גיליון 26

‫כתב עת עברי ערבי לנוער‪ ,‬גיליון ‪ ,26‬מרץ ‪- 2008‬שבט תשס”ח‬
‫مجلة عربية عبرية للشباب‪ ,‬العدد ‪ ,26‬آذار (مارس) ‪2008‬‬

‫‪Windows, Hebrew-Arabic Magazine for Youth, issue 26, March 2008‬‬
‫יש ל‪b‬נו זכויות!‬

‫لدينا حقوق!‬
‫س‬ ‫ر‬ ‫ه‬ ‫ف‬
‫ت תוכן‬
‫قراءنا األعزاء‪،‬‬ ‫קוראות יקרות‪ ,‬קוראים יקרים‬
‫האם לכל אדם מגיעות זכויות? האם יש כאלה שלא‬
‫هل يستحق كل إنسان احلصول على حقوق؟ هل‬ ‫מגיע להם? מי אחראי ליישום הזכויות האלה?‬
‫هناك من ال يستحق؟ ومن املسؤول عن تطبيق‬
‫تلك احلقوق؟‬ ‫אנחנו בני ובנות נוער‪ ,‬וחשוב שנדע מה הזכויות שלנו‪.‬‬ ‫رسائل إلى هيئة املراسلني‬
‫לצערינו‪ ,‬אנחנו מרגישות שיש בעולם שלנו אפליה‬ ‫מכתבים למערכת הכתבים‬ ‫‪4-7‬‬ ‫‪ 4-7‬‬
‫גיליון מס' ‪ ,26‬מרץ תשס”ח ‪2008‬‬ ‫نحن فتيان وفتيات ومن املهم أن نعرف ما هي‬ ‫בין מבוגרים לילדים‪ ,‬עניים ועשירים‪ ,‬שחורים ולבנים‪,‬‬
‫יוצא לאור על ידי עמותת "חלונות – אפיקים לתקשורת"‬ ‫حقوقنا‪ .‬ألسفنا الشديد‪ ،‬نشعر أن في عاملنا يسود‬ ‫בריאים ונכים‪ ,‬וגם בין יהודים וערבים‪ ,‬ואנחנו מאמינות‬
‫متييز بني البالغني واالطفال‪ ،‬الفقراء واالغنياء‪،‬‬ ‫שלכולם מגיעות אותן הזכויות‪ .‬האחראים ליישום‬ ‫نحن املراسالت‬
‫‪8-9‬‬
‫ת‪.‬ד‪ ,29409 .‬תל‪-‬אביב‪-‬יפו ‪61294‬‬
‫אנחנו הכתבות‬ ‫‪ 8-9‬‬
‫טל‪ 03-6208324 .‬פקס ‪03-6292570‬‬ ‫السود والبيض‪ ،‬املعافون واملعاقون‪ ،‬وكذلك‬ ‫הזכויות הן הממשלות והחברות‪ ,‬עמותות ויחידים‪ ,‬גם‬
‫‪winpeace@netvision.net.il‬‬ ‫בית הספר והרחוב‪ ,‬זאת אומרת ‪ -‬כולנו‪.‬‬
‫بني اليهود والعرب‪ .‬نحن نؤمن أن جميع البشر‬
‫ת‪.‬ד‪ 104 .‬טול כרם‬
‫يستحقون ذات احلقوق‪ ،‬وأن املسؤولني عن تنفيذها‬ ‫עלינו לעשות מאמץ ולפעול כדי לקבל את הזכויות שלנו‪,‬‬ ‫لدينا حقوق‬
‫טל‪/‬פקס‪09-2686916 :‬‬
‫هي احلكومات واجملتمعات املدنية‪ ،‬اجلمعيات‬ ‫והצעד הראשון הוא להרים את הראש וללמוד מה קורה‬ ‫יש לנו זכויות‬ ‫‪10-11‬‬ ‫‪ 10-11‬‬
‫‪winpeace_tulkarm@yahoo.com‬‬ ‫סביבנו‪ .‬יצאנו לפגוש בני נוער בגילנו ושמענו מהם על‬
‫‪www.win-peace.org‬‬ ‫واالفراد‪ ،‬وحتى املدرسة والشارع‪،‬‬ ‫החיים שלהם‪ .‬ראינו שנושא הזכויות נוגע בחיים של כל‬
‫يعني جميعنا‪.‬‬ ‫من يدافع عن اطفال العالم؟‬
‫עריכה‪ :‬רותי עצמון וזהיה קונדוס‪.‬‬
‫תודות לצוות‪ :‬ג’יזל סלמאן‪ ,‬אדוה כפרי‪ ,‬מייסלון דלאשה‪ ,‬שמס קלבוני‪,‬‬ ‫علينا ان نسعى من أجل احلصول على حقوقنا‪.‬‬
‫אחד ואחת מהם ומאתנו‪ .‬ריכזנו את הסיפורים בגיליון‬
‫המיוחד הזה‪ ,‬וגם השארנו מקום לכם‪ ,‬להגיב לסיפורים‬ ‫מי מגן על ילדי העולם?‬ ‫‪ 12-13‬‬ ‫‪ 12-13‬‬
‫נטלי לוי‪ ,‬רים קלבוני‪ ,‬רימא אלחאג’‪ ,‬נאג’ח אבו שמסייה‪ ,‬איהאב קדח‪,‬‬ ‫اخلطوة األولى تكمن في أن نعرف حقوقنا وأن نعي‬ ‫שתקראו ולספר את הסיפור שלכם‪ ...‬אתם ואתן מוזמנים‬
‫חנה וייצר‪ ,‬רינה מוס‪ ,‬מחמד קונדוס‪ ,‬טוני חדאד‪.‬‬ ‫ומוזמנות להצטרף אלינו במסע הזה של למידה ועשייה‬
‫עריכה לשונית עברית‪ :‬לימור טבת‬ ‫ماذا يجري من حولنا‪ .‬أجرينا مقابالت مع فتيان‬ ‫تعالوا نحكي عن شو عم بصير‬
‫הגהה לערבית‪ :‬עלי אלאזהרי‬ ‫وفتيات في جيلنا وسمعنا منهم عن حياتهم‪،‬‬
‫למען הזכויות של כולנו‪ .‬אנחנו מאמינים שדרך המאבק‬ ‫عندنا‬ ‫‪ 14-15 14-15‬‬
‫תרגום ועריכה לשונית ערבית‪ :‬זהייה קונדוס‬ ‫הזה‪ ,‬על הזכויות של כולנו‪ ,‬נוכל ללמוד גם על המלחמה‬ ‫בואו נדבר על מה‬
‫עיצוב גרפי‪ :‬נינה יעבץ‬ ‫ووجدنا ان موضوع احلقوق ميس حياتهم وحياتنا‪.‬‬ ‫שמתחוללת סביבנו ונצליח להשפיע כדי שהכיבוש‪ ,‬הסבל‬ ‫שקורה אצלנו‬
‫צילומים‪ :‬נינה יעבץ‪ ,‬מראות אימאג’ בע”מ‪ ,‬מריה ג’יראס‬ ‫في هذا العدد اخلاص قمنا بعرض قصصهم‬ ‫והמלחמה הארורה הזו יסתיימו‪.‬‬
‫ציורים‪ :‬רמי עליאן‪ ,‬ג’יהאד דלאשה‪.‬‬ ‫وأبقينا على زوايا خصصناها لكم ملن يرغب منكم‬ ‫שלכם‪,‬‬ ‫أصوات من اجلليل‪ ،‬جنني‪ ،‬سدروت‪ ،‬من غزة‬
‫بالرد أو سرد قصته الشخصية ‪...‬وانتم مدعوون‬ ‫وأخر ‪ -‬فتية وفتيات يحكون لنا‬
‫ومدعوات ملرافقتنا في هذا املشوار من التعلم‬ ‫מערכת הכתבות הצעירות והכתבים‬ ‫קולות מהגליל‪ ,‬ג’נין‪ ,‬הנגב‪ ,‬שדרות‪,‬‬ ‫‪ 16-37‬‬ ‫‪ 16-37‬‬
‫العدد ‪ 26‬آذار (مارس) ‪2008‬‬ ‫والعمل من أجل حقوقنا جميعاً‪ .‬نحن نؤمن بأن‬ ‫הצעירים של חלונות‬ ‫מעזה ועוד ‪-‬‬
‫تصدر اجمللة من قبل جمعية "شبابيك قنوات لإلتصال"‬ ‫طريق نضالنا هذه ومطالبتنا بحقوقنا نستطيع‬ ‫בני ובנות נוער מספרים לנו‬
‫ص‪ .‬ب‪ 29409 .‬تل ابيب ـ يافا ‪61294‬‬ ‫أن نتعلم عن احلرب اجلارية حولنا وننجح في التأثير‬
‫هاتف‪ 03 -6208324 :‬فاكس‪03-6292570 :‬‬ ‫النهاء االحتالل واملعاناة واحلرب البائسة‪.‬‬ ‫ילדי העולם עושים‬
‫‪winpeace@netvision.net.il‬‬ ‫الفتية الناشطة في العالم‬ ‫‪ 38-39‬‬ ‫‪ 38-39‬‬
‫ص‪.‬ب ‪ 104‬طولكرم‬ ‫منكم واليكم‪،‬‬
‫تل‪/‬فاكس‪09-2686916 :‬‬ ‫بيئتنا ‪ -‬ملاذا تشكل املياه‬
‫‪winpeace_tulkarm@yahoo.com‬‬
‫هيئة املراسالت واملراسلني الفتية في شبابيك‬ ‫مشكلة عاملية؟‬ ‫‪40-41‬‬ ‫‪ 40-41‬‬
‫‪www.win-peace.org‬‬ ‫הסביבה שלנו ‪ -‬למה מים היא‬
‫בעייה עולמית?‬
‫التحرير‪ :‬روتي عتسمون وزهية قندس‬
‫الشكر العضاء الطاقم‪ :‬جزيل سلمان‪ ،‬ادفا كفري‪،‬‬ ‫بالرغم من كل شيء بيئتنا‬
‫ميسلون دالشة‪ ،‬شمس كلبوني‪ ،‬نتالي ليفي‪ ،‬رمي كلبوني‪،‬‬ ‫‪This document has been produced with the‬‬ ‫ולמרות הכול‬ ‫‪42-43‬‬ ‫‪ 42-43‬‬
‫رميا احلاج‪ ،‬ناجح ابو شمسية‪ ،‬ايهاب قدح‪ .‬حانه فايتسر‪،‬‬ ‫‪financial assistance of the European Union.‬‬
‫رينا موس‪ ،‬محمد قندس‪ ،‬وطوني حداد‪.‬‬ ‫‪The contents of this document are the sole‬‬ ‫لغة االم‬
‫تدقيق لغوي بالعبرية‪ :‬ليمور تيبت‬
‫‪responsibility of Windows and can under no‬‬ ‫שפת אם‬ ‫‪44-54‬‬ ‫‪ 44-45‬‬
‫‪circumstances be regarded as reflecting the‬‬
‫مراجعة اللغة العربية‪ :‬علي االزهري‬ ‫‪position of The European Union.‬‬
‫التصميم اخلطي‪ :‬نينا يعبتس‬

‫انتج هذا املستند بفضل الدعم املالي لالحتاد االوروبي‪ .‬املضامني‬
‫الواردة في هذا املستند تقع على مسؤولية "شبابيك" وال تعكس‬
‫الكعكة الكسالنة ‪ -‬طهي‬ ‫‪46-47‬‬ ‫‪ 46-47‬‬
‫ترجمة ونحو‪ :‬زهية قندس‬ ‫بأي شكل من األشكال موقف االحتاد األوروبي‪.‬‬ ‫העוגה העצלנית ‪ -‬בישול‬
‫صور‪ :‬نينا يعبتس‪ ،‬مارؤوت امياج بعام‪ ،‬ماريا جيراس‬ ‫מסמך זה הופק בתמיכה כספית של האיחוד האירופי‪.‬‬
‫رسومات‪ :‬رامي عليان‪ ،‬جهاد دالشة‪.‬‬ ‫התכנים במסמך זה הם באחריות בלעדית של "חלונות"‬
‫ובשום אופן אין לראות אותם כמשקפים את עמדות‬
‫האיחוד האירופי‪.‬‬ ‫صدر هذا العدد بدعم من قبل االحتاد االوروبي‪War child Holland ،‬‬
‫صندوق براخا‪ ،‬صندوق جبرون‪ ،‬شبابيك من اجل السالم ايطاليا‪ ،‬وشبابيك من اجل السالم ‪.UK‬‬
‫هيئة الفتية מערכת הנוער‬
‫גיליון זה יצא לאור בתמיכת האיחוד האירופי‪War child Holland ,‬‬
‫יזן זית يزن زيت נטלי בדור نتالي بدور תמרה חממה متارة حمامة ג’וליאנה אל‪-‬מסרי جوليانة املصري‬ ‫קרן ברכה‪ ,‬קרן גברון‪ ,‬חלונות לשלום איטליה וחלונות לשלום ‪UK‬‬
‫הגר עמית هجر عميت מוחמד עמארין محمد عمارين ליאן חדאד ليان حداد ג’ניט שאקר جانيت شقر יארה גראר يارا جرار‬
‫‪This Issue was issued thanks to the support of the European Union,‬‬
‫מריה נעים مرمي نعيم גילי גולדשטיין جيلي جولدشتني נעם וייס نوعم فايس אופיר בן‪-‬ארי افري بن‪ -‬آري‬ ‫‪War Child Holland, Bracha Foundation, Gavron Trust,‬‬
‫בר אש بر اش אורין ביבס اروين بيبس עופרי להמן‪-‬מנטל عفري لهمان – منطل‬ ‫‪Windows for Peace Italia and Windows for Peace UK‬‬
‫“לילד תהא הזכות לחופש ביטוי”‬
‫رسائل إلى هيئة املراسلني‬
‫“يحق للطفل التمتع بحرية التعبير”‬
‫‪ ,13‬בית ספר יד ביד ‪ -‬ירושלים‪:‬‬
‫דניאל זיס‪ ,‬בן‬
‫ש‬ ‫ב‬ ‫ת‬ ‫الرسالة اليت مل تصل המכ‬ ‫מכתבים למערכת הכתבים‬
‫البند الـ ‪ 13‬من ميثاق االمم املتحدة بخصوص حقوق الطفل‬
‫א הגיע‬‫ל‬ ‫סעיף ‪ 13‬מתוך אמנת האו”ם בדבר זכויות הילד‬
‫ندرك ان هناك اصواتا ً كثيرة ال تصلنا رمبا بسبب‬
‫אני חושב ש‬
‫יהודים וערבים צריכים להיות ביחד‬
‫וצריכים לחיות ב‬
‫שלום‪ .‬אני לומד בבית ‪-‬ספר יהודי‪-‬‬ ‫تعارضها ملا يرد في اجمللة‪ .‬لذلك‪ ،‬بودنا أن نوضح أن هذه‬
‫اجمللة تطمح لكي تكون شاملة لشتى االصوات وممثلة‬
‫ערבי וטוב לי שם‪.‬‬ ‫רים אבו שמסייה‪ ,‬בת ‪ 14‬מרמאללה‬ ‫ريم أبو مشسية‪ 1 4 ،‬عاما من رام اهلل‬
‫למצוא דרך להתקדם ולדבר עם שני‬
‫אז צריך‬ ‫جلميع االطراف واالفكار ‪ .‬نحن ندعوكم لتكتبوا الينا‬ ‫מתי נקבל את הזכויות שלנו ונפרוץ את המגבלות‬ ‫متى سنحصل على حقوقنا ونكسر القيود التي‬
‫אי אפשר להמשיך לחיות עם שנאה‬
‫הצדדים כי‬ ‫لنعرف ما تفكرون به وجنري بيننا حوار بناء تسوده‬ ‫שמוטלות עלינו?‬ ‫حتاصرنا؟قبل فترة قصيرة ذهبت مع عائلتي وبعض‬
‫אחד כלפי השני‪.‬‬ ‫املعرفة واالحترام بالرغم من االختالفات في الرأي‪.‬‬ ‫לא מזמן‪ ,‬יצאתי עם המשפחה שלי לטיול הררי קצר עם כמה‬ ‫االصدقاء في رحلة جبلية قصيرة‪ .‬عندما وصلنا إلى‬
‫دانيئل زيس‪ً 13 ،‬‬ ‫נחנו יודעים שיש קולות רבים שלא מגיעים אלינו‪ ,‬אולי‬
‫א‬ ‫חברים‪ .‬כשהגענו למקום בו החל הטיול היה עלינו לטפס‬ ‫املكان املقصود‪ ،‬بدأت الرحلة‪ ،‬وكان علينا تسلق عدد‬
‫عاما من مدرسة يد بيد ‪ -‬القدس‪:‬‬
‫انا بفكر انو اليهود والعرب الزم يكونوا‬
‫בגלל‬ ‫من اجلبال احمليطة مبدينة رام اهلل‪ .‬كان األمر مسليا‬
‫ההתנגדות למה שמופיע בעיתון‪ .‬לכן‪ ,‬חשוב לנו לומר‬ ‫על כמה הרים מסביב לעיר רמאללה‪ .‬זה היה באמת כיף‪,‬‬
‫ويعيشوا‬ ‫שאנחנו שואפים לכלול את כל הקולות ולייצג את כל‬ ‫לפחות לא הרגשנו שהאויבים וההתנחלויות צרים עלינו‪.‬‬
‫حقاً‪ ،‬على االقل لم يكن ليشعرك بأنك محاط باألعداء‬
‫مع بعض وبسالم‪ .‬انا بتعلم مبدرسة‬ ‫הצדדים והדעות‪ .‬אנחנו מזמינים אתכם לכתוב לנו‪ ,‬כדי‬ ‫אבל לצערינו‪ ,‬בכל פעם שפנינו לכיוון מסוים התקרבנו‬
‫يهودية ‪ -‬عربية وحاسس منيح‪.‬‬ ‫מה אתם חושבים וכדי שנוכל ליצור בינינו דיון בונה‪,‬‬
‫שנדע‬ ‫להתנחלויות‪ ,‬שיש להן את היכולת לראות כל מה וכל מי‬ ‫واملستوطنات‪ .‬ولكن‪ ،‬ويا للفاجعة‪ ،‬كلما أردنا التوجه‬
‫ع‬ ‫إلى إحدى اجلهات كنا نتراجع بسبب اقترابنا من‬
‫شان هيك الزم نالقي طريقة نتقدم فيها‬ ‫ששוררים בו הקשבה וכבוד למרות חילוקי הדעות‪.‬‬ ‫שמתקרב אליהן‪ ,‬ונאלצנו לחזור‪.‬‬
‫ونتح‬ ‫املستطونات التي تكشف عن كل من أو ما‬
‫دث مع الطرفني‪ ،‬النو مش ممكن نظل‬ ‫האם עולה על הדעת שנהיה אסירים במולדת שלנו?‬
‫يقترب منها‪.‬‬
‫عايشني بكراهية الواحد جتاه الثاني‪.‬‬ ‫האם עלינו לעמוד בשקט מול ההתנחלויות והשליטה שלהן‬ ‫أمن املعقول أن نكون سجناء في وطننا؟‬
‫«ما في ام‬
‫על האדמות שלנו?‬
‫كانية نكمل نعيش بكراهية واحد اجتاه الثاني»‬ ‫האם עלינו לחיות כך עד סוף חיינו?‬
‫أمن املفروض أن نقف ساكنني أمام هذا االستيطان‬
‫وهذه السيطرة على أراضينا؟‬
‫"אי אפשר ל‬
‫המשיך לחיות עם שנאה אחד כלפי השני"‬ ‫הנה אנחנו מנסים לשכוח את הדברים האלה ולהיות שמחים‬ ‫أيجب علينا أن نعيش هكذا حتى بقية حياتنا؟‬
‫באדמות המעטות שהשאיר לנו האויב ולא הגיעו אליהן ידי‬
‫«الب‬
‫طل احلقيقي بطل في روحه وليس في مظهره»‬ ‫המתנחלים‪ .‬מנסים להיות מרוצים מהמצב הקיים ולהעביר‬ ‫ها نحن نحاول نسيان هذه األمور‪ ،‬ونكون سعداء مبا‬
‫أراض قليلة ابقاها لنا العدو ولم تصل إليه‬
‫אמיתי הוא גיבור בנשמה ולא במראה"‬
‫"גיבור‬ ‫את הכאב בטיולים לפה ולשם‪ .‬עומדים בשקט מתייסרים על‬ ‫ليدنا من ِ‬
‫השתלטות הכיבוש והסיפוח לגבולותיו‪ .‬מישהו מקשיב לנו??‬ ‫أيدي املستوطنني‪ .‬نحاول أن نرضى مبا نحن عليه‪ ،‬جن ّرب‬
‫مارتني حايك‪ 13 ،‬عاما من يافا‪:‬‬ ‫אנחנו עם שידיו מוחזקות בשרשראות כבדות ואין לנו מרחב‬ ‫أن نع ّوض بعضا ً من االلم برحالت إلى هنا وهناك لنقف‬
‫מרטין חאייק‪ ,‬בן ‪ 13‬מיפו‪:‬‬
‫ملاذا يرتدي االبطال مالبس تنكرية؟‬ ‫נשימה‪ .‬עד מתי נישא את השרשראות האלה?‬ ‫ساكنني نشاهد بألم ما سيطر عليه االحتالل وضمه‬
‫كما تعرفون فإن لكافة “االبطال” الذين‬ ‫إلى حدوده‪ .‬هل هناك من يسمع صوتنا؟؟‬
‫«نحن شعب مقيد بسالسل ثقيلة»‬
‫למה גיבורי על צריכים ללבוש תחפושות?!‬
‫כפי ששמתם לב‪ .‬כל “גיבורי העל” שאנו‬ ‫نعرفهم عباءة أو مالبس خاصة متيزهم‪ .‬وأنا‬ ‫نحن شعب مقيد بسالسل ثقيلة ليست لديه مساحة‬
‫“אנחנו‬
‫أسال‪ :‬ملاذا؟!‬ ‫עם שידיו מוחזקות בשרשראות כבדות"‬
‫מכירים‪ ,‬תמיד לובשים גלימה או תלבושת‬
‫מסוימת‪ .‬השאלה היא למה?!‬ ‫تنفس‪ .‬لكن‪ ،‬إلى متى هذه القيود؟‬
‫هل بسبب جمال املالبس التنكرية؟ هل هذه‬
‫«لو كانت‬
‫هناك دميقراطية الخذتنا الدولة بعني االعتبار»‬
‫זה יפה? זה גורם להם להיראות טוב‬
‫יותר? או שהכלים בהם הם משתמשים‬ ‫املالبس تزيدهم أناقة؟ أم أن هناك في املالبس‬
‫أدوات يستخدمونها النقاذ العالم؟ إذا فكرنا‬ ‫"לו היתה דמוקר‬
‫טיה המדינה היתה לוקחת אותנו בחשבון"‬
‫כדי להציל את העולם נמצאים בתלבושת?‬
‫אם חושבים על זה‪ ...‬מי צריך את כוחות‬ ‫باملوضوع بعمق فمن إذا ً بحاجة إلى قوى‬
‫העל‪ ,‬אם יש תלבושות שיש בהן את כל הכלים הנחוצים‬ ‫حقيقية في اإلنسان مع وجود مالبس جتد فيها كل االدوات‬
‫להצלת העולם? אולי כל הגיבורים עם התלבושות הם‬ ‫والوسائل الضرورية النقاذ العالم؟ تعالوا نفترض أن جميع‬ ‫יסמין אבו סייף‪ ,‬בת ‪ 13‬מבית ספר‬ ‫يامسني ابو سيف‪ 13 ،‬عاماً من مدرسة اجيال ‪ -‬يافا‪:‬‬
‫אג’יאל ‪ -‬יפו‪:‬‬
‫בעצם לא גיבורי על? אולי הם רק גיבורים בלי כוחות על‬ ‫االبطال باملالبس التنكرية ليسوا حقا ابطاال؟ رمبا هم‬ ‫رسالة رد على التقرير “من يختار اسماء الشوارع في يافا‬
‫ובלי כלום והתחפושות הן אלה שעושות את כל העבודה‪.‬‬ ‫أشخاص عاديون يهابون أنفسهم ويحتاجون إلى أقنعة‬ ‫מכתב תגובה לכתבה “מי בוחר את‬
‫שמות הרחובות ולמה?” שהתפרסם‬ ‫وملاذا؟” الذي نشر في العدد االخير‪:‬‬
‫אם תראו פעם את סופרמן ועוד איש יוצאים מבניין‬ ‫جتعلهم يؤمنون بأنفسهم؟‬ ‫בגיליון האחרון‪:‬‬
‫שעולה באש וסופרמן מחזיק בידו ילדה קטנה‪ ,‬מי תחשבו‬ ‫أعتقد أن الفتيات اللواتي ادرن احلوار في التقرير‬
‫שהציל את הילדה‪ ,‬סופרמן או האיש שאתו? אני בטוח‬ ‫إذا شاهدمت مرة سوبرمان وشخص آخر يخرجان من مبنى‬ ‫לפי דעתי הבנות שניהלו את‬ ‫املذكور على حق‪ ،‬فليس من العدل فعالً أن ‪9.99%‬‬
‫שתחשבו שזה סופרמן‪ .‬אבל‪ ,‬אולי זה האיש? אולי האיש‬ ‫يحترق‪ ،‬وسوبرمان ميسك بني ذراعيه بنت صغيرة‪ ،‬من‬ ‫הדיון בכתבה צודקות‪ ,‬זה בכלל‬ ‫من اسماء الشوارع في يافا بالعبرية وحتمل اسماء‬
‫הציל את הילדה ואת סופרמן עצמו בתוך הבניין‪ ,‬אבל‬ ‫تظنون أنقذ البنت‪ ،‬السوبرمان أم الشخص الذي معه؟‬ ‫לא פייר ש ‪ 99.9%‬משמות‬
‫لشخصيات يهودية‪ .‬في هذا السياق‪ ،‬نرجع كما‬
‫ביקש מסופרמן להגיד שזה‬ ‫أنا واثقة من أنكم تعتقدون أنه السوبرمان‪ ،‬لكن رمبا هو‬ ‫הרחובות ביפו הם בעברית‬
‫ונושאים שמות של דמויות‬ ‫قالت ليان إلى مسألة الدميقراطية‪ ،‬فإنه لو كانت‬
‫הוא? לפי דעתי גיבור לא‬ ‫الشخص اآلخر؟ رمبا ذلك الشخص أراد أن يبقى مجهوال مع‬ ‫יהודיות‪ .‬בעניין זה‪ ,‬אנו חוזרים לדמוקרטיה כמו שליאן‬ ‫هناك دميقراطية الخذتنا الدولة بعني االعتبار‬
‫צריך להיות עם תחפושת‬ ‫أنه هو الذي أنقذ البنت وطلب من السوبرمان إخبار العالم‬
‫ולא “בטיח”‪ .‬גיבור אמיתי‬ ‫אמרה‪ .‬לו היתה דמוקרטיה‪ ,‬המדינה היתה לוקחת אותנו‬ ‫ووضعت اسماء لشخصيات عربية ولم تقتصر‬
‫הוא גיבור בנשמה ולא‬ ‫أنه هو الذي أنقذها؟ إمكانية واردة أليس كذلك؟ حسب‬ ‫בחשבון ומנציחה שמות של דמויות ערביות ולא רק של‬ ‫فقط على اسماء يهودية‪ .‬آمل أن يتغير الوضع بعد‬
‫במראה‪.‬‬ ‫رأيي البطل ليس بحاجة إلى مالبس تنكرية وال بطيخ‬ ‫דמויות יהודיות‪ .‬אני מאוד מקווה שהכל ישתנה אחרי‬ ‫ان يحل السالم بني الفلسطينيني واليهود‪.‬‬
‫البطل احلقيقي هو بطل في روحه وليس في مظهره‪.‬‬
‫‪55‬‬
‫שיהיה שלום בין הפלסטינים והיהודים‪.‬‬
‫‪44‬‬
‫“לילד תהא הזכות לחופש ביטוי”‬
‫«يحق للطفل التمتع بحرية التعبير»‬
‫«خسارة كبيرة ان الوضع يبدو هكذا»‬ ‫«عليكم أن تعر‬
‫فوا أنه ليس هناك فرق بيننا وأننا جميع ًا بشر»‬ ‫البند الـ ‪ 13‬من ميثاق االمم املتحدة بخصوص حقوق الطفل‬
‫"חבל מאוד שהמצב נראה כך"‬ ‫"תדעו לכם שאין הבדל‬

