Professional Documents
Culture Documents
Ergenekonun Oteki Yuzu Faili Mechuller Ve Kayiplar PDF
Ergenekonun Oteki Yuzu Faili Mechuller Ve Kayiplar PDF
Trkiye Ekonomik ve
Sosyal Etdler Vakf
Demokratikleme Program
Aratrmac:
Glin Avar
Editr:
zlem Da
Aratrma Asistan:
Ouzhan Zekiolu
Kapak Tasarm:
Emrah Kavlak
Katkda Bulunanlar:
Nur Krmzda
Koray zdil
Kapak Fotoraf:
ener zmen (Pilot Galeri)
Yayma Hazrlayan:
Levent Pikin
Hande zhabe
TESEV YAYINLARI
ISBN: 978-605-5332-48-8
Copyright Kasm 2013
Tm haklar sakldr. Trkiye Ekonomik ve Sosyal Etdler Vakfnn (TESEV) izni olmadan bu yaynn hibir ksm
elektronik ya da mekanik yollarla (fotokopi, kaytlarn ya da bilgilerin arivlenmesi, vs.) oaltlamaz.
Bu yaynda belirtilen grlerin tm yazarlara aittir ve TESEVin kurumsal grleri ile ksmen ya da tamamen
rtmeyebilir.
Summary
The Ergenekon trials have marked one of the most critical political turning points in modern day Turkey
by revealing the illegal political involvement of the certain groups within the military bureaucracy and
of the civilian networks who have common interests (political and economic) with those groups.
Links of the defendants to the organizations allegedly responsible for the extrajudicial killings of Kurdish
people in the 1990s such as Susurluk, Yksekova Gang, JTEM and Special Forces Command, have raised
expectations within society that the grave human rights violations of the 1990s would finally be revealed.
However, the verdicts reached by the court of first instance in August 2013 showed that the criminal
grounds of the Ergenekon case solely consisted of the plotted coups against the government and thus
excluded the human rights violations of the 1990s.
The information gathered during the Ergenekon trials presents a very important opportunity to reveal
the Ergenekon beyond the River Euphrates, an extremely significant aspect of Turkeys coming to
terms with the past. This report, a compilation of information on the indictments and the case dossier,
primarily aims to reveal the grave human rights violations that occurred from the 1990s till the launch of
the trial. As TESEV Democratization Program, we hope that the report helps the human rights
defenders and lawyers in bringing the serious human rights violations to light as well as in deepening
their knowledge on the case dossier, and that it will contribute to the process of coming to terms with
the past in Turkey.
indekiler
KAYNAKA, 195
Giri
iddetin sivil siyaset alan zerindeki etkisinin azaltlmas, Trkiyenin demokratiklemesi nndeki en byk
zorluklardan birini oluturmaktadr. Askeri darbeler, Krt sorunu balamnda yaanan atma ve genel olarak
devletin muhalif hareketlere kar uygulad gvenliki yntemler; kayna, derecesi ya da dnemi ne olursa
olsun, iddet yoluyla sivil siyasete yn veren aktrleri glendirmitir.
Siyasetin sivillemesi, zellikle gvenlik alannda kurumsal ve hukuki reformlar yaplmasnn yan sra gemite
devletin neden olduu ar insan hakk ihlallerinin ortaya karlmasn ve gnmzde hlen yaanmakta olan
insan hakk ihlallerinin durdurulmasn gerektirmektedir. Devletin neden olduu bu tr eylemlerle yzlemek;
sadece siyasal dzenin daha sivil ekilde tahsis edilmesini deil, ayn zamanda iddete uram madur kesimlerin adalet taleplerinin karlanmasn, olas toplumsal atmalarn nlenmesini ve siyasi muhalif gruplarn
iddete ynelmeden demokratik siyaset alan iinde kalarak iktidar mcadelesi vermelerine imkn salamas
bakmndan da nem arz etmektedir.
Devlet, yaps itibariyle tek paradan oluan bir aktr olmad iin sivillere kar yaplan ihlallerin tam olarak
devletin hangi kurumlar ve sorumlular tarafndan ilendii, sz konusu ihlallerin ne tr karar mekanizmalarnn
rn olduunu ortaya karmak ve belgelemek, siyasi dzeni daha kalc bir biimde sivilletirebilmek iin olduka byk bir neme sahiptir. Bu tr ihlallerle yzlemi lkelerin deneyimlerini incelediimizde ceza yarglamas,
meclis aratrmas, hakikat komisyonu ve adli/yar adli yntemler gibi eitli seeneklerin var olduunu grmekteyiz.1 Bu yntemler, birbirini destekler nitelikte e zamanl olarak veya art arda uygulanabilmektedir. Ayrca
esas olarak her toplum, kendi siyasi kltr ve toplumsal koullarna bal olarak da biimlenmektedir.
Kendi kamusal yetkilerini, sivil vatandalara ve muhalif gruplara kar hukuksuz eylemler gerekletirmek zere
kullanarak su rgtleri kuran ve bu rgtler araclyla hara toplama, ikence, tecavz, siyasi cinayet, yargsz
infaz, suikast ve gzaltnda kaybetme gibi ar insan haklar ihlalleri gerekletiren kamu grevlilerinin ceza
yarglamasyla ortaya kartlmas, toplumlarn gemileriyle hesaplaabilmesi iin var olan ok sayda yntemden sadece birini oluturmaktadr. Bu fiilleri ilemi sanklarn yarglanmas, gemite yaanan toplumsal
iddetle yzlemek iin kat edilecek uzun ve zorlu yolda bir basamak olarak duunulmelidir.
Bu raporda Nur Krmzdan kaleme ald blmde, gemi rejimler dneminde ilenen ar insan haklar
ihlalleri ile yzleme yntemi olarak ceza yarglamasnn tercih edildii Arjantin ve Etiyopya rnekleri ele
alnarak yarglama srelerinin kritik aamalar ve sonular itibariyle ders karlmas gereken taraflar ortaya
konmaktadr. 1976-1983 yllar arasndaki askeri diktatrlk dneminde yaanan ar insan haklar ihlallerini
gerekletiren failleri yarglayan ve askerlerin, iledikleri sular karsnda cezasz kalmalarn salayan hukuki
dzene son veren Arjantin rnei, bu sonulara ulamak iin gl bir siyasi iradenin ve sivil toplum desteinin
olmazsa olmaz iki temel art olduunu gstermektedir. te yandan Etiyopya rnei, ceza yarglamas yntemi1 Sancar, Mithat (2007), Gemile Hesaplama, letiim Yaynlar, stanbul.
nin her koulda adil bir gemile yzleme sreci retemeyebileceini hatrlatmaktadr. Ayn zamanda bu rnek,
kapsam ve yntemi kontrol edilemeyen yarglamalarn maksadn aarak siyasi bir intikam aracna dnebilecei ve toplumsal bara zarar verebilecei konusunda uyarc bir nitelik tamaktadr.
Trkiye balamnda bu konu deerlendirildiinde, farkl lkelerdekine benzer u tablo karmza kmaktadr:
Geleneksel olarak, devlet kaynakl ihlallerin aa karlmas ve sz konusu ihlallerle yzleilmesine ynelik
toplumsal mcadeleyi, iddetin maduru olan muhalif kesimler ve onlarn desteiyle kurulan insan haklar
rgtleri vermektedir. Bu mcadelenin geni bir toplumsal tabana yaylamam olmas, Trkiyenin henz ok
yeni olan gemile yzleme serveninin clzlnn balca nedenlerinden biri olarak grlmektedir.
Ceza yarglamas ynteminin, bu sular ileyen ve rgtleyen kamu grevlisi failleri ortaya karabilmesi iin
ncelikle yargnn, zihinsel olarak ve uygulama dzeyinde devlet kurumlarn koruyucu reflekslerini terk ederek
bu kurumlara kar bamsz bir duru sergilemesi ve tarafszln arttrmas gerekmektedir. Bu aratrmann
danman olan Mehmet Uumun da ifade ettii gibi, hesap soran, yarglayan bir devletin ortaya kmas
gerekmektedir.2
2 Uum, Mehmet (2012), Siyasi Faili Mehul Cinayetler ve Kayplarda Devletin Rol ve Sorumluluu, TESEV Gemile
Yzleme ve Mevcut Davalar Deerlendirme Raporu, TESEV Yaynlar, stanbul.
3 Erdal, Meryem (2010), Herkesin Yargs Kendine, TESEV Yaynlar, stanbul.
4 Sava, Kutlu (1997),Susurluk Raporu, Vikikaynak, http://tr.wikisource.org/wiki/Susurluk_Raporu_(Kutlu_Sava%C5%9F),
eriim 29.08.2013.
Babakanlk Susurluk raporu, 3 Kasm 1993 tarihinde Balkesirin Susurluk ilesinde meydana gelen kazayla ortaya kan
devlet-siyaset-mafya ilikilerinin aydnlatlmas iddiasyla 55. Hkmetin Babakan Mesut Ylmaz tarafndan, 13 Austos
1997da verilen grevle Babakanlk Tefti Kurulu Bakan Kutlu Savaa hazrlatld.
10
saldrnn failleri olan Jandarma stihbarat Tekilat (JTEM) alan iki astsubay ve bir PKK itirafs, olay
yerindeki vatandalar tarafndan sust yakalandlar. Dnemin Van Cumhuriyet Savcs Ferhat Sarkayann
hazrlad iddianamede, Susurluk Davasndan farkl olarak sanklarn adi ete suu deil devletin birlii ve
lkenin btnln bozma suunu iledikleri belirtildi. ddianame, sadece yapt su tanm ile deil ayn
zamanda ilenen sularn arkasndaki kurumsal hiyerariye atf yaparak st dzey komutanlar da sorumluluk
altna sokarak bir ilki de gerekletirdi. Bu adm, devlet grevlilerinin sivillere kar iledii ar insan haklar
ihlallerini cezasz brakma alkanl olan Trkiye yargs iinde, bu gelenee ters bir uygulama ortaya koyabilecek zihniyete sahip yeni aktrlerin ktna ilikin bir iaret olarak grlebilir.
Ancak o dnemde, Genelkurmay tarafndan yerel mahkeme ve sivil savcla kar yrtlen kampanya, zellikle
yksek yarg iinde ve medyada destek bulmu ve hkmet bu kampanyaya kar gl bir siyasi duru sergileyememitir. Bu hamle; Hkimler Savclar Yksek Kurulunun (HSYK) davann savcs Sarkayay meslekten ihra
etmesi, mahkeme yelerinin farkl yerlere tayin edilmesi ve davann da askeri mahkemede grlmesine yol
amt.8 emdinli rneinin de gsterdii gibi, ar insan haklar ihlalleri gerekletiren kamu grevlilerinin
yargland ve siyasi adan kritik olan davalarn, gemile hesaplama bakmndan etkili ve kapsaml bir sonu
verebilmesi iin sadece bu alanda adm atmaya istekli yerel bir mahkemenin varl yeterli olmamtr. Bunun
yan sra bu mahkemenin arkasnda onu desteklemeye niyetli siyasi iradenin ve yargy buna tevik edecek gl
toplumsal destek mekanizmalarnn olmas gerekmektedir.
Ergenekon Davas
Trkiyede phesiz Ergenekon Davas, yargnn darbe giriimlerini ve kamu grevlilerinin gerekletirdii hak
ihlallerini soruturmas bakmndan en kritik dava olmutur. Ergenekon soruturmas, ilk olarak 2007de
mraniyede bir emekli astsubayn evinde ele geirilen el bombalarnn, 2006da Cumhuriyet gazetesine yaplan
saldrda kullanlanlarla ayn kafilede olduu iddias ile kamuoyuna yansd. Soruturmann ilerleyen aamalar,
Cumhuriyete saldry gerekletirenlerle 2006daki Dantay saldrsnn failleri ve rgtleyenleri arasndaki
ilikiler an ortaya kard. ddia makam, Temmuz 2008de hazrlad iddianamede, Ergenekon diye tanmlad bu rgtn, hkmeti devirmeye ynelik birok darbe teebbsnde bulunduunu ve buna zemin hazrlamak
iin sivil toplum ve dini cemaatlerin liderlerine suikastlar planladn ifade etti.9 Bu beklenmedik gelime,
soruturmann balamasndan yakn zaman nce ilenen Hrant Dink cinayeti, Malatya Katliam, Rahip Santoro
cinayetlerinin aydnlatlacana ynelik byk bir beklenti yaratt.
Davaya konu olan 2000li yllardaki siyasi cinayetlerin yan sra davann sanklarnn Susurluk ve Yksekova
etesi, JTEM ve zel Kuvvetler Komutanl gibi, 1990l yllarda sivil Krt vatandalara kar gerekletirilen
yargsz infazlarn uygulaycs olduu iddia edilen rgtlerle olan balants, davaya 90l yllarda yaanan ar
insan haklar ihlallerini aa karmak gibi bir misyon da ykledi.10 Bu beklentiyle birlikte kamuoyunda, Ergenekon Davasnn meruiyetini sz konusu siyasi cinayetlerin ortaya kartlmasna ve devlet kaynakl ar insan
haklar ihlallerinin yarglanmasna balayan gl bir alg olutu. 5 Austos 2013 tarihinde grlen Ergenekon
Davas karar durumas ardndan davann sonular hakknda yaplan tartmalarn ieriinin nemli bir ksmn
8 Atlgan, Mehmet ve Serap Ik (2011), Cezaszlk Zrhn Amak: Trkiyede Gvenlik Gleri ve Hak hlalleri Raporu,
TESEV Yaynlar, stanbul, s.54.
10 Bu hakl beklentinin en arpc rneini, Cumartesi Anneleri, yaklak on yl ara verdikleri eylemlerini Ergenekon Davasnn
balamasyla birlikte Ocak 2009da yeniden balatarak gsterdiler, Cumartesi Anneleri, Vikipedi, http://tr.wikipedia.org/
wiki/Cumartesi_Anneleri, eriim 29.08.2013.
11
9 Ik, Serap (2013), Ergenekon Davas, Faili Belli, http://failibelli.org/davalar/ergenekon-davasi/, eriim 31.07.2013.
da bu konular oluturdu. Ancak soruturmay yrten savclk ve mahkeme heyeti, davann cezai temellerini bu
talepleri darda brakarak sadece hkmeti ortadan kaldrmaya ynelik olarak silahl terr rgt kurmak
erevesinde oluturdu.11
Trkiye tarihinde Balyoz Davas ile birlikte darbe teebbsnn yargland ilk dava olan Ergenekon Davas,
askeri brokrasi iindeki baz gruplarn ve onlarla siyasi ve ekonomik kar ortaklnda olan sivil alarn demokratik siyasete hukuk d yollarla mdahalesini engelleyecek hukuki bir pratik oluturdu. Yarglamann soruturma ve kovuturma aamalarnda yaplan hatalarn yan sra sz konusu davann hkim ve savclarnn, davann
meruiyetinin kamuoyunda sorgulanmasna sebebiyet veren tercihleri bir yana brakldnda12 davann, darbe
giriimini engellemesi ve darbe suuna kar bir yaptrm olmas itibariyle amacna ulatn sylemek mmkndr.
Trkiyede yargnn, bir aktr olarak darbe giriimlerini veya ordu mensuplarnn gerekletirdii hak ihlallerini
yarglayabilmesinde, kukusuz hkmetin sivilleme alannda yapt hukuki ve kurumsal reformlar nemli bir rol
oynamtr. Bu adan en kritik deiiklik, 2010 Anayasa Referandumu sonucunda yaplan, sava durumlar
dnda devletin gvenliine kar askerlerin iledikleri sularn asker mahkemeler yerine sivil mahkemelerde
yarglanmasn mmkn klan anayasa deiiklii olmutur.13 emdinli Davasnn asker mahkemeden tekrar sivil
mahkemeye alnmas ve savc Sarkayann greve iade edilmesi de 2010daki Anayasa deiiklikleri sonucunda
gereklemitir. Bunun yan sra ordunun, yargdaki vesayetinde nemli bir role sahip olan HSYK ve Anayasa
Mahkemesinin yapsnn deimesi ve asker vesayetin temel aktrlerinden biri olan Milli Gvenlik Kurulu (MGK)
Genel Sekreterliinin daha sivil bir yapya kavumas da asker brokrasinin sivil aktrler zerindeki etkisini
azaltmtr.14
Ergenekon Davas, derin devlet bileenlerini aa karma konusunda ncl saylabilecek Susurluk Davasna
nazaran daha fazla ilerleme salad. Fakat raporun bulgular ksmnda da aka ortaya konduu zere, davaya
konu olan gevek balarla rgtlenmi ok merkezli bu su ann hedef ald tek sivil aktrn hkmet
olmad, bata Krtlerin siyasi hareketi olmak zere toplumdaki muhalif hareketleri bastrmaya ve sivil siyaset
alann kontrol altnda tutmaya altn da grmekteyiz. Bu kesimlere kar ilenen ar hak ihlallerinin
yarglama dnda tutulmasnda siyasi bir tercihin yan sra altyapyla balantl fiziki ve zamansal snrlar
olabilmektedir. Ayrca davann mevcut kapsam bile kamuoyunda izlenebilirlii asndan olduka uzun ve
karkt. Bunun yan sra uzun sren yarglama srecinin de olas sank haklar ihlallerine sebebiyet verebilecei
gz nnde bulundurulmaldr. Yine de Demokratik Toplum Partisi (DTP), nsan Haklar Dernei (HD), ada
Hukukular Dernei (HD) ve Diyarbakr Barosu gibi siyasi parti, sivil toplum kurulular ve insan haklar
12
13 Atlgan, Mehmet, Serap Ik (2011), Cezaszlk Zrhn Amak: Trkiyede Gvenlik Gleri ve Hak hlalleri Raporu, TESEV
Yaynlar, stanbul, 14; Erzden, Ozan, mit Karda, Ergun zbudun ve Serap Yazc, Serap Yazc (der.) (2011), Yargsal
Dm: Trkiyede Anayasa Reformuna likin Deerlendirme ve neriler, TESEV Yaynlar, stanbul.
14 Berksoy, Biriz (2013), Trkiyede Ordu, Polis ve stihbarat Tekilatlar: Yakn Dnem Gelimeler ve Reform htiyalar,
TESEV Demokratikleme Program Siyasa Raporlar Serisi, TESEV Yaynlar, stanbul.
rgtlerinin15 dava kapsamndaki sulardan zarar grdkleri iddias ile davaya mdahil olma talepleri mahkeme
tarafndan reddedilmeseydi sz konusu dava, daha geni bir toplumsal kesimin adalet arama arayna vesile
olabilirdi.
Ergenekon Davasnn sonunda mahkeme heyetinin, sanklardan bazlarnn ilikili olduu Susurluk etesi,
Yksekova etesi, JTEM ve zel Kuvvetler Komutanl16 gibi yaplarn ar insan haklar ihlallerine zemin
salayan eylem biimlerini aa kartacak bir yarglama tercihinde bulunmadklar grlmtr. Baz sanklara
ithaf edilen bu sularn arkasndaki kurumsal yap ve siyasi kararlar, zellikle 1990l yllarda Olaanst Hal
(OHAL) Blgelerinde Krt vatandalara kar youn olarak uygulanan faili mehul cinayetler ve zorla kaybetmelerde balca rol oynamtr. Yerel adli makamlarn, OHAL koullarnda etkili ve bamsz soruturma yrtememesinden dolay gerekte failleri bilinen bu yargsz infazlar hakknda hukuki sreler balatlamamtr. O
dnemde ancak blgedeki avukatlar araclyla AHMe bavuru yaparak adalet arayabilen madurlar, ilk kez
Ergenekon soruturmasyla birlikte bu infazlarn yerel bir mahkemede soruturulabileceine ilikin bir beklenti
sahibi olmulardr.17
Ergenekonda bu sularla ilgili bir yarglama gerekletirilmemesine ramen Trkiye kamuoyu, Ergenekon
Davasnn ardndan, yakn dnemde yaanan siyasi cinayetlere ve 1990l yllarda Krt vatandalara kar
gerekletirilen ar insan haklarna ilikin yeni davalarn aldna tank oldu. Bunda gerek savclarn gerekse de
madurlarn, bu tr sularn soruturulmas ynnde bir irade olutuuna dair edindikleri izlenim nemli bir
etken olarak grlmektedir.18 Ayrca aratrmamz srasnda davann eski savcs Zekeriya z19 ile yaptmz
grmede sayn savc, soruturma esnasnda Dou ve Gneydou Anadolu blgelerinde yaanan faili mehul
olaylarla ilgili karlarna kan delilleri, ana davadan tefrik ederek Malatya, Diyarbakr, Van, Erzurum ve Adana
zel Yetkili Savclklarna gnderdiklerini ve soruturmalarn sz konusu ehirlerden yrtldn belirtti.
Dosya incelemeleri aamasnda grtmz Diyarbakr Cumhuriyet Savcs Osman Cokun20 da kendisine
Ergenekon savclar tarafndan soruturma kapsamndaki bir ksm belgelerin tefrik edilerek gnderildiini ve
kendilerinin bu balamda ilgili soruturmay yrttn belirtti. Ancak tefrik edilen bu dosyalara ulamamz
mmkn olmad iin bu dosyalardaki bilgiler aratrmamzda yer almamaktadr.
Ergenekon Davas sanklarnn da yargland veya balantl olduu dnlen soruturma ve kovuturmalar
Ekim 2013 itibari ile u ekildedir:
Ergenekon Davas iddianamesi ve Zirve Yaynevi Davas iddianamelerinde, Rahip Santoro, Zirve Yaynevi
Katliam ve Hrant Dink suikastlarnn Ergenekon silahl terr rgt tarafndan ilendii belirtilmektedir.
15 Hukukular Dernei, Demokratik Toplum Partisi, nsan Haklar Dernei, ada Hukukular Dernei ve Diyarbakr
Barosunun talepleri reddedilmiti: Ik, Serap (2013), Ergenekon Davas, Faili Belli, http://failibelli.org/davalar/
ergenekon-davasi/, eriim 31.07.2013.
16 Genelkurmay zel Kuvvetler Komutanl 1992 ylnda zel Harp Dairesinin lavedilmesiyle kurulmutur: Akay, Hale (2009),
Trk Silahl Kuvvetleri: Kurumsal ve Askeri Boyut, Ali Bayramolu ve Ahmet nsel (der.), Almanak Trkiye 2006-2008:
Gvenlik Sektr ve Demokratik Gzetim, TESEV Yaynlar, stanbul.
17 Eli, Tahir (2012), Yakn Gemite nsan Haklarnn Ar hlallerini Soruturma(ma) Sorunu, TESEV Gemile Yzleme ve
Mevcut Davalar Deerlendirme Raporu, TESEV Yaynlar, stanbul, s.11.
19 Savc Zekeriya z ile grme, Glin Avar, Koray zdil, Levent Pikin, 06.12.2012.
20 Diyarbakr Cumhuriyet Savcs Osman Cokun ile grme, Glin Avar, 22.06.2012.
13
18 Ergenekon Davasyla birlikte bu sularn soruturulmas ile ilgili madur ve tanklardaki korku tamamen gememi olmasna
ramen daha fazla kii adliyelere bavurdu: Eli, Tahir (2012), Yakn Gemite nsan Haklarnn Ar hlallerini
Soruturma(ma) Sorunu, TESEV Gemile Yzleme ve Mevcut Davalar Deerlendirme Raporu, TESEV Yaynlar, stanbul, s.11.
Ergenekon Davasnda mebbet hapis cezasna arptrlan Hurit Tolon, ayn zamanda Zirve Yaynevi
Davasnn phelileri arasnda yer almaktadr. Zirve Yaynevi Davasnda Tolona, silahl terr rgt kurma ve
ynetme, Trkiye Cumhuriyeti hkmetini ortadan kaldrmaya ve grevini yapmasn engellemeye teebbs
etme, tasarlayarak kasten ldrmeye azmettirme, kiiyi hrriyetinden yoksun klmaya azmettirme, konut
dokunulmazln ihlale azmettirme, nitelikli yamaya teebbs ettirme sular isnat edilmektedir.
Ergenekonda mebbet hapis cezas alan eski Jandarma Genel Komutan Orgeneralener Eruygur ve eski 1.
Ordu Komutan OrgeneralHasan Isz da Zirve Yaynevi Davasnda pheli olarak ifade vermitir.
Ergenekon dava dosyalarnda, Cemal Temizz ve rgtnn 93-95 yllar arasnda rnak Cizrede iledikleri
cinayetler ve dier eylemlerine ilikin bilgiler yer almaktadr. Cemal Temizz ve 6 kii hakknda 20 kiinin
lmnden sorumlu olduklar gerekesi ile mebbet hapis istemi ile 2010 ylnda dava almtr. 2013 Ekim ay
itibari ile dava devam etmektedir. Albay Cemal Temizz, Balyoz Davasnda, Trkiye Cumhuriyeti icra
vekilleri heyetini, cebren skat veya vazife grmekten cebren men etmek suundan, 18 yl hapis cezasna
mahkm edilmiti.
Ergenekon dosyalarnda yer bulan Musa Anter cinayeti hakknda 2013 yl iinde bir dava almtr. Davada
Yeil kod adl Mahmut Yldrm ile birlikte toplam 4 sank yarglanmaktadr.
Ergenekon dava dosyalarnda yer alan gizli tank lk Admn ifadelerinde anlatlan Grml Kynde 6
kiinin kaybedilmesi olayna ilikin olarak rnak Cumhuriyet Basavcl, yrtt soruturma neticesinde
Haziran 2013te dava amtr.21 20 yl nce 6 kylnn kuruna dizilerek ldrlmesi ile ilgili olarak yrtlen
bu soruturma neticesinde; dnemin rnak 23. Jandarma Tmen Komutan Mete Sayar, Grml 1. Mekanize
Piyade Tabur Komutan emekli Albay Hasan Basri Vural, 3. Blm Tim Komutan stemen brahim Kra,
Yzba Murat Ali Yldz, Temen Serdar Tekin ve 2. Komando Tabur Komutanlndan Tansel Erok haklarnda arlatrlm mebbet istemiyle yarglanacaklardr. Ergenekon Davasnda 19 yl 6 ay ceza alan Mehmet
Zekeriya ztrk, Grml Kynde 6 kylnn kuruna dizilerek belirsiz bir yere gmlmesi olay esnasnda
dnemin tabur komutan idi.
Ergenekon Davasnda 22 yl 6 ay hapis cezas alan emekli Tugeneral Levent Ersz hakknda, Cumhurbakan zala suikast sulamasyla dava almtr. Ankara 13. Ar Ceza Mahkemesinin kabul ettii iddianamede
1993te faili mehul onlarca olayn art arda geldii belirtilmektedir. Savc Kemal etin, bu tarihlerdeki pheli
lmleri ve faili mehulleri iddianamede tek tek sralamtr. Savclk, bu cinayetlerin Krt sorununu zmek
iin zaln balatt hamleleri durdurmak iin ilendiini savunmutur. Levent Erszn ismi, rnak Silopideki kayplar ile de anlmaktadr. zellikle dnemin Silopi HADEP ile bakan Serdar Tan ve HADEP yesi
Ebubekir Deniz, 2001 ylnda Levent Erszn komutan olduu alay komutanlna girerken grlm ve bir
daha kendilerinden haber alnamamtr. Silopi kayp yaknlar, Ergenekon Davas aldnda mteki sfat ile
bavuruda bulunmutur. Bu olaylarla ilgili Ersz hakknda henz alan bir dava yoktur.
Ergenekon davasnda 29 yl 3 ay ceza alan Emekli AlbayHasan Atilla Uur hakknda Mardin Kzltepe Savcl
14
tarafndan Uur ynetimindeki JTEM ekibinin iledii 12 faili mehulle ilgili fezleke hazrlanmtr. Ayrca
yaplan kazlarda Atilla Uurun sorumlu olduu dnlen faili mehul cinayetlere ait baka kemiklere de
ulalmtr. Kzltepe Cumhuriyet Basavcl, Terrle Mcadele Kanunu (TMK) 10. madde ile grevli Diyarbakr Cumhuriyet Basavc Vekilliine gnderdii fezlekede, 8 kii hakknda inceleme balatmtr.
21 Faili Belli (2013), rnak Silopide zamanamna 3 gn kala yeni bir dava ald, http://failibelli.org/haberler/sirnaksilopide-zamanasimina-3-gun-kala-yeni-bir-dava-acildi/, eriim 31. 07. 2013.
Ergenekon Davasnda 47 yl 3 ay ceza alan ve salk durumu gz nnde bulundurularak tahliye edilen Emekli
AlbayArif Doann JTEMin kurucusu olduuna dair beyanatlar mevcuttur. Arif Doann ismi, Diyarbakrda
grlen JTEM davasnda gemektedir. Arif Doan hakknda Ergenekon dosyalarnda yer alan ifade, tanklk
ve bilgiler JTEM ile Temizz ve Dierleri davalarnda kullanlmtr. Yakn zamanda Musa Anter Davasnda da
mahkeme heyeti, Ergenekon Davas kapsamnda yaplan aramalarda Arif Doann evinde bulunan ve devlet
srr olmas nedeniyle gizli tutulan JTEM belgelerini talep etmitir.
15
Bu raporun temel amac, dava sanklar ile ilgili iddianame ve dosyalara yansm bilgileri, zellikle de 1990l
yllardan davann balangcna kadar ilenmi olan ar hak ihlallerine ilikin resmi aa karmaktr. nceleme
bulgular balkl ksm tamamyla Ergenekon klasrlerinin elekten geirilmi ve hibir dzeltme yapmadan
olduu gibi rapora eklenmi blmleridir. Bu blmde, dava klasrlerinde olmayan herhangi bir bilgiye yer
verilmemitir.
Dolaysyla bu rapor, Ergenekon Davasna konu olan esas sulamalara ilikin, yani rgtl sular ve darbe
giriimine ynelik bir inceleme deildir. Ayn ekilde Ergenekon Davasnn bir analizini de sunmamaktadr.
Ergenekon diye tanmlanan rgtn snrlarn belirlemek, kimlerin Ergenekon yesi olduunu bulmak, Ergenekon Davasnn ceza adalet yarglamas bakmndan eksik veya hatal uygulamalarn tespit ederek ortaya koymay da amalamamaktadr.
Aadaki noktalar, aratrmann kapsamna ve ynetimine ilikin baz somut bilgileri iermektedir.
alma kapsamnda sadece iddianame ve klasrler iinden siyasi faili mehul cinayetler ve zorla kaybetmeler
ile alakal olabilecek ksmlar tarand. Alnt yaplan blmler, herhangi bir yorum belirtilmeden rapora
eklendi. Ancak raporun birka yerinde, birbiriyle alakal farkl blmlerden yaplan alntlar arasndaki ilikiler
ksa aklamalarla gsterildi. Yaplan alntlar rapora inceleme sras ile yani birinciden nc iddianameye
doru eklendi ve bu sra deitirilmedi.
ncelenen dava klasrlerinde baz blmlerin kaynaklar belirtilmemiti. Bu blmlerdeki ifadeler, nemli
olduklar iin kaynak eksiklikleri belirtilerek rapora eklendi.
Devlet srr gerekesi ile gizli tutulan belgeler dava dosyasnda yer almad iin incelenemedi. Bununla ilgili
bir tartma, raporun sonu blmnde yer almaktadr.
Duruma tutanaklarnn tamamna ulalamad iin, tutanak taramasnn yaplmas mmkn olmad. Ayrca
aratrma kapsamnda, durumalarn fiili takibi ve izlemesi de yaplamad.
16
Byk emeklerle hazrlanan bu almay gerekletiren avukat Glin Avara, klasr taramasnda ona asistanlk yapan Ouzhan Zekioluna, aratrmann danmanln yapan avukat Mehmet Uuma, Arjantin ve
Etiyopya rnekleriyle ilgili katks iin Nur Krmzdaa ve raporun hazrlanmasna katkda bulunan Hande
zhabe ve Levent Pikine katklarndan dolay ok teekkr ederiz. Bu almann avukatlar, madur yaknlar
ve hak savunucular tarafndan yeni soruturmalar almasna vesile olmas veya devam eden soruturmalara
katk sunmas dileklerimizle.
Gemi rejimlerin ar ve kitlesel insan haklar ihlalleri ile yzleme srelerinde toplumlarn nndeki seeneklerden birisi de ceza adaletidir. nsan haklar syleminde, Nurnberg mahkemelerinden bu yana ceza adaletinin
gerekten bar ve toplumsal uzlamay salayp salamad konusunda ciddi bir fikir ayrl vardr. Birinci grup,
ceza adaletinin yani faillerin insan haklar ihlallerinden dolay yarglanmasnn toplumsal bara ve adalete giden
tek yol olduu konusunda srar etmektedir. kinci grup ise gei dnemlerinde krlgan olan demokrasilerin, bu
tr durumalarla sarslacan ve toplumsal bar adna ceza adaletinden dn verilmesi gerektiini savunmaktadr. Ceza adaleti savunucular, insan haklar durumalarnn toplumsal uzlamaya adan katks olduunu
belirtmektedirler. Birinci katk, gemi rejimin yneticilerinin yarglanmasnn kimsenin hukukun stnde
olmadn ispat ettii ve yeni demokrasilerde hukukun stnl ilkesinin yerlemesine arac olduu dncesidir. kincisi, faillerin halka ak durumalarda yarglanmalarnn caydrc bir mekanizma ilevi grd dncesidir. Bu hem otoriter rejimlerde yaygn olan cezaszlk kltrnn almas hem de yaananlarn gelecekte tekrar
etmemesi asndan nemlidir. ncs ise mahkemelerin, yaananlar kayt altna ald ve toplumlarn
yaananlarla yzlemesinde ortak hafzann oluturulmasn salad dncesidir. Ortak hafza oluturulmas
ve adaletin tecelli ettii algs ise toplumsal uzlamaya giden yolda diyaloglar balatmaktadr.
Bu alanda edinilen tecrbeler, bu ngrleri bir noktaya kadar dorulamakla beraber asgari n koullar salanmad takdirde ceza adaletinin tek bana insan haklarna saygl, demokratik bir dzenin salanmasna katk
deil tam tersine ciddi bir engel tekil edebileceini gstermektedir. Bu n koullar u ekilde sralanabilir:
(i) Bamsz ve yeterli altyapya sahip bir yarg,
(ii) Yeni rejimin hukukun stnl ilkesini kabul etmesi ve bunun iin almas,
(iii) Durumalarn insan haklar ve hukuki usule uygun olarak gerekletirilmesi,
(iv) Durumalarn hakikat komisyonlar, toplumsal mzakereler, kurumsal reformlar gibi eitli gei
dnemi adaleti mekanizmalarnn eliinde gereklemesi.
17
Bu n koullar salanmad takdirde yeni rejimler, durumalar bir uzlama mekanizmas yerine bir intikam arac
olarak kullanabilmektedir. Bunun en trajik rneklerinden bir tanesi Etiyopyadaki Krmz Terr durumalardr.
Etiyopya, bugn toplumsal uzlamadan ve insan haklarna saygl, demokratik bir rejimden en az mahkemelerin
balad gn olduu kadar uzaktr. Dier taraftan Arjantin rnei, cezaszln yerini insan haklarna saygl bir
yargya brakmasna dair nemli dersler ieren bir deneyimdir.
1974
1974
1977
1974-1979
1991
1992
1994
1994
2006
Ayaklanmalar
Derg Darbesi
Mengistu Hkmeti
Krmz Terr
EPRDF Darbesi
zel Yetkili Savclk
Federal Sistem
Krmz Terr Mahkemeleri
Mengistu ve 73 subay lm cezasna arptrlyor.
1974te Etiyopyada, mparator Haile Selassienin iktidar altnda gittike byyen snfsal uurum ve kitlesel alk
boyutlarna varan ekonomik skntlara kar balayan ayaklanma, ordunun dk rtbeli subaylardan oluan bir
kanadnn ynetimi ele geirerek isyanlar iddetle bastrmasyla son buldu. Darbeyi gerekletiren kanat,
mparatoru devirdikten sonra Geici Askeri Ynetim Konseyi (Derg) ad altnda Marksist bir ynetim oluturdu.
Derg, ynetimi elinde tuttuu 17 yl boyunca Konsey Bakan Mengistu Haile Mariam liderliinde, tehdit olarak
alglad gruplara iddet politikalar uygulad. iddet politikalar nceleri aristokrasi, eski feodal elit ve kiliseyi
hedef alrken daha sonra yksek rtbeli subaylar, iiler, aydnlar ve niversite genliine yneltildi. Derg iktidar
altnda Etiyopya, hukuk dzeninin olmad, binlerce kiinin sokaklarda kuruna dizildii, yargsz infazlarn,
gerekesiz olarak zel mlkiyete el koymann, yasad tutuklama ve ar ikencelerin olaan olduu bir lke
haline geldi. Uluslararas Af rgt raporlarna gre 1977-1991 yllar arasnda devlet eliyle yargsz infaz ve zorla
kaybedilenlerin yan sra alk ve zorla yerinden edilme nedeniyle len Etiyopyal says 1,5 milyonu buldu. Sadece
Krmz Terr olarak bilinen 1974-1979 yllar arasnda 200 binden fazla vatandan devlet eliyle ldrld
tahmin ediliyor. Derg ynetimi, yllardr iktidara kar silahl mcadele veren ve drt etnik gruptan oluan
Etiyopya Halklarnn Devrimci Demokrasi Cephesi (EPRDF) adl rgtn Mengistu cuntasn Mays 1991de devirmesiyle son buldu.
