Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 44

gurmiq igAwn imSnrI kwlj dw mYgzIn

ivswK-jyT nwnkSwhI sMmq 547

May 2015
15/-

pUjw Akwl kI prcw Sbd kw


dIdwr ^wlsy kw

GIAN
gurmiq igAwn

jdoN bMdw isMG bhwdr ny srihMd


dI ie`t nwl ie`t KVkweI
Swm isMG AtwrIvwly dI rxBUmI

gurmiq igAwn imSnrI kwlj vloN v`K-v`K KyqrW c clwey jw rhy


gurmiq pRcwr kyNdrW dI kwrguzwrI qsvIrW dI zubwnI
kyNdr c`k klW dy nkodr Sihr ivc
l`gdI b`icAW dI Dwrimk klws[

kyNdr c`k klW dy ipMf BMfwl ihMmq


ivc l`gdI b`icAW dI Dwrimk klws[

kyNdr m`tvwxI dy b`icAW hoey


gurmiq mukwbilAW auprMq
snmwnq kIqw igAw[

kyNdr mwCIvwVw dy ipMf hyirEN klW


ivKy l`gdI b`icAW dI Dwrimk klws[

kyNdr mwCIvwVw dy ipMf au~pl sMGy ivKy


pRcwrk vIr BweI bljIq isMG
b`icAW dI Dwrimk klws lYNdy hoey[
kyNdr bjUhw ivKy KolHy gey islweI sYNtr
ivc is`iKAw hwsl krn vwlIAW
isiKAwrQxW pRbMDk vIrW nwl[

kyNdr suKwxw ivKy l`gdI Dwrimk


klws ivc ih`sw lYx vwlIAW
ividAwrQxW[

kyNdr 35 RB gMgwngr (rwj:) dy nOjvwn


Aqy b`cy dsqwr isKlweI klws dOrwn[

kyNdr mrhwxw ivKy BweI jogw isMG


(iensYt) gurduAwrw bwbw vIr isMG jI
ShId ivKy sMgqW nwl
gurmiq vIcwrW dI sWJ pwauNdy hoey
gu: gurU qyg bhwdr swihb nwgpur
(mhw:) ivKy v`fw G`lUGwrw pRogrwm
mnwieAw igAw[

PUNPUN 03763/19/1/2010-TC

gurmiq ivrsw

(mwisk mYgzIn)

meI 2015

m`uK sMpwdk : rwxw ieMdrjIq isMG


sMpwdk : ipMR. gurbcn isMG pMnvW
sih sMpwdk : kYptn Avqwr isMG pirMgVI
pRbMDk: gurmiq igAwn cYrItybl tr`st (rij:)
pRkwSk: gurmiq igAwn imSnrI kwlj
pMjwbI bwg, jv`dI, luiDAwxw- 141013
Pon: 0161-2521700 Email: gurmatvirsa@gmail.com
Website: www.gurmatgian.org
sMpwdkI borf: suKivMdr isMG ddyhr, hrijMdr isMG sBrwA
bIbI mnrwj kOr, fw. srbjoq kOr[
kwnI slwhkwr: AYfvokyt jspwl isMG cu`G
hyT ilKy bYNk AkwaUNts rwhIN syvw Byjo jI
Axis Bank

Branch : Adda Dakha (Ldh)


IFS Code : UTIB0000197

- Gurmat Gian (For Literature House) :


- Gurmat Gian Missionary College :
- Gurmat Gian College For Women :
- Gurmat Parchar Kendra
:
- Gurmat Virsa
:
- GGT Edu Aid
:

913010032529069
913010032837193
913010032522345
913010032551518
913010032526897
913010032526884

For Sending cheques and funds


from foreign countries
IDBI Bank, Feroze Gandhi Mkt., Ludhiana-141001
SWIFT CODE: IBKLINBB041, IFSC CODE: IBKL0000043
- Gurmat Gian Charitable Trust

kI Aqy ik`Qy ?
sMpwdkI
inqnym ivAwiKAw
svwl jvwb
Sbd vIcwr
jdoN bMdw isMG bhwdr ny srihMd dI ie`t...
Swm isMG AtwrIvwly dI rxBUmI sBrwvW
is`K pMQ dw s`cw ihqYSI, dIvwn kOVw m`l
ivdyS ikauN B`jdy hn pMjwbI nOjvwn?
irport: siqgur nwnk pRgitAw...
ik`Qy igAw auh Bolw bcpn?
nMny vwrs
pMQ pRmwixq is`K rihq mirXwdw dI vIcwr-25
sony dy cOr jW sony vrgy is`K?
ienswnIAq dy muj`smy
joiqS kyNdrW dw s`c
Gr dI buinAwd nUMh-s`s dw irSqw
nwnkSwhI kYlMfr dw ivvwd- iek idRStIkox
kwiv PulvwVI
Kbrnwmw
swfI KyqI
ishq sMBwl
gurmiq sMjog
mwrc mhIny
dIAW srgrmIAW

4
7
9
10
12
15
17
19
20
21
22
24
25
26
27
28
29
30
31
33
35
36
38

: 043104000087814

jyT mhIny dy idhwVy


- Cotw G`lUGwrw

3 jyT (17 meI)

- pRkwS pwqSwhI qIjI

9 jyT (23 meI)

- ivSv qMbwkU ivroDI idvs

17 jyT (31 meI)

- Akwl qKq swihb qy hmlw

21 jyT (4 jUn)

- ShIdI idhwVw sMq jrnYl isMG iBMfrWvwly

23 jyT (6 jUn)

- gurg`dI pwqSwhI CyvIN

28 jyT (11 jUn)

- koeI vI vwd-ivvwd luiDAwxw kcihrIAW ivc hI inbyVy jwxgy[

- ShIdI 40 mukqy

21 vYswK (4 meI)

- sMpwdkI borf iksy vI rcnw k`tx jW r`d krn dw pUrw h`k hY[

gurmiq ivrsw mMgvwaux leI cMdw


cMdw
swlwnw
lweIP
meI 2015

dyS
150/1500/-

ivdyS
50 $
300 $

zrUrI sUcnwvW
- gurmiq ivrsw mYgzIn ivc Cpx vwlIAW rcnwvW dy ivcwr
lyKkW dy in`jI huMdy hn[ zrUrI nhIN ik sMpwdkI borf ienHW nwl
pUrI qrHW sihmq hovy[

izAwdw jwxkwrI leI sMprk kro: 97819-90206


qusIN cMdw AXIS Bank ivc is`Dw (Online)
vI jmHw krvw skdy ho
Branch: Adda Dakha, IFS Code - UTIB0000197

A/C Name
GURMAT VIRSA

A/C No.
913010032526897 3

sMpwdkI

pMQk sMsQwvW qy pRMprwvW Korw

A`j loV hY ik AsIN Awpo AwpxIAW bxweIAW hoeIAW mirXwdw qoN au`pr auTIey[ byS`k hr
sMsQwvW Aqy pRMprwvW iv`c cMgIAW g`lW dy nwl nwl kuJ kmjorIAW vI huMdIAW hn pr jy AsIN
Awpxy vfmu`ly Kzwny Bwv sRI guruU gRMQ swihb jI dI bwxI Aqy isDWq nUM mu`K r`KIey Aqy Awpxy
qOr qy bxwey hoey kwiedy kwnUMnW nUM gurbwxI dI ksv`tI qy prKIey qW hI vwps is`KI dIAW kdrW ipRM.gurbcn isMG pMnvW
99155-29725
kImqW dy nyVy phuMcdy hoey pihlW vwlw vkwr Aqy Swn pRwpq kIqI jw skdI hY ikauNik swfy kol
s`c Aqy suc`jI jIvn jwc nUM syD dyx vwlI gurbwxI mOjUd hY ijs qoN syD lY ky hI AsIN kwmXwb ho skdy hW[
gurU nwnk swihb dy smyN Bwrq ivc
iqMn AwgUAW dI Brmwr sI[ jdoN iehnW
iqMnW dI kwrguzwrI gurU swihb jI ny dyKI
qW auhnW ny bybwk it`pxI kIqI
kwdI kUVu boil mlu Kwie]
bRwhmxu nwvY jIAw Gwie ]
jogI jugiq n jwxY AMDu]
qIny EjwVy kw bMDu ] (pMnw 662)
A`KrI ArQ: kwzI jy iek pwsy qW
ieslwmI Drm dw nyqw hY qy dUjy pwsy
hwkm BI hY, irSvq dI ^wqr SreI
kwn bwry JUT bol ky hrwm dw mwl
(irSvq) KWdw hY[ bRwhmx koVW SUdrAKvWdy bMidAW duKI kr kr ky qIrQieSnwn (BI) krdw hY[ jogI BI AMnHw hY
qy jIvn dI jwc nhIN jwxdw[ ieh iqMny
Awpxy vloN Drm-nyqw hn, pr iehnW
iqMnW dy hI AMdr Awqmk jIvn vloN
suM\hI suM\hY[2[
auprokq qukW ivc Dwrimk AwgUAW
dIAW Awp hudrIAW qy gYr-kudrqI
ivcwrW r`d kridAW d`isAw hY ik
iehnW ny mnu`Kqw dy bwg aujwVn ivc
koeI ksr bwkI nhIN C`fI[ gurU nwnk
swihb jI PrmwauNdy hn ik
auqmu eyhu bIcwru hY
ijin scy isau icqu lwieAw]
jgjIvnu dwqw pwieAw]
(pMnw 466)
gurU nwnk swihb jI ny sMswr
AdrSk jIvn dI jwc isKweI hY ijs
dI ADwr iSlw s`c 'qy r`KI hY[ ies s`c
dy DwrnI sicAwr ikhw igAw hY[ s`c
brkrwr r`Kx leI ShIdIAW dw dOr
c`ilAw pr kdy s`c nwl smJOqw nhIN
kIqw igAw[ kwzI nUr muhMmd ny is`KW dy
4

ikrdwr dIAW scweIAW dyK ky hI ikhw


sI ik iehnW ivc koeI ivBcwrI nhIN
hY[ ieh B`jy jWidAW 'qy vwr nhIN krdy[
ieh Awpxy qoN v`fI mW, brwbr dI
BYx qy Awpxy qoN CotI AwpxI DI smwn
smJdy hn[ iksy kcihrI ivc jdoN koeI
is`K gvwhI idMdw sI qW j`j is`K dI
gvwhI pu`Kqw smJdw sI qy Esy ADwr
'qy hI Awpxw PYslw suxw idMdw sI[ auh
kihMdw sI ik is`K kdy JUT nhIN boldw
hY[
jdoN kdy koeI gYr is`K pRvwr GroN
sPr krn leI inkldw sI qW EdoN
prvwr vwly ieh ikhw krdy sI ik ijs
sIt qy koeI is`K srdwr bYTw hoeygw aus
sIt qy bYTxw Bwv is`K dy kol bYTx vwlw
Awpxy Awp sur`iKAq smJdw sI[
swfy ikrdwr dy muhwvry bxy hoey sn
ik Aw gey inhMg kuMfw KolHdy insMg jW
moVI bwbw k`C vwilAw geI rn bsry
[ lwl iklHw ij`q ky vI iqAwgx dI
Bwvnw is`K dy aucqm nmUny dI imswl
hY[ srkwr vloN AweIAW nvwbIAW
moVn vwly is`KW dy jQydwr dy bol
ieiqhws ivc sdw gUMjdy rihxgy ik is`K
nvwbIAW lYNdw nhIN hY sgoN nvwbIAW
vMfdw hY[ ksUr dy zwlm nvwb pwsoN
bRhwmxI Cufw ik ilAwauxI jW AbdwlI
dy dl qoN bhU bytIAW Cfwauxw is`K dy
ih`sy hI AwieAw hY[ bMglw dyS dI
AzwdI (1971 dI jMg) ivc is`K rjmYNtW
ny AwpxIAW dsqwrW nwl kYdI DIAW dI
AwbrU FikAw[ Ajy QoVHy swlW dI hI
g`l hY[ is`K dI ip`T BUmI ivc gurbwxI
dw isDWq gUMjdw hY[ ies dy rom rom ivc
gurbwxI igAwn dOVdw hY[ g`l kI

rMbIAW, Awry, aubLdIAW dygW, b`icAW


dw qUMbw-qUMbw kr dyxw jW ies
crKVIAW qy cwV dyxw vI ies dy
isdk nhIN fulw sikAw[
AMgryzW Aqy is`KW dI AwKrI jMg
ivc kinMGm ny A`KIN vyKy hlwq ilKy ik
is`K ispwhI dI bWh qy l`q v`FI hoeI hY[
AMgyrz A&sr kihMdw hY ik qUM Awpxw
hiQAwr su`t dy qyrw ielwj krwieAw jw
skdw hY qW ik qyrI jwn bc sky A`goN
z^mI hoieAw bhwdr is`K kihMdw hY
ies ikrpwn mYN nhIN su`t skdw
ikauNik pMQ dw Ajy hukm nhIN
AwieAw[ kinMGm bhuq hYrwn hoieAw
ik ies qrHW dI vI koeI kOm ho skdI hY,
ijs dw ispwhI jwn dI vI prvwh nhIN
kr irhw qy pMQ dw hukm aufIk irhw hY[
kinMGm ny is`K ieiqhws piVHAw qy
iliKAw[
clwk goirAW ny ies dIAW
sMsQwvW qy pMRprWvW Fwh lgwaux leI
keI XojnwvW bxweIAW[ auhnW dw
ivcwr sI ik jy ieh Awpxy kMmW ivc
r`uJ jwx qW AsIN Bwrq ivc sOKw rwj
sQwipq kr skdy hW[ ij`Qy zmInW leI
nihrW dw jwl ivCwauxw, EQy POj ivc
nOkrIAW idl KolH ky id`qIAW[ inrsMdyh
is`K BweIcwry dw AwriQk p`K mzbUq
hoieAw[ qsvIr dy dUsry pwsy is`K
sMsQwvW qy pRMpRwvW dI jVHIN qyl dyx leI
&Oj ivcoN sMq bwby pYdw kIqy qW jo ienHW
bwibAW rwhIN is`K sMsQwvW qy pRMprwvW
sOKw Fih FyrI kIqw jw sky[ AMgryz
dI ies ikrq ivcoN ienHW kuJ POjI swDW
ny is`K isDWq rolx leI bVw v`fw rol
Adw kIqw hY[ ieMj vI ikhw jw skdw hY
meI 2015

ik is`KI ivc sB qoN pihlW POj ivcoN hI


swD Awey sn ijnHW srkwr ny pUrI
Xojnw nwl sQwipq kIqw sI[ izlHw
AMimRqsr dy ipMf bl vwilAW ny is`KI
pihrwvy dw BulyKw Kw ky gurU gRMQ swihb
jI dy nW 11 knwl 16 mrly zmIn lgweI
sI ik ieh POjI swD gurbwxI pVHdw hY[
Boly ipMf vwsIAW kI pqw sI ik ieQy
qW rwDw suAwmIAW dw bIj bIijAw jw
irhw sI, jo A`j bhuq v`fw dr`Kq bx
igAw hY[ ieMj AMgryzW dy kuJ POjI swDW
ny is`K sMsQwvW dy brwbr dIAW sMsQwvW
kwiem kr id`qIAW[
jdoN iksy kOm dw mlIAwmyt krnw
hovy qW aus kOm im`Tw zihr dy ky aus
dIAW sMsQWvW qy pRMprw Korw lgwieAw
jWdw hY[ Korw kI hY? jdoN koeI iemwrq
bxI hovy aus dIAW dIvwrW nwl pwxI dw
inkws hovy pr inkws leI pUrI swvDwnI
nw vrqI jwey qW EdoN iemwrq dIAW
nIhW bYTxIAW SurU ho jWdIAW hn jW jdoN
iemwrq v`l iDAwn nw id`qw jwey qW vI
iemwrq nukswn hox dw Kqrw v`D
jWdw hY[ keI vwrI Korw Awpxw Asr
C`fx leI sYNkVy swl vI lgw idMdw hY[
kOmW Korw lgwaux leI is`Dw hmlw
nhIN kIqw jWdw sgoN sMsQWvW 'qy pRMprwvW
Kqm krn leI auhdy vrgIAW
sMsQwvW qy pRMprwvW kwiem kIqIAW
jWdIAW hn jo dyKx AslIAq dw
BulyKw pauNdIAW hn[ ieMj hOLI hOLI lok
pRMprwvW dy ivgVy hoey rUp hI AslI
pRMprwvW smJx l`g jWdy hn[ aunHW
Fwh lwaux leI aunHW dy brwbr dIAW
pMRprw qy sMsQwvW clwaux leI pUrI
ivauNqbMdI kIqI jWdI hY[
smyN dI loV mihsUs kridAW
ivdvwn is`KW vloN inAwry pn kwiem
r`Kx leI keI Tos auprwly kIqy[ isMG
sBw lihr qy cI& Kwlsw dIvwn
vrgIAW sMsQwvW ny jnm ilAw, Kwlsw
skUlW dI iek lihr c`lI[ iehnW
Kwlsw skUlW ny is`K kOm dI v`fI syvw
kIqI Aqy bVI v`fI p`Dr qy is`K isDWq
sMBwlx dw Tos Xqn kIqw[ ijhVy b`cy
meI 2015

iehnW skUlW ivc dwKl ho jWdy sn


auhnW G`to G`t is`K Drm dI mu`FlI
jwxkwrI zrUr iml jWdI sI[ dyiKAw
jwey qW swfIAW iehnW is`K sMsQwvW
ivcoN auc kotI dy ivdvwn qy cMgy XoDy Aqy
vDIAw APsr vI pYdw hoey hn, jo mu`Fly
qOr 'qy is`KI dIAW pRMprwvW qoN jwxUM sn[
Kwlsw skUlW dIAW sMsQwvW qy
iehnW ivclIAW pRMprwvW A`j lgBg
Kqm hI ho geIAW hn[ Kwlsw skUlW
KwlsweI mirXwdw nwl nhIN clwieAw
igAw, ijs krky ies KlwA ivc swDW
ny Awpxy skUl KolH ley hn[ ienHW skUlW
ivcoN is`KI dw q`q Kqm kridAW mr cu`ky
swD dy sohly gwey jWdy hn[ AnpVH swD
dy Anuswr is`K isDWq pyS kIqw jw irhw
hY[ ieMj ividAw dy Kyqr ivcoN is`K
sMsQwvW dw srbnwS kIqw igAw hY[
A`j nwm mwqr hI is`K sMsQwvW rih
geIAW hn[ kmytIAW pwsoN iehnW
sMsQwvW shI qrIky nwl clwieAw nw
jw sikAw, ijs krky bhuq swrIAW
sMsQwvW dw pRbMD srkwr ny Awpxy h`Q lY
ilAw[
is`K stUfYNt PYfrySn nOjvwnW dI
iek auh sMsQw sI ijs ny is`K isDWq dI
g`l hI nhIN kIqI sI sgoN kYNpW duAwrw
nOjvwnW ivc is`K ieiqhws gurbwxI dI
cyqnw dI lihr pYdw kIqI[ ies sMsQw
dy ividAwrQI ij`Qy vI gey nwl is`K
isDWq dw pRcwr kIqw[ ies sMsQw ny
nwmvr ivdvwn pYdw kIqy hn[ hr
kwlj ivc ies dw bol bwlw sI[
kimaUinst lihr dw twkrw eysy sMsQw
dy b`icAW ny gurbwxI dy mUl isDWq
duAwrw kIqw qy is`KI dy inAwrypn dI
hoNd brkrwr r`iKAw[ smyN dy vyg nwl
ieh sMsQw swrI dI swrI rwjnIiqk
lokW dw iSkwr ho ky rih geI hY[ ieMj
kihx ivc vI koeI hrj nhIN hY ik ieh
swfI sMsQw A`j K`KVIAW hoeI peI hY[
ies ny is`K isDWq dI g`l krnI sI pr
ieh DVybMdI ivc vMfI hoeI hY[ kI is`K
stUfYNt PYfrySn dy AwgUAW sMpt pwt
krwauxy cwhIdy hn? bhuq swry AwgU

swDW dy fyirAW qy hwzrI lgwauxI nhIN


Buldy jo in`q AKbwrW dI surKIAW bxdy
hn[ isDwiqk p`KoN ies sMsQw bhuq
v`fw Korw l`igAw hY ijs dI BrpweI
hoxI bVI muSkl hY[
kdy SRomxI AkwlI dl dy AwgU dw
dwhVw Ku`lHw huMdw sI[ sdw iqMn Pu`tI
ikrpwn Awpxy pws r`Kdw huMdw sI qy
gwqry vwlI ikrpwn kmIz dy aupr dI
pihndw huMdw sI[ pMQ aus j`Qydwr
AwKdw nhIN Q`kdw sI[ pMQ aus dI
GrvwlI j`QydwrnI kih ky siqkwr
idMdw sI[ auh vI gwqrw pihndI huMdI
sI[ A`j pMQ dI ies AwgU j`QybMdI
pUry dw pUrw Korw l`g igAw hY[ hux qy
votW dI Kwqr Gon-mon AkwlI dl rih
igAw hY[ AkwlI dl dy mYNbrW dy h`QW
ivc lwl rMg dy Dwgy qy auNgLW ivc ngW
vwlIAW muMdrIAW Awm dyKIAW jw
skdIAW hn[ A`j kOm dy ivc keI
AkwlI dl bx gey hn pr pMQk
msilAW jW is`K isDWq nwl iksy dw vI
koeI srokwr nhIN rih igAw[ tkswlI
AkwlI gurbwxI Sbd qoN Awpxw lYkcr
ArMB krdy sn qy gurbwxI duAwrw jW
is`K ieiqhws duAwrw smwpqI krdy
Awm dyKy suxy jWdy sn[ swfI ies pRMprw
vI v`fw Korw l`g igAw hY[
gurduAwirAW dw siBAwcwr C`f ky
hotlW dy siBAwcwr ivc AkwlI dl
Awpxy Awp iP`t krn ivc ruiJAw
hoieAw nzr Aw irhw hY[ keI nwmI
is`K sMsQwvW is`KI dI pihrydwrI krn
ivc Awpxw mwx mihsUs krdIAW sn
A`j auh rwjsI lokW dIAW duMm-C`lw bx
ky rih geIAW hn[ gwhy-b-gwhy aunHW
rwjnIqk lIfrW dI JoLI cu`k ky QoVHy
bhuqy dmiVAW dI Aws lweI bYTy hn[
gurduAwirAW ivc jo mrXwdw
inBweI jw rhI hY aus ivc izAwdw ih`sw
mMdrW dI qrz dw ho igAw hY[ jy iek
isDWq hI smJ ivc Aw igAw qW AsIN
sucyq ho skdy hW[ gurduAwirAW ivc
bYT ky kIrqn qy Sbd ivcwr dI
ivvsQw r`KI geI hY[ mMdr iek Cotw
5

ijhw kmrw huMdw hY ij`Qy kyvl crnwimRq


imldw hY qy joq ivc qyl pwieAw jWdw
hY[ mUrqI Bog lgwieAw jWdw hY[ kuJ
sMprdwvW ny gurduAwry dy hwl ivc hI
mMdrW dI qrz 'qy iek Cotw ijhw kmrw
bxw ilAw hY ij`Qy kyvl gurU gRMQ swihb
jI dw pRkwS hI huMdw hY[ gurU gRMQ swihb
jI dI ivcwr smJx dI QW qy grm
srd rumwilAW qk sImq ho ky rih gey
hn[ gurU gRMQ swihb dI syvw-sMBwl Aqy
siqkwr zrUr hY pr AsIN mnu`KI srIrW
vWg syvw krky pUjx vl iKsk gey
hW[ ieiqhwsk gurduAwirAW dIAW
iemwrqW kwr syvw vwly bwibAW ny
kihr syvw kmwauNidAW Fih FyrI hI nhIN
kIqw sgoN mMdrW dI qrz qy iemwrqW
bxw id`qIAW hn jo kOm ny prvwn kr
leIAW hn[ inSwn swihb k`cI l`sI
nwl ieSnwn krwauxw, gurU gRMQ swihb
Bog lgwaux vwsqy Ardws smyN lMgr dI
QwlI ilAw ky pUrI qrHW swbq kr rhy hW
ik AsIN hux inAwry nhIN rhy sgoN
bRwhmxI krm kWf pUrI qrHW inBwA
rhy hW[
is`K sMsQwvW Kqm krn leI
swDW dIAW sMsQwvW KVIAW kIqIAW[
kuJ swDW ny lMgr dI pMRprw pUrI qrHW
r`d kr id`qw hY qy bhuqI sMgq ny ies
isDWq mMnx ivc hI Blw smiJAw hY[
is`K isDWq 'qy iek bhuq v`fI s`t
mwridAW iehnW swDW dIAW sMsQwvW ny
inSwn swihb dI hoNd muFoN hI nkwr
id`qw hY[ ienHW kuJ fyirAW ivcoN inSwn
swihb gwieb hY[ ienHW sMsQwvW
mwnqw EdoN imldI hY jdoN swfy
siqkwrXog isMG swihb hwzrI Brdy
nzr AwauNdy hn[ ienHW swDW dIAW
sMsQwvW ny rvwieqI gurbwxI kIrqn
C`fidAW lok bolIAW dy ADwrq gwauxw
SurU kr id`qw[ ieh kMm vI AMgryz POj
dy iqAwr hoey kuJ swDW ny ArMB kIqw[
Sbd dI ivcwr qoN iknwrw kridAW
krwmwqI gpOV suxwauxy SurU kr id`qy[
swDW dIAW sMsQwvW ny bhuq Aswn
qrIky nwl iek sunyhW id`qw ik gurbwxI
6

dy ArQ krn nwl pwp lgdw hY jy


ArQW dI loV huMdI qW gurU swihb Awp hI
kr jWdy[ ieQy qW kyvl cu`p rihx nwl
hI r`b jI imldy hn[ Sbd ivcwr dI QW
'qy kyvl qoqw rtn vwlw ismrn SurU krw
id`qw igAw hY[
pihly ngr kIrqnW ivc swry ipMf
ivc iqMn cwr QWvW qy dIvwn l`gdy sn
ies pMRprw Kqm krn leI pwxI qy
JwVUAW ny lY leI hY[ dUjw kyvl ngr
kIrqn Kwx pIx jogy hI rih gey hn[
gurpurbW dw bdl pYdw kridAW mr cu`ky
swDW dIAW brsIAW mnwauxIAW SurU kr
id`qIAW hn[ grIbI dwAvy vwlw dwl
Pulkw C`f ky, jlybIAW-l`fUAW vwlw
lMgr cwlU krky kOm dI AwriQkqw
qbwh krn dw pUrw itl lgwieAw jw
irhw hY[ iehnW fyirAW ivc gurbwxI
isDWq nwloN qoVn dw zor lgwieAw jw
irhw hY ijs dw ivsQwr bhuq lMbw hY[
ijs qrHW mYN AwrMB ivc ilK
AwieAw hW ik shI pRMprw qoVn leI
aus dy brwbr koeI nw koeI sMsQw KVHI
kIqI jWdI hY, ijhVI glq pRMprw lokW
ivc pRvwn krvwauNdI hY[ jy Awpxy ipMf
v`l ingwh mwrdw hW qW mwnwvwly dw mn
GVHq ieiqhws GV ilAw hY[ ies rwhIN
ipMf vwly gurduAwry nwl pUrw ivroD kIqw
igAw hY[ hux pqw cilAw hY ik EQy vI
iek hor gurduAwrw auswr ilAw hY[
A`j AnMd kwrj dI pMRprw mYirj
pYlsW dI Byt cVH geI hY[ zrw soco
mYirj pYlsW ivc ikMnw Krcw ho irhw hY
qy l`cr siBAwcwr rWhI kOm kLMkq
kIqw jw irhw hY[
kuJ POjI swD bwibAW ny kIrqn
vrgI mihMgI dwq C`f ky lok bolIAW
vwlw kIrqn SurU kr id`qw[ kQw dI QW
qy krwmwqI khwxIAW jW mr cu`ky swDW
dIAW by-FMgIAW swKIAW joV ky
suxwauxIAW SurU kr id`qIAW, ijs
BoLI sMgq ny s`cI mMn ilAw hY[ dUjw
swDW ny AwpixAW fyirAW ivc ivcwr
bMd kridAW ieh smJw id`qw hY ik
gurduAwry Aw ky koeI g`l nhIN krnI

ijs krky lok ivcwrW qoN vWJy ho gey[


kuJ lokW ny gurbwxI kIrqn pUrI
pRDwnqw idMidAW Sbd ivcwr vloN
iblkul iknwrw kr ilAw hY[ ieh
krnI qy kihxI bhuq AOKI hY ik hux qW
kIrqn dI jgHw vwihgurU-vwihgurU dy
ismrn ny lY leI hY[ Bwv ik kIrqn
Aqy kQw dovW dI jgHw ismrn ny lY
leI hY[ hux SihrW ivc gurduAwirAW
dI sMgq nW krky, GrW ivc b`qIAW bMd
krky hI vwihgurU dw jwp krwieAw jw
irhw hY[
gurUAW dy ieiqhwsk qy Drm pRcwr
vwlIAW QwvW leI gurduAwrw Sbd
vriqAw jWdw hY[ pr Awpy bxy swDW ny
gurduAwrw sMsQw Korw lwauNidAW
TwT Sbd dI kwF k`F leI hY[
A`j loV hY ik AsIN Awpo AwpxIAW
bxweIAW hoeIAW mirXwdw qoN au`pr
auTIey[ byS`k hr sMsQwvW Aqy pRMprwvW
iv`c cMgIAW g`lW dy nwl nwl kuJ
kmjorIAW vI huMdIAW hn pr jy AsIN
Awpxy vfmu`ly Kzwny Bwv sRI guruU gRMQ
swihb jI dI bwxI Aqy isDWq nUM mu`K
r`KIey Aqy Awpxy qOr qy bxwey hoey
kwiedy kwnUMnW nUM gurbwxI dI ksv`tI qy
prKIey qW hI vwps is`KI dIAW kdrW
kImqW dy nyVy phuMcdy hoey pihlW vwlw
vkwr Aqy Swn pRwpq kIqI jw skdI hY
ikauNik swfy kol s`c Aqy suc`jI jIvn
jwc nUM syD dyx vwlI gurbwxI mOjUd hY
ijs qoN syD lY ky hI AsIN kwmXwb ho
skdy hW[
-0-

jy mYgzIn nW imly qW..


gurmiq ivrsw mYgzIn nW
imlx qy 97819-90206
nMbr auqy AY~s.AY~m.AY~s kro
qW jo Awp dubwrw
AMk ByijAw jw sky[
meI 2015

inqnym ivAwiKAw

Bwg 7

pwTkW dI Aw rhI purzor mMg iDAwn ivc r`KidAW kwlm inqnym ivAwiKAw SurU kIqw igAw hY[ pMQ pRis`D pRo:
swihb isMG jI duAwrw inqnym dw kIqw hoieAw tIkw lVIvwr pRkwSq kr rhy hW[ sMgqW vloN BrpUr huMgwrw imlygw[

jwpu swihb

siqgur pRswid
ArQ: prmwqmw iek hY, auh iek-rs
ivAwpk hY Aqy siqgurU dI ikrpw duAwrw
imldw hY[
]jwpu]
ieh bwxI dw nwm hY[
sRI muKvwk pwiqswhI 10 ]
ArQ: ieh bwxI dsvIN pwqSwhI dy
piv`qr muK qoN aucwrI geI hY[
not: pwiqSwhI 10 dw pwT 'pwiqSwhI
dsvIN' krnw cwhIdw hY, ijvyN 'mhlw 1,
2...' dw pwT 'mhlw pihlw, dUjw...' kIqw
jWdw hY[
CpY CMd ] q pRswid ]
pd ArQ: CpY CMd- ieh CMd dw nwm hY[
q pRswid- qyrI ikrpw nwl ieh bwxI
aucwrdw hW[
c`k ichn Aru brn
jwiq Aru pwiq nihn ijh ]
ArQ: hy vwihgurU! qUM AYsw hYN ik ijs
dw nw koeI l`Cx qy nw koeI inSwn idsdy
hn, ijs dw nW koeI rMg hY, nw koeI jwq
Aqy nw koeI kul hY[
rUp rMg Aru ryK
ByK koaU kih n skq ikh ]
ArQ: koeI mnu`K nhIN kih skdw ik
qyrw ikho ijhw rUp hY, ikho ijhw rMg hY,
ikho ijhy qyry ryK hn Aqy ikho ijhw qyrw
pihrwvw hY[
Acl mUriq AnBau
pRkws Aimqoij kih`jY ]
ArQ: qyrI hsqI sdw kwiem rihx
vwlI hY, qyrw nUr qyry Awpxy Awp qoN hY, qUM
AimxvyN bl vwlw ikhw jWdw hYN, ArQwq
swry lok iehI AwKdy hn ik qyrw bl
imixAw nwipAw nhIN jw skdw[
koit ieMdR ieMdRwx swhu swhwix gixjY ]
meI 2015

ArQ: qUM kroVW rwijAW dw rwjw Aqy


ieMdrW dw ieMdr igixAw jWdw hY[
iqRBvx mhIp sur nr Asur
nyiq nyiq bn iqRx khq ]
ArQ: qUM iqMnW BvxW AwkwS, pwqwl qy
mwq lok, Bwv, sB isRStI dw rwjw hYN[
dyvqy, mnu`K qy dYNq vI qy swrI bnwspqI vI
ieh kihMdI hY ik qUM byAMq hYN, qyry ijhw hor
koeI nhIN[
qv srb nwm kQY kvn
krm nwm brnq sumiq]1]
ArQ: hy vwihgurU! qyry swry nW d`sx jW
AwKx dI qwkq iksy ivc vI nhIN, (jW koeI
AwdmI vI qyrw Aijhw nW nhIN d`s skdw, jo
qyrI mukMml hsqI ibAwn kr skdw
hovy[) isAwxy bMidAW ny qyry auhI nW d`sy
hn, jo aunHW ny qyry kMm vyK ky bxwey hn[1[
BujMg pRXwq CMd]
nmsqM Akwly ] nmsqM ikpwly ]
nmsqM ArUpy ] nmsqM AnUpy ]2]
not: keI bIVW ivc pwT nmsqM ArUpy]
nmsqM AnUpy] drj hY[
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY qUM
mOq rihq hYN, qUM dieAw dw Gr hYN, qyrw koeI
Kws rUp nhIN, qyry ijhw jW qyry ij`fw hor
koeI nhIN[2[
nmsqM AByKy ] nmsqM AlyKy ]
nmsqM Akwey] nmsqM Ajwey ]3]
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY;
qyrw koeI Kws pihrwvw nhIN, qyrI qsvIr
nhIN bxweI jw skdI, qyrw koeI srIr nhIN
(qUM dyh-rihq hYN) Aqy qUM jIv vWg iesqrI
qoN pYdw nhIN hoieAw[3[
nmsqM AgMjy ] nmsqM ABMjy ]
nmsqM Anwmy] nmsqM ATwmy ]4]
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY, qyry
nwloN vD ky hor koeI nhIN (koeI AYsw nhIN jo

qyry nwloN iksy g`ly v`D hovy), qY koeI qoV


nhIN skdw, qyrw koeI iek Kws nW nhIN,
Aqy qyrw koeI iek QW nhIN[4[
nmsqM AkrmM ] nmsqM ADrmM ]
nmsqM AnwmM] nmsqM ADwmM ]5]
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY[ qUM
krmW dy bMDnW qoN pry hYN, qyry ivc auh gux
(suBw) nhIN jo q`qW ivc huMdy hn, qyrw koeI
^ws nwm nhIN Aqy qyrw koeI ^ws Gr
nhIN[5[
nmsqM AjIqy ] nmsqM ABIqy ]
nmsqM Abwhy ] nmsqM AFwhy ]6]
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY[
qY nw koeI ij`q skdw hY qy nw koeI frw
skdw hY, qY nw koeI ihlw skdw hY qy nw
koeI fyg (Fwh) skdw hY[6[
nmsqM AnIly ] nmsqM Anwdy ]
nmsqM ACydy ] nmsqM AgwDy ]7]
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY, qUM
rUp rMg qoN rihq SuD srUp hYN, qyrw mu`F koeI
nhIN (jW, koeI ieh nhIN d`s skdw ik qUM
kdoN qoN hoNd ivc AwieAw hoieAw hYN) qY
toty-toty nhIN kIqw jw skdw (Bwv, qUM hr
QW pUry dw pUrw jW iek rs mOjUd hYN) qUM A`q
fUMGw hYN, qyrI fUMiGAweI l`BI nhIN jw
skdI[7[
nmsqM AgMjy ] nmsqM ABMjy ]
nmsqM audwry] nmsqM Apwry ]8]
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY, qUM
Aij`q hYN (Bwv, koeI vI iksy g`loN qyry nwloN
vD nhIN skdw), qY koeI BMnH nhIN skdw,
qUM Ku`lHy idl vwlw (sKI) Aqy byAMq hYN[8[
nmsqM su eykY ] nmsqM AnykY ]
nmsqM ABUqy ] nmsqM AjUpy ]9]
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY, qUM
iek Awp hI Awp hYN, qUM byAMq rUpW vwlw hYN,
qyrI hsqI aunHW pMjW q`qW qoN nhIN bxI, ijnHW
7

qoN jgq dI rcnw hoeI hY, qUM hr pRkwr dy


bMDnW qoN rihq hYN[9[
not: pRo. swihb isMG jI ny 'AjUpy' dw
ArQ kIqw hY auh pRBU ijs ieh loV nhIN
ik koeI bMdw aus A`gy kurbwnI dyx leI iksy
pSU mwry[
nmsqM inRkrmy ] nmsqM inRBrmy ]
nmsqM inRdysy]nmsqM inRBysy]10]
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY, qUM
krmW dy bMDnW qy ruJyivAW qoN rihq hYN, qUM
BrmW qoN rihq hYN, qyrw nw koeI Kws dyS hY
Aqy nw hI koeI Kws pihrwvw[10[
nmsqM inRnwmy ] nmsqM inRkwmy ]
nmsqM inRDwqy] nmsqM inRGwqy]11]
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY,
qyrw koeI iek jW Kws nwm nhIN, qY koeI
vwSnw nhIN, qyrI hsqI jgq rcnw vwly
pMjW q`qW qoN nhIN bxI, qyry aupr koeI cot
nhIN clw skdw (qUM nwS rihq hYN)[11[
nmsqM inRDUqy ] nmsqM ABUqy ]
nmsqM Aloky] nmsqM Asoky]12]
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY,
qY koeI qyry itkwxy qoN ihlw nhIN skdw,
qyrI hsqI jgq rcnw vwly pMjW q`qW qoN
nhIN bxI[ hy nw idsx vwly! qY nsmkwr
hY, hy icMqw-rihq vwihgurU! qY nmskwr
hY[12[
nmsqM inRqwpy ] nmsqM AQwpy ]
nmsqM iqRmwny] nmsqM inDwny]13]
ArQ: hy jgq ivAwpx vwly iqMnW hI
iksmW dy du`KW qoN rihq vwihgurU! qY
nmskwr hY[ hy mUrqI vWg mMdr ivc
itkwey nw jwx vwly prmwqmw! qY
nmskwr hY[ hy mwlkw! qY nmskwr hY,
ijs A`gy iqMnW hI lokW dy Bwv sB jIv
inauNdy hn[ hy sB guxW dy Kzwny! qY
nmskwr hY[13[
nmsqM Agwhy ] nmsqM Abwhy ]
nmsqM iqRbrgy]nmsqM Asrgy]14]
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY, jo
Aijhy smuMdr vWg hY, ijs dI fUMGweI dw
pqw nhIN l`g skdw (jW AijhI hsqI hYN,
ijs mn qy ieMdrIAW gRihx nhIN kr

skdIAW)[ hy ihlwey nw jw skx vwly


prmwqmw! qY nmskwr hY, hy vwihgurU!
qY nmskwr hY, ijs qoN sMswrk jIvn dy
iqMny mnorQ (Drm, ArQ, kwm) iml skdy
hn Aqy jo ricAw jW pYdw nhIN kIqw jw
skdw[14[
nmsqM pRBogy ] nmsqM sujogy ]
nmsqM ArMgy ] nmsqM ABMgy ]15]
ArQ: hy jgq dy pdwrQW cMgI qrHW
mwxn vwly, swry jIvW ivc mukMml qOr 'qy
mOjUd vwihgurU! qY nmskwr hY! hy rMgrihq Aqy nwS rihq vwihgurU! qY
nmskwr hY[15[
nmsqM AgMmy ] nmsqsqu rMmy ]
nmsqM jlwsry]nmsqM inrwsry]16]
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY, jo
mn dI phuMc qoN pry hYN[ hy mnohr! qY
nmskwr hY[ hy smuMdr rUp vwihgurU! qY
nmskwr hY[ hy vwihgurU! nmskwr hY qY,
ijs iksy Awsry dI loV nhIN[16[
nmsqM Ajwqy ] nmsqM Apwqy ]
nmsqM Amjby]nmsqsqu Ajby ]17]
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY,
ijs dI nW koeI ^ws jwq hY qy nw koeI ^ws
kul! nmskwr hY qY, ijs dw koeI mq
nhIN[ hy Ascrj rUp prmwqmw! qY
nsmkwr hY[17[
AdysM Adysy ] nmsqM ABysy ]
nmsqM inRDwmy] nmsqM inRbwmy ]18]
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY,
ijs dw koeI ^ws dyS nhIN, qy nw hI koeI
^ws Bys (pihrwvw) hY[ nmskwr hY qY,
ijs dw koeI ^ws Gr nhIN, jo iesqrI qoN
pYdw nhIN hoieAw[18[
nmo srb kwly ] nmo srb idAwly ]
nmo srb rUpy ] nmo srb BUpy ]19]
ArQ: hy sB jIvW nwS krn vwly
prmwqmw! qY nmskwr hY, hy sB aupr
dieAw krn vwly! qY nmskwr hY[ hy sB
dy rUp jW sB hsqIAW ivc mOjUd vwihgurU!
qY nmskwr hY, hy sB jIvW dy bwdSwh!
qY nmskwr hY]19]
nmo srb Kwpy ] nmo srb Qwpy ]

nmo srb kwly ] nmo srb pwly ]20]


