Protokol Ve Görgü Kuralları

T.C.
MLL ETM BAKANLII
MEGEP
(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN
GLENDRLMES PROJES)
HALKLA LKLER VE ORGANZASYON

HZMETLER
PROTOKOLVE GRG KURALLARI
ANKARA 2007
Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;
Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Karar ile
onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeli olarak
yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim programlarnda
amalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik gelitirilmi retim
materyalleridir (Ders Notlardr).
Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye

rehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek ve
gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda
uygulanmaya balanmtr.
Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii

kazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmas
nerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir.
rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik

kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulaabilirler.
Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr.
Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda

satlamaz.
NDEKLER
NDEKLER
AIKLAMALAR ................................................................................................... iv
GR....................................................................................................................... 1
RENME FAALYET1..................................................................................... 3
1. PROTOKOL KURALLARI ................................................................................. 3
1.1. Protokol Kavramlar ...................................................................................... 3
1.1.1. Protokoln Tanm .................................................................................. 3
1.1.2. Protokol Kurallarnn Kullanm Alanlar ................................................. 5
1.1.3. Ynetimde Protokoln nemi................................................................. 5
1.1.4. Protokoln Tarihesi ............................................................................... 6
1.2. Resmi Trenlerde Protokol Kurallar ............................................................. 7
1.2.1. Ankarada Uygulanan Devlet Protokol ncelik Listesi.......................... 8
1.2.2. Karlama ve Uurlama......................................................................... 10
1.2.3. Resmi Trenlerde Karlama ve Uurlama ............................................ 12
1.2.4. Bayrak Protokol .................................................................................. 13
UYGULAMA FAALYET ............................................................................... 16
UYGULAMALI TEST....................................................................................... 17
LME VE DEERLENDRME...................................................................... 18
RENME FAALYET2................................................................................... 20
2. NEZAKET VE GRG KURALLARI ............................................................. 20
2.1. Nezaket ve Grg Kurallarnda Kullanlan Kavramlar ................................. 20
2.1.1. Nezaket kurallar tanm ........................................................................ 20
2.1.2. Nezaket kurallarnn nemi: ................................................................. 21
2.1.3. Grg kurallarnn tanm...................................................................... 21
2.1.4. Grg kurallarnn nemi ...................................................................... 22
2.1.5.Nezaket ve grg kurallarn destekleyen unsurlar.................................. 22
2.1.6. Nezaket ve Grg Kurallarnn Uygulama Alanlar ............................... 23
2.2. Tanma ve Tantrlma Kurallar................................................................ 24
2.2.1.Tanma ve Tantrmann nemi .......................................................... 24
2.2.2. Tantrmada ncelik Sras .................................................................. 25
2.2.3. Tantrma Cmleleri ............................................................................ 25
2.2.4. Tanmada Davran Kurallar............................................................... 25
2.2.5. Topluluk ve Toplantlarda Tanma....................................................... 25
2.2.6. Kurumsal Yerlerde Tanma.................................................................. 26
2.3. Selamlama ................................................................................................. 27
2.3.1. Selamlamann nemi .......................................................................... 27
2.3.2. Selamlama Kurallar............................................................................ 27
2.3.3. El Skma ............................................................................................... 28
2.4. Telefonda Grg Kurallar........................................................................... 29
2.4.1.Telefon Konumalarnda Dikkat Edilecek Kurallar ................................ 29
2.4.2. Ortamnda Telefon Kullanma ............................................................ 32
2.4.3.Cep Telefonu kullanmnda Grg Kurallar .......................................... 33
2.4.4. Cep Telefonu Kullanma Kurallar ......................................................... 34
i
2.5. Yazma Nasl Yaplr?................................................................................ 36

2.5.1. Kt..................................................................................................... 36
2.5.2. Kalem ................................................................................................... 36
2.5.3. Yaz ...................................................................................................... 36
2.5.4. Sunu.................................................................................................... 37
2.5.5. Hitap ekilleri....................................................................................... 37
2.5.6. mza...................................................................................................... 38
2.5.7. Zarf....................................................................................................... 38
2.5.8. Kartvizit................................................................................................ 39
UYGULAMALI TEST....................................................................................... 41
RENME FAALYET- 3 .................................................................................. 44
3. DAVETLER ...................................................................................................... 44
3.1. Davetlerin Sosyal Hayattaki Yeri................................................................. 44
3.1.1. Davet Etme lkeleri ............................................................................... 44
3.1.2. Davet Protokol .................................................................................... 45
3.1.3. Davetlerde Uygulanan Protokol Kurallar.............................................. 45
3.1.4. Davetlilerin Uyaca Kurallar ............................................................... 46
3.1.5. Davet Sahibinin Uyaca Kurallar ......................................................... 47
3.1.6. Davet eitleri: ..................................................................................... 48
3.1.7. Yer Miri ............................................................................................ 48
3.1.8. Oturma Planlar..................................................................................... 49
3.1.9. Davetlerde nde Gelme Sras .............................................................. 50
3.1.10. Gayri Resmi ncelik Sras ................................................................. 51
3.2. Sofra Kurallar............................................................................................. 51
3.2.1. Sofraya Oturu...................................................................................... 51
3.2.2. Yemeklerde Uyulmas Gerekli Kurallar ................................................ 52
3.2.3. Yemek Srasnda Yaplmamas Gereken Davranlar............................. 54
3.2.4. zel Yemeklerde Sofra ve Grg Kurallar........................................... 55
3.3. Hediye - iek Alma Gnderme .................................................................. 57
3.3.1.Hediye Gtrlebilecek Sosyal Faaliyetler............................................. 57
3.3.2.ieklerin Anlamlar.............................................................................. 58
3.3.3. iek Sunma......................................................................................... 60
UYGULAMALI TEST....................................................................................... 64
RENME FAALYET- 4 .................................................................................. 66
4. TYATRO VE KONSER SALONUNDA GRG KURALLARI..................... 66
4.1. Tiyatro ve Konserlerde Uyulmas Gereken Kurallar..................................... 66
4.2. Konferans Salonunda Dikkat Edilecek Kurallar ........................................... 67
4.3. Toplantlarda Dikkat Edilecek Kurallar........................................................ 68
4.4. Zaman ve Mekna Uygun Giyim ................................................................. 69
ii
4.4.1. Giyim ve Toplumsal Hayat ................................................................... 70

4.4.2. nsanlar zerindeki Etkileri .................................................................. 70
4.4.3. Erkek Giyim ......................................................................................... 70
4.4.4. Kadn Giyim ......................................................................................... 71
4.5. Meslek Ve Grg Kurallar...................................................................... 73
4.5.1. Grmesi Yaparken Dikkat Edilecek Kurallar ................................. 73
4.5.2. Yerinde Davran Kurallar................................................................ 74
4.5.3. Yerinde Dikkat Edilmesi Gereken Kurallar ....................................... 75
4.5.4. Yerinde Giyim .................................................................................. 75
UYGULAMALI TEST....................................................................................... 78
MODL DEERLENDRME ............................................................................... 80
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................... 85
KAYNAKA......................................................................................................... 88
iii
AIKLAMALAR
AIKLAMALAR
KOD
ALAN
DAL/MESLEK
MODLN ADI
347CH0014
Halkla likiler ve Organizasyon Hizmetleri
Halkla likiler Eleman, Mteri Temsilcisi, Kamuoyu
Aratrmacs,
Organizasyon
Sorumlusu,
Fuar
Organizasyonu
Protokol ve Grg Kurallar
MODLN TANIMI
rencilere, i dnyas ve sosyal hayatta kullanmak zere,

Protokol kurallar , nezaket ve grg kurallar yeterliklerinin,
verildii renme materyalidir.
SRE
40/32
N KOUL
YETERLK
Bu modln n koulu yoktur

Bu ders;
1.
Protokol kurallarna uymak modl ile protokol
kurallar,
2.
Nezaket ve grg kurallarna uymak modl ile
nezaket ve grg kurallar, yeterlikleri kazandrmak.
MODLN AMACI
Genel Ama
renci, bu modl ile gerekli ortam salandnda
protokol ve grg kurallarn uygulayabileceksiniz.
Amalar
ETM RETM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI
LME VE
DEERLENDRME
Sosyal ortamnz ve i hayatnzda protokol kurallarn

uygulayabileceksiniz.
nsanlarla ilikilerinizde, nezaket ve grg kurallarn
uygulayabileceksiniz.
Snf, atlye, iletme, ktphane, ev, internet, bilgisayar,

DVD, VCD, bireysel renme, vb gibi.
Her faaliyet sonunda kazanlan beceriler llmelidir.

Her
modln sonunda kazanlan yeterlikler
llmelidir.
Dersin sonunda Snf Geme Ynetmeliine gre
lme ve deerlendirme yaplacaktr.
iv
GR
GR
Sevgili renci,
Protokol kurallar hayati nitelikler btndr. Bu kurallar btn nezaket ve grg
kurallar eklinde de adlandrlabilir. Hemen hemen herkes tarafndan uyulmas gereken bu
kurallar, ayrntl formalitelerdir zellikle yneticilerin hayatlarnda nemli bir yer tutar.
ilikileri sebebiyle ister istemez ne kan ve uyulmas zorunlu olan, protokol kurallar,
kurumsal temsilin en nemli boyutunu oluturmaktadr. Organizasyon hizmetleri alan etkili
iletiim gerektirdiinden protokol, nezaket ve grg kurallar bu iletiim srecinde mutlaka
olmas gereken davran biimleridir.
Protokol ve grg kurallar toplumsal kesimleri ve gruplar birbirinden ayrma, hayat
kolaylatrma, ilikileri dzenleme ilevine sahiptir. Yasal hibir yaptrm olmayan bu grg
kurallar inendii zaman, bireyler toplum tarafndan ho grlmez.
Toplumsal hayatta en belirleyici unsur kiinin nce kendine, sonra dierlerine
duyduu saygdr. Herkesin bakalar tarafndan inenmesini istemedii snrlar vardr.
Eer bu snr alrsa birlikte hayat ekilmez hale gelir, ite tam da bu noktada grg
kurallar devreye girer. Gerek zel hayatta, gerek i hayatnda ilikilerin salkl yrmesi
asndan baz temel sorularn cevaplarn bilmek ve grg kurallarn hayata geirmek
gerekir.
Sosyal evreniz ve aile hayatnzda olumlu ilikiler kurabilmek, organizasyon
hizmetleri alannda baarl iletiim salayabilmek iin protokol ve grg kurallar modl
size rehber olacaktr.
Modlde; Protokol ve Grg kurallar ile ilgili, hayatnz kolaylatracak gerekli
bilgilere yer verilmitir.
RENME FAALYET1
AMA
RENME FAALYET1
Bu faaliyette kazandrlacak bilgi ve beceriler dorultusunda, uygun ortam

salandnda, protokol kurallarn uygulayp renebileceksiniz.
ARATIRMA
Protokol kavramlarn aratrnz.
Protokol kurallarnn kullanm alanlarn aratrnz.
Ynetimde protokoln nemini ve tarihesini aratrnz.
Resmi trenlerde uygulanan protokol kurallarn aratrnz.
Bayrak ile ilgili kanunlar ve bayrak protokoln aratrnz.
1. PROTOKOL KURALLARI
Protokol kurallar resmi grg kurallardr. Kamusal ve sosyal hayatta protokol
kurallar, bata yneticilerin ve tm alanlarn uymak ve uygulamak zorunda olduklar
biim ve davran btndr.
1.1. Protokol Kavramlar

zellikle st dzey yneticilerin i hayatt arlkl olarak protokol kurallar
erevesinde yrtlr. Bu sebepledir ki, yneticilerin kamusal ve sosyal hayatlar byk
lde protokol kurallar iinde gemektedir. Bu yzden, protokol kurallarn bilmek ve bu
kurallara uymak insan ilikilerinde, kurumlar ve uluslararas ilikilerde kiisel, kurumsal ve
milli saygnlk asndan bir zorunluluktur. nk protokol kurallar onurun ve saygnln
koruyucusudur.
1.1.1. Protokoln Tanm

Protokol, devlet ve diplomasi alanndaki trenlerde, resmi ilikilerde ve sosyal hayatta
uygulanmas gereken kurallar toplamdr.
Resim 1.1: Antkabir protokol treni
Genel olarak kabul gren tanm, Protokol, trenlerde ve resmi ilikilerde yer
gsterme ve ncelikler konusunda uygulanacak kurallar btndr.
Protokol resmi ilikilerde izlenecek yol, yntem ve grg kurallar anlamna gelir ve
sz konusu kurallara uyulmas nezaket asndan gereklilik, protokol asndan ise
zorunluluktur.
Kamu kurumlarndaki protokol kurallar nceden belirlenmitir. Kiilerin ve
kurumlarn salkl iletiimlerinin temelini oluturur. Toplum hayatnda ise sosyal davran
kurallar ile birleik ve i ie uygulanr. ada toplumlarda zel hayatn dokunulmazl
temel insan hakk olarak grlmtr. Bunun yannda ada toplumlar asndan resmi ve
zel ayrm yapmak anlamszdr. nk resmi hayat dzenleyen kurallarla zel hayat
dzenleyen kurallar birbirinden kesin bir snrla ayrmak imkanszdr.
Devletler, uluslararas ilikileri belirli protokol kurallar erevesinde yrtrler.
Siyasi protokol, devletleraras ilikilerde uyulmas adet olan ve uyulmamas kuralszlk ve
grgszlk saylabilen kurallarn tm olup, uluslararas ilikilerde ekil ynnden
izlenmesi gereken yoldur.
Trkiye Cumhuriyetinde devlet protokol dzenleme ve gerektiinde deitirme
yetkisi ve sorumluluu Atatrkn Cumhurbakan olarak imzasn tayan Ocak 1927 tarih
ve 4611 sayl Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile D leri Bakanl Protokol Genel
Mdrlne verilmitir.
1.1.2. Protokol Kurallarnn Kullanm Alanlar

Protokolde kimse kendi deildir, unvan ve temsil ettii makam nemlidir.
Resim 1.2: Askeri protokol treni
Teknik anlamda protokol kavram devlet trenlerinde diplomatik ilikilerde, sosyal

hayatta ve resmi ilikilerde davran ve ncelikler konusunda uyulacak kurallar dizisi
anlamna gelmektedir. Bu kurallara uyma ls toplumlarn ve devletlerin uygarlk
dzeylerini gsterir.
Resmi toplantlar, seminerler, konferanslar, resmi cenaze trenleri, kokteyller, ziyafet
ve ikramlar protokol kurallarnn uygulanmas gereken etkinliklerdir. Protokol kurallar
yazl, szl ve yz yze iletiimde de uygulanmaktadr.
1.1.3. Ynetimde Protokoln nemi

zellikle yneticilerin hayatlarnda nemli bir yer tutan i ilikileri sebebiyle ister
istemez ne kan ve uyulmas gereken bir nitelik tayan protokol kurallar, kurumsal
temsilin nemli bir boyutu oluturur. Bu bakmdan her dzeydeki yneticinin bu kurallar
yabanclk ekmeyecek derecede tanmas ve tereddtsz olarak uygulamas gerekir.
Protokol kurallar; diplomatik hayatta bir bykeli, konsolos ve atae iin ne kadar
nemli ve gerekli ise, sivil kamusal hayatta da, her memur, ef, ube mdr, ile/il ve blge
mdr, daire bakan, genel mdr, mstear ve bakan iin o kadar nemli ve gereklidir.
nk her yneticinin gnlk idari ve sosyal hayat genellikle protokol iinde gemektedir.
Btn yneticilerin srekli yapt grevler vardr:
Resmi yaz yazmak ve imzalamak,
Teekkr, tebrik ve taziye(ba sal) mektubu gndermek,
Makamlarnda resmi konuk ve ziyareti kabul etmek, grme yapmak,
ve nezaket ziyaretlerinde bulunmak,
Toplant ve trenler dzenlemek,
Toplant ve trenlerde resmi konuma yapmak,
Toplantlara, trenlere, kabul trenlerine, kokteyl ve yemeklere katlmak,
Davet ve ziyafet vermek,
Davet ve trenlerde konuklar karlamak, arlamak ve uurlamak,
iek ve elenk gndermek,
Toplant, davet ve trenlerde uygun olarak giyinmek,
Giyim, konuma ve davranlaryla kurumunu temsil etmek.
Kamusal ve toplumsal hayatta bir yneticinin temsil nitelii de, en ok protokol

kurallarna uymasyla ortaya kmaktadr.
1.1.4. Protokoln Tarihesi

Protokol tarihi, diplomasi tarihi kadar eskidir. inlilerin milattan 2500 yl nce, bu
gn bykeli konumundaki delegeleri, tam yetki ile donatlarak, dier devletlere
yolladklar ve bunlarn in hkmeti hesabna mzakereler yaptklar bilinmektedir. M
1280 ylnda Msrda II. Ramses ile Hititler arasnda imzalanan anlamann arabuluculuunu
yksek seviyede bir eli yapmtr.
Avustralyann en ilkel ve vahi kabilelerinde dahi karlkl sefirler gnderildii
bilinmektedir. Ayrca bu vahi kabilelerin btn ilkelliklerine ramen sefaret mensuplarn
byk bir misafirperverlikle arladklar da, konuya verilen nemi gstermesi bakmndan
ilgintir.
Bu gnk anlamda diplomasinin ilk temelleri Yunanllar tarafndan atlmtr. Yetikin
asker kiiler, popler sanatlar v.b insanlar sempati ve hayranlk yorumlaryla diplomasi
hizmetlerinde kullanlmlardr. Bu kiiler halkn sempati ve sevgisini kazanarak iki devlet
arasndaki siyasi gerginliin yumuamasnda byk rol oynamlardr.
Diplomatlarn dokunulmazl halen gnmzn en belirgin diplomasi kuralarndan
biridir. Eski Yunanda, devlet, sefirlerin her trl masraflarn karlar ve buna karn onlarn
hediye ve para almalarn yasaklamtr. Sefirler hkmetleri adna tam yetki ile anlamalar
yapmlardr.
Devlet byklerinin denklii, karlama, grme ve uurlama konusunda Osmanl

imparatorluundaki uygulamalarn bugnk protokol kurallarnn oluum ve gelimesine
kaynak oluturduu bilinmektedir. Protokol kurallarnn uygulanmamas, ayn lkenin
fertlerinden ok devletlerarasnda ciddi uyumazlklara ve atmalara sebebiyet vermitir.
1.2. Resmi Trenlerde Protokol Kurallar

