Maturski rad iz psihologije:

PSIHOLOGIJA U BOSNI I HERCEGOVINI

SADRAJ

1.Uvod...................................................................................................
2.Razvoj psihologije na Balkanu........................................................
3.Psihologija u Bosni i Hercegovini...................................................
3.1.Ismet Dizdarevi........................................................................
3.2.Raspad Jugoslavije....................................................................
3.3.Trenutno stanje.........................................................................
4.Interesi za psihologiju......................................................................
4.1.Psihologija u Cazinu..................................................................
5.Zakljuak..........................................................................................
6.Literatura..........................................................................................

1.UVOD

U ovoj temi emo razgovarati o pojavi i razvoju psihologije kao nauke,te o njenom razvoju na
podruju Balkana i Bosne i Hercegovine.

Izraz "psihologija" je sloenica koja potjee iz grkog psiha = duh, dua, ivot, um,dah
i logos = govor, studij, rasuivanje. Doslovno tako psihologija znai studij duha ili due.
Znaenje pojma ostaje nepromijenjeno sve do esnaestog ili sedamnaestog stoljea, kada mu
je pridodano novo znaenje u smislu "znanost o svijesti ". Moderna psihologija je prirodna i
drutvena znanost koja se bavi mozgovnim procesima i njihovim izraavanjem u ponaanju.
Psihologija nastoji sustavnim empirijskim istraivanjima stei znanje o uzrocima i nainu
ponaanja pojedinca, te o tome na koji nain ljudi doivljavaju svijet u kojem ive. Meu
psihike procese ubrajamo razmiljanja, osjeaje (emocije), i motivacije. Povijesno,
psihologija je bila disciplina filozofije, iz koje se izdvojila 1879. godine osnivanjem prvog
psihologijskog laboratorija u Leipzigu. Tek 1980. godine psihologija postaje priznata kao
prirodna znanost.
Pod imenom psihologija moemo nai mnotvo povezanih disciplina. To su:

psihometrija - koja se bavi raznim oblicima mjerenja psihikih osobina, karakteristika

pojedinca i grupe, pomou raznih psiholokih tehnika (npr. testova)

eksperimentalna psihologija - koja se bavi prouavanjem reakcija ovjeka na namjerno

inducirane podraaje, bilo fizike, bilo socijalne.

socijalna psihologija - koja prouava ljude i njihovo ponaanje u meuzavisnosti s

njihovom (ljudskom) okolinom, sve oblike meuljudskih odnosa, te ponaanje grupe kao
cjeline.

klinika psihologija - koja prouava (i trai lijek za) patoloke oblike ponaanja

ergonomija - koja prouava odnos ovjeka prema radu, te nastoji pronai naine to
boljeg prilagoavanja rada ovjeku.

psihologija ivotinja - istrauje ponaanje ivotinja u laboratorijskim i prirodnim

uvjetima ivota.

Psihologija sporta

Bioloka psihologija - istrauje organske osnove psihikih procesa i ponaanja

Organizacijska psihologija

Psihologija komunikacije

Forenzina psihologija

Vojna psihologija

Zrakoplovna psihologija

Psihodinamska psihologija - koja na ovjeka gleda kao na bie pod utjecajem

nesvjesnih procesa nad kojima nema ili teko ostvaruje kontrolu

Kognitivna psihologija - prouava spoznajne i intelektualne funkcije i njihov utjecaj

na ovjekovo ponaanje.

neuropsihologija - granina disciplina izmeu psihologije i neurologije, a bavi se

prouavanjem biologijske podloge razliitih psihikih funkcija (panja, pamenje, i
slino).

psihopovijest - znanost o psiholokim motivima povjesnih dogaanja

djeja psihologija

razvojna psihologija

psihologija rada

psihologija odgoja i obrazovanja

psihologija prodaje

psihologija linosti

Svaka znanost odreena je metodama kojima se u istraivanju koristi. Kao empirijska znanost
psihologija istrauje samo ono to se moe opaati i provjeriti, a do spoznaja dolazi sustavnim
istraivanjima. Glavne metode psihologijskog istraivanja jesu samoopaanje, opaanje u
prirodnim uvjetima, anketno ispitivanje, prouavanje sluajeva i eksperiment.

