ENTAMOEBA HISTOLYTICA

amebe su siroko rasprostranjene u vodenoj sredini i cesti paraziti zivotinja.

Najvaznija patogena ameba je E.histolytica. stanovnik je debelog crijeva ljudi i
razlicitih zivotinja. U svom zivotnom ciklusu ona prolazi kroz odredjene faze
izmedju velikog trofozoita koji je pokretan i malih kompaktnih nepokrenih cisti.
MORFOLOGIJA
trofozoit je jedan oblik ove amebe koji pored tecne stolice moze naci i u tkivu
oboljele osobe. Nepravilnog ovalnog je oblika,velicine 10-60mikrometara. Krece
se pomocu prstolikih i sirokih pseudopodija. U svejezem materijalu kretanje
trofozoita je u jednom smjeru i zo zivahno i progresivno. Zrela cista velicine 1016mikrometara okruzena je celiskim zidom koji se sastoji od hitina i glatke je
povrsine. Sadrzi 4 jedra i 2 karakteristicna tijela koja se nazivaju hromatoidna
tijela koja su u stvari gusto zbijene nakupine ribozoma. Sazrijevanje ciste
podrazumijeva dvostruko podvajanje jezgra tako da od cisti sa jednim nastanu
ciste sa dva jezgra koja se ponovnim podvajanjem dijele u 4 jezgra. U stolici
oboljelih ljudi u zavisnosti od brzine peristaltike crijeva mogu se naci ciste sa
jednim dva i cetiri jedra.
PATOGENEZA
infekcija ljudi obicno nastaje nakon ingestije hrane ili vode koja je kontamirana
cistama oboljelih ljudi i asimptomskih nosioca. Trofozoiti zive i razmnozavaju se u
kriptama sluznice debelog crijeva,hraneci se sa sluzi i otopljenom hranom. Oni
prouzvode vlastite intracelularne i ekstracelularne enzime kao sto su
hijaluronidaza. Akutna bolest obicno pocinje sa bolovima u stomaku,epizodama
proljeva koji variraju po trajanju,na pocetku stolice su kasaste a poslije postaju
sluzave sa primjesama krvi,u kojima se vide trofozoiti amebe sa ingeriranim
eritrocitima. Bolest mnogo cesce prelazi u hronicni kolitis koji traje po nekoliko
mjeseci ili godina.
KLINICKA SLIKA
infekcija je asimptomska. Njena sposobnost da napadne i osteti tkiva je relativno
visoka i to zahvaljujuci sposobnosti da se veze na povrsinu epitelnih celija
debelog crijeva. Klinicka slik amebijaze se moze manifestvovati u dvije forme i to
kao intestinalna i ekstraintestinalna. Ciljano mjesto intastinalne amebijaze su
slijepo crijevo,appendix,debelo crijevo i rectum. Manifestvuje se u vidu krvavo
sluzavih stolica,abdominalnom boli,groznicom,dijarejom i gubitkom na tezini.
Ekstraintestinalna infekcija nastaje kada amebe invadiraju organe i peritolealne
supljine.
DIJAGNOZA
materijal za postavljanje dijagnoze je tecna stolica i to krvavo sluzavi
dijelovi,sadrzaj crijeva ispran prugativom i klizmom te aspitar apcesa ili svjez
biopticki materijal. U nativnom preparatu tekuce stolice ili sadrzaja crijeva kao i u
tkivima ocekuje se nalaz trofozoita. Ciste se u pravilu nalaze u formiranoj stolici.
Traze se u direktnom preparatu obojenom lugolovom otopinom. . od seroloskih
testova radi se ELISA test.
TERAPIJA
propisuju se lijekovi kao sto su jodokinolon koji djeluje na uzrocnika u stolici i
metronidazol,dihidroemetin koji djeluju na uzrocnika u tkivima. Prevencija
prokuhavanje vode ili jodiranje.