Trenler devletin resmi faaliyetleri arasnda nemli bir yer tutar. Davetlilerin
bulunduklar mevkiler ve resmi sfatlarndan dolay, arldklar st dzey devlet ve
hkmet faaliyetleri resmi tren olarak adlandrlr.
Resim 1.3: Antkabir treni
Trenlerde devlet protokol geerlidir. Trenin mahiyetine gre davet edilecek kiiler,
giysi ekli, ncelik ve oturma dzenleri, otomobillere gei kartlar gibi hususlar protokol
yetkililerince hazrlanr. nk yaplacak bir hata trenin salkl yrtlmesini ve
gzelliini bozar. Devlet bakan dzeyindeki resmi davetlerde nemli bir sebep olmadan
mazeret beyan edilmesi yerel protokol tarafndan ho karlanmaz. Resmi trenlerle ilgili
yaplacak btn ilemler ayrntl olarak devlet protokol tarafndan belirlenir. Katlmclar
protokoln n grd kurallara sayg gstermekle sorumludur.
Resmi tren trleri:
Milli bayramlar
Devlet adamlar ve hkmet grevlilerinin ziyareti
nemli resmi heyet ziyaretleri
Parlamento al
ktidar devir treni
Hkmdarn ta giymesi veya dn treni
Cami, kilise veya sinagoglardaki dini trenler
Devlet adamlarnn cenaze trenleri
Yeni yl kutlama treni
Bykeli gven mektubu takdim treni
lkemizde yeni bykeli gven mektubunu sunduktan sonra ayn gn veya en ge

bir gn sonra Antkabire elenk koyar ve zel defteri imzalar. Bu zorunlu bir trendir.
1.2.1. Ankarada Uygulanan Devlet Protokol ncelik Listesi

1.
Cumhurbakan
2.
TBMM Bakan
3.
Babakan
4.
Genel Kurmay Bakan
5.
Ana Muhalefet Partisi Bakan
6.
Eski Cumhurbakanlar
7.
Anayasa Mahkemesi Bakan
8.
Yargtay 1. Bakan
9.
Dantay Bakan
10.
Bakanlar Kurulu yeleri
11.
Kuvvet Komutanlar
12.
Orgeneraller ve Oramiraller
13.
YK Bakan
14.
TBMM Bakan Vekili
15.
TBMM de bulunan Siyasi Partilerin Genel Bakanlar
16.
TBMM Katipleri ve idari amirleri
17.
TBMM Siyasi Partiler Gurup Bakanlar ve Vekilleri
18.
TBMM de Grubu Bulunan Siyasi Partilerin Genel Bakan Yardmclar
19.
TBMM de Grubu Bulunan Siyasi Partilerin Genel Sekreterleri
20.
TBMM yeleri
21.
Saytay Bakan
22.
Yargtay Cumhuriyet Basavcs
23.
Dantay Basavcs
24.
Anayasa Mahkemesi Bakan Vekili
25.
Uyumazlk Mahkemesi Bakan
26.
Anayasa Mahkemesi yeleri
27.
Yargtay Birinci Bakan Vekili
28.
Dantay Bakan Vekili
29.
Hkimler ve Savclar Yksek Kurulu Bakan Vekili
30.
Yargtay Cumhuriyet Basavcs Vekili
31.
Yksek Seim Kurulu Bakan
32.
Cumhurbakanl Genel Sekreteri
33.
Devlet Denetleme Kurulu Bakan
34.
Yksek retim Kurulu yeleri
35.
Ankaradaki niversitelerin Rektrleri
36.
Blge Valisi
37.
Ankara Valisi
38.
Ankara Garnizon Komutan
39.
Ankara Belediye Bakan
40.
Korgeneraller / Koramiraller
41.
Babakanlk Mstear
42.
Bakanlk Mstearlar
43.
Atatrk Kltr Dil ve Tarih Yksek Kurumu Bakan
44.
RTK Yksek Kurulu Bakan
45.
Babakanla Bal Mstearlar
46.
TBMM Genel Sekreteri
47.
Yksek Denetleme Kurulu Bakan
48.
Tmgeneraller / Tmamiraller
49.
Diyanet leri Bakan
50.
Babakanlk Mstear Yardmclar
51.
Bakanlk Mstear Yardmclar
52.
Yargtay Daire Bakanlar ve yeleri
53.
Dantay Daire Bakanlar ve yeleri
54.
Saytay Daire Bakanlar ve yeleri
55.
Ankaradaki niversitelerin Rektr Yardmclar
56.
Yksek Seim Kurulu yeleri
57.
Merkezde Grevli Trk Bykelileri
58.
Merkezde Grevli Valiler
59.
Devlet Denetleme Kurulu yeleri
60.
Merkez Bankas Bakan
61.
Tugeneraller / Tuamiraller
62.
Yksek Denetleme Kurulu yeleri
63.
Atom Enerjisi Kurumu Bakan
64.
TBTAK Bakan
65.
YK Genel Sekreteri
66.
DE Bakan
67.
Basn Yayn Genel Mdr
68.
Anadolu Ajans Genel Mdr
69.
TRT Genel Mdr
70.
Devlet Meteoroloji Genel Mdr
71.
Vakflar Genel Mdr
72.
Tapu Kadastro Genel Mdr
73.
Trkiye Orta Dou Amme daresi Enstits Genel Mdr
74.
Babakanlk ve Bakanlklar Genel Mdrleri
75.
Ankaradaki Fakltelerin Dekanlar ve Yardmclar
76.
Ankaradaki Kamu Kuruluu Niteliindeki Meslek Kurulular Bakanlar.
Bunun haricinde illerde, ilelerde, kurumlarda, zel kesimde uygulanan protokol

listeleri nde gelme sralamasna gre farkllklar gsterir.
1.2.2. Karlama ve Uurlama

Yabanc devlet ve hkmet adamlarnn resmi ziyaretlerinde veya lkemizde dzenlenen eitli trenlerde, st dzey sivil ve askeri erknn karlanma ve uurlanmalarnda
tren eklinde yaplmas gereklidir. Bu tertip karlama veya uurlamalarda bulunacak
kiiler, ziyaretin veya karlanacak kiinin hviyetine gre saptanr. Resmi ziyaretlerde
10
devlet protokol devreye girer ve protokol yetkilileri her trl ilemi ilgili kurulularla
ibirlii halinde yerine getirirler.
Resim 1.4: Karlama treni
Karlama ve uurlamada sivil ve askeri erkn, mevki ve rtbelerine gre protokoldeki

yerlerini alrlar. Bu grup, ayet eref ktas varsa, karlamada ktadan nce, uurlamada ise
ktadan sonra dururlar; karlanacak veya uurlanacak konuu sa taraftarnda grecek
ekilde dizilirler. Bu dzenleme sadece erkekler iindir. Karlama ve ya uurlamada
bulunan kadnlar sraya girmezler.
Uakla gelen bir konuu karlarken, konuun kart olan en kdemli kii karlama
iini yapar. Uurlamada ise, en kdemli en sonda durur ve konuk en son kiinin elini skarak
veda eder.
Otomobille gelen st dzey konuklarn karlanma ve uurlanmalarnda, trende
bulunan erkekler otomobilin sa tarafnda, dierleri ise sol tarafnda onur konuu ile eini
karlyor veya uurluyor durumunda yer alrlar. Ancak, kadnlar ou zaman karlama ve
uurlama trenlerine selamda bekleyerek katlrlar. Otomobille yaplan uurlamada
uurlanan kiinin ayrl srasnda otomobilin camn aarak srada bekleyenlere el sallamas
veya selam vermesi nazik bir davrantr.
Uak veya otomobil ile gelen veya giden konuklarn karlanma ve uurlanmalarnda,
siviller ve kadnlar ellerini sallar, askeri erkan ise selam duruunda bulunur. Konuk ei ile
birlikte geldii takdirde, yine ufak bir iek buketi sunulmas gelenek olmutur. Devlet
bakanlarnn ziyaretlerinde; bu grev genellikle milli veya folklorik kyafetler giymi kk
bir kz ve erkek ocuk tarafndan yerine getirilir. Uakla karlamada nce davetli konuk
sonra dier heyet yeleri uaktan inmelidirler. Uurlamada ise, davetli konuk en son binecek
ekilde dzenleme yaplr.
11
Cumhurbakannn tm resmi trenlere geliinde "Sayn Cumhurbakan" diyerek

yksek sesle veya mikrofon ile anons yaplmaldr. Byk salonlarda dzenlenen
faaliyetlerde de Cumhurbakannn gelii anons edilir, hazr bulunan kiiler Trkiye
Cumhuriyeti devletine sayg gerei ayaa kalkmak durumundadrlar. Dn gibi zel bir
faaliyete Cumhurbakannn katlmalar halinde salona giriinin fark edilmesi zerine
herkesin ayaa kalkmas gereklidir.
1.2.3. Resmi Trenlerde Karlama ve Uurlama

Yabanc devlet ve hkmet adamlarnn veya st dzey sivil ve askeri erkan resmi
ziyaretlerinde karlama ve uurlama resmi tren eklinde yaplr. Bunlarn en kapsamls
devlet bakan ziyaretinde yaplan karlama ve uurlama trenleridir.
Resim 1.5: Resmi karlama
Bir devlet bakan iin hazrlanan trende aadaki nlemler alnmaldr:

ncelikle eref salonu binas nnde karlamaya gelen resmi heyet, tren bl ve
bando yerlerini alrlar. Bu dzenlemenin nnde krmz yol hals bulundurulur. Konuk
devlet bakan, varsa ei ve refakatindeki kiileri tayan uak bu hal nnde duracak
ekilde apronda park eder. Uan kaps ald anda Dileri Bakanl Protokol Genel
mdr ile konuk devlet bakannn Ankara' daki bykelisi uaa girerek gelen konuu
selamlarlar. Bu arada karlama heyetinin banda bulunan ev sahibi devlet bakan ei ile
birlikte uan merdivenlerinin nne gelir. Konuk ve ei, Protokol Genel Mdr ve
bykelinin refakatinde uaktan iner ve ev sahibi devlet bakan ei ve yannda bulunan st
dzey heyet ile tokalar. Bu arada kz ve erkek iki ocuk konuk devlet bakan ile eine
12
buket sunar. Konuk devlet bakan karlamada bulunan heyetle tantrlrken, ev sahibi
devlet bakannn ei konuun ei ile birlikte eref salonuna doru gider. Resmi trenin
balamasyla birlikte 21 pare top at atlr.
Konuk devlet bakan ev sahibi ile birlikte tren bln denetler. Konuk devlet
bakan selamlama noktasna geldiinde "Merhaba Asker" diyerek tren bln selamlar.
Bln "Saol" cevabndan sonra konuk yrmesine devam eder, blk komutann elini
sktktan sonra, iki devlet bakan bando karsnda hazrlanm bulunan platforma karlar.
Bu srada iki lkenin milli marlar alnr. Daha sonra, beraberce eref salonuna geilir ve
daha nceden buraya girmi bulunan devlet bakanlarnn eleri ile dier konuklara ay ve
kahve ikram yaplr. Basn ve televizyon mensuplarnn karlarna klarak ksa
aklamalarda bulunurlar. Basn toplantsndan kan devlet bakanlarnn da kortee
katlmalar ile karlama treni son bulur.
Uurlama treni de hemen hemen karlama gibi yaplr. Yalnz, konuk devlet bakan bl denetledikten sonra selamlama noktasna geldiinde "Allaha smarladk asker"
diyerek veda etmelidir. Tren blnn cevab yine 'Saol" olacaktr.
Hkmet erkn ile st dzey sivil veya asker konuklarn karlanmalarnda da benzer trenler yaplr. Ancak, top at olmad gibi, tren birlii de manga dzeyinde tutulur.
Bando bulunmayp, milli marlar da alnmaz Basn toplants karlkl anlamaya baldr
1.2.4. Bayrak Protokol
Resim 1.6: Trk bayra
Trk bayrann standartlar, ekilmesi ve indirilmesine dair esaslar, kullanlabilecei yerler ve bayraa sayg kurallar, yasaklar, 24 Eyll 1983 tarih ve 2893 sayl "Trk
Bayra Yasas" ile 17 Mart 1985 tarih ve 85/9034 sayl "Trk Bayra Tz"
hkmlerinde belirtilmitir.
13
Yurt dndaki Trk resmi ve milli binalarnda bayran kullanlnda mahalli ve

milletleraras uygulamalar gz nnde tutulur.
Resim 1.7: Bayrak geidi
Genellikle yabanc bir temsilcilii lkesine kabul eden devlet, o temsilciliin

bayrann temsilcilik ikametghna, resmi ilerinin grld binalara ekilmesine ve
temsilcinin otomobilinde kullanlmasna izin verir. Bunlar ayr binalarda olduu takdirde,
maliye, ticaret ve turizm ataelikleri de dhildir.
Baz lkeler, ayn ehirde diplomatik temsilcilik bulunduu takdirde, konsolosluk
binasna ve konsolos tatna bayrak konulmasna izin vermezler veya resmi hizmette
kullanlmas artna balarlar.
Prensip itibariyle bayrak sabah saat 08.00'de ekilir ve gn batmnda indirilir. Milli
bayram resmi tatil ve hafta tatiline girildiinde tatilin balad saatte ekilir ve tatil sonunda
gn batmnda indirilir. ok rzgrl havalarda bayran yrtlmasn nlemek amacyla
bayrak gnderden indirilebilir.
D temsilcilik binalarna sadece milli bayrak ekilir. Bunun, istisnas, devlet
bakannn temsilcilii ziyaretidir. Bulunulan lkede bu seviyede bir ziyaret halinde, devlet
bakan forsu nezaket gereince mahalli uygulamaya gre temsilcilik binasna ekilir. Devlet
bakan forsu, devlet bakannn temsilcilii ziyareti sresince kullanlr.
Makam tatlarnda bayrak sa n amurluun stn tepesinde ay-yldz bulunan
kromajl kk diree ekilir. Bayrakla birlikte fors da ekilmesi gerektiinde, fors
amurluun zerindeki diree ekilir. Makam sahibi iinde olmadka tata bayrak
ekilmez. Bayrak resmi vesilelerle makam tatlarna taklr. zel gezilerde bayrak ekilmez.
Bulunulan lkede kargaalk olduunda ve ya herhangi bir sebeple ilgili yabanc lke
temsilcisine kar reaksiyonun varl halinde, tata bayrak ekerek halk tahrik etmekten
kanmak daha uygun olur.
14
Resim 1.8: Trende bayrak
Trk bayra yasas gereince, bayrak 1O Kasm gn Trkiye'de ve d

temsilciliklerimizdeki resmi ve milli binalarda yas alameti olarak yarya ekilir. Bayran
yarya ekilecei dier haller, Dileri Bakanlnn gr alnarak, babakanlka saptanr.
D temsilciliklerimiz bulunduklar lkede ilan edilen yas gnlerinde de bir sayg
gstergesi olarak Trk bayran yarya indirirler.
Yarya indirilecek bayrak, nce gnderin tepesine kadar ekilir, sonra yava yava yar
seviyesine yakn bir yere kadar indirilir.
Trkiye Byk Millet Meclisindeki bayrak hibir zaman, Antkabir'deki ise 1O Kasm
dnda indirilmez.
Birka bayran bir arada kullanlmasn gerektiren resmi ziyaret ve trenlerde, konuk
devlet bayra, tren alanndaki eref locasna veya konuun kald binann ana giriine
yzmz dndmzde, Trk bayrann solunda yer alr.
ehit cenazesi hari, Trk bayra zel amac dnda rt, earp, elbise paras olarak
kullanlamaz. Bayrak, diree hzl ekilir, yava indirilir. Solmu veya hrpalanm bayrak,
usulne uygun biimde imha edilir, asla pe atlmaz.
15
UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
evrenizdeki arkadalarnzla gruplar oluturup resmi tren, Milli bayram, resmi
ziyaretlerde uygulanan protokol kurallarn inceleyerek CD, resim vb dokmanlardan oluan
dosya hazrlayarak, grsel aralarla sunum yapnz.
lem Basamaklar
Gruplara ayrlnz
Resmi tren, milli bayram, resmi
neriler
ziyaretleri belirleyiniz..
Hazrlklarnz zamannda yapnz.
Hazrlk iin n aratrma yapnz.
Randevu alrken kendinizi ve
Greceiniz kii ve birimlerden
konunuzu belirtiniz.
randevu alnz.
Gler yzl olunuz.
Sorularnz hazrlaynz.
Paylamc olunuz.
Grmeleri kayda alnz.
Giyiminize ve temizliinize dikkat
Resmi tren, milli bayram, Resmi
ediniz.
ziyaretlerin protokol kurallar ile
Olumlu iletiim iinde olunuz.
ilgili CD, resim, dokmanlar
Aklamalarnz ak ve anlalr
toplaynz.
olmaldr.
Resmi tren, milli bayram, resmi
yi bir dinleyici ve gzlemci olunuz
ziyaretlerin protokol kurallar ile
Protokol listesi yaparken
ilgili bilgileri snftaki
kurumlardaki nde gelme srasn
arkadalarnza grsel aralarla
dikkate alnz.
sunum yaparak tantnz.
16
UYGULAMALI TEST
UYGULAMALI TEST
evrenizdeki arkadalarnzla birlikte grubunuzu deerlendirerek eksik veya hatal
grdnz konularda renme faaliyetine dnerek konuyu tekrar ediniz.
DEERLENDRME LE
Deerlendirme ltleri
Gruplara ayrldnz m ?
Resmi tren, milli bayram, resmi ziyaretleri belirlediniz mi?
Hazrlk iin n aratrma yaptnz m?
Greceiniz kii ve birimlerden randevu aldnz m?
Sorularnz hazrladnz m?
Grmeleri kayda aldnz m?
Resmi tren, milli bayram, resmi ziyaretlerin protokol kurallar ile

ilgili CD, resim, dokmanlar topladnz m?
Resmi tren, milli bayram, resmi ziyaretlerin protokol kurallar ile
ilgili topladnz bilgi ve grsel aralar snftaki arkadalarnza
tantmda yeterli olabildiniz mi?
Evet
Hayr
Cevaplarnzda HAYIR seenei iaretli ise faaliyete geri dnerek tekrar ediniz.
Cevaplarnzn tm evet ise bir sonraki faaliyete geebilirsiniz.
17
LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
LME SORULARI
Aadaki sorular dikkatli okuyarak doru seenei iaretleyip durumunuzu
deerlendiriniz.
1.
Protokol nedir?
A.) Resmi grg kurallardr.
B.) Uluslararas nezaket kurallardr.
C.) Aile ii kurallar btndr.
D.) Karlama trenidir.
2.
Protokol kurallarnn kullanm alanlar nerelerdir?

A.)
B.)
C.)
D.)
Aile ii toplantlar ve sosyal hayat

yerlerinde amirlerle yaplan toplantlar
Devlet trenleri, diplomatik ilikiler ve resmi ilikiler
Hibiri
3.
Devlet protokolnde Cumhurbakanndan sonra hangi devlet grevlisi gelir?

