Disertacioni Islami Print

Prmirsimi i performancs energjetike n
banesat me panele t paraprgatitura n Tiran

UNIVERSITETI POLITEKNIK I TIRANS
FAKULTETI I ARKITEKTURS DHE URBANISTIKS
Punim Disertacioni
N prmbushje t pjesshme t detyrimeve pr Gradn Shkencore

DOKTOR
Punuar nga
GJERGJI ISLAMI
DIND Arkitektur
Lindur m 08 Prill 1981

Tiran, Shqipri
Udhheqs
Prof. ANDREA MALIQARI
Prof. JEAN JACQUES TERRIN
Prof. PAUL LOUIS MEUNIER
2016
[ii]
MIRNJOHJE
Kt punim ja kushtoj familjes time.
Disertacioni paraqet punn krkimore t zhvilluar n Fakultetin e Arkitekturs dhe

Urbanistiks n Universitetin Politeknik t Tirans prgjat rreth katr viteve. I jam
mirnjohs t gjith atyre q n kt proces kontribuuan me prkrahje, mbshtetje shkencore
dhe logjistike, si dhe me bashkpunimin e tyre t muar.
Falnderoj udhheqsit shkencor, Prof. Dr. Andrea Maliqarin, Prof. Paul Louis Meunier dhe
Prof. Jean Jacques Terrin pr mbshtetjen e vazhdueshme dhe kontributin e tyre n zhvillimin
e ktij punimi.
[iii]
Prmbajtja
MIRNJOHJE ..........................................................................................................................ii
Prmbledhje ......................................................................................................................... 1
Summary .............................................................................................................................. 2
KAPITULLI 1. ............................................................................................................................. 3
1.
Hyrje, Problemi, Objektivat.......................................................................................... 3

1.1.
Hyrje ..................................................................................................................... 3
1.2.
Problemi ............................................................................................................... 5
1.3.
Objektivat ............................................................................................................. 8
1.4.
Struktura e tezs .................................................................................................. 8
KAPITULLI 2. ........................................................................................................................... 11
2.
Banesat me pllaka t paraprgatitura ....................................................................... 11

2.1.
Vshtrim historik ................................................................................................ 11
2.2.
Zgjidhja arkitektonike......................................................................................... 14
2.2.1
Seksioni tip 1 .................................................................................................. 15
2.2.2
Seksioni tip 1a ................................................................................................ 15
2.2.3
Seksioni tip 2 .................................................................................................. 16
2.2.4
Seksioni tip 2a ................................................................................................ 16
2.3.
Aspekte teknologjike.......................................................................................... 17
2.4.
Gjendja aktuale .................................................................................................. 19
KAPITULLI 3. ........................................................................................................................... 22
3.
Aspekte t konsumit energjetik n banesat me pllaka t paraprgatitura n Tiran 22
3.1.
Hyrje ....................................................................................................................... 22
3.2.
Metodologjia e mbledhjes s t dhnave.......................................................... 22
3.3.
Rezultate t drejtprdrejta ................................................................................ 23
3.3.1.
Kreu A ............................................................................................................. 23
3.3.2.
Kreu B ............................................................................................................. 25
3.3.3.
Kreu C ............................................................................................................. 28
3.3.4.
Kreu D............................................................................................................. 31
3.3.5.
Kreu E ............................................................................................................. 34
3.3.6.
Kreu F ............................................................................................................. 35
3.4.
Prfundime......................................................................................................... 38
KAPITULLI 4. ........................................................................................................................... 41
[iv]
4.
Raste studimore mbi ndrhyrjet e riaftsimit energjetik n Shqipri ....................... 41

4.1.
Hyrje ................................................................................................................... 41
4.2.
Fier ..................................................................................................................... 42
4.3.
Tiran ................................................................................................................. 44
4.4.
Lezh .................................................................................................................. 47
4.5.
Kor .................................................................................................................. 49
4.6.
Prfundime......................................................................................................... 49
KAPITULLI 5. ........................................................................................................................... 51
5. Analiz e gjendjes ekzistuese n banesat me pllaka t paraprgatitura Rast
studimor ............................................................................................................................. 51
5.1.
Hyrje ................................................................................................................... 51
5.2.
Rasti studimor .................................................................................................... 51
5.3.
Studim i mbshtjellses s ndrtess ................................................................ 53
5.4.
Karakteristikat termofizike t mbshtjellses ................................................... 63
5.5.
Prfundime......................................................................................................... 67
KAPITULLI 6. ........................................................................................................................... 69
6.
Vlersimi i performancs energjetike sipas standardit kombtar Rast studimor . 69

6.1.
Kuadri ligjor ........................................................................................................ 69
6.2.
Metodologjia e vlersimit .................................................................................. 70
6.3.
Prfundime......................................................................................................... 79
KAPITULLI 7. ........................................................................................................................... 80
7.
Vlersim i ndrhyrjeve t mundshme Rast studimor ............................................. 80

