TAIEX 48527 Guidelines Video Surveillance AL

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 69

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave

Personale t Kosovs 1
KOS IND/EXP 47109

TAIEX 48527
prej 11 deri 15 qershor 2012
Udhzues pr Vzhgimin me Kamer1
Autor: z. Bernhard Bannasch
Shqyrtimet e shprehura n kt aplikacion jan vetm personalisht t autorit dhe nuk duhet
thn patjetr se prfaqsojn shqyrtimet e Komisionit ose Delegacionit t BE-s.
Prmbajtja
I.
II.
III.
IV.

V.

VI.
VII.

Hyrje: Vzhgimi me kamer


Rndsia ekonomike
Kshilli i Evrops dhe bazat ligjore t Bashkimit Evropian
Bazat ligjore n Kosov
1. Veorit e Nenit 61 t Ligjit t Kosovs
2. Veorit e Nenit 62 t Ligjit t Kosovs
3. Veorit e Nenit 63 t Ligjit t Kosovs
4. Veorit e Nenit 64 t Ligjit t Kosovs
5. Dispozitat precedente n ligjet tjera
Shtojca 1 (Udhzuesi pr Vzhgimin me Kamer
1. Privatsia sipas dizajnit
2. Kush duhet t konsultohet pr sistemin e ri?
3. Vendimi nse t prdoret vzhgim me kamer
4. Zgjedhja, qndrimi dhe konfigurimi i sistemit pr vzhgim me kamer
5. Sa gjat duhet t mbahen regjistrimet?
6. Kush duhet t ket qasje n pamjet?
7. far masa sigurie t ndrmerren pr t mbrojtur t dhnat?
8. Transferimet dhe zbulimi
9. Si t ofroni informata opinionit
10. Prgjegjshmria: sigurimi, verifikimi dhe demonstrimi i administrimit t
mir
11. Kontraktimi dhe palt e treta
12. Inspektimet nga Agjencia
Shtojca 2: Shembull i politiks s vzhgimit me kamer pr prpunuesit e t
dhnave
Shtojca 3: Shembull i njoftimit n vend pr mbrojtjen e t dhnave pr
prpunuesit e t dhnave

1 Kopje provizionale versioni prfundimtar duhet t lshohet nga Komisioni i BE-s.


1

Ky prcaktim sht pa paragjykim t pozits mbi statusin dhe n pajtim me


UNSCR 1244 dhe Mendimin e ICJ pr Deklaratn e Pavarsis s Kosovs.

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

I.

Hyrje: Vzhgimi me kamer


Vzhgimi me kamer sht mbikqyrja vizuale e nj rajoni specifik, evenimenti,
aktiviteti ose personi n vende me qasje publike me an t aparateve elektronike
ose sistemeve elektronike dhe sht br instrumenti kryesor pr mbledhjen e t
dhnave gjat tre dekadave t fundit. Ajo i kalon kufijt e lirive qytetare,
veanrisht mbi privatsin dhe vet-prcaktimin informativ. Gjithashtu, ajo
prfshin edhe ndryshimet n sjelljen e subjektit n rajonin e mbikqyrur dhe
paraqet nj rrezik serioz pr shkeljen e disa t drejtave kushtetuese si Liria e
Tubimit (Neni 43 i Kushtetuts s Kosovs), Liria e Shprehjes (Neni 40 i
Kushtetuts s Kosovs) dhe e Asocimit (Neni 44 i Kushtetuts s Kosovs).
Sigurisht q vzhgimi bashkkohor me kamer ka potencialin e ecjes s
ngadalshme n nj shoqri t vzhgimit. Organet publike dhe private jan duke
zgjeruar gjithnj e m tepr vzhgimin e tyre me kamer.
Andaj, vzhgimi me kamer sht fusha m relevante e kohs pr mbrojtjen e t
dhnave. Sipas prvojs son Gjermane, pjesa m e madhe e sistemeve pr
vzhgim me kamer qen ajo private ose drejtuar nga qeveria jan t operuar
n mnyr t paligjshme ose jan n buz t shkeljes s udhzimeve pr privatsi.
Sistemet e dizajnuar n mnyr t dobt ndrhyjn n privatsin ton dhe
impakte negative mbi t drejtat themelore duke gjeneruar ndjenj t rrejshme t
siguris. Andaj, standarde t fuqishme dhe t prcaktuara n kuptim t
parakushteve, kushteve, prdorimit, ndryshimit t qllimit pr t dhnat e
mbledhura dhe fakti m i rndsishm fshirja e t dhnave q jan mbledhur
nga vzhgimi me kamer duhet t zbatohet n praktik. Sipas mendimit ton,
rregullorja pr vzhgimin me kamer sht nj prej detyrave m urgjente t
mbrojtjes s t dhnave n ditn e sotme.
Megjithat, t drejtat themelore dhe shtjet e siguris nuk duhet t prjashtojn
reciprokisht njra-tjetrn. Sistemet e dizajnuara mir dhe ato prkatse pr
vzhgim me kamer mund t mbshtesin institucione n shmangien e rreziqeve
dhe ndjekjen e kundrvajtjeve. Duke prdorur qasje pragmatike q sht bazuar n
parime t ngjashme t zgjedhjes dhe proporcionalitetit, sistemet e vzhgimit me
kamer mund t plotsojn nevojat pr siguri duke respektuar privatsin dhe
lirin e sjelljes. Kamerat munden dhe duhet t prdoren n mnyr inteligjente dhe
duhet t synoj probleme sigurie specifike t identifikuara dhe me kt duke
minimizuar mbledhjen e pamjeve jorelevante. Kjo jo vetm q minimizon
ndrhyrjen por gjithashtu edhe ndihmon t sigurohet prdorim m i synuar dhe
prfundimisht m efikas t vzhgimit me kamer.
Andaj, mbrojtja e t dhnave nuk duhet vshtruar si ngarkim me rregullore, kuti
e prputhjes e cila duhet t shnohet. Gjithsesi, ajo duhet t jet pjes e nj
kulture organizative dhe struktur e drejtimit t fuqishm ku vendimet arrihen nga

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

menaxhmenti i secilit institucion n baz t kshillave nga zyrtart e t tyre pr


mbrojtjen e t dhnave dhe konsultimeve me aktort relevant.
Numrat 1 deri IV t ktij dokumenti do t shrbejn pr inspektort e
ASHPDHP-s gjat prgatitjes dhe zbatimit t inspektimeve mbi sistemet
vzhgimit me kamer.
Numrat V deri VII (Shtojcat) prbhen nga Udhzimet pr Vzhgimin me
Kamer dhe shembuj t Politikave pr Vzhgimin me Kamer dhe njoftime t
drejtprdrejta nga fusha. Ata trajtojn kontrolluesit e t dhnave n Kosov. Ne u
munduam t japim nj struktur praktike t rekomandimeve pr institucionet
publike dhe jopublike dhe organet mbi mnyrn e dizajnimit dhe prdorimit t
sistemeve pr vzhgimin me kamer.
Udhzimet duhet t prshtaten sipas dizajnit drejtues t Agjencis, t prkthehen
n gjuhn shqipe dhe serbe dhe bashk me versionin n gjuhn angleze, t
publikohen n ueb faqen e Agjencis. Prve ksaj, ata duhet t dorzohet me
shkrim gjat inspektimeve dhe n krkes dhe t shprndahen n do mnyr t
mundshme.

II.

Rndsia ekonomike e vzhgimit me kamer


Rndsia ekonomike e prodhimit, shprndarjes, mirmbajtjes dhe analizimit t
sistemeve pr vzhgim me kamer dhe t dhnave sht rritur shum gjat
dekadave t fundit. Tregu botror pr produkte t vzhgimit me kamer arrin
shumt e m tepr se 14 bilion $ 2 deri n vitin 2014. Nj pik e veant pr
industrin e rritja e krkess s vzhgimit me kamer me baz interneti q
prfshin kamera me ueb server t integruar (kamera rrjeti ose IP kamera) t cilat
transmetojn pamje t incizuara nprmjet LAN ose WLAN n rrjet lokal ose
internet. Nga ana tjetr, shpenzimet e mdha pr vzhgim me kamer nuk
kompensohen n mnyr adekuate nga rezultatet prkatse pr t shmangur
rreziqet dhe kundrvajtjeve t ndjekura, p.sh. n Mbretrin e Bashkuar m pak se
(1) kundrvajtje n 1000 ishte zgjedhur ndonse ishin harxhuar prafrsisht 500
milion prej vitit 1996 deri 20063.
Agjencia nuk duhet t hezitoj theksoj q p.sh. gjat inspektimeve t
kontrolluesve sistemet e vzhgimit me kamer jan zakonisht t shtrenjt dhe me
efikasitet t ndryshueshm.

III.

Kshilli i Evrops dhe bazat ligjore t Bashkimit Evropian

2 Shikoni W&S Mars/Prill 2011, 27.


3 http://www.heise.de/security/meldung/Britischer-Polizeibericht-Videoueberwachung-ist-ineffizient752989.html,25.08.2010).
3

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Nuk ekzistojn dispozita t drejtprdrejta mbi vzhgimin me kamer n


Direktivn 95/46/EC dhe as q dispozita t tilla nuk jan planifikuar n propozim
Rregulloren ose propozim Direktivn e 25 janarit 20124. Antart e Kshillit t
Evrops duhet t respektojn Nenin 8 t Konvents Evropiane mbi t Drejtat e
Njeriut (t drejtn e respektimit t privatsis dhe jets familjare). Bashkimi
Evropian pranon nprmjet Nenit 1, paragrafit 1 TEU Neni 8 i Karts Evropiane
mbi t Drejtat e Njeriut (Mbrojtja e t Dhnave) si ligj primar dhe garanton
me Nenin 16 TFEU t drejtn e mbrojtjes s t dhnave n kuptim t prpunimit
t t dhnave personale nga ana e institucioneve, organeve, zyrave dhe agjencive
t Bashkimit dhe nga ana e Shteteve Antare gjat zbatimit t aktiviteteve q bjn
pjes n diapazonin e ligjit t Bashkimit. N saj t Direktivs 95/46/EC Neni 10
(informatat t jepen subjektit me t dhna), Neni 12 (E drejta e qasjes), Neni 14 (e
drejta pr t reaguar), Neni 15 (vendime t automatizuara individuale), Neni 20
(kontrollimi paraprak) dhe Neni 21 (publikimi i operacioneve t prpunua) jan
baza relevante ligjore.
Sipas tekstit 16 t Direktivs 95/46/EC (16) prpunimi i t dhnave me z dhe
pamje, sikur n rastet e vzhgimit me kamers, nuk prfshihet nn ingerencat e
ktij Direktive nse sht br pr qllime t siguris publike, mbrojtjes, siguris
kombtare ose gjat zbatimit t aktiviteteve shtetrore lidhur me fushn e ligjit
penal ose aktivitete tjera q nuk prfshihen n ligjin e Bashksis. Prve ksaj,
vetm prpunimi automatik i t dhnave personale nga sistemet e vzhgimit me
kamer prfshihen n diapazonin e Direktivs 95/46/EC; sistemet e vzhgimit me
kamer t thjesht nuk jan prfshir n diapazonin e Direktivs, por p.sh. ruajtja
e pamjeve t digjitalizuar.
Nenet 61 deri 64 t Ligjit jan baza t vetme por t mjaftueshme pr vzhgimin
me kamer n Kosov. Ata jan t ngjashm dhe adekuat me shum dispozita t
ndryshme pr vzhgimin me kamer t shteteve antare t BE-s. Udhzimet m
posht pr vzhgimin me kamer marrin parasysh kto baza ligjore. Ata gjithashtu
prfshijn edhe sistemet e vzhgimit me kamer t thjesht q nuk bjn pjes n
saj t Direktivs por nxisin efektet e njjta friksuese (meq jan t pranuara nga
gjykatat kushtetuese t SHA-ve, si Gjykata Kushtuese Federale e Gjermanis prej
15 dhjetor 1983 BVerfGE 65, 1 ff.) si kamerat e integruara n nj sistem t
automatizuar pr prpunim. E njjta vlen edhe pr imitacione t kamerave q jan
gjithashtu t rregulluara n udhzimet m posht.

IV.

Bazat ligjore n Kosov


IV. 1 Neni 61 i Ligjit t Kosovs

4 Propozimi pr nj RREGULLORE T PARLAMENTIT DHE KSHILLIT EVROPIAN mbi mbrojtjen e


individve lidhur me prpunimin e t dhnave personale dhe mbi lvizjen e lire t t dhnave n fjal (Rregullore
e Prgjithshme pr Mbrojtjen e t Dhnave (COM(2012) 11 final); Propozim pr DIREKTIV T
PARLAMENTIT DHE KSHILLIT EVROPIAN mbi mbrojtjen e individve n lidhje me prpunimin e t
dhnave personale nga autoritetet prkatse pr qllime t parandalimit, hetimit, zbulimit ose ndjekjes s veprave
penale ose kryerjes s veprave penale dhe lvizja e lir e t dhnave n fjal (COM(2012) 10 final).

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Neni 61 i Ligjit pr momentin prmban tekstin m posht:


Neni 61
Dispozitat e prgjithshme
1. Dispozitat e ktij Nn-kreu zbatohen pr vzhgimin me kamer,
prve kur sht parapar ndryshe me ligj prkats.
2. Personat n sektorin publik ose privat q kan pr qllim t instalojn
sistemet e vzhgimit me kamer duhet t vendosin njoftimin pr kt. Njoftimi
i till duhet t jet i dukshm dhe t bhet publik n mnyr q ti mundsoj
subjekteve t t dhnave q pa vshtirsi t njoftohen me masat, m s voni kur
vzhgimi me kamer fillon.
3. Prmes njoftimit t rregullt nga paragrafi 2 i ktij neni, konsiderohet se
subjekti i t dhnave sht i informuar lidhur me prpunimin e t dhnave
personale n pajtim me nenin 10 t ktij ligji.
4. Sistemi i vzhgimit me kamer dhe regjistrimet e vzhgimit duhet t
mbrohen n mnyr t duhur nga qasja dhe prdorimi i paautorizuar.
Megjithat, n Nenin 61 veohen 1. Dispozitat speciale pr vzhgimin me kamer
n ligjet tjera, p.sh. n ligjet policore, ata zakonisht i paraprijn Nenit 61 t Ligjit
(shikoni Nr. IV.5 t ktij dokumenti) 2. Nevoja pr vendosjen e mnyrs s
njoftimit t subjektit q sht duke u vzhguar. Neni 61 par. 2 i Ligjit sht nj
prej dispozitave m esenciale t ktij ligji. Ajo ndalon vzhgimin e maskuar me
kamer dhe madje vzhgim me kamer q nuk sht e njohur mir (nj fakt q
sht i njohur n juridiksionin e SHA-ve, cf. Gjykata Administrative e Bremenit
25.03.2010 2 K 548/09 , par. 49). Paragrafi 2 krkon transparenc t plot n
kuptim t rajonit t vzhguar dhe kontrolluesin prgjegjs. Megjithat, mbetet
ende jotransparente

nse vzhgimi aktiv ndodh n momentin aktual (vzhgimi aktiv?),


nse pamjet jan duke u regjistruat momentalisht (regjistrimi?),
pr far qllimi mund t prdoren regjistrimet (qllimi?),
nse individi do t identifikohet dhe nse t dhnat e tij ose saj do
krahasohen me bazat e t dhnave (analiz dhe krahasim?),
sa koh do t ruhet regjistrimi eventual (periudha e ruajtjes?),
cilit person do t transmetohen pamjet ose regjistrimet dhe analizuar,
krahasuar dhe ruajtur (pranuesi?).

Nj pjes e madhe e efekteve ansore t dmshme t vzhgimit me kamer n


rendin individual dhe kushtetues sht pikrisht e bazuar n kt jotransparenc.
Kjo prfshin efektet e friksimit t secilit vzhgim me kamer (p.sh. Gjykata
Kushtetuese Federale e Gjermanis prej 15.12.1983, BVerfGE 65, 1 ff) dhe
intervenimet n lirin e brendshme t tubimit (p.sh. Roggan, Shqyrtimi i ri ligjit
administrativ [NVwZ] 2011, 590, 592), me fjal tjera, disiplinimi i njerzve
(Michel Foucault, Disiplina dhe Dnimi, 1975). Pr derisa legjislatort nuk e
dekretojn kt transparenc plotsuese, shkeljet kundr transparencs s
vzhgimit me kamer duhet t merren si serioze. Shkeljet e ktij lloji jan m
frekuente n kuptim t vzhgimit me kamer (Raportet vjetore t SH-va, p.sh.
5

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Komisionari pr Mbrojtjen e t Dhnave i Rhineland-Palatinate, 2008/2009, Nr.


3.2.3). Sipas juridiksionit t SHA-ve, shenjat e dukshme mir nuk sjellin
pajtueshmrin e subjektit gjat mbledhjes s t dhnave nga vzhgimi me kamer
(Gjykata Kushtetuese Federale e Gjermanis prej 23 shkurt 2007 1 BvR 2368/06
, par 40; Gjykata e Lart Administrative e Saksonit prej 10 korrik 2003 Vf. 43II-00 , par 86). Nj pajtueshmri (me shkrim) nga subjekti mund t krkohet n
raste e veanta; n raste normale doher duhet t ket baza t shkruara ligjore. E
drejta e qasjes n t dhnat e subjektit (Neni 22 i Ligjit) mbetet e iltr. 3. Fiksioni
i t qenit t informuar sipas Nenit 10 t Ligjit. Me an t mendimit t
kundrshtuar ky fiksion nuk vlen nse njoftimi sipas paragrafit 2 nuk sht i sakt.
4. Kontrolluesi duhet patjetr t vendos masat teknike dhe organizative pr t
mbrojtur pamjet kundr qasjes dhe prdorimit t paautorizuar.
Ne sugjeruam n aktivitetin 1 (sipas Planit Korniz nga 19.04.2012) prej 30 prill
deri 8 maj 2012 q t bhen amendamentet vijuese n Nenin 61 t Ligjit t
Kosovs:
Neni 61 t ndryshohet sikur m posht:
a) N paragrafin 2, pas fjalis 2, fjalia plotsuese e tret duhet t shtohet:
Organet publike do t marrin masa prkatse pr t identifikuar kontrolluesin.
Arsye: Shenja grafike q sinjalizon vzhgimin me kamer duhet, nse prpunuesi
sht autoritet publik, t plotsohet me informata mbi prpunuesin prgjegjs dhe
prfundimisht, kohn dhe rrethanat e vzhgimit me kamer.
b)Pas paragrafit 3, paragraft numr 4 dhe 5 duhet t shtohen:
4. T dhnat e mbledhura me an t vzhgimit me kamer mund t prpunohen
ose t prdoren, nse ka nevoj, pr t arritur qllimet e caktuara nse nuk ka
tregues pr shkeljen e interesave legjitime t subjektit. Kto t dhna mund t
prpunohen ose prdoren pr qllime tjera vetm nse ka nevoj pr t
parandaluar krcnime mbi sigurin shtetrore ose private dhe ndjekjen e
veprave penale.
5. T dhnat duhet t fshihen menjher pasi t mbarohet me qllimin ose nse
ruajtja e mtutjeshme do t jet n konflikt me interesat legjitim t subjektit.
Arsye: Parimet e qllimeve t kufizuara dhe ruajtja e kufizuar duhet t shprehen
n mnyr t qart n dispozitat e prgjithshme.
c) Paragrafi 4 duhet t bhet paragrafi 6.
Arsye: Amendament plotsues.
IV.2 Veorit e Nenit 62 t Ligjit t Kosovs
Neni 62 i Ligjit pr momentin prmban fjalt n vijim:
Vzhgimi i ndrtesave zyrtare dhe t biznesit
1. Personat n sektorin publik dhe privat mund t instalojn sistemet e
vzhgimit me kamer pr vzhgimin e ndrtesave t tyre nse konsiderohet e
nevojshme pr sigurin e njerzve dhe sigurimin e pasuris. Vzhgimi me
kamer n veanti mund t jet i nevojshm pr t vzhguar hyrjet e
ndrtesave, ose ku pr shkak t natyrs s puns s tyre ekziston krcnim
potencial ndaj t punsuarve.
6

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

2. Vendimet e nevojshme merren nga npunsi kompetent, drejtori ose ndonj


person tjetr i autorizuar nga sektori publik ose privat.
3. Vendimi duhet t prmbaj arsyet pr vendosjen e sistemeve t vzhgimit me
kamer.
4. Sistemet e vzhgimit me kamer mund t mbikqyrin pjesn e jashtme dhe
hyrjen e ndrtess, por jo edhe hyrjen dhe brendin e apartamenteve.
5. Personat q punojn n ndrtesat publike dhe private nn vzhgimin me
kamer informohen n mnyr te duhur n form t shkruar pr instalimin e
sistemeve t tilla dhe t drejtat e tyre.
6. Secili kontrollues i t dhnave duhet ta krijoj sistemin e dosjeve pr
regjistrimin e sistemeve t vzhgimit me kamer. Sistemi i dosjeve, vemas
nga regjistrimet (pamjet dhe/ose zri), prmban datn, vendin, kohn e
regjistrimit dhe ku ruhen regjistrimet.
7. Regjistrimet nga paragrafi 6 t ktij neni mund t ruhen deri n gjasht (6)
muaj prve nse nuk krkohet ndryshe pr qllime legjitime.
N Nenin 62 mund t veohet 1. Vzhgimi me kamer t ndrtesave dhe rrethina e
tyre sht e pranueshme vetm n baza ligjore t Nenit 62; nuk ka nen ose
rregullore tjetr. Rrethina e afrt duhet t prcaktohet si minimum absolut; n
SHA-t, si sht Gjermania, shum prej autoriteteve pr mbrojtjen e t dhnave
dhe gjykatave e prcaktojn rrethinn e afrt me maksimum prej 2 metrave
prreth objektit, doher sipas parimit t nevojs. 2. Paragrafi 1 nuk lejon vzhgim
me kamer t pjesve publike (vende, rrug, etj.). 3. Paragrafi 2 sht baza jo
vetm pr kompetencat e kreut t institucioneve publike ose private por gjithashtu
edhe prgjegjsin e tij ose saj n kuptim nse vzhgimi me kamer prputhet me
gjitha dispozitat relevante. 4. Paragrafi 4 rrept e siguron privatsin e individve
q jetojn n apartamente. Ajo ndalon vzhgimin me kamer t brendsis s
shtpive dhe banesave, p.sh. nprmjet dritareve.
Ne vetm kemi br sugjerime prkatse pr amendamente lidhur me Nenin 62 n
aktivitetin 1 (sipas Planit Korniz nga 19.04.2012)prej 30 prill deri 8 maj 2012:
N Nenin 62, paragrafi 7, fjalt gjasht (6) muajdo t ndryshohet me fjalt
nj muaj.
Arsye: Sipas prvojave Gjermane, pjesa m e madhe e instalimeve pr vzhgim
me video qen ato private ose shtetrore operohen n mnyr t paligjshme
dhe jan n prag t shkeljes s udhzimeve. Andaj, patjetr duhen standarde t
fuqishme n kuptim t parakushteve, kushteve, prdorimit, ndryshimit t qllimit
t t dhnave t mbledhura dhe shum me rndsi fshirja e t dhnave t
mbledhura nga vzhgimi me kamer duhet t zbatohet n ligjin e prgjithshm,
gjegjsisht Ligji. Sipas parimeve t nevojs dhe ruajtjes s kufizuar t t dhnave
nga vzhgimi me kamer duhet t fshihen n afatin m t shkurtr. Afati prej
gjasht muajve duket shum gjat pr t vendosur nse t dhnat e tilla jan t
nevojshme pr prshkime ose t plotsohet ndonj detyr e till ligjore. Nj muaj
sht afati i prshtatshm pr t vendosur mbi kto shtje
IV.3 Veorit e Nenit 63 t Ligjit t Kosovs
7

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Neni 63 i Ligjit pr momentin prmban fjalt n vijim:


Neni 63
Mbikqyrja e ndrtesave me apartamente
1. Pr instalimin e sistemeve t vzhgimit me kamer n ndrtesn me
apartamente, krkohet pajtimi me shkrim i s paku 70% t pronarve.
2. Vzhgimi me kamer mund t instalohet vetm nse kjo sht e
domosdoshme pr sigurin e njerzve dhe sigurimin e prons.
3. Vzhgimi me kamer n ndrtesn me apartamente mund t mbikqyr
vetm hyrjen dhe hapsirat e prbashkta. Ndalohet mbikqyrja me kamer e
apartamentit t shtpiakut t ndrtess dhe puntoris s tij ose saj.
4. Ndalohet transmetimi i regjistrimeve t vzhgimeve me kamer prmes
televizionit kabllor t brendshm, televizionit publik kabllor, internetit ose
mjeteve tjera t telekomunikimeve,pa marr parasysh se a bhet n kohn e
transmetimit apo m von.
5. Hyrjet n apartamentet individuale mund t mbikqyren me sistem t
vzhgimit me kamer vetm nse pronari vendos kshtu. Pronari mund ti
mbaj regjistrimet vetm pr nevoja t tij ose t saj.
N Nenin 63 veohet 1. Mbrojtja e privatsis n fushn e paprekshmris s
shtpis (p.sh. Neni 36 i Kushtetuts s Kosovs) sht me rndsi t veant. Kjo
rregullore sht me vend dhe e kuptueshme; ajo sht e ngjashme me legjislaturn
e SHA-ve, p.sh. me Ligjin Gjerman pr Pronsin mbi Banesa. Agjencia duhet t
formojm mendimin nse 70% jan lidhur me numrin e pronarve ose numrin e
votave (p.sh. nj ndrtes banesore ka 39 banesa por vetm tre pronar: pronari A
posedon 10, pronari posedon 27 ndrsa pronari C ka tre banesa. Nse numri i
pronarve sht relevant, mund t ket vetm 100% vendim sepse dy pronart
prfaqsojn vetm 66%, nse numri i votave (banesave) sht relevant, vetm
pronari B formon 70% (ne e sugjerojm kt t dytn). 2. Ndalohet vzhgimi i
hyrjeve dhe rajoneve t rndomta t banesave t ndrtess pr qllime tjera prve
parandalimin dhe ndjekjen e rasteve t vandalizmit dhe vjedhjeve; pr qllime
parandalimi vetm vzhgim i drejtprdrejt do t jet adekuat. 3. Duhet t
sqarohet se paragrafi 4 lejon transmetimin e video pamjeve, si p.sh. pr shrbimet
e siguris; ndrsa do transmetim tjetr sht i ndaluar.
Shnim:
N fund, ky sqarim duhet t integrohet n sugjerimet pr amendamentet q bm
n aktivitetin 1 (sipas Planit Korniz prej 19.04.2012) prej 30 prill deri 8 maj
2012.

