OFICIR ODGOVORAN

ZA BEZBJEDNOST
BRODA
( Ship security
officer )

Bar, 01.01.2015
Predava:
Dipl.ing.
Lazarevi Radojica, capt

ISPS CODE predstavlja sveobuhvatni reim za

sigurnost i bezbjednost Meunarodnog transporta, koji
je stupio na snagu 01.07.2004 godine, nakon usvajanja
od strane Meunarodne Pomorske Organizacije ( IMO )
Nastao je u cilju jaanja pomorske sigurnosti i radi
suzbijanja teroristikih djelovanja protiv transporta
( uzrok 11 Septembra 2001 teroristiki napad na Word
Trade Center-New York ).
ISPS CODE osigurava bezbjednost brodova i luka na
nain to definie potencijalne rizike i utvruje
odgovarajue sigurnosne mjere.
Ovakav koncept ISPS CODE-a sadri niz minimalnih
funkcionalnih sigurnosnih zahtjeva za brodove i luke.
1. ZATITA BRODOVA I LUKA PROTIV TERORIZMA
U Londonu 2002 godine na konferenciji o pomorskoj
bezbjedonosti brodova i luka doneen je ISPS kodeks o
bezbjednosti luka i brodova;

 Na osnovu ISPS kodeksa ( koji je stupio na snagu

01.07.2004 godine ) Savjet Ministara drava lanica
potpisnica, usvojilo je Uredbu o bezbjednosnoj zatiti
luka i brodova u cilju otkrivanja i spreavanja
teroristikih djelatnosti koji ugroava pomorski
saobraaj ;
Crna Gora je usvojila Uredbu o bezbjednosnoj zatiti
trgovakih brodova i luka otvornih za meunarodni
saobraaj , a uredba sadri:
a). Uspostavljanju jedinstvenog antiteroristikog
bezbjedonosnog sistema u meunarodnim okvirima,
b). Prikuplja podatke i vri razmjenu znaajnih
bezbjedonosnih informacija,
c). Vri donoenje valjanih bezbjedonosnih procesa i
planova u cilju neposredne primjene u praksi,
d). Vri uspostavljanje odgovornosti svih uesnika u sistemu
zatite i realizacije potrebne pomorske bezbjednosti.
Sve ove odredbe se odnose na putnike brodove,
teretne brodove, tankere i brodove za prevoz gasa i
hemikalija, objekte za istraivanje i iskoriavanje
podmorja i luke otvorene za meunarodni saobraaj.
Nadleni organi , organizacije i lica u Crnoj Gori su:

Ministarstvo zadueno za poslove saobraaja

Ministarstvo unutranjih poslova
Agencija pomorske sigurnosti,
Priznata organizacija za pomorsku bezbjednost i

 Lica odgovorna za bezbjednost na brodu i luci

Ministarstvo za poslove saobraaja u saradnji sa
Ministarstvom unutranjih poslova utvruje odgovarajui
stepen bezbjednosti i to:
Odgovarajui stepen zatite koji treba da primjenjuju
brodovi koji viju domau zastavu kada uplove u luke
drave potpisnice SOLAS konvencije
Utvruje luke za koje mora biti procjena i u kojim mora
biti odreeno lice odgovorno za zatitu luke,
Odobrava procjene bezbjednosti opasnosti u luci i
izmjene i dopune odobrene procjene,
Odobrava planove bezbjednosti luke kao i njihova
imena,
Utvruje uslove za zahtjeve deklaracija o bezbjednosti,
Izdaje izjavu o spremnosti ( bezbjednosti ) luke i
Obavjetava meunarodnu pomorsku organizaciju ( IMO
) u skladu sa odredbama SOLAS konvencije i ISPS
kodeksa.
ISPS kodeks sadri niz minimalnih sigurnosnih zahtjeva za
brodove i luka postrojenja.
Za brodove , zahtjevi ukljuuju:

Plan bezbjednosti broda,

Brodskog oficira bezbjednosti ( SSO ),
Oficira bezbjednosti kompanije ( CSO ),
Odreene sigurnosne ureaje na brodu,

