan ramonesk. To teraz
cholernie modne, po prostu nie wypada chodzi w czym innym.
Matka miknie, wic umawiamy si na miecie przed poudniem i idziemy do sklepu. Kurtka jest droga, ale trudno dzieci kosztuj, stwierdzam filozoficznie. Oczywicie mojej wybrednej rodzicielce nie bardzo podoba si to, co chc kupi, ale boi
si awantury w sklepie i jak zwykle mam to, czego chciaam.
Dla witej zgody wypijamy nawet kaw w ulicznej kawiarence i udaje mi si skoowa 20 zotych na zeszyty. Wiadomo,
e nie kupi za to nawet 16-stronicowego kajetu, tylko pjdzie
na przepa albo tak zwany przelew, czyli kuflowe z pian. Do
domu wracam po pnocy. Matka pacze.
Trzaskam drzwiami i zamykam si w swoim pokoju. Jestem
tylko z tob, Marilyn. Wycigam spod szafy pamitnik, zapalam
skrta, otwieram szeroko okno. Patrz w niebo, sierpie to czas
spadajcych gwiazd. Wydaje mi si, e na jednej z nich widz
ciebie.
Pamitnik zapisuj arliwym wyznaniem prawdy, po raz
pierwszy omielam si napisa, e jestem anorektyczk, jak inni
mwi o sobie: jestem narkomanem, alkoholikiem, zodziejem.
Ja jestem ANOREKTYCZK. Ale przecie wiat musi pomieci
wszystkich: chudych i grubych, szczliwych i nieszczliwych
44
zodziei i alkoholikw. I takich jak my ktrzy mamy chore
dusze i chore ciaa.
Ju wszyscy wrcili z wakacji. Karolina jak zwykle zaczyna
swoje popisy, ale ysy j gasi:
Nam to, laluniu, gila, co tam w Hiszpanii, my jestemy
patrioci, kochamy nasz kraj ojczysty. I jeeli chcesz jeszcze minutk spdzi przy tym stoliku, to radz mniej si chwali.
Karolina parska z oburzenia, zabiera swoj now torebk,
wykrca piruet w pmetrowych klapkach i ju jej nie ma. Za to
od kilku dni siedzi z nami pod kasztanami ga, chuda jak ja,
wic ma ksywk Iga.

Kiedy dyra wezwaa nas obie i rusza w te sowa:

Moje panienki, czy wy si za bardzo nie odchudzacie?
Iga na to:
Ale skd, pani dyrektor! Jestem taka szczupa po babci.
Akurat mamusia na przykad si nie bardzo nadawaa, bo
wprawdzie jest wzrostu Igy, ale way ze sto kilo. Ja nie podjam
tematu, spytaam tylko bezczelnie:
A co, nie podobam si? A moe teraz bd dawa stopnie
za wag?
Incydent z dyrektork troch nas zbliy jeszcze w czasie roku
szkolnego, ale dopiero teraz mamy czas lepiej si pozna. Po
kilku dniach nie mam ju adnych oporw, eby strzela pawie
w ulicznym kiblu, bo wiem, e w ssiedniej kabinie ona robi to
samo, co ja. Te mci si w ten sposb na swojej matce.
Iga bya tustym spuchlakiem do pitej klasy. Woali na ni
beka. Kochajca mamuka cigle wypiekaa jakie ciasteczka, robia kremy i galaretki, a e sama nie moga wszystkiego zje,
wpychaa w creczk. Iga jest jedynaczk i tak zwan znajd, bo
mwi, e nie wiadomo, z kim najdrosza mama znalaza si
w pocieli w dniu jej poczcia. Widocznie nie by to nikt wany
albo z innych powodw nie mia ochoty kontynuowa znajomoci
z mam Igy, wic pozostaa dzieckiem tak zwanym panieskim.
Nigdy nie udao si jej dowiedzie, kim jest szanowny tatu,
wic wyobraaa sobie, e to jaki znany aktor albo superprzystojny biznesmen. Koleankom mwia, e by marynarzem
45
i zgin na morzu, zanim si urodzia, wic nie mg jej d;i
swojego nazwiska, albo e jest bardzo znanym politykiem i przyznanie si do nielubnego dziecka zwichnoby mu karier. Potem zaprzestaa rozmw o tatusiu, bo postanowia zaj si swoim zdeformowanym przez matczyn mio ciaem.
Przesza ju rne etapy: dieta warzywna, bananowa, maichwiowa, godwki. Rozmawiamy o tym jak siostra z sistr;),
ogldamy swoje szczupe ciaa. Iga ubolewa, e zbyt mocno schudy jej uda, ale pociesza si, e nareszcie ma szczup twarz.
Ogldamy swoje zdjcia sprzed kilku lat zgroza!
Na znak wsplnoty postanawiamy zrobi sobie tatua. Ja
wybieram skorpiona. Jest taki jak ja nie za bardzo mona si
z nim spoufali, bo nie wiadomo, kiedy wystawi do. Iga wybiera wa. Troch mamy stracha, ale w kocu liczy si efekt.
Udaj, e nic nie boli, chocia to nie do koca prawda. Iga le
trzyma twarz.
Kumpel, ktry ma studio, zaproponowa bardziej rozbudowane
motywy, ale po pierwsze, nie mamy kasy, a po drugie, bez przesady z t ekstrawagancj, uroda tkwi przecie w prostocie. Ja za
reszt funduj sobie jeszcze kolczyk w nosie. Tatua mona schowa pod bluzk, z kolczykiem trudniej, wic awantura gotowa.
W domu na dzie dobry sysz, e teraz to ju nikt nie bdzie

mia wtpliwoci, do jakiej grupy przystaam, nauczyciele te na

pewno bd temu przeciwni, bo szkoa to nie cyrk.
Nie chce mi si wdawa w dyskusj, ale gdyby kochana
mamo wiedziaa, co si dzieje w szkole, jak kwitnie handel prochami, ronie spoycie piwa i nie tylko, to opadaby ci szczka
i nie miaaby gowy, eby czepia si jakiego gupiego kolczyka ucinam bezsensown rozmow.
Matka patrzy na mnie, jakbym bya ufoludkiem. Nic nie rozumie, nie wierzy, nie chce przyj do wiadomoci? Kada
z tych wersji jest, moim zdaniem, prawdziwa.
Zreszt po kilku dniach sama wyjmuj moj ozdob, bo mam
chroniczny katar od uywek, a w takiej sytuacji kade wycieranie nosa jest mao przyjemne, szczeglnie kiedy uwiera w nim
kawaek zatyczki od kolczyka. Moja gupia matka komentuje:
Widz, e przemylaa to, co ci mwiam. Ciesz si.
Nie chce mi si z ni gada, wzruszam tylko ramionami
i kiwam gow nad jej bezdenn tpot.
Tatua na moim ramieniu wypatrzy m mamusi i stwierdzi,
e mog ju i do wizienia bez wyroku, bo tam jest miejsce dla
takich wytatuowanych jak ja. Matka znowu pacze i pyta tym swoim
bagalnym gosem, dlaczego jej to robi? Jak zwykle wyjeda
z argumentem, e normalne dzieci naszych znajomych nie s wytatuowane, myl o studiach, chc zadba o swoj przyszo.
A ty? Co ty zamierzasz zrobi ze swoim yciem?
Poniewa nic mdrzejszego nie przychodzi mi do gowy, mwi, e zamierzam sprzedawa linki hamulcowe na stacjach benzynowych, bo podobno dobrze za to pac. Matka ostentacyjnie
pada na fotel i prosi, eby jej da krople na serce. Rzeczywicie
robi si na zmian blada i czerwona, ale niespecjalnie mnie to
obchodzi niech si na przyszo zastanowi, zanim zacznie
prowadzi takie gupie rozmowy.
Na szczcie przychodzi Iga, ogldamy kolorowe pisma,
w ktrych modelki prezentuj stroje plaowe. Nie s grubsze od
nas, to pocieszajce. Iga chciaaby mie wystajce koci policzkowe, tak jak ja.
Co ci si podoba w tej Marilyn? Zobacz, jakie to tuste
babsko mwi o podobinie na plakacie.
Mnie podoba si przecie nie ciao mierzone w centymetrach, ale ciao zranione mskim podaniem, nieszczliwe
i przeklte. Moja koleanka nie rozumie, e jestemy jednoci.
Nie chce mi si tego wszystkiego tumaczy Igle.
wiczymy przez dwie godziny, jestemy zlane potem, ale
szczliwe. Jeszcze wieczorne wyprnienie po zikach, ktre
chomikuj w swojej szafce. Matka do niej nie zaglda, a szkoda.
Znalazaby tabletki przeczyszczajce, lufki do palenia, yeczk,
lustereczko i cay podrczny sprzt narkomana.
Trudno, skoro tak jej wygodniej, niech wierzy, e cigle jestem ukochanym cherubinkiem ze zotymi loczkami. Zreszt ma
teraz swoj now lalk.

egnaj szkoo, witaj swobodo!

i^ny nio
Rok szkolny jak zwykle zacz si w sposb beznadzi
Trzeba wstawa o jakiej kretyskiej godzinie typu sidma rano
Zanim umyj wosy i zrobi makija, bankowo spniam si na
pierwsz lekcj. Czasami nawet na drug, jak mi si nie chce
wsta. Jestem coraz sabsza, wejcie na czwarte pitro przypo'
mina wysiek czowieka zdobywajcego Himalaje. Ale waga zblia
si do upragnionych 42 kilogramw, co przy moim susznym
wzrocie daje wreszcie powody do satysfakcji. Nawet dinsy rozmiar 36 s na mnie za due.
Wymiotuj i oberam si na zmian, czyni spustoszenie
w kuchni i w lodwce. Przypominam jamochona, ktry pochania wszystko, co napotka na swojej drodze: kompot, ogrki, makaron, ziemniaki. Ju nie mam siy prowokowa wymiotw palcami, wic korzystam z dowiadczenia Igy, trzeba po prostu
umiejtnie ucisn odek i pochyli si nad sedesem.
Odgosy z klozetu dobijaj matk, ale nie zwracam na to uwagi.
Jestem zajta sob, skupiona na walce, nie nadaj si do adnych rozmw, nie pozwol si sprowokowa, chocia matka przypomina mi, e powinnam pj do pani psycholog. Owiadczam,
e nigdzie si nie wybieram ani teraz, ani w najbliszym czasie.
Nie bd wicej uczestniczy w tym teatrze. Skoro mojej rodzicielce pani psycholog poprawia samopoczucie, niech do niej
chodzi i umacnia si w postawie matki, ktra mimo wszystko
trwa przy swoim dziecku. Skoro nie chce zrozumie, e jestem
przypadkiem beznadziejnym, niech realizuje wielkie wyzwanie.
Jeli tak, to ycz szczcia.
Szkota mi lata, chodz, kiedy chc, wychodz z lekcji, gdy
musz zapali albo pj na piwo. Cz ludzi z naszej wakacyj48
nej grupy wrcia grzecznie do budy, ale jest przecie Darek
i ysy. Poznaam te Wilka. Odjazdowy go, tatuae ma niezwykle wymylne takie hobby. Szczeglnie krci to maolaty
na dyskotekach. Wilk przychodzi ubrany w podkoszulek i szpanuje, a panny robi po nogach.
Wilk ma te przewag nad innymi, bo starzy dali mu w prezencie chat. Jest wic gdzie obraca towar, mona wspomc
kolegw w potrzebie. Zreszt trwa tam nieustajca impreza. Ostatnio kto nasa gliny, widzc e panienki z goymi dupskami
w oknach siedz. Wilk tumaczy logicznie, e jak komu taki
widok nieprzyjemny, niech si nie gapi. Ale podali go na kolegium i teraz trzeba troch uwaa. Gdy mam wszystkiego dosy,
czsto spadam do jaskini, jak nazywamy to miejsce.
Jestem tu prawie domownikiem, mam te obowizek organizowa arcie. Podkradam z domu, co si da, a przydaje si, wiadomo, wszystko. Matce plot, e wychodz si uczy do koleanki, chocia ostatnio prawie nie bywam w szkole. Urywam si te
na sobot i niedziel, zakadajc bajer o tym, e musz pomc

Igle umy okna po malowaniu. Jako mi si udaje, kilka razy

dzwoni i bajeruj:
Kochana mamusiu, wszystko w porzdku, ale robota na
pewno si przeduy, bdziemy koczy nastpnego dnia.
Waciwie nie wiem, po co to robi, po co udaj grzeczn
creczk. Chyba z litoci.
W soboty u Wilka jest mrowie ludzi, pal trawk, panny wykonuj numerki na yczenie. Niejedna mamusia zemdlaaby, widzc
jak jej latorol obsuguje kilku goci naraz, tylko bra kamer
i krci. Jest nawet jeden chtny, ale chopcw to denerwuje,
a laski rozprasza, wic sprzt lduje za oknem. Ja niespecjalnie
lubi te dni, nie mona spokojnie pospa, tyle e jest co pali, bo
nawet najwikszy sknera u Wilka nie odmawia.
Kiedy wracam po takiej nocy i mdlej w przedpokoju. Matka wpada w rozpacz, wzywa pogotowie. Pani doktor stwierdza,
e to chyba zawa i musz jecha do szpitala. Na miejscu okazuje
si jednak, e EKG jest w normie, a omdlenie to wynik wyniszczenia organizmu. Matka szaleje, wydzwania po swoich znajo49
mych, a wreszcie zdobywa adres psychiatry, ktry podobno jest
specjalist od beznadziejnych przypadkw, czyli takich jak mj.
Umawiamy si na wizyt. Ja oczywicie nie chc i, ale widz,
e si nie obroni. Kochana mamusia zawiadomia ojca, ktry
pragnie si z ni zjednoczy w wysikach, by ratowa chor crk.,
Zdumiewa mnie to nage zainteresowanie i wkurza. Na dugie
miesice zapomnia adresu i telefonu, a teraz chce dziaa jak
straak? Zgadzam si wic i idziemy, bo mam nadziej, e w ten
sposb uda mi si odwlec wizyt tatusia. Pan doktor najpierw
rozmawia z matk i ze mn. Ona oczywicie zaczyna od wypakania swojego blu, czym doprowadza mnie do szau. Zaczynam
wrzeszcze, e jak nie przestanie, natychmiast wychodz. Doktor stara si jako panowa nad sytuacj, wyprasza matk z gabinetu, robi to grzecznie, ale stanowczo.
Siedzimy naprzeciw siebie w milczeniu. W kocu on pyta
z trosk:
Ciko ci?
Nie wiem dlaczego, ale oczy robi mi si mokre. Nie protestuj, kiedy gadzi mnie po gowie, tylko gono wycieram nos
w chusteczk, jak przed chwil moja matka. Doktor przypomina
ksidza z czasw, kiedy chodziam jeszcze na lekcje religii. Mwi
spokojnym gosem:
Zapamitaj, bo moe to wane, nie jeste jedyna, ktra cierpi na t chorob. Zwykle dotyka ona osoby szczeglnie wraliwe,
okaleczone przez los, nie jakie prymitywne jednostki, ale mode
dziewczyny, ktre s ambitne, niekiedy ponad miar. Na pocztku kada z nich wierzy, e da sobie rad sama, e panuje nad
sytuacj, kontroluje j, potem okazuje si jednak, e s zbyt sabe.
I tak jest teraz z tob. Widz, e masz du niedowag, twj orga-

nizm jest ju bardzo zmczony, dawa ci zapewne wiele sygnaw,

e tak jest, ale nie chciaa go sucha. A teraz sytuacja staa si
bardzo grona nie lekcewa jej. Proponuj ci leczenie w szpitalu, bo tylko ono tak naprawd moe ci pomc. Jednak lekarze nie
zrobi niczego wbrew tobie, jeli nie podejmiesz walki o powrt
do zdrowia. Wtedy wszystko moe si skoczy tragicznie.
Nie chc mu wierzy.
50
Nie, nie pjd do adnego szpitala, nie dam si zamkn
w domu wariatw! krzycz. Po chwili jednak, waciwie nie
wiem czemu, mwi, e jest mi wszystko jedno. Moe wreszcie
si wypi? Umawiamy si za tydzie, bo trzeba troch poczeka na miejsce.
Po drodze wylewam zo na matk, wrzeszcz, e to j powinni leczy, kopi kady wystajcy na drodze kamie, pal
papierosa za papierosem. Nie chc si przyzna, ale cholernie
si boj. W nocy ni mi si koszmary gdzie mnie wlok,
zapinaj w kaftan, polewaj strumieniami zimnej wody, dygoc.
Budz si przeraona. W pokoju rzeczywicie jest bardzo zimno,
bo otworzyo si okno, a to ju padziernik. Poduszka jest mokra
od ez. Czemu si zgodziam, co za idiotka ze mnie! O nie, nie
dam si zamkn w adnym wariatkowie! Spadam do Wilka!
Nastpnego dnia jak zwykle wychodz do szkoy, tyle e pakuj dodatkowo plecak. Mam w nim kilka ciuchw na zmian,
papierosy, jakie patki i ry. Oczywicie od razu jad na moj
kwater, nie bd przecie paradowa po miecie z plecakiem.
egnaj, szkoo!
51
Tylko strach
U Wilka spokj, podobno zaapa gdzie uczciw robot, przestawia kartony w hurtowni. Ja mog si wyspa do woli, tylko
wieczorem co tam gotuj: zup z paczki, makaron z jak mielonk. Jestemy jak m i ona, troch mnie to mieszy. Wilkowi
na szczcie nie w gowie adne kowe sprawy. Ostatnio na
kwaterze coraz mniej ludzi, za czsto interesuje si tym miejscem dzielnicowy.
Nie daj znaku ycia, wyobraam sobie, jak matka musi szale. Na pewno wydzwania na komisariat i po szpitalach. Nie da
mi spokoju, to pewne!
I mam racj, po dwch dniach zjawia si z moim ojcem
u Wilka. Sypny mnie koleanki w szkole, poday adres, podobno
przymusia je do tego dyrektorka. Wstrtne kablary, mikkie buy,
wszystko z nich mona wycisn.
Nie chc otworzy drzwi, ojciec grozi, e za chwil wejdzie
tu z policj. Wilk kae mi si wynosi, nie ma kasy na kolegium, prbuje si gupio przede mn tumaczy. Wic co mam
robi? Przecie nie bd skakaa przez okno. Te by mi Wilk nie
pozwoli, bo nie chce mie syfu. Powoli otwieram drzwi, z wcie-

koci wykopuj plecak na korytarz. Jeszcze wtedy tego nie wiem,

ale nigdy ju tu nie wrc.
Matka beczy.
Jak moga nam to zrobi? Czy ty wiesz, co ja przeywaam?
Ojciec nic nie mwi, ale widz, e jest wcieky i najchtniej
by mnie pobi. Wlok si, noga za nog, matka oczywicie taszczy plecak.
W domu awantura na sto fajerek. Okazuje si, e miejsce
w szpitalu, zreszt cudem zaatwione, czeka na mnie ju od dwch
52
dni. Krzycz, e nigdzie nie pjd, przecie chodz do szkoy, ale
matka i ojciec nie chc sucha moich wyjanie. Opuciam
prawie dwa miesice nauki, skrupulatna dyrektorka wypisaa
na kartce wszystkie moje nieobecnoci. Wiem, e ju si nie
obroni, nie ma szans. Nie jestem penoletnia, maj nade mn
wadz. Niech si wic stanie, co ma si sta, jestem zmczona,
nie mam siy z nimi walczy. Skoro mam by wariatk, to trudno!
Rano jestem w Z. Spodziewaam si, e ju na korytarzu spotkam jakiego debila albo innego psychola z noem w rku, a tu
nic, jak w normalnym szpitalu. Pielgniarka mwi, e nie trzeba si przebiera w koszul, mona chodzi w dresie, nie odbieraj sznurowade, nie robi rewizji.
W czterech salach le dziewczyny, niektre przypite do
kroplwek. S jeszcze chudsze ode mnie, skra i koci. Przypominaj ywe trupy, nie wstaj nawet do kibla. O cholera, jak
mnie przypn na taki spinacz, chyba zwariuj. Nienawidz gupiego pobierania krwi, a co dopiero leenia z kroplwk. Widz,
e matka te jest przeraona, mwi, e zabierze mnie std tak
szybko, jak to bdzie moliwe. Mam ch wrzasn: To dlaczego mnie tu przywioza!", ale, nie wiem czemu, mwi jej:
Nie am si, dam sobie rad.
Wchodz do kibla, eby zrobi siusiu, a po chwili wpada za
mn salowa, by sprawdzi, czy nie wymiotowaam to taki miejscowy zwyczaj. I trzeba si do tego przyzwyczai, e odtd bd
pod szczegln kontrol. Tylko wieczorami, kiedy lekarze pjd
do domu, a na dyurze zostan jedynie pielgniarki, zrobi si normalnie. Bdziemy im farbowa wosy, pomaga w rozwizywaniu
krzywek, pisa wypracowania za ich gupie dzieci. A one nie
bd nas gnbi pytaniami o stolec czy wymioty.
Najpierw rozmowa z pani doktor, waenie, mierzenie, spotkanie z psycholok, ktra bdzie si mn opiekowa. Matka te
przechodzi przez magiel pyta: od kiedy zaczy si moje problemy, czym s spowodowane i dlaczego tak pno si zgaszam.
Dobre sobie a po choler miaabym przychodzi tu wczeniej
i do tego jeszcze z wasnej woli? Potem pytaj mnie, czy si
sobie podobam taka chuda, czy nie chc przyty. Oczywicie
53
twierdz, e podobam si sobie, to oczywiste, moja waga mnie

satysfakcjonuje i nie rozumiem, dlaczego jestem rdem takiego zainteresowania, skoro przyszam tu na wasnych nogach
i nie trzeba mnie karmi adn kroplwk.
Pani doktor stwierdza, e ciko si ze mn dogada, ale pocztki na og bywaj trudne. Najgorsze, czego si dowiaduj, to
e mj pobyt tutaj potrwa co najmniej sze tygodni albo i duej, nie bd te moga kontaktowa si z koleankami i z domem, jeeli nie bd przybiera na wadze. No i trzeba si uczy,
bo podobno przychodz jacy nauczyciele. To moe nawet i dobrze, bo inaczej zdechabym z nudw.
Jestem zaamana, myl o imprezach u Wilka, o Karolinie,
o Igle. Po co si zgodziam? Trzeba byo zwia gdzie w Polsk,
a nie kilka ulic dalej. Wiem jednak, e moja ukochana mama
znalazaby mnie nawet za oceanem.
Przydzielaj mi ko z Beat i Magd. Beata jest luzaczka,
czyli taka jak lubi. Od razu mwi:
Nie pkaj, da si wytrzyma, tylko troch ogupiaj psychotropami.
Magda ley, nie odzywa si do nikogo, nie je, nie pije, nie
wstaje. Teraz to podobno najciszy przypadek na oddziale, nie
ma z ni adnego kontaktu. W nocy zastanawiam si, czy oddycha, czy moe ju umara?
Dlaczego si tak zachowuje, nie wie nikt, nawet jej matka,
ktra moe wchodzi na oddzia bez ogranicze. Mieszka na wsi
i gdy tylko nakarmi winie, wydoi krowy i da kolacj szstce
dzieciakw, przyjeda do Magdy. Siedzi przy ku, gaszcze j
po wosach, piewa, opowiada bajki, modli si. Pomagamy jej
umy Magd, ktra zupenie nie reaguje na nasz obecno.
Matka robi to tak delikatnie, jakby miaa do czynienia z niemowlakiem.
Patrz na t scen i myl sobie, e bardzo chciaabym by
Magd, eby matka mnie mya, piewaa, koysaa. Tylko moja
modsza siostra doczekaa si dugiego karmienia piersi, ja podobno gryzam jak pirania, skrcaam si z powodu kolek i wyam niczym potpieniec, a matka zamiast tuli, miaa ochot
54
waln mn o ko. Troch si nie dziwi, ale moe wanie
dlatego jestem teraz jak je?
Na oddziale przewanie dziewczyny, jakie gwniary, ktre
maj ze czternacie lat, ale s ju imponujco odchudzone, i moje
rwienice. apiemy si jeszcze na oddzia dziecico-mlodzieowy. egnam si z ukochan rodzicielk i widz jak walczy, by
nie paka, drgaj jej kciki ust, jeszcze chwila i nie wytrzyma.
Ja, jak zwykle w takich sytuacjach, szpanuj, jednak najchtniej
daabym nog.
eby mnie dobi, daj mi kartk z tak zwanym planem gry;
tak sam otrzymuje moja matka:
waga 46 kg moliwo uczestnictwa w zajciach szkolnych
moliwo rozmw telefonicznych

moliwo ogldania TV, wideo

moliwo odwiedzin matki, ojca
spacer pod opiek personelu
moliwo odwiedzin osb z dalszej rodziny,
koleanek, kolegw
moliwo wychodzenia poza obrb szpitala
pod opiek personelu
moliwo wychodzenia poza obrb szpitala
pod opiek matki lub ojca
moliwo uzyskania przepustki na weekend
wypis z oddziau w wypadku utrzymania tej
wagi przez dwa tygodnie
Jeeli nastpi spadek wagi, ustala si kolejny zakaz.
A wic zostan w tym wariatkowie do koca ycia, to pewne.
Oni chyba oszaleli! Przez kilka lat zbijam nadwag, eby teraz
si znowu utuczy? O, nie, ten numer na pewno ze mn nie
przejdzie!
waga 47 kg
waga 47,5 kg
waga 48,5 kg
waga 49 kg
waga 50 kg
waga 51 kg
waga 52 kg
waga 54 kg
waga 56 kg
55

Nie poddam si
Kady dzie zaczyna si muzykoterapi. To nie najgorszy pomys, szkoda tylko, e nie mona sucha muzyki przez suchawki
lec w ku, tylko trzeba si ubiera, siada w kucki na materacu albo na jakim krzele. Zamykam oczy i zasypiam, nie chce mi
si o niczym myle, ani o rzeczach przyjemnych, ani o zych
Jestem jak nakrcana lalka, tyka sprynka id do przodu, przestaje zatrzymuj si. Inne dziewczyny prbuj si wygupia,
kto powie co idiotycznego, ale w sumie chyba wszyscy lubi to
lenienie si w kcie sali. Z gonika lec dosy przyjemne dwiki, jaki Beethoven albo inny klasyk. Mnie to akurat odpowiada.
Niestety, delektowanie si muzyk poprzedza koszmar wagi.
Trzeba na ni stawa kadego dnia, najmniejsze drgnienie wskazwki jest odnotowywane. Rekordzistki ciesz si i podskakuj,
bo wizja powrotu do domu jest ju bliska. Najwczeniej pkaj
czternastolatki, tskni za mamusi, wic jedz na potg, niektre od razu wymiotuj, ale cz apie wag zgodnie z rozpisanym planem.
Lekarze zacieraj rczki, niestety, okazuje si, e zwycistwa
bywaj pozorne. Niektre laski s tutaj ju trzeci raz. Tyj i wy-

chodz, ale gdy tylko zamknie si za nimi szpitalna brama, znowu

zaczynaj si odchudza. To najtrudniejsze przypadki, zapewne
i ja do nich docz. Postanawiam nie przyty ani deka.
Najgorsze s rozmowy w kku, jak je nazywam, czyli grupa.
Zupenie jak na mityngach alkoholikw: Dzie dobry, mam na
imi Kasia albo Basia, jestem anorektyczk albo bulimiczk, moja
obecna waga to..., zaczam si odchudza przed dwoma, trzema, czterema laty. Nie akceptowaam swojego ciaa, bo chopak
mwi, e jestem za gruba, nie chciao mi si je, uwaaam, e
za duo wa. Bardzo auj, e sprawiam kopot swoim rodzicom, a moje odchudzanie zagrozio zdrowiu, chciaabym przyty
zgodnie z zaleceniami lekarzy, mam nadziej, e po kuracji uda
mi si powrci do dawnej wagi".
Sucham tych opowieci, ktre wlok si jak spaghetti. Wtedy myl o tobie, Marilyn, i o sobie. Przysigam, e nie zdradz,
dlaczego walcz o siebie i o ciebie, zabijajc ciao. Nigdy nie
podjabym tej walki dla jakiego chopaka, czy z innego bahego powodu, nie wytrwaabym w niej tak dugo.
Jeste ze mn, czuj to, nawet jeli nie mam tu twojego zdjcia. Wiem, e znajdujesz si obok, wtedy gdy patrz w ciemn
noc za oknem, kiedy pacz, tak by nikt mnie nie sysza. Czytam wszystko, co mi wpadnie w rce na temat twojej niewyjanionej mierci. Na zawsze pozostaniesz tajemnic, tak jak nasz
tajemny zwizek dwojga chorych cia.
Kiedy wywouj mnie do odpowiedzi, plot banay o braku
akceptacji wasnej sylwetki, o zgubnym wpywie kolorowych
czasopism, prezentujcych wychudzone modelki, ktre dla modych dziewczyn s ideaem. Tak si zapdzam, e psycholoka
kae mi przesta i przypomina o obowizku szczerych odpowiedzi, a nie cytowania gazet. Wobec tego mwi, e nie jestem
jeszcze gotowa, by opowiedzie o sobie co wicej.
Potem suchamy wykadu o tym, do czego doprowadziymy
wasne organizmy, jakie etapy ich zniszczenia mamy ju za sob,
i co nam grozi, jeli nie przestaniemy. adna z nas ju nie miesiczkuje, wypadaj nam wosy, mamy such, swdzc skr,
zniszczone zby, poraniony przeyk, zniszczon luzwk odka, uszkodzon wtrob, a nasze godne organizmy zjadaj wasne szare komrki. Jestemy agresywne, pobudzone albo senne.
Ka si nam te oglda w wielkich lustrach, wyglda to
troch jak taniec szkieletw w sali balowej. Specjalista od filmowych horrorw miaby gotowe aktorki. Psycholoka uwaa, e
taka terapia da rezultaty, przemwi do naszej wyobrani. Nie
rozumie jednak, e kada z nas doprowadzia si do tego stanu
wiadomie, nie akceptujc siebie w poprzednim wydaniu. Nam
si, niestety, nasza chudo podoba!
Z zazdroci patrz na Maj. Jest wiotka jak trzcina, ma dug,
abdzi szyj, bardzo szczupe nogi, twarz z wystajcymi komi
policzkowymi; ma wszystkie atuty modelki. Porusza si wolno,

jakby spaa, przypomina nieziemsk zjaw. Jest w Z. drugi raz,

matka prawie kadego dnia koczuje pod drzwiami, by si dowiedzie, czy Majka z tego wyjdzie. Znosi crce soki i jogurty, ale
.jako nie wida, eby od nich przybywao jej kilogramw.
Podobno kiedy nakryli Majk w klopie, jak poykaa kbek
weny. Wystarczy pocign troch nitk i podraniony odek
piknie si oczyszcza bez wysiku. Nie trzeba w tym celu pakowa sobie caej doni do garda.
Majka pisze wiersze, piewa i marzy. Matka nie chciaa jej
posa do szkoy plastycznej ze wzgldu na panujc tam narkomani i zapisaa swoj pociech do szkoy zakonnej. No to Majka
zrobia wszystko, eby tam nie by, to znaczy prawie zagodzia
si na mier.
Podczas spotka w kku najczciej si nie odzywa, nie chce
uczestniczy w terapii, myl, e tak naprawd nie bardzo j obchodzi to, co si tutaj dzieje. Pod oknami czasami wystaje te
chopak Majki, ale ona nie reaguje na nasze uwagi, e znowu
przyszed. Mwi, e to mio, ktra dawno mina. Podobno ma
jakiego starszego faceta, jednak ten nigdy si tu nie pojawia.
Na razie nie wolno mi oglda telewizji i dzwoni do domu. No
i dobrze, nie bd oglda kretyskich seriali, na szczcie mog
czyta. Nadrabiam zalegoci i to mi w zupenoci wystarcza. Za
rozmowami z rodzink te nie tskni. Nie chc myle o tych,
ktrym zawdziczam swj los. Podobno zrobili to dla mojego dobra, ale moje pojcie dobra jest cakowicie odmienne.
Pogadaabym z Ig, eby si dowiedzie, co sycha w szkole, i czy wiedz, e siedz w wariatkowie. Ju sobie wyobraam
te komentarze w pokoju nauczycielskim, matka musiaa przecie zawiadomi dyrektork, bo bez wzgldu na liczb moich
nieobecnoci, formalnie jeszcze mnie nie wywalili.
Podjam decyzj i jeli kiedy std wyjd, nigdy nie wrc
do starej budy. Nie chc, eby kto szepta za mn: Popatrz, to
ta wariatka!"
58
Grunt to rodzinka
Na razie ykam prozac, tak amerykask tabletk szczcia.
Nawet fajne uczucie, nic ci nie obchodzi, jeste wyluzowana.
Gdy za oknem pada deszcz, wydaje ci si, e wieci soce. Ten
polepszacz nastrojw podobno robi w Stanach zawrotn karier.
Sigaj po niego zestresowani biznesmeni, nastolatki cierpice
z powodu kopotw sercowych, chorzy i zdrowi. Mwi si nawet
o pokoleniu wychowanym na prozacu.
Pani psycholog nie jest zadowolona z naszych rozmw. Pyta,
czy jestem gotowa, eby zacz terapi, czy bd blokowa miejsce innym, ktrzy na przykad chc si leczy. Wtedy odpowiadam bezczelnie, e musi zdecydowa sama, bo ja wyszabym
std natychmiast, gdyby mi tylko na to pozwolono.
Leczenie anorektykw opiera si na pracy z ca rodzin,
a nie tylko z tym, kto jest chory. Na przykad w Ameryce s
podobno koa wsparcia dla rodzicw, ktrych dzieci popady

w tak zwane uzalenienie jedzeniowe. W Z. i w innych szpitalach, gdzie lecz takich jak my, odbywa si to poprzez ciganie
caej rodziny na rozmowy z lekarzami i psychologami.
Niestety, w moim przypadku jest to skomplikowane, trwaj
wic spory i dyskusje, czy rodzin jest dla mnie mj ojciec, ktry nie ma ograniczonych praw rodzicielskich i deklaruje ch
wsppracy z lekarzami, czy mj ojczym, ktremu ja oczywicie
latam i powiewam. Wychodzi na to, e jednak on. Jest za dobrze
wychowany, eby powiedzie lekarzom, co tak naprawd o mnie
myli, i e nie ma ochoty na adne wizyty w szpitalu.
Pewnego dnia zjawiaj si wszyscy, cznie z moj kilkuletni siostr i babci. Czuj si jak na przesuchaniu; tylko maa
jest zachwycona, moe sobie do woli biega po sali wicze,
59
jedzi na wielkiej pice, moje koleanki z oddziau ochoczo sit
ni zajmuj.
Psycholoki badaj przy okazji, jakie mam kontakty z sio
str, pytaj, czemu nie bior jej na rce, czemu jej nie pocaowaam na powitanie. Mwi, e nie cierpi maych dzieci, bo s
jak pijawki, pozwolisz, to wejd ci na gow. Nie wiem, czy za
tak odpowied dostan minus czy plus w ich tajnym kajecie,
ale co czuj, e chyba kresk. Nie chce mi si udawa, e jestem inna, ni jestem, nie nagn si do ich oczekiwa. Chc
mie sukces, ale nie ze mn.
Babcia nie wytrzymuje stresu, zaczyna paka i tumaczy,
e kochaa mnie najbardziej jak potrafia, e mnie wychowywaa, dbaa, pomagaa. Mam ochot wrzasn: Babcia jest w porzdku, dajcie jej spokj! To nie ona skazaa mnie na taki los,
nie ona zafundowaa dziecistwo, ktre skaleczyo moj dusz!"
Ale babcia te zaczyna by przeciwko mnie. Mwi, e staam
si w stosunku do niej agresywna, e trudno ze mn wytrzyma,
nie wracaam na noc do domu, nie chciaam si uczy, zadawaam si z podejrzanym towarzystwem. Mwi, e chowaam jedzenie, wyrzucaam je, wymiotowaam, bo jadam za duo, chocia prosia o umiar. I tym wydaa na siebie wyrok, nie bd jej
broni, jeszcze mnie popamita. Nie mam litoci dla dzieci, nie
mam litoci dla staruszek...
Mj ojczym ma wreszcie okazj popisa si wasnym intelektem. Mwi o zaniedbaniach wychowawczych ze strony mamusi, czyli jego ony, o braku konsekwencji w moim wychowaniu. Pytany o stosunek do mnie owiadcza, e wiele razy prbowa
nawiza kontakt, ale ja nie chciaam, wic postanowi si nie
narzuca. Zreszt mam swojego ojca, a on w naszym domu jest
tylko gociem, poniewa pracuje w innym miecie i przyjeda
tylko na weekendy.
Nie wiem, czy ta wypowied zadowala psycholoki, ale ja
powstrzymuj si, aby mu nie wygarn, e nigdy mnie nie akceptowa, reaguje na mnie jak warczcy pies, przeszkadzam mu

nawet kiedy pi. Nie podjam tematu, bo nie chciaam zaognia sytuacji i nie wiem dlaczego al mi si zrobio matki, na
60
ktr tak napad w kocu przy obcych ludziach. Patrzyam wic
obojtnie w okno, chocia wszystko si we mnie gotowao. Ale
nie dam si ponie emocjom, niedoczekanie!
Matka jak zwykle pacze, mwi, e staraa si zrobi wszystko, ebym miaa szczliwe dziecistwo, czuwaa nade mn,
kochaa i kocha. Nie rozumie, dlaczego upadam si, eby zniszczy swoje zdrowie odchudzaniem. Mwi, e zwlekaa z leczeniem tak dugo, bo sdzia, e wreszcie sama zrozumiem, e to
droga donikd. Niestety, ostatnio coraz trudniej byo nam si
porozumie, nie chciaam te korzysta z pomocy psychologa.
Okazaa si w kocu bezradna wobec tego problemu i chocia
byo jej bardzo ciko, wsplnie z moim ojcem podja decyzj
o leczeniu w szpitalu.
Mwi nagle:
Kocham ci creczko, wybacz, e tu jeste i ze zami
w oczach chce mnie ucaowa.
Nienawidz tego teatru, oganiam si rkami jak od natrtnej
muchy. Mwi jej z wciekoci:
Powinna lepiej przemyle swoj decyzj, bo ja na pewno
nie chciaam siedzie w wariatkowie. Skoro ju musz, nie bd
wysuchiwa zapewnie o mioci.
Wtedy po raz pierwszy psycholoka mwi co o osobowoci
nieprawidowej.
Rozstajemy si na kolejne dwa tygodnie, kiedy to przewidziano cig dalszy spektaklu. Poegnanie nie wypada najlepiej, matka
i babcia pacz, ojczym jest wcieky, tylko maa wkada mi do
kieszeni gum do ucia i koniecznie chce odda niedolizanego
lizaka. Gupio mi, e si z ni nie przywitaam, wic ju
w drzwiach mwi jej cze i troch przytulam. W kocu tak
naprawd w niczym nie zawinia, jest jeszcze gupiutkim dzieckiem, nie rozumie, e zaja moje miejsce.
61
Trudno kocha jea
Na zajciach grupowych wiczymy teraz, jak polubi siebie.
Mamy gaska wasne ciao, ogrzewa rce nad pomieniem
wiec, mwi o tym, co lubimy, a czego nie, opowiada o miych
przeyciach z dziecistwa. Nienawidz tej dramy, moja skr;
jest sucha i nieprzyjemna, rce odmroone kiedy na zo ma
mi, cigle czerwone i zimne, a paznokcie ogryzione do krwi
Nie chc obaskawia ciaa, ono jest przecie w stanie walki.
eby zwyciy, musi by czujne i gotowe, a nie ulege. To prawda, jestem jak je, nie dla mnie zbawienna teoria gaskw".
O przeyciach z dziecistwa te mwi niechtnie, bo niby
o czym mam opowiada? Jak wymiotowaam, eby ojciec zosta, bo chciaam go w ten sposb zatrzyma? O matce, ktra

cigle pakaa? Nawet kiedy dostaam chomika Kub, bardziej

si martwiam, ni cieszyam. Przeczytaam w jakiej gazecie,
e takie zwierztko yje tylko dwa lata. Gdy tylko nie chcia si
bawi albo je, wyobraaam sobie, e za chwil zdechnie.
A moe mam opowiedzie, jak matka pojechaa na wita za
granic do tego swojego faceta? Nie mia kto kupi choinki, wic
rozwaliam zamek w piwnicy, eby wycign chocia sztucznego drapaka", a wtedy cega spada mi na nog i wita oraz
sylwestra spdziam w kapciu, unieruchomiona na dwa tygodnie.
Na pewno jestem niesprawiedliwa, bo kilka szczliwych
chwil te byo w moim yciu na przykad pierwsze wakacje
nad morzem, kiedy mogam do woli nurkowa w wodzie i piasku, a na kocu obok leeli mama i tata. Budowalimy razem
zamki i mosty, pod ktrymi przepyway morskie fale. Gdy byam bardzo maa, lubiam te wita u dziadkw, pamitam
62
kolorowe paczki z prezentami, mama dostawaa od dziadka
kwiaty.
Teraz jednak opowieci o szczciu rodzinnym dziaaj na
mnie jak przysowiowa pachta na byka, a tu kae mi si do nich
wraca, wygrzebywa z pamici to, co schowane gboko. Nie
lubi tych spontanicznych zwierze.
Sucham, jak moje koleanki, ktre z upodobaniem plot
o ulubionych potrawach, czyli tak zwanych smakach dziecistwa: jabecznikach, sernikach, kotletach, nawet o oglnie znienawidzonym szpinaku. Opowiadaj o upragnionej zabawce, sukience, wizycie u cioci Lodzi. enada!
Nie chce mi si nawet my wosw. Nie zaley mi na wygldzie, zreszt tutaj nie musz si nikomu podoba. Tak zwana
pe mska rednio mnie interesuje, o mczyznach mam ostatnio jak najgorsze zdanie. Nawet Wilk mi podpad, miaam go za
kumpla, a okaza si tchrzem, nie chcia dla mnie zaryzykowa
gupiego kolegium.
Na oddziale nie ma na kim zawiesi oka, jest tylko kilku
autentycznych wirw, ktrym lepiej zej z drogi. Napakowani
psychotropami, opuchnici, cigle zaspani albo przeciwnie
pobudzeni, szczeglnie kiedy wieje wiatr, czy zmienia si pogoda. Trudno przed takimi manifestowa swoj kobieco,
a zreszt, po co?
Ju ty, Marilyn, zapacia za to swoj cen, dzisiaj ja j pac. I nie poddam si; obiecuj, e nikt mnie nigdy nie zrani.
Teraz ja rozdaj karty!
Co kilka dni robi nam rne szczegowe badania. Moje nie
odbiegaj od normy, to znaczy normy dla anorektyczek. Laborantka, czyli wampir, kaleczy nasze yy, by utoczy cennej krwi.
Inne dziewczyny przyjmuj to normalnie, ja zawsze panikuj. Nie
cierpi, gdy kto stara si zawadn moim ciaem, nawet przez
chwil. Ta wiadomo sprawia mi bl, nie tylko fizyczny, ale te
psychiczny. Nie umiem tego racjonalnie wytumaczy, po prostu