IV.4 Veorit e Nenit 64 t Ligjit t Kosovs


Neni 64 i LMDH t Kosovs pr momentin prmban fjalt n vijim:
Neni 64
Vzhgimi me kamer n sektorin e punsimit
8

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

1. Vzhgimi me kamer n hapsirat e puns mund t bhet vetm n rastet kur


domosdoshmrish krkohet pr sigurin e njerzve, sigurimin e prons dhe
ruajtjen e informacioneve konfidenciale nse ky qllim nuk mund t arrihet me
mjete m t lehta.
2. Vzhgimi me kamer duhet t kufizohet rreptsisht n hapsirat ku interesat
nga paragrafi 1 i ktij neni jan t rrezikuara.
3. Vzhgimi me kamer ndalohet n hapsirat jasht vendit t puns,
veanrisht n dhoma t ndrrimit, ashensor dhe hapsira sanitare.
4. Para instalimit t sistemit t vzhgimit me kamer pundhnsi duhet ti
informoj me shkrim subjektet e t dhnave pr t drejtat e tyre dhe arsyet pr
vzhgim. Hapsirat e mbikqyrura duhet t shnohen nga pundhnsit prmes
shenjave t prshtatshme.
5. Para fillimit t instalimit t sistemeve t vzhgimit me kamer n sektort
publik ose privat, pundhnsi i informon prfaqsuesit t sindikats, nse
sht e zbatueshme.
6. Paragraft 4 dhe 5 t ktij neni nuk zbatohen n hapsirat e mbrojtjes
kombtare, n aktivitetet e siguris kombtare t inteligjencs n vendet ku
ruhen t dhnat sekrete.
N Nenin 64 mund t veohet: 1. Ndalohet rreptsisht vzhgimi i puntorve pr
qllime t vzhgimit t performancs s tyre ose sjelljes n vendin e puns (p.sh.
gjat orarit t puns, thirrjeve private telefonike, etj.); vzhgimi me kamer duhet
t shrbej vetm pr sigurin e njerzve (p.sh. t puntorve n aktivitete
industriale, vizitorve n objekte t rrezikshme si minier, etj.), sigurin e prons
(p.sh. n parandalimin e vjedhjeve, etj.) dhe mbrojtjen e informatave
konfidenciale (p.sh. parandalimin e vjedhjeve, etj.). Andaj, ndalohet prdorimi i t
dhnave nga vzhgimi me kamer pr qllime t analizimit t performancs dhe
sjelljes s puntorve. 2. Prpunuesit duhet patjetr sipas parimeve t
nevojshmris dhe proporcionalitetit t kontrollojn nse ka mjete m t buta
pr t arritur kt qllim para se t prezantojn vzhgimin me kamer (p.sh.
vzhgimi i drejtprdrejt i puntorve n objekte industriale, shoqrimi i
vizitorve n miniera, rojtar n hyrjet, etj.). 3. Vzhgimi me kamer n vendet e
puns sht rreptsisht e ndaluar n rajone kruciale; nuk lejohen t vzhgohen
rajone q rreziqet e prshkruar n paragrafin 1 nuk mund t ndodhin. 4. doher
duhet t ket njoftim pr puntort paraprakisht; andaj, puntort duhet t
prfshihen gjat prezantimit t vzhgimit me kamer, ata duhet t marrin
mundsin t participojn ndonse nuk ka pjesmarrje formale, p.sh. nprmjet
komiteteve t stafit (n ann tjetr, paragrafi 5 prfaqsuesit e unionit duhet t
informohen paraprakisht). 5. Rajonet e vzhguara duhet t shnohen me shenja n
vend (Neni 61, paragrafi 2 i Ligjit); shkelja e ksaj rregullore do t rezultoj me
ndshkime sipas Nenit 86 t Ligjit n shum deri m 10.000 ).
IV.5 Dispozitat precedente n ligjet tjera
Sipas Nenit 61, paragrafit 1 t ligjit (dhe dogmave kontinentale ligjore n
prgjithsi) dispozita e prgjithshme vendoset n prapavij nse ka ndonj
dispozit m specifike (si pr shembull n ndonj ligj tjetr) q rregullon m
saktsisht shtjen e njjt. N kt rast, vetm dispozita speciale vihet n fuqi. Me
9

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

kt, nuk mundsohet asnj hendek rregullator; doher do t jet ose dispozita e
prgjithshme ose ajo specifike.
Shembull:
Ligji mbi Policin mundson 1. Rregullore mbi ad-hoc vzhgim me kamer t
tubimeve publike pr t mbikqyrur tubimet n fjal dhe t ndiqen pr krimin e
br dhe 2. Rregullore pr vzhgimin stacionar me kamer n dhe n afrsi t
objekteve pr transport publik (stacione hekurudhore, etj) dhe autostradave pr t
parandaluar dhe t ndjekur krime serioze.
N kto raste, dispozitat pr prpunimin e t dhnave video t Ligjit do t
zvendsohen me dispozita m speciale pr prpunimin e t dhnave video nga
Ligji mbi Policin. Kjo nuk vlen pr kompetencat e Agjencis pr t inspektuar
prpunimin e t dhnave video nga policia t cilat jan dhn n veanti nga
Ligji.
Neni 38 i Ligjit mbi Policin t Saksonis mund t shrbej si shembull pr
rregulloret precedente pr vzhgimin me kamer q vijn nga ligjet tjera:
Vzhgimi me kamer
Neni 38
T dhnat personale mund t mblidhen dhe regjistrohen n ose lidhur me tubimet
publike ose organizimet publike duke prdorur mjete prkatse teknike prfshir
edhe aparate optike dhe akustike vetm nse faktet arsyetojn supozimin q t
subjektet e t dhnave do t kryejn ndonj krim n evenimentin ose paraqesin
krcnim t rendit publik dhe siguris. Mbledhja mund t bhet madje edhe nse
preken edhe pal t treta.
T dhnat personale mund t mblidhen dhe regjistrohen n lokacione t
rrezikshme, ku sipas prvojs krime dhe shkelje jan br, ose n objekte
transportimi dhe furnizimi, ndrtesa publike ose objekte tjera me rrezik duke
prdorur mjete prkatse teknike prfshir ato optike dhe akustike vetm nse
faktet arsyetojn supozimin q veprat kriminele do t bhen brenda ose n
rrethinn e ktyre objekteve. Mbledhja mund t zhvillohet edhe nse pal t treta
jan prekur. Masat prkatse do t ndrmerren duke theksuar rajonin e vzhguar
dhe duke identifikuar kontrolluesin.
T dhnat personale q jan mbledhur sipas paragrafit 1 dhe 2 mund t
prpunohen vetm nse parashtrohet nevoja pr t arritur qllimet e caktuara ose
nse nuk ka shenja pr shkeljen e interesave legjitime t subjektit. Kto t dhna
mund t prpunohen ose t prdoren pr qllime tjera vetm nse theksohet n
ligj. T dhnat do t fshihen m s voni 3 dit m von, prve nse nuk jan t
nevojshme pr ndjekjen e krimeve ose shkeljeve ose vendosjen, ushtrimin dhe
mbrojtjen e t drejtave n nj krkes ligjore ose mbrojtjen e interesave legjitime
t subjektit t t dhnave

V.

Shtojca 1 (Udhzuesi pr Vzhgimin me Kamer)


10

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Prishtin/Pritina, 1 korrik 2012

Udhzuesi i Agjencis mbi vzhgimin me


kamer
1. Objektiva e udhzuesit
Kto udhzime (Udhzues) jan lshuar nga Agjencia Shtetrore pr Mbrojtjen
e t Dhnave Personale t Republiks s Kosovs (Agjencia) pr ushtrimin e
fuqishm e t dhnave nga nenet 38 dhe 45 t Ligjit Nr. 03/L 172 pr Mbrojtjen
e t Dhnave Personale (Ligji). Ata kryesisht ndjekin Udhzimet Vzhguese
Evropiane pr Mbrojtjen e t Dhnave pr vzhgimin me kamer t 17 marsit
2010, duke marr parasysh veorit speciale t ligjit Kosovar (p.sh. mungesa e
komiteteve t stafit). Qllimi i Udhzimeve sht t ofrojn udhzime praktike
institucioneve publike dhe jopublike t Kosovs (Institucione) q prdorim
pajisje pr vzhgim me kamer mbi mnyrat si t prputhen me MDHP-n e
Kosovs dhe te prdorin vzhgimin me kamer n mnyr t prgjegjshme dhe
prkatse me zbatimin e masave prkatse mbrojtse. Ata vendosin parimet pr
vlersimin e nevojs pr zgjedhjen e vzhgimit me kamer dhe japin udhzime
pr mnyrn si t zbatohet n mnyr q do t minimizoj ndikimin mbi
privatsin dhe t drejtat tjera themelore.
Udhzimet jan synuar pr ata q vendosin t instalojn sistemeve pr vzhgim
me kamer dhe jan prgjegjs pr operimet e tyre (kontrolluesit n
terminologjin e mbrojtjes s t dhnave5). Kto zakonisht jan shrbimet e
siguris t Institucioneve por gjithashtu edhe menaxhmenti i vjetr i
Institucioneve prgjegjs pr vendimmarrje. Prve ksaj, Udhzimet synojn q
t kshillojn furnizuesit ose kontraktuesit tjetr q ndihmojn instalimin e
pajisjes dhe operimin (disa veprojn si prpunues6), si dhe Zyrtart pr
Mbrojtjen e t Dhnave n kuadr t institucioneve (zyrtar7), ose thjesht
npunsit pr mbrojtjen e t dhnave, stafi (nse ekziston) dhe opinionin m t
gjer.
2. Shtrirja e Udhzimeve
2.1 Fushveprimi

5 Shikoni Nenin 2 nr. 1.4 t Ligjit.


6 Shikoni Nenin 2 nr. 1.5 t Ligjit.
7 Shikoni Nenet 74 deri 78 t Ligjit.
11

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Udhzimet vlejn pr vzhgime me kamer q sht br nga institucionet e


Kosovs ose ndonj pal tjetr n emr t tyre pr ndonj qllim ku kamerat
regjistrojn t dhna personale si definuar n Nenin 2 nr. 1.1 t LMDH t
Kosovs.
Udhzimet prqendrohen n vzhgimin me kamer pr qllime tipike t siguris
prfshir edhe kontrollin e qasjes. Megjithat, Udhzimet mund t zbatohen edhe
gjat:
operimeve m t ndrlikuar ose m specifike t siguris;
vzhgimit me kamer q prdoret gjat investigimeve t brendshme
(lidhur ose jo me sigurin) dhe
vzhgimit me kamer q prdoret pr qllime tjera.
2.2 Prjashtime nga fushveprimi
Udhzimet nuk mund t zbatohen gjat:
thirrjeve video-telefonike dhe konferenca me video;
sistemeve pr hyrje me video q nuk regjistrohet 8, 2.1 Shtrirja;
vshtrim i rrugs pr qllime t mapimit digjital;
Prdorimit t kamers pr qllime artistike dhe gazetareske (si pr
xhirimin e filmave ose regjistrimit ose transmetimit t evenimenteve
pr lajme)9,
kamerat q prdoren pr qllime shkencore n mjedise t kontrolluara
laboratorike, me kusht q ata t vzhgojn vetm proceset (p.sh.
procese fizike ose kimike) e jo individ;
incizimit ose transmetimit t evenimenteve si konferenca, seminare,
takime ose trajtime pr dokumentar, trajtim ose qllime tjera dhe
regjistrimi ose transmetimit i takimeve t organeve vendimmarrse t
Kosovs pr t rritur transparencn (p.sh. transmetime t drejtprdrejta
t seancave plenare t Kuvendit t Kosovs).
Kto prdorime dhe prdorime tjera potenciale, t cilat mund t prfshihen nga
Ligji, dhe me kt krkojn sigurime pr mbrojtje, nuk jan t elaboruar n kt
Udhzues. Andaj, prputhja e tyre duhet t trajtohet nga Institucionet n baz
individuale, mundsisht n bashkpunim t hershm dhe t ngusht me Agjencin.
2.3 Sqarime lidhur me fushveprimin
8 Me kt nnkuptojm nj sistem i thjesht q mundson recepsionistin ose rojn e siguris q nga distanca t
hap dern e mbyllur (p.sh. dern kryesore ose garazhit) pr t lejuar brenda vizitorve q nuk kan mjetin pr
qasje automatike. Sistemi aktivizohet nga vet vizitort duke shtypur zilen. Ky prjashtim duhet t prpilohet
me kujdes dhe nuk duhet t prdoret pr sisteme m t ndrlikuar ose sisteme ku, ndonse nuk bhet asnj
incizim, vizitort jan ne zonn e mbulimit t kamerave t sigurimit pa mos filluar vet kontaktin. Krahasoni me
shembullin n 2.3.4 m posht.

9 Udhzuesi vlen pr transferimin e regjistrimeve video, q ka qen e bre pr qllime t ndryshme, n mediet.
Shikoni Seksionin 10 pr korniz m t prgjithshme t transferimeve.

12

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

2.3.1. A mbulon Udhzuesi aparate tjera prve atyre t CCTV sistemeve?


Po. Jo vetm sistemeve televizive me qark t mbyllur q prbjn disa kamera
duke vzhguar nj rajon t caktuar t mbrojtur, me pajisjen plotsuese q prdoret
pr transferimin, shikimin dhe/ose ruajtjen dhe prpunimin e CCTV pamjeve vijn
n prfshirjen e Udhzuesit. do sistem ose aparat tjetr elektronike, i fiksuar ose
i lvizshm, nse mund t regjistroj pamje, gjithashtu prfshihet, p.sh. video
kamera portative, fotoaparate, ueb kamera, kamera me rreze infra-kuq dhe aparate
me njohje nga ngrohtsia e trupit.
2.3.2. far jan t dhnat personale?
T dhnat personale, sipas Nenit 2 t Ligjit jan prcaktuar si do informacion n
lidhje me nj person fizik t identifikuar ose t identifikueshm (subjekt i t
dhnave); person i identifikueshm sht personi i cili mund t identifikohet n
mnyr t drejtprdrejt ose t trthort, n veanti n baz t nj numri t
identifikimit ose t nj e m shum faktorve t veant pr identitetin e tij ose saj
fizik, psikologjik, mendor, ekonomik, kulturor ose shoqror. far nnkupton kjo
n praktik?
Fillimisht, pamjet e njohura t fytyrs doher prbjn t dhna personale. Kjo
vlen edhe pr rastet kur individt nuk jan t njohur ose nuk jan t identifikuar
nga operatort e sistemit.
Shembull:
Institucioni i juaj instalon video kamera pr t vzhguar nj dhom t mbyllur
arkivi gjat nats dhe gjat fundjavs me qllim t regjistrimit t pamjeve t
njohura t fytyrave dhe t identifikojn kriminelt e qasjes s paautorizuar.
Udhzuesi vlen edhe nse keni regjistruar pamjet por asnjher nuk keni shikuar
materialin.

Megjithat, shpeshher nuk ka nevoj t regjistroni pamje t fytyrave t njohura


q t inkorporoni Udhzuesin. Pamjet m pak t dukshme t individve mund t
prbjn t dhna personale por me kusht q individt jan n mnyr t
drejtprdrejt ose jo (n kombinacion me pjest tjera t informatave) t
identifikueshm. Nse nj individ mund t konsiderohet si i identifikueshm varet
nga rrethanat e rastit, prfshir edhe qllimin e vzhgimit me kamer dhe
mundsin e Institucionit (ose pranuesit tjer potencial) q t mund t bj gjitha
prpjekjet pr t identifikuar personat e regjistruar me kamer.
Shembull:
Kamerat jan t instaluar n kulmin e ndrtess me rezolucion t kufizuar pr t
vzhguar situatn e prgjithshme n rrethin pr qllime siguri gjat ndonj
13

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

evenimenti special. Ndonse pamjet nga kamera doher mund t prodhojn


pamje me fytyra t dukshme, policia, duke hetuar ndonj shkelje t rnd
kriminele, do t mundet q n mnyr t drejtprdrejt t identifikoj personat e
regjistruar nga kamerat me an t informatave q jan mbledhur nga kamera (pr
shembull, rrobat lloji i trupit, gjrat q ka pasur) n kombinacion me informatat
tjera q jan zbuluar gjat hetimit (pr shembull, me ndihmn e dshmitarve ose
me an t pamjeve tjera q jan regjistruar). N kto situata, zbatohet Udhzuesi.

M tutje, video pamjet q prmbajn objekte q mund t lidhen me individin mund


gjithashtu t konsiderohet si e dhn personale, varsisht nga rrethanat e rastit.
Shembull:
Nj sistem CCTV, q vzhgon targat e veturave, m tutje sht lidhur me nj baz
me t dhna q prmban t dhnat e targave. Ajo gjithashtu sht pajisur me
softuer q mund t lexoj numrat e targave dhe t prputh me pronarin mbi t
cilin sht regjistruar vetura. Ky sistem prfshihet nga Udhzuesi madje edhe
nse individt nuk regjistrohen nga kamerat, por vetm targat e veturave.

N fund, Udhzuesi vlen edhe nse Institucioni nuk ka pr qllim t regjistroj


pamjet q mund t identifikojn personat e kapura nga kamera, me kusht q
personat e identifikuar jan, n fakt, t regjistruar nga kamerat.
Shembull:
Nj ueb kamer sht instaluar pr t promovuar nj lokacion turistik. Udhzuesi
vlen madje edhe nse qllimi i operatorit t kamers nuk ka qen t identifikoj
personat e regjistruar n kamer.

2.3.3. A hyjn n fushveprimin e Udhzuesit vetm sistemet permanente t


vzhgimit me kamer?
Jo, Udhzuesi vlen edhe nse kamerat prdoren n ad hoc baza.
Shembull:
Pas disa prsritjeve t nj vjedhje, instalohet nj video kamer n hyrjen e
magazins q nuk ka qen e vzhguar m par q t bhet vzhgimi pr nj
periudh t caktuar (nj jav) pr t zbuluar vjedhjen ose pr t hetuar nse
ndodh edhe duke pasur kamerat. Vzhgimi me kamer prfshihet n
fushveprimin e Udhzuesit si n baza t prkohshme ashtu edhe n ad hoc baza.

14

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

2.3.4. A vlen Udhzuesi nse nuk jan regjistruar pamjet?


Po, vzhgimi i drejtprdrejt ose transmetimi i drejtprdrejt prfshihet n Nenet
61 deri 64 t Ligjit dhe Udhzuesit.
Shembull:
Kamerat e siguris vzhgojn hyrjet dhe daljet e nj ndrtese: pamjet nuk
regjistrohen por shikohen nga stafi pr siguri nga dhoma e kontrollit ose nga
recepcioni i ndrtess. Pr kt situat konkrete, Udhzuesi vlen.
N fakt, privatsia dhe rreziqet mund t jen t pranishme edhe nse nuk
regjistrohen pamjet dhe ato transmetohen drejtprdrejt pr pranuesit e synuar
nprmjet rrjetit t brendshm. Disa prej rreziqeve jan, pr shembull, q pamjet
mund t kapen nga haker ose t regjistrohen ose m von t prdoren pr qllime
t paprshtatshme nga ndonjri prej pranuesve. Me rndsi, ndrhyrja n
privatsin dhe ndikimi mbi lirit e sjelljes (efektet e friksimit si jan t njohura
nga gjykatat e SHA-ve, p.sh Gjykata Kushtetuese Federale e Gjermanis prej 15
dhjetor 1983 BVerfGE 65, 1 ff.) t atyre q nnshtrohen vzhgimit shpeshher
do t jen t krahasueshme me ndrhyrjen dhe ndikimin mbi regjistrimet. E dyta
madje vlen edhe pr kamera t dobta pr t cilat vlejn kto Udhzime. N
prgjithsi, privatsia dhe rreziqet e mbrojtjes s t dhnave rritet me rritjen e
numrit t pranuesve dhe sht n veanti i lart nse video pamjet postohen n
internet.
2.3.5. far nse vzhgimi bhet nga ndonj kompani e kontraktuar?
Nse ndonj institucion kontrakton pr nj pjes ose gjitha pjest e aktiviteteve
pr vzhgim me kamer nj pal t tret (prpunuesi), ajo do t mbetet
prgjegjse pr respektimin e Ligjit si kontrollues.
Shembull:
Rojtart e siguris q vzhgojn me kamer drejtprdrejt recepcionin e
institucionit punojn pr nj kompani private t ciln institucioni e ka kontraktuar
pr detyrn e vzhgimit t drejtprdrejt. N kt rast, institucion duhet t siguroj
q rojtart e siguris plotsojn detyrat e tyre sipas dispozitave t Ligjit dhe
Udhzuesit.
Pr m tepr udhzime mbi kontraktimin, ju lutemi shikoni Seksionin 14.1 m
posht:
3.

Privatsia sipas dizajnit

3.1 Ndrtimi i privatsis n dizajnimin e sistemit


15

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Mbrojtja e t dhnave dhe masat mbrojtse t privatsis duhet t inkorporohen n


specifikimet e dizajnit t teknologjis q institucionet prdorin si dhe n praktikat
e tyre organizative.10
3.2 Adresimi i shtjeve pr mbrojtjen e t dhnave q m hert
Gjat instalimit ose azhurnimit t sistemit pr vzhgim me kamer, duhet t
zbatohet nj vlersim inicial t mbrojtjes s t dhnave me ndihmn e ZYRTAR-s
para se t lshohet tender pr pajisje t reja ose para se t bhen prkushtime
financiare. Kjo do t ndihmoj n parandalimin e gabimeve t shtrenjta.
Shembull:
Si shef i njsis pr siguri n institucionin e juaj, ju mendoni q ka nevoj pr
azhurnimin e sistemit aktual pr vzhgim me kamer, e cila nnkupton blerjen dhe
instalimin e kamerave shtes dhe softuer t ri. Me rndsi sht t zbatoni s paku
nj analiz preliminare n fazn m t hershme sepse mund t rezultoj jo vetm
me miratimin e masave prkatse pr mbrojtjen e t dhnave, por edhe me
ndryshimin e specifikimeve t tenderit pr furnizuesit. Mund gjithashtu t ket
nevoj pr uljen e shkalls s investimit t propozuar.

3.3 Vlersimi i ndikimit


Agjencia rekomandon q vlersimi i ndikimit mbi privatsin dhe mbrojtjen e t
dhnave duhet t zhvillohet para instalimit dhe zbatimit t sistemeve pr vzhgim
me kamer kudo q kjo shton vlern e prpjekjeve pr prputhje t institucioneve.
Pr sistemet q vetm m jan funksional n datn e hyrjes n fuqi t ktij
Udhzuesi, vlersimi i ndikimit duhet t zhvillohet n mnyr retroaktive. Shikoni
Seksionin 15 pr t tepr mbi dispozitat kalimtare dhe si t siguroni prputhjen me
sistemet aktuale.
Qllimi i vlersimit t ndikimit sht t prcaktohet ndikimi i sistemeve t
propozuara mbi privatsin e individve dhe t drejtat tjera themelore dhe t
identifikohen mnyrat pr zbutjen ose shmangien e efekteve negative.
Prpjekjet e nevojshme q duhet investuar n vlersimin e ndikimit varen nga
rrethanat. Sistemet pr vzhgim me kamer me rrezik t lart t qensishm, ose
ndonj q parashtron shtje t ndrlikuara ose t reja, garanton investimin e m
tepr prpjekjeve pr dallim nga ndonj sistem q sht i kufizuar mbi privatsin
dhe t drejtat themelore, si CCTV konvencional q operohen pr qllime t
zakonshme sigurie pr t cilat Udhzuesi vetm m propozon masat prkatse t
siguris.
10 Mendimi 168 i 1 dhjetorit 2009 mbi Ardhmrin e Privatsis, kontribut i prbashkt nga neni 29 Partia e
Puns pr Mbrojtjen e t dhnave dhe Partia e Puns mbi Policin dhe Drejtsin pran Komisionit Evropian pr
kornizn ligjore t drejtave themelore pr mbrojtjen e t dhnave personale. N veanti, shikoni Kapitullin 4.