 Certifikat.
Za Luka postrojenja, zahtjevi ukljuuju:
Plan bezbjednosti Lukog postrojenja,
Oficira bezbjednosti kompanije,
Odreene sigurnosne ureaje,
Certifikat
Zahtjevi za brodove i Luka postrojenja ukljuuju takoe i:
Nadgledanje i kontrolu pristupa brodu i Lukom
postrojenju,
Nadgledanje aktivnosti ljudi i tereta,
Obezbjeenje dostupnosti sigurne komunikacije
2. CILJEVI ISPS KODEKS-a
Osnivanje meunarodnih okvira koji e obuhvatiti
saradnju izmeu drava potpisnica, vladinih agencija i
lokalne uprave radi otkrivanja prijetnji po bezbjednost i
preduzimanje preventivnih mjera protiv incidenata koji
ugroavaju bezbjednost brodova i Lukih postrojenja
koji uestvuju u meunarodnoj trgovini;
Utvrivanje pojedinih uloga i odgovornosti drava
potpisnica, vladinih agencija, lokalne uprave i brodske i
luke industrije, na nacionalnom i meunarodnom nivou
u cilju osiguravanja pomorske bezbjednosti.
Obezbjeenje blagovremenog i efikasnog prikupljanja i
razmjene informacija o bezbjednosti;

Odreivanje metodologije za procjenjivanje

bezbjednosti u cilju definisanja planova i procedura u
sluaju promjene stepena bezbjednosti i

Postizanje sigurnosti u definisanju odgovarajuih i

proporcionalnih mjera sigurnosti.
3. FUNKCIONALNI ZAHTJEVI ISPS KODEKS-a
Funkcionalni zahtjevi kodeksa su:
Prikupljanje i procjena informacija u vezi sa prijetnjama
bezbjednosti, kao i razmjena takvih informacija sa
odgovarajuim dravama potpisnicama;
Zahtjevi koji se odnose na odravanje protokola
komunikacija za brodove i luka postrojenja;
Spreavanje nedozvoljenog pristupa brodovima, Lukim
postrojenjima i njihovim zabranjenim zonama;
Spreavanje unoenja nedozvoljenog oruja, zapaljivih
srestava ili eksploziva na brodovima ili u Luka
postrojenja;
Obezbjeivanje srestava za dizanje uzbune kao
odgovora na bezbjedonosne prijetnje ili incidente;
Zahtjeve da se planovi za bezbjednost brodova i Lukih
postrojenja baziraju na procjeni bezbjednosti;
Zahtjeve da se kroz obuku i vjebe osigura upoznavanje
sa planovima za bezbjednost i procedurama.
4. PLAN ZA BEZBJEDNOST BRODA

Plan za bezbjednost broda oznaava plan koji je razvijen da

bi se osigurala primjena mjera na brodu, a koje su definisane
u cilju zatite osoba na brodu, tereta, brodskih zaliha ili od
rizika bezbjedonosnih incidenata.

5. PLAN ZA BEZBJEDNOST LUKIH POSTROJENJA

Plan za bezbjednost Lukih postrojenja oznaava plan koji
je razvijen da bi se osigurala primjena mjera koje su
definisane radi zatite Lukih postrojenja i brodova, osoba,
tereta, brodskih zaliha unutar Lukih postrojenja od rizika
bezbjedonosnih incidenata.
6. BRODSKI OFICIR ZA BEZBJEDNOST
Brodski oficir bezbjednosti oznaava osobu na brodu,
odgovornu zapovjedniku broda , imenovanu od strane
Kompanije kao odgovornu za bezbjednost broda ukljuujui
i implementaciju i auriranje brodskog plana za sigurnost,
kao i za veze sa Oficirom za bezbjednost kompanije i
oficirom za bezbjednost Lukog postrojenja.
7. OFICIR ZA BEZBJEDNOST KOMPANIJE
Oficir za bezbjednost kompanije oznaava osobu koju je
imenovala kompanija da bi obezbijedila sprovoenje
procjene bezbjednosti ( da je plan bezbjednosti broda
razvijen, podneen na odobravanje, implementiran i auriran,
kao i za ostvarivanje veze sa Oficirima za bezbjednost
Lukog postrojenja i Brodskim oficirom za bezbjednost ).