TRICHOMONAS VAGINALIS
parazitira u urogenitalnom traktu. 50% inficiranih osoba su asimptomski nosioci
MORFOLOGIJA
trihomonade su mali kruskoliki protozoi,koji na prednjem kraju imaju bazalno
tijelo iz kojeg izlazi 5 flafela. 4 su slobodne dok peta formira vanjski kraj
undulantne ili valovite membrane iz koje izlazi i peti bic. Ovaj parazit u sekretima
ima karakteristicno kretanje u vidu grcevitog trzanja. Morfoloski postoje jedino u
obliku trofozoita tako da ne formiraju ciste. Trihomonade su anaerobni protozoi i
razmnozavaju se longitudinalnom binarnom fisijom.
PATOGENEZA
inkubacija bolesti je od 2-24 dana. Izaziva degeneraciju i deskvaminaciju
vaginalnog epitela nakon cega slijedi sakupljanje leukocita u nadrazenoj sluznici.
SIMPTOMI kod zena su pojacan zelenozuti iscjedak iz vagine otuznog i neugodnog
mirisa,vulvitis,cervicitis i ucestalo bolno mokrenje. Na mjestu infekcije javlja se
crvenilo otoko i svrbez. Muskarci imaju perzistentan ponavljajuci uretritis sa
rijetkim iscjedkom konzinstencije mlijeka i povremeno infekcija prostate.
DIJAGNOZA
Nativni ispirak zadnjeg svoda vagine,sediment urina muskog bolesnika,sekreta
uretre ili eksprimata prostate obojenih lugolovom otopinom. Kultivacija materijala
na loeffler simicevu podlogu. Seroloski testovi elisa,lanccana reakcija sa
polimerazom.
EPIDEMIOLOGJA
put prenosa je seksualni,koristenje javnih kupatila,pribora za licnu higijenu,sa
majke na plod. Smatra se da su zene rezervoari a muskarci prenosioci infekcije.
TERAPIJA
lijeci se preparatimametronidazola. Veoma je vazno da se lijece oba patnera u
isto vrijeme.

GIARDIA LAMBLIA
parazit je tankog crijeva ljudi i moze da uzrokuje upalu tankog crijeva-enteritis.
MORFOLOGIJA
postoji u dvije morfoloske forme i to trofozoit i cista. Trofozoit zivi na mukozi
tankog crijeva. Kruskolikog je oblika,sa 8 flagela i 2 jedra,i dva sredisnja tijela
oblika kandzi. Trofozoit se razmnozava putem longitudinalne binarne
fisije,sposobni da produkuju dvojne specificne povrsinske proteine. Ciste su
ovalne sa cvrstom dvoslojnom membranom,4 jedra,snopom aksonema i
sredisljim tijelom. Ne zahtijevaju posebne uslove za odrzavanje. Rezerve hrane
odrzav u obliku glikogena.
PATOGENEZA
inkubacija trane 1-75 dana. Prvi znaci su gadjenje na hranu gubitak apetita
nelagodnost u gornjem dijelu trbuha,praceni su sa prolivima vrlo neugodnog
mirisa.
DIJAGNOZA
trazenje cista u nativnom preparatu formirane stolice oboljelih pacijenata,a

trofozoita u tecnoj ili proljevastoj stolici. Trofozoiti se mogu naci i u duodenalnom

