You are on page 1of 14

5/7/2015 Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (1): Đi buôn thời bao cấp | Nhân vật | BizLIVE

Like 9k | DIỄN ĐÀN ĐẦU TƯ | 20:26 (GMT+7) - Thứ Năm, 07/05/2015 HOTLINE: 0934 209 209 | Gửi bài cho BizLIVE

Công ty Tin tức          

Từ khóa tìm kiếm

DÒNG SỰ KIỆN . KQKD quý I/2015 . Mùa ĐHĐCĐ 2015 . BizLIVE 200 . Bài học thành công . BizTALK: Mắc ca, từ “vì sao” đến “như thế nào”

  THỜI SỰ TÀI CHÍNH ĐỊA ỐC KINH DOANH CÔNG NGHỆ THẾ GIỚI BIZLIFE

BIZLIFE BIZTALK.NHÂN VẬT.SỐNG

Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (1): Đi buôn


thời bao cấp
PHAN CHÁNH DƯỠNG BizLIVE - Đầu năm 1980, tình trạng kinh tế chung của nước ta
16:59 03/03/2015 là bi đát. Nguyên liệu vật tư, phụ tùng thay thế cho thiết bị máy
móc công nghiệp của nền công nghiệp của TP.HCM đã cạn
kiệt...
Like Share 237 Tw eet 0 2

http://bizlive.vn/nhan-vat/hoi-uc-phan-chanh-duong-1-di-buon-thoi-bao-cap-832702.html 1/12
5/7/2015 Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (1): Đi buôn thời bao cấp | Nhân vật | BizLIVE

NÓNG NHẤT 24H


Ông Phan Chánh Dưỡng, nguyên thành viên nhóm tư vấn kinh tế cho Thủ tướng, “thủ lĩnh” của nhóm
chuyên gia kinh tế “Thứ Sáu”. Nguyễn Văn Mười Hai và
1 chuyện tái khởi nghiệp của cựu
LTS: Ba thập kỷ trước, công cuộc đổi mới tại Việt Nam đã có những thành tựu quan trọng, với Đại “đại gia số một”
hội 6 của Đảng là bước ngoặt lịch sử. Nhờ cải cách thể chế, sức sống của một nền kinh tế, của cả
một xã hội, đã bật dậy mạnh mẽ. Chân dung “nữ tướng nghìn tỷ”
2 đe dọa vị trí của bầu Đức
Ông Phan Chánh Dưỡng, nguyên thành viên nhóm tư vấn kinh tế cho Thủ tướng, “thủ lĩnh” của
nhóm “Thứ Sáu” - nhóm chuyên gia kinh tế đã tham gia một cách dũng cảm và hiệu quả vào
công cuộc đổi mới kinh tế, là một trong những người có nhiều trải nghiệm sâu sắc về giai đoạn Khách đến Sầm Sơn đông nhất
đáng nhớ ấy. 3 trong lịch sử

Ông được đánh giá là người hội đủ phẩm chất cần có của một doanh nhân, tầm nhìn xa và sự
quyết đoán của một nhà nghiên cứu kinh tế luôn gắn với thực tiễn, sự điềm tĩnh và kiên nhẫn “Iron man” Elon Musk từng suýt
cùng nỗ lực không ngừng nghỉ với trách nhiệm công dân sâu sắc để có thể vượt qua nhiều nghịch 4 bán Tesla để lấy 11 tỷ USD
cảnh, đóng góp phần sức lực không nhỏ vào việc hồi sinh vùng đất Nhà Bè, giải bài toán quy
hoạch Nam Sài Gòn, hình thành khu đô thị mới Phú Mỹ Hưng... tại TP.HCM.
6 điều cần đạt được khi tốt
Được sự cho phép của tác giả, từ hôm nay, BizLIVE trân trọng gửi đến độc giả những dòng hồi ức 5 nghiệp đại học
của ông - trích từ tập ký “Nước xuôi gió ngược” - về một thời đất nước đổi mới, với những bài
học kinh nghiệm cho đến giờ vẫn còn nhiều giá trị.
8X có máu liều kiếm 40 triệu mỗi
Kỳ 1: Đi buôn thời bao cấp 6 tháng nhờ mang rác về nhà

http://bizlive.vn/nhan-vat/hoi-uc-phan-chanh-duong-1-di-buon-thoi-bao-cap-832702.html 2/12
5/7/2015 Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (1): Đi buôn thời bao cấp | Nhân vật | BizLIVE

Cuối năm 1979, tôi từ giã ngành giáo, chuyển sang làm nhân viên Liên hiệp Hợp tác xã, quận
5 TP.HCM. Vừa lúc đó, anh Ba Hòa (Hồng Tôn Như), nguyên là Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc quận
5, vừa được chuyển qua làm Phó Chủ nhiệm Liên hiệp.
KQKD QUÝ I/2015
Anh là người được Quận ủy cũng như Thành ủy trọng dụng trong nhiều công tác quan trọng
sau ngày 30/4/1975, như cải tạo công thương nghiệp, xây dựng kinh tế mới, tổ chức sản xuất Lợi nhuận mảng bán lẻ của FPT
tiểu thủ công nghiệp tại quận 5... Anh là người được nhiều người kính trọng. Tôi từng làm tăng 60% trong quý I
việc dưới quyền lãnh đạo của anh qua các đợt công tác tại quận. Nhờ thế khi tôi phải rời
ngành giáo dục qua Liên hiệp công tác, cũng thấy không đến nỗi hụt hẫng lắm.
Vinaconex 3: Quý I lãi hơn 3,5
Đầu năm 1980, tình trạng kinh tế chung của nước ta là bi đát. Nguyên liệu vật tư, phụ tùng tỷ đồng
thay thế cho thiết bị máy móc công nghiệp của nền công nghiệp của TP.HCM đã cạn kiệt.
Lãnh đạo TP.HCM chỉ thị cho quận 5 tập hợp những nhà tư sản người Hoa để bàn bạc, tìm
cách nối lại mối quan hệ với thị trường Hồng Kông và Singapore. Và thông qua mối quan hệ Công ty mẹ PVS lãi hơn 290 tỷ
kinh doanh xuất nhập khẩu trước năm 1975, ta có thể xuất khẩu nông sản phẩm và nhập lại đồng
nguyên liệu vật tư hàng hóa cung cấp cho công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp của thành phố.

