TCDD Zemin Teknik Şartnamesi

TRKYE CUMHURYET
DEVLET DEMRYOLLARI LETMES GENEL MDRL

ETT PROJE VE YATIRIM DARES BAKANLII
DEMRYOLU GZERGAH JEOLOJK JEOTEKNK

GEOTEKNK ETTLERNN YAPILMASINA AT
MHENDSLK HZMETLER
TEKNK ARTNAMES
HAZIRLAYANLAR
Ogan KARTAL
Jeoloji Mhendisi
Hzl Tren ve Yol b. Md.
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Eren ARICA
Jeoloji Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Mertcan GZELPEK
Jeoloji Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Murat ERGEN
Jeoloji Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Melih GRSES
Jeoloji Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Hseyin AKBULUT
Jeoloji Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Gkhan TELEV
Jeofizik Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Semih TRKOLU
Jeoloji Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Mehmet SOYTEKN
naat Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Erkan LAFCI
naat Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Osman PERN
naat Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
M.Ali ZKALDI
ube Mdr
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
smail TOPU
Daire Bakan Yardmcs
Ett Proje ve Yatrm Dairesi Bakanl
Burak ALA
Daire Bakan
Ett Proje ve Yatrm Dairesi Bakanl
ANKARA 2015
TCDD Ett Proje ve Yatrm Dairesi Bakanl Demiryolu Gzergah Jeolojik Jeoteknik Geoteknik Ettkerinin Yaplmasna Ait
Mhendislik Hizmetleri Teknik artnamesi
DEMRYOLU GZERGAH JEOLOJK JEOTEKNK

GEOTEKNK ETTLERNN YAPILMASINA AT
MHENDSLK HZMETLER
TEKNK ARTNAMES
HAZIRLAYANLAR
Ogan KARTAL
Jeoloji Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Eren ARICA
Jeoloji Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Mertcan GZELPEK
Jeoloji Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Murat ERGEN
Jeoloji Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Melih GRSES
Jeoloji Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Hseyin AKBULUT
Jeoloji Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Gkhan TELEV
Jeofizik Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Semih TRKOLU
Jeoloji Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Mehmet SOYTEKN
naat Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Erkan LAFCI
naat Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
Osman PERN
naat Mhendisi
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
M.Ali ZKALDI
ube Mdr
Ett Proje ve Yatrm
Dairesi Bakanl
ANKARA 2015
1. GR
Koridor yapm hatt gzergahlarnda yaplacak olan Jeolojik - Jeoteknik aratrma
almalar, olas seeneklerin;
(a) Maliyet
(b) Emniyet,
(c) Yapm sresi ve ekonomik mr
(d) evreye ve evre koullarna uygunluu (Doal ve yapay evreye uygunluk)
asndan en uygun projenin retilmesine ynelik olarak srdrlecektir. Bu aratrma
srasnda; tm ilgili snrlandrmalar ve ltler (kriterler) DARE tarafndan belirlenir.
DARE tarafndan talep edilmesi durumunda aada belirtilen almalar bir sonraki
alma iinde yada en son teslim edilecek Kesin proje Jeolojik Jeoteknik Ettleri
iinde tek bir alma olarak verilebilir.
Sz konusu Jeolojik - Jeoteknik aratrmalar aada verilen aamalar kapsar:
Koridor Ettleri
Gzergah Ettleri
n proje Jeolojik-Jeoteknik Ettleri
Kesin proje Jeolojik-Jeoteknik Ettleri
Malzeme Ocaklar Etd
Her aamada yaplmas gereken almalarn ve hazrlanmas gereken dokmanlarn
ayrntlar, ilerleyen maddelerde aklanmtr. Her aama sonunda yaplan tm
almalar ieren bir rapor ve/veya raporlar hazrlanp DARE 'nin onayna sunulacaktr.
Hazrlanan raporlarda DARE'nin istedii deiiklikler dikkate alnarak gerekli
dzeltmeler yaplacaktr. DAREden onay alnmadan bir sonraki aamaya
geilmeyecektir.
Btn harita ve kesitler; lek, yn, belirte (sembol) ve aklamalar ierecektir.
2. KORDOR ETTLER
Koridor ettleri: levleri belirtilmi, yaklak balang - biti noktalar verilmi ve
plan aamasndaki bir demiryolu iin yaplr. Bu amala yaplacak Jeolojik
Jeoteknik aratrmalar:
Jeolojik - Jeoteknik aratrmalar:
DARE tarafndan belirtilen ilevleri karlayabilme,
Maliyet (genel hatlaryla yapm ve bakm - iletme v.b.),
Emniyet - durayllk (genel olarak; duraysz alanlarn dalm, iklim, rakm, vb.),
Yapm sresi ve ekonomik mr
Malzeme Ocaklar Etd (genel anlamda: olas ocaklarn tr, hacmi ve projeye
gre konumu),
6. Arazinin milli servet deeri,
7. evreye ve evre koullarna uygunluu (Genel hatlar ile doal ve yapay
evreye uygunluk, sosyo-ekonomik ve tarihi - turistik evreye etkileri),
konularn raporlandrr. Bu rapor, olas koridor alternatiflerini, yukarda verilen ltler
erevesinde karlatracaktr.
1.
2.
3.
4.
5.
Koridor terimi ile ett edilecek planlanan bir yolun yaklak balang ve bitim
noktalarn kapsayan, yaklak 1-2 km geniliinde olan eritsel bir alan ifade
edilmektedir.
Gzergah terimi bir koridor iindeki ayn balang ve bitim noktalarn kapsayan
olas alternatiflerin her birini ifade eden eritsel alandr.
Kesin Hat ise, gzergah ierisinde yolun 1:25.000 lei kapsamnda tm koridor
boyunca en az 3 adet gzergahtan seilmi minimum 100 m geniliinde bir erit
iinde oynayabilecek ve en azndan zerindeki dorusal ve dairesel kesimlerin
balang-bitim koordinatlar ile tam olarak tanml demiryolu eksen izgileri ifade
edilmektedir.
Koridor jeolojik-jeoteknik aratrmalar koridorlar iindeki en uygun gzergahn ve
bu gzergah iindeki en uygun hattn belirlenmesine ynelik olarak aada sunulan
aamalardan oluur. Her aamann gvenilirlii bir nceki aamann gvenilirliinden
geer.
Jeolojik Ett ve Raporu

Hidrojeolojik Ett ve Raporu
Mhendislik Jeolojisi Ett ve Raporu
Jeoteknik Ett ve Raporu
- Jeoteknik Aratrma Program ve Uygulamas
- Jeoteknik Ett ve Rapor Yazm
Koridor jeolojik-jeoteknik etd ile; demiryolunun ve demiryolu zerinde yer alacak

tnel, viyadk, kpr ve dayanma yaplar vb. gibi byk mhendislik yaplarnn
oturaca kaya ve zemin formasyonlarnin jeolojik zaman iinde geirmi olduu
tektonik olaylar ve bu olaylar sonucunda meydana gelen deiimler aydnlatlr.
Koridor Jeolojik - Jeoteknik Ettleri kapsamnda hazrlanacak raporlar:
1- Koridor Jeolojik Ett Raporu
2- Koridor Hidrojeolojik Ett Raporu
3- Koridor Mhendislik Jeolojisi Ett Raporu
4- Koridor Jeoteknik Ett Raporu
olmak zere 4 adettir. darece aksi belirtilmedii srece tek rapor halinde
hazrlanacaktr. dare gerek grrse bu raporlarn ayr ayr hazrlanmasn
isteyecektir.
lgili raporlar harita, boykesit ve enkesitleri kapsayacaktr.
Raporlar en az bu artname ekindeki rapor dzeninde belirtilen balklar kapsayacak
ve 3 kopya olarak sunulacaktr ayrca pdf formatnda dijital dosyalar da teslim
edilecektir.
2.1. KORDOR JEOLOJK ETT VE RAPORU
Jeolojik etdn anahtar kavramlar; istifsel iliki (stratigrafi) ve tektonizmadr. Ett ve
Rapor; formasyonlarn alansal (x-y), derinlik (z) ve jeolojik zaman (t) boyutunu gz
nnde tutarak 4-boyutlu (x-y-z-t) olarak hazrlanmasnn yan sra, jeolojik ve
hidrojeolojik artlarn inas dnlen yaplar zerinde oluturmas muhtemel

sorunlar tartlacaktr.
Bu alma DARE tarafndan balang - biti noktalar verilmi koridor ierisinde
olas gzergah seeneklerinin karlatrlmasna ynelik yaplr. Bu karlatrmada
yukarda 7 madde altnda verilen ltler srekli gz nnde bulundurulacaktr.
2.1.1. KORDOR JEOLOJK ETT (JE)
Bu aamann Jeolojik ett almas 1/25.000 lekli haritalar zerinde yaplr.
Jeolojik etd en azndan aadaki konulara aklk getirecektir. Bu konular:
(a) Jeolojik formasyonlarn litolojik, paleontolojik, mineralojik ve petrografik zellikleri,
(b) Jeolojik formasyonlarn alansal dalm,
(c) Jeolojik formasyonlarn istifsel ilikisi (tarihsel jeolojisi),
(d) Yapsal zelliklerin harita, tip kesit ve ekillerle aklanmas,
(e) Ana sreksizlik (tabaka, fay, eklem, uyumsuzluk, dokanak v.b.) sistemlerinin
haritalanmas,
(f) zellikle gncel tektonik asndan aratrmalardan oluacaktr.
Bu almalar, altlk olarak kullanlan topografik harita leinin elverdii lde, bro
ve arazi almalar ile ett edilecektir. almalar sresince gerekli grlen alanlarda
hava fotoraflar temin edilerek jeolojik yap ve morfolojik adan deerlendirmeler
yaplacaktr. Ayrca standart stratigrafik kesit hazrlanmas iin gerekli veriler de
derlenecektir.
Koridor ierisindeki gzergahlar boyunca grlen jeomorfolojik ve hidroojik unsurlarn
(da, tepe, vadi, yama, drenaj havzas ve a v.b.) konumlarnn gzergaha etkileri
incelenecek. alma alan ve yakn evresinde egemen olan iklim tr aratrlarak;
don derinlii, yllk ya miktar, u scaklk deerleri, vb. etkenler ett edilecektir.
Jeolojik ett kapsamndaki aratrmalar, DAREce aksi belirtilmedike, yaplan
gzlemsel jeolojik almalar seviyesinde kalacaktr.
2.1.2. KORDOR JEOLOJK ETT RAPOR YAZIMI
Kresel boyuttan blgesel boyuta ve en sonunda zgn projenin boyutuna
indirgenecektir. Bu almada elde edilen somut veriler, 1/25.000 lekli haritalar ve
kesitler zerine ilenecektir. Olas hatlar karlatrmal olarak anlatan Koridor
Jeolojik Ett Raporu, DAREnin onayna sunulacaktr. DAREnin onay alnmadan
bir sonraki aamaya geilmeyecektir.
2.2. KORDOR HDROJEOLOJK ETT VE RAPORU
Hidrojeolojik ett almalar, Jeolojik Ett aamas sonunda 1/25.000 ve daha kk
lekli topografik harita zerinde belirlenmi hatlar hidrojeolojik adan deerlendirir. Bu
alma da 4-boyutlu olacaktr. zellikle, 4 mevsim ettleri bu alma iin bir
zorunluluktur. Ancak zaman snrlamas olmas durumunda daha nceki almalardan
yararlanlabilecektir.
2.2.1. KORDOR HDROJEOLOJK ETT (HJE)

Bu aamada verilecek hidrojeolojik etdn ana unsurlar aada verilmitir. Bu
anlamda:
(a) Jeolojik Ett aamasnda elde edilen verilerin Hidrojeolojik adan zet yorumu,
(b) Deniz, gl, dere, kaynak, ve ya sularnn - yeralt suyu ile ilikisi,
(c) Jeolojik formasyonlarn litolojik zelliklerine gre hidrolik geirimlik (K, m/s),
gzeneklilik gibi hidrojeolojik parametreleri,
(d) Kaynak, sznt ve sulak alanlarn dalm,
(e) Yeraltsuyu tablas derinliinin genel anlamda verilmesi,
(f) Olas koridoru etkileyen drenaj sistemlerinin aklanmas iin gerekli ettleri
yaplacaktr.
Bu almalar, altlk olarak kullanlan topografik harita leinin elverdii lde, bro
ve arazi almalar ile ett edilecektir. almalar sresince gerekli grlen alanlarda
hava fotoraflar temin edilerek hidrojeolojik deerlendirmeler yaplacaktr.
2.2.2. KORDOR HDROJEOLOJK ETT RAPOR YAZIMI
Hidrojeolojik zellikler blgesel boyuttan zgn projenin gekileri boyutuna kadar
indirgenecek. Bu ettte elde edilen somut veriler, 1/25.000 lekli haritalar ve kesitler
zerine ilenecektir. Olas gzergahlar karlatrmal olarak anlatan Koridor
Hidrojeolojik Ett Raporu, DAREnin onayna sunulacaktr. DAREnin onay
alnmadan bir sonraki
aamaya geilmeyecektir.
2.3. KORDOR MHENDSLK JEOLOJS ETT VE RAPORU
Jeolojik Ett ve Hidrojeolojik Ett kapsamnda yaplan almalar mhendislik jeolojisi
etdnn temelini oluturacaktr. Ett ve Rapor; formasyonlarn mhendislik
zelliklerinin alansal (x-y), derinlik (z) ve jeolojik zaman (t) boyutunu gz nnde
tutarak 4-boyutlu (x-y-z-t) olarak hazrlanmasnn yan sra, jeolojik ve hidrojeolojik
artlarn inas dnlen yaplar zerinde oluturmas muhtemel sorunlar
tartlacaktr.
2.3.1. KORDOR MHENDSLK JEOLOJS ETD (MJE)
Bu aamann Mhendislik Jeolojisi Ett almalar 1/25.000 lekli haritalar
zerinde yaplr. Mhendislik Jeolojisi Etd en az aadaki konulara aklk
getirecektir.
(a) Jeolojik Ett ve Hidrojeolojik Ett aamasnda elde edilen verilerin mhendislik
jeolojisi asnda zet yorumu,
(b) Blgesel anlamda jeolojik birim dayanmlarnn niteliksel olarak aklanmas,
(c) Ana sreksizlik sistemlerinin tr ve genel mhendislik zelliklerinin niteliksel
olarak belirlenmesi,
(d) Jeolojik formasyonlarn sklebilirlilik asndan genel olarak (Kaz zorluu
derecesine gre) snflandrlmas,
(e) Olas koridor seeneklerinin ana bileenlerinin (tnel, kpr, yarma, dolgu v.b.)
durayll zerine etkili her trl jeolojik zelliin genel hatlaryla ortaya
karlmas,
(f) Aktif ve pasif heyelan sahalarnn alansal dalm ve ngrlen yenilme derinlii,
(g) Kvrm, fay v.b. yapsal unsurlarn harita ve kesitlerde gsterilmesi,
(h) Olas seeneklerin evreye ve evre koullarna (doal ve yapay evreye, tarihi,
turistik, tarm, orman yerleim v.b. alanlara) etkisi.
2.3.2. KORDOR MHENDSLK JEOLOJS ETD RAPOR YAZIMI
Olas koridorlar ve gzergahlarnn yer ald alanlar ierisinde yukarda (2.3.1de)
belirtilen konular genel anlamda raporlandrlacaktr. Bu almada elde edilen somut
veriler, 1/25.000 lekli haritalar ve kesitler zerine ilenecektir.
Olas koridorlar, karlatrmal olarak anlatan Koridor Mhendislik Jeolojisi Ett
Raporu DAREnin onayna sunulacaktr. DAREnin onay alnmadan bir sonraki
Raporlarn blok halinde hazrlanmas durumunda; 2.1.1. jeolojik ett, 2.2.1.
hidrojeolojik ett, 2.3.1. mhendislik jeolojisi etd almalar birlikte
deerlendirilerek Koridor Mhendislik Jeolojisi Ett Raporu hazrlanarak DAREnin
onayna sunulacaktr.
2.4. KORDOR JEOTEKNK ETT
Bu aamada: daha nce yaplm olan almalara dayal olarak gerekirse jeoteknik
aratrma program (JTAP) hazrlanr. Koridor etd almalar srasnda tm
aamalardan ve jeoteknik aratrma programnn uygulanmasndan (saha ve
laboratuvar deneylerinden) elde edilen veriler kullanlarak Jeoteknik Ett ve Raporu
hazrlanacaktr. JTAPye gereksinme duyulmamas durumunda deneyim ve ve benzer
ortamlar iin yaplm nceki almalardan elde edilen jeoteknik veriler (parametreler:
c, kPa; , ; E, MPa; , kPa; , v.b.) Jeoteknik Ette taban oluturacaktr.
2.4.1. JEOLOJK JEOTEKNK ARATIRMA PROGRAMI VE UYGULAMASI
(JTAP)
Saha ettleri kapsamnda gerektiinde, idarenin onay alnmak kayd ile, Jeolojik Ett
(JE), Hidrojeolojik Ett (HJE) ve Mhendislik Jeolojisi Etdnn (MJE) tam olarak
aydnlatamad noktalarda, koridor seeneklerinin kesinletirilmesine ynelik bir
Jeoteknik Aratrma Program hazrlanacaktr.
JTAPye gereksinim duyulmamas durumunda deneyim ve nceki almalar Jeoteknik
Ette altlk oluturacaktr.
JTAP koridorlar boyunca byk boyutlu durayszlk sorunlarnn yaanabilecei ve
tnel, viyadk vb. gibi nemli mhendislik yaplarnn kanlmaz olduu gzergahlar
gz nnde tutularak hazrlanacaktr.
Bu kapsamda; JTAPnin amac ve gerekesi ayrntl olarak belirtilecektir. Verilen
amaca uygun olarak aratrma ukuru, gzlem ukuru, sondaj, jeofizik almalar
ve/veya laboratuvar deneyleri program hazrlanacaktr. Yaplacak almalar jeolojik
harita ve kesitler zerinde; km ve kot koordinatlar (1/25.000 hassasiyetinde)
belirtilecektir.
JTAP DARE 'nin onayna sunulacak, DARE'nin istedii deiiklikler dikkate alnarak
gerekli dzeltmeler yaplacaktr. Onay alnmadan uygulamaya geilmeyecektir.
2.4.2. KORDOR JEOTEKNK ETT (JTE) VE RAPOR YAZIMI

JE, HJE, MJE, ve JTAP almalar sonucunda jeolojik birimler snflandrlacak,
jeoteknik veriler (parametreler: c, kPa; , ; E, MPa; , kPa; , v.b.) belirlenerek kritik
kesimlerde stabilite, tama gc ve oturma gibi analizleri yaplacaktr.
Bu alma kapsamnda jeoteknik parametrelerin 3-boyutta (x-y-z) dalm harita ve
kesitler zerinde sunulacaktr.
Bu harita ve kesitler genel hatlaryla:
(a) Byk lekli durayszlk sorunlarnn olduu kesimler ile
(b) Tnel, kpr, yksek dolgu, derin yarma v.b nemli yap yerlerinin Jeoteknik
Ettlerini sunacaktr.
almalarn gvenilirlii saha ettleriyle de karlatrlarak ve kyaslanarak
artrlacaktr.
Bu aamann temel amac, en uygun koridorun belirlenmesidir. Bunun iin, nceki
aamalarda elde edilen tm veriler kullanlarak Koridorlarn Jeoteknik adan maliyet
karlatrmas yaplacaktr. Dolaysyla bu bir Jeolojik - Jeoteknik karlatrma raporu
niteliindedir. Bu erevede harita ve kesitleri de, 2.1. - 2.2. - 2.3. ve 2.4. maddelerinde
incelenen balklar da ieren Koridor Jeolojik-Jeoteknik Ett Raporu hazrlanarak
DARE nin onayna sunulacaktr. DARE gerekli deiiklikleri isteyebilecek ve bu rapor
sonucunda nerilen koridor yerine bir dierini seebilecektir.
Bu almalar sonucunda DARECE onay alan hat ierisinde 1/5.000 lekli n proje
Jeolojik Jeoteknik almalarna geilebilecektir.
3. GZERGAH ETTLER
Gzergah Ettleri: darenin gerek grmesi halinde, koridor almalar sonucunda
amaca uygun olup onay alan Koridor ierisindeki olas alternatiflerin ortaya
karlmas ve en uygun alternatifin (Gzergahn) tespiti iin yaplr.
Koridor ettlerinin yaplmamas veya fiziki artlar nedeniyle gerek duyulmamas
halinde ise verilen eritsel alan KORDOR kabul edilir ve iindeki en uygun
Gzergahn tespiti iin gzergah ettleri yaplr.
Bu amala yaplacak Jeolojik - Jeoteknik aratrmalar:
(1) DARE tarafndan belirtilen ilevleri karlayabilme,
(2) Maliyet (genel hatlaryla yapm ve bakm - iletme v.b.),
(3) Emniyet - durayllk (genel olarak; duraysz alanlarn dalm, iklim, rakm, vb.),
(4) Yapm sresi ve ekonomik mr
(5) Malzeme Ocaklar Etd (genel anlamda: olas ocaklarn tr, hacmi ve projeye
gre konumu),
(6) Arazinin milli servet deeri,
(7) evreye ve evre koullarna uygunluu (Genel hatlar ile doal ve yapay evreye
uygunluk, sosyo-ekonomik ve tarihi - turistik evreye etkileri),
konularn raporlandrr. Bu rapor, onay alm geenek ierisinde olas gzergah
alternatiflerini yukarda verilen ltler erevesinde karlatrarak onaya sunacaktr.
Gzergah: Koridor/gzergah almas sonrasnda belirlenmi ve onay alm

yaklak 500 m geniliinde eritsel bir alandr.
Gzergah, koridor/gzergah almas sonunda seilerek onay alm ve 1/25.000
lekli topografik harita zerinde gsterilmi seenekleri ierir. Verilen bu hat;
dorusal ve dairesel kesimlerinin balang - biti koordinatlarn gsterecektir.
Raporlar en az bu artname ekindeki rapor dzeninde belirtilen balklar kapsayacak
ve 3 kopya olarak sunulacaktr , ayrca pdf formatnda dijital dosyalar da teslim
edilecektir. lgili raporlar harita, boykesit ve enkesitleri ierecektir.
3.1. JEOLOJK ELVERLLK ETD
Bu alma DARE tarafndan balang - biti noktalar verilmi Koridor ierisinde
olas gzergahlarn karlatrlmasna ynelik olarak yaplacaktr. Bu karlatrmada
yukarda verilen ltler srekli gz nnde bulundurulacaktr.
Jeolojik elverililik ett almalar 1/25.000 lekli haritalar zerinde aadaki ana
balklar kapsayacaktr.
3.1.1
3.1.2
3.1.3
3.1.4
Jeolojik Ett
Hidrojeolojik Ett
Mhendislik Jeolojisi Etd
Jeoteknik Ett
3.1.1. Jeolojik Ett (JE)

Jeolojik etdn anahtar kavramlar; istifsel iliki (stratigrafi) ve tektonizmadr. Ett;
formasyonlarn alansal (x-y), derinlik (z) ve jeolojik zaman (t) boyutunu gz nnde
tutarak 4-boyutlu (x-y-z-t) olarak yaplacaktr.
Jeolojik ett en azndan aadaki konulara aklk getirecektir.
Jeolojik formasyonlarn litolojik, paleontolojik ve petrografik zellikleri,

Jeolojik formasyonlarn alansal dalm,
Jeolojik formasyonlarn istifsel ilikisi (tarihsel jeolojisi),
Yapsal zelliklerin harita, tip kesit ve ekillerle aklanmas,
Ana sreksizlik (tabaka, fay, eklem, uyumsuzluk, dokanak v.b.) sistemlerinin
haritalanmas,
zellikle gncel tektonik asndan aratrmalardan oluacaktr.
Bu almalar, altlk olarak kullanlan topografik harita leinin elverdii lde; bro
ve saha almalar ile ett edilecektir. almalar sresince, gerekli grlen alanlarda
hava fotoraflar temin edilerek jeolojik durum ve morfolojik adan deerlendirmeler
yaplacaktr. Ayrca, standart stratigrafik kesit hazrlanmas iin gerekli veriler de
derlenecektir.
Koridor boyunca grlen jeomorfolojik ve hidrolojik unsurlarn (da, tepe, vadi, yama,
drenaj havzas ve a v.b.) konumlarnn gzergaha etkileri incelenecektir. alma
alan ve yakn evresinde egemen olan iklim tr aratrlarak; don derinlii, yllk ya
miktar, u scaklk deerleri, vb. etkenler ett edilecektir.
3.1.2. Hidrojeolojik Ett (HJE)

Hidrojeolojik ett almalar, JE aamas sonunda 1/25.000 ve daha kk lekli
topografik harita zerinde belirlenmi Koridorlar hidrojeolojik adan deerlendirecektir.
Bu alma da, 4-boyutlu olacaktr. zellikle, 4 mevsim ettleri bu alma iin bir
zorunluluktur. Ancak zaman snrlamas olmas durumunda ise, daha nceki
almalardan yararlanlabilecektir.
Hidrojeolojik etdn genel kapsam aada verilmitir.
- JE aamasnda elde edilen verilerin hidrojeolojik adan zet yorumu,
- Deniz, gl, dere, kaynak, ve ya sularnn - yeralt suyu ile ilikisi,
- Jeolojik formasyonlarn litolojik zelliklerine gre hidrolik geirimlik (K, m/s),
- Kaynak, sznt ve sulak alanlarn dalm,
- Yeraltsuyu tablas derinliinin genel anlamda verilmesi,
- Olas gzergahlar etkileyen drenaj sistemlerinin aklanmas iin gerekli ettler
yaplacaktr
Bu almalar, altlk olarak kullanlan topografik harita leinin elverdii lde; bro
ve saha almalar eklinde gerekletirilecektir. almalar sresince gerekli grlen
alanlarda hava fotoraflar temin edilerek hidrojeolojik deerlendirmeler yaplacaktr.
3.1.3. Mhendislik Jeolojisi Etd (MJE)
JE ve HJE kapsamnda yaplan ett almalar mhendislik jeolojisi etdnn temelini
oluturacaktr. Ett formasyonlarn mhendislik zelliklerinin alansal (x-y), derinlik (z)
ve jeolojik zaman (t) boyutunu gz nnde tutarak 4-boyutlu (x-y-z-t) olarak
hazrlanmasnn yan sra, jeolojik ve hidrojeolojik artlarn inaas dnlen yaplar
zerinde oluturmas muhtemel sorunlar tartlacaktr.
Mhendislik Jeolojisi Etd en azndan aadaki konulara aklk getirecektir.
(a) JE ve HJE aamasnda elde edilen verilerin mhendislik jeolojisi asnda zet
yorumu,
(b) Blgesel anlamda jeolojik birim dayanmlarnn niteliksel olarak aklanmas,
(c) Ana sreksizlik sistemlerinin tr ve genel mhendislik zeliklerinin niteliksel
olarak belirlenmesi,
(d) Jeolojik formasyonlarn sklebilirlilik asndan genel olarak (Kaz zorluu
derecesine gre) snflandrlmas,
(e) Olas demiryolu gzergah ana bileenlerinin (tnel, kpr, yarma, dolgu v.b.)
durayll zerine etkili olabilecek her trl jeolojik zelliin genel hatlaryla
ortaya karlmas,
(f) Aktif ve pasif heyelan sahalarnn alansal dalm ve ngrlen derinlii,
(g) Kvrm, fay v.b. yapsal unsurlarn harita ve kesitlerde gsterilmesi,
(h) Olas gzergahlarn evreye ve evre koullarna (doal ve yapay evreye, tarihi,
turistik, tarm, orman yerleim v.b. alanlara) etkisi.
Jeolojik ett, hidrojeolojik ett ve mhendislik jeolojisi ettleri DAREce aksi
belirtilmedike, yaplan gzlemsel almalar seviyesinde kalacaktr.
10
3.1.4. Jeoteknik Ett (JTE)

Jeoteknik ett kapsamnda, JE, HJE, MJE almalar sonucunda elde edilen verilerin
3-boyutta (x-y-z) dalm harita ve kesitler zerinde sunulacaktr.
Bu harita ve kesitler genel hatlaryla:
(a) Byk lekli durayszlk sorunlarnn olduu kesimler,
(b) Olas tnel, kpr, yksek dolgu, derin yarma v.b. nemli yap yerlerini
kapsayacaktr.
Bu amala yaplacak almalarn gvenilirlii saha ettleriyle de desteklenecektir.
Saha ettleri kapsamnda gerektiinde, idarenin onay alnmak kayd ile, Jeolojik Ett
(JE), Hidrojeolojik Ett (HJE) ve Mhendislik Jeolojisi Etdnn (MJE) tam olarak
aydnlatamad noktalarda, gzergah seeneklerinin kesinletirilmesine ynelik bir
Jeolojik-Jeoteknik Aratrma Program (JTAP) hazrlanacaktr.
JTAPye gereksinme duyulmamas durumunda deneyim ve benzer ortamlar iin
yaplm nceki almalardan faydalanlacaktr.
JTAP hazrlanrken byk boyutlu durayszlk sorunlarnn yaanabilecei ve
tnel, viyadk vb. gibi nemli mhendislik yaplarnn kanlmaz olduu gzergahlar
gz nnde tutularak hazrlanacaktr.
Bu kapsamda; JTAPnin amac ve gerekesi ayrntl olarak belirtilecektir. Verilen
amaca uygun olarak aratrma ukuru, gzlem ukuru, sondaj, jeofizik almalar
ve/veya laboratuvar deneyleri program hazrlanacaktr. Yaplacak almalar jeolojik
harita ve kesitler zerinde; km ve kot - koordinatlar (1/25.000 hassasiyetinde)
belirtilecektir.
3.2. JEOLOJK ELVERLLK ETD RAPOR YAZIMI
JE, HJE, MJE ve JTE sonucunda elde edilen tm veriler 1/25.000 lekli harita ve
kesitler zerine ilenecektir. Jeolojik birimler snflandrlacak, jeoteknik veriler (c, kPa;
, ; E, MPa; , kPa; , v.b.) belirlenerek, kritik kesimlerde stabilite , tama gc ve
oturma gibi analizleri yaplacaktr.
Gzergahlarn Jeolojik- Jeoteknik adan maliyet karlatrmas yaplarak en uygun
gzergah belirlenerek raporlandrlacaktr. Dolaysyla bu bir Jeolojik - Jeoteknik
karlatrma raporu niteliindedir.
Bu erevede hazrlanan Jeolojik Elverililik Etd Raporu DAREnin onayna
sunulacaktr. DARE gerekli deiiklikleri isteyebilecek ve bu rapor sonucunda nerilen
Gzergah yerine bir dierini seebilecektir.
Bu almalar sonucunda DAREce onay alan Gzergah ierisinde 1/5.000 lekli
n Proje Jeolojik - Jeoteknik almalarna geilecektir.
11
4. N PROJE JEOLOJK - JEOTEKNK ETTLER

HAT ETTLER: Gzergah almalar, Elverililik ettleri sonucunda amaca uygun
bulunup onaylanan Gzergah ierisindeki olas hatlarn ortaya karlmas ve en
uygun hattn tespiti iin yaplr. Bu alma 1/5.000 lekli topografik harita ve 1/500
dey, 1/5.000 yatay lekli profiller zerinde gerekletirilecektir.
(2) Maliyet (Yapm, bakm, iletme v.b.),
(3) Emniyet durayllk (Harita leinin izin verdii lde; duraysz alanlarn dalm,
iklim, rakm, v.b.),
(5) Malzeme Ocaklar Etd (Olas ocaklarn tr, hacmi, projeye gre konumu,
mineralojik ve petrografik tanm, litolojik tanm, evre birimlerle ilikisi, oluumu,
bozunma durumu ve alansal deerlendirmesi, iletme koullar, genel hatlaryla
jeoteknik parametreleri v.b.),
(6) Arazinin milli servet deeri,
(7) evreye ve evre koullarna uygunluu (Doal ve yapay evreye uygunluk: sosyoekonomik ve tarihi - turistik evrelere etkileri)
gz nne alarak gerekletirilecektir. Yaplacak aratrma almalar sonucunda
hazrlanacak rapor, onay alm GZERGAH ierisinde olas HATLARI yukarda
verilen ltler erevesinde karlatrarak onaya sunacaktr.
HAT: Gzergah ierisindeki seenek almalar sonrasnda belirlenmi ve onay
alm, yaklak 100 m geniliinde eritsel bir alandr. Gzergah iinde hat
alternatifleri yer alr.
Gzergah jeolojik-jeoteknik aratrmalar aada sunulan aamalardan oluur. Her
aamann gvenilirlii bir nceki ett aamasnn tam olarak yerine getirilmesi ile
salanabilir. Bu aamalar;

Jeoteknik Ett
- Jeoteknik Aratrma Program ve Uygulamas
DARE iin zelliine gre; bu raporlarn blok veya ayr raporlar halinde sunulmasn
isteyebilecektir. Raporlar en az bu artname ekindeki rapor dzeninde belirtilen
balklar kapsayacak ve 3 kopya olarak sunulacaktr ,ayrca pdf formatnda dijital
dosyalar da teslim edilecektir.
n Proje Jeolojik - Jeoteknik Ettleri kapsamnda hazrlanacak raporlar:
1234-
n Proje Jeolojik Ett Raporu

n Proje Hidrojeolojik Ett Rapory
n Proje Mhendislik Jeolojisi Ett Raporu
n Proje Jeoteknik Ett ve Raporu
12
olmak zere 4 adettir. Bu raporlar, DAREce aksi belirtilmedii srece tek (blok)
rapor halinde hazrlanacaktr. dare gerek grrse bu raporlarlarn ayr ayr
hazrlanmasn isteyecektir.
lgili raporlar harita, boykesit ve enkesitleri kapsayacaktr.
4.1. N PROJE JEOLOJK ETT
Jeolojik almann anahtar kavramlar; Jeolojik yaplar, litolojik iliki, petrografik
tanmlama, istifsel iliki (stratigrafi) ve tektonizmadr. Ett ve Rapor; formasyonlarn
alansal (x-y), derinlik (z) ve jeolojik zaman (t) boyutunu gz nnde tutarak 4-boyutlu
(x-y-z-t) olarak hazrlanmasnn yan sra, jeolojik ve hidrojeolojik artlarn inaas
dnlen yaplar zerinde oluturmas muhtemel sorunlar tartlacaktr
Bu alma DARE tarafndan balang biti noktalar verilmi Gzergah ierisinde
olas hatlarn karlatrlmasna ynelik olarak yaplacaktr. Bu karlatrmada
yukarda 7 madde altnda verilen ltler gz nnde bulundurulacaktr.
4.1.1. N PROJE JEOLOJK ETD (JE)
Bu aamann Jeolojik etd 1/5.000 lekli harita ve profiller zerinde yaplacaktr.
Jeolojik ett aadaki konulara aklk getirecektir.