ArQ: hy sB jIvW nwS krn vwly,
vwihgurU! qY nmskwr hY[ hy sB jIvW
pYdw krn qy shwrw dyx vwly prmwqmw! qY
nmskwr hY[ hy sB jIvW nwS krn vwly!
hy sB jIvW dI pwlxw krn vwly! qY
nsmkwr hY[20[
nmsqsqu dyvY ] nmsqM AByvY ]
nmsqM Ajnmy]nmsqM subnmy]21]
ArQ: hy pUjxXog, cwnx rUp krqwr!
qY nsmkwr hY[ hy vwihgurU! nmskwr hY
qY, ijs dw iksy Byd nhIN pwieAw[ hy
vwihgurU! qY nmskwr hY, jo jnm rihq hYN
qy suMdr rMg vwlw vI hYN[21[
nmo srb gauny ] nmo srb Bauny ]
nmo srb rMgy ] nmo srb BMgy ]22]
ArQ: hy vwihgurU! qY nmskwr hY,
ijs dI phuMc sB qIk hY qy jo sB dw invws
AsQwn hY (jo swry BvnW ivc ivAwpk hY),
hy sB rMgW soBw dy rhy jW sB rMgW vwly! hy
sB nwS krn vwly! qY nmskwr hY[22[
nmo kwl kwly ] nmsqsqu idAwly ]
nmsqM Abrny]nmsqM Amrny]23]
ArQ: hy mOq vI mukw skx vwly! hy
dieAw dy Gr vwihgurU! qY nmskwr hY! hy
vwihgurU! nmskwr hY qY, ijs dw koeI
Kws rMg nhIN Aqy ijs mOq mwr nhIN
skdI[23[
nmsqM jrwrM ] nmsqM ikqwrM ]
nmo srb DMDy ] nmo sq AbMDy ]24]
ArQ: hy vwihgurU! nmskwr hY qY, jo
buFypy dw vYrI hYN[ (buFypw ijs dy nyVy nhIN
jWdw)[ hy sB pYdw krn vwly! qY
nmskwr hY[ jgq dy sB kwr-ivhwr
clwaux vwly qUM scmuc hYN Aqy sB bMDnW qoN
rihq prmwqmw! qY nmskwr hY[24[
nmsqM inRswky ] nmsqM inRbwky ]
nmsqM rhImy ] nmsqM krImy ]25]
hy vwihgurU nmskwr hY qY, ijs dw
koeI Kws sbMDI nhIN, ijs iksy dw fr
nhIN[ hy rihm (dieAw) krn vwly, hy
bKSS krn vwly vwihgurU! qY nsmkwr
hY[25[
(...c`ldw)

meI 2015

pwTkW dy svwlW dy jvwb


svwl:-gurU gRMQ swihb jI aupr
cwnxI bMnHx dw kI mh`qv hY?
jvwb:-gurU gRMQ swihb swfy gurU
hn, smu`cI dunIAW dy gurU hn, Sihn Swh
hn, pwqSwh hn[ ijvyN rwjy dw drbwr
l`gx smyN siqkwr vjoN aupr cwnxI
bMnHdy sn[ ieh s`cy pwqSwh gurU gRMQ
swihb jI dy siqkwr vjoN lgweI jWdI
hY[
svwl:-inSwn swihb m`Qw
tykxw cwhIdw hY jW nhIN?
jvwb:-hr dyS dw Awpxw JMfw huMdw
hY qy dyS aus qy mwx huMdw hY[ ievyN hI
swfI kOm dw JMfw (inSwn swihb) hY[
ieh sdw JUldw rhy, sw ies qy mwx hY[
pr inSwn swihb slwmI id`qI jWdI
hY[ m`Qw gurU gRMQ swihb hI tyikAw
jWdw hY[
svwl:-is`K rihq mrXwdw ivc
Awey Sbd 'kys lVky ky jo huey, so
auhnW dw burw nw mMgy[ kys auhI r`Ky['
qoN kI Bwv hY?
jvwb:-is`K rihq mrXwdw ivc
Awey iehnW SbdW qoN Bwv ieh hY ik b`cy
dy jnm qoN hI kys jo hox, auhnW swbq
r`Kxw hY, Bwv B`dx, muMfn Awid sMskwrW
ivc nhIN pYxw Aqy kys kql nhIN
krwauxy[ lVky dy nwm nwl 'isMG' Aqy
lVkI dy nwm nwl 'kOr' Sbd dI vrqoN
zrUrI krnI hY[
svwl:-siq sRI Akwl dw kI
ArQ hY?
jvwb:-ieh is`K jYkwry dI dUsrI
lweIn hY[ ies dw ArQ hY Akwl purK
sdw iQr rihx vwlw hY[ guris`KW iv`c
iek dUjy siq sRI Akwl bulwaux dw
irvwj v`D igAw hY, jdoN ik is`K
rihqnwimAW Anuswr sw 'vwihgurU jI
kw Kwlsw] vwihgurU jI kI &qih]
gjwaux dw hukm hY[ jYkwrw dIvwn ivc
qy jMgW Xu`DW ivc gjwieAw jWdw hY[
svwl:-kI is`K iksy Drm dI
BYx, Brw, mW bxw skdw hY ?
jvwb:-guris`K qW hn hI Awpo ivc
BYx Brw, bxw jW nw bxw skx dw qW
meI 2015

svwl hI pYdw nhIN huMdw[ BweI dysw isMG


jI dy rihqnwmy iv`c ieauN iliKAw
hoieAw hYpr bytI ko bytI jwnY, pr iesqrI
ko mwq bKwnY[
ApnI iesqrI soN rq hoeI,
rihqvwn gurU kw isK soeI[
iesy qrHW BweI gurdws jI ny
iliKAw hYdyiK prweIAW cMgIAW mwvW BYxW
DIAW jwxY] (vwr 29, pauVI 11)
svwl:-is`K Drm dy BUqW pRyqW
bwry kI vIcwr hn ?
jvwb:-gurbwxI Anuswr Akwl
purK qoN bymu`K kukrmW iv`c Psy hoey
bMidAW hI BUq pRyq dI sMigAw id`qI
geI hY[ pRMqU iehI qwmsI jIv gur
aupdySW qy Aml krky au`qm pdvI
pRwpq kr skdy hn[ keI BrmI lok
mry hoey jIvW dI Awqmw dy keI nwm BUq,
pRyq, ijMn, byqwl Awid r`K ky qWiqRkW dy
AfMbrW iv`c Ps jWdy hn[ gurbwxI dy
&urmwx hn:1. hir Bgiq Bwv hIxM nwnk pRB
ibsrq qy pRyqqh ] (pMnw-706)
2. mwieAw mohu pryqu hY kwmu koDu
AhMkwrw ] (pMnw-513)
3. kbIr jw Gr swD n syvIAih
hir kI syvw nwih ]
qy Gr mrht swrKy BUq bsih
iqn mwih ] (pMnw-1374)
4. pryqhu kIqonu dyvqw iqin
krxYhwry ]
sBy isK aubwirAnu pRiB kwj
svwry ] (pMnw-323)
svwl:- Gr ivKy 'AKMf pwT'
AwrMB krn dI kI mrXwdw hY ?
jvwb:-sRI gurU gRMQ swihb jI dw
srUp Gr ilAw ky, Ardws krky
hukmnwmw lYxw cwhIdw hY[ iPr kVwh
pRSwid dI dyg iqAwr krky AwnMd
swihb dIAW Cy pauVIAW dw pwT krky,
Ardws kr ky, hukmnwmw lY ky, auprMq
pwT AwrMB kIqw jwvy[ pwT dI ArMBqw
ho jwx qy dyg vrqweI jwvy[ iDAwn rhy

-gurmiq ivrsw ibaUro

ik s&weI, ivCweI gurU gRMQ swihb jI dy


pwvn siqkwr dy AnukUl hovy[Gr dy
swry mYNbr rl ky pwT Awp krn jW
suxn[
svwl:-gurbwxI dw pwT krn
vyly kI isr Fkxw zrUrI hY ?
jvwb:-kyvl gurbwxI dy pwT vyly
hI nhIN, sgoN hr smyN kysW F`k ky
r`Kxw is`KI dw AnuSwsn hY[ iesy ivc
gurbwxI qy is`KI dw siqkwr hY[ jo ieh
kihMdy hn ik mn iv`c is`KI hoxI cwhIdI
hY, isr F`ikAw jW nw FikAw ies ivc
kI &rk hY, AYsy vIrW qy BYxW ieh
smJ lYxw cwhIdw hY ik jykr gurU swihb
dy isr Fkx dy hukm hI nhIN mMinAw
qW is`KI qW mn ivcoN audoN hI Alop ho
geI[ is`KI hukm mMnx dw hI nwm hY[
hW kysW Du`p jW hvw luAwaux leI, kuJ
smW kys nMgy kIqy jw skdy hn pr auh
vI Gr iv`c hI bwhr nhIN[
svwl:-kI ieko sQwn qy ieko
smyN iek qoN v`D sRI gurU gRMQ swihb dy
srUp pRkwS krnw auicq hY?
jvwb:-dIvwn AsQwn qy ieko smyN
iek qoN v`D srUp pRkwS krnw auicq
nhIN hY[ pwT krn vwly pRymIAW leI
invyklw kmrw hoxw cwhIdw hY, ijQy ie`k
qoN v`D srUp r`Ky jw skdy hn qWik pRymI
jn pwT kr skx[
svwl:-sw pUjw iks ieSt dI
krnI cwhIdI hY?
jvwb:- hr ie`k Drm iv`c pUjw
krnI zrUrI hY[ koeI DUp, dIp nwl
p`Qr pUjdw hY, koeI sUrj, ip`pl jW
dirAw pUjdw hY[ muslmwn nmwz
pVHdy hn[ is`K ihdwieq hY ik auh
Akwl purK dI pUjw kry qy sRI gurU gRMQ
swihb jI dy bwxI rUpI Sbd mn ivc
vsw ky hI s`cI pUjw huMdI jwxy[ is`K
PotoAW, bu`qW, kbrW jW smwDIAW dI pUjw
krn qoN mnHw kIqw igAw hY[ is`K dI
pUjw, ihrdy dy AMdr hI Sbd dy,
gurbwxI dy AiBAws nwl huMdI hY[
-09

Sbd vIcwr

ifTY mukiq n hoveI

siqgur no sBu ko vyKdw jyqw jgqu


sMswru] ifTY mukiq n hoveI ijcru sbid n
kry vIcwru] haumY mYlu n cukeI nwim n lgY
ipAwru] ieik Awpy bKis imlwieAnu
duibDw qij ivkwr ] nwnk ieik drsnu
dyiK mir imly siqgur hyiq ipAwir ]1]
(pMnw-594)
siqgur swrw sMswr dyK irhw hY
Bwv AsIN gurduAwry jw ky gurU gRMQ
swihb jI dyK rhy hW[ siqgur no sBu
ko vyKdw jyqw jgqu sMswru ] kyvl
gurduAwry ho ky Awaux nwl swfw koeI
kilAwx ho skdw hY? kI kyvl gurU
swihb jI dyKx nwl AsIN ivkwrW vloN
mukq ho skdy hW? ieh smJx leI gurU
Amrdws jI dy auprokq slok dI ivcwr
krn dw Xqn kr rhy hW[
ipMfW dy iv`c ie`k Awm bolI bx geI
hY ik mYN Jonw mMfI su`t AwvW, mYN kxk
mMfI su`t AwvW[ jy koeI pu`Cy ik cwcw
ik`Qy igAw eI qW A`goN bxw svwr ky
khygw ik cwcw kMfy qy gMnw su`tx igAw
eI[ swfI ie`k Dwrnw hI bx geI hY pu`qW
vWg pwLI ijns AsIN khWgy ik mMfI
su`tx cly hW[ AsIN kdy vI ieh nhIN
kihMdy ik sbzI bzwr iv`c vycx leI
gey hW jW kxk mMfI iv`c vyc ky Awey
hW[ ies dw ie`k hI au`qr hY ik bhuq
imhnqW krky pwLI &sl dw BwA c`j
Acwr nwl nhIN imldw, mihMgy BwA
dIAW KwdW dvweIAW pw ky iqAwr kIqI
&sl dw kdy vI ikrswn shI BwA
nhIN imilAw ies leI kLpy hoey mn
nwl khygw mYN &sl su`t ky AwieAw hW[
keI vwrI suixAw dyiKAw hY ik ijMnHW
borIAW iv`c AwlU Bry jWdy hn auhnW
KwlI borIAW dy pYsy vI pUry nhIN huMdy[
bMdw &sl GroN vycx leI igAw hY pr
A`goN srkwrI krmcwrI qy srmweydwr
AwVHqIAW dI imlI Bugq krky ivcwry
ikrswn dI pUrI iC`l hI nhIN lwhI
jWdI, sgoN Kjl-KuAwrI vI puj ky kIqI
10

jWdI hY[
ijs qrHW ikrswn kihMdw hY ik mYN
&sl su`t AwvW ku`J eysy qrHW hI Drm dI
dunIAW iv`c vI ieh Sbd pRc`lq ho
igAw hY ik mYN gurduAwry ho AwvW[ mYN
svyry svyry gurduAwry hwzrI lvw AwvW
jW drSn kr AwvW[ ieh SbdwvlI
ies qrHW dI bx geI hY ijvyN ik AsIN
koeI aulWBw lwhuxw hovy[
keI qW ieh vI kihMdy suxy jWdy hn
ik mYN A`j gurduAwry nhIN igAw, ies
leI A`j myrw koeI kMm isry nhIN
ciVHAw[ bhuq swry dukwndwrW ny vI ieh
hI Brm pwilAw hoieAw hY ik jy dukwn
Kohlx qoN pihlW gurduAwry jw AwvWgy qW
swrw idn gwhkI bhuq vDIAw hovygI[
Awm frweIvrW ny vI eyhI Brm pwiLAw
hoieAw hY ik jy gurduAwry m`Qw tyk ky
qurWgy qW swfw AYksIfYNt nhIN hoeygw[
keI kwr, tr`k qy b`s iv`c Poto ies leI
r`Kdy hn ik jy AYksIfYNt hox l`gy qW
bwbw jI dI r`KI hoeI mUrq mMqr mwr ky
r`b jI kih dyvygI ik r`b jI ieh swfw
syvk hY, ies dw AYksIfYNt nw hox idAw
jy, jy zrUr AYksIfYNt krwauxw hI qW auh
b`s tr`k vwly dw krwE, ijs ny quhwfI
Poto nhIN lweI hoeI[ mYN gurduAwry vI ho
AwieAw hW, bwbw jI dI Poto vI lweI
hoeI hY, hux mY iksy vI kwZz p`qr qy
nw hI iksy kwn kwiedy dI loV hY[ Awpy
bwbw jI swrI izMmyvwrI sMBwxgy[
gurduAwry jwxw jW Drm dIAW
pRikirAwvW inBwaux nwl hI AsIN smJ
ilAw hY ik hux swrI isrdrdI r`b jI
dI hY[ hux r`b jI kdy vI swfy jIvn iv`c
AOKw smW nhIN Awaux dyxgy[
iek g`l qW zrUrI hY ik hr is`K ny
gurduAwry Awauxw hY[ dUsrw E`QoN ku`J
aupdyS lY ky jwxw hY[ gurU dI m`q
smJxw sI[ pr swrw ku`J ies dy ault
hI ho irhw hY[ zrw ku v`fy gurduAwirAW
dy bwhr vl dyKo hr AwdmI ie`k

-ipMR. gurbcn isMG pMnvW


99155-29725

AjIb jyhI kwhl iv`c jw irhw hY[


skUtr qoN mwVw ijhw au`qirAw zmIn
nwl h`Q lgwieAw qy qurdw bixAw[
gurduAwirAW dIAW BIVW d`s
rhIAW hn ik SrDwlU bhuq hn[ keI
vwrI ieiqhwsk gurduAwirAW iv`c
ivSys gurpurbW smyN m`Qw tykx leI
GMitAW b`DI kqwr iv`c Kloxw pYNdw hY[
keI vwrI gurduAwirAW iv`c SrDwlUAW
ds ds vwrI m`Qy tykdy vI dyiKAw
igAw hY[ inSwn swihb qoN SurU ho ky joVy
^wny iv`c m`Qw tyk ky iPr AgWh m`Qw
tykx dI lMbI pRikirAw SurU huMdI hY[ gurU
gRMQ swihb jI dy cwr cuPyry m`Qw
tykidAW hoieAW qwibAw bYTy gRMQI dI
ip`T vI jw m`Qw tykdy hW[ m`Qy tykx
dI bhuqwq dyKo dyKI ho rhI hY[ keI pIVHy
dy pwivAW vI Gu`tI jwxgy[ hzUr
swihb dyiKAw igAw ik ij`Qy koeI gRMQI
jW pwTI pYr r`Kdw hY SrDwlU aus QW 'qy
hI m`Qw tykx Awpxy v`fyBwg smJdw hY
jW pujwrI dy r`Ky hoey pYr vwlI QW qoN
Awpxw h`Q cMgI qrHW rgV rgV ky
Awpxy mUMh `qy GroV GroV ky Pyrygw qy
Awpxy inAwixAW dy mUMh qy vI auhI gMdw
h`Q mLI jwx hzUr swihb dI Xwqrw
sPL hoeI smJdy hn[
pr ivkwrW vloN mukqI nhIN ho rhI,
purwxw suBwA iqAwigAw nhIN hY- ifTY
mukiq n hoveI[ gurU swihb jI ny ies
dw au`qr id`qw hY ik ijMnHW icr Sbd dI
ivcwr AwpxI soc dw ih`sw nhIN
bxwauNdy auqnw icr sMswrI ivkwrW qoN
mukqI nhIN hoeygI ijcru sbid n kry
vIcwru[ keI vwrI qW AsIN ieh hI
haumy pwL lYNdy hW mYN gurduAwry ho ky
AwieAw hW, pr myrw guAWFI gurduAwry
igAw nhIN hY ies leI ieh is`Dw nrkW
iv`c igAw hI igAw smJo[ haumY mYlu n
cukeI[ Sbd dy igAwn dI jdoN ivcwr
hoeygI qW sw haumy dUr krn dI smJ
AweygI[ ijMnHw icr AsIN Sbd dIAW
meI 2015

fUMGweIAW nwl sWJ nhIN bxwauNdy nwim


n lgY ipAwru auqnw icr swfy mn
ivclI haumy dI mYL vI dUr nhIN ho
skdI[
Sbd dI ivcwr nwl do-ic`qI Bwv
myr-qyr dUr huMdI hY qy ivkwrW vloN mukqI
imldI hY- ieik Awpy bKis
imlwieAnu ies dI soJI hI bKiSS
qy r`b dw imlwp d`isAw hY duibDw qij
ivkwr jdoN duibDw vrgI ibmwrI dw
iqAwg kr id`qw qW iehI aus dI
bKiSS hY[ r`bI guxW dI smJ Aw jwxI
hI aus dI bKiSS hY[
siqgurU nwnk dy drSn dw Bwv hY
gurbwxI ivcwr smJ ky AwpxI soc
dw ih`sw bxwauNidAW hoieAW hMkwr dw
Kwqmw krnw- ieik drsnu dyiK mir
imly Asl siqgur nwl ipAwr hYsiqgur hyiq ipAwir moty qOr 'qy qW
iehI khWgy ik Asl gurduAwry Awauxw
EdoN hI smiJAw jwxw cwhIdw hY jdoN
gurbwxI aupdyS ivcwr ky aus Anuswr
Awpxy jIvn Fwlx dw Xqn krWgy[

A`j gurduAwirAW iv`c bhuq QweIN


krm-kWf hI inBwieAw jw irhw hY[
ivcwr dI Gwt krky hI koeI kVwh
pRSwd ikrpwn Byt krn qy rOLw pweI
bYTw hY[ koeI kVwh pRSwd dI dyg A`gy
qupkw qupkw pwxI qrONkx Drm dw
sRyST krm smJI bYTw hY[
koeI pYrW dy gMdy pwxI dIAW cuLIAW
pIx inmrqw kih irhw hY[
koeI inSwn swihb k`cI l`sI nwl
Do ky Awpxy Awp phuMicAw hoieAw is`K
AKvwaux dw Xqn kr irhw hY[
gurbwxI Sbd ivcwr dI Gwt krky
hI gurduAwirAW iv`c gurpurbW dy smyN
mnmq dy prcwr dw pUrw pRbMD huMdw hY[
suKmnI swihb dy iekvMjw pwT
iek`Ty krky gurU gRMQ swihb jI dy Akwr
vrgw ie`k v`Krw gRMQ iqAwr krnw
Sbd ivcwr dI Gwt hI ikhw jw skdw
hY[
qmwm krm-kWf, mnmq,
AMDivSvws vrgIAW QoQIAW rsmW
inBwaux vwilAW ny cMgI qrHW smJ ilAw

hY ik is`K gurbwxI dI ivcwr C`f cu`ky


hn ies leI gurU dy nW 'qy iehnW pwsoN jo
mrzI hY krw ilAw jwey ieh kdy vI A`goN
nhIN bolxgy qy nw hI koeI aujrdwrI
krngy[
bwbwvwd pUrI qrHW kwmXwb ho igAw
hY ik jy is`K ny bwxI pVHI qW ies pwsoN
glqIAW ho jwxgIAW ijs nwl ies dw
bhuq v`fw nukswn ho skdw hY[ gurU bwbw
jI dI nrwzgI v`KrI hoeygI[ swry
prvwr 'qy nw mukx vwlI swVHsqI Aw
jweygI[ lgdI vwh koeI is`K bwxI pVHn
dw Xqn hI nw kry[ is`KW dy mnW iv`c vI
bYT igAw hY ik AsIN pwpW dy BwgI nw
bxIey[
dUsrw AkloN Koty bUbny bwibAW ny
ieh SoSw C`ifAw hY ik siqgurW dI bwxI
dy ArQ koeI nhIN kr skdw[ ijs dw
nqIjw ieh inkilAw hY izAwdwqr is`K
gurbwxI pVHnI qy ivcwrnI C`f gey hn[
bRwhmx pujwrI vWg is`K Drm iv`c vI
pujwrI jmwq ny jnm lY iLAw hY[
-0-

gurmiq igAwn imSnrI kwlj

dwKlw noits

lVikAW leI pRcwrk dw FweI swlw ifplomw kors


(2 swl kwlj ivKy Aqy 6 mhIny PIlf tRyinMg) Aqy
lVkIAW leI pRcwrk dw iek swlw
aumr : 18 qoN 28 swl[
ifplomw kors leI dwKlw SurU hY[
Xogqw : 10+2 pws, v`D pVHy ilKy qrjIh, Kws hwlqW ivc mYitRk pws[
dwKlw imqI (lVky) : 6 julweI 2015, (lVkIAW) : 7 julweI 2015
dwKly vwly idn aumIdvwr svyry 9 vjy qoN 2 vjy qk kwlj ivKy Awpxy AslI srtIiPkyt
Aqy do PotoAW lY ky ieMtrivaU leI Awpxy Krcy qy hyT ilKy pqy qy phuMcx[ tRyinMg dOrwn pVHweI,
irhwieS, lMgr Aqy hor zrUrI cIzW dw pRbMD kwlj v`loN PRI kIqw jwvygw[

rijstRySn krwaux leI hyT ilKy nMbrW qy sMprk kro: 98146-15222, 99155-29725

gurmiq igAwn imSnrI kwlj

pMjwbI bwZ, jv`dI, luiDAwxw


sMprk: 99155-29725, 98555-68887
meI 2015

Gurmat Gian College for Women


In association with:

FALCON PRIDE USA

M: 96538-90364, 98555-61976
11

TwrHvIN sdI iv`c muZlW dy


AiqAwcwrW ivru`D qlvwr
auTwaux vwly lwswnI XoDy bwbw bMdw isMG
bhwdr ny swkw srihMd dy mu`K doSI
sUbydwr vzIr KW mOq dy Gwt auqwr ky
nvyN ieiqhws dI isrjxw kIqI[ vzIr
KW dw kql Aqy bMdw bhwdr dI kmwn
hyT is`KW dw srihMd 'qy kwbz ho jwxw,
ie`k AijhI ivl`Kx Gtnw sI, ijs ny
muZlW dy Aij`q hox dy GumMf qoV ky r`K
id`qw[ ies Gtnw qoN bwAd ieiqhws
iek nvyN dOr iv`c dwKl huMdw hY Aqy
nvIAW sMBwvnwvW jnm lYNdIAW hn[
qusIN vyKogy ik ies Gtnw qoN POrn
bwAd ieiqhws iek iq`Kw moV k`tdw hY
Aqy is`K, pihlI vwr, Bwrq dy nkSy 'qy
iek rwjsI qwkq dy rUp iv`c au`Br ky
swhmxy AwauNdy hn[ jW ieauN kih lvo ik
srihMd dI ij`q qoN bwAd is`K aus
Swhrwh 'qy ho qury jo aunHW is`Dw is`K
rwj dI kwiemI v`l iljw irhw sI[
zwihr hY, srihMd dI ij`q ny is`K
ieiqhws iek nvIN idSw pRdwn kIqI
Aqy muZl hkUmq dIAW jVHW ihlw ky r`K
id`qIAW[
srihMd dI 'ie`t nwl ie`t KVkwaux'
dI bhucricq dwsqwn dy ieiqhwsk
mh`qv dI pCwx krn leI, ieh zrUrI
bxdw hY ik pihlW ies Gtnw dy
ieiqhwsk ipCokV Aqy smkwlI
AvsQw bwry sMKyp iv`c jwxkwrI pwTkW
nwl sWJI kr leI jwvy, qW ik ivSy qoN
iblk`ul Axjwx pwTk vI nwl lY ky
quirAw jw sky[
ipCokV- gurU goibMd isMG jI dy Coty
swihbzwidAW srihMd dy sUbydwr
vzIr KW v`loN izMdw dIvwr iv`c icxvw ky
ShId krn dI mMdBwgI Gtnw ny is`K
smwj ZmW dy fUMGy smuMdr iv`c fubo
id`qw[ is`K mwniskqw lIro lIr ho
geI[ ies Gtnw dy iq`Ky pRqIkrm vjoN
is`KW dy mnW AMdr smyN dI hkUmq ivru`D
12

gu`sy dI A`g BVk au~TI Aqy is`KW dy


sMGrS ny iek kRWqIkwrI lihr Aqy
zulm ivru`D au~Ty ienklwb dw rUp Dwrn
kr ilAw[ dUjy SbdW iv`c Shwdq dI
ies bynzIr Gtnw ny is`KW muZlW
ivru`D lwmbMd hox leI Tos AwDwr
muh`eIAw kIqw[ ies g`l iv`c koeI S`k
nhIN ik swkw srihMd qy bMdw bhwdr v`loN
srihMd 'ie`t nwl ie`t KVkwaux' dI
Gtnw dw Awps iv`c is`Dw sMbMD hY[
qusIN vyKogy ik swkw srihMd qoN QoVHy Arsy
bwAd hI 'bsqI srihMd kI eItoN kw Fyr
QI[' (A`lHw Xwr KW jogI)[ ieh kihxw
s`c dy izAwdw krIb hovygw ik bwbw bMdw
isMG bhwdr, swkw srihMd dy pRqIkrm
vjoN hI pMjwb dy ieiqhwsk mMc qy iek
nwiek dy rUp c au~Br ky swhmxy Awey[
ieiqhws ies q`Q dI gvwhI Brdw
hY ik srihMd dI idl kMbwaU Gtnw ny
muZlW dI qbwhI dw rwh p`Drw kIqw Aqy
srihMd dI ij`q muZlW dI qbwhI v`l
viDAw is`KW dw pihlW BrvW kdm sI[
ieQy ieh g`l not krn vwlI hY ik
gurU goibMd isMG sB kuJ lutw ky vI Afol
rhy, pr aunHW ny doSI aus dy pwp dI
szw dyx dw inScw kr ilAw sI[ ies
kwrj leI gurU swihb ny is`KW mwnisk
qy jQybMdk qOr 'qy iqAwr kIqw[ ies
qrHW swkw srihMd (27 dsMbr 1704
eI:) qoN lgBg cwr swl bwAd Aijhy
hwlwq pYdw ho gey ik smu`cw is`K jgq,
ies zulm dIAW jVHW pu`tx leI bysbrI
nwl 'p`bW Bwr ho ky' vkq dw ieMqzwr
krn l`gw[ ieiqhws dy ies nwzuk qy
kwly dOr iv`c is`KW dI rihnumweI krn
leI gurU goibMd isMG ny bVy ivauNqbMdI
nwl bwbw bMdw isMG bhwdr dI cox
kIqI[
bMdw bhwdr dI aumr aus vyly 38
virHAW dI sI[ ichrw bVw roAb dwAb
vwlw Aqy sB qoN vD ky vYrI KOP zdw
krn vwlIAW motIAW-motIAW dgdIAW