18
ivedilikle zel Yetkili Savclk (SPO) kurmas ve tutuklama emirleri karmas, uluslararas camiada ilk nce
takdirle karland. Ancak ksa bir sre sonra Krmz Terr durumalar olarak bilinen bu durumalarn, adalet
aray iinde deil en az bir nceki kadar otoriter olan bir iktidarn meruiyet aray iinde gerekletii bariz bir
ekilde ortaya kt.
Yukarda sz geen n koullarn hi birisi, Krmz Terr durumalarnda mevcut deildi. ncelikle Etiyopyada
yargnn bamszl hibir zaman salanamamtr. nce imparator, daha sonra ise Derg yargy kontrol altnda
tutmutur. Bu nedenle EPRDF, ynetimi ele geirdikten sonra tm yarg personelini tasfiye etmi ve yerlerine
hukuk tecrbesi olmayan gen hkim ve savclar yerletirmitir. yle ki alt mahkemelerde hi tecrbesi olmayan,
hzlandrlm hukuk kurslarndan gemi olan EPRDF mensuplar, yksek mahkemelere hkim olarak atanmt.
Bu durum, tecrbesizliin yan sra ideolojik olarak EPRDFye bal bir yarg olumasna neden olmutur. rnein
SPO bakan, daha nce EPRDFnin yksek dzey yneticilerinden birisiydi. Dahas, yargnn ok sayda san
ayn anda yarglayacak kaynaklar yoktu. Bu tecrbesizlik ve kaynak eksiklii durumalarn senelerce srmesinde
ve adil yarglanma haklarnn ihlal edilmesinde nemli etkenlerdi. Bu artlar altnda, Krmz Terr durumalar
cezaszln almasn salamak yerine yrtmenin yarg zerindeki kontrolnn devamn salayan ve daha
fazla insan hakk ihlaline neden olan bir mekanizma haline geldi.
kincisi, EPRDF ynetiminin nceliinin adaletin salanmas ya da hukuk dzeninin oluturulmasndan ziyade
Derg ynetimi ve destekilerinin cezalandrlmas olduu aikrd. Mahkemeler hesap verilebilirlii salamadklar gibi yeni rejimin yneticilerinin de en az yarglanmakta olanlar kadar dokunulmaz olduklarnn bir ispat oldu.
Yllar sren atmalar srasnda EPRDF de ar katliamlara karm olmasna ramen tutuklama emirleri ile
sadece Derg mensuplar hedeflenmiti. SPOnun kurucu belgesi, aslnda bu amac ok ak bir ekilde yanstmaktayd. Bu belgede durumalar iin iki gereke bildirilmiti: (i) Derg rejimi mensuplarnn insan haklar ihlallerinin
cezalandrlmas; (ii) Derg rejimi zulmlerinin kayt altna alnmas. Bir baka deyile hukuk dzeninin salanmas
ve cezaszlk kltrnn almas iin her kim tarafndan ilenmi olursa olsun bu alandaki tm sularn tespit
edilmesi ve yarglanmas ne SPOnun ne de EPRDFnin ncelikleri arasndayd. EPRDF mensuplarnn yarglanmasna engel olan yaratc bir zm, kanunda soykrm sular ile insanlk kart sularn eletirilmesiydi. Bu
durum, soykrm suu olmayan dier insanlk kart sularn yarglanmasnda engel tekil ediyordu.
19
ncs, Krmz Terr mahkemelerinde Derg ynetimi altnda sradanlaan tm insan haklar ihlalleri ayn
ekilde yaanmaya devam ediyordu. ncelikle, 2 bin kiinin ayn anda tutuklanmas, altyaps ve kaynaklar
olmayan bir yarg sisteminin kaldramayaca bir i ykn beraberinde getirmiti. Sanklarn byk ounluu,
haklarnda herhangi bir sulamada bulunulmadan hukuk d bir biimde yllarca gzaltnda tutuldular. 12 yl
sren mahkemeler srecinde lke hem sava hem de ktlk dneminden gemi ve gzaltnda olanlar uzun sre
hapishanelerde unutulmulard. Durumalar baladnda ise baka sorunlar ba gsterdi. Yksek saylar
nedeniyle sanklar 50-60 kiilik gruplar halinde toplu durumalarda yarglanyordu. Sanklarn avukata eriim
hakk durumalara kadar engellenmiti. Durumalar baladktan sonra ise sanklarn bazlar, mahkeme
tarafndan belirlenen ve ayn anda yzlerce san temsil eden avukatlar tarafndan unutulup mahkemeye bile
karlmamlard. Bu yarglamalarda deliller tm sanklar iin tetkik edilemiyor, sanklarn lehine tanklar
dinlenmiyor ve sanklarn tm hak ve zgrlkleri ihlal ediliyordu. Mengistu da dhil olmak zere toplam 5119 kii
gyabnda yarglanm ve hkm giymitir. Dahas, Etiyopya uluslararas hukuk stnl ilkesini tanm
olmasna ramen hem insanlk kart sular soykrm sularndan ayrmamak hem de uluslararas hukuk
tarafndan yasaklanan lm cezasnn uygulanabilmesi iin sulular, Etiyopya yasalaryla yarglanmtr.
Son olarak, Krmz Terr durumalar dndaki uzlama mekanizmalar EPRDF tarafndan reddedilmitir.
Nitekim EPRDF, Derg sonrasnda paralanm siyasi ve etnik gruplarn uzlama giriimlerini sadece reddetmekle
kalmayp aralarnda toplanmalarna ve ortak hafza oluturma abalarna engel olmu, emre uymayanlar ise
tutuklamtr. Ksacas Krmz Terr mahkemeleri adaleti salamak ve hukuk dzenini oluturmak bir yana
EPRDFnin eski rejimin baskc metotlarna devam edebilmesine ara olmutur.
Cunta ve Cezaszlk
1930dan beri Peron dnda seimle baa gelmi ynetimlerden hibirinin normal dnemini tamamlamad
Arjantinde askeri darbe ve cunta ynetimi allm bir olguydu. Ancak Kirli Sava olarak bilinen ve 10 bin ile 30
bin kiinin zorla kaybedildii,22 yz binlerce kiinin ar ikence grd ve yzlerce ocuun karld
1976-1983 Cuntas, iki adan dierlerinden farkllk gsteriyordu: Birincisi, 76 Cuntas, muhalefeti tasfiye etmek
amacyla deil yok etmek, ortadan kaldrmak amacyla hareket ediyordu. kincisi ise Cunta, bu amac gerekletirmek iin bir yandan sistematik yntemler gelitirirken dier yandan da gelecekte yargdan nasl kaabileceinin hesabn yapyordu. Bu dorultuda tehdit saylan herkes, gizli karakollarda tutuluyor ve yargsz infaz
ediliyordu. Zorla kaybedilme kavram ilk kez bu balamda insan haklar literatrne girdi. Bu iki unsur,
Zaman izelgesi
20
1976-1983
Eyll 1983
Ekim 1983
Aralk 1983
Aralk 1985
Ocak 1986
Aralk 1986
Nisan 1987
Haziran 1987
Temmuz 1989
1989-1990
1992
1994
Kirli Sava
Genel Af Yasas
Alfonsn Hkmeti
Af Yasasnn lga Edilmesi
General Mahkemeleri
Asker Ayaklanmalar
Son Nokta Yasas
Caraspintadas Ayaklanmas
Emre Uyma Yasas
Menem Hkmeti
Menem Aflar ve Dokunulmazl
CIDH Raporu
Anayasa Reformu
1995
1996
1997
1998
2001
2003
2005
2007
2009
Subay tiraflar
Hakikat Mahkemeleri
ocuk Karma Mahkemeleri
Son Nokta ve Emre Uyma
yasalarnn meclis tarafndan ilgas
Simn Davasnda Alt Mahkeme
Karar
Simn Davasnda Temyiz Karar
Simn Davasnda Yce Mahkeme
Karar
Videla Mahkemesi
ESMA davalar
22 Bu rakam, hala tam olarak bilinmemektedir. Hakikat Komisyonu, sadece 9 bin vakay belgeleyebilmitir ancak nfus
kaytlar bu saynn 30 bine yakn olabileceini gstermektedir.
Arjantinde insan haklar ihlali faillerinin cezalandrlmasn zorlatrd ve deiik hukuki yntemlere bavurulmasna neden oldu.
Gittike ktye giden ekonomi ve Falkland Savanda gsterdii baarszlk nedeni ile gszleen ordu, 1983
ylnda ynetimi sivil hkmete brakmadan nce tm mensuplarn yargdan muaf tutacak genel bir af yasasn
yrrle soktu. Ancak seimleri Radikal Birlik Partisinden Alfonsnin byk bir farkla kazanmas, ordunun
Peronistlerle yapt anlamay bozdu. Seim kampanyasn Hakikat ve Adalet ilkesi zerine kuran Alfonsnin
ilk ii insan haklar rgtleri ve Yce Mahkemenin (Corte Suprema de Justicia de la Nacin) yardmyla bu aff ilga
etmek oldu. Hala gsz olan ordu, bu karar sonucunda alan mahkemelere engel olmaya altysa da 1985te
ilerinde Videla, Massera ve Violann da bulunduu be general arlatrlm cinayet, karma ve soygun
sularndan yarglanp sulu bulundu. Bunu dorudan bir tehdit olarak alglayan ordu i krlmalarn bir kenara
koyarak yeniden glenmeye balad.
Ordunun darbe tehditleri karnda geri adm atmak zorunda kalan Alfonsn, cuntaya kar alan davalar Son
Nokta Yasas (Ley de Punto Final) ile dizginlemeyi amalad. Buna gre yasa yrrle girdikten sonra 60 gn
iinde soruturmas tamamlanm davalar alabilecek, ancak sonrasnda ocuk karma suu dnda dava
alamayacakt. Sre kstlamasna ramen 450 subay hakknda dava almas askeri daha fazla sinirlendirdi ve
1987nin ilk aylar, darbe tehditlerinin yan sra ordunun elit bir nitesinin ayaklanmasna da ahit oldu. Askerle
yapt pazarlk zerine Alfonsn, Emre Uyma Yasasn (Ley de Obediencia Debida) geirdi. Bu yasaya gre asker,
emir altnda ilenen sulardan dolay yarglanamayacakt. Alfonsn, hem seim kampanyas ilkelerinden geri
adm atmas hem de gittike ktye giden ekonomiyi dzeltememesinden dolay poplerliini kaybetti ve
1989da, seimlerden alt ay nce, istifasn vermek zorunda kald. ktidara gelen Peronist Menem hkmeti,
hkm giymi askerlere cumhurbakan aff ve henz yarglanmayanlara dokunulmazlk tanyarak askerin
cezaszln garanti altna ald. Ancak bu durum, lkede yaklak 20 yl srecek bir cezaszlk kmaz olumasna neden oldu.
Bu balamda ulusal seviyede uygulanan en nemli strateji, madur ailelerinin ve yerel insan haklar kurumlarnn
af kanunlarnn getirdii snrlamalar alternatif hukuki yntemlerle amaya almalaryd. Bu alternatif
yntemlerden birisi, Amerika Ktas nsan Haklar Mahkemesinin (Corte Interamericana de Derechos Humanos,
CIDH) 1988de hakikate eriim hakknn ilk kez uluslararas hukukta tannm olmasn salayan ve uluslararas
hukukta bir dnm noktas olarak kabul edilen, devletlerin, madurlarn akbetlerini soruturmakla sorumlu
tutulduu kararna dayanarak alan davalardr. 90l yllarn balarnda subaylarn itiraflar zerine madur
aileler, yaknlarnn bana gelenleri bilmeye haklar olduu gerekesiyle dava amlardr. Alt mahkemelerin,
hakikate eriim hakkn ve devletin gerekleri ortaya karma sorumluluunu tanmasna ramen Yce Mahkeme
21
Cezaszlk kmaznn almasnda en nemli rol, phesiz sivil toplum kurulular ve insan haklar savunucular
oynamtr. Ancak baar getiren stratejilerin uygulanmasn mmkn klan baz gelimelerin altnn izilmesi
gerekir. ncelikle ordunun yeniden isel ayrmlarna yenik derek gszlemesi, srekli tekrar ettii tehditlerin
yarg tarafndan ciddiye alnmamasna neden oldu. Bu, yargy uluslararas baskya kar hassaslatrd. kincisi,
yaanlan zulmlerin ykn tayamayan subaylar, af kanunlarndan g bularak, ulusal televizyonda yaptklarn itiraf edip hakikat mahkemelerinin balamasna nayak oldular. ncs, Arjantinde 1994 ylnda yaplan
yarg reformu uluslararas hukukun stnl ilkesini anayasaya geirdi ve insan haklar ihlallerinin uluslararas
hukuka gre yarglanmasnn nn at.
bu karar bozmutur. Bunun zerine ikyet, CIDHye tanm ve uluslararas baskyla Arjantinin hakikate
eriim hakkn tanmas salanmtr. CIDHnin bu karar zerine alan birok davada sanklar, daha nce
grlmemi bir ekilde, ceza mahkemelerinde idari ynden yarglanmlardr. Bir baka deyile, hakikat mahkemeleri (Juicios por la Verdad) olarak adlandrlan bu davalar, sulunun tespit edilip cezalandrlmas amac ile deil
madurlarn akbetinin ortaya karlmas gerekesi ile grlmtr. Bu mahkemeler, hukuki adan ok nemli
olmasna ramen madur ailelerinin hakikat taleplerinin karlanmasnda yetersiz kalmtr.
Uygulanan dier bir alternatif yntem ise zorla kaybedilen ocuklara ilikin davalardr. ocuk karlmas, Son
Nokta ve Emre Uyma yasalar kapsamna alnan bir su olmadndan hakikat mahkemelerinden farkl olarak
bu konuda ceza davalar alabilmitir. Bu davalarda temel hukuki gerekelendirme n plana kmtr.
Birincisi, ocuk karma suunun insanla kar ilenen bir su olduu ve bu nedenle tm ulusal yasal dzenlemelerin zerinde uluslararas hukuka tabii olduu ne srlmtr. kincisi, ocuklarn anne ve babalar hl
kayp olduundan bu vakalarn devam eden sular kapsamna girdii ve dolaysyla cunta sresi ile snrlandrlm af yasalarnn dnda kald belirtilmitir. ncs ise ocuk karmalarnn ordunun sistematik plann bir
paras olmas nedeniyle sadece faillerin deil, ayn zamanda komutanlarn da bu su altnda yarglanabilecei
ne srlm ve ayn fiilden dolay sann iki kez cezalandrlmayaca ilkesi almtr.
Uluslararas dzeyde iki strateji uygulanmtr. Bunlardan birincisi, insan haklar savunucularnn af yasalarnn
meruiyetinin uluslararas kurulular tarafndan knanmas iin yaptklar giriimlerdir. Bu strateji, hem Birlemi
Milletlerin hem de Amerika Ktas nsan Haklar Komisyonunun Son Nokta ve Emre Uyma yasalarn
Arjantinin de imzalad szlemelere aykr bularak knamasn salanm, bu da uluslararas hukuka gittike
daha ok nem veren Arjantin zerinde bir baskya neden olmutur. kinci strateji ise Kirli Sava srasnda
kaybolanlar arasnda kendi vatandalarnn da bulunduu iddias ile Fransa, talya, spanya, Almanya ve sve
darbeci subaylarn yarglanmak zere kendilerine iade edilmesi iin diretmilerdir. zellikle talya ve Fransadaki
mahkemelerde cunta mensuplarnn gyabnda hkm giymesi, Arjantindeki yargy korkutmu ve yerel olarak
alan davalar daha ok ciddiye almalarn salamtr. Bu stratejilerin birletii ve Arjantinde cezaszlk
kmaznn almasnda bir dnm noktas olan vaka Simn Davasdr.
22
Kasm 1978de Julio Simn liderliinde federal polis, bebekli bir ifti dindar bir rgte ye olmak gerekesiyle
karm, ikenceden geirmi ve daha sonra zorla kaybetmitir. Bebekleri ise orduda bir baavu tarafndan
kendi ocuu olarak nfusa geirilmitir. Kaybedilen iftin ailelerinin ikyeti ile Simn ve dierlerine ocuk
karma suundan dava almtr. Alt mahkeme, sanklar ocuk karmaktan sulu bulmasnn yan sra bu
davadaki ek su iddialar olan ocuun anne ve babasnn karlmas, ikenceye maruz kalmas ve zorla kaybedilmesinin insanlk kart sular kategorisine girdiini, bu sularn Emre Uyma Yasas kapsamnda yargdan
muaf tutulmasnn uluslararas szlemeleri ihlal ettiini ve bu nedenle de Emre Uyma Yasasnn anayasaya
aykr olduunu bildirmitir. 2001 ylnda temyiz mahkemesi bu karar onam, Son Nokta ve Emre Uyma
yasalarnn anayasaya aykr olduunu ileri srmtr. Yce Mahkeme de 2005te bu karar onam ve iki kanunu
da geersiz klmtr. Bunun zerine daha nce aflara tabi olan tm davalarn yeniden alma hakk domutur.
2005 ylndan bu yana 200den fazla dava yeniden alm ve daha nce afla serbest kalan cunta liderleri, mr
boyu hapis cezasna arptrlm Videla hapiste lmtr.
12 Haziran 2007de bir telefon ihbar ile mraniye soruturmas olarak balayan Ergenekon ile ilgili 86 sankl
ilk dava 25 Temmuz 2008de ald. 22 dosyann birletirilmesi ile birlikte 5 yl boyunca devam eden ve 67si
tutuklu 275 sann yargland dava, 5 Austos gn yaplan karar durumas ile sona erdi. Bundan sonraki
srete ilk derece mahkemenin verdii kararn Yargtaya tanmas beklenmektedir.
2008 ylnda balayan soruturma, Cumhuriyet Gazetesine yaplan bombal saldr, Dantay saldrs ve meydana
gelmi dier olay ve fail balantlar ile genilemi ve phelilerden elde edilen belgelerle Ergenekon rgtnn emasn ortaya koymutur. Soruturmann ismi, stanbul 29 Ekim 1999 Ergenekon Analiz Yeni Yaplanma
Ynetim ve Gelitirme Projesi ile ilk etapta ortaya kmtr.
Mevcut hkmeti silah zoru ile devirip anti-demokratik yollarla devlet idaresini ele geirme maksatl bir kovuturma olarak grlmekte olan davada, rgtn birok farkl kanun d yola bavurup eylem yaptna dair
iddialar bulunuyor. Dosya kapsamnda, sanklarn amalarn gerekletirmek iin birok yasad eylem ve
cinayetle ilikilendirildii grlyor. Bu adan, iddianamede yalnzca devlete ynelik sular deil, tehlikeli
maddeleri izinsiz bulundurma, kasten ldrmeye azmettirme, zel hayata ilikin grnt ve sesleri ifa etmek
gibi sular da yer alyor.
Ergenekon rgtnn yaps ve kapsam, kamuoyunda ska tartma konusu olmakla birlikte iddianameler ve
zellikle 18 Mart 2013 tarihli savclk mtalaas, Ergenekon adl bir rgtn varln ve bu rgtn lke ynetimini
ele geirmek iin birok terr olay ile irtibatl olduunu kabul ediyor. Bu mtalaasnda savc, ayrca Ergenekonun
gerekletirdii ve gerekletiremedikleriyle beraber toplam 17 adet eylem planndan bahsetmektedir. Bunlarn
ierisinde Diyarbakr Bykehir Belediye Bakan Osman Baydemir ile Ermeni Patrii Mesrob Mutafyana
ynelik suikast planlar olduu gibi, nternet Andc gibi hkmeti ypratacak kara propaganda sitelerinin
organizasyonu da bulunmaktadr.
Yukarda geen iddialar, Ergenekon rgtnn bir yandan hkmeti devirme giriimlerini, bir yandan da aydnlatlamam siyasi cinayetlerle balantlarn gstermektedir. Bu bakmdan Ergenekon Davas, bir darbe davas
olmaktan te bir anlam ima etmektedir. Zira hem Ergenekon dosyas iinde hem de sz edilen dier soruturma
ve kovuturmalar iinde sklkla bu iliki ana dair delil ve ifadelerle karlalmaktadr.
Bu yaplanma ekli ile ilgili olarak Tuncay Gneye ait aadaki ifade, Ergenekon rgtnn faili mehul
olaylarla ilikisini ortaya koymas bakmndan nem tamaktadr. Keza savclarn rgte ynelik yaklamnn
23
Ergenekon rgtnn rgtlenme biimine ilikin nemli bir iddia, birinci iddianamenin 10. klasrnde yer alan,
Terrle Mcadele ubesinin elde edilen tm belgelerin incelemesi ile hazrlam olduu, nceleme Belgesinde
gemektedir: MAFAnn reorganize edilmesinin getirecei yararlar kmsenebilecek veya vazgeilebilecek lekte
deildir. u halde nce yaplmas gereken () Trk Genel Kurmaynn denetiminde yepyeni bir MAFA rgtlenmesinin
gerekletirilmesidir.
snrlar da belirlenmitir. Zira mtalaada da karmza kt gibi savclar, Ergenekon yaplanmasnn amalarna ulamak iin iddianamede sanklara isnat edilen sular gerekletirirken bakaca sular da ilediklerini kabul
etmektedir. Bu sularn bazlarnn dava konusu edilmemesinin gerekesi, davann iddianamede belirtilen snrl
bir alanda grlmesini salamak olduu dnlebilir.
Birinci iddianamenin 242. sayfasnda Tuncay Gneye ait ifade u ekildedir:
ERGENEKON terr rgtnn MAFA gruplarn kontrol etmesinin ya da kendi MAFA gruplarn oluturmasnn
ne gibi bir amac vardr? Bu durum birka madde halinde zetlenebilir.
Ergenekon Terr rgt gerekletirecekleri ya da gerekletirmeyi planlad silahl eylemleri bu MAFA gruplarna
yaptrr. Bylelikle bazen eylemlerin faili mehul kalmasn, faili yakaland takdirde de olayn gerek planlaycs olan
ERGENEKON TERR RGT mensuplarn deifre olmasn engellemeyi amalar. Bu hususla ilgili rnek vermek
gerekirse Sabanc suikasti faili Mustafa Duyar tutuklu bulunduu Uak cezaevinde Nuri Ergin liderliindeki su rgt
tarafndan ldrlmtr. Ergenekon terr rgtne ynelik yaplan soruturma srasnda ihbar mektubu ile gelen CD
ierisindeki grntlerden ve sylemlerden Mustafa DUYARn ldrlmesi olayn Veli KKn azmettirdii
anlalmaktadr. Fakat bu gne kadar yaplan soruturma ve kovuturma srecinde Veli KKn hibir ekilde ismi
dahi gemedii halde sadece olay gerekletiren MAFYA grubu yneticileri ve tetikileri gerekli cezaya arptrlmtr.
Dolaysyla Ergenekon Terr rgt kulland bu yntemle hem amalar dorultusunda belirledikleri kiinin
ldrlmesini salam, hem de talimat veren Ergenekon Terr rgt yneticilerinin kesinlikle deifre olmalarn
engellemitir.
24
Bahse konu almann zeti niteliinde hazrlanan baka bir Bilgi Notu ise 19/01/2006 tarihinde Sn.
BABAKANa ve 26/05/2006 tarihinde Sn. Genelkurmay stihbarat Bakanna sunulduunun belirtildii, bu
konuyla alakal 19.11.2003 tarihinde ERGENEKON konulu Babakanla arz edilen yaz ieriinde; Bu arada,
03.07.2002 tarihinde Mstearlmza stanbuldan posta kanalyla intikal eden, ancak kayna tespit
edilemeyen 2 sayfalk isimsiz bir mektup ve CDlerin incelenmesi sonucunda; ERGENEKON isimli bir
yaplanma hakknda baz bilgiler tespit edilmitir. () kesin belirleme yaplamamakla birlikte Ergenekon ad
kullanlarak yrtlen almalarn; bu aamada Devleti/Rejimi hedef alan bir grubun kendi karlar
erevesinde organize olma abalarn ierdii izlenimi edinilmitir.
Ancak, iddia niteliindeki bu bilgilerin, bir birinden mstakil deiik kanallardan gelmesi ve birbirini byk
lde teyit eder olmas, olaya dedikodu izgisinin tesinde bir anlam kazandrmakta ve ynlendirilmi
organize bir faaliyetin iaretlerini tamaktadr. Bu nedenle, konuyla ilgili mevcut bilgiler; Asker orijinli
ynlendirici bir kadronun kontrolnde, Baz Sivil Toplum rgtleri (ST), Siyasi Parti ve Medya kurulularnn
kullanlmas suretiyle, Sivil idarenin rtl biimde denetime tabi tutulmas ve yeni bir yap altnda yeni bir
ynetim biimi yaratlmas amacna dayal olduu deerlendirilmektedir.
25
Levent Ersz: Silahl terr rgtn ynetme (Bunun yan sra isnat edilen sular: Hukuka aykr olarak kiisel
verileri kaydetme, TC Hkmetini ortadan kaldrmaya veya grevini yapmasn engellemeye teebbs etme, TC
Hkmetine kar silahl isyana tahrik, TBMMyi ortadan kaldrmaya ve grevini yapmasn engellemeye
teebbs, resm belgede sahtecilik.)
26
27
Yukarda izah yaplan aklamalar dorultusunda, Ergenekon terr rgtnn, Trkiye Cumhuriyeti Hkmetine kar
halk silahl isyana tahrik ettii gibi, cebir iddet kullanmak sureti ile Trkiye Cumhuriyeti Hkmetini cebren ortadan
kaldrmaya teebbste bulunduu, amalarna ulamak iin kontrol altnda bulunan medya ve sivil toplum kurulular vastasyla lkede kaos ve i atma ortam oluturmaya altklar, oluacak gerginlik ortamndan faydalanarak,
grevde bulunan hkmetleri alamaz hale getirip, nihai olarak ordu ierisinde kendilerine destek vereceklerini
umduklar askeri ahslarn yardm ile ynetimi deitirmek amacyla hkmeti ykmaya teebbs ettikleri,
Dosyada mevcut Ergenekon terr rgtne ait olan rgtsel ierikli dokmanlardan, suikast planlarndan telefon
grmelerinden toplu gsteri yry ve protesto eylemlerinden aka anlalmtr. deniyor.
Bu ifade, dosya kapsamnda phelilere isnat edilen tm sularn hkmete kar bir darbe amacyla ilendiini
ifade etmektedir.
28
Birinci iddianamenin 1094. sayfasnda pheli/sank mit Ouztann emniyet ifadesinden alnan u blmler,
faili mehuller ve JTEM balantsna iaret etmektedir:
Jitem ismi ortaya atldktan sonra kamuoyunda ve aratrma komisyonunda [Susurluk Aratrma Komisyonu kast
ediliyor-GA] ERGENEKONun unutulduunu, ayn dnemlerde Cem ERSEVERin ldrldn, bu ekilde
gndemin daldn, olaylarn sorumlusu olarak JITEM gsterilmeye balandn, JTEM kavramnn
ERGENEKONun unutturulmas iin o dnemde ska dile getirildiini
Keza Muzaffer Tekin, Veli Kk ve Zekeriya ztrkn evinden kan ERGENEKON Analiz, Yeni Yaplanma
Ynetim ve Gelitirme Projesi 29 Ekim 1999 isimli belge de rgtn belirli dairelerden olutuunu, bu dairelerde
sivil-asker kark bir yaplanma olduunu, rgtn JTEMin deneyimlerinden yararlandn gstermektedir.
Yine Ergenekonun 1. iddianamesinde sank Veli Kk, JTEMin kurucusu olarak tanmlanmtr:
pheli Veli KK, 1944 Bilecik doumludur. 1965 ylnda Kara Harp okulundan mezun olduktan sonra uzun
yllar Trk Silahl Kuvvetlerinde birok nemli ve hassas yerlerde grev yapmtr. Bu sre ierisinde kamuoyundaJTEMolarak bilinen Jandarma stihbarat Topluluunun kuruluunu yapm ve 2 yl sreyle bu birimin bakanln
yrtmtr. (1. ddianame 97. Sayfa)
Ergenekon Davas kapsamnda tank olarak dinlenen Hanefi Avc da ifadesinde JTEM hakknda bilgi vermi ve
ifadesinde Ergenekon Davas sanklarndan Veli Kkn bu kuruluun banda olduunu bildiini beyan
etmitir. Hanefi Avcnn ifadesi zetle u eklidedir:
Diyarbakrda 1984-1992 yllan arasnda stihbarat ube Mdr olarak grev yapt sradaJTEMdiye bir
kuruluun olduunu ve Ankara da Veli Kk isminde birinin bu iin banda olduunu duyduunu, Ancak o
dnem kendisini hi grmediini ve bir irtibatnn olmadn, 1992 ylnda stanbul stihbarat ube Mdrl
yaptn, Bu dnem ierisinde grev gerei birok ahsn irtibatlarnn takip edildiini, O dnemde mafyac olarak
bilinen Sami Hotan, Ali Fevzi Bir, Mehmet zbay (Abdullah atl olduu sonra anlalan), Sedat Peker,
Mehmet Hadi zcan, Yaar z gibi adamlarn birebir Veli Kk ile irtibatl olduunu belirtmitir. (1. ddianame
sayfa 240)
JTEM balantlarnn yan sra sanklarn ev ve i yerlerinde yaplan aramalarda elde edilen belgeler arasnda,
daha nce kamuoyuna Susurluk etesi olarak yansyan rgtn kar ve siyasi amal olarak gerekletirdii
eitli faili mehul cinayet, zorla kaybetme ve yasad eylemlere ynelik bilgilerin yer ald grlmektedir.
rnein Dou Perineke ait belgelerin bulunduu 1. iddianamenin 165. ek klasrnde bulunan 16.02.1996 tarihli
bir belge, Tark mit cinayetine dair infazn Abdullah atl ve ekibi tarafndan yapld belirtilerek;
Tark mit, Mays 1993 sonunda Tansu illere Behet Cantrkle birlikte 500 milyar lira gtrd iin, illerin
DYP Genel Bakanl seiminde kulland parann kaynan biliyordu. Yeni MT Raporunda ad Aarn su
ekibi iinde saylan Sami Honavn iftliinde sorgulanp ldrld. ifadeleri yer almaktadr.
Aada alnt yaptmz ksmlar, Ergenekon Davasnn JTEM Davas ile ilikisi olduu gibi kamuoyunda Zirve
Davas olarak bilinen, Malatyadaki Zirve Yaynevi cinayetlerine ilikin dava ile Hrant Dink ve Rahip Santoro
cinayetlerine ilikin davalarla da ilikili olduunu gstermektedir.
29
Bulgular ksmnda daha geni yer verdiimiz klasrde elde edilen dier belgeler, Tansu iller ile balantl
cinayetler iddiasn ne karmaktadr.
Malatya katliamnn 2. iddianamesi, bir tarafta zel Harp-Ergenekon eksenine, br tarafta da Hristiyan
cinayetleri bata olmak zere bir dizi provokasyon ve cinayetin zmne giden uzun zincirin ilk halkalarn
ortaya koymaktadr.
30
Zirve Yaynevi cinayeti kapsamnda gizli tank olarak dinlenen, JTEM benzeri birimde alan, maan buradan
alan bir uzman avuun itiraf niteliindeki ifadesine gre Ergenekon sanklarndan Hurit Tolon Trk Silahl
Kuvvetleri (TSK) bnyesinde gayrimslimlerle ilgilenmek zere Trkiye Ulusal Stratejiler ve Harekt Dairesi
(TUSHAD) adnda bir birim kurmutur. Tank, TUSHADn Ergenekon Terr rgtnn faaliyetlerinin bir
yansmas olduunu, Beyaz Kuvvetler, Siyah Kuvvetler ve JTEMin de Ergenekon Terr rgt ierisinde yer aldn ve tamamen bu rgte bal olarak faaliyet gsterdiini, Rahip Santoro, Hrant Dink ve Zirve Yaynevi
cinayetlerinin Ergenekon Terr rgtnn yrtt operasyonlar olduunu ve bu operasyonlarn TUSHADa
bal Beyaz Kuvvetler, Siyah Kuvvetler ve JTEMin koordinasyonu ile yrtlen eylemler olduunu, bu eylemlerin asl amacnn cinayetleri Glen Cemaati zerine ykarak AKP hkmetine kar yaplmas planlanan darbeye
zemin hazrlamak olduunu iddia etmitir.26
26 Ik, Serap, Zirve Yaynevi Davas, Faili Belli, http://failibelli.org/davalar/zirve-yayinevi-davasi/, eriim 31.07.2013.
nceleme Bulgular
nceleme Bulgular
Glin Avar, Ouzhan Zekiolu
Bu blm Raporun erevesi, Amac ve Yntemi blmnde de belirttiimiz zere birinci, ikinci ve nc
iddianameler ile bunlarn ek klasrlerinin taranmas sonucu faili mehuller ve zorla kaybetmelere ilikin elde
edilen bulgulardan olumaktadr. Okuyacanz blmler iddianameden direk alntlardr ve zerlerinde herhangi
bir deiiklik yaplmamtr. Bulgular blmnde, herhangi bir yoruma yer verilmemitir.
33
Kimi yerlerde, aklayc veya bulgular arasndaki balantlar gstermek amacyla eklenen yazar notlarn
grebilirsiniz. Okuma kolayl salanmas amacyla bu ekilde yazar notlar farkl bir renkle baslmtr. Bunun
dnda blmleri birbirinden ayrmak amacyla yazar tarafndan balklar eklenmitir.
34
NCELEME BULGULARI 1
Bugne kadar saptanabildii kadaryla, resmi makamlarca faili mehul diye adlandrlan cinayetlerden
dokuzunu iller zel rgt gerekletirdi.
Bu cinayetleri iki grupta toplamak mmkn: Su tanklarn ortadan kaldrmak ve uyuturucu ticaretinde
Suriye ile dorudan ba kurmak iin, aradaki Cantrk ekibini tasfiye etmek.
Cem Ersever, Orgeneral Eref Bitlis suikastnda kullanldktan sonra, Babakanlk At Poligonunda atl
tarafndan ikenceyle sorguya ekildi ve ldrld. Aydnlka aklama yapan bir General, Eref Bitlisin
katillerinin iller zel rgtnden olduunu belirtmiti.
Tansu iller ve zer iller hakkndaki MT stihbarat Bakanlnda bulunan be rapor, derhal TBMMye,
Cumhurbakanlna ve Hkmete gnderilmelidir. Genelkurmay stihbarat da elindeki bilgileri ayn
makamlara sunmaldr. Su kantlarn saklayanlar, sua ortak olurlar.
37
i Partisi Genel Bakan Dou Perinek, bugn Partinin stanbul Merkezinde bir basn toplants yaparak, iller
rgtnn cinayetlerini aklad. Perinek, bu bilgilerin 25 Yllk rgtl bir almann rn olduunu belirtti.
Cinayet Bir: Orgeneral Bitlise Suikastn Faili Ahmet Cem Erseverin ldrlmesi
Tarih: 1 Kasm 1994.
nfaz:Abdullah atl ekibi.
Neden:Orgeneral Bitlise suikastn ve uyuturucu ticaretinin eleman ve tan Emekli Jandarma Binba Ahmet
Cem Ersever ve arkadalar Mustafa Deniz ile Neval Boz Ankarada karlp ldrld. Ersever, Boz ve Denizin
cesetleri 4 Kasmda Ankarann ayr giriinde bulundu. JTEMin Grup Komutan Binba Ersever, Haziran
1994te emekliliini isteyip ordudan ayrlmt.
Genelkurmay stihbaratna gre Ersever ve arkadalar Babakanlk Poligonunda sorgulanp ldrld.
Erseverin sorgusu videoya kaydedildi. ldrleceini bilen Ersever, ok dikkatliydi ancak en yakn arkada PKK
itirafs Mustafa Deniz araclyla tuzaa drlmt. Genelkurmay stihbaratna yakn bir kaynak,
Aydnlka, Erseverin Jandarma Genel Komutan Orgeneral Eref Bitlise suikastn sorumlusu olduu iin
ldrldn aklad.
