Bao Cao Thi Truong Che Eu Mutrap

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 93

BO CO

TH TRNG CH EU

H Ni, 2015

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

Mc Lc
I. GII THIU CHUNG .......................................................................................................... 9
1.1. Mc ch v phng php ............................................................................................. 9
1.2. Nhm sn phm nghin cu .......................................................................................... 9
II. SN XUT, XUT KHU CH CA VIT NAM ....................................................... 11
2.1. Tnh hnh sn xut ....................................................................................................... 11
2.1.1. Cc sn phm ch chnh ca Vit Nam ................................................................ 11
2.1.2. Nhng nhn t chnh trong chui cung ng, tiu th ch ti Vit Nam .............. 15
2.2. Tnh hnh tiu th ........................................................................................................ 16
2.3. Tnh hnh xut khu ..................................................................................................... 16
2.4. Xut khu sang EU ...................................................................................................... 19
III. C IM TH TRNG CH EU.............................................................................. 22
3.1. c im, xu hng th trng ................................................................................... 22
3.1.1. c im th trng EU ....................................................................................... 22
3.1.2. Xu hng tiu dng .............................................................................................. 22
3.2. Nhu cu th trng ....................................................................................................... 24
3.3. Tnh hnh cnh tranh .................................................................................................... 25
3.3.1. Tnh hnh nhp khu ............................................................................................. 25
3.3.2. Tnh hnh xut khu .............................................................................................. 28
3.4. Knh phn phi............................................................................................................ 29
3.5. Gi c ........................................................................................................................... 33
IV. CC QUY NH V CH TRN TH TRNG EU .................................................. 35
4.1 Quy nh thu quan ...................................................................................................... 35
4.2 Quy nh v v sinh an ton thc phm ....................................................................... 36
4.3 Quy nh v bao b, nhn mc ...................................................................................... 38
4.4 Sn phm bn vng ...................................................................................................... 39
4.5 Ngun gc xut x ....................................................................................................... 40
4.6 Cc chng nhn v ch ................................................................................................. 41
V. MT S TH TRNG XUT KHU TIM NNG .................................................. 44
5.1. Th trng ch Ba Lan ................................................................................................. 44
5.1.1. c im, xu hng tiu dng ............................................................................. 44
5.1.2. Nhp khu ............................................................................................................. 46
5.1.3. Cc cng ty ch ti Ba Lan ................................................................................... 48
5.1.4. Cc quy nh ca th trng ................................................................................. 50
5.1.5. H thng phn phi .............................................................................................. 54
5.1.6.Trin vng th trng ............................................................................................ 55
5. 2. Th trng ch H Lan ............................................................................................... 57
5.2.1. c im v xu hng tiu dng.......................................................................... 57
5.2.2. Nhp khu ............................................................................................................. 60
5.2.3. Cc cng ty ch hot ng ti H Lan.................................................................. 62
5.2.4. Cc quy nh ca th trng ................................................................................. 65
5.2.5. Knh phn phi..................................................................................................... 65
2

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
5.2.6. Trin vng th trng ........................................................................................... 65
5.3. Th trng ch Vng quc Anh ................................................................................ 68
5.3.1. c im, xu hng tiu dng ............................................................................. 68
5.3.2. Nhp khu ............................................................................................................. 71
5.3.3. Cc cng ty hot ng ti Vng quc Anh ........................................................ 73
5.3.4. Cc quy nh ca th trng ................................................................................. 75
5.3.5. Knh phn phi..................................................................................................... 75
5.3.6. Trin vng th trng ........................................................................................... 76
VI. Cc phn on th trng EU v kh nng p ng ca ch Vit Nam........................... 79
6.1. Phn on th trng ch EU ...................................................................................... 79
6.2. Khong cch gia ch Vit Nam vi phn on th trng cao cp EU.80
6.3. Khong cch gia ch Vit Nam vi phn khc th trng trung cp EU.................. 82
6.3.1 Khong cch gia ch Vit Nam vi phn khc th trng th cp EU ............... 83
6.4. Kt lun........................................................................................................................ 84
Ph lc 1: Danh sch mt s hi ch trin lm chuyn ngnh v lin quan ti ch ti EU... 86
Ph lc 2: Danh sch mt s nh nhp khu ch EU ............................................................. 89
Ph lc 3: Ti liu tham kho ................................................................................................. 93

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

DANH MC T VIT TT
EU: Lin minh Chu u
EC: Cng ng Chu u
CBI: T chc Xc tin nhp khu t cc nc ang pht trin
ITC: T chc Thng mi th gii
Euromonitor: C
USD: ng tin la M
Euro: ng tin chung Chu u
PLN: ng tin zloty Ba Lan
vt: n v tnh
HACCP: H thng phn tch mi nguy v im kim sot ti hn

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

DANH MC BNG
TT
1
2

Tn bng
Cc mt hng ch cp trong Bo co
Sn lng xut khu ch Vit Nam sang EU v mt s th trng
ln 2012-2014

Trang
10
18

Kim ngch xut khu ch Vit Nam sang EU mt s th trng


ln 2012-2014
V d minh ha v phn loi ch theo quy trnh ch bin ch en
v ch xanh ti Chu u
Vit Nam v cc quc gia cung cp ch xanh v ch en cho th
trng EU nm 2014

18

Cc nh cung cp ch en cho EU nm 2014


Cc nh cung cp chnh ch xanh cho EU nm 2014
Khi lng bn l cc loi ch ti Ba Lan 2009-2014
Tr gi bn l cc loi ch ti Ba Lan 2009-2014
Nhp khu ch (HS 0902) ca Ba Lan t cc nc 2010-2014
Nhp khu ch ca Ba Lan theo m HS giai on 2010- 2014
Th phn ca cc cng ty tnh theo tr gi bn l ti Ba Lan 20102014
Th phn thng hiu ch tnh theo gi tr bn l ti Ba Lan 20112014
D bo khi lng bn l cc loi ch ti Ba Lan 2014-2019
D bo tr gi bn l cc loi ch ti Ba Lan 2014-2019
D bo tng trng v khi lng bn l ch ti Ba Lan 20142019
D bo tng trng tr gi bn l ch ti Ba Lan 2014-2019
Khi lng bn l cc loi ch ti H Lan 2009-2014
Tr gi bn l cc loi ch ti H Lan 2009-2014
Tc tng trng khi lng bn l cc loi ch ti H Lan
2009-2014
Tc tng trng tr gi bn l cc loi ch ti H Lan 20092014
Nhp khu ch (HS 0902) ca H Lan t cc nc giai on
2010-2014
Nhp khu ch ca H Lan theo m HS giai on 2010-2014
Th phn gi tr bn l ch ca cc cng ty ti H Lan 2010-2014
Th phn tr gi bn l ca cc thng hiu ch ti H Lan 20112014

27
28
45
46
46
47
48

4
5

6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25

19
20

49
56
56
57
57
59
59
60
60
61
62
63
64

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43

D bo khi lng bn l cc loi ch ti H Lan 2014-2019


D bo tr gi doanh thu bn l cc loi ch ti H Lan 2014-2019
D bo tng trng v khi lng bn l cc loi ch ti H Lan
2014-2019
D bo tng trng tr gi doanh thu bn l cc loi ch ti H
Lan 2014-2019
Khi lng bn l cc loi ch ca Vng quc Anh giai on
2009-2014
Tr gi bn l cc loi ch ca Vng quc Anh giai on 20092014
Tc tng trng v khi lng bn l cc loi ch ti Vng
quc Anh giai on 2009-2014
Tc tng trng v tr gi bn l cc loi ch giai on 20092014
Nhp khu ch ca Vng quc Anh t cc nc giai on 20102014
Nhp khu ch ca Vng quc Anh theo m HS giai on 20102014
Th phn gi tr bn l ch ca cc cng ty ti Vng quc Anh
2010-2014
Th phn gi tr bn l ca cc thng hiu ch ti Vng quc
Anh 2011-2014
D bo khi lng bn l cc loi ch ti Vng quc Anh 20142019
D bo tr gi bn l cc loi ch ti Vng quc Anh 2014-2019
D bo tng trng v khi lng bn l cc loi ch ti Vng
quc Anh
D bo tng trng v gi tr bn l cc loi ch ti Vng quc
Anh 2014-2019
Phn on th trng ch EU
Cc sn phm ch chnh ca Vit Nam

66
66
67
67
69
69
70
70
71
72
74
74
77
77
77
78
79
80

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

DANH MC BIU
TT
1
2
3
4
5
6
7

Tn biu
Lng tiu th ch trung bnh trong 3 nm ca ngi dn EU
Nhp khu ch en ca th trng EU t cc nc ang pht trin
Nhp khu ch xanh ca th trng EU t cc nc ang pht
trin
Khi lng ch xut khu ca EU giai on 2009 - 2013
C cu cc nc nhp khu ch t EU/EFTA nm 2013
C cu kinh doanh ngnh hng ch ti th trng EU
Cc quy nh php l v ch ti EU

Trang
26
26
27
29
29
30
35

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

DANH MC HP
TT
1

Tn hp
Nhng sng kin bn vng ca cc cng ty ng gi ch ring l
hot ng Ba Lan

Trang
54

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

I. GII THIU CHUNG


1.1. Mc ch v phng php
Bo co do Cc Xc tin thng mi (VIETRADE) B Cng Thng v D n h tr
chnh sch thng mi v u t ca Chu u (EU-MUTRAP) phi hp thc hin nhm
cung cp thng tin h tr cho cc doanh nghip kinh doanh mt hng ch Vit Nam mong
mun y mnh xut khu sang th trng Lin minh Chu u (EU).
Ni dung bo co tp trung:
- nh gi tnh hnh sn xut, xut khu ch ca Vit Nam
- Cung cp thng tin c th v c im th trng, th hiu, nhu cu th trng, gi c, knh
phn phi, cc quy nh trong nhp khu ch ca th trng EU;
- Nhn nh v kh nng p ng th trng EU, cc c hi, tim nng pht trin th trng
EU i vi ch Vit Nam v mt s th trng tim nng ring l trong khi EU.
Ngoi phn gii thiu chung, bo co c thm 5 phn ni dung chnh. Phn I s nh gi
tnh hnh sn xut, xut khu ch ca Vit Nam. Tip theo, Phn II s nu ln cc c im
th trng ch EU bao gm xu hng v nhu cu th trng, tnh hnh cnh tranh, gi c,
knh phn phi Phn III tm tt v cc quy nh th trng nh thu sut nhp khu ch,
quy nh v an ton v sinh thc phm, bao b ng gi, nhn mc, cc chng nhn v ch
v cc quy nh khc. Phn IV cung cp cc thng tin v ba th trng nhp khu ch tim
nng hng u ti EU i vi ch Vit Nam bao gm th trng Phn Lan, H Lan v Anh.
Phn V s cung cp nhng ngun thng tin hu ch, danh sch mt s nh nhp khu ch ti
EU v cc s kin xc tin thng mi trong ngnh ti EU cc doanh nghip xut khu
Vit Nam c th tham kho.
Phng php thc hin bo co ch yu l thu thp, x l cc ngun thng tin ng tin cy
ca cc t chc kinh t, cc t chc xc tin thng mi Vit Nam v quc t nh: Trung
tm h tr nhp khu t cc nc ang pht trin H Lan (CBI), cc c quan i din
thng mi Vit Nam ti EU, Trung tm Thng mi quc t (ITC), Tng cc Hi quan
Vit Nam, Hip hi ch Vit Nam (VITAS), B Nng nghip v Pht trin nng thn... c
bit, cc kt qu trong bo co c a ra trn c s tham kho nghin cu nh gi tim
nng xut khu ch ca Vit Nam sang EU do CBI phi hp vi Cc Xc tin thng mi
thc hin. Bo co cng s dng phn mm cng c nghin cu th trng ca cng thng
tin Bn thng mi Trade Map ca ITC v c kt hp vi vic thu thp thng tin,
kin t cc chuyn gia v cc doanh nghip thng qua cc bui hi tho, ta m xc tin
thng mi.

1.2. Nhm sn phm nghin cu


C t nht su loi ch khc nhau: xanh, trng, vng, long (hoc wulong), en ( Trung
Quc gi l hng tr) v ch ln men mu ti ( Trung Quc gi l ch en). Nhng loi ch
ph bin nht ti EU gm c en, xanh, trng v long. Ch c th c phn chia thnh cc
9

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
loi khc nhau da trn cch thc ch bin. Ch xanh ngy cng nhanh chng dnh c s
ph bin trn th trng EU nh nhng li ch v sc khe m chng em li.
Trong khun kh ca bo co ny, cc mt hng ch c cp n bao gm:
Bng 1: Cc mt hng ch cp trong Bo co
M t hng ha

M HS

Ch, hoc cha pha hng liu

0902

Ch en ( men) v ch men mt
phn, ng gi sn trng lng trn 3kg
Ch en ( men) v ch men mt
phn, ng gi sn trng lng khng qu 3kg
Ch xanh (cha men) ng gi sn trng
lng trn 3 kg
Ch xanh (cha men) ng gi sn trng
lng khng qu 3 kg

090240
090230
090220
090210

10

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

II. SN XUT, XUT KHU CH CA VIT NAM


2.1. Tnh hnh sn xut
Vit Nam l mt trong nhng quc gia sn xut ch ni ting trn th gii. Tnh n nm
2014, tng din tch t trng ch t 125.000ha, tng 1000 ha so vi nm 2013.Trong ,
din tch ch ang cho thu hoch l 113.000 ha, nng sut bnh qun t 8 tn bp ti/ha.
Trong nm 2014, tng sn lng ch t 875.000 tn tr l, tng ng 175.000 tn
nguyn liu ch kh. Ch xanh chim khong 40% tng sn lng, ch en chim 50% v
10% cn li l ca cc loi ch khc.
Trong nm 2014, Vit Nam c khong 500 c s sn xut ch bin ch, vi tng cng sut
trn 500.000 tn ch kh mt nm. Ring Lm ng c 21.961 ha ch, chim 1/4 din tch
trng ch trn c nc v c sn lng 211.240 tn, chim 27% tng sn lng ch c nc.
Sn lng ch ca Vit Nam gim trong nhng nm gn y do vic lm dng s dng
my ct trn cc trang tri ch. Vic thu hoch bng my lm hi cy ch, hn ch s sinh
sn ca l ch. Ngoi ra, hu qu ca vic bin i kh hu cng gp phn lm gim nng
sut cy ch.
Cc trang tri ch nm trn khp c nc vi quy m khc nhau. Cc vng c trang tri ch
ln nht bao gm H Giang, Yn Bi, Thi Nguyn, Tuyn Quang, Ph Th, Sn La, Ngh
An, Lm ng. Cc sn phm ch chnh ca Vit Nam c lng sn xut v tiu th n nh
l ch ti, ch xanh, ch en, ch san, ch vng v ch long.

2.1.1. Cc sn phm ch chnh ca Vit Nam


Ch en v ch xanh nguyn l l nhng loi ch chnh c sn xut v xut khu ca Vit
Nam. C hai loi ch xanh v ch en u c thu hoch trn cng mt cy nhng nhng l
ch c cht lng cao hn thng c s dng sn xut cho ch xanh. Theo truyn
thng, ch xanh ca Vit Nam c mu xanh m n mu en. L ch nh c cun trn
vi bi trng trn l. Ch xanh v v cc loi ch san thng c phn loi da trn cht
lng v gi c ca tng loi, ty theo yu cu ca nh nhp khu.
Ch en
Ch en l sn phm c ch bin t nguyn liu bp ch 1 tm 2-3 l non, c thu hi
bng tay hoc bng my.Trong qu trnh ch bin bp ch s dng men mc cao nht
lm bin i hu ht cc cu t thnh phn ho hc ca l ch c v lng v v cht to
nn hng v v mu sc c trng ca ch en, nh s bin i xy ho ca tanin catechin
bi men, c to thnh cc sn phm xy ho mu nu hoc mu nu, tan trong nc v
cc sn phm ngng t ca hp cht catechin, lm cho ch c mu sc ca ch en.
Nhng v cht ng ca hp cht catechin khng b xy ho bin mt ng thi to thnh
cht d chu, d v sng khoi ca nc ch c to nn bi nhng dng xy ho ca hp
cht tanin catechin. Hm lng tinh du thm v nhng aldehyd trong l ch ti b bin i
mnh trong qu trnh ch bin ch. Mi v hng ngi ca l ch ti bin mt to hng
11

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
thm c trng ca ch en trong qu trnh ch bin, hu ht cc cu t thnh phn ho hc
ch yu trong bp ch b bin i v to thnh nhng hp cht mi to nn hng v, mu
sc ca ch en nh cc hp cht tanin catechin, axit amin, gluxit ho tan, axit arcorbic
chlorophyll
S dy chuyn sn xut ch en gm cc giai on sau:
Nguyn liu lm ho ph v t bo v to hnh ln men sy kh phn loi
bo qun.
Da vo th hiu ca khch hng v c s l thuyt ca cng ngh ch bin ch en Vit
Nam thit lp cc qui trnh cng ngh :
- Quy trnh cng ngh ch bin ch en theo phng php chnh thng (OTD);
- Quy trnh cng ngh ch bin ch en theo phng php nhit luyn;
- Quy trnh cng ngh ch bin ch en cnh nh;
- Quy trnh cng ngh ch bin ch en dng vin (CTC);
- Quy trnh cng ngh ch bin ch en song i (kt hp phng php chnh thngOTD v
phng php CTC).
Tt c cc loi s quy trnh cng ngh ch bin ch en k trn, u tp trung ch n
qu trnh ln men ch, s dng tt v hp l nguyn liu, nhm thu c cc sn phm
ch en c cht lng cao.
Tn mt s sn phm ch en:
- OP: Orange pekoe
- P: Pekoe
- FBOP: Flower broken orange pekoe
- BOP: Broken orange pekoe
- BP: Broken pekoe
- BPS: Broken pekoe souchong
- PS: Pekoe souchong
- OF: Orange Fannings
- PF: Pekoe Fannings
- F: Fannings
- PD: Pekoe Dust
- D: Dust
- FD: Fine Dust
- OPA: OPA c bit, OPA1, OPA2, OPA3.
V ngoi hnh, ch en phi ng u v kch c mu sc, l xon tt.V ni cht phi c
hng thm ti mt d chu, v cht du sng khoi, c hu, nc pha trong sng c mu
nu.Cc ch tiu ha l theo ISO 3720:1986/cor.2:2004.

12

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Ch xanh
Cng ging nh ch en, ch xanh c ch bin t nguyn liu bp ch 1 tm, 2-3 l
non.Theo thnh phn ha hc, ch xanh rt gn vi l ch ti. l do qu trnh ch bin,
ngay t cng on u tin di tc dng ca nhit cao hot ng ca men trong bp ch
b nh ch, do cc cht trong bp ch nh tannin catechin khng b bin i bi men
oxy ha. Nhng l ch trong qu trnh ch bin cng b bin i t do nhit trong qu trnh
ch bin ch xanh, c bit qu trnh dit men v sy lm gim mt t hm lng cht ha
tan v catechin ng thi hm lng chlorophy II cng b ph hy mnh, to thnh nhng
hp cht mi tp nn hng v v mu sc ca ch xanh.
S dy chuyn sn xut ch xanh gm cc giai on sau:
Nguyn liu Dit men V (to hnh v lm dp t bo) sy kh Phn loi Bo
qun
c sn phm ch xanh cht lng cao, phi dit men trit v tng cng ch bin
nhit. C nhiu phng php dit men:
- Dit men bng phng php sao, so;
- Dit men bng phng php hp;
- Dit men bng phng php trn.
Tn mt s sn phm ch xanh:
- OP: Orange pekoe
- P: Pekoe
- BP: Broken pekoe
- BPS: Broken pekoe souchong
- F: Fannings
- Ch Gunpowder
- Ch Pouchong
- Ch xanh cnh dt
V ngoi hnh ca ch xanh phi ng u v kch c mu sc, xon.V ni cht phi c
hng thm c trng ca vng v ging ch, v cht du, c hu ngt, nc pha trong c
mu xanh vng hoc vng xanh.Cc ch tiu cm quan, ha l ca ch xanh theo TCVN
1455 93.
Ch vng
Cng ging nh ch en v ch xanh, ch vng c ch bin t nguyn liu bp ch 1 tm,
2-3 l thm ch n 4 l t ging ch Shan. K thut sn xut ch vng trc ht men xy
ha pht trin s b bin i hp cht tanin catechin, trong qu trnh ho bp ch, sau
lm nh ch men di tc dng nhit cao, cho nn nc pha ca ch vng c mu
vng m hn ch xanh hoc mu vng nh kim.
S dy chuyn sn xut ch vng gm cc giai on sau:
13

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Nguyn liu Lm ho Dit men V (to hnh v lm dp t bo) sy kh Phn
loi Bo qun
Ch vng l sn phm trung gian gia ch xanh v ch en di tc dng s b ca men oxy
ha trong qu trnh lm ho, hp cht tanin catechin bin i c v cht v lng, to cho
ch c hng thm. Phi hp vi cc ch tiu cm quan v ha hc cng nh s bin i
hp cht tanin catechin, th ch vng c tnh cht gn ging vi ch xanh hn, nhng
hng v du m, ti mt, mu nc pha m hn so vi ch xanh. Cc ch tiu cm
quan, ha l ca ch vng theo 10 TCVN 147-91.
Ch long
C rt nhiu loi ch long, v sn phm ch long ca Vit Nam l mt trong nhng loi
tr ph bin nht v c thm v ngon c trng. Cc sn phm ch long ca Vit Nam
c lm bng l ca ging ch nhp khu t i Loan v Trung Quc. Cc loi ch long
ph bin nht Vit Nam gm: Thanh Tm, i Bch Tr, Bch Tin, Ngc Thy, Kim
Tuyn, Thit Quan m v long trng.
Ch san v ch long c sn xut vi quy m nh, l loi ch cao cp, va dng xut
khu va tiu th th trng trong nc. Cc loi ch san ni ting ca Vit Nam gm ch
San Tuyt, ch H Giang, ch san Sui Ging, ch Yn Bi v ch san ca Lai Chu, Sn
La.
Ch long l sn phm c o c sn xut t ch t ti ging ca Trung Quc, i
Loan nh: long Thanh Tm, Thy Ngc, Kim Tuyn, T Qu Xun c ngi tiu
dng a chung v c hng thm tuyt ho, v cht du mt.
Ch long c phn lm 3 loi chnh:
- Hng ngt (fragant)
- long h phch (camber)
- long mu ru sm banh(champagne).
Ch long thuc loi ch bn ln men, i hi k thut ch bin rt cng phu vi nhng
thit b chuyn dng hin i. T mt loi nguyn liu ch c th ch bin 3 loi sn phm
long khc nhau, da trn nguyn tc iu chnh mc ln men, trong qu trnh lm ho.
Mu sc nc pha ca ch long l do s xy ha hp cht tanin catechin bi men mc
khc nhau to thnh. Ch long gi l ch ln men yu, c hng thm rt c o, mi
hoa ngc lan hoc mi qu chn. Hng thm ca ch long c xut hin sau khi lm
ho l ch t 2 -3 gi ty theo tng ging. Trong qu trnh gia nhit v to hnh, hng thm
to ra bn hn v hp ph tt vo ch.
S dy chuyn sn xut ch long gm cc giai on sau:
Nguyn liu Hong ho v ln hng Dit men V ch Sy s b Hi m gia
nhit, to hnh v lm kh Phn loi Bo qun.
14

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Hng v ca ch long ph thuc rt nhiu vo ging ch v vic iu chnh mc ln
men trong qu trnh hong ho, ln hng. Ch long c dnh hnh vin hoc bn cu, c
mu nc vng trong sng gn ging nh ch xanh, c hng thm ngt v bn hng. Cc
ch tiu cm quan, ha l ca ch long theo 10 TCVN 839:2006.
Ch ti
Ch ti l l ch c thu hoch t cy ch c thn cao hn so vi nhng cy dng sn
xut ra ch xanh v ch en. Ch ti c th c thng thc ngay sau khi hi m khng
cn phi kh hoc x l qua qu trnh oxy ha. Ch ti l mt thc ung chnh thngca
ngi Vit Nam c bit min Bc v khu vc nng thn. Quy m sn xut ch ti
thng nh v ch yu ch phc v cho nhu cu tiu dng trong nc.

2.1.2. Nhng nhn t chnh trong chui cung ng, tiu th ch ti Vit Nam
C ba i tng chnh trong chui cung ng, tiu th ch ti Vit Nam l: nng dn trng
ch, i tng thu mua v i tc xut nhp khu ch. Hu ht nng dn trng ch gi quyn
s dng t v c th ch ng thay i cc sn phm cy trng trn t ca h. Mt cy ch
mt trung bnh 3 nm mi cho thu hoch v mt thm 2 nm cho sn lng n nh. Tuy
nhin, i khi ngi nng dn li thay th cy ch vi mt s loi cy khc nh cy cam (
Yn Bi), ht tiu ( Lm ng) hoc cc loi tho mc, rau qu ( H Giang). Do , nng
dn trng ch l nhm i tng c th ch ng hn trong vic a ra mc gi m h mong
mun so vi cc i tng thu mua hoc cc nh xut nhp khu. i tng thu mua c th
gom mua l ch t nhng nng dn trng ch c quy m nh v va, sau l ch c a
vo s ch v bn li cho cc nh xut nhp khu. Cc nh xut nhp khu cng c th c
trang tri chring nhm m bo cho qu trnh sn xut c n nh.
Theo c tnh, c hn 1000 nh sn xut ch v hn 300 doanh nghip xut khu ch Vit
Nam. Trong nm 2014, c 25 doanh nghip xut khu ch t sn lng 1000 tn v 57
doanh nghip xut khu t sn lng t 500 n 1.000 tn. Hin nay th trng ch Vit
Nam xut hin mt s nh u t nc ngoi. Cc nh u t n t Nht Bn, i Loan
tp trung a bn tnh Ph Th, tp on McLeod Russell u t ti cng ty ch Ph Bn.
Ch Vit Nam c xut khu ch yu thng qua cc nh nhp khu trc tip t th trng
tiu th, thng nhn ch, cc nh mi gii hoc c xut khu lm nguyn liu u vo
cho mt s thng hiu ch hoc sn phm ch. Cc nh nhp khu chnh l Unilever v
Orimi. Ch c mt vi cng ty xut khu ch trc tip di tn v thng hiu ring ca
mnh. Cc cng ty nh thng xut khu thng qua cc cng ty ln ca Vit Nam v thng
ng vai tr va sn xut va kinh doanh.
Hip hi Ch Vit Nam (VITAS) hin c khong 130 thnh vin tham gia trong cc giai
on khc nhau ca qu trnh sn xut, t trng trt n xut khu. Hu ht trong l cc
cng ty ch, mt s l cc cng ty m vi cc cng ty thnh vin nh hn hoc mt s l cc
hp tc x ch. Ngn sch ca hi c duy tr cc ngun thu khc nhau v c th thay i
gia cc nm. Trung bnh ngn sch hot ng hng nm ca VITAS khong 15.000 USD,
15

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
ngn sch cho xc tin thng mi khong 42.000 USD c ly t ngun ngn sch nh
nc v mt phn t ngn sch hot ng ca Hip hi. Hip hi c chc nng tng hp
thng tin th trng, cung cp thng tin v d bo cho cc thnh vin ca Hip hi, ng
thi tin hnh cc hot ng xc tin thng mi v o to cho cc thnh vin.