Ako interes za spoznajom sebe i drugih shvatimo kao poetak psihologije kao nauke, moemo
rei da je prisutna od samih ljudskih poetaka. Danas se psihologija izuzetno brzo i silovito
razvija. Glavna razdoblja razvoja psihologije bili su:
1.PERIOD NENAUNE PSIHOLOGIJE-od davnina do 1879.godine, kada je Wundt osnovao
prvi laboratorij za eksperimentalnu psihologiju u Leipzigu, Njemaka.
2.PERIOD PREDNAUNE PSIHOLOGIJE-od 1879. do 1980.godine u toku kada se
psihologija proiavala od filozofskih koncepcija, zbog kojih nije mogla biti priznata od
strane drugih nauka.
3.PERIOD NAUNE PSIHOLOGIJE-od 1980.godine, kada je psihologija prihvaena kao
nauka i ukljuena u prirodne nauke.

2.RAZVOJ PSIHOLOGIJE NA BALKANU

to se tie razvoja psihologije na Balkanu, bitno je spomenuti razvoj u Hrvatskoj, Srbiji i u
Bosni i Hercegovini.
U Hrvatskoj je 1920.godine Ramiro Bujas osnovao prvi psiholoki laboratorij, i to na
Medicinskom Fakultetu Sveuilita u Zagrebu.
U Srbiji je psihologija kao nastavni predmet prvi put uvedena 1835.godine. Filozofski fakultet
u Beogradu osnovao je 1927.godine grupu za psihologiju, koja se izuavala i na filozofiji i na
pedagogiji. Laboratorij za eksperimentalnu psihologiju osnovan je 1974.godine kao nauna
jedinica Filozofskog fakulteta i Odjeljenja za psihologiju u Beogradu.
Poeci psihologije kao naune discipline i profesije u Bosni i Hercegovini povezani su sa
pojedincima koji su zavrili studije psihologije u drugim republikama bive Jugoslavije:
Srbiji, Hrvatskoj i Sloveniji. Prvi studij psihologije u Bosni i Hercegovini otvoren je 1989.
godine na Univerzitetu u Sarajevu, a drugi 1994. godine na Univerzitetu u Banjoj Luci.

3. PSIHOLOGIJA U BOSNI I HERCEGOVINI

Razlozi za kasne poetke akademskog razvoja psihologije u Bosni i Hercegovini (prvog
magistra psiholokih nauka Bosna i Hercegovina dobila je 1975. godine) lee u tzv.
staljinistikoj dogmi koja je vladala u veini zemalja socijalistikog lagera. Po
staljinistikoj dogmi psihologija je smatrana opasnom zbog toga to njena teorija i praksa
obuhvataju slobodu i samoodreenje. Na psihologe se gledalo sa sumnjom zbog njihovih
mogunosti da utiu na line promjene i zbog njihove preutne podrke politikoj reformi.
Ekstreman primjer odnosa komunistikog reima prema psihologiji je sluaj Rumunije.
Psihologija je u Rumuniji poevi od 1970-ih i 1980-ih bila zabranjena kao nauna disciplina
jer je smatrano da interferira sa planom da se stvori novo ljudsko bie komunistiko
ljudsko bie.
U Bosni i Hercegovini,odnos reima prema psihologiji je bio manje neprijateljski. Umjesto
studija psihologije, u Bosni i Hercegovini 1962.godine na Univerzitetu u Sarajevu otvoren je
studij pedagogije i psihologije na kojem je bilo samo nekoliko predmeta na kojima se
izuavala psiholoka nauka. To je ustvari bio blai nain komunistikog reima u Bosni i
Hercegovini da sprijei razvoj psihologije kao naune discipline.

3.1.ISMET DIZDAREVI

Ismet Dizdarevi je roen u martu 1934.godine u Mostaru,Bosna i Hercegovina.Po zanimanju