8. OFICIR ZA BEZBJEDNOST LUKOG POSTROJENJA

Oficir za bezbjednost Lukog postrojenja oznaava osobu
koja je odreena kao odgovorna za razvoj, implementaciju,
provjeravanje i odravanje plana za bezbjednost Lukih
postrojenja i za veze sa brodskim oficirom za bezbjednost i
oficirom za bezbjednost Kompanije.
9. OBAVEZE KOMPANIJE PREMA ISPS KODEKSOM
Kompanija je obavezna da osigura plan za bezbjednost
broda, koji sadri jasnu izjavu kojom se naglaavaju
ovlaenja Zapovjednika.
Kompanija e planom bezbjednosti broda utvrditi da
zapovjednik ima najvia ovlaenja i odgovornost da
donese odluke koje se odnose na bezbjednost i
sigurnost broda kao i da trai pomo kompanije ili od
bilo koje drave potpisnice onda kada je to potrebno,
Kompanija e osigurati da Oficir za bezbjednost
kompanije, zapovjednik i brodski oficir za bezbjednost
dobiju potrebnu podrku prilikom ispunjavanja svojih
dunosti i obaveza u skladu sa glavom XI-2 i ovim
dijelom Kodeks-a.
10.

BEZBJEDNOST BRODA

Od broda se zahtijeva da postupa u skladu sa nivoima

bezbjednosti koje su postavile drave potpisnice.
11.

PROCJENA BEZBJEDNOSTI BRODA

Procjena bezbjednosti broda je neophodna i sastavni je

dio izrade i auriranja plana bezbjednosti broda.

 Oficir bezbjednosti Kompanije e se starati da procjenu

bezbjednosti broda sprovedu osobe sa odgovarajuim
sposobnostima da ocijene bezbjednost broda, a
uzimajui u obzir upustva data u dijelu B ovog kodeksa.
Sve potrebne informacije koje treba da zna Oficir zaduen
za bezbjednost broda nalazi se u ISPS CODE-u u dijelu A i B.
12.

STEPENI BEZBJEDNOSTI

a). STEPEN BEZBJEDNOSTI 1

Na stepenu bezbjednosti 1, brodski plan bezbjednosti
( SSP ) bi trebao da utvrdi mjere bezbjednosti za
kontrolisanje pristupu brodu, putem sledeega:
Provjerom indentiteta svih osoba koje ele da se ukrcaju
na brodu, i koji imaju potvrdu za svoj dolazak na brodu;
U saradnji sa Lukim postrojenjem, brod bi trebao da
osigura da su utvrene bezbjedonosne zone u kojima se
moe vriti inspekcija i pretraga osoba, prtljaga, linih
stvari, vozila i njihovih sadraja;
U saradnji sa Lukim postrojenjem, brod bi trebao da
osigura da vozila koja treba da budu ukrcana na brodu
za prevoz automobila/RORO brodova, budu pretraena
prije ukrcaja, koja je predviena u planu za bezbjednost
broda ( Ship security plan );
Odvajanju pojedinih osoba i njihovih linih stvari od
neprovjerenih osoba i njihovih linih stvari;
Odvajanje putnika koji se ukrcavaju od onih koji se
iskrcavaju;