Thế là, dưới sự lãnh đạo của anh Ba Hòa, tôi được tham gia cùng một số anh em được gọi là Hóa dầu Petrolimex lãi ròng 59
“tư sản nhỏ” có chút kinh nghiệm buôn bán, tổ chức những chuyến đi buôn tìm nguồn hàng tỷ đồng trong quý I
xuất khẩu, trong thời kỳ cả nước thực hiện chính sách ngăn sông cấm chợ, tận diệt tư thương
đường dài một cách ác liệt nhất.
Vinasun lãi 72,5 tỷ đồng trong
Những chuyến hàng đầu tiên chủ yếu là hải sản khô có giá trị cao như vi cá, bong bóng cá, quý I
mực khô, tôm khô… tiếp theo là các loại hàng thuộc nhóm dược liệu quý như quế, kỳ nam
hương, trằm hương, yến sào, sa nhân, ba kích… và sau đó mở rộng ra các loại nông sản như
đậu các loại, mè, hạt tiêu, hạt điều…

Số lượng hàng này được tập hợp về Liên hiệp Hợp tác xã TP.HCM, sau đó thống nhất đầu mối NHỊP CẦU DOANH NGHIỆP
chở ra phao số “0” ngoài biển Đông với sự hộ tống của công an và lực lượng biên phòng để trao
đổi hàng với các tàu hàng Hồng Kông và Singapore đã hẹn trước đó. Vinamilk ủng hộ 500 triệu
đồng cho trẻ em mổ tim
Hàng nhập về chủ yếu là các loại nhựa PE, PP, các loại sợi tổng hợp, vật tư, phụ tùng giao
thông như vỏ xe các loại, thiết bị máy móc nhỏ lẻ, các loại hóa chất cho công nghiệp, thuốc
tây dược, hàng tiêu dùng như bột ngọt, vải, bột giặt… Những chuyến hàng càng về sau danh NCB Hồ Chí Minh khai
mục càng dài ra, phần lớn được đặt hàng từ các xí nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp sản xuất thuộc trương trụ sở mới
các quận hay từ các xí nghiệp sản xuất thuộc các bộ ngành Trung ương nằm trên địa bàn
http://bizlive.vn/nhan-vat/hoi-uc-phan-chanh-duong-1-di-buon-thoi-bao-cap-832702.html 3/12
5/7/2015 Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (1): Đi buôn thời bao cấp | Nhân vật | BizLIVE
các quận hay từ các xí nghiệp sản xuất thuộc các bộ ngành Trung ương nằm trên địa bàn
thành phố.
Nam Á Bank khai trương
Một số lượng vật tư, hàng tiêu dùng còn lại thì chuyển đến các tỉnh để trao đổi hàng nông trụ sở mới tại Bình Phước
sản, thủy hải sản… Nguồn hàng từ các tỉnh chuyển về thành phố chủ yếu là để xuất khẩu,
nên đều phải gia công, phân loại và đóng gói bao bì theo tiêu chuẩn hàng xuất khẩu tại các tổ
gia công. Sau đó tồn trữ, chuẩn bị cho những chuyến trao đổi hàng tiếp theo. Giải đấu Golf đầu tiên trên
đảo Phú Quốc
Đây có thể xem là những chuyến đi buôn vượt rào tập dượt trước khi thành lập công ty.

Những điều trông thấy Du lịch ba miền căng


mình phục vụ khách
Tôi nhớ một lần, vào đầu năm 1980, nhóm đi mua hàng hải sản khô gồm các anh Lưu Xương,
Quan Đức Thắng, Trương Công Vũ, anh Trần Tiêu và tôi xuống tỉnh Minh Hải (Cà Mau), ngồi
trên chiếc xe Ford cũ do anh Ba Hòa mượn của Mặt trận quận 5. Trên xe, mọi người nói nói
cười cười trêu nhau cho đỡ mệt mỏi vì đường dài.
GÓC NHÌN
Ba anh Lưu, Quan, Trương (họ của ba anh) luôn bị anh Tiêu trêu: ba anh làm lễ "kết nghĩa
vườn xoài" đi, Nhà nước (chỉ anh Ba Hòa) đã “tam cố thảo lư” nên các anh có dịp lập nghiệp
trở lại rồi đấy. Chỉ có điều, anh Lưu nên đổi tên, chữ "Lưu" không nên đi với chữ "Xương" (chết Nếu NHNN thấy điều
bỏ xương trận mạc). Các anh sau này cũng không nên đi chung, để tránh “lộ tẩy” mánh làm chỉnh tỷ giá là cần thiết
ăn. thì nên điều chỉnh 0,5%,
Anh Lưu Xương cười ha hả nói, nhờ ơn Nhà nước nên mới có chuyện đi buôn tập thể kiểu này.
không nên điều chỉnh 1%.
Anh Quan nói, lời lỗ thì dễ chia, chớ gặp "em út" thì khó chia lắm. Anh Trương Công Vũ lúc nào Tuy nhiên, với nhu cầu
nghe chuyện cũng lắc lắc cái đầu (tật riêng). Anh Tiêu hỏi, không chịu chia thì thôi chớ mắc gì thị trường, tôi nghĩ năm
cứ lắc đầu hoài. Nói lại xem tên anh là “Công Vũ” hay “Công Ngũ”?... Cả đám cười ha hả.
nay cần phải điều chỉnh
Anh Vũ khi ấy tuổi đã trên 50, nhưng rất phong độ. Anh là người có mối quan hệ làm ăn ở 3%.
khắp các tỉnh thành miền Nam trước đây. Mỗi lần đến một nơi nào là anh cũng tìm ra một
người bạn làm ăn hay một nhân viên nào đó trước đây để thăm dò tình hình làm ăn ở địa
phương.

