‘Teori Garis Alah m1 Sekiranya papak direkabentuk sebagai papak isotropik, maka kedua-dua set ‘etulang yang dipasang mempunyai momen rintangan muktamad yang sama. Luas tetulang bagi kedua-dua arah x dan y adalah sama banyak, Maka; M,=M, Berdasarkan persamaan (5.5) dan (5.6, momen rintangan normal dan selari techadap garis alah bolehlah dikatakan; M, = m (bebas dari sebutan a) dan M,=0 Dari penurunan di atas ternyata bahawa momen rintangan muktamad yang terhasil disebabkan oleh pembentukan garis alah adalah bernilai m/panjang unit garis alah tanpa melibatkan arah garis alah yang terjadi. Semua penyelesaian masalah seterusnya dalam bab ini adalah mengang- gapkan bahawa papak yang digunakan adalah papak isotropik. Bagi penyelesaian papak tidak isotropik beberapa pengubahsuaianperlu dilakukan untuk membolehkan penurunan formula di atas digunakan. 5.7 Kesan Sampingan Dalam Ani is Untuk menentukan keberkesanan dan ketahanan, sesebuah struktur yang akan dibina perlulah mempunyai satu rekabentuk yang betul mengikut analisis yang dibuat, Kegagalan melaksanakan perkara-perkara yang telah dianggapkan dalam analisis akan memberikan beberapa kesan sampingan, Kesan-kesan sampingan ini jika tidak diberi perhatian ‘litt akan ‘menyebabkan kegagalan bahagian-bahagian struktur yang tidak dijangka- kan, Antara kesan-kesan sampingan ini ialah kesan penjuru, kesan kipas. kesan punding dan lain-lain, Jika kesan-kesan sampingan ini berlaku, ianya akan mengubahkan nilai momen rintangan atau beban muktamad yang dikica atau digunakan, ‘Andaian garis alah sesebuah papak segiempat bermula dari satu penjuru adalah berasaskan tetulang atas diletakkan secukupnya pada penjura, Bagi sebuah papak disokong mudah yang tidak mempunyai tetulang atas atau {etulang atas tidak mencukupi akan menjadikan bahagian penjuru terangkat ke atas dan kegagalan papak mungkin terbahagi kepada dust arah sebelum sampai ke penjuru seperti ditunjukkan dalam Rajah 5.13). Jika bahagian penjuru papak ditahan daripada terangkat ke atas maka satu garis alah negatif akan terjadi seperti Rajah 5.13(b). Pembentukan garis alah di penjuru ini adalah bergantung kepada pembolehubah x dan h. Daripada kajian-kajian yang lepas menunjukkan bahawa momen rin- tangan bagi papak yang mempunyai kesan penjuru ialah wa?/22 sedangkan corak garis alah biasa ialah wa?/24. Oleh yang demikian garis alah yangia Analisis Plastik dan Teori Garis Alah or es naH +m 2" fam LLLLLLLL LULLED Ya a @ ) Raja 5.3 ‘mempunyai corak penjuru adalah lebih genting kira-kira 8% lebih datipada corak biasa. Kesan kipas pula terjadi apabila terdapat beban tumpu dikenakan ke atas papak. Dalam kes ini akan terjadi garis alah negatif dalam corak bulatan yang mengelilingi bahagian luar bulatan dan garis alah positif di bahagian dalam seperti ditunjukkan dalam Rajah 5.14. Daripada kajian didapati t bahawa kegagalan jenis ini adalah tidak bergantung kepada jejari kipas tetapi bergantung kepada nilai momen positif dan negatif sahaja, Beban runtuh I diberikan sebagai P = 2x/(m +m’) ZLLELL, Rajah 5.14Kaedah Penyelesaian te Rajah 61 Jumlah momen paduan ialah M = mL, Momen terhadap paksi x; = (iL,) kos = mx (6.3) Momen terhadap pakst y; M, = (mL) sin x my (64) Persamaan 6.3 dan 64 menunjukkan bahawa momen berkesan terhadap paksi.x dan yadalah hasil darab antara momen muktamad m per panjang unit garis alah dengan panjang unjuran garis alah tersebut terhadap paksi-paksi betkenaan. Setelah mengambilkira perubahan-perubahan yang boleh dilakukan maka persamaan asal kerja maya dalaman akan