Binba Ersever, grevde olduu dnemde, birok cinayetin yan sra karanlk ticari ilere de karmt. Bekaa
vadisinden gelen PKKnin denetimindeki uyuturucunun Avrupaya geii iin Suriye gizli servisi Muhaberat ile
balanty gerekletirmiti. Ersever, bu amala Baalbek kentinde PKKlilerle grme yapmt. evresine
toplad itiraflarla, JTEMin olanaklaryla uyuturucu trafiinde kilit konuma gelen Ersever, JTEMdeki
Amerikal uzmanlarla birlikte alyordu. Eref Bitlis, Erseverin bu faaliyetlerinden rahatsz oldu ve evresinden
uzaklatrd. ABDnin Trkiyenin himayesinde kukla Krdistan devleti projesine cepheden kar kan Orgeneral
Bitlis, Erseverin katld suikastla ortadan kaldrld. Ersever, daha nce emrinde alan astsubaylar araclyla
Bitlisin uana sabotaj dzenletti. Orgeneral Bitlisin ua 17 ubat 1993te havalandktan ksa bir sre sonra
Ankara stnde dt. Eref Bitlis, emir subay Albay Fahir Ik, pilotlar Binba Yaar Erian ve Yzba Turul
Sezginler ile Astusbay Emin ner paralanarak ldler.
Ersever, Mart 1994te istifa ettirildi. Aydnlk gazetesinde Genelkurmay hedef alan aklamalar yapt. Ersever
ldrld tarihte Babakan olan Tansu iller Kendi ilerinde hesaplama aklamasn yapmt.
Halen orduda nemli bir grevde bulunan bir generalin Orgeneral Bitlisin katilleri imdi illerin rgtnde
aklamas 25 Austos 1996 tarihli Aydnlkta yaymland. Yetkili General, Eref Paann lmnde rol oynayan
zel Harpi subaylar imdi illerle beraber. Jandarma Genel Komutanlndaki zel Harpi subaylar da illerin
adamlar diyor.
Cinayet ki: zer illerle Nkleer Madde Kaakl Yapan ki ranlnn ldrtlmesi
ldrtlenler:Lazm Esmaeili ve Askar Simitko (rann Sivil Savunma Bakanlna bal resmi olmayan
operasyon rgt MODun grevlileri).
Tarih:15 Ocak 1995.
nfaz:Abdullah atl ekibi.
38
Genelkurmay stihbaratna gre, Simitko ve Esmaeili, ran Sivil Savunma Bakanlnn (MOD) Trkiyedeki
grevlileri. Bunlar, Genelkurmay stihbaratnn bilgisi dhilinde Trkiyede faaliyet yrttler. zer iller,
Mehmet Aar kanalyla Simitko ve Esmaeili ile balantya geerek, rann byk ihtiya duyduu nkleer
madde ve stratejik yedek para satn zelletirdi.
Genelkurmay stihbarat, bu iki ranl grevlinin lmnden kendilerinin sorumlu olmadn ran askeri
istihbaratna resmen bildirdi.
Aydnlkn 22 Eyll tarihli saysnda yaymlanan Yeni MT Raporunda Simitko ve Esmaeilinin ldrlmesi yle
anlatlyor;
14 Ocak 1995 akam saat 21.30 sularnda Ataky Polat Rnasans Otelindeki Emperyal Gazinosuna giden
ran asll uyuturucu kaaklar Askar Simitko ve Lazm Esmaeili 15 Ocak 1995 gn sabaha kar 03.45
dolaylarnda gazinodan kp evlerine giderken yol zerinde bulunan biri tepe lambal Renault marka ara
olmak zere 3 aratan mteekkil uygulama yapan sivil polis ekibi grnmndeki telsizli ahslar tarafndan evrilerek aramaya tutulmular ve bilahare ayn ahslar tarafndan kendi arabalar ile birlikte alnarak
gtrlmlerdir.
39
25 Ocak 1995 gn PKKnn yayn organ zgr lke Gazetesi, Asker Tahirolu (Asker Simko) ve Nazo ya da Lazo
lakabyla bilinen Zeya Nazm isimli kiilerin Krt iadamlarnn ldrlmesine kartklar ve Krt rgtleri ile
PKKnn arasn amaya altklar gerekesiyle ARGK metropol timleri tarafndan ldrldn bildirmitir.
28 Ocak 1995 tarihinde Askar Smitko ve Lazm Esmaeilinin cesetleri, stanbul/Silivride Kerev Deresi iinde,
tabanca ile ok sayda kurunlanm, kulaklar kesilmi ve ikence grm vaziyette kyller tarafndan bulunmutur.
40
Hollandaya gidii atl, Fransaya gidii Hseyin Kocada ynetiyordu. Uyuturucu paras da Kuzey Kbrsta
aklanacak. Bu yolla KKTC ekonomisi dzelecek. Kbrsta illerin istedii zmn de yolu alm oldu.
Behet Cantrk, Mehmet Aar ve Hseyin Kocada ile ok yakn iliki iindeydi. Aar ve Kocada, Cantrkn
btn balantlarn yakndan biliyorlard.
Cantrkn ldrlmesinin nedenlerinden biri de, Tansu illere DYP Genel Bakanl yarnda kulland 500
milyar liray eliyle gtrm olmas.
Turgut zal 17 Nisan 1993te ld. Sleyman Demirel, Cumhurbakanl iin DYP Genel Bakanlndan ayrld.
DYPnin Genel Bakanl adaylar arasnda Bedrettin Dalann ad da geiyordu. Daha sonra bakan olan etkili bir
iadam, Dalan arayarak, Behet Cantrkn Genel Bakanlk konusunda destek olmak amacyla kendisini
ziyaret edeceini bildirip, randevu ald. Mays ay sonunda, Behet Cantrk ve Tank mit bir bavul dolusu parayla
Dalann brosuna gittiler. Getirdikleri 500 milyar liray genel bakanlk yarnda deerlendirmesini istediler.
Dalan paray kabul etmedi. Bu paray alrsam, benden eninde sonunda bir karlk istenecektir. Minnet altnda
kalamam. Kim buna razysa ona gtrn diyerek geri evirdi.
Ayn para daha sonra yine ayn ahsn araclyla Tansu illere gtrld. iller genel bakanlk seimi kampanyasnda bu paray kulland. illerin akl hocas olarak bilinen DYPli iadam (sonra bakan oldu) daha sonra
Dalana Aklszlk ettin. Paray alp sen Babakan olacaktn dedi.
Behet Cantrkn ldrlmesiyle Tansu iller bir su tanndan kurtulmu oldu. Faili imdiye dek bulunamayan
cinayet, PKKya yardm eden iadamlarnn ldrlmesi diye geitirildi.
Cinayet Drt: Tansu illere 500 Milyar Gtren Tark mitin ldrtlmesi
Tarih:2 Mart 1995.
nfaz:Abdullah atl ekibi.
Neden:iller zel rgt hakknda Genelkurmaya bilgi veriyor. Tansu illere Behet Cantrkle birlikte 500
milyar lira gtrd iin, illerin DYP Genel Bakanl seiminde kulland parann kaynan biliyor.
1980li yllarda MTin yeralt dnyasna ilikin istihbarat kayna ve operasyon grevlisi Tark mit, Mehmet
Aarn stanbul Emniyet Mdr olmasndan sonra polisle birlikte almaya balad. 1994 yl bana kadar
Emniyet Genel Mdrl iin grev yapan mit, iller rgtnn byk paralara el koymasn Genelkurmay a
bildirdi. Genelkurmay stihbarat Bakanlnda grevli bir tmgeneral, hemehrisi olan Tank mitin ldrlmeden drt gn nce kendisine yle dediini aktard: Aar ve atl byk paralara el koyuyor, ok canlar yanacak.
Tark mit, Mays 1993 sonunda Tansu illere Behet Cantrkle birlikte 500 milyar lira gtrd iin, illerin
DYP Genel Bakanl seiminde kulland parann kaynan biliyordu.
Yeni MT Raporunda ad Aarn su ekibi iinde saylan Sami Honavn iftliinde sorgulanp ldrld.
Tark mit 28 ubat 1995 tarihinde Ankarada grt gvenilir tandklarna bir hafta kadar nce stanbula
kendisine gelen Mehmet Aarn ekibinden Polis Memurlar, Ayhan Aka ve Ziyann Dndar Kla ynelik bir
eylem yapma teklifinde bulunduklarn, kendisinin byle bir eylem neticesinde olayn kimlerin zerinde kalacan bildii iin yardmc olamayacan bildirdiini, bunun zerine Dndar Kltan vazgeip listede ad bulunan
Cahit Kocakaya isimli uyuturucu kaaksna ynelik bir alma yapmasn kendisinden istediklerini, bunu
kabul ettiini, bunun zerine evinde kalan Ayhan ve Ziyann operasyonda kullanmak amacyla beyaz bir Reno
aldklarn ve halen Reno otomobilin plaka iinle uratklarn belirtmitir.
Tark mit o gn 18.30 uayla Ankaradan stanbula hareket etmitir.
41
22 Eyll 1996 tarihli Aydnlk ta yaymlanan Yeni MT Raporunda Tank mitin ldrlmesiyle anlatlyor;
02 Mart 1995 gn len saatlerinde ayn tandklarn telefonla arayan Tark mit, Mehmet Aarla telefonla
konutuunu, bayramdan sonra kendisini ziyaret edeceini, Ankaradan gelecek olan Korkut Eken ve arkadalar
ile buluacan belirtmitir. Tark mitten bir daha haber alnamam, arabasnn 04 Mart 1995 sabaha kar
stanbul/erkezkyde bo olarak bulunduu renilmitir.
Tark miti kaybolduu 02.02.95 gn son olarak cep telefonundan saat 19.21de Ayhan Aka ve Ziya isimli
polis memurlar 0532 321 16 75 numaral cep telefonu ile aramlardr. Bu telefon ekibe yakn olan Avar Kaderolu zerine kaytldr. Tandklar Tark miti en son Badat Caddesindeki Divan Pastahanesinin Lokanta blmnde saat 20.30 sularnda yemek yerken grmlerdir. Tandklar ile konuan Tark mit daha sonra lokantaya
gelen ve yemeinin bitimine kadar masasnda oturan Ayhan Aka ve Ziya isimli polis memurlar ile birlikte Divan
Pastahanesinden ayrlm ve kendisinden o saatten sonra bir daha haber alnamamtr.
T. mit, 1994 yl bana kadar Em. Genel Mdrlne bal bu grup ve Kaaklk Dairesi ile birlikte alm,
bir yandan uyuturucu kaaks Krtler hakknda bilgi toplarken, bir yandan da uyuturucu madde yakalanmasna yardmc olmutur. Bazen faaliyetlere bizzat katlan T. mite bu faaliyetleri srasnda kullanlmak zere
bizzat M. Aar tarafndan pasaport dhil tm olanaklar salanm, hatta kendisine Mehmet Aar imzal zel bir
belge ile 34 ZU 478 nolu plaka verilmitir. Belgede 34 ZU 478 nolu plaka, bu araca can gvenlii nedeniyle
verilmitir. Mehmet AAR ibaresi bulunmaktadr. Keza grup tarafndan T. mit aracl ile ilikiye geilen
Nurettin Gven ve Yaar z isimli uyuturucu kaaklarna da Em. Gn. Md.l tarafndan yeil pasaport
verilmi, vize almalarnda ve yurt dna kmalarnda kolaylklar salanmtr.
Emn. Gn. Md. Mehmet Aara bal zel ekip, ounluu kaaklardan oluan 50 kiilik bir liste hazrlam,
listedeki bu ahslarn bazlarndan muhtelif tarihlerde ceman 30-40 milyon dolar bulan miktarda kadar para
almlardr. Para hesaplar K. Eken tarafndan pay edilip, bazen zel banka hesaplarna yatrlmtr. Baz
uyuturucu kaaklar ldrlme tehdidi ile hara balanm, bylece bunlarn uyuturucu kaaklna da gz
yumulmutur. Bu organizasyonun belli bir ksmnda rol alan ve Korkut Ekenle ok samimi bir iliki iinde bulunan
Tark mit, kendi zrhl Ford marka arabasn Korkut Ekene hediye etmi, ancak sonra menfaat ilikilerindeki
uyumamazlklar dolaysyla aralar almtr. Daha sonra Korkut Eken Tark mit vastasyla tand ve zel
ekip iin Em. Genel Mdrnn bilgisi ve onay dhilinde Menemende bomba-silah konusunda eitime tabi
tuttuu Cavit isimli bir ahs Tark miti ldrmek zere talimatlandrm ve ad geene silah vermitir. Cavit,
Tark mite gelip bunu anlatmtr. K. Eken ayrca Tarkn Cihangirdeki brosuna telefon ederek orada bulunan
Ali isimli bro grevlisine Tarka syle bizi satt, kendisi de satlktr. Bunun hesabn bana verecek eklinde
tehditte bulunmutur. Ayrca Abdullah atl ve adamlar Tark miti ldrmek zere aratrmalar yapm, bu
gruptan iki kii evine kadar gelip tetkikte bulunmulardr. Tark mit yaknlarna bunun zerine Dzceye gidip
kendini korumak zere baz tedbirler aldn, stanbula baz yaknlarn getirdiini belirtmitir. Ancak Tark ve
Korkut daha sonra Mehmet Aarn devreye girmesiyle olaydan bir hafta kadar nce barmlardr.
42
T. mit, Korkut Eken ile ihtilaf srasnda yaknlarna, bu grup tarafndan kendisi hakknda aslsz bir takm iddialarn atldn, btn sorunun asl grevi mafya ve terr ile mcadele olan bu grubun zaman iinde bu amatan
uzaklaarak maddi kar ve politik g elde etme abas iine girmi olmasndan kaynaklandn, bu grubun belli
mafya liderlerini pasifize edip kendi adamlarn iktidar yapmaya altklarn belirtmitir.
Tark mitin kaybolmasndan sonra medyada Behet Cantrk ve Sava Buldann yakn arkada, Dndar
Kln orta, MT muhbiri eklinde takdim edilen Tark mitin Abdullah atl ve ekibi tarafndan sorguya
tabi tutulduu, 06-07 Mart 1995 tarihi itibariyle sa olduu ve uyuturucu ve silah kaaks Sami Honavn
(Arnavut Sami) iftlik evinde alkonduu, A. atlnn olayn olduu tarihlerde evine birka gn boyunca hep
sabaha kar geldii, kimseyle grmedii tespit edilmitir. Kaybolma olayndan sonra T. mitin yalnz yaad
Kzltopraktaki evinde hibir dokmann braklmad, telefon rehberlerinin dahi alnd renilmitir.
43
15 Kasm 1996 tarihli Cumhuriyet, Serhatn katili Aansoy manetini att. Avukatn ei Yurdanur Serhat, MHP
itirafs Nurullah Tevfik Aansoyu tehis etmiti. Yurdanur Serhat, Aansoy arabaya 2-3 metre uzaktan ate
etti. Yanlma ihtimalim sfr diyor.
Cinayet Dokuz: zer illerin stanbul Bankasndaki kuryesi Mehmet Urhann ldrtlmesi
Tarih:27 Eyll 1995.
nfaz:?
Neden:zer illerin stanbul Bankasn batrma operasyonuna belgelerle tank olmas. zer illerin mutemedi
olarak parasal ilemleri yapm olmas.
zer illerin stanbul Bankas Genel Mdrl srasnda kuryesi olan Mehmet Urhan, Matild Manukyana
suikast srasnda ldrld. Batrlan stanbul Bankasnda zer illerin odacln yapyordu. Maliye Bakanl Yeminli Murakplar Kuruluna verdii ifadede zer iller iin yapt zel tahsiltlar anlatmt. Urhan, zer
illerin Genel Mdr olarak byk miktarlarda kredi verdii Vinlex A ve Anata Aden rvet alnmasna araclk yaptn el yazsyla ve imzalayarak verdii ifadesinde belirtmiti. Urhan, Vinlex Aden illere yaplan 6
milyon liralk demeyle ilgili eki Genel Mdrm zer Beyden aldm ve paray ekince ayn gn kendisine
teslim ettim dedi.
44
Anata A firmasndan yine ekle yaplan, 1982 ylnn parasyla 11 milyon 615 bin 904 liralk demeyle ilgili olarak
da paray ektikten sonra zer illerin sekreteri Zeynep Hanm ve Nurdan Hanma teslim ettiini, onlarn da
illere verdiklerini syleyen Urhan, Bu ilemi devaml ya da aralkl ekilde yapyordum dedi.
Urhan, zer iller adna paralan stanbul Bankasnn Tnel ubesinden ekerek zel tahsiltlar gerekletirdiini aklad. Bankann batmasndan ve zer iller hakkndaki sulamalarndan sonra Matild Manukyann yannda koruma olarak almaya balad. Urhan, 27 Eyll 1995te gece saat 02.20de Manukyann ilideki evinin
nnde, arabaya atlan bir bombayla ld. Saldrda ofr Necati Akayda ld. Urhann yannda bulunan
antadaki ykl miktardaki para kayboldu. Olay yerine gelen polisler, nce, patlamaya uzaktan kumandal bir
bombann neden olduunu akladlar. Daha sonra olay polis kaytlarna doalgaz patlamas olarak geirildi.
stanbul Belediyesi, doalgaz patlamas aklamasn yalanlad. Yalnzca arabann yannda doalgaz patlamas
olmayaca akland. Mehmet Aarn Emniyet Genel Mdr olduu tarihte meydana gelen cinayetin sorutur-
masnda failler bulunmad. Urhann yaknlar, Aydnlkla, Milliyet ve Kanal Dye yaptklar aklamalarda
babalarnn zer iller hakknda verdii ifade nedeniyle ldrldn belirttiler.
45
Sayfa 12;
Giri blmnde arz ve izah edildii zere Susurluk Olay bir btndr ve olaylar zincirinden ibarettir.
stanbulda zgr Gndem Gazetesinin bombalanmas, Behet Cantrkn ldrlmesi, Diyarbakrda yazar
Musa Anterin ldrlmesi; stanbulda Tark mit olay ile Azerbaycanda ihtill denemesi; Bodrumda
Hikmet Babata cinayeti, Gaziantepte Mehmet Ali Yaprakn karlmas, Bankalarn trilyonluk kredileri
gerekte Ankarada cereyan eden olayn muhtelif veheleridir.
Sayfa 34;
Cem Erseverin ldrlmesi ise halen faili mehul olaylar arasndadr. MTe gre; Hanefi Avc Mahmut
Yldrm ararak gerekli yerlerde grtn syleyerek, son dnemdeki faaliyetlerinden tr Cem
Erseverin ortadan kaldrlmas gerektiini bildirmi, daha sonra Mustafa Deniz ve Neval Boza (sevgilisi, kars)
ynelerek onlarn ibirliini salam onlar da Avcnn talimatyla Cem Erseveri infaz grubuna teslim etmilerdir.
Aydnlk dergisi Erseverin ldrln kendi mant iinde bir yere yerletirmekte ve Kasm 1994te, uyuturucu trafiinin eleman ve tan olmas sebebiyle, Abdullah atl ve ekibi tarafndan Babakanlk Poligonunda
sorguland ve arkadalar Mustafa Deniz ve Neval Boz ile birlikte ldrld eklinde aklamalar yapmaktadr.
MTin aklamalar gereklerden uzaktr.
Mantkl ve tutarl aklamay ise -nedense MTin srekli olarak itham ettii- Hanefi Avc yapmtr.
Avc, TBMM Susurluk Komisyonuna 4.2.1997 tarihinde yapt aklamada Gmrk Mdr Ali Balkan Metelin
ofr (jandarma eleman) Kemal Uzunerin evinde Cemin arivinin muhafaza edildiini, jandarmann Kemalin
evindeki malzemeleri, arivi ald, Kemalle randevulaan Erseveri yakalad, eve gelen Mustafa Deniz ve
Neval Bozu da ele geirdiini anlatmaktadr.
Sayfa 39;
1994 yl itibariyle Diyarbakr Cezaevinde tutuklu bulunan Muhsin Gl (Kod ad: Keke-Pepe-Metin,) 22.07.1994
- 16.08.1994 tarihleri arasnda Diyarbakr Cinayet Bro Amirliinde verdii ifadelerde Ahmet Demir (Mahmut
Yldrm-Yeil) ile ilgili olarak;
- 06.04.1994 tarihinde Diyarbakr ehitlik Mahallesi 75. Sokak 31 Nolu adresinden karlan ve 01.06.1994
tarihinde Mardin yolu 10 Gzl Kpr altnda cesedi bulunan Bayram Kanatn, Diyarbakr Jandarmada grevli
bulunan Ahmet Demirin planlamasyla karldn,
46
- Bayram Kanatn karl srasnda Star marka bir tabanc ile Uzi marka otomatik bir tabancann da ad
geenin evinden gasp edildiini, bu olayda Ahmet Demirin yansra Jandarmada grevli Ali ve Kemal kod isimli
ahslarn da yeraldn, kendisinin de (Muhsin Gl) zaman zaman Jandarmann baz grevlerinde altn,
- Ankara Elmada lesi yaknlarnda ldrlen Emekli Binba: Ahmet Cem Erseveri (Yeil kod) Ahmet Demir,
itiraf (General Zinnar kod) Alaattin Kanat, (Mete kod) brahim Babat ile Hoca kod (ismi bilinmeyen) Antep
ivesi ile konuan gzlkl 35 yalarnda, ksa boylu ahslarn ldrdn, daha sonra A.C. Erseverin
arkada Mustafa Deniz ve sevgilisi Neval Bozun da ayn ekilde ldrlmelerini mteakip, adgeenlerin
- 1993 ylnda PKK davasndan Diyarbakr E. Tipi Cezaevinde tutuklu bulunan Sedef Ticaret irketi sahibinin
kardei Abdulkerim Avarn, itiraf kouuna alnmasn sebep gsteren A.Kanat tarafndan, Sedef
47
- A. Demir ve A. Kanat grubunun PKK damgal tehdit mektuplaryla Diyarbakr ve evre illerden ok miktarda
para tahsil ettiklerini, bu tahsilatlardan 1993 ylnda Melikahmet Caddesinde bulunan ve beyaz eya ticareti
yapan Cezayir Ticaret, z Diyarbakr, Diyarbakr Sur, Diyarbakr timat firmalar ile Ceylan naat, ntim
naat irketlerine tehdit mektuplarn kendisinin (M. Gl) verdiini, tahsilatn ise, Mesut Mehmetolu ve A.
Kanat tarafndan yapldn,
Ticaretten 1 milyar TL. tahsil edildiini, 1994 ylnda bu taleplerini yinelediklerini, ancak istenilen para verilmeyince, irket ortaklarndan M.erif Avar ldrdklerini, bu olayn bilinmeyen bir nedenden dolay ortaya
karldn,
- Yeil kod Ahmet Demirin planlamas dorultusunda, 10 Ekim 1993 tarihinde Lokman Zuhurl (Abdurrahman
olu 1977 Lice doumlu) ve amcasnn olu Zana Zuhurlu (18 yanda) ile PKK militan maskesi altnda irtibat
kurulduunu, adgeen ahslarn daha sonra Mesut Mehmetolu, Alaattin Kanat ve sivil kyafetli iki asker
tarafndan kendilerinde bulunan 81-82 telsiz kodunu kullanmak suretiyle ehitlik Mahallesindeki evlerinden
alndn, ksa bir sorgulamadan sonra Pavar beldesi, Saran Tula Fabrikasnn Bismil istikametini 4 kilometre getikten sonra ldrldklerini,
- 20 Ekim 1993 tarihinde Av. Hsniye lmezin Bismil yolunda ldrlmesi ile ilgili Serdar Od, M.Mehmetolu ve
kendisine (M.Gl) grev verildiini, H.lmezin ldrme eyleminin bizzat kendisi (M.Gl) tarafndan gerekletirilmesi emrini aldn, ancak eylemi gerekletiremediklerini,
- Diyarbakr Baro Bakan Fethi Gm ile Elaz/Karyaka Fen Lisesinde grevlendirilen retmen Suphi
Koun ldrlmesi ynnde de talimat aldn, ancak her iki eylemi de gerekletiremediklerini,
- Bahse konu olaylarn planlaycs ve yrrle koyucularnn J.sth.da Kerim Binba olarak tannan Abdlkerim Krca, Ahmet Demir ve Alaattin Kanat olduunu,
- lkeyi daha iyi gnlere gtrmek ve terrden temizlemek amacyla kendisi gibi itiraflar kandran bu ahslarn, daha sonra bu ileri ahsi amalar iin yaptklarn, kadn ve kzlara tecavz ettiklerini ve elde ettikleri para
ile lks hayat yaayp mlk edindiklerini rendikten sonra, kendisi ile birlikte itiraflardan Adil Timurta,
smail Yeilmen, Burhan are ve Serdar Odun gruptan ayrldklarn,
- Ancak geim kaynaklar olmad iin gasp ve soygun gibi olaylara kartklarn,
- Her infaz sonrasnda Kerim Binba, Yeil ve A.Kanat tarafndan kendilerine 10.000.000 TL, harlk verildiini,
geri kalanlarnn ise tekilata mal edildiinin anlan ahslarca sylenildiini,
- Kendisi (M.Gl), A.Demir, .Yeilmen ve B.arenin ikamet etmeleri amacyla, Ofis Gevran Cad. Yenieri Apt.
Kat.2 No: 6 adresinde ev tutulduunu, ayn evde bulunan siyah ajandada da Yeile ait birok srlarn sakl
olduunu,
- ERNK mhrl bloknot eklindeki para tahsil makbuzlarnn ise, 1.5 yl nce Ankarada uakta yakalanan bir
PKKldan ele geirilen makbuzlar olduunu, bu makbuzlarn Ank.J.sth. tarafndan A.Demire intikal ettirildiini, anlann da bu koanlar kendisi ve dier arkadalarnn vastasyla tahsil ettiini, bu makbuzlarda tehdit
ekli ve istenecek para miktarn, Yeil, Kanat, Yeilmen ve M.Mehmetolunun belirlediklerini,
- Cezaevine konulduunun 2. gn A.Demirin kendisinin (M.Gl) yanna gelerek ekoslavak marka 16l silah
konusunu emniyet mdrlne niin sylediini ve benim hakkmda baka neler syledin diye sorduunu,
kendisinin ise ikenceye dayanamad iin sylediini beyan ettiini,
- Yeil kodun ak kimliini bilmediini, ancak emekli Albay olduunu tespit ettiini,
- Halk otobs iin yardm edilen paray A.Kanat, Yeil ve brahim Yiitin aldklarn, bu parann grg ahitlerinin ise kendisi (M.Gl) Dalyan Ay, Hakan Pamuk ve Mustafa Pamukun olduunu,
- Dalyan Ayn 05.08.1994 gn satrla ldrldn,
48
beyan etmitir.
1.3 Dou Perineke ait belgeler arasnda kan ve yukarda yer alan
MT raporunda bulunan isimler
Dou Perineke ait belgeler arasnda kan aadaki isimler ayn zamanda MT raporunda da gemektedir:
Hafz AKDEMR: Yeni lke ve zgr Gndem Gazetesi (buradaki kelime okunamyor) Krdistan Ulusal
Kurtuluular rgtnn Genlik Komite Sekreteri
Yahya ORHAN: PKK destekisi, Yeni lke, Gne ve zgr Gndem Muhabiri
49
Mecit AKGN: 2000e Doru Yeni lke muhabiri, Nusaybinde kurulan Sosyalist Parti ile sekreteri, PKK
destekisi
Halit GNGEN: 2000e doru dergisi Diyarbakr muhabiri ve bro efi, Sosyalist Parti rnak l Ynetim Kurulu
yesi
zzet KESER: Sabah Gazetesi Muhabiri, TKP/B mensubu
Cengiz ALTUN: Batman Yeni lke muhabiri, PKK mensubu
etin ABABAY: zgr Gndem muhabiri, PKK mensubu
Bunlarn tamam OHAL Blgesinde faili mehul cinayetler sonucu lmlerdir. Yukardaki bilgiler de devlet
arivine girmitir. ldrlen ahslarn ortak zellikleri belirgin bir kimlie sahip olmalardr.
50
Cem Ersever
Mustafa Deniz
Neval Boz
kran Mizgin
Zeynep Baba Kayp
Mehmet Sincar
M.erif Avar
Lokman Zuhurlu
Zana Zuhurlu
Dalyan Ay
mer Ltfi Topal
Sava Buldan
Medet Serhat
Metin Can
Vedat Aydn
Hafz Akdemir
Yahya Orhan
Mecit Akgn
Burhan Karadeniz
Halit Gngen
zzet Keser
etin Altun
etin Ababay
Selahattin Grgl
K. Sabah Grgl
Bismilde Benzinci Talat
Batmanda 2 kii. Biri evinden dieri evinin nnden alnarak Batman Silvan arasnda infaz edilmi.
Hazroda bir vatanda
Abdullah Canan: Faili Mehuller Raporu 2051. sra
51
Erzurum niversitesi retim grevlisi Akn zdemiri, MHPli Cezayir Baysal ldrmedi. Cezayir ok iyi ocuktu.
Bir sr cinayeti ona yktlar, sonra da MHPliler onu ldrd. ldrdkten sonra Cezayirin yurtdna kat
yalann yaydlar. Akn zdemir cinayetinde di Amin (Haluk Krc) var.
Uludere Glyazda Bir Kylnn enoba / 3. Snr. Taburuna Bal Ball / 3. Snr. J. Blk K.Lnca
ldrlmesi Olay:
Cinayeti leyenler:
Ertan Altnoluk (J. tm. Ball / 3. J. Snr. Bl. K.)
imdiki grev yeri: stanbul Atatrk Havaliman J. Koruma Blk Komutan.
rnak Emniyet M. gelin bir sorgulama personeli
OLAY: Glyaz / 4. J. Snr. Tabur K.lnda Karargh ve Destek Bl. Cephane sorumlusu bir J. v. para karl bu
kylye silah, kalenikof, mermi el bombas, roket vb. satyor. Bu kyl bir gn iki uval G3 mermisi alyor ve
eeiyle araziden gtryor. Ball snr bl snrlar iinde yakalanyor. Bu kyl Ball/3. J. Snr. Bl. inde Blk
Komutan J. stm. Ertan Altnok tarafndan yaplan ikencede ld.
52
J. Alb. Reit Demir sorumluluunda Snath Blgesinde operasyon dzenlendi. Oherasyon dnnde Timler 6
tane Uludere kyls kaaklarla karlatlar. Alay Komutan Reit Demirin emriyle operasyondaki Timlerin
Banda giden enoba/3.J.Snr. Tb. K.n J. Bnb. smail Ayhan, postas, korumas tarafndan bu kyller kuruna
dizilerek ldrld.
EK-4
JTEM-UYUTURUCU
A. JTEM-CAT (Amerikan Uak Firmas)
B. BARZAN-CAT-JTEM
C. TALABAN-FRANSA-HOLLANDA-PKK-Avrupa Birlii Datm
* Akn BRDAL vurulmadan nce;
-TALABAN ve PKK, CAT ve JTEMe uyuturucu veriyordu, daha sonralar CAT, direk JTEMi aradan kararak
direk PKK ve ran ile muhatap oldu, bunun zerine JTEM, PKKya gzda iin Akn BRDAL vurdu, rana da
topraklarna girerim tehdidi yapt, sonralar tekrar ran, JTEM araclyla CATe uyuturucu vermeye balad.
GMRK
. Gmrkle Bamuhafaza Mdr Ali Balkan METE
2. Cemal .?: Habur (1994- 1997 aras)
Haburdan gei
zmit-Hereke blgesi
53
*** HABUR-MAZOT
EYTAN GEN
* Behet CANTRK, ...... gibi Krt iadamlarnn bu blgede sorgulanmas...
EK -5
AZERBAYCAN VE ORTADOGU TEKLATLANMASI
1. K.IRAK - RAN - SURYE Ortadou lkelerinden kaak adam getirmek-renci ve eleman
2. Blgede llegal Tekilat
a. Irak Milli Trkmen Partisi
b, Birlik Partisi
c. Trkmen Oca
d. Aknclar Silahl Et. Alay
3. Kuzey-Gney Azerbaycan
a. Avukat Reit Hseyin AOGLU
b. ELBEYin adam
c. ran masasna Atilla ? adnda Tebrizli (ran) bakyor.
Yeil, Alaattindi
-Yeil anlatld gibi birisi mi? evresini etkileyen, vs.
Bak sana biey anlatcam ama yazmayacaksn. Yeil ALAATTND. 84lerden beri Alaattin Yeil diye anlr, kod
ad Yeildi. JTEMin bandan beri bu kod bilinir.
Sonra alaattinin zerine varmaya baladlar. Bunun zerine o, Ersevere Yeil kodunu kullanacak kiiler bulmasn
istedi. Erseverde gitti Mahmut Yldrm buldu.
Behet Cantrk nerede ldrld? Kim sorgulad? Kocaelide Alaattin ldrd. Sonra Yeil yapt denildi. Kocaeli
evresindeki cinayetler hep byle. Nereye giderse, lmler oluyor. Dikkat ekici deil mi?
Bu gerei Murat Demir ve Murat pek biliyor. anar Yurdatapanla Tomris zdene anlatmlar. Bunun kaseti
elimizde. pek ve Demir bu bilgileri Avrupa istihbaratna gnderdiler. Demir ve pekin bilgi kayna ise Eymr.
-Hizbulkontray kuran, rgtleyen Cem Erseverdi.
-Ersever, hayr ben yapmadm diyor?
-Hayr, Ersever yapt. Kontra Hizbullah ilk Ceme baland. Eski MHPlilerden yararlanld. Devlet rgtledi.
-Hayr, CA! Ya Halit Gngenin ldrlmesi?
-Mahmut Yldrm ldrd. Haliti bir ka kez uyard.
Mehmet Sincar da Yeil ldrd.
54
Yeil Vdi
Klasrn 356. sayfasndaki Dou Perinek ait belgelerin ierisinde yer alan YEL VD balkl belge;
55
zal biz ldrdk. 32. Gnde Korkut zal. Vyi ima etti: Orduda sadece bir subay zal aleyhi rapor
yazd.
BGyi destekliyoruz. Bizden de 2-3 kii var orada.
Size RPnin yurtdnda devletlerle olan balantlar konusunda nemli bilgi getirebilirim.
zellikle Alman devletiyle.
Teoman Koman bize dost. Ona zor anlarnda destek olduk. MT mstearlndan alnyordu. Ayan kaydrmlard. ok zayft. Biz destek kt. O bizle temasta. Ama ondan emir almyoruz.
Karadenizde CIAc Trk subaylar tesbit ettik. Basnda u ana kadar kan eyler yavan eylerdi. CIAc subaylar
ablonu KKde hazrlyorlar.
Anadolu Ajansnn Avrupa birimleri MTin, Ortadou birimleri ise KKnin denetimindedir.
56
Nurettin Gven yakalandnda bir panik kt. Yeil pasaportum ve polis kimlikleri Ankarann emriyle toplatld.
Bende de yeil pasaport vard. (N. Gven ne zaman yakaland, aratr.)
Sadece Yaar zde yeil pasaport kald. Tark mitin ekmecesinde dururdu pasaportlar. mit istedi ama z
vermedi. Bundan sonra Tark mitle ters dt.
Hukuku
Eski solcu. Ad irin Berk. Avukat. Tark mitin akrabas, ayn zamanda onun avukat.
Tefecilik de yapyor. Rotary Klp yesi. Beni bu eteye sokan bu adam.
Onun brosunda Tark mitin Eymrle, Aarla telefon konumalarna ok tank oldum.
Tark mitin eteyle aras bozulunca Eymre syledi. ldrlmekten korkuyordu.
Eymr, Aar arayp mite dokunulmamasn istedi. Aar telefonda, MTten
Mstear geldi. mit hakknda konutu. Cavit sylemi, Yok byle bir ey dedi hukukuya.
Eymr, miti uyarmt: Sakn onlarla gitme diye. mit onlarla gitmezdi. Kimseye gvenmezdi. Benimle bile
gitmezdi. miti ancak hukuku ikna etmi olabilir.
etenin yntemi: sua itirak
ine alacaklar nce sua tevik ederler, su iletirler, sabkal yaparlar. Ama sonra da korurlar.
Fevzi Aslan/ahin(Salih) Aslan cinayetleri
Liceli galeri sahipleri. Uyuturucu ticareti yapyorlar.
28 Mart 1994 gn ldrldler.
nfaz timi Ayhan (Aka), Ziya (Bandralolu) ve Semihten oluuyordu. Zaten hep bu birlikte olur. Talimat
Tark mit verir. Beinci birisini aralarna almazlar. Olursa o gn eylem yaplmaz.
Fevzi Aslann oluna sorun. Babas ve amcasnn karldn ona kim telefonla haber vermi. Kim ona Ka
demi. Bu kiinin anlatacaklar, benim sylediklerimin delili olacaktr.
Fevzi Aslann zerinden kk bir poet numunelik eroin ile 14lk tabancann arjr kt. Tabanca, olunun
zerindeydi.
Tank mitin Kzltopraktaki kknde sorgulandlar. ok ikence grdler. Evde,
mitin metresi Nur da vard.
Fevzi Aslann elleri balyd Mermerden bir telefon masas vard, Kapnn giriinde.
mit, Aslann kafasn bu mermere vurdu, Fevzi Aslann kafas delindi. ok kan akyordu. mit telaland.