‫בינינו בבית הספר‪ ,‬כולנו בני‪-‬אדם"‬
‫סעיף ‪ 13‬מתוך אמנת האו”ם בדבר זכויות הילד‬
‫رسائل إلى هيئة املراسلني‬
‫מכתבים למערכת הכתבים‬
‫آدم شنيتسر‪ 13 ،،‬عاما من مدرسة اجيال ‪ -‬يافا‪:‬‬ ‫سوار عيد وميس جبارة‪ 13 ،‬عاماً من مدرسة يد بيد ‪ -‬القدس‪:‬‬
‫رسالة تعقيب على رسالة فارس من جنني التي نشرت في العدد‬ ‫אדם שניצר‪ ,‬בן ‪ 13‬מבית‪-‬ספר אג’יאל ‪ -‬יפו‪:‬‬ ‫نحن االثنتني ندرس في مدرسة يد بيد في القدس التي يدرس فيها تالميذ عرب ويهود‪ .‬في كل صف‬
‫מכתב תגובה למכתב של פארס מג’נין שהתפרסם בגיליון האחרון االخير في صفحة ‪ 6‬حيث ورد خاللها “متارس في بلدتي العديد‬ ‫حتضر معلمتان‪ ،‬عربية ويهودية‪ ،‬وذلك من الروضة وحتى الصف التاسع‪ .‬لدينا كذلك مدير عربي‬
‫בעמוד ‪“ 6‬מתקיימים בעיר שלי הרבה מעצרים ופלישות להרבה من عمليات االعتقال واملداهمات لكثير من البيوت‪ .‬من بني تلك‬ ‫ومديرة يهودية‪ .‬نحن نحب مدرستنا وهي ال تختلف عن باقي املدارس العربية واليهودية في البالد‪،‬‬
‫البيوت كان بيتي”‪:‬‬ ‫בתים‪ .‬מבין בתים אלה פלשו גם לבית שלי”‪:‬‬ ‫فنحن ندرس نفس املواد مثل احلساب‪ ،‬واللغة العربية والعبرية واالجنليزية‪...‬‬
‫ما يحدث في فلسطني مثير للغضب‪ ،‬يا ليت الصورة‬ ‫מה שקורה בפלסטין ממש מקומם‪ ,‬הלוואי והתמונה‬ ‫من األرجح أنكم تظنون أن هذه املدرسة غريبة لكن عليكم أن تعرفوا أنه ليس هناك فرق بيننا‬
‫تُتبدل ويوضع هؤالء اجلنود مكان املتضررين والضحايا‬ ‫תתחלף והחיילים האלה יהיו במקום הנפגעים‬ ‫وأننا جميعا بشر‪ .‬سوف نفرح بزيارتكم لنا ونقترح عليكم ان تقوموا بهذه التجربة املمتعة التي‬
‫لكي يشعروا كيف ذلك أن يدخل اجلنود فجأة الى‬ ‫והקורבנות‪ ,‬בשביל שירגישו איך זה כשפתאום‬ ‫سوف تكتشفون من خاللها انه ال يوجد فعال فرق بني العرب واليهود‪.‬‬
‫מתפרצים לביתך‪ ,‬מסלקים אותך וישנים במיטה שלך‪ .‬بيتك ويطردونك منه وينامون في سريرك‪ .‬ناهيك عن‬
‫احلواجز التي يضعها اجلنود في مداخل املدن التي هي‬ ‫גם המחסומים שהחיילים מציבים בכניסות לערים‬ ‫סוואר עיד ומיס ג’בארה‪ ,‬בנות ‪ 13‬מבית‪-‬ספר יד ביד ‪ -‬ירושלים‪:‬‬
‫حقا ليست مريحة‪ .‬انا ال اسكن في فلسطني لكني‬ ‫מאוד לא נעימים‪ .‬אני לא גר בפלסטין אבל הייתי‬
‫שם‪ ,‬אצל חברים של הורי‪ ,‬והם סיפרו לנו על הבעיות كنت هناك مع اهلي في زيارة الصدقاء لهم‪ ،‬وحكوا لنا‬ ‫שתינו לומדות בבית‪-‬ספר יד ביד בירושלים‪ .‬בכל כיתה יש שתי מורות‪,‬‬
‫عن املشاكل التي يواجهونها على احلواجز‪ .‬رأينا بيوت‬ ‫שלהם מהמחסום‪ .‬ראינו גם בתים של מתנחלים‬ ‫מורה ערבייה ומורה יהודיה מגן ועד כיתה ט’‪ .‬יש לנו גם שני מנהלים‪,‬‬
‫املستوطنني مع شوارعهم اخلاصة بهم واملساحات‬ ‫שלהם יש כבישים לחוד ושטח רק להם‪ ,‬הם כמו‬ ‫מנהל ערבי ומנהלת יהודיה‪ .‬אנחנו אוהבות את בית הספר שלנו והוא‬
‫פולשים‪ .‬הכבישים של המתנחלים חוצים ומפרידים את التي هي فقط لهم‪ ،‬مثلهم مثل املتطفلني‪ .‬بيوتهم متر‬ ‫אינו שונה מבתי‪-‬ספר ערבים או יהודים אחרים בארץ‪ ,‬הרי אנחנו‬
‫وتفصل الفلسطينيني عن مزارع شجر الزيتون اخلاصة‬ ‫הפלסטינים ממטעי הזית שלהם‪ .‬חבל מאוד‬ ‫לומדות אותם נושאים‪ ,‬כמו ערבית‪ ,‬עברית ואנגלית‪...‬‬
‫بهم‪ .‬خسارة كبيرة ان الوضع يبدو هكذا‪.‬‬ ‫שהמצב נראה כך‪.‬‬ ‫אולי אתם חושבים שזהו בית‪-‬ספר מוזר‪ ,‬אבל תדעו לכם שאין הבדל‬
‫בינינו בבית הספר‪ ,‬כולנו בני‪-‬אדם‪ .‬נשמח אם תבקרו אצלנו ואנחנו‬
‫מציעות לכם לחוות חוויה מהנה זו ותגלו שאין באמת הבדל בין‬
‫«االختيار بايدينا وليس بأيدي أي شخص آخر»‬

‫ערבים ויהודים‪.‬‬
‫"ה‬
‫בחירה בידינו ולא בידי אף אחד אחר"‬
‫بحسوا مريح يفوتوا عإسرائيل»‬
‫ّ‬ ‫«املقادسة ما‬
‫آية سطل‪ 13 ،‬عاما من مدرسة اجيال ‪ -‬يافا‪:‬‬ ‫"תושבו ירושלים המזרחית לא מרגישים נוח להיכנס לתוך ישראל"‬
‫رسالة رد على التقرير «املوضة ال تقتصر على املالبس فقط» التي نشرت في العدد األخير‪:‬‬
‫حسب رأيي فإن هذه املقولة على صواب‪ .‬املوضة تشمل كذلك االماكن التي نذهب اليها‬ ‫מוסטפה‪ ,‬בן ‪ 13‬מבית‪-‬ספר יד ביד‪ ,‬ירושלים‪:‬‬ ‫مصطفى‪ 13 ،‬عاماً من مدرسة يد بيد‪ ،‬القدس‪:‬‬
‫وتسريحات الشعر التي نعمل بالضبط كما تقول اورين‪ .‬انا شخصيا اعتقد ان االمر ليس‬ ‫לום אני מוסטפה ואני מאוד אוהב חיות‪ ,‬בגלל זה‬ ‫مرحبا‪ ،‬انا مصطفى وانا كثير بحب احليوانات‪،‬‬
‫بأيدي شركات املوضة وليست هي من يحددها‪ ،‬إمنا نحن نختار املالبس التي نحب ان نلبسها‪.‬‬
‫ש‬
‫מתנדב בגן החיות התנ”כי בירושלים‪ .‬העונה הכי‬ ‫تطوع بحديقة احليوانات التوراتية‬ ‫عشان هيك ب ّ‬
‫على سبيل املثال‪ ،‬حني صدر للموضة بنطال السكيني جينس (اجلينس النحيف) انتشرت‬
‫אני‬
‫צת” בגן היא בחגים‪ .‬הרבה ערבים מבקרים בגן‬
‫“מפוצ‬ ‫في القدس‪ .‬أكثر فترة فيها زوار فترة االعياد‪.‬‬
‫في السوق في تلك الفترة انواع اخرى من اجلينس‪ ،‬ولكن مثلما رأينا فإن أغلبية الناس اختارت‬ ‫שתי סיבות‪ :‬הסיבה הראשונה היא שהם באמת‬
‫וזאת מ‬ ‫كثير عرب بزوروا احلديقة من سببني‪ .‬السبب‬
‫البنطال النحيف‪ .‬لذلك دعونا ال نوهم أنفسنا فاالختيار بايدينا وليس بأيدي أي شخص آخر‪.‬‬ ‫בים חיות‪ .‬הסיבה השניה היא שהם מבקרים בגן‬ ‫االول انهم فعال بحبوا احليوانات‪ ،‬والسبب الثاني‬
‫אוה‬
‫שאין בירושלים המזרחית הרבה מקומות ללכת‬
‫בגלל‬ ‫انو في القدس الشرقية ما في كثير محالت‬
‫איה סטל‪ ,‬בת ‪ 13‬מבית‪-‬ספר אג’יאל ‪ -‬יפו‪:‬‬ ‫הם‪ ,‬הרי הם לא יכולים להיכנס לגדה המערבית‪.‬‬
‫אלי‬
‫يروحوا عليها مبا إنهم ما بيقدروا يدخلوا الضفة‬
‫لغربية‪ .‬اليهود بفترة االعياد بسكروا الضفة وما היהודים‪ ,‬בחגים היהודים‪ ,‬עושים סגר על הגדה‬
‫מכתב תגובה לכתבה “אופנה היא לא רק בגדים” שהתפרסמה בגיליון האחרון‪:‬‬ ‫ا‬
‫מערבית ואין יוצא ונכנס משם‪ .‬תושבי ירושלים‬
‫ה‬
‫سة‬ ‫قاد‬ ‫امل‬ ‫يها‪.‬‬ ‫عل‬ ‫خل‬ ‫بد‬ ‫في حدا بيطلع منها وال‬
‫לפי דעתי זה נכון שבאופנה לא מדובר רק בבגדים‪ .‬אופנה יכולה להיות המקומות שאנו הולכים‬ ‫يك‬ ‫ه‬ ‫شان‬ ‫ع‬ ‫يل‪،‬‬
‫מזרחית לא מרגישים נוח להיכנס לתוך ישראל‪,‬‬
‫ה‬ ‫سرائ‬ ‫عإ‬ ‫ما بحسوا مريح يفوتوا‬
‫אליהם וגם התסרוקות שאנו עושים כפי שאורין אמרה בכתבה‪ .‬לפי דעתי רשתות האופנה הן לא אלה‬ ‫حوا‬ ‫يرو‬ ‫حل‬ ‫م‬ ‫هم‬
‫הם נשארים במזרח העיר ואין להם לאן ללכת‪.‬‬
‫אז‬ ‫إل‬ ‫في‬ ‫وما‬ ‫بيبقوا بشرقي القدس‬
‫שקובעות את האופנה‪ ,‬אלא אנחנו בוחרים את הבגדים שאנו אוהבים‪ .‬למשל כשנכנסו לאופנה הסקיני‬ ‫جد‬ ‫عن‬ ‫بس‬ ‫جد‪،‬‬
‫בים בירושלים המזרחית ממש‪ ,‬אבל ממש‪ ,‬חסרי‬
‫הער‬ ‫عن‬ ‫دس‬ ‫عليه‪ .‬العرب بشرق الق‬
‫ג’ינס‪ ,‬יצאו באותו זמן גם כמה סוגים אחרים של ג’ינסים‪ ,‬אבל כפי שראינו‪ ,‬רוב האנשים בחרו במכנסי‬ ‫מזל‪ .‬אבל כמובן שהמצב יותר טוב מהחיים בגדה‬ ‫ما في عندهم حظ‪ ،‬بس أكيد انو الوضع‬
‫הסקיני‪ .‬אז שלא נשלה את עצמנו‪ :‬הבחירה בידינו ולא בידי אף אחד אחר‪.‬‬
‫המערבית עצמה‪.‬‬ ‫احسن من احلياة في الضفة‪.‬‬
‫‪77‬‬ ‫‪66‬‬
‫“חשוב לי לשמוע אותם ממקור ראשון ושהם ישמעו גם אותי”‬
‫االستمرار ب‬ ‫«رغبت في‬
‫نحن‬
‫مرحبا انا اوفير من تل‪ -‬ابيب‬
‫«يهمني أن أستمع إليهم من مصدر أول وأن يسمعوني كذلك»‬ ‫م‬ ‫جل‬‫ا‬ ‫رة‬ ‫خلب‬‫ا‬ ‫ب‬ ‫سب‬
‫وأدرس في الصف الثامن‬
‫املفيدة التي مرر‬ ‫و‬ ‫ة‬ ‫يل‬
‫في مدرسة أ‪.‬د جوردون‬ ‫ت بها‪»...‬‬
‫وهي مدرسة إجتماعية يشارك فيها تالميذ مكفوفون‬
‫שלום‪ ,‬אני אופיר מתל‪-‬אביב ואני לומדת בכתה ח’ בבית‪-‬ספר‬
‫א‪.‬ד‪ .‬גורדון‪ .‬זהו בית‪-‬ספר חברתי המשתף ילדים לקויי ראיה‬
‫ו‬ ‫ה‬ ‫פ‬ ‫הי‬ ‫ון‬ ‫סי‬ ‫ני‬ ‫ה‬ ‫תי להמשיך בגלל‬
‫“רצי‬ ‫املراسالت‬
‫ומאמין בערך העבודה‪ .‬א‪.‬ד‪.‬גורדון‪ ,‬על שמו נקרא בית הספר‪ ,‬وتؤمن بقيمة العمل‪ .‬أ‪.‬د جوردون‪ ،‬الذي حتمل اسمه‬ ‫הטוב שעברתי‪”...‬‬
‫املدرسة‪ ،‬عاش قبل مائة سنة ودمج بني العمل الزراعي‬ ‫חי לפני כמאה שנה‪ ,‬ושילב בין עבודה חקלאית ביום לבין‬
‫כתיבה ספרותית‪ .‬הוא שימש כאב רוחני לפועלים‪ ,‬איתם הוא في ساعات النهار والكتابة االدبية في ساعات الليل‪.‬‬
‫סבל מעוני וממחלות‪ ,‬ולמרות הכול המשיך להאמין‪ ‬שעבודת كان جوردون مبثابة االب الروحاني للعمال الذين عانى‬
‫הכתבות‬ ‫אנחנו‬
‫معهم من الفقر واالمراض‪ ،‬وبالرغم من ذلك ظل مؤمنا‬ ‫האדמה תחבר את העם לארץ‪.‬‬
‫بأن العمل في االرض فيه ما يربط الشعب بالبالد‪.‬‬ ‫קוראים לי ג’וליאנה אל‪-‬מסמרי מבית לחם‬
‫أنا اسمي جوليانة املصري من بيت حلم وأدرس‬
‫התחביבים שלי הם לשיר‪ ,‬לרקוד‪,‬‬ ‫ואני לומדת בכתה ח’ בבית‪-‬ספר התיכון‬
‫هواياتي هي الغناء‪ ،‬والرقص والتمثيل املسرحي‬ ‫לשחק (תיאטרון)‪ ,‬לבלות עם חברים‬ ‫“פריר”‪ .‬יש לי שתי אחיות ואח אחד‪,‬‬ ‫في الصف الثامن في مدرسة الفرير الثانوية‪.‬‬
‫وإمضاء الوقت مع أصدقائي وصديقاتي‪ ،‬وكذلك‬ ‫וחברות‪ ,‬לראות סרטים ולשמוע‬ ‫ואני הבכורה‪ .‬התחביבים שלי הם לשיר‪,‬‬ ‫لدي أختني وأخ وأنا أكبرهم‪ .‬من هواياتي الغناء‬
‫مشاهدة االفالم واالستماع إلى املوسيقى‪ .‬أريد‬ ‫מוזיקה‪ .‬רציתי לציין שאני שמחה‬ ‫לרקוד‪ ,‬לצייר ולפעמים גם לכתוב‪ .‬למרות‬ ‫والرقص والرسم وأحيانا ً الكتابة‪ .‬ورغم تعدد‬
‫أن أقول أنني سعيدة في اإلنضمام إلى إحدى‬ ‫שהצטרפתי לפרויקט “חלונות” כי‬ ‫התחביבים האלה‪ ,‬אני לא יודעת מה אני‬ ‫هواياتي إال أنني ال اعرف ماذا اريد أن أصبح بعد‪،‬‬
‫مجموعات املراسلني في شبابيك ألنه يهمني‬ ‫מאוד חשוב לי לראות איך חיים בני‬ ‫רוצה להיות בעתיד‪ ,‬אך אני מקווה שלמרות‬ ‫ولكنني أمتنى رغم الظروف الواقعة علينا في‬
‫أن أعرف كيف يعيش الشباب الفلسطيني في‬ ‫נוער פלסטינים בישראל ובשטחים‪,‬‬ ‫תנאי החיים שלנו בפלסטין‪ ,‬תינתן לי‬ ‫فلسطني أن تتاح أمامي الفرصة ألقوم بعمل‬
‫إسرائيل واألراضي احملتلة‪ ،‬ماذا يفكرون عنا نحن‬ ‫מה הם חושבים עלינו היהודים ואיך‬ ‫האפשרות לעשות את מה שאני אוהבת‬ ‫شيء أحبه وأجيده‪.‬‬
‫اليهود وكيف يشعرون اجتاهنا‪ .‬يهمني أن أستمع‬ ‫הם מרגישים‪ .‬חשוב לי לשמוע אותם‬ ‫וטובה בו‪.‬‬ ‫لقد إنضممت العام املاضي جملموعة املراسلني‬
‫إليهم من مصدر أول وأن يسمعوني كذلك‪.‬‬ ‫ממקור ראשון ושהם ישמעו גם אותי‪.‬‬ ‫الناشئة في شبابيك وهذه هي سنتي الثانية‪.‬‬
‫הצטרפתי בשנה שעברה לקבוצת הכתבים‬
‫إلثنني من أصدقائي وقعت مصيبة كبيرة‪ ،‬أختان لهما‬ ‫לשני חברים קרובים שלי קרה אסון גדול‪ ,‬כאשר אחיותיהם‬ ‫הצעירים ב”חלונות” וזאת היא השנה‬ ‫في مجموعتي بنات فلسطينيات من يافا‬
‫وقعتا قتلى في عملية تفجيرية خملرب منتحر في نتانيا‪.‬‬ ‫נרצחו בפיגוע של מחבל מתאבד בנתניה‪ .‬מאז המקרה אני‬ ‫השנייה שלי‪ .‬יש בקבוצה שלי בנות פלסטיניות מיפו‬ ‫ويهوديات من تل أبيب‪ .‬رغبت في االستمرار‬
‫منذ تلك احلادثة وأنا أفكر في حياة العرب وعن السبب‬ ‫מרבה לחשוב על חייהם של הערבים ולמה הם עושים לנו‬ ‫ויהודיות מתל‪-‬אביב‪ .‬רציתי להמשיך בגלל הניסיון היפה‬ ‫بسبب اخلبرة اجلميلة واملفيدة التي مررت بها في‬
‫כאלה דברים‪ .‬אני‪ ‬הרגשתי את‪ ‬תחושת האובדן והסבל שחבריי في إرتكابهم مثل هذه االفعال ضدنا‪ .‬شعرت مبشاعر‬ ‫והטוב שעברתי בהיכרות עם האחרים והסיפורים שלהם‪,‬‬ ‫التعرف على اآلخر وعلى قصصه وأن أحكي له‬
‫الفقدان واملعاناة التي يعيشها أصدقائي وأنا متأكدة‬ ‫חווים ואני בטוחה שגם אצלכם יש תחושות דומות‪ .‬לכן‬ ‫ווהסיפורים שסיפרנו להם עלינו ועל החיים שאנחנו חיים‬ ‫عنا وعن احلياة التي نعيشها‪ .‬اعضاء مجموعة‬
‫אני‪ ‬רוצה‪ ‬וחשוב לי‪ ‬להשפיע על הנוער לנקוט באמצעי שלום من أنه توجد عندكم في الضفة مشاعر مشابهة‪.‬‬ ‫אותם‪ .‬חברי קבוצת הכתבים הם היום החברים שלי‪.‬‬ ‫املراسلني هم اليوم اصدقائي‪.‬‬
‫ולא באלימות‪ .‬רק‪ ‬כך שני הצדדים יהיו מרוצים ויוכלו לחיות لذلك بودي ويهمني أن أؤثر على الشباب في األخذ بطرق‬
‫سلمية وغير عنيفة‪ .‬فقط هكذا يكون اجلانبان راضني‬ ‫חיים נורמליים כמו שכל‪ ‬בן‪-‬אדם אמור לחיות‪.‬‬ ‫ג’וליאנה אל‪-‬מסרי מבית לחם‬ ‫جوليانة املصري من بيت حلم‬
‫ويستطيعان العيش في حياة طبيعية كما يحق لكل‬ ‫מתל‪-‬אביב‬ ‫ארי‬ ‫בן‬ ‫אופיר‬
‫انسان‪.‬‬
‫اوفري بن آري من تل – ابيب‬
‫«املهم‬
‫מחבל‪ :‬לפי המילון ‪“ -‬מי שפוגע באופן מכוון באנשים‪,‬‬
‫רכוש וכו’”‪ .‬זה הכינוי המקובל בקרב הציבור היהודי‬
‫ا‬ ‫م‬ ‫ل‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫أ‬ ‫هو أن‬
‫בישראל לפלסטינים הלוחמים בישראל‪ ,‬וזהה לביטוי‬
‫حيح‬ ‫ص‬ ‫هو‬ ‫ני צריכה‬
‫“א‬
‫ي‬ ‫ر‬ ‫ظ‬ ‫ن‬ ‫ي‬ ‫ف‬ ‫ת‬ ‫שו‬ ‫ע‬ ‫ל‬
‫وما‬ ‫ק מה שנ‬
‫ר‬
‫“טרוריסט”‪.‬‬
‫مخرب‪ :‬حسب القاموس ‪« -‬من يسبب األذى بشكل‬ ‫يناسبني»‬ ‫לי ובעיני”‬
‫ביי‬ ‫ש‬ ‫ב‬ ‫ן‬ ‫כו‬
‫متعمد للناس واملمتلكات وغيرها»‪ .‬هذه هي تسمية‬
‫מבט שונות על נושאים רבים‪ ,‬ולחשוב מחדש על דברים‬
‫اليهود االسرائيليني للفلسطينني املقاتلني داخل‬ ‫إسمي ليان‪ ،‬أسكن في مدينة يافا وأدرس‬
‫שהאנשים בדרך‪-‬כלל לא מטילים בהם ספק‪.‬‬
‫اسرائيل ويشبه مصطلح «االرهابي»‪.‬‬ ‫أعتقد أنه ليس مهما من أنا وما أكون‪:‬‬ ‫في الصف الثامن في مدرسة “يافا العربية‬
‫אני חושבת שלא משנה מי אני ומה אני‪ :‬יפה או מכוערת‪,‬‬ ‫جميلة‪/‬قبيحة‪ ،‬قصيرة القامة‪/‬طويلة‪،‬‬ ‫الدميقراطية”‪.‬‬
‫נמוכה או גבוהה‪ ,‬עשירה או ענייה‪ .‬מה שהכי חשוב בעיני הוא‬ ‫غنية أم فقيرة‪ .‬املهم في نظري هو‬ ‫أنا أحب احليوانات وأستمتع في رعايتها‪ .‬أحب‬
‫שאני אהיה מאושרת‪ .‬נקודה אחרונה שאני רוצה לשתף אתכם‬ ‫שמי ליאן חדאד ואני גרה ביפו‪ .‬אני לומדת בכיתה ח’ בבית‬ ‫أن أكون سعيدة‪ .‬نقطة أخيرة أود أن‬ ‫كذلك اللهو مع أصدقائي‪ ،‬والقراءة‪ ،‬وإعطاء‬
‫בה‪ ,‬לא משנה מה אני לובשת ומה אנשים אומרים עלי‪ ,‬אני‬ ‫הספר “יאפא הערבי הדמוקרטי”‪.‬‬ ‫أشارككم فيها‪ ،‬ليس مهما ما ألبس‬ ‫النصائح‪ ،‬والنوم‪ ،‬واللعب‪ .‬كما وأحب النقاش‬
‫רק צריכה לעשות מה שנכון בשבילי ובעיני‪.‬‬ ‫אני אוהבת בעלי‪-‬חיים ואני נהנית לטפל בהם‪ .‬אני אוהבת‬ ‫وماذا يقول الناس عني‪ ،‬املهم هو أن‬ ‫واالستماع إلى آراء أشخاص آخرين ممن تختلف‬
‫לבלות עם החברים שלי‪ ,‬לקרוא‪ ,‬לתת עצות‪ ,‬לישון ולשחק‪.‬‬ ‫أفعل ما هو صحيح في نظري‬ ‫آرائهم عن آرائي‪ .‬أحب عرض وجهات نظر‬
‫ליאן חדאד‪ ,‬בת ‪ 13‬מיפו‬ ‫وما يناسبني‪.‬‬
‫בנוסף‪ ,‬אני אוהבת להשתתף בדיונים ולשמוע דעות של‬ ‫ّ‬
‫والتفكر في األمور‬ ‫مختلفة في شتى املواضيع‬
‫אנשים אחרים שהדעות שלהם שונות משלי‪ .‬להציג נקודות‬ ‫ليان حداد‪ 13 ،‬عاما من يافا‬ ‫التي يشكك فيها الناس عادة‪.‬‬
‫‪99‬‬ ‫‪88‬‬
‫من زمان زمان قبل آالف السنني في‬ ‫פעם‪ ,‬פעם‪ ,‬לפני אלפי שנים‪,‬‬
‫בראשית דרכה של האנושות‪ ,‬לא بداية طريق االنسانية‪ ،‬ما كان في‬
‫لدينا حقوق!!!!‬ ‫היו זכויות לאף אחד – על פי חוקי حقوق الي انسان‪ ،‬حسب قوانني‬
‫הטבע החזקים שלטו בכח הזרוע الطبيعة القوي هو إللي سيطر‪،‬‬
‫ולפעמים החכמים יותר הצליחו ومرات قليلة قدروا االذكياء يحتالوا‬
‫ميثاق االمم املتحدة بطرح حقوقنا بـ ‪ 54‬بند حسب أربع‬ ‫אמנת האו”ם לזכויות הילד מניחה את הזכויות שלנו‬
‫بذكائهم ويفوزوا‪...‬‬ ‫להערים עליהם עם איזה‬
‫مبادئ أساسية‪:‬‬
‫רעיון מוצלח‪...‬‬
‫ב – ‪ 54‬סעיפים ומודרכת לפי ארבעה עקרונות בסיסיים‪:‬‬
‫‪ t‬مش مفروض الطفل يعاني من أي متييز‪ .‬‬

‫ بحق لكل طفل بكل زمان ومكان‬ ‫ ‬
‫ אינכם צריכים לסבול מאפליה כל שהיא‪.‬‬
‫ לכל ילד‪ ,‬בכל זמן ומקום‪ ,‬מגיעה אותה הזכות‬
‫ ‬
‫‪t‬‬ ‫ת!!!!‬ ‫ו‬ ‫י‬ ‫ו‬ ‫כ‬ ‫ז‬ ‫ו‬ ‫נ‬ ‫ל‬ ‫ש‬ ‫י‬
‫ يطور قدراته‪.‬‬ ‫ לפיתוח יכולותיו‪.‬‬
‫بعد آالف السنني أدى التطور احلضاري إلى إنشاء قوانني‬ ‫כמה אלפי שנים אחר כך‪ ,‬ההתפתחות התרבותית‬
‫‪ t‬بتتصدر مصالح الطفل سلم االولويات ملا ‬ ‫ האינטרסים שלכם צריכים להיות בראש סדר היום ‬
‫‪t‬‬ ‫הביאה איתה חוקים שעשו סדר בבלאגן‪ ,‬והדתות לימדו قضت على الفوضى الي كانت‪ ،‬وكمان االديان كانِلها‬
‫ يكون للقرارات املأخوذة تأثير عليه‪.‬‬ ‫ כאשר נעשות החלטות שיש להן השפעה עליכם‪.‬‬ ‫دور ملا ع ّلمت الناس الرأفة والتفكير بالضعفاء‪ .‬لكن‬ ‫את בני ובנות האדם גם חמלה והתחשבות בחלש‪.‬‬
‫بس بالقرن الـ ‪ 17‬صار في مصطلح اسمو «حقوق‬ ‫אבל רק במאה ה‪ 17-‬הוטבע המושג “זכויות אדם”‬
‫‪ t‬في للطفل احلق بالبقاء والتطور والتمتع ‬ ‫ יש לכם את הזכות לשרוד ולהתפתח‪ .‬זה כולל את ‬ ‫‪t‬‬ ‫انسان»‪ .‬أما التعامل االنساني املساوي جلميع البشر‬ ‫וההתייחסות ההומאנית לכל בני האדם כשווים‪,‬‬
‫ بصحة جسدية ونفسية جيدة‪.‬‬ ‫ הזכות לבריאות נפשית ופיזית‪.‬‬ ‫התפתחה באירופה של המאה ה‪ – 18-‬בתחילה לגברים تطور باوروبا وبقارات ثانية بالقرن الـ ‪ 18‬وبالبداية بس‬
‫לבנים בלבד‪ .‬נשים למשל זכו בזכות הצבעה‪ ,‬באירופה للرجال أصحاب البشرة البيضاء‪.‬‬
‫ بحق للطفل انو يعبر عن آرائو بحرية‪ .‬وهذه ‬ ‫‪t‬‬ ‫ ‬ ‫ יש לכם זכות להביע את דעותיכם באופן חופשי‪,‬‬
‫‪t‬‬ ‫النساء مثال حصلت على حق التصويت في اوروبا‬ ‫וביבשות אחרות‪ ,‬רק במאה העשרים‪.‬‬
‫ اآلراء الزم تنأخذ بعني االعتبار ملا يكون في ‬ ‫ ‬ ‫ ועל דעות אלה להילקח בחשבון בכל נושא שיש‬
‫גם זכויות ילדים לא זכו לתשומת לב ממשית עד המאה وبقارات ثانية بس بالقرن الـ ‪ .20‬كمان حقوق االطفال‬
‫ القضية تأثير على حياتو‪.‬‬ ‫ לו השפעה על החיים שלכם‪.‬‬
‫ما حازت على اهتمام حقيقي إال في القرن الـ ‪ .02‬قلة‬ ‫העשרים‪ .‬עד אז היו יחידי סגולה שנכנסו להסטוריה‬
‫من الناس فكروا انو الزم يكون أصال حقوق لالطفال‪.‬‬ ‫כמי שחשבו שצריך להגן על הילדים‪ ,‬אבל שינוי‬
‫التغيير احلقيقي صار بس بـ ‪ 20‬تشرين ثاني (نوفمبر)‬ ‫משמעותי התרחש רק ב‪ 20-‬בנובמבר ‪ ,1989‬כאשר‬
‫من عام ‪ 1989‬ملّا تبنت اجلمعية العامة في االمم املتحدة‬ ‫האמנה לזכויות הילד אומצה על ידי העצרת הכללית‬
‫ميثاق حقوق الطفل‪ .‬حصل امليثاق على أوسع تصديق‬ ‫של האו”ם‪.‬‬
‫من بني كل معاهدات حقوق االنسان بعد ما صادقت‬
‫האמנה קיבלה את האישור הנרחב ביותר מבין הסכמי عليه ‪ 191‬دولة‪.‬‬
‫זכויות האדם‪ ,‬כאשר ‪ 191‬מדינות אישרו אותה‪.‬‬
‫‪11 11‬‬ ‫‪10 10‬‬