Jeolojik formasyonlarn istifsel ilikisi (Stratigrafi),
Ana sreksizlik (tabaka, fay, eklem, uyumsuzluk, dokanak vb) sistemlerinin
ortaya konulmas ve haritalanmas,
zellikle gncel tektonik ve deprem etkisinin nemli olduu yap yerlerinde
sismik aratrma ve hendek, v.b. almalar yaplarak yaplara etkileri
irdelenecektir.
Bu konular, kullanlan topografik harita leinin elverdii lde; bro ve saha

almalar ile ett edilecektir. almalar sresince, jeolojik durum ve morfolojik adan
deerlendirmeler yaplacaktr. Ayrca, ayrntl dikme kesit hazrlanacaktr.
Gzergah ierisindeki hatlar boyunca grlen egemen jeomorfolojik ve hidrolojik
unsurlarn (da, tepe, vadi, yama, drenaj havzas ve a v.b.) konumlarnn gzergaha
etkileri incelenecektir. alma alan ve yakn evresinde egemen olan iklim tr ve
lokal (mikro) iklim zellikleri aratrlarak; don derinlii, yllk ya miktar, u scaklk
deerleri, v.b. etkenler ett edilecektir.
4.1.2. N PROJE JEOLOJK ETT RAPOR YAZIMI
Saha boyutundan alan boyutuna ve en sonunda da zgn projenin hat boyutuna kadar
indirgenecektir. 4.1.1. jeolojik ett kapsamnda elde edilen somut veriler harita ve
kesitler zerine ilenecek ve raporlatrlacaktr.
Olas hatlar karlatrmal olarak anlatan n Proje Jeolojik Ett Raporu DAREnin
onayna sunulacaktr. DAREnin onay alnmadan bir sonraki aamaya
geilmeyecektir.
13
4.2. N PROJE HDROJEOLOJK ETT VE RAPORU

Hidrojeolojik almalar, JE aamas sonunda 1/5.000 lekli topografik harita zerinde
belirlenmi GZERGAHLARIN hidrojeolojik adan deerlendirmesini ierecektir. Bu
alma da, 4 boyutlu olacaktr. zellikle, 4 mevsim ettleri bu alma iin bir
zorunluluktur.
4.2.1. N PROJE HDROJEOLOJK ETT (HJE)
Bu aamada verilecek Hidrojeolojik etdn ana unsurlar aada verilmitir.
Bu anlamda:
JE aamasnda elde edilen verilerin hidrojeolojik adan zet yorumu,
Deniz, gl, dere, kaynak, ve ya sularnn - yeralt suyu ile ilikisi,
Jeolojik formasyonlarn litolojik zelliklerine gre hidrolik geirimlik (K, m/s),
Kaynak, sznt ve sulak alanlarn dalm,
Yeraltsuyu tablas derinliinin genel anlamda verilmesi,
Olas HATLARI etkileyen drenaj sistemlerinin aklanmas
Harita leinin izin verdii lde ve harita snrlar ierisinde yer alan mevcut
kuyularda, kaynaklarda, derelerde ve sulak zeminlerde aralkl lmlerle
gzlemsel aratrmalarn retilmesi,
Baka havzalardan alma alan havzasna aktarlan su ile alma alanndan
baka havzalara aktarlan su durumlar ett edilecektir.
Bu almalar, kullanlan topografik harita leinin ve harita snrlarnn elverdii
lde; bro ve saha almalar eklinde gerekletirilecektir.
4.2.2. N PROJE HDROJEOLOJK ETT RAPOR YAZIMI
Hidrojeolojik zellikler saha boyutundan zgn projenin hat
boyutuna kadar
indirgenecektir. 4.2.1 de elde edilen somut veriler harita ve profiller zerine ilenerek
raporlandrlacaktr.
Olas hatlar karlatrmal olarak anlatan n Proje Hidrojeolojik Ett Raporu,
DAREnin onayna sunulacaktr. DAREnin onay alnmadan bir sonraki aamaya
geilmeyecektir.
4.3. N PROJE MHENDSLK JEOLOJS ETT VE RAPORU
JE ve HJE kapsamnda yaplan almalar mhendislik jeolojisi almasnn temelini
oluturacaktr. Ett ve Rapor; formasyonlarn mhendislik zelliklerinin alansal (x-y),
derinlik (z) ve jeolojik zaman (t) boyutunu gz nnde tutarak 4-boyutlu (x-y-z-t)
olarak allmasn ve yorumlanmasn ierecektir.
4.3.1. N PROJE MHENDSLK JEOLOJS ETD (MJE)
Bu aamann Mhendislik Jeolojisi Etd 1/5.000 lekli topografik harita ve profiller
zerinde yaplr. Mhendislik Jeolojisi Etd en az aadaki konulara aklk
getirecektir:
JE ve HJE aamasnda elde edilen verilerin mhendislik jeolojisi asndan

yorumu,
14
Jeolojik formasyonlarn litolojisi, rengi, dokusu, imentolanmas ve

dayanmlarnn niteliksel olarak aklanmas,
Ana sreksizliklerin;
- Konumu (eim/dorultu)
- Eklem takm says
- Eklem aralklar
- Eklem aklklar
- Eklem devamll
- Eklem przll
- Eklem dolgu malzemesinin cinsi ve zellikleri
Ana sreksizlik sistemlerinin tr; fay (aktif, l, normal, yanal atml, ters),
eklem, atlak, uyumsuzluk, tektonik makaslama v.b. mhendislik zeliklerinin
niteliksel olarak belirlenmesi,
Formasyonlarn dokanak ilikileri,
Formasyonlarn ktlesel dayanm ve ayrma dereceleri, imentolanma
derecesi,
Olas demiryolu hatlarnn ana bileenlerinin (tnel, kpr, yarma, dolgu v.b.)
durayll zerine
etkili olabilecek her trl jeolojik zelliin ortaya
karlmas,
Birim baznda yapsal tanmlamalarn yaplabilmesi
iin yeterli sayda
sreksizlik lm alnmas,
Kaya ktlelerinin mhendislik snflamalarnn yaplarak dayanm ve
deformabilite zelliklerinin ortaya konulmas,
Aktif, pasif, potansiyel heyelan sahalarnn alansal dalm ve ngrlen
yenilme derinlii ile oluum mekanizmalarnn aklanmas ve haritalanmas,
Oturma, farkl oturma, svlama, tama gc ve benzeri sorunlar
oluabilecek
alanlarn harita lei ve snrlarnn elverdii lde
belirlenmesi,
Kvrm, fay v.b. yapsal unsurlarn harita ve kesitlerde gsterilmesi,
Olas seeneklerin evreye ve evre koullarna (doal ve yapay evreye
tarihi, turistik, tarm, orman yerleim v.b. alanlara) etkisi aratrlacaktr.
4.3.2. N PROJE MHENDSLK JEOLOJS ETD RAPOR YAZIMI

Olas hatlarn yer ald alanlar ierisinde yukarda (4.3.1de) belirtilen konular
raporlandrlacaktr. Bu modelde elde edilen somut veriler, 1/5000 lekli haritalar ve
kesitler zerine ilenecektir.
Olas hatlar karlatrmal olarak anlatan n Proje Mhendislik Jeolojisi Ett Raporu
DAREnin onayna sunulacaktr. DAREnin onay alnmadan bir sonraki aamaya
geilmeyecektir.
deerlendirilerek n Proje Mhendislik Jeolojisi Ett Raporu hazrlanarak DAREnin
onayna sunulacaktr.
4.4. N PROJE JEOTEKNK ETT
Bu aamada ncelikle jeolojik ett, hidrojeolojik ett ve mhendislik jeolojisi ett
almalar gzden geirilecek, bu almalarn aydnlatamad noktalarda jeoteknik
aratrma program hazrlanacaktr.
15
JE, HJE, MJE, ve JTAP almalar sonucunda jeolojik birimler snflandrlacak,

jeoteknik veriler (parametreler: c, kPa; , ; E, MPa; , kPa; , v.b.) belirlenerek kritik
kesimler tanmlanacaktr.
Hatlar iindeki sorunlu kesimler, tnel, kpr, yksek yarma/dolgu v.b. nemli yap
yerleri jeoteknik adan tanmlanacaktr.
Bu almada incelenen hatlarn jeoteknik verilerinin 3-boyutta (x-y-z) dalm harita ve
kesitler zerinde gsterilecek ve ayrca hatlarn jeoteknik adan emniyet ve maliyet
karlatrmas yaplacaktr.
Ayrca karar verilen hatta kullanlmas ngrlen her trl doal yap gereci temin
sahalar aratrlp Malzeme Ocak Ettleri Blmnde belirtildii ekilde
raporlandrlacak, styap projesinin genel olarak bir deerlendirilmesi yaplacaktr.
4.4.1. JEOLOJK-JEOTEKNK ARATIRMA PROGRAMI (JTAP)
Jeoteknik Aratrma Program; Jeolojik Ett, Hidrojeolojik Ett ve Mhendislik Jeolojisi
Etdnn tam olarak aydnlatamad noktalara aklk getirmeyi amalar.
Bu nedenle; olas demiryolu hatlarnn kesinletirilmesinde, gzlemsel ettlerle
aydnlatlamayan noktalarda ve doal yap gereci sahalarnn aratrlmasna ynelik
jeoteknik aratrma program hazrlanacaktr.
Ayrca, herhangi bir hattn belirlenmesinde etkili olacak byk lekli demiryolu
bileenlerinin karlatrmal seimi iin anahtar noktalarda aratrma yaplacaktr. Tnel
yerine derin yarma m ve kpr yerine yksek dolgumu v.b. ikilemlere yant aranacaktr.
JTAP hazrlanrken byk boyutlu durayszlk sorunlarnn yaanabilecei ve
tnel, viyadk vb. gibi nemli mhendislik yaplarnn kanlmaz olduu hatlar gz
nnde tutularak hazrlanacaktr.
Bu kapsamda; JTAP amac ve gerekesi ayrntl olarak belirtilecektir. Verilen amaca
uygun olarak aratrma ukuru, gzlem ukuru, sondaj, jeofizik almalar ve/veya
laboratuvar deneyleri program hazrlanacaktr. Yaplacak almalar jeolojik harita ve
kesitler zerinde; kilometre, kot ve koordinatlar 1/5.000 hassasiyetinde belirtilecektir.
4.4.2. N PROJE JEOTEKNK ETT (JTE) ve RAPOR YAZIMI
Bu aamann temel amac en uygun hattn belirlenmesidir. Jeoteknik ett ve rapor
almalar 1/5.000 lekli harita ve profiller zerinde yaplarak aadaki konulara
aklk getirilecektir.
Formasyonlarn litolojileri, ayrma, bozunma, sertlik, dayanm v.b. zellikleri,

Su k noktalar ve tahmini debileri,
ev duraylln etkileyecek sreksizliklerin konumlar, gruplandrlmas ve
yorumlanmas,
Kaya ktlelerinin uluslararas kabul grm (Q, RMR, RQD, GSI, v.b.)
mhendislik snflama sistemlere gre snflandrlmas,
16
Sel, , tarihi, turistik yerler ile tarm alanlarnn, hattn belirlenmesine olan
etkilerinin deerlendirilmesi,
Hatlarn karlatrmalarnn yaplabilmesi ve maliyete olan etkilerinin ortaya
konulmas iin ktle hareketlerinin olutuu veya oluabilecei potansiyel ve fosil
heyelan alanlarnn snrlar, derinlii, kayma yzeyinin ve kayma mekanizmasnn
belirlenmesini,
Kaz zorluu derecesine gre jeolojik formasyonlarn sklebilirlik asndan genel
olarak snflandrlmas,
Formasyonlarn jeoteknik verileri (parametreleri: c, kPa; ; E, MPa;, kPa; , ,
CBR, LL, PI, wn, v.b.) arazi gzlemleri, zemin-kaya snflamalar, yerinde deneyler
ve laboratuvar almalar birlikte deerlendirilerek alansal ve derinlie gre
dalm, srasyla harita ve kesitler zerinde gsterilmesi,
Birim baznda yarma ve dolgu ev oranlar (eimler) ile yarmadan kan
malzemenin dolgu ev oranlarnn (eimleri) belirlenmesi,
Stabilite analizlerinin (Kinematik ve saysal analizler) birim baznda; yksek
yarma, dolgu, sanat yaps yerleim yerleri ve heyelanl kesimlerde, kritik en
kesitler zerinde yaplmas, (Stabilite analizleri Kesin Proje Blm 5.4.2.1.
Jeoteknik Model almalar gre yaplacaktr.)
Demiryolu yapmnda kullanlacak olan ta, kum-akl, ariyet ocak sahalar ve su
temin edilecek yerlerin rezerv durumu, nitelikleri, iletme koullar, mlkiyet
durumu, tama mesafesi, evreye olan etkileri v.b. aratrlmas, kullanm
yerlerinin belirlenmesi iin gerekli numunelerin alnarak laboratuvar deneylerinin
yaplmas,
Yaplan bu almalar sonucunda hatlarn jeolojik-Jeoteknik adan emniyet ve

maliyet karlatrmas yaplarak en uygun hat nerilmelidir. Bu erevede harita ve
kesitleri de ieren en uygun seenein n Proje Jeoteknik Etd hazrlanarak
DAREnin onayna sunulacaktr. DARE gerekli deiiklikleri isteyebilecek ve bu
rapor sonucunda nerilen HAT yerine bir dierini seebilecektir.
5. KESN PROJE JEOLOJK - JEOTEKNK ETTLER
Hat ettleri: n projesi yaplm ve onay alm hat ierisindeki varyant, ripaj v.b.
alternatif hatlar deerlendirilerek en uygun hattn (yapm hattnn) belirlenip,
bileenlerinin boyutlandrlmas almalarn ierir.
Bu aama 1/1.000 1/2.000 lekli topografik harita ve 1/100 dey, 1/1.000 yatay1/200 dey, 1/2.000 yatay lekli profiller zerinde gerekletirilecektir. Harita lei
(1/1.000 veya 1/2.000) ihale szlemesindeki ile ayn olacaktr.
Bu alma olas her bir HAT ierisindeki demiryolu bileenlerini (tnel ile derin yarma,
kpr ile yksek dolgu, altgeit ile stgeit v.b.) aada verilen ltler erevesinde
karlatrarak yaplacaktr. Daha sonra demiryolu bileenlerinin, yapma esas olacak
ekilde kesin projeleri yaplacaktr.
(2) Maliyet (Yapm, bakm, iletme v.b.),
(3) Emniyet - durayllk (Yapm hattnn yol bileenlerini etkileyebilecek duraysz
alanlarn dalm, iklim, rakm, vb.),
17

(5) Malzeme Ocaklar Etd (Malzeme ocaklarn tr, hacmi, projeye gre konumu,
mineralojik ve petrografik tanm, litolojik tanm, evre birimlerle ilikisi, oluumu,
bozunma durumu ve alansal deerlendirmesi, iletme koullar, ayrntl jeoteknik
verileri (parametreleri) v.b.),
(6) Arazinin milli servet deeri (Tnel yerine yarma, jeoteknik anlamda uygun olabilir.
Ancak, ulusal servet deeri endemik bir fauna ya da florann ve/veya Yresel /
Yere-zg trn ortamna dokunmamak iin tnel seilebilir. Ayrca yarma ve
dolgularda kamulatrma ve/veya ulusal servet deeri tayan, ova, ky, orman ve
tarm alanlarna en az zarar verecek bileenlerin seimi ve konumlandrlmas iin
donatl ve/veya donatsz iyiletirme yaplarak yama eimi arttrlabilir.)
(7) evreye ve evre koullarna uygunluu (Yerel, Ulusal ve Kresel anlamda doal ve
yapay evreye uygunluk, sosyo-ekonomik ve tarihi - turistik evrelere etkileri)
gz nne alarak gerekletirilecektir.
Kesin hat jeolojik-jeoteknik aratrmalar aada sunulan aamalardan oluur. Her
aamann gvenilirlii bir nceki aamann gvenilirliinden geer.

Jeoteknik Ett ve Raporu
- Jeoteknik Aratrma Program
Koridor, elverililik ve/veya n proje aamalarnda hazrlanan ett ve rapor

almalar da gz nnde tutularak, bu aamada, ayrnt verilecektir.
H10 m. olan yarmalarn ev oranlar zel problem yoksa, jeolojik-jeoteknik
deerlendirmeler , yrrlkteki genelgelere gre yaplacaktr
H6m olan dolgularda zel problem yoksa, jeolojik-jeoteknik deerlendirmeler,
yrrlkteki genelgelere gre yaplacaktr.
Yarma yksekliinin H>10m. ve dolgu yksekliinin H>6 olmas ve ayrca yarma ve
dolgularda durayllk problemi olmas
durumunda; 5.4.2.1. Jeoteknik Model
almalar blmndeki ltler dikkate alnarak allacaktr.
DARE tarafndan talep edilmesi durumunda ykseklikten bamsz olarak talep
edilen yarma ve dolgu kesitlerinde stabilite analizi yaplacaktr.
DARE iin zelliine gre; bu raporlarn blok veya ayr raporlar halinde sunulmasn
isteyebilecektir. Raporlar en az bu artname ekindeki rapor dzeninde belirtilen
balklar kapsayacak ve 3 kopya olarak sunulacaktr ayrca pdf formatnda dijital
dosyalar da teslim edilecektir..
Kesin Proje Jeolojik - Jeoteknik Etd kapsamnda hazrlanacak raporlar:
1234-
Kesin Proje Jeolojik Ett Raporu

Kesin Proje Hidrojeolojik Ett Raporu
Kesin Proje Mhendislik Jeolojisi Ett Raporu
Kesin Proje Jeoteknik Ett ve Raporu
18
olmak zere 4 adettir. 1-2-3 nolu raporlar, DAREce aksi belirtilmedii srece tek (blok)
rapor halinde hazrlanacaktr. dare gerek grrse bu raporlarlarn ayr ayr
hazrlanmasn isteyecektir. lgili raporlar harita, boykesit ve enkesitleri kapsayacaktr.
5.1. KESN PROJE JEOLOJK ETT VE RAPORU
Jeolojik ett ve raporlarnn anahtar kavramlar; jeolojik yaplar, litolojik iliki,
petrografik tanmlama, istifsel iliki (stratigrafi) ve tektonizmadr. Ett ve Rapor;
formasyonlarn alansal (x-y), derinlik (z) ve jeolojik zaman (t) boyutunu gz nnde
artlarn inaas dnlen yaplar zerinde oluturmas muhtemel sorunlar
tartlacaktr
Bu alma DARE tarafndan onay verilmi HAT ierisindeki
bileenlerinin karlatrlmasna ynelik olarak yaplacaktr.
demiryolu
5.1.1. KESN PROJE JEOLOJK ETD (JE)

Bu aamann Jeolojik ett almas 1/1.000 1/2.000 lekli haritalar ve profiller
zerinde yaplacaktr. Jeolojik ett en azndan aadaki konulara aklk getirecek ve
ayrnt verecektir.

Jeolojik formasyonlarn istifsel ilikisi (tarihsel jeolojisi),
Ana sreksizlik (tabaka, fay, eklem, uyumsuzluk, dokanak v.b.) sistemlerinin
ortaya konulmas ve haritalanmas,
zellikle gncel tektonik asndan ayrntl (olas nemli yap yerlerinde sismik
aratrma ve hendek, v.b.) aratrlmas.
Ayrca, ayrntl dikme kesit (stratigrafik kesit) hazrlanacaktr.
HAT boyunca grlen egemen jeomorfolojik ve hidrolojik unsurlarn (da, tepe, vadi,
yama, drenaj havzas ve a v.b.) konumlarnn demiryolu bileenlerine etkileri
incelenecektir. alma alan ve yakn evresinde egemen olan iklim tr ve lokal
(mikro) iklim zellikleri aratrlarak; don derinlii, yllk ya miktar, u scaklk
deerleri, v.b. etkenler ett edilecektir.
5.1.2. KESN PROJE JEOLOJK ETT RAPOR YAZIMI
Saha boyutundan alansal boyuta ve en sonunda da zgn projenin HAT (yapm hatt)
boyutuna kadar indirgenecektir. 5.1.1. jeolojik ett kapsamnda elde edilen somut veriler
harita ve kesitler zerine ilenecek ve raporlatrlacaktr.
Onay alm HATIN (yapm hattnn) olas demiryolu bileenlerini (tnel-yksek
yarma, kpr-yksek dolgu v.b.) karlatrmal olarak anlatan Kesin Proje Jeolojik
Ett Raporu, DAREnin onayna sunulacaktr. DAREnin onay alnmadan bir sonraki
19
5.2 . KESN PROJE HDROJEOLOJK ETT VE RAPORU

Hidrojeolojik ett ve rapor almalar, JE aamas sonunda 1/1.000 1/2.000 lekli
topografik harita ve profiller zerinde belirlenmi demiryolu bileenlerini hidrojeolojik
adan deerlendirecektir. Bu alma da, 4-boyutlu olacaktr. zellikle, 4 mevsim
ettleri bu alma iin bir zorunluluktur. Daha nceki aamalarda elde edilen veriler de
derlenip kullanlacaktr.
5.2.1. KESN PROJE HDROJEOLOJK ETT (HJE)
Bu aamada verilecek hidrojeolojik ett ve raporun ana unsurlar aada verilmitir.
JE aamasnda elde edilen verilerin hidrojeolojik adan zet yorumu,
Deniz, gl, dere, kaynak, ve ya sularnn - yeralt suyu ile ayrntl ilikisi,
Jeolojik formasyonlarn litolojik, petrografik, mineralojik (r: ien killerden
Na-Montmorillonit veya imeyen killerden kaolinit v.b. u zellikteki killerin
oran) zelliklerine gre hidrolik geirimlik (K, m/s), gzeneklilik gibi hidrojeolojik
parametreleri,
Kaynak, sznt ve sulak alanlarn dalm,
Yeraltsuyu tablas derinliinin ayrntl olarak verilmesi,
Demiryolu bileenlerini etkileyen akalama (drenaj) sistemlerinin ekillerle
aklanmas,
Harita snrlar ierisinde yer alan mevcut kuyularda, kaynaklarda, derelerde ve
sulak zeminlerde aralkl lmlerle gzlemsel ve deneysel aratrmalarn
retilmesi,
Baka havzalardan alma alan havzasna aktarlan su ile alma alanndan
baka havzalara aktarlan su durumlar ett edilecektir.
5.2.2. KESN PROJE HDROJEOLOJK ETT RAPOR YAZIMI
Hidrojeolojik zellikler saha boyutundan zgn projenin demiryolu bileenleri boyutuna
kadar indirgenecektir. Bu almada elde edilen somut veriler (5.2.1deki balklar),
1/1.000 1/2.000 lekli haritalar ve kesitler zerine ilenecektir.
Kesin Proje Hidrojeolojik Ett Raporu, DAREnin onayna sunulacaktr. DAREnin
onay alnmadan bir sonraki aamaya geilmeyecektir.
5.3 . KESN PROJE MHENDSLK JEOLOJS ETT VE RAPORU
JE ve HJE kapsamnda yaplan ett ve rapor almalar mhendislik jeolojisi ett ve
raporunun temelini oluturacaktr. Ett ve Rapor; formasyonlarn mhendislik
zelliklerinin alansal (x-y), derinlik (z) ve jeolojik zaman (t) boyutunu gz nnde
artlarn inaas dnlen yaplar zerinde oluturmas muhtemel sorunlar
tartlacaktr
5.3.1. KESN PROJE MHENDSLK JEOLOJS ETD (MJE)

Bu aamann Mhendislik Jeolojisi Etd 1/1.000 1/2.000 lekli haritalar zerinde
yaplr. Mhendislik Jeolojisi Etd en az aadaki konulara aklk getirecektir.
20
JE ve HJE aamasnda elde edilen verilerin mhendislik jeolojisi asnda zet

yorumu,
Sahasal anlamda, jeolojik formasyonlarn litolojisi, rengi, dokusu,
imentolanmas ve dayanmlarnn niteliksel olarak aklanmas,
Ana sreksizliklerin;
- Konumu (eim/eim yn)
- Eklem takm says
- Eklem aralklar
- Eklem aklklar
- Eklem devamll
- Eklem przll
- Eklem dolgu malzemesinin cinsi ve zellikleri
Ana sreksizlik sistemlerinin tr; fay (aktif, l, normal, yanal atml, ters),
eklem, atlak, uyumsuzluk, tektonik makaslama v.b. mhendislik zeliklerinin
niteliksel olarak belirlenmesi,
Formasyonlarn dokanak ilikileri,
Formasyonlarn ktlesel dayanm ve ayrma dereceleri, imentolanma
derecesi,
Olas demiryolu HATTININ ana bileenlerinin (tnel, kpr, yarma, dolgu v.b.)
durayll zerine
etkili olabilecek her trl jeolojik zelliin ortaya
karlmas,
Yarma/dolgu v.b. baznda yeterli tanmlamann yaplmas iin yapsal jeolojiyi
aydnlatacak yeterli sayda sreksizlik lm alnmas,
Aktif, pasif heyelan sahalarnn alansal dalm ve ngrlen yenilme derinlii
ile oluum mekanizmalarnn aklanmas ve haritalanmas,
Demiryolu bileenlerini olumsuz ynde etkileyecek oturma, farkl oturma,
svlama, tama gc ve benzeri sorunlu alanlarn belirlenmesi,
Kvrm fay v.b. yapsal unsurlarn harita ve kesitlerde gsterilmesi,
Olas Hattn evreye ve evre koullarna uygunluunun (doal ve yapay
evreye, tarihi, turistik, tarm, orman yerleim v.b. alanlara) etkisi aratrlacaktr.
5.3.2. KESN PROJE MHENDSLK JEOLOJS ETT RAPORU YAZIMI

Olas demiryolu bileenlerinin (tnel, kpr, yarma, dolgu v.b.) yer ald alanlar
ierisinde yukarda (5.3.1de) belirtilen konular genel anlamda raporlandrlacaktr. Bu
almada elde edilen somut veriler, 1/1.000 1/2.000 lekli harita, profil ve kesitler
zerine ilenecektir.
Hazrlanan Kesin Proje Mhendislik Jeolojisi Ett Raporu DAREnin onayna
sunulacaktr. DAREnin onay alnmadan bir sonraki aamaya geilmeyecektir.
deerlendirilerek Kesin Proje Mhendislik Jeolojisi Ett Raporu hazrlanarak
DAREnin onayna sunulacaktr.
21
5.4. KESN PROJE JEOTEKNK ETT VE RAPORU