je psiholog.On je prvi doktor psiholokih nauka u Bosni i Hercegovini. Zavrio je
studij psihologije na Odjeljenju za psihologiju Filozofskog fakulteta u Beogradu 1958.
Doktorsku disertaciju pod nazivom: Uticaj stvaralakih sposobnosti na socijalno ponaanje
uenika, odbranio je na Filozofskom fakultetu u Sarajevu 1978. Radi od 1961. na
Filozofskom fakultetu u Sarajevu. Izabran je 1961. za asistenta, 1978. za docenta, 1980. za
vanrednog profesora i 1987. za redovnog profesora. Predavao je predmete Opa psihologija i
Psihologija linosti. Ismet Dizdarevi je osniva i prvi predsjednik Odsjeka za psihologiju na
Filozofskom fakultetu u Sarajevu. Predavao je i na Odsjeku za pedagogiju i Odsjeku za
filozofiju i sociologiju. Drao je nastavu na Fakultetu politikih nauka u Sarajevu, Fakultetu
kriminalistikih nauka u Sarajevu , Akademiji likovnih umjetnosti u Sarajevu, Fakultet
islamskih nauka u Sarajevu, te na Nastavnikom fakultetu Univerziteta Demal Bijedi u
Mostaru. Penzionisan je 2004., a u zvanje professor emeritus izabran je 2005.
Ismet Dizdarevi objavio je preko 200 naunih i strunih radova. Bio je urednik
asopisa Porodica i dijete, Odjek, Prosvjetni list, Revija za psihologiju. Bio je potpredsjednik
i predsjednik Drutva psihologa Bosne i Hercegovine, predsjednik Saveza udruenja za
profesionalnu orijentaciju Jugoslavije. Dobio je nagradu Veselin Maslea i estoaprilsku
nagradu grada Sarajeva (1991).

3.2. RASPAD JUGOSLAVIJE

Poetkom devedesetih, raspadom SFRJ (Socijalistike Federativne Republike Jugoslavije),

psihologija u Bosni i Hercegovini je poela intenzivno da se razvija. U poetku se to odnosilo
kliniku praksu: intervencije i rad sa traumatizovanim osobama, izbjeglicama i osobama sa
PTSD-om. Zatim, paralelno sa klinikom praksom, poeo je da se razvija nauno-istraivaki
rad, koji je zbog ratnog konteksta takoe bio vezan za posljedice ratnih deavanja. ...nikada
se u svijetu nisu tako detaljno prouavali utjecaji rata na civilnu populaciju openito, a
posebno na djecu, kao u republikama bive Jugoslavije, od poetka sukoba 1991. godine.
Vanu podrku aktivnostima psihologa u Bosni i Hercegovini u tom periodu predstavljala je
internacionalna saradnja. Brojni projekti za pomo i istraivanja o psihosocijalnim
posljedicama rata uraeni su kroz saradnju psihologa iz BiH i internacionalnih organizacija.
Najznaajniji takav projekat bio je vezan za istraivanja efekata rata na djecu koje su
materijalno i struno podrao UNICEF, a jedan od najbitnijih plodova internacionalne
saradnje jeste razvoj mree CLIPSEE (Clinical Psychology at South East European
Universitis Capacity Building Network), koji je nastao kao rezlultat saradnje Ludvig
Maximilians Univerziteta iz Minhena (LMU) i akademskih odsjeka za psihologiju iz bive
Jugoslavije. Rezultati ove saradnje ogledali su se u sprovoenju zajednikih istraivanja,
organizovanjima seminara iz klinike psihologije, finansijskoj pomoi u tampanju naunoistraivakih publikacija i opremanju odsjeka za psihologiju, kao i u organizovanju
Meunarodnog simpozijuma Psihosocijalne posljedice rata koji je odran 2000. godine na
Filozofskom fakultetu u Sarajevu. Nakon rata, Bosna i Hercegovina je podijeljena na dva
entiteta: Republika Srpska i Federacija Bosne i Hercegovine. Zbog toga je pored osnovnog
cilja prezentovanja rezultata istraivanja, na Simpozijumu u Sarajevu naglasak bio na
pruanju mogunosti uesnicima da u direktnom dijalogu potvrde i/ili koriguju svoja gledita
nakon zavrenog rata i da uspostave komunikaciju preko novih granica. Ponovno

uspostavljanje saradnje psihologa, kako iz prakse tako i sa akademskih odsjeka unutar granica
bive Jugoslavije, emu su znaajno doprinijeli brojni oblici internacionalne saradnje, doveli
su do intenzivnog i ekstenzivnog razvoja psihologije u Bosni i Hercegovini.