tak jest.
Oprcz prozacu dostaj te jakie leki osaniajce mj chory
od wymiotw odek. Jednak przede wszystkim ma mnie ule63
czy szpitalna terapia, ale jak na razie brak rezultatw. Nie przytyam ani deka, nie wymiotuj, jednak z jakich powodw stan
wagi jest constans.
Magda te cigle bez zmian, matka jest przy niej prawie
cay czas, dzieciakami opiekuje si ssiadka, tatu odsiaduje
wyrok. Ley sobie w ku jak krlowa, lekarze pochylaj si
nad ni z trosk. Kiedy ma ochot, przeknie yk zupy. Pozwala robi ze swoim ciaem, co tylko chc. Masaysta masuje
jej nogi, eby jako pobudzi minie, psycholoki co do nie
mwi ciepym gosem. Nie wiem co, bo ka nam si wtedy
wynosi z sali.
Ale prawdziwie szczliwa jest wtedy, gdy siedzi przy niej
matka. Jest dla niej dobra, agodna, cierpliwa. Kiedy Magda nie
chce je, nie musi plu zup, jak na salow, bo matka po prostu
odstawia talerz. Pomagamy tej wiejskiej kobiecie, jak moemy,
robimy kaw, pocieszamy, mwimy, czy crka spaa w nocy. Ona ,
te nas pociesza, e niedugo przytyjemy i pjdziemy do domu,
przywozi pczki, ktre upieka w nocy. Jest dla nas troch jak
matka.
Znamy ju imiona rodzestwa Magdy, wiemy, e hoduj kro
we, maj krliki, psa i kaczki. Jest bieda, to prawda, ale wszyscy
si kochaj, a odkd ojciec siedzi, nie trzeba si ba, e przyjdzie do domu pijany i bdzie ich wypdza na mrz. Przy ku
Magdy otarzyk prezentw, maskotka od siostry, serca zrobione
przez najmodsze dzieciaki i obrazek z Anioem Strem, ustawiony przez matk.
A
Przynosimy Magdzie basen, eby nie sikaa do ka. Sam;
o niego nie poprosi, wic musimy o tym pamita. Matka za
wsze bardzo nam dzikuje, chocia jej tumaczymy, e to zwy
czajna rzecz.
Kiedy przywozi w torbie ulubionego psa Magdy. Wieczoren
na oddziale jest spokj, wic nikt si o to nie czepia. Pies wska
kuje Magdzie na pociel, lie swoim gorcym jzykiem, trzebi
uwaa, eby nie zrzuci rusztowania z kroplwk. Do naszego
pokoju schodz si prawie wszystkie dziewczyny z oddziau, kadi
chce pogaska psiaka, ktry moe urod nie grzeszy, za to jest
64
wesoy. Nie wiem, czy Magda jest zadowolona z tych odwiedzin,
ale my bardzo.
Nagle zaczam tskni za moim kundlem, ktry wszystko
rozumia. I gdyby si tylko troch postara, na pewno umiaby
mwi. Po pobycie w schronisku zostaa mu choroba sieroca
i kademu wazi na kolana, co mnie troch zocio, bo sierota,
nawet psia, te powinna mie charakter. Niestety, jest ju wi-

tej pamici - zdech na noswk. Tak ju jest, e wszystko, co

kocham, musz utraci. Taki los...
W lepym zauku
Za oknem ju listopad, gazie bez lici chwiej si, szarpane
wiatrem. Mam troch dosy wariatkowa, tych spotka w kku,
gimnastyki, ogldania swojego ciaa w lustrze, wizyt laborantek.
Robi nam nawet badanie na hiv. Nie wiem czemu, ale troch
si boj. Nie naleaam przecie do grzecznych dziewczynek,
a po prochach byo mi wszystko jedno, kto si pcha z apami
i nie tylko.
Moe si okae, e to nie anoreksja, ale co innego jest przyczyn moich problemw. Ju jestem napitnowana, bo zdaniem
sytego, obrosego w kilogramy spoeczestwa, wa za mao,
a gdyby stao si to najgorsze, bd trdowata. Wtedy spadam do
ciebie, Marilyn. Podobno tam, gdzie jeste, nie obowizuje ziemski system wartoci.
Rozmowy z pani psycholog maj mi uwiadomi, e mj
lk przed dorosoci jest przyczyn problemw, z jakimi si
borykam. Nienawidz matki, a jednoczenie sama nie potrafi
wzi odpowiedzialnoci za swoje ycie. Skwapliwie korzystam
z roli skrzywdzonego dziecka, bo taka postawa zwalnia mnie
z koniecznoci podejmowania jakichkolwiek dziaa. Jestem saba psychicznie, a ukrywam to pod mask osoby twardej, niedostpnej.
Duy wpyw maj na mnie koledzy i koleanki, nie potrafi
by dla innych wzorem pozytywnym, bo to wymaga pewnego
wysiku, wic wybieram to, co atwiejsze, chc zaimponowa
zem.
Osobowo nieprawidowa, takie stwierdzenie czsto pada
w naszych rozmowach. I mog si z tym nawet zgodzi. A jaka
ma by, skoro wszystko, co zdarzyo si w moim yciu niezale66
nie ode mnie, nie byo prawidowe? Tylko dlaczego za moj nieprawidowo mam paci wycznie ja, a nie ci, ktrzy mi j
zafundowali? Tak ma wyglda sprawiedliwo?
Pani psycholog tumaczy, e jest przecie wiele dzieci z rodzin
podobnych do mojej, czyli rozbitych, i nie popadaj z tego powodu
w anoreksj. Ja jej wtedy wyjaniam, e jeden potrafi przej
z kamieniem w bucie dziesi kilometrw, a inny nie ujdzie nawet metra. I taka wanie jestem. Nieatwo nam zapa kontakt,
ale przecie nie zmieni si tylko dlatego, e ona tak chce.
Z innymi panienkami idzie jej atwiej. S nawet w tak zwanej komitywie. Szczeglnie te najmodsze wypiewuj wszystko, obiecuj popraw, nie sta ich nawet na to, eby skama,
chociaby w obronie wasnej godnoci. Pacz, chc do mamy.
Potem wymiotuj w kiblu i kupuj nam papierosy, ebymy nie
wygaday salowym. Gardz nimi.
Lekarzy bardziej interesuje wynik badania mojej gowy, czy-

li tak zwane EEG; okazuje si, e jest na pograniczu normy

i patologii. Pytaj, czy doznaam kiedy urazu gowy. Przypomniaam sobie, e kiedy miaam sze lat, spadam z hutawki
na beton. Wzili mnie nawet na kilka dni do szpitala. Musiaam
lee pod kroplwk w jednym pokoju z Zosi, ktra wpada do
studni i zamaa obie nogi. Ona zazdrocia mi tego, e pozwalali
mi troch chodzi, a ja jej, e ma takie wielkie gipsowe nogi, jak
na filmach rysunkowych.
Pani doktor przepytuje te moj matk o przebieg porodu,
jest ciekawa, czy byy jakie komplikacje. Okazuje si jednak,
e moja wzorowa mama rodzia ksikowo", co zapewnio mi
maksymaln ilo punktw jako noworodkowi i miao by gwarancj na przysze, rwnie szczliwe ycie. Okazao si to jednak nie do koca prawd.
Przyczyn takiego zapisu EEG mog by te prochy, do ktrych przyznaam si kiedy w chwili saboci psycholoce. Moim
zdaniem, to gwnie one mi zaszkodziy, a nie hutawka. Ale
doktorom wolno spekulowa, to w kocu ich specjalno. Ponadto musz postawi wreszcie jak diagnoz. Na razie nie daj im
powodw do medycznej satysfakcji. Tylko raz udao mi si oszu67
kac wag, woyam sobie w spodenki karton z sokiem. Takie
tam gupie czary-mary. Potem ju mi si nie chciao tego robi.
Mija kolejny tydzie, a tu postpw brak. Nastpne rodzinne" spotkanie znw okazuje si katastrof. Nie wiem czemu, ale
taki miaam dzie, e wylaam na matk wiadro pomyj. Wygarnam jej, e zawsze chciaa ingerowa w moje ycie, programowa je wedug wasnego pojcia dobra. Selekcjonowaa moje przyjaciki, dzielia na te z dobrych i z niedobrych domw. Chciaa,
ebym otaczaa si tylko akceptowanymi przez ni, chocia
w tym gronie byo wiele idiotek, hipokrytek, prostaczek i rnych nieciekawych zoologicznych przypadkw, a dzieci z tak
zwanych prostych domw potrafiy by w naturalny sposb yczliwe i szczere.
Zgrywaam si na pokrzywdzon i w tym, co mwiam, byo
sporo prawdy, ale te i troch kamstwa. Bo wanie od moich
kolegw z ulicy, dzieci alkoholikw, prostytutek i nierobw nauczyam si pali papierosy, kiedy byam w pierwszej klasie.
Kradam dla nich z domu rne rzeczy, eby mnie zaakceptowa-1
y. Nigdy nie chciaam nalee do grona grzecznych creczek;
pocigao mnie raczej to, co ze. Wida tylko wrd nich, z jaki
powodw, moe wanie poczucia niszej wartoci, szukaam
swojego miejsca. Dlaczego z nimi czuam si dobrze, to ju zagadka dla psychologw.
Matka jak zwykle zacza swoje, e chciaa uchroni mnie
przed zem i tylko dlatego, widzc, jak bardzo mnie ono pociga,
staraa si ingerowa w te znajomoci. Mwia, e wielokrotnie
naduyam jej zaufania, okamywaam, oszukiwaam. Wierzya,

e nie do koca jest to wina mojego zego charakteru, ale rwnie towarzystwa, w jakim si obracaam.
Potem psycholoka wsiada na mnie, e to chyba naturalne,
e matka staraa si uchroni mnie przed zem. W kocu to
moja matka. Powinnam przewartociowa swoje pogldy na ten
temat i stara si ocenia sprawiedliwie. Skoro nie ma we mnie
adnej woli zmian, nie ma te szansy na to, bym poradzia sobie
z problemami. Wkurzya mnie maksymalnie, wic przestaam
si odzywa. I fina.
68
Na rozmow z lekarzem i psychologiem zjawi si te tym
razem mj rodzony ojciec. Na prywatne rozmowy ze mn nie
pozwala jeszcze szpitalny regulamin, bo nie tyj. I chwaa Bogu,
mam go z gowy. Salowa podaa mi tylko siatk z jedzeniem,
starannie zapakowanym przez jego akuratn maonk. Wszystko oddaam salowej.
Nie wiem czemu, ale w kocu zrobio mi si al mojej zgnbionej matki. Ma ju tyle zmarszczek, e j wreszcie rzuci ten
jej nowy m i pjdzie do modszej, a wtedy przyszywana siostra
podzieli mj los. Historia zatoczy koo. Jako egoistce powinno mi
by w zasadzie wszystko jedno, ale ja te czasami mam prawo do
chwil saboci.
69
Jesie bez sukcesu
Na oddziale ycie toczy si do nudno. Codzienny grafik
zaj znam ju na pami. Nie przytyam, wic nie wiem dlaczego zamali dla mnie regulamin i pozwolili przez chwil pogada z matk w drzwiach. Wcisnam jej kartk, a ona mi par
groszy, oczywicie na fajki. Wredna, nie chciaa ich sama kupi.
Moe si udzi, e rzuc palenie, bo, jak mwi, nie chce dokada za do za. Napisaam, e u mnie w porzdku i eby si nie
martwia, bo nie tyj, ale i nie rzygam. Nie jest to oczywicie
prawda; robi to, tylko tak, eby mnie nie nakryli.
Czasami te udaje mi si wyrzuci do klopa jakie prochy,
ktrymi mnie karmi, podobno na apetyt. Po nich jestem jak
nity karp i mogabym spa na okrgo.
Kaw pijemy litrami, chocia podobno nie wolno. Kada
z nas ma grzak. Wieczorem czstujemy salowe i pielgniarki,
wic si specjalnie nie czepiaj. Tylko jedna cigle mnie poucza,
ebym przestaa ogryza paznokcie, bo nie do, e wygldam jak
worek na koci, to jeszcze niedugo nie bd moga poda nikomu
rki z powodu blizn. Mamuka si znalaza! Ale oczywicie dla
witego spokoju obiecuj, e bd si stara. Matka nawet przesaa mi specjalny olejek do smarowania, bardzo gorzki, ktry ma
mnie przed tym powstrzyma. Na razie zjadam go razem z paznokciami. W kocu troch chemii nikomu nie zaszkodzio.
Od rana na oddziale poruszenie, gupia maolata chciaa si
powiesi w kiblu na rezerwuarze. Nie wytrzymaa stresu. Naj-

pierw jej powiedzieli, e pjdzie na wita do domu, bo przytya

zgodnie z regulaminem, a potem, kiedy wymiotowaa w kiblu,
nakrya j jedna pigua i odwoali zgod. Idiotka. eby z tak
gupiego powodu ze sob koczy?
Teraz kadego dnia na tak zwanej grupie omawiamy ten przypadek, panienka skada samokrytyk niczym chiski dezerter,
prawie si biczuje, a mnie jej po prostu al. Zachowuje si jak
zaszczuty psiak. Kiedy zajcia si kocz, podchodz do niej
i prbuj pocieszy:
Nie am si, maa. Co tam jedne wita, ja te pewnie
zostan mwi. Ma zy w oczach.
eby tak tskni za witami? Zupenie nie rozumiem. Nienawidz tej hipokryzji podczas dzielenia si opatkiem, udawania, e si kochamy, bo tak kae tradycja. Najchtniej schowaabym si do szafy, eby unikn tych deklarowanych dowodw
mioci. Niestety, trzeba siedzie przy stole.
Kiedy kochana mamusia fundowaa mi dwie wigilie. Na jedn
przyjeda tatu z jakim prezentem dla mnie, drug spdzaymy z babci udajc, e jest fajnie. Potem gapiam si w telewizor albo czytaam. Byo nudno, a niekiedy tragicznie smutno.
Wyobraaam sobie, e mj tata w tym czasie siedzi przy
stole z dziadkami i t swoj now on i nie obchodzi go to, co ja
przeywam. Dziadkowie te zapomnieli o moim istnieniu.
Wprawdzie dokadaj si do prezentu, ale wolaabym, eby do
mnie chocia zadzwonili. To znaczy kiedy bardzo mnie to bolao, a teraz kompletnie mi zwisa. Zreszt trudno mie pretensje
do dwojga chorych staruszkw, e ich synek nie dors do roli
ojca.
Nie tskni za witami, to fakt, a odkd mam nowego"
tatusia, jest jeszcze gorzej. Cay wiat krci si wok tej maej
gwniary, dla niej jest choinka, wynajty z agencji Mikoaj taszczy gr prezentw. Gdy tylko nadarzy si okazja, zamykam si
w swoim pokoju, a oni nawet nie zauwaaj, e mnie z nimi nie
ma. Jeeli bd musiaa zosta w szpitalu, to na pewno si zgodz. Nie wiem czemu, ale rednio mnie to obchodzi, co si dzieje za murami szpitala, nie tskni do koleanek ze szkoy ani za
domem. No, moe fajnie byoby wyskoczy gdzie do knajpy,
znieczuli si czym, poczu bluesa, ale musiaabym opowiada
potem gdzie tak dugo byam i co robiam, a na to ju zupenie
nie mam ochoty.
Lekarka uwaa, e brak mi motywacji do walki o siebie.
Opracowuj jak inn metod, specjalnie dla mnie. Teraz ja,
tak jak Magda, jestem trudnym przypadkiem. Nie obiecywaam,
e bdzie ze mn atwo, wic chyba w porzdku?
Magda nadal ley i sabo kontaktuje. Przypomina szmacian
lalk. Podczas obchodu lekarze tocz spory, czy ma z nami zosta, czy przejdzie na inny oddzia. Matka zachorowaa na gryp, wic Magdzie si wyranie pogorszyo. Nie chce je, trzeba

pilnowa, eby nie wyrwaa sobie z rki kroplwki. W nocy czasami prbuje zerwa si z ka, a potem pada jak bezwadna
kuka. Czytam z latark pod kodr prawie do rana, wic widz,
co si dzieje.
Nie wiem czemu, ale czuj si za ni odpowiedzialna, chocia nikt mnie do tego nie upowani. Zreszt zawsze byam
bardziej odpowiedzialna za innych ni za siebie. Nawet za Wilka, czy bdzie mia co je, czy uda si co skombinowa z domu.
Taka ju jestem. Jak mnie geograf wysa na wycieczk z pierwszakami, mia wity spokj, wszystkiego dopilnowaam, nawet
eby si aden gwniarz nie uwali w Warsie piwem.
Czuj si te odpowiedzialna za ciebie, Marilyn, spacam twj
dug. Ci wszyscy faceci myleli, e ci maj, e mog zrobi, co
zechc, ale przecie si mylili. Wiem, e pozostaa czysta, nietknita i mimo wszystko wita. To oni ponieli klsk.
Numer z zeszytem
W cigu nastpnych tygodni nadal nie przybieram na wadze.
Nie wraca te miesiczka. Wyniki bada laboratoryjnych s troch lepsze, mniej boli mnie odek, ale nic poza tym. Nie cierpi z tego powodu, zawsze byam tak zwanym negatywnym przykadem.
Jedne dziewczyny s wypisywane, inne przychodz, normalnie, jak w szpitalu. Ostatecznie lekarze zgodzili si, ebym miata lekcje. Nieszczeglnie mnie to ucieszyo. Szpitalni nauczyciele odwalaj regularn paszczyzn. Oni udaj, e pracuj, my,
e si uczymy. W sumie takie tam zawracanie gowy, ale troch
z nudw zagldam do ksiki. Najchtniej jednak czytam Whartona albo inne hity ostatniego sezonu, bo mam troch zalegoci.
W nocy pilnuj Magdy, w dzie wygupiamy si z Beat. Udajemy, e ona jest facetem, a ja dziewczyn, gadamy o rnych
wistwach. I jako mija czas, tylko cholernie chce mi si pali.
Na szczcie Beata nabraa ciaka, przychodz do niej kumple
z liceum, bo mieszka w Z. kilka ulic od szpitala, i przynosz skrta. Dostaj kilka machw, czuj si jak w niebie. Co bdzie, jak j
wypisz z oddziau i zrobi si nie do wytrzymania? Niestety, std
nie da si uciec, drzwi otwieraj si tylko w jedn stron...
Wszystkich ogarna witeczna gorczka. Nie wiadomo, kto
wyjdzie do domu, a kto zostanie. Robi si nerwowo, take
w ubikacji. Stoimy na czatach, gdy ktra musi sobie uly. Beata przemycia rodek do czyszczenia toalet, wic nasz szpitalny
kibel wyglda jak przed wizyt sanepidu.
Przed poudniem jest troch gorzej, bo salowe co chwil wchodz do klopa, ale po poudniu ogldaj seriale, wic mona si
wyczyci do woli. Kadego ranka waga wariuje, dziewczyny
potrafi wypi na raz dwa litry mineralnej, eby nie straci punktw.
Rozumiem je, szczeglnie te czternastolatki, ktre tskni za
mam, za koleankami, za choink. Kadego dnia mwi o tym,

co dostan, czytaj listy z domu, same te wysyaj. Maluj pieski, kotki takie z nich jeszcze dzieciuchy.
Tylko Maja si nie poddaje, wida, e ma klas. Nie tyje,
podobnie jak ja, i nie odzywa si na spotkaniach grupowych. Na
muzykoterapii nuci czasami jak melodi. Jest jak z innego
wiata. Maluje owkiem waki albo motyle o wielkich skrzydach, pisze co w swoim zeszycie. Nie odrabia zadanych lekcji,
mwi, e to wszystko beznadziejnie gupie. Jeli matka nie pozwoli jej i do szkoy plastycznej, bdzie siedzie w domu i ju.
Inne szkoy jej nie interesuj, chce te mieszka w internacie.
A moe pogra tak jak ona? To jest myl! Wyprowadzi si
spod maminych skrzydeek i wreszcie poczu prawdziw wolno. Internat nie jest moe rajem na ziemi, ale po treningu
w wariatkowie do wszystkiego mona si przyzwyczai. I nie
bd si nikomu musiaa tumaczy: jem, czy nie jem.
Trzy dni przed witami zapada decyzja, e jednak wychodz. Chc sprawdzi, jak bd funkcjonowa w domowych warunkach, bo przecie do koca ycia nie zostan w szpitalu.
Pani psycholog daje mi gar wskazwek i cholerny zeszyt,
w ktrym codziennie mam robi zapiski. Chyba koczya t sam
szko, co jej poprzedniczka. Nie rozumiem tej gupiej psychologicznej mody, ale na wszelki wypadek nie dyskutuj. Podobny
zeszyt jest ju przygotowany dla mojej matki.
Moe oddelegowaliby razem ze mn do domu psa policyjnego, szczeglnie wyczulonego na wymioty? Ju mam im to zaproponowa, ale troch si boj, e cofn mi przepustk. Dostaj te
recept na prozac. Dobre i to, zayj razem z opatkiem.
Matka przynosi nowe ciuchy, odlotow koszul w kratk, spodnie,
sweter. Wida, e si postaraa. Wracamy autobusem, bo jej maonek nie chcia, ebym jechaa po pasku, samochodem. Troch
sobie gadamy, oczywicie dopki nie zaczyna porusza wkurzajcych tematw. Wtedy gapi si w okno i nie reaguj.
74
Od razu po przyjedzie mam ochot wyskoczy na miasto,
ale po chwili zmieniam zdanie. Co powiem, gdy spotkam znajomych? Trudno, zostan w domu. Chodz z kta w kt. W moim
pokoju taki porzdek, e nie wiadomo, czy wolno mi usi na
krzele. Okno umyte, podoga wypastowana, witeczny stroik.
Ciekawe, jak mamuka zareagowaa na znalezisko spleniaych
kanapek pod kiem, a take na mj zbir lufek. Domyla si
czego, czy nie?
Na razie jest jednak witeczna atmosfera, babcia piecze jakie placki, maa piszczy na widok choinki, w telewizji same
nudy na przemian z koldami, sowem sielsko anielsko i beznadziejnie.
Dobrze, e w ramach witecznych porzdkw nie zdjli mi
twojego plakatu, Marilyn. Dotykam wosw, podwiewanej przez
wiatr sukienki i czuj, jak bardzo jeste mi bliska.
75

Sztuka unikw
Ju zapomniaam jak to jest budzi si we wasnym ku,
nawet jeli grudzie przypomina listopad, a zamiast niegu pada
bura bryja. Nie trzeba rano wchodzi na wag, nie trzeba mierzy temperatury, nikt nie wyprnia kubw ze mieciami na
przykad o szstej rano. Nie trzeba si zwleka na gimnastyk.
Zapalam papierosa, czuj ssanie w odku. Pora na niadanie. Babcia przynosi mi na tacy buk z masem i szynk, mocn
herbat, kilka rogalikw z marmolad. Nie mog si powstrzyma od jedzenia, wszystko pachnie inaczej ni w szpitalu. Dziwne, ale czuj przyjemne ciepo, rozchodzce si po moim sytym
brzuchu. Jestem pokojowo nastawiona do wiata, nie wiem czemu, nagle zaczyna mi si podoba nawet w moim znienawidzonym domu.
Z radosnego nastroju wyrywa mnie telefon. Dzwoni Iga
z wieci, e ludzie z klasy chc si do mnie wybra z mikoajkowym prezentem.
Nie zgadzam si, wybij im to z gowy! krzycz, ale Iga
mwi, e przepado, bo wychowawczyni i dyra si upary. Taki
humanitarny gest przed witami. Byli ju w sierocicu, teraz
widocznie zaplanowali wizyt u tej z wariatkowa.
Zaczynam kl jak szewc, z nerww zostawiam w klozecie
cae pyszne niadanie.
Babcia pacze.
Znowu to samo powtarza ze zami w oczach. Nie rozumie, e moje nerwy s w tej chwili napite do granic.
Jak bd pyta, gdzie byam, powiem, e mnie leczyli na
korzonki albo krgosup, postanawiam. A moe waln wprost:
Chcecie wiedzie, gdzie byam? Prosz bardzo: w domu waria76
tw! Jestem wariatk, to przecie adna tajemnica". I pobiegn
po n do kuchni.
Na razie szykuj st na wizyt, wykadam babcine rogaliki,
przygotowuj kieliszki do wina, ktre podprowadziam z barku.
Chodz od okna do okna, patrz na zegarek. Nagle troch mi
zaczyna zalee na tym spotkaniu, chocia si go boj. Nie wiem
te, kto przyjdzie. No, ale trudno, bd musiaa jako sobie radzi. Na wszelki wypadek wyganiam babci z ma na spacer.
Wol by sama.
Mija godzina za godzin i nic, nikogo. No tak, zrobili mnie
w konia, nie jestem ju nikim wanym, nie licz si. Wypadam
z grupy. Niech si bujaj!
Nastpnego dnia wpada Kamil, przynosi mi jakiego misia
w mikoajowej czapce. Daje maskotk w drzwiach, nie chce wej.
Stoimy bez sowa. W kocu mwi:
No to spadam!
Zamykam z wciekoci drzwi. eby nie zwariowa, ykam
prozac. Taka gupia sprawa, a tak bardzo mnie obesza. Wyy-

wam si na matce. Krzycz, e na pewno wygadaa wszystko

w szkole, naplota, e jestem taka biedna, no to z litoci postanowili mnie odwiedzi. Matka pacze, potem tumaczy, e nigdzie
nie bya i nikogo nie namawiaa do wizyty. Ale ja si nie poddaj, nawet jeli to nie ona, nic mnie to nie obchodzi. Znowu lduj w kiblu, eby sobie uly. To ju niezalene ode mnie. Prozac
nie zdy zadziaa. Jestem wcieka!
Wieczorem sigam po pamitnik. Na szczcie schowaam
go skutecznie i nawet odkurzacz, ktry szala po moim pokoju,
nie mia do niego dostpu. Zamiast zapisywa szpitalny zeszyt
wydarzeniami dnia, pisz w moim pamitniku traktat o blu
narastanie, kolejne stadia, w kocu jego zwycistwo. Zajmuje
mi to wiele stron, myl, e gdybym wystartowaa w jakim konkursie literackim, miaabym szans.
Bl jest jak iga, kawaek ranicego skr szka, niewidoczny
dla innych cier. ciska, opasuje, kaleczy, rani, zniewala, drczy, a w kocu zabija. Jest cierpieniem i wybawieniem. Czowiek, ogarnity blem nie do wytrzymania, nie ma ju siy myle
77
o niczym innym. Nie ma niczego poza nim. Walczy, potem si
poddaje. Akceptuje t sytuacj, przyzwyczaja si do niej, oswaja
bl. Uczy si z nim y. To stadium jest mi wietnie znane. Caa
skadam si z blu. Jest wszdzie, w moim cinitym z godu
odku, w mojej zranionej duszy, w moim sercu, w ktrym nie
ma mioci. Walcz z nim na rne sposoby, oszukuj, zabijam
w sobie, ale odrasta jak wielogowa hydra.
Moje ycie jest blem, podobnie jak twoje, Marilyn. Ty jeste
mn, a ja tob. To zespolenie sprawi wanie bl. Nasze udrczone nim ciaa cierpi. Czy jest jaki kres, czy trzeba go sobie
wyznaczy samemu? Nie mog ci o to spyta, ale wiem, fl
odpowied znasz.
Wieczerza jak inne
W wigili rano wpada do mnie Iga, przyniosa troch plotek
z miasta. Z met u Wilka ju koniec, zrobili mu eksmisj. Policja kilka razy wykonaa tak zwane wejcie smoka i nakrya maolaty na uczynku dosownie gorcym, jak oddaway si wystpnej mioci.
Wilk przesta pracowa w hurtowni, bo pacili tyle co nic,
i zaoy agencj towarzysk, obsugiwan przez niepenoletnie panienki. Tumaczy si dosy logicznie, e na stare rury
nikt nie mia ochoty, a mode byy i zdolne, i chtne. Prokuratora to jednak nie przekonao. Laski miay gnj w szkoach,
a Wilka wysiudali na peryferie. I to ma by nagroda za to, e
wykaza si obywatelsk postaw i wzi tak zwane sprawy
w swoje rce? Troch mi go al, nie ma chopak fartu. A taka
bya wietna meta.
Iga jest chuda jak ja. Dorobia si ju wrzodu odka, wic
tumaczy matce, e te wymioty to wanie z tego powodu. Sprze-

daam jej patent z kbkiem weny. Ja go nie stosuj, bo odkd

zafundowali mi tak zwan gastroskopi, nie ryzykuj potykania
czegokolwiek. Wyleczyli mnie skutecznie. Za to podziwiam winiw, ktrzy robi takie rzeczy, eby na przykad zaimponowa
kumplom.
Iga nie moga zosta duej, bo obiecaa ustroi choink. Pogadaymy o wariatkowie. Uspokoiam j, eby si nie baa, jakby
musiaa tam wyldowa, bo da si przey. Pod warunkiem, e
czowiek nie spodziewa si zbyt wiele od ycia i umie si ustawi.
Podobno kr na mj temat rne plotki. Jedni mwi, e
jestem w poprawczaku, inni, e zwariowaam z powodu prochw
i rzucam si na ludzi. Moe dlatego nie przyszli?

Uwiadomiam Ig, eby miaa tak zwan jasno: do szkoy

na pewno nie wrc, przynajmniej nie do tej, z moj klas te
nie mam adnej ochoty si spotyka, wic mog czu si bezpieczni.
Obiecaa przyj w sylwestra, bo te bdzie si nudzi jak
mops. Zamiast ogldania telewizji z mamusi, woli szampana ze
mn. I tu j rozumiem.
Zanim matka wrci z pracy, postanowiam przejrze jej zeszyt. Byam ciekawa, co tam zdya nasmarowa, chciaam rwnie, by jej zeznania w znaczcy sposb nie odbiegay od moich.
Zamiast na kajecik, natknam si na teczk z nagwkiem: Sukcesy mojej crki". Nie do wiary! Nigdy bym jej o to nie podejrzewaa. Byam pewna, e moje ycie w jej ocenie to wycznie
klski. A tu taka niespodzianka.
Pitkowe wypracowania, wiadectwa z czerwonym paskiem,
'dyplomy za tace na lodzie, pywanie, jazd konn. Jaka opinia
nauczycielki, wyniki testw. No, troch tego jest, a byam pewna, e wyldowao w mieciach. Zaimponowaa mi moja skrupulatna mamusia, nie ma co!
Postanowiam udawa grzeczn creczk podczas wigilijnej
kolacji. Zeszytu jednak nie znalazam, widocznie nosi go w torebce. Musz wykona rewizj, gdy tylko nadarzy si okazja.
Maa me moga si doczeka prezentw, zagldaa pod choink, skubaa kolorowe paczki. Niestety, najpierw byo, jak co
roku, udawanie mioci bliniego. Babcia i mama yczyy mi
zdrowia, ojczym rozumu, widocznie tylko na takie yczenia
go sta. .Potem jeszcze grzybowa, karp, herbata i placek. Ceremonia z prezentami cigle si odwlekaa, maluch popakiwa,
ale porzdny tatu stwierdzi, e bez wzgldu na wiek dziecko
powinno wiczy wol. W kocu mona byo odpakowa prezenty.
Siostra oniemiaa na widok wspaniaego misia, a i mnie lekko przytkao, bo dostaam rewelacyjnego walkmana. Tego si
zupenie nie spodziewaam. No, no, ale zaszaleli. Moe mamusia chciaa okupi swoje sumienie z powodu wysania mnie do

wariatkowa?
80
Wieczorem zadzwoni tatu, widocznie matka powiedziaa mu
o przepustce albo sam si dowiedzia w szpitalu. Zaprasza na
wita, obiecaam, e wpadn na kilka godzin. Liczyam na kas,
ale jak zwykle si przeliczyam. Wizyta trwaa krtko
i byo beznadziejnie. Stwierdziam tylko, e tatusiowi coraz lepiej si powodzi materialnie. Natomiast alimenty, ktre raczy
przysya, s cigle smtne.
Odwiedziam te dziadkw. By mj ulubiony placek z migdaami, jadam bez opamitania. Niestety, wszystko zostao
w dworcowym kiblu. Nawet mi byo troch al.
Kolejne dni przepustki spdziam na gapieniu si w telewizor.
Nie chciao mi si nigdzie wychodzi. Czuam si jak wieloletni
skazaniec, ktry po wyjciu z wizienia od razu ukrad rower, bo
nie mia dokd pj, i na wasne yczenie wrci do celi.
Wyskoczyam tylko do fryzjera, eby zrobi sobie na gowie
tak zwanego jeyka. Fryzjer bardzo si dziwi, e tak wypadaj
mi wosy.
Szybko na pani nie zarobi artowa.
Mj odek widocznie jako trawi witeczne jedzenie, bo
coraz rzadziej wymiotowaam. W zeszycie, ktry wypeniam
oczywicie ostatniego dnia, napisaam, e moje wymioty to ju
przeszo. Opisywaam swj wyczyn, czyli odkurzenie jednego
pokoju, jakby to byo posprztanie wieowca.
I trzeba si byo w kocu pakowa. Zabraam kilka ksiek,
zapas papierosw, co z bielizny. W autobusie nie odezwaam
si do matki ani sowem, miaam walkmana na uszach. By znakomit wymwk, e i tak nie sysz, co do mnie mwi. Nie
chciaam nawet, eby przekraczaa szpitaln bram. Niestety,
musiaa mnie zwrci za pokwitowaniem...
81
Wizie po przepustce
Wchodz do sali obadowana paczkami ze witecznym plac-':
kiem i innymi przysmakami babci, gdy nagle siaty wypadaj mi
z rk. Na ku siedzi Magda i je zup. Z wraenia gos mi ode-,
brao. Macha do mnie rk i mwi cze. Myli, e jestem tu
nowa, bo elegancko si przedstawia.
,;
Z pomoc przychodzi mi Beata, ktra ju si nieco oswoia,
z nagym uzdrowieniem Magdy.
;
To jest nasza wspspaczka. Kiedy leaa jak powalony bu-'
r pie, troch si basenw nadwigaa.
Dzikuj mwi Magda. Chce si jako w tej sytuacji
zachowa, ale wida, e rzeczywicie sabo kojarzy. Zupenie'
nie wie, co si z ni dziao przez te wszystkie miesice. Niczego
nie pamita, po prostu dziura w mzgu.
3
Opowiadamy jej, jak tu jest, plotkujemy o lekarzach, o perso-1
nelu, takie szpitalne gadki. Wchodz dziewczyny z innych sal,;

ktre wrciy z przepustki. Kada ma mniej wicej tak min

jak ja.
A ju stawiali na tobie krzyyk mwi Maja, ktra rzadko
si odzywa, ale wida, e i j lekko zszokowao to cudowne uzdrowienie. Jeste dowodem na potg medycyny, pewnie bd
ci pokazywa jak krlika dowiadczalnego. Chcieli cudu, maj
cud. Ze mn im tak atwo nie pjdzie, schudam podczas wit
trzy kilo mwi z dum. Matka szaleje. No i dobrze. Na
oddziale dla dorosych te si znajdzie jakie miejsce. Niech sama
zobaczy, jak fajnie jest w wariatkowie.
Widziaycie now? pyta Beata.
A co, jest co ciekawego? zamieniamy si w such.
Rekordzistka, trzydzieci cztery kilo. Podczona do kroplwek, przywizana, eby nie moga ich powyrywa. Wyglda
jak ukrzyowany Chrystus.
Biegniemy zobaczy. Faktycznie, wida tylko wielkie oczy.
S szeroko otwarte, ale nie wiemy, czy dziewczyna nas widzi.
Ley nieruchomo, jak kiedy Magda. Pielgniarka wygania nas
z sali.
Na siebie popatrzcie, te jest na co. A zreszt, moe
wreszcie rozum wrci wam na waciwe miejsce macha
rk. To wszystko z tego dobrobytu. Jak bycie nie miay co
je, to i chleb ze smalcem by wam smakowa jak szynka, a tu
patrzcie, creczki samych bonzw, licealistki, paniusie. Do roboty pogna, w domu bycie pozasuway i w gospodarstwie,
jak moje dzieciaki, to by wam od razu ta gupota przesza. A te
tylko w telewizor si gapi i chude piszczele ogldaj po gazetach. Baba to musi mie i na czym siedzie, i czym oddycha,
a nie, jak j chop pod pierzyn dorwie, eby koci musia
liczy.
Czsto tak sobie pogaduje, ale nam to nie przeszkadza, lubimy j. Nieraz przytuli na korytarzu.
Do matki tsknisz? zapyta, pocieszy. Jak list od chopaka przyjdzie, kae przysiady robi.
Inaczej ni te zarozumiae lekarki, niedostpne, pewne swojej wiedzy. I ten mentorski ton:
Zastanw si, przemyl swoje postpowanie. Czy zdajesz
sobie spraw z konsekwencji?
Nienawidz tego mdrego gadania, tylko mnie wkurza. Inne
dziewczyny te, ale dla witego spokoju nikt si nie odzywa.
Po poudniu przyjeda matka Magdy, obadowana prowiantem jak dla wojskowej kompanii. Upieka drodowy placek,
kurczaka, kotlety. Cauje nas na powitanie. Widz, jak bardzo
jest szczliwa.
Doktorzy do dzi nie wiedz, co mojej cruni byo, a tacy
mdrzy. Ale wita Panienka wysuchaa naszego bagania. Ze
wszystkimi dzieciakami pojechaam do Lichenia. Klknlimy
przed witym obrazem, prosilimy o cud. I uczynia. I to w sam
dzie Narodzenia Paskiego.

 Wigili wczeniej spoylimy, powiedziaam dzieciom:

Trudno, zostacie z dziadkami, ja do Magduni pdz, eby
z pierwsz gwiazd zdy" opowiada przejta. Patrz, co
si dzieje, a ona jaka odmieniona. Na buzi rumiece, chocia
przedtem biaa bya jak to przecierado. Rk wyciga, nie poznaje, ale po chwili pyta: Mamo, gdzie ja jestem?" Gos mi
odebrao, tylko zy si puciy z oczu jak grochy. Na kolana przed
kiem padam i witej Panience dzikowa zaczam, e mi
dziecko do ycia wrcia.
Potem opowiedziaam cruni, co si stao, e nie byo ju
ratunku, e leaa zupenie bez ycia. Ale ona nic nie pamita,
nie wie, jak j na sygnale do szpitala wieli. To byo akurat po
dyskotece, myl, e jaki ajdak chcia jej krzywd zrobi, bo
ledwo si do domu doczogaa z tej zabawy. Pytaam, prosiam
powiedz. A ona nic, gosu nie wydaje, rk ani nog nie
porusza, jak paraliem tknita. Woam ssiadk, wod dziecko
najdrosze polewam, a ona jakby umiera chciaa. Ssiad po
karetk zadzwoni i tak si tu dostaa, malestwo moje mwi
do crki.
Siedz na ku przytulone, Magda zajada ros ze soika,
matka j gaszcze i tuli. Przychodzi rehabilitantka, masuje chude nogi Magdy, po tak dugim leeniu trzeba je pobudzi do ycia. Potem pomaga dziewczynie wsta, my z Beat podtrzymujemy j pod jedn rk, matka pod drug i zaczynamy spacerek do
okna, do drzwi, do toalety i z powrotem do ka.
Mama Magdy czstuje nas drodowym plackiem, chocia
tumaczymy, e przywiozymy ciasto z domu.
Jedzcie, creczki, bo wy tu wszystkie moje. Za Magduni
zdrowie. Za was te si modliam, nie tylko o swoje dziecko
prosiam. Skoro Pani Licheska ju raz sprawia cud, to i o was
nie zapomni.
Widz, e Beata ociera rk z. Mnie te chce si paka,
wtuli w ramiona tej obcej kobiety, wykrzycze cay swj al do
wiata. Ale si wstydz, uciekam na korytarz, moe jaka laska
poczstuje fajk.
Na korytarzu pusto, tylko z sali sycha miechy. Nie mam
84
ochoty tam wchodzi, patrz na onieone podwrko, widz jak
salowe cign gary z kolacj.
A gdyby tak otworzy to okno? Po chwili trzewiej, przecie
nie tylko drzwi otwieraj si wycznie w jedn stron. Okna te
zabezpieczyli, nawet s specjalne szyby, o ktre nie mona si
pokaleczy. Wszystko przewidzieli...
85
Co z tob zrobi?
Szpitalne dni i ranki s do siebie podobne jak bliniaki jednojajowe. Mierzenie temperatury, waga, terapia, rozmowy, kt-

re satysfakcj przynosz chyba jedynie pani psycholog. Z dziewczynami znamy si ju jak yse konie. Jedne s fajne, inne mniej.
Tak jak w yciu, nigdy nie ma si stu procent tego, co by si^
chciao mie.
Najfajniejsze s opowiadania o tym, gdzie dziewczyny cho^
way jedzenie. Kamila na przykad karmia nim kota, ktr^
o mao nie zdech z przejedzenia. Inne zakopyway chleb w doniczkach z kwiatami, wyrzucay przez okno, kanapki wkaday
do kozaczkw, eby po wyjciu z domu spokojnie wyrzuci.
Bulimiczki mwi, e ich rodzice zakadali nawet kdki r
lodwk, eby nie mogy si obera, a one i tak cigle znajdi
way tajemne miejsca, by schowa co na noc.
Kaka wspomina, e kiedy zjada dwadziecia dwa pczki.
Wszystkie, ktre jej babcia przyniosa z okazji Tustego Czwartku. Oczywicie nie pochwalia si rodzicom. Babcia dzwoni
i pyta, jak im smakoway pczki, a matka z ojcem pytaj jakie? No i si wydao.
Teraz Kaka stara si panowa nad godem, ale mwi, e jej
najwikszym marzeniem po wyjciu ze szpitala jest zje choby i czterdzieci pczkw. Schuda, to prawda. Chocia wcale
nie jest z tego zadowolona. Mwi, e przedtem wymiotowaa!
z przejedzenia, a teraz z godu.
My nie lubimy swojego ciaka, ona swoje kocha. Niby tO
samo, ale w drug stron. Nie jest typow bulimiczk, cierpi
z powodu zwykego obarstwa i, moim zdaniem, zamiast tutaj<
powinna trafi na wczasy dla odchudzajcych. Tyle, e jej je86
dzenie ma podobno podoe nerwowe, czyli wsplne nam wszystkim. Rozumiem Kak, chocia nie do koca akceptuj fakt, e
kto chce si wiadomie oszpeci i przypomina wieloryba.
Ona odcina si czasami, mwic na nas szkieletory. Wybaczam
jej, w kocu skoro wymagam tolerancji dla siebie, powinnam
mie j dla innych.
Pani doktor po raz kolejny sprawdza moje wyniki bada. Nie
s najlepsze, ale ustabilizowane. Okazuje si, e podczas wit
przytyam jednak dwa kilogramy. Skoro nie udao si tego osign w szpitalu, widocznie pobyt w warunkach domowych dobrze mi zrobi. Zaczynaj kombinowa, eby mnie wypisa,
wyranie to widz. I nie mam nic przeciwko temu.
Pani psycholog przeglda zeszyt.
O, widz, e si przyoya. Oczywicie notatki robia
tak jak kazaam, kadego dnia?
Kami, e tak, staraam si notowa wszystko, co wane,
napisaam nawet o gwiazdkowym prezencie, o rodzinnej atmosferze i nie wymiotowaam. Oczywicie brednie, ale skoro tak
chce, to prosz. Sowem nie wspomniaam o awanturze z matk,
o caej beznadziei rodzinnych wit, o tym, jak nienawidz swojego ojca. Nie opisaam swojego fantastycznego snu o yciu na
bezludnej wyspie, tylko z moimi prawdziwymi rodzicami, gdzie
bylimy najszczliwszymi ludmi na wiecie. Nie byo jakiej

jej", jakiego jego" i innego dziecka oprcz mnie.