menjadi: KMD = Ex, + Emyry (65) fi) Kerja Maya Luaran (KML) Ungkapan KML ini diperolehi daripada kerja yang berlaku beban kenaan, Kerja yang dimaksudkan ialah hasil dari j rabkan dengan anjakan maya pada tempat da setiap panel lah daya dida- a berkenaan bertindak bagi18 Analisis Plastik dan Teori Garis Alah KML = ef (a-dx-ay) 5, (66) Nilai fJ(q-dx-dy) ialah jumlah daya dari setiap panel yang terjadi bagi sese- buah papak dan 6, ialah anjakan maya pada sentroid pancl-panel berkenaan, Kerja maya Iuaran boleh juga diperolehi daripada hasil darab di antara jumlah momen kenaan dan putaran relatif panel seperti persamaan berikut: KML = EMO = EMag be + EM ay by (6.7) Daripada persamaan-persamaan yang diperturunkan di atas dan mengguna- kan prinsip kerja maya, maka persamaan kerja bolehlah dirumuskan menjadi; 2M = ef (arde-dy) 6, (68) Atau; EM,-0, + EM,-0, = [flares vdy) 6, (69) Atau; EM,+$, + EM," hy = EM hy + DMyy" dy (6.10) Nilai-nilai M, dan M, adalah dalam fungsi momen rintangan muktamad per panjang unit iaitu m dan nilai M, adalah dalam fungsi beban kenaan. Penggunaan persamaan-persamaan yang telah diperolehi akan dapat dilihat melalui beberapa contoh penyelesaian masalah papak isotropik seperti berikut. 63.1 Contoh 1 Sebuah papak isotropik ABCD disokong mudah pada semua tepinya ‘menanggung beban teragih seragam q kN per luas unit. Jika lebar dan panjang papak ialah L, kirakan momen rintangan muktamad yang boleh ditanggung oleh papak tersebut. PENYELESAIAN Papak yang diberialah sebuah papak segiempat sama, Oleh kerana papak ini adalah simetri maka corak kegagalan papak adalah seperti ditunjukkan da- lam Rajah 6.2{a) dengan garis alah terbentuk dari penjuru ke penjuru melalui satu titik persilangan di O, Setelah gagal papak terbahagi kepada empat bahagian atau panel yang sama, bentuk.Kaedah Penyelesaian ho jah 6.2(b) menunjukkan salth satu daripada panel yang telah diceraikan daripads papak asal untuk tujuan penyelesaian, Oleh kerana anjakan maksimum terjadi pada titik O maka anjakan maya (6,) sebesar satu unit dianggapkan bertindak pada titik tersebut seperti ditunjukkan dalam Rajah 62). Ditunjukkan juga jumlah beban bagi panel 1 sebesar gl?/4 bertindak pada jarak 1/3 daripada L/2 A B Rajah 6.120 Analisis Plastik dan Teori Garis Alah Pertimbangkan panel 1; . Momen rintangan: — M. ellie ips «*, Kerja Maya Dalaman (KMD) Putaran: — g, = $,=0 Myrbx + My, 1 = (mb) 75 +O 2m i grdx-dy) 6, L\1 Na)s ae 12 Kerja Maya Luaran (KML) " Kerja maya luaran boleh juga dikira dengan menggunakan kaedah momen kenaan bagi panel berkenaan seperti yang telah diterangkan. Untuk panel |, persamaan kerja maya Iuaran adalah; KML = Muy", + Miy"y LOO L? SS Dts = 2 Dari kedua-dua kaedah pengiraan kerja maya luaran di atas ternyata bahawa nilai yang diperotehi adalah sama. Jumlah kerja maya dalaman bagi keseluruhan papak ialah; EKMD = (2 m)4(empat panel yang sama) =8m Jumlah kerja maya Iuaran bagi papak adalah; EKML= (4) 4 (empat pane! yang sama) qt 3Kaedah Penyelesaian 121 Persamaan kerja maya menjadi Kerja maya dalaman = Kerja maya luaran er sma % ae a ‘Moen rintangan yang diperolehi dalam penyelesaian ini ialah merupakan nilai momen maksimum bagi papak berkenaan. Corak garis alah yang dilakarkan adalah merupakan corak kegagalan sebenar oleh kerana tidak mungkin berlaku corak garis alah yang lain bagi papa ini Setiap penyelesaian yang hendak dibuat memerlukan andaian pemben- tukan garis alah, Momen-momen yang diperolehi dari setiap andaian adalah merupakan momen rintangan bagi corak kegagalan berkenaan sahaja dan nilai ini mungkin bukannya nilai yang maksimum, Oleh itu untuk menda- patkan momen rintangan maksimum bagi sesuatu papak yang mempunyai banyak kemungkinan corak garis alah, ikuti contoh seterusnya. 