Điện Biên Phủ Điểm Hẹn Lịch Sử - Võ Nguyễn Giáp

V Nguyn Gip
in Bin Ph - im hn lch s
MC LC
Chng 1
Chng 2
Chng 3
Chng 4
Chng 5
Chng 6
Chng 7
Chng 8
Chng 9
Chng 10
Chng 11
Chng 12
Chng 13
Chng 14
Chng 15
Ph Lc
V Nguyn Gip
Chng 1
CUC
HOP
TN KEO
Cuc khang
chin a sang nm th tam.
Ha tun thang
5 nm 1953, ti t Sm
Na v ti khu cn
c. Nhng trn ma u mua a bt u.
Cac n vi khng c nghi ngi, khn trng bt tay
vao
cuc luyn
qun chun
bi cho mt mua kh mi: mua kh 1953 - 1954.
V Nguyn Gip
Sp co mt hip inh
ngng bn tai Triu Tin. Hinh
thai chin tranh trn ban ao Triu Tin khc
hn vi chin tranh Vit Nam. y la cuc o sc chu yu gia lc lng nhng qun i chinh
quy, c trang bi vu khi hin ai,

trn mt t nc khng rng
nhng co h thng
ng sa
tng i phat trin.
Nu nh cuc khang
chin cua ta "ly
yu
anh
manh"
thi Triu Tin la "ly

manh
anh
manh".
Chi mt thi gian ngn,

qun i Bc Triu Tin a tin xung
Han Thanh,
giai
phong
phn ln t ai min Nam. Nhng 80 ngay sau, khi qun can thip My b ln Nhn
Xuyn (In chon), thi qun i Bc Triu Tin buc phai nhanh chong
rut lui. Qun My khng nhng
c mt bn trn vi tuyn 38 ma con tin ti sng ap Luc,
e doa nc Cng
hoa nhn dn Trung
Hoa, buc Giai phong
qun Trung Quc phai can thip.
Qun va dn Bc Triu Tin cung
vi Chi
nguyn qun Trung Quc,
c Lin X chi vin a y lui qun My va nhiu nc ng
minh v
bn kia vi tuyn 38. Hai nm qua, cuc chin tranh Triu Tin din ra di hinh
thc chin tranh
ng hm,
nhng trn u phao doc vung
rng nui vi tuyn 38, va nhng trn anh
nhau trn
khng. Qua nhiu ln o sc, My a thy phao binh, xe tng, may bay hin ai cua minh
khng th
gianh
u th trong cuc i u vi sc manh
qun s cua cac nc xa hi chu nghia,
vic thit lp
thm mt tin n thng
cng
ng A la v cung
kho khn, buc phai tim
cach
kt thuc chin
tranh.
Nhn dip cac cng quc ang ban giai phap cho chin tranh Triu Tin, trong chinh
gii Phap lai
xut hin y kin v mt cuc iu inh.
Ngay
18 thang
7 nm 1953, An be Xa r (Albert Sarraut),
cu toan quyn ng Dng, noi ro y la c hi tt nht luc nay giai quyt vn ng
Dng vi ngi sn sang
iu inh
nht,
nghia la vi H Chi Minh". S ng ngi Phap t lu
a hiu ro nguyn vong
hoa binh
thc s cua Chu tich
H Chi Minh. Nhng o la hoa binh
trn c
s c lp
va thng
nht cua Vit Nam ma gii cm
quyn Phap trong nhng nm qua cha thy
buc phai chp nhn.
Phap khng con u sc chiu

ng ganh
nng
chin tranh xm lc a qua keo dai.
Nhng khac vi
chin tranh Triu Tin, chinh
quyn Phap cha thy co gi e doa s phn qun vin chinh ang lam
chu vung
tri, vung
bin,
va hu ht nhng thanh
ph ln trn ban ao ng Dng. Nguy c sup
hi ng Xun 1950 - 1951 a qua. Vi s giup co han t bn ngoai,
"qun oan tac chin"
(corps de bataille) cua i phng se khng vt qua con s 6 ai oan b binh n thun.
Qun
vin chinh vn khng phai ng u vi xe tng, may bay, tau chin,
phao cao xa va phao mt t
hin ai.
H chi cn i pho vi chin tranh du kich
trn chin trng ng
bng,
nhng i qun
nho thng vi va rut lui khi nhng binh oan c ng
xut hin.
Sc manh
cua i phng la tac
chin vung
rng nui.
Nhng chin lc con nhn" cung
a chng to hiu qua Phap vn con nhiu
kha nng tng cng lc lng bng
cach
xy dng qun i cac quc gia lin kt,
va b sung
nhng trang bi hin ai do My vin tr. Gii cm
quyn Phap a ht hy vong
gianh
chin thng,
V Nguyn Gip
nhng vn tin con u thi gian va iu kin tim

cach
kt thuc co li, theo cai ho goi la "li thoat
danh d". My khng th bo mc Phap ng Dng. Ngay 13 thang
7 nm 1953, trong cuc gp
ngoai trng My a let (John Foster Dulles) tai Oasinhtn, Bin (Georges Bidault), b trng
ngoai giao Phap noi:
"Chung
ti khng th tip tuc cuc thp t chinh mt minh,
tuy nhin chung
ti
cung
khng mun ngng lai bng
bt k cach
nao.
c bit,
khng co iu inh
trc tip vi H
Chi Minh". Ni cac Phap khung
hoang
lin min. Nhng ngi k tip ln cm
u vn thuc phai
hu.
Nh chung
ta a d oan,
nu tinh
hinh
Triu Tin tam
n inh,
My se dn nhng n lc chng
cng
vao ng Dng.
Ngay
24 thang
7 nm 1953, thu tng chinh
phu bu nhin Nguyn Vn Tm c Tng
thng
Aixenhao (Dwight D. Eisenhower) mi sang Hoa Ky. Cui thang

7, Aixenhao quyt inh
danh
400
triu la cho ng Dng "t chc mt qun i Vit Nam thc s". Phap nghi My vin
tr 650 triu la cho nin khoa 1953, va c chp nhn 385 triu.
My ha nm 1954 se tng vin
tr cho Phap tai ng Dng ln gp i. My cung
chuyn giao cho Phap nhiu trang bi, vu khi,
trong o co 123 may
bay va 212 tau
chin cac loai.
Ngay
27 thang
7 nm 1953, hip inh
ngng bn Triu Tin c ky tai Ban Mn im.
Hng ri
Nava (Hen ri Navarre) ti Sai Gon ngay 19 thang
5 nm 1953. T khi bt u chin tranh, nc
Phap a by
ln
b nhim
tng
chi huy i qun vin chinh. Ti chi thi cho c quan tham mu tim
hiu ngay v vin tng nay.

Chung
ta chi bit c rt it.
Nava la tng bn sao, 55 tui,
nguyn
tham mu trng luc qun Phap thuc khi Bc ai Ty Dng ong
Trung u Nava a tng
phu trach
cng tac tinh
bao phan
gian trong qun i Phap,
va chi huy mt s oan thit giap.
Bao
chi hng Ty ca ngi Nava nh mt "danh tng" co th un nn lai tinh
hinh
ng Dng".
Ngay
3 thang
7, Nava tr lai Pa ri. Chi sau hn mt thang
nghin cu tinh
hinh
tai ch, Nava a c
mt k hoach
trinh
trc Hi ng
Tham mu trng va Hi ng
Quc phong
ti cao Phap.
Ln
u
trong chin tranh ng Dng, mt tng
chi huy co k hoach
chin lc v qun s nhm
gianh
chin thng
trong hai nm. Nava a gy c n tng tt trong gii qun s va chinh
tri
Phap.
Trn bao chi Phap lai xut hin t ,chin thng"
a bin mt cung
vi Lat (De Lattre de
Tassigny). iu quan trong
hn, k hoach
Nava c My tan thanh.
NO chi gp tr ngai khi b

trng tai chinh
Ph (Edgar Faure) nu ra vic thc thi k hoach
phai chi it nht la 100 ti trng. Mt
con s qua ln ! Hi ng
Tham mu trng cung
nh Hi ng
Quc phong,
ngi ta ban nn
bt cho Nava nhim
vu bao v nc Lao ra trong k hoach,
giam
bt chi tiu. Thng
ch
Ging (Juin), ngi phat ngn cua cac tham mu trng, nhn manh:
cn trao cho B Ngoai giao

yu cu My va Anh phai bao am
s toan ven lanh
th cua Lao,
ng
thi lu y Lin X va Trung
Quc nguy c xung t quc t co th din ra nu Lao bi xm chim.
Nava nghi chinh phu co
V Nguyn Gip
quyt inh
ro rang
bng
vn ban.
iu o lin quan n trn in Bin Phu, va se lam
tn kha nhiu
giy mc sau nay.
Ngay
2 thang
8 nm 1953, Nava tr lai Sai Gon.
Cuc Qun bao c chi thi gp rut tim
hiu k
hoach
Nava.
So vi nhng tng linh
Phap ma ta a tng gp trong chin tranh nh Lclec (Leclerc), Lat...
thi Nava la mt tn tui mi it gy n tng. Nhng Nava c c bit chu y vi gn vi mt thi

ky mi sau cuc chin Triu Tin. Vit Nam a tr thanh
nc th mi hai cua phe xa hi chu
nghia,
se ni ln nh mt im
nong
duy nht trong cuc i u gia ng va Ty. My chc chn
se ra sc giup Phap cui cung,
ht cng
Phap khoi ng Dng.
T nm 1950, chu nghia thc dn mi bt u tranh gianh
anh
hng vi chu nghia thc dn cu
vung
tam
bi chim.
Mt s phn t c hi chinh
tri nga theo My. Vi vic trao "c lp",
"chu
quyn"
cho cac quc gia lin kt,
xy dng mt "qun i quc gia" bng
tin va vu khi My nhm
muc tiu chng

cng,
Phap a i vao qua trinh
chuyn giao ng Dng cho My.
Sau chin dich
Ty Bc,
cui nm 1952, b i ta a tp trung nghin cu anh
tp oan c im.
Ta nhn thy
y co th la cach
i pho cui cung
cua ich
trc mt cuc tin cng trn ia hinh
rng nui.
Nu dit c tp oan c im
gm
mt s tiu oan qun tinh nhu cua ich
ta se tao
nn bc chuyn bin mi trong chin tranh. Ban cht chin tranh xm lc buc qun ich
phai
phn tan lc lng thc hin nhim
vu chim
ong.
Mt tp oan c im
ln bi tiu dit se keo
theo s pha san
cua chin lc "chin tranh n binh" c in cua qun xm lc.
Tuy nhin, mun giai quyt mt tp oan c im
nh Na San,
ngoai vic ren luyn b i,
tim
ra
chin thut thich
hp, cn phai co s tr lc cua trong
phao va phao cao xa giam
nhe thng
vong cua b i trong mt trn anh
dai ngay.
Trong quy I nm 1958, trung oan lu phao 105 ly do
ban
trang bi va hun luyn a v nc. Vic van chuyn trong
phao t Vn Nam v Vit Bc phai
dung
be i theo sng Hng
qua nhiu ghnh
thac.
Trung oan cao xa 37 ly ang c gp rut chun
bi v nhn s. Trn anh
Na San chi co th bt u vao mua kh nm nay. Chung
ta t hy vong
vao
trn anh
nay,
trn anh
giai phong
hoan toan vung
rng nui Ty Bc.
C th la trn anh
ban l cua
chin tranh.
Ngay
17 thang
7 nm 1953, tri va rang
sang,
hai tiu oan du Phap bt thn nhay xung

thi xa
Lang
Sn Sau o mt tiu oan du khc nhay xung
Lc Binh
trn ng s 4. Nhng ni nay u
nm
su trong hu phng ta. thi xa Lang
Sn, qun ich
lung
suc vao mt s kho vu khi pha
phach
ri vi va rut theo ng s 4. Ti Lc Binh,
chung
kt hp vi tiu oan du y thanh
mt binh oan,
tip tuc i v phia b bin.
Mt i qun c ng
a tin ln on chung
inh
Lp
vi nhng xe vn tai.
T y chung
hanh
qun bng
c gii v Tin Yn. Cuc hanh
binh chp
nhoang
khin lc lng vu trang ta khng kip phan ng My ngay sau, ta bit y la cuc hanh
binh
V Nguyn Gip
Con nhan (Hirondelle) do ai ta uycucn
(Ducournau) chi huy. Hanh

ng
tao bao cua ich
chng
to chung
nm
chc s b tri s khoang
cua ta mt tinh
giap gii vi Trung Quc a c giai
phong
trc o ba nm.
Ngay
12 thang
8 nm 1953, ti nhn c bao cao qun ich
a rut khoi Na San.
Mt tin hoan toan
bt ng! Toan b qun ich
rut bng
ng khng cach
o ba ngay.
ich
a kheo nghi binh anh
la ta. Thy may bay vn tai xut hin nhiu,

b i ong
chung quanh Na San lai tng lm
ich
tng cng lc lng i pho vi cuc tin cng sp ti. Na va gianh

thng
li u tin bng
mt cuc rut lui. V sau chung

ta mi bit:
tp oan c im
Na San khng c duy tri vi qua
chin dich
Sm
Na, no a chng to khng co kha nng ngn chn cac ai oan chu lc cua ta tin
sang Thng Lao.
Nu nh on bit kich
cua Na va nhm
vao Lang
Sn chi nhc ta cao canh
giac,
thi sau khi ich
rut qun khoi Na San,

Tng
qun uy phai trao nhim
vu cho B Tng
tham mu nhin lai toan cuc,
nghin cu mt k hoach
mi cho mua kh ti. Chu trng vn la chu ng
tin cng. Phng
hng co th la giai phong
Lai Chu, tin sang giai phong
Thng Lao,
ni lin vung
mi giai
phong
vi cn c ia Sm
Na. Ta tip tuc nghin cu t chc mt canh
qun vu hi,
ln nay co th
t Banaphao anh
sang Trung Lao,
tin xung
Ha Lao vi y ban a co cn c ia Lao Ngam kha
manh.
Mua kh 1953 - 1954 chi mi bt u.
TRC khi vao

mua kh 1953-1954, so sanh
lc lng v qun s, ich
a vt ln ta kha xa.
Tng
qun s cua ich
la 445.000 ngi, gm
146.000 qun u Phi (33%) va 299.000 qun nguy
(67%). Tng
qun s cua ta la 252.000 ngi. Nh vy,
qun ich
ng hn ta: 193.000 ngi.
Ring qun nguy cung
a ng hn ta: 47.000 ngi.
Thi gian trc mt,
qun s cung
nh trang bi cua lc lng ta a ti gii han.
V phia ich,
vi
ha hen cua My nm 1954 se tng vin tr qun s cho ng Dng ln gp i, Phap con kha
nng tng qun s, co thm nhiu vu khi hin ai va nhng phng tin chin tranh mi. C th noi:
Trong cuc chin chng

lai chu nghia quc chung
ta se khng bao gi co c lc lng vt
cht manh
hn ich,
khng chi ring v vu khi, ma ca s qun. Ta phai chp nhn thc t o tim
cach
gianh
chin thng.
Lc lng cu th cua ich

va ta luc nay
nh sau:
- V b binh, ich
co 267 tiu
oan.
V phao
binh, Phap co 25 tiu oan;
nguy co 8 tiu oan.
V c
gii, Phap co 10 trung oan,
6 tiu oan va 10 ai i;
nguy co 1 trung oan va 7 ai i.
V khng
qun, Phap co 580 may bay; nguy co 25 may bay tham
thinh
va lin lac V hai qun, Phap co 391
ta,u;
nguy co 104 tau
loai nho va 8 tau
ng li. Lc lng ta vn n thun la b binh, gm
6 ai
oan,
18 trung oan va 19 tiu oan.
V phao binh, ta co 2 trung oan,
8 tiu oan va 4 ai i.
V
phong
khng, ta co 1 trung oan va 2 tiu oan.
V Nguyn Gip
- Tinh
theo s tiu oan b binh, ta co tng
cng
127 tiu oan so vi 267 tiu oan cua ich.
Bin
ch tiu oan cua ta la: 635 ngi; bin ch tiu oan ich
t 800 - 1.000 ngi.
Tuy nhin, bn canh
b i chu lc va ia phng, trn ca nc ta a co khoang
hai triu dn qun,
du kich.
y la lc lng na vu trang, chu yu bam
sat cac lang
xa, thi trn,
thanh
ph vung
tam
bi chin va vung
tranh chp,
i pho vi b may va lc lng an ap,
kim
kep cua ich,
chng
can,
h tr c lc cho b i chu lc trong mi trn anh

cung
nh ac chin dich.
Theo li Bac,
y
chinh
la bc tng st ma ke ich
nao ung
vao cung
phai tan. Lc lng nay con la ngun b sung
v cung
quy gia cho i qun chu lc.
S chnh lch
v qun s, vu khi, trang bi khng hoan toan phan anh
sc manh
cua i bn trong
cuc chin.
ich
tuy co u th vt tri v binh lc, nhng chin tranh nhn dn cua ta a lam
cho
qun ich
phai phn tan trn khp cac chin trng. Khng nhng chung
khng th tp trung toan
b u th o vao mt trn
anh
quyt inh,
ma cung
cha u lc lng m mt cuc tin cng
ln vao cac ai oan chu lc ta trn min Bc.
Trong tng
s 267 tiu oan cua ich,
thi 185 tiu
oan a phai trc tip lam
nhim
vu chim
ong,
chi con 82 tiu oan lam
nhim
vu c ng
chin
thut va chin lc. Gia na lc lng c ng
ich,
44 tiu oan,
phai tp trung trn min Bc
i pho vi chu lc ta. Vao thi im
nay,
nu tinh
chung trn chin trng Bc B, lc lng ta
mi bng
2/3 lc lng ich
(76 tiu oan/112
tiu oan),
nhng tinh
ring lc lng c ng
chin lc, thi lc lng ta a vt hn ich

v s tiu oan (56/44). iu nay rt co y nghia trc
khi bc vao mua kh mi. (Ta co sau ai oan b binh: 304, 308, 312, 316, 320, 325 va hai tiu
oan cua trung oan 246 trc thuc B)
Moi c gng
cua Phap
va My vn
cha cai thin
c tinh
th cua Phap
trong chin tranh xm lc.
Phng Ty a ra sc t ve cuc "chin tranh bn thiu
thanh
cuc "Thp t chinh chng
cng",
nhng vn khng vc c s sa sut v tinh thn cua qun vin chinh, c bit la qun nguy luc nay
a chim
ti l ln trong hang
ngu ich.
Binh linh
khng hiu chin u cho ai va chin u lam
gi ? Trong khi o, nhng cuc chinh

hun,
chinh
qun mua he a nng cao long
yu nc, tinh thn
oan kt chin u va y thc giai cp trong qun i,
ren luyn thm v ky thut,
chin thut,
mang
lai cho can b, chin si tinh thn nao nc thi ua chin u lp cng. T nm 1950, chung
ta vn gi
quyn chu ng
trn chin trng chinh
Bc B.
Ha tun thang
Chin nm 1953, cac ng
chi Trung Quc chuyn cho ta mt ban k hoach
Nava vi
ca ban do c quan tinh
bao cua ban thu thp c. Nava chu trng xuc tin chnh sach
mi cua
Chinh
phu Phap la trao "chu quyn"
va "c lp"
cho cac quc gia lin kt,
nhm
phat trin cac
"qun i quc gia" thanh
mt lc lng ln manh.
y la cach
duy nht giup Phap giai quyt vn
qun s thiu hut,
khng th ly
thm t chinh
quc,
ng
thi tao iu kin cho Nava gp rut t
chc mt lc lng c ng
chin lc manh
thoat khoi tinh
trang
phong
ng bi ng,
tin ti
V Nguyn Gip
gianh
lai quyn chu ng
trn chin trng chinh.
Phap da vao My tip tuc chin tranh vi li
ich
cua ban
thn minh,
ch khng phai cho My thay th Phap ng Dng. Mun c nh
vy
i qun vin chinh phai gianh
c mt thng
li qun s quyt inh.
K hoach
Nava v ai th chia lam
hai bc:
- Trong Thu ng nm 1953 va mua Xun nm 1954, gi th phong
ng chin lc min Bc,
tp
trung mt lc lng c ng
ln ng
bng
Bc B i pho vi cuc tin cng cua ta;
thc hin tin cng chin lc min Nam nhm
chim
ong
ba tinh
t do ng
bng
Lin khu
5; ng
thi y manh
vic m rng
qun nguy va xy dng mt i qun c ng
ln u sc anh
bai cac ai oan chu lc cua ta.

- T Thu ng nm 1954, sau khi a hoan thanh
nhng muc tiu trn, se dn toan lc ra Bc,
chuyn sang tin cng chin lc trn chin trng chnh gianh
thng
li ln v qun s, buc ta
phai chp
nhn iu inh
theo nhng iu kin cua Phap,
nu ta khc t, qun c ng
chin lc
cua ich
se tp
trung moi n lc loai tr chu lc ta.
c u lc lng thc hin k hoach,
Nava chu trng dung
ba bin phap:
phat trin cac "qun
i quc gia" theo quy m rng
ln; rut mt b phn lc lng chim
ong
tng cng cho lc
lng c ng
chin lc; xin tng vin t Phap sang.
Sau nay ta bit thm, Nava d tinh
t chc ngay trong nm 1953, 84 tiu oan khinh qun nguy,
va
nm 1954, se tng lc lng nay ln gp i, 168 tiu oan.
Nh-vy,
qun nguy se co gn 30 van,
khng k s qun nguy nm

trong qun vin chinh. V lc lng c ng
chin lc, Nava d inh
trong thi gian 1953-1954, se xy dng 27 binh oan c ng,

trong o c 1 s oan qun nhay du.
K hoach
Nava la s cu th hoa nhng y tng cua Lat Tatxinhi
trc y thanh
mt
chng trinh
hanh
ng
trong tinh
hinh
mi. ng Dng a tr thanh
im
nong
duy nht trong
chin tranh lanh.
N mang tm
voc chin lc, tim
n nhng nguy c lu dai i vi ta, va c
My coi nh mt bc thc hin nhng ma cua chinh
minh
sau tht bai tai Triu Tin. Cac phai
oan qun s My lin tip n Sai Gon,
c thuc,
giam
sat vin thc hin k hoach.
Vin tr qun
s My cho Phap a chim
73% chi phi chin tranh ng Dng. Phap li dung
s giup cua My
duy tri nhng quyn li cua minh
trn ban ao.
My dung
vin tr gat dn Phap tr thanh
ngi thay th Phap.

Luc nay,
ca Phap va My gp nhau trong muc tiu gianh
mt chin thng qun
s quyt inh,
buc ta phai chp nhn kt thuc cuc chin
theo nhng iu kin do ho t ra.
ng
chi Vi Quc Thanh v nc mi sang, cung
ti ln Khui Tat gp Bac.
Sau khi nghe trinh
bay
k hoach
cua ich,
Bac noi:
"Nava rt nhiu tham vong,
mun gianh
chin thng
ln v qun s.
ich
mun chu ng,
ta buc chung
phai lm vao bi ng.
ich
mun tp trung qun c ng
thi ta
co k hoach
buc chung
phai phn tan ma anh!.
Ti va ng
chi Vi Quc Thanh nht tri m nhng cuc tin cng nhm
vao nhng chin trng
V Nguyn Gip
him
yu ma ich
yu,
hoc tng i yu,
nhng lai khng th bo, la cach
tt nht buc ich
phai
phn tan lc lng. Cung
nht tri v hng Lai Chu, hng Trung va Ha Lao.
Se giao cho c
quan tham mu ban cu th vi cac ban Lao mt k hoach
phi hp chin u trong mua kh nghin
cu vn iu ng
va s dung
lc lng tng i hoan chinh,
a trinh
cuc hop B Chinh
tri sp ti.
Ngay sau khi nhm
chc, Nava a nu cao nhng khu hiu:
"lun lun chu dng",
"lun lun tin

cng".
Trong mua He va mua Thu nm 1953, ich
lin tip m hang
chuc cuc hanh
qun can quet d di
vung
tam
bi chim
Bc B, Binh
- Tri - Thin va Nam B. Chung
ra sc anh
pha nhng cn c
du kich,
dn dn vao cac khu tp
trung kim
soat,
pha hoai kinh t, vy bt thanh nin va dung
moi thu oan thc hin k hoach

m rng
qun nguy.
Tuy nhin, lc lng vu trang va nhn dn
ta hu ich
a quen i pho vi nhng cuc can quet loai nay.
Mt si quan trong tng
hanh
dinh
cua Nava a nhn xet:
"Tai Binh
- Tri - Thin thang
7 nm 1953, tng Lblng (Leblanc) t chc
cuc can...,
ng ta ct vo nhng khng thu c kt qua nao.

Trung oan 95 a lot qua l vo chi
lai vai ch vng rach...
Nhng cuc can quet Bc B...

a thu hut nhng phng tin ti a va
tt nht,
nhng lai chi thu c nhng kt qua ti thiu
?
Nhng hoat ng
u tin chng to Nava la mt tng
chi huy nng ng,
tao bao,
qua t tin va kha
chu quan Luc nay ta a nm
c mua kh 1953-1954, ich
se anh
vao ba tinh
t do Lin khu 5,
m u
cuc tin cng min Nam nh trong k hoach.
Trn min Bc,
ich
chu trng gi th
phong
ng, nhng khng co nghia chung
chi tp trung lc lng ng
bng
ch on cuc tin
cng? Chung
ta cn co k hoach
pha v m mu cua ich
trn chin trng ca nc. Sau khi ich
rut khoi Na San,

c quan tham mu cua ta a gp kho khn trong vic chon hng tin cng chin
lc. Trong mua He va mua Thu, cac ai oan
chu lc tip
tuc hoc tp
chin thut cng kin va
anh
vn ng.
V cng kin, hoc anh

tp
oan c im
va anh
cng s mi (bunker). T nhng kinh nghim
thu c Hoa Binh,

Na San,
kt hp vi nhng kinh nghim
cua ban,
c bit la chin dich
Hoai
Hai,
chung
ta a nhn
thy
co hai cach
anh
tp
,oan c im:
Mt la, dung
toan b lc lng
anh
cung
mt luc.
Mt mui t kich
manh
choc su vao s chi huy cua tp
oan c im,
ging
nh mt li gm xoc vao tim ich,

tao nn s ri loan ngay t bn trong. Nhng mui khac se
nhm
nhng hng ich
s h, anh
ng
thi, tao nn s ri loan ca bn trong va bn ngoai.
Ta
goi o la cach
"anh
nhanh giai quyt nhanh". Hai la, tiu dit dn tng trung tm khang,
tng c
im
t ngoai vao trong, thu hep pham
vi chim
ong
cho ti luc ich
khng con sc khang
c.
Cach
anh
nay cn mt thi gian chun bi va chin u dai ngay tuy theo kha nng i pho cua ich
va sc manh
cng kich
cua ta, thng goi la "anh
chc tin chc", cung
con c goi la "anh
boc
V Nguyn Gip
vo".
Qua hoc tp,
cac n vi a nhn thy
khng phai b i ta khng co kha nng tiu dit "con
nhim".
V vn
ng,
hoc anh
ich
ang vn ng
hoc mi chim
linh
trn ia co may bay, phao binh, c
gii ym
h cht che. B i c luyn tp
anh
ca ban ngay va ban m. Trung oan lu phao
105 ly u tin cua ta, gm
24 khu phao My vi 3.600 vin an,
a co mt Bc Muc,
Tuyn
Quang, sn sang
nhn nhim
vu chin u y la hoa lc manh
nht cua qun i ta luc nay.
Trung
oan lu phao nm
trong i hinh
cua ai oan cng phao 351. Ring trung oan phao cao xa 37 ly,
do Lin X trang bi, mi thanh
lp t thang
9 nm 1953, chi c th co mt vao cui nm.
Sau thi gian hoc tp,
bt u vao mua kh, cac n vi u nong
long
ch lnh
ln ng. Nhng
anh
ich
u? Sut thang
Tam,
c quan tham mu trn tr vi cu hoi nay.
Trn chin trng
chinh
Bc B chi co hai hng la ng
bng
va rng nui.
Ta cha th m mt cuc tin cng ln
ng
bng,
ni Nava a bay sn th trn va ta cha co kha nng han ch sc manh

cua may bay va
phao
ich.
Do o ng
bng
vn phai tin hanh
chin tranh du kich
kt hp vi vn ng
anh
nho
cua b i chu lc. Con rng nui ? Trn toan b vung
thng du phia bc, chi co hai ngan qun
ich
Lai Chu. Khng cn ti mt lc lng ln tiu dit s qun nay.
C th m tip mt
chin dich
Thng Lao?
Nhng sau khi giai phong
Sm
Na, tuyn ng tip t vn a xa lai
cang
xa. Va cung
khng th a phn ln cac ai oan chu lc cua ta sang Thng Lao,
trong luc
gia na s qun c ng
cua Nava ang tp trung ng
bng
sn sang
khai thac mi s h hu
phng ta!
Ti va anh Thai cung
ban bac vi cac ng
chi c vn xy dng mt k hoach
anh
ich
nhiu
hng buc ich
phai phn tan
i pho, nhm
trc ht la pha th tp
trung binh lc cua ich

ng
bng.
Cui thang
8 nm 1953, B Tng
tham mu bao cao vi Tng
qun uy mt ban k
hoach
tac chin vi bn nhim
vu:
1. y manh
chin tranh du kich
ich
hu pha tan m mu binh
inh
cua ich,
pha k hoach
m
rng
qun nguy.
2. B i chu lc dung
phng thc hoat ng
thich
hp tiu dit tng b phn sinh lc ich,
co
th tac chin ln trn chin trng ng
bng
ren luyn b i.
3. C k hoach
b tri lc lng tiu dit ich
khi chung
anh
ra vung
t do.
4. Tng cng hoat ng
ln hng Ty Bc (Lai Chu), Thng Lao va cac chin trng khac
phn tan chu lc ich.
** V s dung
binh lc, B Tng
tham mu d kin:
- Mt trn
Ty Bc va Thng Lao,
co ai oan 316 va trung oan 148.
- Mt trn
Trung Du co t 2 ti 3 ai oan va b i ia phng.
- Mt trn
Hu Ngan Lin khu 3, co 2 ai oan,
trong o, mt b phn vao ich
hu.
V Nguyn Gip
- Mt trn
Ty Nguyn co cac trng oan chu lc cua Lin khu 5 .
y la phac thao u tin k hoach
tac chin chin cuc ng Xun 1953-1954.
Mt bui sang
u
thang
10 nm 1953, ti t c quan B Tng
t lnh
i d cuc hop ban v k
hoach
tac chin ng - Xun 1953-1954 do B Chinh
tri triu tp.
Mua Thu nm nay n vi nhng
lo u va hy vong.
Khng khi co phn cng thng.
Khng nm nao vao thi gian nay,

nhng oan can
b chun bi chin trng lai cha ln ng. Ta vn cha xac inh
trn anh
ln trong mua kh se
n ra u.
T im
Mc ti Luc Gia, i nga khoang
vai gi. Tri ma. Con ng mon ly li chay di
chn nui Hng,
qua nhng rng vu,
nhng tha rung
bc thang, nhng ban nho tha tht. Na
bui sang,
ti Tin Keo, mt ban cua thn Luc Gia, nm

chn nui.
T y co ng sang Tn Trao
qua eo Gie. Ln mt oan dc khng xa, a nhin thy ngi nha tre nho lp lo bn sn nui,
gia
rng vu.
Bac Khui Tat,
mt ban ngi Dao, tn trn inh
nui.
Ngi nha nay la ni Bac thng
n hop vi B Chinh
tri. T nm 1951, phn ln cac c quan trung ng u inh
Hoa,
Thai
Nguyn. Nhiu lang
ban,
s can b, b i nhn vin c quan ng hn dn ia phng. May bay
ich
sm soi, anh
pha nhiu ln
vn khng trung
cac c quan. Chc chung
khng ng chua rach
but vang",
nhng ban lang

ngheo nan,
vng
ve nay lai cha ng b phn u nao cua khang
chin.
Nhng canh
ca s bng
na a c chng
cao. Trong nha co mt ban tre rng
va my chic gh
ghep bng
ng
bng. Ngi y nhin thy canh
ng
bc thang di chn nui.
Gia canh
ng
ni
ln mt cy c thu. Mi ln v hop,
nhin thy cai cy nh gp lai ngi quen. Sau hai cuc khang
chin,
ti tr lai Tin Keo. Quanh nn nha cu, hang
bng but vn m hoa. Nhng gia canh
ng,
cy c thu khng con.

N a bi nc cun tri trong mt mua lu.
Chc lat,
Bac,
anh Trng Chinh, anh Pham
Vn ng
cung
ti. Anh Nguyn Chi Thanh va anh
Trn ng Ninh khng n hop c vi ang bi mt.
Ring anh Ninh a phai i iu tri. Cac chin
dich
ln Bin Gii, Ty Bc, Thng Lao,
anh Trn ng Ninh a hoan thanh
xut sc vic huy
ng
nhn vt lc phuc vu chin dich
va cng tac hu cn bao am
cho tac chin.
Se thm mt kho
khan mi trong ng Xun 1953-1954 nu vng anh. Cuc hop ln nay co triu tp thm anh Hoang
Vn Thai,
Tng
tham ma trng.
Ti bt u trinh
bay tinh
hinh
ich
t thang
5 nm 1953, Hng ri Nava a sang thay Xalng (Raoul
Sa lan) lam
tng
chi huy qun i vin chinh Phap.
Nava a cho m nhiu cuc hanh
binh can quet
ln tai vung
ich
hu trn ca nc, nhay du xung
Lang
Sn, c bit,
trong thang
Tam,
Nava bt
thn
rut qun Phap
khoi tp
oan c im
Na San.
Na San la mt muc tiu trong mua kh. Vi so sanh

vi ng
bng, thi vung
rng nui vn la chin
trng thun li hn. Ty Bc lai la hng ta a la chon.
ich
rut qun khoi Na San khng khoi
anh
hng ti k hoach
ng Xun.
V Nguyn Gip
Trn chin trng rng nui Bc B, Phap chi con hai lc lng nho, mt Lai Chu, mt Hai
Ninh. C y kin nn tiu dit hai b phn nay giai phong
hoan toan bin gii Vit - Trung. y la
nhng ch yu cua ich.
Nhng k hoach
ng Xun phai nhm
tiu dit mt b phn quan trong
qun ich,
tao
nn mt chuyn bin mi trong chin tranh. T ngay hoc tp v cai cach
rung
t,
cac chin si u mong moi c tr v ng

bng
giai phong
qu hng. Nhng ng
bng
lai
la ch rn
nht.
Phong
tuyn
boong ke cua Lat tuy khng ngn can c b i ta thm nhp
ng
bng,
nhng vn gy kho khn cho ta trong nhng trn anh

ln. Hin nay Nava a tp trung
ng
bng
mt lc lng c ng
ln cha tng co t khi khi u chin tranh, sn sang
ch on
cuc tin cng cua ta...
Bac ngi hop,
thai binh
than,
iu thuc la kep
gia hai ngon tay dui thng.
Thuc la la th "xa
xi" duy nht cua Ngi trong sinh hoat hang
ngay.
C luc Ngi a noi vui vi can b: "Minh
c
hai khuyt im:
mt la khng lp gia inh,
hai la...
hut thuc la".
i mt Ngi cht l ve chm
chu. Ban tay Bac t trn ban,
bng
gi ln va nm
lai.
Ngi noi:
- ich
tp
trung qun c ng
tao nn sc manh...
Khng s ! Ta buc chung

phai phn tan binh
lc thi sc manh
o khng con.
Ban tay Bac m ra, mi ngon tay tro v mt hng. Ti bao cao tip.
Gn y, co thm ngun tin
cua ban,
chung
ta a nm
c nhng y nguy him
cua Phap - My trong k hoach
Nava. Mua
kh nay,
Nava chu trng tin hanh
binh
inh
Nam Vit Nam, tranh
giao chin vi chu lc ta trn
chin trng Bc B. Qun Phap se dung
moi cach
anh
pha vung
t do, anh
su vao hu phng
nhm
kim
gi va tiu hao chu lc ta, pha v k hoach
tin cng cua ta trn chin trng chinh.
ng
thi, Nava vn ra sc tranh thu xy dng lc lng c ng
ln manh
thc hin y e
bep cac ai oan
chu lc cua ta trong mt trn anh
quyt inh
vao mua kh sau. Nava d tinh thc
hin m mu nay trong vong
18 thang.
Tng
qun uy nghi: gi vng va phat huy quyn chu ng,
dung
mt b phn qun chu lc,
kt hp vi lc lng ia phng, m cuc tin cng vao nhng hng chin lc him
yu ma
ich
tng i yu nhm
tiu dit sinh lc ich,
giai phong
t ai, buc ich
phai phn tan qun c
ng
i pho. Tip tuc khoet su vao mu thun c ban gia tp trung va phn tan binh lc cua
ich,
tao
nn th trn
mi, thi c mi. Theo doi sat tinh
hinh,
khi thi c xut hin,
se nhanh
chong
tp trung lc lng, tp trung chu lc, tiu dit sinh lc quan trong
cua ich,
lam
chuyn bin
cuc din chin tranh.
Trn chin trng Bc B, se m cuc tin cng ln hng Ty Bc,
tiu dit qun ich
con chim
ong
Lai Chu, uy hip qun ich
Thng Lao.
Hng th hai, la Trung Lao.
Hng th ba, la
Ha Lao.
Ta se nghi Qun giai phong
Pa thet Lao phi hp vi b i Vit Nam m cuc tin
cng vao hai hng nay,
nhm
tiu dit sinh lc ich
va giai phong
t ai. Hng th t, la bc
V Nguyn Gip
Ty Nguyn. Vung
t do ba tinh
Lin khu 5 se la muc tiu chinh
nhng cuc tin cng anh
chim
trong mua kh nay.

Ta manh
dan a phn ln b i chu lc cua Lin khu 5 anh
ln vung
rng
nui bc Ty Nguyn. y chinh
la bin phap va tiu dit sinh lc ich,
va bao v vung
t do Lin
khu 5 mt cach
hiu qua. Vi cac chin trng Nam B, Cc Nam Trung B va chin trng sau
lng ich
ng
bng
Bc B, phai y manh
chin tranh du kich,
va kim
chn ich,
va tranh
thu tiu dit sinh lc ich
trong khi chung
phai iu qun c ng
i i pho cac hng khac.
Tai
chin trng thanh
Bc B, ta se co k hoach
bao v vung
t do, giu mt s n vi manh
nhng
vi tri c ng,
kip thi tiu dit ich
khi chung
anh
ra... Chi cn pha v th tp trung binh lc cua
ich
la ta a lam
tht bai v c ban k hoach
Na va.
Bac hoi:
- D kin a qun ln Ty Bc thi ich

se phan ng ra sao?
- Chung
co th tng cng lc lng gi Ty Bc,
hoc anh
ra vung
t do keo qun ta v. Chng
cung
co th rut qun khoi Lai Chu, nh vy toan b Ty Bc se c giai phong.
- Cac hng khac c kha nng thu hut qun c ng

ich
khng?
Ngoai Ty Bc va Thng Lao,
con Ty Nguyn va Trung Lao,
Ha Lao la nhng hng xung yu
ma ich
khng th bo. ich
cung
se anh
ra vung
t do, co th la Phu Tho hoc Thanh Hoa.
Luc nay
ta con phai nghin cu nm
c nhng im
cu th trong m mu mi cua ich,
nn phng
chm chi ao tac chin la: c ng,
linh hoat.
Hi nghi B Chinh
tri gop nhiu y kin quan trong,
c bit nhn manh

phng chm: "Tich
cc,
chu ng,
c ng,
linh hoat"
trc khi thng qua ban an tac chin ng Xun 1953-1954 cua
Tng
qun uy.
Bac noi khi kt thuc hi nghi:

- Tng
qun uy phai co mt k hoach
lu dai v moi mt i pho vi ke ich
trn chin trng
toan quc,
sau o phai c mt k hoach
y manh
nhng hoat ng
du kich
tai ng
bng
Bc B.
V hng hoat ng
ly
Ty Bc la hng chinh,
cac hng khac la phi hp. Hng chinh
hin
nay khng thay i,
nhng trong hoat ng
co th thay i.
Phep dung
binh la phai "thin bin van
hoa.
V Nguyn Gip
Chng 2
CH C THNG
V Nguyn Gip
an ng Xun a c B Chinh
tri cho y kin va thng qua. B Chnh tri xac inh
Ty Bc la
hng chinh.
Nhng lc lng ich

Lai Chu it,
nu chng khng tng vin,
ta se khng c iu
kin anh
ln. Binh lc s dung
tai y chi cn mt ai oan.
Ta a trao i vi cac ban Lao,
lc
lng ta se phi hp vi lc lng ban va qun tinh
nguyn giai phong
ngay tinh
Phng Xa L
Thng Lao.
Nh vy,
se hinh
thanh
ba hng tin cng ln: hng Ty Bac,
hng Trung, Ha
Lao,
hng Ty Nguyn, va hng phi hp la trung du va ng
bng
Bc B.
B Tng
tham mu khn trng xy dng k hoach
tac chin ng Xun 1953-1954. Ln u,
ta
co mt k hoach
tac chin phi hp trn quy m hu ht ban ao ng Dng.
Hng chinh
Ty Bc, bc u s dung
ai oan 316 tiu dit ich
Lai Chu, giai phong
hoan
toan khu Ty Bc;
bc th hai, phi hp gia ai oan 316 vi trung oan 148 cua khu Ty Bc,
b i tinh
nguyn va Qun giai phong
Pa thet Lao giai phong
tinh
Phng Xa L. Hng nay do cac
ng
chi L Quang
Ba, Chu Huy Mn, t lnh
va chinh
uy ai oan 316 phu trach.
Hng Trung va Ha Lao,

lc lng gm
trung oan 66 cua 304, trung oan 101 cua 325, do ng
chi Hoang
Sm, t lnh
ai oan 304 va ng
chi Trn Quy Hai, t lnh
kim chinh
uy ai oan 325
phu trach,
phi hp vi ban m rng
vung
giai phong,
anh
thng hanh
lang Nam - Bc ng
Dng. Tai ay se thanh
lp b chi huy Mt trn Trung va Ha Lao.
Hng Ty Nguyn, hai trung oan 108 va 803, chu lc cua Lin khu 5, do ng
chi Nguyn
Chanh,
t lnh
kim chinh
uy Lin khu 5 trc tip phu trach,
se chim
ban ap bc Ty Nguyn, pha
m mu cung
cac va binh
inh
Nam Vit Nam cua ich.
Hng phi hp trung du va ng

bng
Bc B, ai oan 320 va cac trung oan chu lc cua Lin
khu 3 se chin u thu hep pham
vi chim
ong
cua ich,
anh
giao thng, pha huy cac phng tin
vn
chuyn ng b, ng thuy,
ng khng. khp
cac vung
tam
chim
t trung du, ng
bng
Bc B, Trung B va Nam B, n chin trng Lao va Campuchia se y manh
chin tranh
du kich
but ich
phai cng mong
lc lng i pho vi ta.
Khi chu lc con lai gm
cac ai oan
308, 312, 304 (thiu
trung oan 66), ai oan cng phao 351,
trung oan 246 bi mt giu qun tai trung du, sn sang
c ng
ln Ty Bc,
va anh
ich
tin cng
ra vung
t do.
Ring ai oan 325 (thiu trung oan 101) lai trung oan 18 hoat ng
Binh
- Tri - Thin, trung
oan 95 ra Ngh An chinh
hun,
lam
lc lng d bi cho B, sn sang
c ng
trn cac hng.
Vi kinh nghim
chin dich
Thng Lao mua Xun nm nay, ti tin rng
s b tri binh lc cua
Nava trn chin trng ng Dng se bi ao ln khi cac hoat ng
cua ta bt u trin khai.
Nhng Nava a nhanh chong
ra tay trc.
Ngay
15 thang
10 nm 1953, ch huy ng
22 tiu oan thuc 6 binh oan c ng,
do tng Gin
V Nguyn Gip
(Gilles) chi huy, m cuc hanh

binh Hai u (Mouette) anh
ra ty nam Ninh Binh.
Cac tiu oan
c t chc thanh
hai ai oan nhe, mt do Catxt
ri (Dc Caistries), mt do Vanuyxem
(Vanuxem) chi huy, xut phat t Ch Ghnh
theo ng 59 anh
chim
Ria cach
o 25 kilmet.

Cat chia qun chim
nhng im
cao va ong
thanh
nhiu vi tri lin hoan tai Ria phong
mt cuc
tin cng cua ta. Vanuyxem rai qun lp nhng c im
doc ng 59. Cung
trong ngay,
mt cuc
hanh
binh th hai mang tn "Con b nng" (Pelican)
c hai qun tin hanh

tai vung
bin Thanh
Hoa.
Hang
khng mu ham
Armngs (Arromanches) va nhiu tau chin,
may bay xut hin ngoai
khi. Ngay 16, ich
b xung
b bin Thanh Hoa 500 qun, va tung mt b phn bit kich
vao
t pha Khoa Trng. Nhng triu chng ging
nh cuc tin cng mua kh cua ich
a khi
u,
vi muc tiu la vung
t do Lin khu 4.
T u
thang
Mi, ich
a co nhiu hoat ng
chin tranh tm ly Lin khu 4. May bay tha giy
thng hanh
cho nhng ai mun tr v vung
tam
chim,
va dung
loa phong
thanh loan tin qun Phap
se tin cng Thanh Hoa.
Tau chin ich
lang
vang
ngoai khi. Bit kich
ich
xm nhp vao vung
Ria
- Nho Quan, Ninh Binh.
B Tng
t lnh
d kin vao u mua kh ich
co th anh
ra vung
t do
Chi N, Nho Quan, in cho anh Vn Tin Dung,
t lnh
kim chinh
uy ai oan 320, sn sang
i
pho vi cuc tin
cng cua gic Phap ra vung
t do Chi N, Nho Quan. Trc ngay ich
m cuc
tin cng ta a phat hin mt s binh oan
tp
kt khu vc Ghnh
(Yn M - Ninh Binh)
va khu
vc Hoang
an doc sng ay (Y Yn - Nam inh).
ai oan 820 a cung

vi lc lng vu trang ia phng tinh
cc chun bi chin u.
c th
va hoan thanh
nhim
vu hun luyn va san sang
chin u,
ai oan a b tri trung oan 64
vung
Ria,
ch anh
ich
trn ng s 59, trung oan 52 khu vc thi trn Nho Quan anh
ich
trn ng 59 va ng 12 ln, trung oan 48 Ph Cat (Thach

Thanh
- Thanh Hoa)
lam
lc
lng c ng.
B i ia phng tinh
va bn
huyn cua Ninh Binh
c b sung qun s, trang
bi thm vu khi, b tri anh
ich
trn ng 12, ng 59. Dn qun du kich
chun bi nhng trn ia
mai phuc khp cac nga ng ln, nho qun gic c th keo ti. Cac kho vu khi, thoc gao trong
huyn Nho Quan c chuyn n nhng ia im
mi.
Trn ia ban Lin khu 4 luc nay chung
ta co cac ai oan 820, 304, va mt trung oan cua 316.
c tin ich
anh
ra ty - nam Ninh Binh,
cac ai oan u nao nc ch lnh
xut qun. Nhng co
ung
la ich
mun chim
ong
Thanh Hoa khng? Hay y la mt on thm do hong
pha k hoach
ta ang chun bi ? Hoc chi la mt hoat ng

nhm
gy anh
hng ti cuc hop Quc hi Phap vao
ha tun thang
Mi se thao lun v ngn sach
chin tranh ng Dng, cung
la thi gian Pho tng
thng
My Nichx
n (Richard Nixon) se ti Vit Nam kinh ly...?
Trong khi ch i nhng din bin
mi ty nam Ninh Binh,
B Tng
t lnh
quyt inh
chi s dung
ai oan 320 ang c mt tai
ch, i pho vi qun ich,
cac ai oan khac vn tip tuc chinh
hun theo k hoach.
V Nguyn Gip
S iu ng
binh lc luc nay cn ht sc cn nhc.
K hoach
ng Xun cua ta vn cha trin
khai. Ta a nm
c trong mua kh 1953 - 1954, Nava chu trng duy tri th phong
ng chin
lc tai Bc B. Rt it kha nng ich
m rng
pham
vi chim
ong
ra Lin khu 4. Vi sao ich
t
nhin a hu ht qun c ng
t ng
bng
Bc B ra ty-nam Ninh Binh?
Nhng hoat ng
rt
t ngt,
nhanh chong
va qua chng to vin tng
chi huy mi cua qun vin chinh thinh
nhng
on chp nhoang
vi muc ich
thm do. Khu vc ich
va trin khai lc lng rt gn vi phong
tuyn Lat.
Mun m mt trn anh
ln vung
nay,
cn phai huy ng
toan b nhng ai oan
chu lc cua ta, va cung
kho gianh
thng
li trn ia hinh
ng
bng,
giao thng thun li, lin k
vi nhng cn c ln cua ich.
Va nu sau nhiu ngay,
cac ai oan ta vn ng
ti ni, ich
khng
tip nhn chin u,
nhanh chong
rut toan b qun c ng
v nhng vi tri cu tai ng
bng?
Chi
cn mt vai cuc iu qun v ich
nh vy,
lc lng ta se bi tiu hao va mua kh se qua i!
Ngay t nhng ngay u,
b i ia phng va dn qun du kich
cac huyn Gia Vin,
Yn M, Nho
Quan m lin tip nhng trn anh
nho lam
chm
bc tin cua ich.
Tranh thu thi c qun ich
mi n cha kip
cung
c trn
ia,
m ngay
18 rang
ngay
19 thang
10, hai tiu oan thuc trung
oan 64 tp kich
cac vi tri i 94 va 201 dit gon 2 ai i,
nh thit hai nng
2 ai i khc. Cung
luc,
ich
hu
Nam inh,
trung oan 42, chu lc cua Lin khu 3, cung
cac lc lng vu trang ia
phng tp kich
hai vi tri ich
Vn Ly, Xng in,
dit hai tiu oan khinh qun nguy.
ai phat thanh cua qun vin

chinh rm
r tuyn truyn y la cuc hanh
binh "ln nht,
cha tng
thy
t thi tng Lclec n nay" nhm
muc ich
"choc su vao vung
cn c i phng, ni co
ai oan 320 ong,
c gng
tiu dit phn ln ai oan chu lc nay,
ng
thi chn ng khng cho
ai oan 304 thm nhp su vao ng
bng".
Qun ich
b xung
b bin Thanh Hoa va choc su vao Khoa Trng a nhanh chong
rut lui.
Qun bao cua ai oan 320 bao cao ty - nam Ninh Binh,
cac n vi cua ich
khng tin qua 10
kilmet ngoai tm
kim
soat cua phao binh. m mu cua Nava a l ro. Cuc hanh
binh Hai u ra
ty - nam Ninh Binh,
chi la s lp lai cuc hanh
binh Ht t Anp (Hautes Alpes) cua Xalng hi
mua Xun, cung
tai chinh
khu vc nay,
nhm
kim
chn hai ai oan 320, 304 ang co mt tai Thanh
Hoa.
B Tng
t lnh
chi thi chg ai oan
320 tranh thu c hi ich
anh
ra ma tiu dit chung
bng
cach
tp kich,
phuc kich.
Cac ai oan khac vn nguyn vi tri tip tuc hoc tp qun s va sn sang
ln ng khi co lnh.
Ta tip tuc chun bi k hoach
ng Xun 1953-1954.
Ngay
21 thang
10, Ban Bi th Trung ng ang
ra thng bao gi cac cp uy nu ro muc ich
va thu
oan tin cng cua ich
ra vung
t do Lin khu 3 va Thanh Hoa,
chi ra cach
i pho cua ta la: mt
trn chinh
din,
tao
c hi phuc kich
tiu dit ich
trong vn ng,
li dung
luc ich
mi ong
qun
cha kip cung
c ma tp kich
tiu dit,
kt hp va anh
ich
va bao v tinh
mang
va tai san cua
nhn n;
mt trn sau lng ich
chut ng
bng
Bc B, phai ht sc li dung
khi ich
s h
V Nguyn Gip
m rng
chin tranh du kich,
kt hp va tac chin va vn ng
binh linh nguy.
Sau khi anh

chim
lai cac i 94, 201 va chim
thm mt s im
cao khoe, sang
ngay 22 thang
10,
qun ich
cho bn tiu
oan b binh, hai tiu oan phao binh va mt tiu oan thit giap t Ria chia
lam
ba mui tin v thi trn
Nho Quan: mi chinh
tin theo ng s 59, mt mui vong
qua phia
ng, mt mui vong
qua phia ty. Cac trung oan 52, 64 cua 820 s dung
mt s n vi nho phi
hp vi dn qun du kich
mai phuc tai nhiu lang,
lin tuc chn anh

tiu hao nng
qun ich,
khin
chung
phai tin qun rt de dt,
n chiu ti mi ti c thi trn Nho Quan khng ngi. Ngay
24, mt canh
qun co 20 xe tng va xe boc thep i kem,
t Ria anh
thoc v phia Phu i - Trai
Ngoc.
Mt ai i thuc trung oan 48 thc hin mt trn phuc kich
xut sc bn hong
by xe
tng va xe boc thep,
bn
xe vn tai,
loai khoi vong
chin u gn hai trm tn ich,
be gay mui tin
cng. Ngay 25 thang
10, bn tiu oan b binh, bn tiu oan phao binh va mt tiu oan thit giap
t khu vc Ghnh
m cuc can quet v phia Bim
Sn - Quy Hng, ni chung
nghi la cn c cua
320. Sau ba ngay hanh
qun lung
suc chung kt qua, sang
ngay 27 thang
10 qun ich
rut lui, bi mt
b tr mt tiu oan l dng va mt tiu oan nguy Thai lai hong
phuc kich
qun ta. Mt tiu
oan thuc trung oan 48 bam
sat ich
sut my ngay qua, li dung
luc ich
ang dn qun lai,
i
hinh
ln xn,
xng ra tp kich.
Bi anh
bt ng, qun ich
hoang
s thao chay.
Tiu oan cho mt
b phn
truy kich
v phia Gic Giang.
Mt ai i cua trung oan 64 kip thi n tng vin.
May
bay ich
bn can ng qun ta. Cac n vi phong
khng cua ai oan n sung
anh
tra quyt lit.
Sau ba gi chin u,
quan ta tiu dit hai tiu oan ich
khu vc Song
Can - Gic Giang,
bn ri
mt may bay khu truc Trai Ngoc.
Hai trung i xe tng t Ria tin vao hong
cu ng
bon cung
bi
chn anh.
Cac n vi b i chu lc, ia phng, dn qun du kich

cua hai qun khu Ta Ngan,
Hu Ngan lp
tc y manh
hoat ng
sau lng ich,
tp kich
vao hu c cac binh oan c ng,
va anh
ich
khp ni.
Ngay
2 thang
11, qun Phap lai tung bay tiu oan m cuc hanh
qun ln thi trn Nho Quan ln th
hai. y la mt hoat ng
on chao Pho tng
thng
My Nich-x
n sp ti thm mt trn.
S bi ta
phuc kich
nh ln trc, chung
tin rt chm.
Ban m, mt ai i chu lc cung
dn qun du kich
tp
kich
vao
vi tri tru qun cua ich.
Sang
ngay 3, hai tiu oan i bao v sn trai cua oan qun,
t phia ch Cu
ngoai ng 59 tin vao Mong
La bi mt tiu oan chu lc ta phuc kich.
Mc du
qun ich
co may bay, phao binh ym
h, sau 45 phut chin u,
b i ta dit gon hai ai i,
anh
tan mt ai i khac.
Ngay
4 thang
11 nm 1953, Pho tng
thng
My Nichx
n ti thm mt trn,
t lnh
Bc B Canh
(Ren Cogny) phai rai qun sut don ng s 1, t thi xa Ninh Binh
ti Ghnh,
bao am
an ninh.
Sau hn 20 ngay,
hang
ngan qun bi loai khoi vong
chin u ma khng gt hai c gi, Nava buc
V Nguyn Gip
phai ra lnh
rut lui.
Theo nhng nha s hoc phng Ty thi Nava rt lo mt cuc tng
tin cng vao ng
bng
Bc B,
tng la no sp bt u,
nn vi va a qun ra ty - nam Ninh Binh
pha s chun bi cua ta. Yv
Ra (Yves Gras) a vit:
"Trong nhng tun cui mua Ha, mt s du hiu va nhng tin tc nghe
trm
khin cho b chi huy Phap tin chc la Vit Minh se dn moi n lc vao ng
bng
Bc B.
Giap d inh
trong thc t tung ra mt cuc tng
tin cng... Tng Nava quyt inh
anh
trc
loai ai oan 320 khoi cuc chin u
trc khi no tin vao ng
bng. Ngay 15 thang
10, ung
ngay ma ai oan nay phai khi u vic thm nhp,

ng ta a tung ra mt hoat ng
tm
c, cuc
hanh
binh "Mouette" nhm
vao nhng cn c phia nam Ninh Binh...
Tng Gian (ngi chi huy

cuc hanh
binh) tip nhn quan nim
v cuc hanh
binh t tng
chi huy, thy
no ging
nh cuc
hanh
binh anh
ra Hoa Binh...
Tng Nava a at c muc tiu d kin.

ai oan 320 a khng
th thc hin nhim
vu thm nhp vao ng
bng.
ng ta [Vo Nguyn Giap]
a buc phai t bo t
thang
Mi cuc tin cng vao ng
bng.
y la nhng iu rt xa s tht.
Hay nghe Nava bin h
cho chu trng cua minh
qua ban
nht lnh
kt thuc cuc hanh
binh: "Cuc hanh
binh Hai u la on
u
tin trong nhng on ti co y inh
anh
vao i phng... Trong cuc hanh
binh o, chung
ta a
at muc tiu: li thi gian ? Chung
ta a buc b t lnh
Vit Minh phai xet lai k hoach
tin cng
cua ho. Chung
ta a nm
quyn chu ng
va chung
ta mun gi quyn chu ng
o".
Cnhi, kem
khn ngoan hn, a phi bay y inh
cua tng
chi huy trong cuc hop bao ngay 7 thng
11 nm 1953 tai Ha Ni.
Khi co nha bao hoi vi sao khng lai nhng vung
mi chim
c, Cnhi
tra li: "Ti xin cai chinh,
cuc hanh
binh Hai u khng h nhm
muc ich
chim ong
vinh
vin
t ai. Vung
Nho Quan khng co li gi ca ta cung
tha c y inh
chim
Thanh Hoa.
Ta b vao
vung
duyn hai Thanh Hoa la anh
la Vit Minh ma thi. Qua nhin ho a bi la, ta a at c
muc ich..."!
Tht bai cua cuc hanh

binh Hai u a khin Nava bt u lo ngai.
Nha ky gia Phap R cn (Pierrc
Rocolle) a vit:
"Tng Nava a phai rut ra kt lun sau cuc hanh
binh Mouettc la: qun vin
chinh Phap kem
kha nng chin u khi gp chin trng phc tap va phai ng u vi nhng
trn tao ng chin.
Thi du: binh oan c ng
s 4 a mt t 1 tiu oan trong ngay 27 thang
10
nm 1953...". Nava cung
a thu nhn iu o trong ban tng trinh
707 ngay 10 thang
11 nm 1953
gi Chinh
phu Phap:
"Theo y kin cua ti, tng Conhi va tng Gin, nu chung
ta a luc qun
cua chung
ta, vi cht lng nh hin thi, ra khoi mt ban kinh
10 kilmet c phao binh ym
tr,
nu cham
tran
vi b binh thi no se bi anh
bai".
TRUNG tun thang

11 nm 1953, theo k hoach,
ai oan 316 t ia im
tru qun tai Thanh Hoa
tin ln Ty Bc.
T u thang
11, b phn chun bi chin trng cua 316, do tham mu trng Vu
Lp
dn u,
a ln ng.
V Nguyn Gip
Ngay
15 thang
11 nm 1953, 316 vt sng a.
Trong thc t, y chi la cuc hanh
qun cua c quan chi huy ai oan cung
vi trung oan 174 v
Thach
Thanh,
Thanh Hoa chinh

hun sau chin dich
Thng Lao.
Hai trung oan khac cua 316 vn
khng ri ia ban Ty Bc. Trung oan 98 lai Sm
Na mt thi gian, giup ban cung
c cn c
ia,
thang
9 nm 1953 quay v Sn La. Trung oan 176 c trao nhim
vu tiu phi, khoang
2.000
tn, do Phap nhen nhom
doc hai b sng a ang quy ri hu phng ta.
Hi nghi can b ph bin nhim
vu qun s va k hoach
ng Xun 1953-1954 c B Tng
t
lnh
triu tp ngay 19 thang
11 nm 1953, tai ng
au, huyn inh
Hoa,
Thai Nguyn. Can b t
cac chin trng, tr Nam B qua xa, u co mt.
Lu lu lai mi co cuc hop ng u th nay.
Moi ngi gp nhau tay bt mt mng. Mi ngi mang v y hi hng cua cuc chin u gian
lao va anh dung
trn tng chin trng. m khuya, nhng cuc chuyn tro vn rm ran cac khu
lan.
Tng
qun uy trinh
bay chu trng qun s ng Xun cua Trung ng nhm
pha k hoach
Nava.
My ngay trc o, Cuc 2 nhn c tin ich
ang iu ng
tp trung cac n vi nhay du. Hi
nghi hop sang ngay th hai thi trinh sat t Phu Tho bao cao v, phat hin nhiu tp may bay, k ca
may bay vn
tai,
bay v phia Ty Bc.
Ngay
19, b phn
i chun bi chin trng Ty Bc in
v, may bay trinh sat ich

ln trn bu tri in Bin Phu.
Ti ngay 20, ti nhn c tin mt s tiu oan du cua Phap a nhay xung
in Bin Phu. Tai y,
trong thi gian nay chi co mt tiu oan cung
vi trung oan b cua trung oan c lp 148 ang
ong
qun. Cuc hi y Tng
qun uy c triu tp ngay. Chung
ti nhn inh:
ich
a phat hin
316 ang tin qun ln Ty Bc.
Chung
cam
thy Lai Chu va Thng Lao bi uy hip,
nn a mt
b phn
lc lng ln Ty Bc i pho. Cuc hop B Chinh
tri Tin Keo cung
a d kin:
nu
Ty Bc bi uy hip thi ich
se tng vin ln hng nay,
hoc anh
rng
ra vung
t do pha cuc
tin cng cua ta. Cn xuc tin nhanh vic anh
Lai Chu, khng cho qun ich
ong
Lai Chu
co v in Bin Phu.
Ngay m hm o, mt bc in khn c gi cho 316 ang trn ng hanh
qun: "ich
nhay
du xung
in Bin Phu la chc ch cho Lai Chu va Thng Lao bi uy hip.
Nh vy la bi ng
phn tan lc lng i pho vi ta, tinh

hinh
cn ban co li cho ta... Nm c hi tt,
tao c hi
tt tiu dit ich".
Mnh
lnh
quy inh
316 t chc thanh
nhng tiu oan hanh
qun cho nhanh,
chm
nht ngay 6 thang
12 nm 1953 phai co mt Tun Giao.
Ngay
21, b phn
tin tram
cua B Tng
tham mu i trc bng
t ln Ty Bc b tri s chi huy
tin phng. B Tng
t lnh
thng bao cho cac ai oan sn sang
ln ng chin u.
Ring ai
oan 304 (thiu mt trung. oan)
Thanh Hoa,
c lnh
hanh
qun ngay ln hng Ty Bc lam
nhim
vu nb hi binh, ri bi mt lun rng quay v Phu Tho. Ta d kin nu tip tuc iu nhiu ai
V Nguyn Gip
oan ln Ty Bc, ich

co th tin cng ra vung
t do keo qun ta v.
Hi nghi sp kt thuc thi Bac ti. Ngi khen ngi cac ai biu a si ni thao lun va nht tri vi
phng hng va k hoach
tac chin cua Trung ng. Bac nhn manh
phng chm chi ao tac
chin cua Trung ng trong mua kh nay la: "Tich
cc, chu ng,
c ng,
linh hoat",
va . ng
vin can b vt moi kho khn gianh

thng
li ln nht trong ng Xun 1953-1954.
Ti cng vi anh Hoang
Vn Thai lam
vic vi cac ng
chi Hoang
Sm, ai oan trng 304, Trn
Quy Hai, ai oan trng 325, cu th hoa nhim
vu va hoat ng
trn chin trng Trung, Ha Lao:
hng nay cha din ra hoat ng

qun s ln, nn ke ich
s h va chu quan. B i ta va Qun
giai phong
Pa thet Lao m cuc tin cng c th tiu dit sinh lc ich,
m rng
vung
giai phong
trn t ban.
Va y cung
la mt hng nhiu kha nng thu hut qun c ng
cua ich.
Ti trc tip
trao nhim
vu cho ng
chi L Kich,
phu trach
n vi thoc su xung
Ha Lao,
nhn manh
phai tuyt
i gi bi mt trong hanh
qun tao mt bt ng ln.
Chi huy cac chin trng u
phn
khi nhn nhim
vu tuy bit ng Xun nay se gp nhiu kho
khn. Ring anh Nguyn Chanh,
t lnh
Lin khu 5, to ve bn khon. Anh Chanh
noi lin khu a
c ph bin tin mua kh nay ich
se anh
chim
cac tinh
t do ng
bng,
s khi tr v kho
thuyt phuc lin khu uy nht tri vi chu trng a ai b phn b i chu lc ln Ty Nguyn, chi
lai mt b phn nho cung
vi dn qun du kich
i pho vi qun ich.
Ti bit y la vn tm
ly khng d giai quyt:
ang
b va lc lng vu trang Lin khu 5 vn co truyn thng
gn bo cht
che vi dn. By gi ich
ti ma b i chu lc lai khng co mt ! Nhng B Chinh
tri a tnh toan
ky, m cuc tin cng ln Ty Nguyn la cach
tt nht bao v vung
t do Lin khu 5. Ti ban vi
anh Chanh
c gng
lam
cho lin khu uy thng sut chu trng nay.
kip
thi chun bi t tng cho can b trc tinh
hinh
mi, trong bui kt lun hi nghi ngay 24
thang
11 nm 1953, ti noi:
- ich
nhay du xung
in Bin Phu, mc du ta khng phan oan c cu th v ia im
va thi
gian, nhng cung
nm
trong pham
vi phan oan trc cua ta la: nu Ty Bc bi uy hip thi ich
se
tng vin ln hng o. Nh vy la trc s uy hip cua ta, ich
a phai bi ng
i pho, phai phn
tan
mt b phn lc lng c ng
ln in Bin Phu ym
h cho Ty Bc,
chc ch cho
Thng Lao,
va pha v k hoach
tin cng cua ta...
Ri y, tinh
hinh
ich
co th bin hoa nh th nao ?
- Chung
co th va gi in Bin Phu va gi Lai Chu, mt ni chnh, mt ni phu, co th ly
in Bin Phu lam
chnh.
- Nu bi uy hip,
chung
co th co v mt ni va tng vin thm mt phn nao;
cung
cha nht inh
co v ni nao,
nhng kha nng co v in Bin Phu nhiu hn.
- Nu bi uy hip
manh
hn, khng co th tng vin nhiu va bin thanh
mt tp oan c im,
trong
V Nguyn Gip
trng hp nay khng co th ly in Bin Phu lam

ni thit lp trn ia.
Nhng chung
cung
co th
rut.
- V lun ri y ich
tinh
thay i th nao,
ich
nhay
du xung
in Bin Phu cn ban
la co li cho
ta...
Khng khi hi nghi phn chn han ln. Moi ngi vui mng, xn xao. K cung
la mt hin tng
mi trong chin tranh: khi ke thu chim
thm mt vi tri chin lc quan trong
cua ta thi chung
ta lai
cho y la c hi tt a n.
Sau cuc hop,

ti inh
gp anh Chu Huy Mn, chinh
uy 316, thi bit anh a nhn nhim
vu v trc
kip ui theo b i trn ng hanh
qun. Ti goi in thoai cho ngi on ng noi vi anh
Mn quay lai.
Bui chiu,
anh Mn dt xe ap i vao c quan vi ve ngac nhin. Ti noi:
- ich
a nem
thm nhiu qun xung
in Bin Phu. ng
chi cn i tht gp cho kip b i,
n
c n vi hanh
qun cp tc ln bao vy Lai Chu. Phai chn ngay con ng t Lai Chu v in
Bin Phu. C th se anh
in Bin Phu?
Ngay ti hm o, anh Mn vi va ra i. Ti nghe noi lai,
anh Mn a dung
ht bn i ma phanh xe
ap
lao dc eo khi ui theo b i.
B Tng
tham mu tp hp cac ngun tin bao cao:
Cuc hanh
binh anh
chim
in Bin Phu co bi
danh la "Hai ly" (Castor). T ngay 20 ti ngay 22 thang
11 nm 1953, ich
a nem
xung
canh
ng
Mng Thanh 6 tiu oan du, khoang

4.500 qun, tng ng vi s qun ich
Na San trc
khi rut lui.
in Bin Phu thuc tinh
Lai Chu, khng nhng gi mt vi tri chin lc quan trong
Ty Bc
ma con trn ca chin trng ng Dng. Vung
t nay tip giap vi Thng Lao co nhng truc
ng chay
v phia nam xung
Trng, Ha Lao,
sang phia ty ti Thai Lan, Min in,
ln phia bc
ti Trung Quc.
y la vung
ng dn, tru phu, co canh
ng
rng
nht Tay Bc.
Thc dn Phap
a chim
in Bin Phu t nm 1888. Lai Chu vn la mt trong bn ao quan binh cua Phap.
T
nm 1939, in Bin Phu a c mt sn bay da chin.
Trong cun Nht ao chinh
Phap ngay 9 thang
3 nm 1945, hang
ngan qun Phap a qua con ng Lai Chu chay sang Trung Hoa. Nm 1945,
qun Nht ri qun Tng a co mt in Bin Phu. Khi ta ky Hip inh
ngay 6 thang
3 nm
1946 vi Phap,
Phap a yu cu c a hn 800 qun tr lai vung
nay lam
nhim
vu tip
phong
qun Tng. Lclec a trc tip n thm in Bin Phu.
Sau ngay Cach
mang
thang
Tam
thanh
cng, in Bin Phu tip tuc nm
di quyn kim
soat cua
Phap,
va chi mi c giai phong
t cui chin dich
Ty Bc nm 1952. Chung
ta a c nhng n
vi cua trung oan 148 ong
tai in Bin Phu. Nhng m mt chin dich
ln thi c quan tham
mu con bit qua it v ia hinh
vung
rng nui tn cung
min ty cua t nc. Trn nhng ban
ta hin co, khu vc in Bin Phu thiu nhiu chi tit.
Cuc Qun bao c ngi ti trai tu binh u
V Nguyn Gip
Phi tim
hiu tinh
hinh.
My ngay sau, ng
chi cuc pho Cao Pha tr v, a ti xem ban s ve
tay cua mt si quan Phap a tng ong
in Bin Phu. Vin si quan nay noi:
nu cho y mt binh
oan nhay xung
in Bin Phu, y se ong
qun trn nhng qua i phia ng canh
ng
Mng
Thanh.
Trc mua kh 1953, tng cng c quan B Tng
tham mu, B Chinh
tri a quyt inh
iu
anh Vn Tin Dung,
ai oan trng 320, v lam

tng
tham mu trng, anh Trn Vn Quang, lam
cuc trng Cuc Tac chin.
B phn tin phng c chi inh

gm
cac anh Hoang
Vn Thai,
Tng
tham mu pho, anh L
Lim, Pho chu nhim
Tng
cuc Chinh
tri, anh ng
Kim Giang, Pho chu nhim
Tng
cuc Cung cp,
anh c Kin, cuc pho Cuc Tac chin.

Trc o, anh ng
Kim Giang a cng vi mt b
phn
can
b i Ty Bc chun
bi cng tac hu
cn.
Ti trao i ky vi anh Thai v nhim

vu giai phong
Lai Chu, phi hp vi ban Thng Lao,
chun bi chin trng in Bin Phu, phong

ich
t y rut chay qua Ty Trang sang Lao,
nm
sat tinh
hinh
thay i cua ich
trn ng hanh
qun, ng
thi chun bi phng an tin cng in
Bin Phu trinh
Tng
qun uy.
Ti hen se c mt Ty Bc vao cui thang
12 nm 1953, hoc
u
thang
1 nm 1954, sau khi co quyt tm cua B Chinh
tri.
Ngay
26 thang
11 nm 1953, c quan tin phng cua B ln ng i chin dich
Ty Bc.
oan C vn
Trung Quc rt tan ng
chu trng va k hoach
tac chin ng Xun cua ta chon Ty
Bc la hng chnh. oan c ng
chi Mai Gia Sinh, C vn tham mu, cung
i trc vi anh
Thai.
u thang
12 nm 1953, B Tng
t lnh
ra lnh
cho ai oan 308 vt sng Hng,
a trung oan
36 i trc, theo ng tt,
nhanh chong
cht chn Pom Lot,
phia nam - ty-nam in Bin Phu,
ngn khng cho qun ich
rut chay sang Lao.
Cung
ln ng vi 308, co trung oan sn phao 675
cua 851. Phao va an c chuyn bng
t, cac phao thu u i b.
ich
nhay du xung
in
Bin Phu, Ty Bc a thc s tr thanh
hng chinh
nh d kin cua ta
trong k hoach
ng Xun. Ti cung
vi c quan tham mu ban vic iu chinh
k hoach
hng
nay.
Trc y, quyt tm cua Trung ng ang
la sau khi giai phong
Lai chu, se phi hp cung
vi b i Pa thet Lao giai phong

tnh Phng Xa L trc tip uy hip Lung Phabng, kinh cua
nha vua Lao.
Chin trng Ty Bc a thay i va con tip tuc thay i.
Tng
qun uy nhn inh
ich
c th gi ca Lai Chu va in Bin Phu, cung
co th tp trung v in Bin Phu. Nu qun
ich
khng rut nh Na San,
chung
se bin in Bin Phu thanh
mt tp oan c im
ln. Hng
chun bi cua ta la anh
cng kin tp oan c im.
Ta phan oan qun ich

in Bin Phu se c tng cng ln 10 tiu oan.
B Tng
tham mu
d kin lc lng s dung
tai in Bin Phu la 9 trung oan b binh, cung
vi cng binh, phao
V Nguyn Gip
binh, va mt b phn cao xa phao.
Thi gian hoat ng

Ty Bc se chia lam
hai t :
* t 1: 316 tin hanh
anh
Lai Chu va kt thuc vao cui thang
1 nm 1954. Sau o, b i nghi
ngi, chn chinh
mt thi gian khoang
20 ngay,
tp trung y u lc lng anh
in Bin Phu.
* t 2: Tin cng in Bin Phu. Thi gian anh
in Bin Phu c tinh
45 ngay.
Nu ich
khng tng cng thm nhiu qun, co th rut ngn hn. Chin dich
se kt thuc vao u thang
4
nm 1954. ai b phn lc lng se rut,
mt b phn lai tip tuc phat trin sang Lao cung
vi b
i ban uy hip Lung Phabng.
Trong chin dich
Thng Lao mua He va qua, thi xa Sm
Na la mt tp oan c im
nho, nn
ta chu trng dung
cach
tp trung lc lng anh
nhanh thng
nhanh. Nhng ke ich
a vi va rut
chay.
Ln ny, tuy cha co phng an tac chin cu th (a trao cho B Tng
tham mu chun bi),
nhng thi gian chin dich

c d tinh
se anh
dai ngay chun bi c s vt cht.
B Tng
tham mu lam
vic vi Tng
cuc Cung cp tinh
toan bc u, phai huy ng
cho chin
dich
4.200 tn gao
(cha k gao
cho dn cng), 100 tn rau, 100 tn thit,
80 tn mui,
12 tn ng.
Tt ca u phai vn chuyn qua chng
ng dai 500 km phn ln la eo dc him
tr, may bay
ich
thng xuyn anh
pha.
S dn cng chi tinh
t trung tuyn tr ln, a cn ti 14.500 ngi. V chun bi ng sa, cac
con ng thuc tuyn chin dich
u phai bao am
vn chuyn bng
t. Trc y, chun bi
anh
Na San,
con ng 13 t Yn Bai ln Ta Khoa a sa cha xong, nhng luc nay cn tip tuc
tu b thm. ng t Mc Chu i Lai Chu rt xu,
phai sa cha nhiu.
Phn cng cho B Giao
thng cng chinh
phu trach
ng 13 ln ti C Noi,
va ng 41 t Mc Chu ln Sn La, b i
phu trach
quang
ng 41 con lai t Sn La i Tun Giao,
va t Tun Giao i in Bin Phu (sau
nay goi la ng 42). Thi gian tin hanh
t thang
12 nm 1953.
Ngay 6 thang
12 nm 1953, t trinh
cua Tng
qun uy c gi ln B Chinh
tri, nu: "Thi gian
tac chin in Bin Phu c bn mi lm ngay".
Trn anh
co th khi u vao thang
2 nm
1954. y "se la mt trn cong
kin ln nht t trc ti nay", se phai s dung
3 ai oan b binh,
toan b phao binh, cng binh, lc lng phong
khng. Nu k ca c quan chi huy chin dich,
cac
n vi trc thuc,
b i bao v tuyn cung cp,
b i b sung, thi "qun s tng
quat cua chin
dich
se la 42.000 ngi". D kin anh
in Bin Phu trinh
B Chinh
tri c chun bi theo
tinh thn "anh
chc tin chc".
CUNG
trong ngay 6 thang

12, qun Phap c tin 316 a xut hin Tun Giao,
trc tip uy hip
Lai Chu. Conhi lp tc ra lnh
cho trung ta Trngca (Trancart) thc hin cuc hanh
binh
Pnluyeh
(Pollux) a toan b lc lng t Lai Chu v in Bin Phu. Lc lng chinh
quy cua
vung
tac chin Ty Bc (Z O N.O.), tng ng vi ba tiu oan,
ong
tai thi xa Lai Chu se
V Nguyn Gip
c khng vn v Mng Thanh bng

may bay. "Binh oan bit kich
khng vn hn hp"
(G.C.M.A) bao v cho lc lng chinh
quy rut lui xong se i theo ng Pa vi (Pavie) ni lin Lai
Chu vi in Bin Phu. Nhng quyt inh
qua gp nay khng tp hp c 25 ai i bit kich
gm
trn hai ngan ngi ang tan mac trong rng. B chi huy Phap a coi vic t chc c lc
lng ngi ia phng nay Ty Bc la mt thanh
cng ln. Bon chung
d dang
thm nhp su
vao
vung
giai phong,
khng
ch dn chung,
tao mt vanh
ai an toan chung quanh nhng vi tri ong
qun, tp kich
nhng b phn nho, v anh
vao tuyn giao thng cua ta.
Ngay
7 thang
12 nm 1953, c quan tac chin bao cao qua tin ky thut,
ich
ang rut cac tiu oan
ong
thi xa Lai Chu v in Bin Phu bng
may bay, mt b phn a ti Mng Thanh. Ti noi
B Tng
tham ma thng bao gp cho s chi huy tin phng kip thi x tri.
Luc nay,
lc lng cua ai oan 316 con cha tp trung. Trung
oan 176 a c lnh
cua B a
mt tiu oan cp tc tin vao in Bin Phu, hoat ng
tai khu vc Him Lam, Ban Tu ngn khng
cho qun ich
anh
ra, mt tiu oan qua bin gii giup cac ban Lao bao v vung
giai phong
Sm
Na, mt tiu oan lai Sn La, Thun Chu bao v hu phng va lam
lc lng c ng..
Hai
trung oan khac ang trn ng ln in Bin Phu, trung oan 174 mi ti Tun Giao,
trung oan
98 con bn kia eo Pha in.
Anh Thai triu tp can b 316 v s chi huy tin phng tai cy s 15 ng Tun Giao - in Bin
Phu, trao nhim
vu cho ai oan nhanh
chong
giai phong
thi xa Lai Chu theo k hoach
cu, v kin
quyt ct t con ng Pavi, khng cho ich
co v in Bin Phu. Nu ich
bo chay thi truy kich
ti cung.
Anh L Lim noi:
Cng tac chinh
tri cua ai oan by gi la ng
vin b i ui anh
ich
tht nhanh".
316 va trai qua 20 m hanh
qun lin tuc.
ai oan trng L Quang
Ba va chnh uy Chu Huy
Mn quyt inh
a tiu oan 439 cua trung oan 98, do pho chinh
uy trung oan Pham
Quang Vinh
trc tip phu trach,
tin gp
ln phia bc giai phong
thi xa Lai Chu, mt tiu oan khac cua 98 tam
dng lai Tun Giao phong

ich
nhay
du tp
kich
phia sau vao
hu
phng trc tip cua chin
dich,
ai b phn
n vi tin v con ng Lai Chu - in Bin Phu.
Ngay
9 thang
12 nm 1953, tiu oan 439 c xe t vn chuyn hang
cho chin dich
ch ln Lai
Chu. Nhng xe chi chay c ti Nm
Mc canh
Lai Chu 45 kilmet thi phai dng lai vi ng
qua xu.
B i tip tuc hanh
qun b. Ti ngay
10, tiu oan 439 ti Pa Ham mt n nho canh
thi
xa Lai Chu 32 kilmet,
c tin qun ich
nhng vi tri chung quanh mi dn v y chng ba
ai i.
Na m, tiu oan bt u tin cng. Qun ich
cm
c c na gi ri bo chay.
Hm
sau, tiu oan tin n eo Clav cach
thi xa Lai Chu 14 kilmet.
ia th eo nay cc ky him
tr,
chi cn mt ai i chim
gi co th cm
c c vi ca mt trung oan.
Nhng 439 d dang
vt
qua vi qun ich
ang trn ng rut lui, thy b i ta xut hin la hoang
ht thao chay.
V Nguyn Gip
Ngay
12 thang
12 nm 1953, b i ta tin vao giai phong
thi xa Lai Chu sau gn mt th ky nm
di ach
h cua Phap.
eo Vn Long, "quc vng" cua x Thai t tri, cung
vi gia inh
a
c may bay Phap a v Ha Ni.
La c o sao vang
ln u tung bay trn thi xa y nhng xac
xe vn tai va nhng kho tang
b pha huy.
Sau bn ngay hanh

qun, lc lng chu yu cua 316 theo ng Tun Giao - in Bin Phu n Na
Tu xuyn rng i v phia eo Pa Thng, a co mt trn ng Pavi ni lin Lai Chu vi in
Bin Phu. Trung oan 174 b tri khu vc Mng Mun,
Mng Pn on anh
qun ich
t Lai
Chu chay v. Tiu oan 215 cua trung oan 98 ng chn Pu San chn anh
qun ich
t in
Bin Phu ln. Tiu oan 888 cua 176 a cht chn Him Lam - Ban Tu ngay ca ngo Mng
Thanh.
Sang
ngay 12, ai i 674 cua tiu oan 251 trung oan 174 tin xung
Mng Pn thi phat hin
trong ban co nhiu qun ich
t Lai Chu, rut v ang tp trung tai y ai i lp tc tin hanh
bao
vy va n sung
anh
ich.
Qun ich
co may bay ym
tr, thy lc lng ta it,
kin quyt xung
phong anh
bt ta m ng i v in Bin Phu. Can b, chin si ai i 674 chin u rt
dung
cam
kin quyt khng ni long
vong
vy. Chin si lin lac B Vn an mang lnh
n cho tiu
i Chu Vn P gia luc ca tiu i chi con bn ngi ang phai chn anh
mt canh
qun t trn
cao tran xung.
Chu Vn P co khu trung lin trong tay nhng khng bit t vao u. B Vn an
lao ti nhc hai chn sung
t ln vai minh,
va giuc P sit co trut an v phia qun ich.
B Vn
an hy sinh, nhng t tin cng cua ich
a bi chn ng.
h tr cho cuc hanh
binh Pnluyeh,
Cat (va thay Gin) ra lnh
cho Lnggle chi huy binh
oan khng vn s 2 (Groupement aeroporte
No2, vit tt la G.A.P.2) tng cng, gm

tiu oan du
l dng s 1 (1er BEP), tiu oan du nguy s 5 (5e BPVN), va tiu oan du 8 xung kich
(se BPC)L,
hai cum
phao
105, vi bn may bay nem
bom B-26 v hai may bay trinh sat ym
tr, i theo ng
Pa vi ln Mng Pn on cat n vi con lai t Lai Chu rut v. Vi s lng nhng n vi va
phng tin c huy ng,
y khng con la mt cuc hanh

binh nho. Cnhi a chi thi cho Cat
cn thc hin vic ngn chn bng
cach
m nhng cuc tin cng vao su khu vc cua i phng.
* 7 gi ngay 11 thang
12, binh oan khng vn s 2 ln ng. 11 gi 30, qun ich
n Ban Tu
cach
Mng Thanh 6 kilmet.
Tiu oan 888 cht chn tai y lp tc n sung.
Ca ba tiu oan du
bi chn chn tai ch sut ngay 11. Ba ai i bit kich
Thai Mng Pn ang bi ai i 674 chn
anh,
khn thit ku goi canh

qun cu vin c m ng ti giai vy. Sut t ngay 11 n ngay
13, canh
qun cu vin chi ti c eo Pu San him
tr, cao 1.168 met,
ni c tiu oan 215 va
ai i phong
khng 677 cht gi. Mc du co may bay B-26 ym
tr, tha ca bom napan, chung
a
khng th vt qua quang
ng 4 kilmet t Pu San n Mng Pn.
Sang
ngay 13, ai i 674
bao vy Mng Pn c ai i 317 n tip sc, m t tin cng cui cung
tiu dit toan b
V Nguyn Gip
qun ich
ong
Mng Pn.
Bui tra ngay 13, binh oan khng vn s 2 bng

thy ting
sung
phia Mng Pn im bt.
Ngay
sau o, may bay trinh sat bao tin nhng n vi y a bi tiu dit.
Chung
ta hay nghe Becna
Phn (Bernard Fall) k tip v trn anh

nay:
"Mc du binh oan khng
vn
s 2 a khng thc hin c vic cu nguy cho qun n tru Mng Pn,
nhng trn anh
i vi ho con xa mi kt thuc.
B phn
i u do thiu ta Lclec va ai uy Tua r (Tourret) chi huy
va mi bt u rut v hng ng - nam luc 16 gi 50 thi bi mt hoa lc d di cua ich
bn
xu
chui.
Theo tng trinh
trong bao cao cua G.A.P.2 thi Vit Minh khng co may bay quan sat cung
nh nhng n vi tun tiu iu chinh

ng bn,
vn thanh
cng trong vic b tri trong
phao cach
ni nhng linh
du va ha trai 500 met,
va gii an xung
ho mt cach
cc ky chinh
xac.
Chi trong it
phut ho a chiu
ng nhng tn tht nghim trong.
H goi may bay nem
bom B-26 n cu. S can
thip tc thi cua hai may bay co le a cu tiu oan du 5 khoi bi tiu dit hoan toan.
Nhng thit
hai cua tiu
oan nay vn
khng kem
nng
n: 3 cht,
22 bi thng, va 13 mt tich.
Va cha ht ! B i i phng khng con bi cai nut Mng Pn chn lai a bt kip ca G.A.P. 2.
Tra ngay 14 thang
12, phao 105 (tac gia lm
sn phao 75 cua ta vi phao 105 - chu thich
cua
ngi vit bt u bn vao n vi bao v phia sau gm
nhng binh linh
cua tiu oan du l dng
1. Ging
nh bui sang,
Vit Minh tim

cach
tip cn muc tiu tht nhanh tranh
nhng trn oanh
kich
cua khng qun. 14 gi 50, tiu oan l dng du 1 bao cao ho ang bi i phng chin u
giap la ca d di va yu cu may
bay tim kich
ym
h. Khng qun lai tip tuc can thip,
nhng ln
nay a c mt bao hiu khng lanh
cho nhng gi se din ra in Bin Phu sau nay;
15 gi, mt
may bay trinh sat bao cao trung
an phong
khng Vit Minh, va 16 gi, mt may bay tim kich
va
mt chic Moranc khac ln lt bao cao trung
an...".
Cac n vi cua Trngca hu ht la ngi ia phng, cham

tran qun ta lp tc tan vao rng. T
chiu ngay 13 thang
12 nm 1953, cuc truy lung
din ra trn tt ca cac hng. Rut kinh nghim
t
trn truy kich
Thng Lao,
316 a ui theo qun ich
hang
trm kilmet ng rng, sut ngay
m. B i ta va kt hp tin cng va ku goi u hang.
S hang
binh Thai rt ng. Nhiu
hang
binh co ca gia inh.
Khng th a ho theo trn ng truy kich.
Can b 316 a co sang
kin
tp
hp tu binh cung
vi dn tuyn truyn giai thich,
noi b i se tra t do cho tu binh nu c
nhn dn bao am
la se khng ho tip tuc cm
sung
git hai ng
bao.
Nhiu ngi v, ngi me
a hng hai ha hen quyt khng chng
con theo git mt ln na. Va ho a lam
c nh vy.
Khng mt ngi Thai nao trong s nay sau khi c tha quay tr lai vi qun ich.
316 a tiu
dit va lam
tan ra 25 ai i ich,
thu nhiu vu khi, la nga, qun trang, qun dung.
Phn thy cn co ca mt cun

sach
miu ta lai s phn cua ngi si quan Phap trong cuc hanh
binh Pnluych,
va ng ta kt lun:
"By gi chi con cng vic tnh s nhng thit hai trong tun l
V Nguyn Gip
cui cung
cua cuc anh
vn
ng.
Khi lc lng Pnluych
ri Lai Chu ngay 9 thang
12, ho gm
2.101 ngi, trong o co 8 trung uy,

va 34 ha si quan Phap.
Khi nhng ngi sng
sot cua ai i
la nga Thai va ai i nhe 428 ti in Bin Phu, ngay 22 thang
12, chi con 10 ngi Phap,
trong o co vin trung uy Ulpat va 175 binh linh

Thai.
Gn 2.000 linh
bit kich,
hang
trm ngi
dn s, cung
nh 2 si quan, 25 ha si quan Phap khng con ln ting
khi im
danh. Hn th, Vit
Minh a thu c u vu khi trang bi cho mt trung oan".
Trong ban bao cao cua minh

v trn anh
nay.
Lnggle chi huy G.A.P.2, a nhn manh
"s thun
thuc la lung
cua ke thu khi b tri nhng vi tri phao binh va vi tri tru qun ngoai tm
quan sat cua
khng qun va lc lng tham
bao mt t..."Khuc
dao u din ra mau le. B i ta vt qua t

d kin cho chin dich
Ty Bc.
T cui thang
11 nm 1953, cung
vi cuc tin qun ln Ty Bc,
mt canh
qun khac cua ta cung
ln ng tin xung
Trng, Ha Lao.
Tham gia tin cng inh
hng nay c trung oan 66 cua
304, cac trung oan 101 va 18 cua 325, cung
vi cac n vi tinh
nguyn cua Lin khu 4, Lin khu 5
a sang phi hp vi ban hoat ng
t nhng nm trc, va mt s n vi Pa thet Lao.
B chi huy
chin dich
Trung Lao,
ly mt danh la Mt trn D" c thanh
lp Cac ng
chi Hoang
Sm, t
lnh
ai oan 304, Trn Quy Hai, t lnh
kim chinh
uy ai oan 325 c c tham gia B chi huy
lin qun. Lc lng ta tin vao Trung, Ha Lao theo ba ng. Cac trung oan 66, 101, tiu oan
274 (thuc trung oan 18),. va ai oan b 325 hanh
qun theo tinh
l Ngh An vao Chu L, Hng
Kh ri vt eo Qun va dc Trm
- Treo sang bc Trung Lao.
Trung oan 18 (thiu 1 tiu oan)
theo quc l 1 ti Ky Anh, vt eo Mong

Ga sang C ng theo ng Ba Rn,
U BO tin vao
phia bc ng s 9. Tiu oan 436 thuc trung oan 101 theo ng xuyn Trng Sn tin thng
xung
Ha Lao.
Trong k hoach
chin lc cua minh,
Nava a xac inh
vi tuyn
18 la tuyn ngn chn hai min
Nam, Bc ng Dng. Cac khu vc ng s 12, ng s 9, ng s 8 va cao nguyn
Blven Trung, Ha Lao c coi la nhng ia ban c bit quan trong
v chin lc Nu mt
nhng ia ban nay ng Dng c th bi ct lam
i. Trc khi vao mua kh, Nava a t chc tai
Trung Lao mt b may chi huy thng
nht,
va tng thm lc lng cho chin trng nay.
Ngay t cui thang

11 nm 1953, ich
a phat hin
mt lc lng ln b i ta ang tin v hng
Trung Lao.
Ngay
1 thang
12, Nava vi va rut binh oan c ng
s 2 (GM 2) t ng
bng
Bc B
vao
bit cac ca ngo hai tinh:
Khm Mun va Xavanakhet,

chu yu la ba con ng s 8, s 9, va s
12 ni lin Vit Nam vi Trung Lao.
ich
phn tan binh lc la iu ang
mng cho ta. Tuy nhin,
inh
sm phong
se gy nhng kho khn cho ta khi khi u chin dich.
Quyt inh
m mt mt trn
Trung, Ha Lao trong ng Xun nay,
chung
ta a chon ung
khu vc
xung yu ma ich
khng th bo. Ti theo doi tng ngay bc i cua canh
qun theo nhng l trinh
V Nguyn Gip
khac nhau. Nu
by gi, phi hp vi Ty Bc,
mt cuc tin cng khac ng
thi n ra tai Trung
Lao
tao
c ap
lc manh,
chc chn Na va se phai tip tuc phn tan lc lng c ng
v hng
nay.
Trinh sat cua ta in Bin Phu hang

ngay bao cao v: inh
tip tuc tha thm du ngi, du vu khi,
va rt nhiu dy thep gai. Chung
rao rit sa cha sn bay. Cac tng linh
Phap tuyn b cuc nhay
du xung
in Bin Phu "khng phai la mt cuc nhay du bit kich
nh Lang
Sn, y la khi
u
mt cuc tin cng quy m...". a co nhng du hiu ich
ang xy dng in Bin Phu mt
tp
oan c im
vi quy m ln hn nhiu so vi Na San.
Ha tun
thang
12 nm 1953, B Chinh
tri quyt inh
chon in Bin Phu lam
im
quyt chin
chin lc trong ng Xun 1953-1954. ang
uy chin dich
c chi inh
gm
cac anh: Hoang
Vn Thai,
Tham mu trng, L Lim, Chu nhim
Chinh
tri, ng
Kim Giang, Chu nhim
Cung
cp,
ti la Bi th ang
uy kim Chi huy trng chin dich.
ai oan 312, trc o vn giu minh

mt khu rng gia tai Yn Bai qun ich
khng sao phat hin,
c lnh
tin gp ln Ty Bc.
Ngay
20 thang
12 nm 1953, b t lnh
ai oan 351 va cac trung oan trng lu phao 105, cao xa
phao
c triu
tp
ln B nhn lnh.
Ti trc tip trao nhim
vu cho ai oan:
"Trong
phao ra
trn ln u se gp
nhiu
kho khn ln. Trc mt,
phai bao am
an toan va tuyt i bi mt trong
hanh
qun. a c ngi va xe, phao ti ich
an toan,
coi nh at 60% thng
li". Chi mt ngay
sau khi nhn lnh,
ca hai n vi lu phao va cao phao a ln ng.