2.2. Tnh hnh tiu th


Phn ln ch tiu th th trng trong nc l mt hng ch xanh. Ch long th trng
Vit Nam c gi cao hn nhiu so vi gi xut khu trung bnh. Cc mc gi thng thng
cho sn phm ch cao cp dao ng t 100.000/kg n 1.000.000/kg. Cc loi ch c sn
c th c gi 2.000.000/kg hoc cao hn.
Vit Nam c coi l ci ni ca ngnh ch th gii, cht lng thm ngon, c nn vn
ha ch lu i tuy nhin mc tiu th ch trong nc vn cn thp. Theo Hip hi ch Vit
Nam (VITAS), Vit Nam c gn 90 triu dn nhng mc tiu th trong nc ch t 30.000
tn ch/nm, nh vy bnh qun u ngi ch t 300gr ch/ngi/nm. So vi tim nng
ca th trng ch trong nc th con s ny cn thp. Trong khi , mc tiu th ch bnh
qun u ngi ti Trung Quc t hn 1kg ch/ngi/nm, Nht Bn t 2kg/ngi/nm,
cc nc Trung ng t hn 2kg/ngi/nm, Nga, Anh u t trn 2,5kg/ngi/nm,
gp 10 ln mc tiu th ch ti Vit Nam.
Theo nh gi ca VITAS, gi ch xut khu hin nay thp hn so vi gi ch bn trong
nc, gi tr kinh doanh thp hn so vi gi ni tiu. Theo tnh ton ca cc chuyn gia
ngnh ch, tim nng th trng trong nc dnh cho mt hng ch cn rt ln. Hin nay
Vit Nam gia tng xut khu ch th tng sn lng xut khu, tuy nhin gi thnh thp
v th trng trong nc li cha c cc doanh nghip hngti. Trong mt s nm tr li
y, mt s thng hiu ch ti lc nc ngoi xm nhp vo th trng Vit Nam, ngi
tiu dng phi tr gi cao C th k n l cc thng hiu ch Lipton, Dimah, Ahmad
Tea Hin nay, mt s cng ty ch bin ch trong nc chuyn hng t xut khu ch
sang pht trin th trng trong nc, ngoi cc mt hng ch truyn thng nh ch en v
ch xanh cn c thm mt s loi ch ti lc c sn khc c ngun gc tho dc. Tuy
nhin sn lng tiu th cn hn ch.
Trong cc a phng trng ch, Thi Nguyn l vng ch trng im ca c nc, ng th
hai sau tnh Lm ng vi din tch hn 20.700ha. Ch Thi Nguyn c tiu th c trong
v ngoi nc trong ch yu l th trng ni a, chim 70-80%. y c th coi l a
phng c lng tiu th ch ni a ln nht trong c nc, trong thng hiu ph bin
l ch Tn Cng.

2.3. Tnh hnh xut khu


Ch l mt trong nhng mt hng xut khu chnh ca Vit Nam vi kim ngch bnh qun
t khong 200 triu USD/nm. Ch Vit Nam xut khu sang 110 quc gia v vng lnh
th. Thng hiu ch Vit c ng k v bo h ti 70 th trng quc gia v khu vc.
V chng loi, ch yu Vit Nam xut khu ch en (khong 78% tng sn lng xut khu
16

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
ch), ngoi ra cn c ch xanh v cc sn phm t ch. Xut khu chim hn 80% sn lng
ch hng nm ca Vit Nam, cn li 20% dnh cho th trng trong nc.
Theo s liu ca Tng cc Hi quan, trong nm 2014, xut khu ch t hn 130 nghn tn,
vi kim ngch t 228,5 triu USD, gim 0,4% v gi tr so vi nm trc. y l con s
kh khim tn so vi tim nng v li th ca ngnh ch Vit Nam. Trong s 180.000 tn
ch kh ca nm 2014, Vit Nam xut khu c 130.000 tn, cn sn lng ch tiu th
ni a vo khong 33.000 tn, doanh thu 2.300 t ng. Vi sn lng v kim ngch xut
khu trn, Vit Nam tip tc ng v tr th 5 trn th gii, sau Trung Quc, n ,
Kenya v Srilanka (nhng quc gia xut khu ch nhiu nht th gii) vi th trng xut
khu rng khp 118 quc gia v vng lnh th. Tuy vy, gi ch xut khu ca Vit Nam li
ch bng mt na so vi gi ch bnh qun trn th gii.Th trng xut khu chnh ca ch
Vit Nam trong nm 2014 l Pakistan, i Loan, Trung Quc, Nga, Afghanistan, Hoa K,
Iran, Indonesia, Singapore, Maylaysia, H Lan, Cc tiu Vng quc Rp v c.
Trong nm 2014, Pakistan l nc nhp khu ch ln nht ca Vit Nam c v khi lng
v gi trvi kim ngch bnh qun v gi tr t trn 40 triu USD/nm, chim trn 20% tng
sn lng ch xut khu ca Vit Nam.Kim ngch xut khu ch ca Vit Nam sang
Pakistan nm 2012 t 45,3 triu USD, tng 39,38% so vi nm 2011 v tip tc tng trng
nh 1,26%, t gi tr l 45,87 triu USD vo nm 2013, nm 2014 kim ngch xut khu ch
ca Vit Nam sang Pakistan tng mnh (tng 77%). Mc d vic xut khu ch ca Vit
Nam sang Pakistan t kim ngch kh ln, song vn ch chim mt phn nh trn tng s
ch tiu th ti Pakistan. Pakistan ch yu nhp khu ch t Kenya (65% tng kim ngch
nhp khu ch), ngoi ra nc ny cn nhp khu s lng ln t cc nc nh Bangladesh,
Brazil, n , Uganda
Theo B Nng nghip v Pht trin nng thn, xut khu ch 9 thng u nm 2015 c t
88 nghn tn vi gi tr t 151 triu USD, gim 8,8% v khi lng v gim 8,1% v gi tr
so vi cng k nm 2014. Gi ch xut khu bnh qun 8 thng u nm 2015 t 1.710
USD/tn, tng 2,03% so vi cng k nm 2014. Trong 8 thng, khi lng ch xut khu
sang Pakistan th trng ln nht ca Vit Nam vi 38,15% th phn tng 9,54% v khi
lng v tng 8,56% v gi tr so vi cng k nm 2014. Cc th trng c gi tr xut khu
tng t bin l Nga (tng 33,45%), cc Tiu Vng quc Rp Thng nht (gp gn 3 ln)
v Indonesia (tng 15,59%).
Ch xanh ca Vit Nam ch yu xut khu sang i Loan, Trung Quc v Trung ng,
trong khi ch en ch yu xut khu sang Nga, Hoa K, Trung ng v i Loan. Cc sn
phm ch long ca Vit Nam c xut khu ch yu sang i Loan.
Trong phn ln cc trng hp, doanh thu c c t xut khu tng ng vi khi lng
ch xut khu, tr th trng Trung Quc. Trung Quc nhp khu ch t Vit Nam tng
ng Nga, tuy nhin cc sn phm Trung Quc nhp khu c cht lng thp, do doanh
17

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
thu c c t th trng Trung Quc li thp hn so vi doanh thu xut khu sang th
trng Nga.
Bng 2: Sn lng xut khu ch Vit Nam sang EU v mt s th trng ln 20122014
vt: tn
Quc gia
2012
2013
2014
Pakistan
24.045
22.090
35.039
i Loan
22.453
22.477
23.255
Trung Quc
14.632
14.011
12.897
Nga
13.896
11.748
11.450
Hoa K
8.170
9.909
9.871
EU
7.070
6.622
4.475
Ngun: Tng cc Thng k Vit Nam
Bng 3: Kim ngch xut khu ch Vit Nam sang EU mt s th trng ln 2012-2014
vt: nghn Euro
Quc gia
2012
2013
2014
Pakistan
41.948
42.545
75.187
i Loan
27.397
28.626
29.311
Trung Quc
17.877
17.853
16.003
Nga
20.013
17.825
17.381
Hoa K
8.304
10.871
10.682
EU
9.246
9.325
6.800
Ngun: Tng cc Thng k Vit Nam
Ngoi tr th trng Pakistan c s gia tng ln v sn lng xut khu, xut khu ch ca
Vit Nam sang cc th trng chnh u kh n nh, tuy nhin li c xu hng gim c v
khi lng v gi tr xut khu. Xut khu sang EU trong nm 2014 gim ng k. Theo
cc chuyn gia th nguyn nhn l do ch Vit Nam ang phi i mt vi nhiu kh khn
khi gp phi s cnh tranh khc lit t th trng quc t, c bit l Chu Phi i vi mt
hng ch en.
Ngoi mt s t cc nh sn xut ch cao cp, gn nh tt c cc nh sn xut v xut khu
ch Vit Nam bn ch vi gi c a ra t cc nh nhp khu.Trong mt s trng hp,
cc nh nhp khu gi mu v gi tin c nh, cc cng ty ch Vit Nam ch sn xut v
xut khu theo ng n t hng. V cc phn khc ca th trng ch, ch c th c bn
vi gi rt cao cc th trng cao cp. c bit vi th trng trong nc, ch c sn c
th c bn vi gi 2.000.000/kg. Sn phm ch cho th trng trung v thp cp c
bn vi khi lng ln thng qua cc knh phn phi l cc thng nhn.

18

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Trong nm 2014, Hip hi Ch Vit Nam (VITAS) c tnh gi trung bnh ca ch Vit
Nam trn th trng quc t khong 2,03 USD/kg. Mt hng ch en chnh thng c gi
khong 1,69 USD/kg, ch en CTC c gi 1,8 USD/kg. Ch xanh v ch long thng
c xut khu sang i Loan, Pakistan v Afghanistan. Gi trung bnh ca ch xanh Vit
Nam khong 2,50 USD/kg. Gi trung bnh cho ch long khong 4,45 USD/kg.

2.4. Xut khu sang EU


EU l th trng tim nng v quan trng ca ngnh ch Vit Nam. Tuy nhin y cng l
th trng kh tnh vi nhiu tiu chun kht khe v v sinh an ton thc phm, ngun gc
v cht lng sn phm.
Ti Chu u, ch en v ch xanh chim phn ln th phn, tip theo l cc loi ch cao cp
nh ch trng hoc ch long. Phn khc th trng c phn chia ch yu 2 loi l ch
ti v ch l. Ngoi ra ch c phn loi da trn cht lng v cc chng nhn do cc t
chc quc t uy tn cp.
L ch ti khng c bn trn th trng Chu u. Ch san c coi l mt loi ch c
sn (da trn ngun gc). N thng c ch bin thnh ch xanh hoc ch en cao cp.
Hai loi ch ny khng nm trong danh sch cc loi ch c bn ti th trng Chu u.
Tnh trung bnh, th trng Chu u tiu th khong 229.000 tn trong giai on 2011
2013 (theo Hi Ch Quc t). Ch xanh v ch en c nhp khu vi t l 1:7. Ch en v
ch xanh c phn loi da vo qu trnh oxy ha ca l tr: tr en l l tr b oxy ha
hon ton trong khi l tr xanh ch c oxy ha 1 phn.
Th trng Chu u phn loi ch theo quy trnh ch bin gm ch nguyn l, ch mnh,
ch vn v bt ch
Bng 4: V d minh ha v phn loi ch theo quy trnh ch bin ch en v ch xanh
ti Chu u
Nguyn l
Ch mnh
Ch vn
Bt ch
Ch en

Ch xanh

Phng
php
truyn thng
Phng php CTC
Ngun: CBI

x
19

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Ngoi ra cc sn phm ch trn th trng Chu u cn c phn loi da trn cht lng
sn phm, v c chia lm ba loi: ch cao cp, ch trung cp, v ch th cp.
Bng 5: Vit Nam v cc quc gia cung cp ch xanh v ch en cho th trng EU
nm 2014
Phn loi ch

Quc gia

Th phn nhp khu ca Cc th trng nhp khu


EU v khi lng xut chnh EU
khu sang EU
Kenya
28% - 63.000 tn
Ch en
- Anh
- Ba Lan
- H Lan
n
14% - 31.000 tn
- Anh
- c
- Ba Lan
- H Lan
Singapore 10% - 22.000 tn
- Anh
Malawi
7% - 14.000 tn
- Anh
- H Lan
Sri Lanka 5% - 10.000 tn
- c
Vit
1,8% - 4.000 tn
- Ba Lan
Nam
Trung
43% - 14.000 tn
Ch xanh
- c
Quc
- Anh
- H Lan
- Ba Lan
Indonesia 10% - 3.300 tn
- c
- Anh
- Ba Lan
n
7% - 2.400 tn
- c
- Anh
- H Lan
Vit
6% - 2.000 tn
- c
Nam
Ngun: Trademap- ITC, 2015
Vit Nam l mt trong nhng cc quc gia hng u c sn phm ch xanh v ch en xut
khu vo th trng Chu u, tuy nhin th phn ch Vit Nam ti th trng ny cn rt hn
ch, sn lng xut khu cha cao. Trong ch en ch chim 1,8% th phn tng ng
4.000 tn, v Ba Lan l th trng duy nht ca sn phm ny. Tng t vi mt hng ch
xanh, sn phm ny ch chim 6% th phn Chu u tng ng 2.000 tn v ch xut khu
20

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
sang duy nht th trng c. Qua y c th thy, mc tiu th sn phm ch en v ch
xanh ti cc nc Chu u rt ln, tuy nhin sn lng xut khu v mc xm nhp ca
ch Vit Nam ti th trng ny cn yu. So vi cc nc xut khu ch khc vo th trng
Chu u, ch Vit Nam cn ng v tr khim tn.
Ti Chu u, ch ti lc chim 90% th trng ch. Ch ti lc thng c cp cc chng
nhn ch yu l ETP, Rainforest Alliance v Utz. Ch l v mt s loi ch c bit khc
(ch long, ch San t Vit Nam) chim 10% th trng ch.
Phn ln cc cng ty ch Vit Nam p dng h thng qun l cht lng (QMS) theo yu
cu ca khch hng, v d nh HACCP, chng nhn Halal hay Fairtrade. Cch tt nht
thc hin theo ng chun ca h thng qun l cht lng ny l thu hoch v sn xut
ch theo yu cu c th ca i tc.
Phn ln ch t Vit Nam nhp khu vo Chu u c ng gi hoc l bt ch. Ch
c xut khu ch yu giai on u trong qu trnh ch bin v ng gi ti th trng
tiu th, nhm gim thiu chi ph, tit kim c 50% so vi gi bn. Vit Nam xut khu
gn 4.500 tn sang th trng EU trong nm 2014, vi gi trung bnh l 1,5 Euro/kg, trong
ch en chim 50%, phn cn li l ch xanh, ch long, v cc loi ch khc.
Hin nay ch mt s cng ty ch c quy trnh sn xut ch hu c c cp chng nhn bi
cc t chc quc t nh Fairtrade, UTZ hoc Rainforest Alliance (RA). Ch Vit Nam vn
cha p ng c yu cu v d lng thuc bo v thc vt trn l ch. Phn ln cc sn
phm c d lng cht acetamiprid, imidaclopid, fipronnil v cypermethrin trong thnh
phm u mc cao. Cc i tc thu mua thng b qua mt bc quan trng trong qu
trnh loi b d lng l thu hoch t nht 20 ngy sau khi s dng ha cht trn cy ch.
Hin nay ch c cc c s sn xut ch c quy m nh c th p ng c nhng yu cu
ny, v h qun l cht ch ton b chui sn xut, t trang tri cho ti khi xut khu.
Tuy nhin sn lng ca nhng c s sn xut ny cn khim tn v gi c tng i
cao.Trong s c hn 100 thnh vin ca Hip hi ch Vit Nam, ch c 3 cng ty c cp
chng nhn hu c, hai cng ty c chng nhn RA, mt cng ty c chng nhn UTZ v mt
cng ty c chng nhn Fairtrade.

21

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

III. C IM TH TRNG CH EU
3.1. c im, xu hng th trng
3.1.1. c im th trng EU
Th trng EU vi hn 500 triu dn sng ti 28 quc gia khc nhau l th trng nhp khu
hp dn vi nhiu quc gia xut khu ch, trong c Vit Nam. EU c nhu cu rt a dng
v phong ph v hng ha do cc quc gia c s khc bit v tp qun v c im tiu
dng. Cc nc thuc EU u c nn kinh t pht trin, do vy ngi dn cc nc EU c
mc thu nhp cao v c s tng ng v s thch. Nhn chung, hng ho c nhp khu
vo th trng ny phi m bo y tiu chun v cht lng, ngun gc, mu m v
sinh an ton thc phm. Ngi tiu dng Chu u thng c thi quen s dng cc sn
phm c nhn hiu ni ting th gii v h cho rng nhng nhn hiu ni ting ny gn vi
cht lng sn phm v c uy tn lu i cho nn s m bo cht lng v an tm cho
ngi s dng.
Hin nay, mt hng ch c ngi dn Chu u rt a chung do nhiu tc dng tt cho
sc khe. Hu ht ch c s dng pha ung lin. Ch ng trong ti nhng s dng
trong tch thay th cho cch ng gi ch pha m. Cc ti ch c ng gi dng hnh thp
v ngy cng xut hin nhiu trn th trng vi nhiu hng khc nhau v nhiu mi v pha
trn c trng. Khong 30% lng ch c s dng nh v hn 30% lng ch c tiu
th ti cc nh hng, khch sn, qun c ph, qun bar Ung ch ti cng s cng ng
gp trn 30% lng ch s dng EU. Phn ln cc c quan thng t mua ch t cc
cng ty phn phi ch quy m nh hoc mua l trc tip t cc nh bn l. Cc c quan
EU thng pha ch qua cc my pha ch t ng.

3.1.2. Xu hng tiu dng


T nhng c im trn, c th thy th trng EU c mc thu nhp kh cao, do vy ngi
tiu dng cn nhng sn phm thng hiu gn vi cht lng ch khng quan tm n gi
c. H cho rng nhng sn phm mang nhn hiu ni ting s an ton v cht lng v yn
tm s dng. Di y l mt s xu hng tiu th ch ca ngi dn Chu u:
Nng cao nhn thc v li ch sc khe
Yu t sc khe l mt nhn t quan trng hn bao gi ht trong vic la chn thc phm
ca ngi tiu dng hin i, ch cng l mt sn phm theo xu hng ny. Mt s cc
nghin cu khoa hc cho thy s dng ch en v ch xanh c nhng tc dng c li cho
sc khe ca con ngi, ch hu nh khng c calo nu khng dng kt hp vi cc thnh
phn khc. Do ch l mt ung l tng cho nhng ngi quan tm n s mnh mai
ca c th.
Cc loi ch tho mc ngy cng c a chung
Ch tho mc ni ring v ch ni chung l sn phm t nhin ph hp vi xu th hin nay.
Ch xanh v ch tho mc c nh gi c li cho sc khe hn hng ch. Mc d ch vi
22

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
khi lng nh nhng ch tho mc v ch tri cy, ch hoa, ch gia v ang tng vt v
mc tiu th. Cc sn phm ch hn hp nh ch gng hay ch pha kt hp vi qu, bch
u khu, oi hng hay tiu cng c xu hng tng tiu th th trng EU. Bt k loi
no c v hi hng u tiu th tt. Cc v kiu cam qut nh c canh, chanh l cam hay
qut kt hp vi tho mc v gia v cng c tiu th nhiu. Ch xanh kt hp vi tho
mc, hng v, ch khng c caffeine, c li cho sc khe u tr nn ph bin v d thnh
cng hn th trng EU.
Thay i s thch v s tin li v cht lng
Ngi dn Chu u ang a chung s dng cc sn phm tin li cht lng cao v c bao
b nh. Nhng ti ch nh v c nhiu kiu dng mi nh ti ng ch hnh chp ngy cng
ph bin. Bn cnh , nhu cu v ch si (nguyn l) v ch n gc cng ang tng.
S phc hi ca nn kinh t h tr tng trng ung nng
Sau tnh trng suy gim kinh t Chu u vo nm 2008, GDP v lng tin ca ngi tiu
dng v s phc hi ca nn kinh t ang dn dn c ci thin. Ch s cm tnh kinh t
(ESI) cho thy mc t tin ca ngi tiu dng hin rt kh quan, tng hn 5% trong nm
2014. Trong khi , GDP ca khi ng tin chung Euro cng c d on tng 2% trong
nm 2015. Nn kinh t ca c v Ty Ban Nha cng c d bo tng trng 1,6% v
1,4% trong nm 2015. Do trin vng tiu th ch ca th trng EU tng trng kh tt.
Nhn t mi trng: Chng nhn bn vng tr nn ph bin
Hn 10 nm qua, mt s cc loi giy chng nhn tp trung chnh vo sn phm v
marketing ni ln nh mt hin tng. Cc giy chng nhn ph bin nht hin nay l
UTZ, R.A, nhn hiu thng mi cng bng (Faitrade Labelling) v sn phm hu c. Do
vy cc doanh nghip Vit Nam khi xut khu sang th trng ny cn tham kho thm v
BioFach fair, trin lm hng u th gii v sn phm hu c c c thm d liu th
trng. Bn cnh , tm hiu k php lut EU v vic sn xut ch hu c.
Ngi tiu dng ti th trng EU rt ch trng n cc kha cnh mi trng v x hi lin
quan n sn xut hng ha. Th phn hng thc phm thn thin vi mi trng trn c hai
phng din (gim lng ha cht trong thc phm v khng gy nhim mi trng) d
kin s tng ln nhanh chng. Bao b c kh nng ti sinh v nhng sn phm thn thin vi
mi trng lun dnh c s u i ca ngi tiu dng. Gi ca cc loi ch c chng
nhn trn lun mc cao.
Bn cnh , ngi tiu dng EU kht khe trong vic la chn hng ha xut pht t quan
im o c. Hng ha c c sn xut vi s phn chia thu nhp cng bng cho ngi
lao ng thc s, trong nhng iu kin lao ng ph hp, khng lm dng tr em cng l
mi quan tm ln ca th trng.

23

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

3.2. Nhu cu th trng


Tnh trung bnh, lng ch tiu th Chu u ln ti 229.000 tn/nm trong giai on
2011-2013 (theo s liu y ban Ch Quc t). Hin nay, cc nc c, Vng quc Anh,
Nga u c xu hng tng nhu cu tiu dng ch. Ngi dn c xu hng chuyn t cc
ung khc sang tiu dng cc sn phm t ch nh cc loi ch truyn thng, ch ung lin,
ch ch bin c bit. Ch en di mi hnh thc l s la chn s mt ca nhng ngi
thch ung ch EU, chim mt th phn n nh 81% trn th trng, phn cn li ch
xanh. Tuy nhin s ph bin ca ch xanh ang tng ln. T nm 2010 n nm 2014, ch
en gim 6% mi nm, trong khi ch xanh tng gn 3% mi nm. Ring trong nm 2014,
ch en v ch xanh c nhp khu theo t l 1:7 (theo Eurostat, 2015). T l ch xanh,
ch hoa qu, ch lm t cc loi cy tho mc c xu hng gia tng.
phn khc thp, sn phm ch c tiu th ch yu l ch en. Ngi tiu dng la chn
ph thuc vo gi c m khng yu cu cao v cht lng hoc chng nhn bn vng. Th
trng chnh Chu u cho cc loi ch ny l H Lan, B, Nam v ng u, Vng quc
Anh v Ireland.
phn khc trung, cc sn phm chnh l ch truyn thng cng nh cc loi ch ti lc c
cht lng cao. Cc sn phm ny cn c chng nhn hu c cng nh chng nhn bn
vng. Th trng c, Php, o l nhng th trng Chu u ha hn nht i vi ch
chnh thng. Trong , c l th trng ln nht Chu u cho cc sn phm hu c. Bn
cnh o cng l mt th trng y ha hn v c c im th trng tng t nh th
trng c mc d th phn c nh hn ng k. Th trng ng u cng c nhu cu ngy
cng tng vi mt hng ny.
phn khc cao cp, gm cc sn phm ch en v ch xanh cht lng cao, ch dng lng
(cc loi tho mc, gia v, tri cy, hoa) v cc loi ch c sn nh ch long. Th
trng chnh l Vng quc Anh, Ireland, Thy S, khu vc Scandinavia, Php. Trong
Scandinavia v Thy S l cc th trng ch trng n cc sn phm hu c, cn Vng
quc Anh, Ireland li ch trng hn n cc sn phm c tiu chun x hi.
Vng quc Anh hin nay ang tiu th 4% tng sn lng ch trn ton th gii v l tiu
th ch ln nht ti Chu u, chim 51%. c l nc tiu th ln th 2 ti Chu u, chim
12%. Ngi tiu dng c ch yu thch cc loi ch l, 60% loi ch bn ra l loi hng
ri, cn 40% l loi ch ti. Trong 77% lng ch c ung c l ch en, 23% th
phn cn li l ch xanh. Mc d ngi dn bit n cc li ch ca thc phm sinh hc
i vi sc khe nhng cc sn phm ch hu c vn cha th tng th phn c v ch
chim 2% tng lng bn vn kh nh b trn th trng.
Tiu th ch cc nh hng c cng ang tng ln. Cc sn phm ca a phng nh
"Tea Lounges" hay cc sn phm ch c bit dnh cho "Bui ch tra" cc khch sn
hng u ca c rt quen thuc vi ngi tiu dng ti c. Tuy nhin, ni ting nht v
ch vn l ng Frisia, ni lun dn u v tiu th ch c. Ngi dn y rt
24

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
"nghin" ch nn mc tiu th ln ti 288 lt/ngi/nm, bng gn 12 ln so vi mc trung
bnh ca c nc. Ngi dn ng Frisia tiu th ch ng th 4 trn th gii, cao hn
mc tiu th ca ngi Anh. Ngi c ung ch khng nhiu nh ngi Anh hay ngi
Trung Quc nhng h ni ting l i hi cht lng sn phm cao nht. Nhiu vn ch
trn th gii trng nhng loi ch cht lng hng u phc v ring cho th trng c.
Theo sau l c l Php vi mc tiu th chim 7% th trng. Ty Ban Nha cng l nc
c tng trng tiu th cao nht trong vng 5 nm qua vi mc trung bnh 37%/ nm trong
khi mc tiu th Ba Lan gim trung bnh 21%/nm.
Nguy c thiu ht ngun cung ton cu
Ch tr thnh mt ch hp dn hn bao gi ht trong cc chui ca hng Chu u
khng ch bi nhu cu ca khch hng ngy cng tng m cn bi li nhun tuyt vi m n
em li cho ch ca hng. Nhiu nh nhp khu, sn xut v bn l ch ti Chu u cam kt
cung cp t 50% n 100% ngun ch trong tng lai gn. iu ny l mt thch thc
khng nh cho cc nh xut khu qun l v tr v ngun cung ng ca h trong chui sn
phm (t sn xut n ch bin cho ngnh cng nghip bn l Chu u). Cc vn nh
giy chng nhn, tng nng sut v m bo ngun cung s thch thc nng lc ca ngi
nng dn v cc nh xut khu ti cc nc sn xut. Do cc doanh nghip sn xut v
xut khu ch cn phi hp cht ch vi nhau nng cao nng sut v gi tr sn phm
p ng ngun cung cho th trng ny.

