April 11, 2012

PRGATITI : ANDREA DERVISHA

USHTRIM !
JEPEN DY SFERA PRCJELLSE ME RREZE : r1=20 cm ; r2=10 cm, T NGARKUARA PRKATSISHT ME
NGARKESAT : Q1=+4*10-8C ; Q2=-2*10-8C, T VENDOSURA N ZBRAZTI, N LARGSI : 1m NGA NJRATJETRA.
KRKOHET :
a)
b)
c)
d)

FAR INTESITETI FUSHE KRIJOHET N NJ PIK T BARAZLARGUAR NGA DY QENDRAT.

SA SHT KAPACITETI I SECILS NGA SFERAT.
FAR POTENCIALI KA SECILA PREJ TYRE, DHE SA SHT TENSIONI ELEKTRIK MIDIS TYRE.
NSE DY SFERAT I LIDHIM ME NJ TEL PRCJELLS ME KAPACITET T PAPRFILLSHM, SA DO
T JET POTENCIALI I TYRE PAS LIDHJES.
e) FAR SASIE ELEKTRICITETI, KALON NGA NJRA SFER TEK TJETRA, DERI SA T BARAZOHEN
POTENCIALET.

ZGJIDHJE
a) MARRIM NJ PIK a T POZICIONUAR N LARGSI T BARABART MIDIS DY SFERAVE, SI N
FIGURN E MPOSHTME:

R=1 m
Q1
+

Q2
-

r1
20 cm +

+
+

+
+

*a

r2

10 cm -

-+

+
R1= 0.5 m

R2= 0.5 m

INTESITETI I FUSHS N PIKN a, DO T JET I BARABART ME SHUMN VEKTORIALE T

INTESITETEVE T VEANTA:

Ea E1 E2 ==>
4 * 10 8 2 * 10 8
Q1
Q2
N
9
Ea E1 E2 k 2 k 2 9 * 10 *

2160
2
2
R1
R2
0.5
C
0.5

April 11, 2012

PRGATITI : ANDREA DERVISHA

b) GJEJM KAPACITETIN N SECILN NGA SFERAT:

PR T GJETUR KAPACITETIN, M PAR DUHET T GJEJM POTENCIALIN N SECILN NGA SFERAT:

8
Q1
9 4 * 10
V1 k
9 *10
1800V
r1
20 *102

KAPACITETI I SFERS S PAR SHT: C1

V2 k

Q1 4 *108

2.22 *1011 F
V1
1800

Q2
2 *108
9 *109
1800V
r2
10 *102

KAPACITETI I SFERS S DYT SHT: C2

Q2 2 *108

1.11 *1011 F
V2
1800

c) POTENCIALET E SFERAVE:
POTENCIALI I SFERS S PAR: V1 k

Q1
4 * 10 8
9 * 109
1800V
r1
20 * 10 2

POTENCIALI I SFERS S DYT: V2 k

Q2
2 * 10 8
9 * 109
1800V
r2
10 * 10 2

TENSIONI MIDIS SFERAVE MERRET SI NJ DIFERENC MIDIS POTENCIALEVE:

U12 V1 V2 1800 (1800) 3600V

d) LIDHIM DY SFERAT ME NJ TEL PRCJELLS , DHE PRCAKTOJM POTENCIALIN E TYRE:

Q1
+

Q2
-

r1
20 cm +

+
+

+
+

r2

10 cm -

-+

NGARKESA ELEKTRIKE LVIZ NGA POTENCIALI M I LART DREJT POTENCIALIT M T ULT.

MEQNSE KEMI BR NJ LIDHJE MIDIS DY SFERAVE, MIDIS TYRE NUK EKZISTON TENSION, PRA
DIFERENCA E POTENCIALEVE SHT 0. NGA KJO TREGOJM SE POTENCIALI SHT I NJJT N T DY
SFERAT..
2

April 11, 2012

PRGATITI : ANDREA DERVISHA

U12 V1 V2 0 ==> V1 V2 ==> k

Q1
Q
Q
r
20
k 2 ==> 1 1
2V
r1
r2
Q2 r2 10

e) NGARKESAT Q KALOJN NGA SFERA E MADHE N T VOGLN :

KUSHTI I EKUILIBRIT : ==> V '1 V ' 2

Q1
Q
Q1 r1 20
k 2 ==>

2 ==> Q1+Q2 =Q1+Q2=4*10-8+(-2*10-8)=2*10-8C
r1
r2
Q2 r2 10

MEQ SFERA E PAR SHT DY HER M E MADHE SE SFERA E DYT, ATEHER NE MUND T
SHKRUAJM :
Q1+Q2=2*10-8C ==> X+2X=2*10-8 ==> 3X=2*10-8 ==> X= 0.6*10-8C
Q1=0.6*10-8C
Q2 =1.4*10-8C

April 11, 2012

PRGATITI : ANDREA DERVISHA

USHTRIM !
JEPET NJ QARK ME KONDESATOR, T LIDHUR SI N FIGUR:
Q1

C1
1pF

Q4

C4

Q2

4pF

C2

2pF

Q3
a

C3

3pF

Q5

C5
5pF

Q
U=120 V

a)
b)
c)
d)

GJENI KAPACITETIN TOTAL T QARKUT.