Ngay
21 thang
12 nm 1953, trung oan 36 cua 308 a c mt Pom Lot,
gp rut t chc mt cai
cht chn con ng t in Bin Phu sang Thng Lao.
S co mt mt n vi a tham gia tiu
dit hai binh oan Lpagi (Lepage) va Sac tng (Charton) trong chin dich
Bin Gii, trn con
ng him
yu t Mng Thanh i Ty Trang, se khng cho phep qun ich
d dang
vt qua.
Tai Trung Lao,
nhng canh
qun va hang
van dn cng cua ta a khng lot qua mt qun ich.
Tng Bucgun
(Bourgound), t lnh
mi min Trung ng Dng, b tri ba cum
phong
thu
nhm
bit cac ca ngo phia ng. Mt cum
khu vc Nape, Cm Ct, Lac Sao trn ng s 8,
gm
tiu oan Tao s 9 va mt ai i phao 105. Mt cum
Banaphao,
Nhommarat trn ng s
12, gm
hai tiu oan b binh Ma rc,
mt tiu oan b binh Angiri va mt tiu oan phao 105.
Mt cum
Nm
Thun, co tiu oan b binh c gii Xpahi (Spahis) s 6 lam
lc lng d bi.
B chi huy lin qun Lao - Vit ra trong k hoach
t 1, tin cng cum
c im
phong
ng then
cht trn ng s 12. Lc lng s dung
la hai trung oan.
Ta se dung
chin thut anh
im
dit
vin.
Trung oan 66 anh
c im
Mu Gia, Banaphao.
Trung oan 101 phuc kich
anh
vin trn
ng s 12 quang
gia Tha Khoc va Banaphao.
Tip o, hai n vi se theo ng 12 anh
v
Nhommarat giai phong
phia ng tinh
Khm Mun.
hng th yu cua chin dich,

mt tiu oan cua trung oan 101 va b i ban anh
Nape, Lac
V Nguyn Gip
Sao, Cm Ct Sau o phat trin theo truc ng s 8, anh

xung
ng 12.
Cung
luc,
tiu oan 436 cua trung oan 101, mui thoc su cua chin dich,
anh
xung Ha Lao,
tao
ban
ap
cho lc lng ln cua ta phat trin xung
phia nam.
Trung oan 18 (thiu mt tiu oan)
phi hp vi lc lng vu trang Binh
Tri Thin anh
ich

ng s 9 - Quang
Tri, cat t tuyn giao thng chin lc a Nang
- Hu - ng Ha Xavanakhet,
tip o, phat trin theo ng s 9 sang anh
ich
Trung, Ha Lao.
Theo k hoach,
ngay 23 nhang
12, trung oan 66 n sung
tin cng c im
Mu Gia, Banaphao m man chin dich.
Nhng mt s vic bt ng a xay ra.

Sang
ngay 20, oan can b trng oan 101 do trung oan trng Trn Vn Banh
va chinh
uy Hoang
Vn Thai dn u,
i trinh sat thc ia trn ng 12 tim
ni b tri trn ia phuc kich
anh
vin.
Ti sui Nm
On, oan can b cham
tran vi mt toan ich
ang lung
suc trong vung.
Cuc tao ng
bin din ra rt chong
vanh.
Ta bt sng
mt vin ai uy cung
vi bn linh
u Phi. Bon nay khai
phong
thuc cum
phong
thu trn ng s 12 Qua li vin ai uy ta bit cach
y bn hm, tiu
oan c ng
Angiri s 27 (27e BTA) va mt ai i phao 105 t Tha Khec,
Nhommarat a ln
y xy dng thm mt c im
khu vc cu Khm He, binh oan c ng
s 2 cung
mi thit
lp
mt s chi huy gn
cu
Kha Ma trn ng s 12.
Thi c a xut hin.
Qun ich
mi ti con ng chn cha vng. Trung oan trng 101 anh
in bao cao b chi huy . lin qun, va nghi cho khuyn t nhim
vu phuc kich
sang khn trng
tp
kich
tiu dit tiu oan u Phi c im
Khm He. nghi cua trung oan.
c b chi huy
chp thun.
S thay i nhim
vu lam
nc long
can b, chin si. Moi .ngi c lnh
bo lai trang bi nng
va
lp
tc ln ng. Trung i trinh sat va mt ai i b binh i u m ng. Can b chi huy
trung oan va cac tiu oan trng cung
i vi phn i trinh sat kip thi ha quyt tm chin
u.
K hoach
tiu dit Khm Hc c hinh
thanh
ngay trn doc ng. Cac n vi do cac cp pho
chi huy hanh
qun ni theo. Xung
ti phn eo Phuc, ai i i u gp mt toan u Phi cht chn
trn mt qua i ven ng. n vi lp tc hinh
thanh
th bao vy, n sung
tin cng. Qun ich
ht hoang
bo chay.
Tri va ti,
trung oan ra ti ng 12. Cung
luc o nhng tn ich
thoat cht
sui Nm
On va eo Phc chay v c im
Khm Hc mang theo tin d s xut hin bt ng cua
Vit Minh. Bon chi huy c im
ra lnh
bao ng
va thuc qun hi ha tng cng b tri phong
thu.
Khng cho qun ich
co thi gian chun bi i pho, m ngay 21 thang
12, trung oan 101 bi mt
tip cn muc tiu va n sung
tin cng. C im
rng,
lc lng ich
ng da vao cng s ngoan
c chng
c.
Cac phn i hip ng
ung
theo k hoach,
thoc su vao gia n ich
ri toa rng
chia ct ich,
phi hp trong anh

ra, ngoai anh
vao:
Gn sang,
trn anh
kt thuc.
Hu ht binh lnh thuc tiu
V Nguyn Gip
oan Angiri s 27 va ai i phao 105 ly bi tiu dit.

Ta thu Khm Hc nhiu vu khi, qun trung
qun .dung,
trong o co 4 khu 10 nguyn ven cung
vi mt ngan vin an phao.
Nhng ngi chin thang

cha ai ng ti la s an phao chin li phm
nay mt thi gian sau o
se xut hin
mt trn in Bin Phu trong nhng ngay phao ta oi n trm
trong.
Hai gi sau,
mt ai i lnh Marc t Banaphao xung
cu vin,
lot vao trn ia trung oan bi tiu dit gon.
Tha thng,
trung oan tin cng tip vi tri Kha Ma, tiu dit tiu oan Marc va ti chim
ong.
m ngay 23 thang
12, theo k hoach,
trung oan 66 m cuc tin cng vao khu 7c then cht
Trung Lao:
cum
c im
Mu Gia, Banaphao.
Nhng chin thng
cua ta Khm He, Kha Ma a lam
cho qun ich

ca hai ni nay rut chay.
Cuc cng n bin thanh
truy kich.
Trung oan ct ng rng, vt sng, bt kip qun ich

nga ba Nacacham, tiu dit mt s. Mt
tiu oan Marc t Banaphao rut v, cung
mt ai i nguy Lao chay vao n Pa Cui,
da vao
cng s i pho. 66 tin cng n Pa Cui,
anh
thit hai nng
tiu oan Marc va ai i nguy Lao
tai y. Tng Bucgun
vi nhng lc lng rai rac a khng th ngn chn nhng t tin

cng cua ta.
Cung
trong hai ngay 23 va 24, mt n vi b i ta va b i ban tin cng Lai Sao, Cm Ct, dit
mt loat vi tri don ng s 12, giai phong
thi xa Nhommarat,
tin vao Tha Khec.
Toan tinh
Khm
Mun vi 40.000 kilmet vung va hang
chuc van dn c giai phong.
Cung
luc trn mt trn in
Bin Phu ta cht chn c qun ich
Pom Lot,
tin vui t mt trn Trung Lao dn dp bay v.
Phong
tuyn Trung Lao tan v. Trc tinh
th ng Dng bi ct lam
i", Nava vi iu thm mt
binh oan c ng
va mt binh oan khng vn t ng
bng
Bc B vao,
t chc Xn, nm
trn
ng s 9 gn Xavanakhet,
thanh
mt tp oan c im
vi 10 tiu oan.
Cui thang
12 nm 1953, qun ich
Trung Lao a ln ti 26 tiu oan,
tr thanh
ni tp trung
qun ln th ba trn chin trng ng Dng. Chi trong t 1 chin dich,
lc lng cua ta va
ban
Trung Lao a lam
c nhng iu vt d kin.
50.000 dn cng cac tinh
t Ngh An tr
vao
a cung
b i ln ng qua nc ban phuc vu chin dich.
Ta s con nhng bt ng khac
danh
cho qun ich
Trung va Ha Lao.
Nava a but phai phn tan khi c ng
ra ba ni: ng
bng
Bc B, Ty Bc,
va Trung Lao.
Tai in Bin Phu, mt tp

oan
c im
a xut hin,
chay
sut chiu
dai canh
ng
Mng
Thanh, hai bn b sng Nm
Rm.
V sau ta mi bit la ngay 3 thang
12 nm 1953 Nava a quyt
inh
"chp nhn chin u in Bin Phu. Phng Ty coi y la mt s chuyn hng co tinh
chin lc cua Nava, vi in Bin Phu khng nm

trong k hoach
mua kh 1953 - 1954. Ta se co
dip tr lai nhn xet nay.
Cuc chin ng Xun 1953 - 1954 a co bc khi u thun li. Mt phn ba lc lng c ng
cua ich
ng
bng
a phn tan.
Ri y khi mt trn Ty Nguyn m ra, ich
se . con phai tip
V Nguyn Gip
tuc phn tan.

Khng con phai bn khon nhiu v mt cuc tin cng ln nhm
va o cn c ia
khang
chin cua ta. Ti ln Khui Tat chao Bao trc khi ln ng i chin dich.
Bac hoi:
- Chu i xa nh vy,
chi ao
cac chin trng co gi tr ngai khng?
- Cac ng
chi Tng
tham mu pho, Pho chu nhim
Tng
cuc Chinh
tri u a co mt trn o. Se t
chc c quan tin phng cua B Tng
t lnh
chi ao chin trng toan quc,
k ca b i
tinh
nguyn Lao va Campuchia. Anh Nguyn Chi Thanh va anh Vn Tin Dung
lai khu cn c,
phu trach
mt trn
ng
bang Bc B. Chi tr ngai la xa, khi c vn quan trong
va cp thit,
kho xin y kin cua Bau va B Chinh

tri.
- Tng
t lnh
ra mt trn,
"Tng qun tai ngoai",
Trao cho chu toan quyn.
C vn gi kho
khn, ban thng
nht trong ang
uy,
thng
nht vi c vn thi c quyt inh,
ri bao cao sau.
Khi chia tay, Bac nhc:
- Trn nay rt quan trong,
phai anh
cho thng. Chc thng
mi anh,
khng chc thng
khng
anh.
Ti cam
thy trach
nhim
ln nay rt nng.
Ngay
5 thang
1 nm 1954, ti va mt b phn c quan
chi huy nhe ln ng i Ty Bc.
Cung
i, c ng
chi Vi Quc Thanh, Trng oan C vn qun
s Trung Quc.
V Nguyn Gip
Chng 3
NG RA MT
TRN
Sau khi chin tranh ng Dng kt thuc,

mt cu hoi c t ra: Tai sao lai co in Bin
Phu?".
Nhng ngi trc tip dinh liu n s kin,

t tng
thng,
thu tng, tng
chi huy, nhng si quan
trn chin trng, n nhng nha s hoc,
nhng phong
vin a co nhiu nm theo doi chin tranh
ng Dng... a co nhiu y kin giai ap ging
nhau, va khac nhau. Nu coi in Bin Phu la
chung cuc mt cuc chin tranh xm lc li thi, thi vn a c giai quyt.
Nhng vi sao i
bn tham chin bng
dng keo ti mt vung
t xa xi khng inh
trc, lao vao cuc chin u
sng
con,
quyt inh
thanh
bai cua chin tranh, thi cung
nn lam
ro mt i iu,
mc du tt ca ti
gi khng con gi la bi mt.
C th noi ngi khai sinh ra "chin lc con nhim"
ng Dng la Xalng. Xalng khng phai la mt tng

chi huy ni bt trong chin tranh ng
V Nguyn Gip
Dng, khng gianh

c nhiu uy tin,
cung
nh gy nhiu tranh cai,
nhng lai la ngi chi huy
gn
bo nhiu nht vi chin trng, trai qua nhiu thng trm
trong cuc chin.
Xalng khng co sang

kin gi ln nhm
gianh
thng
li cui cung,
nhng lai bit tri hoan s thua
trn bng
nhng giai phap kip thi. Xalng am tng t nc, con ngi va ich
thu hn tt ca
nhng tng
.hi huy khac danh ting,
tai ba li lac hn. Chinh
s xut hin tp oan c im
Na
San,
Ty Bc nm 1952, a chn cuc tin cng gianh
thng
li tron ven trong chin dich
cua ta.
Xalng a lam
ung
vic cn lam
vao thi im,
cu van va cn bng
lai tinh
hinh
trong luc toan
b lc lng qun Phap Ty Bc ng trc nguy c bi tiu dit.
Nhng cung
ti luc Xalng
phai ra i. Chinh
phu Phap khng cn mt tng
chi huy co kha nng keo dai cuc chin.
Cai nha cm
quyn Phap cn la mt chin thng

ln tim
mt kt thuc co li. Xalng khng co tham vong
lam
iu nay.
R rang
khng phai Xalng ra i khng lai gi cho ngi k nhim.
Phap,
co nhng ngi de
biu chin lc con nhim,
chi thy no tnh phong
ng bi ng.
Nava bit anh
gia ung
vai tro cua
tp
oan c im
trong tng quan lc lng luc nay.
Ngi ta khng th tim
cach
nao hu hiu
hn i pho vi nhng chin dich
tin cng vung
rng nui.
Nhng tp oan c im
Na San
a khng ngn c Vit Minh giai phong
Sm
Na ? Hi chng Thng Lao,
trong o co kinh
Lung Phabng, lun lun am
anh
Nava. Nu ca min Cc Bc ng Dng c giai phong
se la
mt nguy c ln cho cuc chin tranh. N se mang lai nhng anh
hng chinh tri tai hai,
vi nc
Phap bt lc trong vit bao v cac quc gia lin kt.
Xalng cung
a nghi ti iu nay,
va tim
ra mt
li thoat:
o la di chuyn tp oan c im
Na San ln in Bin Phu. Canh
ng
phi nhiu ln
nht Ty Bc,
nm
cach
bin gii Vit - Lao 13 kilmet,
chmh la ni co kha nng chn ng con
ng nhng ai oan chu lc Vit Minh tin v kinh Lao.
Xalng a noi suy nghi cua minh
vi
Nava.
Cnhi, t lnh
Bc B, nhit lit tan ng
y kin nay.
Cnhi nhn manh:
Na San khng c v tri

chin lc, chi la mt vc thm
nut cac tiu oan",
con in Bin Phu la mt cn c b binh khng qun (base aeroterrestre)
ly tng, la "chic chia khoa" cua Thng Lao.

Phong
nhi cua Tng
chi huy con b sung thm nhng nhn inh:
tinh
trang
phng tin tip t hin thi cua Vit Minh
khng cho phep qun oan tac chin hoat ng
tai mt vung
thng du ngheo qua xa cn c, va s
co mt mt trung tm khang
in Bin Phu cho phep qun n tru d! tan khoi x Thai bng
ng b trong hoan canh

cn thit,
iu ma Na San khng th c... Nava lng
nghe mt cach
thn
trong.
Trong k hoach
Nava trinh
Chinh
phu Phap,
chim
ong
in Bin Phu a c cp ti nh
mt giai phap trong trng hp phai bao v nc Lao.
thc hin,
Nava yu cu c cp thm
ngi va phng tin.
Chinh
phu Phap khng tra li v iu nay khi thng qua k hoach,
chi vi
V Nguyn Gip
ngn quy Phap,

nh li b trng Tai chinh:
"Khng co mt xu cho k hoach

Nava". Nava yu cu
chinh
phu phai co mt vn ban v vn bao v nc Lao.
Nava cung
nhiu ln thuc giuc chinh
phu
gi thm qun tng vin va vu khi, c bit la may bay. Nhng khng co hi m. Ngay 22 thang
10
nm 1953, nc phap ky vi Thu tng Lao Xuvana Phuma mt hip c khng
inh
quyn c
lp
cua Lao
trong Lin bang ng Dng. Nava cho rng
minh
khng th thoai thac nhim
vu bao
v mt quc gia lin kt:
Nhng ngay 13 thang
11 nm 1953, Chinh
phu Phap trong cuc hop Hi
ng
Quc phong
a quyt inh
chi thi cho Nava: "hay iu chinh
k hoach
vi nhng phng tin
hin co".
Ln
u,
Nava c chi thi ro bng
giy
t muc tiu nc Phap
ang theo ui tai ng
Dng la "a ich
thu ti ch nhn ra ho khng co kha nng gianh
mt thang
li v qun s".
Khng hiu vi ly do nao Nava chi nhn c chi thi nay vao ngay 4 thang
12 nm 1953, khi a nem
nhng lc lng tinh nhu nht cua qun vin chinh xung
in Bin Phu, va a ra quyt inh
"chp nhn phin u

y.
Trong hi ky cua minh,
Thu tng Phap Lanien (Joseph Lanieo khang inh
la Nava a nhn c
chi thi "trng
trng hp cn thit thi bo Lao"
t ha tun thang
7, va dn chng iu o a c ghi
trong bin ban phin hop Hi ng
Quc phong
ngay 24 thang
7 nm 1953. Na va a lp tc phan
bac:
"trc khi oc cun sach
cua Lanien, ng ta khng h bit co tn tai mt bin ban nh vy"
!
Theo mt s nha s hoc Phap,
c quan tham mu Phap a phat hin t cui thang
10 nm 1953
nhng hoat ng
chun bi cua ta nhm
vao Lai Chu, va ai oan 316 tru quan phia nam Hoa Binh
chun bi tin ln x Thai t ngay 15 thang

10 nm 1953, se co mt Tun Giao vao khoang
t ngay
7 n ngay 10 thang
11 nm 1953. H mun chng minh c nhng ly do dn Nava ti cuc hanh
binh Hai ly. y chi la s suy din sau khi cac bin c a xay ra. Chung
khng c c s trong thc
tin.
Vao
thi gian nay k hoach
ng Xun 1953-1954 cua ta con cha trin khai. Va trc khi
Nava cho qun nhay u xung
in Bin Phu, ta cha co y inh
a nhiu ai oan ln Ty Bc.
Thc ra, khi quyt inh

a qun chim
in Bin Phu, Nava cha h bit gi v nhng y qun
s cua ta trong ng Xun 1953-1954. Vi nhng vn ban a c cng b, chung
ta bit ngay 2
thang
11 nm 1953, Nava a chi thi cho Cnhi t ngay 15 n ngay 20 thang
11, chm
nht la ngay
1 thang
12, phai anh
chim
in Bin Phu thit lp mt im
ngn chn bao v cho Thng
Lao.
y chi la mt hanh
ng
d phong,
nhm
chc ch cho Lai Chu va Thng Lao khoi bi uy
hip,
va nm
ly s lua gao ang
k trn canh
ng
Mng Thanh co th lot vao tay i phng. N
khng h lin quan gi ti nhng tin tc v mt cuc tin cng cua ta ln Ty Bc.
Chinh
Nava a vit trong hi ky cua minh:
Hi 18 gi 15 phut ngay
20 thang
11 nm 1953 mt bc
in mt cho bit ai oan 316 hanh
qun ln Ty Bac uy hip manh
Lai Chu. Ti quyt inh
mt
hanh
ng
chim
in Bin Phu...
bao v Lung Phnhng nu khng vai tun na ni y se rt
nguy him".
iu o chng minh trc ngay 20, Nava cha bit gi v cuc hanh
qun cua 316 ln
V Nguyn Gip
Ty Bc.
Trong thc t, t sau chin dich
Ty Bc cui nm 1952, ai b phn cua 316 (hai trung
oan)
cha h ri khoi ia ban nay.
Va iu Nava a vit cung
khng hoan toan la s tht.
Khng
phai mai ti 18 gi 15 phut ngay 20 thang
11, khi c bao cao 316 ang hanh
qun ln Ty Bc,
Nava mi co quyt inh

anh
chim
in Bin Phu ! Nh noi trn, Nava a co quyt inh
nay t
ngay 2 thang
1 1 . Cuc hanh
binh Hai ly chi c thc hin vao ngay 19 thang
11 vi co mt s ly
do.
Chu trng cua Nava ngay t u a vp
phai s phan
ng kha gay gat cua c quan tham mu Bc
B di quyn Cnhi. ai ta Baxtiani (Bastiani), tham ma trng lc lng trn b Bc Vit
Nam, kich
lit phan i chim
ong
in Bin Phu. ng ta cho rng:
" t nc nay,
khng th
ngn chn mt hng i. la mt khi nim
chu u khng co gia tri gi y. Ngi Vit i khap
ni. Ta thy ro iu o ng
bng".
Tng x (Dechaux), t lnh

khng qun Bc B, c bit
lu y nhng kho khn v bao am
tip t cho in Bin Phu, vi thi tit tht thng Ty Bc Vit
Nam trong mua ng. Va chinh
Cnhi, ngi a anh
gia in Bin Phu la chic chia khoa bao v
Thng Lao,
se h tr cho Lai Chu khi bi tin cng, luc nay cung
phan i anh
chim
in Bin
Phu. S thay i cua Cnhi la iu d hiu.
Cnhi lo chin dich
anh
chim
ba tinh
t do Lin khu
5 cua tng
chi huy se ly i ng
bng
nhiu tiu oan,
khng mun mt thm mt s tiu oan
na vao in Bin Phu, trong khi bn ai oan chu lc cua i phng vn tha ri nhng ca ngo
chung quanh ng
bng.
Ngay
17 thang
11 nm 1953, Nava t Sai Gon ra Ha Ni cung
vi Mac Gick
(Marc Jacket), B
trng chiu trach
nhim
v iu hanh
chin tranh, va M rit ging (Mauricc De)ean), Cao uy,

quyt inh
ln cui v cuc hanh
binh Castor anh
chim
in Bin Phu. Cac tng trc tip thi
hanh
nhim
vu: Gin,
x, Mat xng (Masson) vn tip tuc nu nhng ly do v chin thut,
ky
thut phan
t)i cuc hanh
binh. Ring Cnhi, trc o a trinh
ring vi Nava mt tp nhng phiu
phan
i cua c quan tham mu di quyn minh,
gi im lng.
Cui cung,
Nava vn gianh
quyn
quyt inh.
Trong cac ngay 20, 21, 22 thang

11 nm 1953, sau tiu oan du c nem
xung
in Bin Phu.
Cuc hanh
binh ma b tham mu cua Cnhi lo lng a khng gp tr ngai ln, mc du cuc o sung
vi nhng n vi cua trung oan 148 ang luyn tp trn canh

ng
Mng Thanh a din ra sut
mt ngay,
lam
qun du cht va bi thng trn mt trm ngi.
Ngay
26 thang
11, Cnhi cng b y inh
"tin hanh
chin u phong
ng chng
lai ke thu trong khu
tam giac in Bin Phu - Lai Chu - Tun Giao,
trung tm khang
se la in Bin Phu . Vi
nhng kinh nghim
thc t trn chin trng, Cnhi a co ly khi sm nghi ti mt trn anh
phong
ng se din ra Ty Bc.
Cuc hanh
binh Hai ly khng giup cho Lai Chu ng vng, cung
khng cu van c s phn
V Nguyn Gip
binh oan bit kich

khng vn hn hp. Binh linh
Phap a quen vi nhng cng vic phai lam
khi
ng chn trn mt vung
t thu ich.
Sn bay Mng Thanh c lp thm nhng tm
ghi st cho
may bay vn
tai hang
nng
ha canh.
Nhng trung tm khang
ni nhau moc ln. Mt tp oan c
im
mi a nhanh chong
hinh
thanh.
Nhng hai ai oan chu lc cua ta cung

nhanh chong
xut hin chung quanh in Bin Phu.
Ngay
3 thang
12 nm 1953, Nava tuyn b chp nhn chin u in Bin Phu.
Ngay
5 thang
12, Cnhi quyt inh
lc lng in Bin Phu va Lai Chu rut v se c thng
nht thanh
"Binh oan tac chin Ty Bc"
(G.O.N.O.)I di mt s chi huy chung. Gin,
chi huy
cuc hanh
binh Hai ly vn la mt si quan du, thy
minh
khng thich
hp vi nhim
vu, nghi
c thay th.
Ngay
7 thang
12, Catxt
ri c Cnhi va Nava chi inh
chi huy tp oan c im,
chun bi
ng u
vi mt cuc tin cng.
Ngay
10 thang
12 nm 1953, lc lng ich
in Bin Phu a la 10 tiu oan,
Ngay
12 thang
12,
Nava bt u nghi se c mt cuc chin in Bin Phu, quyt inh
phai a chin xa ln y,
cung
nh b tri nhng phi i may bay chin u ngay trn sn bay Mng Thanh, va sn bay
Xing
Khoang
chi cach
in Bin Phu 200 km. Tp oan c im
se phai co cac loai phao hang
nng
105 va 155 ly. Nava ra lnh
cho Crevc t lnh
lc lng Lao,
phai can quet doc sng
Nm
Hu, m mt ng hanh
lang n.i
lin Lung Phabng vi in Bin Phu y cung
chinh
la
con ng rut lui khi cn.
.
Ngay
15 thang
12, lc lng ich
in Bin Phu tip tuc tng ln 11 tiu oan.
Ngay
24 thang
12, Nava ti in Bin Phu d . l Giang
sinh vi qun n tru. . Hai chic xe tng
Chaffec u tin va -c lp xong, va a vao s dung.
Bn kia bin gii Vit - Lao,
nhng tiu
oan cua Crevc cung
ti Sp Nao.
Nava lp lai vi cat si quan nhng li ng ta va ng tai trn
bao
Caravelle: "Tinh
hinh
ia hinh,
nhng c im
v khi hu cua khu long
chao in Bin Phu
lam
cho no tr thanh
mt vi tri d phong
ng, mt trong nhng sn bay tt nht ng Nam a, mt
u
cu
hang
khng tuyt hao.
Trn anh
co th c chung
ta chp nhn tai y trong nhng iu
kin ht sc thun li". Sau khi vach
ra nhng kho khn cua i phng v di chuyn lc lng,
tip t bng
chn chm
chap trn nhng khoang
cach
qua dai,
khng co ng giao thng... Nava
khng
inh:
"Mt chin dich

khi u trong nhng iu kin nh vy chi co th chuyn sang hng
co li cho chung
ta..., kha nng tp trung nhanh chong
trn nhng im
bi uy hip,
a th v lc
lng so vi ke thu, s gop phn cua bit kich
(maquis), khng qun, nht la nhng n vi nhay du,
(...) chc chn mang lai cho chung
ta thng
li... Nhng iu kin chin thng
a hi u. Ti tin chc
nhng iu kin chinh
tri cung
sp ti".
Vi sao Nava a quyt inh
anh
chim
in Bin Phu ? Va chp nhn trn anh
Ty Bc,
phai
V Nguyn Gip
chng Nava a i ngc lai chu inh

cua minh
la duy tri th phong
ng chin lc trn min Bc
mua kh 1953-1954?
Cu tra li co th nh sau.
T khi nhm
chc, Nava c tranh
vt xe cua nhiu ngi tin nhim
thu ng
chay theo mi hoat
ng
cua i phng. Nava a thc hin muc tiu s 1 cua minh
la mang lai tinh
chin u va tinh
c ng
cho qun vin
chinh. Nhng cuc hanh
binh ni tip u nhm
pha k hoach
mt cuc tin
cng ma Nava cho rng
ang hng vao ng
bng
Bc B hoc Thng Lao.
Nc "xut xe" v
phia ty - nam Ninh Binh
khng mang lai kt qua mong mun.
Nava a thy ro vi tri chin lc cua in Bin Phu min bc ng Dng. Chin dich
Sm
Na
u
nm 1953 bao hiu kinh nha vua Lao ng trc s c doa.
Nhng thi im
Nava tung
qun xung
in Bin Phu cha co du hiu mt cuc tin cng trc tip nham
vao Lung Phabng:
Va nu s e doa o xut hin,
Nava vn
co cach
ngn chn nh ta a thy
thang
2 nm 1954, khi
308 xut hin
tai Thng Lao.
Ly do bao v nc Lao
c Nava nhn manh
sau khi in Bin
Phu tht thu, chi la cach
lam
nhe trach
nhim.
Quyt inh
anh
chim
in Bin Phu lin quan n nhng chu trng ln trong iu hanh
chin
cuc cua Nava. Nava a tp
trung mt s qun c ng
qua ng ng
bng.
Vin tng
chi huy
mi nhm
chc, rt nhiu t tin, khng th mt lc lng ln nh vy nm
im, ch on mt
cuc tin cng khng nht thit se din ra. Nava cn co mt on tin cng khac trn chin trng
chinh,
ni i phng vn cac oan chu lc nm
im, cha bc l y . a qun ln Vit Bc,
ni nhiu ai oan
chu lc i phng ang ch? Tai din vic a qun v phia Lin khu 4?... Tt
ca u la nhng vic khng nn lam.
Nava a chon mt cach
khac la nem
mt s tiu oan du xung
in Bin Phu.
Trc ht,
giai phap nay to ra it nguy him.
C quan tham ma cua Nava Sai Gon tin rng:
Vit
Minh khng th duy tri thng du qua 2 ai oan va 20.000 dn cng, s bp bnh v giao thng
khng cho phep ho mang ti o phao trn 75 ly cung
vi an phao qua 7 ngay chin u . Tp oan
c im
Na San hi u
nm a v hiu hoa 2 ai oan Vit Minh ? Vic anh
chim
in Bin Phu
co kha nng ngn chn c mt cuc tin cng Ty Bc,
xa hn na la Thng Lao.
Va nht la
no co th thu hut mt s ai oan Vit Minh, giam
nhe ap lc i vi ng
bng.
Nava chi mong
cuc hanh
binh Hai ly thu hut c t 1 ti 2 ai oan chu lc cua i phng v hng nay,
lam
phn tan khi chu lc Vit Minh, tri hoan mt cuc tng
giao chin trong mua kh 1953-1954 trn
chin trng chinh
Bc B.
Nava vn t trong
tm vao hip u u tin min Trung, ni co th gianh
thng
li bng
mt
cuc tin cng quy m ln. Vung
ba tinh
t do Lin khu 5, dai ng
bng
ven bin nay a tn tai
trong sut cuc chin tranh, tao thanh
mt khu vc chia ct hai min Nam, Bc Vit Nam. Chim
V Nguyn Gip
c vung
nay,
nc Vit Nam t vi tuyn 18 tr vao chi con la i tng cua nhng cuc binh
inh,
v lu dai se do qun nguy chiu trach
nhim.
N cung
se co li khi buc phai chp nhn mt
giai phap chinh
tri .
Khac vi Cnhi va nhng c quan tham mu, Nava khng mong mt cuc ung
u in Bin
Phu. Trn anh
quyt inh
gia i qun vin chinh vi khi chu lc Vit Minh se n ra trn min
Bc vao mua kh nm ti, khi min Nam t Lin khu 5 vao a binh
inh
xong, va nhng binh oan
c ng
a tp
trung u s lng cn thit.
Ti luc nay,
qun n tru in
vin Phu vn
c th m mt con ng rut lui. Qun Phap a co
nhng kinh nghim
rut lui trong trng hp bi bao vy nh Hoa Binh,
Na San.
Vi sao Nava a
khng lam
iu o khi thy nguy c mt trn anh
se xay
ra? Vi Nava vn mun in Bin Phu se
lam
vai tro "chic nhot tu c"
trn min Bc;
o la cach
giup cho minh
ranh
tay trin khai cuc
tin cng chin lc min Trung theo ung
k hoach.
Trong khi moi ngi u tin vao chin thang nu c mt trn anh
ln in Bin Phu, Nava to ra
de dt.
Ngay
31 thang
12, Nava a bi mt chi thi cho Cnhi va Crevc phai nghin ca mt k
hoach
rut lui khoi in Bin Phu trng
trng hp cn thit,
c mnh
danh la "cuc hanh.
binh
Xnphn" (operation
Xenophon).
Nhng no chi c thc hin vao nhng ngay cui cung

in
Bin Phu khi qun Phap khng con iu kin.
Ta thy ro s lo ngai cua Nava qua bao cao gi v Pan ngay 1 thang
1 nm 1954: "... Tt ca u cho
cam
giat luc nay la ke thu quyt tm dung
sc manh
tin cng in Bin Phu vi nhng phng
tin rt ln...
Trong trng hp bi tin cng, c may chin thang cua chung
ta ra sao? Mi hai tun l trc, ti
anh
gia no la 100% Nhng, trc s xut hin nhng phng tin mi... ti khng th...
bao am
chc chn thng

li... Du sao i na, in Bin Phu se gi vai tro chic nhot tu c va se cho phep
tranh
cuc tng
giao chin ng
bang . Nava tom
tt nhng y cua minh:
1. iu hanh
mt cuc chin co tinh
phong
ng chin lc ( ng
bang Bc B, Trung Lao va bc
Trung B, Thng du va Bc Lao).
2. Ngc lai,
tin hanh
tin cng min Nam va Trung Trung B giai phong
cac tinh
nm
gia
Cap Varella (vinh
Cam Ranh) va Touranc (a Nang) vi 3 triu dn do Vit Minh nam gi t nm
1945. Cuc tin cng o - bao gi cung
la phn chinh
yu cua k hoach
ti a trinh
hi thang
By
vi Hi ng
Quc phong
: se keo dai t thang
Ging ti thang
By".
n cui thang
12 nm 1953, tp oan c im
in Bin Phu a hoan tt theo mu hinh
Xalng t
ra Na San nhng vi quy m rng
ln hn nhiu.
Ngi t nn mong
cho ca hai ni nay vn la
Gin.
Trng tm khang
cui cung
phia nam Mng Thanh a xy dng xong. Nhng n vi
u tu nht cua ao qun vin
chinh Phap
u co mt.
tranh
mt cuc giao chin ln nh Nava
V Nguyn Gip
mong mun,
tp oan c im
in Bin Phu phai u manh.
in Bin Phu khng hin din trong k hoach

Nava khng co nghia no chi la mt vic lam
mang
tinh ng pho nht thi. Nava a bo nhiu tm lc cho quyt inh
nay.
Tinh
hinh
trn min Bc trong
ng Xun 1953-1954 buc Nava phai co mt hanh
ng,
nu cuc hanh
binh Hai ly khng din ra
in
Bin Phu thi no cung
phai din
ra mt ni khoe. Tng
tham mu trng Phap ly (Paul
Ely) a co ly khi vit:
. "Ti tin chc nu ti la tng
chi huy vao thi im
o, ti se khng co quyt
inh
nh tng Nava [a qun ln in Bin Phu],
nhng ti by gi ti vn khng th noi sau o
tinh
hinh
Lao va Bc B se ra sao". Trc sau in Bin Phu chi gi mt vai tro th yu trong k
hoach,
nhng vn la mt nc c chin lc a c Nava tinh
trc nhng h qua mt cach
tinh
tao.
Cng bng
ma noi,
ti luc nay Nava khng ang
ch trach
nh nhiu ngi sau o a ln an.
Trong sut mua kh 1953-1954 Nava vn tuyt i trng thanh

vi k hoach
chin lc cua minh.
Ti cung
i vi nhng n vi cui cung
ln in Bin Phu. Mt thang
qua, khu cn c cung
nh
vung
t o kha yn tinh.
Ting
may
bay khng ngng rn ri trn bu tri, nhng nhng con ng
13, 41 phia gn
mt trn
a thu hut phn ln bom an.
Chung
ta a tung hu ht b i chu lc ra
cac chin trng, ai b phn tp trung vao Ty Bc.
Cach
bao v khu cn c luc nay lai chinh
la
dn tht nhanh cac ai oan
chu lc cua ta ti chung quanh in Bin Phu. Chin xe jeep, chin li
phm
t chin dich
Bin Gii, a oc ach,
a chung
ti qua eo Kh i v phia Tuyn Quang.
Mua ng khang
chin u
tin, nhn dn ta vac cuc pha ng. By gi nhng con ng a
c han
gn
lai,
nh vt thng bt u
lanh
ln da non. Cht nghi minh
a qua nhng thi ky ra
mt trn bng
nhng phng tin khac nhau: i b, i nga, va by gi a i xe jeep.
Xe chay gia nhng oan ngi i cung
chiu,
tun thay nh nc. ng
bao vui YE hoan h can
b i xe t ra mt trn,
nhin thy qua y du hiu trng thanh
cua qun i,
cua khang
chin.
uc dn cng, en xe th nh sao sa trn sut don ng. Bn Binh

Ca y xe vn tai,
hng hc
khng khi chin dich.
Ti nh ti ban mnh
lnh
vit tay cho tiu oan 2 ngay u chin dich
Vit
Bc,
Thu ng 1947: "Tiu oan 2 sng
cht vi con ng Binh
Ca - Thai Nguyn", con ng
dn
ti ni Bac , tai Tn Trao.
Sau chin dich,
tiu oan 2 a c tng
danh hiu "Tiu oan Binh
Ca".
Qua Phu Tho, ti ghe thm 304. Mua kh nay phn ln cac ai oan u anh
tp trung, ring 304 se
phai chia ra hoat ng
ba ni rt xa nhau. Nhim
vu cua b phn lai hu phng cung
rt nng.
Ti bao cho n vi bit B a quyt inh

iu trung oan 57 hanh
qun gp bng
c gii ln Ty
Bc,
va hoi co thc mc gi khng. Tham mu trng Nam Long vui ve: "Bao cao,
khng thc mc
gi, ma con rt phn
khi. ng Xun nay chi co 304 c lam
cung
luc ca ba nhim
vu: nhim
vu
quc t Trung Lao,
anh
ich
trn chin trng Ty Bc,
bao v Trung ng khu cn c?".
m hm sau, qua Ta Khoa, dng lai bn b sng a. Chic xe thinh
thoang
khng chiu n may,
V Nguyn Gip
phai nh ngi y.
Con ng chin dich
Ty Bc a tr thanh
qua quen thuc.
Nhng cai khac
ln
nay
la mt ng a c m rng,
mau
t mi o ti di anh
en pha. Sau Hi nghi
Trung ng li u nm trc, tao iu kin vn ng
b i,
nhn dn ta a khi phuc va m
rng
trn bn ngan kilmet ng, trong o co hai ngan kilmet danh
cho xe c gii Chi nhin con
ng nm
chnh vnh bn b vc thm,
thanh
vai cao ngt,
a thy sc manh
va quyt tm cua
nhn dn ta i vao trn anh
ti. Cac sui phn ln cha co cu.
Nhng ngi lam
ng a xp
a thanh
nhng "cu ngm"
cho xe qua.
Loai cu nay co u im
c bit la khng tr thanh
muc tiu anh
pha cua may
bay. Khi qua sui,
nghe soi a luc cuc va nc reo di chn, co ngi noi:
- Cu Trn ng Ninh y !
Chinh
anh Trn ng Ninh a chi ao lam
loai "cu gp"
nay.
iu ang
bun la, anh Ninh a khng
th co mt trong chin dich.
Doc ng, luc nao cung
nghe ting
may bay. Cac inh
eo y sng
mu. Nhng ngon en du t may bay tha xung
toa mt th anh
sang
xanh ma quai trn cac bn pha.
Ti.ng
bom n rn t phia ng 41 vong
v. Chung
ti nghi lai mt ngay Bn Chen.
Ngay
hm
o may bay nem
bom kha gn
ni tru qun.
ng ra mt trn ht nui lai eo,
sui ri lai sui.
Qua nhng khu rng m u rm
rap,
nhng sn
nui chnh vnh, lai n nhng i tranh tr trui.
Ti nga ba C Noi,
c cam
giac nh a mt trn.
y la ni gp nhau cua cac trui ng 13 va ng 41 ni lin vi ng 6 t Ha Ni ln Sui

Rut._
Cac con ng ti y a bin i di nhng h bom. K ca nhng i nui chung quanh
cung
chi con la mt mau
t o Dn cng tip tuc san t sa ng cho xe qua.
Cng vin lun lun bi t quang
vi may bay ti nem
bom, tha phao sang.
Nga ba C Noi la mt
ca ai tt ca nhng ngi ra trn u phai vt qua. y la khoang
thi gian c ly, Tng
tham
mu trng qun i Phap,
ghi lai sau nay trong cun sach
cua minh:
"T thang
1 nm 1954, nhng
cuc oanh tac cac ng giao thng dn n in Bin Phu a ngay cang
ac lit.
C trn dung
ti
39 may bay nem
bom B.26, 5 may bay bn ng
c Privateer va 21 may bay khu truc thuc hai
qun, nem
hang
trm tn bom trn nhng oan ng bi nghi ng. Ln u tin trong cac trn oanh
tac,
My a cho Phap
s dung
loai may bay vn tai c ln Packet C 119 (78 ch ngi)
tha bom
napan. Mi chic mang c 9 ting
cha 90 binh
napan". T C Noi ti in Bin Phu la ng
c ao.
Ti bt u c chng kin hinh
anh ca nc ra trn.
Ngi i nh tray hi.

Nhng oan dn cng Vit Bc,
Ty Bc,
Khu a, Khu 4 u gp nhau y.
B binh, phao binh, cng binh, vn tai,
vn cng..., n vi nay ni tip n vi khoe. Cac chin si
mc ao bng mi dai tay, sung
an,
ba l, bao gao y p trn ngi, i hang
mt ni nhau bc
gp.
Bac a nhc Cuc Qun nhu phai may u ao bng phat ti chin si trc khi ln ng i chin
dich.
Nhin dang
i manh
me cua b i,
c th thy anh em nm nay rt sung sc va cng tac t
V Nguyn Gip
chc hanh
qun cua cac n vi .lam
kha tt.
ai oan 308, a xut hin phong trao ba tt":
n
tt,
ngu tt,
i tt.
Anh nui bao am

nhng ba cm nong.
B i mang theo xanh lam
gia thay rau ti ngay trn
doc ng.
Moi ngi chun bi t chic coc man,
chin dy phi qun ao ti ni la co ngay mt ch ngu
tm tt.
Trc khi i ngu, tng t ba ngi khoet mt h nho, lot nilng bn di ri nc m

pha mui
cung
ngm nhn. Phong trao nay a c nhn rng
ra cac n vi Cac chin si qua nga ba C
Noi mi bit mt ln na chin dich
lai m vung
rng nui.
Khi vt sng Hng
Yn Bai,
i
trn ng 13, ho vn tng ang thc hin mt cuc hanh
qun nghi binh, ti y se ngot sang
ng s 6 quay v ng
bng.
Tng oan xe t vn tai,

xe keo phao chm
chap qua sui,
may ru tng hi khi ln dc.
Trn
nhng chic cu tre manh
khanh,
hoc nhng cu g ghep bng

thn cy cua cng binh mi bc qua
sun, nhng chi dn cng on ganh
cong vut vi gao,
an,
ci noi vui ve vt qua. Nhng anh dn
cng xe th lm
lui iu khin chu "voi con" i thon thot trn ng. Vn tai xe th a tr thanh
binh chung
vn tai quan trong
th hai, ng sau xe c gii. Nhng oan nga th cua ng
bao
Mng t reo cao xung,
nhng chi dn cng ngi Tay,
ngi Nung
ganh,
ngi Thai,
ngi Dao
gui,
chm
pha thm mau sc cho bc tranh lin hoan dai v tn.
Lai co ca nhng an bo nghnh
ngang, nhng chu ln chay lon ton, di s dn dat kin nhn cua nhng chin si cung cp,
cung
i
ra mt trn.
T hang
ngu cac oan dn cng bng
chc lai vang ln mt giong
ho, khi thi trong vt cua mt c
gai ng
bang Bc B, khi thi tram
m
cua mt chang
trai Khu T. Ting
hat,
cu ho nh tra li,
nh vt ln nhng thach
thc cua bom an mi luc cang
nhiu phia trc. Ti a i chin dich
nhiu,
nhng cha bao gi chng kin mt khng khi phn khi, hao hung
nh ln nay.
Nhng y
la iu co th hiu c.
Ti sinh ra va ln ln t mt lang
ngheo tinh
Quang
Binh,
thuc dai t thin nhin it u ai min
Trung.
Gia inh
khng n ni oi n, nhng nhng ngay giap hat thng thiu.
T khi con la mt chu be,
nhng ln theo me i vay va tra thoc trc va sau vu gt,
ti a c thy
nhng hat thoc lep,
thoc
muc khi i vay, nhng hat thoc my phi kh, quat sach
khi phai tra, va cach
ong vi, ong y
cua chu n. Ti sm hiu
ni kh cc cua nhng ngi nng dn khng co rung
hoc it rung
t
nh th nao.
Nm 1937, khi con hoat ng
trong Mt trn Dn chu, ti a cung
anh Trng Chinh
vit cun Vn
dn cay.
Thi gian trc cach
mang
hoat ng
chin khu, ti cang
hiu bit v
cuc sng
c cc ca nhng ngi nng dn ngheo kh lun lun sn sang
i theo cach
mang.
V Nguyn Gip
Nng dn la i qun chu lc cua cach

mang.
Sut nhng nm khang
chin,
hy sinh ln nht,
ong
gop ln nht,
chinh
la nng dn. ang
ta a sm nghi ti vn bi dng sc dn, mang lai
nhng li ich
thit thc cho nng dn ngheo,
nhng chin tranh gay gt,
hinh
thai cai rng lt
gia ta va ich,
cha cho phep lam
c gi nhiu.
Ta cha u manh
thc hin mt muc tiu
quan trong
cua caeh
mang
la em lai rung
t cho dn cay.
Ngay
4 thang
12 nam 1958, theo nghi
cua ang
ta, Quc hi Vit Nam dn chu cng
hoa a ban hanh
Lut rung
t S kin trong
ai nay
a thi mt lung
sinh khi mi vao hang
ngu nhng ngi khang
chin,
c bit la can b, chin si
trong qun i vn phn ln xut thn t nng dn, tao thanh
khung canh
hung
trang
ca nc ra trn
hm nay.
y se la bt ng ln nht i vi qun ich
trong mua kh nay,
mt sc manh
tinh thn gh gm
ma chc chn
Nava cha t ln ban
cn so sanh
lc lng.
Doc ng, ti tip tuc theo doi s chuyn qun cua cac n vi trn cac mt trn,
c bit chu trong
nhng din bin mi in Bin Phu. Ti thng xuyn thng bao tinh
hinh
mi cac chin
trng vi anh Vi Quc Thanh. Gia chung
ti tip tuc co nhng cuc trao i y hp tm u.
Anh
Vi va ti u thng
nht cach
tt nht giai quyt tp oan c im
in Bin Phu la tin hanh
tiu
dit dn tng trung tm khang.
Mi lo chinh
vn
la: liu
ich
co th on qun t Lai Chu v, ri rut khoi Ty Bc,
nh a lam

Na San?
Vi tinh
cach
Nava a bc l qua nhng cuc hanh
qun bit kich,
a qun ra ty - nam
Ninh Binh,
ro rang
y la mt iu cn phai tinh n.
Costor co phai la mt on anh
d ging
nh
Mouette, nhng cao tay hn...?
Tai Bc B, do ich
co nhng thay i ln, mua kh nay,
ta xut qun mun.
a sp ht mua ng.
Lu phao 105 va cao phao cua ta, k ca ai oan 312, u con trn ng hanh
qun. Con ng t
Tun Giao vao
in Bin Phu chi la ng cho xe nga th. B i ta va cng binh sut thi gian
qua a ra sc m ng, lam
cu,
nhng vn cha xong. Ta con cha a c sn phao 75 ln
nhng mom
nui cao quanh canh
ng
kim
soat sn bay. Nhng may bay vn tai hang
nng
a ha
canh
tai y. Theo bao cao,
qun ich
in Bin Phu a ln ti 9 tiu oan,
nhng chung
vn co
th rut nhanh chong
bng
mt cuc hanh
binh khng vn.
Chung
cung
co th rut qua Lao theo
ng hanh
lang Lung Phabng - in Bin Phu, chi phai vt qua mt trng oan cua ta cht
chn Pom Lot...
Qun Phap kha gioi trong nhng cuc rut lui. Ta a chng kin iu o tai Hoa
Binh
va Na San.
Mi khi phai nghi lai doc ng, cac chin si thng tin lai lp tc cng dy tri, hoi tin tc in
Bin Phu. Mt ln,
can b qun bao ti bao cao ngay hm nay, tai nhiu vi tri ich
trn canh
ng
Mng Thanh, xut hin nhng am

la. Ti vi hoi:
- Chung
t gi ? t lam
gi?
V Nguyn Gip
ng
chi can b khng th tra li.
Cac chin si trinh sat khi theo doi ich
tha nm
c iu quan trong
ta ang rt cn bit:
ich
inh
c thu Mng Thanh hay inh

rut lui ? Nhng am
la lam
ti rt bn khon. Chung
t nha dn
lam
cng s, hay t nhng th khng th em theo trc khi rut qun ?
Nu qun ich
in Bin Phu rut lui, phn ln cac ai oan cua ta a a ln Ty Bc u phai
nhanh chong
chuyn hng hoat ng.
Mt b phn se theo k hoach
cu tin sang Lao.
Chin
trng Thng Lao tha th tip nhn mt s qun ng, vi ng tip t qua xa. Qun c ng
ich
se lai tp trung v ng
bng.
anh
rng
ta se co cach
khac tao iu kin tiu dit sinh lc
ich,
nhng vic thc hin k hoach
ng Xun trn chin trng chinh cang
bi chm
thm. Chng
con bao lu na la ti mua ma. m m, chi mong sao i sm ti ch nghi nm tinh

hinh.
Mong moi cua ta la ich

se lai in Bin Phu. Anh Thai bao cao phng an anh
in Bin Phu
a c chun bi, ch ti ln thng qua. y se la ln u b i ta m mt cun tin cng quy
m ln vao mt tp oan c im
vi mt van qun. Can b, chin si ta a c chun bi v anh
tp
oan c im.
i tng luc o la Na San.
Nhng by gi la in Bin Phu, co s qun ng
gp
ri, va vu khi trang bi manh
hn nhiu ln.
Trn anh
sp ti se la mt th thach
ln cha
tng co i vi ta trong chin tranh. Ta a nhon chin trng rng nui la ni co nhiu iu kin
thun
li tiu dit ich.
Nhng in Bin Phu khng hoan toan la rng nui.
y c canh
ng
ln nht tai Ty Bc.

Rt nhiu c im
nm
trn canh
ng.
B i ta se phai tin hanh
nhiu trn
anh
vi qun c ng
co may bay, xe tng, ai bac ym
tr trn ia hinh
bng
phng
ging
nh
ng
bng.
Nu ke ich
chp
nhn
trn
anh
in Bin Phu, thi y cung
la chin trng do
chung
la chon...
Trn anh
nay ta khng c phep thua.
Phn ln tinh hoa cua b i chu lc trong tam
nm khang
chin u tp trung y. Nhng vn
ling
v cung
quy gia, nhng cung
thc it oi ! T nm 1950 bt u m chin dich
ln ti mua
xun nay,
vn
la nhng n vi y,
nhng con ngi y.
Ti a thuc tng trung oan,
tng tiu
oan,
tng ai i chu cng, bit nhng can b ai i,
trung i,
chin si a lp cng xut sc.
a thy
ro moi ngi len ng ln nay u sn sang
hy sinh gianh
chin thng.
Nhng nhim
vu cua chin dich

khng chi la gianh
chin thng,
ma con phai gi c nhng vn quy cho cun
chin u lu dai.
Ti Sn La, ghe thm mt tram

xe vn tai nm
ven trut ng. Nhin bn ngoai chi thy mt khu
rng. Vao
sau
mt phut,
xe c ng thanh
hang
dai ngang, doc di lum
cy. Ti xem ng
h, a
10 gi. Li dung
sng n u tan chm,
nhng chic xe vn tai phu y la nguy a g, vn con t ngoai
ng 41 ni nhau nhay vao tram.
Qua ph huyn Thun Chu mt m trng ep.

Di anh
trng, nhng trai i gianh tr nn mt
ma hn, rng cy bu xu ban ngay a chuyn thanh
nhng mang
mu luc sm
hin trn nbn tri
V Nguyn Gip
xanh, trang im
nhng mang
sng trng. ng
bao cha ngu, ng ng ven ng xem b i
hanh
qun. y la ai oan 312.
ai oan bao cao:
n vi hanh
qun rt tt,
khng ai ri rt don ng, gi c bi mt,
khng
thit hai gi vi may
bay ich;
anh em u rt phn khi khi c lnh
xut qun. Trn ng ra trn,
gp
m trng ep,
chung
ti u cam
thy vui. Gia luc o, may bay ti tha phao sang.
Chung
ti
i khoi y mt lat thi may bay ti tha bom.
Hm sau, nghi lai bn nay eo Pha in, gn mt sui nc nong.
May bay anh
pha eo sut ngay.
Tri ti,
tip tuc hanh
trinh.
Xe lai phai dng trc chn eo Pha in. Cac ng
chi cng binh ti
bao
cao:
Trn eo con bom n chm.
Pha in ng sng sng chc kin mt vung
tri. eo nay dai
hn ba chuc kilmet,
sut thi gian qua bi may bay ich
anh
pha lin tip.
Di anh
trng, nhin ro
sn nui trui ht cy co, t a bi xi ln.
Ri y cun chin u trn eo nay se con ac lit hn.
My ln
hoi,
cac ng
chi bao v u noi la cha qua eo c Thy
con phai i lu, cac chin si
thng tin cng dy tri, cho in ai chay nam tinh
hinh.
Ti bao ngi i goi ng
chi phu trach
n vi cng binh.
Mt can b voc ngi tm
thc, chc nich,
mt en sam
ti, t gii thiu la ai i trng cng
binh. Ti hoi:
- Tinh
tinh
ng sa th nao?
C qua eo c trong m nay khng? .
ng
chi ai i trng ap:
.
- Bao cao ai tng, trn eo vn con bom n chm,
anh em ang tich
cc ao.
- ao co lu khng ? .
- Thng thng thi vai gi, nhng cung
co nhng qua nm
su, phai ao rt lu.
Ti bit ngi can b a hiu ro tm
quan trong
cua vic phai sm m thng con ng, nn chi
t tay ln vai anh, noi:
Mt trn cua cac ng
chi y, cac ng
chi c gng
chin u,
nay mai
ich
se con pha nhiu
hn.
Qua na m, ng
chi ai i trng quay lai bao cao ng a m xong. Qua bom n chm
trn
eo vn cha ao ln c. n vi cng binh a quyt inh
anh
mt con ng tranh
cho chung
ti. Ring xe vn phai vt qua vi tri co bom n cham.

Ngay trong luc b i ang ao bom, nhiu
xe vn tai khng th ch lu c phai chay qua.
V sau ti mi bit,
m con ng mi nay khng n gian.
Nhng ngay trc o ich
rc bom
bm bm khp ni, bin rng nui hai bn ng thanh
nhng bai min.
Canh
bom bm bm
mau xanh, ln vao co cy, ban ngay cung
a kho phat hin ! Cac chin si cng binh a phai dung
sao
gat,
dung
a nem,
lam
n nhng trai bom nm
trn mt t.
Nhng vn con nhng trai mc trn
canh
cy ? bao am
cho ng tht an toan,
anh em a dung
cam
dung
sao khua cho nhng trai
bom n ngay trn u ? .
V Nguyn Gip
Chung
ti phai mt nhiu gi mi i ht con ng tranh,
trong khi oan xe leo eo vt qua h

bom n chm,
a ti ch t lu.
Xe nhiu ln phai dng lai gia eo vi may bay ti. Xung
n chn de,
tri bt u sang.
Trn
ng vn con nhng chin si khing phao i cung
chay rm
rp kip v ti vi tri trc khi
sng mu tan. Ph huyn Tun Giao nm
ngay di chn eo.
y a thuc t Lai Chu mi
c giai phong
mt thang
nay. Lin lac ch sn,
a chung
ti vao nghi mt ban nho cach
xa
ng cai.
Ngi nha san cua r!g
bao Thai hai mai cao vut.
San tre u hi co ang nc va nhng
chu g trng
it c.y
he. Chu nha nim
n un nc pha tra mi khach.
Chung
ti a vt qua ca ai cui cung
trn ng ti in Bin Phu.
CHP mt c mt lue,
thc gic,
thy anh Hoang
Vn Thai ang ngi hut thuc la, ti hoi:
Anh
ti lu cha ?
- Cung
cha lu. Thy anh ngu ngon, khng mun anh
thc. .
- Liu ich
co rut in Bin Phu khng ?
- Chn la khng. Chung
vn tng qun va tip tuc cung
c cng s.
Ti cam
thy mng.
Anh Thai bao cao in Bin Phu co mt canh
ng
kha rng
nhng vn nm
gia ia hinh
rng nui,
thun
li cho ta. B i a tp kt chung quanh Mng Thanh. Luc nay,
ich
khng th rut lui ma
khng co thit hai.
ich
in Bin Phu hoan toan c lp v ng b, giao thng, vn tai,
tip t
u trng vao may bay. Lc lng ich
y co 9 tiu oan (v sau ta mi bit vao thang
1 nm
1954, ich
a co 11 tiu oan).
Chung
a ra sc xy dng cng s, nhng chi mi lam
c nhng
cng s da chin.
Mt s mt cua tp oan c im
con s h. V phia b i ta, cac n vi u
sung sc, tinh thn chin u lp cng rt cao. Ta a trao i vi cac ng
chi ban cung
i chun _
bi chin trng, .thy nn dung
cach
anh
nhanh tiu dit ich.
S xut hin cua phao binh va
phao
cao xa se tao mt bt ng ln. anh
nhanh thng
nhanh, b i con sung sc, se tn tht,
va khng phai i pho vi kho khn v tip t an dc, lng thc cho hang
van chin si va dn
cng trong mt cuc chin u dai ngay...
Ban s tp oan c im
trai rng.
Ln u,
ti nhin thy nhng vi tri ich
day c n nh vy.
T nhiu phia,
nht la phia ty, mun
tip
cn
u
phai vt qua canh
ng
rng.
Ring phia ng
tp
oan c im
la rng nui,
nhng a bi an ng bng
mt loat vi tri nm
tip giap nhau trn
nhng mom
i.
Ti hoi:
- Hin con phai giai quyt nhng vn gi ?

- ang sa gp ng Tun Giao - in Bin Phu.
ng nay trc y chi la ng dung
cho nga th, va a bo lu ngay.
Sa xong ng, a
V Nguyn Gip
phao
vao vi tri la c th n sung.
- Y kin cac ng
chi chi huy ai oan nh th nao?
- Anh em u thy la nn anh

ngay khi ich
cha ng chn vng. B i rt phn khi vi ln nay
co ca ai bac 105 va phao cao xa.
Ti thy cn tim
hiu thm tinh
hinh.
B i con mt mt thi gian lam
ng. Hn 70 kilmet
ng cho xe keo phao ! Trong thi gian o, chc chn ich
cung
c thm cng s, va con co th
tng qun. Ngay by gi anh
nhanh a kho. Ri y hn cang
kho.
Ti noi vi anh Thai:
"Co th tp kt phao va cao xa Tun Giao,
nhng phai a tht nhanh toan
b 312 vao
i hinh
bao vy qun ich.
Cn gi qun ich
in Bin, khng tai din trng
hp Na San !"
V Nguyn Gip
Chng 4
QUYT
INH
KH KHN NHT
Bui chiu,
i tip vao s chi huy. Xe chay trn con ng mi sa, cy ci,
lau lach
hai bn a
phat quang. cac "cua" u m rng,
khng con nhng, tru, ga Nhng sui ln, nho u c
xp a ngm
hoc bc cu g kha chc chn.
Mt cu la nhng cy g to, but neo vi nhau bng
y rng. Khng th nghi y lai la loai vt liu co th thay th cho nhng chit inh cu!
n cy s 15 ng Tun Giao - in Bin Phu, xe re vao Thm

Pua,
ni t s chi huy. Vung
nay c sui,
thac,
va nhiu nui a, thoat nhin ging
nh Quang
Uyn, Cao Bng.
Khng khi s chi

huy rt nhn nhip.
Can b tham ma tp np chun bi ban , sa ban.
Ti gp lai cac anh L Lim,
Pho chu nhim
Tng
cuc Chinh tri, anh ng
Kim Giang, Pho chu nhim
Tng
cuc Cung cp,
nhng
ngi a i trc mt thang.
Trong cuc hi y ang

uy Mt trn,
ung
nh li anh Thai,
y kin
nhng la: cn anh
ngay trong luc ich
cha tng thm qun va cung
c cng s, co kha nng gianh
chin thng
trong vai ngay m. D kin vi tinh thn "m ng thng
li" cua b i va dn
cng nh hin nay, khoang
nm ngay na, c th lam
xong ng a phao vao trn ia.
Ti gp
mt s can b tim
hiu
thm tinh
hinh.
Ai ny u to ra hn hoan vi chu trng anh
nhanh chong
nhanh. Moi ngi cho rng

nu khng anh
sm, ich
tng cng cng s, tp oan c im
se tr
nn qua manh,
va cung
lo chin dich
keo dai,
se kho giai quyt vn tip t trn tuyn ng t
hu
phng ra mt trn qua xa, ich
con anh
pha quyt lit hn.
V Nguyn Gip
Ti thy cn gp
Trng oan C vn qun s cua ban,
hy vong
se co s ng
tinh:
la chon
phng an ,,anh
nhanh chong
nhanh" la qua mao him.
Ti hoi ng
chi nghi gi v y kin cua b
phn
chun bi chin trng. ng
chi Vi Quc Thanh noi a gp ng
chi Mai Gia Sinh va nhng
chuyn gia cung
i vi can b Vit Nam. Cac chuyn gia va cac ng
chi Vit Nam u nht tri la
cn anh
sm, co nhiu kha nng gianh
chin thng.
Ti trinh
bay nhng suy nghi cua minh,
vi so sanh
lc lng gia ta va ich
trn chin trng,
khng th huy ng
toan b sc manh
cua ta tiu dit tp oan c im
trong thi gian mt vai
ngay.
ng
chi Vi cn nht ri noi:
"Nu khng anh
sm, nay mai ich
tng thm qun va cung
c
cng s thi cui cung,
se khng con iu kin cng kich
qun ich".
Ti vn cho rng
anh
nhanh khng th gianh
thng
li nhng cha co u c s thc t bac bo
phng an cac ng
chi i trc a la chon.
Cung
khng con thi gian bao cao xin y kin B
Chinh
tri, ti ng
y triu tp hi nghi trin khai k hoach
chin u.
Ti noi vi ng
chi Nguyn
Vn Hiu,
chanh
vn phong
cua B, s cn nhc cua minh,
dn theo doi tinh
hinh,
nghin cu, suy
nghi thm, va chi c trao i ring vi minh
v vn nay.
Ti chi thi cho ng
chi Cao Pha, cuc
pho Cuc 2, iu tra tht cn thn
nhng vi tri trn canh
ng
hng ty, ni c coi la s h ta se
dung
mui choc su anh
vao,
va yu cu phai bao cao hang
ngay nhng hin tng nh tng qun,
cung
c cng s cua ich.
Ngay
14 thang
1 nm 1954, mnh
lnh
chin u c ph bin trn mt sa ban ln tai hang Thm
Pua.
Can b cao cp,
trng cp cac ai oan tham gia chin u u c mt.
Nhng t lnh,
chinh
uy ai oan:
Vng Tha Vu, L Trong
Tn,
L Quang
Ba, ao Vn Trng, Nam Long, Quang
Trung, Cao Vn Khanh,
Chu Huy Mn, Trn , Pham
Ngoc Mu...
va nhiu can b trung oan,
tiu oan a cung

chin u
qua rt nhiu chin dich.
Nhim
vu choc su giao cho ai oan 308, ai oan chu lc u tin cua B. 308 se anh
vao tp
oan c im
t hng ty, xuyn qua nhng vi tri nm
trn canh
ng,
thoc thng
ti s chi huy
cua Cat.
Cac ai oan 812, 316 nhn nhim
vu, t kich
vao hng ng, ni co nhng cao
im
trong
yu.
D kin trn anh
se din ra trong hai ngay,
ba m. Trc mt,
tp trung toan b
lc lng b i hoan thanh
ng keo phao va a phao vao trn ia da chin.
Nghc thng bao s
lng phao
105 s dung
trong trn
nay,
nhiu ngi trm
tr .
Khi ph bin quyt tm chin u,
chun bi phn nao t tng cho can b, ti noi:
"Hin nay,
ich
cha co triu chng thay i ln. Chung
ta cn ra sc nm
vng ich
tinh,
mt khi ich
c
thay i thi kip thi x tri".
Trc mi trn anh,

ti thng khuyn khich
can b noi ht kho khn, cung
ban cach
khc
phuc.
Nhng ln nay,
cac n vi u hng hai nhn nhim
vu. Chi c nhng ngi hoi cho ro hn, khng
V Nguyn Gip
mt ai thc mc gi. Sau nay,

ti mi bit co nhng ng
chi chi huy cam
thy nhim
vu qua nng,
lo
phai t pha lin tip,
trn anh
keo dai,
khng giai quyt c thng binh va tip t an dc.
Nhng trc khng khi hao hung
trao nhim
vu, khng ai dam
noi nhng bn khon cua minh.
Mt s nha vn, nha bao nhng nc anh em cung

theo b i i chin dich.
Vi thi gian chun bi
keo dai,
a ti luc ho phai tr v nuuu. Mt bui ti,
anh L Lim nghi ti gp ban trc khi ra
v. C quan chinh
tri cng mt chic du hoa chin li phm
bn dong
sui lp lanh
anh
trng lam
ni tip khach.
Nha vn Ba Lan noi:
- Thin nhin cua cac ng

chi ep qua ? Khung canh
tht la thanh binh.
Luc nay
khng c ting
ai bac.
Di anh
trng, nhng mom
nui a nhp nh, m ao.
Ti noi:
- Ti cung
thy phong canh
y rt ep.
Ti khng phai nha th nhng cam
thy canh
nay tht nn
th. Chung
ti lai sp chin u chinh
la cho khp t nc m nao cung
ep nh m nay.
ng
chi nha bao Tip Khac nhn xet:
- Qun i cua cac ng
chi tht la? Ti khng thy c s
cach
bit nao gia vi tng vi ngi linh:
Ri anh k lai,
sang
hm nay khi li doc sui vao s chi
huy, a nhin thy
ng
chi Tng
tham mu pho nhng nga cho mt chin si au chn, xach
giay
trong tay, cung
li sui vi moi ngi.
- Qun i chung
ti nh vy.
Quan h gia chung
ti trc ht la quan h gia nhng ngi ng
chi, nhng ngi ban chin u.

Cui bui gp,
ng
chi nha vn Ba Lan hoi bng
mt giong
va
lu luyn va bn khon: - Cac ng
chi sp i chin u,
con chung
ti thi sp ln ng tr v
nc. Ti mun nghi ng
chi Tng
t lnh
cho bit,
sau y chung
ti se nhn c tin gi v
in Bin Phu ?
Ti tra li:
- Hoc la cac ng
chi se khng nhn c tin tc gi v in Bin Phu, nhng se c tin chin
thng
cua chung
ti trn nhiu chin trng khoe. Hoc la ca ng
chi se c tin chin thng

in Bin Phu, khi o se la mt chin thng
rt to.
S chi huy chin dich
t cy s 15 chuyn
vao
mt khu rng ngang cy s 62 gn ban Na Tu.
Cac ng
chi trong B chi huy va ang
uy Mt trn
chia nhau i kim
tra va n c chun bi chin
u.
Vi quyt inh
anh
nhanh, vn la thi gian. Chm
mt ngay tp oan c im
lai rn thm, va
ich
co th tng qun.
Kho khn ln luc nay la a c phao vao trn ia.
Khi tt ca cac khu phao yn trong vi tri va
sn sang
nha an,
trn anh
mi .c th bt u.
Chung
ta quyt inh
danh
cho ke ich
2.000 trai
phao
105 ly trong trn m man.
Khi nghe ph bin iu nay,
can b ht sc phn khi, coi nh se
co mt ting
set giang
xung
u qun ich
Hn bn chuc vi tri nam trong ba phn khu cua tp oan
c im,
cung
nh cac trn ia phao,
a xut hin y u trn s ve tay cua c quan tham mu
V Nguyn Gip
chin dich.
Chung
ta chi mi kim
c loai ban cu ty l 1/100.000, thiu rt nhiu chi tit.
Trong mt thang
"M ng thng
li", b i ta va thanh nin xung phong a lam
nn mt vic
thn
ky. Con ng Tun Giao - in Bin Phu, dai 82 kilmet,
trc y chi rng
mt met,
a
c m rng
va sa sang cho xe keo phao vao cach
in Bin 15 kilmet.
T y, cac khu phao
se c keo bng
tay vao nhng trn ia trn quang
ng dai 15 km. ng keo phao rng
ba
met,
chay t ca rng Na Nham, qua inh
Pha sng cao 1.150 met,
xung
Ban Tu,
ng in
Bin Phu - Lai Chu, ti Ban Nghu,
m mi hoan toan.
bao am
bi mt,
no phai c nguy
trang toan b, khng cho may bay trinh sat phat hin.
Thi gian lam
ng d kin trong mt ngay,
mt m. Ta a rai b i sut doc ng, lam

xong trong 20 gi ? Vic tip theo la a lu phao
va cao xa phao vao vi tri bn. Nhim
vu c trao cho ai oan 351 va ai oan 312, d kin hoan
thanh
trong ba m.
B chi huy chin dich
quyt inh
thanh
lp
b chi huy keo phao,
do ng
chi L Trong
Tn,
t lnh
312, lam
chi huy trng, ng
phi Pham
Ngoc Mu,
chinh
uy 351, lam
chinh
uy,
ng
thi c ng
chi c Kin, trng ban Tac chin chin dich,

va mt s can b tham mu xung
cung
ban k
hoach
va kim
tra n c.
Khi i thm ng keo phao,

ti cam
thy bn khon Con ng keo phao kha dai,
nm
trn ia
hinh
him
tr, nhiu dc cao, vc su. Ti thy rt kho a phao vao trn ia ung
thi gian d
kin.
Va vic tip an khi chin u se rt kho khn.
Sau bay m, phao vn cha ti vi tri quy inh.
Thi gian n sung
d inh
ngay 20 thang
1 nm
1954, phai lui lai nm ngay.
Chung
ta cha lng ht tr ngai khi dung
sc ngi keo nhng khi
thep nng
hai tn,
qua nhng dc cao 30, 40 , co ch ln ti 60 , lai bi may bay va phao ich
can tr. Trong nhng ngay qua, c nhng can b, chin si a hy sinh cu phao khoi ln xung
vc su. Trc o, xe chi chuyn phao ti ca rng Na Nham, phong

vao gn hn ich
phat
hin ting
ng
c. B chi huy chin dich
buc phai co mt quyt inh
mi: cho 351 dung
xe t
a phao vao khu vc Na Ten, Na Hy giam
khoang
ba m keo phao bng
tay.
T hi nghi Thm
Pua ti khi a phao vao trn ia i vi ti la mt thi gian rt dai.
Nhiu m
thao thc. Suy tinh, cn nhc rt nhiu ln,
vn chi tim
thy rt it yu t thng
li. Ti cn dn cac
phai vin i nm
tinh
hinh,
thy bt c iu gi ang
chu y u phai bao cao kip thi. Moi ngi u
phan
anh
tinh thn chun bi chin u rt cao cua can b, chin si. ai oan trng 312 L Trong
Tn noi vi ti trong qua trinh

chin u,
se phai t pha lin tum
ba ln mi vao c tung thm.
Nhng y chi la s tinh
toan cng vic phai lam.
ai oan trng 308 Vng Tha Vu, am
nhim
mui choc su, hoan toan gi im lng.
Sang ngay th chin,

hai ngay trc khi n sung,
ng
chi Pham
Kit,
cuc pho Cuc Bao v, theo doi vic keo phao phia ty, nghi gp ti qua in
thoai.
Anh Kit nhn xet:
"Phao cua ta u t trn trn ia da chin,
ia hinh
rt trng
trai,
nu bi
V Nguyn Gip
phan
phao,
hoc may bay anh
pha se kho tranh
tn tht.
Mt s phao vn cha keo c ti trn
ia".
y la ngi u tin, va cung
la duy nht,
phat hin kho khn.
Theo quy inh,
ng
chi Cao Pha, cuc pho Cuc 2, phan anh
tinh
hinh
ich
vi Chi huy trng chin
dich
hang
ngay,
khi co nhng hin tng t xut nh ich
tng qun, rut qun thi phai bao cao
ngay. Tin tc thu c t ba ngun:
cac n vi ang bao vy, trinh sat cua B, tin cua ich
thu qua
v tuyn in.
Ti c bit Mng Thanh, qun ich
a co thm nhiu xe tng va trn bn chuc
khu
phao 105 va 155 ly. nhiu c im,
ich
a xy dng cng s kin c. Ti c bit chu y h
thng
cng s phu, nhng hang
rao dy thep gai va bai min ich
khng ngng m rng
mi ngay,
c ni a rng
ti hn 100 met,
thm
chi 200 met!
Ngay
24, Cuc 2 bao cao,
trong ngay ich
va
tng cng cho in Bin Phu thm mt tiu oan,
a lc lng ln ti 10 tiu oan (thc t luc
o ich
a co 12 tiu
oan).
Nhung
c im
phia ty, ni mui chinh ai oan 308 se t pha, tuy khng manh
nh mt s cao
im,
nhng nm
trn canh
ng
trng,
b i khng c ia hinh
n nau,
ich
d s dung
xe tng,
phao
binh, may bay va lc lng phan kich
i pho. ng
chi Hiu nhn xet:
Cng tac t tng
mi nhc nhiu ti quyt tm ma it ban cach
khoc phuc nhng kho khn trong trn anh".
Gn ngay n sung,
c quan tac chin bao cao:
trung oan trng Hoang
Cm
312, nghi tra lai
bt phao,
vi c trao qua nhiu phao ? y la hin tng cn chu y. Cha bao gi mt n vi t
kich
lai t chi phao phi thuc!
Ti cam
thy st rut vi cac chin trng phi hp cha n sung.
Nu mt trn chinh
n sung
trc
trong khi qun c ng
ich
con cha phn tan nhiu,
Na va co th tp trung lc lng i pho
in Bin Phu !
Nh vy se kho khn cho vic thc hin y chin lc cua ta. Ti c bit bn khon v Lin khu
5, lo anh Nguyn Chanh
khng thuyt phuc c Lin khu uy a phn ln chu lc ln Ty
Nguyn. Vic m mt trn Ty Nguyn khng chi la hoat ng
phi hp vi mt trn chinh,
ma con
nhm
bao v cac tmh vung
ng
bng
Lin khu 5. Ngay 21 thang
1 nm 1954, ti c tin Nava a
tung khoang
15 tiu oan m cuc tin cng vao nam Phu Yn. Nava tip tuc phn tan qun c ng
la iu c li cho ta: Nhng khng bit Lin khu 5 i pho th nao ?

Ngay
22, cuc trng Tac chin Trn Vn Quang bao cao:
Lin khu uy 5 in ra tip tuc tin hanh
k
hoach
a inh,
chi lai lc lng vu trang ia phng i pho vi cuc tin cng tai vung
ven
bin va ng
bng,
ai b phn
chu lc a bt u
tin
ln Ty Nguyn.
Trn t ban,
mui thoc su cua 436 a tin xung
Ha Lao,
ang tich
cc chun bi n sung
sm. Nu
Ty Nguyn, Ha Lao kip thi anh
ich
luc nay thi se rt co li cho tinh
hinh.
Sau nhiu ngay m
cht vt,
nhng khu phao
mi xich
ti gn trn ia da chin.
Thi gian n sung
c quyt inh
la
17 gi ngay 25 thang
1 nm 1954. Gn ngay N, mt chin si cua ai oan 312 khng may bi ich
V Nguyn Gip
bt.
B phn
thng tin ky thut cua ta nghe ich
thng bao cho nhau qua in ai v ngay gi tin
cng cua b i ta. Din bin u
tin ngoai d kin ? B chi huy chin dich
quyt inh
hoan thi
gian n sung
24 ting.
Va phn cng can b i nm
lai tinh
hinh
sn sang
chin u cua cac n vi.
Nhng tai liu cua phng Ty sau nay cho bit ich
nm
c thi gian n sung
cua ta la do thu
c mt s bc in cua c quan cung cp mt trn.
Ti cam
thy nh ca thang
a tri qua. Nhng tnh lai t khi trao nhim
vu chin u ti o, chi
mi co mi mt ngay.
Mi ngay,
ti cang
nhn thy ro la khng th anh
nhanh c. Li Bac
dn
trc luc ln ng va nghi quyt Trung ng hi u nm lai vng vng
bn tai: "chi c
thng
khng c bai,
vi bai thi ht vn.
m ngay 25 thang
1 nm 1954, ti khng sao chp mt.
U
au nhc. ng
chi Thuy,
y si, but ln tran ti mt nm
ngai cu.
Ti a hiu vi sao moi ngi u la chon phng an anh
nhanh ? Vn tip t kho khn chi la
mt ly do. Chung
ta khng phai hoan toan khng c cach
khc phuc kho khn nay.
Ly do chinh
la e
thi gian chun bi keo dai,
ich
se tng thm qun, tp oan c im
ngay cang
manh,
se lam
ta mt
c hi tiu dit ich
! Nhiu ngi cho rng
s xut hin ln u cua lu phao va cao xa se lam
qun ich
choang
vang.
Nhng chung
ta chi co vai ngan vin an ? c bit,
moi ngi u tin vao
khi th cua b i khi xut qun, tin vao sc manh
tinh thn.
Nhng sc manh
tinh thn cung
co
nhng gii han.
Khng phai chi vi sc manh
tinh thn cao ma luc nao cung
chin thng
qun
ich
? Chung
ta cung
khng th gianh
chin thng
vi bt k gia nao,
vi phai gi gin vn ling
cho
cuc chin u lu dai.
Khi nghe anh Thai noi ln u Tun Giao v kha nng anh
nhanh thang nhanh, ti a cam
thy
lam
nh vy la mao him.
T o n nay, tinh
hinh
ich
a thay i nhiu.
Chung
a cung
c cng
s phong
ng, khng con la trn ia da chin.
B i se phai tin hanh
mt trn
cng kin vao mt
tp
oan c im
phong
ng vng chc cha tng co.
Ba kho khn hin ln rt ro.
Th nht:
- B i chu lc ta n nay chi tiu dit cao nht la tiu oan ich
tng cng, co cng s
vng chc Nghia L. Na San,
chung
ta mi anh
vao vi tri tiu oan,
di tiu oan,
cng s
da chin nm
trong tp oan c im,
vn co nhng trn khng thanh
cng, b i thng vong
nhiu.
Th hai: - Trn nay tuy ta khng co may bay, xe tng, nhng anh
hip ng
binh chung
b binh,
phao
binh vi quy m ln ln u,
ma lai cha qua din tp.
Va qua, c trung oan trng xin tra
lai phao
vi khng bit phi hp th nao !
Th ba: - B i ta t trc ti nay mi chi quen tac chin ban m, nhng ia hinh
d n nau.
Chu lc ta cha co kinh nghim

cng kin ban ngay trn trn ia bng
phang, vi mt ke ich
co u
th v may bay, phao binh va xe tng. Trn anh
se din ra trn mt canh
ng
dai 15 kilmet va
V Nguyn Gip
rng
6 - 7 kilmet...Tt
ca moi kho khn o u cha c ban bac ky va tim

cach
khc phuc.
Nhng giai quyt ra sao ? Phao binh a vao vi tri, cac ai oan u co mt tuyn xut phat xung
phong. Quyt inh
hoan trn anh
mt ln na se tac ng
ti tinh thn b i nh th nao...?
Ti nhn thy phai cho cac n vi rut khoi trn

ia nghin cu mt cach
anh
khoc du b i co
thc mc.
Phai chuyn t phng an "anh
nhanh thng
nhanh sang "anh
chc tin nhc".
Thi
gian chun bi se keo dai.
Ngoai cng tac chun bi anh
ich
in Bin Phu, b i ta cn co
nhng hoat ng
tao nn bt ng mi cho ich.
Ti nghi trc mt se iu ngay mt canh
qun
sang Thng Lao thu hut qun ich
v hng nay,
co th quet sach
hanh
lang in Bin Phu Lung Phabng chung
mi lp lu vc sng Nm
Hu.
Va cn nhc Lin khu 5 trin khai nhanh chin dich
Ty Nguyn...Phai hop ngay ang
uy Mt
trn...
Sut m ti chi mong tri chong

sang.
SANG
ngay 26 thang
1 nm 1954, Vn phong
thng bao cuc hop ang
uy Mt trn.
Trc cuc
hop,
ti bao ng
chi Hoang
Minh Hng, trng oan phin dich
cua B, chun bi cho ti gp
ngay ng
chi Trng oan C vn qun s.
ng
chi Vi Quc Thanh ngac nhin nhin nm
ngai cu trn tran ti. ng
chi n cn hoi thm sc
khoe,
ri noi:
- Trn anh
sp bt u.
nghi V Tng
cho bit tinh
hinh
ti luc nay ra sao ?
Ti ap:
- cung
la vn ti mun trao i vi ng
chi Trng oan.
Qua theo doi tinh
hinh,
ti cho
rng
ich
khng con trong trang
thai lm thi phong
ng, ma a tr thanh
mt tp oan c im
phong
ng kin c. Vi vy khng th anh
theo k hoach
a inh...Ti
noi tip ba kho khn ln cua

b i,
ri kt lun:
- Nu anh
la tht bai.
- Vy
nn x tri th nao ?
- Y inh
cua ti la ra lnh
hoan cuc tin cng ngay chiu hm nay, thu qun v vi tri tp kt,
chun
bi lai theo phng chm "anh
chc tin chc".
Sau giy lat suy nghi, ng

chi Vi noi:
- Ti ng
y vi V Tng.
Ti se lam
cng tac t tng vi
cac ng
chi trong oan c vn.
- Thi gian gp.

Ti cn hop ang
uy quyt inh.
Va a c d kin cho 308 tin v phia Lung Phabng, bc l lc lng chng nao,
keo qun ich
v hng o, khng khng gy kho khn khi qun ta keo phao ra...
Cuc trao i gia ti vi ng
chi Vi din ra khoang
hn na gi. Ti nghi ng
chi Vi se khng
d dang
thuyt phuc cac chuyn gia a cho rng
chi co anh
nhanh thng
nhanh mi gianh
thng.l
i.
Sau nay ti mi bit,
b phn
i chun bi chin dich
a dng lai Na San nghin cu ia hinh,
tim
V Nguyn Gip
hiu vi sao nhng trn anh

mua ng nm trc vao ngoai vi cua tp oan c im
khng thanh
cng. C y kin:
vi ta chi anh
vao tng c im
nn ich
tp trung toan b hoa lc phao,
may bay,
lc lng phan kich,
phat huy sc manh
cua ca tp oan c im
vao tng ni ngn chn.
Do
o, cach
tt nht la li dung
khi ich
mi ti cha kip cung
c cng s, tp trung toan b binh lc,
hoa lc t nhiu hng choc su vao khu trung tm phong
ng lam
phn tan s i pho cua ich,
kt hp t trong anh
ra, ngoai anh
vao tiu dit tp oan c im
trong hai, ba ngay m lin tuc
chin u.
Ban goi y la "Oa tm tang

chin thut"
(chin thut thoc vao tim). oan can b i chun bi chin
trng u ng
tinh.
ng
chi Vi Quc Thanh ln sau, nghe cac c vn bao cao,
thy chu trng
anh
nhanh thang nhanh la hp ly. Nhng khi bit tinh
hinh
ich
a thay i,
ngi trc tip chi
huy trn anh
khng chp nhn phng an a la chon,
thi gi luc nay khng con nhiu,
ng
chi
Vi a nhanh chong
khuyn y kin.
Khi ti quay v s chi huy, cai ng

chi trong ang
uy a co mt ng u. Ti trinh
bay nhng suy
nghi a co t lu chung quanh cach
anh
tp oan c im,
nhng thay i quan trong
v phia ich
t sau hi nghi Thm

Pua ti nay, ta vn gi vng quyt tm tiu dit ich
in Bin Phu, nhng
phai thay i cach
anh.
Moi ngi im lng

mt luc.
Anh L Lim, Chu nhim
Chinh
tri, phat biu:
- a ng
vin su rng
b i v nhim
vu ri,
anh em u rt tin. tng, quyt tm chin u rt
cao. Gi nu thay i thi giai thich
cho b i lam
sao ?
Anh ng
Kim Giang, Chu nhim
Cung cp,
noi:
- Ti thy c gi vng quyt tm. Hu cn chun bi ti by gi a kho khn. Nu khng anh

ngay,
sau nay lai cang
khng anh
c? .
Ti noi:
- Tinh thn b i la rt quan trong,

nhng quyt tm phai co c s... Hu cn la iu kin tin
quyt,
nhng cui cung,
quyt inh
la phai co cach
anh
ung.
ng
chi Hoang
Vn Thai noi:
- Anh Vn cn nhc cung

phai...
Nhng ln nay ta c u th v binh lc, phao 105 va phao cao xa
xut hin ln u se tao bt ng ln, lai co kinh nghim
cua ban,
ti thy nu anh
vn co kha nng
gianh
thng
li.
Trao i mt hi cha i ti kt lun.
Cuc hop tam
dng mt lat.
Khi cuc hop tip tuc,
ti noi:
- Tinh
hinh
khn trng. Cn sm co quyt inh.
V lun tinh
hinh
nao,
chung
ta vn phai nm
nguyn tc cao nht la: anh

chc thng.
Trc khi ti ra i, Bac trao nhim

vu: "Trn nay rt quan
trong,
phai anh
cho thng.
Chc thng
mi anh,
khng chc thng
khng anh".
Vi tinh thn
trach
nhim
trc Bac va B Chinh
tri, ti nghi cac ng
chi tra li cu hoi:
"Nu anh
co chc
V Nguyn Gip
thng
trm phn trm khng?"
Anh L Lim noi:
- Anh Vn nu cu hoi tht kho tra li. Ai dam

bao la se chc thng
trm phn trm !
Anh ng
Kim Giang noi tip:
- Lam
sao dam
bao am
nh vy!
- Ti nghi vi trn nay,

ta phai bao am
chc thng
trm phn trm.
By gi anh Hoang
Vn Thai mi noi:
Nu yu cu chc thng
trm phn trm thi kho...Lat
sau,
ang
uy
i ti nht tri la trn anh
co th gp nhiu kho khn ma ta cha co bin phap
cu th khc
phuc.
Ti kt lun:
- bao
am
nguyn tc cao nht la "anh
chc thng",
cn chuyn phng chm tiu dit ich

t
"anh
nhanh thng
nhanh" sang "anh
chac tin chm". Nay quyt inh
hoan cuc tin cng. Ra lnh
cho b i trn toan tuyn lui v ia im

tp kt,
va keo phao ra. Cng tac chinh
tri bao am
trit
chp hanh
mnh
lnh
lui qun nh mnh
lnh
chin u.
Hu cn chuyn sang chun bi theo
phng chm mi.
Sau o, ti phn cng cho anh Hoang
Vn Thai ra lnh
cho cac n vi b binh, ti ra lnh
cho phao
binh va trao nhim
vu mi cho 308. Ti goi in thoai cho phao binh:
- Tinh
hinh
ich
a thay i.
Quyt tm tiu dit Trn inh
(bi danh cua in Bin Phu trong chin
dich)
vn gi vng. Nay thay i cach

anh.
Vi vy,
ra lnh
cho ca ng
chi t 17 gi hm nay, keo
phao
ra khoi trn
ia,
lui v ia im
tp kt,
chun
bi lai.
Trit chp hanh
mnh
lnh
! Khng giai
thich.
u y ng
kia, ting
ng
chi Pham
Ngoc Mu,
chinh
uy phao binh, ap:
- R ! Xin trit chp hanh

mnh
lnh.
14 gi 30, mi co lin lac in

thoai vi anh Vng Tha Vu, t lnh
ai oan 308.
- Chu y nhn lnh:
tinh
hinh
thay i.
ai oan cac ng
chi co nhim
vu hng v Lung Phabng
tin qun. Doc ng, gp ich
tuy iu kin cu th ma tiu dit.
Gi vng lc lng, co lnh
tr
v ngay. Gi lin lac v tuyn in.
Khi c hoi,
mi tra li.
- R ! - Anh Vu ap .
- Trit chp hanh
mnh
lnh
!
Xin chi thi v s dung
binh lc nh th nao ?
- Toan quyn quyt inh,
t mt tiu oan n toan ai oan Hu cn t giai quyt.
ung
4 gi
chiu nay, xut phat?
- Xin trit chp hanh

mnh
lnh.
ng
thi, ti chi thi cho mt b phn nho, mang theo mt ai v tuyn in,
i v phia Mc Chu,
mi ngay ba ln anh
in bao cao:
"ai oan 308 a v ti ," in mt,
xen i ting
khng dung
V Nguyn Gip
mt ma. Vi co nhng bc in nay,

luc u,
ich
tng 308 ang quay v ng
bng.
Tinh
hinh
luc nay khng cho phep dung
in ai bao cao vi Trung ng, ngay ti hm o ti vit
th hoa tc nghi vi B Chinh
tri va Bao cho chuyn sang phng chm "anh
chac tin cht"
quyt gianh
thng
li; nhng chin dich
se phai keo dai,
cn khc phuc nhng kho khn ln v hu
cn.
ng
chi Nguyn Vn Dinh, mt can b tac chin,
c lnh
dung
chic xe jeep duy nht cua
c quan tham ma, mang th i gp sut ngay m v khu cn c.
Trong ngay hm o, ti a thc hin c mt quyt inh
kho khn nht trong cuc i chi huy cua
minh.
Chi mi nm sau, nhn dip ky nim

chin thng
in Bin Phu, mt s ng
chi phu trach
cac ai
oan mi noi thc vi ti y nghi cua minh.
Chinh
uy ai oan cng phao Pham
Ngoc Mu noi:
"Khi
co lnh
keo phao
ra, ung
la: "c li nh ci tm
long?".
ai oan trng 312 L Trong

Tn noi:
"Nu khng co quyt inh

chuyn phng chm ngay o thi phn ln chung
ti se khng co mt
trong khang
chin chng
My".
Ring ai oan trng Vng Tha Vu noi:
" Thm
Pua,
khi nghe
ph bin phao binh cua ta se bn hai ngan vin phao 105, ai cung
trm
tr, cho rng
qun ich
se tan
nat.
Nhng ti hoan toan khng tin nh vy ! Tu Vu, ich
a bn nm ngan qua phao ma n vn
bi trung oan 88 tiu dit.
Hai ngan qua phao vi mt tp oan c im
rng
nhiu cy s vung
nh in Bin Phu co la bao ! Ti nghi nu ln o c "anh
nhanh giai quyt nhanh : thi cuc khang
chin co th lui lai mi nm ?" . Tht la mt bai hoc su sc v dn chu ni b !
V Nguyn Gip
Chng 5
MNG PHNG
Ngy 31 thang
1 nm 1954, s chi huy chin dich
chuyn t Na Tu vao Mng Phng, rng
nui
cao nm
phia ng canh
ng
Mng Thanh. S chi huy ong
tai Mng Phng cho ti kt thuc
chin dich.
Nhng cuc hop co tinh
quyt inh
trong qua trinh
tin cng tp oan c im
in Bin
Phu u din ra y. Mc du moi ngi con nhng bn khon, suy nghi khac nhau, nhng mnh
lnh
lui qun a c trit chp hanh,
biu thi mt nim
tin, mt tinh thn ky lut tuyt vi. Cng
vic keo
phao
vao a vt va, nhng a phao ra con gian nan hn.
Cuc tin cng chiu ngay 25 thang
1 nm 1954 khng din ra khin ich
chm chu theo doi va co le
a phat hin ta ang chuyn
phao
khoi trn
ia.
Chung
khng bo l thi c loai tr mt him
hoa
V Nguyn Gip
lun lun am
anh
t khi chp nhn trn anh
in Bin Phu. May bay trinh sat sm soi tim
muc
tiu cho nhng chic khu truc lao xung
trut bom pha, bom napan. ai bac ich
bn pha ngay m
nhng ni chung
nghi ng. Nhng inh
eo,
khu rng nham nh h bom, h ai bac,
cy ci
gay,
x xac nh va trai qua mt cn lc xoay.
Cac chin si xng vao gia am

chay chin u vi la khng lan ti ni t phao.
nhng
oan ng trng,
vic chuyn phao phai tin hanh

ban m. Bt thn xut hin nhng anh
chp
git,
tip theo la ting
n m
m,
manh
an chay bong
chem
gay nhng cnh cy cm vao vach
nui.
Chinh
tri vin h to: "Cac ng
chi! Quyt khng ri phao !" Cac chin si gan da bam
cht dy keo,
chn nh ong
xung
t,
nghin rng ghim
phao.
Bai "Quc t ca" trm
hung
vang ln nh tip
thm mt sc manh
nhim
mau giup ho vt qua gi phut him
ngheo.
Lai thm mt ln dy keo phao t, mt khu phao cao xa co nguy c lo xung

vc su. Khu i
trng T Vnh Din khng ngn ngai,
m chen lao vao banh
xe mong chn khu phao cao xa nng
hai tn ri lai.
y khng phai ln u co ngi lam
vic nay.
Chin si phao thu Nguyn Vn
Chc lu phao a tng lam
nh vy khi keo phao vao.
Cac anh cung
ng
i cu c khu
phao
khoi lao xung
vc, nhng a tr thanh
lit si.
ai oan 312, trung oan 57 cung
vi cac chin si phao binh c lnh
c gng
bng
moi gia a
phao
tr v vi tri xut phat an toan.
Chung
ta se khng qun bai "Ho keo phao"
cua Hoang
Vn
312 ra i trong dip nay:
.
H d ta. . . nao !
Keo phao
ta vt qua eo
H d ta. . . nao !
Keo phao
ta vt qua nui
Dc nui cao cao nhng long
quyt tm con cao hn nui
Vc su thm thm,
vc nao su bng
chi cm thu...
ung
luc b i in Bin Phu bt u keo phao ra, ting
sung
chin dich
bt u n Bc Ty
Nguyn.
Ty Nguyn nm
Nam Trung B ni lin hai min t nc, tip giap vi Ha Lao va Bc
Campuchia, co vi tri chin lc quan trong
bc nht trn chin trng ng Dng. Nu con tham
vong
chim
ng Dng, ich
khng th mt ia ban chin lc cc ky li hai nay.
T lu, Ty
Nguyn vn c qun Phap coi la mt hu phng an toan.
Chung
ta a nhn inh
chng nao Ty Nguyn con bi ich
khng
ch thi cuc din chin u Nam
ng Dng con kho c cai thin.
Va nu Lin khu 5 khng m rng
vung
t do v phia ty thi
cung
kho gi vng c cac tinh
ng
bng
hin nay. ang
ta a trao nhim
vu qun s cho Lin
khu 5 trong ng Xun nay la "tranh thu thi gian, tich
cc tng cng lc lng vo trang cua lin
V Nguyn Gip
khu v s lng va cht lng, phat trin manh

v hng Ty Nguyn va Ha Lao,
chu yu hin nay
la hng Bc Ty Nguyn tiu dit mt b phn sinh lc ich,
m rng
cn c ia (k ca vung
t do hin nay) v phia tay,

cung
c vung
hanh
lang Bc Ty Nguyn ni Lin khu 5 va Ha Lao va
phat trin rng
ra, pha m mu cua ich
cung
c Ty Nguyn va chim
rng
ra vung
ven bin".
Nghim chinh
chp hanh
k hoach
ng Xun, Lin khu uy 5 a quyt inh
trao nhim
vu bao v
vung
t do cho lc lng ia phng, tp trung b i chu lc tin cng ln Ty Nguyn. Nhim
vu cua vung
t do lin khu c quy inh:
ich
anh
n ia phng nao thi ni o t tim
moi
cach
i pho, tiu hao, tiu dit ich,
kim
chn khng cho chung
nhanh chong
m rng
pham
vi
kim
soat,
han ch n mc thp
nht nhng thit hai do ich
gy ra. ia phng nao ich
cha
anh
ti, phai tich
cc ng
vin, t chc nhn dn phuc vu tin tuyn.
Nhim
vu cua b i chu
lc lin khu gm
hai trung oan 108, 803 va hai tiu oan chu lc c lp la phi hp vi cac lc
lng ia phng m chin dich
bc Cng Tum. Cuc tin cng ich
Ty Nguyn d kin se tin
hanh
theo hai bc. Bc mt,
trn hng chu yu,
s dung
trung oan 108 va lin i c cng
dit hai c im
Mng en, Mng But,
keo qun tip vin cua ich
t Cng Tum ra cho trung oan
803 anh
vin trn ng Cng Try - Mng en; tip o tiu dit Cng Try, uy hip thi xa Cng
Tum, anh
qun cu vin trn ng Cng Tum - Cng Try. Bc hai, tin cng tiu dit hoan
toan h thng
c im
cua inh
t c T n c Ly, hoan thanh
nhim
vu giai phong
Bc Cng
Tum. Trn hng th yu cua chin dich,
ng 19 - An Kh, trung oan ia phng 120 cung
mt tiu oan chu lc tiu dit cac c im

KA Tng, Ba Ba - KA Tu ct ng giao thng, tiu
dit sinh lc ich,
thu hut giam chn mt b phn lc lng cua chung.
B chi huy chin dich

c thanh
lp
do ng
chi Nguyn Chanh,
bi th lin khu uy trc tip lam
bi th ang
uy,
t lnh
kim chinh
uy chin dich.
Trc o, b i Lin khu 5 a c tng cng
vu khi, c bit la SKZ (sung
khng git)
lam
nhim
vu cng n.
Nhng con ng 19, 21, 7,
11 t ng
bng
Lin khu 5 ln Ty Nguyn u bi ich
kim
soat cht che.
B t lnh
Lin khu quyt inh
t chc mt tuyn ng hanh
lang bi mt t ng
bng
ln Ty
Nguyn bao am
tinh
hung
bt ng. Cac tinh
Quang
Nam, Quang
Ngai,
Binh
inh,
Phu Yn u
lp
kho d tr gao,
mui cho chin dich.
Ring trong t l, lin khu a huy ng
100.000 dn cng
lam
cng tac hu cn.
m ngay 26 hang
1 nm 1954, trn hng th yu cua chin dich,
b i ta tiu dit cac vi tri KA
Tung, Ba Ba - Ka TU, Bup B. m hm sau, 27 thang
1, trn hng chu yu cua chin dich,
trung
oan 108 va tiu oan c cng tin cng ba vi tri: Mng en, Mng But,
Cng Try trong h thng
phong
ng Bc Ty Nguyn. C im
Mng But bi dit gon trong vong
30 phut.
Tai Cng Try, tiu
oan 59 hanh
qun theo ng vong
ti chm
khi nhng ni khac a n sung,
bi mt th bt ng.
Qun ich
keo ra ngoai n b tri phut kinh
b i ti tin cng. Tiu oan 59 kin nhn ch ti khi
V Nguyn Gip
qun ich
keo
v n,
bt ng n sung
tiu dit,
kt thuc trn anh
luc 6 gi 35 phut ngay 28. Ring
trn Mng en din ra rt quyt lit.
Mng en la c im
then cht trong h thng
phong
thu Bc
Ty Nguyn, nm
trn mt qua i hinh
yn nga, c b tri thanh
hai khu A va B, gia c mt
sn bay nho. Mi khu co nhng l ct b tng ni lin vi nhau bng
mt h thng
giao thng hao
ngm,
xung quanh co hang
rao dy thep gai rng
t 30 n 90 met.
23 gi 30 phut,
b i ta n
sung.
Tiu oan 19 anh

khu A, bi qun ich
da vao hm
ngm
i pho. Cuc chin u din ra
ging
co sut m. khu B, sau sau gi chin u,
tiu oan 79 hoan toan lam
chu trn ia.
Tiu
oan trng 79 nghi trung oan cho n vi bi mt vt qua sn bay anh
vao phia sau lng ich.
Bi kep gia gong

kim
tin cng cua tiu oan 19 va 79, cac khang
cua ich
khu A lan lt bi
tiu dit.
7 gi ngay 28 thang
1, trn anh
kt thuc.
Chi sau mt m nhng c im

manh
nht trong h thng
phong
ng Bc Ty Nguyn cua ich
bi
san phng.
B i Lin khu 5 a trng thanh

vt bc tng tac chin cng kin. .
ng vao
Cng Tum ngo. Bc Ty Nguyn ng trc nguy c tan v. Qun ich
min
Trung rung ng.
Chin dich
Ty Nguyn a n ra cc ky ung
luc.
Rang
sang
ngay 30 thang
1, ting
sung
phi hp trn chin trng Ha Lao xa xi cung
bt u.
Trong k hoach
ng Xun 1958-1954, ta chu trng a mt trung oan cua ai oan 325 thoc su
xung
Ha Lao,
tao thm cho ich
mt bt ng na v chin dich,
ng
thi m ra mt ia ban cho
chu lc phat trin xung
phia nam. Mt kho khn rt ln hng nay la ng tip t qua xa va
hu
nh khng co dn. T vung
t do Thanh Hoa,
Ngh An n Ha Lao,
b i phai vt 1.200
kilmet ng rng him
tr doc Trng Sn, cuc hanh
qun phai keo dai khoang
hai thang.
Trong chin dich

nu tiu thu ht s an mang theo, chi con cach
duy nht la p sung
an cua ich
tip tuc chin u Sau khi ban bac vi ban Lao va ai oan,
B Tng t lnh
quyt inh
chi a
tiu oan 436 thuc trung oan 101 cua 325, do trung oan pho L Kich
chi huy; xung
Ha Lao cung
phi hp vi 1 ai i qun tinh

nguyn Lin khu 5 va b i,
du kich
Pa thet Lao tiu dit qun
ich.
n vi c B tng cng qun s, hoa lc, bin ch ln ti 760 ngi, gm
5 ai i b
binh, 2 ai i hoa lc. Cac tinh
Ngh An, Ha I nh, Quang
Tri, Tha Thin va Lin khu 5 se lo vic
tip t, huy ng
dn cng chuyn an,
gao ti khu vc tp kt,
la mt cn c du kich
cua ban tinh
Atp. Chung
ta a co nhiu kinh nghim
vn ng
chin u vi n vi tiu oan va hiu ro rang
nhng hoan canh

cu th, mui thoc su cua mt tiu oan tng cng vao mt hng him
yu cua
ich
co sc manh
khng kem
mt canh
qun.
Cui thang
Mi mt,
ng
chi ng
Si Nguyn c c lam
c phai vin cua B Tng t lnh
vao
Lin khu 4 trao nhim
vu cho n vi, mang theo ba la th cua ti gi ang
uy tiu oan,
gi
toan b can b va chin si, gi Ban can s ang
Ha Lao.
Phng chm hoat ng
cua n vi
c xac inh
la:
V Nguyn Gip
- "Qun s va chinh
tri song song, Tac chin va dn vn song song, Phat trin va cung
c song song,
- Chin trng khng han inh,
: - Thi gian khng han ch, T lc, tu cng, tu tuc,
Chiu ng
gian kh, .
Khac phuc kho khn, Nu cao tinh thn yu nc va tinh thn quc t d hoan thanh
nhim
vu.
Tiu oan 486 bat u
ri Nam an,
Ngh An. Sau gn hai thang
hanh
qun doc Trng Sn, 436
co mt tai cn c cua ban tinh
Atp, cc nam Lao.
Lc lng qun ich

y co mt tiu oan tng cng, gm
mt ngan tn. Chung
b tri thanh
hai
cum
phong
ng. Cum
th nht la khu vc thi xa Atp va sn bay, co bn ai i.
Cum
th hai la
c im
Pui, phia ty - nam thi xa Atp 19 kilmet,
co mt ai i xung kich
va mt trung i
phao.
ai i xung kich
nay la n vi thin chin nht trong khu vc, c t Pui nhm
an ng
ca ngo khu du kich
cua ban.
K hoach
cua ta va ban
gm
hai bc. Bc mt,
tp
trng toan tiu oan 436 anh
c im
Pui,
ai i qun tinh
nguyn Lin khu 5 va b i,
du kich
Lao bao vy khu vc thi xa. Bc hai, tiu
oan 436 cung
cac n vi ban tin cng giai phong
toan vung
Atp.
m ngay 29 thang
1 nm 1953, tiu oan 436 tin cng vi tri Pui. Chi sau 30 phut chin u,
b i
ta a tiu dit hoan toan vi tri. Qun ich
thi xa Atp hoang
ht,
tng co mt canh
qun ln cua
ta ang tran xung
Ha Lao,
vi va thao chay v Pac X. Tinh
hinh
Pc X cung
tr nn hoang
loan.
Qun ich
t chay kho tang,
pha huy vu khi nng

chun bi rut lui. Khi tiu oan 436 vn ng
ti
Pc X, thy trong thi xa co nhiu am
chay,
lp
tc cung
b i ban tin cng thng
vao thi xa.
Qun ich
khng dam
chng
c, bo Pc X, chay v Xaravan .
Cuc tin cng cua ta Trung Lao a khin bao chi Pa ri la o: "ng Dng a bi ct lam
i ?" .
on bi tip chc chn se lam
cho Nava thm au u.
Khng loai tr kha nng Nava se a mt
lc lng c ng
v hng nay.
Tai Thng Lao,

sau khi nem
qun xung
thung lung
Mng Thanh, Nava a lnh
cho Crevc, t
lnh
lc lng Lao,
huy ng
mt binh oan,
gm
sau tiu oan b binh do Vry (Vaudrey) chi
huy, can quet lu vc sng Nm
Hu, m mt ng hanh
lang ni Lung Phabng vi in Bin
Phu. Bi mt s n vi cua trung oan c lp 148 chn anh,
ich
mi ti Mng Khoa.
Vic iu mt n vi ln nm
trong i hinh
chin dich
sang Lao luc nay co nhng iu phai cn
nhc.
ia hinh
chin trng cha c chun bi. ai oan 308 chi co trung binh
mi ngi hai
ngay gao d tr! Mt khac,
mun a phao ra nhanh chong,
an toan,
cn phai tp trung lc lng.
Nu ich
phat hin ta ngng tin cng rut ra khoi trn ia,
huy ng
tt ca qun c ng
cung
vi
phao
binh va khng qun anh
vao ng keo phao trong khi 308 khng co mt,
ta se gp kho khn.
ang
uy chin dich
quyt inh
a 308 sang Lao vi thy y la cach
ng pho tt nht trc hin
tinh.
S xut hin cua "s oan thep"
Thng Lao se thu hut khng qun va lc lng c ng
V Nguyn Gip
ich,
tao
iu kin cho ta a phao ra an toan.
chuyn sang "anh
chac tin chn",
cn co mt
thi gian dai chun bi. on tin cng kip thi nhm
vao mt hng xung yu cua ich,
buc Nava
phai i pho. 308 se va thc hin nhim
vu nghi binh chin dich
lam
sai lac s phan
oan cua ich,
va tiu dit mt b phn sinh lc, p tan con ng hanh

lang ni lin Lung Phabng vi in
Bin Phu, thit thc chun bi cho trn anh
sp ti. Nu Nava tng la ta a bo y inh
tin cng
in Bin Phu thi y cang
mc thm sai lm.
Ta se co k hoach
phong
ich
anh
ra.
Va c quan chi huy chin dich
cung
se tim
cach
tao iu kin cho n vi lam
nhim
vu. y la mt
quyt inh
qua cam.
ng
thi vi vic a 308 sang Thng Lao,
B chi huy chin dich
cung
ra lnh
cho trng oan
148 nhanh chong
tin v Phng Xa L, mt tinh
cc bc Lao tip giap vi bin gii Trung Hoa,
cung
vi lc lng vu trang Pa thet Lao tiu dit sinh lc ich
va giai phong
t ai. Chu trng s
dung
trng oan 148 giai phong
Phng Xa L a c ra t u trong k hoach
anh
ich
Ty
Bc.
Tuy nhin, bit kho khn cua 308 nn khi trao nhim
vu, ti noi "co th s dung
lc lng t mt
tiu oan n ca ai oan".
Anh Vng Tha Vu hop ang
uy
quyt inh
cho ca ai oan ln
ng. Can b va chin si 308 a nhiu ln nghe ai oan trng noi:
"Qun lnh
nh sn". ung
luc n vi xut phat,
phao ich
cp tp vao khc Hng
Lch,
ni ong
s chi huy ai oan.

