Boz Anic

J.
B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

akavska ri XXXVI (2008) br. 1-2 Split sijeanj-prosinac
Joko Boani
Komia - Split
KOMIKI DIKCIONAR B
UDK: 811.163.42282.2(038)
Rukopis primljen za tisak 20.09.2008
Izvorni znanstveni lanak
Original scientific paper
Recenzenti: Josip Lisac, Vladimir Skrai
Ovaj rad nastavak je publiciranja Komikog dikcionara,
rjenika govora Komie na otoku Visu, a okuplja leksik pod
slovom B. Rad obuhvaa ukupno 1183 glose to je indikator
iznimnog leksikog bogatstva ovog govora. U odnosu na leksik
objavljen pod slovom A (472 glose od kojih je samo 9
idioglotskog podrijetla), meu glosama pod slovom B ima blizu
30 % idiglotskog leksika to je, pretpostavljamo i prosjek za
itav Dikcionar. Ta injenica sociolingvistiki je podatak koji
predstavlja izazov za dijalektoloka i etnoloka komparativna
istraivanja jadranskog jezinog i kulturnog prostora odreenog
proimanjem razliitih kultura i jezika meu kojima je romanski
utjecaj najvaniji, ne samo onaj sa zapadne strane Jadrana ve i
onaj istonojadranski autohtoni jezini supstrat batinjen i
sauvan u govorima insularnog istonojadranskog prostora do
danas. Leksiko istraivanje na kojemu se temelji ovaj rad
obuhvatilo je sva podruja ivota, a najdetaljnije i najsustavnije
istraen je leksik na podruju maritimne djelatnosti koja je temelj
egzistencije Komie kroz stoljea. To je i razlog to je taj segment leksika ovdje iznimno bogat ne samo po broju glosa ve i
frazeologijom i stilistikim nijansama u kojima se realizira
konotativna vrijednost pojedinih glosa.
Svaka glosa obraena je gramatiki, a uz mnoge glose navedeno
je vie znaenja, stilistika i konotativna znaenja, frazeologija
i govorni primjeri iz zabiljeene usmene predaje koju je autor
skupljao etiri desetljea.
Kljune rijei: Komia, otok, rjenik, dijalekt, leksik
J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

KRATICE UPOTRIJEBLJENE U DIKCIONARU

DGMSULGMHY
DGYSULORJ
DQWURSDQWURSRQLP
DXJPDXJPHQWDWLY
ELEOELEOLMVNL
FRPSNRPSDUDWLY
FRQMYH]QLN
GHPGHPLQXWLY
HWQHWQRQLP
H[VFOX]YLN
IHQVNLURG
ILJILJXUDWLYQR
ILWILWRQLP
*JHQLWLY
KLSHUEKLSHUEROLQR
LQGHFOLQGHNOLQDELODQ
LPSILPSHUIHNWLYDQ
LPSHULPSHUDWLY
LPSHUVLPSHUVRQDOQR
LQWHUMX]YLN
LURQLURQLMVNL
PPXNLURG
QVUHGQMLURG
RLNRRLNRQLP
SDUWSDUWLNXOD
SHMSHMRUDWLYQR
SISHUIHNWLYDQ
SOPQRLQD
SOWDQWSOXUDOLDWDQWXP
SUDHSRVSULMHGORJ
SUHGSUHGLNDWLYQR
VLQJWDQWVLQJXODULDWDQWXP
VWLOVWLOLVWLNL
VXSHUOVXSHUODWLY
WRSWRSRQLP
YHQHWYHQHWRYHQHFLMDQVNL
]RR]RRQLP

Napomene:
1. Primjeri govora navedeni su prema izvorima iz publicirane literature ili ih je naveo autor
kao izvorni govornik komikoga govora prema svojim biljekama, sjeanju ili ih je sam
izmislio. Svaki primjer govora u Komikom dikcionaru bit e oznaen kraticom (koja je
navedena uz svaki izvor kojim smo se koristili za ovaj rjenik) ili e biti oznaen kraticom
(A) to upuuje da je izvor sam autor. Kratice su navedene uz pojedine jedinice ekscerpirane
literature koju navodimo na kraju.
B
b7 onomatopejski izraz u djejem jeziku i u jeziku kojim se odrasli obraaju posve
malom djetetu, za poljubac; B7 mHmu, ba (A) - poljubi mamu. Po ovoj je rijei izveden
nadimak Baaa prema ba au - poljubi tatu.
BHba, -e f babica; Mr ne je pobHbila Franw na bHba; FranYna Pulgntina bJla je peno
gv di bHba u Komx u.
bHba, -e f stara i neugledna ena; Pr# vo je bHba (A); Ne govvri bHba pv ci bHrda,
nr go pvci svfga gHrla (A) kae se za nekoga tko neto zagovara toboe zbog tueg interesa.
6

BHba, -e f - top. lokalitet na junoj obali Bieva, u blizini uvele Trejavac i spilje
Medvx dina; Kavicul parangbl7 butHli mo po BHbi (A).
BHba, -e f. top. hrid malo iznad razine mora uz junu obalu Male Palagrue; IkarcHli
onx mr ne na BHbu a oplHvit. koluda je bJla, a na fnca xtuk. 7pa ju dvw rule ardgl,
oplHvi ju dvw tenje i rdi na BHbu (...) Nx ku dvba, raumw, nx kur je dul bekudu, a j# on,
bu rba, vlma on ju kulpwl da je tf kwrnja. Du j beku du i twra. nu, tJron ju, tJron, a
glrdaju me nH mo nH i. Onx u daleku bx t e dvw ee rvbe, onH mo lvve na k#njce. Ma 7l
ju nJ mon k7l njx ma nunke ucx nit mvt. Tw ra, tw ra, e, burba, tw ra. TukHlo mi je i namolbv7t
vr e pQtih. :to ti je burba, kwrnja xpol kog na BHbu. Jetr kal bwli? (...) agHrli e ju,
arHmeni e i njfn, jakrtu kolo rkg i u brunca, 7pa je ju, nu, a grxvu, trxni je obo xku;
e t#ti lHji! (VF - 35).
BHba, -e m, antrop. osobni nadimak; Mwke MarJnkovi BHba i Vrle Bunde bwl je
viur i imul je falkeu (A).
baba lwnka, -e f, fit. mala sluzava ribica koja ivi u pliacima; obino je to prva riba
koju dijete u ivotu ulovi; Kdl on bw l m# li lovw l on babe lw nke (A).
babalwna, -e f, fit. kit; rxba babalwna: BJli u dvu i xli u nH more vojfn burkun
dalekv ol krHja. Jxdre onx, jx dre i ujedunput vxde onx jedun kfj. Cede e onx kakv je otw kfj
t#ti, a nxkal ga nw bwlo. I onx blxje, blx je, glrdaju onx kfj. I ca rdu, dogovorxli e dd edu
e ikarc7t na otw kfj i ikehot brujrt. ImHli u nxto rxbe i onx urgli vgonj na kruj. Ujedunput
otJ e je kfj progl, potenwl, a ov7 dvu jedvH u doplxvoli do vojg burke i tHko e pbxli. Pgn
u t7l vxdili da tf nw bwl kfj, nego rxba babalwna (A).
Bab7o, -ota m, antrop. osobni nadimak prema porodinom nadimku Bab7otovi; Ivun
Demaria Bab7o bwl je viur i imul je palagruunku gajrtu (A).
Bab7otovi, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; Bab7otovi u imHli brfd (A).
babarwn, -a m ubrus koji se stavlja pod vrat djeci da se ne uprljaju: Vcx m#lemu
babarwn dd e ne iporku (A).
bab7u, excl. uzvik kojim se plae djeca; Bab7u! avJkal je i utrkal (A).
babetxna, -e f, augm. deprecijativni naziv za stariju neuglednu enu iz puka;
Radebelxla e je i aptx la. PotHla je pr#vo babetxna (A).
bHbi, -a m fit. vrsta loze i sortno crno vino ibenskog vinogorja; Pokvjan ot7c ubdwl
je bwl u Br#jkovice dvw motxke bHbia (A).
babilvnija, -e f velika konfuzija; U vfj kei je vHvik babilvnija (A); Ju tf ne mvgu
raumxt, tQ je a mrne pr#vo babilvnija (A).
bHbin, -ega f babin; bHbini fbi raskliman, nesigurne vrstoe; Tf, ca i tw naprHvil,
tQ u bHbini fbi, tQ e e lrto rahlHmot (A).
bHbit, -in impf. 1. pomagati pri poroaju; On7 nu bHbit (A); 2. dirati neto preko
mjere; Nemfj tf rxbu bHbit po rukHmi, vQ e je imardHvit (A).
bHborit, -in impf. pipati nespretno tako da se to oteuje; OtHvi tf na m5re. Cd tu
bHbori, pokvHrit e (A).
babuj7t, -o, -u, pred. -a, -o - obao, okruglast, zaobljene forme; Ne komod# me, nxkako
je ipul babuj7t (A).
babujHto, adv. okruglasto; Kal cinw parurHte, avertwj da ti ipHdu vkrugle, malo
vre babujHte nrgo paune (A).
7

Babujuk, -bk7 m, top. lokalitet na junoj obali otoka Sveca; ButHli mo v#re na
kuntere po Babujbke.
bacel7t, - un impf v. bacil7t.
bacel#nje / bacil#nje, -o n 1. kruenje za nevremena barkom oko malog puinskog
otoka zbog nemogunosti pristanka na obali; Nujgore je bwlo bacil#nje na Palagrfu (A); 2.
briganje; J# on vajul mxlit obo vrmu, j# on bwl vlgovoran, pok penwr, nep#nje, bacel#nje,
nw bwlo lakv tf idur7t (A).
bacx, -a m, dem. mala kugla (pri kuglanju) koja predstavlja cilj kojemu igrai
nastoje to blie primaknuti svoje kugle (balvte); Bwl je jedun povr m#li bacx (A).
bHciga, -e f vrsta djeje igre; Uceri mo igrHli na bHcigu (A).
bacil7t / bacel7t, -un impf. 1. kruiti brodom oko malog otoka kad je nevrijeme,
zbog nemogunosti da se izvue brod na obalu ili da se nae zaklon; Kdl bi aphHlo j#ku
jego na Palagrfu, onx kojJ e n5e mvgli navf, bJli bi bacilHli vkolo kvja (A); Nix ti,
wnko, provul cd hoe rr bacil7t. Ovv je m#li kfj i, di gfl xde, vfder te nah#djo. Puk, kal
je vHko kfro kakv no7, kal u grQbe Hrije, kal je vrliku mure, nxkal nr no dx te mvre
ivbrnxt (E1 104); U lecaju j#kega jega bJli bi e navQkli onx kojJ u e mvgli navf, a onx
kojJ e n5e mvgli, bJli bi bacilHli. Onx bi bwli bacilHli vkolo kvja. Kruxli u prrma vxtru
vkolo kvja (E1 93); 2. mariti, brinuti se: Ne baceluj, m#li, mJ emo te naucxt (R 2,78).
bacil#nje, -o m - v. bacel#nje.
bHcva, -e f bava; dd bimo mu mw igorxli bHcvu flja (VF 92,9); SQhu lx to - mvkre
bHcve, mvkru lxto - sQhe bacve (prov.) kad ljeti ne kii zdravo je groe i visoki slador te
su bave pune vina, a kad kii dou bolesti pa propadne vino; Kdl smo nHsu bracgru nakarcHli
v5n7 u bHcve, zatvorxli bukapfrtu, pritTgli incerudu i ucinxli provxstu (C-CPB 314).
BHcva, -e f, top. brak, pliina opasna za nasukavanje, oko pola kilometra istono od
otoia Galijula koji je oko tri milje udaljena od Palagrue prema istoku; Na BHcvu mo
butHli v#re ol jHtogih (A).
bHcvica, -e f , dem. mala bava; A naprHvili mo jelne bHcvicu bugHve, neka bede a
nu i prx jateje (A).
BHcvica, -e f, top. manje brdo sa sjeveroistone strane Komie; vf je bHrdo ol
BHcvice bwlo igorx lo n#e petnHte gvdi (A).
BHcvice, pl. tant. -ih f, Bavice, poznata splitska plaa; po je tHko po mHlo klobfk
dQal do puntwna ol BHcvic ca ga ovf KavHla (C-NK 312).
bacvur, -br7 m bavar; U Komxu je ovw anu t netu l, a pvpri je bwlo vre bacv#rih ili
botTrih, kakv mo ih mw vuli. Pvnoti u bwli bacvbrx famxja A2manovih, Kei, a bwli u i
Bax kini. lHli u ol vunka ve krvjene dege ol barxlih i bxge a vbruce i tQ u komJki
bacvbrx cinx li, na mijbrr barx lih u cinx li a olx t ardrle i minnr (A).
bacvura, -e f velika bavasta iana vra za lov kantera ili pletena od majstre ili od
mrenog tega na obruima od drva za jastoge; PrJ e je jHtoge lovx lo kucinurima, a ondH je
xmeju dvu rHta kucinure am5nxla bacvura i tQ e je pokbHlo bvje (A).
B7aa, -e m, antrop. osobni nadimak prema djejoj onomatopejskoj rijei b7 za
poljubac; B7aa je i OkjQcine (A).
bax, -a m, kikiriki; VHel je i tol7 penu rekovicu baxih (A).
8

baxina, - e f, fit. - vrsta trave, irokog lista, korov; C7 berr tf baxinu, tf ko7 ne
rre (A); Pol rogbcr vr je obrTla baxina (A).
baxka, -e f - motka sa raljastim zavretkom kojom se pri skupljanju rumarinova
suhog lista tuku bremena posjeenih grana rumarina; osueno breme rumarina postavi se
na oien teren i tue se baxkom tako da suhi listovi otpadaju, a grane se bez listova
odstrane i skupi suho lie u vree; Ub+ rol on dvw lJpe baxke ol cemxne a otf eromud
(A) - rumarin.
Baxka, -e m, antrop. individualni nadimak pripadnika obitelji Baxkini; T#nci Baxka
je peno gvdi vowl u Komxu autubu (A).
baik7t, -un impf. 1. tui rumarin motkom (baikom) da bi ispalo suho lie sa
odsjeenih grana rumarina sloenih u bremena oko guvna na kojemu se mlati rumarin
radi odvajanja grana od listova; Vrfo je, dli nw drege, vaju baik7t kal je nujvee vrfo
jrrbo ond7 eromud (rumarin) nujboje ipHdo (A) najbolje se odvaja list od grane kad je
vruina; 2. fig. tui brodom teko more: Ca rte pul Komxe baik7t u vx tar (A).
Baxkini, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; Baxkini u bwli peno dvbri mrtri
botcrx, ca u cinxli barxle i bHcve (A).
baik#nje, -o, n mlaenje rumarina raljastom motkom (bax ka) da bi ispao suhi list
sa otkinutih grana sloenih u bremena: Ovf baik#nje me umvri. Po cJli dun vaju hret7t
baxkun po vrmu atvkemu fncu (A).
bawr, -a m lubenica: Debgl kako bawr (A).
baJrko, -ota m fig. debeo i malen ovjek, okrugao kao lubenica; Poglrdoj ga kHki
je. Pr#vi je baJrko (A).
bad7t, -un impf., u ovom obliku javlja se iza proklitike ne (inae obad7t) mariti,
obraati panju; Ma mula 7, st#ri, ne baduj, motQr je (E2 7,11); a onx nx ta ne badHju (VF
74,6); Ma ju vr tu ne badun (VF 36,4).
badxja, -e f - uvala, zaljev: Ond7 Nrujam, vrliko badxja (R 4,86); DQli mo mw u
Manfredvniju poplng. LJpo mo e vcHli unQtra, vrliko badxja, vrliki pvrat (R 5,99).
badwl, -xla, m 1. lopata: Vamx mafr i badwl pvk emo ukarc7t mHlo arbn7 (A); 2.
koliina koja se moe zagrabiti lopatom: Beta dvo-trw badxla j#pna nekH je patfo (A).
badil7t, -un impf. prebacivati to lopatom, raditi lopatom; Cd ona dvu avglto badilHju
(A).
badil#nje, -o n rad lopatom; MiHju cimgnt, nve, badilHju pv va dun (A).
bHdnut, -en impf. 1. lagano ubosti; BHdni ga nekH e probQdi (A); 2. potaknuti; VajHt
e ga mHlo bHdnut neka pvcme ucxt (A); 3. napraviti lagani zaveslaj: bHdni mHlo ol v5g
lijevim veslom na svjearici; A+la, bHdni mHlo vl mroka (E1 28).
bHdnut, -o, -u, pred. -a, -o potaknut, uboden; BHdnut je, ali nJ e pomHkal (A).
badnjrnica / banjrnica, -e f - kaca za mot; Odalnwl on jelne bHcvu vl et tvlitrih
pvk e mi lxt kako banjrnica a ukxnut m7t (A).
badunj, budnja m badanj, posuda za dranje mota radi vrenja; Ukxnuli mo dret
tovHrih mat7 u badunj (A) usuli smo koliinu od deset tovara mota koje nosi magarac;
fig. Badunj mgsa, tovur jhg kae se za nekoga tko je ekstremno debeo.
9

bHdonje, -o m 1. badanje, ubadanje; 2. fig - podbadanje, zadirkivanje; ma tvfga

bHdonjo mi je vej dvta (A).
bHdot, -on impf. 1. bosti; Nemfj ga bHdot perngn (A); 2. poticati gurkanjem: A Lfka
i O! nte vr bHdaju mlr da bi omHkli pri wbeton (VF 50, 6).
bHdot e, -on impf. gurkati se; a mJ e vr bHdomo i pomihejemo u tlrh (VF 70, 6).
bHdov, -o, -u, pred. -a, -o koji bode, koji je bodljikav; U+brol on dvu brxmena bHdovega
m5rc7 a naprHvit plft (A); Bvji je glQhi mrwc (koji ne bode) nrgo bHdovi (A).
bHdovi mrwc, -a m, fit. bodljikavi smri: bHdovi mrwc, a rHliku ol glQhega, vlma
apu bxu (A); Avertwj dd e ne ubodr jrrbo u rfe bHdove (A).
bagHji, pl. tant. -ih m prtljag, putne torbe, kuferi; Kal putejen, vHvik nvin peno
bagHjih; OtHvil on bagHje u etrg.
bdganica, -e f, G pl. bdganicih bakanda: ObQkal je f n te bdganice, inglgku blf u,
berx tu (VF 38,12); Jimul on jedun pur bdganicih ca wh je pokvjan ot7c bwl dvnil i bjgga
pa#nega rHta, i El Shatta (A).
BHgarica, -e m, antrop. osobni nadimak prema obiteljskom BHgaricini; J# on i
BHgaricun kopul na urnutu u pokfjne jora Marxje Krxkotove u Pvlhum (A).
BHgaricini, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; BHgaricini u tuli on#ndi u
elv bl5e Kviovih i Banxcinih (A).
bagatrla, -e f niska cijena; U+ tu vrwme rxba je bwla po bagatrlu (A).
baguj, -Hja m komad prtljage; jedun baguj mi e je nwnder bwl igubwl (A).
bagulwna, -e f tap; Kdl je mfj pokvjan ot7c bwl u pdnju, k7po ol barHke dx e je olx lo
rxbu na Finitrre, ondH je jor Vwce elin, gopodur ol fHbrike, bwl mfmu nvnotu naredwl da
vaju noxt vetwd, pancgru i bagulwnu nekd imponJro r7dnicima ca e olx li rxbu, nekH ga
timHju, nekH ga leodu (A).
bahawn, -a m - prevara: okrojxt bahawn: napraviti nered, iznevjeriti nekoga, poremetiti
plan; Okrojwl mi je ucTri bahawn, inevxril me je dekapvto (A).
bahar7t, -un impf. traiti to po tuim stvarima, prkati: Da mi n5x vej intrHla u moje
kamHru i baharHla mi po tv#rima (A).
bahar#nje, -o n diskretno pretraivanje po tuim stvarima; Kakv i mu vpet mvgla
bahar7t po njegvvin tv#rima (A).
Baharuta, -e f, antrop. osobni nadimak; Ipomxnjen e Baharute kojJ je i mrnon
hodwl u kelu ol parvg do pTte klHe (A).
bHhonje, - o m bahat, um teka koraka; I#al on na terHcu, kal cejen ju nxku
bHhonje priko trude (A).
bHhot - en impf - kretati se tekim korakom: nxku dvba cejemo g#ri u beak nxto
eko, nxkur bHhe, jg, onx u (R 9, 60); KQ tu bHhe / KQ tu grg? / Mrtar PHko i gorg / gHe
u mu do kolwn / vxdi mu e piulwn (djeja pjesma).
bHhor, -a m vra, puki lijenik; bwl je jedun bHhor u Komxu kojJ je l5cwl jfde (A);
Pvpri u jfdi vxrovoli tx ma bHhorima i bHhornicima dd edu ih odrHvit xli uklonxt urvke ol
lwh ocxju (A).
10

bHhorenje, -o n vraanje; Vrj e nxkur ne bHvi bHhorenjen u Komxu, a pvpri u

vxrovoli u vxice, u bHhornice u legute. THku je bwlo vrwme (A).
bHhorit, -in impf arati, lijeiti aranjem; Bwla je jeln7 C5c7 rtera u Komxu koj# je
bHhorila kdl bi e kf rabolwl. OnH je govorxla nxke cedne bexde, a jfdi u njuj vxrovoli dd e
ol trga mvre odrHvit (A).
bHhornica, -e f vraara, puka lijenica koja je pripravljala razne napitke; Pvpri u u
Komxu bwle bHhornice kojr bi bHhorile kdl bi e kf bwl rabolwl, a bJlo je vwta kojJ je vre
vxrovol bHhornici nrgo likore (A).
baht7t, -un, - 1. izazvati izboinu svojim volumenom ispod neke povrine koja ga
prekriva; u hrvatskom standardnom rjeniku nema adekvatne rijei za taj pojam; Ma nu tw
da fn xmo kvmad albt7 (fig. naziv za muki spolni organ, rjee enski); Vxdi ca me bahtu
kal obcr mudantwne ol kup#njo; Ca njfj xe bahtHju!; 2. izazvati ispupenje; Ne komodHju
me ovr gHe, nxkako mi prrve bahtHju imrju nfg (A); Glrdon ju cd no bahtu xpol lancn7,
a kal tHmo, onH je pol lancfn akrxla dvw jHbuke (A).
baht#nje, -o m ispupenje nekog predmeta na povrini koja ga prekriva; Kdl on
paHla rkfn priko xe, txla on pol pHrte nxku baht#nje, nx ku balvticu xpol #me kve
i vlma on xla u likor7 dd me priglrdo (A).
baheja krmaa; Vrj u Komxu nxkur ne deperu pr#jce, a pvpri mo mw uHli do Boxa
dbr7t pr#jca. Ipomxnjen e kdl mo imHli jelne vrlu baheju, ma bJlo je Q nju a b7r i dvxta
kilwh (A).
bHja, -e f otvorena bava u koju se dri mot u vrijeme jematve radi vrenja ili manja
takva bava za dranje salamure prilikom soljenja ribe; Ukxnuli mo m7t u jelne bHju ol
dvonHte tvlitrih (A); ImHli mo na Palagrfu jelne bHju kojQ mo deperHli na barHku a
dbr7t alamfru (A); bHja ol alamfre; DeperHla e je u falkeu i jeln7 bHja ol alamfre, a
nadol5v7t alamfru u barxle (A).
bjan, -o, -u, pred. -a, -o jadan; stilistiki obiljeen sinonim adj. jadan: idw un,
b7jan, na kolfnu i crko dd e on7 vrlo vgra ol alervja na kampanrlu ol Komfne poprnje na
dvonHte (VF 49, 5); A ca r b7jna, nw on7 kr5v7, bug njuj je dul kr#lku pHmet (A).
bdjbuk, -a m fig. zatvor (stilski neutralno parfn); vr mi e parw, dko fn tHko
natHvi, da nTe peno pa7t, a da e finxt u bdjbuk (A).
bajwn, -wna m krovni prozori, luminar, najee ugraen u nadograeno kuite s
kroviem ije sljeme ide okomito na glavno sljeme kunog krova, ili je samo ostakljeni
otvor na kosini glavnog krova: Na nHu kuvgrtu dvu u bajx na; LaJ mu e celv kako bajwn
(A); v. abajwn.
bajuk, -7 m nekada novana jedinica (5 centezima); Hl je karetx ja, nw lakv df do
ping . OtHc je emor, mHti je emorla i 7l ovi rgv kakv e, ca r. NJ mu drugo lavur7t, ma
baj#kih nw ulniklec (A) novaca nema niotkud.
bajunrta, -e f bajoneta; bajunrta in kHna: dvu jandurma bajeneta in kHna, muntbjf
ia kele (C-SP 311); I t#ti udwj cetx ri vldota na tr#u, pekun bajunrta in kHna i vr pene
patrune u njwh (VF 84); Otf lHtu emo but7t na kvmad bxje kakv da je bajunrta. Na oheru
emo je vc7t, rgmnik ol konop7 (VF 39).
11

b7k, - m u igri balvte, najmanja kugla kojoj igrai nastoje to vie pribliiti svoju
kuglu; a vajHt e balaret7t b7k (A) treba pogoditi direktno ciljnu balotu kako bi se
udaljila od protivnikih; Provuj ol punde df na b7k (A) doi balvtom tako da ona skrene
prema bake oeavi bok igrae staze.
bakalur, -br7 m bakalar; PitHt ete kHko je bwla pwa na brode nujbojo. ImHli mo
pwe a dect7k-petnHte dun. Dvo-trw barxla vodg, jelne vrxu Tnjkih kol#cih, barilvt l#nih
ardgl, bakalbr7, l#nega mga, xra (C-VB 316); bakalur in bj7nko / bakalur na b5lv; bakalar,
koji je barem jedan dan moio u vodi, dobro se istue i oisti od koe i kosti, a potom se
kuha usitnjen na male komadie s dodatkom krompira, maslinova ulja te malo enjaka,
malo soli, perina i papra na kraju: Mrni je drHji bakalur in bj7nko nrgo na brujrt (A);
Pvpri e je vre uHlo kehot bakalur na brujrt nrgo na b5lv (A); bakalur na brujrt, napravi
se zaprka od kapule na maslinovom ulju, potom se dodaju komadii osuena i istuena
bakalara, doda se oguljene rajice, malo enjaka, soli, papra i perina na kraju: Ca mv e
ucTri nabbHli brujrta na bakalur (A) dobro smo se najeli ...; l7b kakv bakalur mrav:
U! n je l7b kakv bakalur (A); iron. tft kakv bakalur mrav: Glrdoj ca jr on7 tt7? A jg,
kakv bakalur! (A).
bakarvc, -a m povampireni duh mrtvaca; nHt e kal jo emren, dko me vr j bede
j5dxt, kal emren potHt u bakarvc pvk u te df pokox t (A) plai baka unuka predodbom
povampirena duha koji dolazi nou kosom kositi ljude.
bakarvcina, -e f , G pl. -ih / bakarvcin f , augm. povampireni duh mrtvaca; Popri u
bile vxice, leguti, b7koti, bakarvcine, vHke hedobe je bwlo (A).
bakrta, -e f - 1. iba; apHt e dvw bakrte prx ko kwnih (A); Pvpri mo u kelu
dob5vHli bakrte po rcx dko bimo bwli Hrjavi (A); Bloen7 bwla bakr ta, bakr ta je i rHja
i#la (A) pohvala odgojnoj metodi ibanja djece; 2. tap od prua s krunim zavretom
za praenje madraca; Vaju ap7t bakrtu i dobrv ibaket7t ovr tramHce (A); v. batibHla.
baket7t, -un impf. tui ibom, bakrtom; Kakv je onw njx hov m#li doventul drkul,
vajHlo bi ga vHki dun baket7t da pHmet ucinw (A) postao je divlj, nesocijalno se ponaa
te bi ga trebalo ibom tui da se opameti.
baketwn, -a m 1. tapi namazan ljepilom za lov ptica pjevica; Kdl mo bwli dic7,
lovxli mo tvxce, gardelwne, faganrle, verd ng, friulwne i lugarwne. Bwli bx mo butHli
reHme, a pvvar njwh pjuntu i na njx ma baketwne namHone vxon. Baketwne bi e nabdxlo
na grancxce ol pjunte i na njwh bi doletxle tvxce, a kdl ih tvxca tHken nogHmi, vrj ne mvre
utr (A); 2. fig. p7t na baketwn prevariti se, nasjesti podvali: parvu tvxca pHla na baketwn
(VF 33,11); PHla je i t7 txca na baketwn (VF 38, 21).
baket#nje, -o n ibanje; vHku jetro ivHdi blaxnje na ponxtru i ondH ih jelne po
jelne baketu tHko da me evik tf njginu baket#nje probQdi (A).
b7ko / B7ko, -ota, m Bako, iz gr. mitologije Bachus; per bako! uzvik iznenaenja:
Ma ca mx je vu polul, per bdko, reentHt u ga kal ga vxdin (A). ukorit u ga, zaprijetit
u mu, verbalno u ga napasti.
b7ko, -ota m nona prikaza, duh mrtvaca; A pvk u onf vrwme, ondH su bwle vwle,
ondH su bwle vxice, ondH su bwli b7koti, leguti, ondH su bwle n7ude (E2 8,1); trHidu
e b7kota, m#rtvih (VF 22,4); trHidu e b7kota, murtvih, Muteta macxa i tHko dHje (VF
12); Nw t#te bwlo otc #njo, jr rbo e bvga noxne bojw, raumw, dd ga ne apu nf, da ne
12

dQjde n# nje b7ko, m#rtvi, vwle, macx Mute, ca e v#li (VF 22); 3. krmelj (u djejem
jeziku); IvHdi trga b7kota x oka (A).
B7ko, -ota m, antrop 1. individualni nadimak za mukog lana obitelji B7kotovi; TQ
mi je bwl rr kal pokvjan B7ko (A); 2. ime restorana u Komii: BJli mo u B7kota na vecrru
(A).
B7kotovi, pl. tant. -ih m, antrop. porodini nadimak; Nu dvojx ca i pokvjan Mgkula
kopHli mo u B7kotovih na urnutu (A).
bHla, -e f 1. bala namotaj tekstila, platna; Du j mi dvu mgtra rvbe od ovg bHle (A);
2. sveanj ega - NHku incerudu! Ju nHkih xmon dvw bHle. Dvw bHle xmon. Inglgke incerude.
NHmo u Kokotwnjok u mrne u dvw bHle (VF 37); 3. bala trave preana suha trava u
kockaste ili ovalne forme; A imbalHli mo dvu deet bHlih trbvg, Qhega bwa i bobvvine
(suhe stabljike boba); N5x no7 p#la? A ca x cinxla? O+li i bHle imbalbvHla? (A)
kae se nekome tko se ali na nespavanje.
bHle, pl.tant. -ih sline iz nosa; Vamx udu ri i oc knx te bHle, gnjf mi cinw vxdit
(A).
balambr7t, -un impf. prkati po stvarima, nepotrebno dirkati, oteivati dodirom;
Ma cd tu rxbu vrj balambru po rukHmi, vQ e je imardHvit (A) - izobliiti.
balambrun, -o, -o, pred. -a , -o; prkan, pretraivan, ispremjetan; Vxdin dd u mi
tv#ri balambrune, dd mi je nxkur krcu l mojr tv#ri (A).
balambr#nje, -o n prkanje, nepotrebno dirkanje; cd tu rxbu vej krTe rukHmi br
potrxbe. OtHvi e balambr#njo! (A).
balanc7t, -un impf. kretati se gore-dolje, naginjati se lijevo desno, ekvilibrirati;
Vxdi ca tovHru jb j7 balancHju (A).
balancun, -o, -u, pred. -a, -o uravnoteen, ravnomjerno teretom optereen; Brfd nw
ni apupun, ni aprovun, ni ibandun. Bd je dobrv balancun (A) - postignut je rasporedom
tereta dobar balans to je vano za optimalno kretanje broda.
balancuna, -e f, fit. patlidan (Solanum melongea); Uodw l on dvudeet balancu nih
(A); Mrni u dru ge balancu ne (A).
balanc#nje, -o n rasporeivanje tereta radi ravnomjernog optereenja: Vxdi kakv mu
je brfd apupun, kakv vcr guxcu a vbon. l7b je fn u balanc#nju brvda. Ne mw brfd
bxt ni apupu n, ni aprovun jrrbo ond7 labxje vv i (A).
balancfn, -n7 m velika vaga za vaganje veih tereta; Mvrete tHvit deet7k vrw na
balancfn (A).
Balandrwn / Malandrwn, -a m, antrop. osobni nadimak; Trga lxta ijb vul on u l#ju
dx je viur bwl pokvjan Andrxja Malandrwn (A).
Balandrwnovi / Malandrwnovi, pl. tant. -ih m, antrop. porodini nadimak: OnH je
udbt7 u Malandrwnovih (A).
balaret7t, - u n pf. - direktno pogoditi udarcem kugle, ake: balaretul me je dobrv, ju
nr non dd me je kf nHko balaretul (R 1,69).
balarrto, adv. u boanju, igri balvtama, pogoditi izbijanjem, direktno pogoditi balvtu
tako da ona odleti, a balvta kojom se gaa da ostane na mjestu; isto i u igri klikerima
(wnkama); rga pt7, bvga mi, pogodwl je wnku balarrto (A).
13

balaretun, -o, -u, pred. -a, -o pogoen direktnim pogotkom; dvw balvte u njin
balaretune (A).
balarwn, - a m balerin, plesa; Ma nu ti kakv je fn tuncol! Nw bwlo u Komxu
tHkega balarwna (A).
Balarwn, -a m, antrop. osobni nadimak; Pokvjan Balarwn imu l je jrlnega tovarcxa i
i njwn je hodwl u kxe (A) - u sjeu granja makije kao stone hrane.
balarwna, -e f balerina; OnH je tvvrena a tHnac, pr#vo je balerwna (A).
BHlarinovi, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; U+ tu vrwme u mo u BHlarinovi
u OkjQcinu uHli dbr7t pr# jca (A).
bal7t, -u n impf. 1. plesati: BJla on u mHkare i vf nf on balHla (A); 2. njihati se:
Itx ni mH lo konopg n tf vrxu dd ti ne balu (A); 3. micati se zbog neuvrenosti,
nestegnutosti, kretati se lijevo-desno ili naprijed-natrag u prostoru veem od uobiajenog i
predvienog; ObligHlo me je vre pQtih t#remu potolr vagt i tHvit mHlo kurte nQtra
dd mi nvge ne balHju u twn kvmolnima potolx ma (R 8,49).
balatera, -e f - trijem, galerija u crkvi; Ju , kdl on u crJkvu na mxu, veinfn xden na
balateru (A).
balaek, -eka m tusta, debela osoba; Pr#vi i balaek! (A).
balaetra, -e f reetkasta ograda na palubi broda; VajHt e mi na brode but7t balaetru
da mi kvgod ne pHde priko bunde e more (A).
baldahwn / baldakwn, -a m nebnica, pokrov nad prijestoljem, krevetom, ili
monstrancom koju sveenik nosi u procesiji; A ondH je pvcel proeijfn. Pvp je nowl
montr7 ncu, a cetvorxca u noxla baldahwn (A).
balgna, -e f najvei morski sisavac, kit; Kdl mo hvli brvdon i San Pedra pel koja
Santa Katalina, vxdil on jelne balgnu kako pQe (A).
baletrwna, -e f daska (irine oko 50 cm i duljine oko 80 cm) koja se postavljala u
falkui kao most izmeu dva banka (klupe) kao postolje na kojemu je stajao vesla prilikom
veslanja kad je falkua bila opremljena falcima; kad se postave falci (montabilna ograda)
tada nije mogue veslati stojei na podu barke (na pajolima), ve je nuno povisiti podlogu
na kojoj stoji vesla kako bi mogao veslati veslom dugakim oko 7 m, a to se postie
postavljanjem 4 balestrine za 4 veslaa, dok peti vesla stoji na pramanoj palubi (kaf);
A+la nHi, vaju but7t baletrwne i apHt e vrol! (A).
bHli, pl. tant. -ih m ples; stilski obiljeeno, neutralno je tHnac: I+li u onx u bHle (A);
fig. Finxli u, M7re, bHli prolo je vrijeme zabave, provoda, dolo je vrijeme rada, ozbiljne
ili teke rabote.
Balxja, -e m, antrop. osobni nadimak za najstarijeg lana obitelji Balxjini; t#ri Balx ja
volwl je peno trHit dxcu. Kdl on bwl m#li, bw lo me je truh blie njrga pa7t jrr bi me evik
nxcin pritrHil (A).
Balxjini, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; Balx jini u kpxli mage (A).
Balxko, -ota m, antrop. osobni nadimak; Balxko je bwl peno dvbri botgr, cinwl je
bHcve, lHkomice, mearulwne, barxle, levandfre, matxle, pritvre (A).
balxko, -ota m malen, debeljukast ovjek; BJ li mo nu dvojx ca i bwl je jedun V5Hnin
i nun, nr non kakv e je vul, vHko jedun balx ko, m#li, debrli (A).
14

