1.

1.1.

Uvod

Srvha dokumenta
Svrha dokumenta je da dadne detaljan opis zahtjeva softvera koji omoguava
upravljanje mreom autoputeva u nekoj dravi.
Ilustrovae cilj i potpunu deklaraciju za razvoj ovog sistema. Pojasnie
ogranienja sistema, interfejs i interakciju sa drugim eksternim aplikacijama.

1.2.

Konvencije koritene u dokumentu

Ovaj dokument predstavlja specifikaciju zahtejva. Pojmovi koji se smatraju
kljunim bie napisani masnim (bold) tekstom, dok e manje poznate rijei biti
napisane kosim (italic) tekstom i navedene u rjeniku.

1.3.

Ciljna publika
Dokument je namjenjen razvojnom timu koji e implementirati softver kao i
naruiocu softvera.

1.4.

Opseg dokumenta
Ova specifikacija daje potpun opis funkcionalnosti sistema, specificira zahtjeve
aplikacije i omoguava razumijevanje naina upotrebe softvera za upravljanje
autoputem.

2.

Globalni opis

2.1.

Perspektiva sistema
Softver omoguava upravljanje mreom autoputeva u nekoj dravi. Cilj sistema
je da omogui uvanje podataka o dionicama i njihovim objektima, kao i voenju svih radova na
tim dionicama.
Softver treba da omogui praenje stanja na putevima, evidenciju radova koji se
izvravaju na odgovarajuim dionicama autoputa, postojee zabrane saobraaja,
mogua upozorenja i ostale aktivnosti na dnevnoj bazi.
Softver treba da omogui evidenciju o odgovornim licima.
U sluaju radova na autoputu, softver treba da omoguiti evidenciju podataka o
kompanijama i/ili pojedincima koji izvode date radove. Pored toga, sistem treba imati listu svih
kompanija koji uestvuju u izgradnji ili odravanju autoputeva, kao i svim licima koji su zaposelni
na tim poslovima ili u firmi za koju se pravi softver.
Sistem treba da omogui naplatu putarine gotovinom ili elektronskim (ENP)
putem uzimajui u obzir kategoriju vozila i prijeeni dio autoputa.
Treba biti omogueno uvanje potvrda i rauna kao tekstualne datoteke u
sistemu. Potrebno je imati ugraenu opciju za kontrolu brzine koja rauna minimalno vrijeme
prelaska puta (poznata kao udaljenost i maksimalna brzina).

2.2 Zahtjevi sistema

Oznaka

Zahtjev

Z1

Prijava na sistem

Z2

Odjava sa sistema

Z3

Unos detalja

Z4

Validacija naplatne kartice

Z5

Naplata

Z6

tampanje rauna

Z7

tampanje naplatne kartice

Z8

Elektronsko oitavanje ERP

Z9

Elektronsko oitavanje ANPR

Z10

Provjera validnosti informacija

Z11

Pregled statistike

Z12

Kreiranje korisnikih naloga

Z13

Brisanje korisnikih naloga

Z14

Mijenjanje korisnikih naloga

Z15

Unos izvrioca radova

Z16

Brisanje izvrioca radova

Z17

Mijenjanje informacija o izvriocima radova

Z18

Poziv pomoi u sluaju nezgode

Z19

Skeniranje vinjeta

Z20

Snimanje

Z21

Prikazivanje inf. o stanju na putu

Z22

Verifikacija kartice

Z23

Elektronsko plaanje (ENP)

2.3 Klase korisnika i njihove karakteristike

Postoje tri kategorije korisnika koji e koristiti sistem: uesnici u saobraaju, radnici i
administratori.

Uesnici u saobraaju (u daljnjem tekstu uesnici) su vozila odnosno vozaci koji koriste
autoput za prelazak od tacke A do tacke B, te za tranzit. Pri ulasku na autoput ucesnici imaju
mogucnost izbora izmedju tri opcije naplate putarine:
1. sistem za uzimanje kartica,
2. sistem za plaanje gotovinom ili
3. sistem elektronske naplate autoputa.