Nurdan pamuk istedi. Yoktu Semih, Fevzinin zerindeki montun bir parasn kesti, delii tkad, kan byle
durdurdular.
Cesetleri Sakarya-Knal TEM otoyoluna yakn bir yerde bulundu. Cantrkn ldrld silahla ldrlmlerdi.
Medet Serhat
Aslanlarn ldrld gn Medet Serhat ldrlecekti, Medet Serhat, kars ve sanyorum kz bir gece nce
Yalovadan gelmilerdi, raan Otelde kalyorlard. ki araba ile buraya gidildi. Birinde bir sivil vard, onun
adn sonradan size syleyeceim.
Dierinde benimle birlikte Ziya, Ayhan ve Semih vard.
Sivil raana girdi, dnd. Yahu kars ve ocuu da var, bugn yapmayalm dedi.
Ben mite bir yalan uydururum diye konutu. mit, ok zalim bir adamd. Gzn krpmadan kars ve ocuu
da ldrebilirdi. Medet Serhat, sivili tanyordu, hatta ona,
onlar arabasna almam.
57
Taksime gidiyorsan bizi de brak demi. Sivil bir baka yere gideceini syleyerek
O akam Medet Serhat yerine Aslanlar alnd. (Serhat yerine bazen Ekinci diyor. Ekinci Ankarada ldrld.
Aratrlacak.)
Fikirtepede altm
Fikirtepede inaat elektrik malzemesi satan bir dkknm vard. 25 yandaydm. TKPin binas, lkclerin
hakim olduu bir blgedeydi. Solcu arkadalarm vard. Bakan geldiinde partiye giderdim.
Buldan cinayeti
Ayhan, Ziya ve Semihi Topkapya gtrdm. Aslnda o gn baka biri alnacakt ama piyangodan Buldanlar kt.
3 Haziran 1994 gn.
Buldan durumu anlad arabasna kotu. Ama engellendi. Frsat vermediler. Arabada Zigsaber marka silah kt.
8 kii deil. zerlerine eylem srasnda polis yelei giyerlerdi.
Buldanlar drt kiiydi. Birisi otelde tuvalete girmi, o kurtulmu oldu. Buldanlar otelin nnde onu bekliyorlard.
Buldanlarn korumalar baka bir arala arabay takip ediyordu. Bunu nlemek iin zmit yaknlarnda askeri bir
araziye girdiler. Bir yzba bunlara yardmc oldu. Bylece izlerini kaybettirdiler. Ylca(Bolu) yolunda ldrldler.
Cihangirde Tark mitin brosuna 10 dakikada bir telefon geliyordu Ankaradan. in ne olduunu soruyordu.
Telefon eden Korkut Ekendi.
Cantrk, Buldan gibi kiileri polis olmadan kimse gtremez. Bu yzden polis yelei giyiyorlard. Devletin
nemsedii iki cinayet Topal ve Tark mit cinayetleridir. Eymr bunu aka syledi. Dier cinayetlerle ilgilenen
yok.
Sorgulamay Tark mit yapard
Ayhan, Semih ve Ziya infaz timiydi. Emirleri Tark mitten alrlard. Semihin soyadn bilmiyorum. Mit raporunda
da soyad gemedi. nemli bir isimdir.
Tark mit bu dnda baka kimseyi kabul etmezdi.
Karlanlarn sorgusunu Tark mit yapard. lenlerin hepsi de ikence grd.
eitli gruplar vard: Tark mit grubu, Ali Yasak grubu, atl grubu gibi.
Azerbaycana, Nahcvana, Ermenistana gidip geliyorlard.
Tark mitin ldrlmesinde Aarn korumas da var
imdi zmit Emniyet Mdrlnde. Ad mer zelik. Bunu Mardinden Tark mit getirtmiti. Aarn korumas
oldu. mit cinayetinde rol ald.
Dalann almad para
Dalann almad 500 milyar lira illere gitti. Genel bakanlk seimi ncesi. Bu paray Tark mit gndermiti.
Para Cantrkten alnmt. Dalan bu paray kabul etmedi.
Mirza
illerin lm listesinde ad olanlardan biri. Listeden adnn karlmas iin mite 4 milyon dolar vaad etti.
Paray dedi. mit de onun spanyaya gitmesini salad.
Mumcu cinayeti
58
Tark mitin son dnemlerinde yanndayd. Bir ara dvld ete tarafndan hastanede yatt. Eymrn adamyd.
Tuncay Kalabak
Adapazar Emniyet Mdr Tuncay Kalabak, Korkut Ekenin kaynbiraderidir. eteyi koruyordu. lmlerin bu
blgede Adapazar-Sapanca olmas bu yzdendi. Kendi blgelerinde daha rahat alyorlard. Tark mit de
Dzceliydi. Tuncay Kalabak bir ara hastaland. stanbulda hastanede yatt. u anda nerede bilmiyorum. Btn
bu eylemleri Menzir de Kozakolu da biliyorlard ama seslerini karmyorlard.
alnt arabalar
nfazlarda kullanlan arabalar alntyd. Polis bir eyden kukulanp durdursa bile polis kimliini gstermek
yeterliydi.
nfaz edilenlerin arabalar alnyor baka eylemlerde kullanlyordu.
Salih Aslan (ya da ahin Aslan) bir arabadan alnd. Tempra marka araba baka eylemde kullanld.
mit de atl da korkak insanlard
Kullandklar polis kimlii onlar aslan yapyordu. Eli kolu bal insanlar ldrmek kolayd.
Davut Klk
Malatyal kays tccar. Topaln kumarhanesinde bir gecede 50 milyon dolar kaybetti. Kumar masasnda
Mehmet stnkaya, Ali Balkaner ve Dndar Altayl da vard.
Klk borlandran bunlard.
Topal 1 trilyon 300 milyar istedi. Klk 800 milyar vererek ii balamay nerdi.
Topal kabul etmedi. Bu arada Tark mit devreye girmek istedi. Biz halledelim bize de para kalr diye dnd.
Ankara devreye girdi. Topal iin ona sakn dokunmayn vatanseverdir diye yant geldi.
Sonra bu ii Kozakolu zd. Topaldan da yklce para aldn duyduk. Ka para ald bilmiyorum.
Mente Kamp
zel harekatlarn eitim kamp zmir Mentete bulunuyor. Bu kampa hukuku vastasyla gittim. Bomba
deil silah eitimi grdm. Raporda Menemende bomba ve silah eitimi grdm yazl. Dorusu Mente
olacak. Buradaki eitimim tamamlandktan sonra hukuku beni Tark mitin yanna gtrd.
Ben bu kampta iken tek sivildim. Bu arada Kazakistandan gelen polisler burada eitim gryorlard.
Liste
Liste Ankarada yapld. brahim Tatlses de vard. Avanta verdi ad karld.
400 kilo eroin
400 kilo eroin Cantrkteydi. Onun iin alnd Cantrk. Eroin yurtdna devlet adna satlacakt. Cantrk maln
yerini sylemedi, can pahasna sylemedi.
Bu maln Fevzilere getii sylendi. Fevzi Aslan onun iin alnd ve sorguland. O da sylemedi. Ayhan (Aka)
syledi, mit Aslanlar sorgularken, Cantrkn anasn... sizi de yle yapacam diyormu.
400 kilo eroin bulunamad, bu arada mal yava yava eridi. 60 kg kald. Birisi bunu yurtdna satt ama parasnn
zerine yatt. mit ald sandlar. ete ile mitin aras bu yzden ald.
Haftada iki TIR mal gnderirdi yurt dna. Avanta verenin eroin satmasna izin verilirdi. Avanta vermeyen
yakalanrd.
59
Topal
1.10 Uur Mumcu, Eref Bitlis, Ahmet Cem Ersever Cinayetleri Hakknda
Belge
323. Klasrde yer alan mit Ouztana ait belgelerin 369. Sayfasnda balayan belge:
Genel yayn Ynetmenimiz mit Ouztan tarafndan 25 ubat 1997 tarihinde TBMM Uur Mumcu Suikasti
Aratrma Komisyonu Bakanlna gnderilmitir. Daha sonra; Devlet Gvenlik Mahkemesi Savcl harekete
gemi ve mit Ouztan ile gsterdii tanklarn ifadelerine bavurulmutur.
60
Ocak aynn 15 gn Irak snrnda 700 kadar PKK militan Jandarma Albay Cokun (Durmu) Kvrak komutasndaki kuvvetlerce sarlmlar, kaacak kk bir delik dahi braklmamt. Albay Durmu Cokun Kvrak, son darbeyi
vurmak zere harekete geecekti ki; Ankara balantl bir telsiz emri geri ekilmelerini deklare etti. Beyninden vurulmua dnen Jandarma Komutan Durmu Cokun Kvrak, hayatnda belki de ilk kez bir emre itiraz
ediyordu. Ancak telsiz emri geri ekilin diyordu ve yle de yapld.
61
62
Ben bu grmeyi u anda kimle yaptm hatrlamyorum, ldrlen milletvekilinin kim olduunu bilmiyorum,
emanet olarak bahsedilen eyin ne olduunu da bilmiyorum dedi.
Sz edilen cinayetle ilgili basnn yapt haberlerde ldrlen kiinin stanbul 2. Blge bamsz milletvekili
aday Tuncay eyranlolu olduu iddia ediliyor.
63
64
65
66
67
68
NCELEME BULGULARI 2
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
2.3 Ahmet htiyarolu anlatyor: Adil Serdar Saan, Sedat Peker, Veli
Kk ve Tuncay Gneyin ilikileri
88
224. klasrde yer alan Adil Serdar Saan ile ayn dnem stanbul Emniyetinde grev yapm Ahmet htiyarolu,
Cumhuriyet Basavclna bir dileke yazarak Adil Serdar Saan, Sedat Peker, Veli Kk ve Tuncay Gneyin
ilikilerine dair bilgiler veriyor.
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
Mays 1993 ylna kadar Jandarma stihbarat eleman olarak altm ve blgede olup bitenleri JTEMle paylatm.
Askerliimi komando olarak yapyordum. Tabur komutan Krte bilen bir posta aram, kendi isteimle giderek
Jandarma kdemli Binba Mahmut AHiNin postas oldum. Elimde bir adet terrist telsizi vard, dinleyerek
tercmesini yapyordum. Diyarbakr Bingl-Tunceli-Elaz krsalnda operasyonlarda terrist konumalarn
deifre ediyordum. Binamzn yannda bulunan JTEM Grup Komutanlna bilgileri veriyordum. Ahmet Cem
ERSEVER bu binadayd. Krtesi ok iyi olmadndan baz konular bana sorard.
PKK itiraflarn JTEM kullanyordu. Hepsinin eline birer kale verilmi ve bu kiilerden Yldz Timleri kurulmutu. Yeil kod Mahmut YILDIRIM bu timlerden sorumluydu. tiraflar Mahmut YILDIRIM Yeil olarak tanrd,
Jandarma Komando subaylar astsubaylar Yeili Yzba olarak bilir ve selam verirdi. Altnda Bordo Kartal marka
arabas vard. 1. Harput Caddesi zerinde bulunan iki kuyumcu devaml Yeilin yanna gelir giderdi. Elaz-Palo
uyuturucunun merkezlerinden birisidir. Jandarma Komando Birlikleri terristlerle urarken yani sadece
terrist peinde koarken, Yeil Kod Mahmut YILDIRIMla birlikte hareket eden itiraflar uyuturucu ekim iini
yapanlarla ortak hareket ediyor ve parann peinde kouyorlard. Veli KKn snf arkada olan ve ok
samimi olduu Jandarma Alay Komutan Teoman BARUTU, Yldz Timleriyle uyuturucu kaakl yapard.
JTEMin 0 dnem yapt eyi ksaca syleyeyim; iki kiiyi gzaltna alp ikenceden geirdikten sonra birisini
ldrp dierini serbest brakarak, bu olayn konuulmasn bylece blge halknn devlete dman olmasn salayp terre katlm krklemek.
Erturul KETENC,(Erturul Ketenci: Sivasta Alay Komutan Muzaffer Akamn Yardmcs) Sen sus, hibir ey
syleme, biz senin mahkemene yaz yazarak seni cezaevinden karacaz dedi. Yine bana sen gzel istihbarat
alyorsun, bu terristlerin yerlerini bize syle dedi. Ben de sylerim ama beni kurtarn dedim. Terristlerin k
geirmek zere Hafik ilesi Yukar Asarck kynde olduklarn syledim. Bu bilgiyi 28.01.1996 tarihinde verdim, 29
Ocak akam operasyon hazrl yapld, 30 Ocakta terristler ldrld. DHKP/ C terr rgt ierisinde st
dzey sorumluluklarda bulunmu olan terristlerden Mete Nezihi ALTINAY, Mustafa AKTA, Cmert ZEN
toplam 7 terrist l olarak ele geirildi.
Muzaffer AKAM, yarglandm mahkemeye benimle ilgili olarak kendilerine altm belirtir GZL ibareli bir
yaz yazd. Bu yazy mahkememden temin edebilirsiniz.
DHKP/C terr rgt militanlar Sabanc Center Suikastndan nce a geziyorlard, bu eylem olduktan sonra
rgt para yz grd.
Cezaevinde mektup okuma komisyonuna getirildim. Terristlerin birbirlerine yazdklar yazmalar okuyarak
deifre ediyordum. Sabanc Suikast faili Fehriye ERDALIN, PKK terr rgt mensubu Cafer Kod Turabi
ERDOANIN abisi olan Rza ERDOAN tarafndan Almanyann Frankfurt ehrinde tutulduunu, kald
apartmann Trkan ERDOAN apartman olduunu tespit ettim. Fehriye ERDALIN kald yerin artk adresini
vereceimi belirtmem zerine Savc beyin araclyla cezaevine gelen MT mensubu olduklarn syleyen
kiilerle grerek Fehriye ERDALIN ak adresini verdim. Sabanc Suikast faili Fehriye ERDALIN ak adresini
MT mensuplarna verdikten 15 gn sonra Aydn DOANIN televizyonu Kanal Dde Arena Programnda verdiim
adresten karken Fehriye ERDAL ile yannda Musa AOLUNU gsterdiler. Aydn DOANIN televizyonu bu
grntleri gsterirken, polis bulmad, MT bulmad ama biz bulduk diyordu halbuki bu bilgiyi ben MTe
vermitim. Fehriye ERDALIN kald yeri devlet renmiti ama Aydn DOGAN bu yeri deifre ederek Sabanc
Suikastnn failinin kamasn salad.
1996 Ylnda Veli KK Giresun Jandarma Blge Komutan olarak blgeye geldi. Menderes GLy yanna
alarak ebin Karahisar Ie Jandarma Komutan yapt. PKK terr rgt ile DHKP/C terr rgtnn Karadenize
almalar bu yl gerekleti.
101
Kendilerine Fehriye ERDALIN adresini verdiim MT grevlileri tekrar gelerek grmek istediklerinde ben
Cumhuriyet Savcsna bunlar bilgileri satyorlar dedim, o da bir daha grmeyelim dedi ve bir daha MTle grmedim. Bu arada unu syleyeyim, 1999 ylnda tam ak cezaevindeyken izinli olarak stanbula gelerek Sabanc
Centerde toplantya katldm. Oradan Kanal Dye getik, Arena Programnda Uur Dndarn yardmcs Kemal Bey;
Fehriye ERDALIN kald yerle ilgili bilgileri MTden 15.000 dolar karlnda satn aldklarn bize syledi.
1999 Ylnda tahliye oldum. 2000 Ylnda Antalyada bir otele gittim. Otel sahibiy1e sohbet ederken Toyota
Avansis marka arala iki ahs geldi. Bu kiiler Antalya Varsak kasabasnda bulunan JTEM mensuplaryd, otel
sahibini aldlar, 110.000 Mark borlandrdlar ve oteline el koydular. Veli Kk paann Kocaelili tandklar ile
Albay Hasan Atilla UUR otele el koydular. Ablam bu otelde alyordu, ben otelciyle konutum. Otelini
kaptrma dedim, meer ajanlar oteldeymi ve benim otelciden taraf konumalarm bildirmiler. JTEM Grup
Komutan yardmcs Hakan Baavu ve onun yardmcs Karadeniz iveli ahin isimli kiiler otele gelerek JTEM
kimliklerini gsterip bizimle geliyorsun diyerek beni gzaltna aldlar. Ben JTEM binasndayken ALKAYA
Belediye Bakan Sleyman YILMAZ getirdiler. Belediye Bakanndan arsalar bize vereceksin diyerek toprak
istediler. Karn elimizde, karn ormana gtrrz, ocuun elimizde gibi bir sr tehditlerde bulunarak
arsalar verirsen serbestsin dediler. Belediye Bakan vermem deyince Ali PUR denilen kii gelerek devreye girdi
ver kurtul dedi. JTEMin bandaki kii ise Hogin lakapl Kadir Yzbayd. Belediye Bakanndan bir sr para
aldlar. JTEMin aracs olan Ali PUR aslen Sivas-mranl-Karacaren ky doumludur, DHKP/Cli Mustafa
AKTAn akrabasdr. Sleyman DEMRELin eski korumasdr, Orhan TAANLARn yakn arkada, smet
SEZGNin kirvesidir. Ali PUR arac olduu iin bu olayda yolunu buldu.
Baavu HAKANla bir gn JTEM binasnn nnde otururken konu Susurluktan ald. Btn uyuturucu
babalarn Abdullah ATLIya biz vurdurduk, sonra o kendi karlar iin almaya balad. Her eyin bir sonunun
geleceini bilmeliydi. Zannediyor musun bu bir trafik kazas, bizde kaytlar var. Ara arptktan soma Abdullah
ATLI sad. Sa kolu krlmt, yaralyd. Araba sa n taraftan arpm, Abdullah ATLI arka solda oturuyordu. Kolunu bktk, kpek gibi yalvaryordu. Trafik kazasndan deil, darptan ld. Abdullah ATLIYI odunla
ldrdk dedi. JTEM olarak Susurluk Olayn batan sona kayda aldklarn syledi.
102
brn niye ldrmediniz dedim. Antepten tut Silopiye kadar olan blmde bir gzergh var, bu gzergh
her adan nemli, bu adamn 14 bin silahl adam var, bu gzergh kaybetmek istemiyoruz dedi. Sonra,
Babakanlk Tefti Kurulu Bakan Osman Nuri ODUNCUnun kazann olu ekliyle ilgili gerekleri dillendirmeye
altn ancak onu kimsenin dinlemediini syledi. Susurlukta meydana gelen kazay kendilerinin ayarladn,
aracn arkasndan JTEM mensuplarnn takip ettiini, Osman GRBZn takip eden arata olduunu syledi.
Osman GRBZ, Veli KKn adamdr. Bize al sana kimlik karalm dokunulmazln olsun dediler. JTEM
terrle mcadele iin kurulmu bir birim olmasna ramen terr hari her trl hara ve koparma ileriyle
urayordular. Antalyadaki btn otelciler bunlardan korkuyordu.
1996 ylnda patlak veren Susurluk olay ncesi mer Ltfi TOPAL cinayeti meydana geldi. Emlak Bankas Genel
Mdr Engin Civandan 250 milyon dolar hara istenmesi sonras, vermedii iin silahla yaralanmas olayndan
tutuklanarak cezaevine den Davut YILDIZ benim kouuma geldi. Dndar KILI tarafndan ldrlmekten
korktuunu syledii iin gvenli kou olarak benim yanma verilmiti. Cezaevinde birlikte kaldm Davut
YILDIZ vastasyla Adnan EKle tantm. Cezaevinde ve tahliye sonras Adnan EKle birok grmem
oldu. mer Ltfi TOPAL cinayetiyle ilgili baz bilgiler edindim. mer Ltfi TOPAL ldrlmeden nce Hilal
ALTINTAtan iki olu dnyaya gelir. Amerikan hastanesinde eini ziyaret ederek ktktan sonra Saryerdeki
evine giderken kuruna dizilir. ki adet Klenikov marka silah olay yerine braklmtr. Adnan EK bana bu
eylemlerin JTEM tarafndan gerekletirildiini syledi. Ancak bir gn sonra yaplan ihbar neticesinde baz
polisler gzaltna alnmlar. Bu polisler ierisinden Ayhan ARKIN, Ziya BANDIRMALIOLU, Ouz YORULMAZ,
Ayhan AKCA isimli kiiler vardr. Bir ay sonra Adnan EK ve ekibi Bebekte bulunan Deniz Kafeye baskn
yaparak Nurullah Tevfik AANSOY ve yanndakileri ldrrler. Nurullah Tevfik AANSOY ihbarc olduu
gerekesiyle ldrlr. Saldrda eyleme giden Adnan EKin abisinin olu Recep EK de lr. Bu kiileri
Alaattin AKICIya ihbar eden kii Seluk URALdr ve kendisi denize atlayarak kaar. Seluk URALn kz daha
sonra Alaattin AKICI ile birlikte Fransada ak yaarken yakaland. Davut YILDIZ, Alaattin AKICInn
adamdr. Alaattin AKICInn arkasnda silahl g olarak JTEM vardr. Ben Adnan EKin referansyla
Ankara Bahelievlerde bulunan MT binasna giderek Kaif KOZNOLU ile grtm. Terr rgtlerinden
tehditler aldm iin yurtdna kmak istediimi kendisine syledim. Alaattin AKICIdan bahsederken Reis
diye konuuyordu. Alaattin AKICInn kardei Sava AKICI ise Antalya JTEMle ilikili olan kiidir.
Cem ERSEVER bana Arkadalarndan rgte katlacak olan olursa benim mutlaka haberim olsun dedi. Ben de
bu teklifini kabul ettim. O dnemden sonra kendi, beni dkknmzdan alrd kimsenin bizi gremeyecei yerlerde
grrdk. Ben bylece Cem ERSEVERe bilgi vermeye baladm
Cem ERSEVERle her grmemizde Komutann sana selam var diyordu. Ben bu komutann Veli KK
olduunu 1993te Mehmet Ali YAPRAKn karlmasndan sonra anladm. 1993 ylnda meslekten istifa etmeden 1
ya da 1,5 ay nce Cem ERSEVER Kzltepe de dkknma Hogr kod isimli ahsla gelerek bana hazrlanmam ve 2
gn iimizin olduunu syledi fakat nereye gideceimizi sylemedi. Bende zerimi giyinerek evden kalanikof
tfeimi alarak, arabaya yanlarna geldim. Cem ERSEVER, Hogr kod isimli itiraf ve ben birlikte arabada Pozant
(ADANA) ya geldik ve Cem ERSEVER burada bulunan yol kenarndaki algamclarn oradan Mehmet Ali YAPRAK1 arad. Mehmet Ali YAPRAK yannda bir ahsla beraber geldi. Mehmet Ali YAPRAKn sol eli hep sarl idi.
Hogr onlarn arabasna bindi. Ankaraya kadar iki araba beraber gittik. Ankarada Kazm Karabekir Caddesinde
GAP Otele girdik. Otelde 2. kata ktk ve asansrle karak 303 numaral odann nne geldik. Mehmet Ali
YAPRAK ve Cem ERSEVER odadan ieri girdiler. Ben, Hogr ve orada bulunan 2 sivil koruma kapnn nnde
yaklak 5 dakika bekledik. Daha sonra Cem ERSEVER kapy aarak Hogr ve beni ard. eri bizi aldklar
zaman ieride Sakall kod Mahmut YILDIRIM (Susurluk olay olana kadar biz kendisini Sakall, Ahmet Hoca
olarak tanrdk sonrasnda ise bu ahs Yeil Kod adl olarak bilindi) ve Veli KK vard. Mehmet Ali YAPRAKn
onlar grnce eli aya titremeye baladn fark ettim. Sakall onu srekli azarlyordu. Veli KK, Sakallya
gre daha sakindi ve Senin yerinde dolar YAPRAK diyordu. Sakall onu azarlarken Cem ERSEVER bize dnerek
hadi kalm dedi. Oradan ayrldk. Ankara Ulusta yemek yedik daha sonra benim Mardine dnmemi syledi
103
Ben Diyarbakra Cem ERSEVERin yanna gidip gelirken yannda alan itiraflar tandm. Abdulhakim GVEN,
Recep TRL, Ali OZONSOY, Alaattin KANAT, Adil TMURTA ve Abdlkadir AYGAN hepsini Cem ERSEVERin
yannda tandm. Bu ahslar Cem ERSEVERin sabit kadrosu olup yannda grev yapyorlard. Bu ahslar PKKda
st dzey kadroda grev yapm ahslard. Cem ERSEVERin yannda grev yapan bu ahslardan PKK da st
dzeyde grev alan itiraf Mustafa DENIZ sorumluydu. Bu ahslardan uan hatrladm; Adil TMURTA 2
sene nce Diyarbakr DTP L Bakann tehdit edip karmaya teebbs ettiinde yakalanp tutukland. 1999
Ylnda zel Kuvvetler tarafndan kendisine stn Baar Belgesi verildi. Ali OZANSOY isimli itiraf da
akrabas olan Emniyet Mdr Hanefi AVCInn vastasyla Emniyet kadrosunda almaya balad. Abdlkadir
AYGANn tekrar PKK saflarna katlarak Avrupaya katn biliyorum. Mustafa DENZin o dnemde Cem
ERSEVER ile birlikte Ankarada ldrldn biliyorum. Dier ahslar hakknda bilgim yoktur.
ve bana 80.000DM (seksen bin mark) para verdi. Bende Mardine geri dndm. (Mehmet Ali YAPRAK o dnemde
4045 yalarnda, Captagon isimli uyuturucu hap ile uraan ve hatta Trkiye ve Ortadounun bu ii yapan bir
numaral adamyd. Hap zerinde yaprak, iareti bu ahsn soyadndan gelmektedir. Sol elinin sargl olmasnn
sebebi uyuturucu madde yaparken elini asit yakmt ve eker hastal sebebiyle yaralar kapanmyordu. 2004
ylnda da Kartal Cezaevinde benim yanmda eker komasnda ld.
104
Sonra dkknma Cem ERSEVER geldi yannda itirafs Mustafa DENZ vard. Onlara ksa bir sreliine buradan
gidiyorum dedi. Mart 1993te Daha sonra baz kiilerden istifa ettiini rendim ve Jandarma ile ilikisini kesmi.
Onu en son 1993n Temmuz veya Austosunda grdm. Konumamzda Amca neden ayrldn dedim. Ben
Ankarada Kararghta alacak subay deilim dedi. Uzun bir sreliine benle gremeyeceini ve bir sorunum
olursa Veli KK bulmam syledi ve Sakallya dikkat etmemi syledi. Ksa bir sre sonrada onun ve itiraf
Neval BOZun ldrldn rendim. Daha sonra Diyarbakr Saraykapya gittim. Orada tandm itiraflarla
sohbet ettim. ERSEVER in olayln renmek istiyorum dedim. Onlarda Kurcalama dediler ve uzak durmam
sylediler. Abdlkadir AYGAN ile konu zerinde sohbet ederken kapdan beyaz renkli Range Rover marka arala
Mahmut YILDIRIM girdi. Yannda arabadan 3 tane ar silahlarla itiraf indi. Gznde gne gzl vard ve
yznn sa taraf morark ve iti. Abdlkadir AYGAN a buna ne olmu diye sorduumda bana Ankara da
Emniyet ve Mit grevlileri ihbar zerine yanllkla otelden almlar Mahmut YILDIRIM da kendisine almaya
gelen grevlilere mukavemet gsterince tartmlar ve bu esnada yznn morardn, daha sonra jandarma
grevlilerinin onu oradan kurtardn syledi. Cem ERSEVER terr konularna ok hkim iyi bir subayd. Kendisi
Diyarbakr JTEM grup komutanyd ve Mardin ona balyd. Gittii her yerde kendisine her trl hrmet gsterilirdi. ok iyi silah kullanrd. Esasen JTEMin Mardin sorumlusu Fatih kod adl bir temendi fakat blgedeki
gerek sorumlu Cem ERSEVER idi. Kendisiyle en son 1993n Temmuz ya da Austos aynda Kzltepede bulunan
Kiraz restoranda gndz vakti oturup yemek yedik. Bana Mersinde yasal bir irket kuracandan bu irket ad
altnda PKK ile mcadele edeceinden bu mcadelede de ne kadar yetitirdii itiraf ve ordudan ayrlm subay
varsa yer alacandan PKKya anlad dilden cevap vereceinden bahsetti. Bende kendisine bu oluumda yer
alacam szn verdim. En son ayrlrken de bana uan ortaln cehennem gibi olduundan, zellikle Sakalldan uzak durmam gerektiini ve ayrca sakalyla grtm duyarsa beni ok kt yapacan syledi.
1992 ylnda Mardin-Kzltepede Hizbullahn ldrd HEP Partisi ile Bakan ehdavut YALINKAYA ve
Halim YALINKAYAnn ldrlmesiyle ilgili Kzltepe Emniyetinden Terre bakan Kenan Bakomiser olayn kendi
mntkasnda olmas nedeniyle benden bilgi istedi. Bende kendisine Jandarmann Haberi olmayacaksa olup biteni
anlatacam syledim. Beni akam vakti alp Emniyete gtrdler. Kenan Bakomiser ve Mehmet AKILLI isimli
savc benimle oturup ba baa konutular. ahslar tandm ve onlarn nerede olduunu bildiimi syledim.
Eer ismim gemeyecekse tm ayrntlar anlatacam syledim. O gece benimde katldm operasyonda 3 kii
evlerinden alnd ve 2 si tutukland birisi serbest kald. Bir sonraki gece beni Mardin e sorguya gtrdler. O gece
orada Adil Serdar SAANI ve Ahmet HTYAROLUnu tandm. Yakalarnda Polis Gn taklan rozet gibi
kttan bir ey yard. Bana olay anlattrdlar ve tehis yaptrdlar. Daha sonra tekrar evime braktlar. (Adil
Serdar SAAN stanbul Organize Mdrln yapt esnada Mehmet SAYLA isimli ahsn kz kardei ile
ilikisi vard. Murat SNCARn yannda her zaman dolaan ve gayri resmi ilerinde kulland Mehmet SAYLA
isimli ahsn kz kardei Bakrkyde bir butie sahiptir. Adil Serdar SAAN ile gnl ilikisi yayordu. Murat
SNCAR bu ilikiyi renince o kadnn sayesinde Adil Serdar SAANa ulaabileceini birka sohbetinde bize
yapt. Murat SNCAR Adil Serdar SAAN tutuklad iin onu hi sevmezdi. Biz ise emniyeti olduu iin uzak
durduk. Ayn zamanda Ayhan TOKCAN isimli eski Emniyet Amiri Ali Fevzi BRi kardktan sonra Adil Serdar
SAAN yznden grevden alndn ve Adil Serdar SAAN yznden cezaevine atldn oturduumuz her
sohbette onu mutlaka ldreceini veyahut ldrteceini dile getiriyordu. Veli KK isimli ahsta Adil Serdar
SAAN sevmezdi ve ondan konu aldnda sabrl olun her eyin bir zaman var derdi. nk Adil Serdar
SAAN, Veli KKn himayesindeki herkese saldryor ve tutukluyordu. Veli KK yine bir sohbetinde Adil
Serdar SAAN benimle ilgili dosyalar hazrlyor demiti)
Hasan Atilla UURun Mardin de grev yapt srada o blgede en iyi adamlar ve tetikileri PKK tarafndan
ldrlen Cemil KANDEMRin kardei smet KANDEMR, Zoro kod isimli korucuba, Mehmet Emin KORGA,
Abdurrahman KORGA ve zzettin GMt.
Benim Kzltepede olduum dnemde yani 19911996 yllar aras bu dnemde Hasan Atilla UUR da Kzltepe
ile Jandarma Komutan idi. Bu dnemde Ky Korucular ve PKK itiraflarnn hem Mardin hem de Mardin dnda
yapmadklar ey kalmamt. Mesela gzaltna alnan bir rgt mensubuna Hasan Atilla UUR baz isimler verir
ve bu isimleri alnan ifadelerinde de vermelerini isterdi. Hasan Atilla UURun vermi olduu isimler genellikle
blgenin zengin ve ileri gelen ailelerinin ocuklaryd. Daha sonra Korucular ve itiraflar vastasyla bu ahslarn
aileleri ile irtibata geilir ve ailelerden para alr ve ocuklar serbest brakrd. Aldklar paralar da yle yabana
atlacak miktarlar deildi rnein 150200 Bin Mark gibi paralar alnrd.
Yine Kzltepeye bal Gurs Ky vardr. Bu blgede tam olarak 12 tane Gurs ky vardr. Bunlarn hepsi ayn
airettendir. Bu 12 Kyde ayn airetin iki kolu vardr. Biri YALINKAYALAR dieri ise GKENLERdir. Bu iki aile
arasnda bir ocuk kavgas yznden bir kavga oldu bu kavgada Ali GKEN in olu baklanarak ldrld.
Daha sonra YALINKAYALAR PKKdan destek ald. GOKENLER ise a blgede gl olan Abdurrahman
KORGAdan destek aldlar. Daha sonra Abdurrahman KORGA bir gece yars itiraflar alarak ehre indi hatta o
gece bende Abdurrahman KORGAnn kyde Abdurrahman KORGAnn yukarda da bahsettiim arkadam
kardei Fesih KORGAnn evindeydim. Ertesi gn duydum ki YALINKAYALARn evlerinin kapsn alarak Biz
Polisiz bizimle geleceksiniz diyerek evin ocuunu almlar daha soma ldrerek Kzltepe blgesinin pne
atmlard. Abdurrahman KORGA ise ky dndnde zerinde ok fazla para vard. Duyduumuz kadaryla bu
ii 1991in parasyla Bir Milyara bitirmilerdi
Ben 2002 Ylnda Eskiehir Cezaevinde TANER BBER ve HALUK KIRCI ile birlikte kaldm. TANER BBER ile ayn
kouta idik. Ancak HALUK KIRCI baka bir koua idi. Ancak cep telefonu bizim koutan iyi ektii iin HALUK
KIRCI dar ile olan tm telefon grmelerini bizim kouta yapyordu. 2003 ylnda tahliye olduktan sonra
TANER BBER ile beraber gayri meru iler yapmaya baladk. TANER benden yaklak 2 sene sonra tahliye oldu.
Yani 2005 yl sonlar 2006 yl balarnda birlikte gayri meru ilere baladk. 2004 yl ortalarnda ben
erkezkyde bulunduum srada TANER BUBERN avukat EROL YILMAZ bana TANERDEN bir not kd getirdi.
Orada benim EROL Evcili ldrmem isteniyordu. O not kd 2004 yl sonlarnda ben TANER BBERN mahkemesini izlemek zere adliyeye gelirken Beiktata normal kimlik kontrol srasnda gerek ismimi saklayp
kardeimin ismini verdim, bunun zerine beni karakola gtrdler. nk kardeimin aramas varm. Bu srada st
aramas yaptklar iin benim zerimdeki not kdn o zaman polisler aldlar. Ne tr ilem yaptklarn bilmiyorum.
Bu not kdnda Erol Evcil, aabeye yanl yapt, bulup ldrn eklinde idi. Altnda her hangi bir isim ve imza
yoktu. Ancak el yazs ile yazld iin ben TANERN yazsn tandm. Bunun zerine MURAT KIRIM ile birlikte
EROL Evcili takip etmeye baladk. Bu takip 11,5 ay kadar srd. Bursa ve Adana da takip ettik. Ama yok sk
105
korunuyordu ve koruyan kiilerin JTEM eleman olduklarn rendik. Bunun zerine TANER BBER ile ayn avukat
aracl ile kendisinin iyi korunduunu, JTEM tarafndan himaye edildiini, ne yapmamz istediini sorduk tekrar.
O da bize ben aabey ile greyim, ondan sonra size haber vereceim dedi. Daha sonra da aabey ile grm
ve EROL Evcilin takip edilmesine gerek kalmadn sylemiler. Biz de takipten vazgetik dedi.
Aabey olarak ifade edilen kii halen Ergenekon soruturmas kapsamnda tutuklu bulunan sank SAM
HOTANDIR.
Ayrca Jitem grevlileriyle yaptmz grmelerde Veli KK paann ismi ska geiyordu. Ben kendisini
gyaben ok iyi tanmtm. Bir sre sonra da 1999 yl iersinde olabilir Ankarada bir restoranda Sava Yarbay
beni Veli KKle tantrd. Benim ismim ok sk geiyormu. Veli Paa da beni merak etmi ve tanmak istemi.
Birlikte yemek yedik ve sohbet ettik. Ankaraya gidip geldiim dnemde Levent ERSZ de tandm. Levent
ERSZde Jitem grevlisiydi. Kendisi yurt d balantlar salyordu. Hatrladm kadaryla o dnemde rtbesi
Yarbay ya da Albay olabilir. Fakat General deildi. Bursa Byk Yldz otelin alt tarafnda bir restorantta birka
defa grtk. Baz ahslarn o blgeyle ilgili bilgi akn bize iletti. Bildiim kadaryla kendisinin krmz civa
ileriyle uratn ve grevi dnda bir suru illegal ilerle uratn biliyorum dedi. Ayrca uzman avu Takn
isimli bir Jitemci vardr. Bu da Albay Yeil olaynda bir ara gzaltna alnmt ancak serbest kald. Bu kii bazi
olaylarn ayrntlarn bilmektedir. nk rnakta Levent ERSZle birlikte grev yapmt. Bildiim kadaryla
halen Bursadadr dedi.