A`KW[ inrw qwkq dw


phwVgurU goibMd isMG
qoN lgBg cwr swl
Cotw is`K kOm dI fw. hrcMd isMG
srihMdI
iksmq dI vwgfor 92178-45812
sMBwlx vwlw suBwgw ivAkqI, ijs ny
is`KW dI lwj r`K leI[
gurU goibMd isMG ny bMdw isMG
'bhwdr' dw iKqwb dy ky, pMj ipAwirAW
dI AgvweI hyT pMjwb v`l kUc krn dw
hukm id`qw[ auNJ vI pMjwb 'qy cVHweI
krn leI ieh AYn FukvW smW sI,
ikauNik pMjwb AMdr AsiQrqw Aqy
rwjsI auQl puQl dw mwhOl pYdw ho cu`kw
sI[ dUjw, is`K mwnisk qy jQybMdk qOr
'qy t`kr lYx leI iqAwr sn[ ies smyN
bMdw bhwdr mYdwn iv`c auqwrnw, gurU
swihb dI qIKx bu ` D I, au ~ c
mnoivigAwnk Xogqw, jMgI sUJ-bUJ Aqy
pYNqVybwzI dw isKr ikhw jw skdw hY[
gurU goibMd isMG v`loN aulIikAw
pRogrwm lY ky bMdw bhwdr, nMdyV (d`Kx)
qoN hnyrI vWgU pMjwb v`l vDx l`gw[
id`lI dy nyVy pu`jx q`k bMdw bhwdr kwPI
pRis`DI hwsl kr cu`kw sI[ gurU swihb dy
hukmnwimAW sdkw Aqy bMdw bhwdr dI
cuMbkI iK`c kwrn BwrI igxqI iv`c is`K
sMgqW aus dy JMfy hyT iek`TIAW ho
geIAW[ ies qrHW bMdw isMG bhwdr,
pMjwb dy ieiqhwsk rMg mMc 'qy Acwnk
iek nwiek dy qOr 'qy au`Br ky swhmxy
AwieAw[ CyqI hI lgBg 40 hzwr
sYink aus dy ADIn iek`Ty ho gey[
srihMd 'qy hmly leI rwh iqAwrij`qW dw islislw SurU ho igAw[
sonIpq, kYQl, smwxw, GuVwm, Tskw,
musqPwbwd, kpUrI, sFOrw qy bnUV
Piqh krn auprMq is`K Awpxy mu`K
inSwny-srihMd 'qy zordwr h`lw bolx
leI kcIcIAW lYx l`gy[ 'hr mYdwn
Pqih' vwly hwlwq ny is`KW dy hONsly bulMd
kr id`qy sn, pr jMgI nukqw nzr qoN
meI 2015

vyiKAw is`KW dI POjI qwkq eynI nhIN sI


ik ijs nwl ij`q dw inScw ho sky[ so,
bMdw bhwdr ny kuJ smyN leI ieMqzwr
krnw TIk smiJAw[ jldI hI, ij`qW
pRwpq krdw Aw irhw is`KW dw iek hor
SkqISwlI jQw, bMdw bhwdr dy dl nwl
Aw imilAw, ijs nwl is`K SkqI iv`c
coKw vwDw hoieAw[
vzIr KW dI iqAwrI- bMdw bhwdr
dI kmwn hyT Kwlsy dI cVHq vyK ky
sUbydwr vzIr KW kWbw iCV igAw[ aus
ny jMg dI iqAwrI iv`c swry swDn jutw
id`qy[ Awpxy s`jxW-im`qrW qy rwjyrjvwiVAW bulw ilAw[ jhwd dw
nwArw lw id`qw[ aus ny is`ky Aqy bwrUd
dy koTy Br ley[ qopW dI lwm forI Aqy
hwQI lY AWdy[ ieMJ 20 ku hzwr bwkwiedw
POj Aqy hor gwzIAW smyq vzIr KW is`KW
dw rwh rokx leI qur ipAw[ pRis`D
ieiqhwskwr qy KojI, igAwnI igAwn
isMG, vzIr KW dI morcwbMdI dw izkr
ieauN krdw hY - 'vzIr KW ny iek pwsy
qopW bIV id`qIAW, dUjy pwsy kMD vWg hwQI
KVHy kr id`qy, qIjy pwsy nvwbW qy
jwgIrdwrW dI POj KVHI kIqI Aqy cOQy
pwsy AwpxI POj vI jMbUry qy rihkly Awid
bIV ky Awp gwzIAW dy ivckwr iek auNcy
hwQI auNqy cVH igAw[' bMdw bhwdr ny vI
AwpxI POj keI jiQAW iv`c vMifAW
hoieAw sI[ isMGW dI kmwn srdwr Piqh
isMG, bwz isMG, AwlI isMG, krm isMG,
Drm isMG qy Swm isMG hvwly sI[ aus
smyN bMdw isMG bhwdr kol nw koeI
qopKwnw sI qy nw hI hwQI sn, ieQoN q`k
ik cMgy GoVy vI izAwdw nhIN sn[
srihMd dI ij`q- 12 meI 1710
srihMd qoN 12 koh dI iv`Q 'qy c`pVicVI dy
mYdwn iv`c iek PYslwkuMn Xu`D hoieAw
(c`pVicVI, KrV qy lWfrw ivckwr
siQq iek Cotw ijhw ipMf hY)[ Kzwn
isMG dw ivcwr hY ik ieh Xu`D srihMd nyVy
vwflI qy nwnHhyVI ipMfW dI jUh iv`c
hoieAw[ jMg dI imqI bwry vI
ieiqhwskwrW iv`c mqByd hn[ sohx
isMG Anuswr ieh Xu`D 30 meI 1710 eI:
hoieAw, pr fw: gMfw isMG smyq bhumeI 2015

sMmqI ieiqhwskwrW dw ivcwr hY ik ieh


Xu`D 12 meI c`pVicVI dy mYdwn iv`c
hoieAw[ KYr! jdoN jMg dy pihly pVwA
iv`c vzIr KW dIAW POjW t`kr lYx leI
A`gy vDIAW qW bMdw bhwdr ny vI Awpxy
kmWfrW A`gy vDx dw hukm id`qw Aqy
Awp, ies jMgI kwrvweI syD dyx leI,
nyVy hI ie`k au~cI QW qy bYT igAw[ jMg
dy pihly pVwA iv`c SwhI POjW dw p`lVw
BwrI irhw, ikauNik bMdw bhwdr dIAW
sYnwvW iv`c lu`tmwr dy ierwdy nwl Swml
hoey cor-fwkU hrn ho gey[ Swied ienHW
lokW bwry hI pRis`D ieiqhwskwr ierivn
AwpxI pusqk lytr muZlz iv`c
ilKdw hY ik mu`Fly h`ly iv`c hI, mwmUlI
rok ip`CoN hI is`K B`j inkly[
siQqI dI gMBIrqw vyKidAW,
inrl`g bYTw bMdw bhwdr J`t AwpxI sYnw
dIAW mUhrlIAW kqwrW iv`c Aw igAw[
aus dy Awgmn ny ij`Qy is`KW dy hONsly bulMd
kr id`qy, auQy duSmxW iv`c sB pwsy BYA
Cw igAw[ ies sMbMD iv`c nwmvr
ieiqhwskwr krm isMG ilKdw hY- 'ijs
vyly aup kmWfr bwj isMG ny bwzI h`QoN
jWdI vyKI qW GoVw dOVw ky bMdw bhwdr
kol phuMicAw Aqy ikhw ik aus bwJoN
mYdwn h`QoN jWdw nzr Aw irhw hY, jykr
QoVHw icr ieho hwl irhw qW muV pYr jmxy
AOKy ho jwxgy[ bMdw bhwdr vI ienHW g`lW
cMgI qrHW smJdw sI[ J`t svwr
hoieAw Aqy J`t mYdwn iv`c Aw
auqirAw[' sohx isMG ies q`Q 'qy AwpxI
mohr kuJ ies qrHW lgwauNdw hY- 'qd auh
(bMdw bhwdr) au~iTAw, ijvyN Bu`Kw Syr
AwpxI guPw ivcoN iniklAw hovy Aqy
ibjlI vWg vYrI dI sYnw 'qy tu`t ipAw[
fw: gMfw isMG AwpxI pusqk 'bMdw isMG
bhwdr' dy pMnw 63 au~qy Aqy rqn isMG
BMgU AwpxI pRis`D pusqk 'pRwcIn pMQ
pRkwS' dy pMnw 96 au~qy auprokq ivcwrW
dI 'pYr g`f ky' puStI krdy hn[
bMdw bhwdr dI ihMmq qy hONsly qoN
pRBwivq hoey isMG, iek mu`T ho ky vYrIAW
qy tu`t pey[ hmlw eynw zordwr sI ik
duSmx KVHw nw rih sikAw[ KUn folvIN
lVweI iv`c sUbydwr vzIr KW mwirAw

igAw[ pwTkW d`sxw zrUrI hY ik


sUbydwr vzIr KW dI mOq ikvyN qy iks h`QoN
hoeI? sUbydwr vzIr KW dI mOq iks h`QoN
hoeI, ies bwry ieiqhwskwrW iv`c fUMGy
mqByd hn[ bhu-sMmqI ieiqhwskwrW dw
ivcwr hY ik vzIr KW dI mOq, bMdw
bhwdr dy iek isr k`F jrnYl Piqh
isMG h`QoN hoeI[ fw: gMfw isMG Anuswrbwj isMG ny vzIr KW dy h`QoN nyzw Koh ky
aus dy GoVy dy isr iv`c KoiBAw Aqy aus
zKmI kr id`qw, jd ik Piqh isMG ny, jo
ik nwl hI KVHw sI, imAwn ivcoN qlvwr
k`FI Aqy vzIr KW ieMJ mwrI ik aus dy
moFy qoN huMdI kmr cIr geI[ pRis`D
Swier ikrpwl isMG pRySwn, Piqh isMG
h`QoN vzIr KW dy mwry jwx dy idRS ieauN
icqrdw hYhr dwA vzIr KW dw
aus (Piqh isMG) ny pCwV ky[
qlvwr pUry zor dI
moFy qy mwrI qwV ky[
Awry dy vWg cIr ky
Dr id`qw pwV ky[
DrqI qy su`itAw
AMq zwilm ilqwV ky[
dozK prcw k`t ky,
aus m`kwr dw[
isMGW ny Sukr kIqw
prvridgwr dw[
kuJ ieiqhwskwrW dw mq hY ik bMdw
bhwdr Aqy vzIr KW dI Awhmo-swhmxy
t`kr hoeI[ ies sbMD iv`c AMgryz
ieiqhwskwr mYkwilP dw hvwlw
izkrXog hY[ mYkwilP Anuswr-'jdoN
bhuq swry muslmwn mwry gey, bMdw qy
vzIr Awps iv`c aulJy[....bMdy ny
qlvwr dy ieko vwr nwl aus dw isr DV
nwloN v`K kr id`qw[' 'sUrj pRkwS' Aqy
'mihmw pRkwS' dy lyKkW dI vI ieho rwie
hY ik vzIr KW dI mOq bMdw bhwdr dy h`QoN
hoeI, pr qlvwr nwl nhIN, blik gurU
swihb v`loN bKSy qIrW ivcoN ie`k nwl[
ies sbMD iv`c BweI krm isMG ilKdw hY
ik 'duv`ilEN sUrmy Ktw-Kt qlvwr clw
rhy sn ik Acncyq hI vzIr KW iek
qIr jw l`gw Aqy auh DV`m krky GoVy qoN
13

jw if`gw[ (krm isMG, 'bMdw bhwdr',


pMnw 72)[ igAwnI igAwn isMG dw
ivcwr hY ik 'ie`k isMG dy qIr nwl vzIr
KW mwirAw igAw[ Piqh isMG ny
vzIr KW dI lwS cu`k ky bMdy dy kol
pucwieAw[' mOq BwvyN ikvyN vI hoeI hovy,
is`KW ny aus dw 'krz ivAwj smyq moV
id`qw[' vzIr KW dI mOq nwl muZlW dI
hwr inSicq ho geI Aqy mYdwn is`KW dy
h`Q AwieAw[
srihMd 'qy kbzw- 14 meI 1710
eI: is`K jyqUAW dI Skl iv`c srihMd
iv`c dwKl hoey[ ieiqhwskwr sohx isMG
Anuswr-'vzIr KW dIAW l`qW iek r`sI
nwl bMnH id`qIAW geIAW, aus Sihr dy
bzwrW iv`c GsIitAw igAw Aqy ieMJ
kIqy jwx mgroN aus iek dr`Kq nwl
bMnH id`qw igAw, ijQy aus dI lwS ie`lWcIlW leI dwAvq dy kMm AweI[ (dyKo,
sohx isMG dI pusqk, bMdw id bryv,
pMnw 84-85) SwhI AmIrW lu`itAw
igAw qy doSIAW cux-cux ky mwirAw
igAw[
mihl-mwVIAW Fwh ky r`K id`qIAW[
su`cw nMd dI hvylI svwh dy Fyr iv`c bdl
id`qI, ijs dw izkr kridAW muhMmd
kwism ilKdw hY-'Kws krky vzIr KW dy
pySkwr su`cw nMd dI hvylI Aqy mwl dOlq
ijvyN ies idn leI hI bxy Aqy jmHW kIqy
hoey sn ik svrgW vrgy mihl kwvW dy
A`fy bxn[' lu`t mwr dw izkr kridAW
KPI Kwn ilKdw hY-'ik Dn, mwl, GoVy,
hwQI bydIinAW dy h`Q Awey'[ s`Xd
muhMmd lqIP bMdw bhwdr vloN srhMd dI
qbwhI dw izkr kridAW ilKdw hY 'bMdw
hux srihMd iv`c dwKl hoieAw Aqy swry
Sihr jMglI Aqy bdlw laU FMg nwl
szw id`qI[' cyqy rhy! is`K ieiqhws
ibAwn krn vwly bhuqy muslmwn
ieiqhwskwrW dw rv`eIAw p`KpwqI irhw
hY[ ieh aunHW dI mjbUrI vI ho skdI hY[
byS`k ieh kihxw iek rvwieq hI
bx cu`kI hY ik bMdw bhwdr ny srihMd dI
'ie`t nwl ie`t vjw id`qI' sI, Bwv ik
srihMd pUrI qrHW qbwh kr id`qw sI,
pr AwDuink Koj qoN ieh sMkyq imldw hY
14

ik srihMd audoN burHI qrHW qbwh kIqw


igAw jdoN sMn 1763 iv`c s: j`sw isMG
AwhlUvwlIAw dI kmwn hyT is`KW ny
srihMd muV Piqh kIqw[ ies g`l iv`c
koeI S`k nhIN iek bMdw bhwdr dI kmwn
hyT srihMd Piqh krn auprMq is`K
sYnw ny srihMd qbwh krnw SurU kr
id`qw sI pr bMdw bhwdr ny, isMGW v`loN
BwrI ivroD dy bwvjUd, in`jI p`Dr 'qy
dKl dy ky ies kwrvweI bMd krvw
id`qw sI[ ij`Qy q`k lu`t mwr dw svwl hY,
fw: gMfw isMG ilKdw hY ik 'bMdy dy h`Q
Awey lu`t dy mwl dI kImq dw AMdwzw 2
kroV hovygw, jo ik vzIr KW dI mlkIAq
sI Aqy kuJ l`K, jo ik su`cw nMd Aqy
dUijAW dI mlkIAq sI[ (su`cw nMd,
sUbydwr vzIr KW dw pySkwr sI, ijs ny
Coty swihbzwidAW dI Shwdq vyly bhuq
hI B`dI BUimkw inBweI sI[)
srihMd dy iklHy auNqy inSwn swihb
lihrwey jwx auprMq bMdw bhwdr ny
Awpxy iek pRmu`K jrnYl bwz isMG
srihMd dw sUbydwr inXukq kIqw Aqy
AwlI isMG aus dw ifptI QwipAw[
nvyN ieiqhws dI isrjxw- srihMd
dI ij`q ny ieiqhws nvIAW nkor syDW
id`qIAW[ is`K cVHq Aqy gOrv dI pRqIk
ies Gtnw ny is`KW leI ij`q dy drvwzy
KolH id`qy[ ieiqhws kuJ smyN leI is`KW dy
h`QW iv`c pwlqU bx igAw Aqy auh
AwpxI mrzI Anuswr ieiqhws dI
isrjxw krn l`gy[ iesy cVHq dOrwn bMdw
isMG bhwdr ny sFOrw Aqy nwhn ivckwr
muKilsgVH AwpxI rwjDwnI bxwieAw
Aqy ies lohgV dw nW id`qw[ gurU
nwnk-gurU goibMd isMG dy nW qy is`kw
jwrI krky suqMqr is`K rwj dI GoSxw
kIqI[
so, bwbw bMdw isMG bhwdr (16701716) is`KW dw pihlW suXog AwgU sI,
ijs ny pMjwb iv`c suqMqr is`K rwj
kwiem kIqw Aqy s`q sO swl pihlW pey
gulwmI dy jUly pMjwb dy gloN lwhux dI
SurUAwq kIqI[ ies qrHW bMdw bhwdr ny
sdIAW dI gulwmI qoN bwAd srihMd dI
ij`q pRwpq krky ZznvI, qYmUr qy bwbr

dy KwndwnW ivcoN AKvwaux vwilAW dI


Awn Aqy Swn im`tI iv`c imlw ky r`K
id`qw[ ieqPwkv`s, gurU goibMd isMG ny
1699 eI: iv`c AwnMdpur swihb ivKy ijs
ienklwbI qihrIk dI nINh r`KI sI, auh
Awpxw rMg ivKwaux l`gI[ im`tI iml rhy
muZl swmrwj ny ies lihr dbwaux dI
bhuq koiSS kIqI, pr ieh AMdoln,
muZlW dy zulmoN jbr J`ldw hoieAw,
AwpxI mMizl v`l v`Ddw irhw[
ijs is`K rwj dw nINh p`Qr bMdw
bhwdr ny srihMd 'qy ij`q pRwpq krky
r`iKAw sI, AMq auho CotI ijhI qwkq, v`fy
v`fy ShIdI swikAW qy G`lUGwirAW ivcoN
dI guzrdI hoeI, mhwrwjw rxjIq isMG
(1780-1839) vyly iek ivSwl is`K
slqnq dy rUp c auBr ky swhmxy AweI[
hux ies g`l iv`c koeI S`k nhIN rih
jWdw ik srihMd dI ij`q, pMjwb dy
ieiqhws iv`c iek Xu`g pltwaU Gtnw dI
hYsIAq r`KdI hY[ pr du`K dI g`l hY ik
srihMd dI ij`q dw idvs auvyN nhIN
mnwieAw jWdw ijvyN is`K jgq iv`c
rvwieqn dUsry ieiqhwsk idvs mnwey
jWdy hn[ is`K jgq, bMdw bhwdr dy ies
lwswnI kwrnwmy pqw nhIN ikauN BulweI
bYTw hY? c`pVicVI dy mYdwn iv`c 'srihMd
dI ij`q' smrpiq iksy FukvIN Xwdgwr
dw nw hoxw, bMdw bhwdr pRqI pMQk AwgU
khwaux vwilAW dI soc 'qy pRSn icMnH
lgwauNdw hY[ vYsy, ieh g`l sMqoK dyx
vwlI hY ik ies sbMD iv`c is`K smwj
AMdr ihljul pYdw ho cu`kI hY[ c`pVicVI
ivKy ie`k FukvIN Xwdgwr bxwaux leI
SRomxI gurduAwrw pRbMDk kmytI ny ie`k
iqMn mYNbrI kmytI dw sMgTn kIqw hY[
SRomxI gurduAwrw pRbMDk kmytI v`loN
srihMd dI ij`q smrpiq ie`k v`fw
sYmInwr 12 meI 2003 eI: PiqhgVH
swihb ivKy AwXoijq kIqw igAw sI Aqy
ienHW sqrW dy lyKk bwbw bMdw isMG
bhwdr AYvwrf' nwl snmwinq kIqw
igAw sI[ A`CI g`l hY ik is`K jgq dI
soc iv`c pirvrqn Aw irhw hY- kihMdy
hn, dyr Awied drusq Awied[
-0meI 2015

Swm isMG AtwrIvwly dI rxBUmI

qluj dirAw dy kMFy Abwd


ipMf sBrwvW dI DrqI Awpxy
sIny iv`c Syr-ey-pMjwb mhwrwjw rxjIq
isMG v`loN kiTn imhnq nwl kwiem kIqy
is`K rwj dy FihMdI klw v`l lY ky jwx
vwly Aw^rI Xu`D dI pIVw A`j vI
mihsUs kr rhI hY[ ies jMg mgroN
AMgryz &OjW byrok is`K rwj dI sImw
iv`c Dur AMdr qk vwieAw ksUr lwhOr
qk pu`j geIAW sn[ ies DrqI ny is`K
kOm dy hIry, bhwdr jrnYl qy sYNkVy jMgW
dy jyqU XoDy srdwr Swm isMG AtwrI
Awpxw vwAdw inBwauNidAW dyiKAw ik
iks qrHW ies XoDy ny Awpxy srIr 'qy
qlvwrW dy P`t KwDy Aqy sIny iv`c s`q
golIAW Kwx dy bwvjUd sInw duSmx A`gy
qwxI r`iKAw Aqy 'ij`qWgw jW ShId
hovWgw' dw vwAdw pUrw kIqw[
sBrwvW dI DrqI dw z`rw-z`rw
ShIdW dy ^Un nwl isMijAw ipAw hY[
ies DrqI ny kOmI prvwny, pMjwbI
pu`qrW, is`K rwj dy ispwhIAW (ijnHW
iv`c is`K, ihMdU, musilm sn) v`loN ies
lVweI iv`c pUry joS nwl duSmx A`gy
CwqI fwh ky lVdw dyiKAw hY[ nwl hI
ies DrqI ny is`K rwj dy Z`dwr vzIrW
ijnHW iv`c gulwb isMG, qyjw isMG Aqy
lwl isMG Swml hn, v`loN AMgryzW nwl
iml ky Awpxy hI &OjIAW dy krvwey Gwx
vI A`KIN dyiKAw hY[
dsMbr 1845 mgroN AMgryz ies
qwk iv`c sn ik is`K &OjW nwl Awrpwr dI lVweI lVI jwvy[ au`Dr, lwhOr
drbwr vI jMg nw tldI vyK ky lVn
leI iqAwr ho igAw[ lwhOr drbwr v`loN
v`fI ZlqI ieh hoeI ik is`K rwj dy
purwxy vYrI gulwb isMG jMmU qoN s`d ky
vzIr bxwieAw igAw[ gulwb isMG ny
vzIr bxidAW hI AMgryz A&srW nwl
ic`TI rwhIN rwbqw kwiem kIqw ik auh
aunHW dw v&wdwr hY[ is`K &OjW sqluj
qoN pwr jwx dw hukm hoieAw[ hrIky
p`qx nyVy i&rozpur v`l lihMdy pwsy
ipMf sBrwvW kol dirAw au`pr byVIAW
meI 2015

-mwstr rijMdr isMG rwjw


97819-25629

dw
AwrzI pul bxwieAw igAw[ ipMf
sBrwvW Aqy rofyvwlw kol dirAw dy nwl
is`K &OjW ny ryq dI au`cI kMD auswrI, jo
iqMn pwisAW qoN kvr kr ky dirAw dy
iknwirAW nwl joVI geI[ ies au`pr
v`fIAW- CotIAW qopW Aqy jMbUrcy iP`t
kIqy gey[ ku`l imlw ky is`KW dI p`kI Aqy
k`cI &Oj dI igxqI lgpg 23000

hzwr sI, ijs iv`c 15000 hzwr dy


lgpg pYdl &Oj Aqy bwkI GoV svwr
Aqy qopKwnw sI[ mhwrwxI ijMdW ny
s.Swm isMG AtwrI ic`TI ilK ky is`K
rwj dw vwsqw pw ky mYdwny jMg iv`c jwx
dI bynqI kIqI[
ic`TI pu`jidAW hI Swm isG Awpxy
in`jI ispwhIAW,BrwvW qy purwxy swQI
XoiDAW smyq mYdwny jMg iv`c pu`j gey[
dUjy pwsy gulwb isG ny Awpxy v&wdwr
Smsau`dIn vwsI ksUr dy h`Q ic`TI Byj
ky swrw Byd jnvrI iv`c hI d`s id`qw[
aunHW v`loN swry Bwrq dIAW CwauxIAW
iv`coN v`fIAW jMgI qopW, Coty hiQAwr Aqy
cMgy qjrbykwr lVwky A&sr pMjwb bulw

ley gey[ ies sbMDI ieiqhwskwr


Qwrbrn ny iliKAw hY ik id`lI dy
kulYktr AYNf mYijstRyt john lwrYNs
hukm hoieAw ik swrw jMgI swmwn
i&rozpur CwauxI dy nyVy pu`jdw kIqw
jwvy[ ies dOrwn lwrYNs v`loN jo kw&lw
15 jnvrI 1846 dy lgBg id`lI qoN
rvwnw kIqw igAw, aus iv`c bhuq swry
hwQI v`fIAW qopW iK`c ky lY ky Awey,
hzwrW hor pSU, GoVy jMg dw Cotw swmwn
ilAwey[ cwr hzwr g`fy Aqy 24000
bld ikrwey 'qy ley gey Aqy ienHW
h`kx Aqy sMBwlx vwly lgBg 8000 jxy
jMgI swmwn Aqy hor golw bwrUd lY ky 6
Aqy 7 PrvrI dI rwq sBrwvW qy
rofyvwlw pu`jy[
AMgryzW dw myn kYNp j`lyvwlw iklI,
inhwl kI ipMfW iv`c sI[ A^Ir 10
PrvrI 1846 [ AMgryzW ny svyry 8 vjy
hmlw kr id`qw[ A`goN is`KW dIAW qopW ny
hrkq kIqI, qoVydwr bMdUkW dIAW
nwlIAW grm hoeIAW[ Coty jMbUridAW ny
sYNkVy AMgryz ispwhI lhU-lUhwx kr
id`qy[ iqMn GMty iv`c lVweI isKr 'qy
clI geI[ is`K sYnwpqI qyjw isMG KVHw
nzwrw dyK irhw sI[ srdwr Swm isMG
mYdwny jMg ivc ic`tI GoVI, ic`ty ilbws
iv`c is`K ispwhIAW hONslw idMdw
hoieAw lVdw-lVdw z^mI ho igAw[
jdoN lVweI is^r au`qy pu`jI qW qyjw isMG
AwpxI rwKvIN &Oj smyq ipCWh
dirAw pwr kr igAw[ lwl isMG qW
pihlW hI ip`Cy sI[ qyjw isMG jWdwjWdw byVIAW dw pul qoV igAw Aqy goly
bwrUd vwlIAW byVIAw vI roV igAw[
Swm isMG mYdwny jMg iv`c sIny iv`c
s`q golIAW Kw ky vI sInw qwx ky lVdw
irhw Aqy ShIdI pRwpq kr igAw[ aunHW
nwl aunHW dy s`cy swQI XoDw myvw isMG Aqy
jYml isMG inhMg vI ShId ho gey[ bwrUd
dI QW pytIAW iv`coN ryqw qy srHoN inklx
kwrn swrIAW qopW Aqy jMbUrcy bMd ho
gey[ ies jMg iv`c AMgryzW Aqy is`KW dy

15

is`KI lihr dy 2015 ivc ho rhy pRogrwmW dI jwxkwrI


16 meI 2015

Swm 7 qoN 10 vjy q`k

nwgoky

17 meI

Swm 7 qoN 10 vjy q`k

c`k klW (jlMDr)

18, 19 Aqy 20 meI Swm 7 qoN 10 vjy q`k

bwGw purwxw (mogw)

21 Aqy 22 meI

Swm 7 qoN 10 vjy q`k

DwrIvwl

23 meI

Swm 7 qoN 10 vjy q`k

jIE bwlw (qrnqwrn)

24 meI

Swm 9 qoN 12 vjy q`k

bwVw jgIr (jlMDr)

24 meI

Swm 7 qoN 10 vjy q`k

kwkV (jlMDr)

25 meI

Swm 7 qoN 10 vjy q`k

prjIAW (jlMDr)

26 Aqy 27 meI

Swm 7 qoN 10 vjy q`k

kMg (qrnqwrn)

30 meI

Swm 7 qoN 10 vjy q`k

BoKVw (biTMfw)

(gurdwspur)

vDyry jwxkwrI leI sMprk kro :98555-98855, 88726-67050


koeI vI pRogrwm sQwn, smW, qwrIK iksy kwrn bdlI vI jw skdI hY[

gurmiq kYNp 2015 dy pRogrwmW dI jwxkwrI


imqI

sQwn

imqI

sQwn

30 ApRYl qoN 2 meI 2015 q`k b`sIAW (luiDAwxw)

6 jUn qoN 10 jUn 2015 q`k

cImw (jlMDr)

1 meI qoN 5 meI q`k

reIAw (AMimRqsr)

6 jUn qoN 10 jUn q`k

mtvwxI (mogw)

11 meI qoN 15 meI q`k

mWgyvwl (brnwlw)

11 jUn qoN 15 jUn q`k

bhwdrpur (mwnsw)

11 meI qoN 15 meI q`k

reIAw (AMimRqsr)

11 meI qoN 15 meI q`k

A`prw (iPlOr)

11 meI qoN 15 meI q`k

kotw (rwjsQwn)

16 jUn qoN 20 jUn q`k

nvW Sihr

16 meI qoN 20 meI q`k

reIAw (AMimRqsr)

21 jUn qoN 25 jUn q`k

AMimRqsr

16 meI qoN 20 meI q`k

srhwlI (qrnqwrn)

26 jUn qoN 30 jUn q`k

nkodr

26 meI qoN 30 meI q`k

A`prw (iPlOr)

26 meI qoN 30 meI q`k

reIAw (AMimRqsr)

v`fy kmWfr Aqy A&sr mwry gey[


ieiqhwskwr hrBjn isMG cImw dI Koj Anuswr
AMgryzW dy 2400 qoN v`D &OjI mwry gey jW z^mI ho gey[
lYPtInYNt jnrl sr robrt if`k, ibRgyfIAr tylr,
ibRgyfIAr mYklwrn mwry gey Aqy myjr jnrl iglbrt,
ibR. ponI, krnl bwr, krnl gP, krnl ryAn, krnl
pYitMt z^mI ho gey[ ieiqhwskwrW muqwbk is`KW dy vI
3000 dy krIb &OjI ShId hoey Aqy 5000 dy lgpg z^mI ho
gey[ is`K &Oj dy dl isMG rMDwvw, jvwlw isMG, hukm isMG,
Syr isMG, bylw isMG smyq swry kmWfr Aqy myvw isMG ibRgyf
kmWfr vI ShId ho gey[
16

vDyry jwxkwrI leI sMprk kro:


98555-51699, 99140-12349
srdwr krm isMG ihstorIAn Anuswr is`K qopKwny dw
jrnYl, mihmUd KW, gMfw isMG kuMjwhIAw, gulwb isMG k`ptw,
ikSn isMG, mubwrk AwlI, mwGy KW, hIrw isMG topI Aqy dIvwn
rwm id`qw ijhy kmWfr Syry pMjwb dy rwj dI ieMc-ieMc leI lVdy
ShIdIAW pRwpq kr gey[ kvI Swh muhMmd ny vI iliKAw hY:
Swm isG AtwrI vwly,
bMnHy SwsqrIN joV ivCoVy su`ty[
Swh muhMmdw isMGw ny goirAW dy,
vWg inbUMAw lhU incoV su`ty[
ienHW ShIdW dI Xwd iv`c sBrwvW iv`c gurduAwrw suSoibq
hY[ ie`Qy hr swl ShIdI idn mnwieAw jWdw hY[-0meI 2015

is`K pMQ dw s`cw ihqYSI, dIvwn kOVw m`l

Ivwn kOVw m`l sUbydwr mIr


mMnU dy Aihd vyly lwhOr dw
dIvwn ApRYl 1748 qoN 6 mwrc 1752 q`k
sI[ aus ny is`K pMQ dI AnykW musIbqW
vyly bVI mdd kIqI qy pMQ ny vI hr vwr
jwn hUl ky aus dw swQ id`qw[ is`K aus
ipAwr nwl im`Tw m`l pukwrdy sn[
kOVw m`l dw jnm pwiksqwn dy izlHw JMg
dy ksbw Sorkot dy nzdIk iksy ipMf
ivc hoieAw sI[ aus dy ipqw dw nWA
vwild rwm sI qy auh cu`g goqr dw K`qrI
sI[ aus dI muFlI izMdgI bwry bhuqw
igAwn pRwpq nhIN hY[ muPqI AlwaudIn
iebrqnwmy ivc aus kOVw m`l AroVw
kwgo mulqwnI sMboDn krdw hY[ ies qoN
lgdw hY ik auh vI Awpxy bwp-dwdy vWg
mwl mihkmy dw AiDkwrI sI[ ieQoN auh
lwhOr clw igAw qy AwpxI kwblIAq dy
isr 'qy qr`kI krdw hoieAw au`c sYink
AiDkwrI qy kuSl pRSwsk bixAw[ aus
bwry sB qoN pihlW vyrvw ilKwrI Swh
nvwz dI ilKq md`sr-aul-mrd ivc
AwauNdw hY[ aus muqwibk kOVw m`l ny
sUbydwr zkrIAw Kwn dy hukm nwl
mShUr fwkU pnwh B`tI 1738 eI: ivc
kwrvweI krky mwr id`qw[ pnwh B`tI dw
is`kw rwvI dirAw qoN lY ky hsn Abdwl
q`k cldw sI[ KuS ho ky zkrIAw Kwn ny
aus mulqwn dw dIvwn Qwp id`qw[
zkrIAw Kwn dy mrn 'qy XwhIAw
Kwn lwhOr qy aus dw Cotw Brw Swh nvwz
mulqwn dw sUbydwr bx igAw[ 1746
eI: ivc jdoN lKpq rwey ny Awpxy Brw
jspq rwey dy kql dw bdlw lYx leI
lwhOr ivc vsdy vpwrI, nOkrIpySw qy
grIb is`K kql krny SurU kIqy qW kOVw
m`l ny aus bhuq vrijAw, pr auh nw
tilAw[ is`KW dw kqlyAwm huMdw vyK ky
duKI mn nwl kOVw m`l mulqwn clw
igAw, ijQy Swh nvwz ny aus dIvwn
Qwp id`qw[ 21 mwrc 1747 eI: ivc
meI 2015

blrwj isMG is`DU AYs.pI. # 98151-24449

kOVw m`l gurU-Gr dw bVw pRymI sI[ aus ny mulqwn dI ij`q qoN bwAd
nnkwxw swihb ivKy 3 l`K rupeIAw Krc ky gurduAwrw bwl lIlw dI
iemwrq qy srovr dI auswrI krvweI[ aus ny drbwr swihb vwsqy
11000 rupey Byt kIqy[ ieh scweI hY ik jd q`k auh ijaUNdw irhw,
mIr mMnU Aqy is`KW ivc SWqI rhI[ aus dy mrdy swr hI mIr mMnU ny
is`KW dy iKlwP ieiqhws dw sB qoN iBAwnk kqlyAwm SurU kr id`qw[
Swh nvwz ny XwhIAw Kwn hrw ky
lwhOr 'qy kbzw krky kOVw m`l lwhOr
dw dIvwn Qwp id`qw qy lKpq rwey kYd
kr ilAw[ Swh nvwz imqI 21 mwrc
1747 qoN 11 jnvrI 1748 q`k lwhOr dw
sUbydwr irhw[ 11 jnvrI 1748 auh
AbdwlI h`QoN hwr ky id`lI B`j igAw[
AbdwlI ny jumlw Kwn ksUrI lwhOr dw
sUbydwr qy lKpq rwey dubwrw dIvwn
Qwp id`qw[
AbdwlI 11 mwrc 1748 mwxUpur
KMny dy nzdIk dI lVweI ivc mIr mMnU
mueIn-aul-mulk h`QoN hwr ky kwbl muV
igAw[ ApRYl 1748 mIr mMnU lwhOr qy
mulqwn dw sUbydwr bx ky lwhOr phuMc
igAw qy kOVw m`l dIvwn Qwp id`qw
igAw[ aus ny lKpq rwey 'qy iqMn l`K
dw hrjwnw lwieAw, nw dy skx 'qy auh
qy hor purwxy APsr kYd kr ley gey[
kOVw m`l gurU-Gr dw bVw SrDwlU sI,
auh lKpq rwey duAwrw Coty G`lUGwry smy
is`KW dy kIqy gey kqlyAwm qoN bVw duKI
sI[ aus ny mIr mMnU bynqI kIqI ik
hrjwnw mYN Br idMdw hW, pr lKpq rwey
mY sONp id`qw jwvy[ mIr mMnU mMn igAw[
kOVw m`l ny hrjwnw Br ky lKpq rwey
dl Kwlsw dy hvwly kr id`qw[ is`KW ny
lKpq rwey gMdgI nwl Bry qihKwny
ivc bMd kr id`qw, ij`Qy auh 6 mhIny
bVw nrk Bog ky mirAw[ AbdwlI dy
hmly dy rOly-gOly vyly mulqwn 'qy zwihd
Kwn s`dozeI ny kbzw jmw ilAw sI[
mIr mMnU dy hukmW 'qy dIvwn kOVw m`l ny

zwihd Kwn hrw ky mulqwn 'qy kbzw


jmw ilAw[ ies qoN bwAd aus ny
sPlqwpUrvk jMmU dy fogirAW
dbwieAw[
sqMbr 1749 mIr mMnU dy hukm 'qy
jlMDr duAwb dy POjdwr AdInw byg qy
lwhOrI POj ny AMimRqsr ivKy iklHw rwm
rOxI Gyrw pw ilAw[ iklHy ivc aus vyly
500 ku isMG sn[ Gyrw lMbw clw igAw,
2-3 mhIinAW ivc 200-250 isMG
ShId ho gey qy bwkI Bu`KmrI dI kgwr
'qy phuMc gey[ aus vyly s: j`sw isMG
rwmgVHIAw AdInw byg kol nOkrI krdw
sI[ jdoN aus pqw l`gw ik AMdrly
isMGW ny Blk mYdwn ivc jUJ ky ShIdI
pwaux dw gurmqw kr ilAw hY qW aus dy
idl bVI s`t v`jI[ auh Awpxy
swQIAW smyq kuJ rsd lY ky iklHy AMdr
phuMc igAw[ lwhOrI POj nwl kOVw m`l
vI AwieAw sI[ s: j`sw isMG ny AMdroN
kOVw m`l sunyhw ByijAw ik ies vyly
auh hI is`KW dI mdd kr skdw hY[ aunHW
idnW ivc hI AbdwlI dy hmly dIAW
APvwhW grm hox l`gIAW, nwl hI Kbr
AweI ik Swh nvwz mulqwn 'qy kbzw
krn leI Aw irhw hY[ kOVw m`l ny mIr
mM smJwieAw ik Aijhy vyly is`KW
nwl duSmxI TIk nhIN, blik AbdwlI
dy iKlwP ienHW dI mdd leI jwvy[ mIr
mMnU mMn igAw qy nvMbr 1748 Gyrw cu`k
ilAw igAw[ ies qrHW dIvwn kOVw m`l
krky sYNkVy is`KW dI jwn bc geI[
dsMbr 1748 AbdwlI ny Bwrq
17