A.) Anayasa Mahkemesi Bakan
B.) TBMM Bakan
C.) Babakan
D.) Genel Kurmay Bakan
4.
Gnmzde geerli olan diplomasinin ilk temelleri hangi lke tarafndan atlmtr?
A.)inliler
B.)Uygurlar
C.)Yunanllar
D.)Ruslar
5. Resmi tren trleri hangisidir?

A)Milli bayramlar
B)Devlet adamlar ve hkmet grevlilerinin ziyareti
C)nemli resmi heyet ziyaretleri
D)Hepsi
6.Resmi trenlerle ilgili yaplacak protokol ilemleri hangi birim tarafndan ynetilir?
A)lgili mdrlk
B)Kurum genel mdrl
C)Protokol Genel Mdrl
D) leri Bakanl
18
7. Resmi dairelerde gndere bayrak ekme saatleri katr?

A)Sabah 8.00, akam gn batm
B)Sabah 9.00, akam 18.00
C)Sabah 8.30, gece 24.00
D)Sabah 9.00, akam 20.00
8.
Hangi zel gnlerde bayrak yarya indirilir?

A)10 Kasmda
B)Milli bayramlarda
C)Tatil gnlerinde
D)Hibiri
9.
Kamusal ve toplumsal hayatta bir yneticinin

uymasyla ortaya kmaktadr.
10.
Resmi trenlerde protokol geerlidir
temsil
nitelii,
en
ok,
DEERLENDRME
Cevaplarnz, cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek
kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevapladnz sorularla ilgili renme faaliyetlerini
tekrarlaynz.
Cevaplarnzn hepsi doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.
19
RENME FAALYET2
AMA
RENME FAALYET2
Bu faaliyette kazandrlacak bilgi ve beceriler dorultusunda, toplumsal hayatta

insanlar arasndaki ilikileri dzenleyen nezaket ve grg kurallarn kavrayarak sosyal
hayatnzda uygulayabileceksiniz.
ARATIRMA
Nezaket ve grg kurallarnda kullanlan kavramlar aratrnz.
Nezaket ve grg kurallarnn uygulama alanlarn aratrnz
Tanma ve tantrlmada dikkat edilecek kurallar aratrnz.
Selamlama ve el skma kurallarn aratrnz.
Telefonla konuma ve kullanma kurallarn aratrnz.
2. NEZAKET VE GRG KURALLARI

Nezaket ve grg kurallarnn kanunlardan daha etkili bir yaptrm gc vardr ki o
g insanlardaki beenilme, sevilme, saylma, itibar grme isteidir. Bu istek kiiyi grgl
olmaya yneltir. Nerede olursak olalm grnmzle, davranmzla evremizi rahatsz
etmemeyi ilke edinmek esastr. Nazik ve grgl olmann ilk ve nde gelen art budur.
2.1. Nezaket ve Grg Kurallarnda Kullanlan Kavramlar

2.1.1. Nezaket kurallar tanm
Nezaket maliyeti olmayan, ancak satn alma gc yksek bir deerdir.
Hasan TUTAR
Nezaket, insanlarn birbirlerine zariflik, incelik ve ll davranmalar veya
birbirlerini incitmemek iin gerekli zeni gstermeleri anlamna gelir.
Dier bir tanmda toplumda bireylerin birbiriyle olan gndelik ilikilerinde uymalar
gereken ll davran kurallardr. Grg ise topluma veya kuruma ait uyulmas gerekli
kaideler btndr. zel anlamda grg hayat medeni ller iinde ynlendirme sanatdr.
Nazik olmadan, grg kurallarna uymak mmkn olmad gibi, grg kurallarn ineyen
birinin de nazik olmas beklenemez.
20
2.1.2. Nezaket kurallarnn nemi:

nsanlar gndelik hayatlarnda en ok zen, onlar strese sokan faktrler, nezaket ve
grg dediimiz toplumsal ve bireysel hayatn kurallarna uymamaktr. Bunlar nemsiz
ayrntlar olarak grlr. Nezaket, olaylara empatik bir yaklamla kendimizi bakalarnn
yerine koyarak bakmakla salanr. Nezaket, toplum tarafndan konulan sosyal ahlak
kurallarna uyularak gsterilir.
nsanlarn zel hayatlarnda ve yaptklar grevin zelliinden dolay nezaket ve grg
kurallarna nem vermeleri bireysel hayatn daha uyumlu ve dzenli olmasnn yannda, i ve
halk arasnda salkl bir ilikinin kurulmasna yardmc olur. nsanlarla samimi ve iten
ilikiler kurmann art nazik ve samimi davranlar gstermektir. Kaba, krc ve kaprisli bir
insann, nazik davranlar gsterip insanlarla salkl ilikiler kurmas olanakszdr. Nezaket,
geleneklere uygun, saygl, bar ve drst bir davrann ifadesidir. Zarafet ise sosyal
hayatda insanlarn grnmlerinin sz, yaz ve hareketlerinin hoa giden bir nitelie
ulamasdr. Terbiye, nezaket, grg ve zarafet kavramlar birbirinden ayr dnlmesi
mmkn olmayan bir davransal btndr.
Terbiye; eitim, grg, belli bir eitimle yetimek iyi ahlak nezaket ve grg
kurallarna ballk anlamna gelir.
2.1.3. Grg kurallarnn tanm

nsanlarla olan ilikilerden nezaket ve grgy kaldran, onun en
byk ssn kaldrm olur.
iero
Grg toplumun tarihi sre ierisinde gelitirdikleri sayg ve incelik kurallar ve
eitli durumlarda uyulmas gereken ayrntl formalitelerdir. Bu kurallar toplumsal kesimleri
ve gruplar birbirinden ayrma ve hayat kolaylatrma, ilikileri dzenleme ilevine sahiptir.
Yasal hibir yaptrm olmayan grg kurallar inendii zaman, uyumsuz saylan
bireyler toplum tarafndan dlanr.
Grg kavram iin; hayatn iyi ynlendirme sanat, nezaket kurallarn bilme ve
onlar doru uygulama gibi tanmlar yaplmaktadr. Nezaket ve grg kurallarn
birbirinden ayrmak pek mmkn deildir. Bu kurallara uymay bir hayat tarz olarak
benimsemek gerekir.
21
2.1.4. Grg kurallarnn nemi

nsana ait tm deerler, inan ve tutumlar, toplumdan topluma deitii gibi grg
kurallar da toplumun inan, eitim, ekonomik g, teknolojik seviye, rf ve adetlerine gre
farkllklar gsterir. Toplumlarn grg kurallar, deiik olabildii gibi, zamann gemesi ve
teknolojik ilerlemeler de baz grg kurallarn kaldrp yerine yenilerinin konulmasna sebep
olmaktadr.
2.1.5.Nezaket ve grg kurallarn destekleyen unsurlar
Hogr
Kendisi gibi dnmeyen, ciddi, davranmayan herkesi saygyla karlamak demek

olan hogr, nezakete zemin hazrlayan ruhsal bir unsurdur. Bakalarna, etrafna, onlarn
duygularna, dncelerine hogrs olmayan, byle bir sosyal yapya sahip bulunmayan
insan nazik olamaz.
Tevazu
Sosyal ve kltrel olarak kendisinden daha alt dzeyde olan yoksun kiilere sayg ve
anlay gstermek olan tevazu, nezaketi oluturan unsurlardandr. Tevazu ve sadelik ayn
zamanda, nezaketin d yn zerinde etkili olurlar. lszlk, gsteri, atafat nezaketin
kartdr. Nazik grgl insanlarn oluturduu etki, gsterie gerek kalmakszn bu kiileri
ekici klar
Resim 2.1:Grgnn ilk kural
Dikkat
Dikkat bir taraftan, etrafna, dnyaya gelimelere ilgi duymay, bunlara baka gzle
bakmay, dier taraftan bundan sonu kartarak davran ve dncelere yeni manalar
kazandrmay salar. Normalde nazik ve iyi bir ruhsal yapya sahip insanlarn bile kendi
dnda insanlardan edinecei ok ey vardr. Grg d dnyadan soyutlanamaz ve deien
hayat koullar grgy etkilemektedir. Bunlar grmenin yolu dikkatli ve gzlemci
olmaktan geer.
22
Zaman iinde, kavramlar, tutum ve davranlar, doal olarak gelimelerin etkisi

altnda kalarak deimekte, ancak temel deerler ve kurallar ayn kalmaktadr. Hayat
medeni ller iinde ynlendirme sanat nezaket ve grg kurallarndan gemektedir.
2.1.6. Nezaket ve Grg Kurallarnn Uygulama Alanlar

Nezaket ve grg kurallar, Size yaplmasn istemediiniz bir eyi siz de bakasna
yapmaynz dsturuna gre hareket etmemiz gerekmektedir. Size nazik ve kibar
davranlmasn istiyorsanz siz de bakasna nazik ve kibar davranmak zorundasnz. nsan
dier biyolojik canllardan ayran temel zellik, toplu halde hayatsal deil, toplu halde
haytann inceliklerini bilmesidir.
inde yaadmz toplumda, sevilen, saylan ve sz geen bir insan olmamz, elbette
ki tutum ve davranlarmza da baldr. Bu tutum ve davranlar daha bir dzeyli klan
ltlere ise "Grg Kurallar" denir. Bu kurallara uyduumuz lde hayat kalitemiz artar
ve ayn zamanda toplumsal hayatmzda saygn bir yer ediniriz.
U ALTIN KURALLARI AKLINIZDAN H IKARMAYINIZ
Terbiye ve nezaket dost kazandrr.
Karnzdakilere durmadan kendinizden sz etmeyiniz.
Bakalarna meydan okumaynz.
Hogrl ve iyimser olunuz.
Deerleri takdir edici olunuz.
Karnzdakinin inanlarna sayg gsterin.
Barp ararak karnzdakilerin inanlarn deitiremeyeceinizi biliniz.
Uygun giyim terbiyenin nemli bir artdr.
Bakalarn rahatsz etmeyen grgl kiidir.
Sznzde durunuz.
Borlarnz zamannda demeye alnz.
Unutmayn, herkesin zaman deerlidir, bu yzden ziyaretlerinizi uzatmaynz.
Kiisel zellikleri ve srlar dedikodu konusu yapmaynz.
Dedikodudan uzak durunuz.
Bakalarna ll tler verin ve yarglayc olmaynz.
Sinirli deil, soukkanl olunuz.
Birbirinize, zellikle yallara kar nazik davrannz.
23
steklerinizi rica ederek belirtiniz.
Krc konumaynz.
zr dilemek gerektiinde bunu ihmal etmeyiniz.
Alngan deil, anlayl olunuz.
Nezaketiniz yapmack deil, iten olmaldr.
Argodan kannz.
Hatasz kul olmadn aklnzdan karmaynz.
Uygun olmayan el akalarndan uzak durunuzuz.
Oturu ve kalklarda dikkatli olunuz.
2.2. Tanma ve Tantrlma Kurallar

Tanma birbirlerini daha nce tanmayan birey veya bireylerin bulunduklar bir
karlama srasnda, rastlantyla ya da randevulu olarak karlkl, ok yzeysel ve ksa
sreli olarak isim, i, grev ve unvanlar hakknda ksa bilgi edinme ortamdr.
Tanmann unsuru vardr. Tanlan kii, tantrlan kii ve tantran kii tanma
eyleminde her bireyin grev ve sorumluluklar farkldr.
2.2.1.Tanma ve Tantrmann nemi

Tanma ve tantrma gnlk hayatta nemli bir yer tutar ve insanlar arasnda dostluk,
arkadalk ve sosyal ilikilerin temelini oluturur.
Tanmak birisine takdim edilmek ile olur. Gnmzde Bat uygarlna ynelmi
btn toplumlar, bulunduklar toplumun sosyal hayat kurallarn da benimserler.
Resim 2.2:Tanma
24
2.2.2. Tantrmada ncelik Sras

Tantrmada ncelik nemlidir. Kimin kime, niin nce tantrlmas gerektii
konusunda bir takm prensipler belirlenmitir. Bu duruma gre iki kii tantrlrken,
Kk bye
Erkek kadna
Tek kii toplulua
Sonra gelen, nce gelene
Medeni duruma gre
Rtbeye gre
Samimiyete gre dikkat edilmelidir.
2.2.3. Tantrma Cmleleri

Tantrma iini yaparken kullandmz cmleler nazik olmaldr.
Nkhet Hanm, Nihal Hanm tanyor musunuz?
simler ak ve anlalr olarak dzgn ve anlalr ses tonuyla sylenmeli, tereddde

ve tekrara frsat vermemelidir.
Nihal Hanm, sizi arkadam Nkhet Hanm ile tantraym.
Tantrlanlarn zel unvanlar varsa bunlar isimlerinden nce
belirtilmelidir.Burhan Bey, size Bykeli Murathan Sara tantmak istiyorum.
2.2.4. Tanmada Davran Kurallar
Tanma durumunda ayaa kalkmak sayg icabdr. Tantrlan kiiler birbirlerine
kaytsz kalmamal, gz gze gelerek hafif tebessm etmelidir. Yaa ve mevkice stn olan
kim ise onun el uzatmas beklenir. Bykler el skmann ardndan Memnun oldum, eref
duydum diyerek arkasndan da Naslsnz? gibi cmlelerle hatr sormaldr.
Bykler kklere
Naslsnz? diyerek konumay balatrlar. Kkseniz
yalnzca teekkr etmeniz yeterlidir. Tanlan kiiyle daha nce tantrldysanz, tantran
kiinin szn kesmeden sessiz kalnmal, daha sonra durum ifade edilmelidir.
2.2.5. Topluluk ve Toplantlarda Tanma
Bir kiiyi toplulua tantrken ismini yksek sesle sylemek yeterlidir.
Herkese tek tek tantrmaya gerek yoktur.
Tantlan kiinin de ayaa kalkarak tebessmle selam verip yerine oturmas ho

bir davrantr.
Eer bu ekilde bir tantma durumu yoksa tantrma en yakndaki kiiler

tarafndan yaplr.
Birisini tantracanz zaman o kiinin hakknda bilgilendirici iki cmle

syleyebilirsiniz. rnein, "Trkiye gzeli Beyza Saynalp gibi.
25
2.2.6. Kurumsal Yerlerde Tanma
Yeni girdiiniz bir iyerinde ya da stnz saylan grevlilere kendinizi

tantmalsnz.
Bir i iin gittiiniz yerde kendinizi tantrmak durumunda kaldnz zaman

hakknzda aklayc bilgi vermeden sadece adnz soyadnz sylemeniz
yeterlidir.
Eer bir temsilci olarak gitmiseniz ncelikle o yerin ismini syleyerek

kendinizi tantrmalsnz.
rnein, "Bora Lastik Sanayi, halkla ilikiler mdr Can t" gibi.
Kendinizi tantrken isminizin arkasna hanm ya da bey gibi kelimeleri

getirmekten kanmalsnz."Ben rfan Bey gibi.
Resmi dairelere gittiiniz zaman kendinizi tantmanza gerek yoktur.
Tantnz kii belediye bakan, komiser, doktor, mdr vs. gibi kiilerse
onlarla konumalarnzda mesleklerini syleyebilirsiniz.
.Resim 2.3: Tanmada ilk adm
rnek:
"Tantmza memnun oldum bakanm."
"Merhabalar komiserim, naslsnz?"
"Iyi gnler doktor bey.
"Bir arzunuz olursa ltfen iletin mdrm." gibi..
UNUTMA!!!!
26
Baka biriyle iyi bir iliki kurmak iin toplam srenin % 60-70'inde onunla gz
gze gelmeniz gerekir.
evrenizden greceiniz sayg ve ilgi, kendinize gsterdiiniz zen kadardr.

Bu da kendinize verdiiniz deerin ifadesidir.
nsanlarla konuurken gzlerine baknz. Olabildiince samimi, scak ve dosta

tebessm ediniz ve glnz; donuk ve ifadesiz deil, canl olunuz.
Karnzdakini dinlediinizi ve anladnz belirtmek iin sk sk banz aayukar hareket ettiriniz; o kiiye, sylediklerini kabul etmeseniz bile, anlaldm
duygusu yaatr.
Karnzdakine onu rahatsz etmeyecek olan en yakn mesafede durmaya

alnz.
Daima konutuunuz veya sizinle konuan kiiye dnk durunuz. . Birka

kiiyle konuurken, sizin ilginizi ekmeyen kiilere merkezinizi' kapatmaynz.
Toplumsal rol ve statnze uygun olarak mmkn olduunca renkli giyininiz.
Jestleri unutmaynz, arya kamadan ak ve anlalr jestleri tercih ediniz.
Konuurken ne ok yava ne de ok hzl konumamaya alnz .
2.3. Selamlama
Selam, saygnn, sevginin sempatinin, nezaketin sembol ve anlatmdr. Eskiden beri,
her milletin ayr ayr selam biimleri olumutur. Ancak, modern Bat uygarl birok
milletleri belirli bir selam biiminde birletirmek zere bulunuyor. Bir Fransz selam iin,
"yi yrekli ve soylu bir insan, selamnn biiminden anlalr." der.
2.3.1. Selamlamann nemi

Selam vermesini bilmelidir. Bir toplulua yaklarken vereceimiz selam, bizi oradaki
kimselerin yannda kltebilecei gibi, deerlendirebilir de. Selam verdiimiz kiinin her
trl durumunu gz nne getirerek ona gre davranmalyz,
Her zaman ast st selamlar. Kadnlar erkein selamna ba emesiyle karlk
verirler; eer kadn selamlayan yal bir kii ise bu ba emesi daha derin olur ve bu
davran selamla ayn zamana rastlamaldr.
2.3.2. Selamlama Kurallar