Nagle, ni z gruszki, ni z pietruszki, pytam pani od psychologii naszych dusz, co sdzi o Marilyn Monroe. Najpierw zaniemwia zaskoczona. Po chwili mwi:
Ach, to ta gupia, sodka blondynka z duym biustem. Czytaam kiedy jej biografi, typ kociaka. Takie ci odpowiadaj? To
dziwne. Wcale nie jeste do niej podobna, ani biust, ani wosy.
To o co chodzi z t Marilyn?
Tego si spodziewaam! Nie sta pani na inne sdy ni
obiegowe! krzycz. Najatwiej postrzega tylko ciao. Blondynka, znaczy gupia, adna, znaczy kurwa prawda? A moe
wypadaoby zdoby si cho na odrobin refleksji, czy nie krzywdzi si w ten sposb czowieka.
87
Pani psycholog przypomina teraz ryb. Wytrzeszcza oczy, zaczyna tpa oddech, jakby si dawia. Plecie co w stylu:
Nie chciaam urazi twoich uczu, przepraszam, nie wiedziaam, e to dla ciebie takie wane.
Ja jednak nie sucham, wybiegam z pokoju, trzaskam drzwiami. Ona krzyczy:
Wracaj!
Niech sobie krzyczy!
Widzisz, Marilyn, nie tylko przed facetami musiaa si broni, take przed kobietami z kurzym mdkiem, ktre uzurpuj
sobie prawo do wchodzenia w czyj dusz.
Nastpnego dnia moje zachowanie jest omawiane na tak zwanej grupie. Pani mwi, dziewczyny nie bardzo wiedz, o co chodzi z jak aktork, a ja milcz. Tylko w ten sposb mog zignorowa osob, ktra upara si, aby ci zrani, Marilyn.
Za moje zachowanie cofnito mi zgod na telefony do domu.
Na zo zwymiotowaam na korytarzu, chocia wcale nie zamierzaam nigdzie dzwoni. Salowa kazaa mi i po szmat i sprztn. Kiedy wycieraam niezbyt piknie pachnce co nieco, podesza do mnie ulubiona gderajca pigua.
I po co tyle emocji, dziecko? Niepotrzebnie. Nie jeste
jeszcze zdrowa, oszczdzaj siy. Chod, zaparz ci mit.
Pijemy, opowiadam, o co poszo, a ta pigua nagle mwi:
Fajna kobitka bya z tej aktorki. I taki los j spotka. Nie
ma sprawiedliwoci na wiecie. Czasem ludzkie jzyki gorsze
ni n w serce.
Nagle podbiegam i daj jej causa. Opdza si jak przed uprzykrzon much.
No co ty, dziecinko, no co? Ale w kocu przygarnia
mnie ramieniem. Jest spocona, jednak nie przeszkadza mi to.
Czuj ciepo, ktre od niej bije. I tak trwamy dug chwil, a
zawstydzona uciekam do sali.
88
Niedugo wypieka

Kolejny rodzinny seans ma da odpowied, czy dalszy pobyt

w szpitalu jest niezbdny na tym etapie mojej choroby. Pani
psycholog, lekarka, matka, tym razem rodzony ojciec, no i ja
jako skazaniec, na ktrego maj wyda wyrok.
Problemy z jedzeniem wynikaj z nieumiejtnoci radzenia
sobie w yciu. Takie jest zdanie lekarzy i psychologw. eby to
zmieni, musz zacz je na wasny rachunek, ale nie w wyizolowanym rodowisku szpitalnym, tylko poza nim. Istnieje moliwo leczenia mnie jako pacjentki dochodzcej. Musiaabym si
tu zgasza na okrelone badania, na spotkania z psychologiem.
Takie rozwizanie bardzo mi pasuje, ale nie chc wychodzi
przed orkiestr. Zreszt, moe prbuj mnie sprawdzi? Powiem,
e tak, zinterpretuj opacznie, lepiej poczeka na rozwj wydarze...
Najpierw zaczyna si zwyky magiel pyta: jak oceniam pobyt w Z., czy dostrzegam take dobre strony decyzji rodzicw,
o umieszczeniu mnie tutaj.
Bredz, e oczywicie tak, e doceniam, co dla mnie wszyscy robi. Resztkami si powstrzymuj si od powiedzenia prawdy: nie udao si, nic nie osignlicie! Nie daam wam satysfakcji! Chocia moe jedno mogabym zapisa na plus. Od dawna
tyu ludzi nie interesowao si moim przypadkiem. Nawet kochany tatu wczy si w akcj ratowania gincego dziecka.
Wysupa z portfela swojej ony troch grosza na jogurty i pomidory. Okaza si te pomocny w dostarczeniu mnie tutaj,
czyli podj jaki wysiek. Moe mu za to dobra Bozia postawi
plusik w niebie. Oczywicie jeeli wczeniej zapomni, e zamiast do krainy szczliwoci, zawiz mnie do domu wariaL
89
tw. A ona ma podobno dobr pami, wic zbytnio bym na toi
nie liczya.
Na pytanie, jak sobie wyobraam swoj samodzielno, wypalam z grubej rury: tylko poza domem, bez toksycznej matki,
jej nadopiekuczoci, za to z duym kredytem zaufania.
Matka blednie, nie bya przygotowana na tak odpowied.
Mwi, e bardzo chciaaby mi zaufa, ale wszystko, co ostatnio
zdarzyo si w moim yciu, obrcio to zaufanie w ruin.
Jak mona ufa komu, kto oszukuje, doprowadza swj organizm do tak wielkiego wyniszczenia? pyta.
Niestety, pani psycholog jest innego zdania. Mwi, e mimo
tych dowiadcze naley mi zaufa, bo po prostu nie ma innego:
wyjcia. Skoro chc podj prb samodzielnego ycia, trzeba
mi to uatwi. Internat jest, jej zdaniem, dobrym miejscem.
Matka broni si jak potrafi, widz, e jest przeraona.
Skoro crka nie je w domu, jaka jest gwarancja, e bdzie
jada poza nim? pyta.
Nie ma adnej, ale jest szansa, e skorzysta z moliwoci

waciwego wyboru konkluduje przysuchujca si rozmowie

lekarka.
Matka si poddaje. Ustalaj, e najlepiej, jeeli bdzie to internat w Z., ebym moga dochodzi na badania. Teraz naley tylko
zaatwi przeniesienie ze szkoy, miejsce w internacie, co podobno nie jest proste w trakcie roku szkolnego. I upora si ze wszystkim do koca ferii, abym moga zacz nowy semestr ju w Z.
Tatu nie jest tym rozwizaniem zachwycony. Uwaa, e lekarze id na atwizn, chc si mnie pozby. Wiem jednak, e
przede wszystkim boi si, e oprcz alimentw bdzie musia
paci choby w poowie za internat.
Moim zdaniem crka powinna mieszka z matk, bo jest
nieodpowiedzialna. Bez kontroli dorosych znowu wylduje w jakiej melinie. Uprzedzam tylko, e drugi raz nie bd jej ju stamtd wyciga mwi.
Lekarka przypomina mu, e jako rodzic te ma prawo, a nawet obowizek wczy si do opieki nade mn. Mj szarmancki
tatu odpowiada, e skoro wychowuje mnie matka, nie bdzie
90
si miesza w te sprawy. Zreszt gdybym od pocztku bya
z nim, nie byoby adnych problemw.
Skoro sd powierzy dziecko matce, nie mogem wpywa
na jej postpowanie ani eliminowa bdw wychowawczych, co
najwyej nieco je korygowa owiadcza gosem nie budzcym
sprzeciwu. Patrzy na matk z nieskrywan pogard, nie syszy
komentarza pani psycholog, e wyznaczy sobie dosy wygodn
rol w moim wychowaniu.
Spotkanie dobiega koca, za tydzie bd na wolnoci. Ta
wiadomo dodaje mi skrzyde. Wychodz na korytarz, eby pogada z matk. al mi jej, kade spotkanie z ojcem to wielki
stres, a dzisiaj da wyjtkowy popis swojej elokwencji.
Nie am si. Zawsze umywa rczki od problemw. Obrazi
si, bo nie realizuj jego oczekiwa. Dure! mwi.
A gdybym urodzia si sparaliowana albo jako debilka? Tak
te mogo by. Wtedy miaby prawo mwi, e z powodu tragicznego zrzdzenia losu nie speniam jego nadziei. Teraz mu nie
wolno, to nieuczciwe. Najchtniej wygarnabym mu, e widocznie sabo si przyoy, kiedy mnie podzi, skoro wyszam inna,
ni zaplanowa. Niestety, nie da mi szansy, na szpitalnym korytarzu omin mnie i matk duym ukiem.
Spadaj, facet wycedziam przez zby. I takie byo nasze
poegnanie.
91
Nigdy wicej w Z.
Kiedy dziewczyny z sali dowiedziay si o mojej planowanej
wypisce, kazay mi zrobi dwadziecia przysiadw. No to zrobiam, zreszt kada z nas zrobiaby ich nawet dwiecie, gdyby
w tej chwili moga zamkn za sob drzwi wariatkowa.

Beat te maj wypisa. Snujemy plany, jak to bdzie, kiedy

ta chwila nastpi. Mylaymy nawet o tym, e moe uda si
chodzi razem do liceum, ale ona, niestety, jest w klasie francuskiej, a ja o tym jzyku nie mam zielonego pojcia.
Przysuchujca si naszej rozmowie Maja niespodziewanie
wylewa na nas kube zimnej wody.
Zawsze tak jest na pocztku. Obracasz si tylko wrd
swoich znajomych z wariatkowa, bo to jest twj wiat, ktry dobrze znasz. Ale do czasu. Szybko nastpi taki moment, kiedy
bdziecie chciay zapomnie o tym, e tu w ogle byycie. Ze
mn i z Jagn te tak byo. Dzisiaj, kiedy si spotykamy, udajemy, e si nie znamy. To podobno naturalny mechanizm czyszczenia pamici i dowd zdrowienia. Ja nie za bardzo si nadaj
na przykad, bo znowu tu jestem, ale Jagna nabraa ciaka, czyli
daa sobie spokj. Zreszt tego si spodziewaam. Trzeba mie
charakter, eby y tak jak si chce mwi i z wysoko podniesion gow wychodzi z sali.
Postanowiymy nie wierzy Majce.
Zarozumiaa mapa wyrywa mi si. Jest zazdrosna
o nasz przyja, gupia gwniara.
Pozerka, cay czas si zgrywa. Co taka moe wiedzie
o prawdziwej przyjani? dodaje Beata.
Planujemy wszystko w szczegach. Przede wszystkim nie
da si sprowokowa, eby nie cofnli decyzji o wypisce, ad92
nych numerw na terapii. W kocu, jak chcemy, to potrafimy,
no nie?
Oby si tylko udao z tym internatem martwi si Beata,
ale j uspokajam. Nie zna mojej mamuki. Jak si zawemie,
bd na mnie czekay trzy miejsca, a nie jedno.
Czuj si tak, jakby wyrastay mi skrzyda. Wreszcie koniec
wariatkowa. Jeeli tylko wyjd std na wolno, ju nikt mnie tu
nie zobaczy. Pacjentka dochodzca chyba musieliby dostarczy mnie w kaftanie. I co? Jeli mi si pogorszy, znowu mnie tu
wsadz? Niedoczekanie! Na szczcie niebawem bd ju penoletnia, a wtedy wszyscy mog mi skoczy!
Najchtniej od razu zaczabym si pakowa, ale jeszcze nie
pora. W nocy z podniecenia nie mog spa, myl o miesicach
spdzonych w znienawidzonej szpitalnej sali, o moim yciu
w odosobnieniu. Bilans nie wypada najgorzej. Nie poddaam si,
moje ciao nadal naley do mnie, ja nim rzdz, ja je karc
i nagradzam. Jest moje, tylko moje. Nawet jeli boli, to przecie
mj bl. I nikt inny nie ma do niego prawa.
Przede mn jeszcze kilka rozmw, pani doktor wypisuje recepty na prozac i inne leki, omawiamy plan moich kolejnych
wizyt w szpitalu. Oczywicie na wszystko chtnie si zgadzam,
bo tylko tak kupuj sobie spokj. Co zrobi, to ju wycznie
moja sprawa. Nawet Beacie nie zwierzam si z mojego postanowienia, by nigdy tu nie wrci. Nie ufam nikomu. Licho nie
pi.

Tydzie mija pod znakiem rozsta. Pierwsza wychodzi Magda, okazaa si naprawd fajn dziewczyn. Tylko po pobycie
tutaj rzeczywicie zostaa jej dziura w mzgu. Nic nie pamita,
ani jak leaa bez kontaktu z otoczeniem i jakiejkolwiek wiadomoci, ani jak si tu dostaa. Chocia moe wie, tylko nie chce
powiedzie? Jeszcze niedawno wydawao si, e ze szpitalnej
sali trafi wprost na cmentarz, a teraz wyglda jak okaz zdrowia.
Matka przyjeda po Magd ze wszystkimi dzieciakami. Nagle na szpitalnym korytarzu robi si tok jak na dworcu. Nie ma
tylko psa. Jej modsze siostry wnosz dwa wielkie torty. Jeden
dla lekarzy i pielgniarek, drugi dla nas. S nawet wieczki.
93
Wprawdzie Magda swoje urodziny bdzie obchodzi za kilki
miesicy, ale tu, w szpitalu urodzia si przecie na nowo. Era
kuje tylko balonw, eby byo jak na pikniku.
Na poegnanie jej matka wszystkie nas cauje i kreli na czo
le znak krzya. Kiedy tak stoimy w kku, czekajc na bogosa
wiestwo tej wiejskiej kobiety, troch chce mi si mia, ale nil
wypada. Zreszt jest w tej podniosej chwili jaka magia, wszyst
kie si jej poddajemy.
Moje poegnanie ju bez fanfar, bo i powodw do witowania brak. Jestem chuda jak byam, wic terapia nie na wiele si
zdaa. Jeszcze mniej zrobiono z moj wiadomoci, ale nie daam im adnych szans. Dostaj tylko kopa na szczcie od dziewczyn. Ka mi te wszystko zabra, bo jeeli zostawi cokolwiek,
bankowo tu wrc.
Na korytarzu spotykam moj ulubion gderajc pigu. Nie
mam dla niej nawet kwiatka. Daje mi causa na poegnanie
i mwi:
i, j
Mity si napijemy, jak bdziesz tu wpada po leki. ?|
Obiecuj, e tak. Ogarnia mnie ramieniem, czuj jej blisko.;
Chciaabym jej powiedzie, e tylko za ni bd tskni, ale sid
wstydz, nie wiem, jak przyjaby takie wyznanie. Wic lepiej';
nic nie mwi,
'i
Po chwili zamyka si za mn szpitalna brama. Matka taszczy
torby, a ja biegn wita wolno. Jej sodki smak. Ju nigdy nikt
mnie tu nie zobaczy. Przyrzekam!
Nowe ycie
Najpierw dwie godziny siedz w wannie, chc z siebie zmy
szpitalny zapach. Wyrzucam do mieci dres, w ktrym mieszkaam" przez kilka miesicy w Z. Chciaabym wymaza z pamici take czas, ale wiem, e to niemoliwe.
Po poudniu dzwoni Beata, umawiamy si na spotkanie
w Z., jednak w bezpiecznej odlegoci od szpitala. Dziwne, nawet Igy nie chce mi si zawiadomi, e wrciam. Nagle wydaje
mi si kim tak dalekim, jak moja klasa, szkoa, dawne koleanki. Ten wiat ju dla mnie umar. Przestaam do niego nalee.
W domu traktuj mnie jak kogo ciko chorego i obchodz

si ze mn jak z jajkiem. Matka biegnie do apteki po lekarstwa. Nie protestuj, bo nie chce mi si wychodzi z domu.
Gapi si w telewizor, snuj z kta w kt. Nie wiem, co mam
robi.
Przegldam ksiki, kompletuj zeszyty, chocia tak naprawd
nie mam ochoty jecha do adnej szkoy. Najlepiej byoby, gdyby
pozwolili mi zosta na drugi rok, lee na wersalce i patrze
w sufit a do znudzenia.
Jak si spodziewaam, matka zaatwia to co niemoliwe
w ekspresowym tempie. Za dwa dni mam si zgosi w szkole
i internacie. Na biurku czeka na mnie wiadectwo z ocenami
z dawnego liceum. Nie wiem, jakim sposobem, ale zaliczyli mi
semestr. Oczywicie na samych miernych. A wic i tym razem
moja rodzicielka dokonaa cudu. Pyta, czy rzeczywicie nie zmieniam zdania i chc mieszka poza domem. Uwiadamiam jej,
e jest to jedyne wyjcie, jeeli mam wrci do szkoy. Widz, e
nie ma ju si ze mn walczy. Ojczym jak zwykle komentuje
yczliwie":
Niech jedzie, jeszcze jej si wody do uszu naleje. Zabraknie mamusi i babci na usugi. Nie wypierze majtek, bdzie cho^
dzia w brudnych.
Nie wytrzymuj. Krzycz:
]
Przywioz je do domu, eby mamusia miaa zajcie!
Ale mj wybuch zoci jest tym razem wyjtkowo krtki. Nie
chce mi si sucha tych bezsensownych uwag, zakadam na
uszy walkmana i odgradzam si Jimmym Hendrixem od caego:
wiata. Potem id spa.
Jestem tak zmczona, e nawet nie mam siy zaparzy ziek
oczyszczajcych. W szpitalu nie bardzo mogam, bo mimo wszystko byoby to dosy niebezpieczne ze wzgldu na yczliwe" osoby.
Obiecaam sobie, e kiedy wrc, zrobi cay termos prawdziwej
siekiery. Trudno, co si odwlecze, to nie uciecze. Za kilka dni
bd prawdziwie wolna, wtedy powetuj sobie dzisiejsz strat.
Rano podkradam babci 50 zotych. Wiem, e ze strachu nikomu nie zakabluje. Potem jad na spotkanie z Beat. Moja kumpela ju czeka na dworcu. Najpierw robimy krtki rekonesans po
miecie, eby sprawdzi, ile minut potrzeba na przejcie z jednej szkoy do drugiej. Niestety, a p godziny. Nie najlepiej, ale
dla chccego...
j
Potem wpadamy do knajpy, przychodz kumple Beaty, dosy
fajni. Po dwch piwach mam ochot na co mocniejszego. Jeden
z nich od razu wie, o co chodzi.
;
Su uprzejmie, towar pierwsza klasa, tylko pienidze do
rczki mwi. Wiadomo, obcemu na krech nie da. I tu go
rozumiem, jego biznes, wic pilnuje.
'
Starcza nam na mae dziaki amfy, musz przecie mie fors na powrt do domu. Beata opowiada o naszym pobycie
w wariatkowie. Widz, e wyranie j rozkrcio. Trudno, niech

pepla, jak musi. Ja mimo wszystko staram si by ostrona.

Jeden z kumpli stwierdza z radoci:
O, to wy wiry jestecie, a ja mylaem, e normalne, tylko
napane.
;
Sam jeste wir. Chod Bea, spadamy zarzdzam od- i
wrt. Moja koleanka wyranie nie ma ochoty, ale jestem nie- :
96
ustpliwa. Nie pozwol, eby jaki lachmyta nas obraa. Co prawda, ma niezy towar, ale to jeszcze nie wszystko.
Trzeba wraca. Dwa dni szybko min i znowu bdziemy razem. Beata odprowadza mnie na dworzec, wsiadam do autobusu,
ktry wlecze si jak pijana gsienica, w dodatku mierdzi
w nim spalinami. Jest okropnie. Po amfie zaczynam mie dreszcze, nic dzi nie jadam, moe dlatego? Albo mj organizm odzwyczai si od prochw.
W domu natychmiast padam na ko. Nie jem kolacji, babcia przynosi mi herbat. Matka nieproszona tu nie wchodzi. Nie
ma odwagi, chocia to troch gupie, eby baa si wej do pokoju wasnego dziecka. Taki ukad. Nie wymyliby go sam
Elia Kaza.
Nastpnego dnia upycham do torby mj skromny majtek: jaki sweter, troch bielizny, spodnie. Nie zapominam o termosie.
Podjam decyzj, e jeszcze dzisiaj wynosz si do Z. Przez chwil waham si, czy zdj ze ciany ukochany plakat, ale w kocu
rezygnuj. Zosta tutaj, Marilyn. Bd miaa do kogo wraca.
Beata obiecaa mi godne powitanie, mamy si zabawi u jej
przyjaciki, gdzie na peryferiach. Teraz najwaniejsza jest kasa.
Otwieram znan mi szuflad. Okazuje si, e mamusia stracia
czujno, bo pienidze le sobie ot tak, jakby na mnie czekay.
Odliczam 600 zotych. Babcia posza z ma na spacer, wic teren jest bezpieczny. Ale trzeba si spieszy. Zostawiam kartk:
Wyjechaam do internatu. egnam, odezw si!
97
Dobrowolne zesanie
Po imprezie u przyjaciki Beaty mam gigantycznego kaca.
Drugi, ale pewnie nie ostatni raz w yciu urwa mi si film. Dzisiaj trzsie mnie z godu i zimna. Gow mam cik jak lekarska
pika, a tu jeszcze trzeba si wlec z torb do wymylonego przeze^
mnie miejsca dobrowolnego zesania.
Bior takswk, chocia podprowadzona matce forsa topnieje
w oczach. Ciekawe, czy ju si zorientowaa, e w znacznym stopniu uszczupliam jej budet? A moe czeka na mnie u wrt internatu razem z policj? Nie, na to na pewno nie byoby jej sta.
Jak si okazuje, w ohydnym szarym budynku, przypominajcym wizienie, najwaniejszym miejscem jest portiernia.
W okienku siedzi jaka straszna ropucha i glamie buk.
Mwi:
Dzie dobry, jestem nowa. Gdzie mam si ulokowa?

Patrzy na mnie z niechci, sprawdza co w zeszycie, pote:

oglda moj legitymacj szkoln tak, jakby to byo zawiadczeni
o tym, e zachorowaam na tyfus plamisty albo inn zaraz. Wresz
ci, nie patrzc w moj stron, rzuca klucz pokj numer 13.
Otwieram drzwi, zamek lata na wszystkie strony. Wntrze
obrzydliwe. Na stoliku soik ze smalcem, pokruszony chleb. Moje
ko stoi w rogu, midzy zlewem a szaf. Zastanawiam si przez
chwil, jak w takim upiornym miejscu mona w ogle y. Na
dusz refleksj nie mam siy i chci. Wal si na ko, przykrywam burym kocem i ruszam w kim. Do wieczora nie zbudzi
mnie nawet armatni wystrza.
W kocu sysz jakie gosy, widocznie wrciy wacicielki
dwch pozostaych ek. Chyba w moim wieku, ale straszne
wieniary. Otwieram jedno oko i mwi:
98
Te, panna, zrb mi herbaty.
Po chwili dziewczyna stawia przede mn gorcy kubek ledwie zabarwionego wrztku. Ohyda, bez smaku i koloru. ykam
i znowu padam na poduszk.
Nie chce mi si z nimi gada, ale bd musiaa, przynajmniej po to, eby ustali jakie zasady. Musz wiedzie, co mwi, kiedy zadzwoni ukochana mamusia, odmeldowa wyjazd
do domu, gdy nie bdzie mi si chciao wraca tutaj na noc. Co
do palenia, nie zamierzam wychodzi z pokoju, wic musz si
przyzwyczai, jeeli nie pal. Innych wymaga nie mam, poza
tym, eby nie wtrcay si w moje ycie.
Przestraszone suchaj co mam im do powiedzenia. Zaczynam od herbaty i komunikuj, e sikw nie pij. Na przyszo
co najmniej dwie yeczki esencji, niech sobie zapamitaj, bo
nie lubi si powtarza. Jeli na mnie zakabluj, e pal w pokoju, poauj. Na szczcie te pal, ustalamy dyury przy oknie
i drzwiach to znaczy one bd dyurowa na zmian, ebym
moga spokojnie kopci. W nocy mog si uczy, do ktrej chc,
tylko niech pamitaj, e kiedy stukn w szyb (mieszkamy na
parterze), maj mi otworzy okno, tak by nikt nie sysza. Zgadzaj si, obiecuj nawet robi cigi na klaswki.
Nie wiem dlaczego s takie ulege, moe ze wzgldu na moj
prawie ys gow. Jeyk wprawdzie troch odrs, ale nadal
wygldam podejrzanie. Jedna z nich pyta, czy chorowaam. Uspokajam, e przeciwnie, zdrowotnie nic mi nie dolega, a wosy
strzyg na pa, bo taki mam styl.
W tej szkole ci zjedz uprzedza drobna blondynka, ktra na pewno nikomu nie podpadnie. Doceniam jednak szczero
jej wypowiedzi.
Nie martw si, nie pozwol si gnbi, nie tacy prbowali
wyjaniam. Dziewczyna milknie, nie wiem czy j przekonaam, ale do tematu ju nie wraca. Ogldam ich zeszyty, niewiele
straciam mimo pobytu w wariatkowie. Z materiaem jestem do
przodu. Marna ta szkoa, bez problemw dam sobie rad, oceniam.

Pnym wieczorem dzwoni matka.

99
Jak moga mi to zrobi? pacze do suchawki. Miaam
odoone pienidze na czynsz. Zaufaam ci, a ty mnie okrada.
Za wielkie sowo, od razu okrada, po prostu wziam, bo
byy mi potrzebne na zagospodarowanie. Gdyby sama dala mi wczeniej jak godn kwot, nie musiaabym zabiera tumacz.
Matka nie chce sucha moich wyjanie.
Dla mnie to, co zrobia, jest zwykym zodziejstwem. Po
raz kolejny si na tobie zawiodam.
No to cze kocz i rzucam suchawk, bo portierka
wystawia ucho ze swojej komrki. Postanawiam, e nieprdko
poka si w domu.
Nowa wychowawczyni stara si nie widzie mojej prawie ysej
gowy albo nie robi to na niej specjalnego wraenia. Podejrzewam, e przezorna mamusia zrobia mi tak zwane mocne wejcie. Wygadaa wszystko o mojej chorobie, uprzedzia, e jestem
trudna, ale trzeba mi pomc, ebym wysza na ludzi. Inaczej na
pewno nie byaby taka mia. Na polskim daj swj popisowy
numer o egzystencjalizmie, bo akurat troch pasuje do tematu.
Matoy siedz i nie czaj, o czym mwi, ale belferka wyranie
si zapala:
O widz, e bd miaa partnerk w dyskusjach.
Znam ten typ egzaltowanych i nawiedzonych polonistek, dla
nich kada, ktra potrafi pople na jaki temat, to skarb. Ju
jest moja, czuj to. Troch si pozgrywam, zao bajer na przerwie i bdzie mona zaatwi jakie zwolnionko, usprawiedliwi
nieobecne godziny.
Ssiadka z awki daje cign na sprawdzianie z matmy.
Jestem zobowizana, bo matma nie jest moim ulubionym przedmiotem. Dostaj czwrk, matematyca jeszcze nie wie, jaki ze
mnie orze. Nie bd jej uwiadamia. S przedmioty, ktre olewam totalnie, chemia, fizyka to nie dla mnie.
Byam w klasie humanistycznej, a tu tak zwany profil oglny.
No, ale nie po to wywalczyam samodzielno, eby si przejmowa szko. W takie idiotyzmy moga uwierzy tylko ukochana
mama. To jej zaley na mojej edukacji, mnie wycznie na witym spokoju.
Najpierw miaam pomys, eby wykupi w internacie obiady, ale mi przeszo. Mylenie o tym, e mam je, napawa mnie
wstrtem. Tylko kaw mog przekn bez obrzydzenia. Wieczorem zjadam kanapk ze smalcem. Z trudem dobiegam do toalety. Jedzenie mnie zabija, niejedzenie rwnie. Wic co mam
robi?
100
101

Co ja tu robi?
Meta u Beaty, niestety, jest saba, mona z niej korzysta
tylko kiedy jej starych nie ma w domu. I to te bywa dosy nie-,
bezpieczne, bo maj zwyczaj wpada w cigu dnia. Kiedy przysnymy po paru piwach, a tu afera. Mamusia staje w drzwiach
i wrzeszczy:
Miaycie by w szkole! Oszukujesz mnie, Beata! Ju tyle
zaj opucia z powodu tej twojej wariackiej choroby i znowu
to samo!
Zerwana ze snu kumpela nie bardzo potrafi si broni, ple-j
ci, e nauczycielka od francuskiego zachorowaa i odwoali
sprawdzian. Matka oczywicie nie wierzy, chce dzwoni do szkoy,
w kocu trzaska drzwiami, wygraajc:
eby mi to byo ostatni raz!
Mnie traktuje jak powietrze, myli, e jestem zym duchem
Beaty, i ma troch racji. Tylko po co ta obuda? Najpierw bya
niby zadowolona, e jej crka znalaza sobie przyjacik w szpitalu, bo z powodu wsplnej przypadoci lepiej si rozumiemy,
a teraz nie moe na mnie patrze.
Wychodyi na to, e wszystkie matki s do siebie podobne. Ich
dziecko jest w porzdku, tylko ta druga jest za. Za swoj pociech
dayby sobie odrba rk, chocia tak naprawd szkoda rki. Moe
po prostu atwiej im y z t myl. Nie chc wierzy, e spodziy
co tak uomnego, jak sprawiajcy kopoty potomek.
Udaj, e nie widz spojrze matki Beaty, zreszt moja jest
taka sama. Winna bya Iga, Karolina, Wilk i jego kumple, wszyscy, tylko nie ja. Inaczej musiaaby si przyzna do klski.
Ojciec nie ma takich dylematw, moe zwali win na mamusi, co zreszt robi, wic jego rczki pozostaj czyste. Dobrze si
102
ustawi, ma nieskalane sumienie, jest ponad to. Nie chce si babra w bagnie, ktremu na imi creczka z problemami. Moe
sobie chodzi z dumnie podniesion gow i mwi wiatu: To
nie ja, nie ja". W kocu wystarczy nie patrze w lustro, nawet
jeeli si z tego powodu zatnie przy goleniu, i jest w porzdku...
api si na tym, e ostatnio za duo o nim myl. Beata
sprowadza mnie na ziemi.
Co z tego, e mam oboje rodzicw, skoro warcz na siebie
jak wciekle psy. Ojciec ma jak bab na boku, matka z rozpaczy popija ze znajom marynarzow, ktrej lubny cigle w rejsie. Jak masz gwarancj, e u ciebie nie byoby tak samo?
tumaczy mi jak dziecku.
Nienawidzisz ich, bo ci zostawili, a ja dlatego, e nie sta
ich na to, by powiedzie sobie: dosy, sorry i bye, bye. Nie bdziemy si ju wicej drczy. Moe wtedy miaabym dla nich
troch szacunku przekonuje mnie.
Jak zaczynaj si kci, od razu id si wyrzyga. Czasami robi to tak gono, e sycha chyba na ulicy. A oni nic, tylko
dalej scz ten swj jad. Mogabym utopi si w klozecie
i nie zauwa. Tylko przed obcymi si zgrywaj: prosz, dziku-

j, przepraszam. Obuda i nic wicej.

Nieglupie to, co mwi Bea, pod warunkiem, e zaoy si
wariant pesymistyczny. A gdyby byo inaczej?
Przecie kiedy si kochali. Ojciec z radoci podobno pocaowa lekarza w rk, kiedy si urodziam, bo nie zauway, e
to facet. Pra pieluchy, tar marchewk. Po dwch latach maestwa byam wymarzonym i wytsknionym dzieckiem. I ta
pikna bajka moga trwa.
Nie wszyscy si przecie rozwodz i gnbi. Moe mio
si z czasem wypala albo zmienia, jednak nie musi od razu przeradza si w nienawi. Dziecko to nie tylko rdo kopotw, ale
i radoci odpowiadam.
Beata, najpierw sucha tego, co mwi, wreszcie nie wytrzymuje:
Naczytaa si gazet, naogldaa kina rodzinnego. Obud
si, to nie film.
103
Dlaczego nie pozwolisz mi wierzy w bajki, dlaczego mi
tego zabraniasz?! krzycz. Ty take? Nawet jeli prawd jest
to, co mwisz, nie chc tej twojej prawdy, wol mj film!
W porzdku, tylko gdzie ci wspaniali aktorzy? pyta Beata. Mamuka z nowym facetem i nowym dzidziusiem, tatu
z oneczk, psem i samochodem, a ty z anoreksj w ohydnym
internacie. I tak wyglda to twoje kino!
Nie mog si opanowa, wal pici w cian, kopi w ni,
Beata mnie uspokaja:
No ju dobrze, przestamy gupio gada, bo trzeba ci bdzie za chwil ubra w kaftan. I nie demoluj mi chaty. Gow
muru nie przebijesz, nawet jeli, jak mwisz, masz twardy eb.
Robi mi herbat, palimy, powoli opadaj emocje. Chce mi si
ju tylko paka.
W sobot pakuj si i jad do domu. Trudno, najwyej mnie
matka spierze. Nie mog duej wytrzyma w tym obcym miecie, w moim miejscu na ycie midzy zlewem a szaf.
Czas zrobi swoje, matka nie wraca ju do tematu pienidzy,
cho czuj, e ma do mnie ogromny al o to, co zrobiam. Pyta,
jak mi w nowej szkole i dlaczego cigle nie moe porozmawia
ze mn przez telefon.
Ty w ogle bywasz w tym internacie? pyta zrozpaczona.
Uspokajam, e tak, tylko baam si podej do telefonu i kazaam mwi dziewczynom, e mnie nie ma. Nie wiem, czy mi
wierzy, ale udaje, e tak. Zasypiam wreszcie w swoim ku, za
ktrym dziwnie si stskniam. Jeste ze mn, Marilyn. Dotykam plakatu, twojej sukienki, wosw. To takie nasze powitanie,
znak, e jeste mi potrzebna, eby cierpienie, ktre w sobie nosz, podzieli na dwa. Wtedy atwiej je dwiga.
104
Towar i kasa

Matka przyjeda na wyznaczone spotkanie do szpitala. Jest

punktualnie, widz j, bo stoj po drugiej stronie ulicy. Obiecaam, e si nie spni. Niestety, zawiedzie si. Nie wejd tam
za adne skarby. Moe mnie wypisa z rodziny. Patrzy nerwowo
na zegarek, sprawdza godzin, po dziesiciu minutach wchodzi
sama, pewnie chce mnie wytumaczy. Ciekawe, co wymyli na
moj obron? Na wszelki wypadek nie zjawi si w internacie
do wieczora. Na pewno po powrocie zadzwoni. A ja jak zawsze
nakami co mniej lub bardziej prawdopodobnego. I dugo nie
bd moga pokaza si w domu. Trudno, wol to, ni si podda, zama dane sobie sowo. Za domem zreszt nie tskni.
Jedyne, co mnie interesuje, to kasa. Z ni, niestety, krucho...
Zawsze miaam lekk rk do wydawania, nie umiem odmwi sobie piwa, po jednym musi by drugie, trzecie i tak
dalej. Trzeba pomyle, eby co zarobi. Ale w tym-celu potrzebny jest towar. Wiem, jak go rozprowadzi, przewiczyam
to u Wilka, ale tu nikt mnie nie zna, jestem obca, a takim nie
ujawnia si kontaktw. Zby wej w rynek, dobre chci nie
wystarcz.
W pubie przy barze siedzi go. To on krci biznesem, oczywicie nie sam, tylko przez podstawionych ludzi. Przysiadam
si, korzystajc z okazji, e nikogo oprcz mnie nie ma w lokalu.
Chc wej w bran zaczynam. Odwraca gow, obserwuje mnie dusz chwil. Nic nie mwi, wic kontynuuj, e
ju to robiam na dyskotekach i w klubach. Mieli do mnie zaufanie, podaj ksywy kumpli, ktrzy si tym trudni w moim miecie, to w kocu niedaleko. Przecie ci wani musz si zna.
Po dugiej chwili przerwy na lustracj, wreszcie si odzywa:
105
Za duo sw, maa, za dugi jzyk, tego nie lubimy.
I zapu wosy, z tak fryzur nie masz szans, policja bdzie ci
trzepa na okrgo. Trzeba wzbudza zaufanie, a nie straszy. Za
due ryzyko, nikt na to nie pjdzie. Zreszt dodaje po chwili
wahania kto mi chwilowo wypad. Zgo si do Krzyka, bdzie tu o osiemnastej.
No, jest nadzieja. Od razu poprawia mi si humor. Nie powiem o niczym Beacie, za dua z niej panikara, baabym si, e
mnie wsypie.
Nic dzisiaj nie jadam od rana, ale nie chce mi si. Czuj
skurcz w odku, nie wiem, czy przeknabym nawet mae
jasne. Jestem kbkiem nerww, nie pomgby mi chyba nawet
prozac, zreszt i tak go ju nie mam.
Najpierw funduj sobie dugi spacer, potem czekam. Zegar
powoli odmierza godziny. W kocu wchodzi, wiem, e to ten.
Siedz przy barze, przysiada si, zamawia guinnessa. To taki
nowy szpan, dla wyrafinowanych klientw co wicej ni ywiec, czy okocim.
Podobno chciaaby popracowa zaczyna rozmow.

Zasady znasz, jak sdz, ale dla porzdku przypomn: adnego

dawania na krech, nie ma, e boli, ani zmiuj si. Towar, kasa
do rki, rozliczenie. Jeli wpadniesz, nigdy mnie nie widziaa, kto ci podrzuci prochy, masz je na wasne potrzeby. Zwiejesz z towarem albo sypniesz, znajdziemy. Tu nie ma si gdzie
schowa, wszdzie mamy swoich ludzi, nawet nie prbuj. Twoj szko ju kto obstawia, zreszt jest taka zasada, e pracujemy na obcym terenie. I jeszcze jedno, nie wolno ci pa. Ty
musisz dba o to, eby robili to inni, zarabia na nich. Jeli
popyniesz, przepada. Moesz sporo zarobi, ale zdajesz sobie
spraw, e jeli wpadniesz, nikt ci nie pomoe. Przemyl to,
masz czas do jutra. Jeli si zdecydujesz, kelnerka da ci pierwsz parti. Nic nie musisz mwi, podejdziesz, dostaniesz.
U niej zostawisz szmal, jak si ze wszystkim uwiniesz. I pamitaj, jest konkurencja, wejdziesz komu na jego teren, moesz poaowa. Dyskoteki, kina s ju zajte, sprbuj w parku
albo na deptaku.
106
Wracam do internatu. Dziewczyny melduj, e matka dzwonia ju dwa razy. No i dobrze, nie ma mnie, nie byo i nie
bdzie.
Powiedzcie, e zostaam na noc u koleanki, bo przygotowuj si do sprawdzianu. Teraz id spa.
Przestraszone obiecuj, e nakami mamusi zgodnie z instrukcj.
Chciaabym zasn, ale nie mog, przewracam si na ku,
mj odek skrca si z godu, jednak na sam myl o jedzeniu
mam szczkocisk. W bluzie od dresu i grubym podkoszulku
trzs si z zimna. W kocu zapadam w drzemk. Jestem
w parku na awce, za mn stoi policjant i mwi: Idziemy". Obok
klczy matka i pacze: Chciaam ci uratowa, creczko, ale
nie daa mi szansy". Budz si przeraona. Ju rano, dziewczyny mwi:
Idziemy, a ty, jak chcesz zdy chocia na drug lekcj,
te musisz ju wstawa.
O cholera, zaspaam, a pierwsza jest matma, znowu mi wpisz nieobecno. Trudno, moe skouj jakie zwolnienie.
Olewam szko, teraz musz zarobi jakie pienidze, inaczej
zdechn z godu. Urywam si, id do Beaty, poczekam, a skoczy lekcje, a potem pogadamy. Moe uda mi si poyczy troch
szmalu. Przypominam sobie te, e matka ma w Z. blisk przyjacik. Kiedy tam byam, na wszelki wypadek ustalam adres,
moe poratuje mnie kas. Oddam, jak zarobi.
Beata, goa jak wity turecki, ostatni buk zjada na przerwie. Nie mamy co pali, pi i je. Trudno, sytuacja przymusowa. Zbieram si na odwag i naciskam dzwonek w drzwiach.
Przyjacika matki z trudem mnie poznaje, ale w kocu zaprasza do rodka.
Mama prosia, ebym zoya wizyt zmylam. Kobieta
kupuje bajer i mio si umiecha.

 Pewnie jestecie godne mwi i przynosi stert kanapek

z wdlin.
Nie mog si powstrzyma, po chwili taca jest pusta. Po moim
sytym brzuchu rozchodzi si mie ciepeko. Pijemy aromatyczn
107
Za duo sw, mamelduj, e matka dzwo1 zapu wosy, z tak iry-ma mnie, nie byo i nie
trzepa na okrgo. Trzebz
due ryzyko, nikt na to n:u koleanki, bo przygotowahania kto mi chwila.
dzie tu o osiemnastej, i mamusi zgodnie z inNo, jest nadzieja. Od :
wiem o niczym Beacie, Zcprzewracam si na ku,
mnie wsypie,
na sam myl o jedzeniu
Nic dzisiaj nie jadamu i grubym podkoszulku
skurcz w odku, nie wlam w drzemk. Jestem
jasne. Jestem kbkiem m i mwi: Idziemy". Obok
prozac, zreszt i tak go ju/ uratowa, creczko, ale
Najpierw funduj sobiona. Ju rano, dziewczypowoli odmierza godziny.
Siedz przy barze, przysi chocia na drug lekcj,
nowy szpan, dla wyrafin'
wiec, czy okocim.
;t matma, znowu mi wpi- Podobno chciaabym jakie zwolnienie.
Zasady znasz, jak sdz, i, jakie pienidze, inaczej
dawania na krech, nie meaty, poczekam, a skodo rki, rozliczenie. Jelida mi si poyczy troch
a, kto ci podrzuci procatka ma w Z. blisk przyjesz z towarem albo sypn.i wypadek ustalam adres,
schowa, wszdzie mamy zarobi.
j szko ju kto obstawiania buk zjada na przemy na obcym terenie. I udno, sytuacja przymusomusisz dba o to, eby rm dzwonek w drzwiach.
popyniesz, przepada. N'naje, ale w kocu zapraspraw, e jeli wpadnie
masz czas do jutra. Jeli Szyte - zmylam. Kobieta
sz parti. Nic nie mus
U niej zostawisz szmal, j i przynosi stert kanapek
mitaj, jest konkurencja,
esz poaowa. Dyskoteka taca jest pusta. Po moim
albo na deptaku,
eko. Pijemy aromatyczn
106
107
Debiut na deptaku
Nie mog usiedzie na lekcjach, cigle myl o tym, jak mi
pjdzie handel. Kiedy ubezpiecza mnie Wilk, a tu bd sama.
Nie powiem, e si nie boj, ale pokusa zarobienia szmalu jest
silniejsza ni strach. W kocu nie ja pierwsza i nie ostatnia,
pocieszam si. Skoro inni jako sobie radz, wic nie mona od

razu zakada czarnego scenariusza. Zreszt tak naprawd nie

ma ju odwrotu, wziam towar, musz przynie kas. Gupio
byoby si przyzna, e pkam i chc si wycofa.
W portmonetce zostay mi dwa zote, na hojno mamusi nie
mam co liczy. Odmwiam wsppracy z psychologiem, nie chc
si leczy, nie chc wraca do domu. Decyzj podjam sama,
wic sama musz teraz myle, jak zapewni sobie byt.
Od Beaty nie mog zbyt wiele wymaga, nie ma grosza, nie
moe te cigle mnie ywi. Jem wprawdzie symbolicznie, eby,
jak mwi, podtrzyma funkcje yciowe, ale za darmo nikt nie
da mi nawet suchej buki. A oprcz jedzenia musz mie co
pali. Bez papierosw gin, lubi te szmerek po piwku, ktre
ponadto rozpycha odek. Nie czuj wtedy tego wiecznego ciskania, jakby kto zamkn go w pudeku od zapaek.
Deptak o tej porze dnia jest wyjtkowo oblegany, wybieram
miejsce przy sklepie, obok jest aweczka, jakie panny z liceum
cign jasne.
Wieczorem impreza przypomina krtko obcita laska
w modnych okularach. Macie co, eby nie byo nudno?
Niestety, posucha stwierdzaj zgodnie. Trzeba poszuka rozweselacza, najlepiej u Mariana.
Mogabym pomc zaczynam niepewnie. Patrz na mnie
troch zdziwione i zaciekawione. W kocu jedna pyta:
109
Co masz?
Pokazuj malek zgrzewk z biaym proszkiem. Bior cztery porcje, nie targuj si o cen, widocznie jest staa. Po chwili,
aweczka pustoszeje. No, pierwsze koty za poty!
Sprzedaj jeszcze dwie torebki z amf chopakowi, ktry te
paci, ile trzeba. Potem kilka rundek na bulwar, niedaleko deptaka. Nie spodziewaam si, e tak atwo mi pjdzie, ale dzisiaj
trzynasty mj szczliwy dzie.
Odnosz szmal do baru, dostaj swoj pierwsz dol, czterdzieci zotych, majtek. Bior nastpny towar, kelnerka zaprasza mnk
na zaplecze. Tutaj mog spokojnie zaadowa wszystko do plecaka. Zastanawiam si, ile ma za porednictwo. Zreszt na pewno
sama si krci, eby rozprowadzi prochy, nie wychodzc z miejsca pracy. Kelnerka chyba odgaduje moje myli, bo mwi:
Pamitaj, nie wolno handlowa w tym barze. Lokal musi
by czysty, przychodz tu ci od narkotykowej prewencji. Kiedy
ci poka, ktrzy to.
O dziewitnastej umawiam si z Beat, wczeniej nie moga,
bo starzy akurat siedzieli w domu. Nie mwi, skd mam szmal,
szykuje si fajny wieczr. Golimy piwo, jedno, drugie, trzecie. ,
Ale rozpusta, widocznie mamusia si zamaa komentuje lekko wstawiona Bea.
i
Pij, nie pytaj, czasami lepiej nie wiedzie zbyt wiele. ^
Nie zrobia skoku na bank, bo ju dawno bymy siedziay;

w Mariotcie nagy przypyw gotwki wyranie j ciekawi.