Kesin Proje Jeoteknik Ett ve Raporu yapm hattnn (en uygun hat) tm bileenlerinin
uygulanabilirlik asndan deerlendirilip, saysal olarak incelenmesi, yorumlanmas ve
projelendirilmesi esaslarna dayanmaktadr.
Bu raporda 1/1.000-1/2.000 lekli haritalar, 1/100 dey, 1/1.000 yatay-1/200 dey,
1/2.000 yatay lekli profiller kullanlacaktr. Ayrca demiryolu bileenlerinin uygun
leklerde en kesitleri hazrlanacaktr.
Bu aamada ncelikle jeolojik ett, hidrojeolojik ett ve mhendislik jeolojisi ett
almalar gzden geirilecek, bu almalarn aydnlatamad noktalarda jeoteknik
aratrma program hazrlanacaktr.
Yapm Hattnn tm demiryolu bileenleri ve birbirleriyle olan ilikileri jeolojik-jeoteknik
veriler kullanarak irdelenecektir. Demiryolu bileenlerinin seiminde kullanlan jeolojikjeoteknik
gerekeler
ayrntlaryla
belirtilecek,
deerlendirmeler
analizlere
dayandrlacaktr.
Ayrca yapm hattnda kullanlacak her trl doal yap gereci temin sahalar
aratrlp Malzeme Ocak Ettleri Blmnde belirtildii ekilde raporlandrlacak.
Bu ett ve raporlarn gvenilirlii saha ettleriyle desteklenerek artrlacak, gerek
duyulduunda Ek JTAP hazrlanp darenin onayna sunulacaktr.
5.4.1. JEOTEKNK ARATIRMA PROGRAMI (JTAP)
Jeolojik-Jeoteknik Aratrma Program; Jeolojik Ett (JE), Hidrojeolojik Ett (HJE) ve
Mhendislik Jeolojisi Etdnn (MJE) tam olarak aydnlatamad noktalara aklk
getirmeyi amalar.
Bu nedenle; jeoteknik tasarma ynelik olarak mhendislik verilerinin (parametrelerin)
belirlenmesi, olas demiryolu bileenlerinin kesinletirilmesi, gzlemsel ettlerle
aydnlatlamayan noktalarda ve doal yap gereci sahalarnn aratrlmasna ynelik
jeoteknik aratrma program hazrlanacaktr.
JTAP hazrlanrken; olas demiryolu bileenlerinin (tnel, kpr, yarma, dolgu v.b.)
kesin tasarmna ynelik verilerin elde edilmesine zen gsterilecektir.
Bu kapsamda; JTAP amac ve gerekesi ayrntl olarak belirtilecektir. Verilen amaca
uygun olarak aratrma ukuru, gzlem ukuru, sondaj, yerinde kesme deneyleri,
presiyometre,dilatometre, jeofizik, almalar hazrlanacaktr. Yaplacak almalarn
jeolojik harita ve kesitler zerinde; kilometre, kot ve koordinatlar (1/1.000 1/2.000
hassasiyetinde) belirtilecektir.
JTAPn uygulamas sonucunda ayrntl ve gerekeli laboratuvar
hazrlanacaktr. Onay alnmadan deneylere balanlmayacaktr.
program
5.4.2. KESN PROJE JEOTEKNK ETT (JTE) ve RAPOR YAZIMI

JTAP sonrasnda elde edilen verilere dayal olarak JE, HJE ve MJE tekrar gzden
geirilip ayrnt kazandrlr. Bu karlatrmada Blm 5deki 7 madde altnda verilen
22
ltler srekli gz nnde bulundurulacak ve daha nce yaplm olan ett ve

raporlarn jeoteknik anlamda yorumu yaplacaktr.
Bu ett ve raporlar ve JTAP almalar sonucunda, zellikle demiryolu bileenleri gz
nnde tutularak elde edilen veriler kullanlarak kaya/zeminler gruplandrlp, tasarm
verileri (parametreler) belirlenerek alansal ve derinlie gre dalm (x-y-z boyutlar),
harita, kesit ve ekiller zerinde sunulacak ve bu verilere dayal olarak Jeoteknik Ett
Raporu hazrlanacaktr.
Hazrlanacak harita ve kesitler aada belirtilen detayda, durayszlk sorunlarnn
olduu kesimler, zayf zeminler ile tnel, kpr, yksek yarma/dolgu v.b. mevcut tm
DEMRYOLU bileenlerini kapsayacaktr.
Bu ett ve raporun kapsam en az aadaki bilgileri ierecektir.
JE, HJE, MJE ve JTAP sonularnn birlikte ayrntl jeoteknik deerlendirilmesi,

Formasyonlarn litolojileri, ayrma, bozunma, sertlik, dayanm v.b. zellikleri,
Su k noktalar ve tahmini debileri,
ev duraylln etkileyecek sreksizliklerin konumlar, gruplandrlmas,
yorumlanmas ve bu amala sreksizliklerin; konumu, says, aralklar, aklklar,
devamll, przll, dolgu malzemesinin cinsi ve zellikleri, su durumu,
sreksizlik iindeki dolgu malzemesinden rnek alnabiliyorsa bu malzemenin
laboratuvar deerleri, sreksizlik yzeyi kesme deneyi, Schmidt ekici almas
ve literatr karlatrmalar,
Kaya ktlelerinin
uluslararas kabul grm (Q, RMR, RQD, GSI, v.b.)
mhendislik snflama sistemlere gre snflandrlmas,
Yarma malzemelerinin dolgularda kullanlabilirliinin deerlendirilmesi, dolgu ev
eimlerinin stabilite analizleri ile desteklenerek belirlenmesi,
Formasyonlarn kaz zorluu ve skma-kabarma oranlar; arazi ve laboratuvar
verileri birlikte deerlendirilerek; kayalar Q, RMR, RQD, GSI ya gre, zeminler ise
sklk, tane boyutu dalm dikkate alnarak snflandrlmas,
Yarma/dolgu ev oranlarnn (eimlerinin) ve yarmadan kan malzemelerin dolgu
ev oranlarnn belirlenmesi (madde 5.4.2.1.e gre).
Ktle hareketlerinin olutuu veya oluabilecei potansiyel ve fosil heyelan
alanlarnn snrlar, derinlii, kayma yzeyi ve kayma mekanizmasnn
belirlenmesi,
Formasyonlarn jeoteknik verileri (parametrelerin: c, kPa; ; E, GPa;, kPa; , ,
CBR, LL, PI, wn, v.b.) arazi gzlemleri, zemin-kaya snflamalar, yerinde deneyler
ve laboratuvar almalar birlikte deerlendirilerek belirlenmesi, alansal ve derinlie
gre dalm, srasyla harita ve kesitler zerinde gsterilerek jeolojik-jeoteknik
profilin oluturulmas,
Suya hassas kaya gurubunda allyorsa (mekanik davrann etkileyecek
miktarda kil veya suya hassas malzeme bulunuyorsa rnein; marn, killi kireta,
tebeirli kireta, jips, anhidrit v.b.) dalmaya kar dayanm (slake durability
test) ) yaplmas (ulalacak sonular tasarm parametresi de dikkate alnacaktr),
Yarma/dolgu, sanat yaps yerleim yerleri ve sorunlu kesimler, kritik enkesitler
zerinde modellenecektir.
-H10 m. olan yarmalarn ev oranlar; zel problem yoksa jeolojik-jeoteknik
deerlendirmeler yrrlkteki genelgelere dayandrlarak belirlenecektir.
-H6m olan dolgularda zel problem yoksa; jeolojik-jeoteknik deerlendirmeler
yrrlkteki genelgelere kullanlarak ev dolgu tasarm yaplacaktr.
23
-Yarma yksekliinin H>10m. ve dolgu yksekliinin H>6 olmas ve ayrca

yarma ve dolgularda durayllk problemi olmas
durumunda; 5.4.2.1.
Jeoteknik Model almalar blmndeki ltler dikkate alnarak
allacaktr.
Jeoteknik harita, profil ve enkesitler en az aadaki bilgileri ierecek ekilde
hazrlanacaktr.
Haritalar:
Haritalarda yarma ve dolgularn evli planlar,

Birim snrlar ve birbirleri ile olan ilikileri,
Yapsal unsurlar (fay, kvrm, tabaka, eklem, atlak ve bunlarn konumlar
(eim/dorultu),
Sondaj, aratrma/gzlem ukuru, el burgusu, jeofizik v.b. yerleri,
Fosil, aktif ve potansiyel ktle hareketlerinin snrlar,
Zayf zemin yerleri,
Yzey ve yer alt sularnn akm ynleri, kaynak, gze, kuyu v.b. yerleri,
Tarihi, turistik, tarm, orman alanlar ve yerleim yerlerini
Profil ve Enkesitler:
Boyuna profilde litoloji; yarma ile geilen kesimlerde krmz hattn, dolgu, ile geilen
kesimlerde ise siyah hattn 10 metre altna kadar ilenecektir. Sorunlu kesimlerde bu
derinlik artrlacaktr.
Proje kilometresi,
Formasyonlarn dey ve yanal snrlar,
Yanal ve dey ayrma-bozunma dereceleri ve snrlar,
Litoloji, dayanm ve ayrma tarifleri,
Zayf zeminlerin yatay ve dey snrlar,
Yer alt su seviyesi,
Yapsal unsurlar (fay, kvrm, tabaka, eklem, atlak ve bunlarn konumlar
(eim/eim yn) (sreksizlikler, profil ve enkesitlerde grnr eimlerine gre
izilecektir.)
Fosil, aktif ve potansiyel ktle hareketlerinin snrlar
Aratrma/gzlem ukuru, el burgusu, jeofizik, sondaj yerleri ve bunlarn jeoteknik
zellikleri,
Aratrma ukurlarndan alnan numunelere ait deney sonular (No:4 ve
No:200den geen, LL, PI, CBR, Maks. Kuru Birim Arlk ve ime potansiyeli),
Yarma kaz malzemelerinin dolguda kullanlabilirlii,
Yarma ve dolgu ev oranlar ile yarmadan kan malzemenin dolgu ev oran,
Dolgularda veya demiryolu tabannda varsa zemin iyiletirmeleri,
Drenaj yaplar hakknda n bilgi,
Kaya malzemesi, kaya ktlesi ve zemin snflandrma sonular (Q, RMR, RQD,
GSI, v.b. jeoteknik bilgiler),
Kinematik olarak incelenen yarmann; sreksizlikler ile ev konumunun stereonet
zerinde ilikisini gsteren ekiller, kk boyutta profilde ilgili yarmann yannda
gsterilecektir,
Bunlarn dnda gerekli grlen dier notlar.
24
5.4.2.1. Jeoteknik Model almalar

Jeoteknik model almalar H10 metreden derin yarmalar ve H6 metreden yksek
dolgular ile kritik kesimlerin projelendirilmesini esas tekil edecek modelin
oluturulmasn kapsar. Aktif, potansiyel ktle hareketleri ile oturma v.b. stabilite
problemi olabilecek kritik kesimlerde ykseklik art aranmakszn stabilite analizleri
yaplacak ekilde jeoteknik model oluturulacaktr.
Bu ksm, DAREce onaylanm olan demiryolu hatt iin 1/1.000-1/2.000 lekli
kesin proje aamasnda yaplan jeolojik, hidrojeolojik, mhendislik jeolojisi, JTAP,
laboratuvar verileri ile jeoteknik ett sonucu belirlenen tasarm parametreleri ve
jeolojik-jeoteknik kesitler kullanlarak demiryolu ve demiryolu bileenlerinin; yarma,
dolgu, heyelan, kritik kesimler ve zayf zeminlerin ettleri yaplarak ksa ve uzun
dnemde yolun emniyetli bir ekilde hizmet etmesini salamak zere kaya
ortamlarda gerekli kinematik ve saysal analizlerin yaplmas ve ev alarnn
belirlenmesini ierir.
Kaya ortamlarda stabilite analizleri jeolojik ortamn zellii gz nne alnarak
gruplandrlp, dzlemsel, kamasal devrilme v.b. durayszlk koullarnda ksa dnem,
uzun dnem ve deprem durumlar iin yarmann en kritik kesitinde, deien jeolojik
ortam/yk koullarnda ise farkl her kesit iin yaplacaktr.
Kaya devrilmesi/dmesi koullarnda jeolojik yap ve sreksizliklerin genel zellikleri
dikkate alnarak allacaktr.
Stabilite analizi grafikleri ev geometrisi, litoloji, kaya parametreleri, kayma
dairesi/dzlemi ve gvenlik saylarn gsterecek ekilde raporda verilecektir.
Stabilite analizleri sonucunda uygun ev oran verilecektir. Gerekli ise evde
kaymaya kar alnacak nlemler tasarlanacaktr.
Deprem durumu iin analizler sadece H>10 m. olan yarmalarda yaplacaktr. Deprem
durumu analizi iin gerekli ivme katsays artname ekinde verilen ekil zerinden
alnacaktr. Yarma ev stabilite analizlerinde aada verilen gvenlik saylarna
uyulacaktr.
Yarma evleri in Gvenlik Saylar Kriterleri
DRENAJSIZ KAYMA
EFEKTF
DAYANIMI
PARAMETRELER
PARAMETRELER
Uzun dnem (statik)
1.50
Uzun dnem deprem)
1.1
KOULLAR (H>10 m. in)
Ksa dnem (statik)
1.50
Sanat yaps temeli
2.00
ieren Yama iin
ncelenen kaya yarmaya ait detayl jeoteknik bilgiler verilecek, kesitler zerinde
ayrntlar gsterilecektir.
Analizlerde sreksizliklerin incelenen kesit ynndeki grnr eimleri kullanlacaktr.
25
Kaya yarmalarda ncelikle kinematik analizler yaplacak; dzlemsel, kama ve blok

tipi kayma/devrilme durumlar aratrlacaktr. Herhangi bir kayma durumu belirlenirse
saysal analizler yaplarak gvenlik saylar belirlenecektir.
Analizler sonucunda kaya yarmalara ait aadaki zet bilgileri kapsayan izelge
oluturulacaktr.
Kaya Yarmalara Ait zet izelge
Y.
No
Km
Hmax
(m)
ev
Oran
ev
Konumu
Sreksizlik
Konumu
(Eim/Eim
Yn)
(kPa) (0)
Birim
Hacim
Arlk
(n)
Arazi
al
malar
Jeolojik
Birim
Tanm
Elas.
Poisson
Modl Oran
(kPa)
G.S.
Ortamda kaya dmesi tehlikesi varsa kaya dme analizleri yaplarak, dmesi
muhtemel kayalarn yarataca enerji ve srama ykseklii gibi parametrelerin
deiimi yatay ve deyde gsterilecek, ne tr bir nlem alnaca nedenleriyle
birlikte aklanacaktr.
Zemin Yarmalarn projelendirilmesi:
ncelenen zemin yarmaya ait detayl jeoteknik bilgiler verilecek, kesitler zerinde
ayrntlar gsterilecektir. Yeterli gvenlikte, uygun ev eimleri analizlerle
belirlenecektir.
Projede yer alan H 10 m. zemin yarmalara ait aadaki bilgileri kapsayan izelge
oluturulacaktr.
Zemin Yarmalara Ait zet izelge
Yarma Km
No
Hmax ev
Kohezyon sel
Birim
Arazi
Zemin
(m) Oran (kPa)
Srtnme Hacim
almalar Tanm
0
As ( )
Arlk(n)
Gvenlik
Says
5.4.2.2. Dolgu evlerinin Modellenmesi

Bu ksmda H6metre olan dolgular, proje mr boyunca yolun durayl kalmasn
salanacak ekilde uygun ev eimiyle (genelge ve rehberler dorultusunda)
projelendirilecektir.
Projede yer alan H6 dolgulara ait aadaki bilgileri kapsayan zet izelge
oluturulacaktr.
Dolgulara Ait zet izelge
Dolgu
No
Km
Hmax ev
(m) Oran
Y/D
Birim Arazi
Hacim almalar
Arlk
(n)
Su
Durumu
Dolgu Malzemesinin Taban

zellikleri
zellikleri
Cinsi
C
Cinsi
max
C
Zeminin
Bu erevede hazrlanan Kesin Proje Jeolojik-Jeoteknik Ett ve Raporu, harita ve

profillerle birlikte DAREnin onayna sunulacaktr. DAREnin istei dorultusunda
rapordaki gerekli dzeltmeler yaplacaktr. Raporlar bu artname ekinde verilen en az
Rapor Yazm Klavuzunda belirtilen balklar ve ekleri kapsayacaktr.
26
6. MALZEME OCAKLARI
Demiryolu gzergah ve yakn evresinden temin edilerek yol yapmnda kullanlan her
eit doal gere, malzeme olarak tanmlanr. Btn bu malzemelerin her birine ait
belirli ve doal ynaklara da "OCAK" denir.
Malzeme ocaklarnn deeri, malzemenin jeolojik tanm, ocak yeri ile kullanlaca yer
arasndaki mesafe, servis yolu durumu, ocakta mevcut malzeme miktar (rezerv),
malzemenin klas durumu, ocak rt tabakas ve kalnl, ocak sahasnn ekli,
malzemenin su iinde olma durumu, ocak sahasnn ruhsat durumu ve mlkiyeti,
malzemenin kalitesi ile ekonomik, teknik ve evresel adan uygunluu gibi eitli
koullara bal olarak deiir.
Malzeme ocaklar etd, esas olarak yapm dnlen demiryolu hattnda kullanlmak
zere yukardaki artlar gz nne alnmak kaydyla gzergaha en yakn, rezervinin
gvenilirlii eitli metotlar kullanlarak (sondaj, jeofizik, aratrma ukuru, yzeysel
jeolojik almalar) tespit edilmi ve kullanm amacna gre en uygun malzeme
sahalarn tercih maksadyla gerekletirilecek bir aratrma etddr.
6.1. HAT NAATINDA KULLANILACAK MALZEME OCAKLARI VE MALZEME
KAYNAKLARI
Malzeme ocaklar; ta ocaklar, akarsu ocaklar, sel yataklar, birikinti konileri, teras
ocaklar, su ocaklar vs. ekilde doal artlarda bulunmaktadrlar. Bu ocaklardan alnan
malzemeler dolgu malzemesi, seme malzeme, alttemel malzemesi, temel malzemesi,
tahkimatlar iin talar ve yaptalar gibi eitli amalarla kullanlmaktadr.
Her trl malzeme ocandan temin edilerek yol yapm faaliyetlerinde kullanlan tm
ilenmi ve/veya tvenan malzemeler UIC 719 R'nin ilgili blmlerinde ifade edilen
zelliklere uygun olacaktr.
6.2. MALZEME OCAKLARINDAN ALINAN NUMUNELER VE RAPORA ESAS
DEERLENDRMELER
Malzeme ocak ettleri incelenen gzergahn malzeme ihtiyacn eksiksiz, en yksek
kalitede ve en yksek ekonomiyi salamak amacyla arazi almalar temel alnarak
gerekletirilecektir. Bu amala yaplan almalarda aadaki hususlara uyulmas
zorunludur.
Tm ocak malzemeleri makroskopik olarak tanmlanacak, gerekli durumlarda
ayrntl mineralojik/petrografik analiz teknikleri de kullanlarak deerlendirmeler
yaplacaktr.
Bu amala ta ocaklarnda kayacn kkeninden (magmatik,
metamorfik, sedimanter) ve geirdii jeolojik ve yapsal evrimden kaynaklanan
tabaka, atlak aral, atlak akl, atlak dolgu malzemesi nitelii, rengi,
dayanm, ayrma-bozunma derecesi gibi yapsal ve fiziksel zellikler; kum-akl
ocaklarnda ise malzemenin genel litolojisi, homojen-heterojen-polijenik-monojenik
gibi kaynaa ve kkene bal zellikleri, iri malzeme oran, malzemenin tvenan
veya ilenerek kullanlmas durumundaki olas davran detayl olarak
irdelenecektir.
Mevcut ta, kum-akl, ariyet oca alanlarnda ocak aynasnda ve ocak sahasnda
malzemenin varln ve rezervin yeterliliini denetlemek zere; yeni alacak ocak
sahalarnda ise malzemenin yatay ve dey sreklilii ve varsa rt malzemesinin
kalnln belirlemek zere aratrma ukuru, sondaj ve jeofizik ett teknikleri
kullanlacaktr. Sz konusu saha aratrmalar oca tam temsil edecek nitelikte,
27
sistematik sondaj ve jeofizik ettler ile numune alm kurallarna uygun ekilde alan
aratrma ukurlar yolu ile gerekletirilecektir. Ardk veya kark litolojiden
oluan ocaklarda da btn litolojileri temsil edecek miktar, derinlik ve zellikte
numune alnacaktr. Ocaklarn kalitesi ve teknik zellikleri; ocaklardan eitli
usullerle ve yeterli miktarlarda alnan numunelerin laboratuvar deneyleri sonucunda
ortaya kartlacaktr. zellikle ariyet ocaklarnda dolgularn kaliteli olarak imalatn
salamak ve bu almalar ynlendirmek zere gerekli ve yeterli seviyede
laboratuvar ve arazi deneyi yaplacaktr.
Ocak sahalarnda sahay temsil eden tm birimler dikkate alnarak gerek rezerv ve
gerekse malzeme kalitesinin yatay ve dey srekliliini denetlemek amac sondaj
almalar gerekletirilecek ve her ta, kum-akl ve ariyet ocandan ayr ayr
deneye tabi tutulmak zere ocak sahasn karakterize edecek ekilde en az 3 ayr
noktadan numuneler alnacaktr. Numune adeti ocan karmak yapsna,
boyutlarna ve kullanm amacna gre artrlacaktr. Malzeme ocaklarndan alnan
numunelere ayr ayr uygulanan tm laboratuvar deneylerinin sonular raporda
aynen bulunacaktr. Laboratuvarda birbirine yakn zellikte olan numunelerin
birletirilmesi sz konusu olmamaldr. Bu konuda gerekli zen gsterilecek ve
rneklere uygulanacak deneyler laboratuvar mhendisine bizzat etd yapan
mhendis tarafndan idarenin onay dorultusunda bildirilecektir.
alma alannda aratrma programnn hazrlanmas amac ile yaplacak n

ettlerde, aratrma ukurlar ile dey ve yatay olarak yeterince
deerlendirilemeyecei ngrlen lokasyonlardaki her trl malzeme ocanda
sondaj ve jeofizik ett teknikleri kullanlarak yaplacak aratrma almalar, ocak
alannn morfolojik yaps ve olas en byk ve en kk ayna ykseklii ve
iletilebilir derinlik dikkate alnarak planlanacaktr. Sz konusu ocak aratrma plan
potansiyel ocak sahalarn tanmlayan plan ve krokiler zerine jeolojik veriler de
ilenerek idarenin onayna sunulacaktr.
Ta ocaklarnn iletme esnasnda randmann, kalitesini ve deiimini belirleyecek

olan jeolojik yapsal unsurlarn (sreksizlik akl, sreksizlik aral, sreksizlikler
aras dolgu durumu vb..) belirtilmesi gereklidir. Ayrca ta ocaklarnda 1/5.000 veya
daha byk lekli harita ve krokiler zerinde; jeolojik formasyonlarn ve bozunmu
kesimlerin snrlar, tabakalanma durumlar ve gerekesi belirtilerek nerilen gvenli
ve ekonomik iletme yn gsterilmelidir. Btn malzeme ocaklar; lekli bir plan
veya leksiz bir kroki zerinde gsterilecek, ayrca gerekli grlrse uygun bir veya
birka ynde jeolojik kesit hazrlanacaktr.
Elek analizi deneyinin daima malzemenin 80 mm den %100 getii ekliyle

yaplmas salanacaktr ve 80 mm zeri malzeme miktar etd yapan mhendisin
gzlemiyle belirlenip yazlacaktr.
Ariyet ocaklarnda malzemenin sklebilirlik asndan klas durumu, dolguda

sktrldktan sonra kendini tutabilecei ev deeri belirlenecektir. (H>6 m. olan
dolgularda stabilite analizleri ile desteklenerek belirlenecektir)
Her trl malzeme ocanda ocak iletmesi srecinde, zellikle yksek iletme
aynalar ile karlalmas olas lokasyonlarda veya yksek aynalardan oluan
mevcut ocak sahalarnda, ocak aynasnn duraylln deerlendirilerek, gerekiyorsa
optimum ayna ykseklii ve optimum ayna iletme evi yaplacak kinematik ve
analitik stabilite analizleri yolu ile belirlenecektir. Bu amala yaplacak almalar
28
sonucunda iletme srecine k tutacak dzeyde bir neri iletme plan

hazrlanacak ve ocak almasna yn verilecektir.
Ocak sahalar krokilendirilerek ruhsat ve kamulatrma almalarna k tutacak

ekilde 1/25.000 lekli haritalar zerinde ulusal koordinat sistemine gre
yerletirilecek ve sahann mlkiyeti hakknda bilgi verilerek, olas malzeme/pasa
depolama yerleri belirlenip, en yksek ekonomiyi salayacak ekilde kamulatrma,
geici igal vb. durumlar deerlendirilerek, konkasr ve plent tesisleri iin uygun
lokasyon nerilerinde bulunulacaktr.
Birden fazla kullanm amacna uygun olan ocak yerlerinde rezerv asndan
kullanm ncelikleri belirtilmelidir. Rezerv tespitinde hacimsel hesaplamalar ocan
mmkn olan en yakn geometrik modele benzeimi yaplarak belirlenmelidir.
Su temin edilecek yerlerde (dere yataklar, kaynak, kuyu, vb..) iletme mevsimi
boyunca su bulunaca yre halknn bilgileri ve meteorolojik verilerle
desteklenmelidir.
6.3. MALZEME OCAKLARI RAPORU
Malzeme ocaklar raporu asgari aadaki balklar ierecek ekilde hazrlanacaktr.
Kapak
Yer Gsterim Haritas
Malzeme Ocaklar Gsterim Haritas
indekiler
GR
Proje ve Etdn Amac

Projenin Yeri
Projenin zellikleri
alma Yntemi ve Sresi
MALZEME OCAKLARI
(Bu ksmda Malzeme Ocaklar zet Tablosu ad altnda ett edilen demiryolu, proje
vb. iin ka adet malzeme oca ngrld belirtilecek ve malzeme ocaklar trleri
(ta, kum-akl, ariyet, su, vb.), kullanm yerleri ve rezervlerine saysal olarak
belirtilecektir.)
Ta/Kum-akl/Ariyet Oca
1. Km. mevkii,
2. Malzemenin cinsi,
3. Rezervi (Grnr rezerv, muhtemel ek rezerv ve toplam rezerv
belirtilecektir. Malzeme ocaklar fynde belirtilen rezerv her
zaman grnr rezerv olacaktr. Varsa muhtemel ek rezerv olarak
belirtilen kaynak iin ngrlen gerekeler mutlaka belirtilecektir.)
4. Servis yolu durumu,
5. Demiryolu hattna (veya projeye) mesafesi,
6. Ocak hakknda detay bilgi;
6.1. Ocak yeri ve servis yolu durumu,
6.2. Rezerv,
29
6.3. Malzemenin cinsi, yapsal durum ve jeoteknik

irdeleme,
6.4. Mlkiyeti ve Ruhsat Durumu,
6.5. letme koullar,
6.6. Ocak
malzemesinin
kullanlaca
yerler
(Malzeme
ocandan
alnan
numuneler
zerinde
yaplan
laboratuvar
deney
sonularnn
olumlu
veya
olumsuzluu
hakknda ok ksa bilgi verilerek buna gre
ocak malzemesinin hangi ilerde nasl
(elenerek, krlarak, elek st krlarak vb.)
kullanlaca belirtilmelidir.)
6.4. SONU VE NERLER
Bu ksm; deneyler sonucunda saptanan, kayacn mineralojik, petrografik, fiziksel,
kimyasal, mekanik ve teknolojik zellikleri nda deerlendirilecektir. Bu blmde
proje iin ka adet malzeme oca verildii, ett sonular vb belirtilecektir. Ayrca
projede yer alacak ocaklarn kullanm ncelikleri, tavsiyeler ve ncelikler belirtilecektir.
KAYNAKA
EKLER (Her bir ocak iin);
Malzeme ocaklar zet tablosu
zellikle ta ocaklar iin zerinde jeolojik durum iaretlenmi neri
iletme plan
lekli bir plan veya leksiz bir kroki ve jeolojik kesit
Ocan Fotoraflar
Malzeme Ocaklar Fy (Ekteki formata uygun olarak)
Laboratuvar Fyleri
7. SONDAJ ALIMALARI
7.1. GR
Sondaj almalar demiryolu bileenlerinin; yarma / dolgu, tnel, viyadk, kpr, alt
geit, st geit, menfez, dayanma yaplar, heyelan, zayf zemin geileri ,bina tr v.b.
gibi yap temellerinin projelendirilebilmesi amacyla yaplacak jeoteknik amal sondaj
kuyularnn almas iidir.
Jeoteknik amal sondaj kuyusu am, sondaj kuyular ierisinde proje ve kontrol
mhendisinin uygun grd derinlik ve sayda yerinde (in-situ) deneyleri; Standart
Penetrasyon Testi, Veyn, Presiyometre, Dilatometre, Basnl Su Testi, Konik
Penetrasyon Testi, v.b. yapmak, uygun grlen say ve sklkta laboratuvar deneyleri
iin gerekli rselenmi / rselenmemi numuneleri almak ve kuyu iine lm
ekipmanlar; inklinometre, ekstansometre, piyezometre v.b. yerletirmek amacyla
yaplacaktr.
Sondajlar kaya /zeminlerin litolojik ve yapsal zelliklerini, yatay ve dey dorultudaki
deiimlerini, sreksizliklerin skl, ara uzakl, sreksizlik yzeylerinin przll,
dolgu durumu, geirgenlii ve yeralt su durumu ile mhendislik parametreleri gibi
bilgileri toplamak amacna ynelik yaplacaktr.
30
hale kapsamnda bulunan sondaj almalarnda; bu ile ilgili yeterli miktardaki

makinelerin, ekipmanlarn ve iiliin temini, ikmali ve iletmesi bu artname esaslarna
gre olacaktr.
7.2. GENEL KAPSAM