Chuyến đó, chúng tôi đến thị trấn Sông Đốc và thị trấn Năm Căn để thu mua bong bóng cá và
tôm khô. Đến Cà Mau vào chiều tối sau gần 10 tiếng trên xe, tìm được một khách sạn, trình
giấy đi đường, nhận phòng, tắm rửa xong, tìm nơi ăn cơm. Anh Vũ đề nghị đến chùa Bà (Bà
http://bizlive.vn/nhan-vat/hoi-uc-phan-chanh-duong-1-di-buon-thoi-bao-cap-832702.html 4/12
5/7/2015 Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (1): Đi buôn thời bao cấp | Nhân vật | BizLIVE

Thiên Hậu) để thắp cây nhang, nhân tiện gần đó có tiệm cơm của người bạn anh quen từ
trước.
TS. Nguyễn Trí Hiếu
Cả bọn cùng vào chùa đốt nhang. Rất may, “ông từ” chủ chùa là bạn học của tôi, sau khi hỏi Chuyên gia ngân hàng
thăm qua loa về bạn bè, được biết nhiều gia đình sau đợt cải tạo đã vượt biên. Khi ấy, việc làm
ăn không mấy ai bàn tới nữa. Hệ thống chành, vựa (đầu mối thu mua nông hải sản) bị cải tạo,
thương lái không còn, nguồn hàng nhỏ lẻ trong dân không ai thu gom. Hơn nữa, các hệ thống Vì sao Phần Lan trái ý EU, m ở
cửa đón tiếp "Đội cận vệ
bán buôn từ thành phố xuống tỉnh, thị xã, thị trấn gắn với vô số tiệm “chạp phô” đầu làng,
Putin"?
thôn xóm cũng không còn.

Như vậy là, chuỗi lưu thông hàng hoá hai chiều từ thành thị đến nông thôn và ngược lại (hệ Diễn viên, người m ẫu Duy

thống băng tải gắn nền công nghiệp với nông nghiệp) đã bị tê liệt. Trong khi đó, hệ thống Nhân đã qua đời

thương mại quốc doanh và hợp tác xã mua bán lại được dựng lên bằng những con người
không có nghiệp vụ (không biết mua bán, luôn ở tư thế tâm lý làm quan, ban phát hay chăn
dắt dân) nên không thể đãm đang được vai trò hệ thống cung cầu cho nền kinh tế. Lâm Á Hân chính thức công
khai tình m ới

Trong buổi cơm, anh Vũ hỏi thêm tình hình mua bán hải sản khô tại Cà Mau và tại thị trấn
Sông Đốc, sau đó anh nhờ người bạn thuê cho một chiếc vỏ lãi (ghe gắn máy) để hôm sau
chúng tôi làm phương tiện đi Sông Đốc và Năm Căn. Trước khi ra về, anh không quên dúi cho Bắt được kẻ giả danh trung
người bạn một cây thuốc lá và dặn dò tìm xem trong đám vựa cá khô trước đây, còn ai còn tướng Bộ Quốc phòng lừa
kinh doanh hay không. Qua bữa cơm, chúng tôi đã nắm bắt được nhiều thông tin và đồng chạy dự án

thời giải quyết luôn chuyện phương tiện đi lại.


Cựu thần đồng Hoàng Danh
Hôm sau, vào khoảng trưa, chúng tôi đến thị trấn Sông Đốc, tìm những người quen. Anh Ba Vũ Ngọc xuống thi đấu tại giải
tìm được hai người quen cũ làm nghề bán dụng cụ đánh bắt kèm thu mua cá khô trước năm hạng Nhất
1975. Tôi thì gặp lại một bạn học vừa có hai tàu đánh cá (một nhỏ, một lớn), vừa có một tiệm
cơm. Qua anh em, được biết, việc ra biển đánh bắt được quản lý nghiệm ngặt. những người có
Quân đội Nga tập duyệt binh
lý lịch “không rõ ràng” khó lên tàu ra khơi. trong đêm để chuẩn bị cho lễ
kỷ niệm
Bạn tôi vừa bán chiếc tầu đánh cá lớn cho những người tổ chức vượt biên. Nếu chúng tôi mua
hải sản khô tại đây thì giá khá rẻ, nhưng sẽ không chở về được, nếu không có giấy phép của
ủy ban huyện và quản lý thị trường của tỉnh. Trừ phi mua trực tiếp từ công ty thủy hải sản
thuộc sở thuỷ hải sản của tỉnh quản lý, dù giá thì đắt hơn nhiều. Rất may là chúng tôi có giấy
giới thiệu của quận 5, nên xin đến làm hợp đồng trao đổi hàng với sở thuỷ hải sản tỉnh. ĐỪNG BỎ LỠ
Buổi chiều, chúng tôi đến gặp lãnh đạo ủy ban nhân dân thị trấn để xin xác nhận và đóng dấu Tài chính “Vietnam Airlines,5/12
http://bizlive.vn/nhan-vat/hoi-uc-phan-chanh-duong-1-di-buon-thoi-bao-cap-832702.html
5/7/2015 Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (1): Đi buôn thời bao cấp | Nhân vật | BizLIVE
Buổi chiều, chúng tôi đến gặp lãnh đạo ủy ban nhân dân thị trấn để xin xác nhận và đóng dấu Tài chính “Vietnam Airlines,
vào giấy đi đường, rất may lại gặp lãnh đạo huyện, anh Trần Văn Thời. Anh từng lên TP.HCM Vinalines sẽ phải niêm yết sau
và có đến quận 5 tham quan. Anh rất nhiệt tình giới thiệu đoàn qua làm việc với công ty thủy cổ phần hóa”
hải sản trực thuộc sở, đang có xí nghiệp đông lạnh và xí nghiệp chế biến hàng khô tại thị
trấn. Anh không quên dặn là tối nay, các đồng chí nhớ trở lại đây, anh em mình “nhậu”. Kinh doanh [Chart] 80% công
ty chứng khoán lớn sụt giảm
Chúng tôi hết sức phấn khởi! Anh Lưu Xương nhanh miệng, cám ơn đồng chí, tối chúng tôi lợi nhuận
chắc chắn đến. Anh Vũ hỏi, ông có tham gia cách mạng ngày nào đâu mà ông xưng "đồng
chí"? Anh Tiêu đỡ lời, kỳ này chúng mình theo anh Ba Hoà đi buôn theo chủ trương của thành Thế giới Ông Tập Cận Bình
phố, vậy thì, ai cũng là cán bộ, ai cũng là đồng chí. “cảnh báo” xu hướng độc lập
của Đài Loan
Ngày hôm sau chúng tôi đến thị trấn Năm Căn, làm việc với công ty thương nghiệp huyện.
Công ty có 8 tấn tôm khô cần bán. Đổi lại, họ cần xăng dầu, vải, lưới cá, bột ngọt, ống nước Thời sự TPP: “Đội sổ” cạnh
máy bợm, máy nổ và môt vài mặt hàng tiêu dùng khác. Anh giám đốc tỏ ra khá thành thạo tranh, doanh nghiệp Việt có
việc mua bán (sau này chúng tôi mới biết anh gốc Hoa, từng có thời gian vừa là thương nhân tìm được cơ hội?
vừa hoạt động cho cách mạng). Tôi sốt ruột thấy anh Lưu Xương chuyện gì cũng hứa, khách
hàng xin mua gì, ông cũng nói có... Tài chính Mỗi người dân Việt
đang “gánh” gần 980 USD nợ
Bài học vỡ lòng công