(A).
Balxkotovi, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; OnH je bwla rvdon ol Balx kotovih
balwna, -e f 1. komad same za zranu puku; Avrlat je kakv balwna ol peke (A); 2.
fig. novac; Lakv je bwlo dvkle je bwlo balwnih (A) dok je bilo novaca.
bal5n7c, -Jnca, m malen, debeljukast ovjek; Bwl je bal5n7c. v#li u ga M#li Lf ka.
Dic7 u ga afrikovHla da nvi blvve twne u epe da ga vx tar ne olner kakv je m#li, a f n
je nowl twne a pecot e u dxcu dd ga ne afrikb jf (A).
balJnka, -e f mala ena; Teta Vicgnca je bJla balJnka, m#lo, debrlo end (A).
balinjgra, -e f. - kota s kuglinim leajevima; Kdl mo bwli dic7, prHvili mo kxre
(romobil). Kvgod bi bwl dobHvil i fHbrike, ol t# rih motvrih kol7 na balinjgre i ondH bimo
tu kol7 butHli na kx ru x li bimo naprHvili karvcu d e vox t (A).
bHlit, -in impf. 1. sliniti; Ca r ti mrni govorx t, tw jo evik bHli ti si jo uvijek
dijete koje ne zna ni nos obrisati; 2. fig. govoriti gluposti; Ma cd t#ti bHli, a nr no nxta
obo muru; Ma mula ga 7 nekd bHli.
bali7t, -u n impf. njihati se na povrini mora; Ca injblx jetru baliHju na marrtu
(A) plutae pleu na valovima.
bali#nje, -o n njihanje na valovima; Koju marr ta, bx t e jetru bali#njo (A).
baluda, -e f jedan ples; Hvemo naprHvit jv jelne balu du? (A).
balvmetar, -etra m barometer; Dx co mojd, lHbu e vrw me ucinx t, nuglo je pul
balv metar (A).
balunca, -e f vaga; A berba wme je dQal nx ku dvba blx je balu nce (VF 79,6);
LcHni bcHni / Komwkega Iekarta ukrHli / nox li ga po Lcx / i motx cicun u rci /
mx rili ga na baluncu / prvdoli ga a naruncu (rugalica KomianaVianima).
bal#nje, -o n plesanje; Umorwl on e. Dodx jolo mi je bal#nje (A).
balvta, -e f 1. kugla; PotTgal je balvtu drr to u b7k (A); OvH je dobr7, ovH e balvta
ucinx t penat (A); A+ko e gluve ol ardgl itcf u jelne kako pHtu i mr ju dvw rfke ucinw
kakv balv tu i hx ti e more a brum7t, balvta bi e na lnv rapHla i amtx la v kolo rbe i do
mHlo bi e vr acbrnx lo ol uut, p#rih, px cih i carnjQlih (C-VB 317); balv ta ol peke:
avr lat je kakv balvta ol peke; balvta ol biljurda; balvta ol fga; balvta vl oka, balv ta
vl bora, balvta ol kaln7.
balvte pl. tant. -ih / balut f kuglanje, boanje; UcT ri mo njin dvbili dvw pHke na
balvte (A); Mo7 na balvte (A); Njx hove u cetx ri balvte, a nHih je pg t balft (A).
balvtica, -e f kuglica; NaprHvi ol kreha pHtu i ondH naprHvi m#le balvtice i nadx je
na edicu (A) mamac za ribolov.
w
balvtor, -a m igra boama, boar; Un je dobrv igrul na balvte, bwl je cedo dvbri
balvtor (A).
bHlov, -o, -u, pred. -a, -o slinav; Urcdx
d5tr, vxdi ca tx je bHlovo! (A)
w
bHlam7t, -un pf. balzamirati; Un je balamul gardelwna (A).
balamun, -o, -u, pred. -ona, -ono balzamiran; I+mon jelnrga jHtreba balamunega i
darwn ga na veltrwnu (A).
15

balambv7t, -bjrn impf. balzamirati; U!n e je nacwl ol pokfjnega berba A!ndreta

balambv7t tvx ce (A).
balambv#nje, -o m balzamiranje; Vx di tw kakv njrmu balambv#nje grg ol rkg!
(A)
balfn 1. lopta; Probwl mi e je balfn (A); 2. nogomet; T#nko i Mwo u igrHli balfn,
ondH je tf njrmu bwlo drugo da non mvre pomv (R 5,102). IgrHli mo i na balfn (VF
24,1); Pv va dun mo nHli igr7t na balfn i twn balng n ca je bwl dQal u pakrtu i
Jamrrik (A); 3. oznaka na povrini mora za ribarsku ribolovnu spravu: Pvsli se emisto
kfnkih meHlo balnr na kavicul. Balnx su bw li ol sxtnega put7 istx snutega mrx zinun. I tQ
je olgovorHlo bvje nrgo kfnka. Kfnka bi na vrliku mure bwla pxkovala pvk bi zHvila
argangl i iskxdola i utrkla 7, a balfn nr, balfn nw zav5vul. U!n, dko bi bwl zHvil, bwl bi i vlvil
(E2 8,1).
Balfn, -a m, top. lokalitet na sjeveroistonoj obali otoku Bieva, uvalica u kojoj se
nalazi uvena Mvdro px la (Modra Spilja); ribolovna pozicija za lov sitne plave ribe; U+joli
u dvudeet kvint#lih ardgl na Balfn (A).
Balfn M#li, -a m, top. lokalitet na sjeveroistonoj obali Bieva, dio uvalice Balun;
Tg nvi vitx li mo na Balfn. J# on bwl u l#ju na M#li Balfn, a drego l#ja v5txla je na
Vrli Balfn (A).
Balfn Vrli, -a m, top. lokalitet na sjeveroistonoj obali otoka Bieva, dio uvalice
Balfn; TQ je pvta dx e je lovx lo ardrle: Balfn Vrli i Balfn M#li (A); v. Balfn M#li.
baluncx, -a m dem. loptica; ImHli mo jedu n baluncx pvk mo i njw n igrHli na m#le
br7nke (A).
baluncin, -a m dem. loptica; Bwl je jedun baluncwn ol gvme i i njwn mo uHli aigr7t
picwgin kdl bimo e xli akp7t (A).
Balnx, -a m, top. lokalitet u Komwkuj VHli, izmeu lokaliteta t#ro Pvta i Pidx ca;
T#ti u Balnx je jelnf m#lu #lce i jeln7 vrliko t5n7 kakv balfn tojw var jelng x ke. Po
trmu e ovr Balunx (A); da tw nu kHko je bwla bugHva i Balunxa (A) vrta autohtonog
bijelog groa.
Balunxi, pl. tant. -ih m, top. lokalitet na Vrloj Palagrfi blizu rta Konfwn i blizu rta
od dr5l7 (prolaza izmeu Vrle Palagrfe i M#le Palagrfe); Butul je mrxe po Balunxima
(A) stavio je mree kod predjela Balunii.
balunjgr, -cr7 m nogometa; Meder je bwl e tu vrwme nujboji balunjgr u Komxu (A).
balunjcr7, -e f kota s kuglinim leajevima; Kdl mo bwli dic7, bwli bimo dobH vili
kol7 ol balunjgrih i fHbrike i tu kol7 mo meHli na karvce i kxre (A) romobil.
balun7t, -o, -u, pred. -a, -o okruglast, zaobljen; Vxdi ca je debgl, balun7t je kakv
bawr (A) okruglast je kao lubenica.
balunHto, adv. okruglasto; NaprHvil i ga peno balunHto (A).
balutruda, -e f - obino ograda od kamenih stupia na stepenitu, balkonima ili
galerijama; NaprHvil je lJpu balutrudu ol t5ng (A).
B7mba, -e m, antr. osobni nadimak glave kue obitelji B7mbini; KopHli mo na
urnutu u Lvkvicu lojg pokfjnega B7mbe (A).
16

bambwn, -a m 1. djeai; Ma ca mx je lwp ovw n7 bambwn (A); 2. Krist kao

novoroene; fig. bambwna bfit dobiti neto dobro, okoristiti se: A nTete, bvga mi, rga
pt7 bambwna bfit (A) neete postii to ste naumili.
bambwna, -e f 1. curica; jeln7 lJpo bambwna (A); 2. u izrazu mHjica ala bambwna
potkoulja bez rukava; Obcx mHjicu ala bambwna (A).
B7mbini, pl. tant. -ih m, antrop. porodini nadimak; Bwl on vHel lojg lavur7t u
B7mbinih, u pokfjne t#re B7mbine u Lvkvicu (A).
B7mbino, -ega n, top. lokalitet, nekad vinograd, u predjelu Lokvica u Komikoj
Vali; Na B7mbino on bwl n#al pet-gt kvint#lih pl#vca (A).
bHnak, bunka, m 1. klupa za sjedenje, kolska klupa; xla u kelu i prxko bu nka
napxtola dxcu (VF 93,1); 2. radni stol: bHnak marangQ nki, bHnak potol#rki, bHnak ol
butwge; 3. preka u otvorenom dijelu broda: BHnak ol trHtana i onw ol karmg bJli u varniuni
(G 7); u gajrtu falkeu cetxri u bunka, u levetu dvu, u l#ju dvu, a u burku cetxri; bHnak ol
pr5mg, bHnak ol r5dg, bHnak ol trHtana, bHnak ol katwne; svaki je banak skidiv osim bunka
ol trHtana; 4. prostor za veslaa ispred preke: Kal bi bwla pvcela nf, vr bi e pojHce
tHvile u katwnu i vHki je bHnak bwl lvbodan da je kvmolno a lavur7t (E1 90); Drfg ol
katwne imul je banHk ol katwne. U!n je u otw bHnak i pul. vHki drfg je vojf pojHcu dbrul
u vfj bHnak. Drfg ol trHtana je db rul pojHcu u trHtan, drfg ol r5dg e ridu, a drfg ol
pr5mg u pr5me. viur je bwl na pajflac (E1 90); Leveti u bwli drugacxji nrgo gajrte. Onx
n5e imHli fulke. Na karme u imHli vrliki k7f i paraprton na bundu ol pr5mg. BHnak ol
trHtana mu je bwl batfn ol pravnjgga kHfa tHko dd mu je i k7f ol pruve bwl vrliki. Imul je
umo jedun bHnak - bHnak ol r5dg (E1 121); fig. pa7t vr bunke ol galxje stei bogato
iskustvo, doivjeti i zlo i dobro 5. ulog u igri karata.
bHnak, bunka, m banka; Dbr7t pxnee na bHnak: Bvje je dbr7t pxnee na bHnak nr go
u kalcrtu (A); I ondH on ju xal na bHnak i ivHdil trwdeet mij#rih dvlorih a wnu k pxt
f7rmu (A).
BHnak ol Brun5k7, Bunka, m, top. - pliina blizu otok Brusnika; Lovxli mo na
kancrnicu na BHnak ol Brun5k7 (A).
BHnak ol JHbuke, Bunka, m, top. lokalitet u podmorju otoka Jabuke, pliina gdje se
nazire dno na zapadu od Jabuke; T#ti je na BHnak ol JHbuke dobrv a lovx t na k#njce (A).
bancx, -a m 1. konica; U + tu vrwme uHli mo deper7t i crle. Bwlo je dxgod i dvudeet
bancxih (A); 2. prostor za veslaa na samoj krmi otvorene barke guca: a burba wme u
bancxu na karme (VF-51, 1).
banci, -a m mala klupica za sjedenje; Bwl je jedun bancx ca gH je bwl naprHvil pokvjan
nvno a mrne kal on bwl m#li (A).
Bancx, -a m, top. naziv za lokalitet u Komii, u predjelu elv, gdje je bilo okupljalite
teaka, pozanto po facendama, aljivim nefikcionalnim priama koje su se ondje
pripovijedale; Bancx je bw l: n5x imul nxta, nrgo xto kako ardrle tivune unQtra. Popi7t
e pf, ma dko i xal popiHt e, igubwl i mxto. Tbrpx. Jrrbo nTe cet facgndu (R 2,79);
Bancx je bwl gluvnu mxto u elv dx u e prbvjHle facgnde (A).
17

b7nda, -e f limena glazba; kal je bw l mlud vonwl je u jelnf b7ndu kojQ je bwl vnovol
pokvjan Matrjo Napulincwn. TQ je bwl parvw tamburHki orkrtar u Komxu (A).
band7t, -un impf. striti na jednoj strani, naginjati se na jednoj strani, pritezati na
jednoj strani; Kal napHrti ml7 dur, ako bandu na jelne bundu, beta twnu na dregu bundu
ambr7 pok nTe band7t (A).
bandrta, -e f zalizak kose na licu, baf; Prw je bwla muda noxt dege bandrte (A).
Bandrta, -e f , antrop. osobni nadimak; Bandrta je hodw l i mrnon u kelu (A).
Bandrtini, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; U! n je ol Bandrtinih (A)
podrijetlom.
bandwra, -e f - zastava; U + tu je dvba pecol kalfn, a nr kako dan7. 7l bandwru dvxne
(VF 70,10) zastavom je luki kapetan oznaavao start regate gajeta s komike rive prema
Palagrui; bandwre po plx tu, rokrte, D7n Repeblike pedegt i drege (R 4,86).
Bandwra, -e f - zvijee: tri zvijezde koje formiraju istostranian trokut (Dean 04);
Itrkla je Bandwra (A) pojavilo se zvijee Bandwra na istoku.
bandir7t, -un impf. lamatati, vijoriti se; Bw l bi cedw l kvtu, raumw ti, ondH bi jx dra
bw la bandirHla i bw l bi dQsal m#lun brw vun na kelap (E2 2,1)
bandwrica, -e f , dem. zastavica; Kal je dQal Tw to u Komxu, vx brvdi u bw li okxeni
bukrtima na pruvu i i bandwricima (A).
bandir#nje, -o m lepranje; Nxta nw ol bandir#njo. Jxdro vaju napenit dko e brfd
voxt. Vaju mHlo nategnxt kvtu neka jx dro Qti vxtar (A).
bandirfla, -e f tap sa krpom privrenom na vrhu radi pranja baava kako bi se
uklonili ostaci vinskog taloga na dnu; Bandirflun omanx bokfn lnv ol bHcve (A).
band#nje, -o m naginjanje na jednu stranu pod teretom; Nw dobrv kal e brfd ibandu.
Band#nje ga mvre potopxt, dko je lHbu vrw me (A).
bandfr, -a m opinski objavljiva vijesti; Mfj pr7nono bw l je e tu vrw me bandfr u
komfnu (A).
banica, -e f, G pl. -ih / banic austrougarski sitni novac: i jv mu je van banwc d#la
n#e (VF 48,7); I kepi un te banxce i bunka (A) .
Banxca, -e m, antrop. osobni nadimak prema porodinom nadimku Banicini; Govvri
mrni Banxca da hobx mvgal df i nHmi, j# bi i tvbon xal, govvri, a dobHvit mHlo
hrbng (VF 52); THko on ju dQal i Banxcun u plx tu i ob#li mo cJli plx t a dobHvit lx tru
flja; (VF 52); Hl e Banxca pvcel trHit (VF 52)
Banxcini, pl. tant. -ih m, antrop. porodini nadimak; VajHt e pf u Banxcinih i t#ruj
Banicxnuj d7t naprHvit papece (A).
bankwna, -e f 1. rub mula u pristanitu; Brfd e je nalonwl pajrtima na bankwnu; 2.
greda koja nosi druge grede galerije ispod krova (bragvte); Na jelnrmu krHju gredg ol
bragvtih nalvnjene u na wd, a na dregemu krHju na bankwnu (A); bankwna u konobi je
stepenica uza zid visoka oko pla metra, iroka oko 1 metar, a na nju se postavljaju bave
vina; Na bankwnu u konvbu bJlo je van bHcov v5n7 (A).
b7nko fgrmo, indecl. m lan druine u posadi falkue koji vesla na poziciji r5dg
(drugo veslo od krme), najspretniji, a najee i najstariji drug; vHki m#li prTdmet kojJ bi
18

e mHkal otovgnto mvgal te je ivbrnxt. Na trmu e je peno avertx lo i tQ je veinfn cinwl drfg
ol r5dg jer drfg ol r5dg je bwl nujtarxji drfg. TQ je bwl Hmjenik vibr7. TQ je bwl b7nko
fgrmo. vul e je b7nko fgrmo (E1 89).
bankul, -bl7 m pokriva od debljeg sukna, obino vuneni, za pokrivanje komada
tijesta sloenih na dasci da bi tijesto bilo utopljeno kako bi moglo kisnuti; tako pokriveno
umijeeno tijesto i sloeno na dasci, ena bi na glavi prenijela do krune pei gdje e se
ispei kruh; ButHla je bwne na fwricu, a fwrica je bwla xmeju vHke bwne da e twto ne alJpi
i pvvar vrga butHlo bi e bankul nekH je teplx je, nek7 twto mvre kxnut (A).
bdnkuc, -a m hazardna igra talijanskim kartama onaj koji dijeli karte podijeli kupove
koliko ima igraa, a igrai stavljaju novac koliko hoe na svaki kup, a jedan kup je za
djelitelja karata. Kad djelitelj karata okrene svaki kup, ukoliko je donja karta na njegovom
kupu vea od suigraeve, on dobiva ulog, ako je manja, plaa iznos koliki je ulog: Kdl mo
bwli dic7, uHli mo igr7t na bdnkuc (A).
banjamarxja, -e f nain podgrijavanja hrane stavljanjem posude s hranom u veu
posudu s vodom koja se grije; a vecrru emo ono manxtre i fafla ca je otHlo ol obxda,
dli vaju iteplx t, vaju naprHvit banjamarxju da ne bx agorxlo (A).
banjafga, -e f vodena linija broad; etra vaju porxnut brfd. Vaju v7t kalafuta da
potTgne banjafgu pvk emo d7t dvw rfke intfnka (A).
banj7t, -un impf. moiti to; Kal e burka raQi, vaj# je banj7t vre vrxmena dvkle
ne atanju (A).
banjHt e, -un impf. kupati se; Ucinxle u vrlike vreine. Vaj# e banj7t vre vrxmena
d e alavxja rafrik7t (A).
bHnje, pl. tant. -ih f kupka; cinxt bHnje VajHt e mi cinxt bHnje nH nogu dd mi ca prw
pau ovv ca #n e udrwl (A).
banjrnica, -e G pl. banjrnicih / banjrnic f otvorena polubava za fermentiranje mota:
iku tf keda da i otvorwl drwb ol banjrnice (VF 44,4); v. badnjrnica.
Banjwno, -ota m, antrop. osobni nadimak; Kpwl on pfl kwla brfk u Banjwnota (A).
banjuda, -e f kupanje; Mure je trplo kako luxja. Ma koj# banjuda! (A); Vv mi je
parvu banjuda rga lx ta (A).
banj#nje, -o n kupanje; Ca mi gudi ovf banj#nje (A).
bHra, -e f postolje na kojem se nosi mrtvaki sanduk u sprovodu: kump7njat bHru
prtiti umrloga u sprovodu nosei veliku svijeu pored mrtvakog sanduka; vuli u me nH
progud a kumpanj7t bHru dvije pokojniku bliske osobe u sprovodu prate lijes svaka sa
svoje strane drei veliku votanu svijeu u rukama.
bHra, -e f - mjesto spaavanja, sigurno mjesto, u djejoj igri: pjenut bHru: Kdl mo
igrHli na akriv#nje ondH i tukul dotbrk7t do bHre i pjenut u bHru d e pbxt (A).
barHba, -e f nitkov, razbojnik, lopov; OnJ njin je m#li peno drkul (za dijete
nesocijalnog ponaanja, koje izbjegava kolu). A+ ko ne bedu vodwli racn7 obo njrmu, mvgal
bi dovent7t barHba (A).
baraban7t, -un impf. 1. izazivati kripu egrtaljkom na Veliki petak u crkvi uz udaranje
ibama po drvenim bancima kad se crkva zamrai, a taj in evocira batinanje Isusa Krista;
Prw bi e u crJkvu na Vrli pct7k bwlo baraban7lo kripuvnicima (egrtaljkama). Mrni je
19

pokvjan ot7c bwl naprHvil ol darv7 jelne lJpu kripuvnicu a baraban7t na Vrli pc t7k u
Mfter (Crkva sv. Nikole u Komii) (A); 2. galamiti; O+pet je i no7 u njwh nx kur barabanul
dv kana (A).
baraban#nje, -o m 1. kripa egrtaljkama i udaranje ibama po drvenim bancima na
Veliki petak ime se evocira Kristova muka; 2. galama xnu je vpet u njwh bwla nx ko
taramrja, baraban#nje, kor#nje (A).
barab5r7t, - Jron impf. - ponaati se mangupski: Otw m#li je pvcel pr5m7t ol tetg i
Autr7lije dvlore i pvcel je barab5r7t pomHlo (R 3,83).
barabir#nje, -o n mangupsko ponaanje; Dvta mi je vrj njegvvega barabir#njo (A).
barabun, -a m lupanje i krgutanje u crkvi pomou kripuvnice zadnjih dana Velikog
tjedna (uoi Uskrsa) i u procesiji na Veliki petak; Bw l je barabun na Vrli pc t7k u proeijfn,
a j# on imul kripuvnicu i mJ mo kakv dic7 volx li baraban7t i otxma kripuvnicima ol
darv7 (A).
barabun, -a m fit. vrsta trave (Hordeum murale); Barabun xmo vrlike glue (klasove)
pvput enxce (A).
baraka, -e f mjesto za soljenje ribe: ot7c bi bwl dvma dvnil mHku neka lvvi mxe, da
mu mxi u barHku ne i5df mrxe (VF 60,1); U prvminu je bwla jeln7 koeja, mHja, jelnr gHe
i jelnr peno t#re gHe kojr u e deperHle a lavfr na barHku kdl bi e bwlo olx lo (E1 85);
Kdl bi e ejolo vre ardgl, ondH u i trHte olx le. njrvvi, Pervnjini, t#ri Jarfho, Cv#ncikini
i jo nxki imHli u vrlike barHke pvk bi prx ko lx ta poolx li i do mijur barx lih. Drux na bi njin
pomvgla rx bu ikarc7t i poolx t.(E1 130); I 7pa e udwj mrw, protrx mrx e i ond7 vlma na
barHku, vHki vfj barw l i olx (E1 30); Tw IvHne ocxti bokfn barHku ol graxce i popx mHlo
emjg po tlehe da e nvge ne lJpe ol flja i elamfre ( E1 105 ).
BarHka, -e m, antrop. osobni nadimak; Pokojan Baraka je bil, ono po ratu, kako
veterinar. Un je kontrolirol meo po bekarijima (A).
BarHke, pl. tant. -ih f, top. lokalitet na otoku Brusniku, na alu gdje su ribari bili
sagradili od velikih oblutaka od crnog vulkanskog kamenja zidove kuica, pokrivenih
borovim granjem, koje su im sluile kao barake za soljenje sitne plave ribe; NavQkli mo
brfd na Brunwk i itTgli ga vr g#re do BarHkih (A).
barakgr, -era m ribar koji upravlja barHkom solionicom ribe; na puinskim otocima
ribari bi prilikom ribolovnog mraka lovili i solili sardele u barilima, a barake za soljenje
improvizirali bi od prirunog kamenja kojim bi sagradili suhozide i taj prostor pokrili
granama bora ili jedrom da ih titi od sunca; barakgr je vodio brigu o nainu soljenja,
koliini soli, utezima za pritiskanje ribe, izbacivanju ulja iz barila da se ne bi riba pokvarila;
Frune je bw l peno dvbri barakgr, fn je ucinwl trwdeet lwt na Palagrfu i evik bi viur njrga
odredwl da bede barakgr (A).
BarHkini, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; BarHkinima je kea na Tumbfn
u elv (A).
barakvkula, -e f marelica (Prunus armeniaca); Ubdwl on u vHrtal dvw barakvkule;
Mrni u druge barakvkule (A).
barHkula, -e f vrsta rae (Raja clavata); U+joli mo na parangul dvi barHkule (A).
barakuda, -e f - skandal, svaa; Jvpet je naprHvila vrliku barakudu (A).
20

bar7t, -un impf. namrekati povrinu mora pokretima ribljih tijela (kad riblje jato
doe na samu povrinu); rxbe barHju igraju po povrini: Al7 ca gvfi barHju (A); Vxdil on
ucTri dvu vrlo jHta tQnjih kakv barHju (A).
bar7t, -un pf. uplaiti; PomHlo dd ga ne baru (A); Ne mJ e klHpot po brode kal e
vJti na ardrle jrrbo bi mvgal rxbu bar7t (A).
bar7t, -Hta m razmjena; KojJ mo bar7t naprHvili. J# on njrmu dul ml7, a fn mrni
krnju i pelia (A).
barHt e, -un pf. Nemfj klHpot po brode da e rxba ne baru (A).
barat7t, -un pf. zamijeniti s nekim neto: Mute je baratul tovHra a ml7 (A).
barat7t, -un impf. rukovati, upravljati ime; lHbo fn i twn aparuton baratu, ne
intendJ e fn e tu (A).
baratHt e, -un pf. razmijeniti meusobno neko dobro; Onx u e baratHli. U! n je
Mutetu dul ml7, a Mute njrmu tovHra (A).
baratun, -o, -u, pred. -a, -o razmijenjen; Otw mfl je baratun i krnjun (A).
barat#nje, -o m razmjenjivanje; Kal dQjdu targfvci Jvin (tovarnom stokom), fn e
peno vvli pogbdj7t i barat7t brtuju a brtiju. Nujdraje mu je barat#nje (A).
baratbv7t, -bjrn impf. razmjenjivati meusobno dobra; Nujvee e vvli baratbv7t
(A).
b7rba v. burba, berba.
b7rba marwn, xna m fig. more; Vx dit e kal b7rba marwn wmi olner blv. Na
Palagrfu netHne vf blv, a ondH ga vpet b7rba marwn pomHlo vr#o n#e (A).
barbarxja, -e f barbarstvo, barbarski postupak; Ma tQ u divjbcx. TQ je vrliko barbarxja
ca e onx naprHvili (A).
B7rbara / Burbara, -e f osobno ime Barbara; B7rbara Bwrbotova bJla je vrlo end,
bJla je kf gnke kal je bwla mlbd7 (A).
Barbarwna, -e f , antrop. osobno ime Barbarina; BJla je tf nx ko Barbarwna (A).
barbaritud, -udi f 1. brutalnost, okrutnost; 2. muka, nevolja; Pv vu nf kHje, ma
hmQco e da je tf barbaritud (VF-92, 14).
barbwr, -a m brija; OndH bi vula barbir7 da me pau na mHkinu na prlu, jrr e
crjon nw mvglo nxta ucinxt (C-VB 316).
barbirxja, -e f brijanica; Mw i Gxricini imHli mo 7jelno barbirxju (R 6,112); Barbirxja
je bwla mxto dx u e prbvjHle facgnde. Tv u bw li rxbori, tebcx, tudgnti. I evik i imul prilx ke
cet cHgod intere7ntnega. BJli bi rli, akulHli, tx li nvvine, hvli u Nvvo dvba i O+bor. TQ je
bwlo pri nrgo je pvcel r7t. Kdl je pvcel r7t, ondH e je vr rabxlo. A bwlo ih je r7nih. BJli bi
akulHli. OndH e pulx tika ravijHla, komunxam, harv#tvu i vrga je bwlo, Jvko. Bwl je
Lfka KolelHtra, peno dvbar a prbvj7t. Ond7 Matrjo Napulincwn, ond7 t#ri Bijunda, ond7
berba w me Cingrxja. O! , peno je bwl intere7ntan Paunx. Peno je bwl intere7ntan, u. Ju,
kal on ov#di um, kdl on i mojfn enfn, peno mrni dQjde nH pamet facgndih. A+ li tukHlo bi
p57t, dli ne mvgu tx t, ond7 n5 cu prema sjeanju Jakoma Buccija iz San Pedra, zapisano
1991.
21

barbxta, -e f 1. konop kojim se brod vee za kraj Nf u px lu na JHbuku, a vHki c7

mvre peknut urgadwna vli barbx ta, mvre brfd rabxt, mvre ga olnwt (E2 7,11); ikocwl na
kruj a odr5xt barbxtu ol prg e (VF 4,4); mHti je barbxtu potc Hla (VF 51,4); Vaju purtit,
mula barbx tu i krHja (A); L#ja je imHla xdro, barbxtu i peruncu (E1 121); TQ je bwl momgnt.
Dvx gal on x dro, optw l mHkinu (R 4,87). 2. u izrazu pf na barbxtu ii pitati ribe kada
stigne brod koji je ulovio plavu ribu; TQ je bwl vbicoj da e dbjr onrmu kojw nw ejol rxbe.
THko bi onx x li na barbxtu pvk bi njin jfdi d#li bujfl ardgl (E1 130); E! , crkomo tHko,
crkomo pilvta ol pfrta da dvxne bandwru na paraprt ol ml7. I,2 kal je bwlo, pilv t e prnje na
paraprt. v7k tojw atgnto, nxkur vr j ne pr#vje. v7k je na vfmu mxtu, v7k a vojwn
velgn, a drfg ol pr5mg u vHkuj gajrti apul je barbxtu i kdl je tvcno e et frih pilvt dvxgal
bandwru, vr u barbxte u xti momgnt jelnwn pvteon vHrgnute i prgih a kojr u bw le
apune i gajrte u e optx le na pft dfg cetardegt x dvi mxje (E1 111).
barbec, -a m 1. kozja brada; apol je kou a barbuc (A); 2. stilizirana uska bradica;
OtHvil je bokfn barbeca (A).
barbuj7t, -un impf. mijeati to bez reda, kaotino, bez kontrole i znanja, kakobilo;
Ma cd tu vej tHmo barbuju po konvbi? (A)
barbfn, -n7 m vrsta ribe, okac; U+joli mo nxto barbQnih (A).
barbuncwn, -a m kozja bradica; OtHvil je na brbde bokfn barbuncwna (A).
bHrci, -a m bri; Mfj nvno je vHvik imul bokfn bHrcia (A).
bard5v / e, -u n brdace, breuljak; jelnv je t#ti bard5v (VF 97,1).
bHrdo, -a n 1. brdo; vwtu mfj, ovv e bHrdo obo bHrdo tf (VF 95,2); 2. fig. ispupenje
na glavi od udarca, oteklina: THko on e glbvfn udrwl kdl on pul da mi je udwj bHrdo
narTlo (A).
BHrdo ol Mondefeta, -a m, top. - lokalitet na Veloj Palagrui, brijeg s istone stane
otoka; Na bHrdo ol Mundefeta je J7nkotova Njxva na bundu ol levunta (A).
bardovxt, -o, -u, pred. -a, -o brdovit; T#ti je tergn bardovxt (A) breuljkast.
bargnko / bargn, part. barem; Dd je bwlo ujut bargnko a jxt (VF 70,13); Ma da
bargnko nw imul tivHle (C-NK 315); Vx tra nw a lw k i vaku mHlo bi jedun ol njwh trojx ce
vHel velv da brfd bargnko darw rvtu (C-VB 317); 7l da me i ubxju, bd me brwga,
bargnko nun dd on e ukarcul e brud (R 4,88).
Bargejac, -fjca m, oiko. i top. naselje i uvala u blizini Rukavca na junoj obali
otoka Visa; ulnjih gvdi u Bargejac e ugrodxlo tvko kf (A).
BargujHnin, -a m stanovnik naselja Bargujac; BargujHni u odlcx li poprHvit crtu
(A).
Bargfjka, -e f stanovnica naselja Bargujac; BJla je i mr non jeln7 Bargfjka (A).
bargujki, -o, -u, pred. -o, -u bargujski, koji pripada ili se odnosi na Bargejac, naselje
na Junoj obali Visa; N5 un bw l nxkal u bargQjku vHlu (A).
barwl drvena bavica s drvenim obruima visoka oko 55 cm.; sluila je u ribarstvu za
soljenje sardela; baril napunjen slanom ribom teak je od 58 62 kg.; u barilu se za vrijeme
viednevnog ribarenja dralo u brodu sol, dvopek, vino, vodu i posue; Dregega lxta privoxli
mo barx le l#ne rx be i LHtova u Komx u a fHbrike (C-VB 318); Jeln7 tvur koju nx kako
22

ne mw falxt, bwl je barwl l#nih gluv i crw v a brm7t, ca mv mw vHeli i fHbrike prw
partgnce (C-VB 317); Dfndo je apul barwl na rHme i oputw l e je pul alam7ndrije (VF
6,1) krenuo je barilom po vodu na breuljak Palagrue (alam7ndrija) gdje se nalazi
velika cisterna za vodu; alduni barwl takav koji je do vrha napunjen ribom poslije nekoliko
dopunjavanja (reparov# njo); aln5vrni barwl zatvoreni baril; kad bi riba odleala u barilu
20 dana, baril bi se zatvorio poklopcem s jednom rupom za dolijevanje salamure: Napunxli
mo karcHtu gajrtu barx lih aldunih (E1 113); polkarijrni barwl: Tw, Lfka, povbjx barxle i
vxdi jg tecf. Avertwj da nw kojw barwl polkarijgn. A+ko vxdi da barwl peno tecg, tHvi lHme
u komefru pvk e itxnut (E1 105); barwl ol alvarvbe: Kal e rxbo na koje u otJ e barwl
darw pijHte, terwne, lopx u i poude (A); apac7t barwl - Burba, a ne vxrovot je, ali xtina
je kako vo fnce kojQ no grx je, tr5bxli mo ol nedx je do nedxje. I, burba, trga mo mruka
apacHli vr barxle ca mv vbon jimHli.Vre vl tu barxlih (E1-116); Vaju vlma alpbv7t
mrxu. I ujmx t#ti dvo-trw barxla. A+la, podxlili tf. Nx kur nw bwl na more puk mo vx ma d#li
a jxt, nunke jeln7 nw xla u barwl (E1 115); GrHnulo je fnce, a mw j5mv one trple ardrle
umfrni, dli i kuntgnti dd mo tg nvi naprHvili mruk, dd emo e vrbtxt dvma i penin
barxlima (E1 113).
barx lac, -wlca m, dem. manji zatvoreni baril koji je drao mreu (sardelaru); jedan
par mrea, koji se sastoji od 4 budela, ima pet barilaca, i to po jedan na svakom kraju i na tri
spoja mrea; Glr domo mw barwlci grc df vto. I tHko, trw pura mrw vr barw lci vto
velika masa ribe zaglavila se u mreu pa pod teretom lovine barilac utone ispod povrine
mora (VF 70, 17); Drfg ol pr5mg intajbjr mrxe, dodbjr barwlce, avertw da e ne bx cu
imbrojHlo (E1 113); Avglto kocxte na karme! Vcx barxlac i be ta! Rx ba je invgnto (E1
112); TukHlo je cinxt tratrr. Bwl bi parangul itendwl ol kurgnta na barwlce, bwl bi ga
butul pvl more jelnv trwdeet pHih nekH ga nvi kurgnt i tHko bi tw parangul bwl n#al
injblg kojJ u bwli pvl more. vHkih edegt edic bwlo bi e tHvilo barx lac i kurg nt bi tf bwl
nowl i dQal bi na injul i bw l bi poklopw l injul i tJ bi vxdil dx je onw barxlac aotul. I kdl
bi bwl barx lac aotul, x al bi xpol kurg nta i aglbvwl bi injul i dvx gal ga g#ri (E 28,1);
barxlac ol barfe barilac koji se stavlja na spoj kQlnje ee i ee v da dvi da ne potonu (ova
se uad upotrebljava za potezanje trate): grg, a gundul# e, v#je e kakv barxlac ol barfe
(VF 66,3); barwlci trnju kae se kad je u vojgi puno ribe te pod teretom barilci uranjaju;
ParJ dd emo no7 ofang7t (uloviti mnogo ribe), barw lci trnju na marrtu (A).
barwlci, -a m, dem. mala otvorena bavica za soljenje ribe; A naprHvil on H doma
dvu barwlcia l#neribe (A).
barilvt, -a m dem. mala otvorena bavica za soljenje ribe do desetak kilograma za
kunu uporabu; Poolwl on jedun barilvt ardgl i jedun minQnih (A).
Barjbcx , pl. tant. -#kih m dva otoia uz zapadnu obalu otoka Visa; Prxko nvi vxtar
je x al na jego i kdl mo Tti dun muntHli Barjbkr bwlo je vxtra i prxko mxre (C-VB 318).
Barjuk Vrli, -a m, top. otoi uz zapadnu obalu otoka Visa; UHli mo but7t koe na
Vrli Barjuk (A).
Barjuk M#li, -7 m, top. - otoi uz zapadnu obalu otoka Visa; T#ti bile M#lega
Barjbk7 potopwl e je bwl jedun brfd (A).
Barj#ki Rut, -a m, top. lokalitet na zapadnoj obali Visa, punta (rt) koja zatvara
uvalu Barjoka; Lovx li mo na lwgne po Barj#kemu RHtu (A).
23

Barj#ko, -e f, top. uvala na zapadnoj obali otoka Visa; U! n je imul tvko mvtik loju
u Barj#ku (A); BJli mo e kp7t u Barj#ku (A).
b7rk, -bHrka m 1. brk ovjeji; U + tu vrw me j# on imul bHrke (A); I+mo Jde bHrke (A);
2. brk ivotinjski; ond7 bokfn istrcr v# rsu nekH e onw jHstog pQti i bwl b[s ga apul
v lma kv on hvp i rc pgn ga izvHdi vunka. BHrci mu otHnu nHpri jer fn e bHrcima
br# ni (E 28,1); 3. fig. val to ga pravi brod provom pri kretanju naprijed; Pru va je pvcela
or7t, a xpol njg e je ucinwl b7rk (G 13).
b7rk, bHrka m viejarbolni (3-5) jedrenjak, nosivosti od 300 do 560 tona; U! n je
navigul na jelnrmu b7rku i InglTke.
barkarw, -a m - otvor za ukrcaj ili iskrcaj putnika na boku broda: Kdl u butHli
paarrlu kro barkarw , tvko cfrme je intrHlo e brud (A).
barkHa, -e f - pomona barka velikog broda koja slui za razne manipulativne svrhe,
a osobito za prekrcavanje posade kad je brod na sidritu: Dohvdi jeln7 barkHa i on#ndi e
ukarcuj na barkHu (R 4,94).
b7rkatr7mba, -e f i m rasipnik, neumjeren, bezobziran ovjek; Ma ca r mi obo
njrmu govorx t, vr ca apu, na kurte itrHti. U! n je pr#vi b7rkatr7mba (A).
barkgr, -7 m lan druine u trati koji upravlja burkom; zbog teeg posla ima pola
dijela vie od druga koji nou spava dok ne pone priprema za pasanje mree; Gargurx na
nH Biovo, a bwl je barkg r (VF 75,5); U burku u bwla dvu covx ka, a nr cetx ri kako prw. Kal
bi levet opHol i dQal na burku, burka bi e apHla a levet i ondH bi dregi covx k i burke
kocw l u levet a pomv potc7t, a barkg r bi molbvul drtru kako pJto mrx a. A+ko je vre
kurgnta, pQo e vre drtre da mrxu peno ne upendw kurgnt (E1 139); I vve tHko,
ardrle igrHju, trHta lwpo grg e more. BonHca je. DQlo x pul mrxe, a jav5jr e barkgr: U
xme bvga, rirla e more (E1 132); Kdl bi dQla trHta na milfru, kdl bi rxba txla milfru,
ondH bi bwla igrHla. vH bi kfrta bwla adxmila ol igrg kako palmgj. purtgnjace bi vr
n7okolo pHole budrle, a barkgr je evik na njwh v5kul da ne dQjdu bl5e, da ne nakargHju
trHtu (E1 130); Dx je arbfn t#ti mrxa ne mvre ap7t, a dx je lnv pvrko, t#ti apu. Htu
viur mura n7t jg lnv pvrko vli je nrto. Kdl bi barkgr vxdil dd je trHta vHela, ondH bi
bwl avJkal: A+la, u x me bvga, vbe, vbe, vbe, u x me bvga. Drux na ol parvg i ol btrge
apicHla bi krokr a eu i pvcela bi potc 7t. Barkgr bi po ovju ol mrx e nul jg potrx ba
bvje potc7t parvf x li btrgu puk bi prema trmu komandul: A+la, u x me bvga, parvu bv je.
A+ko bi mrxa hvla gvulo, da du kurHja, dko rxba ne igru, ondH bi bwl parfn avJka: A+la, u
x me bvga, tw ra dobrv, twra, dobrv, nHi (E1 128).
barkrta, -e f 1. naprava za mjerenje brzine broda na jedrenjacima; U! n je i pru ve
molbvul barkrtu a vxdit kvko mwj vve (A); 2. kalem za konac na ivaem stroju; TQ je
jedun kolacx na kojJ je namotuno kfnce na mHkinu ol ivTnjo (A); 2. prevara radi ale,
psina, podvala; okrojxt barkrtu kvmu prevariti koga radi ale: Ma nu tw kojQ u pokfjnemu
JHkovu Lvji ovi mQlci barkrtu bwli oparHvili. U! n je uul ct7t rwvun vHku jetro i glrdot e
more a vxdit hve dw bxt koju hobvtnica oli xpa. I ,2 kdl bi je adoul, vlma bi xal u
Hdrugu po vti. Bwl bi dQal i otxma i ondH bi i otx ma dx god ubwl hobvtnicu, a dx god
x pu. I ov7 mularx ja, domx lili e kakv e ga privHrit, kakv e mu okrojx t barkrtu. TumbHli
onx e more bvcicu tea a otvvrenin drwbon. I ,2 kal e je mure acbrnx lo ol tea, vx u
pvceli v5k7t: x pa!, x pa! Dotorkul JHkov da vx di dx je tu x pa J, kal je vx dil da e je e
24

more acb rnx lo, x al je pv oti i vto ti ga i otx ma. Bx te 7, bx te 7, Hl u je ju! A ovx
vrui vkolo njrga, a fn glrdo dx je ta x pa i onx ma otx ma drrto e tinu. Ma nw x pe, ma
dx je tu blbrno x pa? A ovx e vrui m5jf, pantominHju, a Juko a njx ma otx ma (A).
barkTrki, -o. -u, pred. -o, -u koji se odnosi ili pripada brodu burka koji je sluio kao
brod za vezu u nonom lovu sitne plave ribe; U! n je imul dwl x pul, a tQ je barkTrki dwl.
Barkgr x mo dw l x pul (A) od ukupne zarade viur ima dva i po dijela, ijHvac (vesla u
sviarici) dva dijela, obian drfg, koji do opasivanja ribe spava u leutu, dva dijela, a barkgr
dio i pol.
barkcx t, -Tin impf. vui malu barku za sobom; fig. potezati neko eljade za sobom,
vui ga: DQla bi jo, ali ke e d5tr barkc x t a vbon.
barkuda, -e f koliina koju moe ponijeti jedna barka; OkurivHt e non dvw barkude
avere (A) potrebna nam je koliina ljunka koja moe stati u dvije burke.
bHrkoj, -a m 1. brk jastoga; 7pa jHtoga a bHrkoj! (A); 2. grana loze; Uberi petet bHrkojih lovvine a koe (A).
barkuj, -bj7 m 1. ica s vanjske strane bokova gajete, uvrena du otvorenog dijela
broda, a slui zato da se za nju vee tenda radi zatite od kie ili sunca; Barkuj je hodwl na
falkeu ol batn7 ol karmrnega kHfa do batn7 ol pravnjgga kHfa; 2. ica na ulaznom
otvoru vre koja sprjeava ribi ili raku da izae iz vre: Kdl i ucinwl kolacx, ondH bi bwl
x cu x kal na dvotxpet centx metrih. Jedun je x kal zx cu, a dregi je plgl. O+ko x pul e je
plrlo. A Hl e mre barkbjr ol x ce tHko da e jHstog ubodr dko bi twl izu vunka (E2 8,1).
barku, -bs7 m ovjek koji ima brkove; U onv vrwme v7k je bwl barku, nxkur nw bwl
be bHrkih (A).
barkea, -e f brkata ena; TQ mi je rrkla on7 barkea. nu onf ene ca xmo bHrke
dobvta kakv mukw (A).
barnv, -7 n neslano jelo; Nw ni pwnke vli butul. Ma tQ je prvpja barnv (A).
barun, -o, -u, pred. -a, -o uplaen; kal ti rx ba ipHde i edice, nTe je vr ujut jrr je
baruna (A); NTe fn df, fn je tvurdo barun (A) jako prestraen.
barbv7t, -bjrn impf. plaiti; Ne mJ e tut nH noge kal e lvvi na uHte i krHja, jrr
te rxba vxdi pok e baru. Htu e vaju akrxt ia xke a ujut rxbu (A).
barov#nje, -o n plaenje; Da nw bwlo barbv#njo x vecera, bwli bimo ejoli rx be (A).
barHta, -e f 1. pokvareno vino koje se osjea po trulei, gnjiloi; U onf vrwme bJlo
je vr e barHte nrgo dr#vega vin7 (A); 2. trulost, gnjiloa; Rogbcx u apHli barHtu (A).
BarHtini, pl. tant. -ihm, antrop. porodini nadimak; BJla je i mrnon na mxu Vicg nca
BarHtina.
barHtov, -o, -u, pred. -a, -o 1. s okusom gnjiloe (o vinu); ParJ mi e da jo ovf v5nv
barHtovo (A); 2. koji je istruo, koji je uhvatio trule, poeo gnjiti; Beta na bundu otr
barHtove rogbcr (A).
BarHnovice, pl. tant. -ih f, top. lokalitet na sjevernoj obali otoka Sveca; MJ mo
tHmo bwli butHli tovHra u BarHnovice.
barun, -Hna m brljan (Hedera helix) biljka penjaica; Prnje e kako barun (A).
25

Barun, -Hna m, top. nekad vinogradarski lokalitet na strani nasuprot selu Kotw rna;
J# on bw l ubdw l dret mvtik loju na Barun (A); Na Baru n xmo vbrg (A) ima
kvarcnog pijeska.
Barbn7c, -#nca m, antrop. osobni nadimak; Ipomxnjen e kdl je Barbn7c igrul
na balfn a Jddrana (A).
Bar#ncovi, pl. tant. -ih, antrop. porodini nadimak; U!n je rvdon ol Bar#ncovih
(A).
bHrkon, -o, -u, pred. -a, -o - diran, isprkan; Nx kur mi je bHrkol tv#ri, vxdin da je
vr bHrkono (A).
bHrkonje, -o n prkanje (po stvarima); Dvta mi je vr j trga njegvvega bHrkonjo
(A).
bHrkot, -on impf. prkati, dirati se u neto nespretno; Nemfj mi tv#ri bHrkot! (A).
Bartolomxja, -e m, antrop. osobni nadimak prema porodinom nadimku Bartolomxjini.
Nadimak je nastao prema Bartolomeu Fiamengu koji je, prema usmenoj predaji doplivao u
Komiu na balvanu kao bjegunac iz zatvora sa otoja Tremiti krajem 18. stoljea; Peno je
famxjih Bartolomxjinih u Komxu (A).
Bartolomxjini, pl. tant. -ihm, antrop. porodini nadimak vie komikih obitelji s
prezimenom Fiamengo; Pokvjan MarjHnci je bwl ol Bartolomxjinih(A); A nbtr onf facgndu
kal je pokvjan Brpo Bartolvmijin bwl u marwnu u Pulu? (A).
BartQlovi, -a m, antrop. osobni nadimak; BartQlovi je bw l ol Bartolomxjinih (A).
bartvrla, -e f, G pl. -ih / -gl arka, okov za vratnice ili poklopac: I Bug je dul dd mo
atHkli onw grvpij od v glova a onf bartvrlu g#ri ol bucbl7 na vbrhe (VF 44,3).
bartvrlica, -e f, G pl. -ih / bartvgl, dem. mala arka; a kpx dvw bartvrlice puk emo
naprHvit pvkriv (A).
barefa, -e f svaa, galama, skandal; U+vik je u njwh dv ma bw la barefa (A); Nw imul
mwra dvkle nw naprHvil etvku barefu (A).
barufunt, -a m galamdija, svaalica, tuar; Volwl e je potf, cinw l je barefe, g ne,
bwl je vrliki barufu nt (A).
barun7t, -un impf. opletati tankim katramanim pagom debele brodske konope na
mjestima trenja kako bi se sauvali to due; U! n e vr te konopr vilHcon (katramani tanki
pag) barun7t dd e ne trHte (A).
barunuda, -e f omotaj tankim pagom (vilHcon) debelih brodskih konopa na mjestu
trenja, da bi se konop to due odrao; Ma glrdoj koj# je ovv dvbro barunuda, ovHko e
konvp dur7t peno vre (A).
barfa, -e f petlja na posebnoj vrsti barw lca koji je imao jednu debelu degu kroz
koju su popreno bile probijene tri rupe da bi se vezale detre koje su se spajale u petlju
barfu; za tu petlju vezalo bi se spoj kQlnje ee s eun vda dvi, a prilikom istezanja trate
prema obali; ovaj barilac sprjeavao je da uad potone i zapne za podvodne grebene; grg, a
gundul# e, v# je e kako barx lac ol barfe (VF 66,3).
b7r, adv. moda; dli je bw l m#li Kncgv, b7r petnHte-enHte gvdi (VF 20,2);
b7r mu e je cu dogodxlo (VF 99,5); I bxt e nHko, nu, v kolo b7r jelnHte frih, plnva
26