‫كصحفيني وصحفيات موضوع حقوق الطفل بهمنا‬ ‫כעיתונאים ועיתונאיות‪ ,‬נושא זכויות הילדים מאוד‬
‫كثير‪ .‬عشان هيك رحنا ودرسنا ميثاق االمم املتحدة‪،‬‬
‫ع عن أطفال العالم؟‬
‫חשוב לנו‪ .‬למדנו את אמנת זכויות הילד של האו”ם‪,‬‬
‫‪,2008‬‬
‫فحصنا شو بصير بالعالم اخلارجي‪ ،‬شفنا شو‬ ‫בדקנו מה קורה בעולם הגדול‪ ,‬מה מפריע לנו‪ ,‬יצאנו‬
‫من يداف‬
‫بضايقنا‪ ،‬وبعدين رحنا وقابلنا فتيان وفتيات عايشني‬ ‫להכיר נערים ונערות שחיים כאן אתנו‪ ,‬ומתוך‬
‫هون معنا وعملنا معهم مقابالت‪ .‬ملا اسمعنا القصص‬ ‫הסיפורים שלהם למדנו גם על מצב הילדים והנוער‬
‫الي حكولنا اياها فهمنا كثير اشياء عن وضع االطفال‬ ‫אצלנו‪ .‬כל אלה בעמודים הבאים‪...‬‬
‫والفتية الناشئني عندنا‪ ،‬تعالوا نشوف ونقرأ مع بعض‬
‫الصفحات التالية‪...‬‬
‫ארצות הברית‪ :‬כ‪10%-‬‬
‫מילדי ארצות הברית‬ ‫על ילדי העולם?‬
‫אינם מבוטחים‬
‫בביטוח רפואי כל שהוא‬
‫ומשפחותיהם אינן יכולות לממן‬ ‫غينيا‪ :‬يجري في‬
‫‪ ,2008‬מי מגן‬
‫להם טיפול רפואי הולם‪.‬‬ ‫غينيا تشغيل‬
‫الواليات املتحدة االمريكية‪:‬‬ ‫بنات في جيل ‪8‬‬
‫ما يقارب الـ‪ %10‬من االطفال‬ ‫سنوات ملدة ‪ 18‬ساعة‬
‫في الواليات املتحدة ليس‬ ‫يوميا َ في اعمال بيتية‬
‫لديهم أي تأمني صحي وليس‬ ‫أغلبها تكون دون أجر‪.‬‬ ‫רומניה‪ :‬יותר מ ‪ 7,200‬בני‬
‫وفي أحيان متقاربة تُضرب‬ ‫נוער ברומניה חיים עם נגיף‬
‫باستطاعة عائالتهم متويل‬ ‫البنات وتغتصب من قبل‬ ‫האיידס‪ .‬רובם נדבקו במחלה‬
‫ארצות הברית‬ ‫عالج طبي مناسب لهم‪.‬‬ ‫مشغليهن‪.‬‬ ‫בין התאריכים ‪ 1986‬ו‪1991 -‬‬
‫גינאה‪ :‬בגינאה מועסקות‬ ‫כאשר כתוצאה ממאמץ ממשלתי‬
‫الواليات املتحدة‬
‫االمريكية‬
‫בנות בגיל ‪ ,8‬במשך ‪18‬‬ ‫رومانيا‬ ‫לשפר את המערכת החיסונית שלהם‪,‬‬
‫שעות ביום‪ ,‬במשק בית‪,‬‬ ‫רומניה‬ ‫הם נחשפו למזרקים מזוהמים בדם‬
‫לרוב ללא תשלום‪ .‬לעתים‬ ‫לא מאובחן‪.‬‬
‫קרובות הן מוכות ונאנסות‬ ‫رومانيا‪ :‬أكثر من ‪ 7200‬شاب‬
‫על ידי מעסיקיהם‪.‬‬ ‫روماني يحملون جرثومة االيدز‪.‬‬
‫أغلبهم وصلتهم العدوى باملرض‬
‫الهند‬ ‫بني ‪1986‬و ‪ 1991‬وذلك بصورة‬
‫הודו‬ ‫مباشرة نتيجة جلهد احلكومة‬
‫مصر‬ ‫في حتسني اجلهاز املناعي عندهم‪،‬‬
‫كولومبيا‬ ‫غير ان القائمني على ذلك قاموا‬
‫גינאה‬ ‫מצרים‬
‫קולומביה‬
‫باستخدام حقن م ّلوثة لدم‬
‫غينيا‬ ‫الكوجنو‬
‫קולומביה‪ :‬כ‪10,000 -‬‬ ‫غير مشخص‪.‬‬
‫ילדים לוחמים בשורות‬ ‫קונגו‬
‫הגרילה וכוחות צבאיים‬
‫למחצה אחרים‪ .‬ילדים מהווים‬
‫קרוב למחצית מ‪ 5.4 -‬מיליון‬ ‫الكوجنو‪ :‬بالغون يعاملون أطفال‬
‫הפליטים הפנימיים במדינה‪.‬‬ ‫يعيشون في الشوارع بقسوة‬ ‫مصر‪ :‬وجد عاملو‬
‫كولومبيا‪ :‬ما يقارب الـ‬ ‫وبعنف‪ .‬خالل عشرة السنني األخيرة‬ ‫حقوق االنسان أن‬ ‫الهند‪ :‬يقيم في الهند ما يقارب الـ ‪ 15‬مليون طفل‬
‫‪ 10.000‬طفل يقاتلون في‬ ‫وبسبب الصراع املسلح وجرثومة االيدز‬ ‫هناك في مصر ما‬ ‫عامل‪ .‬حوالي ‪ %85‬منهم يعملون في الزراعة أو في‬
‫صفوف اجلوريال وقوات‬ ‫والتكاليف املرتفعة للتربية‪ ،‬تصاعد عدد‬ ‫يقارب املليون طفل يعملون‬ ‫رعاية االغنام ويضطرون لالستجابة الى كافة مطالب‬
‫هؤالء األطفال الذي يعيشون في الشوارع‬ ‫سنويا ً في إستخراج‬ ‫مشغليهم في العمل‪ .‬عائالت تبيع اطفالها للمشغلني‬
‫اليمني العسكرية الى جانب‬ ‫املضرة‬
‫احلشرات ّ‬ ‫لعدم متكنها من العمل وجلب الطعام وذلك مببالغ أقصاها‬
‫قوات أخرى‪ .‬يشكل األطفال‬ ‫بدون مأوى وال غذاء وال أي استجابة‬ ‫لنبتة القطن‪.‬‬
‫الحتياجاتهم االساسية ويعيشون بخوف‬ ‫‪ 15‬دوالر‪ ،‬ما يجعلها غير قادرة على فديتهم‪.‬‬
‫حوالي نصف الـ ‪ 5.4‬مليون‬ ‫מצרים‪ :‬עובדי זכויות אדם‬
‫أُخذت هذه املعلومات من موقع‬
‫ويفتقدون األمان‪.‬‬ ‫הודו‪ :‬בהודו יש כ‪ 15-‬מיליון ילדים עובדים‪ .‬כ‪ 85% -‬מהם‬
‫الجئ داخلي في الدولة‪.‬‬ ‫מצאו שבמצרים ישנם‬ ‫עובדים בחקלאות או כרועי בקר ונאלצים להענות לכל בקשה‬
‫קונגו‪ :‬מבוגרים מתעללים בילדי רחוב‪ .‬במשך‬ ‫כמיליון ילדים העובדים מדי‬ ‫של מעסיקיהם‪ .‬הילדים נמכרים למעסיקים על ידי המשפחות‪,‬‬ ‫االنترنت «الدفاع عن حقوق االنسان‬
‫עשר השנים האחרונות הסכסוך המזוין‪ ,‬נגיף‬ ‫שנה בהסרת מזיקים‬ ‫שלא מסוגלות להתפרנס ולהאכיל את ילדיהן‪ ,‬בסכומים שלא‬
‫حول العالم»‬
‫וירוס האיידס ועלויות החינוך הגבוהות הגדילו‬ ‫מצמח הכותנה‪.‬‬ ‫עולים על ‪ 15‬דולר‪ ,‬ואחר‪-‬כך מתקשות לפדות אותם בחזרה‪.‬‬ ‫‪www.hrw.org‬‬
‫את מספר הילדים החיים ברחובות‪ ,‬ללא קורת גג‪,‬‬ ‫מידע זה לקוח מאתר האינטרנט “הגנה‬
‫אוכל או כל מענה לצרכים בסיסיים‪ .‬ילדים אלה‬ ‫על זכויות אדם מסביב לעולם”‬
‫‪13 13‬‬ ‫חיים בפחד וללא ביטחון‪.‬‬
‫‪12 12‬‬
‫و‬ ‫ش‬ ‫ي‬ ‫ك‬ ‫حن‬ ‫وا‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫ع‬ ‫ت‬ ‫ن‬‫ذ‬ ‫إ‬
‫عم بصري عندنا‬
‫ש‬ ‫ה‬ ‫מ‬ ‫ל‬ ‫ע‬ ‫ר‬ ‫ב‬ ‫ד‬ ‫נ‬ ‫או‬ ‫בו‬ ‫אז‬
‫קורה אצלנו‬
‫«اجلدار خانقنا وسالب حقنا‬

‫بالتحرك بحرية‪».‬‬
‫“הגדר שוללת מאיתנו את‬
‫הזכות לתנועה חופשית וגורמת‬
‫عن رايو واالستاذ‬ ‫לנו להרגיש חנוקים‪”.‬‬
‫ف ع ّبر‬
‫«مرة كان في ولد بالص يحكي‪ .‬ساعتها‬
‫سكتو وما اعطاه مجال د حرية التعبير‪».‬‬
‫و ما نعطت للول‬
‫ם בכתה אומרים‬ ‫حسيت ان‬ ‫א‬ ‫ל‬ ‫ם‬ ‫ני‬ ‫טי‬ ‫ס‬ ‫פל‬ ‫“אני מרגישה שה‬
‫די‬‫בות‪ ,‬כאשר תלמי‬ ‫רים‬ ‫כי‬ ‫מ‬
‫משתיקים אותם‬ ‫“לעתים קרו‬ ‫בזכות שלנו כיהודים‬
‫חושבים‪ ,‬המורים‬ ‫לחיות כאן למרות‬ ‫שא‬
‫הם מדברים‪ .‬אני‬ ‫מה שהם באמת‬ ‫ין לנו ארץ אחרת‪”.‬‬
‫מבינים על מה‬ ‫«انا شاعرة ا‬
‫ביע את דעתנו‪”.‬‬
‫ד נותנים לנו לה‬
‫בטענה שהם לא‬
‫بيعترفوا ب نو الفلسطينيني ما‬ ‫قتصادي الصعب اللي بعيشه‬
‫حقنا كي‬ ‫«الوضع اال‬
‫إنا ما عندنا أرض هود نعيش هون‪ ،‬مع‬
‫גישה שלא תמי‬
‫מר‬ ‫نيني في اسرائيل مبنع كثير من‬
‫طي‬
‫ثانية نروح عليها‪».‬‬ ‫الفلس ثوا اوالدهم يتعلموا باجلامعات‬ ‫“אני מאוד מבינה את הסבל של הפלסטינים בשטחים‪,‬‬
‫االهالي يبع‬
‫“הילדים בכיתה לועגים לי כי אני‬ ‫يشتغلوا ويدعموا عائالتهم‪».‬‬ ‫אבל אני מרגישה שהם אפילו לא רוצים להקשיב‬
‫وبجبر االوالد‬ ‫לסבל שלנו‪”.‬‬
‫צמה ומקיימת מצווה דתית‪”.‬‬ ‫כלי הקשה שחיים בו פלסטינים‬
‫“המצב הכל‬ ‫«انا فاهمة املعاناة الي بعيشوها الفلسطينيني‬
‫«االطفال بصفي بستهزئوا مني‬ ‫שה על הורים רבים לשלוח את‬
‫בישראל‪ ,‬מק‬ ‫باالراضي احملتلة‪ ،‬بس بشعر انهم ما حتى بدهم‬
‫الني بصوم وبأدي فرض ديني‪».‬‬ ‫ללמוד באוניברסטאות‪ .‬במקום‬
‫לעבוד ולתמוך במשפחותיהם‪”.‬‬
‫הילדים שלהם‬ ‫يسمعوا عن معاناتنا‪».‬‬
‫ללמוד הם נאלצים‬
‫ضو‬ ‫مه‬ ‫كم‬ ‫ق‬‫قو‬ ‫ح‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫انتم أيضاً تشعرو‬
‫مة؟ احكوا لنا ونف‬ ‫«انا شاركت ف‬
‫عله‪.‬‬ ‫كر سويا ما ميكن ان نف‬ ‫גם אתם מרגישים‬ ‫ض‬ ‫ة‬ ‫ر‬ ‫ي‬ ‫س‬ ‫م‬ ‫ي‬
‫صارت في غزة وال فجأة د االحداث الي‬
‫שז‬
‫ח‬‫ונ‬ ‫נו‬‫ל‬ ‫רו‬ ‫פ‬ ‫ס‬ ‫ת?‬ ‫כויות שלכם מופרו‬
‫שוב ביחד‬ ‫“רוב שמות‬ ‫ح‬
‫מה אפשר לעשות‪.‬‬
‫ביפו הם של‬
‫ת‬ ‫בו‬ ‫חו‬ ‫ר‬ ‫ה‬
‫ד‬ ‫اجليش واطلقوا النار على ضرت قوات من‬
‫وا‬
‫מבי‬ ‫א‬ ‫ל‬ ‫ני‬ ‫א‬ ‫ת‪,‬‬ ‫מויות יהודיו‬ ‫املشاركات‪ .‬انا خفت كثير‪ .‬حدة من البنات‬
‫االق‬ ‫ضع‬ ‫الو‬ ‫بب‬ ‫بس‬ ‫«‬ ‫נה למה אין‬ ‫מו‬ ‫שמות של ד‬ ‫»‬
‫ادي‬ ‫تص‬ ‫ת!”‬ ‫יו‬ ‫ב‬ ‫ר‬ ‫ע‬ ‫ת‬ ‫יו‬
‫«اكثرية‬ ‫שתתפתי בתה‬
‫“ה‬
‫الصعب بفلسطني كثير اطفال‬ ‫اسماء‬ ‫ה‬ ‫כ‬‫לו‬
‫الشخاص يه شوارع بيافا‬ ‫או‬ ‫מ‬ ‫ה‬ ‫ד‬ ‫נג‬
‫רעות שקורים‬ ‫ה‪ ,‬פתאום הגי‬
‫בעז‬
‫في اسماء ل ود‪ ،‬مش فاهمة ليش ما بضطروا يشتغلوا عشان يساعدوا‬ ‫צ‬ ‫ה‬ ‫ת‬ ‫חו‬ ‫כו‬ ‫עו‬
‫בא וירו על‬ ‫מהבנות שהיו‬
‫אחת‬
‫اهاليهم‪».‬‬ ‫شخص‬ ‫ו‪.‬‬ ‫תנ‬ ‫אי‬
‫يات عربية!»‬
‫ני‬ ‫א‬
‫מאוד פחדתי‪”.‬‬
‫احلق يف العيش هنا הזכות לחיות כאן‬ ‫“בגלל המצב הכלכלי המאוד קשה‬
‫בפלסטין‪ ,‬הרבה ילדים קטנים נאלצים‬
‫לעבוד כדי לעזור להורים שלהם‪”.‬‬
‫‪15 15‬‬ ‫‪14 14‬‬
‫دت الصعوبات»‬
‫بقى مهما اشت‬
‫سأ‬
‫ا سأعيش وهنا‬
‫כל הקשיים"‬
‫אשאר למרות‬ ‫«هنا ولدت وهن‬
‫את שואלת את עצמך מה טומן לך בחובו העתיד?‬ ‫هل تتساءلني كاجلميع ماذا يخبئ لك املستقبل؟‬ ‫אן אחיה וכאן‬
‫אן נולדתי‪ ,‬כ‬
‫כל בן אדם שואל את עצמו את השאלה הזאת‪ ,‬אבל אף אחד‬ ‫كل إنسان يسأل نفسه هذا السؤال ولكن ال أحد يعلم‬ ‫"כ‬
‫לא יודע את הנסתר‪ .‬אני מאמינה באלוהים ובטוחה‬ ‫الغيب‪ .‬أنا اؤمن باهلل وواثقة من حسن عملي‪.‬‬
‫שמעשי טובים‪.‬‬
‫מילה אחרונה?‬ ‫كلمة أخيرة ‪...‬؟!‬
‫אני רוצה לסיים את דברי באמירה שאני הולכת אחריה‬ ‫أريد أن اختم مبقولة أسير على دربها وأريد أن أحث اجلميع‬
‫ומדרבנת את כולם ללמוד ממנה “צעד מעשי אחד‪ ,‬עדיף על‬ ‫على أخذ عبرة منها «خطوة عملية واحدة ‪ -‬أفضل من‬ ‫أجرت املقابلة اميان عليان‪ 16 ،‬عاما ً من بيت صفافا‬
‫הרבה תוכניות”‪.‬‬ ‫دزينة برامج»‪.‬‬ ‫ראיינה אימאן עליאן‪ ,‬בת ‪ 16‬מבית‪-‬צפאפא‬
‫תודה רבה לך אחלאס על הראיון‪ ,‬מקווה שניפגש שוב‪.‬‬ ‫شكرا جزيال لك إخالص على هذه املقابلة‪ ,‬على أمل أن‬
‫نلتقي مجدداً‪.‬‬ ‫مرحبا اخالص هل تستطيعني تعرفينا بنفسك قليال؟‬
‫اسمي إخالص سلمان‪ ,‬عمري ‪16‬س عاماً‪ ،‬وأعيش في‬
‫قرية بيت صفافا التابعة ملدينة القدس مع أمي بعد‬
‫اخالص سلمان‪ 16 ،‬عاما ً من بيت صفافا‬
‫אחלאס סלמאן‪ ,‬בת ‪ 16‬מבית‪-‬צפאפא‬ ‫وفاة أبي‪ .‬عائلتي كبيرة واملسافات تبعدنا عن بعضنا‬
‫البعض‪ ،‬وذلك بسبب اجلدار الفاصل الذي يفصل بني‬
‫جدتي وامي‪ ,‬لكننا نحافظ على التواصل فيما بيننا‬
‫שלום אחלאס‪ ,‬את יכולה להציג את עצמך?‬ ‫بالرغم من كل العقوبات‪.‬‬
‫קוראים לי אחלאס סלמאן‪ ,‬אני בת ‪ 16‬וגרה עם אמא שלי‬
‫בכפר בית‪-‬צפאפא‪ ,‬הנמצא בעיר ירושלים‪ ,‬מאז מות אבי‪.‬‬
‫هل تتخيلني ان اجلدار سيسقط يوما؟‬
‫המשפחה שלי גדולה והמרחקים מפרידים בינינו‪ .‬אחת‬ ‫كل ظلم في احلياة البد من انكساره يوما ما‪ ,‬واجلدار في‬
‫הסיבות לכך היא הגדר המפרידה בין אמא לסבתא‪ ,‬אבל עם‬ ‫نظري هو اكبر ظلم!!‬
‫זאת אנחנו שומרים על קשר‪.‬‬ ‫هل تفكرين بالهجرة عندما تسمعني عن األوضاع‬
‫את מתארת לעצמך את נפילת הגדר?‬ ‫الصعبة التي نعيشها؟‬
‫כל עוול בחיים סופו יום אחד להיכנע‪ ,‬בעיני הגדר היא העוול‬ ‫ال أفكر بالهجرة أبدا! الهروب ليس احلل‪ ،‬هنا ولدت وهنا‬
‫הגדול מכולם!‬ ‫سأعيش وهنا سأبقى مهما اشتدت الصعوبات‪.‬‬
‫את חושבת על הגירה כשאת שומעת על המצב הקשה‬
‫שאנחנו חיים בו?‬
‫ماذا تعني لك القدس؟‬
‫בכלל לא חושבת על הגירה! הבריחה אינה הפתרון‪ ,‬כאן‬ ‫عطاء القدس ال اعرف له وصف فالقدس هي امي‪.‬‬
‫נולדתי‪ ,‬כאן אחיה וכאן אשאר‪ ,‬לא משנה מה יקרה‪.‬‬ ‫حتضنني وال احس باالمان إال وأنا فيها‪ .‬اشعر بفخر‬
‫מה ירושלים מסמלת בשבילך?‬ ‫شديد في السير فيها واتذكر بان الرسول محمد صلى‬
‫אני לא יכולה לתאר מה מעניקה לי ירושלים‪ ,‬היא אמא שלי‪.‬‬ ‫اهلل عليه وسلم وعيسى عليه السالم مرا هنا‪ .‬القدس‬
‫كاريكاتورا‪ :‬لرامي عليان من بيت صفافا‬ ‫מחבקת אותי כשאני בה‪ ,‬ולא מרגישה בביטחון אלא בה‪ .‬אני‬ ‫هي استمراريتي‪.‬‬
‫קריקטורה‪ :‬ראמי עליאן מבית‪-‬צפאפא‬ ‫بيت صفافا בית‪-‬צפאפא‬
‫מרגישה גאה ללכת בעיר הזו‪ ,‬ונזכרת שגם הנביא מחמד‬ ‫بالنسبة لك ما الذي تريدين حتقيقه في احلياة؟‬
‫וישוע עליהם השלום‪ ,‬הלכו בה‪ .‬היא ההמשכיות שלי‪.‬‬
‫احلق يف التحرك حبرية הזכות לנוע בחופשיות‬ ‫أنا أزرع اليوم ما أود حصده غداَ‪ .‬أحلم في التفوق‬
‫מה את רוצה להגשים בחיים?‬ ‫في اجملال الصحفي وإيصال رسالة إنسانية للعالم‬
‫אני זורעת היום את מה שאקצור מחר‪ .‬אני חולמת להתקדם‬ ‫وإسعاد جميع أطفال العالم‪ ،‬باألخص أطفال شعبي‬
‫ماذا تعين لك القدس؟ وماذا تعتقد انها تعين لآلخرين؟‬ ‫בתחום התקשורת‪ ,‬למסור מסר אנושי לעולם‪ ,‬וגם לשמח‬
‫מה ירושלים מסמלת בשבילך? ומה לדעתך ירושלים מסמלת עבור אחרים?‬ ‫את ילדי העולם‪ ,‬במיוחד ילדי העם הפלסטיני והעיראקי‪ .‬אני‬ ‫فلسطني وأبناء العراق‪ .‬أريد كذلك أن أبحث في أمور‬
‫רוצה גם לחקור דברים הקשורים לשינוי ולרפורמה חברתית‬ ‫تتعلق بالتغيير واإلصالح االجتماعي وأنشر التقارير حول‬
‫ולפרסם כתבות בנושא‪ .‬אני חולמת שהצדק והחופש ישררו‬ ‫املوضوع‪ .‬فأنا أحلم أن يسود العدل واحلرية في جميع‬
‫ברחבי העולם‪ ,‬ושפלסטין ושאר העמים הכבושים ישתחררו‪.‬‬ ‫أنحاء العالم وأن تتحرر فلسطني وباقي الشعوب احملتلة‪.‬‬
‫‪17 17‬‬ ‫‪16 16‬‬