7.1.
Metodologjia e vlersimit .................................................................................. 80
7.2.
Modeli baz i ndrtess ..................................................................................... 81
7.3.
Skenari 1............................................................................................................. 85
7.4.
Skenari 2............................................................................................................. 86
7.5.
Skenari 3............................................................................................................. 87
7.6.
Analiz krahasuese............................................................................................. 88
7.7.
Prfundime......................................................................................................... 91
KAPITULLI 8. ........................................................................................................................... 93
8.
Prfundime ................................................................................................................ 93
8.1.
Prfundime dhe prmbledhje e rezultateve t krkimit ................................... 93
8.2.
Propozime dhe rekomandime ........................................................................... 95
Fjalor .................................................................................................................................. 97
[v]
Literatura ........................................................................................................................... 99
Lista e ilustrimeve ............................................................................................................ 102
Lista e tabelave ................................................................................................................ 104
Shtojca.............................................................................................................................. 106
Jetshkrimi i kandidatit .................................................................................................... 115
Prmbledhje [1]
Prmbledhje
ftsia e mjedisit dhe infrastrukturs ekzistuese pr tu prballur me nevojat e

shoqris dhe me sfidat e zhvillimit, sht nj faktor ky n krijimin e modeleve t
zhvillimit t qndrueshm. N 25 vitet e fundit n Shqipri kan ndodhur procese
transformuese t sistemit shoqror, ekonomik, politik dhe urban. N kt kuadr,
infrastruktura urbane dhe stoku i ndrtesave i trashguar rezulton me aftsi t limituara n
prmbushjen e nevojave t sotme. Mbi 50% e ndrtesave n Shqipri jan ndrtuar n vitet
1945-1990. Kto ndrtesa t projektuara pr nj kontekst krejt t ndryshm nga i sotmi,
shfaqin problematika t lidhura kryesisht me performancn energjetike duke ndikuar n
kushtet e komfortit si dhe n shndetin e popullsis.
Banesat me panele t paraprgatitura prbjn ndoshta pjesn m problematike t stokut
t banesave n vend. N to banon mbi 2.5% e popullsis s Shqipris. Teknologjia dhe
materialet e ndrtimit, cilsia e ult e zbatimit dhe mungesa e mirmbajtjes kan sjell nj
performanc energjetike t ult t shkaktuar kryesisht nga shkmbimi i lart termik i
mbshtjellses dhe prania e lagshtis n t.
Ky krkim fokusohet n analizn e performancs energjetike n banesat me panele t
parafabrikuara n Tiran si dhe n vlersimin e mundsive pr riaftsimin energjetik t
ktyre ndrtesave. Studimi mbshtetet n qasjen dhe prcaktimet e Direktivs 2010/31/EU
mbi performancn energjetike t ndrtesave, si orientuesi baz i politikave evropiane n
shtjet e energjis n ndrtesa. Metodologjia e krkimit mbshtetet mbi njohjen e thelluar
t tipologjis dhe teknologjis ndrtimore, njohjen e kontekstit dhe nevojave aktuale t
ktyre ndrtesave, studimin e mbshtjellses s tyre, vlersimin e nevojave energjetike dhe
vlersimin e mundsive dhe skenarve t ndrhyrjeve pr riaftsim energjetik n to.
Vlersimi i gjendjes n rastet studimore sht br nprmjet analizs termografike me
pajisjen Testo 875i dhe programin Testo IRSoft Software, si dhe nprmjet monitorimit t
parametrave t ajrit me pajisjen Testo 435. Simulimet e performancs energjetike pr
skenart e hartuar jan kryer me motorin e simulimit termodinamik Energy Plus 4.0 t
integruar n programin Design Builder.
Gjetjet e krkimit konfirmojn nevojn pr ndrhyrje riaftsuese t performancs
energjetike t cilat do t mundsonin prmirsimin e cilsis s jetess s banorve. Kjo
nevoj shoqrohet n shumicn e rasteve me pamundsin ekonomike t banorve pr t
prballuar investimin e nevojshm si dhe me mungesn e instrumenteve pr realizimin e tij.
N kt kuadr, krijimi i modeleve t suksesshme pr nxitjen e iniciativs, pr incentivimin
dhe bashkfinancimin e projekteve t riaftsimit energjetik mbetet nj sfid aktuale. Punimi
synon t kontribuoj duke evidentuar prfundime dhe rekomandime q mund t prkthehen
n politika konkrete mbi shtjet e performancs energjetike t stokut ekzistues t
ndrtesave n trsi dhe banesave me panele t paraprgatitura n veanti.
Fjal kye: parafabrikat, banesa me panele t paraprgatitura, riaftsim energjetik,
performanc energjetike, mbshtjellse.
Summary [2]
Summary
he ability of the environment and of the existing infrastructure to cope with the needs
and development challenges of the society, is a key factor in the creation sustainable
development models. During the last 25 years, a series of processes that have
transformed the social, economic and urban systems have occurred in Albania. In this
context, the urban infrastructure and the inherited building stock results in limited abilities
to meet todays needs. Over 50% of the buildings in Albania have been built during the period
1945-1990. Being designed in a very different context from the one of today, these buildings
present problems related to energy performance, by influencing the comfort conditions and
health of the population.
The precast panel houses comprise apparently the most problematic part of the housing
stock in the country. In these buildings resides more than 2.5% of the Albanian population.
The building materials and construction technology, the low quality of construction and the
lack of maintenance, have resulted in a low energy performance that is mainly affected from
the high thermal exchange of the building envelope and the presence of humidity in it.
This research is focusses on the analysis of energy performance in the precast panel houses
in Tirana and in assessing opportunities for energy retrofit of these buildings. The study is
based on the approach and provisions of the Directive 2010/31/EU on energy performance
of the buildings, as a the main orienting document of European policies in energy issues in
buildings. The research methodology is supported on an in-depth analysis of the building
typology and technology, the understanding of the context and actual needs of the buildings,
the study of the envelope, the assessment of the energy needs of the buildings and possible
intervention scenarios for energy retrofit. The assessment of the current condition in the
case studies has been done through thermography by using the instrument Testo 875i and
Testo IRSoft Software, as well as by monitoring the air parameters through the measuring
device Testo 435. Energy performance simulations for the different scenarios has been
performed using the thermodynamic simulation engine Energy Plus 4.0 integrated in the
Design Builder interface.
The research findings confirm the need for energy retrofit interventions that would allow
improving the quality of life of residents. This need is accompanied in most of the cases by
the economic inability of residents to afford the necessary investment and by the lack of
instruments to perform it. In this context, the creation of successful models for encouraging
initiative, incentivising and co-financing of energy retrofit projects, remains a current
challenge. The work aims to contribute by highlighting conclusions and recommendations
that can be translated to policies on the performance of the existing stock of buildings in
general and the precast panel houses in particular.
Key words: prefabrication, precast panel houses, energy retrofit, energy performance,
building envelope.
Hyrje, Problemi, Objektivat [3]
KAPITULLI 1.
1. Hyrje, Problemi, Objektivat
1.1. Hyrje
Shqipria sot prballet me sfidat e zhvillimit dhe me nj transformim t vazhdueshm t
kontekstit ekonomik, social, kulturor dhe mjedisor. Ritmet e shpejta t ktij transformimi dhe
vshtirsit e hasura gjat nj procesi kaotik tranzicioni, kan krijuar nj model zhvillimor t
orientuar tek e tashmja dhe q nuk garanton prmbushjen e nevojave pr gjeneratat e
ardhshme. Kthimi i vmendjes tek zhvillimi i qndrueshm, sht sot parimi baz i nj modeli
t suksesshm, q do t mundsonte vazhdimsin n koh dhe performanc t sistemit
prmes t cilit funksionon shoqria e sotme.
Duke kthyer vshtrimin n zhvillimet e 25 viteve t fundit, vihet re nj transformim rrnjsor
i modelit shoqror dhe mnyrs s jetess. Gjithsesi, ky model zhvillohet mbi mjedisin dhe
infrastrukturn ekzistuese, q shpeshher, ka aftsi t kufizuara pr tu prshtatur me nevojat
e sotme. Mbi gjysma e ndrtesave t sotme n Shqipri, jan ndrtuar n vitet 1945 1990
(INSTAT, 2014). Kto ndrtesa, t projektuara pr nj standard t ndryshm nga ai i sotmi
shfaqin problematika t theksuara sidomos n raport me performancn energjetike dhe me
kushtet e komfortit.
Stoku i banesave sot n vend, n pjesn m t madhe, nuk i prgjigjet kritereve ndrtimore
bashkkohore q mundsojn cilsi jetese. Pa dyshim, q ktu nj rol t rndsishm luan
ajo pjes e stokut q sht ndrtuar nga shteti, n kushte emergjence, pr tu prballur me
problemet e strehimit gjat periudhs 1945 1990. N kt aktivitet t gjat ndrtimor,
prioritet ishte ndrtimi i shpejt dhe me kosto t ulta pr t mundsuar strehim n mas
dhe pr ta zgjidhur problemin nga pikpamja sasiore. Pikrisht kto ndrtesa, sot jan nj
problem real jo vetm pr standardet e jetess n vend, por edhe pr ndikimin q shkaktojn
n shndetin e banorve t tyre. N rang vendi, panorama e problemeve t banimit paraqitet
mjaft komplekse. N 22 % t banesave ngrohja sht e pamjaftueshme, n 13 % shfaqet
prania e lagshtis ndrsa rreth 10 % kan dyer e dritare n kushte t kqija (INSTAT, 2014).
Megjithse problematikat n kushtet e banesave lidhen edhe me gjendjen ekonomike t
banorve, faktori kryesor q ndikon n cilsin e jetess mbeten vet ndrtesat, teknologjia
e tyre ndrtimore dhe amortizimi.
Performanca energjetike e stokut t banesave sht nj problem i cili bhet prezent do dit
e m tepr. Banesat sot konsumojn rreth 23 % t energjis s prgjithshme n vend dhe
gjithashtu jan prgjegjse pr 47 % t konsumit t energjis elektrike1. Megjithse konsumi
i energjis n banesa sht m i ult se mesatarja e vendeve Evropiane (26.28%), kjo shifr
nuk i referohet aspak kushteve t ndrtesave dhe performancs s tyre energjetike.
Padyshim q nj vler e till lidhet me prdorimin e reduktuar t energjis pr shkak t
T dhnat i referohen konsumeve energjetike n vitin 2008.