Nie daj si sprowokowa, w kocu w tej brany dyskrecja
przede wszystkim. Siedzimy a do zamknicia lokalu, zamawiamy pizz, ale mj odek wyranie si buntuje. Niestety, musz
porozmawia z sedesem. Znowu zaczyna si to, co przed szpitalem, nie chc wymiotowa, ale nie potrafi panowa nad tymi
odruchami.
Ju mi nawet nie zaley, eby by jeszcze szczuplejsz, osignam swoje, wystarczy. Jednak, nie wiem dlaczego, mj organizm choruje nie z powodu braku jedzenia, ale kiedy dostarczam?
mu to paliwko. Na okrgo trzs si z zimna. I co zego dzieje
si z moj pamici. Czasami mam problem z przypomnieniem
110
sobie najprostszych rzeczy. Czy to moliwe, eby w moim wieku
zachorowa na Alzheimera?
Na razie odsuwam od siebie wszystkie czarne myli, w kocu wituj pierwszy sukces finansowy. Skoro jednego dnia udao mi si zarobi a tyle, mona, a nawet wypada mie dobry
humor.
Nie chce mi si wraca do internatu, ale nie ma innego wyjcia, chyba e zdecyduj si na nocleg na dworcu. Beata odprowadza mnie na kwater. miejemy si, gadamy, nagle wyrasta
przed nami policyjny patrol. Natychmiast trzewiej, w plecaku
mam przecie towar. Wyjmujemy legitymacje szkolne, tumaczymy, e wracamy z imienin koleanki, dlatego nam tak wesoo. Policjant mwi, e troch za duo byo szampana, ale zapieramy si, e wypiymy tylko dwa keliszki. W kocu daje nam
spokj.
Biegniemy, ja do internatu, Beata do domu. Drzwi oczywicie zamknite, bo jest po pnocy. Stukam w okno, dziewczyny
na szczcie nie pi.
Kto ci szuka, chyba twj ojciec. Rozmawia z portierkami. Powiedziaymy, e musiaa nagle wyjecha do domu i nie
zdya poinformowa.
No, adna historia, jeszcze tego brakowao, eby tu przyjeda na przeszpiegi. Na pewno matka poskarya mu, e nie ma
ze mn kontaktu. Niech szlag trafi t nag solidarno. Robi
wszystko, eby o nich zapomnie, ale nie, nie pozwol. I dalej
bd gnbi.
Do rana nie mog usn. Ciekawe, co mu te mapy portierki
powiedziay? Staram si nie wchodzi im w drog, ale nie zawsze jest to moliwe. Kilka razy musiay otwiera drzwi po dwudziestej drugiej i notoway potem skwapliwie moje spnienia.
Trzeba bdzie pomyle o innej chacie, nie znios tej wiecznej
inwigilacji. Dlaczego moje ycie nie moe by tylko moim? Przecie wystarczy zastosowa si do znanej maksymy: yj i daj y
innym. Proste, ale widocznie za proste...
111

Na pozycji lidera
W szkole jestem tylko gociem. Teraz interesuje mnie wy- j
cznie szmal. Ju dwa tygodnie przemierzam deptak, bulwary, |
dworzec autobusowy. To ostatnie miejsce jest znakomite, jeeli
chodzi o zbyt, ale, niestety, opanowane przez konkurencj. Nie
krc si po budynku dworca, tylko w pobliu peronw. Szczeglnie w pitek, gdy peno tu uczniw i studentw, mona si
niele obowi.
Musz tylko uwaa na Krasnala, to taki may w czerwonej;
czapce. Szybko si zorientowa, e podprowadzam mu klientw.
Ju kasowaam za towar, kiedy chwyci mnie za rk i pienidze
wypady na ziemi. Udao mi si je podnie i uciec, o mao nie
przejecha mnie autobus. Krasnal da sobie spokj, nie chciao
mu si wida za mn biec, ale od tej pory jestem czujna. Kilka
razy go przechytrzyam. Takie zwycistwa ciesz.
Marz o chwili, kiedy gromada takich krasnali bdzie pracowaa tylko dla mnie. Na razie boss jest zadowolony. Mwi, e
powinnam da sobie spokj ze szko, bo mam yk handlow.
Ciekawe odkrycie, nie ma co.
Gdyby moja kochana mama wiedziaa, e jej chora creczka,
zamiast grzecznie wkuwa, stoi na deptaku i sprzedaje gwniarzom bia mier, chyba strzeliaby sobie w gow.
Finansowo powodzi mi si coraz lepiej, wspieram nawet troch Beat. Moe ju niedugo zarobi na moje upragnione martensy, bo te, w ktrych chodz od dwch lat, troch si zachay.
W kadym razie nie musz specjalnie si krpowa, kiedy chcl
kupi piwo albo dwa.
|
Kelnerka zawsze ma przygotowany towar, porzdnie zapako-j
wany proszek w malekich torebeczkach, wszystko szczelne, tak
jak powinno by. Czasami podaje mi go w pustym pudeku po
papierosach albo id z ni na zaplecze, kiedy jest sama. I wszystko
jako si krci.
Niestety, matka dzwoni kadego dnia, wic wieczorem musz by w internacie. Ju si nie wymigam od wizyty w domu,
bo jeeli nie ja, to ona tu przyjedzie.
W pitek melduj swoim szefom, e musz wzi krtki urlop.
Oddaj towar na przechowanie w znanym mi lokalu. Zostawiam
sobie tylko jedn torebk. W kocu nie zamaam dotychczas
zasady i jak pracuj, to nie pam. Ale jad przecie na weekend
i na ma dziaeczk solidnie zarobiam.
Troch si boj powrotu do domu, bo znowu zaczn si pretensje i wygadywania, e nie dzwoni, nie przyjedam, oszukuj. W autobusie postanawiam doda sobie odwagi. Po p godzinie jest ju zupenie inaczej, cay wiat mi si podoba, jestem
lekka, wesoa i wszyscy mog mi skoczy.
Gapi si na ludzi zajtych swoimi mylami, zastanawiam
si, do kogo jad, jakie jest ich ycie. Niektrzy czytaj, inni
pi. Mnie nie chce si spa, chce mi si piewa. Och, jak
cudownie znowu poczu ten spid. Szybka jazda we wlokcym
si autobusie paradoks, a jednak moliwy.

Wchodz wreszcie do domu radosna jak szczygie na wiosn.

Bior ma na rce i podrzucam do gry. Nie jest przyzwyczajona do takich czuoci. Widz, e si mnie boi, wyrywa si, ale
trzymam j mocno. W kocu stawiam na ziemi, bo bol mnie
rce. Biegn do mojego pokoju.
Cze, Marilyn woam do ciany.
Matka zaprasza na obiad, wic myj rce i siadam do stou.
Nagle nie wiem, co si ze mn dzieje mj kotlet rusza si
i ronie. Krzycz:
Zabierzcie to natychmiast, w jedzeniu s robaki! Kto mi
postawi przed nosem takie wistwo?
Babcia zaczyna paka. Oglda moj porcj misa.
Przecie tu nic nie ma. To panierka mwi przeraona.
Ja cigle krzycz:
S, widz je!
I, sowo daj, mam prawie pewno, e kotlet si rusza, rusza
si take sufit i podoga. Po chwili czuj skurcz w odku
i dopadam klozetu. Widocznie mj organizm odwyk od prochw,
duga abstynencja nie najlepiej mu zrobia.
Trzs si, nie mog usta na nogach. Matka chce wezwa
karetk, ale wrzeszcz, e nic mi nie jest. Od razu by si zorientowali, e jestem napana, tylko w moim witym domku nikomu nie przyjdzie to do gowy.
W kocu przykrywam si dwoma kocami i kodr i troch
przestaje mnie telepa. pi, ale to nie jest sen, tylko jaki koszmar. Chodz po mnie mrwki, karaluchy, myszy. Boj si otworzy oczy. Chyba zwariowaam. Siadam na ku, sigam po papierosa, pal jednego za drugim. Chce mi si pi, ale nie mam
siy, by pj do kuchni. Otwieram okno, zimne powietrze nocy
sprawia, e czuj ulg. Gdybym teraz wybraa si do ciebie, Mariyn, znaleliby mnie dopiero rano. Oceniam sytuacj. Z mroku
wyaniaj si jakie krzaki. Nie wiadomo, czy si na nich nie
zatrzymam i tylko poami sobie nogi albo krgosup, a potem
do koca ycia wzek. O nie!
Trzymam si futryny, jestem tchrzem, nie potrafi y, nie
umiem si zabi, bd zdycha powoli w mczarniach, a zjedz
mnie robaki i w ten sposb speni si mj sen. Powoli, krok po
kroczku, trzymajc si ciany id do kuchni, nabieram zimnej
wody z kranu i pij.
Dlaczego jestem uomnym produktem moich wiedzcych jak
y rodzicw? Widocznie nie zasuguj na nic innego ni to, co
przeznaczy mi los. A na walk z nim nie mam ju siy.
W niedzielny ranek budz si obolaa, ale szczliwa, e skoczy si ten koszmar. Soce wpada przez okno, twoje jasne wosy, Marilyn, byszcz jak zoto.
A moe po prostu powiedzie matce: Nie pojad wicej do
Z. pozwl mi zosta, tam zgin. Tylko w domu, chocia go nie
lubi, czuj si bezpieczna. Nie kady musi mie rednie wy-

ksztacenie, odpu mi, daruj. Potrzebuj czasu, eby upora si

ze sob, mam dopiero 17 lat. Jeden darowany rok nie ma przecie znaczenia, daj mi go w prezencie".
Moe mnie zrozumie, nie bd musiaa ucieka przed policj, Krasnalem i innymi, dla ktrych jestem tylko mieciem.
Daj mi zarobi, ale to przecie oni maj z tego prawdziwe pienidze. Tylko e ja ryzykuj wszystkim, oni nie musz si ba,
nie musz marzn, nie obawiaj si, e kto im odbierze towar
i jeszcze da po twarzy, jak mu si spodoba.
Nagle dzwonek do drzwi. No tak, przyjecha pan i wadca tego
domu. Zaraz si zacznie.
O, ju sysz;
Prawie poudnie, a panienka jeszcze pi. Nie moe pomc
przy niadaniu, chleba nie ukroi, tylko wszystko jej podaj pod
nos.
Milutki" gos ojczyma uwiadamia mi, e pora wraca do
rzeczywistoci.
A wic, prysy zmysy. Po obiedzie spadam. Ucieszyam rodzin swoim widokiem, nakarmiam si szczciem domowym
i starczy.
Wicej, wicej, wicej
Dealer nie ma atwego ycia, ale nikt mu przecie nie obiecywa, e bdzie atwo. Nie tylko policja na niego czyha. Powoli staje
si niewolnikiem samego siebie. Zaczyna wierzy, e zarobi wielkie pienidze, jeli si tylko postara, potem je zainwestuje w jaki
spokojny biznes i na zawsze skoczy z tym bagnem. Niestety, to
tylko zudzenie.
Nie poznaam takich, ktrym si udao. Gwnie dlatego, e nie
potrafili zapanowa nad naogiem. Skoro w tym siedzisz, prdzej
czy pniej si zamiesz, a potem idziesz na dno. Z dealera stajesz
si klientem, ktry ebrze u swoich dawnych kumpli o najmniejsz
choby dziak. Staje si szmat. Na jego miejsce przychodzi kto .
inny. Potem i on podzieli los swojego poprzednika.
Wiem o tym wszystkim, ale nie potrafi zrezygnowa. Musiaabym wrci do domu, a po ostatniej wizycie nie mam na to ochoty.
Zreszt idzie mi coraz lepiej, odwrotnie ni w szkole.
Na zajcia najczciej przychodz nieprzygotowana. Naapaam troch pozytywnych stopni na pocztku, ale teraz zupenie
nie mam czasu na ksiki. Wieczorem jestem tak zmczona, e
padam na ko i mam wszystko w nosie. Od cigych spacerw
bol mnie nogi, czuj si jak maratoczyk po treningu.
Najwaniejsze, e jestem niezalena finansowo, co oczywicie nie
zwalnia mojej kochanej mamy od przysyania mi szmalu, bo jestem
w cigej potrzebie. Pienidze najpierw robiy na mnie wraenie,
a teraz, kiedy widz, ile si tego przewala w rkach bossw, nie jest to
ju taki szok. Szmal, czyli tak zwan kapust, licz jednak starannie.
Powoli poznaj, kto jest kim, niepisane prawo oraz zasady fair
play, ktre i w tym fachu maj zastosowanie. Nie wchodzimy so-

bie w drog, nawet Krasnal przesta si mnie czepia. Chyba mam

116
nieze notowania, zyskaam sobie sympati. Wielu klientw podchodzi do mnie bez obaw, wiedz, e towar pewny, nie oszukany.
Na szczcie udaje mi si te unika policji, bo wiem, gdzie najczciej chodz patrole i umiem si w por wycofa.
Przez moje nowe zajcie troch ucierpiaa przyja z Beat,
nie mam czasu, std to wszystko. Nie chc jej wtajemnicza w ten
cay syf. Zawsze istnieje pewien procent ryzyka, e komu sypnie. Beata paa tyle co nic. Nie chc, eby wdepna w gwno.
Niestety, sama nie mam takich oporw. Po robocie, szczeglnie
kiedy jestem zmczona, nie mog si opanowa. Bior niewiele,
eby nie podpado. Powoli przyzwyczajam organizm do paliwka.
Dowiadczenia po incydencie w domu uwiadomiy mi, e za
wczenie chciaam pj na cao. Dziki codziennej maej dawce
nie czuj ciskania w odku. Nie musz myle o jedzeniu, nie
wymiotuj. Niepotrzebna mi recepta na prozac, ktr przysya matka, mam swj sposb na poprawienie sobie nastroju. Chudn jednak jeszcze bardziej, a na rkach i twarzy pojawia si wysypka.
Wyglda jak trdzik modzieczy. Do tej pory nie miaam adnych
problemw ze skr, poza tym, e bya sucha jak u jaszczurki
i troch swdziaa. Krpuje mnie to, ale co mog poradzi? Trzeba
polubi siebie, tak mwili w szpitalu. Mylenie pozytywne, samoakceptacja i inne pierdoy, znam na pami ten repertuar. Zapomnieli tylko doda, e aby myle pozytywnie, trzeba si tak czu.
Kelnerka co podejrzewa. Polubia mnie i chyba dlatego zachowuje si jak mamuka robi herbat, mwi, ebym wicej jada,
a teraz udziela mi przestrg:
Nie zaczynaj, bo to bdzie twj koniec. Jeeli jeszcze raz
zobacz, e braa, powiem, komu trzeba i stracisz robot.
Wyjaniam, e chciaam tylko sprbowa, ale ju nigdy wicej. Nie jestem narkomank, nie jestem uzaleniona. Czy mi wierzy? Chyba nie.
Znam ju miasto i swoich klientw, to gwniarze z licew,
troch z zawodwek i dzieciaki z podstawwki. Starsi dealerzy
obsuguj dorosych, s wrd nich studenci, pracownicy bankw,
dziennikarze, szczeglnie radiowcy. Nie wytrzymuj zmczenia
na nocnych dyurach, wic bior. Jest nawet jeden lekarz.
117
Najlepsze dni do handlu to pitek i sobota, towar idzie te nie
najgorzej przed sprawdzianami i egzaminami. Jeli ronie tak zwane
zapotrzebowanie, zwykle jest jaka konkretna przyczyna. W pitki zazwyczaj urywam si ze szkoy, bo szkoda mi okazji. Nie sprzedam ja, sprzedadz inni.
Ostatnio wychowawczyni sprawdzia dziennik i wezwaa mnie
do siebie, eby wyjani, dlaczego tyle opuszczam, szczeglnie
pod koniec tygodnia. Byam w do podym nastroju, ale si zmobilizowaam i wygosiam ckliw historyjk, o tym e mamusia

zapada na chorob nowotworow, wic odwiedzam j w klinice.

eby zarobi na swoje utrzymanie, w pitki wieczorem i w soboty
pracuj w barze. Moje zdolnoci aktorskie zrobiy na niej due
wraenie, zaproponowaa nawet, e sprbuje wystpi dla mnie
o stypendium, jeli poprawi stopnie.
Ale masz bajer Beata o mao nie posikala si ze miechu,
kiedy powiedziaam jej, jaki kit sprzedaam wychowawczyni.
Postanawiamy pierwsze stypendium w caoci przeznaczy na
piwo. Na razie musz wraca do internatu, bo mamuka zapewne
wykona kontrolny telefon. Na szczcie mog liczy na moje ssiadki. One chyba mnie podziwiaj. Imponuje im mj luzik,
a moe to strach?
Czasami przychodz do mnie kumple, z ktrymi cign ten
biznes. Nie wzbudzaj zaufania u grzecznych panienek, ale zachowuj si poprawnie. Tylko portierka nie chce ich wpuszcza
do pokoju. Taka ju jej dola, e robi za cerbera.
Moje panienki czstuj kaw, ale nie za bardzo wiedz, jak si
zachowa. Widocznie u nich na wsi takich egzotw nie ma. Obowizuje uroda pszenno-buraczana i nos czerwony od gorzay, a nie
ysy eb, kolczyk w brwiach, kapsel w uchu i inne wariactwa.
Mnie to w kadym razie nie przeszkadza, chtnie bym si jako
wyrnia z tumu, ale mi tego wyranie zabroniono.
Ulubiony jeyk zmieni si teraz w chud grzywk, nie jestem
pewna, czy wyglda to lepiej, ale mam wzbudza zaufanie. Kiedy
znowu wrc do ulubionej fryzury albo, jak mi odbije jeszcze bardziej, zapuszcz wosy i utleni si na blond. Taki pastisz na temat: dziewczyna z plakatu. Jaka? Wiadomo!
118
Id w gr
Nie chc si chwali, ale cigle udaje mi si utrzyma pozycj liderki. Bywa, e w cigu jednego wieczoru potrafi zgarn
niezy szmal, niestety, nie dla siebie.
Niespodziewanie boss wzywa mnie na rozmow, podaje adres. Z trudem trafiam do eleganckiej willi. Nieatwo tam wej,
pies, kamery i inne bajery. Boss przyjmuje mnie w jakim maym pokoiku, chyba dla klientw takich jak ja. Od razu uprzedza, e ten adres ju oczywicie zapomniaam. Nie musz si
nawet specjalnie stara. Na dworze ciemno, wic na dobr spraw nie bardzo wiem, gdzie si znajduj.
Widz, e jeste dobra w tym fachu, wic dostaniesz pierwsze powaniejsze zlecenie. Trzeba przewie troch towaru do
miejscowoci G., bo zaczynamy opanowywa nowy rynek. Zaadujesz to, co tu ley, i pojedziesz. Sdz, e znasz cen ryzyka
i obecn warto twojego plecaka. Jeli nie bdzie wpadki, dostaniesz 5 tysicy.
Od takiej kwoty krci mi si w gowie. Pokusa jest wielka,
zreszt gdybym chciaa i tak nie mogabym si wycofa. Nareszcie speni si moje marzenie, wynajm chat na miecie i nie
bd musiaa wraca do tego podego internatu. Rozpoczn nowe
ycie.

 Na miejscu przeszkolisz kilka osb, powiesz, jakie s zasady, na co trzeba uwaa kontynuuje boss. To mae miasteczko. Do tej pory zaopatrywali si u nas, teraz sami bd rozprowadza. Zreszt jeste bystra i dasz sobie rad. Tylko pamitaj,
koniecznie aktualna legitymacja szkolna, adnego podrowania
na gap. Grzeczna uczennica jedzie do mamusi albo cioci. Na
dworzec wyjdzie umwiony chopak, wie, kim jeste, kilka razy
119
bra u ciebie towar. No, jak ju wszystko wiesz, to spadaj. Nie
mam czasu na dugie gadanie.
Id z towarem przez upione miasto, nie wida policji, ale
przyspieszam kroku, eby nie kusi losu. Chciaabym ju by
w internacie.
Nareszcie z ciemnoci wyania si szary gmach. Brakuje tylko krat w oknach i stranika. Jestem bezpieczna. Mykn do pokoju i z gowy. Nagle sysz:
Halo, halo, panienka si zatrzyma portierka zaczepia
mnie w drzwiach. Ju dwa razy mamusia dzwonia.
Cholera, jeszcze tego brakowao. Trudno, musz si usprawiedliwi.
Nie mog przyjecha na sobot i niedziel, bo wybieramy
si z klas na wycieczk kami do suchawki. Matka nie bardzo mi wierzy, ale mam to w nosie. Obiecuj, e za dwa tygodnie
na pewno bd w domu. Moe to j troch uspokoi. Z ulg kocz
rozmow. Nienawidz tego tonu cigej pretensji w gosie, od razu
odechciewa si gada, nawet o pogodzie.
Zaczynam robi porzdek w plecaku, nagle kilka torebek wypada mi na podog. Dziewczyny to widz, nie s takie gupie,
eby si nie domyli. Na wszelki wypadek tumacz, e to nie
moje, tylko koleanki.
Chyba nie bdziesz tego trzyma tu w pokoju?! Przecie
nie tylko my mamy klucze, zapasowe wisz w portierni mwi przestraszone.
Dobra, bez paniki, jutro towar zniknie uspokajam. A teraz zrbcie mi herbaty!
Sama sobie zrb. Nie bdziemy ci wicej usugiwa. Przychodzisz po nocy i si rzdzisz. Po raz pierwszy daj zna, e
maj mnie dosy.
O, to co nowego. Moe jeszcze pjdziecie zakablowa?
proponuj. No to w porzdku, skoro tak. Zreszt chc wam
przekaza interesujc wiadomo. Niebawem si std wyprowadzam. To znaczy formalnie dalej bd mieszka, ale odpoczniecie od mojego widoku. Mam tylko prob, eby mamuce
o tym nie mwi.
120
Zgodz si na wszystko, to pewne. Widz, e si boj, gupie
panikary. Wkurzyy mnie, otwieram jedn torebk i podprowadzam troch proszku. Klienci si nie domyla.

Nastrj mi si poprawia, ale nie mog usn. Myl o tej

podry, ale przede wszystkim o samodzielnym mieszkaniu.
Wiem, e jeli dadz mi nawet tyle szmalu, ile obiecali, to te
nie starczy na dugo. Ale dobry i miesic, eby odpocz do tego
upiornego miejsca. W kocu jako zasypiam, budz si dopiero
w poudnie. Sysz chrobotanie w zamku. Nie bardzo wiem, co
si dzieje. Po chwili wchodzi pielgniarka, sprztaczka i kierownik internatu. Inspekcja sanitarna!
A ty nie w szkole? pytaj zdumieni. Bredz, e mam
gryp, wic musiaam zosta w ku.
Dzielna ekipa grzebie w szafkach. Moj otwieraj ze wstrtem: brudny n, szklanka z zaschnitymi fusami po herbacie,
zestaw zi odchudzajcych, tabletki na przeczyszczenie.
Pielgniarka komentuje:
Ju wiadomo, czemu jeste tak przeraliwie chuda. Twj
organizm nie ma si walczy, nic dziwnego, e chorujesz. Wyrzu te wistwa do mieci, zacznij je!
Dzikuj jej za troskliwo, obiecuj popraw, tumacz, e
miaam kopoty z odkiem. Cay czas myl o plecaku. Chyba
nie bd w nim kopa? Na szczcie w szafie jest taki burdel, e
trudno si poapa. Z odraz zamykaj drzwi.
W punktacji porzdkowej dostaymy zero. Nie powiem, zdenerwowaam si, oczywicie nie tymi durnymi punktami. Dopiero teraz czuj ulg, ale niespodziewana wizyta uwiadamia
mi, e trzeba si std jak najszybciej wynosi. Ju nie mam obaw,
eby pojecha z towarem.
Wsiadam do pocigu z legalnym biletem. Na wierzchu ksiki
i zeszyty, na dnie torebki. Duo. A gdyby zwia z nimi w Polsk,
moe nie od razu by mnie zapali? Jest o co powalczy. Nie musiaabym martwi si o zbyt, potrafi sprzeda debiutantowi i temu,
dla ktrego to ju niemal ostatnia dziaka. I wycign swoje.
Pokusa jest wielka, ale wiem, e boss by mi nie darowa.
Dopiero teraz dociera do mnie, ilu i jakich ludzi zaangaowa121
nych jest w ten biznes. Wpadaj potki, takie jak ja. Ryb nikt nie
ruszy. Za to ryby upomn si o swoje potki, choby te chciay si
schowa Bg wie gdzie. Wic lepiej nie kombinowa.
Wysiadam na dworcu w G. Peron prawie pusty, bo to dziura,
jakich mao. Poza sub ochrony kolei nikt si tu nie krci.
Chopak bierze plecak. Prowadzi mnie do jakiego mieszkania.
Wysypuj towar na aw. Dostaj szmal. Nie wiem, ile tego jest,
nie moja sprawa.
Potem idziemy do innego mieszkania, siedzi w nim kilka
panienek i jaki ysy grubas. Zaczynam prelekcj, jakbym bya
w domu kultury, a nie na mecie. Mwi, e maj szans sporo
zarobi, pod warunkiem e sami nie bd pa.
ysy pyta:
To po choler si babra? eby nic z tego nie mie? Przy-

najmniej wiem, jakim obracam towarem, mam pewno, e nikt

mi nie sprzeda przemielonej aspiryny.
Rozumiem go, ale, niestety, nie mog si do tego przyzna. Przyjechaam z konkretnym zadaniem. Tumacz podstawowe zasady:
Najpierw kasa do rki, potem towar, podzielcie miasto na strefy, pamitajcie najlepsze dni do handlu s przed weekendem...
Suchaj mnie, jakbym bya jakim guru. Widz, e s gotowi
na wszystko. I nie mam wtpliwoci paj, tylko ysy mwi
o tym bez skrpowania. Panienki maj ogryzione paznokcie jak
ja, mru oczy, bo razi je wiato. Jestem prawie pewna, e prboway te kompotu. Wida po nich dug narkotykow przeszo,
znam si na tym, niejedno ju widziaam. Oj, czuj, e niedugo
pocign w biznesie. Ale to przecie nie mj bl. Zrobiam swoje,
teraz trzeba zgarn obiecan dol. Wracam nocnym pocigiem,
po krtkiej drzemce w internacie id do znanego mi baru.
Oddaj kas, barmanka na zapleczu odlicza mi 5 tysicy.
Szczypi si na dowd, e to nie sen. Na chodniku wykonuj
indiaski taniec, poczony ze skokami misia Jogi. Jaki emeryt
przyglda mi si z zainteresowaniem.
Ot i modo komentuje yczliwie.
Racja, dziadku, racja! krzycz. Tylko modo si
liczy! A ty do piachu ju pora!
122
Na swoim u babci
Jestem szczliwa. Dawno zapomniaam, jakie to uczucie, ale
musz stwierdzi, e cakiem przyjemne. Nareszcie mog myle o jakiej chacie. Rano, jeszcze przed lekcjami biegn do
kiosku po gazet, eby sprawdzi oferty. Zakrelam pisakiem te,
ktre wydaj mi si interesujce. Mieszkanie przy rodzinie skrelam natychmiast, przecie chc si wybi na samodzielno.
Po poudniu idziemy z Beat na rekonesans. Niestety, nie
mam a tyle kasy, eby zapaci za p roku z gry, jak sobie
ycz w paru miejscach. W kocu trafiamy do babci. Jest stara
i gucha, ale mona si z ni dogada. Sama mieszka u crki,
chce wynaj swj pokoik w domku gospodarczym. Zimny, byle
jaki, ma jednak swoje zalety. Nikt tu nie mieszka, to podstawa.
Mog te zapaci tylko za miesic z gry, a reszt w pniejszym terminie. I na szczcie wiosna ju blisko, wic nie bd
musiaa pali w piecu.
Wyposaenie marne, dwie stare kanapy, chyba z pluskwami,
krzywy st, umywalka, kuchenka jak dla liliputa, z maszynk
gazow i czajnikiem. Ale mnie podoba si tu wszystko, nareszcie wyzwol si spod wiecznej kontroli. Nie bd musiaa meldowa si przed dwudziest drug. Mog wraca, kiedy chc,
i robi, co mi si podoba. Beata podprowadzi mi z domu troch
pocieli, na pocztek wystarczy.
Jest tylko jeden mankament: eby zdy do szkoy, musz
wstawa o szstej rano i jecha dwoma autobusami z przesiadk.
C to jednak jest wobec wiadomoci, e nareszcie zaczn stanowi o sobie.

Na wszelki wypadek idziemy kupi budzik. Wybieram wielki jak

talerz, z dwoma zotymi dzwonkami. Poderwaby z grobu umarego.
123
Ten bdzie w sam raz decyduj si natychmiast. Na szczcie jest przeceniony. Wida nikt nie chcia takiego szkaradztwa.
Pora opi sukces. Nie moemy i na cao, zadowalamy si
tylko jednym piwem, Bea musi wraca do domu, ja do internatu,
eby dyskretnie wynie niezbdne rzeczy. Oczywicie nie
wszystko, bo przecie nadal oficjalnie tu mieszkam. Odbijemy
sobie w weekend, wtedy bdzie mona troch popyn.
Przynosz pannom z pokoju dwie pizze i po piwku, niech
znaj mj gest. Poza tym zaley mi, eby mnie kryy. Nikt nie
ma prawa si zorientowa, e zmieniam lokal. Aby uprzedzi
telefony mamuki, sama bd do niej dzwoni. Od czasu do czasu musz si jednak pokaza w internacie.
Na stoliku zostawiam jakie gazety, kubek, grzebie. Reszt
pakuj do plecaka, dziewczyny podadz mi go przez okno. Pijemy
poegnaln kaw, mwi:
Co zego to nie ja.
Widz, e si ciesz, ale nie chc tego okaza. Bawimy si
wic w teatr wzajemnych uprzejmoci. mierdzi faszem na kilometr. Przed dziesit wychodz, odbieram podany plecak. Nareszcie
jestem wolna!
Do nowego domu docieram o pnocy. Oczywicie jechaam na
gap i mnie zapali. Proponowaam, eby nie niszczyli bloczku
mandatowego, bo i tak nie zapac. Ale ambitnie wypisali mandat
za jazd nocnym autobusem i za przewz plecaka bez biletu. Wysza nieza sumka. A to si mamusia ucieszy!
Postanawiam, e nie bd si przejmowa takimi gupstwami,
cho nie najlepiej zacza si moja samodzielno. Na szczcie
nie jestem przesdna, a dzi nie trzynasty.
Po trudach podry padam na ko i zasnam w ubraniu.
Do przykrycia miaam tylko kurtk i jaki mierdzcy wilgoci
koc, ale czuam si jak krlowa.
Po raz pierwszy przynia mi si, Marilyn, w tej swojej jasnej sukience, z burz zotych wosw. Nora nagle zmienia si
w paac. Jaki pikny sen!
Oczywicie zaspaam, budzik dzwoni jak oszalay, a ja nie
mogam si zwlec. Trudno, pora skoczy z wyrzutami sumienia,
124
nie potrafi si zmusi do adnego wysiku, kiedy mj organizm
nie podejmuje chci wsppracy. Tym razem wyranie odmwi.
Przez cay wczorajszy dzie niczego nie ruszyam, byam tak
podniecona zmianami w moim yciu, e zupenie nie mogam
si przemc, eby zje nawet such bulk. Teraz te mi si nie
chce, ale cholernie chce mi si pali. Z wciekoci wywracam
kieszenie w kurtce. Nic, nawet marnego pokruszonego peta.
Chyba zwariuj.

Na szczcie zjawia si Beata, taszczy piwr, Jaka, jaki

koc, przecierado. Ona rzeczywicie nadaje si na siostr miosierdzia. Za choler nie chciaoby mi si cign z takim majdanem. I, co najwaniejsze, ma papierosy.
Te urwaa si ze szkoy, eby zdy to wszystko wynie
z domu, zanim wcibska mamuka odkryje braki w swoim stanie posiadania. Przyniosa drodwk i butelk mleka. Nie cierpi go, ale doceniam wysiek. Obcigam litr biaego szalestwa,
zagryzam ciastkiem. No, nie jest le!
Pora si troch zagospodarowa. cielimy babcin kanap,
wieszamy w kulawej szafie kurtk, spodnie i jeszcze kilka rzeczy z mojej niezbyt bogatej garderoby. Beata myje nawet okno.
Widz, e ta kwatera wyranie przypada jej do gustu. Mam
nadziej, e nie za bardzo, bo nie zamierzam z nikim dzieli
mojej samotni.
Po poudniu zrywamy si do miasta. Bea spada do domu, ja
bior si za rozprowadzanie towaru. Idzie mi nie najgorzej, myl, e dzisiaj znowu uda si zarobi na kilka piw. Przed seansem w kinie sprzedaj a siedem porcji. Nie wiedziaam, e kinomani musz si jeszcze dodatkowo wzmacnia emocjonalnie.
Wida sabe to kino albo ceni sobie inne doznania.
Kelnerka odlicza kas, dla bezpieczestwa oddaj te towar,
boj si z nim wdrowa po nocy. Licho nie pi, a potem si nie
wypac. Do mojego domu na odludziu docieram przed pnoc,
bo zaliczyam jeszcze klub studencki i portierni w akademiku,
gdzie zawsze mona spotka klientw. Pozbyam si wszystkich
zapasw, ktre miaam na takie okazje. W domu okazuje si
jednak, e nie wszystkich...
125
Nie mog si powstrzyma, eby nie sprbowa. Za chwil
nie bd widziaa brudnych cian, kulawego krzesa, caego tego
syfu, ktry mnie otacza. Zanim odpyn, czytam i oczom nie
wierz. To przecie o nas. Skd wiedzia, jak to jest? Przecie
musia, inaczej nie potrafiby tego napisa. I mia odwag, ktrej
nie mieli inni powiedzie wprost. Nazywa si to Sekret".
Posuchaj, Marilyn:
I Chrystus cigle uzdrawia chorych, owieca lepcw, oczyszcza trdowatych. I gdyby Ewangelii byo nie cztery, ale osiem,
czy dwanacie ksig cigle by robi to samo: odkulawia chromych, owieca lepcw, oczyszcza trdowatych. I przebacza
po siedemdziesit siedem razy. Ale po co? Czemu by taki
obudny? Czemu ani razu nie obci nikomu rki, nie wysiubal
oka, nie poama ng? Czemu robi z siebie baranka? Czemu
udawa, e n i e j e s t odpowiedzialny? Przecie wiedzia, e
on sam odejdzie, a lepi, chromi i trdowaci pozostan... Na
wiecie stworzonym przez Boga, za ktrego Syna si podawa*
" Jerzy Krzyszto, Sekret i inne opowiadania, PAX, Warszawa, 1956
126
Falowanie i spadanie

Wizyt w domu odwalam w niedzielny poranek. Zjadam obiad,

bior troch kasy i uprzedzam, e przez jaki czas nie bd przyjeda, bo mam troch kopotw z zaliczeniem kilku przedmiotw i nadrabiam zalegoci. Koleanki z internatu udzielaj mi
korepetycji i w ogle bardzo si staram. Nie mam te adnych
problemw ze zdrowiem, apetyt mi dopisuje, a e nie tyj, to
wina przepracowania i nerwowej sytuacji w szkole. Bd jednak
robi wszystko, by zaliczy rok. Matka patrzy na mnie z niedowierzaniem, a ja bez skrpowania lej jej mid do uszu. Na szczcie nie musz zbyt dugo si wysila, bo pora biec na dworzec.
Wieczorem znowu jestem w Z. I robi star tras: deptak,
bulwary, kilka sklepw, klub studencki. Po skoczonym dniu
pracy wal piwo, by spokojnie uda si na zasuony odpoczynek. Niestety, okazuje si, e kto podprowadzi mi z plecaka
troch towaru. Kiedy odkrywam, co zaszo, od razu trzewiej.
Odnosz reszt do kelnerki i mtnie tumacz, e nie wiem, jak
to si stao, ale mnie okradli. W rozliczeniu zostawiam walkmana, bo nic cenniejszego nie mam. Troch kosztowa, chocia zdaj
sobie spraw, e nie zrekompensuje wartoci towaru. Mogabym
jeszcze doda martensy, ale przecie nie pjd boso... Wybucham paczem, nie wiem co robi, boj si. Kelnerka jest
wcieka.
To si musiao tak skoczy! pasz, pijesz, jeste atwym
obiektem dla zodzieja! Sama wiesz, e ten, kto jest na godzie,
nie powstrzyma si przed niczym.
To moja pierwsza wpada. Zupenie nie wiem, co dalej. Sprawdzam, ile zostao mi po opaceniu pokoju. Za mao. Trudno, obiecuj kelnerce, e odpracuj. Rzuc szko i bd si zajmowaa
127
tylko rozprowadzaniem towaru, chobym miaa w ogle nie spa.
Od tej pory ani jednego piwa, plecak na plecy i w tras.
Nie ma solidarnoci, na nikogo nie mona liczy w przypadku najmniejszych problemw. Mylaam, e kelnerka nie sypnie. Myliam si. Boss po kilku dniach znowu wezwa mnie do
siebie.
Ty odpowiadasz za towar, nie obchodzi mnie, e nie masz
pienidzy. Musisz odda co do grosza, niewane jak to zrobisz.
Tumacz, e nie wiem, jak to si stao, ale zwrc dug,
zrezygnuj z nauki, bd pracowa na okrgo.
Stracisz miejsce w internacie boss stara si sprowadzi
mnie na ziemi. Wyjaniam, e ju tam nie mieszkam, bo wynajam chat.
Ta wiadomo wyranie go zaskoczya. Po dugiej chwili milczenia nagle zwraca si do mnie z propozycj, od ktrej niemal
zaniemwiam.
Jest taki jeden sposb, ebym mg o wszystkim zapomnie. |
To troch inna robota, ale ty by si do niej nadawaa.
;
Potem pyta o moj met, czy mam ssiadw, gdzie to dokad-

nie jest. Wyjaniam, chocia na pocztku nie bardzo kapuj, doi

czego zmierza. Z nerww pytam, czy mog zapali. Zgadza si. i
Wreszcie wyjania o co chodzi:
'
Wrd naszych klientek s takie, ktre cierpi na stay
brak gotwki, ale musz pa. Jak wiesz, nic nie jest za darmo.
Nie maj kasy, ale maj co innego. Chyba ju si domylasz, e
chodzi o seks. Troch terminowaa w dealerskim fachu, wiesz,
ktra na to pjdzie i nie wyspowiada si przed mamusi. Oczywicie nie tylko je namwisz, ale udostpnisz te lokal. Nie
wszystkim. Najatrakcyjniejsze bd to robi gdzie indziej. Ty je
tylko dowieziesz na umwione spotkanie pod wskazany adres.
Pamitaj, e nawet najgorszy towar musi by do przyjcia
odpadaj panny, ktre bior w y, s zniszczone paniem, choby chciay dawa za darmo z wasnej woli. I adnego HIV ani
chorb wenerycznych. Tylko zdrowe, chtne, dyskretne. Przyjmij moj propozycj jako dowd zaufania, zreszt nie masz wyboru, inaczej nie oddasz kasy. Chyba, e zdecydujesz si okra
mamusi i tatusia boss stara si by dowcipny, ale wiem, e
nie artuje.
Wychodz z jego domu, jakbym bya na wielkim haju. Po
nieoczekiwanej propozycji krci mi si w gowie. W co ja si, do
cholery, pakuj? Przecie to prosta droga do kryminau. I znowu
on niczym nie ryzykuje, tylko ja i te niedopane panny. Nie
wiem, co robi, nie ma si kogo poradzi.
Po drodze spotykam Krasnala.
O, widz, e cigle w trasie. Czy nie przesadzasz z t pracowitoci? Ju gono na miecie o twoich sukcesach mwi.
O ostatnich te? Krasnal nie bardzo czai, o czym mwi,
wic wyjaniam, e zrobili mnie na adnych par baniek.
Wiedziaem, e to si tak skoczy. Na pewno nie by to
nikt obcy, tylko swoi. Nie wierz w przypadki, kto musiaby
wiedzie, e akurat masz towar. Nie pierwsz tak urzdzili. Stare metody, za szybko sza w gr. Teraz musz odebra szmal,
ktry zdecydowali si zapaci ci na zacht.
Chce mi si paka z bezsilnoci, przypominam sobie cig zdarze feralnego dnia. Przecie na sali byli tylko ludzie z ekipy.
Zawsze spotykamy si w barze po robocie. Wychodziam do kibelka, jak to po piwku, wic byo tysic okazji, eby to zrobi. Krasnal ma racj, to ja okazaam si naiwna jak dziecko zakonnicy.
Co dalej? Co robi? pytam chopaka, ktry jeszcze niedawno by moim konkurentem, a teraz wyranie mi wspczuje.
Ucieka jak najszybciej! Ja spadam za granic, zacign
si do Legii Cudzoziemskiej, zaczn nowe ycie. Tam bd musia skoczy ze paniem i moe jeszcze jako si z tego gnoju
wycign.
A ja? Przecie mam dug. Znajd mnie, nie daruj!
krzycz zrozpaczona. Po chwili orientuj si, e Krasnala ju nie
ma, przepad w ciemnociach.
Id przez pice miasto, nikt nie widzi moich ez, nie syszy
mojego paczu. Jestem sama i cholernie si boj. Zaczynam si

modli, cho wtpi, eby pomoga mi Boa opatrzno. Powtarzam pgosem, jak kiedy, gdy byam maa i chciaam, eby
ojciec wrci: Aniele Boy, stru mj..."
Nowe zajcie, stary strach
Nie wiem, jak zacz rozmow z laskami. W kocu troch
gtupio podej i powiedzie: Cze, ciesz si, e ci widz,
mam propozycj zosta kurw". Siadam na awce na bulwarze
i myl, jak to rozegra. Nagle kto apie mnie za rami. To
Kinga, jest napana niczym tramwaj-widmo, ktry nie moe trafi do zajezdni. Plcze jej si jzyk, ale stara si mwi skadnie.
Kady, kto przekroczy barier dwiku, zachowuje si tak samo:
rozdygotany, oczka szkl si jak przy wysokiej gorczce, zamiast
renic mae szpareczki. I ta trzsionka.
Poratuj mnie, ju nie mog, wiesz, jak to jest. Jutro skocz z tym syfem, ale teraz nie dam rady.
Dobra, zaraz ci ul sigam do plecaka. Wyjmuj malek zgrzewk. Jest twoja, a teraz szmal.
Kinga pacze.
Nie mam. Jutro oddam, obiecuj.
Nic z tego, dosy skamlania chowam towar do plecaka,
a po chwili, nie wiem co mnie podkusio, recytuj, jakbym cytowaa bossa: Pjdziesz z takim jednym gociem, to dostaniesz.
Wiem, e jest gotowa na wszystko. Najpierw si broni, wyzywa mnie od wi, a za chwil pyta, gdzie jest ten facet.
Dobra, dobra, nie tutaj, nie chodzi o to, eby mu dawaa
w krzakach.
Idziemy do baru, ka jej zaczeka. Podchodz do kelnerki
i melduj:
Zgodnie z umow jest chtna.
Po godzinie zjawia si go od bossa, siedzi z jakim drugim
w takswce, tamten ma bejsbolwk na oczach. Jedziemy do babci,
daj klucz, czekam w samochodzie.
Po dwch kwadransach wychodz. Kinga nie patrzy na mnie
i nic nie mwi, wyciga tylko rk po towar. Facet od bossa kiwa
gow, e tak. A do mnie mwi:
Mogaby tam troch posprzta. Nawet w podym burdelu
musi by porzdek.
atwo poszo. Boj si tylko, co bdzie, jak babcia wybierze
si na inspekcj, otworzy drzwi i zobaczy, e pod jej witym
obrazkiem punka robi riki tiki tak. Staruszka gotowa tego nie
przetrzyma. Na wszelki wypadek sama jej zawioz opat za
czynsz przed terminem. Tylko musz na ni zarobi.
Interes si krci, chocia nie najlepiej. Chyba atwiej by
punka ni kurw. Panny si boj, szczeglnie jaki narwanych
zboczecw. Za to gwarantowa nie mog, nie ja ich wybieram.
Dostaj te pierwsze zlecenie, by dostarczy lepsz sztuk.
Nieoczekiwanie spotykam Maj, t z wariatkowa. Wysza ze szpitala, chuda jak ja. Teraz leczy si amf. Najpierw gadamy o tym

