Pogradec, m, 31, 03, 2015

PROJEKT KURRIKULAR
klasa 10 B

Lnda: Kimi
Tema: Ujrat natyrore dhe shfrytzimi i tyre
Objektivat:

T prcaktojm burimet ujore n Pogradec

T evidentojm faktort e ndotjes s ujrave.
Analiza e ujrave n Pogradec
T listohen masat e parandalimit t ndotjes s ujrave.

Punoi:
ARSA GORICA
Burimet kryesore t ujrave n Pogradec

Pranoi:
ELNIK KAPRI

Projekt kurrikular
Shkolla HEHEMIA
Burime ujore: Jan t gjitha ujrat siprfaqsore e nntoksore, s bashku me shtresat ujmbajtse
dhe reshjet atmosferike cilsisht t prdorshme.

Rrethi Pogradecit sht i pasur me burime ujore si prrenj,lumenj dhe liqene. Lumejt kryesor
jan lumi Shkumbin dhe degzimet e tij, lumi i ravs dhe lumi i qytetit q buron n Kabash.
Liqeni i Ohrit nj bukuri natyrore e mahnitshme e rrethit ton. Furnizimi kryesor i tij me uj
jane burimet ujore nntoksore q vijne nga Liqeni i Presps. Kjo gj vrtetohet nga numri i
shumt i burimeve q ndodhen rrz Malit t That, dhe nga fakti q n Strug, Drini i zi ka
nj sasi shum her m t madhe se sa mund t jepnin lumejt dhe prurjet e tjera prrreth.
Thellsia e liqenit t Ohrit sht e pasur me burime nnujore.
Nga ana tjetr liqeni i Ohrit rrethohet me male t lart t cilt n kohn e dimrit mbulohen me
debor. Mali i That dhe lartsit e ervenaks gjat kohs s vers shrbejn si prurje pr
liqenin s bashku me lumenjt si: lumi i Vrdovs, lumi i Trhanit dhe prrenj t tjer q
formohen nga lartsit e ndryshme per shkak t pozits gjeografike q ka ky qytet. Uji i Liqenit
t Ohrit lviz nga Shn Naumi n drejtim t Strugs edhe pr shkak t burimeve nnujore q ka
liqeni.
Ne malet e e Mokrs ndodhen liqenet e Lukoves me ujra t pastra dhe t ftohta, t pasur me
peshq.
N rrethin e Pogradecit jan ndrtuar disa ujmbledhs artificial ku m t rndsishmit jan,
ujmbledhesi i Buzaishts, ervenaks, Mujazs, Stropsks q prdoren kryesisht pr vaditje.
N t gjith rrethin e Pogradecit, por sidomos n male gjejm burime t rrjedhshm me uj t
pastr si kristali q dalin nga nntoka. N disa vende banort kan hapur puse artizan t cilt
kan uj t bollshm.

Faktort e ndotjes s ujrave n Pogradec

Punoi: Arsa Gorica

Page 2

Projekt kurrikular
Shkolla HEHEMIA
Mbetje patologjike Mbetjet q prodhohen n nj spital apo institucion t ngjashm, i cili prmban inde
humane ose kafshsh t tjetrsuara, ose t prekura nga smundjet si dhe instrumentet, ose materiale t
tjera q mund t ken qen n kontakt me indet e smura.
Ujrat e ndotura familjare Ujrat e ndotura q vijn kryesisht nga banesat.
Lnd e lngt: Lnd t do lloji ose sasie q kan ose mund t lirojn avuj toksik ose helmues, apo
erra kimike, t cilat mund t ndikojn negativisht funksionimin normal t sistemit t kanalizimeve dhe
prbjn rrezik pr njerzit, kafsht, pronat, krijojn ndonj rrezik ose bhen t dmshm pr mjediset
ujore e n t cilat derdhen ujrat e sistemit t kanalizimeve. Rrshira sintetike, llakra, bitume dhe zifte
apo emulsione t tjera; lngje t trasha q mund t ngurtsohen, si imento, lla, glqere. Ujrat e ndotura,
t cilat prbhen nga dy ose m shum shtreszime t ndara t lngshme
do objekt i ngurt, Coprat, mbetjet e ngurta, xhami, rra, argjila, balta, brsit, ujrat q dalin nga
distilimi, majat, hiri, qymyri, qime, lkur, fibra, plastike, lecka, tekstile, pupla, spango, metale, dru,
ashkla, apo substance t tjera t ngurta apo viskoze q jan n gjendje t shkaktojn bllokimin e fluksit t
ujrave t ndotura apo q cnojn funksionimin e sistemit t kanalizimeve. Gazet: Gazrat e dmshme, ose
me er t rnd, ose substancat q mund t krijojn probleme n publik, prve atyre humane, q
prfshijn por nuk kufizohen vetm me sulfitin e hidrogjenit, disulfitin e karbonit, prbrsit e tjer t
reduktuar t squfurit, aminat dhe amoniaku, etj
Zonat industriale: Nj zon toke me ose pa ndrtesa, n t cilin zhvillohet aktivitet industrial,
manifakturues, komercial, tregtar, biznesi ose institucional i ndryshm nga banesat familjare.
Efluent: Ujra t ndotura t trajtuara q dalin nga impianti i trajtimit te ujrave t zeza.
Plehra organike t lngshme, pleh kafshsh, kullimet e silazheve, llumrat e verrave, brsi. Plehra nga
plnci i kafshve ose prbrs t zorrve t kuajve, gjak nga dhen, dhi apo derra, lkur kafshsh, thundra
derri, zorr apo stomak kafshsh, kocka apo pjes lkure, plehra organike t do lloji, t brendshme
zogjsh, kok, kmb ose pupla, lvore vezsh, lkur apo qime q dalin nga procesi i regjjes s lkurve.
Dhjamra ose mishra kafshsh n copra m t mdha se 0.63 mm, si dhe ujrat e prdorura q prmbajn
mbeturina peshku. Gazoline, benzene, nafta, vaj makin ose lnd t tjera q ndizen leht apo jan
eksplozive apo ujra t ndotura q i prmbajn do sasi t ktyre lndve. Mbetje t cilat, ose vet, ose n
reaksion me lnd t tjera, marrin ngjyra mjaft t errta.