SA SHT NGARKESA Q PR DO KONDESATOR.
FAR TENSIONI KA DO KONDESATOR.
FAR ENERGJIE ELEKTRIKE DEPOZITOHET N DO KONDESATOR.

ZGJIDHJE
a) GJEJM KAPACITETIN MIDIS DY NYJEVE c DHE d.
Cc-d=C1+C2+C3=6pF
KAPACITETI TOTAL DO T JET:

CTOT
b)

C 4 * Cc d
4*6
C5
5 7.4 pF
C 4 Cc d
46

GJEJM NGARKESAT N SECILIN KONDESATOR, SI DHE NGARKESN E PRGJITHSHME T

QARKUT:

Q CTOT * U 7.4 * 1012 * 120 8.88 * 1010 C

Q4

C 4 * Cc d
* U 2.4 * 10 12 * 120 2.88 * 10 10 C
C 4 Cc d
4

April 11, 2012

PRGATITI : ANDREA DERVISHA

Q5 C5 * U 5 * 1012 * 120 6 * 1010 C

GJEJM TENSIONIN MIDIS NYJEVE c DHE d:

U c d

Q4
2.88 * 10 10

48V
Cc d
6 * 10 12

Q1 C1 * U cd 1 * 1012 * 48 4.8 * 1011C

Q2 C2 * U cd 2 * 1012 * 48 9.6 * 1011C
Q3 C3 * U cd 3 * 1012 * 48 1.44 * 1010 C

c) TENSIONET N DO KONDESATOR:
UC1=Uc-d=48V
UC2=Uc-d=48V
UC3=Uc-d=48V
UC5=U=120V
UC4=U-Uc-d=120-48=72V
d) ENERGJIA ELEKTRIKE E DEPOZITUAR N DO KONDESATOR:

C * U c d
1 * 10 12 * 482
1

1.152 * 10 09 J
2
2
2

WC1

C2 * U c d
2 * 10 12 * 482

2.304 * 10 09 J
2
2
2

WC 2

C * U c d
3 * 10 12 * 482
3

3.456 * 10 09 J
2
2
2

WC 3

WC 4

C4 * Uc4 2 4 * 10 12 * 72 2

1.0368 * 10 08 J
2
2

WC 5

C5 * U 2 5 * 10 12 * 1202

3.6 * 10 08 J
2
2

April 11, 2012

PRGATITI : ANDREA DERVISHA

LLOGARITJA E QARQEVE T RRYMS S VAZHDUAR ME

METODN E LIGJEVE T GUSTAV ROBERT KIRCHHOFF!

USHTRIM!
N QARKUN E MPOSHTM, T LLOGARITEN RRYMAT N SECILN DEG T QARKUT.
a
R2
50

E2
60 V

I1

E1
100 V

R3
200

I2

R4
40

I3
K2

K1

E4
40 V

E3
120 V
R1
100

b
VENDOSIM KAHUN E RRYMAVE DHE KAHUN E KONTUREVE TE MBYLLUR( ARBITRARISHT ).
DUKE PRCAKTUAR DEGT E QARKUT, PRCAKTOJM NUMRIN E EKUACIONEVE T PRGJITHSHME.
DUKE PAR SE KEMI DY NYJE, ATHER KEMI (2-1) EKUACIONE NGA LIGJI I PAR, PJESA TJETR E
MBETUR E EKUACIONEVE SHT NGA LIGJI I DYT, PRA KEMI EDHE 2 EKUACIONE NGA LIGJI I DYT .
EKUACIONE NGA LIGJI I PAR:
(NYJA a) I1- I2- I3=0 EK.1
EKUACIONE NGA LIGJI I DYT:
(KONTURI K1) E1-E2+E3=I1(R1+R2)+I2R3

150*I1 +200*I2=160

EK.2

(KONTURI K2)

40*I3-200*I2=-80

EK.3

E4-E3=I3R4-I2R3

VENDOSIM T TRE EKUACIONET N SISTEM:

I1- I2- I3=0

150*I1 +200*I2=160
40*I3-200*I2=-80

NGA ZGJIDHJA E SISTEMIT:

I1=0.509A
I2=0.418A
I3=0.090A