Tối đến, tôi hỏi Lưu Xương, có nhiều mặt hàng ta đâu có, mà tại sao anh đều nói có vậy? "Ông Thế giới Công nhân Nga liên
thầy giáo ơi, đi buôn mà người ta hỏi mua cái gì ông cũng không có, thì làm ăn gì nữa?". tục đình công đòi tiền lương

"Nhưng mình thật không có! Mà sao anh dám nói có? Còn đòi người ta đặt cọc?".

Anh Lưu nói ngay: "Nhận cọc cho chắc. Ta về thành phố thì sẽ đi tìm mua hàng đó bán lại cho
họ. Nếu tìm không có thì trả lại tiền cọc. Nhưng phải tìm cho được. Khi bán lại chỉ tính giá HOẠT ĐỘNG GẦN ĐÂY
vốn cũng được. Như thế là ta giữ được khách hàng. Chúng ta chỉ nên lời những mặt hàng
nào ta đang có, là đủ". Chủ tịch Trương Tấn Sang: Chiến thắng trong
Chiến tranh Thế giới II đã cứu thế giới khỏi
thảm họa phát xít
Ông tiếp tục dạy tôi thêm: anh biết 3 lần 7 cũng bằng 7 lần 3. Nếu bán cho 3 khách hàng để lời 2 people recommend this.
được 21 đồng (lời đậm), so với bán cho 7 khách hàng để lời 21 đồng (lời mỏng), thì nên chọn
Lính Phần Lan nã đạn vào “tàu ngầm lạ” ở
cách sau, vì ta vẫn được 21 đồng nhưng ta có 7 khách hàng trong tay, hơn là chỉ có 3 khách vùng biển gần Helsinki
hàng. 13 people recommend this.

Khi có 7 khách hàng, ta tăng lên 8, lên 9 rất dễ. Còn từ 3 khách hàng mà muốn lên 4 thì khó
hơn nhiều. Thậm chí có thể tuột xuống 2, một khi người ta phát hiện có nơi khác bán rẻ hơn.
http://bizlive.vn/nhan-vat/hoi-uc-phan-chanh-duong-1-di-buon-thoi-bao-cap-832702.html 6/12
5/7/2015 Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (1): Đi buôn thời bao cấp | Nhân vật | BizLIVE
hơn nhiều. Thậm chí có thể tuột xuống 2, một khi người ta phát hiện có nơi khác bán rẻ hơn. Facebook social plugin
Bí quyết của mua bán là phải mở rộng thị trường, tăng trưởng số lượng khách hàng, thì sự
nghiệp kinh doanh mới phát triển bền vững.

"Người Hoa gọi là “bạc lợi đa tiêu, hóa như luân chuyển” nghĩa là lời mỏng để bán được nhiều, XU HƯỚNG ĐỌC
hàng hóa ra vào quay vòng nhanh như cái bánh xe quay, biết không ông thầy giáo?".
diện tích
"Còn nữa, cái ông cán bộ ngồi ngoài kia, đòi "đối lưu" hai cái áo len đó. Anh không hiểu hả,
ông ta muốn xin hai chiếc áo lạnh loại tốt cho vợ và con ổng đấy. Nhớ về mà kiếm cho được. tấn công
Nếu không có áo len thì tìm loại khác tốt cũng được. Cơ hội thuận lợi cho chuyến gặp gỡ kỳ
sau đấy!". nền kinh tế

Thú thật, gia đình tôi cũng từng có tiệm tạp hóa buôn bán ở đầu xóm phố, tôi cũng đã có 3 giới tính
năm trong nghề trước khi chạy lên Sài Gòn. Nhưng bí quyết này thật sự chưa biết. Đây quả là
phương châm của người kinh doanh bán buôn lớn.
Mahatma Gandhi
tài sản
Chiếm lĩnh thị trường là mục tiêu hàng đầu. Vì đây là động lực, cũng là không gian sinh tồn
và phát triển của doanh nghiệp. Khi đã có thị trường ổn định thì nguồn lợi tự nhiên sinh ra. chú ý

Đây chính là bài học đầu tiên, bài học vỡ lòng, để tôi từ một người buôn bán nhỏ đầu xóm phố
online
bắt đầu bước vào nghề kinh doanh thật sự...
âm nhạc
PHAN CHÁNH DƯỠNG
chăm sóc