soku. Seroloske metode, indirektna imunofluorescencija,elisa,
TERAPIJA
komponente nitroimidazola kao sto su metronidazol ornidazol i tinidazol.
EPIDEMIOLOGIJA
prenosi se fekalno oralnim putem,dospijeanjem ciste iz stolice,preko prvljavih
ruku ili kontaminirane hrane i vode do usta zdrave osobe. Ciste su infektivni oblici
ovog parazita. Trofozoit su vrlo osjetljivi i propadaju nakon napustanja domacina.
PLASMODIUM
malarija je jedna od najvecih nevolja covjeka jednako kao gripa,tuberkuloza i
druge teske infekcije. Nosioci ovog parazita su komarci koji zive u mocvrnim
predjelima.
razvoj plasodium je podijeljen u dvije faze,aseksualna koja se odvija u organizmu
covjeka i seksualna faza koja se odvija u komarcu. Bolest traje razlicito dugo
najkrace kod plamodium falciparum oko 18 mjeseci najduze kod plasmodium
malariae 20godina.
p.vivax najcesca i najrasirenija vrsta u covjeku parazitira 2-5 god razvitak
eritrocitne faze traje 48h eritrocit je uvecan i blago obojen a u njima se vise
ruzicaste pjege-schafnerove granulacije,napadi se kod p.vivax ponacljaju svako
48h.
p.ovale rijetko se javlja infekcija traje 18mjeseci eritocitna faza traje 48h eritrocit
je blago obojen i uvecan,okrugao i ovalan,u eritrocitu se vide ruzicaste pjegeschafnerove granulacije.
p.malariae rjedja od ostalih vrsta inkubacija traje 20god,eritocitna faza traje 72h
napadnuti eritrocit su normalne velicine i normalno primaju boju,napadi se
pojavljuju svako 72h u eritrocitu se vise ruzicaste pjege-schafnerove granulacije.
p.falciparum dominantna vrsta u tropima,infekcija traje oko 18mj eritrocitna faza
traje 48h napadi su nejednaki svako 48h.
PATOGENOST
inkubacija bolesti traje u prosjeku 10-16 dana,nosioci patogenosti su eritrocitni
oblici ili merozoiti. Prvi znaci bolesti su nelagodnost,zamor,nejasan bol,bljedilo i
gadjenje,nakon cega nastaje groznica i preznojavanje. pojavljuju se u intervalima
48-72h i rezultiraju sinhronim pucanjem eritrocita. komplikacije su hemoliticka
anemija,povracanje i ruptura organa,kao sto su jetra slezana i bubrezi.
DIJAGNOZA
postavlja se uzimanjem anamneze i nalaza odgovarajuce klinicke slike pregledom
krvnog razmaza i guste kapi obojenih metodom po gimzi. Preparat se pravi od
krvi uzete u vrijeme napada groznicom. Od seroloskih metoda koristi se tehnika
fluorescentnih antitijela i indirektna hemaglutinacija.
TERAPIJA
prevencija malarie se sastoji u dugotrajnom unistavanju komaraca i profilaksi
ljudi.
terapija se sastoji u primjeni odredjenih kinina. Za osjetljive vrste koristi se
hlorokinin koji je najmanje toksican. P.falciparum i p.vivax preporucuje se
meflokinin ili isti kinin.
TOXOPLASMA GONDI
patogeni parazit. Primarni rezervoar i nosilac cu clanovi divljih i domacih macaka.

MORFOLOGIJA
parazit prolazi seksualnu fazu u crijevima macke a u vanjsku sredinu se oslobadja
putem izmeta macke gdje u vlazoj zemlji za nekoliko mjeseci postaje infektivna
oocista,u spoljnoj sredini moze ostati i do 18 mj i tu sazrijeva u sporoblast. U
sporoblastu nastaju 2 sporociste da 4 sporozoita. To je intracelularni parazit.
Ingestijom oociste dospijevaju u digestivni trakt domacina,pri cemu se
oslobadjaju invazivni oblici tahizoit. Ciste se najcesce stvaraju u mozgu ocima
skeletnoj muskulaturi.
KLINICKA SLIKA
znaci soor u ustima,povecani limfni cvorovi,groznica niskog stepena inteziteta.
Infekcija se prenosi sa majke na plod,u prvom trimestru moze doci i do
smrti,teskih anomalija,sljepila,zutice,epilepsije,mentalne retardacije.
DIJAGNOZA
seroloska dijagnostika,indirektna imunofluorescentna metoda,potvrdni test,test
IgG aviditeta.PCR metoda izbora neonatalne infekcije.
TERAPIJA
daraprim.
ASCARIS LUMBRICOIDES
Velika djecija glista. Parazitiraju u tankom crijevu. Hrane se crijevnim himusom.
Jaja im sazrijevaju u vanjskoj sredini na vlaznom i toplom tlu.
MORFOLOGIJA
odrasli crvi zive u tankom crijevu. Valjkastog oblika,zute do blijedocrvene boje.
covjek se inficira peroralnom ingestijom jaja koja sadrze infektivnu larvu. Ona se
pod uticajem crijevni sokova oslobodi u gornjim dijelovima tankog crijeva,ulazi u
limfne pukotine,te limfotookom ili krvotokom dospijeva u jetru. 4-7 dana preko
srca dospijeva u pluca,gdje zivi u kapilarnoj mrezi pluca,odatle se seli u alveole.
Putem bronha i dusnika prelazi do grkljana,a gutanjem bude prenesena u zeludac
i tanko crijevo,gdje se diferenciraju u odrasle oblike. Sazrijeva za 7-9 mjeseci.
Zivotni vijek je 12-18 mjeseci.
EPIDEMIOLOGIJA
jedini rezervoar su ljudi. Ljudi se inficiraju ingestijom kontaminirane hrane i
zemlje. Prevencija poboljsanje sanitarni mjera i higijene hrane i obavezan
terapiski tretman inficiranih osoba.
PATOGENEZA
klinicka slika zavisi od broja unijetih parazita. Loefflerov sindrom je pracen
kasljem,dispneom,povisenom temperaturom i znaci pneumonije. Kod pojedinih
pacijenata razviju se abdominalni bolovi,nagon na povracanje,povracanje,proliv.
DIJAGNOZA
nalaz samih crva u stolici ili nalazom jaja u nativnom preparatu stolice. Seroloske
metode nalaz specificnih IgE antitijela.
TERAPIJA
mebendazol ili pirantel
TRICHURIS TRICHIURA
parazit koji pored covjeka parazitira i na majmuna.
MORFOLOGIJA
Crv vlasnjak,prednji kraj je tanak ko konac. Boje je ruzicastocrvene. Odrasli oblici
ovog parazita zive u debelom crijevu,uglavnom cekumu. U jajima se za nekolilo
sedmica razvije infektivna larva. U vlaznom i toplom okruzenju mogu da prezive

