24 mei 2016 , pag.

22

ACHTERGROND

Leerstraf voor jonge wietklanten

van whatsappende straatdealer
Een straatdealer heeft aan een groot aantal minderjarigen softdrugs verkocht. De
scholieren kregen via Whatsapp-groepen wekelijks wervende wietadvertenties.

Jeugdofficier van justitie Anna van den Oever.

DANILLE MOLENAAR

oor de jongeren is het

een
laagdrempelige
manier om aan softdrugs te komen, zegt
jeugdofficier van justitie Anna van
den Oever van het Openbaar Ministerie Noord-Nederland. ,,Ze hoeven
geen oudere vriend meer in te schakelen om bij de coffeeshop wiet te
kopen. Een afspraak via Whatsapp is
makkelijk gemaakt.
De straatdealer is maandenlang
in de gaten gehouden door de politie. Scholieren geven zijn nummer
aan elkaar door. De groep die via
Whatsapp wietadvertenties krijgt
wordt daardoor snel groter. De man
duikt op in de buurt van middelbare
scholen in Eelde-Paterswolde, Haren en Groningen tot hij in oktober
wordt opgepakt. Later dit jaar moet
de verdachte straatdealer zich voor
de strafrechter verantwoorden.
In het contactbestand van zijn telefoon worden ongeveer driehonderd namen gevonden van jongeren. ,,Wij hebben onderzocht wie er
daadwerkelijk bij hem kochten.
Met de gegevens uit de mobiele telefoon is het bewijs tegen de meeste
kopers klip en klaar. Om de ouders
in te lichten, wordt een bijeenkomst
gehouden. Verslavingszorg geeft op
de bijeenkomst uitleg over de effecten van softdrugs op het puberbrein
en het risico op verslaving.
,,Ouders reageren geschokt. Ze
wisten niet dat hun kind blowde.
Een enkeling vindt de reactie van de
gemeente en de politie nogal overdreven. Jeugdofficier Van den
Oever is van mening dat softdrugs-

FOTO JAN ZEEMAN

Een enkeling vindt

de reactie van de
gemeente en de
politie overdreven
gebruik bij pubers niet gebagatelliseerd moet worden. Een deel van
haar werk bestaat uit leerplichtzaken bij de kinderrechter. ,,Scholieren die wiet roken, spijbelen meer.
Ook schooluitval komt vaker voor
bij deze groep. Ze kunnen andere
strafbare feiten gaan plegen om aan
geld voor drugs te komen.
Alle jongeren komen met hun ouders voor verhoor naar het politiebureau. Er is een jeugdarts en een
jongerenwerker aanwezig, met wie
ze na afloop kunnen spreken. Vrijwel alle honderd tieners worden direct aangemeld voor een leerstraf.
,,Het is een bijzonder project voor
ons, zegt relatiemanager Corrie
van Dellen van Halt. ,,Het gaat om
een grote groep uit een relatief klein
gebied. Daarbij komt dat veel jongeren elkaar kennen. Inzet van de
Halt-straf is om de jongeren inzicht
te geven in hun gedrag en de gevolgen van het drugsgebruik.
De jongeren en de ouders hebben
drie keer een gesprek gehad met
Halt-medewerker Frouktje Moes of
haar collegas. Daarin wordt getracht de jongeren bewust te maken
van de risicos van softdrugsgebruik
en van de gevolgen van iets doen
wat strafbaar is. ,,Softdrugs is op jonge leeftijd slecht voor de ontwikkeling van de hersenen. Het kan psy-

chische problemen of ziektes verergeren. Schoolprestaties verslechteren. Wie stoned is, kan niet goed
leren. Zeker softdrugs kopen bij een
straatdealer is niet normaal. Het is
gevaarlijk, want je weet niet wat je
koopt, zegt Moes.
Als de jongeren opnieuw gepakt
worden, lopen ze het risico om een
strafblad te krijgen. ,,Bepaalde opleidingen en beroepen kun je niet doen
als je een strafblad hebt en geen verklaring van goed gedrag krijgt. De
tieners moeten zich bij Halt behoorlijk blootgeven. ,,We spreken over
waarom ze wiet hebben gekocht en
of er sprake is geweest van groepsdruk. Sommige pubers wilden het

een keertje uitproberen. Anderen deden het vaker, vooral in een vriendengroep. In een aantal gevallen zeiden jongeren dat ze blowden om hun
problemen te vergeten. Soms ernstige problemen, waar extra hulp bij nodig is, zoals huiselijk geweld of misbruik.
De tieners krijgen ook een leeropdracht mee naar huis. ,,Een belangrijk onderdeel is het schrijven van
een excuusbrief aan de ouders. ,,Met
het voorlezen van de brief wordt het
Halt-traject afgesloten. Soms is geld
van ouders gestolen om wiet mee te
kopen en gelogen over het blowen.
De jongeren hebben het vertrouwen
van de ouders flink beschaamd.

Onderzoek naar effect

aanpak jonge wietkopers
Alleen minderjarigen komen in aanmerking voor een straf bij Halt. De
gedachte is dat jongeren die een fout
maken er van kunnen leren en dat ze
een tweede kans verdienen. Door een
Halt-straf wordt voorkomen dat een
jongere een strafblad krijgt. De grootste groep wietklanten van de straatdealer uit Eelde-Paterswolde, Haren
en Groningen bestaat uit jongens en
meisjes van 16 en 17 jaar. Ze komen
van allerlei schooltypes. De leerstraf
varieert van zes tot twaalf uur, drie
gesprekken met een Halt-medewerker en een leeropdracht. Hoeveel uur
ze krijgen hangt af van de leeftijd en
hoe vaak ze wiet kochten van de
straatdealer. Jongeren die al eerder
met de politie in aanraking zijn geweest, is daarnaast een werkstraf
opgelegd. Volgens Halt-medewerker

Frouktje Moes heeft het bij de meeste

jongeren zichtbaar indruk gemaakt.
,,Ook in de gezinnen heeft het veel
losgemaakt. Maar er is ook een groepje dat zegt dat ze nog blowen, meestal de jongeren van 18 jaar, bij wie het
in principe ook niet meer strafbaar
is. In juni wordt het project gevalueerd. Jeugdofficier Anna van den
Oever zou graag zien dat er een onderzoek komt naar de langere termijn
effecten van de gekozen aanpak. Zij
hoopt dat ouders en ook scholen en
andere gemeentes zich bewust worden dat pubers met softdrugs bezig
zijn en zo nodig ingrijpen. ,,Ik geloof
niet dat de jeugd in Haren en omgeving veel meer softdrugs gebruikt dan
elders. Mijn overtuiging is dat het
evengoed in andere plaatsen voorkomt.