Bir salona girilince ilk nce ev sahibi bayan selamlanr; evden ayrlrken de ilk nce
veda edilecek olan yine evin bayandr. Bir toplantdan ayrlan erkek, btn kadnlarn
nnde sayg ile eilir, fakat kadnlar ok kalabalksa sadece ev sahibini selamlayp sayg
gsterir.
27
Sokakta rastladmz btn komularmz selamlarz. Tannm kiilerle

karlatmz zaman hemen selamlarz, onun bizi tanm olmas gerekmez. Sokakta bir
kiiye bir ey soracamz zaman ilk nce onu tanyormu gibi selamlarz. Tenha bir yolda
rastladklar herkese selam vermek bizim eski ve gzel bir geleneimizdir ve bunun
srdrlmesi sempatik bir davrantr.
2.3.3. El Skma
El skma, selamn perinlenmesidir. El skma araclyla dostluk duygularmz
bakalarna daha kolayca geirebiliriz. Skmak iin uzanan elde kalbin arp ve scakl
duyulmaldr. Sadece el skmakla bile bir dost kazanlabilir.
El skmak iin her zaman sa el uzatlr; sa el dolu ise sol el uzatlabilir; bu da ancak
sa eldekileri sol ele abucak geiremeyecek olursanz uygundur; yalnz bunu yaparken
balanmanz dilemelisiniz.
Bir kadn, kimi zaman ilk karlat erkeklere elini uzatabilir. Bunlarn da bir sanat,
bir bilim ve bir devlet adam olmas gerekir. Ayn yata, ayn cinsten, ayn snftan kiiler
arasnda el skmak gerekince zerinde oka dnmeye gerek yoktur. En atik ve olgun
kii ilk nce elini uzatr ve el sklr.
Evlenmelerden sonra yaplan kutlamalarda evlilerin elleri uzun ve hararetli bir
biimde sklr.
lm hallerinde yal tandk ve dostlarmzn ellerini onlarn zntlerini paylamak
zere uzunca ve hafife tutar ve skarz; bylece zntmz ona da duyurarak derdine ortak
oluruz.
EI skma ile duygular karmzdakine duyurmak mmkndr. Dostlarn elini, erkekse
kuvvetle ve hararetle skarz; kadnlarn elini skmak iin daha ok beceriklilik ister; yalnz
hafife skmak arttr.
Uzatlan eli tutup skmamak en byk hakaret anlamna gelir.
Resim 2.4. El skma
28
2.4. Telefonda Grg Kurallar
Resim 2.5. Telefon grmesi
Herkes sesiyle iyi bir etki yaratmaya alr. Telefonda dinlediimiz bir sesin
glmseyip glmsemedii hemen anlalr. yi bir telefon kiiliiniz var m? Bir ses aynas
meydana getirebilirseniz, telefonla konutuunuz zaman bakalarnn sesinizi nasl
bulduunu anlayabilirsiniz.
Telefonda konuma baars sadece sesinize baldr. Konumanza dikkat ederseniz
sizinde bir telefon kiiliiniz olabilir. Biraz pratik yaparak berrak ve ho bir konuma tarz
edinebilirsiniz.
2.4.1.Telefon Konumalarnda Dikkat Edilecek Kurallar
Konumalarnz ak ve anlalr olur, szcklerinizi tane tane ve dikkatle

sylerseniz, her szce gerekli sesi verirseniz telefonda baary yakalam
olursunuz.
Telefonda acelesiz, ar ar konumak ok nemlidir.
Konuma srasnda ahizeye dudaklarnz dedirmeden, konuursanz telefon

sesinizi ak ve berrak olarak iletir.
Karnzdaki yznz ve jestlerinizi grmese de sesinizin tonuna biraz k,

biraz tatllk ve biraz lt katmanz, dinleyici zerinde olumlu etki yaratr.
29
Olaanst durumlar hari, sabah saat 9.00'dan nce, akam saat 21.00 'dan dan
sonra telefon etmeyiniz. En ge beinci alta telefona cevap veriniz.
Siz aradnzda, beinci alta da cevap alamazsanz ahizeyi kapatnz.
Bir yere telefon ettiinizde, nce iyi gnler dileyiniz, nereden aradnz ve kim
olduunuzu daha sonra da kiminle grmek istediinizi syleyiniz. Sonra
gerekirse kiminle gryorum dersiniz.
Resim 2.6: Telefondaki ses sizsiniz
Telefonda en kestirme yol adnz syleyerek kendinizi tantmaktr. Bu arada

irketinizin ve departmannzn adn ve telefon numarasn syleyebilirsiniz ya
da bunlarn hepsini bir arada syleyebilirsiniz.
Konumanz kolayca anlalmal ve kesin olmaldr.
yi bir cevap almak isterseniz ho bir etki yaratmaya alnz.
Siz kendinizi tanttnz iin karnzdaki de kendini tantacaktr.Bylece

Kimsiniz? diye sormaya gerek kalmadan konumaya balar.
Sizi yanllkla arayan olursa, hangi numaray aradn nazike sorun, kendi
numaranz syleyin ya da kendi numaranz sylemek istemiyorsanz, yanl
numaray aradnz diyerek konumay sonlandrnz. Yanl yeri aradnzda
nazike zr dileyiniz.
30
Telefonla grrken, bir yandan da odadaki baka birisiyle konumaynz.
nce karnzdaki kiinin konumak iin msait olup olmadn sorun. Msait
deilse daha sonra arayn ya da ne zaman msait olaca belli deilse, msait
olduunda aramasn rica ediniz. Konuma sresini mmkn olduunca ksa
tutunuz. Gerekmedike, srf zaman doldurmak iin saa sola, arkadalarnza
telefon etmeyiniz.
Telefonu kim ettiyse, konumaya onun son vermesi gerekir. Eer son vermeyip
sz uzatyorsa, onun sesini duyamyormu, telefon hattnda parazit varm gibi
yapn, bu da tutmuyorsa toplantya ardklarn ya da amirinizin sizi
ardn syleyip telefonu nazike daha sonra aramak zere kapatnz. Ama
daha sonra, evinizden mutlaka araynz.
Yannzda bulunan yneticiniz ya da astnz, i arkadanz telefonla

aradklarnda, kesinlikle kimsiniz diye sormayn. ok yersiz olur. Telefondan
istendiklerini syleyip aranana verin telefonu.
ok zorunlu olmadka i arkadalarnzn, yneticiniz ya da astnzn

telefonunu kullanmayn. Mutlaka kullanmanz gerektiinde, masasndaki eyleri
kartrmayn,
masasndaki ktlara not almayn,
masasndaki eyleri
gzetlemeyin.
Telefonla konuurken, yksek sesle, bararak veya tam tersi ksk sesle
karnzdakini ve etrafnzdakileri tedirgin edecek ekilde konumayn.
irket
telefonlaryla,
ok
mecbur
kalmadka,
zel
konumalarnz
yapmamanz gerektiini burada bir kere daha hatrlatmakta fayda gryoruz.
nsanlar meslek sfatlar ile arlmaktan holanrlar. Telefon konumalarnda

ismimizin banda sylenen sfatlar nemlidir. Doktor Beyza Saynalp,
Profesr Bora t , Binba Meri Karaouz gibi. Beyefendi,
Hanmefendi gibi terimler nemli rol oynamaktadr.
Teekkr ederim, Affedersiniz, Maalesef ok zgnm gibi konumalar

yerinde kullanldnda mcevher deerindedir ve ok iyi etki yapar.
31
Szleriniz doal olmal, yapmack ve gereksiz vgden uzak olmaldr.

Karnzdakinin o anki ruh halini ve duygularn kavrayp da ayn tonda
konutuunuz zaman baarl bir telefon konumas yapm olursunuz.
rnek:
Asuman iner
Bora Lastik Sanayi

Beyza Mobilya; ben Bora buyrun
Buras Oul han, 276 45 56
2.4.2. Ortamnda Telefon Kullanma
Telefonda nasl konuulacana dair bir takm grg kurallar vardr; ama insanlar
yzlerini grmedikleri insanlara yardmc olmamay daha kolay buluyor.
Tpk i mektuplar gibi, telefon konumalar da hem sizin, hem de altnz irket
iin bir halkla ilikiler egzersizidir. Aadaki teknikleri srekli olarak tekrarlayn.
Resim 2.7: Yerinde Telefonla Grme
32
ortamnda telefon kullanrken dikkat edilecek noktalar:
Telefonun yannda kt ve kalem bulundurun. Bylece sizi arayan insanlar

bunlar aramanz beklemez.
Telefona cevap verirken isminizi ve irketinizin ismini kullannz.
Ne kadar megul olursanz olun, olumlu bir yaklamnz olsun.
Not aldnzda bunun ile ilgili bir not olduuna nem veriniz. Arayann adn,
blmn, irketini ve telefon numarasn not ediniz. Kendi adnz ve mesajn
geldii saati yaznz.
Telefonla konuurken sigara imeyin ve bir eyler yemeyiniz.
ki telefon grmesini ayn anda yapmaynz.
Telefonu kaldrr kaldrmaz cevap verin. Bir yandan i arkadanzla konuup

telefondaki kiiyi bekletmeyin.
Hoa kaln demeden telefonu kapatmaynz.
Dinleyin ve kardakinin szn kesmeyiniz.
Santralin nasl altn renin ve hibir zaman sizi balamaya alacam

gibi ifadeler kullanmayn. Bu zc ve profesyonel olmayan bir tavrdr.
Eer arayan kiinin adn ve sorununu biliyorsanz, bir baka blme

balamadan nce, bilgileri o departmana verin. Bylece mteriler irket iinde
bir telefondan tekine transfer edilirken Size nasl yardmc olabilirim
sorusunu gereksiz yere defalarca dinlemek zorunda kalmazlar.
2.4.3.Cep Telefonu kullanmnda Grg Kurallar

Trkiye'de her 100 kiiden 12'si cep
telefonu kullanyor ve bu oran gittike artyor.
19. yzylda icat edilen telefonun tarihesini ve
geliimini de gzler nne alndnda
hayatmzn nemli bir paras olan cep
telefonu kullanmyla ilgili oluan grg
kurallarna dikkat etmek gereklidir. Hayatmz
deitiren cep
telefonlarndan,
nezaket
kurallarna uygun bir ekilde yararlanmalyz.
Resim 2.8: Cep telefonu ile iletiim
33
Cep
telefonlar
meknlar,
santral
memurlarn, sekreterleri ve zaman kavramn bir
rpda silip att. Mobil iletiimden yararlanan
herkesin kimlii artk neredeyse sadece bir isim
ve numaradan olumaktadr. Her an herkesle
iletiimi srdrmek ve ileri zmleyebilmek
yaantmzda
byk
hz
ve
kolaylk
salamaktadr.
Medeni toplumun temel kural son derece
basittir: Birebir insan ilikisi her zaman telefon
grmesinden nceliklidir. Sadece telefon
alyor diye ona cevap vererek, birlikte olunan
kiiyi ikinci plana atmamak gerekir.
Resim 2.9: Cep telefonunuzu dn vermeyiniz
Bakalarnn haklarna sayg ve nezakete ncelik veren bu kurallara uyduumuz

srece, cep telefonlar, zgrln sembol olmaya devam edecektir.
Sadece telefon alyor diye ona cevap vererek birlikte olunan kiiyi ikinci plana
atmaynz. Yannzda biri var ve telefonunuz alyor, amanz gereken bir telefon ise izin
isteyerek bir kenara ekilebilirsiniz. Bylelikle yannzdaki insan ikinci tercih haline
getirmezsiniz. ok yakn arkadalarnzla berabersiniz, onlarn yannda cevaplayabilirsiniz.
Tabii, mikrofonu kapatarak kimin aradn sylemeniz dnceli bir davran olacaktr.
Caddeler ve kaldrmlar, yani ak mekanlar hem yryp hem de konuulacak yerler
olabilir. Bununla beraber, bu mekanlarda yksek sesle ve el kol hareketiyle bol konumalar
yapmak sokaktan geenler iin rahatsz edici olabilir.
Aradnzda ilk nce kendinizi tantnz. Daha sonra mutlaka msait olup olmadn
sorunuz. Zira cep telefonu sayesinde aranlan kiiye her yerde ulalabildiini ve onu zor
durumda brakm olabileceinizi unutmaynz. Normal artlarda telefon konumasn sona
erdiren arayan kii olmaldr.
2.4.4. Cep Telefonu Kullanma Kurallar
zin almadan hi kimsenin cep telefonu numarasn bir baka kiiye vermeyiniz.
Grmek istediiniz kiiyi cep telefonundan kendiniz araynz.
Baka birinden cep telefonunu ne dn isteyin ne de verin. Teklif edilmedike

bakasnn telefonunu kullanmayn ve arsn cevaplamayn.
Telefonunuzu kk bir ocuun yantlamasna izin vermeyin. Zira size

iletilecek mesaj size ulamayabilir, hem kendi hem de karnzdakinin vaktini
israf edebilirsiniz.
34
Telefonda grrken ikinci bir ar geldiinde nceliin ilk arayann

olduunu unutmayn. Eer nemli bir telefon beklerken, bir bakas sizi ararsa
kendisine telefon beklediinizi ve konumanzn blnebilecei uyarsn
yapnz.
Otomobilde ara kiti ile grme yapyorsanz, kar taraf sizi aradnda
yannzda biri var ise arabada yalnz olmadnz ve konumasn bir bakasnn
da duyduunu, ona konuma balamadan bildiriniz.
Cep telefonunuzu kolay tayabileceiniz bir yerde tamaya zen gsterin.

Telefon aldrrken, ne az ne de ok aldrnz.
Telefonunuzu ak konumda brakp baka yere gitmeyin. Bylesi durumlarda

srarla alan zil bakalarn rahatsz edebilir.
Restoranlarda cep telefonunuzu masann zerine koymamaya ve cevap verirken

sessiz olmaya dikkat edin. Asla yemek yerken telefon konumas yapmaynz.
Telefonu yantladktan sonra 'bir saniye' deyip kar taraf bekletmeyin. Msait
deilseniz, hemen balangta konuamayacanz ve kar taraf biraz sonra
arayacanz belirtiniz.
Direkt telefonun alcsna doru ksrmeyin, haprmayn ve burnunuzu

silmeyiniz.
ABS fren sistemi ile alan aralara bindiinizde, uaa bindiinizde cep
telefonunuzu kapatmay unutmayn.
Konferans salonlar, snflar, ibadet mekanlar, cenazeler, trenler, sinema,

tiyatro ve konser salonlar cep telefonunun mutlaka kapal tutulmas gereken yer
ve sosyal olaylardr.
Diyelim ki bir trende ya da konserde telefonunuzu kapatmay unuttunuz ve

ald. Bu durumda en doru davran, telefonunuzu hemen kapatmaktr. Asla
cevap vermeye almaynz.
35
2.5. Yazma Nasl Yaplr?

Mektup yazmay sevenler iin, elin
makalemin zerinde dolarken kard ses, bir
mzik paras dinlemek gibidir. Aklmzdan
geenleri anlatmak bir ekle sokarak kda
dkmek bir zevktir.
Sadece idari ve resmi yazmalarn klavyede
yazlmas gereini unutulmamaldr. El yaznz
okunaksz ise, yazmalarnzn mutlaka daktilo
veya bilgisayarda yazlmas uygun olur. Mektup
ile ilgili aada belirtilen kurallara uymak
gereklidir.
2.5.1. Kt
u iki format mektup iin standarttr: A4
(2lx29,7) veya bloknot (21x14,5).Yeterli kalnlkta
bir kt seerseniz yaznz arkasna gemez.
Kd istediiniz renkte seebilirsiniz; beyaz her
yerde geerlidir, fildii, ak mavi ktr.
Resim 2.10: Mektupta kt nemli.
Kareli ya da izgili kda mektup yazlmaz. Dz bir sathta yazamyorsanz, altna bir
izgili kt koyarak dzgn yazmalsnz. Ktlarn temiz ve krk olmamasna dikkat
edilmelidir. Bu karnzdaki kiiye verdiiniz deerin gstergesidir.
2.5.2. Kalem
Resmi bir mektup keeli veya kaliteli bir tkenmez kalemle yazlabilirken, zel
mektuplarnz mavi ya da siyah renkli kalem ile yazlmas uygundur. Krmz kalem
yazmalarda asla kullanlmayacak bir renktir.
2.5.3. Yaz
Okunakl yazmaya zen gsteriniz ki, karnzdaki mektubunuzu keyifle okuyabilsin.
Dilbilgisi ve imla kurallarna uyarak yazlan mektuplar kusursu mektuplardr. Kelimelerde
yanllk yaptnzda stn izmeyin, silgi ile silip grnty bozmayarak, hatal
yazdnz mektubu yeniden yazn. Hatta nceden bir msvedde bile hazrlayabilirsiniz.
36
2.5.4. Sunu
Mektubunuz ilk bakta gz almaldr.
Bunun iin; Mektup kdnza bir ey
bastrtmadysanz sol keye adresinizi ve
telefon numaranz yazn, tarihi el ile sa st
keye yazn. Ankara, 17.06.2006 veya 17
Mays 2006 gibi. sterseniz tarihi imzanzn
altna da yazabilirsiniz.
Grnmn
kusursuz
olmasn
istiyorsanz, kdn sol tarafnda 5 cm, sa
tarafnda 1 cm, ait ve st blmnde de 2'er
cm brakarak metninizi yazn.
Resim 2.11: Kalem kaliteli olmaldr.
2.5.5. Hitap ekilleri

Unutmaynz, hitap ekliniz mektubunuzun ierii ile uyumlu olmaldr. Arkadalarnza, akrabalarnza, tandklarnza hitap ederken, iten olmalsnz. Samimi
olmadnz bir tandnza hitap ederken ise 'Sevgili Bay Mehmet ', 'Sevgili Bayan Nkhet';
daha resmi olduklarnza da 'Sayn Bay Levent' veya 'Sayn Bayan Didar ' diye yazabilirsiniz.
Resmi bir mektup yazyorsanz ve direkt isme hitap etmeyecekseniz, 'Sayn Bayan',
'Sayn Bay' ya da bunlarn sadece oul ekillerini yazabilirsiniz.
rnein 'baylar' veya 'bayanlar' gibi; ama bu sadece bir blm veya servisi
ilgilendirdiinde kullanlr. Bunun dnda 'Sayn lgili' diye de yazabilirsiniz.
37
2.5.6. mza
Mektup bitirildikten sonra imza 2 cm
alta, ortaya veya sa tarafa atlr. Yaknlarnza
sadece n isminizi yazmanz yeterlidir. Ak
isim-soy isim olabildii gibi, B. Ate eklinde
ksaltlm olarak da imza atlabilir.
Resim 2.12: mza kiinin imajdr.
2.5.7. Zarf
Zarfn mektup kdyla uyumlu olmasna dikkat
edilir. Alc erkek ise, Bay Cneyt Ate; delikanl ise
'Cneyt Ate', resmi bir kiilik ise 'Sayn Bay Ate' veya
'Sayn Cneyt Ate', 'Sayn Bay Cneyt Ate' eklinde
yazlr.
Alc bayan ise yine ayn kurallar geerlidir. Eer
evli bir ifte yazlyorsa; bay sfat daima bayandan nce
yazlr; Bay, Bayan Ate gibi. Ancak gnmzde
bayanlarn ad nce yazlmaktadr.
Bir mektubu imzalarken ismimize herhangi bir sfat
ekleyemeyiz, sadece doktorlar ekleyebilirler.
Resim 2.13: Zarf kda uygun olmal
38
2.5.8. Kartvizit
Kibarlk ve modernliin sembol olan kartvizitlerin kullanm ok yaygndr.
Boyutlar ile ilgili kesin kurallar gnmzde artk bulunmamakla birlikte. 10 x 6 cm'lik l
kullanlmaktadr. Kadn ve erkeklerin eskiden olduu gibi bugn de birbirlerinden farkl
ekilde ve boyutta kartvizitlere sahiptirler. Kartvizit boyutlar da artk ilevi hakknda bir
ipucu vermemekle birlikte 8,5 x 4,5 cm llerindekilere de rastlanmaktadr.,
kartviziti i hayatnda olmazsa olmazlardandr. Kartvizitte ismin tesinde, meslek,
i, i adresi ve telefon, faks, e-mail ve internet adreslerini ierir. Hem zel hem de i
bilgilerini kapsayan kombine kartlar da vardr. Kartvizit kullanaca zaman u bilgiler
aklndan karlmamaldr.
Kart takdim ettiinizde bilin ki bu kart sahibinin zel tarzn ve zevkini yanstmaktadr. Bunun dnda bir kart, iletmenin pazarlama stratejisini ve biraz da iyerinin kimliini
yanstr. Bu sebeplerden tr, bir i kartnn hazrlanmasnda kiilerin zel zevkleri geri
planda kalabilir.
Resim 2.14: Kartvizit kiiyi tantr
39
UYGULAMAFAALYET
FAALYET
UYGULAMA
evrenizdeki arkadalarnzla gruplar oluturarak nezaket ve grg kurallarn
tartnz. Tanma, selamlama, el skma, telefonla grme ve yazma ile ilgili kaynaklar
inceleyerek bu konularda uygulamalar yapnz. evrenizdeki insanlarn bu konularla ilgili
tutumlarn gzlemleyerek notlar alnz ve CD, resim vb dokmanlardan oluan dosya
hazrlayarak, grsel aralarla sunum yapnz.
lem Basamaklar
neriler
Gruplara ayrlnz
Nezaket ve grg kurallarna uygun
Modlnzdeki
davranlarda bulununuz.
kurallar renim faaliyetindeki ilgili
Tanma kurallarna uygun tanma
konular tekrar gzden geiriniz.
ve tantrma uygulamas yapnz.
Selamlama
uygun
ilkelerine
grg
Uygulamalarnzda gler yzl olunuz.