Ta bit vi tri ong
qun cua 308 a phn nao bi l.
Ngay chiu ngay 26, ti goi in cho anh Nguyn Thanh Binh
ti gp.
Anh Binh
la Pho chu nhim
Cung cp chin dich,

c trach
cng tac hu cn hoa tuyn.
Ti ph bin vn tt chu trng thay i cach

anh
va vic a 308 sang Lao,
hoi tinh
hinh
t chc
kho tang
cua ta phia ty va phia nam, ri noi:
- B chi huy chin dich

a noi vi 308 t tuc v hu cn,
nhng ta phai tim
moi cach
giup
n vi.
ng
chi t chc mt b phn
ui theo, lin lac vi ban va b i tinh
nguyn vn ng
nhn dn,
huy ng
lng thc tai ch, tn dung
nhng kinh nghim
trong chin dich
Sm
Na. Quyt khng
cho b i thiu n nh Khu Vac.
B i a i mt ngay ng, theo kip cung
vt va y.
Chung
ti cung
n mt ba cm trc khi chia tay.
Ngay bui ti,
anh Binh
va mi can b hu cn ln ng; cung
i co ca mt i dn cng ganh
gao
ui theo n vi. Trc o, c quan tham mu chin dich
cung
kip thi a mt ai i trinh
sat cua B i nm
tinh
hinh
ich
Mng Khoa, h tr cho ai oan.
Chiu ngay 26 thang

1 nm. 1954, ai oan 308 ri trn ia vi mi ngi mt tui gao rang trn vai,
i v hng ty nam in Bin Phu, nhm
vao phong
tuyn sng Nm
Hu. Tham ma pho ai oan
Mai Hu Thao c c i trc cung
vi mt phan i qun bao va mt s can b hu cn,
va do
V Nguyn Gip
ng va chun
bi lng thc.
Ngay
29 thang
1, ai oan a08 hanh
qun ti Sp Nao.
Tai y, ai oan c B chi huy chin
dich
thng bao,
theo tin ky thut,
ich
a phat hin 308 tin v hng nay,
s qun ong
Mng
Khoa va vung
ln cn bt u rut chay v hng Mng Sai,
Lung Phabng. B chi huy chin
dich
ra lnh
cho ai oan lp tc truy kich.
308 quyt inh

chia lam
hai canh
ui theo qun ich.
ai oan trng Vng Tha Vu va anh L
Quang ao (c B chi huy chin dich
c xung
thay anh Song Hao bi mt khng i chin dich)
cung
cac trng oan 36, 88 i theo hng Lung Phabng. ai oan pho Cao Vn Khanh,
va mt s
chi huy nhe cua ai oan,
i vi trung oan 102 v hng Mng Sai.
Can b, chin si 308 a co
kinh nghim
Thng Lao mua xun nm trc, bin truy kich
ich
ng dai thanh
mt cuc
chay ua nc rut,
bt k n vi nao,
ngi nao co sc khoc la vt ln trc, thy
ich
la anh,
gp
n vi ban la chu ng
phi hp. H quyt khng bo l c hi.
Luc nay
ta cha bit Vry a quyt inh
rut tht nhanh toan b binh oan ong
doc phong
tuyn
sng Nm
Hu v Mng Sai.
Ngay
30 thang
1, trung oan 102 truy kich
ich
hng nay,
ti sng
Nm
Hu.
Thuyn,
mang
huy ng
c it,
chi u ch vu khi tr chin.
B i cht bllg, dung
vai nhn
goi ba l lam
phao, diu nhau bi qua sng theo i hinh
tng t chin u.
Na m, moi ngi
va ngi nghi trn doc ng nhai my nhum
gao rang lot da thi qun bao t phia trc quay lai
cho bit chi con cach
ich
10 kilmet.
Tt ca u bt dy.
Trung oan trng Hung
Sinh dn u
trung oan ui theo. Rang
sang
ngay 31, bt kip ich.
Phn i qun bao do tham mu pho ai
oan Mai Hu Thao chi huy, nhanh chong
tim
ng vt ln phia trc lam
mt "cai nut"
kin
quyt n sung
chn ich
lai.
Mt ai i Pa thet Lao ang trn ng hanh
qun, nghe ting
sung
n cung
ti phi hp.
Binh oan Vry bi chia ct lam
i. Vry nm
cum
qun th nht gm
tiu oan Tabo s 5 va
ba ai i nguy.
Thiu ta Cabari (Cabari) va ai uy Lm e (Ln.mbert) nm
cum
qun th hai vi ba
ai i thuc tiu oan l dng s 2 va mt ai i nguy.
Chung
chim
gi mt s im
cao t
chc chng
c, hy vong
se co may bay ti ym
h.
Tiu oan 18 i u trung oan nghe ting
sung
n phia trc, bit qun ich
a bi chn lai,
lp tc
lao ln nh mt cn lc.
Trung oan trng Hung
Sinh chia tiu oan thanh
hai canh
i theo hai con
ng mon cung
tin cng qun ich.
ai i 261 phat hin tiu oan Tabo ang cum
lai trn my
qua i.
Bit tinh thn bac nhc cua nhng tn linh
rut chay,
khng i tiu oan ti u, ai i
chia lam
hai mui dung
tiu lin, lu an va li l nht t xung phong. Binh linh
Tabo bo nhng
cng s ang ao d chay vao rng.
Cung
luc,
ai i 259 nghe ting
sung
cung
lp tc tin anh
tiu oan l dng s 2. Binh linh
l
V Nguyn Gip
dng thy
lc lng ta khng ng, ra sc chng
c. Trn anh
keo dai.
ai b phn trung oan
102 a ti khu vc tac chin.
Trung oan trng Hung
Sinh quyt inh
a tiu oan 79, tiu oan
54 phi hp cung
tiu oan 18 tin cng qun ich.
Li dung
tri ti,
bn ai i do Cabari va Lm
e chi huy lun
qua mt khc nui rm
tu
thoat.
Nhng n vi cua ta va ich

an vao nhau trn ng truy kich.
Tiu oan 18 vt ln bam

rit toan qun cua Vry a tu thoat t trc. Chiu ngay 31, tiu
oan 18 ui kip toan qun cua Vry. Ch luc qun ich
xung
nui,
tiu oan li dung
th cao
va tiu dit ich
bng
hoa lc va nhanh chong
xung phong dit hang
trm tn, bt sng
54 tn.
Phia sau tiu oan 18, toan qun cua Cabari va Lm e cung
ang bi hai tiu oan 79, 54 ui gp
Qun ich
thy phia trc co ting
sung
n vi tat vao rng. Cac n vi 79, 54 li sui,
lun khc
truy tim
qun ich
sut m. M sang
ngay 1 thang
2, tiu oan 79 phat hin binh linh
l dng
ang tu tp trong mt khu rng. Tiu oan lp tc chia lam
hai canh,
mt canh
cht chn nga ba
sui chn ng rut lui, mt canh
anh
thng
vao qun ich.
Nhng tn linh
l dng sau mt m
mo mm
trong rng va mt va oi khng con nghi n chuyn chng
c, hoc vt sung
u
hang,
hoc manh
ai ny chay.
Trung oan 102 nhanh chong

t chc vy quet nhng binh linh
ich
tan mac trong rng. Sau mt
ngay chin u
tiu oan 2 trng oan l dng s 4 (214 REI) bi xoa s, tiu oan Tabo bi thit hai
nng.
Trong s tu binh ta va ban bt c co vin thiu ta Cnhari va vin ai uy Lm be. Trung oan
102 tip tuc truy kich
ich
v ti Mng Sai.
Tai y ich
a nhanh chong
lp nn mt con nhim
vi nm tiu oan.
Trn hng Nm
Bac,
Lung Phabng, trung oan 36 dn u mui tin qun.
Trung oan 88 ang lam
nhim
vu keo phao xut phat chm,
phai ui theo. B i hanh
qun ht
ln eo lai xung
dc khng gp mt quang
bng.
Nhng rng tre, vu kh xac tip ni nhng rng
ai ngan.
Tra ngay 29 thang

1 nm 1954, tiu oan 89 i u,
va dng chn bn mt nng thuc phin n
y
nhng bng hoa trng,
hoa tim
cht nghe ting
sung.
ai i i phia sau dn ln hai tn phi.
Chung
khai thuc toan bit kich
c qun Phap trao nhim
vu quy
ri b i trn ng tin
qun. Chung
bi bt khi ang n sng nhm
vao nhng ngi ci nga. chinh
la trung oan
pho Ngoc Dng va pho chinh
uy
Hng
C c phan cng i vi tiu oan.
Ta bit qun ich
a
phat hin cuc tin qun, chung
se tng cng phong
ng hoc rut chay khoi Mng Ngoi,
cn phai
tng thm tc hanh
qun.
Chiu ngay 30, tiu oan 89 ti ban Bui Sen, cach
n Mng Ngoi 5 kilmet.
Tri sp ti,
b i
dng lai chun bi chin u.
Bt thn mt toan linh
mc ao vang
kha ng lao vao gia i hinh.
Ta
tiu dit mt s tn chng
c va bt sng
hai chuc tn. Bon ich
khai chung
t phia Mng Khoa bi
ui anh
rut chay v y. Cac ng
chi chi huy trung oan phan oan ich
Mng Ngoi co th
V Nguyn Gip
rut chay.
Trung oan pho Ngoc Dng, ngi a chi huy tiu oan 79 trong trn truy kich
Sm
Na, lp tc ra lnh
cho b i tin qun tht nhanh mc du anh em cha kip n cm. Nhng khi ho
ti Mng Ngoi thi n a bi ich
t chay rui,
chi con leo let anh
la. Sang
ngay 31, tiu oan ti
b sng Nm
Hu vng
lng.
Qun ich
sau khi qua sng a huy ht thuyn be. Sng khng rng,
nhng su. Chung quanh toan nui i hoang. T qun bao i tim
c my ngi dn. Bit b i
Vit Nam ui anh
"xc ty" (gic Phap),
mt cu gia va my ngi trai tre mang ti bn chin
thuyn c mc.
VU khi nng,
cac chin si qun bao,
mt s cn i trc c u tin qua sng
bng
thuyn.
Nhng ngi khac dung
nilng, ng
bng bi qua sng nc gia but.
Ngay
1 thang
2, ai i 395 i u tiu oan phat hin kha ng qun ich
ong
trn hai qua i
trc mt.
ai i 395 lp tc n sung.
Sung
ci 60 ly va sung
may cua ta bn manh
vao gia i
hinh
qun ich.
Chung
bo lai trn trn ia sau chuc tn cht va bi thng, thao_
chay vao rng. Ta bit y la mt
tiu oan nguy ln on bon
Mng Ngoi rut v. 395 tip tuc truy kich.
Doc ng, ai i anh
lin tip mi trn ln nho tiu dit va bt sng

thm khoang
trn mt trm qun ich.
Chiu hm sau, ngay 2 thang

2, phia trc tiu oan hin ra mt thung lung
phi nhiu, Nhng tha
rung
bc thang. Mt con sng nho un ln trn canh
ng
trai dai,
lua a gt.
Nhng ngi nha san
san sat co hang
da xanh mt bao quanh. Ni ln gia thung lung
la mt khu n ln va sn bay.
H a ti Nm
Bac.
B (i ta a truy kich
ich
lin tuc sau ngay m.
Doc ng hu
nh chi n toan gao rang. Va hm o ung
vao 29 Tt Giap Ngo. Thy binh linh
trong n chay i chay lai nhn nhao,
tiu oan trng Nguyn Liu phan oan ich
chun bi rut,
quyt inh
tin cng lun. Hang
chuc khu trung lin cua ta na vao n.
Qun ich
hoang
ht thao
chay.
B i ta tin vao n,
thy
ca kho vu khi, qun trang, lng thc con nguyn ven,
va mt
ba cm va mi don cha kip n.
Nhiu lang
ban trn don ng va nhng kho gao chun bi cho trn anh
Phng Xa L a bi ich
t pha. Cac ng
chi lanh
ao ia phng cua ban gp b phn anh Nguyn Thanh Binh
u st
sng
ha se co lng thc cho b i,
va chia nhau i cac ni huy ng
gao.
Phn ln dn chung
a mang theo thoc gao,
ln ga lanh
vao rng su. khi nghe co b i Vit Nam
ti anh
Phap,
nhiu ngi mang lng thc quay tr v. Anh Binh
ui kip anh Vu Nm
Bac
thng bao tinh
hinh.
Anh Vu nghi noi vi nhn dn mang gao ra doc ng, gp n vi ang truy kich
la trao, can b
lai giy
bin nhn,
ri b i se thanh toan sau. C ngi mang ca ln t rng su ra. Nhiu gia
inh
chi co thoc.
Dn cng ta a cung
nhn dn Lao xay gia gao.
Lng thc huy ng
c khng
thiu nhng do b i vn
ng
khng ngng, nn nhiu ba chi n gao rang thay cm.
V Nguyn Gip
Ti ngay 29 Tt,
trung oan 86 tip tuc truy kich.
Na m, trn ng i Nm
Nga, gp mt con
sui, Ngoc Dng va Hng
C quyt inh
cho tiu oan nghi lai on giao tha. Khng ai bit chinh
ni y se din ra trn anh

ln nht trn ng truy kich.
Sang
hm sau, ngay 3 thang
2, cac chin si ai i 395 va thc gic thi mt toan rt ng qun ich
xc vao ni tru qun. Moi ngi vi xc ba l, cm

sung
chin u.
Mt trn tao ng chin.
Ting
sung
n khp ni. ai i xng ln mt qua i chim
ia th cao anh
ich.
Nhng cang
tin ln
cang
thy ng qun ich.
Sau giy phut bang
hoang,
ich
dung
ai lin va KZ chng
c. Lc
lng ta rt mong.
Trung oan pho Ngoc Dng trc tip chi huy sung
c l ym
h cho b i
Gia luc o, ting
sung
ci 82, ri ting
sung
may cua ta n ran. Nhng ai i i sau, nghe ting
sung
a kip thi chay ln tip vin anh
boc sn qun ich.
ich
bi thng, cht va ra hang
mi luc mt ng La c rach
nat ri trn trn ia co dong
ch "1er
BAT - tiu oan nguy Thai s 1. Tiu oan nay t phia Mng Sai keo v Nm
Nga n y thi
cham
phai qun ta va bi tiu dit Cung
luc cac tiu oan 80 va 84 cung
ti ni. Qua tam
ngay truy
kich,
thc s chi co mt tiu oan gp qun ich,
va chin u nhiu nht la ai i i u.
Nhng cuc o sung

u din ra qua nhanh nn ai b phn i sau khng kip tham d. Trung oan
trng Hng
Sn quyt inh
cho tiu oan 89 lui v phia sau, a cac tiu oan 80, 84 con y sinh
lc tin ln trc.
ai oan trng Vng Tha Vu n gia luc b i thu don chin trng. Trung oan 88 a kip
co mt trong i hinh.
ai oan trng ra lnh
cho hai trung oan tip tuc tin v phia Lung
Phabng.
ng t Nm
Nga vao Lung Phabng rt nhiu min.
Mt s can b, chin si hy sinh hoc bi
thng.
tranh
thng vong va bao am
tc hanh
qun, trung oan 36 tim
mt con ng khac i men
theo sng Nm
U. Chiu ngay 7 thang
2, tiu oan 80 cua 36 ti Pc Sng, bt c lin lac vi
tiu oan qun tinh
nguyn 970 va b i Pa thet Lao.
Pc Sng ich
co nm ai i,
nhng
anh
hi thy
qun ta, chung
a bo n thao chay.
36 i tip ti mt nga ba sng. y la ni sng Nm

U gp sng M Cng. Mt sng mnh mang
khng mt bong
thuyn be. Bn kia sng co th co ich.
Cn mt b phn sang trc lp mt u
cu.
Ca i qun bao u xung phong. Chic be chui vt sng ban m. Lat sau, bn kia sng
xut hin mt am
la. Du
hiu u
cu
a c thit lp.
Ngay
11 thang
2, toan
b trung oan
vt sng M Cng vi mt s thuyn ln cua nhn dn Lao va nhng be do n vi t lam.
Chiu ngay 12, ho gp

mt n
tin
tiu cua Lung Phabng phia bc.
y la n
Nm
Na nm
giap bin gii Thai Lan. Vung

nay su trong hu phng ich,
nn cng s phong
thu s sai.
Tiu
oan 80 c lnh
cng kich.
Cun chin u din ra rt nhanh. Chi vi sung
ci 60 ly va hoa lc
V Nguyn Gip
ai lin chi vin,

tiu oan 80 a tiu dit gon mt trung i l dng va mt trung i nguy Lao.
Tan qun ich

thao chay v Lung Phabng. B i ta truy kich
bt thm mt chuc linh
u Phi, trong
o co mt vin quan hai, va sau
linh
nguy.
36 chi con cach
kinh nha vua Lao khng y hai
mi kilmet.
B chi huy chin dich

ra lnh
cho 308 dng lai.
Trc on tin cng bt ng cua ta, c bit la
Lung Phabng bi uy hip,
Na va phai lp mt cu hang
khng tng vin cho Thng Lao.
ng ta a
vet t ng
bng
Bc B binh oan c ng
s 7, tiu oan khinh qun nguy s 301, t Xing
Khoang
tiu oan 4 trung oan b binh thuc ia s 4, cung
vi trung oan b binh thuc ia s 11,
tiu oan Thi s 10, tiu oan du thuc ia s 1, lp
thm hai tp oan c im
mi Lung
Phabng va Mng Sai.
Qua hn mi ngay truy kich

ich
trn chng
ng dai 200 kilmet,
b i anh
nhiu trn,
tiu
dit va lam
tan ra 17 ai i ich,
trong o co 1 tiu
oan linh
l dng bi tiu dit gon,
thu hang
phuc tn vu khi, an dc. Ta giai phong

toan b lu vc sng Nm
Hu, c tinh
10.000 kilmet
vung, c lp hoan toan in Bin Phu. Mc du hoan toan khng c chun bi v tham ma cung
nh hu cn,
nhng 308 a dn moi n lc bin cuc hanh
qun thanh
mt on tin cng thc s,
co quy m nh mt chin dich,
va at c nhng hiu sut chin u
rt cao, vt xa yu cu
ra cho ai oan luc u.
Nhn luc ich
hoang mang, trung oan 148 a cung
b i Pa thet Lao
nhanh chong
giai phong
Bun Ty,
Bun Na trc tip e doa tinh
ly Phng Xa L.
Nha ky gia Phap R be Ghilanh (Robert Guillain) trong tp "Kt thuc nhng ao tng" a nhn xet
o la: "mt cun chay vit da quai an,
xuyn qua rng rm,
vt trn sc bt c mt i qun
nao",
"Mt trn Lao qua la mt cai bm, bm can ht ngun sinh lc cua cac mt trn khac:
ng
bng,
atlng
va ca Trung Lao cung

u phai rut bt qun nem
cho cai "chin trng bi e doa la
Mng Sai va Lung Phabng.
Hoa ban bt u n trng
cac sn nui:
Nhng chic xe vn tai,
xe th cht nng
banh
day,
che lam,
keo,
mt... va rt nhiu nhng la th t hu phng, t nhng phng tri xa: Bc Kinh, Binh
Nhng, Mac T Khua. . . nhc nh chung

ti Xun Giap Ngo ang ti gn.
Th chuc tt cua Bac
a gi ti mt trn.
" Qun va dn ta nht tri kt oan,
Khang
chin kin quc nht inh hoan toan thanh
cng
Hoa binh
dn
chu th gii khap
Nam, Bc,
Ty, ng,
mi, thang
li cang
mi, thanh
cng cang
nhiu.
Sut m 29 Tt,
ti vn tip tuc theo doi vic keo phao ra. Cac n vi keo phao phai bao cao ln
tng gi. Cng tac keo phao c coi nh nhim
vu chin u.
Ti a thuc nhng tn: dc By
ti, vc su Vn chui,
Sui Nga, dc Cy cut,
ca rng Ban T, ca rng Na Nham. . . Vt
V Nguyn Gip
an toan qua mi ia danh nay coi nh lp c mt chin cng. Gn sang,
cac n vi keo phao bao

cao hoan thanh
nhim
vu. Thc ra, cac khu phao mi c a ra ca rng, cy s 62 trn ng
41, phai ti mng
3 Tt mi v ti vi tri tru qun. Nhng y a la ni an toan.
B i ta a lam
nn mt ky cng.
Nhng ngay nay,
ca dn tc ang thc hin mt cai Tt Quang Trung cua thi ai mi. Khng chi
co mt oan qun rong rui t Thun Hoa ra Thng Long Tt Ky Du nm 1789, ma trn rt nhiu
neo ng khp ban ao ng Dng, t nam ln bc,
t bc vao nam, t ng sang ty, nhng
oan qun cua ca nc ang mai mit ra i quyt em v mt mua xun mi cho dn tc.
Ti nghi
ti hang
chuc van
ng
bao
ang sat canh
cung
b i cac mt trn Ty Bc,
Thng Lao,
Trung
lao,
Ha Lao,
Lin khu 5, Ty Nguyn... khng c cung
nhng ngi thn ngi bn ni banh
chng on giao tha tai qu hng. t dn cng phuc vu chin dich

in Bin Phu a keo dai hn
ba thang,
nhng khi Tt n cac oan dn cng u tinh
nguyn lai chin trng.
Khu rng sang
dn.
Ngay
u Xun Giap Ngo a ti. Sng lanh
vn bao phu khp nui rng. Ti i
sang c quan tac chin.
Anh em ang chun bi ti chuc tt B chi huy chin dich.
Ti noi:
- Chuc cac ng
chi nm mi manh
khoe, gianh
nhiu
thng
li.
Bi bt ng, moi ngi hi lung
tung.
Mt ng
chi noi:
- Chung
ti bi ng
ri !
Cuc chuc tt u nm thm vui. ng
chi Trn Vn Quang, cuc trng Tac chin bao cao Ty
Nguyn, b i Lin khu 5 ang tin v thi xa Cng Tum, Thng Lao,
808 ang tin v Lung
Phabng, Ha Lao,
436 va ban a giai phong
Pac X ang tin v Xaravan. y tht s la nhng tin
vui u Xun.
Ti goi dy noi chuc tt cac n vi. Vn phong
a ti nhng bc in t hu phng, t ng
bng
Bc B, t Binh
- Tri - Thin, Lin khu 5, Nam B. Bc in nao cung
mang nhng li thm
thit chuc mng nm mi gianh
c thng
li to ln.
Ti sang lan ng
chi Vi Quc Thanh chuc tt oan C vn qun s Trung Quc vi s nghip khang
chin cua nhn dn Vit Nam phai tip tuc n mt cai tt ngay mt trn,
xa T quc,
xa gia inh,
va bao tin thng

li trn cac chin trng. ng
chi Vi vui ve chuc mng nm mi cung
nhng
thng
li mi cua qun va dn ta.
ng
chi cho bit:
sau khi c phn tich
ro v ch manh
ch yu cua ich
va ta, cac c vn u
nht tri vi chu trng thay i phng chm chin dich.
Moi ngi u biu thi quyt tm ng
cam cng
kh, em ht tri tu va nng lc giup b i Vit Nam gianh
toan thng.
ng
chi a
nghi Qun uy Trung ng va B Tng tham mu Qun giai phong
nhn n Trung Quc gi sang
gp
nhng tai liu tng kt kinh nghim
chin u mi nht Triu Tin, nht la kinh nghim
xy
dng trn ia va chin u
ng hm,
k ca cun sach
Thng Cam Linh,
b i Vit Nam
V Nguyn Gip
tham khao.
oan ai biu ng
bao
ngi Thai,
ngi Mng, ngi Dao... do ng
chi L Vn Hac dn u,
ti chuc tt B chi huy Mt trn va b i,

noi vi chung
ti quyt tm cua nhn dn cac dn tc
Ty Bc se ng ln sat canh
cung
b i tiu dit gic.
Trn cac chin trng, b i ta ang th thng

nh che tre. Trn anh
quyt inh
con cha din
ra, nhng ti cam
thy
trong my ngay qua, nhng din bin ang nhanh chong
i vao quy ao.
Ngay sau khi ich

va nhay du xung
in Bin Phu, mt t bao Thuy in,
t Expressen, phong
vn
Bao v tinh
hinh
chin tranh ng Dng. Bac tra li:
"Cuc chin tranh Vit Nam la do Phap gy ra. Nhn dn Vit Nam phai cm
vu khi chin u 7, 8
nm nay chng
ke xm lc... Nu Chnh phu Phap a rut c bai hoc trong cuc chin tranh my
nm nay, mun i n inh
chin Vit Nam bng cach
thng lng va giai quyt vn theo
li hoa binh
thi nhn dn va Chinh
phu Vit Nam dn chu cng
hoa san sang
tip nhn y kin o".
y khng chi la li ap chinh

tri hay ngoai giao. Bac luc nao cung
mong mun hoa binh.
Ngi
khng bo l mt c hi nao co th em lai hoa binh.
H Chi Minh la mt nha thng lng co
nguyn tc,
va bit iu.
Ngi khng bao gi oi hoi i phng cai ma dn tc minh
cha th
co ngay. Ngi chp nhn s ch i. Nhng ke ich
cha h ap lai.
Ca ln nay cung
vy.
Chi con na thang

na, ngoai trng bn nc Lin X, Anh, My, Phap se gp nhau Bc Lanh
ra thng bao cuc hop ban v vn "lp lai hoa binh
ng Dng" tai Ginev vao thang
T
ti. C th ngi Phap t ky vong
vao k hoach
Nava. H mun ngi vao ban thng lng trn
th manh.
(Sau nay,
chung
ta mi bit chinh
Nava a yu cu Chinh
phu Phap chi t vn thng
lng khi a gianh
c mt thng
li quyt inh
trong chin tranh ng Dng). Mi ngay hm
trc, ai tng My anien (O Daniel),I ngi co trach
nhim
n c giam
sat vin thc hin
k hoach
Nava, trc tip ln in Bin Phu kim
tra, a ngo y hai long
v t chc phong
ng y.
My a tr thanh
tr ngai ln nht cho cuc u
tranh gianh
c lp thng
nht cua ta... Ti bng
thy
cn co ngay mt cai gi o in Bin Phu...
Ti goi dy noi cho B t lnh

Phao binh. Sau khi chuc tt n vi, ti hoi v tinh
hinh
sn phao.
ng
chi ao Vn Trng, quyn t lnh
trng, bao cao khac vi la phao qua nng
n, cac khu
i sn phao u a vao vi tri, va b tri xong nhng trn ia gia anh
lac hng qun ich
khi
phat hoa.
Ti hoi tip:
- C inh
lam
gi chao mng nm mi khng ?
- Bao cao:
Anh em sn sang.
- c Cho bn vao sn bay.

- Ro. Nhng xin ch ti luc tri tan sng.
- ng
y. Nhc anh em chun bi y u. Ngm
tht chinh
xac mi bn. a bn la trung!
V Nguyn Gip
* 10 gi, bin sng trn canh

ng
Mng Thanh mi tan Sn bay hin ra l l vi tam
chic khu
truc Hen cat,
hai may bay tham
thinh
Moran, va hai may bay vn tai akta. Trong phut chc,
10 trai
ai bac 75 ly gii trung
sn bay. Mt chic Moran bc chay,
mt s chic khac trung
an.
B chi huy
Mt trn quyt inh
tng
thng cho ai i phao binh va lp cng tm
hun chng u tin cua
chin dich.
Nhng phat phao na vao sn bay a lam

qun ich
in cung.
Chung
cha tim
ra cach
nao loai
tr him
hoa a thc s xut hin,
t nay thng xuyn l lng trn u.
Mng
2 Tt,
Cat dung
may bay rai truyn n thach

thc ta tin cng vao in Bin Phu.
Phai chng y la mt cach
giai quyt cua ich?
ich
mong ta sm lao vao cai by a c chun bi
ky ! S im lng
luc nay la cach
tra li tt nht cua chung
ta. Trong nhng ngay u Xun, ti nhn
c in ri th tra li cua Bac va Trung ng, nht tri cho rng
"quyt inh
thay i cach
anh
nh vy la hoan toan ung".
Trung ng ang
va Chinh
phu se ng
vin toan dn dc sc chi vin
cho in Bin Phu ti khi gianh
toan thang. Hi ng
Cung cp Trung ng a c thanh
lp,
do
Pho thu tng Pham
Vn ng
trc tip lam
chu tich,
se chi ao cac ia phng huy ng
nhn vt
lc phuc vu tin tuyn.
Mng
3, mng
4 Tt,
tin chin thng
cua b i ta va b i ban tai lu vc sng Nm
Hu dn dp
bay v.
Na m v sang
ngay mng
5 Tt,
ti t s chi huy i thm phao binh. y la cuc xut hanh
u
nm cua ti.
Tri ti en. Sng gia phu khp rng nui.
Can b cua ai oan 351 tp hp ven mt qua i,
hinh
nh a ch i t lu. Moi ngi v tay hoan h qun ca gi bi mt.

Ti nhin anh em ngi trong
bong
m, ri noi :
- Trong khi cac ng
chi chuyn phao ra thi n vi ban a tin n gn sng M Cng, anh
tan 17
ai i ich.
By gi cac ng
chi con
thc mc khng?
Moi ngi vui ve ci . Ti chuc mng nm mi, ri noi chuyn vi anh em ti khi tri sang.
Hai
can b lu phao va cao phao ng ln ha hen se lam
cng s tht vng chc,
va quyt tm gianh
thng
li ngay trong trn anh
u tin. Cng ngay mng
5 Tt,
B chi huy chin dich
triu tp hi
nghi can b Mng Phng quan
trit phng chm tac chin mi va tin hanh
cng tac chun
bi
chin u.
Vung
tri in Bin Phu vng hn ting
may bay.
Hu
ht lc lng khng qun vn tai va mt phn khng qun chin u a bi hut sang Thng
Lao.
Cuc hop u Xun thiu mt ai oan 308 ang trn ng truy kich
ich.
Ti thay mt Tng qun
uy chuc Tt toan qun:
- Sang nm mi thu nhiu thng
li mi", va biu dng nhng n vi a keo phao ra an toan.
Ti
V Nguyn Gip
thng bao vi hi nghi, Trung ng va Bac a ph chun chu trng tac chin mi cua ang
uy
chin dich,
hu phng se dc sc chi vin cho tin tuyn ti khi gianh
toan thng.
Tin chin thng

trn cac chin trng Thng Lao,
Trung Lao,
Ha Lao,
Ty Nguyn, trung du,
ng
bng
Bc B va Nam B a mang lai s phn khi cho hi nghi. Trong hai thang
qua, chung
ta a loai khoi vong

chin u 20.000 qun ich,
giai phong
nhiu vung
t rng
ln co y nghia
chin lc, buc ich
phai i pho khp
ni. Cac chin trng hu ich
trn ca nc u y
manh
chin tranh du kich

lam
cho ich
khng u lc lng tin hanh
binh
inh.
ich
cung
khng con
kha nng m mt cuc tin cng ln ra vung
t do...
Cu hoi ln t ra la ta se lam
gi gianh
thng
li trn mt trn chinh
in Bin Phu?
Qun ich
in Bin Phu hin co 12 tiu oan va 7 ai i b binh, gm
phn ln la qun tinh
nhu bc nht cua ao qun vin chinh, 2 tiu oan phao 105 ly (24 khu),
2 tiu oan sng ci 120
ly (20 khu),
1 ai i phao 155 ly (4 khu),
1 .ai i xe tng 18 tn (lo chic).
Lc lng khng
qun thng trc tai sn bay Mng Thanh co: 7 khu truc,
5 trinh sat,
4 may bay vn tai va 1 trc
thng. Ngoai ra, ich
se danh
2/3 lc lng may bay nem
bom, may bay tim kich
toan ng
Dng, va 100% may bay vn tai ym
tr trc tip cho in Bin Phu trong trng hp bi tin
cng. Tng s qun ich
tai in Bin Phu khoang
12.000 ngi.
Lc lng ta co 9 trung oan b binh, gm
27 tiu oan,
1 trung oan sn phao 75 ly (24 khu),
2
tiu oan lu phao 105 ly (24 khu),
4 ai i sung
ci 120 ly (16 khu),
1 trung oan cao xa phao
37 ly (24 khu),
va 2 tiu oan cng binh. So sanh
lc lng b binh, ta hn ich
v s tiu oan
(27/12), nhng qun s mi tiu oan cua ta chi bng
2/3 qun s tiu oan ich,
va trang bi yu hn
nhiu.
V lc lng phao ym
h trc tip cho b binh, ta hn ich
v s lng (64/48 khu),
nhng lc lng an phao d tr cua ta rt han ch. Ta hoan toan khng c xe tng, va chi co 1
trung oan cao xa 37 ly i pho vi toan b khng qun ich.
Bai toan cu v so sanh

lc lng lai xut hin:
mt ln na, ta khng co u th binh lc trc ke
ich.
Ngay v s lng b binh n thun,

ta cung
khng hn ich
bao nhiu, thng thng, phia tin
cng phai co lc lng t 5 ln tr ln ng hn phia phong
ng. Hu ht cc n vi chu lc cua ta
a c tung ra chin trng. Luc nay,
ta chi cn lai 1 trung oan cua 304 bao v hu phng
chin dich
va khu cn c. Chung
ta vn
vao
th yu
anh
manh.
Tuy nhin, li th cua ta in Bin Phu kha ro: Ta chu ng

tin cng, ich
bi ng
phong
ng; ta
la lc lng bao vy, ich
la lc lng bi bao vy. Li th nay cho phep ta t quyt inh:
anh
hoc khng anh,

la chon ia im,
thi gian m cuc tin cng. anh
hay khng anh,
u co li
cho ta. Nu kim
gi nhng lc lng c ng
chu yu cua ich
mt thi gian dai in Bin Phu
cho cac chin trng tiu dit ich,
thi ta a gianh
c mt thng li ln trong ng Xun nay.
V Nguyn Gip
Tp oan c im
in Bin Phu gm
ba phn khu ym
h ln nhau. Mi c im
u co kha nng
phong
ng c lp.
Nhiu c im
c t chc lai thanh
cum
c im,
goi la "trung tm khang
theo kiu phc tap",

co lc lng c ng,
hoa lc cua minh,
h thng
cng s vng chc,
chung
quanh la hao giao thng va hang
rao dy thep gai, kha nng phong
ng kha manh.
Mi mt phn khu
gm
nhiu trung tm khang
kin c nh vy.
Mi trung tm khang,
cung
nh toan b tp oan
c im,
u co h thng
cng s nm
chim
di mt t,
h thng
cng s phu (hang
rao,
bai dy
thep gai, bai min),
h thng
hoa lc rt manh.
Phn khu trung tm la b phn quan trong

nht,
tp trung hai phn ba lc lng cua ich
(8 tiu
oan,
gm
5 tiu oan chim
ong
va 3 tiu oan c ng),
co nhiu trung tm khang

ym
tr ln
cho nhau, bao boc ly c quan chi huy, cac cn c hoa lc va cn c hu cn,
ng
thi bao v sn
bay. Phia ng phn khu co ca mt h thng
cao im
rt li hai,
c bit la nhng ngon i A1, C1,
D1 E1. Nhng cao im
nay gi vai tro trong
yu trong vic bao v phn khu.
phia bc,
co phn khu bc,
gm
cac trung tm khang:
i c lp,
Ban Keo.
i c lp co
nhim
vu an ng phia bc,
ngn chn con ng t Lai Chu v in Bin Phu. Trung tm
khang
Him Lam, tuy thuc khu trung tm, nhng cung vi cac vi tri i c lp,
Ban Keo la nhng
vi tri ngoai vi t xut nht cua ich,
an ng phia ng bc,
ngn chn cuc tin cng cua qun ta t
hng Tun Giao vao.
phia nam, la phn khu nam, con goi la phn khu Hng
Cum,
c nhim
vu
ngn chn qun ta tin cng t phia nam ln, ng
thi gi ng lin lac vi Thng Lao.
Hoa lc phao binh c b tri thanh

hai cn c: mt Mng Thanh, mt Hng
Cum,
co th
ym
tr ln cho nhau, va cho tt ca cac c im
khac mi khi bi tin cng. Ngoai hoa lc chung cua
tp
oan c im,
mi trng tm khang
con co hoa lc ring, bao gom nhiu sung
ci cac c,
sung
phun la, va cac loai sung
bn thng
b tri thanh
h thng
va t bao v, va ym
h cho
nhng c im
chung quanh.
in Bin Phu co hai sn bay. Sn bay chinh Mng Thanh, va sn bay- d bi Hng
Cum,
ni
lin vi Ha Ni,
Hai Phong
bng
mt cu hang
khng, trung binh
mi ngay co gn 100 ln chin
may bay vn
tai tip t khoang
200 - 300 tn
hang,
va tha du khoang
100 - 150 tn.
Cuc chin u
in Bin Phu se in ra trn ca ia hinh
i nui va ng
bng.
Nhng c im
nm
trn day i phia ng, tao thanh
bc binh
phong chc ch vng chc cho khu trung tm.
T lu, ngi ta a noi ti vai tro cua mt n nho be t mt vi tri him
tr, cung
nh nhiu n
nh vy c ni lin vi nhau vung
rng nui trong chin tranh. Claudvit,
nha ly lun qun s
kinh in,
mc du a nhn manh
vao nhng nhc im
c ban cua mt cuc chin tranh phong
ng tuyt i,
vung
rng nui,
cung
a vit:
"ng nhin, phai thy la mt s ln nhng n nh
vy
c xy dng sat bn nhau, tao thanh
mt mt trn co sc manh
to ln, hu nh khng th
cng pha c" Moi cuc tin cng cua b i ta trn canh
ng
u phai vt qua hoa lc may
V Nguyn Gip
bay, ai bac,
xe tng, va s phan kich
cua qun c ng,
k ca qun du, trc khi i u
vi ha
lc bn thng,
hang
rao dy thep gai va bai min cua ban thn c im.
Nhiu nhn vt cao cp cua ca Phap va My ti thm in Bin Phu, u anh

gia y la mt phao
ai khng th cng pha".
Trung ng ang
ha quyt tm tiu dit tp oan c im
in Bin Phu tao nn mt bc
ngot mi trong chin tranh, trc khi quc My can thip su hn vao ng Dng. Ta cn tinh
n trng hp trn anh

keo dai ti mua ma, hu cn se giai quyt th nao?
Nhng trc mt,
vn
quyt inh
la phai tim
ra cach
anh
thich
hp vi trinh
cua b i,
khoet su vao nhng
nhc im
c ban cua ich,
han ch ti mc thp nht sc manh
phi phao,
va phat huy ti mc
cao nht kha nng tac chin cua b i va tinh
nng cac loai vu khi cua ta. Chung
ta a nhin thy
hai
nhc im
ln cua "con nhim
in Bin phu.
Trc ht la tnh cng nhc va thu ng
cua h thng
phong
ng bng
tp oan c im
ma qun
ich
a la chon.
Tp
oan
c im
la mt kt cu cht che cua nhiu c im,
nhng trong thc t,
vn
la nhng c im
tach
ri. Qun ich
o tuy ng, nhng khi mt c im
bi tin cng thi
lc lng i pho chu yu vn la lc lng cua ban thn c im,
cng
thm vi s ym
tr hoa
lc t xa, va s can thip cua mt lc lng qun ng chin khng ng ma ta co iu kin han
ch. Nhc im
nay cho phep ta tp trung sc manh
tiu dit tng c im
do ta la chon,
vao
thi gian thich
hp.
Th hai la tinh
c lp cua ban
thn "con nhim
in Bin Phu. in Bin Phu nm
ch v gia vung
rng nui mnh mng a hoan toan giai phong,

rt xa nhng cn c hu phng, nht la nhng cn
c khng qun ln cua ich,
moi vic tng vin va tip t u phai da vao
ng khng. Nu
ng khng bi han ch hay ct t no se nhanh chong
mt sc chin u.
Khng
ch sn bay, hoc
ct t sn bay Mng Thanh khng con la iu kho khn vi b i ta hin nay.
Do o, ta a nhon cach
"anh
chc tin chc".
Thay vi mt cuc tin cng vao toan b tp oan c
im,
ta se xy dng trn ia bao vy, chia ct qun ich,
a phao vao nhng vi tri an toan,
t cac
c im
trong tm
bn, khng
ch sn bay, tip n se tin hanh
mt loat trn cng kin, tiu dit
tng trung tm khang,
bt u t tiu dit phn khu bc,

m ng a b i vao canh
ng
Mng Thanh, ct t sn bay, tin ti bop nghet con nhim

in Bin Phu. Cach
anh
nay phu hp
vi trinh
b i ta, cho phep ta khoet su nhng nhc im
cua ich,
bin u th v binh khi ky
thut cua ich
trn chin trng thanh
u th ap ao cua ta trong tng trn anh
quyt gianh
thng
li.
Ti trinh
bay ban bao cao "Tich
cc hoan thanh
cng tac chun bi tiu dit toan b qun ich
in
Bin Phu.
ang
uy d kin chin dich
se phat trin qua ba bc. Bc 1, hoan thanh
moi cng tac chun bi,
V Nguyn Gip
gm
lam
ng a phao vao trn ia vng chc,
xy dng trn ia bao vy va tin cng, chun bi
hu
cn
chin dich.
Ly
vin xy dng trn ia phao lam
chun v thi gian khi nao phao a chim
linh
cac trn ia bn, coi nh cng tac chun bi c ban hoan thanh.
Bc 2, tiu dit cac trung tm

khang
ngoai vi, tht cht trn ia tin cng va bao vy, thu hep pham
vi chim
ong,
tiu hao,
tiu dit tng b phn qun ich,
khng
ch sn bay, han ch i ti trit hn ngun tip t va tip
vin cua tp
oan
c im.
Bc 3, khi iu kin a chin mui,
chuyn sang tng cng kich
tiu
dit toan b qun ich
in Bin Phu.
tin hanh
cng tac chun bi, ang
uy ra mt s cng vic phai thc hin ngay:
- T chc ng c ng
cho lu phao.
- T chc trn ia lu phao tht kin c.

- Xy dng trn ia tin cng va bao vy.
- Chun bi sc khoc cho b i,
qun s chin u,
chin thut,
k thut (nht la xy dng trn ia va
hip ng
b phao).
- Chun bi cng tac cung cp.
Moi cng tac chun bi cn ht sc gi bi mt,

tranh
ich
gy can tr, va tao th bt ng khi chin
dich
m man.
Trc mt,
phai t chc cac cht bao v khu vc tru qun tht vng chc,
phong
ich
anh
ra. Qua cuc hop,
ti mi bit khng phai moi ngi u thc mc khi c lnh
keo
phao
ra. C nhng ngi th phao nhe nhom
nh ct c ganh
nng,
vi a nhn thy nhng kho
khn ma minh
cha bit giai quyt ra sao.
Moi ngi u thc s phn khi sau khi nghe ph bin phng an tac chin mi. Chung
ti cung
nhau lin hoan chao mng Xun mi. oan vn cng Tng cuc Chinh tri va oan vn cng va i
d ai hi Lin hoan Thanh nin va Sinh vin th gii Bucaret,
t u chin dich
a i sat cac n
vi tai hoa tuyn phuc vu lin min, ti nay lai tr v Mt trn b cung
vui Tt vi hi nghi. Ln u,
gia nui rng va ngay tai mt trn,

chung
ti c xem nhng iu mua ln, mua quat,
mua sap
y
mau
se, duyn dang,
m
a hng vi qu hng.
Mi ln i chin dich,
ti lai tr v "ngi nha" quen thuc.
N cung
ging
nh phn ln nhng ngi
nha cua cac c quan Vit Bc trong khang
chin,
chi khac la mt trn no c thu nho ti mc
ti thiu,
ung hn la mt cai lan.
Vt liu gm
cy, tre, lung,
la moc,
la gi kim
c tai ch.
Gia nha co mt chic ban,
mt ban u rng
trai ban . Hai bn, la hai gh dai,
mt gh thng
ghep bng
nhng cy vu b i. Hai u nha c hai chic ging giat na, mt cua ti, mt cua
ng
chi v si. Khng bit ai la ngi u tin nghi ra kiu nha nay.
N a n inh
ti mc khng
cn co s cai tin nao.
Ngi nha ln nay nm

bn sn nui Mng Phng, co nhng cy de cao vut.
Mng Phng, ting
Thai co nghia la "ban lanh".
Khi hu ni nui cao quanh nm co sng, my, mat me, trong lanh.
V Nguyn Gip
Nhng cy lan rng n hoa khng rc r nhng co mt mui hng c bit,

khi thi thoang thoang
n bt cht, chu y tim

khng thy,
khi thi nng
nan.
Chin dich
nao ca ng
chi i trc chon ia
im
s chi huy cung
c gng
tim
ni co canh
ep Nhng y, ngoai canh
ep,
chi cn treo ln
inh
nui phia sau, la nhin thy
canh
ng Mng Thanh va tp oan c im
cua ich.
Hanh
phuc
ln nht i vi ngi cm
qun la c bn b i ngay tai mt trn.
Mt nha ly lun
kinh in v qun s a noi:
mt mnh
lnh
cua ngi chi huy nu
phai qua nhiu
nc thang mi ti c ngi linh,
thi hiu lc chi huy cung
giam
theo vi nhng nc thang o.
sat b i tt nhin la cn thit,
nhng c nhin tn mt chin trng, iu o theo ti cung
rt co
y nghia,
vi no gi cho minh
nhiu suy nghi. H co thi gian, ti lai ln inh
nui,
dung
ng
nhom
quan sat trn ia,

cam
thy nh minh
ang c chin hao,
bn can b va chin si.
C quan tham mu, chinh
tri cung
tu tp quanh y.
Nhng day lan,
mai lp co tranh, nm
rai doc theo con sui.
Bao v cho s chi huy vn chi co mt
lc lng canh
v nho. Anh em treo ln nhng cy cao quan sat t xa ngi ra vao.
Cac chuyn gia
ban
ln u sang ta u nhn xet la Vit Nam ke inh
co nhng phng tin va vu khi hin ai,
nhng cng tac bao v nhng c quan u nao cua ta qua s sai.
bao am
an toan hu phng
cung
nh mt trn chu yu vn la nau kin di tan cy rng, va da vao dn. ang
uy Mt trn
cung
cac can b lanh
ao chia nhau i cac ni xuc tin cng tac chun bi.
T trc Tt,
anh L Quang ao,
cuc trng Cuc Tuyn hun,
a xung
308, anh Nguyn Thanh
Binh,
pho chu nhim
cung cp tin phng, a sang chin trng Thng Lao.
Anh L Lim xung
cac n vi theo doi vic ph bin chu trng "anh

chc tin chc".
Anh Hoang
Vn Thai cung
mt
s can b tham mu, phao binh, cng binh i doc cac day nui P Hng
Meo,
P Ta C tim
ng
c ng
phao va trn ia phao.
Chung
ta a nhn thy khng th tip tuc keo nhng khu phao nng
hai tn ln nui bng
tay, va b
tri trn ia phao
trn nhng ia hinh
trng
trai trong mt trn anh
dai ngay.
Cn phai co ng cho
xe keo phao vao trn ia;
trn ia phao phai c cu truc vng chc, u sc chiu ng nhng trn
oanh kich
cua may bay va phao binh nu chng
may bi l. Lam
c iu nay khng d dang.
Tp
oan c im
nam trong mt long
chao,
chung quanh la nui cao trn di 1.000 met.
Nhng ngon
nui ln khng
ch c sn bay Mng Thanh u cach
xa t 10 n 12 kilmet.
Nu t phao
sn nui bn ngoai lng chao thi muc tiu cung
ngoai tm
bn. Chung
ta buc phai b tri phao
sn nui bn trong long
chao.
y lai chinh
la iu nm
trong s tinh
toan t trc cua ich.
Vin
chi huy phao binh Mng Thanh a cam kt vi Na va chi cn sau ba phat phao cua Vit Minh,
hoa im
se lp
tc bi dp tt Ta a bit kha nng cua qun Phap trong nhng cuc phan phao.
Luc nay
chung
ta rt cn mt tm
ban
chinh
xac v in
Bin Phu. T u
chin dich,
cac un vi
qun bao,
trinh sat mt trn a nhn lnh
phai tim
moi cach
oat ban cua ich.
Sau nay mi bit
V Nguyn Gip
khng ring ta ma ca b tham mu phap cung

rt lo lng
vi nhng tm
ban cu co nhiu sai sot se
anh
hng rt ln n vic s dung
hoa lc khng qun, c bit la phao binh. Ngi Phap a phai
dung
may bay chup ban in Bin Phu.
Ngay
28 thang
12 nm 1953, mt s chin si qun bao cua 308 do ai i trng Kim Giao chi huy,
gan da phuc kich
tai mt ban
gn
i c Lp,
ni qun ich
thng ti tun
tiu
va nghin cu
chun bi lp mt trung tm khang
mi. H a nm
tai y t na m. Tri sang
mt luc,
nghe
co ting
t. Va sau o qun Phap xut hin.
Mt toan ich
i ti gn trn ia.
Chin si trinh sat Trn Manh

Phn phat hin mt si quan to beo eo lon trung ta, cm
trong tay chin
cp ng tai liu Phn nha mt bng tiu lin ha guc vin si quan, xng ti gianh
ly chic cp,
ri
ca toan rut lui.
H a gp
may. chinh
la trung ta Guyt (Guyth), tham mu trng cua Cat.
Trong cp co
nhiu tai liu quan trong
va mt ban v cu truc cua tp oan c im.
Nhng y chi la mt s
, cha phai tm
ban chinh
xac ma phao binh ang cn.
u thang
2 nm 1954, ti nhn c bao cao,
ai i 42 thuc tiu oan 426 cua B a ly c
mt tm
ban cua ich
chup bng
may bay. S kin nay a c Beena
Phn ghi lai:

"Ngay 1
thang
2 nm 1954, hi 15 gi 30, tiu oan
Thai s 2 ang tin v cao im
628 nhm
muc ich
phat
hin trn ia phao cua ich
thi bi mt loat an d di quet vao
cui i hinh.
Trung uy Negr
(Negre)
cung
vi 16 binh linh
guc nga ngay tai trn ia.
Sau o mt trn anh
giap la ca din ra. Nh
s can thip nhanh cua mt n vi du, ma tiu oan nay tranh
khoi bi tiu dit.
Nhng thit hai v
sinh mang
a la mt on nng,
nhng cng
vao o con mt on khac mang im
d hn nhiu.
Trong ngi trung uy Negr, co mt tm

ban 1/25.000 mi in v thung lung
in Bin Phu ma
qun i va kip dng lai t nhng bc anh
do may bay chup c. C tm
ban nay,
Vit Minh
se co iu kin hiu chinh
ng bn phao binh cua ho vi chinh
xac cao nht".
ng
chi Phn,
trinh sat vin lp cng, c tng
thng ngay hun chng chin cng hang
ba.
Tm
ban lp
tc c gi v hu
phng nhn ban kip thi phuc vu chin dich.
Nhng luc nay,

oan can b iu tra vi tri t trn ia phao va vach
nhng tuyn ng cho xe keo
phao,
mi chi co trong tay tm
ban 1/100.000 thiu rt nhiu chi tit,
va my chin ng
nhom,
la
ban.
H va i va m ng, quan sat ia hinh,
c tinh
dc,
b sung nhng ngon nui,
con
sui khng co trn ban . 6 truc ng c vach
ra qua nhiu vung
i nui cao ni lin t phia
ng
sang phia bc Mng Thanh. Nhng khu phao t y co th bn ti muc tiu xa nht la
Hng
Cum.
Ngoai trung oan cng binh 151 lam

nong
ct,
phn ln cac ai oan 812, 316 va trung oan 675
c huy ng
vao nhim
vu lam
ng c ng
phao.
ai oan trng 312 L Trong
Tn dn u
n vi m li tin vao rng su nhn coc du,
va b nhng nhat cun u tin. Cng binh phai lam
V Nguyn Gip
nhng cy cu vt sui co sc chiu ng 10 tn,

bao am
cho xe qua lai trong mua ma lu. Nhiu
vn
nay
sinh. C nhng ch ngot theo yu cu cua phao binh phai m rng
12 met,
nhng mi
tinh
m rng
6 met thi thanh
vai a cao ti 20 met!
Mt ln,
ti c bao cao:
mt tuyn ng sp
hoan thanh
thi gp day nui a nm
chn ngang! Anh Hoang
Vn Thai phai ti tn ni trc tip giai
quyt nhng vn nay.
Vit tim
trn ia cho phao cao xa cung
gp
kho khn. Chi huy trung oan cao xa bao cao:
trn nhng
ia hinh
hin tai,
nu cn c vao bai hoc nha trng, thi chi at c mt trong tam
iu kin
phai co thit lp
mt trn
ia phao
cao xa, la: "khng gn
ng dy cao th quc gia". Ti a
noi:
"ung
la cac ng
chi co kho khn, nhng cung
ng l thuc hoan toan vao nhng quy tc a
hoc nha trng. Phai c gng phat huy tinh thn sang
tao cua qun i nhn dn, cua phao binh
cach
mang
Vit Nam".
Chi sau hn hai chuc ngay lao ng
khn trng, ca sau tuyn ng c ng
phao,
dai 70 kilmet,
a hoan thanh.
Khi trn in Bin Phu kt thuc,

oan tu binh i qua nhng con ng nay v trai
tp
trung, a nhn xet:
"Ring vi vic lam
c nhng truc ng nay,
cac ng cung
u thng
chung
ti ri !".
Vic xy dng cac hm
phao tn kha nhiu cng sc. Hm
phao nm
su trong long
nui,
co cng s
bn, cng s n np ring, u rng
phao thu thao tac d dang
khi chin u.
Np hm
day trn 3
met,
gm
nhiu lp g, t,
xen vi nhng lp bo trut,
u sc chiu ng phao 105 ly. Canh
hm
phao,
la hm
chi huy va hm
cha an.
C bn khu
i,
lai co chung mt hm
lam
ni hi hop
hoc vui chi. Ni lin cac hm

phao la hao giao t
hng kha rng
va su, co ranh
thoat nc va h tranh
bom napan. Lai co ng hao ni t trn ia
phao
v tuyn cung cp,
ni co u hm
n, hm
, hm
thng binh, hm
nu n, hm
giu xe...
Bn mi trn ia tht u co mt trn ia gia thu hut bom an ich.
ao mt hm
phao trung binh
phai moi t long

nui khoang
200 ti 300 khi t a, ri toan b ln np hm.
G lat noc hm
co
ng kinh
t 30 phn. tr ln. Toan b s g nay phai ly
t xa, khoang
9 - 10 kilmet,
a v
khng lam
l trn ia.
Mt khi lng cng trinh
khng l ! C nhng chin si mt ngay phai b
ti hai, ba ngan nhat cuc.
Tt ca nhng li xeng,
li cuc em ra dung
u mon vet.
Cac trn
ia lu phao c b tri cach
khu trung tm Mng Thanh khoang
7 kilmet,
va cach
cac vi tri
ngoai vi 4 - 5 kilmet.
Do o, khng nhng cn phai nguy trang toan b cng trinh
trc con mt
xoi moi cua may bay trinh sat ma con phai khng cho qun ich
cac vi tri ngoai vi nghe c
ting
n min pha a, cht cy, ao
t.
Cng trinh
chun bi trn ia phao chu ao a lam
vin chi huy phao binh cua tp oan c im
in
Bin Phu hoan toan tht vong
ngay sau khi trn anh
bt u Y a t kt liu i minh
bng
mt trai
lu an.
Trong thi gian phao thu anh
vt vi hm
hao,
cac chin si quan trc,
thng tin cung
ln
V Nguyn Gip
ln vi eo dc,
sng mu, m ti va bom an hoan thanh
vic o ac,
lp toa cac muc tiu,
va ni mang
dy thng tin dai hn 60 kilmet cua ring trung oan lu phao.
C nhng ng
chi a
hy sinh trong thi gian chun bi.
bao
am
thc hin phng chm "anh
chc tin chc" thanh
cng, vic xy dng trn ia bao
vy va tin cng co tinh
quyt inh.
Cng vic nay rt mi me. Trn ia chin hao cua ta khng co
vt chng ngai bao v, nh dy thep gai, bai min,
nhng no phai bao am
iu kin cho cac hoat
ng
chin u,
cung
nh moi sinh hoat binh
thng va lu dai cua b i.
N khng chi giup cho
b i tip cn cac vi tri ich
di bom an,
ca ban m va ban ngay,
ma con la ni c ng
phao,
vn
chuyn thng binh. N la ca mt h thng
hm,
hao ln, nho phc tap va mang tinh
tin
cng, va mang tinh
phong
ng, c bit la co chiu dai ca trm kilmet.
Trong t u,
chung
ta
xy dng mt ng hao truc chung quanh canh
ng
Mng Thanh) va ng hao tip cn nhng
trung tm khang
bao v tp oan c im
phia bc.
Cac c vn
Trung Quc gii thiu vi chung
ta kinh nghim
cua ban trong chin dich
Hoai Hai.
Tai
y, giai phong
qun a ao
nhng ng hao cho phao va t vn ng
di nhng trn oanh
kich
cua ich.
Cac ng
chi cung
nhac n kinh nghim
chin u ng hm
Triu Tin. Qun
chi nguyn Trng Quc va qun i Triu Tin a kin thit nhng ng hm
trong long
nui tuyt
i an toan trong nhng trn u phao vi ich.
Anh Thai t chc cho mt n vi cng binh ao thc nghim

trn canh
ng
gn s chi huy
Mng Phng rut kinh nghim.
Ti cung
ng
chi C vn Mai Gia Sinh trc tip theo doi vic
ao
trn ia chin hao cua mt tiu i theo nhng yu cau B chi huy Mt tran a ra. Sau o,
Ban tham mu Mt trn ra chi thi hng dn cho cac n vi kich
thc tiu chun can loai hm,
hao
va nng sut khi lng t ao
trong mt ngay.
C quan tham mu mt trn c can b xung

cac ai oan chi ao xy dng trn ia.
Chung quanh in Bin Phu bt u xut hin mt cng trng khng l. Nhng con ng c
ng
phao nhanh chong
hin ra di rng cy, hoc di dan nguy trang khng i mau.
Rt nhiu
chin hao t nui cao xung
canh
ng,
khng ngng moc thm nhng nhanh
mi, khng ngng
lan rng.
T u
chin dich,
cng tac chinh
tri a c tin hanh
rt tt.
Doc ng hanh
qun, chung
ta a
giai quyt cho b i t tng mun v anh
ng
bng,
bng
caeh
giao duc phng chm "Tich
cc, chu ng,
c ng,
linh hoat cua Trung ng. Nhng luc b i tng vc xui lai hoa ln
ngc, ang i c lnh
dng, ang dng c lnh
i nhanh, anh em khng thc mc nhiu.
Cui cung,
moi ngi u xac inh:
"i chung
ta u co gic la ta c i"I. Trn con ng dai ti
mt trn,
mc du lun lun bi may bay ich
can tr, tinh thn b i khng h xao xuyn,
rt it
ngi ri rt doc ng. y la mt cuc hanh
qun chin dich
tt nht t xa ti nay.
V Nguyn Gip
Cng tac chinh

tri luc nay trin khai mt canh
su rng.
Trc tp oan c im
manh
cha tng
co, chung
ta a xy dng cho b i mt quyt tm chin u rt cao. Can b, chin si a thy c
ch manh,
ch yu cua ich,
nhng iu kin tt thng
cua ta. Y nghia to ln cua chin dich
thm
ti tng ngi: "Tiu dit tp oan c im

manh
nht cua ich,
p tan k hoach
Na va, anh
bai
m mu keo dai chin tranh xm lc cua quc Phap - My, m ra mt cuc din mi cho khang
chin".
Nhng khu hiu cua chin dich
a tr thanh
nim
quyt tm cua moi ngi :
- Tiu dit toan b qun ich
in Bin Phu!
ich
c thu, kin quyt anh!
ich
bo chay,
kin quyt truy!
ich
tng cng, kin quyt dit!...
t hoc tp
mi a giup moi ngi nhn thy s chinh
xac cua phng chm tac chin "anh
chc
tin chm" trn c s so sanh
moi kho khn, thun li cua ta va ich.
Tng qun uy gi th hiu triu toan th can b, ang

vin hoan thanh
nhim
vu Trung ng ang
a trao.
Nhn ngay ky nim
thanh
lp Qun i nhn dn 22 thang
12 nm 1953, Bac a trao cho mi ai
oan,
mi qun khu mt la c "Quyt chin Quyt thng"
lam
giai thng lun lu. Cac chi b u
m hi nghi xac inh
thai ang
vin, ku goi ang
vin dn u trong chin u,
cm
bng
c
la c cua Bac trn noc s chi huy tp
oan
c im.
La c Quyt chin
Quyt thng
a tr thanh
mt biu tng thing ling trong chin dich,

ngon uc dn ng i ti chin thng
trong mi
trn anh.
V Nguyn Gip
Chng 6
CON NHIM
IN
BIN PHU
THI gian u,
vic xy dng cng trinh
phong
ng in Bin Phu do ai i cng binh cua binh
oan khng vn s 2 chiu trach
nhim.
Cng vic chu yu cua linh cng binh la sa cha ng
bng sn bay va bc cy cu g qua sng Nm
Rm
ni lin sn bay vi lang
Mng Thanh va
ng 41. Nm ngay sau khi qun Phap nhay du, chin akta u tin ha canh
xung
sn bay.
Nhng tiu oan du t xy dng cng s phong
thu bit con ng phia bc,
t Lai Chu xung,
cung
nh phia ty - nam, t Lao sang, ngn khng cho b i ta tip cn sn bay, va trn nhng
V Nguyn Gip
mom
i phia ng sau nay la trung tm khang
lian (Eliane). Cu truc tp oan c im
mi
c phac hoa trn nhng net ln.
Vic xy dng cng trinh
phong
ng lu dai chi thc s bt u khi b chi huy Phap bit tin nhng
ai oan chu lc cua ta ang vn ng
ln Ty Bc.
Ngay 4 thang
12 nm 1953, tiu oan cng binh
s 31 c a ln in Bin Phu thay th ai i cng binh du. Cng vic trc tin cua tiu oan
la dung
ghi sn phu toan b 6.000 m2 ng bng cho may bay vn tai hang
nng
ha canh.
Nhng
tm
ghi nay
co th thay th hu hiu
ng bng b tng trong mt thi han nht inh.
Nhng ngay sau o la cuc khng vn tng vin at cho in Bin Phu. Mt s n vi du c
a v Ha Ni lam
lc lng d bi va thay th bng
nhng n vi l dng thich
hp vi cuc
chin u phong
ng hn. Phao khng git va nhng khu phao 105 kem
cht lng chuyn t Lao
sang thi ky u cung
c thay th bng
phao 105, 155 va ci 120, nhiu khu mi nhn cua My.
Ngay
16 thang
12 nm 1958, Cat ra lnh
cho tt ca cac n vi phai cung
c vi tri chng
c
phao
105 cua i phng. Mun vy,
np hm
phai co hai lp khuc g ng kinh
15 xngtimet
canh
_nhau mt met t c len nht,
bn trn co nhng bao tai t chng
manh
n. Vic bao
v mt tiu i chin u
chng
lai phao 105 cn
ti 30 tn
nguyn liu.
Xuyra (Sudrat), chi huy
tiu oan cng binh, tinh
toan mun xy dng mt cng trinh
phong
ng cho 12 tiu oan in
Bin Phu phai co 36.000 tn vt liu.
Qun Phap ra lnh

pha nha san cua dn thu c 2.200 tn g tt.
Cuc khng vn tng vin cho
Thng Lao thu hut phn
ln may bay vn tai.
Cui cung,
b chi huy Phap chi ap ng c con s

ti thiu:
8.000 tn;
trong o, co 3.000 tn dy thep gai, 510 tn ghi lat cho sn bay chinh
Mng
Thanh va sn bay d bi Hng
Cum,
44 tn cu kin xy dng mt chic cu Bailey, 70 tn gm
5
chin xe ui t,
4,5 tn thep,
130 khi g va 30.767 trai min cac loai.
Theo Xuyla, s vt liu nay
chi u cho trn ia phn khu trung tm, trung tm truyn tin va phong
X quang trong bnh
vin di
long
t,
s con lai phai do cac n vi t xoay x bng
cach
thu thp tai ch ! Tp oan c im
hinh
thanh
vi ba phn khu: phn khu trung tm, phn khu bc,
va phn khu nam.
Phn khu trung tm nm
chung quanh sn bay Mng Thanh, co nm trung tm khang:
Huy ghet
(Huguettc gm
mt s c im
nm
ty sn bay, hu ngan sng Nm
Rm;
Clin (Claudine),
gm
nhng c im
nm
nam sn bay, hu ngan sng Nm
Rm;
lian (eliane),
gm
nhng c
im
phia ng phn khu trung tm, ta ngan sng Nm
Rm;
minich
(Dominique), gm
nhng
c im
ng sn bay, ta ngan sng Nm
Rm;
va peevi
(Epervier), c quan s chi huy tp

oan c im.
Hai phn ba qun ich

cung
vi trn 30 c im
lin kt vi nhau thanh
mt khi rn chc quanh
sn bay va day i phia ng canh
ng.
y se la ni quyt inh
thanh
bai cua trn anh.
Mt trung tm khang
khng nm trong phn khu trng tm nhng lai gn lin vi no la
V Nguyn Gip
Battix (Beatrice),
gm
nhng c im
bc phn khu 2,5 kilmet,
co nhim
vu ngn chn qun
ta t Tun Giao tin vao theo ng 41.
bao
v cho phn khu trung tm t xa hng bc trn con ng t Lai Chu v, co phn khu
be, gm
hai trung tm khang:
Gabrien i urielle), nm
cach
xa phn khu trung tm 4 kilmet,
va An n Mai (An nc Marie), nm

gn sn bay Mng Thanh.
bao.
v phn khu trung tm phia nam co phn khu Idaben (Isabelle) nm
cach
phn khu trung
tm 5 kilmet trn con ng sang Thng Lao.
Idaben vi trn hai ngan qun va mt sn bay cung
vi phn khu trung tm Mng Thanh co th ng cu, chi vin cho nhau bng
hoa lc va b binh
khi bi tin cng.B chi huy Phap a ti sn bay Mng Thanh 6 may bay trinh sat va mt phi i
may bay nem
bom - tim kich,
do thiu ta Ghranh (Jacques Guerin)
chi huy. Qun Phap a xy

dng nhng ni tru n cho may bay khi khng lam
nhim
vu.
u thang
Mi hai, Cat thy cn phai co nhng xe tng
hang
nhe cho in Bin Phu, 10 trong
s 18 thic M.24 Chaffec cua Hoa Ky mi vin tr, c chuyn ti in Bin Phu bng
mt cu
hang
khng c bit gm
nm chin may bay C.47 va hai may bay vn tai Bristol cua Anh.
Mc du bit ta khng co may bay, nhng thiu ta Vn (Vaughn), c vn My tp oan c im,
khuyn Cat nn yu cu Ha Ni chuyn cho minh

loai trong
lin cao xa 12,7 ly bn nong;
anh ta
noi minh
a chng kin nhng khu sung
nay bin nhng t tin cng cua qun ich
thanh
nhng
manh
vun trn chin trng Triu Tin. Va Cat a c ap ng.
A ti luc nn im
din nhng nhn vt va nhng n vi lin quan trc tip n s thanh
bai
in Bin Phu.
Nhiu ngi trong c quan chi huy Phap ng Dng goi in Bin Phu la "trn anh
cua Tng
chi huy" (la bataillc du Genechef).

ung
la khng co Nava thi khng co vic a qun ln Ty Bc
trong ng Xun 1953-1954. Nava cung
t nhn la tac gia con nhim
in Bin Phu va minh
chiu
trach
nhim
v no. Do o, moi quyt inh
ln in Bin Phu u thuc quyn tng chi huy. Theo
bao
Time, mt quan chc cao cp Oasinhtn anh
gia "Nava la mt ngi can am,
kin quyt va
giu tng tng. ng ta bit ngh nghip ca minh,
co ban linh
qun s va chinh
tri hang
nht...
ng ta ng u mt kip mi c ve nh xut sc".
Cnhi la ngi trc tip vi trn anh.

Cnhi luc u khng tan thanh
cuc hanh
binh Castor, sau
o lai rt ng
tinh
vi vic .xy ng y mt tp oan c im
"kiu Na San"
gianh
chin
thng.
Lc lng in Bin Phu, tr ba tiu oan Lai Chu chuyn v, u ly t ng

bng
Bc B. Cnhi a lam
tt ca nhng gi co th lam
c cho canh bac nay.
Tng Gin la ngi a ch huy tp oan c im

Na San va anh
chim
in Bin Phu nhng
khng co vai tro gi ln trong trn anh.
ng ta a khn ngoan vin ly do minh

la si quan du khng
thich
hp vi nhim
vu sm rut khoi sn khu.
Mt s ngi c gi y am
ng trong
trach
V Nguyn Gip
nay a t chi,
vi khng mun s nghip cua minh
se tiu ma, Cui cung,
ca Cnhi va Nava thng
nht chon Cat.

Sau cuc chin,
qua li khai cua tu binh cung
nh qua sach
bao phng Ty,
chung
ta co iu kin hiu thm v nhng nhn vt chu cht cua tp oan c im.
Cat (Christian Maric Ferdinand de la Croix de Castries), chi huy trng, 52 tui, c bit n
trong qun vin chinh vi ngun gc quy tc ca minh
va long
dung
cam.
Cat tham gia nhiu trn
anh
Phap,
c, , va ng Dng. Thang
4 nm 1940, vi 60 binh linh,
Cat a cm
c sut
ba ngay vi mt tiu oan qun c va chi chiu tr thanh
tu binh khi a bi thng va bn ht an.
Cat ba ln
trn khoi trai giam, va thanh
cng ln cui bng
cach
cung
vi hai mi si quan
khach
ao mt ng hm.
Cat a vt mt chng
ng dai y kh khn t c tr v Phap
ri n vi lc lng khang
chin Phap Bc Phi.
Ring vi nhng thanh
tich
nay Cat u xng ang
c la chon lam
ngi chi huy mt cng
trinh
phong
ng quan trong.
Lat Tatxinhi
a chi inh
Cat sang ng Dng ln th hai,
va trao nhim
vu chi huy Khu Nam ng
bng
Bc B. Nava a bit Cat trc o hai mi nm
tp
oan qun 1, khi Cat con la si quan hu cn,
va sau o la ai i trng trong binh oan
thit giap Ma rc th ba (3e Spahis Marocain) cua Nava trong chin dich
Alsace.
C ngi hoi Nava vi sao lai trao quyn chi huy in Bin Phu ang
le phai la mt vin tng, cho
mt ai ta? Nava tra li: ca ti ln Cnhi u khng trng lon ma xet ngi nn cung
chng
sung
bai
gi lm my
ngi sao cp tng. Ti khng
inh:
trong s cac chi huy c la chon,

khng ai co th
lam
gioi hn Cat ?".
Mt nhn vt th hai gi vai tro quan trong
tai tp oan c im
la Lnggle. Sau cun chin,
nhiu
ngi noi Lnggle mi thc s la ngi chi huy in Bin Phu, tuy v chc vu, ng ta chi la
pho cua Cat.
Lnggle c coi la dung

cam
va quyt oan trong chi huy, a cung
vi binh oan khng vn s 2
cua minh
nhay du xung
in Bin Phu. Hai nhn vt nay u la nhng si quan chuyn nghip kha
in hinh
trong qun i Phap,
nhng lai co nhng xut x va ca tinh
trai ngc nhau.
Cat thuc mt dong
ho co qua trinh
binh nghip
lu i, ng cha a nhiu ngi lam
tng, co
ngi lam
ti thng
ch, b trng hai qun. Lnggle chi la mt ngi dn cua x Brtanh
(Bretagne) ngheo nan min ty nc Phap.
Nhng Cat lai xut thn t mt linh
ky binh thc
thu, sau o c a i ao tao thanh
si quan Lnggle trai lai,
la mt si quan c ao tao c ban
t u
tai trng qun s Saint Cyr ni ting.
Cat lun lun to ra nhe nhang,
lich
thip,
sng
cach
bit vi cp di. Lnggle thinh
sng
c c,
noi nng cuc cn,
hay cau kinh,
nhng lai rt
gn
bo vi binh linh.
Bigia (Marcel Mauricc Bigeard), chi huy tiu oan du thuc ia s 6, co le la nhn vt tiu biu nht
cua tp
oan c im
in Bin Phu. Bigia ni ting
la mt vin chi huy bt tri, hay cai khi cp trn
V Nguyn Gip
ra mnh
lnh
khng hp y minh,
nhng lai bit ng pho khi gp kho khn trong chin u.
Bigia
thng noi vi binh linh:
"Hay
tp
nhin
thng
vao cai cht.
Ngi ta sinh ra anh ma cht.
Hay
i n ni cai cht ang
chl. Nhiu ban be khng chiu c Bigia, nhng y lai c binh linh
mn phuc.
Bigia nhanh
chong
tr thanh
chi huy pho cua khu trung tm tp oan c im.
Bigia va tiu oan du 6 khng xa
la vi b i ta. Nghia L trong chin dich
Ty Be,
trung oan 165 a anh
ui tiu oan nay
n b sng a, sau o no phai tr v Ha Ni cung
c. Bigia la nhn vt nhl u ln trc tip cham
tran vi b i ta in Bin Phu trong nhng trn phan kich

quyt lit.
Mt thi gian sau in
Bin Phu, Bigia tr thanh
b trng Quc phong
Phap.
Ca ba vin si quan nay u ti ng Dng rt sm.

Cat co mt t nm 1946, chi huy mt n vi c gii nhe, co ting
la suc sao gioi.
Lnggle a
chin u vi v quc oan va t v trn ng ph Ha Ni mua ng nm 1946, a bin gii
Vit - Trung, Trung B, Thng Lao.
Bigia ti Sai Gon t thi tng Lelec,
thang
10 nm 1945,
va sut tam
nm cha h ri chin trng. Bi gia a danh
nhiu thi gian tim
hiu canh
anh
cua ta.
Sau khi nhn chc ngay 8 thang
12 nm 1953, Cat a bt tay vao vic,
xy dng cng trinh
phong
ng lu dai,
va yu cu nng qun s tp oan c im
ln 12 tiu oan gm
nhng n vi co
cht lng. Cnhi a nhanh chong
ap ng yu cu nay Tr 2 tiu oan b binh Thai va 1 tiu oan
du nguy la ngi ban x, do nhng si quan Phap chi huy, s con lai u la nhng n vi u Phi
c la chon trong cac binh .oan c ng,
gm
5 tiu oan b binh va du l dng, 4 tiu oan
Bc Phi. Tt ca u la nhng n vi. co truyn thng
lu i hoc a c th thach
nhiu trong
chin u v co chi huy tt.
Tiu oan 1 va tiu oan 3 cua ban l oan l dng th 13 (13e DBLE) c coi la mt trong
nhng n vi huyn thoai cua qun i Phap,
cha h thua trn k ca nhng ngay en ti trong ai
chin th gii ln th hai.
B i ta a tng cham
tran vi ban l oan nay trong chin dich
HOA Binh
va nhng trn cn quet
ln ng
bng
Bc B. Tiu oan 1 trung oan b binh l ng s 2 (112 REI), tiu oan 3 trung
oan b binh l dng s 3 (313 BEI) la nhng tiu oan manh
gm
phn ln binh linh ngi c
nhng cung
co ca ngi y, ngi Ty Ban Nha, ngi Nam T.
Tiu oan du l dng s 1, tiu oan du xng kich
s 8 thuc binh chung
con cng ma ngi Phap
rt t hao,
vn c dung
quyt inh
chin trng. Chung
c chon lam
lc lng phan kich
cua tp
oan c im.
.
Cac n vi l dng vn c coi la nong
ct cua qun i vin chinh.
Tiu oan 2 trung oan b binh Angiri s 1 (2/1 RTA), tiu oan 3 trung oan b binh Angiri s 3
(3/3 RTA), tiu oan 5 trung oan b binh Angiri s 7 (5/7 RTA), tiu oan 1 trung oan b binh
V Nguyn Gip
Marc s 4 la nhng n vi tin cy tng tham gia nhng trn anh

Nam B, Trung B, ng
bng
Bc B va Lao.
Tiu oan Thai s 2 (BT 2), tiu oan Thai s 3 (BT 3) la nhng lc lng a
c th thach
tai Nghia L va Na San.
Xut thn t phao binh, Cnhi rt coi trong

hoa lc.
T thi Naplng, nc Phap a t hao v phao binh. Ngi ta quyt inh
chon cho Cat mt
vin pho chi huy c trach
phao binh. la ai ta Pirt (Charles Piroth). Pirt a mt canh
tay trai
trong mt trn anh
tai Y nm 1943, va vn c gi lai trong qun i vi nhng kinh nghim
chuyn mn gioi cua minh.

Theo y kin cua Cng, chang
phao thu Pirt la s b sung tuyt vi cho
nhng ky si Cat.
Nhng n vi phao binh gioi c iu ln in Bin Phu. la tiu oan 3 trung oan phao thuc
ia th 10 (3110e RAC), mt n vi phao phi thuc vi ban l oan l dng th 13. Tiu oan
th hai thuc trung oan phao thuc ia th t (4e RAC), trung oan phao ky cu nht cua Phap
chu a, a co mt tai Bc Ky t nhng nm 1883-1885 va trong- cuc xm lng vao Trung Quc
nm 1890 Thin Tn, Bc Binh.
Trong
phao 155, loai phao ln nht cua qun i Phap tai ng
Dng, c a ln in Bin Phu. Ngoai hai tiu oan phao rt ang
tin cy,
con co ba ai i
ci hang
nng
120, mc du bn khng xa va khng tht chinh
xac,
nhng vi cach
bn cu vng
co
th pha hoai cac giao thng hao cua i phng. Loai phao nay c trang bi cho cac trung tm
khang
trong
yu.
Theo cach
anh
gia cua phng Ty thi khu trung tm tp oan c im
chi rng
khoang
.2,5
kilmet vung a co ti 12 khu 105, 4 khu 155, 24 khu ci 120 va 81 va mt s d tr an dc
s (tng ng t 6 n 9 c s an trc trn anh)
la qua manh.
MT
iu chung
ta con it chu y la ngay t u b chi huy Phap a khng coi cn c b binh - khng
qun in Bin Phu la mt im
ngn chn n thun;
qun Phap khng phong
ng mt cach
bi
ng
ch b i ta ti tin cng. Mi ngay sau khi nhay du xung
Mng Thanh, ngay 30 thang
11 nm 1953, Cnhi chi thi cho binh oan n tru phai tin hanh
ngay nhng cuc hanh
binh thoc
su vao phia sau i phng, bt lin lac vi nhng n vi bit kich
tai Ty Bc,
h tr cho lc
lng nay y manh
cac hoat ng
quy
ri.
Phap chu trng a cuc chin vao hu phng ta
bao
v cho khu vc mi chim
ong.
Becna
Phn a ghi lai mt cach

kha y u nhng hoat ng
giai toa cua Cat trong thi gian
nay.
u thang
12 nm 1954, tiu oan du xung kich
s 8 do Tua r chi huy, c tng cng mt
ai i nguy Thai tin ln phia bc.
Chung
hanh
qun hai ngay ln ti Mng Pn va day nui Pha
Thng khng gp tr ngai.
Trong khi o, tiu oan du thuc ia s 1 cua Xuk (Souquet) va mt b phn cua tiu oan 2 trung
oan du tim kich
s 1 (211 RCP) cua Brsinhc (Brechignac)
tin thng
theo ng 41 v .phia
V Nguyn Gip
ng. Nhng tn linh

du i nghnh ngang, khng phong
gi nhiu vi chung
tin la cha n vi nao
cua ta kip co mt vung
nay.
Ra khoi Mng Thanh cha y 5 kilmet,
bt thn mt loat an sung
ci va lu an giang
xung
gia i hinh
ai i 1. Chi trong it phut trung i i u bi loai khoi
vong
chin u.
Tip o la nhng t xung phong lin tip cua b i ta. i bn chin u giap la
ca bng
li l dao gm, lu an.
Nh co nhng loat an phao t Mng Thanh, ai i 1 thoat
khoi bi tiu dit 14 linh
du cht,
26 ngi khac bi thng nam la lit trn mt t.
Cui cung,
qun ich
phat hin ra ke gieo tai hoa la tiu oan 888 cua trung oan 176 ai oan 316.
Cnhi ti xem xet,
quyt inh
lp ngay mt c im
trn mom
506 bn ng 41, phia ty ban Him
Lam 300 met.
Nhng ngay tip theo, nhng cuc hanh

binh khac lai tip tuc vi qun s ln hn. Nhng chung
vn
ri vao nhng trn ia phuc kich
cua ta, buc phai rut lui sau khi binh oan bit kich
khng vn
hn hp cua Ty Bc t Lai Chu rut chay v in Bin Phu bi tiu dit,
Cat quyt inh
phai bt
lin lac vi lc lng cua Crevc t Lao tin sang. Canh
qun nay bi nhng n vi cua trung
oan c lp 148 chn anh
a dng lai Sp Nao.
Ngay
21 thang
12 nm 1953, binh oan khng vn s 2, do chinh
Lnggle chi huy, tin v phia ty
in Bin Phu. Ti Mng Khoa, lc lng nay cham
phai tiu oan 920 cua 148. Cuc chin u
din ra sut ngay.
. Va no con tip din gay gt hn trn ng i.
Ngay
23 thang
12, hai canh
qun cua Lnggle va Crevc gp nhau tai Sp Nao sau o, Lnggle
quay v in Bin Phu. S vp trung oan 148 mt ln na, Lnggle phai m mt con ng mi
xuyn rng. gi bi mt,
may bay khng tha du tip t don ng.
Mc du a vt bo lai tt ca nhng trang bi nng,
binh linh
vn phai trai qua mt cuc hanh
qun cc
ky bi at va oi va khat,
chui lui gia rng su rm
rit,
y mui vt.
Ngy 26 thng 12, ca bon
reo ln khi nhin thy in Bin Phu. Nhng vn cha kt thuc.
Mt phat sung
le loi khng bit t
u xut hin,
qut ng vinh
vin mt tn linh
du...
Lnggle rut ra kt lun:
khng th co ao tng
thit lp
quan h thng xuyn gia vung
rng nui cc ky him
tr vi bt c mt vi tri nao gn
nht trn t Lao.
Chin thut thoc su vao hu phng ta a chm
dt vi cuc hanh
binh sang
Thng Lao cua Lnggle.
Cat vn
trung thanh
vi chu trng y nhng hoat ng
cua b i ta ra xa tp oan c im
chng nao hay chng y,

chuyn sang nhng cuc hanh
binh tun tiu pham
vi han ch chung
quanh Mng Thanh nhm
phat hin s hin din cua qun ta, nhng vi tri tru qun, c bit la
nhng trn ia phao.
Cui thang
Mi hai co nhng du hiu i phng a tin n qua gn.
Ngay
28, vin trung ta
tham mu trng cua tp
oan c im
cht vi mt trang
an tiu lin cach
Ban Keo vai trm met.
Ngay
29, tiu oan 3 cua ban l oan l dng th 13 va ra khoi ban Him Lam a bi hoa lc cua
V Nguyn Gip
ta chn lai.
Cung
luc,
mt tiu oan b binh Bc Phi t Hng
Cum
i ra khoi khu trung tm
khang
vai kilmet cung
vp phai mt trn ia cua ta.
Ct bit minh
bi i phng bao vy kh cht,
cn gp rut chun bi cho trn anh
phong
ng,
va phai tin hanh
ngay nhng cuc hanh
binh giai toa.
Ngay
31 thang
1 nm 1954, ln u ng bng sn bay va nhng c im
lian va minich
bi
oanh tac bng
nhng trai an sn phao 75. Mt may bay nm
trn ng bng bi trung
an.
Qun
ich
phat hin co it nht hai trn
ia phao
nm
trn nhng cao im
ngay bn trong thung lung.
Tiu oan Angiri s 5 va tiu oan nguy Thai s 3 m lnh

xut phat t Gabrien tin v cao
im
633, nm
cach
i c lp
khng y 1 kilmt v phia bc.
Qun ich
bi t trc hai lung
an lin thanh bn cheo canh
se cua nhng lc lng n nau nguy
trang rt ky but phai lui xung.
Bui sang
ich
m lin tip nam t tin cng nhng u tht bai.
Chung
goi phao bn va may bay tha bom xung
trn ia cua ta. Bui chiu,
qun ich
lai m tip hai
t tin cng. Tai y ta chi co mt trung i cua ai i 915 thuc tiu oan 542 trung oan 165
(312), vi 27 ngi do trung i trng Trn chi huy. Mc du cha co nhiu kinh nghim
anh
phong
ng, nhng vi quyt tm khng qun ich
lot vao khu vc trn ia phao va s chi huy
trung oan gn o, nhiu chin si a bi thng vn tip tuc chin u anh
lui qun ich.
Bui
chiu chung
phai rut lui vi nhng thit hai nng
n. Trung i c B chi huy chin dich
tng
hun chng. Cao im

633 t o c goi la i 75.
Ngay
hm sau, tiu oan du l dng s 1 tin v phia ng Mng Thanh, ti day cao im
nm
cach
tp oan c im
in Bin Phu 5 kilmet.
Chung
tin ln cao im
781, mt trong nhng trai
i c b i ta t tn la i Xanh vi mau co cy xanh mt. Chung
vp phai trn ia phong
ng cua ai i 925 tiu oan 255 trung oan 174 (316). Hoa lc manh
cua ta lam
cho ai i i u
cht va bi thng mt s tn phai lui xung
ich
dung
phao
105 va ci 120 ly bn dn d.p,
va cho
mt ai i men theo sn phia nam tin ln inh
i.
y co trn ia mt tiu i do tiu i
trng inh Vn Nit chi huy. Tiu i dung
tiu lin va sung
trng chng
c vi qun ich.
Nhng tn linh
du u tin ti gn mep hao
bi tiu lin cua Nit bn guc.
S i sau dinh
lu an cua
tiu i.
Tuy nhiu tn bi thng vong, nhng thy lc lng ta it,
ich
tip tuc t hai phia xng
ln. Trong luc trn ia co th bi mt,
Hoang
Vn N, mt chin si ngi Nung
mi hai mi tui
nhay khoi giao thng hao dung
li l m cht mt tn ich,
va m tip mt tn khac.
Hanh
ng
cua N c vu ca tiu
i.
Tt ca cac chin si khac cung
nhay
vot ra khoi hao lao vao qun ich
vi
nhng chc li l tut trn.
Hoang
s trc li anh
quyt lit cua ta, ich
quay u thao chay.
Tiu i Nit ui theo. Hoang

Vn N ln th nm lao ti mt tn ich
to ln gp ri minh.
Mt
tn chay phia trc ngoai lai nha mt bng tiu lin ngn chn nhng ngi truy ui. N nga
xung
vi thic li l a cm
su vao ngc tn ich
khi trn anh
a kt thuc.
V Nguyn Gip
Trong trn nay,

mt tiu i cua ta a anh
lui mt ai i ich.
Chung
bo lai trn i Xanh gn hai
chuc xac cht.
Ta a bt ich
phai chiu
ng cai cht ma khng s nht:
cht vi li l ! Chin si
Hoang
Vn N c B chi huy chin dich
truy tng
danh hiu duy nht trong chin tranh: "Dung
si m l".
Qun ich
a phat hin ra phao ta khng nm
sn nui phia sau nh d oan,
ma nm
mt cach
thach
thc sn nui i din vi in Bin Phu, trc tip e doa nhiu c im
bng
an bn
thng.
Nhng khu phao nay a c nguy trang rt ky. Nhng trn phan phao cung
nh cac loai
may bay B.26, Bearcat a to ra bt lc trong vic loai tr chung.
B chi huy Phap trao nhim
vu cho
tt ca cac n vi tin
hanh
nhng cuc hanh
binh trinh sat phai lam
bng
c vic nay.
Ngay
6 thang
2 nm 1954, Lnggle chi huy mt lc lng gm
binh oan khng vn s 2, tiu
oan Thai s 2, tiu oan b binh Ma rc s 1, mt n vi l dng sung
phun la va mt tnmg i
cng binh mang theo rt nhiu cht n, tip tuc m cuc tin cng ln cao im
781.
ich
tin qun rt thn
trong.
Chung
i theo ng 41 v phia ng, ti ban Him Lam, b tri tiu
oan du l dng 1 y lam
lc lng d bi va bao am
ng rut lui, ri cho toan b lc lng
vong
lai theo hng ng nam m cuc tin cng. Chung
khng gp tr ngai gi doc ng. 11 gi
15, tiu oan Ma rc i m ng ln gn ti inh
i chay,
nm
trc cao im
781, bao cao V
Vn
khng thy
bong
dang
Vit Minh. Chung
tha bit a ti gn trn ia cua tiu oan 439 trung
oan 98 (316). Tiu i tin tiu ch nhng tn linh
Ma rc n cach
30 met mi bt thn n sung.
Mi tn ich
bo xac tai ch. Tiu cui tip tuc anh
lui hai t xung phong na cua ich
ri mi
rut v trn ia chinh
trn cao im.
13 gi, ai i 3 va ai i 4 Marc bi tin cng. 13 gi 45, n
lt tiu oan Thai.
Cac n vi nay bi ong
inh tai ch. Ring ai i Ma rc s 1, nhiu ln liu
cht vt qua nhng lung
an sung
may day c xng ln cao im
781. Nhng phong
bi lin tip
anh
lui. 16 gi 30, Lnggle phai ra lnh
rut lui v Him Lam. Ca oan qun kit sc khi tr lai vi
tri.
Theo bao cao cua tiu oan 439 thi ngay hm o ta dit c hn 60 tn ich.
Nht ky hanh
qun
trong ngay cua Phap ghi cu th hn: 93 ngi cht,
trong o c 3 si quan va 12 ha si quan. Ring
tiu oan Ma rc cht 1 ngi, bi thng 50 ngi, trong o co nhng ngi bi trung
an phao cua
Phap bn
ym
h qua gn,
mt tich
5 ngi. ai uy Phaxti (Faisti) bi thng v cht ngay 11 thang
21 .
Nhng cuc khng vn tng vin cp tc cho Thng Lao a thu hut hu ht kha nng cua khng
qun vn tai.
S lng tip t hang
ngay cho in Bin Phu giam
sut gh gm. Cat dn di
vi Cnhi la vi tinh
hinh
an dc, lng thc nh hin nay, cn inh
hoan nhng cuc tin cng
thm do ra vung
phu cn
tp
oan
c im.
Cnhi coi o la iu khng th chp nhn.
Nava khng
bit giai quyt ra sao. Ngay 2 thang
2 nm 1954, Nava gi y Cnhi nn rut qun s cua tp oan c
V Nguyn Gip
im
t 12 xung
9, thm
chi 6 tiu
oan.
Cnhi kich
lit phan i,
vi ly do du 308 a sang Lao nhng in Bin Phu i phng vn con
mt s lc lng gp i qun n tru, nhng hoat ng
giai toa trong thi gian qua cua Cat ra
vung
chung quanh u bi chn ng. Cnhi cho rng
nu mun giam
bt lc lng qun n tru thi
tt hn ca la rut ht khoi thung lung
Mng Thanh ! . .
Cat mt mt ra sc cung
c trn ia phong
ng, mt mt tip tuc huy ng
lc lng b binh,
co phao binh va xe tng ym
h, tin hanh
lin tip nhng cuc hanh
binh
trinh sat ra vung
chung
quanh c tim
cach
loai tr nhng 1 khu sn phao a xut hin.
V phia chung
ta, iu quan trong
la phai gi bi mt cng tac xy dng trn ia ang khn trng
trin khai khng xa qun ich,
ng
thi sn sang
anh
ich
nu chung
rut lui B chi huy chin dich
quyt inh
ch s dung
nhng n vi nho, li dung
ia hinh,
ia vt va cng s, kin quyt y lui
nhng cuc tin cng.
ai oan 316 a bin khu vc i Xanh gm
nhiu cao im
781, 754, 518, 502... thanh
mt bc
thanh
ngn canh
ng
Mng Thanh vi day nui Ta Lung
phia trong, ni b i ta ang trin khai
xy dng trn ia.
Cac n vi phong
ng rut kinh nghim
nhng trn u tin, xy dng trn ia theo th lin hoan,
cung
c cng s chc chn
co mai chc chng
lai phao ich.
V mt chin thut khng dan mong
lc
lng, chi mt b phn phong
ng phia trc kt hp vi lc lng c ng
manh
sn sang
phan
kich.
.
Ngay
11 thang
2, Lnggle tung ra mt cuc hanh
binh nhm
muc ich
quet sach
tuyn cao im

phia ng, ni bi nghi la co nhng trn ia phao binh va cao xa cua ta. Lc lng gm
ban tham
mu cua binh oan khng vn s 2, tiu oan du l dng s 1, tiu oan 3 trung oan l dng s
3, tiu oan 3 trung oan Angiri s 3, hai trung i xe tng, mt b phn cng binh, mt ai i cua
tiu oan du xung kich
s 8 va mt ai i nguy.
Tiu oan b binh Angiri s 3 i theo ng 41 vong

v phia con ng mon phia ng chim
cao im
477 va tin n cao im
781. Tiu oan l dng du 1 chim
cao im
670 co th tin
sang cao im
781 tip theo tiu oan Angiri s 3. Tiu oan 3 l dng tin ln cao im
700.
cac hng qun Phap u bi chn
anh
bng
nhng hoa lc rt manh
hoc nhng trn phan kich
tat sn. Ban tng

kt cua Phap trong ngay 11 thang
2:
"Phia Phap:
cht 5, bi thng 40, mt mt khu sung;
phia Vit Minh: cht 2".