16

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

N do rast dhe gjitha ndodht, qen n vlersimin e ndikimit formal ose tjetr,
institucionet duhet t vlersojn dhe t arsyetojn nse t zgjidhin vzhgimin me
kamer, si t pozicionohet, zgjidhet dhe konfigurohet sistemi i tyre, dhe si t
zbatojn masat e siguris pr mbrojtjen e t dhnave sipas mnyrave t dhna n
Udhzuesin.
Prve ksaj, mund t dalin raste kur institucionet propozojn sisteme jostandarde. N kt rast, institucioni duhet me vmendje t vlersojn dallimet e
planifikuara nga praktika dhe rekomandimet q jan dhn n Udhzuesin, t
diskutoj kto shtje me zyrtarin pr mbrojtjen e t dhnave dhe me aktort tjer
dhe t dokumentoj vlersimin me shkrim, qen ajo n vlersim formal t ndikimit
ose mnyr tjetr. Revizioni i institucionit mbi sistemin (shikoni Seksionin 13)
duhet gjithashtu t trajtoj ligjshmrin e prshtatjes s sistemit.
N fund, pr shkak t ndrlikimit, risive, veantis ose rreziqeve t qensishme,
Agjencia rekomandon q t bhet vlersim i ndikimit n rastet m posht:

vzhgim me kamer pr qllime tjera prve siguris (prfshir edhe


qllime hetuese, shikoni Seksionin 5.8),
vzhgim t puntorve (Seksioni 5.9),
ueb kamera (Seksioni 5.10),
vzhgimi i territoreve t Shteteve Antare dhe shteteve t treta (Seksionet
6.5-6.6);
kategori speciale t t dhnave (Seksioni 6.7);
rajone me pritje t larta t privatsis (Seksioni 6.8);
vzhgimi me kamer me teknologji t lart dhe/ose inteligjent (Seksioni
6.9);
sisteme t ndrlidhura (Seksioni 6.10);
vzhgimi i maskuar (Seksioni 6.11);
incizim i zrit dhe CCTV me z (Seksioni 6.12).

Vlersimi i ndikimit mund t zhvillohet edhe brenda nga ana e nj kontraktuesi t


pavarur. Vlersimi duhet t zhvillohet n fazn sa m t hershme t projektit. N
baz t rezultateve nga vlersimi i ndikimit, nj institucion mund t vendos

t prmbahet ose modifikoj vzhgimin e planifikuar dhe/ose


t zbatoj masa plotsuese sigurie brenda dhe mbi atyre n kt Udhzues.

Vlersimi i ndikimit duhet t dokumentohet n mnyr adekuate. Si shtje parimi,


raporti i vlersimit t ndikimit duhet qartsisht t prcaktoj rreziqet ndaj
privatsis dhe/ose t drejtave tjera themelore q institucioni ka identifikuar dhe
masat plotsuese t siguris t propozuar.
Shembull:

17

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Institucioni juaj planifikon instalimin e nj sistemi t ndrlikuar dinim dhe


parandalues t vzhgimit me kamer. Kjo mund t lejohet vetm nse bhet fjal
pr vlersimin e ndikimit mbi privatsin gjithprfshirse dhe mbrojtjen e t
dhnave nga institucioni (dhe nnshtruar ndaj gjitha masat tjera t siguris q
jan dhn n kt Udhzues ose t rekomanduar nga Agjencia n nj procedur
paraprake pr kontroll).

3.4 Prdorimi i teknologjis s favorshme ndaj privatsis


N raste ku lejohet, zgjidhjet teknologjike t favorshme ndaj privatsis duhet t
prdoren. Gjat porositjes s sistemit dhe prpilimit t specifikimeve pr tender,
kontraktuesit duhet t ftohen dhe t nxiten q t ofrojn zgjidhje t tilla.
Shembuj:
Shifrimi i t dhnave mund t zvogloj dmtimin potencial n rast t qasjes s
paautorizuar n pamjet. Shikoni edhe Seksionin 9 m posht.
Maskimi ose shtrembrimi i pamjeve pr t ndihmuar vzhgimin e pamjeve q
nuk jan relevante pr qllimin tuaj. Kjo teknik gjithashtu prdoret edhe pr
editimin e pamjeve t personave t tret kur ofroni qasje n pamjet e subjektit t t
dhnave. Shikoni edhe prdorimin pr t mbrojtur fytyrat ose informatat e numrit
t targave gjat prdorimit t ueb kamers (Seksioni 5.10).

3.5 Planifikimi paraprak pr ad hoc vzhgim


N fund, duhet t prpilohen plane t hollsishme kur nj institucion planifikon t
prdor vzhgim me kamer n baza ad hoc (pr shembull gjat kohs s
organizimit t evenimenteve me profil t lart ose gjat hetimeve t brendshme).
N kt rast, korniza e nevojshme dhe politikat pr mbrojtjen e t dhnave duhet t
inkorporohet mjaft para se t fillohet me vet vzhgimin me kamer.
Shembull:
Institucioni juaj (p.sh. hotel) rregullisht por jo doher organizon evenimente
me profil t lart si takime t krerve t qeverive ose bankave ndrkombtare, me
nevoja t rritura pr siguri gjat ksaj kohe.
Juve mund t vreni q prej kohe n koh keni nevoj pr t instaluar dhe
prdorur kamera gjat hetimeve t brendshme n vende t caktuara pr periudh
t kufizuar n baza ad hoc.

4. Kush duhet t konsultohet pr sistemin e ri?


18

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Konsultime me aktort relevant dhe autoritetet kompetente jan esenciale pr t


identifikuar gjitha shtjet relevante nga mbrojtje t dhnave. Gjat vendosjes
nse t prdoret vzhgim me kamer dhe krijimin e kornizave dhe politikave t
nevojshme pr mbrojtjen e t dhnave, disa ose t gjith prej individve m posht
ose organizatave do t duhet t konsultohen:

Zyrtari ose oficeri pr mbrojtjen e t dhnave n institucionin e juaj;


Prfaqsuesit e puntorve (komitete t stafit), nse ekzistojn n Kosov;
Aktor tjer (n disa raste, prfshir edhe autoritetet lokale) dhe Agjencin.

4.1 Zyrtari i Mbrojtjes s t Dhnave ose oficeri pr mbrojtjen e t dhnave


E para dhe kryesorja, planet pr t instaluar ose azhurnuar sistemin pr vzhgim
me kamer duhet t komunikohen me ZYRTAR (shikoni Nenet 74 deri 78 t
Ligjit) ose oficerin pr mbrojtjen e t dhnave n institucionin e juaj. Ai ose ajo
duhet t konsultohet n gjitha tastet dhe duhet t prfshihet n gjitha etapat e
vendimmarrjes.
Shembull:
Zyrtar ose oficeri duhet t merr pjes n prcaktimin fillestar nse t prdoret
ose jo teknologji t vzhgimit me kamer, si diskutuar n Seksionin 3.2.
Zyrtar ose oficeri duhet t ftohen me ekspertizn e tyre t kshillojn pr
zhvillimin e procedurave pr mbrojtjen e t dhnave.
Zyrtar ose oficeri duhet t ftohet t komentoj n lidhje me propozim politikn e
institucionit pr vzhgimin me kamer (prfshir bashklidhjet) dhe t
prmirsoj gabime dhe t sugjeroj prmirsime.
Ndihma e tij ose saj duhet t krkohet edhe gjat komunikimit t juaj me
Agjencin.

4.2 Stafi, pronart e apartamenteve dhe aktor tjer


Agjencia rekomandon q gjith aktort relevant t konsultohen n gjitha rastet kur
mund t regjistrohen nga kamerat.
Duhet t zhvillohet konsultim formal kur t instalohet vzhgimi me kamer n
ndrtesat me apartamente. Sipas Nenit 63, paragrafit 1 t Ligjit s paku 70 t
pronarve duhet t pajtohen me shkrim pr masat e propozuara.
Pr shkak t mungess s bazs ligjore pr komitete t stafit n Kosov, pr
momentin nuk ka pjesmarrje formale t stafit n fushn e shtjeve t punsimit.
Pavarsisht nga kjo, Agjencia rekomandon fuqishm q stafi t konsultohet n
gjitha rastet kur antart e stafit mund t regjistrohen nga kamerat. Konsultimi
rekomandohet edhe pr raste individuale pavarsisht nse qllimi i prpunimit
sht vetm kontrolli i qasjes ose vzhgimi i performancs s stafit. Stafi mund t
konsultohet me mnyra t ndryshme si konsultime publike dhe puntori.
19

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Shembull:
Stafi duhet t konsultohet madje edhe nse qllimi i prpunimit sht siguria dhe
kontrolli i qasjes dhe kamerat nuk jan t instaluar vetm n hyrjet dhe daljet e
ndrtesave por edhe n vende t caktuara strategjike si dhoma arkivi.

Me konsultim nuk nnkuptohet q menaxhmenti duhet n gjitha rastet t arrij


vendimin me gjith prfaqsuesit lidhur me shtjen dhe fushveprimin e
vzhgimit. Megjithat, Agjencia m tepr krkon nj konsultim origjinal si nj
mas e veant sigurie pr t siguruar q sistemet e instaluara nuk do t jen
penges e madhe dhe q masat prkatse t siguris do t prezantohen pr t
minimizuar do rrezik ndaj privatsis dhe interesave tjera legjitime si dhe t
drejtave themelore.
Nse ka aktor tjer relevant t pranishm, pr shkak t vendndodhjes ose natyrs
specifike t vzhgimit me kamer, institucioni duhet t siguroj q ata aktor ose
prfaqsuesit e tyre gjithashtu t jen t konsultuar sa m gjersisht q mundet.
Kjo gjithashtu prfshin edhe konsultim me pushtetin lokal, policin ose organe
tjera n rastet e referuar n Seksionet 6.5 dhe 6.6.
Shembull:
Prindrit duhet t konsultohet kur vzhgimi me kamer bhet objektet e kujdesit t
fmijve q menaxhohet nga institucioni i juaj.

4.3 Kontrolli paraprak me Zyrtar dhe Agjencin


N pajtim me Nenet 17, 19 t Ligjit, secili kontrollues i t dhnave duhet t krijoj
pr secilin sistem t dosjeve nj prshkrim t detajuar (katalog i sistemit t
dosjeve) dhe t dorzoj Agjencis brenda 20 ditve pr kontroll paraprak
(njoftim). Agjencia do t kontrolloj nse nse operacioni i prpunimit mund t
paraqes rrezik t veant pr t drejtat dhe lirit e subjektit t t dhnave pr
shkak t natyrs s t dhnave personale q prpunohen dhe fushveprimit ose
qllimit t prpunimit t t dhnave. Brenda tri (3) javsh pas marrjes s
njoftimit Agjencia duhet t jep mendimin e saj, Neni 19, paragrafi 2 i Ligjit.
Qllimi i ksaj procedure sht t ndihmohet institucioni t krijoj masa
plotsuese pr mbrojtjen e t dhnave n raste ku aktivitetet e saja tejkalojn
operimet standarde pr t cilat Udhzuesi vetm m jep masa prkatse sigurie.
Gjat procedurave t kontrollit paraprak, prputhja e institucionit me
rekomandimet e prcaktuara n kt Udhzues mund gjithashtu t verifikohen.

20

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Shnim:
Sipas Nenit 19 t Ligjit, n versionin e saj t ndryshuar me amendamente (shikoni
nr. 10 t amendamenteve q neve sugjerojm pr Ligjin, Aktiviteti 1 prej 30 prill
deri 8 maj 2012), kontrolli paraprak mund t bhet edhe nga Zyrtari i
institucionit. Rezultatet e kontrollit paraprak nga zyrtar i institucionit do t
komunikohen brenda (1) muaji Agjencis.
Arsye: Direktiva 95/46/EC ofron mundsin q kontrolli paraprak t zhvillojn
zyrtart e mbrojtjes s t dhnave, shikoni Nenin 20, paragrafin 2 t Direktivs
95/46/EC. Ne ju rekomandojm t bni t njjtn. Kjo do t mundsoj q
Agjencia t zvogloj ngarkesn e puns me detyrat burokratike dhe t
prqendrohet n shtje m t vshtira q avancojn mbrojtjen e t dhnave n
Kosov. Mund t sigurohen standarde t prbashkta pr kontrollin paraprak,
nse e nevojshme, edhe me udhzime. Sipas prvojs son n Gjermani, ne mund
vetm t rekomandojm q nj zyrtar i mbrojtjes s t dhnave t merr detyrn e
kontrollit paraprak.

Pr momentin, Agjencia konsideron q njoftimi pr kontrollin paraprak sht i


nevojshm vetm n rastet m posht:

vzhgim me kamer pr qllime hetuese (Seksioni 5.8),


vzhgim t puntorve (Seksioni 5.9),
prpunimi i kategorive speciale t t dhnave (Seksioni 6.7),
rajone me pritje t larta t privatsis (Seksioni 6.8),
vzhgimi me kamer me teknologji t lart dhe/ose inteligjent (Seksioni
6.9),
sisteme t ndrlidhura (Seksioni 6.10),
vzhgimi i maksuar (Seksioni 6.11),
incizim i zrit dhe CCTV me z (Seksioni 6.12).

N njoftimin duhet t prfshihet edhe raporti pr vlersimin e ndikimit (ose


dokument tjetr relevant mbi vlersimin e ndikimit), politika pr vzhgimin me
kamer dhe raportin e revizionit (shikoni Seksionin 13 m posht).

5. Vendimi nse t prdoret vzhgim me kamer


Vendimi pr t prdorur sisteme t vzhgimit me kamer nuk duhet t merret me
ngutje dhe krkon vlersim t kujdesshm te prfitimeve dhe ndikimin mbi t
drejtat e privatsis dhe t drejtat tjera themelore dhe interesat legjitim t atyre t
cilt mund t mbulohen. Nse mundet, vendimi duhet t dokumentohet me shkrim
dhe n mnyr adekuate t prkrahet me dshmi si t dhna statistikore t numrit
aktual t incidenteve t siguris q kan ndodhur, si dhe dshmi t efektivitetit t
mhershm t kamerave pr t lartuar, parandaluar, hetuar ose ndjekur kto
incidente. Prpilimi i arsyetimit me shkrim nse t prdoret vzhgim me kamer

21

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

dhe prshtatshmria e saj, duhet t verifikohet dhe t vlersohet gjat revizionit


(shikoni Seksionin 13).
Megjithat, kjo analiz nuk duhet doher t jet nj proces i gjer dhe afatgjat.
Shtrirja e vlersimit do t varet nga madhsia e skems s propozuar dhe niveli i
ndikimit q do t ket mbi privatsin e njerzve dhe interesat tjera legjitime ose
t drejtat themelore. N vlersimin e tyre, institucionet duhet t trajtojn pyetjet
m posht:

far do t jen prfitimet nga vzhgimi me kamer dhe a i mbulojn


efektet e dmshme?
A sht prcaktuar qart qllimi i sistemit, eksplicit dhe legjitim? A ka baz
ligjore pr vzhgimin me kamer?
A sht demontuar qart prdorimi i vzhgimit me kamer? A sht vegl
efikase pr t arritur qllimin e synuar dhe mos ka alternative m pak
ndrhyrse?

Udhzimet n kt dokument do t ndihmojn institucionet t vendosin nse


vzhgimi me kamer sht vegla prkatse pr prdorim. Pr sistemet ekzistuese 11,
shum institucione mund t mendojn q duhet vetm t jen m eksplicit dhe
transparent, dhe t konfirmojn me shkrim praktikat e tyre t mira q i zbatojn.
5.1 Qllimi i sistemit
5.1.1 Definoni sakt qllimin q do t ndiqni Definimi i qllimit t sakt pr
vzhgimin me kamer me siguri sht parakushti m i rndsishm pr
ligjshmrin e saj. Nuk duhet t ket definicione t paqarta ose t turbullt t
qllimeve. A bn shmangien e vjedhjeve t kompjuterve q jan vendosur n
tavolina t fiksuara n biblioteka? Ose a po shmang vizatimin e grafikeve n mure?
Ose, a ndshkon grafikt npr mure? Ose pr dy qllimet bashkrisht? A
kontrollon qasjen e personave n objekte t caktuara? Ose veturave n parkingje t
caktuara? Sa m mir e definoni qllimin e sakt, aq m leht do t prdorni
sistemin e vzhgimit me kamer sipas ligjit. Bhuni t qart, specifik dhe
eksplicit. Prshkrime t turbullt, dykuptimt ose t prgjithshme nuk mjaftojn.
Nse jeni m specifik pr qllimin e juaj t vzhgimit me kamer mund t
ndihmoj institucionit t respektoj ligjin, t vlersoj suksesin e sistemit dhe t
sqaroj stafit ose opinionit m t gjer se prse ka nevoj t vendoset n vend nj
sistem.
5.1.2 Komunikimi i qllimit opinionit m t gjer. Qllimet e sistemit duhet t
komunikohen edhe opinionit m t gjer n vend me nj forme prmbledhjeje ose
n detaje, pr shembull, me an t mnyrave publike, versionet e internetit t
politikave t institucionit pr vzhgimin me kamer12.

11 Shikoni Seksionin 15 t dispozitave kalimtare.


22

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

5.1.3 Prdorimi i paprshtatshm dhe zvarritja e funksionit. Sipas Nenit 3,


paragrafi 3 i Ligjit, kufizimet mbi prdorimin e t dhnave duhet t vendosen qart
veanrisht nse krkohet nga prfaqsuesit e stafit dhe aktorve tjer.
M tutje, duhet t sigurohet q t dhnat mos t prdoren tutje pr qllime t
panjohura ose t shpalosen pranuesve t paplanifikuar t cilt mund m tutje t
prdorin pr qllime tjera plotsuese (zvarritje e funksionit). Qllimet e
paprshtatshme jo vetm q prfshijn qllime t reja q nuk jan lidhur me
qllimet prkatse, por gjithashtu gjitha kto qllime t cilat nuk mund t priten
nga individi q gjendet nn vzhgim. Definicioni i gjer i nivelit t lart t qllimit
nuk justifikon prdorimin pr qllime t paprcaktuara.
Shembull:
Kur instalohet sistem pr vzhgim me kamer pr qllim t kontrollit t qasjes dhe
ishte br njoftimi pr nj aktivitet t till stafit, regjistrimet nuk lejohen t
prdoren pr t vlersuar sa mir punon stafi ose nse vijn n pun me koh. Nuk
duhet gjithashtu t prdoret si nj vegl hetuese ose dshmi n hetimet e
brendshme ose n procedura disiplinore prve nse nuk ka ndonj incident t
siguris fizike, si dhe n raste t veante kur ka vepra kriminele.

5.2 A ka baza ligjore pr vzhgimin me kamer?


Pasi t definoni qllimin e sakt, duhet t siguroni q ky qllim sht sipas Nenit
3 t Ligjit legjitim. Ky sht parakushti m i rndsishm pr do vzhgim me
kamer. Neni 5 i Ligjit mundson q T dhnat personale mund t prpunohen
vetm nse
1.1 subjekti i t dhnave ka dhn plqimin e tij ose saj
N kuptim t vzhgimit me kamer, kjo nnkupton plqimin me shkrim
eksplicit, t paanshm dhe t informuar t subjektit t t dhnave. Njoftimi n
vend q jan duke u vzhguar nuk mjafton; (shikoni Nr. 11.2 t ktij
Udhzuesit). Rastet kur individt n fjal kan dhn plqimin e tyre t
paanshm jan shum t rrall n praktik, p.sh. kur klientt e fitnes qendrs
pajtohen t jen t vzhguar pr arsye shndeti (kjo nuk vlen pr sektorin e
punsimit, shikoni Nenin 64 t Ligjit).
ose prpunimi sht i domosdoshm
- 1.2 pr prmbushjen e nj kontrate n t ciln subjekti i t dhnave sht
pal kontraktuese ose pr t ndrmarr veprimet lidhur me krkesn e subjektit
t t dhnave para lidhjes s kontrats,
12 Shikoni Seksionin 11 dhe Shtojcat 1 dhe 2 pr udhzime t mtutjeshme si t vendosni njoftimin
pr opinionin.
23

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

- 1.3 pr respektimin e obligimit ligjor t cilit i nnshtrohet kontrolluesi,


Shembuj t bazave ligjore pr ligjshmrin mund t jen situata kur ka obligim
ligjor pr t zbatuar vzhgimin me kamer.
- 1.4 pr mbrojtjen e interesave jetike t subjektit t t dhnave,
- 1.5 pr kryerjen e nj detyre me interes publik ose n ushtrimin e
autoritetit zyrtar q i sht dhn kontrolluesit apo nj pale t tret t cils i
zbulohen t dhnat
Nse institucioni i juaj prdor vzhgim me kamer pr qllime t zakonshme
siguri dhe kontroll t qasjes, ather kjo mund t vlersohet si domosdoshmri
potenciale pr menaxhmentin dhe funksionimin e institucionit t juaj. Andaj,
sistemi pr vzhgimin me kamer do t bazohet n baza ligjore, si edhe
krkohet nga Neni 5, nr. 1.5 i Ligjit;
ose
- 1.6 pr qllime t interesave legjitime t ushtruara nga kontrolluesi ose
pala e tret apo palve t cilave u jan zbuluar t dhnat, me prjashtim t
rasteve kur interesat e tilla jan n kundrshtim me t drejtat dhe lirit
themelore t subjektit t t dhnave.
5.3 A sht demonstruar qart nevoja pr vzhgim me kamer?
Menjher kur t vendoset qllimi i sakt pr sistemin e vzhgimit me kamer dhe
kemi bazat ligjore pr prdorimin, institucioni i juaj duhet t justifikoj q
prdorimi i kamerave n t vrtet sht e domosdoshme n kuptimin e ngusht
pr rrethanat specifike t institucionit.
5.4 A sht vzhgimi me kamer vegl efikase pr t arritur qllimin?
Sistemet nuk duhet t instalohen nse nuk jan efektive pr t arritur qllimet e
caktuara, pr shembull, nse japin iluzionin e t qenit m tepr t sigurt.
Shembull:
Nse qllimi i sistemit t juaj sht t kontrollohet qasja nga pjest e ndryshme t
nj ndrtese t madhe q nuk jan t ndara fizikisht nga dyer t mbyllura ose
sisteme tjera t kontrollit t qasjes, nj komplet prej njqind kamera me pamje t
regjistruara dhe shikuara nga lart nga dhoma e kontrollit nga dy CCTV operator
nuk do tju ndihmoj t ndaloni qasjen e paautorizuar, por thjesht, vetm mund
tju ndihmoj t hetoni ndonj incident sigurie pasi t ket ndodhur.