'qy dUsrw hmlw kIqw, pr auh mIr mMnU


koloN 14 l`K Krwj vsUl krky qy swlwnw
Krwj insicq krky vwps muV igAw[
mIr mMnU ieDroN ivhlw hoieAw sI ik Swh
nvwz ny meI 1749 mulqwn 'qy kbzw
kr ilAw[ mIr mMnU ny bVI BwrI POj dy
ky dIvwn kOVw m`l mulqwn 'qy kbzw
bhwl krn leI Byj id`qw[ mIr mMnU dI
AwigAw lY ky kOVw m`l ny 10000 is`K
AwpxI mdd leI nwl lY ley[ Swh
nvwz pUrI iqAwrI nwl mYdwn ivc
AwieAw, mulqwn qoN 4-5 ik: mI: bwhr
bVI BwrI jMg hoeI[ dIvwn kOVw m`l ny
is`K POj irzrv r`iKAw qy mYdwn ivc
ku`d ipAw, pr Swh nvwz ny kOVw m`l dI
POj dw bVw sKq nukswn kIqw[ hwr
swhmxy vyK ky kOVw m`l GoVw Bjw ky dl
Kwlsw kol phuMc igAw qy boilAw, 'jy
A`j pMQ dy huMidAW vI myrI hwr ho geI qW
iPr mYN iks dI Srn ivc jwvW?'
jYkwry gjw ky is`K s: j`sw isMG
AwhlUvwlIAw qy BweI su`Kw isMG mwVI
kMbokI dI AgvweI hyT Swh nvwz 'qy tu`t
pey, plW ivc lVweI dw pwsw plt
igAw[ is`KW dI golIbwrI kwrn Swh
nvwz zKmI ho ky GoVy qoN Q`ly Aw ipAw qW
iek sUrmy BIm isMG ny aus dw isr v`F
id`qw[ inKsmI POj mYdwn C`f ky B`j
inklI, is`KW ny Sihr mulqwn lu`t
ilAw[ kOVw m`l ny KuS ho ky BIm isMG
sony dy kiVAW dI joVI, POlwdI sMjoA,
bsqr qy GoVw Byt kIqw[ aus ny Swh
nvwz dw isr mIr mMnU kol lwhOr Byj
id`qw qy DV bVI ie`zq nwl SmS qbryz
dy mkbry dy Ahwqy ivc dPnw id`qw[
mIr mMnU ny KuS ho ky dIvwn kOVw m`l
mulqwn dw sUbydwr Qwp id`qw qy mhwrwj
bhwdr dw iKqwb id`qw[ kOVw m`l dI

is&wrS 'qy mIr mMnU ny drbwr swihb dy


nWA 'qy prgxw p`tI dw A`Dw lgwn qy
prgxw cUhxIAW qy Jbwl vI jgIr vjoN
lgw id`qy[ is`KW ny vI mIr mMnU dy ielwky
1746 eI: ivc jdoN lKpq
rwey ny Awpxy Brw jspq rwey dy
kql dw bdlw lYx leI lwhOr
ivc vsdy vpwrI, nOkrIpySw qy
grIb is`K kql krny SurU kIqy
qW kOVw m`l ny aus bhuq
vrijAw, pr auh nw tilAw[
is`KW dw kqlyAwm huMdw vyK ky
duKI mn nwl kOVw m`l mulqwn
clw igAw[
ivc lu`tmwr krnI bMd kr id`qI qy SWqI
nwl idn bqIq krn l`gy[ 2 ku swl
su`K-SWqI nwl guzr gey[
dsMbr 1751 AbdwlI Awpxy
qIsry hmly dOrwn lwhOr dy lwgy phuMc
igAw, ikauNik mIr mMnU swlwnw lgwn
qwrn qoN AwnwkwnI kr irhw sI[ mIr
mMnU ny mukwbly dI iqAwrI kr leI, aus
ny mdd vwsqy kOVw m`l mulqwn Aqy
AdInw byg jlMDroN bulw ilAw[ kOVw
m`l rwhIN is`KW vI mdd vwsqy bulw
igAw[ pr kuJ duKdweI GtnwvW kwrn
is`K mIr mMnU dw swQ C`f gey[ lwhOr
v`l AwauNidAW rsqy ivc iek JgVy
dOrwn s: hrI isMG BMgI h`QoN rwmgVHIAw
imsl dy KuShwl isMG k`kV dw kql ho
igAw[ bwkI srdwr BMgIAW dy gl pY
gey qW 10000 sYinkW smyq BMgI vwps
muV gey[ lwhOr jdoN is`K kOVw m`l
imlx vwsqy jw rhy sn qW rsqy ivc gW
hlwl krdy bu`cV is`KW ny kql kr
id`qy[ lwhOr dy muslmwnW ny is`KW 'qy

hmlw kr id`qw[ dovW iDrW dy AnykW


AwdmI mwry gey, kOVw m`l ny ivc pY ky
msW rwzInwmw krwieAw[
kuJ idnW bwAd BweI su`Kw isMG
mwVI kMbokI kuJ swQIAW smyq AbdwlI
dy kYNp v`l igAw qW sYNkVy APgwnW ny
isMGW 'qy hmlw kr id`qw[ BweI su`Kw
isMG mrdW vWg mYdwn ivc jUJ ky ShId
hoieAw[ jd bwkI isMG bc ky vwps kYNp
v`l Awey qW lwhOrI POj ny aunHW 'qy
golwbwrI kr id`qI, AnykW isMG ShId ho
gey[ is`KW dw mn K`tw ho igAw, auh
mIr mMnU dw swQ C`f ky vwps prq gey[
6 mwrc 1752 mIr mMnU Aqy AbdwlI
ivc jMg hoeI[ mIr mMnU dy v`fy jrnYlW
ivcoN isrP kOVw m`l hI s`cy idl nwl
liVAw[ jlMDr dw POjdwr AdInw byg
dIvwn kOVw m`l dI cVHweI qoN bhuq sVdw
sI[ rx q`qy ivc kOVw m`l dw hwQI kbr
ivc pYr pYx kwrn ifg ipAw[ jd auh
hwQI bdlx l`gw qW AdInw byg ny iek
ksUrI pTwx qoN aus dy m`Qy ivc golI
mrvw id`qI[ kOVw m`l dy mrdy hI morcw
tu`t igAw qy sihjy-sihjy swrI POj hwr
geI[ kOVw m`l 6 mwrc 1752
vIrgqI pRwpq hoieAw[
kOVw m`l gurU-Gr dw bVw pRymI sI[
aus ny mulqwn dI ij`q qoN bwAd nnkwxw
swihb ivKy 3 l`K rupeIAw Krc ky
gurduAwrw bwl lIlw dI iemwrq qy
srovr dI auswrI krvweI[ aus ny
drbwr swihb vwsqy 11000 rupey Byt
kIqy[ ieh scweI hY ik jd q`k auh
ijaUNdw irhw, mIr mMnU Aqy is`KW ivc
SWqI rhI[ aus dy mrdy swr hI mIr mMnU
ny is`KW dy iKlwP ieiqhws dw sB qoN
iBAwnk kqlyAwm SurU kr id`qw[
-0-

cMdw nivAwaux sbMDI

18

jy Awp jI dw swlwnw cMdw ies mhIny Kqm ho igAw hY qW mYgzIn lgwqwr jwrI r`Kx vwsqy dubwrw cMdw Byjo jI[
mYgzIn dI swlwnw Bytw 150/- Aqy lweI& mYNbriSp 1500/- hY[ cMdw Byjx smyN Awpxw nwm bYNk klrk zrUr ilKvwE
Aqy mu`K dPqr ivc cMdw Byjx dI sUcnw zrUr idE[ qusIN ies mYgzIn dw cMdw hyT ilKy A/C iv`c vI Byj skdy ho[
AXIS Bank Branch Adda Dakha IFSC Code: UTIB0000197,
A/C 913010032526897, qusIN GURMAT VIRSA dy nwm qy cY~k vI Byj skdy ho[
meI 2015

ivdyS ikauN B`jdy hn pMjwbI nOjvwn

D rhI mihMgweI, Awpxy mulk


iv`c ruzgwr nw imlx Aqy
ivdySI DrqI dI iK`c ny bhuq swry
pMjwbIAW nUM Awpxy nwl joiVAw hY Aqy
ieh islislw hwly vI jwrI hY[ keI mulkW
dIAW jylHW iv`c f`ky Aqy hzwrW hwlo-byhwl
ho ky Gr muVy pMjwbIAW dIAW ^brW AsIN
Aksr A^bwrW iv`c pVHdy hW, pr iPr vI
pMjwbIAW dy ivdyS jwx dI igxqI Gtx
dI bjwie vDdI jw rhI hY[ iek`ly
cMfIgVH dy do mu`K pwsport d&qrW iv`c
2014 iv`c 3.85 l`K + 3.30 l`K pwsport
bxy sn[ id`lI ivKy v`K-v`K dySW dy vIzw
d&qrW swhmxy A`DI rwq qoN hI lweInW
l` g xIAW Su r U ho jWdIAW hn[
AstrylIAw, inaUzIlYNf, ieMglYf, kYnyfw
leI ividAwrQI vIizAW leI A^bwrW
iv`c in`q ieSiqhwr AwauNdy hn[ QW-QW
AMgryzI spIikMg korsW, AweIlY`ts dI
iqAwrI leI skUl Ku`lHy hoey hn[
ividAwrQI vIizAW leI AKOqI mwihrW dy
QW-QW drbwr l`gdy hn[ QW-QW T`g bYTy
hn- QW-QW PwhIAW l`gIAW hn[ AwKr
kI kwrn hn ik pMjwbIAW dw prdys gmn
rukx dw nW hI nhIN lY irhw[
sB qoN pihlW qW swfI is`iKAw pRxwlI
hI nuksdwr hY[ motIAW PIsW Br ky
bItY`k, kMipaUtr kors Aqy hor pVHweIAW
krn vwly nOjvwn ivhly iPr rhy hn[
keI swlW qoN nOkrIAW bMd hn[ ^zwnw
KwlI hY[ isvl qy pulIs A&srW dI qkVI
&Oj hY[ cyArmYnW, aup cyArmYnW, mu`K
sMsdI sk`qrW, srkwrI lwA A&srW
dIAW DwVW motw cogw Kw rhIAW hn[
A&srW leI qr`kIAW hn[ mMqrIAW,
DnwFW, au`c AiDkwrIAW dy pu`qW DIAW
leI A&srIAW hn[ swDwrn pirvwrW dy
pVHy ilKy nOjvwn Awqmh`iqAw kr rhy
hn[ Bwrq iv`c bhuq igxqI krzy dy mwry
ikswnW ny Awqmh`iqAw krn bwAd hI
krzy qoN mukqI hwsl kIqI hY[ mwlvw qoN
bwAd, mwJy, duAwby qk kYNsr dI ibmwrI
meI 2015

pRo. hmdrdvIr nOSihrvI # 94638-08697

GrW dy Gr ^wlI krI jw rhI hY[ ZrIbW


leI mu&q Awtw dwl skIm qW hY, pr
ishq, is`iKAw dy swDn nhIN hn[ skUlI
kuVIAW leI mu&q sweIkl qW hn, pr

ie`k pwsy byruzgwrI dI mwr Aqy dUjy


pwsy mulk iv`c kImqW Awsmwn Coh
rhIAW hn[ iemwrq auswrI krIb krIb
bMd hY[ imsqrI, mzdUr, hzwrW B`Tw

pMjwbI muMifAW leI AwpxI DrqI suMgVdI jw rhI hY[ mwPIAw l`Tbwz
pirvwrW dw kbzw vD irhw hY[ byS`k prweI DrqI au`qy jw ky auh prwey hI
rihMdy hn, pr hux qW AwpxI vI h`QoN Ku`sdI jw rhI hY[ pMjwb dy mOjUdw
hwlwq dy clidAW AwKr prdys dI Jwk nw r`Ky qW pMjwbI nOjvwn kI kry!
sur`iKAq sVkW qy in`jI sur`iKAw nwmwqr hn[
swDnhIx mwipAW dy byruzgwr muMfy
cOkW, A`ifAW, hwiqAW iv`c iPrdy hn,
isAwsqdwnW dIAW vgwrW krdy hn[ nSy
krdy hn Aqy corIAW lu`tW KohW dy kurwhy pY
jWdy hn[ Aijhy iv`c mwpy kI krn Aqy
nOjvwnW leI vI ie`k hI rwh bc jWdw hY,
ivdyS[ kdy pMjwb dy pyNfU muMifAW leI &Oj
vDIAw ik`qw huMdw sI[ niSAW Aqy
byruZgwrI dy lqwVy hoey pMjwbI muMfy hux &Oj
iv`c BrqI dy Xog nhIN rhy[ CwqIAW suMgV
geIAW hn[ fOly icpk gey hn[ l`qW
ivMgIAW ho geIAW hn[ gofy Awps iv`c
iBVdy hn[ is`K rYjmYNt leI pMjwb iv`c
kysDwrI dsqwrDwrI swbq sUrq muMfy nhIN
imldy[ hux nw ishq rhI hY qy nw
is`iKAw[ bnwvtI Kpq s`iBAwcwr BwrU
hY[ srkwrI skUlW iv`c pVHweI dw koeI
mwhOl hI nhIN[ pRweIvyt skUl qy AmIrW dy
gru`p Aw& kwlijz ZrIb b`icAW dI phuMc
qoN bwhr hn[ pMjwb KyqI pRDwn sUbw sI,
pr hux CotI KyqI lwhyvMd nhIN rhI[ Coty
ikswn hOlI hOlI SwhUkwr qy AwVHqIAW dy
krzw jwl iv`c Psdy jw rhy hn[ bhuq
swry Coty ikswn KyqI C`f ky bwhr B`jx
leI mjbUr ho gey hn[ ipCly swlW iv`c
Bwrq iv`c bhuq v`fI igxqI iv`c ikswn
Awqm h`iqAw krn leI mjbUr ho gey
sn[ ieh duKWqk islislw jwrI hY[
pMjwb iv`c kYNsr qy eyfz vrgIAW
iBAwnk ibmwrIAW vI lgwqwr Awpxy pYr
pwswr rhIAW hn[

mzdUr, Awrw, srIAw, sIimMt, StirMg dy


kwrobwr iv`c l`gy hzwrW ikrqI kwmy
byruzgwrI dw kSt sih rhy hn[ kyNdrI
audXog mMqrwly vI ie`k irport Anuswr
pMjwb iv`c s`q hzwr snAqI XUint
ibmwr hn[ snAq mwlkW au`qy krIb Cy
hzwr kroV rupey dw krzw hY[ A`T sO
audXog Aijhy ijnHW dw koeI Qhu pqw hI
nhIN[ vpwrI qy snAqkwr auNj vI Awpxy
cldy audXogW iv`c pMjwboN bwhrly, XU.pI.
ibhwr dy mzdUrW nUM kMm au`qy r`Kdy hn[
pMjwbI muMifAW leI ruzgwr dy swDn bhuq
hI sImq hn[
byS`k pMjwbI ivdyS jw rhy hn, pr
ivdySW iv`c v`sdy bhuqy pirvwr kMm dy hI
gulwm hn[ bs kMm hI kMm[ izMdgI dw
luqP auTwaux dw aunHW kol smW hI nhIN,
pr Awpxy mulk nwloN iPr vI cMgy khy jw
skdy hn[ G`to-G`t kmw ky qW Kw rhy
hn[ ie`Qy ivhly rih ky mwipAW 'qy Bwr hI
bxnw sI jW iPr mwVI rwjnIqI dI Byt
cVH jW niSAW dw iSkwr ho ikqy Kp jwxw
sI[
pMjwbI muMifAW leI AwpxI DrqI
suMgVdI jw rhI hY[ mwPIAw l`Tbwz
pirvwrW dw kbzw vD irhw hY[ byS`k
prweI DrqI au`qy jw ky auh prwey hI rihMdy
hn, pr hux qW AwpxI vI h`QoN Ku`sdI jw
rhI hY[ pMjwb dy mOjUdw hwlwq dy clidAW
AwKr prdys dI Jwk nw r`Ky qW pMjwbI
nOjvwn kI kry!
-0-

19

irport:

siqgur nwnk pRgitAw

-gurmiq ivrsw ibaUro

ieiqhwsk sroqW, pMQk pRMprwvW qy mUl nwnkSwhI kYlMfr muqwibk


gurU nwnk swihb jI dw pRkwS purb[
pMQk qwlmyl sMgTn jo (smUh pMQ
drdI is~KW Aqy j~QybMdIAW dI Awvwz)
hY, v~loN gurmiq igAwn imSnrI kwlj,
pMjwbI bwg, jv~dI, luiDAwxw ivKy
purwqn mirXwdw, ivdvwnW dI Koj Aqy
mUl nwnkswhI kYlMfr nUM muK rKidAW
gurU nwnk swihb jI dw pRkwS purb
imqI 2 vYswK nwnkSwhI sMmq 547 (15
ApRYl 2015) nUM mnwieAw
igAw[ ies gurmiq smwgm
iv~c is~K imSnrI kwlj,
swihbjwdw juJwr isMG gurmiq
imSnrI kwlj ropV, gurmiq
igAwn imSnrI kwlj
luiDAwxw, Akwl purK kI POz
AMimRqsr, guris~K PYmlI kl~b
luiDAwxw, SuB krmn suswietI
huiSAwrpur Aqy v~K-v~K
j~QybMdIAW 'qy ivdvwnW ny Bwg
lY ky Awpxy ivcwr rKy[ies
smwgm dI SurUAwq gurmiq
igAwn imSnrI kwlj dy
ividAwrQIAW ny Swm nUM so dru
Aqy kIrqn nwl kIqI[bwAd
iv`c BweI hrBjn isMG jI
vwies ipMRsIpl swihbzwdw
juJwr isMG gurmiq imSnrI
kwlj ny Awpny rwgI j~Qy ny nwnku
AwKY rwhu eyhu hoir glW sYqwnu, nwnk
vYswKIN pRBu pwvY suriq sbid mnu
mwnw] SbdW nwl hwzrI lgvweI,
auprMq gurmiq igAwn imSnrI kwlj dy
vwies ipRMsIpl BweI suKivMdr isMG jI
ddyhr ny disAw ik BweI gurdws jI dy
kQn muqwibk gurU nwnk swihb jI jdoN
sMswr qy prgt hoey sI qW Dwrimk,
rwjnIiqk, smwijk qOr qy peI
AigAwnqw dI DuMd imt geI sI[ gurU
swihb jI ny pMjwb Aqy iPr pMjwb qoN
bwhr pUry Bwrq iv~c qy Bwrq qoN bwhr
20

vI Dwrimk muKIAW nUM pRisD Dwrimk


AsQwnW 'qy jw ky r~b bwry bhuq au~cysu~cy vIcwr id`qy[ aunHW ikhw ik A~j
gurpurb mnwaNuidAW AwE koiSS krIey
ik AsIN Awpxy GrW iv~c qy smwj iv~c
gurU jI dI bKSI miq nwl ies
AigAwnqw dI DuMd nwS krIey[ A~j
swfy Awly duAwly fyrwvwd, nSy Aqy hor

kurIqIAW psr rhIAW hn, swfy AwgU


kurwhy pY c~uky hn, fyrwvwdIAW ny shMu
KwDI hY ik iksy vI pMQk PYsly nwl
sihmq nhIN hoxw s~goN rwjnIiqk ivroDI
pwrtIAW dI qrHW hryk PYsly dw ivroD
kridAW bRhwmxI mq v~l hI qury jw rhy
hn, so AwE koiSS krIey ik gurbwxI
muqwibk jIvn bxw ky gurU AwSy Anuswr
jIA skIey[ ienHW qoN bwAd BweI
jspwl isMG jI bMby vwilAW ny gurU
nwnk swihb jI dw Awgmn vYswK dy
mhIny iv~c ikauN Aqy ikvyN hY dy bwry kuJ
ieiqhwsk q~Q sMgqW dy snmuK r`Ky[
AKIr iv~c qKq sRI dmdmw swihb jI

dy swbkw j~Qydwr isMG swihb igAwnI


kyvl isMG jI ny sMgqW nUM sMboDn huMdy hoey
AwiKAw ik jdoN pujwrIvwd nUM gLoN lwh
su~tx dw PYslw lY hI ilAw hY qW ikauN
guMmrwhkuMn PYsilAW A~gy JukIey[gurU
nwnk swihb jI dy pRkwS purb bwry qW
ikMnw icr pihlW ieh inrxw sR. krm
isMG ihstorIAn jI ny kIqw Aqy ikqwb
'k`qk ik vYswK' rwhIN pUry pMQ nUM
soJI dyx dw Xqn kIqw[ auhnw
ikhw ik iek 'bwly vwlI jnm
swKI' jo ihMdwlIAW vloN gurU jI
nUM Cotw qy ihMdwl nUM v~fw
drswaux leI ilKI sI, aus
jnm swKI iv~c hI kyvl kqk
dw ijkr hY bwkI swry
ieiqhwsk sroq vYswK dw hI
izkr krdy hn[ auhnW ikhw ik
swnUM ibprvwdI soc dw iqAwg
krkyy gurU nwnk swihb jI dy
smJwey hoey isDWq aupr pihrw
dyxw cwhIdw hY Aqy kOm nUM mUl
nwnkSwhI kYlMfr Anuswr
gurUAW dy pRkwS purb, gurg~dI
purb, ShIdI purb mnwauxy
cwhIdy hn[auhnW ikhw ik AsIN
vYswK iv~c gurpurb mnw ky A~j
koeI nvW kMm nhIN kr rhy sgoN pihlW qoN
hI bhuq swrIAW sBw suswietIAW,
gurduAwrw pRbMDk kmytIAW, Aqy lokl
j~QybMdIAW gurU nwnk swihb jI dw
pRkwS purb vYswK dy mhIny iv~c mnw
rhIAW hn[ ies swry smwgm iv~c
styj sk~qr dI syvw BweI swihb isMG
jI ny inBweI Aqy gurmiq igAwn
imSnrI kwlj dy fwierYktr sR. pRB
Srn isMG jI ny AweIAW hoeIAW swrIAW
sMgqW dw DMnvwd kIqw[ies smwgm
iv~c ielwky dIAW sMgqW ny kwPI igxqI
iv~c hwzrI BrI[ -0-

meI 2015

ikQy igAw auh Bolw bcpn?


Ajokw bcpn AwDuink su`K shUlqW
Aqy kMmkwjI mW-bwp dy kwrn rul ky
rih igAw hY[ do-FweI swl dw bwl
'ikfz skUl' v`l D`k id`qw jWdw hY[
jMmdy swr hI Bwr, i&kr, bsqw, b`GI,
kwr, g`fI dw s&r- ik`Qy hY b`cy
AwzwdI? mW-ipE kol smW nhIN[ dwdydwdI qoN pihlW hI p`CmI pRBwv ny poqypoqIAW qoV-ivCoV id`qy ny[
b`icAW dy Alop ho rhy bcpn dy
ie`k nhIN, keI kwrn hn[ sB qoN v`fw
kwrn qyzI nwl bdl rhI dunIAW hY[
ies qyzI qr`kI kihx dw AsIN Brm
pwl ilAw hY[ AKOqI qr`kI ^wqr pYsy
kmwaux dI hoV l`gI hoeI hY[ hr ie`k,
dUjy pCwVn 'qy l`igAw hoieAw hY[ sB
qoN mUhry hoxw hI izMdgI dw mksd bx
igAw hY, jdoNik swfw AslI mnorQ
izMdgI suc`jy FMg nwl jIxw hoxw
cwhIdw hY qy auh sihj, sbr, sMjm qy
sMqoK ibnW sMBv nhIN hY[
g`l isr& b`icAW dy bcpn dy Alop
hox dI nhIN[ mukwbly dI jIvnSYlI ny qW
bMdw hI Alop kr id`qw hY[ AwdmI dI
jvwnI vI gwieb hY qy buFwpw rul irhw
hY[ rul gey bcpn kwrn, nSyVI jvwnI
'c vwDw ho irhw hY qy buFwpw byshwrw ho
irhw hY[ qRwsdI qW ieh hY ik hr koeI
Awpxy du`K kwrn duKI nhIN, guAWFI dy
su`K kwrn duKI hY[ AwpxI ZrIbI qW
AwdmI shwr lYNdw hY pr guAWFI dI
AmIrI sih nhIN huMdI[ izMdgI pRqI
nWh-p`KI phuMc bhuq Gwqk hY[ pwqr
TIk hI ilKdw hY:
bMdy ik`Dr jw rhy?
Pu`l pu`Cdy, ru`K AwKdy
^uS hovx jw rhy,
ie`k-dUjy dI hwr 'qy[
ieh nvyN Xu`g dw vrqwrw hY[ pr
iks qrHW dw hY ieh nvW Xu`g? ijs
AsIN qr`kI kihMdy hW, auh swfI Bu`l hY,
mwieAwjwl hY[ A`j dy mW-ipE Awpxy
meI 2015

sB qoN Anmol srmwey qoN mUMh moVI KVHy


hn[ ZrIb pRvwh nhIN ik aus dy ikMny
b`cy hn[ keI DrmW 'c bhuqy ivAwhW dI
AwigAw hY[ zmIn-jwiedwd dy Gtx
dI icMqw ny hux ipMfW iv`c ikswn
GrwixAW zrUr socx leI mjbUr kr
id`qw hY, pr auh vI b`icAW dI dyKBwl
v`l, auh iDAwn nhIN dy rhy, ijs dI
zrUrq hY[
ipMfW dy lok b`icAW cMgy skUlW 'c
pVHwaux ^wqr swrw idn b`icAW sUlI
cwVHI r`Kdy hn qy Awp vI Pwhy l`gy rihMdy
hn[ b`cy sONdy hI skUl jWdy hn Aqy Gr
Aw ky Q`ky hoey kdoN Kyfx qy kdoN skUl dw
kMm krn? is`tw ieh inkldw hY ik
swl-do swl ip`CoN iPr b`cw PylH ho ky ipMf
dy nyVy srkwrI jW AKOqI pbilk skUl
iv`c nkl mwr ky D`ky nwl A`TvINdsvIN kr jWdw hY[
ijhVy mwpy Sihr iv`c nOkrI krdy
hn[ auh Awpxy Coty b`cy dwdI-nwnI dy
hvwly krdy hn, pr ijnHW ieh shUlq
vI pRwpq nhIN, auh b`icAW nOkrW dy
rihm 'qy C`f jWdy hn[ b`icAW dIAW
mwvW b`icAW Kvwauxw, ipAwauxw,
nhwauxw, sjwauxw qy iSMgwrnw qk Bu`l
jWdIAW hn[ aunHW koeI ipAwr nwl
nhIN jgwauNdw[ koeI lorI dy ky nhIN
sulwauNdw[ aunHW koeI Ku`lHw Asmwn,
cMd, sUrj, qwry, kihkSW, spq irSI,
mMgl Bwg, DrU qwrw nhIN idKwauNdw[
auh mMidr-gurduAwry nhIN jWdy[
jMmidAW dy tI.vI., isnymw, lYptwp hI
iKfOxy bx jWdy hn[ b`cy puqlIAW bx
gey hn[ ijvyN koeI ncwauNdw hY, auvyN
n`cdy hn[ mW-bwp koeI vI kMm Aijhw
nhIN krdy, jo b`icAW dy ivkws 'c
Xogdwn pwvy[ jdoN b`cy skUl jwx jogy ho
jWdy hn qW GroN jIpW-g`fIAW lY jWdIAW
hn qy skUl jw ky lwh AwauNdIAW hn,
ijvyN fwkKwny vwly fwk f`by 'coN ic`TI k`F
ky ryl 'qy cVHw AwauNdy hn[ QYilAW iv`c

-fw. gurcrn isMG

mohrW lw ky au`Qy A`gy fwkIAw GroN-GrIN


phuMcw idMdw hY[ b`cw hux ic`TI bx ky rih
igAw hY[
b`cy leI pVHweI sMqwp bx geI hY[
hr mW-bwp cwhuMdw hY ik aus dw bytwbytI jmwq 'coN pihly nMbr 'qy Awvy[
jmwq 'coN qW AwKr ie`k ny hI pihly
nbMr 'qy Awauxw huMdw hY? bs, AMnHw
mukwblw[ b`cy dIAW SkqIAW sMBwvnw
dI iksy pRvwh nhIN? aus dw bcpn qy
A`lHVpuxw
gRihxy jw rhy hn[
fwktr/ieMjInIAr bxwaux leI mWbwp pYsw vI pwxI vWg vhwauNdy hn[
fwktr bxwauNdy-bxwauNdy DIAW-pu`qW
mrIz bxw idMdy hn[
mwipAW leI ieho auicq hY ik auh
b`icAW dw bcpn nw rolx[ Pu`lW bMd
kmirAW qy hnyry dw iSMgwr nw bxwE,
Ku`lHI hvw 'c iKVHn idE[ fwktr,
ieMjInIAr bxwaux qoN pihlW aunHW
ishqmMd, eImwndwr qy cMgy ienswn
bxn dw vwqwvrn idE[
-0-

rOick jwxkwrI
-Avqwr isMG krIr

X jwnvrW ivcoN ku`qy qy bWdr sB qoN


v`D suxweI idMdw hY[
X GoVw AYsw jwnvr hY jo KVHw vI sON
skdw hY[
X iqqlI sB qoN v`D AWfy dyx vwlw
jIv hY[
X eySIAw dw sB qoN Cotw dyS mwldIv
hY[
X swl dw sB qoN Cotw idn 22 dsMbr
huMdw hY[
X dunIAW dw sB qoN Cotw pMCI hmIrw
brf hY[
X AMb Aqy kyly dI pYdwvwr ivc Bwrq
dw dunIAW ivc pihlw sQwn hY[
-021

nMny vwrs

suixAY squ sMqoKu igAwnu

ipAwry nMinHE
vwihgurU jI kw Kwlsw]
vwihgurU jI kI &qih]
jpu swihb dI lVIvwr ivcwr ivc
AsIN swry hux qk 9 pauVIAwN dI ivcwr
krky Aml krnw vI is~K rhy hwN[ ies
vwr dsvIN pauVI: suixAY squ sMqoKu
igAwnu ] vwlI hY[ rl ky ivcwrdy hwN
ik DMn gurU nwnk swihb swnMU kI kihxw
cwhMudy hn[ gurU gRMQ swihb dy drpx
Anuswr(sq sMqoK) qoN Bwv dyx dw suBwA
Aqy sMqoK rKx dw suBwA hY[ igAwn qoN
Bwv Awpxy AMdrly r~bI guxwN dI Jlk
imlxw hY[hux ies pMkqI dw swrw Bwv
ieh bixAw ik ijs ihrdy nMU sunx dI
jwc Aw jwvy mqlb ik r~bI igAwn,
Awqimk igAwn, Awpny Awp dIAwN
g~lwN nUM sunxw Aw jwvy qwN aus ihrdy dy
AMdr, dyx dw suBwA pYdw ho jwNdw hY
ikaNuik aus nUM ivsvwS ho jwNdw hY ik jo
kuJ vI mYnMU imilAw hY ieh swrw hI aus
r`b jI dI imhr sdkw hY[ mYN iesqy
pkV jW moh r`K ky nhIN bYT jwvW[ ies
nMU sB nwl vMf ky C`kxw hY[ iPr auh
BwvyN ipAwr hovy, pYsw hovy, p`dvI hovy,

pVweI hovy jW pRsMsw hovy Aqy jo kuJ vI


aus kol hovy auh sB nwl sWJw krnw
AwpxI ijMmyvwrI smJx l`g pYNdw hY[
iPr AYsw nhIN ik dyx qoN bwAd aus nMU
koeI Gwtw mihsUs huMdw hovy sgoN dy ky auh
Su`kr krdw hY ik mwlk ny mYnMU dyx Xog
kIqw hY[ pr dyx qoN pihlW Agly dI loV
nMU BlI-BWq suxdw hY, smJdw hY Aqy
iPr idMdw hY ikauNik auh jwxdw hY ik
AklI piV@ kY buJIAY AklI kIcY
dwnu] dyx qoN bwAd Sukr krdw hY qy
rzw iv`c rihMidAW sMqoK iv`c huMdw hY
ikauNik aus nMU pqw hY ik myrIAW loVW
ies mwlk dy bxwey sMswr iv`coN AwpxyAwp pUrIAW ho rhIAW hn[ ies pRkwr
dy Awqimk igAwn dy nwl aus dw jIvn
ies pRkwr dw inrml ho jWdw hY ijvyN
aus ny swry hI qIrQW dw ieSnwn kr
ilAw hovy Bwv jIvn dI soc inrml Aqy
swP ho jWdI hY[ swry kMm inrml Aqy
swP ho jWdy hn[ mn iv`c JUT dI koeI
mYl nhIN bcdI[ Su`D ihrdw, Su`D soc
Aqy Su`D Aml krdw hY[ iesy qrHW dy
jIvn iv`c aus ihrdy dy mwlk mnu`K nMU
sMswr iv`c vI Aqy Awpxy AMdr vI AYsI

1. nw l`sI pIvy, nw du`D pIvy, nw auh


rotI Kwvy[
-qsivMdr isMG
auh bu`Jo ikhVw ku`qw hY, jo nw cor GroN
98763-22677
Bjwvy[
2. ivAwh-SwdI ivc v`jdw nHIN jo, auh
d`so ikhVw bYNf[ nw v`jdw auh ivc ieMfIAw, nw
v`jdw ivc ieMglYNf[
3. in`kIAW cIzW ijs kol auh hovx, auhdw isr ivc
8.
rihMdw h`Q[ jy buJwrq qYQoN bu`J nhIN huMdI, jwh jw ky
pwQIAW p`Q[
9.
4. pwauNdy nw AsIN aunHW , gl ivc hwr bxw ky[ aunHW
Pu`lW dw d`so nWA, ijnHW KWdy hW qVky lw ky[
10.
5. pMjwbI ivc auh kihMdy gDw, ieMgilS dy ivc fONkI[
dysI bolI ivc kI kihMdy d`so, nhIN qusIN bx jwvogy

ie`zq mwx imldI hY


jo ik bhuq pVH-pVH ky
dUsry mnu`K sMswr iv`c
muSikl nwl pw skdy pRo mnrwj kOr
hn[ Awpxy AMdr dI 9855561976
Awvwz nMU sunx vwlw ihrdw sMswr dy
bhuq pVHy hoey mnu`KW nwloN vI v`D siqkwr
dw pwqr bx jWdw hY[ ies Avwz nMU
suxn nwl mnu`K swrI iksm dy Bu`lyiKAW
qoN au`qy au`T ky isrP qy isrP Awpxy
AMdrUnI ibbyk bu`D Anuswr cldw sdw
hI KyVy BrpUr jIvn ijauNdw hY Aqy aus
dy jIvn ivc koeI vI du`K , klyS Awidk
aus nMU qMg nhIN kr skdy[
ies swry mhIny iv`c AsIN Awpxy
AMdrlI Awvwj nMU suxWgy, dunIAW dIAW
loVW nMU suxWgy, loV Anuswr vMf ky CkWgy
Aqy iPr dyx qoN bwAd Awpxy Awp nMU
v`fy Aqy mhwn nhIN smJWgy sgoN mwlk
dIAW id`qIAW dwqW nMU vrqx Aqy vMfx
dI smr`Qw leI DMnvwd idAWgy[ nwnI
dI nMnI ijhI bynqI pRvwn krnw jI[
Awp sB dI nwnI
mnrwj kOr[

mONkI[
6. mUMh 'c pw ky vjwauNdy nHIN, ikhVI
bIn spyry[ buJwrq qUM jy nw bu`JI,
PoVy inkl Awauxgy qyry[
7.
dIvy ivc nw pYNdI jo, aus b`qI dw
nWA d`so[ buJwrq bu`Jx ip`CoN swry, ibnW dMd k`Fy
h`so[
nw bxdI sbzI aus dI, nw bxdw gjrylw[ auh bu`Jo
ikhVI gwjr hY, nhIN Qofw BMn jwaU koeI fylw[
rotI ijs 'qy bxdI nw, auh d`so ikhVw hY qvw[
buJwrq bu`Jx vwly , mYN daUN rupeIAw svw[
nw koeI lwauNdw auh l`qW-bWhW 'qy, nw koeI au`qy
Pys, aus krIm jy koeI lw lvy, auhdI ho jWdI p`tI
mys[
-0-

hwsrs buJwrqW

au`qr : (1) B`bU-ku`qw, (2) hsbYNf, (3) jUMAW, (4) goBI dy Pu`l, (5) t`tU, (6) dUrbIn,
(7) qIh do b`qI, (8) gwjr bUtI (Gwh), (9) irkwrf, (10) AweIs krIm[