3.3. Tnh hnh cnh tranh


3.3.1. Tnh hnh nhp khu
Kh hu ca Chu u khng ph hp trng ch, do vy ngun ch trn th trng Chu
u ch yu do nhp khu. Ngun ch sau khi nhp khu s c ch bin v ti xut. Hin
nay, chu u vn ch yu nhp khu ch en nhng xu hng th trng ngy cng thin v
ch xanh hn ch en. Ti th trng EU, Vng quc Anh l nc nhp khu quan trng
nht do nc ny nhp khong 49% khi lng ch m cc nc thnh vin EU cung cp.
Tip theo l c, Ba Lan, H Lan tuy nhin cc nc ny ch yu nhp khu ti xut
khu.

25

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Biu 1: Lng tiu th ch trung bnh trong 3 nm ca ngi dn EU
vt: kg

*CIS: Cng ng cc quc gia c lp


Ngun: y ban Ch quc t 2015
Biu 2: Nhp khu ch en ca th trng EU t cc nc ang pht trin
vt: nghn tn

Ngun: Eurostat 2015


26

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

Biu 3: Nhp khu ch xanh ca th trng EU t cc nc ang pht trin


vt: nghn tn

Ngun: Eurostat 2015


Bng 6: Cc nh cung cp ch en cho EU nm 2014
Nc xut khu

Khi lng Th phn EU


Nc nhp khu chnh
XK (tn)
(%)
Kenya
63.000
28,0 Vng quc Anh, Ba Lan,
H Lan
n
31.000
14,0 Vng quc Anh, Ba Lan,
c, H Lan
Singapore
22.000
10,0 Vng quc Anh
Malawi
14.000
7,0 Vng quc Anh, H Lan
Sri Lanka
10.000
5,0 c
Vit Nam
4.000
1,8 Ba Lan
Ngun: ITC Trademap 2015

27

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Bng 7: Cc nh cung cp chnh ch xanh cho EU nm 2014
Nc xut
khu
Trung Quc

Khi lng XK
(tn)
14.000

Indonesia

3.300

2.400

Vit Nam
2.000
Ngun: ITC Trademap, 2015

Th phn EU
Nc nhp khu chnh
(%)
43 c, Vng quc Anh, H
Lan, Ba Lan
10 c, Vng quc Anh, Ba
Lan
7 c, Vng quc Anh, H
Lan
6 c

Hu ht ch trn th gii c sn xut ti Trung Quc (35%), n (21%). Bn cnh ,


cn cc nc sn xut khc nh Kenya, Sri Lanka, Th Nh K, Vit Nam v Iran. Tng sn
lng ch EU nhp khu trong nm 2013 t 338 nghn tn. Sn lng ch nhp t cc nc
ang pht trin chim 69% v mt khi lng v 24% v mt gi tr.

3.3.2. Tnh hnh xut khu


Ti th trng Chu u, ngnh ch bin ch ca c gi v tr quan trng trn th trng ch
quc t. Cng Hamburg c coi nh trung tm thng mi ch Chu u, trung chuyn hn
70% lng ch nhp khu vo c v 50% lng ch vo Chu u. Hip hi kinh doanh
ch hng u Chu u, y ban Ch Chu u (ETC) t tr s ti Hamburg t nm 2014.
Xut khu ch ca EU tip tc tng trng trong nm 2013, t 111.000 tn, tr gi 744 triu
euro. Khi lng xut khu tng trung bnh l 2,3% mi nm trong giai on 2009 - 2013.
Xut khu ni khi chim 80%, trong c chim 14%, Php 14%, H Lan 11% v Ba
Lan 10%. Xut khu sang cc th trng ngoi EU chim 20%, trong xut khu sang Hoa
K chim 5,5%, Canada 4%, Nga 2,7%.
Trung bnh cc nc EU ti xut khu 34% lng ch nhp khu. Mt s quc gia c t l
ti xut cao hn nh: B 80%, Ba Lan 60%, H Lan 57% v c 50%. Mc d Vng quc
Anh v Php l cc nc nhp khu ln nhng ch yu tiu th th trng trong nc, ch
ti xut 16% v 20% lng ch nhp khu.
Trong nm 2013, sn lng ch xut khu hoc ti xut khu t EU bao gm 22% ch xanh
v 78% hng tr. Sn lng ch xanh xut khu tng trung bnh 8,5% mi nm k t nm
2009 trong khi con s ny hng tr ch l 1%.

28

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Biu 4: Khi lng ch xut khu ca EU giai on 2009 - 2013
vt: nghn tn

Ngun: Eurostat 2014


Biu 5: C cu cc nc nhp khu ch t EU/EFTA nm 2013

Ngun: Eurostat 2014

3.4. Knh phn phi


Th trng ch EU tng i n nh v c cu phn phi, trong cc nh nhp khu/phn
phi v nh ch bin l nhng knh chnh kt ni gia nh xut khu v th trng. Cc cng
ty ch bin ln thng thng cng l nh nhp khu ln.
Biu di y cho thy ci nhn tng quan v c cu kinh doanh nghnh hng ch ti th
trng EU v cc knh phn phi ch ti th trng EU.

29

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Biu 6: C cu kinh doanh ngnh hng ch ti th trng EU

Nh sn xut, hip hi/ hp tc x trng ch/ ngi thu mua


Ch c trng trn cc khu t rng v do cc c nhn hoc cc t chc nh nm gi. H
c th thnh lp hp tc x v c hng mc gi cao hn nh c cc phng tin chuyn
ch c t chc, kin thc th trng su rng hn, xut khu trc tip v vic chia s kin
thc k thut cng nh cc ngun lc. H thng xut khu c th do cc cng ty trong nc
v cc t chc/ cng ty xut khu hoc cc cng ty nh nc nm gi. Cc nh kinh doanh
nc ngoi c cng ty xut khu cc nc sn xut cng ng vai tr quan trng.
30

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Nh trung gian
Nh trung gian l nhng ngi kt ni ngi mua vi ngi bn v nhn hoa hng. Sn
phm khng thuc s hu ca nhng ngi trung gian. Khch hng c th l cc cng ty
thng mi, nhng ch yu vn l cc nh ch bin. Bn cnh nhng cng ty trung gian kinh
doanh nhiu mt hng ln hot ng trn cc th trng tng lai v th trng k hn cn
c cc nh trung gian nh v chuyn v mt mt hng. Trong nhiu trng hp c th, cc
nh trung gian i din cho mt bn, c th l bn bn hoc bn mua. Nhiu cng ty nhp
khu ti EU vn duy tr hnh thc thu i din ti cc nc sn xut, c th di dng i l
hoc thu i din lm vic ti vn phng ca chnh h. y cng l mt knh phn phi
hng ch v c ph m cc nh xut khu nn quan tm khi tip cn th trng EU.
Nh kinh doanh/ nh nhp khu/ phn phi
H thng ngnh dc trong c cu kinh doanh ngnh hng ch rt pht trin. Cc nh kinh
doanh ng vai tr quan trng trong knh phn phi mt hng ch. Cc nh nhp khu ch
ln nht cng chnh l cc cng ty ch bin v ng gi chnh. Ngoi ra mt s nh nhp
khu cng c cc din tch trng ch ring. Mt s nh nhp khu ch hng u khc cng
c cc c s ng gi v ch bin ring, trong khi cc nh nhp khu nh hn c mi lin h
kinh doanh cht ch vi cc cng ty ng gi v ch bin. Nhiu nh kinh doanh hot ng
trn th trng Chu u, tuy nhin ch c mt vi cng ty a quc gia chim lnh th trng
phng Ty. Trn th trng ton cu, 85% tng sn lng ch do cc cng ty a quc gia
bn.
Bn cng ty chim linh nganh kinh doanh che bao gm:
-Unilever (Brooke Bond, Lipton, Cng ty thng mi Unilever - UTC London) ca H Lan/
Vng quc Anh. Cc cng ty ny s hu cc din tch trng ch ti n v ng Phi
(11% sn lng ca Kenya) - http://www.unilever.com
-Van Rees (cng ty kinh doanh, ch bin, cung cp cho nhiu cng ty ng gi) ca H Lan,
khng c vai tr quan trng trong ngnh sn xut ch - http://www.vanrees.com
-James Finlay (Scotland) s hu cc khu vc sn xut ch chnh ti Kenya, Uganda,
Bangladesh v Sri Lanka - http://www.finlays.net
-Tetley/ Stansand (Vng quc Anh). Tetley thuc Tata Tea, mt trong cc nhn hiu ch
ln ca n , s hu cc khu vc sn xut ch chnh ti n v Sri Lanka http://www.tetley.com
Cc cng ty kinh doanh ch ln c nh hng quan trng ti cung cu ngnh ch, v v th
nh hng ti gi c trn cc sn u gi. L do l v h c quyn s hu i vi cc din
tch trng ch v cc nh my ch bin. Cc cng ty ch bin ch khc nh Teekanne
(http://www.teekanne.de) ca c cng nhp khu mt lng ln mt hng ch vo th
trng Chu u.
31

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Cng ty ch ch bin/ ng gi
Mc tp trung trong ngnh ch bin (pha trn ch) rt cao. Hu ht cc cng on ch
bin c thc hin EU. Trong nhiu trng hp, cc nh sn xut ti cc nc ang pht
trin, c bit l nhng cng ty c b phn kinh doanh ring, c th hp tc vi cc nh ch
bin ti EU tm kim c hi kinh doanh tt nht cho cng ty mnh.
Cac cng ty ong goi ln tai EU gm co:
Unilever (Lipton, vi th phn th gii khong 10%, chim 15% doanh s bn ch en);
Tetley; Hillsdown Holdings - http://www.hillsdown.com; Sara Lee International (Pickwick)
- http://www.pickwicktea.com; Ostfriesche Tee Gesellschaft (OTG) (ti c v c chi
nhnh cc nc xung quanh) - http://www.otg.de; Teekanne (ti c v c chi nhnh
cc nc xung quanh); R. Twinnings - http://www.twinnings.com.
Bn cnh cc cng ty ny, nhiu cng ty quc gia khc v cc cng ty hot ng trn cc th
trng ngch cng tham gia th trng Chu u.
c v Vng quc Anh l nhng th trng ch hu c ln nht ti EU.
Cac cng ty kinh doanh/ ch bin che hu c ln nht bao gm:
Clipper
Teas
(http://www.clipper-teas.com),
Whistbray,
Hampstead
Tea
(http://www.hampsteadtea.com), Dragonfly Teas (http://www.dragonflyteas.com), Qi Herbal
Health (http://www.qi-teas.com) (ti Anh), Oasis (http://www.oasistee.de), Lebensbaum
(http://www.lebensbaum.de), Kloth & Kohnken (http://www.kktee.de) (ti c).
Knh bn l (siu th, cc ca hng bn ch, cc ca hng hu c)
Bc tip theo trong kinh doanh mt hng ch l marketing cc sn phm bn l v cc sn
phm ng gi. Vic ny c th do nh ch bin thc hin cng vic marketing trc tip ti
cc cng ty bn l ln hoc thng qua cc nh phn phi cung cp cho cc cng ty bn l
nh. hu ht cc nc, doanh s bn l thng chim khong 70% n 80% th phn ch.
Do mc tp trung trong ngnh bn l, sc mua hng ca cc cng ty bn l ti EU v
doanh s bn hng ca cc nhn hiu t nhn tng ln, ngnh hng ch ang ngy cng tr
nn tp trung ha hn.
Knh cung cp thc phm (cc c quan, nh hng, my bn hng t ng)
Ch c s dng ti cc c quan, cc nh hng, khch sn, qun c ph, qun bar, ng
gp trn 60% lng tiu dng ch th trng EU. Ngoi ra, cc my bn hng t ng
cng ng vai tr quan trng. Do , mt vi cng ty ch bin tp trung vo th trng ny,
nh cng ty Riant ca H Lan. Hn na, mt vi cng ty ch bin ln cng c cc chi nhnh
chuyn v th trng my bn hng t ng. Lnh vc ny ni ring v ngnh hng ch ni
chung ang theo xu hng nng cao cht lng mt hng.
Hnh thc t chc knh phn phi ti th trng EU
Hnh thc t chc ph bin nht ca cc knh phn phi trn th trng EU l theo tp on
v khng theo tp on.
32

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Knh phn phi theo tp on c ngha l cc nh sn xut v nh nhp khu ca tp on
ch cung cp hng ho cho h thng ca hng v siu th ca tp on m khng cung cp
hng cho h thng bn l ca h thng khc.
Knh phn phi khng theo tp on th ngc li, cc nh sn xut v nhp khu ca tp
on ny ngoi vic cung cp hng ho cho h thng bn l ca tp on mnh cn cung cp
hng ho cho h thng bn l ca tp on khc v cc cng ty bn l c lp.
Ch Vit Nam tham gia th trung EU thng theo knh phn phi khng theo tp on. V
cc doanh nghip Vit Nam thng l doanh nghip nh v va cha c tim lc iu
chnh c h thng cc doanh nghip nhp khu ch ca EU.
Cc knh phn phi sn phm ch c chng nhn
Cc nh nhp khu mt hng ch c chng nhn khng ch tp trung mt hng ny m
cn kinh doanh mt hng hu c v thng mi cng bng.
Mt s cng ty nhp khu mt hang hu c tai EU nh:
Tradin (http://www.tradinorganic.com)
Do-it (http://www.organic.nl)
Doens (http://www.doensfood.com) ca H Lan
Rapunzel (http://www.rapunzel.de)
Gepa (hng hu c v thng mi cng bng http://www.gepa.de)v Care Naturkost
(http://www.care-natur.de) ca c
Bn cnh cc cng ty kinh doanh nguyn liu thc phm hu c, cc cng ty kinh doanh mt
hng truyn thng cng ng vai tr quan trng trong vic kinh doanh sn phm ch hu c.

3.5. Gi c
Gi c ti th trng EU rt a dng. Tuy nhin, gi c ph thuc nhiu vo cht lng sn
phm. Sn phm ch cc chui ca hng bn l thng c gi thp hn so vi sn phm
ch cc ca hng c sn v cc nh hng, khch sn cao cp.
Gi c cc loi ch phn theo cht lng sn phm nh sau:
Ch cao cp
Loi: ch nguyn l, ch nguyn cht
Gi tiu dng: >20 Euro/kg
Gi nhp khu: > 10 Euro/kg
Tiu chun: c cng nhn thng hiu cht lng cao
Chng nhn: Hu c, thng mi cng bng (Fairtrade)
Ni bn: Ca hng c sn, cc nh hng v khch sn cao cp

33

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Ch trung cp
Loi: ch nguyn l cht lng thp hn, ch mnh, ch phin hoc ch cm, i khi l ch
nguyn cht nhng thng l pha trn
Gi tiu dng: khong 10 20 Euro/kg
Gi nhp khu: 3 - 10 Euro/kg
Tiu chun: Thng hiu ni ting
Chng nhn: Hu c, thng mi cng bng (Fairtrade)
Ni bn: Ca hng c sn, chui bn l, cc nh hng v khch sn
Ch cp thp
Loi: ch nguyn l, l b hng, ch mnh, ch phin, ch cm, ch trn
Gi tiu dng khong: 2 10 Euro/kg
Gi nhp khu: 1,5 - 3 Euro/kg
Tiu chun: Thng hiu ph bin v mt s nhn hiu ring
Chng nhn: Utz, RA, ETP
Ni bn: Chui ca hng bn l

34

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

IV. CC QUY NH V CH TRN TH TRNG EU


Cc quy nh php l v ch nhp khu vo th trng EU c th hin trong biu hnh
thp di y:
Biu 7: Cc quy nh php l v ch ti EU

Ngun: CBI

4.1 Quy nh thu quan1


i vi ch xanh (cha men) ng gi sn trng lng khng qu 3 kg (HS: 090210), thu
sut thu nhp khu c p dng theo Quy ch ti hu quc (MFN) trn th trng EU l
3,2%. u i thu quan cho cc nc hng Quy ch u i thu quan ph cp (GSP) l
0%.
i vi ch xanh (cha men) ng gi sn trng lng trn 3 kg (HS: 090220), thu sut
thu nhp khu c p dng theo Quy ch ti hu quc (MFN) trn th trng EU l 0%.

Ngun: Bn tip cn th trng MacMap, ITC, 9/2015

35

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
i vi ch en ( men) v ch men mt phn, ng gi sn trng lng khng qu
3kg (HS: 090230), thu sut thu nhp khu c p dng theo Quy ch ti hu quc (MFN)
trn th trng EU l 0%.
i vi ch en ( men) v ch men mt phn, ng gi sn trng lng trn 3kg
(HS: 090240), thu sut thu nhp khu c p dng theo Quy ch ti hu quc (MFN)
trn th trng EU l 0%.

4.2 Quy nh v v sinh an ton thc phm


An ton thc phm l vn ct li trong cc quy nh php l ca EU v thc phm. Lut
thc phm chung (General Food Law) l quy nh khung php l cho vn ny. Cc sn
phm thc phm phi c truy xut ngun gc trong ton b chui cung cp m bo an
ton v sinh thc phm, cho php c nhng hnh ng ph hp trong trng hp thc phm
khng an ton v trnh cc ri ro v thc phm nhim khun. Mt kha cnh quan trng
kim sot cc ri ro thc phm an ton l xc nh H thng phn tch mi nguy v im
kim sot ti hn (HACCP) bng cch thc hin cc nguyn tc v qun l thc phm. Cc
sn phm thc phm cn phi tun th theo cc quy nh v kim sot chnh thc. Nhng
sn phm thc phm khng c coi l an ton s b t chi nhp khu vo th trng EU.
Mun m bo doanh nghip c th cung cp sn phm ch an ton, bn cn m bo c th
truy xut ngun gc ch n nng dn v/ hoc trang tri trng ch. trnh gp phi cc
vn v v sinh an ton thc phm, cn phi tun th theo cc nguyn tc ca HACCP v
c bit ch ti: vn v sinh ca cng nhn, ra tay, s dng v lu tr ng cch
bo h lao ng v qun l cht ch cc khu vn chuyn trong trang tri v/ hoc nh my.
Trong tnh trng lin tip c cc sn phm thc phm nht nh khng tun th quy nh v
sinh an ton thc phm c xut x t mt s nc th cc iu kin nghim ngt hn nh
chng nhn an ton v sinh thc phm v bo co kim nh phn tch l nhng yu cu cn
thit c nhp khu vo th trng ny. Nhng sn phm t cc nc lin tc khng
tun th quy nh c a vo danh sch trong Ph lc ca Quy nh EC 669/2009. Do
nhng vn v hm lng thuc bo v thc vt trong ch c xut x Trung Quc, mc
kim sot chnh thc tng ln.
Doanh nghip c th kim tra trang web EUR-Lex c danh sch cp nht nht trong Ph
lc
Quy
nh
EC
669/2009
(http://eur-lex.europa.eu/legalcontent/EN/TXT/?qid=1400674337851&uri=CELEX:02009R0669-20140101). Danh sch
cc sn phm v cc quc gia c cp nht thng xuyn.
EU cng ang thc hin cc bin php chng nhim khun nhm m bo an ton v sinh
thc phm. Cc cht chim khun thng xut hin trong cc qu trnh khc nhau nh trng,
ch bin, ng gi, vn chuyn v lu kho. Ngng gii hn i vi cc loi cht nhim
khun phi trnh c cc tc ng tiu cc ln cht lng ca thc phm v ri ro i vi
sc khe con ngi. Cc loi cht nhim khun bao gm:
36

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

Thuc bo v thc vt: S c mt ca thuc bo v thc vt chnh l l do ph bin


nht cc nc EU t chi ch CTC, c bit l ch xanh. Doanh nghip cn lu
rng nhng sn phm c cha hm lng thuc bo v thc vt nhiu hn mc cho
php s b t chi nhp khu vo th trng EU.
c t nm: Nm mc l mt trong nhng nguyn nhn quan trng khc b t chi
nhp khu vo EU.
Khun xan-m-nen-la: l mt loi cht nhim khun v cng nguy him v thng
xut hin khi thu hoch hay thc hin k thut sy kh khng ng cch. Ch, c
bit l ch tho dc v ch rooibos (ngun gc Nam Phi) thng c xu hng b
nhim khun loi ny. Hin ti, theo quy nh ca EU khng c tiu chun v vi trng
hc i vi ch CTC. Tuy nhin, cc c quan qun l vn v sinh an ton thc
phm c th thu hi cc sn phm thc phm nhp khu trn th trng v ngn chn
vic nhp khu vo th trng ny nu pht hin nhim khun xan-m-nen-la. Chiu
x l mt cch tiu dit nhim khun nhng theo quy nh ca EU, khng c p
dng i vi tr CTC.
Tp cht l: Nhim khun do cc tp cht l nh nha v cn trng cng l mt mi
nguy khi khng tun th cc quy trnh v sinh an ton thc phm.

Chit xut dung mi c th c s dng tch cht caffein ra khi ch. EU c quy nh
v gii hn d lng ti a cho php ca cc cht chit xut dung mi nh m-ti-la a-x-tt
(ti a 20 mg/kg ch) v kh c khng mu v kh chy dichloromethane CH2Cl2 (ti a 5
mg/kg ch).
Vic tun th theo cc quy nh v gii hn d lng thuc bo v thc vt (MRL) l mt
vn rt quan trng i vi ch. EU a ra cc mc ti a i vi nhiu loi thuc bo
v thc vt c php c trn cc sn phm thc phm nhp khu, trong c ch. Tuy
nhin, nhiu ngi mua EU v d nh c, c th c quy nh cht ch hn v MRL so
vi gii hn chnh thc ca EU v coi l tiu chun ring ca h (v d cao hn mc ca
EU 30%). Thm vo , cc ngng ny ngy cng tr nn nghim ngt do cc phng th
nghim c cng nhn ngy cng c th pht hin ra mc d lng thp hn trn cc sn
phm ch l sy kh.
Vic s dng cht bo v thc vt c cho php khi thu hoch ch, nhng phi c kim
sot nghim ngt. D lng thuc bo v thc vt l mt vn quan trng i vi ch, c
bit l ch t cc nc Chu nh Trung Quc, Vit Nam, n , Indonesia... Cc cht
bo v thc vt ph bin nht thng c tm thy trong ch gm c: dicofol, ethion,
quinalphos, hexaconazole, fenpropathrin, fenvalerate v propargite. Tuy nhin, cc cht ny
c th khc nhau ty vo xut x ca ch v thay i lin tc. Mt cch tt gim d
lng thuc bo v thc vt l p dng bin php qun l dch hi tng hp (IPM). y l
cch thc kim sot dch hi nng nghip s dng cc chin lc b sung ln nhau bao gm
c thc tin trng trt v qun l ha cht.
37

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Doanh nghip cn ht sc quan tm n vn gii hn d lng thuc bo v thc vt.
Bn c th tho lun vi ngi mua gii hn no c chp nhn. Ngay c khi bn tun th
theo cc quy nh ca EU, sn phm ch ca bn vn c th b t chi do cc quy nh cht
ch hn theo tiu chun ring ca ngi mua. Bn cn sn sng gi ch cho cc phng th
nghim phn tch trc khi ngi mua ng vn chuyn hng.
y ban Ch Chu u (ETC) d tho mt B quy tc v d lng thuc bo v thc vt
trong ch (http://imochina.org/wp-content/uploads/2010/03/ETC-COP-Pesticides-in-TeaIssue-16-April-2012.pdf). Doanh nghip c th tham kho bn tm tt cc hng dn cho
ch ti y: http://www.etc-online.org/docs/compendium-of-guidelines-for-tea.pdf.
Gn y, c nhng vn i vi quy nh v hm lng ti a ha cht nhum
anthraquione t mc 0,01mg/kg thc phm, bao gm c l ch. Cht ny c th chuyn t
nguyn liu c s dng lm bao gi sang ch. C th y ban Chu u s tng gii hn d
lng ti a ca cht ny.
Do s quan tm ngy cng cao i vi vn v sinh an ton thc phm, cc h thng qun
l thc phm ng vai tr ngy cng quan trng. Cc nh bn l ln v ngi mua khc, nh
nh nhp khu hay cng ty ch bin EU, thng yu cu p dng cc h thng ny. Cc h
thng qun l an ton thc phm quan trng nht EU bao gm BRC, IFS, ISO22000
(FSSC22000) v SQF, ch yu lin quan n ng gi ch tiu dng (khng lin quan nhiu
n ngi trng ch v thng nhn).
Global G.A.P l mt c quan t ra tiu chun kinh doanh chng nhn cc sn phm nng
sn, tp trung vo thc tin nng nghip tt gip em li cc sn phm an ton v c th truy
xut ngun gc. Ch Global G.A.P tp trung ch yu vo qu trnh sn xut ban u. Global
G.A.P c s dng rng ri v cc nh bn l trn ton cu thng yu cu p dng.
Doanh nghip nn t vn vi ngi mua hng bit chnh xc h yu cu chng nhn no
t pha bn. Cc chng trnh nh Chng nhn UTZ cng ph hp vi Global G.A.P, khng
nht thit phi c chng nhn Global G.A.P ring.