632 Contoh 2 Ambil sebuah papak ABCD disokong mudah pada tiga daripada tepinya dan. bebas pada tepi CD. Sckiranya papak menanggung beban teragih seragam KN per luas unit, kirakan momen rintangan maksimum bagi papak tersebut. Panel Rajah 63122 PENYELES Papak ialah papak simetri yang mempunyai garis simetri melalui 6/2 dan selari dengan tepi AD dan BC. Anggapkan corak garis alah semasa gagal seperti ditunjukkan dalam Rajah 6.3. Berpandukan rajah tersebut kerja maya dalaman dan kerja maya luaran bagi kesemua panel boleh diperofehi dengan menganggapkan bahawa anjakan maya satu unit di sepanjang tepi antara titik E dan F, Daripada corak kegagalan yang telah dilakar dan berpandukan keadatan simetri botehiah dianggapkan bahawa panel | (segitiga ADE) dan panel 3 (segitiga BCF) adalah sama bentuk. Panel 2 (AEFB) pula adalah berbentuk trapezium Penyelesaian panel 1; x Kerja maya dalaman (KMD) = M,-¢y pep = (ma) Wx Pane Penyelesaian panel 2; é Untuk memudahkan penyelesaian panel ini dibahagikan kepada beberapa bentuk mudah (panel X, Y dan Z) Bagi panel X dan 2; Kerja maya dalaman (KMD) = 2 [(mx) l/l] 2 mx Kerja maya luaran (KML) " ie. —e 1" t Bagi panel Y; Kerja maya dalaman (KMD) = 0Kaedah Penyelesaian 123 [gat — 2x) 72 _ 4alb — 2x) Kerja maya luaran (KML) Sumi KMD bag pune 2 = 22 JumIah KML bagi panel 2 = 2% 4. 4410 = 28) a 2 4b _ aos cag 3 Penyelesaian bagi panel 3 adalah sama seperti penyelesaian panel 1. Bagi keseluruhan papak; Jumlah KMD = 2/' ght qax ‘gab gay zi (2) a (¢ z 2) Persamaan kerja maya menjadi: KMD = KML 2ma | 2mx gab gax Jumlah KML. so gl ie PERPUSTAK uN124 Analisis Plastik dan Teori Garis Alah Jika persamaan ini diubahsuai dan dipermudahkan menjadi; ga [bx — 2x*) RL@ +27 Kebezaanspersamaan di atas iaitu dm/dx = 0 akan memberikan momen rintangan maksimum bagi papak berkenaan, Sctclah diselesaikan persamaan menjadi; Box? + da2e — 30° = 4? At 24 ()x-@ au +($) Penyelesaian persamaan kuadratik di atas memberikan; aa © + (ay 5 = 0 Nilai x yang diperolehi akan memberikan kedudukan sebenar garis alah semasa papak tersebut gagal. Sekiranya nilai x ini dimasukkan semula ke dalam persamaan momen rintangan maka nilai momen maksimum akan diperolehi. Sebagai contoh pengiraan, anggapkan papak mempunyai panjang b = 3m dan lebar a = 2 m, Dari pengiraan menggunakan persamaain yang telah rbitkan di atas didapati nilai x = 1.3 m. Sekiranya papak adalah papak segiempat sama berukuran 2m x 2m, maka nilai x ialah 1.07 m. Nila ini melebihi daripada setengah panjang papak atau (x > 4/2), maka mod kegagalan papak yang dianggapkan adalah tidak benar. Untuk keadaan yang kedua ini, pembentukan garis alah adalah seperti yang ditunjukkan,dalam Rajah 64. Momen rintangan maksimum boleh I | Rajah 64Kaedah Penyelesaian 125 dlikira menggunakan kaedah yang sama dengan menganggapkan nila kkedudukan jarak 6/2. pada 63.3 Contoh 3 Sebuah papak isotropik ABCD di sokong mudah pada tepi AB, terikat tegar di tepi AD dan BC serta bebas pada tepi CD. Panjang papak ialah 8 m dan lebar 4 m. Lakarkan garis alah yang mungkin terjadi dan seterusnya dapatkan ‘momen rintangan maksimum jika papak tersebut menanggung beban teragih seragam sebesar 10 kN/m’. PENYELESAIAN Dalam kes ini akan terbentuk garis alah yang mempunyai momen rintangan negatif (m’) pada sokong AD dan BC. Anggapkan nilai momen