22

meI 2015

bwl khwxI:
purwxy smyN dI g`l hY DrmsYn nW dw
ie`k rwjw rwj krdw sI[ rwjw bhuq
idAwlU sI Aqy prjw dy hr du`K su`K dw
i^Awl r`Kdw sI[ prjw vI rwjy dIAW
nIqIAW qoN ^uS sI Aqy hrIgVH ie`k
^uShwl rwj vjoN jwixAw jWdw sI[ smW
bIqdw igAw ie`k vwr rwjw DrmsYn
bhuq ibmwr ho igAw[ SwhI vYd pUrw
ielwj kr rhy sn, pr rwjy dI ishq 'c
suDwr hox dI bjwie ieh hor mwVI huMdI
jw rhI sI[ prjw iv`c vI rwjy dI ishq
lY ky bycYnI sI Aqy rwj dy pRmu`K
ivAkqI rwj mihl 'c Aw ky rwjy dw
hwl-cwl pu`C rhy sn[
iesy hI rwj dy ie`k v`fy vpwrI prs
rwm jdoN rwjy dy ibmwr hox dw pqw
l`igAw qW auh vI rwjw DrmsYn dw hwlcwl pu`Cx phuMc igAw[ prs rwm ny rwjy
dI mwVI hwlq dyK ky AMdwzw lwieAw ik
rwjw hux izAwdw dyr izMdw nhIN rih
skygw[ vpwrI hox krky prs rwm
ie`Qy vI munw&w kmwaux dI su`JI[ aus ny
soicAw ik rwjy ny qW mr hI jwxw hY, ikauN
nw iksy dUjy rwj qoN cMdn dI l`kV ^rId
ky ilAWdI jwvy Aqy jdoN rwjw mrygw qW
aus dy sskwr leI mihMgy BwA cMdn dI
l`kV vyc ky munw&w kmwieAw jwvy[ prs
rwm ny dUjy rwj qoN cMdn dI l`kV ^rId
ilAWdI Aqy rwjy DrmsYn dI mOq dw
ieMqzwr krn l`igAw[
idn bIqdy gey Aqy rwjy dI ishq
moVw pYxw SurU ho igAw[ EDr prs rwm
Awpxw pYsw fu`bdw nzr Awaux l`igAw qy
auh rwjy dI CyqI mOq dIAW ArdwsW krn
l`igAw[ ie`k idn rwjw Awpxy mihlW 'c
bYTw rwj inhwr irhw sI ik vpwrI
prs rwm dw au`cw ijhw Gr rwjy dI
nzrIN pY igAw[ rwjy ny ausy vyly Awpxy
vzIr bulwieAw Aqy hukm kIqw ik myry
mn 'c i^Awl AwieAw hY ik prs rwm
dw Gr bhuq au`cw hY Aqy r`b nw kry jy
meI 2015

nyk nIAq

ieMdrjIq isMG bwjvw


98155-77574

ikqy BUcwl Aw igAw qW auh nwl l`gdy leI mYN rwj mihl leI cMdn dI l`kV dw
GrW dw bhuq nukswn krygw, ies leI sOdw krn l`g ipAw[ hzUr cMdn KrId
aus dw Gr Fwh idE[ vzIr rwjy 'jo ky aus dw Gr zrUr Fwh idAWgy[ rwjw
hukm hzUr' kih ky au`QoN clw igAw[ kihMdw,''TIk kIqw cMdn dI l`kV mihlW
vzIr bhuq isAwxw sI[ auh bwhr Aw ky 'c kMm Aw jwvygI, pr CyqI hI aus dw
socx l`igAw ik rwjy dy mn 'c AwKr Gr Fwh dyvo, nhIN qW ieh nukswn
ieh g`l ikauN AweI? prs rwm dw Gr krygw[''
bxy ikMnw smW ho igAw hY, pihlW qW
cMdn ^rIdy jwx kwrn hux prs rwm
rwjy ny Aijhw kdy nhIN ikhw[ ieh socW dy idl c rwjy pRqI koeI mwVw i^Awl
socdw vzIr prs rwm dy Gr phuMc nhIN sI irhw[ Agly idn rwjy ny vzIr
igAw[ hwl-cwl pu`Cx auprMq vzIr ny bulw ky ikhw ik prs rwm dy Gr dubwrw
prs rwm ikhw ik s`c d`s kI qyrI rwjy qW nhIN gey[ vzIr kihMdw, rwjw jI,
nwl koeI g`l hoeI hY[ prs rwm kihx muAw& krnw k`lH qW cMdn dI l`kV hI
l`igAw nhIN jI, AijhI qW koeI g`l ilAwauNdy rhy, mYN huxy jWdw hW[ rwjw
nhIN[ vzIr kihMdw qUM rwjy bwry koeI burw DrmsYn kihMdw, vzIr jI, rihx idE,
iKAwl qW nhIN r`Kdw[ Awpxy idl dI koeI loV nhIN aus dw Gr Fwhux dI[
g`l d`s, mYN kuJ nhIN kihMdw[
Aijhy sohxy Gr Awpxy rwj dI soBw
prs rwm kihx l`igAw, hzUr, vDwauNdy hn Aqy ies qoN Awpxy rwj dI
g`l Asl iv`c ieh hY ik mYN rwjy dw hwl ^uShwlI dw pqw l`gdw hY[ nwly ieMnw icr
pu`Cx igAw sI Aqy rwjy dI hwlq dyK ky ho igAw kdI Bucwl nwl aus dw Gr
mYN AMdwzw lwieAw ik rwjw hux kuJ idnW if`igAw qW nhIN, A`gy vI kuJ nhIN huMdw[
dw hI mihmwn hY, ikauN nw cMdn dI l`kV rwjw DrmsYn kihMdw qusIN aus Aijhw
^rId leI jwvy Aqy sskwr mOky ieh kuJ nw kihxw[ vzIr swrI g`l smJ
mihMgy BwA ivkygI[ pr rwjw TIk ho igAw ik prs rwm dI mwVI nIAq dw
igAw, ijs nwl myrw bhuq nukswn ho AMq hox nwl rwjy dy mn 'coN vI prs rwm
igAw[ vzIr swrI g`l smJ igAw Aqy pRqI mwVw i^Awl clw igAw hY[
kihMdw ik jy qyrI cMdn dI l`kV ^rId
so, ipAwry b`icE ies khwxI qoN sw
leI jwvy, iPr qW rwjy dw mwVw nhIN ieh is`iKAw imldI hY ik sw kdI vI
socyNgw[ prs rwm kihMdw, jI, mY myrI iksy pRqI mwVI nIAq qy mwVw i^Awl
lwgq iml jwvy, myry leI iehI bhuq hY[ nhIN r`Kxw cwhIdw, nhIN qW Aglw vI
rwjw jI Xu`g-Xu`g jIx mYN ikauN mwVw swfy bwry mwVw socx l`g pYNdw hY[-0socW[
vzIr jdoN vwps AwieAw bwl kivqw:
qW rwjw kihMdw ik prs rwm AwE swry ru`K lgweIey,
dw Gr Fwh id`qw ik nhIN[ DrqI mW svrg bxweIey[
vzIr boilAw,''hzUr, mYN prs sB ieh CW idMdy, qy Awp Du`pW sihMdy ny[
rwm dy Gr igAw sI[ mYN BwvyN ienHW 'qy AwrI c`ly, qW vI kuJ nw kihMdy ny[
dyiKAw ik aus dy Gr qW bhuq AwpW vI kuJ socxw hY, ru`KW bcwauxw hY[
kImqI cMdn dI l`kV peI ienHW dI ipAwrI CW , iml ky hMFwauxw hY[
hoeI hY[ mYN soicAw ik cMdn AwpW vI ru`KW vWgUM, is`K jweIey praupkwr[
nPrq iksy krIey nw, sB nwl kro ipAwr[
dI l`kV ik`Qy imldI hY[ ies
23

ru`K

pMQ pRmwixq is`K rihq mirXwdw dI vIcwr-25


(\) corI XwrI nw kry, jUAw nw
Kyfy[
vIcwr:- mnu`KI jIvn nUM mhwn lokW
ny Amolk d`sidAw hoieAW bwkI lokW nUM
ies dI kImq smJx Aqy iesdI kdr
krn dw rwh d`isAw hY[ ies mnu`Kw jIvn
dI kdr krn dw Bwv hY ik ies duAwrw
Aijhy krm nw krny jo s`cy AsUlW qoN
ault Aqy As`iBAk hn[ mnu`KI suBwA hY
ik ies dI rucI mMd pwsy v`l bVI CyqI ho
jWdI hY ijsnUM gurbwxI ivc ikhw igAw
hY:cMigAweI Awlku kry buirAweI
hoie syru] nwnk Aju kil AwvsI gwPl
PwhI pyru ] (pMnw-512)
bury kwm kau aUiT KloieAw ] nwm
kI bylw pY pY soieAw ] (pMnw-732)
mnu`K dw guMmrwh ho jwxw keI kwrxw
qy inrBr krdw hY[gurU swihbwn ny Awpxy
igAwn aupdys rwhIN smwj nUM ijQy hor
AnykW burweIAW qoN bcx dI pRyrxW kIqI hY
auQy corI, jwrI, jUAw Awid dIAW mMd
AwdqW nUM vI C`fx vwsqy ikhw hY[ corI qoN
Bwv hY dUijAW dI cIz nUM aunHW dI mrzI
Aqy iejwzq qoN ibnW lukw ky cu`k jW r`K
lYxw[duijAW dy h`k qy nwjwiez qrIky nwl
Awpxw AiDkwr r`Kxw ijvyN corI, T`gI,
irSvq, byeImwnI, G`t qolxw, Aqy Awpxy
kMm nUM iemwndwrI nwl nw krnw Awid sB
krm ieko hI hn Aqy ienHW dw mUl Bwv
pwp hI hY[ gurmiq ivc ies nUM prwieAw
h`k ikhw igAw hY Aqy hrwm Kwxw ikhw
igAw hY[
hku prwieAw nwnkw ausu sUAr ausu
gwie ]guru pIru hwmw qw Bry jw murdwru n
Kwie ]
(pMnw-136)
is`K nUM h`k Aqy imhnq dI kmweI qy
inrBr rihx dw hukm gurU swihbwn vloN
kIqw igAw hY[duijAW dI vsqU qy Awpxw
h`k jmwauxw D`kw, zulm Aqy byeImwnI
hY[Aijhw krnw gurmiq ivc pUrI qrW
ivvrijq hY[ jwrI qoN Bwv hY ivBcwrI
hoxw[ isK Drm ivc au`c Awcrx Aqy
piv`qr AmlW nUM v`fw ruqbw id`qw igAw
24

hY[piv`qr ikrdwr nUM hI Asl BgqI


dsidAW gurbwxI ivc guxW vwlw jIvn
Dwrn krn dI pRyrxw kIqI geI hY[ ibnHW
au`c ikrdwr dy bwkI sB Drm krm
ivArQ hn ijnHW dw koeI mh`qv nhIN hY[
prDn, pr iesqRI nwl ZYr sMbMDW nUM is`Dy
rUp, ivc pwp krm ikhw igAw hY[Aijhw
mMd krm krn vwly mnu`KW nUM gurbwxI ivc
bydIny byeImwn Aqy ADrmI ikhw igAw
hY[
corw jwrw rMfIAw kutxIAw dIbwxu]
vydInw kI dosqI vydInw kw Kwxu]
(pMnw-790)
pr Dn pr qn pr qI inMdw AKwiD
Kwih hrkwieAw ]
swc Drm isau ruic nhI AwvY siq
sunq CohwieAw ]
(pMnw-396)
Gr kI nwir iqAwgY AMDw ] pr
nwrI isau GwlY DMDw ] (pMnw-1159)
kwm dy csky ivc Psy hoey mnu`K dIAw
rucIAW Aqy vrqoN ivhwr mlIn huMdw hY Aqy
ausdI soc dw mksd vI suc`jw nhIN huMdw[
Aijhy mnu`K nUM smwj ivc dUijAW dI
ie`zq Aqy s`iBAk qOr qrIikAW nwl vI
koeI lYx dyx nhIN huMdw[ kwm vyVHy mnu`K
leI gurbwxI bcn hn:
pwpI hIAY mY kwmu bswie] mnu
cMclu Xw qy gihE n jwie](pMnw-1180)
kwmu koDu kwieAw kau gwlY ] ijau
kMcn sohwgw FwlY ]
(pMnw-926)
ies qoN ielwvw jUAw Awidk Kyfxw vI
is`K jIvn jugiq dy AnkUl nhIN hY[
AijhI pwp kmweI Aqy glq qrIky nwl
iek`qr kIqI dOlq Drm dI ikrq nhIN hY
sgoN pwp ikrq hY Aqy isK leI Apiv`qr
Aqy murdwr Kwx brwbr krwr id`qI geI
hY[ jUAw Kyfx vwlw ivAkqI ikrqI nhIN
ho skdw Aqy hmySw lu`t Aqy byeImwnI hI
ausdw mksd bx jWdw hY[ kmzor dw mwl
hV`pxw Aqy qkVy kol hwr ky kMgwl ho
jwxw hI ies burI lq dw nqIjw hY Aqy
ieh dovyN g`lW hI nyk Aqy cMgy jIvn qoN dUr
dIAW g`lW hn[ BwvyN Aijhw mnu`K ikMnW
hI dwn puMn kry pr pwp dI ikrq hlwl

Aqy Drm nhIN bx


skdI[
mwrx pwih
hrwm mih hoie hlwlu -hrijMdr isMG
sBrwA
n jwie ] nwnk glI
kUVIeI kUVo plY pwie ] (pMnw-136)
(t) pr bytI ko bytI bytI jwnY[ pr
iesqRI ko mwq bKwnY[ Awpin iesqRI so
riq hoeI[ rihqvMq isMG hY soeI[
iesy qrHW is`K iesqrI Awpxy pqI
bRq Drm qy vcnb`D rhy[ (pMnw-21)
vIcwr:- Drm mnu`K nMU Awpxw jIvn
ikrdwr au`cw piv`qr r`Kx dI jugiq
d`sdw hY[ mnu`KI smwj ny lMbw sPr qYA
kridAW s`iBAqw dI isrjxw kIqI hY Aqy
pSU ibrqI Aqy pSUAW vwly jIvn dw
iqAwg krky mnu`KI guxW Anuswr Awpxw
smwj bxwaux dw Xqn ArMiBAw hY[ ies
ivkws dy clidAW hI mnu`K ny Awpxy
irSiqAW dI pihcwx kIqI Aqy auhnW dy
ArQ Bwv qYA kIqy hn[ ijnHW nMU smwj qy
s`iBAqw ny mwnqw id`qI hY[ pr ies dy
clidAW kuJ irSqy Aijhy vI ijnHW nMU
smwj, s`iBAqw qy Drm pRvwn nhIN krdw
Aqy auhnW nMU nwjwiez Awid kih ky
durkwrdw hY[ ienHW ivcoN hI mrd qy AOrq
dw AwpsI irSqw hY[ iehI sWJ jdoN
ipau-DI, BYx-Brw, pqI pqnI dy rUp ivc
huMdI hY qW snmwnXog irSqw mMnI jWdI hY[
pr jdoN iksy mrd qy AOrq dI sWJ ienHW
rUpW ivc nhIN huMdI qW aus nMU gYr vwizb hI
mMinAW jWdw hY[ iesqRI purS dw ivroDI
ilMg hox krky kudrqI hI ie`k dUjy v`l
JukwA Aqy iK`c huMdI hY[ ies JukwA Aqy
iK`c nMU jdoN vwSnw jW glq socxI Awid
dw bl imldw hY qW iehI mnu`K leI glq
idSw ho inbVdw hY[ AwpxI kwm vwSnw dI
pUrqI dI AwV mnu`K keI jugqW hyT pUrI
krdw hY[ 'dosqI' 'Ku`lHwpx' 'ilMgk
AzwdI' Awid lPz mn`uK leI hvs pUrqI
dw swDn bx jWdy hn[ smwj dw ruJwn
glq idSw v`l vDdw jWdw hY Aqy SrmhXw irSiqAW dI piv`qrqw Aqy su`K
(...c`ldw)
Kqm hoxy SurU ho jWdy hn[
meI 2015

sony dy cOr jW sony vrgy is`K?


sonw dwn krn dI soc bdl ky sony (24 kYrt) vrgy guris`K
bxweIey, auhnW pVHweIey ilKweIey qW ik gurU swihb dy smyN rwie
bulwr, dOlq KW loDI, rwjw iSvnwB, mlk Bwgo, BweI f`ly ny AnykW
qrHW nwl smwn sonw, hIry dy Qwl dy ky gurU KuS krn dI koiSS
kIqI pr gur swihb ny AsUlW nwl kdI vI smJOqw nhIN kIqw[
isr Jukdw hY is`KW dI SrDw dy A`gy
ik ie`k SrDwlU ny ipClI idnIN mwrc
2015 iv`c lgBg 17 l`K rupey dw cOr jo
ik sony nwl bixAw Aqy hIirAW nwl
jiVAw hoieAw hY, drbwr swihb
AMimRqsr ivKy bVy hI Adb siqkwr
swihq Bytw kIqw[ ieh cOr qkrIbn
433 grwm 22 kYrt golf Aqy 3.50 l`K
dy hIirAW nwl bxwieAw igAw hY[ ies
SrDwlU qoN ieh cOr igAwnI jgqwr isMG
jI ny pRwpq kIqw Aqy auhnW isropw dy
ky invwijAw igAw[ ieh pihlI vwrI
nhIN ik ies SrDwlU ny Aijhw ivl`Kx
kMm kIqw hovy[ pihlW vI cWdI dy drvwjy
au`pr sony nwl mVvw ky DMnu DMnu rwmdwsu
gur ijin isirAw iqny svwirAw jo ik
drSnI ifEfI sRI drbwr swihb ivKy
suSoiBq hY, qusIN kdI vI drSn kr skdy
ho[
sdky jweIey AYsy guris`KW dy Aqy
auhnW dI Bwvnw dy[ dSmyS ipqw jIE
ptny dI DrqI qy bwl goibMd rwie dy rUp
iv`c jykr qusIN sony dy kVy gMgw iv`c nw
su`ty huMdy qW Swied mY BulyKw pY jwxw sI
ik qusIN sony nwl bhuq ipAwr krdy ho
Aqy mYN vI 2 jW 3 nMbr dI kmweI krky
sony dw smwn dy ky quhw KuS krn iv`c
koeI ksr nhIN sI C`fxI[ pr qusIN swfy
qy ikqnI ikrpw kIqI ik Awpxw idl
KolH dy idKw id`qw ik mY sony nwl nhIN
sgoN sony vrgy guris`KW nwl ipAwr hY[
gurU swihbwn dy smyN rwie bulwr, dOlq KW
loDI, rwjw iSvnwB, mlk Bwgo, BweI f`ly
ny AnykW qrHW nwl smwn sonw, hIry dy
meI 2015

Qwl dy ky gurU KuS krn dI koiSS kIqI


pr gur swihb ny AsUlW nwl kdI vI
smJOqw nhIN kIqw[
dSmys ipqw jI dy ies pirvwr iv`c
swry mYNbrW iv`c eykqw iKMf-puMf geI hovy,
swfy Gr iv`c keI qrHW dy DVy, fyry,
tkswlW, dl, jQy, sBw, suswietIAW bx
geIAW hox, swfy pirvwr dy nOjvwn b`cy
niSAW iv`c grk ho gey hox, piqqpuxw
myry Gr pirvwr qy BwrU ho igAw hovy[ Gr
pirvwr syD dyx vwly hI gurbwxI dw
vpwr krn lg pey hox[ ieh kih dyxw
ik vwV hI Kyq Kwx l`g peI hovy, Awpo
DwpI pY geI hovy[ ies GVI iv`c quhwfy
leI koeI sony dw qohPw lY ky Awvy qW
quhw iks qrHW lgygw, zrw socIey[
18vIN sdI dI g`l krIey qW
gurduAwry BwvyN k`cy huMdy sI pr is`K ieqny
p`ky sI ik mugl bwdSwh sw Kqm krnw
qW dUr, ijauNdy jIA iksy ie`k is`K vI
is`KI qoN fulw nw sky[ pr APsos ik A`j
AsIN hjwrW mx sonw Apxy gurduAwirAW
'qy pwlkIAW, cwnxIAW qy cOrW qy lgw
id`qw hY pr irzlt kI inkilAw, ik
iehI sonw swfy inGwr dw kwrn bxdw
igAw[ cODr dI Bu`K ny swfI m`q mwr
id`qI hY[ AsIN Apxy gurduAwirAW
cmkwaux Aqy ilSkwaux leI sMgqW v`loN
Byt kIqI mwieAw dI AYsI durvrqoN kIqI
ik swfw swrw zor kyvl iehnW cIzW 'qy
hI rih igAw hY[ byS`k AsIN gurduAwry
mwlwmwl kr ley pr is`K kMgwl Aqy hor
kMgwl huMdw igAw[
sony dy cOr Aqy guMbdW leI sonw dwn

krn vwilE! A`j


zrw Jwq mwro ik
dsmyS ipqw dy ies
pirvwr iv`c ikqny
AMimRqDwrI-j`j,
fwktr, ArQ-swihb isMG #
S w s q r I ,
98152-70101
ivigAwnk, jrnilst Aqy pwielt
hn[ ikMny swfy kol v`fy hspqwl hn,
ikM n y swfy ko l v` f IAW v` f IAW
XUnIvristI hn[ ikMnw swfy kol SoSl
mIfIAw hY[ AsI A`j q`k koeI nobl
pRweIz ikauN nhIN ij`iqAw? ikMny swbq
sUrq iKfwrI ieMtrnYSnl lYvl qy phuMcdy
hn[ swfI Awvwz dunIAW q`k ikauN nhIN
phuMcdI[ guris`K SrDwlU jI quhwfy A`gy
h`Q joV ky bynqI hY ik 17,00,000/rupeIey nwl qkrIbn 500 b`icAW
ie`k swl PRI ividAw id`qI jw skdI sI[
Swied iesdy ivcoN hI koeI sony vrgw
guris`K pYdw ho jWdw[
mY l`gdw ik jy AsIN gurbwxI
smiJAw huMdw qW AYsIAW nwdwnIAW kdy
nw krdy[ ikauNik BweI gurdws jI ny qW
ieQoN q`k kih id`qw ik jYsy sq mMdr
kMcn ky auswr dIny[qYsw puMn isK kau
iek Sbd isKwey kw[ (673-6) AwE
AsIN pRx leIey ik cOr kI, jykr
gurduAwry vI sony dy bxw ky dwn kr dyeIey
qW ausdw koeI ArQ nhIN[ jykr aus iv`c
bYTx vwly AigAwnqw nwl jUJ rhy hn[
loV hY igAwn vMfx dI Aqy Awaux vwlI
pnIrI cMgI Aqy aucyrI ividAw dyx
dI[ ijnHW dw pRbMD swfy gurduAwirAW
swihb qoN hoxw cwhIdw hY[ sonw dwn krn
dI soc bdl ky sony (24 kYrt) vrgy
guris`K bxweIey, aunHW pVHweIey
ilKweIey qW ik swfy nOjvwn ienHW
gurduAwirAW qy mwx mihsUs kr skx
Aqy is`KI dI cVHdI klw hovy[
-025

ienswnIAq dy muj`smy

qusIN CyqI Gr Aw
jwvo! su`KI dI qW A`j
grdn hI nhIN itkdI,
jdoN hI bYTw huMdY ie`k pwsy
luVk jWdw AY[ myrI pqnI SivMdr
AYnw hI bol skI sI[ mYN Coty vIr j`gr
Gr Awaux leI Pon kr id`qw sI[
su`KI du`KW, drd qy pIVW dw ivMinHAw
32 swlW dw swfw Cotw bytw hY[ fyF ku
swl dy aus pihlw dOrw ipAw sI[
jnm smyN auh roieAw vI nhIN sI[ grB
'c aus dI grdn duAwly plwsYNtw
ilpitAw hox krky aus dw srIrk Aqy
idmwgI ivkws vI pUrw nhIN sI ho
sikAw[ auh qurn qy bolx vI ipCV ky hI
l`igAw sI[ bcpn 'c hI aus dIAW
dvweIAW SurU ho geIAW sn jo hux qk
vDdIAW hI jw rhIAW hn[
Cotw vIr vI Aw igAw sI[ aus ny
luiDAwxy ijs fwktr qoN su`KI dI dvweI
cldI sI, Pon imlwieAw pr sMprk
nw ho sikAw[ AsIN su`KI dI grdn
shwrw dy ky rotI KuAweI Aqy svyry
luiDAwxy jwx dw pRogrwm bxw ky sON gey[
dUjy idn svyry Aw ky Coty vIr ny luiDAwxy
vwly fwktr dI ivdyS cly jwx dI ^br
suxweI qW AsIN hor vI audws ho gey sW[
byty dI hwlq pihlW nwloN vI mwVI ids
rhI sI[ Awpxy Sihr dy iksy fwktr
kol jwx leI soc hI rhy sW ik su`KI
muV dOrw pY igAw[ dOrw byh`d iBAwnk
sI[ SivMdr qy bytI nvdIp au`cI au`cI rox
l`g peIAW[ AsI dovyN Brw Aqy swfw
v`fw bytw BYABIq ho gey sW[
dOry dw zor jdoN QoVHw ijhw GitAw qW Coty
vIr ny su`KI Awpxy moiFAW 'qy cu`k ky
ijauN hI kwr dI ipClI sIt 'qy pwieAw
qW dOrw Pyr pY igAw[ su`KI dw swrw srIr
pUrI qrHW AwkV igAw sI[ aus dIAW
l`qW bwhW ivMg qiVMgIAW ijhIAW ho
geIAW sn[ GuMf muV gey sn[ roNdI
kurlwauNdI SivMdr vI su`KI nwl bYT
geI[ mYN j`gr dy nwl dI sIt 'qy bYT
igAw qy AsIN Sihr qur pey[ su`KI dy
dOry vDdy hI jw rhy sn[ mYN Awpxy keI
26

-nMd isMG 94170-35744

hor nyVilAW Pon kr id`qy[ ijhVy


hspqwl jwx dw AsIN &Yslw kIqw sI
aus dw nW vI aunHW d`s id`qw[ ieh swfI
bdiksmqI hI smJo ik fwktr hspqwl
iv`c nhIN sn[ hspqwl dy muMfy kuVIAW
dI mdd nwl AsIN su`KI AweI.sI.XU.
iv`c pw ilAw sI[ Cotw vIr Aqy SivMdr
ij`Qy fwktrW dI d`s peI, aunHW lYx
leI B`j gey sn[ bytw hwlo-byhwl hoeI
jw irhw sI[ hspqwl dy stwP v`loN Pon
kIqy jwx'qy dovyN fwktr Aw gey sn[
su`KI SWq ho igAw lgdw sI[ hwey,
ieh qW iSPt krnw pYxY[ Awpxy kol qW
vYNtIlytr vI nhIN, iehdw qW swh ruk
igAw hY[mnocikqsk fwktr ny
AwauNidAW swr au`cI Awvwz iv`c kih
id`qw sI[
SivMdr dIAW Bu`bW inkl geIAW
sn[ ieh nrm idl qy nyk fwktr Bwvuk
ho ky ^ud vI rox l`g peI[ mOq ny swfy
su`KI swQoN Koh ilAw lgdw sI[ su`KI dy
drd qy qklI&W swfy ih`sy dIAW smJ
ky AsIN AwpxI JolI 'c sWBI bYTy sW, pr
hux auh swQoN Kus igAw jwpdw sI[
fwktr swihb, ieh hux ikqy hor qW
iljwx vwlw hY nhIN, qusIN koiSS qW
kro! mYN msW hI ADUrI ijhI imMnq
kr sikAw sW[ qusIN swry bwhr jwE,
qy qusIN vI! fwktr ny SivMdr dy nwl hI
ro rhI AwpxI GrvwlI sweIkYtirk
fwktr vI bwhr jwx dI hdwieq kr
id`qI[ auh sw nwl lY ky bwhr Aw geI[
pr AsIN Pyr AMdr cly gey sW[
jonI! fwktr ny Awpxy shwiek
muMfy ieSwrw kIqw Aqy auh su`KI dIAW
l`qW Awpxy goifAW ivckwr lY ky aus
dy pyt zor zor dI dbwaux l`igAw[
keI vwr Aijhw krn nwl su`KI swh
Aw igAw[ swh ie`k dm ieMnw qyz Awaux
l`igAw ik aus dy mUMh iv`coN slweIvw Aqy
lhU dy Puhwry Pu`tx l`g pey sn[ auh burI
qrHW hONk irhw sI[

CyqI vYikaUm
klInr lwE! fwktr
au`cI boilAw[ vYikaUm
klInr nwl swh nwlI 'c
igAw slweIvw Aqy lhU k`F id`qw igAw[
su`KI hwly vI burI qrHW hONk irhw sI[ dOrw
Pyr pY igAw sI[ swfy hMJUAW ny GrwlW dw
rUp Dwr ilAw sI[ sw Drvws dyx leI
iksy kol vI koeI Sbd nhIN sn[ ie`k
iBAwnk qy frwauxI cu`p Cw geI sI[
pySYNt tyFw krI r`Ko, dubwrw
rYspIryt nhIN krnw[ firp lw ky auh
aus dy lhU iv`c dvweIAW su`t rhy sn[
koeI vI dvweI Asr nhIN sI kr rhI[
pr fwktr Aqy aunHW dy shwiek muMfy
kuVIAW ny qW ijvyN mOq dy qWfv mUhry hwr
nw mMnx dI Twx leI sI[ AKIr ie`k
dvweI ny QoVHw ijhw Asr idKwieAw[
dovyN pwsy firp lwE, ieh dvweI ijMnI
qyzI nwl ho sky pySYNt dy bl`f iv`c
Byjo[ fwktr Awpxy shwiekW &OjI
A&srW vWg hukm dy irhw sI Aqy auh
hukmW dw pwlx krI jw rhy sn[ aunHW dI
fwktr pqnI vI Awpxy Awp swvW
krky AMdr Aw geI sI[
iqMn GMitAW dI j`dojihd qoN bwAd
su`KI dy dOry ru`k gey sn[ aus dw swh vI
TIk c`lx l`g ipAw qy AsIN bwhr Aw ky
bYT gey sW[ QoVHI dyr bwAd fwktr joVw
bwhr AwieAw[ bwhr bYNc 'qy bYTy AsIN
auT ky KVHy ho gey[ su`KI hux TIk hY,
Gbrwaux dI loV nhIN[ mihlw fwktr
ny sw qs`lI idMidAW ikhw[ aus dy
Grvwly fwktr dI muskrwht iv`c ij`q
dI ^uSbU sI[ mOq au`qy ienswnIAq dI
ij`q dI ^uSbU! fwktr swihb, ikMny pYsy
jmHW krvweIey? do ku GMitAW bwAd mYN
swvW ho ky fwktr dy kmry 'c jw ky pu`Cx
l`igAw[ koeI nhIN, lY lvWgy pYsy vI[
su`KI hux qW iblkul TIk hY nw? fwktr
dI AMdrlI ienswnIAq ny mY JMjoV ky
r`K id`qw sI[ myrIAW A`KW Pyr nm ho
geIAW sn[ hux jdoN vI kdy aus
hspqwl koloN dI lMGdy hW qW isr Awp
muhwry hI Juk jWdw hY[ -0meI 2015

A`j dy Xu`g iv`c vI bhuq swry lok


aunHW joqSIAW v`loN lu`ty jw rhy hn; ijhVy
jnm p`qrIAW, tyivAW, hsq ryKwvW,
gRih dSw, cMgI-mwVI iksmq, idnW
iv`c hI l`KpqI bxwaux, ipAwr iv`c
As&lqw Awid ijhIAW sm`isAwvW dw
h`l krn dI ig`dVisM|I Awpxy kol hox
dw dwAvw krdy hn[ Aijhy joqSIAW dy
jwl iv`c Ps ky lok AwpxI AwriQk
Aqy mwnisk lu`t krvwauNdy hn[ ienHW
v`loN C`fIAW jWdIAW CurlIAW dw Asr
ies kdr vD cu`ikAw hY ik keI
pirvwrW dy DIAW pu`q mMglIk dy c`kr
iv`c hI ivAwh dI aumr lMGw lYNdy hn[
ie`QoN q`k ik ie`k AKOqI joqSI sonw
du`gxw krn dI g`l AwK ky iksy pirvwr
nwl T`gI mwr igAw[ jdoN aus v`loN
Cpvwey ieSiqhwrW 'qy id`qy nMbrW dI
sUcI kFvweI geI qW ie`k vI nMbr
aus dy Awpxy nW aupr nhIN sI[
pVqwl krn 'qy swhmxy AwieAw ik
bwhrly rwjW iv`coN Awey keI joqSI
jMqr iqAwr kr ky dyx leI lokW
koloN rwSn kwrf, votr kwrf Awid
dIAW &oto kwpIAW mMgvw lYNdy hn,
ijnHW bwAd iv`c mobweIl kunYkSn
lYx leI vriqAw jWdw hY[ ies T`gI
mwrn jW iksy AOrq Bjw ky lY gey
AKOqI joqSI, qWqirk, swD Awid dw
Qhu itkwxw pqw hI nhIN l`gdw[ gRihAW
dI g`l kIqI jwvy qW hornW vWg DrqI vI
ie`k gRih hY[ ies dw mwVw Asr iksy vI
joqSI ny A`j qk nhIN d`isAw[ Asl
iv`c ibnW lwgq qoN kmweI vwly ies DMdy
nwl vpwrk soc vwly ivAkqI vI juV
cu`ky hn, ijnHW ny Awpxy d&qrW iv`c
kMipaUtr r`K ky ies pwKMf hor vI
auqSwihq kIqw hY[ rwSIAW rwhIN d`sI
jWdI iksmq dw is`Dy rUp iv`c hI ihswb
lwieAw jwvy qW ie`ko A`Kr qoN nW SurU hox
vwly pqvMiqAW Aqy mujirmW dI rwSI vI
ie`ko hovygI, pr dovyN iksm dy
ivAkqIAW dy kMm Aqy iksmq iv`c
ieMnw &rk ikauN huMdw hY? gRihAW,
rwSIAW, Agly ipCly krmW dw Pl
meI 2015

-ibRS Bwn bujrk # 98761-01698

lokW dI mwVI iksmq


cMgI bxwaux leI ngW dw hr
swl Bwrq iv`c KrbW rupey dw
kwrobwr ho jWdw hY[ ieh ng
pwaux nwl lokW dI mwVI
iksmq qW cMgI nhIN huMdI, pr
ng vycx vwilAW dI iksmq
zrUr bdl jWdI hY[

Awid vrgIAW g`lW


ivigAwnk q`QW dy
AwDwr 'qy GoiKAW
joiqS dy nW 'qy lokW
lu`tx vwilAW dw Asl
ichrw bynkwb ho jWdw
hY[ joiqS muqwbk sUrj
swry gRihAW duAwly GuMmdw
mMn ky rwSIPl d`isAw jWdw hY[
ivigAwnk qOr 'qy DrqI smyq swry gRih
sUrj duAwly GuMmdy hn[ ies leI joiqS
dw koeI ivigAwnk AwDwr nhIN hY[
au~qrwKMf iv`c AweI Aw&q v`l iDAwn
mwirAw jwvy qW hzwrW ienswnW Aqy
jwnvrW dIAW jwnW clIAW geIAW,

ijnHW dy h`QW dIAW ryKwvW vI v`Kov`KrIAW sn, jnm p`qrIAW iv`c


joqSIAW v`loN kIqy gey dwAvy vI v`Kv`K sn, pr swirAW nwl Gtnw ie`ko
ijhI vwprI[ joiqS rwhIN Biv`K d`sx
vrgIAW g`lW lu`t dw swDn bx ky rih
geIAW hn ikauNik sdIAW purwxw ieh
DMdw Ajoky ivigAwn dy Xu`g iv`c hr
vrg dy ivAkqIAW ny Awpo Awpxy
ihswb nwl qoirAw hoieAw hY[
AijhIAW bhuq swrIAW g`lW hn
ijnHW dw rwSIAW nwl koeI sMbMD nhIN
huMdw, pr auh vwprdIAW hI rihMdIAW
hn[ keI ivAkqI quhw vsqU Swsqr
vwly vI iml skdy hn[ Aijhy ivAkqI
kihMdy hn ik vwsqU Swsqr koeI joiqS
nhIN hY, sgoN ivigAwn nwl juVI Gtnw
hY[ iksy dy Gr iv`c vwDw krvwaux Aqy
ibmwrIAW dUr Bjwaux leI vwsqU
Swsqr vwly Gr dI idSw jW C`qW /
drvwizAW dI aucweI vDwaux /
Gtwaux dIAW slwhW idMdy hn[
jdoNik ies qrHW krn nwl cMgw mwVw
kuJ ho hI nhIN skdw[ ies qrHW
joiqS dw ieh DMdw hux iek`ly pRoihqW
dy h`Q 'c nhIN irhw sgoN hr
vrg nwl sM b M i Dq
ivAkqI kMipaUtr
nwl jnm p`qrIAW,
do rUhW dw S`uBAS`uB imlx Aqy
hor AVMg-bVMg
bxwaux l`g pey
hn[
lokW dI mwVI
iksmq cMgI bxwaux
leI ngW dw hr swl Bwrq
iv`c KrbW rupey dw kwrobwr ho jWdw hY[
ieh ng pwaux nwl lokW dI mwVI
iksmq qW cMgI nhIN huMdI, pr ng vycx
vwilAW dI iksmq zrUr bdl jWdI hY[
-0-

bMdy Aqy bWdr dy h`QW dIAW lkIrW qkrIbn ieko ijhIAW huMdIAW hn
pr bWdr dw h`Q koeI nhIN dyKdw, ikauNik ausdy jyb (mwieAw) nhIN l`gI huMdI[
27

Gr dI buinAwd h-s`s dw irSqw


bilhwr isMG goibMdgVHIAw 98785-20903

s`s-h dw irSqw ie`k jnm nhIN, ieh qW do jnmW dw irSqw hY[


ie`k pyky Gr dw jnm qy dUjw shury Gr dw jnm[ iPr sihxSIlqw dovyN
jnmW qy dovyN irSqydwrIAW ijaUNdy-jIA svrg dw AwnMd b^SdI hY[
ieh jnm pRwhuxwcwrI vWg hI hY, iPr kwhdy leI kuV`qx qy qxwA
BirAw jIvn ijaUx leI mjbUr hoxw hY[
sihxSIlqw Aqy sihj AvsQw dw
AwnMd hI v`Krw hY[ ies AwnMd dy iv`coN
su`K dI pRwpqI huMdI hY[ A`j-k`lH dy B`jdOV Bry zmwny iv`c hr koeI kwhl 'c
ivcrdw hoieAw Awpxw sihj AwnMd
guAw C`fdw bYTw hY[ hr Kyqr iv`c h`doN
v`D pRwpqI dy BulyKy 'c ivcridAW Awm
AwdmI AwpxI mn dI sihxSIlqw w
nzr Aw irhw hY, ^ws krky Gr pirvwr
iv`c mwVI-motI g`l 'qy iKJxw ir`Jxw vI
iesy kVI dw ih`sw hI ikhw jw skdw hY[
Gr pirvwr dw Durw s`s-h
mMinAw jWdw hY[ s`s-h dw irSqw jy
nhuM-mws dw irSqw mMn leIey qW koeI
AiqkQnI nhIN hovygI[ ies irSqy dy
iv`c v`fI izMmyvwrI, &rz Aqy AiDkwr
s`s dy ih`sy AwauNdy hn ikauNik ie`k s`s
ny Awpxy shury Gr iv`c ivcridAW
Awpxy pirvwr ie`QoN qk ilAWdw huMdw
hY ik auh vI AwpxI h rwxI koloN
Awdr-siqkwr dI Jwk r`KdI hY[ ie`k
suGV isAwxI s`s AwpxI Axjwx h
rwxI koloN ipAwr Bry slIky Aqy zubwn
dI imTws nwl pYrIN h`Q lvw lYNdI hY[
mwipAW dy Gr plIAW lwf-ipAwr iv`c
rhIAW b`cIAW keI kMm is`Kx qoN ip`Cy
rih jWdIAW hn[ keI GrW dw mwhOl jW
kwrobwrI isstm Aijhw huMdw hY ik mwpy
DIAW GrylU kMmkwr iv`c nhIN
lgwauNdy[
keI b`cIAW pVHweI iv`c hI ru`JIAW
rihMdIAW hn Aqy hor kMmW qrjIh
nhIN idMdIAW, pr swfy dyS dw FMgqrIkw hI ies qrHW dw hY ik shury Gr jw
ky ie`k vwr qW hr lVkI dw GrylU
kMmkwjI iemiqhwn zrUr ilAw jWdw hY[
28

keI vwr qW pyky Aqy shury Gr pirvwr


dy rihx sihx, Kwx pIx, pihnxhMFwaux, bolx-cwlx iv`c koeI izAwdw
&rk nhIN huMdw, ijs krky lVkIAW
Awpxy shury bVy sihj Awrwm nwl v`s
jWdIAW hn[ keI vwr siQqI QoVHI
v`KrI qy ault huMdI hY, ijvyN pyky Gr nwloN
shury Gr swrw kuJ hI v`Krw huMdw hY[
ie`Qy hI s`s-h dI sihxSIlqw
ksv`tI 'qy priKAw jw skdw hY[
pyky Gr qoN shury Gr phuMcI lVkI
s`s ny hI AwpxI isAwxp nwl DI bxw
ky r`Kxw huMdw hY[ s`s AwpxI h-rwxI
skI mW vrgw lwf ipAwr Aqy skI
DI vrgy AiDkwr dy ky Gr dw mwhOl
sdw AwnMd qy ^uSIAW KyVy BirAw r`K
skdI hY[ iksy vyly Gr iv`c h koloN
koeI mwVw-motw kMm Zlq ho jwvy, koeI
cIz fu`lH ivgV jwvy, ikqy koeI au`cInIvIN g`l khI jwvy qW dwnIAW s`sW cu`p
v`t ky vI h rwxI aus dI ZlqI dw
Aihsws krvw idMdIAW hn, nw ik
bhwnw lY ky bwq dy bqMgV bxw ky Gr
isr 'qy cu`k lYNdIAW hn[ ie`Qy hI s`s dI
isAwxp qy sihxSIlqw ijhy guxW dI
prK huMdI hY[
isAwxIAW s`sW AwpxI h rwxI dI
ZlqI kdy vI cuglKor znwnIAW dy
kMnIN nhIN pYx idMdIAW, sgoN hr QW
AwpxI h dIAW qwrI&W Aqy is&qW
krdIAW hn[ Gr dI muKI hox dy nwqy
s`s dw &rz Aqy AiDkwr bxdw hY ik
Gr dy iv`c hmySW sihxSIlqw bxw ky
r`KidAW pirvwr 'c Apx`q dw mwhOl
isrj ky r`Ky[ h dw &rz bxdw hY ik
s`s skI mW nwloN vI v`D siqkwr dyvy