gjendjes ekonomike, me kushtet e favorshme klimatike t Shqipris si dhe me rolin q luajn
sektor t tjer n konsumin e prgjithshm energjetik n vend.
Plani kombtar i veprimit pr efiencn e energjis 2011-2018 parashikon nj seri masash
pr reduktimin e konsumit energjetik n banesa si: izolimi termik i stokut t banesave, njohja
dhe prdorimi i skemave t ngrohjes qendrore dhe lokale, prdorimi i sistemeve diellore pr
ngrohjen e ujit sanitar, prdorimi i pajisjeve elektrike t etiketuara dhe prdorimi i llambave
efiente. Deri m sot (2016) kto masa mbeten ende n hapa fillestare. Mbetet pr t par
efektiviteti i Planit mbi konsumin e prgjithshm n banesa, ndrkoh q rezultati i aplikimit
t ktyre masave mund t mos tejkaloj nevojn n rritje pr energji. Gjithashtu, edhe nse
do t kishte rritje t performancs energjetike t ndrtesave apo pajisjeve, pritshmria sht
q kjo t shkoj pjesrisht n favor t kushteve m t mira t komfortit n banesa pa
shkaktuar ulje t ndjeshme t sasis s energjis t konsumuar.
Duke vlersuar problemin n kontekstin evropian, Shqipris i paraqiten sfida me t cilat
duhet t prballet n afate t shkurtra pr shtjen e performancs energjetike n ndrtesa.
Si vend me statusin kandidat pr antarsimin n Bashkimin Evropian, Shqipria duhet t
ndjek orientimin e prgjithshm t politikave evropiane duke prshtatur legjislacionin dhe
instrumentet e tjer t orientimit t zhvillimit. N lidhje me ndrtesat dhe shtjet e
energjis n to, Parlamenti dhe Kshilli i Evrops kan hartuar Direktivn 2010/31/EU mbi
performancn energjetike t ndrtesave. Kjo direktiv, rishikon at t vitit 2002, duke
prcaktuar dhe orientuar qasjen kundrejt konsumit energjetik n ndrtesa pr vendet
antare t BE, n kuadrin e reduktimit t prgjithshm t konsumit energjetik, n prputhje
me Protokollin e Kyotos dhe Konventn kuadr t Kombeve t Bashkuara pr ndryshimet e
klimatike. Gjithashtu, kjo direktiv prputhet me angazhimin e reduktimit brenda vitit 2020
t gazeve q shkaktojn efektin serr n masn 20% (EU, 2010).
Direktiva 2010/31/EU parashikon nj seri veprimesh q shtetet antare duhet t marrin pr
t rritur performancn energjetike n vendet e BE. N raport me ndrtesat ekzistuese,
Direktiva parashikon ndrhyrjen pr rritjen e performancs energjetike n raste t kryerjes
s rinovimeve t konsiderueshme n ndrtes. N t tilla raste, ndrhyhet n prmbushjen
e krkesave minimale t paracaktuara nga do shtet pr performancn energjetike nse kjo
sht e mundshme teknikisht, funksionalisht dhe ekonomikisht. Gjithashtu, sht detyr e
vendeve antare t BE q t nxisin rinovimet e stokut me masa kundrejt performancs s
energjis, si dhe t ofrojn incentivat e nevojshme pr kt proces (EU, 2010).
Shum pak sht br n Shqipri deri m sot pr performancn energjetike t ndrtesave.
Teknologjia ndrtimore ka avancuar vetm n vitet e fundit, ku izolimi termik dhe projektimi
i mbshtjellses s ndrtess ka filluar t marr vmendje t veant. Tentativa e par pr
t marr masa pr shtjet e performancs energjetike n ndrtesa sht Ligji Nr. 8937 pr
ruajtjen e nxehtsis n ndrtesa, Dt. 12 Shtator 2002, q s bashku me aktet nnligjore t
hartuara n vitin 20032, sanksionon vlerat minimale t humbjeve vllimore t nxehtsis me
transmetim. Ky ligj nuk gjeti asnjher zbatim, her nga vshtirsia q paraqet metodologjia
e llogaritjes dhe kontrolli i saj, her sepse tregu i ndrtimit ishte i paprgatitur pr nj hop
2
Vendim i Kshillit t Ministrave Nr.38, Dt. 16 Janar 2003 pr miratimin e normave, t rregullave dhe
kushteve t projektimit dhe t ndrtimit, t prodhimit dhe ruajtjes s nxehtsis n ndrtesa.