 Indentifikacija mjesta za ulazak na brod, koja bi trebala

da budu obiljeena, ili pod nadzorom;
Obezbeivanjem ili zakljuavanjem pristupu mjestima
bez nadzora, koji se nalaze pored zona kojima pristup
imaju putnici i posjetioci i
Obavjetavanjem svih lanova posade o moguim
opasnostima, procedurama za prijavljivanje sumljivih
lica, objekata ili aktivnosti, kao i mogunost potrebe za
oprezom.
b). STEPEN BEZBJEDNOSTI 2
Na stepenu bezbjednosti 2, brodski plan bezbjednosti
( SSP ) bi trebao da utvrdi mjere bezbjednosti koje e se
primjenjivati u cilju zatite od poveanog rizika od
incidenta, da bi se na taj nain osigurala vea opreznost i
stroija kontrola, a one bi mogle ukljuivati:
Odreivanje dodatnog osoblja za patroliranje zonama
palube tokom mirnih sati rada otkrivanja nedozvoljenog
pristupa;
Ograniavanje broja mjesta za ulazak na brodu,
odreivanje onih koja e biti zatvorena, kao i srestva za
njihovo odgovarajue obezbjeenje;
Spreavanje pristupa brodu sa obale, ukljuujui,
recimo u saradnji sa Lukim postrojenjem,
obezbjeivanje patroliranja amcem;
Odreivanje zabranjenih zona na bonim stranama
broda, uz tijesnu saradnju sa Lukim postrojenjem

 Poveanje frekventnosti i detaljisanja prilikom pretrage

osoba, linih stvari, vozila koja se ukrcavaju u brod;
Praenje posjetilaca na brodu;
Posebno i dodatno obavjetavanje svih lanova posade
o svim indentifikovanim prijetnjama, ponovno
naglaavanje procedura za prijavljivanje sumljivih
osoba, objekata ili aktivnosti uz naglaavanje potrebe za
poveanim oprezom i
Sprovoenje kompletnog ili djeliminog pretraivanja
broda.
c). STEPEN BEZBJEDNOSTI 3
Na stepenu bezbjednosti 3, brod bi trebao da
zadovoljava procedure koje su izdali oni koji odgovaraju
za bezbjednost, incidente ili prijetnje.
Brodski plan bezbjednosti ( SSP ) bi trebao da detaljno
utvrdi mjere bezbjednosti koje bi brod mogao preduzeti,
u saradnji sa onima koji odgovaraju na prijetnje i
Lukim postrojenjima, to moe ukljuiti:
a). Ogranien pristup jednom, kontrolisanom mjestu za
ulazak;
b). Dozvoljavanje pristupima samo onima koji
odgovaraju na incident ili prijetnju;
c). Smjernice za osobe na brodu;
d). Suspendovanje ukrcaja ili iskrcaja;

e). Suspendovanje operacija rukovanja teretom, isporuka

i dr;
f). Evakuacija broda;
g). Pomjeranje broda i
h). Pripremu za detaljnu ili djeliminu pretragu broad
13.

ZABRANJENE ZONE NA BRODU

Plan bezbednosti broda (SSP ) bi trebao da odredi zone

koje e na brodu biti zabranjene za pristup, blie odredi
njihovo prostiranje, vrijeme primjene, mjere bezbjednosti
koje treba preuzimati da bi se izvrila kontrola pristupa kao i
mjere kontrolisanja aktivnosti u tim zonama.
Svrha zabranjenih zona je:
Spreavanje nedozvoljenog pristupa;
Zatita putnika, posade broda i personala iz Lukih
postrojenja ili drugih agencija koje su ovlaene da
budu na brodu;
Zatita zona na brodu koje su bezbjedonosno izloene;
Zatita tereta i brodskih zaliha od nepropisanog diranja.
Zabranjene zone na brodu mogu ukljuivati:
Zapovjedniki most;
Prostorije koje sadre opremu i sisteme za bezbjednost i
nadzor, ureaje za njihovo upravljanje;
Sistemi za ventilaciju i kljimatizaciju;

 Prostore za pristupom tanku sa pitkom vodom,

pumpama i cjevovodima;
Prostore koji sadre opasne terete ili tetne materije;
Prostorije koje sadre pumpe za teret i ureaji za
njihovo upravljanje;
Prostore za teret i prostore u kojima se nalaze brodske
zalihe.
14.