Aqy aus dy hukm dI pwlxw cweIN-cweIN


qy iKVHy m`Qy pRvwn krky shury Gr dy
mwhOl hmySW ^uSgvwr bxw ky r`Ky[
iksy vyly Axjwxpuxy jW kwhlI iv`c kuJ
Zlq ho jwvy qW h muAw&I mMgx iv`c
koeI sMg-Srm mihsUs nw kry[ jo kMm
kwr bwry jwxkwrI nw hovy jW kMm krnw
hI nw jwxdI hovy, aus bwry s`s mW koloN
vI ausy qrHW hI pu`Cy, ijvyN pyky Gr AwpxI
skI mW koloN pu`CdI rhI hovy[ cMgI h dw
&rz hY ik svyry jldI au`T ky v`ifAW qoN
ASIrvwd lvy[ iPr Kwxw-pwxI vI
pihlW s`s mW dyvy[ iksy vyly s`s
koeI iF`l-m`T hovy, iksy vyly mwnisk
qxwE hovy, kdy s`s dy gu`sy dw pwrw cVH
vI jwvy qW h-rwxI sihxSIlqw bxweI
r`Ky Aqy s`s dI hmySW mddgwr swbq
hovy[ iPr kuJ smyN bwAd sB kuJ Awm
dI qrHW ho jWdw hY[
mnu`KI suBwA iesy qrHW hI hY[ kdy
kdy ies dy mn iv`c gu`sy dw gubwr bx
jWdw hY[ bs, loV huMdI hY Aijhy smyN
SWqI qy sihj-AvsQw qoN kMm ilAw
jwvy[ jy Gr iv`c mrdW dw suBwA kuJ
A`KV iksm dw hovy qW vI s`s-h dI
sihxSIlqw dw iehdy 'c SWq rol
shweI huMdw hY[ s`s-h dw irSqw ie`k
jnm nhIN, ieh qW do jnmW dw irSqw
hY[ ie`k pyky Gr dw jnm qy dUjw shury
Gr dw jnm[ iPr sihxSIlqw dovyN
jnmW qy dovyN irSqydwrIAW ijaUNdyjIA svrg dw AwnMd b^SdI hY[ ieh
jnm pRwhuxwcwrI vWg hI hY, iPr kwhdy
leI kuV`qx qy qxwA BirAw jIvn
ijaUx leI mjbUr hoxw hY[
-0meI 2015

nwnkSwhI kYlMfr dw ivvwd-ie`k idRStIkox


hrpwl isMG pM 94642-51454

is`K imSnrI pRcwrk Aqy iviBMn


Akwdimk SwKwvW dy ivdvwn sMswr
Aksr PKr nwl d`sdy rihMdy hn ik
DrmW ivcoN sB qoN nvInqm, AwDuink hox
kwrn Aqy gurU swihbwn dI bOiDk rucI
kwrn gurmiq dlIl aupr AwDwirq
ivigAwnk Drm hY[ ies dwAvy dI hvw
kdI pujwrI k`F idMdy hn, kdI isAwsI
nyqw[ hux Kwlsw kYlMfr dy mu`dy aupr jo
rol-Gcolw micAw hY, auh inMdxXog Aqy
Srmnwk hY[
pwl isMG puryvwl v`loN imhnq nwl
iqAwr kIqy ivigAwnk kYlMfr Bly
isMG swihbwn ny srbsMmqI nwl lwgU
kIqw sI[ ies nwl iek vwr sw vI ieh
Brm ho igAw sI ik smW Aw igAw hY
Akl Aqy dlIl dI kdr hox l`gI hY,
swrQk qrk mwnqw imlI hY[ QoVHy smyN
bwAd ies ivru`D sMq smwj ny sotI cu`k
leI, iek v`fw fYNt pwaux ivc kwmXwbI
iml geI[ mwVI-motI sPlqw imlx ip`CoN
suBwivk hY ik bwkI dI ksr pUrI krn
leI iqAwrI SurU ho jwieAw krdI hY[
isMG sBw lihr ny ieh ruJwn pYdw
kIqw ik is`K pMQ ivl`Kx rihq mirAwdw
dw DwrnI inrwlw Drm mwrg hY, ijs dw
PlsPw, ieiqhws, rihq mirAwdw Aqy
smwj-ivDwn AwpxI iksm dw Awp hY,
suqMqr Aqy invyklw hY[ jy swrw kuJ v`Kv`K hY qW is`KW dI jMqrI jW kYlMfr ihMdUAW
vwlw ibkrmI jW eIsweIAW vwlw eIsvI
ikauN hovy? muslmwnW dw ihjrI kYlMfr hY,
Kwlsw pMQ Awpxw kYlMfr iqAwr krygw[
vYsy ienHW swry kYlMfrW ihMdU, eIsweI jW
pwrsI kYlMfr kihxw ausy qrHW ivArQ hY,
ijvyN koeI DrqI, cMd sUrj khy ik ieh
gRih Aqy ienHW dIAW cwlW ihMdU, is`K jW
eIsweI cwlW hn[ Aijhw audoN kih skdy
sW jy gRih cwlW irSIAW, gurUAW jW
pYgMbrW ny insicq kIqIAW huMdIAW[ swrI
kudrq qy ies dIAW gqIivDIAW vwihgurU
dy Bwxy ivc kwrvweI kr rhIAW hn[
meI 2015

ienHW dIAW gqIAW dw ivigAwnk


AiDAY n kridAW pu r wqn qwrwivigAwnIAW ny kYlMfr iqAwr kIqy[
ienHW kYlMfrW aupr AwDwirq koeI ivvwd
iCVy qW isAwxy bMdy bYT ky ivcwr-vtWdrw
krn qy h`l k`Fx[ ieQy sm`isAw dw h`l
k`Fx dI QW q^q dy jQydwr k`Fx dIAW
kwrvweIAW huMdIAW dyKIAW qW AsIN
soicAw pwTkW nwl Awpxy idl dI g`l
sWJI krIey[
DrqI dy kuJ iK`qy Aijhy hn, ijQy
Bucwl vDIk AwauNdy hn, ikqy smuMdrI
qUPwnW dIAW, iksy hor QW jvwlwmuKI Ptx
dIAW sMBwvnwvW hn[ kdI pRwcIn smyN
Aijhw hoieAw krdw sI ik ienHW AwPqW
qoN bcx leI sQwnk pRBwivq lok
pujwrIAW dy kihx Anuswr Dwgy, qvIqs
tUxy krdy sn[ hux vDIk igxqI ies
AMD-ivSvws qoN mukq ho cu`kI hY[ byS`k
hwly vI Aijhy aujl idmwg bMdy iml jWdy
hn, ijnHW Anuswr pitAwly dI ndI n`QBytw lYx ip`CoN gu`sw C`f idAw krdI hY[
ijs qrIky is`K kYlMfr dw ivvwd qUl
PVdw jw irhw hY, auh sMswr dy swry
sUJvwn is`KW SrimMdgI dy irhw hY[
mMidr dw pujwrI gRihx l`gx dI
qrIk Aqy shI smW d`s skdw hY pr auh
gRihx nw A`gy-ip`Cy pw skdw hY, nw rok
skdw hY[ ievyN hI pwl isMG puryvwl rwhIN
iqAwr kIqy kYlMfr aupr pujwrIAW/isMG
swihbwn, sMq smwj jW AkwlI dl dy
jQydwrW it`pxIAW krn dw ikvyN
AiDkwr hY? ieh aunHW dy kwrj Kyqr ivc
ikvyN AwauNdw hY? pwTkW d`s deIey ik
au`qrI Bwrq ivc pRc`lq vYidk jMqrI
kurwlI dy ivdvwn pMifq iqAwr krdy
hn[ ieh jMqrI dhwkw pihlW iqAwr ho
jWdI hY, iPr Cp ky loVvMdW q`k pu`jdI hY[
ieh jMqrI sUrj Aqy cMd dovW dIAW
gqIAW aupr AwDwirq hY, PlsrUp do
jMqrIAW hn, ikauNik dovW dIAW pulwVI
cwlW iBMn-iBMn hn[ ies jMqrI ivc

Aksr ivvwd pYdw nhIN huMdw, koeI


muSikl Awvy qW h`l kr ilAw jWdw hY[
AkwlI dl vWg KMfy nhIN KVkwey jWdy,
pujwrIAW nOkrIAW qoN brqrP nhIN
kIqw jWdw[ ies kYlMfr ky h`k Aqy ivroD
ivc do iDrW dw AwpsI JgVw ikvyN qrk
sMgq hoieAw?
vDIk pwTkW Swied pqw nw hovy,
iek sdI pihlW mhwrwjw &rIdkot ny
hirmMdr swihb ivc ibjlI iPt
krvwaux dI syvw krn dw PYslw kIqw[
v`fw jnrytr mMgvw ky jdoN iPitMg SurU
krn l`gy, qd pujwrIAW ny ies dy ivroD
ivc Sor pwieAw-ibjlI dw ieQy kI kMm?
Plwxy ihMdU mMidr Aqy Plwxy eIsweI
igrjy ivc ibjlI nhIN hY, pr AMgryz
drbwr swihb iB`txw cwhuMdy hn[ so
ibjlI vwsqy hwmI Br id`qI[ dUjI dlIlibjlI krMt nwl bMdy Aksr mrdy hn,
pMj-cwr bMdy mr gey, SrDwlU m`Qw tykx
nhIN Awauxgy[ qIjI dlIl-Drm mn dI
SWqI vwsqy hoieAw krdw hY, ibjlI cMcl
huMdI hY[ ies dI cMclqw sdkw mn
iekwgr kdI nhIN ho skygw... vgYrw
...vgYrw[
hux AsIN dyK rhy hW jlOA dI rwq
ibjlI dI krwmwq vrqdI hY, nw mOqW
hoeIAW, nw SrDwlU m`Qw tykxo hty qy nw
mn ivc cMclqw dw vsybw hoieAw[ ieh
Gtnw Xwd krky hwsw Aw jWdw hY[
Biv`K ivc iek idn Aweygw jdoN lok
h`isAw krngy ik kYlMfr dy ivigAwnk
msly ivigAwnIAW dI mdd nwl h`l
krn dI QW Kwlsy Awps ivc jUJx l`g
pey sn, ies sdkw jQydwrW dIAW
brqrPIAW ho geIAW sn[ gurU-GrW ivc
ey. sI. krMt TIk hY ik fI. sI. krMt TIk
rhy, ies dw PYslw ieMjInIAr krn ik
isMG swihbwn? kYlMfr dw inrxw Awrwm
nwl nhIN hoeygw, ikauNik mslw auliJAw
nw qW sulJwaux leI lIfrW dI AihmIAq
nhIN rhygI[
-029

kwiv PulvwVI
krmW dw ihswb

-rxDIr isMG 87259-83841

KUn dy nwl Br ky toBw, gMgw nhwvx c`ly hW,


swrI ijMdgI BlweI nw kIqI, qWhIEu k`lm k`ly hW
keI Anjwxy iv`c mwry ny, keI jwx bu`J ky pwVy ny,
keI mwsUm su`qy pey, ku`K iv`c hI blI cwVy ny,
pihlw moqI Tu`krw id`qy, hux kMkr mMgdy A`f p`ly hW,
KUn dy nwl Br ky toBw, gMgw nhwvx c`ly hW
dyK qr`kI horW dI, kuV-kuV krky sVdy hW,
horW nUM du`KI vyKx leI Kud vI dojK Brdy hW,
swfy AMdroN id`l kwly ny, auNJ BWvy auj`ly hW,
KUn dy nwl Br ky toBw, gMgw nhwvx c`ly hW
Drm dw nW lY-lY ky, lokwN dw KUn incoV ilAw,
ij`Dr nUM vI id`l kIqw, gurU mMqr nUM mroV ilAw,
swfy h`Q lhU nwl iBjy ny, auNJ vjwaudy AsIN t`lIAw t`ly hW,
KUn dy nwl Br ky toBw, gMgw nhwvx c`ly hW
bjurgW ny imhnq kr-krky, pYrW qy KVw kr id`qw,
ijMnw vI kr skdy sI, aus qoN vI v`D ky kr id`qw,
Pyr vI g`l AMgUTw dy ky, AsIN Awpxy ih`sy m`ly Aw,
KUn dy nwl Br ky toBw, gMgw nhwvx c`ly hW
sdw s`c dy mwrg qy c`lxw, AsIN b`icAw nUM smJwauny hW,
BwvyN b`icAw dI bolI lw ky, AsIN l`KW not kmwauny hW,
Pyr AwpxI vwrI kihny Aw, ik b`cy swfy J`ly Aw,
KUn dy nwl Br ky toBw, gMgw nhwvx c`ly hW
sIny iv`c ik`l Tok-Tok ky, sB dw id`l duKwaudy rhy,
horW dw du`K, Kud dw hwsw, n`c-n`c KuSI mnwaudy rhy,
hux AwpxI vwrI rxDIr dr-dr, nIr vhwvx c`ly hW,
KUn dy nwl Br ky toBw, gMgw nhwvx c`ly hW
KUn dy nwl Br ky toBw, gMgw nhwvx c`ly hW,
swrI ijMdgI BlweI nw kIqI, qWhIEu k`lm k`ly hW,
KUn dy nwl Br ky toBw, gMgw nhwvx c`ly hW
KUn dy nwl Br ky toBw, gMgw nhwvx c`ly hW -0-

klgI ky sjwny vwly...


-ismrn kOr

Bwrq myN iPr sy Awjw, klgI ky sjwny vwly....[


Ab Aw ky drs idKw jw, klgI ky sjwny vwly....[
qyry lwl pVy gPlq myN, sB pMQ pVw hlcl myN[
Ab Aw ky aunhyN bcw jw, klgI ky sjwny vwly....[
qyrw Kwlsw pMQ sjwnw, ig`dVoN sy Syr bnwxw[
murdoN ko ijMdw bnw jw, klgI ky sjwny vwly.....[
30

Aw ipqw iPr sy dubwrw, kr Bwrq myN auijAwrw[


vo ApnI Swn idKw jw, klgI ky sjwny vwly.....[
AY qyry cwry dulwry AOr pMj ipAwry[
vo ipAwrw smX idKw jw, klgI ky sjwny vwly.....[ -0-

cuMnI

-mnijMdr kOr

kdy lihMdI nhIN sI cuMnI muitAwrW dy isrW qoN[


ieMJ lgdw ey mu`k geI rIq
jo c`ldI AwauNdI sI icrW qoN[
suixAw ey A`KIAW ny cuMnI ieqrwj kIqw
sw swP idKweI nhIN idMdw[
pr isr koloN vI ikauN cuMnI dw Bwr hux
shwr nhIN huMdw[
A`j isr qoN lhI hoeI cuMnI moiFAW qy ibrwjmwn ey[
ieMJ l`gdw ey ieh cuMnI dI rIq hux
kuJ smyN dI hI mihmwn ey[
kdy kdy ieMJ l`gdw ey moiFAW ny vI
cuMnI jvwb dy dyxw ey[
pqw nhIN ies cuMnI dw PYSn dy mwhOl iv`c
kI itkwxw rih jwxw ey[
ikauN muitAwrW cuMnI hux Bwr ijhw l`gdI[
ieh qW isr dw qwj huMdI ey jo isr qy
leI hI cMgI l`gdI[
mnijMdr qW r`b A`gy cuMnI dI rIq
im`t jwx dw izkr krdI ey[
pMjwb dIAW muitAwrW dI cuMnI Koh jwx
dw hI iPkr krdI ey[ -0-

ivrwsq

-fw. gurmIq isMG


brswl

ipE dwdy qoN ivrsy iv`c, Axmol Kjwny pwey [


ijEN ijEN A`gy vMfdw bMdw, vDdy dUx svwey [
iksy l`Bx rqn jvwhr, iksy kuJ nw iQAwey [
gurU gRMQ swihb jI AMdr, igAwn gurU ruSnwey [
jykr j`g Sbd Kjwnw, vrqx dI ivD Awey [
rl-iml swry Krcx-Kwvx, qot kdy nw Bwey [
sq sMqoK dy su`cy moqI, QwlI iv`c sjwey [
ikrq krn qy vMf Ckx vI, inrsvwrQ pRxwey[
idAw, Drm qy DIrj l`Bdy, nwm nwl niSAwey [
pRym-mwrg dw igAwn krwauNdy, Sbd-ivcwr itkwey [
im`Tq, nIvIN, sihxSIlqw, jo jo pRwxI Kwey [
vs kr kMq-pRBU auh qW, Awpxy nwl bhwey [
jo vI eys Kjwny dy vl, Awpxy h`Q vDwey [
swgr coN do Gu`tW Brky, jIvn sPl krwey [
-0-

meI 2015

Kbrnwmw

AwlmI p`Dr dy smwj syvI fw rGbIr bYNs


pRDwn mMqrI vwlMtIAr Avwrf nwl snmwinq

trMto, 18 mwrc - AMqrrwStrI


p`Dr 'qy pRis`DI K`tx vwly smwj syvI Aqy
dunIAw dw pihlw mltImIfIAw is`K
ivSv koS bxwaux vwly kYnyfw invwsI is`K
ivdvwn fw. rGbIr isMG bYNs iek
pRBwvSwlI smwgm dOrwn ivSv ivAwpI
p`Dr dIAW smwijk syvwvW Aqy eyfz
ivru`D jwgrUkqw pYdw krn leI kIqy gey
ivSyS auprwilAW leI kYnyfw dy mwnXog
pRDwn mMqrI dy v`kwrI Aqy mwxm`qy
snmwn pRweIm minstr vlMtIAr

AYvwrf, gu`f istIzn AwP srI dw


tweItl, kueIn AYilzwbYQ fwieAwmMf
jublI mYfl, Awrfr AwP Kwlsw dI
aupwDI, sRI Akwl qKq swihb jI vloN
is`K skwlr AwP kMipaUtr eyj dI
aupwDI, Awrfr AwP ibRtS kulMbIAw
Aqy pMQ rqn Awid sYNkVy hI hor snmwn
Swml hn [
ieh q`Q vI izkr Xog hY ik kYnyfw
iv`c pRDwn mMqrI vwlMtIAr AYvwrf
pRwpq krn vwly fw bYNs BwrqI mUl dy

vrlf is`K PYfrySn vloN nwnkSwhI kYlMfr jwrI


kYlyPornIAw, 2
ApR Y l - vrlf is` K
PYfrySn vloN sMmq 547
dw nwnkSwhI kYlMfr
jwrI kIqw igAw[ ies
mO k y gu r miq igAwn
imSnrI kwlj luiDAwxw
vloN ipMR. gurbcn isMG
pMnvW, BweI srbjIq
isMG DUMdw aucycy qOr qy
hwzr hoey[

AYvwrf AwP kimaUintI lIfriSp nwl


snmwinq kIqw igAw[ niSAW dy mwhr
QYrwipst Aqy mltImIfIAw qknwlojI
rwhIN ivSv Br iv`c Cy mltImIfIAw is`K
imaUzIAmW dy pRoifaUsr Aqy isrjnhwry
fw. rGbIr isMG bYNs hux q`k imly
qkrIbn vIh drjn sQwnk, rwStrI
Aqy AMqrrwStrI purskwrW dI lVI ivc
ies mwxm`qy AYvwrf nwl iek bhuq hI
SlwGwXog Aqy mh`qvpUrn vwDw hoieAw
hY, ijs sdkw ivSv Br dIAW au`GIAW
smwj syvI SKsIAqW iv`c aunHW dw nwm
iPr rOSn hoieAw hY [ ienHW purskwrW
iv`c gvrnr jnrl kyAirMg kYnyfIAn
meI 2015

pihly inSkwm smwj syvI Aqy niSAW dy


mwhr QYrwipst hn ijnHW ny idn-rwq
mnu`KI syvw krky ivSv Br iv`c eySIAw,
XOrp, nwrQ AmrIkw, AstRylIAw Aqy
APrIkw vrgy iKiqAW iv`c KUb nwmnw
K`itAw hY [
ies mOky pRDwn mMqrI vwlMtIAr
AYvwrf sbMDI trMto ivKy mMc qoN pRmwxp`qr pVHidAW Kws qOr qy izkr kIqw
igAw ik ieh vfmu`lw Aqy v`kwrI
purskwr fw. rGbIr isMG bYNs aunHW vloN
nOjvwn pIVHI niSAW, vysvwgmnI,
BrUx h`iqAw Aqy eyfz vrgIAW BYVIAW
ibmwrIAW bwry jwgrUk krn, jrUrqmMd

bzurgW dI syvw krn, ivSv SWqI dI


bhwlI leI qno mno kMm krn Aqy srbq
dy Bly leI kIqIAW geIAW keI hor
vfmu`lIAW smwijk syvwvW bdly pRdwn
kIqw igAw hY[ ies mOky fw. bYNs vloN rcy
gey mltImIfIAw 'is`K ivSv koS' dI
ivSyS qOr 'qy SlwGw kIqI geI Aqy ies
kYnyfw vrgy bhu-BwSweI Aqy bhus`iBAwcwrk mulk iv`c lokW leI, ie`kdUjy nyVqw qoN smJx vwsqy ie`k vrdwn
vjoN pyS kIqw igAw[
ijkrXog hY ik pMjwb dy izlHw
huiSAwpur dy ipMf mwxk FyrI dIAW jUhW
iv`c fMgr cwridAW Aqy 10 swl dI aumry
ipMf dIAW glIAW-nwlIAW dI muPq
sPweI krn vwly fw. rGbIr isMG bYNs dy
swQIAW Aqy hor nzdIkIAW ny kdy
soicAw vI nhIN hovygw ik swDwrn jIvn
dI pOVI dw ie`k-ie`k fMfw cVHidAW fw.
bYNs iek idn kYnyfw dy ies mwxm`qy
snmwn dw BwgI hovygw Aqy ivSv Br iv`c
tIsI dI soBw vI Ktygw[
AYvwrf vMf mOky phuMcIAW hoeIAW mu`K
SKsIAqW, isAwsI qy smwjI lIfrW ny
fw. bYNs in`jI qOr 'qy vDweIAW id`qIAW
Aqy aunHW dw DMnvwd kridAW ikhw ik
ieh mwxm`qy smwj syvI swfI kOmI
ivrwsq Aqy dyS dw v`fmu`lw srmwieAw
hn[ auhnW hor ikhw ik kYnyfw dy vwsI
ienHW smwj syvIAW dy sdw hI irxI
rihxgy [
kimaUintI lIfr dw ieh purskwr
pRwpq krn auuprMq fw. rGbIr isMG bYNs
ny pRmwqmw dw Sukrwnw kridAW ikhw,
mYN mn`uKI syvw leI jo vI kMm kIqw hY jW
kr irhw hW, auh iksy ievzwny jW

31

AwE loVvMd ividAwrQIAW dI bWh PVIey...

SrDw, siqkwr Aqy syvw krn dI jo Bwvnw is`KW ivc


hY, aus dw dunIAw ivc koeI mukwblw nhIN[ A`j swfy
gurduAwry ijs qrHW lMgr Aqy DrmSwlw dy rUp ivc smwj dI
syvw kr rhy hn, auh iksy imswl qoN G`t nhIN hY[ pr ipAwry
is`K vIro Aqy BYxo, A`j iek QW hY, ij`Qy sw hMBlw mwrn dI
loV hY[ auh hY ividAw dw Kyqr A`j AsIN Awpxy b`icAW
v`fy v`fy AMgryzI skUlW ivc pVHwauNdy hW qy l`KW rupey dIAW
Donations vI idMdy hW ikauNik sw pqw hY ik kyvl cMgI
ividAw hI cMgw jIvn GVH skdI hY pr bhuq swry ieho ijhy
loVvMd b`cy hn, jo mwieAw dI qMgI krky ividAw pRwpq nhIN
kr pwauNdy qy mzbUrn AnpVHqw dw jIvn ijauNdy hn[ ienHW
b`icAW ies hnHyry ivcoN k`Fx leI quhwfy swirAW dy
sihXog dI loV hY[ kI ieh bhuq AOKw kMm hY?- nhIN[
hornW KyqrW dy nwl nwl ies Kyqr ivc iek v`fw
auprwlw gurmiq igAwn imSnrI kwlj vloN kIqw jw irhw
hY, ijs dy ADIn bhuq swry loVvMd pirvwrW dy b`icAW dI
pVHweI leI mwiek shwieqw muh`eIAw krvweI jw rhI hY[
ijs ivc bhuqw Xogdwn s. jiqMdr isMG au~pl Sikhs
Helping Sikhs dw hY[
ijnHW ividAwrQIAW kwlj vloN pVHweI leI mwiek
shwieqw id`qI jw rhI hY, aunHW ividAwrQIAW dI ilst
d y K x l e I k w l j d I v Y ~ b s w e I t w w w.

Edu-Aid

gurmatparcharcentre.com qy Edu-Aid ilMk qy jw ky


vyK skdy ho[
kwlj rwhIN 575 b`icAW hr mhIny mwiek shwieqw
id`qI jw rhI hY[ hwly vI kwPI igxqI ivc loVvMd b`icAW dy
Pwrm swfy kol Aw rhy hn[ ijs vwsqy sihXogI s`jxW dI
loV hY, jo ik kuJ b`icAW spWsr krn qW jo auh
ividAwrQI AwpxI pVHweI pUrI kr skx[
is`K kOm leI kuJ vI AOKw nhIN hY, b`s loV hY iekju`t ho
ky hMBlw mwrn dI[ quhwfw QoVHw Xogdwn vI swfy leI vfmu`lw
hY[ AwE dunIAW leI is`KI dI iek hor imswl kwiem krIey
qy ividAw dy ies cwnx hor PYlweIey[ qusIN Awpxw
Xogdwn cY~k, frwPt rwhIN hyT ilKy pqy qy Byj skdy ho jW
hyT ilKy bYNk AkwaUNt ivc jmHW krvw skdy ho[

hyT ilKy bYNk AkwaUNts rwhIN syvw Byjo jI


- GGT Edu Aid

: 913010032526884

Axis Bank

Branch : Adda Dakha (Ldh)


IFS Code : UTIB0000197
For Sending cheques and funds
from foreign countries
IDBI Bank, Feroze Gandhi Mkt., Ludhiana-141001
SWIFT CODE: IBKLINBB041, IFSC CODE: IBKL0000043
- Gurmat Gian Charitable Trust

: 043104000087814

(A Wing of Gurmat Gian (C) Trust)

Gurmat Gian Missionary College, Punjabi Bagh, Jawaddi, Ludhiana-141013


Email: gurmatgian@rediffmail.com, Website: www.gurmatgian.com, gurmatparcharcentre.com
98146-15222, 98146-35655, 94177-04970
purskwrW dI pRwpqI leI nhIN sI kIqw[
ivSv dy lokW leI myry vloN kIqI jw rhI
inSkwm syvw kYnyfw ny ies au`c p`DrI
AYvwrf nwl snmwnq krky mY AYsI
inSkwm syvw krn leI hor vI auqSwihq
kIqw hY [ mYN Awpxy dosqw-im`qrW,
nzdIkIAW, Kws qOr 'qy AwpxI
svrgvwsI mwqw pRIqm kOr Aqy ipqw s.
nigMdr isMG bYNs jI vloN bcpn cy id`qI
guVHqI, AwpxI supqnI prmjIq kOr bYNs
Aqy Awpxy pirvwr dw vI Kws qOr 'qy
DMnvwdI hW, ijnHW ny smwjk syvw krn
leI mY AMqW dw swQ id`qw[
ies mOky fw rGbIr isMG bYNs ny hr
vrg dI nOjuvwn pIVHI slwh id`qI ik
32

auh niSAW, GrylU ihMsw, mnu`KI


kqlogwrq, vysvwgmnI, BrUx h`iqAw,
gYNgW, mwPIAw A`qvwdIAW Aqy eyfz
vrgIAW BYVIAW ibmwrIAW bwry Kud
jwgrUk huMidAW, ivSv SWqI, smwijk
KuShwlI Aqy nYiqk kdrW-kImqW dI muV
bhwlI vrgIAW vfmu`lIAW smwijk
syvwvW smripq hox qWik burweIAW dI
B`TI cy sV rhI ivSv-ivAwpI mnu`Kqw dw
Blw ho sky [
ie`Qy ieh vI vrnx Xog hY ik 'pRweIm
minstr vwlMtIAr AYvwrf' dw Awgwz
sMn 2011 iv`c aus vyly dy mwnXog pRweIm
minstr stIPn hwrpr vloN kIqw igAw
sI[ audoN qoN ieh AYvwrf inrMqr qOr 'qy

aunHW smwj syvIAW id`qw jw irhw hY,


ijnHW ny mnu`Kqw dy Bly leI r`jky syvw
kridAW kYnyfw qy ivSv dy keI hor mulkW
iv`c Awpxw vfmu`lw Xogdwn pwieAw hY[
syvw dy kuMf iv`c Awpxw ih`sw pwaux
leI fw. bYNs A`j k`lH bwbw syvw isMG kwr
syvw vwilAW dI srpRsqI ADIn c`l rhy
inSwn-ey-is`KI cYrItybl tr`st KfUr
swihb (izlHw qrn qwrn-pMjwb) ivKy
AYfvweIzr dy qOr 'qy koeI 13-14 swlW qoN
AwpxIAW syvwvW inBwA rhy hn ij`Qy aunHW
ny nOjvwn pIVHI nvIn syDW dyx dw bIVw
cu`ikAw hoieAw hY qWik auh sicAwry mnu`K
bx ky smwj dI s`cI su`cI syvw kr skx [
-0meI 2015

swfI KyqI

hmIr isMG
# 82888-35707

KyqI dy nwl ikswnI vI


bcwaux dw s`dw hY svwmInwQn irport
dyS iv`c A`j vI 90 &IsdI ^urwk
zmIn qoN hI AwauNdI hY[ ies leI dyS
dI AMn sur`iKAw dw mu`dw vwr vwr crcw
iv`c Awauxw suBwivk hY[ au`c vrg Aqy
imfl klws leI hux kuAwltI Bojn dI
mMg Aqy rswieixk KyqI qoN Cutkwrw pw
ky kItnwSkW Aqy ndInwSkW qoN mukq
^urwk v`fy mu`idAW iv`c Sumwr hY[ ies
swrI bihs Aqy mMgW iv`coN hux qk 122
kroV lokW dw iF`f Brn leI idn rwq
im`tI nwl im`tI huMdI ikswnI guAwcI
hoeI nzr Aw rhI hY[ aus dI AwriQk,
isAwsI, smwijk dSw Aqy ies dy
suDwr bwry koeI nIqIgq g`lbwq nhIN ho
rhI[ sMsQwgq qOr au`qy kyNdr srkwr
v`loN 18 nvMbr 2004 dyS dy jwxy
pCwxy KyqI ivigAwnI fw.AYm.AYs.
svwmInwQn dI AgvweI vwly rwStrI
ikswn kimSn ny ikswnW kyNdr iv`c
r`K ky g`l kIqI hY[
bIqy idnIN cMfIgVH Awey fw.
svwmInwQn ny ikhw ik dyS dy KyqI
ieiqhws iv`c pihlI vwr ikswnW bwry
kimSn bixAw[ hux qk hr nIqI Aqy
kimSn, kmytIAW dw mu`dw KyqIbwVI
irhw hY, ikswn nhIN[ BUmI gRihx mu`dy
au`qy dyS iv`c ivAwpk ikswn AMdoln
KVHw hox dy Awswr idKweI dy rhy hn[
ies qoN ielwvw ikswn AMdoln dw ie`k
hor v`fw mu`dw svwmInwQn irport
Anuswr &slW dw BwA auqpwdn lwgq
qoN pMjwh &IsdI munw&w joV ky dyx dI mMg
mnvwaux nwl sbMiDq hY[ auh ^ud
kihMdy hn ik jy ie`Cw hovy qW sB kuJ
sMBv hY[ aunHW ikhw ik ieh is&wrS
kimSn dI nhIN blik dyS dy l`KW
ikswnW dI Bwvnw Aqy zrUrq dI pRqIk
hY[ aunHW is&wrSW iv`c hI ikhw hY ik
meI 2015

ikswn dI Gr iljweI jwx vwlI Asl


Awmdn srkwrI AiDkwrIAW Aqy
krmcwrIAW dy mukwbly iv`c prKxw
cwhIdw hY[ svwmInwQn irport kyvl
iehI mMg nhIN kihMdI blik hor bhuq
swrIAW is&wrSW hn jo KyqI au`qy inrBr
dyS dI 70 &IsdI AwbwdI dIAW jIvn
hwlqW suDwrn nwl sbMDq hn[
svwmInwQn kimSn ny cwr lMmIAW
cOVIAW irportW id`qIAW Aqy sMKyp
is&wrSW vwlI ieh pMjvIN irport sI[
ies dy AwDwr 'qy 2007 iv`c ie`k
rwStrI ikswn nIqI bxweI geI[ ies
nIqI iv`c keI is&wrSW mMn leIAW pr
keI mh`qvpUrn is&wrSW Swiml nhIN
kIqIAW geIAW[ nw mMnIAW jwx
vwlIAW iv`coN ie`k pMjwh &IsdI munw&w
joV ky &slW dw BwA qYA krnw vI
Swiml hY[ srkwr dw qrk hY ik ieh
is&wrS mMnx nwl nvIAW sm`isAwvW
pYdw ho skdIAW hn[ jnqk vMf pRxwlI
srbivAwpk bxw ky sB leI pOSitk
^urwk muh`eIAw krvwaux dI is&wrS vI
nhIN mMnI geI[ srkwr dw mMnxw hY ik
ZrIbI dI ryKw qoN hyTW vwilAW qk
Anwj phuMcwaux iv`c vI dyrI ho jWdI hY,
ies leI sB ies skIm dy dwiery
iv`c ilAwauxw sMBv nhIN hY[ rwStrI
p`Dr 'qy BwrqI vpwr sMgTn Aqy
rwStrI pSUDn ivkws kONsl sQwipq
krn dI is&wrS ies leI nhIN mMnI
geI ikauNik srkwr dy ivBwgW ny ies
dw ivroD kIqw sI[ KyqIbwVI joi^m PMf,
mMfI kImq siQrqw PMf Aqy gRwm
pMcwieq mihlw PMf sQwipq krky ies
sDwrn bjt skIm dy qOr au`qy pYsw
dyx dI is&wrS vI pRvwn nhIN kIqI
geI[ hor vI keI mh`qvpUrn is&wrSW

hn ijnHW lwgU nhIN kIqw igAw[


fw. svwmInQwn AwpxI pMjwh
&IsdI munw&y dI is&wrS au`qy A`j vI
kwiem hn[ aunHW ikhw ik krzy dy boJ
hyT d`ibAw ikswn Aqy Kyq mzdUr
^udkuSI kr irhw hY[ iesy krky KyqI
ikswnW dy nOjvwn b`icAW leI iK`c dw
kyNdr nhIN rhI[ hor koeI Kyqr nhIN jo
ieMnI v`fI nOjvwn pIVHI ruzgwr dy
sky[ Ajy vI pMjwh &IsdI qoN v`D
vrkPors KyqI 'qy inrBr hY[ jy dyS
iv`c isAwsI, AwriQk qy smwijk
siQrqw kwiem r`KxI hY qW KyqI ies
lwiek bxwauxw hovygw ik nOjvwn ies
iv`c vI Biv`K dw ruzgwr l`Bx v`l
ruicq ho skx[ jy srkwr ie`k vwr iv`c
lwgU nhIN kr skdI qW ies hr swl
ds ds &IsdI vDw ky vI lwgU kr skdI
sI[ kxk Aqy Jony qoN ielwvw hornW
&slW dw G`to G`t smrQn mu`l qYA
krn Aqy ienHW dI ^rId dI grMtI krnI
zrUrI hY[ bwjrw Aqy m`kI jnqk vMf
pRxwlI iv`c sQweI qOr 'qy Swiml krnw
cwhIdw hY[
dyS iv`c 82 &IsdI ih`sw CotI
ikswnI dw hY[ ies leI jIvn ijaUxw
vI du`Br ho cu`kw hY[ jy ienHW KyqI dy
nwl nwl ZYr KyqI Kyqr iv`c shwiek
ruzgwr dy ky Awmdn vDwaux dw mOkw
nhIN id`qw jWdw qW auh iks qrHW jIvn
ijauN skxgy[ ies kMm leI srkwr
jnqk Kyqr iv`coN v`fw invyS KyqI dy
buinAwdI FWcy leI krnw cwhIdw hY[
gOrqlb hY ik ies Kyqr iv`c jnqk
invyS lgwqwr Gt irhw hY[ aunHW BUmI
suDwrW rwhIN ies dI muV vMf dI is&wrS
vI kIqI hY[ kimSn dw kihxw hY ik dyS
iv`c hyTly pMjwh &IsdI ikswnW kol 3
33