(VF-23, 2); I2, kal je bwlo, b7r je paHlo i plnva (R 1,67); B7r on mvgal i b7r bi mi t#ri
mvgal nxkako i pomv (R 8,49).
b7, bHo, bHu, bHa, bHo -u, pred. -a, -o nizak; Otw brfd je bokfn b7. Txlo bi e da
je dvo-trw pHrta vx ji (A); Vxko Letxov bwl je jedun peno bHi covxk (A); U! n je bHe rHce!
(A).
b7, bHa m muki duboki glas, bas; U klHpu je kantul bHa; b7 profundo najdublji
bas; Pokvjan Cera ca je bwl u Argentwnu, fn je bwl pr#vi b7 profundo (A); parvw b7, dregi
b7 pjevaki glasovi - prvi i drugi bas Mrtar Mwke pokvjan kantul je parvTga bHa, a
ju dregega (A).
bd, part. ba; Bd mi je vrga cHa pHlo nH pamet (A); Bd u ti rr kal me pJto (A).
bHa furca, -e f radna snaga, fiziki radnik ili radnici; Nxkur nu ne pJto nxta. Ca
rdu onx nu p5t7t, mJ mo bHa furca (A).
baadfra, -e f 1. udolina; T#ti je jeln7 vrliko baadfra (A); 2. ulegnue terena; Tv je
jeln7 vrliko ravnx ca, i vr je ruvno vmo je nH ridu jeln7 baadfra (A).
baHhan, -o, -u, pred. -a, -o onizak, malean, sitan; ma tQ je bwla on7 jeln7, dko ti je nH
pamet, ovHko prilxcno baHhno en7 (A).
baamrnat, - gnta masno obojan zid u kui do odreene linije iznad koje ide bijela
boja vapna; PiturHt emo baamrnat na flje, u elenv, nekH e mHnje iporkbjr (A).
baamur, -br7 m veliko jato riba; Ma nu ti kojJ je tf bw l baamur rwb. Rx be igrHju
kakv krp7, ardrle igrHju. THki baamur rwb n5un vej nxkal vxdil u VHlu komwku (A).
ba7t, -un impf. initi to niim; Vx di dd ti ov7 t5n7 prihJo da bx dvu pHrta. NTe
ti kvra (niz kamena pri gradnji zida) ot7t gvulo (jednake visine). VHjat e tw nu ba7t (A).
BHa, -e f , top. lokalitet sa zgradom i ograenim vrtom gdje se nekad u Komii
organizirao ples i igra bvlote; BJli mo na tHnac u BHu (A).
bHerica, -e f samo u izrazu; jHerica, bHerica mistian izraz za uklanjanje
neugodne pojave pritia na jeziku koji se pojavljuje, kako se plailo djecu, zbog izgovorene
lai, a moe se ukloniti, kako se govorilo djeci, formulainim zazivom: JHerica, bHerica
/ mrni pr#la trbi d#la.
Barta, -e m, antrop. osobni nadimak; Mdtejo Barta hodwl je i mrnon u kelu (A).
bartan, -o, -u, pred. -a, -o - niska rasta; Pokfjno teta Lfkrica xmatova bJla je jeln7
vHko bartno en7, a 5vxla je na Tumbfn (A).
Bartini, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; T#ti u prw t#li Bartini (A).
bartno, adv. onisko; ParJ mi e da i ovf keicu ol tovHra naprHvil bokfn bartno
(A).
baxca, -e f, G. pl. -ih / bawc - ploasti kamen pri gradnji zida ili krovna kamena ploa;
Vaju opar7t kojf baxcu a uunt7t jrrbo facude n5e gvule (A) fasadni kamen pri gradnji
nije jednake visine pa se umetanjem ploa poravnava niz.
bHkorit, -in impf. - prkati, dirati prstima; Glrdoj tw vrga m#lega kakv bHkori mx a
rukx ma dira piulina rukama (A).
bakvt, -a m dvopek, obino kolut (kolu c); ribari su ga nosili sa sobom na duge
ribolovne ekspedicije po puinskim otoiima; prilikom odlaska na Palagruu u
27

dvadesetodnevno ribarenje, svaki je ribar nosio za sebe dva barila bakvta; jeo se smoen u
juhu brujrta, ili leude, ili smoen u vino (epa) uz peenu ribu ili na putovanju; prije
odlaska na Palagruu, viur (zapovjednik druine i vlasnik broda) dao bi druini brano za
dvopek i to se zvalo d7t a mwu; CJlu zwmu nw bwlo gregolevunta. ZemjH je sh7 kakv
skoj#rski baskvt kojw svf jfhu ol brujrta posupu (VP 21,4); Dvkle je bwlo frxkega kreha,
jwl bi frxki kreh, a bwlo je u brode bakvta i pvlil bi jhfn ol brujrta otw bakvt i najwl e
rxbe (E2 7,4).
bakot7t, -un pf. prepei, po drugi put pei isti kruh, praviti prepeeni kruh radi
njegove dugotrajnosti; BakotHla je rakanjatune kolbcr (A) prepekla je raspoluene kolute
kruha.
bakotwn, -a m - bikotina, komad dvopeka, prepeenac; A ju fjutro nujvee vvlin bJlu
kafe i dvu bakotwna (A).
bakotun, -o, -u, pred. -a, -o prepeen, ponovno peen (kruh); Ovw bakvt je malo
vre bakotun ol rrgule (A).
bakotbv7t, -bjrn impf. pei dvopek; A ca mr ovr, nu da jv n5un dofinxla bakotbv7t
kreh (A).
bakotbv#nje, -o n dvostruko peenje kruha: Bakotbv#nje je dobru a ne hxtit kreh,
jrrbo kal e bakotu kreh, ond7 mvre dur7t kvko hve (A).
bHo, adv. nisko; Gopodwn Bug je i viokv i bHo (VF 23,5); Bokfn i ovf keicu ol
tovHra naprHvil bHo; u izrazu: kHriko di bHo teak teret, balast na brodu: I, mfj kumpure,
mJ mo butHli kHriko di bHo (teret na tovarnoj ivotinji), g#ri u pr#jkovo de m7itro. E! ,
napHrtili mo l7tu. Dvu vrliko brxmena eme (VF 44).
bdta, adv. dosta, dovoljno, ne vie; bJli u apHli paunega rHta jandurmi burba
Brpota i tcQ ga, tcQ ga, a fn e njx ma: bdta, per la Madona Verdine! (A); A 7l nHi
pocxnimo, bdta a dan7 (A).
batard7t, -un impf. govoriti ili djelovati nesuvislo; Glrdon ju, a fn je pvcel nxto
batard7t, nxto fafij7t (lagati). O+lam on ju vxdil koj# je fra (A) shvatio sam u emu je
stvar.
batardrla poprena (unutranja) duica na kapku (kuri); t#re u kfre pok e
vaj7t prom5nxt kojf batardrlu (A).
batardrlo, -ota m smuenjak, glupan; Ma ca me obadu, fn ti je jedun batardrlo,
nr no k me gluvu nvi (A).
bastard#nje, -o m nesuvislo govorenje ili djelovanje; Ma dvta mi je njegvvega
batard#njo (A).
batardfn, -n7 m glupan; Ma Qn je jedun batardfn. Nxta nw ol njrga (A).
batimgnt, -gnta m brod, barka; A imul je bokfn batimgnta a pf dxgod nH more
(A).
bHtina nasljedstvo, oevina; ItrHtit e fn i dxdinu i bHtinu (A).
batinguj, -Hja m brodska ograda; Bwl je vivki batinguj na trmu brode (A).
batuna, -e f 1. boja igrae karte u talijanskim kartama od ukupno etiri (batune,
dinure, kepe i pude); U! n x mo jHa ol batunih (A); 2. batone igrai tih u talijanskim
kartama; bxt u batune: prx paonu pHku mo igrHli u batune, a pa#no je bwla u kepe (A).
28

baturd, -o, -u, pred. a, -o 1. neista podrijetla; Otw kucwn je baturd (A) krianac;
2. glup, nepametan; Ma ca r fn mrni govorx t obo trmu, fn je baturd (A); 3. (o vremenu)
neodreen, promjenjiv; U! jutro e mvre glrdot kal je vrw me vre onv baturdo, aturzijo,
kakomudrugo, nrigurno (VP 2,1); Kdl je na trebke vrwme baturdo, duru vr do kvurta po
tnde x li do pfnta vl mieca (VF 23,6).
baturdo, adv. glupo, nerazumno; Ne govfr baturdo (A); J# tu nx ta ne raumw n. TQ
je mrni vr baturdo(A).
batrJnka, -e f vrsta autohtone masline (Olea sylvestris) sitna ploda i vema dobra
uljarica; I+momo u Br#jkovice na gomxlu jelnf vrlu batrJnku (A).
batfn, -7 m 1. tap, motka; Uj#t e ovw batQn prxko lrbor (A) prijetnja udarcem
motkom; 2. komad Vamx jedun batfn ikulute (A); 3. stog, kup: am5Hli mo dvu
batn7 cimgnta (A); 4. kosnik za preku; bio je uvren za bHnak od trHtana ili za jarbol,
a po potrebi iskoen tako da se jednim krajem naslanjao na falku; uvruje se urtijima;
donja urtija, vezana za pramanu statvu zvala se mot7c; strio je od prove za jednu treinu
duljine broda; a jxdrenje ol burwne bwlo bi e tHvilo na pruvu vrliki batfn. U! n bi e bwl
ucvbrtwl urtijima. Dflnjo urtija ol batn7 v#la e je mot7c. Bwle u trw vurti flvkih. a
jx drit ol burwne korxtil e je m#li flvk. a jx drit meon7ve, ca hve rr jx dirit i vxtron u
kvairtwr karmrni, deperul e je rJlnji flvk. a jx drenje i lHbin vxtiron pvvoljnega mjTra,
korxtil e je vrli flok (E1 87); Batfn ol flvka mo vcHli na bundu i inkroHli jx dra (C-VB
318); 4. nosa kHfa jaa preka na koju se naslanja i kojom zavrava pramana i krmena
paluba (k7f): Po cJli dun mvkre guxce i voxt n#e na pruvu. I onv trTnje vbo batfn - tQ
bi bwlo naprHvilo jr na guxcu (E2 8.1.); Levet je bwl gluvni brfd. Na njrmu je bwla mrxa.
I leveton je apov5dul parfn. Leveti u bwli drugacxji nrgo gajrte. Onx n5e imHli flvke. Na
karme u imHli vrliki k7f i paraprton na bundu ol pr5mg. BHnak ol trHtana mu je bwl
batfn ol pravnjgga kHfa tHko dd mu je i k7f ol pruve bwl vrliki (E1 121).
batncx, -a m, dem. tapi; Vamx jedun batuncx ukulute (A).
batuncwn, -a m dem. sasvim mali tapi, obino u tapi smotan slatki: Kdl bi ot7c
igrul na kurte, nxkal n5e igrHli e pinee, nrgo po bumbune vli ikulutu i kdl bi dvbil ondH
bi mi bwl dvnil dvma rekovicu bumbunih xli kojw batuncwn ukulute (A).
bar7c / bar7k, -Qrka, m - ovjek malen rastom; Burba Lfka kelor je bwl m#li
covx k, bar7c je bwl (A).
baur7t, -o, -u, pred. -a, -o malean, onizak; ml#do mi je l5p7, dli je a mfj get
mHlo baurHta.
baurxca, -e f mala ena; enH mu je on7 barxca, ca je lavurHla u fHbriku kakv
furrta (A) koja nije u stalnom radnom odnosu.
b7t, -7 m motka sa proirenjem na kraju za gnjeenje groa prilikom branja; ImHli
mo jedun lJpi b7t ol cemxne a mc cxt grvje u pritfr.
BHta, -e m, antrop. osobni nadimak; Pokv jan Vw ce BHta bwl je viur i imul je
palagruunku falkeu. A bwl je peno pantominfi covxk.
batHja, -e f 1. rat; Kal je bwla batHja na Krimr ju (A) krimski rat; 2. tua izmeu
djece: Prw u u Komx u x meju dicg bwle batHje. TQkli u e dic7 M#le Bunde, Vrle Bunde
i el7. Dxgod bi e bwli ujed5nxli rljoni i VelobHjoni kuntra MalobHjonih. Potvkori u evik
29

bwli neutrulni. Ca jr bwlo tarxju vrwme tQ u bwle re batHje. Bwli bi pr5tx li jedun dregemu:
nHt e kal dQjde u elv!, a ovw bi mu olgovorwl: nHt e kal dQjde u M#lu Bundu!
(DP); Mfj pokvjan ot7c bw l bi e dxgod um5ul kdl bimo e mw dic7 potQkli, kdl je bJla
batHja. Bwl je atv ki gverjg r. Bwli bi mu tarx ji rr kli: Ma koj# i tw xtrija! (DP).
batajfli, pl. tant. -ih n nadgradni bokovi na fulke gajete falkue; neke falkue
upotrebljavale su i batajfle - lagane linice visoke 25 do 30 cm koje su se stavljale na fulke,
od pramane statve do 1/4 duine broda da poveaju visinu pramanog dijela bokova zbog
velikog mora na dugim putovanjima; batajfle su imale i neke bracere; Jeln7 ol twh bracgrih
v#la e je Plg vna; bJla je kako vrliko gajr ta, imHla je fu lke i batajfle i kuvgrtu a
bukapfrtun, a kapitun je bwl burba O!ndre uHni, recr ni Kr njica (C-VB 316); Vxtar je jv
forcul i pruva je adQbla e more tolxko da e morku px na mvgla dotuk7t rukfn prx ko
batajflih (C-VB 318).
bHtal, -a m mali greben na ravnu pjeanu dnu mora; U+ joli mo lJpih fravulwnih, bxt
e igfro trw kar te. TQ je parangul paul prxko bHtala, t#ti je bokfn porkg ga i darJ e
n# nje fravulwn (A) na ravnom pjeanom morskom dnu ponekad stri malo kamenito
ispupenje na kojemu se zadrava kolonija bijele ribe koju koarska mrea ne moe uloviti
pa je stoga bogat ulov bijele ribe (fravulw n = arbun) kad sluajno preko takva mjesta padne
parangal kojim se lovi landovina te mol i kokot.
bHtali, -a m, dem. mali greben na ravnu pjeanu dnu mora; T#ti je po levuntu ol
Galijfle bokfn bHtalia i, ako trr fi parangblgn pa7t priko njrga, uj#t e evik kojrga
fravulwna (A); v. bHtal.
bat7na, -e f batana, barka ravna dna i ravnih koso poloenih bokova, kvadratne
krme; mada je batana na sjevernom Jadranu vrlo slina komikoj 7nduli, u komikom
govoru nazivom bat7na imenovala se barka poneto ira od 7ndule, a znatno ue etvrtaste
krme; takvih je bat7na bilo vrlo malo jer u Komii dominira 7ndula za priobalni individualni
ribolov, ali ipak bat7na je prisutna i kao pojam i kao naziv mada klasinih bat7na sjevernog
Jadrana u Komii nema, a 7ndula jo uvijek postoji mada i nju istiskaju plastine pasare;
Kdl on bwl m#li ipomxnjen e dd mo peno irvku 7ndulu vuli da je bat7na xli dd je kakv
bat7na, a twn mo tx li rr da je t7 7ndula grb7, da nJmo rt, da je peno irok7
(A).
batarrla, -e f podrugljiva pjesma i svirka (uz potezanje limenih kanti) kad se ene
udovac ili udovica; NaprHvili u x nu atvku batarrlu kdl e je burba Mwke oenw l onfn
udovxcun (A).
batarxja, -e f - buka, nemir, komeanje, galama; Ucinx la je u keu vrliku batarxju,
vr je privHrgla a nu tr oblr (A).
batarxja, -e f baterija; Kupwl on nvve batarxje a lampadwnu
(A).
w
batarxja, -e f topnika postava na ratnom brodu: Un bi ovHko ni batarxju prignwl
gluvu dd e ne bx udrwl g# ri u jonf grg du (VF85, 4).
batarj7t, -n impf. vriti neku radnju s pojaanim intenzitetom; A cd tu d#li po
konvbi batarju?; Kdl e je akrxlo, lr gal fn kol eng. Ond7 fn tf batarju, ma batarju,
ma nrmilo batarju eufemizam za seksualni in (VF 64, 8).
batarj#nje, -o n buno premjetanje stvari; Fermujte vr, dodx jolo mi je tf vHe
batarj#nje (A).
30

batgj, -7, m vrsta ribe, bukva (Atherina boyeri), upotreba je stilski obiljeena, s
pejorativnim prizvukom, u odnosu na neutralan naziv bekva; Nx ta nw na pekarxju, jedwno
nxto batTjih pvk on vaTla a leudu (A).
batgl, -rla m 1. omanja barka nezavisno od tipa (kaji, manji guc, sandula, batana); A
vajHt e dobHvit bokfn batrla a pf v#de bl5e na lwgne (A); 2. vea zatvorena barka
ravna dna, dugaka do 12 m, slian bragocu, a razlikuje se od njega oblikom prove koja je
vrlo iljasta za razliku od prove bragoca koja je tupa; ima dva jarbola sa oglavnim jedrima,
od kojih je pramano jedro znatno manje; karaktetristina barka za sjeverni Jadran, Istru, ili
venecijansku lagunu; Komiani su imali iskustvo s ovom barkom jer su talijanski ribari
njome dolazili u ribolov u vike vode u 19. i u prvoj polovini 20. st.
batelwna, -e f. barica; I+mon bokfn batelw ne pok xden na k#njce, vli na lwgne kal je
tajfn (A); Berba I!ve je imul jelne lJpu batelwnu a e pf kp7t (A).
batelunt, -a m 1. talijanski ribar sa batela; 2. pej. naziv za neuredna lukog ovjeka,
koji vrijeme provodi u luci od broda do broda pomaui ribarima da bi preivio, ovjek
neuredan poput talijanskog ribara s kojima su Komiani imali dodir kad su pred slabim
vremenom dolazili u porat; Ne hvl u kafHnu di grcdf umo batelunti (A).
batibHla, -e f 1. tap od pletena prua sa krunim zavretkom za otpraivanje madraca;
I+mon jelne tarJnku batibHlu jv ol pokfjne nvne (A); 2. kruni zavretak tapa za
odpraivanje madraca kojim se udara po madracu ili posteljini; pekla mi je batibHla kal on
tQkla tramHce (A); v. bakrta. (A)
batibHlo, -a m zvekir; Na vr#ta ol palucih deperHli u batibHlo kojw n bi e klHpolo na
vr#ta nek7 ol nQtra otvvre; Na vr#ta ol dvr7 Lelinih jedun je tarJnki batibHlo (A).
batibfj, -eja m konfuzija, svaa; xnu je u kafe (kavana) bw l vrliki batibf j (A).
batx, -a m, dem. mali bat, bat zvona; Ipul mi je batx i voncxa ol tovHra pok vrj
ne vonw (A).
bati7t, -un impf. landarati na vjetru (jedro); jxdra batiHju (Dean 71); Natc gnx kvtu
da ti jxdro ne batiu (A).
batidfr, -r7 m radnik koji tue mlatom klin (dlijeto
s plosnatim ili otrim zavretkom
w
pri runom kopanju rupa za miniranje kamena; Un je bwl batidfr kdl e je kopul konul a
vvdu i kanaliHciju u Komx u. Jedun je db rul trHpanj, a dregi je mHcun tQkal po trHpnju.
Kal batidfr edre po trHpnju, ovw ca darw, mHlo okrTne trHpanj i ond7 jvpet hret i tHko
dvkle ne ikopHju rHpu a mwnu (A).
batihrla, -e f fig. muko spolovilo, vee od prosjenog; Glrdoj ca mu vxi batihrla
(A).
batihfr, -r7 m fig. muko spolovilo, vee od prosjenog; ma kojw batihfr xw mo (A).
batijgn, -o, -u, pred. -a, -o odbiven, oduzet od ega, oduzet na raun ega; Un je mrni
batwl ol pl#e a onv ca # n mu bwl dfan. Mfj dfg je batijg n (A).
batikfl, -a m vrsta raia (Scyllarus arctus); I+meju gwr bwl je jedun batikfl (A).
batikflo, -a m jastui koji su ene znale drati iznad stranjice pod naboranom
suknjom ili haljinom da bi naglasile obline; Moj7 nv na je, kal je bJla d5vnj7, dbrHla batikflo
xpol vrte nekH njuj e itx cu guxce (A).
31

batikflovica, -e enska osoba s izrazitom stranjicom; Ma glrj ti koj# je onv

batikflovica (A).
batikfr, a m lupanje srca od uzbuenja; Nemfj mi nxta govorx t jrrbo e me ap7t
batikfr (A).
batimrnat, -gnta m 1. udaranje, kucanje; Cejen ju nxki batimrnat na vr#ta (A); 2.
debata, rasprava; Na de je bwl atv ki batimrnat. A nu ti kHki je Lfka, da je fn vrliki
pruvdovac (A).
batxna, -e f glavi penisa; Kdl mo bwli dic7, bwli mo jedonpft privHrili jelnrga dd e
mu nargt vrliki mx (spolovilo) dko na batxnu butu mlJcica (mlijei) ol mv kve. Pv k mu je
tf bwlo ratrklo da ga je vajHlo vodxt u likb r7 (A); batxna L7letova mizerna koliina ili
veliina; A ejoli mo batx nu L7letovu (A) uloviti vrlo malo ili nita.
batipun, -a f ispraiva odijela, klofer; Vaju batipHnon dobrv itrgt vf rvbu ol vT ca
i but7t je mHlo na fnce (A).
batitrrij, -a m 1. krstionica, kapela u kojoj se krsti; I+li u u batitrrij a kartx t m#lu
(A); 2. knjiga roenih; Glrdol on u kuruta, u njegfv batitrrij, kHl je pokvjan pr7nono
rvjen (A).
batitr7da, -ude, m predvodnik koji ide ispred povorke i njome upravlja ili dirigira
ako povorka izvodi kakvu glazbu ili koordinirane pokrete; U! n je bwl batitr7da u batarrlu
(A); v. batarrla.
batxt, -wn impf. - tui, udarati; batxt mure; NJ mu lak7, a prihrbnxt famxju mu ra po
vHkemu vrxmenu batxt mu re (A); (o jedru) mlatarati na vjetru: Napeni (pritegni) kvtu da ti
jxdro ne batw (A) da ne mlatara.
batxt, -wn 1. izraz u igri karata; Batw l je kHrika (A); 2. pri nekoj isplati odbiti duan
novac; Batxli u mi tf dxnarih ol pl#e na racfn dfga (A).
bat5v7t, -5jrn impf. 1. izraz u igri kartama; U! n bat5jr, a onx ne olgovbrHju (A); 2.
odbijati novac akonto duga; Nemfjte vw mrni nxta bat5v7t ol pl#e, j# u vfj dfg plbtx t
kakv mo e dogovorxli (A).
bat5v#nje, -o n 1. u igri kartama; Igubxt e f n partwdu, nxta nw ol njegvvega bat5 v# njo
(A); 2. odbijanje novca akonto duga; Kdl on xal ikodxt pxnee, batxli u mi u fHbriku,
batx li u mi u Hdrugu i ol tr ga bat5v#njo nw otHlo nxta tHko dd u e vaj7t vpet adxt (A).
bHto, indecl. igra talijanskim kartama; UcT ri mo u Hfm (kavana u Komii) igrHli
bHto (A).
batv bat od avana; Ipetuj lek batvon u martur (A) zgnijei enjak tukom u
avanu.
batul, -bl7 m - posjeeno deblo; Na vTcu e vr brulo za brvde. a mad5rg e brulo
batblr ol cetxri do pg t mc trwh dajing (E2 3,1,1); Kdl e oegu batul, vlma ga vaju ob5lxt jr r
e pol kv run amr u carvxi i vpano je da pomodrw. Povcr vldgu unQtra i pomodrw,
ovbito dko batul lew nH emju. Kakv mu je kvra ogQljena tHko kliw kdl ga e potTe, a
dxgod kurw kakv po loje pv tu metrw h. Dx je dalekv i grfbo a potc 7t, bwlo bi e ipakHlo
vlma dx bi e bw lo br#lo. U+me e jedun kavalr t a tHvit jelne gluvu, a na dregu gluvu dvw
furku de i ondH e pilu i primJo e. Jedun piladfr je g#ri, dregi d#li i tHko pilHju. A+li
32

vbicno e je batb lr tranport5rHlo brvdon u Komxu pvk bi e tHmo ipakHlo. I kdd te ga

vw ispakHli, ondH bi e vr tu vpet tHvilo impxjo u hlbde na prvpuh nekH e bvje Qi i nw
bwlo tru ha dd e ipecot. Bfr se vbicno ne mvci e more, nw potrxba, jedJno kal nJmo
vrx mena cr kot dd se oQi, kdl ti je prxa, ondH e butu pomocx t petnHte dun. Cemxnu e
ne gQli. Njf vaju pomocx t da ne ipeco. Njf e mv ci i po nxkoliko miccwh i ondH e pilu
(E2 3,1,2); Bw lo bi e egHlo batblg. OndH bi e te dHke butHlo xt i privoltbvHlo bi e
vHki dun. A+ko je uberg n kal nw vka, ond7 nw peno vrx mena potrxba da Qi, dli kal je un
ucinwl p7r miccwh, bwl je vr j dvbar (E2 4,2).
Batul, -bl7 m, top. lokalitet kod uvale frotovica na junoj obali otoka vTca; I+al je
vxdit na Batul.
batvka, -e f svaa, verbalni ili fiziki sukob; xnu je u njwh bwla tv#rdo batvka (A)
velika svaa.
batovwna, -e f, fit. vrsta ribe iroke glave s usnama prema gore, koja ivi u pjeskovitim
pliacima (Uranoscopus scaber); Ipomxnjen e kdl mo bwli m#li, bwl bi kvgod utr kal i
kele a pf na rwvu lovxt na batovwne. U + tu vrw me bwlo je u rwvu batovwnih kvko te je vvja,
mvgal i ih a c7 ujut po dvo-trw kwla, a d7na ih nw. Bxt e da u ih unxtili vtrovi ol
kanaliHcije (A).
batfda, -e f 1. udarac; Kal bi fn bwl am#hal onfn cipHtnjun ikxrun, bwla bi bxja
pecola kako rxpa. TQ je bwla batfda! (A); batfda motvra - specifian zvuk pojedinog motora:
A Komxoni ponHjedu batfde ol vw h komJkih motvrih. Puk u bwli ponHli da je tf N7dalota
motfr paul (R 9,60). 2. jaka besjeda (replika); Ma da i cfl kakv mu je f n etokv olgovorwl.
Ma kojH je tf bwla batfda; 3. mjesto gdje se macavarx jima (drveni mlat) tue ruj (smra za
maenje mrea): Batfda je rotunda ol t5ng na kojfj e macavarxjima tcr rfj ili k#rka;
Rujuta e je tQkla xpol crJkve Gpg ol KoHrice. Jv e tHmo na pjHju nahvdi batfda u
vbliku jelng rotunde. TQ je batfda od lx ih twn povTonih anturwnun. Dan7 je pjHja narTla
tHko da e vrj ne vxdi, dli kal mure wmi rag#rne blv, ondH e vxdi. Na tf batfdu dvnilo bi
e brxme ili dvu reja i ondH bi pg t jdwh i macavarxjima otw rfj dobrv itQkli (E1-84); 4.
oslonac koji omoguuje kontraudarac (ekiem, mlatom); Db rx mi batfdu da abxjen brvkvu
(A); 5. opasan dogaaj: Kakv on pvli ovg batfde otul iv (VF 96,14); 6. vrhunac pjeva
ptice: I+mon jelnrga gardelwna, a kal du batfdu, ma tQ je cedo. Nw tHkega reHma u Komxu
(A); 7. velik ulov: Bwlo je tHkih batfdih kdl bi e bwlo ejolo vlma po pedeg t do edeg t
barxlih ardg l (E1 94).
Batfda, -e f, top. lokalitet u uvali Meupvrat na istonoj obali otoka Bieva; T#ti u
Meupvrat, ca ovemv Batfda, t#ti e je pvpri macavarxjima tQklo rfj a mbtx t mrxe (A).
Batfda, -e f, top. lokalxtet na M#luj Palagrfi (M#lo mala), mjesto gdje se tukao
ruj (smra za maenje mrea), sjeverna obala Male Palagrue; T#ti je bokfn r#vnega puk
bi purtg njaca ucinxla barHku, a ovr e Batfda po trmu ca je t#ti bwla batfda a tf rfj.
Batfda, -e f, top. lokalitet nasred ala ispred crkve Gpg KoHrice, okrugla povrina
od velikih kamenih ploa (danas pokrivena alom) gdje se nekada tukao rfj (smra) za
maenje mrea. Vej nx kur i nr no dx je Pol Gpe (naziv za plau) Batfda. TQ je vlma
xpol crJkve, drrto x pol oltbr7 vT tega Antfnija nd kraj mura, dli je veinfn pokrijen7
jarw nun (alom).
33

Batfda, -e f, top. lokalitet na sjeveroistonoj periferiji Komie gdje su danas sagraene

nove kue; Otf bard5v (breuljak) ovr e Batfda jer je t#ti vrli imb7t ol vxtra, a u vr kal
pQe jego (A).
Batfda, -e f, top. lokalitet na zapadnoj obali otoka Bieva, u blizini uvale NevHja;
T#ti mo bwli urgHli pol Batfdu (A).
bHtula, -e f brbljarija; Ne baduj tw ca nx govvre, tQ u umo bHtule (A).
batfr, -r7 torba; vT ti Gargfr berr omgndule u batfr (prov.) sveti Grgur je u doba
cvatnje bajama, u vrijeme kad su mogue i niske temperature i snane zimske bure te moe
propasti cvijee, a time i plod.
batera, -e f 1. batina zadebljana na kraju kojim se tue; I+mo jelne bateru e brud a
tf rxbu, marx ne, egore, p7uke, gvlube; 2. fig. muko spolvvilo; Govorwl je pokvjan J7nko
da x mo bateru tv# rdu tHko da mvre i njfn orx he tf.
baterica, -e f manja batina; I+mon jelnf batericu ol cemx ne kojf deperun e brud a
ub5 v7t rx bu kal grg n na parangblr (A).
bauk7t, -Qkon impf. - rugati se kome da je lud, govorei bf, bf; Vx di ih kHki u, a ne
nHju dregu nrgo bauk7t i vHkomu e rg7t (A).
bHvit e, -in impf. 1. raditi profesionalno ili pasionirano kakav posao; bHvit e celxma
- pelarstvom; Pokvjan likur Karfa e je bHvil celx ma (A); bHvit e verdfrun Rrkal je
Begarin da k r hv e verdfrun bHvit da mura im7t vrliku Hrce (A) - jer nije lako podnijeti
kada zbog zime ili sue propadne usjev, ali treba biti uporan i ne se bojati; bHvit e muron
ribolovom: U! n e nx cin ne bHvi nrgo umo muron; bHvit e lojgn; 2. zanimati se za to;
bHvit e i kwn: BHvi e tw a vbon, a moluj mrne na m5re (A); bHvit e l5brxma biti uen:
Nw # nje motx ka, fn e bHvi l5brx ma (A); U! n je vrli covxk, fn e l5brx ma bHvi (A).
bavi7t, -un impf. 1. (o vjetru) pirkati, arlijati, lagano puhati; A nw l7 ol vx tra, ovv
bokfn maitralx baviu, dli ovv e pf a fncen (A) - prestat e puhati kad zae sunce; 2.
ii lijevo-desno noen povjetarcem; Brfd baviu vHmo-nHmo uxdren ndri vHle; fig. trkarati
lijevo-desno; Ovw n7 m#li je peno w v. CJlu jetro baviu vHmo-nHmo (A).
bavirla, -e f - povjetarac; DQlo je bokfn bavirle ol majitrbl7 (A).
bavi#nje, -o m 1. pirkanje, arlijanje povjetarca; Ovf bavi#nje e amrw t na rbi
kal fnce xde e more. No7 je vpet bonHca (A); 2. plutati bez cilja; umjx vo mi je bavi#nje
vrga brvda. Da mu nw pekla urgadw na? (A)
bHvjenje, -o n bavljenje ime; BHvjenje l5brx ma njrga ne anJmo (A).
bavfl, -ela m veliki transportni sanduk: OndH mo e jedun dun ukarcHli H dvo
bavela (VF 65,34); vr tv#ri beta u jedun vrliki bavfl (VF 101,10).
b7a, -e f tih kod kartanja talijanskim kartama; MJ mo apHli b7u (A).
bgc, bcc7 novi pola vrijednosti venet. solda: Bgc po bg c, pfn tobbl7c ping (prov.);
I+mo bccw h kakv valQcjo na blv ol Palagrfe (A).
Bgc, Bcc7 m, oiko. Be; Prw rHta peno e je bdxlo u Komx u bw a i KomJko je
Hdruga lHla na vagng bw a u Bg c (A); uzreica: vr u rede kakv u Bcce.
BecHnin, -Hnina m Beanin; a vrw me A! utrije bw l je u Komx u jedun peikultfra ca
je kontrol5rul kvko e rxbe ejme. Bw l je BccHnin (A).
brci, pl. tant. -ih m- novac: Ni brcih (A).
34

bedevxja, -e m 1. kobila; 2. fig. rasna, ena bujnih oblina; Jex mu tw vx dil ene? Koj#
je nv bedevx ja! (A)
befgl, -rla m 1. naredba, komanda, stilski obiljeena rije - bespogovorna zapovijed;
Dvbil on befgl ol eng da e vecer7 ranxje vr#tin dvma (A); 2. dokaz: Ni nxkakvega befrla
na vnovu crga vo oud5jf , nrgo jednot7vno dd te oQdjeni (R 3,82); da mvgu nu befgl
kakv u te brbnxt (R 3,83); 3. poruka: Rr u onrmu traHru da du befgl da govvrin a
rfon (R 3,83).
begemxen, -o, -u, pred. -a, -o maen, razmaen; U! n je jed5 n7c pvk u vx kolo njrga.
U! n je i pxton i begemxen (A).
begemxit, -in impf. maziti, tetoiti, pretjerano se brinuti o nekome; Otf d5 tr v7k
begemxi (A).
begen7t, -un impf. uljepavati, dotjerivati: NT emo mw keu peno begen7t (A); Du j
e tw njx ma begen7t, lJpu rvbu noxt, lu7t (A).
Bejuta, -e m, antrop. osobni nadimak prema porodinom nadimku Bejutini; Andrxja
Bejuta bw l je viur i imul je palagruunku falkeu (A); Pjg ro Bejuta hodw l je i nHmi u
kelu (A).
Bejutini, pl. tant. -ih m. antrop. porodini nadimak: Bejutini imHju lojg u Potvku nH
Biovo (A).
brk, -a m donja usna kara za rezanje vinograda: Tf n5e dvbre nvice ol rw a. Hve
e da lHma pabjr brka kdl e itxne. A+ ko lHma ne pabjr brka, lHbo e rxe prQe (A).
brka, -e f kradljivica; Ma nu ti koj# je on7 bJla brka. Cw n e tw okrTne, a onH ti
cHgod ukrbdr (A).
bekafwga, -e f ptiica koja se javlja u jematvi; OtHc je now l peku i kdl je na mvkvi
vxdil jelnf bekafw gu, uptw l me je dukle e jxmon l5bxt i i kojrga mxta xmon pecot (C-NK
313).
bekarxja, -e f mesarnica; Kdl u dQli x mora, a J7nko xal na bekarxju u Bc got7 dd
e kpxt mga a ikehot jfhu. I pJto fn Bc got7 da mu du kf volxjega mga a jfhu, a Bc gv
mu mre na baluncu. Glrdo J7nko otf mgo i govvri fn Begote: Ma mrni e parw da je vv
mgo ol onrga vol7 ca je u Betlrmu dxhol ndvar Iea! (A) hiperbolian opis za meso od
stare ivotinje.
bekrot, -en impf. glasati se blejanjem; TovHri revf, kor bekru (A).
bgkica, -e f fig. koza, pored stil. neutralnog ko7; KrepHla njHnjica, krepHla bgkica!
uzreica u znaenju nevolja je snala i jednog i drugog.
bekwna, -e f, dem. od brka kradljivica: Volx la je kr7t pu k u je prvvoli Bepw na
bekw na (A).
bcknxt, bTknen pf. oglasiti se barem toliko da se uje glas govornikov; Ma nw ni
bc knw l. Ni lvva, kakv da je metov (A).
brknut, -en impf. fig. zaklati; ca ti r parw , da mw brknemo onrga kolx a? (A).
bekuda, -e f 1. nagli trzaj ribolovca pri lovu tunjom; d7t bakudu naglo trznuti tunju
kad riba povue: Avglto ju omotuj kolo x ke i pvl nogu ovf dregu tenju i agv7nta. Du j
beku du i tw ra. nu , tJron ju, tJron, a glrdaju me nHmo nHi. Onx u dalekv bx t e dvw ee
35

rvbe, onHmo lvve na k#njce. Ma 7l ju nJmon k7l njx ma nunke ucinx t mvt. Twra, tw ra, T,
burba, tw ra. TQkalo mi je i namolbv7t vre pQtih. O+to ti je, bu rba, kw rnja x pol kog na BHbu
(VF 70,23);. 2. nagli trzaj ribe prilikom ribolova tunjom: tojw n ju atgnto, nu , tHko
Nx ku dvba, raumw, nx kur je dul bekudu, a j# on, burba, vlma on ju kulpw l dd je tu kw rnja
(VF 70,23).
bekur, -br7 m mesar; PrJ u komwki bekb rx naruc5 vHli Jve volr, tolx e i bruve i ondH
u ih klHli u macgl kojJ je bwl pol Metra7netovu keu, dx je jatog ra (A).
bekec, -a m iak acetilenske lampe; vib rx u jimHli krx nju u kojQ je tu l rug ili
pf . U+ tu je krx nju dbru l redwne, karbfru, bekec, juglu ol ferbl7, kjcr ol ferbl7, fregHer,
bvcu ol ferbl7, pfmpu a pump7t Hriju nek7 feru l bv je gorw (E1 123).
brla, -e f ljepotica; Ma glrdoj tw koju brla! (A)
brla, -e f u kartakoj igri treete; Tri brle cing jedun penat (A).
belavxta, -e f lijep pogled, lijep izgled; Ma koju belavx ta i ovrga tvfga pg rgula!
Vxdi e cJlo VHla Komwko (A).
belrca, -e f ljepota, ljepost: Belrca ga je, bu rba, vx dit (VF 70,5).
belec7t, -un uljepavati; Imu l je df pv p a blagolovx t keu pu k u e onr dvw takHle
rcdx t, cxtit, belec7t.
belecHt e, -un impf. uljepavati se, ureivati se; Ma ca r je on7 u u lnju vrwme
pv cela belec7t! (A).
belecun, -o, -u, pred. -a, -o dotjeran, ureen; OnH je u guvg rnu, onH je evik urT djena,
belecu na (A).
belec#nje, -o m ureivanje, dotjerivanje; Kakv ti vrj ne dodx je tf belec# nje? (A)
Brlica, -e m, antrop. osobni nadimak, prema obiteljskom nadimku Brlicini; Lwno
Brlica bwl je peno dvbri kantadfr (A).
Brlicini, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; Brlicini u 5vx li vlma xpol
LHa, kakv e grg pul Potvka (A).
belwna, -e f bijela kuka; Imul je jelne lJpu belinf a u kHcu (A).
beljamwn, -a m mezimac, najmlai meu djecom; U! n je bw l beljamwn i njrga je mHti
nujvee volx la ol vg dicg (A).
Beljamwna, -e f , antrop. ensko ime Benjamina; Kdl on ju dQal u pokfjnega u rgota
na dvanajTtu, a pokfjno teta Beljamwna, kakv da je 7l vx din, govv ri on7 mrni: wnko,
pHmetan bedi, Amrrika ti je, w nko, emj7 vTto i proklTto, 7l kakv je vHme (GH).
Belmwho, -ota m, antrop. osobni nadimak od Mihovil, prema porodinom nadimku
Belmw hotovi; Pokv jan Belmwho bwl je ornjen u elinih (A).
Belmwhotovi, pl. tant. -ih m, antrop. porodini nadimak; Belmw hotovi imHju keu u
Lcxcu (A).
Belvmo, -ota m, antrop. osobni nadimak; Belv mo x mo keu na Trpe (A).
Belvmotovi, pl.tant. -ih m, antrop. porodini nadimak; Kupw l je keu u Belv motovih
(A).
Belundre, -eta m, antrop. osobni nadimak; O! ndre Belu ndre bwl je viu r i imu l je
palagruu nku gajr tu (A).
36

(A).
Beltune, -ta m, antrop. osobni nadimak; TQ mi je bwl rrkal pokv jan Beltu ne (A).
Beltunetovi, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; OnH je bwla udbt7 u Beltu netovih
beltfrdo, -ota m budala; Pr#vi je beltfrdo (A).