Lê Thanh Thản
Spice Up Hội nghị của bạn
tác giả
Nhận ưu đãi và giảm giá ăn uống Cho khách kinh doanh đến
dự báo
Thái Lan
con người

elon musk

http://bizlive.vn/nhan-vat/hoi-uc-phan-chanh-duong-1-di-buon-thoi-bao-cap-832702.html 7/12
5/7/2015 Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (2): Công ty cổ phần đầu tiên sau 30/4 | Nhân vật | BizLIVE

Like 9k | DIỄN ĐÀN ĐẦU TƯ | 20:26 (GMT+7) - Thứ Năm, 07/05/2015 HOTLINE: 0934 209 209 | Gửi bài cho BizLIVE

Công ty Tin tức          

Từ khóa tìm kiếm

DÒNG SỰ KIỆN . KQKD quý I/2015 . Mùa ĐHĐCĐ 2015 . BizLIVE 200 . Bài học thành công . BizTALK: Mắc ca, từ “vì sao” đến “như thế nào”

  THỜI SỰ TÀI CHÍNH ĐỊA ỐC KINH DOANH CÔNG NGHỆ THẾ GIỚI BIZLIFE
BIZLIFE BIZTALK.NHÂN VẬT.SỐNG

Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (2): Công ty


cổ phần đầu tiên sau 30/4
PHAN CHÁNH DƯỠNG BizLIVE - Sau hai đợt cải tạo công thương nghiêp, ̣ mạng lưới
08:00 06/03/2015 kinh tế thị trường tại miền Nam tan rã, hàng hóa lưu thông
giữa các tỉnh thành buôc̣phải thông qua hê ̣ thống thương
nghiêp̣Nhà nước thực hiên. ̣ Trong khi đó, hê ̣
thống này lại
không đủ khả năng đảm đương!
Like Share 86 Tw eet 0 0

http://bizlive.vn/nhan-vat/hoi-uc-phan-chanh-duong-2-cong-ty-co-phan-dau-tien-sau-304-838809.html 1/11
5/7/2015 Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (2): Công ty cổ phần đầu tiên sau 30/4 | Nhân vật | BizLIVE

NÓNG NHẤT 24H

Thủ tướng Võ Văn Kiệt và ông Phan Chánh Dưỡng (người đeo cà vạt đỏ) trong một chuyến công tác. Nguyễn Văn Mười Hai và
1 chuyện tái khởi nghiệp của cựu
LTS: Ba thập kỷ trước, công cuộc đổi mới tại Việt Nam đã có những thành tựu quan trọng, với Đại “đại gia số một”
hội 6 của Đảng là bước ngoặt lịch sử. Nhờ cải cách thể chế, sức sống của một nền kinh tế, của cả
một xã hội, đã bật dậy mạnh mẽ. Chân dung “nữ tướng nghìn tỷ”
2 đe dọa vị trí của bầu Đức
Ông Phan Chánh Dưỡng, nguyên thành viên nhóm tư vấn kinh tế cho Thủ tướng, “thủ lĩnh” của
nhóm “Thứ Sáu” - nhóm chuyên gia kinh tế đã tham gia một cách dũng cảm và hiệu quả vào
công cuộc đổi mới kinh tế, là một trong những người có nhiều trải nghiệm sâu sắc về giai đoạn Khách đến Sầm Sơn đông nhất
đáng nhớ ấy. 3 trong lịch sử

Ông được đánh giá là người hội đủ phẩm chất cần có của một doanh nhân, tầm nhìn xa và sự
quyết đoán của một nhà nghiên cứu kinh tế luôn gắn với thực tiễn, sự điềm tĩnh và kiên nhẫn “Iron man” Elon Musk từng suýt
cùng nỗ lực không ngừng nghỉ với trách nhiệm công dân sâu sắc để có thể vượt qua nhiều nghịch 4 bán Tesla để lấy 11 tỷ USD
cảnh, đóng góp phần sức lực không nhỏ vào việc hồi sinh vùng đất Nhà Bè, giải bài toán quy
hoạch Nam Sài Gòn, hình thành khu đô thị mới Phú Mỹ Hưng... tại TP.HCM.
6 điều cần đạt được khi tốt
Được sự cho phép của tác giả, từ 3/3, BizLIVE trân trọng gửi đến độc giả những dòng hồi ức của 5 nghiệp đại học
ông - trích từ tập ký “Nước xuôi gió ngược” - về một thời đất nước đổi mới, với những bài học
kinh nghiệm cho đến giờ vẫn còn nhiều giá trị.
8X có máu liều kiếm 40 triệu mỗi
Kỳ 2: Công ty cổ phần đầu tiên sau 30/4
6 tháng nhờ mang rác về nhà

Cuối năm 1980, hợp đồng trao đổi hàng trong chuyến đi Cà Mau
http://bizlive.vn/nhan-vat/hoi-uc-phan-chanh-duong-2-cong-ty-co-phan-dau-tien-sau-304-838809.html khá thuâ n lợi. 8 tấn tôm khô 2/11
5/7/2015 Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (2): Công ty cổ phần đầu tiên sau 30/4 | Nhân vật | BizLIVE
Cuối năm 1980, hợp đồng trao đổi hàng trong chuyến đi Cà Mau khá thuâ n lợi. 8 tấn tôm khô
đã giao đủ. Các măt hàng trên sau khi gia công tái chế, đóng gói lại đủ chuẩn xuất khẩu, trao
đổi hàng với khách Hồng Kông sau đó.