i owym, w kocu Maja stwierdza, e nie ma kasy, a musi si

nawali. Ju si nie boj mwi wprost, o co chodzi, wic lec
otwartym tekstem:
Jest okazja, eby ci to zasponsorowa, tylko trzeba si przespa z pewnym gociem.
Dobra, nie ma sprawy, nawet to lubi, nie mam uprzedze, tylko niech mi nie kae mwi, e go kocham, bo tego
bym nie zniosa dodaje, sdz, e jak zawsze dla szpanu.
Myl, e moesz by spokojna przekonuj. Oni kochaj tylko to, co bd z tob robi. Nie licz na nic wicej. Nie zaley
im na twojej mioci.
Osobicie jestem bardzo zadowolona z tego spotkania. Za urod
Majki mog gwarantowa. Wprawdzie nie ma biustu jak Pamela
Andersen, prawd mwic, nie ma go wcale, ale co do reszty, to nic
jej nie brakuje. I najwaniejsze, e jest maomwna. Nie wiem tylko, po co zgrywaa si na strasznie niedostpn i zarozumia, skoro
tak szybko postanowia si zeszmaci. Ale nie mnie sdzi, w kocu nie jestem wita. Nikt mi tego nie zarzuci, cha, cha.
Jedziemy do motelu, jakie dwadziecia kilometrw od Z. Facetw jest dwch. Majka godzi si tylko na jednego. Drugi woa:
130
131
Przecie nie bd bezczynnie czeka, a skoczy! I nieoczekiwanie cignie mnie za rk z baru do pokoju. Tumacz,
e tego nie byo w umowie, ale nie skutkuje. Jest napalony jak
martenowski piec.
W kocu krzycz:
Zostaw, nie ruszaj, jestem zaraona!
Nie wiem, co si dzieje, nagle spada na mnie grad pici,
facet bije mnie po twarzy, kopie, wreszcie wyjmuje z kieszeni
tak zwan choink z noykami na sznurku i uderza mnie
w brzuch. Czuj, jak pod koszulk spywa krew, a do tego ten
piekielny bl.
Wyno si, szmato! wrzeszczy, otwiera drzwi i wykopuje mnie na korytarz.
Uciekam, najpierw przez las otaczajcy motel, potem drog
w kierunku szosy. W kocu api stopa. Nie wygldam najlepiej, moje podbite oko nabiera rumiecw, powoli mieni si jak
tcza. Kierowca pyta, czy nie trzeba mnie zawie na pogotowie
albo na policj. Dzikuj mu za ten gest, ale stanowczo odmawiam. Mwi, e mam cholernie zazdrosnego chopaka i czasami mu odbija.
Rzu, dziecino, tego damskiego boksera, chyba, e przez
cale ycie chcesz wyglda tak jak dzisiaj radzi mi. Obiecuj
to zrobi.
Kierowca przej si moim losem, bo podwiz pod sam dom
babci. Dopadam zlewu z ledwie ciurkajc zimn wod, przykadam do twarzy zmoczony rcznik. Co za ulga. Powoli odklejam

podkoszulek umazany krwi, rany na szczcie nie s gbokie,

ale strasznie piek. Zamiast plastra zakadam inn koszulk. Teraz mam ju w gowie tylko jedno ucieka. Obolaa pakuj
swoje rzeczy do plecaka, dokadam do tego majdan Beaty, zamykam drzwi na klucz. Nie zostan tu ani chwili duej. Mia racj
Krasnal, trzeba ucieka. Tylko dokd? Przecie mam legalne miejsce w internacie, przypomina mi si. Na dzie albo dwa mog
si tam schowa. Co dalej? Nie wiem.
Autobusem wlok si ze wszystkimi manelami na drugi koniec miasta. Bez kopotw mijam portierni, babusy z okienka
132
s zajte ogldaniem jakiego serialu. W pokoju zastaj obie lokatorki, rzucam na ko plecak i melduj, e chwilowo wrciam. Nic nie mwi, ale widz, e s wcieke, szybko si przyzwyczaiy do dobrego. Wiem co o tym. Przygldaj mi si
z zainteresowaniem. Faktycznie, jest si na co gapi. Moje oko
wyglda jak fioletowy pczek, wyjtkowo dobrze wyronity.
No co, miaam spotkanie z tygrysem wyjaniam. Nigdy nie spotkaycie tygrysa? A szkoda. Due przeycie, naprawd! prbuj si umiechn, ale jest to niewykonalne, kad
wic zimny okad i id spa.
133
Uciekam do... szkoy
Niespodziewanie przeobraziam si w piln uczennic. Moje
tczowe oko skryam pod ciemnymi okularami. Chodz do szkoy, potem wracam do internatu i nigdzie nie wyciubiam nosa.
Boj si, wiem, e mnie szukaj. Jak dugo bd si ukrywa?
Pewnie do koca wiata i jeden dzie duej. Przecie nie wywlok mnie z lekcji si.
Wychowawczyni powiedziaam, e mama znajduje si ju
w stanie agonalnym, wic kiedy nie byo mnie w szkole, siedziaam przy jej ku w szpitalu. Popakaa si i jednym gestem
usprawiedliwia wszystkie nieobecnoci.
Bd dzielna, dziecko. Jestem z tob powiedziaa na
koniec naszej rozmowy. Czuam si tak, jakby kto dawa mi
w twarz.
Nie wiem, czy to z nerww, ze strachu czy z tysica innych
powodw, na przykad narkotycznego godu, zemdlaam. Wezwali
lekarza, da jaki zastrzyk, stwierdzi, e jestem mocno niedoywiona. I tyle.
Beata odnalaza mnie w internacie. Przysza odebra swoj
pociel, skoro ju mi niepotrzebna.
Szukaam ci u babci, dwa razy jedziam na to zadupie
i dwa razy pocaowaam klamk. Moga mnie uprzedzi.
Widocznie nie mogam, skoro tego nie zrobiam tumacz.
I kelnerce nie powiedziaa, gdzie znikasz. Pytaam o ciebie, a ona na to, e te chciaaby wiedzie, gdzie si podziewasz.
Mam nadziej, e nic jej nie powiedziaa?

 No co ty zapiera si. Mylaam, e wyjechaa do

domu albo gdzie w Polsk.
Najchtniej do Nowej Zelandii, ale, niestety, tak si skada, e nie mam forsy na bilet. I zapamitaj sobie: od dzisiaj
umaram, nie ma mnie, nie byo i nie bdzie...
Beata nie bardzo rozumie.
Co ty? Chcesz popeni samobjstwo? pyta zdezorientowana.
Ja ju nie yj. Nie rozumiesz?
Moja koleanka troch apie komunikat, ale nie do koca.
W co ty si wpltaa? chce na mnie wymc jakie
informacje. Jestem jednak stanowcza:
Nie ma mowy, mniej wiesz, spokojniej pisz. Zniknam jak
kamfora. Nie widziaa, nie syszaa. A teraz id i kup mi zapas
papierosw, bo zdechn. Potem zabierzesz klucz i oddasz go babci. O mnie ani sowa, jej te, zapadam si pod ziemi i tyle.
Wiem, e Bea nie zdradzi, gdzie jestem, ale skoro tu dotara,
inni te dotr. Boss nie jest idiot. Nie da si zrobi przez tak
potk jak ja, honor by mu nie pozwoli.
Wieczorem dziewczyny woaj mnie do telefonu. Wyrwana ze
snu, nie bardzo wiem, kto wyrazi ch rozmowy ze mn o tak
pnej porze. Jestem pewna, e to matka. A tu sysz:
Cze, szef si niepokoi, czekamy na zwrot kasy.
Nie mam wypalam, nie bawic si w aden wersal.
Wiesz, e chciaam odda, ale w umowie nie byo bicia po pysku i dawania dupy w zastpstwie chtnych na te numery. Na
takie warunki si nie godziam. Przeka to szefowi, a jak mi nie
dacie spokoju, zaczn sypa.
Po drugiej stronie sysz trzask odkadanej suchawki.
Rozmowa kompletnie mnie zdoowaa, przez ca noc nie
zmruyam oka. Nad ranem nie mogam si ju powstrzyma
przed wymiotami, z trudem dobiegam do umywalki. Dziewczyny oczywicie syszay moje boje nad zlewem. Jest mi gupio
i wstyd. Ale co mam robi, nie panuj nad wasnym odkiem
i nerwami. Tak naprawd nadaj si z powrotem do wariatkowa.
Na lekcjach oczywicie nie mog si popisa wiedz. Mimo
marnego poziomu, jednak poszli troch do przodu. Najgorsze, e
cigle musz spada do kibelka, eby uwolni odek od sama
ju nie wiem czego. Na pewno nie jest to jedzenie, bo nie jestem
w stanie niczego przekn. Papierosy najpierw przynosiy ulg,
a teraz powoduj niemal natychmiastow reakcj. Nie mam te
ani grama amfy, a przecie nie poprosz nikogo o taki zakup.
Nawet Beata by mi chyba nie pomoga.
Saniam si wic na nogach i po raz kolejny mdlej na lekcji.
Wychowawczyni bez uzgodnienia ze mn dzwoni do domu, eby
poinformowa o moim stanie zdrowia. Telefon odbiera babcia.
Nauczycielka najpierw gorco przeprasza, e w takiej sytuacji
zawraca gow moimi problemami, a potem pyta, czy kto z ro-

dziny mgby jednak przyjecha. Babcia nie rozumie, o co chodzi, wic prosi mamuk. Ta bya chyba bliska omdlenia, syszc e nauczycielka nie chciaa jej wczeniej niepokoi, bo wie,
e ley na onkologii i jest w cikim stanie.
W kadym razie zjawia si nastpnego dnia. Akurat byam na
lekcjach, kiedy rozmawiaa z kierownikiem internatu i portierkami. Nie zostawili na mnie suchej nitki. Opowiedzieli o moich
nocnych powrotach, podejrzanym towarzystwie, ktre mnie tu
odwiedza. Radzili matce, eby mnie zabraa do domu, nim bdzie
za pno.
Wychowawczyni od razu domylia si, e j oszukaam.
Z matk w cakiem dobrej kondycji gaday ze dwie godziny. Ja siedziaam pod drzwiami i czekaam na wyrok. W kocu zaczo si
przesuchanie. Oczywicie udawaam niewinitko. Plotam, e trudno
mi byo si zaaklimatyzowa w nowym miejscu, czuam si samotna i nikomu niepotrzebna. Mimo moich stara nie widz sensu
dalszego ycia i nauki, jestem chora i nie potrafi sobie pomc.
Matka najpierw suchaa moich dobrze sobie znanych wyjanie, a potem wycigna komrk i gdzie zadzwonia. Syszaam tylko:
Dobrze, bdzie miejsce, prosz przyjecha.
O nie, do wariatkowa w Z. nigdy! krzycz. Matka uspokaja, e nie tam. Rozmawiaa z tym doktorem, ktry mnie kiedy leczy, a on zgodzi si przyj mnie od jutra na oddzia
szpitala w naszym miecie.
I znowu nie mam siy si broni, cho wcale mi si nie umiecha kolejny dom wariatw. Po chwili, kiedy opadaj ze mnie
136
emocje, kalkuluj, e takie rozwizanie spado niespodziewanie
z nieba. Tam mnie przecie nie dopadnie boss ani jego kumple.
Zreszt, co mona wyegzekwowa od wariata?
Nieoczekiwanie zmieniam front:
Dobrze, mamo, zgadzam si, musz si leczy, wiem o tym.
Potem znowu czekam na korytarzu, matka zaatwia jakie
formalnoci. W kocu przynosi arkusz z moimi ocenami i hiobow wieci:
Gotowi s zaliczy ci rok, jeeli zdasz trzy egzaminy:
z chemii, matmy i niemieckiego. Dali ci tak szans.
Powstrzymuj si, eby nie wykrzycze, e nikt mi niczego nie .
da, to ona dla mnie znowu co wyebraa, wypakaa, zaatwia.
Pakuj swoje rzeczy, nie ma tego wiele, bez trudu mieci si
w dwch torbach. Matka zamawia takswk, jedziemy na dworzec. Jestem wolna! Zdaj sobie jednak spraw z ceny tej wolnoci. Czuj si jak zwierz wiezione do rzeni, do tego z wasnej
woli...
137
Gorzki powrt
W drodze powrotnej nie odzywamy si do siebie. Matka mil-|

czy jak zaklta, tylko jej drgajce policzki wiadcz o tym, jaka|
jest wcieka. Wiem, e nie unikn awantury, ale chciaabym j|
odwlec jak najduej.
|
W internacie w Z. byam ponad dwa miesice, a tyle si|
w moim yciu wydarzyo. Powoli uwalniam si od strachu. Jesz-|
cze na dworcu nerwowo rozgldaam si, czy nie spotkam Kra-|
snala albo innych kumpli z brany. Osignam pozorny spokj.|
Wiem jednak, e nie na dugo.
|
W kocu to aden problem mnie odnale, moje miasto dzie-|
li od Z. zaledwie 50 kilometrw. Licz jednak (chyba oszalaam))
na to wariatkowo, robi byskawiczny bilans zyskw i strat. Po|
jednej i po drugiej stronie wychodzi tyle samo. Kto wie, co zna-|
czy strach, nie ten ze zego snu, ale realny, potrafi zrozumie.!
Tylko, do cholery, co mi z tego?
|
Wlok si do domu noga za nog, tym razem sama dwigam)
plecak. Matka nadal si nie odzywa, jej milczenie zwiastuje!
jak najgorzej. Znowu usysz to samo: Zawiodam si na to-|
bie, niszczysz siebie i mnie, jeste dnem". Zwisa mi totalnie)
jej opinia.
|
A moe przesta j oszczdza? Wyrypa wprost: Jestemj
narkomank, dealerk i kurw, a nie twoim chorym, nieszcz-|
liwym, porzuconym przez tatusia dzieckiem. Powinna si mnie)
wyrzec, zmieni nazwisko, zostawi, kopn w dup". Ale jak to|
powiedzie mojej dobrze wychowanej mamusi, ktra rumieni|
si przy wiskich dowcipach?
Gupia maa siostra piszczy z radoci:
Przyjechaa! Chod, poka ci pieska.
Cignie mnie do swojego pokoju i wrcza pluszow maskotk. Babcia wita si serdecznie, ale to tylko babcia. Nie liczy
si.
W milczeniu jemy obiad, potem matka zaczyna swj monolog. Znam na pami te wite sowa o powiceniu, wysikach,
by ratowa moje zdrowie i ycie, o tym, e j oszukaam, olewaam szko, zadawaam si z podejrzanym towarzystwem. Nie
chce mi si tego sucha, wic przystpuj do ataku:
Tak, jestem nienormalna, wariatka, wic trzeba mnie
umieci w kolejnym szpitalu. Prosz bardzo, jestem do dyspozycji. Moesz mnie nawet ubezwasnowolni i trzyma w metalowej klatce jak wciekego tygrysa. Skoro stwarzam zagroenie
dla otoczenia, tam jest moje miejsce. W kocu szpitale s pene
takich jak ja. Poprawi wic tylko statystyk, zgaszajc si dobrowolnie, bo tak chce moja mamusia!
Udao si, matka pacze.
Musisz si leczy, nie poradzisz sobie inaczej, sama widzisz, e innej drogi nie ma. Sprbowaa, nie wyszo, ale nie
mona si zaamywa, leczenie nie od razu przynosi skutek.
Bdziesz pod dobr opiek, na innym oddziale ni w Z., wrd
dorosych ludzi, moe ta droga okae si waciwa. Lekarze, ktrzy chc ci pomc, s fachowcami. Uwierz, musisz si podda
leczeniu, bo inaczej zginiesz! Przecie nie po to ci urodziam,

eby teraz patrze, jak cierpisz. Jeste moda, adna, masz wszystkie atuty, aby by szczliw.
Matka jest prawie w euforii. Zapewne chce zaguszy swoje
sumienie, e wysya mnie do wariatkowa. Obiecuje nawet wsplny wyjazd na wakacje, moe na jakie zagraniczne wczasy.
Jezusa sprzedali za trzydzieci srebrnikw, a ty mnie
chcesz przehandlowa za jaki kretyski wyjazd! Sama sobie
jed! Do Honolulu, na Hawaje, gdzie tylko chcesz, ja si z tob
nigdzie nie wybieram! wybucham paczem i wybiegam
z pokoju.
Udao mi si, uniknam wielkiej awantury, ale co z tego.
Teraz ju becz nie na pokaz. Nie wierz w adne humanitarne
metody leczenia, nie chc znowu siedzie w jakim beznadziej138
139
nym miejscu, odpowiada na bzdurne pytania, by krlikiem
dowiadczalnym dla psychiatrw i psychologw.
Dlaczego nie mog da mi witego spokoju, przesta zajmowa si moim chorym odkiem? Tylu ludzi yje jak chce, a ja
yj tylko wedug scenariusza wymylonego przez moj matk:
matura, studia, potem m, dzieci i domek z ogrdkiem. Ale ju
niedugo, bo za miesic bd penoletnia. Wtedy std spadam
i niech mnie szukaj nawet przez Interpol.
Prbuj zasn, jednak mj cinity odek domaga si
pomocy. Biegn do toalety. Puszczam pawia za pawiem.
Babcia krzyczy na matk:
Zobacz, co si dzieje! Ona jest chora, nie mona jej denerwowa!
Matka te krzyczy:
Jest chora, wiem! I co, mam jej pozwoli umrze?!
Trzaskam drzwiami od swojego pokoju, zapalam papierosa,
rce mi lataj jak alkoholikowi w delirce, caa si trzs. Aby to
powstrzyma, zawijam si w koc i siedz bez ruchu. Mija godzina, dwie, a moe trzy. Ju wieczr, w pokoju ciemno, nie chce
mi si zapala wiata.
W mroku widz kontury twojej sylwetki, Marilyn. Przynajmniej miaa odwag, eby ze sob skoczy, a ja umieram ze
strachu przed bossem, przed kolejnym domem wariatw i cigle
yj. Czy jest jaki istotny powd, dla ktrego warto to wszystko
znosi? Na jak nagrod mog liczy?
Nie wierz w takie pierdoy jak mio, ktra podobno nadaje
yciu sens. Nie umiem kocha. Nie chc przeywa kolejnych
rozczarowa, nie nadaj si do takich eksperymentw. Ju si ze
mn wystarczajco pobawili moja mamusia i tatu. Potem zabawa im si znudzia, laleczka staa si zwyk nudn szmaciank,
ktr rzucili w kt i poszli szuka nowych zabawek. Ciebie, Marilyn, te zostawili, okradli ze zudze, zbrukali. Przestaa by
potrzebna, staa si ciarem. Jak ja.

zy pyn mi po policzkach, nie wycieram ich, poduszka

robi si mokra, wreszcie zasypiam. ni mi si gra, na ktr nie
mog wej. Ju prawie sigam szczytu, kiedy jaka nieznana
sita spycha mnie w d. Ponawiam prby i znowu to samo. Nie
mam si, spadam. Nie czuj lku, tylko rado, e to koniec.
Budz si z ulg, e nareszcie dzie, ale natychmiast trzewiej. Wariatkowo na bis! Oto, co mnie czeka. Pal papierosa
za papierosem, niestety, nie mam nawet marnego skrta, eby
sobie poprawi nastrj. Wygldam przez okno, czy nie stoi pod
nim nikt podejrzany, ale tylko jaki pies podlewa trawnik...
Trdowata
Ona jest zaraona oznajmia pigua, ktra mnie way;
i mierzy. Rzeczywicie, mj trdzik wyda niebyway plon. Plecy to jedna rana, twarz wyglda nie lepiej. Nie wiem, czy to
wynik stresw, zaburze hormonalnych, a moe pamitka po
amfie albo trawce. Mogabym straszy za pienidze jako skrzyowanie kiy z syfilisem. Ale nie bdzie mnie gupia larwa obraa. Mwi jej spokojnie, e si myli, ale moj wcieko wida
na mil. Po chwili robi si zamieszanie, sprowadzaj modego
doktora, ktry oglda mnie jak bab-dziwo. Stwierdza, e to typowy trdzik modzieczy. Jednak pigua nie daje za wygran.
Po chwili jad na oddzia dermatologiczny po werdykt. Tam znowu pijawki tocz krew do probwek i robi z ni rne czarymary. Jaki wany profesor, autorytet w sprawie krost, oglda
moje wykwity pod szkem powikszajcym, potem macha rk
wyranie zawiedziony, mwic, e to trdzik.
A czego si pan spodziewa? e choruj na trd? I jakimprawem traktujecie mnie wanie jak trdowat? pytam bezczelnie.
Patrzy na mnie zdumiony. Widocznie nie spodziewa si, e
zwyky pacjent ma prawo si wkurzy. Potem wciska mi do rki
recept na ma, wyranie ma mnie dosy. Ja go rwnie, podobnie jak tego nowego wariatkowa. Oddam kretynce profesorskie rozpoznanie, eby mie odrobin satysfakcji, kiedy zobacz
jej gupi min, i spadam. Nie wiem jeszcze, gdzie. Po prostu
gdzie. I nie zobaczy mnie tu ju wicej.
Pigua oglda recept, czyta profesorskie bazgroy, a potem
bez sowa chowa do moich szpitalnych dokumentw. Teczka jest
pokana, widocznie moja mama zatroszczya si, by mieli komplet. Rozpoznaj swj szpitalny wypis. A to suka, widocznie ju
od dawna chciaa mnie tu umieci. Niedoczekanie, za chwil
zrobi grzeczne pa, pa.
Moe kto by mnie wreszcie przeprosi mwi do piguy. Udaje guch i niekumat. I nagle sysz:
Ja ci przepraszam.
Ogldam si, by ustali, kto te sowa mwi i czy rzeczywi-

cie do mnie. Rozpoznaj lekarza, ktry najpierw zaatwi mi

wariatkowo w Z., a teraz umieci tutaj.
Niestety, nie mogem by w szpitalu, kiedy si zgosia,
bo miaem umwion konsultacj w innym szpitalu, ale bardzo
si ciesz, e si spotykamy.
A ja nie bardzo. Jestem wariatk, bo tylko takie tu przecie
siedz, a jeszcze zrobilicie ze mnie trdowat. Cholernie dobry
pocztek, nie ma co...
Lekarz zaprasza mnie do swojego gabinetu. Jest miy, wic
id. Zreszt musz mu wyjani, e za chwil spadam i adna
sia mnie nie powstrzyma. Podobno to oddzia otwarty. Zaraz si.
o tym przekonamy.
Prosi pigu o dwie herbaty. Wredne babsko stawia przede
mn szklank z tak min, jakby chciaa mi wyla wrztek na
spodnie.
Wybacz to niefortunne przyjcie, ale podobno co si le
zaczyna, nie najgorzej si koczy. Ta pielgniarka jest troch
nerwowa usprawiedliwia swj personel.
Jak to w domu wariatw stwierdzam filozoficznie,
a moja uwaga wyranie bawi rozmwc.
Trzeba przy tobie uwaa, masz celne riposty. Lubi inteligentne dziewczyny stara si zrobi wszystko, by poranne
zdarzenie poszo w niepami. Oznajmiam jednak, e nie zamierzam zostawa w szpitalu i skoro mog wyj, zrobi to natychmiast.
Te drzwi rzeczywicie s otwarte, ale nie musisz podejmowa decyzji pod wpywem emocji. Przemyl j, daj czas sobie i mnie namawia. Bardzo chciabym ci pomc w rozwizaniu problemw, z ktrymi si borykasz. Potraktuj to
miejsce jak sanatorium, gdzie zamiast operacji proponuj ci
spacery, kpiele albo tylko moliwo przemylenia wszystkiego, co ci trapi, porozmawiania z kim, komu na tobie
zaley.
Pewnie kademu zakada taki bajer", myl, ale jako nie
mog si zdoby na manifestowanie niechci wobec tego dosy
miego faceta. Pozwalam mu wic kontynuowa wywd na temat szpitala-sanatorium. I musz przyzna, e jego glos ma rzeczywicie dziaanie terapeutyczne. Mwi bardzo spokojnie, precyzyjnie buduje zdania, wida, e jest fachowcem.
Leczenie na oddziale modzieowym nie przynioso spodziewanych rezultatw, ale to nie znaczy, e nie naley prbowa. W kocu w tak skomplikowanej chorobie jak twoja nieatwo o sukces. Nie moesz jednak rezygnowa. Chc ci pomc
i mam pewien plan. Na przykad w ogle zrezygnujemy z kontrolowania wagi. Zajmiemy si psychik, a nie liczeniem kilogramw. Jeli zacznie zdrowie twoja nazwijmy j adnie
dusza, rwnie ciao przestanie sprawia kopoty. Jest tylko jeden warunek: oboje ty i ja musimy chcie, eby si to

udao. Jeeli, tak jak deklarowaa, nie podejmiesz wsppracy,

bdzie to moja poraka jako terapeuty, ale twoja rwnie. Dajmy
sobie troch czasu. Nie proponuj ci adnych specjalnych lekw.
Oczywicie, jeli czujesz si lepiej po prozacu, nie ma problemu, ale wolabym, eby nie zaywaa tabletek bez wyranego
powodu. Na pocztek dwa tygodnie pobytu na oddziale, zanim
zdecydujesz si, czy chcesz go opuci. Bdziesz braa udzia
w naszych zajciach, ale gwnie chodzi o prac indywidualn.
Jutro poznasz swoj opiekunk, a teraz przedstawi ci wspmieszkankom pokoju, ktry zajmiesz. Nie ma tu drzwi bez klamek, wystarczy powiedzie pielgniarce, e chcesz wyj, i kiedy wrcisz. Na soboty i niedziele dostaniesz przepustk do domu.
I co ty na to? Mog liczy na te dwa tygodnie?
Jako nie potrafi powiedzie nie. Ale powodem wcale nie
jest uzdrawiajcy gos pana doktora, po prostu si boj. Cigle
mam wraenie, e ledz mnie ludzie bossa, dzwonek do drzwi
powoduje, e umieram ze strachu. Dwa tygodnie spokoju to ju
co. Wic chocia cholernie nie chce mi si tu zostawa, zgadzam si.
Pan doktor wstaje, podaje mi rk i mwi:
Dzikuj. Wiem, e nie bya to atwa decyzja. Nie wnikam,
co na ni wpyno.
Nie wytrzymuj:
Nie paskie kazania o partnerskiej wsppracy tylko mj
strach. Jestem tchrzem, to wszystko. Jedni daj si czasem zamkn ze strachu do wizienia, ja do wariatkowa.
Sanatorium
Na kach siedz jakie dwie starsze ciotki i pij kaw. No
to wpadam, ani z kim pogada, ani si pomia. Zamieniam
moj mamusi na dwie inne mamuki, nie wiem czy nie jeszcze
gorsze? Patrz na mnie ze zdumieniem, z powodu trdziku nie
wygldam kwitnco, a moe szokuje je, e trafia im si taka
gwniara jako dama do towarzystwa.
Na wszelki wypadek proponuj, bym doczya do kawy. Jedna gada jak nakrcona, druga milczy, wyglda na otpia. Po
godzinie wiem o nich prawie wszystko. Ta gadajca jest lekark,
ktra ma problemy osobiste z mem, ta milczca to nauczycielka; podobno uczniowie tak jej dali w ko, e wyldowaa
w domu wariatw.
Wiem te, e w skrzydle obok le alkoholicy, bynajmniej
nie anonimowi, ktrym one robi rne dowcipy: umawiaj si
na randki albo posyaj karteczki z miosnymi wyznaniami. Pewnie kiedy jedziy na obozy harcerskie albo na kolonie. mieszy mnie, e bez skrpowania opowiadaj o tym takiej gwniarze jak ja. Przed spaniem jedna modli si gorliwie, druga
odpiewuje jakie skoczne kawaki.
Na szczcie kada z nas pali; wszystkie robimy to w podobny sposb: szybko i nerwowo. Nie zauwaamy, kiedy jeden pa-

pieros si koczy, a ju sigamy po drugi. Parzymy sobie palceJH

co chwil ktra syczy:
j
O kurcze! Ale piecze! I po chwili to samo.
|
Ualaj si nade mn, bo jestem taka chuda, obiecuj dokar-j
mi. Jedna jest na diecie, a druga ma z nerww chory odek
i nie moe je, wic dla mnie wypadaj podwjne porcje.
A moe lekarka chce si upewni, czy mam anoreksj? Wiem,
146
e nie powinnam si przyznawa, bo co komu do tego, w sumie
jednak lata mi to.
No, w porzdku, jestem anorektyczk mwi. Mam jeszcze par naogw, ale niech si nie obawiaj. Zby wampira mi
nie wyrosy, nikogo nie udusiam, a na podryw do alkoholikw
nie pjd, bo z moim trdzikiem nie mam szans, a do tego nie
gustuj w facetach fioletowych od denaturatu.
Potem zasypiam i znowu ni mi si koszmary. Krzycz:
Nie mam towaru, nie wiem, gdzie jest towar!
Lekarka siada przy moim ku, bierze za rk i uspokaja:
Jaki sklep ci si przyni z towarami. Nie przejmuj si,
nie mamy kontroli nad swoimi snami, pomieszkasz tu troch,
uspokoisz si i bdzie dobrze. To minie.
Na wszelki wypadek do rana nie zasypiam. Robi rachunek
sumienia z ostatnich miesicy. Klska za klsk. Nie mam na
czym budowa swojego ycia, jestem chora ze strachu. Moje ciao buntuje si przeciw dalszemu wyniszczaniu, mam dziury
w pamici, nie potrafi myle, z niczym nie umiem sobie poradzi. Waciwie jest mi ju wszystko jedno, powinnam by zadowolona, gdyby kto od bossa wsadzi mi n w plecy. Jutro wychodz na ulic, niech si stanie, co ma si sta!
Jednak to szpital, z odrtwienia budz mnie znajome haasy,
brzczy wzek ze niadaniem, piguy roznosz termometry
i woaj na badania. Pijawki znowu tocz krew. Proponuj, e od
razu mog zosta honorowym krwiodawc. Niech mi wypisz
legitymacj i dadz przydzia na darmow czekolad. Te gupie
fldry nie maj jednak poczucia humoru, zreszt, czego si spodziewaam? Nie widz tu adnej z prawdziwym sercem dla pacjenta, odwalaj tylko robot. Maj w nosie, czy kto je lubi, czy
nie. Za to chtnie przyjmuj tak zwane dowody wdzicznoci:
pudeka czekoladek, kawusie, drogie papierosy. Ot, takie sobie,
zwykle szpitalne obyczaje.
O tym, e to jednak szpital, a nie adne sanatorium, przypomina rwnie obowizek spotka w grupie. To chyba powszechnie stosowany model terapii. Od grupy wykrci si nie mona,
ale mona milcze. To ju mam opracowane. Siadam wic grzecz147
nie w kciku i sucham, jak prowadzca spotkanie wywouje do
odpowiedzi. Na pierwszy ogie idzie moja ssiadka lekarka.
Opowiada o swoich zamiarach pozbawienia ycia znienawi-

dzonego ma, o tym, jak wymylaa rne sposoby, by zrealizowa ten plan. Rzeczywicie, wszystko, co mwi, przypomina
filmowy scenariusz niezego kryminau, tylko spisa. Po chwili
\iatwoci orientuj si, e pani doktor to mitomanka, umie
vla nie gorzej ode mnie. Prowadzca prbuje j powstrzyprzed dalszymi wywodami, przypomina, e mitomania to
\ jej problemw, z ktrymi musi si tu upora, aby mc
ie y.
\ przepraszam sumituje si pani doktor. Rzeczy
^ przesadziam, znowu szybciej mwi, ni myl. ,
gl.
Ika przyznaje, e boi si wrci do szkoy. Sdzia,
^
daje si do pracy z uczniami, to moe chocia,
na .V
powiada o swoim lku przed przekroczeniem
god^
^hwili, kiedy jeden z uczniw zepchn j ze
ktrs^
"wagi tam pj.
ka; p ^'dzi jej, jak walczy ze strachem. Proponuw doi
swojego dziecistwa, przypomniaa soWi>. , ^'
bala, a potem, oswajajc lk, potrafia
nie andC^ ^^.
narandk0 e,
'ne jest takie wzajemne wspieranie
nie kied^'..^. ^
\oty na to, aby si publicznie wyszy mnie, ^s^ o\o sobie, bo wiem, e jako nowej
r jak ja^6 -^ ^y
'<ie prawo. Godzina wyzna na
odpiewuje^? &^ ^
ik zwany warsztat terapii zaNa szczk ^\-!:,(>'
^oczywicie po uzyskaniu
ny sposb: sfe^.^c^^''
\mie pracowa.
pieros si ko^1'-'^
\ lekarka zamienia si
co chwil ktr;^
^^ w
vginalny: Matko ku O kurcze .^>'^'^./A'
^o!" Rzuca miskiem
Ualaj si nP"^^.^0 i^01' ^y
\je popltane nitki.
mi. Jedna jest ^^^\ y^ ^
^aj tak zwanym
i nie moe je,^ /^\
\61
,1, e tka, prz
A mmo iBiror-a rmy
rtarv<;mArar l?i1l^a kaka; p^
i <l
w dorD
A moe lekarka cl'
146
,1, e tka, prz
^ narysowa kilka karykatur. Obiecuj gwarantowane podobiestwo do modela. Pani,
jak tu mwimy, od prac rcznych i rysunkw si zgadza.
Na pocztek wal cakiem udany jej wasny konterfekcik. Jest
wyranie zadowolona.
Doskonale czytelne s twoje problemy mwi, ogldajc
dzieko. Te wszystkie przerysowania, zoliwe akcentowanie
pewnych mankamentw mojego wygldu dowodz, ile w tobie
alu do wiata i ludzi. Podobne s rysunki dzieci molestowanych, nieakceptowanych, pozbawionych mioci.
Gratuluj jej psychologicznych zdolnoci, ale zoliwie dodaj,

e jest to przecie karykatura i jako taka opiera si wanie na

przerysowaniach i akcentowaniu niekoniecznie tego, co pikne.
W porzdku, nastpnym razem bdziesz tkaa makatk
stwierdza specjalistka od psychologicznych zawioci i rcznych
robtek. Moe lepiej ci pjdzie.
Rozstajemy si w uprzejmej niezgodzie.
Id odmeldowa swoje wyjcie na miasto. Dostaj zgod na
dwie godziny. Nikt nie posya ze mn adnego anioa stra, wic
praktycznie mogabym wcale nie wraca, ale obiecaam sobie te
dwa tygodnie jako wytrzyma. I widz, e w tych warunkach jest
to cakiem moliwe.
Zamykam drzwi i jestem wolna. Nie mam jednak odwagi pj
do miasta, kr jak sp wokt szpitalnych budynkw. Ogldam
si za siebie, szukam znajomych twarzy, przez chwil mam wraenie, e po chodniku idzie Krasnal. Ale to nie on. Jestem cholernie zdenerwowana, tak bardzo, e wymiotuj w najbliszych krzakach. Za chwil robi to kolejny raz, wyrzucam swj strach.
I zamiast po dwch godzinach, ju po kwadransie odmeldowuj
powrt do szpitala. Kad si na ku, przykrywam poduszk
i pacz. Na szczcie jestem sama. Jedyny wiadek mojej rozpaczy to popoudniowa szpitalna cisza.
149
Zaczynamy terapi
Wieczorem poznaj moj opiekunk. Jest moda, adna, dobrze ubrana. wietnie prezentuje si w markowych butach
i spodniach. Zaprasza do pokoju. Ma dyur, wic moemy sobie
rozmawia, ile chcemy. Na biurku widz kilka fajnych ksiek,
chyba nie tylko psychiatria to jej hobby. No, nie najgorzej. Nie
trafio mi si jakie prymitywne babsko, chocia ycie ju mnie
nauczyo, eby nie wyciga pochopnie wnioskw.
Przedstawia si. Ma na imi Magorzata, co po grecku oznacza per. Gdzie o tym czytaam, nie pamitam, gdzie. Jestem
troch zaskoczona t poufaoci, bkam swoje imi i rumieni
si po czubki palcw. Pytam, czy mog zapali. Podsuwa popielniczk. Widocznie dostrzega moje zdenerwowanie, wic stara
si zrobi wszystko, eby mnie oswoi.
Wiem, e twoje kopoty to sprawa kilku lat i cigle nie
potrafisz si od nich uwolni, troch ci przerosy. Na pocztek
pomyl sobie, e to aden wstyd. Wszyscy, ktrzy si tu lecz,
s w podobnej sytuacji. Nagle z jaki powodw nie potrafi
sobie radzi ze sob, z otoczeniem, z prac. I tak jak ty, szukaj
pomocy.
Ja nie szukam prostuj wypowied.
W porzdku, ujmijmy spraw bardziej precyzyjnie: to twoja matka szuka jej dla ciebie. I jako matka ma takie prawo.
Ustalmy jedno: czy pani jest jej rzecznikiem? Bo jeeli tak,
to nie mamy o czym rozmawia.
Interesujesz mnie wycznie ty, a nie twoja matka

owiadcza doktor Magosia. Sama ustalisz granice wasnej

szczeroci. Bdziesz mwia tylko o tym, o czym bdziesz chciaa. Nie znam twojego ycia, problemw, przed jakimi stana,
150
zych i dobrych dowiadcze. Dla mnie dzisiaj jeste jeszcze
czyst kart.
Czysta karta z zachlapanym yciorysem kwituj6- ~ J112
mona na niej wypisa drugi pobyt w wariatkowie. P P^hi
krysztaowa przeszo, z tak tylko i w wiat.
Czuj, e odek podchodzi mi do garda, za chwil? P1!5707?
pawia na biurko. Wybiegam do toalety. Po chwili jest J112 P
wszystkim, mog kontynuowa rozmow.
Szpital to nie wizienie doktor Magosia prbuje mnie
uspokoi, ale nie pozwalam na to.
Niedugo i tam trafi, nie mona cigle ucieka
Ona nie daje za wygran:
Skoro jeste tutaj, a nie tam, widocznie zbyt pochopnie
siebie oceniasz. Pamitaj, e nie ma rzeczy nieodwracalnych,
oprcz tej jednej, wiadomej, ktra bdzie udziaem nas wszystkich. Sdz, e tacy ludzie, jak ty, bardzo potrzebuj akceptacji,
a jednoczenie chc czu si wolni, chocia nie zawsze w sposb
waciwy z tej wolnoci korzystaj. Troch wiem, co to znaczy
lk przed yciem. Kiedy cholernie nie chciaam zdawa matury, wydawao mi si, e nie dorosam do tego, by opuci szko,
baam si pj w wiat. I przestaam si uczy, rodzice myleli,
e si zakochaam, nauczyciele prowadzili ze mn ostrzegawcze
rozmowy, a ja ledwo przebrnam przez pierwsze pr0"6- N16
wiedziaam, jakie studia wybra, nie chciaam o niczyr" decydowa. Pomg mi katecheta, ktremu wyznaam swj problem.
To on poradzi, abym znalaza taki kierunek studiw, dziki kto^
remu lepiej poznam swoj psychik, ktry pozwoli i111 ^P^
rwnowag, bd te moga pomc innym, jeeli z jak^hs nieuzasadnionych i, zdawaoby si, mao racjonalnych porodw stanli przed cian nie do pokonania. Na tej decyzji zaway rwnie pewien powd bardzo osobisty, ale nie chc o ty11 mc)wlcTe mam prawo do swoich tajemnic. W kocu si przeamaam,
ale wiem, e najtrudniej pokona siebie. Czy podzielasz mo]e
zdanie?
Nie wiem czemu, ale daam si wcign w rozmo^? na tak
zdradliwy temat. Zaczam mwi o poczuciu krzywdyl mskie]
151
wartoci z powodu rozwodu rodzicw. Opowiedziaam, jak jedna
z gupich nauczycielek spytaa przy caej klasie, czy ojciec bi
matk i dlatego si z nim rozwioda. Byam wtedy w pierwszej
klasie. Rozpakaam si, a ona jeszcze: O, jaka beksa! miejcie
si dzieciaki, pacze bez powodu!"
Potem z moj koleank Ek wymylaymy rne sposoby
zemsty. Przechowywaymy spleniae ciasto w soiku z robaka-

mi, eby wyprodukowa trucizn i zaatwi t map. Oczywicie po tygodniu zapomniaymy o wszystkim, a kiedy matka
Eki znalaza soik w szafie, bya wielka awantura. Eka kamaa,
e nie wie, skd si wzi, nie moga za kar jedzi na rowerze,
ale poyczyam jej swj, wic i tak jedzia.
Haso: rozwd od tego powinnymy zacz decyduje
pani doktor. Pomyl, jak daleko czasami trzeba sign, by
znale przyczyn tego, co naprawd istotne, co nas na cae ycie okaleczyo albo zbudowao. I, jak widzisz, czas nie ma tu
znaczenia. Zdarzaj si pacjenci, ktrzy doznali rnych traumatycznych przey w znacznie modszym wieku, kiedy, zdawaoby si, ich pami nie miaa prawa jeszcze tego zapisa,
a jednak tak si stao. I nie jeste tutaj wyjtkiem. Wczesne
dziecistwo to bardzo wany czas dla naszej psychiki, wane
jest nawet to, w jakiej kondycji psychicznej bya matka podczas
ciy. Jak powitaa ten wiat, agodnie czy gwatownie. Mwi
si o dzieciach dobrze urodzonych, co wcale nie znaczy, e
w rodzinach majtnych czy z rodowymi tytuami.
Fajnie nam si rozmawia, wic cign wtek: mam pretensje do matki, bo wtrca si w moje ycie, chce je ustawia po
swojemu. Wydaje jej si, e wie, co dla mnie dobre, ale naprawd puste miejsce w moim sercu to ojciec. Nie umiem go
niczym zapeni, nie potrafi przesta myle. A kiedy si spotkamy, ostatnio zreszt coraz rzadziej, nie wiem, jak z nim rozmawia.
Doktor Magosia radzi:
Pisz to wszystko, co chciaaby mu powiedzie. Przelewaj
na papier swj al i gniew. Nie musisz tych listw nigdzie wysya. Moe za dziesi lat stan si kanw jakiej ksiki albo
152
spalisz je, jak przeszo, z ktr si uporasz. Nie mwi, e to
najlepszy sposb, ale moesz sprbowa.
Na dzisiaj koczymy nasze spotkanie. Zaatwiam jeszcze, e
nie bd musiaa si publicznie zwierza z moich problemw na
tak zwanej grupie, przynajmniej przez jaki czas. Obiecuje, e
porozmawia z prowadzc. Umawiamy si na nastpny wieczr
za dwa dni. Od tej pory tak ju bdzie, stan si nocn pacjentk
pani doktor Magosi.
153
Zeszyt w kratk
Moje wsplmieszkanki s dosy uciliwe, bo bez przerwy rozmawiaj, jedna szeptem, za to druga dudni tak, e
sycha j na parterze. Komentuj wiadomoci telewizyjne,
seriale, obgaduj szpitalny personel. Pani doktor nie jest
w stanie nawet na chwil skupi si nad gazet, najchtniej
czytaaby na gos i analizowaa zdanie po zdaniu. Nauczycielka robi mi egzamin z literatury i bardzo si cieszy, jak nie
daj si zagi.