Ngay
12, luc 7 gi, cuc hanh
binh tip tuc vi nhng chin xa m ng. Mt mui tin cng
hng ln phia ng bc nhm
vao trn ia phong
ng cua 312.
S ym
tr cua nhng may bay nem
bom B.26 a c vu tinh thn cua oan qun. 10 gi, ai i 2
Angiri ti c sn phia ng cao im
674, nhng no a bi chn ng tai ch cho ti bui
V Nguyn Gip
chiu.
Mc du bi phao
bn pha rt d di,
i phng vn
tru vng trong nhng cng s trn i
674 ngn chn co hiu qua moi t tin cng. 15 binh linh
cht va bi thng. 16 gi, tiu oan 3
Angiri ong
ban Khe Chit c lnh
a ai i 10 i on nhng lc lng tham chin quay
v...
Trong thc t, ngay hm o trn cao im

cao 674 ta chi co mt tiu i do ng
chi Mai chi huy
cung
vi nm chin si qun bao cua trung oan 141. H a anh
lui bn t xung phong cua qun
ich.
Theo Becna
Phn thi t ngay 6 thang

12 nm 1953 n 13 thang
3 nm 1954, Cat a huy ng
gia na lc lng cua tp

oan
c im
vao nhng cuc hanh
binh giai toa.
Tac gia vit:

"Chiu ngay 5 thang
2 nm 1954, tai s chi huy tp oan c im
cung
nh Ha Ni,
ngi ta tin hanh

mt ban thng
k nng
n. Theo nhng ban k mi nht t in Bin Phu gi
v, thit hai cua binh oan n tru t 20 thang
11 n 15 thang
2 a ln tng
s 32 si quan, 96 ha si
quan va 836 binh linh,
tng ng vi 10% s si quan va ha si quan va 8% binh linh
thung lung.
Noi cach
khac,
s tn tht cua ngi Phap tng ng vi mt tiu oan b binh nhng s can b
la cua hai tiu oan.
Trong tng
s nay con cha tinh
n s thit hai cua cac n vi trong cuc hanh
binh Pollux".
Ngi Phap a tht bai trong chu trng a cuc chin Ty Bc vao su trong hu phng ta va
y
no ra xa tp
oan
c im.
Nava a thu nhn trong cun hi ky cua minh:
"Trong thi gian nay,
ai ta Cat thc hanh

nhng trn chin u manh
me co tinh
thm do xung quanh in Bin Phu.
khp
ni, qun Phap u vp
phai nhng n vi b i vng vang
va phong
ng rt gioi cua
ich.
Chung
ta bi thit hai kha nng
n. R rang
la vong
vy chung quanh tp oan c im
khng
h bi ran nt".
T thng
li cua nhng Phn i nho va rt nho cua ta trong chin u phong
ng co cng s
vung
rng nui chng
lai qun ich
ng hun gp bi,
co th d oan trc kho khn trong nhng
trn anh
vao cac cao im
cua ich
sau nay.
Tuy nhin, t cui thang
Hai, con nhim
in Bin Phu
a sn
sang
i vao trn anh
quyt inh.
in Bin Phu a thc s tr thanh

mt tp oan c im
khng
l. Mau xanh cua cy co, ng
lua
a hoan toan bin mt nhng ch cho mau o sm
nhc nhi pha vi mau chi d di cua t va
dy thep gai, nhung nhuc nhng hm
hao,
u sung
chun bi khac la. Nhng con ng mi xut
hin,
trn o hang
ngan con ngi, xe vn tai,
xe tng, xe ui t lun lun qua lai lam
vn ln nhng
am
bui mu hng.
Nhng trung tm khang
co bai min bao quanh, gm
min "c in",
min
"nhay
sn
sang
tiu dit nhng t xung phong cua b binh khi ho va cham
ti hang
rao.
Hn
th, cng binh a chn giu bn sn nui dng ng nhng thung
ng bn mi lit "nagel", khi
chay ra se thanh
nhng lan song
la bin nhng ngi tin cng thanh
bo uc sng.
Nhng vi tri
V Nguyn Gip
chu yu u c trang bi sung

co kinh
ngm
in t (fusils a lunette electronique)
c th phat hin
ke ich
ang tin gn
trong ca nhng m tri ti en. Binh oan n tru vn tin rng
sc manh
cua
con nhim
in Bin Phu cung
vi sc manh
khng qun Phap,
nhng tau sn bay My trn bin
ng, se phat huy toan b hiu lc tan pha khi nhng ngi linh
Vit Minh be nho n nau trong
rng xanh bt u xut hin.
.
Nava va Cnhi khng ngng co mt in Bin Phu. T sau khi m cuc hanh
binh Caxto, Nava
a ln in Bin Phu 9 ln,
Cnhi 11 ln.
Ngi ta noi rt him
co mt vi tri nm
su trong trn
tuyn cua i phng lai thu hut s chu y cua nhiu nhn vt dn s va qun s quan trong
n
nh
vy
T thang
1 nm 1954, cuc thm ving
in Bin Phu bat u.
Khi thi Nava, khi thi Cnhi, co
luc ca hai ngi phai thap tung
khach.
la B trng Quc phong
Plven (Pleven),
B trng
cac quc gia lin kt Mac Giack,
B trng Chin tranh Svinh (De Che igne),

Tng
tham
mu trng ly... va cac tham mu trng Luc qun, Khng qun, Hai qun...
Khng chi co ngi Phap.
Trong s khach
nc ngoai,
thi ngi My co mt sm nht.
la trung
tng Trapnen (Trafnell). ng ta n ngay.
14 thang
1 nm 1954, la nhn vt th ba ti thm in
Bin Phu. iu o noi ln s quan tm cua My i vi in Bin Phu khng kem
gi Phap.
Ngay
2
thang
3, mt nhn vt My quan trong
co mt:
o la ai tng anien, ch huy lc lng b binh
My Thai Binh
Dng, cung
la ngi cm
u phai oan vin tr qun s My ng Dng.
Tng
thng My Aixenhao a nhn c t anien nhng li bao cao m
long.
Con co ca nhng quan chc ngi Anh: Sac Loen (Charles Loewen), T lnh
- qun i Anh - n
Vin ng, Mc nan (Mc Donald), Tng
cao uy ng Nam A Xia Xtiut (Sir Stewart c vn.
Mc nan. ti in Bin Phu ngay 6 thang

3 khi ng bng sn bay a bi c doa.
Ngi Anh
mun to ra khng th vi cuc din in Bin Phu.
Cat bit cach
on tip khach.
Hang
rao danh d tai sn bay la nhng ngi lmh Ma rc qun
khn trang
toat la mt.
Cat t minh
lai xe a khach
i thm nhng trung tm khang
ngoai vi,
thng la Batrix, ni c nhng ngi lmh l dng cua ban l oan l dng th 13 lng
danh. Khach
c mi chng kin mt vai hinh
anh
cua in Bin Phu trong chin u:
khi la s
thao tac thanh
thao cua nhng phao thu Angiri tai mt trn ia phao,
khi la mt cuc tun tra cua
mt n vi l dng du, khi la s khi ng
nhng chic xe tng M.24 My mi ra lo...
Nim
tin vao chin thng
phng Ty c nhn ln qua nhng chuyn thm ving,
thc s la
nhng ln kim
tra. Dng nh mun lam
diu s lac quan qua sm nay,
ngay 2 thang
3, trong mt
cuc hop kin tai Sai Gon,
tng Bng a lu y cp trn cua minh
la Plven va Svinh khng
nn co "ao tng thun tuy"
in Bin Phu la ni tiu dit qun oan tac chin Vit Minh trong nay
mai, vi t nay ti 15 thang
4, tp oan c im
se tr thanh
mt m
ly bi nhng trn ma do gio
mua nhn
chim.
Mi bn
tm cua ngi Phap luc nay chi la luc nao con nhim
in Bin Phu se
V Nguyn Gip
nghin nat c i qun chu lc cua i phng !
Cuc kim
tra cua anien m u cho hang
loat cuc kim
tra khac cua nhiu si quan My. Mt si
quan khng qun va hai si quan b binh My a ngay tai in Bin Phu cho ti khi trn anh
bt
u.
ai uy phi cng Rbc Loi (Robert M. Lloyd) nhn nhim
vu cua khng lc Thai Binh
Dng
nghin cu anh
hng phao cao xa Vit Minh i vi khng qun Phap.
Hai trung ta Un (M.
Wohner) va Ria Hiu (Richard F.Hill) theo doi vic chun bi chin u n tin tiu Batrix. T
u
thang
3 nm 1954, sau cuc ving
thm cua nhng nhn vt cao cp la cuc ving
thm cua cac
chuyn gia cp di nhm
hoan tt vic chun bi i pho vi trn anh
sp bt u.
Sau nay,
qua cac sach
bao phng Ty, xut hin nhiu li ch bai cp ti nhng thiu sot cua
cng trinh
phong
ng in Bin Phu, nhng trc khi trn anh
n ra thi chi co nhng li khich
l.
Nhiu ngi goi in Bin Phu la Vecoong
(Verdun) cua Phap trong chin tranh ng Dng.

Chinh
Na va a vit:
"Cha co mt quan chc dn s hoc qun s nao n thm (b trng Phap
va nc ngoai,
nhng tham mu trng cua Phap,
nhng tng linh
My) ma khng kinh ngac
trc s hung
manh
cua no cung
nh khng bay to vi ti tinh
cam
cua ho".
V Nguyn Gip
Chng 7
TH TRN
HINH
THANH
NGAY sau khi thp thun nghi thay i phng chm tac chin in Bin Phu, B Chinh
tr
a ra chi thi "Toan ang,
toan dn tp trung toan lc chi vin cho tin tuyn,.
Vic huy ng
toan b
sc ngi, sc cua hu phng phuc vu cho tin tuyn mang mt quy m mi. Hoat ng
chin
u
cua ta ln
nay
trn khai trn mt pham
vi rng
ln hu khp cac chin trng ng Dng.
Nhng kinh nghim
v cng tac hu cn chin dich
c rut ra sau mi mua kh t khi b i ta bt
u
anh
ln cui nm 1950, u c vn dung
trong ng Xun 1953-1954.
Hi ng
Cung cp mt trn thanh
lp trung ng do anh Pham
Vn ng
lam
chu tich,
anh
Nguyn Vn Trn, Tng
thanh tra Chinh
phu, lam
pho thu tich.
Khng ring trung ng ma cac
ia phng cung
thanh
lp Hi ng
Cung cp mt trn cua lin khu, cua tinh
do ng
chi chu tich
Uy ban hanh
chinh
khang
chin trc tip chiu trach
nhim.
Cnhi tac hu cn chin dich
ln u
c phn thanh
hai tuyn:
tuyn hu phng va tuyn chin dich.
Tuyn hu phng do Tng
cuc
Cng cp va Hi ng
cung cp mt trn trung ng, Lin khu Vit Bc,
Lin khu 3 va Lin khu 4
V Nguyn Gip
am
nhim,
chuyn
hang
t Vit Bc ti Ba Khe, t Lin khu 3, Lin khu 4 ti Sui Rut.
Tuyn
chin dich
do Tng
cuc Cung cp tin phng va hi ng
cung cp mt trn khu Ty Bc chiu
trach
nhim,
a hang
t Ba Khe, Sui Rut ln in Bin Phu. T chc mi nay cho phep b phn
cung cp tin phng tp trung toan b sc lc lo cng vic phia trc.
Ngay sau khi co nghi quyt,
cac ng
chi c quan trung ng chia nhau i cac ni. ng
chi
Nguyn Chi Thanh vao Thanh Hoa,
tinh
c tim
nng nht,
ban bac vi tinh
uy vic huy ng
nhn
lc, vt lc phuc vu chin dich.
ng
chi Nguyn Vn Trn ln Sn La, ni tip giap gia tuyn
hu
phng va tuyn chin dich,
trc tip chi ao.
ng
chi Trn Lng, Pho chu nhim
Tng
cuc
Chinh
tri, c c lam
chinh
uy hu cn chin dich.
Trc o, ng
chi ng
Kim Giang, Pho chu
nhim
Tng
cuc Cung cp,
a c c lam
chu nhim
Tng
cuc Cung cp tin phng. Cac cuc
trng cua Tng
cuc Cung cp u ln ng phuc vu chin dich.
Mi ngi ngoai cng vic chi
ao
nganh
chuyn mn cua minh,
con c phn cng phu trach
mt tuyn hu cn chin dich.
Cuc
trng Vn tai inh c Thin phu trach
cng tac vn chuyn hang
oan ng 41 t Sn La ln
Tun Giao.
Cuc pho Vn
tai Vu Vn n chiu trach
nhim
vic vn chuyn t Tun Giao n Na
Tu,
kilmet 62. Cuc trng Cuc Qun nhu Nguyn Thanh Binh
va lam
pho chu nhim
Tng
cuc
Cung cp tin phng, va c trach
cng tac vn chuyn tai hoa tuyn,
t kilmet 62 ti cac n
vi. ng
chi Nguyn Vn Nam, cuc trng Cuc Qun khi cung
ng
chi Bng
Giang, t lnh
Qun
khu Ty Bc,
bao am
tuyn vn chuyn trn sng Nm
Na.
Hn 300 can b ang lam
cng tac phat ng
qun chung
u tranh cai cach
rung
t,
c tng
cng cho cng tac hu cn mt trn.
B may hu cn chin dich
ln ti 3.200 ngi, dn cng
tuyn chin dich
co luc huy ng
hn 30.000 ngi.
. Tng
cuc Cung cp tai hu phng, anh Trn ng Ninh mc bnh
him
ngheo phai i iu tri,
sut thi gian chin dich
chi con lai anh Trn Hu Dc, Pho chu nhim
Tng
cuc.
m m, anh
Dc thng cung
can b can c quan giup vic giao ban n c cng tac a hang
ra tin tuyn
n 2, 3 gi sang.
Nhng m cng vic gp truc trc,

hu ht can b chu cht u c c ra mt
ng kim
tra va giai quyt kho khn tai ch. C ln eo Ca (Bc Giang) bi may bay anh
tc
nhiu ngay,
t can b n chin si, nhn vin vn phong,
y ta...
u c huy ng
i sa ng,
c quan chi con lai anh Dc va ng
chi th ky giup vic.
Sc sng
cua ch mi c th thach.
Cnhi tac chi vin tin tuyn ln nay chng minh nhng
thanh
tu xy dng qua tam
nm khang
chin.
Hu phng khng chi ap ng ti mc cao nht
yu cu v ngi, v cua cho tin tuyn ma con sn sang
chin u
t bao
v nu
ich
anh
ti
trong thi gian b i ang mt trn.
Nhn dn cac tinh Ngh An, Ha Tnh, Quang

Binh
c phn cng phuc vu cho nhng chin dich
Trung, Ha Lao.
Ring mt trn nay a huy ng
ti 54.000 dn cng, vi gn hai triu ngay cng,
V Nguyn Gip
trn hai ngan xe ap th va mt ngan ri thuyn.

Trn min Bc,
Thanh Hoa tr thanh
tinh
cung
cp chinh
cho chin dich.
Ban tham mu chin dich

danh
nhiu thi gian lam
vic vi c quan cung cp,
xac inh
nhng yu
cu mi v lng thc, an dc. Nhu cu bao am
vt cht d kin ban u la 434 tn
an,
1.730
tn
gao,
140 tn
mui,
465 tn thc phm
kh, luc nay a tng gp ba ! Ring v gao,
cn .ti trn
20.000 tn.
Rut kinh nghim
chin dich
trc, ta chu trng tranh thu ti a vic huy ng
lng
thc, thc phm
tai ia phng, va s dung
phng tin vn chuyn c gii.
Phn ln Ty Bc a c giai phong
t cui nm 1952. Bn canh
ng
Mng Thanh, Mng
Lo, Mng Thanh Mng Tc la nhng va lua ln. Ta d inh
huy ng
tai Ty Bc 6.000 tn
lng thc. S lng thc nay nu a t xa ti se phai huy ng
nhiu gp ba, bn ln.
ng
bao
cac dn tc va thu hoach
vu mua,
si ni hng ng np choc va i dn cng. Nhng vic xay gia
thoc thanh
gao
Ty Bc lai thanh
mt tr ngai ln. Ngi dn min nui xa nay chi quen dung
ci
nho, gia choc bng
sc nc sui,
ca ngay
mi c mt ci gao
t 3 n
5 kilgam ! C quan hu
cn chin dich
phai tim
nhng ngi th gioi min xui hng dn cach
ong
ci,
s dung
ca
mt oan dn cng tinh
Vinh
Phuc cung
tham gia xay thoc,
gia gao vi ng
bao ia phng.
B tham mu cua qun i vin chinh a tinh
toan kha chinh
xac kha nng vn chuyn tip t cua ta
cho nhng chin trng xa hu phng. Trong chin dich
Ty Bc,
lng thc t hu phng a
ra mt trn bng
dn cng ganh
b, ti ni chi con np kho c 8% ! So vi chin dich
Ty Bc
thi tuyn ng cung cp ln nay con xa hn nhiu.
My nm qua ta a thy
ro vai tro cua ha tng
c s, cua nhng tuyn ng trong chin tranh mi
ln
m chin dich
ln. Chung
ta a khi phuc va m rng
4.500 kilmet ng, trong o co trn hai
ngan kilmet cho xe c gii Bt u m chin dich
ta mi sa nhng tuyn ng Tun Giao - Lai
Chu, oan ng 41 Tun Giao - in Bin Phu (sau nay c goi la ng 42). c bit,
ng
Tun Giao - in Bin Phu dai 89 kilmet,
nho hep,
nhiu oan sut l, hun mt trm cu cng
u
h hong,
gi phai m u rng
khng chi nhay xe vn tai ma con dung
cho xe keo phao.
Khi
chuyn sang anh
chc tin chc lai xut hin thm mt yu cu mi la lam
ng vn chuyn phao
bng
t t kilmet 62 vao trn ia,
dai gn bng
oan ng Tull
Giao - in Bin Phu, qua ia
hinh
rng nui cc ky him
tr. Trong th chin ln th hai, Min in,
qun i My vi c s
vt cht ky thut hin
ai phai mt 18 thang
mi xy dng gp rut xong mt con ng dai 190
kilmet (Ledo Road) trong iu kin khng bi ke ich
can tr. Chung
ta chi co mt thi gian rt
ngn xy dng 160 kilmet ng ngay mt trn di s anh
pha thng xuyn cua may
bay, ai bac,
ma trong tay chi co xeng,
cuc,
va mt it thuc n !
Bao v c nhng con ng trong chin tranh con la iu kho khn hn. Cat tuyn ng vn
chuyn chu yu trong chin dich
u
qua ai.
Tuyn
Thanh Hoa - in Bin Phu, gn 600 kilmet.
V Nguyn Gip
Tuyn Lang
Sn - in Bin Phu, 800 kilmet.
B tham mu Phap a tim
c 40 im
co th ct
t, tao ra hiu qua ln". Chung
tinh
n ca cach
dung
ma nhn tao pha ng. hu phng,
ich
anh
rt manh
vao
nhng trong
im:
eo Giang,
t Cao Bng
xung,
eo Ca, t Lang
Sn v,
eo Kh t Thai Nguyn sang Tuyn Quang, trit nglln tip t cua ta ngay t gc.
Nhng trn
oanh tac khng chi nhm
vao eo nui cao,. ma con chu trong
ca nhng oan ng nm
trn canh
ng
thp bin no thanh
vung
ly
rt kho sa cha. Bac H trc tip i kim
tra mt s ni ich
thng xuyn anh

pha. Bac gp g noi chuyn,
ng
vin anh chi cm thanh nin xung phong va
dn cng bam
tru eo Kh. Trn tuyn chin dich,
may bay ich
anh
pha an lit cac eo Lung
L,
Pha in va nhng u mi giao thng CO Noi,
Tun Giao ngn khng cho gao,
an ti c cac
n vi mt trn.
C ngay,
chung
nem
xung
CO Noi 300 trai bom, Pha in, 160 trai,
gm
bom
pha, bom napan, bom n chm.
Theo nghi cua tham mu, ti ng

y iu hai tiu oan cao xa phao 37 tai mt trn v phia sau,
cung
vi cac tiu oan phong
khng 12,7 ly bao v nhng oan xung yu trn ng 41. Nhng lc
lng phong
khng cua ta, du a tng cng, chi han ch c mt phn nhng cun oanh kich.
duy tri s thng sut cho cat tuyn ng vn la cng binh, thanh nin xung phong, dn cng
thng xuyn bam
sat cac trong
im,
ch may bay ich
ngng hoat ng
lai lao ra mt ng pha
bom n chm,
bom bm bm, san lp nhanh nhng h bom cho xe t va dn cng vt qua.
Toan b lc lng vn chuyn c gii cua qun i,
gm
16 ai i,
vi 534 xe t vn tai,
u
tp
trung phuc vu chin dich.
.
Ta chu trng vn
chuyn bng
phng tin c gii la chinh
nhng khng qun khai thac s dung
nhng phng tin vn chuyn na th s YA tho s: xe th, xe nga, xe tru, xe cut kit,
xe qut,
be mang...
Xe ap th c huy ng
ti mc ti a, s lng ln ti 20.000 xe. Mi xe th luc u
ch 100 kilgam, .sau o nng ln 200, 300. Mt dn cng Phu Tho, anh Ma Vn Thng,
ch c
ti 352 kilgam. Nng sut xe ap th cao gp hun mi ln dn cng ganh
b; gao n don ng
cho ngi chuyn ch cung
giam
i bng
y ln.
Tinh
u vit cua xe th con ch co th hoat ng
trn nhng tuyn ng ma xe t khng th i c. Chinh

phng tin vn chuyn nay a gy
nn bt ng ln vi qun ich,
lam
ao ln nhng tinh
toan cua chung
trc y.
Ta chu trong
khai thac nhng tuyn ng sng. Mt n vi cng binh c a v phia Lai Chu
khai thng dong
sng Nm
Na. y la mt tuyn tip t kha quan trong,
nhng cho ti luc nay cha
khai thac c bao nhiu, vi trn sng c qua nhiu ghnh
thac hung d. Chung
ta a co kinh
nghim
khc phuc ghnh
thac trn sng Ma trong chin dich
Thng Lao,
chuyn lu phao t Vn
Nam v trn sng Hng.
Tai y a xut hin ngi anh hung
pha thac Phan T. Sau mt thi gian
pha thac bng
thuc n, trong
tai cac mang
tng ln gp ba, s ngi iu khin mang
t ba, bn
ngi, rut xung
con mt ngi. Nhng c gai dn cng Thanh Thuy,
Phu Tho, thi gian u con
V Nguyn Gip
rt s thac,
nay a mi ngi iu khin mt mang
xui dong
sng Nm
Na. Mang
t Ba Nm
Cum
cp bn Lai Chu mi ngay mt nhiu.

Ring tuyn ng nay trong chin dich
a vn chuyn c
1.700 tn
gao
do Trung Quc vin tr.
Chung
ta con m thm tuyn Mng Lun - Na Sang phia nam in Bin Phu. Tuyn nay co
nhim
vu khai thac nhn lc, vt lc thng ngun sng Ma, bao am
cung cp cho trung oan
57 Hng
Cum,
va tip nhn thng binh hng nay chuyn v bnh
vin Sn La.
Tai hoa tuyn,
nhng ni cac phng tin giao thong
c gii khng th s dung,
vn phai dung
dn
cng ganh
b la chu yu.
Nhng con ng ra mt trn nm
gia nhng h bom l loet,
cy co xac
x, ban ngay vng
lng,
im lim,
nh sng
lai khi mt tri va xung
nui.
Nhng oan ngi ni
nhau i nh nc hng v tin tuyn,
u u cung
vang ln ting
ho, cu hat noi ln quyt tm
vt moi kho khn va tinh
cam
danh
cho nhng ngi ang chin u mt trn.
Ngay 9 thang
2
nm 1954, mt ai i dn cng chng
may trung
bom Tun Giao.
Sau khi chn ct nhng anh,
chi hy sinh, moi ngi lai hng hai tip tuc quang ganh
ln ng quyt hoan thanh
nhim
vu tra
thu cho nhng ngi a nm
xung.
Mi ngay u thang
2 nm 1954 dn dp nhng tin vui. B i Lin khu 5 a chim
thi xa Cnhi
Tum, giai phong
ca vung
bc Ty Nguyn. Trung oan 148 va b i Pa thet Lao chim
thi xa Phng
Xa LY, giai phong
toan b tinh Phng Xa LY rng
10.000 kilmet vung, a vung
giai phong

Thng Lao ti sat bin gii Trung Hoa. Tai Ha Lao,
tiu oan 436 va lc lng vu trang cua ban
a giai phong
toan b cao nguyn Blven, trong o co tinh
Atp, rng
gn 20.000 kilmet vung.
Na va lai phai iu lc lng xung
Ha Lao t chc nhi.rng
cum
c im
bao.
v cac thi xa
Xaravan va Pc X.
Tai Ty Nguyn, sau khi giai phong.
tinh
Cnhi Tum, b i Lin khu 5 truy kich
qun ich
rut nhay
v Ply Cu trn chng
ng dai 200 kilmet,
tin n sat ng 19. Ngay 18 thang
2 nm 1954,
trung oan 80 tin cng c im
c oa, nam Cnhi Tum 15 kilmet,
loai khoi vong
chin u hai
ai i ich.
Cung
thi gian o b binh va c cng tp kich
vao cac c s kho tang,
c quan chi
huy ich
trong thi xa Ply Cu.
Chin thng cua ta a giai phong
mt ia ban
chin lc quan trong
bc Ty Nguyn rng
16.000
kilmet vung, vi 20 van dn, pha th uy hip cua ich
i vi phia sau lng cac tinh
Quang
Nam,
Quang
Ngai.
Vung
t do t ven bin Quang
Nam, Quang
Ngai n bin gii Vit - Lao,
a ni lin
vi vung
giai phong
ty nam Blven cua nc ban.
Trc tinh
hinh
Ty Nguyn bi uy hip nghim trong,
Nava buc phai ra lnh
cho B pho (De
Beaufort)
tam
ngng cuc chin u ng
bng
Lin khu 5, rut mt s n vi ln tng
cng cho
Ply Cu, va iu chinh
lai lc lng min nam Trung B. Qun Phap c b tri thanh
hai khi
ln. Khi th nht Ty Nguyn, 24 tiu oan,
co nhim
vu bao v Ply Cu, va phong
ta tin
V Nguyn Gip
xung
phia nam anh
vao cao nguyn c Le.
Khi th hai ng
bng,
16 tiu oan,
bao v thi
xa Tuy Hoa,
nhng vi tri mi chim
ong
Phu Yn, va lam
lc lng d bi Nha Trang, Ninh
Hoa.
Vi cach
b tri mi nay,
co th thy
Nava a chuyn sang danh
u tin s mt cho vic i
pho vi ta trn vung
rng nui Ty Nguyn. Tuy nhin, ng ta vn cha t bo k hoach
tlng.
ng
bng
Bc B, t ha tun thang
12 nm 1953, Lin khu uy B t lnh
Lin khu 3, va Khu uy,
B t lnh
khu Ta Ngan
hop
ban
xac inh
phng hng, chu trng tip tuc tin cng ich
trn
toan ia ban.
Hi nghi can b ang
Lin khu 3 ra 4 muc tiu: - Tp trung lc lng cua lin khu
cung
ai oan 320 tin cng p tan .phong
tuyn Sng ay,
m rng
vung
t o lin khu ni lin
vi cac khu du kich
sau lng ich
ng
bng.
- Trit anh
pha giao thng vn tai,
uy hip hu
phng ich,
ngn chn tip t cho in Bin Phu va cac chin trng khac.
- Tich
cc pha k
hoach
bt linh
phat trin nguy qun, y manh
cng tac binh vn lam
tan ra hang
ngu qun ich.
ng
vin moi lc lng tp trung sc ngi, sc cua chi vin cho chin trng chinh
Ty Bc in Bin Phu va cac chin trng khac.
Thang
1 nm 1954, ai oan 320 tin cng p tan phong
tuyn Sng ay,
ni lin cac khu cn c
Thanh Lim (Ha Nam), Y Yn (Nam inh)
vi vung
t do dng bng
Lin khu 3. Sau o, ai
oan tin su vao ng
bng
Bc B, cung
vi cac trung oan 42, 46, 50, 246, 238, cac tiu oan ia
phng tinh
va dn qun di( kich
tin cng ich
trn khp nhng vung
quan trong,
phat trin cac
khu du kich,
m rng
c s cach
mang.
Hu ht ng giao thng thuy b, ng st cua ich
u
bi anh
pha. Trn ng s 5, con ng huyt mach
ni lin Ha Ni vi cang
Hai Phong,
dn
qun du kich
Hai Dng, c bit la huyn Kim Thanh,
anh
nhiu trn ia li tao bao.
ich
phai
iu hang
chuc tiu oan canh gi ma vn lin tip bi phuc kich,
co khi giao i long
t lit hang
tun
l. B i lin khu dung
lc lng nho nhng tinh nhu tp kich
nhng hu c cua ich,
thu c
nhiu thng
li, nh trn t nhp thi xa Sn va thanh
ph Nam inh.
Cac cn c va khu du
kich
cua ta a chim
ba phn t t ai vung
ich
tam
kim
soat chu th sng Hng.
Binh
- Tri - Thin, Cc Nam Trng B, qun ta anh
manh
trn cac ng giao thng, lt
nhiu oan tau ich,
p
tan nhng cuc can quet,
m rng
cac cn c du kich
va khu du kich,
tng
cng cng tac nguy vn thu nhiu kt qua. T ngay 20 thang
1 n ngay 20 thang
2 nm 1954,
qun ta a pha huy
17 cu,
18 cng
t ng Ha ln Rao Quan trn ng s 9, tiu dit va bc rut 6
vi tri, giai phong
hoan toan huyn Hng Hoa.
Ring huyn Vinh Linh co ti ba van dn sat canh
cung
du kich
pha hoai cu ng. Tai Tha Thin, b i ia phng va dn qun du kich
chng
can thng
li gi vng va m rng
vung
cn c, tiu dit nhiu ich.
Qun ta con anh
ia li lin
tip trn nhiu oan ng Hng Thuy,
Lng C, My Chanh,
Phu lc,
Hu - Quang
Tri, Hu a Nng... lt hang
phuc oan
tau
qun s, mi ln tiu dit t 1 trung i n 1 tiu oan.
Chi
ring trn Lng C (Tha Thin) qun ta a lt 2 u may,
19 toa, dit 400 ich.
Trn Ph Trach
V Nguyn Gip
(Quang
Tri),
qun ta tp kich
dit 200 ich,
thu 2 ai bac.
phi hp vi cuc tin cng Ty Nguyn, b i va du kich

Nam Trung B tp kich
thanh
ph
Nha Trang, t chay hang
triu lit xng, t nhp thi trn Ninh Hoa (Khanh
Hoa)
gy thit hai nng
cho qun ich,

t nhp Sui Du t chay mt kho xng ln. B i ia phng Quang
Nam, Phu
Yn, Khanh
HOA, Binh
Thun a dit nhiu c im
ai i,
tiu oan,
tp kich
tao bao vao La
Lung (Phu Yn) dit trn 1 tiu oan,
va tin su vao vung
sau lng ich
tiu dit nhiu vi tri va thap
canh. Tng vung
rng
ln c giai phong
nh in Ban Quang
Nam (c trn bn van dn),
vung
Hon Khoi va ty - bc Khanh
Hoa.
Cc Nam Trung B, kt hp tin cng qun s vi u
tranh cua qun
chung,
nhn dn a cung
trung oan 812 giai phong
hai huyn Tanh
Linh va Lng
Sn Binh
Thun.
Tai Nam B, t gia nm 1953, ich

but phai rut qun at t Nam B ra chi vin cho chin
trng Trung B va Ha Lao.
Lc lng u Phi chi con 3 tiu oan khng u bin ch, trang bi. 12
tiu oan nguy qun mi thanh
lp kha nng chin u yu,
tinh thn sut kem.
Trung ng Cuc chi
thi "chun bi on ly thi c" .
T cui nm 1953 sang nhng thang
u nm 1954, phong trao chin tranh du kich
khng ngng
c gi vng va phat trin.
B i va du kich
t chc thanh
tng phn i nho anh
tiu hao ich
trn khp cac vung

du kich
va vung
tam
chim.
Cac tiu oan chu lc va b i ia phng a co
nhng trn anh
xut sc.
Trong thi gian phi hp chin u vi vin Bin Phu, tai Phn lin khu min Ty,
cac lc lng
vu trang gi vng va phat trin
vung
giai phong,
tiu dit va bc rut trn 1.000 n trai,
thap canh.
Ngay
24 thang
2 nm 1954, tiu oan 309 phi hp vi b i ia phng huyn Vam
CO t chc
phuc kich
Tm
Vu, tiu dit va bt sng
toan b tiu oan nguy 502 va ai i Phap s 14, thu
nhiu vu khi va dung
qun s. Trn
Tm
Vu tao bao,
tiu dit nhanh chong
4 ai i ich
ban
ngay trn ia hinh
ng
bang, a co ting
vang ln lam
qun ich
khip s. T m ngay 1 thang
3
nm 1954, tiu oan aol c tng cng ai i 552 tinh
Bac Liu, cung
dn qun u kich
tin
hanh
bao vy qun ly An Bin va toan b nhng thap canh t qun ly ra Xeo R, dung
sung
ci
phao
kich
n
An Bin, nhm
keo qun vin t Rach
Gia ti. Ngay
4, qun ich
tai cac thap canh
u bi tiu dit,
bc hang,
hoc chay trn.
An Bin bi c lp nm ngay m lin.
Ta anh
bai nhiu
t qun tng vin,
tiu dit hu ht tiu oan 552, qun ich
qun ly liu mang
pha vy bo n
thao
chay.
Ta truy kich
dit mt s, bn chim
1 tau,
bn hong
1 tau Cui thang
3 nm 1954, ta tiu dit tip n
Xeo R, giai phong
hoan toan qun an Bin. Nhn dn t chc mt ngay hi ln cha tng co n
mng chin thang. My Tho, chi mt ai i cua tinh
a anh
tan mt tiu oan ich
trong trn
vn
ng
Knh Bui,
thu nhiu vu khi vi hang
chuc trung lin, ai lin va sung
ci.
V Nguyn Gip
Phn lin khu min ng anh

2.133 trn ln nho, tiu dit va bc hang
197 n bt,
thap canh.
4.000 binh linh
nguy ra ngu, trong o co nhiu ai i,
trung i ich
khng th xy dng lai.
H
thng
n bt bi thu hep dn,
vung
du kich
va vung
cn c cua ta ngay cang
m rng.
Chin khu
phat trin,
phia nam giap sng ng
Nai, phia bc giap ng 14, phia ty giap ng 16. Chin
khu Dng Minh Chu ni lin vi inh
Thanh,
m sang ca phia ng sng Sai Gon,

phia bc giap
bin gii Campuchia. Chin khu ng
Thap Mi m rng
phia nam xung
sat knh Nguyn Vn
Tip,
phia ty ra ti ven sng Tin,
phia ng ti ven sng Vam
CO ng, phia bc ln ti ng
s 1. Ba chin khu trn cung
vi mt s chin khu khac va hang
trm cn c v tinh, a tao thanh
mt h thng cn c khang
chin rng
ln, lin hoan,
an xen nhau trn toan b chin trng.
Nam B tip tuc phat huy cach
anh
c cng nhiu sang
tao va hiu qua, gy kho ich
nhng tn
tht to ln. B .. i Vinh
Long t nhp bn tau,
bn chim
va hong
nng
7 tau chin:
B i bit
ng
Sai Gon t nhp
kho bom Tn Sn Nht,
mt trong nhng kho bom ln nht cua ich
ng
Dng, pha huy trn aoo tn bom, tiu dit ca ai i linh
u Phi bao v. B i Ba Ria - Ch Ln
t nhp khach
san
Cp,
dit hun mt trm si quan Phap va My...
Thc hin chu trng phi hp ac chin trng toan ng Dng, toan b tiu oan chu lc 802
cua Phn lin khu min ng, gm
5 ai i,
c iu ng
sang ng Campuchia. Tiu oan 302
a sat canh
cung
b i itxarc
va nhn dn ban phat trin chin tranh du kich,

tiu dit n An Sng
(Pryveng), n Ta Pang Phong,
tin cng cac n Png Ca Nhy, Bt Cho, Ta Nt,
chng
can
Trc T, dit va bt sng
nhiu ich,
thu nhiu vu khi.
Tai Ha Lao,
sau khi giai phong
cao nguyn Blven, mt b phn lin qun Vit - Lao a phat trin
xung
phia nam, phi hp vi b i Itxarc Campuchia giai phong
Vin Sai, Xim Pang, uy hip
Tung Trung. min ng Campuchia, qun tinh
nguyn Vit Nam cung
b i Itxarc giai phong
phn
ln Cnhi Png Cham.
Cn c min ng va ng bc Campuchia a ni lin vi vung
giai
phong
Trung, Ha Lao va Ty Nguyn cua ta.
TRONG khoang
thi gian mt thang,
k t ngay ta hon cuc tin cng vao in Bin Phu n cui
thang
2 nm 1954, toan b k hoach
ng Xun 1953-1954 a c trin khai trn toan chin
trng ng Dng. Vi nhng n vi khng ln hoat ng
nhng hng khac nhau, qun va
dn ba nc ng Dng a thc hin c muc tiu u tin, rt c ban,
trong k hoach
la lam
cho lc lng c ng
ich
but phai phn tan.
Trc khi vao mua kh nm

1953, Nava a a lc lng c ng
chin lc va chin thut ln
ti 82 tiu oan.
Vi vin phat trin at qun i quc gia lin kt theo chu trng cua My, va
qun tng vin mi a t Phap sang, t chin trng Triu Tin v, Nava a t chc c 18 binh
oan c ng
chin lc, trong o co 11 binh oan u Phi, 7 binh oan nguy.
Nava tp trung gia
na s qun c ng,
44 tiu oan,
ng
bng
Bc B, trong o co 7 binh oan c ng
manh
V Nguyn Gip
c t chc t trc, i pho vi cuc tin cng cua ta trn chin trng chinh.
Trong thang
2 nm 1954, lc lng c ng
ich
a but phai phn tan ra nm ni:
Tai Trung va Ha Lao:
c binh oan c ng
nguy s 51, va nhng tiu oan rut t binh oan c
ng
s 1, s 5 va binh oan c ng
du Bc B (GMI, GM5, GM Pa ra). Nava thanh
lp thm
mt tp oan c im
tai xn, vi tn goi la "Binh oan tan chin trung Lao"
(GOML), va sau o,
mt tp oan c im
mi tai Xaravan, Ha Lao.
Tai Thng Lao:

co binh oan c ng s 7, tiu oan 1 du thuc ia,
tiu oan 10 Tao, trung oan
11 b binh thuc ia,
tiu oan 4 trung oan 4 b binh thuc ia (GM7, 1er BPC, 10e Tabor, 11e
RIC, 414e RIC), tiu oan 301 khinh qun nguy.
Trong s nay co 8 tiu oan c ng
mi iu t
Bc B sang. Nava lp thm hai tp oan c. im
Lung Phabng va Mng Sai.
Tai Ty Nguyn, co 5 binh oan c ng:
binh oan c ng
100 (GMI00) mi t Triu Tin v,
binh oan c ng
21 (GM2 t Nam B ra, binh oan c ng
11 (Gmii) t Binh
Tri Thin vao,
cac
binh oan 41, 42 (GM41, GM42) vn tai ch. Thm mt tp oan c im
na ang xut hin
An Kh. Tai ng
bng
Lin khu 5 co 16 tiu oan,
trong o co binh oan c ng
s 10 (GMI0)
mi t Phap
sang. , Tai in Bin Phu: co binh oan tac chin Ty Bc 2 tiu oan va 7 ai i)
gm
nhng tiu oan c la chon trong s nhng n vi u tu nht,
c coi la "ngon giao"
(fer
de lance) cua i qun vin chinh.
Tai ng
bng
Bc B, ni tp trung khi c ng
- ni ting
cua Nava hi u mua kh, theo tinh
toan cua c quan tham mu ta, chi con lai 3 binh oan c ng.
Phn ln nhng n vi cua cac binh
oan nay cung
khng con la c ng,
vi phai chia ra bao v nhng khu vc, tuyn ng quan
trong
C th noi chin phn mi trong tng
s 82 tiu oan c ng
chin lc va chin thut cua
Nava a phn tan khi trn anh
chinh
cha n ra.
Toan b lc lng ich,
va ta, u a trin khai. Ti luc nay,
co th noi:
Th trn cua ta a hinh
thanh
!
Nhng hoat ng
ng Xun cua ta va ban khng chi lam
ao ln th b tri cua ich
trn ac chin
trng, m ng
vung
giai phong
tai Vit Nam va Lao thm hang
phuc ngan kilmet vung, ma con
tao
iu kin cho ta tip tuc phat trin anh
ich
nhiu hng, c bit la vung
ich
hu Bc B,
Trung B va Nam B.
iu quan trong
la no a tao
ra mt im
quyt chin chin lc t lu ta hng
mong i. Ha tun
thang
11 nm 1953, Nava nem
xung
in Bin Phu 6 tiu oan vi y inh
ngn chn mt 1 ai
oan phu luc cua ta ang tin vao Ty Bc.
Vao luc o, Castor chi la mt cuc hanh
binh th yu,
mt nhim
vu qun s - chinh
tri co tinh
ia phng, nhm
gi nguyn trang
tinh
hinh
trn chin
trng chinh
vi chu trng phong
ng chin lc cua Nava. Chi ba thang
sau, t nhng cuc
iu binh cua ta trn ban c chin cuc ng Xun, in Bin Phu a tr thanh
ni quyt inh
vn
V Nguyn Gip
mnh
chin tranh. Tt ca u a chin mui cho trn anh
quyt inh.
Ta a ghim
chn qun ich
trn khp cac chin trng, Nava khng con gi nhiu cu nguy cho
con nhim
in Bin Phu.
Ngoai tr nhng cuc phan kich
le te cua ich,
chin trng in Bin Phu sut thi gian nay hu
nh im ng.
Toan b cng cuc chun bi cua ta cho phng an "anh
chc tin chay"
u giu kin
di man la nguy trang c tao nn rt cng phu. Cnhi binh a han ch ting
min pha a bng
cach
dung
nhng lng thuc n nho t rt su. Mt dy xich
khng
l a sit cht chung quanh
canh
ng
Mng Thanh. ich
khng bit la luc nay,
ngay n chuyn rut lui khoi y, chung
cung
a ht c hi.
ai Ting
noi Vit Nam a tin chin thng
rm
r cua ta trn cac chin trng, ring in Bin
Phu thinh
thoang
mi c nhc ti vi mt i cuc giao chin nho. Cac mt trn in v B
Tng
t lnh
hoi thm tin tc u c tra li: "in Bin Phu ang giam gi qun chu lc ich

tao
iu kin cho cac chin trng tranh thu thi c tiu dit ich".
Ha tun
thang
2 nm 1954, B chi huy chin dich
ra lnh
cho 308 ngng tin cng Thng Lao,
bi mt va nhanh chong
quay v in Bin Phu.
Tai Mng Phng, bn canh
cai lan cua ti a xut hin mt h thng
ng hm
nho. N chia
thanh
ba nhanh
ng
tm, hinh
re quat,
chay xuyn vao trai i,
dai khoang
300 met.
Mt nhanh
co
ng giao thng hao ni lin vi c quan tham mu cua anh Thai.
Mt nhanh
chay ti ni ti .
Mt nhanh
ti ch cac ng
khi c vn.
Hm
c tinh
toan thng
sc ep cua bom an khi n gn.
Trong hm,
co ni hi hop,
phong
chi huy tac chin,
ni lin lac thng
ti cac un vi ang chin u
tai mt trn
cung
nh vi chi huy trng chin dich.
co in,
bao am
lam
vic binh
thng ngay
ca khi may bay ich
oanh tac.
Chung
ta a ap dung
mt phn
nhng kinh nghim
chin u ng
hm
trong chin tranh Triu Tin.
Ngay
28 thang
2, B chi huy chin dich
triu tp hi nghi qun chinh
t cp trung oan tr ln
kim
im
cng tac chun
bi. Theo bao cao cua cac n vi, ng c ng
phao va cac trn ia
phao
a lam
xong, sn sang
on phao vao vi tri. Trn ia chin hao tin cng va bao vy cung
a
hoan thanh,
k ca trn ia cua 308 i chin u Thng Lao khng co iu kin trc tip tham gia
xy dng. Cac s chi huy cung
nh trn ia phao u c xy dng kin c, u sc chiu ng an
phao
105, 155 ly, k ca an xuyn. Hu phng a gi 2.200 qun b sung, va con chun bi thm
3.000 thanh nin xung phong.
Ti kt lun hi nghi: i pho vi tp oan c im,
co hai cach:
Mt la, kim
gi lc lng
ich
tp oan c im,
va anh
manh
nhng ni ich
s h.
Hai la, tin cng tiu dit tp oan c im.
Tiu dit c tp oan c im
mi gy cho ich
mt
cuc din khung
hoang,
va mi anh
bai c c gng
ln nht cua ich...
Tiu dit tp oan c
V Nguyn Gip
im
la vn tt yu ma qun i ta phai trai qua. Chung
ta nht inh
phai hoan thanh
nhim
vu
cho ky c. Bt vao giai oan tin cng th nht,
phai khng
ch sn bay, tin ti trit tip t
ng khng cua ich.
Phai tiu dit mt s trung tm khang
ngoai vi, trc ht la phn khu bc.
Phai thng xuyn phat trin hoat ng

nho, nh: bit kich,
pha sn bay, tp kich
trn ia phao va
s chi huy cua ich,
pha huy
kho tang,
sat thng qun ich.
Phai cung
c trn ia tin cng tht
vng chc,
tich
cc tiu dit,
tiu hao qun ich
khi chung
anh
vao trn ia cua ta... Ta anh
theo
phng chm "anh
chc tin chc"
khng co nghia la khi thi c ti, ta khng khn trng chuyn sang "anh
nhanh, giai quyt
nhanh". Nhng theo phng chm nao cung
phai bao am
"anh
chc thang".
Bn yu cu c ra gianh
thng
li cho chin dich:
- Can b phai c quyt tm cao.

- Bao am
gi vng lc lng chin u lin tuc.
- Thc hin cho c hip ng

cht che.
- Bao am
xy dng trn ia tin cng va bao vy ung
yu cu.
ang
uy va B chi huy chin dich
chia nhau xung
cac n vi kim
tra chun bi chin u,
c bit
la 308 mi t chin trng Lao tr v.
u thang
3 nm 1954, trong mt bui giao ban, ng
chi Hoang
Xun Tuy,
phu trach
c quan
thng tin bao chi mt trn bao cao:
Nava va mi cng b trong mt cuc hop bao:
ngon trao tin
cng cua Vit Minh a lng
xung"
(La marec offensive du Vit.

Minh est etale).
iu khng may
cho Nava la trn anh
chinh
cua chung
ta trong ng Xun nay chi mi sp bt u !
Ngay
4 thang
3 nm 1954, Nava ln ,thm in Bin Phu ln cui cung.
Nava vn to ra thn trong.

ng ta gi y cho Cnhi, nn iu thm 3 tiu oan tng vin,
lp mt
trng tm khang
trn khoang
trng
5 kilmet gia Mng Thanh - Hng
Cum
va tao thm
chng ngai h tr cho nhng c im
phia ng - bc.
Cnhi khng tan thanh,
vi ly do tng
thm qun se lam
ao ln k hoach
hu cn a tr nn qua tai vi luc u chi d tru cho 6 tiu oan.
Con mt ly do quan trong

khoe, Cnhi khng mun bi rut thm nhng lc lng t ng
bng.
Nava nhn manh:
- C thm mt trung tm khang

se lam
cho i phng phai iu chinh
k hoach,
tri . hoan cuc
tin cng. Chi qua mt vai ln tri hoan nh vy la ti mua ma, trn anh
se khng xay ra.
Cat phan i:
.
- Chi s chung
khng ti ! Cn phai y chung
tin cng kt thuc cho sm.
- Gi c ch ? Nava hoi.
- Cung
kho khn, nhng se gi c nu ngai co t hai n ba tiu oan gi cho ti.
Cnhi noi thm:
V Nguyn Gip
- Khng nn lam
cho Vit Minh thay i quyt inh.
Ca tp oan c im,
u trng i mt chin thng
ln bng
phong
ng. Se la mt tham
hoa v
tinh thn nu Vit Minh khng anh!
Thc ra, o khng chi la y nghi cua Cnhi, Cat va qun Phap n tru in Bin Phu: Trong
khi vin tng
chi huy linh cam
nhng iu khng lanh
c th xay ra, thi tt ca cac tng ta Phap
ng Dng, c bit la nhng si quan b tham ma cua Nava va Cnhi, u coi y chinh
la c
hi bng
vang
anh
quy qun oan tac chin Vit Minh. Plven a bao cao vi Chinh
phu Phap
sau chuyn i thi sat tinh
hinh
ng Dng: "Toi khng tim
c bt c ai to ra nghi ng v tinh
vng chc cua tp oan c im.

Nhiu ngi con mong c cuc tin cng cua Vit Minh". Gii
qun s ng Dng lp lun:
ngi Phap a i tim
mt trn anh
dan trn (bataille rangee)
trong sut cuc chin tranh, thi ln ny a gp no in Bin Phu!...
H chi lo ta lai khng chp nhn cuc o sc nh Na San.

Nu ta tin cng, thi ho u tin y se
la trn
anh
quyt inh
trong chin tranh. Nhng tai liu chung
ta oc sau ny u chng to: vao luc
o, Nava cha h mun
co mt trn anh
quyt inh.
m ngay 4 thang
3 nm 1954, tai ng
bang
Bc B, qun ta bi mt t nhp sn bay Gia Lm, t
chay 12 may bay va 1 kho xng.
Hai ngay sau, m mng
6 thang
3, b i ia phng Kin An t nhp sn bay Cat Bi, pha huy 4
may bay B.26 va 6 may bay Moran. Theo tai liu cua phng Ty thi s may bay bi tiu dit trong
hai m 4 va 6 thang
3 nm 1954 la 22 chin.
Ti gi ngay mt bc in tuyn dng cng trang
toan th can b, chin si a tp

kich
sn bay Gia Lm va Cat Bi "anh
thng
vao ni trung tm qun
s cua gic sat Ha Ni va Hai Phong,
a pha huy mt b phn quan trong
khng qun ich,
tao
iu kin thun li cho nhiu chin thng
sp
ti trn chin trng toan quc.
m ngay 8 thang
3 nm 1954, trong
phao 105 va phao cao xa cua ta bt u vao chim
linh
trn ia
chi cach
Him Lam t 3 n 4 kilmet.
mt s oan ng gp khuc,
vn phai keo phao bng
tay.
Thanh
cng ln cua t chuyn phao nay la ke ich
khng h hay bit.
Ti luc o, qun ich
vn
con tha tht tin v s c mt cua lu phao ta trn chin trng Ty Bc!
Trn ng s 5, cung
trong m ngay 8 thang
3, b i ta san phng
13 bt va thap canh, lam
gian
oan giao thng sut m. Phn ln thc n cua con nhn in Bin Phu c chuyn bng
ng
bin,
ri t cang
Hai Phong
qua ng 5 ln Ha Ni,
va roc xung
in Bin Phu bng
cu hang
khng. anh
manh
trn tuyn giao thng nay,
cac chin si ng 5 a trc tip phi hp vi in
Bin Phu.
NGAY
11 thang
3 nm 1954, chung
ti nhn c th cua Chu tich
H Chi Minh.
Bac vit:
- "Cac chu sp
ra trn.
Nhim
vu cac chu ln nay rt to ln kho khn nhng rt vinh quang.
V Nguyn Gip
Cac chu va c chinh

hun chinh
tri va qun s, a thu c nhiu thng
li v t tng va
chin thut,
ky thut.
Nhiu n vi a anh
thng
trn cac mt trn.
Bac tin chc rang cac chu se phat
huy thng
li va qua, quyt tm vt moi kho khn gian kh lam
tron nhim
vu ve vang sp ti.
Bac ch cac chu bao cao thanh
tich
thng nhng n vi va ca nhn xut sc nht.
Chuc cac chu thng

to.
Bac hn cac chu ".
Lnh
ng
vin toan th can b, chin si m cuc tin cng vao tp oan c im
in Bin Phu a
c gi ti cac n vi:
- "Chin dich
in Bin Phu sp bt u!
y la chin dich
cng kin quy m ln nht trong lich
s
qun i ta t trc ti nay... anh
thng
in Bin Phu, chung
ta se pha tan k hoach
Na va hin
a bi tht bai nng
n, se giang
mt don chi t vao m mu m rng
chin tranh cua bon quc
Phap - My. Chin dich
in Bin Phu thng
li se c mt anh
hng vang di trong nc va ngoai
nuu se la mt cng
hin xng dang
vao phong trao hoa binh
th gii doi chm
dt chin tranh
Vit - Min - Lao...
Gi ra trn a n!
- Tt ca cac can
b va chin si, tt ca cac n vi, tt ca cac binh chung
hay
dung
cam
tin ln, thi ua
lp
cng, git la c "Quyt chin Quyt thng
cua H Chu tich".
Ngay
10 thang
3 nm 1954, Chinh
phu Vit Nam dn chu cng
hoa a chinh
thc nhn li mi tham
d Hi nghi Ginev ban v chin tranh Triu Tin va ng Dng, se khai mac vao ngay 26
thang
4 nm 1954. Nava a tng khuyn Chinh
phu Phap chi ngi vao ban am
phan sau khi a
gianh
mt chin thng
ln trn chin trng. Nc Phap khng th ti hi nghi T Cng vi hai
ban
tay trng. Thi gian ang dn Nava n chn tng.
V Nguyn Gip
Chng 8
M CA
CHO ti gi phut nay co th thy Nava qua t tin, qua l thuc vao ban k hoach
ni ting
cua
minh!
K hoach
o buc Nava phai gi vng th phong
ng chin lc va khng c phep thua
trn chin trng min Bc ng Dng trong ng Xun 1953-1954. Nava a nhanh chong
ngn
chn tt ca cac hng tin qun cua ta bng
nhng con nhim,
tranh
ne nhung
cuc giao chin ln.
Nava khng
nhn ra cac mui tin cng o u nhm
muc ich
chu yu la phn tan khi chu lc chin
V Nguyn Gip
lc cua ng ta ng
bng
Bc B, mt phn la bao v cho ba tinh
t do Lin khu 5. Tt ca u
chun bi cho trn anh
quyt inh
in Bin Phu. Khi Nava tng nhng cuc tin cng cua ta a
ln ti mc cao nht va ang trn a tan lui,
thi chin trng chinh
cuc tin cng chin lc cua
ta bt u.
Ta chu trng tip tuc anh

manh
cac chin trng phi hp, kim
chn nhng b phn
qun ich
a phn tan ti y, cho ti khi hoan tt nhim

vu trn mt trn chinh.
V chin lc, ta a thng
ich
mt bc. Tuy nhin, kt qua chin cuc ng Xun se han ch nu khng gianh
c thng
li
trn chin trng chinh,
thm
chi co th tr thanh
tht bai nu qun ich
thc hin c y tn
dung
u th phong
ng tai in Bin Phu anh
quy mt s ai oan chu lc cua ta.
y la trn cng kin ln nht trong lich
s qun i ta. Mt tp oan c im
vi 12.000 qun
c trang bi ti mc ti a. Lc lng nay se con tng thm. Nu ke ich
nhin thy vn , chung
vn
co th rut qun t Mng Sai,
t Lung Phabng, ni sc ep cua ta a giam,
v in Bin Phu.
Va ngay vi s qun ich
hin co, liu ta co giai quyt c khng! Ta a tim
ra mt cach
anh
thich
hp vi trinh
b i.
Nhng phai kim
nghim
no trn thc t chin trng. Mc du trn
anh
a c chun bi vi tinh thn trach
nhim
cao nht,
ta a nhin ro nhng yu t tt thng,
nhng vn phai phong

nhng rui ro ma ngi trong cuc thng khi khng th tinh
trc.
Trong trn cng kin nay,
v so sanh
lc lng tham chin,
qun ich
vn la ke chim
u th. Yv
Gra sau nay a vit:
Vao luc Vit Minh m cuc tin cng in Bin Phu, so sanh
lc lng
khng phai la bt li cho qun n tru tp
oan c im,
theo canh
anh
gia "mt choi hai i vi
mt i qun vi th phong
ng la chuyn binh
thng. Khi o, ngi ta co th nghi mt cach
c
ly la binh oan tac chin cua ai ta Cat se thng
trong trn anh,
va chu nhn ng ta se thng,
mc du bi tht th vi c lp,
nu ng ta khng mc nhng li lm
trong s chun bi va iu hanh
cua
minh".
Nc Phap
hu
nh khng con u sc chiu ng ganh
nng
chin tranh ng Dng. Cuc chin
sang nm th chin a chng to Phap chi con cach
duy nht la tim
mt "li thoat danh d", nu
khng mun dng ng Dng cho My. Thi gian nay tt ca cac cp b trong qun i vin
chinh Phap u co c vn My. Ngi My co th n bt c ni nao kim
tra tinh
hinh
khng cn s
chp thun
cua tng
chi huy. Ni dung "li thoat"
cua Phap tuy thuc vao trn
anh
trn chin
trng in Bin Phu. Chung
ta cn ht sc c gng
gianh
mt chin thng
quyt inh
trc khi
My trc tip can thip vao chin tranh ng Dng. Trn anh
nay a c thm mt ni dung mi,
t ra cho qun va dn ta mt trach
nhim
chinh
tri mi.
Nhim
vu cua b i ta trong t tin cng th nht la tiu dit ba trung tm khang:
Him Lam,
i c lp,
Ban
Keo,
bao v cho tp oan c im
hng bc va ng bc,
ngn chn qun ta t
hai truc ng Lai Chu - in Bin Phu va Tun Giao - in Bin Phu tin vao canh
ng
Mng
V Nguyn Gip
Thanh. .
Cac n vi u mong moi c anh
trn m man.
Ca 308 va 316 a trai qua nhng trn truy kich
ng dai hang
trm kilmet,
lc lng it nhiu bi tiu hao. 312 tuy phai tham gia keo phao,
lam
ng va xy dng trn ia kha mt nhoc,

nhng lc lng con nguyn ven,
c B chi huy Mt
trn chon
lam
n vi chu cng m man chin dich.
Cac n vi c b tri nh sau: ai oan 312 (thiu trung oan 165 tin cng tiu dit trung tm
khang
Him lam. Trung oan 165 (312) va trung oan 88 (308) tiu dit trung tm khang
i c
I.p.
Trung oan 36 (308) tiu dit trung tm khang
Ban Keo.
Trung oan 57 (304) kim
ch phao
binh ich
Hng
Cum.
ai oan cng phao 351 tp trung toan b hoa lc phao binh trc tip ym
h cho b binh tin cng,
kim
ch phao binh ich,
tp kich
vao c quan chi huy Mng Thanh, sn bay va cac kho tang.
Luc u,
ta chu trng anh
ca Him Lam va i c lp
trong mt m, sau o se tiu dit nt trung
tm con lai la Ban Keo.
anh
ca hai ni c li la phn tan c hoa lc chi vin cua tp oan c
im.
Nhng khi tinh
toan cu th, thy khng u sn phao 75 ly i cung
mt luc vi hai n vi xung
kich,
B chi huy chin dich
quyt inh
anh
Him Lam trc, ngay sau o khuyn phao sang cho
n vi anh
i c lp vao m hm sau.
Trung tm khang
Him Lam nm
phia ng bc,
trn con ng 41 t Tun Giao vao,
co nhim
vu bao
v tp
oan c im
t xa. ich
coi y se la hng tin cng chinh
cua b i ta. Do tinh
cht quan trong

cua vi tri, chung
a b tri tai Him Lam mt tiu oan 750 ngi thuc ban l oan
l dng 13. La c cua ban l oan mang dong
ch Bir Hakeim quang vinh, ni no a bi qun i
phat xit c bao vy khi ang lam
nhim
vu bao v cho tp oan qun 8 cua Anh rut lui tai Li bi,
trc cuc truy ui cua tng c Rommel. Qun c nhiu ln ku goi no u hang.
Nhng sau
khi tp oan qun 8 i thoat,
no vn tim
c cach
pha v vong
vy tr v tip tuc chin u.
Trung tm Him Lam gm

ba c im
co cng s tng i vng chc;
mt li la manh
b tri rt
cn mt,
va ym
h ln cho nhau, va ngn chn moi con ng ta c _ th tin vao;
mt h thng
cng s phu gm
dy thep,
vt chng ngai va bai min,
co ni rng
n hn 100 met.
Lc lng
bao
v cn c c trang bi sung
co kinh
ngam
in t phat hin muc tiu ban m. Him Lam c
trong
phao 105 va 155 Mng Thanh va Hng
Cum
ym
h theo mt k hoach
hoa lc day c.
oan ng 41 ni lin Him Lam vi khu trung tm a m rng

bao am
cho moi phng tin c
gii hoat ng.
Lc lng d bi vi xe tng, phao binh va khng qun chi vin,
sn sang
tin hanh
phan
kich
trong trng hp Him Lam bi tin cng. Tt ca nhng ngi ti thm vi tri u khen
cng trinh
phong
ng c b tri hoan hao.
Hai ngay trc khi din ra trn anh,
ng
chi Sn Ha,
trng ban qun bao cua ai oan 312 t chc mt trn t kich
tao bao vao trung i ich
canh
gii Him Lam, bt v mt vin trung uy ngi c bi thng nng.

Sau khi c ta tn tinh
cu
V Nguyn Gip
cha, vin trng uy a cho ta bit v h thng

hoa lc Batrix, c bit la c im
1, ni ai
i 9 cua y ong
qun. Y thanh
tht khuyn ta "khng nn anh
vao Batrix , vi y la trung tm
khang
manh
nht cua tp oan c im.
Nhc im
cua Him Lam la mt vi tri t xut,
nm
cach
phn khu trung tm 2,5 kilmet.
Khoang
cach
nay cho phep ta tp trung sc manh
cn thit,
c lp no trong mt thi gian nht inh
tiu
dit.
Nu trn anh
kt thuc trong m, kha nng tng vin cua qun ich
co th loai tr.
bao
am
nguyn tc "trn u phai thng",
tham mu a b tri mt lc lng manh

hn qun
ich
gp
3 ln,
nu k ca lc lng d phong,
gp
5 ln,
co k hoach
phong
phao,
phong
khng,
phong
ich
phan kich,
d kin cac tinh
hung
c ban va cach
x ly trong qua trinh
din bin chin
u.
Cnhi tac kim
tra c thc hin ti mi. .
Hoa lc phao cua ta nhin chung khng manh
hn ich,
nhng nu tp trung vao mt s muc tiu
nht inh,
cung
u mang lai s bt ng. Hn th, tr phao cao xa, tt ca phao nng
u c b tri
phn tan trong nhng cn hm
kin c, trn th cao. Phao cua ta nm
trn sn nui i din vi
Mng Thanh nhng nguy trang kin ao,
lai co nhng trn ia gia anh
lac hng qun ich,
nn
chung
rt kho phan
phao hoc dung
may bay oanh tac hiu qua. Va cac khu
phao cua ta tuy b tri
phn tan,
nhng khi tac chin vn ban tp trung c vao nhng muc tiu chi inh.
Vi cach
anh
a la chon,
ta co th tp
trung sc manh
vao
nhng vi tri quyt inh
trong nhng
thi im
quyt inh,
iu ma moi ngi chi huy qun s u m c, cung
la iu Cat khng
th lam
c ngay t khi con toan b binh lc trong tay. chinh
la iu kin tt thng
cua ta.
Nhng ng chin hao se giup cho b i tip cn n ich,
bt bi tiu hao khi khng con gi
c th bt ng. Nhng ring Him Lam, ta khng th y ng hao vao giap tt ca cac c
im
vi hng chu yu
bi dong
sng Nm
Rm
nm
cat ngang.
Lc lng trc tip tin cng Him Lam la ba tiu oan.
Trung oan 141 s dung
mt tiu oan
anh
c im
s 1, mt tiu oan anh
c im
s 2, mt tiu oan lam
d bi. Trung oan 209 s
dung
mt tiu oan tiu dit c im
s 3, mt tiu oan lam
nhim
vu d bi, mt tiu oan chn
qun ich
phan
kich
trn ng 41.
Khi xem ban s Him Lam, ti lin tng ti n Pheo trong chin dich
Hoa Binh.
Lich
s ang
lp
lai.
n Pheo cung
do mt tiu oan cua ban l oan
l dng 13 chim
ong,
va cung
gm
ba
qua i co ia hinh
tng t. Mi lm thang
trc, trung oan 102 khng hoan thanh
nhim
vu
tiu dit Pheo. Tht bai nay tr thanh
cai hn cho n vi cng kin rt gioi cua 308. Sau trn anh,
ta
a tim
hiu ky nguyn nhn. Khng phai do ich
qua manh,
ma do 102 rt chu quan khi nhn nhim
vu. Nhng ln nay co nhiu im

mi cn chu y. So vi Pheo, Him Lam manh
hn moi mt,
v cu
truc,
v hoa lc, lai la mt b phn nm
trong h thng
tp oan c im
ma ke ich
phai bao v
bng
moi gia. Ngay trong trn m man chin dich,
312 a gp ban l oan l ng 13 !
V Nguyn Gip
Ti a nhc anh L Trong

Tn phai tin hanh
cng tac chun bi ht sc chu ao vi ke ich
a co
nhiu thang
tri cung
c, chun bi on i cuc tin cng cua ta.
M 11 thang
3, b i 312 tin hanh
ao trn ia xut phat xung phong. Cac chin hao trc o
vn
nm
n minh
di tan cy rng, nhng ch trng
u c nguy trang cn thn,
nay xung
canh
ng
m thng
vao c im
ich.
Luc nay ich
mi bit trn anh
nhm vao Him Lam sp bt
u.
Sut ngay 12, ich
cho may
bay, ai bac ban
pha cac ca rng, ni chung
nghi ng co qun
ta, .va a b binh, xe ui t ra san lp trn ia chin hao ta va ao.
Cnhi a co mt kip thi in Bin Phu. Cnhi ban vi Cat cach

s dung
lc lng phan
kich
khi bi tin cng, ri ti Him Lam kim
tra lai cng trinh
phong
ng va ng
vin binh linh.
Khi
chin akta n may,
Cnhi ngi trong may bay gi tay vy chao Cat thi nhng trai an lao
xung
ng bng. Mt chic Moranc bung
chay,
mt chin khac gay
canh.
Trong luc moi ngi
nm
rap trn mt t,
vin phi cng m ht ga thoat khoi ng bng. Cnhi cha bit minh
ang
vinh
bit con nhim
in Bin Phu, vi t ngay sau o mi ln xung
sn bay Mng Thanh la mt
ln
ua gin vi t thn.
Nhng chic may bay trc chin vi ct canh

bn vu v vi khng bit nhng trai an bng
lai t
u xut hin.
Theo Giuyn Roa, nhng chuyn gia chup anh
bng
may bay trinh sat gioi nht Triu
Tin a c a sang ng Dng. H khuyn ngi Phap nn chup cung
luc ca hai loai phim
mau va en trng,
hoc dung
tia hng
ngoai.
Nhng chic Bearcat a liu cht bay la cac mom
nui
lam
vic nay.
Nhng cho ti ngay 18 thang
2, vn cha phat hin c mt trn ia phao nao
di tan
cy rng.
m 12, ai oan 312 tip tuc ao trn ia xut phat xung phong.
Sang
13 thang
3 nm 1954, ti n c quan tac chin sm hn thng l. Cac phong
trong ng
hm
u sang
anh
en.
Trong nhng nho khoet vao vach
hm,
can b tr ly tac chin a ngi bn
may in thoai bt thng
ti tng ai oan va phao binh. Trn mt moi ngi l ve trang nghim,
sn sang
i vao trn anh.
Cac ng
chi trong ang
uy,
B chi huy chin dich,
cuc trng Tac chin cung
a co mt phong
hop nm
ni gp nhau gia ba nhanh
ng hm.
M u bui giao loan, cuc trng Tac chin
Trn Vn Quang bao tin ngay 12 thang
3, Nava a cho qun b ln b bin Quy Nhn, tip tuc
thc hin t hai chin dich
atlng.
Quyt inh
nay hn c c tinh
toan.
Mua kh 1953-1954 sp kt thuc,
Nava thy minh
a l
nhiu nc c. Cuc hanh
binh Hai ly khng bao v c Lai Chu va Thng Lao.
Lc lng c
ng
manh
cha tng cu tp trung ng
bng
Bc B a bi phn tan trn khp ac chin trng.
Nava bt u hoai nghi sc manh
cua con nhim
in Bin Phu t khi c nhng tin tc ang
tin cy:
Vit Minh mi nhn c phao cao xa 37 milimet,

co th ca trong
phao va nhng dung
cu chin
V Nguyn Gip
tranh c gii hoa".

ng ta chi con mong cuc tin cng se khng n ra. K ca trong trng hp may
mn o mua kh nay,
Nava cung
a bi thua thit qua nhiu!
Cha co tng
chi huy nao cua qun vin
chinh Phap nui nhiu tham vong
nh Nava. Va cung
cha mt ai ngay t bc khi u a nhanh
chong
lm vao th b tc n nh vy.
Nava buc phai lam
gi cu van tinh
hinh
trc khi no tr
nn xu hn. Nu chim
c ba tinh
t do min Trung, Nava se lam
c mt vic ma tt ca
nhng ngi tin nhim
cha dam
nghi ti. Nava se co vt i trong
ngay ca khi qun Phap thua
trn in Bin Phu. t hai chin dich
Atlng chinh
la cai co th em lai cho Nava c may cui
cung.
Nh mt con bac khat nc, Nava dn tt ca vn ling

con lai vao canh bac atlng
! Ti vui ve noi:
- y la mt tin mng. Chung

ta nht inh
se thng
ln !
Anh L Lim xung
312 d cuc hop ang
uy ai oan trc trn anh
mi tr v, noi tinh thn
b
i rt.
tt,
tng t ba ngi, tng chin si u vit quyt tm th ha kin quyt hoan thanh
nhim
vu. B t lnh
ai oan.
a chia nhau xung
cac n vi. ai oan trng xung
trung oan 209,
chinh
y xung
trung oan 141, ai oan pho i cung
trung oan 165, n vi se phi thuc vi 308
anh
i c lp:
Anh ng
Kim Giang noi an va gao trong cac kho a u cho t 1.
Anh Hoang
Vn Thai cho bit tinh
hinh
ich
trong ngay 12 cha co gi thay i,
va m qua 312 a
li dung
sng mu ao lai trn ia xut phat xung phong.
Moi cng vic chun bi cho trn anh
chiu nay a hoan tt.
Ti tr v hm
chi huy.
Ngay
13 thang
3 nm 1954 i vi ti la mt ngay rt dai.
Trc mt ti la tm
ban in Bin
Phu trai rng.
Bn canh,
co ban yu hoa lc phao ghi s lng an ai bac c ph chun cho
trn anh
m man:
2.000 vin ! Trc gi n sung
con hai mi lo: Trung oan 141, lam
nhim
vu hng chu yu co vt qua sng Nm

Rm an toan khng! Cun chin u se tip din trong
tung thm ra sao gia b i ta va nhng tn linh
trong ban l oan l ng 13 ?... Ti goi in
thoai cho trung oan trng trung oan lu phao 45, hoi:
- Phao binh a o ac,

tinh
toan ky, co th ban nhanh, bn manh,
bn chinh
xac ngay t nhng loat
an
u
khng ? .- Bao cao,
c a.
Nhng sau o, trung oan trng phao binh lai noi tip:
- Tha ng
chi, phao binh ta cha co iu kin chun bi bn theo phng phap tinh mt,
nhng s
liu o ac nhiu ln,
bao am
chinh
xac cao. Chung
ti a chun bi an rt cn thn.
Mi ai i
chi cn bn mt vin, quan sat kt qua, hiu
chinh,
ri chuyn
sang bn hiu lc ngay !
- Tt ! ng
y cho mi ai i bn
th 2 vin trc gi G, bao am
thi gian chinh
phao.
- Ti noi
tip.
May bay ich

lai lng
ln trut bom xung
cac ca rng. Nhng ng hao nhm vao cac c im
V Nguyn Gip
xut hin ln th hai khng

inh
trn anh
Him Lam sp bt u.
* 8 gi sang,
2 may bay akta va ha canh

xung
sn bay bi trung
ngay an sn phao cua ta, bc
chay.
* 10 gi 30, sung
ci 120 ly bat u
bn
th. Mt chic akta th ba nm
trn sn bay bi gay
i.
Ngay sau o, cac ai quan sat cua phao binh va 312 dn dp bao cao:
b binh va 2 xe tng t
Mng Thanh tin ra, anh
vao trn ia xut phat xung phong cua ta.
ich
vn
lp
lai cng vic a lam
hm trc. Cung
lue,
t lnh
phao binh va t lnh
312 nghi B
chi huy Mt trn cho mt b phn lu phao 105 bn chn qun ich,
bao
v ng hao xut phat
xung phong.
Nu ich
chim
trn
ia xut phat xung phong, dung
xe ui t.
lp
ht nhng cng hao,
chiu
nay b i anh
vao Him Lam se gp kho khn trong qua trinh
tip cn.
Ta inh
gi bi mt hoa lc
105 n
gn
gi n sung
vao
bui chiu,
nhng trong tinh
hinh
nay
cn cho anh cm phat hoa sm.
Ti ra lnh
kt hp vi hiu chinh
phao 105, bn 20 phat vao Him Lam.
ai oan 351 bao cao:
tr 2 phat u khng trung
muc tiu, 18 phat sau u ri vao Him Lam, pha
v nhiu cng s, khoi phao ang trum
ln n ich.
Bon ich
t Mng Thanh ra thao chay con
nhanh hn ca xe tng.
Lat sau, anh L Trong
Tn bao cao,
trn n Him Lam co nhng tn linh
t trong cng s bo ra
quan sat nhng im
n cua phao
ta, phc chung
a bit o la phao
105: Ti noi:
- ich
sm mt tinh thn,
b i tin
cng chiu nay cang
thun
li ! Trn ia Him Lam tr lai im
ng.
Ring may bay ich

tip tuc ln vong
trn bu tri, thinh
thoang
lao xung
ban vao rng cy.
Ting
ru rit cua may bay nh noi ln s ht hoang
cua ich
trc mt tai hoa ang tin n gn ma
chung
khng co cach
nao ngn lai.
Tra nay, ng
khi Kim,
anh nui cua c quan tac chin,
a chun bi cho mi ngi mt xut cm
n ngay tai hm.
Ti cam
thy
thi gian i qua chm.
* 15 gi, cac n vi cua 312 bt u tin ra trn ia xut phat xung phong.
Mui tin qun cua 209 hng phu, do trung oan trng Hoang
Cm
va chinh
uy Trn Qun Lp
chi huy, co ng hao nguy trang kin ao khng gp tr ngai.
16 gi 30, tiu oan 130 a ap sat c
im
s 3.
hng chu yu,
hai tiu oan 428 va 11 cua trung oan 141, do trung oan trng Quang Tuyn
va chinh
uy
Mac Ninh chi huy, phai vt qua sng Nm
Rm
va oan ng trng
trai t b sng
n n ich
bi phao
bn chn,
mt s chin si thng vong.
Hai chic cu ngm
cng binh bn qua sng a bi ai bac bn hong.
nhng bn vt, mc phao
ich,
can
b ai i vn
ng bn b sng ng
vin b i nhanh chong
li qua. ai i tr chin
V Nguyn Gip
cua tiu oan 428 bi phao ich

trum
ln i hinh.
ai i trng, ai i pho hy sinh, mt khu
KZ bi hong.
Toan ai i vn kin quyt tin vao chim
linh
trn ia.
Tiu oan 428 c mt tai vi
tri xut phat xung phong c im
s 2 ung
thi gian.
Tri a hoang
hn. Chic may bay xut kich
cui cung
trong ngay t Ha Ni a quay v. Cac ai
quan sat bao cao sng mu xung
mi luc mt nhiu.
n vi tin cng nghi cho n sung
sm
hn gi quy inh.
Ti goi in thoai cho B t lnh

Phao binh:
- Phao binh a sn sang
cha ! ..
Quyn t lnh
ao Vn Trng tra li :
- Bao cao,
tt ca u sn sang,
chi con ch lnh

B chi huy. - B chi huy Mt trn ng
y vi
nghi cua b binh cho n sung
sm. Ti ha lnh
trn m man chin dich
lich
s bt u.
Phao binh
bn
trung,
bn tht manh,
cp tp !
Cung
luc toan b lc lng phao binh cua ta, 40 khu phao c t 75 n 120 milimet,
ng
loat nha
an.
Luc o la 17 gi 05 phut.
H si Kubic (Kubiak) sng

sot trong trn Him Lam a k lai v trn phao hoa m man chiu ngay
13 thang
3 nm 1954 nh sau: vao luc o, dp mt cai,
ngay tn th a n...
Beatricc
bay i, tan
thanh
bui.
Quanh ti t a tung ln, nhng ngi linh
l dng guc xung,
bi thng va cht nm
la lit.
Tt ca u kinh ngac va t hoi khng bit Vit Minh ly u ra nhiu phao n th, co th
bn
manh
n
th. an
ai bac trut xung
khng ngng nh mt trn ma a bt thn bui chiu
thu. L ct,
ng hao ni tip nhau e bep,
chn vui ngi va vu khi".
Mt vin an phao ri
trung
s chi huy Him Lam tiu dit vin tiu oan trng P g (Pegaux)
cung
vi ba si quan khach
va ca chic in ai.
Him Lam mt lin lac vi Mng Thanh ngay t gi u trn anh.
Khng ring trung tm khang

Him Lam, ca khu trung tm cung
rng ln di t oanh kich.
Bay
chic may bay chin u nm
trn sn bay Mng Thanh thy tinh
hinh
nguy him
vi vang
n may
inh
thao chay.
Mt chic va roi mt t thi mt lung
la phia u ng bng phut ln. Cao xa
ta xut hin ln
u.
Sau
chic khac khng dam
ct canh
tip,
ln lt trung
an ai bac.
Mt kho,
xng bc chay.
Cac trn ia phao Mng Thanh t lit.
12 khu trong
phao va sung
ci bi anh
hong.
ng dy in thoai tu khu trung tm ti cac c im
u bi ct t. Nhiu hm,
hao,
cng
s sup .
* 17 gi 30, Lnggle, chi huy cac n vi phan kich,
ang ngi vi tam
ngi khac trong hm
thi
mt vin ai bac xuyn qua noc.
Cn hm
rui.
Tt ca khng hiu vi sao thoat cht.
Gia luc o,
lai nghe ting
an rit.
Qua phao th hai vn theo ng cu i sat qua vai trung uy Roa (Roy) chui
vao
long
t nhng khng n.
V Nguyn Gip
Ca bon u hu via.
Khng phai nhng ngi khc cung
gp may nh ay.
Ting
chung in
thoai reo.
Lnggle cm
may.
u dy la ting
Cat:
- ai ta G s (Gaucher) va cht trong hm

cung
vi ca b tham mu, tr Va (Vadot). Cu thay
th ngay, lam
chi huy pho phn khu trung tm. Va se thng bao tinh
hinh.
Ban giao lc lng
phan
kich
cho Pagit (Seguin
Pazzis).
Nu s bt ng chung cua tp oan c im
la mt day cha tng c trong chin tranh ng
Dng cua an ai bac,
ri rt trung
muc tiu, thi bt ng ln nht i vi Pirt,
pho chi huy tp
oan c im,
chi huy phao binh, lai ch khng phat hin c bt c vi tri nao cua nhng khu
phao
ang nha an !
Trong khi phao ta ban cp tp,
qun ich
cha kip phan ng, c im
s 3, cac chin si sn phao
i cung
b binh t phao ngay trc c im,
bn trc tip vao cac l ct,
u sung
a c anh
s,
cung
vi n vi tr chin chi vin cho b binh xng ln t nhng ng
thuc n m ca t pha.
Chi sau 40 phut,
trung i bc pha a don sach
mt con ng xuyn qua trn mt trm met rao dy
kem
gai va bai min.
Chin si thi ua Trn Can cm
la c Quyt chin Quyt thng
o thm
cung
vi
tiu i mui nhon vt qua ca m, dn u ai i 366 xng ln n ich.
Khi qun ich
bt u
bn
can
thi mt trung i xung kich
a lot vao c im,
chia thanh
hai mui anh
toa ra hai bn. Tiu
i trng Trn Can cung
vi tiu i lao thng
ti s chi huy ai i cua ich
trn inh
i.
Qun
ich
da vao
l ct chng
tra quyt lit.
Tiu i bi mt ap sat,
git mt khi bc pha 10 kilgam
tiu dit l ct cung
vi vin quan ba chi huy. La c thuyt chin Quyt thng"
tung bay trn c

im
s 3. Chi sau mt gi chin u,
tiu oan 130 a hoan thanh
nhim
vu tiu dit gon ai i l
dng s 11.
ai i chu cng cua tiu oan 428 tin anh
c im
s 2, va m xong hang
rao cui cung
thi vp
phai mt lung
an t l ct tin duyn khng ngng tun ra ca m. ai i dung
hoa lc bn
thng
cua ban
thn n vi kim
ch hoa lc ich,
m ng cho xung kich.
Nhng mai vn khng
dp
tt c hoa im.
Tiu i trng Phan inh
Giot mau le trn ln di lan an cua ich,
dung
tiu lin bn va nem
lu an v phia l ct Khi anh ti gn l ct thi an va lu an a ht.
Anh lao minh

vao l chu mai lam
ngng ting
sung
trong giy lat,
tao thi c cho b i xung
phong. Hanh
ng
anh hung
cua Phan inh
Giot a c vu toan th ng
i.
Cac chin si dung
lu
an,
li l anh
giap la ca nhanh chong
tiu dit qun ich
trong c im.
Mt s tn ngoan c
bam
gi mt mom
t xut phia ty bc,
dai dng
chng
c. Qun ta lin tip t pha, xung phong
tiu dit nt nhng tn cui cung.
22 gi 30, tiu oan 428 anh
chim
xong toan b c im
s 2.
Tai c im
s 1, tiu oan 11 phai vt qua nhiu hang
rao ai bac cua ich,
lc lng bi tiu hao,
vao
chim
linh
trn
ia xut phat xung phong chm.
Luc nay phao ich
Mng Thanh a hoan
hn,
bt u
an
bn chn
mong lam
ngng cuc tin cng vao
c im
chu yu
vn con nm
V Nguyn Gip
trong tay chung.

Hoa lc trong n tun v phia b i ta m ca t pha. Trung i bc pha cua
ai i 243 m m bay
hang
rao
thi gp
hai hoa im
bn
cheo canh
se, cac chin si ln ngi
nao thng vong ngi o. Tiu oan trng quyt inh
s dung
trung i bc pha d bi va iu
mt sung
KZ ln ym
h bn sp l ct tin duyn. Nhng hoa lc trong c im
khng bit t
ch nao vn tip tuc tun ra chn ng ac chin si xung kich
trc hang
rao cui cung.
Cuc chin
trc ca m din ra quyt lit sut 4 gi lin.
ich
trong n dn sc i pho hy vong
cm
c keo dai ti khi co lc lng phan kich
t Mng
Thanh ti cu nguy. T lnh
ai oan ra lnh
cho cac n vi a chim
m cac c im
s 2 va a,
anh
sang phi hp vi tiu oan 11 tiu dit c im
s 1. Ca hai n vi u khng tim
ra ng
gia bai min va y thep
gai day
c.
Trong m, Pirt (Piroth) a gii 6.000 vin ai bac xung

chung quanh Him Lam.
Thy
trn anh
co chiu hng keo dai,
ti goi in cho anh L Trong
Tn nhc gng
kt thuc trn
anh
trc khi tri sang.
Nhng trn cng kin keo dai thng a bn tin cng vao th bt li.
Anh Tn cho bit tiu oan 11 vn bao cao quyt tm hoan thanh
nhim
vu, nhng trung oan 141
a ra lnh
cho tiu oan d bi vao trn.
Gia luc o, tai ca m cua tiu

oan
11, ai i pho Hiu
bo ln quan sat,
phat hin hai hoa im
ngm
trong c im.
Anh quay xung
dn ln bn t ai lin ng
loat tun an v phia hoa im
ich
tao iu kin cho cac chin si bc pha m nt hang
rao
cui cung.
Tiu
i trng Trn
Oanh
dn
u
mui nhon
lao ln nh mt cn lc.
H bi chn lai trc ba chic l ct.
Trn Oanh phn
cng nm chin si anh
cac l ct nho, ring anh phu trach
chic l ct ln. Oanh bi mt bo ti gn
l chu mai, nem
vao trong mt trai thu phao.
L ct me bi tiu dit.
Oanh pht c Quyt chin
Quyt thng
vy toan n vi anh
vao tung thm.
Trc sc tin cng quyt lit cua cac chin si ta, mt s qun ich
sng sot Him Lam bo n,
chay vao rng tim

ng v Mng Thanh.
* 23 gi 30 m ngay 13 thang
3, ng
khi L Trong
Tn bao cao B chi huy chin dich:
ai oan
312 a hoan thanh
nhim
vu tiu dit trung tm khang
Chin Lam, dit 300 tn, bt 200 tn, thu
toan b vu khi, trang bi. .
Anh Tn nghi nn co "mt c chi nhn ao",
cho phep qun ich
Mng Thanh m ra ly
xac v thng binh.
Ti nhn thy y la mt y kin hay. Nhng thng binh nay se tac ng
manh
ti tinh thn binh
linh
ich
sau trn tham
bai.
- C th c. Thng bao vi ich

bng
cach
nao!
- nghi cho mt vin si quan bi thng quay v Mng Thanh, thng bao iu nay vi Cat.
Chung
co th a xe hng
thp t t Mng Thanh ra nhn thng binh.
V Nguyn Gip
- ng
y. Vic nay do n vi phu trach.
Vin ha si Kubic cung

vi nhng tn linh
bo chay khoi c im
s 1 a n np sut m trong
rng i tri sang
mi tim
ng v Mng Thanh. Chung
lo xut hin ban m trc hang
rao
chn se bi bn ha bng
nhng loat an sung
may trc khi ng
i nhn ra. Ti ng 41, chung
ri ngay vao gia am

linh du cua binh oan khng vn s 2 ang chun bi i phan kich.
Chung
chi
c giui vao tay mi ngi mt khu sung,
mt bao an va mt tui lu an quay lai Batotix.

* 7 gi 30 ngay 14 thang-3
nm 1954, lc lng phan kich

c chin xa ym
tr va tin c mt
oan ngn trn ng 41 thi bi y lui vi hoa lc d di cua trung lin va ai lin. R rang
phia
trc co ca mt trn
ia ang ch. Trong khi qun Phap tp hp lai chun bi mt cuc tin cng
thi mt si quan l dng cun bng y ngi, t phia i phng tp tnh
i v phia chung.
la
trung uy Tuycpanh
(Turpin) cua ai i 11. Y cm

trong tay la th cua b chi huy ai oan 312 cho
phep qun Phap ra thu lm xac cht va binh linh
bi thng tai Him Lam t 8 gi n 12 gi tra.
Cat bao
cao
vi Ha Ni.
Cnhi in hoi y kin cua tng
hanh
dinh Sai Gon,
ri tra li chp
thun.
* 9 gi, mt chic xe jeep cm

c trng
co du
ch thp
o cung
vi mt xe vn tai va mt xe cu
thng t Mng Thanh chay ra Him Lam. Vin ai uy bac si L amani (Lc Damany) xung
xe,
xin phep can b ta thu lm thng binh. Cung
i vi vin ai uy co hai cha tuyn uy,
va 12 linh
l
dng, trong o co vin ha si Kubic.
i mt nhng ngi mi ti l ve kinh hoang.
Phao ai
thep Him Lam chi con la mt ng
nat,
l ct,
u sung,
ng hao u bi pha v, sc mui thuc

sung.
750 ngi cua tiu oan 3 ban l oan l dng 13 chi con la hang
trm xac cht nm
la. lit
khp ni. H thu lm c 14 thng binh. Mt ngi cht ngay trong tay cha tuyn uy.
Cuc phan kich

gianh
lai Him Lam sau o khng din ra con co mt ly do khac.
Cat cho rng
khng nn dung
lc lng phan kich
it oi gianh
lai mt vi tri a mt,
ma phai dung
no bao v
nhng vi tri con ang nm
trong tay qun Phap c th mt tip trong m nay. chinh
la
Gabrien. Cnhi cung
ng
y.
Trn anh
m man a thanh
cng ngoai s mong i Nu mt trung tm khang
nh Him Lam
khng ng vng trc cuc tin cng vi lc lng trung oan cua ta, thi tp oan c im
in
Bin Phu quyt khng phai la mt phao ai khng th cng pha !
SAU
chic may bay nem
bom - khu truc Bearcat bi trung
an phao cua ta nm
bt ng
trn sn bay
t chiu hm trc. l4 gi ngay
14, bt thn
co ba chic Bearcat ni ui nhau ri khoi ng
bng. Nhin lai trn sn vn con u sau chic.
Chung
ta khng bit bon th may a c tim
moi cach
lam
cho nhng chic ang nm
sa cha trong xng co th ct canh.
xng
mt ba chic may
bay, phao ta mt ln
na trut an vao nhng chic con nm
trn sn bay bt chung
lai y vinh
vin.
Thm mt chic may bay Moranc cui cung
bc chay.
Lc lng khng qun tai ch cua in
V Nguyn Gip
Bin Phu a hoan toan bi tiu dit.
* 14 gi 45, Cnhi ap ng yu cu cua Cat la tng cng ngay cho in Bin Phu mt tiu
oan du duy tri s lng cua tp oan c im
nh trc khi n ra trn anh:
12 tiu oan b
binh. Nhng chin akta liu linh
vt qua -li la cao xa, bay thp thu ngn thi gian tip t
cua nhng chic du, nem
xung
tiu oan du nguy s 5 do ai uy Btenla (Botella) chi huy.
Tiu oan nay ti Mng Thanh ln th hai. Nhng bai tha du cu a bi phao va sung
ci cua ta
khng
ch. Nhng chic du ri tan mac khp ni. Nhiu linh
du cht hoc bi thng trc khi tip
t.
20 gi, nhng n vi cua tiu oan mi tp hp c vi nhau hai bn b sng Nm
Rm.
Phn khu bc gm
hai trung tm khang
Gabrien va Ann Mari do Trngca, vin trung ta a
phu trach
vung
t tri Ty Bc"
Lai Chu, chi huy.
Trc ngay n sung,
Cat m cuc thi xem trung tm khang

nao cua tp oan c im
co t
chc trn ia vng chn va hoan thin nht v mt chin thut.
Gablien, do tiu oan 5 thuc trung
oan b binh Angiri s 7 t chc phong
ng, c ban chm
thi anh
gia cao nht.
Cat trao
cho no mt khoan tin thng u t chc mt bui n mng. y la trung tm khang
duy nht c
hai tuyn phong
ng hoan chinh
buc i phng khi tin cng phai t pha hai ln.
Gabrien
cach
xa phn khu trung tm 4 kilmet nn c tng cng bn khu sung
ci hang
nng
120 ly.
Nhng ngi chi huy a b tri trn ia phao kha cn mt,
tinh
toan ky lng nhng muc tiu c th
xut hin.
Bn ai i n tru u co cng s vng chn. Tiu oan 5 Angiri la mt tiu oan ang
tin cy trong chin u.