4.3 Quy nh v bao b, nhn mc


Ch thng c ng trong ti giy. Cc thng g nh khng cn c s dng na. Bao
gi c ln cn c s nhn din (identification number), trng lng tnh v tng trng lng
(s lng cc thnh phn), thng tin bao b c cha ch en hay ch xanh (danh sch thnh
phn) v cc thng tin c th hn, v d nh ch ung bui sng ca ngi Anh (thng tin
nhn din sn phm), v nc xut x. Ch Trung Quc c ng gi trong thng thic,
c nim phong bng mi hn v c bc thm bng si thng.
V dn nhn, cc sn phm tiu dng c cha ch phi c dn nhn c cha cc thng tin
di y:
- Tn ca sn phm;
38

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
- iu kin t nhin hoc c x l c th ( ln men hay khng...);
- Danh sch thnh phn, bao gm c cc cht ph gia (nh cc loi tho mc trong
ch tho mc);
- S c mt ca cc cht c bit n c th gy d ng v phn ng cn phi c
ch r;
- Khi lng tnh;
- Ngy ht hn, s dng cm t best before (s dng tt nht trc ngy);
- Tn hoc tn ng k kinh doanh v a ch ca nh sn xut hoc n v ng gi
hoc ngi bn trn th trng EU;
- Nc xut x hoc ngun gc.
i vi sn phm hu c, EU a ra cc quy nh v sn xut v dn nhn hu c m
theo cc sn phm nng sn c sn xut v c ngun gc hu c cn phi tun th theo
c th a ra th trng EU vi nhn sn phm hu c (organic).

4.4 Sn phm bn vng


Yu t bn vng lin quan n cc kha cnh v mi trng, kinh t v x hi, bao gm c
cc vn v v sinh an ton thc phm. Trong s cc th trng EU, th trng Ireland
khng phi l th trng a chung ch c chng nhn. Ngi tiu dng Ireland quan tm v
cht lng, hng v v gi c v c xu hng trung thnh vi nhng thng hiu ca h.
Ch c chng nhn khng c quan tm nhiu trn th trng ny.
Ngun gc bn vng
Khi nim bn vng lin quan n cc kha cnh mi trng, kinh t v x hi, bao gm c
cc vn v v sinh an ton thc phm. Nhng nhn mc tiu dng lin quan ti vn
ny c s dng trn th trng EU bao gm nhn UTZ, nhn sn phm hu c, nhn
thng mi cng bng v nhn ca Lin minh rng nhit i (Rainforest Alliance).
Rainforest Alliance c chng trnh chng nhn ln cho ch trn th trng EU. Cc thng
hiu ca Anh v H Lan nh Unilever, Tetley (Tata), Typhoo, Yorkshire Tea v Twinnings
cam kt cung cp tr c chng nhn ca Rainforest Alliance. Ch c chng nhn UTZ c
bn bi cc hng ln khc nh D.E. Master Blenders Organic v nhn thng mi cng
bng l mt th trng ngch nh trn th trng EU.
Khi doanh nghip quan tm n vic chng nhn sn phm ch, cn hiu r xu hng trn
th trng mc tiu ca bn v cn nhc p dng hai hoc ba chng nhn, m bo hai n
ba chng trnh chng nhn khc nhau cho mt sn phm (v t c th tng thm c hi
ca bn trn nhiu th trng hn). Doanh nghip cng c th tm hiu v cc sng kin lin
ngnh hoc sng kin lin kt nhiu cng ty hiu r hn v chin lc bn vng trn th
trng EU. Bn c th tm kim v theo ui cc sng kin ph hp vi chin lc v cc
gi tr ct li ca cng ty bn.

39

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Cc chun mc ca ngnh ch EU
Bn cnh cc nhn mc tiu dng, ngnh ch EU cng p dng nhng chun mc nh BSCI
v SA 8000 nhm m bo v truyn thng v trch nhim x hi (doanh nghip vi doanh
nghip). Vic p dng mt h thng qun l nh ISO14000 (cc kha cnh v mi trng)
hoc OHSAS 18001 (v sinh an ton thc phm) l mt cch khc gii quyt vn bn
vng v c th gip bn t c nhng li th cnh tranh nht nh.
Sng kin ca ngnh
The Ethical Tea Partnership (ETP) l mt t chc phi li nhun ni m cc thnh vin hp
tc ci thin tnh bn vng ca mt hng ch, i sng ca nhn vin v mi trng sn
xut. Thnh vin ca t chc ny khng ch l nhng hng ch quc t m c nhng cng ty
c lp, nh l.
Doanh nghip c th tham kho trang web ca ETP bit thm thng tin chi tit
(http://www.ethicalteapartnership.org). ETP h tr cho cc nh sn xut v vn giy
chng nhn, vic kim nh cng nh o to v gii quyt cc vn nh thay i kh hu.
Tham
kho
thm
v
Nhng
li
ch
m
ETP
mang
li
(http://www.ethicalteapartnership.org/tea-sustainability-programmes/).
Khi nim th trng ngch bn vng
Mt s chng nhn b sung ti mt s th trng ngch nh chng nhn kh thi CO2 v
chng nhn sn phm nng ng sinh hc. IFOAM l mt t chc bo tr quc t v nhn
mc sn phm hu c. Doanh nghip c th tm hiu thm v thnh vin ca h ti y:
http://www.ifoam.org/en/news/2013/04/09/member-directory-2013-now-availabledownload.
Sng kin bn vng ca mt s cng ty ng gi ch ang hot ng c lp ti EU
Trong bo co Tng quan ngnh hng ch nm 2011, IDH cho bit ti EU, ba nh bn l ch
ln nht hin ang cung cp hn 70% lng ch cho th trng. Nhng cng ty ch ln c
chin lc bn vng ca h:
- Unilever: Ngun cung ng bn vng Ngun ch bn vng.
- DE Master Blenders 1753: C trch nhim vi ngun hng.
- Tata Global Beverages: Chin lc bn vng - Chng nhn
- Twinings: Trch nhim i vi mi trng v x hi.
Nhng nhn hiu ch bn vng c quy m nh c th k n l nhng thng hiu quc t
bao gm: PUKKA, Clipper v Piramide ca H Lan. Tt c sn phm ch ca cc hng ni
trn u l ch hu c.

4.5 Ngun gc xut x


Ch c ngun gc xut x t mt nc ring l l ch cung cp cho ngi tiu dng cha
c pha trn. Nhng loi ch nh th ny thng c qung b trn th trng km theo
40

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
cu chuyn v mt c im c bit ca nc hoc khu vc xut x, nh l iu kin kh
hu hay s a dng sinh thi t nhin.
Ngi tiu dng on th trng ny thng c cung cp cc thng tin c th v cch
thc tiu dng ch. Nhng ngi tiu dng ny bit nhiu v cc loi ch khc nhau v cht
lng ch, v do , h quan tm n cc yu t khc, nh cu chuyn v quy trnh sn xut
ng sau sn phm. Ch c ngun gc xut x t mt nc cng dn tr nn quen thuc hn
vi nhm ngi tiu dng ny. Hin nay, tiu th ch ang c m rng hn cc nc
Ty v Bc u v y, ngi tiu dng cng hiu bit hn v ch. Do , nhng loi ch
c xut x t mt nc cng c bit tr nn ph bin cc nc ny.

4.6 Cc chng nhn v ch


Ngi tiu dng Chu u ngy cng nhn thc r hn v cc vn mi trng v x hi
ca cc phng thc sn xut, v tc ng ca chng n ngi ngho v mi trng. Do
, cc h thng tiu chun c t ra gii quyt cc mi quan tm ny.
Nhng sng kin c bit n nhiu nht v lin quan nht EU l thng mi cng bng,
sn phm hu c, Lin minh rng nhit i (RA) v chng nhn UTZ. Trn th trng quc
t, khong 9% ch c bn ma v 2011/ 2012 c chng nhn vi nhng tiu chun bn
vng t nguyn ny (theo State of Sustainability, 2014). Trong thi k ny, Kenya, n
v Malawi l nhng nc sn xut ch c chng nhn ln nht. Trong s nm chng
nhn, UTZ v RA tp trung ch yu vo th trng ph thng, trong khi chng nhn
Fairtrade v sn phm hu c thng cho cc th trng ngch vi mt s cng ty kinh
doanh nht nh. Bn cnh , UTZ v chng nhn sn phm hu c thng bao gm c cc
bc kinh doanh v pha trn/ ng gi, mc d chng nhn Fairtrade c cc tiu chun tnh
ti khi a ra kinh doanh, ngc li tiu chun ca Lin minh rng nhit i ch gii hn
mc sn xut. Nhng chng nhn v tiu chun bn vng t nguyn ny c tho lun
k hn di y.
ETP Hip hi ch Ethical Tea Partnership
ETP l mt lin minh ca hn hai mi cng ty ng gi ch quc t. Hip hi ny u tin
c mt s cng ty ch ln ca Anh thnh lp, nh Tp on Tetley, Twinnings, Unilever
v Finlays. Bn thn ETP khng phi l mt t chc chng nhn, nhng Hng dn ton
cu ETP hon ton ph hp vi cc sng kin ca Thng mi cng bng, Lin minh rng
v chng nhn UTZ. Thng thng hip hi ny h tr cc cng ty tng bc p ng cc
tiu chun ny. ETP c cc kha o to v h tr ngi trng ch t c cc tiu chun
c cp trn. ETP hot ng Chu Phi (Kenya v Malawi), Chu (Trung Quc,
n v Indonesia) v Nam M (Achentina v Brazil).
RA Lin minh rng nhit i
Nm 2012, chng nhn RA l chng nhn ln nht v sn xut ch c chng nhn v vn
ang c tm quan trng ngy cng cao. Chng nhn ny thng c cc cng ty bn l trn
th trng truyn thng p dng, ch vi ch dng ti lc. Nhng ngi ch trch cho rng
41

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
chng nhn ny c th d dng thch nghi trn quy m rng hn v nhng yu cu ca n
khng qu chi tit v nghim ngt nh vi chng nhn sn phm hu c hay chng nhn
thng mi cng bng (FLO) v t em li li ch cho nh sn xut ch (Theo
Ethicalconsumer.org). RA c s dng bi ba thng hiu ton cu ln nht gm Unilever,
Tata tea v Twinnings. Chng nhn ny bt buc phi c i vi tt c cc cng ty ng gi
ch ln, c bit l Anh. Cc vng trng ch ln nht c chng nhn RA gm Kenya, n
v Indonesia (Theo Rainforest-Alliance.org).
Nm 2012, RA chim th phn ln nht v ch c chng nhn c bn trn ton cu
(Theo State of Sustainability, 2014). Nm , 18% kim ngch xut khu ch ton cu (sn
lng khong 355 nghn tn) c chng nhn RA, cao hn 1,5 ln so vi chng nhn thng
mi cng bng, i th cnh tranh gn nht ca RA. State of Sustainability bo co con s
c tnh nm 2014, ch c chng nhn RA s tng ln ng k, t 25% kim ngch xut
khu ch ton cu vo nm 2015 (vi sn lng khong 500.000 tn). S pht trin ca RA
do mi quan tm ca ngi tiu dng i vi nhn quy cch trn th trng ch ph thng
tng ln (Theo Ethical_consumer.org) v do nhng cam kt ca mt s thng hiu ch a
quc gia.
Chng nhn UTZ
Cng nh RA, chng nhn ny ch yu c cc cng ty bn l trn th trng ch ph
thng s dng, c bit l vi ch ti lc. Do , c s cnh tranh mnh m gia chng nhn
RA v chng nhn UTZ.
Nm 2012, ch khong hn 3.000 tn ch bn trn th trng ton cu c chng nhn UTZ,
tng 4,6% so vi nm 2010 (Theo Bo co v tc ng ca chng nhn UTZ, 2014). Con s
ny chim khong 0,12% tng kim ngch xut khu ch ton cu. Cng nm, gn mt na
s ch c chng nhn UTZ c sn xut Kenya. Cc nc sn xut ln khc s dng
chng nhn ny gm c Malawi, Indonesia v n . DE Masterblenders l mt trong s
cc cng ty ln s dng chng nhn UTZ cho ch ca h.
Chng nhn hu c
Ch c chng nhn l ch hu c cn phi tun th theo cc quy nh php l ca EU v
sn xut v dn nhn hu c. Mc d doanh s bn hng ton cu ca ch hu c tng
mc cao (10 20% mi nm) t nm 1995 n nm 2008, nhng gim xung mc tng
trng hng nm 3% trong nhng nm gn y (t 2008 n 2012). Mc d sn xut ch
c chng nhn hu c phn b trn ton cu, nhng mc bo ha th trng vn thp
(Theo State of Sustainability, 2014). Nm 2011, ch hu c c sn xut 21 nc, chim
doanh s bn ton cu l 11,5 nghn tn ch hu c. Trong , ch ring Trung Quc, n
v Nht Bn chim th phn cao trong tng doanh s ch hu c ton cu (tng ng l
36%, 27% v 14%). Th phn ca cc nc khc u thp di mc 4,5%. Cc chuyn gia
trong ngnh mong mun rng cc nh sn xut ch s quan tm hn n chuyn lm vic vi
cc t chc chng nhn ch trn th trng ph thng, nh RA v UTZ, hn l t chc
chng nhn ch hu c. Do , doanh s ch hu c trn ton cu c d on s tip tc
42

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
tng khim tn mc khong 3%/nm. Theo cc chuyn gia trong ngnh, sn xut ch hu
c rt phc tp do s cn thit phi s dng cc loi thuc bo v thc vt v vic ti tiu
cho ma mng.
V doanh s bn hng, cc th trng ln nht cho sn phm ch hu c Chu u nm
2012 gm c c (7 t euro), Php (4 t euro), Anh (2 t euro), Italia (1,9 t euro), Thy S
(1,5 t euro), o (1 t euro) v Thy in (900 triu euro) (theo Fibl, 2014). Chng nhn
hu c thng dng nht i vi cc loi ch c bit v ch cao cp, nh ch l sy kh.
Chng nhn thng mi cng bng
Mc d c mt s tiu chun chng nhn thng mi cng bng ang tn ti, nhng trn th
trng Chu u ch yu p dng chng nhn Thng mi cng bng (FLO) khi so snh vi
cc nhn thng mi cng bng khc.
Nm 2012, trn th trng ton cu, ch c khong 6% lng ch sn xut ra l ch c chng
nhn Fairtrade. Trong h thng bn l, ch l mt trong s by nhm sn phm ln nht
c chng nhn Fairtrade (FLO). Nm 2013, hn 11 nghn tn ch bn trn th trng ton
cu c chng nhn Fairtrade (FLO), gim 2% so vi nm 2012. Trong s , c 22% c
c chng nhn ch hu c. Anh l th trng ln nht cho cc sn phm thng mi cng
bng. Doanh s bn l nm 2013 tng 12% so vi nm 2012, t mc hn 2 t euro (chim
36% th trng ton cu). Mt s th trng cho sn phm ch c chng nhn thng mi
cng bng khc bao gm c, Php, Thy S v Thy in (Theo Bo co thng nin ca
Fairtrade, 2015).
Theo cc chuyn gia trong ngnh, Fairtrade l mt loi chng nhn tnh bn vng, nhng
ang b gim dn v ngun cung. Chng nhn ny yu cu phc tp v i hi qu trnh
nh gi rt tn km. Ngun cung ch Fairtrade ph thuc vo mt s t nh sn xut ch, v
th c ri ro cho ngun cung trong tng lai.

43

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

V. Mt s th trng xut khu tim nng


5.1. Th trng ch Ba Lan
5.1.1. c im, xu hng tiu dng
Ch l loi ung nng rt quan trng Ba Lan v c nhiu ngi coi l sn phm hng
ngy cn thit. Trong khi tiu dng ch vn cao Ba Lan, tc tiu dng bt u gim dn
trong nm 2014. Thi quen tiu dng Ba Lan khng ph thuc vo thi trang hay xu
hng. Tuy nhin, ch ph bin hn mt cht pha ng nc ny ni m tng thuc v
lnh th ch Nga.
Ngi Ba Lan nm trong s nhng ngi tiu th ch theo u ngi cao nht chu u. H
xem ch, c bit l ch en l nhu cu thit yu. Ngi Ba Lan c xu hng ung tr
tng ba n. Ngi tiu dng Ba Lan ni chung khng giu c bng ngi tiu dng ni
chung phng Ty. Tiu th ch en nhiu hn ch c bit. Tuy nhin, quan tm ca
ngi tiu dng ang thay i khi m nhiu cng dn Ba Lan tr nn giu c hn. nc
ny ang c nhu cu ngy cng tng i vi sn phm ch vi v tinh vi hn. Vic a ra
nhng sn phm ch cao cp mi nh l ch vi hng v c bit v cht lng c bit
cao s l th trng tng trng chnh cho cc nh nhp khu. Th trng xut khu ch en
ca Ba Lan ang tng trng nhanh chng; iu ny c th l mt th trng tng trng
khc cho cc nh xut khu.
Trong khi ch en vn chim hn 58% tng doanh thu, ngi tiu dng ang cng ngy thay
th ch en vi nhng loi ch khc (v d nh xanh hoc trng). Ngi tiu dng Ba Lan
thch khm ph nhng hng v mi v nhn mnh n nhng loi ch tt cho sc khe.
Gi tr bn ch xanh hin ti tng trng chc chn mc 5% vo nm 2014 trong khi ch
hoa qu v tho dc tng trng vi tc 3%. S ph bin ca loi ch ny l kt qu ca
xu hng v sc khe. Mt khc, doanh thu bn l ch en tiu chun gim 3% trong
nm 2014.
Cc thng hiu ch phm cp thp, c tnh kinh t vn chim th phn ln. Do s pht trin
ca cc chui ca hng gim gi, nn Ba Lan c nhu cu v cc thng hiu ch gi r, c
tnh kinh t. V tng quan, cht lng cc sn phm ch gi r tng cao hn so vi nm
trc.
Mc d ma ng ngn v nh nhng, tiu th ch ti Ba Lan khng gim mnh trong nm
2014 do nhiu hng v ch mi v c tnh sng to ra i (c bit l ch tho mc v hoa
qu). Tiu th ch en t nh vo qu 1 v qu 4 trong khi doanh thu bn ch xanh, tho
mc v hoa qu tng ln trong qu 2 v qu 3.
Ngi tiu dng Ba Lan thch nhng iu mi l v sng to v tm ra nhng hng v
ch mi v ch c tnh sng to kt hp nh ch hoa qu vo nm 2014. Ngi tiu dng sn
44

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
sng nm th sn phm mi nhng ng thi khng lin tc mua i mua li mt loi sn
phm mi.
Ngi tiu dng Ba Lan ang ngy cng ginh s ch nhiu hn n cht lng ch.
Ngi ta coi ch khng ch l loi thc ung hng ngy thng thng m cn l mt hnh
thc nghi l, v ngy cng nhiu ngi tiu dng s dng m pha tr c bit chun b
ch v ch ung ngoi nh. Xu hng ny s tip tc trong thi gian ti.
Trong nm 2014, gi trung bnh ph bin trong ngnh ch mc tng t vi nm 2013.
iu ny ch yu kt qu ca gi c n nh ni chung. Do cnh tranh mnh m, nhng nh
ch bin ch khng th d dng chuyn gi c tng sang ngi tiu dng cui cng.
Vic bn ch khng ng ti Ba Lan ch hn ch nhng ca hng ch chuyn bit t
nhng thnh ph ln cng nh nhng ca hng trc tuyn. Tuy nhin, ngi tiu dng Ba
Lan thch nhng ca hng ch chuyn bit hn l bn hng trc tuyn do cc ca hng
chuyn bit c tip xc trc tip vi ngi bn hng, y l ngi c th a ra t vn v
nhng loi ch khc nhau. Theo thi gian, ch khng ng gi tng ln do s gia tng chui
cc ca hng ch chuyn bit nh Czas na Herbate (Time for Tea) v Five Oclock.
Nguyn liu mi v hnh thc mi ca ti ch cng thay i. Bao ti giy lc truyn thng
ni ting gi thng c thay bng ti lm bng nylon, khng dt c th phn hy mt
cch thng mi hoc nguyn liu sinh hc c th phn hy c chng nhn. Ngoi ra, ti
ch hnh kim t thp tr nn ph bin hn, to c hi cho ch l to c th m rng v to ra
nhng nc pha nhiu v hn.
Bng 8: Khi lng bn l cc loi ch ti Ba Lan 2009-2014
vt: Tn
Tn
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch Xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Ch

2009
17.083,1
13.359,4
3.788,0
9.571,4
3.723,8
889,7
2.834,1
7.664,3
1.384,5
593,4
26.725,3

2010
19.124,4
14.856,6
3.596,4
11.260,1
4.267,9
984,3
3.283,6
8.724,7
1.616,9
615,3
30.081,3

2011
18.717,2
14.217,4
3.220,6
10.996,8
4.499,8
946,8
3.553,0
9.276,3
1.850,8
621,5
30.465,8

2012
18.039,3
13.665,6
2.897,5
10.768,2
4.373,6
902,2
3.471,4
9.487,0
1.914,2
630,8
30.071,3

2013
2014
17.331,3 16.863,7
13.049,2 12.586,9
2.750,6 2.622,9
10.298,7 9.964,0
4.282,0 4.276,9
855,4
822,5
3.426,6 3.454,4
9.581,3 9.723,6
1.956,5 2.006,2
644,8
669,9
29.513,9 29.263,5

Ngun: Euromonitor

45

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Bng 9: Tr gi bn l cc loi ch ti Ba Lan 2009-2014
vt: triu PLN
Chng loi ch
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch Xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Ch

2009
941,7
637,1
119,3
517,8
304,6
53,8
250,8
491,7
142,8
57,9
1.634,1

2010
1,099,5
740,4
116,9
623,5
359,1
61,2
297,9
592,0
177,3
70,2
1.939,0

2011
1,112,6
731,1
107,6
623,5
381,5
61,0
320,5
659,1
208,9
82,2
2.062,8

2012
1,088,6
722,8
100,2
622,6
365,8
59,8
306,1
685,1
221,6
91,6
2.087,0

2013
1,050,6
698,1
97,8
600,3
352,4
58,3
294,1
700,7
233,1
95,1
2.079,5

2014
1,024,0
679,3
95,5
583,8
344,7
57,1
287,7
718,9
244,4
99,5
2.086,8

Ngun: Euromonitor

5.1.2. Nhp khu


Theo s liu ca ngun tin Trademap-ITC, nhp khu ch ca Ba Lan nm 2014 t 113,4
triu USD, xp th 19 v chim 1,74% tng nhp khu ch ca c th gii.
Bng 10: Nhp khu ch (HS 0902) ca Ba Lan t cc nc 2010-2014
Cc ch s thng mi
Cc
nh Tr gi
cung cp
NK 2014
(Nghn
USD)
NK t th
gii

Cn cn
thng
mi 2014
(Nghn
USD)

T trng
trong
tng NK
ca Ba
Lan (%)

Khi
lng
NK
2014

Mc tng Mc tng
trng tr trng khi
n
gi
gi NK
lng NK
(USD/tn)
2010-2014 2010-2014
(%)
(%)

113.416

123.591

100

35.445

3.200

-6

-9

Sri Lanka

16.179

-16.179

14,3

2.384

6.786

-4

-4

Kenya

15.881

-15.869

14

6.490

2.447

15.875

-6.702

14

3.241

4.898

36

32

13.889

-13.881

12,2

4.866

2.854

-2

Trung
Quc

13.644

-11.293

12

3.777

3.612

10

-4

Indonesia

7.891

-7.679

3.488

2.262

Vit Nam

4.731

-4.697

4,2

2.970

1.593

46

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
UAE

3.780

-716

3,3

348

10.862

Argentina

3.023

-2.901

2,7

2.028

1.491

-1

-4

Vng
quc Anh

2.634

20.627

2,3

418

6.301

-55

-65

H Lan

2.080

10.003

1,8

765

2.719

-12

Ngun: Trademap ITC 10/2015


Trong nm 2014, Vit Nam xp th 7 trong s cc nc xut khu ch sang Ba Lan, vi tr
gi t hn 4,7 triu USD.
Bng 11: Nhp khu ch ca Ba Lan theo m HS giai on 2010- 2014
Cc ch s thng mi

HS

0902

Mt hng

Ch, hoc cha pha

hng liu

Cn cn
Kim ngch
thng
NK 2014
mi 2014
(nghn USD)
(nghn
USD)
113.416

Mc tng
trng NK
hng nm
theo tr gi
2010-2014
(%.)

Mc tng
trng NK
hng nm
theo khi
lng 20102014 (%.)

-6%

-9%

Ch en ( men) v ch
090240 men mt phn, ng
gi sn trng lng trn 3kg

70.647

-41.114

-8

-10

Ch en ( men) v ch
men mt phn, ng
090230
gi sn trng lng khng
qu 3kg

23.753

128.165

-2

-5

Ch xanh (cha men)


090220 ng gi sn trng lng
trn 3 kg

13.369

4.718

-4

-10

Ch xanh (cha men)


090210 ng gi sn trng lng
khng qu 3 kg

5.646

31.823

23

14

Ngun: Trademap ITC 2015


Nhp khu ch suy gim trong 5 nm qua
Tng nhp khu ch ca Ba Lan trong nm 2014 l 35,4 nghn tn, tng ng 113,4 triu
USD v tr gi. Nhp khu ch giai on 2010-2014 suy gim 6% v khi lng v 9%
v tr gi. Nhp khu t cc nc chu u khc (thng mi ni khi) gim c bit
47

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
mnh k t nm 2009 trong khi nhp khu t cc nc ang pht trin li tng nh.
Ba Lan nhp khu ch chim 1.74% tng nhp khu ch ca th gii, xp th 19 trong s
cc nc nhp khu ch. Nhiu loi ch c th thu ht nhng ngi mua quy m nh, c
bit l nhng ngi ang tm kim mua t ngun chnh thc.
Nhp khu ch xanh tng ln
Trong nm 2014, ch en chim khong 83% tng nhp khu vo Ba Lan. Cn li 17% l
ch xanh. Trong giai on 2010-2014, nhp khu ch xanh (cha men) ng gi sn trng
lng khng qu 3 kg (HS 090210), tng 14% v khi lng v 23% v tr gi. Trong khi
, nhp khu ch en gim trong cng giai on .

