BK1043 - Rekenvoorbeeld

Inhoud
1. Algemeen berekeningschema..................................................................................................................... 2
2. Belasting omrekenen van kN/m2 naar kN/m1 ligger..................................................................................... 3
2.1. Gegeven............................................................................................................................................... 3
2.2. Gevraagd ............................................................................................................................................. 3
2.3. Uitwerking ............................................................................................................................................ 3
3. Ligger op 2 steunpunten - handmatig ......................................................................................................... 4
3.1. Gegeven............................................................................................................................................... 4
3.2. Gevraagd ............................................................................................................................................. 4
3.3. Methode ............................................................................................................................................... 4
3.4. Bepaling kanaalplaatafmetingen en gewicht en liggerprofiel .............................................................. 4
3.5. Bepaling belastingen ............................................................................................................................ 5
3.6. Uiterste grenstoestand (UGT) .............................................................................................................. 5
3.7. Bruikbaarheidsgrenstoestand (BGT) .................................................................................................... 5
3.8. Conclusie: ............................................................................................................................................ 5
4. Ligger op 2 steunpunten met uitkraging - computerberekening (MatrixFrame) ........................................... 6
4.1. Gegeven............................................................................................................................................... 6
4.2. Gevraagd: ............................................................................................................................................ 6
4.3. Methode: .............................................................................................................................................. 6
4.4. Belastingen .......................................................................................................................................... 6
4.5. Uiterste grenstoestand (UGT) .............................................................................................................. 6
4.6. Bruikbaarheidsgrenstoestand (BGT) .................................................................................................... 6
4.7. Numerieke in- en uitvoer MatrixFrame ................................................................................................. 7
4.8. Conclusie: ............................................................................................................................................ 8

LET OP
De toetsing van de vervorming (=bruikbaarheidsgrenstoestand) en de sterkte (=uiterste grenstoestand) vindt
plaats door de zogenaamde unity check (UC). Dit betekent dat voldaan moet worden aan:
UC = d/fd <= 1;
UC = ubijkomend/ueis <= 1;
UC = ueindfase/ueis <= 1.

Omrekenwaarden
1 kg = 10 N
1 ton = 10000 N = 10 kN

1 N/mm = 1 kN/m
1 kN/m = 1 N/mm

Casa Oliva (groothandel in olijven), Theemsweg, Amsterdam, 2005,

Architect: Kerssen en Lijbers architecten
ir J.M. Gerrits - mrt 2010

1 N/mm = 10 kN/m = 1E+3 kN/m

1 kN/m2 = 10-3 N/mm2 = 1E-3 kN/m2

BK1043 - Rekenvoorbeeld

- 2 van 8 -

1. Algemeen berekeningschema

Het doel van een (controle-)berekening is:

- de max. optredende spanningen zijn iets kleiner of
gelijk aan de rekenwaarden (UC<=1);
- de max. optredende vervormingen zijn iets kleiner
of gelijk aan de vervormingseisen (UC<=1).

Het aanpassen kan bestaan uit:

- het kiezen van een hoger profiel als de optredende waarden overschreden zijn;
- het kiezen van een lager profiel als de optredende waarden erg laag zijn;
- het schema aanpassen, bijv. overspanning verkleinen of een scharnier door een buigvaste staafverbinding vervangen;
- het aanpassen van de draagconstructie, bijv. het
aanbrengen van extra stabiliteitsverband(en);
- het kiezen van een ander constructie elementen.

BK1043 - Rekenvoorbeeld

- 3 van 8 -

2. Belasting omrekenen van kN/m2 naar kN/m1 ligger

2.1. Gegeven
Vloerelementen (bijv. kanaalplaten) rusten op liggers. Deze liggers worden door kolommen ondersteund. Alle verbindingen zijn scharnierend. De veranderlijke belasting Q op de vloerelementen is 3 kN/m2

2.2. Gevraagd
De gelijkmatig verdeelde belasting op de liggers A t/m E t.g.v. de veranderlijke belastingen.

2.3. Uitwerking
ligger C
3

QC

QB

ligger B
5

5.4

vloerelementen

5
ligger A

schema ligger A

5.4

5.4

schema ligger B

schema ligger C

1
1

Q kN/m

Oplossing:
2
Voor ligger A: QA = 3 kN/m x 5 m = 15 kN/m
Voor ligger B: QB = 3 kN/m2 x (5+3) m = 18 kN/m
Voor ligger C: QC = 3 kN/m2 x 3 m = 9 kN/m

10
5.4

ligger D
5
10

ligger E

5
vloerelementen

5
4.15
4.15
5
10
vloerelementen

ligger D

4.15
8.3
4.15

Q kN/m2
8.3
5.4

QE;B
QD;B

QE;E

QD;E

5.4

5.649

schema ligger D

schema ligger E

Oplossing:
Voor ligger D:
2
- ligger begin: QD;B = 3 kN/m x 5 m = 15 kN/m
2
- ligger einde: QD;E = 3 kN/m x 4.15 m = 12.45 kN/m
Voor ligger E:
- ligger begin: QE;B = 3 kN/m2 x (5+5) m = 30 kN/m
2
- ligger einde: QE;E = 3 kN/m x (4.15+4.15) m = 24.9 kN/m