negatif ini bersamaan im di mana {ialah nisbah kepada m'/m, Lakaran garis alah yang mungkin terjadi dianggapkan dalam bentuk simetri seperti ditunjukkan dalam Rajah 6.5 dengan anjakan tegak 3, sebesar satu unit di antara titik E dan F. x (8- 2x) x 4m Rajah 65 Penyelesaian Panel 1; KMD = [(m + m)A]I/x mse x126 Analisis Plastik dan Teori Garis Alah ‘4x\ 1 kau = 4(%)5 aie ° 6 ef) anal Saki ine seer pace Penyelesaian panel 2; KMD 24m) KML 2[a() ] «0 298 Jumlah KMD " Ss = lz " | + a | Jumlah KML. ie z le Jika nilai momen rintangan positif dan negatif adalah sama (m = m’) maka nilai i = 1 Jumlah KMD = Jumlah KML 16m mx fax Seagate eta a, 96x — 8x" ms 196 + 3x7 Bagi momen rintangan maksimum kebezaan dm/dx = 0. Setelah diselesuikan didapatinilai x = 3.59 m dan momen rintangan maksimum ialah 17.94 kNm.Kaedah Penyelesaian 127 (Oleh kerana nilai x < L/2 ini bermakna corak garis alah yang diramalkan ialah corak kegagalan sebenar. Sckiranya papak yang sama mempunyai sokong mudah pada AD dan ‘BC menggantikan sokong binadalam maka nilai ‘ di dalam persamaan kerja maya dalaman akan menjadi sifar (i = 0). Penyelesaian masalah ini akan ‘memberikan nilai x = 2.88 m dan momen rintangan maksimum ialah 28.83 kNm. Perbandingan daripada kedua-dua jenis papak ini ternyata bahawa ke- kkangan pada tepi AD dan BC membuatkan kegagalan papak melencong lebih Jauh ke tengah jika dibandingkan dengan papak yang tidak mempunyai kekangan di tempat yang sama 634 Contoh 4 Rajah 66a) menunjukkan sebuah papak segi enam berbentuk simetri diso- kong mudah pada semua sisinya menanggung beban teragih seragam q kN per unit Iuas. Tentukan momen rintangan maksimum bagi papak tersebut. E F LLL 3m Rajah 64a) PENYELESAIAN ‘Anggapkan kegagalan papak dengan erbentuknya beberapa panel seperti ‘yang ditunjukkan, Oleh kerana keadaan papak dan corak garis alah yang ‘maka penyelesaian bolehlah dibuat dengan mengambil sebahay daripada papak sahaja. Anggapkan satu unit anjakan (erjadi antara R dan S,128 Analisis Plastik dan Teori Garis Alah Penyelesaian panel 1 KMD KML KMD dan KML bagi panel 3 adalah sama seperti panel 1. Penyelesaian panel 2 KMD KML Jumlah KMD Jumlah KML BV2m)t)y Gam) sin 45° [oe =] 1 2 3 1 (6m 5 2m opp(e = )a+[2 = 2x) alts = 3) +8 - >| a(t5 ~ 2x) ws om (12 + 2x) ee = 2x 4 E+ G(s - 2x) q(ts — x) Persamaan kerja maya menjadi; KMD Paz + 20 KML q(t — x) }]Kaedah Penyelesalan 129 m_ sx — 2 q 2+ 2 Kebezaan dm/dx = 0 akan memberikan momen rintangan maksimum bagi papak berkenaan, Penyclesaian persamaan didapati memberikan nilai 5.23 m dan momen rintangan m = 33.18q. Andaian corak kegagalan yang diramalkan adalah merupakan kegagalan sebenar. Sekiranya nilai x dari penyelesaian di atas melebihi daripada setengah panjang garis CD (x > 6 m), maka corak kegagalan yang telah dilakarkan sebelum ini adalah tidak benar dan corak kegagalan yang mungkin terjadi adalah seperti Rajah 6.6(b). Rajah 6.56) Sckiranya papak dalam bentuk heksagon sisi sama seperti Rajah 6.6(c), ‘maka garis alah akan terbentuk dari penjuru ke penjuru dan bertemu pada titik persilangan di tengah papak. Dalam kes ini setiap panel yang terjadi adalah sama bentuk, Jika panjang setiap sist papak ialah L, maka momen rintangan maksimum bagi papak tersebut ialah ql?) i “Vammmmmmm Rajah 6.6)130 Analisis Plastik dan Teori Garis Alah 64 Kesan Beban Garis Rekabentuk papak biasanya mengambil kira kesan daripada beban mati dan beban hidup. Beban mati terdiri daripada berat sendiri papak berkenaan dan beban-beban kekal yang lain. Beban disebabkan oleh berat senditi papak adalah diangeapkan sebagai beban teragih seragam dan beberapa contoh penyclesaian telah pun ditunjukkan, Contoh beban mati selain daripada berat sendiri papak ialah beban disebabkan oleh pembinaan dinding-dinding sekatan daripada batw bata Beban akibat dari dinding bata ini akan bertindak sebagai beban garis di atas papak. Untuk menyelesaikan masalah beban yang dimaksudkan, berikut diberikan satu contoh penyelesaiannya. 