5.1.3. Cc cng ty ch ti Ba Lan


Cng ty ch hng u Ba Lan trong nm 2014 l Unilever Polska c th phn doanh thu
bn l t mc 33%. Cng ty ln th 2 l Tata Global Beverages vi th phn l 9%. C hai
cng ty u c ngn sch ln dnh cho marketing v u t nhiu vo khuyn mi.
C hai cng ty a quc gia hng u ny u c v tr mnh m bi chin lc marketing
mnh m v s hin din ca mnh. Danh mc bn hng ca Unilever Polska rt rng, bao
gm c nhng thng hiu nh Lipton cao cp v sn phm Saga tiu chun, v c hai
thng hiu ny u rt ph bin vi ngi tiu dng Ba Lan. Ngoi ra, cc thng hiu nh
the Tetley v Vitax m Tata Global Beverages Polska cung cp cng c v tr n nh.
Cc cng ty trong nc cng c v tr kh mnh m trong nm 2014. vi Herbapol Lublin.
Mokate v Posti xp hng ch sau hai tp on a quc gia. Ba cng ty ny chim 15% th
phn doanh thu bn l trong nm 2014. Cng ty ch ln nht Ba Lan. Herbapol Lublin,
chim 7% th phn trong nm 2014.
Teekanne Polska c mt v tr mnh m trn th trng Ba Lan. Cng ty ny c nhiu loi
sn phm nh ch en, ch xanh, ch hoa qu v ch tho mc nhng siu th v i siu
th. Thng hiu ny a ra cht lng tt v nhiu s la chn v hng v.
Th phn ca nhng thng hiu ch c nhn tng ln 14% vo nm 2014. Mt s nh
bn l nh Lidl t yu cu cao v sn phm thng hiu ring thu ht ngi tiu dng.
Bng 12: Th phn ca cc cng ty tnh theo tr gi bn l ti Ba Lan 2010-2014
vt: %
Cng ty
Unilever Polska SA
Tata Global Beverages Polska Sp zoo
Herbapol Lublin SA
Mokate SA

2010
33,7
9,3
6,7
3,1

2011
34,2
9,2
6,5
3,9

2012
34,2
9,0
6,4
4,3

2013
33,5
8,8
6,2
4,5

2014
32,5
8,6
6,8
4,7

48

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Cng ty
Jeronimo Martins Polska SA
Big-Active Sp zoo
Posti SA
Gourmet Foods Sp zoo
Teekanne Polska Sp zoo
Tesco Polska Sp zoo
Biofluid Wojciech Piasecki Sp j
Malwa
Carrefour Polska Sp zoo
Amber Spark SA
Oskar International Trading Sp zoo
PPK Astra Sp zoo
Bastek Coffee & Tea Spj
Ahmad Tea London Ltd
Zas-Pol Sp zoo
Sonnentor Kruterhandels GmbH
Bio-Active Dystrybucja Sp zoo
Jeronimo Martins Dystrybucja SA
RKK Invest Sp zoo
Other Private Label
Cc loi khc
Tng s

2010

2011

4,6
1,3
3,4
1,7
0,8
1,0
0,5
1,6
0,6
0,4
0,2
0,5
0,1
2,3
3,1
0,7
3,0
21,3
100,0

2012

4,2
4,1
3,3
2,3
0,9
1,0
0,7
0,7
1,2
0,6
0,4
0,2
0,3
0,2
2,5
3,9
4,0
15,9
100,0

2013

4,4
4,0
3,8
3,4
2,8
1,0
1,0
0,8
0,7
0,9
0,6
0,4
0,2
0,3
0,2
2,6
4,8
14,3
100,0

2014

4,7
3,2
4,0
3,6
3,4
3,3
1,1
0,9
0,9
0,7
0,6
0,6
0,4
0,2
0,2
0,2
5,1
13,9
100,0

4,7
4,2
3,9
3,4
3,4
3,4
1,1
0,9
0,9
0,7
0,6
0,6
0,4
0,3
0,2
0,2
5,1
13,4
100,0

Ngun: Euromonitor
Bng 13: Th phn thng hiu ch tnh theo gi tr bn l ti Ba Lan 2011-2014
vt: %
Thng hiu
Saga
Lipton Yellow Label
Lipton
Herbapol
Biedronka
Vitax
Big-Active
Tetley
Posti
Dilmah
Teekanne
Tesco
Minutka

Cng ty
Unilever Polska SA
Unilever Polska SA
Unilever Polska SA
Herbapol Lublin SA
Jeronimo Martins Polska SA
Tata Global Beverages Polska
Sp zoo
Big-Active Sp zoo
Tata Global Beverages Polska
Sp zoo
Posti SA
Gourmet Foods Sp zoo
Teekanne Polska Sp zoo
Tesco Polska Sp zoo
Mokate SA

2011
14,4
10,3
9,2
6,5
-

2012
14,8
10,4
8,9
6,4
4,4

2013
14,7
10,1
8,7
6,2
4,7

2014
14,5
9,7
8,3
6,8
4,7

4,3

4,5

4,5

4,5

3,2

4,2

4,8

4,6

4,3

4,1

4,2
4,1
3,3
2,3
2,2

4,0
3,8
3,4
2,8
2,6

4,0
3,6
3,4
3,3
2,8

3,9
3,4
3,4
3,4
3,0

49

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Mokate SA
Biofluid Wojciech Piasecki Sp j
Malwa
Carrefour Polska Sp zoo
Amber Spark SA
PPK Astra Sp zoo
Mokate SA
Bastek Coffee & Tea Spj
Ahmad Tea London Ltd
Oskar International Trading Sp
Oskar
zoo
Zas-Pol Sp zoo
Zas
Sonnentor Kruterhandels
Sonnentor
GmbH
Oskar International Trading Sp
Yunnan Green
zoo
Oskar International Trading Sp
Golden Assam
zoo
Biofluid Wojciech Piasecki Sp j
Biofix
Oskar International Trading Sp
Oskars Choice
zoo
Jeronimo Martins Dystrybucja
Biedronka
SA
Other Private Label Other Private Label
Cc loi khc
Cc loi khc
Tng s
Tng s
Loyd Tea
Bi Fix
Malwa
Carrefour
Irving
Astra
Consumer
Bastek
Ahmad Tea

1,0
0,8
1,0
0,7
0,7
0,6
0,7
0,4
0,2

1,1
0,9
1,0
0,8
0,7
0,6
0,6
0,4
0,2

1,2
1,0
0,9
0,9
0,7
0,6
0,5
0,4
0,2

1,2
1,0
0,9
0,9
0,7
0,6
0,5
0,4
0,3

0,2

0,2

0,2

0,3

0,3

0,3

0,2

0,2

0,2

0,2

0,2

0,2

0,2

0,2

0,2

0,1

0,3

0,2

0,2

0,1

0,0

0,1

0,1

0,1

0,5

0,3

0,1

0,1

3,9

4,0
18,7
100,0

4,8
17,0
100,0

5,1
13,9
100,0

5,1
13,4
100,0

Ngun: Euromonitor

5.1.4. Cc quy nh ca th trng


a.Thu quan nhp khu
C nhng thay i to ln trong H thng u i thu quan ph cp ca EU (GSP) t
1/1/2014. H thng ny a ra nhng mc thu quan u i cho hng nhp khu t mt s
nc ang pht trin. V th trng ch, iu ny c ngha l v d nh ch t Trung Quc
(chim 6% th trng Ba Lan) s khng cn c hng thu quan u i ph cp na.
iu ny c ngha l by gi nhp khu ch t Trung Quc s t hn. Thu quan i vi
ch xanh t Trung Quc trong ti khng qu 3 kg c mc thu quan l 3,2%. V gi c dn
dt. iu ny s c tc ng n thng mi vi ch ca Trung Quc. Tc ng c th s
gim bt khi thiu ht ch c bit trn th trng th gii.
Tham kho chi tit v thu quan nhp khu ti c s d liu TARIC
www.macmap.org.

hoc

50

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
b. Nhng yu cu thng thng ca th trng
Ngi tiu dng Ba Lan c th a ra cc yu cu cao hn nhng quy nh php l hin ti
ca EU v nhng vn nh an ton thc phm, cht lng, vn mi trng v x hi.
Nhng yu cu khng c tnh php l ny pht sinh t nhng vn c th hoc sng kin
t cc ngnh c th hoc sng kin c nhn. Chnh sch v trch nhim ca nh nhp khu
v nh bn l thng a vo nhng tiu chun sau.
Tiu chun cht lng
Tiu chun ISO 9000 a ra hng dn v cng c m bo rng cc sn phm v
dich v u p ng mt cch nht qun cc yu cu ca khch hng v cht lng
c ci thin u n. Ngy nay, nhn mc ny rt l ph bin vi cc cng ty ch
khp chu u.
c thng tin chi tit hn. xin tham kho ti liu ca CBI: Quality management systems
ISO 9001

Tiu chun v sc khe & an ton


Qun l thc phm v kh nng truy sot
Do mi quan tm ngy cng cao v an ton thc phm. h thng qun l thc phm c mt
vai tr rt quan trng. Nhng nh bn l ln v nhng ngi mua hng khc nh nh nh
nhp khu v ch bin Anh thng hay hi v nhng h thng ny. Nhng h thng qun
l an ton thc phm quan trng nht l EU l BRC. IFS. ISO22000 (FSSC22000) v
SQF, ch yu lin quan n ng gi ch cho tiu dng (khng nhiu lm cho nng dn
hoc thng nhn).

Thng tin chi tit v nhng h thng an ton thc phm b sung v nhng thng tin thm v
ch ny, xin tham kho trang web: www.cbi.eu (CBI documents); V H thng Qun l
An ton Thc phm, xin tham kho www.standarmap.org (Standards Map).
Global G.A.P.
Global G.A.P l mt c quan thit lp tiu chun doanh nghip vi doanh nghip chng
nhn sn phm nng nghip tp trung vo thc hnh nng nghip tt nhm gip a ra
nhng sn phm an ton v c th truy sot c. Global G.A.P. tea tp trung vo qu trnh
ch bin ban u. Global G.A.P. c s dng rng ri v thng c cc nh bn l trn
51

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
th gii yu cu.

Thng tin chi tit, xin tham kho ti liu ca ITC: GlobalG.A.P. Ngoi ra, bn cn hi ngi
mua hng ca bn chnh xc l giy chng nhn no ng ta yu cu t pha bn. Mt s c
ch v d nh UTZ Certified ph hp vi GlobalG.A.P, khng cn n tch bch chng
nhn GlobalG.A.P.
Nhng khi nim bn vng yu cu v th trng ngch
Bn vng bao hm nhng kha cnh v mi trng. kinh t v x hi trong c c nhng
vn v sc khe v an ton.
To ngun bn vng
To ngun bn vng bao hm nhng kha cnh nh mi trng. kinh t v x hi. trong
c c nhng vn v an ton v sc khe. Nhng nhn hiu tiu dng lin quan th
trng chu u l Rainforest Alliance, hu c, Fairtrade v UTZ. Nhng thng hiu
chnh Ba Lan l Saga (thng hiu cp thp ni a ca Unilever) chim khong hn 1/3
kim ngch bn l. Lipton (thng hiu ton cu ca Unilever) chim khong 1/3 th trng
Ba Lan v c cam kt vi Rainforest Alliance. Ch Tetley ( ung ton cu Polska ca
Tata) l mt trong nhng thng hiu ch cao cp ph bin nht Ba Lan v l thnh vin
ca ETP. Ch Tetley cng cam kt 100% vi Rainforest Alliance. Ch nhn hiu Hu
c v Fairtrade hot ng th trng ngch nh hn.

Thng tin chi tit. xin tham kho ti liu ca CBI Labels and Standards: Sustainability in
Coffee. Tea and Cocoa
Nu bn mun kinh doanh ch chng nhn hu c, bn phi p ng nhng yu cu c
ra trong quy nh php l ca EU trong EU legislation. Sau bn c php a
logo hu c EU ln sn phm ca bn, cng nh logo ca t chc s hu tiu chun (v
d nh Soil Association Anh v Naturland c).
Khi xem xt chng nhn, cn bit xu hng th trng mc tiu ca bn hoc xem xt c
ch chng nhn kp hoc 3 ni ch mt 1 ln lm (do tng c hi ca bn nhiu th
trng hn).
Hy tm kim nhng sng kin ca ngnh hoc cng ty hiu r hn v chin lc
bn vng EU. Tm kim sng kin ph hp vi chin lc v gi tr ct li ca bn.
52

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
M cng nghip
Tip theo m ngi tiu dng. ngnh cng nghip s dng m nh BSCI v SA 8000,
m bo v trao i v tun th x hi ca mnh (doanh nghip-vi-doanh nghip).

Hy lu rng vic trin khai mt h thng qun l nh ISO14000 (kha cnh v mi


trng) hoc OHSAS 18001 (sc khe v an ton) l mt cch khc gii quyt vn
bn vng v c kh nng t c li th cnh tranh.
Sng kin ca ngnh
Ethical Tea Partnership (ETP) l mt t chc thnh vin phi li nhun lm vic ci
thin s bn vng ca ch, i sng ca cng nhn ngnh ch v mi trng m ch c
ch bin. Thnh vin t nhng thng hiu quc t ln n nhng thng hiu nh c
lp.

ETP a ra h tr i vi ngi sn xut vi chng nhn. gim st. o to v nhng vn


nh thay i kh hu. Xin tham kho: benefits of ETP.
Thng tin chi tit, xin tham kho website ca Ethical Tea Partnership (ETP).
Nhng khi nim bn vng ngch
Nhng chng nhn b sung cho phn nh ca th trng ngch l chng nhn v sn phm
thi CO2 v ng lc sinh vt.
IFOAM l mt t chc quc t bao trm ca nhng nhn hu c. Thng tin v cc thnh
vin ca IFOAM ti http://www.ifoam.org/en/news/2013/04/09/member-directory-2013now-available-download
Thng tin chi tit. xin tham kho ti liu ca CBI EU legislation: Organic production and
labelling

53

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Hp 1. Nhng sng kin bn vng ca cc cng ty ng gi ch ring l hot ng Ba
Lan
V Unilever l i th cnh tranh chnh v ch Ba Lan, vi khong 1/3 tng th
phn nn th phn ca ch c chng nhn tng ln Ba Lan. Nhng cng ty ng
gi ch ln bn sn phm Ba Lan gm:
Lipton v Saga (Unilever Polska SA) Sustainable Sourcing; Sustainable
Tea
Tetley (Tata Global Beverages Polska) Ethical Tea Partnership
Herbapol Lublin SA website
Dilmah website
Mokate. with the brand Minutka Certificates
Pukala - certificates

5. 1.5. H thng phn phi


Ch hoc c giao dch thng qua u gi hoc thng qua bn ring r. Nhng nc
cung cp ch ln nh Trung Quc. Vit Nam v Achentina bn ch thng qua knh ring
r. Nhng nc cung cp ch ln khc nh Kenya, Sri Lanka, Indonesia v n c
h thng u gi. Hiu v ton b chui cung ng ch c th gip nhng nh xut khu
c tnh c nhng ri ro v c hi v iu chnh chin lc marketing cho ph hp.
Nhng thng hiu quc t ln l ca nhng tp on a quc gia (MNC) c ngun gc t
Anh v H Lan, v d nh Unilever v D.E. Master Blenders. Cng ty u tin l cng ty
ch ln nht Ba Lan nm 2013 vi thng hiu Saga Tea v Lipton. vi th phn trn
60%. Ch ch yu c tiu th ti gia nh Ba Lan. iu ny c ngha l knh bn l l
lc lng quan trng nht trn th trng ch Ba Lan.
V th trng bn l c tp trung cao , nhu cu v ch khi lng ln kh l cao. Do
nhng nh ch bin v mua hng hng u kim sot hu ht phn on th trng ny.
Nhng cng ty mua ln v tr tt gip bn tip cn n ti chnh. Cng nn xem
nhng biu mu khc v ti chnh nh vin tr v ti tr. Mt i tc ln cho cc d n
ch cc nc ang pht trin l Common Fund for Commodities.
Ba Lan nhp khu ch ng gi khi lng ln: 90% ch nhp khu vo Ba Lan c
ng trong ti ln hn 3 kg. Hu ht nhng nh xut khu hoc thng nhn bn ch
khi lng ln trong ti giy sang Ba Lan. Ba Lan, ch c ng (ti ch) bn l
v nhng a im tiu dng khc.
54

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Nhng thng hiu nh hn (bn vng) thng phn u c quan h lu bn vi nhng
nh cung cp ca h, ngoi h thng mua bn u gi ra.
i vi ngi mua hng Ba Lan, c bit l nhng cng ty ln, qun l chui cung ng
tt l rt quan trng. Nhng nh cung cp ch quy m nh c t vn l nn tch hp
cng ngh thng tin v chia s v a ra nhng linh hot trong qun l chui cung ng
ca mnh.
Knh bn l Ba Lan bao gm nhng chui siu th a quc gia. nhng chui siu th
nh hn v nhng ca hng rau qu c lp v nhng ca hng chuyn bit v ch v
c ph nhng ngi c th bn hng qua mng. Nhng cng ty a quc gia c th gi
vai tr chi phi th trng ch trong thi gian vi nm ti.
Ngi Ba Lan trang trng trong giao tip c tnh chuyn nghip. Tin tng l iu rt quan
trng khi mun la chn mt nh xut khu. Cn sn sng u t vo mt mi quan h c
s tin cy ln nhau.

5.1.6.Trin vng th trng


Ch d kin c mc tng trng CAGR n nh (tc tng trng kp). Nhng loi ch d
kin c trin vng km nht s l ch l en, vn c s suy gim -4% theo gi c nh nm
2014 CAGR. v ch ti en tiu chun (-2%).
Ch xanh c giai on tng trng d kin CAGR l 3%. Trong nhng nm ti. ch tho
mc v ch hoa qu hu c s tip tc tng trng v vi khu vc ny c CAGR d kin l
3%.
Ngnh ch s trong tnh trng bo ha cp cao, ngha l ngnh ch khng cn hp dn
cho nhng cng ty mi tham gia. D kin l ngnh ch s cng c li v nhng thng
hiu nh hn s mt th phn vo tay nhng cng ty ln hn. Mt v d c th l thng hiu
Irving c mt doanh nhn Ba Lan tao ra vi nm trc y, ng Robert Kaminski.
Thng hiu ny c a ra bn t nm 2013 nhng cha tm c ngi mua t hn 1
nm nay.
Ngi tiu dng Ba Lan s ngy cng thay th ch en bng ch xanh v ch hoa qu. Trong
khi tiu th ch u ngi gim. iu ny s khng nh hng n doanh thu bn hng do
ngi tiu dng Ba Lan ng dn chuyn sang cc thng hiu ch cao cp t nhng thng
hiu c tnh kinh t.
Ch cha ng gi s tr nn ph bin hn i vi ngi tiu dng Ba Lan do cht lng
cao v loi ch ny c nhiu chng loi. Ngi tiu dng Ba Lan s mua ch nhiu hn
nhng ca hng chuyn bit cng nh l thng qua internet.

55

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Bng 14: D bo khi lng bn l cc loi ch ti Ba Lan 2014-2019
vt: tn
Cc loi ch
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu
chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho
dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Tng

2014
16.863,7
12.586,9

2015
16.499,4
12.217,5

2016
2017
2018
16.210,2 16.017,5 15.894,8
11.917,8 11.702,2 11.547,7

2019
15.823,1
11.438,3

2.622,9

2.511,3

2.412,8

2.331,9

2.264,4

2.207,2

9.964,0

9.706,2

9.505,0

9.370,3

9.283,3

9.231,0

4.276,9
822,5
3.454,4

4.281,9
798,0
3.483,9

4.292,4
779,7
3.512,7

4.315,4
766,5
3.548,8

4.347,1
757,3
3.589,8

4.384,8
750,9
3.633,9

9.723,6

9.962,0

10.277,1 10.590,4 10.919,5

11.286,7

2.006,2
669,9
29.263,5

2.066,4
689,9
29.217,6

2.136,5 2.217,5 2.308,5


705,4
721,2
738,0
29.329,2 29.546,7 29.860,7

2.408,4
755,5
30.273,7

Ngun: Euromonitor
Bng 15: D bo tr gi bn l cc loi ch ti Ba Lan 2014-2019
vt: triu PLN
Cc loi ch
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Tng cng

2014
1.024,0
679,3
95,5
583,8
344,7
57,1
287,7
718,9
244,4
99,5
2.086,8

2015
989.4
654,0
91,5
562,5
335,4
55,3
280,0
722,8
250,9
100,5
2.063,6

2016
966.4
639,5
87,9
551,6
327,0
53,8
273,2
727,1
256,9
100,7
2.051,1

2017
950.2
628,6
84,9
543,7
321,6
52,5
269,1
733,3
264,0
100,9
2.048,3

2018
936.2
618,2
82,2
535,9
318,0
51,4
266,6
740,7
269,7
101,3
2.047,9

2019
925.9
609,7
80,0
529,8
316,2
50,5
265,6
749,9
275,9
102,1
2.053,8

Ngun: Euromonitor

56

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Bng 16: D bo tng trng v khi lng bn l ch ti Ba Lan 2014-2019
vt: %
Cc loi ch
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Tng cng

2018/19

2014-19 CAGR*

-0,5
-0,9
-2,5
-0,6
0,9
-0,8
1,2
3,4
4,3
2,4
1,4

-1,3
-1,9
-3,4
-1,5
0,5
-1,8
1,0
3,0
3,7
2,4
0,7

2014/19
Tng
-6,2
-9,1
-15,8
-7,4
2,5
-8,7
5,2
16,1
20,0
12,8
3,5

Ghi ch: CAGR: tc tng trng kp hng nm (Compounded Annual Growth rate)
Ngun: Euromonitor
Bng 17: D bo tng trng tr gi bn l ch ti Ba Lan 2014-2019
vt: %
Cc loi ch
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Tng cng

2014-19 CAGR

2014/19 Tng
-2,0
-2,1
-3,5
-1,9
-1,7
-2,4
-1,6
0,8
2,5
0,5
-0,3

-9,6
-10,2
-16,3
-9,3
-8,3
-11,5
-7,7
4,3
12,9
2,7
-1,61

Ghi ch: CAGR: tc tng trng kp hng nm (Compounded Annual Growth rate)
Ngun: Euromonitor

5. 2.Th trng ch H Lan


5. 2.1. c im v xu hng tiu dng
Mc d H Lan l th trng ch kh nh, nhng H Lan li l mt nc i tin phong trong
lnh vc ch c chng nhn. n nm 2015, 80% ch H Lan c c tnh l c chng
57

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
nhn. Nhng loi ch ph bin nht l 1) ch en, 2) ch chanh, 3) ch mi x hng (Earl
Grey), 4) ch qu v 5) ch hi.
Trong hai nm lin, lng ch bn ra chu p lc. Trong nm 2014, ch c tc tng
trng thp ch yu l do ma ng rt nh nhng v iu ny c ngha l ngi tiu dng
ung t ch hn. iu ny tc ng c bit mnh ch en tiu chun. Ch en c thm gia
v nh qu rt ph bin i vi ngi tiu dng H Lan trong ma ng mc d bn ch en
c bit cng gim i do vo ma ng.
Nhng xu hng khc trong ngnh ch m bo rng p lc ln doanh s khng c ngha l
suy gim v kim ngch. Trn thc t ch c tc tng trng lnh mnh v loi ch cao cp
hn v c gi tr cao hn tip tc tr nn ph bin vo nm 2014. u tin, ch l tr nn
ph bin v c cht lng cao hn v ngi tiu dng cm nhn c rng chng c nh
hng nhiu hn n cht lng sn phm. Hai l, ch c gi tr gia tng. nh ch tho dc
v tt cho sc khe, c kt qu kinh doanh tt v c nhng nh ch bin a ra th trng
em li li nhun cao hn cho ngnh ch.
Ch l ngy cng tr nn ph bin H Lan thng qua cc knh chnh v mc d vn l mt
th trng ngch, ch l c ch ng. Mt s lng ngy cng tng ngi tiu dng pht
hin ra rng ch l khng t hn nhiu v d nh ch ng hp cht lng cao trong khi
cht lng ca ch l v nhiu th loi ch m cc ca hng chuyn bit a ra lm cho
ch l tr thnh mt la chn hp dn. Do mi quan tm ngy cng tng i vi ch cht
lng cao, nhng ca hng ch chuyn bit nh th ny c doanh thu tt t bn ch l.
Mi lin h gia ch v sc kha khng phi l vn mi, nhng trong nhng nm gn y
nhng nh ch bin ch tp trung nhiu vo mi lin h ny. V d nh li ch v sc khe
ca ch xanh m bo rng ch xanh mt ln na l phn ngnh tng trng nhanh nht nm
2014. Ch hoa qu/tho mc cng c s tng trng mnh v kim ngch trong nm 2014 do
mi quan tm n phng php cha bnh t nhin v thc phm b dng sc khe ni
chung. Nhng thng hiu ch ln c phn ng nhanh chng i vi mi quan tm ang gia
tng ny, ch yu l do ngi tiu dng sn lng chi tr cao hn mua nhng loi ch ny.
V d nh trong qu trnh r sot nhng nm va qua, thng hiu hng u Pickwick
a ra nhng dng ch tho mc v ch sc khe v iu ny em li nhng tc ng to
ln n s pht trin ca ngnh ch.
Mc d c s tng trng mnh m v doanh s bn ch nhng ca hng gim gi nh
Lidl v Aldi, gi trung bnh theo n v ca ch tng ln trong nm 2014. iu ny ph
hp vi ngi H Lan vn l nhng ngi ngy cng xem trng gi tr ca tin bc. Tuy
nhin, nh cp. gi trung bnh theo n v ca ch tng ln. iu ny l do nhu cu
ngy cng tng v ch cht lng cao v c gi tr gia tng nh ch l. ch tho mc v ch
c thuc. Ch trong ti nh, c bit l ti hnh chp cng lin quan n xu hng v ch
cht lng cao hn. Loi ch ti ny to hn ti ch bnh thng v mi thm v hng v
58