106
Ben daha nce de emekli paa Hasan KUNDAKInn da bu ahslarla irtibatl olduunu biliyorum. Veli KK,
Arif DOAN ve Sava Yarbayla aralarnda irtibat vardr. Lokman KUNDAKI Hasan Paann amcasnn oludur.
Riva Beykoz yolu zerinde yksek miktarda arazi ve inaatlara bu ahslar el koyup inaat yapmlardr. Hasan
KUNDAKI, Veli KK ve Orhan KARADENZ ile grmeleri vard. Bu ahslarn gemie ynelik telefon
irtibatlarna bakldnda Ankara Ar Ceza Bakan Orhan KARADENZle irtibatlar ortaya kacaktr. Bu
irtibatlar Avukat Ayta isimli ahs zerinden salyorlard.
Ergenekon rgtndeki baz kiilerin hakim ve savclarla da aras iyiydi. Baz hakim ve savclarla bizzat grtklerini biliyorum. Birok olayda da bize su ilettirip sonra da Yargtayda tandmz var, filan hakim bizim abimiz
bizi kurtaracaklar eklinde taahhtlerde bulunuyorlard. Benim bizzat yaadm bir olayda Ankara Cumhuriyet
Basavcs olan Hseyin POYRAZOLU isimli kiinin yanna beni Sava Yarbay armt. Ankaradaki odasna
gittiimde Veli KK ve Sava Yarbay orada oturuyordu. Ancak Hseyin POYRAZOLUnun daha nceden
Bakrky Cumhuriyet Basavcs olduunu bilirim. Daha nceden de Kartalda grev yaptn duymutum. Ben
odaya girdiimde Veli KKle sohbet ediyorlard. Ben gelmeden nce muhtemelen Veli KK ve Sava
Yarbay benden bahsetmi olmallar ki ben oraya geldikten sonra Sayn Basavc Hseyin POYRAZOLU bana
Bizler bu devletin sahipleriyiz. Bizler buralardayken sizlere de ok iler dyor. Sizler hep ekingen kalyorsunuz. Biz buradayken size sahip kacaz. Bizim grevimiz bu dedi.
Ben az nce yukarda anlatmay unuttuum iki isimden daha bahsetmek istiyorum. Ben Ankaraya gidip geldiim
dnemde Sava Yarbayn yannda Kadir...? ve Feramuz... ? isimli iki Jitemci daha tandm. Bunlarda rtbeli
subaylard. Bu kiilerden Kadir... ? Afganistana grevli alarak gitmiti. Feramuz...?da Hatayda Albay rtbesiyle
grev yaptn duydum. o dnemde Veli KK, Levent ERSZ, Arif DOAN, Sava Yarbay, rfan... ?, Kadir...? Ve
Feramuz... ? birlikte hareket ediyorlard. Bu kiilerin yannda ok sayda sivil Jitem grevlisi vard. Bu Jitem
grevlilerine kimlik veriliyordu. Hatta bana da bu kimliklerden verilmiti.
Ayrca eski MTi olarak bilinen Yavuz ATAta Levent ERSZ ile ok yakn iliki iersindeydi. Hatta
Diyarbakrda bir kiinin ldrlmesi olaynda irtibat halindelerdi. Yavuz ATA Levent ERSZden baka Veli
KK ve Arif DOAN ile irtibatlyd. Yavuz ATAn KGB ve Bulgar istihbarat servisiyle irtibat vard. Bu ilikileri
vastasyla uyuturucu kaakl yapyordu. Bu uyuturucu trafiini de TITin kurucularndan alan ve daha
nceden kamuoyunda Mikail SARI alarak bilinen, Mehmet Cemal KULAKSIZOLU vastasyla gerekletiriyordu. Zaten Mikail SARI TTi Yavuz ATAn talimatyla kurmutur ve bu rgtn gerekletirdii eylemler Yavuz
ATAn talimatyla gerekletirilmitir
2.5 Fuat Balcann fadesi: Halit ngen, Hafz Akdemir ve bir Yezidi
Vatandan ldrlmesi
248. Klasrn 57. Sayfasnda 05.02.2000 tarihinde Gaziantep Emniyet Mdrlnde alnan Fuat Balcann
ifadesi bulunuyor.
Fuat Balcan: 1972 Diyarbakr doumlu. 1987de hrszlktan 10 sene ceza alm fakat 1989da Af Kanunu ile 105 gn
yatp km. Mslman bir rgt ierisinde savamak istemi ve ifadelerine gre baarl olmu.
SORULDU: 1992 yl ierisinde batman ilinde yezidi olan bir ahsn tabanca ile ldrlmesi olayn kimlerle
birlikte nasl ve ne ekilde gerekletirdiinizi aklaynz?
Kesin tarihini hatrlamyorum ancak 1992 yl ierisinde HSEYN (K) isimli rgt mensubu askeri kanat ierisinde
yer alan RIDVAN (K)Bilal SOYTA ile beni ararak Batman ilinde ldrlecek bir ahsn olduunu ve Batman
ilinde bizleri MAHMUT (K)isimli rgt mensubunun karlayacan ve bu rgt mensubunun gsterecei ahsn
ldrleceini sylemesi zerine RIDVAN(K) Bilal SOYTA ile birlikte Batman iline giderek MAHMUT(K) ile
bulutuk, bu rgt mensubu birka gn bizi gezdirdikten sonra vurulacak ahs bize gsterdi ve kendisinin temin
ettii bir adet Takarof silah bana, birisini de VEDAT (K) Bilal SOYTAA verdi ve bu ahs ar ierisinde
VEDAT(K) Bilal SOYTA yannda bulunan takarof marka silahla ate ederek YEZD dinine mensup ahs ldrd,
bu olay esnasnda ben ve MAHMUT (K) isimli rgt mensubu ile gzclk yaptm. Bu eylemden sonra bizlere
verilen silahlar tekrar MAHMUT (K) isimli rgt mensubuna verdik.
1992 yl ierisinde HSEYIN (K) tarafndan bana ve VEDAT (K) isimli rgt mensubuna 2000E doru dergisi
muhabiri Halit GNGENN vurulmas talimat verildi, bunun zerine ahsn alm olduu brosu Diyarbakr ili
Ofis semtinde bulunuyordu, VEDAT (K) ile birlikte gitmeden nce HSEYN (K) tarafndan bana kk ek Vizor
107
SORULDU: 1992 yl sonbahar aylarnda 2000e Doru dergisi muhabiri Halit Gngenin silahla vurularak
ldrlmesi eylemini aklaynz?
marka silah, VEDAT (K)ta 16l tabir edilen tabancay verdi, aldm bu silahlarla ahsn brosuna akam namazndan sonra gittik, broda yalnz kendisi vard, VEDAT (K) bu ahsa eski tarihli 2000 dergisi istedi, ahs da
dergiyi almak zere kalkp gidip arkasna dnd srada VEDAT (K) belinde bulunan 16l tabanca ile bir el ate
ettikten sonra Halit GNGEN yere dnce bizde olay yerinden hzla uzaklatk ve daha sonra HSEYN (K) ile
ehitlik blgesinde bulunan bir evde bulutuk ve kendisine zerimizde bulunan silahlar teslim ettik.
SORULDU: 1992 Yl erisinde Diyarbakr zgr lke Muhabiri Hafz Akdemir isimli ahsn ldrlmesi
eylemini aklaynz?
1992 yl ierisinde yine sorumlum olan HSEYN (K) beni ve yine rgtn askeri askeri kanat ierisinde yer alan
HSEYiN (K) isimli rgt mensubunu yanna ard ve bizlere Diyarbakr ilinde zgr lke muhabiri olan Hafz
AKDEMRN aleyhimizde yazlar yazdn ve PKKY vdn, bu nedenle bu ahsn ldrlmesi gerektiini
syleyerek bana TAKAROF marka silah, HSEYN (K) da TAKAROF marka silah verdi, bizde bu ahsn skenderpaa Mahallesinde ikamet ettii tespit ettik ve bir sabah evinin nnde bekledik, ahs evden kp iyerine
giderken yoldaa nc sokan giriinde HSEYN (K) tarafndan tabanca ile ate etti, ben olay yerinde uzak
olduum iin Hafz AKDEMRN yere dp dmediini grmedim, ancak daha sonra bu ahsn ldn
basnda rendim, eylemden sonra yine ehitlikte bulunan rgt evine giderek silahlar tekrar sorumlumuz olan
HSEYN (K) teslim ettik.
Yapt Eylemler(Kendi ifadesiyle):
1-Ben, Vedat ve Rdvan Eitimde okuyan bir TEVGERciyi sopayla dvdk.
2-Ben ve Musa rabtac A.Vahapn arabasn yaktk.
3-Hafz Akdemiri Silvanl Hseyin Idrd ben koruma oldum.
4-Halit Gngen olaynda koruma oldum.
5-M.Sddk Fidancy Orhan vurdu ben koruma oldum. Adam yaraland.
6-Batmanda bir Yezidi(Beiride muhtard)yi Rdvan vurdu ben koruma oldum.
7- Diyarbakrn eski HEP Bakan Hseyin Turhallnn aabeyi M.Sddk Turhally ben vurdum, Rdvan koruma oldu.
8-Gazete bayisi Eref Yaay ben ve Yahya birlikte vurduk. Adam hafif yaraland.
9-emdin Sakkn abisi A.Samed Sakk ben vurdum Aziz ve Musa korumam oldular.
Hafz Akdemir: Faili Mehuller Raporunun 616. srasnda yer alan 08.06.1992 gn Diyarbakrda silahl saldr
sonucu ldrlen gazeteci. Olay hakknda savclkta soruturma alm.
Halit Gngen: Faili Mehuller Raporunun 510. srasnda yer alan 18.02.1992 gn Diyarbakrda silahl saldr
sonucu ldrlen gazeteci. Olay hakknda savclkta soruturma alm.
M.Sddk Turhall: Faili Mehuller Raporunun 706. srasnda yer alan 29.08.1992 gn Diyarbakrda silahl saldr
sonucu ldrlen Diyarbakr eski HEP Bakan Hseyin Turhallnn aabeyi. Olay hakknda savclkta soruturma
alm.
Abdlsamet Sakik: Faili Mehuller Raporunun 826. sayfasnda yer alan 03.11.1992 gn Gaziantepte ldrlen
emdin Sakkn aabeyi. Olay hakknda soruturma alp almadna dair bilgi yok.
2.6 Gizli Tank Emekin Musa Anter Cinayeti ile lgili Anlattklar
108
248 A klasrnn 131. sayfasnda yer alan gizli tank Emekin Musa Anter cinayeti ile ilgili olarak anlattklarndan:
Alaattin KANATIN 1997 ylnda naklini Krklareli cezaevine aldrd itiraflarla zaman zaman nceki tarihlerle
ilgili sohbetler yaptklarn, bu sohbetlerin birinde itiraflardan birinin, Musa ANTERN ldrlmesi eylemi ile
ilgili olarak kendisine unlar anlattn;
1997 ylnda Musa ANTERN, kltrel bir etkinlik iin Diyarbakra geldiini, rgtten bir ahsla telefonla
grerek, akam 17.3018.30 saatleri arasnda Diyarbakrda bir Otele randevu verdiini, bunu randevu olayn
itirafnn bir ekilde rendiini, Musa ANTERN randevu verdii ahs tanmadndan randevuya bu itirafnn
giderek Musa ANTER otelden kardn, daha sonra Renault marka bir araba ile Musa ANTERE yanlarnda
baka bir itiraf ile birlikte gtrdklerini, belli bir zaman sonra Musa ANTERN ters yne doru gittiklerini
anladn, nereye gidiyoruz diye sorduunda itirafnn bir arkada sizi grmek istiyor dediini, bunun zerine
Musa ANTERN sinirlendiini, arabann durdurulmasn, inmek istediini sylemesi zerine itirafnn arabay
durdurarak n koltuktan arkaya getiini, bir mddet sonra kendisinin EF dedii bir ahsn arabaya dhil
olduunu EF diye bahsettii ahsn Musa ANTER ile ksa bir sre tarttn, Musa ANTERN arabadan inmek
iin aba gsterdiini, fakat itirafnn bunu engellediini, daha sonra EF diye bahsettii ahsn sk kafasna
demesi zerine itirafnn da Musa ANTER ldrdn, yani kendi tabirleriyle PKK rgt ierisindeki faaliyetlerinden dolay cezalandrdn vnerek anlattn
109
248 A klasrnn 186. sayfasnda balayan 1980-2009 Arasnda lkemizde Meydana Gelen nemli Olaylar ile
PKK/KONGRA-GEL Terr rgtnn Yapm Olduu Eylemlerin Kronolojik Sras balkl belge bulunuyor.
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
270. klasrde 65. sayfasnda balayan Abdullah Argun etine ait ifadelerde Susurluk, atl, Yeil, Jitem ve Cem
Ersevere ilikin daha nce de Susurlukla ilgili belgelerde rastladmz bilgilere benzer bilgiler var:
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
NCELEME BULGULARI 3
nc Ergenekon ddianamesi ve
Ek Klasrler
3. nc Ergenekon ddianamesi
ve Ek Klasrler
3.1 Hrant Dink Cinayeti Cinayetine Dair Tablo
49. Klasrn 268. sayfasnda Hrant Dink cinayetine dair bir tablo bulunuyor.
161
*Cinayet olay ile ilgili olarak Yakalanan ahslarla ilgili ne gibi bir ilem yapldn ve neden bu ahslar teslim
almak iin geldiinizi aklayn.
Cevap: Mehmet Aar beni ard. Bana stanbuldaki ahslar Ankaraya gelecekler dedi, bana emir verdii iin
bende gittim ve bana sula alakas yoktur diye tutanak verdiler.
Soruldu: Ergenekon terr rgtne ynelik yaplan operasyonda Gler KMRC isimli ahsn dijital belgeleri
ierisinde NEML MEKTUP balkl belgede; Mehmet AAR, Korkut EKEN ve brahim AHN l ete ve
Emniyet Bnyesinde kurulan zel Harekat Dairesinde nemle ele alnmak durumundadr. Halk arasnda zel
Tim olarak adlandrlan bu unsurlar, her trl insani ve moral deerden soyutlanp zel olarak yerletirilen bu
birlikler, Krdistandaki uyuturucu trafiini de denetimlerine alarak kirli sava en st boyuta kardlar yazd
tespit edilmitir.
* Metinde getii ekilde Mehmet AGAR, Korkut EKEN ve sizin adnzn neden l ete olarak anlm olabileceini ve zel timlerin uyuturucu trafiinin denetim altna almas ile ilgili bildiklerinizi aklayn.
Cevap: Gler Kmrcy tanmyorum.
Soruldu: Ergenekon terr rgtne ynelik yaplan operasyonda Hikmet EK isimli ahsn Ankara ili Altnda
ilesi Gndodu Mahallesi Kvrm Sokak No:2/2 sayl yerdeki ikametinden elde edilen belgede; Yeil isimli ahsn
polis tarafnda gzlem altna alndnda zerinden pek ok telefon numaras kmtr. Mehmet EYMR (ev, ve
Cep), brahim AHN (i, oto, Oto zel, Cep, ar ve stanbul ev) vb. ekilde ayn ahslarn notlarnn elde
edildii,
Birok nemli operasyonda grevlendirilen ve dllendirilen isimlerden ska rastlananlar dikkati ekmektedir.
Ayhan AKA, Ayhan ARKIN, Ouz YORULMAZ, Ziya BANDIRMALIOGLU, Ercan ERSOY. Bu isimler susurluk
olaylar sebebiyle kamuoyunca da tannmlardr. zel harekata alnanlarn referansnn ise ok kere brahim
AHN, Ayhan AKA ve Celal ERTA olduu,
brahim AHNN zel Harekat Daire Bakanlna getirilmesi sonucu Korkut EKENN dairedeki nfuzu
olaanst artmtr. brahim AHN blmne verdii talimat Korkut EKENN isteklerinin kendi talimat
olarak uygulanmas tarzndadr. Daha da nemlisi Korkut EKENN Genel Mdr maviri olarak alaca tm
tekilatlara ve l Mdrlklerine duyurulmutur.
*Yeil kod adl ahs tanyp tanmadnz, bu ahsla irtibatnz olup olmadn aklayn.
* Birok operasyonda grevlendirilen ve dllendirilen ahslar listesinde sizinle birlikte yarglanan ahslarn
adlarnn gemesi tesadf mdr. Aklayn.
* Korkut EKEN ile irtibatnz aklayn.
Cevap: Yeil Ankarada yanma geldi, Doudaki operasyonlardan tanyorum. Ankarada iki defa grmtm.
Bir daha da grmedim. 2000 ylndan beri Korkut Eken, Mehmet Aar, Mehmet Eymr hibiriyle grmem.
162
Soruldu: Ahmet Tuncay ZKAN isimli ahsn ilimiz Kkekmece ilesi Halkal Dereboyu Caddesi No:14 sayl
yerde bulunan deposundan elde edilen belgelerin yaplan incelemesinde:
2 numaral koli ierisindeki Ek-3 Yeil ve kahverengi renkli ajandann incelemesinde; 28-29-30-31 tarihli sayfalarda; Susurluk kazasndan saat 19.30da kazadan 2 dakika sonra haberdar olduk. Tansu LLER, M.AARI, Yldrm
AKTUNAYI ve Ali hsan.. aradm. Korkut EKEN, Mehmet AAR ve brahim AHN Sedat BUCAKA ATLIYI
tantrdlar. ATLI Sylemez etesi ile Bucaklarn kavgasnda Sylemezlerin... ldrsn diye tantrld. Daha
sonra .AHN ile K.EKEN ve M.AGAR ayrtlar. Korumalar AHUN tarafndan kendisiden ayr iler yaptklar
iin yanndan uzaklatrldlar. EKEN de daha sonra brahim AHN Mehmet AAR balants yznden
uzaklat.
163
ksa bir sre sonra tayin dnemi olmamasna ramen Ahmet ALTINTAIN Veli KKn grev yapt Diyarbakr iline tayini ktn, ahsn can gvenlii olmadn beyan ederek ifade vermeye gelmediini,
Daha sonra Veli KK n Giresun iline tayini knca Ahmet ALTINTAIN da bu ile tayini ktn, Ahmet
ALTINTAIN ifade vermek iin stanbul iline geldiinde kendisine anlattklar ile tamamen zt bir ekilde ifade
verdiini, Bunun zerine kendisine stanbul l Jandarma komutanlndan elde edilen verileri istediini, ayn
gnn akam kendisini arayan Ahmet ALTINTAIN bu iin peini brakmasn istediini belirtmitir.
*Cemalettin MT in beyannda geen Ahmet ALTINTA isimli ahsn ziya
BANDIRMALIOGLU ve Ayhan AKA isimli ahslar sorgulamas olayndan bilginiz var mdr aklayn.
* Tark MTN karlmas olayn aratran Ahmet ALTINTA isimli ahsn daha sonra Veli KK n grev
yapt yere tayininin kmas ve Veli KKn grev yapt yere tayinini kmas o olay ile ilgili bildiklerinizi
aklayn.
Soruldu: Mehmet EYMR alnan ifadesinde; Mite haber eleman olarak alan
Tark MT karld. stanbul Jandarma istihbaratta alan Astsubay Seyit Ahmet
ALTUNBAIN bu soruturma ile alakal Mit grevlileri ile grmek sureti ile epey yol almt, Polis Memuru Ziya
BANDIRMALIOLU ve Ayhan AKA hakknda elde etmi olduu bilgiler nda ifadelerine bavurmak istemi,
ancak konu dnemin zel Harekat Daire Bakan brahim AHNE intikal etmi, hatta Astsubay Ahmet
ALTUNTA brahim AHNE kendisinin de ifade vermesi gerektiini sylemi, ben bunu bizzat brahim AHN
den duydum.
Soruturmay yrten Astsubay Diyarbakr iline tayin edildi. Neden tayin edildii hakknda bilgim yok, ancak bu
astsubayn yapm olduu almalarla alakal konuma konusunda tedirgin olduunu rendim. Diyarbakrdan
sonra Giresun ilinde blge komutan olan Veli KK emrine atandn biliyorum. Veli KKe bu durumu
sorduumda evet benim emrime atadlar dedi.
Tark MT Divan pastanesinden alp gtren kiilerde bir tanesinin Ziya BANDIRMALIOLU olduunun tank
beyanlarndan anlald. Daha sonra Ziya BANDIRMALIOLUNUN Veli KKN gvenlik irketinde altn duyduunu belirtmitir.
*Seyit Ahmet ALTUNBA isimli ahs Ziya BANDIRMALIOLU ve Ayhan AKA hakknda Tark MTN
karlmas ile ilgili ne gibi bir irtibata rastlamtr. Bu konu ile ilgili bildiklerinizi aklayn.
*Mehmet EYMRN ifadesinde getii ekilde Seyit Ahmet ALTUNBA sizin de bu konu ile ilgili ifade vermeniz
gerektiini syledi mi? Bu konuyu aklayn.
*Soruturmay yrten ahsn tedirgin olmas ve Veli KKN emrine atanmas olaylar ile ilgili bildiklerinizi
aklayn.
Soruldu: Tark MTN kz Hande BRNC 07.01.1997 tarihinde alnan ifadesinde; babasnn iki polis memuru
ve sizin tarafnzdan Abdullah ATLIYA teslim edildiini, bir daha da Tark MTTEN haber alnamadn, daha
sonraki dnemde Ayhan
AKA ve Ziya BANDIRMALIOLU isimli ahslar sorgulayan Jandarma grevlisi Seyit Ahmet ALTUNTA isimli
ahsn sizin tarafnzdan uyarldn belirtmitir.
164
bulunan ve grev ilikilerinin dnda daha ileri zel ilikiler ierisinde olduu anlalan polis memurlar Ayhan
AKA ve Ziya BANDIRMALIOLUDUR. Ayhan AKA ve Ziya BANDIRMALIOLUNUN Tark MTN kaybolmas olay ile ilgilerini tespit eden ve bu istikamet aratrma yapan Jn.Ast.Sb. Ahmet ALTINTAa brahim
AHN mdahale ederek aratrmann srdrlmesini nlemitir. Olayda Abdullah ATLI, Sami HOTAN, Haluk
KIRCI, brahim AHN, Ayhan AKA, Ziya BANDIRMALIOLU ve Ayhan ARKININ isimleri gemektedir.
Tark MTN kaybolmas olaynda bu kiiler ile ilikiyi tespit eden MT Konturterr Daire bakan Mehmet
EYMRN, Tark MTN Abdullah ATLI ve adamlar tarafndan karldn ve sorgulandn ifade ederek
durumu Emniyet Genel Mdr Mehmet AAR ve zel Harekat Daire Bakan brahim AHNE intikal ettirmitir. Bu isimler ve bildiri karsnda Mehmet AGAR ve brahim AHNN davranlar, bu olayda Abdullah
ATLININ varl ve ad geen dier kiilerle eylemleri hususunda bilgi sahibi olduklarn gstermitir. eklinde
yazd tespit edilmitir.
*Tark MTN kaybolmas olay ile ilgili olara olay aratran Seyit Ahmet ALTUNTAA herhangi bir ekilde
mdahalede bulunup bulunmadnz aklayn.
*Mehmet EYMRN bu olayla ilgili olarak Mehmet AAR ve size bilgi verip vermediini aklayn.
Soruldu: Ahmet Tuncay ZKAN isimli ahsn ilimiz Kkekmece ilesi Halkal Dereboyu Caddesi No: 14 sayl
yerde bulunan deposundan elde edilen belgelerin yaplan incelemesinde:
2 numaral koli ierisindeki Ek-19 sar renkli not defterinin incelemesinde;
Medet Serhat da MTe alyordu. Tam o srada ldrld. brahim AHNN Tark MT ten 150 Milyon
Liralk alaca var. Korkut EKEN, brahim AHN ve Tark MT ok iyi.
atl Mfite T.MT ldreceiz dedi. Mfit syledi. Eymr T.MT ard ve 15 gn kendine dikkat et dedi.
Sonra T.mit ldrld. Eymr Mfite git ATLIya syle ldrlecekse sen ldr. Bizim arkadamz bakas
ldrmesin. eklinde yaz olduu tespit edilmitir.
*Belgede geen konular ile ilgili bildiklerinizi aklayn.
CEVAP: Ben bunlarn hepsini Susurlukta anlattm.
OUZ YORULMAZ KONUSU
Soruldu: Ouz YORULMAZIN annesi Nurhan YORULMAZ alnan ifadesinde; olunun sizin yannzda grev
yaptn, Ankara iline olunun iyerine ziyarete gittiini, odaya Ayhan AKA isimli ahsn girdiini, olunun
kendisine Ayhan AKA ve brahim AHN in kirli ilerle uratn sylediini,
Olunun bu ilere bulumamak iin stanbul iline tayinini istediini, olunun stanbul iline tayin oluundan 2 gn
sonra mer Ltfi TOPAL isimli ahsn ldrldn, bu olaydan sonra Tansu LLERN talimat ve Sizin ve
Hseyin KOCADAIN tavsiyeleri dorultusunda olunun Sedat BUCAKIN korumas olarak grevlendirildiini,
susurluk kazasnda Sedat BUCAKIN korumas olmas nedeniyle yarglandn ve hapiste yattn,
Tahliye olduktan sonra Sedat BUCAKIN ikametine gittiinde karlat Mehmet AARIN oluna sarlarak
cezaevinde bulunduu srede kendilerinin arkadalarna datlmak zere brahim AHNE tonlarca para
verdim, bu paralar deerlendirin, yatrm yapn dediini olunun eline 100 dolar getiini sylemesi zerine
Mehmet AARIN Vay erefsizler, size bu kadar m verdiler konuyu geitirdiini belirtmitir.
*ahsn ifadesinde getii kirli ilerin ne olduunu aklayn.
*Mehmet AAR isimli ahs cezaevinde bulunan ahslara gnderilmek zere size para verdi mi? Aklayn.
165
Cevap:
Soruldu: Nurhan YORULMAZ devam eden ifadesinde; olunun kendisine sizin ile almaya baladktan sonra
zamann Babakan Tansu LLER, ileri Bakan Mehmet AAR ve Sizin talimatlarnz ile Devlet adna 93-94
kiiyi ldrdklerini, bunlarn bir ksmnn PKK terr rgtne yardm eden byk i adamlar olduunu, hatta
isimlerini hatrlad mer Ltfi TOPAL, Behet CANTRK ve Sava BULDAN isimli ahslar da ldrdklerini,
Yine eski Babakan Mesut YILMAZIN Alparslan PEHLVANLI isimli milletvekilini ldrtmesinden sonra tetiki
olan ahsn ldrlmesini isteyerek bu ii Abdullah ATLIYA verdii, Abdullah ATLININ da bu ii Ouza
verdiini, Ouz ve arkadalarnn bu ahs ldrdklerini anlattn,
Olundan Veli KKe ait Bursa ilinde Strateji Gvenlik irketi atn ve burada eitici olarak grev yapacan
ve sertifika almaya altn anlattn, ancak daha sonra bu ie baka birisinin alndn, bu yzden olunun
kendisine ve evresine ben bunca yl Devlete hizmet ettim. Bir sr cinayet iledim ama bana sahip kmadlar,
ie dahi almadlar diyerek Veli KKE hakaretlerde bulunduunu,
Skntya giren olunun Tansu LLER, Mesut YILMAZ, Mehmet AAR, brahim AHN ve Veli KK gibi
tannan kiilerin talimat ile gerekletirdiklerini syledii olaylar ve eylemler hakknda evresinde konumaya
baladn, bu gnlerde olunun ldrldn belirtmitir.
*Ouz YORULMAZA kimseyi ldrmesi ii talimat verip vermediinizi, Sizin ve dier ad geen ahslarn talimat
ile 93-94 kii ldrlmesi olaylar ile ilgili bildiklerinizi ve olaylarla ilginizi aklayn.
*Ouz YORULMAZIN bu olaylar konumaya balamasndan sonra tehdit almas ve ldrlmesi ile ilgili
bildiklerinizi aklayn.
Cevap:
Soruldu: Nurhan YORULMAZ devam eden ifadesinde; Olunun cenaze treninde her eyi anlatacan sylemesi
zerine Ayhan AKANIN kendisine anne bak Mehmet
AAR aryor, gemile ilgili gazetelere konumasn, ne isterse ben gerekeni yapacam diyerek kendisini
susturmaya altn,
Olunun ldrlmesi davas ile ilgili olarak Ziya BANDIRMALIOLUNUN kendisine bir avukat gnderdiini, bu
avukatn davalarda pasif kaldn, daha bu ahsa avukatlk borcunu demek iin Mustafa KILI isimli avukatn
teyze ben avukatlk yapmadm, bu nedenle para istemiyorum., Teyze senin olunun arkadalarndan korktum, sen farknda deilsin, durumalarda bir sr tetikiler vard, bana el iaretleri ile konumamam! aksi halde
ldrleceimi iaret ettikleri iin olunu savunamadm, bu nedenle para istemiyorum dediini,
Yine mahkemeler devam ederken evresine olu ldrlmesi olaynn bir dnem oluna cinayetler ilettiren
kiiler tarafndan yapld ile ilgili phelerini anlatrken Ayhan AKA isimli ahsn yanna geldiini, ahsn
telefonunu aldn, Ayhan AKANIN Veli KK paa aryor, benlik bir ey var m, ihtiyac var m diye soruyor
diyerek, senin olunu Veli KK ldrm olsa bu ekilde sorar m dediini, Veli KKN Ayhan AKAYI
nereden tandn bilmediini ve phelerinin arttn,
Sadece Veli KK deil Tansu LLER, Mesut YILMAZ, Mehmet AAR ve sizinde bu etenin ierisinde olduunuzu, Gemite olunun yapt cinayetlerden ve olunun ldrlmesi olaylarndan bu ahslarn sorumlu
olduunu belirtmitir.
166
*Ouz YORULMAZA kimseyi ldrmesi ii talimat verip vermediinizi, Sizin ve dier ad geen ahslarn talimat
ile 93-94 kii ldrlmesi olaylar ile ilgili bildiklerinizi ve olaylarla ilginizi aklayn.
*Ouz YORULMAZIN bu olaylar konumaya balamasndan sonra tehdit almas ve ldrlmesi ile ilgili
bildiklerinizi aklayn.
Cevap: Benim bu konularla bir bilgim yoktur.
Soruldu: Kayt Sra No: 07.09.2008 gn saat:19.56da brahim AHNE Fatma CENGZ in ektii mesajda;
BAKANIM U AAR YANDAI DOSTLARINI KONTROL ALTINDA TUT YUKARI TERS TERS HABER UCURUYOLAR ISPARTADAYIZ DUYDUKLARIMIZ OK ETT yazd tespit edilmitir.
Soruldu: Kayt Sra No: 07.09.2008 gn saat:20.1I de brahim AHNE
Fatma CENGZ in ektii mesajda; BASKANIM BR PAA VE BZ BURDA NANMAYIZ HLM BEYDE NANMIYOR AMA ATALAYI ZOR KNA ETTK. Zaten itlik yapmasn dz ovac soytarlar ileri gleri iftira GYA AAR
BNER DOLAR PARA DAITSIN ZEL HAREKATILARA DYE SZE denek kartm siz parann stne
yatmsnz. ENELERN U ARA TUTSUNLAR SONRA SZ CEVAP VERLR OZAN ARF DE KIZDI BRAHM
BEY YLE EY YAPMAZ DYE yazd tespit edilmitir.
* BAKANIM U AAR YANDAI DOSTLARINI KONTROL ALTINDA TUT sz ile neyin kast edildiini
aklayn.
* Grmede geen zel Harekatlara para datlmas konusunun ne oIduunu aklayn
Soruldu: Kayt Sra No: 07.09.2008 gn saat:20.17de brahim AHNE Fatma CENGZN ektii mesajda;
hem u senin yavrum dediin OUZ YORULMAZIN anas sizi satmak iin KAC PARA ALMI BLGN VARMI,
belgeleyip yollayalm utanmayacaksa kuruluk ........ eer hayatta olsayd o anay vururdu KEMKLERN
SZLATTILAR ADAMIN yazd tespit edilmitir.
Grmenin ieriini aklayn. Ouzhan YORULMAZ isimli ahsn ldrlmesi olay ile ilgili bildiklerinizi
aklayn.
28 Belgede yer alan isimlerin her biri stanbul Barosu ve Batman Barolarnca ayr ayr hazrlanan Faili Mehul Raporlarna
baklarak kontrol edilmi, ayrca kiiler hakknda bir internet taramas yaplm ve herhangi bir bulguya rastlanmamtr.
167
Aadaki el yazl belgede, klasrn 386. Sayfasnda brahim ahine ait notlar ierisinde bulunan isimler yer
almaktadr. Bu isimlerle ilgili bilinen faili mehul cinayet veya baka bir hak ihlali sz konusu deildir. 28
168
1989 ylnda Besne de girdiimiz atmada 19 l Bedirhan (K.) Adem YAKIN sa PKKl aldk. Bedirhan (K)
Adem YAKIN bize Cizre, rnak, Besne, Uludere ve Pervari de operasyonlar yaptrd. Cem ERSEVER olmad
zaman Tim komutanlna Sinan veya aban bakard. rnak korucu ba Osman DEMR, Mete (K) Suriyeli
PKKly bize teslim etti. Cem ERSEVER, Bedirhan (K) Adem YAKIN i sorgusundan sonra cezaevine Diyarbakr a
gnderdi. Ancak Suriyeli Mete (K) eylemi olmad iin ve snr blgesini iyi bildiinden bizim yanmzda brakt.
169
Bu grubun ierisinde benim adm Mahmut (K) olarak Cem ERSEVER tarafndan verildi. 1988 ylnn k aylarnda
beni Diyarbakr Cezaevine teslim ettiler. tiraflar kouunda Ali OZANSOY, Mustafa MEN, Neet EK,
Aponun sa kolu ahin ve ismini hatrlamadm15 kiiyle birlikte 3 ay yattm. 1989 yl mays aylarnda Yzb. Cem
ERSEVER beni cezaevinden alarak Silopi BOTA a getirdi. BOTA tesislerinde askerlerle birlikte bizim eski
JTEM gurubundan Astsubay aban, Astb. Rea, Temen Sar Sinan, 2 tane uzman avula birlikte Cem
ERSEVER in Tim Komutanlnda burada kaldk. Zaman zaman Cudi, Gabar dalar ve Suriye hudut boyunda
aldmz istihbar bilgiler dahilinde operasyonlar yaptk. Operasyonlarda toplam 6-7 terristi l olarak ele
geirdik. Bu arada milis olanlardan yakalayp BOTA tesislerine getirip burada sorgu yaparak braktmz
oluyordu, serbest brakmadklarmz Bnb. Cemal TEMZZ e teslim ediyorduk. smini hatrlamadm toplam
15-20 kiiyi bu ekilde Bnb. Cemal TEMZZ e teslim ettik. Bu arada BOTA Tesislerinde grev yaparken
benimle birlikte alan subay ve astsubaylarn maan Binba Arif DOANIN getirdiinde grdm. Cem
ERSEVER bu ahsn bizim Grup Komutanmzn olduunu syledi...
Kato danda Sadk BABAT krsalda kendi gurubundan 5 PKK ly ldrerek rnak a bal bir ky karakoluna
ldrd ahslarn silahlar ile birlikte teslim oldu. Bizde gittik karakoldan teslim aldk. Birlikte yer gsterme ve
operasyonlar yaptk. Kendi aireti olan Babatlardan 4-5 tane milisi yakalattrd. 1989 yaznda tekrar Diyarbakr
cezaevine dndm ve mahkemeden tahliye edildim
Daha sonra Diyarbakr merkez de Bnb. Cem ERSEVER le grtm. Bana harlk vererek senin askerlik
ilerini hallediyorum seni askere gndereceim dedi. Oradan ayrldm, tekrar Emniyet Misafirhanesine geldim.
Burada itiraf Ali OZANSOY ve Recep TRL le beraber kaldk. Bnb Cem ERSEVER ayn benim dururumda olan
Ali OZANSOY ve Recep TRL ile toplam 7 kiiyi Silvan Jandarma acemi birliine 1990 yl yaz aylarnda gnderdi.