5.5 A ka alternativa m pak ndrhyrse?


24

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Institucioni duhet gjithashtu t vlersoj nse ka metoda m pak ndrhyrse pr t


arritur qllimin e synuar, pa prdorimin e kamerave. Vzhgimi me kamer nuk
duhet t prdoret nse ka alternativa adekuate. Nj alternative mund t
konsiderohet si adekuate prve nse nuk sht e mundshme ose sht m pak
efektive sesa vzhgimi me kamer ose do t prfshinte shpenzime me prmasa t
mdha.
Gatishmria e teknologjis me mime t ulta nuk mjafton pr t justifikuar
prdorimin e teknologjis me video. Nuk duhet t vendoset pr at aktivitete
vetm sepse mimet jan m t ulta, sht mnyra m e leht dhe vendimi m i
shpejt por q nuk arrin t prfshij ndikimin mbi subjektet e t dhnave dhe
interesat legjitime dhe efektin mbi t drejtat e tyre themelore.
Shembull:
Nuk duhet t instaloni sisteme pr vzhgim me kamer pr t vzhguar salln e
info-qendrs q ofron qasje n internet pr vizitort, vetm pr t shikuar nse
vendi sht i lir ose jo. Si alternativ, aplikacion softueri mund t instalohet pr
t ndjekur numrin e kompjuterve t kyur dhe shkyur n seciln info-qendr n
veanti.
5.6 A jan prfitimet m t mdha se efektet dmtuese?13
N fund, edhe nse institucioni i juaj prfundimisht merr vendim q ka nevoj t
qart pr t prdorur vzhgim me kamer dhe nuk ka metoda m pak ndrhyrse,
duhet t prdoret kjo teknologji nse efektet dmtuese t vzhgimit me kamer
jan m t vogla sesa prfitimet nga vzhgimi me kamer.
Shihet qart se vzhgimi me kamer nuk duhet t prdoret n raste kur efektet
dmtuese jan m t mdha n krahasim me prfitimet.
Shembull:
Nuk duhet t instaloni kamer n kuzhin komunale ose sall pr ushqim, pr t
zbuluar personat q shrbejn veten me produktet q mbeten n frigorifer ose
dollap nga antar t stafit madje edhe nse (i) sht dhne njoftim, (ii) ky
problem ndodh vazhdimisht dhe (iii) mnyrat tjera pr t zgjedhur problemin kan
dshtuar.
Megjithat, n shum raste analiza bhet m e ndrlikuar dhe interesat legjitime
dhe t drejtat themelore t njerzve q vzhgohen do t duhet t baraspeshohen
me kujdes me prfitimet q mund t arrihen nga vzhgimi.
13 Shikoni Nenin 3 par 2 t Ligjit dhe Nenet 8 dhe 52 t Karts pr t Drejtat e Njeriut s Bashkimit
Evropian. Dispozitat tjera pr t drejtat themelore prfshijn, mes tjerash, Nenet 7, 11, 12, 21 dhe 45 t
Karts. Shikoni edhe Konventn Evropiane mbi t Drejtat e Njeriut, veanrisht, Nenet 8, 10 dhe 11
dhe Protokollin 4, Nenin 2.
25

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

5.7 Qllime sigurie


Nse vzhgimi me kamer zhvillohet pr qllime sigurie, institucioni i juaj duhet
me kujdes t vlersoj rreziqet dhe jo vetm t theksoj q qllimi sht t
vzhgoj do anomali brenda perimetrit t siguris, ose t prballohemi me
incidentet e siguris. N fakt, institucioni i juaj nuk duhet vetm t ket ide t
prgjithshm pr mnyrn e prdorimit t sistemit, por gjithashtu duhet t detajoni
gjitha llojet e individve t siguris q priten t ndodhen n rajonin q bhet
vzhgimi dhe q dshironi t ndaloni, parandaloni, hetoni ose ndiqni me an t
kamerave.
N prgjithsi, gjat definimit t qllimit, institucioni i juaj duhet t bj t qart
se sistemi i vzhgimit me kamer ndihmon kontrollin e qasjes n ndrtes dhe
ndihmon n sigurimin e ndrtess, sigurin e stafit dhe vizitorve si dhe prons
dhe informatave q gjenden ose ruhen n objektin.
Duhet gjithashtu t prcaktoni nse sistemi pr vzhgim me kamer sht
dizajnuar pr t parandaluar, frenuar, hetuar dhe/ose ndjekur incidente t rrezikut
(duke siguruar dshmi)14.
Nuk duhet vetm thjesht t identifikoni do rrezik ndaj siguris q mund t
ekzistoj por duhet edhe t arsyetohen, n mnyr t vrtet dhe dshmueshme, q
ekzistimi dhe prhapja e ktyre rreziqeve (rreziqe specifike, shkalla e krimit, etj.).
Nj perceptim i thjesht i rrezikut, spekulim ose dshmi anekdote nuk do t
mjaftoj pr t justifikuar nevojn pr vzhgim me kamer. Kjo analiz e rrezikut
duhet t dokumentohet me shkrim dhe duhet t identifikoj dhe vlersoj rreziqet
ekzistuese. N fakt, institucioni i juaj duhet t demonstroj llojin e rrezikut mbi
sigurin n rajonin e vzhgimit duke treguar se far incidente sigurie kan
ndodhur n t kaluarn ose priten t ndodhin n t ardhmen.
Shembull:
Duhet n mnyr specifike dhe individuale t konsideroni dhe t vlersoni
prdorimin potencial t vzhgimit me kamer pr seciln prej ktyre llojeve t
incidenteve t siguris, aty ku mund t zbatohet:
qasje t paautorizuar fizike ne objekte specifike me siguri dhe dhoma t
mbrojtura (p.sh. dhoma q prmbajn infrastruktur kritike TI ose informacione
senzitive operacionale)

14 Vzhgimi me kamer, mundet n do koh t parandaloj incidente sigurie qen me ndaljen e


kriminelve ose duke mundsuar prgjigje t shpejt situatave emergjente. N praktik, ndonse, n
vend q t parandaloj incidente sigurie, vzhgimi me kamer zakonisht shrben pr ti hetuar pas
faktit dhe t siguroj dshmi, nse ndodhin kto incidente. Duhet t jen t qart se far dshironi t
arrini.
26

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

vjedhje t pronave personale nga stafi (p.sh. laptop, telefona celular, anta,
xhaketa t harruara n zyra individuale ose n salla takimi)
vjedhje t biikletave ose thyerje t veturave n parkingun
krcnime sigurie n samite ndrkombtare dhe evenimente tjera speciale
sulme fizike kundr ndrtess s juaj (goditje me gurr, thyerje, vandalizm,
etj.) gjat protestave ose demonstratave
sulm fizik t stafit pr siguri n hyrjen kryesore gjat protestave ose
demonstratave
Kjo list sht vetm ilustrim.

Kur t identifikohen rreziqet, duhet t parashtrohen edhe nj sr pyetjes pr t


konstatuar jo vetm ekzistimin e krcnimeve specifike por edhe q vzhgimi me
kamer sht vegla e duhur q duhet prdorur kundr ktyre krcnimeve. Si
sqaruar n Seksionet 54 56, duhet t konstatohet q vzhgimi me kamer sht
vegl efikase pr arritjen e qllimi, q nuk ka alternative tjera m pak ndrhyrse
n dispozicion dhe q prfitimet do t jen m t mdha sesa efektet dmtuese.
Me rndsi, para se t krkoni vzhgim me kamer, sht q gjith alternativat m
pak ndrhyrse duhet t analizohen me kujdes. N kto mund t prfshihen, pr
shembull, kontrollet nga stafi i sigurimit, azhurnimi i sistemit t alarmit, sisteme
pr kontrollin e qasjes, prforcimi dhe blindimi i portave, dyerve dhe dritareve
dhe rregullimi i ndriimit. Vetm pasi q kto zgjidhje t demonstrohen t
pamjaftueshme, ather duhet t prdoret vzhgimi me kamer.
5.8 Qllime hetimi
N vende ku sistemi sht instaluar pr qllime t zakonshme sigurie, video
regjistrimet mund t prdoren pr hetimin e incidenteve t siguris fizike q
ndodhin, pr shembull, qasje e paautorizuar n objektin ose dhomat e mbrojtura,
vjedhje, vandalizm, zjarr ose sulm fizik mbi ndonj person. N fakt, prve
ndalimit dhe parandalimit, sistemi i vzhgimit me kamer pothuaj se doher
shrben pr qllime hetimi t fakteve pas ndodhjes s incidentit t siguris dhe pr
krkimin e dshmive pr t ndjekur kriminelin. Megjithat, parimisht, sistemet e
vzhgimit me kamer nuk duhet t instalohen ose dizajnohen pr qllime t
hetimeve t brendshme prve incidenteve t siguris fizike si jan ata q
prmendm m lart.
Duke pasur kt parasysh, nuk mund t prjashtohet fakti q n rrethana t
jashtzakonshme, teknologjia e vzhgimit me kamer mund gjithashtu t prdoret
edhe pr qllime hetimi, madje edhe nse nuk sht nxitur drejtprdrejt nga
ndonj incident fizik i siguris. Pr t vendosur nse kto prdorime jan t
lejueshme dhe nse krkojn masa plotsuese sigurie q nuk gjenden n kt
Udhzues, duhet t zbatohet analiz rast-pas-rasti. Andaj, politika juaj pr
vzhgimin e till me kamer sht lnd e vlersimit t ndikimit nga institucioni i
juaj dhe kontroll paraprak nga institucioni ose Agjencia.

27

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Shembull:
Kamerat jan t instaluar n nj dhom t mbyllur t arkivit pr qllime sigurie
dhe kontrollin e qasjes dhe pamjet vzhgohen drejtprdrejt nga rojtari i siguris
nga recepcioni. Kamerat gjithashtu regjistrojn pamjet. N 4 t mngjesit, sistemi
i alarmit sinjalizon qasje t paautorizuar. Hetimi vijues i incidentit t siguris me
an t CCTV pamjeve tregon q ditn m hert ka pasur riparime t sistemit t
kondicionerit n dhomn e arkivit dhe dritarja ka qen e hapur dhe sht harruar
e hapur. Ky hetim sht sipas rendit dhe brenda kufijve t nj qllimi tipik t
siguris.
Dshironi t prdorni CCTV sistemin n nj mnyr t synuar pr t hetuar
aktivitetet ditore t z X, zyrtar n institucionin e juaj q sht i dyshuar se ka br
nj mashtrim prokurimi, mashtrim prfitimi, ka keqtrajtuar nj koleg pune ose ka
qen i mpir gjat orarit t puns. Kjo do t ishte mbi kufijt e qllimit pr siguri
dhe kontrollit t qasjes dhe do t ket nevoj pr vlersim t ndikimit dhe kontroll
paraprak.

5.9 vzhgimi i puntorve


Vzhgimi i puntorve n vendin e tyre t puns zakonisht nuk sht e
pranueshme prve nse sht e nevojshme pr t mbrojtur puntort, p.sh. n
vend industriale t pun. Ajo sht e pranueshme vetm sipas Nenit 64, paragrafit
1, fjalis s dyt t Ligjit kur domosdoshmrish krkohet pr sigurin e njerzve,
sigurimin e prons dhe ruajtjen e informacioneve konfidenciale nse ky qllim
nuk mund t arrihet me mjete m t lehta. Agjencia rekomandon fuqishm
shmangien e vzhgimit me kamer n vendet e puns prve ndonj prej
parakushteve paraqitet si domosdoshmri.
do vzhgim me kamer e propozuar t ktij lloji sht lnd e vlersimit t
ndikimit nga institucioni i juaj. Ajo gjithashtu duhet t dorzoj planet e Agjencis
pr kontrollin paraprak. N vendet ku institucioni i juaj propozon t prdoret
vzhgimi me kamer pr t vzhguar punn e stafit, Agjencia do t kushtoj
vmendje t posame mendimeve dhe shqyrtimeve t shprehura nga prfaqsuesit
e stafit t institucionit, nse ekzistojn, dhe t konstatohet nse kto mendime dhe
shqyrtime jan marr parasysh ose jo.
Qllimet si jan menaxhimi i produktivitetit t vendit t puns, sigurimi
kontrollit t cilsis, zbatimi i politikave t institucionit ose krkimi i dshmive
pr zgjidhjen e kontesteve, vet, zakonisht nuk e justifikojn vzhgimin me
kamer te puntorve n kontekst t puns brenda institucionit t juaj.
Shembull:
Nuk ju lejohet t prdorni sistemin aktual t vzhgimit me kamer pr t vzhguar
efikasitetin e stafit t kontraktuar pr pastrim deri sa ata bjn punn e tyre n
28

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

ort e mngjesit madje edhe nse njoftim prkats ju sht dhn pr kt shtje
dhe ka pasur shum ankesa n lidhje me cilsin e puns s tyre.

Praktikat kur nj puntor sht nn vzhgim konstant (vazhdimisht n kapjen e


kamerave pr vzhgim) duhet t shmangen prve nse nuk sht absolutisht e
nevojshme sipas Nenit 64, paragrafit 2 t Ligjit.
Shembull:
Nuk ju lejohet t prdorni kamera pr vzhgim q vazhdimisht t vzhgoni ndonj
q punon n ark ose regjistrin e arks n kantin gjat orarit t puns madje
edhe nse sht dhne njoftim prkats puntorit n ark pr kt shtje.
Vzhgimi, madje edhe ajo i fshehur mund t jet i pranueshm vetm pr nj koh
t shkurt n raste t vjedhjeve t prsritura.

Sa i prket vzhgimit t nxitur nga cenimet e siguris ose shndetit ose interesave
t ngjashme n rrethana t jashtzakonshme, Agjencia do t vlersoj do
justifikim t till n baza rast-pr-rasti.
5.10 Ueb kamera
Pr qllime t ktij Udhzuesi, ueb kamera sht aparat pr video regjistrime
digjitale lidhur me internet dhe q transmeton pamje pr secilin q viziton ueb
faqen prkatse. Aparatet e lidhura pr intranetin e institucionit ose ueb faqeve q
nuk jan t gatshme pr publikun e gjer, por vetm pr nj audienc prkatse (si
pjesmarrs n nj eveniment) gjithashtu konsiderohen si ueb kamera pr qllimet
e ktij Udhzuesi. Ueb kamerat ofrojn mundsi, pr shembull, n prmirsimin e
arsimit, komunikimin dhe lodhjen. Megjithat, ueb kamerat mund t jen rrezik
pr mbrojtjen e t dhnave specifike.
Shum prej ktyre rreziqeve jan lidhur me mungesn e operatorit t ueb kamers
n t cilat do t shikohen dhe prdoren pamjet dhe pr far qllime. Ueb kamerat
regjistrojn dhe transmetojn pamje digjitale q transmetohen menjher m
shum pranuesve. Kto pamje mund leht t regjistrohen, kopjohen dhe
shprndahen m tutje nga ndonj prej ktyre pranuesve. Incizimet digjitale q
mbajn informata t vazhdueshme dhe hollsishme mund pastaj t ruhen,
krkohen dhe indeksohen pr rishikime dhe analiz t pakufishme. Videot e
incizuar sot mund ende t jen t gatshme n internet pr shum vite m tutje
duke mbajtur gjurmn digjitale t njerzve. N fund, ka rrezik t rritur q
pamjet mund t keqprdoren.
Nse bhet krahasim me prparsit e prdorimit t ueb kamers q zakonisht
sht dika m tepr sesa argtim i pastr kto rreziqe zakonisht nuk
justifikohen. Ndonjher ka edhe mnyra tjera t gatshme dhe m pak ndrhyrse
29

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

pr t arritur qllimin e njjt. Pr kt arsye, instalimi i ueb kamerave doher


duhet t konsiderohet me shum vmendje. Ueb kamerat zakonisht nuk duhet t
instalohen pr qllime t pavlefshme, ose t promovojn lokacione rekreacionale
q ofrohen nga institucionet e juaj ose objekti turistik (p.sh. qendr t vizitorve,
fitnes, kafeteri, galeria e vizitorve n salln e takimeve). Vetm n raste t
jashtzakonshme prdorimi i ueb kamerave mund t lejohet n baz t informuar
dhe plqim individual t secilit prdorues n objektin. Vmendje t veant duhet
t kushtuar mendimeve dhe brengave t shprehura nga prfaqsuesit e stafit
dhe/ose aktorve tjera.
Shembull:
Dshironi t promovoni nj qendr t re t vizitorve duke vendosur video kamer
n objektin pr transmetim t drejtprdrejt n ueb faqen e institucionit. Agjencia
nuk preferon kt praktik n baz q shum prdorues mund t konsiderojn
kamerat si ndrhyrse. Nse nj pjes e konsiderueshme e prdoruesve tregojn
interes q t jen t filmuar, mund t filloni me kt praktik por vetm n baz t
plqimit t qart dhe informuar nga secili prdorues individual. Prdoruesit e
objektit duhet t ken zgjidhje nse t prdorin pjesn e mbuluar nga kamerat ose
t qndrojn jasht kapjes d3eri sa t lodhen me ofertat q jan n dispozicion
sipas kushteve t njjta. N praktik, kjo krkon q t caktohet vetm nj pjes (e
vogl) e objektit q do t promovohet dhe q do t mbulohet nga kamerat dhe
duhet t ket njoftim t qart dhe t dukshm pr at pjes t caktuar.

Nj faktor tjetr i rndsishm pr t menduar gjat dizajnimit t sistemit sht


shkalla me t ciln individt jan t identifikueshm. Nj kndvshtrim nga lart
objektit me rezolucion t ult sht m pak ndrhyrs sesa pamjet me fytyra t
individve q mund t vrehen. Efektet negative t privatsis ndonjher mund t
ulen duke prdorur softuer pr t maskuar do detaj t pamjet q mund t oj n
identifikimin e individit (p.sh. fytyrat ose numrin e targave). Ndonse asnj prej
ktyre masave t siguris, ve e ve, nuk mund t legjitimojn prdorimin e ueb
kamerave, ata duhet t konsiderohen gjat vlersimit nse t prdorni ueb kamera
ose jo.

6. Zgjedhja, qndrimi dhe konfigurimi i sistemit pr vzhgim me


kamer
Ky seksion jep udhzime pr mnyrn si t zgjidhni, qndroni dhe konfiguroni nj
sistem. Parimi udhzues n lidhje me gjitha shtjet e trajtuara n kt Seksion (si
dhe n pjesn tjetr t ktij Udhzuesi) duhet t minimizojn do ndikim negativ
mbi privatsin dhe t drejtat themelore tjera dhe interesat legjitim t atyre q jan
nn vzhgim. Prshtatshmria e secils zgjidhje q bhet duhet t verifikohet dhe
vlersohet gjat revizionit (shikoni Seksionin 13).
6.1 Pozitat e kamerave dhe kndet e shikimit
30

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Pozitat e kamerave duhet t zgjidhen pr t minimizuar rajonin e shikimit q t


jet relevante pr qllimet e caktuara.
Shembuj:
Kur instalohet kamer n kulm pr t vzhguar daljen emergjente pr zjarr,
kujdes duhet t bhet pr t siguruar q kamera nuk sht e pozicionuar q
rastsisht t regjistroj edhe tercn e ndrtess fqinje private.
njsoj, kur kamera sht instaluar pr t vzhguar hyrjen e nj dhome specifike
t mbrojtur brenda nj ndrtese, kujdes duhet t bhet q kamera mos t
pozicionohet q rastsisht t regjistroj hyrjen e zyrs tjetr private.

Si rregull, n vende q do t instalohet sistem pr vzhgim me kamer pr t


mbrojtur pronn (pron ose informacione) e institucionit t juaj, ose sigurin e
stafit ose vizitorve, institucioni duhet t kufizoj vzhgimin vetm n

rajone t zgjedhura me kujdes q prmbajn informacione senzitive,


produkte me vler t lart ose prona tjera q krkojn mbrojtjen e
prforcuar pr ndonj arsye specifike,
pika hyrjeje dhe daljeje t ndrtess (prfshir edhe dalje emergjente dhe
dalje pr zjarr dhe muret ose gardhi q rrethon ndrtesn ose pronn), dhe
pika hyrjeje dhe daljeje brenda ndrtess q lidh rajone t ndryshme q jan
lnd e t drejtave t ndryshme t qasjes dhe t ndara nga dyer t mbyllura
ose ndonj mekanizm tjetr pr kontrollin e hyrjes.

Shembuj:
Mund t vendosni kamera n hyrjen e nj dhome t mbyllur t arkivit ku i ruani
dokumentet m t rndsishme t institucionit dhe q hyjn prej kohe n koh stafi
i autorizuar pr t vendosur ose marr dokumente.
E keni dhn me qira katin m t lart ndonj institucioni tjetr. Kati sht
siguruar me der q mbahet e mbyllur gjith kohn dhe q mund t hapet vetm
me legjitimacionin e personelit q punon n katin e lart. Mund t vendosni
kamer n pjesn e ashensorit t atij kati, pr t regjistruar nse dikush hyn ose
dal n at kat nda pjest tjera t ndrtess.

Nuk mund t prjashtohet se krkesat e siguris mund t krkojn monitorim m


t gjer brenda disa ndrtesave. Nse ky sht rasti, plane t tilla duhet t
diskutohen n mnyr specifike n politikn e vzhgimit me kamer, dhe
Institucioni duhet t justifikojn nevojn prkatse dhe proporcionalitetin e
vzhgimit t till plotsues (n vlersimin e ndikimit ose ndryshe).

31

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Prve t drejts pr mbrojtjen e t dhnave, sht e drejt kushtetuese


paprekshmria e vendbanimit (Neni 36 i Kushtetuts s Kosovs) q mbron
kundr vzhgimit me kamer n shtpit dhe banesat nga jasht (p.sh. prmes
dritareve)
6.2 Numri i kamerave
Numri i kamerave t instaluara do t varet nga madhsia e ndrtesave dhe nevojat
e siguris, t cilat, nga ana tjetr, jan kushtzuar me nj sr faktorsh. Numri
dhe lloji i njjt kamerave mund t jet i prshtatshm pr nj institucion dhe
mund t jet tmerrsisht disproporcionale pr nj tjetr. Megjithat, nse t gjitha
gjrat e tjera jan t barabart, numri i kamerave sht nj tregues i mir i
kompleksitetit dhe madhsis s nj sistemi t vzhgimit dhe mund t sugjerojn
rreziqe t shtuara pr privatsin dhe t drejtat tjera themelore. Me rritjen e numrit
t kamerave, rritet edhe mundsia q ata nuk do t prdoren n mnyr efikase,
dhe ndodh mbingarkes t informatave. Prandaj, Agjencia rekomandon kufizimin
e numrit t kamerave n at q sht e domosdoshme pr arritjen e qllimeve t
sistemit. Numri i kamerave duhet t prfshihet n politikn e vzhgimit me
kamer.
6.3 Koha e vzhgimit
Koha kur kamerat jan vendosur pr t regjistruar duhet t zgjidhet pr t
minimizuar vzhgimin n koh q nuk jan relevante pr qllimet e synuara. Nse
qllimi i vzhgimit me kamer sht siguria, kur sht e mundur, sistemi duhet t
jet vendosur pr t regjistruar vetm gjat kohs kur ka mundsi t lart se
problemet e supozuar t siguris ndodhin.

Shembuj:
Nj vjedhje vazhdimisht ndodh gjat nats dhe n fundjav nga nj zon
magazinimi mbyllur nga nj korridor i ngarkuar. Ju mund t instaloni nj kamera
pran hyrjes s zons s magazinimit pr t zbuluar q kan kryer vjedhjen ose
pr t parandaluar t ndodh (me kusht q njoftim i prshtatshm sht dhn).
Kamerat duhet t vendosen t funksionojn vetm jasht orarit t puns.

6.4 Rezolucioni dhe cilsia e pamjeve


Rezolucioni adekuat dhe cilsia e pamjes duhet t zgjidhet. Qllime t ndryshme
do t krkojn cilsi t ndryshme t pamjes. Pr shembull, kur identifikimi i
individve sht i rndsishm, rezolucioni i kamerave, parametrat e kompresimit
n nj sistem digjital, vendndodhja, ndriimi dhe faktor tjer, t gjith duhet t
merren parasysh dhe t zgjidhen ose modifikohen n mnyr q cilsia e rezultuar
e pamjes do t jet e mjaftueshme pr t siguruar pamje t njohur t fytyrs. Nga
ana tjetr, kur identifikimi nuk sht i nevojshm, rezolucioni i kamers dhe
32

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

faktor t tjer t ndryshueshm duhet t zgjidhen pr t siguruar se nuk ka pamje


t njohur t fytyrs t regjistruar.
Shembuj:
N disa situata, identifikimi i individve nuk sht i nevojshm dhe kjo sht e
mjaftueshme q cilsia e pamjeve mundson zbulimin e lvizjes s njerzve ose
rrjedhn e trafikut.

6.5 Kategori speciale t t dhnave


Sistemet e vzhgimit me kamer nuk duhet t synojn regjistrimin (p.sh. me
zmadhimin ose synimin pr diskriminim) ose ndryshe prpunimi (p.sh. indeksimi,
profilizimi) i pamjeve t cilat zbulojn t ashtu-quajtur "kategori speciale t t
dhnave": origjina racore ose etnike, mendimet politike, fetare ose bindjet
filozofike, antarsimi i sindikats, dhe t dhnat n lidhje me shndetin ose jetn
seksuale15
Pjest gjithashtu nuk duhet t vzhgohen ku ka gjasa t mdha q pamjet me t
cilat mund t zbulohen kategori t t dhnave speciale do t regjistrohen.
Shembull:
Nuk duhet t xhironi dhoma pritjeje n shrbimin mjeksor. Gjithashtu, nuk duhet
t vendosni kamer n hyrjen e zyrs s sindikats.

Nj vlersim i ndikimit duhet t kryhet n rast se nj institucion dshiron t


shmanget nga kto rregulla. Vzhgimi mund t kryhet vetm subjekt i masave
shtes t siguris. N rastin e vzhgimit n mnyr q t ofroj siguri gjat
demonstratave, kto masa sigurie shtes mund t prfshijn, ndr t tjera, kt n
vijim:

vzhgimi i protestave paqsore mund t kryhet vetm n rast t nevojave


t demonstruar t siguris,
kamerat nuk duhet t prqendrohen n fytyrat e individve dhe nuk duhet
t krkoj pr t identifikuar individ prve nse ekziston nj krcnim i
pashmangshm pr sigurin publike ose sjellje t dhunshme kriminele
(p.sh. vandalizm apo sulm),
n munges t zbulimit t nj incidenti t siguris, fshini regjistrimet e do
proteste paqsore brenda 2 orve pas prfundimit t protests (ose
konsideroni vetm vzhgimin e drejtprdrejt),
pamjet nuk do t prdoren pr analizimin e t dhnave, dhe

15 Shikoni Nenin 6 t Ligjit.


33

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

trajnimi adekuat sht dhn pr operatort e sistemit t vzhgimit me


kamer pr t siguruar q privatsia dhe t drejtat tjera themelore t
pjesmarrsve t regjistruar nga kamera, duke prfshir, m t
rndsishmen, t drejtn e tyre pr lirin e tubimit, nuk jan t ndrhyra n
mnyr asimetrike.