BK1043 - Rekenvoorbeeld

- 4 van 8 -

3. Ligger op 2 steunpunten - handmatig

deklaag
druklaag
kanaalplaat

HEB-profiel

3.1. Gegeven
Bovenstaande stalen draagconstructie met entresols (kanaalplaten)
gebouwbreedte = 15.0 m; b/2 = 7.50 m (= lengte kanaalplaten); hoh spanten = s = 5.10 m
Veranderlijke belasting = 3 kN/m2
De deklaag is 50 mm dik. De druklaag is 60 mm dik. (druklaag toegepast i.v.m. schijfwerking)
Volumieke massa van zand/cementlaag is 800 kg/m3 (= dek- of afwerklaag)
Volumieke massa van gewapend beton is 2400 kg/m3 (= o.a. druklaag)
3.2. Gevraagd: wat is het mininale HEB-profiel (ligger A), die de vloerconstructie kan dragen en aan alle eisen voldoet?
3.3. Methode: bepaal de afmetingen en gewicht van de kanaalplaten en schat het profiel. Bepaal vervolgens
de permentente en veranderlijke belastingen op deze ligger. Controleer het HEB-profiel in de uiterste grenstoestand (sterkte) en bruikbaarheidsgrenstoestand (vervormingen). De Unity Checks liggen zo dicht mogelijk
bij 1.0.
3.4. Bepaling kanaalplaatafmetingen en gewicht en liggerprofiel
eigen gewicht druklaag
= 0.06 m *2400 kg/m3 *10/1000 =
- Q = veranderlijke belasting
=
=
Totale belasting op de plaat
=
=
-

1.44 kN/m2
3.00 kN/m2
4.44 kN/m2

Gekozen is voor een kanaalplaat van de firma Beton Son BV.

Uitgangspunten bij onderstaande grafiek zijn:
- in de berekening van de belasting is al rekening gehouden met het eigen gewicht en een afwerklaag van 50 mm.
- een brandwerendheid van 60 minuten.
- milieuklasse XC1.
- bijkomende doorbuiging < 0.003 van de overspanning.
- veiligheidsklasse 3 (gamma = 1.5).
- er is geen rekening gehouden met sparingen en/of ravelingen

Gekozen is voor het type HVP150 met een eigen

gewicht van 310 kg/m2 incl. voegvulling.
4.44
2
kN/m

Geschat profiel m.b.v. vuistregel voor vloerligger;

h = 1/20 * = 1/20*5100 = 255 mm > kies HEB280
Sterkteklasse S235. Voor profielgegevens zie bijlage (G8=105 kg/m; Iy=19270x104 mm4;
Wy;el=1376x103 mm3)

10.80 m
opleglengte

60

opleglengte

De opleglengte van de kanaalplaat is ten minste gelijk aan:

- 100 mm bij een oplegging op metselwerk;
- 80 mm bij een oplegging op al dan niet gewapend (voorgespannen) beoplegrubber,
bouwvilt of
ton;
zandcementmortel
- 70 mm bij een oplegging op profielstaal of vormvast plaatstaal.
Dus bij opleggingen op de bovenflens van stalen I-vormige liggers moet in deze situatie de flens minimaal
200 mm zijn.

BK1043 - Rekenvoorbeeld

- 5 van 8 -

3.5. Bepaling belastingen

eigen gewicht dek- of afwerklaag = 0.40 kN/m2
2
eigen gewicht druklaag
= 1.44 kN/m
eigen gewicht kanaalplaten
= 3.10 kN/m2+
4.94 kN/m2 >> 4.94 * 7.5
eigen gewicht HEB280 (flensbreedte = 280 mm > 70 + 60 + 70 mm)
G = permanente belasting
Q = veranderlijke belasting = 4 * 7.5 = 30.00 kN/m

= 37.05 kN/m
= 1.05 kN/m+
= 38.10 kN/m

schema van ligger A

3.6. Uiterste grenstoestand (UGT)

f = 1.2 voor G en 1.5 voor Q.

q = 1.2*38.1+1.5*30 = 90.72 kN/m
ql2 90.72*5.12
M=
=
= 295 kNm
8
8
M
295
max =
=
= 214.4E3 kN/m2 = 214.4 N/mm2 < 235 N/mm2 (= fm;d = rekenwaarde HEB-profiel)
Wy;el 1376E-6
Unity check UC = 214.4/235 = 0.91 < 1 voldoet
3.7. Bruikbaarheidsgrenstoestand (BGT)

f = 1.0 voor G en voor Q.