64.1 Contoh 5 Sebuah papak berukuran 7.5m x 4.5 m seperti ditunjukkan dalam Rajah 6.1(a) menanggung beban teragih seragam sebesar 15 kN/m? disebabkan ‘erat senditi papak dan beban hidup. Beban mati akibat pembinaan dinding bata adalah 3 kN/m. PENYELESAIAN Anggapkan corak kegagalan papak dengan pembentukan garis alah yang simetri seperti yang digambarkan dalam Rajah 65(b). Papak terbahagi kepada tiga pane! dan panel A dan B adalah sama bentuk Penyelesaian panel 4: ‘Untuk memudahkan penyelesaian panel A dibahagikan kepada dua bahagian iaitu panel X dan ¥ seperti ditunjukkan dalam Rajah 6.5() Panel X: 1 KMD = (015 x m) 575 = 02m KML = 153.75 x ons} Panel Y: L KMD = (895 x m) 575Kaedah Penyelesaian 131 ae wn = 15 (229)! 6 x 30 8.76 Jumlah KMD bagi panel A = (0.2m + Lm) 1.2m Jumlah KML bagi panel A = (21,09 + 38.76) = 50.85, Penyelesaian panel B: Panel ini ialah sama bentuk dengan panel A hanya beban garis sahaja yang berbeza. KMD \ (5m) 575 1.2m| 132 Analisis Plastik dan Teori Garis Atah KML = 21.09 + 35.16 + (1.5 x 3)08 = 5985 Penyelesaian panel C: Penyelesaian bagi panel ini bolehlah merujuk kepada Rajah 6.5(d). t (7.5m) = KMD = 5m 34, =m KML = (2 5 say + 203 x 3/04 =7151 Jumlah KMD bagi papak 2m + 12m + 2m = 44m Jumlah KML bagi papak = 59.85 + 59.85 + 77.51 = 19721 Persamaan kerja maya menjadi; KMD = KML 44m = 197.21 m = 4482 kNm ‘Nilai momen yang diperotehi adalah momen rintangan bagi corak garis alah yang dianggapkan. Untuk mendapatkan nilai momen rintangan yang maksi- ‘mum, kaedah penyelesaian yang digunakan dalam contoh 2 boleh digunakan. 65. Kaedah Kescimbangan Penyelesaian menggunakan kaedah kerja maya yang telah diterangkan sebelum ini adalah berasaskan penyelesaian mengikut teorem batasan atas, Penyclesaian sesebuah papak akan menjadi sukar dan kompleks jika pemben- tukan garis alahnya tidak menentu, maka penyelesaian yang dibuat menggunakan kaedah kerja maya akan mengambil masa yang panjang dan penyelesaian juga menjadi bertambah ru Satu cara penyelesaian lain yang sesuai digunakan dalam analisis ini dikenali sebagai Kaedah Keseimbangan, Dalam penyclesaian dengan kaedah ini, keseimbangan bahagian-bahagian papak yang gagal atau panel disebab- kan oleh daya-daya Iuar dan daya-daya lain yang betindak pada garis athKaedah Penyelesaian 133 akan dipertimbangkan, Secara amnya daya-daya yang dimaksudkan ialah momen lentur, momen piuhan dan daya ricih yang bertindak tegak terhadap satah papak. ‘Untuk mendapatkan keadaan keseimbangan maka agihan momen piu an dan daya ricih tidak perlu diketahui secara terperinci kerana daya-daya tersebut boleh digantikan dengan daya setara yang bertindak tegak terhadap satah papak. Daya ini bertindak pada setiap hujung garis alah dan dikenali sebagai Daya Nodal (Q). Arah daya ini adalah diganggap positif apabila bertindak ke atas 65.1 Daya Nodal (Q) Daya nodal adalah merupakan daya setara yang bertindak tegak pada setiap hujung garis alah yang bertemu pada satu nod. Dari penyelidikan dan kajian yang lepas didapati satu kesimpulan yang sangat mustahak diketahui iaitw jumlah daya nodal adalah sifar pada titik pertemuan