&Isd zmIn hY jdoNik au`prly 10 &Isd


dw 54 &Isd BUmI qy kbzw hY[ ies
leI lYNf sIilMg AYkt shI qrIky
nwl lwgU krn dI loV hY[ Coty ikswnW
dI m`dd leI aunHW ishq bImy dI
shUlq dyx, buFwpy iv`c smwijk
sur`iKAw nYtvrk rwhIN guzwry lwiek
pYnSn dyxI cwhIdI hY[
kimSn dw mMnxw hY ik &slW leI
au`icq zmIn kwrporyt dy h`QW iv`c jwx
qoN bcwauxI hovygI[ ies leI KyqI iv`c
l`gy lokW ivSyS irAwieqW dyxIAW
pYxgIAW[ dyS dI pUrI AbwdI jnqk
vMf pRxwlI qihq Anwj dyx dI is&wrS
bwry fw. svwmInwQn kihMdy hn ik ies
'qy ku`l GrylU pYdwvwr dw kyvl ie`k
&IsdI ih`sw ^rc huMdw hY[ ieMnI v`fI
AbwdI irSt-puSt bxwaux leI ieh
ssqw sOdw hY[ aunHW dw mMnxw hY ik
sMswrIkrn dy mOjUdw dOr iv`c bwhroN
Awaux vwlIAW KyqI vsqW qoN ikswnW dI
shwieqw krn leI Tos nIqI bxwey jwx
dI loV hY[ aunHW sUibAW dy ikswnW 'qy
lweIAW rokW htw ky swry dyS ie`kihrI
mMfI iv`c qbdIl krn dI is&wrS vI
kIqI hoeI hY ijs nwl ikswn iksy vI
jgHw AwpxI &sl vycx leI Awzwd
hoxw cwhIdw hY[
fw. svwmInwQn pMjwb ivSyS KyqI
jon AYlwn ky ivSyS pYkyz dyx dy p`K iv`c
hn[ aunHW dw ivcwr hY ik dyS dI AMn
sur`iKAw pMjwb iv`c Anwj pYdw kIqy qoN
ibnW sMBv hI nhIN ho skdI[ dunIAW dw
koeI vI hor dyS swfI Anwj dI loV pUrI
nhIN kr skdw[ Anwj kyvl ijaUx dw
swDn nhIN blik ieh bhuq v`fw
isAwsI hiQAwr hY[ jo dyS Anwj dy
mwmly iv`c svY inrBr nhIN aus dI
AMqr rwStrI mMcW 'qy kUtnIqI vI
dmdwr nhIN ho skdI ikauNik aus dI
g`lbwq dy p`Dr au`qy &Ysly lYx dI SkqI
Gt jWdI hY[ pMjwb kxk-Jony dy nwl
dI nwl Awpxy p`Dr 'qy hI do do swlW
bwAd ie`k swl iv`coN bdlvIAW &slW
34

bIjx dw mwfl Apxwauxw cwhIdw hY[


ies mwmly iv`c kyNdr srkwr vI
shwieqw krnI cwhIdI hY[
ikswnI iv`c auh iksy zwq jW kyvl
ie`k ik`qy nhIN blik ikswn dw
mqlb KyqI ArQivvsQw 'qy inrBr Kyq
mzdUr, qrKwx, luhwr qy dukwndwr
smyq sB DMdy Swiml smJdy hn[ fw.
svwmInwQn swhUkwrw krzy inXmq
krn dy vI p`K iv`c hn[
mu`K is&wrSW:
BUmI suDwr- * lYf sIilMg qoN vwDU
Aqy PwlqU zmIn byzmIinAW jW G`t
zmIn vwilAW iv`c vMfxw[
* KyqIbwVI leI pRmu`K zmIn Aqy
jMgl ZYr KyqI DMidAW leI vrqx
vwly kwrporyt qoN bcw ky r`Kxw[
* crWdW Aqy jMglW iv`c
kbwielIAW dy h`k XkInI bxwauxw[
* rwStrI BUmI vrqoN slwhkwr syvw
sQwipq krnw ijs vwqwvrx Aqy
mwrikt q`qW nwl joV ky &Yslw lYx dw
AiDkwr hovy[
* KyqIbwVI vwlI zmIn dI BUmI dI
mwqrw, vrqoN Aqy
^rIddwr dI
kYtwigrI dy AwDwr 'qy rYgUlyt krn dI
pRxwlI ivksq krnw[
KyqI dI auqpwidkqw* KyqI nwl sbMiDq buinAwdI FWcw
ivSyS qOr 'qy isMjweI, frynyz, BUmI
ivkws, pwxI sMBwl, Koj qy sVk suivDw
Awid 'qy srkwrI invyS ivAwpk p`Dr
'qy vDwauxw[
* AYfvWs BoN prK lYbwrtrIz dw
kOmI nYtvrk sQwipq krnw[
krzw Aqy bImw* ZrIb Aqy zrUrqmMd qk krzy dI
phuMc XkInI bxwauxw[
* krzy dI ivAwj dr 4 &IsdI qk
ilAwauxw[
* &sl dy ^rwb Aqy kudrqI Aw&q
mOky pRweIvyt krzy smyq hryk krzy qy
ies dy ivAwj dI vsUlI au`qy ikswn dI

siQqI iv`c suDwr hox qk rok lgwauxw[


* kudrqI Aw&q dOrwn ikswn
qurMq rwhq dyx leI KyqIbwVI joi^m PMf
sQwipq krnw[
* &slI bImw swry dyS qy swrIAW
&slW qk vDwauxw, bImy dI ikSq
Gtwauxw Aqy pyNfU bImw ivkws PMf
sQwipq krnw[
^urwk sur`iKAw* srbivAwpk jnqk vMf pRxwlI
lwgU krnw[ ies leI ku`l GrylU
pYdwvwr dI ie`k &IsdI sbisfI cwhIdI
hY[
* pMcwieqW Aqy sQwnk sMsQwvW dI
ih`sydwrI nwl jIvn c`kr dy AwDwr au`qy
pOSitkqw suport muV bxwauxw[
* Coty Aqy sImWq ikswn dI Awmdn
vDwaux leI auqpwidkqw, guxv`qw Aqy
munw&y iv`c vwDw krnw Aqy ZYr KyqI
Kyqr iv`c ruzgwr auplbD krvwauxw[
ikswn ^udkuSIAW rokx leI* phuMcXog ishq bImw nIqI lwgU
krnw Aqy ^udkuSI pRBwivq KyqrW iv`c
ies ivSyS qOr au`qy lwgU krnw[
* sUbweI ikswn kimSn sQwipq
krnw Aqy aus dIAW is&wrSW qurMq
lwgU krnw[
* sB &slW bImw skIm ADIn
ilAwauxw, blwk dI QW ipMf iekweI
mMnxw[
* shI kImq idvwaux leI mwrikt
ieMtrvYNnSn skIm bxwauxw[
ikswn mukwblyXog bxwaux
leI* ivSyS vsqU AwDwirq ikswn
sMgTn bxwaux auqswihq krnw[
* sB &slW dw G`to G`t smrQn
mu`l lwgU krnw Aqy jnqk vMf pRxwlI
iv`c bwjrw Aqy hor Anwj vI Swiml
krnw[
* G`to G`t smrQn mu`l auqpwdn
lwgq iv`c 50 &IsdI munw&w joV ky qYA
krnw[
-0meI 2015

ishq sMBwl

kYNsr dw b`icAW au~qy hmlw

A`j ivSv kYNsr idvs hY[ kYNsr


Sbd hY hI eynw frwvxw ik ies nwl
juVI iBAwnk Aqy drd BrI mOq vyKI hI
nhIN jWdI[ dunIAW Br iv`c kYNsr nwl
hoeIAW mOqW dy vwDy vyKdy hoey ies dy
kwrnW au`qy v`fI p`Dr au`qy Koj c`l rhI
hY[ dUjy pwsy ielwj iv`c ho rhIAW KojW
vI ienswn kuJ dyr dI vDIAw izMdgI
dyx iv`c shweI ho rhIAW hn pr isr
au`qy mOq dI qlvwr tMgI hI rihMdI hY[
kuJ iksm dy kYNsr jy CyqI l`B ley
jwx qW aunHW dw pUrI qrHW ielwj sMBv
hY[ kYNsr leI vrqIAW jwx vwlIAW
dvweIAW dy mwVy Asr ienswn ie`k
vwr qW r`b Xwd krn au`qy mjbUr kr hI
idMdy hn[ ivigAwnIAW ny keI swlW dI
Koj krn qoN bwAd b`icAW iv`c kuJ
kwrn qW l`B ley hn[ ijnHW b`icAW dw
is`Dw jW Ais`Dw (BrUx dw mW rwhIN) ienHW
cIzW nwl lgwqwr vwsqw pYNdw rihMdw
hY, aunHW iv`c kYNsr hox dw ^qrw bhuq
izAwdw vD jWdw hY[
ieh KojW izAwdwqr AmrIkw,
AstrylIAw, jrmnI, svIfn, ietlI,
kYnyfw, inaUzIlYNf Aqy eySIAw iv`c
hoeIAW hn[ ieh nukqy hn:
jy z`cw dy do qoN v`D AYksry ho cu`ky
hox Aqy BrUx au`qy auh ikrnW pY geIAW
hox qW b`cy lhU jW idmwZ dw kYNsr ho
skdw hY[ inaUklIAr irAYktr dIAW
ikrnW Aqy ryfOn gYs nwl kuJ dyr dw
vwh pYx nwl lhU dw kYNsr jW hor vI
keI qrHW dy kYNsr ho skdy hn[
ielYktromYgnYitk Gyry dy Asr nwl vI
idmwg Aqy lhU dy kYNsr iv`c vwDw
vyiKAw igAw hY[
kIVymwr dvweIAW ijhVIAW &slW
'qy iCVkIAW jWdIAW hn, auh zrUrI

nhIN ik is`Dw b`cy qy vwr krn, blik


keI vwr qW mwipAW rwhIN b`cy phuMc ky
aus ivc idmwg, lhU, gurdy Aqy ijgr
dw kYNsr kr skdIAW hn[ PYktrIAW
iv`coN inkldI gMdgI, gYsW, bYnzIn vI
lhU dy kYNsr dw ^qrw vDw idMdIAW hn[
is`kw, lohw jw vYlifMg dy ik`qy vwilAW dy
b`icAW ijgr, gurdy Aqy A`K dw mwrU
kYNsr hox dw ^qrw vD huMdw hY[
qyl, koly dI ^wx Aqy pyNt dy kMm
krn vwilAW dy b`icAW iv`c ijgr dw
kYNsr kw&I vyiKAw igAw hY[ l`kV au`qy
pyNt krn vwilAW dy b`icAW idmwg dw
kYNsr hox dI sMBwvnw v`D huMdI hY[
KyqIbwVI krn vwly mwpy zmIn Aqy pwxI
ivcly rly zihr Aqy iCVkwA vwly
hwnIkwrk q`q jdoN Awpxy b`icAW qk
phuMcwauNdy hn qW aunHW h`fIAW dw mwrU
kYNsr ho jWdw hY[ bYnzIn qy motrW iv`coN
inkldy DUMeyN ivclI nweItrojn
fwieEksweIf b`cy lhU Aqy idmwg dy
kYNsr kr skdI hY[ jy ipqw isgrtW
PUkdw rhy qW ieh DUMAW mW dy swh rwhIN
BrUx phuMc ky aus ijgr, idmwg
Aqy hor vI keI iksm dy kYNsr kr
skdw hY[ ieh zrUrI nhIN ik mW-Awp
isgrt pIvy qW hI ieh Asr huMdw hY
blik iksy hor dI pIqI isgrt dw DUMAW
izAwdw mwrU swbq huMdw hY[ z`cw v`loN
pIqI Srwb b`cy iv`c lhU dw kYNsr, gurdy
Aqy idmwZ dw kYNsr hox dw ^qrw vDw
idMdI hY[
jy z`cw vwl rMgx vwlI fweI vrqdI
rhy qW BrUx ies dy Asr hyT Aijhw
AwauNdw hY ik jMmx qoN bwAd bcpn iv`c
hI aus idmwg dw kYNsr ho skdw hY[ jy
bhuq izAwdw vwr b`cy vwierl bu^wr
huMdw rhy qW lhU dw kYNsr hox Aqy ilMPomw

dw ^qrw vD jWdw hY[


jy z`cw kItwxUAW dy
hmly kwrn bhuq
izAwdw ibmwr rhI
hovy qW vI b`cy lhU
dw kYNsr hox dw ^qrw
fw. hriSMdr kOr
vD jWdw hY[
jy jIn iv`c nuks kwrn kuJ jmWdrU
ibmwrIAW b`cy hox, qW vI isr dw
kYNsr, lhU, A`K, gurdy, ijgr p`Ty Awid
dw kYNsr hox dw ^qrw izAwdw ho jWdw
hY[ b`icAW leI vrqIAW jwx vwlIAW
boqlW qy in`pl vI kYNsr dw kwrn bx
jWdy hn ikauNik rbV ivclw AYn qy AYn
nweItrwmIn kYNsr krdw hY[ rozmrw dI
izMdgI iv`c plwsitk dI vrqoN, kYNsr
dw bhuq v`fw kwrn au`Br ky swhmxy Aw
irhw hY[
kuJ Awm vrqoN vwlIAW cIzW kYNsr
qoN bcwE vI kr idMdIAW hn[ mW dy du`D
'qy hoeI Koj ieh swbq kr cu`kI hY ik
ies ivcly q`q kYNsr qoN bcwE krdy
hn[ ijhVy b`cy ny mW dw du`D izAwdw dyr
pIqw hovy, aus kYNsr hox dy Awswr Gt
jWdy hn[ jy z`cw hrIAW sbzIAW, Pl
Aqy pRotIn BrpUr ^urwk smyq sMquilq
^urwk KWdI rhy qW vI b`cy lhU dy kYNsr
hox dw ^qrw Gt jWdw hY[ izMdgI dy
pihly do swl jy b`cw sMqry Aqy kyly
izAwdw KWdw rhy qW vI ieMglYNf ivclI
Koj Anuswr aus dy srIr iv`c kYNsr
AwpxIAW jVHW nhIN PYlw skdw[
swrI dunIAW iv`c ie`ko vyly kIqI Koj
ny swbq kIqw hY ik z`cw jy b`cw Tihrn
dy SurU dy do mhIny ivtwimn shI mwqrw
iv`c lYNdI rhy qW b`cy isr dy kYNsr hox
dw ^qrw nw brwbr ho jWdw hY[
-0-

gurmiq igAwn imSnrI kwlj dIAW srgrmIAW qy hor jwxkwrI leI vyKo vY~bsweIt www.gurmatgian.com
ies vY~bsweIt qoN Awn-lweIn gurmiq AYlImYNtrI kors vI kIqw jw skdw hYY[
is`KI lihr dIAW srgrmIAW qy hor jwxkwrI leI vyKo vY~bsweIt www.sikhilehar.com
meI 2015

35

gurmiq sMjog dI Online syvw SurU


Awp jI pVH ky Aiq pRsMnqw hovygI ik gurmiq igAwn imSnrI kwlj vloN ijQy pihlW qoN hI auswrU smwj
leI keI auprwly kIqy jw rhy hn, auQy hux guris`K b`cy b`cIAW dy ivAwh/AwnMd kwrjW leI gurmiq sMjog syvw
AwrMB kIqI jw rhI hY qW ik AsIN Gr bYTy hI Awpxy lVky/lVkI leI Xog, guris`K vr l`B skIey[ ieh syvw
Online SurU kIqI jw cu`kI hY[ qusIN Gr bYTy Awpxw Pwrm Br skdy ho[ cwhvwn s`jx hyT ilKy Pon nMbr qy sMprk
krn dI ikRpwlqw krnI Aqy loVINdw Pwrm Br ky ies syvw dw lwB auTwau[ swrI jwxkwrI gupq r`KI jwvygI[
sMprk: 98152-70101, 98773-00225 Web: gurmatsanjog.com, Email: gurmatsanjog@gmail.com / yahoo.com

kMinAw dI loV
Pwrm nM. 124
luiDAwxw vwsI (24-7-1988) bI.ey.,
(fI. PwrmysI), Awpxw mYfIkl stor,
Awpxw mkwn, lVky leI GrylU guris`K
lVkI dI loV hY[ (Cast No Bar) sMprk98155-51156.
Pwrm nM. 143
luiDAwxw vwsI 28 swlw, k`d 5'-6",
nOkrISudw sYlrI 10,000/- leI GrylU lVkI
dI loV hY[ sMprk- 80540-87244
Pwrm nM. 145
isrsw vwsI AMimRqDwrI, 21 swlw, k`d
5'-5", Awmdn 25,000/- Awpxw kwrobwr,
(Cast No Bar) leI GrylU guris`K lVkI dI
loV hY[ sMprk- 094165-04450
Pwrm nM. 146
luiDAwxw vwsI 33 swlw, k`d 5'-3",
Oil Trader 15,000/- leI GrylU lVkI dI
loV hY- mo: 94170-17588
Pwrm nM. 153
mwCIvwVw vwsI 26 swl, k`d 5'-11",
B.Sc. (Graphic Designer) sY l rI
25,000/- leI pVHI-ilKI, AMimRqDwrI,
guris`K lVkI dI loV hY[ sMprk: 9463033340, 94171-92575
Pwrm nM. 154
luiDAwxw vwsI 28 swl, k`d 5'-8",
B.A., Job Salary 18,000/- PM leI GrylU
lVkI dI loV hY[ sMprk: 98729-03415,
94174-17480
Pwrm nM. 162
nUrmihl (jlMDr) vwsI 24 swlw, k`d
5'-10", bI.ey. ibznY~smYn lVky leI GrylU
lVkI dI loV hY[ sMprk: 98554-00087
Pwrm nM. 166
luiDAwxw vwsI, 25 swlw, k`d 5'-6",
bI.ey. sYlrI 10,000/- Awpxw mkwn lVky
leI lVkI dI zrUrq hY[ sMprk: 9815551156
Pwrm nM. 167
id`lI vwsI, 28 swlw, k`d 6', B-Tech
(M.E.) Awmdn 9.5 Lac Package (PA)

36

lVky leI pVHI ilKI guris`K lVkI dI loV hY[


sMprk: 99112-35143
Pwrm nM. 168
luiDAwxw vwsI 34 swlw, k`d 5'-7",
B.Com (Accountant) 30,000/- lVky leI
GrylU lVkI dI loV hY[ sMprk: 98728-00860
Pwrm nM. 172
luiDAwxw vwsI AMimRqDwrI, 24 swlw, k`d
5'-5", B.A., LLB (Advocate) lVky leI
AMimRqDwrI kyskI sjwauNdI bIbI dI loV hY[
sMprk: 94642-78103
Pwrm nM. 174
klk`qw vwsI, 29 swlw, k`d 5'-10",
mYnyjr, cMgI sYlrI guris`K lVky leI lVkI dI
loV hY[ sMprk: 94313-53403
Pwrm nM. 177
luiDAwxw vwsI AMimRqDwrI, jnm imqI
25-9-87, k`d 5'-6", 10+2, Awpxw ibznY~s
SU-Swp, leI suMdr GrylU lVkI dI loV hY[
sMprk: 98550-58523
Pwrm nM. 179
luiDAwxw vwsI AMimRqDwrI, jnm imqI
28-10-90 k`d 5'-8", 10+2, pRweIvyt nOkrI,
leI GrylU guris`K lVkI dI loV hY[ sMprk:
80542-19960
Pwrm nM. 181
id`lI vwsI AMimRqDwrI, jnm imqI 6-386 k`d 5'-10", bI.ey, p`kI nOkrI leI pVHI
ilKI AMimRqDwrI lVkI dI loV hY[ sMprk:
098184-68873
Pwrm nM. 183
kotkpUrw vwsI AMimRqDwrI, jnm imqI
18-12-88 k`d 5'-6", B.Tech, M. Eng,
Salary 20,000/- leI AMimRqDwrI kyskIDwrI
lVkI dI loV hY[ sMprk: 99887-86755,
98761-78890
Pwrm nM. 184
luiDAwxw vwsI AMimRqDwrI, jnm imqI
24-1-86 k`d 5'-10", MCA leI ivdyS ivc
rih rhI guris`K/AMimRqDwrI lVkI dI loV hY[
sMprk: 99882-99481
Pwrm nM. 192
krnwl (hirAwxw) vwsI lVkw, jnm
imqI 29-05-92 k`d 5'-8", B.Com, Awpxw

kwrobwr leI GrylU lVkI dI loV hY[ sMprk:


089503-86036
Pwrm nM. 193
brylI (XU.pI.) vwsI jnm imqI 13-0986 k`d 5'-5", M.A. Awpxw Goldsmith
Business leI GrylU lVkI dI loV hY[
sMprk: 098379-12291
Pwrm nM. 195
rwxIgMj (vYst bMgwl) vwsI jnm imqI
04-12-85 B.Com, k`d 6'-0", Awpxy hotl,
trWsport vY~l sYtlf pirvwr leI lVkI dI
loV hY[ sMprk: 98000-47963
Pwrm nM. 198
luiDAwxw vwsI jnm imqI 26-12-85 k`d
5'-5", bI.kwm, Awpxw kwrobw leI suMdr GrylU
lVkI dI loV hY[ sMprk: 99888-83022
Pwrm nM. 199
luiDAwxw vwsI jnm imqI 07-05-86 k`d
5'-9", 10+2, nOkrISudw, Awpxw mkwn leI
GrylU lVkI dI loV hY[ sMprk: 99882-33472
Pwrm nM. 200
luiDAwxw vwsI jnm imqI 13-08-85 k`d
5'-9", bI.ey I-yrs, ieMbRwfrI mSIn ibznYs
leI GrylU lVkI dI loV hY[ sMprk 9463035151
Pwrm nM. 202
dorwhw (luiDAwxw) vwsI jnm imqI 2808-85 k`d 6'-0", MCA leI Xog kMinAw dI
loV hY[ sMprk: 95018-41942
Pwrm nM. 204
id`lI vwsI guris`K jnm imqI 30-03-79
k`d 5'-4", BA sYlrI 37,500/- Awpxw mkwn
leI GrylU/nOkrISudw lVkI dI loV hY[ sMprk:
098710-65233, 096437-83917
Pwrm nM. 206
luiDAwxw vwsI AMimRqDwrI jnm imqI 2712-88 k`d 5'-6", B.Sc. IT, Computer
Engg. in Ralson Tyre leI pVHI-ilKI lVkI
dI loV hY[ sMprk: 98038-21921
Pwrm nM. 207
biTMfw vwsI jnm imqI 08-02-88 k`d
5'-11", B.Tech Ready made Showroom
leI pVHI-ilKI GrylU lVkI dI loV hY[ sMprk:
99146-64999
meI 2015

Pwrm nM. 208


luiDAwxw vwsI AMimRqDwrI jnm imqI
01-11-88 k`d 6'-0", Matric Hosiery
Agent leI pVHI-ilKI GrylU guris`K lVkI
dI loV hY[ sMprk: 97798-08476,
98142-89206
Pwrm nM. 210
luiDAwxw vwsI AMimRqDwrI jnm imqI
04-01-88 k`d 5'-9", MBA, MCA Job
in Uttam Ghee, Income 37,000/- leI
AMimRqDwrI guris`K lVkI dI loV hY[
sMprk: 93169-19708, 94172-10095
Pwrm nM. 211
luiDAwxw vwsI jnm imqI 13-07-87
k`d 5'-8", MBA (Finance), Job in Axis
Bank leI pVHI ilKI, swdI Aqy suMdr lVkI
dI loV hY[ sMprk: 98769-00267,
93168-20067
Pwrm nM. 212
luiDAwxw vwsI AMimRqDwrI jnm imqI
09-11-88 k`d 5'-7", Diploma IT, Job
in Suvidha Centre leI AMimRqDwrI kyskI
sjwauNdI BwrqI/ivdySI lVkI dI loV hY[
sMprk: 98881-00755
Pwrm nM. 213
luiDAwxw vwsI AMimRqDwrI hoimaUpYQI
fwktr jnm imqI 15-07-87 k`d 5'-11",
Awpxw klIink clwauNdy lVky leI
AMimRqDwrI pVHI ilKI lVkI dI loV hY[
sMprk: 98880-58877
Pwrm nM. 217
luiDAwxw vwsI guris`K jnm imqI 1006-89 k`d 6'-0", B.Com Business

vr dI loV
Pwrm nM. 104
luiDAwxw vwsI AMimRqDwrI jnm imqI
6-4-85 k`d 5'-3", (M.Com., MBA) Job
Salary 35,000/- leI Xog guris`K vr dI
loV hY[ sMprk: 98550-58171
Pwrm nM. 127
luiDAwxw vwsI (28-11-1987) k`d 5'2", B.A. Computer Diploma GrylU lVkI
leI Xog vr dI loV hY[ Pon: 93166-09552
Pwrm nM. 130
luiDAwxw vwsI, (27-6-84) k`d 5'4", B.Sc. M.Sc. (IT), MCA KUbsUrq
lVkI leI ibznY~smYn, srivsmYn vr dI
loV hY[ sMprk: 84378-48105
Pwrm nM. 133
pitAwlw vwsI 29, swlw k`d 5' M.A.,
B.Ed. ETT Teacher in Baru Sahib
Academy
lVkI leI ibznY~smYn /
srivsmYn lVky dI loV hY[ Contact:
meI 2015

lVky leI Xog kMinAw dI loV hY[ sMprk:


98148-11996
Pwrm nM. 219
gwzIAwbwd (XU.pI.) vwsI guris`K jnm
imqI 16-4-87 k`d 5'-7", MBA, Salary
8 Lac Annual leI guris`K, pVHI ilKI
nOkrISudw lVkI dI loV hY[ sMprk:
098115-12215
Pwrm nM. 220
luiDAwxw vwsI guris`K jnm imqI 2809-87 k`d 5'-7", B.A Pvt. Job Salary 3
Lac Annual lVky leI Xog kMinAw dI loV
hY[ sMprk: 82848-56100, 97791-81541
Pwrm nM. 222
luiDAwxw vwsI jnm imqI 09-04-88
k`d 5'-9", B.Tech Software Engineer
Hyderabad Well Settled lVky leI Xog
kMinAw dI loV hY[ sMprk: 98721-04554
Pwrm nM. 223
luiDAwxw vwsI jnm imqI 24-09-87
k`d 5'-9", B.Com Awpxw kwrobwr,
Awmdn 70,000/- PM, lVky leI Xog
kMinAw dI loV hY[ sMprk: 98158-07800
Pwrm nM. 225
muMbeI vwsI jnm imqI 24-11-76 k`d
5'-9", Graduate BIT Manage (VR
Film Industry) Salary 65,000/- lVky
leI Xog kMinAw dI loV hY[ sMprk:
090291-23001
Pwrm nM. 226
mwCIvwVw vwsI jnm imqI 09-03-85
k`d 5'-2", 10+2, Awpxw jnrl stor
(zmIn 20 ik`ly) kMnW ivc mwmUlI nuks leI,

loVvMd pirvwr dI kMinAw dI loV hY[


sMprk: 98152-57180
Pwrm nM. 227
luiDAwxw vwsI jnm imqI 04-12-88
k`d 5'-8", 10+2, Auto Parts Business
lVky leI Xog kMinAw dI loV hY[ sMprk:
98141-22785
Pwrm nM. 228
krqwrpur (jlMDr) vwsI, jnm imqI
16-03-86 k`d 5'-5", 10+2, (Ret. Job)
lVky leI Xog kMinAw dI loV hY[ sMprk:
90238-78910
Pwrm nM. 229
AwstRylIAw vwsI jnm imqI 22-1087 k`d 5'-8", MBA PR in Australia lVky
leI Xog kMinAw dI loV hY[ sMprk: 9914036552
Pwrm nM. 230
KlIlwbwd (XU.pI.) vwsI, duhwjU, jnm
imqI 23-05-85 k`d 6'-0", B.Com.,
Awpxw vY~l sYtlf ibznY~s, lVky leI
duhwjU jW loVvMd pirvwr dI, Xog kMinAw dI
lo V hY [ sM p rk: 099357-81590,
096538-82607
Pwrm nM. 232
jlMDr vwsI, AMimRqDwrI jnm imqI
27-02-88 k`d 5'-11", B.Tech. IT,
Software Engg., Job Banglore, lVky
leI AMimRqDwrI vYj pVHI ilKI suMdr kMinAw
dI loV hY[ sMprk: 99882-94282,
97800-21782

0175-2351680
Pwrm nM. 147
id`lI vwsI AMimRqDwrI, 27 swlw, k`d 5
P`ut, Diploma in Fashion Designing
leI lVky guris`K, AMimRqDwrI lVky dI loV
hY[ sMprk- 093124-92286
Pwrm nM. 158
luiDAwxw vwsI, 27 swlw, k`d 5',
BBA, MCA guris`K lVkI leI Xog vr dI
loV hY[ sMprk: 97795-85956
Pwrm nM. 159
luiDAwxw vwsI, 33 swlw, k`d 5'-3",
QMA, PGDMC Salary 18,000/- lVkI
leI Xog vr dI loV hY[ sMprk: 9888082500
Pwrm nM. 164
luiDAwxw vwsI, 26 swlw, k`d 5'-4",
B.Com., M.Sc. (Teaching) lVkI leI
pVHy ilKy srivsmYn/ibznYsmYn vr dI loV
hY[ sMprk: 98788-98310
Pwrm nM. 165
krnwl vwsI, 29 swlw, k`d 5'-2",

M.Sc., (Ph.D), lYkcrwr lVkI leI Xog


vr dI loV hY[ sMprk: 094168-02525,
099681-97444
Pwrm nM. 182
nMgl vwsI AMimRqDwrI jnm imqI 2-889 k`d 5'-3", (MBA Finance) leI
guris`K vr dI loV hY[ sMprk: 9815624178
Pwrm nM. 185
luiDAwxw vwsI guris`K 12-11-89, k`d
4'-7", mYitRk GrylU lVkI leI Xog vr dI
loV hY[ sMprk: 99142-85486
Pwrm nM. 186
luiDAwxw vwsI duhwjU AMimRqDwrI lVkI
02-10-80, (M.Sc. IT) Web Developer
15,000/- k`d 5'-3" leI Xog vr dI loV hY[
sMprk: 92573-16255
Pwrm nM. 187
luiDAwxw vwsI 30-06-86, k`d 5'-8",
M.Sc. lVkI leI izmIdwr, ibsnYsmYn,
srivsmYn lVky dI loV hY sMprk: 9878781812

-0-

37

Pwrm nM. 191


Xmunwngr vwsI 28-12-88, k`d
5'-4", B.A. GrylU lVkI leI Xog vr dI
loV hY[ sMprk 098963-32476
Pwrm nM. 204
krnwl (hirAwxw) vwsI duhwjU,
jnm imqI 07-07-85 k`d 5'-4", MCA
(Computer) Good Salary leI pVHy
ilKy kwrobwrI/nOkrISudw lVky dI loV hY[
sMprk: 98725-77113
Pwrm nM. 209
luiDAwxw vwsI jnm imqI 09-0990 k`d 5'-3", M.Com, B.ed Pvt. Job
leI guris`K Business / Serviceman
vr dI loV hY[ sMprk: 98156-04214
Pwrm nM. 214
dorwhw vwsI 1-08-94 k`d 5'-8",
M.Sc. (Math) leI guris`K BusinessServiceman pVHy ilKy lVky dI loV hY[
sMprk: 86997-26298
Pwrm nM. 218
luiDAwxw vwsI MBBS, MD
Doctor in Apollo Hospital jnm imqI
01-08-83 k`d 5'-4", leI guris`K
fwktr lVky dI loV hY[ sMprk:
98884-94906
Pwrm nM. 221
luiDAwxw vwsI jnm imqI 09-0488 k`d 5'-4", B.Com, B.ed M.A.
Economics, MBA Project Manager
in Civil Hospital leI ibznYsmYn jw
srivsmYn guris`K lVky dI loV hY[
sMprk: 98721-04554
Pwrm nM. 224
luiDAwxw vwsI jnm imqI 04-1288 k`d 5'-0", Degree+Diploma
(B.Sc.) Nursing leI Xog vr dI loV
hY[ sMprk: 97792-00123
Pwrm nM. 231
mwnsw vwsI, jnm imqI 14-0888 k`d 5'-5", M.Sc. in Botany,
B.Ed., E.T.T, T.E.T Clear leI
ibznY~s jW nOkrI vwly KuKrwn lVky dI
loV hY[ sMprk: 86992-51860,
86991-33663
Pwrm nM. 233
luiDAwxw vwsI, duhwjU, jnm imqI
27-07-88 k`d 5'-7", M.A., B.ed.,
Teacher leI Xog vr dI loV hY[
sMprk: 98141-82370
Pwrm nM. 234
pwqVW (pitAwlw) vwsI, duhwjU,
jnm imqI 21-01-89 k`d 5'-8",
Diploma in Drawing & Nursing leI
Xog vr dI loV hY[ sMprk: 9814309908, 9888-02952 -0-

38

gurmiq igAwn (cY.) tr`st (rij:) luiDAwxw vloN


clwey jWdy gurmiq pRcwr kyNdrW dIAW

mwrc mhIny dIAW srgrmIAW


mwJw1. q r n - q w r n ( 9 4 6 5 4 93275)- gurmiq pRcwr kyNdr dy pRcwrk
BweI divMdr isMG v`loN 7 ipMfW Aqy ie`k
skUl ivc Dwrimk klwsW lgw ky b`icAW
gurmiq qy nYiqk isiKAw id`qI jWdI hY[
ipMf in`ky kot ivKy hr bu`Dvwr bIbIAW dI
klws iv`c sMiQAw qy gurbwxI ivcwr kIqI
jWdI hY[ v`Ko-v`Kry pMj ipMfW iv`c Dwrimk
iPlm cwr swihbzwdy ivKweI geI[ ipMf
golw pMforI ivKy nOjvwnW Aqy sMgq dIAW
klwsW lgweIAW geIAW, ijs iv`c
gurbwxI sMiQAw qy gurmiq vIcwrW kIqIAW
geIAW[ ipMf kYroN ivKy hoey smwgm iv`c
BweI divMdr isMG vloN gurmiq vIcwrW
kIqIAW geIAW[ ipMf s&Ipur ivKy AKMf
pwT dy Bog auprMq BweI divMdr isMG vloN
gurbwxI ieiqhws nwl sMgq nUM joiVAw
igAw[ 30 b`cy sihj pwT kr rhy hn[
2. sBrwA (98148-70032)pRcwrk BweI divMdr isMG v`loN sUicq kIqw
jWdw hY ik 3 ipMfW ivc Aqy 3 skUlW ivc
gurmiq dIAW klwsW lgw ky lgBg 563
ividAwrQIAW Dwrimk ividAw dy rhy
hn[ v`K-v`K GrW ivc hoey smwgmW ivc
BweI swihb vloN kQw-vIcwrW kIqIAW
geIAW[ hrgun pbilk skUl (sBrwA) dy
ividAwrQIAW nUM ienwm id`qy gey[ hr
mhIny ipMf cImW dy gurduAwrw swihb ivKy
gurmiq vIcwrW kIqIAW jWdIAW hn[ 2
pRwxIAW ny kysW dI sMBwl AwrMB kIqI Aqy
17 pRwxI sihj pwT kr rhy hn[ 3 b`icAW
ny sihj pwT AwrMB kIqy[
3. CMnW (swrMgdyv) (9855841750)- CMnW (swrMgdyv) kyNdr dI
pRcwrk bIbI srbjIq kOr vloN 6 ipMfW
ivc b`icAW dIAW gurmiq klwsW lgw ky
auhnW Dwrimk qy nYiqk isiKAw idqI
jWdI hY[ ipMf f`brI iv`c b`icAW dI nvIN
klws SurU kIqI geI hY[ SnIvwr Coty
b`icAW dI Aqy AYqvwr v`fy b`icAW dI
klws lgdI hY[ 95 b`cy sihj pwT kr rhy

hn Aqy 40 b`icAW ny sihj pwT dI


AwrMBqw kIqI[ 5 b`icAW ny kysW dI sMBwl
AwrMB kIqI[ 2 b`icAW ny KMfy-bwty dI
pwhul CkI Aqy 6 b`icAW ny sihj pwT dI
smwpqI kIqI[
4. plwsOr klW (75085-48663)kyNdr plwsOr klW dy pRcwrk BweI gurdIp
isMG v`loN 3 ipMfW iv`c gurmiq klwsW lgw
ky b`icAW Dwrimk Aqy nYiqk isiKAw
id`qI jw rhI hY[ hr bu`Dvwr dI rwq 8.30
qoN 9.00 vjy sRI gurU isMG sBw gurduAwrw
(kMboj) ivKy lVIvwr sRI gurU gRMQ swihb jI
dI vIcwr kIqI jWdI hY[ hr somvwr
gurduAwrw swDsMgq ivKy lVIvwr gurbwxI
dI sMiQAw id`qI jw rhI hY[ kpUrQlw ivKy
AKMf pwT swihb dI smwpqI qoN auprMq
lgBg fyF GMtw gurmiq vIcwrW dI sWJ
pweI geI[ ipMf qKqUpurw ivKy sihj pwT
dy Bog qoN auprMq gurmiq vIcwrW dI sWJ
pweI geI[ sRI gurU isMG sBw (v`fw
gurduAwrw) plwsOr ivKy sMgrWd vwly idn
cyq mhIny dI gurmiq vIcwr kIqI geI[
30 b`cy sihj pwT kr rhy hn, ie`k b`cy ny
sihj pwT AwrMB kIqw Aqy ie`k b`cy ny
sihj pwT dI smwpqI kIqI[ ipMf plwsOr
dy smUh vIrW v`loN pUrw sihXog iml irhw
hY[
5. goieMdvwl swihb (9814660117)- pRcwrk BweI nirMdr isMG Aqy
BweI gurdws isMG vloN 5 ipMfW ivc Aqy 5
skUlW ivc klwsW lgw ky b`icAW
gurmiq dI jwxkwrI id`qI jw rhI hY[ ipMf
sMgrkot ivKy 30 pirvwrW ny Aqy ipMf
sMgrklw ivKy 20 pirvwrW ny sihj pwT
AwrMB kIqy qy PRI poQIAW id`qIAW geIAW[
ipMf AMimRqpur CMnw ivKy nvIN gurmiq dI
klws SurU kIqI geI[ hr SnIvwr dsqwr
dI tRyinMg vI id`qI jWdI hY[ v`K-v`K ipMfW
ivc jw ky sihj pwT AwrMB krwey jw rhy
hn[ 4 ipMfW ivc Dwrimk iPlmW
idKweIAW geIAW[ 80 pRwxI sihj pwT
kr rhy hn Aqy 40 b`icAW ny sihj pwT
meI 2015

dI AwrMBqw kIqI[
6. GuMgrwlI is`KW (9855162647)- pRcwrk BweI gurdIp isMG
jI vloN 5 ipMfW ivc Dwrimk klwsW lgw
ky b`icAW is`K Drm dI mu`FlI
jwxkwrI id`qI jWdI hY[ ipMf GuMgrwlI
is`KW ivKy b`icAW nUM g`qkw vI isKwieAw
jWdw hY[ ipMf SmSpur kotlw ivKy holymh`ly qy krvwey gey smwgm ivc
gurmiq-vIcwrW kIqIAW geIAW[
sMgqW nUM gurU swihb vloN drswey gurmiq
mwrg 'qy c`lx dI pRyrnw id`qI[ kyNdr
vloN b`icAW nUM kIrqn isKlweI vI id`qI
jWdI hY[ gu: AtwrI swihb ivKy hoey
gurmiq smwgm iv`c mhIny dI kQwvIcwr kIqI geI[ ipMf GuMgrwlI is`KW
ivKy s: bIr bhwdr isMG dy gRih ivKy
suKmnI swihb jI dy pwT kIqy gey[ ipMf
GrKxw dw nOjvwn lKvIr isMG KMfy dI
pwhul gRihx krky gurmiq dw DwrnI
bixAw[ ie`k b`cy ny kysW dI sMBwl
AwrMB kIqI Aqy ie`k b`cy ny KMfy bwty dI
pwhul CkI[ ie`k b`cy ny sihj pwT
AwrMB kIqw Aqy ie`k b`cy ny sihj pwT
dI smwpqI kIqI[
7. lwDUpur (86993-09220)pRcwrk BweI rivMdr isMG vW vloN 2
ipMfW ivc kQw-vIcwr kIqI jWdI hY[
gurmiq dIAW klwsW lgw ky b`icAW
Dwrimk Aqy nYiqk isiKAw idqI jWdI
hY[ ipMf dy gurduAwrw swihb ivKy kQwvIcwr kIqI jWdI hY[ ipMf lwDUpur ivKy
Gr iv`c hoey smwgm iv`c kQw-vIcwr
kIqI geI[
8. mrhwxw (98031-60435)pRcwrk BweI jogw isMG v`loN 5 ipMfW ivc
gurmiq dIAW klwsW lgw ky b`icAW
Dwrimk is`iKAw id`qI jw rhI hY[ ipMf
gMfIivMf iv`c mwrc dy mhIny iv`c nvIN
klws SurU kIqI geI, ijs iv`c nOjvwn
vIrW ny hwzrI BrI[ ienHW vIrW nUM
smwijk burweIAW bwry d`isAw igAw
Aqy bwxI bwxy dy DwrnI bxn leI ikhw
igAw[ 5 b`cy sihj pwT kr rhy hn,
ie`k b`cy ny sihj pwT dI smwpqI kIqI
Aqy ie`k b`cy ny kysW dI sMBwl AwrMB
kIqI[
meI 2015