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
ca loi ch ny l ng cp cao. Nhng pht trin tch cc ny gip cho ngnh ch t c
mc gi trung bnh theo n v tng ln trong nm 2014.
Khng ging nh c ph, ni vn ha c ph mang i ung kiu M bt u c ch ng
H Lan, bn ch thng qua cc ca hng. nh hng, khng em li nhiu li nhun t nn
kinh t ang hi phc v mi ngi c xu hng ung nhiu c ph hn ch ngoi ng
v mang i. Do , bn hng thng qua cc ca hng ch c tng trng v doanh s li
nhun nh trong nm 2014.
Bng 18: Khi lng bn l cc loi ch ti H Lan 2009-2014
vt: tn
Chng loi
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Tng cng

2009
5.135,3
2.960,0
238,4
2.721,6
2.175,3
96,0
2.079,3
1.488,2
769,9
152,5
432,0
7.977,9

2010
5.163,7
2.951,9
240,4
2.711,5
2.211,8
98,6
2.113,2
1.525,3
821,0
148,4
470,6
8.129,0

2011
5.400,9
2.965,4
242,1
2.723,3
2.435,5
119,6
2.315,9
1.567,7
882,6
146,3
489,0
8.486,5

2012
5.481,8
2.954,0
244,8
2.709,2
2.527,8
62,8
2.464,9
1.646,3
958,3
143,5
486,1
8.716,0

2013
5.375,3
2.847,0
250,2
2.596,8
2.528,4
57,3
2.471,1
1.722,2
1.022,3
141,8
473,9
8.735,4

2014
5.247,4
2.707,5
255,2
2.452,3
2.539,9
58,9
2.480,9
1.788,3
1.103,8
139,9
476,1
8.755,5

Ngun: Euromonitor
Bng 19: Tr gi bn l cc loi ch ti H Lan 2009-2014
vt: triu Euro
Chng loi
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Tng cng

2009
59,2
25,8
3,5
22,3
33,4
2,0
31,3
58,7
29,6
1,6
13,6
162,7

2010
59,1
25,6
3,5
22,0
33,6
2,1
31,5
60,8
31,9
1,6
14,8
168,2

2011
62,2
25,5
3,6
21,9
36,7
2,5
34,1
63,7
34,4
1,6
15,7
177,6

2012
61,9
25,5
3,7
21,7
36,5
1,3
35,1
68,0
37,3
1,5
15,9
184,7

2013
61,1
24,7
3,9
20,9
36,3
1,3
35,0
71,3
40,5
1,5
16,0
190,4

2014
59,9
23,7
4,0
19,7
36,2
1,3
34,9
74,1
44,0
1,5
16,0
195,6

Ngun: Euromonitor
59

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Bng 20: Tc tng trng khi lng bn l cc loi ch ti H Lan 2009-2014
vt: %
Chng loi
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Tng cng

2013/14
-2,4
-4,9
2,0
-5,6
0,5
2,9
0,4
3,8
8,0
-1,3
0,5
0,2

2009-14 CAGR

2009/14 Tng

0,4
-1,8
1,4
-2,1
3,1
-9,3
3,6
3,7
7,5
-1,7
2,0
1,9

2,2
-8,5
7,0
-9,9
16,8
-38,6
19,3
20,2
43,4
-8,2
10,2
9,7

Ghi ch: CAGR: tc tng trng kp hng nm (Compounded Annual Growth rate)
Ngun: Euromonitor
Bng 21: Tc tng trng tr gi bn l cc loi ch ti H Lan 2009-2014
vt: %
Chng loi
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Tng cng

2013/14
-1,9
-4,3
3,5
-5,7
-0,4
3,4
-0,5
4,0
8,7
-1,3
0,4
2,7

2009-14 CAGR

2009/14 Tng

0,2
-1,7
2,8
-2,5
1,7
-7,9
2,2
4,8
8,3
-1,0
3,4
3,8

1,2
-8,3
14,5
-11,9
8,5
-33,8
11,3
26,3
48,8
-4,7
18,0
20,2

Ghi ch: CAGR: tc tng trng kp hng nm (Compounded Annual Growth rate)
Ngun: Euromonitor

5.2.2. Nhp khu


Theo ngun Trademap ITC, H Lan nhp khu ch chim 1,81% tng nhp khu ch
ca th gii v ng th 16 trn th gii.

60

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Bng 22: Nhp khu ch (HS 0902) ca H Lan t cc nc giai on 2010-2014
vt: nghn USD
Ch s thng mi
T trng
Cn cn
Mc tng Mc tng
trong
Khi
Nc cung Tr gi
thng
trng v trng v
NK 2014
tng nhp lng NK n gi
cp
mi 2014
tr gi NK khi lng
(Nghn
khu ca
2014
(USD/tn)
(Nghn
2010-2014 NK 2010USD)
H Lan
(Tn)
USD)
(%)
2014 (%)
(%)
NK t th
gii

117.925

-46.022

100

25.470

4.630

16

23.446

-17.412

19,9

5.975

3.924

43

113

22.005

-15.372

18,7

2.451

8.978

13

11

Sri Lanka

20.300

-20.300

17,2

3.235

6.275

13

15

Ba Lan

9.161

-2.942

7,8

1.393

6.576

45

59

Trung
Quc

7.570

-7.545

6,4

1.354

5.591

18

6.208

-6.204

5,3

1.335

4.650

-2

-6

Kenya

3.803

-3.796

3,2

1.923

1.978

42

48

Malawi

2.711

-2.711

2,3

1.771

1.531

-27

-25

Thy S

2.454

-1.608

2,1

43

57.070

226

56

Hungary

2.332

1.880

202

11.545

592

277

Argentina

2.245

-2.245

1,9

1.398

1.606

-13

-21

Vng
quc Anh

2.066

10.644

1,8

89

23.213

-1

-18

Php

1.690

1.732

1,4

81

20.864

60

61

Uganda

1.613

-1.613

1,4

936

1.723

118

158

Hoa K

1.611

-489

1,4

65

24.785

25

Iran

1.204

-1.204

1.334

903

-8

-10

Marc

1.174

-1.093

28

41.929

129

131

Zimbabwe

1.032

-1.032

0,9

599

1.723

-2

Indonesia

970

-970

0,8

345

2.812

-27

-31

Tanzania

849

-849

0,7

411

2.066

38

44

Nht Bn

743

-540

0,6

32

23.219

-11

-2

61

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
UAE

552

166

0,5

44

12.545

30

56

Thi Lan

397

-362

0,3

20

19.850

-1

-3

Vit Nam

382

-382

0,3

138

2.768

-20

-29

Ngun: Trademap ITC, 2015


Vit Nam xp th 24 trong s cc nc xut khu ch sang H Lan, ch chim 0,3% tng
nhp khu ch ca H Lan nm 2014.
Bng 23: Nhp khu ch ca H Lan theo m HS giai on 2010-2014

090230

Cc ch s thng mi
Tr gi NK Cn
cn Mc tng
2014
thng mi trng NK
(Nghn
2014 (Nghn hng nm
theo tr gi
USD)
USD)
2010-2014
(%)
Ch, hoc cha
117925
16
pha hng liu
Ch en ( men) v
57904
-29967
13

090240

34946

-7039

14

17036

-6645

33

23

8039

-2372

30

34

HS

0902

090210

090220

Mt hng

ch men mt
phn, ng gi sn
trng lng khng qu
3kg
Ch en ( men) v
ch men mt
phn, ng gi sn
trng lng trn 3kg
Ch xanh (cha
men) ng gi sn
trng lng khng qu
3 kg
Ch xanh (cha
men) ng gi sn
trng lng trn 3 kg

Mc
tng
trng NK
theo
s
lng 20102014 (%)
9
12

Ngun: Trademap ITC, 2015

5.2.3. Cc cng ty ch hot ng ti H Lan


Douwe Egberts vn l cng ty ln nht v ch vi thng hiu Pickwick mc d tng trng
v kim ngch ca cng ty ny chm hn so vi tng th ngnh ch v so vi mt s i
th ca mnh. Cch tip cn ca Pickwick duy tr th phn hng u l a ra nhng sn
phm mi, theo cho php cng ty duy tr c danh mc sn phm a dng. Trong thng
4 nm 2014, cng ty a ra sn phm Mild Black, mt loi nh hn ch en tiu chun. y
62

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
l loi hn hp ca ch en v ch long nhm vo nhng khch hng ang xem loi ch
en hn hp ca Anh l qu mnh. Nghin cu ca Douwe Egberts cho thy rng nhiu
ngi tiu dng ly ti ch ra trc thi gian 3 pht nh khuyn ngh m lm nh th th s
yu hng v i Pickwick Mild Black nhm vo nhng khch hng ny.
Vic a ra Mild Black l vic i theo khi nim mi, gi l Fruit Fusion. Ba loi hn hp l
phi hp cc loi hoa qu. v khng cha caffeine do khng c l ch en. Cui cng, cng
ty a ra hng v mi trong dng Herbal Goodness, tc l hoa cc La M, bc h v cy
tha l. Vic gii thiu nhng sn phm ny chng minh rng cng ty ang chuyn hng
khi ch en v ngi tiu dng thch nhng hng v v hn hp khc.
i th cnh tranh chnh ca Douwe Egberts l Unilever Group vi thng hiu Lipton
tng em li thnh cng ln vi dng sn phm Yellow Label. Thng qua cc chin dch
khuyn mi lin tc, cng ty c th tng th phn trong nm 2014. Thng hiu ny tng
trng trong giai on xem xt vi nhng sn phm Yellow Label cao cp p ng nhu cu
cu ngi tiu dng H Lan v sn phm ch cao cp hn. Hn na, Lipton l sn phm tin
phong vi vic s dng ti ch hnh chop, theo tng cng hnh nh dng ch cao cp
ca mnh.
Zonnatura l cng ty ch ln th 3 trong ngnh ch, mc d th phn suy gim trong giai
on r sot trong nm 2014. Cng ty ny ch yu a ra nhng sn phm tp trung vo li
ch cho sc khe. Tuy nhin, nhng thng hiu ln nh Pickwick a ra nhng sn phm
tt cho sc khe trong nhng nm gn y gy bt li cho Zonnatura. Cng ty ang hy
vng s ngn chn s suy gim vi mt s sn phm mi. Cng ty a ra dng sn phm
cht kh c v ch tho mc nhm vo ngi tiu dng mun n v ung nhng sn
phm lnh mnh hn v sch hn. Vi vic a ra sn phm ny, cng ty ny tp trung
nhiu hn sc khe v lnh mnh nhng cng khng r l liu cng ty c thy th trng
ngch m nhng thng hiu ln cha hin din khi gii thiu ra sn phm mi ny.
Thng hiu ring c s hin din ln trong ngnh ch vi th phn 25% trong nm 2014.
Th phn ny cho thy s gia tng mnh m trong giai on r sot v iu ny tip tc trong
nm 2014. cui ca phn ngnh ny, Lidl cn phi tng th phn khi tng thm ch c
bit vo s xp loi ny. ng thi, Albert Heijn gia tng dng sn phm ch cao cp.
Khng ch v s lng sn phm ch thng hiu ring cao cp m a ra nhng thng
hiu cao cp nh Dilmar v Clipper ln k hng ca mnh gia tng bin v gi trung
bnh theo n v vo ngnh ch ca mnh.
Bng 24: Th phn gi tr bn l ch ca cc cng ty ti H Lan 2010-2014
vt: %
Cng ty
Douwe Egberts Nederland BV
Unilever Group
Zonnatura BV

2010
11,7
10,8

2011
11,6
9,2

2012
48,1
11,6
8,6

2013
48,0
12,6
7,8

2014
47,6
13,7
7,5

63

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Cng ty
Albert Heijn BV
Lidl Nederland GmbH
Aldi Nederland BV
Celestial Seasonings Inc
Jacob Hooy BV
Kneipp Nederland BV
Simon Lvelt BV
Vitamins Direct BV
Organic Flavour Co BV
Santesa BV
Sara Lee/DE NV
Indros BV
Other Private Label
Cc cng ty khc
Tng cng

2010
6,4
2,7
2,8
0,5
0,5
0,7
0,5
0,5
0,1
0,7
47,8
7,4
6,9
100,0

2011

2012
7,6
3,4
3,5
0,6
0,5
0,7
0,4
0,5
0,1
0,6
8,5
5,2
100,0

7,2
2,8
3,0
0,6
0,5
0,7
0,5
0,5
0,1
0,6
48,2
8,5
5,9
100,0

2013
7,6
4,2
3,9
0,5
0,5
0,5
0,4
0,4
0,1
0,4
8,2
4,8
100,0

2014
7,4
5,2
4,1
0,5
0,4
0,4
0,4
0,3
0,1
0,1
8,4
3,9
100,0

Ngun: Euromonitor
Bng 25: Th phn tr gi bn l ca cc thng hiu ch ti H Lan 2011-2014
vt: %
Thng hiu
Pickwick
Lipton
Zonnatura
AH
Lidl
Aldi
Celestial Seasonings
Jacob Hooy
Simon Lvelt
American Sports
Kneipp
Kneipp Kruidenthee
Piramide
Vitotaal
Pickwick
Vitotaal
Nhn hiu ring khc
Cc thng hiu
khc
Tng cng

Cng ty
Douwe Egberts Nederland
BV
Unilever Group
Zonnatura BV
Albert Heijn BV
Lidl Nederland GmbH
Aldi Nederland BV
Celestial Seasonings Inc
Jacob Hooy BV
Simon Lvelt BV
Vitamins Direct BV
Kneipp Nederland BV
Kneipp Nederland BV
Organic Flavour Co BV
Santesa BV
Sara Lee/DE NV
Indros BV

2011

2012

2013

2014

48,1

48,0

47,6

11,6
9,2
7,2
2,8
3,0
0,6
0,5
0,5
0,5
0,4
0,3
0,1
0,6
48,2
8,5

11,6
8,6
7,6
3,4
3,5
0,6
0,5
0,4
0,5
0,4
0,3
0,1
0,6
8,5

12,6
7,8
7,6
4,2
3,9
0,5
0,5
0,4
0,4
0,2
0,2
0,1
0,4
8,2

13,7
7,5
7,4
5,2
4,1
0,5
0,4
0,4
0,3
0,2
0,2
0,1
0,1
8,4

5,9

5,2

4,8

3,9

100,0

100,0

100,0

100,0

Ngun: Euromonitor
64

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

5.2.4. Cc quy nh ca th trng


Tham kho phn cc quy nh ca th trng EU ni chung.

5.2.5. Knh phn phi


Ch hoc c giao dch thng qua u gi hoc thng qua bn ring r. Nhng nc
cung cp ch ln nh Trung Quc, Vit Nam v Achentina bn ch thng qua knh ring
r. Nhng nc cung cp ch ln khc nh Kenya, Sri Lanka, Indonesia v n c
h thng u gi. Hiu v ton b chui cung ng ch c th gip nhng nh xut khu
c tnh c nhng ri ro v c hi v iu chnh chin lc marketing cho ph hp.
Biu di y cho bn thng tin chi tit v cc knh ca th trng ch H Lan.
Thng mi ch quc t ch yu nm trong tay nhng tp on a quc gia (MNC) c
ngun gc t Anh v H Lan, v d nh Unilever v D.E. Master Blenders. D.E Master
Blenders l cng ty ch ln nht H Lan trong nm 2012 vi 55% th phn, ch yu nh
thng hiu ph bin l Pickwick. Nh bn l H Lan Albert Heijn c th phn 15% vi
thng hiu ring ca mnh. Ch thng hiu Unilever ca H Lan (15%) ch yu tiu
dng ti nh. Theo nh c tnh ca Hip hi Hong gia H Lan v Ch v C ph
(KNVKT), khong 75% tiu th ch l trong nh, 25% tiu th ngoi x hi. iu ny c
ngha l knh bn l l lc lng ch cht nht trong ngnh ch H Lan.
Knh bn l H Lan bao gm chui siu th, chui siu th nh hn v nhng ca hng
c lp bn rau qu v ca hng chuyn bit v ch (v c ph) c th bn hng qua mng.
Th trng bn l thc phm tp trung cao . Ba nh bn l ln (Albert Heijn, Superunie
and Jumbo Groep) c th phn trn 80%. Nh nu trn, nhng nh bn l cng a ra
ch thng hiu ring. Mc thm nhp th trng ca thng hiu ring (khng phi
thc phm ni chung) th trng ch H Lan vo khong 30%. Mc trung bnh ca
EU cao hn mt cht (35%).

5.2.6. Trin vng th trng


Ch c k vng l s c s pht trin tch cc trong giai on c tnh vi doanh thu bn
s tng c knh bn qua cc ca hng v bn hng qua cc nh bn l. iu ny ch yu
da vo li ch cho sc khe ca ch vn c tc ng tch cc n tiu th ch. Tr gi bn
l tng ln c th ng gp vo nhu cu tng trng v sn phm c cht lng cao v c
gi tr gia tng nh l ch l, ch xanh, ch y t truyn thng/tho mc v ch gim cn.
S quan tm n loi ch en tiu chun ang gim v l l do chnh cho vic suy gim
lin tc v doanh thu. Nhng thng hiu ln c l s u t nhiu hn vo nhng ngnh c
tc tng trng cao vi bin li nhun ln hn ch ti en tiu chun khi ch ti en
tiu chun th trng c mc bo ha cao. Vic gii thiu Mild Black ca Pickwick
cho thy s ri b ch en tiu chun.

65

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Trong khi my Special T c gii thiu vo cui nm 2012 v c mt s ngi coi l
mt thit k c tnh cch mng, nhng tc ng ca loi my ny khng ln. Vn vi loi
my pha ch ny l u t ban u khi phi mua my dng. My pha c ph p sut
cao l mt thnh cng ln H Lan v quy trnh p sut cao tng hng v c ph ln. My
Special T s dng quy trnh chun b tng p sut tng t nhng nhiu chuyn gia cho rng
cht lng ch khng c tng ln khi p dng quy trnh p sut cao nh vy. Nhng yu
t ny a ra mt l do cho tc ng hn ch m Special T em li trong nhng nm qua v
l mt d bo rng nh hng ca n s hn ch trong giai on d bo.
Ngi ta k vng rng li ch v sc khe ca ch s tr nn quan trng hn khi cc cng ty
n lc hn trong hot ng marketing. Ch vi v cc La M, v th l v bc h ti mi s
ngy cng tr nn ph bin thng qua cc knh phn phi chnh thc nh siu th. Cc cng
ty ln nh Douwe Egberts v Unilever cng a ra nhng dng sn phm cho sc khe vo
danh mc ca mnh.
D kin nhng sn phm mi nh Pickwicks Fruit Fusion v Mild Black s hot ng tt
trong giai on ny v chng gn vi xu hng. hoc trong trng hp Mild Black thc
s bt u mt xu hng. Khi Douwe Egberts i u trong ngnh, d kin dng sn phm
Pickwick mi c a ra trong 12 thng qua s c kt qu trong giai on d kin khi so
snh vi cc i th cnh tranh.
Bng 26: D bo khi lng bn l cc loi ch ti H Lan 2014-2019
vt: tn
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Ch

2014
2015
5.247,4 5.186,1
2.707,5 2.667,6
255,2
260,2
2.452,3 2.407,4
2.539,9 2.518,5
58,9
60,6
2.480,9 2.457,9
1.788,3 1.844,3
1.103,8 1.183,3
139,9
138,4
476,1
480,6
8.755,5
8.832,7

2016
5.116,1
2.632,7
265,1
2.367,6
2.483,4
62,3
2.421,0
1.895,1
1.260,8
137,1
485,5
8.894,6

2017
5.060,1
2.607,5
269,6
2.337,9
2.452,6
63,9
2.388,7
1.941,1
1.336,4
135,9
492,7
8.966,3

2018
5.017,9
2.589,8
273,7
2.316,1
2.428,1
65,4
2.362,7
1.982,4
1.410,8
134,9
502,0
9.048,1

2019
5.011,3
2.577,6
277,4
2.300,2
2.433,7
66,8
2.366,9
2.016,9
1.484,6
134,1
516,1
9.162,9

Ngun: Euromonitor
Bng 27: D bo tr gi doanh thu bn l cc loi ch ti H Lan 2014-2019
vt: triu Euro
Cc loi ch
Ch en
- Ch en tiu chun

2014
59,9
23,7

2015
58,5
23,0

2016
56,8
22,4

2017
55,5
21,9

2018
54,4
21,5

2019
53,5
21,1

66

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Cc loi ch
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Ch

2014
4,0
19,7
36,2
1,3
34,9
74,1
44,0
1,5
16,0
195,6

2015
4,1
19,0
35,5
1,4
34,1
75,3
47,0
1,5
15,9
198,1

2016
4,1
18,3
34,4
1,4
33,0
75,9
49,7
1,4
15,7
199,5

2017
4,1
17,8
33,6
1,4
32,1
76,2
52,1
1,4
15,6
200,7

2018
4,1
17,3
32,9
1,4
31,4
76,2
54,5
1,4
15,5
201,9

2019
4,2
16,9
32,4
1,5
31,0
75,9
56,8
1,3
15,4
202,9

Ngun: Euromonitor
Bng 28: D bo tng trng v khi lng bn l cc loi ch ti H Lan 2014-2019
vt: %
2014/15
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Ch

-0,1
-0,5
1,4
-0,7
0,2
2,2
0,2
1,7
5,2
-0,6
2,8
1,3

2014-19 CAGR
-0,9
-1,0
1,7
-1,3
-0,9
2,5
-0,9
2,4
6,1
-0,9
1,6
0,9

2014/19 Tng
-4,5
-4,8
8,7
-6,2
-4,2
13,4
-4,6
12,8
34,5
-4,2
8,4
4,7

Ngun: Euromonitor
Bng 29: D bo tng trng tr gi doanh thu bn l cc loi ch ti H Lan 20142019
vt: %
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh

2014/2015
-1,5
-1,8
0,3
-2,3
-1,4
1,7
-1,5
-0,4
4,1

2014-19 CAGR
-2,2
-2,3
0,8
-3,0
-2,2
1,7
-2,3
0,5
5,2

2014/19 Tng
-10,6
-10,9
3,9
-14,0
-10,4
9,0
-11,2
2,3
29,0

67

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

Ch ung ngay
Cc loi ch khc

2014/2015
-2,5
-0,5

2014-19 CAGR
-2,7
-0,8

2014/19 Tng
-12,8
-3,9

0,5
0,7
3,7
Ch
Ghi ch: CAGR - tc tng trng kp hng nm (Compounded Annual Growth rate)
Ngun: Euromonitor

5.3. Th trng ch Vng quc Anh


5.3.1. c im, xu hng tiu dng
Ch l sn phm quan trng v c th phc v bt k lc no Vng quc Anh. Th
trng ch Anh va c quy m ln v va truyn thng. Gn 40% tng s ung
Anh l ch. trong 96% bn di dng ch ti. Mi ngy, 165 triu cc ch c tiu
th Anh, tc l 60,2 t mt nm (tham kho: www.tea.co.uk UK tea and infusions
association). Ch c Ireland c mc tiu th ch trn u ngi cao hn Anh trong khi
EU. Ngi Anh trung thnh vi thng hiu ca mnh v thch ch en, ch yu l hn
hp.
Khong 90% ch dng Anh l ch en trong hn mt na c ch bin cc nc
ng Phi, ch yu l Kenya. Hu ht ngi Anh ung ch en vi sa, ngha l 98%. i
khi ng c a vo thm. 96% ch c dng di dng ch ti. Ngoi ch en, ch
xanh (i khi kt hp vi hoa qu hoc tho mc) v mi x l hng v ph bin Anh.
Hu ht ch c bn cho ngi tiu dng di dng hn hp: trn ln ch t mt vi ngun
khc nhau t c hng v nht nh. Hu ht ch thng hiu chu u s dng
nhiu hn 20 loi ch gc t c hng v mong mun cng nh mc gi c ca mnh.
Tuy nhin, cc ca hng chuyn bit v ch (v c ph) ang bn ngy cng nhiu nhng
loi ch gc.
Cc ca hng ch bt u xut hin nhiu khi so vi lng ln cc ca hng c ph cc
nc phng Ty. Nhng ca hng ny mang n cm xc vui v trong khi cng a ra rt
nhiu nhng la chn khc nhau cho nhng ngi tiu dng am hiu v ch Anh. Tiu th
u ngi v ch en tiu chun ang gim dn v chm li, ngi ta dn dn khng dng
ch en tiu chun truyn thng v thay i sang ch en c bit, ch xanh v ch tho
mc/tri cy.
Nhng ngi tiu dng chng t l c hiu bit hn xt v vic h i ch nh th no. K t
cuc khng hong ti chnh, ngi dn phi c t tng ci m hn trong khi tm kim
nhng v mua bn tt nht v do c ngy cng nhiu mt nhm ngi tiu dng yu
thch mua sm nhng ca hng gim gi. i li, nhng nh bn l hoa qu quy m ln
a ra nhiu chng trnh khuyn mi v ch, v d nh mua 3 c 2 hoc mua 2 c 4
bng Anh Ni chung ngi tiu dng Anh thng tm kim nhng rao bn tt nht v
iu ny c bit ni bt i vi ngnh ch. Mt quan im thng nht ca nhiu chuyn gia
68