Trc khi n in Bin Phu, no c trang bi lai nhng vu khi mi, k ca
sung
co kinh
ngm
in t.
Trc ngay n sung,
Cat m cuc thi xem trung tm khang

nao cua tp oan c im
co t
chc trn ia vng chn va hoan thin nht v mt chin thut.
Gablien, do tiu oan 5 thuc trung
oan b binh Angiri s 7 t chc phong
ng, c ban chm
thi anh
gia cao nht.
Cat trao
cho no mt khoan tin thng u t chc mt bui n mng. y la trung tm khang
duy nht c
hai tuyn phong
ng hoan chinh
buc i phng khi tin cng phai t pha hai ln.
Gabrien
cach
xa phn khu trung tm 4 kilmet nn c tng cng bn khu sung
ci hang
nng
120 ly.
Nhng ngi chi huy a b tri trn ia phao kha cn mt,
tinh
toan ky lng nhng muc tiu c th
xut hin.
Bn ai i n tru u co cng s vng chn. Tiu oan 5 Angiri la mt tiu oan ang
tin cy trong chin u.

Trc khi n in Bin Phu, no c trang bi lai nhng vu khi mi, k ca
sung
co kinh
ngm
in t.
Gablien nm
trn mt qua i ring re u bc canh
ng,
dai 500 met,
rng
200 met,
khng mt
bong
cy, day c nhng trn ia,
ng hao,
u sung.
C quan tham mu chin dich

t tn cho no
la i c lp
Ngi Phap goi no la "tau
phong
ng li".
ung
ngay hm o, thiu ta Cac (Kah) ti Gabrien thay thiu ta Mecc
nem (Mecquenen) man
V Nguyn Gip
nhim.
Hai vin tiu oan trng cung
i thi sat lai vi tri, va thng
nht yu cu phao binh Mng
Thanh se bn vao ch c cua thung lung
phia bc va nhng ng hao tip cn kha su Vit Minh
a ao ti chn i.
an dc d tr c bn ngay.
Khng qun ha se cho mt may bay C 47
tha en du sut m. Pirt cam kt danh
cho Gabrien s ym
h cao nht cua phao binh. Hai vin
chi huy vui ve cham
cc hen se gp lai nhau khi trn in Bin Phu kt thuc.
Nhim
vu tin cng i c lp c giao cho trung oan trng 165 L Thuy (312) va trung oan
trng 88 Nam Ha (308) di quyn chi huy cua ai oan trng 308 Vng Tha Vu. Trung
oan 165 am
nhim
mui chu yu t pha t hng ng - nam, anh
doc theo chiu dai cua c
im.
Trung oan 88 phu trach
mui th yu,
t pha t hng ng - bc,
ng
thi m m lt mui vu
hi hng ty, va b tri lc lng lam
nhim
vu chn
vin t Mng Thanh ra. Cung
luc,
ta s
dung
mt phn i b binh va mt ai i tr chin cua tiu oan 255 trung oan 174, tin hanh
tich
cc nghi binh tai A1. Theo k hoach,

trn anh
i c lp se bt u vao 16 gi 45 ngay 14 thang
3
nm 1954. ung
gi G, b phn nghi binh n sung
bn chay ba lu vai trn i Ai, va xung kich
tin
ln m hang
rao.
Phao 105 cua inh
t Hng
Cum
va ci 120 Mng Thanh na an dn dp vao
trn ia cua 255. Nhng i c lp,
do tri ma, sn phao 75 va ci 120 iu t Him Lam sang,
khng ti kip trc gi n sung
nn cuc tin cng cha bt u.
B phn nghi binh c lnh
rut
ra. .
* 18 gi. Chi huy trng trn anh
Vng Tha Vu trao i vi t lnh
pho 312 am
Quang
Trung, quyt inh
cho phao binh bt u bn vao cat c im
ich,
pha hoai cng s va uy hip tinh
thn
binh linh.
Trong khi o b binh tip tuc chun bi tht chu ao,
ch sn phao va ci 120 ti mi
n sung.
Nhng loat lu phao bn kha trung

ich,
lam
sp nhiu hm
khu vc cha vu khi nng,
vin trung uy M r (Moreau) chi huy ai i 4 cht trong hm.

Sau mi t oanh kich
cua phao ta,
Meec
nem lai yu cu phao binh t Mng Thanh bn chn cac ng hao xut kich,
va ng
vin
binh linh
trong n sn sang
i pho vi nhng t xung phong. Nhng ti 2 gi sang
ngay 15, vn
cha co t xung phong nao.
May bay tha du phao sang
sut m trn vi tri. Qun Phap cho rng
nhng t tin cng cua Vit Minh a bi an,

bom nghin nat.
Cac chin si sn phao va ci 120 mo mm,

khing phao nhich
tng bc trong rng, gia m en,
di tri ma tm
ta. Na m, ho chi con cach
trn ia 700 met.
Bt thn,
mt loat bom n trn
khng chup xung
i hinh.
Mt s chin si hy sinh va bi thng. Hu ht cac on khing phao u
gay.
Nhng ngi con lai bit b binh ang ch, vn quyt tm a phao ti ich.
2 gi sang,
cac
khu
i sn phao mi n ni.
* 3 gi 30 phut ngay
15, chi huy trng trn
anh
ha lnh
tin cng. Sau mt thi gian im lng,
ca
lu phao va sn phao luc nay lai ln ting.
Qun ich
khng hiu y la mt t tin cng hay vn
la s "khiu khich"
cua Vit Minh nhn tiu hao an ai bac cua chung

!
V Nguyn Gip
Trn hng chu yu,

trung oan 165 t pha thun li Cac chin si tiu oan 115 tin ln m ca
gia luc phao cua ta bn
trung
bai min.
Nhng trai min sang
cua ich
lam
cho ca m sang
rc nh
ban ngay.
Chi sau 40 phut,
cac chin si bc pha a hoan thanh
nhim
vu.
* 3 gi 55 phut,
phao
binh c lnh
ngng bn,
vi cuc chin
u
a din
ra bn trong c im.
Xung kich
ao at tin vao
tung thm. Tiu i mui nhon do cac ng
chi Trn Ngoc Doan va Mai Vn
Cac chi huy, dn u ai i 501 lao vao n gic.
Ngi trc nga, ngi sau tin ln. Trn Ngc
Doan c hai tu binh dn ng ti trn ia sung
ci,
n sung
dit toan b qun ich,
pha huy bn
khu
ci 120 ly. Xung kich
tin su vao n,
anh
chim
khu thng tin, tin thng
ti s chi huy.
Trn hng th yu,
ai i T Vn cua trung oan 88 m ca sai hng, tuy a don trn mt
trm met rao dy thep gai, vn cha lot vao bn trong c im.
Tiu i trng Nguyn Vn Ty
phat hin ra sai sot,
ly l ct ich
lam
im
khun,
chi huy cac chin si bc pha m nt nhng hang
rao
cui cung,
tin vao
trong c im.
4 gi sang,
Mecc
nem bao cao tinh
hinh
vi Mng Thanh qua in ai.
Cat ha se ym
tr
phao
ti a, k ca phao
155, va se co phan
kich
nhanh chong
bng
b binh va chin
xa. Mecc
nem
quay v s chi huy ni Cac va c quan tham mu ang iu khin cuc chng
c Gia luc o, mt
trai ai bac cua ta ri trung hm.
Hai vin tiu oan trng Cac va Meec
nem u bi thng rt
nng,
ri vao tay cac chin si 165.
Hai mui xung kich
cua 165 va 88 cung
phi hp tiu dit qun ich.
Binh linh
tiu oan Angiri s 5
ngoan c chng
c. Phao ich
Mng Thanh bn d di vao ngay trong n hong
sat thng b
i ta, cu van tinh
hinh.
B i ta gianh
git vi ich
tng u sung,
tng cn hm,
tng oan chin
hao.
* 6 gi 30 phut sang
ngay
15, tiu i cm
c cua 165 hu ht bi thng. Chin si T, ngi con lai
ca tiu i,
cm
la c Quyt chin Quyt thang
l ch vt an trn inh
i c lp.
Trung oan
165 va trung oan 88 xoa s tiu oan Bc Phi, dit 483 tn, bt 200 tu binh.
* 4 GI sang
ngay 15 thang
3, Cat triu tp
cuc hi y cp
tc s chi huy ban cach
cu van
tinh
hinh
Gabrien. Lnggle nghi dung
tiu oan du Vit Nam s 5 phan kich.
Ngi ta cho
rng
Lnggle khng dung
nhng tiu oan du 1, du 8 thin chin vi khng mun hy sinh nhng
lc lng nay vao cuc phan
kich
v vong.
C y kin:
tiu oan du 5 mi ti chn t chn rao,
con qua mt moi.

Lnggle ng
y b sung vao i hinh
phan kich
mt ai i cua tiu oan d 1 do
Xganh Pagit chi huy va mt ai i xe tng.
* 5 gi 30, xe tng dn u cuc phan kich
vi nhng n vi du bam
theo sau. Khi qun ich
ti
sn phia nam i c lp,
thi tri sang
ro, cuc chin u trong n a kt thuc.
Mt s binh linh
Bc Phi sng sot chay ra, nhay ln bam

ly thap phao xe tng mong c cu sng.
ai i 213 cua
88 lam
nhim
vu chn vin lp tc quet ai lin vao qun ich.
Sn phao cua ta b tri bi mt trn
V Nguyn Gip
canh
ng,
n sung
vao xe tng. Tic la a ht an khoan nn chic xe tng chi bi thng. Mt vin
trung uy cua tiu oan
du 5 dn
u
i hinh
khng chiu
i tip.
Va tt ca nhng ai i cua tiu
oan du 5 u dng lai.
* 7 gi 30, toan b xe tng va qun du phan kich

quay u thao chay v Mng Thanh. Sung
may,
sn phao,
sung
ci cua ta t trn i c lp,
va trn ia lu phao day nui phia ng, bn ui
theo tiu dit thm mt s qun ich.
Cung
sang
hm o, Pirt,
chi huy phao binh, sau hai m
khng thc hin c li ha bit ming
cac hong
phao cua ta, a t sat trong hm
cua minh
bng
mt trai lu an.
Ging Pu gi (Jean Ponget) vit trong hi ky: ".ai ta Pirt a danh
tron mt m
(13 thang
3) quan sat hoa lc dn dn bi i phng phan phao chinh
xac mt cach
kinh khung
vao
trn ia phao cua ng, hai khu phao 105 ly bi quet sach
cung
phao thu, mt khu 155 ly bi loai khoi
vong
chin u..."
ai ta Trngca, chi huy phn khu bc, ban thn cua Pirt k lai sau trn Gab
rien, Pirt khoc va noi:
"Minh
a mt ht danh d. Minh
a bao am
vi Catxt
ri va tng
chi huy se
khng phao binh ich
gianh
vai tro quyt inh,
va by gi, ta se thua trn.
Minh
i thi".
Phia bc tp oan c im
luc nay chi con lai trung tm khang
An n Mari. Trung tm nay gm
bn c im.
An n Mari 1 va An n Mari 2 nm
vong
ngoai,
trn hai mom
cua i Ban Keo.
An
n Mari 3 va 4 nm
u bc sn bay ngay trn mt rung,
lin k vi phia khu trung tm. My
ngay sau o, An n Mari 3 va 4 c sap nhp vao phn khu trung tm, tr thanh
Huy ghet 6 va
Huy ghet 7. Tiu oan nguy Thai s 3 ong
tai y vn t Lai Chu rut v, do thiu ta Timoni
(Thimonnier) chi huy, c anh
gia tt qua nhng trn anh
Na San nm trc. Trong t nay
ta chu trng tiu dit An n Mari 1 va 2. Nhng vi tri nay gn phn khu trung tm nn c hoa
lc ym
tr t nhiu phia,
xe tng va n vi phan kich
co th tng vin d dang.
Hai ngay qua, nhng ngi linh Thai a chng kin s sup nhanh chong
cua hai trung tm
khang
manh
nht do nhng n vi u Phi sng so bao v. H a nhin tn mt binh linh
du i cu
vin bi anh
ti ta va nhng chic xe tng dinh y mau t i c lp chay v Mng Thanh di
nhng lan an ai bac bn ui.
Trung oan 36 c phn cng tiu dit Ban Keo,
nhn thy co kha
nng giai quyt khng cn ti mt trn anh.
Tra ngay 15, vin ai uy Clacsm
(Clarchambre), chl huy nhng c im

nm
trn i Ban Keo,
nhn c mt la th cua n vi chin thng

tai Gabrten, do mt linh
Angiri bi thng a ti.
Trong th hen 7 gi sang
hm sau (ngay 16 thang
3 nm 1954), c ngi ti bai rung
bn b sui
phia ng - bc, nhn nhng thng binh cua tiu oan 5 Angiri se c trao tra, kem
theo li ku
goi.
"Toan b binh si Ban Keo hay ra hang
trach
bi tiu dit trong mt ngay sp ti". Clacsm
phai bao cao iu nay vi Mng Thanh. Mng Thanh thy khng th khc t mt nghi nh
vy.
Ngay
16 thang
3, mt vin trung uy va mt s binh linh
Thai c mt ung
gi ia im
vi nhng
V Nguyn Gip
chic cang
thng. Binh si tiu oan 5 bi thng a c bng bo cn thn,
ang nm
ch. Khi
chia tay vi ngi chin thng,
mt s ngi linh
Angiri bng
h to: "H Chi Minh mun nm!
Cam
n cac ban!".
Ting
loa vang vang ku goi nhng ngi con lm
ng hay tr v mng ban,
khng theo ich,
khng dung
sung
bn git b me, anh em. Nhiu truyn n c tan phat ca bn trong c im.
Di chn n
Ban
Keo,
bng
xut hin mt bc tranh ln. p vao mt moi ngi la hinh
anh
mt oan linh
Thai ri bo vi tri kem
theo dong
ch: "Quay tr v vi T quc,
vi ng
bao,
cac
anh se c on tip t t".
Sang
ngay 17, n Ban Keo xn xao vi c tin b i sp tin cng. Bui tra, tng am
binh linh
Thai keo ti gp
vin ai uy
n trng, nu hai yu sach:
"Mt,
phai phat ht khu phn lng
thc. Hai, giai tan n cho binh linh
v qu hng lam
n. Clacsm
kinh hoang
in cho Mng
Thanh: "chung
ti buc phai bo vi tri rut v khu trung tm y!" Va Clacsm
m cng
n,
ra lnh
cho binh linh

theo minh
v sn bay. Nhng binh linh
khng con nghe theo li chi huy, ao ao chay v
phia khu rng ang vang ln nhng ting
loa: "Hi cac ban binh si Thai,
hay bo hang
ngu ich,
quay
v vi khang
chin,
quay v vi gia inh!...".
Vin ai uy vi goi in v Mng Thanh, yu cu

cho phao bn chn ng rut chay ca binh si Thai.
Ngay ca an ai bac luc nay cung
khng ngn
can c ho ! V lu phao cua ta cung
lp tc bn dn dp vao trn ia phao ich
Mng Thanh,
ym
h cho binh si Thai chay ti nhng vi tri tru n an toan trong rng. Trung oan 36 khng cn
n sung
a chim
c Ban Keo,
va tha thng
tin vao chim
cac ngon i phia bc sn bay.
V Nguyn Gip
Chng 9
TRN
IA
CHIN
HAO
CHI sau nm ngay chin u,

canh
ca phia bc cua tp oan c im
in Bin Phu a m toang.
Qua nhng tp hi ky cua mt s tng ta Phap cac tac gia to ra ng ngang
trc s sup nhanh
chong
cua hai trung tm manh
nht tp oan c im.
Lnggle vit:
"Khng hiu vi ly do gi ma cac
c im
ngoai vi Batrix va Gabrien bi tiu dit trong vong
6 -12 gi. Cac c im
nay c
bao
v bng
mt dai phong
ng phu rng,
t chc hoa lc bn chn tt,

do cac n vi thin chin
gi va c chi huy hoan hao".
T Thu tng Phap
Lanien n Nava, Cnhi u khuyn sang "thai
bi quan su sc".
Nava than phin:
"Tn tht cua chung
ta la nng
n va chung
ta a tiu phi mt
V Nguyn Gip
s rt ln vu khi, d tr cua chung

ta a bi xung
rt thp,
cn phai nhiu thi gian mi b sung
c". Cnhi thu nhn vi mt s nha bao:
"in Bin Phu qua la mt cai by,
nhng khng phai la
cai by vi Vit Minh na, ma a thanh
mt cai by i vi chung
ta".Vi sao ke thu nhanh chong
thay i thai nh vy!
Trn anh
mi bt u.
Ta chi mi tiu dit c 6 trong s 49 c im
tai Mng Thanh. Nhng
tn tht v ngi cung
nh v vu khi cua tp
oan c im
a c bu p
ngay sau o. Nguyn
nhn chinh
la do t chin u u tin cua ta a lam
bc l nhng nhc im
kho khc phuc cua
con nhn in Bin Phu. Nhng trung tm khang
manh
nht khng ng vng trong cac cuc
tin cng. Lc lng phan kich
khng th gianh
lai nhng vi tri a mt.
phao binh ich
to ra bt lc
trc phao binh ta. c bit,
ch da cua tp oan c im
la sn bay a bi uy hip nghim trong.
Sn bay bi uy hip t ra cho b chi huy Phap hang

loat vn nan giai mang tinh lu dai.
Con nhim
in Bin Phu a mt i mt sc manh

quan trong
la lc lng khng qun tai ch. Nhng iu
con nguy him
hn nhiu la t nay se khng con kha nng a b binh ln y. Cach
duy nht
tng cng cho in Bin Phu la dung
nhng n vi du. Binh chung
nay rt him
hoi trong i
qun vin chinh. Cung
khng con kha nng di chuyn thng binh. Ca tp oan c im
chi co mt
tram
phu thut vi 40 ging! S thng binh a ln ti hang
trm, nay mai se nhanh chong
tng
ln hang
ngan!
Khng th bao am
vit tip t lu dai cho mt i qun 12.000 ngi chi bng
tha
du mt khu vc vung
tri cung
nh cac bai tha du a bi cao xa va phao
mt t cua i phng
khng
ch...
y chinh
la cn ac mng
i vi b chi huy Phap.
Mi cha ht ba ngay chin u,

con nhn in Bin Phu a tiu thu mt s lng an dc khng
l: 12.600 vin ai bac 105, 10.000 vin an ci 120, 3.000 vin an trong
phao 155, chim
gn na
s lng d tr. Mt na s sung
ci 120 ly bi pha huy hoan toan,
va 4 khu ai bac 105, 155 ly
hong
cn c thay th. Nhng con nhim
in Bin Phu luc nay khng chi cn co an dc va
lng thc.
Ngay sau ngay n sung
u tin, b chi huy Phap a phai tng cng cho Idaben (Hng
Cum)
mt
tram
phu thut,
va mi lit mau
ti ma vin bac si trng khn
thit yu cu.
Va ba ngay sau, lai
phai b sung thm mt tram
phu thut th ba; tram
nay c b tri bn ta ngan sng Nm
Rm,
vi
nhng binh linh
bi thng tai phia ng khng th vt qua cu v khu trung tm di hoa lc ai
bac.
B chi huy Phap tha khn ngoan hiu:
nhng ngi linh
se khng th tip tuc chin u
nu thy nhng ng
i bi thng khng c cu cha.
Ngay
16, Cnhi nem
tip xung
Mng Thanh tiu oan du tng vin th hai. y la tiu oan du
thuc ia s 6 (6e BPC) do Bi gia chi huy. N cung
ti y ln th hai. Sau khi tham gia cuc hanh
binh Castor, no c nem

vao nhng trn anh
Ha Lao ri lai chuyn v Cat Bi lam
lc lng du
d bi. Tai y no a tht bai trong trn
anh
m vi lc lng t nhp sn bay, mi may bay
V Nguyn Gip
B.26 va may bay trinh sat bi pha huy.

S co mt cua tiu oan du 6 a mang lai mt chut phn chn
cho qun n tru.
Cat in cho Cnhi s phn in Bin Phu co th c inh
oat trong nhng ngay sp ti, cn
thng xuyn danh
cho minh
mt tiu oan du d bi. Cnhi nhanh chong
tra li khng giu gim:

Bc B chi con mt tiu oan du, va trn toan ng Dng cung
chi con hai tiu oan du !
Tinh thn binh linh
cua tp oan c im
sa sut ang
k. Kenl (Keller), vin trung ta tham mu
trng cua Cat,
mt tinh thn,
t chi lam
vic,
chon mt cn hm
vng chai,
up chin mu st
ln mt,
ngi sut ngay khng noi nng g. Cat phai bao cao Cnhi va yu cu triu hi y vi ly
do Ha Ni "goi v hop".
Nhiu linh
l dng thoat cht Him Lam b sung v cac n vi t chi
tip tuc chin u,
thm
chi mt s bng
dng bin
mt ! C th ho a chay sang hang
ngu i
phng, cung
co th ho a tr thanh
nhng "con chut Nm
Rm.
Nhim
vu chin u
t 1 a c can
b va chin si ta hoan
thanh
vi tinh thn
quyt chin quyt
thng
danh
cho mt trn anh
lich
s. Quyt tm gianh
thng
li a thm
ti tng ngi. Trn anh
la s giai toa tinh thn chin u sau thi gian dai bi dn nen vi ch i Khng th k ht s dung
cam,
chu ng,
sang
tao cua tng ngi. Thanh
cng cua t 1 cung
chng to .ta a tim
ra cach
anh
ung,
nn mc du ke thu ht sc phong,
vn khng tranh
khoi bi tiu dit.
Chinh
ke ich
a
phai cng nhn nhng chin thng
nay la "do i phng dung
cam,
co y chi va quyt tm cao... ap
dung
mt chin thut hoan hao,
chinh
xac".
t tin cng m man a giang
mt on chi t vao hy
vong
gianh
chin thng
in Bin Phu cua nha cm
quyn va gii qun s Phap.
Ngay
17 thang
3 nm 1954, B chi huy chin dich
t chc hi nghi s kt t 1 tai s chi huy
Mng Phng.
Ti a trinh
bay mt ban s kt,
va nhn manh:
"hai trn chin u va qua la hai trn u cua mt

chin dich
lich
s, la hai trn u anh
vao mt tp oan c im
cua ich,
la hai trn cng kin ln
nht t trc n nay, la hai trn anh
theo li chinh
quy. anh
thng
hai trn o, chung
ta da thu
c thng
li ln, qun ich
a bi tht bai nng,
nhng lc lng cua chung
con manh
va chung
con ra sc i pho. Chung

ta cn phai c mt nhn
thc ung
i vi tng quan lc lng gia
ich
va ta, gi vng quyt tm trong nhng cuc chin u gay go sp ti".
ich
a nhanh chong
bu p
nhng thit hai v ngi va vu khi trong my ngay qua.
Phia trc chung
ta luc nay la khu trung tm cua ich
vi hn mt van qun, nm
trn day i phia
ng va ken nht vi nhau trn canh
ng
hai bn b sng Nm
Rm.
Hn ba mi c im
y
c chia thanh
4 trung tm khang
mang tn nhng c gai:
Huy ghet,
Clin, lian, minich.
Mi trung tm khang
gm
nhiu c im.
Huy ghet va Clin gm
khoang hai chut c im

phia ty, nm
trn canh
ng
bng
phng
bn hu ngan sng Nm
Rm.
lian va minich
phia
ng, gm
hn mt chuc c im
tip giap nhau bn ta ngan sng Nm
Rm,
c nhng cao im
li
V Nguyn Gip
hai kim
soat toan b trn ia khu trung tm. Trong s cac cao im
nay,
lian 2 (ta goi la i A1)
gi vai tro c bit quan trong,
vi no khng
ch mt pham
vi kha rng
gm
ca khu vc s chi huy
cua Cat va hai thic cu
trn sng Nm
Rm.
Tai Mng Thanh, ich

chim
tt ca nhng im
cao quan trong.
Chung a xy dng trn ia hm
hao
vng chc.
y lai la ia hinh
qun ich
c th phat huy ti a u th v khng qun, chin xa
va phao binh kt hp vi nhng t phan kich
cua lc lng c ng
thin chin.
ich
se khai thac
nhng nhc im
cua b i ta khi chin u trn ia hinh
thiu ch n nau,
khi chin u ban
ngay...
y chinh
la th trn qun ich
a bay
sn
ch ta trn chin trng do chung
la chon.
M u
trn anh,
ta a tp trung u th binh lc tiu dit mt s trung tm khang

t xut
pha v mt canh
ca cua tp
oan c im,
luc nay
ng trc khu vc tp trung sc manh
chu
yu cua ich,
ta phai vn
dung
mt cach
anh
khac thich
hp, nm
trong yu cu tng
th: tiu dit
toan b qun ich.
S tiu hao binh lc cua ta trong t u khng ln, c th c bu p nhanh chong;
nhin chung
cac n vi vn sung sc, cha k la tinh thn con c nng ln sau nhng chin thng va qua.
Nhng vi tng quan lc lng hin nay, con nhm in Bin Phu con qua manh.
Cn phai lam
cho no suy yu trc khi bt u trn quyt inh.
ang
uy Mt trn ra ba nhim
vu cu th nhm
chun bi cho t tin cng th hai:
1. Phai nhanh chong
tip cn,
bao vy ich
bng
cach
xy dng trn ia tin cng va bao vy qun
ich
khp
cac mt ng, ty, nam, be,
trong c ly co hiu qua cua tt ca cac loai sung
ln, nho cua
ta, ng
thi chia ct phn khu Hng
Cum
vi khu trung tm.
2. Tip tc anh
"boc"
thm mt s c im
ngoai "vo" tp oan c im,
theo nguyn tc phai
bao
am
chc thng.
3. Phai khng
ch sn bay cua ich
cho hiu
qua; chun
bi anh
ich
phan kich;
tng cng nhng
hoat ng
nho, tiu hao, quy
ri qun ieh.
Trong nhng nhim

vu trn, vic xy dng trn ia tin cng va bao vy la quan trong
bc nht.
Tai cuc hop ln nay,

B chi huy Mt trn quyt inh
trao c "Quyt chin Quyt thng",
phn
thng lun lu cua Bac H trong chin .dich,
cho ai oan 351.
ai oan trao lai la c cho ai i lu phao 806, n vi a bn nhng phat phao u tin vao Him
Lam m man chin dich
lich
s.
Chung
ta d kin chin dich
se gm
ba t. t th nht a hoan thanh.
Ta ang bc vao t th
hai, sit vong
vy trn ia chin hao,
tiu dit va tiu hao qun ich,
thu hep pham
vi chim
ong,
lam
cho ke ich
suy yu dn.
t nay se dai nht,
mang tinh
quyt inh.
Va t cui cung
la tng
cng kich
gianh
toan thng.
Thi gian danh

cho vic xy dng trn ia bao vy 1 va tin cng trong t 2 la 10 ngay.
Nhng
V Nguyn Gip
tuyn chin hao vach

ra trn ban c tinh
dai khoang
100 kilmet.
Va chc se khng dng lai
con s nay.
Vic xy dng trn ia se con phai tip tuc trong sut qua trinh
chin u.
Da trn nhng yu cu v chin thut,

chung
ta thy cn co hai loai ng hao:
ng hao truc
dung
cho vic c ng
phao,
vn chuyn thng binh, iu ng
b i ln; ng hao tip cn
ich
cua b binh. ng hao truc se chay
mt ng vong
rng
bao quanh toan b trn ia ich

phn khu trung tm. ng hao b binh se chay t nhng vi tri tru qun cua cac n vi trong rng
ra canh
ng,
ct ngang ng hao truc,

tin vao nhng vi tri ich
ma ta inh
tiu dit.
Cac loai
ng hao u co chiu su 1,7 met,
khng qua rng
bao am
an toan trc bom an ich,
YA
gi bi mt cho b i khi di chuyn.
ay
hao b binh rng
0,5 met,
ay hao truc rng
1,2 met.
Don
ng hao b binh co h phong
phao,
hm
tru n,
chin hao va u sung
i pho vi nhng cuc
tin cng. Vic xy dng trn ia phai tin hanh
ban m, lam
ti u nguy trang ti o, va trin
khai cung
mt luc trn toan th mt trn phn tan s chng
pha cua ich.
ai oan 308 phu trach

phia ty, cac ai oan 312 va 316 phu trach
phia ng. Trn ia phia ty va
phl a ng gp nhau mt u i c lp,
mt u ban C Mi, kt hp thanh
mt ng vong
rng
m ly canh
ng
Mng Thanh. Trung oan 57 cua 304, c tng cng mt tiu oan cua
316, co nhim
vu xy dng mt trn ia hinh
anh
cung, chay t ng sang ty, ct r phn khu
Hng
Cum
khoi khu trung tm Mng Thanh.
Theo mnh
lnh
cua B Tng
t lnh,
nhim
vu xy dng trn ia tin cng va bao vy c quy
inh
cu th nh sau:
ai oan 308, xy dng ng giao thng hao truc t nam vi tri i c lp qua Ban Keo Pc Noi,
Nm
Bo, Ban Me, ban C Mi ti sng Nm
Rm, va ng hao truc t Pc Noi vao vi tri tp kt cua
b i phia ty Mng Thanh. Lam
trn ia tin cng chun bi cng kich
vi tri 106 (c im
Huguette 7 nm
trong trung tm khang
Huguette bao v sn bay): .
ai oan 312, xy dng ng hao truc t nam vi tri i c lp ni lin vi ng hao truc cua
ai oan 308, qua Him Lam, Long Bua ni hn vi ng hao truc cua ai oan 316. Lam
trn ia
tin cng, chun bi cng kich
cac cao im
D, E (Dominique 2, Dominique 1, thuc trung tm
khang
Dominique phia ng) va c im
105 (Huguette 6, thuc trung tm khang
Huguette bao
v sn bay).
AI oan 316, xy dng ng giao thng hao truc t Long Bua ni lin vi giao thng hao truc
cua ai oan 312, i qua Ban Banh,
Ban Ten ti sng Nm
Rm
ngang ban C Mi, ni lin vi giao
thng hao truc cua ai oan 308. Lam
trn ia tin cng cac cao im
A1 va C1 (Eliane 2 va Eliane
1, thuc trung tm khang
Eliane phia ng).
Trc t 1 chin dich,
b i ta a tin hanh
xy dng trn ia.
Nhng quy mo ln nay rng
ln
hn rt nhiu.
Cac n vi u tin hanh
mt t hoc tp quan trit nhim
vu ti toan b can b,
V Nguyn Gip
chin si, d kin moi kho khn, xac inh

xy dng trn ia ln nay se la mt cuc chin u thc
s.
Phai co mt thi gian biu hoan toan mi cho b i.
Bui sang,
la gi ngu. Khoang
cach
sau ba cm tra vi ba cm chiu la thi gian chun bi vt
liu xy dng trn ia,
ln rng n g, cht la nguy trang. Sau ba cm thiu, t ni tru qun tin ra
canh
ng.
Sut m la thi gian ao trn ia.
B i phai lao ng
ct lc t 14 ti 18 ting
mi
ngay.
Nhng m gia ret,
ao trn ia m hi vn tun chay.
Gp nhng ch t rn hay nhiu soi
a, ban tay cac chin si phng
rp,
rm mau.
Nhng kh nht vn la khi gp rung

ly.
Moi ngi phai ngup trong b bun,
dung
tay, dung
xeng,
mu st,
co luc ca ao
ma ng bun i. Sau o, lai phai ong
coc then phn hai bn thanh hao
phong
sut l. Nhng m ma, ni t trung,
nc vao ng hao,
moi ngi bi bom
gia
bun nc. Nc ma chay tran trn mt,
nhng vn khng ai ngng tay.
Sau khi nghe bao cao v tinh
hinh
xy dng trn ia,
ngay 20 thang
3 nm 1954, ti vit mt bc
th gi b i:
" Ti c bao cao cac ng

chi a lam
trn ia my ngay lin lai phai chin u,
ri lai phai lin
tuc bt tay vao lam
trn ia,
nh th co ng
chi mt nhoc.
Nhng ta mt nhoc thi cn phai nh rng qun ich

in Bin Phu con cng thng
mt nhoc hn
ta, thng binh khng co hm
ma nm,
khng u thuc d cha, cng s mt phn bi sup mt phn
bi rung chuyn,
tip t khng y u, thinh
thong lai n mt qua ai bac cua ta, lai thm thng
vong.
Nh vy chung
ta nn nghi ngi cho ke ich
co thi gi ma nghi ngi chn chinh,
co thi gi ma
tng vin,
ma tha du tip t, ma phat huy hiu lc phao binh va khng qun cua chung,
hay chung
ta
la chin si cua Qun i nhn dn, la ang
vin cua ang
Lao ng
Vit Nam, luc nay phai nu cao
tinh thn chiu ng gian kh, khc phuc kho khn, chiu moi mt hn mt phn gy thm mi
phn
mt moi va kho khn cho ich.
Gia hai con dng o, nn i con ng nao.
Ti chc cac
ng
chi u ng
thanh tra li nn phat huy truyn thng
chiu ng gian kh, khc phuc kho khn,
chin u anh dung
cua qun i ta lin tuc lam
trn ia,
lin tuc chin u vi ich..."
Khi ng hao a keo di hang

chuc kilmet trn canh
ng
thi khng con cach
nao nguy trang
chc mt qun ich,
mi tc t chin hao bt u phai tra bng
mau.
Phao ich
bn sut m vao
nhng ng hao ma chung
a phat hin ban ngay.
May bay lin tip tha en du phat hin nhng
muc tiu mi cho nhng trn oanh tac.
ich
nem
bom napan, bom 1.000 pound xung
trn ia.
Ban
ngay,
ich
a qun ra nhng trn ia gn,
anh
bt b phn canh gac,
san lp nhng oan hao,
gai min ngn b i ta ao tip.
Trc nguy c con ng hanh

lang gia Hng
Cum
va khu trung tm bi ct,
tp oan c im
V Nguyn Gip
tach
lam
i, Cat a tiu oan l dng du s 1 va xe tng ra phan kich
nhng khng anh
bt
c cht cua trung oan 57. Ngay 27 thang
3, Cat quyt inh
trao cho Bigia lam
vic nay,
ng
thi loai tr mt n vi phao cao xa mi xut hin phia ty.

Bigia ri khoi tiu oan du 6, tr thanh
pho cua Lnggle chi huy khu trung tm, c trach
lc
lng phan
kich.
Bigia quyt inh
s dung
mt lc lng tht manh
gm
nhng tiu oan kha nht
vao
nhim
vu. la tiu oan du xung kich
8 cua Tua r, tiu oan du l dng 1 cua Ghir
(Guiraud), tiu oan du l dng 6 cua Tmat (Thomas, ngi thay Bigia), tiu oan b binh l
dng s 2 cua Clmngxng (C emencon)
va ai i xe tng cua Hecvu
(Hervouet). Ca vin ai ta
Vayng (Vaillant), chi huy phao binh thay Pirt,
thiu ta khng qun Ghranh (Guerin)
cung
c
huy ng.
Toan b lc lng tng ng vi nm tiu oan.
Bigia bit co mt trung oan cua 308 hng nay,

ma y tng lm
la trung oan 36, cho rng
cuc
hanh
binh chi co th thanh
cng nu gi c bt ng. Theo k hoach,
trn anh
se bt thn m u
bng
mt loat phao
cp
tp
tht trung
muc tiu. 12 khu phao 105, 2 khu 155, 12 khu ci 120 ly se
lam
vic nay t 6 gi ngay
28 thang
8. Binh linh
du, l dng va xe tng khai thac tinh
trang
hn
n cua ich
do Phao gy ra, nhanh chong
tin cng. 6 gi 30, khng qun oanh tac trn ia ngn
khng cho vin binh i phng tip cn.
Se lp tc rut lui trc khi ke ich
chinh
phao bn vao
khu vc. Bigia a nhn thy mt nhc im
cua phao binh ta la cac khu i u b tri phn tan
trong hm
su, phai mt nhiu thi gian khi chuyn sang mt muc tiu mi.
Sang
ngay 28, mt n vi cua trung oan 102 Pe Lung c lnh
di chuyn ban giao lai trn ia
cho trung oan 88. Trung oan 88 a ai i 229 cua tiu oan 322 ra phong
ng ban ngay
phong
qun ich
phan
kich.
Sng mu con
day
c.
Can b ai i i xem xet chin hao,
t k
hoach
tac chin,
iu chinh
lai cac sung
may.
Trung i 8 b tri tuyn tin duyn ang sa sang lai cac hm

h chin u thi t nhin ting
sung
may n ran. T trong man sng, quan ich
hin ra rt ng, va la het va xng ti.
Thy
tri nhiu sng mu, may bay khng th hoat ng
ung
gi quy inh,
Bigia thay i k
hoach,
cho xe tng cung
vi tiu oan du l dng 1 dng lai phia sau lam
lc lng d bi, cha
s dung
phao
binh, a ba tiu oan du va l dng bi mt t kich
vao
trn
ia cua ta.
Trung i 8 phai i pho vi cuc xung phong cua tiu oan du 6. Cac chin si mc du ng chn
cha vng tai trn ia,
a lp tc n sung
anh
tra, qut nga nhng tn ich
ang xng ti. Hoa lc
cua ta kha manh
bt tiu oan du 6 phai dan minh
trn mt t.
Bigia buc phai tr lai k hoach
cu.
Phao Mng Thanh bn d di ri xe tng tin ln m ng. Xe tng tran qua trn ia chia ct
trung i.
Nhng tn linh
du bam
theo xe tng chia thanh
nhiu toan nhay xung
chin hao.
Cac chin si kin quyt khng ri trn ia,

chum
lai mt nga ba chin hao b tri trung lin, tiu
lin thanh
mt vong
tron,
mc cho nhng chic xe tng vt qua, nhm
nhng tn linh
du n sung.
V Nguyn Gip
Cung
luc o, trn ia phong
khng trng
trai cua ai oan phia sau cung
nm
di hoa lc lin
thanh va an
phao cua xe tng. Nhng ngi linh phong
khng chi c trang bi trong
lin bn
may bay, gi phai dung
vu khi cua minh
chin
u
vi xe tng va b binh ich.
ai i trng Quy va chnh tri vin Phu cua n vi phong

khng ha lnh
cho tt ca xa thu ha thp
nong
sung
may cao xa nhm
vao nhng chin xe tng va b binh ich.
Nong
sung
o rc ngn chn
hiu qua nhng chic xe tng. Nhng ri an bt u can va ht hn.
ai i trng va chinh
tri
vin u bi thng nng.
Xich
xe tng cha ln chin hao va u sung.
Cac chin si, k ca nhng ngi

a bi thng, git dy lu an ch xi khoi ri mi nem
thng
vao qun ich.
Cui cung,
lu an
cung
ht.
Cac chin si dung
bua -anh, kim,
lc l, chn sung
gay...
ln xa vao qun ich

anh
giap la
ca Cuc chin u khng cn sc keo dai ti 2 gi chiu.
Trn anh
din ra hoan toan bt ng. ai b phn tiu oan 322 sau mt m ao trn ia mt moi
ang nghi hu c, khi co ngi t trn ia chay v bao tin, mi vn ng
tin ra phan kich
vi s
tr lc cua sung
ci 120 ly. B i ta xung phong anh
bt dn
qun ich
khoi chin hao
truc.
Thy
qun ta keo ti ng, Bigia lp tc ra lnh

rut lui. Trn trn ia cao xa, t nhng u sung,
hm
an
nh ln mt s chin si qun ao nhum
y mau,
trong tay chi co nhng dung
cu sa cha phao
dung
lam
vu khi chin u.
Tai trn ia cua trung i 8 tin
duyn, moi ngi tim
c hai chin
si Nguyn Hoang
Phng va Bui Minh c. Phng la y ta, a bi thng gay ca hai tay. c la
chin si, mt thiu sinh qun mi bay tui va vao b i,
bi thng ca hai mt khng con nhin
thy
gi. Trong nhng gi qua, hai ngi da vao nhau tip tuc chin u..
Phng quan sat muc
tiu, c dung
tay bop co sung.
Va luc cac ng
i ti thi Phng th hi cui cung.
Sau trn
anh,
c c qun y ht long
iu
tri, gi lai c mt con mt.
Trn phan kich

cua Bigia c qun vin chinh coi la thng
li, mt chin thng
hu nh duy nht
tai in Bin Phu trong sut thi gian nay,
nhng a cp i gn mt trm tn cht va bi thng,
trong o co nm si quan Nu cng
vi s thit hai trc o trong tun th hai lng
diu sau t tin
cng phn khu be, qun ich
a mt thm tng
s 522 ngi, gan tng ng vi mt tiu oan
y la trn phan kich
ln cui cung
cua ich
in Bin Phu trc khi cuc tin cng t 2 bt
u.
ich
a s dung
sc manh
ti a cua bom, an
va cac n vi phan
kich
ngn can cng vic xy
dng trn ia cua chung
ta. Nhng mi ngay qua, cac ng hao lai keo dai thm. Phn khu nam
Hng
Cum
a hoan toan bi ct khoi khu trung tm. bao v trn ia,
cac n vi b binh a chuyn
t ni tru qun ra ngay tai nhng ng hao mi ao xong. Khng ring b binh xy dng trn
ia chin hao tip cn qun ich,
mt s n vi lu phao cung
ri bo nhng cn hm
rt vng
chc va "tin nghi" cua minh
trn cac day nui Ta Lng,
P Hng
Meo,
ti nhng vi tri mi gn
muc tiu hun, chun bi cho t tin cng sp ti. ai i lu phao 804 chim
linh
vi tri sat Him
V Nguyn Gip
Lam. Hai ai i lu phao 801, 802 chuyn phao t phia ng sang trn ia mi phia ty, nm
ngay sau Ban Keo.

phia ng - nam, ai i lu phao 805 cung
c ng
t trn nui P Hng
Meo
xung
gn
Hng
Cum.
Nava a lp tc c mt Ha Ni sau trn Him Lam. Khng khi bi quan tran lan s chi huy. Khp
ni ting
xi xao:
"S phn in Bin Phu a c quyt inh".
Cnhi chuyn cho Nava nhng bc

in cua Cat gi v y
giong
iu
bi quan. Ngoai vic nem
thm cho Cat hai tiu oan du
va c gng
bao
am
vic tip-t
lng thc, an dc hang

ngay,
Cnhi khng bit lam
gi hn.
Tinh
hinh
in Bin Phu a tr nn b tc.
Cnhi chi con khuyn Cat c cm
c n mua ma,
thi tit se buc i phng phai inh
hoan cuc tin cng. ng
vin binh oan n tru, Cnhi
ti "thm" bng
cach
dung
may bay ln trn tp oan c im
ngoai tm
vi cua phao cao xa, noi
nhng li khich
l qua v tuyn in.
Va Nava luc nay cung
khng bit nn lam
gi .
Nava cay ng
cho rng
minh
a bi anh
la. Cnhi anh
gia sai hoan toan nhng kha nng cua i
phng.
Anh ta la phao thu ma khng bit ca cach
s dung
phao,
phao cua tp oan c im
bi i
phng e bep.
Khng qun trong tay anh ta cung

tr thanh
v dung,
khng h ngn can c oan ngi ng
nh kin sut ngay m tin ln in Bin Phu tip t u moi th cho nhng ngi ang bao vy.
Gia Cnhi bit nghe li minh
tng thm cho in Bin Phu t ba ti nm tiu oan thi trn anh
co
c may khng xay ra !
Gia luc o Cnhi lai yu cu tng
chi huy, trong vong
8 ngay,
phai tra v trc cho Bc B hai
trong ba binh oan c ng
a ly i cho mt trn Trung Lao,
vi ly do tranh
mt tham
hoa chng
sp din ra ng
bng.
Cnhi lp lun rng

ng
bng
Bc B ich
c mt ai oan 320 nguyn
ven va sau
trung oan c lp,
tng
cng
39 tiu oan c ng,
trong khi minh
chi co 27 tiu oan
c ng,
k ca lc lng c ng
cua ia phng, ma phn ln nhng n vi nay u phai phn
tan
bao
v phong
tuyn Lat va nhiu sn bay, nhng chic cu
va lang
mac.
Nava cho la
Cnhi li dung
tinh
hinh
kho khn bt bi minh.
Cnhi thin cn khng hiu rng
nu tht bai in
Bin Phu thi atlng
chmh la s cu nguy duy nht trong tinh

hinh
bi at hin nay.
Nava va Cnhi cng trong thanh
Ha Ni,
ngi trn gc, ngi di nha, nhng khng th trc
tip noi chuyn vi nhau, moi s trao i u qua giy t hoc nhng vin phu ta.
Nha trng
vn cha anh
gia c nhng gi ang din ra in Bin Phu. A1xenhao thc mc tai
sao Cat mt cac trung tm khang
phn khu bac ma khng phiu gianh
lai ! Thu tng
Phap Plven thy cn thng bao gp tinh
hinh
cho ngi My trc khi qua mun.
Ngay 20 thang
3
nm 1954, Tng
tham mu trng Phap ly, mt ngi c coi la co quan h tt vi My, c
phai sang Oasinhtn.
V Nguyn Gip
ly phat biu cng khai: "Phap khng th thng

c vi phng tin hin co trong tay" va yu cu
My tng cng giup vu khi, c bit la may bay nem
bom B.26, va can thip bng
khng qun.
Ngay
22 thang
3, Ngoai trng My a let vn tuyn b mt cach
lac quan "khng mt ly do nao bac
bo k hoach
Nava a thy trc thng
li".
Trong thi gian My, ly c gp Tng
thng
My, lam
vic vi b trng Ngoai giao, giam
c
C.I.A, chu tich
Hi ng
lin qun, va c bit tham d ca mt cuc hop cua Hi ng
tham mu
trng Hoa Ky vn khng danh
cho si quan nc ngoai.
ly a noi ro tinh
hinh
b tc in Bin
Phu. Nhng ngi My u chm chu lng
nghe, nhng khng a ra bt c li ha hen nao cu th.
ly c vt vat bng
cach
m ta sc manh
gh gm cua phao cao xa do Trung Cng
va Nga X a
vin tr cho Vit Minh in Bin Phu. Chu tich
Hi ng
lin qun My Rat pho (Radford) noi xa
xi vi ly:
co th co c mt hanh
ng
can thip han ch trong thi gian nht inh
cua khng lc Hoa Ky
nhm
loai tr lc lng cao xa cua Vit Minh, nu Hoa Ky c chmh phu Phap yu cu.
Khng phai nha cm

quyn My th vi tinh
hinh
nguy him
in Bin Phu. Trong b hi ky
"Nhng nm Nha trng"
(The White House Years), A1xenhao a vit:

"u nm 1951, vn
ng Dng a c ti lu y n mt cach
manh
me khi ti lam
t lnh
ng
minh qun i
NATO vi tng
hanh
dinh ong
tai Pa ri". Trong chin tranh lanh
gia Ty va ng, chin tranh
ng Dng c A1xenhao coi nh "mt cuc chin u gia cac lc lng khng cng
san vi
chu nghia cng
san".
giup Phap thc hin k hoach
Nava, vin tr My a tng t 269 ty trong
Phap ln 420 ty, chim

75% chi phi chin tranh ng Dng. A1xenhao a chi thi thanh
lp mt
uy ban dc bit gm
th trng quc phong
R gi (Roger Kyes),
cac tham mu trng lin qun,

va cuc trng CIA Len a let (Allen Dulles) nghin cu nhng bin phap mi nhm
ym
h cho
k hoach
Nava... Nhng luc nay My va ra khoi chin tranh Triu Tin, nn thy cn cn nhc i
vi mt cuc phiu lu mi ng Dng nu cha co chun bi. Sau khi ly quay v Pa ri thi My
thay i thai .
Ngay
27 thang
3 nm 1954, a let oc Niu Ooc mt bai din vn v ng li chinh tri cua Hoa
Ky, tuyn b "mun ngn chn ngi ta ap t chu nghia cng
san ng Nam A cn co mt hanh
ng
phi hp. iu nay co th cha ng nhng nguy c nghim trong.
Nhng chung
se nho hn
rt nhiu so vi nhng nguy c ma chung
ta se phai vt qua trong nhng nm ti nu chung
ta
khng chng to bng
nhng quyt inh
ngay by gi". a let con nhn lai ngay 24 thang
3, Tng
thng
A1xenhao a tuyn b ng Nam A la mt "tin nghim
quan trong"
cho th gii t do.

a let a c Aixenhao bt en lanh cho mt hanh
ng
ng Dng. Chinh
quyn Phap lai co
cai trng nh.
T sau khi mt phn khu bc,
ich
hoan toan gi th 1 phong
ng. Nhng trn phan kich
chi nhm
V Nguyn Gip
ngn can khng cho trn ia chin hao cua ta tin vao gn.
Chung
tp trung vao vic t chc lai vic phong
thu phn khu trung tm, cung
c cng s, b tri
thm vt can,
lam
nhng ng hao ni lin cac trung. tm khang
tranh
phao ta khi cn di
chuyn,
yu cu Ha Ni tng vin ngi, vu khi. Hy vong
cua ich
vn la li dung
u th v ia
hinh
va binh lc, vu khi tp trung anh
bai cuc tin cng cua ta nh khng a lam
c Na
San.
ch tng cng hoat ng
cua th phi tai Sn La pha hoai hu phng chin dich
cua ta.
Trung tun thang
Ba, B Tng
tham ma phai iu trung oan 9 t Phu Tho ln Sn La va a
trung oan 176 tanh
khoi i hinh
chin dich
ln Lai Chu tiu phi. Ta dit va bt sng
700 tn, thu
nhiu sung
an.
ich
vn c bao v sn bay Mng Thanh bng
moi gia ng ghi bi ai bac pha
hong
lp tc c cha lai Vic ha canh
xung
sn bay Mng Thanh ban ngay khng th tip tuc.
H thng
chiu sang
a bi phao ta bn hong.
Ban m, may bay ha canh
theo du hiu duy nht la
nhng ngon en du t u ng bng.
Chung
cn vn chuyn cho binh oan n tru nhng th ti cn thit khng th tha bng
du, va di
tan
thng binh a lam
cho nhng cn hm
cu cha di long
t bn b sng Nm
Rm tr nn
ngt ngat.
Nhng do chin hao cua ta a vao gn,
c bit la s tip cn cua sung
may phong
khng,
nhng cuc ha canh
ban m tr nn ht sc kho khn.
Phao cao xa cua ta a tr thanh
ni kinh hoang
i vi nhng vin phi cng tc o vn coi khoang
khng la ni tuyt i an toan.

Cac loai may bay chin u vn tai,
k ca nhng siu phao ai bay
cua Hoa Ky lin tip bi bn ri trn bu tri in Bin Phu.
Beena
Phn goi o la "cuc tan sat nhng may bay" (le massacre des avions). Khn vit:
"Ngay 15,
hai chic may bay tim kich
- nem
bom ang c sa cha in Bin Phu th chi vin cho
Gabrien ang bi tin cng. Nhng va ri khoi sn bay no a gp mt lung
an cao xa rt d di
va rt trung
inh.
Ca hai chic vi trut bom xung

canh
sn bay khoang
6-7 kilmet.
Nhng chic th nht vn trung

an n tan trn bu tri, vin phi cng Ali Sahraoui, thuc phi i
chin u 2122 Languedoc cht ngay. Chic th hai thoat cht nhng trong ngay hm o, vin phi
cng th hai iu khin mt may bay nem
bom cua ham
i 11 F cua hai qun bi cht trong khi b
nhao tha bom"...
"Chiu 26 thang
3, mt chic akta do ai uy Bglin (Boeglin) lai bi bn ha phia ty Huy ghet,
nhng phi hanh

oan thoat cht.
Chic may bay chay nh mt ngon la hoa thiu khng
l trong
nhiu gi. Ngay
17, luc 7 gi, ai uy actig
(Dartigues) ha canh
thanh
cng chic akta s 267...
Sau khi ha canh
xung
Ha Ni an toan,
anh quay lai chuyn th hai thi bi bn ri luc 10 gi tai phia
nam lian 3. Phi hanh
oan (7 ngi) u cht...
17 gi 50, mt chic akta trong i vn tai 2/63
Senegal
m u xung
t phia ty "Claudine" chay nh mt bo uc...
toan b phi hanh
oan
u cht".
V Nguyn Gip
Nu nh thi gian xy dng trn ia t 1 keo dai hn mt thang,

thi t 2 ngn hn nhiu.
Chi sau
mi ngay lao ng
va chin u gian kh, trn ia tin cng va bao vy cua ta a c ban hoan
thanh.
Trn mt trm kilmet ng hao cung

vi hang
van hm
h bao kin trn ia trng tm cua
ich.
Nhng ng hao t sn bay va s chi huy Cat trong tm
bn sung
ci cua trung oai va
tiu oan b binh ta.
Ta chinh
thc chp nhn s thach
thc t lu cua ke thu, chp
nhn mt trn
anh
"mt i mt".
Bn canh
tp
oan c im
cu cua ich
a co mt ,tp
oan c im"
th hai, mt tp
oan c im
di ng.
Hinh
thai chin tranh trn ia bat u xut hl l tai in Bin Phu.
C nhng ngi a vit v chin tranh chin hao la no thng xut hin khi lc lng i bn i
ich
khng chnh lch,
khng th tiu dit nhau, va cung
la luc ho khng con mun m nhng cuc
tin cng.
Nhng ngi linh
i b chin tuyn ng nhin nhau, i luc qun ca ac cam,
va tr thanh
nhng
ngi ban chc lat.
Trong trng hp cua chung
ta khng co gi ging
nh vy.
Cac nha ly lun qun s thng cho rng:
ke manh
bao gi cung
chon cach
tn cng, cung
nh ke
yu bao gi cung
chon cach
phong
ng. y, Phap la ke manh,
chung
la qun i nha ngh, co
trong tay moi th vu khi hin ai:
khng qun, tau sn bay, xe tng, phao 155 ly..., nhng chng lai
chon cach
phong
ng!
Khng phai ke ich
mu quang.
Chung
bit vi nhng u th hin nay cha th thng ta trn chin
trng rng nui.
Vi s la chon nay,
chim
nhng im
cao khng
ch, xy dng trn ia phong
ng vng chc,
sc manh
cua chung
se tng gp bi...
Con chung
ta la ke yu,
v c ban chi la mt
qun i b binh n thun,
nhng lai chon cach
tin cng!
Lich
s a a hai i qun ti trn anh
quyt inh
tai mt ni khng hen trc la in Bin Phu,
trn canh
ng
Mng Thanh. Chung
ta a chon hinh
thc tac chin bng
trn ia bao vy va tin
cng.
Cung
la nhng ng hao,
nhng u sung,
hm
h, nhng trn ia ta va ich
co nhng tnh cht
hoan toan khac bit.
Trn ia ich
mang tinh
phong
ng tuyt i.
Con trn
ia ta mang tinh
tin cng. Mt bn hoan toan c inh,
mt bn vn c tmh c ng.
Trn
ia cua ta khng ngng phat trin.
N khng chi la chin tuyn,
cung cp ni n nau an toan cua b
i.
N tao iu kin cho ta tip cn dang
cac c im
ich,
tung ra nhng on tin cng bt ng,
cho phep ta i pho hu hiu vi nhng cuc phan kich,
cung
nh rut lui an toan khi cn kt thuc
trn anh,
giup cho can b, chin si c nhng sang
tao bt ng trong qua trinh
chin u.
Ngi ta d dang
nhn thy s khac bit cua trn ia ta va trn ia ich
trn chin trng.
Trn ia ich
la nhng ng hao,
hm
h o quach,
b tri rt tp trung, khep kin,
nm
cht cng
V Nguyn Gip
gia rng dy thep gai mau chi va bai min,

chi chit nhng chin du sc s. Trn ia ta la mt ng
hao
truc chay dai ngut tm
mt bao quanh trn ia ich,
khng co vt can,
thun mt mau t o
ti, bn trong co nhiu nhanh
vn v phia trn ia ich,
trong qua trinh
phat trin t no lai moc
thm nhng nhanh
mi. Vong
dy khng
l, sinh si nhanh chong
nay,
chinh
la cai se quyt inh
s
phn
cua con nhim
thep in Bin Phu.
ich
a phan ng rt manh
trc s phat trin nhng ng hao,
gay gt hn ca khi nhng trung
tm khang
cua phn khu bc ni tip nhau sup . iu o chng to chung
ta ang tin bc trn
con ng chin thng.
V sau chung
ta bit,
thi gian nay,
tai s chi huy cua Cnhi Ha Ni,
mt s si quan co tui khi
xem nhng bc anh
may bay chup hang
ngay v s phat trin nhanh chong
nhng chin hao cua ta,
a lin tng ti cuc ai chin th gii ln th nht 1914 1918 ma ho a tham d. HO lu y
Cnhi phai chun bi ngay cho Cat t tng i pho vi chin tranh chin hao (guerre de
tranchee).
Nh ho a bit,
min va vu khi chng
min la c im
cua loai chin tranh nay.
Cnhi ra lnh
ngay cho Cat chun bi mt cuc chin bng
chin hao.
Chiu ngay 22 thang
3,
Cat thng bao bng
in ring cho Cnhi la minh
khng co chuyn gia va cung
khng co dung
cu
cng binh tin hanh
loai chin tranh nay.
Ngay hm sau, Cat lai in yu cu Cnhi cung cp
cho minh
nhng nguyn tc v t chc trn ia,
lam
thanh
bn ban,
va nhng tai liu khac lin quan
ti chin tranh chin hao.
Ngay 23, Cnhi ra lnh
cho Cat hay ni tt ca nhng c im
bng
ng hm
bao am
s lin lac gia chung,
t min,
t by vao ng hao cua i phng, va
dung
lc lng nho tun tiu nhng ng hao ke ich
mi ao.
Thc ra, Cat a lam
nhng
vic nay vi tt ca kha nng cua minh,
va khng co vt liu phng tin,
k ca sc lc lam
tip
nhng con ng hm
ma Cnhi a ra lnh
!
- T moi hng, chin hao cua chung
ta vn phat trin mt cach
vng chc ti gn trn ia trung
tm cua ich.
Theo ung
k hoach,
no a tin vao nhng trung tm khang
muc tiu cua t tin cng sp ti.
phia ng, no a vao
gn
cac cao im
E, D1, C1, A1. phia ty, ngay 24 thang
3, mt mui chin
hao
chi con
cach
hang
rao dy thep gai 106, thuc cum
c im
trc tip bao v sn bay Mng
Thanh, 50 met.
VONG
Vy trn ia chin hao hinh

thanh
a khin ke ich
khng con kha nng rut lui, cung
nh kho
a thm mt s ln qun tng vin.
Qun ich
ng trc s tht bai chc chn,
vi sm mun con
ng tip t bng
may bay cung
bi ct t.
Trn ia chin hao
cua ta a pha v cu
truc c ban cua tp
oan c im,
tach
hoan toan phn khu
Hng
Cum
khoi khu trung tm. T luc nay Cat khng th trng ch s cu vin cua nhng tiu
oan ong
phia nam canh
ng
Mng Thanh.
V Nguyn Gip
Nghin cu cach
b tri cua phn khu trung tm, chung
ta thy
ro trn in Bin Phu se c quyt
inh
trn nhng cao im
phia ng, bn ta ngan sng Nm
rm.
TAI y ni ln mt day i
chay t bc xung
nam, hai bn ng 41 va doc theo b sng. Nhng trai i nay khng
ch toan
b phn khu trung tm, trong o co s chi huy Cat,
cac trn ia phao va sn bay. ich
a tn
dung
li th cua day
i,
t chc thanh
mt khu vc phong
ng then cht vi hai trung tm
khang
manh
la minich
va lian. Mi trung tm gm
nhiu c im.
Nhng c im
nay mt
phn
nm
trn nhng qua i,
mt phn
nm
di canh
ng
bn b sng. Nhng quan trong
hn
ca la nhng cao im.
Nu nhng cao im
nay bi ta chim
thi nhng c im
phia di khng th
tn tai,
va toan b cat c im
trn canh
ng
bn kia sng Nm
Rm
cung
se bi c doa vi hoa lc
bn
thng
cua ta, c bit la phao binh.
Chu trng cua ang
uy Mt trn trong t 2 la tp trung u th binh hoa lc anh
chim
ng
thi
cac cao im
phia ng. Trong s nay,
co 5 cao im
quan trong.
la cac cao im
E, D1 thuc
trung tm khang
minich,
va cac cao im
C1, C2, A1 thuc trung tm khang
lian.
minich
1 va minich
2 nm
hai bn ng 41 la nhng cao im
cao nht phia be,
khoang
70 met so vi mt t,
trc tip kim
soat sn bay va hai trn ia phao 105 di phn i.
lian 2 u cung
phia nam, thp hn, khoang
40 met,
nhng lai c bit quan trong
vi sat ngay
khu trung tm, rt gn s chi huy cua Cat.
lian 1 va lin 4 tip giap vi lian 2 v phia bc,
la
nhng i nho thp,
nhng u sat khu trung tm. Cac cao im
E, D1, D2, C1, A1 nm
vong
ngoai,
lin k vi trn ia tin cng cua ta. Nhng cao im
khac D3, C2... nm
phia trong.
ich
a thy
ro mt t tin cng mi cua ta ang nhm
vao day i phia ng qua nhng mui
chin hao.
Sang
ngay 30 thang
3, Lnggle ti trc tip kim
tra s b phong
khu ng. Tai trung tm
khang
mimch co tiu oan 3, trung oan 3 Angiri, mt ai i Thai,
1 ai i phao 105.
Lnggle khng hai long
khi nhn thy
sn bn trai cua minich
2 do mt n vi Thai bao v.
Lnggle quyt inh
chuyn n vi Thai nay vao phia trong, a . mt ai i Angiri ong

minich
1 sang thay th, va iu mt ai i cua tiu oan du 5 ti minich
1 in vao ch ai
i c rut i Tai trung tm khang
lian, Lnggle cam
thy yn tm. Tiu oan 1 trung oan
b binh Ma rc s 4 phong
ng tai y vi s h tr cua nhng tiu oan du do Bi gia trc tip chi
huy. Lnggle quyt inh
tng cng cho lian 2 ni u song
ngon gio mt ai i cua tiu oan
l dng du 6. ai b phn lc lng phan kich
cua tp oan c im,
gm
tiu oan du thuc ia
s 6,. tiu oan du nguy s 5, mt ai i cua tiu oan du xung kich
s 8, hai ai i ngi Thai,
va
nhng lc lng con lai cua tiu oan Thai s 2 khoang
na tiu oan,
u c tp trung tai lian.
Ngoai ra con mt ai i cng binh. Khi trn anh
n ra nhng n vi nay se tin hanh
phan kich
ngay ma khng cn vt qua cu thng xuyn bi phao binh ich

c doa.
Lnggle hai long
vi
V Nguyn Gip
quyt inh
cua minh,
trc khi ra v chi thi cho cac n vi ung
18 gi chiu nay phai cho moi
ngi n mt ba cmn nong.
Nhim
vu ra cho t tin cng th hai la: anh
chim
cac cao im
phong
ng phia ng cua khu
trung tm, tht cht trn ia tin cng va bao vy, khng
ch i n anh
chim
sn bay, han ch i
ti trit hn ng tip t, tip vin cua inh,
tinh
cc tiu dit va tiu hao sinh lc ich,
thu hep
pham
vi chim
ong
va vung
tri cua chung,
tao iu kin chuyn sang tng

cng kich.
Nu tinh
hinh
phat trin thun
li, ta se chim
ai b phn khu ng cua ich.
tao
iu kin cho cac n vi tin cng cac cao im,
ta chu trng dung
nhng mui thoc su vao
khu ng tp oan c im,
anh
trn ia phao va nhng n vi c ng
nm
bn ta ngan sng Nm
Rm, t qun ich

trn cac cao im
vao th bi uy hip ca trc mt va sau lng. Ta d kin t
tin cng th hai c tinh
quyt inh
i vi chin dich.
V Nguyn Gip
Chng 10
DAY
CAO IM
PHIA
NG
Mi ngay sau khi v d hi nghi s kt thng

li t 1, ngay 27 thang
3, cac can b t trung oan
tr ln lai quay v s chi huy Mng Phng, nhn nhim
vu tac chin t 2. Nhim
vu cu th trao
cho tng n vi nh sau:
- ai oan 312, c phi thuc hai ai i sn phao 75, hai ai i sung
ci 120, mt ai i sung
ci 82 co nhim
vu tiu dit cac cao im
E (Dominique 1), D1 (Dominique 2), D2 (Dominique 3)
thuc trung tm khang
minich,
va dung
mt n vi thoc su anh
vao vi tri phao binh ich

cao im
210 (Dominique 6), va tiu oan du 5 hoc tiu oan du 6 c ng
khu vc nay.
- ai oan 316 (thiu mt trung oan),

c phi thuc hai ai i sn phao 75, hai ai i sung
ci
120 ly co nhim
vu tiu dit cac cao im
A1 (Eliane 2), C1 (Eliane 1), C2 (Eliane 4) thuc trung
tm khang
lian, va phi hp vi cac n vi khac tiu dit lc lng du c ng.
- ai oan 308 co nhim

vu dung
hoa lc kim
ch phao binh ich
ty Mng Thanh, dung
b i
nho tich
cc dng cng cac c im
106 (Huguette 7) va 311 (trong cum
Huguette) phia ty, c
mt tiu oan tham gia b phn thoc su vao tung thm khu ng, tiu dit tiu oan nguy Thai s 2,
trn ia phao binh, phi hp vi trung oan 98 cua 316 tiu dit lc lng du c ng.
- Trung oan 57 cua ai oan 304, c phi thuc tiu oan 888 (ai oan 316), mt ai i lu
V Nguyn Gip
phao
105, mt ai i sung
ci 120, 18 khu
trong
lin cao xa 12,7 ly, co nhim
vu kim
ch cac trn
ia phao binh ich
Hng
Cum,
chn qun tip vin t Hng
Cum
ln Mng Thanh, va anh
qun
nhay du xung quanh va phia nam Hng
Cum.
- ai oan 351 trc tip ym

h b binh tin cng cac c im:
A1, D1, C1, E, ch ap phao binh
ich,
sat thng va tiu dit mt lc lng c ng
ich
tung thm phia ng Mng Thanh,
kim
ch phao binh ich.
Ring trung oan phao cao xa 367 ym

h c lc cho b binh va phao binh chin u ca ngay va
m.
So snh v b binh trong t tin cng nay,
ich:
1 ta: 3,6 (5/18 tiu oan).
Nu so vi t 1 thi
mc huy ng
lc lng cua ta ln nay cao hn. Nhng muc tiu cung
nhiu hn, ngoai nm muc
tiu chinh
la nm cao im
phia ng, con nhng muc tiu th yu khac:
anh
lc lng du c
ng,
trn ia phao.
y la trn cng kin co quy m ln nht t trc ti nay. Khi m u chin dich
ta mi chi anh
tng trung tm khang,
tng tiu oan ong

ring le, ln nay ta anh
vao mt khu vc gm
nhiu
trng tm khang
vi nhiu tiu oan.
Hi nghi trao nhim

vu din ra trong khng khi hao hng. ai oan trng 312 L Trong
Tn,
cac
trung oan trng Hoang
Cm,
Quang Tuyn,
L Thuy con mang khi th cua nhng chin thng
va qua, bao cao k hoach

anh
cac cao im
D va E vi s tin tng se lam
tron nhim
vu. Ring
ng
chi L Trong
Tn hi bn khon cho cac n vi lam
nhim
vu thoc su.
Trc cuc hop,
ai oan trng 316 L Quang
Ba noi ring vi ti: "Trung oan trng 98 Vu
Lng nghi c anh
A1, nhng ai oan phai trao cho Nguyn Hu An, vi trung oan 174 la
n vi chu cng".
A1 c anh
gia la vi tri quan trong
nht trong t tin cng nay.
Hai trung oan 174 va 98 mi
bc vao
chin u
u
con sung sc. Trung oan trng 174 Nguyn Hu An a hai ln tham gia
tiu dit ng Kh, trinh
bay phng an anh
A1, tra li moi cu. hoi mt cach
ro rang,
chng to a
c nhiu kinh nghim
cng kin. Cui cung,
ti hoi:
- ng
chi c gi nghi vi B chi huy chin dich
khng !
- A1 la vi tri rt cng ma trn chi vin co 100 vin an phao 105, nh vy it qua.
Ti noi vui:
- c cho cu
thm 5 vin na !
Moi ngi ci . an phao 105 a thanh
vn nan giai.
Ta ang tinh
cach
chuyn mt s an
chin li phm
t mt trn Trung Lao ra, nhng ng qua xa, va cung
khng c bao nhiu.
Ti mun gp
cac ng
chi chi huy trc luc ra v. Anh em ln lt ti cn lan nho ni ti lam
vic.
V Nguyn Gip
Nguyn Hu An va Vu Lng cung

bc vao.
Vu Lng ngi be nho nhng rn chc,
co ham
ru
quai non va nu ci ti, t trung oan
Thu cua 308 mi chuyn sang 316. Ca hai u la nhng
can b chin u day dan,
a chi huy nhiu trn
cng kin, co nhng trn thanh
cng xut sc. Ti
noi:
- Cac ng
chi bao
cao
quyt tm i !
Hai ngi u ha se kin quyt hoan thanh
nhim
vu. Ti hoi tip tinh
hinh
t chc chin u,
t
tng b i tinh
hinh
oan kt ni b, va ng
chi chi huy ai i chu cng th nao...
Cac anh u
tra li rt tt.
Ti li hoi:
- Cac ng
chi co tin tng khng!
Vu Lng nhanh nhau:
- Bo co anh, tin tng l lm c.

- anh
C1 trong bao lu!
- Xin anh 45 phut.
- C th hn cho ng
chi mt ting.
Ti quay sang Nguyn Hu An :

- Con A1 ! ng
chi cn bao nhiu thi gian !
Mc thi gian Vu Lng t cho n vi minh
lam
chi Nguyn Hu An hi lung
tung.
- A1 kho hn, hai ting,

ng
chi lam
c khng !
Nguyn Hu An vui ve ap:
Bao cao:
Lam
c.
Ti noi thm v tinh
cht quan trong
cua A1, nhc n vi chu y hoan thanh
vic xy dng trn ia
xut phat xung phong cho tt,
va lam
k hoanh
phi hp tht chu ao.
Ti noi vi Vu Lng:
- C1 cng rt quan trong.
Tiu dit c c im
nay trung oan 98 se tin mt bc dai trong
chin u cng kin. ng
chi con iu gi bn khon khng ?
Vu Lng o mt ri noi:
- K ra, B cho c "ti phao"

thi tt.
Ln
nay
anh
nhiu c im
mt luc,
phao cua ta khng th chia u,
trong k hoach
anh
C1, n
vi V Lng khng co phao ym
h.
Ti ci v vai Vu Lng:
- n vi cu se co 2 khu
75 i cung,
va 30 phao
phao 105 ym
h.
Vu Lng vui sng:
- Th thi xin cam oan gi ung
li ha vi anh.
Sau o, c quan tham mu thng bao vi Vu Lng, ngoai phao 75, B se phi thuc thm cho 98 ca
V Nguyn Gip
mt s sung
ci 120 ly.
MA dm
d my ngay lin.
Chung
ti lo mua ma nm nay n sm. Ti ngay n sung
thi ma
tanh.
Li dung
tri con nhiu my, t sang,
tr chin cac n vi a ra chim

linh
vi tri. Bui tra, b binh
xut phat.
Trn ia chin hao

cua ta a bo ti chn cac cao im.
Mc du qun ich
nhng ngay gn y a
nhiu ln dung
bom, ai bac anh
pha va a qun ra san lp chin hao,
nhng trn ia cua ta vn
c duy tri, va luc nay
a chng to gia tri cua no. B i ta vao
gn
n,
ich
vn
cha bit.
* 18 gi ngay 30 thang
8 nm 1954, t tin cng th hai vao tp oan c im
in Bin Phu bt
u.
Cac cao im
phia ng, mt s vi tri bao v sn bay phia ty, cac trn ia phao va khu vc qun
c ng
ich
chim
trong khoi la. Cung
nh t tin cng th nht,
sut na gi u,
phao binh
ich
khng th ln ting.
Nhng gi u cuc chin

u
tin
trin
kha thun li Tai cao im
C1, ln u ta m rao bng
an
phong
bc li. Cac phao thu bn rt chinh
xac.
Bc li n pha tung tng oan rao.
Khi phao chuyn
lan,
cac chin si bc pha chi con giai quyt nt nhng oan sot lai.
Sau 5 phut tiu oan 215 cua 98
a don xong ca m qua bay
ln
rao dy thep gai. Chp thi c hoa lc ich
ang con t lit tiu
oan trng Bui Hu Quan ha lnh
xung phong. ng dy in thoai vi trung oan bi t. Nghc
ting
sung
b binh n trn c im,
trung oan ra lnh
cho phao chuyn lan.
Chi bng
mt t xung
phong manh,
trong 10 phut,
ai i 38 a chim
c chic l ct nm
trn mom
t cao nht nh
ln trn inh
i,
c anh em goi la mom
Ct C. Tiu i trng mui nhon Nguyn Thin Cai
cm la c Quyt chin Quyt thang
ln noc s chi huy cua ich.
Quan ich
dn v nhng l ct
khu vc phia ty, goi phao bn vao trn ia ta. Cac chin si xung kich
dung
li l, lu an lao ln
anh
giap la ca, p
tan ba t phan kich
cua ich.
Trn anh
din ra ung
45 phut.
Toan b mt ai i 140 tn ich
thuc tiu oan 1 trung oan 4 Ma
rc bi tiu dit hoc bt sng. S thng vong cua ta la 10 ngi.
Trung oan trng Vu Lng bao cao v u tin: "98 a chim
hoan toan C1". Ti gi in khen
trung oan 98 va thng hun chng Qun cng hang
ba cho tiu oan 215 vi a hoan thanh
nhim
vu nhanh va gon nht mt trn.
Tai cao im
E, phao ta n ung
luc din ra cuc thay qun gia mt ai i cua tiu oan 3 Angiri
vi ai i cua tiu oan du 5 ti thay th theo lnh
cua Lnggle ban sang.
Binh linh
vi ay u
trang bi ang tp trung doc giao thng hao khng c hm
tru n thao chay x vao nhau. ai i ci
hang
nng
nm
gia vi tri cha kip bn loat an nao a bi phao ta tiu dit.
Hai mui tin cng cua
tiu oan 16 va tiu oan 428 m ca qua hang
rao dy thep gai va bai min nhanh n mc nhng
V Nguyn Gip
loat an bn chn cua ich

u
ri kha xa phia sau cac chin si xung kich.
Sau mt gi xung phong
ap
ao qun ich,
b i ta chim
toan b c im.
Anh em khn trng t chc phong
ng va
dung
sung
KZ, ai lin, sung
ci chi vin cho mui thoc su cua trung oan phat trin,
ng
thi
khng
ch trn ia phao cua ich
t trn cao im
210 phia di.
* 19 gi 45 phut,
trung oan trng Quang Tuyn bao cao hoan thanh
nhim
vu tiu dit i E.
Tai cao im
D1, thi gian m ca t pha cung
din ra nhanh. Chi sau 5 phut,
hng chmh, tiu
oan 166 a pha xong ba lt hang
rao va xung phong vao cn c.
B i ta nhanh chong
choc su chia ct i hinh
ich
ra tng mang
tiu dit.
Chin si thi ua
Trn Can, va c bat trung i trng, mt ln na lai bng ln cung
vi tiu i i u
chim
tng u sung,
tng goc chin hao.

Tuy nhin, hng phu, giao thng hao ta ao a bi ich
lp
mt 50 met,
tiu oan 154 tin vao gp ly,
m ca chm
bi hoa lc trong n khng
ch, phai
mt gn
mt gi mi lot vao trong n.
Vin ai uy Garng (Garandeau), chi huy tiu oan 3
Angiri, bi phao vui cht trong hm
cua s chi huy. Sau hai gi chin u,
ta chim
toan b i D1.
Nhng tn linh
Bc Phi, nguy Thai sng
sot t i E va D1 thao chay hn loan v phia sng Nm
Rm.
* 20 gi, trung oan trng Hoang
Cm
bao cao hoan thanh
nhim
vu tiu dit i D1.
Tha thng,
ai oan trng L Trong

Tn ra lnh
cho . lc lng d bi cua 209, tiu oan 130,
anh
xung
cao im
D2.
Ch mai vn cha co tin A1 va cac mui thoc su. Hi 316, ai oan trng L Quang
Ba bao cao:
t u
trn
anh
khng lin lac c vi 174 do ng dy in thoai bi ai bac ct t, ang cho
ni lai.
Chung
ti oan cac n vi lam
nhim
vu gp kho khn.
Trung oan 174 mt lin lac vi ai oan ngay t gi u khng nhn c lnh
tin cng. Khi thy
trn nhng cao im
khac ting
sung
cua b binh a n ran, trung oan trng Nguyn Hu An chu
ng
ra lnh
cho hoa lc cua trung oan bn vao c im
ym
h cho xung kich
m ca. Mt na
gi a tri qua. Luc nay,
phao binh ich
a hi se, bn d di vao ca m. Cac l ct,
u sung

tin duyn dn an v phia cac chin
s bc pha ang lua nhng ng
thuc n pha hang
rao.
Phai mt hn na gi, hai mui tin cng cua cac tiu oan 251 va 249 mi vt qua mt trm met
rao
va bai min lot vao n.
Khi nghin cu A1 ta thy ich
a da vao ia th t nhin cua qua i,
b tri cng trinh

phong
thu thanh
ba tuyn.
Bn ngoai,
tin duyn la tuyn chng
c chu yu
Tuyn trung gian c t trn ia hoa lc. Trn inh
i la tuyn c thu va s chi huy Trong c im
c nhiu tuyn chin hao

va giao thng hao lin hoan.
Tt ca cac l ct va hm
tru n u co np
y,
chiu
c an
sung
ci va phao.
Lc lng ta bi tn tht nhiu khi vt qua ca m.

Nhng tn linh
Marc va l dng du 1 di s chi huy cua Nicla (Nicolas) thng
c quyt lit.
V Nguyn Gip
Ta va ich
gianh
nhau tng u sung,
tng ngach
hao.
ich
lui dn.
Ti inh
i,
chung
bin i sau mt u t cao. Gia luc y ai bac 105 t Hng
Cum
va sung
ci
120 t Mng Thanh dn dp trut xung
inh
i.
B i bi thng vong nhiu vi an phao.
Trung
oan trng Nguyn Hu An quyt inh
a tiu oan d bi 255 vao chin u.
Luc nay cuc chin
u
trn nhng cao im
kha a kt thuc,
ich
dn tt ca hoa lc ai bac va sung
ci vao A1 mong
cu van tinh
hinh.
Cac t xung phong cua tiu oan 255 cung
khng vt qua hang
rao la ai
bac.
Qua na m, cuc chin u tai A1 din ra ging

co. Ta va ich
mi bn chim
na i.
Tai Mng Thanh, Lnggle in u khi thy hu ht nhng ngon i phia ng nhanh chong
bi
tran ngp.
Lnggle a nghi ti s tht thu cua khu trung tm trong m. Cat nu y kin cn tin
hanh
phan kich
ngay. Nhng Lnggle thy du tinh
hinh
ra sao cung
phai i n khi tri sang.
Nhng cuc phan

kich
tht bai Batrix va Gabrien a chng to khng th a mt s tiu
oan du i thng
m thiu s ym
h cua xe tng va khng qun. Khng ring cac cao im
phia
ng bi tin cng, mt c im
tin tiu cua sn bac phia ty, Huy ghet 7, cung
ang ng trc
nguy c bi tiu dit,
khn cp yu cu tng vin (thc ra trong m o, ta chi dng cng 106
lam
phn tan s i pho cua ich).
Lnggle kin quyt khc t vi cho rng

s phn cua tp oan
c im
luc nay t trn nhng cao im
phia ng. Gia luc o, mt lin lac vi Nicla. Lnggle
toan ra lnh
cho toan b phao bn huy dit vao lian 2, thi Bi gia t lian 4 dung
b am
goi v bao
tin Nicla vn con bam
gi c lian 2, va se tng vin thm cho lian 2 mt ai i cua tiu oan
du 6 keo dai cuc chin u
ti sang.
Nh vy,
trn A1 luc nay ich
co ba ai i,
nhng ai i 4 Ma rc va ai i du l dng 1 hu
nh a mt sc chin u.
Phia i C1, tiu oan 215 cua 98 sau khi chim

C1 a quyt inh
iu ai i 35 ln thay th ai i
38 va hoan thanh
nhim
vu v phia sau lam
lc lng d bi, tuy ai i nay mi thng vong co
mi ngi con rt sung sc. Ta a l thi c khi qun ich
C2 ang - hoang mang vi mt C1.
Gia luc ta ang iu chinh
lc lng, b i un lai kha ng trn i thi phao ich
bn dn dp.
C1 ia hinh
hep,
cng s it,
nhiu anh em phai ng giao thng hao nn s thng vong ln cao.
Vic t chc tin cng C2 bi chm
lai.
Mai gn 21 gi, tiu oan mi trin khai chin u.
i C2 kha rng
ni vi C1 bng
mt yn nga, sn i phia trong thoai thoai xung
ng
41, rt tin cho qun c ng
ich
ln phan kich.
Trn i co h thng
chin hao
lin hoan vi nhiu
l ct,
u sung
kha kin c, phia ngoai la nhiu lp rao dy thep gai va bai min.
y la ni Bigia t
s chi huy tam
thi.
23 gi, mt trung i cua ai i 35, do ai i pho va chinh
tri vin chi huy, vt qua yn nga t
nhp c mt oan hao
cua C2. Trung i nhanh chong
phat trin chim
lin tip 11 l ct va u
V Nguyn Gip
sung.
Nhng lc lng phia sau qua nhiu ln xung phong u bi hoa lc rt manh
cua ich
can lai.
Tiu oan 215 quyt inh

lui v C1 tip tuc chun bi tao iu kin tin cng C2 ban ngay.
Phia i
D1, tiu oan 130 cua 209 phat trin xung
D2 vp phai hoa lc bn thng
t trn ia phao trn c
im
210 va hai c trong
lin bn
nong
t bn kia sng Nm
Rm,
phai ngng lai cung
c.
V khuya, ai bac ich
cang
hoat ng
manh.
Cuc chin u cua b i ta trn nhng cao im
phia ng a chng lai.

Ti nhn thy
y chinh
la s khac nhau gia chin u ngoai vi vi khu
trung tm, ich
khng th khng i pho quyt lit.
Sau nay ta bit trong m 31 thang
3, qun ich
a bn 13.000 vin an 105, 855 vin an 155, 1.200 vin an sung

ci 120.
S chi huy nhn inh:
B i a hoan
thanh
phn quan trong
nhim
vu t 2, nhng vn cha
chim
c cao im
phong
ng then cht A1. 174 a s dung
ca lc lng d bi, khng con kha
nng giai quyt A1, 98 anh
xung
C2 khng thanh
cng, a bi tiu hao, cn iu mt n vi khac
tip tuc hoan thanh
nhim
vu tiu dit A1, va phong
ng C1 ban ngay.
Anh Thai nghi s dung
trung oan 102 cua 308. Vao u t 2, 308 vn phu trach

mt trn phia ty, ring 102 a c chon
lam
lc lng d bi cho khu ng.
B chi huy chin dich
quyt inh:
Cac n vi khn trng t chc trn ia phong

ng trn cac cao
im
C1, D1, E, chun bi anh
ich
phan kich
ban ngay,
quyt khng ich
chim
lai.
ai oan
308 a trung oan 102 t phia ty sang phia ng, tip tuc tin cng tiu dit A1 va phong
ng tai
C1. ng
chi Vng Tha V chi huy trn anh
tai A1 va C1. Cac trung oan 88, 36 cua 308
chuyn t nhim
vu dng cng sang tiu dit cac c im
106 va 311 phia ty, trung oan 165
cua 312 anh
c im
105 (Huguette 6) phia bc,
uy hip manh
qun ich
tao iu kin cho cac
n vi khu ng hoan thanh
nhim
vu.
M sang
ngay 31, Cat hop vi Lnggle, Pagit va Bigia, ban cach
i pho vi tinh
hinh.
Lnggle nghi tp trung toan b binh oan khng vn s 2, gm

tiu oan du 1, tiu oan du 8,
mt b phn cua tiu oan du 5, cung
vi tiu oan l dng s 3 va xe tng t Hng
Cum
ti
tin hanh
phan
kich.
Toan b lc lng phao cung
nh xe tng cua tp oan c im
se c huy
ng
vao cuc phan
kich.
7 gi 45, tiu oan l dng s 3 vi xe tng dn u,

t Hng
Cum
tin ra ng 41 i v phia
Mng Thanh.
Ti ban Long Nhai, canh
qun lot vao trn ia cua trung oan 57, lp tc bi bao vy. Nhng tn linh
l dng lin tip guc nga trc hoa lc day c cua ta. Mt xe tng trung
an KZ bc chay.
Lc
lng cu nguy lai tr thanh
mt ganh
nng
cho Mng Thanh. Gn tra, toan b phao cua tp
oan c im
phai m mt t bn chn cho tiu oan l dng va xe tng m mt ng mau
quay tr lai Hng
Cum,
mang theo 15 xac cht va 50 binh linh
bi thng.
Thi tit tt a giup khng qun ich
hoat ng
tr lai Nhng chic C.119 do phi cng My lai,
tha
V Nguyn Gip
du tip t an dc, lng thc, nhng may bay oanh tac Bearcat, Helldiver lao xung
kt hp vi
nhng trn ia phao anh
pha d di cac cao im
C1, D1, E va A1.
Cat khn
thit yu cu Ha Ni tng vin.
Sang
31, Nava vi va t Sai Gon bay ra Ha Ni.
Cnhi khng ra sn bay on tng

chi huy va cung
khng co mt tai nhim
s. Toan b nhng tiu
oan du cua Phap a c tp
trung Ha Ni.
la tiu oan 2 cua trung oan du tim kich
s 1,
tiu oan l dng du s 2, tiu oan
du thuc ia s 1. Cac vin phi cng t in Bin Phu tr v
u bao cao la mt phao
cao xa cua Vit Minh tai khu trung tm a tr nn day c khin nhiu
may bay bi bn ri trong nhng ngay qua, vic tha du qun tng vin luc nay la qua nguy him.
7
gi 45, Cnhi mi ti gp Nava, va bao cao tinh
hinh
in Bin Phu a nm
c t luc na m.
Nava ni xung qu trach.
Cnhi cai lai khng tic li. Nhng ri hai ngi vn phai ngi vi nhau
ban
cach
giai quyt yu cu cua Cat.
Hai vin ai ta Ni c (Nicot), chi huy khng qun vn tai,
va Xvanhc (Sauvngnac), chi huy lc lng du tng vin u thy khng th tha qun du ban ngay
xung
Mng Thanh.
Bi gia, khng con gi trng ch, quyt inh
tp hp toan b lc lng c ng
cua Mng Thanh
gm
cac tiu oan a st me tin hanh
phan kich.
Tiu oan du xung kich
8 nhn nhim
vu chim
lai minich
2.
Tiu oan du thuc ia 6 cung
vi mt b phn
cua tiu
oan
du nglly 5 c trao nhim
vu chim
lai lian 1.
n vi du xung kich
8 li dung
man khoi ai bac bo ln im
D1. Luc nay hu ht chin si canh
gii
a t thng khi ich
bn ph. ich
ti gn v n sung
ri ta mi bit.
ng
chi L Xun Quang,
tiu oan pho tiu

oan 154, chi luy trn ia phong
ng hy sinh. Sau 25 phut,
ich
chim
lai gn ht
i D1, dn ai i phong
ng cua ta vao
mt goc.
Tinh
th tr nn nguy ngp.
Chin si Trn Ngoc
Bi,
t trng t 3 ngi, thet to: "Tha cht khng bo trn ia!".
Nhng cu noi ung

luc t ban
thn ngi linh tai trn thng em lai sc manh.
Cac chin si vung
ln dung
lu an,
li l anh
lui nhng t phan kich

cua ich.
Tuy ng dy in thoai a t, nhng ai quan sat trung oan
phat hin kip thi s c mt cua qun ich
trn D1. Trung oan lp tc dung
phao bn chn va iu
lc lng ln tng vin.
Hai ai i cua ta a ao ln th trn.
Vin ai uy Pislanh (Pichelin), chi
huy ai i du xung kich,
nga guc vi mt trang
an
tiu
lin. Trn c im
D1 a bin dang
vi bom
an,
ta va ich
lao vao nhng trn anh
giap la ca Thy tinh
th bt li, Tua r yu cu Bigia tip
vin thm lc lng. Bigia. ap:
"Toi khng con gi trong tay. Nu khng gi c na thi bin!".
Sau 1 gi chin u,
nhng tn ich
sng
sot thao chay v Mng Thanh. Bigia a khng chim
lai
c minich
2 ma con phai bo lun ca minich
5 (D3) do mt ai i Thai bao v va rut trn
ia phao tai minich
5 (210), vi bit nhng cao im
nay khng th ng vng nu a mt
minich
2.
V Nguyn Gip
* 1 gi 30 chiu,
Bigla trc tip chi huy hai tiu oan du 6 va 5 tin ln C1. ai i 273 cua trung
oan 102 a co mt trn cao im
t bui sang
cung
vi b phn con lai cua ai i 35 trung oan
98 anh
lui nhiu t phan kich
cua ich
t C2 ln inh
y qun ta ra khoi i.
Ln nay qun ich
ng lai co khng qun, phao binh ym

h va xe tng m ng. Mc bom an gii quanh ngi,
cac chin si khng h nao nung,
i nhng tn linh
du ti tht gn mi n sung
anh
lui nhiu t
tin cng. Ht lu an,
cac chin si dung
bc pha ng
lp thm kip n lao vao xe tng va i hinh
ich.
Xa thu KZ 57 ly Vu Vn Kim
vac nong
sung
trn vai di chuyn trong giao thng hao,
bn
vao
nhng vi tri tp trung ng qun ich.
Nong
sung
chay bong,
Kim
ci ao trn thu lot vai, tip
tuc bn.
ich
lai cho ai bac bn d di ri dung
sung
phun la va xung phong ln i.
Ln.
nay
chung
chim
c im
cao Ct C, y nhng chin si phong
ng vao th bt li. Phao ta khng
th tip tuc ym
h vi khng phn bit c vi tri cua ich
va ta. Cac chin si a ly vai du trng
buc ln u sung
lam
chun
cho phao binh. Trong luc phao ta n dn dp,
trung oan a mt b
phn
tng vin theo ng hao mi ao phia i D, cung
vi nhng ngi phong
ng anh
bt
qun ich
khoi Ct C, khi phuc lai trn ia.
* 16 gi, Bigia buc phai ra lnh

rut lui, lai trn ia gn trm xac cht.
Trong ngay,
b i ta a
anh
lui bay t phan kich
cua hai tiu oan du. Chin si KZ Vu Vn Kim
c tng
thng
hun thng Chin si hang
nht.
Nhng cuc phan

kich
cua ich
ngay
81 thang
3 a hoan toan tht bai.
10 gi ti,
Lnggle goi in
thoai cho Bigia, hoi co th gi c nhng gi con lai cua gian trong m nay khng! Bi ia tra li:
"Tha ai ta, chng nao con mt ngi sng
sot,
ti se khng bo lian". lian luc nay co nghia la
A1. A1 a tr thanh
"thanh
luy cui cung"
(demier rempart) cua tp oan c im

!
Trong ngay a co tin v cac mui thoc su. Phn ln cac n vi c trao nhim
vu t pha vao bn
trong tp oan c im
u gp kho khn. Cac mui khng u bc pha m ng qua hang
trm met
rao
dy thep gai. Chung
ta lai phai tra gia cho cng tac chun bi thiu cu th. Ring mt ai i cua
tiu oan 11, ai i 243, do ai i trng Noa chi huy, a gay
cho ich
mt bt ng ln. T i E
tin theo ng 41, ai i 243 anh
xuyn qua tiu oan du s 5, ri chia lam
hai mui,
mt mui
anh
vao khu trn ia phao,
gy cho chung
nhiu thit hai,
mt mui anh
vao tiu oan du thuc ia
s 1. Mc du bi tn tht,
cac dung
si ai i 243 vn tao bao phat trin ra ti b sng Nm
Rm va
gan goc tru lai trong long
ich,
ng u vi chung
sut ngay hm sau.
NA m v sang
ngay 31 thang
3, ngay sau khi nhn lnh,
trung oan 102 t phia ty lp tc hanh
qun theo ng hao truc bng qua canh

ng
Mng Thanh sang phia ng. Ring ai i 273 cua
tiu oan 54 c lnh
i vt ln trc a co mt kip thi trn i C1.
Tra ngay ai thang
3, ban chi huy trung oan 102 co mt s chi huy trung oan 174, nhn ban giao
v ia hinh
va tinh
hinh
chin u
tai A1. Tuy nhin, vi phai vt qua canh
ng
trng
trai di s
V Nguyn Gip
ngn chn cua ai bac va may bay ich,

ng hao truc hep long
bong
bun nc, va hanh
qun
va ph bin nhim
vu cho b i,
chiu 31 thang
8, mi co bn ai i cua hai tiu oan 54 va 18
kip ti vi tri. Trung oan c tng cng mt ai i gm
bn trung i cua 174 lam
lc lng
d bi. 102 quyt inh
tip
tuc tin cng A1.
* 17 gi 30, cac phn i chim
linh
trn ia.
* 18 gi 15 phut,
trong khi phao binh ta kim
ch phao ich
va ban pha A1, cac mui xung kich
li
dung
ca m cua trung oan 174 m trc, nhanh chong
tin anh
trn ia tin duyn cua ich.
Sau 15 phut,
ca hai mui xung kich
a hoan toan lam
chu tng
phong
ng phia di, dit mt s ich,
bt sng
15 tn. ich
co ln tng
trn. Cac chin si tip tuc xung phong v phia u t kho hiu trn
inh
i.
ich
bng
bin mt va hang
rao
la ai bac lai xut hin trc mt ho. Cac chin si dung
cam
vt qua li la nhm
phat hin ca hm
ngm.
HO chi tim
thy mt ngach
phu co qun
ich,
lp
tc s dung
bc pha dit c 20 tn, bt sng
4 tn, thu mt s sung
an.
Sau o, tinh
hinh
din ra ging
m trc, b i ta t chc bn t xung phong u khng vt khoi tuyn hao
ngang trc hm
ngm.
* 5 gi sang
ngay 1 thang
4, hai xe tng va qun tip vin xut hin.
Lc lng ich
A1 luc nay
gm
nhng tn linh
Ma rc,
du l dng sng
sot sau m trc, nhng binh linh
l dng va binh
linh
Thai mi ti c t chc lai.
Qun ich
t hm
ngm
cung
vi qun tng vin da vao xe
tng bt u
xng ln phan kich,
toan anh
bt qun ta ra khoi cao im.
Ta dung
bazka bn chay 1
chic xe tng, bn bi thng mt chic khac,
khin no phai chay lui.
Ca phao ta va phao ich
cung
tp
trung bn vao i ym
h cho mi bn. Cuc chin u din ra cc ky ac lit.
Hu ht u sung,
cac ng chin hao

u bi an,
bom nghin nat.
Ring u t o vn sng sng trn inh
i.
D oan
trong ngay,
ich
se phan kich
ln, trung oan trng Hung
Sinh nghi vi ai oan cho
vao
n trc tip
chi huy n vi chin u.
Trong ngay 1 thang
4 nm 1954, ba t phan kich
cua
ich
u bi trung oan 102 y lui. Hang
trm qun ich
bi loai khoi vong
chin.
m 1 thang
4, tiu
oan 79, tiu oan cui cung
cua 102, a co mt trong i hinh
trung oan.
Trung oan tip tuc t
chc t tin cng th ba v phia hm
ngm.
ich
chng
c quyt lit.
Cac mui tin cng cua ta t
kich
rt manh
vao
khu hm
c thu, nhng khng sao tim
c ca hm.
Trc hoa lc ai bac rt
manh
cua ich,
ta lai phai rut v tuyn phong
ng.
Ngay
2 thang
4, nhng lc lng tng vin cua inh
t Mng Thanh ln phi hp vi lc lng
c thu, ra sc m nhiu
t phan
kich
y
ta ra khoi A1. Trn trn ia,
ta chi con lai hn nm chut
ngi. Di s chi huy trc tip cua trung oan trng, can b, chin si chia thanh
nhiu t phu
trach
tng ng hao.
Nhng can b nh tiu oan pho Ng Th Lng, tiu oan pho Pham
Hng, tiu oan pho L Sn va ca . trung oan trng Hung

Sinh, nhiu ln ung
tiu lin, thu
phao,
bc pha ng
cung
b i anh
ich
phan kich
nh cac chin u vin.
V Nguyn Gip
s chi huy chin dich,

theo doi qua in ai cua ich,
chung
ti thy A1 lun lun ku cu khn
cp vi Mng Thanh, va Mng Thanh a phai rut qun t nhng c im
dn ln cu vin cho
A1. Can b, chin si A1 dng nh a lam
ht sc minh.
Sut my m, b i ta vn cha giai
quyt c cai u inh i,
khi anh em goi la "l ct c th , khi bao cao la "hm
ngm"
...
Sang ngay th t, 2 thang
4, anh Vng Tha Vu mt lin lac vi trung oan trng Hung
Sinh,
khng nm
c tinh
hinh
b i trong n ra sao. Qua tra, anh Vu bao cao,
va bt lin lac c
vi mt chin si gi may
in thanh con trong n tip tuc chin u vi ich;
n vi a ra lnh
cho ng
chi nay i tim
trung oan trng. Bui chiu,
anh Thai sang vui ve noi ng
chi Hung
Sinh a dung
may in thanh trc tip bao cao v B. Chinh
uy trung oan L Linh a cung
mt lc
lng tng vin nho mang theo lng thc vao n.
Sau bn ngay m chin u lin tuc,
b i a
co du hiu mt moi.
Tuy nhin, Hung
Sinh va L Linh vn xin tng vin tip tuc tiu dit c
im.
Cac ni a hng hai chin u phi hp kip thi vi n vi ban trn i A1. phia ty, m 1 thang
4, trung oan 36 t chc bao vy, uy hip c im

311 nm
phia ty nam sn bay, phn ln hai ai
i nguy Thai keo c trng
ra hang,
mt s bo chay v Mng Thanh.

m ngay 2 thang
4, can chin si trung oan 36 ao dui xuyn qua hang
rao 106 ty bc sn bay,
chin gon c im
trong mt thi gian ngn,
loai khoi vong
chin u mt ai i l dng va ti
thay th ai i cua tiu oan du 5 phong
ng tai y a kit sc, m u chin thut vy ln.
Trn
anh
nay
a c nhng nha vit s nhc ti nh la s m u
cua cuc chin
Huy ghet"
(la
bataille des Huguette) se tip din sau o. phia bc,
chiu ngay 3 thang
4, trung oan 165 tin
cng c im
105 nm
khng xa c im
106 va bi tiu dit.
Cuc chin u keo dai ti sang,
ta
chim
hai phn ba c im
nhng chi tiu dit c mt b phn ich.
Tri sang,
Cat tung mt
tiu oan vi nm xe tng ra phan kich
chim
lai c im.
Qua bao cao,

ti nhn thy
can b chi huy cua ta tai A1 khng nm
vng ich,
khng nm
vng b
i,
chc chn c kho khn nao o cha th giai quyt c ngay. Ti noi vi anh Thai ra lnh
308
trao lai nhim
vu phong
ng trn i A1 cho 174; 174 cung
chi cn lai mt b phn nho, cung
c
cng s tht vng chc,
bao v phn n a chim
c, chun bi cho cuc tin cng sau nay,
ai
b phn
rut ra ngoai,
tam
ngng chin u.
Ti quyt inh
triu tp hi nghi s kt t 2 chin dich
vao ngay 6 thang
4 nm 1954, va chi inh
mt s can b trc tip chin u

trn i A1 v gp
s chi huy mt trn.
Sau nm ngay chin u,

phia ng, ta a chim
c bn ngon i him
yu,
lam
chu mt phn
cao im
then cht A1, ich
a phai keo phao chay khoi c im
210, phia ty, ta chim
thm
c cac c im
106, 311. Pham
vi chim
ong
cua ich
thu hep kha nhiu,
lc lng cua chung
cung
bi tn tht ln. Nhng ta cha hoan thanh
tt ca nhng muc tiu ra, c bit la cha chim
V Nguyn Gip
c hoan
toan A1. y lai chinh
la mt muc tiu trong
yu cua t tin cng nay !
SANG
ngay 3 thang
4, anh Thai goi in thoai bao tin cac ng
chi Hung
Sinh, Nguyn Hu An
cung
vi ba can b tiu oan cua 102 va 174 a v s chi huy mt trn.
Moi ngi u qua mt moi
sau nhiu m khng ngu, ng
chi Hung
Sinh mun c bao cao ngay. Ti noi cn anh em tm
ra, n ung,
nghi ngi cho lai sc trc khi lam
vic,
ring hai ng
chi trung oan trng se gp
ti va anh Thai vao bui chiu.
Bui chiu,
ti va anh Thai cung
nghe bao cao.
Hung
Sinh cao ln bc vao vi mt chic bng
trn tran va i mt su trung
vi thiu ngu.
Ti hoi:
..
- Vt thng th nao!
- Tha, vt xc manh
an thi. Bng tranh
nhim
trung.
Ti noi:
- Tin tc y nm
c thi qun ich
A1 tn tht rt nhiu,
c luc bon chi huy Mng Thanh
tng l a mt A1 ! Tai sao cac ng
chi anh
mai vn khng giai quyt c !
- Bao cao anh, chung
ti rt c gng
nhng vng phai cai hm
ngm
trn inh
i ! Anh em a t
vao
o 80 kilgam bc pha git n, nhng no vn tr tr.
- Sao khng tim
ca hm
ma anh
vao !
- Chung
ti a tim
nhiu ln,
nhng khng thy
ca hm.
Chc ca hm
nm phia trong, anh em
khng vao c vi phao bn chn,
chung
bn ca trn noc hm.
Ti hoi ca Hung
Sinh va Nguyn Hu An:
- Theo cac ng
chi, gi phai anh
tip cach
nao thi giai quyt c A1 !
Nguyn Hu An noi:
- Phai hun luyn va t chc mt i anh

hm
ngm,
do mt can b co quyt tm cao chi huy,
mang nhiu bc pha anh
vao ca hm.
Hung
Sinh cn nhc ri noi thm la sut qua trinh
chin u,
b i ta hu nh khng luc nao c a
th hn ich.
ich
tng vin nhanh hn ta. Ngoai phao bn chn,
chung
con co ca xe tng.
- Nh vy,
vn con ch ta khng chn c qun vin t Mng Thanh ln !
- Tha ung.
Minh
b tn binh lc tiu dit qun ich
A1, nhng trong thc t, phai anh
vi
toan b qun vin khu trung tm !
- ich
co kha nng anh
bt ta ra khoi A1 khng !
- Nu ta t chc phong
ng tt thi ich
khng th anh
bt c ta. My ngay va qua, gia ban
ngay,
co luc chung
ti chi con hn chuc ngi, gi ca mt hng phan kich,
nhng ich
khng
vt c qua.
Ca hai ng
chi trung oan trng u hng hai nghi cho n vi minh
c tip tuc tiu dit A1.
V Nguyn Gip
Ti noi vi anh Thai,

cn trao nhim
vu cho cac c quan nhanh chong
thu thp toan b y kin v
trn A1 cua can b v d hi nghi, tim
gp ia phng nhng ngi bit v cai hm
a c xy
dng t thi Phap thuc trn qua i nay,
va chun bi mt k hoach
tiu dit A1 tht chu ao,
vi chi
co tiu dit c vi tn nay mi co kha nng kt thuc sm trn
anh.
Bui ti,
cn lan nho rc r hn ln di anh
en mng xng. Toan b ang
uy Mt trn co mt
chao mng nhng chin si A1. Vn phong
t chc ba cm vi mt s hp chin li phm
cac
n vi va gi tng.
My ng
chi can b u b ng trc quang canh
nay,
vi ho tng bi B chi
huy chin dich
goi ln thi hanh
ky lut do khng hoan thanh
nhim
vu ! Sau nay,
qua nhng tai
liu cua phng Ty, chung
ta bit na m 30 thang
3, tai A1 chi con mt nhum
linh
Bc Phi va
linh
du, chung
u
nghi la sp
bi tiu dit.
Chung
khng tin mt minh
khi thy b i ta tam
ngng
tin cng, rut t trong n ra ngoai.
Lnggle, chi huy khu trung tm, a vit trong hi ky::
- "Nu in Bin Phu a khng bi mt m o la do ke thu bi bt ng vi gianh

c nhng muc tiu
chi inh
qua nhanh chong
nn khng u kha nng khai thac nhng thng
li ban l.
Nguyn nhn khng tiu dit c A1 chu yu la do 174 n sung
chm
na gi, khi phao ich
a
hoan hn tp trung
bn vao ca t pha tiu hao nhiu lc lng ta trc khi lot vao n.
Chic
"hm
ngm"
A1, nh sau nay chung
ta bit,
khng qua kho i vi Nguyn Hu An, ngi a
tng tiu dit c im
boong ke cua Lat ng
bng.
Trong hi nghi tng
kt t 2, Nguyn
Hu An a bi ph binh
nghim khc vi m ca t pha chm.
y la tht bai u tin trong nhng
trn anh
cng kin cua anh. Nhiu nm sau o, mt ln ti vao thm s oan 325 ng
Hi,
Nguyn Hu An luc nay la s oan trng, mi noi:
- Ngay
o anh ph binh
oan ti, vi ngi chiu trach
nhim
ra lnh
n sung
la ai oan.
Khi thy
phao
bn,
ti goi in thoai hoi ai oan thi in thoai bi t, lin lac bng
v tuyn in cung
khng
c, ti phai chay ti s chi huy tin phng hoi tham mu trng, tham mu trng cung
khng bit vi y cung

mt lin lac vi s chi huy c ban.
Mc du khng co lnh
ai oan,
ti a
chu ng
ra lnh
cho anh em bt u tin cng ich.
- Sao ngay o cu khng noi ngay !