‫אתה רוצה לומר משהו לילדים שקוראים את הכתבה שלך?‬ ‫كيف معاملة االطباء معاك باملستشفى؟‬
‫אני רוצה לומר להם שבעזרת השם לעולם לא יחוו כאב‬ ‫االطباء هون باملستشفى كثير مهنيني وطيبني‪ ،‬ما‬
‫כמוני וכמו הרבה אנשים בעזה‪ .‬הסיפור שלי לא שונה מהרבה‬ ‫عندهم تفرقة بني املرضى العرب واليهود‪ .‬حتى في‬
‫סיפורים בעזה‪ ,‬אני רק אחד מבין רבים‪ .‬אני מקווה שהמצב‬ ‫مجموعة صغيرة من املتطوعني اليهود والعرب بيجوا‬
‫ישתנה ושכל אחד יצליח לנוע בחופשיות‪ ,‬יעבוד במה ואיפה‬
‫שהוא רוצה‪ ,‬בלי פחד לצאת מעזה או לחזור אליה‪.‬‬ ‫يزوروا املرضى‪ ،‬بقدمولهم املساعدة باشياء صغيرة‬
‫وبقضوا وقت مع االطفال وبدعموا االهالي‪.‬‬
‫قام اجليش االسرائيلي باحتالل قطاع غزة قبل اريعني عاما تقريبا‬ ‫حابب تقول ايشي لالوالد الي بقرئوا‬
‫(‪ )1967‬من األيدي املصرية‪ .‬في عام ‪ 1994‬باطار معاهدات اوسلو‬ ‫املقابلة معك؟‬ ‫ראיינה כתבתנו יארא ג’ראר‪ ,‬בת ‪ 13‬מיפו‬
‫حتول القطاع لسيطرة فلسطينية‪ .‬منذ عام ‪ 1991‬واسرائيل‬ ‫أجرت املقابلة مراسلتنا يارا جرار‪ 13 ،‬عاما ً من يافا‬
‫حابب اقلهم انشاء اهلل ما يشوفوا وجع‬
‫تضيق اخلناق على القطاع وال متكن السكان من اخلروج والدخول‬ ‫بحياتهم زي ما انا وكثير ناس بغزة شايفني‪.‬‬
‫بحرية والعيش حياة طبيعية‪ .‬اليوم يعيش مليون ونصف‬ ‫قصتي ما بتختلف عن كثير قصص بغزة‪،‬‬ ‫«اليوم وال حتى ذبابة‬
‫فلسطيني بوضع انساني غير محتمل ويعانون من نقص حاد في‬ ‫انا بس واحد‪ .‬بتأمل انو الوضع يتغير ويقدر‬ ‫بتفوت على غزة او بتطلع منها»‬
‫االحتياجات االساسية كاالدوية واملواد الغذائية وطاقة الكهرباء‬ ‫" היום‪ ,‬אפילו זבוב‬
‫اجلميع يتحرك بحرية ويشتغل شو ما بدو‬ ‫לא נכנס ולא יוצא מעזה"‬
‫واملياه والغاز‪.‬‬ ‫ووين ما بدو من دون اخلوف انو يخرج من غزة‬
‫وما يرجع عليها‪.‬‬
‫רצועת‪-‬עזה נכבשה לפני כארבעים שנה (‪ )1967‬על ידי הצבא הישראלי‬
‫מידי מצרים‪ .‬בשנת ‪ ,1994‬במסגרת הסכמי אוסלו‪ ,‬הועברה הרצועה‬ ‫سعد ابو وردة‪ 16 ،‬عاما ً من غزة‬ ‫سعد ممكن تعرفنا عن حالك؟‬
‫לשליטת הפלסטינים‪ .‬מאז ‪ 1991‬מטילה ישראל סגר על רצועת‪-‬עזה‪,‬‬ ‫סעד אבו וורדה‪ ,‬בן ‪ 16‬מעזה‬ ‫انا سعد من جباليا في غزة‪ .‬أدرس في الصف العاشر‬
‫שלא מאפשר לתושביה לצאת ולהיכנס כרצונם ולחיות חיים טבעיים‪.‬‬ ‫غزة‬ ‫وعندي ‪ 6‬أخوات و ‪ 4‬إخوان‪.‬‬
‫כיום חיים בה כמיליון וחצי תושבים החיים במצב הומניטרי מאוד קשה‬
‫עזה‬ ‫סעד‪ ,‬אתה יכול להציג את עצמך?‬
‫אני סעד מג’באליה בעזה‪ ,‬אני בכיתה י’ ויש לי ‪ 6‬אחיות‬ ‫ليش انت هون باملستشفى؟‬
‫וסובלים ממחסור בצרכים הבסיסיים ביותר כתרופות‪ ,‬מזון‪ ,‬אספקת‬ ‫ו‪ 4 -‬אחים‪.‬‬ ‫انا هون مبستشفى تل هاشومر الواقع بجانب تل ابيب‪،‬‬
‫חשמל‪ ,‬מים ונפט‪.‬‬
‫למה אתה כאן בבית החולים?‬ ‫صارلي ثمن شهور‪ ...‬بدهم يروحوني عالدار وبقولوا اني‬
‫רצועת עזה‪ .‬המרחק בין העיר עזה לירושלים‪ ,‬יפו או תל אביב הוא כשעת נסיעה ולא יותר‪.‬‬ ‫دير البلح‬ ‫אני כאן בבית החולים תל‪-‬השומר שליד תל‪-‬אביב כבר שמונה‬ ‫راح ارجع كمان شهرين وقت العملية‪ ...‬بس حسب‬
‫قطاع غزة‪ .‬املسافة بني مدينة غزة والقدس ويافا او تل ابيب مدتها ال تعلو عن الساعة‪.‬‬ ‫דיר אלבלח‬ ‫חודשים‪ .‬רוצים להחזיר אותי הביתה‪ ,‬אומרים לי לחזור בעוד‬ ‫الوضع اليوم بغزة اذا رجعت مش راح ارجع‪ .‬اليوم وال‬
‫חודשיים במועד הניתוח‪ ...‬אבל בגלל המצב בעזה‪ ,‬אם אחזור‬ ‫حتى ذبابة بتفوت على غزة او بتطلع منها‪.‬‬
‫לא אצא משם שוב‪ .‬היום‪ ,‬אפילו זבוב לא נכנס ולא‬
‫חאן יונס‬
‫خان يونس‬ ‫יוצא מעזה‪.‬‬ ‫ممكن حتكيلنا شو صار معك؟‬
‫رفح‬
‫רפיח‬ ‫אתה יכול לספר לנו מה קרה?‬ ‫كنت ماشي انا وابن عمي وابن عمتي واال الطيارات‬
‫הלכתי עם בן‪-‬דוד ובן‪-‬דודה שלי ופתאום ראינו מטוסים‬ ‫االسرائيلية بتحلق مبنطقتنا‪ .‬انا قلت “شباب م ّبني انو‬
‫ישראלים חגים באזור שלנו‪ .‬אמרתי לחבר’ה “חבר’ה‪ ,‬נראה‬ ‫الصواريخ هاي راح توقع علينا”‪ .‬ابن عمي قلي “ما تخاف‬
‫שהטילים האלה יפלו עלינו”‪ .‬בן‪-‬דודי אמר “אל תפחד‪,‬‬ ‫ضلك ماشي”‪ ،‬بعد ثواني إنطلقت الصواريخ‪ .‬ابن عمي‬
‫الشهيد‪:‬‬ ‫תמשיך ללכת”‪ .‬אחרי כמה שניות הטילים נפלו‪ .‬בן‪-‬דודי נפצע‬ ‫تصاوب بشكل خطير وانا وابن عمتي تصاوبنا بشكل‬
‫الشهداء حسب الشريعة االسالمية‬ ‫מאוד קשה ואני ובן‪-‬דודתי נפצענו יותר קל‪ .‬אני נפצעתי‬ ‫اخف‪ .‬انا تصاوبت بقدمي وفي بطني‪ .‬املستشفيات بغزة‬
‫كثر‪ ،‬ذكر منهم من مات حرقا ً أو غرقاً‪،‬‬ ‫ברגליים ובבטן‪ .‬לבתי החולים בעזה אין את הציוד הנדרש‬ ‫ما فيها االجهزة املناسبة لعالجنا عشان هيك قدمولنا‬
‫وأعلى رتب الشهادة من مات في لقاء‬ ‫לטפל בנו‪ ,‬לכן הגישו עבורנו בקשות לעבור לבתי‪-‬חולים‬
‫التحويالت نيجي على مستشفيات باسرائيل‪ .‬حتويلة‬
‫العدو مقبالً غير مدبر وكان قتاله‬ ‫בישראל‪ .‬הבקשה של בן‪-‬דודי לא התקבלה כי יש לו קרוב‬
‫ابن عمي الي وضعو كان خطير كثير ارتفضت عشان‬
‫משפחה בחמאס‪ ...‬למחרת הוא הסתשהד‪ .‬את הבקשה שלי‬
‫لتكون كلمة اهلل هي العليا‪ .‬للذكر‬ ‫קיבלו והגעתי לתל‪-‬השומר‪.‬‬ ‫عندو واحد بالعيلة منتمي حلماس واستشهد ثاني يوم‬
‫فإن وسائل االعالم االسرائيلية متيل‬ ‫الصبح‪ .‬انا قبلوا حتويلتي وجيت على املستشفى‪.‬‬
‫لبلبلة لقب الشهيد وتعني به من‬ ‫ההורים שלך באים לבקר?‬
‫انتحر بهدف قتل العدو‪.‬‬ ‫אמא שלי היתה באה‪ ,‬אבל כבר תקופה ארוכה שלא מרשים‬ ‫اهلك بيجوا يزوروك؟‬
‫לה לצאת מעזה‪ ,‬לא לה ולא לאף אחד אחר מהמשפחה‪ .‬אני‬ ‫أمي كانت تيجي تزورني بس صرلهم فترة ما‬
‫הסתשהד (הפך לשהיד)‪:‬‬ ‫מאוד מתגעגע אליהם!‬ ‫بسمحولها تطلع من غزة وال هي وال حدى ثاني بالعيلة‪.‬‬
‫בציבור היהודי בישראל נוטים לבלבל‬ ‫איך אתה מרגיש היום? מתי יסתיים הטיפול שלך?‬ ‫مشتاق للعيلة كثير كثير!‬
‫ולהניח ששהיד הוא מי שבחר להתאבד‬ ‫עכשיו אני בסדר‪ .‬עשו לי הרבה ניתוחים ונשאר לי רק ניתוח‬
‫תוך הרג אויב‪ .‬על פי האסלאם יש כמה‬ ‫אחד‪ ,‬אחרי זה יעשו לי נתוחים פלסטיים ברגליים‪.‬‬ ‫كيف صحتك ومتى بتفكر راح ينتهي عالجك؟‬
‫סוגים של שהידים‪ ,‬בינם מי שמת בשריפה‬ ‫أنا هأل ك ّويس‪ .‬عملولي كثير عمليات وضايل عملية‬
‫איך היחס של הרופאים אליך?‬
‫הזכות לחיות בביטחון احلق يف العيش بأمان‬ ‫או בטביעה‪ .‬המדרגה הגבוהה ביותר היא זו‬ ‫הרופאים כאן בבית החולים מאוד מקצועיים וטובי לב‪ ,‬לא‬ ‫واحدة تقريباً‪ .‬بعدين راح يعملولي عمليات‬
‫של מי שפוגש את אויבו‪ ,‬נלחם בו ולא נס‬ ‫עושים הבדל בין חולים ערבים ויהודים‪ .‬ישנה אפילו קבוצה‬ ‫جتميل بقدمي‪.‬‬
‫‪19 19‬‬
‫מפניו‪ ,‬כדי להבטיח שדבר אלוהים יהיה‬ ‫קטנה של מתנדבים יהודים וערבים שבאים לתת עזרה‬
‫מעל הכל‪.‬‬ ‫בדברים קטנים‪ ,‬מבלים עם הילדים ותומכים בהורים‪.‬‬
‫‪18 18‬‬
‫"לפני‬
‫“ولدت في الكيبوتس‪ .‬أبي وأمي أيضا ولدا في كيبوتس نأكل عامة في البيت وكل عائلة تهتهم بأمورها‬ ‫רו‬ ‫כמה שנים הקיבוצים עב‬
‫«قبل ع‬
‫רא‬ ‫נק‬ ‫ש‬ ‫נוי‬ ‫שי‬
‫دة سن‬
‫ה"‬ ‫רט‬ ‫הפ‬
‫في مدينة كفار سابا‪ ،‬وأنا أستمتع جدا ً في العيش هنا‪ .‬الشخصية‪.‬‬ ‫بت‬ ‫ت‬ ‫سا‬ ‫وت‬ ‫يب‬ ‫ك‬ ‫ال‬ ‫ت‬‫مر‬
‫ّ‬ ‫ني‬
‫أشارك في فعاليات “حركة الشبيبة العاملة‬
‫لم أسكن قط في مدينة أو في مكان آخر‪ ،‬لكني أعتقد‬ ‫غيير يدعى اخلصخصة»‬
‫أن الكيبوتس مكان جيد لقضاء مرحلة الطفولة‪ .‬لم‬
‫واملتعلمة” في وكر جفعات برينر‪ .‬لدينا كذلك في‬ ‫أشهد الكيبوتس كما كان عليه في السابق‪ ،‬كغرف‬
‫النوم وغرفة الطعام املشتركة‪ .‬اليوم نأكل سويا ً وجبة الكيبوتس نادي للشباب نذهب إليه عصرا ً لنشاهد‬ ‫אני משתתפת בפעילות של תנועת הנוער העובד והלומד‪,‬‬
‫التلفاز ونتحدث‪ .‬كان بودي أن أشارك في دورة رياضية‬ ‫واحدة فقط‪.‬‬ ‫בקן גבעת‪-‬ברנר‪ .‬אני חושבת שהמטרות של התנועה תורמות‬
‫للبنات لكن الدورة ليست متوفرة عندنا‪ .‬احب التجوال‬ ‫הרבה לחברה ולמדינה‪ ,‬למשל שעוזרים לנוער במצוקה‪ .‬אני‬
‫مع أهلي‪ ،‬كما وأحب شمال البالد‪ .‬لكن أكثر ما‬ ‫أدرس في مدرسة “برينر” التي يدرس فيها شباب من‬ ‫רוצה להמשיך להיות בתנועה ולתרום לחברה‪ .‬אני חושבת‬
‫يهمني هو خلية “الشباب العامل”‪ ،‬فإن أهداف احلركة‬ ‫اجملموعات السكانية اجملاورة‪ .‬ال أستمتع كثيرا ً من‬ ‫שהפעילות בתנועה תתרום לי הרבה ותלמד אותי על החיים‬
‫املدرسة لكني أستمتع من طريقة احلياة في الكيبوتس‪ .‬تقدم برأيي الكثير للمجتمع والدولة‪ ،‬كاملساعدة‬ ‫“האחרים”‪ ,‬מחוץ לקיבוץ‪ .‬אחרי כתה יב’ אני רוצה להצטרף‬
‫التي تقدمها احلركة لشباب يعيشون في حاالت من‬ ‫أعرف هنا العديد من األشخاص‪ ،‬وحني كنت صغيرة‬ ‫לקומונה של הנוער העובד והלומד‪ .‬החיים בקומונה הם חיים‬
‫االضطراب‪ .‬أرغب أيضا الذهاب مع “الشباب العامل”‬ ‫كنت أركض دون أن أخشى الشوارع‪ .‬ال أدري إن كنت‬ ‫קבוצתיים‪ :‬חיים עם עוד אנשים בני אותו גיל בבית אחד‪,‬‬
‫آسفة ألني لم أشهد الكيبوتس كما كان عليه في‬ ‫ומדריכים בני נוער בסביבת המגורים‪.‬‬
‫إلى “كومونا” يعني العيش في بيت واحد مع أصدقاء‬
‫وصديقات آخرين للخلية‪ ،‬وإرشاد مجموعة ناشئة من‬ ‫تلك الفترة‪ ،‬لكني ارغب أن أجرب تلك احلياة ليوم أم‬ ‫בקיבוץ יש גם מועדון לנוער‪ ,‬לשם הולכים אחרי ארוחת‪-‬‬ ‫נעם כהן‪ ,‬בת ‪ ,15‬מקיבוץ גבעת ברנר‬
‫يومني ـ حني كان الشباب يذهبون صباحا ً قبل الدوام‬ ‫הצהרים‪ ,‬בחופשים ובערבים‪ .‬הייתי רוצה להשתתף בחוג‬ ‫نوعم كوهن‪ 15 ،‬عاما‪ ،‬من كيبوتس جفعات برنر‬
‫الشباب في منطقة اجملموعة السكانية التي نسكن‬ ‫אירובי לנערות‪ ,‬אבל אין אצלנו‪ .‬אני מטיילת הרבה עם‬
‫فيها‪ ،‬والتي هي عادة في أحياء وضعها متأزم‪.‬‬ ‫الدراسي للعمل في الزراعة‪ ،‬كما في املشتل‪ .‬حينها‪،‬‬
‫ההורים ואני מאוד אוהבת את צפון הארץ‪.‬‬ ‫“נולדתי בקיבוץ‪ .‬אבא שלי נולד גם הוא בקיבוץ ואמא שלי‬
‫لم يسكن االطفال الكيبوتس مع أهاليهم‪ ،‬بل في‬
‫برأيي فإن الدولة بحاجة إلى السالم مع العرب أو على‬ ‫بيت مشترك لهم وكانوا يرون أهلهم فقط عصراً‪.‬‬ ‫אני חושבת שהמדינה שלנו זקוקה לשלום עם הערבים‪ .‬אני‬ ‫בכפר סבא‪ .‬אני מאוד נהנית לגור בקיבוץ‪ .‬לא גרתי אף פעם‬
‫اجلميع كان يأكل في غرفة الطعام املشتركة‪ ،‬والعائالت األقل الوصول إلى إتفاق‪ .‬نحن على أمل أن يحصل ذلك‪،‬‬ ‫גם חושבת שרובנו מקווים לשלום ומחכים לו‪ .‬בבית הספר‬ ‫בעיר‪ ,‬אבל אני חושבת שקיבוץ הוא מקום טוב לעבור בו‬
‫كانت جزء من حياة اجتماعية مشتركة يحتفلون معا ً على األقل أنا‪ .‬أدرس في املدرسة عن الثقافة االسالمية‪،‬‬ ‫אני לומדת על תרבות האיסלאם‪ .‬בספר שאנחנו לומדים‪,‬‬ ‫את הילדות‪ .‬לא חוויתי הרבה מהקיבוץ “הישן”‪ ,‬כמו הלינה‬
‫قرأت في الكتاب الذي ندرس فيه “خمسة أصوات” عن‬ ‫שנקרא “חמישה קולות”‪ ,‬קראתי על ילדה ערביה שסיפרה‬ ‫המשותפת‪ .‬גם מחדר האוכל המשותף שהיו אוכלים בו את‬
‫ضرت على يد‬ ‫في كافة االعياد‪ ،‬كانت تقدم عروض ُح ّ‬ ‫שהיא לומדת בבית‪-‬ספר יהודי כי בית הספר טוב יותר מבתי‬ ‫כל הארוחות אני לא זוכרת הרבה‪ .‬היום אוכלים ביחד בחדר‬
‫بنت عربية حتكي أنها تدرس في مدرسة يهودية ألنها‬ ‫أعضاء الكيبوتس أنفسهم‪ .‬أما اليوم فيحتفلون معا ً‬ ‫האוכל רק ארוחת צהריים‪.‬‬
‫הספר הערביים‪ .‬מה שהיא סיפרה עניין אותי וסקרן אותי‬
‫أفضل من املدارس العربية‪ .‬أثار األمر إهتمامي ألنني‬ ‫فقط بعيد الفصح وعيد االستقالل‪ .‬الفكرة من وراء‬ ‫כי מעולם לא הייתי בבית‪-‬ספר ערבי‪ .‬אני מניחה שהסיפור‬
‫لم أكن قط في مدرسة عربية‪ ،‬لكني أرجح أن القصة‬ ‫אני לומדת בבית‪-‬ספר “ברנר” שלומדים בו גם מהיישובים‬
‫الكيبوتس هي املساواة والتعاون‪ .‬كان كل شيء من‬ ‫נכון בגלל המצב בו אנו חיים‪ ,‬המתיחות והאפליה בין יהודים‬ ‫בסביבה‪ .‬בקיבוץ אני נהנית מצורת החיים‪ .‬כשהייתי קטנה‬
‫صادقة ألنني أعرف عما يحصل في الدولة‪ ،‬وبأن هناك‬ ‫ملكية اجلميع‪ ،‬أجور األعضاء وصلت صندوق مشترك‬ ‫לערבים‪ .‬אני לא שונאת ערבים‪ ,‬אני רוצה שלום ואם היו‬ ‫יכולתי לרוץ בלי לחשוש מכבישים‪ ,‬ואני מכירה הרבה‬
‫والكيوبتس هو من اهتم جلميع احتياجات االعضاء‪ .‬قبل متييزا ً بني العرب واليهود وشعورا ً بالكراهية جتاه العرب‪.‬‬ ‫מציעים לי הייתי רוצה להיפגש עם ילדים ערבים‪”.‬‬ ‫מהאנשים שגרים כאן‪ .‬אני לא יודעת אם אני מצטערת על‬
‫عدة سنني مرت الكيبوتسات بتغيير يدعى اخلصخصة أنا شخصيا ً ال أكره العرب‪ .‬أريد السالم معهم وأرغب‬ ‫זה שלא חוויתי את הקיבוץ של פעם‪ ,‬אבל הייתי מוכנה‬
‫في مقابلة شباب عرب إذا أتيحت لي الفرصة”‪.‬‬ ‫ّ‬ ‫להתנסות בחיים האלה יום‪-‬יומיים – כאשר בני הנוער היו‬
‫وأصبحت امللكية خاصة واالجور ال تصل إال لصاحبها‪.‬‬ ‫הולכים בבוקר‪ ,‬לפני בית הספר לעבוד בחקלאות‪ ,‬למשל‬
‫«برأيي الدولة بحاجة إلى سالم مع العرب أو على األقل الوصول إلى إتفاق»‬ ‫במשתלה‪ .‬אז‪ ,‬בקיבוץ הילדים לא גרו עם ההורים אלא‬
‫בבית‪-‬ילדים משותף‪ ,‬וראו את ההורים רק אחר‪-‬הצהריים‪,‬‬
‫"אני חושבת שהמדינה שלנו זקוקה לשלום עם הערבים או לפחות להסכם”‬ ‫כולם אכלו בחדר האוכל המשותף‪ ,‬המשפחות היו חלק מחיי‬
‫חברה משותפים וחגגו יחד את כל החגים עם הופעות שחברי‬
‫הקיבוץ הכינו‪ .‬היום חוגגים יחד רק את חג הפסח ואת יום‬
‫העצמאות‪ .‬הרעיון של הקיבוץ היה שוויון ושיתוף‪ .‬הכל‬
‫היה אז שייך לכולם‪ ,‬המשכורות של החברים נכנסו לקופה‬
‫המשותפת והקיבוץ דאג לכל הצרכים של החברים‪ .‬לפני כמה‬
‫שנים הקיבוצים עברו שינוי שנקרא הפרטה‪ ,‬זאת אומרת‪:‬‬
‫הרכוש הפך להיות פרטי והמשכורת נכנסת לכיס הפרטי‪.‬‬
‫הרבה אנשים אוכלים בעיקר בבית ורוב המשפחות‪ ,‬למשל‪,‬‬
‫احلق يف االختيار הזכות לבחור‬ ‫מכבסות לעצמן‪ ,‬שלא כמו בעבר‪.‬‬
‫קיבוץ גבעת‪-‬ברנר‪ ,‬פעם (‪ )1933‬והיום‪.‬‬
‫كيبوتس جفعات برنر‪ ،‬حينها (‪ )1933‬واليوم‪.‬‬
‫‪21 21‬‬ ‫‪20 20‬‬
‫العلم بساعد االنسان انو ينجح بحياتو»‬
‫«حسب رأيي ِ‬
‫עתי הידע עוזר לבן אדם להצליח בחיים"‬
‫" לד‬
‫ראיינה רנא דלאשה מכפר בעינה‬
‫البيولوجيا النو منتعلم فيو اشياء عن الكائنات احلية‬ ‫أجرت املقابلة رنا دالشة من قرية البعينة‬
‫وعن حياتنا اليومية‪ .‬بالقي موضوع مشوق وبخليني داميا‬ ‫הגר‪ ,‬את רוצה לספר לנו קצת על הכפר שלך‪,‬‬
‫احس اني بدي اعرف اكثر‪ ،‬وكمان املعلم اللي بعلمنا‬ ‫בעינה?‬
‫هاجر حتكيلنا شوي عن بلدك البعينة؟‬
‫املوضوع منيح كثير معانا‪.‬‬ ‫אני כמובן אוהבת את הכפר שלי‪ .‬אני נולדתי‬
‫انا طبعا بحب بلدتي البعينة‪ ،‬ألني‬
‫בבעינה שבו גרים ההורים שלי‪ ,‬קרובי‬
‫نولدت فيها‪ ،‬وفيها اهلي وقرايبي‬
‫واضح انك بتهتمي بالتعليم‪.‬‬ ‫משפחה וחברים‪ ,‬וכל הרגעים היפים שקרו‬
‫وصحابي‪ ،‬وكل اللحظات املرة واحللوة‬
‫نعم‪ ،‬النو حسب رايي العلم بساعد االنسان ينجح‬ ‫לי קרו בו‪ .‬נכון שהוא כפר קטן ואין בו הרבה‬
‫اللي صارت بحياتي صارت ببلدي‪.‬‬
‫بحياتو‪ .‬انا بهتم بالتعليم اوال ً عشان نفسي وثانيا ً‬ ‫وصحيح انها قرية صغيرة‪ ،‬وما فيها‬
‫דברים לעשות‪ ,‬אבל הוא‬
‫عشان اجنح بحياتي وتكون كلمتي مسموعة باجملتمع‪.‬‬ ‫עדיין יקר ללבי‪.‬‬
‫كثير اشياء بتسلي‪ ،‬لكنها بتضل‬
‫רוצה לדעת יותר‪ .‬גם המורה של המקצוע מאוד טוב איתנו‪.‬‬ ‫ايش هواياتك يا هاجر؟‬ ‫غالية عقلبي‪.‬‬
‫מה מייחד את הכפר שלך מכפרים אחרים?‬
‫אני רואה שאת מתעניינת בלימודים‪.‬‬ ‫بجب اعزف على البيانو‪ ،‬العزف بخفف همومي وبخليني‬ ‫כפר בעינה קרוב לעמק אלבטוף וממוקם‬ ‫ايش مبيز بلدك عن باقي البلدان؟‬
‫נכון‪ ,‬כי לדעתי הידע עוזר לבן אדם להצליח בחיים‪ .‬אני‬ ‫اكون مبسوطة‪ .‬بوقت الفراغ بحب استمع لالغاني حتى‬ ‫هاجر دالشة ‪ 13 ،‬عاما من قرية البعينة במורד הר טורעאן‪ .‬יש בו הרבה עצי זית‬ ‫قرية البعينة قريبة كثير من سهل‬
‫מתעניינת בלימודים קודם כל בשביל עצמי ולאחר מכן כדי‬ ‫بوقت الدراسة‪ .‬وبحب كمان اقرأ الكتب‪ ،‬خاصة قصص‬ ‫וגם שרידים היסטוריים מתקופת הרומאים‪.‬‬ ‫בעינה‬ ‫מכפר‬ ‫‪13‬‬ ‫בת‬ ‫דלאשה‬ ‫הגר‬ ‫البطوف‪ ،‬وبتقع على سفح جبل‬
‫שאצליח בחיי וכדי שיקשיבו לי בחברה‪.‬‬ ‫املغامرات والقصص والرومانسية‪.‬‬ ‫طرعان‪ ،‬فيها كثير شجر زيتون‪،‬‬
‫לאן את והחברות שלך הולכות בזמנכן החופשי?‬
‫מה התחביבים שלך?‬ ‫أي أغاني وقصص مفضلة عندك؟‬ ‫הכפר שלנו קטן ואין בו מקומות לבילוי‪ ,‬אז אנחנו הולכות‬
‫واجران باجلبل‪ ،‬وآثار من زمن الرومانيني‪.‬‬
‫אני מנגנת בפסנתר‪ .‬הנגינה מנחמת ומשמחת אותי‪ .‬בזמני‬ ‫عادة بستمع الغاني اجنبية مثل اغاني فرقة‬ ‫לבקר אחת את השנייה‪ ,‬ולפעמים אוהבות ללכת קצת בכפר‬ ‫وين بتروحي انت واصحابك بالبلد بأوقات الفراغ؟‬
‫החופשי אני אוהבת גם לשמוע מוזיקה‪ ,‬אפילו כאשר אני‬ ‫”‪ “linkin park‬بس ملا بكون حزينة او ملا بدرس بفضل‬ ‫או יורדות לבקעה‪.‬‬ ‫بلدنا صغيرة وفش فيها اماكن نروح عليها للتسلية‪،‬‬
‫לומדת‪ .‬אני גם אוהבת לקרוא ספרים כמו ספרי הרפתקאות‬ ‫اسمع موسيقى كالسيكية مثل بيتهوفن‪ .‬القصص‬ ‫מה את חושבת על בית הספר?‬ ‫فمنروح نزور بعض كثير‪ ،‬ومرات منروح منشي في البلد‪،‬‬
‫וסיפורים רומנטיים‪.‬‬ ‫املفضلة عندي قصص حلنا مينة مثل قصة «شرف‬ ‫אני אוהבת את בית הספר כי שם אני פוגשת את החברים‬ ‫او مننزل على السهل‪.‬‬
‫איזה שירים וסיפורים את מעדיפה יותר?‬ ‫قاطع طريق»‪.‬‬ ‫שלי ולומדת דברים חדשים‪ .‬היתרון שלו שהוא ממוקם קרוב‬
‫בדרך כלל אני שומעת מוזיקה זרה כמו של להקת ”‪“linkin park‬‬ ‫وشو رأيك باملدرسة؟‬
‫אבל כשאני עצובה או כשאני לומדת‪ ,‬אני מעדיפה לשמוע‬ ‫هاجر تسمحيلي اسألك شو حلمك باحلياة؟‬ ‫לבית‪ .‬כשנותנים הרבה שיעורי בית או בזמן של מבחנים‬ ‫انا بحب املدرسة النو هناك بشوف أصحابي وبتعلم‬
‫מוזיקה קלאסית כמו זו של בטהובן‪ .‬הסיפורים שאני הכי‬ ‫حلمي ككل انسانة اني اكون ناجحة باحلياة‪ ،‬وتكون‬ ‫אני לא ממש אוהבת את בית הספר‪ .‬המקצוע האהוב עלי‬ ‫اشياء جديدة‪ ،‬ومن حسناتها انها قريبة عالبيت‪ ،‬بس‬
‫מעדיפה הם של הסופר חנא מינה‪.‬‬ ‫عندي عائلة سعيدة واكون ام‪ ،‬واتفوق بدراستي وارفع‬ ‫مرات بحبش املدرسة خاصة ملا بعطونا املعلمني وظايف מכול הוא ביולוגיה‪ .‬אנחנו לומדים על יצורים חיים ועל חיי‬
‫راس اهلي‪ .‬فش حدود للمحل اللي بدي اصلو‪ ،‬داميا بحب‬ ‫كثير‪ ،‬او ملا يكون عندنا امتحانات‪ .‬اكثر موضوع بحبو هو היומיום‪ .‬אני מוצאת בו נושא מעניין שגורם לי להרגיש שאני‬
‫הגר‪ ,‬הרשי לי לשאול אותך מה החלום שלך בחיים?‬ ‫اني اصل للقمة‪ ،‬واتقدم بدون توقف لالمام‪ .‬حاليا حابة‬
‫החלום שלי כמו של כל נערה הוא להצליח‪ ,‬שתהיה לי‬ ‫اتعلم واصير طبيبة جراحة ألني بحب هذا املوضوع‪.‬‬ ‫לפי דוח «התוכנית הלאומית לחינוך» שהוגש לממשלת‬ ‫حسب تقرير «البرنامج القومي للتعليم» الذي وضع على‬
‫משפחה מאושרת ושאני אהיה אם‪ ,‬להצליח בלימודים שלי‬ ‫ישראל בשנת ‪“ :2005‬ישראל היא אחת המדינות המובילות‬ ‫طاولة احلكومة االسرائيلية في عام ‪« :2005‬اسرائيل هي‬
‫ושההורים שלי יהיו גאים בי‪ .‬אין גבול למקום שאני רוצה‬ ‫بتفكري انو اللي بتعملي اليوم راح يأثر على مستقبلك؟‬ ‫בעולם בפערים לימודיים‪ ,‬פערים על בסיס רקע חברתי‪-‬‬ ‫احدى الدول املتقدمة عامليا في الفجوات التعليمية‪ ،‬فجوات‬
‫להגיע אליו‪ ,‬תמיד ארצה להגיע לפסגה ולהתקדם ללא‬ ‫طبعا هذا اكيد! كل اشي بعملوا اليوم بيتخزن عندي‬ ‫כלכלי‪ ,‬לאום (ערבים–יהודים)‪ ,‬מוצא (מזרחים‪-‬אשכנזים)‪,‬‬ ‫على خلفية اجتماعية‪-‬اقتصادية‪ ،‬قومية (عرب‪-‬يهود)‪ ،‬أصل‬
‫הפסקה‪ .‬בינתיים אני רוצה להיות רופאה מנתחת כי אני‬ ‫واكيد راح يفيدني باملستقبل‪ .‬الدعم مهم كثير‬ ‫ותק בארץ (עולים–ותיקים) ומקום מגורים (יישובים‬ ‫(شرقيون‪-‬اشكناز)‪ِ ،‬قدم في الدولة (قادمون جدد‪-‬قدامى)‪،‬‬
‫אוהבת את התחום הזה‪.‬‬ ‫للنجاح وانا محظوظة انو عندي احلى اهل بالدنيا‪.‬‬ ‫מבוססים–יישובים עניים)‪ .‬הפערים במערכת החינוך אינם‬ ‫مكان االقامة (مناطق غنية‪-‬مناطق فقيرة)‪ .‬الفجوات في‬
‫את חושבת שמה שאת עושה היום יש לו השפעה על‬ ‫רק בתוצאות אלא גם בהקצאת המשאבים‪ .‬הם מוצאים את‬ ‫الهيئة التعليمة تظهر ليس فقط في نتائجها بل أيضا‬
‫העתיד שלך?‬ ‫ביטוים החריף ביותר בהבדל הגדול בהקצאת המשאבים בין‬ ‫في تخصيصها للموارد‪ ،‬وتظهر بشكل حاد في الفروقات‬
‫כמובן! כל דבר שאני עושה היום נשמר אצלי ואני בטוחה‬ ‫המגזר היהודי למגזר הערבי‪ ,‬מגזר שמרביתו מאופיין ברמה‬ ‫الكبيرة بني املوارد اخملصصة للقطاع اليهودي وتلك اخملصصة‬
‫שאני אדע להשתמש בו בעתיד‪ .‬התמיכה חשובה להצלחה‬ ‫כלכלית‪-‬חברתית נמוכה”‪.‬‬ ‫للقطاع العربي الذي يتميز بأغلبيته مبستوى‬
‫ואני ברת מזל שיש לי את ההורים הכי מתוקים בעולם‪.‬‬ ‫اقتصادي‪-‬اجتماعي منخفض»‪.‬‬
‫نعها؟‬
‫سب رأيك ميكن عمله مل‬
‫כדי למנוע פערים?‬ ‫ؤدي هلا؟ ماذا ح‬
‫هل تشعرون بهذه الفجوات؟ ماذا ي מה גורם להם? מה ל‬
‫דעתך אפשר לעשות‬
‫את הפערים האלה?‬
‫האם אתן מרגישות‬
‫הזכות להישאר בחיים احلق يف البقاء على قيد احلياة‬
‫‪23 23‬‬ ‫فرقة لينكن بارك להקת לינקין פארק‬