garis alah yang mempu- nyai tanda yang sama, ‘Untuk mendapatkan nilai daya nodal yang dimaksudkan bagi satu corak kegagalan papak bolehlah pertimbangkan satu unsur kecil segitiga ABC yang ‘mempunyai luas 54 dengan panjang BC ialah ds. Garis alah AB membuat sudut a di B dan sudut dx di A dengan daya nodal di titik B bertindak ke bawah seperti ditunjukkan dalam Rajah 68. Daya nodal ini ialah daya yang menggantikan momen piuhan dan daya ricih bagi garis alah, Daya luar yang bertindak pada segitiga ABC dianggapkan sebagai beban teragih seragam KN per luas unit de Rajah 68134 Analisis Plastik dan ‘Teori Garis Alah Bagi keadaan kescimbangan segitiga ABC dan mengambil momen terhadap garis AC memberikan; Q-(BC) + g(SA) = mac) Q-ds(sin ce + da) + (A) = meds (kos x + da) (6.11) Dimana Q ialah daya nodal. Scbutan di sebelah kanan persamaan adalah n bersih bagi segitiga ABC. rupakan nilai momen Sekiranya; 6A — 0 dan da -+ 0, maka Persamaan 6.11 menjadi; Q-ds sin « = meds kos x oe. (te a) sin a Ata Q = mot (6.12) Persamaan 6.12 bolch digunakan bagi semua keadaan termasuk pertemuan antara garis alah dengan tepi bebas dan garis alah dengan sokong terikat tegar. Dalam kes sokong terikat tegar nilai momen negatif iaitu m’ perlu dikira sebagai momen mutlak. Q = (m4 my kot x (6.13) 65.2 Contoh 6 Untuk menunjukkan penggunaan kaedah keseimbangan dalam menyclesai- kan masalah papak, marilah pertimbangkan semula contoh 2 yang telah dise- lesaikan sebelum ini dengan sedikit perubahan. Papak yang akan dianalisis adalah seperti Rajah 6.9(a) dengan sokong mudah pada tepi AD dan BC. sokong bina dalam pada tepi AB serta bebas pada tepi CD. Papak adalah isotropik dan menanggung beban teragih seragam sebesar q kN per luas unit. PEN YELESAIAN Setelah papak berkenaan gagal, pembentukan garis alah adalah dianggapkan seperti ditunjukkan dalam Rajah 6.(b). Daya nodal terjadi pada titik E dan F dengan arah daya ke bawah pada suelut a yang kecil. ‘Untuk memudahkan penyelesaian papak dibahagikan kepada tiga panel 1, 2, dan 3. Nilai momen negatif adalah dianggapkan sama dengan momen positif iaitu m’ = m atau i = 1, Penyelesaian dibuat dengan mengambil keseimbangan momen terhadap paksi putaran bagi setiap panel yang ditunjukkan dalam Rajah 6.6).Kaedah Penyelesaian 135 ois g pete. a ae @ © @ rains Penyelesaian panel 1 Daya nodal pada titik E = m kot « (sivctahu kot «= *) Kescimbangan momen terhadap sokong AD; 0 mma — Om kot) x ~ (136 Analisis Plastik dan Teori Garis Alah Persamaan di atas dipermudahkan menjadi ats? 7 (Al 6@ — 8) 1B) Momen rintangan bagi panel 3 adalah sama seperti panel |. Olch itu penyele- saian tidak perlu dibuat, Penyelesaian panel 2 Penyelesaian pane! ini dilakukan dengan mengambil keseimbangan momen terhadap paksi putaran AB. Daya nodal adalah bertindak pada ttik E dan F dengan nilai yang sama dan berlawanan arah dengan panel 1 dan 3, Keseimbangan momen bagi panel ini memberikan; a 374 295 =0 mb + 2(mx) + 2(m kot a) a — 2(@)$ 2 Seperti yang telah diterangkan sebelum ini iaitu bagi garis alah negatif hanya nilai momen mutlak sahaja yang akan digunakan dalam pengiraan. Diketahui bahawa m= m dan kot » Persamaan di atas menjadi; mb + dmx + Ime — 8 Ay ay) = 0 mb + Ae — 928 4 garg — 408g Persamaan ini dipermudahkan menjadi; mb + 4x) 4 2X ath _ g Res] 6 Sekiranya kegagalan papak dengan pembentukan garis alah yang diang- gapkan memberikan keadaan yang maksimum maka persamaan momen rin- tangan (A) dan (B) adalah sama. qax?