Beltfrdo, -ota m, antrop. osoba koja personificira glupost; Beltfrdo e je lHbemu
vrx menu veelw l, jer pvli lHbega grg lJpu (prov.) koji put glupan izrie spoznaju koja
iznenadi svojom lucidnou.
belvedgr, -cr7 m 1. vidikovac; T# ti je jedu n lJpi belvedg r u kle e mvre vx dit cJlu
mxto (A); 2. istaknuto mjesto, izloeno pogledima; Ca x tu l t#ti na belvedg r, nekH te v7k
mvre vx dit (A).
bgn, adv. 1. dobro, potvrdan odgovor: Hve df i nu n? Bg n! (A); 2. potapalica u
pripovijedanju kojom se obino uvodi digresija ili se radnja vraa unatrag ma bgn ipak,
unato oekivanju: Ma bg n, BonHcini u Jg reta adoHli (VF 48,9); bg n fHte uzreica
kojom se pohvaljuje neki in: Bg n fHte, i bvje dd i ga itQkal po gux ci nekH mu ne dQjde nH
pamet vpet cinxt empjarxje (A).
bgn, eufem. od jeben samo u psovci bg nt ti!, bg n mu! bg n njin! jeben ti! itd.; Bg n
mu ml5kv mdterino, ca mx ga je oprHvil! (A).
bgn ti / bgmti / bgnti, eufem. od jebem ti ublaena psovka: Bg nti Teparta, kad e tw
ne efo, du j ti mr ni (VF 58, 2).
benariv7to, excl. dobro doao; Benariv7to! Dobrv non dQli! (A)
bgnda. -e f - 1. flor, crna traka priivena na sakou ili majici obino na lijevom gornjem
depu kao znak korote zbog umrlog lana obitelji; J# on bw l u bJlu morn# rku rvbu a
c#rnun bg ndun (R-6,109); 2. bg nda ol tarcaln7 - traka na jedru radi ojaanja na mjestu
gdje se postavljaju konopii (matafnx) za skraivanje jedra; Vaju na jxdro axt bg ndu a
matafnr (A).
benef wcij, -a m iznimno pravo na neto, povlastica; fn xmo dirxta na otw pft, tQ je
peciju lno njegfv benefwcij (A).
Brpa, -e f, antrop. ensko ime od Josipa; Brpa ivw u mf mu uwtvu u elv (A).
Bgpa, -e m, antrop. muko ime od Brpo, Josip; A bw l je tHvil pokf jnega Bg pu a
vidok7 (A) .
Brpi, -ita m, antrop. muko ime od Brpo, Josip; Brpi je n#al dvu deet kvint# lih
grvjo na vojr lojg u Propu d (A).
Brpica, -e m, antrop. nadimak za muku osobu od Brpo, Josip; Hodwl on dvonHte
lwt i pokfjnin Brpicun nH more (A).
Bepwna, -e f, antrop. osobno ime od Brpa, Josipa; enH mu je bwla pokfjno teta
Bepwna (A).
Brpo, -ota m, antrop. osobno ime od Josip; Brpo Cikinur xmo keu u Pr5mg j (A).
berikwn, -a m - vragolan, mangup, aljivdija; Bwl je nHko berikwn, a dobrv je plx vol
(R4, 95).
berikin7t, -un impf. initi nepodoptine, ponaati se kao mangup; A fn je pvcel
berikin7t na velxko (A).
37

(A)
berikinuda, -e f nepodoptina, manguparija; Ma dvta mi je vrj twh tvojwh berikinudih!
berikin#nje, -o n manguparenje; Dvta mi je tvojrga berikin#njo! (A).

berikinf, -o, -u, pred. -a, -o sklon ali, zafrkanciji; J# ga nun kakv jelnrga peno
berikinfega mladxa (A).
berxta, -ef, 6 pl. -ih / brrit - kapa: Vxdin jelnrga covxka i berx tun (R 5, 106); U onv
dvba nxkur nw hodwl br berxte. v7k je imul berxtu, a gnke mahrHme. A bJl je jedun ca
n5 twl nox t berxtu puk u ga v#li Lfka br Berxte. THko u ga bwli prvvoli (A); Kdl je mHlo
ponarTal, kupx li u mu parvw klobfk parvf pangru, jrr je do t7d nowl umo berx te i
klobkr ol lHme (C-NK 312).
berxtica, -e f, G pl. -ih / beritic, dem. - kapica; Prefwn u i muku dic7 noxla berxtice
(A).
beritwn, -a m, dem. kapica; A noxla je jedun lJpi Qti beritwn (A).
berlin7, -e f stup srama; ButHli u ga na berlwnu (A).
BTrto, -ota m skraeno ime od Alberto; BT rto je butul v#re ol jHtogih (A).
bexda, -e f, G pl. -ih / bewd rije: U2n je nul koju gvder bexdu talj#nki (A);
7jelno mo vbadvo apHli jedun puntig l i pruve i kuvgrte i ahxtili ga e more, brr
igovorxt bexdu (C-NK 314).
bexdit, -in impf. pripovijedati, drati govor; Lwpo je bexdil, a jv lxpje kantul (A).
BTka, -e f Beanka; BJla je jeln7 BTka l#ni u nu (A).
bTki, -o, -u beki; Ma glrdoj tw kakv je fn fwn. TQ je bTko kela (A).
brpametan, -o, -u; pred. -a, -o nerazuman; Cd tu govvri, kakv da i brpametan
(A).
brpametno, adv. nerazumno; U!n govvri brpametno (A).
brtija, -e f 1. ivotinja, bilo koja ukljuuji i kukce i nametnike biljaka; Jcx brtije
butul u pHu? (A) misli se na tovarnu stoku, koze ili ovce; Nxke br tije u napHle pomedure,
vajHt e ih cw n gvder polxt (A) prskati kojim zatitnim sredstvom; 2. fig. divlja osoba; Ma
kojH i tw brtija! (A)
betij7t, -un impf. ponaati se divljaki, bezobzirno: Ma kvmu u d#li e ruke ovw
brfd. Ma vxdi ca jr ucinw l ol njrga. A govorwl on ju da ovv nw brfd a betij7t (A).
betijum, -Hma m ivotinje, ivotinjstvo; kae se za domae ivotinje, ali i za siune
ivotinje u ovjekovoj okolini: BJlo je t#ti vHkega betijHma, i pQih i mangvricih, i
mruvih, i geericih (A); I Pari7 u dfnglu, i kee u tgndu, xpri jdwh mr ju betijum,
dvudeet gvdi, a g n ivot7 (R 11,70).
betij#nki, -o, -u, pred. -o, -u bestijalan, ivotinjski; Otw njegfv ivvt, ma tQ je
betij#nki ivv t (A); TQ je jedun divjw, prvpju betij#nki covxk (A).
betijunki, adv. ivotinjski; ItQkal ga je tarkxjun prvpju betijunki (A).
betijfn, -Qni augm. ivotinja, zvijer; Ma tu nw brtija, tQ je prvpju betijfn, tQ je
vwr!(A); Lwpo e urcdx i pfj meju vwt kakv covxk, ne bedi betijfn (A).
38

13).
betwma, -e f psovka; ma vr betimu, nJ da nrbo pHde d#li ol betwmih (VF 9,3).

betimadfr, -r7 m psova: ot7 dvu betimadr7 (VF 9,5).
betim7t, -un impf. psovati; A un betimu na Qlca bvge da mu pl#ti fjurwn (VF 53,
betim#nje, -#njo n psovanje; Betim#nje Bvga vrliki je grwh (A).

Brta, -e f skraeno ime od Elizabeta; BJla je u Komxu jeln7 Brta obo kojfj u bwli
iventHli Htaru (A) satirina pjesma u rimovanom stihu.
betgg, -rga m bolest, tjelesna mana; I+mo fn grQbi betg g (A) teka bolest.
betran, -o, -u, pred. -a, -o - bolestan; U!n je peno betr an (A).
Betlgm / betlg m, -rma m, oiko. 1. Betlehem, rodno mjesto Isusa Krista u Izraelu; Ie
e je rodwl u Betlrmu (A); 2. spilja ispod boinog drvca s figurama Svete porodice i
pastirima; A jetr naprHvili betlgm xpol borxa? (A).
Betlgm, -rma m, top. spilja na sjevernoj obali otoka Sveca; Butul on v#re po Betlrmu
(A) u moru kod Betlema.
Betlgm, -rma m, top. spilja na sjeveroistonoj obali otoia Jabuke; Na JHbuku mo
lovxli na egore pol Betlgm (A).
brtula, e f krma; Pfpini u dbrHli jelne brtulu dx bi e xlo aigr7t na kurte i popxt
mfl v5n7 (A).
betfn, -n7 m beton; T#ti je bwla jeln7 keica a tovHra, ugr#djena ol betn7 (A).
betun7t, -un pf. izbetonirati; vr u trude u Komx u betunHli (A).
betunbv7t, -bjrn impf. betonirati; A jce pvceli betunbv7t trudu? (A)
betunbv#nje, -o n betoniranje; Ma i ovwn betunbv#njen vr u upropHtili (A).
bgveri, pl. tant. -ih m razna pia; Drugi u njrmu bgveri; ucinxt bgvere opskrbiti se
vodom i vinom, napuniti brodsko sue piem: Pri nrgo purtimo pel koja, vaju naprHvit
bgvere (A).
bgverica, -e f alkoholno pie, vino i rakija; Nw njrmu mbrk7 bg verica (A) voli
popiti preko mjere.
beverwn, -a m ljubavni napitak: A+ko hve nx koga aldxt, vaj# mu naprHvit beverwn
(A).
beverfn, -n7 m cementno mlijeko, cementni prah otopljen u vodi za prelijevanje
betonirane povrine; NaprHvit emo beverfn puk emo polxt wde (A).
bevunda, -e f 1. vino pomijeano s vodom obino u omjeru pola i pola; alox li po
jelne l#nu rxbu i bokfn kreha, mfl bevunde (C-PB 315); 2. pie koje se ujesen poslije
jematve pravilo dodavanjem vode dropu (komini od groa) tako da bi se ta voda vrenjem
na komini pretvarala u vino male gradacije i to se pilo u vrijeme dok se eka da pravo vino
ne postane pitko, ali i radi utede: U pritfr e na drvf ulx je vod7 i, kal akeho, ondH e ucinw
bevunda i tQ e pxje do parvgga v5n7 ako kea po jemHtvi otHne br vin7 (A).
brime, -ena m prezime; aborHvil on mu brime (A).
bemrk, -a m, fit. 1. vrsta raka (Uranoscopus scaber); U+jol je u popfvnice dvu bemrka
(A); 2. fig. mangup; vragolan, aljivdija; Nr no tw kojJ je fn bemr k (A).
39

bevxrac, -wrca m bezvjernik, ateist; TQ e ti bxt rrkal kojw bevxrac (A); Govvri kakv
da i pr#vi bevwrac (A).
Bevwrcovi, pl. tant. -ih, antrop. obiteljski nadimak; T#ti u Bevw rcovi prw imHli lojg
(A).
bxbit, -a m aica estokog pia; Pvpili mo nu dvu deet7k bxbitih (A).
bxc, -a m (obino o djetetu) onaj koji je nemiran, koji se ne da ukrotiti, koji se u koga
dira; Ovw mfj m#li pr#vi je bxc (A); Ma kojJ je vv tantacijfn, ma kojJ je vv bxc! (A)
biciklrta, -e f bicikl; OtHc mi je bwl kpwl jelne lJpu biciklrtu (A).
Biciklrta, -e f osobni nadimak; Pokvjan O! rbo je bwl pantominfi covxk. Bwl je br
jelnrga vka i nowl je c#rnu lgntu na mxto trga vka kako gear. A lavurul je u fHbriku i, kdl
je bwla fra ol marg nde, xal bi dvma a cHgod ixt. I grg fn pel doma, prxi a ca prw df
dvma, a n# nde na Lu, na rbkrw je, ujg donput je n# nje naletxla Biciklrta.
w BJla je vHko
jeln7 tankovx to enxca i evik je prxila. Udrx la on7 Q nje i govvri mu: U, lipHne, cd ne
vxdi! A O! rbo njf j: A Biciklrta, Biciklrta, cd ne trQbi! (A)
bierwn, -a m 1. aica za estoko pie; A popxt emo dvu bierwna (A); 2. aenje
povodom kakva dogaaja; pf / df na bierwn: Onr kojJ u mHlo u dHjuj vujti, vli u
prxjateji famxje, njJh e pvli pwra ovr na bierwn. PolQi ih e lalkwn vl pira, likgron i
kaffn (A).
bJdan, bJlno, bJlnu, pred. -a, -u 1. jadan (osim moralno); I, bJlni, provHli vrliku wmu
t#ti (VF 9,8); 2. siromaan, naputen i sl. bJdan muj: Ko r je nodx jol da e un tv, bJdan
muj, cet, ovw oficwr ca mr je prijbvwl dd on njrmu molul vxtar (VF 85,3).
bidfn, -n7 m sud za vodu, obino limena kanta; Donex mi jedun bidfn vodg a
agbx t j#pno (A).
bxga, -e f sveanj u krug smotana, na pola rascijepljena, jasenova prua za obrue od
barila; Dv nil mi je dvw bxge a vbruce ol barxlih (A).
bxgrum, -a m veliki podvig, uspjeh; A+ko upxjemo, bxt e tf pr# vi bxgrum (A).
bigenac, -fnca m drvena posuda za mjerenje vina, zapremine od 130 150 l, a
badiran je oznakama za svakih pet i deset litara. Koristi se u konobama prilikom preuzimanja
vina od strane kupca; Napenil je pfn bigenac v5n7 (A).
bigurrla, -e f vrsta boda u ivanju jedara; trake (fwre) jedrenine priivaju se tako da
se njigovi krajevi omotaju oko tanjeg ueta, koji ojaava jedro, a onda se namotaj opiva
pagom du cijelog ava jedra; awl mi je jxdro po tarJnku na bigurrlu; Jxdro a m#lu
falkeu awl je Prtar Malandrw n na bigurrlu (A).
bxja 1. cjepanica, komad drveta; beta dvw bx je e ogonj; Onx u t#li kako dvw bx je
borovx ne i n5 e e mvgli maknx t (R 5,98); a tr bx je dege u otprilx ke mgtar i oandegt. I tf
piu, nx ke bx je piHju i tf kilw h i vre (R 11,69); 2. drvo: Metra Mw ke kalafute / fcinte
burku kako nute / u mo ucw nte alavxja / neka tojw uldo bx ja / nekH e ukarcu t#ri akarx ja
zapisano prema kazivanju Ranka Marinkovia 1982.; Minxce u mu bwle tvu rde kida bx ja
ol cemx ne (G 11); 3. duguljasti komad drveta, motka, batina: otf lHtu r mo but7t na kv mad
bx je (VF 38,6).
bij7c, bJjca m pokriva od nepreraene vune: THmo vrj motb jr pojHce, bJjce, primJo
jakr te (VF 6); vaju amor7t bJjce, vaju vf rv bu amor7t nekH e udQe ugnci (VF 6); fig.
40

iromHki bij7c topao vjetar, jugo: Govorx li u t# ri rx bori da je jego iromHki bij7c (VF
13,11); fig. n# e potc7t bij7c djelovati u svoju korist, biti pristran: Vx din ju da svHk n# e
potTe bij7c (A).
bij7nko, -ota m ovjek plave kose; Br7t mu je murat, dli fn je pr#vi bij7nko (A).
Bij7nko, -ota m, antrop. osobni nadimak; U Bancx u je bwlo tv ko vwta. Bwl je t#ti
kelor, Tu ne Gudg j, Mgkula, pokv jan Bij7nko... (A).
Bij7nkotovi, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; T# ti je u mejb e lojg
Bij7nkotovih (A).
Bij7ko, -ota m, antrop. osobni nadimak; PonHvol on t# rega Bij7kota (A).
Bij7kotovi, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; OnH je bwla ol Bij7kotovih
(A) bila je rodom od obitelji Bij7kotovi.
bxjica, -e f, dem. treica, komadi drva; Beta dvw bx jice u pHher nekH e bokfn
ragorw ogu nj (A).
Bijunda, -e m , antrop. osobni nadimak; Biju nda je bwl mrtar ol kele nH Biovo (A).
Bijundini, pl. tant. -ih m, antrop. - obiteljski nadimak; Biju ndini u i M#le B# nde
(A).
Biju, -bz7 m, antrop. ime sveca, sveti Bla; Kandalu ra z5md fu ra, a a njQn je vTti
Biju ki govvri da je lu (prov.) kulminacija zime je na Gospu Kandaloru na dan 2.
veljae, ali zna se dogoditi da po hladnoi nadmai Dan sv. Blaa koji slijedi.
Bijue, -eta, antrop. osobni nadimak; Biju e Vxtalji Bjax imol je palagruu nku
gajrtu i rxbol je Palagrfu (A).
Bijuetovi, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; Biju e Vxtalji Biju etov bwl je
viu r i imu l je palagruu nku gajrtu (A); Ivea Vxtalji Biju etov bwl je viu r i imu l je
palagruu nku gajrtu (A).
bwl, bJlo, bJlu, pred. -7, -u 1. bijele boje; NJ ga fnce vxdilo, bwl je kako nwg (A); 2.
plava ili zelena boja (za oi): C#rne vci Bv gu dru ge, bJle v ci mHki dru ge (A), 3. uta boja
(za kosu): VJnka BJlo; 4. ukasta boja (za groe); bJlu grvje: DrHju mi je bJlu grvje
(A).
b5l7c, bJlca, m plavokos ovjek; Ot7c mu je c# ran, a fn je b5l7c na mHter (A).
bilHnac, -unca, m obraun, bilanca; U Hdrugu u naprHvili bilHnac.
BJle twne, pl. tant. BJlih twn f, top. lokalitet na obali zapadno od gradske plae Pol
Gspe u KomJkoj VHli; PQ emo e akp7t na BJle twne (A).
bJli, -ega m plavokos ovjek; Rrkal mi je tf onw jedu n bJli (A).
BJli, -ega m, antrop. osobni nadimak; BJli je bwl kapitu n na elrnu Pfntu, a bwl je
peno pantominfi covx k (A).
bilxca, -e f 1. vrsta drveta smokve; Mw u Br# jkovice x momo dvw vrlike bilxce; 2. plod
smokve vrste bilxca; Pojwl on dobv ta pfn pij7t bilxcih (A).
bilwg, -xga m trag, biljeg: A ca r ti da on ju du l Hkletvu kal nw bilx ga (VF 85,6).
bilxka, -e f bjelika na drvu (osobito hrastovu) blizu kore, koji centimetar debeo sloj
sklon truljenju te ga pri graditeljskoj upotrebi drva valja izbjegavati; Iaberx kf borovx ne
di nw bilx ke, jrrbo kdl je bilxka pok lrto apu bxu (A).
41

bilxlo, -a n 1. nedefinirana bijela pojava; Ujedu nput ekuro ucinxlo mi e je da vxdin

nxku bilxlo kakv e mxce (A); 2. bjelilo; Du j mi onf bilxlo a potolr (A).
bilin7, -g f bjelina; T# ti je nx ko bilin7 na lnv mu ra (A).
b5lxt, bJlin impf. 1. kreiti; BJlidu kehinju (A); 2. guliti koru drveta: J# u x borovx nu,
a tJ e b5lxt, jr rbo tuku drwvo vlma b5lxt dd e ne ilc f cu rvi xpol kv re (A).
bilxt e, -wn impf. bijeljeti se: vxdi nxku twnu dx e bokfn bilw v li kurw (VF 22,9).
bilwna, -e f, zoo. - riba iz porodice lica (Lichia spp); NH glovu ol ml7 ejol on dvw
bilwne (A).
biljHka, -e f bjelilo za bijele cipele; I biljHkun on biljakHla potolr (A).
biljak7t, -un impf. mazati bijelom kremom cipele; Du j mi onw tfb bilj7ke nek7 biljaku n
potolr a na mxu (A).
biljakun, -o, -u, pred. -a, -o obijeljen, namazan bjelilom; Potolr u ti biljaku ne (A).
bJljen, -o, -u, pred. -a. -u 1. bjeljen bojom; KHmare u bJljene dvu pt7 vlkal mo
keu ugrb dx li; 2. (o drvu) guljene kore; BJljene tHkje vre durHju jr rbo x pol kv re e poj# ve
carvx i pok lr to tHkje iu gnju (A).
biljTnje, -o n 1. kreenje; CJlu on keu obilwl. Umorwl on e i tef on biljT njo (A)
dosadilo mi je kreenje kue 2. guljenje kore s drveta; kdl e uberr borovx na a brfd,
nu jvanije je kv ru ob5lx t jr rbo br biljT njo darvv je ujrto da apu cu rve koji dQjdu pol
kv ru (A) ako se ne oguli kora drvo je izloeno opasnosti da se pod korom zametnu crvi.
biljrt, -a m putna karta, ulaznica, priznanica; U kafrtu darwn biljrte ol Hdruge ca
u n prv dol v5 nv (A); Tw kpx biljrte ol vapu ra (A).
biljurd, -a m biljard; Remu ndi je naucwl Komx one igr7t bilju rd (A).
biljurda, -e f milijarda; Ma nemf j mi nx ta govorx t obo njrmu, bilju rdu pQtih on mu
rrkal, ali njrmu je alde govorx t (A).
biljuvka, -e f - bjelina na dnu mora, najee pjeana povrina okruena tamnom
morskom travom: I+pol nu e je n# la bilju vka, dvu pHax pol brv da (R 5,95).
Biljuvka, -e f, top. lokalitet na junoj obali Vrle Palagrfe, pliak blizu obale i
uvalica s malim alom; VHlica i #lcen. Dvi-trw gajrte u e t#te navukovHle. E2, bx t e tHko
kv lo dvu deet mctrwh tf #lce. U + more je milfra. Prx ko njT e mu re prol5jr. PlJlko je da bi
e brfd mvgal nauk7t kal je kolu da (OP-T 16); t# ri Grjr e navuc5vu l u Bilju vku. Dvotrw brv da u e mvgla t# te navf, dli u mo u krinjbke kdl u bonHce (OP-T 16); Kdl je
parvw pft gr#djena lantg rna, ibaHli u jedu n hek, jelnf glavx cu na vb rhe Palagrfe koj#
je bwla viok7 kako kea od lantg rne jelnf van metrwh. I otw matarju l u hit5vHli na bu ndu
ol utra. TQ je tvorx lo blv . Mu re ga je amlx lo i ovr e b lv Bilju vka prrma milfri ol twh
twnjok i vorh7 Palagrfe ca e x to Bilju vka ovr (OP-T 16).
biljehan, -ehno, -ehnu, pred. -ehna, -ehno bljedolik; U! n je evik bwl boleljwv, biljehan
u obrHu (A).
Bwlka, -e m, antrop. osobni nadimak prema obiteljskom Bwlkini; Tu ne Bwlka im#l je
lojg u Pv lhum (A).
42

bxlkat, -o, -u, pred. -a, -o bjelkast; Bwl je pv cel 5 dx t, vlui u mu pomHlo pv celi bx t
bx lkati (A).
bxlkato, adv. bjelkasto; bokfn i tf prr ve pituru l bx lkato (A).
Bwlkina pxla, -e, top. lokalitet na sjevernoj obali otoka Sveca; urgHli mo e pol
Bwlkinu px lu (A) usidrili smo brod blizu Bwlkine Spxle.
Bwlkini, pl. tant. -ih, antrop. porodini nadimak; Bwlkini tojg u elv pv var LHa (A).
bxlo, -a n 1. puls: lHbo mu tcr bx lo (A); 2. bat zvona: Bx lo te ubx lo (A) - kletva.
bilojeina, -e f - jugo koje ne razvije snagu, a zna potrajati danima; Ili jego, recx mo, nJ
vHku jego lofdno. I+mo jfg kojH u nHi t#ri vuli bilojeine. T7 jeina je egodna. vuli
mo je tHko jer je bwla egodna a rx bora i a rx bu. TQ je nujboju vrwme a luv rx be (E1);
Prx ko nv i pHde ro7 na x ke blie mura i kdl u m#le marrte, bilojezine, mure ipJro
lHlkust vodg i rx ba e pribli5jr krHju radi pHe (E1).
bilunce, -a n bjelance jajeta; a naprHvit avajurdu (umueno jaje) vaju odvojx t bilunce
ol umunca i bilu nce ebit (izmutiti u pjenu) nHpue ol umu nca (A) - odvojeno od umanjca.
Bilunka, -e f , antrop. osobni nadimak prema porodinom Bilunkini; t#ri Bilunka
ubdwl je gt mv tik loju (A).
Bilunkini, pl. tant. -ih, antrop. porodini nadimak; Onx toj5df 7l u Bilunkinu keu
(A).
bJlu, -ega n bijelo vino: Utocx dvu -lwtra bJlega (A); Ucinxli mo dvu deet tv litrih
bJlega (A).
bimbilwn, -a m, dem. od bw mbo eufemistiki naziv za djeji muki ud; Vxdi kojrga
bimbilwna x mo (A).
bwmbo, -ota m muki spolni organ (u djejem jeziku); O+lma dd i e obQkal dd ti
mHka ne iw bwmbota! (A)
Bwmbo; -ota m, antrop. muki nadimak; Bwl je jedu n Bwmbo i kako m#li bwl je peno
drkul, arju v, a otHc dd e ga pol7t u mece (na jedrenjak za maloga od palube) da ucinw
pHmet. I Bwmbo finwl u mece u Mlrlke. Pv li nxkega vrxmena dohv di ot7c u Mlrlke i xe f n
po brodxma hv e dw nu Bwmbota. Oxre e f n po brodxma i, bv rami, na jelnrmu brv du na
vu rh ju rbula vxdi f n Bwmbota. A ca jr Bwmbo kakv ti je na vu rh ju rbula? A Bwmbo e v cu:
A Mxu, Mxu, ca x mi ga okrojwl, bwlo bi bv je da i me vHki dun hanxjun tQkal nrgo dd i
me ov#de polu l pHmet naucxt (A); NT e Bwmbo vxdit rHja / privHril je armerHja / obrwl mu
je trxta krf n / da bi Q nje udrwl grf m stihovi jedne zaboravljene atare satirine pjesme
o Bw mbotu koji je ukrao admiralu novac.
bwna, -e f truca kruha: vr#o e i wme i nv i bwnu kreha (VF 68,7); xkli brxtvun frte
ol bwne ol k5 l7 (G 11); bina peena u domaoj pei ili u javnoj pekari bila je obino teka 2
kg: DQjde na lojg - ogl#lni, a pf l bwne kreha a cJli du n (R 8,50).
bxra 1. kvasac za kruh: Bxru n5mv kepovoli, nrgo mo je cinxli. A+ ko i om5wl kreh,
ond7 otHvi jelnf balv tu ikinetega twta nek7 tojw dv kle dregi pf t ne omJi. I tQ e pu k
ijQti i i twn e pu k amJi kvu . But# e tw kvu u mHlo trple vodg i mHlo mkg i polmJi e
twto. TQ e vrcer polmJi kvu i otHvi e do f jutro, a f jutro e omJi twto i twn u kopHnju.
43

Dxgod bi e bwlo aborHvilo polm5xt pu k je vajHlo aju t polmJenega kvu a u uxda (Katica
Pepetova); 2. pivo; Popxt emo dvw bxre (A).
Bwrbo, -ota m, antrop. nadimak prema porodinom nadimku Bwrbotovi; Pokv jan t#ri
Bwrbo imu l je jelnrga hlHpotega ml7 (A) - mula koja se lijenila, koja je sporo hodala.
Bwrbotovi, pl. tant. -ih, antrop. porodini nadimak; Bwrbotovi imHju keu u elv (A).
birib5r7t, Jron impf. ponaati se rasputeno, bez kontrole, mangupski; A nTe tw vrj
mrni birib5 rat kako dv le! (A)
bxa, -e f crvotoina, upljikavo drvo izgrieno crvima; Kdl e uberr borovxna a
grb dxt brfd, vaju v lma ob5 lx t drwvo, oglxt mu kv ru da e cu rvi ne avHru pol kv ru, da ne
apu bxu (A).
bJan, -o, -u, pred. bin7, bJno 1. bijesan; kucwn je bJan, vaj# ga ubxt da kv ga ne
agr5 r; 2. fig. ljetit, pfn srdbe; N5u n ga nxkal vxdil nHko bJnega (A).
bxavit, -in impf. postajati crvotonim; Vxdin ju da u grgde pv cele bxavit (A).
bxavjenje, -o m propadanje drva uslijed crvotonosti; kal pv cme bxavjenje drwva,
gotv vo je, ni c# ga vrj pb xt (A).
bxavut, -osti n crvotonost; bxovut n5 cu il5cxt, jrrbo kal drwvo apu bxovut vej
ne mv re ol njrga nxta, nrgo ga but7t n7 ogonj (A).
Bxkup, -a f, top. lokalitet, kamen na obali iznad mora koji slii na biskupsku mitru
s unutranje strane Komwke VHle na Pfnti ol Knjg erata; Bwl je v bicoj kdl bi e pabvHlo
brv don pol Bxkupa, da e kojr mu ml#demu recg da cHgod dodu ol d#li x broda, i kdl bi e
otw prJgal a ap7t kojf tvu r, ondH bi mu e bwlo rr klo dd e je poklonwl Bxkupu (A).
Bxkup, -a f, top. lokalitet, kamen na obali iznad mora koji slii na biskupsku mitru
u blizini uvale TrejHvac na junoj obali otoka Bieva; Ol Komxe do Bxkupa nH Biovo
ru vno je pg t mwj (A).
b5nxlo, -a m 1. bjesnoa; Kucwna je apHlo b5nxlo (A); 2. srdba, ljutnja; Ol trga
njegv vega b5nxla vr j e ne mv re 5vxt (A). I vxma e je ivHdil, vHkoga napHdo (A).
b5nxt, -bJnin impf. bjesniti, jako se ljutiti; Nxta nr no nego u mo b5nxt (A).
bwno, adv. ljutito, srdito; A fn njrmu olgov#ro bwno (A).
bino7, -g f 1. bjesnoa; Bino7 je perwkula i vaj# e cv7t bJnega kucwna dd te ne
agr5r (A); 2. ljutnja, srdba; Ma t7 njgv va bino7 vrj e tb rpxt ne mv re (A).
bxov, -o, -u, pred. -a, -o crvotoan: vrliko bxovo vr#ta ol intrvjita (VF 47,11).
Bwovjor, -a m, etn. itelj otoka Bieva ili podrijetlom s tog otoka; Bwovjori u mvgli
nu i dv tu vagQnih pl#vca (A).
Bwovjorka, -e f, etn. - iteljka otoka Bieva ili ena podrijetlom s tog otoka; Jeln7
Bwovjorka prv dola mi je dret kvin#tlih pl#vca (A).
bwovjorki, -o, -u koji je s otoka Bieva, koji pripada Bievu; Nw bvjega pl#vca nrgo
ca jr bwovjorki plbv7c (A).
Bwovo, -a n otok jugozapadno od komike uvale; Bwovo je igledHlo dalekv. JedvH
e je na njrmu raponHvolo ca je beak, a ca jr lojg (G 13); Bwovo je omxcolo xa Pfnte
44

ol tepio (G 17); toponimi: PHrnokoa, Katrwdica, pxla ol PHrnekoe, Tocxlo, Fumur,

frovica, Ugnjxe ol frovice, KQji Intrwi, Bfk ol KQjih Intrwgih, Debcl7c ol KQjih
Intrwgih, Macagarbfn, Pfnta ol btrge, btrga, Debrli Puntwn, Pfnta ol Parvg, arbunura,
Angl, mvkva, Prvcip, krHna, Pvrat, M#li Pvrat, Pol Kobxlu, pxla ol Pfrta, Borcxa
Prg a, Kvkot, b krJic, Pol Bbtre, NevHja, Plvca ol NevHje, Rbunj, Pol tinxce, pxla ol
pxce, Batfda, pxca, xka ol pxce, Pol BJlu, xka ol Potvka, Potvk, Filinv, Bunda ol
btrge, Bunda ol Parvg, Dubinxca, Bunur, xka ol Filin7, Plvca, Petrura, pHren Dol7c,
Pol Keu, Lgnga, Pfnta ol Lg nge, unju RHpa, Lebr7, Bocxi, Vrli Bfk, Pr#cip, M#lo
GHtula, GHtula, Pol vldota, C#rno Plvca, Ugnjxe ol C#rne Plvce, C#rno pxla, Turnx,
5pHlo, pxla ol 5pHla, Marinjvvica, M#li bdw v ol Marinjvvice, Dol7c ol Trejuvca,
TrejHvac, KHmik ol Trejuvca, ValQcje ol Trejuvca, Ugnjxe ol Trejuvca, BHba, Pol
mr5cr, Medvxdina, ValQe, Bfk ol Medvxdine, Bxkup, Carnjr ni Bfk, Bfk ol Bxkupa,
krxnja M#lo, krxnja Vrlo, Dubvki Dol7c, Prvcipi, pilg, C#rni Bfk, M#lo Pareovica,
Vrlo Pareovica, pxla u Vrlu Pareovicu, Prikvk, pxla ol Pareovice, aladxnac Vrli,
aladxnac M#li, Pfnta ol Baln7, Puhg ra, O+bruc, Balfn Vrli, Balfn M#li, Grud ol BalnH,
pxla ol Baln7, Na bdwv, dr5lv ol Tvtca, Tvtac, Vlbk7, Batfda, Pol Kee, Meupvrat,
KavHla, Bunda RHpe, Petrura ol Meupfrta, Bfk, Kobxla, M#li bdwv, ardwn Vrli, pxla
ol ardwna, ardwn M#li, Di Cambarlwn G#ri Grg, RHpa, GHrlica, krabx jice, Plvca, Pol
Kv kotovo, Prot7c, pxla ol Protac7, bdwv ol Protac7, tudrni Bfk, Lebr7, dr5lv ol
PHrnekoe, PHrnokoa, Lwbri, Kfnj (Dopunjeno toponimijom to ju je zapisao Boo Tuek
1968. prema kazivanju Pavla Martinisa koji je ivio na Bievu od 1907. 1985.); oiko.:
Vrlo Gor7, Pvje, Potvk, NevHja, arbunura, Pv rat, Meupv rat.
bitrunka, -e f mlat za razbijanje kamena s otrim krajevima; apul je e ruke bitrunku
i u jelnv poplng Qn je itQkal x ku (stijenu) ca n#n je mc tHla u dvre (A).
bx t, jeun / on impf. - 1. biti (o ovjeku): bx t cwnciri mwnciri probirljiv; bxt cvwl
tankoutan; bxt kojej#on - hvalisav; bxt upgrb ohol; bxt invidijf zavidan; bxt kurajf
hrabar; bxt interef krt; bit bravuru bravurozan; bit maliciju zloban; bxt vicijf
sklon igri; bxt gulf sklon dobrom zalogaju; bxt paventf plaljiv; bxt kurajf
hrabar; bxt abencijf ambiciozan; bxt kurjf radoznao; bxt na vHrdal smuen, lud; bxt
kakomudrugo u svakom pogledu lo; bxt na vojf rfku osobenjak, svojeglav; bxt alavxja
dobar, na pravom putu; bxt na pruvu lud; bxt covxk moralan, odgovoran; bxt en7
imati najbolja moralna i radna svojstva ene; bxt ol jrtra raspoloen; bxt ol rajQni / rajunf
pametan; bxt ol rwci dosljedan; bxt tef vfga mga debela osoba; bxt ni xmo ni tHmo
nedefiniran, nepredvidljiv; bxt prHtik vjet; bxt malprHtik nevjet; bxt inventf
inventivan; svojstva predmetnog svijeta: bxt flatf koji izaziva prolijev; bxt kadgnt (o
zemlji) mrav, oskudan; bxt na demru koji nije pun; bxt pastfz koji se dade dobro
mijeati; 2. imati (prema engl. sintaksi): Kal on bwl devetnHtex pul gvdi (R 2,73); Kajx
je bwl cetxri mg tra (R 1,73).
bxt e, -bxjen impf. tui se, biti se; KvHrat mx je x pri nu vx dimo jelnv jHto kHlebih,
kojJ e bxju a nxto ca plxvo (C-VB 317).
bxta, -e f drveni stupi na sredini ili sa strane prednjeg dijela pramanog ili krmenog
kafa za vezivanje krmenih ili pramanih barbita uadi kojom se brod vezuje za obalu ili
sidri; Vc x a bx tu!
45

bw, a m graak; Prw je uHla cJlo Komwko VHla bxt u#djena bw on. bdxlo e je na
vagunr bwa i po lojf, xmeju lf jer bw dQjde u Komxu rHno kal jv lo7 nw peno r nula.
A otw bw eportirHlo e je nujvee u Bg c. Bwl je kfp bw prw rHta i vr e je mvglo prod7t
prxko Hdruge koj# ga je olkup5vHla (A); Ubdxli mo dvw motxke bwa (A) - motika je
mjera za povrinu zemlje od 435 m2.
bi7t, -wn impf., imper. 2.l pl. bxte bjeati; Bxte, bxte vJce on7 u elv e vr trcr
(VF 95, 5).
biig7t, -un impf. juriti amo-tamo, kretati se cik-cak: U Komx u, vl tu vi#rih, nr
non jT ih i pedegt nHlo pon7t ardrlu po xkri. I lokurda e ponHje. Njgina je x kra
vro, a xkra minn7 je lxcna x kri ardr le, dli je mHlo itnx jo. Lokurda nJmo krw. On7
jx mo n7k na maje. Otw e n7k raxpje, keda da xmo rgp. I+kra ardrle i minn7 tojw na
mxto, a xkra lokurde e rax pje. TQ je Htu ca lokurda biigu vHmo-nHmo (E1 91)
biig#nje, -o n kretanje cik-cak, lijevo-desno; I+kra ol lokurde mvre e po nox pon7t
e more po biig#nju xkre (A) po fosforescenciji koja se pojavljuje u cik-cak pokretu.
bwjok, -oka, m vrsta keksa; Ipomx njen e kal bi ot7c dQal i kafg (kavana) i kdl bi
nun dx ci dvnil u epe bumbunih ili bwjaka. Bwl bi igrul na kurte, dli nr a pxnee, nrgo a
bwjak x li bumbune i kdl bi dvbil ondH bi nun tf dvnil dd no raveelw (A).
bxnona, -e f prabaka; J# on mu ponHvol pokfjnu bxnonu (A).
bxnono, -ota, m pradjed; DJnkotov bxnono bwl je Antfnij uhotg v i Kumprxa, a
dregi bxnono bwl mu je Juo Pgpetov ca e ga v#li Bx t e Rvbe, DQ e Rvbe (A).
bi#nje, -o n bjranje; I pv rHtu, nwnder pocTlkon pedeTtih gvdi, pvcelo je biz#nje
pul Itulije, vx ml#di u utc cHli u m#lina brodxima po nox za df do Itulije (A).
Bwotovi, pl. tant. -ih m porodini nadimak; OnH je bwla ol Bwotovih podrijetlom od
porodice Bwotovi (A).
bwovica, -e f , G pl. -ih / bwovic mahuna graka puna zrna; Kakv dic7 volxli mo pf
u bwovice (u krau graka), puk bimo e bwli najxli twh bwovic, a bwle u lulke kako cekar
(A).
biulwn, -a m komad konopa za podvezivanje mrea ili konopa; Polvc x tf mrxu
biulwnon (A).
bjankarxja, -e f rublje, krevetne plahte: da bi bwlo dobrv vagt u magawn cHgod
bjankarx je (VF 65,33).
Bjax, -a m, antrop. osobni nadimak prema porodinom nadimku Bjaxovi; Bjax
je bwl viur (A); Bjax je bwl ejol vagf n ardgl na TrejHvac (A).
Bjaxovi, pl. tant. -ih, antrop. porodini nadimak; Bjaxovi u imHli palagruunku
gajrtu i rx boli u Palagrfu (A).
Bjaxovo blv, Bjaxovega Zbl7, m, top. lokalitet, alo u predjelu M#lo Bunda u
Komii; NavQkli mo brfd na Bjax ovo blv (A).
bjund, -o, -u, pred. -o, -u plavokos; Jedun lJpi bjundi mladx (A); BJla je mHlopri
ov#de jeln7 bjundo d5vnj7 (A).
46

bjunda, -e f plavokosa enska osoba; Bwle u jetru ov#de dvw d5vnjr, jeln7 bjunda i
jeln7 murica (A).
bjundat, -o, -u, pred. -a, -o prilino, ne posve plavokos; OnH je pr#vo bjunda, a i
mHti i otHc u njuj bjundati (A).
bjondwn, -a m, dem. od bjundo plavokosa muka osoba; Da njin vxdi w na, jedun
rni bjondwn rxcatih vlu (A).
bjondwna, -e f, dem. od bju nda plavokosa enska osoba; I+mo dvw err, dvw lJpe bjondw ne
(A).
bjundo, -ota m plavokosa muka osoba; Bw l je v# de mHlopri jedu n vivki bju ndo (A).
bjunk, -o, -u, pred. -a, -o bijel: palmcjx e xpri #mega krHja ak5dHju dd te je
stru h da te e more ne olnef, i kdl je cJlo VHla Komwko ku rta bju nka (VP 21,4).
bjk7t, bjQskon, impf. 1. nekontrolirano polijevati, prskati nekom tekuinom,
pljuskati; Ne bjQkoj tfn vodfn, vr i mi imocw l (A); 2. fig. neodmjereno govoriti, razmetati
se uveliavajuim izjavama, pretjerivati u procjenama; ptx ti njrga cd un govv ri. U! n
u mo bjQko, u mo e f#li, a bwlo bi dobrv da je i e pul od onrga ca fn govvri (A).
bjetov, -o -u, pred. -a, -o bljutav, neukusan, neslan; Dodu j mHlo vli, ovJ ti je brujrt
bjetov (A).
bjetovo, adv. bljutavo, bez soli; Ovw brujrt i naprHvil bjetovo, hv e e dvu Hrna
vli vre (A).
bjvvtak, -vvlka m, G pl. -vvlkih / vvtok ispljuvak; Kakv ga nw ru m, ohrTkal je i
bjvvtak pjenul nd ril pt7 (A).
bjvvtina, e f, G pl. -ih / bjvvtin 1. ispljuvak; Nx kur je pjenul i mrni je vajHlo it7rt
tf bjvvtinu; 2. fig. runa rije; Dvta mi je njgv vih bjvv tin (A).
blHgoluv, -ovi m 1. blagoslov, posveenje; BlHgoluv kf pocx mje etra fjutro; 2.
posveena stvar; OvH je J rnica blagolv vjena. 7l emo vx ix t po mHlo blHgolovi. Da
n5tr mHrvili J rnicu, dd von e mHrvice prox pju jrrbo tQ je blHgoluv (A); 3. figur. iron.
bxt blHgoluv KojJ njuj je 7l blHgoluv? (A) to njoj je sad?
blagolovxt, -vvin pf. blagosloviti; Na VodokHre e blagolJ vjo kee (A); Na vTtega
Bijb7 vaju gHrlo blagolovx t (A); Px nei nJmaju blHgolova (A); vTti Mwke blagolovx
nHe brvde (A); fig. udariti koga: Ca gH je blagolovwl prx ko lr bor; 2. fig. napraviti komu
dijete: ParJ mi e da je fn njf blagolovwl (A).
blagov7t, -ejen impf. blagovati, jesti; Hl emo lwpo pocx nut i kako jfdi blagov7t ca
n#n je Bu g du l (A); PQ emo na Citw Ru t, nHmo dx e naJro pfnta ol ikx re, olv7r na
ubHce. etra u vx vg ti, pomv gli no, da jx momo cu blagov7t (VF 23).
BlHgovit, -i n Blagovijest, Navjetenje, Nuncijata (lat. Annuntiatio) katolika je
svetkovina u spomen na dogaaj, kada je, prema kranskoj doktrini arhaneo Gabrijel
navijestio Blaenoj Djevici Mariji da e zaeti Isusa po Duhu Svetom, a slavi se 25. oujka;
Na dvotx pet mu rca je BlHgovit ili Gp7 Nunciju ta kal grcdf vr vw ri vu nka i laTe i
plaTe (prov.) vrijeme kada, prema poslovici oivljuje priroda, kada se bude kukci,
guterice i zmije.
blagov#nje, -o m blagovanje, jelo kao posveeni in; Ovf blagov#nje afblx mo Bvgu
kojJ non je ovr dHrove tol7 podbrw l! (A).
47