Gia luc n vi cha hoan thanh
nhim
vu, noi ra ti ngai moi ngi hiu:
a anh
khng c lai
con "ly do ly tru
!
Nhn dip ky nim
ba mi nm Chin thng
in Bin Phu gp lai Nguyn Hu An Bao tang
Qun i,
ti bt tay anh, noi:
- Minh
cng nhn hi in Bin Phu cu bi ph binh
oan !
- Ti cam
n anh a thng cam.
Vic o i vi ti a qua ri,
nhng c anh nghi ti va c x
cng bng
nh vy ti ht sc trn trong.
V Nguyn Gip
la nhng iu thng gp trong chin tranh. Nu co kinh nghim,

ta co th khc phuc c.
Nhng chung
ta chi la mt qun i non tre ang phai lam
mt cng vic vt qua sc minh.
Trn anh
nhng cao im
phia ng la nhng ngay cng thng
kho qun trong chin dich.
Ti
khng khoi t hoi:
Nu nh trc y ta a chon cach
anh
nhanh thng
nhanh ! Va khi o cung
cha nghi t tin cng th hai ang a chung

ta ti gn chin thng.
V Nguyn Gip
Chng 11
SIT
VONG
VY LA
T u
chin dich,
ta a nhn inh
mt nhc im
ln khng th khc phuc cua ich
la tp oan
c im
nm
gia hu phng ta, cach
xa cac cn c, moi s tng vin va tip t u trng ch vao
ng khng.
Chi cn trit con ng nay,
qun ich
se mt sc chin u.
Vi vic xy dng trn ia bao vy
thanh
cng, chin thng
cua ta chi con la vn
thi gian. Chin thng
se ti sm hn nu ta nhanh
chong
tiu dit c nhng trung tm khang
then cht.
Kim
im
t chin u va qua, ta a thy
nhng thiu sot dn ti khng hoan thanh
tt ca nhng
nhim
vu ra. Khi iu tra A1, ta khng phat hin y c mt hm
ngm
kin c, nn khng d
kin cach
giai quyt.
Cung
do thiu chun bi y u phng tin pha cng s phu, phn ln cac mui
thoc su u khng lot va tung thm. Vic kim
ch phao Hng
Cum
cha tt,
nn ich
a chi
vin phao hiu qua cho A1. Cung
phai noi y la ln u cac ai oan cua ta anh
hip ng
cng
kin quy m ln, nn a bc l mt s nhc im.
B i ta, mc du chin u cc ky dung
cam,
nhng cha co nhiu kinh nghim

anh
ich
trong cng s vng chc,
c bit la giai quyt hm
ngm.
Thc ra, nu cng tac iu tra, chun bi tin hanh
chu ao,
thi khng phai ta khng u kha
nng chim
toan b nhng cao im
khu ng. Kt qua khu ng se khc, nu m hm o ta
chim
c A1, "chic chia khoa"
cua tp oan c im.
Nhng khng co t "nu khi trn anh
a
kt thuc.
Tuy nhin, con nhm in Bin Phu a nhn mt on t thng. "Chi trong nm ngay t 28 thang
3
n 2 thang
4, qun Phap
a mt 2.093 ngi. Phn khu Hng
Cum
tuy cha trc tip bi tin cng,
t hai ngan qun cung
chi con khoang
1.600. Qun n tru phn khu trung tm bi rut lai con nm
tiu oan du, khng tiu oan nao vt qua 300 ngi, hai tiu oan l dng 600 ngi, va s con
V Nguyn Gip
lai gm
nhng n vi ngi Thai va Bc Phi, tng
cng
khoang
4.300 linh
chin u.
Cun chin
u
ngn nhng kip xe tng, phao thu, quan trc, va v tuyn in vi nhip khng th tng
tng. n ngay 6 thang
4, d tr an dc phao binh chi con 418 vin cho loai phao 155, 616 vin
105 va 1.422 vin an ci 120, co nghia la gn vi s an tp oan c im
bn trong mt m
chin u.
Khng con ca min cho nhng im
ta phia trong mi lp thm..."I B chi huy Phap a
nhn thy khng nhng khng th tha du tip vin ban ngay ma ngay ban m cung
khng th tha
ngay cung
luc ca mt tiu oan.
H buc phai chon "phng an kha thi duy nht"
do Xovanhc

ra, la tha du ngi ban m bng
tng may bay vi khoang
cach
v thi gian khac nhau. Phai mt
ba m, tiu oan 2 cua trung oan du tim kich
s 1 mi ti ht in Bin Phu.
Tinh
t luc bt u chin dich,
ta a tiu dit khoang
5.000 qun ich,
mt lc lng tng ng
sau tiu oan,
trong o c ba tiu oan bi tiu dit gon.
Do c tng vin,
tp oan c im
vn
con khoang
mt van qun, tuy khng phai tt ca u la lc lng trc tip chin u.
V ia hinh
c
li, chung
ta a khng
ch cac cao im
phia bc,
phn ln nhng cao im
quan trong
phia
ng phn khu trung tm. Trn ia tin cng va bao vy cua ta a ti gn sn bay, vong
vy tht cht
thm. Pham
vi ong
qun cung
nh vung
tri cua ich
bi thu hep nhiu.
Phn khu nam Hng
Cum
a bi ct hoan
toan khoi khu trung tm.
Tuy nhin, s qun ich
tp oan c im
vn la qua ln i vi ta, va chung
con kha nng tng
vin.
Nhng may bay va phi cng My mt thng phuc,

a tr thanh
lc lng hanh
vn chuyn tip t
cho binh oan tac chin ty bc.
V phia ta, cung

khng it kho khn. Phai nhanh chong
b sung qun s, an dc hao hut kha nhiu
qua t chin u va ri.
Lng thc cho b i mi ngay cang
ngt ngheo,
vi mua ma ti sm,
va ich
tng cng anh
pha cac tuyn ng dn ti mt trn.
Phai tip tuc anh
ich
bng
cach
nao vi nhng chin si a qua nm thang

tri lin tuc hanh
qun, lao ng
va chin u,
vi nhing
ll vi se co thm nhiu ngi linh

mi cha qua chin u,
va khoet su hn na ch yu
cua .ich,
va han ch nhng thng vong cua ta, tao iu kin chuyn sang tng
cng kich
kt liu
s phn con nhim
in Bin Phu. Vn t ra la: Chung
ta se tip tuc lam
gi ?
Quyt tm cua ta la tiu dit bng
c tp oan c im
in Bin Phu, du cuc chin u phai
keo dai.
ng nhin, cach
tt nht la tim
ra phng an tac chin ti u, vi s c gng
cao nht v moi
mt,
tiu dit tp oan c im
cang
sm, cang
ung
luc cang
tt.
Mt chin thng
nh vy se phi hp tt vi u tranh ngoai giao cua ta Ginev, tranh
c
kho khn vi nhng trn ma lu mua he, lai lam
tht bai moi mu nham him
mi cua Phap,
My.
Trong hi nghi s kt t tin cng vao khu ng, ang
uy Mt trn quyt inh
tip tuc nhng
V Nguyn Gip
nhim
vu a ra cho t 2 chin dich.
vn la hoan thanh
vic anh
chim
cac cao im
phong
ng phia ng, tht cht trn ia tin cng va bao vy, anh
chim
sn bay trung tm tin ti trit
hn
ng tip
t va tip vin cua ich,
tich
cc tiu dit va tiu hao sinh lc ich,
thu hep pham
vi
chim
ong,
tao iu kin chuyn sang tng
cng kich,
tiu dit toan b qun ich.
Con ng chc chn,

dn
ti chin thng
la nhanh chong
sit cht vong
vy la, a trn ia chin
hao
vao sat khu trung tm tp oan c im.
Sit vong
vy se han ch c uy lc khng qun, phao binh ich,
giam
nhe thng vong cua b
i.
T u chin dich,
hoa lc nhe cua b binh ta chim
a th v s lng cha th phat huy ht
hiu lc do khoang
cach
gia ta va ich
con xa. Sit cht vong
vy se cho phep ta tiu dit va tiu
hao qun ich
bng
moi vu khi cua b binh, k ca sung
trng va lu an,
tao
nn mt hoa lc ap
ao.
Sit cht vong

vy se tao iu kin cho b i ta pha huy tng u khang,
d bo hang
rao dy thep
gai, a chin hao vao su trong c im
ich,
bt thn tiu dit qun ich
khin chung
khng kip
tr tay nh tai vi tri 106. y cung
la cach
thu hep pham
vi chim
ong
cua ich,
it tn tht v
xng mau.
Sit cht vong

vy se giup ta tranh oat tip t cua ich,
gianh
ly
lng thc, nht la an dc ma
ta ang cn.
Sit cht vong
vy cung
chinh
la qua trinh
thu hep khng phn,
tin ti trit hn ngun
tip t va tng vin cua ich
.
Tai phn khu trung tm Mng Thanh, nu khng k pecvi
(Epervier) la s chi huy cua Cat,
ich
chi con
lai bn
trung tam
khang.
phia ng, la lian. S phn cua trung tm nay se c
quyt inh
khi ta tiu dit xong cao im
A1. Phia ty bc la Huy ghet.
Huy ghet,
con sau c im,
co nhim
vu bao v sn bay va mt ty bc phn khu trung tm. Phia ty
nam la Clin va Giuynng (Junon), lin k vi s chi huy, co nhim
vu bao v mt ty nam cua
no. Clin gm
nm c im
(v cui chin dich,
ich
chia Claudinc thanh
hai: Claudinc va Lilie).
Giuynng co ba c im.
Nhim
vu trc mt la phai ct t ngay sn bay Mng Thanh. Tuy khng con may bay ha canh,
nhng sn bay a tr thanh

mt ia im
tha du co bao v, tip nhn hang
ngay phn ln tip t
va qun tng vin.
Chim
c sn bay cung
co nghia la ta a ct t da day con nhim
in Bin Phu. Trung tm
khang
Huy ghet bao v sn bay con sau c im
chay dai t bc xung
nam, doc con ng t Lai
Chu v, song song vi ng bng, la cac c im
H6, u bc sn bay, H1 gia, H2 va H9
nam sn bay. Ring H5 va H4 cung
nam sn bay nhng nm
t xut v phia ty. Trung tm
khang
nay
a bi mt hai c im
trong t tin cng th hai.
Cac n vi c trao nhim
vu cu th nh sau:
V Nguyn Gip
ai oan 308: Lam

trn ia tin cng va chun bi cng kich
c im
206 va cac c im:
311A,
311B (thuc trung tm khang
Claudine), a trn ia tip cn s chi huy cua Cat.
Lam
trn
ia chia ct cac c im
105, 206, 208 (Huguettc 2). Phi hp vi 312 lam
giao thng hao ct ngang
sn bay phia nam c im
206.
anh
ich
phan kich
gi vng trn
ia va anh
qun du trong pham
vi ai oan phu trach.
ai oan 312: Cung

c trn ia phong
ng cac i C va D, chun bi tip tuc tiu dit c im
105
bc sn bay, cac vi tri 203, 204 va khu tiu oan nguy Thai s 2, phi hp vi 308 ao giao thng
hao
ct ngang sn bay Mng Thanh.
ai oan 316: Lam
trn ia tin cng A1, C2 phia ng. Cung
c trn ia phong
ng C1. Chun
bi tin cng tiu dit A1 va C2.
Trung oan 57 (ai oan 304): Cung
c trn ia bao vy Hng
Cum
va trn ia tin cng Hng
Cum.
Kim
ch phao
binh ich
Hng
Cum.
ai oan 351: Cung

c cac trn ia tru qun va trn ia hoa lc, lam
thm mt trn ia mi cho ai
i trong
phao ty bc Mng Thanh.
Toan b cac n vi tich
cc y manh
nhng hoat ng
nho, dung
moi loai vu khi cua b binh bt
k ngay m tp kich,
bn tia sat thng qun ich,
bn may bay, oat du tip t, lam
cho ich
khng co lng n, nc ung,
khng con an dc.

Cac n vi u phai cung
c trn ia ni tru qun, trn ia tin cng, va tranh thu cung
c n vi,
bi dng sc khoc cho b i,
hoc tp,
rut kinh nghim
t chin u va qua chun bi cho trn
tin cng quyt inh
sp ti.
Ngay
8 thang
4 nm 1954, sau khi c nghe ph bin chu trng tac chin mi, co can b noi:
"Cp trn a bc ung

thuc".
Moi ngi u nhn thy nhng nhim
vu B chi huy chin dich
trao
cho n vi ln nay,
se khng co iu gi ma b i khng lam
c.
Ti gi "Th ku goi cac chin si in Bin Phu y manh
cuc thi ua anh
tia qun ich."
Trong
th vit:
"Khu trung tm cua dich

hin a vao tm
hoat ng
cua cac c hoa lc cua ta. lam
cho ich
cang
ngay cang
bi tiu hao mt moi,
tinh thn sut kem,
thng vong chng
cht,
lam
cho ich
lun lun lo s va cng thng,
n khng ngon, ngu khng yn, bt c luc nao cung

co th bi ban
cht,
tao
iu kin cho qun ta gianh
c nhng thng
li ln hn, tin ti tiu dit toan b
qun dich
in Bin Phu, Ti ku goi:
Toan th cac chin si ban sung

trng, cac chin si bn sung
may,
cac chin si bn sung
ci,
cac
chin si phao binh, Hay phat huy cao tinh thn tich
cc dit ich,
n lc thi ua uth tia qun
ich
in Bin Phu.
- - Mt vin an,
mt tn ich!
..."- -
V Nguyn Gip
S co mt cua b i ta trn mt s qua i phia ng e doa nhng vi tri cua phan khu trung tm
hai bn b sng Nm
Rm.
ich
bit sm mun
se xut hin
nhng trn
ia phao trn cac cao im
minich.
Nhng im
nong
luc nay la elian.
Tai y b i ta a lam
chu C1 va mt phn
A1. Hai cao im
nm
k nhau.
Nhng A1, b i ta chi mi chim
mt phn i thp phia ngoai.
Trc mt,
nhng ngi linh
cua trung oan 98 trn i C1 y khu ng vao tinh

th rt nguy him.
Cao im
nay trc tip uy
hip i C2 phia trong, thp hn no, va A3 (Elianc 3) nm
bn b sng, la ni tp trung lc lng
phan
kich.
Binh linh ich
ri khoi cng s lp tc tr thanh
muc tiu cua nhng tay sung
thin xa.
Sung
phong
lu an t trn i e doa ca binh linh
i lai trong chin hao.
Rut kinh nghim
cach
anh
cua ta, Bigia ra lnh
ao mt ng hao t C2 ln C1 chun bi mt on phan kich
co tinh
quyt inh.
m 9 thang
4, Ha Ni tng vin cho Mng Thanh tiu oan l dng du s 2 (2e BEP).
Vi tri
ma, tiu oan nay mi ti c hai ai i va mt b phn cua s chi huy. 5 gi 50 ngay 10, Bigia
ngi trong hm
tru n lian 4 vi sau chiu in ai quanh ngi, ra lnh
tin cng. Toan b hai
mi khu phao 105 con lai Mng Thanh va Hng
Cum
tp trung bn 1.800 qua an vao C1
May bay b nhao nem
bom. Dt t hoa phao chun bi, bn xe tng tin ln lian 4 chia nong
ai
bac trut an ln inh
i phi hp vi hai c trong
lin bn nong
t tai pecvi
Cung
luc,
gn hai
chuc khu ai lin va trung lin cua ich
t A1 cung
nhm vao tt ca nhng muc tiu di ng
trn
i C1 nha an.
ai bac ich
chuyn lan don ng cho cac n vi du tin ln. May bay bn chn
nhng con ng tip vin cua b i ta. Bigia chu trng dung
sc manh
hoa lc ti a tit
kim
sinh mang
s linh
du khng con nhiu.
Trn i C1 ta a co chun bi. m hm trc cng binh a chuyn g ra cung

c cng s. Mt
ai i cua tiu oan 439, do tiu oan trng Hoang
Vng trc tip chi huy, a sn sang
on i
qun ich.
ai bac cua ta lp
tc dp
xung
nhng trn
ia phao
cua ich
Mng Thanh, va bn
vao
bon linh
du ang tin ln i ai i du i u,
do Trap
(Trapp) chi huy, phai dan minh
xung
sn i phia ty. ai i th hai cua Lpagi (Lepnge) mang theo sung

phun la va mt phn i
sung
may liu cht vt qua hoa lc bn chn c xng ln i.
Phn i sung
may bi tiu dit.
Vin
trung uy Cngbanc (Combaneyre) bi thng nng.
Sung
phun la cua ich
trum
ln l ct Ct C.
B i ta phai li xung
gi na i phia ng. Qun ich
rt theo inh
y ta khoi C1. Gia
luc ,o, hai trung i tng vin cua trung oan vt qua bom an cua ich
va ti ni.
Toan b cac chin si nem
mt loat lu an ri nht t xng ln vi nhng khu sung
cm
li l
nhon hot.
Trc khi th dung

manh
cua qun ta, ich
lui v phia Ct C l gi, Bigia phai iu hai ai i cua
tiu oan l dng du 2 mi ti Mng Thanh m trc ln C1 thay th cho lc lng tin cng
V Nguyn Gip
a bi tn tht gn
mt na.
18 gi 45, nhng n vi du s 2 ang cung
c lai nhng hm
hao v nat vi nhng trn anh
ban
ngay,
thi mt cn bao an ai bac va an sung
ci trum
xung
trn ia Sau t hoa phao ca thin
dich,
tiu oan 439 va mt tiu oan cua 312 va tng cng chia lam
hai canh
xung phong ln
chim
lai Ct C va nhng l ct phia ty. Nhng tn linh
du bn ht an khng ngn c nhng
t xung phong cua ta. Vin ai uy Sacl
(Charles) cht tai trn.
Vin ai uy Minh (Minaud) bi
thng nng.
Ca hai ai i du khng con ngi chi huy tan ra thanh
nhng nhom
nho chng
c
mt cach
tuyt vong.
21 gi, Bigia vi vet toan b lc lng du d bi tin ln cu nguy. Qun ta va
qun ich
lao vao nhng trn anh
giap la ca quyt lit.
2 gi sang
ngay 11, mom
cao Ct C khng
con ng hao,
cng s nao nguyn ven.
B i ta phai lui v tuyn cu t chc phong
ng.
Nu s co mt cua b i ta trn i C1 la khng th chp
nhn i vi qun ich
thi ta cung
cn
duy tri cao im
nay lam
mt ban ap cho t tin cng cui cung.
Ngay 11, chi din ra nhng
cuc chin u le te Ca qun ich
va qun ta u
phai dn
moi n lc vao vit cung
c ch ng
chn trn trai i bom an a huy dit toan b cac cng s chin u cung
nh ch n nau.
ich
phai a ai i th ba cua tiu

oan l dng du 2 va phn t phn rao ti Mng Thanh, thay
th cho lc lng chin u
sut m qua a qua ru ra.
Trung oan 98 lam
nhim
vu phong
ng tai C1 cung
c tng cng tiu oan 888 cua trung oan
176. Tiu oan nay trc o chuyn lam
nhim
vu tiu
phi. Nhng ho cung
a co ln
gy kho khn
cho nhng tiu oan du trn inh
Pu San hi u chin dich.
Chiu ngay 11 thang

4, ai i 811 cua 888, do ai i trng L Vn Di chi huy, c a ra
phong
ng tai C1 thay cho cac n vi a chin u sut hai ngay rut v phia sau. Nhng ngi mi
ti kinh hoang
vi mui hi thi cua nhng thi th bt u phn huy,
nhng am
rui nhng
en e.
Nhng xac cht nay hoc kh en, hoc ra nat,

nhng lai co nhng b qun ao rt bn chc,
nhng chin ao giap nhng an,
ma ho khng con cach
nao hn la chuyn i ch khac.
Nhng chic
khu
trang bit cht khng th ngn chn mui nhim
ngm
vao t,
a bam
vao ao qun va thn th
ho. H phai xy dng nhng ng hao,
u sung,
hm
ngu, ri ly dy thep gai va min cua ich

xac inh
ranh gii gia ta va ich.
Trn anh
ngay 10 va 11 tl ang
4 la cuc phan kich
ln cui cung
cua Bigia ln nhng trai i phia
ng, ich
buc phai lun phin a tng ai i ln phong
ng phn i a chim
c bao
v cho nhng c im
phia trong. Ta va ich
a qua hiu nhau, chp nhn tam
thi gi nguyn
trang.
Thinh
thoang
co nhng trai lu an,
nhng loat lin thanh qua lai,
nhng lung
sung
phun
la, nhng cuc t kich
chp nhoang.
Trung oan trng Vu Lng ln thm trn ia ngac nhin khi thy trn trai i a bi bom an lam
bin dang,
cach
ich
vai chut met,
cac chin si ta vn co mt cuc sng
ang
hoang
trong nhng cn
V Nguyn Gip
hm
lot vai du, oc sach,
anh
tulkh, chi ring mui nhim
thi khng co cach
nao khc phuc.
ai i 811 a phong
ng tai C1 hai mi ngay lin,
cho ti luc ta hoan toan tiu dit c im
nay
vao
cui thang
T. Trn i A1, cung
din ra tinh
hinh
tng t.
Ngay
2 thang
4, trung oan 102 rut,
trao lai trn ia cho trung oan 174.
A1 co mt sn i nhiu cy ci chay
thoai thoai v phia ng ma nhng si quan Phap thng goi
la Sng lydl. Dai t nay nm
di s khng
ch cua hai qua i cao hn bn canh.
V phia
nam, la i Chay.
V phia ng, la i F3. Ngay t khi mi chim
ong
A1, qun Phap a thy
dai t la mt nguy c nm
canh
nach.
Nhng khng bit khng th a qun ong
gi khu vc nay
nu khng chim
nhng trai i cao hun chung quanh, mt vic lam
qua sc cua chung.
n ngay
cuc chin A1 tam
ngng, ich
chim
hai phn ba i,
mt phn ba i do ta chim
nm
trn dai
t nay.
Tiu oan 255 cua 174 a co mt trong trn anh

m 30 thang
3, c trao nhim
vu gi vng trn
ia trn i A1. Tiu oan trng n T a hiu ke ich
y, nhn thy
chi co th bao v phn
t con lai trn i bng
mt t chc phong
ng lin hoan gia trn ia cua ta tai A1 va hai trai i
gn
k vi no. Ta co th b tri mt ai i tr chin tng cng trn i Chay trc tip uy hip
inh
i A1, va xy dng trn ia vng chc trn i F tao thanh
li la hoa lc tht manh
h tr
cho nhng chin si trc tip phong
ng tai A1 khi bi ich
tin cng.
m u,
ngay sau khi b i ban rut ra, tiu oan cho hai tiu i nhanh chong
cm
hai cai cht tai
trn ia lam
ni ng chn. ng
thi, hoa lc cua ta c b tri trn i Chay va i F, sn sang
bao
v cho phn i tai trn
ia.
Qua nhin ngay hm sau, mt lc lng qun ich
tin xung
inh
y cac chin si ta ra khoi i.
Nhng lung
an lin thanh bn cheo canh
se t i Chay,
i
F kt hp vi an sung
ci,
va ma lu an cua cac chin si bam
tru a be gay nhng t xung
phong cua ich.
Nhng ngay tip theo, phn i phong

ng nhanh chong
cung
c trn ia phong
ng trn i.
Cac
ng hao kha su a bi an phao
san lp.
t i A1 rn nh a non. ao ng hao mi se tn
nhiu thi gian. C th cai tao lai mt s ng hao cu cua ich,
nhng tt ca u cht y t thi .
B i ta vn phai lam
cng vic ho s nht la tn dung
mt s ng hao cu. Sau o ta ao thm
nhng tuyn hao mi, t chc nhng u khang,
hm
tru n,
hm
cha an co np chiu ng c
phao
105. Hm
chi huy cua tiu oan ao
gn
xong, thi phat hin trong long
t canh
ca hm
co
xac mt tn linh
Phap.
Nu chuyn no i ni khoc thi ca hm
tr nn qua rng.
Ngi ta quyt
inh
no tai ch.
inh
i Chay
la muc tiu cua phao
Hng Cum
va may bay oanh tac.
C ln bom ri xung
sn
i,
anh
sp hm
ni chi uy ai i 174 ang hop.
ung
luc o, ai oan trng L Quang
Ba i
kim
tra n vi va ti chn i,
bi t cat phu y ngi. Trn ia cua ta trn i F, thp hn A1
V Nguyn Gip
va C1, .thng xuyn phai chiu ng hoa lc bn thng,

c b i goi la "t ia".
c bit A1, gia trn

ia ta va ich
hoan
toan khng co vt can.
Chi cn
vai chuc giy la qun
ich
co th nhay
vao
chin
hao.
S canh phong
c t chc ht sc cn mt.
Phai t chc hoa lc
tm
gn,
tm
xa an kheo nhau. Ngi trc cac khu i phai co tinh thn san sang
chin u rt
cao. Thng tin gia nhng ai quan sat va cac trn ia hoa lc luc nao cung
thng sut Trong ba ln
ich
tin cng sang, hai ln chung
tht bai vi hoa lc cua ta bn chn kip thi kt hp vi ma lu
an
cua cac chin si phong
thu. Mt ln,
qun ich
bt thn
lot c vao chin hao
cua ta, nhng
sau o vn bi anh
lui. Mi ngay cc chin si bn tia lai ha thm mt vai tn ich.
ich
bit lc lng ta trn i khng ng, nhng trc s phong
ng cht che cua ta, chung
chi
con m nhng trn anh
thm do, khng mong y ta ra khoi i Ta th anh
ln m rng
pham
vi kim
soat nhng thy ich
kin quyt chng
c nn cung
dng lai.
Bao v vng chc trn ia cua ta trn i A1 luc nay chinh

la chun bi tich
cc tiu dit no. Ta
bt u
trin
khai vic ao
mt ng hm
a thuc n vao t di chn hm
ngm
cua ich.
Trn i C va i D1 bt u xut hin nhng trn ia sn phao cua ta. Khu trung tm bi t di
nhng nong
phao bn thng.
Qun ich
khng dam
tin cng ln hai cao im
nay,
ma chi tin hanh
nhng cuc phan phao.

Nhng cng s cua ta kha kin c, nhng khu sn phao vn tip tuc nha
an.
Khng qun ich
c huy ng
vi nhim
vu t nhng khu phao cua Vit Minh "trn
ming
nui la" ! Chung
nem
bom ln, bom napan nh mun san bng
ca hai trai i.
Cac chin si
sn phao khng vi vy ma ri bo vi tri "ngi trn u th . Cao xa a tin vao gn khu trung tm,
han
ch co hiu
qua may
bay nem
bom b nhao.
May
bay ich
phai bay cao thng tha bom ra
ngoai muc tiu. Nhng co ln mt trai bom ri trung
trn ia sn phao trn i C trong luc ang
din ra trn u phao
gia ta va ich.
Mt khu
phao bi hong.
Khu i trng Phung
Vn Khu chi huy khu i con lai,
quat ln:
- Con mt khu
cung
anh
!
Anh nhay vao
vi tri ngm
a ng tim ch thp vao muc tiu va t minh
git c. Chi trong vong
10 phut,
ln lt bn khu 105 cua ich
cm hong.
Khu
i cua Phung
Vn Khu a ng vng 36
ngay m trn ming
nui la, lun lun e doa nhng vi tri ich
trn canh
ng.
Chi co iu ang
tic la phao
cua ta bt u
"oi an,
! Mt s phao thu a phai chuyn qua lam
nhim
vu khac.
Sau nay mt s nha qun s nc ban

ti thm in Bin Phu, khi i nghin cu ia hinh
khu ng
thng cho rng
cao im
quan trong
nht la i C. i C va i D1 cao nht trong day i phia
ng, khng
ch ca khu trung tm. ung
la khi chim
c nhng vi tri nay ta co mt li th trong
tay, nhng lai khng co iu kin trit khai thac li th o. Khng qun ich
lam
chu vung
tri
nn ta khng th a nhiu phao ln ln y, va cung
khng co u an uy hip qun ich.
i A
va i C tuy thp
hn nhng lai co vai tro quan trong
hn nhiu.
Chim
c hai trai i nay ta co
V Nguyn Gip
th kim
soat toan b cac vi tri bn ta ngan sng Nm
Rm va nhiu vi tri bn hu ngan bng
sung
may,
sung
trng, thm
chi sung
phong
lu an.
A1 va C1 chi cach
s chi huy cua Cat 300 met,
trc tip kim

soat hai chic cu qua sng Nm
Rm. Mt nhng cao im
nay,
cac lc lng cua
ich
hu ngan va ta ngan sng Nm
Rm se bi ct lam
i. ich
cung
coi A1 la thanh
luy cui
cung
cua tp
oan c im,
vi nu mt A1 thi se khng th gi c i C1 va C2 thp
hn, cung
nh toan b cac c im
lian.
T ngay n sung,
trc s xut hin phao cao xa, ich

a nhiu ln thay i thu oan tha du. Phn
ln vic tha du tip
t cho in Bin Phu u do phi cng My mc ao dn s am
nhim
vi loai
may bay vn
tai hang
nng
Flying Boxcar C.119.
Ngay
19 thang
3, may bay My nem
xung
in Bin Phu nhng kin hang
ln mt tn.
Lam
nh
vy
tin cho nhng vin phi cng chun nhanh khoi khu vc nguy him.
Nhng vic thu lm va
vn
chuyn nhng kin hang
ln di hoa lc ai bac thng xuyn e doa,
i vi tp oan c
im
lai khng d dang.
Hn th, nhng kin hang

nay thng pha cht n, nu ri vao mt bai
min hoc ri trung
mt ng hao hay mt vi tri qun Phap thi tac hai cua no khng kem
gi mt trai
bom ! Ngay m hm o, in Bin Phu yu cu Ha Ni t nay tr i se khng tha du nhng kin
hang
nng
qua 100 kilgam.
S may bay vn tai bi cao xa ta. "tan sat"
mt cach
gh gm, buc ai ta Ni c ngay 27 thang
3 phai
ra lnh
a cao tha du tip t ban ngay t 2.500 b ln 6.500 b, va sau o ln 8.500 b. Mun
lam
nh vy,
mi chic du phai c gn thm b phn m t ng.
Nhng b phn nay lam
vic
khng tt,
nhiu kin hang
hoc ri vao tay ta hoc v tan tanh
trn mt t.
Ngay
12 thang
4, hi 11, gi 40, chic may bay th 50 bi bn ri tai in Bin Phu. la mt phao
ai bay nem
bom 4 ng
c B.24 (Privateer) vi phi hanh
oan 9 ngi, ln u bi ha trn chin
trng Vit Nam. Bom nm
trong khoang cha kip tha. S bom nay a cung cp cho cac chin si
cng binh mt tn thuc n t trong ng hm
A1 vao u thang
5. Cung
ngay tra hm o, 15
gi, mt may bay B.26 tha bom trung
vi tri qun Phap peevi,
ngay gn s chi huy cua Cat,
lam
n tung mt kho an
va cht nhiu binh linh. Cai kho cua nhng vin phi cng khng chi
ring li la cao xa mi ngay mt tp trung hn, ma con vi tri i bn i ich
a qua gn nhau.
Ngi Phap phai chuyn sang tha du lng thc, an dc ban m. C m tp oan c im
nhn c trn hai trm tn tip t. Tinh

hinh
lng thc cua tp oan c im
c cai thin
chut it.
Lam
theo cach
nay nhng chic may bay vn tai cung
c an toan hn. Nhng vic thu
lm du vn
phai tin hanh
ban ngay.
Chiu ngay 14.thang
4, mt s c a xay
ra. Trong luc nhng
chic xe vn tai,
xe jeep cui cung
dn ti pecvi
nhn s lng thc mi tha du tp trung tai

y ch i phn phi cho cac ni thi mt loat an ai bac cua ta roc ung
khu vc. Nhiu th lng
thc, trong o co 5.080 sut n chin u,
300 kilgam pho mat,
700 kilgam che, 450 kilgam
V Nguyn Gip
mui,
110 thanh scla... u bc chay.
Ngay
hm o, tp oan c im
cng b d kin t ngay 29
thang
4, khu
phn
cua mi ngi se giam
xung
mt na.
Nhin chung, sau t tin cng vao cac cao im
phia ng, chin trng nhiu luc gn nh yn tinh.
Cai yn tinh
nay se khng ang
s vi qun ich
ang mong thi gian nhanh chong
tri qua cho ti
mua ma, nu khng co v van nhng ting
cuc ao t bt k m ngay rm
rich
chung quanh,
mi luc cang
ro. Ting
cuc chinh
la ting
tich
tc cua chic ng
h bao t con nhim
in Bin
Phu. B chi huy Phap cung
rt s ting
cuc nay,
nn a tha du xung
Mng Thanh mt s may
phat hin ting
ao t (geophone).
Nhng binh linh

y khng cn ti chung,
vi khng co may ho
vn
nghe rt ro nhng ting
cuc.
H chi cn cai gi co th ngn nhng ngi ao t tip tuc cng
vic cua minh
!
Sut ngay m, tng gi, nhng chin hao ni,
chin hao ngm
cua b i ta nhich
dn n gn
phn khu trung tm. T nhng u hao chi cach
ich
vai chuc met,
cac chin si ta dung
KZ bn
sp dn nhng l ct,
u sung.
Chin hao tin vao gn con mang cho ke ich
nhiu tai hoa khac.
Hang
rao
dy thep gai va bai min cua c im
luc nay lai tr thanh
nhng vt chng ngai bao v an toan
cho chinh
nhng ngi tin cng.
Cac t thin xa tim
nhng vi tri bt ng, khng tha bt c mt tn ich
nao lo u ra khoi cng s.
Vic i ly nc di sng Nm
Rm
tr thanh
v cung
kho khn.
C nhng tn ich
ngay b sng cung
khng dam
xung
ly nc. Chung
ngi trong cng s
qung nhng chin can xung
sng, ri dung
dy keo ln. Chin si bn tia bn vao can. Chung
chi
thu v chic can rng.
Tai khp cac n vi ni ln mt phong trao "sn Ty, bn tia".

Con s ich
bi dit trong thi gian
nay bng
bn tia rt ang
k. Chi trong vong
mi ngay,
ac chin si bn tia cua 312 dit 110 tn
ietl,
ngang vi s qun ich
bi loai khoi vong
chin u trong mt trn cng kin ! Chin si bn tia
oan Tng Lip cua trung oan 88 dung
9 vin an sung
trng tiu dit 9 tn ich.
Chin si Luc
cua trung oan 165 trong mt ngay bn tia dit 30 tn ich.
Nhng tn binh c cac chin si cu
kem
cp,
ren luyn v chin thut va bn sung
trung thc t chin u ngay trn chin hao.
H u
tin b rt nhanh. C nhng ngi sau mt thi gian ngn a bit s dung
tt ca cac loai sung
va tr
thanh
thin xa.
Nhng khu i phao cao xa tin vao gn khu trng tm, ban m lng
le di chuyn trn canh
ng
ti giap hang
rao dy thep gai, bt thn nha an vao nhng chic may bay la xung
thp tha du
ngi va du tip t Mt phn ba tip t ri vao tay b i ta. Chung
ta thu c nhiu th ma ta
ang rt cn,
nh an 105, an sung
ci,
huyt thanh kh...
Trn i A1, cac chin si thu c nhng bao tai nng
trich
bn trong pha toan cat.
Chung
cung
c vic cho ta. Mt ln tiu oan trng thy

bn ngoai bao c ch "Sucre", vi ngn khng cho
V Nguyn Gip
anh cm a ra lam
cng s. Choc li l vao bao, ro rang
la ng trng,
mt th cua quy i vi
b i mt trn.
C ca nhng th hang
ma khng ai nghi ti. Mt chic du mang toan nhng cy
nc a. Gia ngay he nong
bong
tai trn ia cat chin si c ung
nc a pha vi ca ph, bt
chanh, bt cam hiu li phm.
Nhng y la th hang
khng th bo vao kho lu ngay.
Anh cm p
a ra chia nhau ra mt mui,
chn tay, thm
chi tm!
C chic du mang theo toan rau ti: sa lat,
hanh
ty, toi ty..., va ca hung
Lang.
Nhng ngi t Ha Ni ra i lai co dip nh ti nhng vn

rau ngoai thanh.
Tiu oan 225 lm c mt du toan

sach
bao,
trong mt goi co hai cun tiu thuyt va la th cua
v Cat gi cho chng.
n vi xin y kin B chi huy mt trn cach
x ly vi la th. Chu nhim
Chinh
tri L Lim noi nn chuyn lai cho Cat.
Ta thng bao trn b am.
Chi mt gi sau, ung
theo quy c, mt tn linh

Phap mang c trng
ti ia im
hen,
nhn la th va hai cun sach
em
v Mng Thanh. Gia thang
T, ac chin si 312 nht c mt chic hom
bn trong co lon tng,
ru Champagnc gi cho Cat nhn dip thng thng. Anh cm qung
chic lon va m ru ra
cung
lin hoan.
Mt trung oan trong mt tun a thu c 776 du vi u ca an,
gao,
hp,
sa, du hoa...
Vi
s hang
nay ich
a phai dung
khoang
ba thuc chuyn akta chuyn ch ln y.
Hang
ngay,
s chi huy, khi nghe bao cao s ich
cht vi bi bn tia,
s lng thc, an dc tha
du b i oat c, ti lai nghi, ta ang cho ke ich
nm
nhng on cay ng
nht.
Qua nh vy,
vi cach
anh
nay,
ta ang gianh
thng
li ma khng tn phi nhiu xng mau cua chin si, khng
phai tiu thu nhiu an dc. Mi th chin li phm
nay u co nhng tac ng
khac nhau, vud
khin cho ke ich
a khn
kho cang
khn kho thm, va mang lai nhng cai ta ang cn,
se bin
thanh
sc manh
cua ta tip tuc giang
xung
u qun ich,
lai cng chuyn ch nhiu ngay trn
nhng thung ng la May bay ich
tng cng nhng cuc nem
bom d di.
Nhiu vi tri tru
qun bi bom ich
lam
trui ht cy co. Mt bui,
nghe tin ich
tha bom vao khu vc oan b cua 316
lin trong mt gi, ti goi in thoai cho anh L Quang
Ba, hoi thm tinh
hinh
thit hai.
Anh Ba vui
ve tra li: - Bao cao anh, khng vic gi ca, chi nhay mt cai qun ui cua mt cu phi trn noc hm.
Ti hm o, ich
a tin: "Trn oanh tac trong ngay tai in Bin Phu a tiu dit cua Vit Minh
mt ngan hai trm ngi"( !) Tai phn khu nam Idaben (Hng
Cum),
ich
co mt lc lng kha
manh,
gm:
tiu oan l dng s 3, tiu oan Angiri s 2, tiu oan Angiri s 5 (mt ai i),
tiu oan Thai s 31, mt tiu oan phao 105, mt ai i sung

ci 120 ly, mt ai i xe tng, vi
tng
s 2.000 ngi, va mt sn bay. V mt chin thut,
Idaben gi vai tro kha quan trong.
N va
bao
v phia nam tp oan c im,
va chi vin cho phn khu trung tm khi bi tin cng bng
phao
binh, b binh, lc lng c gii.
y cung
la ni tip nhn qun tng vin va tip vin t Ha Ni trong trng hp sn bay
V Nguyn Gip
Mng Thanh bi uy hip.

Khi tp oan c im
co nguy c bi tiu dit thi no la cai "ea sau m
ng chay
sang Thng Lao cung
nh on qun t Lao sang ng cu.
T u
chin dich,
phn khu nam Hng
Cum
c trao cho trung oan 57 cua 304 phu trach.
Nhim
vu cua trung oan,

vi binh lc han ch, la tin hanh
bao vy, kim
ch phao binh ich
Hng
Cum.
Trung oan a thc hin co hiu qua nhim
vu c trao. T m ngay 23 thang
3, giao thng
hao
va chin hao cua trung oan a hinh
thanh
mt trn ia lin hoan sit cht quanh Hng
Cum,
ct
ri no vi phn khu trung tm, chm
dt vic ha canh
cua may bay trn ng bng tai y. ich
nhiu ln inh
nng
ra u bi anh
bt tr lai.
Tr vic chi vin bng
hoa lc t xa cho khu trung
tm, nhng hoat ng
kha bng
b binh, c gii cua Hng
Cum
u bi loai tr.
Phn khu Idaben, di quyn chi huy cua Lalng (Lalande), gm
nm c im
nm
trn ia hinh
bng
phng,
c anh
s t 1 n 5. Cac c im
1, 2, 3, 4 u phia ty ng 41 lin kt kha
cht che vi nhau bng
mt h thng giao thng hao va chin hao.
Ring c im
s 5 bao v phia nam sn bay Hng
Cum,
nm
hi t xut v phia ng ng 41.
Chung
ta chia phn khu Hng
Cum
lam
ba khu A, B, C. Cac khu A, B gm
nhng c im
ty
ng 41. Khu C nm
phia ng ng 41 cung
vi s chi huy phn khu va phao binh.
T u
thang
4 nm 1954, trn
ia cua trung oan 57 bt u ln dn vao phn khu. iu nay gy
bt ng vi qun ich.
Vn cho la lc lng cua ta y khng nhiu se chi lam
nhim
vu kim
ch, Lalng a yu cu may bay bn pha d di vao

trn ia ta, co ln
bom ri ca vao
trong c im,
nhng nhng chin hao cua trung oan 57 mi ngay cang

tin vao gn.
Chung
a xuyn qua hang
rao
khu C, nhm
thng
ti nhng l ct.
ich
in cung
i pho. Ban ngay,
chung
a xe tng, b
binh ra lp chin hao
ri cai min anh
by
qun ta. Ban m, chung
t chc tng toan nho phut kich
ngay mui cac chin hao.

Ta thay i gi hoat ng,
thay i vi tri ao khi thi ao t ngoai vao,
khi
ao
t trong ra, b tri lc lng anh
bon phuc kich.
4 gi sang
ngay 16 thang
4, hai ai i l dng li dung
luc tri con ti b i ta sp quay v nghi
ngi, chia thanh
hai mui t nhp vao chin hao cua ai i 54. Mt toan qun ich
n gn vi tri chi
huy ai i.
ai i a kip
thi ra lnh
cho cac trung i nhanh chong
tan ra hai bn, dung
sung
ci
60 ly va trung lin bn vao qun ich,
b i hinh
thanh
hai mui anh
vong
tr lai.
Mt trung i
phia sau nghe ting
sung
n lp tc nhanh chong
tin ra tip vin.
Mt t lam
nhim
vu bn tia cung
t ng
chay
ti phi hp anh
ich.
Bon ich
ang lo chng
phia trc bt thn
bi mt mui
anh
thoc sn, s bi sa by hoang
ht rut chay v c im,
lai trn ia hang
chuc xac cht.
ai
i 54 t ch bi t kich
bt ng, nhng nh binh
tinh
x tri, cac lc lng linh hoat va chu ng
hip ng
ym
tr nhau, a khuyn t bi ng
thanh
chu ng
tin hanh
mt trn phan kich,
tin
cng t ba phia gianh
thng
li gion gia.
Phn khu nam cua ich
tng i nho, chin hao ta vao sat din tich
cang
thu hep,
lai nm
cui
V Nguyn Gip
canh
ng,
may bay ich
bay vi tc chm
cung
chi co khoang
my giy tha du, nn hang
thng ri ra ngoai muc tiu. Trung oan 57 oat c kha nhiu du tip t, co ngay thu c trn
ba tn hang
cac loai.
Cac ngach
hao trn trn ia ta y p thc phm,
hp,
an dc. Chinh
Giuyn Roa a vit:

"K t 30 thang
3 tr i, mt s n vi cua ai oan 304 a thu chng quanh
Hng
Cum
776 kin hang
gm
an 105, hp khoang
60 tn!
.
Ngay
15 thang
4, luc 16 gi, mt chic may bay C.li9 bay n ln my vong
ri tha xung
mt loat
du, trong o co mt chic du o ri gn
trn ia cua ta. Xm
ti,
chin si ta ra ly du, thy co mt
chic hom.
N c a v tru s trung oan.
Trong hom
toan nhng goi qua gm
thuc la, ru,
xuc xich,
jambng, ao may , li dao cao ru, va mt la th mau hng
sc mui nc hoa cua v
Cat gi cho chng
nhn ip c thng thng cp tng. Chung quanh cum
c im
Hng
Cum,
cac chin si sung
trng, sung
may,
sn phao,
cac c sung
ci ln nho sn sang
ch ich
xut
hin.
Sau nhiu ln
bi ta anh
la, ban ngay qun ich
khng dam
i lai,
khng dam
nh u ln
khoi chin hao:
B i ta chui qua hang
rao
cm
c, ch nhng tn bo ra nh c la n sung.
ich
bo
mc nhng la c tip tuc tung bay trong c im.
Mi ln i thu nht du, ich
phai t chc nh mt
trn anh
co xe tng i kem
va phao bn hp ng.
m 19 thang
4, mt toan ich
nhay du ri ung
vao trn ia cua ai i 19. Khi a bi anh cm ta x
ti troi lai thung
vn tha ht ngac nhin.
Ngay
24 thang
4, Lalng kim
im
lai lc lng cua minh
thy
vn con tng
s 1.400 ngi, 8
khu
phao 105 va 2 chin xe tng..., mt lc lng khng nho trong tinh
hinh
thang cua tp oan c
im
Vin ai ta mi c thng chc quyt inh
m mt trn anh
giai toa.
Ngay
26, bn trong s
nhng trung i Bc Phi kha nht c la chon tin cng vao nhng chin hao tip cn cua ta
phia ty bac ldnhen 5 (Khu C). Lalng c bao cao tai y chi co tut ng hao cua ta. Nhng
khi nhng ngi linh
cua ai i 9 Angiri t nhp thi thy mith lot gia hai tuyn chin hao,
ho
phai yu cu qun cu vin mi chay thoat v iabeh
Lalng quyt inh

phai co hinh
thc ky lut
i vi mt s ke hen nhat lm
gng. Vin trung uy Benhabich
(Benthabich) chi huy n vi nay
c goi ti.
Lalng ra lnh
chon hai ngi trong s nhng ke bo chay x ban.
Mt s si quan Phap to ve ng
tinh.
Benhabich
tr v ai i ri quay lai noi:
"Ti khng th chi inh
ai. Moi ngi cho rng
ho u
dung
cam
nh nhau va a chin u ht sc minh.
Nu cn bn thi bn tt ca. Khi nhng ngi linh
l dong cua ng cng khng choc thung

c vong
vy la chay trn nh th, thi khng th bn bt
c ai ! Khng mt ngi Angiri
nao chp nhn cach
i x khng cng blg
o".
Ri vin trung
uy noi thm. "Tha i t, hay tin ti chung
ta khng c phep hoang phi s binh linh
it oi hin co.
Ti a mt bon ngI, ma mi c tha du co mt ngi !"
V Nguyn Gip
Lalng buc phai huy quyt inh.
S kt t hoat ng
nho tai Hng
Cum
trong thi gian nay,
ai oan 304 a thu c 600 vin ai
pho
105, 3.000 vin an ci 120 va 81 hang
tn h cac c khac,
hang
phuc tn
lng thc, thuc
men, va dit trn 200 qun gic.
Tai Hng
Cum,
chi mt trung oan cua ta a bao vy, v hiu hoa,
lam
suy yu va kt liu s phn
hai ngan qun ich
phn ln la Au Phi. Khng phai nh mt s ngi da noi in Bin Phu
chung
ta lun lun co mt s lng qun ng ap ao so vi ke thu.
Nu trong trn anh
ln va qua trn nhng qua i phia ng, b i ta a bc l nhng nhc
im
v cng tac iu tra, v chin u hp ng
binh chung,
v anh
inh
trong cng s vng
chc,
thi khi chuyn sang chin thut anh
nho, cac chin si ta t cu ti mi a chng to mt phm
cht tuyt vi. Ln nay,

mt bt ng mi ang ch qun ich
ngay trn canh
ng
Mng Thanh.
.
Sang
ngay 14 thang
4 nm 1954, toan ich
u tin i tun trn sn bay, cht nhn thy ng hao
phia ty a ct t lin lac gia Huy ghet 1 (c im
206) va Huy ghet 6 (c im
105) vi khu
trung tm. Mt mui hao khac m thng
vao sn bay Mng Thanh. Khng chi co vy,
Huy ghet 1
con bao cao mt ty c im
a bi chin hao cua i phng bao vy. Bui tra, nhng n vi du 6
va 8 th m ng ti Huy ghet 1, nhng bi chn lai trc nhng bai min mi rai va nhng loat
an
sung
13 gi 30, Cat in cho Cnhi:
1.(...) S phn cua G.O.N.O se c inh oat trc ngay 10/5 (...).
2. Trn ia phat trin e doa Huy ghet 1 va Huy ghet 6. Mu toan giai toa Huy ghet 1 tin hanh
sang
nay vp phai nhiu bai min.

gia Huy ghet 1, Huy ghet 3, Huy ghet 5 va ha lc sung
ci va phao
binh. Se tip tuc khi tri ti ng
thi bi vic su cha ng bng..."
Theo k hoach,
hai trung oan cua 308 va hai trung oan cua 312 a c trin khai chung quanh
phia bc sn bay. C im
206 bao v. phia ty sn bay a bi chin hao
cua trung oan 36 ct ri
khoi Mng Thanh.
C im
105 phia bc.
sn bay cung
bi .chin hao cua trung oan 165 bao vy. Hai mui chin hao
cua 308 va 312 ang. nhanh chong
m thng
vao gia sn bay. m 15, chin hao cua trung oan
88 phia ty va chin hao trung oan 141 phia ng u vt qua nm ln rao tin vao sn bay.
Trn anh
quan trong
tiu dit trung tm khang
bao v sn bay Mng Thanh a bt u khng
co hoa phao chun bi, khng c du hiu nao bao trc. Nhn thy sn bay Mng Thanh co nguy
c bi ct lam
i, va Huy ghet 6 u bc sn bay sp bi tiu dit,
mt na sn bay . Mng Thanh,
chim
mt phn nm din tich
tp oan c im,
se lot vao tay i phng, Cat ra lnh
Lnggle lp tc tin hanh

giai toa sn bay, trc ht la tip t cho Huy ghet 6 xa a bi bao vy
cht che.
V Nguyn Gip
Lin trong ba ngay 15, 16, 17 thang

4, Lnggle huy ng
ba tiu oan du s 1, s 2 va s 6 m
cuc hanh
binh giai toa va tip t cho Huy ghet 6 u bc sn bay. Binh linh
l dng c im
nay khng chi thiu an dc, ma con thiu

ca nc ung.
Ngay
u,
oan
qun giai toa mi cham
ng hao cua trung oan 141 trn sn bay nhng no a phai mt bn gi lin vt qua. Ngay
th hai va th ba thi qun ich

ng trc ca mt trn ia vi lp lp chin hao va nhng u sung.
Thm vao o la xac mt chin may

bay, chin Curtiss Commando, con nm
chnh nh
trn ng
bng, a tr thanh
mt _ cng
s ni giup cho i phng t lin thanh quet guc nhng tn linh
l
dng hng hai nht inh
xng len.
Cuc hanh
binh
tip t cho Huy ghet 6 a mang lai cho
Lnggle tn tht v lc lng ng chin ln hn ca nhng t phan kich
gianh
lai i C1 ! Ht
ngay th ba, Cat ra lnh
cho vin quan ba Bia (Bizard), chi huy tai Huy ghet 6, rut qun khoi y
vao
m 18. Bigia (Bigeard), pho chi huy khu trung tm v vet c mt lc lng gm
phn ln
la linh
du va l dng, cung
vi hai chin xa m ng, i on bon Huy ghet 6 rut lui. Nhng ca
canh
qun nay a mt sc chin u trc trn ia chin hao cua ta sau khng y na gi o sung.
Bigia anh
ra lnh
cho vin chi huy Huy ghet 6 "c th bo lai tt ca thng binh, m mt ng
thao
chay
v Mng Thanh, hoc u bang.
Luc nay,
chin hao cua 165 t bn
phia a lun vao bn trong hang
rao dy thep gai cua c im
105. 15 u sung
tin duyn bi KZ ta bn sp.
Nhiu am
rao bi ct trui.
Binh linh
ich
khng co
cm n, nc ung,
lo u ra ngoai cng s la trung
an bn tia.
m 18, trung oan ra lnh
tin
cng. Chi co mt s qun ich
chay thoat v Mng Thanh. C im
cui cung
u bc sn bay
khng con tn tai.
Nm
su bn trong, Huy ghet 1 cung
bi trung oan 36 bao vy bng
trn ia chin hao t ba ngay
nay. Sau khi Huy ghet 7 va Huy ghet 6 bi tiu dit,
Huy ghet 1 tr thanh
vi tri t xut phia hc
khu trung tm. Bao v vi tri la ai .i 4 cua ban l oan l dng 13. Nhng tn linh
l dng
y chng
c kha quyt lit.
Cac chin s Bn Bel
a co kinh nghim
tiu dit vi tri lo ki.n tri chin
thut vy ln,
quyt tm gianh
thng
li vi tn tht it nht v ngi va vu khi.
Sut thi gian chun bi, can b, chin si lun lun cung nhau ban bac cach
khc phuc moi kho khn.
H dung
nhng con cui lam
la chn, a chin hao t xa tip cn c im.
Nhng khi rm bn
dai 2 met,
ng kinh
1,50 met a hut ht an thng,
bao am
an toan cho nhng ngi ao trn ia
phia sau no. sang
ngay 19 thang
4, ba mui hao cua 36 a m vao sat hang
rao cua ich.
KZ bn
sp dn nhng u sung
tin duyn.
Trong m, thinh
thoang
lai mt loat sung
ci na vao vl tri. Qun ich
lun lun thp thom
tng la
trn anh
a bt u.
May bay phai tha du tip
t trc tip
xung
c im.
Nhng nhng tn linh
khng dam
ri hm
ra ly du vi s an bn tia.
Huy ghet 1 ku cu vi Mng Thanh. Khng th
mt tip vi tri nay,
vi mt no la mt sn bay, Cat buc phai iu hai trung i b binh va hai
V Nguyn Gip
xe tng, cung
vi mt trung i l dng t khu trung tm tin ra, di s ym
h cua phao binh,
lp
cac chin hao.
Trung i bao v chin hao cua ta buc phai lui ra xa, dung
sung
bn tia qun
ich.
Chin si KZ Trn inh
Hung,
may ngm
bi hong,
a binh
tinh
ngm
muc tiu qua nong
sung,
lp
an bn chay mt chin xe tng. Chin cng cua anh a kt thuc cng vin lp ng hao,
buc
qun ich
phai rut lui.
Cac chin si 36 cung
bt u gp mt kho khn mi. Chin hao vao gn c im
thi "con cui"
giam
tac dung,
no khng ngn c hoa lc lt sn cung
nh lu an t trong n nem
ra, v con
lam
l vi tri cua b i.
Mt s chin si bi thng. Tc ao chin hao
chm
hn lai My chin si
tn binh, vn la du kich
ich
hu,
nghi cho ao dui,
khoet Pgm
di mt t vao ti l ct
ich,
. va giam
thng vong va gi c bi mt.
Luc u,
can b ngai lam
theo cach
nay se keo
dai thi gian chun bi. Nhng khi cho mt t ao th, thy khng chm
hn ao chin hao l thin,
vi co th ao
ca ban ngay.
Phng an ao dui c chp nhn,
tuy co vt va, nhng tranh
c
thng vong.
* 22 gi m 22 thang
4, trung oan cho lnh
dung
nhng phn i nho anh
vao c im
chin mt
s l ct u cu S an lu phao danh
ym
tr cho ho cung
ging
nh moi m, 20 qua. Nhng
khi lu phao mi bn ti phat th mi ba, thi xung kich
a yu cu ngng ngay. Ba mui tin cng
cung
luc t long
t nh ln, t bc pha git ba l ct u cu.
Binh linh
ban l oan 13 kinh
hoang
khi thy nhng ngi linh
i mu la, cm
sung
co li l a xut hin gia n,
chi con cach
gi tay u hang.
Khng bo l c hi quy gia, ca ba mui anh

thc vao khu s chi huy. 15 phut sau,
trung oan mi kip a tip vao .ri
thm 2 trung i.
Trong vong
khng y mt gi, b i ta a
lam
chu hoan toan Huy ghet 1. Phn ln s 177 linh
l dng bao v vi tri bi bt sng.
B i ta a
tiu dit c mt vi tri quan trong
do mt n vi l dng sng so bao v, vi tn tht khng ang
k. Nghe tu binh bao cao vin chi huy c im

t trn va in ai bi hong
ngay t loat an phao u
tin, trung oan trng 36 chi thi cho b i s dung
nhng khu ai lin trong n ich,
thinh
thoang
lai bn tng loat ra ngoai nh moi m.
Mng Thanh yn tm tng cha co chuyn gi xay
ra vi Huy ghet 1, trong luc b i ta thu don
chin li phm.
Trn 206 a hoan thin va thc s khng
inh
thanh
cng cua chin thut c goi
la "anh
ln",
khi u t khi ta tiu dit cac c im
106 va 105, u thuc trung tm khang
Huy ghet bao v sn bay, nm

trn canh
ng.
Mt ln na, chung
ta cang
thy ro tac ung
to ln
cua canh
anh
nho truyn thng,
th hin s thng minh, sang

tao,
chu ng
cua nhng ngi chin
si sinh ra t ng
rung,
bam
t bam
lang
chin u
trong sut cuc chin tranh. Chin cng 206
chinh
la mt biu hin tp
trung cua cach
anh
o. Cai cht khng kip ct ting
ku cua Huy ghet 1
a lam
cho qun ich
in Bin Phu bang
hoang.
T gi phut o tr i, mi khi ng hao cua
ta ti gn,
qun ich
trong c im
khng con chi thy y la mi e doa,
ma chinh
la cai cht a
V Nguyn Gip
ti, mt cai cht khng bao trc xut hin t long

t.
* 7 Gi 30 sang
.23 thang
4, vai tn linh
l dng cua ban l oan 13 chay thoat v ti Mng
Thanh, bao tin Huy ghet 1 a tht thu t na m. Sau giy phut sng s, Cat da ra y kin cn
phan
kich
gianh
lai vi tri a mt.
Lnggle va Bigia u khng tan thanh,
cho rng
lam
nh vy se
hy sinh nt nhng lc lng ng bin cui cung
cua tp oan c im,
k ca trong trng hp
phan
kich
thanh
cng thi cung
khng con lc lng duy tri Huy ghet 1 trc nhng cuc tin
cng mi se con tip tuc.
Cat vn gi quyt inh
cua minh.
Lnggle trao cho Bigia nhim
vu t
chc cuc phan
kich.
Bigia iu cac lc lng d bi con lai thuc tiu oan 2 trung oan du tim kich
s 1, tiu oan du
6, tiu oan 1 trung oan l dng s 2 ln khu trung tm khang
lian, rut toan b tiu oan l
dng du s 2 ang ong
y v Mng Thanh. Tiu oan du nay mi c tng cng t ngay
10 thang
4, tuy a bi tn
tht,
chl con gn
400 ngi, nhng vn la n vi manh
nht co th tin
hanh
tt cuc phan kich.
Bi gia yu cu khng qun dung
mi hai may bay tim kich
- nem
bom va
bn may bay nem
bom B.26 anh
pha h thng
chin hao
trc c im
Huy ghet 1 va mt s muc
tiu se c chi inh
t 13 gi 45. Phao binh cua tp
oan
c im
c lnh
se bn 1.200 phat ai
bac va sung
ci vao
Huy ghet 1 sau khi may bay o.anh tac.
Bui tra, tri nng

to trn canh
ng
Mng Thanh, khng gian hoan toan yn tinh.
Cac chin si
ai i 213 cua trung oan 88 phong
ng trn sn bay, sau ba chao nong
n vi ng phn ngon
lanh,
tr nhng ngi lam

nhim
vu canh
gii, u nga lng trong hm
eh
cho gian gn ct.
Cht
co lnh
t s chi huy mt trn:
,Chun bi anh
ich
! Tan rng
i hinh.
ich
sp oanh tac , ai i trng Mai vit Thing
ra lnh
anh
thc b i,
chun bi sn sang
chin u.
Chi mi phut sau, a nghe ting
ng
c. May bay
ich
xut hin
rt nhanh.
Nhng chin B.26 bay thanh
tng tp theo i hinh
mui tn. Cac chin si cao xa lp tc n sung.
Nhng am
khoi trng
bao boc ly may bay. Chung
chuyn sang i hinh
hang
doc,
ni ui nhau
ln vong
va bt u
tha bom. Ting
n nhc oc.
Nhng tm
ghi lat ng bng tung ln: Ri tai u
i, chi thy
nhng ct t va bui o bung
ln. Mt t rung chuyn.
Khng gian tr lai yn tinh.

ich
a tha hang
trm trai bom nhng chi co mt s ri trung
trn ia
va sn bay. Tuy vy,
cung
a co hn mt chuc h bom trn ng bng. Trn mang
li in thoai
cua cac n vi vang ln li ku goi cua B chi huy Mt trn:
"Cac ng
chi b binh, phao binh 1
ich
bt u
phan kich
Cac ng
chi hay binh
tinh,
anh dung,
quyt tm hip lc be gay trn phan
kich
nay".
Bu tri lai rung ln ting

ng
c may bay. Ln nay la nhng chic Heneat ni nhau b nhao nem
bom xung
206, ni chung
nghi b i ta chm linh.
y chinh
la c hi cho nhng khu i
V Nguyn Gip
trong
hn phong
khng cua ta. Mt chic Hen cat trung
an lao xung
cm
u trn canh
ng,
un
ln mt ct khoi en kit.
y la trn oanh tac d di nht t ngay u chin dich.
Dt t oanh tac
cua khng qun, phao binh ich
trut an vao 206. Nhng trn ia ci t cac c im
Huy ghet 3 4,
t trung tm Mng Thanh cung
vi ba xe tng ng
loat n sung
ym
h cho cuc tin cng.
Tiu oan l dng du 2 chia lam
hai canh
tin ra sn bay, canh
chnh co xe tng m ng tin v
trn ia cua 88, canh
phu tin v trn ia cua 141. T sau t tin cng khu ng, ta kin th nao
ich
cung
phan
ng quyt lit mi khi mt mt vi tri, cn phai co mt hoa lc u manh
p
tan
nhng t phan kich.
Nm ai i lu phao va toan b hoa lc sung
ci cua hai ai oan 308, 312
c t chc thanh
lc lng hoa lc thng
nht di mt s chi huy chung. B chl hly hoa
lc gm
cac ng
chi Vng Tha Vu (308), am
Quang Trung (312), Nguyn Thc (351) t tai
s chi huy cua ai oan 308 Cac ai i phao a tinh
toan san phn t bn cac nga ba, cu,
ng,
khu vc tp kt cua ich,
va cung
b binh xy dng k hoach
tac chin.
Ch ich
va trin khai i hinh
xong, tiu oan trng Quc Tri, chi huy tiu oan 23 phong
ng
trn sn bay, ra lnh:
muc tiu ct en s 3, trc 208 (Huguettc 2), lu phao,

bn".
Phao binh ta lc nay mi ln ting.

Sau nhng ting
rit nh xe vai,
nhng ct khoi en trum
ln
am
ng qun ich.
Chung
a nhn c on phu u ngay t vi tri xut phat.
Nhng bon linh
du
khng chiu lui. Ch phao ta ngng bn, chung
tip tuc xng v phia trn ia ta. Mt s li dung
ng ranh
thoat nc doc sn bay.
Mt s li dung
nhng h bom va xut hin trn ng bng.
Cac chin si 213 nin lng
ch qun ich
ti tht gn,
mi ng
thi n sung.
Hang
loat qun ich

guc trc chin hao.
Chung
chay
lui,
tut xung
nhng h bom, ri goi phao t Mng Thanh va c
im
208 gn o, bn ai bac va sung
ci vao trn ia ta.
Bt thn,
qun .ich
xut hin bn sn trai ai i 213. Bon linh
du nay
khn ngoan li ung
ranh
thoat nc sn bay, tin ln bt gp mt h bom ct t ng hao cua trn ia ta, tao iu kin cho
chung
choc vao
sn n vi. Bng
chc th trn cua ta tr nn hn loan.
ich
va ta dung
tiu lin,
lu an,
li l gianh
git nhau tng oan chin hao.
.
Tiu oan trng Quc Tri quyt inh
cho b i rut v tuyn chin u phia sau. Anh ra lnh
cho
b i sit lai i ngu chun bi xung phong va goi lu phao bn vao chin hao tin duyn, it phut
trc y con la cua ta Can b chi huy lu phao phn vn, vi khoang
cach
gia ta va ich
qua gn.
Nhng b binh khn thit yu cu,

vi ly do ho a co cng s vng chc,
khng lo trng hp an
phao
ri tan mac.
Tai trn ia hoa lc sung
ci,
tham mu trng Vu Yn cua 308, a nhn thy
qun ich
khi tin,
lui, thng li dung
nhng h bom trn ng bng, ra lnh
cho cac khu i
chun bi "ca cai"
xung
y khi qun ich
rut lui.
Canh
ng
Mng Thanh rung ln di hoa lc cua lu phao ta. Qun du bi thng vong nhiu
V Nguyn Gip
trn trn ia chin hao chung

va chim.
Cung
luc nay,
khng c lnh
cua Bigia rut lui. Bigia a
nhn thy khng th cho tiu oan du hy sinh mt canh
v ich.
Ch phao ta ngng bn,
nhng
tn linh
du sng
sot bo chin hao thao chay v Mng Thanh. Tiu oan trng 23 ha lnh
cho b
i chim
lai chin hao
1. Phao
ta bn
ui theo qun ich
rut chay.
Theo kinh nghim
cu, chung
lai
lao xung
nhng h bom. Nhng chin si sung
ci chi con ch luc nay "ca cai"
!
Lnggle va Bigia u nhn xet:
tiu oan l dng du 2 trn ng rut v con thit hai nhiu hn
khi tin cng.
Sau trn phan kich
sn bay Mng Thanh ngay 23 thang
4, vin chi huy tiu oan du 2
Lixngphen (Liesenfelt) bi mt chc. Cac tiu oan l dng du s 1 va s 2 lng danh a bi xoa s.
Nhng binh linh con lai cua hai tiu oan nay c sap nhp vi nhau di mt cai tn mi: "Tiu
oan b binh l dng d (bataillon de marche du B.E.P.).
Trong mt s sach
cua ta vit v in Bin Phu, khoang
thi gian t sau cuc tin cng khu ng
ti ht thang
T, thng c coi la bc chun bi cho t tin cng cui cung.
Thc ra, y la
mt t chin u
tip ni rt quan trong,
vi nhiu sang
tao,
nhm
hoan tt nhng nhim
vu da
ra cho t tin cng th hai, co tinh
quyt inh
i vi vn mnh
cua qun ich
in Bin Phu.
Theo mt s nha s hoc phng Ty, "cuc chin.
Huy ghet"
(la bataille des Huguette) a cp i
nhng lc lng ng bin cui cung
cua tap oan c im.
V Nguyn Gip
Chng 12
TT
C CHIN THNG
TRONG Chin dich

nay cng tac chinh
tri a c nhiu tin b nhm
ap ng ku cu anh
ln. Kho
khn v tip t buc phai tinh
toan cht che s ngi tin tuyn.
lhng mt lc lng ng ao
cac vn ngh si, cac oan vn cng a co mt hp thanh
mt binh chng c bit trong i hinh
chin dich. Tng

cuc Chinh
tri a theo ca mt b phn nha in.
Bo Qun i nhn dn n hanh
u ky ngay tai mt trn,
truyn at moi chu trng ca lnh ao,
phan
anh
cac trn anh
kip thi, tr thanh
mon n tinh thn khng th thiu i vi can b, chin si.
Chng ta a co nhng bai hat,
bai th c sang
tac ngay tai mt trn,
nhnl thc phim t liu
quy gia danh
cho lich
s. Vn cng biu din tai chin hao,
trong hm
phao,
hat cho b i vi tri
tin tiu nghe qua may in thoai.
Truyn n vn ng
binh linh
ich
c tan phat vao tn trong
V Nguyn Gip
khu trung tm. Cui thang

T, ta a xy dng xong mt h thng
loa truyn thanh chung quanh tp
oan c im,
thng xuyn tac ng
vao t tng binh linh
ang sng
trong "ia nguc trn gian".
Anh em con co sang
kin lam
nhng be ch biu
ng ich
vn,
tranh c ng,
tha tri theo dong
sng Nm
Rm
nhng hinh
anh
nay p vao mt qun ich.
B phn vn cng va i d ai hi
lin hoan Thanh nin va sinh vin th gii Bucaret v, biu din hay hn ln. Ti hoi i trng
Lng Ngoc Trac vi sao din vin mua cua ta co nhng tin b khac hn.
Anh cho bit khi qua Lin
X, mt ngh si nhn dn cua ban d bui oan n tp,
a cam
n vi c xem nhng iu mua
dn tc Vit Nam c ao chi tic la can ngh si cua ta con thiu giao la tinh
cam,
nu co, nhng
iu mua nay se hay hun rt nhiu.
Nh vy,
trong chin dich
nay,
b i c thng thc nhng iu mua ep vi nhng anh
mt,
nu ci !
S su sat c bit cua can b tham mu, chinh
tri i vi cac n vi tham chin la kt qua cua t
chinh
hun mua he. Cac phai vin a cung
can b c s giai quyt nhng kho khn tai ch, cung
nh kip thi bao cao moi mt tinh

hinh
vi ang
uy va B chi .huy Mt trn.
Nhng ng
chi lanh
ao
nganh
hu cn lun lun trn mt n g.
Thi tit t ngt thay i vi nhng trn ma nh trut nc. Chung
ti rt lo cho b i phia ty
sng
tai trn ia chin hao gia canh
ng.
Mt hm, sau mt trn ma ln keo dai,
ti goi in
thoai cho 308 hoi tinh
hinh.
u dy, ting
anh Vu m
m
nhng ranh
rot:
- Bao cao anh, nc n ngang bung

b i ri !
Sau mi trn ma, nng
lai d di hn. Khng khi chin trng oi a, ngt ngat,
e doa bnh
tt keo
ti.
C quan phai mi can b ia phng ln hoi v tinh
hinh
ma nng,
lut li va nhng bnh
tt
thng co trong mua he. Nhiu phai vin c c i nghin cu va giup n vi cai thin iu
kin sinh hoat cua b i trong mua ma.
Anh Vu Vn Cn,
cuc trng Cuc Qun y, cung
nh nhng phai vin a phan anh
vi ti v cuc
sng
cng thng
cua b i tai trn ia.
Khi t trn nui chuyn xung
canh
ng,
cha ai nghi trn

anh
se keo dai nn t chc i sng
con mang tinh
tam
b. Nhng hm
ch
khoet bn b chin
hao
khng u chiu dai dui nhn.
Ba n thng la cm vt ngui lanh,
khng co rau. Khoi thuc sung

va xac qun ich
nhng ni
giap ranh gia ta va ich
khng c thu don thng xuyn tao nen s nhim...
Trong mt cuc hop can b, ti nu vn cn bao

am
sinh hoat binh
thng cua b i tai trn
ia.
C y kin cho la chin u vn a khng binh
thng, ln nay chin u tai chin hao lai cang
khng binh
thng, cho nn khng th co sinh hoat binh
thng trn ia.
Ti noi "B i chin u lin tuc nm thang

lin,
chuyn khng binh
thng a tr thanh
binh
V Nguyn Gip
thng.
Qun ich
Mng Thanh bi bao vy cht khng th ri khoi hm
thi kho binh
thng hoa sinh
hoat.
Nhng trn ia cua ta thoang
rng,
hn k vi hu phng. Ta vn co th binh
thng hoa
sinh hoat cua b i,
nh t chc cho anh em lun phin v phia sau tm
git,
c tim
rau xanh, bao
am
cho anh em n cm nong,
ung
nc nong.
Nhng iu nay b i a lam
c ngay trn
ng hanh
qun. Vic t chc hm
ngu cho sach
se, nm
u dui chn, co c bai tulkh, sach
bao
cho anh em giai tri...
u la nhng vic hoan toan co th lam
c Khng bao am
sinh hoat binh
thng cho b i gi gin

sc khoe,
se khng bao am
phng chm "anh
chc tin chc"
i
ti thng
li". Cui cung
moi ngi u nht tri. Thng binh nng
tai mt trn khng th chiu
ng c cuc hanh
trinh
dai tr v hu phng trn nhng con ng may bay anh
pha ac
lit.
H cn c iu tri tai ch. Nhng co nhng trng hp him
ngheo,
nh vt thng so nao,
vt qua kha nng cua qun y. Sau t u chin dich,

ti a nghi Trung ng a mt s thy
thuc gioi nht ra mt trn:
in v ung
luc Bac c mt phai oan thay mt Chinh
phu ln thm b
i,
trong oan co bac si Vu inh
Tung,
b trng Y t, bac si Tn Tht Tung,
th trng Y t.
Anh Tn Tht Tung
la bac si phu thut c coi la c i ban tay vang.
Anh Tung
va anh Tung
sau
o a lai.
Cac bac si Triu,

Hun,
hiu trng va hiu pho trng qun y cung
a mt s hoc sinh ln chi
vin.
Trong chin dich
nay,
i ngu bac si, y si, h ly a lam
mt cng vic vt rt xa sc minh.
Qun y bao cao mc du tinh

hinh
thuc men rt kho khn, nhng khoang
5.000 thng, bnh
binh
co th c tra v n vi trong chin dich.
ich
hy vong
keo dai cuc chin bng
caeh
anh
manh
vao cac tuyn ng tip t. Chung
bit ro
sau mi t tin cng, b i ta lai phai ch an,
gao t hu phng chuyn ln. Nhng quang
ng nm
bn sn eo cao, nhng oan d bi ung
ne, nhng thic cu trn ng t ao,
tr
thanh
tui bom. tuyn hu phng, eo Giang
trn ng t Cao Bng
xung.
eo Ca t Lang
Sn
v, eo Kh ni lin Thai Nguyn vi Tuyn Quang eo Lung
L ni lin Yn Bai vi Sn La, la
muc tiu cua nhng cuc oanh kich.
Trn tuyn chin dich,
bom ich
vn khng ngng trut xung
eo Pha an,
cac u mi giao thng CO Noi,
Tun Giao.
Nhng con mt tai hoa khac la: ma.
Ma bit khai thac nhc im
cua con ng hn ca nhng tn gic lai.
Tt ca ng cua ta u
hep va xu,
lai bi pha hoai trc y, mi c khi phuc nhanh bng
cp phi,
ngay khi tri kh
rao
xe c gii qua lai a kho khn. Ma tao
thanh
nhng bai ly
dai ca chuc kilmet.
Ma dn t
t thanh
vai xung
phu ki l mat ng. C khi no cun ca tng mang
ng bn sn eo xung
vc su. Qun ich

a bit ro sc pha hoai cua ma i vi nhng tuyn ng tip t. Ngay t
u
chin dich,
chung
a ra lam
ma nhn tao,
nhng cha thanh
cng. Mua ma ti sm a
tip tay cho chung.
V Nguyn Gip
Phan oi an trm
trong.
C ngay mi khu phao cua ta chi con hai, ba vin an.
Trc o, mt s
n vi cung
a s dung
an qua lang
phi. Mt trung oan qua nn ngay kim
ch phao binh ich,
bn
ht 2.000 vin an sung
ci.
Mt tiu oan phong
khng 12 ly 7 trong mt ngay,
bn ti 12.000
vin an.
B chi huy Mt trn
buc phai quy inh
lai vic s dung
an dc: Bn
qua ba vin 105
phai xin phep Tham mu trng, qua mi vin phai xin phep Tng
t lnh.
Mt ln ti qua phong
tac chin,
nghe n vi nghi bn nm phat lu phao vao sn bay. Anh Thai hoi lai:
"Bn lam
gi ?". Khi bit n vi cn bn tia qun ich,

anh Thai tra li:
,Mt vin l !
Moi chin dich,
ti thng nghe bao cao tinh
hinh
cung cp tng thi ky. Nhng ln nay,
cng tac
hu
cn
a tr nn mt vn
c bit quan trong
gop phn quyt inh
thanh
bai cua chin dich.
Can
b tham mu a lam
mt cun
s theo doi tinh
hinh
vn
chuyn an
dc hang
ngay;
ring v gao,
dng thanh
mt biu .
Mi sang,
a tr thanh
thoi quen, khi mi ngu dy,
ti nhin ngay vao bang
biu hu cn treo trn
vach
lip ben canh
ban chin s. Can b tham mu a ghi s gao nhp kho m trc bng
mt
gach
o.
Mt bui sm, ti bng
nhin thy mt ng gach
o d(c gn nh thng
ng. m hm trc,
gao
nhp
kho khng y mt tn
!
ng
chi phu trach
k hoach
hu
cn
c goi ti. Anh giai thich:
- Bao cao anh, m qua tri ma to.

- Mc du ma to, b i vn phai co n anh
gic.
Ti danh
lin my ngay ngi hop cung
can anh ng
m Giang, Nguyn Thanh Binh,
inh c
Thin,
Nguyn Vn Nam ban cach
giai quyt khu yu nay.
Trong chin dich,

cac ng
chi phu trach
cng tac hu
cn
a gp
nhng trng hp bt kha khang.
Nhiu ng
chi thc rong
ra sut thang,
ly mt ng lam
ni gp g can b, ban bac giai quyt
nhng kho khn.
Nhng nhim
chin u yu cu chung
ta con phai c gng
hn na. Sau cuc hop,
mt s ln can
b mt trn
c chi inh
i xung
cac tuyn cung cp
y
manh
hoat ng.
Mi sang,
ung
6 gi, ti ng bn may in thoai trc tip nhn bao cao s lng gao,
an vn
chuyn trong m.
Trn canh
ng
phia ty, b i ta khi ranh
chung quanh cng s va ao nhng ng thoat nc
tai trn
ia.
C quan tham mu mt trn tp trung nghin cu canh
lam
chin hao ni i.pho
vi
nc lu.
Mi khi thy
mt am
my en hin trn u nui,
mt anh
chp loc trong m, ti lai bn chn.
Chung
ta a chun bi moi mt chin u qua mua ma. Nhng tt nht vn la kt thuc s phn
V Nguyn Gip
qun ich
trc khi mua ma ti. .
NHNG ngay u thang
T, Ban Bi th c anh Hoang
Tung
ra mt trn thng bao cng vic nha,
va nm
tinh
hinh.
Nghe tin ti bi mt,
Trung ng gi ra mt it thuc b. Khi anh Tung
tr v, ti
bin th bao cao vi B Chinh
tri v tinh
hinh
in Bin Phu sau hai t tin cng, v chu trng
tac chin sp ti, va nu s cn thit phai khc phuc t tng moi mt,
ngai chin u ac lit va keo
dai.
It ngay sau, nhn c nghi quyt cuc hop ngay 19 thang
4 nm 1954 cua B Chinh
tri: "Toan
dn toan ang
va Chinh
phu nht inh em toan lc chi vin cho chin dich
in Bin Phu va nht
inh lam
moi vic cn
thit gianh
toan thang
cho chin dich".
Ca nc ang dn sc cho in
Bin Phu, nht inh
chung
ta se chin thng.
Anh Trng Chinh gi kem

cho ti mt bc th. Qua th anh, ti bit cng vic cua Trung ng
nha ht sc bn rn vi chin dich.
Anh Nguyn Chi Thanh i Lin khu 4 cung
anh Hoang
Anh
y
manh
cng tac chi vin tin tuyn.
Anh Vn Tin Dung
i Lin khu 3 chi ao nhng hoat ng
ng
bng
Bc B phi hp vi chin trng chinh
in Bin Phu. Anh L Vn Lng nha lo
cng vic hang
ngay.
T u
chin dich,
Trung ng va Chinh
phu a tp trung lanh
ao qun i va nhn dn thc hin
k hoach
tin cng ng Xun. Trung ng cha h bo qua bt c mt yu cu nao du la ht sc
kho khn cua tin tuyn.
S chm lo c bit cua Trung ng, cua toan ang,

toan dn i vi in Bin Phu khin cho
chung
ti cang
nghi n trach
nhim
cua minh.
Cac chin dich

trc o, tng n vi chi anh
vai trn,
nhng trn anh
thng din ra khng qua
mt m. Sau mi trn,
b i ta rut ngay v vi tri an toan phia sau, nghi ngi, cung
c chun bi cho
trn khac.
n chin
dich
nay,
cuc chin u
a keo
dai nhiu thang
rong.
Nhng trn truy kich
ng dai,
cng n,
phong
ng, anh
phan kich
quyt lit din ra lin tip.
Ngay sau o lai bt ay
lun vao xy dng trn ia,
ban thn cng vic nay cung
la chin u.
B i ta n, ng ngay tai
cng s trn trn ia i mt vi qun ich.
Cng chin u a vt ln sc chiu ng cua con ngi.

C quan chinh
tri i nm
tinh
hinh
t tng cac n vi nhn xet:
Qua t chin u va ri ni ln
nhng gng chin u dung
cam,
mu tri, sang
tao,
nhng trong can b cung
nay sinh mt s biu
hin tiu cc, nh ngai hy sinh, gian kh, chp hanh
mnh
lnh
khng nghim, ca bit co can b a
bo nhim
vu gia trn anh.
Trong chin dich

nay,
y la nhng hin tng mi.
Trn ban lam
vic cua ti, co mt ban trn ia tin cng va bao vy. Hang
ngay,
can b tham mu
ghi ln o nhng oan chin hao cac n vi ao m trc.
Thi gian u,
chung
phat trin kha nhanh. Nhng ti gn n ich,
thi mt s ni, ng hao
hu
nh khng tin trin.
Mt hm, ti hoi n vi chun bi anh
i A1, chill hao ta con cach
ich
V Nguyn Gip
bao xa. n vi bao cao:

30 met.
n vi ao tip thm mt m, hoi lai,
n vi bao cao:
35 met i
Qua mt m na, lai hoi,
khoang
cach.
nay vn khng thay i.
Sau t tin cng khu dng, cng tac giao duc chinh
tri a tp trung lam
cho toan th can b, chin si
nhn ro tinh
hinh
kho khn cua ich
va .nhng iu kin tt thng
cua ta, nng cao tinh thn trach
nhim,
va quyt tm lam
tron nhim
vu. T can b ti chin si u a tin hanh
kim
im.
ang
uy Mt trn thy
khng th bo qua nhng hin tng mi nay,
quyt inh
triu tp hi nghi
cac bi th ai oan uy,
cac ng
chi phu trach
tng
cuc,
nhng ngi co trach
nhim
nng
nht
trong chin dich,
tin hanh
kim
im
t tng hu khuynh tiu cc trc khi bt vao t
chin u quyt inh.
Chung
ti ngi lai di ngi nha mai na danh
ring cho cac cuc hop.
Hu ht nhng ng
chi co
mt a hoat ng
t ngay cach
mang
con phai i kim
tng khu sung
kip,
. tng qua lu an.
Con
ng cach
mang
tuy y chng gai, th thach,
nhng no khng ngng tin ln phia trc, va em
lai cho ta cai ep,
cai v cung
quy gia la tinh
ng
chi, tinh
ban trong chin u.
Nhng khi co dip quy qun bn nhau la cung

vui trc thng
li, hoc cung
ban cach
vt qua
kho khn, gianh
thm nhng thng
li mi.
Ti gii thiu vi hi nghi nghi quyt mi cua B Chinh
tri, va trinh
bay ban bao cao:
"Kin quyt
u
tranh chng t tng hu khuynh tiu cc, xy dng tinh thn tich
cc cach
mang,
tinh thn
trit chp
hanh
mnh
lnh
bao am
toan thng
cho chin dich"
cua ang
uy Mt trn.
Hi nghi
thao
lun,
nht tri v tinh
hinh
sau khi phn tich
ky nhng kho khn, thun li cua ta va ich.
Moi
ngi u nghim khc kim
im
nhng thiu sot.
Hi nghi Ginev sp hop.
Ai ny u thy minh
ang ng trc mt oi hoi to ln, la khng phai chi gianh
thng
li trong
chng
ua nc rut cui cung,
ma con phai v ti inh
ung
thi gian. Va khng c phep sao
lang
trach
nhim
gianh
thng
li vi tn tht it nht v xng mau.
y cung
la iu co th thc
hin,
a c thc t chin u nhng ngay qua chng minh. Cui cung,
hi nghi nhn thy cn
lam
sao cho quyt tm cua Trung ng thm
nhun ti mi can b, chin si, moi ngi cn vt
ln moi mt,
bill
quyt tm thanh
hanh
ng
trn chin trng.
Sau cuc hop,
ti gp ring tng ng
chi bi th ang
uy,
trao i v k hoach
tac chin sp ti, v
nhng kho khn cua n vi. a thay mt khng khi khai hn.
Ai ny u to ra lac quan va tin tng.
Nhng cuc trao i keo dai ti 2 gi khuya.
ng
chi Hiu,
chanh
vn phong,
chong en ngi ghi lai ban bao cao kt lun.