Paylamc olunuz.
el skma ilkelerine uyunuz.
ediniz.
Kurallara uygun telefon grmeleri
yaparak evrenizdekileri bu konuda
Aklamalarnz
uyarnz.
olmaldr.
Yazmalarda
uyulacak
kurallara
ak
ve
anlalr
yi bir dinleyici ve gzlemci olunuz.
uygun mektup yazarak kendinizi
Uygulamalarnzda nezaket kurallarna
ifade
dikkat ediniz...
eden
Yaptnz
imza
uygulamalar
uygulamalar
kayda
Uyguladnz faaliyetlerle ilgili CD,

resim,
aldnz
notlar
ve
dokmanlar toplaynz.
ve
Giyiminize ve temizliinize dikkat
alnz.
nezaket
davranlar gstererek tanmalarda
yapnz
Nezaket ve grg kurallar ile ilgili

bilgileri
arkadalarnza
grsel
aralarla sunum yaparak tantnz.
40
UYGULAMALI TEST
UYGULAMALI TEST
DEERLENDRME LE
Deerlendirme ltleri
1) Gruplara ayrldnz m?
2) Nezaket ve grg kurallarna uygun davranlarda bulundunuz mu?
3) Tanma kurallarna uygun tanma ve tantrma uygulamas
yaptnz m?
4) Selamlama ilkelerine uygun davranlar gstererek tanmalarda el
skma ilkelerine uydunuz mu?
5) Kurallara uygun telefon grmeleri yaparak evrenizdekileri bu
konuda uyardnz m?
6) Yazmalarda uyulacak kurallara uygun mektup yazarak kendinizi
ifade eden imza uygulamalar yaptnz m?
7) Yaptnz uygulamalar kurallara uygun ekilde kayda aldnz m?
8) Uyguladnz faaliyetlerle ilgili CD, resim, aldnz notlar ve
dokmanlar toplayabildiniz mi?
9) Nezaket ve grg kurallar ile ilgili bilgileri arkadalarnza grsel
aralarla sunum yapabildiniz mi?
41
Evet
Hayr
LME
LMEVE
VEDEERLENDRME
DEERLENDRME
LME SORULARI
Aadaki sorulara cevap vererek kazandnz bilgileri deerlendiriniz.
1.
Nezaket ve grg kurallarn destekleyen baz unsurlar nelerdir?

A) Hogr
B) Tevazu
C) Dikkat
D) Hepsi
2.
Toplumun dzenini salayan kurallar nelerdir?

A) Din ve ahlak kurallar
B) Hukuk kurallar
C) Grg kurallar
D) Hepsi
3.
Tantrma iini yaparken aadakilerden hangisi kullandmz cmlelerden deildir?

A) Mukadder Hanm, sizi Mukaddes Hanm ile tantraym.
B) Beyza bu Bora.
C) Okul mdrmz Ali Bal.
D) Mehmet Bey, sizi arkadam Makbule hanm ile tantrmak istiyorum.
4.
Aadakilerden hangisi uygun el ska teknii deildir?

A)
Her zaman sa el uzatlr.
B)
Kadn her zaman elini erkekten nce uzatr.
C)
Sklan el aa yukar hareket ettirilir.
D)
Uzatlan eli tutup skmamak en byk hakarettir.
5.
lk i grmenizde dikkat edilecek noktalar nelerdir?

A)
in artlarn iyi anlamal, merak edilen konular aka sormaldr
B)
Mesai saatleri sorulmaldr
C)
ncelikle alnacak maa renilmelidir.
D)
Kiisel bilgilerin verilmesinden kanlmaldr.
6.
Telefonda konuurken aadakilerden hangisi yaplmaz?

A)
Telefonda acele etmeden konuulmaldr.
B)
Gerekli olmadka 9.00-21.00 haricinde telefon edilmemelidir.
C)
Telefon iyi dileklerle kapatlmaldr.
D)
ki telefon grmesini ayn anda yapmann sakncas yoktur.
42
7.
Mektup nasl bir kalemle yazlmaldr?

A)
Dzgn yazan krmz bir kalem ile,
B)
Kaliteli keeli veya tkenmez kalem ile,
C)
Mutlaka dolma kalem ile,
D)
Renkli kalem ile,
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Cevaplarnz doru ise uygulamal

faaliyete geiniz. Cevaplarnz doru deil ise renim faaliyetinin ilgili blmlerine
dnerek konuyu tekrar ediniz.
DEERLENDRME
tekrarlaynz.
43
RENME FAALYET- 3
RENME FAALYET- 3
AMA
Bu faaliyetle kazandrlacak bilgi ve beceriler dorultusunda davet ve sofra kurallar,
hediye alma, iek gnderme kurallarn uygulayp renebileceksiniz.
ARATIRMA
Davetlerin sosyal hayattaki yerini, davetlerde uygulanan protokol kurallarn

aratrnz.
Sofra kurallarn aratrnz.
Hediye, iek alma ve gnderme kurallarn aratrnz.
3. DAVETLER
3.1. Davetlerin Sosyal Hayattaki Yeri
Davetler sosyal yaantmzn en nemli faaliyetlerindendir. Hayatmz srece aile
toplantlarndan resmi resepsiyonlara kadar eitli davetlere katlmak, zaman zaman byle
toplantlar dzenlemek durumunda kalabiliriz. Dzeyi nasl olursa olsun tm davetlere
zenle ve titizlikle hazrlanmaldr.
Davetler genellikle; resepsiyonlar, kokteyller, yemekler, bfeler, ay ve gece
toplantlar olarak eitlendirilebilir.
3.1.1. Davet Etme lkeleri

Davetlere konuklarn katlm durumu ve dzeyi dikkate alnarak davetiye dzenlenir.
Davetiye zerinde davet sahibi, davet gerekesi, davetin yeri, davet tarihi ve saati, davet
kyafeti, davetin eli olup olmayaca, varsa davetin onur konuunun belirtilmesi gereklidir.
Davetler, katlmclarn kendilerini hazrlamalar iin en az on be gn nceden
duyurulmaldr. Davet edilen kiilerin birbirleri ile uyumlu seviyede olmalar davetin baarl
gemesi iin nemli bir unsurdur. Oturmal bir yemek daveti iin katlmclarn bir listesinin
de davetiye ile birlikte gnderilmesi uygun ve k bir davran olur.
Davet tarihi davetlilerin de katlmna msait bir zaman dikkate alnarak tespit
edilmelidir. Davete bir onur konuunun arlmas planlanyor ise bu kiinin davet tarihinde
uygun olup olmamasna dikkat edilmelidir.
44
3.1.2. Davet Protokol

Davetler sosyal hayatn nemli bir unsurudur. Davetlerde uyulmas gereken kurallar
bilmek, grg ve nezaketin bir gereidir. Yerel adetler, kiinin kendi zevk ve olanaklar gz
nnde bulundurularak davetler dzenlenir. Davetlerde, uyulmas gereken kurallar vardr ve
bunlar ayn zamanda toplumsal grg kurallardr.
Davetlerde "bolluk" ve "incelik" arasndaki ayrm, gz ard edilmemelidir. Davetlerde,
incelie dikkat etmek, uyulmas gereken en nemli grg kuraldr. Davetin iyi gemesi,
sadece en bol ikramn yaplmas veya en ok gsteriin yaplmas demek deildir.
Resim 3.1: Davetiye
3.1.3. Davetlerde Uygulanan Protokol Kurallar

Davetin hazrlanmas, amaca gre davet edilecek kiilerin saptanmas ile balar.
Resmiyet derecesine gre davet edilecek kiiler en az hafta ncesinden davetiye ve
telefon ile aranarak davet edilmelidirler.
ok resmi davetlerde baskl davetiye daha uygundur. Ancak kii ad el yazs ile
yazlmaldr. Bu davet edilen kiiye verilen deerin ve gsterilen nezaketin bir gereidir.
Davet edilen kiilerde bu nazik davrana karlk vermelidir. Bunun iin davet edilen kiiler
davetiyedeki L.C.V (Ltfen cevap verin) ifadesinin gerei telefonla gelip gelemeyeceklerini
bildirmelidirler.
45
Davetler bizzat veya davetiye gndererek yaplmaldr. Bizzat davet, yz yze veya
telefonla yaplr. Davet edilecek olan kii yksek bir statye sahip biri ise davet, ziyaret
edilerek yaplr. Davet etmenin dier bir arac da, kartla davettir. Mektupla davet de belirli
hallerde kartn yerini tutar.
Davetin nitelii ne olursa olsun, hatrl kiilerin, onur konuklarnn bizzat davet
edilmeleri, bir grg ve nezaket kuraldr. Bir dost yemeine, arkadalar aras kk bir
kokteyle veya aya davetiye art deildir.
Resim 3.2: Davete iek gndermek nezakettir
3.1.4. Davetlilerin Uyaca Kurallar
Davet arsn alan ahslar, konu ve tarihleri hemen takvimlerine kaydederler.

nemli bir mazeret sebebiyle katlmama durumu var ise telefonla davete
teekkr eder, en ge iki gn iinde mazeretlerini bildirirler. Bu durum oturma
plan ve yemek miktarnn belirlenmesinde nemlidir.
Kutlama gerektiren bir davete katlmama durumunda ise telgrafla nazik ekilde
mazeret bildirilir ve tebrik edilir.
st makamlardan gelen davetlere katlmak zorunluluktur. ok nemli

mazeretler dnda mutlaka bu davetlere katlmak gereklidir.
46
Davet gn belirtilen ya da davet saatine ve trne uygun kyafet giyilir. Davet

yerinde 15 dakika nce hazr olunur. ok erken ve ok ge gidilmez. Davette
ayn kii ya da yalnzca davet sahibi ile uzun sre sohbet edilmez, farkl kiilerle
tanma ve konuma imkan aranr.
Davet esnasnda uygulamadaki aksaklklar gz ard edilir, hatalardan sz

edilmez. Yemeklerden ikyeti olunmaz.
Yemek ncesi ikram edilmesi halinde ikiden fazla kokteyl iki alnmaz.
Davete ev sahibinin haberi olmadan asla yabanc bir ahs gtrlmez.
Resmi bir akam yemeine davet edilen iftlerin, davete ya ikisi birden katlr
veya hibiri katlmaz.
Katlamayacanz bir davete iek gndermek nazik bir davrantr.
Resmi davetlere ocuklar ve 18 yandan kk kimseler kesinlikle gtrlmez.

Davet edilmeyen kiiler davetlere asla katlmazlar.
ocuklar iin dzenlenmi bir davet olmamas halinde hibir davete ocuk
gtrlmez. Bu durum davetin dzeyini kmseme anlamna gelebilecei gibi.
davet srasnda ocuklarn kontrolsz davranlar kt grntlere yol aar.
Davetten en son ayrlan durumuna dlmez, ayrllar topluca yaplr. Bir

davetten erken ayrlmak uygun deildir. Ayrlmay gerektiren zorunluluk varsa
ev sahibinden zr dilenerek izin alnr ve davetten klr.
3.1.5. Davet Sahibinin Uyaca Kurallar
Her davete ayn kiilerin arlmasndan ve ayn yemek trlerinin verilmesinden

kanlr.
Davet sahibi, davet saatinden nce kapda hazr konuklarn karlar.
Misafirlere yemekten ikinci defa almalar iin srar edilmez.
Kendi aralarnda gren ve elenen bir grubunun sohbeti yarda kesilmez.
Davet esnasnda konuklarn ll olmalar konusunda ev sahibi sorumludur.
kiyi ar tketenler takip edilmelidir.
Davet sahibi, yemee gemeden nce asgari beer dakikalk sre gelen
konuklarla ilgilenmelidir.
Davet eli ise konuklarn ieceklerini sormak erkek ev sahibine der.
47
Yemek listesi ok abartl ve ok zor bulunan yemeklerden olmamaldr.
Davet sahibi, davete ge kalan misafirler iin ne kadar bekleneceine karar verir
ve yemeklerin soumasna ve lezzetini kaybetmesine frsat vermeden servise
gemelidir.
3.1.6. Davet eitleri:

Btn davetler balca kategoride toplanabilir;
i. Resmi olmayan davetler,
ii. Yar resmi davetler,
iii. Resmi davetler.
Resmi olmayan davetler, sk sk katldmz veya kendi evimizde dzenlediimiz
arkada ve aile toplantlardr.
Yar resmi ve resmi davetler; aralarnda rtbe ve makam fark olan, arkadalk
ilikileri grev ilikilerinden sonra gelen, samimiyetin belli nezaket kurallar ierisinde
olduu davetlerdir. Amirinizin sizi davet etmesi veya davetinize katlmas yeni greve
balamanz sebebiyle e deer konumdaki kiilerin tanma amacyla yapt davetler, sizin
bu davetlere verdiiniz karlklar bu kapsamda yer alrlar.
3.1.7. Yer Miri

Davetlilerin nceden grmeleri ve skntszca bulabilmeleri iin isimlerinin
kaydedildii masa planna "yer miri"denir. Genelde belli bir tip masa iin deriden yaplan
ve kk isim kartlarnn uygun biimde kenarlarna geirilecei bir oturma plan emas
eklindedir.
Evlerde ve resmi ikametghlarda dzenlenen ve 8 kiiden fazla dzenlenen
yemeklerde yer miri kullanlmas hem zarafet hem de kolaylk salamas asndan
yararldr.
Konuk saysnn ok fazla olduu resmi yemeklerde ise her konuk iin ahsi kk
kart hazrlanr ve oturaca yer veya masa bu kartta belirtilir.
Yer miri normal olarak yemek odasnn giriindeki holde uygun bir bfe veya
masa zerinde bulundurulur. Kalabalk davetlerde ise konuklarn yerlerini bulmalarna
protokol grevlileri de yardmc olur.
Onur masas konuklarna yer miri dzenlenmez. Bu masann konuklar daima
protokol grevlileri tarafndan yerlerine oturtulur.
48
Resim 3.3: Masa plan
3.1.8. Oturma Planlar

Konuklarn belirlenmi olan ncelik sralarna gre masada oturacaklar yerlerin
saptanmas da geleneksel ve evrensel saylabilecek protokol kurallarna gre yaplr. Bu
erevede, elde mevcut imknlara ve masa durumuna gre, gereinde belli bir lde
esneklik de getirilmek suretiyle oturma plan hazrlanr.
Resim 3.4: Oturma plan
49
Oturma Plan hazrlama kurallar
Tecrbeli diplomatlar davetin eidine gre en uygun oturma plann ortaya

karrlar. nk bu konuda tecrbe sahibidirler. Oturma planlar masann ekli
ve kii saylarna gre farkl ekillerde planlanr. Olanaklar lsnde karkocaya karlkl deil, yan yana olmamak kaydyla ayn srada yer verilmelidir.
Kadn ve erkekler dnml oturtulmaldr. ok zorunlu durumlarda iki erkek

veya iki kadn yan yana oturabilir.
Tek kadnlara ya ve sosyal durumlarna gre yer verilmelidir.
Sadece erkekler arasnda dzenlenen yemeklerde birinci yer ev sahibinin

sadr. Onur konuu varsa, ev sahibinin karsna alnr.
Ev sahibesinin de katld yemeklerde erkek konuklar iin birinci yer ev

sahibinin sadr.
Yemekte ev sahibesi bulunmuyorsa, ev sahibi karsna en yksek dereceli

konuu veya baka bir kadn konuu alabilir.
Uzun, tek masann merkezleri (ev sahiplerinin oturduklar yerler) konuklarn

durumuna gre saptanr. Masa ularnda oturmalar sakncal olacak konuklar
varsa, bu durumda merkezler masa ortasna alnr.
Hatrl konuk saysnn fazla olduu yemeklerde kimseyi incitmemek iin

konuklarn kk masalara datlmalar ve her masada ayr merkez
oluturulmas daha uygun olur.
3.1.9. Davetlerde nde Gelme Sras

Protokol kurallarnn titizlikle uygulanmas gereken eitli resmi tren ve toplantlar
ile resmi ve gayri resmi yemeklerde konuklar iin ncelik sras saptanr; bu sraya da
ilgililerin sayg gstermeleri zorunludur. Her bir faaliyetin zelliine gre ncelik srasnda
yer alacak kiilerin listesi ve bunlarn nde gelme sralar lkemizde Dileri Bakanl,
Protokol Genel Mdrl, ok byk faaliyetlerde ise zel olarak kurulan komisyon veya
komiteler tarafndan dzenlenir.
Protokole gre ncelik ve nde gelme sralamas her lkenin milli zellikleri, devlet
gelenekleri ve yerlemi sosyal davran kurallarnn bir rndr. Zaman iinde yenilenen
ve gereinde kolaylkla deitirilmesi gereken ncelik srasnn saptanmas idari dzenleme
veya ynetmeliklerle yaplmaktadr.
50
Ziyaretlerde uygulanan ncelik srasn gayri resmi ve resmi olmak zere iki balk
altnda toplayabiliriz. Her iki eit ncelik sras lkeden lkeye baz deiiklikler gsterirse
de, asl kurallar hemen ayndr. Aada belirtilen ncelik sralar kat kurallara bal
kalmakszn sadece yn vermek amacyla verilmitir.
3.1.10. Gayri Resmi ncelik Sras

Davetlerde, zellikle gayri resmi yemek davetlerinde bazen konuklarn masadaki
oturma dzeninin salanmasnda glklerle karlalr. Aada belirtilen hususlar gayri
resmi ncelik srasnda gelenek halini alm ve byk lde kabul grm, hemen hemen
her lkede geerli kurallardr.
Konuklan yalar eit olduu takdirde, masa oturma plannda gz nnde tutulmas
gereken gayri resmi ncelik sras yledir;
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
Bir yabanc, rnein davet edilen konuun beraberinde getirdii arkada.