7.2.1. DARENN YETKLER
Onayl sondaj i program ve arazi almalar, ( sondaj derinlii, says, yaplacak
deneyler, bu deneylerin skl, tr vb) arazinin topografik veya jeoteknik zellikleri
nedeniyle idare tarafndan revize edilebilir. dare gerekli deiiklikleri yaparak i
miktarn eksiltebilir veya arttrabilir.
Sondaj ileri idarenin uygun grd " Teknik artname" ve metotlar ile yaplacaktr.
Sondaj ilerinde idarece istenecek deiiklik ve ek iler proje ve inaat programnda
gecikmelere sebebiyet vermeyecek ekilde yklenici firma tarafndan yrtlecektir. e
balamadan nce idarenin onayna sunulan sondaj ilerinde kullanlacak makine ve
ekipman listesindeki her eit aletin say ve kapasiteleri idarece yeterli grlmez ise
idare bunlarn deitirilmesini yklenici firmadan isteyebilecektir. Yklenici bu istekleri,
ilerin bitimini uzatmayacak bir srede temin edecektir.
7.2.2. YKLENCNN SORUMLULUU
1. Sondaj almalarna zemin aratrma program onaylanmadan kesinlikle
balanmayacaktr.
2. Sondaj almalarnn proje i program sresinde yaplabilmesi iin yeter sayda
sondaj makine ve ekipman iyerinde bulundurulacaktr. Sondaj iinde kullanlacak
makine saysn kontrol mhendisi ve sondajlar gerekletirecek olan sondaj
mhendisi iin sresi, iklim koullar v.b. etkenleri dikkate alnarak belirleyecektir.
3. Onayl zemin aratrma program haricinde gerekli grlen makul saydaki ilave
sondaj almalar iin kontrol mhendisi ile proje sorumlusu arasnda tutanak
dzenlenecek, aksi durumda ilave yada revize zemin aratrma program
hazrlanp idarenin onayna sunulacaktr.
4. Sondajlardaki yerinde deneyler, yer alt suyu lmleri, numune alma v.b. almalar
Eurocode 7: Jeoteknik Tasarm, Blm-3, Arazi Deneyleri Yardmyla Tasarm
kurallarna uygun olarak yaplacaktr.
5. Yaplan btn sondajlara kot ve koordinat verilecektir.
6. Sondajlar proje ve kontrol mhendisinin uygun grd yerlerde alacaktr.
7. Tm proje aamalarnda yaplan sondajlara ait bilgiler detayl olarak ett pafta ve
profillerinde gsterilecektir.
8. Kayalarda, kontrol mhendisinin aksine bir talimat olmadka tm sondajlarda
karotlu sondaj almas yaplacaktr.
9. Tm sondajlar Kontrol mhendisinin aksi bir talimat olmadka rotari sulu olarak
yaplacaktr.
10. Yaplan tm karotlu sondajlarda karot yzdesinin arttrlmas iin artlar zorlanacak,
gerektiinde karotiyer deiiklii, manevra boyunun ksaltlmas veya byk apl
sondaj kuyusu amak gibi nlemler alnacaktr.
11. Sondaja mutlaka azlk borusu aklarak balanacaktr.
12. Derin sondajlar hari; sondaj derinlii H 40 m. olan tm sondaj kuyularna, kuyu
tabanndan yukarya doru en az 3-4 metresi delikli olmak zere ap minimum 5
cm olan PVC boru yerletirilecektir. PVC borularn iine kontrol mhendisinin aksi bir
31
talimat olmadka ince kangal boru indirilerek kuyu derinlik lmleri ince kangal
boruyu ekmek suretiyle yaplacaktr.
13. Btn sondajlarn kuyu azlar 40x40x15 cm. ebatlarnda betonlanarak bu betonun
zerine ince metal plakaya sondaj numaras yazlacaktr. Kuyu az ileride gerekli
lmler yaplacak ekilde kr tapa ile kapatlacaktr.
14. Alnan numunelerden laboratuvar almas iin gerekli olanlar kontrol mhendisinin
uygun grd zaman ve sklkta ilgili laboratuvara nakledilecektir.
15. Alnan karot numuneleri usulne uygun sandklanarak sondaj almalar
tamamlanp tasdik edilene kadar yklenici firma tarafndan usulne uygun olarak
muhafaza edilecektir. Yklenici firma sondaj sandklarn kontrol mhendisinin
uygun grd yere tayarak, tutanakla teslim edecektir. Kesin proje kabul
yaplncaya kadar sondaj sandklar saklanacaktr.
16. Alnan karot numunelerinde RQD, TCD, SKV lmleri yaplarak bunlara ek olarak
dayanm, ayrma ve atlak skl belirlenecektir.
17. Sondaj almalarnn banda mutlaka sorumlu bir sondaj mhendisi
bulundurulacaktr.
18. Sondaj logu en az artname ekinde verilen rnek log zerindeki bilgileri
kapsayacaktr.
19. Yapl amacna hizmet etmeyen ve yeterli derinlie inilmeyen sondajlar eksik kabul
edilecek, idare bu sondajlarn yerine yenilerinin yaplmasn isteyecektir.
20. Standart Penetrasyon Testi (SPT) otomatik ahmerdan sistemiyle yaplacaktr. SPT
arklarnn azlar hasarl olmayacaktr.
21. Sondaj kuyularnda yeralt suyu lm kuyu bitiminde ve kuyu teslimi srasnda
dipmetre ile yaplacaktr.
22. darenin talebi dorultusunda her sondaj kuyusu bittiinde tijler ve karotiyerler
kuyudan kartlrken video ekimi yaplacaktr. Tijlerin ka metre olduu net ve tam
olarak grlecek ekilde (tijler kuleye kaldrldnda da) ekim yaplacak ve tij
boylar seslendirilecektir.
7.2.3. SONDAJ EKB
Sondaj ekibi; bir deneyimli jeoloji mhendisi, bir sondr ve iki sondaj iisinden oluur.
7.2.4. SONDAJ MAKNASI VE YARDIMCI EKPMANLAR
Yklenici ii zamannda bitirecek kapasite ve sayda aada belirtilen zelliklere sahip
makine, ekipman ve yedek paralar ile deney aletlerini i yerinde bulunduracaktr. e
balamadan nce ekipman listesini idarenin onayna sunacaktr.
in zelliine uygun derinlik ve apta, her eim ve dorultuda, her trl jeolojik yap ve
litolojide en az 120.6 mm apnda, karot ap en az 54.7 mm. olmak zere en az 100m.
derinlik kapasiteli jeoteknik amal sondaj kuyusu amaya uygun makineler
kullanlacaktr. dare, iin zelliine gre gerekli grdnde karot apn byltebilir
veya kltebilir.
dare, tnel sondajlar gibi daha derin sondajlar iin makine kapasitesi konusunda zel
belirlemeler yapabilir.
in zelliine uygun, yeterli alma basncna ve debiye sahip ift tesirli, dubleks veya
tripleks tipi, gerektiinde sondaj amuru da basabilen pompalardan yeterli miktarda i
yerinde bulundurulacaktr.
32
Kullanlacak olan kesiciler, karotiyerler, tijler, muhafaza borular ve dier yardmc

ekipmanlar mevcut sondaj standartlarna uygun olacak ve artnamede belirtilen iin
zelliine uygun ap ve derinliklerde alabilecek kapasitede olacaktr.
Kullanlacak karotiyerler sondaj yaplan birimin zelliine gre tek tpl veya ift tpl
oynar balkl veya karnyark karotiyerler olacaktr. Bu karotiyerlerin tipi ve ap iin
zelliine uygun olarak kontrol mhendisi tarafndan belirlenecektir.
rselenmemi numuneler mmkn olduu lde en az 76 mm apnda souk ekme
elikten yaplm ince cidarl tplerle veya gelimi (pistonlu, denison, v.b.) numune
alclarla alnacaktr. Tpler deforme olmam, ince cidarl, temiz, yal ve minimum 70
cm. boyunda ve kesici ular dare'ce belirlenen artlar salayacak zellikte olmaldr.
7.2.5. KUYU NDE YAPILACAK DENEYLER
Alacak sondaj kuyularnda projelendirme iin gerekli deneyler sondaj i programnda
belirtilecektir. Bu deneyler Eurocode 7: Jeoteknik Tasarm, Blm-3, Arazi Deneyleri
Yardmyla Tasarm kurallarna uygun olarak yaplacaktr.
Aada verilen arazi deneylerden zemin ve kaya iin uygun olanlar yaplacaktr.
Deneyler, DAREnin / Kontrol Mhendisinin aksi bir talimat olmad srece
aadaki sklkta yaplacaktr.
Deneyin Ad
Deney Skl
Standart Penetrasyon Testi (SPT)

Vane
Presiyometre
Basnl Su Testi (BST)
Dilatometre
Konik Penetrasyon Testi (CPT)
1,5 m. de bir adet

1 m. de bir adet
2 m. de bir adet
2 m. de bir adet
2 m. de bir adet
Kesintisiz profil
kartlacaktr.
NOT: Yaplacak tm deneyler iin darenin onay alnacaktr. DARE bu deneylerin

dnda uygun grd deneyleri istedii standarda gre yaptrabilir. Yaplan deney
skln, numune saysn arttrp azaltabilir yada deney ve/veya numune trn
deitirebilir.
7.2.6. NUMUNE ALMA, ETKETLEME VE NAKL
Numuneler Eurocode 7: Jeoteknik Tasarm, Blm-3, Arazi Deneyleri Yardmyla
Tasarm kurallarna uygun olarak alnacak, etiketlenecek ve nakledilecektir.
7.2.7. ZEMN-KAYA TANIMLAMALARI
Zemin-kaya tanmlamalarnda eldeki olanaklar lsnde Trk Standartlar TS-1500,
TS 6108'e uyulacaktr. Trk Standartlarnn yetersiz olduu yerlerde BS, DIN, ASTM,
AASHTO v.b. yabanc standartlar veya idarenin teknik talimatlarna uygun snflamalar
yaplacaktr. Sonular fye ilenirken en az iki standarttan karlatrlarak ilenecektir.
33
7.2.8. SONDAJ RAPORU YAZIMI

Sondaj rapor yazm aadaki ekilde gerekletirilecektir.
KAPAK
Yer Gsterim Haritas
Gzergah Gsterim Haritas
1 - GR
a- Proje ve Sondajn Amac
b- Projenin Yeri
c- Projenin zellikleri
d- alma Yntemi ve Sresi
2 - GENEL JEOLOJ
a- Stratigrafi
b- Yapsal Jeoloji ve Tektonik
c- Depremsellik
3 - ALIMA ALANININ JEOLOJS
4 - SONU VE NERLER
5 - EKLER
1- Sondaj Loglar ve Karot Sand fotoraflar
2- Jeolojik Harita
3- SPT Grafikleri ve Jeolojik Kesit
4- Laboratuvar Fyleri
5- Detay Sondajlar in Plankote
7.3. SONDAJ YERLERNN, SAYISININ VE DERNLNN BELRLENMES
Sondajlar demiryolu bileenlerinin; yarma, dolgu, tnel, viyadk, kpr, altgeit,
stgeit, menfez, dayanma yaplar, heyelan, zayf zemin geii v.b. gibi yap
temellerinin projelendirilecei alandaki jeolojik formasyonlarn yatay ve dey
yndeki jeolojik-jeoteknik zelliklerini en iyi ortaya karacak yerlerde ve derinliklerde
yaplacaktr.
Her sanat yapsnda (menfezler hari) en az bir adet sondaj yaplmas esastr
ancak sanat yaps boyutlar, zemin artlarna ve arazi ulam koullarna bal
olarak sahada bulunan kontrol mhendisi tarafndan gerekeleri ayrntlar ile
ortaya konulmak suretiyle sondaj says arttrlp, yerleri deitirilebilecektir.
Viyadklerde her ayakta sondaj yaplmas esastr ancak zemin artlarna ve
arazi ulam koullarna bal olarak sahada bulunan kontrol mhendisi
tarafndan gerekeleri ayrntlar ile ortaya konulmak suretiyle sondaj aral
arttrlp / azaltlabilecek ve yerleri deitirilebilecektir.
Dolgularda her 300 metrede bir adet sondaj yaplmas esastr ancak zemin
artlarna ve arazi ulam koullarna bal olarak sahada bulunan kontrol
mhendisi tarafndan gerekeleri ayrntlar ile ortaya konulmak suretiyle
sondaj aral arttrlp / azaltlabilecek ve yerleri deitirilebilecektir. Sondaj
aral dolgularda 500 metreyi gemeyecektir.
34
Her yarmada yarma derinliinin en fazla olduu lokasyonda en az bir adet

sondaj yaplmas esastr. 300 metreden uzun yarmalarda ise her 300 metrede
bir adet sondaj yaplmas esastr ancak zemin artlarna ve arazi ulam
koullarna bal olarak
sahada bulunan kontrol mhendisi tarafndan
gerekeleri ayrntlar ile ortaya konulmak suretiyle sondaj aral arttrlp /
azaltlabilecek ve yerleri deitirilebilecektir.
Sondaj almalar artname kriterlerinde belirtilen amalar dorultusunda say ve
yerleri belirlenerek yaplacaktr.
Yaplan sondaj almalarnda sondaj derinlikleri proje zellikleri, yap boyutlar, st
yapdan gelecek yklere bal olarak kontrol mhendisi tarafndan gerekli grlmesi
halinde arttrlp azaltlabilir.
Bu almalar aada tariflenen kriterlere gre yaplacaktr.
.
7.3.1. YARMA SONDAJLARI
Yarma sondajlar; yarmalarda en yksek yarma evinin (1/1 orannda) araziyi kestii
yerden 5-10 m. evin gerisinde, ilerisinde ve mmkn olduu yerlerde yarmann st
ksmndan yol krmz kotunun 10 m. altna inecek ekilde planlanacaktr.
7.3.2. DOLGU SONDAJLARI :

Dolgularda sondaj dolgunun zerinde ina edilecei taban zemininin zelliklerine
gre belirlenecektir.
a) Kaya ortama girildii andan itibaren sondaj derinlii 10 m. den az olmamak
koulu ile kayada en az 5 m. ilerlenerek sondaja son verilecektir. Ancak
fay, krk, karstik boluk v.b. yapsal unsurlarn aratrlmas durumunda
kontrol mhendisinin onay alnarak arttrlabilecektir.
b) Skma potansiyeli yksek, tama gc zayf (SPT-N < 10) olan
zeminlerde minimum 40 m. yaplacaktr.
c) 10 SPT-N 20 olan zemine girildii andan itibaren sondaj derinlii 40 m.
den az olmamak koulu ile bu ortamda en az 10 m. ilerlenerek sondaja son
verilecektir.
d) Molozlu, bloklu bir ortama girildii andan itibaren sondaj derinlii 15 m. den
az olmamak koulu ile molozlu, bloklu ortamda en az 7,5 m. ilerlenerek
sondaja son verilecektir.
e) 20 < SPT-N < 40 olan kil, silt, kum ve akll bir zemine girildii andan
itibaren sondaj derinlii 30 m. den az olmamak koulu ile bu zeminde en az
10 m. ilerlenerek sondaja son verilecektir.
f) SPT-N 40 olan kil, silt, kum ve akll bir zemine girildii andan itibaren
sondaj derinlii 20 m. den az olmamak koulu ile bu zeminde en az 7,5 m.
ilerlenerek sondaja son verilecektir.
35
7.3.3. VYADK SONDAJLARI

Viyadk sondajlar viyadk yaplmas planlanan alanda viyadn uzunluuna ve
yksekliine bal olarak yaplmaldr.
lk yaplacak iki sondaj; lokasyonlar DAREden onay almak art ile belirlenmi pilot
sondaj olarak kabul edilip derinlikleri kaya ortamlarda 30 m., zeminlerde 60 m. olarak
yaplmaldr. 30 m. derinlikten nce kayaya girildiinde sondaj derinlii 30 m. den az
olmamak koulu ile kaya iinde en az 10 m. karotlu olarak ilerlenip sondaj
bitirilmelidir.
Dier sondajlar 7.3.4. Kpr, Altgeit, stgeit Sondaj kriterleri gz nne alnarak
yaplacaktr.
7.3.4. KPR, ALTGET, STGET SONDAJLARI :
Kpr sondajlarnda; olas temel yerleri belirlenerek jeolojik istiflenme, tektonik
durum, yapsal zellikler v.b. etmenlere bal olarak sondajlar yaplacaktr. Sondajlar;
altgeit ve stgeitlerde en dk proje kotundan kprlerde ise talveg kotundan
itibaren yaplacaktr.
a) Kaya ortama girildii andan itibaren sondaj derinlii 10 m. den az olmamak
koulu ile kayada en az 5 m. ilerlenerek sondaja son verilecektir. Ancak
fay, krk, karstik boluk v.b. yapsal unsurlarn aratrlmas durumunda
kontrol mhendisinin onay alnarak arttrlabilecektir.
b) Skma potansiyeli yksek, tama gc zayf (SPT-N < 10) olan
zeminlerde minimum 40 m. yaplacaktr.
c) 10 SPT-N 20 olan zemine girildii andan itibaren sondaj derinlii 40 m.
den az olmamak koulu ile bu ortamda en az 10 m. ilerlenerek sondaja son
verilecektir.
d) Molozlu, bloklu bir ortama girildii andan itibaren sondaj derinlii 15 m. den
az olmamak koulu ile molozlu, bloklu ortamda en az 7,5 m. ilerlenerek
sondaja son verilecektir.
e) 20 < SPT-N < 40 olan kil, silt, kum ve akll bir zemine girildii andan
itibaren sondaj derinlii 30 m. den az olmamak koulu ile bu zeminde en az
10 m. ilerlenerek sondaja son verilecektir.
f) SPT-N 40 olan kil, silt, kum ve akll bir zemine girildii andan itibaren
sondaj derinlii 20 m. den az olmamak koulu ile bu zeminde en az 7,5 m.
ilerlenerek sondaja son verilecektir.
g) Akl ve/veya ayak ykseklii 40 metreden fazla olan kprler iin
mutlaka zel sondaj program hazrlanp derinlikleri onaylatlacaktr.
Not: SPT-N deeri arlkl ortalama deerdir.
7.3.5. TNEL SONDAJLARI
Tnel sondajlar tnel yerindeki jeolojik-jeoteknik ettlerle belirlenen zayf zonlarda (fay,
birim konta v.b.), kaya ktle snflamasna veri toplamak amac ile tnel giri-k
portallarnda, giri k yarma evlerinde, deien her jeolojik birimde, her zayf zonda
ve gerekli grlen dier yerlerde planlanacaktr. zellikle fay ve makaslama zonu gibi
sorunlu kesimlerin detaylarn renilmesi amac ile dare eimli sondaj yaplmasn
talep edebilir.
36
Bu sondajlar tnel krmz kotunun 20 m. altna inecek ekilde tamam karotlu olarak
yaplacaktr.
7.3.6. HEYELAN SONDAJLARI :
Heyelanlarda sondaj; heyelann tipi, konumu, jeolojik yap ve byklne bal olarak
kontrol mhendisinin grleri dorultusunda uygun say ve derinliklerde jeoteknik
parametreleri ortaya karacak yntemler kullanlarak gerekletirilecektir.
Sondajlar jeolojik yapy, heyelan snrlarn yeraltsuyu ve deiimini kayma yzeyi
derinlii ile kayma yzeyinde mobilize olan dayanm parametrelerini belirleyecek yer ve
derinliklerde olmaldr.
Heyelan sondajlarna karar verilmeden nce heyelan potansiyeli tayan alanlarda
detayl jeolojik, jeomorfolojik almalar yaplarak muhtemel kayma yzeyleri
belirlenmelidir.
Heyelanlarda sondaj derinliklerini, jeolojik yap ve kayma yzeyi belirler. Sondaj
derinlikleri belirlenen ana kayma yzeyinin en az 10 m. altna kadar devam edecektir.
7.3.7. ZAYIF ZEMN SONDAJLARI
Yeraltsuyunun yzeye ok yakn olduu, tama gc ve oturma probleminin
beklendii zayf zemin geilerinde sondaj derinlii (SPT-N8) 30 m. den az olmamak
koulu ile SPT-N >8 olan ortama girildikten sonra en az 15m ilerlenerek sondaja son
verilecektir. Sondajn herhangi bir seviyesinde kaya ile karlalmas durumunda kaya
ierisinde en az 10 m. ilerlenerek sondaja son verilecektir
7.3.8. ALTYAPILARIN TAIMA KAPASTESNE GRE SINIFLANDIRILMASI
Alt yapy snflandrmak amacyla; altyapda bulunan tm zemin trlerinin kalitesi
belirlenmelidir. Daha sonra tm altyapnn (hazrlanm altyap ve doal zemin) tama
kapasitesi hesaplanmaldr.
7.3.8.1. Zemin Kalite Snflar
Zeminin;
- Mineral zeminler
1. Tane boyu dalm
2. Plastisitesi
3. Suya duyarlk
4. Mineral tr ve dalm
- Organik zeminler
- Kark (Miks) Zeminler olarak Jeoteknik snflandrlmas kullanlmaldr.
Blgesel hidrojeolojik ve hidrolojik koullar, tama kapasitesini nemli lde
etkilerler.
Yukardaki bilgiler temelinde zeminler drt kalite snfna ayrlmtr.
QS0: Uygun altyap oluturmaya msait olmayan ve bu nedenle iyiletirme ihtiyac
duyulan zeminlerdir. (Belirli derinlie kadar daha iyi kalitedeki zeminlerle deitirme,
balayc malzemelerle stabilizasyon, jeotekstil-jeokompozit-jeogrid-seperatr
kullanm, kazklarla glendirme v.b.)
37
QS1: Kt fakat doal koullarda yeterli drenaj salad kabul edilen zeminler. Bu
tr zeminler uygun ilemlerle iyiletirilebilir. (rnein balayc malzemelerle
stabilizasyon, jeotekstil-jeokompozit-jeogrid-seperatr kullanarak glendirme)
QS2: Ortalama Zeminler
QS3: yi Zeminler
8. JEOFZK HZMETLER
8.1. GR
Jeofizik; yerin jeolojik yapsn matematik ve fizik ilkelerin yardmyla fiziksel yntemleri
kullanarak inceleyen bir bilim daldr.
Jeofizik almalar; demiryolu bileenlerinin; yarma, dolgu, tnel, viyadk, kpr,
heyelan alanlar, zayf zemin geileri, her tip bina v.b yap temellerinin projelendirilmesi
amacyla yaplacak jeoteknik amal jeofizik almalar ile malzeme ocaklar ve su
aratrmalarnda yaplmaktadr.
Gerek proje aamalarnda ve gerekse yapm safhasndaki baz mhendislik
problemlerinin zm iin, mhendislik jeofizii dediimiz uygulamal jeofiziin GPR,
jeoelektrik, sismik, mikrotremr, gravite, manyetik, v.b tekniklerine ihtiya vardr.
almann zelliine gre jeofizik yntemlerden biri veya birka birden
uygulanabilmektedir.
Demiryollarndaki mhendislik problemlerinde jeofiziin balca uygulama alanlar:
- Ana kaya derinlik ve devamllnn aratrlmas,
- Jeolojik stratigrafinin ortaya kartlmas,
- eitli mhendislik yaplarnda, hasara ve zarara yol aabilecek yzeyde tespit
edilemeyen rtl faylarn ve dier tektonik bozukluklarn veya yzeyde grlen
izinin devamllnn aratrlmas,
- Depremselliin aratrlmas ve deprem risk analizlerinin yaplmas
- Kayalardaki bozuma zonlar, killi, serpantinlemenin youn olduu kesimlerin ve
karstik yaplarn bulunmas,
- Bataklk kesimlerdeki kum-silt-kil gibi rt tabakasnn kalnlnn bulunmas,
- Heyelanl kesimlerde, kayma yzeyi derinliinin veya hareketli formasyonun
aratrlmas,
- Belirli sahalardaki kil, kum, akl ve kaya gibi inaat malzemelerinin devamll ,
rezervinin aratrlmas,
- Zeminlerin yerinde (in-situ) dinamik elastisite parametrelerinin bulunmas,
- Zeminlerin sismisitesinin bulunmas,
- Kpr, viyadk, tnel gibi byk sanat yaplarnn inaat alanlarnda jeolojik
stratigrafisi, dinamik elastisite sabitleri ile sismisite parametrelerinin bulunmas,
Jeofizik almalar; demiryolu yapmnda karlalan yukarda belirtilen v.b
problemlerde; proje ve kontrol mhendisinin uygun grd derinlik, sayda ve yerde
yaplr. Amaca ynelik hangi jeofizik yntemin kullanlarak problemin zlecei
nceden jeofizik mhendisleri tarafndan belirlenir.
Yukardaki mhendislik problemlerinin zm amac ile karlalabilinecek zel
hallerde, artnamede belirtilen jeofizik yntemlerin dnda dier jeofizik yntemler ve
38
uygulamalar (sismik yansma, yer radar, SP, manyetik, oklu elektrot (multi
electrode) zdiren uygulamalar v.b) yaplmas istenebilecektir.
hale kapsamnda bulunan jeofizik almalarnda; bu ile ilgili yeterli miktardaki alet,
ekipman ve iiliin temini bu artname esaslarna gre yaplacaktr.
8.2. GENEL KAPSAM DARENN YETKLER
Jeofizik alma i programnda yer alan uygulamal jeofizik yntemleri, jeofizik alma
noktalar arazinin topografik veya jeoteknik zellikleri nedeniyle idare tarafndan revize
edilebilir. dare gerekli deiiklikleri yaparak i miktarn eksiltebilir veya arttrabilir.
Jeofizik almalar idarenin uygun grd Teknik artname ve metotlar ile
yaplacaktr.
Jeofizik almalarda idarece istenecek deiiklikler ve ek iler proje ve inaat
programnda gecikmelere sebebiyet vermeyecek ekilde mteahhit tarafndan
yrtlecektir. e balamadan nce idarenin onayna sunulan veya i srasnda jeofizik
almalarda kullanlacak alet ve ekipman listesindeki her eit aletin say ve
kapasiteleri idarece yeterli grlmez ise idare bunlarn deitirilmesini mteahhitten
isteyebilecektir. Mteahhit bu istekleri ilerin bitimini uzatmayacak bir srede temin
edecektir.
8.3. MTEAHHDN SORUMLULUU
-
Jeofizik
almalara
jeofizik
i
program
onaylanmadan
kesinlikle
balanmayacaktr.
Jeofizik almalarn proje i program sresince yaplabilmesi iin yeterli sayda
jeofizik alet ve ekipman iyerinde bulunduracaktr.
Jeofizik almada kullanlacak alet ve ekipmann uygunluu kontrol mhendisi ve
jeofizik almalar yrtecek jeofizik mhendisi karar ile iin sresi, iklim artlar v.b
etkenler dikkate alnarak belirlenecektir.
Onayl i program haricinde gerekli grlen makul saydaki (toplam jeofizik i
hacminin %10 u) ilave jeofizik almalar iin kontrol mhendisi ile proje sorumlusu
arasnda tutanak dzenlenecek, aksi durumda ilave jeofizik alma program
hazrlanp idarenin onayna sunulacaktr.
Jeofizik projelerinin arazi almalar idarenin belirleyecei bir jeofizik mhendisi
tarafndan bir tutanakla teslim alnacaktr.
Yaplan btn jeofizik alma noktalar, profil ve dorultularna kot-koordinat
verilecektir.
Jeofizik almalar proje ve kontrol mhendisinin uygun grd yer ve
dorultularda yaplacaktr.
Tm proje aamalarnda yaplan jeofizik almalara ait bilgiler detayl olarak ett
paftasnda ve profillerde gsterilecektir.
Jeofizik almalarda belirlenen derinlie inilmesi gerekmektedir. Topografik koullar
v.b nedenleri ile inilemiyorsa bu belirtilecek ve kontrol mhendisinin onay
alnacaktr.
Minimum zdiren tayini iin alnan numuneler kontrol mhendisinin uygun grd
yer, zaman ve sklkta alnp laboratuara iletilecektir.
Jeofizik almalarn banda mutlaka sorumlu bir jeofizik mhendisi
bulundurulacaktr.
Jeofizik almalarda llen ve kaydedilen jeofizik kaytlar ve saysal veriler teslim
edilmek zere saklanacaktr.
39
Yapl amacna hizmet etmeyen yeterli derinlie inilemeyen jeofizik alma

noktalar veya hatlar eksik kabul edilecek. dare bu jeofizik alma noktalarnn
yeniden yaplmasn isteyebilecektir.
Jeofizik alma raporlar en az 3 nsha olarak dzenlenip idareye teslim edilecektir.
8.4. JEOFZK EKB

DARE onayl mhendisinin veya dier elemanlarn teknik yeterliliini ve konulardaki
deneyimini i banda deerlendirerek deimesini isteyebilir.
8.5. ALIMALARDA KULLANILAN JEOFZK YNTEMLER
8.5.1. ELEKTRK ZDREN YNTEMLER:
Yer katmanlarnn elektrik akmnn gemesine gsterdikleri direnci lmeyi esas alan
tekniklerdir. Elde edilen deere grnr zdiren ad verilir ve ohm metre cinsinden
ifade edilir.
8.5.2. SSMK KIRILMA YNTEM:
Sismik krlma almalarnda ama; Vp skma dalgas hz ve Vs kayma dalgas
hz deerlerinin llerek zemin ve kayalarn elastik parametrelerinin (poisson oran,
dinamik elastisite modl, shear modl, bulk modl v.b) elde edilmesi, zemin ve
kayalarn cins ve dalm, yeralt su seviyesi, fay, krk, atlak, ayrma durumu
hakknda bilgilerin salanmas ve zeminlerin hakim titreim periyotlarnn
belirlenmesidir.
Sismik krlma almalarnda atlar karlkl olarak yaplacaktr. S dalga hz
lmlerinde polariteye dikkat edilecektir.
8.5.3. MKROTREMR YNTEM:

Mikro titreim lmleri; belirlenen alma alan ierisindeki noktalarda gnn sakin
zamannda titreim hareketinin (yatay ve dey) belirli sre iin kaydedilmesidir.
(lmlerde trafik, sanayi, rzgar v.b grltlerinin olmad zamanlar tercih
edilmelidir.) Bu yntemde titreim alglayclar (sismometreler) ve kayt cihaz
(sismograf) kullanlr.
Kayt almak iin herhangi bir yapay titreim kayna kullanlmaz. Dorudan yerkrenin
cisim ve yzey dalgalarndan oluan yerin doal titreimleri kaydedilir.
8.5.4. LABORATUARDA MALZEME RNENN ZDRENCNN LLMES
YNTEM:
Deney dzeneinde uygun artlar oluturularak hazrlanan numunenin zdirencinin
llmesi yntemidir.
40
8.6. ALIMALARDA KULLANILAN JEOFZK ALET VE EKPMANLAR

8.6.1. ELEKTRK ZDREN ALETLER:
Akm elektrotlar araclyla yere, doru akm ya da alternatif akm vererek, yerde
oluan gerilim farklarn potansiyel elektrotlar araclyla lebilen aygtlardr.
Aratrmalarda kullanlacak elektrik zdiren aygtlarnn nfuz (penetrasyon) derinlikleri
en az 200 metre olmaldr. Ancak tnel ettlerinde idare penetrasyon derinliini zel
olarak belirleyecektir.
8.6.2. SSMK ALETLER:
Yapay yollardan elde edilen elastik dalgalar jeofonlar araclyla alglayabilen ve uygun
ortamlara kaydedebilen aygtlardr.
Jeofizik aratrmalarda kullanlacak sismik aygtlar; en az 12 kanall, sinyal biriktirmeli,
ilk var zamanlarn saysal olarak verebilen, lm verileri saysal olarak
tanmlanabilen trde olmaldrlar. Sismik izler kat zerinde gsterilebilmeli ve
bilgisayar ortamnda da kaydedilebilmelidir. Sismik aygt, patlayc madde, arlk
drme ve darbe gibi g kaynaklaryla kayt alabilecek kapasitede olmaldr. Sismik
dalgann oluturulma ann belirlemek iin kullanlan tetikleyici muntazam almaldr.
Patlayc maddeleri atelemede kullanlan kapsller gecikme zaman bilinen trde
olmaldr.
Sismik krlma yntemi iin uygun yapdaki frekansa sahip P ve S jeofonlar
kullanlacaktr. Vp hz lmlerinde dikey, Vs hz lmlerinde yatay jeofonlar
kullanlacaktr.
Sismik almalarda genellikle enerji kayna olarak dinamit, arlk drme ve
zemine yerletirilen plaka zerine yaplan eki darbeleri kullanlmaktadr. Aratrma
derinliine ve cihazn zelliine gre bunlardan birisi kontrol mhendisinin gr
alnarak kullanlacaktr. Vs dalga hz lmlerinde 2.5-3 m. uzunluunda kalasn
zerine ara kartlarak kalasn yerle temas salanacak ve kalasn her iki ucuna
srasyla vurularak S dalgalar oluturulacaktr. S dalgalarn oluturmak iin kontrol
mhendisinin uygun bulmas halinde benzer yntemlerde kullanlabilir.
8.6.3. MKROTREMR ALETLER:
Mikro titreimlerin partikl hzlarn alglayarak 0.1 sn ile 10 sn arasnda veri
alabilecek, geni bantl sismometreler kullanlmaldr . Mikro titreimleri bileenli
(iki yatay, bir dey) olarak kaydedebilmelidir. Kayt sresi en az 15 dakika olmaldr.
Veriler bilgisayar ortamnda ilenilebilir ve grntlenebilir olmaldr. Cihaz saysal
sismograf olarak alabilmeli ve yksek dinamik aralna sahip olmaldr. Ayrca
sensr dinamik dzeyi 140 dB, saylatrc dinamii 129 dB olmaldr. Dey ve
yatay bileen alglayclarnn duyarllklar 340 V/ (m/sec) den yksek, kuplaj etkileri
giderilmi ve 1 Hz den 100 Hz e kadar partikl hznda tam dz tepki fonksiyonu
verebilmelidir.
41
8.6.4. LABORATUARDA MALZEME RNENN LLMESNDE KULLANILAN