Burada askerlik yaparken Diyarbakr Valiliinden harlk olarak zarf ierisinde para geliyordu. Burada acemi
birliini bitirip yemin ettikten sonra Diyarbakr Blge Valilii bnyesinde asayi blnde 7 itiraf olarak
askerliimize devam ettik. Bamzda Bnb. Cem ERSEVER bulunuyordu bize 2 yl yetecek elbise ve giyecek1erimizi ald. Bnb. Cem ERSEVER in yardmcln Yzb. Cemil (K) Aytekin ZEN yapyordu. Diyarbakr Alay Komutanlnda Yzb. Murat... da bizi gelir ziyaret ederdi. Bu da bizim gibi JTEM gurubundayd. Mardin merkezine birka
sefer greve gittik burudan PKK milisini silahlaryla birlikte yakalayarak Mardin askerine teslim ediyorduk
Bismil blge sorumlusu Ferhat(K) sa olarak yakalamak iin Bismil blgesine gittik. Merkezde buday
toptancs Gafur... isimli ahsn evinde Ferhat(K)u grdm, tekrar tabura geldim. Yzb. Murat ile Yzb. Fethi
ETN, Abdlkadir AYGAN ile birlikte tekrar ahs yakalamaya eve gittik. Bu srada ahs sokakta yaya olarak
grnce Yzb. Murat ile Fethi etine ahs gsterdim onlarda ahsn koluna girerek yakalamaya altlar, arbede
kt ve Ferhat(K) un zerinde bulunan el bombas patlad, Yzb. Fethi ETNN sa kolu koptu, ben de belimdeki
tabanca ile Ferhat(K)u alt el ate etmek suretiyle ldrdm ve tabura dndk
170
Siirt askeri Vahap YIKILMAZ yol uygulamasnda silah ile yakalamlar ahsn PKK krsalndan olduunu
bilmiyorlard. Biz Diyarbakrdan giderek ahs alp Diyarbakr Asayi Komutanlna getirdik, burada sorguladk
ve ahsn da kadrosundan olduunu rendik. ahstan aldmz bilgiler dorultusunda Silvan da bir kyde
atma sonucu iki cepheciyi l olarak ele geirdik. Bu srada Yeil(K) Mahmut YILDIRIM Diyarbakr Asayi
Komutanlna bizim yanmza geldi, kendisini ilk defa burada grdm, o zaman kendisine Hoca (K) diye hitap
ediliyordu, biz kendisini askeri istihbarat olarak biliyorduk. Yeil(K) in verdii bilgiler dorultusunda Hani ilesinin bir kynde iki tane PKK cephecisini sa olarak yakaladk. Bunlarn sorgusunu Yeil(K) ile birlikte Jandarma
Alay Komutanl grevlileri yapyordu. Bnb. Cem ERSEVER gvenlik nedeniyle bize lojman verdi, ancak biz
tanmadk. Lice de teslim olan itiraf Hanm BEYAZ benim evimde eimle beraber kalyordu. Bu kzn itiraf
Recep TRL ile evlendirdim. Bize verilen lojmanlar Diyarbakr Valilii tarafndan dendikten sonra, ben, Recep
TRL, Halit ELK, Kemal EMRK, Abdlkadir AYGAN tandk. Bu arada bize evimizi geindirecek ve kiralarmz
deyecek kadar Valilikten denek alyorduk. 1991 ylnda Mardin merkez kylerinden birinde Hatice... isimli bir
kzn annesi ve babasn rgtn vurduunu rendik. Hatice ve 3 kardeini, ben evime getirdim. Bnb. Cem
ERSEVER bunlar sende kalsn, sahip k dedi. Bende lojman verilene kadar misafir ettim. Daha sonra bu kz
memur olarak JTEM de ie balad. Daha sonra itiraf Hasan ADAK ile evlendi. Hasan da JTEM de almaya
balad. Bu arada 1991 yl sonbaharda ben terhis oldum. Tekrar JTEM de, ben, Recep TRL ve ei Hanm TRL
ii olarak maa almaya baladk. Yine ayn ii yapyorduk. Kemal EMLK, Saniye EMLK, Abdlkadir AYGAN,
Hasan ADAK ve ei Hatice ADAK, Ali OZANSOY Alayda memur olarak JTEM de maa almaya baladlar. Daha
sonra itiraf Halit ELK te ayn bizim gibi JTEM de maal olarak alyordu. Daha sonra Ha1it elik, ismini
bilmediim bir bayanla l Alay Komutanlna geti
1991-1992 yllarnda, Diyarbakrda avukatlk yapan ve o dnem baro bakan olan Mustafa ZER isimli ahs
vard. Bu ahs, zellikle terr rgt ierisinde faaliyetlerinden dolay yakalanan ahslarn avukatln yapyordu ayrca yakalanan rgt mensuplar da bu ahs hakknda rgte yardm ettii ynnde ifadeler veriyordu. Cem
ERSEVER bu olaylar teyit etmek amacyla; ben, Abdlkadir AYGAN, Mustafa DENZ ve brahim BABATA bu
ahs takip etmemizi syledi. Bizde bu ahsn hangi davalara girdiini, brosunun nerede olduunu, brosuna
kimlerin gelip gittiini ayrca bu ahsn yan1myorsam Ford-Taunus marka otomobili olduunu ve otomobilinin
nerelere park ettiini tespit ettik. Brosuna uan terr rgtnn sorumlularndan olan Zbeyir AYDARIN gelip
gittiini grdk. Bunu gizli olarak kameraya kaydettik. Bilgi toplamak amacyla ahsn brosuna Mustafa
DENZLE birlikte gittik. Abdlkadir AYGAN la brahim BABAT darda arabada beklediler. Biz, Mustafa ZERE
Elazdan geldiimizi bir yaknmzn cezaevinde yattn, milliyeti olduumuzu, kendisinin iyi bir avukat
olduunu, bu nedenle yaknmzn davasna girmesini, istedii kadar para verebileceimizi syledik. Mustafa
ZER bize kendisinin bu tr davalara bakmadn, eer siyasi koua geerse davaya bakabileceini hatta para
bile almayacan syledi. Bizde bunun zerine tekrar srar ettik fakat kabul etmedi ve bizde brodan ayrldk. Biz
bu yaptmz takipleri ve edindiimiz bilgileri Cem ERSEVERE ilettik. O da bize kendisinin de soruturduunu ve
bu ahsn rgte yardm ettiini tespit ettiini, bu ahs bir ekilde ortadan kaldrlmasnn gerektiini, bu ahsn
ok bilinli olarak faaliyet gsterdiini bu nedenle, bu ahs cezaevine gnderemeyeceimizi, bu nedenle
ldrmemiz gerektiini syledi. Bu grmeden bir sre sonra Mustafa ZER in brosunun nnde park halinde
bulunan aracnda patlama meydana geldi. Bizde olay yerine gittik. Patlamann iddetli olduunu grdk. Bu
olaydan sonra Abdlkadir AYGAN, brahim BABAT, Ali OZANSOY konuurlarken; Mustafa ZERN arabasna
konulan patlaycnn C3 tipinde patlayc olduunu, ateleme sisteminin telsiz olduunu, bombay gece birlikte
arabasnn altna koyarak oradan ayrldklarn, bombay sabah arabaya bindiinde patlatacaklarn, fakat
beklerlerken o anda bombann patladn, olay yerinden uzaklatklarn, Mustafa ZERN arabada olmadn,
evrede maddi hasar meydana geldiini, sylediler. Cem ERSEVER de patlamada kullanlan telsizin yalnzca
kendilerinde olduunu bu nedenle frekansn karamayacan syledi. Bu olaydan, o dnem Cem ERSEVERN
yardmcln yapan Yzb. Cemil (K) Aytekin ZEN haberi vard
1992 yl sonlarnda Cem ERSEVER bana Siirt te Zbeyir AYDAR adnda bir avukatn olduunu, bu avukatn
PKKNIN avukat olduunu ve ldrlmesi gerektiini syledi. Grmenin devamnda Vahap YIKILMAZI odaya
ard. Cem ERSEVER bana Vahap YIKILMAZIN itiraf olduunu avukat Zbeyr AYDAR ldrmek iin
yardmc olup avukatn evinin ve brosunun nerede olduunu syledi. Bu grmeden bir gn sonra Ben,
Abdlkadir AYGAN ve Vahap YIKILMAZ ile birlikte Siirte gittik. Vahap YIKILMAZ avukatn evini ve brosunu
gsterdi. Evi tam emniyetin karsndayd, brosu ise Valiliin yaknndayd keif yaptktan sonra mz tekrar
Diyarbakr a gittik. Bnb. Cem ERSEVER e eylemi avukatn brosunda yapabileceimizi syledim. Bnb. Cem
ERSEVER de bana tamam dedi. Sabah tekrar Siirt e git1nek iin yola ktk Siirt e geldiimizde Bnb. Cem
ERSEVER i telefonla aradk geldiimizi syledik ancak kendisi bize Batman a gidin, size evrak verilecek aln
gelin dedi. Bat1nan da JTEMN binasna giderek evrak alp Diyarbakra dndk.
Yeil (K) Mahmut YILDIRIM 1993 yllarnda Malatya ve Antep illerinde birka ahstan para aldn, Bnb. Cem
ERSEVER bu olay duymu ve odasnda Yeille tarttlar. Bu para olayn Yeil, yannda itiraf Diyarbakr Hanili
171
Akamzeri ben, Bnb. Cem ERSEVER, Abdlkadir AYGAN, ismini hatrlamadm itiraf, Mete(K) brahim
BABAT la birlikte tekrar Batmana gittik. Burada ismini hatrlamadm itirafnn verdii bilgiler dorultusunda,
bir PKK militannn evine giderek kendisine rgtten geldiimizi PKK adna kendisini tutukladmz syleyip,
silahn aldk. Telsizle Bnb. Cem ERSEVER e militan aldmz syledik. Terristi alp arabaya bindikten sonra
Diyarbakra doru yola ktk. Terriste bildiklerini anlatmasn syledik, bize hakaret edip, yzmze tkrd.
Bnb. Cem ERSEVER ehrin dna geldiimizde arabay kenara ekmemizi syledi. Terristle Bnb. Cem ERSEVER
arasnda bir mddet konuma getikten, sonra Bnb. Cem ERSEVER tabancasn ekerek terristin kafasna
skarak ldrd. Cesedi yol kenarnda braktk. Daha sonra Bnb. Cem ERSEVER bulunduumuz Blge Komutanlna bilgi verdi ve oradan uzaklatk
Mehmet MESUTOGLU, Bitlisli Erhan... ve Suriyeli ismini bilmediim ahslarla beraber yapm. Bu olaydan dolay
birbirlerine baya kzdlar, ikisi de sinirli bir ekilde buradan ayrlarak gittiler. Bu zamanlarda Yeil in ailesi
Bingl Solhan da ikamet ettiinden Bingl ve Elaz blgesinde kalr. Diyarbakr a de ara sra gelir kalrd
1993 Hani baskn olduunda Polis zel Harekt ile birlikte Haniye giderken saat akam 22.30 sralarnda
yolda rgtn pususuna rast geldik. Polis panzerine roket isabet etti. 3 polis ehit oldu. O esnada biz JTEM den
3 kiiydik. Yanmzda rtbeli 7-8 kii vard. Olayn olduu yerde arama tarama yaparken, yol kenarnda bahe
ierisinde adn hatrlamadm bir terristi sa yakaladk. Polis Panzerine roket isabet ettiinde nmzde
bulunan sivil kamyondan bir ahs yere atlad, bizde terrist zannedip ate ettik, ahs ld. ahsn kimlii
hakknda bir bilgim yoktur
1993 yl Irak a snr tesi hava harektndan 1 ay nce Bnb. Cem ERSEVER in elemanlar ile grmeleri
sonunda Kuzey Irak krsalndan bir bayan rgt eleman ile birlikte rnak Blge Sorumlusu Hogir(K) Diyarbakr
a getirttirdi. Bayan bana teslim etti ve bana kimse ile grtrtme dedi. Ben de eve gtrp eime teslim
ettim. Hogir(K) Bnb. Cem ERSEVER le grtkten sonra, Eref BTLS Paa ile de grtrld, Irak a snr
tesi hava harekatyla alakal olarak snr tesindeki kamplarn yerleri ve gruplar hakknda bilgi veriyordu.
BTLS Paaya operasyon hakknda senden baka ahslarda sana verdiim bilgileri operasyondan nce
renirse sonu alamazsnz, eer bu bilgileri operasyona balar balamaz operasyona gidecek olan grup
komutanlarn bilirse baar salanr dedi. Eref BTLS Paa da Hogir(K)NIN dedii gibi yapt ve operasyon
sonucunda 1300 akn terrist ldrld. Bundan nceki snr tesi operasyonlarn hepsi bo kt. Bu operasyondan sonra Efe Timleri ve Korucu Birlikleri ile birlikte snr tesine geip, ekim yaparak cesetlerin ve operasyon sonucunun grntlerine Bnb. Cem ERSEVER e verdik. Daha sonra Hogir(K) ve einin nereye gittiini
bilmiyorum. Bu arada Bnb. Cem ERSEVER ile Yeil(K) Mahmut YILDIRIMn aralan ald. Bnb. Cem ERSEVER
Yeil(K) e seni bir daha benim blgemde grmeyeceim diyerek kovdu.
172
1993 yl sonlarna doru biz yine JTEM de Diyarbakr grubunda Bnb. Cem ERSEVER ile birlikte almaya devam
ettik. Bu arada Vedat AYDIN ldrlm, cesedi Diyarbakr dnda bulunmu. Bunun zerine Diyarbakr da
yry dzenlenmi. Biz de bu arada Kuzey Irak blgesinden grevden yeni gelmitik. Asayi Komutan bize
yryten dolay kimseye mdahale etmeyin, bilgi toplayn, ekim yapn: dedi. Ben ve 20ye yakn JTEM
grubu olarak yrye katldk ve bu esnada silah sesleri geldi, arbede ve karklklar oldu. Biz tekrar Blge
Komutanlna dndk. Fatih ALTAYLI Diyarbakr Cezaevinde yatan Hkim GVEN ile ekim yapmak iin
geldiini syledi, ahsla ekim yapmadan rportaj yapmasn syledik. Ancak Fatih ALTAYLI ekim yapt, biz de
kasetleri ve filmleri elinden alarak krdk. Aramzda gerginlik oldu. Fatih ALTAYLI bir yerden benim (K) adm
birilerinden renmi, benim hakkmda gazete kesinde kelle avcs, kontrgerilla eleman diye yazmaya
balad. Bu arada zgr Gndem gazetesinde de Vedat AYDIN kontrgerilla eleman Mahmut (K) Adil TMURTA ldrd diye yazlar kmaya balad. Bu arada gazeteci Musa ANTER Diyarbakr Dakapda bir otelden
alnarak Diyarbakr dnda ldrlm, bununla ilgili de benim hakkmda zgr Gndem ve eitli gazetelerde
yazlar ve haberler kmaya balad. Ben bu konuyu Bnb. Cem ERSEVER ile konutum. O da bana meyve veren
aac talarlar, sen kafan yorma, biz seni biliyoruz, byle eylerle senin alakan olmaz dedi. Zaten yapm olsam
kendisinin haberi olurdu, byle bir talimat kendisi vermi olurdu. Ben, Bnb. Cem ERSEVER talimat dnda hibir
eylem ve olaya katlmadm
1991-1992-1993-1994 yllarnda Cizre Tabur Komutanlna bal alan kendilerine JTEM diyen balarnda
Cemal TEMZZ n bulunduu, Bedirhan (K) Adem YAKIN, Tunceli1i Hdr... itiraf bu ahs biz yaral olarak
Siirt te 1988 ylnda yakalamtk, Hakim GVEN PKKNIN cezaevi sorumlusu merkez komite yesi, Kamil ATAK
PKK milisi Cizre belediye bakanl yapt, bunlarn bulunduu itiraf gurubu ve birka rtbeli ile kurulmu bir
tim vard. Bunlar yakaladklar milis veya karlarna ters den ahslar, Kamil ATAK n dmanlarn gzaltna
alp merkez komutanlna gtrp sorguladktan sonra infaz ederek BOTAIN asit kuyularna attklarn herkes
biliyordu bende biliyorum ancak byle eyler herkesin gz nnde yaplmad iin kimse ahitlik yapamyor. Bu
blge kk yer olduundan herkes kimin ne yaptm biliyordu ancak herkes korktuu iin kimse itirafta
bulunmuyordu. Kamil ATAK Bnb. Cemal TEMZZ belediye bakan setirtti. Kamil ATAKn kazanmas iin
elinden gelen her eyi yapt.
1993-1994 yllarnda rnak enoba blgesinde (Krtede segirik) Akduman ilesi belediye bakann ehmuz
BABAT tarafndan ldrlerek PKK yapt: diyerek olay kapattlar. Ancak rgt bu belediye bakanm ok
severdi ondan dolay kesinlikle rgt ldrmezdi. ehmuz BABAT blge komutan eski JTEMC Yzb. Sar Sinan...
ile ortak petrol iletiyorlar. Bunun destei ile silah ve eroin kaakl yapyor.
Tabur komutan Bnb. Cemal TEMZZ tarafndan kurulan ve Cizre Silopi blgesinde faaliyet gsteren Sivil
ekipten Hdr (Tuncelili), Bedirhan(K), Adem YAKIN, Hakim GVEN, Kamil ATAK ve olu altlarnda askeriyeye ait
arabalarla yanlarnda uan da ismini hatrlamadm rtbeli subay astsubaylarla gezip kar amal ahslar
gzalt yapp sorgulama yapyorlard. Kimin gzaltna alnacan Kamil ATAK bunlara sylyordu.
Bu grup yanlarnda alan itiraflar da karlarna ters dt ve istediklerini yaptramadklar iin bu ahslar
da kaybettiler. Ancak bir tanesini ldrdklerini ve daha sonra bunu da atmada oldu diyerek kapattklarn
biliyorum.
Ercan YELMENN zel Harekt gurubunda almaya devam ettim. Birok atmaya katldm. Benim zerimde
bulunan Pemergelerin Trkiyeye gelirken yanlarnda getirdii, Kba yapm, Kalenikof silah aldm. Bu silah
operasyonlarda kullanyordum. Bu silahtan Grup Komutan Bnb. Cem ERSEVER dhil herkesin haberi vard
173
1993 sonu veya 1994 balarnda Bnb. Cem ERSEVER istifa ederek grevinden ayrld. Bize toplant yaparak,
Terrn bitmesini istemeyenler baz komutanlarmz Terrle uramak yerine Pervarinin baln, Eruhun
fstn, Diyarbakrn karpuzunu dnyor, yzlerce ehit olan vatan evlatlarn dnen yok diyerek istifa
ettiini syledi, bizimle vedalat daha sonra bizi de yanna alacan syledi. Cem ERSEVER in yerine Bnb. Kerim
KIRCA geldi. Ben bu ahsla anlaamadm iin ayrlacam syledim. nk burada bizim haricimizde Alay
Komutanlna bal bir organize grup vard bunlarn banda Yzba vard cezaevinden aldklar 15 kiilik itiraf
gruplardan; Halit ELK, Kulplu Adil... , Selman... , Vahap YIKILMAZ, Feyat ALD ve 15 tanede Sb. Astb. olmak
zere 30 kiilik grup vard. Bizim admz kullanp biz JTEMZ diyerek gayrimeru, kar amal iler ve infazlar
yapyorlard. Bu grubun yapt gayrimeru ileri, uyuturucu ileri ve faili mehul infazlar Halit ELK ok iyi
bilir nk Grup Komutan Yzb.ya ok yaknd. Ben JTEM den ayrlacam Bnb. Kerim KIRCA ya syledim ve
ayrldm. stemen Ercan YELMENin zel Harekat grubuna getim. Bu arada Abdlkadir AYGAN bana
gelerek kendine dikkat et senin hakknda Bnb. Kerim KIRCA infaz karan kartt kendine dikkat et dedi. Bende
bunu aldm bir yere gtrdm, biraz alkol alnca bu zld, benim infaz edilme grevimi kendisine verildiini
syledi. Ben de ertesi gn kardeim Ramazan TMURTA i yanma alarak eski grev yerime gittim. Kardeime
sen kapda bekle ben buradan kmazsam bana bir ey olursa yani ldrlrsem veya kaybedilirsem bunun
sorumlusu Bnb. Kerim KIRCAdr, git savcla ve ailelerimize haber verirsin dedim. zerimde 2 adet el bombas
ve ruhsatl tabancamla ieri girdim. Bnb. Kerim KIRCANIN odasna gittim, O da bana sen JTEM hakknda ileri
geri konuuyormusun bizim hakkmzda konuma bizim admz azna alma kendine dikkat et dedi, bende
kendisine yanna aldm adamlarn iyi adamlar olmadn ancak kendisi hakknda fazla bilgim olmadn ve ben
o insanlarla ilgili konutuumu syledim. Daha sonra JTEM Grup Komutanlarndan Bnb. Cevat... da beni
ararak senin sorunun ne? Niye burada sorun karyorsun dedi, ben de Kemal EMLK gibi 99 askeri ehit
ettiren, yanl bilgiler verilen adama hem lojman verdiniz hem kendisini hem eini maaa baladnz, ben de buna
kzdm ondan dolay ayrlyorum dedim.
Bu arada, Yrb. Hseyin.. .den Diyarbakr itiraf kouundan, 15 tane isim vererek kendisine bunlar buraya
getirttir, Bingl de bir tim kurarak alalm dedim, O da kabul etti. Halit ASLAN, Muhammer SONER, Mehmet
Zlf GZEL, Turan YCE, Tahsin AHN, Lokman MENEK ve dierleriyle Bnb. Akn... ve Yzb. Vahdet... ile tim
kurup altk. Gen Topsinan blgesinde Tunceli ye, rgtn kongresine giden grup ile atmaya girdik, 28 l
aldk.
Bu ekilde Bingl K, Yedisu, Karlova, Gen ilelerinde eitli operasyonlara katldm. Bu dnemde, Alay
Komutan Feridun ZTRK, yardmcs Hseyin Yrb. d. Ben, ruhsatsz silah bulundurmaktan dolay cezaevine
girmitim. Hseyin Yrb. beni cezaevinden alarak Bingl Alaya getirdi. Bana, sen ve eini korucu yapalm, ikinizde
maa alr, sende jandarma ile birlikte operasyonlara katlrsn. Cezan bitene kadar buralarda kalrsn, sana sahip
/cam dedi. Bende kabul ettim ve bir ay kadar Bingl krsalnda askerle birlikte operasyonlara katldm. Bana
Alaya giri klarda kullanabilmem iin Personel Kart verildi. Bu ekilde Alaya kolayca giri k yapabiliyordum. Daha sonra ben Hseyin Yrb.a komutanm, bana on kii itiraf verin, ayr bir tim oluturalm, krsalda
keif ve istihbarat almalarnda bulunalm dedim. O da bana olum ben itiraflara gvenmiyorum dedi.
Bende kendisine komutanm ben salam adamlar toplarm, bana bu konuda yetki verin: dedim, kendiside
kabul etti. Daha sonra Diyarbakr cezaevinde itiraflarn kouunda yatmakta olan Yaar UZUNBOYLU yu
telefonla aradm. Kendisine yeni bir kurulacan, timde grev yapmak zere tand, cezaevinde yatan, salam
on tane itiraf bulmasn istedim. Yaan UZUNBOYLU da bana ben isimleri tam olarak bilmiyorum Arif ELEB
yi araym dedi. Arif ELEB de bana 10 kiinin ismini verdi. Bu isimler, hatrladm kadaryla; Halit ASLAN,
Salih BOZAN, Batmanl Mehmet AGAR, Ergl DENZ, Muhammer SONER, Mehmet ZLFGZEL, Mardinli
Kadir... , idi. Bu isimleri o dnem Bingl de sorgu amiri olan Bayram Bv a verdim. O da gerekli izinleri ayarlayarak ahslar 15 gnlne kard. Bu ahslara balangta kalmalar iin Alayn ierisinde yer ayarladk. Yaplan
operasyonlarn baarl olmas sebebiyle Hseyin Yrb. rimi fazlalatralm dedi. Bunun zerine yine Diyarbakr
cezaevinde yatmakta olan itiraflardan yaklak 20 kii daha alarak toplam 30 kiilik bir tim oluturduk.
ahslarn says artnca kalmalar iin Alayn dnda da ev tuttuk. Daha sonra operasyonlarda yine olumlu
sonular almaya devam ettik. Yine bu tim ierisinde bulunan hatrladm ahslar; Nimet NAS, Turan YCE,
Lokman MELEK tir. Grup iinde kendi aramzda konuurken time bir isim koyalm dedik. Ortak karar olarak
ismini Yldz Timi koyduk. Timin komutanln ben yapyordum. Askerlerdin sadece Zeynel Astb. ve Seyfullah
Astb. geliyordu. Tim tek bana operasyonlara kabiliyordu. Timin ihtiyalar valilik tarafndan karlanyordu.
174
Bu tim yaklak sene faaliyet gsterdi. Bu sre zarfnda yaklak 300 kii deiimli olarak bu timde grev
aldlar. Bizim timin haricinde Diyarbakr Kulp da yine Yldz Timi ad altnda Feramuz Bnb. tarafndan itiraf
Nizamettin TA sorumluluunda bir tim kuruldu. Bu timde bildiim kadaryla Kulplu Adil... , Tilhat... , Tahsin
AHN vard. Bir sre sonra bu timin grevlerini ktye kullanmas, kar amal gasp, adam karma, tehdit gibi
ilere kartklarn duydum. Bunu zerine bizde kendi timimizin adn T Timi olarak deitirdik. Biz yaptmz
operasyonlarda, timin te biri genellikle terr rgt mensuplarn giydii kyafetleri giyiyorlard. Bunun amac
ise rahatlkla istihbarat toplayabilmekti.
1996 ylnda Tunceli ye Krmy. Bnb. Metin KARADAYININ yanna gittim. Burada da ayn Bingl ve Diyarbakr da
ki gibi rtbeli ve itiraflardan oluan sivil operasyon timinde altm. Ovack blgesinde eitli operasyonlara
katldm. Krmy. Bnb. Metin KARADAYI Erzincan a tayin olunca bizi tim halinde Erzincan a gtrd, evlerimizi de
tadk. Burada Erzincan Sivas yolu zerinde bulunan Sansa geidi, Tunceli Plmr kava, Tren istasyonu
blgelerinde yol kontrol ve arazi operasyonlarna katldm. Cehennem Deresi blgesinde bir operasyonda ftk
blgesinden silahla yaralandm. 1997 ylna kadar burada altm. Buradan Diyarbakr Dicle Kral Kz Baraj
Koruma Timi ne katldm. 2000 ylna kadar burada grev yaptm. Bamzda bulunan Kdm. Bnb. Kazm ZGEN
zmire tayini knca bende istifa ederek Antalya iline evimi eyam alarak tandm. Bir otelde gvenlik grevlisi
olarak ie baladm.
Antalya da bulunduum dnemde, daha nceden itiraf olmas sebebiyle tandm Nizamettin TA beni arad.
Kendisinin, Adil Serdar SAAN n yannda olduunu. Benimle ilgili bir konu olduunu ve stanbul a gelmem
gerektiini syledi. Bende ne olduunu sorduumda bana telefonda anlatamayacan syledi. Bende bunun
zerine o zaman kullanm olduum eski model viner renkli Mercedes marka arabamla tek bama
stanbul a geldim. Topkap Eresin otelinde Ben, Adil Serdar SAAN, Nizamettin TA ile bulutum. Otelin
lobisinde oturduk. Burada Adil Serdar SAANn ofr Halit ve korumas farkl bir masada oturdular. Biraz
sohbet ettikten sonra ben konunun ne olduunu sorduunda Adil Serdar SAAN bana Nizamettin TA a ok
gvendiini, kendisini mafyann sktrdn, Nizamettin TA gibi kardeleri olduunu. Bu ahslarn kendisini
koruyacan syledi. Bende, netice olarak benden ne istediini sordum. Bu arada Adil Serdar SAAN, Nizamettin e dier masaya gitmesini syledi. Nizamettin masadan ayrldktan sonra, Adil Serdar
SAAN bana Yeil(K) Mahmut YILDIRIM bulmam istediini syledi. Bende ben kimim ki Yeil(K)i getireyim
dedim. O da bana sen sadece yerini tespit et biz gelir alm dedi. Bunun karlnda denekten masraflarm
karlayabileceini syledi. Bende kabul ettim. Yalnz, bu iin sadece ikimizin arasnda kalmas gerektiini, aksi
halde ailemin zarar grebileceini syledim. Bana, bundan sonra ofr Halitle irtibat kuracam, emniyete
kesinlikle gelmemi ve bir ey olursa Halit i aramam gerektiini syledi. Adil Serdar SAAN, ben ve Nizamettin
TA a otelde kalacak yer ayarlad
lk olarak Bingl e gittik. Burada daha nce tandm itiraf olan Halit ARSLAN ile bulutum. Halit in evinde
iki gn kaldm. Burada Yeil(K) i tanyabilecek ahslara ve orada yaayan akrabalarna sordum. Yaklak iki
aydr Bingl e gelmediini. Mu ta olabileceini sylediler. Burada arabam arza yapt. Bende daha nceden
tandm o zaman inaat halindeki havaalann da gvenlik grevlisi olan eski korucu olan Mahmut isimli
arkadama kendi arabam tamirciye brakarak onun siyah renkli
stanbul a geldik. Zehray Baclar a, evine braktm. Daha sonra emniyetin yaknlarnda bir yerde Halitle
grtm. Bana para vereceini syledi. Bende paray istemediimi, bir daha beni bu ilere bulamak istemediimi syleyerek yanndan ayrldm. Zehrann baclardaki evine gittim. O gece orada kaldktan sonra ertesi sabah
175
Mercedes marka arabasn aldm. Buradan Mu a gittik. Burada itiraf Muammer SONER, Cizreli Ali (K)
Abdlmuttalip TONER ile grtm. Yeil(K) i tanyabilecek ahslara sordum. Bu ahslardan Diyarbakr da
olabileceini rendim. Mu ta kaldm dnemlerde Cizreli Ali(K)nin evinde kaldm. Daha sonra arabam geri
almak iin Bingl e dnp arabam alarak Diyarbakr a getik. Burada Yeil i tanyabilecek Vahap YIKILMAZ,
itiraf Muhsin, smail YELMEN, Bedri... isimli ahslarla grtm. Vahap bana i hafta nce Yeil(K) in
Diyarbakr da olduunu, Silopiye mazot kaakl ii iin gideceini syledi. Bizde bunun zerine Silopiye
gittik. Burada rfan BAYAR la grtm. Evinde kaldm. evreden sordum fakat herhangi bir sonu alamadm.
rfan BAYAR da yanmza alarak Habura gittik. Mazot kaakl yapan ahslarla grtk. Fakat yine
herhangi bir netice alamadk. Daha sonra, JTEM in bulunduu BOTA a gittik. Dikkat ekmemek iin ieriye
girmedik. Bir sre burann giriini gzledikten sonra herhangi bir eye rastlamadk. Silopi le Jandarma
Komutanlna gideceini dnerek buraya gittik. Hatta ieri girdim. Burada bulunan aralara baktm. Ama
herhangi bir ey gremedim. Silopi merkezde dolarken Yeil(K) in kulland siyah bir aracn iinde yannda da 4
kii olduu halde rnak le Jandarma Komutanlna girerken grdm. Bunun zerine durumu Halit i arayarak
misafiri bulduk: dedim. Halit bana beklememi syledi. Yaklak bir-bir buuk saat bekledikten sonra Halit beni
arad. Bana dnn dedi. Bende nereye dedim, o da bana benim bulunduum merkeze dnn dedi, birlikte
rfan n evine gittik. O gece rfan da kaldktan sonra sabah stanbul a gitmek zere yola ktk.
yola ktm, Antalya ya gittim. Bu olaydan yaklak i hafta sonra 2000e Doru isimli dergide Adil TMURTA:
stesem Yeil(K) i bir gnde bulurum. eklinde bir haber kt. Bunun zerine bende hemen Halit i arayarak bu
olaydan haberlerinin olup olmadn sordum. O da bana benim haberim yok! dedi. Bunun zerine bir daha
grmedik. Zehra daha sonra bene birok kez arad, hatta Antalyada evime de geldi. Bildiim kadaryla uan
Alanyada Rusya dan arap getirip sattn, Kelebek marka mobilya dkkan olduunu biliyorum
Yine cezaevine girmeden, yanlmyorsam 2002-2003 yllarnda, o zaman kullanmakta olduum kendi adma
kaytl olan 0533 ile balayan telefonuma 00 ile balayan numaradan Yeil(K) Mahmut YILDIRIM bana mesaj
ekti. Mesajda yarn kandildir. ki ime kardeim. Krsaldan ovaya inmisin. Kendine iyi bak kardeim. Sakall
Hoca yazyordu. evremdeki arkadalarma telefon numarasn gsterdiimde bu numarann svire ye ait
olduunu sylediler. Bu olaydan sonra ben kendisinden bir daha haber almadm
176
Ben korucu olduktan sonra dnemin Taktik Alay Komutan soyadn bilmediim Rdvan Albay, Yzba Hsamettin DURMU, Baavu Emrullah ITAK farkl zamanlarda aile bymz zzeti o dnemin PKK blge sorumlusu
olan Agid ve yannda gezdirdii bir ahsn yaptn sylediler.
uan ne zaman olduunu tam olarak hatrlayamadm ancak Uzman avu Cengiz SANAYIN grevde olduu
bir tarihte; Uzman avu Cengiz SONAY ve Doan... ? Silopi merkezde alkoll iecekler satan Uur... ? simli
ahsn (kz kardeinin ismi Melike) evine gitmiler ve Abdullah FERHANOGLUNU beklemeye balamlar.
Taksicilik yapan Abdullah FERHANOGLU Uurun evinin yaknlarnda bulunan tradan (kaak akar yakt
satan) yakt almaya geldiinden Cengiz SONAY ve Doan... ? bu ahs yakaladktan sonra Kizil blgesine
gtrmler. Bu olaydan bir gn sonra ben Silopi le Jandarmaya Uzman avu Cengiz SANAYn yanna
gittiimde ekmecesinde Abdullah FERHANOGLUnun kimliinin zeri krmz ile arplanm olduunu grdm.
Ben ahsn kimliini grdkten bir iki gn sonra da Abdullah FERHANOGLUnun silahla ldrlm ekilde
cesedi bulundu. Ben bu grdklerimden sonra olay Uzmanavu Cengiz SANAYn yaptn veya yaptrdn
anladm.
Burada u konuyu da ayrca belirtmek istiyorum. Ben bu olaylar anlattm dnemde korucu olduum iin srekli
olarak Silopi le Jandarmadaydm ve askerle i ieydim. Uzman avu Cengiz SONAYda srekli grtm
kiilerden birisiydi. O dnemde Uzman avu Cengiz SANAYn bir ajandas ve eitli ahslara ait ok sayda
kimlik (nfus czdan) vard. Uzman avu Cengiz SONAY o dnemde ldrd ahslarn ajandadaki isimlerinin
yanna krmz arp iareti koyuyor ve len ahslarn kimliklerini alp bu kimliklerin zerlerine de arp iareti
koyuyordu. Yani Cengiz SONAYn ekmecesinde bir ahsn kimlii var ve zeri krmz arpl ise bu ahsn
ldrlm olduu anlamna geliyordu. Uzman avu Cengiz SANAYn o dnemde yapt tm olaylardan
Hsamettin DURMU ve Halil UYSALn bilgisi vard
Bunun zerine Uzman avu Cengiz SONAY, Uzman avu cal... ?, Hasan SALUCi, Sadk DZGN, smet
TATAR ve Doan....? kadnn kocasn koyun otlatmadan dnerken alp le Jandarmaya getirip sorgu odasna
almlar. Sorgu odas kapnn giriinden bir metre sonra projektrler vard. Bu projektrler sorgulanan kiinin
yzne tutulurdu. Girie gre sada sorgulanan kiileri asmak amacyla hazrlanm demirler vard. Odann dier
ucunda eme vard. Sol tarafndan ise zerine elektrik dzenei konulan bir tane masa vard. Sorgu odasnn
kaps tamamen kapalyd ve darya hibir ekilde ses gitmiyordu. Ben sorgu odasna girdiimde adam tamamen plak bir vaziyette keye sinmi bir ekildeydi. Cengiz Uzman ahsa srekli olunun rgtte olduunu ve
kendisinin de neden rgte yardm yataklk yaptn soruyordu. Adam ise olunun rgtte olduunu her defasnda sylediini, hanmnn ise kendisinden habersiz gittiini, hem gittiyse bile olunu getirmek iin gittiini
sylyordu. Srekli olarak evde iki ocuu daha olduunu, tek derdinin bu ocuklarn geimini salamak olduunu, kendisinin maddi durumu olmadn, bu nedenle de rgte yardm yapacak hibir eyinin olmadn sylyordu. Adam srekli Uzman avu Cengiz SONAYa yalvaryordu. Cengiz SONAY daha sonra adamn zerine
yrd ve adama ayaa kalkmas iin bard. Adam bu srada ayaa kalkt ve iki eliyle ap arasn kapatyordu.
Cengiz SONAY adamn sa kolunu kaldrmaya alt. Adam cinsel organn gstermemek amacyla direndi.