bl7k, blHka m crna borova smola ili prirodna mineralna gusta tekuina paklina za
premazivanje vanjske oplate broda; U+ tu vrw me vx u brvdi ol vu nka bw li blHkon pituru ni
(A).
blak7t, -un pf. dati premaz blaka, mineralne smole ili crnog naftnog derivata koji se
upotrebljavao za zatitno premazivanje oplate s vanjske strane broda; Vaju nu jpri igorx t
t# ri bl7k, a ondH emo nHnovo d7t jelne rQku blHka (A) jedan premaz vrelom gustom
crnom tekuinom.
Blak7u, -a m top.- lokalitet iznad Komie, a podno klanca Sv. Mihovil na putu od
Komie prema Visu gdje se nalazi velika komunska cisterna za vodu iz koje se u vrijeme
sue snabdijevalo lokalno stanovnitvo; Betlg m i OkjQcine bw l je ucinw l nx koliko vrlikih
gutw rnih neka x mo obilHto vodg kal ucinw Qa. vmo ucinw l je fn tf i pl7non da prbdojr
otf vvdu kal ucinw Qa i kal ux di otHnu be vodg . U + tu vrw me kal lx ti ucinw Qa hvlo e
je na Jvu barx lima donw t vodg i Blak7ua. A+ li tQ je degi pft, nJ e mvglo ucinx t na Jvu
vre vl dvo pt7 nH don a donw t pv dvo barx la vodg . I ondH bi fn bw l njx ma prodbvu l vvdu
na tHki nbcw n dd bi e pogodw l dd mu onx H vodu lavurHju na lojg . Bw lo je lHgje pf u
Betlrma lavur7t na urnu tu nrgo hodx t na Jvu i Blak7ua gonx t vvdu (A).
blakun, -o, -u, pred. -a, -o namazan blHkom (v. bl7k); U + tu vrw me vH u bl7 bJla
iporku na u bl7k jrr u vx brvdi bw li blaku ni ol vu nka (A).
u n7 ogonj kotlg nku blHka i
blakbv7t, -bjrn impf. mazati blHkom (v. bl7k); Ivrilili
+
Hl u pvceli blakbv7t (A); BlakbvHlo e je kfplon, tQ je jelne darHlo kojrmu je na vbrhe
vTon rg p ol njancx a, i tQ e mvci u vrx li paku l i mHe brfd, jrrbo nH vrlo bvje up5jr drw vo
(A).
blakbv#nje, -o n mazanje blakom; U+ tu vrw me kal nw bw lo pitfre, blakbv#nje je bw la
vT to tvu r a brfd. Da nw bw lo blakbv#njo drw vo bi propHlo lrto, a bl7k cQvo drw vo i brfd
vre duru (A).
blaxnja, -e f jastuk: da e on7 dbr7t blax nju na tarbeh (61, 3).
blaxnjica, -e f 1. jastui: Pvcela on7 nox t x pol vrte m#lu blax njicu pok ve vru
i vru (61, 4); 2. podloga, leaj, za veslo uz karam za koji se zapinje trvp od vesla pri
veslanju; Pekla mi je blax njica. VajHt e je prom5nx t da ne drre velv (A).
blebrot, -en impf. blebetati, brbljati; NJmo pametnx jega pol7 nrgo pv va du n
blebre (A).
blTdan / blTlan, blTlno, blTlnu, pred. blTlna, blTlno koji nema u dovoljnoj mjeri neku
komponentu, kojemu to nedostaje; ovw je batf n blTdan, vajHt e dod7t jv jedu n mafr
cimg nta (A) kup pomijeanog cementa, ljunka i pijeska koji je siromaan cementom;
naprHvi mi jelne blTlnu bevu ndu, dvw treinr vodg i jelne v5n7 (A).
blej7t, -wn, impf. blejati; Ko7 blejw , bx t e gl#lna (A); Kal ko7 blejw , Hlogoj gubw
(prov.) bolje manje govoriti, a vie jesti.
blej#nje, -o n blejanje; Dodx jolo mi je vrj blej#nje njegvvih kf (A).
blck7, -g m / f onaj koji nije govorljiv, koji se ne zna rijeima braniti, koji je nevjet
u govorenju; Ma ca r fn bJdan! Onx ga napHdaju, a fn tojw kecao. Nr no njin fn
olgovorx t, fn je blck7 (A).
blrkat, -o, -u, pred. -a, -o koji se ne zna izraziti rijeima, priglup; U! n je bokfn
blr kat, tx he pH meti (A).
48

blTlan, v. blTdan.
blTlno, adv. blago, nejako, nedostatno u bitnom sastojku: naprHvit blTlno: Dodu j jv
mHlo v5n7, ovQ i bevu ndu naprHvil peno blTlno (A).
blwd, blJdo, blJdu, pred. bl5d7, blwdo blijed; Ca jr vi m#li blwd (A); TQ ti je peno blwdo
pok e lrto iporku (A).
bl5dxlo, -a n bljedilo; Nw un dru v, glr doj tf njegvvu blidx lo u obrHu!; Na x toku je
vr pvcelo prob5v7t bl5 dx lo. Bu ro e or7 (A).
bl5dxt, blJdin impf. 1. izbljeivati, initi to blijedim; Nemfjte tu rvbu peno bl5dx t
(A); 2. postajati blijedim; Ujedu nput je pvcel bl5dx t i j# on e pritrHila da ne pHde u afu nt
(A).
blido7, -g f bljedoa; Vx di e da je bvletan, vx di mu tf blidoe obrHih (A).
bliHvica, -e f - bljeskanje pred oima, zaslijepljenost svjetlom; Ujedu nput mi e je
vr amtx lo, vr liko bliH vica prid ocx ma (A).
bliHvina, -e f odbljesak svjetla o neku povrinu; Vx di pv moru bliHvine (A);
alipx la me je bliHvina ol 7uta (A).
bliTnje, -o n bljetanje; a Bu lnji du n tHko u nakx tili bfr balvtima, v5xma, l#tnin
kurdr lima, vr u iluminHli, vr je bl5x lo. Ma, grce moj7, tHkega bl5Tnjo jv n5u n
vx dila (A).
bl5xt, -wn impf. bljetati; Urcdx la je keu dd njun vr bliw ol citog (A).
bl5xt e, -wn impf. zasljepljivati bljeskom; fnce i ln7, pet-gt drrtih tru kih ca e
e bl5x li vr do korp7 i kurx li a nHmi (G 13).
Blivvac, -uvca m, top. lokalitet nekadanjih vinograda iznad uvale Vrli Df l kod
sela OkjQcina na sjevernoj obali otoka Visa; Mfj nv no, ca e ga vu li Qhi Antf nij, imu l je
lojg u Blivvac (A); arTal je pft do Bl5u vca (B).
blxtva, -e f blitva (Beta vulgaris); Pox jola on dvw grgbje blx tve u vHrtal (A).
Blxtvicini, pl. tant. -ih, antrop. porodini nadimak; Blx tvicini tojg u Potvk (A).
bl5e, adv. 1. blizu, na maloj udaljenosti prostornoj ili vremenskoj: perkr da je bl5e
finimr nat od gvr re (VF 65,23); Brfd je 7l bl5e (A); 2. praep. kod, uz, tik do: jeto bl5e
crJkve (VF 88,4); 3. blisko; Mw n5mv peno bl5e a govorx t obo tx ma tv#rima (R 8,49).
blugo, -a m blago, dragocjenosti; Ne bx tu naprHvil ni a vf blu go ovr ga vwta (A).
blbtxt, bl#tin impf. tresti plodove motkom sa stabla; CJlu jetro je po tablx ma i oxcun
bl#ti rogbcr (A).
blogn, -rno, -rnu, pred. -7, -v 1. blaen; Blog n bil c7 i hwp kdl on te vxdil! (A); 2.
dobar, izvrstan, nezamjenjiv; Blog n bwl ovw eg7c. I njwn a c7 priegu n i dr bju gru nu ol
mHline (A); Blog n bwl bucu l i ovw mfj x ic (VF 41,5); 3. upotrebljava se radi ublaavanja
da bi se izbjegla runa rije: Ma dx je otw blb r ni DJnko finwl. Brujr t e otx nut, a njr ga jv
nw (A).
blogntvo / u, -a n, G pl. -ih / blagntov blaenstvo; Prema mr ni ne hvlte! A+ko vo
je van, van je vT tih blog ntov zazivanje boje moi protiv zlih duhova u konframa
(zaziv protiv zlih duhova).
49

bludxt e, blQdin impf. maziti se, umiljavati se; OnH e mHteri i vcu blQdi, onH je
pr#vo blfjkica (ona koja je razmaena) (A).
bludjTnje, -o n umiljavanje, maenje; Dvta mi je vr j tvfga bludjT njo (A).
blef onomatopejski izraz sa znaenjem - nasumce, odoka, sluajno: pf na blef
poi bez sigurnosti da e se postii cilj: Nr non ni um dx bi butul v# re. ButHt emo na
blef pok dko co trr fi, dobrv trr fi, (A); I+al je nH more, a da nw nu nke vx dil ni kHku e vrw me.
I+al je na blef i dobv ta je pogx nul jr rbo ga je apHla nevgra (A); ap7t na blef uhvatiti
sluajno: apu l ga je lecajno, na blef (A); hxtit kurtu na blef u igri kartama hazardno
bacanje karte; U! n igru na blef pok dko lecajno trr fi, mvre dobx t i a labx jin ku rtima (A).
blefnut, -en 1. tresnuti pri padu; Ti bvga ca jr onf d5tr blefnulo obo tlr h (A); 2. fig.
kazati bedastou; Jex ga cul ca je mHlopri blefnul? (A).
blfjkica, e f osoba koja se umiljava, mazi; OnH je mHmina blfjkica (A).
blfjkit e, -in impf. maziti se, umiljavati se; Kdl je bwl m#li, peno e je volwl mHteri
blfjkit (A).
blf, bl7 m vrsta paroge s dugakim stabljikama; U+brol on bl7 a vecrru
pok u naprHvit i umu njcima etvordo (A).
bbb7k, b#pka m vrsta male sipe (Sepia rondeletti) kpwl on kwl b#pkih a jrku.
I+mon jedu n parangalx na bJlu rxbu pok butu n na jelne edicu kf ardrle, a vHku dregu
kf b#pka (A).
bobxca, e f 1. bobovo zrno; U vr bobvve mv nje vrle u bobxce (A); 2. fig. Ni bobxce
br grixce (prov.) nema bobova zrna, a da nema nametnika griicu, a u fig. znaenju
nema osobe koju neto ne titi; 3. fig. novac: I+al bi ju nH more kal bi bwla dvbro bobxca (A).
bobwna, e f cijevka, cjevica u motoru; apacHla mi je bobwna (A) zaepila se.
bobvvi, -o, -u bobov, od boba; bobvvo mvnja: N5u n nxkal vxdil ovHko degakih
bobvvih mvonj (A); bobvvu Hrno zrno boba: Poletxlo mi je kako kvkoi bv bovu Hrno
(prov.) uspio sam zahvaljujui srei kao to kokoi sluajno dopadne krupno zrno boba.
bobvvina, -e f suha stabljika boba koja slui za prehranu stoke; Owl on nxto
bobv vine pvk emo tf imbal7t u bHle a wmu, neka Jvu xmo cu er7t kal bedu dajx (A)
da stoka ima to jesti kad su kie.
bobvvo mvnja, -e f mahuna boba; Uberx mHlo bobvvih mvnjih a vecrru (A).
bvca, -e f, G pl. -ih / buc 1. boca; Napenil on dvw bvce luxke u kvaxnu a wmu (A);
2. staklena kugla koja se upotrebljava kao podvodna plutaa (rejidfr) koja se vee za ue
(kalemu) kojim je ribarski alat (mrea, parangal ili vra) sputen na dno, a zbog toga da
viak ueta ne bi leao na dnu i tako zapeo za greben; Ju deperu n jelne bvcu u mrxu a
rejidfr ol parangbl7 (A); 3. staklo ferala petromaksa; Pekla je bvca ol ferbl7 i vajHlo je
priij7t (prestati svijetliti na plavu ribu) (A); 4. konop koji se vee od sike do sike u uvali
gdje nije mogue iskrcati druinu trate da s obale potee opasanu trHtu; tada se trHta potee
s leuta, a leut se potee po bvci lijevo i desno prema zahtjevu ravnomjernog povlaenja
lijeve i desne strane mree (parvg i otrge): Kdl e je potc Hlo na TrejHvac, vajHlo je ap7t
bvce (A).
50

boc7t, -o, -u, pred. -a, -o boat; bocHto vod7: NH Biovo u Pv rat je bunu r a bocHtun
vodfn (A); U upurxnu, xmeju Pg rne i Barj#ke blie mu ra jedu n je naturu lni bunu r i
unQtra je na korfp bocHto vod7, a vto je mu re (A).
bocgl, -rla m kolotur, abica, s paralelnim koturima; upotrebljava se na brodu za
kvte (ue za upravljanje jedrom) i mu nte (za podizanje jedra) e njuli bocgl - kolotur s
jednim koturom; depli bocg l kolotur s dva paralelno postavljena kotura; Jxdro mo dvxoli
prxko bocrla; Cinxli smo i gajrtice i jx dron ol detHja ili trg vun - bocrli ol botQnih, katu lde
ol botQnih (E2 2,2)
bocrta, -e f arulja; Igorxla mi je bocrta u kehinju, vajHt e je prom5nxt (A).
Bvci, pl. tant. Bokwh / Bokf m, top. lokalitet na zapadnoj obali otoka Visa s nekoliko
uvala: Pg rna, Barj#ko, ZbkHmice; U+ Boke je nu jboji eromu d na koje, nu jvee imre
pxrita po kvintble lJo; kakv lojg e Boke kae se za neto to je loe, jer su vinogradi u
tom kraju, zbog krevite zemlje, davali malo ploda; A jg , dvbar je kako lojg e Boke!
bvcica, -e f, G pl. -ih / bvcic boica; VHel on i jelne bvcicu Qlja a acinxt rxbu i
alu tu (A).
bocx -a m uvalica; ArmiHli mo e. I jedu n bocx je ol irvka. apHli mo cxme, a
ne mv re e nwnder n# nju nav7r barbxta na kru j jr r u twne lx e (E2 7,2).
Bocx ol Manjarrme, -a m, top. uvalica na punti Knjg erot koja zatvara Komwku
VHlu; Uu l je pf lovxt u onw Bocx ol Manjarrme (A).
Bocx ol Mutawna, -a m, top. uvalica, na istonoj obali otoia Brusnwk; ArmiHli
mo e u Bocx ol Mutawna (A).
Bocx, -a m, top. uvalica na zapadnoj obali otoia JHbuka, jedino donekle prikladno
mjesto gdje se na Jabuci sidri brod; ArmiHli mo e t#te u Bocx ol JHbuke, na bu ndu ol
pulg nta (A).
Bocxi, -a m, top. lokalitet na zapadnoj obali Bieva izmeu Lg nge i GHtule; ButHli
mo v# re po Bocxima x meju Lg nge i GHtule (A).
bvcman, -a m osoba nieg komandnog kadra u AU mornarici u iju dunost spada
odravanje istoe na brodu, nadzor nad brodskim poslovima i obuavanje posade u
pomorskim vjetinama; U! n je bwl bv cman na Radrkega (A) na brodu AU mornarice.
bocfn, -n7 m staklenka za dranje vina na stolu; Butuj bucfn v5na i v7rc vodg na
tole (A).
bocunx, -a m staklenka obino od pla litra za vino; Kdl on bwl m#li, imHli mo koe
! ml5kv ol kog (A).
i, kdl bi mHti pomQla, nowl on u bocunx teta Ini
bb7t, b#on impf. onomatopejski izraz za razmetanje rijeima, govorenje bez pokria;
O2o b#o, Hina meka pl#o.
bourda, -e f - zubatka, vrsta klesarskog nazubljenog ekia; ImHli mo jelne bourdu
a kle7t twne kdl mo grb dx l wde (A).
bud, -a otra punta, otra hrid koja stri u moru; T#ti je bokfn bocx a (uvalica) i
jedu n bu d (u moru isturena hrid) dx e mv re vc7t brfd (A).
Bud / Bbd7k, -a / B#lka m top. - poluotoi u Komwkuj VHli koji razdvaja uvalu Mlwn
i JQrkovicu i zatvara istezalite brodova Vlb ke ; Na Bod7k u pv pri enr hv le pr7t e mb re
51

ke line (A); i jv je imul a df Tunko Curko i pokv jan Mumo, dli ih je bwlo truh jrrbo mo
e karcHli nH Bod. Pokv jan Gv le je lovwl na uHte. U! n je bwl tra7r u fHbriku i fn nH Bod
lv vi na uHte kdl mo e mw karcHli, a g# ri, ako nu, di je bJla t# ro jandarmerxja - kag rma,
u Lucxcu, on# nde je bwl tra7r vojnJki, a mJ mo e karcHli tv cno na konul, xpol kee
Cvdjtaka (R 2); ot7c je pokv jan naprHvil dxci brHi brodxe od lHte kal7nkote da xdu
nH Bod kakv po vbicoju, kakv u e komwsko dic7 vicijHla i txma brodxima od lHte, da xdu
nH Bod potc 7t brodxe (R 2). Pokv jan Bv ri, kdl mo e karcHli a utr nH Bod i kdl mo
pstx li cxme, ovrga mi lHmena dko ti lHen, tcr v an frih na Komfnu. Ju govv rin: Bv riu,
navwj alerfj jer tcr v an frih, nTemo ih vrj nxkal cet. (R 2).
bbd7k, b#lka m hrid; T# ti je jedun bbd7k kakv e mv re aklonxt ol marrte kdl je jego
(A).
budanj, -a m; v. badunj.
budnji, -a m, dem. mali badanj, posuda za dranje mota prilikom fermentacije; A
jxmon jedun budnji v l tri tv litra (A).
bodvtina, -e f oteklina na tijelu na mjestu uboda; Ubfl on e na jexnu pv k on e
popiul na bodvtinu nekH mi pau (A) obiaj je da se ubod od morskog jea lijei moenjem
u mokrau.
Bug / bug, -a m 1. Bog / bog; Gopodwn Bug je i viv ko i bHo (VF 23); molxt Bvga:
vej ne mv re molxt Bv ga i ofwcija (A); ov7t Bvga: Ku eje Bv ga, finxt e u pakul (A);
psovke: jebgn ti bvga; eufemizmi bgnti bvga, bgnti nee bvga, dti bvga; pdti bvga: Pdti
bv ga, al t#ti e bxt kundala (A); gn ti bvga: A vre je vajHlo kr5lv ol koeje nrgo ni l7ta
ni ema. E! n ti bv ga! (VF 44); ti bvga: Ti bv ga, v7k plHce, krxce (VF 94); kletve: Bug
ubxje: Bug te fbil x neba! (A); eufemizam: Bug te ne ubwl x neba (VF 33,4); pozdravi:
bug pomvgal; fdljen / f#ljen bug: Fdljen bug, jfdi, jetr e umorxli? (VF 36); bug! pozdrav
pri sastanku i pri rastanku; VHel je Lv lo prv cak, vHel je Hbju, ilHmenol e je. Bug! Bug!
Nw t# te bwlo otc# njo (VF 22); uzvici: bvga ti! / bvga mi! / bvga von! i eufemistiki
bvgnja ti! itd.; zaziv boga u pomo: neka Bug rHja napojw; neka Bug du; Bug mu dul pokfj
vxcnji; neka Bug pomve; neka Bug nad#ri i rdan dbrwh Dfha PrivTtega; neka Bug provxdi;
neka Bug bede na pomox; frazemi: Bug du: Ca je on7 Domwna v pet trehla? - A ca r,
iromHica, kdl njuj je Bug dul (VF 59,2); Bug poovr: Bug ga je rbi pvvol (A) eufemizam
za smrt; Bug pomve Jex vxdila kakv je Ot7c Nebrki i Dfh vTti, kakv u no nadbrxli
fljen. E! , Dfh vTti. Na trbjtve Bug pom# e (VF 92); Bug acQvo: da kletf da te Bug
acQvo (VF 80); Bug apovJdo: onx u e vxkolici prom5 nxli i urcdxli neka bede vr kako
Bug apovJdo da ne bx liku r cHgod amxril (VF 47); Bvgu dfu gr5xt: nemujmo Bv gu dfu
gr5xt (VF 33, 19); bug nu: na vrliko vr# ta ol intrv jita upi5vul je nxke, bug bi ga nul kojr,
latJnke bexde (VF 47); bvgu dfu, bu g je nT e: al kakv emo? K7rga, k7rga, nx ti mrni
nx jo trbi. G# ri heka, du, jfdi bv gu dfu, bug je nT e (VF 44); bxt x bogu - biti mnogo:
Twh ccwh je bwlo x bogu (R 11,70); bvgu dfu gr5xt: nemfjmo bugu dfu gr5xt (VF
33,11); Bvgu e priporcxt: molx li i Bv gu e priporuc5vHli (VF 94), pf prxbogu priestiti
se: vx grc mv prxbogu (VF 32, 19); dv boga: Ma l7b je dv boga; e boga dvma: Ma kf no
dx je to? TQ je nwnder e boga dv ma; H boga: H boga Iekarta, c7 je vo vecer7? (VF 99);
pvboga: Ma kHki mrtar, kHko vr# ta, pv boga! Dx von je recrta? (VF 47); Pv boga, ca je 7l?
K mr vu ovr? (VF 79); u xme Bvga: A+ca, u jx me Bvga! (VF 100) uzvik pri gonjenju
tovarne stoke; bvga mi: bv ga mi kJ me je tvorwl, pgl dv lorih mi je dul (VF 84); I, bv ga mi,
52

onH je pritHla (VF 65, 33); ni bve trbe: Nw u vf keu ni bve trbe nema niega; bvgi
psovke boga: Ju n# nje bvge, nu: Kfrbin wne (VF 84); a Vxko pvcel betim7t n# nje
bvge, Iekarte, divxce Marxje (VF 21); poslovice: Kvga Bug mx luje, onrga i k# ro; Prw e
mHti zaptxt vvje rojT nje, nrgo Bug vojr tvorT nje; Ne mve e krw nox t i Bvga molx t;
Vraju xmo krHje i konfwne, Bvjo je brz dopJlka; Glu pk7 - glu Bvga; Olobodx me
Bve natrHpone kve; U Bvga u pene rfke; Ca je vl Boga i po jubHvi nx kur ne mw
devbv7t; Nx ti se je Bvga imolx lo, nx ti e je mu re ilovx lo; Kv kus px vo, kv kot olgov# ro:
tgko kei di nw gopodbr7, di mlHji ne leo tarx jega, a tarx ji Bv ga vrlikega; Krenicu
molx la, ali Bvga ne imolx la.
bogHtvo, -a n bogatstvo; BogHtvo e pokrx t rogHtvo (prov.) novcem e nadoknaditi
runou; Nw vr u bogHtvu (A).
bog7t, -o, -u, pred. -a, -o bogat; ...i do mHlo vr bi e acbrnxlo ol uu t, p#rih, pxcih
i carnjQlih. U onv vrwme vHko je vHla po kojx ma bwla bogHta ol tg mHnjui (C-VB 317)
bogatu, -b7 m bogata; Potu l je vrliki bogatu (A).
bogat#ki, -o, -u bogataki; TQ e vxdi vlma da je tf jeln7 bogat#ko kea (A).
bogdanea, -e f 1. vrsta loze, bogdanua; Ubdwl je dvw motxke bogdanee (A); 2.
sorta bijelog vina; bogdanea je dobr7 kal e pomJe i bugHvun (A).
bogdun, -bn7 m mujak rakovice (Maja squinado); kdl mo lovxli na jHoge pvk bi e
bwlo ejolo onwh vrlih mukwh deejih ca mv ih mw v#li bogdb nx. Kdl bi ga bw l ejol, a ca
r i njwn, n5x ga mvgal prod7t, a da ti ne dQjde vpet u v#ru, bwl bi ga rabwl obo k7f i
tumbu l e more (E2).
bvgnja ti, excl. izraz kojim se izbjegava spominjanje boga; Ca r je vu dogvdilo,
bvgnja ti? (A)
bogbn7c, -unca m, G pl. boguncih / bogHnoc ozeblina na nogama; DQli u mi ol
5mg bogu nci nH noge(A).
bogbv7t, -bjrn impf. psovati boga; A fn e jJdi, betimu , bogbjr, nw da nrbo pHde nH
emju ol betwmih (A).
bogbv#nje, -o n psovanje boga; Dvta je vrj trga bogbv#njo! (A).
bugnoe, adv. bogzna, bog e znati; Bugnoe kHl e onx df (A).
buj, excl. od vboj, u izrazu boj mr ni jao meni! Boj mr ni, ovv je poldwl (VF 48,5).
Bvk, -a m, top. uvalica na zapadnoj strani otoia JHbuka; T# ti bi se u Boke ikarcHlo
fulke nekH je lHgje lavur7t (E2 7,4).
bvka, indecl. usta; u izrazu papa in bvka dati kome razloga za ogovaranje ili
oitovanje zluradosti; Rrkal on ti dd te ne vvle i dd njin ne db jr pdpa in bvka (A).
Bvka, -e f, top. uvalica, kod uvale Tr#vna na Sjevernoj obali Visa; T#ti je jeln7 vHlica
bl5e Tr#vne ol OkjQcine koj# e ovr Bv ka (A).
bfk, -bvka m uvalica; T# ti je bokfn bvka di e mvre armi7t brfd (A).
bvka di ura, bvka di ure bijela dubinska riba (Corvina nigra); Kdl e je pvcelo ardrle
lovx t na x ku ol Trejuvca i na THru, t7l i mvgal prx ko nvi na tenju ujut vrlikih bvka di
u rih kvko te je vvja (A).
53

bokrt, -a m buket; na vu rh ju rbula mo mu vcHli bokrt jrr mu je bwlo xme Antfnij

pu k mu je tw du n bJla kHrnica (VF 8,9); DJnko, oblwj te fu lke da ne dQjdemo pvroni u
Komxu na vT tega Antfnija, bokrt na ju rbul, a pvroni fu lki, da ne bedemo a prikfr vl
vita (VF 8).
Bokg, -a m Bokelj; U Bjglu u Beku ol Kotvra Komxoni u imHli fHbriku ol ardgl i
Bokg i u Q nju lavurHli (A).
Bvki top., v. Bvci.
bokul, -bl7 m bokal; Donr na tole jedu n boku l vodg (A).
bokotJtnica, -e f zatitni pas broda koji titi bokove od udarca; NaprHvili mo
bokotJtnicu (A).
bvkul, -a m zavijutak kose, kovra; NaprHvila je friQru na bvkule; I+mo vlue na
lJpe, naturulne bvkule (A).
bokfn, -n7 m 1. komad ega; Kapitun me je pokrwl a bokfn t#rega flvka (C-VB
321); 2. komad, zalogaj; Molul on bokfn nabodgn na perfn (C-NK 312); Drugi u njrmu
lJpi boknx (A); bvji bokfn - bolji dio nekog jela ili bolje jelo: Kdl i u kehinju, evik je bvji
bokfn a ap7t (R 5,104).
bokfn, adv. 1. malo, neto malo: vHeli bokfn pw e a bokfn xit. iromHtvo,
nevvja (VF 19,7); Nujpri mo e bokfn aloxli - neto smo prezalogajili (G 8); Bwlo je
bokfn mxeca (VF 4,88); Degi pft pvk bi bwl ikxdol i onv bokfn potvlih ca x imul (R10,64); Kdl no je vxdila, otvorxla je bokfn kfre (G 22); U nedxju bi v7k bwl kpwl bokfn
mga (VF 69,1); dd bi onw jwd teta K7ti bokfn keda paul (VF 49,5); Poglrdon bokfn bvje
i vxdin (VF 96,5); dQle u u NHpe bokfn ixt (VF 80,5); DobHvite mi bokfn cigarjg re
ovHko (VF 81,2); A+ko i bokfn cHgod ivarjul, vlma u gvvjo (VF 85,1); Dd mi je dan7,
kdd on bokfn kulbnxji (VF 65,37); kelor je gl na otf valwu dd e bokfn olmvri (VF
78,9); 2. neznatno, bilo to, bilo koji: dx e, kel e, n#la bokfn fda (VF 67,6); 3. do neke
mjere, poneto: wme je imul gec pv k bidu me butHli pol pruvu i amotHli me u bokfn
flvcia. VHko, bokfn kHfa je imul otw gfc i uvQkli bi me vto (VF 51); I dla, xli u onx na
Grrben. THmo je bokfn indeg rto (VF 76,2); a ovw n7 gopodur bwl je bokfn drbel n7 ui
(VF 35); 4. kratko vrijeme: Cr koj neka bokfn plHcen pvk e mi vpet but7t kHpjice e joci
(VF 99,7).
bokuncx, adv., dem. malo, neznatno; bJla je bokuncx probxjen7 (VF 50); E2, ma
vxdin - trw kvja: dvu na drnu bundu, jedu n bokuncx na lJvu bundu (R 2,75); Bokuncx po
bokuncx, ikepila M7re kordncx (prov.) malo po malo iskupi se velik niz neega.
bokuncwn, -a m, dem. komadiak; Ma duj mi umo da keon, umo jedun bokuncwn
(A).
bokunx, -a m, dem. komadiak; Duj mi umo bokunx (A).
bokunjHca, -e f 1. mala gira; U+joli mo de7tak kilwh bokunjHcih (A); 2. fig. mali
predmet, fragment ega: Nemfj noxt te bokunjHce (male cjepanice) (A).
bblxt, b#lin impf. mlatiti motkom plodove na stablu prilikom branja (rogai); Pvceli
u b#lit rogbcr (A).
bulnji, -o -u badnji; Bulnji dun: Teta K7te, na dobrv von Bulnji dun ( VF 49,6);
Bulnju vrcer: Na bulnju vrcer mo hodxli kolgndot (A).
54

bulnjok, -a m badnjak; glava kue palio je ovei panj na Badnje veer; zapaljen
badnjak posipao se orasima, bajamima i vinom u ceremoniji posvete, a pepeo spaljenoga
badnjaka nosilo se po vinogradima i posipalo u oekivanju plodne godine; Nvno pokvjan
bwl bi evik na komwn urgal bulnjok na Bulnju vrcer (A).
bomboncwn, -a m, dem. bomboni; Duj mu jedun bomboncwn (A); Ma lwp ti je ovw
brodx kakv bomboncwn (A).
bomr, part. bogme: - A jex ti, Trri, Tdan? - Bomr, jcun (VF 53,8); a, bomr, bJli bi
dx god i av5 rHli (VF 28,1).
bomprr, -a m kosnik, kosa motka na provi barke koja dri pramano jedro flok;
udomaeniji je naziv batfn; Ta falkea imHla je vrliki bomprr na kojJ e je mvglo tHvit
i trw flvka do potrx be (A).
bun bokuni, indecl. bonkulovi, gurman: O! n je bwl bun bokuni (A).
buna, indecl. samo u izrazu lunga buna nain veslanja s protegnutim zaveslajima;
Vuga nHpri lunga buna! (A).
bonHca, -e f 1. vrijeme bez vjetra, utiha; Vrwme je at#rijo kal je bonHca, a pQe
maitralx, pok m7itrotarmuntuna, pok juzw n (E2 15,1); A+ko je mx ec apul i bonHca je, a
u pulg ntu e je ucinwl pu od vblokih, ondH e recr dd e vbloke potcgnx t levunt i dd e
v7r vx tra kako iz vrx e (VP 4); Ov7 jg7 bi mvgla bx t repablx - po lneve ph7t, a po nox
bonHca pok vpet jego (VP 8,4); Jego je od levunta do utra, pok kal x de u garbwn, pok
pulent7c, pok kal je m#li vx tar, bonHca, tQ je nrtabilu vrwme (VP 21, 5); frazemi: bonHca
kulma: Bwla je bonHca kulma, mure kakv eli (G 9); bonHca kakv flje: Na trebke je bwlo
vrwme x z jutra bonHca kako flje (VP 8 6); U+ jutro e ravanx lo - gt frih, bonHca kako
flje, ma tQ je bwlo kakv vw tfl (R 2,75); bonHca kakv u pxku kao u piki; bonHca kakv
calkv; bonHca pakrja: Nw bwlo nx kakvega fha (...) BonHca pakrja (R 5,103); bonHca je
vrliko: Vrlike u kaldfre, bonHce, a nvi i m#lin burwnon (VP 8.8.); bonHca pHde: Kdl bi
dQal vrliki du z, du z bi ubwl onf xlu ol vxtra puk bi pHla bonHca xli bi e prom5 nwl vxtar
(VP 4.); Kakv je vxtar xal pri fncon, pHla je bonHca i tHko je otHlo na dflnju vrwme (VP
8,1); kakv je f nce dvxolo, xal je vxtar vr do pulg nta i pHla je bonHca i pvcel je pulg nt
dvxot (VP 7,3); cJli dun pQe i proeijfn je na Vrli pc t7k po nox i pHde bonHca kulma
pok vpet zapQe je go (VP 8,3); Dun prw tfnda bJla je pHla bonHca (VP 21,6); Pvcela
or7. O+pet pHla bonHca (R 8,52); Dan7 pQe jego, etra pHde bonHca i vlma olgovvri
dregi, eprotni vxtar. KontretHju e vxtri (VP 29,7); Dun prw m5ng bwlo je j#ku je go pvk
je pHla bonHca i vto ti nevgre iz tarmuntune (VP 5,8); THko je na kvbrte ovanwl garbwn i
rabx la je rwva puk je pHla bonHca i vxtar xal n#se na jego (VP 6,11); 2. zavjetrina: vaju
pf kolo kvja u Meupvrat u bonHcu (VP 4,3); m#rtvo bonHca: I ond7 kolo fre poplnva
pHla m#rtvo bonHca. Nw bwlo nx kakvega fha (R 5,103).
BonHca, -e m, antrop. osobni nadimak; Tune MHrdei BonHca bw l je viur i imul je
palagruu nku gajrtu (A).
bonac7t, -un impf. (o atmosferskom vremenu i moru) smirivati se, tihnuti; OndH je
ujedunput fermul vxtar i pv celo je bonac7t (A).
bonacxje, adv., comp. (superl. nojbonacije), nema oblik za pozitiv Kdl mo muntHli
Pfntu ol tepio, dQli mo u VHlu dx je bwlo bokfn bonacx je (A).
BonHcini, pl. tant. -ih m, antrop. porodini nadimak; Ma bg n, BonHcini u Jg reta
adoHli (VF 48,9); Dogovorxli u e dd e u utf n pf u BonHcinih kpxt kreha (VF 48); Nw
55

Jg re upwl nu nke prolovxt kdl u BonHcini navblx li n# nje metlHmi. E2, d7ga onx metlHmi po
njrmu (VF 48); kdl u paH le dvw etemu ne, ov7 dvu e jvpet oparbjf a pf u provxtu u
BonHcinih (VF 48).
bonacbv7t, -bjrn impf. (o atmosferskom vremenu i moru) postajati mirnim, tihnuti;
Kdl je pul vx tar, pvcelo je bonacbv7t (A).
bunda, -e f 1. strana: E ma vx din - trw kvja: dvu na drnu bu ndu, jedu n bokuncx na
lJvu bundu (R 2,75); blv je igledHlo kxda pritHva, g#ri ru vno, a i bunde vl mora vrliko
kalwna ca e je dvxgle Jmke bvte (G 17); BJlo ih je peno i bunde ol puntwna (G 18); A+la
ju al na jelne, al na dregu bundu (VF 77); Vvdimo mw burba Tuneta jedun i jelng, dregi
i drege bu nde (VF 3,9); A+li j# on bwl m#li i okrenwl on e na dregu bundu i vpet Hpol
(VF 24,3); TJ e ga, Trri, ap7t i jelng bunde (VF 53,11); bunda ol vxtra - strana odakle
vjetar pue: a f n nr pa7t bu ndun ol vxtra, nrgo bundun ol jxdra (R 8,52); v7r na bundu
izdvojiti; pf na bundu poi sa strane, izdvojiti se: I liku r je xal na bu ndu i Jfreton (VF
64); bunda ol ovja - prisojna strana, ona koja je u hladu: kdl e je glrdolo prxko kvart5r7 ol
bu nde ol ovja pvl brud (G 12); 2. padina brda: top. Bu nda ol Vb rg, Bunda ol PokHjonjo;
A dx je v7 Antun? Vxdil on ga ol romunje nHmo u Bundu ol PokHjonjo (VF 66); kdl bi
otvorwl bundu ol Dragodxda (VF 63,4); 3. dio naselja: Vrlo Bunda, M#lo Bunda; 4. bok
broda: Jvo bunda oplata broda do palube; m#rtvo bunda oplata broda iznad palube;
bunda ol v5g lijeva strana svjearice (budui da je na lijevu stranu okrenut feral); bunda
vl mroka desna strana svjearice: A na bundu vl mroka iletx lo je pet-gt ardgl; THta je
ivHdil xpol bundih dvw polege i kojx ma je bwl gec poukalcun (G 8); Podvx gal je bundu
ca r je bJla nalonxla na blv, a j# on mHlo pomvgal dbr7t ekvilwbrij i drege bunde (G
8); Prxko velH u butHli jxdro i vcHli lantwne a bundu da ga poplng ne bx vlnil maitru l
(G 10); Gec je bw l armiun i pv celo ga je vb j7t i bu nde na bu ndu (G 17); bok (broda); vx
mo bwli ubl5dxli i racunHli mo kakv emo, ako pvcme mitralj5r7t, priko bu nde e more i
xpol geca (R 5,104); dvx gli u e prx ko pajrta na kuvg rtu i bu nde dx ih elini n5e
mvgli vx dit (R 5,98); 5. rub broda Tfmba tr ipetu ne ardrle priko bu nde (A); Du meta
je obligHlo kal7t gHe prx ko bu nde napraviti veliku nudu preko boka broda u more (VF
8,9).
bunda x pul, -e, f izraz za brod koji nije potpuno simetrian; Ma tH je bat7na bwla
bu nda x pul (A).
Bunda ol Lrbor, -e f, top. lokalitet u blizini Okjucine; PaHli mo Bu ndu ol Lrbor
(A).
Bunda ol Parvg, -e f, top. lokalitet na zapadnoj obali Bieva, uvala Potvk, mjesto
odakle se potezala trata; U+jol on egora na kordfr Bu nde ol Parvg u Potv k (A).
Bunda ol PokHjonjo, -e f, top. vinogradarski lokalitet u sredinjem dijelu otoka
Visa; Ubdwl je lojg u Bundu ol PokHjonjo (A).
B#nda ol Vbrg, -e f, top. lokalitet na predjelu Barun desno od puta Vis - Komia
koji ide preko Kotirne; lokalitet se zove po nalazu kvarcnog pijeska; U Bu ndu ol Vbrg t#te
je px lih dx u jfdi vHdili vbre (kvarcni pijesak), a u jelne tHku px lu bwli u n#li kvture ol
jdwh kojr e bxt nakargHla vbr7 i tHko u t#te otHli nakarguni (A).
Bunda ol btrge, -e top. - lokalitet na zapadnoj obali otoka Bieva, u uvali Potvk,
mjesto odakle se potezala trata; Ovv e ovr Bu nda ol b trge jrr bi t#ti levet, kal opa5jr
trHtu, ikarcu l drux nu ol btr ge koj# bi ond7 7jelno i druxnun ol parvg potc Hla trHtu
(A).
56

Bunda RHpe, -e f lokalitet u uvali Meupv rat, na sjeveroistonoj obali otoka Bieva;
Bl5e Bu nde RHpe u Meupvrat (A).
Bbndrd, -g. osobni nadimak; Jelnrga u vu li Bbndrd, a pomx nje e u dogv djoju kal
u ubx li Ju ota Pulg ntu kojJ je bwl u kumpanjx ju ca je bx ola pul Itulije (A).
bonegrHcija, -e f 1. nosa prozorske zavjese; Kpx la on nv ve bonegrHcije pvk e mi
jih e tra mf avid7t na 5de pvvar ponx tre (A); 2. prozorske zavjese: Vx tar mi je ikx dol
bonegrHcije (A).
bbnrt, -7 m kapa sa iltom; Nowl je evik jedun bJli bbnrt ca me ga je ml#do bwla
dHrovola a kHrnicu (A).
Bonwnovo, -a m, top. predjel kod sela Popw lje; dotorkHli u dic7, mojx prx jateji, vx
apJhoni: avg lto, na Bonwnovo je pHla na mHlinu gHrlica (C-NK 313).
bonkQlovi, -a m sladokusac; DrbgH je njr mu lJpo pw a. Pr#vi je bonkQlovi (A).
Bonvmo, -ota m osobni nadimak; Bonv mo je bwl nu jboji u Komx u a ner7t. NJ mu
bwlo r#vnega u ner#nju (A).
Bonvmotovi, pl. tant. -ih, antrop. obiteljski nadimnak; Bonvmotovi 7l ivg u Autr7liju
u Adelaide (A).
Bbnvvo, -a n dolac izmeu brda BHcvice i PHrdoovice; U Bonvvo imHju im#nje
Tajabvkotovi (A); Kdl e je bwlo ur glo Bb nvvo, govorwl je t#ri Tajabv ko: vQ Bbnvvo
jedun pl#mik (A).
Bbnt7, -g m osobni nadimak; Njrga u vu li Bb nt7 jer je bw l ol Bbntinwh (A).
Bbntinx, pl. tant. -ih, antrop. obiteljski nadimak Bwla je famxja kojQ u vuli Bbntinx
(A).
borHvit, -in impf. odmarati se drijemajui u polusnu; Vxdi ga kakv borHvi, nx ti je
bQdan, nx ti pw (A).
burba / b7rba / berba, -e m 1. stric i ujak; Mwho je njrmu burba (A); 2. stariji
ovjek iz puka; u mo vw, burba, tujte na mx to! (VF 7); 3. retoriko oslovljavanje
sugovornika; Df nkve, burba, tQ je bwlo ovHko (VF 23); O+lma on ju, bu rba, kulpwl dd u tf
dQle dfe bl7ga. Dfe bl7ga, a cd vi mx lite (VF 23); Ald, burba, da on ju mlHji, potril
bi e do u Komx u pok bi du l trmu Radivv ji dvw po njHkari (VF 66,4); i tHko mo jih, burba,
ikbdx li (VF 23); u sintagmi s vlastitim imenom ima oblik berba: A cihv va je nu lumbrrla,
burba I!ve? ( VF 37); E2, tw, burba Puvle, ma tw nr no tg krce (VF 38); A berba wme je
t7d bwl i mlud i gl#dan (VF 48); Bwl je Pjgro, ca jr berba PerJnkota wn (R 1,67).
Burbara, -e f osobno ime Barbara; Rrkla mi je tf Burbara Bwrbotova (A).
b#rbeni, -ega m borbeni amac, vojni brod: dl e ti df avijuni, dl e ti df bvrbeni,
dl e ti df v7k (R 2,76).
Borcxa Prga, -e f, top. lokalitet u uvali Porat na Bievu, mjesto za vezivanje broda;
MJ mo leveton pol Borcxa Prg u u Pvrat nH Biovo (A).
burdo, indecl. samo u izrazu l7rga la burdo! udalji se od obale; T#ti je plJlko,
iku m, nw drege, nrgo l7rga la bu rdo! (A).
bordfra, -e f ukrasni rubni bod, porub odjee; A ta eknja x mo lJpu bordfru (A).
borx, a m, dem. 1. mali bor; T# ti je bw l pv ar, a Hl je narTlo pe no ml#dih borx ih
(A); 2. boino drvce; NaprHvili u borx u tinrlu i betlg m xpol njrga (A).
57