Pored toga, uesnici mogu da koriste usluge autoputa elektronskim oitavanjem

informacija sa ureaja (ERP) ili skeniranjem broja registarskih tablica (ANPR).

Radnici ili zaposleni mogu koristiti sistem za naplaivanje usluga korienja autoputa,
naplaivanje kazni i izdavanje upozorenja koja e se prikazati na ekranima na autputu.

Administatori su korisnici sistema koji koriste sistem za identifikaciju i provjeru prijave radnika
na sistem. Oni, takoe, imaju opciju za pregled statistike upotrebe sistema, za upravljanje
korisnikim nalozima to podrazumijeva kreiranje, brisanje i mijenjanje korisnikih naloga. Zatim
vode evidenciju o izvriocima radova, imaju mogucnost da unose, briu i mijenjaju informacije o
izvriocima radova. U sluaju nezgode ili opasnosti na autoputu primaju pozive radi
obavjetenja nadlenih institucija kao to su policija, hitna sluba, putna sluba itd. Isto tako
administratori vode evidenciju o objektima koji se nalaze na autoputu (naplatne stanice,
mostovi, tuneli, odmaralita i slicno).

2.4 Radno okruenje

Serverski dio aplikacije e uvati sve podatke i biti smjeten na serveru sa brzom
internet konekcijom. Klijent aplikacija e biti instalirana na pojedinanim radnim stanicama na
naplatnim kuicama i povezana na server.
2.5 Eksterni intefejsi
Ovaj dio obezbjeuje detaljan opis svih ulaznih i izlaznih aktivnosti sistema. Takoe, daje
opis hardvera, softvera i komunikacionog interfejsa.

2.5.1 Korisniki interfejsi

Korisniki interfejs se sastoji iz sljedeih dijelova:

Aktivaciona forma - unos aktivacionog kljua prilikom instalacije programa

Identifikaciona forma - unos lozinke pri prijavi korisnika na sistem

Forma za naplatu - obraunavanje iznosa koji je uesnik duan da plati nakon korienja
autoputa
Forma za unos kazne - obraunavanje iznosa koji je uesnik duan da plati
Forma za izdavanje upozorenja - unos obavjetenja i/ili upozorenja radi bezbjednijeg kretanja
saobraaja na autoputu u sluaju nezgode ili drugih opasnosti koje bi mogle izazvati negativne
okolnosti na autoputu
Forma za praenje statistike - praenje broja uesnika na autoputu, radova na autoputu,
dionica, ispravnosti informacija dobijenih oitavanje informacija sa ureaja za koritenje
autoputa (ERP), skeniranjem vinjeta i registarskih tablica (ANPR)
2.5.2 Hardverski interfejsi

Lenovo System x3850 X6 4U Rack-mountable Server x 2

2x Intel Xeon E7-8880 v3 Octadeca-core (18 Core) 2.30 GHz
128 GB DDR3 RAM
QNAP RAID Hub (Network Storage), 6 x 4TB
HP Z1 G3 Workstation
Ticket Printer
E-Z Pass system transponder unit

2.5.3 Softverski interfejsi

Za normalno funkcionisanje sistema, potrebno je imati jedan od sljedea tri
operativna sistema: Windows 7, Windows 8 ili Windows 10.
2.5.4 Komunikacioni interfejsi
Sistem koristi standardne komunikacione protokole definisane na mrei i
prethodno integrisane u svim operativnim sistemima.
2.6 Korisnika dokumentacija
Uz softver se isporuuje uputstvo za upotrebu u pisanoj formi.

3.

Zahtjevi sistema

Prijava na sistem
Korisnici se prijavljuju na sistem unoenjem aktivacionog kljua koji im je dodijeljen od strane
administratora sistema. Aktivacioni klju se isporuuje korisnicima vidu lozinke i korisnikog imena a
kreira ih administrator sitema. Korisnik u odredjenu formu unosi podatke, u slucaju ispravno unesenih
podataka korisnik se loguje na sistema a u suprotnom se zahtjev odbija i vraa na ponovo na poetak.