 Tak jedn mie w klasie i jest z kim pogada komplementuje moj wiedz.
Sprowadzam j jednak na ziemi, mwic e lektur nie czytam z zasady, a moje zainteresowania literackie te s wybircze, ale ona i tak uwaa, e jestem na szstk. Wida ci, ktrzy
doprowadzili j do rozstroju nerwowego, stanowili przykad wyjtkowego tumastwa. Nie miaa fartu, biedaczka.
Najbardziej mnie mieszy, kiedy rozmawiaj o facetach. Bez
skrpowania mwi o swoich kochankach, zdradzaj intymne szczegy anatomiczne. Czuj si gupio, ale im to nie przeszkadza. Wprawdzie co chwil upominaj: Nie suchaj, dziecko, bo ci uszy zwidn ale pytluj jak przekupki na targu: Wiesz, jakiego on mia,
cha, cha! I co nim robi, cha, cha! I byo ucha cha!
Trudno w takich warunkach pisa, ale postanowiam sprbowa. W kocu mam pewn podzielno uwagi, przewiczon
przez tyle lat treningu z pamitnikiem. Zatytuowaam mj zeszyt w kratk: Listy do ..."
Czas sprawi, e nie pamitam ju, jak to byo, gdy zajmowae wane miejsce w moim sercu. Na pewno zostawiam ci go
154
bardzo duo, bo jako dziecko nie umiaam jeszcze niczego dawa i odbiera, potrafiam tylko dawa. Mylaam, e wystarczy
ci kocha, eby nic zego si nie zdarzyo. Wierzyam, e to
magiczne sowo kocham", to co na zawsze. I e nie mona go
zabra. Ty je jednak zabrae, odszede wraz z nim i zostawie
mnie sam. Czasami jeszcze mwie kocham", ale byo to sowo obce, nieprawdziwe, miao inny dwik. Nie byo w nim
soca, stao si martwe, jak spod ziemi. To kocham" mwiy
tylko twoje usta, a nie ty sam. Twoje usta powtarzay to sowo
tak jak do widzenia", jak dzie dobry", zwyczajnie, bez umiechu, niczym informacje o pogodzie na koniec dziennika.
Potem przestae mwi, zacze formuowa komunikaty,
precyzyjne, pozbawione przymiotnikw. W komunikatach nie
ma sowa kocham", bo nie daje si zdefiniowa. A jeeli czego
nie mona zdefiniowa, to znaczy, e nie istnieje. Wic wykrelie sowo kocham" ze sownika. Zamiast niego wprowadzie
nowy termin: obowizek alimentacyjny.
Od tej pory staam si wic twoim obowizkiem alimentacyjnym. I jestem nim do dzisiaj. Cigle sysz: Jeeli nie bdziesz
si uczy, nie spenisz moich oczekiwa, przestan wywizywa si ze swojego obowizku". Nie wiem, czy masz takie prawo. Moe nie masz, nie obchodzi mnie to. Odkd zabrae sowo
kocham", nic ju nie jest wane.
Pani doktor nie wytrzymuje:
Co ona tam tak skrobie w tym kajecie, pewnie do chopaka? Masz racj, dziecko, sztuka pisania listw umiera. Moe
trafisz do literatury.
Nie daj si sprowokowa, ale te nie mog zebra myli.
W takich warunkach trudno rozlicza si z przeszoci. Poczekam, kiedy pjd na telewizj. Wtedy znowu sprbuj.

Na razie wychodz na wieczorny spacer, majowa wiosna szaleje, pachn drzewa i krzewy. Przyroda zacza swj wielki spektakl ycia. Tylko mnie brakuje na nie si, jestem jak stara kobieta, ktrej ju nawet laska nie pomaga chodzi. Moja zgarbiona
sylwetka w mroku rzeczywicie przypomina posta staruszki.
155
Jestem sama w rodku miasta, niedaleko od domu, do ktrego
nawet nie chce mi si zadzwoni. Nikomu niepotrzebna, anonimowy przechodzie. Id w noc z garbem starej kobiety na plecach. Pamitam tak piosenk, hymn Piwnicy pod Baranami:
Ta nasza modo, ten pikny czas... Nuc j brzmi jak song
szydercy. Przez chwil wydaje mi si, e sysz miech. To ycie
ze mnie drwi...
Wracam w kocu, cignc nogi i chandr. Pigua napada na
mnie w korytarzu:
i
Ju po dwudziestej drugiej, a ty gdzie si wczysz?
|
Tumacz grzecznie:
i
Wyszam na wieczorny spacer.
Upomina mnie, e kade wyjcie trzeba zgasza, wieczorne
rwnie. Podobno dzwonia matka i bardzo si denerwowaa, e
' mnie nie ma.
Zaraz j uspokoj, niech si nie martwi, nie wrc do niej
na kwater wyjaniam pigule. Patrzy na mnie i nie bardzo
rozumie, o czym mwi.
To ju matka nie ma prawa martwi si o swoje dziecko?
wzrusza ramionami. Ale z ciebie ziko, nie ma co.
Pokrzywa, niech si pani odsunie, bo parz ostrzegam.
Wkurzya mnie. Nie zna mojej mamuki, na oczy jej nie widziaa, a ju by bronia. Wszyscy tacy sami, lekarze i pielgniarki: mamusia i tatu s cacy, tylko dzidzia jest be. Taka ciekawostka genetyczna, materia bez zarzutu, a produkt? No, jako
nie wyszo... Z reklamacj zadzwocie do Pana Boga. To moja
rada.
W pokoju nie ma nikogo, wic sigam po zeszyt w kratk.
Moe nie pamitasz, ale ja pamitam doskonale, e kiedy
wracalimy z przedszkola, nigdy nie trzymae mnie za rk.
Nie wiem, dlaczego. Twoja do bya daleko. Ju wtedy czuam,
e co jest nie tak. Moje koleanki podskakiway z radoci, czepiajc si ojcowskiej rki, a ja maszerowaam obok jak may
onierzyk. Musiaam uwaa, eby si nie przewrci, a jeli
si potknam, bye zy. Przecie byam maa i wszystko mnie
156
interesowao. Nie mogam si skupi tylko na tej jednej czynnoci stawianiu ng bez zarzutu.
Tylu rzeczy ode mnie wymagae, a ja tak bardzo si staraam. I po co? Kiedy w nocy, zanim trzasne drzwiami, syszaam, jak mama prosia: Nie odchod, przecie mamy dziecko".
A ty powiedziae: Takich jak ona zrobi sobie sto". Wtedy

zrozumiaam, e to ju koniec, staraam si na prno. Wiem, e

moe nie chciae, by te sowa pady, bo przecie bye zy, spieszye si do tamtej kobiety, aleje wypowiedziae, a ja usyszaam. I cigle je sysz, kiedy dopada mnie bezdenna rozpacz.
Wiem, e nawet gdybym zakleia uszy woskiem i tak cigle bd
we mnie.
157
Pokochaj swj odek
Nasze drugie wieczorne spotkanie z doktor Magosi. Miaam
sama wymyli, o czym bdziemy rozmawia, ale nie ze mn te
numery. Nie wierz nawet takiej miej osobie jak ona, to moja
wada charakteru, sony, przykro mi.
:
Zaczynamy wic niewinn z pozoru gadk-szmatk, ktra po '
chwili przeradza si w zrcznie prowadzone badanie mojej duszy, chocia tym razem chodzi wycznie o ciao. Najpierw opo-'
wiadamy, co chciaybymy zmieni w swoim wygldzie. Doktor
Magosia na pierwszym miejscu wymienia nogi. Ja mwi
o twarzy. To znaczy nie o poszczeglnych jej elementach, ty-:
ko o caoci. Cigle wydaje mi si zbyt pulchna.
'\
Obie wykluczamy jednak jakiekolwiek korekcje plastyczne,
ona odsysanie tuszczu, bo jest to ingerencja w tak zwan intym-,
no, a ja ze strachu. wiadomo, e kto mgby okaleczy mi'
twarz skalpelem, byaby nie do zniesienia.
Zdaniem pani doktor nie lubi mojej twarzy, bo jest jak dobrze wykonana mapa, zbyt czytelna, z wyran mimik i ekspresj. Trudno na niej cokolwiek ukry. Odchudzaniem chc j ':
pomniejszy, zmieni naturalny obraz, zakci rzeczywisto.
To taka moja forma obrony przed wiatem. Nie wiem, czy ma
racj, ale nie bd polemizowa.
Nastpna rzecz, ktrej nie lubi, to rce, a waciwie donie.
S ksztatne ale cigle zimne, odmroziam je kiedy na zo
mamie i teraz bardzo si ich wstydz, najchtniej upycham
w kieszeniach spodni, chowam pod st. Nie mog si te oduczy ogryzania paznokci.
Doktor Magosia jest zdania, e czowiek bardzo wiele moe
zrobi dla siebie sam.
158
Kiedy boli ci odek, sprbuj mu uly inaczej ni przez
wymioty. Dotykaj go, ogrzewaj domi, nawet mw jakie mile
sowa. Zreszt zaraz zrobimy may trening.
Kae mi podnie podkoszulek i wykona kilka kolistych ruchw w okolicach odka. I mwi: Lubi ci brzuszku, jeste
mj, nie moesz mi sprawia kopotw".
Dodaj mu w ten sposb siy, by walczy ze skurczami
proponuje.
Troch si wstydz, ale doktor Magosia take dotyka swojego
brzucha i pokazuje, jak to robi. Po chwili obie gadamy do nich
jak przysowiowy dziad do obrazu. Gdyby kto nagle wszed do

pokoju, zapewne pomylaby, e obie jestemy niele stuknite.

Chocia waciwie w domu wariatw wszystko jest moliwe.
Potem omawiamy wosy. Jej s ciemne, dobrze przystrzyone, zadbane. Moje stercz jak pira ptaka chorego na ysienie
plackowate. Nieco odrosy, ale po wielokrotnym goleniu maszynk
zostay dziury i przewity. Pani doktor pyta, jakie byy przed
chorob. Wyjaniam, e chyba nieze, ale te ich nie lubiam,
krciy si w jakie niesforne loczki. Pamitam z dziecistwa
swoj gow pen warkoczykw, bo inaczej trudno byo sobie
z tym bogactwem poradzi. A ja chciaam by chopakiem, bo
tego pragn tata. Cigle moczyam pod kranem swoj grzywk,
szarpaam grzebieniem, eby si wyprostowaa. Po pierwszej komunii natychmiast ciam t lwi plerez, a wreszcie noyczki zamieniam na maszynk do strzyenia.
Zdaniem doktor Magosi wiadomie pozbawiam si atutw
kobiecoci, bo nie chc by kobiet, boj si braku akceptacji.
Swoim destrukcyjnym dziaaniem dostarczam wic z gry argumentw na nie. Z premedytacj niszcz to, co we mnie adne, nie
chc si wyrnia. Wszystko to wynik niskiej samooceny, okaleczonej psychiki. Odchudzajc si, wiadomie chc, aby byo mnie
mniej, a jednoczenie chc zyska uznanie wrd rwieniczek.
Decyduj si na wyrzeczenia, do ktrych one nie byyby zdobi,
udowadniam swoj si, nie chc si podda. Anoreksja to choroba duszy, ale przekada si na ciao. To ju wiem. Ale jak polubi to, czego nie potrafi zaakceptowa? Moja terapeutka
159
proponuje mi, ebym czsto patrzya w lustro nie po to, aby oceni, jak bardzo jestem chuda, ale by mwi sobie na przykad;
Mam interesujc twarz, adne oczy, nos". Zauwaam troch zoliwie, e pani doktor chce, ebym zajmowaa si wycznie sob,
a to si nazywa egoizm i nie naley do zbioru szlachetnych ludzkich cech.
Przecie i tak to robisz nieustannie sprowadza mnie na
ziemi. A czym jest walka, ktr prowadzisz? Nie masz czasu
na nic innego, nie interesuje ci twoja przyszo, nie masz planw, jak dalej y. I nie moesz ich mie, dopki bdziesz skupiona wycznie na sobie, ale w tym zym, destrukcyjnym znaczeniu. Nie mona lubi i akceptowa wiata i ludzi, kiedy czowiek
nie lubi siebie. Powinna to zmieni, inaczej nie ruszysz z miejsca. I nic si nie stanie nagle, jak za dotkniciem czarodziejskiej
rdki. Takie s tylko w bajkach. Ty sama dla siebie moesz by
dobr wrk. Zacznij od drobnych spraw, zrb sobie jak ma
przyjemno, chociaby zaparz dobr herbat. Delektuj si jej smakiem, pij ze wiadomoci, e to prezent dla ciebie.
Nie chce mi si, nie potrafi wypalam, ale doktor Magosia nie daje za wygran.
Tego argumentu uywasz nieustannie, jest jak zgrana pyta.
Skoro potrafisz mwi nie", umiesz take powiedzie tak". Chc

je wanie teraz usysze gone i wyrane. I nie dlatego, ebym

si od ciebie odczepia i daa spokj. To tak" musi by prawdziwe.
Wic mwi:
Tak, chc to zrobi dla siebie.
Po chwili obie wybuchamy miechem.
No, bez przesady z tym egoizmem, ja te si z przyjemnoci napij mwi pani doktor. Zaczam od herbaty, bo
jestem jej wielkim smakoszem. W szufladzie znajdziesz paczk
oryginalnej angielskiej, mam te dwie porcelanowe filianki.
W kcie stoi mineralna, wlej do czajnika.
Rce mi si trzs, jakbym robia to po raz pierwszy w yciu.
Uff, ale jestem spocona. Po chwili napeniam filianki naparem,
pijemy maymi yczkami. Tyle razy oprniaam szklanki z herbat i nie wiedziaam, e moe mie taki wspaniay smak. <
S.i
Znowu pam
Dostaj przepustk na sobot i niedziel, dwa dni wolnoci.
Odruchowo sprawdzam, czy na ulicy nie ma nikogo podejrzanego, ale z radoci stwierdzam, e coraz mniej si boj. Na
wszelki wypadek nie pojad do Z. przez najbliszych kilka lat.
A moe po prostu o mnie zapomnieli? Przecie musz zakada
ryzyko wpadki. Nie zawsze jest sukces, czasami trzeba straci.
Nie byy to zreszt wielkie pienidze, przynajmniej nie dla
nich.
Wariatkowo te nie jest takie najgorsze, tylko co dalej? Nie
bd w nim siedzie do koca ycia. Nie potrafi niczego zaplanowa na duej ni jeden dzie, ale coraz czciej zadaj
sobie to pytanie. Za rok matura. Chyba jednak nie dla mnie.
Musiaabym uwierzy w cud, a takim jak ja cuda si nie zdarzaj. Chandra sprawia, e z trudem znosz panujcy w autobusie tok, widz kolesiw z plecakami, jad ze szk. Rozmawiaj o sprawdzianach i jakich zaliczeniach. Sucham i troch
im zazdroszcz. Skocz szko, bd mieli z gowy, a ja?
Mam polubi siebie, ale jak to zrobi, skoro zamiast sukcesw same klski. Beznadziej te mona polubi, czemu nie,
tylko jaka z tego satysfakcja?
W domu rzucam w kt torb ze szpitalnymi ciuchami. Jest
tylko babcia, ktra walczy z ma, by zaoya rajstopy. Gwniara
co chwil ucieka, a biedna staruszka miota si od pokoju do pokoju. Wreszcie pyta:
Jak ci tam, kochanie? Bardzo le?
Wspaniale, rewelacyjnie i cudownie. Jak w domu wariatw
wyywam si na niej, bo jest pod rk. Potem biegn do azienki,
by zmy z siebie szpitalny zapach. Godzin siedz w wannie.
Moje chude nogi przypominaj dwa kije, jestem paska jak
deska, biust kompletnie zanik, tylko trdzik na plecach ma si
doskonale. I co tu lubi? Pani doktor naczytaa si mdrych ksiek i chce zbawia wiat gaskaniem. Nie umiem jednak myle

o niej le. Potrafi w taki sposb prowadzi rozmow, e nie wiadomo kiedy ze suchacza stajesz si uczestnikiem.
Nasze wieczory wygldaj zupenie inaczej ni spotkania
w Z., ktre gwnie mnie wkurzay; ten wszystkowiedzcy ton,
niczym nie kamuflowane poczucie wyszoci. Ty jeste nikim,
masz si podporzdkowa regulaminowi, ktry wyranie wyznacza, co jest dobre, a co ze. Zasuysz dostaniesz. Nie pomachaj ci marchewk.
Moe jednak za bardzo si zachwycam pani doktor, dopiero
dwa razy rozmawiaymy, a ja ju dostrzegam tylko pozytywy.
Pora wzi zimny prysznic na otrzewienie.
Kpiel w domowej wannie sprawia, e troch si wyluzowatam. Nawet nie czuj blu odka, zasiadam do obiadu, babcia
skacze nade mn, przynosi saatk z pomidorw, stawia deser.
Jem i wyjtkowo wszystko mi smakuje. Potem gapi si w telewizor i przegldam jakie gazety. Co dalej z odzyskan wolnoci? Przecie nie bd wiecznie tkwia w domu. Zbieram si na
odwag i wykrcam numer do Igy.
Niemoliwe! To ty?! Gdzie si ukrya, do cholery, e nie
mogam ci znale? krzyczy, jakbym dzwonia z Hongkongu.
Nie chce mi si jej niczego wyjania. Umawiamy si Pod Kasztanami".
Tylko nikogo ze sob nie przyprowadzaj, nie mam ochoty na
adne spotkania zastrzegam. Iga wie, e potrafi si wkurzy,
wic na pewno nie zaryzykuje.
Jad do centrum, ale z nieznanych sobie powodw wysiadam
przy dworcu, wsz jak pies po peronach, czy nikt mnie nie
szuka. Najchtniej weszabym jeszcze do dworcowego kibla, ale
w kocu daj spokj.
Iga jest jeszcze chudsza ode mnie i ma si nie najlepiej. Jest
zaamana. Mwi, e nie moe si skupi na nauce, bo mnstwo
czasu zabieraj jej wiczenia, a tych za nic nie potrafi sobie
162
odpuci. Znam to. Posza te ostro w trawk, eby nie czu
godu. Czstuje cakiem pokan porcj. Nie odmawiam, dawno
mnie korcio, eby zapali i poczu ten bogi stan. Ju troch
zapomniaam jak to jest, gdy zaczyna brakowa paliwka, jak trzsie i mdli.
Po godzinie jestem niele wstawiona, opowiadam Igle o wariatkowie, proponuj, e gdyby si zdecydowaa, to trzymam dla
niej miejsce. Wtedy nie bdzie si musiaa przejmowa matur,
a kochana mamusia przestanie tru. Jednak Iga nie chce o tym
sysze.
Nie zrobi jej przyjemnoci. Znowu pasaby mnie kompocikami i roladkami z kremem, dobrze znam swoj mamusi.
Ani entuzjastyczna opowie o miej pani doktor nie jest
w stanie jej zachci, ani przepustki.
Jeeli ju mam zawali rok, to trudno, najwyej pjd do
wieczorwki. Tam mniej wymagaj, a poza tym tak naprawd
wisi mi, oblej mnie, czy nie.

Wic koczymy temat, bo jakie ja mam, do cholery, prawo,

by sprowadza Ig na drog cnoty, skoro robi dokadnie to samo,
co ona.
Obgadujemy znajomych, wszyscy przez ten rok sporzdnieli.
W szkole nudno jak cholera, zacza si walka o stopnie, nie ma
imprez, jak to przed kocem roku. Mnie, niestety, nikt ju nie
wspomina, maj nowe tematy. Trudno, nie rozpacz si, ale troch gupio, e najwiksza szpanerka w klasie staa si dla nich
nikim.
Nie mam kasy na takswk. eby zdy na ostatni autobus,
musz niestety, spada. Namawiam Ig, eby mnie odwiedzia
w szpitalu. Najpierw si wzbrania, a w kocu mwi:
Spoko, wpadn. Nigdy dotd nie byam w domu wariatw.
Chyba sil mnie tam nie zatrzymaj?
W domu czeka na mnie matka, jest wcieka, e wracam tak
pno. Wtruje jej ukochany maonek:
Podobno chora, a wczy si po nocach.
Jak ja nienawidz tego faceta i tego domu, w ktrym cigle
wszystkim przeszkadzam.
163
Nie potrafi si powstrzyma, bo po trawce wstpi we mnie
duch walki.
Prosz uwaa, jestem wariatk, a takiej wszystko wolno!
Radz si dokadnie zamyka w sypialni.
Potem z radoci id si wyrzyga. Robi to gono i bez skrpowania. Mszcz si, ja i mj odek.
164
Piskl wypado z gniazda
Wracam z przepustki na kolejny obiecany lekarzowi tydzie
odsiadki, mam nadziej, e ostatni. Moje sublokatorki s w konflikcie. Staram si im jako pomc. Kroj ciasto, ktre upieka
babcia, parz kaw, ustawiam wszystko na stoliku, opowiadam
dowcip o blondynkach. Ju po chwili po burzy nie ma ladu.
Co ty taki skowronek? pyta pani doktor. Pewnie
z chopakiem si spotkaa i bara, bara. Kada z nas musi od
czasu do czasu.
Widz, e bardzo j rajcuje ten temat. Mnie, niestety nie.
Nienawidz facetw za siebie i za Marilyn. adnemu nie oddam
wadzy ani w yciu, ani w ku. Jeli miaabym trafi na takich
smtnych dupkw jak mj ojciec albo ojczym, wol kwitn
w staropaniestwie do stu lat. Nie rozumiem, jak mona biega
za byle spodniami, a potem znosi rne upokorzenia. Wolno
wyboru daje mi prawo, eby nie by jak lepy baran w stadzie.
Nigdy nie wyjd za m deklaruj zdecydowanym tonem. Moje ssiadki wybuchaj miechem.
Zobaczymy. Kada tak mwi, a potem nie moe si doczeka, eby zacign chopa do otarza.
A po kilku latach biega po sdach, eby dosta rozwd nie

mog si powstrzyma od zoliwego komentarza. W midzyczasie urodzi przysze sierotki, bo kochanym rodzicom przestanie
si chcie budowa wasne gniazdko. Najpierw powyrzucaj z niego
swoje pisklta, a potem sami si wyprowadz. A e si pisklakowi
w czasie takiego ldowania z gniazda zamie nka, urwie skrzydeko, to trudno. Pokutyka sobie jako przez to ycie.
Zdumione, suchaj moich argumentw. Po chwili pani doktor podchodzi do mnie, przytula i mwi:
165
Nie chciaymy robi ci przykroci. Fajna z ciebie dziewczyna. I bardzo nieszczliwa.
Wyrywam si z obj. Biegn si wypaka do kibla.
Wreszcie przychodzi Iga. Urwaa si z lekcji, bo mieli sprawdzian z matmy, a ona jak zwykle bya nieprzygotowana. Zaatwiam przepustk, mwi, e nie bdzie mnie na obiedzie
i zmywamy si do miasta.
Z Ig jestem wyluzowana, nie ogldam si cigle za siebie,
nie wypatruj, czy kto za mn idzie. Mam troch kasy, zamawiamy wic po piwku, ktre wyranie poprawia mi nastrj. Znowu chce mi si pali, koleanka solidarnie dzieli si swoj porcj. Jak dobrze, eby tylko nie trzeba byo wraca do wariatkowa...
Iga jest ju prawie pewna, e przepadnie i nawet mamusia
swoim baganiem niczego nie zaatwi. Jestem w podobnej sytuacji. Wprawdzie mogabym zdawa po wakacjach, ale nie czuj
takiej potrzeby. W kocu jestem chora, przynajmniej za tak mnie
uwaaj, wic chyba wolno mi skorzysta z prawa do dugich
wakacji. Planujemy wyjazd za granic. Mona si zaapa na niez robot, trzeba tylko pogada z dawnymi kumplami. To ma
zrobi Iga, bo ja jako nie mam odwagi. Jeeli nie wyjdzie, pjdziemy zmywa talerze w knajpie. Ja z moimi zdolnociami nie
wiem, czy zarobi na te, ktre potuk, ale przynajmniej piwo
bdzie za darmo. Obie nie mamy jasnych planw na przyszo.
Iga gardzi tymi wszystkimi ambitnymi dupciami, ktre nagle
zapragny zosta prawniczkami czy lekarkami. Gupie drobne
mieszczki, tylko kasa si liczy, zero romantyzmu. Potem schemacik: m, dziecitka, domek, dzialeczka. Nuda i nic wicej. Na pewno
bardziej oryginalnie jest nie mie adnych planw ni takie.
Moje marzenie to kupi sobie harleya albo zosta kierowc
ciarwki w Teksasie. Iga mwi, e najchtniej poszaby do
wojska i czogaa szeregowych do krwi ostatniej. Po chwili lustrujemy swoje chude sylwetki i ryczymy ze miechu. Ja, bo
wyobraam sobie, jak w takiej wielotonowej ciarwce zmieniam koo, a Iga, jak biega z broni i cikim plecakiem po
poligonie. Naszym ukadnym koleankom spadyby kapcie z ng,
gdyby okazao si to prawd.
Niestety, czas na mnie, musz spada do wariatkowa. Moe
do koca tego tygodnia jako wytrwam, a co dalej? Bd myle,
gdy przyjdzie na to pora.

Nie mam odwagi wrci do szpitala nawalona, wic grzecznie rezygnuj z propozycji Igy, ebym wzia co na nerwy.
Na szpitalnych schodach spotykam lekarza, ktremu obiecaam dwa tygodnie odsiadki. Zaprasza do gabinetu, rozmawiamy
o doktor Magosi, jest zadowolony z naszych kontaktw. Widz,
ze orientuje si w tematach wieczornych rozmw. Nastpnym
razem chyba ugryz si w jzyk.
Chciabym, eby nasza terapia przyniosa skutek i mam
nadziej, e wszystko idzie we waciwym kierunku mwi.
Czasami czowiek potrzebuje sporo czasu, by doj ze sob do
adu, ale najwaniejsze, eby ruszy z miejsca. Jeeli ju tak si
stanie, nie wolno si zatrzymywa. Dlatego mam prob: przemyl, czy nie warto poby tutaj troch duej. Nie oczekuj odpowiedzi od razu, ale daj ci t spraw pod rozwag. I nie
ukrywam, licz na zrozumienie.
No tak, mogam si tego spodziewa! Najpierw dwa tygodnie, potem trzy albo nie wiadomo ile jeszcze. Tak pan to zaplanowa?
Nie tak usprawiedliwia si. Powiem wprost: obawiaem si, e w ogle nie ruszymy z miejsca, a wtedy trzymanie
ci tutaj nie miaoby adnego sensu. Teraz zaczynam by optymist. Rozwa moj propozycj. Jeli si nie zgodzisz, po jakim
czasie bdziesz musiaa zaczyna wszystko od nowa. Bdzie jeszcze trudniej.
Wybiegam z gabinetu wcieka, e tak si daam podej.
Nie wierz nikomu, nie chc, nie zgadzam si! Z nerww
mj odek reaguje w sobie znany sposb, ledwo dobiegam do
toalety. Potem padam na ko mokra od potu, jak foksterier,
ktry wlecia do kauy.
Jeeli myl matka
Nadal nie chc proponowa tematw do naszych rozmw,
wic doktor Magosia mnie w tym wyrcza.
Mwiymy o ojcu, nie unikniemy wic rozmowy o matce.
Czy mogaby okreli uczucia, jakie do niej ywisz?
Prosz bardzo: nienawi, pogarda, lito wypalam bez
zastanowienia.
Jest troch zaskoczona moj szybkoci w formuowaniu opinii o ukochanej mamusi. Prosi, ebym w sposb bardziej precyzyjny uzasadnia, co to znaczy.
Nienawidz dlatego, e w swoim yciu dokonaa zych wyborw, za ktre ja teraz cierpi.
Czy tylko ty? chce si upewni moja rozmwczyni.
A ona? Pomylaa o niej?
By moe. Nie obchodzi mnie owiadczam. To jej
decyzja, wic cierp ciao, jak si chciao. Natomiast ja na pewno
nie chciaam.
Nie zostawiasz innym prawa do bdu to typowe dla
osb bardzo skupionych na sobie. Gdyby czowiek wiedzia, e

upadnie, to by si pooy, ale nie wie, e upadnie.

Banay przerywam niezbyt grzecznie, ale nienawidz
okrgych zda. Nikt jej nie kaza wychodzi za m za mojego tatusia. Nie bya w ciy, nie bya ani stara, ani brzydka,
moga poczeka!
A jeli si zakochaa? Nigdy nie przeya tego stanu, nie
wiesz jak to jest? wypytuje pani doktor.
Wiem, ale do gowy mi nie przyszo, eby za jakiego dupka wychodzi za m. Gardz tym, a ona jak lepy kot. Dostaa
po nosie i co? Niczego si nie nauczya, znowu mulek, dzie168
citko. A jak nam si znudzi, to bierzemy zabawki i opuszczamy
piaskownic.
Nie mog si powstrzyma od paczu. Jak zawsze nie mam
chusteczki, wybiegam wic do toalety. Chce mi si wymiotowa. Ukadam rce na brzuchu i kolistymi ruchami staram si
opanowa skurcz mini. Pomaga!
Po moim powrocie doktor Magosia robi herbat, siedzimy
w milczeniu.
Jeeli ta rozmowa jest zbyt trudna, moemy j przerwa
proponuje.
Nie ma sprawy, moe lepiej mie to ju z gowy. Mam
pretensje, e nie zatrzymaa ojca, s przecie jakie babskie
sztuczki uzasadniam opini o matce. Moga mu wybaczy
ten romans, a ona nie, od razu czarna rozpacz, nie daruj i do
widzenia.
Moe to ojciec nie da jej szansy? A jeli po tym, co si
stao, nie potrafia mu ju zaufa? pani doktor stara si kontrowa moje oskarenia.
Cigle ona i ona. A ja? Znowu chce mi si paka. Jak
umieraa z rozpaczy, nie liczyo si nic, nie obchodzio jej, e ja
te cierpi. Byam dzieckiem, a miaam spenia rol powiernicy. Musiaam oglda jej zapakan twarz, jej smutek, bezradno. Chciaa, ebym to ja bya silna za ni i za siebie. Nie rozumiaa, e ta rola bya dla mnie za trudna. Przecie wanie wtedy
to ja potrzebowaam silnej matki, ebym sama w przyszoci
moga by silna. Mylaam, e jeeli si taka stan za ni, to nie
bdzie jej ju potrzebny aden inny facet. Wic si staraam. Ale
otrzsna si w kocu jak kura z piasku i posza szuka innego
koguta. Odtd nie musiaam ju walczy o ni, rozpoczam walk z wasnym ciaem. I nie rozumiem dlaczego teraz to ona chce
mnie ratowa, dlaczego wysya do domu wariatw, prowadza po
lekarzach. Niech si zajmie swoim yciem, a moje pozostawi
mnie.
Doktor Magosia milczy, chocia chciaabym, eby wreszcie
si odezwaa, powiedziaa, kto tu ma racj, matka czy ja?
Nareszcie sysz jej gos:
169

 A jeli ci kocha, tak jak potrafi kocha tylko matka? Nie

zakadasz, e to jest wanie mio? Walczy o ciebie, chocia
dawno ju miaaby prawo si zmczy, chocia jej tego wcale
nie uatwiasz. Nie tylko ty. Take twj ojciec i jej obecny m. Ta
walka przypomina taniec pajaca na linie, chce uratowa ciebie,
ale ma te ju now rodzin, ktrej potrzeby s rwnie wane.
Lina wypra si wic w rnych kierunkach. I jak tu utrzyma
rwnowag? Kady chce j przecign na swoj stron.
Widz, e moje argumenty nie wypadaj zbyt przekonujco,
wic kontynuuj:
Nienawidz tego bagalnego tonu, tych wiecznych prb,
tego wydeptywania cieek, choby do samego Pana Boga, eby
wyprosi dla mnie przeoenie egzaminu, zaatwi, by nie pytali. Postanowia ochroni swoj creczk przed wszystkim, co trudne. Dlaczego nie da mi szansy, bym sama zmierzya si z yciem, dostaa porzdnie po gowie? Dlaczego nie chce zamkn
w kocu tego parasola i pozwoli, ebym zmoka?
Bo ci kocha, moe nierozsdnie, ale tak jak potrafi. Nie jest
wobec ciebie konsekwentna, bo widocznie nie umie. Nie jest twarda, poniewa nigdy taka nie bya, ale cigle jest przy tobie. Choruje, kiedy ty chorujesz, pacze, kiedy ty paczesz. To si nazywa
instynkt, na pewno nie poparty adnymi wypracowanymi metodami wychowawczymi, ale metody s wynikiem pewnych kalkulacji, a mio to sprawa serca.
A gdzie rozum? pytam moj terapeutk.
Mio nie zawsze kieruje si rozumem. Mam nadziej, e
po tych dowiadczeniach sama bdziesz lepsz matk dla swoich dzieci, bo wiesz, jakich bdw nie naley popenia, ale
mio to fundament, dopiero na nim mona budowa dom.
Pani te jest po jej stronie, pewnie ju i tutaj signy jej
macki atakuj. Kadego omota, jest w tym dobra, wiem!
To ty boisz si prawdy i nie chcesz jej przyj. Jeeli co
nie jest po twojej myli, od razu zakadasz teori spiskow. Nie
wiem, co naprawd jest w twoim sercu. Jakie uczucia ywisz do
matki. Myl, e jednak mio. Tak reaguje tylko ten, kto naprawd kocha, chocia nie chce si do tego przyzna. Inaczej
nie potrafiby wyzwoli z siebie tylu spontanicznych reakcji. Teraz
wanie jeste prawdziwa, chocia tego nie chcesz. Boisz si
odsoni, przyzwyczaia si do chowania za podwjn gard.
Schowana czujesz si bezpieczna. Ale nie mona cigle siedzie
w ukryciu. Bdziesz musiaa wyj, inaczej nie da si y. Wic
przesta si chowa. Moe jeszcze nie jeste na to gotowa, ale
mam nadziej, e taki moment niebawem nadejdzie. Na dzisiaj
koczymy. Byo trudno, wiem, ale czasami musi tak by, eby
potem byo ju z grki.
Zdradzam swoj tajemnic
Moje panie z pokoju nie mog zrozumie, dlaczego innych
lecz w dzie, a mnie w nocy. Nie chce mi si tumaczy. ;

 Taki ukad mwi. Oczywicie nie zadowala ich ta od-j

powied.
|
eby jeszcze tyle czasu rozmawiaa z jakim przystojnym
doktorkiem, w porzdku, ale z bab? komentuj zoliwie.
Nie jest taka za i wcale nam si nie nudzi, chocia bynajmniej nie rozmawiamy o seksie wyjaniam.
To o czym mona tyle gada? pytaj zdumione.
Spowiadam si. Jeden chodzi do konfesjonau, inny do psychiatry.
Wszystkie tu mamy swj konfesjona, tylko ty si upara
milcze na grupie. Czasami lepiej wyrzuci wasny bl publicznie, ni gnbi si w samotnoci nie wytrzymuje pani doktor.
Jeden woli spowied powszechn, inny prywatn.
Chciaabym ju skoczy ten temat, bo nie mam zamiaru
opowiada im o naszych spotkaniach. Uwaam je za co intymnego, nie na sprzeda. Niestety, za chwil idziemy na grup.
Tym razem si nie wykrc. Nowa pacjentka opowiada
o swoich mylach samobjczych i to z powodu, ktry nam wydaje si co najmniej mieszny. Ma na nosie brodawk i od pewnego
czasu nie moe z tym y. Twierdzi, e narol bardzo j szpeci,
ronie i si powiksza, chocia chirurg nie dostrzega nic zego.
Ja wiem, to na pewno rak, widzicie, strasznie wyglda.
Ale wyci nie mog, znamion lepiej nie rusza tumaczy.
Z powodu brodawki rzucia prac, bo wydawao jej si, e
wszyscy widz ten defekt. Przestaa wychodzi z domu, siedziaa w ciemnym pokoju, eby nikt nie oglda jej znieksztaconej
172
twarzy. A w kocu m zagrozi rozwodem, jeeli nie bdzie si
leczy.
Jak oceniacie problem naszej nowej koleanki? Czy moe
by powodem takiego postpowania i jak ma sobie z nim poradzi? Kto na ochotnika zacznie jako pierwszy? Moe ty? terapeutka wskazuje na mnie. Trudno. Wywoana do tablicy zaczynam swj monolog:
Wiem, e z tak wizj siebie ciko y. Nie ma znaczenia,
czy inni dostrzegaj nasz problem i go rozumiej. Te nie akceptuj
swojego ciaa, jestem anorektyczk. Kada z was powie na pewno,
e jestem za chuda, a ja cigle widz inny obraz, uwaam, e mam
zbyt pulchne policzki, a mj brzuch nie jest jeszcze dostatecznie
paski. W swoim lustrze dostrzegam po prostu co innego i, by zbliy si do ideau, musz stosowa rne diety, prowokowa wymioty, robi godwki. Wiem te, e w pewnym momencie takie dziaanie wymyka si spod kontroli i nie jestemy w stanie sobie pomc,
bo dla nas problem ma inny wymiar. Trudno komu, komu wydaje
si, e jest za gruby, kaza przyty. Rwnie niemoliwe, by kto
przekonany, e na przykad szpeci go brodawka, mwi: To tylko
malekie znami, ktrego nie wida". Po prostu jeden widzi, drugi
nie. Jak si uwolni od tego problemu? Nie wiem. Gdybym wiedziaa, nie byoby mnie tutaj. Podobno trzeba polubi siebie. Proste, ale
tylko wtedy, kiedy potrafimy. Kocz wypowied i otrzymuj

oklaski za odwag, e potrafiam si przyzna do swojego problemu.

Witaj w grupie mwi prowadzca.
Po chwili wywizuje si dyskusja. Zdania jak zawsze s podzielone. Cz rozmwczy uwaa, e naley wzi przysowiowego byka za rogi i powiedzie sobie i innym: Tak, mam taki
problem z brodawk na nosie. Inni go bagatelizuj, a ja nie potrafi". Wyj naprzeciw ewentualnym pytaniom, co mi dolega?
Druga grupa uwaa, e trzeba zaakceptowa swj wygld, stara si przenie zainteresowania na inn paszczyzn. Znale
sobie jakie nowe hobby, co, co sprawi, e przestaniemy obsesyjnie myle tylko o tej nieszczsnej brodawce.
Generalnie wszyscy maj racj. Jest tylko jeden may szczeg:
jak to zrobi? Na to pytanie adna z nas nie potrafi odpowiedzie.,
173
Zajcia z terapii prac nudz mnie miertelnie, cay czas zastanawiam si, czy wacicielka znamienia na nosie, haftujc
serwetk, myli o swojej brodawce, czy raczej kontroluje stan
nitek, eby si nie popltay. Rzeczywicie trudno dopatrzy si
w jej twarzy jakiego defektu, ale niedawno poznaam gocia,
ktry wycina sobie niewidoczne znamiona, a nawet proponowa, e i innym co wytnie. Wic nic mnie nie dziwi.
Staram si przyszywa guziki, bo z haftowaniem zupenie sobie nie radz. Podobno nie chodzi o to, by co wyszy, tytko eby
si uspokoi. Nie mog poj, kto mg wymyli tak teori?
Mnie uspokoioby wbijanie gwodzi w desk, ale takich sposobw walki ze stresem nie przewidzieli. Musz zoy ofert doktor Magosi. Moe wprowadzi j w ycie: zamiast igy motek
i hebelek dla takich narwacw jak ja. Ale chyba nie przejdzie,
to zbyt niebezpieczne narzdzia dla wariatw.
Wreszcie koniec tych nudw, idziemy na zasuon kaw.
Moje panie gratuluj trafnoci i dojrzaoci sdw oraz determinacji, z jak broniam swojej tezy. Nauczycielka mwi, e powinnam by prawnikiem.
Zawsze interesowali mnie ci, ktrzy stoj ponad prawem
tumacz. To znacznie ciekawsze od nudnych paragrafw.
Zgrywuska! Z tak jak ty nie mona si nudzi. Ma twoja
matka wesoo! pani doktor wyranie mnie lubi.
Oj, ma potwierdzam. Tylko cholernie rzadko si mieje.
Zreszt radz z ni pogada, nie zostawi na mnie suchej nitki, to
pewne. Ale kocha do blu!
Dojrzewanie to trudny wiek przyznaj obie. Podobno rozum spada wtedy gdzie poniej kolan, po czym z wolna si podnosi.
Albo si nie podnosi. Ja zapewne jestem tym przypadkiem
zauwaam zoliwie. Musz upuci troch jadu, bo sielanka
zaczyna by zbyt mczca. Wsadzam nos w gazet, nie chce mi
si ju wicej gada. I tak za duo si o mnie dowiedziay. Niepotrzebnie daam si sprowokowa. Mam chandr, jak zawsze,
gdy pozwalam sobie na odrobin saboci. Nie znosz by saba,

a jestem, tak jak moja matka. To ja, jej wierna kopia, ktra udaje, e jest inna ni w rzeczywistoci.
174
Odejd!
Pada, nie chce mi si nigdzie wychodzi, nie mam nawet
ochoty pali, najchtniej nakryabym gow poduszk albo zapada w zimowy sen jak niedwied w gawrze. Radio gra kretyskie melodie, pani doktor podpiewuje, wyranie z siebie zadowolona. Pisze do ma list, w ktrym rozlicza si z przeszoci.
Co chwil klnie pod nosem z emocji. Ciekawe, czy te niecenzuralne swka rwnie przelewa na papier?
Bior swj zeszyt w kratk i te zaczynam pisa. Ten list
zatytuowaam Odejd!"
Zastanawiam si, jak mona powiedzie: Odejd! swojemu
dziecku, ktre jest czci ciebie. I nagle si go pozby, jak
bolcego zba na przykad. Przecie nawet bolce zby ludzie
staraj si ratowa, plombuj, wzmacniaj koronkami, prbuj
ocali najmniejsz zdrow czstk, chociaby tylko korze.
A ja nie byam zbem, byam twoim dzieckiem, ktre ci
kochao, pragno z tob kontaktu, tsknio. Nie mogam ci zatrzyma ani paczem, ani probami. Powiedziae, e odchodzisz,
i tak si stao. Ale przecie nawet wtedy nikt nie zabroni ci
mnie odwiedza, okazywa swoj mio, by ze mn. Tak jak
wielu innym rodzicom znajdujcym si w podobnej sytuacji.
Oni z takiej moliwoci skorzystali, ty na pocztku te, ale szybko si zmczye.
Kiedy byo mi ciko i le, kiedy moje ycie ponownie lego
w gruzach z powodu maestwa matki, ty rwnie powiedziae: Odejd! Po raz drugi. Obrazie si na mnie, bo podobno nie
speniam twoich oczekiwa. A czy ty spenie moje? Czy nauczye mnie jak y, co robi? Jak si podnosi z klsk, walczy
175
o swoje miejsce w wiecie? Obrazie si niczym mae dziecko, i
chocia jeste ju starym facetem. Bo atwiej by cigle maym .|
dzieckiem, ni wzi odpowiedzialno za czyje ycie.
|
Nie zmieniam adresu, nie zmieniam numeru telefonu, nie |
wyjechaam do Australii. Mieszkam niedaleko. Ale za daleko !
dla ciebie. Jeste z t kobiet, ktra zabraa mi szczliwy dom. l
I co? Mam jej darowa, wybaczy, pogodzi si z tym? Umiecha si do niej, mwi mie sowa, kiedy wszystko we mnie
krzyczy z rozpaczy? Nie daj tego, co niemoliwe. Ona zabraa
mi ciebie, a potem ten facet zabra mi moj matk. Ja nikomu
niczego nie zabraam. Nie mog wini siebie, moe tylko za to,
e nie potrafiam wywalczy miejsca przy was. Widocznie nie
do gono si o nie upominaam. A kiedy popadam w to uzalenienie, na chwil si otrzsnlicie, ale wiedziaam, e to
wszystko i tak bez sensu. Czy bd chorowa, czy nie, ten fakt
niczego nie zmieni. Nigdy nie bdzie tak, jak byo kiedy. Nie

jestem wam potrzebna ani zdrowa, ani chora. W ogle nie jestem nikomu potrzebna. Jak mona y z tak wiadomoci,
spytajcie bezpaskiego psa. Gdyby umia mwi, na pewno by
wam to wytumaczy. Niestety, nie potrafi.
Dosy, nie mog dalej pisa, nie mam ju siy, rzucam zeszyt
na lko. Przykrywam poduszk twarz i zaczynam szlocha. Pani
doktor gadzi mnie po rce.
Uspokj si, zaraz przynios krople proponuje.
Przybiega pigua ze strzykawk, dostaj jaki zastrzyk. Zasypiam po nim prawie natychmiast.
We nie znowu jeste ze mn, Marilyn, czuj twoj obecno
niemal fizycznie. Wiem, e to niemoliwe, ale nad snami na
szczcie nie mamy kontroli. Nie jeste jeszcze t sawn aktork, tylko ma dziewczynk, koleank robic przewrotki na
trzepaku. miejemy si, jeszcze nikt nie zrobi nam krzywdy,
spdzamy czas na beztroskiej zabawie. Nie widzimy nadchodzcej burzy, a potem do koca wierzymy, e przejdzie bokiem. Nie
przechodzi jednak. Chcemy si przed ni schowa, ale nie mamy
gdzie. Prbujemy biec, trzymajc si za rce, a wtedy podmuch
wiatru mnie przewraca. Usiuj ci chwyci, nie daj rady. Moja
rka pozostaje samotna. Nie mam jej komu poda. Najgoniej
jak potrafi, woam: Gdzie jeste, Marilyn?" ale w szalejcej
burzy nie sysz nawet swojego gosu.
Budz si w kocu, chocia cigle nie chce mi si otwiera
oczu. Moje wsplokatorki szykuj si do snu, staraj si zachowywa jak najciszej, ale dociera do mnie kady szelest. Jest jak
koysanie wiatru po burzy, uspokaja mnie.
Powinnam wsta, zapali papierosa, bo czuj nikotynowe ssanie w doku. Nie mam na to siy. Le wic i czekam a zganie
wiato. Moe znowu wrci ten sen, spotkamy si. Odnajd ci,
Marilyn, i nic nas ju nie rozdzieli.
Niestety, sen nie chce przyj, nie jest mi dane, by poby
z tob jeszcze chwil. Taki wida mj pieprzony los rozdziela
mnie z tymi, ktrych kocham. Chyba zapisano gdzie w gwiazdach, e sama bd wdrowa po tym wiecie. Nie mam po co
wyciga rki. I tak nie bdzie jej komu poda.
Nie wiem, czy taka teoria spodobaaby si doktor Magosi,
musiaabym j uzasadni, a to znaczy powiedzie o tobie, Marilyn, zdradzi swj najwikszy sekret. Czy jestem na to gotowa?
Cholernie mnie korci, eby sprbowa. Ciekawi mnie jej opinia
na twj temat. A jeeli wymieje, jak tamta psycholoka w Z.?
I na takie ryzyko? Chyba sprbuj, inaczej niczego si nie dowiem. Warto choby zaspokoi wasn ciekawo. W kocu mog
powiedzie, e to wszystko zmyliam, wycofa si. Zawsze jest
jakie wyjcie.
Spotkanie z doktor M. ju jutro. Zdziwi si, kiedy spytam,
czy mogabym zaproponowa temat naszej dzisiejszej rozmowy.
Co ty na to, Marilyn? Pozwolisz, by poznaa prawd?