__ qa? [(Bb_— 4x) oa =~ 6 | @ + 40Kaedah Penyelesaian 137 Atau Setelah mengetahui nilai x dari persamaan di atas dan memasukkannya se- mula dalam persamaan (4) dan (B) maka nilai momen bagi papak berkenaan boleh diperolehi Sebagai contoh, jika panjang papak ialah 8 m dan lebarnya 4 m didapati nilai x = 2.61 m. Jka nilai ini dibandingkan dengan nilai yang diperotehi dari papak yang sama dalam contoh 3 tetapi mempunyai keadaan sempadan yang berlainan ternyata garis alah dalam kes ini beralih jauh ke arah sokong AD dan BC. Keadaan ini berlaku disebabkan oleh kekangan yang diberikan pada sokong AB membuatkan papak lebih kukuh di bahagian pertengahan, 66 Penyelesaian Papak Tidak Simetri Daripada contoh-contoh yang telah ditunjukkan sebelum ini pembaca telah dapat membayangkan bagaimanakah bentuk papak yang dikatakan tidak ietri, Kadangkala didapati sescbuah papak itu mempunyai bentuk yang simetri tetapi disebabkan oleh perbezaan keadaan sempadan akan membuat- kan papak tersebut tidak simetri Penyclesaian papak tidak simetri kadangkala sangat merumitkan kerana sesuatu masalah itu mungkin mempunyai dua atau lebih pembolehubah. Oleh itu kaedah penyelesaian yang hendak digunakan perlulah bersesuaian dengan struktur papak yang diberi. Kaedah yang sangat sesuai bagi menyelesaikan masalah dalam kes ini ialah kaedah keseimbangan. Di dalam perenggan sete- rusnya akan ditunjukkan dua contoh penyelesaian menggunakan kaedah tersebut,138 Analisis Plastik dan Teori Garis Alah 66.1 Contoh 7 Sebuah papak segitiga ABC disokong mudah pada sisi AC, BC dan tepi bebas pada AB seperti Rajah 6.10, menanggung beban teragih seragam 15 kN/m?, Kirakan momen rintangan maksimum bagi papak terscbut 3m Rajah 610 PENYELESAIAN Penyelesaian papak, ini akan dibuat menggunakan kaedah keseimbangan, Kegagalan papak diinggapkan dengan terjadinya garis alah penjuru C ke tepi bebas AB pada jarak x dari titik B. Garis alah yang bertemu di titik D membuat sudut a pada panel 1 dengan daya nodalnya bertindak ke bawah, Daya nodal = m kot » Penyelesaian panel |; Keseimbangan momen tethadap BC memberikan; an—a(s)<=eC5) Persamaan di atas diselesaikan menjadi; m ax q 8 — 28) iKaedah Penyelesaian 139 Penyclesaian panel 2; Keseimbangan momen terhadap AC memberikan; cen ctaal en@)ann mde «(ae [4 — 9 aa Persamaan di atas dimudahkan menjadi; m _ 48 — 24x + 03x? @ 18 + Vox — 02x" ey Untuk mendapatkan corak kegagalan sebenar nilai x perlu diketahui dan nilai ini boleh diperolehi dengan menyamakan nilai momen rintangan dari persamaan (4) dan (B). 3x? 48 _— 24x + 03x07 (8 — oe) 7 18 + 16x — 028 Persamaan dimudahkan menjadi; 96x? + 43.2% — 864 = 0 atau xP445x—-9=0 Penyelesaian persamaan kuadratik memberikan nilai x = 1.50 m dan daripada persamaan (A) didapati momen rintangan maksimum ialah 7.50 kNm, 66.2 Contoh 8 Rajah 6.11 menunjukkan sebuah papak isotropik segiempat ABCD menang- gung beban teragih seragam 10 kN/m?, Sckiranya m’ = m, kirakan momen maksimum bagi papak berkenaan. Rajah 6.11140 Analisis Plastik dan Teori Garis Alah PENYELESAIAN Papak yang diberi ialah sebuah papak yang tidak simetri, oleh itu pembentukan garis alah bolehlah diandaikan seperti Rajah 6.11, Dalam kes seperti ini terdapat dua pembolehubah iaitu x, dan x, yang perlu di Daya-daya nodal pada titik E dan F adalah bergantung pada sudut x, dan 73, Penyelesaian panel 1 Daya nodal = m kot 3 Mengambil keseimbangan momen terhadap AD memberikan; ms ‘Sxt Sm + Sm’ — ME mg (2 Dimudahkan menjadi; i" at “) Penyelesaian panel 2; Daya nodal = m kot 2, 3 Keseimbangan momen terhadap BC memberikan; mxd ‘5x3 See () Persamaan dipermudahkan