Borx, -a m, top. lokalxtet na junoj obali otoka vT ca; ButHli mo mrxe po Borx u
(A) u moru podno lokaliteta Borx.
burka, -e f 1. barka; Plxjen jo tHko, nu, i govorx n onvbon: NTete rga pt7 utr,
noH ete vw u burku (VF 12); dQal je lanternxta bu rkun na nu (R 3,82). 2. tip manjeg
ribarskog broda slian gajeti s malom palubom na krmi i provi; otvoren brod s etiri banka
i etiri vesla; u lovu tratom sluio je za komunikaciju izmeu leuta i svjearice, za praenje
kretanja ribe, a prilikom pasanja tratom borka je stajala na sredini mrenog luka i iz nje se
regulirao uron mree pomou ueta koje se zove iglor; posadu borke ine tri drfga i
barkg r; Tg nvi odlcw l e Gargurx na pf burkun na vel7 x Biova pul Pfnte ol tupio
(VF 75,3); Vunka na iglu r u bu rku, t#ri jedun barkgr (VF 10); avHrgli na g t f . ItTgli.
A+ la na gvadHnju. Navw j i prixpji. Napeni vbe l# je i burku (VF 12).
BorbvcHnin, -Hnina m muka osoba iz Borov5k7; BorbvcHni u poHnjoli dvu vagn7
eromHda (A) rumarin.
Borbvcunka, -e f enska osoba iz Borov5k7; DQle u u Komxu dvw Borbvcunke
prodb v7t w r na pau r (A).
borovxna, -e f borovo drvo, borovina; Kal je h7 t7 borovx na, i kal e Q nju abx je
brv kva, i kdl ti e je brvkva imberlHla, (iskrivila) nJ vej tw h rfk kojT e je ivHdit. V7no je da
je bfr i emjg koju nw tt7 (E2 3,1,1); PrJ e je i pue cinx lo ol borovx ne i vTca. A+ li
kepovolo e je i na Ku rculu. Nu jvee e je na Ku rculu kepovolo a mad5 rr. BJlo bi e
dovrlo iz Kurcule pene gajrte lenjHma a mad5rr (E2 3,1,2); Kdl on ju grbdw l brvde, nun
bi bw li Letx ovi na vTcu ebroli kv made a ku rbe i za kuvertrle, a a mad5rr je dohodxla
borovxna iz Ku rcule. Pu k bimo bw li pilHli u Komxu. I 7padne bu nde vTca nw bw l dvbar
bfr. a ku ntrapue je dvbar, dli a mad5 rr e je va5mHla korculu nsko borovxna (E2 4,1);
Pju ni u e cinxli ol hratv vine x li ol mQrve, a cHpuli ol borovxne (E2 4,1); Kdl e po5cr bf r
v lma e gQli kv ra da ne dQjdu carvxi pol kvru. Kdl e borovx na proQi, vaj# je pil7t. Kdl se
pilHlo batolg, trje je bw lo dflnjemu piladrf. Gfrnji piladfr je vodw l. U! n je prHtil x nju.
Dflnji je potcul i po njrmu je pHdola egadfra (E2 4,2); nHlo e je ujut i po nxkoliko
kvint#lih tw h murlecih. BJli bi iplx voli na korfp kakv borovx na (E2 3,1,1).
borovwki, -o, -u koji je iz Borovika; Borovwke g mje bJle u vr oblavuru ne i pv l
lofn (A).
borQhva, -e f, G pl. -ih / borQhov eer, borov plod; Kdl je bw l pvar, glrdol on kakv
letg ol fgnja borQhve. IplodJro i letw kako mrtak (A).
buro, adv. skoro, ubrzo; I ,2 kal je bw lo bu ro jetro, jelne fru prJ lneva, pvcelo je
garmxt (E2); i pvcelo je fnce bu ro na mHter, bu ro je fnce pocxnulo (VF 18,7) sunce je
bilo na zapadu; KojJ e bxt tHko jenakega Hrca dd e ne bede trHit jer Hl je bu ro utfn?
Kakv je bu ro utfn, onx racunHju dd bi onrga kojJ bi xal pul Komx e mvgla ap7t
noxna (VF 22); a mru k je bu ro vu nka, bu ro vaju pu rtit (VF-8); Njrmu je bw lo bu ro a
pf u v#jku i fn je tw l utr prw v#jke (R 9,58).
bouhan, -uhno, -uhnu, pred. -uhna, -uhno bos, stilski obiljeen oblik pored neutralnog
bf; u izrazu: bf bouhan potpuno bos (prema modelu u standardnom hrvatskom jeziku:
gol golcat): im7, a fn br papfc, bf bou han (A).
Bobn7c, -#nca m, G pl. -ih / Bos#noc Bosanac; OnH e je bw la od#la a jelnrga
Bo#nca (A).
Bo#nka, -e f Bosanka; enH mu je Bo#nka (A).
58

bo#nki, -o, -u bosanski; Lwpo rdi na katrwdu kakv kar7nin, nemfj 5dxt po bo# nki
prikrJenima nogHmi (A).
bbtr7, -g f - kameni kristal (vrst kamena, alabaster); Tf tw nu, ca r caklw , mw ovemv
bb tr7 (A).
bbtr7, -e f, sing. tant. cvijee rogaa; rga godxo rogbcx u rHno butHli bbtre, vr
u #mi mx ec vr je obbtrxlo (A); Ol vrlike Qe olpHlo je peno bbtrg na rogbcr (A).
Bbtr7, -e f, top. lokalitet kod punte O+kuc koja zatvara Pvrat ol OkjQcine na sjevernoj
obali otoka Visa; T#ti je on7 t5n7 kako caklv kojf mw ovemv bb tr7 (A).
botrTnje, -o m cvjetanje rogaa; g gv dine rHno je pvcelo botrT nje. vx u rogb cx
obb trxli vr redinfn ageta (A).
bbtrxt, b#trin impf. (o rogau) cvjetati; Rogbcx u pv celi bbtrxt (A).
but, b#ta m udarac; ap7t b#tih biti izudaran: A apHt e b#tih kal mi dQjde e ruke
(A); ogrxt b#tih Ogrx al je fn cHgod b#tih i onfn arjHvun mHterun ca gH je a vHku
itnxcu hrctHla (A)..
bvta, -e f 1. udarac; Udrw l je mHcun i t5nH je pekla e dvo kfa. Ma koj# je tf bJla
bv ta! (A); 2. val; Bvte u e prodeile (G 20); a koj# bv ta bi lx pnula pel karmg i ab5lxla
pol bu ndu (G 21); I i tw n stru hon je kv god ol rx borih 5vw l i na trmu pQstemu kv ju ndri
mu ra u noxma kdl se je cJli kfj trT sal ol kflpih mu ra i kdl u bv te i vxtri urlikHli kako vr
hedobe ovrga i onrga vw ta (E2 8,1); Prxl vecer dQli mo pol LHtovo i i dajing mo vxdili
priko cJlega kv ja jelne bJlu fHu. TQ u bwle bv te kojr u e odbijHle ol kv ja kakv je mure
bcHlo (C-VB 318); 3. moment: Otu l je na bvtu mbrtu v (A); 4. kontrasila, kad se podupre
sa suprotne strane neto po emu valja tui; Dorx mi bvtu (A); v. botafg rma.
bvta, -e f unutranjost broda: Glu vno da u rx be u bvtu (A); U! n mrni d#li i bv te
pomHlo (VF 17, 4); Nu jpri bi e bw lo napenilo l#je, ondH bi e bw lo napenilo bu rku, a dko je
vre rxbe, ondH bi e bw lo meHlo u levet u bv tu (E1 125); L#ja je mHnjo ol leveta, dli mvre
bxti dug7 i do 7-8 metrw h. On7 x mo vrliki k7f na pru vu vr do trHtana. Na karme x mo m#li
k7f, a u bv tu xmo dvu bu nka (A).
botafgrma, -e f vrsta podloga za udarac ekiem ili mlatom; Nemf j tf tHko jrrbo
e ilomxt vr#ta. Crkoj da ti ju i drege bu nde darw n botafgrmu (A).
botgr, -cr7 m bavar; U Komx u je pv pri bw lo peno botT rih ca e cinxli barx le i bHcve.
Dohodxle u gotvve dege i bxge vbrucih i ondH bi bbtc rx lbgHli barxle. Na mijbrr barx lih
je okurivHlo komw kin fHbrikima i rxborima.
bvtica, -e f dem. - vali; ma bv tice n5e ni kurx le pul krHja (G 16).
botum, -Hma m, sing. tant. m drveno sue za vino; Pv pri u jemHtvu tebcx bi dvnili
bHcve na rw vu, pQtega trga botHma bi bw lo ni kru j rw ve i ondH bi nal5 vHli mu re u tr bHcve
i mearulw ne. U onv vrw me nw bw lo dregega a dbr7t v5 nv nrgo botu m.
botfn, -n7 m 1. dugme; mrne ot7c apu l a jakrtu i vr mi botnr rapbru l kakv
on ucinw l onw kf (R 3,81); Ju i Ju vo xli tHmo i pritx nuli mo botfn na vr#ta (R 1,68); 2.
vrh biljarske palice: botfn ol korHma; 3. fig. bradavica dojke; Ma glrj kojr botnr xmo on7
injorwna (A); pipak; botfn ol hobvtnice; 4. vrsta upletka na konopu, upletak kojim zavrava
konop; kraj konopa je pjumbadfra botfn: Na kru j konop7 vaju naprHvit pjumbadfru botfn
dd e ne rafilbjr da se fiksiraju niti od kojih je konop upleten; vrsta upletka; Jeln7 vu rt
pjumbadfre ovr e pjumbadfra botfn (A).
59

botunadfra, -e f niz dugmeta za zakopavanje odjee; Mrni je drHje da jakrta x mo

deplu botunadfru (A).
botuncwn, -a m, dem. dugmeti; aw j mi na koeju ovw botuncw n (A).
botunx, -a m, dem. dugmeti; Ma tQ je bw lo mHlahno kako jedu n botunx (A).
botunuda, -e f niz dugmeta na odjevnom predmetu; Mrni je drHje kal jakrta x mo
enjulu botunu du (A).
buva, -e f 1. povjetarac: dflnjo buva lagani vjetar iz smjerova od N do NW; 2. fig.
raspoloenje Parw da je Fru ne rga jutra dvbre bu ve.
buva, -e f plutaa; Vc Hli mo e a bu vu kako vapu r i crkomo kapitu na ol pfrta
vezali smo brod za bovu (R 5, 95).
buvica, -e f sasvim lagan povjetarac; dflnjo buvica povjetarac iz smjerova od N do
NW, stabilno vrijeme; buvica raju: vjetri pirka; egvgnto buvica: vjetri koji konstantno
pirka; buvica refinu: RefinHla je dflnjo bu vica a kalx gon i kalu dun (VP 10,4); buvica
zatTgne: Na kvbrte je atTgla dflnjo bu vica, ondH je oplakHlo, pHla je bonHca (VP 10,10);
dflnjo buvica: minH je ovanx la i dflnjun bu vicun (VP 2,11); PotTglo je u u tar i
m#lin, igfrin dflnjin bu vicima da mvre lr ndrid mu ra br pen5r7 do kvu rta po tnde
(VP 20,9).
buvra, -e f temperament, raspoloenje, volja NJ e a cedit, Q n je tHke bu vre(A);
ParJ mi e da je f n jetru lHbe bu vre(A).
Box, -a m Boi, roendan Isusa Krista; poslovice: Oj Box u brHte / dobrv mi je nH
te / i trw du na p# te / ma nr kako n# te; Ol Boxa do Uu m jedv7 dvma dogeon (jedva vezati
kraj s krajem); Box u nedx ju - beta x me u gomx lu kad je Boi u nedjelju, rodna je
godina; Box i su popiu vci, a poklHdi poigru vci za Boi esto kii; Do Boxa glje, po
Box u lgdje; Do Box a glje i korTnje, po Box u lTdje i cemgrje; vTto Ku te kritiju n do
Box a mx ec du n; Ol Box a do ml# dega lx ta du n krew kolx ko kvkot mvre prx ko kenega
prHga prikocx t; Do Box a i x to i lx to; Ol vTte Lucx je do Box a dvonHte je du n. KHki u
du ni ol vTte Lucx je do Box a, tHki e bx t i mx eci u godx u.
bvii, pl. tant. -ih boini i novogodinji blagdani: TQ emo pu k naprHvit po box ima;
Box i u popiu vci, a poklHdi poigru vci (prov.) dani Boia su esto kioviti, a u pokladne
dane se plee.
boxnji, -o, -u boini; Dun boxnji: Na dobrv ti Du n box nji!
bunoe, adv. bogzna; a trx noge n5e bu noe cu (VF 50, 5).
brHbornjok, -a m kuglica izmeta stoke sitna zuba; Jeln7 balvtica kako brHbornjok ol
kog (A).
br7c, brHca m 1. konop na brodu kojim se uvruje prednja strana latinskoga jedra
za kontrapas sa zavjetrinske strane broda; Mu la davu nt, 7pa br7c! (A); 2. kat: Pfj vamx
koe ju na gfrnji br7c (A); 3. strana; A kal pau ulnje kee, ond7 voltu j na lJvi br7c (A).
bracgra, -e f - jedrenjak od 18 do 40 tona s jednim jarbolom i latinskim jedrom:
Kovacx ovi u imHli bracg ru. BJli u targfvci i navigHli i otfn bracgrun (VF 22,1); oputx li
e onx i Komx e i otfn bracg run (VF 22); Obo tfj bracgri peno e je prbvjHlo, jr r je po
kHriku bwla rovn7 trabHkulu, a bwla ja omatu na kakv bracg ra, na jedu n ju rbul a trgvun.
60

Ot7c je bracgru igrb dwl 7jedno a nx koliko prijatg j, a nr non je bwl i kojw kalafu t i njx ma.
Na vHki nb cw n bracgra je bwla nx to rterega. Ot7c bi a nx koliko vijHjih vHel vbon po
jelnrga vfga dvbrega prx jateja, a e tu je imu l evik jelnrga pl# enega mornb r7. THko u
navigHli u Mlrlke, Pelju, Albanx ju vr do GHrke (C-VB 315); U onv vrwme u Komx i je bwlo
b7r 300 rx borkih brvdih, dvu trabHkula i dvw bracg re (C-VB 316).
brHcul, -a m drveno koljenasto ojaanje palubnog nosaa (batn7) i jarbolnog
neskidivog banka (trHtana) na tradicionalnom otvorenom ribarskom brodu; dva su brHcula,
s lijeve i desne strane broda po jedan; N#al on jedu n lJpi bfr a ubr7t brHcule. GronH je
lwpo avijen7 i debel7 tHko da bi mvgla iu oba brHcula (A).
braulrt, -a m narukvica; a rukov# nje u njuj poklonx t jedu n lJpi l#tni braulrt
(A).
bradovnxca, -e f , G pl. -ih / bradovnwc 1. bradavica; I+pol mHjice nairHju njuj e
bradovnx ce (A); 2. ronata izraslina obino na rukama; I+mo nx koliko bradovnwc nH ruke
(A); Cfl on da je na bradovnx cu dobrv but7t mlJcica (mlije) ol mvkve pok da olpHde (A).
br7ga, -e f pojas za potpasivanje tereta prilikom premijetanja dizalicom ili uope za
potpasivanje neega to se vue, die ili sputa; Ni nx ta lx pje nego lanc7t (opasati mreom)
vrliki kfl (school jato ribe) tQnih, pok kal e obx i mrx a, kal krJpje brHga debrlo kakv
ov7 rk7, kal tQne letg u tHnge (GH). tune upadaju u bazene na brodu za skladitenje ribe.
bragHe, pl. tant. -ih f. - hlae; Kako dica nox li mo kr#lke bragHe (A).
bragatera, -e f petlja u koju se spajaju dva kraa ueta (drtre) vezana za krajeve
mree trate; za tu petlju vezuje se kQlnjo ea; opis mree trate: Na krHju mrxe bwl je jedu n
vrliki u p ol cemx ne vivk dv dvo pHa i vT on a prwtanj ol vlova i prit7nj ol put7. U! n je
lwl H tu da e mrx a ne ibx je i ne uvx je kdl e potT e. U tw up bwl je i mvak. TQ je
konvp kojw ve5 jr prwtanj ol vlova i prwtnjon ol put7. Ol gfrnjega i dflnjega krHja trga
bp7 hvle u dvw drtre kojr u e pbjHle u jelne prkju koj# e ovr bragatera. N# nju e je
ve5vHla kQlnjo ea, a na intajadfri kQlnje ue i ue vda dvi bwl je vT on barx lac ol barfe
kojJ je dbru l e e na korfp da ne potrnu jer bi ond7 mvgle arak7t pol x ku (E1).
braggr, -a m konop koji je preko kolotura povezan sa kvtun; kakv je braggr drao
donju lantwnu na krmenom kraju i na udaljenost od 1/3 duljine donje lantine od njenog
krmenog kraja, sila kojom je kvta drala donju lantwnu bila je ravnomjerno rasporeena
pod udarom vjetra tako da je braggr sprjeavao lomljenje lantwne; VajHlo je but7t braggr na
trri dwl lantwne ol karmg da e ne lvmi lantwna (A).
bragrta, -e f zadnji madir koji se stavlja na drvenoj barci (negdje u sredini boka
broda); etra mremo bragrtu pok vaju kpxt nju nca a prolHvit (A).
bragvc, -a m bragoc, tip ribarskog brod s dva jarbola koja su nagnuta prema provi, a
prvi je manji od zadnjega. Brod je potpuno zatvoren s veim grotlom u sredini i dvije
purtrle na krmi i provi. Krma je polukruna. Kormilo je izrazito duboko te ima ulogu
kobilice. Obino je dug oko 13 m. Takvim su brodom ozoti, Talijani iz Chioggie, dolazili
ribariti u dalmatinske vode u 19. st. i poetkom 20. st; Ucinxlo je bwlo lHbu vrwme i u
poju du je bwlo dQlo dect7k ovtkih bragvcih (A).
bragvte, pl. tant. -ih f djelomian pod iznad neke prostorije, obino u potkrovlju; fn
je dbrul vr vojr tv#ri na bragvte (A).
brdkovina, -e f vrsta stolnog bijelog groa; Ubdwl je bwl a ob7t pet-Tt lf
brdkovine.
61

brHma, -e f urba: a ju onfn brHmun pef glovfn (...) u kupx nu d#li vto (VF 44,5);
Ma kojfn je brHmun iletwl i kee! (A).
bram7t, -un impf. uriti se; Ma kel tu bramu, di tx je prxa? (A); O+pet i falwl,
nemfj tHko bram7t, pomHlo! (A).
bram#nje, -o n urba; U nx cemu nw dobrv bram#nje. Bv je pomHlo, a alavx ja nrgo u
brHmi (A).
brancwn, -a m lubin; uobiajeniji je leksem jubw n; U# e rr i brancwn, dli Komx oni
e prw rr jubwn nrgo brancwn (A).
branduj, -Hja m irina, prostornost, luft; Jrrbo na trw vrraa je a uvfj nvgu, vrliku
i m#lu, a kdl i mu tw dul jelne krenu, ondH te fn butu u jonf vrliku kakv jx mo brandHja
ivfj nvgu (VF 85,10).
br7nka, -e f vratnica gola u nogometu; PotTgal je dobrv, dli ca r ti kal je falwl
br7nku (A).
brankangl, -a m tap s tri jake udice na kraju kojom se zakai vea riba prilikom
dizanja parangala. I kdl on ju utegu dotTgal do korp7, Pavulwn je apul brankangl i
agancul je utegu, ma kdl je njf abolxlo, d#la je fu rte i ikrivxla edice ol brankanrla i
ijHla u lnv (A).
brankanela, -e f 1. kuka kojom se neto iz mora vadi; O+to ti je pHla berxta e more,
7pa je brankanrlun (A); 2. prtlja: Na kuvrtu je bwla brankanrla, kal e kr#ti jxdro trT va Q
nju e uvcr glbv7 ol dflnje mHce (A); 3. ganac s vie manjih udica na kraju tapa a obino
se koristi prilikom lova liganja s kraja na pjekalo; Kdl on dotTgal lwgnu u kruj, 7pa je
brankanrlun (A).
br7t, brHta m brat; Bvje bxt nu jgoremu mfu end nrgo nu jbojemu brHtu etr7 (prov.);
Br7t brHta vvdi do jHme, dli ga u jHmu ne hxti (prov.); aj#la Vg la u brHta Murka trw bJlo
dunka a umorxt bHbu i njunca (prov.).
br7t, berrn impf. brati; OndH e brulo kurbe, cHpule, pjune, kol7te. Cemxnu e je
brulo a ijolrte na kolfmbu (E2 3,1,1); Uberx dvw vrxe trbvg a krnju! (A).
brHtim, -a m bratim, lan bratovtine u crkvi; Ipomx njen e kdl u brHtimi imHli
vojr muntfre kojr bi bwli obQkli kdl je proeijfn (A).
brHtimit e, -in impf. i pf. 1. bratimiti se, obaviti in bratimljenja; Komxa e je
brHtimila i an Pg dron (A); 2. bratski djelovati, ponaati se; On7 dvu e brHtime, kakv da
u pr#vo brHa (A).
bratxmjenje, -o n bratimljenje; Kal je bwlo bratx mjenje x meju Komxe i an Pgdra,
u Komx u e je ugrbdxla abulHnta ol pvmoi ca je dQla i an Pgdra (A).
brHtintvu, -a n bratstvo: a i kf mi mo, a vru je kmtve nrgo brHtintvu (VF 92,
8).
BrHtovi, -a m, antrop. osobni nadimak; O! ndre Kelji BrHtovi bwl je viu r i imu l je
palagruu nku gajr tu (A).
bravjw, -o, -u, pred. -o, -u ovji; Kupx la on mHlo bravjg ga mga pok u ikehot jfhu
(A).
bravjf, -gga ovetina; Kupx la on jedun kwl bravjgga (A).
62

bravfra, -e f bravura, bravurozna radnja, manevar; ma da i tw vx dil kojQ je fn

bravfru ucinwl (A); Bravf ra je 5vx t br lavfra - uzreica.
Brgce, -eta m, antrop. osobni nadimak; Brg ce je bw l pa# ne nvi na kordfr lovx t na
egore (A).
Brgcetovi, pl. tant. -ih, m antrop. porodini nadimak iz sela OkjQcina; Brg cetovi u
ivx li u OkjQcinu (A).
Brgcetovo, -ega n, top. - lokalitet u selu OkjQcina kod kue Brgcetovih; Vx dil on ga
kal je pau l n#nde pri Brg cetovo (A).
brccx t / br5 cx t, -wn impf. onomatopeja za zujanje muhe; Di rx ba ne mardw mehe ne
bricg (prov.).
brrconje, -o n vrsta zvonjenja u crkvi kojom se oglauje smrt ili je znak tuge prigodom
crkvenih datuma u Velikom tjednu prije Uskrsa; Kdl on i# al i kee, cejen ju brrconje.
O+lma on promxlil da je tu emor burba JHkov jrrbo peno je lHbo tul (A).
brrcot, -on, impf. zvoniti udarajui batom u jednu stranu zvona; takvom zvonjavom
oglauje se smrt ovjeka: mr ni e parw da brrcaju (VF 92,12); Brrco e kal kf emre xli na
fru nvi kal e dobrv outvni (A); E2, j5df onx tHko, md teta Bfrtuli e vr cinw da ceje di
brrcaju (VF 92).
brglit, -in impf. u vokabularu komikih iseljenika u Americi: grabiti ribu iz mree
purtelom, jamkom, i presipati je u brod; A kdl mo nHvili mrxu, pvceli mo brg lit, pvceli
mo prixpot u levet (A).
Bremurkotov Puntwn, -a m, top. lokalitet u blizini Pfnte ol O+kuca koja zatvara
Pvrat ol OkjQcine na sjevernoj obali Visa; Otw puntwn e ovr po jelnr mu OkjQcinoru kojJ
je bwl xal u v# jku i kdl e je vrb tw l dv ma pvli v# jke, bwl e je naucwl vHku mHlo govorx t
po Hrku brr, e brr ovv, brr onv i ot# l je a Bremu rkota, jrr mu je x me bwlo Mu rko, a otJ
puntwn je po njrmu dvbil xme Bremurkotov Puntw n (A).
brevrt, -a m dozvola za plovidbu: Dvbil je brevrt a pu rtit i Pule pul Komxe (A);
Ne morr e ukarc7t nH brud br brevrta (A).
brr / br, adv. bez; a klobfk mw rno, brr milou rjo, pabjr nH dvo pHa brr da
ga e cu tJce (C-NK 312).
br5cx t, v. brccxt
brwg, -a m, G pl. -ih / brigfv brijeg; Njegv vo lojT je x meju on7 dvu brwga (A).
Brwg, -a m, top. lokalitet u Komii, poluotoi od tvrave Komfna do uvale Lucx ca;
prema pisanju Alberta Fortisa u antici je tu bio utvren grad Meo ili Meum, a danas su
zbijene visoke kamene kue iji su temelji ugraeni u brijeg to se die iz mora; Famxja
Martw ni, kojQ u v#li Pukotovi, pvnota je po dvbrin rxborima ca u rxboli JelHku. Onx
imHju vrlu keu na cetx ri pod7 na Br5ge.
Brwg ol Betlrma, -a m, top. lokalitet na sjeveroistonoj obali otoia Jabuke, litica
koja se vrlo strmo penje nad jednom plitkom udubinom, spiljom Betlg m u razini mora; Ne
mv re e popenj7t po Br5ge ol Betlrma jrrbo je t#ti peno perw kulo a p7t (A) jer je jako
opasno.
Brwg ol KHpia, -a m, top. lokalitet na Vr luj Palagrfi, brijeg s najviim vrhom
KHpion, na kojemu je lanterna; Brwg ol KHpia je bwl prw vivk kakv ca je 7l lantgrna. Kdl
u mijur vantu edandeTt i cetv#rte grb dx li lantg rnu, vajHlo je prw poravn7t Brwg ol
63

KHpia i ondH u tf minHli, a twne u tumbHli d#li e more i t#ti je natHlo m#lu #lce i bilT
e twne e more, a tQ e ovr Biljuvka prema tx ma bJlima tinx ma ca u t# te pHle nx Brig ol
KHpia (A).
brigantwn, -a m trojarbolni jedrenjak; Ipomx njen e kal je bwl dQal u Komx u u
pojudu pri lHbin vrx menon jedun lJpi brigantwn i maltTkun bandwrun (A).
brigrla, -e m zafrkant, aljivina na tu raun, intrigant; Ne vxrujte mu nxta, fn je
jedun brigrla kHkega jo nw bwlo u Komxu (A).
brx govot e, -ejen brinuti se, imati brige; Kdl je fn u mojr rfke nemfj e tw nx ta
brx govot # nje (A).
brxka m jedrenjak s dva jarbola, s krinim jedrima; U!n je navigul na jedu n inglgki
brx k.
brxkola, -e f neka igra slina biljardu; IgrHli u na brx kolu (A).
brxme, -ena n, G pl. -wh / brimgn breme; Kdl e berr eromud (rumarin), ondH e
deperu jelne u gulu na kojQ e l#u grune i kdl e ikepi brx me, ondH e natTgne ugulun
i vT e i brx me e priner na gQvno, poklvpi e jelnfn t5nfn da vx tar ne olner kx te
eromHda i ondH e t#ti Qi dvw etemu ne, a kdl e oQi ondH e brx me itcr bax kun nek7
olpHde lJe. Gru ne i p7lice e ikepe i hx te, a Qhu lJe e butu u vrx e (A).
brimgnce, -a n, dem. malo breme; U+brol je dvu brimg nca planx ke a koe (A).
brwnce, -eta m, dem. - malo breme Uberx jelnv brwnce jHvora a but7t u mvkve (A).
brwndi, -a 1. nazdravica; 2. aljivi govor u stihovima; duhovit odgovor nekome u
rimovanim stihovima; Pokv jan Herg nda je volw l brindi7t, a nx koliko njegvvih brwndiih
jv e i dan7 pomx nje (A).
brindi7t, -un impf. prigodno besjediti u rimovanim stihovima; Jedonpft Hergnda
gr#di bnj7c, a jedun t#ti pab jr i fn nu da e mu Herg nda olgovorx t brwndion, a fn e
Herg ndi: O, Herg ndo, rx lo ol kQnca, a kv ga gr# di otv bQnjca? A Herg nda e njrmu:
T7 bex da me ne tHre, ovv gr#din a tHke tovHre.
brindi#nje, -o n 1. nazdravljanje u rimovanim stihovima, 2. izricanje prigodne
doskoice u rimovanim stihovima; v. brindi7t.
brindiur, -br7 m 1. nazdraviar; 2. duhovit puki stihotvorac koji reagira rimovanim
stihovima u prigodnim situacijama; Pokvjan Hergnda je bwl pvnoti brindiur (A).
brx kula, -e f 1. vrsta igre talijanskim kartama; aigrHli mo brx skulu (A); 2. adut u
igri brx kula: I+mo brx kulu? Tfmba jHa! (VF 82,10).
brikulunt, -a m igra brx kule; Bwl je dvbri brikulu nt (A); v. brx kula.
bri#nje, -#njo n brisanje; Hv e e njx ma jo peno pi#njo i bri#njo a nacx t p57t
(A).
brx t, brxjen, impf. 1. brijati; Pokv jan MHkica je bwl barbwr i uu l je i m# rtve brx t
(A); 2. fig. puhati; Ma ca rga jetra brx je bera! (A); 3. fig. skupo naplaivati; Ne hvl
kupov7t u njg inu butwgu, onH je brx tva, on7 brx je (A).
brx t e, brxjen, impf. brijati se; NarT la mi je brb d7, vajHt e mi e obrx t (A).
brx tva, -e f britva; brxtva ol name#njo britva za kalemljenje: e krola brxtvu ol
name#njo (VF 33,17); brxtva brivHtnjo: ovJ je nf vtar kako brx tva brivHtnjo (A); fig.
ovjek koji skupo naplauje svoj rad: U!n ti je brxtva, kfpo e te df ovw poul (A).
64

brxtvica, -e f, dem. 1. noi, britvica; 2. fig. Koji skupo naplauje; U!n je brxtvica (A)
on skupo naplauje svoju uslugu ili rad.
britvulwn, -a m, dem. depni noi; Kdl e gv ni Jvu pol pw on, evik vaju imHt
britvulwn a v bon, jr rbo dd e dogvdi da brtija pHde, vaju vlma x konopr a brtiju
liber7t ol pwa (A); Ne mv re e jxdrit br britvulw na u epe (A).
britvulwni, -a m, dem. sasvim mali depni noi; U+vik je deperul bokfn britvulw nia
u epe (A).
brwva, -e f brzina: Brfd je itun brw vun kurwl po korpe (A); pvcela vod7 vfn
brwvun tr (VF 41,3); ju od ong brwve u onoj brzini (VF 44,5); Ju nun da kHl mo apHli
vel7 e oru da kakv mo avrli dd mo mw Dxnji imocxli gHe na pruvu ol brwve (R 5,14);
I kapitun vlma dvx gal mrx u i pu rtil penun brw vun pel Molfette (R 9,6); nH vu brwvu u
punoj brzini: purtili u nH vu brwvu! (A).
briv7t, -un impf. uriti: Dx no fn dan7 brivu (A) - Kamo se on uri?
brivHtnji, -o, -u brijai, koji slui za brijanje; brxtva brivHtnjo britva za brijanje; Tw
nf on naotrwl da je 7l kako brxtva brivHtnjo (A).
brivTnje, -Tnjo n brijanje; Nw fn peno obadul a brivT nje. Bwl bi e obrwl jedun pft
na etemu nu, vbicno u nedxju ejutro a pf na mxu (A).
brivuda, -e f zalet broda; THko mo mw na v7 jxdra i a vrlikun brivudun intrHli u
lJvo vro vr#ta i ujedu nput mo e n# li u vHli u bonHci, u ripuru ol kojx a (C-VB 318).
brwa, -e f (od engl. breeze - povjetarac) - povrina mora namrekana igrom jata ribe:
kdl bi se bwla dvx gla brw a ardgl (R 3,82).
brwica, -e f, dem. - povrina mora namrekana igrom jata riba; 2. povjetarac: pv cela je
m#lo brw ica (R 1,67).
brwit, -in impf. (engl. breeze povjetarac) - mrekati povrinu mora: Vxdi kako brwe
vrliko jHta kakv no na Palgrfu (A); Recr e vxdi ca nHmo brwe. I tu jrka bJla bi e
dvxgla g#ri i pvcela brw it i alamnx e ond7 kepe kolo tr ga, t#ti e vartg (R 3,82).
brifla, -e f kremenadla; Kpx dvu kwla briflih pvk emo ipr na gradwkule (A).
bruc, -Hca m vrsta ianog instrumenta; U LHtovu vx nHju tambur7t i kol bvjega
vwta je na 5 de vxil cJli tamburuki orkrtar, ol bxernice, broc7 i bugarx je do bT rde (CVB 319).
Bruc, -bc7 n Bra; I Brbc7 u pvpri uHli df dvo-trw pt7 na godxe cobHni kojJ u
prodb vHli J vu, tovH re, mlr, magr, a uHli u i barat7t Jvu, vag t t#ru brtiju a ml#du
(A); N7 kuru t je i Brbc7 (A).
BrbcHnin, -a m, pl. BrbcHni, -ih Braanin; Ne grg V5Hnin brz domijune u vapur ni
Brb cHnin brz lumbrrle (prov.); Kpw l je mazge u BrbcHnih (A); Kdl e je prvdol mfl, kpw l
je nxkega tovHra u BrbcHnih. abolx la ga je nog7. PrivHrili ga BrbcHni. A+la, ia trga, kdl
u ga privHrili BrbcHni, ondH ga je prom5nwl a kobxlu (VF 45).
brva, -e f ulupina od udarca, ozljeda od udarca; PHla mi je tra ol jrta i otHla je
jeln7 brva kako le por (A); A ol crga ti je t7 brva na celv? (A).
bro7t, -un impf. oteivati tvrdu povrinu udarcem; O+pet i broHla ovf tru. I+ li ti
je pHla po tlehe? (A).
65

broun, -o, -u, pred. -a, -o oteene povrine od udarca, ulupljen udarcem; Kakv je
bJla tHra i trT le u njuj e rfke, fdi u njuj ipHdoli i rfk po tlehe i vr u njuj tre i pvti
bwli brouni (A).
brobv7t, -bjrn oteivati udarcem krutu povrinu (posude); Avertw j mHlo dd ti ne
pHde tra po tlehe kal perr fde, ne mJ e fde brobv7t jrr e pok probxju i ondH ih
mvre hx tit (A).
brbd7, -e f 1. brada; bwl je reelfti covxk, nute, brbdfn onHko, t#ri, reelfti (VF
23); a imul je brbde, vrliku, c#rnu brbde i fumul je lelu. Kakv 7l ga vxdin u barHku kakv
kHrpi mrxe i ragov#ro a otwn jg on. A i jg je volw l mf ga vca (VF 60); 2. fig. star, mudar
ovjek; Prw igarHju trw idx nove brb dr nrgo trw marcu ne bere (prov.).
brodx dba, e f plovidba; LipH ti je T tnja pored mura i brodxdba bl5e krHja (prov.).
brodum, -Hma m brodovlje, mnotvo brodova; Nxkal nw bwlo vvko brodHma u rwvu
kako dan7 (A).
bruga, -e f - ue sa tri petlje za dizanje predmeta pomou brodskog vitla; U twvu u
fakwni brugun imbragbvHli kHrik, a na vwn je bwl jedu n kojJ bi ond7 virul i kHrik upend5vul
g#re a ga ikarc7 t na rwvu (A).
brojTnje, -o m 1. brojenje; Drugo je njrmu brojTnje uldih (A); 2. fig. brbljanje,
dosadno govorenje; Ma vr brojw, brojw, ma nxkal krHja trmu brojT nju (A).
brojxt, -wn impf. 1. brojati; 2. brzo govoriti, isto govoriti, ponavljati iste rijei, gunati;
DQal je jv pet na vr#ta i ce je teta Kbt7 nxto gunjelu, nx to brojw, nakotrQena kuda
kvvka na jbjwh (VF 50).
Br#jkovice, pl. tant. -ih f, top. nekad vinorodni lokalitet na sjeveroistonom dijelu
komike kotline okruen brdima Hfm, Orlvvica i BH cvica: Ubdwl je u Br# jkovice dvw
motx ke pl#vca (A).
bruk, brbk7 -m - vrsta morske trave (Cystoseira ssp.) koja raste po sikama dokle more
zapljuskuje; znu i stHbilu vrwme ucinxt pok ab5lx t bruk po kordrxma (A); Kal ulpe tcf u
bruk u lnv, ondH e onv ivHru, ondH e onv vxdi kakv la5df. Onv kakv ulpa cepo bruk
tHko e ivHre i law. I na dubine e vxdi (VF 76, 3).
brvka, -e f vrliki porculanski vr za vodu: IvHdili na lav7bo onw tarJnki kajwn i
brvku (VF 101,7).
brokfn, -n7 m veliki avao dui od desetak cm: Pribwl je grg de vrlikin broknxma
(A).
brokunuda, -e f 1. niz zabijenih avala; Ma koju je vv brokunuda. PQtih brfk je
itrHtil a vv bokfn ucvbrtxt (A); 2. fig. podbadanje, provokacija; Jex ti vxdil koj# je vv
bwla brokunuda! (A).
brvkva, -e f avao: a on7 obxila tr ga Iekarta v bo jelne brv kvu na 5de (VF 67,
6); v5 7 fumarea vxi na 5de obo brvkvu (VF 82,5); Mad5rr e pribxje na kurbe tanju nin
brv kvima (A); U t#ru vrwme nw bwlo brvkov, nrgo e je mad5rr prib5vHlo p7licima ol
vrwa. Bwl bi kalafut probw l rHpu i unQtra nabwl kavrju ol kalibrJronega i dobrv oQenega
vrwa i kulun - s ljepilom (A).
brvkvica, -e f, G pl. -ih / brvkvic avli; Ipomxnjen e kal je pokvjan Cimprijun
lavurul kako potolu r u vojf butwgu u M#lu Bu ndu. OndH je imul onr m#le darvr ne
brv kvice pu k bi fn tf abbdul u poplHte ol potvlih (A); Kupx mi re kovicu brv kvic (A).
66

brombul7t, -un pf. - v. brfmbulat.