Punoi: Arsa Gorica

Page 3

Projekt kurrikular
Shkolla HEHEMIA
Mbetje q prmbajn herbicide, pesticide ose Acide dhe baza, hidrokarbon i klorinuar, gazi toksik
fosgjen, hidrocianode dhe acid hidrazoik dhe kriprat e tyre, apo lnd t tjera toksike.

Mbetje

patologjike. Prmbajtje t tualeteve kimike. Mbetje atomike dhe materiale radioaktive. Lngje q
prmbajn bojra ose material ngjyrues, i cili kalon mes veprave t kanalizimeve duke prishur ngjyrn e
efluentit. Lnd t do lloji, t cilat bjn q llumrat e dala nga sistemi i trajtimit t ujrave t ndotura t
mos i arrijn kriteret n lidhje me ndotjen nga kontaminuesit pr prdorimin e llumrave n tokat
bujqsore, sipas legjislacionit shqiptar pr kt qllim.

Analiza e ujit n Pogradec

Nga analizimi i ujrave t qytetit t Pogradecit sht vn n dukje.
Analizuam ujrat n lidhje me vlern e pehashit (ph) dhe n lidhje me prmbajtjen e kriprave.
Analizuam: ujin e liqenit, ujin e pusit, t ezms dhe t burimit dhe nxorrm kto rezultate:
Uji i pusit: Kishte nj pehash lehtsisht bazik sepse kto ujra mund t mbajn t tretur pleh
organik ose pjes t dekompozuara t cilat prmbajn azot dhe nj prmbajtje t lart kriprash:
ky rezultat doli sepse kto ujra vijn nga nn toka e cila sht e pasur me kripra.
Uji i liqenit: Kishte ph pothuajse asnjanes dhe prmbajtje t vogl kriprash .ky rezultat doli
sepse uji i liqenit sht uj i ndenjur dhe kriprat po ashtu edhe molekulat q prcaktojn
pehashin kane sedimentuar(fundruar).
Uji i ezms: Uji i ezms ka nj pehash pothuaj asnjans dhe ka nj prmbajtje t pakt t
kriprave sepse kto ujra vijn nga formacione glqerore .
Uji i burimit: Uji i burimit ka nj pehash lehtsisht bazik dhe nj prmbajtje t lart kriprash
sepse kto ujra vijn nga nntoka e cila sht e pasur me kripra q mund t prmbajn azot,
kshtu q pehashi sht lehtsisht bazik.

Masat e parandalimit t ndotjes s ujrave.

Zbatimi i legjislacionit:
Punoi: Arsa Gorica

Page 4

Projekt kurrikular
Shkolla HEHEMIA
Parimi i parandalimit dhe marrja e masave paraprake.
Parimi i ruajtjes s burimeve natyrore;
Parimi Ndotsi paguan
Parimi i nxitjes s veprimtarive pr mbrojtjen e mjedisit
Parandalimi i aksidenteve madhore q prfshijn substanca t rrezikshme
Ndalohen prodhimi, importi, hedhja n treg dhe prdorimi i kimikateve dhe pesticideve,
q shfaqin karakteristika t ndotsve organik t qndrueshm, me prjashtim t rasteve
kur parashikohet ndryshe nga legjislacioni n fuqi.
Masat pr mbrojtjen ndaj errave t pakndshme dhe kriteret e vlersimit pr veprimtarit
e reja dhe ekzistuese me shkarkime me er t pakndshme ose potencialisht t
pakndshme apo pr burimet e ktyre errave.
Monitorimi i gjendjes s mjedisit sht vzhgimi dhe regjistrimi, sipas nj plani dhe
rregulli t caktuar, i cilsis s mjedisit dhe i ndryshimeve t gjendjes s prbrsve t tij.
N veanti, ai prfshin:
a) cilsin e ujrave siprfaqsore;
b) cilsin e ujrave nntoksore;
c) cilsin e ajrit;
) mbetjet;
d) zhurmat;
dh) rrezatimet;
e) cilsin e toks;

Punoi: Arsa Gorica

Page 5

Projekt kurrikular
Shkolla HEHEMIA
) florn, faunn, biodiversitetin, pyjet;
f) ndikimet e sektorve ekonomik mbi prbrsit e mjedisit;
g) monitorimin e fenomeneve natyrore dhe ndikimin e mundshm t tyre mbi mjedisin;
gj) monitorimin e ndikimeve t ndotjes s mjedisit mbi shndetin e njeriut.

Punoi: Arsa Gorica

Page 6