Chỉ đạo của quâ n 5 là để lại 800 kg tôm khô bán cho hợp tác xã thực phẩm quâ n để chuẩn bị
KQKD QUÝ I/2015
hàng phân phối cho cán bô dịp Tết Nguyên đán. Do đó, khi tôm khô từ Cà Mau chuyển lên, tôi
Lợi nhuận mảng bán lẻ của FPT
chuyển giao tay ba cho hợp tác xã tại kho hàng thực phẩm Nguyễn Tri Phương.
tăng 60% trong quý I

Môt tháng sau, anh Ba Hòa bảo tôi qua hợp tác xã xin nhâ n tiền thanh toán 800 kg tôm khô
(đây là hàng Tết bán bổ sung ngoài kế hoạch, hợp tác xã bán ra lấy tiền măt, nên cũng phải
Vinaconex 3: Quý I lãi hơn 3,5
trả cho chúng tôi bằng tiền măt).
tỷ đồng

Tôi đến trụ sở chính của hợp tác xã tại bến Hàm Tử, nhân viên bảo là lãnh đạo mắc bâ n họp
vì chuyến xe heo từ tỉnh chở về ngày hôm qua, có hai con bị bênh.
Công ty mẹ PVS lãi hơn 290 tỷ
đồng
Đúng là các đồng chí bâ n thâ t, phải lo thịt cho dân ăn Tết mà. Ngày hôm sau tôi lại đến,
nhưng vẫn không găp được, các đồng chí lại bâ n họp tại hiên trường, vì hai con heo đã chết.

Hóa dầu Petrolimex lãi ròng 59


Ngày thứ ba tôi lại trở lại, lãnh đạo lại bâ n tiếp, lần này các đồng chí lại đang bàn viêc hủy
tỷ đồng trong quý I
hai con heo đó!

Tôi bị sốc và tần ngần ở đấy không biết phải làm gì. Thì may quá cuôc họp vừa xong. Tôi đưa
Vinasun lãi 72,5 tỷ đồng trong
giấy giới thiêu có chữ ký của anh Ba Hòa và trình bày viêc đến nhâ n tiền măt. Đồng chí chủ
quý I
nhiêm Bảy Bắc bảo là anh không biết 800 ký tôm đã giao cho cửa hàng nào trong quâ n. Về
tiền măt thì cửa hàng nào bán thì cửa hàng đó trực tiếp thanh toán luôn.

Hợp tác xã có tới 24 cửa hàng tại 24 phường, tôi không biết đi đâu tìm. Sực nhớ ra là phải đi
đến kho Nguyễn Tri Phương nơi tháng trước tôi giao tôm khô tay ba, luôn tiện tôi sẽ đòi 12 cái
bao bố ba vạ đựng tôm mà Năm Căn cho mượn (bao bố ba vạ là loại bạo bố đựng được 100 kg
NHỊP CẦU DOANH NGHIỆP
gạo hay ba vạ lúa năng 68 kg lúa, thời đó rất hiếm nên khi bán hàng, chủ hàng luôn đòi lại
Vinamilk ủng hộ 500 triệu
cái bao).
đồng cho trẻ em mổ tim

May quá thủ kho có măt, dẫn tôi vào kho xem. Thì thấy, 12 bao tôm khô vẫn còn ở đấy!

NCB Hồ Chí Minh khai


Tôi kêu trời, tôm khô để trong bao bố ngần thời gian trong môt kho ẩm thấp thì chỉ còn để
trương trụ sở mới
làm phân mà thôi. Anh thủ kho bèn bảo tôi rằng, chừng nào các cửa hàng đến nhận tôm khô,
anh mới mở bao ra! Khi giao xong anh sẽ trả mấy cái bao bố cho tôi.
http://bizlive.vn/nhan-vat/hoi-uc-phan-chanh-duong-2-cong-ty-co-phan-dau-tien-sau-304-838809.html 3/11
5/7/2015 Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (2): Công ty cổ phần đầu tiên sau 30/4 | Nhân vật | BizLIVE

anh mới mở bao ra! Khi giao xong anh sẽ trả mấy cái bao bố cho tôi.

Nam Á Bank khai trương


Phá rào, bung sản xuất
trụ sở mới tại Bình Phước

Sau hai đợt cải tạo công thương nghiêp, mạng lưới kinh tế thị trường tại miền Nam tan rã,
hàng hóa lưu thông giữa các tỉnh thành buôc phải thông qua hê thống thương nghiêp Nhà
Giải đấu Golf đầu tiên trên
nước thực hiên. Trong khi đó, hê thống này lại không đủ khả năng đảm đương!
đảo Phú Quốc

Xã hôi liền tự hình thành ra loại thương lái nhỏ để đưa sản phẩm sản xuất của nông thôn
cung ứng cho thành thi. Và ngược lại, tiểu thương đưa hàng công nghiêp của thành phố về
Du lịch ba miền căng
nông thôn. Để chống tư thương hoạt đông ngoài hê thống quốc doanh, Nhà nước đề ra môt
mình phục vụ khách
loạt biên pháp như lâ p trạm kiểm soát hàng hóa cũng như đi lại của người dân di chuyển
qua lại mọi tỉnh thành, ngăn sông cấm chợ, để tâ n diêt tư thương, quản lý giá cả hàng hóa.

Trong khi đó tại TP.HCM, người thiếu ăn, xí nghiêp thiếu nguyên liêu cho sản xuất. Lương cán
bô công nhân viên không đủ sống. Đại bô phâ n gia đình đều phải làm thêm hay sống nhờ vào
tiền viên trợ của bà con ở nước ngoài hay ở thôn quê chi viên lương thực đem lên. Đời sống GÓC NHÌN
người lao đông vô cùng khổ sở vì những chính sách quản lý kinh tế xã hôi nêu trên.