cilsor q do t sillte edhe rritjen e kostove. Gjithsesi, vitet e fundit, me uljen e ritmeve t
ndrtimit dhe me rritjen e konkurrencs vihet re nj lvizje e tregut t ndrtimit n materialet
dhe teknologjit e prdorura pr izolimin termik n mbshtjellsen e ndrtesave. Sot,
sidomos n Tiran, vrehet nj rritje e krkess dhe oferts pr ndrtesa me izolim termik
q shoqrohet me nj prmirsim t prgjithshm t cilsis n ndrtim. Ndrkoh q tregu
privat ka avancuar n cilsin e ndrtimit, sektori publik vazhdon t ndrtoj me kosto t
ulta dhe pa asnj kujdes t veant kundrejt performancs energjetike.
Stoku i banimit, si pjesa drrmuese e stokut t ndrtesave, karakterizohet nga ndrtime q
nuk prmbushin pritshmrit mbi performancn energjetike dhe rrjedhimisht as ato pr
kushtet e komfortit. N kt kndvshtrim, cilsia e jetess dhe standardet e banimit ln
mjaft pr t dshiruar. Tradita e t ndrtuarit lir dhe shpejt, vazhdoi edhe pas viteve 90 kur
nevoja pr strehim ishte mjaft e lart, sidomos n qendrat e mdha urbane. Gjithsesi,
problem kryesor mbeten banesat e ndrtuara n periudhn 45-90 ku, prve teknologjis
ndrtimore, gjendjen e rndon edhe amortizimi i tyre.
Procesi i riaftsimit energjetik t stokut t banesave sht nj problem aktual i cili barriern
kryesore ka pamundsin ekonomike pr investim nga banort dhe mungesn e incentivave
nga strukturat publike. Gjithashtu, mungesa e praktikave t suksesshme dhe e informacionit
mbi masat q mund t merren n ndrtesat ekzistuese, bn q interesi mbi ndrhyrjet
riaftsuese t jet ende i ult.
Eksperiencat botrore ka vrtetuar se konsumi i energjis n ndrtesat e reja mund t
reduktohet 30-50 % duke prdorur teknologjit tradicionale dhe pa rritur ndjeshm koston
e investimit. N rastin e riaftsimit t ndrtesave ekzistuese t banimit, periudhat e kthimit
t investimit jan t gjata dhe pr t br atraktiv realizimin e tyre jan t nevojshme
incentivat shtetrore. Pr mbshtetjen e ktij procesi, sht e nevojshme t ndrtohet nj
korniz ligjore, financiare dhe organizative q t mund t kaprcehen barrierat, t rritet
interesi i banorve dhe efikasiteti i investimit. N disa vende t Evrops, financimi shtetror
pr ndrhyrje pr prmirsimin e performancs s energjis n banesat kolektive, varion nga
10 % (Estoni) deri n 40-50 % (Hungari, Lituani, Sllovaki). Ky financim ju mundsohet
asambleve t bashkpronarve prgjithsisht mbi baza konkurrimi. (UNECE, 2013).
N stokun e banesave kolektive, padyshim, banesat me panele t paraprgatitura jan ndr
m problematiket n raport me performancn e energjis. Kjo vjen si shkak i teknologjis s
tyre t ndrtimit, amortizimit dhe mungess s mirmbajtjes, faktorve social-ekonomik
etj. N kt disertacion, analizohet gjendja e ksaj tipologjie t banesave kolektive n Tiran
pr t vlersuar mundsit pr ndrhyrje pr riaftsimin energjetik t tyre. Krkimi
mbshtetet mbi eksperiencn evropiane n shtjet e energjis n ndrtesa dhe synon t
ofroj nj vlersim pr t ardhmen e banesave me panele t paraprgatitura n kontekstin
specifik t Tirans.
1.2. Problemi
Banesat me panele t paraprgatitura filluan t eksperimentoheshin n vitet 70 si nj
zgjidhje e shpejt pr problemin e strehimit. Ndrtimi i tyre u krye me ritme intensive n vitet
80 ku n mbar vendin u montuan rreth 20 000 apartamente. Nga ana teknologjike,