ALETLER:
Numunenin saf su karmnn 20 C deki rezistivitesinin llmesinde kullanlan
aygtlardr. Kullanlan alet, dk akm verebilen (20 - 0.1 mA), lm duyarll
0.001 dzeyinde olmaldr. lm dzeneinde paslanmaz plaka veya ereve
elektrotlar kullanlmaldr. lm kutusu yaltkan olmaldr. lm yaplan kutunun
boyutlar en fazla 35x20x20 cm olmaldr.
8.7. UYGULAMALARDA GENEL ESASLAR

8.7.1. PLANLAMA:
Jeofizik uygulamalar iin arazi almalarnn taslak plan nceden hazrlanarak
darenin onayna sunulacaktr. Plan onaylandktan sonra jeofizik uygulamaya
balanacaktr. DARE almalarn her aamasnda jeofizik uygulamada deiiklik
yaplmasn isteyebilir.
8.7.2. ELEKTRK ZDREN UYGULAMALARI:
"Jeofizik Hizmetlerin Yapl" bal altndaki her blm iin yer elektrik (jeoelektrik)
sondajlar yaplacaktr. Yer elektrik sondajlar arasndaki uzaklklar kontrol mhendisi
tarafndan arazi koullarna gre belirlenecektir. Uygulamalarda yer elektrik sondajlar
iin uygun elektrot dizilimleri kullanlacaktr.
8.7.3. SSMK KIRILMA UYGULAMALARI:
Jeofon aralklar en az 3 metre en ok 10 metre; offset toplam profil uzunluunun %20
si kadar alnmal ve her serimde karlkl atlar yaplmaldr. S dalgas kayd yaplrken
polariteye dikkat edilmelidir.
8.7.4. MKROTREMR UYGULAMALARI:
Her noktada mikro titreimler en az 15 dakika sre ile kaydedilmeli ve bileenli
(dou-bat, kuzey-gney ve dey ynl) olmaldr. Bu titreimlere Spektral oran
yntemleri uygulanarak karakteristik spektrum grafii bulunmal ve baskn periyotlar ile
byltme faktrleri hesaplanmaldr.
8.7.5. LABORATUARDA ZDREN TAYN UYGULAMALARI:
Dolgularda, kuru ortamda ve su ierisindeki yaplarda kullanlacak malzemenin 20C
bir saatlik saf su karmnn zdirencidir.
8.8. JEOFZK HZMETLERN YAPILII
8.8.1. YARMALARDA JEOFZK HZMETLERN YAPILII:
Yarmalarda jeofizik uygulamann amac, yarmann jeolojik yapsn ortaya koymaktr.
Sismik krlma ve elektrik zdiren uygulamalar, topografik koullar uygun ise byk
yarmalarda yarma balangcnn 50 metre ncesi ile yarma knn 50 metre
42
sonras arasnda yaplmaldr. Aratrma derinlii yarma yksekliinin en az 1.2 misli

olmaldr. Tektonizma etkisi gzlenmise aratrma derinlii arttrlmaldr.
almalar, eksende boy kesit, kritik grlen kesimlerde de en kesit zerinde
yaplmaldr. l noktalarnn boy ve en kesit zerinde olmasna dikkat edilmelidir. En
kesit says yarmann jeolojik zelliklerini tmyle ortaya koyacak sayda olmaldr.
Sismik Krlma almalar:
Kaya zeminlerde jeofon dizilim ynnn eer gzlemsel olarak saptanabilmise,
tabakalarn dalm ynne uygun, krk ve atlak sistemleri ynne dik olmas
salanacaktr.
Sismik bulgularn temiz, krlma noktalarnn kesin olarak belirlemeye uygun olmasna
dikkat edilecek, tm kanallarda krlma dalgas salanacaktr.
Elektrik zdiren almalar:
Yarmann jeolojik zelliklerini ortaya koyacak uygun zdiren yntemi seilecektir.
Gerektiinde byk yarmalarda seilen derinlikler iin sabit elektrot aralklaryla profil
tarama da yaplmaldr. Almlar topografyaya uygun olarak yaplacaktr. Tabakal
zemin ve kayalarda, elektrot alm ynnn eer saptanabilmise tabakalarn
dorultusuna uygun olmas salanacaktr.
8.8.2. DOLGULARDA JEOFZK HZMETLERN YAPILII:
Dolgularda jeofizik aratrmann amac, dolgunun oturaca zeminin jeolojik yapsn
ortaya karmak ve dinamik elastisite sabitlerini saptamaktr.
Sismik ve elektrik zdiren almalar, topografik koullar uygun ise byk
dolgularda dolgu balangcnn 50 metre ncesi ile dolgu bitiminin 50 metre
sonras arasnda yol ekseni boyunca yaplmaldr. Uygun grlen yerlerde en
kesitler alnmaldr.
Jeofizik aratrmalarda inilecek derinlik dolgu yksekliinin en az 1.2 kat olmaldr.
Dolgularda P ve S dalga hzlar llmelidir. Sismik hzlar ve katman kalnlklar
bulunmal, dinamik elastisite sabitleri hesaplanmal, Vs30 hzlar raporlanmaldr.
salanacaktr.
Dolgunun oturaca zeminin jeolojik yapsn ortaya karacak uygun zdiren yntemi
seilmelidir. Gerektiinde seilen derinlikler iin sabit elektrot aralklaryla profil tarama
da yaplmaldr. Almlar topografyaya uygun olarak yaplacaktr. Tabakal zemin ve
kayalarda, elektrot alm ynnn eer saptanabilmise tabakalarn dorultusuna
uygun olmas salanacaktr.
43
8.8.3. GZERGAH BOYU JEOFZK HZMETLERN YAPILII:

Yol gzergah boyunca jeolojik yapy ortaya karmak amacyla jeofizik aratrmalar
yaplr. Jeofizik aratrmalar, jeolojik yapya uygun aralklarla gzergah boyunca
olmaldr ve gerekli grlen kesimlerde en kesitler alnmaldr. Jeofizik veriler krmz
kotun altnda en az 10 metre derinlikten veri elde edecek ekilde yaplmaldr.
darece istendiinde, Toprak stratigrafisinin ortaya karlmasyla, yzeye yakn
jeolojik birimlerin tespitinde, fay, dayk, krk ve atlaklarn haritalanmasnda, yer alt
karstik boluklarn aranmasnda, zemin aratrmalarnda, tnel aratrmalarnda GPR
(Ground Penetrating Radar) veya dier jeofizik yntemleri kullanlarak imalat
ncesinde veya sonrasnda kontroller dare yetkilileri isteine bal olarak tm
gzergah boyunca yaptrlabilinecektir.
Sismik krlma almalarnda, gzergah zerindeki kritik kesimlerde P ve S dalga hz
llmelidir.
salanacaktr.
dikkat edilecek, tm kanallarda
krlma dalgas salanacaktr. Vs30 hzlar
raporlanacaktr.
Elektrik sondaj noktalar topografik koullarn elverdii lde gzergah ekseni zerinde
alnmal ve eksen kazklarna balanmaldr. Kritik grlen kesimlerde, eksene dik
dorultularda en kesit almalar yaplmaldr. Gzergah boyunun jeolojik yapsn
ortaya karacak uygun zdiren yntemi seilmelidir. Gerektiinde seilen derinlikler
iin sabit elektrot aralklaryla profil tarama da yaplmaldr.
Topografik koullar uygun ise atlakl ve boluk ieren jeolojik birimler zerinde
anizotropi almas yaplmal ve krmz kotun altna inilmelidir. Tabakal zemin ve
kayalarda, elektrot alm ynnn eer saptanabilmise tabakalarn dorultusuna
uygun olmas salanacaktr.
8.8.4. KPR VE VYADK AYAK
HZMETLERN YAPILII:
YERLERNDE
JEOFZK
Kpr ve viyadk ayaklarnn oturaca yerler ve ayaklarn oluturabilecei yklerin

yayld alan aratrma konusudur. Kpr ve viyadkler iin fay zonlarna yaknlk veya
zeminin zayf olmas durumuna gre blgesel depremsellik aratrmas yaplarak
deprem etki deerlendirmesi yaplr, deprem annda zemin davran incelenir ve riskler
belirlenir.
Yaplan ettler sadece kpr ve viyadk ayaklarnn oturaca noktalar deil ayn
zamanda kpr ve viyadk ayaklarnn meydana getirebilecei yklerin yayld
sahalar da kapsamaldr ve inilecek derinlik, ortamn jeolojisini belirleyecek ekilde
olmakla birlikte en az 50 metre olmaldr.
darece istendiinde, ana kaya ve boluk aratrmalarnda jeoradar (GPR:
Ground Penetrating Radar) almalar yaplmaldr.
44

Sismik krlma almalarnda jeofon serimleri birbirini izleyecek biiminde olmaldr.
Jeolojik yap ortaya kartlmal ve ortama ait dinamik elastisite sabitleri ile zemin hakim
titreim periyodu hesaplanmaldr.
salanacaktr.
Viyadk ve kpr ayak yerlerinin oturaca zeminin jeolojik yapsn ortaya karacak
zdiren yntemi seilmelidir. Elektrik sondaj noktalar sismik serimler zerine denk
gelecek biimde seilmelidir. Gerektiinde seilen derinlikler iin sabit elektrot
aralklaryla profil tarama da yaplmaldr.
Almlar topografyaya uygun olarak yaplacaktr. Tabakal zemin ve kayalarda,
elektrot alm ynnn eer saptanabilmise tabakalarn dorultusuna uygun olmas
salanacaktr.
Mikrotremr almalar:
Viyadk veya kpr ayak yerlerini kapsayacak ekilde belirlenen alma koridoru
ierisindeki noktalarda mikrotremr kaytlar alnarak her noktann karakteristik
spektrumu periyot grafii bulunarak baskn periyotlar tespit edilmelidir.
8.8.5. TNEL GZERGAHLARINDA JEOFZK ARATIRMALAR:
Tnel gzergah boyunca yaplan jeofizik aratrmalarn amac, jeolojik birimlerin,
altere kesimlerin, fay zonlarnn ve atlak sistemlerinin belirlenmesidir. Tnel
almalar srasnda yeralt suyu seviyesinin ve yeralt suyu hareketlerini engelleyen
geirimsiz katmanlarn konumlarnn bilinmesi de gerekmektedir. Ayrca tnel
geilerinde mevcut yer alt suyu ieriindeki kimyasallar tnel d su korumasn
olumsuz etkileyebildiinden gerekli incelemeler yaplmal ve nlem alnmas gereken
durumlar raporlanmaldr.
Jeofizik almalar, tnel giriinin 50 metre ncesi ile tnel knn 50 metre sonras
arasnda yaplmaldr. topografik koullar uygun ise almalar tnel ekseninde ve tnel
eksenine paralel, eksenin sanda ve solundaki hatlarda yaplmaldr. Gerekli grlen
yerlerde tnel gzergah eksenine dik en kesitler alnmaldr.
Jeofizik almalarn derinlii tnel krmz kotunun en az 20 metre altndan bilgi
alnacak ekilde yaplmaldr.
darece istendiinde, almakta olan tnel ilerinde krk, atlak, boluk gibi
sreksizliklerin aratrlmasnda jeoradar (GPR: Ground Penetrating Radar) veya
idarece belirlenen dier Jeofizik almalar yaplmaldr.
45

Tnel iin yaplan sismik krlma almalarnda eklemeli serilimler yaplmal, ofset
mesafesi gereksinime gre ayarlanmaldr. Sismik hzlar, katman kalnlklar ve dinamik
elastisite sabitleri hesaplanmaldr.
salanacaktr.
Arazi koullarnn uygun olduu durumlarda jeofon alt derinlik hesaplarnn
yaplabilmesine olanak salayacak serilimler yaplacaktr.
Tnel gzergah boyunca ve gerekli grlen yerlerde alnan en kesitlerde uygun
zdiren yntemi seilerek elektrik sondajlar yaplmaldr. Gerektiinde dipol- dipol
elektrot dizilimi ve dier dizilimlerden elde edilen veriler kullanlarak eksenler boyunca
grnr zdirencin derinliine deiimi haritas izilmeli, boyutlu zdiren modeli
oluturulmal ya da seilen derinlikler iin sabit elektrot aralklaryla profil tarama
yaplmaldr. Gerekli grlen yerlerde anizotropi almas yaplarak atlak sistemlerinin
konumlar aratrlmaldr.
salanacaktr.
8.8.6. HEYELANLARDA JEOFZK ARATIRMALAR:
Heyelanlarda yaplan jeofizik aratrmalarda kayma yzeyi, yeralt su seviyesi ile
ayrm-bozumu birimlerin durumu belirlenmeye allr. Durayl ve salam olarak
kabul edilen birimlerin sismik hzlarnn lm de heyelanlarda jeofizik aratrmalarn
konusudur.
Jeofizik aratrmalar srasnda elektrik sondaj ve sismik krlma yaplacak profiller,
heyelan ekseni boyunca alnmal ve alma alannda durayl olan kesimde grlen
gerilme atlaklarn da kapsayacak biimde ilk kopma aynasnn 50 metre ilerisi ile ile
heyeln topuunun 50 metre sonras aratrlmaldr. Gerekli grlen yerlerde boy
kesite dik dorultularda da jeofizik alma yaplmaldr.
Heyelan zerinde iki ya da daha ok boy kesitte alma yaplabildii durumlarda
heyelan eden ktlenin hacmi de hesaplanmaldr.
Topografik koullar uygun ise jeofizik alma derinlii, heyelan kayma yzeyinin en az
20 metre altndan bilgi alnacak ekilde yaplmaldr.
Belirlenen dorultulardaki serimlerde P ve S dalga hzlar llmelidir. Kaya zeminlerde
jeofon dizilim ynnn eer gzlemsel olarak saptanabilmise, tabakalarn dalm
ynne uygun, krk ve atlak sistemleri ynne dik olmas salanacaktr.
46
Elektrik zdiren almalar :
Heyelann jeolojik yapsn ortaya karacak uygun zdiren yntemi seilmelidir.
Gerektiinde dipol- dipol elektrot dizilimi ile llen grnr zdirenler kullanlarak,
grnr zdirencin derinliine deiimi haritalar hazrlanmal ya da seilen derinlikler
iin sabit elektrot aralklaryla profil tarama yaplmaldr.
salanacaktr.
8.8.7. MALZEME OCAKLARINDA JEOFZK HZMETLERN YAPILII:
Malzeme ocaklarnda yaplacak jeofizik aratrmalarnn amac, ocaklardan alnabilecek
malzemenin miktarn, devamlln ve bozumu ksmlarn belirlemektir. Almlar
ocak iletim kotunun en az 20 m altna inecek ekilde planlanmaldr.
Ocak sahasnda, aralarndaki uzaklk 50 metreyi gemeyecek biimde birbirine paralel
ve dik konumdaki profillerden bir a oluturularak, bu a zerinde elektrik sondajlar
yaplmaldr. Btn elektrik sondaj noktalarnn kotlandrlmas yaplmal ve topografya
karlmaldr.
Elektrik sondaj derinlikleri alma ncesi belirlenen malzeme kalnln saptayabilecek
biimde seilmelidir. Topografik koullarn uygun olmad durumlarda elektrik sondaj
derinlii koullara gre belirlenebilir.
Gerektiinde kot farklarnn olmad ya da ok az olduu profillerde grnr zdirencin
profil boyunca deiimi grafikleri izilmeli ve boyutlu zdiren modeli oluturulmal ya
da seilen derinlikler iin sabit elektrot aralklaryla profil tarama yaplmaldr. Granler
malzeme ocaklarnda killi seviyeler, su bulunduran kesimler, talam (iyi
imentolanm) kesimler aratrlmaldr. Jeofizik almalar sonucunda malzemenin
devamll, ortalama kalnl, uzanm yn, hacmi ve uygun ayna yeri belirtilmelidir.
salanacaktr.
Sismik almalar:
Ta oca almalarnda kaya kalitesini belirlemek iin sismik krlma P dalga hz kayd
almas yaplmaldr.
salanacaktr.
47
8.8.8. YERALTI SUYU JEOFZK ARATIRMALARI:

Yeralt suyu aratrmalarnda jeofizik almalar; demiryolu yapm ve iletmesi
srasnda gerekli olan suyun salanmas amacyla yaplr. Bu almalarda elektrik
zdiren almalar genellikle yeterli olmaktadr. Jeofizik almalarda yeralt suyu
tama olasl olan birim ya da katmanlarn konumlar aratrlmaldr. Kayalardaki
krk sistemleri ile akifer zellii gsteren katmanlar aratrma konusudur.
Aratrmalarda Schlumberger ve gerekirse Wenner elektrot dizilimi kullanlmaldr. Yer
elektrik sondaj noktalar akiferin konumuna ve arazi yapsna uygun hatlar zerinde
bulunmaldr. Jeoelektrik sondaj verilerinden elde edilen gerek zdirenlerden akiferin
yeri ve derinlii hakknda bilgi sahibi olunmaldr.
salanacaktr
8.8.9. LABORATUARDA
ALIMALARI:
MALZEME
RNENN
ZDREN
TAYN
10 mm lik elekten elenen malzeme eit tabaka halinde lm kutusuna

yerletirilir. Her bir tabaka yerletirildikten sonra tokmakla en az 30 darbe ile
sktrlr. Numunenin st yzeyi spatula ile dzeltilir.
Soutulan saf su numunenin zerini kaplayacak ekilde kutuya konur. Termometre
yerletirilir. zdirenci ve scakl llerek kaydedilir. Bir saatlik numune su karmnn,
20C deki zdirenci, uygun bantlar kullanlarak hesaplanr."Jeofizik Hizmetlerin
Yapl" blmnde bulunmayan jeoteknik sorunlarla karlaldnda, yaplacak
jeofizik aratrmann esaslar TCDD tarafndan belirlenecektir.
8.9. JEOFZK VERLERN KAYDI VE DEERLENDRMES
8.9.1. Elektrik zdiren almalar:
Log-log kadna izilmi olan grnr zdirencin derinliine deiimi erisi, kuramsal
erileri ieren abaklar ve/veya bilgisayar programlar araclyla deerlendirilmelidir.
Kullanlan bilgisayar program ve aletin zellikleri belirtilmelidir. Deerlendirme sonucu
hesaplanan katman kalnlklar ve gerek zdirenler, zdiren erisinin altna ilenerek
elektrik sondaj loglar elde edilmelidir. Elektrik sondaj logunda kalnlklar metre, gerek
zdirenler ohmmetre cinsinden verilmelidir; ayrca ayrt edilen jeofizik birimlere karlk
gelen jeolojik birimlerin adlar ve iaretleri de, yerinde yaplm mekanik sondaj,
aratrma ukuru ya da izlenebilen yzeylenmi birimlerden elde edilen veriler ile
karlatrlarak elektrik sondaj loguna ilenmelidir. Elde edilen elektrik sondaj loglar
btn bir hat boyunca tamamlandnda jeofizik kesitlerin izimi yaplmaldr.
Gerekiyorsa; istenilen profillerde grnr zdirencin derinliine dey deiimi haritalar
ve yeterli l alnabilmise grnr zdirencin derinliine yatay deiimi haritalar ve
boyutlu zdiren modeli de izilmelidir.
Elektrik sondaj noktalarnn kot ve koordinatlar plankote zerine ilenmelidir.
48
8.9.2 Sismik Krlma almalar:

Sismik krlma almalarnda ilk var zamanlar kullanlarak zaman- uzaklk
diyagramlar izilmeli ve uygun formller kullanlarak sismik hzlar ile kalnlklar
hesaplanmaldr. Sismik krlma kaytlarnn deerlendirilmesinde bilgisayar programlar
da kullanlabilir. Kullanlan aletin ve hesaplamalarda bilgisayar kullanldnda hangi
programn kullanld ve zellikleri belirtilmelidir. Hesaplanan kalnlk ve ortalama hzlar
kullanlarak, l alnan profiller boyunca sismik kesitler hazrlanmal ve hesaplanan
dinamik elastisite sabitleri kesitlere ilenmelidir. Kesitlerde jeolojik isimlendirme
yaplmaldr. Sismik hzlar ve bunlara bal hesaplanan parametreler ve Vs30 hzlar
birlikte deerlendirilmek zere her profile ait tablolar eklinde raporlanmaldr. Sismik
profillerin kot, koordinat ve dorultular plankote zerine ilenmelidir.
8.9.3. Mikrotremr almalar:
Her noktada mikro titreimler en az 15 dakika sre ile bileenli (dou-bat, kuzeygney ve dey ynl) kaydedilmelidir. Verilere spektral oran yntemleri uygulanarak
karakteristik spektrum grafii bulunmal ve baskn periyotlar tespit edilmelidir.
almalar srasnda kullanlan sismograf, sismometre ve bilgisayar programlar
belirtilmelidir. Mikrotremr kaytlarnn deerlendirilmesinde kullanlan program ve
yntemlerin zelliklerinden bahsedilmelidir.
almann sonucunda, alma alann temsil edecek sayda alnan veriler zaman ve
frekans ortamnda ayr ayr sunulmaldr. l noktalarna ait hz ve byltme
spektrumlar verilmelidir. Yntem ile alansal bir tanmlama yaplacaksa lm
noktalarndaki deerler konturlanarak harita v.b stne ilenmelidir.
8.10. JEOFZK RAPORLAR VE TESLM:
Jeofizik aratrmalar tamamlandktan sonra;
Sismik krlma kaytlar ve tomografileri ile yol-zaman diyagramlar

Deerlendirme sonucu bulunan sismik kesitler
Tabaka modelleri (Vp hzn gsterir biimde)
Her profile ait sismik hzlar, hesaplanan elastik parametreler, Vs30 hzlar (
her profil iin bu parametrelerin ve hzlarn bir arada verildii tablolar halinde
dzenlenmelidir)
zdiren l karneleri ile logaritmik kada ilenmi bilgiler
Gerek zdiren kesitleri
in niteliine gre yatay ve dey zdiren deiim haritalar ve 3 boyutlu
zdiren modelleri
Mikrotremr saysal kaytlar, korelasyon tablolar ve elastik parametre
tablolar
Jeofizik ettlerden elde edilen sismik ve elektrik verilerin sondaj verileriyle
birlikte gsterildii jeoloji haritalar
Jeofizik almalarn belirtildii proje sahas haritas ve lm noktalar ile
serimlerin gsterildii plankote
Arazi almalarnn yapld lm aletleri ve bilgisayar zmlerinde
kullanlan programlarn zellikleri
Genel jeoloji haritas
Sonu ksmnda, yaplan almalar kapsamnda her profile ait
deerlendirmeler ve proje sahasnn geneline ait deerlendirme ve neriler
Yukarda belirtilenler Jeofizik raporlar ile birlikte mutlaka verilecektir.

49
9- ZEMN MEKAN
ARTNAMES
VE
GEOTEKNK
PROJE
RAPORU
TEKNK
9.1. GR :
Bu artname, hat seenekleri iinde en uygun olannn tespiti ve kesinletirilmesine
ynelik olarak, seenekler iin 1/5.000 lekli n proje aamasnda yaplan jeolojikjeoteknik-hidrojeolojik ettler, mhendislik jeolojisi jeolojik-jeoteknik ett almalar
ve jeoteknik arazi ve laboratuvar almalarndan elde edilen verilerin; uzman zemin
mekanii mhendisi ve mhendislik jeolou tarafndan esas olarak yapm hattnn
kesinlemesinde hat seeneklerinde yer alan etkin her trl kritik kesim ve kritik
yapnn bulunduu kesimler (zayf skabilir zemin zerine oturan yol ve yol
yaplarndan dolay oturma, tama gc problemli olan kesimler, potansiyel heyelanl
alanlar, tnel, viyadk kpr geileri v.b.) ile ilgili temel zeminlerinin mhendislik
jeolojisi ve geoteknik adan deerlendirilmesini (idealize zemin profilinin
hazrlanmas, mhendislik jeolojisi ve geoteknik parametre seimleri, yap temellerizemin ilikisinin belirlenmesi v.b) ksa ve uzun dnemde yolun emniyetli bir ekilde
hizmet etmesini salamak ve kesin projeye taban hazrlamak zere gerekli geoteknik
projelerin hazrlanmas srasnda yaplacak almalar ve gz nne alnmas gerekli
geoteknik proje kriterlerini kapsamaktadr. Zemin Mekanii ve Geoteknik n Proje
Raporu ve Proje Paftalar bu artnamede belirtilen mhendislik jeolojisi ve geoteknik
kriterler dorultusunda hazrlanacaktr. Ancak DAREce istenmesi halinde detay
hesaplar Blm-11de verilen kriterlere uygun olarak yaplacaktr. Tnellerle ilgili
mhendislik jeolojisi alma ve projelerin hazrlanmas bu artname kapsam dnda
tutulmutur.
9.2. ZEMN MEKAN VE GEOTEKNK N PROJE RAPORUNUN GENEL
KAPSAMI
Zemin Mekanii ve Geoteknik n proje raporu, almalar hat seeneklerinin
geometrileri ile ilgili zet bilgiler ile balayacaktr.
Seenekler zerinde yaplan tm arazi ve laboratuvar aratrma almalar ile ilgili
olarak bu almalarn sonularnn ilendii paftalar kapsayan ekli veri paketi ve
jeolojik-jeoteknik n proje referans gsterilerek almalar sadece yapl amacna
gre (yarma, dolgu, sanat yaps, heyelan, tnel vb.) ksaca sralanacaktr. Temel
zeminleri ile ilgili aratrma almalarnn yorum ve deerlendirmeleri (idealize zemin
profili, mhendislik jeolojisi (jeoteknik) ve geoteknik parametre seimi vb.) yol
bileeninin incelendii blmn banda yer alacaktr.
dealize zemin profili zerinde deien zemin zelliklerini yanstan jeoteknik ve
geoteknik zemin parametreleri yol yapsnn zelliine gre ilenecek tasarm
hesaplar srasnda kullanlan parametreler ile eliki gstermeyecektir.
Yaplan aratrma almalar (arazi ve laboratuvar deneyleri, yzey jeolojisi
almalar) sonucunda zemin/kaya formasyonlarnin homojen veya heterojen
dalm, yeraltsuyu durumu, ykleme koullar (kaz veya ilave yk vb.), zemin-yap
etkileimi dikkate alnarak tasarmda kullanlacak parametreler seilecek ve bu
seimin nasl yapld alma yaplan (yarma, dolgu vb) ilgili blmn banda ayr
ayr belirtilecektir. Parametre seiminde kullanlan kaynaklar belirtilecek ve
kaynaklarn ilgili sayfalarnn fotokopileri raporda yer alacaktr, benzer zemin
koullarndaki benzer yaplar iin yaplm almalardan da tecrbe olarak
yararlanlabilecektir.
50
Ayr blmler halinde geoteknik n proje hesaplar ve almalar verilen dolgu,

yarma, sanat yaps, temel zeminleri ve temel sistemleri gibi yol yaplarnn geoteknik
olarak projelendirilmi olan durumu seenein teke indirilmesinde karar verilebilecek
ekilde gerekli bilgileri ve izimleri ieren proje paftalaryla verilecektir.
Zemin Mekanii ve Geoteknik rapor, dolgular, yarmalar, zayf zemin geileri, sanat
yaplar olarak ayr balklarda plan profilleri ve aada aklanan bilgileri asgari
olarak ierecek ekilde Uzman Zemin Mekanii Mhendisince hazrlanacak ve
imzalanacaktr. Heyelan raporlar ayr rapor eklinde Blm 10.7de akland gibi
hazrlanacaktr.
9.3. DOLGU EVLERNN PROJELENDRLMES
Dolgular, proje mr boyunca demiryolunun stabil kalmas ve tolerans d
oturmalarn olumamas salanacak ekilde projelendirilecektir.
Yamalarda ve kark (Miks) kesitlerde dzenlenecek dolgular ve tekil edilecek
kademelerin tasarmnda UIC 719 R ve yrrlkteki genelgelerde belirtilen esaslar
gz nne alnacaktr.
Proje boyunca yer alan dolgulara ait tablo; kilometre, maksimum ev ykseklii,
yaplan aratrma almas (sondaj, aratrma ukuru vb.) dolgu malzemesi cinsi,
dolgu malzemenin nereden temin edildii (yarma no/ariyet ad), taban zemininin
zellikleri, ev as, bilgilerini ierecek eklinde hazrlanacaktr.
Seenein teke indirilmesinde etkin kritik kesimlerde yer alan ve/veya yksek
dolgular iin idealize edilen kesitler iin ev tasarmna ynelik olarak stabilite analizi
veya tama gc ve oturma hesaplar (oturma miktar, oturma sresi) yaplacaktr.
H < 6 m. olan dolgularda genel deerlendirmeler ile ve yrrlkteki genelgeler
kullanlarak dolgu evi tasarm yaplr. Ancak dolgu taban zemini ve/veya kullanlan
dolgu malzemesinin sorunlu olduu kritik zemin koullarnda H < 6 m. olsa dahi
detayl ett, stabilite analizi veya tama gc ve oturma hesab yaplacaktr.
H > 6 m. olan dolgularda genel olarak, 10 m.de bir 5 m geniliinde palyeler ile
tasarm gznne alnacaktr.
9.3.1. Dolgu Temel Zemini zerinde Yaplmas Gerekli laboratuvar Zemin
Deneyleri
9.3.1.1. LABORATUVAR DENEYLER (GENEL) :
Fiziksel zelliklerin tayinine ve snflandrmaya ynelik olarak;
- Su ierii (wn)
- Birim hacim arlk (n)
- Elek analizi
- Atterberg limitleri
Kayma dayanm parametreleri (c, ) tayinine ynelik olarak;
- Serbest basn deneyi (ince taneli kil, silt v.b. zeminler iin)
- eksenli basn deneyi (ince taneli kil, silt v.b. zeminler iin) veya
dorudan makaslama deneyi
51
Ksa dnem stabilite analizi iin; UU (Konsolidasyonsuz-Drenajsz)

Uzun dnem stabilite analizi iin; CU (Konsolidasyonlu Drenajsz
(gerekirse)
Uzun dnem stabilite analizi iin; CD (Konsolidasyonlu Drenaj

(gerekirse)
- Laboratuvar veyn deneyi

Skabilir zeminler iin skma
konsolidasyon deneyi v.b.;
-
zelliklerinin
tespitine
ynelik
olarak
Tabii boluk oran (eo)

Hacimsel skma katsays (mv)
Konsolidasyon katsays (cv)
Skma indisi (cc)
Yeniden skma indisi (cr)
OCRnin tespiti
9.3.1.2. LABORATUVAR DENEYLER (ZEL):

Tama gc dk, skabilir killi (SPT15 veya dey dren projelendirmesi
ngrlmesi halinde) Zayf Zeminler in;
1. Laboratuvar deneyleri :(10.3.1.1e ilave olarak, yatay
konsolidasyon deneyi),
Uzun dnem stabilite iin; CD (Konsolidasyonlu Drenajl) yada CU
(konsolidasyonlu drenajsz boluk suyu basn lml) (gerekirse))
2. Arazi Deneyi : CPT , Arazi Veyn (gerekirse)
Bu deneylere ilave olarak projecinin gerekli grd DAREce onaylanan dier
deneyler.
9.3.1.3. DOLGU MALZEMES DENEYLER
Dolgu malzemesinde UIC 719 R kriterlerin salanmas iin gerekli her trl deney.
9.3.2. DOLGULARIN TOPTAN GMEYE KARI STABLTES (DI STABLTE):
Dolgularda toptan gmeye kar taban zemininden ve dolgudan geen en kritik
kaymalar gz nne alnarak ev eimi belirlenir. Stabilite analizleri dolgunun
ve/veya taban zemininin en kritik kesitleri iin yaplmaldr. Stabilite analizi sonular
grafikleri ile birlikte idealize zemin profili ve dolguyu gsterecek ekilde zemin/kaya
parametrelerini, kayma dairesi/yzeyi ve minimum gvenlik saylarn gsterecek
ekilde raporda yer almaldr. Uygun ev eimi (emniyetli ve ekonomik) kaymalara
kar ilave nlemlerin etkisi de gz nne alnarak stabilite analizlerinde
incelenmelidir.
D stabilite hesaplar dolgu taban zemini kalnl dikkate alnarak stabilite analizi
veya stabilite analizine ek olarak tama gc hesaplar olarak deerlendirilir.
Hz > B/2 olmas durumunda stabilite analizlerine ilave olarak tama gc (toptan
gme olabilecek zayf zemin koulu ile karlalmas durumunda).
52
Hz < B/2 olmas durumunda stabilite analizi yaplacaktr.