mjesecima pa cak i godinama. Nakon peroralne ingestije infektivnih jaja larve se

oslobadjaju u digestivnomm traktu,migriraju u mukozu i nakon histotropne faze
koja traje 10 dana vracaju se u lumen crijeva kao odrasli obliici. Zenka izbacuje
jaja mjesec dana nakom infekcije.
PATOGENEZA
klinicke manifestacije zavise od broja unesenih jaja. Razvija se ukoliko se unese
stotinama ili nekoliko hiljada jaja i manifestuje se kataralnom ili hemoragicnom
upalom debelog crijeva,alergiskim reakcijama,eozinofilijom i anemijom. Teske
infekcije kod djece mogu dovesti do poremecaja rasta.
DIJAGNOZA
detekcija jaja u stolici
TERAPIJA
albendazol,mebendazol i oxantel. Mjere prevencije higijenske mjere.

ENTEROBIUS VERMICURALIS
mala djecija glista. Uzrokuje oboljenje enterobijaza. Najcesce obolijevaju djeca 59 godina.
MORFOLOGIJA
parazit upadljivo bijele boje. Spolno zreli crvi zive na mukozi debelog crijeva i
gornjem dijelu tankog crijeva. Nakon oplodnje muzijaci odmah uginu.zenke tokom
noci migriraju do anusa,onda idu do perianalne koze,gdje polazu 10000jaja
prekrivenih ljepljivom proteinskom opnom,koja omogucava da adheriraju kozu. Za
dva dana sazrijevaju u larvu. Nakon toga se odvajaju od koze i zive u vlaznoj
sredini 2-3 sedmice. ukoliko je intestacija obimna onda se na povrsini mohu
vidjetii pokretni crvi.
PATOGENEZA
infekcija nastaje kada perroralnim putem najcesce prstimaa kontaminiranim
diranjem analne regije u probavni trakt unesu jaja koja sadrze larvu. Moze se
infestirati i preko zagadjenog nocnog rublja. Uglavnom je neskodljiv parazit.
Zenka uzrokuje jak svrabez analne regije koji rezultira nervnoj
razdrazljivosti,gubitak tezine i apetita i drugi nespecificni simptomi. Na kozi
analne regije mogu da nastanu povrsinske rane.
DIJAGNOZA
postavlja s uzimanjem celofarinskog otiska perianalnog dijela po grahmu. Otisak
se uzima ujutro odmah nakon ustajanja prije defekacije i jutarnjeg pranja.
TERAPIJA
albendazol,mebendazole,pyrantel. Veoma je vazno da se u isto vrijeme lijece svi
clanovi domacinstva. Mjere prevencije higijene,pranje vesa na visokim
temperaturama