Odjava sa sitema
Korisnicima sistema je omoguena odjava sa sitema, klikom na opciju log out, i automatsko mijenjanje
stanja sa online na offline.

Unos detalja
Radnik unosi detalje sa naplatne kartice: mjesto i vrijeme ulaska uesnika na autoput radi naplate usluga
korienja autoputa i provjeru postojanja potencijalnog prekraja u prekoraenju brzine.

Obraun i naplata putarine

Radnik na naplatnoj stanici provjerava validnost naplatne kartice tako to uzima karticu
od vozaa i skenira kod na njoj. Karticu je voza uzeo na automatu prilikom ulaska na
autoput. Na kartici su ispisani naziv ulaznog vora i vrijeme ulaska na autoput. Radnik
obraunava iznos putarine koju je voza duan da plati. Iznos se obraunava na osnovu
preene kilometrae po utvrenom cjenovniku za svaku kategoriju vozila posebno.

tampanje rauna
Sistem tampa raun nakon unosa iznosa novca koji je korisnik predao blagajniku. Na
raunu su ispisani vrijeme plaanja rauna, koliki je uplaeni iznos, te koja su bile ulazna
i izlazna taka.

tampanje naplatne kartice

Uesnik kada dodje na naplatnu rampu, mora da pritisne taster koji je oznaen za uzimanje naplatne
kartice. Pritiskom na taj taster aktivira se mehanizam koji pokrece tampanje kartice i izbacivanje kartice
kroz otvor. Nakon sto uesnik uzme naplatnu karticu, sistem daje pozitivnu povratnu vrijednost da je
kartica izdrta to dovodi do podizanja rampe.

Elektronsko oitavaje (ERP)

Sistem elektronski oitava informacije sa ureaja i proputa uesnika u sluaju da je provjera validnosti
informacija na ureaju pozitivna.

Elektronsto oitavanje (ANPR)

Sistem skenira registarski broj tablica vozila, oitava informacije i poputa uesnika u sluaju da je
provjera validnosti informacija pozitivna.

Provjera validnosti informacija

Sistem provjerava validnost informacija o korisniku. Ta validacija obuhvata provjeru iznosa novca koji je
korisnik uplatio za korienje autoputa, informacije o samom korisniku itd. U sluaju pozitivne povratne
informacije, podizanjem rampe, uesnik se proputa na autoput.

Kontrola brzine
Kontrola brzine se vrsi tako sto stacionarni radar koji je postavljen na odreenim
mjestima na autoputu kontrolie brzinu vozila koja prolaze pored njega. Ukoliko je neko
vozilo prekorailo maksimalnu dozvoljenu brzinu radar to automatski biljei u vidu
fotografije koju takoe automatski alje MUP-u gdje se dalje vri obrada.

Obraun kazne
Nakon to fotografije stignu od stacionarnog radara u MUP, vri se njihova obrada,
utvruje se visina kazne u odnosu na prekoraenu brzinu.

tampanje kazne
Posle obrauna kazne, ista se tampa i alje na naplatu uesniku koji je poinio prekraj.

Pregled statistike
Administrator ima uvid u sve informacije vezane za deavanja koja se odvijaju na autoputu. Ima
mogunost da pregleda razne statistike, tj. ima uvid u broj uesnika na autoputu, validnost vinjeta,
validnost informacija dobijenih elektronskim oitavanjem i skeniranjem, broj zaposlenih itd.

Evidencija objekata
Evidenciju o objektima takodje vodi administrato. On ima uvid u sve objekte koji su
sagraeni na autoputu naplatne kucice, tuneli, mostovi, i u objekte koji su sagraeni
pored autoputa razna odmaralita, benzinske pumpe itd.