Burada;
Hz = zemin (alvyon) kalnl
B = dolgu taban geniliidir.
Toptan gme iin yaplan ksa dnem stabilite analizlerinde hzl deneylerden (UU)
elden edilen drenajsz kayma dayanm parametreleri (Cu, u) , uzun dnem stabilite
analizleri iin efektif parametreler (C, ) kullanlr. ev stabilite analizlerinde esas
alnacak gvenlik saylar aadaki tabloda verilen deerlere uyacaktr.
Dolgu evleri in D Stabilite Gvenlik Saylar Kriterleri
DRENAJSIZ KAYMA EFEKTF
KULLANILAN PARAMETRE DAYANIMI
KAYMA DAYANIMI
CNS
PARAMETRELER
PARAMETRELER
ARTLAR
KISA DNEM (STATK)
UZUN DNEM (STATK)
UZUN DNEM (DEPREM)
1.3
-
1.5
1.1
Deprem durumu iin yaplan stabilite analizlerinde gerekli ivme katsays ekil-1
zerinden alnacaktr.
Kpr yaklam dolgular, kenar ayak temellerine dolgunun etkisi de gz nne
alnarak, zel olarak tama gc ve oturma problemi asndan ayrca yine bu
blmde incelenecektir. Problem tespit edilirse zm nerisi verilecektir.
Seenein teke indirilmesi iin DARE tarafndan istenmesi halinde zme ait
hesaplar verilecektir.
Deprem durumu analizi H 6 m. olan dolgu ykseklikleri iin yaplacaktr.
9.3.3. DOLGULARIN STABLTES:
Dolgunun iinden geen kaymalara kar stabilitesi iin dolgu ev oranlarnn
uygunluu, dolgu iinde kalan kayma daireleri gz nne alnp, dolgu ii oturma
olmad kabul edilerek, gvenlik saylar statik durumda GS 1.5, sismik durumda
GS 1.1 olacak ekilde analizleri kontrol edilir. stabilite analizlerinde sadece dolgu
malzemesinin kayma dayanm parametreleri dikkate alnr.
Bu durum dnda zel bir problem varsa kesin proje aamasnda incelenerek
zmlenir.
Dolgu evleri in Stabilite Gvenlik Saylar Kriterleri
DRENAJSIZ KAYMA DAYANIMI
PARAMETRELER
PARAMETRELER
KOULLAR
STATK
1.5
SSMK
1.1
Dolgularda kritik zemin koullar nedeni ile ar yatk ev eimleri kmas; maliyeti
yksek kamulatrmaya neden olan ev eimleri ile karlalmas; dere, nehir, deniz
kys geileri gibi zel durumlarda veya heyelanl alanlarda yer alacak dolgularda,
53
dolgu evlerinin tutucu yap (duvar, gabiyon vb.) donatl toprak dolgu eklinde tekili;
destek dolgusu vb. gibi zel nlemler gerekmesi halinde; bu nlemlere ilikin n
deerlendirmeler verilecek ve bu zel nlem gerekesi raporda yer alacaktr.
9.3.4. DOLGU TABAN ZEMNNDE OTURMA KRTERLER
Demiryolu dolgular iin esnek styap yapldktan sonra oluabilecek ilave oturma
miktar tolerans uzun tlde ve homojen devam eden zemin zerinde yer alan
dolgularda ve kpr yaklam dolgularnda 5 cm. dir. Boyuna ynde farkl oturma
miktar tolerans 1/200 dr.
Dolgu taban zeminindeki maksimum oturma miktar hesaplar, kohezyonsuz zeminler
iin elastik oturma (ani oturma), deien dolgu ykseklikleri iin zamana bal oturma
problemi beklenen zemin koullarnda ise konsolidasyon oturmas olarak
hesaplanacaktr. Konsolidasyon oturmas iin ar konsolidasyon orannn (OCR)
dikkate alnd uygun formlasyonlar kullanlacaktr.
Konsolidasyon oturmas sz konusu olan kesimlerde oturma zaman hesab
yaplacaktr.
9.3.5. ZEL ZMLER:
Seenein teke indirilmesi iin DAREce alma yaplmas istendii takdirde bu
zmler yaplacaktr.
Demiryolunun seyrsefere almas tarihi dikkate alndnda, oluacak oturmalarn
kabul edilebilir snrlarn zerinde olmas ve bu oturmalarn uzun srede
gereklemesi durumunda, oturmalar hzlandrmak amacyla srarj, yer deitirme,
dey dren v.b zm yntemlerine; stabilite problemi olmas durumunda, kademeli
inaat, zemin iyiletirmesi, drenaj, enjeksiyon v.b yntemlere ait n deerlendirmeler
raporda verilecektir. zm nerileri alternatifli olarak verilecektir. Yukarda belirtilen
yntemlere ait projelendirme kriterleri ilgili balklarda aklanmaktadr.
Kademeli inaat durumunda kademeler iin stabilite analizi gvenlik says aksi
belirtilmedike GS 1.2 salanacaktr.
ev eteinin dayanma yaps ile tutulmas durumunda dayanma yapsna (istinat
duvar betonarme veya harl, toprak arme duvar, gabiyon duvar vb) ait n
deerlendirmeler raporda yer alacaktr.
Dolgu tabannda zayf zeminle karlalmas durumunda madde 10.5de belirtilen
hususlar dikkate alnmaldr.
Dolgu malzemesinin ien zellikte olmas halinde, styap bozulmalarn engelleyici
zm nerisi raporda yer alacaktr.
zel zmler iin dolgu ykseklii ve zayf zemin kalnl dikkate alnarak en kritik
kesitte alma yaplmasnn yan sra azalan dolgu ykseklii ve zayf zemin kalnl
iin ilave kesitlerde de deerlendirme yaplacaktr.
H6 m. olan dolgularn plan, profili 1/5.000 lekli ve alma yaplan dolgularn en
kesitleri 1/500 lekli olarak hazrlanacak, plan profil ve en kesitler zerinde zemin
koullar, sondaj, aratrma ukuru yerleri ilenecektir.
54
9.4.YARMA EVLERNN PROJELENDRLMES

Yarmalar, proje mr boyunca demiryolunun stabil kalmasn salayacak ev
eimleri ve gerekli olmas halinde ilave tedbirler gz nne alnarak seenein teke
indirilmesi amacna ynelik olarak kritik kesimler iin projelendirilmelidir.
Projede yer alacak yarmalara ait bilgileri kapsayan tablo oluturulacak, bu tablo Km,
maksimum ev ykseklii, kullanlan aratrma almalar (sondaj, A v.s) yarma
zemin koullarnn tanm, ev eimi v.b ierecek eklinde hazrlanacaktr.
Sz konusu tabloda yer alan yarmalar geoteknik rapor kapsamnda ev tepesinden
llen maksimum yarma yksekliklerine gre 3 ayr kategoride incelenecektir.
1) H < 3m.olan yarmalar genelde yzey ettleri ve drenaj, tren trafii vb.
etkenlere gre projelendirilecektir.
2) 3 < H < 10 m. olan yarmalarn evleri zel problem yoksa, yrrlkteki
genelgelere gre dizayn edilebilecektir. Bu durumda daha ok yzeysel
ettler ve sahayla ilgili bilgi birikimi ile yetinilecektir ve yarma evleri jeolojijeoteknik raporda verilecektir.
3) H 10 m. olan yarmalarda seenein teke indirilmesinde etkin kritik
kesimlerde yer alan ve/veya yksek yarmalarda zemin/kaya zelliklerinin
deiimine bal olarak jeolojik birimler baznda idealize edilen kesitler iin
ve sorunlu zeminlerde alan kk (H < 10 m.) yarmalarda, stabilite
analizleriyle yarma incelenecektir.
H 10 m. olan yamalarda genel olarak, 10 mde bir 5 m. geniliinde palyeler ile
tasarm gz nne alnacaktr.
Palyesiz yarma ykseklii, zemin/kaya koullarnn greceli olarak stabil olmas
durumunda artrlabilecektir. Bunun dnda kamulatrma, yaplama ve
topografyann zorlamas halinde ev kademe ykseklikleri zel olarak
tasarlanabilecektir.
Zemin iinde veya zemin davranna yakn davran gsteren ayrm kayalar
zemin mekanii prensiplerine gre; kaya yarmalar kaya mekanii prensiplerine gre
deerlendirilecektir. H 10 m. olan bu yarmalarda ev projelendirmesi, stabilite
analizlerine
dayandrlarak
yaplacaktr.
Analizlerde
kullanlacak
zemin
parametrelerinin doru bir ekilde seilebilmesi iin yeterli sayda rselenmemi
numune zerinde yaplan laboratuvar deney sonular, arazi deney sonular ve
jeolojik-jeoteknik raporda belirtilen hususlar kullanlacaktr.
9.4.1. YARMALARIN DEERLENDRLMES N GEREKL
ALIMALARI:
LABORATUVAR
Fiziksel zelliklerin tayinine ynelik olarak;

- Su ierii (wn)
- Elek analizi
55
Kayma dayanm parametreleri tayinine ynelik olarak

dorudan makaslama deneyi (rselenmemi numune alnabilen zeminlerde)
Ksa dnem iin; UU
Uzun dnem iin; CU (boluk suyu basn lml) yada CD
- Serbest Basn Deneyi (suya doygun kil, silt zeminler iin)
- Veyn Deneyi (suya doygun kil, silt, zeminler iin)
- Yarma tabannda ime zelliklerinin tayinine ynelik olarak
(gerektiinde ime basnc deneyi ve ime yzdesinin tayini)
Yarma tabannda ime zelliklerinin tayinine ynelik olarak (gerektiinde);
- ime basnc deneyi
- ime yzdesinin tayini
- Tek eksenli basn deneyi (kaya birimler iin)
9.4.2. YARMALARIN DEERLENDRLMESNDE GEREKL ARAZ DENEYLER :
-
Tek Eksenli Basn Deneyi (kaya birimler iin)

Presiyometre (zemin ve zayf kayalarda) ve/veya dilatometre
(yksek dayanml kayalarda)
9.4.3. STABLTE ANALZLER

Stabilite analizleri (zemin/kaya zellii gz nne alnarak dairesel, dzlemsel veya
kamasal kayma dzlemlerinde ksa dnem, uzun dnem ve deprem durumlar iin)
yarmann en kritik kesitinde yaplmaldr. Stabilite analizi grafik ktlar ev
geometrisi, zemin/kaya parametreleri, kayma dairesi/dzlemi ve gvenlik saylarn
gsterecek ekilde raporda yer almaldr.
Stabilite analizleri sonucunda uygun ev eimi ve evde kaymaya kar alnacak
nlemler belirlenmelidir.
Deprem analizi sadece H 10 m. olan yarmalarda yaplacaktr. Deprem analizi iin
gerekli ivme katsays ekil-1 zerinden alnacaktr. Yarma ev stabilite analizlerinde
aada verilen gvenlik saylarna uyulacaktr.
DRENAJSIZ
KAYMA EFEKTF
DAYANIMI PARAMETRELER
PARAMETRELER
Uzun dnem (statik)

Uzun dnem (deprem)
(H>10 m. iin)
Ksa dnem (statik)
1.5
Sanat yaps temeli ieren yama 2.0
iin
1.5
1.1
-
H > 10 m. olan yarmalarn plan, profil (1/5.000 lekli) ve en kesitleri (1/500

lekli) hazrlanacaktr. Plan zerinde sondaj ve aratrma ukuru yerleri
gsterilecektir.
9.4.4. KORUMA VE DESTEKLEME SSTEMLERNN PROJELENDRLMES
56
Yarma evlerinin; yaplama, kamulatrma zemin/kaya koullarna bal olarak

desteksiz olarak yaplamamas durumunda bu durumun raporda gsterilmeli
aada belirtilen nlemlerin srasyla n deerlendirmesi yaplmaldr.
-
ev eteinde destek dolgusu

ksa duvar (bkz.11.6.1.d)
Destek sistemi;
pskrtme beton
donatl pskrtme beton
bulon (bkz.11.6.1.d)
zemin ivisi (bkz.11.6.1.d)
ankraj vb. (bkz.11.6.1.d)
Drenaj (tek bana veya yukardaki zmlerle birlikte)
Destek sistemlerinin projelendirmesinde, alma yaplacak kesitin ilgili kesimin en

kritik kesiti olmas gerekmektedir.
Zemin/kaya yzeyinde, s lokal kayma ve kopmalar nlemek amacyla daha ok
korumaya ynelik nlemler (Pskrtme beton, donatl pskrtme beton,) dikkate
alnmaldr.
Yarmada styap tabannda ien malzeme ile karlalmas durumunda madde
11.5.3de belirtilen hususlar dikkate alnmaldr.
9.5. ZAYIF ZEMN GELER
Zayf zeminler aada belirtilen zeminler olmas halinde kesin proje aamasnda
proje almas ile incelenecektir. n proje aamasnda zayf zemin geileri tespit
edilerek zm nerileri raporda yer almaldr.
1 .Zayf zeminler, geoteknik raporda gsterilmek kaydyla demiryolu st yapsn
ve demiryolu yaplarn (dolgu, yarma, kpr, viyadk, tnel vb.) iletme sresince
problem karmadan emniyetli ve ekonomik bir ekilde tayamayan zeminlerdir.
2. Zayf zeminler, YASSnin yksek olduu killi, siltli, organik madde ieren
zeminler, gevek ince kumlu alvyon zeminler ile kontrolsz ekilde
oluturulmu yapay dolgulardr.
Kesin Proje aamasnda zayf zemin geileri zm nerileri detayl olarak
incelenecektir.
9.5.1. ZAYIF ZEMNLERN TESPT EDLMES
Zayf zeminler, genellikle enine ve boyuna demiryolu eiminin az olduu, yzey
gllenmelerinin olutuu, yer alt ve yzey sularnn dearjnn uzun tlde
gerekletii ova geilerinde bulunmaktadr. Zayf zeminler aada bahsedildii
ekilde incelenmelidir.
Geoteknik n proje iin yaplan aratrma almalarna gre (sondaj, aratrma
ukuru, yzey jeolojisi) demiryolu ve demiryolu yaplar altnda yer alacak zayf
zeminlerin ncelikle;
Nitelii (CL, CH, OH),
Kalnl,
Zamana bal oturma zellikleri,
Stabiliteyi etkileyecek kayma dayanm parametreleri,
ime potansiyeli belirlenmelidir.
57
Zayf zemin tabakasnn kaldrlp atlamayacak kalnlklarda olmas (kaz stabilitesi, su

altnda alma zorluu, uzun tulde kbaj art) durumunda madde 11.5.4de aklanan
ileri iyiletirme yntemleri dnlmeli ve raporda hangi yntemin kullanlaca
nerilmelidir.
Proje aamasnda, yarma veya dolgu tabannda veya sanat yaps temelleri altnda
yer alan s kalnlkta zayf zeminler grlmesi halinde ise;
Kaz ile syrma,
Yerine yeni malzeme koyma,
Drenaj,
Jeotekstil, Jeokompozit, jeogrid veya seperatr ile destekleme
v.b. neriler raporda yer almaldr.
Yeralt suyu seviyesinin s, yzeye yakn olmas halinde demiryolu tabannda (dolgu
veya yarma) demiryolunu su etkisinden korunmas ncelikli hedef olacaktr.
9.5.2. YERALTI SUYU OLMAMASI, YZEYDE GLLENME NEDENYLE TAIMA
GC ZAYIF ZEMN OLMASI DURUMUNDA
Tama gc yetersizliklerini nlemek amacyla zayf zeminin syrlmas ve kazlan
ksmda Serbest Drenaj Malzemesi kullanm nerilmelidir. Dolgu malzemesi
granler nitelikli geirimli ise, serbest drenaj malzemesi kullanlmas gerekli
olmayacaktr.
9.5.3. YARMA TABANLARINDA ME ZELL OLAN ZEMN OLMASI
DURUMU :
Yarma tabannda ime zellii olan zemin olmas durumunda, zeminin ime
yzdesi ve ime basnc deerleri kullanlarak ime mertebeleri belirlenmelidir.
Uzun tlde, esnek styap kullanlmas durumunda demiryolu seyrsefere aldktan
sonra styapnn bozulmamas iin, ime nedeniyle oluacak deformasyon
maksimum 5 cmi amamaldr. Su seviyesinin styap taban seviyesine en fazla 1.5
m. yaklamasna izin verecek drenaj tedbirleri (borulu hendek drenaj vb.)
dnlmelidir.
9.5.4. ZAYIF ZEMN GELERNDE LER ZEMN YLETRMELER :
Zayf zemin kalnlnn fazla olduu, s kaz, drenaj sistemi ve iyiletirme tabakas
tekili ile zlemeyen problemlerde ileri zemin iyiletirmesi tek bana veya s
zemin iyiletirmesi ile birlikte deerlendirilmelidir. leri zemin iyiletirmeleri dolgu,
kpr yaklam dolgusu taban zemini, kpr temeli zeminleri iin sz konusu olup
esas olarak oturmalarn hzlandrlmas, azaltlmas, tama gcnn artrlmas, ev
stabilitesinin artrlmas iin gereklidir.
n proje aamasnda zemin iyiletirmesi iin kullanlacak enkesit ilgili kesimin en
kritik kesiti olmaldr.
Zemin iyiletirme projelerinde; aadaki alternatif uygulamalarn n deerlendirmesi
yaplmal, yaklak uygulama metrajlar lein izin verdii oranda verilmelidir.
-
n ykleme ve srarj
Kademeli ykleme
Dey drenler
58
Geosentetikler
Ta kolonlar
Derin kartrma
Temel enjeksiyonu
Demiryolu ve demiryolu yapsnn inasndan nce zeminin nceden yklenmesi N

YKLEME; zemini daimi olarak etkileyecek yap yknn zerine ilave olarak ekstra
ykleme yaplmas SRARJ YKLEMES olup, her iki durumda zeminde ykleme
ncesi ve sonras oluacak oturmalarn mertebe ve sreleri hesaplanacak demiryolu
veya demiryolu yapsna olan etkisi gsterilecektir.
KADEMEL YKLEME ise, zeminin tayabilecei ykseklikte dolgunun aamal ina
edilmesi olup her aamada belirli dolgu ykseklii altnda zemin oturmalarnn
tamamlanp kayma dayanmnn istenen deere ulamasndan sonra dolgunun proje
kotuna ykseltilmesi iin yaplan projelendirmedir.
Dey dren, ta kolon, derin kartrma veya temel enjeksiyon hesaplarnda
demiryolunun seyrsefere alma sresi dikkate alnmaldr. Dey dren n
deerlendirmeleri yaplmaldr.
9.6. SANAT YAPILARININ TEMELLER :
Sanat yaplarna ait temeller (viyadk, kpr, alt geit, stgeit, dayanma yaplar,
menfez v.b.) zemin ile ilgili (tama gc, oturma, stabilite) ilikilerinin incelenip, n
proje aamasnda temel tipi seimi ve n boyutlandrmaya esas deerlendirmeler
yaplmaldr.
Sanat yaplarnn temelleri iin suyun kimyasal zellikleri aratrlarak betona zararl
etkileri deerlendirilip, gerekli nlemler alnacaktr.
Projede yer alacak sanat yaplarna ait tablo, kilometre, aratrma almas (sondaj,
aratrma ukuru), sanat yaps tipi, temel tipi, zemin/kaya cinsi v.b. bilgileri ierecek
ekilde hazrlanacaktr.
Her bir sanat yaps iin ncelikle 10.3.1.1 ve gerekirse 11.3.1.2. maddesindeki
deneyler yaplacak, plan ve idealize zemin profili karlacak, sondaj ve aratrma
verileri ilenecek yaklak olarak temelin oturaca kotlar jeolojik profili ve
enkesitlerde belirtilecektir.
9.6.1. SANAT YAPILARININ TEMELLERNN PROJELENDRMES :
Sanat yaps temelleri iin tama kapasitesi (s/derin temel) statik ve sismik durum
iin n boyutlandrmaya gre verilmelidir. Oturma problemi beklenen sanat yaplar
iin bu probleme ilikin deerlendirmeler ve kesin proje aamas iin neriler raporda
yer almaldr.
9.6.1.1.YZEYSEL TEMELLERN TAIMA GC :
Temel taban seviyesine (temel geniliinin iki kat) 2B mesafedeki derinlik, geoteknik
(c, , vb.) olarak tanmlanmaldr. Df (temel derinlii), B(temel genilii), L(temel
uzunluu) gz nne alnarak tama gc hesaplar yaplmaldr.
59
Statik durum iin gvenlik says GS=3 alnarak emniyetli tama gc bulunur. Statik
yklere gre tanmlanan zemin emniyet gerilmesi ve kazkl temellerde kazn yatay
ve eksenel ykler iin emniyetli tama yk, deprem durumunda en fazla %50
arttrlabilir.
9.6.1.2. DERN TEMELLERN TAIMA GC :
Yzeysel temel sistemiyle gvenli tama gc elde edilememesi veya baka
yntemlerle (malzeme yer deitirme v.b) ekonomik zm olmamas durumunda
derin temel deerlendirilmelidir.
Kazk balk kotu ve kazk derinliklerini de gsteren zemin profili karlmaldr.
Sondaj verileri (RQD, SPT deerleri, YASS ve zemin tabakalamas) varsa
presiyometre ve dilatometre deerleri, temel zemini zellikleri, parametreleri ve
jeolojik bilgiler bu profil zerinde gsterilmelidir.
Hesaplarda kullanlan parametreler, her tabaka iin enkesit zerinde gsterilmelidir.
9.6.1.3. DAYANMA (STNAT) YAPILARI VE DESTEK SSTEMLER :
Dayanma yaps tipleri;
- Pabulu veya pabusuz betonarme duvarlar
- Harl ta (arlk) duvarlar
- Gabiyon duvarlar
- Toprakarme duvarlar
- Kazkl perde duvarlar,
- Ankrajl kazkl perde duvarlar vb.
olarak sralanabilmektedir. Bu blm yukarda belirtilen dayanma yaplarna ilave
olarak bulon, zemin ivisi, ankraj vb. donat elemanlarna sahip destek sistemlerini de
kapsamaktadr.
Projede yer alacak dayanma yaplarna ve destek sistemlerine ait tablolar, km,
aratrma almas (sondaj, aratrma ukuru), duvar ykseklii, duvar tipi,
zemin/kaya cinsi v.b. bilgileri ierecek ekilde hazrlanacaktr.
Dayanma yaplar ve destek sistemlerine ait geoteknik deerlendirmeler, yaplan
aratrma almalarn (sondaj, aratrma ukuru, laboratuvar deneyleri), geoteknik
n deerlendirmeleri, sistem seim gerekelerini gsterir plan, dayanma yaplar ve
jeolojiyi gsterir boykesit, enkesit ve lein izin verdii oranda yaklak metrajlar
ierecektir.
9.7. HEYELANLAR :
Gzergahta yer alan aktif ve potansiyel heyelanlar belirlenecek, n projesi
hazrlanacaktr. Jeolojik-jeoteknik deerlendirmeler jeoloji mhendisi tarafndan,
nleme projesine ilikin deerlendirmeler geoteknik mhendisi tarafndan
yaplacaktr.
DAREnin onay alnarak heyelan
yaplmayacana karar verilecektir.
etd
ve
nleme
projesinin
yaplp
9.7.1. N DEERLENDRME
60
Projelendirmede aada belirtilen hususlar dikkate alnacaktr.

1- Heyelann etkiledii veya etkileyecei demiryolu kesiminin dolgu, yarma,
kark kesitte olup olmad belirtilecektir.
2- Heyelanl alan gsterir plankote ve enkesitler karlacaktr.
Plankote zerinde;
-
Heyelan snrlar (ta, ayna, yan ayna, topuk)

atlaklar
Taze bitkisel alanlar
Su kaynaklar, gllenmeler, su szntlar, emeler vb.
Yaplan aratrma almalar
Jeolojik yap, litoloji, ayrma bozunma zonlar
Koordinatlar, km ve istasyonlar
Mevcut yaplama (bina, kanalizasyon vb.)
Enkesit akslar gsterilecektir.
Kayma ncesi durum
Enkesitlerde;
-
Kayma ncesi geometri

Mevcut geometri
Kayma dzlemi
atlaklar (boyutlaryla), ayna, topuk
lenebilecek dier deformasyonlar (rn: mevcut yoldaki
deformasyonlar)
Jeolojik yap litoloji, YASS (Yeraltsu seviyesi) gsterilecektir.
Gerek plankote ve gerekse enkesitlerde jeolojik yap (farkl birimler
boyama veya lejantla) gsterilecektir.
3- Heyelann olu zaman, mevsim koullar, olu nedeni, mevcut drenaj

sistemlerinin alp almad, alyorsa deformasyon olup olmad,
heyelann boyutlar (uzunluk, genilik, derinlik), heyelanl ktlenin ve
harekete katlmayan ktlenin zellikleri, hareketin hz (ilk hareketten sonra
hareketin devam edip etmedii, ilk hareket sonras atlak ve yarklarn
genilii, derinlii, yeni atlaklarn oluup olumad vb.), hareketin tipi,
(akma, kayma, dme, devrilme, tekrarl, tekil, karmak, dairesel,
dzlemsel, kamasal vb.) bilgiler, aratrma almalar (sondaj, aratrma
ukuru, inklinometre, laboratuvar almalar vb.), fotoraflar raporda
verilecektir.
10-ZEMN MEKAN VE GEOTEKNK
ARTNAMES
KESN PROJE RAPORU TEKNK
10.1.GR :
Bu artname, DAREce onaylanm olan demiryolu gzergahlar iin 1/1.000-1/2.000
lekli kesin proje aamasnda yaplan jeolojik-jeoteknik-hidrojeolojik ettler,
mhendislik jeolojisi jeolojik-jeoteknik ett almalar ve jeoteknik arazi ve
laboratuvar almalarndan, jeolojik-jeoteknik ett almalarndan elde edilen
verilerin; uzman zemin mekanii mhendisi tarafndan esas olarak demiryolu ve
demiryolu yaplarnn (yarma, dolgu, tnel, sanat yaplar vb.) temel zeminlerinin
61
geoteknik adan deerlendirilmesini (tasarmda kullanlacak idealize zemin profilinin

hazrlanmas, geoteknik parametre seimleri, yap temelleri-zemin ilikisinin
belirlenmesi v.b) ksa ve uzun dnemde yolun emniyetli bir ekilde hizmet etmesini
salamak zere gerekli geoteknik projelerin hazrlanmas srasnda yaplacak
almalar ve gz nne alnmas gerekli geoteknik tasarm proje kriterlerini
kapsamaktadr. Geoteknik Kesin Proje Raporu ve Proje Paftalar bu artnamede
belirtilen geoteknik kriterler dorultusunda hazrlanacaktr. Tnellerle ilgili jeoteknik
alma ve projelerin hazrlanmas bu artname kapsam dnda tutulmutur.
10.2.ZEMN MEKAN VE GEOTEKNK KESN PROJE RAPORUNUN GENEL
KAPSAMI
Geoteknik Kesin Proje Raporunun kapsam; Geoteknik n Proje ve/veya Geoteknik
Ett Raporlarnn deerlendirilmesi sonucu kesinleen gzergah zerindeki
projelendirilmesi gerekli bulunan yarma, dolgu, zayf zemin geileri, heyelan, sanat
yaps v.b. yol yaplarnn her biri iin ayr geoteknik deerlendirmeleri, tasarm
hesaplarn, karar verilen zm yntemini ve yapm srasnda kolaylkla
uygulanabilecek ekilde gerekli bilgiler (boyutlar, metraj, v.s.) ve izimlerden oluan
uygulama paftalar ierir. .
Heyelan raporlar ayr rapor eklinde Blm 7de akland gibi hazrlanacaktr.
dealize zemin profili zerinde deien zemin zelliklerini yanstan geoteknik zemin
parametreleri, yol yapsnn zelliine gre ilenecek ve tasarm hesaplarnda
kullanlan parametreler ile eliki gstermeyecektir.
Yaplan aratrma almalar (arazi ve laboratuvar deneyleri, yzey jeolojisi
almalar) sonucunda, tasarmda kullanlacak parametreler, zemin / kaya
formasyonlarnin homojen veya heterojen dalm, yer alt suyu durumu, ykleme
koullar (kaz veya ilave yk v.b.), zemin-yap etkileimi dikkate alnarak seilecek
ve bu seimin nasl yapld (yarma, dolgu, zayf zemin geileri, sanat yaps v.b.)
ilgili blmn banda ayr ayr belirtilecektir. Parametre seiminde kullanlan
kaynaklar belirtilecek ve kaynaklarn ilgili sayfalarnn fotokopileri raporda yer
alacaktr. Benzer zemin koullarndaki benzer yaplar iin yaplm almalardan da
tecrbe olarak yararlanlabilecektir.
Geoteknik Kesin Proje Raporu, dolgular, yarmalar, zayf zemin geileri, sanat
yaplarnn temel zeminleri ve temel sistemleri ile gzlem projesi olarak ayr
balklarda, plan-profilleri ve asgari aada aklanan bilgileri ierecek ekilde Zemin
Mekanii Mhendisince hazrlanacak ve imzalanacaktr.
10.3.DOLGU EVLERNN PROJELENDRLMES
Dolgular, proje mr boyunca demiryolunun stabil kalmas ve tolerans d
oturmalarn olumamas salanacak ekilde projelendirilecektir.
Yamalarda ve kark (Miks) kesitlerde dzenlenecek dolgular ve tekil edilecek
kademelerin tasarmnda yrrlkteki genelgelerde belirtilen esaslar gz nne
alnacaktr.
Proje boyunca yer alan dolgulara ait tablo; kilometre, maksimum ev ykseklii,
yaplan aratrma almas (sondaj, aratrma ukuru vb.) dolgu malzemesi cinsi,
62
dolgu malzemenin nereden temin edildii (yarma no/ariyet ad), taban zemininin
zellikleri, ev as, bilgilerini ierecek eklinde hazrlanacaktr.
Ykseklii H 6 m. olan dolgularda ev eimini deitirecek ykseklikler ile birim
baznda ve deien zemin zelliklerine bal olarak idealize edilen kesitler iin ev
tasarmna ynelik olarak stabilite analizi veya tama gc ve oturma hesaplar
(oturma miktar, oturma sresi) yaplacaktr. H < 6 m. olan dolgularda genel
deerlendirmeler ile ve yrrlkteki genelgeler kullanlarak dolgu evi tasarm yaplr.
Ancak dolgu taban zemini ve/veya kullanlan dolgu malzemesinin sorunlu olduu
kritik zemin koullarnda H < 6 m. olsa dahi detayl ett, stabilite analizi veya tama
gc ve oturma hesab yaplacaktr.
H > 6 m. olan dolgularda genel olarak, 10 m.de bir 5 m geniliinde palyeler ile
Dolgularn plan, profili 1/1000-1/2000 lekli lekli, enkesitleri 1/200-1/300 lekli
olarak hazrlanacak, plan profil ve enkesitler zerinde zemin koullar, sondaj,
aratrma ukuru yerleri ilenecektir.
10.3.2.
DOLGU
TEMEL
LABORATUVAR
ZEMN DENEYLER
ZEMN
ZERNDE
YAPILMASI
GEREKL
10.3.2.1. LABORATUVAR DENEYLER (GENEL) :