STONGYLOIDES STERCORALIS
parazitira na ljudima,psima,majmunima.
MORFOLOGIJA

jedino zenka ovog parazita je patogena. Zivi u tankom crijevu gdje polaze jaja
koja nastaju partenogenetski. Tokom intestinalne pasaze iz jaja se izlegu larve
prve faze-rabditiformne larve,oslobadjaju se u vanjsku sredinu putem stolice. Za
nekoliko dana larve prve faze se razvijaju u larve druge faze a one u infektivne
larve trece faze-filariformne larve,osjetljive su na isusenje,a u sredi na vlagom
mogu se odrzati 2-3 sedmice. ulaze preko koz u potkozni venski
sistem,dospijevaju do srca odatle do pluca. Izlaze u alveole i disajne cijevi odatle
u zeludac i duodenum gdje dovrsavaju sazrijevanje u odrasle zenke i muzijake.
Covjek je glavni rezervoar.
PATOGENEZA
mogu izazvati kozne lezije,otezano disanje i kasalj,enteritis. Sistemska infekcija
se karakteristise simptomima od svakog zahvacenog organa.
DIJAGNOZA
pregled stolice i nalaz rabditiformnih larvi. Mnogo bolji rezultat ispitivanjem
duodenalnog soka.
TERAPIJA
mebendazol u dozi 100mg dva puta dnevno 3 dana. Nakon 2 sedmice
prekontrolisat stolicu i ponovit lijecenje ako je potrebno.

ANCYLOSTOMA DUODENALE
parazit tankog crijeva kod ljudi izaziva enteritis i anemiju. Kukasta glista.
MORFOLOGIJA
zenka polaze jaja ovalnog oblika,tankih zidova,koja sadrze jedino mali broj
blastomera. Oplodjena jaja zajedno sa stolicom dospijevaju u vanjsku sredinu u
kojoj za dva dana razviju larve prve generacije. Napustajuci oklop ove larve kroz
dva presvlacenja se preobrazaju u rabditiformne larve koje se hrane i za 5 dana
prelaze u filariforme larve. Takva larva ceka na povrsini zemlje da dodje u dodir
sa toplom povrsinom koze covjeka. Larva ulazi u podkozni venski i limfni sistem i
nastavi svoj razvoj. Poravsi kroz venski sistem srce pluca i grkljan dolazi u crijeva
gdje sazrijeva i nastavi da polaze jaja. Odrasli crvi u dvanestopalacnom crijevu
zive oko godinu dana. Moze se unijeti i na usta gdje direktno ide u probavni trakt i
sazrijeva.
KLINICKE MANIFESTACIJE
pacijenti gube aapetit imaju nagon na povracanje te nadutost i bol u abdomenu.
DIJAGNOZA
trazenje jaja u stolici. Jaja su ovalnoog oblika sa tankom ovojnicom.
TERAPIJA
lijekovi za lijecenje pirantel pamoat,mebendazol i albendazol. Mjera adekvatnih
odvodjenja ljudskih izlucevina i otpadaka.

TRICHINELLA SPIRALIS
ovaj parazit izaziva oboljenje trichinosis. Odrasli oblik parazitira u tankom