Gemite resmi bir makam igal etmi olan konuk.
lk defa davet edilen konuk.
Birka defa davet edilmi olan konuk.
Sk sk davet edilen konuk.
Ev sahiplerinin arkadalar ve akrabalar.
Ev sahiplerinin ocuklar.
3.2. Sofra Kurallar

3.2.1. Sofraya Oturu
Yemee geilmeden nce oturma planndan yerler kontrol edilir ve renilir. Resmi
akam yemeklerinde nce ev sahibi erkekle, onur konuu salona girer daha sonra dier
davetliler onlar takip eder.
Resmi veya gayri resmi le yemeklerinde, yemek salonuna girite kstlama yoktur.
Herkes o esnada konumakta olduundan salona gemek serbesttir. Girite bayanlara ncelik
tannr. Yemek salonuna geildiinde, btn bayanlar oturmadan, erkekler oturmamaldr.
Erkekler sa taraflarndaki bayanlarn oturmalarna yardmc olur.
Ev sahibi ve erkek onur konuu, yemek salonuna en sonda girebilir. Ee misafirler
arasnda ok yksek rtbeli subaylar veya devlet bykleri varsa bunlarla, ev sahibesi yemek
salonuna birlikte girerler. Ev sahibi ile eref misafiri bayan bunlar takip ederler. Resmi
olmayan yemeklerde, nce ev sahibiyle bayanlar, arkadan erkekler yemek odasna girerler.
51
Resim 3.5: Sofra dzeni
3.2.2. Yemeklerde Uyulmas Gerekli Kurallar
Yemek masasnda otururken dirsekler ve kollar masa stne konulmaz. Sadece

bileklerden itibaren olan ksm masaya temas eder. Kullanlmad zaman her
iki el veya biri masann altnda tutulur.
Yemek yerken vcut masaya dik durur, sadece ba eilmelidir. Ancak lokma
aza
gtrlrken
ba
tabaa
deecek
kadar
ne
eilmez,
srt
kamburlatrlmaz.
Masada dirsekler fazla alp yandakiler rahatsz edilmez.
Masada iken uzanamayacak kadar uzakta olan malzemeler (tuz, biber vb. gibi)
ayaa kalkp alnmaz. Garson yok ise, kibarca istenebilir.
Masa altndan ayaklar karya doru uzatlmaz.
Masadan geici olarak ayrlmalarda sandalye ekildii gibi braklmaz ieriye

doru itilir.
Sanzda oturan bayann sandalyesine oturup, kalkmasna yardmc olunur.
Garsondan veya grevlilerden nezaketle ve alak sesle istekte bulunulur. Yemek

esnasnda yemeklerin olumsuzluklarndan bahsedilmez.
Yemekten nce beenilmeyen yemeklerden sz edilmez.
52
Servisteki bir hata kesinlikle sylenmez.
Kaza eseri yemekte istenmeyen cisimler karsa, ev sahibini zor durumda

brakacak bir harekette bulunulmaz. Yemek yenmese bile masada kalr ve dier
tabaklar1a beraber kaldrlr. Ayn durum lokantada olursa, garsona taba
deitirmesi sylenir. Bilinmeyen yemekler yenilmeden nce sorulabilir veya
bilenden taklit edilir. Yannzda oturana tabak vermek zorunda kalnrsa, tabak
iindeki atal ve bak taban bir kenarnda olur.
Bir ey ierken yava iilir. Azda yemek varken su iilmez. Su bardann

tamam bir defada iilmez, yudumlanr.
Aza alnan lokma ok byk olmaz.
Lokma inenirken az alp kapanmaz. Dudaklar kapal olur.
Dudaklar hibir zaman yal braklmaz, hemen peete ile kurutulur. Yemekte
yere den atal, bak ve malzemeler alnmaz, yenisi istenir. Masada el kol
sallayarak konuulmaz.
Sofrada atal, bak, kakla oynanmaz.
ay ve kahve uzun sre ve grltl kartrlmaz
Tatl, yourt, orba, ay, kahve kselerinin iinde kak braklmaz, taban
yanna braklr.
Yemek esnasnda mnakaay gerektirecek ve mnakaas ho olmayacak

politika, lm, hastalk gibi konular kesinlikle almaz.
Ani ksrk, tkanma, aksrma, hkrk gibi durumlarda hemen masa terk edilir
ve dier odaya geilir. Tekrar dnldnde zr dilenir.
Misafir olarak, ev sahipleri ile dier misafirlerin karar verdikleri mterek bir
yemee, sevmeseniz dahi zorluk karlmaz.
Siz konuurken onur konuu veya komutan konumaya balarsa, dier konuklar
konumalarn keserek dinlerler.
Oturmal bir yemek davetinde yemek son bulmadan ev sahiplerine mazeret

bildirerek kalklabilir.
53
Resim 3.6: Masa ssleme
Resim 3. 7: Sofra dzeni
3.2.3. Yemek Srasnda Yaplmamas Gereken Davranlar
Yemek masasnda asla di kartrlmaz. ihtiya halinde dar klr. Hibir

eyin kontrol koklayarak yaplmaz.
Yemek masasnda ila alnmaz.
Bakasnn barda asla kullanlmaz.
54
Sofrada orba veya yemek beklerken, ekmei koparp onunla oyalanlmaz.

Masada okunmaz, yazlmaz, not alnmaz.
Sa dzeltilmez, makyaj yaplmaz.
Azda yemek varken konuulmaz, glnmez.
Yanaklar dolduracak byklkte lokma alnmaz.
Az aprdatlmaz.
Parmaklar asla yalanmaz.
Tabak ekmekle silinmez, yemein suyuna banlmaz.
Yemek odasna yanan sigara ile girilmez ve izin verilmemi ise sigara iilmez.
Yemeklerdeki kemiklere el srlmez, ilikleri ekilmez.
Yemek taba, ay, kahve fincan ve azdan lokma karlmaz.
Tabaklar kl tablas olarak kullanlmaz, izin vermise bile tatl servisinden

nce sigara iilmez.
Tabakta yarm kalan bir yemek bakasna "ye" diye srar edilmez.
Masada dil ve di temizlenmez, geirme, smkrme, esneme, yalanma,

hareketleri hi yaplmaz.
3.2.4. zel Yemeklerde Sofra ve Grg Kurallar

zel yemekler iin yemek davetleri, le veya akam yemekleri iin yaplabilir,
evlerde veya ev dnda dzenlenebilir. Oturmal veya ayakta olabilir, yemekler bfede veya
masada verilebilir. Dzenleme sebebi yemein asl unsuru deildir; zel veya resmi
sebeplerle olabilecei gibi, herhangi bir sebep olmakszn da tertiplenebilir. Bu tip davetler
sosyal hayatn bir gereidir.
Masada yenen yemeklerde, ev sahibi ve onur konuu yemee balamadan dier
konuklar yemee balamamaldr.
Hizmet eden garson, nce onur konuundan (varsa nce einden) servis yapmaya
balar, en son ev sahibine servis yapar. Servis oturan konuun solundan yaplr, tabak ve
atal-bak sandan alnr.
55
Resim 3.8: Peete katlama
Yemein soumamas iin ev sahibi veya ev sahibesi kendilerine ilk servis yaplanlara
yemee balamalarn rica etse de, yemek sousa bile, yemein ev sahibine de konmas ve ev
sahibinin/ev sahibesinin "Buyurun, afiyet olsun" demesiyle hep birlikte balanr. Yemee
beraber balamak ve herkesle beraber bitirmek dorudur. Yemeklerde onur konuu veya
stler ayrlmadan nce ayrlmak doru deildir.
Masa st dzenlemesi, sofrann zarafeti ve konuklara verilen nem bakmndan deer
tar. nk nemli olan yemek taba ve eidi deil, zevk ve zarafettir. Bu yzden, masa
rts beyaz ve tl olmaldr. rt masann tmn rtmelidir.
Peete katlanm olarak taban stnde veya taban sa tarafndadr. Peete alnr ve
dizler zerine konur. Franszlar ve talyanlar gmlein yakasna takarlar. Yemek bitince
peete katlanarak dudaklar hafife silinir ve masa stne konur. Sofrada kt peete varsa,
kuma peeteyle az silinmez, kt peeteyle silinir.
Resim 3.9: Tabak, kak, bardak dzeni
56
3.3. Hediye - iek Alma Gnderme

nsanlar memnun etmenin ve sevindirmenin en kolay yolu onlara bir hediye almaktr.
zellikle ailemize, ocuklarmza ve yaknlarmza, sk sk hediyeler almak onlar mutlu
edecektir. Hediyenin maddi deil manevi deeri vardr. Hediye seerken pahal olmas deil
kullanlabilir olmas dikkate alnmaldr. Hediye bir kar beklenilerek verilmez.
Resim 3.10: Hediye hazrlama
Hediye vermek iin frsatlar kollamak veya nemli olaylar beklemek art deildir.
Bilhassa ylba, bayramlar, davetler, ya gnleri ve zel anlam olan gnler hediye
vermek iin uygun zamanlardr. Hediyede pahallk aranmaz. Hediye, verilecek kiiyi
mahcup etmeyecek ve sknt yaatmayacak deer ve eitte olmaldr.
Hediye seiminde, verilecek kiinin cinsiyeti, ya ve zevki, gz nne alnmaldr.
Verilen hediyeye mutlaka teekkr edilir.
3.3.1.Hediye Gtrlebilecek Sosyal Faaliyetler
Resim 3.11 : Hediye vermek bir sanattr.
Nian, dn, kokteyl, resepsiyon, yemekler, doum, snnet, dini bayramlar, ylba,
anneler gn, babalar gn, evlenme yldnmleri, doum gnleri, seyahat ve yolculuk,
karlama- uurlama, snf geme, hasta ziyareti, al treni, i hediyeleri, seyahat dnleri
hediye verilebilecek faaliyetlerdir.
57
3.3.2.ieklerin Anlamlar
Btn ieklerin kendine gre bir hikyesi vardr, ancak bizim kltrmzde gln
yeri ok bakadr.
ieklerin de kendilerine has dilerinin olduundan hareketle dnyadaki btn gzel
ieklerin arasndan sadece bir ksmnn insan iletiiminin bir aracs olarak hangi anlamlar
tad incelenecek olursa;
Resim 3.12: iekler
iekler ve Anlamlar:
Beyaz gl: Masumiyet
Krmz gl: Ak
Nilfer: Gelecek yenileme
Pembe gl: Gnlm senindir
Beyaz lale: Saflk temizlik
Sar gl :Scak sevgi
Krmz lale: Seni seviyorum
Beyaz karanfil: Temizlik, saflk
Pembe lale: Anlay
Krmz karanfil: Sevgi
Sar lale: Gerginlik
Pembe karanfil: tenlik
Meneke alak: Gnll
Sar karanfil: Hzn
Kamelya: Marur
Sar glayr: Kskanlk
Mor krizantem: Burukluk
Orkide: Marur, gururlu
58
Altn kadeh: Umut

Fulya: Unutma
Resim 3.13: Gelin buketi pembe gl
Dnyay gzelletirdikleri gibi insanlar arasndaki ilikileri de dzenleyen,

gzelletiren ieklerin seimi de belli dikkatleri gerektirir. 1600'l yllarda stanbul'da
olumaya balayan iek dili Avrupa'ya nl Lady Mary Montegue ile birlikte gitmi ve
orada daha da eitlenerek btn dnyada ortak bir dil haline gelmitir.
Resim 3.14: Gelin iei sar gl
59
Renklere Gre ieklerin Dili:

Pembe Renk efkat
Altn Sars Sevin, Bolluk
Beyaz Renk Saflk Temizlik
Krmz Renk Ak
Mavi Renk Yumuak Huylu
Kahverengi Gemi
Yeil Renk mit ve stikbal
Siyah Renk znt
Mor Renk Dul
Gri Melankoli
Resim 3.15: Buket sunma
3.3.3. iek Sunma

iekler genellikle drt biimde hazrlanr. Biimlerine gre de takdim edilirler.
Buket
Doumlarda, ya gnlerinde, hastalara, sanatlara, yolculara, sporculara verilir.
Sepet
Davetler, nikah ve konserlere gnderilir.
elenk
Tren ve cenazelere gnderilir.
Vazo veya saksda
Ancak ok yakn arkada ve akrabalara gnderilir. Buketinizi hazrlatrken ok eitli

iekten olumasna dikkat etmeli, birbirine yakan renk ve biimleri bir araya
getirtmelisiniz.
Byk boy iekler zerinde kartvizit konularak ieki araclyla gnderilir. Kk
boy iekler ve zellikle buketler elden sunulaca iin kartvizit koymaya gerek yoktur.
60
Davetli olduunuz bir yemein ertesi gn teekkr notunuzla birlikte iek

gndermeniz ya da gidemeyeceiniz durumda mazeretinizi ve zntnz dile getiren bir
notla iek yollamanz ok ho ve zarif bir davran olur.
Resim 3.16: Buket sunma
iek sunulurken sol ele alnmal, sa el selamlama veya dier iler iin serbest
braklmaldr.
61
UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
Bulunduunuz evreye uygun bir davet uygulamas yapnz. Davet ile ilgili rnek
davetiye hazrlaynz. Nezaket ve grg kurallar dorultusunda davete uygun sofra
dzenlemesi ve oturma planlar hazrlaynz. Nezaket ve grg kurallarna uygun iek ve
hediye nasl verilir, uygulamalar yaparak renme faaliyetini kavraynz.
lem Basamaklar
Davet
hazrl
neriler
gruplar
iin
oluturarak i plan yapnz.
Davet iin LCDnin de bulunduu
Uygulamalarnzda gler yzl olunuz.
Paylamc olunuz.
nde gelme srasna dikkat ederek
Giyiminize,
rnek bir yer plan ve oturma plan
davranlarnza dikkat ediniz.
Yemeklerde
gerekli
uyulmas
Davetin
zelliine
uygun
temizliinize
ve

sofra
Aklamalarnz
ak
ve
anlalr
dzeni hazrlaynz.
olmaldr.
yi bir dinleyici ve gzlemci olunuz.
Uygulamalarnzda nezaket kurallarna
evrenizdekileri hediye hazrlama
dikkat ediniz.
verme
ilkelerine
uygun
davranlarda bulunma konusunda

uyarnz.
ieklerin
doru
anlamlarn
iek
renerek
sunma
ilkelerini
uygulaynz.
grg
konular tekrar gzden geiriniz.
ve
ve
alarak davet tarihi belirleyiniz.
kurallarn tekrar gzden geiriniz.
nezaket
kurallar renim faaliyetindeki ilgili
hazrlaynz.
Modlnzdeki
Davetin katlmclarnn fikrini de
rnek bir davetiye hazrlaynz.
Yaptnz
uygulamalar
kayda
alnz.
62

resim,
aldnz
notlar
ve
dokmanlar toplaynz.
63
UYGULAMALI TEST
UYGULAMALI TEST
Deerlendirme ltleri
1)
Davet hazrl iin gruplar oluturarak i plan yaptnz m?
2)
Davetin katlmclarnn fikrini de alarak uygun davet tarihi

belirlediniz mi?
Davet iin LCV nin de bulunduu rnek bir davetiye
hazrladnz m?
nde gelme srasna dikkat ederek rnek bir yer plan ve oturma
plan hazrladnz m?
Yemeklerde uyulmas gerekli kurallarn tekrar gzden geirdiniz
mi?
Davetin zelliine uygun sofra dzeni hazrladnz m?
3)
4)
5)
6)
Evet
Hayr
7)
Nezaket ve grg kurallarna uygun davranlarda bulundunuz

mu?
8) evrenizdekileri hediye hazrlama ve verme ilkelerine uygun
davranlarda bulunma konusunda uyardnz m?
9) ieklerin anlamlarn renerek doru iek sunma ilkelerini
uyguladnz m?
10) Yaptnz uygulamalar kayda alabildiniz mi?
11) Uyguladnz faaliyetlerle ilgili CD , resim, aldnz notlar ve

dokmanlar toplayabildiniz mi?
Cevaplarnzda hayr seenei iaretli ise faaliyete geri dnerek tekrar ediniz.
64
LME
LMEVE
VEDEERLENDRME
DEERLENDRME
LME SORULARI
1.
Aadakilerde hangisi davetlerde yaplmayacak davranlardandr?

A.) 15 dakika nce davet yerine gitmek
B.) LCV( ltfen cevap veriniz)uymak
C.) Mecbur kalndnda ocukla davete katlmak
D.) zin alarak davetten erken ayrlmak
2.
Yer miri aadakilerden hangisidir?

A.) Davete geleceklerin listesi
B.) Davet balang ve biti saatleri
C.) Davetin yaplaca adres
D.) Oturma dzeninde isimlerin yazld masa plan
3.
Aadakilerden hangisi yemek masasnda uyulacak kurallardan deildir?

A.) Yemek masasnda otururken dirsekler ve kollar masa stne konulmaz.
B.) Masa altndan ayaklar karya doru uzatlmaz.
C.) Servisteki hatalar ev sahibine bildirilir.
D.) Sofrada atal, bak, kakla oynanmaz.
4. Hediye seiminde nelere dikkat edilmelidir?