ndrtesat prbhen nga panele betoni t prodhuara n fabrik dhe t montuara n vend.
Pikrisht betoni sht nj ndr problematikat kryesore q paraqesin kto ndrtime, pr
shkak t prcjellshmris t lart termike dhe humbjeve t konsiderueshme t nxehtsis q
shkakton. Nj tjetr problem paraqitet nga urat e shumta termike q shfaqen n bashkimin
midis paneleve t betonit, q shpeshher, prve ndikimit n humbjet e nxehtsis, kthehen
edhe n problem pr infiltrimin e lagshtis n mbshtjellsen e ndrtess.
Amortizimi dhe mungesa e mirmbajtjes kan br q problematikat q shfaqin banesat e
parafabrikuara t amplifikohen. Pas privatizimit t tyre n fillimin e viteve 90, mirmbajtja
dhe kujdesi ka qen n prgjegjsi t banorve. N mbi 20 vite, ndrhyrjet kan qen vetm
n nivel individual dhe kryesisht n pjesn e brendshme t baness.
Sot, banesat me panele t paraprgatitura karakterizohen nga mungesa e kushteve t
komfortit dhe humbje t mdha nxehtsie. Kto parametra lidhen drejtprdrejt me cilsin
e jetess dhe shndetin e banorve n kto ndrtesa. Banort q jetojn n to, prgjithsisht
kan t ardhura mesatare dhe t ulta dhe nuk mund t prballojn pagesa t larta pr
energjin dhe investime t mdha pr rinovimin e ndrtesave. Gjithashtu, asamblet e
bashkpronarve nuk jan funksionale dhe vendimmarrje t rndsishme n kto ndrtesa
jan mjaft t vshtira t dakordsohen.
Pa dyshim q kushtet e stokut t banimit n prgjithsi dhe banesave parafabrikate n
veanti jan t paprputhshme me standardet e sotme t jetess. T gjendur prball ksaj
situate skenart pr prmirsimin e ksaj gjendjeje jan dy: shembje dhe rindrtim ose
ndrhyrje pr rinovimin dhe riaftsimin energjetik t tyre. Skenari i shembjes dhe rindrtimit
t ndrtesave, padyshim q ka kosto m t larta dhe shoqrohet me nj mekanizm
kompleks ku shteti ka nj rol aktiv dhe koordinues n partneritet me pronart e banesave
dhe me investitor t mundshm. Kushti kryesor q do t impononte kt skenar do t ishin
problematikat e qndrueshmris t ndrtesave dhe rreziku pr jetn e banorve. Duke
konsideruar se mosha e banesave t parafabrikuara sht rreth 25-35 vjeare, duke qen se
nuk jan konstatuar probleme qndrueshmrie me rrezikshmri t lart dhe duke vlersuar
kapacitetet ekonomike t banorve por edhe t shtetit t limituara, alternativa m reale do
t ishte ndrhyrja pr rinovimin dhe riaftsimin energjetik t ndrtesave.
N kt kuadr, ndrhyrjet riaftsuese jan zgjidhja m e prshtatshme pr problemin e
cilsis s banimit dhe performancs energjetike n ndrtesat me panele t parafabrikuara.
Nse kto ndrhyrje vijn t integruara me prforcime t strukturs, efikasiteti i ndrhyrjes
rritet, duke sjell nj riaftsim energjetik dhe struktural, duke prmirsuar performancn e
ndrtess dhe duke rritur jetgjatsin e saj. N do rast, ndrhyrjet q aplikohen n
mbshtjellsen e ndrtess, jan nj mundsi e mir edhe pr rinovimin e peizazhit urban.
N kt studim do t ndalemi vetm n aspektin energjetik duke neglizhuar problematikat e
mundshme strukturale q mund t ken ndrtesa t tilla. Duke qen se ndrhyrjet pr
riaftsim energjetik jan drejtprdrejt t lidhura me klimn, konteksti q do t studiohet
sht limituar n qytetin e Tirans, ku ndodhen edhe numri m i madh i banesave t
parafabrikuara.