brunca, pl. tant. -ih f krge; Cxtil je rxbu nd kraj mu ra, a cr5 v7 i brunca hit5vul je
kHlebima (A); agHrli e ju, arHmeni e i njfn, jakrtu kolo rkg i u brunca (VF 70,23).
brunda, -e f mornarski krevet, od platna ili jae mree; Na trmu brxku mornbrx u
p# li pol kuvg rtu na brunde, tQ u potr je ol mrxe ca vxe i l#u e kakv e brfd v#je (A).
brbnxt, -#nin, impf. braniti; U!n je e vik vfga uneka brbnwl, db vul mu je potvlicu
(A).
bronxt e, -#nin braniti se; Potxroli mo kHlebe i vxdili da je xpa frik7 i vHrgli je u
kajx. JedvH mo e brbnxli ol kHlebih, kojJ u txli dd jin vr#timo njxhovu xpu (C-VB 318)
brbnxt, -#nim impf. braniti; J# e br#nin da tf nw xtina, da tf ne mvre bxt xtina (A);
U! n je evik vfga uneka brbnwl, db vul mu je potvlicu podrka (A).
bronkwta, -e f bronhijalna upala (bronchitis). Kf na lwgne treco, bronkwta ga breco
(prov.) lignje se love preteno zimi i nou te se ribar izlae opasnosti od prehlade i upale
grla.
br#nje, -o n branje; Lakv je oblavur7t mHline, dli br# nje je nujteje (A); lHbo je
gvdina, Qa, nT e vg gvdine bxt br#njo (A).
br#njen, -o, -u, pred. -a, -o branjen; Ako mHkne tvpa, kfnj ti vr j nw br#njen (u
ahovskoj igri) (A).
Br#ka, -e f Braanka; vx u je vuli Br#ka jer je bwla i Brbc7 (A); Njr mu je nvna
bwla Br#ka i rloc na Brbce (A).
br#ki, -o, -u braki; Ov7 kea je gr#jena br#kun t5nfn (A); DivjJ je kako br#ko
mag7 (A); Kpwl on br#kega flja (A).
br#njok, -a m priljepak obrasao morskom travom (bruk); Bwl je ucTri lp7t lepore
na kordfr i, kakv je bwla koluda, nalupul e je pQtih leporih, onwh lJpih, vrlih br#njokih
(A).
bruv, -a m, - 1. brav, grlo sitne stoke, ovca, ovan; Cvul je bruve (A); 2. fig. divlja
osoba; Pr#vi je bruv. Ne morr tw njr mu nxta dokb7t (A).
brecnut, -en pf. 1. ubosti; Brecnul ga je xlon (A); 2. fig. podbosti nekoga rijeju; J#
ga dxgod brecnen da mu nw drugo itrHtit u drQtvo, dli alde (A).
breconje, -o n 1. ubadanje; U! n ga je brecol, dli nw pomv glo ni breconje (A); 2.
podbadanje, zajedljivo prigovaranje; Dvta mi je njegv vega breconjo! (A).
brecot, -on impf. bosti, ne dati mira, iritirati; Kf na lwgne streco, bronkwta ga breco
(prov.) pri lovu liganja (zimi) ribar se izlae hladnoi i vlazi to moe izazvati bronhitis.
brfd, broda m brod; U onv vrwme u Komxi je bwlo b7r 300 rx borkih brvdih, dvu
trabHkula i dvw bracg re (C-VB 316); MJ mo utr kli brvdon ol pg t metrw h. vul e je brfd
T#nko (R 2,73); CJli brfd je pv cel vonj7t na varnw (G 17); THta je molul vel7 i rfk i ptwl
brfd nek7 kurw um (G 17); ondH je alpul xdro i akocul ga je na bundu v l broda (G 19);
ovjek se identificira s brodom, a ta se identifikacija reflektira u jeziku time to se mnoge
radnje s brodom izraavaju povratnim glagolima ime se objekt - brod poistoveuje s
ovjekom: elini u cr koli a ur na Meupvrat (zapaliti feral na svjearici radi lova
plave ribe na ribolovnoj poziciji Meupv rat). Onx u bw li ergoni on# ndi (doslovno to znai
67

da su ljudi elini, tj. vlasnici brodova i njihova ribolovna druina, bili usidreni). Ali
Sulini nisu samo ljudi ve i njihovi brodovi pa je stoga i mogue rei: elini u bwli
ergoni (R 5, 98); A mJ mo udrxli u lnv (A) (brod je udario); I+li mw nbmv kHku je lnv.
Mvre udrx t u xku (A) (brod moe udariti); Lw po mo e vcHli (brod su vezali) unutra,
vrliko badxja, vrliki pvrat, vc Hli mo e a buvu (R 5,99); brod se identificira s ribolovnom
druinom koja njime ribari: Brfd je rxbol (R 7,46); frazemi: V7 rfd u jedun brfd svi su
na okupu, opomena da nije dobro da je sva rodbina u jednom brodu jer brod je izloen
opasnosti pa se u sluaju stradanja moe dogoditi da strada sav rod; brfd vxtri brod je
velikom povrinom izloen vjetru te ga vjetar zanosi; brfd baviu - okree se, nema smjera
kretanja, pluta; brfd e undru probije se; brfd se raQi na suncu se razmaknu madiri
pa puta vodu; brfd abufu - rasuenom brodu vlaga zatvori pukotine pa ne proputa vodu;
brfd e ibandu nagne se; brfd proviu ukopan je previe provom; brfd je apupun
ukopan je previe krmom; brfd xmo derwva morska struja ili vjetar otklanjaju bono brod
od njegova smjera kretanja; brfd trafigu ide naprijed-natrag; brfd ijbjr vozi natrake;
brfd urgu brod sidri; brfd alpu digne sidro; brfd orcu ide na vjetar; brfd poju ide
niz vjetar; brfd kostbjr pristaje uz obalu ili plutajui objekt; brfd takbjr pristaje u nekoj
luci; brfd burdiu vozi cik-cak jedrei uz vjetar, brfd burinu - vozi na vjetar; brfd e
v#je ljulja se; brfd e navcr izvue se na obalu; brfd remuru potee drugi brod pri
kretanju; brfd e porxne gurne se u more; brfd omxce odmie se, kree se; brfd pritxce
- prestie; brfd e largu udalji se; brfd kurw kree se; brfd puteje; brfd e potvpi; brfd
iplxje ispluta, pojavi se na povrini vode; brfd e afugu zabode se provom u val; brfd
e fermu zaustavi se; brfd peku brod je uronjen ispod povrine do odreene dubine;
brfd e karinu nagne se brod u moru radi ienja boka od morske trave ili popravka;
brfd tecr puta vodu; brfd cinw vvdu - puta vodu; brfd se konklu razdesi, izgubi
formu, popusti njegova struktura; brfd atanju zatvore se pukotine izmeu madira i
prestane ulaziti voda; brfd trne tone; brfd lovw; brfd je dvbri mornur dobro se dri na
moru; brfd omat7t opremiti jedriljem; brfd urmot opremiti; brfd raurmot raspremiti;
brfd ruvin7t otetiti; brfd podxt opteretiti tako da dobro utone; brfd aric7t stegnuti
konopima pokretne stvari ili dijelove broda; fig. A dx e tx brv di? kamo idete?; Ma onv je
kf brvda kae se za puniju mladu enu; df brfd i brfd stati brodom uz drugi brod ili,
pri paralelnom kretanju broda s drugim brodom, doi naspram drugog broda: DQli mo
brfd i brfd, podrHvili e i vuga pul krHja (R 5,104); uz pron. tu / to dobiva pej. ili iron.
stilsko obiljeje: TQ je brv da bwlo eko, vgrgulo (R 8,52); brfd but7t na polege staviti
brod kobilicom na drvene grede radi izvlaenja ili porinua: I brfd beta na parvf polegu i
vc x ga (R 8,51); Ili i e rodwl u brode? kae se nekome tko ne zatvara vrata za sobom;
poslovice: CQvoj me brv de v l mora, a j# u tebr ol krHja; Kf mure ne provu, ne mv re
brv don apov5d7t; Kal je mv na na karme, v7k je mv kar u brode; K r edre u brode, tgko
mu ga i u grebe; Brfd ivw dv kle ivw njegfv gopodur; Dvk je drwva e goru, bxt e brvdih nH
moru.
bruf7t, -un impf. izbijati, pojavljivati se na povrini; L#ni je piturul brfd, ali vpet
mu je ibrufHla reina ol brfk (A) pojavila se ra od avala ispod premaza boje; Nx ki
brunx i u mu ibrufHli po ivote i ca e vre cre, vr mu vre brufHju (A) po tijelu su mu
se pojavili sitni pritii.
bruf#nje, -o n izbijanje na povrinu ega (tijela, predmeta); Penwr mi je ca mx tu
bruf# nje po ivote (po tijelu) jv nw fermHlo ni kdl on pomHol m7u kojQ mi je likur dul
(A).
68

brujrt, -a m brodet; a mornu r je vr prHvil pvfrigu i do mHlo i brujrt je bwl gotfv. Na

jedu n vrliki pj7t vHrglo bi e 5-6 fg t kreha x li kolbc7 i lopxu a brujrton bi e ivb rnx lo na
onw kreh. I pjHta mo grHbili vHki na vfj kvadrrt tQ je plJlki pujwki m#li pj7t (C-VB
317); Ucinxli mo brujrt ol xpe, ma tHkega brujrta u ivote vej n5un gutul (C-VB 317);
frazemi: brujrt po rxborku brodet koji se priprema tako da se sve odjednom stavi u lonac
(ulje, kvasina, kapula, pomidora, riba, zaini, voda) i kuha kratko na jakoj vatri; brujrt ol
egora smatra se jednim od najboljih brujeta; brujrt ol dvbre rxbe najbolja kombinacija
je kod kvalitetne bijele ribe i rakova (karpina, pagar, zubatac, jastog, hlap, a i uz dodatak
morske make koja zgusne juhu); brujrt ol hHnharoti od raznih vrsta sitne ribe; brujrt ol
carnjQlih rijetka, a uvena poslastica, pravi se od sitnih crneja kojima se oiaju karama
glave i perajne kosti te se sprema sa ufiganom kapulom na ulju uz dodatak rajice i kuha se
dugo (do sat i pol uz dudatak vee koliine kvasine); na kraju se obavezno dodaje nekoliko
listova bosiljka; od dugog kuhanja kvasina izgubi svu estinu i daje ukusan saft, a riblje
kosti tako omekaju da se moe riba jesti licom; brujrt ol ardgl kao i brujrt ol carnjQlih,
sardelu se dugo kuha u veoj koliini kvasine i obavezno se dodaje nekoliko listova bosiljka
(u enica); brujrt ol gwr tipian zimski brujet koji se spremao od sitnih gira, a juhom bi se
prelilo pulentu, kupus, riu ili tjesteninu; brujrt ol jHtoga spremao se obino za iznimno
sveane rukove ili na otocima gdje su ribari lovili jastoge i boravili vie dana te su jeli
jastoge koji su im ugibali; brujrt ol jaglwc; brujrt ol xpe; brujrt ol hobvtnice; brujrt ol
lwgne; brujrt ol hudobxne u ovaj brujet ne dodaje se voda jer riba pusti svoju tekuinu;
brujrt ol komTjih ovaj brujet od obalnih rakova radi se radi preljeva rie, pulente ili
tjestenine jer ima malo mesa, a daje slasnu juhu; palagruunki brujrt kuhao se za vrijeme
ribolova na sardele na Palagrui, a umjesto kapule koristila se ljutika, bez dodatka rajica i
s puno kvasine uz dugo kuhanje (do sat i pol); ovim se nazivom u novije vrijeme naziva
brujet od najbolje ribe i jastoga, budui da dananji ribari koji love jastoge imaju puno vie
vremena za dokolicu i uitak uz obilje ribe i jastoga koji ne mogu preivjeti transport do
Komie; bakalur na brujrt za razliku od bakalbr7 in bj7nko ovaj se brujet kuha s rajicom;
kump5rx na brujrt kad nema ribe, krompir moe biti zamjena; px na brujrt umjesto
ribe stavljaju se puevi; pulgnta na brujrt pulenta prelivena juhom od brujeta; glje na
brujrt; rwi na brujrt; lepori na brujrt brujet koji se pravi kad nema ribe od priljepaka uz
dodatak pueva (garcx ).
brujet7t, -un impf. kuhati i blagovati brujete; Kal mo hvli na jHtoge na Palagrfu,
bwlo bi e evik u v#re e jolo i dv bre rx be puk bimo mw brujetHli (A).
brujrti, -a m skroman brujet, od sitne ribe; Kpwl on na pekarx ju nx to hH nharoti
(razne vrste sitne riba) puk emo ju i en7 naprHvit a nu jedun lJpi brujrti (A).
brujetuda, -e f obilat i dobar brujet za vie osoba; Dd i bwl ucTri i nun! KojQ mo
brujetudu ucx nili u mr ne u konv bu! (A).
brujet#nje, -o m - pripremanje i uivanje u dobrim brujetima; Kdl mo bwli l#ni nxkoliko
dun na Palagrfu, bwlo je vHki dun dv bre rx be, vrj me je bwlo itufHlo (dosaditi) brujet# nje
(A).
brek, a m kila, bruh; OperirHli u mi brek (A).
brela, -e f niz neega na nekoj niti; brela rxbe: Kdl on bwl m#li, bwl bi x al lovx t na
c#rke (crvii iz morskog ala) i bwl bi ejol i kordr7 (morska kamenita obala) vHkake rx be,
fwgih, k# njcih, parx ih, kojrga drfda, kojrga frutra, dunulih, pinJrih i vr bi tf butul u
69

brelu, tHko da bi edicu ol tenje provQkal kro jQta i brunca (krge) i tHko bi ih nan5 ul i na
kwna nowl pel doma neka mHti ikeho brujrt (A); brela jHgodih niz plodova kupine na
dugoj stabljici koja zavrava klasom; Kal on bwl m# li, bwl bi me nv no v lvel na tovHra u
Norpx nu. Nujvee on volwl kal u bwle rx le jHgode. OndH bi brul jag#de i nad5 vul ih na
brelu i tr brele jHgodih bwl bi dv nil dv ma (A).
brela, -e f vrsta visoke trave ije stabljihe zavravaju klasom; takva se stabljika
otkine i na nju se nadijevaju jagode, a klas na kraju ne doputa da ispadnu; T# ti je po tarnx
rTla brela (rasla je trava brela po neobraenom polju).
brelica, -e f, dem. nanizane jagode na niti ili riba na niti tunje (kalem namotane niti
s udicom); Dv nil on dv ma dvw brelice jHgud (A) (kupina).
brfm mamaca za ribolov; usitnjena riblja hrana koja slui za primamljivanje ribe
mirisom; A+la, 7l kal i gotf v, itarx rf ke mrx inun i pauj jih gnjx lun puk jih raentuj
muren i vamx p7licu a lovx t i brfm. Nemfj aborHvit mHtra but7t jrrbo matur rx bu imantu
pok apbjf kako lf de (E1).
brum7t, -un impf. mamiti ribu mirisom hrane; A+ko e gluve ol ardgl itcf u jelne
kako pHtu i mrju dvw rf ke ucinw kako balv tu i hx ti e more a brum7t, balv ta bi e na lnv
rapHla i amtx la v kolo rbe i do mHlo bi e vr acb rnxlo ol uut, p#rih, px cih i carnjQlih
(C-VB 317).
brumbul7t, -un pf. 1. isprati toplom vodom i sodom kaustikom bavu; BrumbulHli
mo vr bHcve (A); 2. fig. izazvati prolijev; Ca mr je brumbulHlo! dobio sam prolijev; Ne
jwj tf dd te ne brumbulu! (A).
brumbulbv7t, -bjrn impf. 1. prati bavu toplom vodom s otopinom sode kaustike
zbog dezinfekcije; Onx u pv celi brumbulbv7t bHcvu (A); 2. fig. izazivati umove u crijevima
od plinova, osobito uslijed prolijeva; Qtin dd mi nw dobrv u temak, pv celo me je
brumbulbv7t (A).
brumbulbv#nje, -o n 1. ispiranje bave toplom vodom s otopinom sode kaustike
radi dezinfekcije; Dv ta je vrj trga brumbulbv#njo!; 2. um plinova u crijevima; CJlu jetro
x mon brumbulbv#nje u crivx ma. Vv e mrne prv liv ap7t (A).
brumuda, -e f 1. bacanje brema (mamca za ribu) u more; NaprHvili mo dv bru
brumudu i juhf n ol ipetunih gluv ol l#nih ardgl (A); 2. fig. povraanje (na moru); N5
cu, vajHlo je pf prx ko bunde, apHla ga je brumuda (A) morao je preko ograde broda
povraati u more.
brum#nje, -o n 1. mamljenje ribe mamcem (bremom); Br dv brega brum#njo, nw
rx be na edicu (A); 2. fig. povraanje na moru; NjQ te vHeli e brud! nHt ete kal pvcme
brum#nje (A) (povraanje).
brfn, -n7 m prit na koi; Nr non ol crga u mi ovx brnx dQli na celv (A).
brenat, -o, -u, pred. -a, -o koji ima priteve po licu; Kdl je bwl mlad57k, bwl je peno
brenat u obrHu, ma Hl mu je paHlo (A).
brunul, -bl7 m rupa na ogradi palube broda da moe more otjecati, izljevnica; apacul
je brunul ol letor ol rx be (A); jb gl7 od brunb l7 igla za otepljivanje rupe izljevnice na
palubnoj ogradi: Vamx juglu ol brunbl7 i ocx ti brunul jr rbo je apacul pok vod7 otHje na
kuvg rtu (A).
70

bruntul7t, -un impf. grintati, prigovarati; A t#ro bruntulu dd on njun vHel px nee
(A); Ne mv gu df jrrbo e mi mHti i ot7c bruntul7t (A).
bruntul#nje, -o n prigovaranje, grintanje; Dvta mi je vrj njx hovega bruntul#njo!
(A).
brunwn, -a m lonac od lijevanog eljeza za kuhanje hrane u domainstvu ili u brodu:
Ikehola je na komw n pfn brunw n faf la i manxtre (A); brunwn na vapu r lonac sa
poklopcem koji je imao ispuni ventil za paru; A imHli mo, kdl on jo bw l m#li, jedun
brunw n na vapu r i kdl bi e bil kehol fafl i manxtra, nJ un peno ipuhovul, jrrbo nw bw lo
cu cr kot dv kle e tf alavxja ikeho. Bw lo bi e i prw dvxglo pv kriv a agrHbit kacjulu fafla
(A); brunw n koj# rki vei lonac za ribarsku druinu u kojemu su ribari spremali jelo
dok su ivjeli po puinskim kojiima lovei ribu; Bw l je jedun brunw n koj#rki, ca mv ga
deperHli na Palagrfu (A).
bruninx, -a m limeni lonac s poklopcem kojim su ene ili djeca nosili teacima jelo
u polje; BJla bi me mHti polHla da xden v cu olnw t obwd u bruninxu. BJla bi v cu napenila
bruninx pw e, i butHla u kv ficu i bw nun kreha i butxljun ravv ljenega v5 n7 i vr bi tu
pokrxla bJlin tovajflon i polHla mrne nekH mu olner n a obw d (A).
BrQka, -e f ena iz Brusja; enH mu je bw la BrQka (A).
brukwn, -a m drvena etka za ribanje podova ili trupa broda kad se izvue iz mora;
obino se pravio od veprine (Bruscus aculeatus); vr tu vaju dobrv brukw non pa7t i jelne
i dregu bu ndu broda (A).
brukin7t, -un impf. ribati etkom; vr u kHle iporkHli nogxma ol emjg. VajHt e
ih dobrv ibrukin7t (A).
brukinun, -o, -u, pred. -a, -o riban, etkan; ParJ mi e da je ovw tapgt brukinu n (A).
brukin#nje, -o n etkanje, ribanje etkom; Umorxla on e ol ovrga brukin#njo
(A).
brukxt, -a m drijeb za dobijanje ribolovnih pozicija ili mjesta za rad na Palagrui,
Svecu ili Brusnika; vrli brukxt slubeni drijeb koji je na poetku ribolovne sezone
odreivao kojim e redom razne ribolovne druine ii iz noi u no od pote do pote
(ribolovne pozicije); m#li brukxt neslubeni drijeb koji je obuhvaao neke manje
atraktivne ribolovne pozicije oko otoka Visa, Bieva i Sveca: Na m#li brukxt n5e jimHli
dirxta furetr drux ne (A); brukxt na pQtu pvtu drijebanje meu druinama koje su
dole na ribolovnu poziciju prije poetka svijetljenja i to na ribolovnoj poziciji koja nije u
vrlemu brukxtu ili u sluaju kad onaj koji te noi nije stigao do deset sati nou na ribolovnu
poziciju koja mu prema brukitu pripada; pravo drijeba na pustu potu imale su samo one
druine koje su na nju dole do zalaka sunca; cJli brukxt kad jedna ribolovna druina
ima pravo sama loviti na jednoj ribolovnoj poziciji.
brukit7t, -un impf. 1. drijebati ribolovne pozicije (pote) meu ribolovnim
druinama (v. brukxt); Recx mo da u cetx ri mrx e dQle na Garkg Plv ce a v5tx t na ardrle,
a mx ta je u mo a dvw . I 7l, ove cetx ri brukitHju i kvga ikvci, otw otHne na pvtu, a kvga
ne ikvci, grg dHje i x e dx je lvbolno a v5 tx t (A); 2. drijebati mjesta za suenje mrea;
Na Palagrfu je tw no, nw d#voljno mx ta na blv a x t mrx e kal je vre brvdih i ondH e
brukitu i kvga ne ikvci na blu , vaju nox t mrx e vkolo po br5gx ma a ih x t (A).
71

brukitun, -o, -u, pred. -a, -o drijeban, odreen drijebom; Pvta je brukitu na (A).
brukit#nje, -o n drijebanje za ribolovnu poziciju ili lokalitet na obali potreban u
radu ribarske druine; vHki du n u mrb ke kal e grg v5tx t, pri nrgo bi brvdi pu rtili pul
pvtih u VHlu, bw li bi e rx bori atHli rddi brukit#njo pvtih. Na komadx ku rte bi e
nap5Hlo koj# je pvta, ondH e tf ku rtu uvx je dd e ne vxdi i butu u berx tu i v7k vHme vojr
i vxdi koj# ga je pvta ikocx la (A).
Brunwk, -a m, top. ime vulkanskog otoia oko 11 milja udaljena od Komie u
pravcu otoka vTca; Kal u vrlike Jmke furtfne, vrliku mure pr55cr Brunw k - pritvvri ga
e dvo kvja. Prx ko r5dg, tQ e ovr Dol7c, dx u jatogre, t#ti prvdre mure i podJli Brunw k
nH dvo d5l7. Na tr mu m#lemu pQtemu kojx u ndri mura prvvel on peno Jmkih miccw h.
vr je bw lo dobrv dvkle je bw lo lJpu vrw me, dvkle e je lovxlo jHtoge, dli, kdl bi ucinxlo lHbu
vrw me po pet-gt dun, po edan-van dun, dxgod i dret dun nHlo je ucinxt lHbu vrw me.
OndH i bw l kako jedun utopjenw k. O+kolo trbe umo je bw l lup vl mora. CJli kfj je bw l u
lupu i umo i cfl ca x cfl cfl i jedun tftanj, onf heku mura. N5x nxkal tw l dd i na
krHju, nH iguro, nrgo kakv da i u brode. U+vik je truh bw l u trbi xto keda dd i u brode. I
t7 amo7, tw truh, t7 iulHcija, ivvt u pxlu, ti hek mura...Prvpju i pvl noge tw l
kflpe mu ra, onf heku (E2 8,1); toponimi: blv ol Brun5 k7, x ka ol b l7, Kalafut,
Mondanuva, xka ol Mondanuve, terHlo ol Mondanuve, C# rno Plvca, x ka ol C#rne Plvce,
terHlo ol C# rne Plvce, Cef, xa, Konblx, xka ol Kon#lih, Po Dibvkemu, Bocx ol Mutawna,
Mutaw n, ValQcje, xke ol ValQcjo, Kagarrla, xka ol Kagarrle, IgrHlie, Opidul, BarHke,
terHla ol bl7, Jeer7, Tabrla, Vrlu dr5lv, Vrli Volx, M#lu dr5lv, M#li Volx , bdw v ol
C#rne Plvce, Plvca ol Brun5k7, Kavalw na, Glov7 ol Kavalw ne, v#nki Mutaw n, Netarnji
Mutaw n, BHnak.
brutul7t, -un pf. ispriti kavu; Vamx brutulw n pok brutuluj rekovicu urn ol kafg
da morr mo kafe ikehot (A).
brutulwn, -a cilindrina posuda na dugakoj motki koja se na vatri okree oko osovine
radi prenja sirovih zrna kave; Teta Jovanw na je e ela i nHpe brutulw n i napenila ga
Hrnima kafg, a ondH ga je vartxla ndvar fgnja, a onH u Hrna unQtra ekola i cJlo je kea
avonjHla lJpin vvnjen ol kafg, ma cu kea, vonjHla je cJlo truda (A).
brutuluda, -e f jednokratno prenje kave brutulw nom; Vre je vJta puk e vaj7t
naprHvit vr e brutuludih da bede a vHkoga (A).
brutulun, -o, -u, pred. -a, -o pren u prilici za kavu; KafH je brutuluna, vaj# je
amlxt u mainw n (A).
brutulbv7t, -bjrn impf. priti kavu u prilici; Nvna je rla na bancx u komwn i
pvcela brutulb v7t kafe u brutulwn (A).
brutulbv#nje, -o n prenje kave u prilici; A ondH je pvcelo oparbv#nje obxda,
kehonje, pecT nje, brutulbv#nje kafg (A).
bu, excl. - uzvik plaenja; OndH u on7 dvu pvcela v5k7t bf, bf dd bi ga ptritrHili.
bfb, bob7 m bob (Vicia faba); Teta Dm7 je prodbvHla bfb. OnH bi prodbvHla bfb u
levandfru i lwpo bi bwla ikehola bob7 (KF 77,1); Ol bob7 bfb, ol hrrba hrgb (prov.)
potomak je slian roditelju.
bfb, bob7 m morski rai nametnik, esto se nae na ulovljenoj rai; bfb je jeln7
vurt ugnka ca bede na rxbi kal e ejme (A).
72

Bfb, Bob7 m top. - rt s june strane na poluotoiu Bud u Komwkuj VHli; na dregu
pfntu ol Bob7 empra v#nkin x kima (G 10).
bubarwn / babarwn, -a m podbradnik koji se stavlja djeci da se ne uprljaju kad se
hrane; Butu j m#lemu bubarwn dd ti e ne iporku (A).
bb7t, bQbon impf. 1. lupati; Kf onv bQbo na gfrnjemu pode? (A); 2. trebati, uiti
bez razumijevanja; On7 bQbo po va dun a polox t x pite (A); 3. fig. jesti neto dobro i
obilno: Mw bQbomo po mgu (A).
bebica, -e f bublica, dvopek, bikotina; Ju nujvee vvlin fjutro imocx t u bJlu kafe
dvw bebice (A).
bebiko, indecl. m vrsta enske frizure s kratko odsjeenom kosom, ogoljenim
zatiljkom od uha do uha i ikama na elu; Otrx gla e je na bebiko (A).
bb#nje, -o n 1. lupanje; Ceje e nx ku bb#nje (A); 2. fig. biflanje, uenje napamet;
Dodx jolo mi je vrj ovf bb#nje a x pite (A).
bbvtac, -vlca m udarac; Dobx t e dvu bbvlca kdl te apu n! (A).
bubrwg, -a m bubreg; U!n e je rabolwl na bubrx ge (A); ivw kako bubrwg u loje (A).
bcHlo, -a m sprava za muenje mora, tap sa krunom ploom na kraju kojim se
udara po povrini mora radi tjeranja ribe u mreu u ribolovnom nainu bc#nje; apul je
bucHlo i pvcel je bc7t i pruve (A).
bc7t / pre barwl, bucHta m, ZOO vrsta nejestive velike okruglaste ribe (Orthagoriscus
spp); Buc7t je Hbara (strailo za ribu) kdl e lvvi na ardrle, jrrbo, kdl e poj#vi buc7t, v7
rx ba x ne (pobjegne), x de u lnv i ne mv re je ujut (A).
bc7t, bQcon impf. 1. mutiti more; TQ su bwle bvte kojr su se odbijHle ol kv ja kakv
je mu re bcHlo (C-VB 318); Kapitun e je ravnul po tr mu kojxu, jer je mure bcHlo po
vrlikemu i po mvlemu kvju (C-VB 319); 2. tui pvbukom (bucHlom) po povrini mora;
I+li u bc7t na uHte (A) udarcima tapom sa krunim zavretkom (pobukom) po povrini
mora plai se riba i tjera u postavljenu mreu stajaicu; 3. more umi; Ma mure je tHko
bcHlo da mornur nw cfl kal mu je kapitun dovJkal: Fundo peruncu! (C-VB 320).
buc7t, bQcon impf. nain ribolova plaenjem ribe koju se udaranjem pvbukom (tap
sa okruglom ploom na vrhu) po povrini mora tjera da ide prema razapetim mreama gdje
e se zaglaviti; Bwli mo pol BJle twne bc7t na uHte (A).
Bc7t, -Htam, antrop. osobni nadimak; Un je bil ol Bucatovih pok u ga voli Bucat
(A).
BucHtova Potrja, -e f, top. lokalitet na sjevernoj obali otoka Sveca; butHli mo
v#re ol jHtogih po BucHtovuj Potrji (A).
BucHtovi, pl. tant. -ih m, antrop. porodini nadimak prema ribi bucat; T#ti u prw
ivx li BucHtovi (A).
bucul, -bl7 m - otvor na cisterni, obino od krova cisterne uzdignut etvrtast otvor kroz
koji se grabi voda siem: Domwna crxpje vvdu na bucul ol te gutw rne (VF 33,6).
bc#nje, -o n uzburkano more Mc#nje dovedr bc#nje (prov.) tiho vrijeme
znak je za promjenu vremena.
budgl 1. mrea stajaica koja lebdi izmeu dna i povrine; budgl je visok oko15 m, a
dug oko 33 m, oko mree je veliine 16,5 17 mm; teina olova je tolika da pluto ne moe
73

drati mreu na povrini pa mrea tone; mreu dre drvene bavice (barwlci); etiri budela
spojena zajedno predstavljaju jedan par mrea vujga ili ardelura; jedan par mrea (etiri
budela) dri pet barwlcih vezanih za poetak ili spoj budrla; budrli hvataju sardele na taj
nain da se riba zaglavi u oko mree; budrli su bili od pamuka pa su se teko odravali;
najbolje sredstvo za njihovo odravanje bila je rujuta - tekuina koja se dobijala od mHrke;
Jeln7 purtg njaca rx bola je budrlima nH Biovo (VF 4,1); U JQrkovicu u Jrkini tr5 bx li
budrle (G 2); U trojxcu mo noxli cetxri budrla mvkro (VF 8,2); 2. vrsta mrenog materijala
(mbh7) namijenjena za pravljenje mrea sardelara: Mbh7 ol trHte vula e je tg g, a mbh7 ol
budrlih v#la e je budgl (A).
Budxhovac M#li / M#li Budx hovac, -a m, top. otoi uz zapadnu obalu Budxhovca
Vrlega; Na Budxhovac M#li x mo peno eromHda (A).
Budxhovac Vrli / Vrli Budx hovac, -a m, top. otoi u blizini sela Rukavac na junoj
obali Visa; Na Budxhovac Vrli bw lo je lojg ol kojrga je bwl nujboji plbv7c (A).
budx hovaki, i, -o, -u, Nw bw lo bvjega v5 n7 ol budxhovakega pl#vca. TQ je VJko
vinarxja pecijulno cvHla a Tw tota. TQ je bw l plb v7c ol petnHte grbdwh (A).
budjTnje, -o n buenje; U!jutro je budjT nje rHno, vaj# e ut7t prw fnca (A).
bef, excl. onomatopejski uzvik za udarac; I fn njr ga bef u txkvu (A) udario ga je
u glavu.
befat, -o, - u, pred. -a, -o izraz lica koji podsjea na masku Arlekina (Arlecchino);
Imul je befatu fHcu (A).
Befati, -ega m, antrop. osobni nadimak; Pokvjan Mwle Befati vnovol je vatrogHnu
ocijetud u Komx u (A).
befato, adv. prema modelu izraza komine maske lika Arlekina; LipH ti je ov7 glbv7
ol gnjxle, dli i je naprHvil mHlo be fato (A).
buf7t, -un impf. bubriti upijajui vodu; Potopx li mo kajx nek7 bufu dvo-trw duna
puk e tHko atanj7t (A) nee putati vodu.
befi, pl. tant. -ih 1. djeja igra gaanja kamena kamenom: igr7t na befe; 2. igrati se
udaranja: Netko je prema drugima okrenut leima, a pod mikom lijeve ruke, kojom zaklanja
pogled, provuena je desna s pruenim dlanom; netko iz grupe ga udara rukom po dlanu, a
on pogaa tko je; ako pogodi, spaava se, a na njegovo mjesto dolazi taj koji je otkriven;
cilj igre je izbjei udarce; Kdl mo bw li m# li volxli mo e igr7t na befe (A).
buf#nje, -o n bubrenje upijanjem vode; Kajx tojw vej trw du na potvpjen, buf#nje je
gotvvo, bx t e atanjul (A).
bugHva, -e f vrsta loze i sorta autohtonog vikog vina; rauna se da je ova sorta prva
sorta loze uope u hrvatskim krajevima budui da su je vjerojatno donijeli Grci u vrijeme
kolonizacije Visa u 4. st. pr. Kr.; MJ mo u Nb rpx nu imHli bugHvu ol kojT mo cinxli prork
jer je lHdor nu l dxgod bxt i do dvotx oan grbdwh (A).
buh7, -e f, G pl. behih / bfh buha (Pulex spp); DeperHlo e je buhuc prvtiv bfh i Htu
je bw l buhuc dQal u prrciju (A) buha je imao dobru cijenu.
buhgre, pl. tant. -ih f enske platnene cipele ravna poplata; Noxla je one prw njanje
buhgre (A).
74

buhuc, -bc7 m buha (Pyrethrum cinerarifolium), grm koji cvate bijelim latiastim
cvjetovima; Prw rHta odwl e je buhuc. Buhuc je bwl u prrciju i vHk ga je bdwl (A).
buhorrina, -e f, G pl. -ih / buhosrrin tokica izmeta buhe; Ma tQ e jedv7 vxdi, tQ je
kako buhorrina (A).
bujHca, -e f vrsta tikve ili, mogue, bujna velika tikva; txkva bujHca: Ratrkla mi je
rk7 kako tx kva bujHca (A).
bujgl, -rla m zranica kotaa ili lopte; Probwl mi e je bujgl ol kol7 (A).
bujgl m7ntel, -a m nogometna lopta; Ipomxnjen e kal mo bwli dobHvili bujgl m7ntel
a igr7t na balfn. Puk je vajHlo pf u kojf l#ju pol rwvu a vagt pfmpu d ga napump7t
i kordngn vc 7t di je bwlo prixceno a napuhov#nje (A).
bejit, -wn impf. uivati; Jo bujwn glrdot kakv mi wn lavuru lojg kako pr#vi teuk
(A).
bujuta, -e f posuda za sterilizaciju kutija sardina kuhanjem u vodi; MeHli mo tanjune
kHtule u bujutu rddi teriliHcije (A).
bujfl, -a m kabli za izbacivanje mora na brodu; okrugla drvena posuda s dva uha i
pominom okruglom drkom provuenom kroz uha posude; zapremina posude je od 12 do
15 l; primarno je namijenjena izbacivanju vode iz broda; i crxpje bujflon mure (VF 90, 4);
Mw dvojx ca mo udJja pomvgli rx boru, ipeli brfd bujflima i vpet molHli da frx ku mure
napeni brfd (C-VB 319).
bfk, bvka 1. strana tijela, bok: U+ glovu ti i e buk; 2. uvalica, zavala, udubljenje u
ravnoj obali mora; 3. strana broda: Tri vrlike bvte jeln7 a dregun i jedu n j#ki rr ful,
nbgnx li u non brfd na drni bfk tolx ko da je agrHbil m#rtvun bundun, a prx ko kvart5 r7 ol
karmg ukarcul je jedun kelap. Kdl mo nHu bracgru nakarcHli v5n7 u bHcve, atvorxli
bukapfrtu, pritT gli incerudu i ucinxli provx tu (C-NK 315).
Bfk ol Bxkupa, Bvka m, top. uvalica kod izboina stijene koja podsjea na biskupsku
mitru kod spilje Medvidina na rtu izmeu istone i june obale Bieva; PaHli mo bwli Bfk
ol Bxkupa (A).
Bfk ol Galijfle, Bvka, m, top. lokalitet na otoiu Galijfla; Na bondu ol otra je
Bfk. T#ti e apu a kruj vee brod za obalu (A)
Bfk ol Knjgerata, Bvka m, top. uvalica kod rta Knjg erat na punti koja sa zapada
zatvara Komw ku VHlu; BJli mo po Boke ol Knjg erata (A).
Bfk ol KQjih Intrwgih, Bvka m, top. uvalica podno lokaliteta Kfji Intrwi na zapadnoj
obali otoka Bieva; urgHli mo e u Bfk ol KQjih Intrwgih (A).
Bfk ol Medvxdine, Bvka m, top. uvalica kod ulaza u spilju Medvidina u uvali
Trejavac na junoj obali Bieva; Pvceli mo itend5v7t parangul po Boke ol Medvxdine
(A).
Bfk ol Meupfrta, Bvka m, top. uvalica u uvali Meupvrat na istonoj obali otoka
Bieva; urgHli mo u Bfk ol Meupfrta (A).
Bfk ol Mlilkgga RHta, Bvka m, top. uvalica kod rta Mlilkw Rut na zapadnoj obali
otoka Visa; Po Boke ol Mlilkgga RHta adx la non je mrx a (A).
Bfk ol Txhe, Bvka m, top. uvalica u uvali Txha u blizini sela OkjQcina na sjevernoj
obali otoka Visa; Pvceli mo me7t parangul po Boke ol Txhe (A).
75

beka, -e f 1. otvor; l#li mo na beku od pxle (R 9,60); 2. otvor na palubi broda;

veliki otvor u sredini leveta; Levet xmo vrliku beku eri brvda koj# e atv#ru bukapfrtun.
bukalwn, -a m nona posuda; PrJ e je deperHlo bukalw n u kHmaru pol potrju dd e
covxk prxko nvi mvre popi7t (A).
bukalinvte, indecl. f nona posuda; t#ri ajrtini, kakv u u onf vrw me bw li gopod7,
imHli u divfjku. OnH njin je rc dxla, cx tila, pr#la, prol5 vHla kxble i vHrcine, kehola njin. A
kdko je t#ri ajrta dQal e tarut, dxgod bi ga vod7 bwla privHrila dko mu vHrcina nw bwla
bl5e. I tHko jelnrga jetra ovr fn divfjku i gfrnjega pod7: Lukrrcija, purta mi bukalinvte
A caw jr tf? Ne raumw n. O!rko dxo, purta mi bukalinvte! - A ca jr tf bukalinvte?
Orko dxo, vHrcina! A varcJna, tHko rr cte, vlma u von je donw t. A Hl mi,
Lukrrcija, vej nw potrxba vHrcina nego Qhe mudunte, urko dxo! (VA).
bukapfrta, -e f drveni poklopac, obino u dva dijela, koji pokriva otvor (buku) na
palubi broda; Kdl mo nHsu bracgru nakarcHli v5 n7 u bHcve, atvorxli bukapfrtu, pritT gli
incerudu i ucinx li provxtu (C-CPB 314); J# on pomvgal (doivio) da je bukapfrta ol
pravnjg purtrle priletx la cJli brfd i po karmx pHla e more. Kakv je brfd udrwl obo kelap,
kakv je pruva trxkla vlma je bukapfrta iletxla i finxla e more iz sjeanja Tonka Boania
Gruje.
bukwn, -a m grli boce, bocuna; BJla je jeln7 lJpo bvca a rakxju i degakin bukw non;
fig. drugo je njr mu bu5 v7t bukwn (A) ljubiti grli od boce, to jest piti alkoholna pia.
bekula, -e f 1. otvor na krmi broda kroz koji prolazi osovina propelera; Molb jr mi
brfd mure kro bekulu; 2. fig. mar: Ne jw j peno etokv, utxt e ti bekula (A).
bekva, -e f riba bukva (Box boops); Vrlo bekva kal je frik7 ne bojJ e nu jboje rx be,
hve lro vli pecrnu.
bekvica, -e f 1. vojna knjiica; Hrb nx na mxto bekvicu (A); 2. fig. protxt kvmu
bekvicu rei kome kritiku, ukoriti koga: Protw l on ju njr mu bekvicu, da mu tf vej nxkal
ne dQ jde nH pamet (A).
bukvwna, -e f, dem. mala bukva, vrsta ribe (Box boops); kdl mo bwli dic7 lovxli mo
na tenjicu bukvwne na Mlw n ili na mle (A).
bukvum, -Hma m mnotvo bukava; U+joli u pQtega bukvHma (A).
bukvura, -e f vrsta mree stajaice za lov bukava; ButHli mo dvw prce bukvurih a
ujut koji kwl da x momo cu a jx t (A).
bfl, -a m crveni prah koji se je koristio za oznaavanje vodene linije broda; kroz taj
prah protegla bi se nit (prrja), a onda se ta nit nategne od prove do krme prema mjeri te
nategne i pusti u sredini tako da ostavi crveni trag na boku broda; na taj nain oznaavale su
se i linije za pilanje balvana za gradnju broda; Drw vo e injbjr bflon tHko dd e natTgne
prr ja kojQ e prw butu u bfl i tHko otHne xnja (A).
bela, -e f 1. marka; wn mi kQpjo bele puk bi te amolwl da mi du ako dobxje kojf
pJmo i trHnih r moj (A); 2. oteenje lista na biljci od grada ili bolesti; Vx dil on na
lJu ol log nxke bele kakv da je pul gru d (A).
bul7t, -un pf. otetiti list voke krupom ili boleu koja izaziva tokasto oteenje;
Jei vxdil ca jr gru d bulul lojg (A).
bulrta, -e f raun; plbtxt bulrtu: Plotx t e tw mrni bulrtu kdl te apun (A).
76

bulet7rij, -a m zapisnik; DQal je na tergn d7c i jeln7 g nko ca je na mHkinu ol

pi#njo cinxla bulet7rij (A).
buletwn, -a m cedulja; OndH mo e ikarcHli u New York i buletw non nH pari. THko
u bruve pvpri vodxli (R 5,105).
belica, -e f, malo tokasto oteenje lista uslijed grada ili bolesti; Glrdoj ovr belice
po lJu, parw da je nxko bvlet (A).
bflica, -e f rana, u djejem jeziku; A dx i e, wne, udrwl? Da ti mHma vxdi bflicu (A).
beliga, -e f osoba koja radoznalo pretrauje; Ma koj# je fn beliga! vr mi je tv#ri
viitul, a vxdit hve cu nu (A).
bulig7t, -un impf. radoznalo pretraivati; Ma vx di tw njf ca on7 buligu po kafr tima
(A).
bulig#nje, -o n radoznalo pretraivanje. Da mi vrj n5x buligul po mojw ma tv#rima.
Dvta mi je tvfga bulig#njo! (A).
bulwn, -a m - u igri kuglama (balotama) mala kugla koja je cilj kojemu igrai nastoje
to vie pribliito svoje kugle baene iz daljine; Njr mu e je balvta dobvta tHkla bulwna.
VajHt e pecot reulo i prov7t pogodxt i balvtu i bulwn (A); v. b7k.
Bulwno, -ota m, antrop. osobni nadimak; Ipomxnjen e kdl on i Bulw noton igrul na
balfn (A).
Buluda, -e m, antrop. osobni nadimak; Pokv jan Bulu da bwl je peno pantominfi
covx k. Bwl je nujboji u elv a prbvj7t facg nde (A).
Buludini, pl. tant. -ih m osobni nadimak; Buludini tojg u nvvu keu na Tumbfn (A).
bulun, -o, -u, pred. -a, -o 1. (o listu biljke); Dobrv je grud ruvinul lojg, vr je lJe
bulu no 2. (o pismu) nalijepljen potanskom markom; vH u pJma buluna (A).
bultx ja, -e f boca, butelja; Donex mi jelne bultx ju v5 n7 (A); u predjelu elv govori se
bultxja, u ostalim dijelovim, u Vrluj Bundi i M#luj Bundi govori se butilja, a u OkjQcini
butija; v. butilja, butija.
bultijfn, -n7, v. butiljfn.
bfnj / bfm, -a m 1. bum, deblenjak, donji kri kod etverokutnoga jedra; 2. donja
motka jedra trg va, 3. drvena ili eljezna obla motka, privrena za podnoje jarbola i od
jarbola koso uspravljena prema gore, a na ribarskim i teretnim brodovima slui za dizanje
tereta s pomou vitla; A+li kal je brf d udrwl () nadrrtil e je i dobvta me je onw jurbul
apul i onw bfm (R 4,95).
bfm u onomatopejskom izrazu bxt bfm bfm biti lak na rijeima, razmetljiv, hvalisav;
Ma ca r fn mr ni prb vj7t, fn je umo bem, bem (A).
bfmba, -e f - bomba: pecole u bfmbe (VF 45, 4).
bfmbalo, -ota m razmetljivac na rijeima; Ma nemfj mu nxta vx rovot, fn je jedu n
bfmbalo kHkega nw u Komxu (A).
bumbabHla, -e f veliko slavlje, pirovanje, zabava s puno hrane i pia; BumbabHla je
trHjola trw duna (A).
bumbakee, pl. tant. -ih / bumbakfs enske gae s kratkim nogavicama od pamuka;
OnH je deperHla a wmu debrle bumbakee (A).
77

bumbarHca (Lucilia spp) vrsta velike muhe; Bwla mu je krHta kako vrliko mh7
bumbarHca nH nu (VF 19, 4).
bumb7t, -un impf. 1. bubriti; Potopx li mo kajx u Lucx cu jrrbo je trkal. Nek7 tojw
dvo-trw duna, nek7 bumbu (A); 2. pretjerivati u velianju neega; Nemfj mu nxta vxrovot,
fn je Bfmbalo, fn umo bumbu (A).
bumbawn, -a m pamuno platno; Kpxla on mfu jelnr gHe ol bumbawna (A);
Ot#l mi je jedu n retu j ol bumbaw na pu k u mu polx gHe i tHvit prce ol trga retHja (A).
bumbck7t, -Tkon impf. 1. pretjerano piti alkoholna pia; Nw njrmu mbrk7 kHpjica,
vvli fn bumbc k7t (A); 2. razmetati se rijeima, pretjerivati u izjavama; Ne vxruj mu nxta,
fn vvli bumbc k7t (A).
bumbck#nje, -o n hvaljenje bez pokria, hvastanje, razmetanje rijeima; Dvta mi
je njegvvega bumbck#njo (A).
bumbrta, -e f pipeta za neku tekuinu (strojno ulje); Doduj mi onf bumbrtu nek7
polmHen mHlo ovr vwde (A).
bfmbit, -in impf. iron. piti alkoholna pia; Nw njrmu murko popx t, vvli fn bfmit i
v5 nv i bx bite (A) (estoka pia).
bumbw, a m nain bacanja kugle pri boanju bacanje kugle u visokom luku; Pogodwl
je balvtu bumw on (A).
bumbi7t, -un impf. i pf. 1. u igri kuglanja (balvte) gaati protivniku kuglu bacanjem
kugle u visokoj paraboli; U!n dobrv bumbiu (A); 2. pogoditi protivniku kuglu gaanjem
kuglom koju se baca u visokoj paraboli; Ca mx je balvtu bumiul (A).
bumbi#nje, -o n gaanje protivnike balvte kuglom koju se baca u visokoj paraboli;
Jei vxdil kojQ je ovv bwlo bumbi#nje (A).
bumbuk, -bk7 m pamuk; BJla je e tu dv ba mrxa ol bumbbk7 (VF 19, 8); Jxdra u e
cinx la od lHna i ol bumbbk7, dli vre u durHla od lHna i bJla u lHgjo (A); Kpx la on a
mfa dvw lJpe gee ol bumbbk7 (A).
bumbuna, -e f bombon; Ma ca e dxci druge ovr bumbu ne! (A).
bumboncwn, -a m, dem. bomboni; O+vo ti jedun bumboncw n a prolb dx t jQta (A).
bumb#nje, -o n razmetanje rijeima, pretjerivanje u izjavama; Dodxjolo mi je njegvvo
bumb#nje. U+vik recr deplo vre nr go ca jr (A).
bfmbul, -a m glavno i najvee od tri zvona u kampanelu Crkve sv. Mikule u Komii;
vonw bfmbul u Mfter (A).
Bfmbul, -a m, top. brijeg na zapadnoj strani otoka Sveca; I+al je na Bfmbul (A).
bumbunjgra, -e f 1. bombonjera, pakovanje bombona; Kpxla on jelne bumbunjg ru
a poplng pf u vxite u mojg kmg (A); 2. staklena posuda za dranje bombona; Ipomxnjen
e jelng lJpe, ol mvdrega cakl7, bumbunjgre ca jT je mHti bwla dvbila na letriju kal on bwl
m#li (A).
bumprr, -a m v. bomprr.
bunegrHcija, v. bonegrHcija.
bunrt / bonrt, -a m kapa s kratkim iltom; U+vik je nowl nH glovu jedun benet i
vrlikin frontwnon (A).
78