Radovi na putu
Radove na putu izvodi odgovarajua firma koja je dobila dozvolu za vrenje istih. Radovi mogu
da podrazumijevaju izgradnju novih objekata pored autoputa, izgradnju mostova, tunela, novih
naplatnih rampi, novih dijelova autoputa te reparaciju istih.

Kreiranje korisnikih naloga

Administrator moe da dodaje nove korisnike na sistem.

Brisanje korisnikih naloga

Administrator moe da brie korisnike sa sistema.

Mijenjanje korisnikih naloga

Administrator moe da mijenja informacije o registrovanim korisnicima.

Unos izvrioca radova

Administrator ima mogunost da dodaje imena i informacije o licima i kompanijama koje vre radove na
autoputu.

Pregled informacija o izvriocima radova

Administrator ima uvid u informacije o firmama koje izvode sve radove na autoputu,
graevinskog ili nekog drugog tipa.

Brisanje izvrioca radova

Administrator moe da brie imena i informacije o licima i kompanijama koja vre radove na autoputu.

Mijenjanje informacija o izvriocima radova

Administrator moe da mijenja informacija o licima i kompanijama koje vre radove na autoputu.

Poziv pomoi u sluaju nezgode

U slucaju nezgode na autoputu ili nekih drugih problema, sistem dozvoljava poziv uesnika, preko
telefonske govornice. Telefonske govornice se nalaze uz samu ogradu autoputa na svakih 500m.

Skeniranje vinjeta
Prolaskom kroz naplatnu stanicu, sistem skenira vinjetu, provjerava njenu validnost i tek nakon to utvrdi
ispravnost podataka puta uesnika da se ukljui na autoput..

Snimanje vozila
Sistem omoguava snimanje vozila koja ulaze na autoput radi kasnije identifikacije u sluaju potrebe.
Takoe pored snimanja, nadzorni sistem broji koliko je vozila ulo odnosno izalo sa autoputa svaki dan.
Podaci se svaki dan u pono skladite o brojai resetuju za sledei dan.

Prikazivanje informacija o stanju na putu

Na autoputu mogu da se nalaze ekrani gdje su ispisane informacije o autoputu. To mogu da budu razna
upozorenja o dozvoljenoj brzini na putu, o tome da li postoje neki radovi na putu ispred, da li postoje
zastoji u saobraaju, mogue vrijeme ekanja u sluaju zastoja. Upozorenja unosi administrator kroz
sistem predvidjen za to.
Elektronsko plaanje
Sistem omoguava elektronsko plaanje gdje uesnik stavlja naplatnu karticu i novac u poseban dio na
automatu.

Verifikacija kartice
U sluaju elektronskog plaanja, sistem provjerava validnost naplatne kartice, oitava informacije,
obraunava trokove, tampa raun i vraa kusur.

4. Nefunkcionalni zahtjevi
4.1 Performanse
U ovom dijelu, zahtjevi daju detaljnu specifikaciju interakcije korisnika sa softverom i
preduzetim mjerama za najbolju optimizaciju i zatitu sistema.
4.2 Sigurnost
Sigurnost sistema se ogleda u mogunosti da samo administrator moe pristupati svim
informacijama. Takoe, svaka prijava zaposlenih na sistem mora biti verifikovana od strane
administratora ime se onemoguava pristup nezaposlenim licima ili licima koja nemaju validne
informacije.
4.3 Raspoloivost i pouzdanost
Sistem mora biti raspoloiv u svakom trenutku kako bi se omoguilo nesmetano
funkcionisanje usluga autoputa. Postojanost drugog servera omoguava dodatnu pouzdanost i
nesmetan rad u sluaju pada sistema.

5. Rjenik

Redni broj

Nepoznata rije

Opis

1.

Online

Na mrei

2.

Offline

Van mree

6. Pregled koritenih skraenica

Redni broj

Skraenica

Opis

1.

ENP

Elektronska naplata puta koritenjem automata

2.

ERP

Elektronska naplata puta oitavanjem sa ureaja

3.

ANPR

Elektronska naplata puta skenrianjem broja registarskih tablica