‫‪22 22‬‬
‫רפור מפחד המלחמה"‬
‫הרבה אנשים עזבו את ד‬
‫ً من احلرب»‬ ‫الناس تركوا دارفور خوفا‬ ‫"‬
‫לי הרבה חברים מרוסיה‪ ,‬קולומביה ולונדון‪ ,‬כולם לומדים‬ ‫يدرسون معي في املدرسة‪ .‬أشترك ايضا في دورة تصوير‬ ‫«العديد من‬
‫איתי בבית הספר‪ .‬אני משתתפת בחוג צילום בקבוצה של‬ ‫جملموعة فتية ناشئة من السودان‪ ،‬لكني الوحيدة‬
‫בנים ובנות סודניים‪ ,‬אבל אני היחידה מדרפור‪ .‬ערכנו תערוכת‬ ‫من دارفور‪ ،‬حيث قمنا الشهر املاضي بعرض صور في‬
‫תמונות בסינמטק תל‪-‬אביב בה הצגנו את המסע שעשינו עד‬ ‫سينماتك تل ابيب تعبر عن مشوارنا حتى وصلنا الى‬ ‫אמאל אחמד‪ ,‬בת ‪ 15‬מדרפור‪ ,‬דרום סודן‬ ‫امال احمد‪ 15 ،‬عاما‪ ،‬من دارفور‪ ،‬جنوبي السودان‬
‫שהגענו לכאן‪ .‬בקרוב יש לנו תערוכה נוספת‪ .‬אני נהנית לצלם‬ ‫هنا‪ ،‬ولدينا قريبا َ عروض اخرى‪ .‬استمتع كثيرا في اخذ‬ ‫“אני אמאל מדרפור שבדרום סודן‪ .‬אני גרה בדרום תל‪-‬אביב‬ ‫“انا امال من دارفور جنوبي السودان‪ .‬أسكن في جنوب‬
‫אבל לא אוהבת כשמצלמים אותי‪ .‬אני אוהבת לצלם נופים‬ ‫الصور ولكني ال احب أن تؤخذ لي‪ .‬احب تصوير املناظر‬ ‫בדירה עם אבא ואמא‪ ,‬אחות ושני אחים‪ .‬אני לומדת בבית‬ ‫تل ابيب في شقة مع ابي وامي واختي واخواني االثنني‪.‬‬
‫טבעיים וגם לצלם את החברים שלי‪.‬‬ ‫الطبيعة واجلميلة وأحب تصوير اصدقائي‪.‬‬ ‫ספר רוגוזין ומדברת ארבע שפות‪ .‬שפת האם שלי היא פור‬ ‫ادرس في مدرسة روجوزين واحتدث اربع لغات‪ ،‬لغتي االم‬
‫קיבלנו תעודת שהייה בישראל ואני מרגישה בביטחון‪ .‬אבל‬ ‫البارحة حصلنا على بطاقة إقامة مؤقتة وحاليا أشعر‬ ‫ואני יודעת ערבית‪ ,‬אנגלית ועכשיו אני לומדת‬ ‫هي «الفور» وأعرف كذلك العربية واالجنليزية واآلن أدرس‬
‫כשהמצב ירגע אני רוצה לחזור לדרפור מולדתי”‪.‬‬
‫باالمان‪ .‬لكني حني يهدأ الوضع في دارفور أريد ان ارجع‬ ‫עברית בבית הספר‪.‬‬ ‫العبرية في املدرسة‪.‬‬
‫الى موطني”‪.‬‬ ‫משפחתי ואני עזבנו את דרפור בשנת ‪ 2002‬בגלל המלחמה‬ ‫رحلنا انا وعائلتي عن دارفور منذ عام ‪ 2002‬بسبب احلرب‬
‫המתרחשת שם‪ .‬הרבה אנשים עזבו מפחד המלחמה‪ .‬סבתא‬ ‫اجلارية هناك‪ .‬العديد من الناس تركوا دارفور خوفا ً من‬
‫שלי‪ ,‬דודתי ובניה נשארו שם ואני לא יודעת מה עלה‬ ‫احلرب‪ .‬جدتي وخاالتي واوالد خالتي بقوا هناك‪ .‬ال نعرف‬
‫قبل سنتني تقريبا ً بدأت اعداد كبيرة من الالجئني من القارة االفريقية عبور احلدود املصرية الى اسرائيل‬ ‫בגורלם‪ .‬מדרפור נסענו באוטובוס לחרטום‪ ,‬בירת סודן‪ ,‬ומשם‬
‫مطالبني باللجوء جراء مالحقات سياسية ضدهم‪ .‬مديرية الهجرة في احلكومة االسرائيلية تقوم بالقبض‬ ‫ماذا سيحل مبصيرهم‪ .‬من دارفور سافرنا باحلافلة الى‬
‫לאסוואן במצרים‪ .‬מאסוואן עלינו על אונייה לקהיר‪ .‬בקהיר‬
‫عليهم وابعادهم عن احلدود‪ .‬احلكومة االسرائيلية والوزارة الداخلية على قناعة ان اغلبية الالجئني حضروا‬ ‫שהינו חמש שנים וגרנו בשכונת אל‪-‬מעאדי‪ .‬אבא שלי לימד‬
‫اخلرطوم‪ ،‬عاصمة السودان‪ ،‬ومن هناك الى اسوان في‬
‫بحثا عن العمل بوساطة مكاتب قوى عاملة مصرية وسودانية‪ ،‬وذلك بالرغم أن أغلبيتهم حاصلني على‬ ‫שם בבית‪-‬ספר שהיה נתמך על ידי האו”ם לילדים שברחו עם‬ ‫مصر‪ ،‬ومن اسوان ركبنا الباخرة الى القاهرة‪ .‬مكثنا‬
‫مستندات من قبل مفوضية االمم املتحدة القاضية بحمايتهم‪.‬‬ ‫הוריהם מסודן‪ .‬בקהיר לא הלכתי לבית‪-‬ספר ולמדתי עם אבא‬ ‫في القاهرة خمس سنوات وسكنا في حي املعادي‪ .‬أبي‬
‫בבית‪ .‬הוא לימד אותי מקצועות חשובים כמו ערבית‪ ,‬אנגלית‬ ‫د ّرس هناك في مدرسة كانت تُدعم من قبل االمم املتحدة‬
‫לפני כשנתיים החלו פליטים מיבשת אפריקה לחצות את הגבול עם מצרים ולעבור לישראל במספרים הולכים‬ ‫ומחשבים‪ .‬אמא שלי לא עובדת והיא עקרת בית‪ .‬היחס‬ ‫لتعليم اطفال سودانيني فروا مع عائالتهم بسبب‬
‫וגדלים‪ ,‬כשהם מבקשים מקלט מפני רדיפה פוליטית‪ .‬מנהלת ההגירה של ממשלת ישראל פועלת למעצרם‬ ‫של המצרים אלינו לא היה טוב‪ .‬התייחסו אלינו בגזענות‬ ‫احلرب‪ .‬في القاهرة لم اذهب الى املدرسة‪ ،‬أبي كان‬
‫ולהרחקתם מגבול מצרים‪ .‬במשטרת ישראל ובמשרד הפנים משוכנעים שרובם מבקשי עבודה שהגיעו בתיווך‬ ‫يعلمني في البيت املواد الهامة مثل العربية واالجنليزية‬
‫והיו אומרים לנו “אתם מוסלמים?” בנימה מזלזלת‪ .‬יש לי‬
‫סוכנויות כוח אדם במצרים וסודאן‪ ,‬זאת למרות שמרבית הפליטים המגיעים מחזיקים בניירות הגנה מנציבות‬
‫האו”ם לפליטים‪.‬‬ ‫הרבה חברים מאותה תקופה ואני עדיין בקשר איתם דרך‬ ‫واحلاسوب‪ .‬أمي ربة بيت‪ .‬معاملة املصريني معنا لم تكن‬
‫האינטרנט‪ .‬רובם לא היו מצרים‪ ,‬אלא זרים כמוני‪ ,‬פליפינים‪,‬‬ ‫جيدة‪ ،‬فقد عاملونا بعنصرية وكانوا يقولون لنا “انتم‬
‫סודניים וממקומות אחרים‪ .‬אחרי כמה זמן עזבנו את מצרים‬ ‫مسلمون؟” بنبرة ساخرة‪ .‬لدي العديد من االصدقاء‬
‫וסודנים אחרים גם עזבו‪ .‬חלק לאירופה‪ ,‬חלק לאמריקה‬ ‫من تلك الفترة الذين ما زلت على عالقة معهم عبر‬
‫הצפונית וחלק לישראל‪.‬‬ ‫االنترنت‪ ،‬لكن أغلبيتهم ليسوا مصريني‪ ،‬بل غرباء عن‬
‫הגענו לישראל בחודש יולי שעבר דרך מדבר סיני‪ .‬הרבה‬ ‫مصر مثلي‪ ،‬فيليبيني وسودانيني ومن جنسيات أخرى‪.‬‬
‫אנשים עמדו לצידנו ועזרו לנו כאשר היינו הכי זקוקים‬ ‫بعد فترة رحلنا عن القاهرة ورحل عنها سودانيون‬
‫לעזרה‪ .‬היחס אלינו כאן מאוד טבעי ואני מרגישה בנוח‪ .‬יש‬ ‫آخرون‪ ،‬جزء رحل الى اوروبا وامريكا الشمالية وجزء‬
‫الى اسرائيل‪.‬‬
‫وصلنا اسرائيل في شهر متوز (يوليو) املاضي عن طريق‬
‫صحراء سيناء‪ .‬العديد من االشخاص وقفوا الى جانبنا‬
‫بأمس احلاجة الى املساعدة‪.‬‬
‫وساعدونا‪ ،‬عندما كنا ّ‬
‫املعاملة معنا هنا طبيعية جدا ً وأشعر بارتياح‪ .‬لدي‬
‫“قمت بتصوير هذه الصورة من سطح بيتي في تل أبيب‪ .‬جميل أن السماء تبدو كبيرة والبيوت صغيرة‪”...‬‬
‫“צילמתי את התמונה הזו מהגג אצלי בבית בתל אביב‪ .‬זה נראה ממש יפה שהשמיים הם גדולים והבניינים הם קטנים‪”...‬‬
‫العديد من االصدقاء من روسيا وكولومبيا ولندن وهم‬
‫اخذت هذه الصورة بفضل جمعية اكتيفيجن بإطار مشروع «مدينة جلوء»‬ ‫אלפי פליטים מצטופפים בדירות זמניות ובמקלטים בתנאים קשים‬
‫התמונה באדיבות עמותת אקטיוויזן‪ ,‬במסגרת פרויקט “עיר מקלט”‪.‬‬ ‫ומתקיימים בעיקר הודות לעזרתם של מתנדבים רבים‪.‬‬
‫احلق يف العيش بسالم הזכות לחיות בשלום‬ ‫‪http://activestills.org/activevision‬‬ ‫آالف الالجئني يتزاحمون في شقق مؤقتة ومالجئ في ظروف‬
‫صعبة ويعتاشون بفضل مساعدات يتلقونها من قبل العديد‬
‫من املتطوعني‪.‬‬
‫‪25 25‬‬ ‫‪24 24‬‬