Bnx ca, -e, top. u izrazu BQna i BQnxca: Ma ca r mi obo njr mu govorxt, fn je
paul BQnu i BQnicu (A) proao je puno u ivotu (pregazio je rijeku Bunu i Bunicu).
bunur, -br7 m bunar; U Potvku je vrliki bunur dx u g nke hvle grvcima vaim7t
vvdu, a v#jka je t#ti napb jHla konjr kojr je dbrHla u tHlu (A).
Bunur, -br7 m, top. lokalitet na zapadnoj obali otoka Bieva u blizini uvale Pvtok;
Pvceli mo itend5 v7t parangul defura Bunb r7 (A).
bungra, -e f maska, obrazina; I mon
+
jelne bung ru pvk u ti je d7t a u mHkare (A);
esto se javlja u izrazu mHkara bungra: Pr#vo i mHkara bungra (A) kae se enskoj
osobi koja se pretjerano naminkala ili, uope, izgleda pretjerano ekstravagantno.
benja, -e f 1. kamena okrugla kuica s karakteristinim stoastim krovom sloenim
od kamenih ploa; Na vurh BHcvice n#al on reevine dvw benje kojT u t#te bwle ugr#djene
a onr kojJ u cvHli tr# u a prHtit gearke brvde hve nap7t Komxu. traHri u t#ti
tuli nf i dun kal je bwlo v pano ol gearih i ondH bi dxmon aviHli mx one da grc df
geari nekH e cin prw apHju kuvg nta (A) (konvent benediktinski samostan, njegova tvrava
koja je sluila za zaklon od gusara; 2. grubo tesano lice fasadnog kamena; Kpwl on dret
mc trwh benje a ugrbdx t wd (A); 3. ovjek zaputen; v#li u ga benja, jer je bwl nr uredan,
apQen (A).
benja, -e f vrsta jedra na viejarbolnim jedrenjacima; Govorw l je ot7c Bwmbotu dd e
ga pol7t u Mlrlke u mece i evik mu je pr5 twl dd e e po jurbulima penj7t i benje potc 7t
(A).
bnj7c, -Qnjca m - staja za tovarnu ivotinju: al bug je dul, kump7re, rafmi ti, t#ti
je bnj7c njegfv, Tavrle bnj7c (VF 15,3); DQli mo mw do nxkih keicih, m#lih kako
bQnjci (R 1,68); Poznati brwndi (puko govorenje ili dijalog u rimovanim stihovima) O
Herg nda, rx lo ol kQ nca / a kv ga gr# di otv bQnjca? Ta bex de me ne tHre / ovv gr#din
a tHke tovHre.
Bnj7c, BQnjca m, top. lokalitet na otoiu KHmik blizu june obale otoka Sveca;
Lovx li mo na k#njce na KHmik po BQnjcu (A).
bfr, bvra m bor: beta e pvl bur, vrxu pvdo e, vrxu nHdo e i t#ti pripw (VF 18,
3).
bfrg / bfr, indecl. samo u izrazu rvba bfrg / bfr nevaljala roba; Nxto ca ne vrJdi,
ca je za hxtit. MJ bxmo bili rrkli rvba bfrg (A).
bera, -e f hladan vjetar iz pravca NNE; znaci: n7k a be ru je kdl u nH goru, na
terafg rmu vbloci. Tg mo v bloke v#li lw gne. TQ u prodeeni v bloci pvput lwgne; kHl
bimo bwli vx dili tr lwgne pvvar Mvora, u pfrtu mo t#li (VP 3); Kal pQe, vaju n7t da
vxtar ux e ol dr vet frih fjutro i da je nu jjHciji do fre poplng. TQ je trrac vl lneva. TQ
e veinfn odnvi na beru. Do dr vet frih f jutro d#lo e po beri jx drit, dli pv li drvet
frih vaju kal7t jx dra. Ond7 blx zje nvi vpet pHde (VP 3); kal u nH goru lwgne - bera (VP
6); kal wmi na Majrlu lampu bera vli gregolevunt (VP 6); Vrliko je xga ca potvord5 jr
da je u Kvarnbre bera (VP 13,2); MHrac e nominu berima. MarHc je jHrac (VP 7,3); Rekli
mo pa#ni pft da dko utar ne recevw da e jego. Ali utar je recevwl i bJla je bera (VP
13,3); Kal je i bu nde ol utra, fncenjok je n7k j#kega jega, a i bunde ol tarmuntune,
n7k je a j#ku beru (VP 11,4); Nw x ge koj# je n7k a j#ku beru. Jv je vrw me tx midnu;
u pulgntu je bw la modruvka keda dd e prxko noi aph7t vxtar ol gorg - bera ili da
79

grg go (VP 11,4); Ovv vecer7 vHki rx bor nu da tuku da pQe be ra. No7 e ph7 t bera
jrr u u pulgntu lwgne. Gor7 purgu, a tf nvi vxtar onr lwgne, onr protT gnute vbloke, pul
garbwna. TQ je tf nH tu bera (VP 21,5); t7lno potT e nH goru tHko da bi mvgla aph7t
bera ili gregu j (VP 30,9); Na m5 ne je tHko lwpo konfermHlo vrw me i m#lun kaludun i
Majrla e je vx dila puk on racunul da e bera aph7t (VP 30,11); U garbwn se je ucinxla
m#lo rrika aluj #mega mu ra. OvHko Hrija govv ri da nw bere (VP, 22,12); frazemi: bera
dognu: dli kdl je dognHla bera, bJlo je vrga (VP 29,8); bera dohxti: BJle u lwgne nH goru,
dli do nu bera nw dohxtila (VP 27,5) bera dQjde: pok dQjde bera i ondH e du rxbot i uju t
rx be (E1 6); bera konfermu: Mvre lakv konferm7t bera (VP 18,3); bera olgovvri: Dan7 je
phul maitrul, a vecer7 nw xal vxtar na kru j, nw olgovorxla bera (VP 8,1); bera potvbrd5jr:
prx nu e je ucw nil neverwn nH goru i aphHla je bera koju potvard5 jr da bi vrw me mvglo
igfro tabilx t (VP 8,6); bera pQe: konfermHlo je dflnju vrwme i maistrblgn, a prxko nvi
berun koj# je nH goru dobrv phHla (VP 20,7); bera refinu: Dvoticetxri fre prw pvcme
m#li juwn, juw n, juw n, juw n i ond7 xli pojacu x li refinu bera (VP, 4,1); Na kvorte bi
mvgla refin7t bera jrr je penat v l mieca (VP, 7,3); bera ucinw: Prw tfnda je lampHlo na
Majrlu, a kal wmi lampu na Majrlu, t#ri rxbori u govorx li dd e ucinx t gregolevunt vli
bera (VP 23,3); bera apQe: Kal srde u utar, ond7 apQe bera (VP 3); bera je bera: Bera
je x to dflnju vrwme, dli njQj emo rr da je bera. Mvre e rr da je dflnju vrwme, ali x to
e recr da je bera. Dojr njuj e vHznoti (VP, 5,1); ol bere apbv7t: Is berun vaju rfke
otukov7t i apbv7t grx cule, i jaglx ce e koti apbv7t (VP, 13,12); pf na beru: Ako x de
vx tar na beru (VP 21,4); marcuno bera: a T dmega, cetarnajetTga i dvudeet i parvgga
mu rca bx t e bere (VP); rto bera: Ng lnemu e vxtru ne recr da je rti, nrgo umo beri
(VP 2,1); provizude ol bere: racunun dd e vl kvorta do prw tfnda jedun dun bxt vrwme
varijHbilu, veinfn jego i proviude ol bere kojr e kr#lko dur7t (VP 6,11); bera pokorea,
bera cxto en7, bu nda ol bere; poslovice: Bera je vtruv mura i krHja; t#ri rxbori i mornorx
govorxli u da prw igarHju trw idxnove brbdr nrgo trw marcune bere (VP 28, 2); Kal bera
puteje, ne putfj tw, jer van je brHe ixla, a devTtega pHmetnega ucinxla; Kal gor7 poldx re
bera znak za buru jesu oblaci iznad planina na kontinentu; Ne veelx e nonfj vedrinx,
ni vblocnuj beri.
berba, -e m v. bu rba.
Bfrbica, -e m, antrop. osobni nadimak; TQ mi je rrkal Bfrbica (A).
burbet, -a m loe napravljeno vino, najee vino pravljeno dodavanjem vode i
eera; Ma tf ne lx ci na v5nv, tQ je #mi burbet (A).
burbut7t, -un impf. patvoriti vino; Nw u njrga dvbrega v5n7, fn burbutu i vodfn i
cekaron (A).
burbut#nje, -#njo n patvorenje vina; A fn nxto burbutu po konvbi, dodbjr cekar i
vvdu na m7t i mxli dd e me privHrit i otwn njegvvin burbeton ol v5n7 (A).
bfrd, -a m pravocrtna dionica kretanje pri cik-cak jerenju kada se zbog nepovoljnog
vjetra koji pue u provu mora mijenjati smjer kako bi se moglo savladati vjetar i doi cilju;
skretanjem poinje novi bfrd ( ili burdiuda / burduda); Vaju df pol Kobx lu a ucinxt
jxdra da mvremo intr7t u vHlu jelnwn bfrdon (A).
burdwl, -xla m skandal, galama, mete; I ond7 mo mw ucinxli burdwl, vrliki kundal,
kbr# nje (A); Ma tQ je bwl burdwl kHkega jv n5un do5vwl (A).
80

burdil7t, -un impf. praviti skandal, galamu, mete; I un e k#re, vJce burdilu da ga
cJlu uwtvo mvre cet (A).
burdil#nje, -o n pravljenje skandala, galame; I tf burdil#nje mrne je eri nvi
probdx lo (A).
burdw, -a m pri sidrenju barki tako da prova bude vezana za obalu, a krma na sidru,
u sluaju oekivanja bonog vjetra upotrebljava se ue kojim se povee krma za obalu kako
ne bi barku vjetar zanosio krmom. To ue je burdw; VajHt e vc 7t burdwe jrrbo dohvdi
j#ko garbinuda, a KomJki Pvrat je lHbu t#nje a brvde puk vaju vc7t burdw i larg7t
brvde ol rwve (A).
burdi7t, -un impf. jedriti cik-cak penjui se uz vjetar; Kal je vx tar de pruva nw
drega nrgo burdi7t (A).
burdiuda, -ude f v. burdu da, bfrd.
burdi#nje, -#njo, n jedrenje cik-cak pri kretanju broda uz vjetar; Ne mvre e br
burdi# njo jxdrit u vx tar (A).
burduda, -e f pravocrtna dionica kretanja pri cik-cak jedrenju kada se zbog
nepovoljnog vjetra koji pue u provu mora mijenjati smjer kako bi se moglo savladati
vjetar i doi cilju; skretanjem poinje nova burdioda (ili nvvo burduda / nvvi bfrd); Kal
mo purtili x Biova, n5mv xli drr to i PHrnekoe pul Komx e dd no ne hxti vunka
Barj#kih, nrgo mo apHli rvtu pul Kobxle i ol Kobxle mo jelnfn burdudun intrHli u
KomJku VHlu (A).
burdulg, -a m bava od 5-6 hl francuskog tipa (iz Boredeauxa); I+mon dvu burdulg a
pl#vca (A).
burdf, -o, -u, pred. -a, -o (o jelu) junat, koji ima vie juhe; NaprHvi brujrt neka
bede malo vre burdf da mv remo imocxt kreha (A).
burdfo, adv. junato, s vie juhe; NaprHvi brujrt burdf o nekH e mvre imocx t
kreha (A).
burgl, -rla vrsta stoastog klina (kavxja) za pravljenje upletaka na konopima; DeperHli
mo u krx nju vl broda i burgl a pjumbov#nje konvpih (A).
burwn, -a f, pl. -ih povjetarac iz pravca sjever-sjeveroistok, bura slaba intenziteta;
Kakv nw bwlo motvra, navigHlo e je po dbne ol rHnega jetra nu jpri a burwnon, a pvli
majitrb lg n. Poplng tukHlo je df u nxki pvrat, jer bi prxl vecer pHla bonHca (C-VB 316);
I#li mo na vel7 i paHli dwgu, ma bonHca je ku lma, nw fha ol vxtra. Vox li mo do
kHno e nu i nodxjoli e dd e no ap7t burwn ma nx ta (C-VB 317); osobine: Mure je
mw rno, burwn je, pf nte jHju. Kdl su burwni, kdl je da grg go, kdl u garkux ne, vrwme je
nu jtrajnxje (VP 31,12,88); Burw ni, garkeine, vxtri ol krHja nxkal n5e dobrx a rxbu, ni
kal e lvvi mrxima, ni kdl e lv vi parangb lx ma. TQ je Htu jer tx vxtri tx ru rxbu ol krHja
(VP 31,12,88); Ol finimg nta avrwla pocxmju ph7 t tHbili maitrblx. Po lneve maitrul, a
prxko noi burwn (VP 21,5) znaci: kal xde vxtar na kru j vrcer, kal xde u burwn, ondH je
igfro, igurx simo vrwme (VP 2,1); Kdl je modruvka u pulg ntu, dko je bw l prx ko lneva
maitrul, tf iaJvo burwn prxko noi (VP 7,1); Kdl je burwn, recr e vxtar ol gorg burw n,
tHbilu vrwme (VP 21,5); m#li burwn: TH ko je kvHrat ovanwl i m#lin burwnon, i vrlikun
koludun (VP 8,12); r ti burw n: Vrwme je igfru. r ti je burwn. rti burwn hve rr da
je tf pr#vi burwn (VP 2,1).
81

burwna, -e f konop koji bi se vezao za kuvr tu da se moe nategnuti jedro ispod vjetra
da bolje hvata vjetar kada se jedri uz vjetar: jxdrit ol burwne jedriti uz vjetar; Lakv je jxdrit
abovgnto, ma te vv ja ol burwne (prov.) lako je jedriti niz vjetar, ali je teko na vjetar.
burin7t, -un impf. jedriti uz vjetar: Kal e jx dri na vxtar, u u rcu, recr e jxdrit ol
burw ne ili burin7t (A).
burinrt, -a m uh bure, vrlo lagani vjetri iz pravca sjever-sjeveroistok; aphul
burinrt i mJ mo dvxgli jxdra (A).
burin#nje, -o n jedrenje na vjetar (u u rcu); Vxtar non je u urcu, vajHt e burin7t (A).
brx t, bQrin impf. kuhati neto povrno, na brzinu; A vvo bQrin bokf n brujrtia
(A).
bfrla, -e f ala; Nemfj e j5dx t, tQ u u mo bfrle (A); frle bfrle - N5 e frle bfrle!
(A) nije to ala, nije to lako.
Bfrla, -e f, antrop. osobni nadimak; Luka Burla je lavurol u tar Kit na makine. Bil
je oglehal ol ufra ol mHkin (A).
Burl7ndo, -ota m, antrop. osobni nadimak; U Kotwrnu je g mju w mol t#ri Burl7ndo
(A).
Burl7ndotovi, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; Uputwl e je fn ni onv ca
je prw bw lo t# rih Burl7 ndotovih, Pg petovih, a Rejw na a njwn (VF ?).
burluda, -e f ala; Bw l je covxk pantominf, volwl e je burl7t, a j# on nujvee volw l
njegv ve burlude (A).
burlHt e, -un impf. aliti se; NemQj e j5dxt tQ e nv no u mo burlu i tvbon (A);
Peno mu e je bwlo drugo burl7t i dicfn (A).
burl#nje, -o n aljenje; Bw l je covx k pantominf, bwl je a drQtvo, volw l je nu jvee
burl# nje (A).
burnj7t, -un impf. ii bez cilja, srljati; Ma kel tu burnju pv va du n? (A).
burnj#nje, -o n srljanje, kretanje bez cilja; Mura dobrv promxlit dx e pf i kel
e pa7t. Nx ta nw ol burnj# njo (A).
burnul, -bl7 m (v. brQ nol)
bfra -e f 1. torba; oblx pHli nx komur ol nu u bfru (VF 33,16); 2. fig. monja
testisa; Imu l je kf bfre (A).
burwna, -e f, dem. torbica; ImHla je jelne lJpu c# rnu burw nu kojQ je deperHla umo
a pf na mx u (A).
burt7t, -un impf. tui se rogovima; tuj vdaje ovrga jarh7 (jarac) jr rbo burtu (A).
burtHt e, -un impf. tui se meusobno rogovima; Glr doj ca r onr kor burtHju (A).
Bfrte, -eta m, antrop. osobno ime; Pokvjan Bfrte bwl je ulnji mrtar u kelu nH
Biovo (A).
Bfrtetovi, pl. tant. -ih m, antrop. obiteljski nadimak; Mw ke Bfrtetov bwl je viur i
imul je palagruu nku falkeu (A).
Burtx cini, pl. tant. -ih m, antrop. porodini nadimak; enH mu je bw la ol Burtxcinih
(A).
82

Burtx ca, -e m, antrop. osobni nadimak od obiteljskog nadimka Burtx cini (prema
imenu Burte); TQ mi je rr kal Burtx ca (A).
burt#nje, -o n meusobno udaranje rogovima (o rogatoj stoci); Jei vxdil kojf burt#nje
onwh kf? (A).
bf, bvo, bvu, pred. -7, bvo bosi pvcel mladi7k bxt. A bf! A Bulnji don! A gl#dan!
(VF 49,1); a papeci tv je bwlo ikxdono, tHro, nevfjno tHko dd on lrto otul bf (R 4,88).
bf, -a m busen; Jedun bf trbvg (A).
bf, indecl. onomatopeja za govor; ni e ni be (A) ni rijei da bi progovorio.
beak, beka m - uma: Dvvel ovw Vxkovi tHmo i terafgrme jfde a x beak (VF
1,13); Kal bi hodwl i beka, bwl bi e x dajega nakantul (VF 63,2); I ond7 g#ri vr drrto
kro beak (VF 4,88); a j# on fermul, u beak on e akrwl (R 5,98).
Busi, indecl. talijanski naziv za otok Bievo; javlja se samo u poslovici na talijanskom:
Tra Busi e Lissa, mar che te subissa (C-VB 320) upozorenje na opasnost Bievskog
kanala.
bux nac, -wnca m neka vrsta trave; A v#di je vHke trbvg: trvkota, x tnice, l#vka,
buwnca (A).
bfit, -in pf. poljubiti; rrmeta e nw mvgal prob5 v7t x meju trga vwta i un je dul
Ie karta da xde ol rkg do rkg da ga vx mv gu bfit. I ovJ ga je bfil i dul ga je onrmu,
onJ ga je bfil i dul ga je dregemu, dregi trremu (VF 93,2).
Buitlrh, -a m, antrop. osobni nadimak; Pokvjan Buitlrh imul je jelnrga tovarcxa
kojJ je bwl tvko m# li dd e na njrga nw nxkal ujHhol, a bwl ga je tHko iviciju l da n5 twl hodx t
dko mu vHku mHlo ne bx dul kf rogbc7 (A).
bu5v7t, -5jrn impf. ljubiti (poljupcem); Onx u mludi, nTka e bu5 jf; A t#ri pokvjan
lrgal je nH emju i bu5 jr g mju, vlma je bu5vol gmju (R 2,76).
bu5v#nje, -o m ljubljenje; Ml#di i ml# do n5e e nunke mxli bfit pri nrgo e
rukeju (A) (vjenati se). Nw prw bwlo bu5 v#njo po trudima kako dan7 (A).
beka, -e f nain oblikovanja forme trupa tradicionalno graena broda; TQ e je
lavurHlo po mealfni ili po beki. Po beki u e cxnili bukamgnti. TQ u lebr7 ol pruve i
karmg (A).
bukadfra, -e f proveni i krmeni dio brodskog skeleta; Bukadfru cing lebr7 ol
pruve i ol karmg (A).
bukamrnat / gnt, -gnta m pramana i krmena rebra koja se tradicionalno postavljaju
odoka, a time se daje individualnost svakom brodu; brodograditelji su se natjecali u tome
da im odoka postavljena rebra formiraju to skladniji oblik krme i prove i time su izraavali
svoje autorstvo; Kal se gr#di brfd, bwlo bi se nujpri tHvilo dec t7k do cetarnHte kurbih, tf
prema velicinx brvda, a pocxmolo e ol r5dg pul pruve i pul karmg. Blx zje pruve i blxzje
karmg u bukamgnti. TQ bi e bwlo opHolo trx kima i furmu pruve i karmg cinxlo e je ndoko
(E2 4.3.); Bwl bi hodwl bekon i glrdol bvre i cemxne, dli n5sx vx dil bvre i cemx ne, nrgo i
vxdil kurbe, rHme, kuvertrle, katwne, kolHte, bukamgnte, karvce (E2 3,1,1).
83

bukgr, -cr7 m ovjek koji ivi u gori; U Autr7liju j# on lavurul dvudeet gvdi
kako bukg r. 5 vx li mo e goru i pilHli tabl7, a nH miece ne bx vxdil nx koga nego u mo
onrga ca bi bwl kamij#non dQal prx vecer ukarc7t batblg ca mv jih po cJli du n pilHli (R 2);
U2n je rvba ol gorg, bukg r. Nr no fn po r#vnemu hodxt (A).
bukgra, -e f ena koja nije iz grada, ena iz divljine; Nr no ni ptg n hodxt, v#je e
kal grg . Pr#vo je bukg ra (A).
bukrt, -a m 1. umHrak; T#ti je jedu n bukrt borx ih (A); 2. fig. stidne dlake; apu l
on je jo a bukrt (A).
bukrti, -a m 1. umarak; T#ti je vlma pvvar nHe kee jedu n lJpi bukrti ml#dih
borxih (A); 2. fig. stidne dlake; I+mo on7 lJpi bukrti (A).
bet, -a m starinska enska potkoulja, steznik koji je obuhvaao prsni ko i enske
grudi: PrJ u enr noxle onw bet ca bx e bwl abotunu l na ramen7 (A).
beta, -e f omotnica, ulonica za naoale; Butu j oblr u betu dd ti e ne ruvinHju kal
ih nvi u epe (A); enH mi je ax la jelne betu ol kve ol mwha a noxt nvice ol rwa (A)
(kare za rezanje vinograda).
butwna, -e f enska potkoulja s grudnjakom; Obcx butwnu.
beula, -e f busola, kompas; NJ njin bwlo potrxba beule kdl u po rHtu biHli u Ituliju.
Beula njin je bwla tarmuntuna priko drnega rHmena, a tQ je bJla rvta pul Trrmitih. Tfn
rvtun e je nujvee biHlo jrrbo je nu jkrao (A).
buul7t, -un, impf. odrediti busolom smjer kretanja; Kdl i paul tepie 7l vaju
buul7t a ap7t rvtu ol Palagrfe (A) .
buulun, -o, -u, pred. -a, -o (smjer) odreen busolom; PHri mi e da n5e na rvtu ol
Palagrfe, nw onv buuluno rvta. Falx li u (A).
buul#nje, -o n odreivanje smjera busolom; Njxma nw bwlo potrx ba buul#nje. Onx
u nHli df na Palagrfu i br buul#njo (A).
butarg7t, -un impf. (o ribi) dobivati ikru; U mHu carnjfl pvcme butarg7t i kal apu
buturgu ondH je nujlaji (A).
butargun, -o, -u, pred. -a, -o koji ima ikru; Kupwl on kwl vrlih butargu nih carnjQlih.
Ald ca e kvHrit na erHvu! (A).
but7t, -un, imper. butuj / impers. beta, pf. staviti, metnuti; Dvx gli u velv ol pr5mg i
butHli ga nH dvi vhe a ucinxt tg ndu (G 10); Prx ko velH u butHli jxdro (G 10); THta je
avc ul na vHki kantfn ol udu ria po jedu n grvp, a ondH ga je imocwl e more, Hel i
butul nH glovu (G 17); vaju kvkota ebit a mu but7t gluvu u fundamg nt (VF 1,11); 7pa u n
mHku, beta je u vrxu (VF 2,11); I mJ mo ih dvx gli i mrx e i butHli u kxf i hxtili kxf e more
i njxma (R 5,98); Nujpri u butHli trga fvnta mocxt e vodu (VF 48,3); u n e vrelo ivQkal
i beta rvbu pol k7f (VF 5,2); Lwpo ga beta u konvbu (VF 67,5); da butHju krivx cu na mrni
ene (R 6,114); I brfd beta u mo na parvf polegu i vex ga (R 8,51); A+ la beta jx dra i vox
na jxdra (R 1,67); beta e t#ti na feru tu (R 1,70); bftat mrxe: ProvHt emo butHt mrx e (A);
beta e u lojg , bJlo je pvcelo krx t, i naobjx e t#ti (R 5,102); beta wa oznauje
naizmjeninu radnju stavljanja i uzimanja ili bacanja i povlaenja: I tHko dret-petnHte
pQtih oblr 7pa, beta, wa (VF 33,15); narativni imper. javlja se i s 1. l line zamjenice:
Bu rba je lavuru l na jru eme. I beta e ju i njwn. Beta e u beak, u dfnglu pil7t tabl7
84

(R 11,69); bftat komru kladiti se; fig. butHt e na polege lei u krevet (poistovjeivanje
ovjeka s brodom); butHt e trro - zapustiti se, zanemariti sebe; fig. butHt kehot zavriti
s priom: A+ la, beta kehot! zavri s tom temom, prestani, ne elim dalje sudjelovati u
prepirci; bftat na gvbota optuiti nedunog; beta e! ui!, ukrcaj se!, sjedni! ukljui se
u grupu! i sl.
butHt e, -un pf. staviti se: butHt e u parudu zabavljati se, provoditi vrijeme u
zabavi: I beta e ju , kupm7re, u paru du, apu j m#lu pv d ruku van du n! (VF 71, 8).
butgga, -e f samo u izrazu za djeju igru s koncima meu prstima gga butgga; IgrHli
mo e kako dic7 na gga butggu. TQ bi e bwlo raprenulo pHrte i ondH bi e prrjun
ikr5 Hlo imrju pHrtih i vajHlo je ond7 tHko nategnQtu prrju provukov7t (A).
butwga, -e f 1. prodavaonica, duan; Pfj na btwgu kpx vu kong rve (A); 2. radnja:
Potolu r je atvorwl butwgu (A); 3. fig. lic: Otvv rena ti je butwga (A) otkopan ti je lic.
Butwga, -e f, top. lokalitet na sjevernoj obali otoka vT ca; T# ti je bJla jeln7 bu rka pol
Butwgu (A).
Butwga, -e f, top. lokalitet blizu sela OkjQcin, kod uvale Tr#vna; Pv celi mo me7t
parangu l po Butwgi (A).
butiggr, -cr7 m prodava u duanu; j7jni je bwl butigg r (A); Bwlo je prw rHta peno
butigT rih u Komxu (A).
butigwr v. butigg r.
butxljica, -e f boica za vino, mala butelja; Napenil je v5 nv u butxljice v l pul lwtra
(A).
bultxjica, -e f v. bultx ja, butxja, butxljica.
butijfn, -n7 m. v. butiljfn.
butxlja / bultxja / butxja, -e f - boca, flaa; a na kantinu l u kHmaru butu l je butx lju
rakxje (VF 91,2). DHt u ti dvw butx lje v5 n7 (A); u selu OkjQcina govori se butx ja, a u Komii
u predjelu elv govori se bultxja, a u Vrluj Bu ndi i M#luj Bu ndi butxlja.
butiljfn / butijfn / bultijfn, -7 m botilja za vino od 2 do 5 l.; Dv nil mi je jedu n
butiljfn prorka (A); Otvorxte armarQne / ivHdite butiljQne stihovi iz kolendarske pjesme
koju djeca pjevaju pred vratima domainstava koja obilaze na Badnju veer i u noi na
Silvestrovo te u noi uoi Sveta Tri Kralja.
butwica, -e f, dem. mala prodavaonica; BonHcini u imHli na kb re bokfn butwice dx
u prodbvHli kreh.
butuda, -e f - izmiljotina; KojQ on butu du cfl rga jetra na pekarxju! (A); Ne
vx rujen ju njrmu peno, fn pr#vje butu de (A).
butum, -Hma m drvene posude: Nu jpri emo u gajrtu ukarc7t butu m (A) najprije
emo ukrcati barile (drvene posude za soljenje ribe i transport soli).
butun, -o, -u, pred. -a, -o stavljen; VelH u butu na u barHku, barx li u butu ni u
barHku, vr je urT djeno (A).
buturga, -e f ikra; ardrla je wmi pun7 butu rge; Carnjlx u nu jboji pT tege mx eca
pok vr do vT tega IvHna. T7l u peni butu rge i lu lki u kako mHlo, a cwn vHru butu rgu
vrj ne vrJde nxta (A).
85

butbv7t, -bjrn impf. stavljati; Nemfj ti mrne butbv7t i njwn. N5mv mi protxve (A)
(nismo istoga ranga); Pvceli u mc g butbv7t vu nka kHntih a meg (A).
bfa, -e f rupa; Probwl je cu rv nx koliko bfih (A); ProvQkal je pu g kro bfu (A);
O+to mfi i Palagrfe / Oparu jte rne bfe lascivna varijanta poznate klapske pjesme.
buHkula, -e f mala kuica, mali prostor, rupa u kojoj se netko moe smjestiti; Ma nJ
tu kea, tQ je bwla jeln7 m#lo buHkula di je f n tu l. u mo a glu vu aklonxt (A).
beara, -e f neprilika, skandal, problem; Ma rrkal on ti ju da ga ne vvdi a vbon,
dd e ti okrojxt bearu (A).
bu7t, -un impf. buiti, praviti rupu; Ma ol crga u vg bfe? Jee vo mxi pvceli bu7t
pomedu re vli faHni? (A).
bfdo, -ota m glupan, budala, nespretnjakovi; N5u n nu l da i tvki bfdo! (A); Ma
pogledv j tw kojJ je no bf do! (A).
budovun, -Hna m glupan, budala, nespretnjakovi; Ma kojJ je no budovu n. Nxta
fn nr no pol mxlin bvgon (A).
burta, -e f rupa za dugme; Ne mv re ovvki botfn pa7t kro tvku burtu (A); NaprHvit
u ti burte na jakrtu (A).
burtica, -e f rupica za dugme; Na koeju u bwle burtice dd e je jedv7 mvglo
abotun7t jr rbo u vrli botnx (A).
bfica, -e f rupica; BJla je jeln7 m#lo bfica dd i je jedv7 mvgal vxdit i kro tf bficu
je trklo (A).
Buxja, -e m, antrop. osobni nadimak; Buxja je dvbri teu k (A).
bQji dr5v7c, drJvca m fit. naziv za grmoliku biljku koju teaci beru za prehranu
stoke, osobito za koze; Bwlo je na PHrdoovicu trga bQjega drJvca kvko te je vvja, pu k mo
tf bru li a kor (A).
bQji kvkot, -a m, ZOO tetrijeb; L# ni on u kHcu trrfil pogodxt i peke jelnrga
bfjega kvkota (A).
buun, -o, -u, pred. -a, -o buen; Ov7 gvma je buu na vre pQtih (A).
buunje, -# njo n buenje; Dv ta mi je vrj vrga bu#njo! (A).
buurunt, -a m homoseksualac; Kvko je dan7 ovwh buuru ntih! Ovrga prw nw nxkal
bJlo (A).
86

LITERATURA
Ovdje je navedena samo literatura iz koje je crpljena graa za Komiki dikcionar. Za
slovo B navedene su kratice (upotrijebljene uz primjere za pojedine glose) uz one jedinice
literature iz kojih je za leksik pod ovim slovom crpljena graa. Primjeri koje je naveo autor
kao izvorni govornik, oznaeni su sa (A).
1. Joko Boani Perue besid, zbirka pjesama na komikom govoru Grafiki zavod,
Zagreb 1981., Rjenik str. 57 61.
2. Joko Boani Komika ribarska epopeja, akavska ri 1983, br.1-2., Tuma
ribarskih termina i njima srodnih rijei, str. 142 178 (E1)
3. Joko Boani Komike facende, Poetika i stilistika usmene nefikcionalne prie
Komie, Knjievni krug, Split 1992, Rjenik str. 273 328. (VF)
4. Joko Boani Rupa u eljeznoj zavjesi III. akavska ri, 1994, br.2, Rjenik
pria objavljenih pod naslovima Rupa u eljeznoj zavjesi I., akavska ri 1993, br.2
i Rupa u eljeznoj zavjesi II., akavska ri 1994, br.1. (R)
5. Joko Boani Nacrt glosara gajete falkue; objavljeno u Zborniku radova
znanstvenog skupa Tisuu godina prvoga spomena ribarstva u Hrvata, Zadar-SaliSplit 10 18. listopada 1995., HAZU, Zagreb 1997, str. 181 194.
6. Joko Boani Onimikon Palagrue, Zbornik Palagrua - jadranski dragulj sa
Struno-znanstvenog skupa Palagrua, povodom 100 godina meteorolokih mjerenja i
motrenja na otoku Palagrui, u Splitu 28 30. lipnja 1995. godine; Split 1996.
7. Joko Boani Iskustvo vremena komikih ribara, akavska ri, god. 24., br. 1-2,
1996, str. 7 94. (VP)
8. Joko Boani Tradicionalna regata gajeta falkua od Komie do Palagrue, Zbornik
Palagrua - jadranski dragulj sa Struno-znanstvenog skupa Palagrua, povodom
100 godina meteorolokih mjerenja i motrenja na otoku Palagrui, u Splitu 28-30.
lipnja 1995. godine; Split 1996.
9. Joko Boani Lingua franca, zbirka pjesama, Knjievni krug. Split 1997, Rjenik
65 93.
10. Joko Boani Komika ribarska epopeja II, akavska ri, 1998, br 1-2, str. 69
172. (E2)
11. Joko Boani U sjeni Green Hilla, Knjievni krug, Split 2001, Glosar str. 82
102. (GH)
12. Joko Boani Guc. Naratoloka interpretacija zapisa jednog doivljaja mora, tekst
Zdravka Stanojevia: Guc, akavska ri (G)
13. Mirko Deanovi Lingvistiki atlas Mediterana II, Anketa na Visu (Komii), Rad
344, JAZU, Zagreb 1966. (Dean)
14. Pavao Mardei Centin Slicica iz Podspiljo, Rjenik komikog govora Hrvatski
dijalektoloki zbornik, knjiga 4, JAZU, Zagreb 1977. (C-SP).
15. Pavao Mardei Centin Moli kacadur, Rjenik komikog govora Hrvatski
dijalektoloki zbornik, knjiga 4, JAZU, Zagreb 1977. (C-MK).
87

16. Pavao Mardei Centin Covik priko bonde, Rjenik komikog govora Hrvatski
dijalektoloki zbornik, knjiga 4, JAZU, Zagreb 1977. (C-CPB).
17. Pavao Mardei Centin Novi klobuk, Rjenik komikog govora Hrvatski
dijalektoloki zbornik, knjiga 4, JAZU, Zagreb 1977. (C-NK).
18. Pavao Mardei Centin Vakonce na braceri, Rjenik komikog govora Hrvatski
dijalektoloki zbornik, knjiga 4, JAZU, Zagreb 1977. (C-VB).
19. Usmeno kazivanje Dinka Boania (1912. 1997.) (DB)
88

KOMIA DICTIONARY B
Summary
This work is the continuation of Komias dictionary publication, the dictionary of the
speech of Komia, a small town on the island of Vis, which collected the lexis of the letter
B. This work includes all together 1183 Glosa words, which is an indicator of the extreme
lexical richness of this speech. Compared to the lexis published under the letter A (472
Glosa words only 9 of which are of idioglottic origin), under the Glosa words of the letter
B there are almost 30% of idioglottic lexis, which is, presumably, the average for the whole
Dictionary. This fact represents sociolinguistic information which provides a challenge for
dialectological and ethnological comparative analysis of Adriatic linguistics, and its cultural space, which is marked by the mix of different cultures and languages, among which
Romanic influence is the most important. Not only is it important for the west coast of the
Adriatic, but also for the eastern-Adriatic native lexical substratum, inherited and preserved
up to present time, in speeches of the insular eastern-Adriatic territory. The lexical analysis
which this work is based on included all spheres of life, while the most detailed and thorough research was done in the sphere of maritime activities which represent the basis of
Komias existence throughout the centuries. That is the reason why that lexical segment is
extremely rich, not only in the number of Glosa words, but also with phraseology and
stylistic nuances in which the connotative value of some Glosa words is being realized.
Every Glosa word is grammatically analyzed, and many of them have multiple meanings, stylistic and connotative meanings, phraseology and examples of speech from recorded tradition which the author collected over four decades.
Key words: Komia, island, dictionary, dialect, lexis
Note: This work has been done within the scientific - research project HALIEUTICA
ADRIATICA INTERDISCIPLINARNO FILOLOSKO I ANTROPOLOSKO
ISTRAZIVANJE JADRANSKE KULTURE (Halieutica Adriatica - Interdisciplinary philological and anthropological research of the Adriatics culture), within the scientific program STUDIA MEDITERRANEA which is being realized at the Faculty of Philosophy in
Split at the Interdisciplinary study centre STUDIA MEDITERRANEA.
IL DIZIONARIO DI KOMIA B
Riassunto
Questo lavoro continua la pubblicazione del Dizionario di Komia, il vocabolario della
parlata di Komia (Comisa) sullisola di Vis, e raccoglie il lessico sotto la lettera B. Si tratta
di un totale di 1183 glosse, ciY che indica la straordinaria ricchezza lessicale di questa
parlata. Rispetto al lessico pubblicato sotto la lettera A (472 glosse di cui solo 9 di provenienza
idioglossica), tra le glosse sotto la lettera B vi - circa il 30 % di lessico idioglossico ciY che
supponiamo rappresenti anche la percentuale di tutto il Dizionario. Questo fatto - un dato
89

sociolinguistico che rappresenta una sfida per le ricerche di dialettologia ed etnologia

comparate dellarea linguistica e culturale adriatica caratterizzata dalla compenetrazione
di culture e lingue diverse tra cui linfluenza romanza - la pi! importante non solo per il
sostrato linguistico sulla sponda ovest dellAdriatico, ma anche per quello autoctono
adriatico-orientale tramandatosi e conservatosi nelle parlate dellarea insulare dellAdriatico
orientale fino ad oggi. La ricerca lessicale su cui si fonda questo lavoro ha compreso ogni
campo della vita umana, il lessico studiato in maniera pi! dettagliata e pi! sistematica quello marittimo, del settore di attivitW su cui era fondata lesistenza di Komia nel corso
dei secoli. Questo - anche il motivo per cui questo segmento del lessico - estremamente
ricco non solo per il numero di glosse, ma anche per la fraseologia e le sfumature stilistiche
in cui si realizza il valore connotativo delle singole glosse.
Ogni glossa - analizzata sotto laspetto grammaticale, e accanto a molte glosse sono
riportati diversi significati, i significati stilistici e connotativi, la fraseologia e gli esempi
presi dalla lingua parlata e dalla tradizione orale raccolta per quattro decenni dallautore.
Parole chiave: Komia, isola, vocabolario, dialetto, lessico
Avvertenza: Questo lavoro - stato realizzato nellambito del progetto di ricerca
HALIEUTICA ADRIATICA INTERDISCIPLINARNO FILOLOKO I
ANTROPOLOKO ISTRAIVANJE JADRANSKE KULTURE - HALIEUTICA
ADRIATICA RICERCA FILOLOGICA E ANTROPOLOGICA INTERDISCIPLINARE
DELLA CULTURA ADRIATICA, e nellambito del programma scientifico STUDIA
MEDITERRANEA in atto alla FacoltW di Filosofia di Spalato presso il Centro di Studio
Interdisciplinare STUDIA MEDITERRANEA.
Podaci o autoru:
Joko Boani redovni je profesor stilistike na Filozofskom fakultetu u Splitu i proelnik
Centra za interdisciplinarne studije - Studia Mediterranea.
90

Boz Anic

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Boz Anic

Uploaded by

Document Information

Original Description:

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Boz Anic

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

J.

B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

Kljune rijei: Komia, otok, rjenik, dijalekt, leksik

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

KRATICE UPOTRIJEBLJENE U DIKCIONARU

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

bHdonje, -o m 1. badanje, ubadanje; 2. fig - podbadanje, zadirkivanje; ma tvfga

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

bHhorenje, -o n vraanje; Vrj e nxkur ne bHvi bHhorenjen u Komxu, a pvpri u

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

balambv7t, -bjrn impf. balzamirati; U!n e je nacwl ol pokfjnega berba A!ndreta

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

bambwn, -a m 1. djeai; Ma ca mx je lwp ovw n7 bambwn (A); 2. Krist kao

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

barbxta, -e f 1. konop kojim se brod vee za kraj Nf u px lu na JHbuku, a vHki c7

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

batikflovica, -e enska osoba s izrazitom stranjicom; Ma glrj ti koj# je onv

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

vbicno e je batb lr tranport5rHlo brvdon u Komxu pvk bi e tHmo ipakHlo. I kdd te ga

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

Batfda, -e f, top. lokalitet na sjeveroistonoj periferiji Komie gdje su danas sagraene

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

beltfrdo, -ota m budala; Pr#vi je beltfrdo (A).

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

berikinuda, -e f nepodoptina, manguparija; Ma dvta mi je vrj twh tvojwh berikinudih!

berikin#nje, -o n manguparenje; Dvta mi je tvojrga berikin#njo! (A).

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

betwma, -e f psovka; ma vr betimu, nJ da nrbo pHde d#li ol betwmih (VF 9,3).

betim#nje, -#njo n psovanje; Betim#nje Bvga vrliki je grwh (A).

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

bilxlo, -a n 1. nedefinirana bijela pojava; Ujedu nput ekuro ucinxlo mi e je da vxdin

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)

J. B o a n i , Komiki dikcionar B (5-90)