Procesi i riaftsimit energjetik t stokut t banimit sht ende n hapat e par. Ky proces
prballet me sfida dhe barriera t ndryshme q burojn nga konteksti social, ekonomik dhe
ligjor.
BARRIERA
Vlera e investimit
mim i energjis
Mungesa e incentivave
Stoku i
banesave me
panele t
paraprgatitu
ra n Tiran
Kushtet klimatike
Mungesa e
informacionit,
praktikave t
suksesshme dhe
skemave t financimit
Riaftsim
energjetik
dhe kushte
komforti
Mangsit ligjore
Sjellja kundrejt
energjis
Bashkpronsia
PROCESI
Figura 1: Barrierat n procesin e rinovimit energjetik
Barriera kryesore sht pamundsia ekonomike pr investim n vlera t konsiderueshme t

banorve t ndrtesave me panele t paraprgatitura. Gjithashtu edhe mimi i energjis
rezulton t jet relativisht i ult, gj q zgjat kohn e kthimit t investimit nga kursimi i
energjis. Klima e Tirans, sidomos gjat dimrit nuk konsiderohet ekstreme, dhe si e till,
kursimet e energjis n rast ndrhyrjesh rezultojn m t vogla se n vendet me dimr t
ftoht. Incentivat shtetror n kt drejtim thuajse mungojn dhe popullata rezulton me
informacion t pamjaftueshm mbi shtjen e energjis n ndrtesa. Mungojn praktikat e
suksesshme q mund t nxisin iniciativn e banorve. Skemat e financimit t ofruara nga
bankat nuk jan mjaftueshm atraktive. Legjislacioni gjithashtu nuk ka masa shtrnguese dhe
orientuese pr stokun ekzistues t banesave. Nj tjetr faktor sht edhe sjellja e individit
kundrejt energjis, ku pr shum koh, vihet re tendenca pr kursim duke sakrifikuar cilsin
e jetess. S fundmi, sht bashkpronsia mbi ndrtesat e banimit kolektiv q vshtirson
vendimmarrjen e prbashkt pr investim.

Krkimi i instrumentave dhe mekanizmave pr brjen e barrierave t msiprme prbn
edhe kuadrin ku vendoset ky krkim. Identifikimi i ndrhyrjeve t mundshme efikase duke
vlersuar kontekstin aktual do t mund t kontribuonte n hartimin e politikave pr
rinovimin dhe riaftsimin n prgjithsi t stokut t banesave. Gjithsesi duhet pasur parasysh
q procese t tilla rezultojn efikase vetm n rastin e aplikimit t politikave incentivuese.
1.3. Objektivat
Objektivi kryesor i ktij krkimi sht vlersimi i performancs energjetike t banesave me
panele t paraprgatitura n Tiran dhe evidentimi i mundsive dhe alternativave pr
ndrhyrje riaftsuese n to. N nj kontekst m t gjer, qllimi sht krijimi i qasjeve dhe
instrumenteve q ndihmojn dhe promovojn procesin e riaftsimit energjetik t stokut t
banesave duke kontribuuar n prmirsimin cilsor t ambientit fizik dhe atij social.
Vlersimet e ktij krkimi jan specifike dhe mbulojn vetm rastin e banesave me panele t
paraprgatitura n Tiran duke u lidhur drejtprdrejt me klimn dhe kontekstin socialekonomik.
Pyetjet kryesore mbi t cilat mbshtetet krkimi paraqiten n vijimsi:
-
Cila sht performanca energjetike e banesave me panele t paraprgatitura n

Tiran?
Si jan kushtet e komfortit n to dhe cilt jan faktort kryesor q ndikojn n kto
kushte?
Cili sht niveli m i prshtatshm i ndrhyrjeve riaftsuese pr t pasur raporte
optimale kosto / prfitim?
Si mund t inkurajohen ndrhyrjet pr riaftsimin energjetik t banesave me panele
t paraprgatitura n Tiran?
Prgjigjet e ktyre pyetjeve jan shpeshher mjaft komplekse dhe varen nga faktor t
shumfishte. Pr kt arsye, fillimisht sht zhvilluar nj njohje dhe analiz e hollsishme e
kontekstit n t cilin kryhet krkimi pr t vijuar m pas me studimin metodologjik.
1.4. Struktura e tezs
Puna krkimore n kt disertacion mbshtetet n nj proces disavjear hulumtimi dhe
studimi mbi ndrtesat me panele t paraprgatitura. Metodologjia e krkimit ka ndrthurur
disa linja q konsistojn n:
-
njohje dhe studim i sfondit teorik dhe eksperiencs ndrkombtare

njohje dhe studim e eksperiencs shqiptare
njohje dhe studim i kuadrit ligjor
studim i materialeve arkivore
njohje e drejtprdrejt e problemit nprmjet rilevimit dhe studimit n vend t
problematikave
hartim i pyetsorve dhe zhvillim i intervistave
monitorim periodik i parametrave t ajrit dhe analiz termografike e ndrtesave ne
rastet studimore