crijevu,dok se u misicu istog domacina razvija njegov larveni oblik. Covjek je

konacni nosioc jer se u njemu zavrsava zivotni ciklus trichinellae.
MORFOLOGIJA
covjek se zarazi konzumiranjem nedovoljno pecenog ili kuhanog zarazenog
svinjskog mesa domacih ili divljih svinja, kao i medvjeda u kojem se nalaze ciste
sa zivom larvama. Nakon digestije ovojnice ciste u zeludcu digestivnim sokovima
u tankom crijevu se oslobadjaju larve koje za kratko vrijeme odrastaju. Konacni
stadij razvoja larvi se moze zavrsiti u svim tkivima ali se uglavnom desava u
skeletnim misicima. Larve penetriraju u misicna vlakna koja na pocetku procesa
inkapsulacije ne unistavaju. Inkapulacija se zavrsava unurat 4-6 sedmica. Cista se
pazljivim pregledom mesa moze uociti golim okom. Tokom trece sedmice dolazi
do uvrtanja larve unutar ciste u vidu spirale.
PATOGENEZA
prvi simptomi pocinju 1-2 dana od konzumacije mesa sa
prolivima,povracanjem,abdominalnom boli i preznojavanjem. U drugoj fazi
nastaje otok lica narocito oko ociju,intezivan bol u misicima i zglobovima
zadihanost,glavobolj iritacija koze ili osip kasalj slabost umor te eozinofilija. U
narednoj fazi mogu umrijeti od miokarditisa,pneumonije pleuritisa,nefritisa u roku
od 4-6 sedmica od infestacije.
DIJAGNOZA
postavlja se nalazom licinki ili odraslih crvi u stolici tokom prve faze,ili biopticki
materijal bolesnika primjenom trihineloskopa. Seroloske medote percipitinska
reakcija,indirekdti imunoflourescentni test i elisa.
TERAPIJA
laksativna srestva se daju da se izbace zenke koje polazu larve. Tiabendazol

TAENIA SAGINATA TAENIA SOLIUM

MORFOLOGIJA
taenia saginata je jedna od najvecih pantljicara. Rasirena je sirom svijeta posebno
u predjelima gdje stoka sa kontaminiranih polja i vode inese u svoj organizam
proglotide ili jaja i gdje se konzumira nedovoljno kuhano ili peceno govedje meso.
U tankom crijevu prelaznog domacina iz jaja se oslobadjaju larve koje migriraju
preko mezenterijalnih krvnih sudova po citavom organizmu goveceta. Najcesce
se zadrzavaju u misicnim vlaknima u kojima se formira cisticna formacija,cisticne
formacije mogu se formirat i u srcu mozgu plucima i potkoznom tkivu. Covjek se
zarazi kada konzumira meso zarazene zivotinje u kome se nalaze ciste sa larvom.
U tankom crijevu covjeka larva se oslobodi eksvaginacijom skoleksa koji se kaci
na zid crijeva i preobrazava u odraslog paarazita
SIMptomi infekcije muka povracanje bol u abdomenu proliv ili zatvor i povecanje
ili smanjenje
apetita.
taenia solium je manja. Morfologija jaja se ne razlikuje od pantljicare. Parazit je
infektivan i u stadiju larve i u stadiju jaja. Bolest se javlja u endemskim krajevima
gdje svinje jedu hranu kontaminiranu ljudskim izlucevinama ili kada jedu sirovo ili
nedovoljno obradjeno svinjsko meso. Covjek oralno unosi jaja svinjske pantljicare
iz hrane ili vode.

DIPHYLLOBOTHRIUM LATUM
riblja pantljicara. Parazitira u tankom crijevu ljudi u sisara,kao sto su macke psi
svinje koje se hrane ribom.
MORFOLOGIJA
primarnii nosioc slatkovodni racic,sekundarni nosioc rijecne ribe. Sa izlucevinama
zarazena covjeka jaja moraju dospjeti u slatku vodu gdje se za nekoliko sedmica
oslobodi koracidij koji proguta racic i u njemu se razvija procerkoid,da bi se
zivotni ciklus nastavio riba mora progutat racica da se razvija plerocerkoid. Ljudi
se zaraze kada jedu sirovu ili nedovoljno termicki obradjenu ribu,u taknkom
crijevu covjeka za 18 dana razvija se odrastao oblik parazita.
KLINICKA SLIKA
simptomi gubitak apetita bol u trbuhu i osjecaj pritiska ponekad jutarnje
povracanje. 2%inficiranih pacijenata izrazita anemija.
DIJAGNOZA
nalaz jaja i proglotida riblje pantljicare u stolici oboljelih osoba.
TARAPIJA
praziquantel. Prevencija se sastvoji u kontroli odvodjenja ljudskih izlucevina,ne
jedenje sveje i nedovoljno termicki obradjene slatkovodne ribe. Plerocerkoid se
moze unistiti kljucanjem ili dubokim zamrzavanjem.