- Su ierii (wn)
- Elek analizi
Kayma dayanm parametreleri (c, ) tayinine ynelik olarak;
- Serbest basn deneyi (ince taneli kil, silt v.b. zeminler iin)
dorudan makaslama deneyi
Ksa dnem stabilite analizi iin; UU (Konsolidasyonsuz-Drenajsz)
Uzun dnem stabilite analizi iin; CU (Konsolidasyonlu Drenajsz)
(gerekirse)
Uzun dnem stabilite analizi iin; CD (Konsolidasyonlu Drenajl)
(gerekirse)
-
Laboratuvar veyn deneyi

Kesme kutusu deneyi (ince taneli akll, kumlu, siltli kil v.b. zeminler iin)
Skabilir zeminler iin skma zelliklerinin tespitine ynelik olarak.;

- Tabii boluk oran (eo)
- Hacimsel skma katsays (mv)
- Konsolidasyon katsays (cv)
- Skma indisi (cc)
- Yeniden skma indisi (cr)
- OCRnin tespiti
10.3.2.2. LABORATUVAR DENEYLER (ZEL)
63
Tama gc dk, skabilir killi (SPT15 veya dey dren projelendirmesi

ngrlmesi halinde) Zayf Zeminler in;
i- laboratuvar deneyleri :
(11.3.2.1e ilave olarak, yatay konsolidasyon deneyi)
Uzun dnem stabilite iin; CU (Konsolidasyonlu Drenajsz)
(gerekirse) yada
ii- Arazi Deneyi : CPT , Arazi Veyn (gerekirse)
Bu deneylere ilave olarak projecinin gerekli grd DAREce onaylanan dier
deneyler.
10.3.2.3. DOLGU MALZEMES DENEYLER
Dolgu malzemesinde UIC 719R ksmdaki kriterlerin salanmas iin gerekli her trl
deney.
10.3.3. DOLGULARIN TOPTAN
STABLTE):
GMEYE
KARI
STABLTES (DI
Dolgularda toptan gmeye kar taban zemininden ve dolgudan geen en kritik

kaymalar gz nne alnarak ev eimi belirlenir. Stabilite analizleri dolgunun
ve/veya taban zemininin en kritik kesitleri iin ve deien zemin koullarn yanstan
kesitler iin yaplmaldr. Stabilite analizi sonular grafikleri ile birlikte idealize zemin
profili ve dolguyu gsterecek ekilde zemin/kaya parametrelerini, kayma
dairesi/yzeyi ve minimum gvenlik saylarn gsterecek ekilde raporda yer
almaldr. Uygun ev eimi (emniyetli ve ekonomik) kaymalara kar ilave nlemlerin
etkisi de gz nne alnarak stabilite analizlerinde incelenmelidir.
D stabilite hesaplar dolgu taban zemini kalnl dikkate alnarak stabilite analizi
veya stabilite analizine ek olarak tama gc hesaplar olarak deerlendirilir.
Hz > B/2 olmas durumunda stabilite analizlerine ilave olarak tama gc (toptan
gme olabilecek zayf zemin koulu ile karlalmas durumunda).
Hz < B/2 olmas durumunda stabilite analizi yaplacaktr.
Burada;
Hz = zemin (alvyon) kalnl
B = dolgu taban geniliidir.
Toptan gme iin yaplan ksa dnem stabilite analizlerinde hzl deneylerden (UU)
elden edilen drenajsz kayma dayanm parametreleri (Cu, u) , uzun dnem stabilite
analizleri iin efektif parametreler (C, ) kullanlr. ev stabilite analizlerinde esas
alnacak gvenlik saylar aadaki tabloda verilen deerlere uyacaktr.
Dolgu evleri in D Stabilite Gvenlik Saylar Kriterleri
KULLANILAN
PARAMETRE CNS
ARTLAR
KISA DNEM (STATK)
DRENAJSIZ
KAYMA EFEKTF
DAYANIMI
KAYMA DAYANIMI
PARAMETRELER
PARAMETRELER
1.3
64
UZUN DNEM (STATK)

UZUN DNEM (DEPREM)
1.5
1.1
Deprem durumu iin yaplan stabilite analizlerinde gerekli ivme katsays ekil-1
zerinden alnacaktr.
Kpr yaklam dolgular, kenar ayak temellerine dolgunun etkisi de gz nne
alnarak, zel olarak tama gc ve oturma problemi asndan ayrca yine bu
blmde incelenecektir. Problem tespit edilirse zm verilecektir.
10.3.4. DOLGULARIN STABLTES:

Dolgunun iinden geen kaymalara kar stabilitesi iin dolgu ev oranlarnn
uygunluu, dolgu iinde kalan kayma daireleri gz nne alnp, dolgu ii oturma
olmad kabuledilerek, gvenlik saylar statik durumda GS1.5, sismik durumda
GS1.1 olacak ekilde analizlerle kontrol edilir. stabilite analizlerinde sadece dolgu
malzemesinin kayma dayanm parametreleri dikkate alnr.
Bu durum dnda zel bir problem varsa incelenerek zmlenir.
Dolgu evleri in Stabilite Gvenlik Saylar Kriterleri
DRENAJSIZ KAYMA DAYANIMI
PARAMETRELER
PARAMETRELER
KOULLAR
STATK
1.5
SSMK
1.1
Dolgu malzemesi artnamesine uymayan malzemelerin kullanlabilmesi iin gerekli
iyiletirme tedbirleri, bir optimizasyon almas sonucunda belirlenir.
Dolgularda kritik zemin koullar nedeni ile ar yatk ev eimleri kmas; maliyeti
yksek kamulatrmaya neden olan ev eimleri ile karlalmas; dere, nehir, deniz
kys geileri gibi zel durumlarda veya heyelanl alanlarda yer alacak dolgularda,
dolgu evlerinin tutucu yap (duvar, gabiyon vb.) donatl toprak dolgu eklinde tekili;
destek dolgusu vb. gibi zel nlemler gerekmesi halinde; bu nlemlere ilikin n
deerlendirmeler
verilecek,
uygun
ve
ekonomik
zmn
DAREce
onaylanmasndan sonra kesin projeleri hazrlanacaktr.
10.3.5. DOLGU TABAN ZEMNNDE OTURMA KRTERLER
Demiryolu dolgular iin styap yapldktan sonra oluabilecek ilave oturma miktar
tolerans uzun tlde ve homojen devam eden zemin zerinde yer alan dolgularda ve
kpr yaklam dolgularnda 5cm dir. Boyuna ynde farkl oturma miktar tolerans
uzun tldeki dolgularda 1/200 dr.
Dolgu taban zeminindeki maksimum oturma miktar hesaplar, kohezyonsuz zeminler
iin elastik oturma (ani oturma), deien dolgu ykseklikleri iin zamana bal oturma
problemi beklenen zemin koullarnda ise konsolidasyon oturmas olarak
hesaplanacaktr. Konsolidasyon oturmas iin ar konsolidasyon orannn (OCR)
dikkate alnd uygun formlasyonlar kullanlacaktr.
65
Konsolidasyon oturmas sz konusu olan kesimlerde oturma zaman hesab

yaplacaktr.
10.3.6. ZEL ZMLER:
Demiryolunun seyrsefere almas tarihi dikkate alndnda, oluacak oturmalarn
kabul edilebilir snrlarn zerinde olmas ve bu oturmalarn uzun srede
gereklemesi durumunda, oturmalar hzlandrmak amacyla srarj, yer deitirme,
dey dren v.b zm yntemlerine; stabilite problemi olmas durumunda, kademeli
inaat, zemin iyiletirmesi, drenaj, enjeksiyon v.b yntemlere ait hesap detaylar
raporda verilecektir. Verilen zm nerileri alternatifli olarak allacak, yeterli
gvenlii veren en ekonomik zm nerilecektir. Raporun DAREce
onaylanmasndan sonra uygulama projeleri hazrlanacaktr. Yukarda belirtilen
yntemlere ait projelendirme kriterleri ilgili balklarda aklanmaktadr. Kademeli
inaat durumunda kademeler iin stabilite analizi gvenlik says aksi belirtilmedike
GS 1.2 salanacaktr.
ev eteinin dayanma yaps ile tutulmas durumunda dayanma yapsna (istinat
duvar betonarme veya harl, toprak arme duvar, gabiyon duvar vb) ait
projelendirme madde 6.1.dye uygun olarak yaplp raporda yer alacaktr.
Dolgu tabannda zayf zeminle karlalmas durumunda madde 5de belirtilen
hususlar dikkate alnmaldr.
Dolgu malzemesinin ien zellikte olmas halinde, styap bozulmalarn engelleyici
zm projesi hazrlanacaktr.
zel zmler iin dolgu ykseklii ve zayf zemin kalnl dikkate alnarak en kritik
kesitte alma yaplmasnn yan sra azalan dolgu ykseklii ve zayf zemin kalnl
iin ilave kesitlerde de deerlendirme yaplarak zm optimize edilecektir.
H 6 m. olan dolgularn plan, profili 1/1.000-1/2.000 lekli ve enkesitleri 1/2001/300 lekli olarak hazrlanacak, plan profil ve enkesitler zerinde zemin koullar,
sondaj, aratrma ukuru yerleri ilenecektir.
10.4.YARMA EVLERNN PROJELENDRLMES
Yarmalar proje mr boyunca yolun stabil kalmasn salayacak ev eimleri ve
gerekli olmas halinde ilave tedbirler gz nne alnarak projelendirilmelidir.
Projede yer alacak yarmalara ait bilgileri kapsayan tablo oluturulacak, bu tablo (Km,
maksimum ev ykseklii, kullanlan aratrma almalar (sondaj, A v.s) yarma
zemin koullarnn tanm, ev eimi v.b ierecek eklinde hazrlanacaktr.
Sz konusu tabloda yer alan yarmalar geoteknik rapor kapsamnda ev tepesinden
llen maksimum yarma yksekliklerine gre 3 ayr kategoride incelenecektir.
1) H < 3m.olan yarmalar genelde yzey ettleri ve drenaj, trafik vb. etkenlere
gre projelendirilecektir.
2) 3 < H < 10 m. olan yarmalarn evleri zel problem yoksa, gncel
genelgelere dayandrlarak dizayn edilebilecektir. Bu durumda daha ok
yzeysel ettler ve sahayla ilgili bilgi birikimi ile yetinilecektir ve yarma
evleri jeoloji-jeoteknik raporda verilecektir.
3) H 10 m. olan yarmalarda ev eimini deitirecek ykseklikler ile birim
baznda ve deien zemin zelliklerine bal olarak idealize edilen kesitler
66
iin ve sorunlu zeminlerde alan kk (H < 10 m.) yarmalarda, stabilite

analizleriyle yarma incelenecektir.
H 10 m. olan yamalarda genel olarak, 10 mde bir 5 m. geniliinde palyeler ile
Palyesiz yarma ykseklii, zemin/kaya koullarnn greceli olarak stabil olmas
durumunda artrlabilecektir. Bunun dnda kamulatrma, yaplama ve
topografyann zorlamas halinde ev kademe ykseklikleri zel olarak
tasarlanabilecektir.
Zemin iinde veya zemin davranna yakn davran gsteren ayrm kayalar
zemin mekanii prensiplerine gre; kaya yarmalar kaya mekanii prensiplerine
gre deerlendirilecektir.
H 10 m. olan bu yarmalarda ev projelendirmesi, stabilite analizlerine
dayandrlarak yaplacaktr. Analizlerde kullanlacak zemin parametrelerinin doru bir
ekilde seilebilmesi iin yeterli sayda rselenmemi numune zerinde yaplan
laboratuvar deney sonular, arazi deney sonular ve jeolojik-jeoteknik raporda
belirtilen hususlar kullanlacaktr.
10.4.1.YARMALARIN DEERLENDRLMES N GEREKL LABORATUVAR
ALIMALARI:
Fiziksel zelliklerin tayinine ynelik olarak;
- Su ierii (wn)
- Elek analizi
Kayma dayanm parametreleri tayinine ynelik olarak;
-
eksenli basn deneyi (ince taneli kil, silt v.b. zeminler iin)
Ksa dnem iin; UU
Uzun dnem iin; CU
Direk kesme deneyi (kum, seyrek ince akll zeminler iin)
Serbest Basn Deneyi (suya doygun kil, silt zeminler iin)
Veyn Deneyi (suya doygun kil, silt, zeminler iin)
Yarma tabannda ime zelliklerinin tayinine ynelik olarak
(gerektiinde ime basnc deneyi ve ime yzdesinin tayini)
Tek Eksenli basn deneyi (kaya birimler iin)
10.4.2. YARMALARIN DEERLENDRLMESNDE GEREKL ARAZ DENEYLER

-
Tek Eksenli Basn Deneyi (kaya birimler iin)

Presiyometre (kaya birimler iin)
10.4.3. STABLTE ANALZLER

Stabilite analizleri (zemin/kaya zellii gz nne alnarak dairesel, dzlemsel veya
kamasal kayma dzlemlerinde ksa dnem, uzun dnem ve deprem durumlar iin)
yarmann en kritik kesitinde ve deien zemin ve yk koullarna gre farkl kesitler
iin yaplmaldr. Stabilite analizi grafik ktlar ev geometrisi, zemin/kaya
67
parametreleri, kayma dairesi/dzlemi, minumum gvenlik saylarn v.s. gsterecek

ekilde raporda yer almaldr.
Stabilite analizleri sonucunda uygun ev eimi ve evde kaymaya kar alnacak
nlemler belirlenmelidir.
Deprem analizi sadece H 10 m. olan yarmalarda yaplacaktr. Deprem analizi iin
gerekli ivme katsays ekil-1 zerinden alnacaktr. Yarma ev stabilite analizlerinde
aada verilen gvenlik saylarna uyulacaktr.
DRENAJSIZ
KAYMA
DAYANIMI
PARAMETRELER
Uzun dnem (statik)
Uzun dnem (deprem)
(H>10 m. iin)
Ksa dnem (statik)
1.5
Sanat yaps temeli ieren yama 2.0
iin
EFEKTF
PARAMETRELE
R
1.5
1.1
-
H > 10 m. olan yarmalarn plan, profil (1/1000-2000 lekli) ve en

kesitleri (1/200-300 lekli) hazrlanacaktr. Plan zerinde sondaj ve
aratrma ukuru yerleri gsterilecektir.
10.4.4. KORUMA VE DESTEKLEME SSTEMLERNN PROJELENDRLMES
Yarma evlerinin; yaplama, kamulatrma zemin/kaya koullarna bal olarak
desteksiz olarak yaplamamas durumunda, aada belirtilen nlemlerin srasyla n
deerlendirmesi yaplmaldr. DARECE uygun alternatifin seilmesi halinde kesin
projesi hazrlanmaldr.
-
ev eteinde destek dolgusu

ksa duvar (bkz.11.1.d)
Destek sistemi;
pskrtme beton
donatl pskrtme beton
bulon (bkz.11.1.d)
zemin ivisi (bkz.11.1.d)
ankraj vb. (bkz.11.1.d)
Drenaj (tek bana veya yukardaki zmlerle birlikte)
Destek sistemlerinin projelendirmesinde, alma yaplacak kesitin ilgili kesimin en

kritik kesiti olmas gerekmekte olup, ayn kesimde deien zemin ve ykleme
koullar farkl olan kesitler iin de hesap yaplmal ve proje paftalar hazrlanmaldr.
Proje paftalar yerleim plan, boykesit, enkesit ve detay paftalarn iermelidir.
Drenaj projesine (yatay dren, borulu hendek drenaj, kaplamal hendekler vb.) ait
proje paftalar ve gerekirse hesap ve deerlendirmeler verilmelidir.
Zemin/kaya yzeyinde, s lokal kayma ve kopmalar nlemek amacyla daha ok
korumaya ynelik nlemler (Pskrtme beton, donatl pskrtme beton,) iin; hangi
68
koullarda uygulanacana dair kriterler raporda yer almal ve yapm aamas iin
gerekli geoteknik aratrma almalar (jeolojik haritalama, fotoraflarla) projeye
uygunluun teyidi iin istenmelidir.
10.5.ZAYIF ZEMN GELER
Zayf zeminler aada belirtilen zeminler olmas halinde proje almas ile
incelenecektir.
1: Zayf zeminler, Zemin Mekanii ve Geoteknik raporda gsterilmek kaydyla yol
st yapsn ve yol yaplarn (dolgu, yarma, kpr, viyadk, tnel vb.) iletme
sresince problem karmadan emniyetli ve ekonomik bir ekilde tayamayan
zeminlerdir.
2: Zayf zeminler, YASSnin (Yeraltsu seviyesi) yksek olduu killi, siltli, organik
madde ieren zeminler, gevek ince kumlu alvyon zeminler ile kontrolsz
ekilde oluturulmu yapay dolgulardr.
Geoteknik n Proje raporu aamasnda tespit edilerek zm nerileri getirilen ve
Geoteknik Kesin Proje kapsamnda projelendirilmesi gereken zayf zemin geileri
olarak tariflenmektedir.
10.5.1. ZAYIF ZEMNLERN TESPT EDLMES
Zayf zeminler, genellikle enine ve boyuna yol eiminin az olduu, yzey
gllenmelerinin olutuu, yer alt ve yzey sularnn dearjnn uzun tlde
gerekletii ova geilerinde bulunmaktadr. Zayf zeminler aada bahsedildii
ekilde incelenmelidir.
Geoteknik kesin proje iin yaplan aratrma almalarna gre (sondaj, aratrma
ukuru, yzey jeolojisi) demiryolu ve demiryolu yaplar altnda yer alacak zayf
zeminlerin ncelikle;
Nitelii (CL, CH, OH),

Kalnl,
Zamana bal oturma zellikleri,
Stabiliteyi etkileyecek kayma dayanm parametreleri,
ime potansiyeli belirlenmelidir.
Zayf zemin tabakasnn kaldrlp atlamayacak kalnlklarda olmas (kaz stabilitesi, su

altnda alma zorluu, uzun tlde kbaj art) durumunda ileri iyiletirme yntemleri
projelendirilmelidir.
Proje aamasnda, yarma veya dolgu tabannda veya sanat yaps temelleri altnda
yer alan s kalnlkta zayf zeminler grlmesi halinde ise;
Kaz ile syrma,
Yerine yeni malzeme koyma,
Drenaj,
Jeotekstil, jeokompozit veya Jeogrid ile destekleme
v.b. neriler boyutlandrlarak raporda yer almaldr.
Yeralt suyu seviyesinin s, yzeye yakn olmas halinde yol tabannda (dolgu veya
yarma) yolu su etkisinden korumak iin gerekli nlemler alnacaktr.
69
Not: Zemin iyiletirilmelerinde kullanlabilecek tm jeosentetik malzemelerin

(jeotekstil, jeokompozit, jeogrid ve seperatrlerin) trleri ve zellikleri,
uygulanacaklar zeminlerin trlerine ve zelliklerine gre seileceklerdir.
10.5.2. YERALTI SUYU OLMAMASI, YZEYDE GLLENME NEDENYLE TAIMA
GC ZAYIF ZEMN OLMASI DURUMUNDA :
Tama gc yetersizliklerini nlemek amacyla nerilen yntemlerden biri de zayf
zeminin syrlmas ve kazlan ksmda Serbest Drenaj Malzemesi nin
kullanlmasdr.. Dolgu malzemesi granler nitelikli geirimli ise, serbest drenaj
malzemesi kullanlmas gerekli olmayacaktr.
SERBEST DRENAJ MALZEMES
Elek (mm)
3 (76 mm)
1 1/2 (38 mm)
3/4 (19 mm)
3/8 (9.5 mm)
No:4 (4.75 mm)
No:8 (2.38 mm)
No:200 (0.074 mm)
Geen Malzeme %si

100
70-100
40-100
20-70
0-40
0-12
0-3
10.5.3. YARMA TABANLARINDA ME
ZELL OLAN ZEMN OLMASI
DURUMU
Yarma tabannda ime zellii olan zemin olmas durumunda, zeminin ime
yzdesi ve ime basnc deerleri kullanlarak ime mertebeleri belirlenmelidir.
Uzun tlde, demiryolu seyrsefere aldktan sonra styapnn bozulmamas iin,
ime nedeniyle oluacak deformasyon 5 cmi amamaldr. Su napnn styap
taban seviyesine en fazla 1.5 m. yaklamasna izin verecek drenaj tedbirleri (borulu
hendek drenaj vb.) projelendirilmelidir.
10.5.4. ZAYIF ZEMN GELERNDE
PROJELENDRLMES
LER
ZEMN YLETRMELERNN
Zayf zemin kalnlnn fazla olduu, s kaz, iyiletirme tabakas tekili ile
zlemeyen problemlerde ileri zemin iyiletirmesi tek bana veya s zemin
iyiletirmesi ile birlikte projelendirilmelidir. leri zemin iyiletirmeleri dolgu, kpr
yaklam dolgusu taban zemini, kpr temeli zeminleri iin sz konusu olup esas
olarak oturmalarn hzlandrlmas, azaltlmas, tama gcnn artrlmas, ev
stabilitesinin artrlmas iin gereklidir.
Projelendirilecek zemin iyiletirmesi iin kullanlacak enkesit ilgili kesimin en kritik
kesiti olmal, deien zemin ve yk koullarna gre farkl kesitler iin de hesap
yaplmaldr.
Zemin iyiletirme projelerinde aadaki alternatif uygulamalarn n deerlendirilmesi
yaplmas, yaklak uygulama metrajlar lein izin verdii oranda verilmelidir.
-
n ykleme ve srarj
Kademeli ykleme
Dey drenler
Geosentetikler
70
Ta kolonlar
Derin kartrma
Temel enjeksiyonu
Demiryolu ve styapsnn yapsnn inasndan nce zeminin nceden yklenmesi

N YKLEME; zemini daimi olarak etkileyecek yap yknn zerine ilave olarak
ekstra ykleme yaplmas SRARJ YKLEMES olup, her iki durumda zeminde
ykleme ncesi ve sonras oluacak oturmalarn mertebe ve sreleri hesaplanacak
yol veya yol yapsna olan etkisi gsterilecektir.
KADEMEL YKLEME ise, zeminin tayabilecei ykseklikte dolgunun aamal ina
edilmesi olup her aamada belirli dolgu ykseklii altnda zemin oturmalarnn
tamamlanp kayma dayanmnn istenen deere ulamasndan sonra dolgunun proje
kotuna ykseltilmesi iin yaplan projelendirmedir.
Oturma miktar lm sistemi detaylar raporda yer almaldr.
Kademeli ykleme nerilmesi halinde her kademe iin stabilite analizi veya tama
gc hesaplar yaplmal, inaat kademeleri stabilite analizlerinde gvenlik says
statik durumda GS1.2 alnmaldr. Gerektiinde zemin parametrelerindeki
iyilemenin belirlenmesi iin kademeler sonras aratrma almas nerilmelidir.
Dey dren ve ta kolon hesaplarnda yolun seyrsefere alma sresi dikkate
alnmal, dey dren konumu (yerleimi, aral, boyu vb.) verilmeli ve uygulama
paftalar hazrlanmaldr. Dey dren projesi (kum dren, bant dren) alternatifli olarak
yaplmaldr ve metrajlar raporda yer almaldr.
Zemin enjeksiyonu ve jet-grout nerilmesi halinde istenilen nitelikte iyiletirmenin
salanabilmesi iin, gerekli enjeksiyon tipi ve basnc, pompa debisi, geri ekme hz,
dnme hz, enjeksiyon ekipman tipi, imento dayanm, su/imento oran vb.
enjeksiyon uygulamasna zg parametreler, teknik ve ekonomik adan en uygun
yntem ve ekipmann seilmesi salanarak, raporda yer almaldr. Bu yntemler iin
projede ngrlen parametrelerin kontrol amacyla deneme uygulamas kalite
kontrol amacyla yaplacak almalara ait kriterler raporda verilmelidir.
10.6. SANAT YAPILARININ TEMELLER :
Sanat yaplarna ait temeller (viyadk, kpr, alt geit, stgeit, dayanma yaplar,
menfez v.b.) zemin ile ilgili (tama gc, oturma, stabilite) ilikilerinin incelenip proje
mr boyunca stabil kalmasn salayacak ekilde
her biri ayr ayr
projelendirilecektir.
Projede yer alacak sanat yaplarna ait tablo, km, aratrma almas (sondaj,
aratrma ukuru), sanat yaps tipi, temel tipi, zemin/kaya cinsi v.b. bilgileri ierecek
ekilde hazrlanacaktr.
Projelendirmede ayrca aadaki kriterler gz nne alnmaldr:
-
Akarsu ierisinde yer alacak temellerde olas oyulma derinlii,

Don penetrasyon derinlii,
zmlerin greli maliyeti.
71
Zemin Mekanii ve Geoteknik deerlendirme sonunda; yap temeli altndaki zemin

veya zemin tabakalar, yapdan temel aracl ile iletilen gerilmeleri yeterli (kabul
edilebilir ve genellikle statik durumda 3 alnan bir gvenlik saysn salayan)
gvenlikle tayacak kapasitede olmal, oturmalar zellikle farkl oturmalar, yap
stabilitesini bozmayacak snrlar iinde kalmaldr.
Ayrca aada belirtilen hususlar gz nne alnmaldr:
nemli dey gerilme azalmasnn sz konusu olduu durumlarda,
(yarmaya oturan temeller iin) zemin kabarmas incelenmelidir.
Stabilite problemi olabilecek temel kazlar iin (yamaca oturan temeller)
kaz stabilitesi iin analiz yaplmaldr.
Birbirine yakn temeller iin iki temel kazs etkileimi incelenmelidir.
Zayf/skabilir zeminler iin madde 5de belirtilen hususlar gz nne
alnmaldr.
Yapm aamas ve/veya sonrasnda olas yeraltsuyu seviyesi,
projelendirme aamasnda belirlenmeli, yapm aamas iin gerekli
neriler raporda yer almaldr.
Temel kazlar ve imalat srasnda (komu) evre yaplarn etkilenip,
etkilenmeyecei aratrlmaldr.
Svlama riski olabilecek yerlerde svlama hesaplar yaplmaldr.
Yeralt suyunun ihtiva ettii kimyasallarn sanat yaplarnn temellerine
etkisi aratrlmaldr.
Her bir sanat yaps iin ncelikle 11.3.2.1 ve gerekirse 11.3.2.2. maddesindeki
deneyler yaplacak, plan ve idealize zemin profili karlacak, sondaj ve aratrma
verileri ilenecek temelin oturaca kotlar jeolojik profili ve enkesitlerde belirtilecektir.
10.6.1. SANAT YAPILARININ TEMELLERNN PROJELENDRMES
Sanat yaps temelleri iin tama kapasitesi (s/derin temel) ve oturma miktarlar,
sresi gz nne alnarak uygun temel sistemi nerilmelidir.
Tama gc ile ilgili olarak ; styapdan gelen ykler ve momentler belirlenerek, bu
deerler tablo halinde geoteknik raporda verilmelidir. Bu yklere bal olarak statik ve
dinamik ykleme durumu iin tama gc hesaplar yaplarak uygun temel tipi tespit
edilecektir.
10.6.1.a.Yzeysel Temellerin Tama Gc
Temel taban seviyesine (temel geniliinin iki kat) 2B mesafedeki derinlik, geoteknik
(c, , vb.) olarak tanmlanmaldr. Bu temel zerine ait styapdan gelen ykler N
(normal kuvvet M) (moment) ve Df (temel derinlii), B(temel genilii), L(temel
uzunluu) gz nne alnarak tama gc hesaplar yaplmal ve temele gelen
yklerle zeminin tama kapasitesi karlatrlmaldr.
Statik durum iin gvenlik says GS=3, alnarak emniyetli tama gc bulunur.
Statik yklere gre tanmlanan zemin emniyet gerilmesi ve kazkl temellerde kazn
yatay ve eksenel ykler iin emniyetli tama yk, deprem durumunda en fazla %50
arttrlabilir.
72
Kenar ayaklarda ve istinat duvarlarnda devrilme, kayma tahkikleri Yaplmal ve temel

altnda oluan gerilmeler belirlenmeli ve maksimum gerilme emniyetli tama gc ile
karlatrlmaldr.
10.6.1.b. DERN TEMELLERN TAIMA GC
Yzeysel temel sistemiyle gvenli tama gc elde edilememesi veya baka
yntemlerle (malzeme yer deitirme v.b) ekonomik zm olmamas durumunda
derin temel deerlendirilmelidir.
Kazk balk kotu ve kazk derinliklerini de gsteren zemin profili karlmaldr.
Sondaj verileri (RQD, SPT deerleri, YASS ve zemin tabakalamas) varsa
presiyometre deerleri temel zemini zellikleri, parametreleri ve jeolojik bilgiler bu
profil zerinde gsterilmelidir.
Kenar ayaklarda yaklam dolgular altnda oluacak oturma miktarlar ve sreleri
hesaplanmaldr. Yaklam dolgular altnda oluacak oturmalar tamamlanmadan
kenar ayak kazklarnn
imalat sz konusu ise negatif srtnme kuvveti
hesaplanmaldr.
Eer oturmalar tamamlandktan sonra derin temel yaplacaksa yapm aamas
raporda vurgulanmaldr. Bu durumda kenar ayak kazk kapasite hesaplarnda negatif
srtnme kuvveti gz nne alnmamaldr.
10.6.1.c.OTURMA HESAPLARI
Yzeysel temel altnda oluacak oturmalar hesaplanmaldr.
Temel sisteminin kazkl (srtnme kaz, kayaya soketli olmayan) olmas
durumunda da oturma hesaplar yaplmaldr.
Oturma hesaplarnda aada belirtilen hususlar dikkate alnmaldr.
Oturma hesaplar sonucu bulunan deerler kesin olmayp bir tahmin
olarak dnlmelidir. Bu toplam oturma miktar iin olduu kadar,
oturma-zaman ilikisi iin de geerlidir.
Oturma hesaplarnda gz nne alnacak derinlik, efektif gerilme
artnn, jeolojik efektif ykn % 20sine eit olduu derinlik veya
temelden aktarlan gerilmelerin % 10una dt derinlik yada temel
geniliinin 1.5-2.0 kat olarak alnabilir. Ancak bu kriter geni ve az yk
tayan temeller iin azaltlmal, ok yumuak zeminler iin artrlmaldr.
zin verilen toplam ve farkl oturmalar, yapnn zelliklerine (viyadk,
kpr, menfez vb.) gre projede yap mhendislerinin grleri alnarak
nerilmelidir.
Farkl oturmalar, yklerin dalm ve zemindeki deiim gz nne
alnarak hesaplanmal, bu oturmalarn st yapya zarar vermeyecei
gsterilmeli, zemin-yap etkileimi dikkate alnmaldr.
10.6.1.d. DAYANMA (STNAT) YAPILARI VE DESTEK SSTEMLER
Dayanma yaps tipleri;
- Pabulu veya pabusuz betonarme duvarlar,
- Harl ta (arlk) duvarlar,
73
- Gabiyon duvarlar,
- Toprakarme duvarlar
- Kazkl perde duvarlar,
- Ankrajl kazkl perde duvarlar v.b.
olarak sralanabilmektedir. Bu blm yukarda belirtilen dayanma yaplarna ilave
olarak bulon, zemin ivisi, ankraj vb. donat elemanlarna sahip destek sistemlerini de
kapsamaktadr.
Projede yer alacak dayanma yaplarna ve destek sistemlerine ait tablolar, km,
aratrma almas (sondaj, aratrma ukuru), duvar ykseklii, duvar tipi,
zemin/kaya cinsi v.b. bilgileri ierecek ekilde hazrlanacaktr.
Dayanma yaplar ve destek sistemleri iin hesap kesitinin seiminde deien
zemin/kaya koullar, ykseklik ve geometri esas alnacaktr. Yksekliin deiken
olmas durumunda iki hesap ykseklii arasndaki fark minimum 2 m. olacaktr.
Hesaplarda aada belirtilen hususlar dikkate alnmal ve raporda verilmelidir.
Geri dolgu malzemesi zellikleri, geometrisi (parametreler, ykseklik
v.b.)
Dayanma yaps arkasnda ilave ykler (trafik yk, mevcut yaplar vb.)
Temel zemini zellikleri
Su seviyeleri
Dayanma yaps nndeki kaz, oyulma ve erozyon
Don etkisi
Dayanma yaps arkas drenaj malzemesi zellikleri, geometrisi
Dayanma yaplar iin aada belirtilen tahkikler yaplmaldr.
Kayma tahkiki (GS statik 1.5, GS deprem > 1.125)