T gjitha vzhgimet q prpunojn kategori speciale t t dhnave ju nnshtrohen


kontrollit paraprak nga zyrtari i juaj ose Agjencia.
6.6 Zonat nn pritjet e larta t privatsis
Zonat nn pritjet e larta t privatsis nuk duhet t vzhgohen. Kto prfshijn,
zyra individuale, tipike (duke prfshir edhe zyrat e prbashkta nga dy ose m
shum njerz dhe zyra t mdha, t hapur me dhomz), zonat e lodhjes
(restorantet, kafeteri, bare, kuzhina, salla pr drek, zona pushimi, dhoma t
pritjes, etj), tualete, dushe dhe dhoma pr zhveshje.
Nj vlersim i ndikimit duhet t kryhet n rast Institucioni dshiron t shmanget
nga kto rregulla. Nj kontroll paraprak nga zyrtari dose Agjencia gjithashtu do t
jet e nevojshme.
6.7 Vzhgimi me kamer i teknologjis s lart dhe/ose inteligjent
Prezantimi i "mjeteve t teknologjis s lart t vzhgimit me kamer" ose
"sisteme inteligjente t vzhgimit me kamer" jan t lejueshme vetm jan lnd
e nj vlersimi t ndikimit. Ata jan gjithashtu lnd e kontrollit paraprak.
Agjencia do t vlersoj, rast pas rasti, lejimin e tekniks s prdorur dhe mund t
vendos, sipas nevojs, masat e siguris pr mbrojtjen e t dhnave.
Mjetet q bjn pjes n kt kategori, mes tjerash, prfshijn:

lidhja e sistemit t vzhgimit me kamer me t dhnat biometrike (p.sh.


shenjat e gishtrinjve pr kontrollin e qasjes), ose me baz t dhnash t
tjera, nse jan apo jo biometrike (p.sh. nj baz t dhnash e fotografive
me persona t dyshuar pr njohjen e fytyrs, ose t dhnat e regjistrimit t
makinave pr njohjen automatike t targave),
indeksimin e t dhnave n pamjet pr t lejuar krkime automatike dhe
alarme (p.sh. ndjekja e individve),
njohja e fytyrs apo tjetr pamje apo sistemet e njohjes s ecjes,
do lloj vzhgimi dinamik-parandalues (p.sh. duke prdorur aplikacionet
pr analizimin e sjelljes automatike pr t krijuar alarme t automatizuar
duke u bazuar n sjellje t dyshimt e definuar paraprakisht, lvizjes,
veshjes, gjuha e trupit), nj rrjet i kamerave t instaluara, t plot me nj
aplikacion t softuerit pr ndjekje q mund t ndjek objekte n lvizje ose
njerz n t gjith zonn n trsi,
sisteme alarmi t bazuar n audio (alarme q kyen nga ndryshimet e
nivelit t zrit, si brtitje e papritur),
34

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

kamera infra-kuqe ose afr-infra t kuqe, aparate me pamje termale dhe


kamera tjera speciale q mundsojn regjistrimin e pamjeve n errsir ose
nn kushte me drit t ult, t shikoj prmes mureve dhe t krkojn mbi
veshje (p.sh. skaner trupi), dhe
kamera pr qllime speciale me aftsi t prmirsuar optike dhe zmadhim
digjital.

Vini re q veorit m posht brenda dhe nga vetja nuk krkojn vlersim t
ndikimit ose kontroll paraprak:

zbulimi i lvizjeve pr t kufizuar video sinjalet pr ngjarjet e denj pr


vzhgim dhe regjistrim,
konfigurimi i sistemit pr zbulimin e lvizjes n mnyr q t drgohen
alarme stafit t siguris kur t identifikojn se dikush ka hyr n zon t
ndaluar (p.sh. nj dhom t mbyllur TI jasht orarit t puns),
panimi sipas dshirs, lkundje dhe aftsi t kufizuar optike dhe pr
zmadhim digjital.

Nse jeni n hamendje nse ka nevoj pr kontroll paraprak, ju lutemi t


konsultoni Agjencin.
6.8 Ndrlidhja e sistemeve pr vzhgim me kamer
Ndrlidhja e sistemit pr vzhgim me kamer t nj institucioni me sistemin e
vzhgimit me kamer t institucionit tjetr ose ndonj pal t treta sht subjekt i
vlersimit t ndikimit. Vlersimi i ndikimit sht i nevojshm edhe nse nj
institucion i vetm operon disa sisteme t veanta (pr shembull, sistemet e n
qytete t ndryshme apo sisteme n t njjtin vend, por prdoret pr qllime t
ndryshme) dhe dshiron t ndrlidh gjitha. Njoftimi paraprak pr kontroll sht
gjithashtu i nevojshm.
6.9 Vzhgimi i maskuar
Pr qllime t ktij Udhzuesi, vzhgimi i maskuar me kamer nnkupton
prdorimin e kamerave q jan
me qllim t fshehura nga dukja, ose
jan ndryshe t instaluara pa njoftim paraprak n opinionin,
dhe prandaj, mund t supozohet sigurt q individt q jan qllimi i vzhgimit nuk
jan t vetdijshm pr ekzistimin e tyre.
N qoft se kamerat jan t instaluara n zonat me pritje t larta t privatsis
(shih Seksionin 6.8), pa plotsimin e dy kushteve t mposhtme n kohn e njjt,
vzhgimi me kamer do t konsiderohet i maskuar edhe n qoft se ka njoftim t
prgjithshm n hyrje t ndrtess me t ciln theksohet q ndrtesa sht nn
vzhgim me kamer:

35

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

ka nj njoftim specifik dhe t qart t dukshm menjher n vendin e


ngjarjes (p.sh. n dern e zyrs individuale) dhe
ka shpjegime t mtejshme specifike n lidhje me mundsin e vzhgimit
n kto fusha (p.sh. zyra individuale) n politik t gatshme publike pr
vzhgimin me kamer n prputhje me rekomandimet e prcaktuara n
Seksionin 11.

Prdorimi i vzhgimit t maskuar sht mjaft ndrhyrs pr shkak t natyrs s


fsheht. M tej, ka pak ose aspak efekt parandalues dhe shpesh propozohet thjesht
si nj form e kapjes pr t siguruar dshmi. Prandaj, prdorimi i saj duhet t
shmanget.
Prjashtimet e propozuara duhet t shoqrohen me nj justifikim binds, nj
vlersim i ndikimit dhe duhet t'i nnshtrohen kontrollit para nga Agjencia i cili
mund t vendos, sipas nevojs, masa sigurie t veanta pr mbrojtjen e t
dhnave.
N parim, Agjencia nuk ka mundsin pr t nxjerr nj mendim pozitiv para
kontrollit paraprak prve nse t gjitha kushtet e mposhtme jan plotsuar:

vzhgimi i maskuar sht propozuar pr t hetuar nj vepr mjaft t rnd


penale me n nj hetim formal, q krkohet me ligj ose t autorizuar, nga
policia e Kosovs, agjentt e tjer kompetente pr zbatimin e ligjit ose nga
organet kompetente hetimore t BE-s;
prdorimi i vzhgimit t maskuar sht n prputhje me ligjin dhe ka qen
i autorizuar zyrtarisht nga (i) nj gjyqtari ose zyrtari tjetr q ka
kompetencat pr ta br kt n baz t ligjeve t Republiks s Kosovs,
ose nga (ii) organi vendimmarrs i lart kompetent i institucionit n
prputhje me politikn e shkruar dhe publikisht t qasshme t Institucionit
prkats pr prdorimin e vzhgimit t maskuar (p.sh. nj kshill
ekzekutiv t nivelit t lart);
nj regjistr mbahet me t gjitha autorizimet dhe raste t tilla t prdorimit
t vzhgimit t maskuar - ky regjistr duhet t jet n dispozicion pr
shqyrtim nga ana e zyrtarit dhe Agjencis sipas krkess;
kamerat jan t instaluar pr nj periudh t kufizuar kohe dhe n vende t
prcaktuara dhe me kusht q
nuk ka alternativa t tjera pr prdorimin e vzhgimit t maskuar pr t
hetuar rastin me sukses dhe
prfitimet q rrjedhin jan m t mdha sesa shkelja e privatsis s
individve t vzhguar.

36

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

6.10 Regjistrimi i zrit dhe CCTV me z16


Pr shkak t ndrhyrjes s tyre, n parim, prdorimi i regjistrimit t zrit dhe
"CCTV me z" jan t ndaluara gjithashtu, me prjashtim t prdorimit t tyre si
nj sistem mbshtetjeje pr kontrollin e qasjes jasht orarit t puns (si nj videotelefoni pr t kontaktuar personelin e siguris nga distanca vendosur pr t fituar
qasje).
Kur sistemi sht prdorur si nj sistem mbshtetjeje pr kontrollin e qasjes,
njoftimi i qart duhet t sigurohet dhe kamera duhet vetm t transmetoj ose
regjistron tingull kur (i) aktivizohet nga vet personi q prpiqet t fitoj qasje,
ose (ii ) pas nj numr t caktuar t prpjekjeve t dshtuara pr t fituar qasje.
Prjashtime shtes t propozuara duhet t shoqrohen me nj justifikim binds,
nj vlersim i ndikimit dhe duhet t'i nnshtrohet kontrollit paraprak.

7.

Sa gjat duhet t mbahen regjistrimet?


7.1 Periudha e ruajtjes
7.1.1
Parimet e prgjithshme. Regjistrimet nuk duhet t ruhet m shum se
sht e nevojshme pr qllime t veanta pr t cilat ato jan br. Duhet
gjithashtu t merret parasysh nse regjistrimi sht i nevojshm n vend t par
dhe nse vzhgim i drejtprdrejt pa regjistrim do t jet e mjaftueshme.
Nse nj Institucion zgjedh regjistrimin, duhet t specifikoj periudhn kohore pr
t ciln regjistrimet do t ruhen. Pas kalimit t ksaj periudhe regjistrimet duhet t
fshihet. Nse sht e mundur, procesi i fshirjes duhet t jet i automatizuar, pr
shembull duke mbuluar automatikisht dhe periodikisht mediet n baz, i pari i
fundit, Kur media nuk sht m e prdorshme (pas cikleve t shumta t
prdorimit) duhet t hidhen n mnyr t sigurt dhe n mnyr q t dhnat e
mbetura mbi t do t jen t fshira prher dhe t pakthyeshme (p.sh. nprmjet
grisjes ose mjete t tjera ekuivalente).
Nse qllimi i vzhgimit me kamer sht siguria dhe kontrolli i qasjes, dhe nj
incident i siguris ndodh dhe sht prcaktuar se regjistrimet jan t nevojshme
pr t hetuar m tej kt incident ose t prdoren regjistrimet si dshmi, pamjet
prkatse mund t ruhen prtej mbajtjes normale pr aq koh sa sht e nevojshme
pr kto qllime. Pas ksaj, megjithat, ata duhet gjithashtu t fshihen.

16 Pr qllime t Udhzuesit, CCTV me z nnkupton do konfigurim t vzhgimit me kamer me


an t altoparlantve n zonn e vzhgimit gjat s cils operatort e sistemit mund t flasin me
antart e opinionit q jan n vzhgim (p.sh. zotri me xhaket lkure ngjyr kafe, ju lutemi t
merrni brllokun q keni ln mbrapa ).
37

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Shembull:
Institucioni juaj sht e pajisur me nj sistem t vzhgimit me kamer pr sigurin
dhe kontrollin e qasjes. Institucioni juaj duhet t specifikoj nj periudh kohore,
pr shembull, tri dit kalendarike pas s cils regjistrimet automatikisht do t
mbulohen. Nse nj incident i siguris sht zbuluar gjat ktyre 3 ditve, ndrsa
regjistrimet jan n dispozicion, pr shembull, n qoft se nj zjarr ka shprthyer
n parkingun e ndrtess, pamjet prkatse mund t mbahen, ndrsa incidenti
sht hetuar.
7.1.2 Periudha e mbajtjes pr qllime tipike t siguris: tre dit. Kur kamera
jan instaluar pr qllime t siguris dhe kontrollin e qasjes, tre dit (q sht gjat
fundjavs) n shumicn e rasteve duhet t jet m shum se e mjaftueshme pr
personelin e siguris pr t br nj vendim t informuar nse do t mbaj pamjet
pr m tej n mnyr q t hetoj nj incident sigurie apo e prdorin at si prov.
N t vrtet, kto vendime zakonisht mund t bhet n shpejtsi. Prandaj,
institucionet duhet vendosin nj periudh t ruajtjes q nuk i kalon tre dit
kalendarike. N shumicn e rasteve nj periudh edhe m t shkurtr duhet t
mjaftoj.
7.1.3 periudha m t shkurtra t ruajtjes. Agjencia mund t rekomandoj
periudha m t shkurtra t ruajtjes ose vzhgim t drejtprdrejt kur kjo sht e
nevojshme pr t minimizuar ndrhyrjen n jetn private dhe t drejtat tjera
themelore dhe interesat e ligjshme t atyre brenda kapjes s kamerave.
Shembull:
Protestat politike jan mbajtur shpesh n oborrin e ndrtesave t juaja. Ju
dorzoni kontrollin paraprak pr arsye se kategorit e veanta t t dhnave
mund t prpunohen (shih Seksionin 6.7). Duke pasur parasysh rrethanat e rastit,
Agjencia mund t rekomandoj q, n munges t zbulimit t nj incidenti t
siguris, t fshini regjistrimet e do proteste paqsore brenda 2 orve pas
prfundimit t protests s fundit (ose t mendojn vetm pr vzhgimin e
drejtprdrejt).

7.2 Regjistrimi i pamjeve t matura pas periudhs s ruajtjes


Nj regjistr sipas mundsis, n form elektronike duhet t mbahet pr t
evidentuar do incizim q sht mbajtur pas periudhs normale t ruajtjes, duke
prfshir informatat
datn dhe kohn e pamjes dhe vendndodhjes s kamers,
prshkrim t shkurt t incidentit t siguris,
arsye prse pamjet duhet t mbahen, dhe
data e pritur e shqyrtimit pr nevojn nse duhet t mbahet ende pamja n
fjal.
38

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Shembull i evidentimin n regjistrin:


Data dhe koha e pamjeve: 1 tetor 2012, 10 deri mesdit
Vendndodhja e kamers: Kamera nr 5 (q gjendet afr hyrjes s ashensorit n
parkingun)
Prshkrim t shkurt t incidentit t siguris: Nj zjarr shprtheu n shportn e
mbeturinave afr hyrjes s ashensorit n parkingun. Nuk ka pasur lndime n
njerz dhe as dmtime.
Arsye prse pamjet duhet t mbahen: Incidenti duhet m tutje t hetueset nga
njsia e siguris me an t pamjeve nga vzhgimi me kamer pr t zbuluar se
far ka shkaktuar zjarrin dhe t msohen leksione dhe t ndrmerren masat
prkatse mbrojtse.
data e pritur e shqyrtimit pr nevojn nse duhet t mbahet ende pamja: 15
tetor 2012.

8. Kush duhet t ket qasje n pamjet?


8.1 Nj numr i vogl i individve t identifikuar qart n baza njohje-nevoj
T drejtat e qasjes duhet t jen t kufizuar n nj numr t vogl t individve t
identifikuar n mnyr t qart mbi baza njohje-nevoj t rrept. Duhet gjithashtu
t sigurohet q prdoruesit e autorizuar mund t ken qasje vetm n ato t dhna
personale n t ciln t drejtat e tyre qasje referohen. Politikat e kontrollit t qasjes
duhet t prcaktohen duke ndjekur parimin e "m pak privilegje": e drejta e qasjes
pr prdoruesit duhet t jepet vetm pr ato resurse t cilat jan t domosdoshme
pr t kryer detyrat e tyre.
Vetm "kontrolluesi", administratori i sistemit ose antar tjetr stafi t emruar n
mnyr specifike nga kontrolluesi pr kt qllim duhet t jet n gjendje t jap,
t ndryshoj ose t anuloj t drejtat e ndonj personi. do dhnie, ndryshim ose
anulim t t drejtave t qasjes duhet t bhet n prputhje me kriteret e
prcaktuara n politikat e vzhgimit me kamer t Institucionit.
Ato q kan t drejta qasjeje n do koh duhet t jen individ t qart dhe
identifikuar.
Shembull:
Nuk duhet t shprndahen emra prdorues t prbashkt dhe fjalkalime
kompanis s kontraktuar pr siguri q punson disa persona pr t punuar pr
institucionin e juaj.

39

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Politika e vzhgimit me kamer duhet qart t prcaktoj dhe t dokumentoj se


kush ka qasje n pamjet e vzhgimit me kamer dhe/ose arkitekturn teknike t
sistemit pr vzhgim me kamer, pr far qllimi dhe nga far prbhen ato t
drejtat t qasjes. N veanti, duhet t prcaktohet se kush ka t drejt t:

shikoj pamjet e drejtprdrejta,


operoj me kamerat e panimit-lvizjes-zmadhimit,
shikoj regjistrimet, ose
kopjoj,
shkarkoj,
fshij, ose
ndryshoj pamjet.

do dallim mes t drejtave t kategorive t ndryshme t personave duhet qart t


prcaktohen.
Pr shembull, ata q

vzhgojn pamjet drejtprdrejt,


jan prgjegjs pr mirmbajtjen teknike t sistemit, ose
hetojn incidente t siguris

kan detyra t ndryshme dhe andaj duhet t ken t drejta t ndryshme t qasjes n
sistem.
N personeli i brendshm dhe kontraktuesit e jashtm gjithashtu do t ken detyra
t ndryshme dhe pr kt arsye duhet gjithashtu kan t drejta t ndryshme t
qasjes.
T drejtat e qasjes duhet t jet t vendosur teknikisht n sistemin. Pr shembull,
profilin e prdoruesit t nj individi mund t lejoj kopjimin e pamjeve t
regjistruar, ndrsa profili i nj tjetri lejon vetm shikimin.
Prve ksaj, politika e qasjes duhet t prshkruaj qart kushtet n t cilat t
drejtat e qasjes mund t ushtrohen. Pr shembull, n raste kur nj person, profili i
t cilit lejon kopjimin ose fshirjen sht autorizuar vrtet t kopjoj ose fshije do
pamje.
N rast se vzhgimi me kamer kryhet pr qllime t siguris dhe kontrollin e
qasjes, asnj t drejt qasjeje nuk duhet t'i jepet askujt tjetr prve personelit t
sigurimit t brendshm dhe t kontraktuar dhe atyre prgjegjs pr mirmbajtjen
teknike t sistemit.
Shembull:

40

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Rojet e siguris q punojn n dhomn tuaj t kontrollit mund teknikisht t lejohen


pr t par pamje drejtprdrejt, t operojn me kamera PTZ (p.sh. zmadhim n
nj objekt), ose shikojn pamjet e regjistruara nprmjet internetit, por nuk duhet
t'i jepet qasje teknike pr karakteristika t tilla si kopjimi, shkarkimi, fshirje, ose
ndryshim t pamjeve. Prve ksaj, ndonse nga rojet pritet q t vzhgojn
pamjet drejtprdrejt, t operojn me kamera PTZ ose shikojn pamjet e
regjistruara nprmjet internetit, t nevojshme pr t kryer detyrn e tyre, ata
duhet t udhzohen q mos t prdorin PTZ kamerat pr t zmadhuar n nj cak,
pr shembull, nj grup i personave q demonstrojn paqsisht prpara ndrtess
ose dy koleg q kalojn, nse kjo nuk sht e nevojshme pr t siguruar q bhet
fjal pr siguri dhe kontroll t qasjes pr t ciln edhe bhet vzhgimi

8.2 Trajnimi pr mbrojtjen e t dhnave


I gjith stafi me t drejt qasjeje, prfshir edhe stafin e kontraktuar pr t br
operimet e prditshme CCTV ose mirmbajtjen e sistemit, duhet t vizitojn
trajnime pr mbrojtjen e t dhnave dhe duhet t njoftohen me dispozitat e ktij
Udhzuesi sepse kto jan t rndsishme pr detyrat e tyre. Trajnimi duhet t
fokusohet n vmendjen pr t parandaluar zbulimin e pamjeve t regjistruara me
kamer tjerve q nuk jan t autorizuar.
Trajnimi duhet t zhvillohet kur ndonj sistem i ri do t instalohet, kur jan br
ndryshime t mdha brenda sistemit, kur nj personi i ri merr detyrat e tij/saj si
dhe n intervale periodike me kalimin e kohs. Pr sistemet aktuale, trajnimi
fillestar duhet t zhvillohet gjat periudhs kalimtare.
8.3 Konfidencialiteti
I gjith stafi me t drejt qasjeje, prfshir edhe stafin e kontraktuar pr t br
operimet e prditshme CCTV ose mirmbajtjen e sistemit si dhe vet kompanit e
kontraktuara duhet t nnshkruajn pr veprimet konfidenciale pr t siguruar q
nuk do t transferojn, tregojn ose ndryshe zbulojn prmbajtjen e pamjeve t
bra me video ndonj pranuesi tjetr prve atyre t autorizuar.
9. far masa sigurie t ndrmerren pr t mbrojtur t dhnat17
Fillimisht, nj analiz e brendshme e rreziqeve t siguris duhet t zhvillohet pr
te caktuar se far masash sigurie jan t nevojshme pr t mbrojtur sistemet e
vzhgimit me kamer, prfshir edhe t dhnat personale q i prpunon.
Sidoqoft, masat duhet t ndrmerren pr t siguruar sigurin n kuptim t:

transmetimit,

17 Shikoni Nenin 14 t Ligjit.


41

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

ruajtjes (si n baza me t dhna n kompjuter) dhe


qasje (si qasje n sisteme kompjuterike dhe objekte).

Transmetimi duhet t prohet nprmjet kanaleve t sigurta t komunikimit dhe


t mbrohet kundr kapjes. Mbrojtja kundr kapjes sht n veanti me rndsi
nse prdoret sistem pa tel i transmetimit ose nse pamjet jan t transferuar
nprmjet internetit. N kto raste, t dhnat duhet t shifrohen dhe duhet t
ofrohet mbrojtje t transmetimit ose dika ekuivalente.
Shifrimi ose mjetet tjera teknike q sigurojn mbrojtjen ekuivalente gjithashtu
duhet t sigurohet n raste tera, deri sa n transit dhe n ruajtje, nse analiza e
jashtme e rreziqeve t siguris nuk e justifikon. Kjo mund t jet rasti, pr
shembull, nse pamjet jan veanrisht senzitive.
T gjitha objektet n t cilat ruhen pamjet e vzhgimit me kamer dhe ku shikohet
duhet patjetr t sigurohen. Qasja fizike e dhoms s kontrollit dhe dhoms s
ruajtjes s pamjeve t vzhgimit me kamer duhet t mbrohen. Asnj pal e tret
(p.sh. stafi i pastrimit ose mirmbajtjes) nuk duhet t ket qasje t pakontrolluar
n kto objekte.
Vendi i monitorve duhet t zgjidhet me vmendje q stafi i paautorizuar t mos
mund t shikoj. Nse duhet t jet afr rajonit t pranimit, monitort duhet t
pozicionohen n mnyr q vetm stafi i siguris mund t shikoj.
Nj sistem i sigurt pr kyje digjitale duhet t vendoset pr t siguruar q nj
revizor mund t prcaktoj n do koh kush ka qasur sistemin, ku dhe kur.
Sistemi i kyjes duhet t identifikoj se kush e ka shikuar, fshir, kopjuar ose
ndryshuar pamjen e vzhgimit me kamer. N kt drejtim, vmendje t veant
duhet t kushtohet funksioneve kryesore dhe fuqive t administratorve t sistemit
dhe nevoja pr t baraspeshuar kto me vzhgimin dhe masat prkatse t
siguris.
Duhet gjithashtu t vendoset nj sistem pr t prgjigjur n mnyr adekuate
shpalosjen e informatave personale. Kjo duhet t prfshij, sipas mundsis,
njoftim t shkeljes s atyre t cilve t dhnat jan shpalosur si dhe zyrtarit t
institucionit t juaj.
Analiza e siguris si dhe masat e ndrmarrja pr t mbrojtur pamjet e vzhgimit
me kamer duhet t dokumentohen n mnyr adekuate dhe duhet t jen t
gatshme pr shqyrtim nga Agjencia n do koh.
N fund, institucioni i juaj duhet t veproj n mnyr t drejt gjat zgjidhjes dhe
vzhgimit t stafit t kontraktuar.