Vit c tng phn,
anh lai anh

thc ti dy thng qua trc khi em i anh
may.
Ngay
mai, cac un vi a cn co ban kt lun nay,
vi no chinh
la mt tai liu hoc tp.
Thi gi rt
gp,
t chin u cui cung
sp bt u.
Ngay hm sau, phn ln can b c quan chinh

tri chia nhau xung
giup cac n vi trin khai mt
V Nguyn Gip
t giao duc cp tc cho toan th b i,

t cp uy n ang
vin, t can b n chin si, moi
ngi nhn thc ro tinh
hinh,
nng cao quyt tm hoan thanh
nhim
vu.
Mt khi th mi dng ln khp ni sau t hoc tp.
y la mt thanh
cng rt ln cua cng tac
chinh
tri trn mt trn in Bin Phu, mt trong nhng thanh
cng ln cua cng tac chnh tri trong
lich
s chin u
cua qun i ta.
TAI Ninh Binh,
trc yu cu cua mt trn in Bin 1 phu, chi trong 24 gi, nhn dn a tp trung
c 600 tn
gao
a ra tin tuyn.
Nhn dn Thanh Hoa ong

gop cho chin dich
gn 11 000 tn lng thc, thc phm
n mc
gn
nh can
kit ngun
d tr. Sau chin thng,
Nha nc a phai co nhiu bin phap

cu oi va
nhanh chong
phuc hi san xut Thanh Hoa.
Trong ng Xun 1953-1954, hu phng a ong
gop trn 300.000 dn cng, gm

10 triu ngay cng, hn 26.000 tn lng thc, thc phm
phuc vu
chin dich
in Bin Phu, khi lng ln gp nhiu ln so vi cac nm trc. Nhn dn Ty Bc,
chu yu la bn huyn Tun

Giao,
in Bin Phu, Quynh
Nhai, Thun Chu, a ong
gop 32.000 dn
cng, 7.310 tn gao,
389 tn thit him
hn 10% tng
s dn cng, gn 30% s lng thc thc
phm
phuc vu chin dich.
ng
bao Ty Bc san se nt nhng hat gao cui cung
cho b i.
Ring
huyn Tun Giao giap in Bin Phu, ngi tha rung
him,
a gop cho mt trn 1.200 tn gao,
vt rt xa mc d kin c quan cung cp ra luc u.

Nhiu ni ng
bao ong
gop ca thoc
ging.
Sau chin dich,
hu phng phai chuyn ngay choc ging
va nng cu ln Ty Bc giup
nhn dn kip thi tip tuc san xut.
Trn cat tuyn chin dich,

moi ngi, moi phng tin lai phai dn sc vao mt cuc thi ua nc
rut vi thi tit,
vi ke thu.
Nhng oan dn cng ln ng phuc vu chin dich
t mua ng, nay a sang he. Nhng chic xe
th tt nht cung
tr thanh
op
ep,
chp
va. Xe t vn tai chay
lin tuc,
khng co thi gian bao
dng, mi ngay mt xc xch.
oi chn khng moi cua hang

chuc van ng
bao tip tuc bng eo,
li sui,
vt qua bom n chm,
chn cng a mm.

Nhng chin xe vn tai,
may cung
theo ngi khng chiu bo cuc gia ng,
tip tuc vt nhng sn eo sat l bt chp may bay ich
anh
pha. Kho khn ln nht i vi lai
xe khng chi co bom an,
ma con phai dai dng
chng
lai s bun ngu sau nhiu m rong
ngi bn
tay lai.
Mi ngi em theo mt hp du cao khi qua bun ngu thi bi ln mt.
Trong mt cuc hop
cua b chi huy mt trn
a phai danh
thi gian ban v khu phn n cho cac lai xe.
T ngay 15 thang
3 nm 1954, trc yu cu cp thit v an ai bac 105 cua mt trn,
xe vn tai
chuyn sang chay ca ban ngay.
y la mt vic lam
tao
bao.
Trn eo Pha an,

dai 20 kilmet,
cao trn mt ngan met,
ia hinh
phn ln trng
trai,
xe ta thng
bi may bay ich
phat hin.
Gp trng hp nay,
phu xe ng bn ngoai,
nhin thy may bay ich
lao
V Nguyn Gip
xung
bn thi het lai xe ngng lai cho may bay ich
l a tun an v phia trc. Xe tip tuc chay
ti khi kip tim
c ni tru n hoc may bay ich
vi s ht nhin liu phai bo cuc.
C khi ca oan
xe bi sn ui,
mt chic phong
ln trc lam
l muc tiu thu hut ich,
nhng chic khac giat vao
bn ng nh nhng lum
cy. Nhiu ln xe trung
an nm
lai.
Anh em lai xe khng ngai nguy
him,
xng ln d an xung
giu vao rng. C ln trung i pho lai xe Nguyn Vn Ba bi may bay
ui anh
trn eo Pha an,
bit khng th chay thoat,
anh quyt inh
cho xe ln xung
vc su
cu ly an.
iu
la lung
la ca bin vng chc cua chic Mltva a giup anh thoat cht,
toan b s
an
c thu lm lai a tip ra mt trn.
S an
105 chin li phm
mi thu Trung Lao cung
c chuyn ln phia bc.
440 vin an a
kip ti mt trn in Bin Phu.
Nhn y cung
noi thm, mt s nha nghin cu phng Ty a qua cng iu s an phao cua ta
tai in Bin PHUCo
ngi tinh
ta a bn khoang
350.000 vin 1 Cung
theo ho, phia Phap a s
dung
trong chin dich
132.000 vin, khng k hoa lc cua chin xa va c bit la khng qun. Trong
thc t, v an 105, ta chi co tng
s khoang
20.000 vin, gm
11.000 vin chin li phm
cua chin
dich
Bin Gii, 3.600 vin do Trung Quc vin tr kem
theo phao,
440 vin chin li phm
mt
trn Trung Lao,
va khoang
5.000 vin thu c cua ich
tha du tip t. Sau chin tranh Triu Tin,
an
phao 105 Trng Quc cung
rt khan him.
Trc nhu cu cp thit cua chin dich,
ban a vet
an
105 t cac kho chuyn cho ta, nhng 7.400 vin thang
5 nm 1954 mi ti khi trn anh
a kt
thuc.
Can b, nhn vin trong nhng tram

qun y lam
vic khng k ngay m, dung
t nhng th thuc
quy do b i ta oat c cua ich,
n
nhng r cy, la thuc trn rng theo kinh nghim
cha
bnh
cua ng
bao
ia phng, tim
moi cach
sn soc cho thng bnh
binh mau hi phuc tr v
n vi. ng chi o v vn chuyn gao trn biu nhich
dn ln cao.
Gao,
an
va thuc cha bnh
la nhng nhu cu c ban duy tri cuc chin u.
Nhng mun cai
thin i sng
cua b i chin hao
con phai giai quyt nhu cu v thc phm
va nhu yu phm.
Nhng vn nay khng th chi trng nh vao Hi ng

Cung cp mt trn va Hu cn chin lc,
chin dich
vn a "qua tai".
Cac un vi cung
chu ng
tich
cc t giai quyt.
Hu cn ai oan t chc chuyn ch bng
xe ap
th t hu c cua n vi trung du, ng
bng,
ln mt trn thit mui,
rau mui,
ng sa, thuc
lao,
thuc la...
Hu
cn trung oan t chc cac i tip t i su vao cac ban trn reo cao khai thac rau, nht la rau
cai cua ng
bao Meo thng trng
xen ke vi cy anh tuc.
B i vao rng ao cu mai,
tim
kim
rau rng ven sui.
Can b trung oan,

tiu oan c phep ky giy bin nhn mua tru cua ng
bao,
b i se thanh
V Nguyn Gip
toan sau chin dich.
Mt cuc vn ng
"Ba tt"
(n tt,
ngu tt,
anh
tt)
c trin khai trn toan mt trn.
Can b
chinh
tri, qun y ti nhng ni sinh hoat b i gp kho khn nht,
nghin cu tao moi iu kin n,
, giai tri sao cho b i gi gin c sc khoe,
sinh hoat thoai mai bao am
chin u lu dai.
Hm
hao a c m rng,
cung
c han
ch s e doa cua bom an.
nhng "ng ph"
sach
xut hin tai trn ia.
Mi "cn nha" hm
cua t ba ngi co hai "ging" bng
t,
cng vai
du, nm
ngi thoai mai.
Bp Hoang
Cm,
ra i t chin dich
Hoa Binh,
c phat trin thanh
"bp
hm
Hoang
Cm"
co ni un nu,
kho thc phm,
ch nm
cua anh nui va ca mt ging
nc
trong vt,
a phat huy tac dung
rt cao. Trn i A1, C1, trn sn bay, ta va ich
chi cach
nhau mt
tm
lu an,
b i vn
c n mt ba cm nong,
ung
nc nong,
oc truyn "Thng Cam
Linh",
"Ngay
va m Xtalingrat"...,
xem bao Qun i nhn dn, chi bai tulkh: B i hoa

tuyn lun phin v phia sau tm
git.
c bit nhng n vi phao binh, hm
cua b i u kha
rng
va chc chan.
Anh em dung
g hom
an lat trn,
lat vach
hm,
ghep ging nm
va ong
ca ban gh. Anh em con
dung
vo an
ch tao
thanh
en du
va .nhng chic lo xinh xinh cm nhng bng hoa rng. Tai cac
i iu tri, du chin li phm
c a ti lam
chn p cho thng binh.
Khi vao hm
m, co .cam
giac nh vao mt bnh
vin hin ai.
Tng rt phng,
goc rt vung
cng vai trng tinh. San hm
lat bng
nhng thn cy sy phu mt lp vai du. Khng khi diu mat,
phang
pht mui tc thm thm. Nhng bac si phu thut ao choang
trng
toat,
lam
vic di anh
sang
"en in"
m may phat la mt binh
in xe ap quay bng
tay.
Tt ca cac bin phap
trn a lam
cho ba n cung
nh sinh hoat cua b i c cai thin mt phn.
. Qun dn ng
bng
Bc B tip tuc anh
pha manh
lit cac tuyn ng giao thng thuy b quan
trong,
c bit la ng s 5 Ha Ni - Hai Phong,
va ng s 1, oan Ha Ni - Nam inh.
B i
ta tiu dit vi tri cng s mi Nghia L, tp kich
Lai Xa (Hai Dng), anh
thit hai nng
tiu oan
3 l dng (3/5 REI), phuc kich
ng Bin, Lac Qun (Nam inh),
tiu dit 1 tiu oan khinh

qun nguy,
phuc kich
Vn Lm - Nh Quynh
gn Ha Ni,
tiu dit tiu oan 2 l dng (213 REI
ng
thi bao vy nht nhiu n bt,
buc chn cac lc lng c ng
ich.
Tai Trung B, b i ta anh

vi tri An Hoa Tha Thin, dit 200 qun ich,
san phng
c im
eo Thng An dit sau

ai i,
phuc kich
chn eo Mng Giang tiu dit gon mt oan xe qun
s ich,
tp
kich
Ly Rinh gy thit hai nng
cho binh oan c ng
ich
Triu Tin v, anh
nhiu trn vn ng
phuc kich
ln dit tng oan tau,
tng oan xe vn tai.
Tai Nam B, trc tinh thn chin u sa sut cua binh linh
va lc lng thiu hut nghim trong,
ngay 12 thang
4 nm 1954, thu tng nguy quyn Sai Gn ra quyt inh
bt thanh mn t 21 n 25
tui u phai nhp ngu, va lp
toa an binh khn cp xet x nhng ngi ao ngu. Nhng hoat ng
V Nguyn Gip
cua cac lc lng vu trang trn toan min u c y manh

phi hp vi in Bin Phu, loai
tng trung i,
ai i,
va tiu oan ich
khoi vong
chin u.
Cac tiu oan chu lc tin su vao
vung
tam
chim
tiu dit nhiu n bt,
tin cng bt An Nhn (Hoc Mon)
nm
sat nach
Sai Gon,
gia ban ngay.

Tng Bng i, t lnh
Nam B, ht hoang
ku ln: "Nguy c co th mt Sai Gon".
Tai Trung Lao,

cac trung oan 66 va 18 tip tuc hoat ng
giam chn qun c ng
ich
Xn,
cung
vi qun giai phong
itxala
Lao anh
Chmpatsc
tiu dit va lam
tan ra qun ich
y, bt
sng
Pho vng Bun um
ntalat.
Tai Campuchia, trung oan 101 tin su vao ng Bt
Campuehia, vt sng M Cng... Cui thang
T, mt vung
rng
ln ng - nam tinh
Pretvihia
va
ng - bc tinh
Cng Phng Thom giai phong.
Mt b phn cua trung oan 101 thoc su vao tinh
Krati bt lin lac vi Nam B. Hng v in Bin Phu, tt ca cac chin trng trn toan ng
Dng khng ngng hoat ng
sut ng Xun 1953-1954 tao iu kin cho chin trng chinh
gianh
thng
li cui cung.
TNG
thng
Aixenhao a mc n vi c tri My li 1 ha khi tranh c la se tao mt khng khi hoa
diu trong tinh
hinh
quc t ang bi u c vi chin tranh lanh
gia Ty va ng. Nhng ng ta
khng th gi thai th trc li ku cu cua nha cm
quyn Phap.
Cac quan chc My trao i nhiu ln,

tim
canh
giai nguy cho in Bin Phu. C y kin xut a
8 s oan
chin u,
35 tiu oan cng binh... va cac phng tin bao am
phao binh, hu cn,

b vao
chu th sng Hng.
Nhng k hoach
nay bi gat vi luc qun My cha sn sang,
va My a co
kinh nghim
a b binh vao Bt Triu Tin. Rat pho nghing v y kin dung
khng qun chin
lc My nem
bom, phu hp vi chin lc ,,tra ua at".
.
Trong hi ky khng co thm nhng Vit Nam mi"
(No morc Vietnams), Nichx
n vit:
" c Rat pho, phu tich
Hi ng
Tham mu trng lin
qun, nghi chung
ta dung
60 may bay nem
bom B.29 Philippin
m cac cuc t kich

vao ban
m tiu dit cac vi tri cua Vit Minh. Va t ra k hoach
mang tn "Cuc hanh
binh Chim kn
kn"
(Operation
Vautour) nhm
at cung
muc tiu vi ba qua bom nguyn t chin thut nho".
Mt s tai liu khac con cho thy k hoach

Rat pho m Hi ng
An ninh quc gia ph chun,
va
"trong thc t, My a co quyt inh
tam
thi v vic tham chin ng Dng vao ngay 25 thang
3 nm 1954"I, va l trn vn ban cua Hi ng

An ninh quc gia co ba ch D.D.C (Dwight
D.Eisenhower) ph chun"2.
Ngay
29 thang
3 nm 1954, sau khi ly t My v, Thu tng Phap Lanien triu tp cuc hop hep
Hi ng
chin tranh, gm
cac tham mu trng va nhng thanh
vin trong
yu,
ban v d kin mt
cuc nem
bom cua khng qun My in Bin Phu. Khng phai khng co s phn vn. Liu mt
cuc hay vai cuc nem
bom co u tiu dit lc lng Vit Minh ang bao vy hay khng? Bit
u no lai dn ti s can thip at cua Trung Quc vao ng Dng nh Triu Tin? N co lam
V Nguyn Gip
tiu tan hy vong

v mt giai phap hoa binh
cho chin tranh ng Dng tai Hi nghi Ginev se
m vao
ngay
26 thang
4 hay khng? Lanien va Hi ng
chin tranh quyt inh
c ai ta Brhng
(Brohon), ngi a thap tung
ly sang My, i gp tng
chi huy Nava hoi v tac dung
cua mt
cuc nem
bom cua khng qun chin lc My xung
in Bin Phu.
Nhng phn t "diu hu Oasinhtn cung
xuc tin k hoach.
Ngay 3 thang
4 nm 1954, b trng
Ngoai giao My alet va c Rat pho hop vi tam
nghi si co th lc trong Quc hi,
thuc hai
ang
Dn chu va Cng
hoa,
ph bin y inh
cua Tng
thng
mun
co mt nghi quyt cho phep
s
dung
lc lng khng qun va hai qun My ng Dng. alet nhn manh
ng Dng sup
co th dn ti mt toan b ng Nam a, Hoa Ky cui cung
se bi y v qun ao Haoai. Nu My
khng giup Phap thi hu qua se la Phap phai t bo chin tranh ng Dng.
Rat pho trinh
bay tip mt k hoach
nem
bom at xung
in Bin Phu, c goi la cuc hanh
binh Chim kn kn.

Cuc hanh
binh se do hai tau sn bay cssex, Boxer va nhng may bay cua khng
qun My Nht Ban
va Philippin
thc hin.
Ngi Phap thy cn huy ng
60 may bay nem
bom
hang
nng
B.29, mang it nht 450 tn bom. Nhng theo nhng quan chc My, nhim
vu chinh
phai
c hoan
tt vi ba s oan
khng qun nem
bom, hai Okinaoa, mt Clac Phin (Clark Field),
tng
cng
la 98 siu phao ai bay B.29, mi chic mang 14 tn bom. phong
may bay Mic
nhng sn bay cua Trung Cng
gn bin gii Vit - Trung, phai co thm 450 may bay tim kich
phan
lc bao v cho may bay nem
bom.
C toa t mt s cu hoi v hu
qua cua hanh
ng
nay.
Rat pho tra li khng giu
gim
no co th
dn
Hoa Ky vao chin tranh, va nu cuc nem
bom th nht khng u giai toa cho tp
oan c
im,
se phai tinh
n nhng cuc nem
bom b sung. Nhiu ngi bt u ngang
ra. H noi My a
phai chi phi ti 92% chin phi trong chin tranh Triu Tin, . mt hanh
ng
n phng cua My
trong thi gian nay khng th c Quc hi thp thun.
Ring . Ritu (Ridway), tham mu trng
Luc qun, nguyn t lnh
qun i My Triu Tin, noi:
"Du k hoach
"Chim kn kn"
co c
thc hin chng na thi nhng cuc nem
bom ba bai xung
vung
rng nui bao la o vn khng th
nao giai toa cho qun linh
cua Cat vn sng
trong canh
"thu sn bi sp by",
sau khi nem
bom,
phai cn
thm vai chuc van
qun My na mi co kha nng can thip thanh
cng bng
qun s
c".
Cuc hop i ti kt lun:
Cuc hanh
binh Chim kn kn,
hay nhng hanh
ng
tng t, chi co th
c Quc hi cho phep vi ba iu kin:
- Hoa Ky tham
gia nh la mt trong nhng nc t do
ng Nam A cung
vi Vng quc Anh. - Ngi Phap ng
y xuc tin chng trinh
trao c lp
cho cac quc gia lin kt.
- Nc Phap cam kt khng rut khoi cuc chin.
Ngay
4 thang
4, Brhng t ng Dng quay lai Pari cho bit Na va lo ngai cuc hanh
binh
Vautour se dn ti nhng phan ng cua khng qun Trung Quc.
Nhng ngay ti hm o ly lai
V Nguyn Gip
nhn c bc in khn cua Nava: "Cuc can thip ma ai ta Brhng a noi vi ti chi co th co
mt hiu qua quyt inh
nu c thc hin trc cuc tin cng [cui cung]
cua Vit Minh". Theo

Becna
Khn thi chinh

t tin cng cua b i ta vao nm qua i phia ng a lam
cho Nava thay
i thai . Plven p tc mi ai s My ti trinh
bay tinh
hinh
nghim trong
cua tp oan c im
in Bin Phu, chi co s can thip bng

may bay hang
nng
cua My mi co kha nng loai tr phao
binh Vit Minh nhng qua i chung quanh cu nguy cho qun n tru. ly cung
in cho
tng Vanluy (Valluy), ang co mt Lu Nm goc,
thng bao ngay cho Rat pho co nhng bin
phap
qun s tht khn trng.
Cung
trong ngay 4 thang
4, Aixenhao vit mt bc th kha dai gi ring cho Thu tng Scsin
(Churchill), vi t cach
la mt ngi ban chin u chng
phat xit trong th chin th hai: "... [Nu
ng Dng ri vao tay cng
san,
tac ng
chu yu i vi th chin lc toan cu cua chung
ti
va cac ngai cung
vi s thay i trong can cn quyn lc do no gy ra khp chu A va Thai Binh
Dng co le se tham
khc...
iu o dn chung
ti n kt lun khng th bac bo c la tinh
hinh
ng Nam A oi hoi chung

ta mt cach
khn cp phai co nhng quyt inh
nghim chinh
va co tm
xa...".
Mt trong nhng quyt inh
o chinh
la s thanh
lp mt lin minh gm
My, Anh, Phap,
c, Niu
Ziln, Thai Lan, Philippin
va ba nc ng Dng (nguy quyn).
Aixenhao vit tip:

"iu quan trong
la lin minh o phai manh
me va sn sang
tham gia vao trn
chin nu cn"
Vi thu tng 85 tui cua nc Anh khng vi vang

phuc ap.
Anh vn con gi mt hon ao cua
Trung Quc la Hng
Cng, khng mun bo l c hi cai thin quan h vi nc Cng
hoa nhn dn
Trung Hoa tai Hi nghi Ginev sp hop nay mai.
Mi ngay sau, Nava lai in cho ly nghi My dung
t 15 n 20 may bay B.29 nem
bom xung
ng 41 quang
gia sng Hng
va Tun Giao.
Tinh
hinh
b tc in Bin Phu buc Nava phai
nghi ti mt hanh
ng
han ch cua khng qun chin lc My. ly tra li:
- "Rat pho khng chp nhn giai phap nay.
Hoc tt ca hoc khng".
Trong khi ch i ly gi y Nava v kha nng s dung
15 may bay hang
nng
B.29 cua My do phi
cng Phap ng Dng iu khin.
n lt Nava tra li khc t, vi mt ly do n gian:
phi
cng Phap khng s dung
c nhng majl
bay ln hn may bay B.26 ma ngi My a cung cp.
Nhng ngi cm
u nc My vn tin sm mun se co s ng
tinh
cua Anh. Ngay 20 thang
4,
alet quyt inh
mi ai s cac nc Anh, Cam bt,
Lao,
Phap,
Philippin,
Tn Ty Lan, Thai Lan,

c, va nguy quyn Vit Nam ti hop.
Chinh
quyn Anh a chi thi cho Makin (Rogers Makins), ai
s tai Oasinhtn, khng tham d cuc hop nay.
.
Trc nhng phan ng khng thun li ca trong nc va ngoai nc, phai can thip My c
V Nguyn Gip
Pho tng
thng
Nichx
n (Nixon) ung
h, vn xuc tin k hoach.
Gii qun s My tip tuc lin h vi b tham mu Phap chun bi cho cuc hanh
binh Chim kn kn.
u thang
T, ai tng Patrit (Partridge), chi huy khng lc My tai Vin ng, ti Sai G.on ban
bac vi ngi ng
nhim
Phap,
tng Ldanh (Lauzin), va Tng
chi huy Na va. Cung
i vi
Patrit co trung tng Canira (Caldera ngi se trc tip iu khin cuc hanh
binh.
Canira phat hin mt s tr ngai v mt ky thut.
Tai ng Dng khng co loai ra a dn ng
tm
ngn,
rt cn hng dn cho nhng may bay hang
nng
tha bom vao mt ke ich
a bao vy
rt gn,
chi mt sai sot nho v iu khin thi hang
trm tn bom co th tiu dit toan b qun n tru
ch khng phai la Vit Minh !
Canira nhiu ln dung
may bay trc tip quan sat in Bin Phu ban m, c tim
giai phap khc
phuc nhc im
nay.
Trong cun "Nhng bi mt quc gia (Secrets d etat), Raymng Tucnu
(Raymond Tournoux) a ra
mt s kin theo tac gia a c thu thp "t nhng ngun tin co thm
quyn,
va sau o khng ai
cai chinh"
:
Ngay
14 thang
4 nm 1954, tai Pari, ngoai trng My alet a noi bng
ting
Phap vi Bin:
- Nu by gi chung
ti cho ngai hai trai bom nguyn t ?
Bin a khng
inh
iu nay trong cun "T cuc khang
chin nay n cuc khac"
(D unc
resistancc
a lau tre), bng

cach
dn lai cu tra li cua minh
vi a let:
"Nu nem
bom [A] xung
vung
in Bin Phu, ngi phong
ng cung
nh ngi tin cng u hng chiu hu qua nh nhau.
Nu anh
vao
tuyn giao thng bt ngun t Trung Hoa, se co nguy c dn ti mt cuc chin tranh
toan b. Trong ca hai trng hp, qun n tru in Bin Phu, con xa mi c cu nguy, ma se
lm vao tinh
trang
nghim trong
hn".
Ngay
24 thang
4, c Rat pho gp ngoai trng Anh n (Den) tai Pari nhn cuc hop Hi ng
khi Bc ai Ty Dng (O.I.A.N).
Rat pho mt lan na tim

cach
thuyt phuc n chi it nc Anh
cung
cho Hoa Ky mt li tuyn b ung
h co tinh
tng trng. Nhng n noi thng
vi nhng
ngi i thoai Hoa Ky la mt chinh
sach
da trn c s mt cuc oanh tac bng
may bay chong
chy se a ngi My ti vic can thip bng

lc lng trn b nh kinh nghim
tai Triu Tin a
chng to, s can thip o se dn
ngi My ti vic thuc y ng
minh thc hin mt "hanh
ng
lin minh", co nghia la a qun i cua ho vao cuc chin.

Ngi Anh se lam
tt ca cho Hi nghi
Ginev thanh
cng. Ngay 25, n tr v Lun n hop Hi ng
ni cac giai quyt t khoat
vn
nay.
Ngay
26 thang
4, tng Canira tr lai Sai Gon.
Canira cp ti vic se dung

80 may bay nem
bom chung quanh thung lung
in Bin Phu va khu
vc hu cn Tun Giao,
nhng vi nhng phi hanh
oan My - Phap kt hp. Cuc hanh
binh se
V Nguyn Gip
c thc hin trong 62 gi va mt si quan cao cp a t Sai Gon bay ti Clark Field chun bi.
V thc cht vn la k hoach
Chim kn kn.
Ngi Phap lai hy vong.
Ngay
27 thang
4 nm 1954, Thu tng Scsin tuyn b Ha nghi vin Anh: "Chinh
phu Hoang
gia
Anh khng chun bi li ha nao v hanh
ng
qun s ng Dng khi ma cha bit kt qua cua
Hi nghi Ginev . Li tuyn b a c Ha nghi vin Anh hoan h nhit lit.
Cung
trong ngay 27, ai s Phap Matxigli
(Ren Massiglo xin gp Scsin, tip tuc nai ni nc Anh

hy nghi ti s phn cua oan qun n tru in Bin Phu. Scsin noi vi ai s Phap:
"Ti a
phai chiu
ng Sinhgapo, Hng
Cng, Tbruc (Tobrouk)l. ngi Phap se co in Bin Ph .
Ngi Anh khng th vi s phn mt oan qun Phap a c inh
oat,
bo l c may giai quyt
nhng vn quan trong
cua minh
vi nhng cng quc cng
san tai Ginev.
Ngay
29 thang
4, tai Oasinhtn, Aixenhao hop vi Rat pho, cac tham mu trng ba qun chung
va
nhiu si quan cao cp khac xem xet ln cui moi mt tinh
hinh.
Rat pho la ngi duy nht ung
h
mt cuc can thip cua My du la n phng tranh
s tht trn
in
Bin Phu. Cac tham mu
trng Hai qun, Khng qun to ve khng mn ma. Ring tham mu trng Luc qun Ritu phan
i quyt lit.
Ritu vin dn s tht bai tham
hai t cuc hanh
binh "Bop nghet"
(Strangle) cua My
Triu Tin, nham
tiu dit con ng tip t, chng minh s han ch cua nhng hanh
ng
bng
khng qun trong loai chin tranh nay.
Cung
nh n, Ritu cho rng
nhng cuc nem
bom se
dn
Hoa Ky vao mt cuc chin tranh mi bng
b binh tn kem
vi li thoat khng ro rang
luc
ia chu a. Y kin cua Ritu c nhiu ngi tan ng.
Phai chu chin ha vu khi. .
Aixenhao khng phai khng bit nghe li noi ung.
ng ta quyt inh
ngng xuc tin k hoach
Chim
kn kn.
Nhng mi nm sau, cung
tai Vit Nam, nha cm
1 quyn My a qun nhng kinh
nghim
nay.
Chinh quyn Phap thi o cho rng

tt ca moi bin phap cu nguy cho in Bin Phu u a c
ban
bac rt ky lng. Mt s ngi Phap coi nc Anh la ich
ky. hiu ngi ch trach
My, noi My
a khn kheo gat trach
nhim
cho ng
minh, trong khi quyt inh
khng can thip bng
khng qun
chin lc vao in Bin Phu a c ra cp cao nht trong chinh
quyn My. Ngi Anh t
hao
minh
a co thai ung
trong thi im
lich
s nay.
Thc ra nc My, nhng ngi thuc
phai diu hu khng phai c mun iu gi u co th lam.
Qun Phap sng

trong nhng iu kin cc ky khung
khip.
Trn din tich
1 kilmet vung, mt
khoang
rng
bn b sng phai danh
cho bnh
vin va cai "h chung". Nu tp oan c im
khng
ngng thu hep thi khu vc danh
cho ngi bi thng va ngi cht cung
khng ngng phat trin.
Cng binh Phap ra sc ao thm nhng nhanh

hao mi m rng
bnh
vin nhng vn khng u
ch cho thng binh. Nhiu thng binh phai nm
ngay tai c im.
Chic may xuc duy nht con
lai chi thuyn vao vic ao
h chn ngi cht.
Danh muc tip t cho in Bin Phu co thm mt
V Nguyn Gip
yu cu khn cp,
o la thuc kh trung
DDT. Rui nhng
keo
ti e trng trn nhng vt thng.
Thng binh nng
nm
trn nhng chic ging ba tng,
sau ngi trong mt cn hm
nho. Nhiu
ngi bi thng so nao va mc chng hoai th. Mau mu cua nhng ngi nm
bn trn nhay
xung
nhng ngi nm
bn di. Nhng cng
tay, cng
chn, nhng ng
tim chn ngay trong
ng hm,
khi tri ma, nc bn ngoai chay vao,
tt ca lai lnh
bnh
ni ln. Phn ln nhng b
phn
loc nc a bi hong.
Nhng vin chi huy ra lnh
cho binh linh
ao ging.
Nhng chi thy
mt
th nc vang
du
uc ngu.
Sn bay a bi bo. Binh linh
ly
nhng tam
ghi v lat trn ng hao,
phu t tranh
manh
an.
Nhng tm
ghi nay bin ho thanh
nhng con chut ngay cung
nh m,
sng
thui lui trong bong
ti.
Ri cng s i lm du hoc ly nc la lam
mi cho cat loai sung
bn
tia kho tr v an toan.
in Bin Phu khn thit yu cu Canh
gi tht nhiu ng
nhom
ngm
(kinh
tim
vong)
vi nh u ln khoi chin hao quan sat a tr thanh

mao him.
Vong
vy thu hep,
tip t va tip vin tr nn cc ky kho khn. Nhng phi cng My lam
cng vin
nay a c anh
gia la dung
cam,
nhng cung
khng ap ng c yu cu ra, khi phai bay
thp
tha du trong mt khng phn nho hep co sung
cao xa va sung
phong
khng ch sn.
Ring
trong ngay 26 thang
4, 50 may bay trung
an trn bu tri in Bin Phu va ba chic bi bn ha,
trong o co mt may bay B.26 va hai chic Hen cat cua ham
i 11, do phi cng My lai.
m hm
o Ha Ni ha tng vin 80 ngi, nhng chi tha du c 36, ha tha 150 tn hang
tip t, nhng
chi tha c 91 tn
vi 34% ri vao phia bn kia.
Ngay
29 thang
T, Cat in cho Conhi bao tin bun trong nhng chin hao in Bin Phu a
su ti 1 met,
trong ngay in Bin Phu chi nhn c 30 tn hang
tip t va khng co mt tn linh
tip vin nao.
Tinh
ring trong thang
4, s qun ich
bi loai khoi vong
chin tai in Bin Phu la 3.071 ngi.
Lc lng nhay du tng vin trong thang
co hai tiu oan (21 RCP, 2c BEP)
va 650 linh
tinh
nguyn,
nhiu ngi cha qua hun luyn nhay du. S tng vin nay con xa mi bu p c
nhng tn tht.
V vu khi, trong s 10 chin xa, chi con 1 chic hoat ng,
4 khu phao 155 chi con
1 khu
bn c. 24 khu phao 105, chi con lai 14 khu,
va 15 khu
ci 1202. .
Cuc hanh
binh Chim kn kn ngay cang
xa vi. B chi huy qun vin chinh phai tinh
cach
t cu.
C y kin:
m mt cuc hanh
binh anh
vao
hu
phng chin dich
cua Vit Minh khu vc Yn
Bai - Tuyn Quang. Nhng cuc hanh
binh nay cn ti nhng lc lng va phng tin ln, chi co
th ly t ng
bng
Bc B, nh vy se lam
cho ng
bng
Bac B nhanh chong
sup . Mt y
kin khac,
cho Cat t anh
giai vy Na va quay lai vi y inh
t ngay u chp nhn chin u
in
Bin Phu: mt hanh
ng
bt u
t sng Nm
Hu. Nhng, theo Yv Gra, no khng con la
mt cuc hanh
binh giai toa nh k hoach
Xnphn , vi ngi Phap khng co u may bay vn tai
va may
bay chin u,
ma chi con
la mt hanh
ng
nghi binh nng in Bin Phu. Cuc hanh
V Nguyn Gip
binh nay cung

mang tn Chim kn kn (Condor nhng la loai chim Nam My. N chi gm
bay tiu
oan,
trong o co ba tiu oan c tha du. Tuy vy,
vn phai huy ng
toan b nhng chin akta
con lai trong vong
24 gi, va sau o nhng may bay nay con phai am
nhim
tha du hang
ngay 45
tn
lng thc. Theo d kin t ngay 14 n ngay 29 thang
4, cuc hanh
binh se c khi u t
Mng Khoa tin n Ty Trang, ri tran vao in Bin Phu on binh oan n tru Ty Bc pha
vy rut chay.
Nhng ung
thi gian nay thi lc lng may bay vn tai bi hoan toan hut vao mt trn
in Bin Phu. Do o vic tha du ba tiu oan a khng thc hin c. Chi con ba tiu oan nguy
Lao
va mt tiu
oan
l dng (212 REI) thc hin cuc hanh
binh vi s ym
tr cua khng qun,
di luyn chi huy cua trung ta Gta
(Goddard).
Ngay
27 thang
4 nm 1954, cuc hanh
binh Cng o bt u.
c tin c canh
qun ich
t phia
Lao
sang giai vy cho in Bin Phu, B chi huy Mt trn quyt inh
s dung
trung oan 148 va ai
i trinh sat nam Hng
Cum
tin v phia Mng Khoa ngn chn ich.
Ta phuc kich
gn Mng
Khoa (ty-nam in Bin Phu 30 kilmet)
tiu dit bn ai i qun nguy Lao.
ich
rut chay.
B
i truy kich
ich
v tn
giap Mng Sai va Lung Phabng. Cuc hanh
binh Cng o a hoan toan
tht bai.
Ngay
26 thang
4 nm 1954, cac oan ai biu a co mt tai Ginev. Hi nghi se ban v chin tranh
Triu Tin va ng Dng. Trn ban ao Triu Tin a co ngng bn,
nhng vn tha at c
mt hip inh
hoa binh.
Vn
nay
se khng d giai quyt.
S chu y cua cac cng quc tp
trung
vao
tinh
hinh
chin tranh nong
bong
tai ng Dng. Anh Pham
Vn ng,
Trng oan am
phan
cua nc Vit Nam dn chu cng
hoa Phngtenbl (Fontainebleau) chin nm trc y,
vi t cach
Pho thu tng Chinh
phu hin nay, chun bi ln ng sang Ginev.
Cui thang
T, tai cn nha nho gia nui rng Vit Bc,
Bac tip chuyn nha bao c Bcset
(Burchett).
Bcset hoi thm v in Bin Phu. Bac lt nga chic mu t trn ban tre, a my ngon tay vong
quanh vanh
mu, noi:
"y la rng nui,
ni co lc lng cua chung
ti" Ri Ngi nm
tay lai,
m
vao
long
mu va noi tip:
Con y la qun Phap.
H khng th thoat khoi ch nay!".
V Nguyn Gip
Chng 13
T TIN
CNG CUI CUNG
V Nguyn Gip
V phia ta, moi cng tac chun bi cho t tin cng th ba a tin hanh
rt chu ao.
Cac chin hao
c cung
c ti mc b i c th di chuyn ban ngay ngay gn qun ich,
cho phep cac n vi
mi khi tin anh
mt vi tri, nhanh chong
bo qua giai oan t pha tin duyn. Can b, chin si thuc
ia hinh
c im
muc tiu nh nhng n a din tp nhiu ln.
Chin si va iu tri khoi vt thng, chin si mi, n nc v n vi c co mt trong t tin

cng cui cung.
t hoc tp
chinh
tri a mang lai cho moi ngi nim
tin vng chc thng li. Cha luc nao kho
cua mt trn y u, sung tuc thoc gao
bng
thi ky nay.
Vao
cui thang
T, hu
cn
a co d tr
cho thang
Nm. V an cho lu phao,
ngoai 5.000 vin ly c cua ich,
hn 400 vin an chin
li phm
thu c Trung Lao a c nganh
hu cn chuyn ra ti ni. Ban cung
chuyn cho ta
hai dan hoa tin sau nong.
Vi s lng an khng co nhiu,
nn y se la mt bt ng danh
cho
qun ich
vao
nhng ngay tin cong
cui cung.
Sau t 2 chin dich,
chi trong mi ngay ta a xy
dng xong mt tiu oan KZ 75 va mt tiu oan H6 (hoa tin)
do trung oan 676 phu trach,
kip
thi b sung cho mt trn.
Trung oan 9 cua 304, ln Ty Bc t trung tun thang

Ba lam
xong cng tac tiu phi, a nhanh
chong
ti in Bin Phu. 304 (thiu mt trung oan)
vi cac ng
chi L Chng, chinh
uy,
Nam
Long, tham mu trng, la ai oan cui cung
co mt trong i hinh
chin dich.
M u
k hoach
t 3 la tip tuc hoan thanh
nt nhng nhim
vu a ra cho t 2: tiu dit hoan
toan hai cao im
A1 va C1, ng
thi anh
chim
thm mt s c im
phia ty va phia ng thu
hep thm na pham
vi chim
ong
cua qun ich,
chun bi cho tng
cng kich.
Nhim
vu c trao
cho cac n vi nh sau:
- ai oan 316, c phi thuc trung oan 9 cua 304 (thiu 1 tiu oan),
tiu dit A1, C1 va C2.
- ai oan 312 tiu dit cac c im:
505, 505A, 506, 507, 508 phia ng, tin sat b sng Nm
Rm.
- ai oan 308 tiu dit cac c im

311A, 311B phia ty.
- ai oan 304: trung oan 57 c phi thuc 1 tiu oan cua trung oan 9, c 1 tiu oan cht
chn trn ng i Ty Trang khng cho qun ich
rut chay sang Lao,
sit cht vong
vy chung
quanh Hng
Cum,
tp kich
trn ia phao binh, tiu dit khu C Hng
Cum.
- ai oan 351 phi hp vi b binh trong cac trn anh

im
va anh
phan kich.
Thi gian chin u bt u t ngay 1 n ngay 5 thang

5 nm 1954. Nhim
vu trong
tm ca t
nay la tiu dit cho c A1. T sau t tin cng khu ng, A1 tr thanh
nhc nhi i vi cac
n vi tham gia chin dich.
Ti a nhiu ln trao i trong c quan tham mu v cao im

A1. Chung
ta tim
c mt ngi
V Nguyn Gip
dn ia phng ngay trc a tham gia xy dng ngi nh trn i nay.

Theo bac thi o la mt ngi
nha tuy kin c, nhng khng co gi la c bit,
khi mi xy, khng co hm
ngm.
Nghc b i ta lai
cn hm,
bac cho rng
co th qun Nht trong thi gian ong
in Bin Phu a xy dng cn hm
nay phong
may bay My nem
bom, hoc co th qun Phap
a cai tao hm
ng ru cu thanh
hm
ngm.
V sau mi bit,
trong hai thang
xy dng cng s, qun Phap a dung
nhng gach,
a t
ngi nha trn i,
bin hm
ru thanh
mt cn hm
tru n tng i kin c vi rt nhiu t
bn trn... Nhng no vn khng th nao sanh
vi nhng boongke cua Lat_
ma b i ta a tng
tiu dit ng
bng.
Anh Thai a c can

b c quan tham mu cung
i trinh sat vi can b 174, phat hin mt giao
thng hao chay t A1 xung
A3 phia b sng, ich
co th d dang
a qun ng chin ln phan
kich
bt c luc nao.
Anh em nghi ao mt ng hao men theo ng 41, taeh

ri A1 vi A3, cung
la ct t ng
tng vin cua qun ich.
174 nghi ao thm mt ng hm
t trn ia cua ta tai A1 ti di
hm
ngm,
a bc pha vi s lng ln vao t ri cho n. y qua la mt ky cng.
Cng binh cua n vi tinh
toan se hoan thanh
cng trinh
nay trong vong
14 ngay,
va bao am
ao
ung
hng. Ti noi vi anh Thai nhng ngi trc tip anh
A1 a nghi thi nn chp nhn,
c
can b ky thut xung
cung
n vi giai quyt nhng kho khn v chuyn mn, con c quan theo doi
tht ky vic ct ri A1 vi A3, chl khi nao hoan thanh
ng hao nay mi cho 174 tin cng.
Na thang
qua qun ich
khng con tinh
ti chuyn y ta ra khoi A1 va C1, chung
chi ra sc cung
c hm
hao ch i t tin cng cut cung.
ng hm
A1 ao
chm
hn d kin.
Mt i c bit gm
25 can b, chin si do ng
chi
Nguyn Phu Xuyn Khung, can b cong
binh cua B, trc tip chi huy, a tin hanh
cng vic ngay
trc mui sung
qun ich,
trong tm
kim
soat cua lu an.
t i A1 cc ky rn.
Tiu i trng
cng binh Lu Vit Thoang
la chon mt t khoc nht m ca hm.
Ca m u chi khoet c
vao
vach
nui mi chiu 90 xngtimet.
ieh
khng ngng bn sung
va nem
lu an.
Ba ng
chi bi
thng. Ban thn Thoang
cung
bi ngt vi sc ep cua lu an.
Ba m mi ao xong ca hm.
Khi
ao
su vao long
nui c mi met,
bt u phai khac phuc thm kho khn: thiu khng khi, en,
uc mang vao hm
u bi tt,
s t moi t long
nui ra ngay cang
nhiu khng c cho qun
ich
phat hin.
Cac chin si phong
ng tai A1 a co k hoach
chin
u
khng cho qun ich
tin
xung
ca hm,
du phai hy sinh ti ngi cui cung,
bao v bi mt tuyt i y anh
ich
cua
ta.
Trong khi o, cac n vi khac u chun bi xong, nhiu mui hao a lun su di hang
rao dy thep
gai cua ich.
B chl huy chin dich
quyt inh
ung
ngay N cac n vi c n sung,
trit ap dung
chin thut anh

ln
giam
nhe thng vong, ring A1 se anh
khi ng hm
A1 hoan thanh.
V Nguyn Gip
Nhng ngay cui thang

T tng i yn tinh.
Mi ngay ich
huy ng
hn mt trm may bay
lng thc, an dc xung
Mng Thanh. Nhng Cat chi nhn c khoang
mt na. May
bay ich
phai bay cao tha du tranh
cao xa tm
trung cua ta, khu vc tha du lai qua hep,
nn mt
phn
ba tip t ri xung
trn ia ta, mt s khng it ri xung
bai min va nhng khu vc bi hoa
lc ta kim
soat cht nn ich
khng th thu lm.
Ngay
1 thang
5 nm 1954, may bay ich
bt u s dung
mt loai bom mi cua My (Hail Leaflet)
cha hang
ngan mui tn rt nho sc ben,
nhm
sat thng nhng am
ng. Loai bom nay khng
gy nguy him
cho nhng ngi trong cng s hoc di chin hao,
va kho s dung
trong nhng
trn anh
khi qun ta va qun ich
gn nh trn ln vao nhau. Lnggle va Bigia a iu chinh,
cung
c lai t chc phong
ng khu trung tm.
Nhng n vi kha nht,
va nhng chi huy c tin cy nht con lai cua tp oan c im,
c
tng cng cho trung tm khang
lian. Tiu oan trng du Brxinhc a nm
quyn chi huy tai
khu ng, thay th Bigia tr v s chl huy Mng Thanh. Tai y co tiu oan 2 trung oan du
thuc ia s 1, tiu oan du xung kich
6, tiu oan du nguy
s 5, tiu oan 1 ban l oan
l dng
13, cung
vi hai ai i c lp,
n vi cng binh, va mt s linh
Angiri, linh
Thai.
Tuy nhin,
nhng n vi nay u bi tn tht nhiu,
i hinh
chp va 17 gi chiu ngay 1 thang
5 nm 1954, bt
thn
tt ca cac c phao
cua ta nha an vao
nhiu khu vc cua tp
oan
c im.
Ln
nay
cum
phao
ich
Hng
Cum
bi kim
ch, t lit.
Mt kho an vi 3.000 vin an d tr cua ich
n tung. Kho
lng thc thc phm
bc chay.
t phao kich
keo dai gn mt gi ng
h. Dt ting
phao,
cac
n vi ng
loat tin anh
nhiu vi tri.
Tai phia ng, 98 tin cng c im
C1 ln th hai. Brxinhc,
vn t s chi huy trn lian 4, a
linh cam
trn anh
lian 1 sp n ra trn u minh.
Ngay 1 thang
5, Brxinhc quyt inh
a ai
i 3 cua iu oan du tim kich
s 2 ln thay th cho ai i Clieh
(Cledic)
a bi tiu hao, ng
thi ra lnh
cho ai i 1 sn sang
tbam gia phan kich.
ai i 811 cua ta a co hai mi ngay m phong

ng tai C1, c lnh
ri khoi trn ia 200 met
cho hoa phao chun bi. ai i trng L Vn Dy thy cng s a c cung
c vng chc u sc
chiu ng an phao,
va tin vao s chinh
xac cua phao
hinh ta, quyt inh
chi cho b phn d bi lui
v phia sau, toan n vi vn bam
trn ia khng l thi c xung phong.
Nhng cao im
ta chim
c khu ng phat huy tac dung.
Sn phao t trn i Dl nhm
tng
hoa im
trn C1 bn rt chinh
xac.
Dt ting
phao,
Dy lp tc ra lnh
m nhng hang
rao c ma
ngn cach
gia ta va ich,
a b i xng ln phia Ct C. Thu phao va lu an cua ta trum
ln
trn ia ich,
tiu lin n ran. Chin si Thng
cm
c lao ln cach
muc tiu mi met thi trung
an
hy sinh. Chin si n ly
chic chn phu ln ngi ban,
nht la c thm
mau ng
i,
l ch vt
an,
tip tuc tin ln mom
t cao nht trn inh
i.
Ca tiu i mui nhon bam
sau anh. Chi sau nm
V Nguyn Gip
phut,
ta a chim
c Ct C. ai i du tim kich
s 3 mi thay th choang
vang
trc on tin
cng chp nhoang
va quyt lit.
Qun du bn xi xa vao khu vc Ct C. ai i 1480 cua ta t
phia di tin ln a kip thi co mt,
cung
vi 811 hinh
thanh
hai mui tin cng chia ct qun ich
tiu dit.
Nhng trn anh

giap la ca din ra. Vin trung uy Lghc (Leguere)
chi huy ai i 3 c chng
c,
ch lc lng tip vin.
Brxinhc quyt inh
a ai i 1 ln tng vin.
Nhng a qua mun.
Trung uy Priu (Periou)
chi huy ai i cht ngay khi mi t chn ln i.

Lat sau, n lt trung
uy Lghc chi huy ai i 3 bi trong
thng. Qun ich
C1 mt dn sc chin u.
C tn phu bat
trn ngi nm
gia cht ch ting
sung
yn se u hang.
Na m, toan b qun ich
bi tiu dit.
Dy thep gai va min ly

t trn ia cua ich
lp
tc c trai ra sn i thanh
mt bai chng
ngai day c,
phong
qun ich
phan kich.
Sau hn ba chuc ngay m lin tuc chin u,

trn anh
tai C1 luc nay a kt thuc.
C2 nm
gon di
nong
phao
khng git cua ta. Tri sang,
khng thy qun phan kich

cua ich.
Chi co nhng c trong
lin bn nong
t tai pecvi
lng
ln tun an v phia trn ia ta trn inh
i nh mun ngn chn
mt t xung phong. .
phia ng sng Nm
Rm,
hai tiu oan 166 va 154 cua trung oan 209 tin cng cac c im
505
va 505A (Dominiquc 3). Mt ai i cua tiu oan l dng du 6 va nhng n vi linh
Angiri,
linh
Thai tai y, do vin tiu oan trng Snen (Chenel) chi huy, chng
c kha quyt lit.
Ta va
ich
gianh
git nhau tng u sung,
tng chin hao.

2 gi sang
ngay 2. thang
5, trung oan 209 tiu
dit hoa toan hai c im
nay,
chm
dt s tn tai cua trung .tm khang
minich.
Trn canh
ng
phia ty, trn
anh
tiu dit c im
811A (Huguette 5) cua trung oan 88 din ra rt
nhanh chong.
Chin thut anh
ln tip tuc c phat huy. Vi nhng ng hao a ao xuyn qua
hang
rao c im,
b i ta bt thn t chc xung phong. Toan b ai i u Phi va ti thay qun
tng cng phong
thu c im
nay,
bi dit gon trong vong
khng y 80 phut.
Nh vy,
ngay trong m u cua t tin cong
th ba, ich
a mt thm bn c im:
C1, 505,
505A phia ng, va 311A phia ty. Tai Hng
Cum,
trn vy ep anh
ln khu C cua trung oan
57 a tiu hao nhiu Binh lc ich,
nn sang
ngay 2 thang
5, ich
phai rut chay khoi y.
Nhng ng hao thoc su cua b i ta trn canh
ng
phia ty, u nhm
thng
v phia s chi
huy Cat.
Tp oan c im
a bi dn lai trong cai " vung cui cung!
.
RT
nhiu cun sach
cua phng Ty xut ban trong nhng thp nin qua a giup chung
ta b sung
vao
bc tranh toan canh
v chin cuc ng Xun 1953-1954 cung
nh nhng ngay gi cui cung
cua con nhn in Bin Phu.

Ngay
2 thang
5, Nava vi va t Sai Gon bay ra Ha Ni.
Nava triu tp hop khn cp ban cach
cu
van
tinh
th. D hop co Nava, Cnhi, Crevc, t lnh
lc lng Lao,
va nhng si quan thuc lc
V Nguyn Gip
lng luc qun chin trng Bc Vit Nam.

Cuc chin in
Bin Phu a keo dai nm mi ngay m. Khng bit luc nay Nava a nhn ra
sai lm
ln nht cua minh
la a phn tan
hu
ht lc lng c ng
tp
trung tai ng
bng
sng
Hng
trc khi trn anh
bt u!
Ngoai nhng tiu oan tinh nhu a ln Ty Bc, ba binh oan
c ng
cua Bc B vn
bi cm
chn Trung Lao.
Sut thi gian qua, nhng mu toan cu nguy
cho in Bin Phu u khng th thc hin vi thiu lc lng, c bit la lc lng nhay du va
khng qun Nu nem
nhng tiu oan du it oi vao
nhng cuc hanh
binh giai toa thi khng con lc
lng tng vin duy tn cuc sng
cua tp oan c im.
Nu huy ng
khng qun vao nhng
cuc hanh
binh Xnphn Cngo thi khng con lc lng ym
tr, tip t hang
ngay cho in
Bin Phu. Trn quyt chin chin lc in Bin Phu i vao thi im
quyt inh
khi Nava chi con
trong tay mt tiu oan du !
Hi nghi Ginev a khai mac,
nhng con ban v vn Triu Tin. ai din cua nc Vit Nam
dn chu cng
hoa cha co mt.
Hy vong
cui cung
cua Phap luc nay
la at c mt thoa thun
ngng bn tai in Bin Phu.
Nhng mun c nh vy,
it nht con nhim
in Bin Phu phai tn tai thm mt thi gian. Chinh
phu Phap hoan toan khng mun thy mt cuc u hang

in Bin Phu. Nhng bc in cua
Cat va Lnggle mi gi v u mang nhng li le gay gt va tuyt vong.
S phn cua in Bin
Phu chi con tinh
tng ngay.
C th ngay ngay mai nu khng co qun tip vin.
Cnhi mt ln na
lai a ra y kin m mt cuc hanh
binh anh
vao
sau lng i phng. y chi la s suy nghi
thin cn.
Ly
u ra lc lng m mt cuc hanh
binh nh vy luc nay!
Tt ca cac binh oan c ng
ang sa ly ng
bng
Bc B, Trung Lao,
min Trung. Mun iu ng
chung
cung
khng
con thi gian. Va lam
cach
nao tip t an dc, lng thc cho mt cuc hanh
binh mi trong luc
toan b lc lng khng qun vn tai vi ca nhng may bay hang
nng
cua My a khng th bao
am
nhng yu cu khn thit cua ring in Bin Phu.
Nava tuyn b: "Khng cn phai tip tuc cuc chin in Bin Ph .
Nava quyt inh
tin hanh
mt cuc hanh
binh pha vy Khac vi nhng k hoach
rut chay ln trc,
tuy con la trn giy,
Xenophon
huy ng
15 tiu oan,
Condor, 7 tiu oan,
cuc hanh
binh pha vy
mang bi danh Albatros (Hai u ln) ln nay chi da vao ban thn lc lng n tru tai in Bin
Phu, vi s h tr tao mt hanh
lang cua mt lc lng bit kich
ia phng nho Lao.
Nava cho
rng
cuc hanh
binh co th thc hin trong hai hoc ba ngay bng
sc manh,
hoc bi mt,
khn
kheo,
vi Vit Minh khng co phng tin hu cn Lao,
phai 24 gi sau mi co th i pho".
Nava
quyt inh
"bo lai thng binh va si quan qun y", vi tin chc la ho se c Vit Minh trao tra. Do
tinh
cht cua cuc hanh
binh nh vy nn no c trao cho Cat t minh
vach
ra k hoach.
V Nguyn Gip
Nava ng
y vi Cnhi tng vin thm cho in Bin Phu mt tiu oan du. y la tiu oan du
cui cung.
Tng
chi huy trc tip nm cac n vi du va khng qun. T trc ti nay Nava vn s dung
lc
lng nay rt de dt,
theo nguyn tc khng hy sinh v ich
mt tiu oan nao.
Nhng ln nay Nava
nhn thy mun pha vay con nhn in Bin Phu phai c tng thm sc manh.
Ngay
4 thang
5, Cnhi in cho Cat mt s chi thi v cuc rut chay theo quyt inh
cua tng
chi
huy:
"Chi huy trng GONO c trao quyn la chon cach
thc va thi gian tuy theo sang
kin cua
minh
sau khi nhn c lnh".
Cnhi chi thi cho Cat phai pha huy cac xe tng, ai bac,
tai liu
mt,
mt ma va dung
cu v tuyn in.
Nbng vn khng qun nhn manh
"cho ti khi co lnh
mi,
chi huy trng GONO phai duy tri nhim
vu chng
c tai ch khng c co t tng rut lui",
phai ht sc gi bi mt v k hoach
va chun bi thc hin vi s thn trong
ti a. Cnhi vn cho
rng
thao chay khoi in Bin Phu chi dn ti s hy sinh v ich.
Trong ngay,
di tri ma tm
ta, Cat hop cac si quan cao cp cua Mng Thanh ph bin k
hoaeh
Albatros. C mt Lnggle, Lmni (Lemeunier), Bigia, Va (Vadot) va Xganh Pagit.
Khng my ai co ao tng vao li thoat nay.
Chin hao cua i phng a bao vy rt cht,
khng
con ke h. Lc lng cua Crevc khng co kha nng chng
choi vi Vit Minh. Tuy nhin, moi
ngi thng
nht phai chia lam
ba canh
khi rut chay.
Canll
th nht,
gm
toan b qun du, do
Lnggle va Bigia chi huy. Canh
th hai, gm
toan b qun l dng va Bc Phi, do Lmni va
Va chi huy. Canh
th ba, gm
toan b qun Hng
Cum
do fLalng chi huy. C ba ng rut
lui: ng th nht qua ban Keo Lom, ng th hai, theo thng lung
Nm
Na, ng th ba
theo hng Nm
Hp. Con ng chay v phia nam - ng nam dng nh co ve it nguy him
hn 1 Moi ngi phai rut thm. D kin k hoach

rut chay se c thc hin vao 20 gi ngay 7
thang
5 nm 1954. Theo Giuyn Roa: " in Bin Phu, ngi ta goi cuc hanh
binh nay la "m con
ng ma chng to khng co ao tng v no: mi ngi se chi con lai mt ngi".
m ngay 4 thang
5, trn canh
ng
phia ty, sau khi tiu dit 311A, ai oan 308 tip
tuc anh
311B (Huguette 4) phia trong. Trung oan 36 tiu dit 1 ai i gm

linh
l dng va linh
Marc,
a trn ia ti gn trung tm khang

Lili (Lilie, t Claudine mi tach
ra), tm
binh
phong cui
cung
che ch cho s chi huy Cat hng nay.
Bui sang,
ich
phan kich
inh
chim
lai,
nhng
tht bai.
Ngay
5 thang
5, ca Lnggle va Bigia u keo ti lian. H a bit ro s phn cua phn khu trung
tm se c kt thuc trn hai cao im
con lai phia ng. Tai A1, tiu oan 1 ban l oan l
dng 13 a bi tn tht nng
sau mt thi gian dai phong
ng. Lnggle quyt inh
chuyn nhng
linh
l dng xung
lian 3 di chn i lam
lc lng d bi, va iu tiu oan du thuc ia s 1
V Nguyn Gip
(1er BPC) va c tng vin ln thay th.

Tiu oan du 1, do vin ai uy Badanh (Bazin) chi huy, nhn lnh
khn trng nhay xung
Mng
Thanh, nhng sau ba m chi mi ti c hn hai ai i,
va b phn chi huy tiu oan.
Badanh
cha kip lam
gi thi a trung
mt manh
an
phao
bi thng. ai uy Pugi (Jean Ponget), ai i
trng ai i 3, c chi inh
nm
quyn chi huy tiu oan.
Caeh
y khng lu, Pugi con la si
quan tuy tung
cua Nava, thng xut hin
phia sau tng
chi huy trong nhng bc anh.
Pugi a mt
gn
sau
gi a n vi vt qua quang
ng 1.500 met t pecvi
ti lian trong nhng chin

hao
ngp bun,
lun lun bi ai bac ta bn chn.
Sau khi nhn ban giao cua Cutng (Coutant), chi huy
tiu oan l dng 1, Pugi i quan sat vi tri i quvt inh
chia lc lng b tri thanh
ba ni tai
lian 2. ai uy tm (Edme), chi huy ai i 2, phu trach
tuyn l ct va chin hao phia ng va
phia nam c im
i din vi lc lng ta. Pugi cung
vi ai i 3 gi inh
i co hm
ngm,
va
mt ty nam tip giap vi A3, ni co mt mui chin hao cua ta chay men theo ng 41, ang trc
tip e doa con ng ni A1 vi Mng Thanh. Chi mt ngay sau, Pugi mi bit s phn cng
nay mang tinh
inh
mnh.
Lc lng ich
in Bin Phu con 5.385 qun chin u,
va 1.282 thng binh. Nu so vi sau
t tin cng th hai, thi qun ich
ng hn, do a c tng cng. Con nhim
khng
l cua Nava
a thu lai bng
con nhn cua Xalng Na San nm trc. Din tieh
phn khu trung tm con khng
y
mt kilmet vung.
Cung
trong ngay 5 thang
5, trung oan 174 bao cao ng hm
A1 a hoan thanh.
Trong m,
mt tn bc pha chia thanh
nhng goi hai mi kilgam, c a vao t di hm
ngm
cua
ich.
B chi huy Mt trn quyt inh

y nhanh nhip phat trin cua t tin cng th ba chun bi moi
iu kin sm chuyn sang tng
cng kich.
SANG
ngay 6 thang
5 nm 1954, tiu oan 255 cua 174 phong
ng sut ba mi t ngay m trn
i A1 c lnh
rut qua i Chay lam
lc lng d bi.
Ting
n cua khi bc pha trn i A1 c chon lam
hiu lnh
xung phong cho t tin cng ti
nay.
Tri ngt ma. C quan tham mu bao cao m qua ich
a tha du thm hang
trm qun tng vin.
May bay ich

hoat ng
vi mc cha tng co k t u chin dich.
Chung
nem
bom, bn
reket
vao nhng vi tri phong
ng cua ta, c bit la i C1. Phao cao xa bn ri thm mt chic
C.119.
Bui tra tri hng nng. Ti treo ln inh
nui Mng Phng sau s chi huy, quan sat trn ia.
Gn
mt thang
qua, t vi tri nay,
vi mt chic ng
nhom
co bi s quang hoc ln, ti a theo doi s tin
trin cua chin hao
ta. Thi gian u,
s tach
bit gia ta va ich
rt ro.
V Nguyn Gip
Tp oan c im
ich
la mt khi ng c,
nh nhng t ong khng
l nm
sat nhau hai bn b
sng Nm
Rm.
Trn ia ta la nhng ng hao rt nhiu nhanh
t chung quanh canh
ng
lan dn
vao.
Nhng t cui thang
Nm, rt kho phn bit trn ia ta va trn ia ich.
Vi hu ht nhng mui
chin hao cua ta a cm
su vao tp
oan c im.
i luc phai xac inh
trn ban u la nhng
c im
ich
con gi, u la ni ta a tiu dit.
Trn ma du ang tip tuc trn bu tri in Bin Phu. Nhng chic may bay vn tai bay cao ngoai
tm
vi cua phao cao xa. Hang
ngan chic du mau sc ti roi chi chit trn canh
ng,
nh nm
n
r sau mt trn ma. C th thy ro s kha ln tip t cua ich
ri vao trn ia ta. "Ming
da la"
in Bin Phu a thu lai qua nho. Sang
nay, tham mu bao cao,
no chi con mt chiu 1.000 met,
mt chiu 800 met.

Tng
thng
Aixenhao a vi no vi mt "sn bong
chay".Ti
dung
ng
nhom
tim
vi tri 311B phia ty, a bi tiu dit m 3 thang

5, va vi tri 310 nm
bn. Ca hai vi tri nay chi cach
s chi huy Mng Thanh hn 300 met.

T y vt qua mt c im
na la ti hm
Cat
Nhng mui l a chia vao bn sn Cat.
Nhng phan ng cua ich
rt yu t. Chung
a khng
lam
gi nhiu sau khi mt 311B. Va m nay se n
lt 311, c coi la "con mt"
cua tp
oan
c
im.
Ti nhn thy:
tinh
hinh
ich
a thay i,
khng phai khng co kha nng giai quyt con nhim
in
Bin Phu trc khi Hi nghi Ginev v ong
Dng bat u.
20 gi, hoa lc cua ta tp trung bn
vao
A1, C2, c im
506, bc Mng Thanh, c im
310, ty Mng Thanh. Ln nay co thm s
phi hp cua 12 dan
hoa tin sau
nong.
Mc du tan
xa con cao, nhng ui la, ting
rit va ting
n d di cua loai vu khi m nay a lam

cho qun n tru sng trong nhng cng s p t a bi.
ma lam
suy yu,
hoang
s.
t phao hoa keo dai 45 phut.
ieh
phan ng yu t. Nhng chung
a co chun bi. Khi phao ta va
ngng bn,
tt ca nhng khu phao con lai cua tp oan c im
tp trung trut an xung
nhng
trn ia chin hao
cua ta xung quanh A1 va C2.
Trung oan trng Nguyn Hu An quay in thoai lin lac vi cng binh kim
tra ln cui.
in thoai lai bi t ! Tinh

hinh
lai din ra nh ln trc. Nhng c quan tham mu chin dich
a
rut kinh nghim,
ph bin gi n sung
cho cac n vi. Trc gi G nm phut,
cac chin si chin
hao
xut phat xung phong c lnh
quay lng v A1, nhm mt,
ha mm
phong
song
xung kich
va anh
chp cua ngan cn bc pha. ung
20 gi 30, mt ting
n trm,
khng phai nh chung
ta
ch i.
Quay u nhin lai,
trn i A1 co mt am
khoi ln ang phut ln. Mt s ngi phn vn: co phai
y la bom n chm
ich
tha luc chiu!
Nguyn Hu An lp tc ra lnh
cho phao cua trung oan n
sung.
My ngay trc o, chung

ta a tiu dit mt s hoa im
ich
hng v phia tin duyn, nn
ln
nay
phao
cua trung oan chi bn
ch ap
manh
trong vong
15 phut,
ri b binh xung phong.
V Nguyn Gip
phia ng - nam, hng tin cng chu yu,

tiu oan 249, do tiu oan trng V inh
Hoe chi
huy, chia thanh
lai canh
tin ln i hinh
thanh
th bao vy qun ich.
Phia ty - nam, tiu oan
trng Dung
Chi a tiu oan 251 tin theo giao thng hao mi ao trn mt rung
ven ng 41,
thoc mt mui dui ct ri A1 khoi Mng Thanh.
Khi bc pha n cach
hm
ngm
vai chuc met thi bay chic l ct bn trn, va cun theo phn ln
ai i du 2 cua tm ong
y. Pugi ngi trong hm
ngm
bng
thy qua i rung rinh, mt
ting
n trm
at moi ting
ng
khac keo dai vai giy. Mt lat sau y mi hiu ra, va bit minh
va
thoat cht.
Khi bc pha mt ngan

cn a tiu dit mt phn
tuyn
ngang gy kho khn cho cac n vi anh
A1
trong t trc, tao nn mt ca m quan trong
giup cho hai ai i cua tiu oan 249 xung phong
thun
li. Nhng cang
ln gn inh
i thi nhng t a t h su bc ln a lam
trai i bin dang
va tr nn rt kho i. Li dung
luc o, nhng -tn linh
du con sng
sot cua ai i 2 lin tip trut
an
lin thanh v phia ta. ai i 316 anh
vao trn ia sung
ci.
ai i 317 anh
vao khu thng tin
gn
hm
ngm.
ai i 3 cua Pugi ong
trn inh
i va t phia hm
ngm
tin ra phan kich.
Cuc
chin bng
tiu linl lu an,
li l lai din ra trn tng thc chin hao,
tng u sung.
Phia ty - nam, cac chin si bc pha tiu oan 251 nhiu ln tin ln m ng v phia l ct "Cy
a cut"
u
bi thng vong. Pugi bit nu mt l ct nay thi c im
hoan toan c lp,
sm
mun cung
bi tiu dit.
Tiu oan quyt inh

a KZ ln bn sp chic l ct:
Khu ai lin bn trong a hoan toan im lng.

Nhng khi b i ln pha tip hang
rao lai bi hoa lc
khng bit t u chn
lai.
Tiu
i trng Phn cung
ai i pho bi mt bo ln quan sat,
phat hin
c mt u sung
ngm
c nguy trang ky, ngay gn l ct.
Phn nghi cho minh
c tiu
dit u sung
tra thu cho cac ban
ng
i a hy sinh, nu
cn se m bc pha lao vao u sung
m
ng cho n vi. ai i t chc hoa lc ym
h cho Phn hoan thanh
nhim
vu an toan.
Tiu
oan 251 a ct t con ng tip vin cua ich
t Mng Thanh ln.
Trn inh
i,
nhng tn lnh du da vao chin hao va cng s a c cung
c trong thi gian qua
ra sc chng
ch qun vin.
Qua na m, trung oan trng Nguyn Hu An quyt inh

a ai i d bi cua tiu oan 249
vao
giai quyt trn anh.
B i ta chia thanh
tng t nho tiu dit dn dn tng u khang
cua ich.
Tai Mng Thanh, trc tinh

hinh
nguy ngp cua nhiu c im
phia ng va ca phia ty,
Lnggle quyt inh
tp hp tai pecvi
nhng b phn con lai cua tiu oan du 6 mi c tng

vin cha lu, va tiu oan du 8. Lnggle ra lnh
cho hai ai i cua tiu oan du 8, mi ai i chi
con lai 40 ngi, lp tc ln lian 2. Nhng con ng ln i A1 a bi ta cht cht.
Lnggle anh
cho ai i nay chuyn sang lian 4, ni Brxinhc cung
ang khn thit oi tng
V Nguyn Gip
vin.
Sau khi tiu dit c vi tri Cy a cut tiu oan trng 251 Dung
Chi quyt inh
a mt lc
lng xung
uy hip A3, ng
thi t chc mt mui anh
ln inh
i dn qun ich
A1 vao th
gia hai gong
kim.
4 gi sang
ngay 7 thang
5 nm 1954, Pugi chi con lai ba mi t linh
du. Pugi goi b - am
mt
ln
na cho Mng Thanh, yu cu phai tng vin ngay mt ai i nu khng c im
se bi tran
ngp.
u dy la tham mu trng Va:
Hay
bit iu mt chut.
ng mun
ti tim
u ra mt ai i ! Tt ca u khng con gi ! Nu vy thi
cho ti va nhng ngi con lai m ng chay xung
lian 3.
- ng phai tai ch, ng la linh
du, phai chin u cho ti cht...
Chi it la ti khi tri sang.
- R ri.
Vi ti, th la xong. Nu ngai khng con iu gi noi thm, ti huy in ai.
- Vi ti cung
la xong - Va noi.
Qun du a s dung
n nhng vin an,
qua lu an cui cung.
Vin chl huy Pugi bi thng nng
va bi bt.
Trc khi tri sang

trn anh
kt thuc.
174 a tra c cai hn A1.
Trong m, cung
phia ng, trung oan 165 cua 312 a tiu dit 506 (Eliane 10), c im
rt quan
trong
nm
bn ng 41 chay ti s chi huy cua Cat.
Lnggle a dn vao y tt ca nhng gi con lai cua tiu

oan du 6. phia ty, trung oan 102 cua
308 chim
xong c im
311 (Huguette F) a trn ia tin cng cua ai oan vao cach
s chi hy
Cat 300 met.
Sang
ngay 7 thang
5 nn- 1954, la c Quyt chin Quyt thng
tung bay trn cao im
A1 bao hiu
gi tan
cua tp
oan
c im.
Nhng trn anh

trn day i phia ng vn cha kt thuc.
Trong m, hng chinh,
tiu oan
215 cua 98 a m nhiu t xung phong chim
c im
C2. Tiu oan du 5 da vao cng s kin
c chng
tra rt quyt lit.
Mt b phn nho cua 215 lot c vao bn trong c im.
Tiu oan du 5
mt dn sc chin u.
ung
luc o co lc lng t Mng Thanh ln tng vin,
ich
chuyn sang
phan
kich
inh
anh
bt ta ra khoi n.
Cuc chin u
keo dai ti sang.
Cac chin si cua ta chi con c bam

gi ly u cu.
Mui vu hi cua
tiu oan 439 anh
vong
theo hng ty bc,
nhm
chia ct C2 vi Mng Thanh, gp ia hinh
trng
trai bi hoa lc t C2 va phao Mng Thanh tiu hao khi tip cn,
t pha khng thanh
cng.
Thy
trn anh
C2 keo dai,
ti goi in cho anh L Quang
Ba, nhc: "174 a chim
xong A1, tn
dung
hoa lc bn thng
cua ta t A1 chi vin cho 98 C2. a ngay lc lng d bi trung oan 9
vao
chin u.
Phao
chin dich
se kim
ch phao
ich
Mng Thanh, danh
ring cho C2, 200 qua
phao
105. Cn nhanh chong
tiu dit c C2 lam
chu hoan toan cac cao im
phia ng :
V Nguyn Gip
* 7 gi 30, phao ta va ngng ch ap,

tiu oan 215 va ai i 138 cua tiu oan 375 chia lam
ba
mui xung phong ln C2. Qun ta ln lt anh
chim
tng muc tiu 9 gi 30, b i ta hoan toan
lam
chu i C2. B chi huy khu ng Brxinhe,
Btenla va mt s ng si quan du tp trung tai
y cung
vi hang
trm thng binh u bi bt sng.
Cuc chin u
trn nhng ngon i phia ng a kt thuc.
Ca khu trung tm nam gon di hoa lc
bn
thng
cua ta.
Tai Mng Thanh, 12 gi, Lnggle triu tp cuc hop cac chi huy tiu oan.
Ln nay vng mt
nhng ngi chi huy du. Theo k hoach,
cuc pha vy se phai thc hin vao 20 gi ngay hm nay,
mng
7 thang
5.
Nh thng l, mt chic Corsair F.4-U cua khng lc hai qun bay sat tp oan c im
nem
xung
mt tui vn th, trong o la nhng bc anh
may bay va chup c Lnggle va Bigia chm
chu nhin nhng tm
anh.
Con ng cach
y ba ngay con ngo phia nam Junon, a bi ba ng hao ct ngang. Bigia lm
bm:
Se phai m "mt con ng ma . Chi huy cac tiu oan ln lt bao cao n vi minh
khng
trong trang
thai thc hin mt cuc pha vy ma ho tin la kho sng
sot.
Nhng ngi d hop u
nhn thy:
du co hy sinh phn ln qun rut chay,
cung
kho giup cho mt nhom
ngi thoat khoi
thung lung.
Cuc tin cng cua nhng ngi linh
kit sc nhm
vao nhng vi tri c i phng
bao
v vng chc,
se la mt hanh
ng
t sat.
Vn
thc hin k hoaeh
Albatros khng con c
t ra. Va moi ngi cung
thy khng nn tip tuc cm
c thm mt m vi cai gia phai tra t 300
n 500 ngi ! Nhng ngi ngi y cha bit tinh
hinh
bn ngoai ang bin chuyn rt nhanh.
Sut m, chung
ti tp trung tai phong
tac chin theo doi cuc chin u.
Moi ngi u cm thy
nhe nhom
khi c tin 316 giai quyt xong A1 va C2. Muc tiu t tin cng th hai a hoan tt.
Cac ng
chi hu
cn
inh
tr v lo an dc cho cuc tng
cng kich.
Ti thy
con mt s ni
cha bao cao y u tinh
hinh,
nn noi ngi nan lai.
S lng qun ich

Mng Thanh hay con ng. Nhng chung
se khng chin u ti ngi
cui cung.
Chung
ta a bit tai Mng Thanh co nhiu binh linh
phan chin,
mt s n vi a chay ra hang.
Va
qun ich
a lm vao
tinh
th rt nguy ngp.
Cn
phai rt khn trng chun bi tng
cng kich.
B
phn
qun bao va cac n vi trinh sat c lnh
theo doi cht che tng bin chuyn cua ich.
Chung
ta a bit tin ich

chun bi t pha vong
vy m mt ng mau rut chay
v phia ty. Khac vi
nhng ngay trc, mi 9 gi sng mu a tan Tri khng mt gn my. May bay ich
trut bom d
di vao nhng trn ia cua ta.
Cac ai quan sat phia trc bao cao:
Nhiu ch trn sng Nm
Rm
ni bot trng. Anh em phan
oan ich
nem
sng an va dung
xung
sng. Phong
2 c ngi chay ti s chi huy bao cao,
b
V Nguyn Gip
phn
theo doi in ai ich
nghe c Mng Thanh yu cu Ha Ni "chi tha thm du lng thc,
khng tha du vu khi".
Chng ti nhn thy

ich
a co bin ng.
Chung
co th m mt ng mau rut chay v phia
Thng Lao hoc u hang.
Ti goi dy noi cho anh Vng Tha Vu, chi huy b i phia ty:
- Tinh
hinh
ich
co nhng triu chng ri loan,
co nhiu kha nng u hang,
cung
co kha nng t
pha vong
vy thao
chay.
ng
chi phai chi huy b i bao vy tht cht,
khng c cho bt
c mt tn ich
nao chay thoat.
10 gi, trung oan 209 m qua cha hoan thanh

nhim
vu tiu dit 507, mt trong bn c im
con
lai trn ng 41 bn ta ngan sng Nm
Rm
ngn chn b i ta vt qila
cu Mng Thanh tin
vao
khu trung tm, nghi cho anh
tip ban ngay.
Tiu oan 130 anh
507 m trc a gy thit
hai nng
cho qun ich
nhng lc lng cung
bi tiu hao. ai oan 312 lnh
cho trung oan 141 c
ng
t phia sau ln sn sang
tip sc cho 209, trung oan 165 a chim
c c im
506 sn
sang
chi vin cho n vi anh
507.
Bui tra, trinh sat bao cao may bay vn tai hai thn chi ln mt vong
trn bu tri Mng Thanh,
khng tha du tip t, quay tr v Ha Ni.
Trn sng Nm
Rm
vn ni nhng am
bot trng.
Trong
khu trung tm cua ich,
thinh
thoang
lai co mt ting
n khac thng. B phn theo doi in ai
nghe c nhng vin phi cng va qun ch Mng Thanh trao i vi nhau li chao vinh
bit.
B chi huy chin dich

quyt
inh
cuc tng
cng kich
se din ra khl tri ti.
* 14 gi, phao chin dich

bn manh
lit vao khu trung tm tp oan c im,
don ng cho cuc
tin cng c im
507 cua 209.
Nhng c lm
505 va 505A i din vi 507 luc nay do tiu oan 154 cua Nguyn Nng va ai i
tr chin cua tiu oan 166 cht gi. Lc lng y gm
chu yu la ai i 325, n vi a phong
ng t ngay u,
mi c tng cng thm nhng b phn cua ai i 520 va 530. Tiu oan pho
tiu oan 154 Ng Trong
Bao co mt tin duyn nhn thy qun ich
chng
c yu t quyt inh
cho b i m hang
rao ngay trong luc phao ta con ch ap qun ich.
Vi s chi vin cua tr chin,
chi sau bn qua bc pha, b i ta a lot vao trong c im

507. Qun ich
bang
hoang,
bn vai loat
an
ri bo chay
sang c im
508 va qua sng Nm
Rm,
s con lai u hang.
Trung oan 209 c
tiu oan trng Nguyn Nng t s chi huy tiu oan bao cao a chim
c 507 lp tc iu tiu
oan 130 t phia sau ln tip ng. Trong khi o, 154 tha thng anh
tip sang 508. ai bac cua ta
a gy nhiu am
chay ln trong khu trung tm. Tuy nhin nhng khu trong
lin t ng
bn nong
cua ich
vn
nha an
d di v phia cu
Mng Thanh.
Tai s chi huy, trinh sat bao cao trong khu trung tam
cua ich
xut hin nhng m
c trng.
Ti
yu cu can b tham mu chi nhng im
co c trng
trn ban , nhn thy co ca nhng n vi u
Phi.
V Nguyn Gip
Chung
ti nhn inh:
ich
a n luc tan ra.
ung
3 gi chiu,
cac ai oan
c lnh:
"Khng cn i tri ti,

lp tc m cuc tng
cng kich
vao
Mng Thanh. n vi phia ng anh
thng
vao khu vc trung tm, n vi phia ty giap cng
sang, cung
tin vao s chi huy cua ich.
Phai anh
tht manh,
bao vy tht cht,
khng cho
Cat hoc bt c tn ich
nao chay thoat".
Tai trn ia,

ai i 360 cua tiu oan 130, co chinh
tri vin tiu oan Trn Quai i cung,
a co mt
c im
508. Tiu oan pho Ng Trong
Bao cho cac lc lng cua 154 tin sang c im
509, c
im
cui cung
bao v cu Mng Thanh, ri trao i vi chinh
tri vin Trn Quai,
lnh
cho ai i
360 tin vao khu trung tm, ni la khoi cua nhng am
chay mi luc cang
bc cao.
ai i trng Ta Quc Lut lp tc dn ai i 360 lun di lan an cua nhng khu trong
lin
bn nong,
bng qua cu Mng Thanh. Nhn thy
qun ich
hu nh khng chng
c, Ta Quc
Lut cho b i ri giao thng hao y p qun ich,
nhay ln mt t,
dung
mt lmh nguy dn theo
ng tt tin tht nhanh ti s chi huy cua Cat.
Cac ai quan sat bao cao v : Qun ta t ba
phia ang anh
vao khu trung tm, 312 t phia ng tin qua cu Mng Thanh, 308 t phia ty m
ng qua sn bay, va t phia ty nam m ng. vao Lili, hng v s chi huy cua Cat.
Qun
ich
chi chng
c le te.
Nhiu toan ich
ra hang.
Nhng m
c trng
xut hin Mng Thanh mi luc mt nhiu.
Anh
Thai lun lun nhc cac n vi: "Bao vy cht,
khng mt tn nao chay thoat".
.
5 gi 30 chiu,
312 bao
cao
ln: "Toan b qun ich
tai khu. trung tm a u hang.
a bt c
tng Cat"
Ca khu rng c quan chi huy mt trn,

t xa n nay rt nghim mt,
bng
si ln trong nhng
ting
m
m
nh bin ng.
Can b, chin si ho reo, khua chn mua tay, m nhau nhay nhot,
biu l
s vui mng nh nhng em nho. C ni chi het.
C ngi mm
ha to. C ngi mt tai ngt.
S vui mng cha n vi ti. C chc chn la a bt c tng gic khng! Hng Cum,
vn
con mt ngan
ri qun ich.
T Mng Thanh, cac n vi bao cao ln: Binh linh
ich
lu lt keo
ra hang.
C tn va i va hat.
Cac chin si ta cung
ra khoi cng s, nhay mua trn giao thng hao.
Nhiu anh em bn sung

chi thin va phao hiu xanh, o mng thng
trn.
B chi huy chin dich

ra lnh
cho cac n vi: "Cuc chin u cha chm
dt. Tt ca phai vi tri
chin u.
Khng c mt tn ich
nao chay thoat.
Lp tc dung
h thng
loa ich
vn ku goi va hng
dn
ich
ra hang.
Khu
hiu nh sau: "Hay ra hang!
Cac anh se c i ai t t. Cm
c trng,
i
ra phai co trt t.
Cm
khng c pha hoai vu khi, an
dc. Ai con mang sung,
phai chuc u sung

xung
t".
Ngay sau o, ti hoi anh L Trong

Tn:
V Nguyn Gip
- C ung
la a bt c De Castries khng!
- Bao cao anh, anh em bao cao ln la a bt c.
- Cn c vao u ma bit no la De Catries ?
Anh Tn im lng.
- Cn bt cho c Cat.
Khng c ich
anh
trao tn chi huy. Phai i chiu nhn dang
vi cn cc, kim
tra cp hiu,
phu hiu.
Cac ng
chi chiu hoan toan trach
nhim
v vic nay.
Cac
ng
chi co anh
cua De Castries cha!
n vi tra li khng co. Mt can b cua mt trn dung
xe Jeep xung
n vi mang theo tm
anh
cua
Cat.
Anh L Chng va anh Nam Long bao cao Hng
Cum,
ich
co triu chng inh
anh
ra
thao chay sang Lao.
B chi huy chin dich
lnh
cho 308 a mt n vi nhanh chong
tng cng
cho Hng
Cum,
phi hp cung
304 truy kich
tiu dit qun ich,
khng mt tn nao chay thoat.
Chung quanh vn m
m.
Khng sao han ch c s n ao,
nim
vui cua moi ngi. Cac ng
chi
v binh ha nhng canh
ca lip xung
cho s chi huy yn tinh
hn.
Lnh
cho 312 phai bao cao nhanh v vic bt Cat c nhc lai.
Mi phut ch i luc nay rt
dai.
Lat sau, anh L Trong

Tn goi dy noi bao cao,
ung
la a bt c Cat cung
toan b b chi huy
tp
oan c im.
Cat vn
mang cp hiu,
ta a kim
tra ky giy t va ch ky cua y.
Ti hoi lai:
- ng
chi a thc mt nhin thy Cat cha!
Anh Tn vui ve ap:
- Bao cao anh, De Castries cung

vi ca b chi hu Phap in Bin Phu ang ng trc mt ti.
Hn vn
con ca "can" va mu o.
Ti vit ngay in bao cao vi Trung ng va Chinh
phu tin qun ta in Bin Phu a toan
thng.
By gi phai co ngay mt ban
thng cao c bit ai Ting
noi Vit Nam kip truyn i trong m
nay.
Tin ich
Mng Thanh u hang
c truyn cho cac n vi b i va dn cng phia sau qua
ng dy in thoai.
Lai co ngay mt chuyn mi: Giai quyt cai n cho mt van tu binh, cu cha cho thng binh ich
tai dy nh th nao!
Anh L Lim nhc i nhc lai cac n vi:
"Cac ng
chi nh bao am
chinh
sach
! Phai t chc cho tu binh n cm chiu nay". Nhng ngi
nhe nhang
nht la anh ng
Kim Giang va cac ng
chi phu trach
hu cn.
Khng con phai lo chun
bi gao,
an cho b i qua ca mua ma.
Vi ti trn anh
cha kt thuc.
Qun ich
Hng
Cum
luc nay do Ha Ni trc tip chi huy. Nu
V Nguyn Gip
chung
chay thoat mt s sang Thng Lao thi chin thang cua ta se khng tron ven.
Ti goi in
thoai trc tip cho Nam Long, ra lnh
quyt khng mt tn ich
nao chay thoat.
Tai y chi co
trung oan 57. Nam Long noi:
Tha anh, se khng co mt tn nao chay thoat.

Chung
ti a cht cht ng sang Lao".
Tai Hng
Cum
t 5 gi chiu ta a phat hin ich
nem
vu khi xung
sng Nam
Rm
va co nhiu
am
chay
trong c im.
Chinh
uy L Chng noi vi tham ma trng: "Ta lnh
cho chung
u
llang.
Nu ngoan c se bi tiu dit".
Lnh
c truyn xung
cac n vi. Ting
loa cua ta vang vang: "Mng Thanh a u hang!
Cat a bi bt ! Hng
Cum
hang
nhanh thi se khng bi tiu dit !".
ich
vn
im lng.
Ta dung
v tuyn in goi :
- Isabelle ! Lalande ! Cac anh hay u hang
ngay, nu khng se bi tiu dit!
- Chung
ti sn sang
ha vu khi. Nhng nghi cac ng cho mn ng sang Lao.
Chinh
uy L Chng ha lnh
cho phao bn.
Hng
Cum
chim
trong khoi la. Qun ich
khng
chng
c. B i c lnh
tin vao trong c im.
Nhng chi con lai nhng tn bi thng. C le
nao qun ich
a chay thoat ! Vong
vy cua ta vn sit cht chung quanh.
Trung oan trng 57 ha lnh
cho b i t uc truy tim
qun ich.
uc sang
hng
ca mt vung
tri. Du kich
va ng
bao nhng ban xung quanh Hng
Cum
cung
chu ng
phi hp, dn ng
cho b i ui bt Ty. Nhng qun ich
khng u xa. Phao ta bn manh,
cac cng s trong cac
c im
u sup,
Lalng a ra lnh
cho tt ca binh linh
chay
ra chung quanh c im
tranh
phao.
* 24 gi, anh L Chng goi in thoai bao cao a bt c toan b qun ich
Hng
Cum,
trong
o co ca Lalng, chi huy pho cua tp oan c im,
c trach
phn khu Hng
Cum.
Sau 55 ngay m chin u ac lit,

chin dich
lich
s a thu c toan thng.
Ti nga minh
trn
chic m
co tranh thao thc mai khng sao ngu c. Gi nay,
Bac va Trung ng a c tin.
Ngay
mai, chc b i se nhn c th khen cua Bac.
Anh Pham
Vn ng
a co mt Ginev,
se co mt t th mi bc vao
hi nghi. Cac ng
chi cua ta va cac ng
chi Lin X, Trung
Quc u
mong i tin nay hang
gi... La c T quc c nhn dn ta nu cao trn chin trng
lieh
s: Qun i ta ln ln nhanh qua. K hoaeh
Nava coi nh a thanh
my khoi.
Cuc din se i mi. in Bin Phu xong ri,

nay mai se tip tuc anh
u! Nim
vui lam
ti mt
gn
tron gic ngu m hm o. .
Hm sau, c quan hu cn t chc mt ba n mng chin thng,
mt ba "tic"
banh
cun.
ng
chi Vi Quc Thanh, ng

chi Mai Gia Sinh cung
d lin hoan vi B chl huy chin dich.
Bn nm sau o, ng
chi Vi Quc Thanh t Quang
Ty sang thm Ha Ni.
ng
chi tng
ti mt
bc manh
truc co con chim ng va dong
ch "ng phong nghnh khai hoan"
(Gio ng on khai
V Nguyn Gip
hoan).
ng
chi noi:
"Nhng nm Vit Nam la thi ky hoang

kim trong cuc i hoat ng
cach
mang
cua ti". Va
ng
chi k lai:
,,Trong chin dich
in Bin Phu, Bc Kinh in hoi ti: Trn in Bin Phu la vn
ng
chin hay trn ia chin!".
NGAY
hm sau, 8 thang
5 nm 1954, chung
ti nhn c th cua Bac.
Bac vit:
- "Qun ta a giai phong

in Bin Phu, Bac va Chinh
phu thn ai gi li ngi khen can b, chin
si, dn cng, thanh nin xung phong va ng
bao dia phng a lam
tron nhim
vu mt cach
ve
vang.
Thng
li tuy ln nhng mi la bt du.
Chung
ta khng nn vi thng
ma kiu, khng nn chu quan
khinh ich.
Chung
ta kin quyt khang
chin tranh c lp,
thng
nht,
dn chu, hoa binh.
Bt ky
u
tranh v qun s hay ngoai giao cung
u phai trng ky gian kh mi i n thng
li hoan
toan...
"
Hai ngay sau khi cuc chin u kt thuc,
ti t Mng Phng ti thm chin trng in Bin
Phu. Tram
tu binh rai rac hai bn ng. Binh linh
ich
voc dang
to ln tm
git sui di s
canh gac cua nhng chin si rt tre, be nho, ve mt lanh
hin.
T mt khu rng vng
ra ting
phong
cm
rn rang,
hoa vi ting
hat cua nhng tu binh Phap.
Cac ng
chi cng tac ich
vn a bao co,
binh linh
ich
to ve vui thich
khi ra hang:
H u mun sm chm
dt cuc chin u tuyt vong,
khng mang lai li lc gi cho minh,

thoat khoi cai ia nguc trn gian do Nava a tao nn.
Doc ng, ti dng xe, vao thm mt vi tri phao.
iu kin chin u,
n cua cac ng
chi phao
binh kha tm tt.
Bom an ich
sut thi gian qua khng la suy suyn nhng cn hm
nay.
ich
a phai in vi s an toan tuyt i cua nhng trn dia phao ta.

Anh em b binh hay goi ua hm
cua phao binh la "Hm
ch Tho !". Ta a bao cho ich
bit,
thng binh cua tp oan c im

tp trung Mng Thanh, nn my ngay nay may bay ich
khng hoat ng
tai khu vc nay.
Xe dng trc vi tri ca ngo: Him Lam. Nhiu h ai bac l ch trn khp mt rung
chung quanh
n.
Xem trn ia xut phat xung phong cua b i,
ti nhn thy cac chin hao
hu
ht u
nng
khng at tiu chun quy inh.
Cum
c im
Him Lam vi ba qua i o lom
ng chum
vao nhau
ngay bn phai ng 41. Ti treo ln i,
i trn con ng nm
gia rng dy thep gai bat ngat,
xem xet vi tri. ich

a chon c mt ia th rt li cho vic phong
ng. Tiu dit c c im
Him Lam, b i ta a trng thanh

rt nhiu.
ng
chi can b chi huy chin u
y, a ti vao xem mt u sung,
trong o ich
a t mt
khu
lin thanh co kinh
ngm
s dung
tia hng
ngoai phat hin b i ta ban m. Ti nhin qua l
chu mai, thy hoa im
nay kha nguy him
vi no kim
soat mt khu vc rt rng.
Ti hoi ng
chi
V Nguyn Gip
can b:
- Cac ng
chi co gp
kho khn nhiu vi u sung
nay khng!
ng
chi o ti ci ap:
- Bao cao anh... it thi.

- Vi sao!
- Sau trn anh,
chung
ti hoi tn bn sung
may y, no noi:
khi b i ta bt u bn, no ngi
thup ngay xung, nn khng nhin thy b i ta tin vao n.
i khoi Him Lam, trc mat ti, t ngt hin ra mt canh

ng.
Mng Thanh y ri ! Canh
ng
rng
hn nhiu so vi khi ti ng ngm no t inh
nui Mng Phng. N chay dai tit tp n
chn day nui phia nam.
Cn ma thep a tanh.
Canh
ng
phng
lng
trang im
nhng chic du mau sc rt ti, nh n
y
hoa.
Xa xa, trn inh
nui bin gii Vit - Lao nhng am
my trng
nhe m m
keo nhau i. Cam
giac
u
tin cua ti, quang canh
sao tht thanh binh
!
i thm mt quang,
bng
nghe ting
min n. Ca chin trng rng
ln a bay ra phia trc .
Ti a co mt thi trn ng Kh, thi xa Cao Bng,
thi xa Lang
Sn, thi xa Hoa Binh
sau khi giai
phong,
nhng cha bao gi nhin thy
chin trng vi nhng net khc lit va hung
vi nh y.
Bn trai la day i phia ng, thanh
luy cua tp oan c im,
khng con ngon co, ging
nh nhng
t mi khng
l, l ch nhng u sung,
h bom, h ai bac.
Bn phai ng 41, t chn nhng qua
i ra n b sng Nm
Rm,
nm
trn mt canh
ng
hep,
la nhng vi tri ich
day c.
Ch nao
cung
chi thy chin hao,
u sung,
va dy thep gai. t bi xi ln khp ni, nh bi nung o, tng tc

u nh thm
mau
qun thu va ca ni kinh hoang
cua chung.
Rai rac con nhng xac cht cha kip
chn en c rui,
nhng bai rac bc hi kinh khung.
Trc khi vao ng Xun 1953-1954 ca ich

va ta u cha nghi ti mt khng gian va thi gian
cho trn quyt chin chin lc. ay chmh la im
hen lieh
s, chung cuc inh
mnh
cua cuc
chin tranh xm lc sm mun ri phai din ra mt ni nao o trn t nc ta. in Bin Phu
la s ni tip cua Bach
ng,
ng
a trong thi ai mi. .
Ngay u ng ti i vao,
hai bn ng 41, la i E va i D, ni ng
chi Quang Trung a nhn
chi thi phai bin ngay hai cao im
nay thanh
trn ia kin c cua ta, a sn phao ln y uy hip
qun ich
Mng Thanh.
Ti nhin ln inh
i C1 o trui,
th tim
cai "Ct C" ni trung oan 98 cua Vu Lng, a gianh
git
sut mt thang
rong
vi nhng n vi qun du trong nhng trn anh
sinh t, hu nh ngay nao
cung
c nhc ti trong bao cao chin s. Khng con thy chut du vt no.
a n chic cu
st bc ngang sng Nm
Rm,
ni lin khu ng vi trung tm Mng Thanh.
V Nguyn Gip
Chic cu mi xut hin sau ngay qun ich

nhay du. y la mt san
phm
cua My ma b i ta se
gp
nhiu trong nhng nm chin tranh sau nay.
Di chn cu,
dong
sng Nm
Rm
uc ngu,
cy
ci ngn ngang, va phu y dy thep gai. u cu,
nhng chic l ct ha ming
chu mai en
ngom.
ich
a c gng
bao v cai cu nay cho ti bui chiu,
caeh
y hai hm, cac chin si ta
nhanh chong
bng qua, va sau o, b chi huy tp oan c im
cung
vi qun linh
t khu trung tm
lu lt keo ra, qua y vi nhng la c trng.
Mt anh dn cng con tre, ng i bn kia cu.

Anh
chia tay ra va noi:
- nghi anh, cho em bt tay mt cai !