Ja i mj cie Marilyn
Doktor Magosia troch si spnia na dyur. Zastanawiam
si, czy w ogle uda si nam porozmawia. Robi wieczorny obchd. Stoj na korytarzu. Jestem podniecona jak przed pierwsz
randk.
O, czekasz na mnie. To dobrze cieszy si. Dzi oddaj
inicjatyw w twoje rce. Sama poprowadzisz rozmow, ja zamieni si w gorliwego suchacza. Zgadzasz si?
Udaj obojtno, ale chyba nie bardzo mi to wychodzi. Krztam si wok herbaty, zapalam wiec i robi tak zwany nastrj.
Czy to wszystkie atrakcje, ktre przygotowaa na dzisiejszy wieczr? zastanawia si gono lekarka. Nie komentuj,
umiecham si tylko. Wprawdzie brakuje zdjcia na stoliku albo
filmowego plakatu gwiazdy, ale trudno, nie pomylaam o dodatkowej scenografii.
Mam jeszcze jedn niespodziank. To temat naszej dzisiejszej rozmowy, a jest nim Marilyn Monroe mwi. Chciaaby
pani zapewne spyta, co mnie z ni czy? Odpowiem krtko:
bardzo wiele. To kto szalenie mi bliski. Jej ycie i moje ycie
splata si we wsplny wze. Dowiadczya nienawici, nietolerancji i za bez powodu. Okazaa si zbyt saba, aby si przeciwstawi swoim wrogom. Podobnie jak-ja chciaa by kochana. Za to
pragnienie godzia si na ponienie ze strony mczyzn i pogard
kobiet, ktre zazdrociy jej pontnego ciaa i urody. Staa si symbolem seksu, co dla wielu byo jednoznaczne z umysowym prymitywizmem. Te wszystkie zasuszone staruchy, widzc zgrabn
sylwetk Marilyn, mordoway j spojrzeniami i sowami. Rozmiar biustu nie wyznacza rozmiaru intelektu", mwiy wredne
suki. A faceci trzymali si za rozporki. Czy kogo obchodziy jej
178
wasne pragnienia? Szukaa wrd mczyzn tego jednego, dla
ktrego nie bdzie si liczy tylko seks. Ale szukaa na prno.
Potem ukamienowano j za to, e nie potrafia kama, nie umiaa
prowadzi zrcznych gierek, nie miaa babskiego sprytu, dziki
ktremu okrciaby sobie tych wszystkich goci wok maego palca.
Bya za uczciwa, za adna, cierpiaa jak ja. Jej ciao stao si przeklestwem, podobnie jak moje. To nas poczyo. Czuj obecno
Marilyn. Nawet wczoraj bya ze mn we nie.
Przerywam ten dugi monolog, jestem cholernie ciekawa reakcji mojej suchaczki. Ona te chyba wie, jak mi zaley na tym,
co powie. Dlatego way sowa, stara si, by byy odpowiednio
dobrane, jak na jak szczegln okoliczno.
Niewiele wiem o yciu Marilyn tumaczy si. Nie
ledziam biografii. Na pewno twoja wiedza na jej temat jest
znacznie wiksza. I susznie, jeli kto nas z jakich powodw
fascynuje, powinnimy zada sobie trud, by go jak najlepiej pozna. Sdz, e rzeczywicie potrafia sformuowa bardzo dojrzae wnioski na temat przyczyn jej nieudanego ycia. Nie wszystko zostao do koca wyjanione. Tragiczna mier na przykad
cigle jest zagadk. Ten fakt sprawia, e staa si postaci jesz-

cze bardziej interesujc. Moim zdaniem podja si jednak roli

zbyt trudnej i nie do wykonania. Nie moesz skada ofiary
z siebie w imi walki o prawo do czyjego dobrego imienia. Nie
ocalisz Marilyn. Dla wielu ludzi bdzie jedynie gupi lalk. Tylko
nieliczni, jak ty, zastanowi si, czy mamy prawo do takich sdw. Chcesz wzi za ni odpowiedzialno, tak jak kiedy za
swoj sab psychicznie matk. Ale to jest droga donikd. Musisz si nauczy y bez Marilyn, nie jeste jej kopi. Twoje
ycie jest tylko twoje. Nie mona go poczy z cudzym w taki
sposb, w jaki postanowia. To nie jest waciwa droga. Nie
wymagam, aby nie interesowaa si jej biografi, czy przestaa
by fank jej talentu, nie o to chodzi. Musisz tylko przesta niszczy siebie za kar, e inni zniszczyli tamt kobiet. A moe ona
sama im to uatwia? Zbyt wiele jest znakw zapytania, ktre
zapewne na dugo albo i na zawsze nimi pozostan. Ale nawet
jeeli rzeczywicie bya osob tak bardzo nieszczliw, a jedno179
czenie dobr i szlachetn, czy sdzisz, e wymagaaby od ciebie takiej ofiary?
Ma pani racj, chyba nie. To nie w stylu Marilyn. Wczoraj, kiedy mi si nia, nie mogam dosign jej rki. Zgina
mi gdzie w czasie burzy, odesza.
Moe w ten sposb chciaa ci uatwi podjcie decyzji, da
do zrozumienia, e wasze drogi musz si rozdzieli? Zastanw
si nad tym. Musisz przesta y z jej cieniem. To nie film z rol
Marilyn. To twj film, w ktrym sama grasz gwn rol. I nie da
si tego zmieni. Ten film nazywa si ycie i moesz je wygra
albo przegra. Jak bdzie, zaley od ciebie. Jeli bdziesz jak li
miotany przez wiatr, spadniesz gdziekolwiek. Jeli nie dasz si
porwa tam, gdzie ci to nie odpowiada, sama zdecydujesz o swoim
miejscu. Nie wszystko w yciu zaley od nas, to prawda, ale sporo
moemy zrobi dla siebie sami. Co ty chcesz zrobi? Pomyl nad
tym. Nie dla Marilyn, nie dla twojej matki, nie dla mnie. Zastanw si. Przedstaw jaki plan, opracuj strategi. Odwlekajc odpowied na te pytania, oddalamy je tylko, ale przecie wrc.
Nie jeste osob niezdoln do samodzielnego ycia. Twoja choroba wymaga doranego leczenia, jednak nie jest czym, co skazuje ci na izolacj. Moesz osign wszystko, co tylko sobie zaplanujesz. Warunek: musisz do tego konsekwentnie dy, z tak
sam premedytacj, z jak walczya ze swoim ciaem. Przypomnij sobie, do ilu wyrzecze bya zdolna, aby osign cel.
Metoda bya suszna, tylko kierunek zy. Teraz trzeba to odwrci. Najpierw ustali kierunek, a potem wybra metod. I jedno,
i drugie rozpracujesz w szczegach na jakie nasze nastpne
spotkanie.
Nareszcie koniec naszego wieczoru. Wychodz zmaltretowana psychicznie, czuj si jak Judasz Iszkariota.
atwo daam si przekona w sprawie Marilyn. Jestem zdraj-

czyni. Czy miaam prawo postpi w ten sposb? To tak, jakbym bya matk i miaa si zgodzi na operacj zrolakw, wiedzc e jeden z nich zginie po to, by ratowa drugiego. Nie
mogam ci uratowa, Marilyn. A czy ty uratujesz mnie?
180
Gupia wpadka
Wracam do domu na kolejn przepustk. Niestety, znowu si
zamaam i zamiast kategorycznie odmwi dalszego siedzenia
w tym beznadziejnym miejscu, zgodziam si jeszcze zosta.
W dodatku zdradziam Marilyn. Nic dziwnego, e nastrj mam
wyjtkowo pody. Jak zwykle jad na gap i jak zwykle apie
mnie kontroler. Tumacz, e i tak nie zapac.
To ju twj problem syczy wcieky go, mozolc si nad
wykaligrafowaniem mojego nazwiska. Kiedy skoczy, wyranie
z siebie zadowolony, wyjmuj przepustk z domu wariatw.
Nie zapac, bo jestem wariatka mwi i wymachuj
mu szpitalnym wistkiem przed nosem. Czyta, robi si czerwony jak pomidor w sierpniu i z wciekoci drze mandat na
drobne kawaeczki. Zrobiam z niego palanta, wic najchtniej
by mnie udusi, ale boi si zareagowa gwatowniej. W kocu
ma do czynienia z psychiczn. Na najbliszym przystanku
zmywa si, a pozostali gapowicze oddychaj z ulg. I chyba s
mi wdziczni.
Ta nienajgorsza, jak sdz, scenka rodzajowa ze mn i kontrolerem w rolach gwnych poprawia mi nieco humor. Koniecznie trzeba numer z przepustk gdzie powtrzy. Moe wypi
piwo na krech, a zamiast rachunku pomacha kwitkiem i powiedzie, e wariaci nie pac.
W domu, jak to w domu. Najpierw pi minut wypytywania
o moje miejsce zsyki, potem brudne ciuchy do pralki, a ja do
wanny, eby si odkazi po szpitalnym odorku. Korzystam z rady
doktor Magosi, wrzucam pachnc lawendow kulk, zapalam
wiec i korzystam z bogiej chwili. Niestety, przysnam, nie
zakrciam wody i zalaam t map ssiadk. omot do drzwi budzi
181
mnie i ca rodzink skupion przed telewizorem. Oczywicie jest
afera, matka si wcieka. Wycieram wod, wrzucajc pod wann,
co si tylko da, rczniki, paszcze kpielowe, chocia teraz to i tak
ju musztarda po obiedzie.
Znowu trzeba bdzie paci za malowanie jczy moja i
mamuka. Nie mog tego sucha, jeszcze chwila i eksplodu- ,
je. Dzwoni do Igy i umawiamy si Pod Kasztanami". Z ulg \
zamykam drzwi odgradzajce mnie od rodzinnego ciepelka. ,
Spadam. Trzy godziny w domu to dla mnie stanowczo za duo. |
Na wszelki wypadek zabieram ze sob przepustk z wariatko-1
wa, jakby si trafi jeszcze jaki kontroler. Ten numer wart|
jest bisu.
'
Podebraam babci troch kasy, mamy wic gwarancj na par

piwnych kolejek i co mocniejszego do palenia. Iga jest dzisiaj

w znacznie lepszym nastroju. Mamuka wybagaa u dyry poprawk z matmy, wic jako j dopchn kolanem do maturalnej ::
klasy. Nie przyznam si do tego, ale troch Igle zazdroszcz.
Miaam nadziej, e obie pjdziemy do jakiej wieczorwki,
a tam luzik, zero stresu i czas na wszystko. Trudno.
Iga tak si rozpdzia w planowaniu przyszoci, e nagle
zaczyna co przebkiwa o studiach. No to w porzdku, nie bd
gorsza. Mwi, e te chyba zdam t matur, a potem pjd na
medycyn i zajm si leczeniem takich wariatek jak ja. Moja
koleanka z wraenia krztusi si piwem. Tego si nie spodziewaa.
Co ty? ciemniasz chce si upewni. Ale ja staram si
j przekona, e si do tego wietnie nadaj.
adna anorektyczka mnie nie oszuka, w kocu znam te
numery, a z innymi psycholami te dam sobie rad tumacz
w sposb chyba do wiarygodny. I sama zaczynam wierzy
w to, co mwi. Po trzecim piwie wszystko wydaje si moliwe. Zamawiamy czwarte za nasze przysze sukcesy. Potem zapalamy trawk. Nad awkami i parkowymi stolikami unosi si
znany odorek. W kocu nie my jedne dajemy sobie maego
kopa. I nie trzeba si specjalnie nikogo krpowa, sami swoi.
Niestety, czas mija szybko, a ostatni autobus nie bdzie czeka.
182
Nie ma rady. Po numerze z ssiadk wolaabym nie prowokowa kolejnej awantury.
Iga czstuje mnie skrtem, ebym miaa co na noc, jak nie
bdzie mi si chciao spa. Nieza z niej kumpela, chocia porbana, ale serce ma dobre. A w kocu co si liczy?
Otwieram po cichu drzwi i wlizguj si jak kot do swojego
pokoju, pal, zacigam si. W otwartym oknie wida Wielki
Wz. Jest tam gdzie te twoja gwiazda, Marilyn. Zdradziam
ci, nie jestem godna, by z tob obcowa nawet w mylach.
Chc zedrze ze ciany plakat, z ktrego si do mnie umiechasz, ale nie potrafi. Pomaleku, eby nie zrobi ci krzywdy,
odpinam twoj podobizn, wczeniej troch podziurawion lotkami. Skadam byszczcy, chocia wyblaky ju papier z tak
czuoci, jakbym chciaa dotykiem swoich rk wynagrodzi ci
cae zo tego wiata. Nie wiem czemu, ale zy pyn mi po policzkach, jakby to rzeczywicie by twj pogrzeb. Biegn do azienki umy twarz. Potem zasypiam z nadziej, e znowu przyjdziesz do mnie we nie. Niestety, od snu znacznie gorsza okazuje
si jawa.
Matka szarpie mnie i krzyczy:
Odpowiedz mi zaraz, co to jest?
O cholera, ale pech, wypady mi ze spodni dwie lufki, troch
marychy, lustereczko. Wszystko miaam porzdnie spakowane
w malekiej dyskretnej saszetce.
Przecie to sprzt narkomana matka jczy jak kundel
uderzony kijem. Ty jeste narkomank!

 No i co, jestem, to jestem nie pozostaj jej duna. Od

dawna bior, tylko ty okazaa si za gupia, eby to dostrzec.
I teraz, kiedy wanie prbuj przesta, dokonujesz epokowego
odkrycia.
Matka jest w szoku. Pada przede mn na kolana i baga:
Tylko nie to, bo nie wytrzymam i skocz ze sob. Tyle lat
tej wariackiej choroby, przedtem pieko z twoim tatusiom, a teraz narkotyki. Miej lito nade mn i nad sob.
Ley niczym Rejtan. Nawet nie wie, jak bardzo jest aosna
w tej scenie. Gdyby miaa charakter, powiedziaaby: Won
183
z domu. Zdychaj, nie obchodzisz mnie, nie chc ci wicej
widzie". Ale ona znowu swoje. Baga i prosi, czoga si. Nienawi i lito, te dwa uczucia walcz we mnie. Staram si
jako zapanowa nad sytuacj, ale wszystko wymkno si spod
kontroli.
Kiedy emocje ju nieco opady, wysuchuj godzinnego monologu matki. Na tym si oczywicie nie koczy, przecie jest
niedziela. Poranny temat wraca co chwil, a temperatura ktni
wznosi si i opada. Kiedy w kocu musiao do tego doj, staram si wzi wszystko na spokj, ale trudno dzisiaj o spokj
w moim domu.
184
Azyl u wirw
Rano pakuj torb i gdy wszyscy jeszcze pi, spadam do
moich wirw. Mam nadziej przeczeka domowe piekieko. Dla
mamuki by to chyba jednak duy szok. Podziwiam naiwno
mojej rodzicielki. Jak moga si nie zorientowa, e jej crunia
od czasu do czasu dodaje sobie si za pomoc tak zwanej chemii?
Nie tylko moja matka jest idiotk, take matka Igy, i pewnie te
wiele innych. Lepiej nie wiedzie, nie domyla si, niczego nie
podejrzewa. A przecie ten syf jest ju w kadej szkole, dobrej
czy zej, niewane. W liceum normalnym i tym za pienidze,
w kinie, na dyskotece. Nie wierz, e s tacy, ktrzy nie prbowali. Jeli nie wzili dzisiaj, wezm jutro.
Ostatnio staram si ogranicza moje kontakty z trawk, amfy
nie bior w ogle, bo po pierwsze, nie mam kasy, po drugie,
nie chc podpa w wariatkowie, a po trzecie, troch mi ubywa tych ohydnych pryszczy. Ale akurat teraz, gdy tak uwaam,
musiaam zaliczy wpadk. I jak tu nie myle o pechu. Kiedy
chodziam nawalona niczym maa lokomotywa, droga mamusia si nie czepiaa, a byam pod rk. Jako nie widziaa cigle
otwartego okna w moim pokoju, lufek ani papierkw po kwasie. Teraz, kiedy jestem niemal czysta jak za, nagle pacze
i lamenty.
Gryz paluchy z wciekoci, moje sublokatorki widz, e
co jest nie tak. Na wszelki wypadek zmywaj si na kaw do
pielgniarek. Mam w szafce prozac. Do tej pory nie braam, ale

dzisiaj musz, bo inaczej zaczn kopa w cian i wsadz mnie

w kaftan, a potem grzecznie odprowadz pitro niej, gdzie urzduj prawdziwe wiry. Byam tam kiedy na obchodzie z doktor
Magosi, upiorny widok.
185
Po godzinie troch mi przechodzi, przegldam jakie gupie
gazety. Za chwil mam i na grup, a tu niespodzianka. Zjawia
si pan doktor i zaprasza do swojego gabinetu. Domylam si po
co. I mam racj. Mamuka zadzwonia do niego i poinformowaa
o swoim odkryciu. Ju sobie wyobraam, jak musiaa na mnie
nadawa tym swoim rozpaczliwym tonem.
Na wszelki wypadek milcz. Czekam na pierwsze ciosy, jestem skupiona jak bokser przed walk.
No to mamy problem zaczyna rozmow. Twoja matka
rzeczywicie bya bardzo zdenerwowana, chocia robiem, co
mogem, eby j uspokoi. Myl, e dla kadego rodzica taka
wiadomo to szok. Bardzo si o ciebie boi i martwi. Jestem te
pewien, e bardzo ci kocha. Czy chcesz, ebymy porozmawiali
o tym, co si wydarzyo?
;
O czym? O trawce? Nie ja pierwsza i nie ostatnia. A pana
dzieci nie bior? przystpuj do ataku.
Mam nadziej, e nie. Ale gdybym si dowiedzia, pewnie
zareagowabym podobnie jak twoja matka. I chyba kady rodzic
ma prawo do takiej reakcji nie daje si wyprowadzi z rwnowagi. Nie sadz jednak, eby narkotyki byy twoim rzeczywistym problemem. To jeden z nich, ale nie ten najwaniejszy.
Gdyby ostro posza w nag, nie rozmawialibymy tutaj, tylko
na oddziale dla uzalenionych uzasadnia pan doktor, jak zawsze spokojnym tonem.
Niewiele pan o mnie wie prowokuj go. A moe wanie dziki prochom mogam si tak skutecznie odchudzi?
przystpuj do dziaa obronno-zaczepnych.
Zapewne masz racj, ale te dziki nim trudniej ci pokona rzeczywiste problemy, z jakimi si borykasz: brak samoakceptacji, odrzucenie przez grup, odrzucenie przez ojca, ze kontakty z matk. Trudno budowa cokolwiek i jednoczenie to, co
zbudowaa, niszczy. Zachowujesz si jak trzylatek, ktry najpierw stawia babk z piasku, a potem j depcze i pacze, e si
rozpada. Musisz si na co zdecydowa. I temu wanie suy
pobyt w szpitalu. Jest okazj do przemylenia oraz uzyskania
naszej pomocy i wsparcia, aby moga zrealizowa to, co posta186
nowisz. Oddalajc rzeczywiste problemy, niczego nie zaatwiasz
albo tylko na chwil uspokajasz swoje sumienie. Dlatego upieraem si, by przeduya pobyt i opucia szpital z jak wizj,
pomysem na dalsze ycie. Pora zamkn ten rozdzia i otworzy
nowy. Inaczej zmarnujesz kolejny rok na usprawiedliwianiu swoich niepowodze chorob, naogami, brakiem motywacji. Jeste

ju prawie zdrowa, twj organizm powoli apie rwnowag. Nie

przeszkadzaj mu, nie niszcz tego, co si odradza w naturalny
sposb. Nie mona cigle patrze na wiat z pozycji skrzywdzonego dziecka. To dziecko doroso i nie bdzie mogo do koca
ycia podpiera si lask nieszczcia. Chyba e zamiast biega,
chce kule. Czy rzeczywicie tego pragniesz, by inni podejmowali za ciebie decyzje, zaatwiali twoje sprawy, prowadzili wiecznie
za rk? Jeste mdr, inteligentn dziewczyn, przed ktr wiat
nie zamkn drzwi. Dno, o jakie si otara, na szczcie nie okazao si bagnem, nie pogryo ci. To nie twoje miejsce i wiesz
o tym. Przesta udawa, e jest inaczej. Wiem, e suma zych
yciowych dowiadcze na dzisiaj by moe przewaa nad dobrymi. Ale wszystko moesz zmieni, ustawi szalki tej wagi
zupenie inaczej.
Sucham dugiego monologu pana doktora, jakby to byo kazanie dobrotliwego ksidza proboszcza, ktry zamiast grzmie
z ambony, zrzuca z niej dzieciom cukierki. Spodziewaam si
dzikiej awantury, po cichu liczyam nawet na to, e mnie wyrzuc z wariatkowa, a tu nic. Nie wypada mi nawrzeszcze na gocia, bo skoro mnie nie atakuje, powinnam to uszanowa.
Nie przerywam wic. I musz przyzna, e doktor stara si,
eby by to monolog na poziomie. Nie traktuje mnie jak gwniary, nie chce, ebym wysza z tej rozmowy zdoowana. Mwi, e
zastanowi si nad wszystkim, przemyl w samotnoci, a pniej wrcimy do tematu. Dzisiaj czeka mnie jeszcze wieczr
z doktor Magosi. Nie mam ju siy na suchanie dalszych kaza. Zarzdzam przerw regeneracyjn.
187
Ze wybory
Otwieram zeszyt w kratk i pisz:
Cigle syszaam, e dokonuj zych wyborw, ty i matka twier- j
dzilicie podobnie. Tylko skd miaam wiedzie, co to znaczy cfo-|
bry wybr, skoro wy sami dokonalicie zych wyborw, decydu-f
j si na wsplne ycie? A przecie bylicie doroli, a ja byam^
tylko dzieckiem. Wic kto mia mnie tego nauczy?
a
Kogo mam wini, chociaby za mojego osiedlowego Rambo,^
czyli Arka, do ktrego pobiegam, szukajc mioci? Imponowa
mi, bo by najsilniejszy na caej ulicy, potrafi sobie podporzdkowa rnych gnojkw, nikt mu nie podskoczy.
Wcale nie byam jeszcze gotowa na seks, ale sdziam, e robic to dla niego, otrzymam nagrod. Bd z kim, kto mnie ochroni
przed zym wiatem. A potem, to znaczy po wszystkim, ta idiotka
Patrycja powiedziaa: Dobrze, e zrobia to z Rambo. aden porzdny chopak nie chciaby chodzi z crk rozwodnikw. Jeste
nisza kategoria, tak jak dziecko alkoholika albo szkolnej sprztaczki". Mylaam, e t map zabij, rzuciam si na ni z piciami. Bya wielka afera i nawet obniyli mi stopie z zachowania na procze. Oczywicie zostaam ukarana, bo jak miaam si

przyzna, o co poszo?
Skoczyam z Rambem, a potem byli inni i te nie traktowali mnie
lepiej. A ja si na to godziam, bo wiedziaam, e ty, tato, nie dasz
im w twarz, jak zrobiby kady ojciec, gdyby kto skrzywdzi jego
crk. Gdzie miaam ci szuka, aby wymierzy sprawiedliwo?
Zamykam zeszyt, bo czas nagli. Moje dzisiejsze rozrachunki
z przeszoci musz, niestety, zakoczy. Zblia si pora wie188
czomej rozmowy. Zastanawiam si, jak j rozegra: pokojowo,
czy stosujc znane sobie metody agresji. Podobno miaam przygotowa taktyk i strategi, no, moe na nieco inny temat, ale to
ju szczeg.
Doktor Magosia ma dla mnie niespodziank. Okazuje si, e
mamuka przed godzin zoya jej wizyt. Bagaa o pomoc, by
ratowa dziecko przed narkotykow zgub.
I co, znowu klczaa na kolanach? pytam wcieka, ale
ona nie daje si zaskoczy.
Tym razem siedziaa. I nie mw do mnie tym tonem. Trudno
prowadzi sensown rozmow, gdy jest w nas tyle agresji upomina. Wiem, e wstyd ci za matk, za jej sabo charakteru.
To prawda, w tym stanie nie ma szans by dla ciebie kotwic.
Sama potrzebuje pomocy.
Wic moga do mnie wej, moe bym si ulitowaa sycz.
Chciaa, ale jej to stanowczo odradziam. Nie powinna ci na
razie skada wizyt. Trzeba czasu, by nabraa dystansu, i ty take
musisz si ze sob upora. Dlatego na razie nie dostaniesz przepustki. Nie chc ci kara, ale dla waszego wsplnego dobra takie
rozwizanie wydaje mi si waciwe.
No i gitara, nie to nie! Z rozpaczy pjd si napi denaturatu do zdrowiejcych alkoholikw, poczymy si we wsplnej
aobie nad utracon wolnoci.
Doktor Magosia wybucha miechem.
Ale z ciebie komediantka! Masz talent, dziewczyno. Daleko w yciu zajdziesz.
Dobrze, dobrze, niech pani nie kpi poddaj si. Wanie wida, jak daleko zaszam.
No i co z tego, e czasami bior co na wzmocnienie
zaczynam po chwili. Nie ja jedna, ale to chyba lepsze, ni
danie komu w dzib dla uspokojenia. Jak si tak cholernie chce
je, a je nie mog, bo postanowiam wytrwa w godwce,
trzeba czym zaspokoi swj organizm. Kiedy jeste w grupie,
te nie odmwisz, bo powiedz, e kablujesz albo e dupa
i cykorzysz. Nie chcesz i z facetem, ale si nie wykrcisz,
wic eby si nie porzyga, take bierzesz. A kiedy brakuje ci
189
szmalu, kombinujesz, jak go zarobi. Znasz tylko jeden pewny ,
sposb: sprzedajesz to gwno takim jak ty, bo potrzebuj paliw-1
ka. Potem boisz si glin, wic na odwag te bierzesz. I znowu |

si boisz, e ci na przykad twoi najlepsi kumple podprowadz)

towar. eby nie zwariowa, musisz wzi. A jeeli kto ci wro-1
bi, a inni szukaj, te bierzesz, bo znowu si boisz i nie wiesz, |
gdzie ucieka. Boisz si telefonw, dzwonka do wasnych drzwi, j
wyjcia z domu. I musisz si schowa na przykad do wariatko- j
wa, jak ja, ale tu take si boisz, chocia troch mniej. A jak|
apiesz rwnowag, wychodzisz na prost, to masz pecha, zali- j
czasz gupi wpadk i wszystko staje si jasne: kim jeste, co |
jest twoim problemem. Musisz si tumaczy, chocia wolaa-1
by, eby wszyscy uwierzyli, e jeste na przykad wielbdem, j
i dali ci wity spokj,
j
Zaimponowaa mi. Trzeba mie odwag, eby wyrzuci |
to z siebie mwi nieoczekiwanie doktor Magosia. Podejrzewaam, e zaczniesz krci i udawa, e to tylko jednorazowa j
sprawa, przypadek, kto ci namwi. A ty zagraa ze mn
w otwarte karty. To bardzo wane, ufasz mi, wic chyba moemy dalej rozmawia. Nie jeste narkomank, ten problem nie do
koca ci dotyczy. Gdyby musiaa bra, twoim domem byaby
melina, rynsztok, cae to narkomaskie bagno. Wiem, jak ci'
trudno, jak wiele musiaa przey rzeczy zych, o ktrych na
pewno lepiej czyta tylko w ksikach. Ale jeste siln osobowoci, masz ogromne moliwoci. Trzeba je teraz wykorzysta.
Nieatwo bdzie t ciemn stron ycia przekreli. Nie da si
zamkn przeszoci, wymaza z pamici do koca. Tu moe
pomc tylko czas. I praca nad sob. Zrobia ju wiele, wiesz,
czego nie chcesz, a to bardzo wane. Trzeba si teraz zastanowi
nad metod i celem, by osign to, na czym ci rzeczywicie
zaley. Czasami udaje si nam urodzi na nowo. I tak jest teraz
z tob. Zanim jednak znowu nauczysz si fruwa, musisz stawia ostronie kroczki. Choroba nie wyniszczya ci tak jak inne
anorektyczki, ktre s psychicznymi i fizycznymi inwalidkami.
Nie wiadomo, czy uda im si normalnie y, uczy si, pracowa.
Tobie na pewno si uda. Musisz w to wreszcie uwierzy. Dobrze
190
si stao, e tu trafia. Gdyby nie determinacja twojej matki,
ktr tak pogardzasz, nie wiadomo, czy byoby jeszcze co ratowa. Ale na szczcie zdylimy. Kiedy jej za to podzikujesz.
Pomyl dzisiaj wieczorem o swojej matce. Jest saba i silna zarazem. Nie pozwolia ci zgin, walczya w sposb godny podziwu.
Tak potrafi tylko matka. I nie miej do niej alu, e tu przysza.
Wybraaby si na koniec wiata, eby ci ratowa. Zawsze moesz liczy na jej mio, nie kady ma taki kapita. Doce to, bo
naprawd warto!
191
Na oddziale spokj, mog si nareszcie wyspa, bo pani
doktor wyjechaa na przepustk do domu. Wprawdzie napisaa
kochanemu mowi, co o nim myli, ale stwierdzia, e to nie
wystarczy. Postanowia waln mu prawd prosto w oczy. Tylko

wtedy bdzie miaa prawdziw satysfakcj. Zabraa zestaw rodkw antydepresyjnych. Niestety, ju przed wyjazdem bya nabuzowana jak parowz i nie wiadomo, czy ta mdra chemia
zadziaa.
Biedny maonek troch od baby odetchn i chyba si nie
spodziewa, co go czeka. Zagrozia, e pozbawi go mskoci, eby
ju z adn nie mg sobie uly. Ciekawie si zapowiada weekend. Pani doktor zdolna jest, nie mona zaprzeczy, a temat mskoci bardzo j rajcuje. Poniewa jest to bez wtpienia osbka
lekko stuknita, na miejscu pana ma nie spaabym spokojnie.
Nauczycielka te si zmya do jakiej koleanki. Przewracam
si z nudw na ku. Nie wiem czemu, ale jako mi brakuje
moich ssiadek. Wprawdzie nie jestem zwierzciem stadnym,
jednak lubi te ich gupie pogaduchy. Czasem traktuj mnie jak
powiernic, czasem jak wasne dziecko. Czstuj sodyczami,
dogadzaj.
Atmosfera na oddziale te jest cakiem inna ni w Z. Nikt
nikogo nie ledzi, a jeeli, to ukradkiem. Myl, e inaczej jest
tam, gdzie istnieje faktyczne zagroenie, czyli pitro niej.
U nas same nerwice, lki i fobie. Jak si komu pogorszy
wind w d... i z gowy.
A moe zadzwoni do domu albo do Igy? W kocu odwiedza
mnie moe, kto chce. Niestety, pierwsze poczenie i klska
suchawk podnosi obecny maonek mojej mamusi. Przecie nie
bd z nim prowadzi konwersacji. Drugi telefon i to samo. Iga
idzie na imieniny do babci, nie ma mowy, eby si urwaa.
Bior mj zeszyt w kratk, przynajmniej pisa mog do woli.
Jak ja nienawidz niedziel, nigdy ich nie lubiam. To przecie pora twoich odwiedzin, tato, wic powinnam si cieszy,
ale byo inaczej. Najpierw si baam, czy w ogle przyjdziesz,
czy nie odwoasz wizyty z jakiego istotniejszego ni ja powodu.
Zwykle z nerww biegam do toalety, bo bl odka by nie do
zniesienia.
Kiedy wreszcie przychodzie, wiedziaam, e i tak niedugo
sobie pjdziesz. Niewane, czy zdymy skoczy nasz zabaw,
przeczyta ksik. Po prostu uznasz, e ju pora i zamkniesz za
sob drzwi. Na pocztku jeszcze si starae, odchodzie, kiedy ja
szam spa. Potem czasu miae coraz mniej, matce te przestao
si chcie udawa. Byo wic tak, e ty w drzwi, a ona za drzwi.
Zabawa w domek si skoczya.
Moje koleanki jedziy z rodzicami na wczasy, ja tylko
z matk, a czasami z tob. Niestety, nie bye wtedy sam. Bya
jeszcze ona. Przeszkadzaam wam tylko i sprawiaam kopot. le
wychowana przez mamusi, rzecz jasna, le ubrana cigle te
spodnie zamiast cukierkowych sukieneczek, ktre tak bardzo podobay si twojej onie. Do tego, jej zdaniem, cigle byam brudna. Moje rzeczy od razu ldoway w pralce, a ja w wannie. Po
takim seansie mylaam tylko o jednym: eby wej do kauy
i wytarza si w niej jak pies. Kiedy ju miaam odwag powiedzie nie", przestaam z wami jedzi. Odtd wakacje spdzaam

u babci. Nie byo tam adnych atrakcji, ale przynajmniej niczego

nie musiaam udawa.
Teraz moje wakacje przestay ci w ogle obchodzi. Nie zapytae nawet, czy mam dokd i za co wyjecha. Staam si
twoim obowizkiem alimentacyjnym. Wakacje to podobno przyjemno, wic jak j pogodzi z obowizkiem? Poczue si zwolniony z odpowiedzialnoci za mnie. Odkd zaczam sprawia
problemy, dae sobie spokj, bo przecie nikt nie chce mie problemw. Okazaam si niewdziczna, za, zepsuta, nieodpowiedualna i oglnie do niczego. Jako produkt odpadowy powinnam
znale si na mietniku. Wic zaczam sobie szuka tam miejsca. Podobno takie mietnikowe trolle te s czasami szczliwe.
Nie pasuj do twojego poukadanego wiata, ze skarpetkami
na co dzie i tymi do lasu, do tych eleganckich bibelotw i innych dupereli, ktre wyznaczaj twj obecny status. Nie pasuj
do genialnych dzieci twoich znajomych, odnoszcych tylko sukcesy. A skoro nie mona mnie zamkn do szafy, to prosz bardzo, zawsze jest dom wariatw.
Nie chc ju dalej prowadzi tego dialogu z przeszoci, znowu mam ochot si wyrzyga. Wychodz na papierosa, na korytarzu spotykam znajomego doktora, ktry ma niedzielny dyur.
Zaprasza na kaw i chocia nie chce mi si specjalnie z nikim
gada, nie umiem powiedzie: Dzikuj, kawka w pana towarzystwie mnie nie rajcuje". Pozwala mi pali w gabinecie, co dla
wolnego od naogu jest duym powiceniem, ale skoro naj si
do misji zbawiania wiata, trudno, niech wdycha nikotynowy
smrodek.
Zastanawiaem si, jakie studia byyby dla ciebie najciekawsze, bo chyba mylisz o studiach? pyta. Nie wie, jak mi
si naraa. To temat szczeglnie draliwy. Wypalam wic, e
jeszcze nie syszaam, by kogo na nie przyjli bez matury. Chyba e na podstawie wypiski z wariatkowa, ktr mi zaatwi. Jest
jednak nieustpliwy, puszcza mimo uszu moje jadowite swka.
Myl o chwili, kiedy ju t matur uzyskasz. Jak wiem,
masz szans, aby wszystko potoczyo si w dobrym kierunku.
A jest o co gra. Nie powinna powtarza roku. Takim jak ty do
ycia potrzebny jest sukces. Tylko odnoszc go, bdziesz w stanie
uwierzy we wasne siy i podj si nastpnych wyzwa. Jeste
zdolna, inteligentna i wiele potrafisz. Nie wolno ci mwi, e rzeczy z najwyszej pki s nie dla ciebie, e tam nie dosigniesz.
Rok intensywnej nauki i nadrobisz wszystkie zalegoci, jestem
tego pewien. A potem pjdziesz w wiat, mam nadziej, ju bez
lku, ktry wyzwala w tobie agresj. Pomyl o psychologii, medycynie, filozofii, a take wielu innych kierunkach dostpnych rw194
nie dla ciebie. Chciabym zaproponowa ci wspprac w roli
terapeutki. Chodzi o anoreksj. Mam kilka dziewczyn, ktre, tak
jak ty, s chore i potrzeba im wsparcia. Moje argumenty nie za-

wsze skutkuj, zreszt sama dobrze wiesz, na jaki opr natrafiaj.

Gdyby chciaa si w to wczy jako zdrowiejca anorektyczka,
bybym ci wdziczny.
Musz przyzna, e mnie zamurowao. Niedawno szkoliam
dealerw rozprowadzajcych prochy, a teraz mam zbawia podobne do siebie szkieletory? To ju chyba przesada, a pan doktor
za bardzo si zagalopowa. Tumacz wic, e nie czuj si jeszcze na siach, by podj si takiego wyzwania, nie potrafi. Nie
chc si przyznawa do poraki. Przecie z Ig nic nie wskraam. Ale on nie daje za wygran. W kocu ustalamy, e wszystko przemyl i dam mu odpowied. Na razie zostawiamy temat.
195

Osiemnastka
Mj szpitalny areszt nareszcie dobieg koca. Doktor Magosia troch si jeszcze nade mn pastwia, ale w sumie mona
byo wytrzyma. Wrciy sublokatorki i przez p tygodnia opowiaday o weekendzie. Nauczycielka nie moga si nachwali
rodzinnej atmosfery w domu koleanki, jej znakomicie uoonych dzieci i ma anioa. Za to pani doktor wykonaa numer
godny siebie. Napisaa na kartce: Zginiesz dzisiaj o pnocy i t
radosn informacj zostawia mowi w kapciu. Niestety, przysza ofiara niczego nie zauwaya, a na zbrodni bez ostrzeenia
nasza koleanka z pokoju nie miaa odwagi.
Bo wiecie, chrzecijanka jestem usprawiedliwiaa si.
Postanowiam da mu jeszcze jedn szans.
Wrcia w znakomitym nastroju, wic mwia jeszcze wicej
i jeszcze goniej.
W sobot wypisali mi przepustk. Spakowaam si i oczekiwaam na Ig. Nie miaam odwagi sama przekroczy progu wasnego
domu, z Ig bdzie mi raniej. Troch jej zeszo, zanim moga si
urwa spod opiekuczych skrzyde ambitnej rodzicielki, wic do mojej
kwatery dotarymy pnym popoudniem. A tu pene zaskoczenie:
na stole tort i osiemnacie wieczek, za stoem gocie, w wazonie
bukiet z osiemnastoma rami. O kurde, zapomniaam, przecie to
ju dzisiaj! Wreszcie jestem penoletnia! Przez te wszystkie hocki-klocki zupenie wypado mi z gowy, e dzi s moje urodziny.
Zanim w radosny moment nastpi, czsto zastanawiaam si,
jak to bdzie, kiedy ju osign wiek pozwalajcy na stanowienie

o sobie. A teraz osiemnastka i skleroza...