10.Transferimet dhe zbulimi


10.1 Korniza e prgjithshme
42

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Aktualisht nuk ka dispozita t veanta n Agjencin q rregullon transferimin e t


dhnave personale n nj marrs n kuadr t Republiks s Kosovs, edhe pse
transferimi i t dhnave personale ndrmjet organeve publike sht i nj rndsie
t jashtzakonshme. Transferimi ndrmjet organeve t Kosovs aktualisht sht
vetm subjekt i rregullave t prgjithshme t Nenit 5, veanrisht nr. 1.5 t Ligjit.
Shnim:
Ne sugjeruam rregulla t detajuara pr transferimin e t dhnave mes organeve t
Kosovs, t paktn nga organet publike pr organet e tjera publike, shih nr 10 nga
sugjerimet tona pr ndryshimin e Ligjit, aktiviteti 1 nga 30 prill - 8 maj 2012.
Neni 13a do t rregulloj transferimin nga organet publike n organet e tjera
publike; Neni 13b do t rregulloj t dhnat nga organet publike n organet
private e cila do t jet mnyra kryesore n rastet e vzhgimit me kamer.
Ne sugjeruam ndryshimet e mposhtme:
"Neni 13b
Transferimi i t dhnave personale nga organet publike n organet private
1. Transferimi i t dhnave personale tek organet private do t jet i ligjshm nse
plotsohen kushtet q do t lejojn transferimin sipas nenit 13a paragrafit 1, ose
pala e tret n t ciln t dhnat jan transferuar jep prova t besueshme pr
interesin legjitim pr njohurin e t dhnave q do t transferohen dhe subjekti i
t dhnave nuk ka asnj interes legjitim pr t prjashtuar mundsin e
transferimit.
2. Trupi q transferon t dhnat do t jet prgjegjs pr t siguruar ligjshmrin
e transferimit.
3. N rastet e prmendura n paragrafin 1 nr 2, trupi q transferon t dhnat do
t informoj subjektin e t dhnave mbi transferimin e t dhnave t tij apo saj.
Kjo nuk do t zbatohet n qoft se mund t supozohet se subjekti i t dhnave
ndryshe do t marr kt informacion, ose nse informimi i subjektit t t dhnave
do t rrezikonte sigurin publike ose ndryshe do jet e dmshme pr Republikn e
Kosovs.
4. Palt e treta t cilve t dhnat jan transferuar mund t prpunoj ose
prdorin kto t dhna vetm pr qllimin pr t cilin ato jan transferuar. Trupi i
transferimit do t bj me dije kt pals s tret. Prpunimi ose prdorimi pr
qllime t tjera do t jet e ligjshme, nse transferimi do t jet i ligjshm sipas
paragrafit 1 dhe trupi i transferimit sht pajtuar.

Ka rregulla vetm n Ligjin q rregullojn transferimin, varsisht nse regjistrimet


jan transferuar (i), (ii) ose t tjerve n baz t nenit 53 t Ligjit.
Megjithat, gjat vlersimit t ligjshmris s nj transferimi, shum dispozita t
tjera Ligjit duhet gjithashtu t merren parasysh, q t vendos kushte shtes para
se transferimi t mund t bhet. Me rndsi, n shum raste mund t bhet asnj
43

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

transferim pr qllime q jan t papajtueshme me qllim specifikuar fillimisht t


sistemit t vzhgimit me kamer.
Ka nj numr t kufizuar t prjashtimeve t rndsishme n kt rregull. M i
rndsishm i ktyre prjashtimeve sht kur transferimi krkohet nga policia pr
hetimin apo ndjekjen e veprave penale (shih Seksionin 10.4)
10.2 Ad hoc dhe transferimet sistematike
Nse nj transferim mund t bhet shpesh krkon balancim shum delikat midis t
drejtave t individit dhe t drejtat ose interesat e atyre q krkojn pamjet. do
transferim duhet t vlersohet me kujdes n baz rast pas rasti.
Kshilla e zyrtarit mbi at se nse transferimi sht i ligjshm n baz t Ligjit
gjithmon duhet t krkohet n rast t ndonj transferimi ad hoc. Megjithat, n
qoft se transferimet e ngjashme jan kryer n mnyr t prsritur, vlersimi
mbrojtjen e t dhnave gjithashtu mund t jen i ngjashm. Kto transferime
tipike duhet t prshkruhen n politikat e institucionit pr vzhgimin me kamer.
Pasi t vendoset n vend nj politik n lidhje me transferimet e tilla, nuk ka
nevoj t konsultohet n mnyr specifike zyrtari pr do transferim rutin, edhe
pse ai gjithmon sht rekomanduar t bj kshtu n rast t dyshimit.
10.3 Transferimet n autoritetet kombtare
Si lnd e analizs rast pas rasti q prmendet m sipr, dhe duke pasur parasysh
edhe qllimet fillestare t regjistrimit, policia kombtare, gjykatat, apo autoritetet e
tjera kombtare, n disa raste, mund t lejohen t shikojn pamjet e vzhgimit me
kamer.
Nse policia kombtare, gjykata apo autoritet tjera kombtare krkojn zbulimin e
regjistrimeve, Institucioni duhet t insistojn q nj krkes formale me shkrim t
bhet n prputhje me krkesat e ligjit kombtar t zbatueshm n lidhje me
formn dhe prmbajtjen. Institucioni duhet vetm t zbuloj regjistrimet nse nj
organizat e krijuar n at vend do t kishte qen e nevojshme ose t paktn t
lejohet pr t br zbulimin n rrethana t ngjashme. Pavarsisht nga krkesat
kombtare, kur sht e mundur, Institucioni duhet t krkoj nj urdhr gjykate,
nj krkes me shkrim t nnshkruar nga nj oficer i policis ka nj grad mjaft t
lart, ose nj krkes t ngjashme formale. Krkesa duhet t specifikoj, sa m afr
t jet e mundur, arsyen pse sht e nevojshme pamja e vzhgimit me kamer, si
dhe, datn dhe kohn e pamjeve t krkuara.
Institucioni mund, n shumicn e rasteve, t akomodoj krkesa nga policia
kombtare kur regjistrimet jan t nevojshme pr t hetuar apo ndjekur penalisht
veprat penale me kusht q t dhnat krkohen n kuadrin e nj hetimi t veant.

44

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Megjithat, nuk duhet t vendosen krkesa t prgjithshme pr qllime t


analizimit t t dhnave.
Shembull:
Nj demonstrat sht mbajtur prpara ndrtess suaj prfshir edhe
pjesmarrjen e emigrantve t paligjshm pr t nxjerr n pah shtjen e nevojs
pr rregullimin e gjendjes s tyre. N fund t asaj q doli t jet nj demonstrat
paqsore pa incidente t siguris, policia kombtare krkon q t dorzoni t
gjitha CCTV pamjet q keni br pa iu referuar asnj hetimi t veant penal, si
dhe me synimin pr t prdorur pamjet pr t identifikuar emigrantt e paligjshm
dhe pr t mbajtur fytyrat e tyre n dosje pr do rast n t ardhmen nse lind
nevoja. Ju nuk duhet t plotsoni nj krkes t till.

10.4 Regjistri i transferimeve dhe shpalosjet


Institucionet duhet t mbaj nj regjistr - kur sht e mundur, n form
elektronike - i transferimeve dhe shpalosjeve. N t, do transferim t nj pale t
tret duhet t regjistrohet.
(Palt e treta jan edhe dikush brenda institucionit pr t cilin nj transferim sht
br nga ata q kan qasje n regjistrimet. Kjo zakonisht prfshin do transferim
jasht njsis s siguris.) Regjistri, prve ksaj, duhet t prmbaj t gjitha rastet
ku, edhe pse kopja e pamjeve t vzhgimit me kamer nuk sht transferuar, jan
treguar regjistrimet palve t treta ose kur prmbajtja e regjistrimeve ishte zbuluar
palve t treta. Regjistri duhet t prmbaj s paku kto:

datn e regjistrimeve,
pala q krkon (emri, titulli dhe organizata),
emri dhe titulli i personit q autorizon transferimin,
nj prshkrim i shkurt mbi prmbajtjen e regjistrimeve,
arsye pr krkimin dhe arsye pr aprovimin, dhe prfundimisht,
nse sht transferuar kopje e pamjeve, mos ishte treguar pamja ose mos
sht dhn informat verbale.

Zyrtari, si dhe Agjencia mund t krkojn nga institucioni q n do koh t


dorzojn kopje t regjistrimit pr inspektim.

11.Si t ofroni informata opinionit


11.1 Qasja me shum shtresa
Informatat q ofrohen opinionit n lidhje me vzhgimin me kamer duhet t
prezantohen n mnyr efektive dhe qart. Udhzuesi rekomandon qasje me
shum shtresa duke kombinuar dy metodat m posht:
45

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

njoftime n vend pr t alarmuar menjher opinionin pr faktin q po


zhvillohet vzhgimit dhe t ofroni informata thelbsore pr prpunimin,
dhe
njoftim t hollsishm pr mbrojtjen e t dhnave q do t postohet n
intranetin e institucionit dhe ueb faqet e atyre q dshirojn t msojn me
tepr (pr t shmangur dyfishimin e prpjekjeve, institucioni mund t
publikoj politikn e saj t vzhgimit me kamer n internet n vend q t
prgatit njoftim t veant pr mbrojtjen e t dhnave).

Kto dy metoda mund t plotsohen me tjera. Pr shembull, kopje t shtypura ose


fletushka me njoftimin e mbrojtjes s t dhnave duhet t prpilohen n recepcion
dhe nga njsia e siguris sipas krkess dhe institucioni gjithashtu duhet t jep
numr telefoni dhe adres elektronike pr pyetje shtes. Gatishmria e
informatave tjera t hollsishme n intranet, internet (dhe n fletushka dhe mjete
tjera) nuk guxon, assesi, t zvendsoj njoftimin n vend.
11.2 Njoftimi n vend (piktograme, shenja tjera, tekst i thjesht)
Zonat q jan nn vzhgim me kamer (CCTV stacionar t fiksuar) duhet t
theksohen me njoftime n vend n maje t zons s vzhguar (parimi i
transparencs). Subjekti i t dhnave duhet t jet i vetdijshm q ai ose ajo po
hyn n zon t vzhguar. N kt pjes, shenjat e dukshme permanente q tregojn
vzhgim me kamer duhet t ngjiten, p.sh. ne muret e shtpis.
Njoftimi duhet t

identifikoj kontrolluesin (emri i institucionit sht zakonisht e


mjaftueshme)
prcaktoj qllimin e vzhgimit (pr sigurin dhe shndetsin e juaj
zakonisht sht e mjaftueshme)
prmendet qart nse pamjet incizohen,
ofroj kontakt informata dhe lidhje internet pr politikat e vzhgimit me
kamer.

Nse ndonj zon jasht ndrtess sht nn vzhgim, kjo duhet t theksohet qart
(dhe rrethina e afrt). Nj njoftim, n rastin e till, n t ciln thjesht tregohet
q ndrtesa sht subjekti i vzhgimit me kamer nuk sht mnyra e drejt.
Ne rekomandojm t prdoret shenja grafike (piktogrami), sipas DIN 33450,

46

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Piktogrami pr vzhgim me kamer DIN 33450


plotsuar me informatat e prmendur m lart
Ky parking sht vzhguar pr
sigurin dhe shndetin juaj
19-08 h.
Departamenti i Siguris Prishtin
Tel. 1234567
www.policeprishtina.ks
Shenjat duhet t vendosen n vende t tilla dhe duhet t jen mjaft t mdha q
subjektet e t dhnave mund ti vrejn para se t hyjn n zonn e vzhgimit dhe
mund ti lexojn pa vshtirsi. Kjo nuk nnkupton q nj shenj njoftimi duhet t
vendoset pran secils kamera.
Stafi i siguris dhe recepcioni duhet t trajnohen pr aspektet e mbrojtjes s t
dhnave nga praktikat e vzhgimit me kamer dhe duhet t mund t bjn kopje t
njoftimeve t hollsishme (politika e vzhgimit me kamer) menjher nse
krkohen. Ata duhet gjithashtu t jen n gjendje t tregojn opinionit se kujt ti
drejtohen pr pyetje plotsuese ose qasje n t dhnat e tyre.
Shenjat duhet t vendosen n vende t tilla dhe duhet t jen mjaft t mdha q
subjektet e t dhnave mund ti vrejn para se t hyjn n zonn e vzhgimit dhe
mund ti lexojn pa vshtirsi. Kjo nuk nnkupton q nj shenj njoftimi duhet t
vendoset pran secils kamera.
Shembull:
N institucionin e juaj punojn pesdhjet persona dhe gjendet n nj ndrtes t
vogl q shtrohet n rajon urban t dendur. Ndoshta dshironi t vendosni shenja
me madhsi A3 n hyrjen kryesore t ndrtess, shenj pak m t madhe n hyrjen
e parkingut (q shenja t mund t vrehet edhe nga vendi i vozitsit) dhe shenja
me madhsi A3 afr dyerve t ashensorve n parking dhe n katin prdhese.
Nse ka hyrje tjera, edhe atje duhet t vendosen shenja.

47

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Shenjat brenda ndrtess duhet t jen n gjuht q kuptohen nga stafi dhe
vizitort m t shpesht. Ato duhet t jen n gjuhn shqipe dhe serbe dhe ndoshta
anglishte. Shenjat jasht ndrtess (nse ndonj zon e jashtme vzhgohet) duhet
gjithashtu t postohen n gjuht prkatse.
Nse jan vendosur kamera n lokacione ku ata q jan t pranishm do t ken
pritje t ngritur t privatsis (shikoni Seksionin 6.8) ose ku kamerat ndryshe nuk
do t jen t pritura dhe vijn si befasi, njoftim plotsues n vend duhet t
vendoset n afrsi t zons s vzhguar (p.sh. n dern e zyrs individuale q
gjendet nn vzhgim).
Nj shembull i njoftimit n vend sht dhn n Nenin 2, q institucionet mund t
e prshtatin.
11.3 Politika e vzhgimit me kamer n internet
Me miratimin e politikave pr vzhgimin me kamer dhe postimi i tyre n
intranetin e juaj dhe ueb faqet, gjithashtu e plotsoni obligimin e juaj pr t ofruar
njoftim t hollsishm pr mbrojtjen e t dhnave. Andaj, nuk ka nevoj pr t
draftuar dhe postuar vzhgim t veant pr mbrojtjen e t dhnave n internet.
Pr t shrbyer si njoftim adekuat pr mbrojtjen e t dhnave, informatat m
posht duhet t integrohen n politikat e juaja pr vzhgimin e me kamer n
gjuh t qart dhe format t leht:

Identiteti i kontrolluesit (p.sh. Komuna e Prishtins, drejtoria policore e


Prishtins)
Prshkrim i shkurt i mbulimit t sistemit t vzhgimit me kamer (p.sh.
pikat e hyrjes dhe daljes, dhomat e kompjuterit, dhomat e arkivit)
bazat ligjore t vzhgimit me kamer,
t dhnat e mbledhura dhe qllimi i vzhgimit me kamer (do kufizim n
prdorimet e lejuara duhet gjithashtu t prcaktohen qart),
kush ka qasje n pamjet e vzhgimit me kamer dhe kujt mund ti
zbulohen pamjet,
si mbrojtja sht mbrojtur dhe far masash vendosen n praktik,
sa koh mbahen t dhnat,
si mund subjektet e t dhnave t verifikojn, ndryshojn ose fshijn
informatat e tyre (prfshir edhe kontakt informatat pr pyetje t
mtutjeshme dhe informata mbi mnyrn e marrjes s resurseve brenda)
dhe
e drejta pr adresim t Agjencis n do koh.

Prve ksaj, politika e vzhgimit me kamer duhet t jep lidhje pr:

udhzuesin e Agjencis pr vzhgimin me kamer,


raportet e revizionit t institucionit,
48

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

raportet e vlersimit t ndikimit t institucionit, dhe


mendimi i kontrollit paraprak t Agjencis, aty ku mundet.

Shtojca 2 ofron nj shembull t politiks s vzhgimit me kamer (q mund t


shrbej si njoftim i mbrojtjes s t dhnave n internet) pr nj sistem standard t
vzhgimit me kamer. Kjo politik mund t prshtatet.
11.4 Njoftimi individual
Pr individt duhet gjithashtu t jepet njoftim individual nse jan identifikuar n
kamera (p.sh., stafin e siguris n hetim sigurie) me kusht q nj ose m shum
prej kushteve m posht jan vn n dispozicion:

identiteti i individit sht shnuar n ndonj dosje/regjistr,


video regjistrimi sht prdorur kundr individit,
video regjistrimi mbahet edhe pas kohs s rregullt t ruajtjes,
video regjistrimi sht transferuar jasht njsis s siguris, ose
identiteti i individit sht zbuluar ndonj personi tjetr jasht njsis s
siguris.

Dorzimi i njoftimeve ndonjher mund t shtyhet prkohsisht, pr shembull,


nse sht e nevojshme pr parandalim, hetim, zbulim dhe ndjekje t veprave
penale. Nse paraqitet ndonj nevoj e till, ju lutemi krkoni kshillim nga
zyrtari ose Agjencia.

12.Si t plotsohen krkesat pr qasje nga antar t opinionit


Kur nj individ pyet se far t dhna prpunon institucioni pr at, kjo krkes
duhet t prgjigjet n kohn e duhur dhe n detaje pr t qetsuar brengat e tij/saj.
Nse krkesa sht e prgjithshme, zakonisht mjafton t referoni individin n
politikn e vzhgimit me kamer.
Shembull:
Nj individ ju drgon nj post elektronike me prmbajtjen: Jam brengosur pr
vzhgimin me kamer jasht ndrtess s juaj t ciln kaloj do dit. Ju lutemi m
jepni m tepr informata pr vzhgimin me kamer dhe t dhnat q prpunohen
n lidhje me mua. Nj prgjigje e gjer duke referuar qytetarin n politikn e
vzhgimit me kamer do t mjaftoj.

Krkesat tjera m specifike krkojn prgjigje m t detajuar. Nse kjo krkohet


n veanti, qasje duhet t lejohet n regjistrimet duke lejuar individin t shikoj
pamjet ose t jepni nj kopje atij/asaj. N kt rast, t drejtat e palve t treta t
49

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

pranishme pr regjistrimet e njjta duhet t konsiderohen me vmendje dhe sipas


nevojs, t mbrohen (pr shembull, duke krkuar plqim pr shpalosjen ose
editimin e pamjeve si maskim ose shtrembrim). Mbrojtja e t drejtave t palve
t treta, megjithat, nuk duhet t prdoren si arsyetim pr t ndaluar krkesa
legjitime t qasjes nga ana e individve, n veanti, atje ku regjistrimet jan t
prdorur si dshmi.
Shembuj:
Nj puntor, kundr t cilit zhvillohet nj procedur disiplinore n baz t
keqtrajtimit psikologjik krkon nse keni shqyrtuar n veanti dhe keni
transferuar menaxhmentit, policis dhe personave tjer regjistrimet nga vzhgimi
me kamer lidhur me procedurn e tij. Nse nuk e keni br at, vetm nj jo
do t mjaftoj si prgjigje.
Megjithat, nse keni br transferimin, duhet t tregoni q e keni br dhe
gjithashtu t tregon qart se far kishte n at regjistrim, kur dhe ku ka qen i
regjistruar dhe kujt dhe n far baza ka qen i transferuar. Nse ai krkon n
veanti at dhe si lnd e tjerve q mund t jet vrejtur n pamjet e njjta dhe
rrethanat e rastit, duhet gjithashtu t lejoni q t shikoj regjistrimet e
transferuara ose t jepni nj kopje.

Qasje n informatat minimale t nevojshme nn Nenin 2 t Ligjit duhet t ofrohet


falas. Neni 23, paragrafi 5 i Ligjit.
Krkesat pr qasje duhet t prgjigjen brenda 30 ditve, Neni 23, paragrafi 3 i
Ligjit.
N raste m t ndrlikuara, mund t drgohet njoftim me informata t
mtutjeshme n lidhje me arsyen e voness dhe datn e pritjes s hapave t
mtutjeshme n procedurn. Megjithat, pa dallim nga ndrlikueshmria e rastit,
dhnia e qasjes (ose ofrimi i prgjigjes s fundit dhe domethnse me t ciln
refuzohet qasja) nuk duhet t vonohet.
Nse krkesa sht urgjente, ajo duhet t prgjigjet sa m shpejt q mundet dhe
nse e mundshme, t respektohen afatet e krkuara n veanti ose t dukshme nga
rrethanat e rastit.
N rast t dyshimit si t prgjigjeni nj krkese t caktuar pr qasje, ju lutemi t
konsultoni zyrtarin e juaj ose Agjencin. N rast t mosmarrveshjes mes
institucionit t juaj dhe individit q krkon qasje, duhet t vendoset nj procedur
t thjesht dhe efikase t shqyrtimit t brendshm ose procedur ankimi. Kjo
duhet t jet e gatshme jo vetm pr stafin, por edhe pr palt e treta q krkojn
qasje.
Opinioni duhet t informohet pr procedurat e shqyrtimit si n politikat e
vzhgimit me kamer ashtu edhe n prgjigjen e krkesave individuale pr qasje.
50

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

13. Prgjegjshmria: sigurimi, verifikimi dhe demonstrimi i

administrimit t mir
Institucionet duhet t vendosin n vend politika dhe procedura pr t siguruar q
prdorin vzhgimin me kamer n pajim me Ligjin. Pr t siguruar transparenc
dhe administrim t mir, dhe pr t ofruar dshmi pr plqimin nga puntort e
tyre, pr Agjencin dhe aktor tjer, secili institucion duhet t verifikoj dhe
dokumentoj plotsimin e praktikave t saja me dispozitat e ktij Udhzuesi.
N veanti, Agjencia rekomandon q secili institucion t:

Miratoj politik pr vzhgimin me kamer,


Zbatoj revizion periodike dhe t dokumentoj rezultatet n raportet e
revizionit.

Prve ksaj, n rastet e prmendura n Seksionin 3.2, duhet t zhvillohet edhe


vlersim t ndikimit dhe t dokumentohet n raport pr vlersimin e ndikimit.
13.1 Politika e vzhgimit me kamer
Politika e vzhgimit me kamer duhet

t jep nj pasqyr t sistemit t vzhgimit me kamer dhe t prshkruaj


qllimet,
prshkruaj si operohet me sistemin, prdoren t dhnat personale dhe far
masash siguri jan n vend,
konfirmoj sakt prputhjen me Ligjin dhe Udhzuesin,
prshkruaj dallimet nga praktikat standarde t rekomanduara n
Udhzuesin dhe t sqaroj arsyet prkatse, dhe
skicoj masat prkatse pr zbatim.

Politika e vzhgimit me kamer sht dokument shumqllimor dhe shrben pr t


plotsuar nevojat m posht pr praktik t mir administrative:

miratimi i ktij dokumenti zakonisht do t jet i nevojshm pr t


kompletuar dhe caktuar bazat ligjore, t vendos bazat e ligjshme pr
vzhgimin me kamer.
Vendosja e praktikave t mira n shkrim dhe planifikimi i masave tjera t
nevojshme pr t zbatuar q do t prmirsojn procedurat dhe do t
sigurojn pajtueshmri m mir.
Miratimi i politiks dhe publikimi i saj do t ndihmoj n plotsimin e
obligimit sipas Ligjit pr t dhn opinionit informatat e nevojshme pr t
garantuar prpunim t drejt.
Politika themelon nj sr rregullash sipas t cilave mund t matet
prputhja (p.sh. gjat revizionit).
51

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

N fund, me rritjen e transparencs dhe demonstrimit t prpjekjeve pr


prputhje, institucionet,
- rrnjosin besim n puntort e tyre dhe palt e treta;
- lehtsojn konsultimin me aktort; dhe
- bjn komunikimin me Agjencin m t leht.

Institucionet duhet t bjn politikat e vzhgimit me kamer publike n intranetin


dhe ueb faqet e tyre. Nse ky dokument prmban informata konfidenciale, ather
versioni jo konfidencial duhet t bhet publik pr opinionin.
Shembuj:
Nse e nevojshme, masat e siguris q mbrojn sistemin e juaj t vzhgimit; hart e
hollsishme me vendin e sakt t kamerave dhe specifikimet; ose disa masa
specifike vzhgimi q lidhen me luftn kundr terrorizimit mund t draftohen n
prmbledhje pr t siguruar q siguria ose efikasiteti i sistemeve nuk jan t
rrezikuar dhe q informatat senzitive dhe t besueshme nuk do t zbulohen.

Shtojca 2 ofron nj mostr pr politik t vzhgimit me kamer, t ciln


institucionet mund t e prshtatin.
13.2 Revizioni i mbrojtjes s t dhnave
Secili institucion duhet t verifikoj dhe dokumentoj prputhshmrin e
praktikave t saja me dispozitat e Ligjit, kt udhzues dhe politikat e saja t
vzhgimit me kamer n revizion t mbrojtjes s t dhnave ("revizion).
Rezultatet duhet t prmblidhen n raport t shkruar revizioni (raporti i
revizionit)
Objektivat e revizionit jan dyfish:

t verifikoj q ka politik t dokumentuar dhe bashkkohore t vzhgimit


me kamer dhe q kjo politik prputhet me Ligjin, Udhzuesin
("revizioni adekuat) dhe
pr t kontrolluar q organizata n fakt punon n pajtim me politikn e
vzhgimit me kamer ("revizioni i pajtueshmris"). Kjo prfshin edhe
verifikimin q stafi jan t vetdijshm pr ekzistimin e politiks, e
kuptojn, pajtohen me dispozitat dhe q politika n fakt punon dhe sht
efektive.