q = 38.1+30 = 68.1 kN/m

ubij is t.g.v. Q; ueind is t.g.v. G+Q;

ubij = 0.003*l = 0.003*5.1 = 0.0153 m (=eis) ueind = 0.004*l = 0.004*5.1 = 0.0204 m (=eis)
5ql4
5*30*5.14
ubij =
=
= 0.00653 m < 0.0153 m (eis; max. vervorming);
384EIy 384*2.1E+8*19270E-8
UC = 0.00653/0.0153 = 0.43 < 1 voldoet
5ql4
5*68.1*5.14
ueind =
=
= 0.0148 m < 0.0204 m (eis)
384EIy 384*2.1E+8*19270E-8
UC = 0.0148/0.0204 = 0.73 < 1 voldoet
3.8. Conclusie: maatgevend voor het HEB280 profiel is de UGT (=sterkte)

BK1043 - Rekenvoorbeeld

- 6 van 8 -

4. Ligger op 2 steunpunten met uitkraging - computerberekening (MatrixFrame)

deklaag
druklaag
kanaalplaat

HEB-profiel

4.1. Gegeven
Bovenstaande stalen draagconstructie met entresols (kanaalplaten)
Alle overige gegevens zijn gelijk aan die van punt 3.1.
4.2. Gevraagd: wat is het mininale HEB-profiel (ligger B), die de vloerconstructie kan dragen en aan alle eisen voldoet?
4.3. Methode: bepaal de afmetingen en gewicht van de kanaalplaten en schat het profiel. Bepaal vervolgens
de permentente en veranderlijke belastingen op deze ligger. (gelijk aan punt 3.4 en 3.5) Voer het schema,
de belastingen en de combinaties in MatrixFrame. Controleer vervolgens het HEB-profiel in de uiterste
grenstoestand (sterkte) en bruikbaarheidsgrenstoestand (vervormingen). De Unity Checks liggen zo dicht
mogelijk bij 1.0.
Zie ook de Studentenhandleiding MatrixFrame (te downloaden van Blackboard Draaagconstructies Site)
veld

4.4. Belastingen
Deze zijn gelijk aan die van punt 3.5.
I.v.m. het bepalen van het max. optredend moment en van de max. optredende
doorbuiging worden de belastingen uitgesplitst in belastingen in het veld en op de
uitkraging.
De permamente belasting G is de som van het eigen gewicht van de ligger Geigen
gewicht en de rustende belasting Grustend op die ligger.
Het splitsen van de permanente belasting heeft het voordeel dat, wanneer de ligger niet aan de eisen voldoet, alleen de profielnaam wordt gewijzigd en niet alle
belastingen opnieuw moeten worden bepaald.
De belastingsgevallen worden dus:
BG 1 - eigen gewicht profiel van de ligger - veld
BG 2 - eigen gewicht profiel van de ligger - uitkraging
BG 3 - rustende belasting in het veld
BG 4 - rustende belasting op de uitkraging
BG 5 - veranderlijke belasting in het veld
BG 6 - veranderlijke belasting op de uitkraging

uitkraging

Geigen gewicht
BG 1
Geigen gewicht
BG 2
Grustend
BG 3
Grustend

=
=
=
=
=
=

1.05
1.05
37.05
37.05
30.00
30.00

kN/m
kN/m
kN/m
kN/m
kN/m
kN/m

BG 4
Q

BG 5
Q
BG 6

4.5. Uiterste grenstoestand (UGT)

Om het max. optredende moment te kunnen bepalen, worden fundementele combinaties FC gemaakt. Door
per kolom in de MatrixFrame-tabel de belastingsfactoren in te vullen, wordt een Fundamente Combinatie
vastgelegd.
De belasting op de uitkraging heeft een gunstige invloed op het moment in het veld, daarom is de belastingsfactor van de permanente belasting op de uitkraging gelijk aan 0.9.
4.6. Bruikbaarheidsgrenstoestand (BGT)
Om de max. optredende vervorming te kunnen bepalen, worden incidentele combinaties IC gemaakt. Door
per kolom in in de MatrixFrame-tabel de belastingsfactoren in te vullen, wordt een Incidentele Combinatie
vastgelegd.

BK1043 - Rekenvoorbeeld

4.7. Numerieke in- en uitvoer MatrixFrame

- 7 van 8 -

BK1043 - Rekenvoorbeeld

- 8 van 8 -

max. moment = 241.54 kNm.

Controle:
max. optredende spanning = M/W =
= 241.54/1148E-6 = 210.4E+3 kN/m2 =
= 210.4 N/mm2 < fm;d = 235 N/mm2
UC=224.25/235=0.90 <1 (voldoet)

in dit geval is dit meest ongunstige

combinatie voor de ligger bij ueind

voor ubij t.g.v. Q

Voor de uitkraging:
max. bijkomende doorbuiging = 0.0135 m
< ubij = 0.003*2*2.55 = 0,0153 m (= eis)
UC=0.0135/0.0153=0.88 <1 (voldoet)

Voor de ligger - veld:

max. doorbuiging in de eindtoestand = 0.0128 m
< ueind = 0.004*5.1 = 0.0204 m (= eis)
UC=0.0128/0.0204=0.63 < 1 (voldoet)

4.8. Conclusie: Maatgevend was de UGT voor het profiel HEB260