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
trong ngnh rng xu hng ny s cn tn ti v y l vai tr ca nhng nh bn l v
nh ch bin ch cn phi thay i thch ng.
Gi ch tip tc tng trong nm 2014, vi gi trung bnh mt kg ch t 8,7 bng Anh. Tuy
nhin, iu ny cho thy tc tng trng chm li so vi nm 2013. Mt trong nhng vn
mu cht m cc nh ch bin phi i mt l ch en tiu chun bo ha mc n
nh; ngi ta bit rng h phi tr tin cho mn ny v do , khng sn sng chi tr nhiu
hn cho mt sn phm m h bit mt mc gi nht nh, v nhng hot ng khuyn
mi trong ngnh ch cng c tng gi ct gim trong tm tr ngi tiu dng.
Ch l en c s suy gim nhiu hn v gi tr v sn lng trong nm 2014. Ch ti
c n nh trong tm l ngi Anh v do tng v ch l en vn l kh hiu vi a
s mi ngi. Anh trong nm 2014, ch en tiu chun v ch ti en c bit tng cng
chim n 90% tng doanh thu v ch v khong 70% gi tr.
Bng 30: Khi lng bn l cc loi ch ca Vng quc Anh giai on 2009-2014
vt: tn
Chng loi ch
2009
2010
2011
2012
2013
2014
92.220,4 90.242,3 88.680,9 88.345,1 83.851,6 80.821,7
Ch en
- Ch en tiu chun
87.441,3 85.451,8 83.884,5 83.584,3 79.077,5 76.009,1
-- Ch l en tiu chun
2.071,4 1.892,5 1.775,4 1.672,3 1.605,1 1.535,0
-- Ch en ti tiu chun
85.369,9 83.559,4 82.109,1 81.912,0 77.472,4 74.474,2
- Ch en c bit
4.779,1 4.790,4 4.796,5 4.760,7 4.774,1 4.812,5
-- Ch en l c bit
518,4
502,1
488,7
464,7
454,5
445,4
-- Ch en ti c bit
4.260,7 4.288,3 4.307,7 4.296,0 4.319,6 4.367,2
3.153,6 3.249,0 3.359,3 3.415,8 3.512,8 3.612,4
Ch hoa qu/tho dc
1.178,9 1.243,7 1.308,4 1.351,9 1.447,6 1.527,6
Ch xanh
1.448,4 1.332,5 1.232,5 1.189,4 1.191,9 1.187,8
Ch ung ngay
625,7
685,2
726,3
744,0
751,9
770,7
Cc loi ch khc
98.627,0 96.752,6 95.307,5 95.046,1 90.755,8 87.920,2
Ch
Ngun: Euromonitor
Bng 31: Tr gi bn l cc loi ch ca Vng quc Anh giai on 2009-2014
vt: triu Bng Anh
Chng loi ch
2009
2010
2011
2012
2013
2014
554,7
568,0
588,4
597,9
575,1
557,9
Ch en
- Ch en tiu chun
492,9
504,5
521,3
527,3
500,7
480,2
-- Ch l en tiu chun
13,4
13,7
13,8
13,7
13,3
12,9
-- Ch en ti tiu chun
479,4
490,9
507,5
513,6
487,4
467,2
- Ch en c bit
61,8
63,4
67,1
70,6
74,4
77,7
-- Ch en l c bit
5,6
5,8
5,9
6,0
6,0
6,1
69

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Chng loi ch
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Ch
Ngun: Euromonitor

2009
56,2
90,9
18,8
21,1
14,8
700,3

2010
57,6
96,7
20,4
18,9
16,9
720,9

2011
61,2
105,6
23,0
17,8
19,3
754,2

2012
64,7
113,3
26,4
17,0
21,0
775,6

2013
68,4
121,5
31,1
17,1
22,3
767,1

2014
71,6
128,4
34,9
16,9
23,6
761,6

Bng 32: Tc tng trng v khi lng bn l cc loi ch ti Vng quc Anh giai
on 2009-2014
vt: %
Chng loi ch
2013/14
2009-14 CAGR
2009/14 Tng
-3.6
-2.6
-12.4
Ch en
- Ch en tiu chun
-3.9
-2.8
-13.1
-- Ch l en tiu chun
-4.4
-5.8
-25.9
-- Ch en ti tiu chun
-3.9
-2.7
-12.8
- Ch en c bit
0.8
0.1
0.7
-- Ch en l c bit
-2.0
-3.0
-14.1
-- Ch en ti c bit
1.1
0.5
2.5
2.8
2.8
14.5
Ch hoa qu/tho dc
5.5
5.3
29.6
Ch xanh
-0.3
-3.9
-18.0
Ch ung ngay
2.5
4.3
23.2
Cc loi ch khc
-3.1
-2.3
-10.9
Ch
Ghi ch: CAGR - tc tng trng kp hng nm (Compounded Annual Growth rate)
Ngun: Euromonitor
Bng 33: Tc tng trng v tr gi bn l cc loi ch giai on 2009-2014
vt: %
Chng loi ch
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay

2013/14
-3,0
-4,1
-2,7
-4,1
4,4
1,0
4,7
5,7
12,1
-1,3

2009-14 CAGR
2009/14 Tng s
0,1
0,6
-0,5
-2,6
-0,8
-3,9
-0,5
-2,5
4,7
25,7
1,7
8,8
5,0
27,4
7,2
41,3
13,2
85,7
-4,4
-20,0

70

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Chng loi ch
Cc loi ch khc
Ch

2013/14
5,6
-0,7

2009-14 CAGR
2009/14 Tng s
9,8
59,3
1,7
8,8

Ghi ch: CAGR - tc tng trng kp hng nm (Compounded Annual Growth rate)
Ngun: Euromonitor

4.3.2. Nhp khu


Theo ngun tin Trademap ITC, nhp khu ch ca Vng quc Anh chim 5,72% tng
nhp khu ch ca c th gii v ng v tr th 3 trong s cc nc nhp khu ch trn th
gii.
Bng 34: Nhp khu ch ca Vng quc Anh t cc nc giai on 2010-2014
T trng
Cn cn nhp
Tr gi
Khi
Tng
Tng
thng khu so
lng
trng v trng v
Nc cung nhp khu
mi
vi tng
n gi
2014
nhp
tr
gi NK khi lng
cp
2014
NK ca
(USD/tn)
(Nghn
khu 2014
2010-2014 NK 2010(Nghn Vng
USD)
(tn)
(%)
2014 (%)
USD) quc Anh
2014 (%)
Tng NK
t th gii

373.540

-219.984

100

128.118

2.916

-3

-4

Kenya

120.462

-120.391

32,2

46.880

2.570

-14

-13

59.889

-59.141

16

17.920

3.342

-3

-5

Singapore

49.928

-48.894

13,4

21.544

2.317

248

570

Ba Lan

19.045

-17.258

5,1

2.469

7.714

21

11

Malawi

15.844

-15.844

4,2

8.345

1.899

Sri Lanka

12.581

-12.434

3,4

1.530

8.223

-10

Trung
Quc

12.357

-11.635

3,3

3.102

3.984

-19

-23

H Lan

12.336

-7.927

3,3

4.092

3.015

58

69

10.410

-2.546

2,8

1.923

5.413

11

Thy S

10.151

-4.572

2,7

3.040

3.339

37

24

Tanzania

8.543

-8.543

2,3

4.088

2.090

-11

-7

Ireland

7.234

31.037

1,9

964

7.504

-1

-11

Hoa K

4.915

10.133

1,3

414

11.872

71

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Zimbabwe

4.728

-4.728

1,3

2.628

1.799

12

Indonesia

4.289

-4.272

1,1

2.127

2.016

-23

-22

Nam Phi

4.067

-3.848

1,1

1.479

2.750

-9

-13

Rwanda

2.765

-2.765

0,7

996

2.776

-18

-16

Uganda

1.688

-1.688

0,5

698

2.418

35

26

Argentina

1.384

-1.340

0,4

1.129

1.226

-19

-23

Php

1.066

11.020

0,3

86

12.395

-6

-19

Nht Bn

897

4.935

0,2

70

12.814

UAE

748

694

0,2

279

2.681

-38

-35

CH Czech

744

815

0,2

294

2.531

144

29

Vit Nam

611

-604

0,2

285

2.144

-26

-33

Ngun: Trademap ITC, 2015


Vit Nam xut khu ch sang Vng quc Anh t 611 nghn USD, ch chim 0,2% tng
nhp khu ca nc ny trong nm 2014.
Bng 35: Nhp khu ch ca Vng quc Anh theo m HS giai on 2010-2014
Cc ch s thng mi

M HS

Mt hng

Mc tng
Cn cn trng v
Tr gi
thng
tr gi
NK 2014
mi 2014 NK hng
(Nghn
(Nghn
nm
USD )
USD )
20102014 (%)

Mc tng
T trng
trng v
nhp
khi lng
khu trn
NK hng
th gii
nm 2010(%)
2014 (%)

V
tr
nhp
khu
trn th
gii

Ch, hoc
cha pha hng
liu

373.540

-219.984

-3

-4

5,72

Ch en (
men) v ch
090240 men mt phn,
ng gi sn trng
lng trn 3kg

295,317

-275,230

-5

-5

8.9

Ch en (
men) v ch
090230
men mt phn,
ng gi sn trng

53,632

54,287

2.8

10

0902

72

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
lng khng qu
3kg
Ch xanh (cha
men) ng gi sn
090220
trng lng trn 3
kg

12,743

-4,598

2.4

11

Ch xanh (cha
men) ng gi sn
'090210
trng lng khng
qu 3 kg

11,848

5,557

-5

1.6

15

Ngun: Trademap ITC, 2015


Pha trn v ng gi trong nc
Nhng cng ty Anh c xu hng ti xut khu t ch, mt phn l do gi nhn cng kh cao
Anh. iu ny khin cho vic m nh my Ba Lan hoc M s c li nhun hn, v d
nh pha trn v ng gi ch cho th trng ni a ca h. Mt v d minh ha tt l
Twinings, chuyn nh my n Ba Lan vo nm 2010.
Thng tin chi tit hn v nhng pht trin trong ngnh ch bin v thng mi ch, hy
tham kho trang web: www.cbi.eu (Tea in Europe; CBIs Trade Statistics).

5.3.3. Cc cng ty hot ng ti Vng quc Anh


Trong nm 2014, c hai cng ty hng u l Unilever Foods UK Ltd v Tetley GB Ltd, vi
th phn ln lt l 19% v 20%. Hai cng ty ny s hu thng hiu PG Tips v Tetley, c
s hin din bp ca hu ht cc gia nh Vng quc Anh. iu ny l do nhn din
thng hiu rng khp v do hai cng ty ny duy tr lng khch hng trung thnh ln nht.
H c th mt mt s phn khc th trng trong ngnh ch nhng hai cng ty ny vn l
ni bt nht.
Cc thng hiu trong nc th hin tt hn cc thng hiu quc t xt v tc tng
trng gi tr hin ti trong nm 2014, vi nhng thng hiu nh Twinings v Typhoo th
hin tt hn Tetley v PG Tips. iu ny phn ln l do cc thng hiu trong nc c ch
ng vng chc hn dng ch cao cp, v d nh ch en c bit, ch tho mc/hoa qu
v ch xanh.
Trong nm 2014, nhiu hng v ch xut hin Anh vi, vi vic c thm s pha ch v
phi hp vi nhng loi ch khc cho php c nhiu sng to hn. Mt s nh sn xut bt
u ch bin loi ch hng v bnh cho ngi tiu dng c la chn thng th v tr
ca 1 lt bnh trong khi vn nhn bit l h ch ang dng rt t calorine.

73

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Bng 36: Th phn gi tr bn l ch ca cc cng ty ti Vng quc Anh 2010-2014

vt: %
Cc cng ty
Tetley GB Ltd
Unilever Foods UK Ltd
Twining & Co Ltd, R
Typhoo Tea Ltd
Betty & Taylors of Harrogate Ltd
Clipper Teas Ltd
Pukka Herbs Ltd
Ideal Health Group Ltd
Dragonfly Teas Ltd
Yogi Tea Co
Redbush Tea Co Ltd
Health E Tea Co Ltd
Only Natural Products Ltd
Cafdirect Ltd
Jacksons of Piccadilly Ltd
Global Tea & Commodities Ltd
Private Label
Cc loi khc
Tng s

2010
20,8
20,6
12,4
6,8
5,0
1,2
0,8
0,7
0,4
0,6
0,6
0,6
0,4
0,5
0,2
0,2
15,2
13,1
100,0

2011
19,9
20,8
12,4
6,1
5,3
1,3
0,8
0,7
0,5
0,6
0,6
0,6
0,4
0,5
0,2
0,2
15,5
13,8
100,0

2012
21,0
20,7
12,8
6,2
5,5
1,4
0,8
0,7
0,6
0,6
0,6
0,5
0,4
0,4
0,1
0,2
14,9
12,7
100,0

2013
20,6
19,5
13,6
5,7
5,5
1,7
0,9
0,7
0,7
0,6
0,6
0,6
0,5
0,4
0,2
0,1
15,1
13,2
100,0

2014
20,4
18,5
14,7
5,9
5,5
1,8
0,9
0,8
0,7
0,7
0,7
0,6
0,5
0,3
0,2
0,1
15,2
12,4
100,0

Ngun: Euromonitor
Bng 37: Th phn gi tr bn l ca cc thng hiu ch ti Vng quc Anh 20112014
vt: %
Thng hiu
Tetley
PG Tips
Twinings
Yorkshire
Typhoo
Clipper
Pukka
Tick Tock
Yogi Tea
redbush tea
Health E Tea
Ideal Health
Slimatee
Teadirect
Dr Stuarts

Cng ty
Tetley GB Ltd
Unilever Foods UK Ltd
Twining & Co Ltd, R
Betty & Taylors of Harrogate Ltd
Typhoo Tea Ltd
Clipper Teas Ltd
Pukka Herbs Ltd
Dragonfly Teas Ltd
Yogi Tea Co
Redbush Tea Co Ltd
Health E Tea Co Ltd
Ideal Health Group Ltd
Ideal Health Group Ltd
Cafdirect Ltd
Only Natural Products Ltd

2011
19,8
20,8
12,4
5,3
5,8
1,3
0,8
0,5
0,6
0,6
0,6
0,4
0,3
0,5
0,2

2012
20,9
20,7
12,8
5,5
5,9
1,4
0,8
0,6
0,6
0,6
0,5
0,4
0,3
0,4
0,2

2013
2014
20,5
20,3
19,5
18,5
13,6
14,7
5,5
5,5
5,4
5,5
1,7
1,8
0,9
0,9
0,7
0,7
0,6
0,7
0,6
0,7
0,6
0,6
0,4
0,4
0,3
0,4
0,4
0,3
0,3
0,3

74

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Thng hiu
Dr Stuarts Slim Plus
London Fruit & Herb
Lift
Jacksons of Piccadilly
Brooke Bond
Lyons
Private label
Cc loi khc
Tng s

Cng ty
Only Natural Products Ltd
Typhoo Tea Ltd
Typhoo Tea Ltd
Jacksons of Piccadilly Ltd
Global Tea & Commodities Ltd
Tetley GB Ltd
Private Label
Cc loi khc
Tng s

2011
0,2
0,1
0,1
0,2
0,2
0,1
15,5
13,8
100,0

2012
0,2
0,1
0,1
0,1
0,2
0,1
14,9
12,7
100,0

2013
2014
0,2
0,2
0,1
0,2
0,2
0,2
0,2
0,2
0,1
0,1
0,1
0,1
15,1
15,2
13,2
12,4
100,0 100,0

Ngun: Euromonitor

5.3.4. Cc quy nh ca th trng


Tham kho thng tin v cc quy nh ca th trng EU ni chung.

5.3.5. Knh phn phi


Ch hoc c giao dch thng qua u gi hoc thng qua bn ring r. Nhng nc cung
cp ch ln nh Trung Quc, Vit Nam v Achentina bn ch thng qua knh ring r.
Nhng nc cung cp ch ln khc nh Kenya, Sri Lanka, Indonesia v n c h
thng u gi. Hiu v ton b chui cung ng ch c th gip nhng nh xut khu c
tnh c nhng ri ro v c hi v iu chnh chin lc marketing cho ph hp.
Thng mi quc t v ch ch yu nm trong tay ca mt s tp on a quc gia v trng
trt nh Finlays v McLeod Russel v nhng tp on a quc gia (MNC) c ngun gc t
Anh v H Lan, nh Unilever v D.E. Master Blenders. Nhng cng ty ch Anh nh
Twinings v Yorkshire c uy tn tt c trong nc v quc t.
Hn 80% ch c bn siu th. Khng c s gia tng nhng ca hng chuyn bit v ch
Anh mc d th trng ch c bit c s tng trng. Ch c bn di nhng thng
hiu ph bin siu th v ngi tiu dng Anh c xu hng gn kt vi thng hiu yu
thch ca mnh. Ch c bit i khi c bn qua mng.
V bn l c s tp trung cao , nhu cu v ch khi lng ln kh cao. Kt qu l, nhng
nh ch bin hng u v nhng ngi mua kim sot hu ht phn on th trng ca
mnh.
Top ba nh bn l hng u (Tesco, Asda (Walmart) v Sainsburys) c trn 60% th phn.
Nhng thng hiu nh hn (bn vng) thng c gng c mi quan h di hn vi nhng
nh cung cp ngoi h thng bn u gi.
a s ch c tiu th ti nh. Th trng ngoi nh cn nh vi 14% th phn (UK tea
and infusions association). Nhng phng ch c thng hiu ch ring ca mnh. H bn
nhng thng hiu ring v ng gi nhn ring ca mnh. th trng ngoi gia nh,
75

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
ngoi nhng phng tr chuyn bit th cht lng ch c th km. Ngi tiu dng Anh
mun kim sot cht lng v phng thc pha tr.
Vi nhng ngi mua hng t Anh, nhng cng ty c bit ln, iu quan trng l phi qun
l tt chui cung ng. Nhng nh cung cp nh nn tch hp cng ngh thng tin v chia s
v a ra nhng linh hot trong qun l chui cung ng ca mnh.

5.3.6. Trin vng th trng


Xu th chnh nh hng n ch Anh l vic chuyn hng t ch en tiu chun sang
nhng loi ch khc. Xu hng ny c dn dt bi m nh ca ngi tiu dng v sc
khe nhng by gi tr nn a dng hn l ung tr c coi l mt m, mt cch tng
t nh cn st v cc ca hiu c ph nhng nm 90 v 2000 thay i nhn thc chng ta v
c ph nh th no. Cc ca hng ch ang to ra nhm ngi tiu dng ch mt m v d
kin l s tng ln trong thi gian ti v iu em li li ch b sung cho sc khe khi
ung tr xanh hoc tr tho dc/hoa qu hoc m rng v a dng ha khu v ca nhm
nhng ngi snh si v ch mi c thnh lp.
Tc tng trng d kin ny c th b tc ng bi thu hoch ch st gim chu . Hu
ht ch Anh c nhp khu t chu Phi; tuy nhin ch c bit thng n t n v
Trung Quc. Gi ma n chm hoc lng ma ti thiu gim c th nh hng to ln
xut khu ch ny sang Anh m n lt n s c tc ng tiu cc n tc tng trng
quy m trong khi hu ht u gia tng tc tng trng d bo.
C s m rng ng k thay i hnh nh v ch en tiu chun. Mt trong nhng l do
chnh ng sau s tng trng nhanh chng ca ch xanh v ch tho dc/hoa qu l tc
dng tt cho sc khe. Mi ngi truyn tin vi nhau nhng g h c trn bo ch v nghe
t tin tc. H c ni rng ch xanh c tc dng rt tt chng -xy ha v ch hoa qu/tho
dc c vitamin C hoc nhng cht khc tt cho sc khe hoc loi ch hoa qu/tho dc
l mt la chn ung nng v khng c tc dng tiu cc cho sc khe. Nhiu chuyn
gia trong ngnh vn c quan im cng rn rng ngi tiu dng thc ra quan tm nhiu hn
n hng v. Tuy nhin, mi ngi u tha nhn chung l tc dng tt cho sc khe l lc
y chnh ng sau s tng trng ca ch xanh v ch tho dc/hoa qu. Ch en tiu
chun c th gii quyt c tnh hnh ny nu n nhng li ch tng t, v trn thc t
rng l loi ch r nht v c th l mt la chn ch c hng v c a thch.
Nhng sn phm mi pht trin Anh c k vng l s tip tc xoay xung quanh vic tm
kim nhng hng v mi hn v tt hn i cng vi tc dng tt cho sc khe v iu ny
l iu tt c cc bn tham gia ngnh ch cn v nn lm duy tr s cnh tranh trong
ngnh nng ng v c s bin ng khng ngng ny.

76

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Bng 38: D bo khi lng bn l cc loi ch ti Vng quc Anh 2014-2019
vt: tn
Chng loi
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc

Tng cng
Ngun: Euromonitor

2014
80.821,7
76.009,1
1.535,0
74.474,2
4.812,5
445,4
4.367,2
3.612,4
1.527,6
1.187,8
770,7

2015
78.179,7
73.333,5
1.480,4
71.853,1
4.846,3
435,2
4.411,0
3.698,5
1.595,6
1.182,9
787,1

2016
2017
2018
75.804,3 74.015,7 72.634,1
70.936,3 69.125,4 67.721,4
1.437,4 1.404,6 1.379,6
69.498,8 67.720,8 66.341,8
4.868,1 4.890,2 4.912,7
424,3
415,7
408,7
4.443,8 4.474,5 4.504,0
3.795,1 3.873,6 3.940,9
1.652,1 1.708,0 1.763,8
1.176,0 1.173,1 1.173,1
801,8
814,2
824,8

2019
71.535,8
66.601,0
1.360,3
65.240,7
4.934,8
402,9
4.532,0
3.994,1
1.818,4
1.174,8
833,2

87.920,2 85.443,8 83.229,3 81.584,5 80.336,7 79.356,5

Bng 39: D bo tr gi bn l cc loi ch ti Vng quc Anh 2014-2019


vt: triu Bng Anh
Chng loi
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Tng cng

2014
557,9
480,2
12,9
467,2
77,7
6,1
71,6
128,4
34,9
16,9
23,6
761,6

2015
534,1
454,6
12,3
442,3
79,5
6,0
73,5
132,7
38,1
16,5
24,3
745,7

2016
512,9
431,9
11,8
420,1
81,0
5,9
75,2
136,5
40,8
16,2
25,0
731,5

2017
496,9
414,1
11,4
402,7
82,8
5,8
77,0
140,0
43,5
15,9
25,6
721,9

2018
484,0
399,7
11,2
388,6
84,2
5,8
78,5
143,0
45,9
15,7
26,2
714,8

2019
473,0
387,4
11,0
376,4
85,6
5,8
79,8
145,3
48,0
15,5
26,7
708,5

Ngun: Euromonitor
Bng 40: D bo tng trng v khi lng bn l cc loi ch ti Vng quc Anh
vt: %
Chng loi
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit

2014/15
2014-19 CAGR 2014/19 Tng
-1,5
-2,4
-11,5
-1,7
-2,6
-12,4
-1,4
-2,4
-11,4
-1,7
-2,6
-12,4
0,5
0,5
2,5
-1,4
-2,0
-9,5

77

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Chng loi
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Tng cng

2014/15
0,6
1,4
3,1
0,2
1,0
-1,2

2014-19 CAGR 2014/19 Tng


0,7
3,8
2,0
10,6
3,5
19,0
-0,2
-1,1
1,6
8,1
-2,0
-9,7

Ghi ch: CAGR - tc tng trng kp hng nm (Compounded Annual Growth rate)
Ngun: Euromonitor
Bng 41: D bo tng trng v gi tr bn l cc loi ch ti Vng quc Anh 20142019
vt: %
Chng loi
Ch en
- Ch en tiu chun
-- Ch l en tiu chun
-- Ch en ti tiu chun
- Ch en c bit
-- Ch en l c bit
-- Ch en ti c bit
Ch hoa qu/tho dc
Ch xanh
Ch ung ngay
Cc loi ch khc
Tng cng

2014/2015
-2,3
-3,1
-1,5
-3,1
1,6
-0,3
1,7
1,6
4,6
-1,3
1,8
-0,9

2014-19 CAGR 2014/19 TNG S


-3,2
-15,2
-4,2
-19,3
-3,2
-14,9
-4,2
-19,4
2,0
10,1
-1,1
-5,3
2,2
11,5
2,5
13,2
6,6
37,5
-1,7
-8,2
2,5
13,1
-1,4
-7,0

Ghi ch: CAGR - tc tng trng kp hng nm (Compounded Annual Growth rate)
Ngun: Euromonitor

78

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

VI. Cc phn on th trng EU v kh nng p ng ca


ch Vit Nam
6.1. Phn on th trng ch EU
Th trng ch Chu u c chia lm ba phn khc gm ch cao cp, trung cp v th cp.
Bng 42: Phn on th trng ch EU
Phn
c im ca Tiu chun cht lng
khc th phn khc
trng
Cao cp
1. Cht lng: Ch nguyn l
- Thng hiu
2. Gi: >10 Euro/kg (ch long v Ch San thng c
cao cp c
gi cao hn)
cng nhn
3. Chng nhn: hu c, Fairtrade (khng bt buc)
- Bn ti cc ca
4. C ngun gc thun chng
hng chuyn
5. Xut khu:
bit, nh hng
a. Yu cu QMS (bao gm c tun th quy nh v d
hoc khch sn
lng thuc tr su trong thc phm -MRL)
cao cp
b. C khi lng thp hn so vi cc mt hng
trong phn khc trung v thp cp (c bit l
ch long v ch San): 5:10 tn
Trung
1. Cht lng: nguyn l v ch mnh
- Thng hiu
cp
2. Gi: 3-10 Euro/kg
ch ni ting,
- c bn ti cc 3. Chng nhn: hu c, Fairtrade
ca hng chuyn 4. Ch yu l cc loi ch c pha trn
5. Xut khu:
bit, nh hng
a. Yu cu QMS (bao gm c tun th quy nh v d
v khch sn
lng thuc tr su trong thc phm - MRL)
cao cp,
b. Khi lng: ti trng ca container
Th cp
1. Cht lng: ch mnh, ch vn, bt ch
- Thng hiu
ch ni ting, v 2. Gi:1,5-3 Euro/kg
cc nhn hiu t 3. Chng nhn: Utz, RA, ETP
4. Ch pha trn
nhn
5. Xut khu:
- Cc ca hng
a. Yu cu QMS (bao gm c tun th quy nh v d
bn l
lng thuc tr su trong thc phm - MRL)
b. Khi lng: ti trng ca container
Ngun: CBI
Ch long v ch san l nhng c sn ch dnh ring cho th trng cao cp. Vic xp
hng cc loi ch cho thy mc hi lng ca th trng Chu u v cc sn phm ch
Vit Nam, ng thi cho thy mc ph hp ca cc cc sn phm ch Vit Nam vi tng
79

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
phn khc ca th trng Chu u. Nhng thnh cng ca sn phm ch Vit Nam ti cc
phn khc ca th trng Chu u ph thuc vo vic tun th theo cc ch s cht lng
tng ng (PI) trong tng phn on.
Ch thch
Khng
c Khong
khong cch
rt nh

cch Khong
nh

cch Khong
ln

cch Khong cch rt ln

Bng 43: Cc sn phm ch chnh ca Vit Nam


Phn loi
Miu t
Ch en (cc nc ng Nam Ch yu l cc sn phm ch chnh thng
thng gi l hng tr)
Phn loi: OP, PS, BPS, F
Phn loi theo CTC: BP, P, PF, PD
Ch xanh
Nguyn l
Ch long
Cy ch c nhp khu t i Loan v Trung Quc
c im: thm, l ch cun trn, mu vng nht
Ch san
Ch c ngun gc thun chng
Ch ti
c lm t l ch ti, khng qua ch bin
Ngun: Hip hi Ch Vit Nam (VITAS)
Trong cc loi ch, ch ti khng c xut khu sang EU m ch tiu th Vit Nam.