A.) Verilecek kiinin cinsiyeti, ya ve zevki
B.) Verilecek kiinin meslei
C.) Verilecek kiinin maddi durumu
D.) Verilecek kiinin lkesi
5. iekler genellikle nasl sunulur?
A.) Buket
B.) Sepet, elenk
C.) Vazo-saks
D.) Hepsi
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek
tekrarlaynz.
65
RENME FAALYET- 4
AMA
RENME FAALYET- 4
Bu faaliyetle kazandrlacak bilgiler dorultusunda tiyatro ve konser salonunda grg

kurallarn, meslek ve i hayatnda grg kurallarn uygulayp renebileceksiniz.
ARATIRMA
Tiyatro ve konserlerde uyulmas gereken kurallar aratrnz.
Zaman ve mekna uygun giyim eitlerini aratrnz.
Giyimin toplumsal hayattaki nemini aratrnz.
grmesi yaparken dikkat edilecek kurallar aratrnz.
yerinde davran kurallarn aratrnz.
4. TYATRO VE KONSER SALONUNDA

GRG KURALLARI
Gsteri merkezlerinde btn dikkatin sahnede olmas gereklidir. Temsil srasnda
konuulmamaldr. Oyun srasnda salon terk edilmemelidir. Gsteri ncesi perde almadan
10 dakika nce gelinir. Gsteri baladnda konuklar ve sahnedekiler zamannda salonda
bulunmaya zen gstermelidir. Ge kalnd takdirde ilk perdeye kadar darda beklenmesi
gereklidir. Davet eden kii daha nce gelerek locada bekler. Gsteri bittiinde nce erkekler,
daha sonra kadnlar kar.
4.1. Tiyatro ve Konserlerde Uyulmas Gereken Kurallar
Resim 4.1: Tiyatro
66
Gsteri, ilgili yorumlar dile getirilirken, perde aralarn, eser sonlarn beklemek
gereklidir.
Bu ayn zamanda sahnedeki sanatlarn konsantrasyonunu bozmamak adna da

gerekli bir davrantr.
Beenilerimizi yksek sesle konuarak deil, gsteri salonunda ayaa kalkarak

uzun sreli ve hararetli bir ekilde alklayarak ifade etmek daha doru bir
davrantr.
Sanatnn motivasyonu iin en ok holand davran dili alktr.
Genellikle gsterilerde eer beeni alklar ok fazlaca olursa, sanatlar tekrar

sahneye gelerek birka eser daha seslendirirler.
Gsteri sanatlarndan birisi veya birka arkadanz ya da sevdiiniz birisi ise

gzel bir iek gndermek nezaketli bir davran olur.
4.2. Konferans Salonunda Dikkat Edilecek Kurallar
Resim 4.2: Konferans salonu
Konferans seminer gibi yerlere giderken yannzda mutlaka not kd ve

kaleminizi bulundurmalsnz.
Konumacnn szlerini dikkatli bir ekilde dinlemeli ve soru sorarken kar

taraf krc davranlarda bulunulmamaldr.
Konferans srasnda konumacnn dikkatini datc mimikler yapmak, yanda

oturan kiilerle konuulmamaldr.
Konferans veren kiiye sorulacak sorular ksa ve anlalr ekilde olmaldr.
67
Konferans verecek kiiler ve dinleyiciler vaktinde salonda olmaya dikkat

etmelidir.
Davet edilen konumac ile ilgilenilmeli, ikram ve gidi-geli konusunda

kendisine ara salanmaldr.
Konferans sonunda ya kurumsal bir hediye ya da gzel bir iek buketinin

konumacya takdim edilmesi k bir davran olacaktr. Konuma sonunda
alklanmaldr.
4.3. Toplantlarda Dikkat Edilecek Kurallar
Baarl toplant dzenlemek bir sanattr. Gr birliine varmak, kararlar

almak, bilgilenmek ya da bir takm sebeplerle yaplacak toplantlarda ayrlan
zamana uyulmas ve belirlenen gndem maddelerinin tamamen grlmesi ok
nemlidir. Gndem maddelerinin dna kmak, toplantnn ciddiyetini bozacak
davranlarda bulunmamaldr.
D meknlarda geerli olan btn kurallar toplantlarda da geerlidir. Her

toplant ciddiye alnmaldr ve belirtilen vakti geirmeden orada bulunulmaldr.
Resim 4.3: Toplant salonu
Toplant dzenleyen ynetici, konumasn ve selamlamasn yaptktan sonra

gndemin vaktinde balatlmasna zen gstermeli, dinleyici ve katlmclar iyi
dinlemeli, fikirlerini ifade etmeleri iin insanlar cesaretlendirmelidir. Notlar
dzgn olmal, szleri ve davranlaryla zarif ve anlayl olmaldr.
68
Toplantlar her trl fikrin dile getirilecei ve aklanaca yerlerdir. Bu sebeple

kiiler rahatsz edici konuma ve davranlardan kanlmaldr.
Toplantya ok geerli bir mazeretten dolay ge kalnrsa giri fark

ettirilmeyecek ekilde, kap alarak bakana zr selam verilerek sessizce
yerine geilmelidir. Bu arada yannzdaki ahsn rahatsz edilmemesine dikkat
edilmelidir.
Fikir younluu olan toplantlarda, kiilerin dikkatlerini toplamas iin ara

verilmeli ve iecek ikram edilmelidir.
Toplantlarda sz almak iin uygun zaman semeli, konuulacak konular

nceden toparlanmal ve iyi ifade edilmelidir.
Toplantlarda oturu ekline de dikkat edilmelidir.
4.4. Zaman ve Mekna Uygun Giyim

Giyim, bulunulan lkenin geleneklerine, iklim ve mevsim artlarna, kiinin makamna
katlaca faaliyetin resmiyet derecesine, ahsi zevk, moda ve maddi olanaklarna gre
deien, dikkat edilmesi gereken bir konudur. Zira insann toplumdaki kiiliinden ncelikle
onun d grn gze arpar.
nsanlar d grnmlerine gre karlanr, fakat ahsiyetlerine, kltr ve bilgi
birikimlerine gre uurlanrlar
Resim 4.4: eitli giysi ve aksesuarlar
69
En doru giyim tarz insann kendi kiiliine yaktrd kyafettir. nemli olan,
sosyal davranlarla gelenek halini alm olan alt ve st snrlara dikkat etmektir. Klasik ve
allagelmi olan baz giyim kurallarna gre hareket edildiinde herhangi bir sorunla
karlalmaz.
Gzel giyinmek, pahal ve lks kyafetler giymek demek deil zarif, temiz, sade ve
kiiye yakan kyafetlerin nerede ve ne zaman giyilebileceini bilmek demektir. Gidilen her
yerde ve yaanan her evrede, bir kimse, karlat kiinin kim olduunu renmeye gerek
grmeden, ou zaman kyafetine gre ilem yapar.
Hangi eit kyafetin gnn hangi saatinde giyileceini bilmek, giyimde baar iin ilk
arttr.
4.4.1. Giyim ve Toplumsal Hayat

Elbiseler insann kiiliini yansttndan, kyafetimizin yalnz gzel olmasna deil;
amaca, evreye, saate ve ortama uyum salamasna da zen gstermemiz gerekir.
Modaya her ne kadar uygun olsa da ok ar ve allmam modeller ve renklerden
saknmak, biraz daha ll modeller semek en akll yoldur.
Erkek giyiminde kurallar ok az ve belirlidir, seim olana da snrldr. Hemen
hemen her lkede erkekler koyu lacivert, gri ve kahverengi kyafetleri tercih ederler.
Erkeklerin giyimi kadnlara gre daha sade olup, onlarnki kadar byk ve sk deimelere
uramaz.
Bir erkein gnlk elbisesi, onun mesleiyle ilgilidir.
4.4.2. nsanlar zerindeki Etkileri

Ne kadar iyi ve dzgn giyinirsek, evremizin o kadar sayg ve hayranln kazanrz.
Yabanclar bizim hakkmzda yargda bulunmak iin ilk olarak giysilerimize bakarlar; yoksa,
ne olduumuzu kimse anlamaya almaz. Giyim, gerek bizim zerimizde, gerekse bizi
grenlerin zerinde kesin bir etki yapar.
Bugn birok srekli sosyal olaylar iinde ve bu ayr ayr olaylar annda hep deiik
ve onlarla ilgili elbiseler giymek zorundayz. Bunlar iin standart elbise rnekleri meydana
gelmi ve bu dorultuda olumu kurallar ortaya kmtr.
4.4.3. Erkek Giyim
Frak
Frak, ok resmi ziyaretlerde, kabullerde ve evlenme vb. yerlerde giyilen klasik bir
elbisedir. ok iyi ve dz siyah kumatan dikilir. ift sra dmeli ve yakas siyah ipektendir.
Beyaz pike ya da siyah yelekle giyilir. Gmlek beyaz, yaka dik, kolal ve ular krktr.
Frakla beyaz kravat taklr. Pantolon da ayn kumatandr. Ayakkablar ve ipekli oraplar da
siyahtr. Frakla daima beyaz deriden eldiven taklr.
70
Frakla silindir apka giyilir. Frakla gidilmesi gereken toplantlar iin gnderilen
arlarda bu zellik belirtilir.
Resim 4.5: Smokin
Smokin
lkemizde birok yerlerde giyilen bu elbise, batda yalnz gece elbisesi olarak
kullanlr. Kuma da frakta olduu gibi, iyi kuma ve dz siyahtr ift dmeli kruvaze
ceketi vardr. Yakalar mat vesiyah ipektendir. Gnmzde siyahtan baka renklerde
smokinler giyilmektedir. Pantolonun paa kvrm yoktur ve iki d yannda boydan boya
siyah ipek erit dikilmitir.
Smokinle, gs, kollar ve yakas kolalanm beyaz gmlek giyilir ve siyah papyon
kravat balanr. Kk k beyaz bir cep mendili de arttr. oraplar siyah ve ipektendir. ok
hafif olan ayakkablar da siyah deri ya da rugandan tercih edilir.
Giysiler insann kiiliini yansttndan, sadece gzel ve k olmakla kalmamal,
amaca, evreye ve zaman dilimine de uymaldr. Al, resepsiyon, gece ya da bir galaya
davette genellikle nasl bir kyafet giyilecei belirtilir, belirtilmemi ise mutlaka
sorulmaldr.
nsann her yata kendisine zen gstermesi, d grnnn temiz, derli toplu olmas
gerekir. Bu insann kendisine ve bakalarna kar saygsnn en nemli gstergesidir.
4.4.4. Kadn Giyim

yi giyinmesini bilen bir kadn, ncelikle kendisine uyan kyafet tarzn bilen, moda
hakknda yeterli bilgi sahibi olan, ayrca yenilik ve deiikliklere dikkat eden kimsedir.
Temiz ve gzel giyinen bir kadn kendisine yakan renk ve giysileri, sa ve makyaj stilini
renir ve zamanla kazand tecrbe ile nerede nasl giyinmesi gerektiini renir. Kadnlar
genellikle gardroplarn atklarnda giyecekleri elbiseyi bulmakta sknt ekmezler.
Kadn giyiminde moda phesiz nemli bir arlk tamaktadr. Bununla birlikte,
giysilerde sk sk deiiklikler yaplmaktaysa da, aslnda pek nemli farkllklar yoktur.
yi ve k giyinen kadnlar kr krne moday izleyenler deil; hangi elbisenin
kendilerine yaktn, ne zaman ve nerede neleri giyebileceini bilenlerdir. yle kadnlar
vardr ki, yllardan beri giyimlerinde temel deiiklikler yapmamlardr; fakat yine de
kyafetleri durmadan esen moda rzgarna ramen hi bir zaman yadrganmaz. Bunun
sebebi, bu kadnlarn kendilerine en ok uygun kyafeti ve tarz bulmu olmalardr.
Giysiler insann kiiliini yansttndan, sadece gzel ve k olmakla kalmamal,
amaca, evreye ve zaman dilimine de uymaldr.
71
Etrafnzdaki insanlara sayg duyarsanz, kendinize de bakarsnz. k ve pratik bir

gardroba sahip olmak iin yalnzca, vcut tipinize ve koullara uygun, belli kalitede giysiler
semek yeterli deildir. Ya unsuru da giyimi etkileyen nemli unsurlardandr.
Resim 4.6: Siyah kadn giyiminde favoridir
zel bir al, resepsiyon veya geceye ya da bir galaya davette genellikle nasl bir
kyafet giyilecei belirtilir, belirtilmemi ise mutlaka sorulmaldr. nk byle bir davette
kyafet olarak dier kiilere aykr dmek hi de ho bir durum deildir.
Siyah, gece iin her zaman en favori renktir. Beyaz bir gmlekle, canl renklerdeki
tak ve aksesuarlarla kombine edilebildii gibi, birbirine uygun anta ve ayakkabyla da ok
k olunur.
Gnmzde kadnlar, zel davetlere giderken ok fazla dekolte ve ok ksa etek
giymekten ekinmelidirler.
72
4.5. Meslek Ve Grg Kurallar

Gnlk hayatn byk bir blmnn getii iyerlerinde de uyulmas gereken eitli
kurallar vardr. Aslnda Trk toplumunda alma hayat, kurallar zincirinden olumaktadr.
Osmanl geleneinde almak son derece sk kurallar olan ve ciddiye alnan bir iti.
Her meslek sahibini balayc ve kontrol edici sk bir denetim mekanizmas bulunmaktayd.
alma ahlakmzn en gzel kurumsal rnei olan "Ahilik Tekilatnn alma
prensipleri, sistemi bugn batl toplumlarda hayretle karlanmakta ve rnek alnmaktadr.
Bu sistemde iinde hakszlk yapan, hatal ya da bozuk mal reten ya da maln kusurunu
sylemeden satan esnaf bir daha i yapma hakk bulamazd.
Resim 4.7: yeri kurallar
Kendi aralarnda da dayanma iinde olan ve birbirlerini kalkndrmak iin sistemli

bir yardmlama iinde olan bu muhteem esnaf geleneini yeniden canlandrmak hayal
olmamaldr. Gnmzde de yzyllar iinden szlp gelen bu benzersiz esnaf ahlakn
yaatan insanlar bulunmakta ve kendilerinden nceki neslin dikkatlerini devam ettirmeye
zen gstererek genlere de bu prensipleri aktarmaktadrlar.
4.5.1. Grmesi Yaparken Dikkat Edilecek Kurallar

Huzurlu bir hayat iin kiinin yapt ii sevmesi ve baarmas ok nemlidir.
Gnmz artlarnda isteimize uygun bir i bulmak zor olsa da i grmelerinizde
kendinizi iyi ifade etmeniz gerektiini unutmamalsnz. Bu bakmdan profesyonel
tavsiyeleri dikkate almal ve uygulamalsnz.
lk i grmenizde ncelikle iin artlarn iyi anlamal, merak ettiiniz eyleri

aka sormalsnz.
73
Resim 4.7: alma hayat
Eer artlar size uymuyorsa, artlar byle dnmediinizi ve bu durumda

alamayacanz sylemeniz yeterli olacaktr. e bavuru formlar da dikkatlice
doldurulmal, bilgilerin yanl ya da abartl olmamasna dikkat edilmelidir.
4.5.2. Yerinde Davran Kurallar

alma arkadalarnz ve zellikle amirlerinizin zelliklerini iyi gzlemlemeniz ok
nemlidir. Amiriniz ya da ivereninizle tartmaya girmemeniz gereken iki konunun siyaset
ve din olduunu unutmamal, tartmaya gtrecek her trl konudan kanmalsnz.
Hitapta bulunurken "siz" derecesinin altna hibir zaman dlmemeli, ilerleyen
zaman iinde senli benli konumalar iine asla girilmemelidir. Bazen amirler alanlarn
denemek iin de ak kaplar brakabilirler. Bu konuda dikkat etmeli, kendi tavrnzn, dna
sapmamaya zen gsterilmelidir. zin almadan amirin odasna girmemelidir.
Resim 4.9: alma hayat
74
4.5.3. Yerinde Dikkat Edilmesi Gereken Kurallar
yerinde dikkat edilecek kurallarn banda hiyerarik dzene uygun

davranmak kimseye "amca, day, aabey" gibi sfatlarla hitap etmemek gerekir.
alma saatlerinin en verimli ekilde gemesine dikkat edilmeli, gereksiz

konumalar ya da oyalamalarla vakit geirmemelidir.
grmesine arldnzda, elinizden geldiince temiz, derli toplu

giyinilmelidir.
Grecek ef, mdr vs. yer gstermeden oturmamal, sorduklarna ak, kesin
karlklar verilmeli, eski iyerinizi kesinlikle ktlemeyin, bu gven vermeyen
olumsuz bir davran olur.
yerinin amiri konumundaki kii, ie yeni balayan kiiyi arkadalarna

tantrmas gerekir. yerinin alma dzenini, mesai balang ve biti
saatlerini, yemek saatlerini, sigara iilip iilemeyeceini, krtasiye ihtiyalarn
nasl karlayacan, dahili telefon numaralarn vs. izah etmesi, gstermesi
gerekir.
4.5.4. Yerinde Giyim

Giyim her yerde olduu gibi i yerlerinde ok nemlidir. Btn gn kiilerin
zerlerinde tayacaklar, rahat edecekleri kyafetlerin belli lleri olmaldr. Hareket
kabiliyetini engelleyecek darlkta elbiselerin i yerinde giyilmesi sknt verecei iin tercih
edilmemelidir.
Kyafetler tl, temiz ve dzenli, ayakkablar boyal olmal, beden temizliine
zellikle dikkat edilmelidir. e gitmeden ya da iten dnnce du almay da ihmal
etmemelidir.
75
Resim 4.8: yerinde giyim
76
UYGULAMA
UYGULAMAFAALYET
FAALYET
Katldnz tiyatro, konser, konferans ve toplantlarda uygulanan nezaket ve grg
kurallarn inceleyiniz. nsanlarn bu etkinliklere katldklarnda ve zel gnlerde nasl
giyindiklerine dikkat ediniz. yaantsnda nasl davran ve tutumlarda bulunmak
gerektiini evrenizde gzlem yaparak, notlar alnz. yerinde ve grmelerinde uyulan
grg kurallarn dikkatle gzlemleyiniz.
lem Basamaklar
Tiyatro,
konser,
neriler
ve
konferans
toplantlarda insanlarn davranlarn
Modlnzdeki nezaket ve grg
inceleyiniz.
kurallar
Bu gsteri merkezlerine gelen insanlarn
ilgili
nasl giyindiklerini gzlemleyiniz.
geiriniz.
evrenizdeki insanlar zel gnlerde
Uygulamalarnzda
giyim konusunda uyarnz.
olunuz.
Giyimin insanlar zerindeki etkilerini
Paylamc olunuz.
arkadalarnzla tartnz.
Kadn ve erkeklerin zel gnlerde

giyimleri
ile
ilgili
aratrma
yerlerinde
ve
grmesi
konular
Giyiminize,
faaliyetindeki
tekrar
gzden
gler
temizliinize
yzl
ve
nsanlarla olumlu iletiim iinde

olunuz.
uygulanan
grg
kurallarn gzlemleyiniz.
renim
davranlarnza dikkat ediniz.
gzlemler yapnz.
ncelemelerinizi titizlikle yapnz.
iin

rnek
grme
yapnz.
Grmelerinizde
aklamalarnz
ak ve anlalr olmaldr.
Grme iin randevu alnz.
Kurallara uygun i grmesi yapnz.
olunuz. Uygulamalarnzda nezaket
ve kurallarna dikkat ediniz.
yerinde
evrenizdeki
giyim
konusunda
arkadalarnz
bilgilendiriniz.
Yaptnz uygulamalar kayda alnz.

resim, aldnz notlar ve dokmanlar
toplaynz.
77
yi
bir
dinleyici
ve
gzlemci
UYGULAMALI TEST
UYGULAMALI TEST
Deerlendirme ltleri
Evet
Hayr
1) Tiyatro, konser, konferans ve toplantlarda insanlarn davranlarn

inceleyebildiniz mi?
2) Bu gsteri merkezlerine gelen insanlarn nasl giyindiklerini
gzlemleyebildiniz mi?
3) evrenizdeki insanlar zel gnlerde giyim konusunda uyardnz
m?
4) Giyimin insanlar zerindeki etkilerini arkadalarnzla tarttnz
m?
5) Kadn ve erkeklerin zel gnlerde giyimleri ile ilgili aratrma ve
gzlemler yaptnz m?
6) yerlerinde uygulanan grg kurallarn gzlemlediniz mi?
7) grmesi iin rnek grme yaptnz m?
8) Grme iin randevu aldnz m?
9) Kurallara uygun i grmesi yapabildiniz mi?
10)
yerinde giyim konusunda evrenizdeki arkadalarnz
bilgilendirdiniz mi?
11)
Yaptnz uygulamalar kayda aldnz m?
12)
Uyguladnz faaliyetlerle ilgili CD, resim, aldnz notlar
ve dokmanlar toplayabildiniz mi?
DEERLENDRME
Cevaplarnzda hayr seenei iaretli ise faaliyete geri dnerek tekrar ediniz.
78
LME
LMEVE
VEDEERLENDRME
DEERLENDRME
LME SORULARI
1. Aadakilerden hangisi tiyatro ve konser salonunda uyulacak kurallardan
deildir?
A)
B)
C)
D)
Btn dikkatin sahnede, olmas gereklidir.