Ti vui ve sit tay anh, va bit anh qu Thanh Hoa,
mt tinh
a cung cp nhiu nht v ngi,
cung
nh lng thc phuc vu chin dich.
Ti re vao noi chuyn vi mt s ba con dn cng, co ca
ng
bao min xui va ng
bao ia phng, ang ngi bn ng. Trc chin thng
ve vang
cua dn tc,
mi ngi co gop phn cua minh,
u cam
thy t hao.
Ring trong chin dich
nay,
nu
thiu tm
long
thng yu rng
ln cua nhn dn, chng
quan gian lao, khng s him
ngheo,
chm
lo tng vin an,
hat gao,
thi b i ni tin tuyn xa xi nay khng th nao chin thng
qun
gic.
Nhiu ngi chay ti bin cuc gp thanh
mt mit tinh" nho.
ng gia Mng Thanh, trn la tri, di la hm
h, dy thep gai va sung
an,
xe c ngn ngang,
mt chic may bay cm
u xung
t khng xa s chi huy cua Cat.
Chung quanh bat ngat mt mau t o. in Bin Phu khng phai la mt hin tng ngi ta
thng gp
trong chin tranh. Ky gia Rbe Ghilanh a vit:
"Ngay ca trong ai chin th hai va
qua, qun i Phap cung
cha bao gi dng len mt h thng
phong
ng da chin ln manh
nh
in Bin Ph .
Nhin cac vi tri ich,
thy
ro cai manh
cua con nhim
in Bin Phu, va thy vi sao ich
a chng
gi
c y 55 ngay m. Nhng cung
chinh
luc nay,
cang
thy ro mt nhc im
rt ln cua tp
oan c im:
trong khi ke ich
t vy kin tng ai i bng
nhng bai dy thep gai va min v
hiu hoa nhng cuc tin cng cua ta, thi chung
cung
t giam gi, t c lp minh
trong nhng chic
cui st,
lam
mt i sc manh
cua trn 16.000 qun c ng
tinh nhu. Trc y Nava cung
nh
nhiu nha qun s phng Ty a khng nhn thy iu o. Nhng ngay u khang
chin,
vi dm
ba ngan qun, ich
nghnh ngang lung
suc khp ng ngang li tt cua Vit Bc,
tim
c quan u
nao va b i chu lc cua ta. Chi tam
nm qua, ngay nay, 17 tiu oan qun ich
c trang bi
manh
dng kia, a phai co cum
lai mt ch, da vao nhau trong mt th chi nhm
i pho vi
cuc tin cng cua ta. R rang
la tinh
hinh
a i thay nhiu.
ng
chi Cao Vn Khanh,
t lnh
pho ai oan 308, ngi phu trach
tip quan Mng Thanh, a
ti vao xem s chi huy cua Cat.
N kha rng,
nm
khng su di mt t,
c bao v bn
trn bng
mt vom
nhng thanh st un cong va rt nhiu bao tai cat.
Nhng ng hao phu ghi st
V Nguyn Gip
ni lin hm
chi huy vi nhng hm
nho hn cua cac c quan chung quanh. N nm
kha l liu
gia canh
ng.
C th khi thit k s chi huy, qun ich
cha h nghi nhiu n hoa lc cua phao
binh ta. Cn hm
nay se khng u sc chiu ng lu nu ta t phao trn nhng oi khu ng bn
xung.
Trong hm,
giy
t vn ngn ngang. C ca mt bc th cua v Cat.
Ti nhc anh Khanh
cho thu gi nhng giy t cua ich,

chung
se co gia tri lu dai.
Anh Khanh
cho bit khu vc thng binh cua ich
di long
t tht la kinh khung.
Hn mt ngan
binh linh
va si quan bi thng nng
u,
bung,
que cut bi len cht nich
trong nhng cn hm
y
bun nhao
hi thi,
luc nhuc roi bo. Thng binh ich
rn xit,
ku khoc,
oi cu cha, oi n,
oi ung.
Nhn vin y t cua Phap to ra hoan toan bt lc. Mt bac si tre tt nghip trng ai hoc y
khoa Phap noi:
"T khi t chn xung
in Bin Phu, ti chi ruc trong cai xo nay,
co lam
c gi
u va trong tinh
canh
nay,
chung
ti co th lam
gi !".
Hn hai chuc bac si va my chuc nhn vin qun y Phap cung
bi oi,
thn hinh
gay guc,
mt moi,
ph phac.
Anh Khanh
cho bit co ngi n h ly duy nht,
tn la Gala (Genevievc
de Galard),
a c nhng thng binh Phap coi la "thin thn".
Ti noi iu ngay ti mt i iu tri kt hp
vi nhn vin y t cua Phap cu cha thng binh, co th cho phia Phap xung
ly thng binh
nng
nh ta a lam
Tht Kh trong chin dich
Bin Gii. Phai t chc ngay vic ty u chin
trng tranh
dich
bnh,
cho chuyn thng binh ich
t di hm
ln khoi mt t.
Va sm cho
c h ly duy nht tai y tr v vi gia inh.
Sau o i iu tri 3 a c iu ti in Bin Phu am

nhim
cng vic vt va nay.
co vi bt
ty
u chin trng, qun y ta a phai tim
mt chic lo vi hong
cy s 15 (cach
in Bin Phu 60
kilmet),
tim
trong dn cng nhng ngi bit dung
a nung vi.
Nhng chi em dn cng c chon lam
h ly, si suc cm thu qun ich
a cp boc,
t pha lang
mac qu hng, cp i cua ho nhng ngi thn ngay trn chin trng nay,
khi c giai thich
ky chinh
sach
cua ang
a cung
cac chin si qun y cua ta di chuyn thng binh ich
ln mt t
va cu cha cho chung.
it ngay sau, .c phep cua ta, may bay Phap ha canh
xung
sn bay
Mng Thanh ch i nhng thng binh nng.
T chin dich
Bin Gii, y la ln th ba ta cho qun Phap lam
vic nay.
Mt ngi linh
da en
trc khi ri Mng Thanh a a nc mt noi vi mt bac si ta:
- Tha ng, t khi ti co tri khn, ngoai me ti ra, by gi ti mi bit n s diu dang
va long
yu
thng".
Phai ch i hi lu mi co ngi dn ln xem A1, chic chia khoa"
cua in Bin Phu. Anh em
a mt nhiu cng don
mt li i an toan gia nhng bai min.
Ti ng nhin ng hao su chay t chn i ln inh.

y chinh
la con ng tip vin kin ao
a lam
cho trung oan 102 cua Hung
Sinh m hn.
ng chin hao cua 14 chay men theo hang
rao
V Nguyn Gip
cua c im
A3, m thng
vao "Cy a cut",
nh vt chem
cua thanh kim
khng
l ct ri cao
im
nay ra khoi khu trung tm nm
di canh
ng.
Trc ngay n sung
anh
A1 ln cui,
B chi
huy chin dich
a theo doi tng m bc tin y gian kh cua ng hao nay.
Trn inh
i,
la chic xe tng, nong
phao a guc xung,
l ch vt an.
Mi tc t u mang du
vt cua cuc chin u
quyt lit.
Di chn ti toan mt th t o nat vun nh cam,
trn y
nhng manh
gang) nhng u an ng
ln, nho, nhng oan dy thep gai. Mt ng
chi can b chi
cho ti cai hm
ngm
nm
nau kin di u t cao. Cach
o mt quang,
khi thuc n mt tn a
lai trn mt i mt h hinh
phu kha su.
Ti vao xem hm
ngm.
N khng phai mt cng trinh
phong
ng chin u,
chi la mt khi gach
a va xi mng kin c c bi t day bn trn, ni vi nhng hao su chay v phia sau, khi ta tin
cng thi ich
rut vao y, va dung
phao bn bn trn ngn chn.
ng hm
cua ta a thuc n
vao,
dai 47 met,
nhng vn con cach
hm
ngm
ich
hn 30 met,
noi ln trinh
nm
ia hinh,
xac
inh
vi tri hm
ngm
ca ta con thiu chnh xac.
Tuy nhin, v sau ta bit khi bc pha trn i A1
a tiu dit gn
ht mt ai i phong
ng cua ich
va tao
ra mt ca m phia ng nam ni mui
chu cng cua ta anh
vao
tung thm.
T inh
i A1, co th nhin
ro toan b hinh
thai cua tp
oan
c im
va trn
ia chin
hao cua ta.
Mt cng trinh
lao ng
khng
l bay ra trc mt.
C quan tham mu c tinh
b i ta a ao
khoang
hai trm kilmet giao thng hao.
y chinh
la cai vong
la gh gm a thiu t con nhim
in Bn Phu. Ti cht nghi ti mt nhim

vu cua b i,
la phai tra lai canh
ng
khng con dy
thep gai va min cho ng
bao lam
mua,
trc khi tip tuc i anh
gic trn nhng chin trng
khac.
Sau o, i thm sn bay, thm i c lp.

T i c lp tr v, chung
ti i Hng
Cum.
Trn
ng, ghe qua ban Long Nhai, ni bom ich
a tan sat mt luc my trm ng
bao ta bi chinh
chung
tp trung y. Xe khng th i tip n Hng Cum
vi ng hao truc vn con ct ngang.
m hm o, ti lai in Bin Phu trong s chi huy cua Cat,
ni a tr thanh
tru s cua ban
tip quan.
Nim
vui chin thng
a lng
lai.
Bao nhiu
ng
chi a vinh
vin nm
lai Him Lam, i c lp,
i A1, nhng i C, i D... ! Nhng ngi hu ht con la tui i mi. S hy sinh cua cac
anh khng ung
phi.
Cac anh a cho qun xm lc mt bai hoc nh i ! Sau nay oc cun sach
cua mt thy
thuc
in Bin Phu, tac gia k lai nhiu binh linh
Phap cht khng h co thng tich.
Nhng gi ta mang
lai cho qun ich
a vt ln sc chiu ng cua nhng con ngi khng bit minh
ang chin u
cho ai, chin u lam
gi.
V Nguyn Gip
V Nguyn Gip
Chng 14
IN
BIN PHU - HA NI
GI Vit Nam chnh vi gi Phap 7 ting.

Tin in Bin Phu tht thu n Thu Phap vao tra
ngay 7 thang
5 nm 1954, ung
luc chun bi ky nim
ln th chin ng
minh chin thng
phat xit
c. 16 gi 45, Thu tng Lanien xut hin trc Quc hi Phap vi b en, giong
noi nghen
ngao:
"Chinh
phu va c tin khu trung tm in Bin Phu a tht thu sau 20 gi kich
chin lin
tuc".
Tr cac nghi vin cng

san va mt s nghi si cp tin,
toan b c toa u ng dy,
bang
hoang.
Hi
trng lng
phc bt ln ting
nc n cua mt n nghi si Lanien noi tip:
"Trc khi khai mac hi
nghi v ng Dng, ke ich
mun gianh
c s sup cua in Bin Phu. H tng co th
giang
mt on quyt inh
vao tinh thn nc Phap.
i lai thin chi, s mong mun hoa binh
cua
Phap,
ho a ap
lai bng
s hy sinh hang
ngan
binh linh,
dung
s ng anh
quy nhng ngi anh
hung
cua chung
ta t nm mi lm ngay nay a lam
dy ln s ngng m cua th gii". Mt ln
na, ngi cm
u chinh
phu Phap lai t nhn
la co "thin chi hoa binh",
va chung
ta thi bi gat
sang phia nhng ke chng
lai !
Tng
giam
muc Pari, Hng
y giao chu Phentanh (Feltin m l mixa trong
th cu nguyn cho nhng
ngi a cht va bi bt lam
tu binh in Bin Phu.
Nha hat kich
Pari bai bo chng trinh
biu din bal u tin sau chin tranh th gii ln th hai,
cua Nha hat Mac T Khoa. V tuyn tryn hinh
thay th toan b cac tit muc bui ti bng
nhng
a nhac c in,
nhng khuc tng nim.
Mt khng khi tang toc bao trum
Thu nc Phap.
Ngay
8 thang
5 nm 1954, Hi nghi Ginev chuyn sang ban v chin tranh ng Dng. C mt
v phia phng Ty: Anh, My, Phap,
nguy quyn Vit Nam, Lao va Campuchia. V phia.
ta co Lin
X, Cng
hoa nhn dn Trung Hoa va Vit Nam dn chu cng
hoa.
Pathet Lao a bi Phng Ty gat
ra khoi hi nghi. Trc o, i vi Hi nghi Ginev, Phap vn gi thai lng chng, vi nh noi
trn, Tng
chi huy Nava a khuyn cao chinh
phu khng nn tin hanh
bt c cuc iu inh
nao
khi cha gianh

c mt thng
li v qun s co tinh
quyt inh
tai ng Dng. Thai cac
nc ng
minh vao thi im
nay khng hoan toan co li cho Phap.
Sau khi kt thuc chin tranh
Triu Tin, ngi dn My khng mun co mt cuc phiu lu qun s mi Vin ng. Chmh
quyn Aixenhao vn khc t bt c hinh
thc nhn nhng nao i vi th gii cng
san.
My
V Nguyn Gip
cha co iu kin trc tip a qun vao ng Dng, nhng khng th bai xich
Hi nghi
Ginev, cang
khng th ngn cm
Phap tim
mt giai phap chm
dt cuc chin trong khi ang gp
b tc v qun s Nhiu ngi cho rng
My co th chp nhn mt cuc ngng bn trong danh d
min la no khng e doa nn c lp
cua nhng "quc gia lin kt".
Nhng My coi y chl la mt
cuc inh
chin tam
thi co thi gian t chc mt h thng
phong
ng mi ng Nam , bao
gm
Campuchia, Lao va hai vung
chu th Nam, Bc Vit Nam trc khi chuyn sang phan cng.
Khac vi My, Anh khng mun chin tranh ng Dng keo dai.
Nc Anh ang cn co s hoa
diu vi Trung Quc duy tri nhng quyn li tai Hng
Cng. Trong tinh
hinh
o, Phap chi hy
vong
tai hi nghi nay se tranh thu c Trung Quc han ch vin tr v qun s cho Vit Nam.
Nhng Phap lai khng co gi mc ca, vi nhng la bai quan trong,
nh mt cuc can thip ln vao

ng Dng bng
qun s, vn ai Loan, vn Trung Quc vao Lin hip quc...
u nm
trong tay M. la cha k ti s chng

i cua cac "quc gia lin kt",
ang nhanh chong
nga
sang My, nu Phap tin hanh
mt cuc iu inh
vi Vit Nam dn chu cng
hoa.
Chinh
phu Phap bi
t trong tinh
th b tc.
Gn ti ngay hi nghi khai mac,
Nava in yu cu phai co tc thi mt
cuc ngng bn cu van tinh
hinh
cc ky nguy ngp in Bin Phu nu My khng can thip
trc tip bng
qun s. Chinh
phu Lanien buc phai tinh
ti giai phap ngng bn,
by gi khng
con la in
Bin Phu, ma ng Dng noi chung.
Chin thng
in Bin Phu la trai bom ri xung
u Chinh
phu Lanien ngay trc ngay khai mac
hi nghi.
N y cac nc phng Ty vao mt tinh
th hoan toan bt li. Ngoai trng My alet,
trng
phai oan My, lp
tc di Ginev, lai ngi thay th la th trng ngoai giao Xmit (Bedell
Smith). Bin a t nhn xet la minh
ti hi nghi "hu nh trong tay chi co nhiu nht la mt con
bai 2 tep va mt con 3 r" !
oan ai din Vit Nam dn chu cng
hoa,
do Pho thu tng kim B trng Ngoai giao Pham
Vn ng
dn u,
bc vao Hi nghi Ginev trong anh
hao quang cua chin thng
in Bin
Phu, trc cp mt chm chu cua moi ngi. oan ta a trai qua mt m khng ngu sau khi nhn
c tin chin thng.
Cuc hop tin hanh

di s chu toa cua hai ng
chu tich:
In, Ngoai trng Anh, Mltp,
Ngoai trng Lin X. Theo chng trinh

nghi s, oan ai din Phap phat biu trc.
Bin xut hin trn din an,
mt Bin hoan toan khac vi tam
nm trc Pari. Bin noi mt
cach
chua chat:
"Trc thm
hi nghi nay,
ti buc phai gi ln khuc dao u bi tham
cua no va trn
anh
tan khc nht cua cuc chin keo
dai 7 nm qua (khng phai la 7 nm!)... Khng phai phia
chung
ti mun iu o, trong luc ngi ta noi ti hoa binh,
thi chin tranh a quyt lit ti mc
ngi ta khc t ca s di tan thng binh... Chung cuc trn anh
in Bin Phu a c tng
chi
V Nguyn Gip
huy (Nava) cng b hm qua vi nhng li sau y: "Qun n tru in Bin Phu a hoan tt s
mnh
c chi huy trao pho".
Phai oan Phap khng th che giu y nim

xuc ng
su sc va s t hao trc chu nghia anh
hung
cua nhng chin binh Phap,
Vit Nam, cua tt ca khi Lin hip Phap,
a khang
c vt ln
sc con ngi... Chung
ti nghi hi nghi cng b trc ht la se chp thun nguyn tc mt cuc
tng
ngng chin tai ng Dng, da trn nhng bao am
v an mnh cn thit,
nhng li le v
nguyn tc c cng b nh vy se bn vng trong y thc va trong quyt inh
cua chung
ta".
Sau gn chin
nm chin tranh, ln u ngi Phap bay to mt quyt tm kt thuc no. Nhng cac
nghi cu th cua Phap khng d chp nhn.
Bin gat ra ngoai vn c ban la chinh
tri, vi ly do no
thuc thm
quyn cac quc gia lin kt.
Cuc u tranh gianh
c lp cua nhn dn ba nc ng
Dng bi taeh
thanh
hai phn:
mt bn la Vit Nam, mt bn la hai nc Lao va Campuchia, vi
nhng giai phap ring re. an cua Bin tp trung vao vic thc hin mt cuc ngng bn trn
toan ban ao ng Dng. Tai Vit Nam, cac n vi chinh
quy cua hai bn i ich
se tp trung
vao
nhng vung
c phn inh
ranh gii ro rang,
phu hp vi nhng vi tri hin thi cua mi bn,

di s kim
soat quc t. V Lao va Campuchia, Bin chi a ra mt y kin n gian:
"s rut lui
cua nhng ngi xm lc".
Chung
ta chu trng co mt thai thc t trong hi nghi, va gi vng nhng nguyn tc c ban
la: c lp,
thng
nht,
dn chu, hoa binh,
va co thai mm
deo
phn hoa i phng, bao am
thanh
cng cua hi nghi.
Anh Pham
Vn ng
trinh
bay nhng nghi cua Vit Nam trong mt k hoach
tng
th cua ba
nc ng Dng a gn bo cht che vi nhau trong sut qua trinh
u tranh gianh
c lp dn tc.
K hoach
nay bao gm
ca hai mt chinh
tri va qun s, co chu y ti mi quan h a co gia Vit
Nam va Phap.
Nhng nghi cua ta la: Phap chm
dt chin tranh xm lc bng
mt hnh trinh
trit thoai lc lng vin chinh. Phap phai cng nhn c lp,
chu quyn va toan ven lanh
th cua ba
nc ng Dng. Vn thng
nht Vit Nam se c giai quyt bng
mt cuc tng
tuyn c
t do. Vit Nam dn chu cng
hoa se xem xet trng hp tham gia. khi Lin hip Phap.
Thc hin
mt cuc ngng bn vi s iu chinh
nhng vung
do i bn kim
soat.
an
cua phai oan
ta a c In anh
gia la "xy ng" Mltp nghi cuc am
phan se tin
hanh
trn c s hai ban an ta va Phap a a ra. Nhng y khng phai ln u chung
ta tin
hanh
am
phan vi Phap.
Chung
ta bit hi nghi se khng d dang
i ti kt qua vi luc nay con co
thm My va nguy quyn Vit Nam ang c Phap rao rit trao quyn "c lp".
to ro thin chi cua ta, trong phin hop ngay 10 thang

5, anh Pham
Vn ng
thay mt Chinh
phu
Vit Nam dn chu cng
hoa tuyn b cho phep nha ng cuc Phap c ti in Bin Phu on
nhn nhng thng binh.
V Nguyn Gip
TAI ;n Bin Phu, chung

ta a tiu dit va bt lam
t binh trn 16.200 qun ich,
trong o co toan
b c quan chi huy cua tp
oan
c im,
1 tng, 16 vin quan nm, 1.749 si quan va ha si quan.
Lc lng -ich
bi tiu dit bao gm
17 tiu oan b binh tinh nhu (co 7 tiu oan du),
3 tiu oan
phao
binh, gn 1 tiu oan cng binh, tng
cng
la 21 tiu oan.
Nhin chung trn cac chin trng ca nc, trong ng Xun nay,
ta a tiu dit 11 van 2 nghin
qun ich,
tc la mt phn
t lc lng vu trang cua ich
n Dng, vi 25 tiu oan bi tiu
dit hoan toan.
Cha bao gi trong mt thi gian tng i ngn,

qun ich
bi mt tn tht ln nh vy.
Tn tht
nay lai cang
nng
n vi ai b phn lc lng bi tiu dit bao gm
nhng sinh lc tinh nhu nht
cua qun vin chinh, tc la cac tiu oan du, cac tiu oan u Phi, c coi la nong
ct khi c
ng
chin lc cua Nava.
V khng qun, thit hai cua Phap trong thi gian nay ht sc nng
n. S may bay oanh tac,
chin
u
va vn tai,
k ca may
bay oanh tac B.24 va may
bay vn tai hang
nng
C.119 cua My, bi bn ri
va pha huy
in Bin Phu la 62 chic,
nu tinh
ca chin trng toan quc la 177 chic.
Theo
Becna
Phn, ngoai 62 may bay bi tiu dit tai in Bin Phu, con co 167 chic bi bn h hai trn
vung
tri thung lung.
Chung
ta a giai phong
thm nhiu vung
t rng
ln co tinh
quan trong
v chin lc. Trn toan b
khu Ty Bc,
ln u khng con bong
qun xm lc. Cn c ia cua khang
chin a c m
rng,
bao gm
toan b min rng nui Bc B, i t Vit Bc n Ty Bc,
Hoa Binh,
ni lin vi
khu giai phong
cua nc ban
Thng Lao.
Trn min Bc,
qun ich
luc nay chi con ong
ng
bng Bc B.
Lin khu 5, vung
t do cua ta ma ich
rp tm anh
chim
nay lai c m rng
hn nhiu.
Mt
ia ban quan trong
min bc Ty Nguyn chin lc a c giai phong.
Th uy hip cua ich

sau lng cac tinh
Quang
Nam, Quang
Ngai,
Binh
inh
a bi pha tan.
Vung
t do cua ta i t b bin n bin gii Vit - Lao,
ni lin vi khu giai phong
cua nc ban
Ha Lao,
tao
nn mt s uy hip
mi vi qun ich
min Nam ng Dng. Chin thng
in
Bin Phu a lam
gii cm
quyn Phap choang
vang,
nhng lc lng qun ich
nhin chung vn con
manh.
Theo nha s hoc Phap Yv Gra thi sau in Bin Phu "So sanh
lc lng khng thay i va
u th cua qun vin
chinh v vt cht vn th ap ao nh trc trn anh".
Vi nu tinh
ca qun
i cac quc gia lin kt ang i u vi Vit Minh la 450.000 ngi, thi Phap chi mi mt mt
phn
t lc lng. Nc Phap tuy lm vao tinh
th cc ky kho khn, nhng cha phai a ht kha
nng tng vin cho chin trng ng Dng. Va My chc chn se khng Phap phai mt minh
i pho vi tinh
th.
Hi nghi Ginev se kho thanh
cng nu ta khng tip tuc tao c mt ap lc qun s ngay cang
V Nguyn Gip
manh
trn cac chin trng. Theo k hoach
cu, sau khi chin thng
in Bin Phu, ta se a mt
b phn
lc lng sang Thng Lao.
Qun ich
Thng Lao ang rt hoang mang. Nhng luc
nay ng
bng
Bc B a chim
mt vi tri c bit quan trong.
S qun Phap con lai Bc B tp
trung hu ht tai ng
bng,
lai phai rai ra trn mt binh

din qua rng.
Ta co kha nng thu hep thm
pham
vi chim
ong
cua ich
trn chin trng chinh,
giai phong
nhng tinh
ng
bng
tao nn
mt bin chuyn mi trong cuc din chin tranh. B chi huy chin dich
bo y inh
khuch
trng
thng
li Thng Lao a qun v giai phong
ng
bng
Bc B. Tai Mng Thanh, hn mt
ngan thng binh ich
t gn hai thang
nay nm
chng
cht trong nhng cn hm
bnh
vin m u,
ngt ngat va y roi bo di long
t Hl ht la nhng thng binh nng.
i vi llo luc nay c
th mt chut khi tri trong lanh
con cn
hn ca cha bnh.
Chung
ta quyt inh
chuyn cac thng
binh ln mt t.
H nm
di nhng mai lu bng
vai du nhiu mau sc,
nhin lai bu tri xanh va
tn
hng lan gio mat trn canh
ng.
Ngay
11, Nava cho may bay tha du xung
Mng Thanh mt la th, hoi cach
nhn thng binh
in Bin Phu. Ta tra li ngay trong ngay,
phia Phap co th c ai din ti bng
trc thng trao
i v cac th thc. Hai ngay sau, ai din cua Phap a co mt in Bin Phu. Vn
la giao
s
Huya (Huard), ngi hn bn nm trc a ti Tht Kh nhn thng binh sau chin dich
Bin
Gii.
Ngay
13 thang
5 nm 1954, ta t chc l duyt binh mng chin thng in Bin Phu tai khu i
phia ng s chi huy Mng Phng. ai din cac n vi tham chin co mt y u. La c chin
thng c hai ai i trng: Ta Quc Lut,
ngi a bt Cat in Bin Phu, am
Vn
Thin, thuc n vi phong
khng 818 bn ri nhiu may bay nht,
keo ln.
Ti oc ban nht lnh,
thay mt Chinh
phu va Chu tich
H Chi Minh tuyn dng cng trang
cac
n vi trong toan qun a dung
cam
gan da, bn bi, chiu ng gian kh, khc phuc kho khn, gop
phn
gianh
ai thng
cho chin dich
in Bin Phu, cam
n anh chi em n cng, ng
bao Ty Bc
va ng
bao hu phng a ra sc chi vin cho tin tuyn.
Ti hoan nghnh tinh thn oan kt phi
hp chin u
cua hai nc ban Lao
va Campuchia. Nhn danh Tng
t lnh
Qun i nhn dn
Vit Nam, ti ha lnh
cho toan th can b, chin si trn khp cac chin trng toan quc:
" Phai tich
cc chin u cung
c va khuch
trng thng
li cua chin dich
in Bin Phu, cung
c va
khuch
trng kt qua cua chin
thng ng Xun, tin ti nhng thng
li rc r hn na".
C Quyt chin Quyt thng
cua Chu tich
H Chi Minh trong chin dich
c trao cho ai oan
312, n vi lp cng u tin trong trn Him Lam, bt sng
tng Cat va b tham mu ich.
ng
chi am
Quang Trung thay mt ai oan 312 ln nhn c.
Tip o, ti a noi v nhim
vu sp
ti phai tin v giai phong
ng
bng
Bc B. la nhim
vu tt
yu ma cuc din chin trng nm 1954 t ra cho qun i ta. Qua 9 nm khang
chin,
nhim
vu
V Nguyn Gip
giai phong
ng
bng
Bc B ln u c nu ln vi lc lng vu trang ta. Moi ngi co mt
u ht sc phn khi.
Cac ai oan tham d chin dich
c lnh
chuyn gp v xui phat tnn thng li. ai oan
308 v Thai Nguyn va Bc Giang. ai oan 312 v Vinh
Yn va Phuc Yn. ai oan 304 a trung
oan 9 v Nam inh
va Ninh Binh,
trung oan 57 v Sn Ty va Ha ng. Ring ai oan 316 nhn
nhim
vu thu don chin trng, a tu binh v trai giam, sau o lai in Bin Phu mt trung
oan,
toan b lc lng chuyn v Thanh Hoa.
Ngay
la va ngay 15 thang
5 nm 1954, Hi ng
Quc phong
Phap hop,
quyt inh
c Tng
tham mu trng ly cm
u mt phai oan thanh tra
c bit sang ng Dng nghin cu tinh
hinh.
My tip tuc can thip vao ng Dng. Ngay

15 thang
5, Phap chinh
thc chp thun cho My a
c vn qun s vao cac n vi qun nguy,
va thay th Phap lam
nhim
vu hun luyn qun nguy.
Ngay
26, Ratpho,
Chu tich
Hi ng
tham mu trng lin qun My, nghi cho khng qun hoat
ng
chi vin cac nc ng
minh ng Dng. Ngay 31, My a sang ng Dng hang
khng mu ham
CAT cua tng Snn (Chenault) cng khai hoat ng
Vit Nam. Nhng may
bay vn tai hang
nng
C.119 va phi cng My tp trung sn bay Gia Lm. My rao rit giup qun
nguy,
thanh
lp cac s oan nhe va cac n vi binh chung.
Tmh n cui thang
5 nm 1954, trong s
249.000 qun nguy a co ti 200.000 qun chinh
quy.
Ngay
3 thang
6 nm 1954, Chinh
phu Phap chi inh
ly lam
Cao uy kim Tng
chi huy tai ng
Dng. y la ln th hai, hai nhim
vu nay c tp trung vao tay mt ngi. Khi o, chung
ta
cha bit ly a bao cao gi vi chinh
phu Phap sau chuyn i thanh tra tai ng Dng cung
vi
Xalng. Ngay 4 thang
6, Chinh
phu Phap chinh
thc trao quyn c lp cho nguy quyn Bao ai.
it
ngay sau o, trc ap lc cua My, Phap buc Bao ai gat Bu Lc khoi gh thu tng va thay th
bng
Ng inh
Dim,
mt la bai a c CIA chun bi t nm 1950. Cung
vao thi gian nay,
phai
oan qun s My do Lnn (Landale) cm
u ti Sai Gon.
a co nhng du hiu ro rt Phap bt u

chuyn
giao dn quyn lc Vit Nam cho My qua nguy
quyn Sai Gon.
.
Tal Ginev, trong sut thang
Nm, cuc iu inh
gn nh khng tin trin.
Chung
ta a bit
Bin t tam
nm trc y, khi con la thu tng, trong cuc am
phan u tin tai thu Phap.
Thai cua Bin vn khng h thay i.

Bin lun lun dung
My e doa hong
buc ta phai
nhng b. Cung
thi gian, Chinh
phu Lanien xuc tin cuc trao i vi My. Phap mun co mt li
ha hen cua My se can thip qun s vao ng Dng trong trng hp Hi nghi Ginev tht
bai.
Nhng cuc tip xuc vi Oasinhtn khng mang lai cho Phap iu mong i. Aixenhao vn gi thai
nh trc, vi My cha th tin hanh
mt cuc phiu lu qun s mi ng Dng.
V Nguyn Gip
Chin tranh giai phong

cua ta din ra di mt hinh
thai c thu la lc lng i bn i ich

trong tinh
trang
xen ke. Mun thc hin mt cuc tng
ngng chin buc phai tp trung nhng lc
lng nay vo nhng khu vc ring re co s kim
soat.
Vic phn chia thanh
nhiu khu vc la
khng thc t vi rt kho kim
soat,
tt yu dn ti nhng xung t lam
nhen lai ron la chin tranh.
Chin tranh Triu Tin a nu ln mt tin : i bn i ich
co th tp trung v hai vung
ring re
vi mt ranh gii v ia ly ro rang.
Ngay t u hi nghi, ca i bn u nghi ti iu nay nhng
con gi kin y inh.
Sau cac chin

dich
ng Xun 1953-1954, vung
giai phong
cua ta a m rng
rt nhiu.
Trn min Bc va min Trung, qun ich
a bi dn lai trong nhng thanh
ph vung
ng
bng
va ven bin.
Ring Lin khu 5, chung
ta co mt vung
ba tinh
hoan toan t do. ang
ta a chi
thi cho oan
am
phan:
nu khng tranh
khoi trng hp chia ct tam
thi thi phai u tranh ly vi
tuyn 13 lam
ranh gii. thao g b tc cho hi nghi, oan ta chp thun t vn qun s
(ngng chin)
ln hang
u giai quyt trc khi chuyn sang nhng vn khac,
va tp trung
vao
vic phn inh
ranh gii tam
thi. rc thai thiu thin chi cua Phap,
ngay 8 thang
6, Ngoai
trng Lin X Mltp oc mt din vn cc lc ln an ngi ai din Phap a gy nn nhng
tr ngai gia tao cho cuc am
phan.
T trung tun thang

Nm, lc lng vu trang ta a y manh
sc ep chung quanh ng
bng
Bc
B. Trung oan 95 thuc ai oan 325 lam
lc lng d bi cua B Ngh An, c iu gp ra
Ha Nam. Trung oan 64 cua 320 tip tc ng chn Thai Binh.
Hai trung oan khac cua 320 la 48
va 52 vn
hoat ng
Nam inh
va Ha Nam.
Ngay
11 thang
5, trung oan 48 tp kich
Thng T (nam Phu Ly 2 kilmet)
tiu dit gn 400 qun
ich.
Trung oan 95 tiu hao nng

binh oan c ng
s 4 Phu Ly. Ngay 18, trung oan 52 anh
vi tri
Thc Hoa (Giao Thuy),
bn ai i ich
ra hang.
Huyn Giao Thuy c hoan toan giai phong.
Cung
ngay,
bn ta ngan sng Hng,
trung oan 64 phuc kich
trn ng 39 Thai Binh,
dit hai ai
i,
anh
qun vin ti giai vy cho Triu Dng, tiu dit 700 tn. Ta giai phong
nam Hng Yn.
u thang
Sau,
phn
ln cac ai oan cua ta t in Bin Phu v, a co mt nhng vi tri quy
inh.
Ti nu y kin trong Qun uy dung

ngay khoang
mt trm xe a mt b phn phao binh 351 va mt
n vi chu lc manh
v Tam Nng, Phu Tho, phia ta ngan sng a, uy hip phia ty bc Ha Ni.
ng
chi Vi Quc Thanh khuyn ta tranh
s dung
lc lng ln phong
vp vap,
gi tron ven
chin thng
a gianh
c Trung oan 102 va trung oan 36 cua 308 tin vao Bc Ninh, Bac Giang.
Trung oan 9, trung oan 57 cua 304 xm nhp ich
hu Nam inh,
Ninh Binh,
Sn Ty va Ha
ng. Trung oan 66 cua 304 phi thuc vi 325 vn tip tuc hoat ng
Trung Lao.
Ni ln
nhng trn anh:
Ngay 3 thang
6, ta phuc kich
Triu Dng (Nam inh)
dit va bt sng
500 tn
V Nguyn Gip
Cung
ngay,
trung oan 48 va trung oan 52 phi hp anh
ng Bin (Nam inh)
tiu dit tiu

oan khinh qun nguy 702 va bn ai i ia phng qun, dit 170 tn, bt sng
621 tn, thu toan
b vu khi. Trung oan
9 bc rut nhiu n
bt ich
hu
Nam inh,
Ninh Binh,
va bc hang
hai vi
tri Chua Cao, Phuc Nhac.
Trung oan 36 anh
vi tri cng s mi Cu L Bc Giang.
Ngay
12 thang
6 nm 1954, Quc hi Phap hop.
Trc o ung
mt thang,
sau khi in Bin Phu

tht thu, Chinh
phu Lanien a ng trc mt cuc bo phiu tn nhim.
N chi sng
sot nh vao 2
phiu qua ban.
Quc hi con mun danh

cho Lanien mt thi gian theo ui cuc am
phan Ginev. Nhng
qua mt thang,
moi ngi bt u ht kin nhn.

Mnget Phrng (Mandes France), mt nghi vin
ni ting
trong phai chu hoa,
manh
me chi trich
Bin la ngi chiu trach
nhim
v tinh
hinh
b tc
cua Hi nghi Ginev.
Vn
tin nhim
chinh
phu mt ln
na lai c t ra. Chmh phu Lanien . Vi a s phiu ap
ao,
Quc hi Phap bu
Mnget Phrng lam
thu tng. Tng
thng
Phap Cty (Rene Coty) chi
inh
Mnget Phrng thanh
lp chinh
phu mi. Mnget Phrng tuyn b se at c mt hip inh
ngng chin ng Dng trong vong

mt thang,
ti ngay 20 thang
7 nm 1954 ma cha thc
hin c li ha nay,
ng ta se xin t chc.
ly la tng
chi huy th tam
c c sang ng Dng, vi nhim
vu chu yu la phai bao v i
qun vin chinh. T khi nhm
chc u thang
Sau,
ly, vi Xalng la phu ta, vn rt c ngai mt
"in Bin Ph mi se lai xut hin.
C hai ni khin ly va Xalng c bit bn tm. Tai min
Trung, t u thang
4 nm 1954, qun Phap a xy dng mt tp oan c im
An Kh, vi tri rt
quan trong
nm
trn ng 19 ni lin cao nguyn vi b bin.
n vi n tru tai y la binh oan
c ng
100 (GM100), gm
mt trung oan mi t Triu Tin v (2 tiu oan)
va 1 tiu oan Bc
Phi. ng 19 a bi lc lng vu trang Lin khu 5 ct t hoan toan,
qun n tru chi con trng
i tip t bng
ng khng. Tuyn phong
thu phia nam ng
bng
Bc B cung
la mt ni ang
lo ngai.
Tuyn phong
thu nay vn t trc vn thng xuyn bi cac ai oan 320 va 304 e doa.
Ngay
12 thang
6 nm 1954, ly quyt inh
rut qun khoi An Kh Ty Nguyen,
va toan b phong
tuyn phia nam ng

bng
Bc B.
Ngay
19 thang
6 nm 1954, vin quan nm Baru (Barrou), chi huy GMlOO, c lnh
cua Xalng
rut khoi An Kh. Cuc hanh
binh c chun bi kha chu ao.
Mt canh
qun tng vin gom hai binh oan c ng
xut phat t Ply Cu xung
on binh oan c
ng
100 hanh
qun c gii t An Kh ln. Hp im
cua hai canh
qun nay la eo Mang Giang,
cach
An Kh 22 kilmet.
Ngay
24 thang
6, khi GMlOO va ri khoi An Kh 15 kilmet thi ri vao
trn ia phuc kich
cua lc lng vu trang Lin khu 5. Hu ht binh oan,
khoang
1.200 ngi, trong
o co vin quan nm va c quan chi huy, cung
vi 250 xe c gii va toan b lc lng phao binh bi
V Nguyn Gip
tiu dit.
Tai Pari, Thu tng mi cua Phap,

Mnget Phrng, trc tip bt tay ngay vao vic tim
kim
mt
thoa hip ngng bn.
Sau khi gp In va ngi ai din cua My Pari, ngay 23 thang
6 nm 1954,
Mnget Phrng ti Ginev gp ring ng
chi Chu n Lai. Trc o, ng
chi Chu a thng
xuyn tip xuc vi cac oan ai biu Anh, Phap nhm
lam
cho nhng quan im
cua i bn trong
cuc am
phan xich
lai gn
nhau. Trong cuc hop,
ng
chi Chu a noi vi Thu tng Phap,
phia
Trng Quc nghi cng nhn Lao va Campuehia va thc thi chinh
sach
khng can thip vi iu
kin cac quc gia nay
se khng tr thanh
nhng cn c qun s ca My.
ng
ch Chu ung
h giai phap phn chia Vit Nam thanh
hai min vi mt gii tuyn qun s tam
thi at c mt hip inh

ngng bn trong ba tun l.
Ngay
24 thang
6 nm 1954, tin binh oan c ng
100 bi tiu dit An Kh bay ti Ginev.
Ngay
25, phia Phap nghi vi ta ly vi tuyn 18 lam
im
phn chia tam
thi, ghep ni vi vic
trung lp hoa nhng ia hat giam
muc Bc B va gi lai mt thi gian dai thanh
ph cang
Hai
Phong.
Ngay
28, chung
ta cng b vic phn chia tam
thi phai c thc hin vi tuyn 13.
Nhng cuc trao i v quan im
cua i bn c tin hanh
trong ban qun s. Phia Phap mt
mt biu l s mong moi sm tim
mt giai phap cho cuc ngng chin,
mt mt e doa chin tranh
se leo thang nu i bn khng tim
c s thoa thun Ginev. Chung
ta bit Phap ang gp rut
chun bi ba s oan a sang Vit Nam trong trng hp cuc iu inh
Ginev tht bai.
i vi ta, ly vi tuyn 18 lam

gii tuyn tam
thi la khng th chp nhn,
vic phn chia gii tuyn
tam
thi khng th tach
vi mt cuc tng
tuyn c t do thng
nht t nc, Phap khng th
lu dai tai Hai Phong,
cang
ln duy nht trn min Bc Vit Nam.
Phia Phap vn gi nhng nghi cua minh.
Cuc am
phan mt ln na lai gim
chn tai ch.
Cui thang
6 nm 1954, B Tng
tham mu phat hin ich
co triu chng rut bo Lin khu nam
ng
bng
Bc B. B chi thi cho cac n vi chu lc va lin khu hanh
ng
theo phng chm:
"Tich
cc manh
bao,
c ng
linh hoat nhng phai bao am
thng li, tranh
anh
u,
khng ham n
to, khng ham anh
im...
Phai co k hoach
phong
khng, phong
phao,
anh
c gii, anh
ca n,
tau
chin ich".
Bn Ta Ngan sng Hng,

ngay 30 thang
6, trung oan 64 hoat ng
trn ng 10 (Tha i Binh)
phuc
kich
tiu dit mt tiu oan qun nguy,
thu hai khu phao 105. ich
Thai Binh
hoang mang bo
Cu Bo rut chay.
Ngay
1 thang
7, trng oan 64 tip quan thi xa Thai Binh.
Tai Hu Ngan,
ngay 30 thang
6, ich
rut khoi Phat Dim
va Ninh Binh.
Trung oan 52 truy kich
bt
700 tn, thu 5 khu phao (co mt khu l05). Cung
ngay,
ich
Bui Chu rut chay.
Trung oan 52 truy
V Nguyn Gip
kich
ti Nam inh.
ich
y cung
vi va rut chay.
B i ta tip quan thanh

ph Nam inh
ngay 1 thang
7 nm 1954.
Ngay
3 thang
7, ich
rut khoi thi xa Phu Ly. Tai Sn Ty, trung oan 57 anh
ich
trn cac ng
11 21A va 21B giai phong
ai b phn tinh
Sn Ty.
Ngay
7 thang
7, trung oan 57 phuc kich
binh oan c ng
s 8 i giai vy cho Trinh
Vin (Ha
ng) dit 400 tn.
ai oan 320 dn toan b lc lng sang Thai Binh,
chu trng bao vy thi xa Hng Yn, tiu dit
ich
cac thi trn Phu Dc, Ninh Giang. ai oan 308 cung
chuyn vao hoat ng
trn ng 13.
Sut tam
nm khang
chin,
ta cha co y inh
giai phong
mt thanh
ph, mt thi xa ng
bng.
Chi
trong vai ngay,
ta a giai phong
mt thanh
ph, ba thi xa va mt s thi trn.
Mt nm trc, ta chi
mong duy tri va m rng
mt s cn c vung
nng thn hu ich
ng
bng.
By gi ca mt vung
ng
bng
rng
ln a v tay ta.
CACH
mang
thanh
cng trn luc ia Trung Hoa a tao ra th cn bng
lc lng gia ng va Ty.
Chin tranh ln bng
vu khi thng thng khng cho phep bn nao gianh
thng li. Cuc chin trn
ban
ao Triu Tin la mt minh chng cho tinh
hinh
mi trn th gii. Cui cung,
buc i bn phai
i ti ngng bn.
Hi nghi Ginev ln nay cung

khng giai quyt c gi hn. Mc du ting
sung
a chm
dt
nhng ngi ta vn khng tim
ra giai phap kt thuc chin tranh Triu Tin. Va cung
khng ai
nghi tinh
trang
nay se con keo dai sut nhiu thp ky. Cho ti luc nay,
chin tranh ng Dng vn
chu yu din ra gia cac dn tc ng Dng va Phap c s giup ngay cang
nhiu cua My.
Nhng chiu hng phat trin cua no co th dn ti mt cuc chin tranh Triu Tin th hai. My a
quyt tm thay th Phap ng Dng. Nhng tinh
th cha cho phep My trc tip nhay ngay vao
cuc chin.
Nu sm quc t hoa chin tranh, khng co gi bao am
se thng
li, va cung
khng d
li keo c ng
minh a mt moi Triu Tin. My a tinh
ti mt phng an mi. Trong khi o
Lin X, Trung Quc va Anh u khng mun chin tranh ng Dng keo dai,
lo cai say nay cai
ung! Phap rt cn mt cuc ngng chin cu i qun vin chinh, nhng khng u sc ep ta
gianh
nhng iu kin co li. Cho n gn ht thang
Sau,
My vn khng to thai ro rang,
va Anh
chi ong
vai tro mt trong nhng ngi hoa giai.
Mnget Phrng hiu la mun thc hin c li
ha trc quc hi,
cn phai tranh thu c My va Anh cung
lam
ap lc vi ta, k ca tranh thu s
ng
tinh
cua Lin X va Trung Quc.
Ngay
29 thang
6 xut hin ban
ghi nh gia My va Anh, bay
to s ng
tinh
vi nhng muc tiu
cua Mnget Phrng ra tai Hi nghi Ginev, tan thanh
vic phn chia tam
thi Vit Nam thanh
hai min thc thi mt cuc ngng chin.

Ring v gii tuyn tam
thi, hai cng quc nay chon
vi tuyn 17 thay vi tuyn 18 do Fhap nghi. My va Anh mun Phap phai nhn nhng, nhng
V Nguyn Gip
ng
thi cung
hm doa ta trong trng hp Phap bi t "trc nhng oi hoi ngn can kt thuc
mt ban hip inh
co th chp nhn v ng Dng, tinh
hinh
quc t se rt trm
trong"
!
u thang
7 nam
1954, ng
chi Chu n Lai t Ginev tr Y Trung Quc,
nghi gp Bac
Liu Chu, thuc tinh
Quang
Ty, khng xa bin gii nc ta. B Chinh
tri c ti cung
i vi Bac.
T Nam Ninh i xe la n Liu Chu, doc ng con thy nhiu du vt chin tranh. Cuc hop
din ra hai ngay trong mt ngi bit th mi c tu sa lai.
Bui lam
vic u
tin, theo y cua Bac,
ti trinh
bay tinh
hinh
qun s luc nay trn ban . ca min
Bc va min Trung Vit Nam hu nh toan mau o, mau cua vung
t t do va giai phong.
Qun
Phap chi con gi c hai khu vc: trn min Bc, Ha Ni va mt s tinh
chung quanh, vung
ven
bin t Hai Phong
ti Mong
Cai;
min Trung, mt s thanh
ph, thi xa ven bin t nam Quang
Binh
qua cac thanh
ph Hu, a Nng
ti Hi An. Tai Nam B, nhng khu cn c cua ta c
cung
c va m rng.
Hai bui tip theo, ng

chi Chu n Lai trinh
bay v tinh
hinh
din bin tai Hi nghi Ginev, thai
ngoan c cua Chinh
phu Plven va thai tiu cc cua My.
ng
chi Chu noi tinh
hinh
quc t hin nay yu cu co hoa binh,
vic phn chia ranh gii tam
thi
nn chm chc mt chng nao tranh thu nhng c s phap ly cho mt cuc tng
tuyn c hoa
binh
thng
nht hai min Nam, Bc Vit Nam trong vong
hai nm.
Nu ta co chinh
sach
khn kheo,
tng
tuyn c se gianh
thng
li. ng
chi Chu thy co kha nng
lp
mt mt trn lin minh vi Phap y lui s can thip cua My vao ban ao ng Dng. Cui
cung,
ng
chi noi trc y Plven khng khng oi ly vi tuyn 18 lam
ranh gii tam
thi, nhng
trc s u
tranh kin quyt cua ta, Mnget Phrng va Anh, My a ng
y rut xung
vi tuyn 17.
Bac va chung
ti u ng ngang.
Phai chm chu tim
trn ban mi thy dong
sng nho Bn Hai
phia bc tinh
Quang
Tri.
Bac noi vi so sanh
lc lng trn thc t chin trng hin nay, ta ra vi tuyn 13 la hp ly, vi
tuyn 17 i vi ta la khng th chp nhn,
chi it cung
phai gianh
c vi tuyn 16. Trc y a
co tin l khi ng
minh vao giai giap qun i Nht hai min Nam, Bc ng Dng cung
ly vi
tuyn 16 lam
ranh gii tam
thi.
Trc luc oan ta ra v, ng
chi Chu noi vi Bac:
- "Ti se ban vi ng
chi Mltp ht sc c gang thc hin chi thi cua H Chu tich.
Vi xa
khng co iu kin trao i,
nu vic u tranh xac inh
ranh gii tam
thi gp kho khn, van bt
c di phai chon
vi tuyn
17, mong H Chu tich
chu y vn
quan trong
nht hin nay la tranh thu
cho c hoa binh
va nhng iu kin hoa binh
thng
nht Vit Nam".
Ngi trn xe la, ti noi vi Bac:
"Phap con gn nm mi van qun, lai thm My giup thi rt it co
kha nng hoa binh
thng
nht Vit Nam ! " .
V Nguyn Gip
T cuc hop
tr v, Bac rt suy nghi. Bac noi trong B Chinh
tri nu mun chm
dt chin tranh,
phai chp
nhn mt gii tuyn qun s tam
thi gia ta va ich.
Cac ban Lin X va Trung Quc
u ngai chin tranh ng Dng keo dai,
mun ta at c mt thoa thun vi Phap.
So sanh
lc
lng gia ta va ich
luc nay,
ta ang th co li, nhng v mt qun s, vi giup cua My,
ich
vn co nhiu kha nng khng nhng bu p nhng tn tht ma con tng cng thm lc
lng. Ta cung
cn co mt thi gian hoa binh,
mt khu vc hoan chinh,
co thu , cang
bin,
sn
bay... cung
c nhng thanh
qua cua cach
mang
va khang
chin,
xy dng lc lng chun bi cho
cuc u tranh gianh
c lp,
thng
nht hoan toan.
Nhng vi tuyn 17 i vi ta la kho chp nhn.
My nht inh
khng chiu bo ng Nam a, ang chun bi mt chin lc mi rt nguy him.
Trong
trng hp nao chung
ta cung
phai oi a vao vn ban s cam kt tn trong
c lp,
thng
nht,
toan ven lanh

th cua ba nc ng Dng, khng co cn c nc ngoai...
lam
c s cho cuc
u
tranh lu dai.
Toan b qun i vin chinh Phap a dn v tp trung doc truc ng s 5 Ha Ni - Hai Phong.
Cnhi t chc lai lc lng thanh

4 s oan chin u,
bao gm
51 tiu oan b binh (so vi 28
tiu oan ngay 7 thang
5), cung
vi cac n vi thit giap va phao binh, chun bi i pho vi cuc
tin cng cua cac ai oan chu lc.
Chung
chi con mt muc tiu duy nht la bao v con ng dai 100 kilmet t Ha Ni chay ra cang
Hai Phong,
con ng Hip inh
mng
6 thang
3 nm 1946 a a chung
vao min Bc. Nhng
n vi nguy binh ung
phai qun ta la tan v. Nhiu linh
nguy t ng
bo ngu. B chi huy Phap
phai dn qun nguy vao vong
trong. Nhng n vi qun vin chinh ru ra sau cuc chin u ng
Xun va lo bao v minh,
va lo canh chng nhng n vi nguy binh thao chay.
Tai Ty Nguyn, qun ich

Ply Cu ruc rich
rut chay.
Qun ich
Binh
Tri Thin rt hoang mang.
Mui thoc su t Ha Lao ti Vn Sai, Stungtreng, Campuchia, a bt lin lac c vi Nam B.
Anh Pham
Hung
nhn:
lng thc a sn sang.
Anh Trn Vn Tra bao cao a chun bi xong khu

vc tp kt cho b i chu lc Nam tin.
Tai Nam B, qun ich
bo nhiu n bt lui v cac thanh
thi. Tinh
hinh
nay bay ti Ginev. Chung
ti nhn c in cua ca ng
chi Mltp va ng
chi
Chu n Lai, noi ang co trin vong
sm at c mt hip inh
hoa binh,
khng nn y manh
nhip
hoat ng
qun s ca hai min Nam, Bc ng Dng.
Ngay
15 thang
7, Trung ng hop Hi nghi ln th 6 di s chu toa cua Bac.
Hi nghi nhn inh:
"tinh
hinh
trong nc phat tnn ngay cang
co li cho ta; ich
ang gp nhng kho khn ln tuy
chung
vn khng ngng giay giua",
"T ng Xun va qua, tha dip thc dn Phap thua nng,

quc My can thip trng
trn vao ng Dng, kin quyt thi hanh
k hoach
keo dai va m rng
chin tranh thi lc lng so sanh

gia ta va ich
co th thay i khng li cho ta", " quc My la
ke thu chinh
cua nhn dn yu chung
hoa binh
trn th gii, va hin ang tr thanh
ke thu chinh
V Nguyn Gip
trc tip cua nhn dn ng Dng". Trn c s nhng nhn inh

trn, hi nghi nht tri vi ng
li "dung
phng phap thng lng lp lai hoa binh
ng Dng" va quyt inh
phng
chm, sach
lc u tranh cua ta trong giai oan mi la: "Chia mui nhon u tranh vao quc My
va hiu chin Phap,
da trn c s nhng thng
li a at c ma. phn u thc hin hoa binh
ng Dng, pha tan m mu cua quc My keo dai va m rng

chin tranh ng Dng,
cung
c hoa binh
va thc hin thng
nht,
hoan thanh
c lp va thc hin dan chu trong toan quc".
Ban Chp hanh

Trung ng ang
ku goi:
"Toan ang
t trn n di hay thng
nht t tng
va hanh
ng,
oan kt nht tri hn na chung quanh H Chu tich
va Trung ng, tuyt i tin
tng vao
H Chu tich
va Trung ng, kin quyt vt moi kho khn, ra sc phn u bt c
hoa hay la anh,
ta cung
chu ng
va thng
li.
Sau khi co ban ghi nh My - Anh, hang
ngu i phng a sit cht hn trc. Trung tun thang
Bay,
Mnget Phrng tr lai Ginev vi vi th mi la ngi ai din cho nhng y kin cua
phng Ty. Cuc u tranh tp trung vao hai vn gay cn nht la xac inh
ng ranh gii tam
thi va thi gian tin hanh

tng
tuyn c. Phap chp thun vi tuyn 17 do Anh, My t ra, va mun
keo dai thi han tng
tuyn c t do thng
nht Vit Nam. Phia ta ra vi tuyn 16, va yu cu
tin hanh
tng
tuyn c trong vong
6 thang.
Cuc am
phan lai gim
chn tai ch.
Mnget Phrng a ha vi Quc hi Phap trong vong
mt thang
nu khng at c mt hip inh
ngng bn thi se t chc. Thi han ang ti gn.

Bui hop ngay 20 thang
7 nm 1954 c coi nh
phin hop chot.
Nu khng i ti kt qua, Hi nghi Ginev se tan v Mnget.
Phrng a gii
han
cui cung.
Phia ta chp nhn
vi tuyn 17. Phia Phap chp nhn thi han tin hanh
tng
tuyn c
thng
nht hai min Nam, Bc Vit Nam la hai nm. Mt nm sau ngay ky hip inh,
bt u hip
thng gia hai min v tng
tuyn c. Thi gian tin hanh
tng
tuyn c la thang
7 nm 1955.
Cuc am
phan v thanh
phn giam
sat quc t kt thuc nhanh chong.
i bn nht tri chon n ,
Ba Lan, Canaa lam
uy ban giam
sat quc t, vi n la chu tich.
Ngay
21 thang
7 nm 1954, hip inh
inh
chin Vit Nam va hip inh
inh
chin Lao c ky
kt gia th trng B Quc phong
Ta Quang Bu, ai din B Tng
t lnh
Qun i nhn dn
Vit Nam ng
thi thay mt Pathet Lao,
vi thiu tng enty (Delteil), ai din B Tng
chi
huy qun i lin hip Phap ng Dng. Sau o, hip inh
inh
chin Campuchia c ky
gia ng
chi Ta Quang Bu vi Nhich
Tiu Long, ai din chinh
phu Vng quc Campuchia.
Hi nghi thng qua Tun b chung v vic lp lai hoa binh
ng Dllg gm
13 iu:
1 Xac nhn nhng vn ban hip inh

v inh
chi chin s Vit Nam, Lao,
Campuchia va v t
chc kim
soat quc t.
2. Khng
inh
s hai long
cua cac bn tham gia hi nghi v vic chm
dt chin s cac nc
ng Dng.
V Nguyn Gip
3. Xac nhn nhng li tuyn b cua chinh

phu Vng quc Campuchia va cua chinh
phu Vng
quc Lao v tng
tuyn c t do se c t chc trong nm 1955 hai nc nay.
4. Cm
vic em qun i va nhn vin qun s nc ngoai vao cac nc ng Dng.
5. Cm
vic t cn c qun s nc ngoai ng Dng, va vic cac nc ng Dng tham
gia cac lin minh qun s vi nc ngoai.
6. Quy inh
ly
vi tuyn
17 la gii tuyn qun s tam
thi Vit Nam.
7. Khng
inh
cac bn tham gia hi nghi tha nhn v nguyn tc s c lp,
thng
nht va toan ven
lanh
th cua nc Vit Nam, vic hip thng gia hai min bt u t ngay 20 thang
7 nm 1955
va vic tng
tuyn c tin hanh
vao thang
7 nm 1956.
8. Cam kt tn trong
quyn t do la chon ni sinh sng
cua nhn dn trong mi nc.
9. Cam kt khng co hanh
ng
tra thu i vi nhng ngi thuc phia i phng thi ky chin
tranh.
10. Quy inh
vic qun i Phap rut khoi cac nc ng Dng.
11. Phap cam kt tn trong
c lp,
chu quyn,
thng
nht va toan ven lanh
th cua Vit Nam, Lao
va Campuchia.
12. Quy inh
nhng nguyn tc trong quan h gia ba nc Vit Nam, Campuchia, Lao,
tn trong
chu quyn,
c lp
thng
nht,
khng can thip vao ni b cua nhau.
13. Quy inh
nhng bin phap cn thit bao am
vic tn trong
hip nghi.
oan My khng ky vao
hip
inh,
chi ra mt ban tuyn b ghi nhn,

va ha se khong
gy tr ngai
cho vic thi hanh
hip inh.
B trng ngoai giao cua nguy quyn Bao ai tuyn b khng th cng
nhn s hp thc cua hip inh.
Chung
ta a thy ro My va nguy quyn luc nay a la mt,
se la
nhng ke pha hip inh
sau nay.
Hip inh
Ginev ra i trong bi canh
quc t va tng quan lc lng cua ta va ich
trn chin
trng nh vy,
a khng at c tt ca nhng iu ma ta mong mun. Tuy nhin, no a gop
phn
vao vic kt thuc s thng
tn cua Phap keo dai mt th ky, buc i qun xm lc phai ra i,
Phap phai cng nhn trn vn ban c lp,
thng
th cua ba nc ng
Dng, khng co cn c qun s nc ngoai trn ba nc nay,
chp nhn v nguyn tc mt cuc
tng
tuyn c t do la c s phap ly cho cuc u tranh lu dai cua ta, va chm
dt cuc chin tranh
keo dai a chin nm trn toan ban ao ng Dng.
Ngay
22 thang
7 nm 1954, Chu tich
H Chi Minh ra li ku goi gi ng
bao,
can b va chin si ca
nc nhn dip Hip inh
Ginev c ky kt:
Vi hoa binh,
thng
nht,
c lp,
dn chu cua T
quc ma 8, 9 nm nay, nhn dn, qun i,
can b va Chinh
phu ta oan kt cht che, trn di mt
long,
chiu ng gian kh, vt moi kho khn, kin quyt khang
chin va a gianh
c nhiu thng
li ve vang.(...) Ta a thu c thng li ln: Chinh

phu Phap a tha nhn c lp,
chu quyn,
V Nguyn Gip
thng
th cua nc ta, tha nhn qun i Phap se rut khoi t nc ta, v.v.
(...) r nay, chung
ta phai ra sc u tranh cung
c hoa binh,
thc hin thng
nht,
hoan thanh
c lp
va dn chu trong toan quc".
Ngay
22 thang
nm 1954, B Tng
t lnh, ai din cho ca Pathet Lao,
ra lnh
ngng bn. Bc
B, lnh
ngng bn co hiu lc t ngay 27 thang
7, Trung B, t ngay 1 thang
8, Lao,
t ngay
6 thang
8, Campuchia, t ngay 7 thang
8, va cui cung,
Nam B, t ngay 11 thang
8 nm 1954.
Lnh
ngng bn a c thc hin nghim chinh
trn toan ban ao ng Dng. Thi hanh
Hip
inh
Ginev, b i ta nam vi tuyn 17, b i tinh
nguyn cua ta Campuchia va Lao ln lt
chuyn qun ra Bc tp kt.
B i Pathet Lao tp kt v hai tinh
Sm
Na, Phng Xa Ly. Qun
vin chinh Phap va lc lng vu trang cua nguy quyn cung
ln lt tp kt v phia nam vi tuyn
17 vi thi han cui cung
la 300 ngay.
Anh Vn Tin Dung,
Tng
tham mu trng, va anh Song
Hao,
chinh
uy ai oan 308, c chi inh
lam
trng oan va pho oan ai biu Qun i nhn
dn Vit Nam tham gia Uy ban Lin hip inh
chin Trung ng .
TRONG lich
s chin tranh gi nc cua ta, cuc chin thng it din ra kinh . i Trn,
trc cuc xm lng cua Nguyn Mng, ng cha ta a ba ln ri Thng Long, nhng sau o lai
chin thng
qun ich
tr v, nhanh la ba thang,
chm
la sau thang.
Ngi anh hung

dn tc ao vai Nguyn Hu, vi cuc hanh
qun thn tc t Phu Xun ra Thng
Long, a tiu dit i qun xm lc Man Thanh chi trong my ngay tt.
Thi ai H Chi Minh, cuc chin chng

qun vin chinh xm lc Phap a din ra hai thang
Thu
.
Nhng chin si quyt t a bao v tng goc ph, tng ngi nha, ri ra i khang
chin trng ky vi
li th chin thang tr v. Sut nhng nm chin.
tranh, hinh
anh
Ha Ni khc su trong trai tim cua
mi chin si, Ha Ni lun lun la s nh thng da dt nht.
iu o a th hin trong bit bao bai
th, cu ca. Nhiu ngi mong c nhin lai Thu du chi mt ln.
Va khng phai chi co nhng
ngi ra i nh v Ha Ni,
ngi lai cung
trng i tng ngay ngi ra i mau chong
tr v
Chin thng
ng Xun 1953-1954 va ai thng
in Bin Phu a mang lai cuc trung
phung
lich
s.
Nhim
vu tip quan Thu c trao cho ai oan 308, trong o co trung oan Thu . Anh Vng
Tha Vu, ai oan trng 308, chi huy mt trn Thu tam
nm trc, hm nay la Chu tieh
uy ban
Qun chinh
thanh
ph. Chu tich
thanh
ph Ha Ni vn la anh Trn Duy Hng nm u cach
mang.
Trn ng v tip quan

Thu , mt s ai din can
b cua 308 c triu tp ti gp Bac n
Hung
tai Lm Thao, Phu Tho. Bac cn dn can b, chin si ai oan phai trit chp hanh
8 chinh
sach
cua Chinh
phu, 10 iu
ky lut trong qun i,
"khng c xm pham
n cai kim si chi cua
dn", tn trong
dn va giup dn, thc hin tht tt nhim
vu tip quan Thu . Cui cung
Bac hoi
V Nguyn Gip
:"Cac chu co bit y la ni nao khng !" Anh Song Hao noi:
"Tha Bac,
y la n th cac Vua
Hung...".
Bac noi tip:

"Cac Vua Hung
a co cng dng nc. Bac chau ta phai cung
nhau gi ly
ne".
Ngay
9 thang
10 nm 1954, mt s n vi cua 308 vao trc tip quan cac cng s, nha may,
t tay
qun Phap.
Thanh
ph ang bi t di lnh
gii nghim, khng mt bong
ngi, cac ngi nha, ca
u ong
kn.
Mt n vi ti Cu Giy lam
thu tuc ban giao. Nhng chic xe boc thep cua qun Phap cha kip
quay u thi t ngi nha tranh xiu veo bn ng a xut hin mt la c o sao vang,
nhng ting
h khng bit t u ni ln: "H Chu tich mun nm !... Hoan nghnh cac anh b i tr v giai
phong
Thu !". Ri nhng canh
ca bt m, ba con ua ra, xum
xit chung quanh cac chin si tui tui
mng mng. Chi trong giy lat,
ca day ph ngheo ngoai a o rc mau c. Tai nha may en Ha
Ni,
anh chi em cng nhn ng xp hang
trc ca vi nhng bo hoa trn tay. H a trai chiu
nm
tai s my ngay qua khng cho qun ich
thao d may moc em i. Li chao mng cua chi
cng nhn nghen i vi nc mt tun chay.
Bac th gia m ly anh chin si nh gp lai a con i
xa t lu. cac nha may,
ho u gp nhng ngi th mang theo cm nm nm
ch b i ti t
my hm nay. Mt bac Nha may in Yn Phu noi:
Bit cac anh t hi con chin u Ha Ni kia ma!".
Tai nha ga Hang

Co, anh chi em vui ve cho bit va sa xong mt chic u tau tht tt,
bao am
cho chuyn tau u tin xut phat ung

gi chao mng b i tr v.
Qun Phap lui dn qua cu Long Bin chm
dt s co mt gn mt trm nm thanh
Hoang
Diu.
Sang
ngay 10 thang
10 nm 1954, nhng ngi nha c kinh
cua Ha Ni u sang
rc ln nhng la c
sao. Tri ma, nhng ng ph rt sach.
Cng
chao a c dng ln khp ni. Nhng cu phu
lao
khn ong
ao dai trang nghim ng chung quanh ban th T quc.
Tau in t ngoai vao
cht nieh
ba con ngoai thanh.
Sau nhiu nm tam

bi chim,
Thu a sng
lai khng khi ngay u
Tng
khi nghia.
Tt ca moi ngi dn ra hai bn ng ch on gi phut lich
s, oan qun chin
thng
tr v.
ng quen ph cu y ri
Thu ti dy mt ngi nh hoa
Vn hng
ngt gio ma qua
C hoa o nng,
mai nha vang
sao....
Anh hung
Nguyn Quc Tri, trung oan trng trung oan Thu , dn u n vi b binh tin vao
Ha Ni.
Ngi t hai bn ng x ra t vao tay anh va cac chin si nhng bo hoa ti. Nhng chic
li l sang
ngi lp lanh
bn hoa. Tip sau la oan xe b binh c gii phao binh. Ngi -Ha Ni
V Nguyn Gip
khng ng hu ht can b, chin si ta u tre. Cai lam

ho ngac nhin hn la nhng ngi chin si
nho nhn,
hin lanh,
gian di nay a anh

thng
nhng tn linh
Phap cao ln, d tn, vu trang y
ngi, co ca may bay, tau chin,
xe tng ! Hang
Bng, Hang
ao rn rang
ting
trng
mua s t,
mua ln. Phao n rn,
xac phao o hng
rai trn ng ph nh nhng canh
hoa ao.
Bn h Hoan
Kim,
sinh vin, hoc sinh tu tp km vn hoa Chi Linh nh nm nao,
hat nhng bai ca cach
mang.
15 gi. T Nha hat ln thanh

ph ni ln mt hi coi dai.
Cac loa phong
thanh vang ln ting
ng
chi Chu tich

Uy ban Qun chnh oc th cua Chu tich
H Chi Minh gi ng
bao Thu :
"Tam
nm qua, Chink
phu xa ri khoi Thu khang
chin cu nc. Tuy xa nhau nhng long
Chinh
phu lun lun gn canh
ng
bao.
Ngay
nay do nhn dn ta oan kt nht tri, qun i ta chin u anh dung,
khang
chin a thng li,
Chinh
phu lai tr v Thu vi dng
bao.
Mun dm
mt nha, long
vui mng khn xit k...
Chinh
phu va nhn dn ta phai cung
nhau c gang nhiu khi phuc,
cung
c va phat trin i sng
tinh thn va vt cht cua Thu ta... "
Vi ngi dn Ha Ni,
long
Gia H vn nh nhng ngay nao...
Bac va anh Trng Chinh con lai Sn Ty mt thi gian. Ti c B Chinh

tri phn cng cung
vi cac anh L Vn Lng, Xun Thuy,

T Hu chi ao vic tip quan Thu .
Sng ngay 11 thang
10, chung
ti v ti Ha Ni.
Thu vn ging
nh nhng ngay Cach
mang
thang
Tam
khi Bac va chung
ti t chin khu tr v. Rp tri c o. Nhng ng ph vao Thu lac
ac la vang.
Nhng ngi nha kin ao np di vom
cy. Hang
liu ru quanh H Gm nc vn
xanh ngt.
Chi khac vi hi thang
12 nm 1946, la khng con nhng chic xe nha binh, nhng chic
mt Phap gm
ru trn ng ph, khng con ting
giay inh cua nhng tn linh
mu o nn trn via
he. Ha Ni rt it thay i trong chin tranh, vi ngi Phap cha luc nao tin ho co th tai inh
c lu
dai nh trc kia, mt trn thng xut hin cach
y vai chuc kilmet.
Thanh
ph yn tinh,
khng
khi trong lanh.
Ni ti ti thm u tin la Nha may in Yn Phu. Ti sit cht tay nhng ngi
th qun
ao
y
mui than a pha may
lam
tt ngun in cua Ha Ni,
thay hiu lnh
tin cng m
19 thang
12 nm 1946, hm nay lai u tranh kin cng vi ich
bao v may gi lai ngun anh
sang
cho Thu . Tt ca cac cng s ti ti u trng
trn, khng con mt chut tin nghi lam
vic.
Mt ln,
ti ghe qua Nga T S inh
tim
lai Liu
Trang, ngi nha nho xinh ni Thng vu vn hop
trc khi ri Ha Ni,
Bac va anh Trng Chinh a co nhng ln ti y. Nhng hoan toan khng
con thy du
vt.
Chin nm chin tranh la mt thi gian khng ngn. Mi nm, mi thang,

mi ngay y p nhng s
kin.
N a mang lai bao i thay trong i sng
dn tc,
trong mi con ngi. N co th xoa i
nhiu ky nim.
Chinh
phu va Trung ng ang
tr v Ha Ni.
Bac H gp lai ng
bao quang
trng Ba inh,
V Nguyn Gip
ni chin nm trc Ngi oc ban Tuyn ngn c lp lich
s.
Nu ci cua Bac H trn l ai se sang

mai trang s mi cua Ha Ni ni tip ng , Thng Long
xa. Chung
ta a t chc cuc duyt binh ln u tin Ha Ni,
mt cuc duyt binh b i,
dn
quan
du kich
chi mang theo toan vu khi cua Phap va My, t vu khi nhe, vu khi nng,
n
cac
phng tin thng tin u la chin li phm
thu c trong chin u.
Ba chic xe tng c a
t in Bin Phu v, sa cha lai,
m u
cuc diu
hanh.
Ngi nha Phu Toan quyn c nay tr

thanh
Phu Chu tich.
Ngay t khi mi ti, Bac a chon ch lam
vic,
cung
la ni cua Ngi, tai
cn nha nho cua ngi lam
vn nm
su phia trong, di nhng vom
cy, bn canh
mt cai h.
Cng vic cua hoa binh
dn dp
keo ti. Han gn vt thng chin tranh, xy dng chu nghia xa
hi,
u tranh thng
nht nc nha, xy dng qun i...
Nhng cng vic mi, nhng vp vap
mi. Hai nm qua rt nhanh. Qun Phap tng bc rut v nc. Nhng cuc tng
tuyn c cung
nh nhiu iu khoan khac cua Hip inh

Ginev a khong
c thc hin.
Nam . Vit Nam,
nhng ngi khang
chin cu bi rung
b, lung
bt,
phai chay ra bng bin,
chay ln rng nui.
Ng
inh
Dim
a nhanh chong
thay th Bao ai,
ln ting
oi "lp sng Bn Hai",
oi "Bc tin".
Nhn
dn ta chun bi ln ng i tip chng
ng mi cua cuc trng chinh gianh
c lp,
thng
nht,
so vi chng
ng a qua con bi phn gian nan hn.
V Nguyn Gip
Chng 15
THAY KT LUN
Mi ln tr lai in Bin Phu, ti ti nghia trang lit si di chn i A1 thp nen hng tng
nim
nhng ngi ng
i a nm
lai y. ng trc rt nhiu ngi m khng co tn, ti hinh
dung ra anh chin si tre ti chin trng gia trn anh,
chin u bn nhng ngi ng

i cha
kip bit tn minh,
va minh
cung
cha kip bit la ang n vi nao.
Tiu oan 23, anh
ich
phan
kich
trn sn bay Mng Thanh, a ghi cng u cho ngi chin si cm
la c lam
chun cho phao
bn
chi vin gia luc ich
tin
cng d di nht,
nhng khng mt ai bit tn anh, cung
nh anh
u, con hay mt ! Chang
trai Phu ng
t thi xa xa sau khi anh
thng gic n a ci nga v
tri . . .
Anh b i Cu H ra trn thi o, t bng bin Nam B, nui rng Ty Nguyn, eo my Ty Bc,
V Nguyn Gip
n nhng min t la Lao,

Campuchia... chi co mt y nghi v cung
trong sang:
phai gop phn cung
ng
i,
ng
bao,
ban be co chung s phn gianh
lai c lp,
t do.
Dn tc ta a phai tra gia hn mt th h nhng ngi con u tu nht xoa i mt vt nh cua loai
ngi la chu nghia thc dn.
Sau chin thng
in Bin Phu, ti t Ty Bc tr lai Vit Bc,
n chao Bac.
Ngi bt tay chuc
mng, ri noi:
Nhn dn ta con phai tip tuc chng

My !
Ti nh ti nhng li Bac vit trong th khen ngi qun va dn sau chin thng:
"Thng
li tuy ln
nhng mi la bt . Nhng li nay chi co c Chu tich
H Chi Minh !
Vi thng
li cua khang
chin chng
Phap nc Vit Nam a c quc t cng nhn la mt quc
gia c lp,
thng
nht,
nhng chung
ta chi mi gianh
lai na t nc.
Chung
ta a khng th tranh
khoi cuc ung
u lich
s con tip tuc.
Cn phai chng minh cho chu
nghia thc dn cu va mi hiu rng: a ti luc khng th dung
sc manh
st thep n dich,
chia
ct nhng dn tc nho yu.
Thng
li cua khang
chin chng
Phap
a mang lai nhng iu kin v cung
quy bau cho dn tc
tiep tuc anh
thng
qun xm lc My trn tin tuyn ln min Nam, gianh
lai c lp va thng
nht
cho T quc.
T mua Xun in Bin Phu, 45 nm a tri qua.

Chung
ta a thc hin Di chc thing ling cua Ngi la quyt tm hoan thanh
tron ven s nghip
cach
mang
giai phong
dn tc vi cuc chin tranh ba mi nm, m ra ky nguyn t nc tin
ln chu nghia xa hi.
Chung
ta ang thc hin nhim
vu "xy dng mt nc Vit Nam hoa binh,
thng nht,
c lp,
dn chu va giau
manh"
vi nhng thanh
tu ro rt trong cng cuc i mi.
Chung
ta ang bc vao nm 2000, nm giao thi sang th ky XXI, thin nin ky th ba.
Cuc din th gii ang trai qua nhng bin ng
ln, cuc cach
mang
khoa hoc va cng ngh ang
phat trin vi nhip siu tc,
c bit la cac nc phat tnn,
nhng nc a i vao nn "vn
minh tri tu".
Xu th toan cu hoa,
khu vc hoa,
vi mt tich
cc va mt tiu cc cua no ang li
cun ca hanh
tinh. i i vi nguyn vong
hoa binh
phat trin,
cac cuc xung t sc tc va tn
giao ang n ra nhiu ni; cac cuc chin tranh xm lc vi vu khi cng ngh cao do chu nghia
thc dn mi kiu mi gy ra ang cha ap ln chu quyn va c lp cua cac dn tc.
Trong luc o, nhng mu thun c ban cua th gii vn tip tuc tn tai,
vi nhng hinh
thc va biu
hin mi trong s an xen phc tap.
i su phn tich,
chung
ta nhn thy tinh
cht cua thi ai vn
khng thay i,
ung
nh ang
ta a nhn inh:
Loai ngi vn trong thi ai qua t chu

nghia t ban i ln chu nghia xa hi.
V Nguyn Gip
Vn
hi mi ang n vi chung
ta, cung
nhng thaeh
thc mi. Chung
ta cang
phai tng cng
oan kt,
tin ln di ngon c tt thng cua ang,
bin nhng c m, nhng hoai bao tng
chng nh khng thc hin c, thanh
hin thc. ng
thi, phai lun nm
vng quy lut dng
nc i i vi gi nc, va xy dng thanh
cng t nc giau manh
va bao v vng chc T
quc Vit Nam thn yu.
ng kach
mnh,
con ng ln hanh
phuc con dai,
nhng chung
ta a co nhng tin thng
li.
"c lp
dn tc,
dn chu va chu nghia xa hi",
"long
yu dn, yu nhn loai khng bao gi thay
i",
"mu cu hanh
phuc cho dn", co dn la co tt ca",
oan kt,
oan kt,
ai oan kt",
o la
nhng iu nm
trong di san Ngi lai cho dn tc:
T tng H Chi Minh.
1997-1999
V Nguyn Gip
Ph Lc
Cch y nm mi nm, ngy 20 thng 7 ti Genve, cc nh m phn Php v Vit k kt hip

nh nh chin, c cng ng th gii bo m: Hoa K, Anh, Lin X, v nht l Trung Hoa
Nhn dn ghi nhn. Trc vi tun, ngy 7 thng 5, 1954, nhng ngi phng v cui cng
tri in Bin Ph, mi mn, kit lc v mt trn chin lin tc nm mi lm ngy, phi
ngm ngi nhn nhn s u vit ca ch th. Th ra ci bn Vit tng b khinh khi bao nhiu
kia thng c mt trong nhng o qun chnh yu ca phng Ty, c ng minh hng
mnh M ym tr.
By gi ngi ta kh tng tng c ting di hi ca bin c ny trong th gii thuc
a: thc dn thua, mt o qun chnh quy b nh bi. Ch tch Chnh ph lm thi Cng ho
Algrie, Benyoucef Ben Khedda, hi tng: Ngy 7 thng 5, 1954, qun i ca H Ch Minh
ging cho on qun vin chinh Php ti Vit Nam thm ho nhc nh in Bin Ph. Chin bi
ny ca nc Php tc ng nh mt ngi n d di cho tt c nhng ai ngh rng s la
chn ni dy trong ngn hn t nay l phng thuc c nht, l sch lc duy nht kh hu
(...) Hnh ng trc tip vt ln tt c cc suy xt khc v tr thnh u tin s mt. [2] Hn ba
thng sau ngy k kt hip nh Genve, cuc ni dy Algrie bng n, ngy 1 thng 11, 1954.
Trc in Bin Ph, vt xa ngoi x Algrie, cuc tranh u lnh o bi Vit Minh, t chc
V Nguyn Gip
chnh tr-qun s do H Ch Minh to lp, c nh hng rt ln n nhng ngi quc gia

cc x thuc a, v c mt s phn t trong dn chng cng kh. V ngay t bui u.
Ngy 6 thng 3, 1946, cc i biu Php (Jean Sainteny) v Vit Nam (H Ch Minh) k ti H Ni
mt hip nh. Paris cng nhn nc Cng ho Vit Nam l mt quc gia t do, c chnh ph,
ngh vin, qun lc, ti chnh ring, trong Lin hip Php. nim c lp b cn thn gt ra.
Tuy nhin, ai cng cho rng Php sp thnh cng trong vic lp c nhng quan h mi vi cc
thuc a ca mnh.
T ngy 21 n ngy 26 thng 3, 1946, khi Quc hi lp hin [Php] phn tch tnh hnh hi
ngoi, nhiu i biu nhc n t d ng Dng: Lamine Gueye (Ty Phi thuc Php [3] ),
Raymond Vergs (Runion)... c bit, cc i biu thuc Phong tro dn ch cch tn
Madagascar [Mouvement dmocratique de rnovation malgache] trnh ln vn phng Quc hi
mt d lut lp li nguyn vn cc cng thc ca hip nh 6 thng 3: Php cng nhn
Madagascar l mt quc gia t do, c chnh ph ring, vn vn... a s t chi cu xt yu cu
ny.
Nhng s lan truyn s khng dng li, v Vit Nam tr thnh khun mu cho rt nhiu dn
thuc a. V l m phn tip din gia Php v ngi quc gia Vit Nam. Ngi ta mong mi
mt hip nh da trn thin ch ca nc Php mi. Cho nn H Ch Minh ti Paris thng
lng mt quy ch dt khot cho nc mnh. ng s phi trng tay tr v.
Nhng con ngi nh th l lng y, rt d dt, rt khim nhng, li gy c mt uy
tn v cng ln lao trong mt nhng ngi quc gia cc thuc a khc. Nu nh nhng hot
ng trong qu kh ca ng, khi ng cn mang tn Nguyn i Quc, trc kia khng my ai bit
ti, th vo ma h nm 1946 ny, mi chuyn o ngc. Ai ai cng r ng thnh lp Lin
hip cc thuc a [Union intercoloniale], xut bn t bo Ngi cng kh [Le Paria] trong nhng
nm 1920, hot ng cch mng chuyn nghip trong Quc t cng sn vo nhng nm 1930; v
danh ting nh i quc khng ai mua chuc c ca ng vt rt xa bin gii nc ng.
Tuy tng i cn tr (56 tui), ng c rt nhiu dn cc x thuc a xem nh anh c.
Jacques Rabemanajara, nh lnh o Phong tro dn ch cch tn Madagascar, khi gp ng, phi
thn phc s kt hp gia s kin quyt v mc ch ti hu (c lp) v tnh linh ng v hnh
thc - chp nhn Lin hip Php [4] . Tuy nhin, cui thng 11, 1946, chin tranh khi s.
Ci tn H Ch Minh vang di ti trng ua Vel dHiv, Paris, ngy 5 thng 6, 1947. Cc i
biu hi ngoi hp mt-tinh ti y vi ti Lin hip Php lm nguy. Bi v ngoi cuc
tranh chp Php-Vit, by gi li thm v n p ti Madagascar. Ln ting trong cuc mt-tinh
ny l nhng ngi s c nhng s phn khc nhau: tng thng tng lai x Cte-dIvoire Flix
Houphout-Boigny nhn danh Tp hp Dn ch Chu Phi [Rassemblement dmocratique africain]
V Nguyn Gip
(by gi lin kt vi nhm cng sn ti Quc hi), nh th Aim Csaire nhn danh ng Cng
sn Php, ch tch tng lai Quc hi Sngal Lamine Gueye nhn danh ng X hi Php, mt
ngi Algrie c gii thiu l ng Hong [Chrif] i din cho Tuyn ngn Algrie
[Manifeste algrien] ca Ferhat Abbas... [5]
Rt nhiu chng t xc nhn iu y: dn cc x thuc a by gi hng v cc chin khu
Vit Minh, dm thch thc cng quc gim h. Vit Minh s khng c ni hay khng trc
sc mnh vt rt xa ca on qun vin chinh Php? y cng l mi quan tm ca ca cc
sinh vin gc cc x thuc a c mt ti chnh quc.
Thi , ngi cng sn c nh hng rt ln trong cc gii ny. Ti cc x thuc a, kim
duyt v n p khng cho php ngi ta cng khai biu l tnh on kt. Mt s vn bn ca
Tp hp Dn ch Chu Phi ti chu Phi da en hay ca ng Cng sn Php ti Algrie minh
bch ni n cuc tranh u ca nhn dn Vit nam. [6]
Nm 1949, nh vn Maurice Genevoix i khp chu Phi. Bt c ni no ti n, ng vit, d l
Tunisie, Algrie, Maroc, Sngal, Soudan, Guine, Cte-dIvoire hay Niger, u u cng r rng
ngi ta u tin chc rng tm quan trng ca cc bin chuyn ti ng Dng mang tnh cch
quyt nh. V im ny, yn lng li cn hng hn hn l ni ra li. [7]
Ti Bc Phi, ting di cng khng km. u nm 1949, mt b trng ca H Ch Minh, bc s
Phm Ngc Thch, vit th cho Abd El-Krim [8] , ang t nn ti Le Caire, yu cu ng tung ra
li ku gi cc binh lnh gc Maghreb [9] c mt ti ng Dng. Nh lnh t cuc chin Rif
[10] p ng ngay: Chin thng ca thc dn, du u kia th gii, cng l chin bi cho
chng ta v l tht bi cho chnh ngha ca chng ta. Ti bt c ni no trn th gii, chin thng
ca t do cng (...) bo hiu c lp ca chng ta gn k. [11]
Nm sau, ng cng sn Maroc, do Vit Minh bt lin lc qua ng cng sn Php, phi sang
gip H Ch Minh mt thnh vin Trung ng ng, Mohamed Ben Aomar Lahrach [12] . ng
ny, ngi Maghreb gi l tng Maarouf v ngi Vit Nam ku l Anh Ma, s m nhn
thng xuyn mt chc v quan trng, khng ngng ku gi cc ng bo ca mnh trong on
qun vin chinh o ng hay thc hin cng tc gio dc ch ngha Marx cho cc t binh hay hng
binh gc Bc Phi [13] .
Cc tht bi lin tip ca qun i Php ti ng Dng cng tng gia thc on kt gia cc
dn tc thuc a. T nh, chnh cng nhn bc d ti cc hi cng Algrie (Oran, Alger), ch
khng phi ti chnh quc, l nhng ngi u tin khc t vic a ln tu cc chin c
gi sang ng Dng. Cc nh lnh o Php phn tch c liu ny. p li s on kt ca dn
thuc a l s on kt ca thc dn. Trong tc phm dn, Maurice Genevoix kt lun: Khi
si dy su chui t, ht vin ngc ny n vin ngc kia u ri rng: vn ca quc ch
V Nguyn Gip
l mt.
Vi nhng k ng h n lc chin tranh, thm vo nguyn tc chng cng l ch cng c Lin
hip Php. H tin chc chin thng s lan truyn: biu dng sc mnh ng Dng khi
phi dng n sc mnh ni khc... Cho nn Georges Bidault, ngi nhiu ln nm chc b
trng ngoi giao, khng ngt qu quyt rng Lin hip Php l mt khi: h u hng mt
vng tt s khin sp ton b c cu [14] . Nh tic ng thuc a [15] ngy trc, nhng
phn t bo th nht ru rao rng duy phng php mnh mi bt ming c ci m quc
gia-gi hnh bn x.
Ngc li, mt phn gii chnh tr Php ngh rng ng Dng coi nh mt ri v lo s tnh th
lan truyn. Pierre Mends-France ngay t ma thu nm 1950 qu quyt: Cuc chin hng ri.
Nc Php khng cn lc lng cn thit i u khp ni. Franois Mitterrand cng
vit: cuc chin tin hnh bn chu e do nghim trng trin vng bn chu Phi ca ta, trin
vng gi tr duy nht [16] . Th ct b b phn chu trc khi hoi th n khp c th. Hon
ton khng phi l ngu nhin khi cng chnh nhm Mends-Mitterrand gii quyt v ng
Dng ri c bm ly Algrie.
Th nhng nhng kin ny khng c nghe theo: do m c thm ho in Bin Ph. Ting
di ca n ti cc thuc a khc ca Php nh th no? Tuy khng c cuc thm d d lun y
no, mt s du hiu cho php ta ngh rng, nhiu ni ngi ta tho mn, t Alger n
Tananarive qua Dakar. Ngy 11 thng 5, 1954, bn ngy sau chin bi, Christian Fouchet, chnh
khch t ca De Gaulle, tit l rng nhiu ngi Php ti Maroc nhn c th nc danh
cnh bo: Casablanca s l in Bin Ph th hai ca cc ngi [17] . V nhng ngi quc
gia Algrie quyt nh c thc vic chun b ni dy [18] .
Nh th in Bin Ph khng phi ch i vo Lch S hai nc - vi Php, nh l biu tng
cho s ngoan c li thi dn n mt tai ho, vi Vit Nam, nh l biu tng cho s dnh li
c lp quc gia. Khp th gii, trn in Bin Ph c n nhn nh mt s on tuyt,
bo hiu nhiu cuc tranh u khc. Mi va tan trong lng cho t Bc K, khi sng
thm thu gii ni Aurs. V khng y mt nm sau, ting di y a n cuc hi ngh ti
Bandung [19] ca nhng k b o y trn th gian [Les Damns de la terre] [20] .
Nm 1962, nh lnh t quc gia Algrie Ferhat Abbas vit: in Bin Ph khng phi ch l
mt chin thng qun s. Trn chin ny vn l mt biu tng. l trn Valmy ca cc dn
tc thuc a. l s khng nh ca con ngi chu v chu Phi i din vi con ngi chu
u. l s xc nhn nhn quyn trn quy m th gii. Ti in Bin Ph, Php mt i cch
bo cha duy nht cho s hin din ca mnh, tc l quyn ca k mnh [21] .
Mi hai nm sau, k nim hai mi nm trn chin, Jean Pouget, nguyn s quan trong on qun
V Nguyn Gip
vin chinh, cay ng nhng sng sut, s vit: in Bin Ph tht th nh du s co chung
ca thi k thc dn v m ra k nguyn c lp ca th gii th ba. Ngy nay, ti chu , chu
Phi hay chu M, khng mt cuc ni dy, i khng hay khi ngha no m khng da theo chin
thng ca tng Gip. in Bin Ph tr thnh ngy 14 thng 7 ca cng cuc gii thc [22]
-------------[1](ch thch ca ngi dch) Trn Valmy, ngy 20/9/1792 cc tng Php Dumouriez v de
Kellermann thng qun Ph, chn ng cuc xm lng v gy li lng tin cho qun Php.
[2]<>Les Origines du 1er novembre 1954 [Nhng cn nguyn ca ngy 1/11/1954], Alger, 1989;
trch dn bi Benjamin Stora, Un pass dpass? 1954, de Dien Bien Phu aux Aurs [Vt qua
qu kh? 1954, t in Bin Ph ti Aurs], t liu nh my, hi tho H Ni, thng 4, 2004.
[3]Lp ra nm 1895, Ty Phi thuc Php [Afrique occidentale franaise] l mt lin bang gm cc
lnh th Sngal, Mauritanie, Soudan, Haute-Volta (nay l Burkina-Faso), Guine, Niger, CtedIvoire v Dahomey (nay l Bnin) vi th l Dakar.
[4]Hin php 1946 t danh xng nh th cho tp hp gm nc Cng ho Php (Php chnh
quc, cc tnh v lnh th hi ngoi) cng cc lnh th v quc gia lin kt. Xem Jacques
Tronchon, LInsurrection malgache de 1947 (Cuc ni dy ti Madagascar nm 1947), Paris, 1974.
[5]Bo LHumanit, ngy 6/6/1947.
[6]Xem Au service de lAfrique noire. Le Rassemblement dmocratique africain dans la lutte antiimprialiste (Phng s chu Phi da en. Tp hp dn ch chu Phi trong cuc tranh u chng
quc), 1949.
[7]Afrique noire, Afrique blanche [Chu Phi da en, Chu Phi da trng], Paris, 1949.
[8]Lnh t phong tro i c lp cho Maroc; trong nhng nm 1920 cm u cuc tranh u
chng Ty Ban Nha v Php, b y sang o Runion; n Le Caire tr ng nm 1947 v gy
dng ti y mt y ban Gii phng Maghreb.
[9](ch thch ca ngi dch) a danh vng Ty Bc chu Phi gm cc x Algrie, Maroc,
Tunisie.
[10](ch thch ca ngi dch) Din ra ti vng rng ni Rif, bc Maroc, cc nm 1925-1926, gia
qun ca Abd El-Krim v qun Ty Ban Nha ri qun Php.
[11]Xem Abdelkrim El Khattabi [dit Abd El-Krim] et son rle dans le Comit de libration du
Maghreb (Abd El-Krim v vai tr ca ng trong y ban Gii phng Maghreb), trch dn trong
Histoire dAnh Ma (Lch s Anh Ma) ca Abdallah Saaf, Paris, 1996.
[12]Xem Abdallah Saaf, sch dn.
V Nguyn Gip
[13]Xem Nelcya Delano, Poussres dEmpire (Nhng ht bi quc), Paris, 2002.

[14]Xem Jacques Dalloz, Georges Bidault, biographie politique (Georges Bidault, ti u s chnh tr),
Paris, 1993.
[15](ch thch ca ngi dch) ng thuc a (Parti colonial), cui th k XIX v u th k
XX, l mt nhm p lc ng hn l mt ng, gm khong 15.000 hi vin thuc nhiu khuynh
hng khc nhau, hot ng trong ngh vin, trn bo ch, trong cc gii kinh doanh..., nhm li
cun d lun v thc y chnh quyn xm chim, lp v gi cc thuc a.
[16]Aux frontres de lUnion franaise. Indochine, Tunisie, Paris (Ni bin thu Lin hi p Php.
ng Dng, Tunisie, Paris), Paris, 1953.
[17]Journal officiel (Cng bo), Paris, 11/5/1954.
[18]Xem chng t ca Mohamed Harbi, Lcho sur les rives de la Mditerrane (Ting di bn
b a trung hi), tp ch Carnets du Vietnam, thng 2, 2004.
[19]Hi ngh u tin, thng 4, 1955, ca cc nc phi lin kt: 29 nc tham d, trong s c
Indonsie ca Sukarno, Trung Quc ca Mao Trch ng, n ca Nehru, v Algrie, va khi
pht chin tranh gii phng.
[20](ch thch ca ngi dch) Li trong bi Quc t ca v cng l ta tc phm ca Frantz
Fanon (1925-1961), l thuyt gia v cch mng trong th gii th ba. Bn ting Vit thng uc
bit n ca ca Quc T Ca l: Vng ln, hi cc n l ca th gian
[21]Paris, 1962.
[22](ch thch ca ngi dch) 14 thng 7 l ngy quc khnh ca nc Php.

Điện Biên Phủ Điểm Hẹn Lịch Sử - Võ Nguyễn Giáp

Uploaded by

Document Information

Copyright

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Điện Biên Phủ Điểm Hẹn Lịch Sử - Võ Nguyễn Giáp

Uploaded by

Copyright:

V Nguyn Gip

quy, c trang bi vu khi hin ai,

thi Triu Tin la "ly

Chi mt thi gian ngn,

Phap khng con u sc chiu

nhng vn tin con u thi gian va iu kin tim

Aixenhao (Dwight D. Eisenhower) mi sang Hoa Ky. Cui thang

hiu ngay v vin tng nay.

NO chi gp tr ngai khi b

cn trao cho B Ngoai giao

thi Nava la mt tn tui mi it gy n tng. Nhng Nava c c bit chu y vi gn vi mt thi

muc tiu chng

hai tiu oan du Phap bt thn nhay xung

Con nhan (Hirondelle) do ai ta uycucn

(Ducournau) chi huy. Hanh

la ta. Thy may bay vn tai xut hin nhiu,

tng cng lc lng i pho vi cuc tin cng sp ti. Na va gianh

mt cuc rut lui. V sau chung

rut qun khoi Na San,

TRC khi vao

Trong cuc chin chng

Lc lng cu th cua ich

h tr c lc cho b i chu lc trong mi trn anh

chin lc, thi lc lng ta a vt hn ich

gi ? Trong khi o, nhng cuc chinh

bai cac ai oan chu lc cua ta.

khng k s qun nguy nm

trong thi gian 1953-1954, se xy dng 27 binh oan c ng,

ngi thay th Phap.

"lun lun tin

moi thu oan thc hin k hoach

ng ta ct vo nhng khng thu c kt qua nao.

Nhng cuc can quet Bc B...

rut khoi Na San,

V cng kin, hoc anh

thu c Hoa Binh,

nh mt li gm xoc vao tim ich,

ni Nava a bay sn th trn va ta cha co kha nng han ch sc manh

Khng nm nao vao thi gian nay,

ti Tin Keo, mt ban cua thn Luc Gia, nm

nhng ban lang

cy c thu khng con.

Na San la mt muc tiu trong mua kh. Vi so sanh

cac chin si u mong moi c tr v ng

nhng vn gy kho khn cho ta trong nhng trn anh

Khng s ! Ta buc chung

trong mua kh nay.

- D kin a qun ln Ty Bc thi ich

- Cac hng khac c kha nng thu hut qun c ng

c bit nhn manh

Bac noi khi kt thuc hi nghi:

Nhng lc lng ich

Hng Trung va Ha Lao,

Hng phi hp trung du va ng

(Gilles) chi huy, m cuc hanh

c hai qun tin hanh

ai oan 820 a cung

trn ng 59 va ng 12 ln, trung oan 48 Ph Cat (Thach

ta ang chun bi ? Hoc chi la mt hoat ng

ai phat thanh cua qun vin

Sau khi anh

lin tuc chn anh

Cac n vi b i chu lc, ia phng, dn qun du kich

ngay ma ai oan nay phai khi u vic thm nhp,

Tng Gian (ngi chi huy

Tng Nava a at c muc tiu d kin.

Tht bai cua cuc hanh