6.2. Khong cch gia ch Vit Nam vi phn on th trng cao cp EU

Cao
cp

Ch en (hng
tr)
Ch xanh
1 Cht lng : Nguyn l (OP, Nguyn
l
nguyn l (OP1, PS)
OPA, OP, FOP,
GFOP,
TGFOP)
2 Gi>10 Euro/kg Khng c sn, Khng c sn,
nhng mc gi nhng
mc
d kin thng gi d kin
cnh tranh
thng cnh
tranh
3 Chng
nhn: Chng
nhn Chng nhn
hu c, thng hu
c
v hu c v
mi cng bng thng
mi thng
mi
cng bng c cng
bng
quan tm nhng c quan tm

Ch long
Ch san
Nguyn
l Nguyn l

Gi trung bnh Gi thnh cao,


3,18 Euro/ kg
c th ln ti
100 Euro/kg
Chng
nhn
hu
c
v
thng micng
bng khng bt
buc

Chng nhn
hu c v
thng
mi
cng
bng
khng
bt
80

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Ch en (hng
tr)
Ch xanh
Ch long
khng bt buc nhng khng
bt buc
4 Yu cu v xut C
x thun chng

5 a. Tun th
cc yu cu
ti thiu v
xut khu

H thng qun
l cht lng
tt, cc sn
phm ch c
xut khu sang
th
trng
Chu u khi
p ng
yu cu MRL
m bo
Hn ch: cnh
tranh mnh m
vi th trng
i Loan v cc
th trng trong
khu vc
Cnh tranh Sc cnh tranh
tt:
cn hn ch:
Vit Nam sn L sn phm
xut ch xanh c
a
cht
lng chung ti th
cao, vi cc trng Chu
mc gi tt
u nhng c
s cnh tranh
mnh m t
i Loan v
ti th trng
ni a

H thng qun
l cht lng
tt, cc sn
phm
ch
cxut khu
sang th trng
Chu u khi
p ng yu
cu MRL
b. Sn lng: m bo
xp x 5-10
tn

Phn ln c
xut x thun
chng
Sn phm sn
xut ch yu
dng xut
khu,
thng
phi p ng
tiu
chun
QMS

Ch san
buc
(phn
ln l cc sn
phm hu c)
Phn ln c
xut x thun
chng
Cc sn phm
t phi dng
thuc tr su
hoc ha cht
c
hi,
thng phi
p ng tiu
chun QMS

Hn ch: sn
lng hn ch,
cnh
tranh
mnh m vi
th
trng
trong khu vc
Cnh
tranh
Sc
cnh
tt:
tranh cn hn
Vit Nam sn
ch:
xut ch en
L sn phm
cht lng cao,
c
a
vi cc mc
chung ti th
gi tt
trng Chu
Kt lun
u, nhng c
s cnh tranh
cao ti th
trng
ni
a, gi thnh
cao v sn
lng thp.
Ngun: Nghin cu ca CBI & VIETRADE anh gia tim nng xut khu ch ca Vit Nam
sang EU
Nhn chung, cc loi ch en (hng tr), ch long v ch San v tng th c v th tt
trong phn khc th trng ch cao cp Chu u. Cc loi ch Vit Nam u c cht
81

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
lng cao, mc d gi ch San cao hn so vi mt bng chung gi ch ti Chu u. Hin
nay, cc sn phm ch Vit Nam c cp chng nhn hu c hoc thng mi cng bng
cn hn ch, nhng nhng chng nhn ny li khng cn thit trong phn khc th trng
cao cp. Ch c cht lng cao v c xut x thun chng l cc yu t quan trng hn.
Khong cch chnh cho xut khu ch en v ch xanh l s yu km trong qun l cht
lng. Cc nh sn xut ch cn phi tun th cc yu cu v MRL trc khi h c th xut
khu sang Chu u. Xut khu ch long v ch San ch ra rng cc sn phm ch Vit
Nam c th p ng c yu cu nhng i hi phi c s cam kt trong sut qu trnh t
lc trng cho ti khi xut khu. Ch San v ch long c v th tt trn th trng l do cc
sn phm ny ang c lng cu ln trn th trng ni a cng nh khu vc (v d nh th
trng i Loan). y l nhng l do dn n s hn ch gia cc loi ch Vit Nam v th
trng ch cao cp Chu u. Tuy nhin ch San v ch long c th c s dng xy
dng thng hiu ch Vit. Cc loi ch ny c th c gii thiu nh mt sn phm tin
phong cho nhng sn phm ch cht lng cao t Vit Nam.

6.3. Khong cch gia ch Vit Nam vi phn khc th trng trung cp EU

1 Cht
lng:
Phn
nguyn l, ch
khc th
mnh (BT, BP,
trng
BPS, FP, BOP,
trung cp
FBOP,
GBOP),
ch phin fannings
(PF, OF, FOF), bt
ch (D, PD)
2 Gi
thnh:
310euro/kg
3 Chng nhn: hu
c, Fairtrade
4 Xut x thun
chng: thng
b pha trn, c 1 s
sn phm c xut
x thun chng
5 a. Tun th cc
yu cu ti
thiu v xut
khu

Ch en (hng tr)
Ch xanh
Ch bt, Ch mnh, Ch mnh v
Ch nguyn l: Chnh nguyn
thng
(BPS,
FP);
CTC (BP, P, PF)

Gi thnh cnh tranh


mc sn
Ch c 3 chng nhn
hu c v 1 chng
nhn thng mi cng
bng c cp
Xut x thun chng:
C sn phm xut x
thun chng
nhng
cng c bn cho cc
nh ng gi quc t
pha trn
Thiu h thng qun l
cht lng tt, sn
phm ch c th xut
khu sang Chu u khi

ch
l

Gi thnh cnh tranh


mc sn
Ch c 3 chng nhn
hu c v 1 chng
nhn thng mi cng
bng c cp
Xut x thun chng:
C sn phm xut x
thun chng nhng
cng c bn cho cc
nh ng gi quc t
pha trn
Thiu h thng qun l
cht lng tt, sn
phm ch c th xut
khu sang Chu u khi
82

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Ch en (hng tr)
Ch xanh
p ng yu cu p ng yu cu
MRL
MRL
b. Khi lng:
Khi lng ln kh Khi lng ln kh
Ti
trng nng cnh tranh
nng cnh tranh,
container
Kh nng cnh tranh Kh nng cnh tranh
cn hn ch:
cn hn ch:
Cht
lng
tt, Cht
lng
tt,
nhng cc nh sn nhng cc nh sn
Kt lun
xut cn phi p xut cn phi p
ng c cc yu cu ng cc yu cu v
v MRL xut khu MRL xut khu
sang th trng EU
sang th trng EU
Ngun: Nghin cu ca CBI & VIETRADE anh gia tim nng xut khu ch ca Vit Nam
sang EU
Th trng ch trung cp i hi cc loi ch en v ch xanh Vit Nam c v cht lng v
gi c. Mc d v khi lng, ch theo yu cu u t chun nhng vn tn ti hai khong
cch chnh gia cc loi ch Vit Nam vi phn khc th trng ny. Th nht, chng nhn
hu c v thng mi cng bng rt quan trng trong phn khc ny, nhng ngun cung cc
loi ch Vit Nam c cp chng nhn cn qu thp. Th hai, h thng qun l cht lng
tt cn ang thiu v cc nh cung cp Vit Nam thng khng th tun th ht theo cc yu
cu v MRL. y l vn mu cht cc sn phm ch Vit Nam thm nhp vo th
trng Chu u. K t khi nhng yu cu v sn lng ch ti phn khc ny cao hn phn
khc cao cp, th vn t ra l cc sn phm ch va phi va t c sn lng ln
va phi p ng c nhng yu cu v chng nhn v qun l cht lng trong tng lai
gn. y chnh l hn ch ca ch xanh v ch en trong phn khc th trng ny.

6.3.1 Khong cch gia ch Vit Nam vi phn khc th trng th cp EU

Phn khc 1
th cp
2
3

Ch en (hng ch)
Ch xanh
Cht lng: ch ti lc Chnh
thng
(F) Ch vn v bt ch
nguyn l, l mnh, ch CTC (PF, PD)
vn v bt ch
Gi thnh: 1,5 Euro -3 Gi trung bnh khong Gi trung bnh khong
/kg
1,33 Euro/kg
1,79 Euro/kg
Chng
nhn:
Utz, Ch c 2 chng nhn Ch c 2 chng nhn
Rainforest
Alliance, RA v 1 chng nhn RA v 1 chng nhn
ETP
Utz c cp
Utz c cp
Xut
x
thun Cc loi ch c Cc loi ch c
chng:Pha trn
pha trn thng c pha trn thng c
83

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

5 a. Tun th cc yu
cu xut khu ti
thiu

Ch en (hng ch)
bn cho cc nh ng
gi quc t
Yu cu MRL l mt
vn ln ti phn
khc th trng ny

Ch xanh
bn cho cc nh ng
gi quc t
Yu cu MRL l mt
vn ln ti phn
khc th trng ny

b. Khi lng: trng


lng container

Khi lng ln kh Khi lng ln kh


nng cnh tranh
nng cnh tranh
Khng c kh nng Khng c kh nng
cnh tranh:
cnh
tranh:
Yu cu MRL l mt Yu cu MRL l mt
Kt lun
tr ngi ln ti phn tr ngi ln ti phn
phc ny. Sn phm phc ny. Sn phm t
t c c hi gia tng c c hi gia tng gi
gi tr.
tr.
Ngun: Nghin cu ca CBI & VIETRADE anh gia tim nng xut khu ch ca Vit Nam
sang EU
i vi cc sn phm ch en v ch xanh ti phn khc th cp, yu cu v cht lng, sn
lng v gi c u t yu cu, Tuy nhin tiu chun MRL l mt vn ln i vi cc
loi ch trong phn khc ny. Nu khng tun th, cc loi ch ny c th s khng c
bn trn th trng Chu u. Hn na, cc loi ch ny c t c hi gia tng gi tr v
chng ch yu c s dng trong hn hp, c sn xut bi cc nh ng gi quc t, v
vic cung cp cc loi ch c cp chng nhn cn rt hn ch. y chnh l l do khin
cc sn phm ch en v ch xanh Vit Nam cn khong cch ln vi phn khc th trng
ny ti Chu u.

6.4. Kt lun
Ch Vit Nam c tim nng nht ti phn khc cao cp ti th trng Chu u. Cc loi ch
phn khc ny thng l cc loi ch c sn: ch en (hng tr) v ch xanh chnh thng.
Vn chnh ca ch Vit l p ng c tiu chun MRL, iu ny c th c khc phc
bng cch t cc h thng qun l cht lng tt hn ngay ti ch. H thng ny c th
c d dng trin khai i vi cc loi ch c sn v yu cu v sn lng khng ln v
chi ph c th c tnh vo gi ch. Ngun cung t cc loi ch c cp chng nhn ti
Vit Nam cn hn ch, nhng y li khngphi l vn th trng ch cao cp. Ch tinh
khit v c cht lng tt l vn quan trng hng u ti phn khc th trng ny.
Cc loi ch xanh v ch en c sn cn thiu mt h thng qun l cht lng tt. Tuy
nhin, vn ny c th c khc phc d dng hn so vi cc sn phm ch th trng
trung v th cp do c yu cu v sn lng khng ln. Yu cu quan trng nht ti th

84

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
trng ny l ch phi c xut x thun chng. Chng nhn hu c v thng mi cng
bng cng c quan tm, tuy nhin khng bt buc ti phn khc ny.
Vn t ra i vi cc sn phm ch long v ch San l phi c mt h thng qun
l cht lng tt. Ch San c sn xut t cc loi ch c, l cc loi ch t phi s dng
thuc tr su v cht gy nhim. Ngun gc v cht lng ca cc loi ch chnh l nhng
thng tin tip th hiu qu nht ti th trng Chu u Vit Nam xy dng c thng
hiu ch ring. Tuy nhin, hin nay c s cnh tranh mnh m gia ch Vit Nam vi cc
loi ch trong khu vc. Ngi tiu dng trong khu vc sn sng tr gi cao hn so vi th
trng Chu u, c bit i vi sn phm ch San.
Cc sn phm ch Vit Nam c th phn t hn ti phn khc th trng trung cp. Vit Nam
p ng cc yu cu v cht lng, gi c, sn lng c th thm nhp vo phn khc
th trng ny, tuy nhin li cha c h thng qun l cht lng tt (tun th cc quy
nh MRL) v cc chng nhn cn thit. thm nhp c vo phn khc th trng ny,
cc nh sn xut ch Vit Nam cn khc phc hai vn trn c bit l tun th quy nh
MRL.

85

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

Ph lc 1.
Danh sch mt s hi ch trin lm chuyn ngnh v lin quan
ti ch ti EU
Hi ch thng mi Nng nghip - Lm Nghip ti Thy in
Thi gian: 18/2/2016 20/2/2016
a im t chc: Trung tm hi ngh v trin lm Malm Mssan, Thy in
Ni dung trng by: Cc sn phm nng sn v lm sn trong c mt hng ch
n v t chc: Sydexpo
Thng tin lin lc: Tel: +46 (0)40 6908550 - Fax: +46 (0)40 6908501
Email:info@sydexpo,se
Website: http://milamassan,se/
Hi ch thc phm ung Alimentaria ti Barcelona
Thi gian: 25/4/2016 28/4/2016
a im t chc: Fira de Barcelona, Avinguda de la Reina Maria Cristina 08004
Barcelona, Barcelona, Spain
Ni dung trng by: thc phm ung trong c mt hng ch
n v t chc: Alimentaria Exhibitions S,A,
Thng tin lin lc: Tel: +34 (0)93 4521800 - Fax: +34 (0)93 4521801
Email: info@alimentaria,com
Website:www,alimentaria-bcn,com
Hi ch thng mi Quc t thc phm ti Ba Lan
Thi gian: 21/9/2015 24/9/2015
a im t chc: Khu trin lm quc t Pozna
Ni dung trng by: Tt c cc loi mt hng thc phm v ung, trong c mt hng ch
n v t chc: Poznan International Fair Ltd,
Thng tin lin lc: Tel: +48 (0)61 8692000 - Fax: +48 (0)61 8692999
Email: info@mtp,pl
Website:www,polagra-food,pl
Hi ch ung my bn hng t ng ti Cologne, CHLB c
Thi gian: 24//9/2015 26/9/2015
a im t chc ti: Kln Messe - Messeplatz 1 , 50679 Cologne, North RhineWestphalia, Germany
Ni dung trng by: Cc mt ung v thc phm trong co mt hng ch
n v t chc: Koelnmesse GmbH
Thng tin lin lc: Tel: +49 (0)221 8210 - Fax: +49 (0)221 8212574
Email: info@koelnmesse,de
Website: www,euvend-coffeena,de
86

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

Hi ch trin lm Thc phm & ung cho gia nh ti Dortmund, CHLB c


Thi gian: 30/9/2015 04/10/2015
a im t chc: Westfalenhallen - Rheinlanddamm 200 44139 Dortmund, North RhineWestphalia, Germany
Ni dung trng by: Thc phm v cc loi ung trong c mt hng ch
n v t chc: Messe Westfalenhallen Dortmund GmbH
Thng tin lin lc: Tel: +49 (0)231 12040 - Fax: +49 (0)231 1204724
Email: medien@westfalenhallen,de
Website: www,westfalenhalle,de
Hi ch thng mi Nng nghip & Thc phm Thy S
Thi gian: 08/10/2015 18/10/2015
a im t chc: Olma Messen St, Gallen - Splgenstr, 12 CH-9008 St, Gallen, St.
Gallen, Switzerland
Ni dung trng by: Sn phm nng nghip v thc phm trong c mt hng ch
n v t chc: Olma Messen St. Gallen
Thng tin lin lc: Tel: +41 (0)71 2420101 - Fax: +41 (0)71 2420103
Email: info@olma-messen,ch
Website: www,olma-messen,ch
Hi ch thng mi Quc t Anuga ti Cologne, CHLB c
Thi gian: 10/10/2015 14/10/2015
a im t chc: Kln Messe - Messeplatz 1 50679 Cologne, North Rhine-Westphalia,
Germany
Ni dung trng by: cc sn phm thc phm v ung trong c mt hng ch
n v t chc: Koelnmesse GmbH
Thng tin lin lc: Tel: +49 (0)221 8210 - Fax: +49 (0)221 8212574
Email: info@koelnmesse,de
Website: www,anuga,de
Trin lm thc phm v ung ti Brussels, Vng Quc B
Thi gian: 10/10/2015 25/10/2015
a im t chc: Trung tm trin lm Brussels
Ni dung trng by: cc sn phm thc phm v ung trong c mt hng ch
n v t chc: Brussels Fairs Exhibitions BFE
Thng tin lin lc: Tel: +32 (0)2 4748485 - Fax: +32 (0)2 4748052
Email: d,boon@brussels-expo,be
Website: www,voedingssalon,be
Trin lm chuyn ngnh quc t i vi thc phm, ung, bao b, my mc v
cng ngh ti Sofia, Bulgaria
Thi gian: 11/11/2015 14/11/2015
a im t chc: Trung tm trin lm quc t IEC, Bulgaria
87

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Ni dung trng by: cc sn phm thc phm v ung trong c mt hng ch
n v t chc: IEC Inter Expo Center
Thng tin lin lc: Tel: + 359 (0)2 9655281 - Fax: + 359 (0)2 9655231
Email: exhibitions@iec,bg
Website: http://iec,bg/en
L hi m thc ln nht ca CHLB c
Thi gian: 13/11/2015 15/11/2015
a im t chc: Kln Messe - Messeplatz 1 50679 Cologne, North Rhine-Westphalia,
Germany
Ni dung trng by: cc sn phm thc phm v ung trong c mt hng ch
n v t chc: FLEET Events GmbH
Thng tin lin lc: Tel: +49 (0)40 66906900 - Fax: +49 (0)40 66906800
Email: info@fleet-events,de
Website: www,eat-and-style,de

88

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

Ph lc 2
Danh sch mt s nh nhp khu ch EU
Chiel Smit (c Vn phng H Ni)
Trader
Phone: +31 10 4021755
Email: csmit@varees,com
Van Rees BV
Wijinhaven 65 3011 WJ Rotterham The Netherlands
Yolande Stoffels
Mangager Regulatory Affairs & Safety
Schenkkade 50
2595 AR Den Haag
Phone: +31 (0) 70 3365161
Email: ystoffels@knvkt,nl
L,Elink Schuurman Thee) B,V,
Ronald Bruggeman
Heemraadssingel 261 3023 CE Rotter dam
Tel: +31 (0) 10 477 4544 Fax: +31(0)104777767
Email: trading@elinktea.com
E,W,C, SCANDINAVIA AKTIEBOLAG
Add:HORNSGATAN 46, STOCKHOLM, SWEDEN
Website: http://www.teacentre.se/catalog/contact_us.php
GRNA TEIMPORTEN AB
Add: JETTENDAL, VAXHOLM, SWEDEN
Website: http://www.gronateimporten.se/
NORTH & SOUTH FAIR TRADE AB
Add: WRNGEBCK, HJO, SWEDEN
Website: north.south@swipnet.se
GOURMET TEAS AKTIEBOLAG
Add: RIDDARVGEN 7B, LIDING, SWEDEN
Website: http://www.gourmetteas.se/Kontakta.htm
EXCLUSIVE TEA EUROPE AB
Add: BERIDAREBANAN 1 B, STOCKHOLM, SWEDEN
89

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Website: http://www.exclusivetea.se/tea-home.php
NORDFALKS INDUSTRI AB
Add: NEONGATAN 5, MLNDAL, SWEDEN
Website: http://www.nordfalks.se/tuotteet.php
WECRO GROUP AKTIEBOLAG
Add: HINDS STATIONSVG 4, HINDS, SWEDEN
Website: http://www.thecolonialteacompany.com/
KRYDDLAGRET SVERIGE AB
Add: KRAFTGATAN 15, HRBY, SWEDEN
Website: http://spicetree.se/
TEKOMPANIET SWEDETRADERS AKTIEBOLAG
Add: EKTORPSVGEN 4, NACKA, SWEDEN
Website: http://www.tekompaniet.se/
MULBERRY GREEN TEA I VSTERS AB
Add: HERDEGATAN 9, VSTERS, SWEDEN
Website: http://www.halsodrycker.se/
BALTEX NATURAL AKTIEBOLAG
Add: LJUSTERGATAN 14, STOCKHOLM, SWEDEN
Website: http://www.baltex.se/
FA IMPORT AB
Add: HAMRINGEVGEN 1, TULLINGE, SWEDEN
Website: http://www,faimport,se/
KUNG MARKATTA AKTIEBOLAG
Add: HJLMARSBERG, REBRO, SWEDEN
Website: http://www.kungmarkatta.se/
APICELLA LUIGI & FIGLI, Srl (Div, Wts)
Add: SALERNO (SA), ITALY
Website: http://www.wtsolutions.eu
ESSERRE DISTRIBUZIONE, Srl
Add: BRUSAPORTO (BG), ITALY
Website: http://www.esserre.net

90

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
CHIMAB, SpA
Add: CAMPODARSEGO (PD), ITALY
Website: http://www.chimab,it
Algra Mocca D'Or Zwolle BV
Add: ZWOLLE, NETHERLANDS
Website: http://www,algramoccador,nl
Axxent Masters in Tea BV
Add: GORINCHEM, NETHERLANDS
Website: http://www.hot-drinks.eu
Catz International BV
Add: ROTTERDAM, NETHERLANDS
Website: http://www.catz.nl
Korf Food Products BV
Add: VOORTHUIZEN, NETHERLANDS
Website: http://www.kfp.nl
Fortune Hot Drinks Regio Noord Oost Nederland
Add: SELLINGEN, NETHERLANDS
Website: http://www.fencafe.net
Coffee World
Add: NEWMARKET, UNITED KINGDOM
Website: http://www.coffeeworld.org
S3 Strategic Sourcing Solutions, S,L,
Add: BARCELONA, SPAIN
Website: http://www.s3sourcing.com
Semillas Fito, S,A,
Add: BARCELONA, SPAIN
Website: http://www.semillasfito.com
Jaime Alberto, Lda
Add: COVILH, PORTUGAL
Website: http://www.jaimealberto.com
Paladar Beiro, Lda (Gourmet D'Aqui e D'Acol)
Add: VOA, PORTUGAL
Website: http://www.paladarbeirao.com
91

VIETRADE - Bo co th trng ch EU
Alma Market SA
Add: Krakw, Poland
Website: http://www.almamarket.pl
Apro-Trade Sp, z o,o,
Add: Zabki, Poland
Website:http://www.aprotrade.pl
Consimpex
Add: Warszawa, Poland
Website: http://www.consimpex.pl
Herwapex
Add: Tomaszw Mazowiecki, Poland
Website: http://www.herwapex.pl
Rovita SA
Add: Niedomice, Poland
Website: http://www.rovita.com.pl
Posti SA
Kaluszyn, Poland
Website: http://www.posti,com.pl
Rewir Ryszard Jezierski Przedsiebiorstwo Handlowo-Uslugowo-Produkcyjne
Pinczw, Poland
Website: http://www.rewir.pl

92

VIETRADE - Bo co th trng ch EU

Ph lc 3.
Ti liu tham kho
- Quy nh EC 669/2009. danh sch cc nc v sn phm khng tun th quy nh v v
sinh
an
ton
thc
phm
ca
EU:
http://eur-lex.europa.eu/legalcontent/EN/TXT/?qid=1400674337851&uri=CELEX:02009R0669-20140101
- B quy tc v d lng thuc bo v thc vt trong ch ca y ban ch Chu u (ETC):
http://imochina.org/wp-content/uploads/2010/03/ETC-COP-Pesticides-in-Tea-Issue-16April-2012.pdf
- Tm tt bn hng dn cho ch ca y ban ch Chu u (ETC): http://www.etconline.org/docs/compendium-of-guidelines-for-tea.pdf
- Hip hi ch ETP (The Ethical Tea Partnership): http://www.ethicalteapartnership.org
T chc bo tr quc t v nhn mc sn phm hu c (IFOAM): http://www.ifoam.org
- Hip hi Ch Quc t- http://inttea.com - Non-profit provider of global tea statistics
(based in UK)
- http://tea2030.tumblr.com
- EU Organic Farming - http://ec.europa.eu/agriculture/organic
- Fairtrade Labelling Organisations International (FLO) - http://www.fairtrade.net
- UTZ Certified - http://www.utzcertified.org
- Rainforest Alliance - http://www.rainforest-alliance.org
- Ethical Tea Partnership - http://www.ethicalteapartnership.org
- The Sustainable Trade Initiative - www.idhsustainabletrade.com/tea
-Thng tin v bao b xut khu:
http://www.intracen.org/itc/exporters/packaging
- ITC: http://www.intracen.org
- CBI: http://www.cbi.eu
- Euromonitor: http://www.euromonitor.org
- Cng thng tin thng mi ca ITC: http://www.trademap.org
- Cng thong tin ro cn thng mi ca ITC:
http://www.macmap.org
- Cc Xc tin thng mi (VIETRADE):
http://www.vietrade.gov.vn
- Nghin cu ca CBI v VIETRADE v tim nng xut khu
ch ca Vit Nam sang EU
- Tng cc Hi quan Vit Nam: http://www.customs.gov.vn
- Cc thng tin v bo co ca Hip hi Ch Vit Nam
(VITAS).
93

You might also like