Devrilme tahkiki (GS statik 2, GS deprem > 1.5)
Taban basnc tahkiki (qmaks qem, qmin 0) statik durumda
Emniyetli tama gc hesab
Oturma hesab
Stabilite analizi (kaz durumu ve yapm sonras)
Kaz durumu (GS 1.10)
Yapm sonras (GS 1.5)
Donat hesab (betonarme duvarlarda)
Toprakarme duvarlar iin, yukarda belirtilen ve bu yaplar iin d stabilite

tahkiklerine ilave olarak i stabilite (syrlma, kopma vb.) tahkikleri de yaplacaktr.
Dayanma yaplar ve destek sistemlerine ait zemin mekanii ve geoteknik raporlar,
yaplan aratrma almalarn (sondaj, aratrma ukuru, laboratuvar deneyleri),
geoteknik deerlendirmeleri, parametre seimlerini, hesaplar ierecek ve proje
paftalar (sondaj ve aratrma ukurlarn gsterir plan, dayanma yaplar ve jeolojiyi
gsterir boykesit, enkesit, drenaj paftalar ve detay paftalar v.b.) ile birlikte
sunulacaktr.
Bulon, zemin ivisi, ankraj gibi destek sistemleri iin; genel olarak izlenecek yntem
aada belirtilmektedir.
74
Desteksiz ev iin kayma dairesinin/dzleminin belirlenmesi

Belirlenen bu kayma yzeyi esas alnarak; statik ve sismik durumda s
yzeyler iin stabilite analizleri yaplmas (GS statik 1.5, GS sismik
1.1, a=(1.45-amax) x amax
Derin kayma dzlemleri iin statik ve sismik durumda stabilite
analizlerinin yaplmas (GS statik 1.3, GS sismik 1.1, a=amax/2)
Kopma ve syrlma tahkikleri
Ankrajlarda ayrca kk boyu hesab
amax= maksimum yatay deprem ivmesi
Kazkl ve ankrajl kazkl perde duvarlar iin betonarme hesaplar, balk ve
kuaklama kirii hesaplar ve ilgili proje paftalar raporda sunulacaktr.
10.7. HEYELANLAR
Gzergahta yer alan aktif ve potansiyel heyelanlar belirlenecek, demiryolu ve
demiryolu yaplarnn proje mr boyunca stabil kalmasn salayacak ekilde, nlem
projesi hazrlanacaktr. Heyelan raporlar ayr raporlar halinde dzenlenecek olup,
jeolojik-jeoteknik deerlendirmeler jeoloji mhendisi tarafndan, saysal zmlemeler
ve deerlendirmeler uzman zemin mekanii mhendisi tarafndan yaplacaktr.
DAREnin onay alnarak heyelan etd ve nleme projesinin yaplp
yaplmayacana karar verilecektir. Ett yaplmasna karar verilmesi halinde
Aratrma Program hazrlanarak projelendirme yaplacaktr.
10.7.1. N DEERLENDRME
Projelendirmede aada belirtilen hususlar dikkate alnacaktr.
1- Heyelann etkiledii demiryolu kesiminin dolgu, yarma, kark kesitte olup
olmad belirtilecektir.
2- Heyelanl alan gsterir plankote ve enkesitler karlacaktr.
Plankote zerinde;
-
Heyelan snrlar (ta, ayna, yan ayna, topuk)

atlaklar
Taze bitkisel alanlar
Su kaynaklar, gllenmeler, su szntlar, emeler vb.
Jeolojik yap, litoloji, ayrma bozunma zonlar
Koordinatlar, km ve istasyonlar
Mevcut yaplama (bina, kanalizasyon vb.)
Enkesit akslar gsterilecektir.
Kayma ncesi durum
Enkesitlerde;
-
Kayma ncesi geometri

Mevcut geometri
Kayma dzlemi
atlaklar (boyutlaryla), ayna, topuk
75
- lenebilecek dier deformasyonlar

- Jeolojik yap litoloji, YASS gsterilecektir.
Plankote ve enkesitlerde jeolojik yapya ait farkl birimler boyama ve
lejantla gsterilecektir.
3- Heyelann olu zaman, mevsim koullar, olu nedeni, mevcut drenaj
sistemlerinin alp almad, alyorsa deformasyon olup olmad,
heyelann boyutlar (uzunluk, genilik, derinlik), heyelanl ktlenin ve
harekete katlmayan ktlenin zellikleri, hareketin hz (ilk hareketten sonra
hareketin devam edip etmedii, ilk hareket sonras atlak ve yarklarn
genilii, derinlii, yeni atlaklarn oluup olumad vb.), hareketin tipi,
(akma, kayma, dme, devrilme, tekrarl, tekil, karmak, dairesel,
dzlemsel, kamasal vb.) bilgiler, aratrma almalar (sondaj, aratrma
ukuru, inklonometre, laboratuvar almalar vb.), fotoraflar raporda
verilecektir.
10.7.2. HEYELAN ETTLERNDE GEREKL LABORATUVAR DENEYLER
- Su ierii (W n)
- Elek analizi
Kayma dayanm parametrelerinin tayinine ynelik olarak;
-
Direk Kesme (rezidel) Deneyi
10.7.3. SAYISAL ZMLEME

zme ynelik saysal zmlemelerde 11.1. ve 11.2. sonular gz nne alnarak
izlenecek yntem aada belirtilmektedir.
-
Kayma ncesi geometri ve kayma koullar gz nne alnarak geri analizle

kayma yzeyi boyunca rezidel kayma dayanm parametreleri belirlenecek,
geri analizde gvenlik says GS 1 esas alnacaktr.
Geri analizden elde edilen parametreler, aratrma almalar ve laboratuvar
deneyleri sonucunda bulunan parametrelerle birlikte yorumlanarak
deerlendirilecek
ve
tasarm
parametreleri
belirlenecektir.
Bu
deerlendirmeler raporda yer alacaktr.
zm geometrisi iin statik durum (ksa dnem, uzun dnem) deprem
durumu ve gerekiyorsa kaz durumu iin ksa dnem stabilite analizleri
yaplacaktr. Rezidel parametrelerin kullanlmas durumunda zm iin
statik durumda GS 1.3, sismik durumlarda GS 1.1, kaz durumunda
(heyelanl alanda kalc dzenleme iin yaplan projenin nemine, heyelanl
alan ve evresinde yaplama, heyelan hz, allan mevsim koullar,
alma ve kaz zorluuna gre) GS > 1.10-1.20 deerleri esas alnacaktr.
Yaplan hesaplarda heyelan ana ekseni (en kritik kesit) esas alnacak,
deien zemin koullar ve deien kayma dairesi derinlii iin proje
optimizasyonuna ynelik olarak gerekirse dier (yan) kesitlerde de alma
yaplacaktr.
zmn alternatifli verilmesi halinde alternatifler aras maliyet
karlatrmas yaplacaktr.
76
zme ait uygulamaya ynelik her trl plan, profil, enkesit ve detay
paftalar rapor ekinde sunulacaktr.
10.8. GZLEM PROJES

Dolgu, yarma, heyelan, sanat yaplar v.b. gibi demiryolu yaplarnn projelendirilmesi
srasnda (oturma, kayma, su durumu vb.) verilerin toplanarak projelendirmeye esas
modelin karlmas veya projelendirme srasnda belirlenen, performansn yapm
srasnda ve sonrasnda geerliliinin kontrol amacyla gerektiinde uygun gzlem
proje tipi ve sresi belirlenmeli ve gzlem projesi hazrlanmaldr.
Gzlem projesi iin, lmn amac belirtilmeli, lm yerleri, okuma aralklar, alet
detaylar verilmelidir.
Gzlem sonular yorumlanarak deerlendirilmeli, rapor haline getirilmeli,
gerektiinde yapm srasnda proje ynlendirilmeli ve proje revizyonu yaplmaldr.
10.9 DER HUSUSLAR
Alnan numuneler projelendirmeye esas verileri salayamayacak olursa dare
tarafndan ek aratrma almas istenebilecektir. Deneyi yaplan numuneler, iin
kabul sonrasna kadar saklanacaktr.
lerin hzl ve kaliteli yaplabilmesi iin; gzerghn getii arazinin durumuna uygun
sondaj ekipmanlarnn bulunup bulunmadna dikkat edilmesi gerekmektedir. Buna
gre sondaj hizmetlerinde aksamalar olmamas iin uygun sondaj makinasnn
yklenici tarafndan temin edilmesi gerekmektedir. Temin etmi olduu makinenin
iin zelliine gre yetersiz kalmas durumunda yklenici firmann yeterli kapasitede
ve zellikte makine ve tehizat iin yaplmas aamasnda temin ederek ii teknik
artnamelere gre yapmak zorundadr.
Jeolojik-Jeoteknik Aratrma Program ile onaylanan sondaj, aratrma ukurlarna ait
araziden alnan numuneler, yklenici tarafndan belirlenmi laboratuvara [ncelikli
olarak Kalite Ynetim Sistemine (TS EN ISO 9001) ve/veya TS EN ISO/IEC 17025
standardna gre akreditasyon sistemine sahip laboratuvar] ynlendirilecektir.
Tutanak eklenmi laboratuvar deney programnn idarece onay sonrasnda yklenici
deney balang zamann ilgili idare elemanna bildirecektir. dare tarafndan gerek
grlmesi halinde araziden alnm numunelere uygulanacak deneylerin idarece
kontrol ve karlatrlmas amacyla numune alm srasnda, alnacak toplam
numune saysnn % 20si yada darenin belirleyecei oran kadar ahit numune
alnarak, bu numunelerin %50sine de Kamu Kurumlarnn yada niversitelerin
laboratuvarnda karlatrma deneyleri uygulanacaktr. Sz konusu numunelerin
idarece baka bir laboratuvarda test edilmesi istenildiinde deney creti yklenici
tarafndan karlanacaktr.
Hesap analizlerinde kullanlan bilgisayar yazlm (kullanlacak bilgisayar yazlm
listesi firma tarafndan idareye sunulacak ve bu liste gz nnde bulundurularak
listede olan veya olmayan bilgisayar yazlmlar konusunda idarenin gr
alnacaktr.) darede bulunmamas durumunda hesap analizleriyle ilgili tm
programlar tanabilir bilgisayara kurulup dareye proje sresi boyunca teslim
edilecektir.
77
Yklenici firma yaplacak olan tm almalarda her trl emniyet tedbirini almaktan
ve uygulamaktan Yklenici sorumludur.
Yklenici firma sahada olas altyap ve styap durumunun (doalgaz, telefon,
elektrik, su, kanalizasyon, elektrik , ime suyu, iletim hatt vs.) belirlenmesinden ve
yerlerinin tespitinden sorumludur. Etd almalar srasnda (sondaj kuyusu ama,
aratrma ukuru vs.) dorudan yada dolayl olarak altyap yada styap ile ilgili
kabilecek her trl sorunda sorumluluk yklenici firmaya aittir. Altyap yada styap
durumu alma alannda yaplacak faaliyetlere engel tekil ediyorsa (sondaj,
aratrma ukuru vs.) Sahada bulunan kontrol mhendisinin de onay alnarak
sondaj ve aratrma ukuru vs. lokasyonlar deitirilecektir.
Yklenici firma almalar esnasnda kullanlan makine ve ekipman zayi edilmesi,
takm skmas, tijler vb. alet ve ekipman zararlarndan dolay tazminat veya ilave
fiyat talebinde bulunamaz.
78
EKLLERN LSTES
EKL 1- ev stabilite hesaplarna esas yatay deprem katsaylar
EKL 2- Yzeysel ve derin temellere ait enkesit ve zemin profili
TABLOLARIN LSTES
TABLO 1- Dolgu bilgileri listesi
TABLO 2- Yarma bilgileri listesi
TABLO 3- Byk sanat yaplar listesi
TABLO 4- Kk sanat yaplar listesi
TABLO 5- Yzeysel temellerde oluan yk ve gerilmeler
TABLO 6- Dayanma yaplar listesi
TABLO 7- Destek yaplar listesi
TABLO 8- rnek deney sonu tablosu
79
80
ekil 1: ev stabilite analizlerine esas yatay deprem katsaylar
TCDD Ett Proje ve Yatrm Dairesi Bakanl Demiryolu Gzergah Jeolojik Jeoteknik Geoteknik Ettkerinin Yaplmasna Ait Mhendislik Hizmetleri Teknik artnamesi
81
ekil 2: Yzeysel ve Derin Temellere Ait Enkesit ve Zemin Profilleri
82
83
84
C (kg/cm)
qu (kg/cm)
Veyn
Deneyi
Wnum (%)
Konsolidasyon
Yataysa:Y
Deyse:D
Basnc
ime
(kg/cm)
Yzde
ime
(%)
0.074
Konsolidasyon
Deneyi
C (kg/cm)
NO:60
NO:200
0.149
qu (kg/cm)
NO:40
0.42
Wnum (%)
NO:20
0.84
'rderece
NO:10
2.00
C/C'/Cr (kg/cm)
NO:4
4.76
KESME
KUTUSU
SERBEST
Deney Tr
BASIN
(UU-CU-CDRezidel)
Wnum (%)
3/8"
9.52
' derece
1/2"
12.7
C/C' (kg/cm)
3/4"
19.1
Wnum(%)
1"
25.4
Standart Penetrasyon Deeri (N)
1 1/2"
38.1
P
PI
L
Birletirilmi Zemin Snf
2"
50.8
% t/m3 t/m3 LL
2 1/2"
63.5
3"
DERNLK
(m)
NUMUNE
NO
SONDAJ
NO
72.2
NUMUNE
Elek
Atterberg
Analizi
Limitleri
(%)
EKSENL
BASIN
Deney
Tr (UUCU)
SPT1.50-1.95
1
UD-1 2.50-3.00
SPT3.00-3.45
2
SK-1 UD-2 4.50-4.95

SPT7.50-7.95
3
UD-3 9.00-9.45
SPT10.50-10.95
4
85
TRKYE DEPREM BLGELER HARTASI
86
izelge-1: Tabaka kalnlna gre deiik snflandrmalar

Tabaka kalnl (cm)
Kaya tanm
ok kaln tabakal
Kaln tabakal
Orta tabakal
nce tabakal
ok ince tabakal
Laminal (tortul)
nce laminal (tortul)
Deere (1963)
Londra Mh. Jeo. Grubu
> 300
300 100
100 30
30 - 5
<5
-
> 200
200 60
60 20
20 2
62
2 0,6
< 0,6
izelge-2: Sreksizlik sklna gre kaya tanmlamas

Ortalama
-1
(m )
sreksizlik
skl
<1
13
3 10
10 50
> 50
Kaya tanm
Masif
Az atlakl krkl
Krkl
ok atlakl krkl
Paralanm
izelge-3: atlak ara uzaklna gre snflandrmalar
Kaya tanm
ok seyrek atlakl (kat)
Seyrek atlakl (masif)
Orta atlakl (bloklu)
Sk atlakl (atlakl)
ok sk atlakl (krlm ezilmi)
Fevkalade sk atlakl
atlak ara uzakl (cm)

Deere (1963)
ngiltere
> 300
300 100
100 30
30 - 5
<5
-
> 200
200 60
60 20
20 2
62
<2
87
82
izelge-4: Sreksizlik aklna gre kayalarn tanmlanmas

Sreksizlik aral
(dolgu, damar, fay kalnl) (mm)
Tanm
> 200
60 200
20 60
6 20
26
02
0
ok geni aralkl
Geni aralkl
Orta genilikte aralkl
Orta derecede aralkl
Dar aralkl
ok dar aralkl
Sk
izelge-5: Sreksizlik yzeylerinin saha gzlemlerine

przllk asndan Snflandrlmas (Piteau, 1970)
Yzey Przll
Yzeyi Sahada Tanma
Dz
Hafif przl
Orta przl
Dokunulduunda przszdr. Kayma izi bulunabilir.

Yzeyde girinti ve kntlar aka grlr ve hissedilir.
Yzeyde przler aka grlr ve andrc grntedir.
ri przler grlebilir. kntlar ve yksek al (dik
basamakl) basamaklar belirgindir.
Dik basamaklar ve kntlar vardr.
Przl
ok przl
gre
izelge-6: Sreksizliklerin devamllnn tanmlanmas

Sreksizlik izinin
llen uzunluu
(m)
>1
13
3 10
10 20
> 20
Tanmlama
ok dk devamllk
Dk devamllk
Orta devamllk
Yksek devamllk
ok yksek devamllk
88
83
izelge-7: Kayalarn kaya kalitesine (RQD) gre snflandrlmas
RQD
Kaya Tanm
100 90
90 75
75 50
50 25
25 >
ok iyi kaliteli
yi kaliteli
Orta kaliteli
Kt kaliteli
ok kt kaliteli
izelge-8: Sreksizlik yzeylerinin tek eksenli skma dayanmna

ve arazi tanmlamalarna gre snflandrlmas (ISRM, 1981)
Simge
Kaya snf
Tanmlama
Tek eksenli basn

dayanm, c
MPa
R0
Ar derecede
zayf kaya
Kayacn yzeyinde trnak ile entik oluturulabilir.
0,25 1,0
R1
ok zayf kaya
R2
Zayf kaya
R3
Orta derecede
salam kaya
R4
Salam kaya
R5
R6
ok salam
kaya
Ar derecede
salam kaya
Jeolog ekiciyle sert bir darbeyle ufalanan kaya ak

ile doranabilir.
Kaya ak ile glkle doranr. Jeolog ekici ile
yaplacak sert bir darbe kayacn yzeyinde iz brakr.
Kaya ak ile doranamaz. Kaya rnei jeolog ekici
ile yaplacak tek ve sert bir darbeyle krlabilir.
Kaya rneinin krlabilmesi iin, jeolog ekici ile
birden fazla darbenin uygulanmas gerekir.
Kaya rneinin krlabilmesi iin, jeolog ekici ile ok
sayda darbe gerekir.
Kaya rnei jeolog ekici ile sadece yontulabilir.
1,0 5,0
5,0 - 25
25 - 50
50 - 100
100 - 250
> 250
izelge:9 Zemin ve kayalarn yaklak skma kabarma deerleri

OK SERT KAYA
SERT KAYA
YUMUAK KAYA
KSK
GW-SW-GP-SP
GM-SM-GC-SC
ZEMN
ML-CL
MH-CH
K= %25-30
K= %15-25
K= %5-15
S=K - K=%5
S=K - S=%5
S= % 5-15
S= %15-25
S= %25-30
89
84
izelge-10: Sreksizlik yzeylerinin tek eksenli skma dayanmna

ve arazi tanmlamalarna gre snflandrlmas (ISRM, 1981)
No
Kaya snf
Tek eksenli ban dayanm
Tanmlama
lb / in
S1
ok
yumuak
zemin
Yumuak
zemin
Parmakla kolayca ekil

belirgin topuk izleri gsterir.
verilebilir,
kg / cm
<5
<0,4
<0,04
5-10
0,4-0,8
0,04-0,08
10-20
0,8-1,5
0,08-0,15
20-80
1,5-6
0,15-0,6
80-150
6-10
0,6-1,0
150-3500
10-250
1-25
Tebeir,
kayatuzu
25-50
Kmr,
ist, siltta
S3
Sk zemin
S4
Kat zemin
S5
ok
zemin
kat
R1
ok
kaya
zayf
R2
Orta
kaya
zayf
R3
Orta salam
kaya
Parmakla kuvvetlice bastrlarak ekil

verilebilir, belirsiz topuk izleri gsterir.
Parmakla ekil vermek zordur, trnakla
iz yaplabilir, krekle kesmek zordur.
Parmakla ekil verilmez, krekle
kesilemez, hafriyat iin el kazmas
gereklidir.
ok dayankl, el kazmas ile kaldrmak
zor, hafriyat iin pnomatik krek
gereklidir.
Jeolog kazmasnn ucuyla iddetlice
vurulunca ufalanr, cep aks ile
kesilebilir.
Cep aksyla kesmek yada kazma
yapmak zor, sk vurula kazma ucu
derin iz brakr.
akyla kazlamaz, sk vuruta kazma
ucu iz brakr.
R4
Salam
kaya
Jeolog ekiciyle sk bir vuru elde 15000tutulan numuneyi krar.

30000
10002000
100-200
R5
ok salam atlaksz, rnei krmak iin jeolog

>30000
kaya
kazmas ile birok kez vurmak gerekir.
>2000
>200
S2
rnekler
MPa
3500-7500 250-500
750015000
500-1000 50-100
Kumta,
ist, siltta
Mermer,
granit,
gnays
Kuvarsit,
dolarit
gabro,
bazalt
90
85
izelge-11 arazi gzlemleri ile kayalarn bozunma derecesine gre snflandrlmas

BOZUMA
DERECES
SEMBOL
AYRIMAMI
(Taze Kaya)
AZ (HAFF)
AYRIMI
ORTA DERECEDE
AYRIMI
YKSEK
DERECEDE (OK) IV
AYRIMI
TAMAMEN
AYRIMI
REZDEL
(Toprak)
ZEMN
VI
TANIM ZELLKLER
MHENDSK ZELLKLER
Gzle grlr bozunma ve renk deiimi yok.

atlak yzeylerinde boyanma olabilir. Jeolog
ekiciyle vurulunca ses verir.
Ayrma renk deiiklii eklinde kaya iine
ilerlemitir. Kaya direnci taze kayaya yakndr.
Kaya oran % 90dan fazladr.
Basn kalkmas ya da patlamadan dolay mstakil

bloklar olabilir. Tnel ve aftlarda bazen destekleme
gerekebilir.
Kazlar patlayc madde ile yaplr. Beton baraj temelleri
iin uygundur. Ak atlaklar boyunca geirimlidir. Beton
agregas iin pheli grlr.
Ayrma kaya iine doru ilerlemi olup, renk

deiimi mevcuttur. Karotlar elle krlmayabilir.
ak ile izilmeyebilir. Kaya oran % 50-% 90
arasnda deiir.
Patlayc madde kullanmadan kazlmas zordur. Dozer

izlerinde krlmalar grlr. Toprak ve ufak beton baraj
temelleri iin uygundur. Yar geirimli malzeme olarak
kullanlabillir. atlaklara dikkat edilmek koulu ile
durayl evler alabilir.
Minerallerin bir ou bozumu, numuneler el Patlayc madde kullanmadan kazlabilir. Byk yap
ile krlabilir veya ak ile tralanabilir. Ktlede temelleri iin sorun yaratabilir. Sebatsz byk bloklar
kaba
daneler
var.
Kristal
doku grlebilir.
belirsizlemekte ancak yap yerindedir. Kaya
oran % 50den azdr.
Ayrma
sonucu
kaya
tamamen Patlayc madde kullanlmadan ve elle kazlabilir. Byk
paralanmtr.Mineraller zemine dnm, yap temelleri iin uygun deildir. Dolgu baraj temeli ve
ancak kayann dokusu hala tannabilir. malzemesi olabilir. Erozyondan korunmaldr.
Numuneler kolayca elle ufalanabilir. Renk
deimitir. Seyrek olarak kk ana paralar
bulunabilir.
Kayacn tekstr (dokusu) tannmaz. Bitki Temel ve evler iin durayszdr.
kk ve humus ieren yzey seviyesidir.
Byk hacimsel deime mevcuttur.
Little, 1969, Ulusay, R., 1989, K.G.M. ev Pr. Reh., 1989
91
89
90
92
90
JEOLOJK-JEOTEKNK ETTLER
RAPOR YAZIM KILAVUZU
Koridor, Elverililik, n Proje ve Kesin Proje Jeolojik Jeoteknik Ettleri: TCDD Etd Proje ve
Yatrm Dairesi Bakanl artnamesinin ilgili ksmlarnda belirtildii ierikte en az aadaki
balklar kapsayacak ekilde raporlandrlacaktr.
Kapak
indekiler
Yer Gsterim Haritas
Gzergah Gsterim Haritas
1. GR
1.1.
1.2.
Etdn Amac
Gzergahn Yeri ve zellikleri
2. JEOLOJ
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.
2.5.
Genel Jeoloji
Jeomorfoloji
Stratigrafi
Yapsal Jeoloji ve Tektonizma
Depremsellik
3. HDROJEOLOJ
4. MHENDSLK JEOLOJS
5. JEOTEKNK
6. SONU
7. MALZEME OCAKLARI
8. JEOFZK
9. SONDAJ
Kaynaka
10. EKLER
Ek-1 Jeoteknik Aratrma Program
Ek-2 Laboratuvar Deney Fyleri
Ek-3 Malzeme Ocaklar Fyleri
Ek-4 n styap Dizayn Fyleri
Ek-5 Jeolojik-Jeoteknik Harita ve Profil
Ek-6 Analiz ktlar
Ek-7 Tasarm Paftalar
TCDD Ett Proje ve Yatrm Dairesi Bakanl Demiryolu Gzergah Jeolojik Jeoteknik Geoteknik Ettkerinin Yaplmasna Ait Mhendislik
Hizmetleri Teknik artnamesi
93
91

TCDD Zemin Teknik Şartnamesi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

TCDD Zemin Teknik Şartnamesi

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

TCDD Zemin Teknik Şartnamesi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TRKYE CUMHURYET

DEVLET DEMRYOLLARI LETMES GENEL MDRL

DEMRYOLU GZERGAH JEOLOJK JEOTEKNK

DEMRYOLU GZERGAH JEOLOJK JEOTEKNK

Jeolojik Ett ve Raporu

Koridor jeolojik-jeoteknik etd ile; demiryolunun ve demiryolu zerinde yer alacak

hidrojeolojik artlarn inas dnlen yaplar zerinde oluturmas muhtemel

2.2.1. KORDOR HDROJEOLOJK ETT (HJE)

2.4.2. KORDOR JEOTEKNK ETT (JTE) VE RAPOR YAZIMI

Gzergah: Koridor/gzergah almas sonrasnda belirlenmi ve onay alm

3.1.1. Jeolojik Ett (JE)

Jeolojik formasyonlarn litolojik, paleontolojik ve petrografik zellikleri,

3.1.2. Hidrojeolojik Ett (HJE)

3.1.4. Jeoteknik Ett (JTE)

4. N PROJE JEOLOJK - JEOTEKNK ETTLER

Jeolojik Ett ve Raporu

n Proje Jeolojik Ett Raporu

Jeolojik formasyonlarn litolojik, paleontolojik ve petrografik zellikleri,

Bu konular, kullanlan topografik harita leinin elverdii lde; bro ve saha

4.2. N PROJE HDROJEOLOJK ETT VE RAPORU

JE ve HJE aamasnda elde edilen verilerin mhendislik jeolojisi asndan

Jeolojik formasyonlarn litolojisi, rengi, dokusu, imentolanmas ve

4.3.2. N PROJE MHENDSLK JEOLOJS ETD RAPOR YAZIMI

JE, HJE, MJE, ve JTAP almalar sonucunda jeolojik birimler snflandrlacak,

Formasyonlarn litolojileri, ayrma, bozunma, sertlik, dayanm v.b. zellikleri,

Yaplan bu almalar sonucunda hatlarn jeolojik-Jeoteknik adan emniyet ve

(4) Yapm sresi ve ekonomik mr

Jeolojik Ett ve Raporu

Koridor, elverililik ve/veya n proje aamalarnda hazrlanan ett ve rapor

Kesin Proje Jeolojik Ett Raporu

5.1.1. KESN PROJE JEOLOJK ETD (JE)

Jeolojik formasyonlarn litolojik, paleontolojik ve petrografik zellikleri,

5.2 . KESN PROJE HDROJEOLOJK ETT VE RAPORU

5.3.1. KESN PROJE MHENDSLK JEOLOJS ETD (MJE)

JE ve HJE aamasnda elde edilen verilerin mhendislik jeolojisi asnda zet

5.3.2. KESN PROJE MHENDSLK JEOLOJS ETT RAPORU YAZIMI

5.4. KESN PROJE JEOTEKNK ETT VE RAPORU

5.4.2. KESN PROJE JEOTEKNK ETT (JTE) ve RAPOR YAZIMI

ltler srekli gz nnde bulundurulacak ve daha nce yaplm olan ett ve

JE, HJE, MJE ve JTAP sonularnn birlikte ayrntl jeoteknik deerlendirilmesi,

-Yarma yksekliinin H>10m. ve dolgu yksekliinin H>6 olmas ve ayrca

Haritalarda yarma ve dolgularn evli planlar,

5.4.2.1. Jeoteknik Model almalar

Kaya yarmalarda ncelikle kinematik analizler yaplacak; dzlemsel, kama ve blok

5.4.2.2. Dolgu evlerinin Modellenmesi

Dolgu Malzemesinin Taban

Bu erevede hazrlanan Kesin Proje Jeolojik-Jeoteknik Ett ve Raporu, harita ve

alma alannda aratrma programnn hazrlanmas amac ile yaplacak n

Ta ocaklarnn iletme esnasnda randmann, kalitesini ve deiimini belirleyecek

Elek analizi deneyinin daima malzemenin 80 mm den %100 getii ekliyle

Ariyet ocaklarnda malzemenin sklebilirlik asndan klas durumu, dolguda

sonucunda iletme srecine k tutacak dzeyde bir neri iletme plan

Ocak sahalar krokilendirilerek ruhsat ve kamulatrma almalarna k tutacak

Proje ve Etdn Amac

6.3. Malzemenin cinsi, yapsal durum ve jeoteknik

hale kapsamnda bulunan sondaj almalarnda; bu ile ilgili yeterli miktardaki

7.2. GENEL KAPSAM

Kullanlacak olan kesiciler, karotiyerler, tijler, muhafaza borular ve dier yardmc

Standart Penetrasyon Testi (SPT)