ECHINOCOCCUS GRANULOSUS
kod ljudi uzrokuje cisticnu ili alveolarnu ehinokokozu. Covjek se inficira
peroralnom ingestijom jaja,direktnom ili indirektnom kontaktu sa stalnim
domacinom. Iz njih se u raznim organima najcesce u jetri i plucima razvija
cisticna formacija ispunjena bristrom tecnoscu koja predstavlja laverni stadij ovog
parazita.
MORFOLOGIJA
najvazniji stalni domacin je pas sakal i druge vrste. Covjek je slucajni prelazni
domacin. Infekcija nastaje nakon peroralnog unesenja jaja iz kojih se u tankom
crijevu oslobadja embrion koji se naziva onkosfera. metacestoda e. Granulosus je
poznata kao hidatidna cista. Ispunjena bistrom tecnoscu sa jednim ili brojnim
komorama. Sazrijevanje ciste traje 5-6 mjeseci. Svaka cista sadrzi oko 20
protoskoleksa sa 4 pijavke i rostelumom sa dva reda hiinskih kukica. Velicina ciste
zavisi od starosti i mjesta gdje se razvija. Velike ciste cesto sadrze manje tako
zvane ciste kcerke. U tankom crijevu stalnog domacina za 5-8 sedmica razvije se
zreli oblik parazita.
PATOGENEZA
cista se najcesce nalazi u jetri plucima trbusnoj supljini. Smjestaj ciste u mozgu i

srcu dovodi do smrti. Pucanjem ciste dolazi do stvaranja novih u peritonealnoj

supljini sto moze da bude praceni anafilaktickim sokom,mada moze doci i do
spontanog izljecenja.
DIJAGNOZA
palpacijom, ultrazvucna dijagnostika kompijuterska tomografija i magnetna
rezonanca. Mikrobioloska metoda je najsigurnija. Nalaz odgovaracucih antitijela je
siguran znak oboljenja.
TERAPIJA
lijecenje hirusko. Fenobendazol 40mg. Punkcija se ne preporucuje zbog moguceg
rasipa,,ili anafilaktickog soka.
FASCIOLA HEPATICA
najcesce je parazit ovce goveda i koza i drugih sisara,a povremeno se prenosi i
na covjeka.
MORFOLOGIJA
veliki ovciji metilj,parazit zucnih puteva i jetre ovaca,goveda,koza,zeceva,a
takodjer i ljudi. Oboljenje fasciolijaza jetre. Zivotni ciklus je kompleksan. Sisari su
stalni domacini i oni u vanjsku sredinu oslobadjaju jaja parazita putem stolice. U
vanjskoj sredini u jajima se razvija larva-miracidij,on pliva po vodi i trazo
prelaznog domacina,najcesce je to slatkovodni puz. Nakon ulaska u puzu miracidij
prolazi 3 razvojna stadija sporocistu redije i cerkarije. Nakon napustanja puza
cerkarije plivaju po vodi trazeci slatkovodnu bljku na koju se zalijepe i oviju
cahurom u kojoj se preobrazavaju u infektivni oblik-metacerkarija,ovaj oblik
predstavlja pocetak nove trematode. Sisari pa i covjek se zaraze konzumiranjem
neobradjenih vodenih biljaka na kojima se nalaze metacerkarije. U probavnom
traktu domacina iz ciste se oslobadjaju mladi metilji koji prolaze kroz zid crijeva i
putem cirkulacije dolaze u jetru gdje se razvijaju u odrasle parazite. Simptomi
groznica bol u trbuhu povracanje proliv povecanje jetre. U krvi je prisutna
leukocitoza i eozinofilija.
DIJAGNOZA
karakteristicna jaja u stolici zuci ili duodenalnom soku. Prije pregleda uzorka treba
pitati pacijenta da li su jeli nedovoljno kuhanu govedju ili ovciju jetru jer u tom
slucaju nalaz jaja nema odgovarajucu dijagnosticku vrijednost. Seroloske metode
alergiska proba,percipitaciska reakcija i reakcija vezivanja komplemenata.
TERAPIJA
prevencija da se ne jede svjeza i ne oprana potocarka. Lijek emetin i
bithionol,lijecenje u bolnickim ustanovama zbog toksicnosti lijeka.