9. mihqw cOk (cuMg) - (9781901880)- pRcwrk vIr dlivMdr isMG


v`loN kyNdr ivKy b`icAW dIAW gurmiq
dIAW klwsW lgweIAW jWdIAW hn[
ipMf cuMg ivKy rozwnw svyry hukmnwmy dI
vIcwr kIqI jWdI hY qy Swm nUM gurduAwrw
isMG sBw ivKy hr roz gurbwxI dI
vIcwr kIqI jWdI hY[
10. f`l Aqy nwrlI (9855477302)- pRcwrk BweI krnbIr isMG
Aqy bIbI pRBjIq kOr vloN ipMf ivc Aqy
4 skUlW ivc klwsW lgw ky b`icAW nwl
gurmiq vIcwrW dI sWJ kIqI jWdI hY[
klgIDr AkYfmI iB`KIivMf ivKy ipRM:
bu`Fw isMG dy sihXog nwl hoey smwgm
iv`c b`icAW vloN kvISrI suxweI geI[
ipMf BYxI Aqy ipMf AmISwh ivKy hoey
smwgmW iv`c BweI swihb v`loN kQwvIcwr pyS kIqy gey[ gurmiq igAwn
imSnrI kwlj qoN phuMcy vIr hrijMdr
isMG jI ny gurmiq vIcwrW kIqIAW[ 15
b`icAW ny sihj pwT AwrMB kIqy Aqy
ipMf iv`c Dwrimk iPlm idKweI geI[
11. Kwn rzwdw (9855531984)- pRcwrk vIr jgjIq isMG
v`loN 2 ipMfW iv`c b`icAW dIAW gurmiq
dIAW klwsW lgweIAW jWdIAW hn[
ipMf Kwn rzwdw iv`c svyry Swm kQwvIcwr kIqI jWdI hY[
12. Jbwl (98555-98814)kyNdr dy pRcwrk vIr hrpwl isMG v`loN 6
ipMfW ivc Aqy iek skUl ivc gurmiq
dIAW klwsW lgw ky b`icAW Dwrimk
Aqy nYiqk isiKAw idqI jWdI hY[ ipMf
iv`c Dwrimk i&lm idKweI geI[ 65
b`cy sihj pwT kr rhy hn Aqy ie`k b`cy
ny sihj pwT dI smwpqI kIqI[ 7
b`icAW ny sihj pwT dI AwrMBqw kIqI
Aqy ie`k b`cy ny kysW dI sMBwl krn dw
pRx kIqw[
13. Qobw (85669-34593)pRcwrk BweI gurmuK isMG v`loN 2 ipMfW
ivc Aqy 2 skUlW ivc b`icAW gurmiq
qy nYiqk isiKAw dIAW klwsW lgw ky
is`KI isDwqW nwl joiVAw jw irhw hY[
10 b``icAW ny sihj pwT jwrI r`Ky Aqy
18 b`icAW ny KMfy-bwty dI pwhul CkI[

14. mwlUvwl (95921-16230)pRcwrk BweI jiqMdr isMG jI vloN 4


ipMfW ivc b`icAW dIAW klwsW lgw ky
auhnW gurmiq qy nYiqk isiKAw id`qI
jWdI hY[ 14 mwrc ipMf gMfIivMf ivKy
AMimRq vyly gu: bwbw pUrn dws ivKy
sMgrWd dy sMbMD iv`c ie`k GMtw gurmiq
vIcwrW dI sWJ sMgq nwl pweI geI[
ipMf bwkIpur dy gurduAwrw swihb ivKy,
ipMf mUsw dy gurduAwrw swihb ivKy, ipMf
burj Aqy ipMf isDvW dy BweI jyTw jI
gurduAwrw swihb ivKy gurmiq vIcwrW
dI sWJ pweI geI[ ipMf mwlUvwl ivKy
Aqy ipMf p`DrI ivKy hoey smwgm ivc
gurmiq vIcwrW dI sWJ sMgq nwl pweI
geI[ 4 b`icAW dy kysW dI sMBwl AwrMB
kIqI Aqy 4 b`icAW ny KMfy-bwty dI pwhul
CkI[ ipMf iv`c Dwrimk iPlm idKweI
geI[

mwlvw15. swauNky (FwxI) (97797-

42206)- kyNdr dI pRcwrk bIbI


AmndIp kOr vloN ipMf dy gurU Gr ivc
hr roz svyry kQw-vIcwr kIqI jWdI hY,
ijs ivc b`cy sMiQAw pRwpq kr rhy hn[
hrgoibMd mwfl skUl swauNky ivKy
gurmiq dIAW klwsW lgw ky lgBg
350 b`icAW Dwrimk qy nYiqk isiKAw
idqI jWdI hY[ 3 b`icAW ny kysW dI
sMBwl AwrMB kIqI[ 7 b`cy sihj pwT
kr rhy hn Aqy ie`k b`cy ny sihj pwT
dI AwrMBqw kIqI[
16. mtvwxI (98140-98844)pRcwrk BweI AMgryz isMG r`qoky v`loN 4
ipMfW iv`c gurmiq dIAW klwsW lgw ky
b`icAW gurbwxI qy ieiqhws dI
is`iKAw id`qI jWdI hY[ ipMf JMfyAwxw
SrkI dy gurduAwrw swihb ivKy hoey
smwgm ivc gurmiq vIcwrW kIqIAW
geIAW[ 29-3-2015 G`l klW ivKy
hoey gurmiq smwgm iv`c kyNdr mtvwxI
dy b`icAW ny Bwg ilAw qy 7 b`icAW ny
ienwm pRwpq kIqy[ hr roz n`QUvwlw dy
gurduAwrw bwbw Bwn isMG ivKy mwJ dI
vwr dI kQw lVIvwr cl rhI hY[ 4
b`icAW ny kysW dI sMBwl AwrMB kIqI[
31 b`cy sihj pwT kr rhy hn Aqy 4
39

b`icAW ny sihj pwT dI AwrMBqw kIqI[


2 ipMfW iv`c Dwrimk iPlmW idKweIAW
geIAW[
17. BwgIky (96461-66584)pRcwrk BweI dwrw isMG jI vloN 4 ipMfW
ivc Aqy ie`k skUl ivc klwsW lgw ky
ividAwrQIAW gurbwxI Aqy nYiqk
isiKAw id`qI jWdI hY[ ipMf BwgIky ivKy
cl rhI lVIvwr bwxI dI ivAwiKAw dI
smwpqI smyN smwgm r`iKAw igAw, ijs
iv`c BweI dwrw isMG ny sMgqW qy nOjvwnW
gurieiqhws qy gurbwxI nwl juVx
leI ikhw[ 5 b`cy sihj pwT kr rhy hn
Aqy ie`k b`cy ny sihj pwT AwrMB kIqw
hY[
18. Knwl klW (8427747157)- pRcwrk BweI hrqwj isMG
Aqy aupkwr isMG vloN 2 ipMfW ivc hr
roz kQw-vIcwr kIqI jWdI hY Aqy
b`icAW dIAW klwsW lgw ky auhnW
nYiqk qy Dwrimk isiKAw idqI jWdI hY[
^nwl klW, idVHbw, ^nwl Kurd,
A`dbrpur, kiVAwl ivKy gurmiq
smwgm krvwieAw igAw, ijs iv`c
BweI nC`qr isMG jI, BweI jgjIq isMG
Aqy BweI hrijMdr isMG mwJI ny hwzrI
BrI Aqy gurU dIAW sMgqW nUM gurieiqhws
Aqy gurbwxI ivcwrW nwl jwgrUk
krvwieAw[ pRbMDk kmytI vloN pUrw
sihXog iml irhw hY[ 6 b`cy sihj pwT
kr rhy hn, 5 b`icAW ny sihj pwT dI
smwpqI kIqI Aqy 2 b`icAW ny sihj
AwrMB kIqy[ ie`k b`cy ny KMfy-bwty dI
pwhul CkI Aqy ie`k b`cy ny kysW dI
sMBwl AwrMB kIqI[
19. suKwxw (rweykot) (9855627927)- gurmiq igAwn imSnrI
kwlj vloN BweI minMdrpwl isMG
ieMglYNf vwilAW dy sihXog nwl ipMf
suKwxw nyVy rweykot ivKy nvW gurmiq
pRcwr kyNdr SurU kIqw igAw hY[ kyNdr
dI AwrMBqw BweI qwrU isMG dI iPlm
idKw ky kIqI geI[ pRcwrk BweI
ruipMdr isMG vloN lYkcr dy rUp iv`c
pRcwr kyNdr bwry dsidAW ikhw ik
kyNdr dw mqlb hY ik sMgq 'qy Awaux
vwly b`icAW dI pIVI sucyq ho ky gurU gRMQ
40

swihb jI dI ivcwrDwrw mMn ky c`ly[


ipMf dy gurduAwrw swihb dI kmytI Aqy
gRMQI isMG pUrw sihXog dyx leI qqpr
hn[ pihlI gurmiq klws mOky 6
pRwxIAW ny sihj pwT dI AwrMBqw kIqI,
ijnHW iv`c 50 b`icAW dI hr AYqvwr
sMiQAw dI klws lgdI hY Aqy dsqwr
mukwbly krvwey gey, ijs ivcoN pujISnW
qy Awaux vwly b`icAW kmytI vloN
snmwinq kIqw igAw[ ipMf kwlK Aqy
mwjrI b`icAW dI gurmiq klws lgweI
jWdI hY, ijs iv`c b`icAW nUM gurbwxI,
Su`D pwT, kivqw, kvISrI Awid dI
iqAwrI krvweI jWdI hY[ 29 mwrc nUM
jwgo lihr G``l klW (mogw) v`loN Dwrimk
mukwbly krvwey gey ijs iv`c ipMf
kwlK dy b`cy ieMdrvIr isMG ny gurbwxI
kMT coN dUjw, BwSx mukwbly coN qIjw Aqy
ismrnjIq kOr ny BwSx coN dUjw drjw
hwisl kIqw[ ruipMdr isMG kwlK Aqy
vIr AmrpRIq isMG gu`jrvwl vloN
kivqw mukwbly iv`c j`j dI syvw inBweI
geI[ 2 b`icAW ny kysW dI sMBwl AwrMB
kIqI[ 8 b`icAW ny sihj pwT dI
AwrMBqw kIqI, ie`k b`cy ny sihj pwT
dI smwpqI kIqI Aqy 10 b`cy sihj pwT
kr rhy hn[
20. nMgl (97818-98683)pRcwrk BweI hrivMdr isMG v`loN kyNdr
nMgl dy gurduAwrw sIqlsr ivKy hr
roz AMimRq vyly gurbwxI dI lVIvwr
kQw-vIcwr kIqI jWdI hY[ ie`k ipMf
iv`c gurmiq dIAW klwsW lgw ky
b`icAW gurmiq nwl joiVAw jw irhw
hY[ ie`k b`cy ny KMfy-bwty dI pwhul CkI[
pRbMDkW v`loN pUrn sihXog iml irhw hY[
21. ShId BweI mhW isMG ngr
(lu i DAwxw) (97819-90206)kYptn Avqwr isMG Aqy BweI crnjIq
isMG vloN gurduAwrw ShId BweI mhW
isMG ngr ivKy roz svyry kQw-vIcwr
Aqy kIrqn huMdw hY[ Swm b`icAW
sM i QAw Aqy qblw hrmo n IAm
isKwieAw jWdw hY[ kYptn Avqwr isMG
vloN rozwnw svyry s: Awqmw isMG
pbilk sInIAr sYkMfrI skUl ivKy
Dwrimk klwsW lgw ky b`icAW is`K

ieiqhws Aqy gurbwxI nwl joiVAw jw


irhw hY[ 12 ApRYl nUM mhW isMG ngr
ivKy gurduAwrw ShId BweI mhW isMG
iv`c Dwrimk mukwbly krvwey gey[
mukwbly iv`c 90 b`icAW ny ih`sw ilAw,
ijnHW ivcoN gurmiq pRcwr kyNdr dy 45
b`icAW ny Bwg ilAw Aqy ienwm pRwpq
kIqy[ 7 b`cy sihj pwT kr rhy hn[
22. b`sIAW (98039-13133)kyNdr dy pRcwrk BweI sqvMq isMG Aqy
BweI sMdIp isMG vloN gurU nwnk pbilk
sInIAr sYkMfrI skUl b`sIAW dy sYSn
dI AwrMBqw qy suKmnI swihb dw pwT
swry stwP v`loN rl-iml ky kIqw igAw[
skUl dy ienwm vMf smwroh iv`c 'pwKMfI
bwby' korIgRwPI Aqy gursyvk isMG qy
swQIAW ny kvISrI pyS kIqI[ BweI
sMdIp isMG vloN b`icAW dIAW klwsW
lgw ky auhnW nUM Dwrimk isiKAw id`qI
jWdI hY[
23. rwmgVHIAw sInIAr sYkMfrI
skUl (98729-71411)- pRcwrk
BweI blivMdr isMG vloN rwmgVHIAw
sInIAr sYkMfrI skUl imlr gMj
luiDAwxw iv`c rozwnw pIrIAf vwiez
b`icAW dIAW Dwrimk klwsW lgweIAW
jWdIAW hn[ ienHW klwsW iv`c
ividAwrQIAW gurbwxI, ieiqhws
Aqy jIvn jwc bwry d`isAw jWdw hY[
24. m`qV-auqwV (9478551785)- kyNdr dy pRcwrk BweI
plivMdr isMG jI vloN 4 ipMfW iv`c Aqy
2 skUlW iv`c klwsW lgw ky
ividAwrQIAW gurbwxI Aqy nYiqk
isiKAw id`qI jWdI hY[ gurU Gr iv`c
inqnym dI syvw b`cy inBw rhy hn[ hr
AYqvwr gurduAwrw swihb ivKy plivMdr
isMG vloN kQw-vIcwrW kIqIAW jWdIAW
hn[ Kwlsw imSn AkYfmI gurU hir
shwie ivKy AkYfmI dy tIcrW v`loN sihj
pwT kIqw igAw[ smwpqI 'qy gqkw
mukwblw hoieAw Aqy BweI swihb vloN vI
kQw-vIcwr kIqI geI[
25. bugrw (95019-20460)kyNdr dy pRcwrk BweI idlbwg isMG v`loN
ipMf bugrw dy gurduAwrw swihb pwqSwhI
nOvIN ivKy hr roz lVIvwr sRI gurU gRMQ
meI 2015

swihb jI dI kQw-vIcwr kIqI jWdI hY


Aqy b`icAW dIAW gurmiq dIAW klwsW
lgweIAW jWdIAW hn, ijs ivc vIr
Aqy BYxW sMiQAw pRwpq kr rhy hn[ 15
pRwxI sihj pwT kr rhy hn[
26. mnYlw (87288-86249)gurmiq pRcwr kyNdr mnYlw dy vIr
gurjMt isMG v`loN kyNdr ivKy rozwnw
AMimRq vyly Sbd-vIcwr kIqI jWdI hY[
4 ipMfW ivc b`icAW dIAW gurmiq Aqy
nYiqk ividAw dIAW klwsW lgweIAW
jWdIAW hn[ mhInwvwr hox vwly
smwgmW iv`c b`icAW v`loN kvISrI nwl
inhwl kIqw igAw Aqy BweI bic`qr
isMG mwCIvwVw swihb vwilAW ny sMgq
nwl Sbd-vIcwrW dI sWJ pweI[ BweI
swihb vloN styj sYktrI dI BUimkw
inBweI geI[ smwgm qoN auprMq s:
AmirMdr isMG XU. AYs. ey. vwilAW ny
b`icAW nUM snmwinq kIqw[ ipMf dI
kmytI vloN pUrw sihXog iml irhw hY[
ipMf lKxpur Aqy hyVIAW dy do b`icAW ny
AMimRq CikAw Aqy kyswDwrI rihx dw
pRx kIqw[ ipMf mnYlw iv`c Dwrimk
i&lm idKweI geI[
27. mwCIvwVw swihb (9465866431)- pRcwrk BweI bljIq isMG
vloN 6 ipMfW ivc b`icAW dIAW Dwrimk
klwsW lgw ky auhnW gurbwxI Aqy
ieiqhws nwl joiVAw jWdw hY[ ipMf
aUrnw, ku`by Aqy hirE klW ivKy gurmiq
smwgm kIqy gey, ijs ivc BMg pIx qy
nklI rMg pwaux dI QW qy gqkw Aqy
SSqr ividAw nUM pihl dyx dI bynqI
kIqI geI[ lMgrW dI bhuqWq dI QW qy
Sbd gurU dw lMgr lgwaux leI vIcwr
kIqI geI[ ipMf gVI qrKwxw Aqy
hirE klW ivKy Dwrimk pypr Aqy
suAwl jvwb mukwblw krvwieAw igAw,
ijs ivcoN gVI ipMf ivcoN 60 Aqy hirE
klW ivcoN 45 b`icAW ny Bwg ilAw[
Av`l Awaux vwly b`icAW nUM snmwinq
kIqw igAw[ hr roz ipMf aUrnw Aqy
hirE klW ivKy lVIvwr hukm nwimAW
dI kQw-vIcwr svyry kIqI jWdI hY[
ipMf gVI ivKy Swm smyN dsqwr
isKlweI dI klws lgweI jWdI hY[ 5
meI 2015

b`icAW ny sihj pwT AwrMB kIqy, 3


b`icAW ny sihj pwT dI smwpqI kIqI
Aqy 16 b`cy sihj pwT kr rhy hn[
ie`k b`cy ny kysW dI sMBwl AwrMB kIqI
Aqy iek b`cy ny KMfy bwty dI pwhul CkI[
2 ipMfW iv`c dr`Kq lgwey gey[
28. nwrMgvwl (94655-66666)
pRcwrk BweI AmrpRIq isMG vloN 3 ipMfW
ivc Aqy 2 skUlW ivc gurmiq dIAW
klwsW lgweIAW jWdIAW hn[ ShId
krqwr isMG srwBw nrisMg kwlj iv`c
hr roz BYxW dI gurmiq klws lgw ky
ArQW smyq sMiQAw Aqy gurbwxI
isDWqW dI vIcwr huMdI hY[ 3 idn AYs.
ky. AYs. AYs. ieMtrnYSnl pbilk skUl
srwBw ivKy b`icAW dIAW Dwrimk
klwsW lgdIAW hn[ ipMf KMt
(PqihgVH swihb) Aqy kwlyvwl ropV
ivKy gurmiq vIcwrW kIqIAW geIAW
hn, ijs iv`c sMgq nUM Awp gurbwxI
pVHn dI pRyrnw kIqI geI, sMgq vloN
sihXog imlx qy hux 10 nOjvwn vIr
Aqy BYxW Awp sihj pwT krn leI
iqAwr kIqy hn[ nrisMg kwlj ivKy
gurmiq vIcwrW dI sWJ pweI geI Aqy jo
nvIAW BYxW AweIAW hn, auhnW nUM sihj
pwT krn Aqy gurmiq klws iv`c
Awaux leI pRyirq kIqw igAw[ nvyN
kyNdr suKwxw dI AwrMBqw dy mOky'qy iPlm
idKweI geI Aqy pRbMDk vIrW nUM sihXog
dyx leI bynqI kIqI geI[ kwlj dy ipRM:
mYfm kMvrjIq kOr v`loN pUrw sihXog
iml irhw hY[ 6 b`icAW ny sihj pwT dI
AwrMBqw kIqI Aqy 30 b`cy sihj pwT
kr rhy hn[ ie`k ipMf ivc Dwrimk
i&lm idKweI geI[
duAwbw29. A`prw (85280-78722)pRcwrk BweI nirMdr isMG Aqy kyvlpRIq
isMG v`loN 14 ipMfW ivc Aqy 3 skUlW ivc
gurmiq Aqy nYiqk ividAw dIAW klwsW
lgweIAW jw rhIAW hn[ ipMf c`k swBo
(jlMDr), DoBVpurw (ShId Bgq isMG)
ivKy Dwrimk i&lmW idKweIAW geIAW,
i&lm dI smwpqI qoN bwAd sMgqW nwl
suAwl-juAwb kIqy gey[ shI juAwb dyx
vwilAW nUM kyNdr vloN snmwinq kIqw

igAw[ 30 b`icAW ny sihj pwT jwrI


r`Ky hn[
30. ipAwlw (99141-14823)pRcwrk BweI lKivMdr isMG v`loN 6 ipMfW
ivc gurmiq dIAW klwsW lgw ky
b`icAW nUM nYiqk ividAw id`qI jw rhI
hY[ rozwnw ipMf jwfU jMfw ivKy sMgqW nwl
gurmiq vIcwrW kIqIAW jWdIAW hn[
ipMf iv`c Dwrimk iPlm idKweI geI[
ie`k b`cw sihj pwT kr irhw hY[
31. qlvMfI mwDo (9592656964)- gurmiq pRcwr kyNdr dy
pRcwrk BweI suKijMdr isMG v`loN 3 ipMfW
iv`c Aqy ie`k skUl iv`c b`icAW dIAW
gurmiq Aqy nYiqk isiKAw dIAW klwsW
lgweIAW jWdIAW hn, ijs ivc
qkrIbn 380 b`cy Bwg lY rhy hn[ hr
roz svyry gurduAwrw isMG sBw ivKy
kQw-vIcwr kIqI jWdI hY[ kyNdr ivKy
Dwrimk iPlm idKweI geI, ijs ivc
sMgq ny v`fI igxqI iv`c ih`sw ilAw[
32. Bu`lrbyt (97796-83914)Bu`lrbyt dy siqkwrXog pRbMDk s:
BgvMq isMG dy sihXog nwl pRcwr kyNdr
qy syvw inBw rhy BweI gurpRIq isMG DuMn
v`loN 3 ipMfW Aqy ie`k skUl iv`c b`icAW
gurbwxI sMiQAw Aqy Dwrimk ividAw
id`qI jw rhI hY[ 1-4-2015 nUM
jI.AY`s.sInIAr sYkMfrI skUl ivKy nvyN
SYSn dI AwrMBqw leI gurbwxI dw Et
Awsrw lYNdy hoey sRI suKmnI swihb jI dw
pwT krvwieAw igAw[ auprMq
kQwvwck BweI gurpRIq isMG vloN kQwvIcwr kIqI geI, ijs iv`c b`icAW,
mwqw ipqw qy AiDAwpkW nUM AwpxI
AwpxI ijMmyvwrI qy gurbwxI dy lV l`gx
leI ikhw igAw[ v`K-v`K GrW iv`c hoey
smwgmW iv`c BweI gurpRIq isMG vloN
kQw-vIcwr kIqI geI[ 5-4-2015
ipMf BMfwl ivKy hoey smwgm iv`c gurmiq
igAwn imSnrI kwlj qoN phuMcy
kQwvwck BweI hrijMdr isMG sBrwA
jI ny gurmiq vIcwrW kIqIAW[ 30
sihj pwT c`l rhy hn Aqy ie`k b`cy ny
sihj pwT dI AwrMBqw kIqI[ 2 b`cy
kysW dI sMBwl kr rhy hn Aqy ie`k b`cy
ny KMfy-bwty dI pwhul CkI[
41

33. ShId BweI ihMmq isMG (nvW


Sihr) (98151-12060)- pRcwrk
vIr gurijMdr isMG, hrpwl isMG Aqy
inrml isMG v`loN sUicq kIqw jWdw hY ik
kyNdr v`loN 19 ipMfW 'c gurmiq klwsW
lgw ky b`icAW gurbwxI, ieiqhws
Aqy rihq mrXwdw qoN jwxUM krvwieAw
jw irhw hY[ ipMf hrIAw (mjITw) ivKy
Kwlsw swjnw idvs sMbMDI hoey smwgm
iv`c BweI hrpwl isMG vloN Aqy BweI
nC`qr isMG vloN kQw-vIcwr kIqI
geI[ v`K-v`K GrW iv`c hoey smwgmW
iv`c suKmnI swihb dw pwT qy BweI
hrpwl isMG qy BweI gurijMdr isMG vloN
gurmiq vIcwrW kIqIAW geIAW[ ipMf
blwcOr ivKy Dwrimk i&lm idKweI geI
Aqy gurmiq vIcwrW dI sWJ kIqI geI[
gurmiq klwsW dOrwn kIrqn dI
isKlweI vI id`qI jWdI hY[ 115 pRwxI
sihj pwT kr rhy hn[
34. idAM q pu r - (9855540832)- gurmiq kyNdr dy pRcwrk
BweI gurjoq isMG Aqy BweI gurcrn
isMG v`loN ipMfW iv`c klwsW lgw ky
b`icAW nYiqk is`iKAw id`qI jw rhI hY
Aqy 4 skUlW ivc rozwnw gurmiq dIAW
klwsW lgweIAW jWdIAW hn[ kyNdr
ivKy hPqwvwrI smwgm AwrMB kIqy gey,
ijs iv`c swrw kwrj b`icAW vloN
inBwieAw jWdw hY[ hr vIrvwr kyNdr
ivKy gurmiq klws lgweI jWdI hY, ijs
iv`c b`cy sMiQAw pRwpq kr rhy hn[ ipMf
Ajno h w ivKy gu r miq smwgm
krvwieAw igAw, ijs iv`c BweI nC`qr
isMG ny kQw-vIcwrW rwhIN sMgqW nUM
inhwl kIqw[ Pqihpur ivKy Dwrimk
iPlm cwr swihbzwdy idKweI geI[ 7
b`icAW ny sihj pwT AwrMB kIqy, 3
b`icAW ny sihj pwT jwrI r`Ky qy 4
b`icAW ny sihj pwT dI smwpqI kIqI[

2 b`icAW ny KMfy-bwty dI pwhul CkI Aqy


ie`k b`cy ny kysW dI sMBwl AwrMB kIqI[
pRbMDk vIr s: iekbwl isMG dw pUrw
sihXog iml irhw hY[
35. reIAw (95928-18318)pRcwrk BweI AMimRqpwl isMG jI vloN 8
ipMfW ivc b`icAW Aqy sMgq dIAW
klwsW lgw ky auhnW gurbwxI Aqy gur
ieiqhws dI isiKAw id`qI jWdI hY[ 7
ipMfW ivc Dwrimk i&lm cwr
swihbzwdy idKweI geI[
36. c`k klW (75088-51496)kyNdr c`k klW dy pRcwrk BweI qrlocn
isMG v`loN 5 ipMfW iv`c Aqy ie`k skUl
ivc gurmiq dIAW klwsW lgw ky 250 dy
krIb b`icAW gurmiq dI is`iKAw
id`qI jw rhI hY[ holy-mh`ly dy sMbMD iv`c
ipMf c`k Kurd ivKy gurmiq smwgm
krvwieAw igAw, ijs iv`c gurmiq
klwsW iv`c Awaux vwly b`icAW ny
kivqwvW, kvISrI qy lYkcr pyS kIqy[
ipMf c`k klW qy bjUhw Kurd ivKy
Dwrimk iPlmW vI idKweIAW geIAW[
vIrvwr vwly idn ipMf c`k klW dy isMG
sBw gurduAwry iv`c bIbIAW dI gurmiq
klws vI lgweI jWdI hY, ijs iv`c
suKmnI swihb dI bwxI dI sMiQAw id`qI
jWdI hY[ 20 b`cy sihj pwT kr rhy hn
Aqy 2 ipMfW iv`c Dwrimk i&lmW
idKweIAW geIAW[
37. dOlqpur (88722-81081)pRcwrk BweI gurjIq isMG v``loN 8 ipMfW
ivc Aqy 2 skUlW ivc gurmiq dIAW
klwsW lgw ky b``icAW nYiqk isiKAw
id``qI jw rhI hY[ ipMf ikSngV ivKy
b`icAW dI sMiQAw dI klws lgweI
jWdI hY[ ipMf dy gurU Gr iv`c kQwvIcwr kIqI jWdI hY[

pMjwb qoN bwhr dy kyNdr


38. 35 RB gMgw ngr (96801-

44165)- pRcwrk BweI jrnYl isMG jI


vloN 2 ipMfW dy gurU GrW ivc kQw-vIcwr
kIqI jWdI hY[ ipMfW ivc gurmiq dIAW
klwsW lgweIAW jWdIAW hn, ijs ivc
b`icAW qy nOjvwnW is`K rihq
mirXwdw Aqy gur ieiqhws bwry
jwxkwrI id`qI jWdI hY[ 3 pRwxI sihj
pwT kr rhy hn Aqy ie`k b`cy ny sihj
pwT AwrMB kIqw[ 2 b`icAW ny KMfy-bwty
dI pwhul CkI Aqy 2 b`icAW ny kysW dI
sMBwl AwrMB kIqI[ 2 ipMfW iv`c
Dwrimk iPlmW idKweIAW geIAW Aqy
5 ipMfW iv`c dr`Kq lgwey gey[
39. ieMdOr (095759-51129)vIr sul`Kx isMG jI Aqy skotlYNf
(AmrIkw) dI sMgq v`loN gurduAwrw bwbw
m`Kx Swh jI lubwxw, ipMf pfwlI, izlw
Krgox (m`D pRdyS) ivKy lVkIAW leI
islweI sYNtr KoilAw igAw jo bhuq hI
vDIAw qrIky nwl cl irhw hY[ islweI
kr rhIAW bIbIAW dw 2 ApRYl Aqy 3
ApRYl nMU islweI dw tYst ilAw igAw[
4 ApYRl nMU pws hoeIAW 64 b`cIAW nMU
islweI mSInW vMfIAW geIAW[ ies
smyN sYNtr iv`c pVH rhIAW lVkIAW Aqy
auhnW dy mwpy Aqy hor sMgq gurmiq
smwgm iv`c phuMcy[ bVvwhw qoN is`K
sMgqW Aqy lwienz kl`b dy vIrW ny ies
smwgm iv`c ih`sw ilAw[ s. kuldIp
isMG BwtIAw Aqy pRIqm isMG BwtIAw
ivSyS qOr qy pu`jy[
skotlYNf qoN s. sul`Kx isMG jI,
gurmiq igAwn imSnrI kwlj, jv`dI,
luiDAwxw qoN BweI gurmIq isMG jI,
SRomxI gurduAwrw pRbMDk kmytI,
AMimRqsr qoN pRcwrk bIbI qrlocn kOr
jI, gurduAwrw bwbw m`Kx Swh jI lubwxw
qoN BweI sMjIvn isMG Aqy BweI gurmuK
isMG gRMQI gurduAwrw swihb mOky qy hwzr
sn[
-0-

gurmiq pRcwr kyNdr leI AkwaUNt nMbr


gurmiq pRcwr kyNdrW dy pRbMDk / spWsr vIrW bynqI kIqI jWdI hY ik kyNdr dI mwiek shwieqw hyT ilKy bYNk
AkwaUNt ivc ByjI jwvy[ Awpxw nwm Aqy kyNdr dw nwm zrUr ilKxw jI[
AXIS Bank Branch Adda Dakha IFSC Code: UTIB0000197,
A/C 913010032551518, qusIN GURMAT PARCHAR KENDRA dy nwm qy cY~k vI Byj skdy ho[
42

meI 2015

gurmiq igAwn imSnrI kwlj vloN v`K-v`K KyqrW c clwey jw rhy


gurmiq pRcwr kyNdrW dI kwrguzwrI qsvIrW dI zubwnI
kyNdr GuMgrwlI is`KW dy ipMf GrKxw
ivKy kYptn Avqwr isMG (iensY~t)
sMgq nwl gurmiq vIcwr krdy hoey[

kyNdr GuMgrwlI is`KW dy pRcwrk BweI


blijMdr isMG b`icAW dI
Dwrimk klws lgwauNdy hoey[

ipMf G`l klW ivKy hoey gurmiq mukwbilAW


ivc kwlj vloN jjmYNt krn phuMcI tIm
snmwnq krdy hoey pRbMDk vIr[
kyNdr qlvMfI Kurd ivKy hoey gurbwxI
kMT mukwbilAW auprMq b`icAW
snmwnq kIqw igAw[

kyNdr m`qV auqwV (iProzpur) ivKy


BweI plivMdr isMG b`icAW dI
Dwrimk klws lwauNdy hoey[
kyNdr jmSydpur (JwrKMf) ivKy b`icAW
cwr swihbzwdy iPlm ivKwaux
auprMq BweI ivvyk isMG b`icAW qoN
iPlm sbMDI svwl jvwb krdy hoey[

kyNdr Qobw dy iek skUl ivc Kwlsy dy


swjnw idhwVy smripq Dwrimk
mukwbly krvwey gey[ auprMq b`icAW
snmwnq krdy hoey pRbMDk vIr[

kyNdr mnYlw ivKy hoey gurmiq


mukwbilAW auprMq
b`icAW snmwnq kIqw igAw[
kyNdr 35 RB gMgwngr (rwjsQwn)
dw minMdr isMG

kyNdr 35 RB gMgwngr (rwjsQwn)


dw Avqwr isMG

ipMfW SihrW ivc l`gdIAW gurmiq klwsW qoN pRBwivq ho ky kyswDwrI bxy nOjvwn[

Registrar of Newspaper No. PUNPUN 03763/19/1/2010-TC Postal Regd. No. LDC/0741/2015-2017


Gurmat Virsa Gurmat Gian Missionary College, Punjabi Bagh, Jawaddi, Ludhiana
pRkwSk s. ieMdrjIq isMG, ipMRtr gurmiq igAwn imSnrI kwlj luiDAwxw ny nwrMgvwl ipMRitMg pYR~s, 3461, inaU tYgor ngr,
hYbovwl klW, luiDAwxw qoN Cpvwky dPqr gurmiq igAwn imSnrI kwlj luiDAwxw qoN imqI 21 ApRYl 2015 pRkwiSq kIqw[

jokw smW mIfIey dw Xu`g ikhw jWdw hY, ikauNik skUlW-kwljW dIAW pVHweIAW qoN bwAd b`icAW iv`c hor kuJ pVHn dI ihMmq n
brwbr rih jWdI hY[ ies leI b`icAW nUM guris`KI ivrsy pRqI sucyq krn leI gurmiq igAwn imSnrI kwlj luiDAwxw vloN
CotIAW iPlmW rwhIN inrMqr auprwly kIqy jw rhy hn Aqy ies lVI qihq Real Colours (hOlw mh`lw ikMJ mnweIey) pMjwbI iPlm 12-42015 rIlIz kIqI geI[ ies iPlm dI AYfIitMg, fibMg Aqy swrw kMm gurmiq igAwn imSnrI kwlj ivKy gurmiq igAwn stUifE
iv`c hI kIqw igAw[ ies mOky iPlm dy pRoifaUsr swihb isMG, fwierYktr suirMdr isMG AwlmgIr, kwlj dy tRstI, fwierYktr, pRoPYsr
swihbwn Aqy hor vI AnykW SKSIAqW ny ih`sw ilAw[ sMgqW v`loN A`gy qoN vI iesy qrHW dy auprwly jwrI r`Kx dI ihdwieq kIqI geI[
iPlmW dIAW DVD kwlj dy iltrycr hwaUs qoN pRwpq kro jI[ DMnvwd[

rIAl
klrz
klrz
holw mh`lw

You might also like