‫ماذا يجري عندما تسمعون صفارة حتذير الطالق‬ ‫אבל זה תמיד מפחיד‪ .‬לפני שמודיעים על “צבע אדום” נשמע‬
‫صواريخ القسام؟‬ ‫קליק של ההזעקה‪ ,‬ולפעמים כשמשהו חורק כבר קופצים‬
‫“هناك في منزلي غرفة محصنة وفي مدرستي صفوف‬ ‫ומגיבים כאילו יש הזעקה‪ ,‬ומתחילים לרוץ‪ .‬כמעט שליש‬
‫محصنة‪ .‬في حالة صدور هناك حتذير من “اللون االحمر”‬ ‫מהתושבים מטופלים אצל פסיכולוגים בגלל הטראומה‪.‬‬
‫لسقوط قسام نكف عن التعليم ونلجأ إلى الزاوية‬ ‫אבל שדרות זה לא רק קסאמים‪ .‬יש הרבה דברים חיוביים‬
‫اآلمنة في الصف بعيدا ً عن الشبابيك‪ .‬بعد سماع‬ ‫ברים חיוביים בשדרות"‬
‫בשדרות‪ .‬יש חיים טובים ויש קדמה מבחינת חינוך וחיי‬ ‫ديد من األمور االيجابية»‬ ‫רק קסאמים‪ .‬יש הרבה ד‬
‫ضجة سقوط القسام هناك من يبكي‪ .‬أحيانا أنا أيضا‬ ‫חברה‪ .‬מצד שני יש בעיות כמו בכל עיר אחרת של אלימות‬ ‫سام‪ ،‬هناك أيضا الع‬ ‫" אבל שדרות זה לא‬
‫ليست فقط صواريخ الق‬
‫أبكي وأحيانا ال أبكي‪ ،‬لكن اخلوف ينتابني دائما‪ .‬قبل‬ ‫בין בני נוער‪ .‬אני רוצה להודות לאלה שתרמו לנו חופשות‬ ‫«لكن سدروت‬
‫إعالمنا بالـ “لون احمر” نسمع إشارة الصفارة‪ ،‬وأحيانا ً‬ ‫וטיולים מחוץ לשדרות‪ ,‬זה מאוד עודד אותנו‪ .‬אני חושבת‬
‫عند حراك شيء نقفز ويكون رد فعلنا كما لو كانت‬ ‫שלרוב האנשים אכפת ממה שקורה בשדרות‪ ,‬אבל לא ממש‬
‫صفارة ونبدء في الركض‪ .‬حوالي ثلث السكان يعاجلون‬ ‫ولدت وترعرعت في سدروت‪ .‬جدي وجدتي حضرا الى هنا‬ ‫נולדתי וגדלתי בשדרות‪ .‬סבא וסבתא הגיעו לשדרות כאשר‬
‫ברמה של לעשות משהו כדי שזה יפסק‪ .‬צריך ליידע את‬ ‫حني وصال الى البالد من املغرب‪ ،‬ووالداي‬
‫عند عاملني نفسيني بسبب الصدمة‪.‬‬ ‫עלו לארץ ממרוקו‪ ,‬והורי נולדו כאן‪.‬‬
‫האנשים מה קורה כאן כדי שיעבירו מסר לממשלה‬ ‫أيضا ولدا هنا”‪.‬‬
‫لكن سدروت ليست صواريخ القسام فقط‪ ،‬هناك‬ ‫שתתחיל לפעול‪.‬‬ ‫איך החיים בשדרות?‬
‫العديد من األمور االيجابية في سدروت‪ .‬لدينا‬ ‫كيف هي احلياة في سدروت؟‬ ‫מפחידים עקב הקסאמים‪ .‬לא ניתן לצאת הרבה מהבתים או‬
‫למה את חושבת שיורים עליכם קסאמים?‬ ‫“احلياة هنا مرعبة عقب صواريخ القسام‪ .‬ال ميكن اخلروج‬
‫حياة جيدة وتطور على املستوى التعليمي واحلياة‬ ‫להסתובב יותר מדי‪ .‬עדיף להשאר בבית ולא לקחת סיכון‪.‬‬
‫االجتماعية‪ .‬من ناحية ثانية جتد هناك مشاكل تشبه‬
‫אני חושבת שאלה שיורים את הקסאמים עושים זאת מתוך‬ ‫من البيوت أو التجوال أكثر من احلاجة ومفضل عدم‬ ‫כאשר רגוע אפשר לצאת‪ ,‬אבל לא הרבה‪.‬‬
‫רוע‪ ,‬כדי לגרום להרוגים ולפצועים‪ .‬המלחמה הזו מיותרת‬ ‫اخملاطرة‪ .‬حني يكون الوضع هادئا ميكن اخلروج لكن‬
‫مشاكل سائر البالد كمشاكل العنف بني الشباب‪ .‬أود‬ ‫לחלוטין‪ .‬לדעתי‪ ,‬אין מה לכעוס אחד על השני‪ .‬יש כאן שני‬ ‫لوقت قصير”‪.‬‬ ‫מה זה רגוע?‬
‫أن أشكر من قام بتمويل الفرص الصيفية والرحالت‬ ‫כאשר אין התקפות רציניות‪.‬‬
‫خارج سدروت‪ ،‬مما شجعنا كثيراً‪ .‬أعتقد أن أغلبية الناس‬
‫עמים‪ ,‬אמנם עם אמונות אחרות‪ ,‬אבל כולנו בני אדם‪ .‬אם‬ ‫“ماذا تعنني “حني يكون الوضع هادئا”؟‬
‫ומה זה התקפה רצינית?‬
‫تكترث ملا يجري في سدروت لكن ليس لدرجة القيام‬
‫צה”ל יורה ונהרג ילד בטעות‪ ,‬אומרים שצה”ל אשם‪ ,‬אבל‬ ‫“حني ال تكون هجمات جدية”‪.‬‬ ‫יותר מ ‪ 30-20‬קסאמים ביום‪.‬‬
‫אם נפגעים אצלנו ילדים מירי קסאמים‪ ,‬לא אומרים שערבים‬
‫بفعل شيء ما اليقاف ما يجري‪ .‬هناك حاجة إلعالم‬ ‫פוגעים בילדים‪ .‬כולנו בני אדם ואין שוני‪ .‬אני מכבדת אותם‬ ‫وماذا تعنني بهجمات جدية؟‬ ‫אז איך ממשיכים לחיות במצב כזה?‬
‫الناس مبا يجري عندنا لكي ميرروا الرسالة إلى احلكومة‬ ‫כבני אדם‪ ,‬אבל לא אוכל להיות בקשר עם ערבי שהרג‬ ‫“يعني أكثر من ‪ 20-30‬صاروخ قسام‬ ‫אצל רב האנשים חיי השגרה ממשיכים‬
‫وتبدأ تلك بفعل شيء ما”‪.‬‬ ‫في اليوم»‪.‬‬ ‫כרגיל – יוצאים ללמוד‪ ,‬לעבוד‪ ,‬לצאת‬
‫באמצעות ירי קסאם‪ .‬לא משיגים בזה שום דבר‪.‬‬
‫ملاذا باعتقادك يقصفون عليكم صواريخ القسام؟‬ ‫اذا كيف تستطيعون متابعة العيش‬ ‫ً‬ ‫לסידורים‪ .‬אי אפשר לשבת כל היום‬
‫“أعتقد أن الذين يقصفوننا بالقسام يفعلون ذلك بنية‬ ‫في هذا الوضع؟‬ ‫בבית‪ .‬אבל‪ ,‬חוגים למשל‪ ,‬זו בחירה וזו‬
‫السوء لكي يوقعوا قتلى وجرحى‪ .‬بنظري ليست هناك‬ ‫“عند أكثرية الناس تستمر احلياة‬ ‫שלי סילוק‪ ,‬בת ‪ 15‬משדרות‪.‬‬
‫לקיחת אחריות‪ .‬אני הולכת לחוגים‬
‫حاجة لهذه احلرب على االطالق‪ ،‬فليس هناك ما يجعلنا‬ ‫של תיאטרון ורדיו‪ ,‬ומתנדבת בבית ספר شلي سيلوك‪ 15 ،‬عاما‪ ،‬من سدروت بشكل طبيعي‪ ،‬يخرجون للدراسة‪،‬‬
‫نغضب الواحد على الثاني‪ .‬يتواجد هنا شعبان‪ ،‬نعم‬ ‫للعمل ولقضاء احلاجات‪ .‬ال ميكن‬ ‫לילדים מאוד מוגבלים – חלק מהילדים‬
‫لديهما عقائد مختلفة لكن جميعنا بشر‪ .‬بحال قصف‬ ‫البقاء طوال الوقت في املنزل‪ .‬أما إذا أخذنا الدورات‬ ‫לא יכולים לדבר‪ ,‬ללכת או לתפקד בעצמם ואני מאכילה‬
‫اجليش ويقتل طفل بالصدفة يقولون اجليس مذنب‪،‬‬ ‫على سبيل املثال فهي إختيارية وفيها مسؤولية‪ .‬أنا‬ ‫אותם‪ ,‬משחקת אתם ומקריאה להם סיפורים‪ .‬פעמיים‬
‫لكن عندما يصاب أطفالنا جراء صواريخ القسام ال‬ ‫شخصيا أشارك في دورات مسرح ومذياع وأتطوع في‬ ‫בשבוע‪ ,‬בשעות אחר הצהריים‪ ,‬אני משתתפת כבר שנה‬
‫يقولون أن العرب اصابوهم‪ .‬جميعنا بشر وال فرق بيننا‪.‬‬ ‫مدرسة الطفال من ذوي اإلحتياجات اخلاصة‪ ،‬حيث‬ ‫שניה בפרוייקט “נטע” שכולל פעילות חברתית ולימודי‬
‫أنا أحترمهم كبشر لكني ال استطيع أن أكون بعالقة‬ ‫أن جزءا ً منهم ال يجيدون الكالم أو املشي أو القيام‬ ‫טכנאות מחשבים‪ .‬לא כל אחד יכול להתקבל‪ .‬יש מיונים‬
‫مع عربي قام بقتلنا بواسطة صواريخ القسام‪ .‬هكذا ال‬ ‫بوظائف بسيطة‪ ،‬لذلك فأنا أقوم بإطعامهم واللعب‬ ‫וצריך להשקיע בזה‪ .‬הלימודים הם באנגלית‪ ,‬ואחרי ארבע‬
‫نحصل على أي شيء‪”.‬‬ ‫معهم وقراءة القصص لهم‪ .‬عدا عن ذلك‪ ،‬فمنذ‬ ‫שנים מקבלים תעודה מקצועית לכל דבר‪ .‬נחמד שיש‬
‫מסגרת מחוץ ללימודים‪ ,‬עם חברים ועם טיולים‪ .‬זהו פרויקט عام وأنا أشارك مرتني باألسبوع في ساعات العصر‬
‫مبشروع “نِطع”‪ .‬يشمل املشروع فعاليات إجتماعية‬ ‫ארצי מעולה שעוזר לנו הרבה‪ .‬המדריכים שלנו ענבל ועידן‬
‫ودراسة تقنية للحاسوب‪ .‬ال يقبل كل شخص فهناك‬ ‫מקסימים‪ .‬אני אוהבת ללמוד ב”נטע”‪ ,‬ואוהבת ללמוד‬
‫تصنيفات وعلينا بذل جهد‪ .‬الدراسة تكون في اللغة‬ ‫בכלל‪ .‬אוהבת את בית הספר שלי‪ ,‬את הלימודים‪ ,‬את חברי‬
‫االجنليزية حيث أننا نتسلم بعد أربع سنوات شهادة‬
‫הזכות לרכישת ידע احلق يف اكتساب العلم‬ ‫مهنية معترف بها‪ .‬جميل أن هناك اطار خارج عن‬
‫לכתה ואת המורים‪ .‬רק את הקסאמים אני לא אוהבת‪.‬‬
‫املنهاج التعليمي جند فيه األصدقاء وتنظم الرحالت‬ ‫מה קורה כשיש התראה על ירי קסאם?‬
‫خارج سدروت‪ .‬هذا مشروع يشمل جميع البالد‬ ‫בבית שלי יש חדר מוגן ובבית הספר שלי יש כיתות מוגנות‪,‬‬
‫ويساعدنا كثيرا‪ .‬املرشدان عندنا عنبال وعيدن رائعان‪.‬‬ ‫אבל לא לכולם יש‪ .‬אם יש התראת “צבע אדום” שעומד‬
‫تقع سدروت هذا العام السابع حتت اطالق صواريخ‬ ‫أنا أحب الدراسة بشكل عام وفي “نطع” بشكل خاص‪.‬‬ ‫ליפול קסאם‪ ,‬אז מפסיקים ללמוד‪ ,‬זזים לפינה הכי מוגנת‬
‫שדרות נמצאת כבר ‪ 7‬שנים תחת ירי של טילי קסאם‪,‬‬ ‫בכיתה‪ ,‬רחוק מהחלונות‪ .‬אחרי ששומעים את ה”בום” של‬
‫القسام‪ .‬هذا الوضع يسبب اخلوف وفقدان األمان وال‬ ‫وأحب كذلك مدرستي وتعليمي وزمالئي في الصف‬
‫מצב שיוצר פחד‪ ,‬חוסר ביטחון ולא מאפשר לתושבים‬ ‫הנפילה יש כאלה שבוכים‪ .‬לפעמים אני בוכה‪ ,‬לפעמים לא‪,‬‬
‫ميّكن السكان من ممارسة حياتهم بشكل طبيعي‪.‬‬ ‫ومعلميني‪ .‬ما ال أحبه هو صواريخ القسام”‪.‬‬
‫לחיות חיים טבעיים‪.‬‬
‫‪27 27‬‬ ‫‪26 26‬‬
‫ب‬ ‫ي‬ ‫يل‬ ‫ائ‬ ‫سر‬ ‫ال‬‫ا‬ ‫ش‬ ‫جلي‬ ‫ا‬ ‫ني‬ ‫«الصراع بيننا وب‬
‫خوفني وبقلقني»‬
‫ّ‬ ‫"‬
‫ו‬ ‫יד‬ ‫פח‬ ‫מ‬ ‫לי‬ ‫רא‬ ‫יש‬ ‫ה‬ ‫בא‬‫הסכסוך בינינו לבין הצ‬
‫מדאיג אותי"‬
‫«في‬
‫كل زاوية بجد ذكريات العيلة»‬
‫“בכל פינה אני מוצא‬
‫שמי רשא ואני גרה עם משפחתי בכפר אם אל‪-‬תות הנמצא‬ ‫اسمي رشا وانا ساكنة مع اهلي في قرية ام التوت‬ ‫את הזכרונות של המשפחה”‬
‫‪ 6‬ק”מ מזרחית לעיר ג’נין‪ .‬אם אל‪-‬תות מתאפיינת בשלווה‪,‬‬ ‫الواقعة شرقي مدينة جنني على بعد ‪ 6‬كيلو متر‪.‬‬
‫מזג אוויר יפה‪ ,‬בנופה המרהיב‪ ,‬הבקעות‪,‬‬ ‫بتتميز ام التوت بالهدوء واجلو اجلميل‬ ‫انا ساكن مع عيلتي في شقيب السالم‪ .‬ابوي من عشيرة ابو جربيع في بئر السبع‪ ،‬وامي‬
‫הוואדי וההרים‪ .‬אני שואפת להשלים את‬
‫לימודי ולהיות רופאת ילדים כדי שאוכל‬
‫والطبيعة اخلالبة والسهول واالودية‬ ‫من رام اهلل‪ .‬انا ما بحب اسكن في بيت احلجر الي احنا ساكنني في وبفضل اسكن بالبر‬
‫לעזור להורי ילדים עניים שאין להם יכולת‬ ‫واجلبال‪ .‬بطمح أكمل تعليمي واصير‬ ‫في بيت الشعر عند جدي وجدتي‪ .‬في شقيب السالم بحس محشور‪ ،‬وملا بروح على بيت‬
‫לשלם עבור טיפול רפואי לילדיהם‪.‬‬ ‫طبيبة اطفال حتى أساعد اهالي‬ ‫الشعر بحس حر وعندي مساحة لعب كبيرة وفي كثير شجر وحيوانات‪ ،‬غير هيك ابوي‬
‫הכישרונות שלי הם‪ :‬ספורט (במיוחד‬
‫االطفال الفقراء إللي ما معهم ثمن‬ ‫وعمامي وعماتي ربيوا بالبر وفي كل زاوية بجد ذكريات العيلة‪.‬‬
‫הקפיצה) כתיבה וציור‪ .‬אני מממשת את‬ ‫العالج‪.‬‬
‫כישרון הקפיצה בשיעורי ספורט בבית‬ ‫من مواهبي الرياضة (خاصة القفز)‬ ‫אני גר עם המשפחה בשקיב אל‪-‬סלאם‪ .‬אבא שלי משבט אבו ג’רביע בבאר שבע‪ ,‬ואמא שלי‬
‫הספר ובחצר הבית‪ .‬ההורים שלי והמורות‬ ‫والكتابة والرسم‪ .‬مبارس هواية‬ ‫מרמאללה‪ .‬אני לא אוהב לגור בבית הבטון שאנחנו גרים בו ומעדיף לגור בחוץ באוהל אצל‬
‫שלי תומכים בי‪ ,‬אבל אין מועדונים‬
‫המצויידים לענף זה ורק מורת הספורט‬
‫القفز في حصة الرياضة باملدرسة‬ ‫סבתא וסבא שלי‪ .‬בשקיב אלסלאם אני מרגיש צפוף וכשאני הולך לסבא וסבתא יש לי‬
‫מלווה אותי‪ .‬ישנן תחרויות מחוזיות אבל‬ ‫وفي ساحة البيت‪ .‬أهلي واملعلمات‬ ‫מרחב משחק גדול ויש הרבה עצים ובעלי חיים‪ .‬חוץ מזה אבא שלי‪ ,‬הדודים והדודות‬
‫אני לא משתתפת בהן‪.‬‬ ‫في املدرسة بشجعوني‪ ،‬بس ما في‬ ‫שלי גדלו כאן ובכל פינה אני מוצא את הזכרונות של המשפחה‪.‬‬
‫نوادي مجهزة لهذه الرياضة وبس‬
‫رشا بسام زكارنة‪ 13 ،‬سنة‪ ،‬من قرية ام‬
‫التوت ـ محافظة جنني‪.‬‬ ‫معلمة الرياضة بتوجهني‪ .‬هناك‬
‫مباريات على مستوى احملافظة لكني רשא בסאם זכארנה‪ ,‬בת ‪ ,13‬מכפר אם אלתות הקשר של אם אל‪-‬תות לג’נין מאוד‬
‫חזק ויש ביניהן הרבה יחסים מסחריים‪.‬‬ ‫שבמחוז ג’נין‪.‬‬
‫אנשי הכפר הולכים לג’נין למכור שם‬
‫ما بشارك فيها‪.‬‬
‫את הירקות שלהם‪ ,‬שמן הזית והחטה‪ ,‬והם קונים מהשוק‬ ‫ام التوت مرتبطة كثير بجنني وفي بيناتهن عالقات‬
‫בג’נין דברים שחסרים להם‪ .‬חוץ מזה בתי החולים והמרפאות‬ ‫جتارية كثيرة‪ .‬اهل القرية بروحوا على جنني يبيعوا‬
‫המרכזיות נמצאים בעיר‪ .‬אני והחברות שלי אוהבות לשחק‬ ‫وليد سامي ابو جربيع‪ 7 ،‬سنوات‪ ،‬شقيب السالم‬
‫اخلضرة وزيت الزتون والقمح‪ ،‬وبشتروا من اسواق جنني‬ ‫ווליד סאמי אבו ג’רביע‪ ,‬בן ‪ ,7‬שקיב אל‪-‬סלאם‬
‫ביחד ולהתייעץ לגבי לימודים‪ ,‬על מה שמענו מחדשות‬
‫מקומיות ועולמיות‪ ,‬וגם מה חדש בתחום האומנותי‪ ,‬כמו‬
‫االشياء الي بتنقصهم‪ ،‬غير انو املستشفيات والعيادات‬
‫סדרות טלוויזיה‪ ,‬תוכניות חינוכיות ובידור שהטלוויזיה‬ ‫الصحية املركزية موجودة باملدينة‪ .‬انا وصحباتي‬
‫מציגה‪.‬‬ ‫منحب نلعب مع بعض ونتشاور كثير عن الدراسة‬
‫הסכסוך בינינו לבין הצבא הישראלי מפחיד ומדאיג אותי‪.‬‬
‫وعن شو سمعنا من اخبار محلية وعاملية‪ ،‬وعن آخر‬
‫בהתחלת אנתיפאדת אל‪-‬אקצא לא יצאתי מחוץ לבית‬ ‫االخبار الفنية مثل املسلسالت التلفزيونية‪ ,‬والبرامج‬
‫ואפילו לא פתחתי את הדלת לאף אחד‪ .‬עד היום אני מפחדת‬ ‫التعليمية والترفيهية التي يعرضها التلفزيون‪.‬‬
‫לנסוע אפילו למרחקים קצרים‪ .‬בית הספר שלי קרוב לבית‬ ‫الصراع بينا وبني اجليش االسرائيلي بخ ّوفني وبقلقني‪.‬‬
‫אבל בדרכי לבית הספר אני נשארת מפוחדת שהצבא ימצא‬
‫ببداية انتفاضة االقصى ما كنت أخرج من البيت وال‬ ‫בנגב חיים כ‪ 140.000-‬תושבים בדואים‪ ,‬מחציתם בישובי קבע‪ ,‬يعيش في النقب ما يقارب الـ ‪ 140.000‬بدوي‪ ،‬حيث يعيش‬
‫אותי בדרך וירה בי‪ .‬הכיבוש שלל ממני את הרגשת הביטחון‬
‫حتى افتح الباب الي واحد‪ .‬ولليوم بخاف أخرج حتى‬ ‫نصفهم األول في مجمعات سكنية ثابتة والنصف اآلخر‬ ‫והשאר בישובים לא מוכרים‪ .‬בישראל נמנו בשנת ‪92 2007‬‬
‫והחופש לבחור‪ .‬אילו יכולתי לבחור הייתי בוחרת לגור‬
‫ملسافات قريبة‪ .‬املدرسة قريبة من البيت بس بضلني‬ ‫في مجمعات غير معترف بها‪ .‬في عام ‪ 2007‬سجلت ‪92‬‬ ‫כפרים לא‪-‬מוכרים‪ ,‬כולם יישובים ערביים‪ 59 ,‬מהם יישובים‬
‫בעיירה זרעין בבית של סבא‪ ,‬אבא של אמא שלי‪ ,‬הנמצאת‬ ‫قرية غير معترف بها‪ ،‬جميعها عربية‪ 59 ،‬منها مجمعات‬
‫באדמות ‪.1948‬‬ ‫وانا في الطريق اتخيل انو اجليش راح يالقيني ويطخني‪.‬‬ ‫بدوية في النقب‪ .‬مثل هذه القرى أو اجملمعات السكانية‬ ‫בדואים בנגב‪ .‬כפר או יישוב לא‪-‬מוכר‪ ,‬הוא יישוב שרשויות‬
‫االحتالل سلب مني االحساس باألمان واحلرية باالختيار‪.‬‬ ‫ال حتصل على اعتراف بكيانها من قبل سلطات احلكومة‪،‬‬ ‫המדינה אינן מכירות בקיומו‪ ,‬ולפיכך אין לו מועצה מקומית‬
‫احلق يف العيش بأمان הזכות לחיות בביטחון‬ ‫لو بقدر اختار الخترت اسكن في بلدة زرعني في بيت‬ ‫وال حتصل على سلطة محلية وال تتبع ألي سلطة‬ ‫והוא אינו כלול במועצה אזורית‪ .‬ליישוב כזה אין שטח‬
‫جدي ابو امي املوجود بأراضي الـ ‪.84‬‬ ‫اقليمية‪ .‬تفتقد مثل هذه اجملمعات السكنية ملساحة‬ ‫שיפוט‪ ,‬תושביו אינם זכאים לאספקת שירותים כגון חיבור‬
‫حكم‪ ،‬وال يزود ساكنيها باخلدمات العامة مثل شبكات‬ ‫לרשתות המים‪ ,‬החשמל והטלפון‪ ,‬הוא אינו כלול בתכנון‬
‫אדמות ‪ 1948‬אחד הכינויים הפלסטיניים לשטחים עליהם‬ ‫أراضي الـ ‪ 48‬احدى التسميات الفلسطينية لالراضي‬ ‫שירותי בריאות וחינוך‪ ,‬ולא בתכנון רשת הכבישים והתחבורה املياه والكهرباء والهاتف‪ ،‬وال حتصل على خدمات صحية‬
‫הוכרזה מדינת ישראל ב‪.1948 -‬‬ ‫التي أعلنت عليها دولة اسرائيل في عام ‪.1948‬‬ ‫وتربوية‪ ،‬وحتى أنها ال تؤخذ بعني االعتبار بأي مخطط‬ ‫הציבורית‪ .‬כמו כן‪ ,‬לא מוצבות בו קלפיות ביום הבחירות‪ .‬‬
‫للشوارع وشبكة املواصالت العامة‪ .‬عدى عن هذا كله‪ ،‬ال‬
‫تخصص لها في فترات االنتخابات صناديق لالقتراع‪.‬‬ ‫מתוך ‪-‬ויקיפדיה ו‪www.ajial.org-‬‬
‫من موقع ويكيبيديا و ‪www.ajial.org‬‬ ‫ ‬
‫‪29 29‬‬ ‫‪28 28‬‬
‫هذا االسم بسب‬ ‫«س ّمي اخمليم ب‬
‫رية بيت جبري‬ ‫ب نزوح سكانه عن ق‬ ‫“קראו למחנה ב‬
‫ن على اثر‬ ‫ש‬
‫النكبة عام ‪»194 8‬‬ ‫בי‬ ‫ש‬ ‫תו‬ ‫כי‬ ‫ה‬ ‫ז‬ ‫ם‬
‫ו‪ ,‬מ‬
‫ם‬ ‫טי‬ ‫לי‬ ‫פ‬ ‫ל‬ ‫כו‬ ‫פ‬ ‫ה‬ ‫הכפר בית‪-‬ג’ברין‪,‬‬
‫בזמן הנ‬
‫כבה בשנת ‪”1948‬‬
‫יש מי שדואג במחנה לדברים היומיים‪ ,‬כמו ניקיון וחינוך?‬ ‫קבוצת הכתבים של חלונות מבית‪-‬לחם ראיינה את מחמד‬ ‫محمد العمارين‪ 15 ،‬عاما ً من مخيم‬
‫الالجئني بيت جبرين‪ ،‬بيت حلم‬
‫אונר”א דואגת ומציעה הרבה שירותים‪ .‬במחנה אין בתי‬ ‫אל‪-‬עמארין‪ ,‬אחד מחברי הקבוצה‪:‬‬ ‫هل هناك من يقوم بتسيير امور اخمليم من ناحية‬ ‫מחמד אל‪ -‬עמארין‪ ,‬בן ‪ 15‬ממחנה פליטים‬
‫ספר והתלמידים נאלצים ללכת לבית‪-‬ספר במחנות פליטים‬ ‫מחמד אתה יכול להציג את עצמך לקוראים?‬ ‫النظافة والتعليم؟‬ ‫בית גברין‪ ,‬בית לחם‬
‫הקרובים למחנה שלנו‪ .‬אונר”א גם דואגת לבתי הספר‬ ‫קוראים לי מחמד ואני גר בבית‪-‬לחם‪ ,‬במחנה פליטים בית‪-‬‬ ‫تشرف وكالة الغوث الدولية وتقدم العديد من اخلدمات‪.‬‬
‫מכיתה א’ עד ט’‪ .‬אך לאחר מכן‪ ,‬התלמידים עוברים לבתי‬ ‫ג’ברין‪ .‬אני לומד בכיתה י’‪ .‬התחביבים שלי הם שחייה‪,‬‬ ‫في مخيم بيت جبرين ال يوجد مدارس ويضطر التالميذ‬ ‫عقدت مجموعة مراسلي شبابيك في بيت حلم مقابلة‬
‫ספר ממשלתיים או פרטיים בהתאם ליכולות המשפחה‪ .‬אותו‬ ‫קריאה‪ ,‬שמיעת מוזיקה‪ ,‬נסיעות והיכרות עם תרבויות‬ ‫إلى الذهاب الى مدارس في اخمليمات اجملاورة‪ .‬وكالة الغوث‬ ‫مع محمد العمارين أحد أعضاء اجملموعة‪:‬‬
‫הדבר בקשר לשירותים הרפואיים‪ ,‬יש מרפאות ואפשר לקבל‬ ‫אחרות‪ .‬מבין תחומי העניין שלי גם ריקוד הדבקה העממי‬ ‫تشرف على املدارس من الصف االول االبتدائي وحتى‬ ‫محمد ممكن أن تعرف القراء عليك؟‬
‫שירותי בריאות במרכזי אונר”א בכמה אזורים בבית‪-‬לחם‪.‬‬ ‫הפלסטיני‪ .‬אני חבר בקבוצת דבקה במרכז חנד’לה שבמחנה‪.‬‬ ‫التاسع االعدادي‪ .‬من ثم ينتقل التالميذ الى مدارس‬ ‫اسمي محمد‪ ،‬أقيم في مدينة بيت حلم في مخيم‬
‫יש במחנה מרכזים לילדים ולפעילות שלהם בזמנם הפנוי?‬ ‫יש לי עניין רב בתחומים העוסקים בזכויות אדם‪ ,‬במיוחד של‬ ‫حكومية او خاصة حسب امكانيات االهل‪ .‬كذلك شأن‬ ‫الالجئني بيت جبرين‪ .‬أنا في الصف العاشر‪ ،‬ومن هواياتي‬
‫יש מרכז לילדים‪ ,‬אבל חסרות בו פעילויות שעונות על צרכי‬ ‫ילדים‪ ,‬ואני חבר בתנועה הבין לאומית להגנת הילד‪.‬‬ ‫اخلدمات الطبية فليست هناك عيادات وميكن تلقي‬ ‫السباحة والقراءة واالستماع الى املوسيقى‪ ،‬والسفر‬
‫הילדים‪ ,‬גם אין שטחים ריקים המיועדים למשחק‪.‬‬ ‫למה קוראים למחנה שלך “בית‪-‬ג’ברין”?‬
‫اخلدمات في مراكز الوكالة في مواقع اخرى في مدينة‬ ‫واالطالع على الثقافات اخملتلفة‪ .‬من اهتماماتي الدبكة‬
‫השנה היא שנת הזיכרון ה‪ 60 -‬לנכבה‪ ,‬איך אתה מרגיש‬ ‫קראו למחנה בשם זה כי תושביו‪ ,‬מהכפר בית‪-‬ג’ברין‪ ,‬הפכו‬
‫بيت حلم‪.‬‬ ‫الشعبية الفلسطينية‪ ،‬فأنا مشترك في فرقة الدبكة‬
‫כילד פליט?‬ ‫פליטים בזמן מאורעות הנכבה בשנת ‪ .1948‬תושבי המחנה‬ ‫هل هناك في اخمليم أي مراكز تهتم باالطفال‬ ‫التابعة ملركز حنظلة في اخمليم‪ .‬كما أنني مهتم جدا في‬
‫אני מרגיש מרירות כי רבים מילדי העולם חיים בתנאים‬ ‫הגיעו במקור מהרבה ערים וכפרים פלסטינים כמו‪ :‬תל‬ ‫وبنشاطاتهم او مبأل اوقات فراغهم؟‬ ‫مجاالت حقوق اإلنسان وبالذات حقوق الطفل‪ ،‬لذلك فأنا‬
‫אנושיים יותר ממה שאנחנו חיים בהם‪ .‬עם זאת‪ ,‬אני מרגיש‬ ‫אלצאפי‪ ,‬בית‪-‬ג’ברין‪ ,‬בית‪-‬נתיף‪ ,‬עג’ור‪ ,‬ראס אבו עמאר‪,‬‬ ‫هناك مركز لالطفال اال انه ما زال يفتقر الى نشاطات‬ ‫عضو مشارك في املؤسسة العاملية للدفاع عن الطفل‪.‬‬
‫גאה בעצמי כי אני שקדן ועובד תמיד לקדם את עצמי ולשקף‬ ‫אלקבאב ואחרים‪.‬‬ ‫تغطي احتياجات االطفال‪ ،‬كما انه ال يوجد مساحات‬ ‫ملاذا سمي اخمليم الذي تقطنه بـ «بيت جبرين»؟‬
‫את התמונה האמיתית על חיי‪ ,‬אמונותיי ורגשותיי כפליט‪.‬‬ ‫למה יש צפיפות כזאת גדולה במחנה? אינכם יכולים לבנות‬ ‫فارغة او مخصصة للعب‪.‬‬ ‫سمي اخمليم بهذا االسم بسبب نزوح سكانه عن قرية‬ ‫ّ‬
‫יש לך משהו נוסף לומר לקוראים?‬ ‫בתים חדשים?‬ ‫هذا العام هو الذكرى الستني للنكبة‪ ،‬مباذا تشعر‬ ‫بيت جبرين على اثر احداث النكبة عام ‪ .1948‬يعود اصل‬
‫החיים במחנה פליטים אינם קלים‪ ,‬ולמרות זאת אני אומר‬ ‫מחנה פליטים בית‪-‬ג’ברין נחשב למחנה הקטן ביותר בגדה‬ ‫كطفل الجىء في هذه الذكرى؟‬ ‫السكان الى العديد من املدن والقرى الفلسطينية مثل‪:‬‬
‫“מולדתי אינה תיק ואני אינני נוסע”‪ .‬אני מקווה שיהיה‬ ‫המערבית וברצועת עזה‪ ,‬גם מבחינת השטח וגם במספר‬ ‫اشعر مبرارة شديدة الن كثيرين من اطفال العالم‬ ‫تل الصافي‪ ،‬وقرية بيت جبرين‪ ،‬وبيت نتيف‪ ،‬وعجور‪ ،‬وراس‬
‫שלום אמיתי על אדמת פלסטין‪.‬‬ ‫התושבים‪ .‬שטח המחנה משתרע על ‪ 20‬דונם‪ ,‬ומספר תושביו‬ ‫يعيشون بظروف إنسانية أكثر مما اعيش فيها‪ .‬وبنفس‬ ‫ابو عمار‪ ،‬والقباب‪ ،‬وغيرها‪.‬‬
‫קרוב ל‪ 3000 -‬איש‪ .‬בגלל הגידול המתמיד במספר התושבים‪,‬‬ ‫الوقت اشعر باالعتزاز بنفسي النني مثابر‪ ،‬وأسعى‬ ‫ملاذا هذا االكتظاظ السكاني في اخمليم؟ اال ميكنكم بناء‬
‫ובגלל שהשטח מצומצם‪ ,‬הבנייה מאוד קשה‪ ,‬אם זה בתים או‬ ‫باستمرار لتطوير ذاتي وعكس صورة حقيقية عن حياتي‬ ‫بيوت جديدة هنا؟‬
‫מבנים לשירותי חינוך או בריאות‪ .‬בנוסף‪ ,‬אדמת המחנה לא‬ ‫وقناعاتي ومشاعري كالجئ‪.‬‬ ‫يُعتبر مخيم بيت جبرين اصغر مخيم في الضفة‬
‫שייכת לתושבים אלא לאונר”א (סוכנות הסעד והתעסוקה‬ ‫الغربية وقطاع غزة من حيث املساحة وعدد السكان‪.‬‬
‫של האו”ם)‪.‬‬
‫هل لديك شيء تريد قوله للقراء؟‬
‫إن العيش في مخيمات الالجئني ليس باالمر السهل‪،‬‬ ‫تبلغ مساحة اخمليم ‪ 20‬دومن‪ ،‬ويبلغ عدد سكانه ما يقارب‬
‫وبالرغم من ذلك اقول «وطني ليس حقيبة وانا لست‬ ‫الـ ‪ 3000‬نسمة‪ .‬وفي ظل االرتفاع املستمر في عدد‬
‫مسافراً»‪ ،‬وامتنى ان يكون هناك سالم حقيقي على‬ ‫السكان ومحدودية املساحة‪ ،‬البناء صعب جداّ سواء‬
‫ارض فلسطني‪.‬‬ ‫كان لبيوت او حتى خلدمات تعليمية او صحية‪ .‬كما ان‬
‫ارض اخمليم ليست ُملكا للسكان بل ملك لوكالة الغوث‬
‫الدولية الغاثة وتشغيل الالجئني‪.‬‬
‫מאורעות הנכבה‪/‬מלחמת העצמאות ‪:‬‬ ‫احداث النكبة‪/‬حرب االستقالل‪:‬‬
‫ההתייחסות למלחמת ‪ 1948‬שונה מצד הפלסטינים והיהודים‪.‬‬ ‫هناك اختالف بني التطرق الفلسطيني والتطرق االسرائيلي حلرب‬
‫בעוד עבור היהודים היתה זו מלחמת עצמאות שאפשרה את‬ ‫‪ 1948‬االسرائيليون من جانبهم يرون في احلرب فرصة اتاحت لهم‬
‫הקמת מדינת ישראל‪ ,‬עבור הפלסטינים זו היתה נכבה (אסון)‬ ‫اقامة دولة اسرائيل‪ ،‬أما الفلسطينيني فيرون فيها نكبة أدت إلى‬
‫הזכות לילדות מאושרת احلق يف طفولة سعيدة‬
‫שגרמה לגירושם ממולדתם והרס החברה והתרבות הפלסטינית‪.‬‬ ‫طردهم من موطنهم وهدم اجملتمع الفلسطيني وحضارته‪.‬‬
‫‪31 31‬‬ ‫‪30 30‬‬