Shqetsimi kryesor adekuat i revizorit sht se ekziston nj politik e


dokumentuar se si t adresohen shtjet e mbrojtjes t t dhnave dhe se kjo
politik me t vrtet adreson n mnyr adekuate t gjitha krkesat e Ligjit dhe
udhzuesit. Revizioni i pajtueshmris ka t bj me mnyrn se si politika sht
duke u prdorur n realitet dhe sa sht e efektshme.

52

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Prfitimet nga revizioni jan:


lehtson prputhshmrin e mbrojtjes s t dhnave;
rrit vetdijen e mbrojtjes s t dhnave mes menaxhmentit dhe stafit;
ofron informata pr do shqyrtim t politiks s vzhgimit me kamer dhe;
ulin mundsin e gabimeve q mund t rezultojn me ankes.
Raporti i revizionit duhet:
t regjistroj datn, fushveprimin, antart e ekipit t revizionit, etj.
prmbledh zbulimet kryesore t revizionit dhe mospajtimet e identifikuar,
dokumentoj sugjerimet pr veprime korrigjimi, dhe
regjistroj natyrn dhe kohn e aktiviteteve vijuese.
Nj pjes e revizionit adekuat mund t bhet jasht vendit, bazuar n
dokumentacionin e shkruar. Megjithat, pr nj revizion t plot, sht gjithashtu
me rndsi jetike pr t kryer vizita n vend, shqyrtim softuerit dhe harduerit pr
vzhgim me kamer, njoftimet pr mbrojtjen e t dhnave n vend, ruajtjen e t
dhnave dhe regjistrat e transferimit, dosjet e regjistrit, krkesat e qasjes dhe
dokumentacionin tjetr t gatshm n prdorimin e sistemit, dhe zhvillimin e
intervistave me menaxhmentin dhe personelin.
Revizioni mund t kryhet brenda (vet- revizion) ose nj pal e tret e pavarur
mund t kontraktohet pr t kryer at (revizion i pals s tret). Revizori i pals s
tret mund t jet, pr shembull, nj institucion tjetr nse revizioni sht kryer
mbi nj baz reciproke. N kt rast, Institucionet revizojn praktikat e njritjetrit, t cilat mund t nxisin krahasime dhe adoptimin e praktikave m t mira.
Kur sht e mundur, duhet t sigurohet q revizort t jan t pavarur nga
funksioni q jan duke revizuar (zakonisht, njsia e siguris). Agjencia fuqimisht
rekomandon q zyrtari i institucionit duhet t luaj nj rol t rndsishm n
hartimin dhe zbatimin e procedurave t Institucionit t revizionit dhe se ai ose ajo
duhet t'i jepet burime t mjaftueshme q jet n gjendje pr ta br kt. Pr vetkontrollet, sa her q sht e mundur, Agjencia rekomandon q ekipi i revizionit
duhet t prfshij revizor t brendshm t institucionit dhe se ata duhet t marrin
trajnim adekuat pr mbrojtjen e t dhnave dhe udhzuesit. N do rast, procedura
e revizionit nuk duhet t ndrhyjn n pavarsin e zyrtarit. Zyrtart dhe stafi i
tyre duhet t luajn nj rol aktiv n revizionin dhe ndjekjen e saj, qen apo jo
formalisht pjes e ekipit t revizionit.
Agjencia mund t nxjerr udhzime t mtejshme n kryerjen e revizionit. Ky
udhzim mund t prfshij listn kontrollues pr prputhshmrin, si dhe kshilla
t mtejshme pr metodologjin e revizionit.
Nj revizion duhet t bhet para nisjes s sistemit t vzhgimit me kamer, por
edhe periodikisht pas t paktn nj her n do 2 vjet dhe gjithashtu do her nj
ndryshim i rndsishm n urdhr krijojn rrethanat pr nj shqyrtim.
Prmirsimet e rndsishme e sistemit normalisht do t krkojn nj rishikim.

53

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

14. Kontraktimi dhe palt e treta


14.1 Kontraktimi i vzhgimit me kamer
Nse institucioni kontrakton ndonj pjes t operimeve t vzhgimit me kamer,
ajo mbetet prgjegjse si kontrollues. Andaj, duhet me kujdes t zgjidhen
kontraktuesin dhe t merret nj qasje proaktive gjat kontrollimit t
prputhshmris.
Obligimet e prpunuesit n kuptim t mbrojtjes s t dhnave duhet t sqarohen
me shkrim dhe n mnyr ligjore. Kjo zakonisht nnkupton q duhet t ket
kontrat me shkrim mes institucionit dhe kompanis s kontraktuar. Kompania e
kontraktuar duhet gjithashtu t ket kontrata me shkrim nse bn kontraktimin e
mtutjeshm.
Kontrata, si dhe specifikimet e tenderimit duhet t theksojn q kontraktuesit
duhet t prputhet me dispozitat e

Ligjit,
kt Udhzues,
politiks s institucionit pr vzhgim me kamerdhe
me kshillat e mtutjeshme t dhn nga Agjencia, p.sh. n kontroll
paraprak eventual ose procedur ankimi ose si rezultat i nj inspektimi ose
konsultimi.

Kontrata, si dhe specifikimet e tenderimit duhet qart dhe saktsisht t referohen


n obligimet e kompanis s kontraktuar n lidhje me

sigurin,
besueshmrin,
konfidencialitetin, dhe
obligimin e saj pr t vepruar sipas udhzimeve t institucionit.

Kompania e kontraktuar duhet t ofrojn trajnim prkats pr stafin, prfshir


edhe mbrojtjen e t dhnave. Secili kontraktues i mtutjeshm direkt ose indirekt
duhet t lidhet me obligimet kryesore t kontraktuesit direkt. Institucioni duhet t
ket mundsin t vendos veto mbi kontraktuesin e mtutjeshm, nse ka dyshime
n lidhje me aftsin e saj pr t plotsuar kushtet e mbrojtjes s t dhnave.
Nse sht e nevojshme, udhzime t hollsishme duhet t'i jepet prpunuesit pr t
siguruar q masat mbrojtse n Ligjin dhe ky udhzues jan respektuar. N kt
drejtim, vmendje e veant duhet t'i kushtohet pr t siguruar q njoftimet e
duhura t mbrojtjes s t dhnave jan dhn pr publikun dhe stafit t
Institucionit.
14.2 Vzhgimi me kamer nga pal t treta
54

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

N disa raste, vzhgimi me kamer nuk sht kryer nga institucioni apo nj
kontraktues n emr t tij, por nga ana e pronarit prej t cilit Institucioni jep me
qira objektet e veta ose nga nj kontraktues n emr t qiradhnsit. N disa raste
mund t ket nj sistem kompleks kontraktues q prfshin disa qira dhe nn-qira,
dhe/ose disa kontraktues dhe kontraktues t mtutjeshm dhe institucioni mund t
ket pak ose aspak ndikim kontraktues mbi operatorin e sistemit t vzhgimit me
kamer.

Shembull:
Institucioni A mund me qira t jep nj kat n nj ndrtes t madhe nga institucioni
B, e cila z katet e mbetura t ndrtess. Institucioni B, nga ana tjetr, jep me qira
objektet nga pronari i ndrtess, kompanis C. Kompania C jep detyrn e
mirmbajtjes s ndrtess kompanis D. Kompania D, nga ana tjetr, jep
mirmbajtjen e siguris s ndrtess, duke prfshir edhe funksionimin e nj sistemi
t vzhgimit me kamer, nj kompanie t specializuar, kompania E. n kt rast, ka
katr shtresa e marrdhnieve kontraktuese n mes t Institucionit dhe entitetit q
n mnyr efektive bn vzhgimin me kamer.

Megjithat, edhe pse n shumicn e situatave t tilla Institucioni nuk do t


konsiderohet si nj "kontrollues", ajo duhet t marr nj rol aktiv dhe t bj
prpjekje t arsyeshme pr t siguruar q kontrolluesi e kryen vzhgimin me
kamer n prputhje me kt Udhzues. Pr shembull, ai duhet t negocioj me
pronarin (ose t tjert t prfshir, nse sht e nevojshme) pr t siguruar q
masat mbrojtse t rndsishme t Ligjit jan respektuar (p.sh. q jan vendosur
njoftimet n vend dhe m shum informacione t detajuar sht br n
dispozicion n intranetin e Institucionit dhe ueb faqet e internetit).

15. Dispozitat kalimtare dhe azhurnimet e ardhshme


Udhzuesi vlen pr sistemet e vzhgimit me kamer tashm n vend, si dhe pr t
instaluar sisteme dhe aktivitetet q do t kryhen n t ardhmen. do institucion ka
pr t sjell praktikat e saj ekzistuese n prputhje me Udhzuesin. Marrja e
pajtueshmris pr sistemet ekzistuese do t thot se nga kjo dat Institucionet
duhet

t verifikoj se cilat jan praktikat e tyre ekzistuese,


t identifikoj se cilat jan hapat vijuese pr t siguruar pajtueshmri t
plot, dhe
t zbatoj gjitha masat e nevojshme pr t arritur pajtueshmri t plot

55

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Ky shqyrtim vijues nuk duhet, n shumicn e rasteve, t jet nj ushtrim i


komplikuar dhe i rnd dhe nuk duhet, n asnj rast, t imponojn barra t
panevojshme administrative.
N t vrtet, shum institucione t cilt diskutuan sistemet e vzhgimit me
kamer zyrtarve t tyre n t kaluarn mund t gjeni se praktikat e tyre
ekzistuese, n nj mas t madhe, tashm vetm ndjekin rekomandimet n
Udhzuesin, dhe pr kt arsye, pr pjesn m t madhe, t gjith at q duhet t
bni tani sht t verifikoni dhe konfirmoni kto n shkrim. Prve ksaj, dhe me
rndsi, verifikimi do t lejoj Institucionet pr t identifikuar, rregullime t
veanta pr t prmirsuar m tej nivelin e tyre t pajtueshmris.
N mnyr q t kryej kt shqyrtim vijues n mnyr m efikase, Agjencia
rekomandon nj qasje globale, ku secili institucion kryen nj ushtrim t vetm n
t ciln

verifikon (si n revizion formal ose nj ushtrim pr gjetjen e fakteve


joformale) mnyrn adekuate dhe pajtueshmrin e praktikave ekzistuese
sipas Ligjit dhe Udhzuesit,
prgatit (ose azhurnon) politikat e vzhgimit me kamer t institucionit,
dhe n fund,
revizon praktikat e korrigjuara n prputhje me politikat e korrigjuara,
Udhzuesin dhe Ligjin n nj revizion formal adekuat dhe t
pajtueshmris.

Sipas nevojs dhe ndihms, nj vlersim ndikimi vijues duhet gjithashtu t


prgatitet si pjes e shqyrtimit t njjt.
15.1. Shqyrtim vijues i statusit t pajtueshmris dhe kontroll paraprak
vijues
Secili zyrtar duhet t njoftojn Agjencin pr statusin e pajtueshmris s
institucionit t tij/saj. Kjo mund t bhet me nj letr t thjesht drguar
Agjencis. Letra duhet patjetr t:

konfirmoj q institucioni ka miratuar politik pr vzhgimin me kamer


dhe ka br revizionin;
prcaktojn nse institucioni ka br edhe vlersimin e ndikimit; dhe
nse institucioni beson q kontrolli paraprak vijues sht i nevojshm dhe
nse po, n far baza.

Kto m posht duhet t bashklidhen me letrn:

politika e vzhgimit me kamer (si dhe bashklidhjet),


raporti i revizionit dhe
raporti i vlersimit t ndikimit, nse ekziston.

56

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Nse, pavarsisht nga prpjekjet m t mira nga nj institucioni pajtueshmria n,


disa pjes t caktuara specifike nuk mund t arrihet n nj koh t arsyeshme,
Institucioni duhet t miratoj nj plan me t cilin do t merr pr obligim q t
arrij prputhje t plot duke prdorur nj qasje hap-pas-hapi. Plani duhet t
shpjegoj arsyet pr vonesn n zbatim, dhe t identifikojn hapat e mtejshme
dhe datat e synuara q planifikon pr t arritur pajtueshmri t plot sa m shpejt
q t jet e mundur.
Plani duhet t dorzohet m s voni n Agjencin me 1 mars 2013, s bashku me
pjesn tjetr t dokumenteve t listuara m sipr.
Duke pasur parasysh se kto dokumente duhet t prmbaj t gjitha pjest q
normalisht do t prfshihen n formn e njoftimit pr kontroll paraprak t
Agjencis, pr t shmangur dyfishimin e prpjekjeve, nuk ka nevoj t paraqes
srish Agjencis formn e njoftimit pr kontroll paraprak. Institucioni, megjithat,
duhet t bj t qart n letrn e tij, nse nj kontroll paraprak vijues sht
krkuar, dhe nse po, n far baze. Pajtueshmria e hershme dhe njoftimi pr
statusin e pajtueshmris para afatit prfundimtar jan t mirseardhura.
Nse n dyshim, Agjencia sht n dispozicion pr konsultim n do shtje q
mund t paraqiten gjat periudhs kalimtare.
N nj faz t mvonshme, ose paralel me prpunimin e njoftimeve pr kontroll
paraprak, Agjencia mund t filloj hetimet dhe/ose inspektimet n praktikat e disa
ose t gjitha institucionet edhe nse kto praktika nuk krkojn kontrollin
paraprak. N varsi t nivelit t pajtueshmris nga ana e institucioneve, niveli i
shtjesh q hasen, dhe faktor t tjer relevant, Agjencia mund t lshoj
rekomandime t mtejshme ose individualisht pr disa institucione t caktuara ose
pr disa institucione bashkrisht pr shtje t prbashkta.
15.2 Njoftime t kontrollit paraprak pr sisteme t reja
Sa ju prket njoftimeve "t vrteta t kontrollit paraprak pr sistemet e reja, duhet
t dorzohen sa m shpejt q mundet gjat fazs s planifikimit, pa pasur
parasysh periudhn kalimtare ose orarin e prcaktuar pr shqyrtimit vijues.
Agjencia do t prpunoj ato si shtje urgjente.
16. Rishikimi i Udhzuesit
Kur ndryshime e rndsishme n rrethanat e krkojn, Agjencia mund t nxjerr
versione t rishikuar t ktij Udhzuesi. Rrethanat t cilat mund t shkaktojn nj
rishikim prfshijn, ndr t tjera:

ndryshimet n praktikat e vzhgimit me kamer brenda institucioneve dhe


jasht vendit, duke prfshir ndryshimet teknologjike,
zhvillimi i mtejshm i rregullores ndrkombtare t vzhgimit me kamer,
msimet e nxjerra nga zbatimi i ktij Udhzuesi, dhe komentet e marra.
57

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

17. Inspektimet
Agjencia ka mundsin n do koh t zhvilloj inspektime dhe revizione n
iniciativ t saj pr t vzhguar pajtueshmrin me Ligjin dhe kt Udhzues. Ajo
mundet, sipas Nenit 46 t Ligjit, t:

mbikqyr ligjshmrin e prpunimit t t dhnave personale;


mbikqyr prshtatshmrin e procedurave dhe masave t ndrmarra pr
sigurin e t dhnave personale n pajtim me kt ligj;
mbikqyr zbatimin e dispozitave t ktij ligji q rregullojn katalogun e
sistemit t dosjeve, regjistrin e sistemit t dosjeve dhe regjistrimet e
zbulimit t t dhnave personale tek marrsit;
mbikqyr zbatimin e dispozitave lidhur me transferimin e t dhnave
personale tek shtetet tjera dhe organizatat ndrkombtare.

Mbikqyrsit e Agjencis do t identifikojn veten me kartel zyrtare t identitetit


q ka fotografin e mbikqyrsit, emrin e tij/saj personal, titullin profesional ose
shkencor dhe informatat tjera t nevojshme.
Mbikqyrsit do t jen t obliguar, sipas nenit 48 t Ligjit, t:

kontrollojn dhe konfiskojn do dokumentacion q ka t bj me


prpunimin e t dhnave personale, pavarsisht nga besueshmria ose
fshehtsia tij, transferimin e t dhnave personale tek shtetet tjera dhe
organizatat ndrkombtare si dhe me zbulimin pr marrsit e jashtm;
kontrollojn prmbajtjen e sistemeve t dosjeve, pavarsisht nga
besueshmria ose fshehtsia e tyre dhe katalogt e sistemit t dosjeve;
kontrollojn dhe konfiskojn do dokumentacion dhe udhzime q
rregullojn sigurin e t dhnave personale;
kontrollojn ndrtesn n t ciln t dhnat personale prpunohen dhe
kan t drejt t kontrollojn dhe konfiskojn kompjutert dhe fardo
pajisje tjetr, si dhe dokumentacionin teknik;
verifikojn masat dhe procedurat q kan pr qllim t sigurojn t dhnat
personale dhe zbatimin e tyre;
kryejn do detyr tjetr q konsiderohet e rndsishme pr kryerjen e
inspektimeve dhe kontrolleve t parapara me kt ligj.

Sipas Nenit 49 t Ligjit, Mbikqyrsit kan t drejt q menjher:

t urdhroj eliminimin e parregullsive ose mangsive q ai ose ajo i


vren, n mnyrn dhe brenda afatit t caktuar m par nga ai ose ajo. Kjo
mund t prfshij asgjsimin, bllokimin, shkatrrimin, fshirjen ose
anonimizimin e t dhnave personale n pajtim me ligjin.
t ndaloj prkohsisht dhe n mnyr t caktuar prpunimin e t dhnave
personale nga kontrolluesit dhe prpunuesit n sektort publik ose privat,
58

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

t cilt kan dshtuar n zbatimin e masave dhe procedurave t nevojshme


pr sigurimin e t dhnave personale;
t ndaloj prkohsisht dhe n mnyr t caktuar prpunimin e t dhnave
personale, anonimizimin e tyre, klasifikimin dhe bllokimin e t dhnave
personale sa her q ai ose ajo konkludon se t dhnat personale jan duke
u prpunuar n kundrshtim me dispozitat ligjore;
t ndaloj prkohsisht dhe n mnyr t caktuar prpunimin e t dhnave
personale n vendet e tjera dhe organizatat ndrkombtare, ose zbulimin e
tyre marrsve t huaj nse ato jan transferuar ose zbuluar n kundrshtim
me dispozitat ligjore ose me marrveshjet ndrkombtare;
t paralajmroj ose kshilloj me shkrim kontrolluesin e t dhnave ose
prpunuesin e t dhnave n rastet e shkeljeve t vogla.

N rast t parregullsive ose mangsive kontrolluesi i t dhnave ose prpunuesi i


t dhnave duhet q menjher ti korrigjoj ato pas marrjes s udhzimeve me
shkrim ose kshillimit nga Mbikqyrsi pr t siguruar prpunim t ligjshm t t
dhnave.
Nuk do t ket asnj ankes kundr vendimit prfundimtar t Mbikqyrsit nga
Neni 49 paragrafi 1, hapet konflikti administrativ n Gjykatn kompetente, Neni
49 paragrafi 3 i Ligjit.
Sipas nenit 50 t Ligjit, mbikqyrsit jan t obliguar q t mbrojn fshehtsin e
t dhnave personale q hasin gjat kryerjes s detyrave s tyre, si dhe pas
ndrprerjes s ushtrimit t detyrave t tyre.
Shnim pr Agjencin:
Ne kemi br disa sugjerime konkrete pr ndryshime me amendamente n lidhje
me Nenet 46 deri 50 t aktivitetit ton 1 (sipas Planit Korniz t 2012/04/19) nga
30 prill deri 8 maj 2012:
N 49 paragrafin 1 pas nr 1.4, nr. 1.4a duhet t inkorporohet: "1.4a vendos
gjoba pr shkeljen e ktij Ligji n prputhje me nenet 79 deri 91 t ktij Ligji;"
Arsyetimi: Sqarimi q mbikqyrsit kombtar kan t drejt t caktojn gjoba
sipas neneve 79 deri 91 t Ligjit.
Pas nenit 49, neni i mposhtm 49a do t inkorporohet:
"Neni 49a
Detyrimi pr t siguruar mbshtetje
Organet publike dhe private jan t detyruara t ndihmojn mbikqyrsit n
prmbushjen e detyrave t tyre. Brenda kufijve t Nenit 48 kjo prfshin n veanti:
1. t japin informacion n prgjigje t pyetjeje nga mbikqyrsit, dhe t lejoj
inspektimin e dokumenteve dhe regjistrimeve n dosje, n veanti t dhnave t
ruajtura dhe programet e prpunimit t t dhnave q qndrojn n lidhje me
prpunimin e t dhnave personale, si dhe
2. pr t lejuar qasje n objektet e tyre n do koh. "
59

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Arsyetimi: Inspektimet mund t kryhet me sukses vetm me ndihmn e trupit


inspektuar. Ajo duhet t bashkpunoj, veanrisht. pr t'iu prgjigjur pyetjeve
dhe pr t dhn kshilla n lidhje me masat teknike dhe organizative. Prandaj
nj detyr t veant kontrolluesit pr t siguruar mbshtetje t mbikqyrsve
sht e nevojshme. Dispozita e propozuar sht modeluar sipas legjislacionit pr
mbrojtjen e t dhnave n Shtetet Antare si Gjermania.

VI.

Shtojca 1: Shembull i politiks s vzhgimit me kamer pr


prpunuesit e t dhnave
[Institucion] Politika e vzhgimit me kamer
Miratuar me vendim t Drejtorit m [31 Maj 2013]
1. Qllimi dhe fushveprimi i politiks pr vzhgim me kamer t institucionit
Pr mbrojtjen dhe sigurin e ndrtesave, pasurit, stafin dhe vizitort, Institucioni
yn operon nj sistem t vzhgimit me kamer. Kjo politiks e vzhgimit me
kamer, s bashku me bashklidhjet, prshkruan sistemin e vzhgimit me kamer
t institucionit dhe garancit q institucioni i merr pr t mbrojtur t dhnat
personale, private dhe t drejtat e tjera themelore dhe interesat e ligjshme t atyre
t kapur n kamer.
2. Si do t sigurojm q sistemi yn i vzhgimit me kamer sht dizajnuar me
privatsin dhe mbrojtjen e t dhnave t inkorporuar dhe sht n prputhje
me ligjin e mbrojtjes s t dhnave n Kosov?
2.1. Rishikimi i sistemit ekzistues. Nj sistem i vzhgimit me kamer vetm m
ka qen n vend para lshimit t Udhzuesit pr vzhgimin me kamer nga
Agjencia (Udhzues) m _____ 2012. Megjithat, procedurat tona i kemi
rishikuar pr t prshtatur me rekomandimet e dhna n Udhzuesin (Udhzuesi,
Seksioni 15). [lidhje drejt Udhzuesit dhe ueb faqes s Agjencis]
2.2. Statusi i pajtueshmris. Institucioni prpunon pamjet ne pajtim me
Udhzuesin dhe Nenet 61 deri 64 t Ligjit pr Mbrojtjen e t Dhnave Personale.
[Nse devijoni prej ndonj nga rekomandimet n Udhzuesin, kjo duhet t
theksohet qart dhe t justifikohet n politikn e juaj t vzhgimit me
kamer.]
2.3. Vet-revizion. Sistemi ka qen lnd e vet-revizionit. Raporti i revizionit
sht lidhur si bashklidhje 1.
2.4. Njoftimi i statusit t pajtueshmris drguar Agjencis. Duke marr
parasysh fushveprimin e kufizuar t sistemit, nuk ishte e nevojshme pr t kryer
nj vlersim formal t ndikimit (Udhzimi, Seksioni 3.2), ose t dorzoj nj
njoftim pr kontrollin paraprak Agjencis (Udhzim, Seksioni 4.3). [Vini re q n
60

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

rast se nj vlersim i ndikimit sht kryer, raporti vlersimit t ndikimit duhet


t bashkngjitet me politikn e vzhgimit me kamer dhe shtjet kryesore
dhe rezultatet duhet t theksohen n vet politikn. N mnyr t ngjashme,
n qoft se nj mendim i kontrollit paraprak jepet nga Agjencia, kjo duhet t
jet e bashkangjitur, dhe rekomandimet kryesore t Agjencis dhe hapat
vijuese n ato rekomandime duhet t prmblidhen n vet politikn.]
N kohn e njjt me miratimin e ksaj politike, ne gjithashtu kemi njoftuar
Agjencin pr statusin e pajtueshmris duke ju drguar kopje t politiks son pr
vzhgim me kamer dhe raportit t revizionit.
2.5. Vendimi i drejtorit dhe konsultimi. Vendimi pr t prdorur sistemin aktual
t vzhgimit me kamer dhe miratimi i masave t siguris si prshkruar n kt
Politik ishte br nga Drejtori i institucionit pasi kishte konsultuar

kreun e njsis pr siguri t institucionit,


zyrtarin e institucionit pr mbrojtjen e t dhnave
dhe, nse ka, komitetin e stafit.