Giá xăng thời gian


Những chuyến đi buôn hàng đổi hàng trong nước cũng như trao đổi hàng với nước ngoài đạt
hiêu quả về kinh doanh khá lớn. Riêng tôi nhâ n thức thêm được viêc quản lý trong mỗi khâu vừa qua đã tăng quá
kinh doanh mới là yếu tố tạo nên hiêu quả lớn lao. Nhưng lớn nhất là lãnh đạo thành phố đã nhiều do đó việc doanh
nhâ n ra phương hướng, biên pháp vực dâ y nền sản xuất công nghiêp tiểu thủ công nghiêp nghiệp vận tải, taxi tăng
trên địa bàn.
giá cước là "đương nhiên".
Đồng thời qua đó tạo ra mối liên kết giữa các xí nghiêp công nghiêp Trung ương đóng trên địa
bàn với thành phố, và giữa thành phố với các tỉnh có nguồn hàng xuất khẩu, mối liên kết
tam giác này được hình thành qua phương thức gia công sản xuất, phương thức kinh doanh
hàng đổi hàng, từ đó từng bước thoát ra khỏi vòng kim cô của cơ chế quản lý giá, quản lý lưu
thông tiền măt, và cả mạng lưới ngăn sông cấm chợ được tổ chức dầy đăc ở các cấp địa
phương! Nền kinh tế từ trạng thái giẫy giụa như bị bóp cổ đến nghẹt thở, thì nay được nới tay
ra.

Ông Nguyễn Văn Thanh


Chúng ta có thể tưởng tượng môt cảnh tượng mà trong đó, mọi cấp và đơn vị kinh tế đều
Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Việt
trong trạng thái người này thò tay bóp cổ môt người nào gần đó, trong khi cổ mình cũng bị
Nam (VATA)
môt bàn tay nào đó bóp chăt, nên bàn tay còn lại phải cố chống trả, giữ lấy cái cổ của mình
http://bizlive.vn/nhan-vat/hoi-uc-phan-chanh-duong-2-cong-ty-co-phan-dau-tien-sau-304-838809.html 4/11
5/7/2015 Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (2): Công ty cổ phần đầu tiên sau 30/4 | Nhân vật | BizLIVE
môt bàn tay nào đó bóp chăt, nên bàn tay còn lại phải cố chống trả, giữ lấy cái cổ của mình
để đỡ bị nghẹt…

Thì giờ đây, nhờ sự đôt phá trên, môt bàn tay được mở ra, mọi người đều có thể thở được.
Nhưng môt bàn tay còn lại vẫn còn giữ lấy cổ mình, vì bất cứ lúc nào cũng có thể có môt bàn
tay nào đó lại thò ra bóp cổ ta. Cơ chế quản lý thời đó tạo ra những bàn tay vô hình như thế!

Lộ diện thông tin về Sony


Thế là môt chủ trương táo bạo của TP.HCM ra đời, lãnh đạo thành phố cho phép quâ n 5 thành Xperia Z4 Com pact
lâ p môt công ty với hình thức pháp lý là công ty công tư hợp doanh, với chức năng là công ty
xuất nhâ p khẩu trực dụng lấy tên là Cholimex (Xuất nhâ p khẩu Chợ Lớn) do anh Ba Hòa làm
Giám đốc.
Miền Bắc: Bắt đầu xuất hiện
bệnh đau m ắt đỏ
Hai anh thương gia gốc Hoa là Nghê Ký Thuâ t và Trần Bỉnh Giang làm Phó giám đốc, cô Kha
Chủ Ân làm Kế toán trưởng, tôi làm Trưởng phòng Kế hoạch, giấy phép được ký vào ngày
15/4/1981, thời hạn hoạt đông là 10 năm.
Đã có tiêu chí cơ bản để xét
tuyển vào lớp 6 Hà Nội-
Công ty được huy đông vốn, tay nghề, kinh nghiêm của người Hoa trên địa bàn thành phố.
Am sterdam
Được tổ chức sản xuất và trực tiếp kinh doanh xuất nhâ p khẩu nhầm phục vụ cho mục tiêu
của lãnh đạo thành phố đề ra.
Chính phủ Iran cấm đàn ông

Đây thực sự là công ty cổ phần đầu tiên của nước ta sau ngày đất nước được thống nhất. để những kiểu tóc điệu đà

“Trăm hoa đua nở”


Giá xăng dầu sắp tăng do thuế
Trên thành phố cũng thành lâ p môt công ty xuất nhâ p khẩu trực dụng, lấy tên là Direcximco, bảo vệ m ôi trường?

với tính chất là doanh nghiêp Nhà nước, với vốn liếng được tích lũy từ những chuyến xuất
nhâ p khẩu hàng đổi hàng do anh Ba Toàn lãnh đạo trước đó. Anh Ba Toàn (Lâm Tư Quang),
Phó ban Hoa vâ n TP.HCM lúc bấy giờ đứng ra thành lâ p. Công ty trực thuôc Sở Công nghiêp. Trà Vinh: Tai nạn đâm vào xe
khách 6 người chết và bị
Ngoài ra, lãnh đạo thành phố còn cho phép Hôi Công thương và Sở Y tế thành lâ p thêm hai thương

công ty Ficonimex và Pharimex. Như vậy, cả 4 “mex” này đều lần lượt được thành lâ p vào
năm 1981.

Ngoài 4 “mex”, các công ty quốc doanh đã có trước đó như công ty lương thực thành phố, công
ty xuất nhập khẩu nông sản thực phẩm và sau này có thêm công ty Ramico, còn có môt số xí
ĐỪNG BỎ LỠ
nghiêp trực thuôc trung ương trên địa bàn thành phố như Dêt Thành Công, xí nghiêp thuốc
lá, xí nghiêp rượu bia… cũng nhảy ra làm kinh doanh xuất nhâ p khẩu, để có thể tự chủ
http://bizlive.vn/nhan-vat/hoi-uc-phan-chanh-duong-2-cong-ty-co-phan-dau-tien-sau-304-838809.html
Tài chính “Vietnam Airlines,5/11
5/7/2015 Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (2): Công ty cổ phần đầu tiên sau 30/4 | Nhân vật | BizLIVE
lá, xí nghiêp rượu bia… cũng nhảy ra làm kinh doanh xuất nhâ p khẩu, để có thể tự chủ Tài chính “Vietnam Airlines,
nguyên liêu cho sản xuất. Thâ t là “trăm hoa đua nở ”. Những hiên tượng này đã thổi lên môt Vinalines sẽ phải niêm yết sau
luồng gió mới vào nền kinh tế nước ta. cổ phần hóa”