Gsteri baladnda konuklar ve sahnedekiler zamannda salonda bulunmaya
zen gstermelidir.
Gsteri bittiinde nce erkekler, daha sonra kadnlar kar.
Sanatnn motivasyonu iin yksek sesle tebrik etmek gereklidir.
2.
Aadakilerden hangisi konferans salonunda uyulacak kurallardandr?

A)
Yannzda oturan kiiden not kd ve kalem isteyebiliriz..
B)
Konferans srasnda konumacnn dikkatini datc mimikler yapmann
sakncas yoktur.
C)
Konferans veren kiiye sorulacak sorular ksa ve anlalr ekilde olmaldr.
D)
Aklmza gelen her soruyu rahata sormalyz.
3.
zel gnlerde giyimde en ok dikkat edilecek husus aadakilerden hangisidir?

A)
Yerine, zamana ve vcut zelliklerine gre giyinmek.
B)
Maddi duruma gre giyinmek.
C)
lgi ekecek ekilde giyinmek.
D)
Mevsime gre giyinmek.
4.
yerlerinde de uyulmas gereken eitli kurallar vardr. Aadakilerden hangisi i

yerinde yaplmayacak davranlardandr?
A)
Tartmaya gtrecek her trl konudan kanmaldr.
B)
yerinde hiyerarik dzene uygun davranmaldr.
C)
alma saatlerini kendimiz belirlemeliyiz.

yerinde, elinizden geldiince temiz, derli toplu giyinilmelidir.
D)
5.
yerinde giyim nasl olmaldr?

A)
Hareket kabiliyetini engelleyecek rahat, tl ve temiz giyim
B)
C)
D)
Mevsime uygun giyim

Yaanlan mekana uygun giyim
Hi biri
DEERLENDRME
tekrarlaynz.
79
MODL DEERLENDRME
MODL DEERLENDRME
Bu modl bitirmek iin,
renme faaliyeti 1: Protokol kurallar
renme faaliyeti 2: Nezaket ve grg kurallar
Faaliyetlerindeki deerlendirmeleri baaryla tamamlam olmanz gerekmektedir.
Modl baaryla bitirdiyseniz retmeninizle grerek dier modle geiniz.
KONTROL LSTES
Modl ile kazandnz bilgileri, aadaki sorular doru veya yanl olarak cevaplandrarak
deerlendiriniz.
Objektif Testler (lme Sorular)

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
1. PROTOKOL KURALLARI
Protokol kurallar resmi grg kurallardr.
Protokol kurallarn uygulamak istee baldr.
Devletler, uluslararas ilikileri belirli protokol kurallar
erevesinde yrtrler.
Devlet protokol dzenleme leri Bakanl Protokol Genel
Mdrlnce yrtlr.
Diplomatlarn dokunulmazl, diplomasi kuralarndan biridir.

Resmi trenlerde devlet protokol geerlidir.
Milli bayramlar resmi tren trlerinden deildir.
Yurt dnda bayrak kanunu geerli deildir.
Bayrak 10 Kasmda binalarda yas alameti olarak yarya ekilir.
2. NEZAKET VE GRG KURALLARI
Grg kurallarnn yasal yaptrmlar vardr.
Grg kurallar toplumlara gre farkllklar gsterir.
Bireylerin zgrlkleri snrszdr.
Tanma durumunda ayaa kalkmak sayg icabdr.
Her zaman astlar stleri selamlar.
nsanlarla gn iinde, her karlamada selamlamalyz.
Sokakta uzaktan geen dostlara bararak selamlalr.
El skmak iin her zaman sol el uzatlr.
Uzatlan eli tutup skmamak en byk hakaret anlamna gelir.
Telefonda konuma baars sadece mimiklerimizle alakaldr.
Aznzda herhangi bir ey varken telefonda konuulmaz.
Karnzdakinin
ruh hali ve duygular telefon konumasn
etkilemez.
80
Doru
Yanli
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
ki telefon grmesi ayn anda yaplmamaldr.

Birebir insan ilikisi her zaman telefon grmesinden nceliklidir.
dari ve resmi yazmalar mutlaka klavyede yazlmaldr.

Mektup kareli ya da izgili kda yazlr.
Zarfn mektup kdyla uyumlu olmasna dikkat edilir.
Kartvizit i hayatnda olmazsa olmazlardandr.
3.DAVETLER
Baarl davet en bol ikramn yapld davettir.
Dost yemekleri, arkadalar aras kk kokteyller veya aylara
davetiye gnderilmelidir.
Davetlere ev sahibinin haberi olmadan arkadalarmzla katlabiliriz.
simlerinin kaydedildii masa planna "yer miri"denir.
Yemek masasnda otururken dirsekler ve kollar masa stnde
tutulur.
Kak ve baklar taban sanda, atallar solundadr.
Yemek srasnda, atal-bak tabak kenarna dtan ters V eklinde
konur.
Hediye seerken pahal olmas deil, kullanlabilir olmas dikkate
alnmaldr.
4.TYATRO VE KONSER SALONUNDA GRG
KURALLARI
Temsillerde oyun baladktan sonra sessiz konumakta bir saknca
yoktur.
Oyunlarda beenilerimizi ayaa kalkarak ve alklayarak ifade
etmeliyiz.
D mekanlarda geerli olan btn kurallar toplantlarda da
geerlidir.
Gnn hangi saatinde nasl giyileceini bilmek, giyimde baar iin
ilk arttr.
Ne kadar iyi ve ilgin giyinirsek, evremizin o kadar sayg ve
hayranln kazanrz.
Modaya uygun giyinmek, iyi giyinmenin en nemli kuraldr.
Erkeklerin takt mcevherler basit taklardr.
Siyah, gece iin her zaman en favori renktir.
yerinde dikkat ekmek iin abartl giyinmek gereklidir.
41
42
43
44
45 Hiyerarik dzene uygun davranmak i yeri kurallarndandr.
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz.
81
PERFORMANS TEST (YETERLLK LME)

Modl ile kazandnz yeterlilii aadaki kriterlere gre deerlendiriniz.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
1. PROTOKOLN ANLAM VE NEM

Evet Hayr
Protokoln tanm ve anlamn rendiniz mi?
Protokol kurallarnn kullanm alanlarn doru olarak rendiniz mi?
Ynetimde protokoln nemini anlayabildiniz mi?
Ankarada uygulanan devlet protokolndeki ncelik listesini doru
olarak rendiniz mi?
Resmi trenlerde karlama ve uurlamay doru olarak gzlemlediniz
mi?
Bayrak Protokol ile ilgili konular doru olarak rendiniz mi?
2. NEZAKET VE GRG KURALLAR LE LGL
KAVRAMLAR
Nezaketin nemini doru olarak rendiniz mi?
Grg kavramn doru olarak rendiniz mi?
Grgl insann niteliklerini doru olarak rendiniz mi?
Toplumsal hayat dzenleyen kurallar doru olarak kavrayabildiniz
mi?
Tantrmada ncelik srasn doru olarak uygulayabildiniz mi?
Tantrma cmlelerini doru olarak kullanabildiniz mi?
Tanan kiiler nasl davranmas gerektiini doru olarak rendiniz
mi?
Hanmlarla tanmay doru olarak rendiniz mi?
Topluluklarda tantrlmay doru olarak uygulayabildiniz mi?
Kurumsal yerlerde tanmay doru olarak rendiniz mi?
Resmi dairelerde tanmay doru olarak uygulayabildiniz mi?
Subaylarla tanma ve tantrmay doru olarak uygulayabildiniz mi?
19 Selamn eitli inceliklerini doru olarak uygulayabildiniz mi?

20 eitli yerlerde selam yntemlerini doru olarak uygulayabildiniz mi?
21 El Skma tekniini doru olarak kullanabildiniz mi?
22 Telefonda konuma tekniini doru olarak uygulayabildiniz mi?
23 Telefonla konumada dikkat edilecek noktalar doru olarak rendiniz
mi?
24
Cep telefonunda grg kurallarn doru olarak uygulayabildiniz
mi?
25 mza atmay doru olarak uygulayabildiniz mi?
26 Zarf kullanmn doru olarak rendiniz mi?
27 Kartviziti doru olarak rendiniz mi?
82
28 kartvizitini doru olarak rendiniz mi?

3. DAVETLER
30 Davetlerin sosyal hayattaki yerini doru olarak rendiniz mi?
31 Davetlerdeki temel ilkeleri doru olarak rendiniz mi?
32 Davet protokoln doru olarak rendiniz mi?
33 Davetlerde uygulanan protokol kurallarn doru olarak rendiniz mi?
34 Davetlilerin uyaca kurallar doru olarak rendiniz mi?
35 Davet sahibinin uyaca kurallar doru olarak rendiniz mi?
36
37
38
39
Davet eitleri doru olarak rendiniz mi?

Yer mirini doru olarak rendiniz mi?
Davetlerde nde gelme srasn doru olarak rendiniz mi?
Sofraya oturu kurallarn doru olarak rendiniz mi?
40 Yemeklerde uyulmas gerekli hususlar doru olarak rendiniz mi?

41 Yemek esnasnda yaplmamas gereken hususlar doru olarak
uygulayabildiniz mi?
42 Yemeklerde hangi ikiler, nasl iilir ? Doru olarak rendiniz mi?
43 zel yemeklerde sofra ve grg kurallarn doru olarak rendiniz
mi?
44 Hediye gtrlebilecek sosyal faaliyetleri doru olarak rendiniz mi?
45 Kimlere, ne zaman ve nasl iek gtrlr? Doru olarak rendiniz
mi?
46 iek nasl sunulur? Doru olarak uygulayabildiniz mi?
4. TYATRO VE KONSER SALONUNDA GRG KURALLARI
47 Tiyatro ve konser salonunda grg kurallarn doru olarak
uygulayabildiniz mi?
48 Konferans salonunda dikkat edilecek hususlar doru olarak rendiniz
mi?
49 Toplantda nelere dikkat edilmelidir? doru olarak rendiniz mi?
50 Giyimin insanlar zerindeki etkilerini doru olarak rendiniz mi?
51 Giyim ve toplumsal yaanty doru olarak rendiniz mi?
52 Erkek giyimde kullanlan gnlk elbiseleri doru olarak rendiniz mi?
53 Erkek giyiminde resmi elbiseleri doru olarak rendiniz mi?
54 Erkein takt mcevherleri doru olarak rendiniz mi?
55 Kadn giyimi ile ilgili konular doru olarak rendiniz mi?
56 Yeri adabn doru olarak rendiniz mi?
57 grmesi yaparken nelere dikkat edilir? Doru olarak rendiniz
mi?
58 verene ya da amire kar dikkat edilmesi gereken konular doru
83
olarak rendiniz mi?

59 Kadn-erkek birlikte allan yerlerde dikkat edilecek konular doru
olarak rendiniz mi?
60 yerinde nasl giyinmeli? Doru olarak rendiniz mi?
61 yerinde dikkat edilmesi gereken konular doru olarak rendiniz
mi?
DEERLENDRME
Yapm olduunuz deerlendirme sonunda eksikleriniz varsa ya da kendinizi yeterli
grmyorsanz, ilemi tekrar ediniz.
84
CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET-1 CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
A
C
B
C
D
C
A
A
Protokol
kurallar
Devlet
10

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
D
D
B
C
A
C
D
C
D
B

1
2
3
4
5
C
D
C
A
D
85

1
2
3
4
5
D
C
A
C
A
MODL OBJEKTF TESTLER CEVAP ANAHTARI

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
DORU
YANLI
DORU
YANLI
DORU
DORU
YANLI
YANLI
DORU
YANLI
DORU
YANLI
DORU
DORU
YANLI
YANLI
YANLI
DORU
YANLI
DORU
YANLI
DORU
DORU
DORU
YANLI
DORU
DORU
YANLI
YANLI
YANLI
DORU
YANLI
DORU
DORU
86
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
DORU
YANLI
DORU
DORU
DORU
YANLI
YANLI
DORU
DORU
YANLI
DORU
87
KAYNAKA
KAYNAKA
AKSUN Belma, Grg Hayata Sanat, Tur yaynlar, stanbul, 1980.
ALTINZ Mehmet, Hasan TUTAR, Kadir BAYRAKTAR, Protokol Bilgisi,

Nobel Yayn, Ankara, 2004.
DENZ Hasan, En Yeni Grg Kurallar, nklp Yaynevi, Ankara, 2003.
FENMEN efik, Protokol ve Soysal Davran Kurallar, stanbul, 1992.
Nesrin, Yaynlanmam Mankenlik Eitimi Ders Notlar, Ankara, 2004.
Jandarma Okullar Komutanl, Nezaket ve Grg kurallar, Ankara,2003.
KURTBAY Yaln, Nezaket ve Grg Kurallar, Kltr Bakanl Yaynlar,

Ankara 1991.
KURTOLU Ayenur, Nezaket ve Grg, Tima Yaynlar, stanbul, 2002.
ZALTIN enay Duru, Her eyin Bir Adab Var, Alfa Basm, stanbul, 2005.
SAYINALP Meliha, Yaynlanmam Ders Notlar, Ankara, 2002.
SEVN Nilgn, Protokol Bilgisi, Ankara, 2004.
TTER Emine, Aile ve Toplumda Grg ve Nezaket Kurallar, Papatya

Yaynlar, stanbul, 2003.
OK Aye, Cep Telefonu Hakknda Bilmek stediiniz Her ey, 2004.
NLTRK Alptekin, Sosyal Davran Kurallar ve Protokol, Dost Yaynevi,

Ankara, 2002.
www. afacancocuk.com
88
www. fizikogretmeni.com.
www. hho.edu.tr
www. kmtanitim.com
www. koniks.com
www. maksimum.com
www. mutfakrehberi.com.tr
www. siir.gen.tr
www. tbmm.gov.tr
www.trakya.edu.tr
www.trncpresidency.org
89

Protokol Ve Görgü Kuralları

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Protokol Ve Görgü Kuralları

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

T.C.

MLL ETM BAKANLII

HALKLA LKLER VE ORGANZASYON

PROTOKOLVE GRG KURALLARI

Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;

Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye

Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii

rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik

Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr.

Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda

2.5. Yazma Nasl Yaplr?................................................................................ 36

4.4.1. Giyim ve Toplumsal Hayat ................................................................... 70

rencilere, i dnyas ve sosyal hayatta kullanmak zere,

Bu modln n koulu yoktur

Sosyal ortamnz ve i hayatnzda protokol kurallarn

Snf, atlye, iletme, ktphane, ev, internet, bilgisayar,

Her faaliyet sonunda kazanlan beceriler llmelidir.

Bu faaliyette kazandrlacak bilgi ve beceriler dorultusunda, uygun ortam

Protokol kavramlarn aratrnz.

Protokol kurallarnn kullanm alanlarn aratrnz.

Ynetimde protokoln nemini ve tarihesini aratrnz.

Resmi trenlerde uygulanan protokol kurallarn aratrnz.

Bayrak ile ilgili kanunlar ve bayrak protokoln aratrnz.

1.1. Protokol Kavramlar

1.1.1. Protokoln Tanm

Resim 1.1: Antkabir protokol treni

1.1.2. Protokol Kurallarnn Kullanm Alanlar

Resim 1.2: Askeri protokol treni

Teknik anlamda protokol kavram devlet trenlerinde diplomatik ilikilerde, sosyal

1.1.3. Ynetimde Protokoln nemi

Btn yneticilerin srekli yapt grevler vardr:

Resmi yaz yazmak ve imzalamak,

Teekkr, tebrik ve taziye(ba sal) mektubu gndermek,

Makamlarnda resmi konuk ve ziyareti kabul etmek, grme yapmak,

ve nezaket ziyaretlerinde bulunmak,

Toplant ve trenler dzenlemek,

Toplant ve trenlerde resmi konuma yapmak,

Toplantlara, trenlere, kabul trenlerine, kokteyl ve yemeklere katlmak,

Davet ve ziyafet vermek,

Davet ve trenlerde konuklar karlamak, arlamak ve uurlamak,

iek ve elenk gndermek,

Toplant, davet ve trenlerde uygun olarak giyinmek,

Giyim, konuma ve davranlaryla kurumunu temsil etmek.

Kamusal ve toplumsal hayatta bir yneticinin temsil nitelii de, en ok protokol

1.1.4. Protokoln Tarihesi

Devlet byklerinin denklii, karlama, grme ve uurlama konusunda Osmanl

1.2. Resmi Trenlerde Protokol Kurallar

Resim 1.3: Antkabir treni

Devlet adamlar ve hkmet grevlilerinin ziyareti

nemli resmi heyet ziyaretleri

ktidar devir treni

Hkmdarn ta giymesi veya dn treni

Cami, kilise veya sinagoglardaki dini trenler

Devlet adamlarnn cenaze trenleri

Yeni yl kutlama treni

Bykeli gven mektubu takdim treni

lkemizde yeni bykeli gven mektubunu sunduktan sonra ayn gn veya en ge

1.2.1. Ankarada Uygulanan Devlet Protokol ncelik Listesi

Genel Kurmay Bakan

Ana Muhalefet Partisi Bakan

Anayasa Mahkemesi Bakan

Bakanlar Kurulu yeleri

TBMM Bakan Vekili