3.3.TRENUTNO STANJE
Nakon zavrenih brojnih istraivanja efekata rata, internacionalna saradnja, ali i materijalna
podrka je bila znatno smanjena. Bez profesionalne i finansijske pomoi, razvoj psihologije u
Bosni i Hercegovini je usporen, ali nastavljen u istom pravcu. Na Univerzitetu u Banjoj Luci,
otvoren je 2003. godine postdiplomski studij za sticanje zvanja magistar psiholokih nauka.
Uz udruenje psihologa u Sarajevu koje okuplja psihologe iz entiteta Federacija BiH, na
inicijativu kolega sa Odsjeka za psihologiju 2003. godine formirano je Drutvo psihologa
Republike Srpske koje okuplja psihologe iz entiteta Republika Srpska. Nevladine organizacije
razvijaju i implementiraju brojne psihosocijalne projekte, a u Banjoj Luci 2004. godine
otvorena je prva privatna psiholoka praksa u Bosni i Hercegovini. 2004.godine sprovedeno je
ispitivanje da se dobije pregled stanja profesionalne psihologije u Bosni i Hercegovini.
Ispitivanje je sprovedeno samo u Republici Srpskoj, koje je finansirano od strane drutva
psihologa Republike Srpske.Upitnici su poslani svim profesionalnim psiholozima iz
Republike Srpske,a odazvalo ih se 38. Od toga su 87% inile ene, a 13% mukarci, 95% ih je
imalo titulu diplomirani psiholog, a 5% magistar ili doktor psiholokih nauka. Od psihologa
koji su odgovorili na upitnik najvei broj se na radnom mjestu bavi klinikom (16%) i
pedagokom (11%) psihologijom, a 42% njih nije zaposleno na radnom mjestu psihologa
(13% trenutno nije zaposleno na radnom mjestu psihologa, a 29% nikada nije bilo zaposleno
na radnom mjestu psihologa).
U tabeli 1 prikazan je stepen zadovoljstva zaposlenih psihologa. Psiholozi su izraavali stepen
zadovoljstva svojim poslom preko petostepene skale Likertovog tipa na kojoj je vrijednost 1

oznaavala potpuno nezadovoljan, 3 niti zadovoljan, niti nezadovoljan, a 5 potpuno

zadovoljan.

Aritmetika
sredina

Standardna
devijacija

Zadovoljstvo saradnicima

3,54

1,22

Zadovoljstvo radnim uslovima

2,83

1,40

Zadovoljstvo interesima i
sposobnostima koje zahtjeva
posao

3,46

1,02

Zadovoljstvo nainom voenja

odjela

3,29

1,30

Zadovoljstvo prihodima

2,58

1,18

Zadovoljstvo nainom
iskoritenosti sposobnosti

2,87

1,30

Zadovoljstvo pozicijom odjela u

organizaciji

3,04

,91

Zadovoljstvo poslom generalno

3,29

1,12

Zadovoljstvo psihologijom kao

strukom

3,75

1,19

Tabela 1

U tabeli 2 prikazani su stavovi psihologa o statusu profesije psihologije u Bosni i

Hercegovini. Slaganje sa stavovima izraavali su pomou petostepene skale Likertovog
tipa. Vrijednost 1 oznaavala je uopte se ne slaem, 3 niti se slaem, niti se ne slaem, a 5
potpuno se slaem.

Aritmetika
sredina

Standardna
devijacija

Rad psihologa je znaajan u

veini organizacija

3,62

1,21

Veina organizacija nije

upoznata sa poslom koji psiholog
obavlja

4,05

,98

Veina organizacija motivie

psihologe da rade svoje poslove

2,03

,72

Profesija psihologa ima veliki

ugled u veini organizacija

2,50

,80

Rukovodioci, organizacije i
ustanove cijene preporuke
psihologa

2,82

,90

Psihologija je afirmisana
profesija u Bosni i Hercegovini

2,11

,80

Psihologija e imati znaajniju

ulogu u budunosti

4,16

,59

Tabela 2.

Iako je postojala i prije, nakon Simpozijuma u Sarajevu 2000. godine meuentitetska saradnja
izmeu psihologa u Bosni i Hercegovini se razvijala znaajnije nego u prethodnom periodu.
Zapaeni su znaajni pomaci u saradnji na individualnom nivou, ali nedostaje sistemska
saradnja profesionalnih organizacija koje predstavljaju psihologe iz ova dva entiteta.
Akademski odsjek u Banjoj Luci je od svog osnivanja saraivao sa odsjecima iz Srbije i Crne
Gore, dok je odsjek u Sarajevu saraivao sa odsjecima iz Hrvatske. Takoe su zabiljeena
brojna gostovanja eksperata na naunim skupovima, predavanjima i specijalizacijama iz
klinike psihologije, ali raspodjela je uglavnom prema istom principu: Srbija i Crna Gora Republika Srpska, s jedne, i Hrvatska - Federacija Bosne i Hercegovine, s druge strane.