Bunun zerine Cengiz kollarn kaldrmasn syleyerek bard. Adam kollarn kaldrnca Cengiz adamn bacak
arasna sert bir tekme att. Adam yere ykld. Cengiz SONAY elinde bulunan esnek bir sopay adamn sa kol
dirsei ve eli boyunca paralel olarak n kolunun stne sopay yaslad ve Cengiz SONAY sol eliyle adamn sa
177
Silopi le Jandarma Komutanl ve Grand Otelin karsnda evi bulunan Aye... ? simli bir kadn vard. Bu
kadnn kocas obanlk yapmaktayd ancak ismini bilmiyorum. Bu kadnn Hac isimli bir olu vard ve PKK terr
rgtne katlarak daa kmt. Aye isimli kadn olunu dadan indirmek iin aratrma yapp olunun yerini
renmi ve yanna gitmi. Kadn olunun yanna gittiinde kar ve yamur nedeniyle orada iki gn kalm. Kadn
oradaki yaklak (15) kiiye kald iki gn boyunca ekmek yapm. Oradaki terr rgt yeleri kadn oluyla bir
an olsun ba baa brakmamlar. Hatta kadn oradakilerden bir tanesine olunu kendisine teslim etmelerini
istemi ancak kabul ettirememi. Bunun zerine kadn tekrar evine dnm. Kadn evine dndkten yaklak (15)
gn sonra olunun yanndaki terr rgt yelerinden bir tanesi devlete teslim olmu. Sorgusunda Aye isimli
kadnn dada yanlarna gelmesi olayndan da bahsetmi. Yaplan aratrmalarda kadnn kim olduu tespit
edilmi. Bunun zerine Uzman avu Cengiz SONAY teslim olan rgt yesini kadna gndermi. rgt yesi
kadna olundan selam getirdiini ve tekrar yanna gideceini sylemi. Bunun zerine kadnda bu rgt yesine
iki orap ve iki eldiven vermi. Bunlardan birer tanesini kendisinin almasn, birer tanesin de oluna gtrmesini
istemi. Teslim olan rgt yesi ald bu malzemeleri getirip Cengiz SONAYa teslim etmi.
bilei ve sopay, sa eliyle de dirsei ve sopay tutarak sert bir diz hamlesiyle adamn sa n kolunu i tarafndan
krd. Adam bararak tekrar yere dt. Akabinde Cengiz adam yerden kaldrd. Adamn krk olan sa elini
sorgu odasnda bulunan masann stne koydu ve elinde bulunan esnek sopayla adamn parmaklarna, elinin st
tarafna ve koluna sert ekilde vurmaya balad. Adamn kolu ald darbelerle parampara oldu. Adam kolunu,
elini ve parmaklarn kprdatamaz hale geldi.
178
Daha sonra Cengiz adama elini evirmesini syledi. Ancak adam elini eviremiyordu. Cengiz adamn elini avu ii
tavana bakacak ekilde zorla evirdi. Bu esnada krk kemiklerin sesini hepimiz duyduk. Adamn kolu tamamen
kullanlmaz hale gelmitir. Cengiz adamn ellerini st ste avu ileri tavana bakacak ekilde koyduktan sonra bir
sre daha elindeki sopayla adamn eline ve parmaklarna vurmaya devam etti. ahsn iki eli de tamamen paralanmt. Adam bir ey bilmediini yalvararak sylyordu. Cengiz SONAY adama Sen bir ey sylemiyorsun.
Birazdan senin karn da buraya getirip s dedi. Adam yine ayn ekilde olunun dada olduunu, karsnn
yanna gittiini ancak kendisinin hibir yardmda bulunmadn, evde iki ocuu olduunu, karsna dokunmamasn, isterse kendisini ldrebileceini, Allahn Peygamberini seviyorsan yapma eklinde alayarak beyanlarda
bulundu. Bunun zerine Cengiz SONAY senin karn da getirip s, seni de s, burada Allah tezkere alm,
Peygamber izindir eklinde beyanlarda bulundu. Akama doru havann kararmaya balad bir zamanda ben,
Uzman avu Cengiz SONAY, Hasan SALUCi, Sadk DZGN ve Doan...? Aye isimli kadn almak zere evine
gittik.
Kadn muhtemelen kocas yannda olmad iin hayvanlar otlamaktan yeni dnm yemek hazrl yapyordu.
Biz evin avlusuna girdiimizde kadn nce kocasnn cesedini getirdiimizi zannederek bir ok geirdi ve donakald.
Kadn bize Krte Kocamn cesedini mi getirdiiniz? diye sordu. Biz hayr dedik. Cengiz bu srada kadna Bin lan
arabaya o eklinde hitap ederek tokat att. Bu esnada annesinin sesini duyan ocuklar avluya geldiler ve
alamaya baladlar. ocuklar 8-9 yalarndaydlar. Aye isimli kadnn boynunda asl tek bir altn vard. time
esnasnda boynundan kopard altn ocuklarna doru att ve sabah komulara bu altn verin size ekmek
alsnlar eklinde Krte beyanlarda bulundu. Kadn zorla 34 ASK 34 plakal le Jandarma Komutanlna ait
arabaya bindirip le Jandarma Komutanlna getirip sorgu odasna koyduk. Kocas bu esnada ayn odada
rlplak duruyordu. Kadn kocasn bu halde grnce hem Cengize hem de devlete ar biimde Krte kfr
etmeye balad ve Ben bundan sonra olumu dadan getirmem. Olum Hac hergn inallah 50 tane asker vurur.
Kocam bu hale drenlere Allah bir daha g vermesin dedi. Bunun zerine Cengiz Aye isimli ahsn srtna
sert bir tekme att. Kadn beton duvara arptktan sonra yere dt. Sonra Cengiz kadna olunun yerini sordu.
Kadn da Olum Cudi ile Gabar arasndadr. Ben almaya gittim. Yalvardm bana vermediler. Erkeksen sen git al.
dedi. Bunun zerine Cengiz Sen benim erkekliimi birazdan greceksin dedi. Biz kadnla kocasn sorgu odasnda
brakp oturma odasna getik. Biz ay itiimiz srada bir Polis olmu ancak er olarak askerlik yaptn bildiim
kii yanmza geldi ve kadnla kocasnn aladklarn syledi. Bunun zerine Cengiz o erden sorgu odasnn kapsn
amasn istedi. Kap aldndan kadnn ve kocasnn alama seslerini duyduk. Cengiz adama Ses karmayn.
Gelirsem seni de karn da s dedi. Yaklak 15-20 dakika kadar oturduktan sonra Cengiz tek bana sorgu
odasna girdi. Ancak sorgu odasnn kaps tamamen kapal deil yani aralklyd. Cengiz kadna Trke elbiselerini
karmasn syledi. Ancak kadn Cengizin sylediklerini anlamaynca kocasndan, karsna elbiselerini karmasn sylemesini istedi. Adam ise Beni ldr, karma bunu yapma dedi. eriden gelen seslerden anladm
kadaryla Cengiz kadna saldrd. Kadnn Krte O ocuu, senin ananda karnda o... Benim elbiselerimi
karma dediini duydum. Daha sonra kadnn sesi kesildi. Sesi kesildi derken; sanki az bir eyle kapatldndan
zorla konumaya alr ekilde sesler geliyordu. Bu seslerden Cengizin kadna tecavz ettiini anladm. Cengizin
ieriye girmesinden sonra anlattm olaylar yaklak olarak 30-45 dakika kadar srd. Cengiz dar ktktan
sonra bize O.. doru sylemiyor dedi. Cengiz dar ktktan sonra yarm saat kadar daha oturduk.
Biz otururken bir telefon geldi. Bu telefondan sonra Cengiz; Uzman avu cal... ?, Sadk DZGN, smet TATAR,
Hasan SALUCye silahlarn alp Birlik Kye gitmelerini syledi. Bu ahslar ayrldktan sonra biz saat 21-22ye
kadar orada kaldk. Daha sonra telsiz anonsundan terr rgt grubunun gei yapaca anonsu gelmesi zerine
biz de oraya gittik. Daha sonra saat 03.30 sralarnda ile jandarmaya dndk. Biz le Jandarmaya girdiimizde
sabah ezan okunmaya balad. Cengiz ge kaldmz syleyerek adam ve kadn arabaya bindirmemizi syledi.
Ben, Doan... ?, Cengiz SONAY ve birka askerle birlikte adam ve kadn arabaya bindirdik. Biz adam ve kadn
Birlik kynn 500 metre yukarsndaki ukur gibi bir yere gtrdk. Adam ve karsn arabadan indirdik. Orada
aracn farlarn sndrdk. Cengiz SONAY arabadan indi ve kelele kadna ve adama kelele ate ederek ldrd.
Ben o srada arabann direksiyonundaydm. O esnada orada koyun otlatan Ali AUR isimli oban silah seslerini
duymu. Biz oradan geerken de arabay ve Cengiz SONAY grm. Biz giderken obann bizi grdn fark
eden Cengiz bize Durmamz, obann bizi grdn, bu obann da ldrlmesi gerektiini syledi. Ancak biz
durmadk ve devam ettik. Daha sonra oban silah seslerinin geldii yere doru gittiinde adamn ve kadnn
cesetlerini grp ky muhtarna haber vermi. Sabah hava aydnlannca ky muhtar adam ve kadnn cesetlerini
aldrp Silopiye getirtmi ve ailelerine haber vermi. Daha sonra bu cesetler Silopi mezarlna gmld. Bu
ahslara ait mezarlar bilirim ve gsterebilirim. Ben Aye isimli kadn ve kocasnn hangi kyden olduunu
bilmiyorum. Biz kadn Silopi merkezindeki uan Grant Otelin karndaki mahalleden aldk. Mahallenin Krte
ismi SNDdir. Resmiyetteki adn bilmiyorum.
lerleyen dnemde Aye isimli kadnn olu Hac... ? Annesi ve babasn terr rgtnn ldrdn duymu.
Bunun zerine teslim olup itiraf olmu. Hatta terr rgtne kar savaarak ar zayiat verilmesine yardmc
olmu. Ancak daha sonra devletin ldrdn renince geri ekilmi ve hala Silopi ilesinde ofrlk yapmaktadr. Bu ahsa da ulalabilir.
Cengiz SONAY 34 ASK 34 plakal aratan indi ve Mehmet TAYBOGAnn kulland aracn yanna geldi ve kapy
aarak iindeki ahslara stediim paray neden getirmediniz dedi. Ahmet AYIK. 5.000 mark olduunu ve bu
paray verebileceini syledi. Mehmet TAYBOGA ise kesinlikle para vermeyeceini syledi. Bu konumann
akabinde Cengiz SONAY, Mehmet TAYBOGA ve Ahmet AYIK 34 ASK 34 plakal araca bindirerek Silopi le
Jandarma Komutanlna doru yola ktlar. Adamlarn kulland beyaz renkli brodway marka arac itiraf
brahim srmeye balad. Ben sima olarak bu ahs TVde grdm Abdlkadir AYGANa benzetirim. Hatta o
olduunu dnyorum le Jandarma Komutanlna konvoy halinde ilerlerken Cengiz bana telsizle merkeze
gitmemi syledi. Bende bunun zerine ahslarn yanndan uzaklatm ve ile merkezine gittim.
179
1993 veya 1994 yllar arasnda Uzman avu Cengiz SONAY beni yanna ard. Bana daha nceden tandm ve
araclk ileri (ara alm satm, mal alm satm vb.) yaptn bildiim Mehmet TAYBOGAnn Haburda olduunu,
kt zaman kendisine haber vermemi istedi. Mehmet TAYBOGA Bakyldr. sperti airetine mensuptur. Bu
aile daha sonra TAYBOGA soy ismini MEROGLU olarak yapt. Mehmet TAYBOGA gmrkteki bu ileri Ahmet
AYK (AY1K olabilir. Baba ad Sadk - anne ad Arife) ile birlikte yapyordu. Ben Cengiz SONAYa haber verdiim
zaman kna yetiemeyeceini belirttim. O da kendisinin Habur Gmrk kaps yaknlarnda olacan bana
syledi. Akam saatlerinde havann kararmasna yakn bir zamanda Mehmet TAYBOGA Ahmet AYIK ile birlikte
beyaz renkli bir brodway ile gmrkten ktlar. Ben telsizle Cengiz SONAYa haber verdim. Cengiz SONAYn
telsiz kodu KAMA-1di. Cengiz bana telsizde ahslar takip etmemi syledi. Bende takibe baladm. Haburdan
Silopi istikametine giderken pekyolu olarak bilinen yolun zerinde sa tarafta bulunan byk bir Ford levhasnn
orada beyaz renkli stejin toros bekliyordu. Mehmet TAYBOGAnn kulland beyaz brodway getikten sonra
beyaz renkli stejin torosta bu aracn arkasna takld. Yolun devamnda Horoz Nakliyat isimli firmann bina
inaatnn bulunduu yerde 34 ASK 34 plakal arala Cengiz SONAY yolu kesti. Bu arata Cengiz SONAY ve cal
Uzman avu vard. Stejin model torosta aracn arkasndan yolu kesti. Bu yol kesme olayna Mehmet
TAYBOGAnn kyls Esat TANKAN ahit olduktan sonra oradan uzaklat yani bir nevi kat.
Ben Silopi ehir merkezinde otururken 34 ASK 34 plakal arac grdm. Arac Cengiz SONAY kullanyordu. n
tarafta cal Uzman avu, arka tarafta ise rnak l Jandarma stihbarat biriminde grevli Selim Uzman avuu
grdm. Aracn arkasnda iki kii daha vard ancak ben bu ahslarn yzn gremedim. 34 ASK 34 plakal aracn
hemen arkasnda Mehmet TAYBOGAnn kulland beyaz renkli brodwayi plakalar kartlm olarak itiraf
brahim tarafndan srldn grdm. Her iki arata Cizre istikametine doru gittiler. Akam saat 19.00
sralarnda Cizre istikametinde gelenler yolda bir brodway aracn yandm sylediler. Gece Mehmet TAYBOGA ve
Ahmet AYIKn eve gitmemesinden dolay sabah aileleri durumdan phelenip yanan aracn yanna gitmiler.
Aracn kendilerine ait olduunu anladktan sonra gvenlik glerine durumu bildirip Mehmet TAYBOGA ve
Ahmet AYIK aramlar. Ancak her iki ahs da halen kayptr. Burada unu da aklamak istiyorum. ahslarn
kullanmnda olan ve yanan brodway marka ara uzun sre Cizrede Blge Trafik stasyonunun bahesinde yakn
zamana kadar herkesin grebilecei ekilde durdu.
180
Ben bir gn Silopi ehir merkezinde, misafirler iin marketten alveri yaptm esnada, Uzman avu Cengiz
SONAYn, rnak il Jandarma Komutanlnn stihbarat birimine ait beyaz bir Renault Toros Stejin araca yakn
bir yerde beklediini grdm. Arata direksiyonda Selim uzman avu vard, itiraf brahim ise aracn dnda
kapya dayanm bir yeri gzlediini fark ettim. Daha sonra bende brahim in bakt istikamete baknca
alkan Ky Muhtar Nadir METEyi takip ettiklerini anladm. Nadir METE bir dkkandan alveri yapyordu,
bu esnada benim alveriim bitmesine ramen ben olanlar izleyebilmek amacyla dkkandan dar kmadm.
Nadir METE dkkandan kt, daha nce Silopi civarnda grmediim ofr ararak, elindeki antalar verdi,
Gen ofr antalar alp bagaja koyduu srada, Uzman avu Cengiz SONAY Nadir METEnin yanna geldi. Ne
konutuklarm duymadm ancak Nadir METEnin yz bir hayli aslmt. Uzman avu Cengiz Nadiri Selim
Uzman avuun kulland stejin toros marka araca ard. Nadir yanlarna gitti. Bu srada yine bir grme
oldu. Daha sonra Cengiz ofr de ard. Bu srada Selim Uzman avu direksiyondan indi ve Nadir METEnin
binecei arabaya yneldi. Bu arata beyaz bir torostu. Selim bu arac kulland. Cengiz, itiraf brahim, Nadir
METE ve Nadir METEnin yanndaki gen ofr stejin marka torosa bindiler ve Cizre istikametine doru yola
ktlar. O gece Nadir METEnin kylleri Nadiri aramlar ancak bulamamlar. Benim alkan Kyndeki
tandklarmla yaptm grmelerde; Nadir METEnin kaybolmasndan iki gn sonra rnak Siirt yolunun
rnaka yakn bir yerinde iki tane kollar bacaklar krlm ve ikence edilmi erkek cesedi bulunmu. rnak halk
gnah olmasn dncesiyle cesetleri ykayp defnetmiler. Cesetlerin cebinden kimlikler km. Nadir METEnin
gmld mezar tana ismi yazlm. rnakta Nadir METEyi tanyan bir ahs bu mezar grm ve durumdan
phelenerek ailesini aram. Nadir METEnin erkek kardeiyle konuup Nadir METEnin kaybolduunu renince rnaka arm. Daha sonra alkan Ky halk gelerek her iki cenazeyi de teslim alp kendi kylerinde
defnetmiler. Ayrca cesetlerin zerinde zellikle srt blgesinde kzgn demirle yapld anlalan yank izlerinin
bulunduunu cesetleri grenlerden duydum.
Hatrladm kadaryla 1994 veya 1995 yllarnda Grml Ky ile alkan Ky arasnda terr rgtnn
kurduu bir pusu nedeniyle kan atmada iki asker ehit dm. Bu olayn yaand dnemde Ergenekon
Terr rgtne ynelik soruturma kapsamnda yakalanan Mehmet Zekeriya ZTRK Grml Blk Komutanym. Ben Mehmet Zekeriya ZTRK daha nceden bir operasyonda grdm iin o dnemde ismini ve
simasn tanyordum. ki asker ehit olduktan sonra Mehmet Zekeriya ZTRK Grml Kyne gitmi ve ky
halkndan (6) kiiyi alm ve gtrm. Bu ahslardan birisinin soy ismini zdemir olarak duydum. Bu (6) kiiden
bugne kadar herhangi bir haber alnamam. Ancak Grml Tabur Komutanlna grevli bir asker terhis
olurken Grmlde Korucu Ba olan Ali ERGNe yakalanan (6) kiinin ldrldn ve taburun iersine
(aralarn tamir edildii blme yakn bir yere) kepe ile gmldn sylemi. Bu (6) kiiden bugne kadar
halen herhangi bir haber alnamam. Ben bu olay Grml halkndan duyduum ekliyle anlattm. Bunu bana
Grml Korucular anlatt.
len saatlerine dn yolunda ilerlerken terristler tarafndan bize doru taciz atei ald. Biz bunun zerine
tekrar mevzilendik. Biz de terristlere kar atele karlk verdik. Bu esnada terristlerin ate ettii yerin daha
aa tarafndan bir ahs silahn iki eliyle havaya doru kaldrarak Trke Teslim oluyorum diye bard.
Bunun zerine biz ahsn bize yaklamasn bekledik. Gvenliimizi alarak ahsa silah brakmasn, hcum
yelei, gmlek ve palaskasn kartmasn syledik. ahs dediklerimizi yaptktan sonra, ahsn teslim olaca
kanaati uyannca Korucu Ba Ali ERGN ahsa yaklat ve teslim ald. Hatrladm kadaryla bu ahs Sivasl bir
Trkt ve Krte de bilmiyordu. ahs bize teslim olduu ilk andan itibaren beni ldrmeyin, size rgtn Irak
snrna kadar olan btn snaklarn, silah, erzak ve mhimmat depolarn tek tek gstereyim dedi. Mehmet
Zekeriya ZTRK ahs teslim alnr alnmaz ellerinin balanmasn syledi. Bu olay zerine biz geceyi yine
blgede geirdik. Ertesi gn sabah yola ktk. Yolda Grmlye doru giderken Mehmet Zekeriya ZTRK ahs
yanna ard ve yaklak 25 metre mesafedeki bir kayay gstererek gidip, zerine oturmasn syledi. ahs
kayaya oturduu esnada Mehmet Zekeriya ZTRK M16 tfeiyle bir el ate etti ve ahs tam alnndan vurarak
ldrd. Ksa bir aknlk sonras bata Ali ERGN olmak zere btn korucular Mehmet Zekeriya ZTRKe
kar ktlar. Hatta Ali ERGN Mehmet Zekeriya ZTRKn zerine yrd ve Adam neden ldrn, adam her
eyi gsterecekti, bir tane mayn bulmak iin bir hafta dolayoruz dedi. Mehmet Zekeriya ZTRKte cevaben
Ben yaptm, isterseniz kabili etmeyin dedi. Bu olaydan sonra kendi aramzda konuurken Mehmet Zekeriya
ZTRKn ldrd adam Trkt. Bu adam kendi insanna bile acmad. Bize hayatta acmaz. Yarn bir gn
bizi de ldrr dedik. Bu olay Mehmet Zekeriya ZTRKn PKK rgtnn snaklarnn bulunmamas iin
yaptn dnmeye baladk.
Bu olaya Grml ve alkan kynn korucularnn tamam ahit olmutur. Olaya ahit olan ahslardan
koruculuk yapmaya devam edenler vardr.
Bu olaylarn yaand dnemde Baky Kprde nbet tutuum srada o srada altm yalarnda olan, yeni
Hacdan gelen ve zgen Kynn aas Sleyman SOYSAL Mercedes bir ara ile zgen kyne doru gitti.
Sleyman SOYSAL getikten ksa bir sre sonra 34 ASK 34 plakal arala Uzman avu Cengiz SONAY ve
Doan... ? isimli ahslarda bu aracn arkasndan gittiler. Her iki arata getikten yaklak 20 dakika kadar sonra
Cengiz Uzman avu, Ramazan ALTAY (Kod Reo) ve Sleyman SOYSAL 34 ASK 34 plakal arala, Doan ise
Sleyman SOYSALn kulland Mercedes marka arala kprden geip Dolan yoluna girdiklerini grdm.
Ertesi gn pamuk toplamaya giden iiler Sleyman SOYSALn aracn yol ortasna park halinde grmler ve
Baky Ky muhtarna haber vermiler. Olay jandarmaya bildirilmi. Bende aracn bulunduu yere gitmitim.
Mercedes marka aracn bagaj ksmnn zerine kapal bir kilit bulunuyordu. Aracn bagajnn zerinde kapal kilidi
grdkten sonra Sleyman SOYSALn ailesi Sleyman SOYSALn gittiini ve bir daha ulaamayacaklarn
anladlar. O gnden sonra da bir daha Sleyman SOYSALdan haber alnamad. Sleyman SOYSALa ne olduunu
halen Verimli kynde yaamakta olan Reo Kod adl Ramazan ALTAY kesinlikle bilir.
Bu olaylarn yaand dnemde halen Silopi Baak mahalle muhtar Ado lakapl Abdullah...? simli ahsn evinin
karsnda oturan ve ismini Ali ? olarak bildiim kii yannda birka kiiyle birlikte akam vakti evime geldi. Ali ?
bana akrabalar olan ahin... ?in akam saatlerine doru alndn, emniyetin mi yoksa askerin mi aldn
181
Burada ayrca unu belirtmek istiyorum. Sleyman SOYSALn kaybolduu gece (yani aracnn bulunduu gnn
nceki gecesi) sabaha kar smet TATAR ve Sadk DZGN 34 ASK 34 plakal arala bizim nbet tuttuumuz
yere geldiler. Ben kendilerine o saatte orada neden bulunduklarn sorduumda ise bana kaaklkla ilgili bir
konunun olduunu sylediler. Ancak ben Sleyman SOYSALn bana gelen olaylarla bu iki ahsnda irtibatl
olduunu dnyorum. nk Sleyman SOYSAL bizim bulunduumuz yerden geerken smet ve Sadkn
kulland 34 ASK 34 plakal arala gtrlmt
bilmediklerini ancak gndz vakitlerinde Reo kod adl Ramazan ALTAYn mahallede dolatn grdklerini
syledi. Ben bu olaya Reonun karm olabileceini dndm ve ahslar evlerine gnderdikten sonra
Reonun evine gittim. Reoyu evde bulamamam zerine Habur Blnde olabileceini dnerek oraya
gittim. Reoyu orada grdm ve konutum. Reoya ahinin alnmas olayndan haberi olup olmadn sordum.
Reo ilk nce yle bir ey olmadn syledi. Bende kendisinin iki kez mahallede dolarken grdklerini syledim. Bunun zerine Reo ahini kendilerini aldklarn, ahs ldreceklerini syledi. Bende mahallede ahinin
tandklarnn kendisini grdn, byle bir durumda sknt olacan syledim. Bunun zerine Reo ieri gidip o
zamanki zel Kuvvetlerin bandaki komutanla grmeye gitti. Daha sonra yanma geldiinde benim aldm
kimseye syleme. Sabah 04.30 gibi braklacan syledi. Ben bunun zerine evime gittim. Ben evime gittikten
sonra Ali ile Ado lakapl muhtar geldi. Ben Aliye ahinin sabahleyin braklacan mit ettiimi, beklemeleri
gerektiini syledim. Ali ve Ado bunun zerine evimden ayrldlar.
Ertesi gn saat 09.00 sralarnda Ali ve ahin evime geldiler. rendiime gre ahini pek Yolu zerinde
bulunan Sefa Petroln 50 metre ilersine yolun kenarna gzleri bal olarak brakmlar. Ben ahine bu olaydan
kimseye bahsetmemesini, soranlara da bir ifade iin Jandarmaya gittiini sylemesini tembihledim. Ben Reoya
bu durumdan bahsetmeseydim inanyorum ki ahini bunlar kesinlikle ldreceklerdi. Bu tip adam alma olaylarnda herhangi bir vatanda olay grd zaman ldrme olayn gerekletirmiyorlard. Ancak hi kimse
grmemise bu ekilde alnan ahslarn ldrldn ok iyi biliyorum.
ahin isimli kiinin serbest braklmasndan bir iki gn sonra Reo kod adl Ramazan ALTAYla karlatmda
ahinin alnmasyla ilgili konutuktan sonra o gnlerde Habur Snrnda Kuzey Iraka giderken Halil BRLK ve
Mehmet BLGin alnmas olaylarn sordum. Reo her iki ahs da kendilerinin aldn syledi. Reo burada biz
derken; zel Kuvvetleri, o dnemde zel Kuvvetler komutan Mete Binbay ve Uzman avu Cengiz SONAY ile
le Jandarma Komutanl Sorgu Tim Komutan Elazl Hakan Astsubay kastediyordu. Ben evreden tandm
kadaryla Halil BRLKi iyi bir insan olarak tanyordum ve rgtle hibir ilgisinin olmadn net olarak biliyordum. Bu nedenle Halil BRLK ve Mehmet BLGe ne yaptklarn, ayet ldrdlerse en azndan cesetlerinin
yerlerini renmek iin Reoya srarla sordum. Ancak Reo bana Ben sana bir ey syleyemem. Benim kafama
skarlar. Sende bu duyduklarn kimseye syleme dedi. Her iki ahsa da bu zamana kadar herhangi bir ekilde
ulalamad. Bu ahslar halen kayptr.
182
Nervan ky (Krte ismi) aas Yusuf KALENDAROGLU (Tayan Aireti) vard. Yusuf KALENDEROLUnun
Broadway veya pikap olarak hatrladm bir arac vard. Uzm v. Cengiz SONAYn bize verdii talimatla Yusuf
KALENDEROLUnu Silopi iinde iki gn takip ettik. Bizim niyetimiz Yusuf KALENDEROLUnu almakt.
Ancak ahs hi tek bana yakalayamadk. Yannda srekli 3-4 kii bulunuyordu. Sonunda Cengiz yeter dedi
yannda kim olsa da ben bu adam alacam dedi. Daha sonra Yusuf KALENDAROGLU kendi aracnda yanndaki
iki ahsla beraber Bota tesislerinin oradan geerken Jandarma uygulamasna taklyor. Yusuf
KALENDEROLUnu bir mddet uygulama noktasnda bekletmiler. Bu arada uygulama noktasna 34 ASK 34
plakal arala Cengiz SONAY, Sadk DZGN ve smet TATAR gelmi. Daha sonra Yusuf KALENDAROLU ve
yanndaki ahslar aralarla beraber almlar. ahslar halen kayp. Bu ahslarn Cengiz ve yanndaki ahslar
tarafndan alndn bizzat Sadk DZGN ve smet TATARdan duydum. Bu olayn zerinden drt gn
getikten sonra le Jandarma Komutanlnda Cengiz Sonayn masasnn ekmecesinde Yusuf
KALENDEROLUnun ve iki ahsn kimliklerini grdm. ne de krmz arp atlmt.
Bir gn 34 ASK 34 plakal arala Cengiz SONAY, Doan ... ? ve ben Habur gmrnden Silopi istikametinden
geliyorduk. Irakl Trkmen asll Veli isimli bir ahs vard. Bu ahs daha nce stanbulda almt. 5-6 yldr da
Silopide alyordu. Bu ahsn bildiim kadar ile ailesi yoktu sadece kendi geimini salyordu. Habur Silopi
yolunun be evler denen mevkisine 500-600 metre geince biz Veliyi grdk. Cengiz Veliyi aracna ard.
Cengiz Velinin Emniyete bilgi verdiini biliyordu. Veliye arata olduka iyi davrand. Silopiye yaklatmzda
benim evime yaklak 500 metre mesafede ben aratan indim. Sabah ben Silopiye tek giderken Beevler
mevkisinde bir kalabalk grdm. Gidip baktmda Velinin ldrlm olduunu, srtna bir srt antas balanm vaziyette olduunu grdm. Veliyi Baky mezarlna gmdler. ahs ldrlmeden nce sa, Ferhat ve
Cemil ONA kardelerin yannda kalyordu
Anlattm olaylar yaadmz dnemde zgen Ky ve ardak Ky arasnda baz yerlere belirli zamanlarda
pusu atyorduk. Yine byle bir pusu attmz gecede saat O1.30 sralarnda iki adam ve bir eein bize doru
geldiini grdk. Yanmza yaklamalar zerine adamlar yakaladk. Biz adamlarn zerinden birer tane, eein
zerinden ise (72) tane olmak zere toplam (74) tane 161k tabanca bulduk ve el koyduk. Adamlarla silahlan Silopi
le Jandarmaya teslim ettikten sonra ben oradan ayrldm.
Ertesi sabah ben Silopi le Jandarma Komutanlna gittim. Burada Cengiz SONAYn odasna girdiimde kl
tablasnn iinde kesik bir kulak grdm. Sorguda baka adam olmad iin kesik kulan Irakllardan birine ait
olduunu anladm. Ben Jandarmadan ayrldktan sonra akama doru Cengiz SONAY, Hasan SALUC, cal
Uzman avu ve Doan... ? adamlar gtrmler. Ancak adamlar nereye gtrdklerini ve ne yaptklarn
bilmiyorum. Bu adamlar muhtemelen ldrdler. Ancak undan eminim ki toplam (74) tane silahla yakalanan bu
adamlara resmi olarak herhangi bir ilem yaplmad
Bu ahslar Koeronun evine girdikten yaklak bir saat sonra (2) erkek ahs daha geldi. Bu adamlardan bir
tanesinin zerinde ok sayda cep bulunan bir mont vard. Dierinin kyafetini tam olarak hatrlamyorum ancak
boynundan asl bir kk anta tandn hatrlyorum (Cengiz SONAY daha sonra bu adamn Yeil kod adl
Mahmut YILDIRIM olduunu syledi). Cengiz SONAY zerinde ok cepli mont bulunan adama komutanm diye
hitap ettiini hatrlyorum ancak ben o zamana kadar yaadmz blgede o adam hi grmemitim. Burada
unu da ayrca belirtmek istiyorum. Bu iki adamn geldii haber verildiinde Cengiz SONAY kendine eki dzen
verdi ve toparland. Yani nemli kiilerin karsna kacakm gibi yakasn, elbiselerini dzeltip kendisini
hazrlad. Daha sonra bu adamlarda Blk Komutan Halil UYSALn odasna getiler. Biz Cengizden ayrldk ve
sorgu odasna getik. Yaklak bir saat kadar burada bekledik. Cengiz bizim yanmza geldi ve kacamz
syledi. Biz dar ktmzda daha nce Tuncay GNEY ve yanndaki iki kiiyi gtren Koeronun arabas Blk
Komutannn makam aracnn yanndayd. Ancak ben Tuncay GNEY veya dier adamlarn gelip gelmediini
bilmiyorum. Sadece onlar gtren Koeronun arabasnn orada olduunu grdm. Biz dar kp arabaya
bindikten sonra ismini sonradan rendiim Mahmut YILDIRIM bizim bindiimiz 34 ASK 34 plakal araca bindi.
Cengiz SONAY bana Habura doru srmemi syledi. Biz Habur Snr Kapsna vardmzda bizi Habur Snr
Kaps Ulatrma Mdr olan BAHADIR soy isimli kii kapda karlad. Biz darda bekledik. Mahmut YILDIRIM BAHADIR soy isimli mdrle ieri girdi ve yaklak yarm saat kadar konutular. Daha sonra biz Mahmut
183
Bu olaylarn yaand dnemlerde yani 93, 94 veya 95 yllarnda Silopi le Jandarma Komutanlnda
otururken nizamiyedeki asker yanmza geldi ve Cengiz SONAYa arala birilerinin geldiini syledi. Birlikte dar
ktk. Darda Koero (Cindi) SALUCnin Mercedes marka aracyla Koeronun yannda (3) ahsn geldiini
grdk. Bunlardan bir tanesi daha sonradan televizyonlardan grp tandm Tuncay GNEYdi. Bu kii
Uzman avu Cengiz SONAY ile ksa bir sre grtkten sonra Blk Komutan Halil UYSALn odasna getiler.
Bu ahslar ieri getikten birka dakika kadar sonra Koero da gelip blk komutannn odasna girdi. Bu drt
kii blk komutannn odasnda yaklak bir saat kadar oturduktan sonra aynldlar ve Koeronun arabasna
binip, Koeronun evine gittiler. Arac Koero kullanyordu. Tuncay GNEY ve adamlardan bir tanesi aracn arka
tarafna, dier adam ise aracn n koltuuna oturmutu. Koeronun evi le Jandarmann ok yaknnda olduu
iin biz bu ahslarn Koeronun evine girdiklerini grdk. O dnem Bota blgesinde bulunan Jitemin banda
Ali Yzba vard. Yerleri ise Bota olarak bilinen blgede bulunan Jandarma Karakolunun arka ksmyd.
YILDIRIM tekrar arabaya bindirdik ve kprye gtrdk. Mahmut YILDIRIM arabadan indi ve kprden karya
geti. O esnada oraya siyah renkli, camlan flmli byk bir jeep geldi. Gelen jeepten bir kii indi ve Mahmut
YILDIRIMn kapsn ap jeepe binmesini salad. Daha sonra jeep Kuzey Irak tarafna doru oradan aynld. Ben
bu jeepin bir pemerge komutanna ait olduunu dnyorum. nk normalde o kprden bu ekilde adam
almak yasaktr. Normalde de hibir ara o blgeye giremez.
Biz Mahmut YILDIRIM brakp dnerken Cengiz SONAY bize Dnyann en mehur adamyla grtnz. Bu
adam Yeil kod adl Mahmut YILDIRIMdr dedi.
Biz Mahmut YILDIRIM gnderdiimiz gnn akam Koero SALUC ile Hasan SALUC arasndaki bir grmeye ahit oldum. Grmede Hasan SALUC Koeroya Bundan sonra sana gven olmaz. ocuu o adamlara niye
verdin dedi. Koero ise Olay kurcalama. O hak etti. Cesedi de gidip Elazdan bulsunlar dedi. Ben bu olay
daha sonra Roj TVde kayp ilanlar verilen bir programda Kortik kynden Zevgan airetinden Hasan... ? isimli
ahsn kaybolduu, cesedinin Elaz ilinde bulunduu, bu olaydan da Koero SALUCnin sorumlu tutulduun
izledim. Daha sonra evreden Zevganl Hasann ailesinin Koerodan korktuklar iin Cizreye tandklarn
rendim. Ben bu olaylardan sonra Koeronun Zevgan Airetinden Hasan Tuncay GNEY ve yanndaki
adamlara teslim ettiimi anladm
1994 yln 1995 ylna balayan ylba gecesinde mer KARTAL ve FINDIK soy isimli askerden yeni gelmi iki
gen Bota blgesindeki askeri birlie hindi brakmlar, ancak oradan bu hindileri veya bir ksmn Silopi le
Emniyete gtrmelerini sylemiler. Bu iki gen de Silopi le Emniyete giderek hindileri brakmlar. Bu iki gen
Emniyetten ktktan sonra Cengiz SONAY, Hasan SALUC ve Doan bu iki kiiyi almlar. Ertesi sabah her iki
gencin ailesi de ocuklarn aramaya kmlar. Emniyet ve Asker ocuklarn kendilerinde almadklarn sylemiler. ocuklarn kaybolmasndan iki gn sonra ben bu iki gencin kimliklerini yine zerleri krmz kalemle arplanm ekilde Cengiz SONAY Uzm. vun ekmecesinde grdm. Buradan da ocuklarn Cengiz tarafndan veya
bilgisi dhilinde ldrldn anladm. ocuklar halen kayptrlar. Burada unu da belirtmek istiyorum. Bu
ocuklarn Botataki askeri birlie hindi gtrdkten sonra le Emniyete zellikle gnderildiklerini ve bu ekilde
ocuklarn kaybolmasndan polisin sorumlu tutulmak istendiini dnmekteyim. Bu plann da baarldn yani
kaybolan ocuklarn halk arasnda Emniyet tarafndan alnd izlenimi olumutur
184
Bu olaylarn yaand sralarda Doan Silopi Merkezde alkoll iecekler satan Uur ve Melike isimli kardelerin dkknna gitmi ve bir miktar alkol alm. Duyduuma gre alkoln etkisiyle Cengiz hakknda ileri geri eyler
anlatmaya balam. Melike de Cengiz SONAYa telefon aarak bu konuyu anlatm. Bunun zerine Cengiz
SONAY Doann bulunduu yere gelmi ve Doan ikna ederek alp gtrm. Cengizin Doan gtrmesinin
ertesi gn Dolan yolu zerinde plerin bulunduu yerde gezinen kiiler ba kesik bir ceset bulmular. Gren
kiiler Baky Muhtar Eyp KSENe haber vermiler. Ben de olay yerine gittim. Kafas ve bedeni ayrlm
vaziyette olan cesede baktmda len kiinin Doan olduunu anladm. Ancak ahs kim ya da kimlerin ldrdn bilmiyorum.