Luồng gió này thổi ngược ra hướng Bắc, thế là tại Quy Nhơn miền Trung, đến Hải Phòng, rồi Kinh doanh [Chart] 80% công
Hà Nôi đều hình thành các công ty mang cái đuôi “ex” với phương thức hoạt đông tương tự, ty chứng khoán lớn sụt giảm
cũng găt hái được nhiều thành tích. lợi nhuận

Từ đó, mô hình được nhân rộng hơn, tại TP.HCM, nhiều quâ n huyên đều có công ty làm chân Thế giới Ông Tập Cận Bình
hàng cho các MEX, thâ m chí còn chuẩn bị hình thành công ty xuất nhập khẩu tương tự, các “cảnh báo” xu hướng độc lập
tỉnh thì đang ráo riết tham gia vào phong trào “mex” này. của Đài Loan

Đối với chúng tôi (những con nghé) tình hình đó hết sức khích lê vì đời sống xã hôi đang được Thời sự TPP: “Đội sổ” cạnh
khôi phục trở lại, chúng ta vui mừng đã tìm ra môt hướng đi mới! Nhưng những “bâ c thầy” tranh, doanh nghiệp Việt có
đầy kinh nghiêm “sờ mu rùa” thì cho rằng, “ họa phúc khó lường”, cầu tổ tiên phù hô cho “nhà tìm được cơ hội?
ngươi”!
Tài chính Mỗi người dân Việt
Sau hai năm hoạt đông, Cholimex đã trở thành công ty lớn của thành phố. Chúng tôi đã xây đang “gánh” gần 980 USD nợ
dựng được 8 xí nghiêp trực thuôc, trong đó có 5 xí nghiêp gia công sản xuất chế biến làm hàng công
xuất khẩu (gồm nông, lâm, thủy hải sản, dược liêu) và 3 xí nghiêp công nghiêp (lắp ráp radio -
TV, trung tâm tin học, may xuất khẩu ). Ngoài ra còn liên doanh sản xuất với các xí nghiêp Thế giới Công nhân Nga liên
trung ương (cung cấp nguyên liêu, bao tiêu sản phẩm). tục đình công đòi tiền lương

Nhờ thế, Cholimex đã có những măt hàng tiêu dùng chiến lược như bôt ngọt, bôt giăt, mì ăn
liền, rượu bia, thuốc lá, vải… Lúc bấy giờ, Nhà nước hạn chế nghiêm ngăt nhâ p hàng tiêu
dùng, do đó nếu công ty nào có những măt hàng trên sẽ rất dễ trao đổi với các tỉnh lấy hàng
xuất khẩu. Radio, TV nhãn hiêu Cholimex; bôt ngọt, bôt giăt, mì ăn liền, túi sách, áo pull HOẠT ĐỘNG GẦN ĐÂY
Cholimex đã có măt ở khắp các tỉnh thành.
Chủ tịch Trương Tấn Sang: Chiến thắng trong
Chiến tranh Thế giới II đã cứu thế giới khỏi
Đối với quâ n 5, Cholimex được xem là trụ côt của quâ n ở mọi lĩnh vực: tổ chức hôi chợ, xây thảm họa phát xít
dựng khu văn hóa (khu “Đại thế giới” quâ n 5), xây hôi trường mới, trợ cấp lương cho toàn bô 2 people recommend this.

cán bô của quâ n. Hằng năm, việc bán hàng tiêu dùng phục vụ Tết giá rẻ (giá bao cấp) cho cán Lính Phần Lan nã đạn vào “tàu ngầm lạ” ở
bô công nhân viên ngành giáo dục, ngành y tế đều được Cholimex thực hiên nghiêm chỉnh. vùng biển gần Helsinki
13 people recommend this.

Đăc biêt nhất, cuối năm 1981, để quâ n 5 đạt được chỉ tiêu là quâ n đóng góp thuế cao nhất
thành phố, Cholimex chấp nhâ n “hỗ trợ không hoàn lại” khoản thiếu hụt đó môt cách vui vẻ
http://bizlive.vn/nhan-vat/hoi-uc-phan-chanh-duong-2-cong-ty-co-phan-dau-tien-sau-304-838809.html 6/11
5/7/2015 Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (2): Công ty cổ phần đầu tiên sau 30/4 | Nhân vật | BizLIVE
thành phố, Cholimex chấp nhâ n “hỗ trợ không hoàn lại” khoản thiếu hụt đó môt cách vui vẻ
(lúc bấy giờ Cholimex không thuôc diên đóng thuế). Đối với thành phố, công ty luôn tham gia Facebook social plugin

tích cực các đợt phong trào quyên góp như xây dựng thủy điên Trị An, hỗ trợ hàng hóa cho Hà
Nôi và các tỉnh phía Bắc…

Khi ấy, thâ t là trên dưới môt lòng, nhà nhà hoan hỉ. 1.300 cán bô công nhân viên Cholimex tự
XU HƯỚNG ĐỌC
hào khi công ty mình ăn nên làm ra.
Steve Jobs
PHAN CHÁNH DƯỠNG
Amazon

Mạng Xã Hội Facebook Mai Thanh


Nga
Facebook giúp bạn kết nối và chia sẻ với bạn bè. Hãy đăng ký
khu dân cư
hôm nay!
web
phân tích

tòa
Heineken
nắm giữ
mức lương
tỷ phú giàu nhất

chiến lược

lính
TIN LIÊN QUAN
Hồi ức Phan Chánh Dưỡng (1): Đi buôn thời bao cấp

Từ khóa: xuất khẩu, kinh doanh, mặt hàng, gạo, thuế, kinh tế, thanh toán, nền kinh tế

http://bizlive.vn/nhan-vat/hoi-uc-phan-chanh-duong-2-cong-ty-co-phan-dau-tien-sau-304-838809.html 7/11

You might also like