Vjerovatno je da su nastanku i odravanju takve atmosfere meu psiholozima nakon

rata u Bosni i Hercegovini doprinijeli drutveno politiki odnosi izmeu entiteta koji se
odraavaju na sve odnose u Bosni i Hercegovini, kao i pojedini psiholozi koji su u svojim
knjigama tokom 1990-ih objanjavali da su odreeni narodi genocidni i koji su se tokom i
nakon graanskog rata u Bosni i Hercegovini opredjeljivali za radikalne politike opcije i taj
politiki radikalizam propagirali kao nauno stanovite. Takvi stavovi psihologa su zabiljeeni
i ranije u historiji. U Njemakoj su, na primjer, sa dolaskom Nacionalnog Socijalistikog
reima 1933. godine voenje psihologije preuzeli psiholozi koji su podravali reim i koji su
uklonili Jevreje iz izvrne strukture Njemakog drutva za psihologiju.
Jedan od pristupa koji se do sada pokazao najefikasnijim je organizovanje zajednikih
projekata psihologa iz oba entiteta, sve tri etnike pripadnosti. Neka od istraivanja sa
tematikom nacionalnih stavova raenih u posljednje vrijeme pokazala su da su susreti sa
pripadnicima drugih etnikih grupa jedan od najznaajnijih korelata smanjenja predrasudnih
stavova.

4.INTERESI ZA PSIHOLOGIJU

Prema podacima Hrvatskog zavoda za zapoljavanje na dan 30. studenoga 2013.g. u

Hrvatskoj je nezaposleno 234 psihologa/psihologinja. U odnosu na ukupni broj registriranih
psihologa (prema podacima HPK) nezaposlenih je 8,91%.
MUP Hrvatska-predvieno 69 psihologa,zaposleno 55.
MUP Srbija-na 46.000 zaposlenih u MUP-u Srbije,zadueno je svega 29 psihologa.
to se tie interesa za psihologiju,on kao i razvoj psihologije naglo raste.
Naalost,ne raspolaemo s pouzdanim informacijama o stanju zaposlenih psihologa na
podruju Bosne i Hercegovine.
Ono to se moe rei jeste,da studij psihologije u Bosni i Hercegovini se nalazi u
Sarajevu,Banja Luci i Tuzli.
Na putu ka osnaivanju jedinstvenog tijela koje bi predstavljalo interese profesionalnih
psihologa, bilo bi dobro da psiholozi iz Bosne i Hercegovine koriste iskustava psihologa koji
su dugi niz godina radili u profesionalnim udruenjima psihologa. Ameriko udruenje
psihologa (APA) je tijelo koje je prolo kroz faze formalno-pravne organizacije psiholoke
profesije koje nama tek predstoje.
Problem koji se postavlja pred psihologe u Bosni i Hercegovini i organizacije koje ih
predstavljaju jeste nepostojanje zakona o psiholokoj djelatnosti kojim bi profesija psihologa
bila legalno priznata i koji bi regulisao poslove kojima se psiholog smije, odnosno ne smije

baviti. Samim tim ne postoje ni zakonska tijela (npr. Psiholoka komora) koja bi se putem
legitimnih mehanizama bavila kontrolom i zatitom interesa profesije psihologa. Druge
drave su u istraivanju IUPsyS-a (Rosenzweig, 1999) takoe navodile da je nedostatak
legalnih regulativa i priznavanja profesionalne prakse psihologa vaan faktor ograniavanja
razvoja psihologije.Na Internacionalnom simpozijimu za profesionalni i legalni status
psihologa koji se odrao 1982. godine uestvovalo je 11 zemalja. 8 zemalja je potpuno
priznavalo profesionalne psihologe (Brazil, Njemaka Demokratska Republika, Maarska,
Norveka, Juna Afrika i Sjedinjene Amerike Drave), u Holandiji su imali parcijalno
priznanje, u Velikoj Britaniji su imali socijalno priznanje bez legalnog statisa, a u Francuskoj i
Irskoj nisu imali nikakvo legalno priznanje. Taj simpozijum je bio rezultat pokuaja
Francuskog psiholokog drutva da postigne legalno priznanje za profesionalni status
psihologa. To je postignuto 1985. u zakonu, koji je kroz regulative stupio na snagu tek 1990.
godine. Legalno priznanje profesionalnih psihologa je oigledno dug proces ak i u zemljama
u kojima psihologija kao nauna disciplina postoji preko 100 godina.