-
vlersim analitik i rasteve studimore

simulim i performancs energjetike nprmjet programeve t avancuara
kompjuterike
Disertacioni sht paraqitur dhe strukturuar n tet kapituj, prmbajtja e t cilve paraqitet
n vijim:
Kapitulli 1 Hyrje, problemi, objektivat. N kt kapitull bhet nj parantez e krkimit ku
prcaktohen konteksti, prmbajtja, qllimet dhe mjetet q jan prdorur gjat hulumtimit.
Gjithashtu, ktu bhet edhe nj prshkrim i prmbledhur i metodologjis t krkimit si dhe
strukturs s disertacionit.
Kapitulli 2 Banesat me pllaka t paraprgatitura. Ky kapitull paraqet krkimin mbi
tipologjin e banesave me pllaka t paraprgatitura. N t ka nj prmbledhje t historikut
t zhvillimit t ksaj tipologjie si dhe nj analiz t teknologjis ndrtimore dhe gjendjes s
sotme fizike t ktyre banesave. Materialet e paraqitura jan pjes e nj krkimi m t gjer
q mbshtetet n studimin e fondit arkivor t Arkivit Qndror Teknik t Ndrtimit si dhe n
analizn e kryer n terren pr banesat e parafabrikuara n Tiran.
Kapitulli 3 - Aspekte t konsumit energjetik n banesat me pllaka t paraprgatitura n
Tiran. Njohja me aktivitetin n banesat e parafabrikuara n Tiran u krye nprmjet
realizimit t nj pyetsori q synonte mbledhjen e t dhnave mbi banort, aktivitetin ditor,
kontekstin social dhe ekonomik, kushtet e komfortit, pajisjet e prdorura, kushtet fizike t
ndrtesave etj. Gjetjet dhe rezultatet e pyetsorit jan paraqitur n kt kapitull dhe
shrbejn si baz pr krijimin e modeleve t vlersimit t performancs energjetike.
Kapitulli 4 - Raste studimore mbi ndrhyrjet e riaftsimit energjetik n Shqipri. Eksperienca
e deritanishme shqiptare n ndrhyrjet pr riaftsimin energjetik t stokut t banesave sht
paraqitur n kt kapitull nprmjet nj analize t rasteve t identifikuara. Ktu jan
evidentuar problematikat e hasura dhe jan vlersuar politikat e ndjekura deri m sot.
Kapitulli 5 - Analiz e gjendjes ekzistuese n banesat me pllaka t paraprgatitura Rast
studimor. N kt kapitull jan analizuar dy raste studimore n qytetin e Tirans t
monitoruara gjat nj viti. Nprmjet analizs termografike, matjeve t parametrave t ajrit,
llogaritjeve dhe vzhgimeve t gjendjes ekzistuese, jan nxjerr vlersime mbi problematikat
e prgjithshme, performancn e mbshtjellses, urat termike dhe problemet e kondensimit.
Kapitulli 6 - Vlersimi i performancs energjetike sipas standardit kombtar Rast studimor.
N vijim t analizs mbi performancn energjetike t banesave t parafabrikuara n Tiran,
sht br vlersimi i humbjeve vllimore t nxehtsis me transmetim sipas metodologjis
s prcaktuar n legjislacionin lokal. Ky vlersim evidenton performancn e ult energjetike
t rasteve t studiuara dhe evidenton nevojn pr ndrhyrje riaftsuese n kto ndrtesa.
Kapitulli 7 - Vlersim i ndrhyrjeve t mundshme Rast studimor. Bazuar n njohjen dhe
vlersimin paraprak t performancs energjetike n banesat e parafabrikuara, si dhe duke u
mbshtetur n nj analize social-ekonomike, u hartuan skenar t mundshm t ndrhyrjeve
riaftsuese. Kto skenar u testuan nprmjet programeve t avancuara kompjuterik pr
simulimet energjetike, duke evidentuar edhe efektshmerin e tyre n rastin e banesave me