Bu olaylarn yaand dnemde Verimli Jandarma Karakol komutan smail KOLGUnun tayini kt ve yerine Asm
ERGN Astsubay geldi. Asm Astsubay greve baladktan bir sre sonra Jandarmaya kyn yaknlarnda iki tane
ceset olduu bildirilmi, karakol komutan Ast. ERGN Astsubay (halen Diyarbakr l Jandarma Alaynda grev
yapmaktadr.) olay yerine gitmi. Olayn olduu gn sabah saatlerinde hafif bir yamur yad iin cesetlerin
yaknnda tekerlek izleri olduunu grm ve bu izlerinin lsn alm. Daha sonra o civarda yapt almalarda tekerlek izlerinin smet TATARn o dnemde kulland Mazda 626 marka arabasnn (bu ara o dnemde yeni
kmt ve o modelin arkas kesik olan tipindendi. Ayrca bu arabann tekerlekleri de dier aralara gre daha
bykt) tekerlek izleri olabileceini dnm ve smet TATAR karakola artm. smet TATAR ve Halil
YAGBASAN birlikte gitmiler. smet TATAR karakola girdiinde Asm ERGN fark ettirmeden arabasnn tekerlek-
lerini lm ve olay yerindeki izlerle ayn olduunu anlam. Asm ERGNin tekerlekleri ltn Halil YAGBASAN grm. Asm ERGN smet TATARA bir daha kendi blgelerinde kimseyi ldrmemelerini aksi takdirde
kendileri iin iyi olmayacan sylemi. Bu olaydan sonra yaklak 8 - 10 tane daha ceset bulundu. Bulunan bu
sahipsiz cesetlerin defin ilemlerini ky halk yapyordu. Ceset saysnn bu ekilde artmasndan dolay halk da
tepki gstermeye balamt. Bunun zerine Asm ERGN Astsubay, Cengiz SONAY, smet TATAR ve Sadk
DZGN yanna arm ve Cengiz SONAYa bundan sonra benim blgemde ceset istemiyorum. Adamlar
ldryorsanz gtrp baka bir yere atn. Bundan sonra blgemde ceset grrsem sizin iin iyi olmaz. demi ve
kfr etmi. Cengiz SONAY ise hak edenlere yaptklarn, grevleri gerei bu tr eyler yaptklarn sylemi. Bu
olaydan sonra Cengiz SONAY baz kiilere Asm ERGNin an bulursam onun anasn s.... demi
Gizli Tank LK ADIMa ait ifade klasrnn 26. sayfasndan itibaren Gaffar Okkan Suikastinden bahsediyor ve
suikasti Levent Erszn organize ettiini anlatyor.
fadeden blmler devam ediyor. Bu blmde Serdar Tan ve Ebubekir Deniz cinayetleri anlatlyor:
2000-2001 ylnda Levent ERSZ rnak Jandarma Alay Komutanyd ve beni yanna ard. Biz Levent
ERSZn makam odasnda otururken telefon geldi ve uayip TANIn geldiini sylediler. Bunun zerine Levent
ERSZ bana makam odasn arkasnda bulunan ve kendisinin istirahat etmek iin kulland blme gememi
syledi. Ben o blme getikten sonra uayip TANI ieri girdi. Ben uayip TANI grdm ancak uayip TANI
beni grmedi. Levent ERSZ konumasnda uayip TANI olu Serdar TANIn DEHAP Silopi le Bakanlndan ayrlmasn syledi. uayip TANI bunu kabul etmedi ve Benim olum ayrlrsa bir bakas gelir dedi.
Bunun zerine Levent ERSZ Ben sana bunu emrediyorum. Olun ile bakanlndan istifa edecek. Yoksa
olunu ldrrm dedi. Bunun zerine uayip TAN Benim 16-17 tane ocuum var. Serdar gider Ali gelir. Ali
gider Veli gelir. Ben bu iten vazgemem dedi. Levent ERSZ ise Ben sana syledim. Bunun zerine sen dn
tan. ayet ile bakanln brakrsanz bu blgenin btn odun kmr ihalelerini sana veririm dedi ancak uayip TANI yine kabul etmediini syledi. Levent ERSZ de Kalk git buradan. Senin anan s benim adm da
Levent ERSZ deil dedi. Bu konumalardan sonra uayip TANI oradan ayrld.
uayip TANIn arac yaklatnda Veli Baavu araca giderek zerine bir parke giydi ve daha sonra uayip
TANIn aracna bindi. Ben Veli Baavuun parkesinden zarf gibi bir ey kartarak araca braktn grdm.
Daha sonra arata yaplan aramada rgte ait baz dokmanlar bulundu. Veli Baavu uayip TANIa dokmanlarn kendisine mi ait olduunu sordu. uayip TANI belgelerin kendisine ait olmadn, aracna bizim
yerletirdiimizi syleyince Veli Baavu sana yalan m sylyoruz diye karak uayipe bir tokat att. Biz
185
uayip TANI ayrldnda ben Levent ERSZn yanna getim. uayip TANI ayrlr ayrlmaz, Levent ERSZ
nizamiyeyi arad ve uayip TANII oyalamalarn ve hemen gndermemelerini syledi. Daha sonra Yzba
smail CMERTi yanna ard ve Ekipler nerde? diye sordu. smail CMERT ekiplerin yannda olduunu
sylemesi zerine Levent ERSZ Bu o ocuunun gereini Kasrk Boaz Jandarma Karakolunun orada yapn
dedi. smail CMERT Emredersiniz komutanm. Hangi arabayla gitsinler. Transiti mi brodwayi mi kullansnlar
dedi. Brodway ile gitsinler dedi. Bana da Yarn Silopide grrz dedi ve ben oradan ayrldm. Brodway marka
ara ve benim aracmla birlikte Kasrk Boaz Jandarma karakoluna Ali Kemal, smail CMERT, Veli Baavu,
Abdullah Uzman isimli kiilerle gittik. Karakolun olduu yerde arama noktas vard ve aralar kuyruk oluturmutu. Biz uayip TANIn sondaki aralardan bir tanesinde olduunu tespit ettik. smail CMERT Karakol
komutanna Ali Baavua aralara uygulama yapmadan gnderilmesini istedi. Bu ekilde oradaki ara kuyruunu eritti. 8- LO ara kaldnda uygulamay tekrar balatt. O ana kadar sadece aralardaki ahslarn kimlikleri
kontrol ediliyordu. Biz oraya vardktan sonra aralan da aramaya baladk. Uygulama ekibi kimlik kontrol
yapyor biz ise aralar aryorduk.
daha sonra uayip TANI rnakta gelen ve Kasrik karakolunda bulunan Ali Baavu emrindeki sorgu ekibine
brakarak ayrldk. Bu olaydan 3-4 gn sonra evreden uayip TANIn PKK rgt dokmanlar bulunduu
gerekesi ile yakalandn ve tutukland duydum. uayip TANI halen Silopinin giriinde bulunan Yakup Petrol
isimli iyerini iletmektedir.
uayip TANI cezaevinden ktktan sonra (ancak ne zaman ktn tam olarak bilmiyorum) Levent ERSZ
smail CMERTe o dnem DEHAP Silopi le bakan ve bakan yardmclar olan Serdar TANI ve Ebubekir
DENZin takip edilmesini sylemi. Biz bu adamlar yaklak on gn boyunca takip ettik. Her iki ahsn da yapt
her eyi izliyor ve bazen de kamera ile kayt altna alyorduk. Biz bu ahslar takip ettiimiz dnemin sonunda bir
gn Levent ERSZ Silopi le Jandarmaya geldi. Biz de oraya gittik. Jandarma Komutan Yzba Sleyman CAN
Levent ERSZ kapda karlad ve tekmil verdi. Hep birlikte le Jandarma Komutanlna girdik. Levent ERSZ
ve smail CMERT Sleyman CAN ile birlikte makam odasna getiler. Orada Selim GL, Veli Baavu, Ali
Kemal, Apo Uzm. v., sorgucu Ali Baavu vard. Hatta bir ara Ali Bv. Selim GLn adam olan Hseyin
Uzm. v.a sorgu odasnn hazr olup olmadn sordu. O da hazrlayacan syledi. (Burada bir konuyu
belirtmek istiyorum. Hseyin Uzm. v. Duyduuma gre Mahmut kod adl Uzm. v Cengiz SONAYn kardeiymi. Hatta Hseyin Cengiz SONAYn z kardei olmadn Cengiz SONAY sadece kendilerinin yetitirdiini,
yardm ettiklerini sylemi. Ben bunu evreden duydum. Kesin bir bilgi olup olmadn bilmiyorum.)
186
Biz ile Jandarmada beklerken Selim GL sperti Airetinden olan ve evrede Arap Tosun olarak bilinen kiiyi
arayarak yanna ard. Selim GL Arap Tosuna, Ebubekir DENZ ve Serdar TANI ile msait bir yerde bulumasn ve ifadeleri olduunu syleyerek karakola gndermesini syledi. Arap Tosun ayrldktan 1,5-2 saat sonra
Ebubekir DENZ ve Serdar TANI Silopi le Jandarmaya geldiler. Levent ERSZ bu kiileri yanna ald ve 3-4 dk.
ba baa kaldlar. Ancak ne konutuklarn bilmiyorum. Ebubekir DENZ ve Serdar TANI Levent ERSZn
odasndan her iki yanlarnda yukarda isimlerini saydm kiiler kollarna girmi vaziyette dar ktlar ve sorgu
odasna gtrdler. le saatleri olmas dolaysyla yemee gittik. ahslarn sorgu odasna gtrlmelerinin
zerine Sleyman CAN Selim GLn yanna gelerek ben bu yaptnz burada kabul etmem. Siz adamlara
olmadk iler yapyorsunuz. Sonra bizim bamz aryor dedi. Selim GL de tamam komutanm dedi. Bu
konuma sonras Selim GL Levent ERSZn yanna km ve Sleyman CANn kar ktn anlatm. Sorgu
odasnda Ali B. v, Hseyin Uzm. v ve Abdullah Uzm. v kaldlar.
Biz yemekten dndkten sonra Levent ERSZn yanna gittik. Biz Levent ERSZn yanna gittiimizde Levent
ERSZ Sleyman CANn Selim GLe sylediklerinden dolay elindeki kitapla Yzba Sleyman CANn kafasna
vurarak sana akll ol, akll ol dedim diyordu. Biz oradan ayrldktan sonra ben dolamak iin dar ktm ve
saat 16.30 sralarnda tekrar le Jandarmaya dndm. Ben dndmde k yapmak iin hazrlandklarn fark
ettim. Bu esnada Ebubekir DENZ ve Serdar TANI azlar bantl ve elleri bal ekilde Broadway marka aracn
bagajna kondular. Bagaja smadklar iin kapak zorlukla kapatld. Daha sonra arala Levent ERSZ, smail
CMERT, Selim GL, Abdullah Uzm. v. Ali Kemal, Veli B. v. isimli ahslarla birlikte Hezil ay ile Cizre
suyunun birletii yer olan ve gen olarak adlandrlan yere gittik. Buras Kuzey Irak, Suriye ve Trkiye snrlarnn birletii yerdir. Biz oraya yaklatmzda Broadway nmze geti ve bizden nce gene girdi. Orada
Ebubekir DENZ ve Serdar TANI bagajdan kartldlar. Her iki ahs da bagajdan kartldklarnda ok kt bir
vaziyettelerdi nk darack bir yerde 15-20 km elleri ve azlar bal bir vaziyette getirilmilerdi. Ben oraya
varana kadar ahslarn yolda lebileceklerini bile dnmtm. Daha sonra bu ahslar Levent ERSZ, Serdar
TANIa hitaben ben sana akll ol dedim dedi ve G3 ile bir el ate etti. O esnada Levent ERSZn ate ettii
kovan kaybolduu iin bir sre bu kovan aradk ve bulduk. Daha sonra Ali Kemal ve Veli kelelerle bu iki ahs
taradlar. Biz oradan ayrlrken Selim GL ve Ali Kemal orada kaldlar. Bana gre bu iki kii oradaki cesetleri yok
etmek iin kaldlar
Sonu ve neriler
Sonu
Glin Avar
Ergenekon klasrlerinde yaptmz tarama almas, davaya konu olan geni ilikiler a zerine oturan yapnn,
hkmeti devirme giriimlerine ilaveten Trkiyenin aydnlatlamam siyasi cinayetleri ve yargsz infazlar ile
olan balantlarna da iaret etmektedir. ddianamelerde pheli/sanklara isnat edilen sular arasnda 1990l
yllarn ar hak ihlalleri ve faili mehul cinayetlerine ynelik bir su bulunmamasna ramen dava dosyalarna
yansyan bilgiler, bu eylemlerin arkasndaki devlet kurumlaryla balantl illegal rgtleri ve gerek failleri ifa
etmek iin ipular sunmaktadr. Bu sonuca ulamamz salayan dier nemli bir bulgu, Ergenekon klasrlerinde
geen bilgilerin Trkiyedeki siyasi cinayetler ve faili mehul cinayetlerle alakal dier soruturma ve kovuturmalarla olan balantlardr. Buna paralel olarak, davann tamamlanmasndan bir ay sonra bine yakn faili mehul
dosyasnn savclara datldna ilikin bir haber de kamuoyuna yansmtr.29 Bu bakmdan Ergenekon Davas,
bir darbe davas olmaktan te bir anlam tamaktadr.
te yandan aratrmamz, Ergenekon yarglamasnn, 1990l yllarda zellikle Krt vatandalara kar gerekletirilen faili mehul cinayetleri ve zorla kaybetmeleri ortaya karacak ekilde yeterince derinlemediini de ortaya
koymaktadr. Ergenekon diye tanmlanan ilikiler ann tek bir rgt m yoksa birden fazla rgtten mi olutuu, tarih iinde sregelen bir yap m yoksa farkl zamanlarda olaylar baznda rten farkl yaplardan m
olutuu gibi konular netlik kazanmamtr. Eer dava bu kapsamda ele alnsayd faili mehulleri ortaya karma
mcadelesi veren madur, madur yaknlar ve insan hakk savunucularna daha fazla resmi kaynak ve bilgi
sunulabilir, dahas bu gibi ihlallere zemin salayan kurumsal yapnn deifre edilmesi iin daha net ve dorulanm fotoraflar ekilebilirdi. Bylece kamuoyunda, Ergenekonun Fratn Dousundaki diye tanmlanan varl
btn aklyla ortaya karlabilirdi.
Trkiyenin gemile yzleme srecinin en nemli paralarndan biri olan Fratn Dousundaki Ergenekonu
ortaya karmak iin Ergenekon Davasnda aa kan bilgiler konusunda daha da derinlemek gerektiini
dnmekteyiz. Elinizdeki bu alma da bu dncenin bir rndr. Sz konusu alma, davann birinci, ikinci
ve nc Ergenekon iddianameleri ve ek klasrlerinde yaplan faili mehul cinayetlerle ilgili hem devam eden
yarglamalar iin hem de yeni soruturmalarn balatlmas iin bir kaynak olarak kullanlabilir. Bu anlamda bu
almann, Trkiyedeki ar hak ihlallerini ortaya karmak isteyen hak savunucularna bir kaynak oluturabileceini dnmekteyiz.
29 Zaman, Her savcya bin faili mehul dosyas, http://www.zaman.com.tr/gundem_her-savciya-bin-faili-mechuldosyasi_2138832.html, eriim 23.09.2013.
189
Aratrmalar sonucunda ulalan bir dier nemli bulgu ise devlet srrna ynelik hukuki dzenlemelerin,
gvenlik gleri kaynakl ar insan haklar ihlallerini aratrmada nemli bir engel tekil ettiini ortaya koymaktadr. Ergenekon Davasnn incelenen klasrlerinde yer alan ve bizim ayrtrdmz yukardaki blmler dnda
devlet srr kapsamnda olup ulaamadmz birok dosya bulunmaktadr. nceleme olana olmayan bu
dosyalarda da yine Trkiyenin siyasi faili mehul cinayetlerine ve zorla kaybetmelerine dair bilgiler olabileceini
dnmekteyiz.
Devlet srr, yasal mevzuatta net snrlandrma ile tanmlanmamaktadr. Madde hkmlerinde devlet srr
kavram olduka geni biimde aklanmaktadr. Ancak Trk Ceza Kanununun 326. maddesinde dzenlenmi,
Devlet Srlarna Kar Sular ve Casusluk balkl hkmde, Devletin gvenliine veya i veya d siyasi
yararlarna ilikin belge ve vesikalar ifadesine yer verilmektedir. Yine Ceza Muhakemesi Kanununda (CMK) da,
Aklanmas, devletin d ilikilerine, milli savunmasna zarar verebilecek, anayasal dzeni ve d ilikilerinde
tehlike yaratabilecek nitelikteki bilgiler devlet srr saylr eklinde tanmlanmaktadr.
CMKnn 47. maddesinde ise, Bir su olgusuna ilikin bilgiler devlet srr olarak mahkemeye kar gizli tutulamaz ifadesi ile bu tr delillerin soruturma konusu edilmeyerek bir eit ceza muafiyeti salanmasnn nne
geilmektedir. Bylelikle idari makamlar, belgeleri devlet srr gerekesi ile mahkemelere gstermemek veya
izin vermemek gibi bir yetkiye haiz deildir.
CMKnn 125. maddesi, Devlet srr niteliindeki bilgileri ieren belgelerin, ancak mahkeme hkimi veya heyeti
tarafndan inceleneceini sylemektedir. Bu durum, soruturma aamasnda savclarn devlet srr niteliindeki belgeleri inceleyemeyeceini, bu belgelerin yalnzca kovuturma konusu edilebileceini ifade etmektedir.
Ergenekon Davasnda devlet srr gerekesi ile ieriine mahkeme heyeti dndakilerin eriiminin engellendii
belgeler arasnda zellikle Arif Doann evinden elde edilen belgeler, aratrmamz asndan nem arz etmektedir. Doann Beykozda bulunan evinde yaplan arama ile dokuz uval belge soruturma kapsamnda ele
geirilmi, JTEM arivi denilen bu belgeler devlet srr gerekesi ile kamuoyu ile paylalmamaktadr.
JTEMin, Dou ve Gneydou Anadolu Blgelerinde birok siyasi faili mehul cinayetle balantl olduu
aikrken bu belgelere ulalamam olmas, faili mehul soruturmalar asndan eksiklik yaratmaktadr.
Dosya kapsamnda elde edilen ve adli emanette devlet srr gerekesi ile gizli tutulan belgelerin balklar
unlardr:
190
Bunlarn yan sra Arif Doann basna da yansyan ifadeleri ise yledir:
1984-1990 arasnda atmalarda len PKKllarn antalarnda bulunan dokmanlar var. Ynlendirme ve emir
belgeleri. PKK barnaklarndan ele geirilen evrak ve krokilerden calana ulatm. Sadettin Tantann ileri
Bakan olduu dnem, calan ksa zamanda ele geireceiz dedikodular vard. Bu, calann yannda koruma
olan adammla ilgilidir. O adammn kimliini akladm anda ocuklarn yok ederler. Benim o adamm
ldrdler, mezarn hi kimse bilmiyor.
Abdullah atl 2 yl emrimde alt. Rahmetli Hseyin Kocadala (Susurluk kazasnda len polis mdr) birlikte.
Bir kuruluun, uyuturucuyla mcadele edebilmesi iin drt ekolden birisi gerekir. ici, retici, satc ya da tayc
olacak. atl da bunlardan biriyle uyuturucu iine girerek onlar patlatt. Sonra da milletin gznde uyuturucu
kaaks oldu.
Gizlilik kararnn devlet kaynakl sular ortaya karmak ynnden oluturduu en nemli engellerden birisi, sz
konusu belgelerin incelenmesinin yalnzca ilgili davaya bakmakla grevli ve yetkili mahkeme heyeti tarafndan
mmkn olmasdr. rnein yalnzca hkmete ynelik sulara ilikin yarglama yaplan Ergenekon Davas
dnldnde, bu davada devlet srr gerekesiyle ortaya kan kritik delillere, faili mehul cinayetleri soruturan dier mahkemelerin (mesela JTEMi soruturan mahkemeler) ulaamyor olmas nemli bir engel tekil
etmektedir. Bu durum, faili mehullerle ilgili olarak grlmekte olan davalar (JTEM, Musa Anter, Temizz, itil
davalar) bakmndan mteki vekillerinin dosyaya delilleri ibraz etmelerini imknsz hle getirmektedir. Ayrca
bu durum, soruturma konusu edilmemi fakat devlet srr nitelii haiz belgelerin incelenmesi ile aydnlatlabilecek olaylara ise yarg muafiyeti salanmasna neden olmaktadr.
Devlet srr gerekesiyle eriimi engellenen bir dier belge ise Babakanlk Tefti Kurulu Susurluk raporunun 12
sayfalk blmdr. Raporun gizli tutulan blmleri, Susurluk Davasna bakan mahkemeye dahi gnderilmemitir.30 Buna karn raporun gizli blmleri, Ergenekon operasyonlar srasnda sanklarn ev ve iyeri aramalarnda
bulunarak Ergenekon iddianamesinin ekleri arasnda yer almtr. Basna yansyan iddialara gre raporun bu
blmlerinde siyasi yargsz infazlara ilikin ve kamuoyuna daha nce de yansm bilgiler yer almaktadr.31 Bu
bilgilerin devam eden yarglamalarda kullanlmas, sz konusu infazlarn gerek faillerinin ve arkasndaki rgt
yapsnn ortaya karlmas iin elzemdir.
191
30 Erdal, Meryem (2010), Herkesin Yargs Kendine, TESEV Yaynlar, stanbul. Sayfa 18
neriler
Koray zdil, TESEV Demokratikleme Program
Aratrmamz kapsamnda sadece bir ksmna ilikin bulgular sunduumuz, Trkiyedeki devlet kaynakl faili
mehul cinayetlerin ve zorla kaybetmelerin aa kartlmas iin hkmete, yargya, avukatlara ve hak savunucularna nemli grevler dmektedir. Aada bu aktrlerin atmas gerektiini dndmz baz temel
admlar sunmaktayz.32
Yarglamann Hzlandrlmas
Hem sanklar hem de mdahiller bakmndan adil bir yarglamann gerekleebilmesi iin duruma aralklarnn
ksa olmas, delillerin ivedilikle toplanmas, ilgili kurumlardan beklenen raporlarn hzl tamamlanmasnn
salanmas gerekmektedir. zerinden uzun zaman geen ve bu sebeple delillere ulamann daha zor olduu
soruturma ve kovuturmalar daha hzl yaplmaldr.
Tanklarn Korunmas
192
Bu davalarda tanklk yapacak kiilerin etkili biimde korunmas, faillerin ortaya karlmas ve davann derinleebilmesi iin olduka nemlidir. Kamu gcne sahip ve onlarla birlikte kamu gcne gvenerek sulara ortak
olmu sanklarn, tanklara zarar veremeyecei ve tehdit edemeyecei bir koruma sisteminin eksiklii, bu
32 Hazrladmz nerilere ilikin bizlerle yorum ve grlerini paylaan Mehmet Emin Ekmen, Emma Sinclair Webb, Meral
Dan Beta ve Kerem Altparmaka teekkr ederiz.
davalarn ilerlemesinin nndeki temel engellerden birini tekil etmektedir. Olaylar hakknda bilgi sahibi olan
kiilerin tank olmaya tevik edilmesi, olaylarn aydnlatlmas iin yargnn etkili tank koruma mekanizmalar
gelitirmesi ve uygulamas gerekmektedir. te yandan tank koruma, sank haklarnn kstlanmasna yol
amayacak biimde dzenlenmelidir. Bu sebeple sank ve sank avukatlarnn tank ve gizli tanklara apraz sorgu
yapma haklar korunmaldr.
Yaknlarn faili mehul cinayet veya kayplarda kaybetmi olanlarn gvenliinin kamu gc ile temin
edilmesi gerekmektedir. Zira maktul yaknlarnn, gerek duruma salonlarnda gerekse de durumalar dnda tehditle karlamas engellenmeli ve yaknlar korunmaldr.
Sanklarn gvenlii gerekesi ile mahkeme yerlerinin deitirilmesi, sadece istisnai durumlarda uygulan-
mal ve dava nakil karar durumal olarak, taraflarn grleri alnarak verilmelidir. Dava nakilleri sz
konusu olduunda madur taraf avukatlarnn, madur yaknlarnn ve davay takip eden hak rgtlerinin
durumay izlemek zere durumann grld yerlere transferleri kamu tarafndan organize edilmeli ve
btn masraflar karlanmaldr.
Devlet kaynakl insan hakk ihlalleriyle ilgili yarglamalarda devlet srr gerekesiyle baz bilgilerin saklanmas,
soruturmalarn derinlemesi ve yeni soruturmalar almasnn nndeki engellerden birini oluturmaktadr.
Yasalarda tanmland ekliyle devlet srr kavramnn snrlarnn olduka mulak olmas ve devlet srr saylan
belgelerin ne zaman devlet srr vasfn yitireceinin belli olmamas, hak savunucularnn ve avukatlarnn
soruturmaya katk sunmasn engellemektedir. Hkmetin, uzun sredir gndeminde tuttuu Devlet Srlar
Kanun Taslandaki mulak ifadelerin netletirilerek gvenlik kurumlarnn ardna snabilecei yeni bir
cezaszlk kalkan yaratlmasnn nne geilmelidir.
193
Devlet Srr
Uluslararas Anlamalar
Hkmet, Btn Kiilerin Zorla Kaybedilmekten Korunmas Uluslararas Szlemesi ve Avrupa Konseyi
Bakanlar Komitesinin Ar nsan Haklar hlalleriyle Cezaszln Ortadan Kaldrlmas iin 2011 lkeleri gibi
uluslararas ve evrensel normlara imza atarak ykmllklerini yerine getirmelidir.
daha geni bir kesimin hakikat arayna olanak salamas asndan nem arz etmektedir. Bunun iin hem
yarglamalarn izlenmesi hem de davada madur kesimin avukatln yrtenlere hukuki destek salanmas gerekmektedir.
Barolar, avukatlarn ve hak savunucularnn faili mehul cinayet davalarn takip ederken nitelikli bir
rgtlenme gelitirmeleri iin daha fazla katkda bulunmaldr. Mevcut davalara destek, daha ok Krt
vatandalarn youn olarak yaad illerdeki barolar tarafndan salanmaktadr. Hlbuki tm barolar,
zellikle de ye says ve kaynak gibi etkenler de gz nnde bulundurulduunda stanbul ve Ankara gibi
bykehir barolar da Avukatlk Kanununun kendilerine ykledii insan haklarn savunma ve gzetme
grevini yerine getirmek zere bu davalara daha fazla katkda bulunmaldrlar.
STKlar, kendi rgtl yaplar ve imknlar dorultusunda faili mehul cinayetler ve kayplara ilikin
194
yarglamalara hukuki destek salanmas, dava sonularnn kamuoyuna aktarlmas ve toplumsal destek
salanmas adna katkda bulunabilirler. Ayrca bu alanda uzmanlam hak rgtlerinin ve sivil toplum
kurulularnn, davalara mdahil olmas da temsil ettikleri kesimler adna daha rgtl ve etkili bir dava
yrtme biimi gelitirebilmek iin olduka nemlidir. Hali hazrda insan haklar rgtleri ve aktivistler
tarafndan yrtlen dava izleme-destek almalarnn daha etkin hale getirilmesi iin farkl rgtler
arasndaki koordinasyon ve ibirliinin arttrlmas gerekmektedir.
Kaynaka
Abdlkadir, Selvi (2011), z Operasyonun Perde Arkas, Yeni afak, eriim 31.07.2013.
Akay, Hale, Trk Silahl Kuvvetleri: Kurumsal ve Asker Boyut, Ali Bayramolu ve Ahmet nsel (der.), Almanak
Trkiye 2006-2008: Gvenlik Sektr ve Demokratik Gzetim, TESEV, stanbul.
Atlgan, Mehmet ve Serap Ik, Cezaszlk Zrhn Amak: Trkiyede Gvenlik Gleri ve Hak hlalleri Raporu,
Ozan Erzden, mit Karda, Ergun zbudun ve Serap Yazc (der.) (2011), Yargsal Dm: Trkiyede
Anayasa Reformuna likin Deerlendirme ve neriler, TESEV, stanbul.
Berksoy, Biriz (2013), Trkiyede Ordu, Polis ve stihbarat Tekilatlar: Yakn Dnem Gelimeler ve Reform
htiyalar, TESEV Demokratikleme Program Siyasa Raporlar Serisi, TESEV, stanbul.
Doru, Osman (2011) Sank ten arklar: nsan Haklar Asndan Trkiyede Ceza Adalet Sistemi, TESEV
Demokratikleme Program Siyasa Raporlar Serisi, TESEV, stanbul.
Eli, Tahir (2012), Yakn Gemite nsan Haklarnn Ar hlallerini Soruturma(ma) Sorunu, TESEV Gemile
Yzleme ve Mevcut Davalar Deerlendirme Raporu, TESEV, stanbul, s.11.
Erdal, Meryem (2010), Herkesin Yargs Kendine, TESEV, stanbul.
Faili Belli (2013), rnak Silopide Zamanamna 3 Gn Kala Yeni Bir Dava Ald, http://failibelli.org/haberler/
sirnak-silopide-zamanasimina-3-gun-kala-yeni-bir-dava-acildi/, Eriim 31. 07. 2013.
Ik, Serap (2013), Ergenekon Davas, Faili Belli, http://failibelli.org/davalar/ergenekon-davasi/ Eriim 31.07.2013.
Ik, Serap, JTEM Davas, Faili Belli, http://failibelli.org/davalar/jitem/jitem-davasi/Eriim 31.07.2013.
Ik, Serap, Zirve Yaynevi Davas, Faili Belli, http://failibelli.org/davalar/zirve-yayinevi-davasi/, eriim
31.07.2013.
Kutlu, Sava (1997),Susurluk Raporu, Vikikaynak, http://tr.wikisource.org/wiki/Susurluk_Raporu_(Kutlu_
Sava%C5%9F), eriim 29.08.2013.
Sancar, Mithat (2007), Gemile Hesaplama, letiim Yaynlar, stanbul.
Uum, Mehmet (2012), Siyasi Faili Mehul Cinayetler ve Kayplarda Devletin Rol ve Sorumluluu, TESEV
Gemile Yzleme ve Mevcut Davalar Deerlendirme Raporu, TESEV, stanbul.
Gazeteler
Milliyet (2008), Susurlukun Gizli Blmleri ddianamede, http://siyaset.milliyet.com.tr/-susurluk-un-gizlibolumleriiddianamede/siyaset/siyasetdetay/09.08.2008/976405/default.htm , eriim 31.07.2013.
Radikal (2013), Devlet JTEMi resmen kabul etti, http://www.radikal.com.tr/turkiye/ve_devlet_jitemi_resmen_
kabul_etti-1055684 , eriim 31.07.2013.
195
Zaman (2013), Her savcya bin faili mehul dosyas, http://www.zaman.com.tr/gundem_her-savciya-bin-failimechul-dosyasi_2138832.html, eriim 23.09.2013.
Komisyon raporlar
10/90 nolu lkemizin eitli Yrelerinde lenmi Faili Mehul Siyasal Cinayetler Konusunda Meclis Aratrma
Komisyonu Raporu, 8. Blm, s. 3.
196
Yazarlar Hakknda
GLN AVAR
Glin Avar, 2008 ylnda Marmara niversitesi Hukuk Fakltesinden mezun oldu. (Terrle Mcadele Kanunu
Maduru) ocuklar in Adalet arclar ve Silikozis Hastas Kot Kumlama ileri ile Dayanma Komitesi
ierisinde yasal faaliyetlerin yrtlmesinde alt. Demokratik Alma Yurtta Katks, Yeni Anayasa Platformu
gibi sivil toplum kurulu ve inisiyatifleri ierisinde yer ald. Avar, 2011 ylndan bu yana Krt meselesi ile ilgili zel olarak alan Benim in lme, Benim in ldrme inisiyatifi ierisinde eitli faaliyetler yrtyor.
Ayn zamanda halen stanbul Barosuna kaytl olarak serbest avukatlk mesleini srdryor.
NUR KIRMIZIDA
Nur Krmzda, lisans eitimini Pennsylvania niversitesinde Siyaset Felsefesi blmnde, ykseklisans
eitimini Columbia niversitesi nsan Haklar ve Antropoloji blmnde tamamlad. 6 sene boyunda Latin
Amerikada eitli insan haklar kurulular ile alt. ki yldr SETA Vakfnda aratrmac olarak alan
Krmzda, John Hopkins niversitesinde Siyaset Bilimi blmnde doktora almalarn srdryor.
KORAY ZDL
Koray zdil, lisans derecesini 2006 ylnda Sabanc niversitesi Kltrel almalar programndan, ilk lisansst
derecesini 2007 ylnda Maastricht niversitesi Avrupa ncelemeleri programndan, ikinci lisansst derecesini
ise 2008 ylnda Orta Avrupa niversitesi Sosyoloji ve Sosyal Antropoloji programndan ald. TESEV
Demokratikleme Program kadrosuna 2008 ylnda katlan Koray zdil, halen program yneticisi olarak
almaktadr.
OUZHAN ZEKOLU
197
Ouzhan Zekiolu, 2013 ylnda stanbul Kltr niversitesi Hukuk Fakltesinden mezun oldu. Benim Sivil
Anayasam adnda Trkiyenin ilk sivil anayasa taslan yazd. Avukatlk stajna hazrlanmakta olan Zekiolu,
anayasa hukuku konusunda bamsz olarak almaya devam ediyor.
Ergenekon davas, askeri brokrasi iindeki baz gruplarn ve onlarla siyasi ve ekonomik kar
ortaklnda olan sivil alarn demokratik siyasete hukuk d yollarla mdahalesini ortaya
karmas bakmndan, Trkiye yakn dneminin en kritik siyasi gelimelerinden birisi oldu.
Sanklarn Susurluk, Yksekova etesi, JTEM ve zel Kuvvetler Komutanl gibi, 1990l
yllarda sivil Krt vatandalara kar gerekletirilen yargsz infazlarn uygulaycs olduu
iddia edilen rgtlerle balants, kamuoyunda 1990l yllarda zellikle Krt vatandalara
kar gerekletirilen ar insan haklar ihlallerinin aa karlaca beklentisini oluturdu.
Ancak soruturmay yrten savclk ve mahkeme heyeti davann cezai temellerini bu
beklentiyi darda brakarak sadece hkmete ynelik darbe teebbs suu erevesinde
oluturdu.
Elinizdeki bu rapor ise, dava sanklar ile ilgili iddianame ve klasrlere yansm bilgileri
inceleyerek, Trkiyenin gemile yzleme srecinin en nemli paralarndan biri olan
Fratn Dousundaki Ergenekonun davaya yansyan ksmlarn ortaya koyuyor. Bu
amala, TESEV Demokratikleme Program olarak Ergenekon iddianame ve klasrlerinde,
zellikle 1990l yllarda ilenmi olan ar hak ihlallerine ilikin bilgileri tarayp kamuoyunun
bilgisine sunuyoruz. Bu almann, gemi ar insan haklar ihlallerinin aa kartlmas
iin hak savunucularna dava dosyalar zerinde derinleme frsat yaratmasn ve Trkiyenin
gemile yzleme srecine katkda bulunmasn umuyoruz.
ISBN: 978-605-5332-48-8
Bankalar Caddesi
Miner va Han, No:2, Kat: 3
34420 Karaky stanbul
T +90 212 292 89 03
F +90 212 292 90 46
www.tesev.org.tr