Primjer koji zasluuje panju psihologa u Bosni i Hercegovini je nain na koji su psiholozi iz
June Koreje odgovorili na povean interes javnosti za savjetovanje i psihoterapiju, kakav je u
poslednje vrijeme zabiljeen i u Bosni i Hercegovini. Poto Vlada nije odgovorila na porasle
nacionalne potrebe za psihoterapijom, akademske i profesionalne organizacije psihologa su
ustanovile vlastite kriterijume za kvalifikovanost psihologa za odreene oblasti psiholoke
djelatnosti i napravile konkretne korake da ti kriterijumi budu priznati od strane Drave. Tako
na primjer, Koreanska psiholoka asocijacija obezbjeuje psiholozima dozvole i sertifikate za
bavljenje odreenim psiholokim djelatnostima
Ukoliko psiholozi u Bosni i Hercegovini ele da demonstriraju vanost psihologije za
socijalnu i ekonomsku dobrobit drutva u Bosni i Hercegovini, bilo bi dobro da krenu u
pravcu savremenih trendova.
Internacionalna i meuentiteska saradnja je od presudnog znaaja za razvoj psihologije u
Bosni i Hercegovini.

4.1.PSIHOLOGIJA U CAZINU

to se tie psihologije u Cazinu,o tome se nema mnogo za rei. Obavila sam razgovor s
psihologom Adnanom Kapiem,koji radi u Centru za mentalno zdravlje Cazin. Biti psiholog
je iznimno teak posao i da bi bio uspjean,potrebno je biti komunikativan. Interes za
psihologijom nije u porastu. Ali oni koji upiu studij psihologije,ne odustaju od njega. Koliko
raspolaem informacijama,Cazin trenutno ima 5 zaposlenih psihologa.

5.ZAKLJUAK

Psiholozi u Evropi su pod uticajem politikog, socijalnog i ekonomskog konteksta u svojim

zemljama. Psihologija je mlada disciplina, a evropska saradnja u oblasti psihologije ima jo
krau historiju. Susreui se sa problemima koji proizilaze iz duine njihovih razliitih
historija, snage njihovih razliitih tradicija, broja jezika, etnike kompleksnosti i kontrasta u
socijalnim organizacijama, psiholozi u Evropi su kroz profesionalne organizacije razvili
preporuke o potrebnim standardima za obrazovanje i o legalnom regulisanju psiholoke
profesije.Iz analize stanja profesije psihologa u Bosni i Hercegovini i poreenjem sa razvojem
psiholoke profesije irom svijeta, ini se da na putu ka svom razvoju psihologija u Bosni i
Hercegovini prolazi kroz veinu faza kroz koje je psihologija kao nauna i primjenjena
disciplina prola u mnogim zemljama koje sada imaju legalno priznatu i relativno dobro
organizovanu profesiju psihologa.Uzimajui ovo u obzir, koliko god da je psihologija u Bosni
i Hercegovini u zaostatku kada se uporedi za veinom evropskih zemalja zbog neadekvatnog
obrazovnog sistema, nepostojanja legalnog priznanja profesije psihologa i slabe
internacionalne povezanosti, u isto vrijeme je u prednosti jer moe iskoristi evropska iskustva
za efikasniji i bezbolniji prolazak kroz ove djeije bolesti. Tu u prvom redu se misli na
koritenje modela obrazovnih sistema koji su usklaeni sa evropskim standardima i na
koritenje iskustava zemalja koje su se izborile za legalno priznanje profesije psihologa. A
upravo kroz saradnju sa drugim evropskim zemljama u ove dvije oblasti, otvaraju se vrata za
internacionalnu saradnju na polju nauno-istraivakog i praktinog rada.

6.LITERATURA

INTERNET

http://www.psihologija.rs.ba/default.asp?PgId=85
http://www.novapsihologija.com/historijski-razvoj-psihologije/
http://hr.wikipedia.org/wiki/Psihologija