DEKLARACIJA O BEZBJEDNOSTI

Drave potpisnice e utvrditi kada je Deklaracija o

bezbjednosti potrebna, tako to e utvrditi rizik koji za
osobe, imovinu ili okolinu uzajamno djelovanje brod/luka ili
aktivnosti brod/brod.
Brod moe zahtijevati ispunjavanje deklaracije o
bezbjednosti kada:
Kada brod ima vei stepen bezbjednosti od lukih
postrojenja ili drugog broda sa kojim je povezan u
sistem;
Postoji sporazum u vezi sa deklaracijom o bezbjednosti
izmeu drzava potpisnica koji pokriva odreena
meunarodna putovanja ili brodove na tim putovanjima;
Postoji opasnost po bezbjednost ili icidenta koji
ukljuuje brod ili Luka postrojenja, kada je to
primjenjljivo;
Kad je brod u luci koja ne mora da ima i da primjenjuje
odobreni plan za bezbjednost Lukih postrojenja i

 Brod sprovodi aktivnosti brod-brod sa drugim brodom

koji ne mora da ima i primjenjuje odobreni plan za
bezbjednost broda.
Deklaraciju o bezbjednosti ispunie:
Zapovjednik ili brodski oficir za bezbjednost u ime
broda/ brodova.
15.
PLAN BEZBJEDNOSTI BRODA ( SSP Ship
Security Plan )
Svaki brod posjeduje plan bezbjednosti broda koji je
odobrila Administracija.

Administracija moe povjeriti reviziju i odobravanje

planova za bezbjednost broda, ili izmjene i dopune
predhodnog odobrenog plana, imenovanoj
bezbjedonosnoj organizaciji.

Podnoenje plana bezbjednosti broda, ili izmjena i

dopuna predhodno odobrenog plana, na odobravanje
bie praeno procjenom bezbjedonosti na osnovu kojih
je plan ili izmene i dopune razvijen.
Plan bezbjednosti broda se odnosi na:
a). Mjere koje su predviene za spreavanje da oruje,
opasne materije i naprave koje su namijenjene za upotrebu
protiv osoba, brodova ili luka i ije noenje nije dozvoljeno,
budu unijete u brod;
b). Indentifikovanje zabranjenih zona i mjera za spreavanje
nedozvoljenog pristupa tim zonama;
c). Mjere za spreavanje nedozvoljenog ulaska na brod;

d). Procedure za reagovanje na prijetnje po bezbjednost ili

ugroavanje bezbjednosti;
e). Procedure za reagovanje na instrukcije u vezi sa
bezbjednou koje bi drave potpisnice mogle da propiu na
nivou betbjednosti 3;
f). Procedure za evakuaciju u sluaju prijetnje po
bezbjednost ili ugroavanja bezbjednosti;
g). Dunosti posade na brodu koja ima bezbjedonosne
odgovornosti kao i drugog osoblja na brodu u vezi sa
bezbjednosu;
h). Procedure za provjeru bezbjedonosnih aktivnosti;
i). Procedure za obuku, vjebe i primjenu plana;
j). Procedure za dejstvo bezbjedonosnim aktivnostima sa
Lukim postrojenjima;
k). Procedure za periodinu reviziju plana i auriranja;
l). Procedure za izvjetavanje o incidentima;
m). Odreivanje brodskog oficira za bezbjednost;
n). Indentitet oficira za bezbjednost kompanije i procedue
pojedinosti uspostavljanja veze sa njim u svih 24 sata;
nj). Procedure za omoguavanje inspekcije, testiranja,
kalibracije i odravanja cjelokupnog bezbjedonosne opreme
koja postoji na brodu;
o). Indentifikovanje lokacija na kojima se nalaze take za
aktiviranje brodskog sistema za uzbunjivanje;

p). Procedure, instrukcije i smjernice u vezi sa upotrebom

brodskog bezbjedonosnog sistema za uzbunjivanje,
ukljuujui i testiranje, dezaktiviranje i ponovno
programiranje i za ograniavanje lanih uzbuna.

16. UVANJE I ZA ZATITA PLANA BEZBJEDNOSTI BRODA

Plan bezbjednosti broda se moe uvati i u elektronskoj
formi, ali takav plan e biti zatien procedurama koje
imaju za cilj da sprijee nedozvoljeno brisanje,
unitavanje ili mijenjanje.
Plan e biti zatien od nedozvoljenog pristupa ili
otkrivanja
17.