Gocie piewaj sto lat, siadamy wic z Ig do stou. Tortw
nie jadam z zasady, ale tym razem nie wypada odmwi. Jestem
196
w szoku, nie spodziewaam si, e po moim wyczynie matka wyprawi mi taki bal. Dostaj te prezenty: srebrne yeczki, pociel,
jako tak zwan paniesk wypraw, a od matki upragnione rolki.
Nie wiem, jak si zachowa. Jestem taka wzruszona, e chce mi
si becze. Iga mwi, e to nieza komedia, ale wyjtkowo nie
chwytam dowcipu. Matka stara si, by wszyscy byli zadowoleni,
dolewa kawy, kroi ciasto. Sielanka, o jakiej tylko pomarzy. Co
chwila sysz:
Kochanie, creczko, ciesz si, e jeste coraz zdrowsza.
ycz ci, by mierzya wysoko i osigna w swoim yciu wszystko, czego pragniesz.
Nie wiem, czy przesza w szpitalu reedukacj systemem zaocznym albo wieczorowym, ale ten repertuar przypomina znany
i obrabiany przez moich opiekunw temat: panienka z problemami. Znowu s z matk w zmowie? Chyba nie naucz si ju
y bez podejrze. To silniejsze ode mnie, powinnam nosi ksyw ledczy". Dzikuj jednak za yczenia i prezenty, w kocu
mog swojej rodzicielce zrobi przyjemno i powdziczy si do
goci. Niech si cieszy, byo nie byo, troch si postaraa.
Uroczysto wreszcie si koczy, a ja nie mog si doczeka,
by wyprbowa rolki. Po kwadransie czuj si na nich lepiej ni
w najwygodniej szych kapciach. Przydaa si jazda na ywach
i tace na lodzie, za ktre zbieraam kiedy nagrody.
Iga namawia mnie na skrta, ale nie mam ochoty. Wiem, e
troch mi zazdroci rolek. ebym nie odgada prawdziwego powodu jej zego humorku deklaruje, e nie lubi adnych sportowych
wygibasw, z wyjtkiem odchudzajcych skonw i przysiadw.
Trudno, siedzi na awce i pali. Po chwili afera jaka matka
z dzieckiem zrywa si i krzyczy:
To marihuana! Trzeba wezwa policj! Na naszym osiedlu
nie ma miejsca dla narkomanw!
Robi si zbiegowisko, Iga ewakuuje si w popiechu. Jeszcze
nam brakowao spotkania z policj. Pdz na rolkach na przystanek, by zapewni jej spokojny odwrt. Potem spadam na bezpieczn odlego od tak zwanego miejsca zdarzenia. I jed,
pki nie zastaje mnie noc.
197
W kocu pora do domu, bo po ciemku nie chc ryzykowa
wywrotki na krzywych chodnikach. Matka nadal rozmawia ze
mn tak, jakby nic si nie stao. Nie chc psu rodzinnej atmosfery. Trudno, raz na osiemnacie lat mog si powici.
Pyta, jak podjam decyzj. Chce wiedzie, czy wrc jeszcze na troch do wariatkowa, czy ju nie bd si leczy. Teraz
zaley to wycznie ode mnie. Wiem, e pragnie, bym wrcia,

ale nie ma odwagi powiedzie tego wprost. A ja nie mam odwagi

odmwi jej yczeniu. Zreszt i tak musz pokiblowa do koca
roku szkolnego, eby dosta zwolnienie lekarskie i na jego podstawie uzyska formaln zgod na zaliczanie trzech przedmiotw we wrzeniu. Nie wiem, czy do nich podejd, ale milo jest
wiedzie, e chociaby teoretycznie jest to moliwe.
Jest tak jak w czasach mojego dziecistwa, gdy matka miaa
dobry nastrj, nie biadolia i nie rozpaczaa. Popijamy herbat,
opowiadam o moich wirnitych koleankach z pokoju, po prostu idylla maleka taka. Na dokadk niespodziewanie dzwoni
ojciec z yczeniami. Nie wiem, czy sprawdzi dat w dowodzie
osobistym, czy moja kochana mamusia wymusia na nim ten
telefon. Jednak nie potrafi by niemia, oczywicie dopki nie
zaczyna mwi mentorskim tonem, e osiemnacie lat to najwysza pora, by zacz inaczej myle i dziaa. Potem przypomina o obowizku kontynuowania nauki, bo w przeciwnym razie przestanie paci alimenty. Tego ju nie wytrzymuj i jak
zwykle rozstajemy si burzliwie.
Nie mam zudze co do mojego tatusia. Po rozmowie z nim nie
powinnam si spodziewa niczego nowego, a znowu daam si
nabra. Gupota i naiwno. Chyba nigdy nie wylecz si z mylenia o swoim ojcu lepiej, ni na to zasuguje. To mj problem,
wiem, a jednak nie potrafi pozby si zudze. Kochany tatu
chciaby, ebym bya lepsza, ni jestem, a ja, by wreszcie rozmawia z nim jak z kim bliskim, a nie wycznie jak z egzekutorem
obowizkw. Pewnie poczekam sobie na to nastpnych osiemnacie lat albo nie doczekam si wcale. Szkoda, e nie ma kursw
jak by ojcem, opaciabym mu pobyt z wasnych oszczdnoci.
198
Gniazdko
Wrciam do wariatkowa objuczona jak wielbd dwugarbny.
Przyniosam tort, kaw, ciasta i inne babcine specjay. Moje lokatorki oniemiay z wraenia. Po spotkaniu na tak zwanej grupie,
ktre jak zawsze byo beznadziejne, rozpoczymy biesiadowanie.
Przemyciam szampana, wic toacik te udao si wznie. Chocia byo gono jak u cioci na imieninach, piguy zachoway si po
chrzecijasku. W zamian obdarowaam je kawakiem tortu.
Moim sublokatorkom rozwizay si jzyki. Pani doktor wspominaa, jak na balu maturalnym, a wanie wtedy skoczya osiemnacie lat, zapalia papierosa w obecnoci dyrektorki liceum, co
w dawnych czasach byo rwnoznaczne z walniciem sobie publicznie narkotykowej szprycy. Potem, eby rozadowa stres, wypia p butelki wdki i reszt zabawy przeleaa pod stolikiem.
Pani nauczycielka te nie bya wita. Przysza z narzeczonym i przez cay bal si caowaa, nie baczc na zgorszenie nauczycielek. Miaa te amerykask sukienk z wielkim dekoltem, a stare wiedmy nauczycielki mwiy: Zobacz, ale cyckami
wieci!" Wtedy postanowia nigdy nie robi uwag na temat stroju uczniw i zawsze bronia tych w glanach, z koralikami i czubami na el. Uwaaa, e to pierdoy, ktre tak naprawd

o niczym nie wiadcz. Liczy si to, co w gowie. Niestety, niewielu z pedagogicznego grona podzielao jej zdanie, wic si
naraaa. Pozwalaa te uczniom pi herbat na lekcji, bo dobrze
rozumie, jak to jest, gdy czowiek schnie z pragnienia. Te si
nie podobao dyrekcji.
I po co ich tak broniam, naraaam si dla moich ancymonkw? eby teraz, na staro zrobili ze mnie wariatk, ktra
boi si wej do szkoy? mwi z gorycz.
199
Dobra, dobra, ty wariatka, ja, ona te. Zobacz, ile nas jest.
I co, nie jest mio? pani doktor robi wszystko, by podtrzyma
wesoy nastrj. Z kim tak ci bdzie le jak ze mn podpiewuje i cignie nauczycielk do taca. Jak jest impreza, to trzeba
taczy. La, la, la, znasz dalej sowa? Ja za choler nie pamitam.
Oj, szampan chyba mocno poszed do gowy naszej pani doktor. Pani nauczycielka nie za bardzo jest w tanecznym nastroju,
opdza si przed podrygiwaniem jak moe, ale jej partnerce to
zupenie nie przeszkadza. Skacze po pokoju, podnoszc do gry
sukienk. Po chwili apie mnie za rk.
Teraz taniec z solenizantk, raz, dwa, trzy.
W kocu pada wyczerpana na ko i domaga si szampana.
Na szczcie butelka jest ju pusta.
Zaglda pigua.
Uciszcie si panie, bo zaraz przyjdzie tu lekarz.
W popiechu sprztamy szklanki i kieliszki. Po chwili teren
jest czysty, palimy papieroski, a jake, zacigajc si najmocniej
jak si da. I mamy gocia. Znajomy pan doktor wpada, by zoy
mi yczenia z okazji osiemnastych urodzin. Mio z jego strony.
Nie sdz, eby sam z siebie wykaza si tak inicjatyw, pewnie piguy chlapny mu, e w pokoju impreza. Daje si zaprosi
na kaw z tortem.
Te go wzio na wspomnienia. Jak skoczy 18 lat, koniecznie
chcia si eni. Matka mao trupem nie pada z wraenia, ojciec
wzi go w krzyowy ogie pyta, eby si przyzna, ktrej pannie
zmalowa dziecko. A on na to, e z t, z ktr chciaby si oeni,
jeszcze nawet nie rozmawia, ale nie wie, jak j poderwa, wic
jeli zaproponuje maestwo, wyjdzie na to, e wszystko jest serio.
Ryczelimy ze miechu, wyobraajc sobie t scen. Potem
chyba z tego powodu, e tak wczenie podj temat, dugo mu z t
eniaczk schodzio.
Osiemnacie lat, gdyby tak cofn czas... rozmarzy si.
Po imprezie uciam sobie drzemk, bo i mnie, alkoholowe
ostatnio wyposzczonej, szampan troch zaszumia. Szkoda, e
toastw nie mona wznosi piwem. Gupie te konwenanse, ale
co robi?
200
Spaam chyba ze dwie godziny, kiedy nagle kto mi rykn
nad uchem:

 Sto lat! Sto lat!

Poderwaam si jak oblana wrztkiem, a tu przy ku stoj
moje wspmieszkanki z bukietem i maym zawinitkiem.
yczenia bez kwiatw i prezentu niewane. Dugo szukaymy, ale udao si. Na kolanach stawiaj mi mae gniazdko
z pisklciem i jego rodzicami.
To dla ciebie. Solidna robota, sprawdzaymy. Pisklak na
pewno nie wypadnie, mocno przytwierdzony. yczymy ci, eby
kiedy potrafia zbudowa takie solidne gniazdo, i eby twoje
mae nigdy z niego nie wyleciao, a co najwyej wyfruno, gdy
ju bdzie do tego przygotowane i dorose.
Chce mi si paka, ale si wstydz, wymykam si z obj,
uciekam na korytarz. Tu nikt mnie nie widzi, zy pyn jak
z fontanny. Gupia rzecz, a tak mnie rozczulia.
Czy kiedy bd budowa gniazdo? I po co? Jak mam szans,
e mi si powiedzie? Przecie nie wiadomo, jak kart przeznaczy dla mnie los. Sadzc po przeytych szczliwych" osiemnastu latach, nie bardzo mu si udao.
Na czym oprze t konstrukcj? Mio jest tak krucha jak
glina. Tylko mdry orze wie, co robi, wybierajc na miejsce
swojego mieszkania ska. A ja to co najwyej orze nielotka.
Taka sobie zwyczajna kupka ludzkiego nieszczcia. Zamiast
cieszy si z moich osiemnastu lat, kwitn w domu wariatw,
bez adnego pomysu na ycie. Chciaam tak wiele, a zdobyam
tak mao. Wic chyba nie warto chcie.
Z nastroju przygnbienia wyrywa mnie Iga. Wpada, eby
dowiedzie si, kiedy wychodz, i jak si zakoczyo rodzinne
przy jatko. Palimy jednego po drugim, troch mi lepiej. W kocu
zaatwiam przepustk i spadamy do miasta. Trzeba zmieni otoczenie, bo inaczej rozklej si na dobre. Siadamy w ulubionej
piwnej knajpie. Zoty napj poprawia mi nastrj, przypomina
mi si ulubione powiedzenie Scarlett z Przemino z wiatrem",
e o tym, co przykre, pomyl jutro. Dokadnie nie pamitam,
ale chyba uja to jako tak...
201
Czas na decyzj
Szpitalne badania wypadaj bez zarzutu. Wrcia take miesiczka, co podobno jest dowodem ustabilizowania si pracy hormonw. Twarz nie jest ju pokryta meszkiem, a skra tak bardzo
sucha. Na szczcie znikny te pryszcze. Take wosy prezentuj si nie najgorzej. Moe niebawem zwariuj i utleni si na
blondynk, jak Marilyn. Zoliwi twierdz, e te blond wosy to
wycznie zasuga fryzjerw. Czytaam te spekulacje na temat
jej biustu. Podobno zafundowaa sobie wczeniej jaki powikszajcy go stanik, a potem implanty. Ciekawe, co jeszcze biedaczce wynajd? Moe za kilka lat okae si, e bya po prostu
transwestyt albo bab jag z garbem i bez zbw. Chyba zamiast klubu fanw Marilyn, bo takich na pewno na wiecie wie-

le, zao stowarzyszenie ochrony jej czci i godnoci.

W pokoju, niestety, smutno. Pani doktor zjechaa pitro niej. Pewnego dnia co j wnerwio i zacza goni jednego faceta
po miecie, eby wykona na nim wyrok za cay mski rd,
ktry, jej zdaniem, zasuguje tylko na wyginicie. W sumie afera bya jak si patrzy, facet mao nie pad na zawa, kiedy zorientowa si, e goni go jaka wariatka z kuchennym noem w rku.
No i zapakowali j w kaftanik, i grzecznie sprowadzili na oddzia
dla kompletnych czubw.
Byam j potem odwiedzi z doktor Magosi. Siedziaa niczym
jaka egipska mumia, nafaszerowana uspokajaczami, i nie bardzo
kojarzya, co si stao i kim ja w ogle jestem. Chyba ju takiej baby
z jajem w yciu nie spotkam. Facet mia szczcie, e szybko biega,
chocia zemsta na mskim rodzie byaby w sam raz.
Nauczycielka te czeka lada dzie na wypisk. Niestety, poddaa si. Mimo dobrych chci, nie potrafi pozby si lku przed
202
przekroczeniem drzwi szkoy. Wybiera rent inwalidzk. I chyba susznie, bo jeszcze poszaby w lady pani doktor i poderna
gardo jakiemu wrednemu gwniarzowi.
mieszne i nieprawdopodobne, ale z tego grona tylko ja zostaam uleczona. Tak przynajmniej twierdz moi opiekunowie. Za
ewentualne kopoty bd moga wini teraz wycznie wasne lenistwo.
Mam zdecydowa o swojej przyszoci i ma to by mj wiadomy wybr: czy kontynuuj nauk w czasie wakacji i walcz
o przejcie do maturalnej klasy, czy robi sobie wakacje. Jako penoletnia mam prawo opowiedzie si za jednym bd drugim rozwizaniem, a oni ju wezm na swoje barki rozmow na ten temat
z moj matk. Medytuj nad tym blisko tydzie. Doktor Magosia
nie pogania nmie ani niczego nie sugeruje. Zachowuje si jak zawodowy gracz w pokera, ktry wie, e przegra ten, kto pierwszy si
zdenerwuje. Obie nie lubimy przegrywa, wic gramy na zwok.
Wieczorami rozmawiamy sobie na rne tematy. Proponuje
mi na przykad, bym zrobia jej portret psychologiczny, sprecyzowaa najbardziej charakterystyczne cechy osobowoci. A potem
ona opisze mnie. Swojego wizerunku nie bardzo jestem ciekawa.
Ma mnie ju opisan, zmierzon, przeut jak balonow gum. Co
jeszcze moe by ciekawego do odkrycia? Ale ona to nieza zagadka. Nic o niej nie wiem, z wyjtkiem tego, co chciaa ujawni. Nie
mam pojcia, z jakiego domu pochodzi, czy bya szczliwa
w dziecistwie, czy kto j skrzywdzi. Nie wiem nawet, czy jest
matk, czy pann, moe ma kochanka?
Ale troch jednak wiem i na tym bd budowa. Na pewno
jest niemiaa, niezbyt otwarta, nie do koca ufa ludziom. Nosi
w sobie jak tajemnic zwizan z dziecistwem, tak sdz.
Ponadto jest osob krytyczn wobec innych. To tyle na pocztek.
Po dugiej chwili milczenia cholernie podekscytowana sucham, co doktor Magosia ma mi do powiedzenia. A ona recytuje, e chyba zawaram wszystko, co najistotniejsze w tym opisie

i zawodowiec nie zrobiby go lepiej. Nie wiem, kpi czy o drog

pyta albo zwyczajnie mnie podpuszcza, ale nie daj po sobie
pozna, e wtpi w jej sowa.
203
Istotnie, na jej yciu zaciy rodzinny dramat. Miaa siostr
bliniaczk, ktra zmara w dziecistwie. Od tamtej pory matka
nie potrafia ju y normalnie, przez kilka miesicy w roku przebywaa w zakadach psychiatrycznych. Dlatego, by jej pomc, wybraa psychiatri. Jako osoba niezbyt ufna wobec obcych, postanowia odnale si w zawodzie, ktry bdzie wymaga otwarcia si
na innych. By to jej wiadomy wybr, ale wynikajcy z tych wszystkich uwarunkowa. Nieatwo wybacza saboci, gboko przeywa, kiedy kto j zrani. Dostaam wic szstk.
Teraz pora na mnie. Zdaniem doktor Magosi los dal mi wiele i mao jednoczenie. Zdolnoci, ktre s prawdziwym majtkiem, oraz brak siy i determinacji, by je waciwie wykorzysta. To tak, jakbym w jednej rce trzymaa darowany worek
zota, a drug kto mi go zabiera. Dlatego moje dziaania powinny teraz skupi si na tym, aby nie da sobie odebra worka.
Myl sobie, e fajna ta psychiatria. Zwaywszy, e cay wiat
to zbiorowisko rnych wariatw, trudno narzeka na brak zajcia.
204
Nie matura, lecz ch szczera...
Recytuj doktor Magosi popularne powiedzonko z epoki dinozaurw, czyli modoci mojej matki, kiedy zaczyna mnie mczy pytaniami o to, jakie mam plany.
Mylaam, e sta ci na bardziej oryginalny tekcik
odparowuje. Na przykad: my, ludzie wielcy do szk nie
chodzimy, bo ich nie lubimy, albo: szkka be, pi si chce. Te
recytowalimy takie rne gupoty, niektrzy nawet pisali na
murach.
Czasy finansowych karier cwaniakw handlujcych skarpetami na skadanych kach to ju przeszo mwi po chwili.
Twoje pokolenie zaczyna walk o miejsce w wiecie w warunkach ostrej konkurencji. Jeli si spnisz, doczysz jedynie do
grona frustratw, ktrzy bd si przyglda, jak inni zajmuj ich
miejsca, tworz elity intelektualne i finansowe. Zostanie ci margines, a ty nie za bardzo chciaaby si w tej grupie znale. Nie
wierz, e potrafisz zadowoli si byle czym. Mwi: Jestem szczliwa z moimi straconymi zudzeniami i marzeniami".
Sucham tych wywodw, jakby to byo przemwienie na zakoczenie roku szkolnego, a dyra wysilia cay swj intelekt na
jego napisanie. Jednak nie mam odwagi przerwa i powiedzie,
e jest to gupie trucie w bucie i jaka ponura belferska mowa.
Doktor Magosia chyba sama si orientuje, e brnie na olep, bo
zaczyna zwalnia.
No dobrze, nie bd ju wicej wstawiaa umoralniajcej
gadki. Jeszcze pomylisz, e mi twoja mamusia zapacia za ten

wystp. Po tobie wszystkiego mona si spodziewa!

Obie wybuchamy miechem, bo przez chwil wyobraam sobie, e matka biegnie z napisanym referatem oraz stw i mwi:
205
Prosz go wygosi, od tego zaley szczcie i zdrowie mojego
dziecka!".
Id zrobi herbat, zapalam w kibelku papierosa i myl sobie, e fajnie byoby mie tak przyjacik. A moe pj na
cao i powiedzie, e po maturze tylko medycyna. Ciekawe,
jakie zrobioby to na niej wraenie?
Rozmawiamy wic najpierw o literaturze i filozofii. Oba kierunki studiw, polonistyka i filozofia, zdaniem doktor Magosi
s oczywicie do zaakceptowania. Nagle pyta mnie, jakie przedmioty musz zaliczy, eby zda do maturalnej klasy. Zostaa mi
chemia, niemiecki i matma.
Sporo przyznaje. Ale w kocu wakacje trwaj dwa
miesice. Gdy podzieli si je na tygodnie, dni i godziny, wyjdzie
tego wcale niemao. Jeli zdecydujesz si podj wyzwanie, zrb
to z gow. Gdyby pomylaa na przykad o medycynie, taki
wysiek mgby by wynagrodzony nie tylko zdaniem matury.
A pienidze, ktre i tak pewnie bdziesz musiaa wyda na korepetycje, zaczn w przyszoci procentowa. Nie mwi, e jest to
najlepszy zawd na wiecie. S inne, moe bardziej atrakcyjne.
Jednak wydaje mi si, e mogaby w nim sporo osign. Znam
takich, ktrzy o tym kierunku studiw zaczli powanie myle
dopiero w klasie maturalnej. Sama do nich nale. Nie byo mi
atwo przebrn przez gr materiau, ale jako daam sobie rad.
A skoro mogam ja, moesz i ty. To nieprawda, e trzeba by
prymusem. W testach jest sporo pyta, ktre sprawiaj kopoty
na przykad kujonom, a ci mniej solidni, ale potraficy myle
nieco szerzej, radz sobie z nimi bez trudu. Nie chc, by mylaa, e nalegam, staram si nagi twoje ycie do wasnych wyobrae. Po prostu troch ci ju znam. Naleysz do pasjonatw.
Jak ci co zainteresuje, moesz wiele z siebie da. Myl, e
tylko czowiek, ktry naprawd co przey, posiada predyspozycje do tego zawodu. Potrafi zrozumie chorych, ma z nimi bliszy kontakt. Za kilka dni dostaniesz wypis ze szpitala i zwolnienie lekarskie, ktre umoliwi ci zdawanie egzaminw przed
pocztkiem nowego roku szkolnego. Myl, e zrobisz z niego
waciwy uytek. To twoja przepustka do nowego ycia. Prze206
myl, zastanw si i pamitaj, e zawsze, kiedy najdzie ci chandra, bdzie ci le, pojawi si chwile zwtpienia, moesz tu do
mnie przyj na herbat.
Podzikowaam za zaproszenie, czujc, e w mojej gowie
kotuje si jak w czasie burzy z nawanic. Poszam si pooy,
ale nic z tego, za duo dla mnie na jeden raz. Przysoniam nocn lampk gazet, eby nie budzi pani nauczycielki, i wygrze-

baam z szuflady zeszyt w kratk.

Me wiem, jak by zareagowa na t wiadomo, ale obawiam
si, e mgby to by nawet stan przedzawalowy. Ot twojej
beznadziejnej crce zaproponowano studiowanie medycyny.
I co ty na to, kochany tatusiu?
Co by powiedzia, gdyby to, o czym teraz pisz, stao si
kiedy prawd, a w gruzach legia caa misternie budowana teoria, e jestem przypadkiem beznadziejnym, ktry nadaje si tylko do ycia w zamknitym zakadzie dla obkanych?
Moe wtedy daoby si mnie jako wyj z szafy i wpuci
na pokoje. Moe nawet mwiby: To po mnie taka zdolna!
Miaa wprawdzie trudny okres w yciu, ale teraz popatrzcie
medycyna".
Nawet nie wiesz, jak mam cholern ochot, by zobaczy
twoj min, gdybym zdaa egzamin i si dostaa. Wprawdzie to
studia dla kujonw, a ja do takich nie nale, ale jakby tak troch nad sob popracowa?
No nie, chyba mi odbio na caego, wrzucam zeszyt do szuflady. Zamiast wypisywa te bzdury, powinnam pooy sobie worek lodu na gow. Przez trzy lata pywaam po szkolnym materiale jak okrt-widmo, a teraz wyranie chc si roztrzaska
o jak wielk raf. Nie ma mowy robi sobie wakacje!
207
Przepustka na ycie
Tak naprawd nie mam komu powiedzie do widzenia. W pokoju jestem ju sama. Nauczycielka wyjechaa, a nowego wira nie
dokwaterowali. Doktor Magosia zjawi si jak zwykle wieczorem.
Zostawia mi wypisane zwolnienie, recept i wizytwk
z dopiskiem: Trzymaj si, wpadaj, dzwo! Odwzajemniam si
kartk z postaci Don Kichota, ktrego bardzo lubi, a nawet
czuj osobist wi z owym bdnym rycerzem. Piguy obiecay
te przekaza czerwon r jako dowd mojej sympatii dla niej.
Z panem doktorem podalimy sobie rczki, przyjam yczenia na now drog ycia i zapewniam, e ju nigdy adne wariatkowo nie bdzie mnie oglda. Na pewno dotrzymam sowa.
Spakowaam plecak i z ulg zamknam drzwi miejsca mojego przymusowego odosobnienia. Nie byo we mnie tej radoci,
z jak witaam wolno, wychodzc po raz pierwszy na przepustk ze szpitala w Z. Tyle razy mogam je otwiera i zamyka, wic
trudno o jakie emocje. Mimo wszystko nie jest to raj na ziemi,
tylko dosy przygnbiajcy szpital, w kocu dla wariatw.
Nastpnego dnia, ju wolna, miaam pojecha do Z. w sprawie ustalenia terminu egzaminw. Oczywicie nie pojechaam.
Wysaam matk. Po prostu baam si, e spotkam kogo od bossa, bo cigle nie mogam uwierzy, e jednak dai mi spokj.
Matka jak zwykle wykazaa si samarytask postaw i bez specjalnego namawiania wsiada w autobus. Oczywicie zaatwia, co
si dao, a nawet wicej. Jeszcze troch si postara i na egzaminy

te nie bd musiaa jecha. Przywiezie komisj do domu.

Wprawdzie obiecaam sobie wakacje, ale nic z tego. Mam si
uczy, zdawa, nadrabia zalegoci, a oni w Z. zrobi wszystko,
by si mnie pozby, przepychajc do maturalnej klasy. Oczywi208
cie dalej bd si edukowa w moim miejscu zamieszkania, bo
o internacie nie ma mowy. Mog si jeszcze zdecydowa na szko
zakonn, jeeli mao mi reedukacji w szpitalu dla psycholi. Takie rozwizanie zaproponowaa moja wspaniaa mamusia. Umiaam si do ez, bo wyobraziam sobie, jak deprawuj wite osoby, czstujc na przykad maryk.
Nie najlepiej zapowiadaj si wic moje wakacje. Waciwie
nie bdzie ich wcale, ale podobno od roku, a nawet od kilku lat
cigle jestem na wakacjach, wic ju wykorzystaam je z nawizk. Niech i tak bdzie.
Wczeniejsze plany, e wyjedziemy z Ig zarobi troch kasy,
pady w gruzy. Zreszt podobno i tak nic by z tego nie wyszo.
Moja koleanka wybiera si razem z mamusi do sanatorium.
Teraz jej rodzicielka upara si, by ratowa chore dziecko, bo
Iga ginie w oczach.
Siadam wic w kcie pokoju, by przejrze program, ktry
musz opanowa, eby zda. Normalna zalama. Nie wiem, od
czego zacz, jak si za to zabra. Czuj si tak, jakby nagle
wyrosa przede mn wielka gra. Obchodz j z kadej strony,
eby znale drog na szczyt. No, ale od czego jest mamuka!
Natychmiast apie za telefon, wynajduje nazwiska dalszych i bliszych znajomych, eby zaatwi korepetycje. Wprawdzie s wakacje, ale ona nie odpuci. Matematyczka przeoy wic wczasy,
germanistka wyjazd, chemiczka zaniedba dziak, bo przecie
jestem w potrzebie biedna, nieszczliwa, chora.
Nastpnego dnia zaczynam mj korepetycyjny maraton.
W plecaku zeszyty i ksiki, a ja jed z jednego miejsca
w drugie. Tu godzina, tam znowu dwie. Potem powrt autobusem nagrzanym niczym Wezuwiusz. Kpiel, bo akurat Bozia wymylia jakie potworne lato stulecia i ledwo dysz z gorca. Na
ochod dua butelka mineralnej i do roboty.
Dugo nie mog si poapa w gszczu matematycznych zada, ale powoli troch si rozjania. Matematyczka jest fajna,
umie uczy tego nudnego przedmiotu jak mao kto. Z chemii te
idzie mi dobrze. Nagle zaczynam rozumie to, co do niedawna
byo czarn magi, czyli chemiczne wzory i zadania. Jzyk nie
209
jest, niestety, moj mocn stron, ale powoli ucz si tumaczy
prosty tekst.
Mijaj pierwsze dwa tygodnie, a ja cigle w drodze z plecakiem i notatkami. Panny jad z kocami gdzie na pla, troch
im zazdroszcz. Trudno, najwyej w listopadzie zafunduj sobie
solarium.

Moe doktor Magosia miaa racj, e jak ju wydawa kas,

to eby si zwrcia. Pierwszy raz w yciu kuj jak kornik
w meblach. Rozwizuj dodatkowe zadania, jakie testy. Pani od
chemii traktuje mnie jak gwiazd. Pytam wic niemiao, czy
miaabym szans na medycynie. Mwi, e nie widzi problemu
pod warunkiem, e utrzymam takie tempo. Tylko jak to zrobi?
Ju mi si powoli miesza chemia z matematyk. Niedugo chemiczne prawa zaczn tumaczy na niemiecki. Wymyliam, e
powinnam sobie rozbi namiot gdzie w rodku miasta, to przynajmniej do kadego korepetytora bd miaa prawie tak samo
blisko. Pomau wysiadam, a to dopiero pocztek gry, za szczyt
schowany jest gdzie daleko w chmurach.
Iga odwiedzia mnie przed wyjazdem do wd i mao nie pada
w progu, widzc mj pokj oklejony chemicznymi wzorami. Stwierdzia ze zgroz, e musieli mi robi jakie elektrowstrzsy podczas
snu, bo to niemoliwe, ebym tak zwariowaa sama z siebie. Kiedy odmawiam nawet gupiego macha trawy na rozgrzewk, jeszcze bardziej umacnia si w swojej teorii.
Teraz to dopiero zrobili z ciebie wariatk mwi niezwykle przejta. Pranie mzgu, tak to si nazywa. Sprawd, moe
jeszcze wiecisz w nocy proponuje. I zawiadom, kiedy dadz ci Nobla.
Rozstajemy si niezbyt uprzejmie. Trudno, sama nie mog
uwierzy w t nag przemian, wic jak si tu dziwi Igle. Swoj
drog rzeczywicie wygldam na niespena rozumu z tymi zeszytami w rodku upalnego lata.
210
Klsk przekuj w sukces
Przez trzy kolejne noce poprzedzajce mj sprawdzian wiedzy
nie pi. Teraz naprawd bardzo chciaabym zda. Wiem, e
umiem sporo, ale egzamin to przecie loteria. A ja nie mam szczcia w grach liczbowych. Matka te nie moe spa. Siedzi w kuchni,
mczy si nad jak gazet. Najchtniej pojechaaby zdawa za
mnie, chocia jest absolutn matematyczn nog, a o chemii
te ma niewielkie pojcie. Niemieckiego nie uczya si nigdy
w yciu.
Najpierw kciam si z ni, e swoje sprawy zaatwi sama,
ale w kocu daam si ubaga. Moe kiedy zobacz, jak jej zaley
na tym wiadectwie, przymkn oko i mnie puszcz. Wiem, e
wypacze dla mnie te trje. Niech wic jedzie zamiast koa ratunkowego.
O mao nie spniymy si na autobus. Droga do Z. wydawaa
mi si tym razem wyjtkowo krtka. Jeszcze nie zdyam pozbiera myli, a ju szanowna komisja zasiada za stoem. I nie byo
adnej taryfy ulgowej.
Najpierw chemia tu bez niespodzianek, poza jedn, e nauczyam si za duo i troch nie na temat. W kocu jednak doceniono moje starania i otrzymaam czwrk.
Sprawdzian z matematyki te okaza si atwy wpisali mi
trzy plus, bo pominam jedno zadanie. Zwyczajnie o nim zapo-

mniaam, a byo wyjtkowo proste. Matematyczka i tak bya zdumiona, sdzia, e w ogle nie podejd do zdawania.
Prawdziw przepraw okaza si niemiecki, ale i tu jako si
wywinam na sab miern.
Po dwch godzinach odbieraam wiadectwo ukoczenia trzeciej klasy i nie potrafiam ukry szczcia. Wyobraaam sobie
211
min Igy, kiedy si dowie, e za rok razem bdziemy si poci
na maturze. I jak kochany tatu gryzie suchawk telefonu na
wie o moim sukcesie. A ju myla, e pjd do wieczorwki
i do pracy, a on uwolni si od alimentacyjnego ciaru. No i nie
wyszo, takiego przykrasa mu sprawiam na koniec wakacji.
, Matka jak zwykle uderza w patetyczny ton.
Teraz otrzymaa szans na nowe ycie. Trzeba ten sukces
kontynuowa. Skoro chcesz zdawa na medycyn, na pewno ci
pomog.
Mam dosy tego gadania, wic bezczelnie mwi, eby mi
daa spokj.
Moe miaam taki kaprys, eby zda, i to wszystko. Bd
lee na kanapie, patrze w sufit, do adnej szkoy nie pjd.
Z trudem powstrzymuje zy.
Pastwienie si nad ni sprawia mi wyjtkow przyjemno.
Lubi widzie przeraenie na jej twarzy. To tak jak zdawanie
blu tpym narzdziem, duej trwa. Nie mogabym si sprawdzi jako kat. Jedno celne uderzenie siekiery to nie dla mnie. Co
innego zabija stopniowo, perfidnie, wedug pewnego planu,
a nie w sposb prostacki. Ostatnio bardzo zajmuje mnie wiktymologia. To nauka o ofiarach przestpstw. Myl, e moja mamusia stanowi klasyczny przypadek ofiary. Dziwi si, e poza
mn, jej pierwszym i drugim mem nikt si jeszcze nie poapa. No, ale moe wystarczy to, co sami jej fundujemy.
W kocu przyjmuj zaproszenie na kaw, eby obla mj
sukces. Najchtniej walnabym ze dwa piwa, ale nie mam
odwagi zaproponowa. Wprawdzie jestem penoletnia, jednak
czstowanie wasnego dziecka alkoholem to, zdaniem mojej
rodzicielki, prawie namawianie do zbrodni. Koczy si wic
na lodach i kawie.
Z ulg opuszczam Z. Nie chc tu wraca ju nigdy. Nie potrafi pozby si lku. I tak bdzie zawsze. Mona zamkn jaki
rozdzia swojego ycia, ale nie da si zamkn na kdk swojego strachu. Tu, w Z. czai si on w kadym kcie. Uciekam wic
tylko z szybkoci szedziesiciu kilometrw na godzin, bo
autobus osiga takie wanie zawrotne" tempo.
212
W domu babcia przygotowuje uroczysty obiad, zapowiada si
dalszy cig imprezy, na ktr wcale nie mam ochoty. Myl tylko
o jednym spa. Ale jestem zbyt podekscytowana, by zasn.
Ach, prawda, musz jeszcze zadzwoni do doktor Magosi. Nie-

stety, pudo. Nikogo nie ma w domu. Zostawiam wic wiadomo na sekretarce, tylko jedno sowo zdaam!
Pod wieczr przyjeda ojczym. Wiadomo o moim sukcesie komentuje w wiadomy sobie sposb:
Znowu ci si udao. Ale ycie da ci jeszcze nauczk!
cedzi przez zby.
Dzikuj za te wyjtkowo serdeczne sowa i trzaskam drzwiami. W pobliskich krzakach daj upust swojemu odkowi. Czego si spodziewaam? e potraktuje mnie inaczej? Dla niego zawsze bd kim trzeciego gatunku, po prostu zerem. No i niech
spada!
Troch si uspokajam. Dzwoni do Igy, eby jej przekaza
wiadomo o zdobytym wiadectwie do maturalnej klasy. Idziemy na piwo, nareszcie czuj, e yj. Chyba jednak miaa racj
doktor Magosia sukces by mi potrzebny jak powietrze.
Teraz ju obie snujemy plany na przyszo. Iga chciaaby
zdawa do szkoy filmowej, chocia jej tumacz, e chyba wszystkie filmy o obozach koncentracyjnych ju nakrcili, a w innych
nie ma co liczy na rol z tak pirkow wag. Nie udaje mi si
jej jednak zniechci. Podobnie jak Igle, kiedy rysuje przede
mn wizj szeciu lat katorgi, wkuwania aciskiej terminologii, a z jedynych atrakcji, ktre mnie czekaj, moe by co najwyej oblizywanie skalpela w prosektorium.
Nastpnego dnia matka okupuje telefon i wydzwania do
wszystkich szk, eby znale dla mnie jakie miejsce. Oczywicie nie jest to proste. Zdecydowaam si na klas biologicznochemiczn, bo to niezbdne, jeli rzeczywicie chc zdawa na
medycyn. Dziki tak zwanym znajomociom w kuratorium ju
nastpnego dnia zostaj przyjta do takiego liceum, ktre odpowiada moim potrzebom. Mamusia wituje swj kolejny sukces.
Zdaa kolejny egzamin z rodzicielskiej zaradnoci. I niech si
cieszy, te jej si co od ycia naley.
213
Od jutra zaczynam rok szkolny, kupiam nawet ksiki i kilka zeszytw. Odwykam od regularnych lekcji, a po wakacyjnej
orce z przyjemnoci zrobiabym sobie tydzie laby, ale nie mog
od pocztku podpa.
Umawiam si te na kolejne korki z chemiczk, biologi bd
wkuwa sama. Ukadam plan tygodnia jak ksigowy. Tam, gdzie
wisia plakat z Marilyn, teraz jest przesanie doktor Magosi:
Klsk przekuj w sukces!
Rachunek
Ju czwarty raz, na p roku przed matur, zmieniam szko
redni. Zwiedzi cztery licea w cztery lata to w sumie niezy
wynik! Nie byo to atwe, ale kochana mamusia tym razem take
dala z siebie wszystko. I jakim cudem dobrnam do szczliwego finau. Moje wiadectwo dojrzaoci nie nadawao si jednak do publicznej prezentacji. Oczywicie z tak cenzurk nie

miaam odwagi zdawa na medycyn. Jeli podjabym t stracecz decyzj, to chyba tylko dlatego, by zszokowa komisj
egzaminacyjn swoj bezczelnoci.
Wybraam studia, na ktrych przydaa si moja wiedza biologiczno-chemiczna, ale wytrwaam zaledwie miesic. Potem szukaam szczcia w szkole pomaturalnej, by ostatecznie zdecydowa si na uczelni humanistyczn, ktr mam zamiar skoczy.
Co bd robi w yciu, jeszcze nie wiem.
Moja matka wyjechaa budowa nowe szczcie w nowym
miejscu beze mnie, za to ze swoim wspaniaym mem i rwnie
udanym dzieckiem. Staram si tam bywa jak najrzadziej. Nawet na wsplne wita nie daj si namwi. Kontakty z ojczymem ograniczaj si do wzajemnej sztuki unikw. S, a jakoby
ich nie byo. Z matk z koniecznoci kontaktowa si musz, bo
jest moim gwnym rdem pozyskiwania kasy. I nie mam
w tym wzgldzie adnych oporw. W kocu due dzieci to due
wydatki. Zawsze jej tak mwi, gdy zaczyna jcze, e ju nie
ma skd poyczy, eby mi posia szmal. Jak si nie udaje inaczej, strasz, e znowu bd handlowa amf albo zaczn kra.
Wtedy miknie.
Szuflad mojego biurka wypeniaj listy do ojca. Pisz je
i chowam, chocia nie wiem, po co. Nigdy ich przecie nie otrzy-

ma. Nie mamy ze sob innych kontaktw, oprcz porednictwa

Poczty Polskiej, skd odbieram czek. Nazywam go funduszem
alimentacyjnym.
Nie speniam oczekiwa, mrzonki o medycynie okazay si
wycznie bajdurzeniem. Znowu zawiodam, wic nie jestem mu
ju do niczego potrzebna. oy niewielk kwot i tylko pod warunkiem, e przyl zawiadczenie o kolejnym zaliczonym semestrze. Inaczej zero. Zna mj adres i numer telefonu, ale nic
z tych informacji nie wynika. Nie interesuje si, czy jestem zdrowa, czy choruj. Wic sytuacja podobna jak z ojczymem: jestem,
a jakoby mnie nie byo. Zosta mu tylko wpis w dowodzie, e ma
dziecko. Chocia moe zmieni dowd osobisty, kiedy skoczyam osiemnacie lat i z ulg mnie wtedy z niego wykreli.
Dziadkowie te nie maj ze mn adnego kontaktu. Nawet
nie wiem, czy jeszcze yj. Kochali mnie przez pierwszych kilka
lat, potem im przeszo. I kopot z gowy. Jedyna wnuczka, jedyna
creczka ich kochanego synka zapada si pod ziemi. A tak na
mnie kiedy czekali i pragnli. Kupowali koszulki, zabierali
na spacery. Tylko e wtedy mona si byo mn pochwali, pokazywa dzieo syna znajomym i krewnym. Jeszcze nie miaam zabagnionej kartoteki, nie sprawiaam kopotw wikszych ni niemowlca kupka. Potem przers ich ogrom problemw. Staam si
obca jak moja matka i cae nasze ycie po rozwodzie. Sodki anioek z loczkami przesta by sodki.
Moje kontakty z doktor Magosi te si urway. Kilka razy

spotkaymy si przypadkiem, ale poza zwykymi grzecznociowymi pytaniami: co sycha? nie byo w nas woli, by t znajomo kontynuowa. Moe uznaa, e niepotrzebne mi ju adne
koo ratunkowe i sama musz da sobie rad z yciem. Albo i j
zawiodam, nie zdajc na medycyn.
Nic te nie wyszo ze wsppracy z panem doktorem. Podejrzewam, e blefowa, proponujc mi terapi z dziewczynami
chorymi na anoreksj, albo oceni moje zdolnoci negatywnie.
Jego wybr. A dla mnie ulga. Nie wyobraam sobie powrotu do
tego upiornego miejsca, niewane w jakim celu. Omijam je duym ukiem, nie jed te do Z.
216
Nie pam, nie pal trawy, ale czasami mnie cignie, zwaszcza przed sesj. Lubi za to piwo. Wychylam je przy kadej okazji. To podobno pierwszy krok do alkoholizmu. Znajc moje skonnoci do uzalenie, moe kiedy zalicz jeszcze odwyk w jakim
wariatkowie.
Nie prowadz godwek, czasami tylko pij zioa przeczyszczajce, staram si unika tabletek, chocia dziaaj szybciej
i przynosz wikszy efekt. Jestem szczupa, czyli taka, jak zawsze
chciaam by. Ale nie wzbudzam ju litoci, jak kiedy. I mam
wiadomo, e jestem anorektyczk, tyle e podleczon. To tak
jak alkoholik, nawet jeli nie pije dwadziecia lat, cigle nim jest,
bez wzgldu na czas abstynencji. Mj odek buntuje si przed
wiksz porcj jedzenia, wymiotami reaguje na stres. Ale jednak
odniosam zwycistwo. yj! Studiuj! Nie spadam na dno!
Kiedy jest mi dobrze, jestem wyluzowana, szczliwa, organizm nie sprawia mi kopotw. W sytuacjach trudnych natychmiast zachowuje si w wiadomy sposb. I tak ju chyba bdzie
zawsze. Jestem tego wiadoma. To cena, jak zapaciam za zdrowotne eksperymenty. Pisz o tym wprost, bo tak naprawd nikogo innego poza sob nie mog za to wini. Niech wic moje
dowiadczenia bd jak przestrog. Wej na t drog atwo,
ale zawrci znacznie trudniej.
Na moim roku jest jeszcze jedna dziewczyna chora podobnie
jak ja, ale ju w znacznie gorszym stanie. Nie potrafi sama wej
po schodach, trzyma si porczy, eby nie upa. Czsto mam
ochot jej powiedzie: Wiem, jak to jest, nie brnij dalej. Jeszcze
moesz si zatrzyma. Za chwil bdzie to ju niemoliwe". Nie
mam jednak odwagi, bo sama wiem, e nie trafiay do mnie
adne argumenty. Powiedzie jej: Spjrz na mnie, ja wygraam"
byoby chyba przedwczesne. Za kadym razem, kiedy mj odek
reaguje wymiotami, ronie we mnie poczucie winy. Oczyszczanie
nie przynosi ulgi, nie powoduje znanego mi kiedy uczucia lekkoci. Jest dowodem mojej saboci, a nie siy.
W pokoju nad kiem znowu wisi plakat z Marilyn, tak sfatygowany, e trudno zidentyfikowa, kogo naprawd przedstawia. Ale przez to jest mi jeszcze bardziej bliski.
217

Mam sporo planw i nadziei na ich spenienie, ale brak mi

wewntrznej siy, miewam depresje, coraz trudniej podnosz si
z klsk. Czuj si w jaki sposb naznaczona przez chorob, czasami moje ciao krzyczy z blu. Przeklinam je wtedy i nienawidz. Nie potrafiam go pokocha. I chyba ju nigdy nie bdzie
inaczej. Chocia istnieje i takie powiedzenie: nigdy nie mw nigdy... Jeli za jak przyczyn tak si kiedy stanie, dopiero
wtedy powiem wygraam!