‫עושים‪ .‬מתחיל לפעול עליהם לחץ חברתי‪ ,‬המעמד החברתי‬ ‫ذلك يبقى لديهم وقت للمرح‪ .‬إجماالً‪ ،‬ال يفكر الفتية‬
‫שלהם משתנה גם בחברה וגם בבית הספר‪ .‬כולם רוצים‬ ‫مبا يحصل لهم وما السبب وراء االشياء‪ .‬فاغلبيتهم‬
‫בעיקר להיות “מגניבים”‪ .‬לא ממש‬ ‫تقتصر ارادتهم على ان‬
‫חושבים על לימודים‪ .‬יש ילדים‬ ‫يكونوا “مقبولني” وال‬
‫שאוהבים רק ללמוד ויש ילדים‬ ‫املراهقة»‬ ‫جيل‬ ‫في‬ ‫تتغير‬ ‫كثيرة‬ ‫«أمور‬ ‫يفكرون بالدراسة‪ .‬هناك‬
‫שזה בכלל לא מעניין אותם ויש‬ ‫“הרבה דברים משתנים בגיל ההתבגרות”‬ ‫من يحب الدراسة فقط‪،‬‬
‫כאלה שמצליחים לשלב את שני‬ ‫وآخرون االمر ال يعنيهم‬
‫הדברים ביחד‪.‬‬ ‫على االطالق‪ ،‬وفئة ثالثة‬ ‫ف‬ ‫ي‬ ‫ن‬ ‫و‬ ‫ك‬ ‫تمتع ب‬ ‫" أنا أس‬
‫ليست‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫ال‬ ‫ى‬ ‫ت‬
‫לפני כשנתיים הלימודים התחילו לעניין אותי יותר‪ .‬היום‬ ‫تنجح في دمج االمرين‪.‬‬
‫ك‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫ي‬ ‫ق‬ ‫ة‬ ‫ي‬ ‫ت‬‫ف‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫عند‬ ‫אני נהנה להיו‬
‫"‬
‫تل‬ ‫ת‬
‫ك عند البالغني"‬
‫ין‬ ‫א‬ ‫כי‬ ‫ר‬ ‫ע‬‫נ‬
‫אני חושב שאני לא רוצה להיות מטומטם‪ ,‬אני רוצה להיות‬
‫اليوم افكر كيف ان ال اكون غبيا وان اكون متتبعا‬ ‫מ‬ ‫ל‬ ‫צ‬ ‫א‬ ‫מו‬ ‫כ‬ ‫לנערים הגבלות‬
‫מעודכן‪ .‬דברים שעוזרים לי להשתפר עושים לי הרגשה טובה‬ ‫וג‬ ‫ב‬
‫רים"‬
‫ומחזקים לי את הביטחון העצמי‪.‬‬ ‫للمستجدات‪ .‬االمور التي متنحني الفرصة في التطور‬
‫متنحني شعورا ً جيدا ً وتعزز من ثقتي بنفسي‪.‬‬
‫שלום אני מחמוד ואני בכיתה ח’‪ .‬כמו בכל מקום אחר‪ ,‬יש‬ ‫حتياتي‪ ،‬انا محمود وانا في الصف الثامن‪ .‬مدينتي يافا‬
‫ביפו אנשים טובים ויש גם אנשים רעים‪ .‬יש אנשים עם לב‬ ‫وهي كما في سائر االماكن جتد فيها اشخاصا ً طيبني‬
‫טוב שאוהבים לעזור לזולת גם אם הם לא‬ ‫وآخرين سيئني‪ .‬هناك اشخاص مع‬
‫יכולים‪ ,‬ויש כאלה שחושבים רק על עצמם‪.‬‬ ‫قلب طيب يحبون مساعدة اآلخرين‬
‫יפו היא עיר מיוחדת‪ ,‬יש בה את שלוש‬ ‫حتى ولو ليس مبقدورهم تقدميها‪،‬‬
‫הדתות‪ ,‬יש לה היסטוריה ארוכה‪ ,‬ים ויופי‪.‬‬ ‫وهناك آخرون أنانيون‪ .‬يافا مدينة‬
‫אני נולדתי בעיר הזו ואין סיכוי שבעולם‬ ‫مميزة جتد فيها االديان الثالثة‪ ،‬لديها‬
‫שאעזוב אותה‪ .‬אני לומד בבית‪-‬ספר עירוני ד’‬ ‫تاريخ طويل وبحر وجمال‪ .‬انا ولدت‬
‫בתל‪-‬אביב כי לדעתי הוא אחד מבתי הספר‬ ‫في هذه املدينة ولن اتركها ابداً‪ .‬ادرس‬
‫הכי טובים בארץ‪ .‬יש שם מורים טובים‬ ‫في مدرسة عيروني د في تل ابيب‬
‫מקדש חדר מתים מצרי בערך משנת ‪ 2121‬לפני הספירה‬ ‫שנותנים הרבה תמיכה לתלמידים‪ .‬בבית‬ ‫النها من إحدى املدارس االفضل في‬
‫معبد مصري لغرفة املوتى حوالي القرن ‪ 2121‬قبل امليالد‬ ‫البالد‪ .‬فيها معلمني طيبني يدعمون‬
‫הספר אני מרגיש כמו משפחה‪ ,‬לא תמצא‬
‫שם הבדלים בין מוסלמי‪ ,‬נוצרי ויהודי‪.‬‬ ‫محمود حمودة‪ 13 ،‬عاما من يافا‬ ‫الطالب‪ .‬ميلكني فيها الشعور كما‬
‫وأخاه محمد‬ ‫في العائلة وال جتد فيها فرق بني‬
‫הנושאים הכי אהובים עלי בבית הספר הם‬ ‫מחמוד חמודה‪ ,‬בן ‪ 13‬מיפו עם‬ ‫املسلم واملسيحي واليهودي‪.‬‬
‫היסטוריה ומדע‪ .‬ההיסטוריה מעניינת אותי‬ ‫אחיו מחמד‬
‫ונותנת לי הרבה כלים למחשבה‪ .‬המדע גם כן‬ ‫املواد االحب عندي في املدرسة‬
‫נותן לי הרבה מידע על בני‪-‬אדם‪ ,‬עולם הצמחים והרפואה‪.‬‬ ‫هي التاريخ والعلوم‪ .‬التاريخ يثير اهتمامي ويعطيني‬
‫פילוסופיות חיים לומדים דרך המדע וההיסטוריה‪ .‬בקיצור‪,‬‬ ‫الكثير من االدوات للتفكير‪ .‬والعلوم يزودني بالكثير من‬
‫אני אוהב כל דבר שעוזר להבין יותר את החיים‪ .‬החלום שלי‬ ‫املعلومات حول اإلنسان وعلم النباتات والطب‪ .‬فلسفة‬
‫הוא להיות מנתח לב או מוח‪ .‬אבל עוד יש לי זמן‪ ,‬אני איש‬ ‫حياة نتعلم بواسطة التاريخ والعلوم‪ .‬باختصار‪ ،‬أحب‬
‫קטן שיש לו הרבה תוכניות לעתיד‪.‬‬ ‫كل شيء يفيدني في فهم احلياة اكثر‪ .‬حلمي ان اكون‬
‫جراح قلب او دماغ‪ .‬لكن ما زال لدي الكثير من الوقت‪ ،‬انا‬
‫אני נהנה להיות נער כי אין לנערים הגבלות כמו אצל‬
‫صغير ولدي الكثير من البرامج املستقبلية‪.‬‬
‫מבוגרים‪ .‬למבוגרים יש אחריות גדולה יותר‪ ,‬יש להם ילדים‪,‬‬
‫עבודה‪ ,‬הרבה חוקים לציית להם והם אינם חופשיים לעשות‬ ‫انا استمتع بكوني فتى النه ليست عند الفتية قيود‬
‫את מה שהם רוצים‪ .‬ילדים מצד שני‪ ,‬עושים יותר כיף‪.‬‬ ‫كتلك التي عند البالغني‪ .‬فهم لديهم مسؤولية اكبر‪،‬‬
‫כשאתה קטן אתה נהנה יותר מהחיים‪ .‬מבוגרים לא אוהבים‬ ‫لديهم اوالد‪ ،‬وأماكن عمل‪ ،‬والكثير من القوانني التي‬
‫דברים של ילדים קטנים‪ .‬המוח שלהם מונע מהם לשחק‬ ‫ينصاعون اليها‪ ،‬وليسوا احرارا في القيام مبا يبغون‪.‬‬
‫משחקים של ילדים‪ ,‬כמו למשל מחבואים‪.‬‬ ‫الفتية من ناحية ثانية يقومون باشياء مرحة‪ ،‬فعندما‬
‫تكون صغيرا تستمتع باحلياة اكثر‪.‬‬
‫לא ממש בא לי לגדול‪ ,‬אני לא רוצה לאבד את הנעורים‪.‬‬
‫אמנם‪ ,‬לפעמים קצת קשה להיות נער‪ .‬הרבה דברים משתנים‬ ‫ال اود النمو فعال‪ ،‬فال أريد ان افقد هذه الفترة‪ .‬مع انه‬
‫حق احليوانات يف احلياة זכויות בעלי חיים‬ ‫من الصعب احيانا أن تكون فتى‪ .‬أمور كثيرة تتغير في‬
‫בגיל ההתבגרות‪ ,‬מתחילים לקבל יותר אחריות‪ ,‬אבל‪ ,‬עדיין‬
‫יש זמן להנות‪ .‬הגוף מתחיל לגדול ולהתפתח‪ .‬בדרך כלל‬ ‫جيل املراهقة‪ :‬املكانة االجتماعية تتغير في اجملتمع‬
‫دوار الساعة في يافا כיכר השעון ביפו‬ ‫נערים לא חושבים מה קורה להם ולמה‪ .‬בגלל זה אולי‬ ‫واملدرسة‪ ،‬ويبدأ اجلسد في النمو‬
‫واملسؤولية تزداد‪ .‬لكن وبالرغم من‬
‫‪33 33‬‬ ‫קוראים להם “טפש‪-‬עשרה”‪ ,‬הם פשוט לא חושבים מה הם‬
‫‪32 32‬‬
‫نأ‬ ‫ل‬ ‫ت‬ ‫نا‬ ‫وا‬ ‫حلي‬‫ا‬ ‫ل‬ ‫قت‬ ‫نا‬ ‫لي‬ ‫ع‬ ‫" ال أظن أن‬
‫كل"‬ ‫"אני לא‬
‫חושבת שצריך להרוג‬
‫ראיינה כתבתנו אופיר בן ארי‬
‫חיות רק בשביל אוכל"‬
‫هل تلقني الدعم من األهل واألصدقاء؟‬ ‫מה הקשיים בלהיות צמחונית?‬ ‫أجرت املقابلة اوفير بن آري‬
‫عائلتي ليست نباتية‪ ،‬لكن أمي كانت نباتية ملدة عشر‬ ‫לפעמים‪ ,‬לדוגמא‪ ,‬במסעדות או בטיולים של הצופים אני‬
‫سنني لذلك فهي تفهمني وتدعمني‪ .‬كذلك االمر مع‬ ‫לא מוצאת מה לאכול‪.‬‬
‫صديقاتي فهن غالبا تدعمنني‪.‬‬ ‫האם המשפחה והחברים תומכים בך?‬
‫هل لديك شيء تضيفينه؟‬ ‫המשפחה שלי לא צמחונית‪ ,‬אבל אמא שלי היתה צמחונית‬ ‫ملاذا أصبحت نباتية؟‬ ‫למה התחלת להיות צמחונית?‬
‫نعم‪ ،‬لدينا في املدرسة مطبخ مع حلوم‪ ،‬ولكن هناك‬ ‫עשר שנים‪ ,‬ולכן היא מבינה אותי ותומכת בי‪ .‬אני‬ ‫انا نباتية منذ الصف الرابع‪ ،‬يعني قبل اربع سنوات‪.‬‬ ‫התחלתי להיות צמחונית‬
‫بدائل للنباتيني‪ .‬غير أنه حصل مرة في أحد االيام أنني‬ ‫מסתדרת גם עם החברות שלי והן בדרך כלל תומכות בי‪.‬‬ ‫كانت صديقتي بدأت تتحول إلى نباتية‪ ،‬سألتها عن‬ ‫בכתה ד’‪ ,‬לפני ארבע שנים‪.‬‬
‫وحني كنت آكل عجة بيض نباتية وجدت فيها قطعة‬ ‫האם יש לך משהו להוסיף?‬ ‫السبب فاوضحت لي‪ .‬قالت لي إنها جلست مرة مع‬ ‫חברה שלי התחילה להיות‬
‫وتوجهت للمطبخ‬ ‫من اللحم اجملفف‪ .‬غضبت كثيرا ًّ ّ‬ ‫כן ‪ ,‬יש לנו חדר‪-‬אוכל בבית הספר והמטבח הוא בשרי‪ ,‬אך‬ ‫فعلق‬
‫والدها في مطعم وطلبت شريحة من اللحم‪ّ ،‬‬ ‫צמחונית ושאלתי אותה‬
‫وأخبرت الطباخات‪ .‬حسب رأيي لقد تعاملوا معي بعدم‬ ‫יש גם תחליף לצמחונים‪ .‬אבל‪ ,‬היה מקרה שבאחד הימים‬ ‫أباها “مسكينة البقرة”‪ ...‬سألته ماذا قصد فأوضح لها‬ ‫למה‪ .‬היא הסבירה לי‬
‫اإلحترام وهذا ما أثار غضبي‪ .‬لكن هذه احلوادث ال‬ ‫טעמתי מן החביתה הצמחונית ומצאתי חתיכה של נקניק‪.‬‬ ‫قررت‬
‫ُ‬ ‫أنهم يقتلون البقرة لتستمتع بطعمها الشهي‪.‬‬ ‫שהיא ישבה עם אבא שלה‬
‫تتكرر كثيراُّ‪.‬‬ ‫כעסתי מאוד‪ ,‬ניגשתי למטבח והערתי לטבחיות‪ .‬לפי דעתי‪,‬‬ ‫بعدها أن أصبح نباتية‪ .‬ومنذ ذلك احلني وأنا كذلك مع‬ ‫במסעדה והזמינה סטייק‪.‬‬
‫הן התייחסו לזה בזלזול וזה ממש עיצבן אותי‪ .‬אבל‬ ‫أن صديقتي كفت ان ذلك‪.‬‬ ‫אבא שלה אמר לה ‘מסכנה‬
‫מקרים כאלה לא קורים הרבה‪.‬‬
‫هل يرجع القرار السباب ايديولوجية؟‬ ‫הפרה’‪...‬כאשר חזרה ושאלה‬
‫نعم‪ ،‬أنا ال اعتقد أن علينا أكل احليوانات‪ ،‬بامكاننا أن‬ ‫אותו למה‪ ,‬אביה הסביר לה‬
‫نتدبر امورنا بغير ذلك كما أفعل أنا‪ ،‬ال أظن أن علينا‬ ‫שהורגים את הפרה בשביל‬ ‫נעם וייס‪ ,‬כתה ח’ מתל‪-‬אביב‬
‫قتل احليوانات لنأكل‪ .‬باالساس يزعجني أن الناس من‬ ‫نوعم فايس‪ ،‬الصف الثامن‪ ،‬من שלה יהיה טעים‪ .‬באותו רגע‬
‫تل‪-‬ابيب‬
‫حولي يأكلون اللحوم‪ ،‬أنا شخصيا أفضل أن ال افعل‪ .‬أنا‬ ‫החלטתי גם להיות צמחונית‪.‬‬
‫ايضا ال آكل السمك ألنه حسب رأيي حلم بالضبط‬ ‫מאז אני צמחונית אבל החברה שלי כבר הפסיקה‪.‬‬
‫كاللحوم األخرى‪.‬‬ ‫האם את צמחונית מסיבות אידיאולוגיות?‬
‫כן‪ ,‬אני חושבת שלא חייבים לאכול חיות ובני האדם יכולים‬
‫هل تلبسني مالبس من جلد أو فرو احليوانات‬
‫לחיות מדברים אחרים בדיוק כמו שאני מסתדרת ואני לא‬
‫والى ما ذلك؟‬
‫חושבת שצריך להרוג חיות רק בשביל אוכל‪ .‬בעקרון לא‬
‫ال‪ .‬هذا يقرفني وال اظن أننا بحاجة لنقتل لكي نلبس‪.‬‬
‫מפריע לי שאנשים סביבי אוכלים בשר‪ ,‬אבל אני אעדיף שלא‪.‬‬
‫ארגונים הפועלים להגנה על זכויות בעלי חיים מנהלים‬ ‫أنا ألبس مالبس اصطناعية مثل مالبس شبيهة باجللد‬
‫אני גם לא אוכלת דגים‪ ,‬כי לפי דעתי‪ ,‬דג זה בשר בדיוק כמו‬
‫גם מאבקים משפטיים‪ :‬בית המשפט הגבוה לצדק בישראל‬ ‫احلقيقي والقماش‪ ،‬والى ما ذلك‪.‬‬
‫קבע לפני כארבע שנים בפסק דין כי יש להפסיק את פיטום‬ ‫כל בשר אחר‪.‬‬
‫האווזים בישראל‪ ,‬אך למרות שהתופעה הצטמצמה בהרבה‪ ,‬היא עדיין קיימת‪.‬‬ ‫تستخدمني الفيتامينات او بدائل ل ّلحوم؟‬ ‫האם את לובשת בגדים מעור‪ ,‬פרווה וכד’?‬
‫ال‪ ،‬ال استخدم الفيتامينات‪ .‬قمت باجراء فحص دم‬ ‫לא‪ .‬זה מגעיל אותי ואנו חושבת שלא צריך לרצוח בשביל‬
‫تقوم العديد من املنظمات بخوض نضاالت قانونية من أجل حقوق‬ ‫ولست بحاجة‪ ،‬لكني آكل القطانيات مثل العدس‬ ‫לבוש‪ ,‬למשל אני לובשת בגדים שהם סינתטים‪ ,‬לדוגמא‪:‬‬
‫احليوانات‪ :‬أقرت محكمة العدل العليا في اسرائيل قبل اربع سنوات‬ ‫والفاصوليا‪ ،‬وأشياء أخرى‪.‬‬ ‫חיקוי של עור‪ ,‬בד וכדומה‪.‬‬
‫قرار يدعو الى ايقاف تسمني الوز لكن الظاهرة بالرغم من تضائلها‬
‫ما زالت قائمة‪.‬‬ ‫هل أنت نباتية متشددة أم انك تأكلني اللحوم من‬ ‫האם את לוקחת ויטמינים או תחליף לבשר?‬
‫حني آلخر؟‬ ‫לא‪ ,‬אני לא לוקחת ויטמינים‪ .‬עשיתי בדיקת דם ואני לא‬
‫ال آكل اللحوم على االطالق‪.‬‬ ‫צריכה‪ ,‬אבל אני אוכלת קטניות לדוגמא‪ :‬שעועית‪,‬‬
‫ما هي الصعوبات في أن يكون الشخص نباتياً؟‬ ‫עדשים ועוד‪...‬‬
‫הזכות להשתלב בחברה احلق يف االندماج يف اجملتمع‬ ‫أحيانا في املطاعم أو في رحالت الكشافة ال‬ ‫האם את צמחונית אדוקה או שמדי פעם את אוכלת בשר?‬
‫اجد ما آكله‪.‬‬ ‫אני לא אוכלת בשר אף פעם‪.‬‬
‫‪35 35‬‬ ‫‪34 34‬‬

‫וז‬ ‫מ‬ ‫"חירש זה לא‬
‫ש‬ ‫אדם רגיל‬ ‫מו‬ ‫כ‬ ‫א‬‫הו‬ ‫ר‪.‬‬
‫ً‬ ‫ري‬ ‫غ‬ ‫را‬ ‫م‬ ‫أ‬ ‫س‬ ‫ي‬ ‫ل‬ ‫م‬ ‫"الصم‬
‫ר‬ ‫ب‬
‫ا وال اختالف بني ا‬
‫מע"‬ ‫שו‬ ‫נו‬ ‫אי‬ ‫ק‬
‫ال‬ ‫ن‬ ‫سا‬ ‫الن‬‫وا‬ ‫م‬ ‫ص‬ ‫النسان األ‬ ‫عا‬ ‫س‬ ‫نا‬ ‫ا‬ ‫فنحن‬
‫عادي‪،‬‬ ‫ن‬ ‫ك‬ ‫ل‬ ‫ن‬ ‫و‬ ‫دي‬
‫نا مجرد ال نسمع"‬
‫الننا هكذا نستطيع رؤية بعضنا واستخدام لغة الرموز‬ ‫مرحبا مئور‪ ،‬احكي لنا عن نفسك‪.‬‬
‫في ذات الوقت‪.‬‬ ‫عمري ‪ 14،5‬من تل ابيب‪ .‬ادرس في مدرسة سفيون‬ ‫ראיינה כתבתנו עופרי להמן‪-‬מנטל‬
‫أجرت املقابلة مراسلتنا عفري لهمان‪-‬منطل‬
‫هناك العديد من االطفال مشغولون كثيرا بهواتفهم‬ ‫الواقعة في يهود‪ ،‬وهي مدرسة تدمج ما بني الصفوف‬
‫اخللوية‪ .‬ما رأيك بهذه الظاهرة؟‬ ‫العادية وصفوف خاصة بالصم‪.‬‬ ‫ילדים מתעסקים הרבה עם הטלפונים‬
‫הניידים שלהם וזה מאוד חשוב להם‪ .‬מה‬
‫أعرف عن هذه الظاهرة لكني ال افتخر بهاتفي ـ وماذا‬ ‫أي املعلمني يعلمونك؟ وكيف يكون االتصال بينكم؟‬ ‫אתה חושב על התופעה?‬ ‫שלום מאור‪ .‬ספר לי על עצמך‪.‬‬
‫بوسعي ان افعل به؟ إرسال رسائل مكتوبة واحلديث عبر‬ ‫أغلبية املعلمني عندنا يعرفون لغة الرموز ومترر احلصة‬ ‫אני מכיר פחות או יותר את המצב הזה‪.‬‬ ‫אני בן ‪ 14‬וחצי מתל‪-‬אביב‪ .‬לומד בבית הספר‬
‫الفيديو‪ ،‬ليس إال‪.‬‬ ‫بواسطتها‪ .‬لكن هناك معلمون ال يعرفون لغة الرموز‬ ‫אבל אני לא מתגאה בטלפון שלי – כי מה‬ ‫סביונים שנמצא ביהוד‪ .‬זהו בית‪-‬ספר משולב‬
‫هل تشارك في دورات بعد الظهر؟‬ ‫ويتحدثون بشكل طبيعي بحضور مترجم في الصف‪.‬‬ ‫אני יכול לעשות אתו? רק לשלוח הודעות טכסט‬ ‫שיש בו כיתות רגילות וכיתות של חרשים‪.‬‬
‫מאור‪ ,‬בן ‪ 14‬וחצי מתל אביב‬
‫قليال‪ .‬في مساء كل يوم اثنني انا معتاد على الذهاب الى‬ ‫أعرف لغة الرموز منذ أن ولدت‪ .‬والداي أصمان وقد‬ ‫ולהשתמש בשיחות וידיאו‪.‬‬ ‫مئور‪ 14.5 ،‬من تل ابيب‬
‫تطورت هذه اللغة عندي تدريجيا كما يتعلم انسان‬ ‫איזה מורים מלמדים אותך? איך מתבצעת‬
‫نادي يدعى “اسمع” اتقابل هناك مع اصدقاء لي واحتدث‬ ‫יש לך חוגים אחרי הצהריים?‬ ‫התקשורת אתם?‬
‫معهم عن مختلف املواضيع‪.‬‬ ‫عادي الكالم‪.‬‬ ‫לא ממש‪ .‬בערבי שני אני נוהג ללכת למועדון‬ ‫רוב המורים שלנו יודעים את שפת הסימנים‬
‫لديك اصدقاء يسمعون وآخرون صم؟‬ ‫أي املواد حتب اكثر في املدرسة؟‬ ‫שנקרא “שמע”‪ ,‬שם אני נפגש עם חברים ומדבר איתם על‬ ‫והשיעור מועבר בה‪ ,‬אבל יש גם מורים שלא יודעים את‬
‫نعم‪ ،‬اغلبيتهم من املدرسة ومن النادي‪.‬‬ ‫اكثر احلصص التي احبها هي الرياضة واالدب العبري‪.‬‬ ‫כל מיני נושאים‪.‬‬ ‫שפת הסימנים והם מדברים כרגיל‪ ,‬ואז בא מתורגמן לכתה‪.‬‬
‫ما الفرق بني ما تقوم به مع صديق أصم وبني‬ ‫ماذا حتب ان تفعل في وقت فراغك؟‬ ‫יש לך גם חברים שומעים וגם חברים חרשים?‬ ‫אני מכיר את שפת הסימנים מאז שנולדתי‪ .‬שני ההורים שלי‬
‫صديق يسمع؟‬ ‫أحب التلفاز كثيرا ً واشاهده ّ‬
‫مطوال وال يفوتني اي‬ ‫חרשים וזה משהו שפיתחתי לאט לאט‪ ,‬כמו שאדם רגיל לומד כן‪ ,‬רובם מבית הספר שלי ומהמועדון‪.‬‬
‫االتصال بيننا يكون مختلفاً‪ ،‬اكثر بطئا او اسرع‬ ‫برنامج‪ .‬أحب لعب كرة السلة مع اصدقائي‪ ،‬وأحيانا أقرأ‪.‬‬ ‫מה ההבדל בין מה שאתה עושה עם חבר חרש לבין מה‬ ‫לדבר‪.‬‬
‫بالتناسب‪ .‬لكن بخصوص االشياء التي نقوم بها فال‬ ‫أحب كذلك احليوانات وباالخص الكالب‪ ،‬لدي كلب يدعى‬ ‫שאתה עושה עם חבר שומע?‬ ‫איזה מקצוע אתה הכי אוהב ללמוד בבית‪-‬הספר?‬
‫خالف بني االثنني‪ .‬اصدقائي الصم اكثر‪ ،‬الن االتصال‬ ‫بر واناديه باري‪.‬‬ ‫כל התקשורת בינינו שונה‪ ,‬ויותר איטית או מהירה בהתאם‪.‬‬ ‫אני הכי אוהב את שיעורי הספורט‪ ,‬אבל גם ספרות‪.‬‬
‫אבל‪ ,‬הדברים שעושים די דומים‪ .‬יש לי יותר חברים חרשים‬
‫معهم اسرع واحلديث معهم أسهل‪ .‬التالميذ في‬ ‫مباذا يعمل والداك؟‬ ‫מה אתה אוהב לעשות בשעות הפנאי שלך?‬
‫מאשר שומעים כי התקשורת אתם יותר מהירה ויותר נוח לי‬
‫املدرسة قليال ما يعرفون لغة الرموز‪ ،‬فهي لغة مركبة‬ ‫ابي يعمل في متحف اسرائيل في اجلزء الذي يدخل فيه‬ ‫אני מאוד אוהב טלויזיה ואני צופה הרבה‪ .‬בכל התכניות‪ .‬אני‬
‫אוהב לשחק כדורסל עם חברים‪ .‬לפעמים אני קצת קורא‪ .‬אני לדבר אתם‪ .‬הילדים בבית הספר יודעים מעט מאוד משפת‬
‫والتواصل عبرها من خالل حركات بااليدي‪.‬‬ ‫اشخاص عاديون لعالم الصم‪ .‬يضعون السماعات التي‬
‫הסימנים‪ .‬שפת הסימנים מורכבת מתנועות שעושים עם‬
‫في لغتنا الكثير من الكلمات العامية‪ ،‬من يعطي في‬ ‫متنعهم بتاتا من السمع‪ ،‬يتعلمون التواصل الواحد مع‬ ‫מאוד אוהב חיות‪ ,‬בעקר כלבים‪ .‬יש לי כלב שקוראים לו בר‪,‬‬
‫הידיים בשביל לתקשר‪.‬‬
‫لغة الرموز املعنى لكلمة عامية جديدة؟‬ ‫اآلخر ويقومون بفعاليات كثيرة بدون سمع‪ .‬أمي تعمل‬ ‫ואני קורא לו ברי‪.‬‬
‫نحن الصم مننح املعنى‪ .‬ليس هناك شخص خاص‬ ‫كمعلمة في مدرسة للصم في كفار سابا‪.‬‬ ‫יש הרבה מילות סלנג בשפה שלנו‪ ,‬מי נותן פרוש בשפת‬ ‫במה עובדים ההורים שלך?‬
‫הסימנים למילת סלנג חדשה?‬
‫يحدد املعاني‪ ،‬إمنا تنتج املعاني وتضاف مع الزمن للغة‬ ‫لديك اخوة؟‬ ‫אנחנו החרשים‪ .‬אין אדם מסויים שקובע את כל המילים‬
‫אבי עובד כמדריך במוזיאון ישראל‪ ,‬בחלק בו אנשים‬
‫الرموز‪ .‬اريد ان اقول للقراء ان الصمم ليس أمرا غريبا ً وال‬ ‫لدي أخ أكبر مني يخدم في اجليش اسمه َمعيان‪.‬‬ ‫הללו‪ ,‬הן נוצרות ומתווספות עם הזמן גם לשפת הסימנים‪.‬‬
‫ששומעים נכנסים לעולם החרשים‪ .‬הם שמים אוזניות שלא‬
‫اختالف بني االنسان العادي واألصم‪ ،‬فنحن اناس عاديون‬ ‫هو ايضا سمعه ثقيل لكنه يسمع افضل مني ومن‬ ‫אני רוצה להוסיף לקוראים שחירש זה לא מוזר‪ .‬הוא כמו‬
‫מאפשרות להם לשמוע בכלל‪ .‬הם לומדים לתקשר אחד עם‬
‫لكننا مجرد ال نسمع‪.‬‬ ‫والدي‪ .‬نحن معتادون ان نتحدث كثيرا من خالل الرسائل‬ ‫אדם רגיל שרק אינו שומע‪.‬‬
‫השני ועושים פעילויות רבות בלי לשמוע‪ .‬אמי עובדת כמורה‬
‫املكتوبة عبر الهواتف اخللوية وعبر الفيديو‪ .‬هذا مريح‬ ‫בבית ספר לחרשים בכפר‪-‬סבא‪.‬‬
‫יש לך אחים?‬
‫יש לי אח גדול שמשרת בצבא‪ ,‬בשם מעיין‪ .‬גם הוא‬
‫‪55‬‬ ‫‪44‬‬ ‫‪33‬‬ ‫‪22‬‬ ‫‪11‬‬ ‫כבד שמיעה‪ ,‬אומנם הוא שומע יותר טוב ממני‬
‫ומהוריי‪ .‬אנחנו נוהגים לדבר הרבה בהודעות בטלפון‬
‫ובשיחות וידיאו‪ .‬זה נוח כי אפשר לראות אחד את‬
‫השני תוך כדי שימוש בשפת הסימנים‪.‬‬
‫وما العمل؟‬
‫מה אפשר לעשות?‬
‫כלבים الكالب‬ ‫بالذات‬ ‫בעיקר‬ ‫احليوانات‬ ‫חיות‬ ‫أحب‬ ‫אוהב‬ ‫أنا‬ ‫אני‬
‫‪37 37‬‬ ‫‪36 36‬‬
‫העולם עושים!‬
‫طة في العالم!‬
‫תלמידים בגילאים ‪ 12-17‬מאנטיגואה‪ ,‬מדינת‬
‫אי במזרח הים הקריבי‪ ,‬הפעילים בארגון‬ ‫ילדי‬
‫‪ AMAZING GRACE YOUTH IN ACTION‬נותנים עזרה‬
‫לילדים אחרים החיים בתנאים קשים משלהם‪.‬‬ ‫الفتية الناش‬
‫طالب في جيل ‪ 12-17‬من دولة انتيجوا‪،‬‬
‫اجلزيرة الواقعة شرقي البحر الكاريبي‪،‬‬
‫ناشطني في منظمة‬
‫‪ AMAZING GRACE YOUTH IN ACTION‬يقدمون‬ ‫طالب كوسوفيني يتحدثون في اذاعة الراديو‬
‫املساعدة ألطفال آخرين يعيشون في ظروف‬ ‫احمللية ملدينة جاكوفا‪ ،‬الواقعة على احلدود مع دولة‬
‫أصعب من ظروفهم‪.‬‬ ‫البانيا‪ ،‬عن نشاطاتهم املستمرة بعد احلرب بإطار‬
‫اجمللس الطالبي بعد رجوع الالجئني الكوسوفيني‬
‫الى قراهم ومدنهم‪.‬‬
‫עמותת ילדי השלום הוקמה ב‪ .1988 -‬מטרותיה של העמותה הן לחנך לקראת דמוקרטיה‪ ,‬סובלנות‪ ,‬זכויות האדם‬ ‫תלמידים קוסובים מדברים ברדיו המקומי של העיר‬
‫ופלורליזם בחברה הישראלית באמצעות התיאטרון‪ .‬קהל המטרה של‬ ‫ג’קובה‪ ,‬על גבול אלבניה‪ ,‬על הפעילות שלהם במועצת‬
‫התכנית הם בני נוער יהודים וערבים בכיתות ט’ ו‪-‬י’‪.‬‬ ‫הנוער בתקופת המלחמה והמשכתה לאחר חזרתם של‬
‫اقيمت جمعية اوالد السالم عام ‪ .1988‬وتهدف الى التربية‬ ‫הפליטים הקוסובים לכפרים ולערים שלהם‪.‬‬
‫على الدميقراطية والتسامح والتعددية في اجملتمع االسرائيلي‬
‫وذلك بواسطة املسرح‪ .‬جمهور البرنامج فتية وفتيات يهود‬
‫وعرب في صفوف التواسع‪-‬العواشر‪.‬‬
‫شارك أكثر من ‪ 001‬شاب وشابة‪ ،‬في الفئة العمرية‪52-41‬من شمالي ومركز الضفة‬
‫الغربية مبا في ذلك قطاع غزة‪ ،‬في مشروع اعالمي هدف إلى إفساح الفرصة للشباب‬
‫الفلسطيني في التعبير عن مصاحله واحتياجاته كخطوة اولى لنشاطهم احلر واملستقل‬
‫في اجملال‪ .‬وذلك في عمل تعاوني بني الهيئة الفلسطينية‬
‫لإلعالم وتفعيل دور الشباب مبشاركة منظمة اليونيسف‬
‫العاملية ومركز اإلعالم في جامعة بير زيت‪،‬‬
‫יותר מ‪ 100 -‬בני נוער וצעירים בין הגילאים ‪ 14-25‬מצפון‬
‫ומרכז הגדה המערבית‪ ,‬ומרצועת עזה השתתפו בפרויקט‬
‫תקשורת‪ ,‬שמטרתו לאפשר לנוער ולצעירים פלסטיניים להציג‬
‫את האינטרסים ואת הצרכים שלהם כצעד ראשון לפעילותם‬
‫האקטיבית והעצמאית בתחום התקשורת‪ .‬הפרויקט נעשה בשיתוף‬
‫בין הועד הפלסטיני לתקשורת ולקידום תפקיד הנוער‪ ,‬ארגון יוניצף‬
‫העולמי ומרכז התקשורת של אוניברסיטת ביר‪-‬זית‪.‬‬
‫על מנת להציל את חייהם של ילדים שונים בכל‬

‫העולם‪ ,‬ילדים בבתי ספר שמשתתפים ב”רשת‬
‫פעולה דחופה” של הארגון הבינלאומי אמנסטי‪,‬‬
‫כותבים מכתבים לשגרירים של מדינות ויוצרים‬
‫לחץ פוליטי‪.‬‬
‫من أجل انقاظ حياة االطفال حول العالم‪،‬‬
‫فتية من املدارس املشتركة في «شبكة العمل‬
‫العاجل»‪ ،‬البرنامج التابع جلمعية امنستي‬
‫الدولية‪ ،‬يكتبون رسائل إلى سفراء الدول‬
‫ويقومون بتفعيل ضغط سياسي‪.‬‬
‫‪40 39‬‬ ‫‪38 38‬‬