menjadi; m 25x} q 0350 — 6x) ey Penyelesaian panel 3; ‘Terdapat dua daya nodal bertindak ke atas pada titik E dan F yang mempu- nyai nolai sama seperti panel 1 dan 2. Mengambil keseimbangan terhadap AB; secre (at) ane) +)Kaedah Penyelesaian 14 Bsr sie ee aaa eae es Persamaan dimudahkan menjadi; (600 — SOx, _— 50x;) q 6x, + 2x) «© Momen rintangan maksimum akan terjadi apabila nilai momen dari ketiga- tiga persamaan momen mempunyai nilai yang sama. Daripada tiga persa~ ‘maan yang telah diperolehi maka dua pembolehubah iaitu x, dan x, boleh ditentukan, Penyelesaian persamaan (4) dan (B); ASA. — Di 300 — x} ~ 150 — x} 150x3 = 300x4 xy = 14ldx Penyelesaian persamaan (B) dan (C); 25x} 600 _~ Sx, ~ 50x; 150 — Ox, + 2x.) Persamaan dimudahkan menjadi; 50x, + $0x, + 24x} — 600 = 0 Diketahui nilai x, = 1.414x, dan persamaan menjadi; 10.7x, + 50x, + 24x} — 600 = 0 atau x} + 503x, — 25 = 0 Penyelesaian persamaan kuadratik di atas memberikan nilai x, = 3.08 mdan nilai x, = 4.36 m. Setelah kedua-dua nilai pembolehubah diketahui maka ternyata (x, + x,) < 8m, oleh itu corak garis alah yang diandaikan adalah corak sebenar. Nilai momen rintangan maksimum ialah 25.44 kNm, MASALAH, M 6.1 Sebuah papak isotropik segitiga sisi sama ABC disokong mudah pada semua, sisinya menanggung beban teragih seragam q kN/m?. Sekiranya panjang setiap sisi ialah 4 m dan titik persilangan garis alah dari ketiga-tiga penjuru bertemu pada pusat sebuah bulatan dalam sogitigatersebut yang mempunysii {ejarij, buktikan bahawa momen rintangan maksimum bagi papak tersebut ialah gi/6.2 Moa M63 Mod Analisis Plastik dan Teori Garis Alah Sebuah papak bulat mempunyai jeiarij disokong bina dalam di sekoliling sinya menanggung beban teragihseragam y kN/m?. ka tak terhingga berlaku bermula dart pusat bulatan menghala ke sokong dan tari alah negatif trjadi di sekliling sokong, buktikan momen rintangan maksimur ilu 4/6 (1 +. Anggapkan ma! = im Scbuah papak trapezium ABCD mempunyai sokong mudah paca sisi AB dan CD dan dikekang pada sis BC menangeung beban teragih seragam 12 kN/m? seperti ditunjukkan dalam Rajah M 6.3, Kegagalan papak memberikan garis alah seperti yang diberikan dengan momen rintangan negatit m= 2m Kirakan momen rintangan maksimum bagi corak kegagalan tersebut dengan andian anjakan seunit terjadi antara titik & dan F (Jawapan m — 17.25 kNe) Rajah 63, Rajah M 6.4 menunjukkan sebuah papak isotropik di sokong mudah pada sisi AB, DE dan disokong bina dalam pada sisi EF dan AF. Papak menanggung bbeban teragih seragam 15 kN/m? dan corak garis alah semasa papak gagal seperti diberikan, Kirakan nilai momen rintangan maksimum bagi papak fersebut. Anggapkan m’ = m dan panjang x antara titik G dan C. Gawapan x = 1.54m dan m = 18.7 kNim). Rajah M 64Analisis Plastik dan Teori Garis Alah 143 h M 6.5 menunjukkan sebuah papak yang menangguny beban teragi seragam 12 KN/m’ dan beban garis KN/m. Bagi corak keagalan yang.diberi, kirakan momen rintangan bagi papak berkenaan. (awapan m = $085 kNm) 2.5m Sm 2.5m sm Rajah M 65. Bibliografi B. G. Neal. The Plastic Methods of Structural Analysis. Chapman dan Hall, 1977. M. R. Horne. Plastic Theory of Structures. Pergamon Press, 1979. Stuart S, J. Moy. Plastic Methods of Steel and Concrete Structures. Macmillan Press, 1981 Stuart R. Daniels, Inelastic Steel Structures. University of Tennessee Press, 1966. Phil M. Ferguson. Reinforced Conerete Fundamentals, John Wiley and Sons, 1981 K. W. Johansen. Yield-line Formulae for Slabs. Cement and Conerete Association, 1972.Prurayré tues» eft ~ eke