Gjat procesit t vendimmarrjes, institucioni

nevojn e demonstruar dhe dshmuar pr sistem t vzhgimit me kamer


si propozuar n kt politik,
diskutuar alternativa dhe ka prfunduar q mirmbajtja e sistemit momental
t vzhgimit me kamer, pas miratimit t masave t mbrojtjes t propozuar
n kt politik, sht e nevojshme dhe n proporcion me qllimet e
prshkruar n Seksionin 1 (shikoni Udhzimin, Seksioni 5), dhe
ka trajtuar shqetsimet e zyrtarit dhe komitetit t stafit (shih Udhzime,
Seksioni 4).

2.7 Transparenca. Politika e vzhgimit me kamer ka dy versione, nj version pr


prdorim t kufizuar dhe ky version q vihet n dispozicion opinionit dhe sht
postuar n internet dhe faqet intranet [Internet dhe intranet adresat]. Ky version
publik i Politiks s vzhgimit me kamer mund t prmbaj informacion
prmbledhs n lidhje me tema t veanta apo bashklidhje. Kur ky sht rasti, ajo
sht gjithmon e deklaruar n mnyr t qart. Informacioni sht ln jasht
vetm nga versioni publik, kur ruajtja e konfidencialitetit sht absolutisht e
nevojshme pr arsye bindse (p.sh. pr arsye t siguris ose pr t ruajtur
konfidencialitetin e informatave t ndjeshme komerciale apo pr t mbrojtur
privatsin e individve).
2.8. Rishikime periodike. Nj rishikim periodik i mbrojtjes s t dhnave do t
ndrmerret nga njsia e siguris do dy vjet, e para nga 31 maj 2012. Gjat
rishikimeve periodike ne do t ri-vlersojn se:
vazhdon t ket nevoj pr sistemin e vzhgimit me kamer,
sistemi vazhdon t shrbej qllimit t tij deklaruar, dhe se
nuk ka ende alternativat adekuate.
61

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Rishikimet periodike gjithashtu do t mbuloj t gjitha shtjet e tjera t trajtuara


n raportin e par, n veanti, nse politika e vzhgimit me kamer vazhdon t
prputhet me Ligjin dhe Udhzimin (revizioni adekuat), dhe nse sht ndjekur n
praktik (revizioni i pajtueshmris) . Kopjet e raporteve periodike gjithashtu do t
jen t bashkangjitur me kt politik t vzhgimit me kamer n Shtojcn 1.
2.9. Zgjidhje teknologjike t favorshme ndaj privatsis. Ne gjithashtu kemi
zbatuar zgjidhjet m posht q jan t favorshme ndaj privatsis (shih
Udhzuesin, Seksioni 3.4): [listoni dhe prshkruani zgjidhjet e zbatuara]
3. Cilat zona jan nn vzhgim?
Sistemi i vzhgimit me kamer prbhet nga [shtat kamera t fiksuara]. Nj
hart me vendndodhjen e kamerave sht prfshir si Bashklidhje 2.
Nga [shtat kamera, gjasht] jan t vendosura n pikat e hyrjes dhe daljes s
ndrtess son, duke prfshir hyrjen kryesore, hyrja emergjente dhe zjarri dhe
hyrje n parkingun. Prve ksaj, kemi t vendosur nj kamer n hyrje t
shkallve n parkingun. Nuk ka kamera kudo qoft n objektin apo jasht saj. Ne
gjithashtu nuk monitorojn do zon nn pritje t larta t privatsis si zyrat
individuale, zonat e kohs s lir, tualet dhe t tjer (shih Udhzimin, Seksioni
6.8).Vendndodhja e kamerave sht shqyrtuar me kujdes pr t siguruar q t
minimizohet vzhgimi e zonave q nuk jan relevante pr qllimet e synuara
(Udhzimi, Seksioni 6.1). Monitorimi jasht ndrtess son sht i kufizuar n
minimum absolut dhe nuk e, n qoft se n t gjitha sht e nevojshme, kalon 2
metra rreth ndrtess), rekomandohet si n Seksionin 6.5 t Udhzimit.
4. far informata personale mbledhim dhe pr far qllimi?
4.1. Prshkrimi i prmbledhjes dhe specifikimet e detajuara teknike pr
sistemin. Sistemi i vzhgimit me kamer sht nj sistem konvencional statik.
Regjistron pamjet digjitale dhe sht e pajisur me zbulimin e lvizjes. Regjistron
do lvizje zbuluar nga kamerat n zonn e vzhguar, s bashku me kohn, datn
dhe vendndodhjen. T gjitha kamerat punojn 24 or n dit, shtat dit n jav.
Cilsia e pamjeve n shumicn e rasteve lejon identifikimin e atyre n zonn e
mbulimit t kamers (shih Udhzimin, Seksioni 6.4). Kamerat jan t gjitha fikse
(nuk ka pan-lkundje dhe-zmadhim kamera), dhe kshtu, ata nuk mund t prdoren
nga operatort pr t zmadhuar n nj cak apo ndjekin individt prreth.
Ne nuk e prdorim teknologjis t lart ose teknologji inteligjente t vzhgimit me
kamer (shih Seksionin 6.9 t Udhzimit), nuk e ndrlidhim sistemin ton me
sistemet e tjera (Seksioni 6.10), dhe ne nuk e prdorim prgjim t fsheht
(Seksioni 6.11), incizim t zrit, ose "CCTV z" (Seksioni 6.12). Specifikimet
teknike pr kamera dhe pr sistemin e vzhgimit me kamer, si nj e tr
(prfshir do softuer dhe harduer) jan t prfshira n Shtojcn 3.

62

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

4.2. Qllimi i vzhgimit. Institucioni prdor sistemin e vzhgimit me kamer t saj


pr qllime t vetm t siguris dhe kontrollit t qasjes. Sistemi i vzhgimit me
kamer ndihmon kontrollin e qasjes n objektin ton dhe ndihmon n sigurin e
ndrtess son, siguria e stafit dhe vizitort, si dhe pronn dhe informacionet q
gjenden ose ruhen n objektin. Ajo plotson sistemet e tjera t siguris fizike t
tilla si sistemet e kontrollit t qasjes dhe t sistemeve t kontrollit ndrhyrje fizike.
Ajo sht pjes e masave pr t mbshtetur politikat tona t gjera t siguris dhe
ndihmon n parandalimin, pengimin, dhe nse sht e nevojshme, t hetoj qasje t
paautorizuar fizike, duke prfshir qasje t paautorizuar n objekte t siguruar dhe
t mbrojtura, infrastruktura IT, ose informacione operative. Prve ksaj, vzhgimi
me kamer ndihmon t parandalohet, zbulohet dhe hetohet vjedhjet e pajisjeve ose
pronave n pronsi t Institucionit, vizitort apo stafit, dhe krcnimet pr sigurin
e vizitorve apo personelit q punojn n zyra (p.sh., zjarr, sulm fizik).
4.3. Kufizimi i qllimit. Sistemi nuk prdoret pr ndonj qllim tjetr, pr
shembull, nuk sht prdorur pr t vzhguar punn e punonjsve ose t
monitoruar pjesmarrjen. As nuk sht sistem q prdoret si nj mjet hetimor
(prve q heton incidentet e siguris fizike si vjedhjet apo qasje t paautorizuar)
Vetm n rrethana t jashtzakonshme q pamjet mund t transferohen n organet
hetimore n kuadr t nj hetimi zyrtar disiplinor ose penal si sht prshkruar n
Seksionin 6.5 m posht (shih Seksionin 5.7, 5.8 dhe 10.3).
4.4. Nuk sht parapar vzhgim ad hoc. Nuk parashikojm vzhgim ad hoc pr
t ciln duhet t planifikojm n kt moment (shikoni Seksionin 3.5).
4.5. Ueb kamera. Nuk kemi ueb kamera (shikoni Seksionin 5.10)
4.6. Nuk ka kategori speciale t t dhnave t mbledhura. Ne nuk mbledhim
kategori speciale t t dhnave (Seksioni 6.7).
5. far sht baza e ligjshme dhe baza ligjore e vzhgimit me kamer?
Prdorimi i sistemit t vzhgimit me kamer sht i nevojshm pr menaxhimin
dhe funksionimin e Institucionit (pr qllimin e sigurin dhe kontrollin e qasjes e
prshkruar n Seksionin 4.2 m lart). Prandaj, ne kemi nj baz t ligjshme pr t
vzhgimin me kamer (shih Seksionin 5.2 t Udhzimit). Nj baz m t detajuar
dhe specifike ligjore pr vzhgimin me kamer sht dhn n kt politik t
vzhgimit me kamer. Kjo politik, nga ana tjetr, sht pjes e politikave t
siguris t gjera t miratuara nga Institucioni yn.
6. Kush ka t drejt n informata dhe kujt i zbulohen?
6.1. Stafi i brendshm i siguris dhe rojtart e kontraktuar. Pamjet e incizuara
mund t shikohen vetm nga stafi i brendshm i siguris. Pamjet e drejtprdrejta
mund t shikohen edhe nga rojet e siguris n detyr. kto roje t siguris mund t
punojn pr kompani t kontraktuar. Kontrata me kompanin e kontraktuar pr
sigurim sht dhn n Bashklidhjen 4.
6.2. T drejtat e qasjes. Politika e institucionit t vzhgimit me kamer (shikoni
Seksionin 7 m posht dhe Bashklidhjen 7) qart prcakton dhe dokumenton se
63

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

kush ka qasje n pamjet e vzhgimit me kamer dhe/ose arkitekturn teknike t


sistemit pr vzhgim me kamer, pr far qllimi dhe nga far prbhen ato t
drejtat t qasjes. N veanti, duhet t prcaktohet se kush ka t drejt t:

shikoj pamjet e drejtprdrejta,


shikoj regjistrimet, ose
kopjoj,
shkarkoj,
fshij, ose
ndryshoj pamjet.

6.3. Trajnimi pr mbrojtjen e t dhnave. I gjith stafi me t drejt qasjeje,


prfshir edhe stafin e kontraktuar kan vizituar trajnim pr mbrojtjen e t dhnave
m [15 korrik 2012]. Trajnimi bhet pr do antar t ri t stafit dhe puntori
periodike pr shtje e pajtueshmris s mbrojtjes s t dhnave zhvillohen s
paku njher n do dy vite pr gjith stafin me t drejt qasjeje (shiko Seksionin
8.2 t Udhzuesit).
6.4. Konfidencialiteti. Pas trajnimit t stafit, secili prej tyre ka nnshkruar pajtim
pr konfidencialitet. Ky pajtim sht nnshkruar edhe nga kompania e kontraktuar.
Kopje t pajtimit t konfidencialitetit jan lidhur si Bashklidhje 5 (shih
Seksionin 8.3).
6.5. Transferimet dhe zbulimi. T gjitha transferimet dhe zbulimet jasht njsis
s sigurimit jan dokumentuar dhe jan lnd e nj vlersimi rigoroz t nevojs pr
nj transferim t till dhe pajtueshmria e qllimit t transferimit me qllimin e
siguris fillestare dhe kontrollit t qasjes s prpunimit (shiko Seksionin 10 t
udhzuesit).
Regjistri i ruajtjes dhe transferimeve sht dhne n Bashklidhjen 6 (shih
Seksionin 10.5 dhe 7.2 t Udhzuesit). Zyrtari i institucionit ton konsultohet pr
secilin rast. [Nse keni transferime t rregullta t cilat bhen pa prfshirjen e
zyrtarit, ju lutemi t prshkruani politikn e juaj n detaje n kt Politik
pr vzhgimin me kamer].
Nuk jepet qasje menaxhmentit ose resurseve njerzore. [Nse nuk e keni kt, ju
lutemi t jepni shembuj prshkrues t transferimeve t tilla. Gjithashtu, ju
lutemi t prshkruani rregullat e juaja pr at se far mund t transferohet,
kujt dhe nn far rrethanash].
Policis lokale mund ti jepet qasje nse paraqitet nevoja pr t hetuar ose ndjekur
krime penale. Ka pasur disa raste n t kaluarn ku policis ju ishte dhn e drejta
pr qasje n pamje pr t ndihmuar hetimin e vjedhjes s biikletave q gjendeshin
n hyrjen e garazhit. N asnj rast tjetr nuk ju sht dhn e drejt qasjeje polics
gjat [pes viteve] pr t cilat i kemi edhe regjistrat e transferimeve. [Srish, nse
ka pasur raste tjera, ju lutemi jepni shembuj prshkrues pr transferimet e
tulla. Gjithashtu, ju lutemi t prshkruani rregullat e juaja pr at se far
mund t transferohet, kujt dhe nn far rrethanash.]
N raste t jashtzakonshme, qasje gjithashtu mund t'u jepet atyre pr kryerjen e
nj hetim formal t brendshm apo procedur disiplinore brenda institucionit, me
64

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

kusht q ajo mund t jet me arsye dhe pritet q transferimi mund t ndihmoj
hetimin ose ndjekjen e nj vepre mjaft t rnd disiplinore apo nj vepr penale.
Asnj krkes pr analizimin e t dhnave nuk sht kryer. Pr [pes] vitet e fundit
pr t ciln ne mbajm t dhnat e transferimeve, nuk kemi autorizuar asnj
transferim n ndonj nga bazat e msiprme
7. Si i mbrojm dhe sigurojm informatat?
N mnyr q t mbrohet siguria e sistemit t vzhgimit me kamer, prfshir t
dhnat personale, nj numr i masave teknike dhe organizative jan vendosur.
Kto jan t detajuara n nj politik specifike t prpunimit t siguris ("Politika
e Siguris pr Vzhgim me Kamer"), i cili sht i bashkangjitur si
Bashklidhje 7.
Politika e Sigurimit t Institucionit pr vzhgimin me kamer sht themeluar n
pajtim me Seksionin 9 t Udhzuesit.
Ndr t tjera, jan marr masat e mposhtme:

Objekte t sigurta, t mbrojtur nga masat e siguris fizike, hostim i


serverve pr ruajtjen e pamjeve t regjistruara; fajerualli i rrjetit mbron
perimetrin logjik t TI infrastrukturs dhe kompjutert kryesor q mbajn
t dhnat kompjuterike jan mir t prforcuar.
Masat administrative prfshijn detyrimin e t gjith personelit t
kontraktuar q kan qasje n sistemin (prfshir mirmbajtjen e pajisjeve
dhe sistemeve) t pastrohen individualisht.
I gjith personeli (i jashtm dhe i brendshm) nnshkruan marrveshjen pr
mos zbulimin dhe konfidencialitetit.
Qasja n t drejtat e prdoruesve jan dhn vetm atyre resurseve t cilat
jan t domosdoshme pr t kryer punt e tyre.
Vetm administratori i sistemit i emruar n mnyr specifike nga
kontrolluesi pr kt qllim sht n gjendje t jap, t ndryshoj apo
anuloj t drejtat e qasjes ndonj personi. do dispozit, ndryshim ose
anulim i t drejtave t qasjes bhet n baz t kritereve t prcaktuara n
Politikn e Sigurimit pr Vzhgim me Kamer (shih Shtojcn 7).
Politika e Sigurimit pr Vzhgim me Kamer prmban nj list t
azhurnuar e t gjith personave q kan qasje n sistemin n t gjitha
kohrat dhe prshkruan t drejtat e tyre t qasjes n detaje.

8. Sa koh i ruajm t dhnat?


Pamjet mbahen pr nj maksimum prej [48 orsh]. Pas ksaj, t gjitha pamjet
fshihen. Nse ndonj pamje duhet t ruhet pr t hetuar m tutje apo t dshmoj
ndonj incident t siguris, mund t ruhen sipas nevojs. Mbajtja e tyre sht
dokumentuar n mnyr rigoroze dhe nevoja pr mbajtjen rishikohet periodikisht.
Nj kopje e regjistrit t mbajtjes dhe transferimet sht prfshir n Shtojcn 6
(shih Seksionin 7 t Udhzuesit).
65

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Sistemi vzhgohet drejtprdrejt edhe nga rojet e siguris n recepcionin e


ndrtess n katin e poshtm [24 or] n dit.
9. Si furnizojm opinionin me informata?
9.1. Qasja me shum shtresa. Ne furnizojm informata opinionin n lidhje me
vzhgimin me kamer n mnyr efektive dhe gjithprfshirse (shiko Seksionin
11 t Udhzuesit). Pr kt qllim, ne ndjekim nj qasje me shum shtresa duke
kombinuar dy metodat m posht:
njoftime n vend pr t alarmuar menjher opinionin pr faktin q po
zhvillohet vzhgimit dhe t ofroni informata thelbsore pr prpunimin,
dhe
njoftim t hollsishm pr mbrojtjen e t dhnave q do t postohet n
intranetin e institucionit dhe ueb faqet e atyre q dshirojn t msojn me
tepr (pr t shmangur dyfishimin e prpjekjeve, institucioni mund t
publikoj politikn e saj t vzhgimit me kamer n internet n vend q t
prgatit njoftim t veant pr mbrojtjen e t dhnave.
Versione t shtypura t ksaj politike mund t gjeni edhe n recepcionin e
ndrtess son dhe nga njsia e siguris nse e krkoni. Numri i telefonit dhe
adresa elektronike jepen pr pyetje plotsuese
Gjithashtu, bjm edhe njoftimin n vend pr zonat e vzhguara. Ne e kemi
vendosur njoftimin afr hyrjes kryesore, hyrjes s ashensorit n parkingun dhe n
hyrje t parkingut. Njoftimi pr mbrojtjen e t dhnave sht prfshir n
Bashklidhjen 8.
9.2. Njoftimi specifik individual. Prve ksaj, individt duhet gjithashtu t
marrin njoftim individual nse ata jan identifikuar n kamera (pr shembull, nga
stafi i siguris n nj hetim t siguris), me kusht q nj ose m shum nga kushtet
e mposhtme zbatohen gjithashtu:

identiteti i tyre sht vrejtur n ndonj dosje /t dhnat,


video incizim sht prdorur kundr individit,
mbahen prtej periudhs s ruajtjes s rregullt,
transferohet jasht njsis s siguris, ose
nse identiteti i individit sht shpalosur pr kdo jasht njsis siguris.

Sigurimi i njoftimit nganjher mund t shtyhet prkohsisht, pr shembull, n


qoft se ajo sht e nevojshme pr parandalimin, zbulimin, hetimin dhe ndjekjen
penale t veprave penale. Zyrtari i institucionit sht konsultuar n t gjitha rastet e
tilla pr t siguruar q t drejtat e individit respektohen.
10. Si mund opinioni (publiku i gjer) t verifikoj, modifikoj ose fshij
informatat e tyre?
Antart e publikut kan t drejt qasjeje n t dhnat personale q ne mbajm mbi
ata dhe pr t korrigjuar dhe kompletuar t dhnat e tilla. do krkes pr qasje,
korrigjim, bllokim dhe/ose fshire e t dhnave personale duhet t drejtohet Znj / Z.
______, shef i Njsis __ [adres e-mail dhe numrin e telefonit]. Ai ose ajo
66

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

mund t kontaktohet n rast t pyetjeve n lidhje me prpunimin e t dhnave


personale. Kur sht e mundur, njsia e siguris prgjigjet pr nj hetim brenda 15
ditve kalendarike. Nse kjo nuk sht e mundur, aplikuesi sht i informuar pr
hapat e ardhshm dhe pr arsyen e voness prej 15 ditve. Edhe n shumicn e
rasteve komplekse qasja duhet t jepet ose nj prgjigje prfundimtare apo t
arsyetuar duhet t sigurohet pr refuzimin e krkess brenda tre muajve m von.
Njsia duhet t bj mos pr t'iu prgjigjur m hert, sidomos nse aplikuesi
prcakton urgjencn e krkess.
Nse krkohet n mnyr specifike, nj shikimin i regjistrimeve mund t
organizohet ose aplikuesi mund t marr nj kopje t imazheve t regjistruara n
nj DVD ose media t tjera. N rast t nj krkese t till, aplikantt duhet t
tregojn identitetin e tyre prtej do dyshimi (p.sh. ata duhet t sjellin kartat e
identitetit, kur marrin pjes n shikimin) dhe, kur sht e mundur, edhe t caktoj
datn, kohn, vendin dhe rrethanat kur ata jan kapur n kamera. Ata duhet
gjithashtu t siguroj nj fotografi e fundit t vetes q lejon stafi i siguris pr t
identifikuar ata nga pamjet shqyrtuara. N kt koh, ne nuk krkojm pages nga
aplikuesit pr t krkuar shikimin ose nj kopje t pamjeve t tyre t regjistruara.
Megjithat, ne rezervojm t drejtn pr t krkuar pages n rast se numri i ktyre
rritjeve krkesave pr qasje rritet.
Nj krkes pr qasje mund t refuzohet kur nj kufizim ose prjashtim sipas Nenit
28 t Ligjit zbatohet n nj rast t veant. Pr shembull, pas nj vlersimi rast pas
rasti ne duhet t kuptojm se qasja mund t kufizohet pr t mbrojtur hetimin e nj
vepre penale. Nj kufizim mund t jet i nevojshm pr t mbrojtur t drejtat dhe
lirit e t tjerve (shih Neni 28, paragrafi 1.7 t Ligjit), pr shembull, kur njerzit
e tjer jan gjithashtu t pranishm n pamjet, dhe nuk sht e mundur pr t marr
plqimin e tyre pr zbulimin e t dhnave t tyre personale ose pr t prdorur
editimin e pamjeve pr t korrigjuar mungesn e plqimit
.
11. E drejta pr ankes
do individ ka t drejt sipas Nenit 41 t Ligjit pr t ankuar Agjencis
(info@nappd.gov.ks) nse mendojn se t drejtat e tyre sipas Ligjit jan t shkelura
si rezultat i prpunimit t t dhnave t tyre personale nga organi publik ose
jopublik. Para se t bni at, ne rekomandojm individve q njher t bjn
ankesn duke kontaktuar:

kreun e njsis s sigurimit (shikoni kontaktet m lart) dhe/ose


zyrtarin e mbrojtjes s t dhnave ose oficerin e organit publik ose jopublik
[shnoni emrin, numrin e telefonit dhe adresn elektronike]

[Detaje t procedurs s brendshme t ankimit, prfshir kohn dhe detaje t


kontaktit].
***
Bashklidhje t politiks s vzhgimit me kamer:
67

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Raporti i revizionit lidhet si Bashklidhje 1. Bashklidhja 1 gjithashtu do


t prmbaj edhe rishikimet periodike.
Nj hart me vendndodhjet e kamerave sht si Bashklidhje 2.
Specifikimet teknike pr kamerat dhe sistemin e vzhgimit me kamer si
trsi (prfshir softuerin dhe harduerin) jan dhn n Bashklidhjen 3.
Kontrata pr kompanit e kontraktuara t siguris sht dhn si
Bashklidhje 4.
Kopje t pajtimit pr konfidencialitet jan dhn si Bashklidhje 5 (shih
Seksionin 8.3 t Udhzuesit).
Regjistri i ruajtjes dhe transferimeve sht dhn n Bashklidhje 6
(shih Seksionin 10.5 dhe 7.2 t Udhzuesit).
N mnyr q t mbrohet siguria e sistemit t vzhgimit me kamer,
prfshir t dhnat personale, nj numr i masave teknike dhe organizative
jan vendosur. Kto jan t detajuara n nj politik specifike t prpunimit
t siguris ("Politika e Siguris pr Vzhgim me Kamer"), i cili sht i
bashkangjitur si Bashklidhje 7.
Njoftimi i Agjencis pr mbrojtjen e t dhnave sht prfshir n
Bashklidhjen 8.

VII. Shtojca 3: Shembull i njoftimit n vend pr mbrojtjen e t dhnave


pr prpunuesit e t dhnave.
[Vendosni piktogramin e vzhgimit me kamer: mund t vendosni, pr
shembull, pr piktogram ISO ose DIN 33450

Piktogrami i vzhgimit me kamer DIN 33450


ose piktogram t dizajnuar nga Agjencia.]
Pr sigurin dhe mbrojtjen e juaj, ndrtesa dhe rrethina e saj e afrt sht nn
vzhgim me kamer.
Nuk incizohen pamjet. [Alternativ: Incizimet mbahen pr 48 or.]
Pr
m
tepr
informata,
ju
lutemi
t
vizitoni
www.domainnameofyourinstitution/cctv ose kontaktoni njsin e sigurimit t
institucionit n [numri i telefonit dhe adresa elektronike]
[prfshini prdorimin e m tepr gjuhve, nse vlen.]

68

Asistenca TAIEX pr Agjencin Shtetrore pr Mbrojtjen e t Dhnave


Personale t Kosovs
KOS IND/EXP 47109

Prishtin/Pritina, 15 qershor 2012


Bannasch

69

You might also like