‫אורין‪“ :‬אני חושבת שבעבודה על הגיליון הזה למדתי איך חיים ילדים אחרים‪ .‬אני‬
‫מבינה שיש ילדים שחיים עם בעיות יותר גדולות משלי ואני רוצה לעזור להם‪ ,‬אבל‬
‫מרגישה שאין לי איך‪”.‬‬
‫اورين‪« :‬اعتقد أنني في العمل على هذا العدد تعرفت على احلياة التي‬ ‫ולמרות הכול‬
‫م من كل شيء‬
‫يعيشها اطفال آخرون‪ .‬من ناحية أفهم أن هناك اطفال لديهم مشاكل‬
‫اكبر من مشاكلي وبودي أن اساعدهم لكنني أشعر أنه ليست لدي‬
‫وبالرغ‬
‫وسيلة‪».‬‬
‫עופר‬
‫ינ‬ ‫מ‬ ‫ס‬ ‫ב‬ ‫ו‬ ‫ון‬ ‫ת‬ ‫עי‬ ‫ה‬ ‫י‪“ :‬במהלך כתיבת‬
‫רים‪ ,‬וג‬ ‫ההפ‬
‫בג‬ ‫ו‬ ‫ם‬ ‫מי‬ ‫סו‬ ‫ח‬ ‫מ‬ ‫ב‬ ‫ם בביקורים שלנו‬ ‫בז‬ ‫ה‬ ‫ע‬ ‫גי‬ ‫פ‬ ‫ה‬ ‫על‬ ‫רדה‪ ,‬למדתי הרבה‬
‫דר‬ ‫יות ה‬ ‫כו‬ ‫המוד‬
‫ילדים‪ .‬מה שהעל‬ ‫עות והאכפתיות ב‬
‫ה אצלי מאוד את‬ ‫רו שזה ל‬ ‫מ‬ ‫א‬ ‫שי‬ ‫ש‬ ‫י‬ ‫א‪.‬‬ ‫ש‬ ‫נו‬
‫העיתון י‬
‫ור‬ ‫ק‬ ‫ש‬ ‫ה‬ ‫וו‬ ‫ק‬ ‫מ‬ ‫ני‬ ‫א מספיק‪ ,‬אבל א‬ ‫ה‬ ‫על‬ ‫ת‬ ‫ם‬ ‫צל‬ ‫א‬ ‫ם‬ ‫וכלו להתרשם וג‬
‫אי‬ ‫המודעות‬
‫לנושאים האלה‪”.‬‬ ‫عفري‪« :‬خال‬
‫ذ‬ ‫ال‬ ‫ت‬ ‫ق‬ ‫و‬ ‫ال‬ ‫ل كتابة اجمللة‪ ،‬و‬ ‫“לדעתי‪ ,‬זה נכון ששלום היא מילה גדולה‪ ,‬אבל כל דבר גדול מתחיל מדבר קטן‪ .‬נקודת המבט אצל‬
‫ات‬ ‫ار‬ ‫زي‬ ‫و‬ ‫ت‬ ‫را‬ ‫نا‬ ‫مي‬ ‫س‬ ‫يناه في ال‬ ‫ض‬ ‫ق‬ ‫ي‬
‫د‬ ‫ه‬ ‫شا‬ ‫ل‪،‬‬ ‫ص‬ ‫فا‬ ‫ال‬ ‫للحواجز وللجدار‬ ‫כל אחד משני העמים היא מכלילה כלפי האחר‪ .‬תפקידנו‪ ,‬באמצעות התקשורת האלטרנטיבית‬
‫نا‬ ‫ت‬
‫ا‬ ‫ن‪،‬‬ ‫سا‬ ‫الن‬ ‫ا‬ ‫ق‬ ‫و‬ ‫ق‬ ‫ح‬ ‫الذي منحني وعي أعمق وجعلني ا الكثير من الضرر ب‬ ‫שאנחנו מציעים‪ ,‬להראות את המציאות האמיתית מאחורי הדברים‪”.‬‬
‫المر‬ ‫ويقول أن االمر ال يكفي‪ ،‬لكني عل هتمم اكثر باملوضو‬ ‫«من وجة نظري صح انو السالم كلمة كبيرة بس كل ايشي كبير يبدء من ايشي صغير‪.‬‬
‫ي‬ ‫ن‬ ‫م‬ ‫ك‬ ‫نا‬ ‫ه‬ ‫مبا‬ ‫ر‬ ‫ع‪.‬‬
‫أتي‬
‫و‬ ‫عل‬ ‫وي‬ ‫اء‬ ‫قر‬ ‫ال‬ ‫ي‬ ‫ى أمل أن يكتف‬ ‫ول هذه املواضيع‪».‬‬
‫الوعي ح‬ ‫النظرة الي عند كل واحد من الشعبني هي نظرة شمولية اجتاه الثاني‪ ،‬احنا وظيفتنا من‬
‫عندهم‬ ‫خالل االعالم البديل الي منعرضوا إنا نظهر الواقع احلقيقي وراء االشياء‪».‬‬
‫ى حقوقهم وأن يعم‬
‫الم عل‬
‫طة والكبار‪ .‬أما اليوم‬
‫شر‬ ‫ماريا‪« :‬آمل أن يحصل كل أطفال الع ال نستطيع زيارتها‪».‬‬
‫ت‪« :‬في املاضي كنت أخاف من الرد على ال حت لدي القدرة على‬ ‫زيارة لبنان ودول أخرى‬
‫السالم ونستطيع‬
‫اإلنسان والطفل أصب‬ ‫ني‬
‫جا أن عرفت ما هي حقوق‬ ‫بدل ما‬
‫بعد‬
‫הזכויות שלהם כמו‬
‫די העולם יקבלו את‬ ‫م‬ ‫ع‬ ‫ن‬ ‫م‬ ‫ز‬ ‫ال‬ ‫ل‬ ‫جنلس ونتخي‬
‫בנון ובארצות אחרות‬ ‫“אני מקווה שכל יל‬ ‫شي!‬ ‫ل اي‬ ‫במ‬
‫עכשיו אני יודעת מה‬ ‫‪».‬‬ ‫االعتراض‬ ‫שלום ונוכל לבקר בל‬ ‫מריה‪:‬‬
‫נדמיין עלי‬ ‫קום שנשב ו‬
‫טרה ולגדולים ממני‪.‬‬
‫תי להגיב למעשי המש‬
‫ך‪ ,‬ואני מקווה שיהיה‬
‫שצרי‬ ‫שהו!‬ ‫נו לעשות מ‬
‫ת היכולת להתנגד‪”.‬‬ ‫ג’ניט‪“ :‬בעבר פחד‬ ‫אי אפשר לבקר בהן‪”.‬‬
‫כויות הילד‪ ,‬ויש לי א‬ ‫ש‬
‫הם זכויות האדם וז‬
‫ال‬ ‫ذا‬ ‫ه‬ ‫ى‬ ‫عل‬ ‫ل‬ ‫م‬ ‫يارا‪« :‬الع‬ ‫جوليانة‪« :‬أمتنى أن يحصل كل أطفال العالم على حقوقهم بدون متييز وشروط مسبقة‪».‬‬
‫عدد‬
‫س‬ ‫مل‬ ‫ي‬ ‫ألن‬ ‫را‬ ‫ي‬ ‫ث‬ ‫لألطفال في املنطقة وأنه أثار اهتمامي ك‬
‫القيام بفعل ما‪ ،‬التعب تنقصهم حقوق وتنقصني ت ماذا يحصل‬
‫ג’וליאנה‪“ :‬אני מקווה שכל ילדי העולם ישיגו את זכויותיהם ללא תנאים מוקדמים וללא אפליה‪”.‬‬
‫أنا‬ ‫ير ع‬
‫ن رأيي في كل موقع وأن يكون كذلك‪ .‬أرغب في‬ ‫יאר‬
‫لدي تأثير‪».‬‬ ‫ה‪“ :‬העבודה ע‬
‫ריגשה‬ ‫ל הגיליון מאוד‬ ‫ראי‬ ‫حقوق متساوية‬
‫אותי כי ראיתי‬ ‫תי שחסר להם ז‬ ‫ى‬
‫דים בסביבה‪,‬‬ ‫ל‬ ‫לי‬ ‫ה‬ ‫ר‬ ‫קו‬ ‫ה‬ ‫מ‬
‫אני מ‬ ‫י‪.‬‬ ‫ל‬ ‫ם‬ ‫וג‬ ‫ת‬ ‫יו‬ ‫כו‬
‫בכל מ‬ ‫صل نحن أطفال فلسطني عل يعية‪ .‬من حقنا‬
‫אוד רוצה לעשו‬ ‫קום ולהשפיע‪.‬‬ ‫طب‬ ‫نح‬
‫نتالي‪« :‬أمتنى أن عالم ونتمكن من العيش حياة يتفهم كل من‬
‫בי‬ ‫ה‬ ‫ל‬ ‫ו‪,‬‬ ‫ה‬ ‫ש‬ ‫מ‬ ‫ת‬ ‫”‬
‫ע את דעתי‬
‫مع باقي أطفال ال وفر لدينا اإلمكانيات‪ .‬آمل أن ة نظره وحقوقه‬
‫طلبات اآلخر‪ ،‬وجه‬ ‫ن تت‬
‫أن نكون سعداء وا واإلسرائيلي مت‬
‫وأمان واستقرار‪».‬‬ ‫ب الفلسطيني‬
‫ان‬
‫בגליונות הקרובים נעסוק בחלק מהנושאים שעלו בסיפורים וננסה לענות על השאלות שהתעוררו‪.‬‬ ‫ת עם שאר ילדי‬ ‫م‬ ‫ال‬ ‫س‬ ‫ب‬ ‫اجل مكن من العيش‬
‫אתם מוזמנים לשתף אותנו בדעות שלכם ובחוויות האישיות שלכם‪.‬‬ ‫היו לנו‬
‫שיג זכויות שוו‬
‫סטין נ‬ ‫لنت‬
‫ת מאושרים ושי‬ ‫שאנחנו ילדי פל‬
‫سنعالج في االعداد القريبة جزء من املسائل التي طرحت من خالل القصص التي قرأناها‬ ‫נו אלה את אלה‬
‫ם‪ .‬זכותנו להיו‬
‫חיים נורמאליי‬ ‫לי‪“ :‬אני מקווה‬
‫נט‬
‫ونحاول الرد عليها‪.‬انتم مدعوون ملشاركتنا بآرائكم وبتجربتكم اخلاصة بخصوص املسائل ذاتها‬ ‫טחון ויציבות‪”.‬‬
‫והישראלים יבי‬
‫ה שהפלסטינים‬
‫שנצליח לחיות‬
‫העולם‪ ,‬ו‬
‫التي طرحناها‪.‬‬ ‫חיות בשלום‪ ,‬בי‬ ‫חיים‪ .‬אני מקוו‬
‫כדי להצליח ל‬ ‫ב‬ ‫ת‬ ‫אפשרויו‬
‫הם וזכויותיהם‬
‫ואת עמדותי‬
‫ماذا بوسعي أن افعل مبجال حقوق الطفل على ضوء الظروف الواقعة على شعيب؟‬
‫متارة‪« :‬للطفل األولوية في احلياة وحقوقه هي شيء‬
‫שלי‬
‫מה אני יכול‪/‬ה לעשות בתחום זכויות הילדים לאור התנאים שבהם חי העם ?‬ ‫أساسي‪ .‬أنا أصلي من أجل انتهاء العبودية في كافة أرجاء‬
‫العالم وأن تعم احلرية‪».‬‬
‫תמארה‪“ :‬לילד יש עדיפות בחיים וזכויותיו הם דבר בסיסי‪ .‬אני‬
‫מתפללת לקץ העבדות בכל רחבי העולם ושתשרור החירות‪”.‬‬
‫‪41 41‬‬ ‫‪40 40‬‬
‫מים‬
‫الفقر واملياه‬ ‫עוני ומים‬
‫העניים בארצות העולם השלישי הם שסובלים‬
‫יותר מכל מהמחסור במים‪ ,‬שלעתים קרובות‬ ‫הסביבה שלנו‬
‫מחייב צעידה ארוכה כדי להשיג מים‪,‬‬
‫بيئتنا‬
‫מביא למחירים גבוהים עבור מים‪,‬‬
‫ומחלות שנובעות משתיית מים מזוהמים‪.‬‬ ‫«مياه‪ ،‬مياه‪ ،‬في كل مكان وال نقطة للشرب»‬
‫מחסור במים מביא גם לפגיעה בחקלאות‬ ‫من قصيدة «البحار العجوز» للشاعر والناقد‬
‫ובתעשייה ופגיעה זו גורמת לאספקת מזון‬ ‫والفيلسوف البريطاني سموئيل طيلور‬
‫לא סדירה‪.‬‬ ‫كولريج ‪.1834-1772‬‬
‫לכל אדם הזכות לגישה מספקת לשירותי מים‪ .‬כדי‬ ‫يحق لكل انسان أن تكون له إمكانية للحصول على موارد‬
‫כדי להתמודד עם עוני יש צורך בפיתוח‬ ‫“מים‪ ,‬מים בכל מקום ואין טיפה לשתיה”‬ ‫להבטיח זכות בסיסית זו באחריות מדינות העולם לדאוג‬ ‫املياه‪ .‬لضمان هذا احلق االساسي تقع املسؤولية على عاتق‬
‫כלכלי‪ ,‬אך זה דורש אספקת מים גדולה‬
‫יותר עבור החקלאות והתעשיות שמניעות‬
‫מתוך שיר “הימאי הזקן” מאת סמואל טיילור‬ ‫לשמירה על איכות והמשכיות מקורות המים!‬ ‫دول العالم التي بدورها عليها احملافظة على جودة املياه‬
‫קולריג’‪ ,‬המשורר‪ ,‬המבקר והפילוסוף‬ ‫ومتابعة توفير مصادرها جلميع البشر!‬
‫פיתוח‪ .‬יש בעולם די משאבים כדי להניע‬ ‫האנגלי‪.1772-1834 ,‬‬ ‫‪ 75%‬מכדור הארץ מכוסים במים‪.‬‬
‫הצפה באתר המפונים‬
‫פיתוח כלכלי גם בארצות עניות‪ ,‬אך‬ ‫‪ %75‬من الكرة االرضية مغطاة باملياه‬
‫כאמור‪ ,‬בגלל מאבקים על שלטון וכסף לא‬ ‫‪ 97%‬מהמים בכדור הארץ נמצאים בימים‪ .‬רק ‪ 3%‬ממימי כדור‬
‫אן דונג‪ ,‬מחוץ לפנום פן‪,‬‬ ‫נמצאים פתרונות לבעיות האלה‪.‬‬ ‫הארץ ראויים לשתיה‪ 75% .‬מהמים המתוקים של כדור הארץ‬ ‫‪ %97‬من مياه الكرة االرضية هي مياه بحرية لكن فقط‬
‫קמבודיה‪ .‬מאות משפחות‬
‫الفقراء في دول العالم الثالث هم أكثر من‬ ‫קפואים בקרחוני הקטבים‪ 70% .‬מהמים הנצרכים בעולם‬ ‫‪ %3‬منها صاحلة للشرب‪ %75 .‬من املياه احللوة مجمدة‬
‫שהועברו בכוח משכונות‬
‫עוני חיות כאן כבר שנתיים‪.‬‬ ‫يعانون من عدم توفر املياه‪ .‬نقصان في املياه‬ ‫משמשים לחקלאות‪.‬‬ ‫في جليد القطب الشمالي واجلنوبي‪ %70 .‬من املياه‬
‫قد يدعو في حاالت كثيرة الى السعي بحثا‬ ‫املستهلكة حول العالم تستخدم في الزراعة‪.‬‬
‫فيضان في مكان املنقذين‬ ‫המים הזורמים בנהרות הם המים המופצים על‪-‬פני רוב כדור‬
‫من آن دوجن‪ ،‬خارج الفينوم‬ ‫عن املياه‪ ،‬ارتقاع سعر املياه‪ ،‬عدم االنتظام‬ ‫הארץ והם מספקים את עיקר כמות המים‪.‬‬ ‫املياه التي تتدفق في االنهار هي املياه املتوفرة لنا بحيث‬
‫فن‪ ،‬كمبوديا‪ .‬مئات‬ ‫في توفير الغذاء بسبب الضرر الالحق بالزراعة‬ ‫أنها املصدر املركزي لكمية املياه الصاحلة للشرب على‬
‫العائالت نقلت بالقوة من‬ ‫والصناعة‪ ،‬وانتشار االمراض نتيجة للمياه امللوثة‪.‬‬ ‫אנחנו לא יכולים להתקיים ללא מים‪ .‬למרות שאדם יכול‬ ‫سطح الكرة االرضية‪.‬‬
‫احيائها الفقيرة وتعيش‬ ‫להתקיים במשך למעלה מחודש ללא מזון‪ ,‬לא ניתן להתקיים‬
‫هنا منذ عامني‪.‬‬ ‫من أجل مواجهة الفقر هناك حاجة إلى منو‬ ‫ללא מים מעבר לשבוע בממוצע‪.‬‬ ‫يستطيع االنسان البقاء على قيد احلياة بدون مياه ملدة‬
‫إقتصادي‪ ،‬لكن االمر يتطلب توفير كميات كثيرة من‬ ‫اقصاها ملعدل اسبوع‪ ،‬بيد انه يستطيع البقاء على قيد‬
‫املياه الجل الزراعة والصناعة اللتني هما احملرك للنمو‬ ‫בסך הכל‪ ,‬יש די מים בנמצא לסיפוק הצרכים הבסיסיים של‬ ‫احلياة ملدة اكثر من شهر بدون طعام‪.‬‬
‫املطلوب‪ .‬هناك في العالم موارد طبيعية كافية‬ ‫כולם‪ ,‬אך כמות המים בעולם מוגבלת‪ .‬מספר בני האדם הולך‬
‫لكن السبب في عدم حل هذه االزمة يعود الى‬ ‫וגדל במהירות וצריכת המים גדלה במהירות גדולה עוד יותר‪.‬‬ ‫اجماال‪ ،‬هناك كمية مياه تكفي لالحتياجات االساسية‬
‫صراعات حول السلطة واملادة‪.‬‬ ‫لنا جميعاً‪ ،‬لكنها محددة بسبب االرتفاع السريع لعدد‬
‫تغريات مناخية‬
‫כשליש מאוכלוסיית העולם חי במדינות שבהן קיים מחסור‬ ‫سكان العالم وكذلك استهالك املياه‪.‬‬
‫במים‪ .‬נתון זה צפוי לעלות לשני‪-‬שלישים עד שנת ‪.2025‬‬
‫حوالي ثلث عدد السكان في العالم يعيش اليوم في دول‬
‫זיהום ומחלות‬ ‫שינו י אקלים‬ ‫تفتقر للمياه‪ ،‬ومتوقع ارتفاع النسبة لثلثني حتى‬
‫عام ‪.2025‬‬
‫التلوث واألمراض‬ ‫للتغيرات املناخية تأثير على املياه‪،‬‬
‫تدفق مياه ملوثة من‬ ‫لكننا ال نستطيع حتديد نوع التأثير‪.‬‬
‫داخل معمل السكر‬
‫الى النيل االبيض‪.‬‬
‫מים מזוהמים זורמים‬
‫מתוך מפעל הסוכר אל‬ ‫مناطق معينة جتف وأخرى تصبح‬ ‫מדוע מים הם בעיה עולמית? ?‬
‫הנילוס הלבן במצרים‪.‬‬ ‫رطبة اكثر‪ ،‬وقد تتوسع الصحراء‬
‫وتتقلص االنهار ويرتفع معدل‬ ‫ملاذ تشكل املياه مشكلة عاملية ؟‬
‫الفيضانات‪.‬‬
‫שתיה מנהרות מזוהמים גורמת למחלות‬
‫כמו מלאריה וטיפוס‪.‬‬
‫שינויי אקלים ישפיעו גם על המים –‬
‫אך איזו השפעה בדיוק‪ ,‬לא ניתן‬
‫السلطة שלטון‬
‫يسبب الشرب من انهار ملوثة أمراضا ً‬ ‫באמת לומר‪.‬‬ ‫أزمة املياه العاملية تنبع باالساس من مشكلة إقتصادية‬
‫مثل املاالريا والتفوئيد (حمى منشية)‬ ‫איזורים מסוימים‬ ‫وسياسية ـ في حني هناك دول تفتقر الى املياه‪ ،‬هناك‬
‫למעלה מ‪ 5-‬מליון בני אדם מתים בכל שנה ממחלות‬
‫יהיו יבשים יותר‪,‬‬ ‫המועברות דרך מים‪ ,‬פי עשרה ממספר האנשים‬
‫اخريات تتمتع بكميات وفيرة لكنها ال تصل الى املناطق‬
‫אחרים רטובים‬ ‫הנהרגים במלחמות בכל רחבי העולם‪.‬‬ ‫التي تعاني من افتقار املياه‪ .‬هذا االفتقار يؤدي في بعض‬
‫יותר‪ .‬יתכן מאוד‬ ‫اكثر من ‪ 5‬مليون شخص يلقون حتفهم سنويا‬ ‫املناطق الى نشوب حروب حول مصادر املياه‪.‬‬
‫تؤدي مياه مجاري املناجم املهجورة الى‬ ‫שמדבריות יתפשטו‬
‫تلوث كبير في ارجاء العالم‪.‬‬ ‫على اثر امراض تتسرب من خالل املياه‪ ،‬عشرة‬ ‫משבר המים העולמי הוא בעיקרו בעיה כלכלית ופוליטית‬
‫ונהרות יצטמצמו‪ ,‬אך‬ ‫اضعاف عدد قتلى احلروب حول العالم‪.‬‬ ‫– בעוד קיים מחסור במים בארצות רבות‪ ,‬באחרות קיים עודף‬
‫מי שפכים ממכרות נטושים גורמים‬ ‫גם שטפונות יהפכו‬ ‫מים שלא מגיע לאזורים בהם קיים מחסור‪ .‬המחסור מביא‬
‫לזיהום משמעותי ברחבי אירופה‪.‬‬ ‫לתכופים יותר‪.‬‬ ‫באזורים מסויימים למלחמה על מקורות מים‪.‬‬
‫‪43 43‬‬ ‫‪42 42‬‬

‫سס‬
‫כ‬
‫تا שפת‬
‫ע‬
‫لל‬ ‫אם‬ ‫א‬
‫لغة األم‬
‫كلمة سالم بالعربي بتشبه كلمة‬
‫מم‬ ‫אأ‬ ‫«شالوم» بالعبراني‪ ،‬كيف؟‬
‫اللغة العربية واللغة العبرية كثير قراب‬
‫من بعض‪ .‬في بيناتهم شبه كبير مبفردات‬
‫اللغة والقواعد‪ ،‬بشكل الكلمات ومببنى‬
‫اجلمل‪ .‬السبب هو النو اللغتني لغات‬
‫سام ّية‪ .‬اكثر من ثالثميت مليون بني آدم‬
‫بحكوا لغات من عيلة اللغات السامية‬
‫بالشرق االوسط وبشمال افريقيا‪.‬‬
‫اكثر لغة منتشرة من بني اللغات السامية‬
‫هي اللغة العربية الي هي لغة األم الكثر‬
‫من مئتني مليون بني آدم‪ 27 ،‬مليون بحكوا‬
‫כתב יד מהמאה ה ‪ 11 -‬לתרגום העברי של התנ”ך اللغة االمهارية‪ ،‬اما العبراني فهي لغة‬
‫نسخة خط يد من القرن الـ ‪ 11‬للترجمة العبرية للتوراة االم حلوالي ‪ 5‬مليون بني آدم‪.‬‬
‫انا بحكي عربي وبعرف شوي عبراني‬
‫אנא בחכי ערבי ובערף שווי עבראני‬
‫אני מדברת ערבית וקצת עברית‬

‫اني م َدبِرت عرفيت ِفكست عفريت‬
‫המלה שלום בעברית מאוד דומה למלה שלום‬

‫בערבית “סלאם”‪ .‬איך זה?‬
‫אני מדבר עברית ורוצה ללמוד ערבית‬
‫أني ِم َدبِر ِع ْفريت ِفروت ِ‬
‫ْسه للمود َعرَفيت‬ ‫השפה העברית והשפה הערבית מאוד קרובות זו לזו‪ .‬יש‬
‫דמיון רב לא רק באוצר המלים אלא גם בדקדוק‪ ,‬צורות‬
‫המלים ומבנה המשפטים‪ .‬זה נובע מכך ששתיהן שפות‬
‫انا بحكي عبراني وبدي اتعلم عربي‬ ‫שמיות‪ .‬למעלה משלוש מאות מליון בני אדם דוברים‬
‫אנא בחכי עבראני ובדי אתעלם ערבי‬ ‫שפות הנכללות במשפחת השפות השמיות במזרח התיכון‪,‬‬
‫בצפון אפריקה ובקרן אפריקה‪.‬‬
‫השפה הנפוצה ביותר מבין השפות השמיות היא הערבית‬
‫שהיא שפת האם של למעלה ממאתיים מליון בני אדם‪72 ,‬‬
‫انا بحكي عربي وعبراني‬ ‫מיליון דוברים אמהרית מהבית ועברית היא שפת האם של‬
‫כחמישה מליון בני אדם‪.‬‬
‫אנא בחכי ערבי ועבראני‬
‫نسخة خط يد اندلسي للقرآن الكرمي من القرن الـ ‪12‬‬
‫אני מדבר ערבית ועברית‬ ‫כתב עת אנדלוסי של הקוראן מהמאה ה‪12 -‬‬
‫أني ِم َدبِر عرفيت ِفعفريت‬
‫‪45 45‬‬ ‫‪44 44‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫אופן ההכנה‪:‬‬
‫طريقة التحضري‪:‬‬ ‫העוגה העצלנית‬
‫الكعكة الكسالنة‬
‫نذوب الزبدة على النار‬
‫ממיסים את החמאה על האש‬
‫نكسر البسكويت لقطع صغيرة‬
‫שוברים את הבסקוויט לחתיכות קטנות‬ ‫‪lazy cake‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫ارة‬ ‫مت‬
‫نضع السكر على اخلليط‬ ‫نفقص البيضتني فوق اخلليط‬ ‫نضيف الزبدة السخنة فوق‬
‫מוסיפים את הסוכר מעל לדייסה‬
‫שוברים את הביצים מעל לדייסה‬ ‫البسكويت املكسر‬
‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪7 7‬‬

‫מוסיפים את החמאה לשברי הבסקוויט‬
‫‪6‬‬ ‫‪6‬‬
‫תמארה‬
‫املقادير‪:‬‬ ‫‪:‬‬ ‫מצרכים‬

‫منشكل اخلليط على ذوقنا‪.‬‬ ‫‪ .5‬منضيف الكاكاو ومنحرك‬ ‫تكفي املقادير لعشرة اشخاص‪:‬‬
‫הכמות מתאימה לעשרה‬
‫نخرج اخلليط من الثالجة‪،‬‬ ‫وبعدين منلفو بالقصب ونضعه‬ ‫اخلليط مبلعقة كبيرة‬ ‫אנשים‪:‬‬
‫منزيح القصب عنه‬ ‫מוסיפים את הקקאו ומערבבים בכף גדולה في فريزر الثالجة ملدة ‪ 3‬ساعات‪ .‬‬ ‫‪ 100‬غرام زبدة‬ ‫‪ 100‬גר‪ .‬חמאה‬
‫מוציאים את הדייסה מהמקפיא‬ ‫נותנים לדיסה את הצורה שאנו‬ ‫‪ 4‬بكيتات بسكويت‪ ‬غير محشو‬ ‫‪ 4‬חבילות בסקוויטים‬
‫‪9 9‬‬
‫ומסירים מעליה את נייר הכסף‬ ‫רוצים‪ ,‬עוטפים בנייר כסף ושמים‬ ‫‪ 3‬مالعق كاكاو كبيرة‬ ‫‪ 3‬כפות קקאו‬
‫במקפיא למשך ‪ 3‬שעות‪.‬‬ ‫ملعقتني سكر مطحون‬
‫בתאבון!‬ ‫بيضتني‬
‫‪ 2‬כפיות סוכר טחון‬
‫שתי ביצים‬
‫ندهن الكعكعة على ذوقنا ومنقدم‬ ‫نصف كأس حليب للضرورة اذا‬ ‫חצי כוס חלב בעת הצורך‪ ,‬אם‬
‫و صحتني وعافية!‬ ‫الكعكة لضيوف او منوكلها حلالنا‬
‫مع العيلة!!‬
‫كان اخلليط جامد‬ ‫הדייסה סמיכה‬
‫מורחים ציפוי לפי הטעם‪ .‬מגישים את‬
‫‪47 47‬‬ ‫העוגה לאורחים או אוכלים לבד עם‬

‫המשפחה!!‬ ‫‪46 46‬‬

גיליון 26

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

גיליון 26

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

‫כתב עת עברי ערבי לנוער‪ ,‬גיליון ‪ ,26‬מרץ ‪- 2008‬שבט תשס”ח‬

‫مجلة عربية عبرية للشباب‪ ,‬العدد ‪ ,26‬آذار (مارس) ‪2008‬‬

‫יש ל‪b‬נו זכויות!‬

‫التصميم اخلطي‪ :‬نينا يعبتس‬

‫"חבל מאוד שהמצב נראה כך"‬ ‫"תדעו לכם שאין הבדל‬

‫«االختيار بايدينا وليس بأيدي أي شخص آخر»‬

‫االستمرار ب‬ ‫«رغبت في‬

‫‪ t‬مش مفروض الطفل يعاني من أي متييز‪ .‬‬

‫‪11 11‬‬ ‫‪10 10‬‬

‫«اجلدار خانقنا وسالب حقنا‬

‫‪17 17‬‬ ‫‪16 16‬‬

‫‪23 23‬‬ ‫فرقة لينكن بارك להקת לינקין פארק‬

‫‪25 25‬‬ ‫‪24 24‬‬

‫‪31 31‬‬ ‫‪30 30‬‬

‫‪35 35‬‬ ‫‪34 34‬‬

‫על מנת להציל את חייהם של ילדים שונים בכל‬

‫‪40 39‬‬ ‫‪38 38‬‬

‫‪43 43‬‬ ‫‪42 42‬‬

‫אני מדברת ערבית וקצת עברית‬

‫המלה שלום בעברית מאוד דומה למלה שלום‬

‫‪45 45‬‬ ‫‪44 44‬‬

‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪7 7‬‬

‫املقادير‪:‬‬ ‫‪:‬‬ ‫מצרכים‬

‫מורחים ציפוי לפי הטעם‪ .‬מגישים את‬

‫‪47 47‬‬ ‫העוגה לאורחים או אוכלים לבד עם‬

You might also like