OBUKE I VJEBE BRODSKOG OSOBLJA

Da bi se osigurala efikasna primjena plana bezbjednosti

broda, mora se sprovoditi odgovarajue vjebe na
brodu u odgovarajuim intervalima, uzimajui u obzir tip
broda, promjene u sastavu posade, Luka postrojenja
koja e se koristiti i druge relevantne okolnosti, u skladu
sa smjernicama koje se nalaze u dijelu B ovog kodeksa.
Oficir za bezbjednost kompanije e osigurati efikasnu
koordinaciju i primjenu planova za bezbjednost broda
tako to e uestvovati u vjebama, u odgovarajuim
intervalima, imajui u vidu smjernice koje se nalaze u
dijelu B ovog kodeksa.
18.

PROVJERA I SERTIFIKOVANJE BRODOVA

 Svaki brod na koji se odnosi ovaj dio kodeksa bie

podloen provjeravanju koje je detaljno navedeno:
a). Poetno provjeravanje prije izdavanja sertifikata;
b). Provjera za produenje u vremenskim intervalima koje
propie administracija, ali koji ne prelazi pet godina. Ova
provjera osigurava da je sistem bezbjedonosti na brodu
zadovoljava zahtjeve iz Glave XI-2;
c). Najmanje jedna meu provjera. Ako je jedna ona e biti
izmeu datuma druge i tree godinjice izdavanja sertifikata.
Meuprovjera ukljuuje i inspekciju sistema bezbjednosti i
cjelokupne opreme.
d). I druga provjeravanje koje propie Administracija.
19. IZDAVANJE SERTIFIKATA BRODOVIMA
Izdavanje sertifikata brodovima za bezbjednost izdavae
se poslije poetne ili provjere za produenje sertifikata,
u skladu sa odredbama iz odjela 19.1
Sertifikate izdaje administracija ili priznata organizacija
za bezbjednost koja djeluje u ime Administracije
Sertifikati se izdaju na engleskom, francuskom ili
panskom jeziku.
Ako jezik koji se koristi nije engleski, francuski ili
panski, tekst e sadrati i prevod na jedan od ovih
jezika.
20.PERIOD VALJANOSTI SERTIFIKATA

 Meunarodni sertifikat za bezbjednost izdavae se na

period koji je odredila administracija, a koji nee
prelaziti pet godina.
Kada je provjera za produenje zavrena tri mjeseca
prije isteka roka postojeeg sertifikata, novi sertifikat e
vaiti od datuma zavretka provjere za produenje do
datuma koji ne prelazi pet godina.
Kada je provjera za produenje zavrena poslije datuma
isticanja postojeeg sertifikata, novi sertifikat e vaiti
od datuma zavretka provjere za produenje sertifikata
do datuma koji nee prelaziti pet godina, od datuma
zavretka provjere.
Ako je sertifikat izdat na period krai od pet godina,
administracija moe produiti vaenje sertifikata preko
datuma isteka roka do maksimalnog perioda od pet
godina.
Ako u vrijeme isteka sertifikata brod nije u luci u kojoj
treba da se izvri provjera, administarcija moe
produiti period vaenja sertifikata, ali e ovo
produenje biti ozvoljeno samo da bi se omoguilo
brodu da zavri svoje putovanje do luke u kojoj e se
izvriti provjera.
Nijedan sertifikat nee biti produen due od tri
mjeseca.
21. PRELAZAK BRODA SA JEDNE ZASTAVE DRAVE
LANICE NA DRUGU ZASTAVU DRAVE LANICE

 U sluaju da brod koji prelazi pod zastavu druge drave

lanice, drava potpisnica pod ijom zastavom je brod
plovio e, to je prije mogue, proslijeiti administraciji
koja prima brod kopije ili sve informacije u vezi sa
Meunarodnim sertifikatom za bezbjednost koja se
nalazi na brodu prije prelaska kao i kopije raspoloivih
izvjetaja o provjeri.