panele t paraprgatitura n Tiran. N kt kapitull, paraqiten rezultatet e simulimeve si
dhe nj analiz e prgjithshme e mundsive pr realizimin e ktyre ndrhyrjeve.
Kapitulli 8 Prfundime. N kt kapitull paraqitet nj prmbledhje e rezultateve t krkimit
duke u prqendruar n prfundimet e arritura. Mbshtetur mbi kto rezultate jan formuluar
propozimet dhe rekomandimet kryesisht mbi shtjen e riaftsimit energjetik n banesat e
parafabrikuara n Tiran, por edhe mbi qasjen kundrejt problemit t performancs s
energjis n stokun e banesave n vend.
Banesat me pllaka t paraprgatitura [11]
KAPITULLI 2.
2. Banesat me pllaka t paraprgatitura
2.1. Vshtrim historik
N fundin e viteve 70, problemi i strehimit n Shqipri ishte mjaft i theksuar. Banesat
ndrtoheshin kryesisht nga ndrmarrjet shtetrore dhe numri i tyre ishte i pamjaftueshm,
sidomos n qendrat urbane. Stoku ekzistues i banesave ishte i mbipopulluar. Banesa t
projektuara pr nj familje, shpeshher ishin t populluara nga dy apo m shum familje. Pr
t kuptuar drejt situatn, duhet theksuar se edhe standardet e projektimit t banesave n
at koh ishin mjaft minimale dhe nuk mund t prballonin kapacitete t shtuara.
Gjendja ekonomike e vendit pas nj vet-izolimi t gjat paraqitej e vshtir. Pas prishjes s
marrdhnieve me Bashkimin Sovjetik e m von me Kinn do gj duhet ta prodhonim me
forcat tona megjithse kapacitetet ishin minimale. Padyshim q edhe sektori i ndrtimit ishte
pjes e krizs s nj shoqrie q kishte filluar t jepte shenjat e para t kolapsit.
Banesat kolektive me pllaka betoni t paraprgatitura u propozuan si nj zgjidhje ndaj
problemit t strehimit n vend. Kjo tipologji ishte eksperimentuar gjersisht n periudhn e
pas lufts s dyt botrore n Evrop. Eksperienca e Bashkimit Sovjetik q propozoi
Hrushiovka-t 3 ne vitet 60, shembuj t ngjashm n bllokun lindor si dhe projektet e
strehimit me banesa t parafabrikuara n Kin nxitn arkitektet dhe inxhiniert vendas t
zgjidhnin kt model pr tu prballur me problemin e strehimit.
Figura 2: Tipi i baness s eksperimentuar n mesin e viteve 70 (Burimi: Arkivi qendror

teknik i ndrtimit)
Hrushiovka [Khrushchyovka] Banesa me panele betoni t paraprgatitura t ndrtuara n BRSS

n fillimin e viteve 60 gjat qeverisjes s Nikita Krushchev

Prshtatja e projekteve modulare dhe parafabrikimi i paneleve do t mundsonin prodhimin
me kosto t reduktuar dhe ne koh m t shkurtr t njsive t banimit t cilat do t
montoheshin n mbar vendin. N mesin e viteve 70 ishin br provat e para me modele
eksperimentale (Figura 2).
Gjat viteve 1978-1979 u zhvilluan testet e para t nj fabrike q u soll nga Kina (Bego, 2009).
Ky proces u asistua fillimisht nga specialistt kinez. Pikrisht kjo fabrik do t prodhonte n
rreth dymbdhjet vite banesat e parafabrikuara q u montuan n t gjith vendin.
Fabrika, e cila ndodhej n Tiran n Kombinatin Josif Pashko, kishte nj kapacitet prej 2000
apartamentesh n vit. Transporti i paneleve n Tiran kryhej me automjete dhe rimorkio t
posame (Figura 3), ndrsa n qytete t tjera ai mundsohej nprmjet rrjetit hekurudhor.
Vagon t veante ishin prshtatur pr t mundsuar ngarkimin e pllakave si dhe transportin
e tyre prmes linjave hekurudhore pa psuar dmtime.
Figura 3: Transporti i paneleve n kantier (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit)
Pr shkak se prodhimi i paneleve ishte i prqendruar n Tiran kostoja e ndrtimit ndikohej

ndjeshm nga kostoja e transportit n varsi t qytetit dhe vendndodhjes s sheshit t
ndrtimit. Jo gjithmon kjo kosto rezultonte m e ult sesa mnyra tradicionale e ndrtimit.
Gjithsesi n do rast, koha e ndrtimit reduktohej ndjeshm. Pr nj seksion tip me 45
apartamente rezulton q koha e ndrtimit t reduktohej n tre muaj n raport me nj seksion
t ngjashm q do t krkonte nnt muaj t ndrtohej me teknikat tradicionale. Sipas
informacioneve t publikuara n dokumentart e kohs thuhet se nj skuadr prej pes
puntorsh mund t montonte deri n dy apartamente n dit ndrkoh q nj vin mund
t montonte 40 apartamente n muaj (Meksi, 1988).
Mendohet se n mbar vendin jan montuar rreth njzetmij apartamente n mbi njzet
qendra urbane. N Tiran banesat me pllaka t paraprgatitura jan ndrtuar n nnt zona
t cilat fillimisht kan qen periferike ndrkoh q sot si pasoj e ekspansionit t qytetit
paraqiten mjaft mir t integruara me strukturn urbane t tij. Sot rreth 6% e popullsis s
kryeqytetit mendohet se jeton n banesa me pllaka betoni t paraprgatitura4.
Prllogaritje e prafrt e autorit

Kostoja e ndrtimit sipas preventivave t gjetur n arkiva5 sht rreth 380 Lek / m (1980)
q sot korrespondon me nj vler rreth 19.000 Lek6. Duhet marr parasysh q n kt vler
nuk sht e prfshir kostoja e transportit.
Problemet kryesore q shfaqn banesat me pllaka t paraprgatitura ishin humbjet e mdha
termike si dhe prania e lagshtis. Kto problematika lidheshin me betonin si materiali baz
n realizimin e paneleve t fasads, me shkalln e ult t izolimit termik n perimetrin e
jashtm t ndrtess si dhe me fugat e bashkimit t paneleve t fasads.
N aspektin estetik, kompozicional dhe urban u shfaq problemi i monotonis pr shkak t
prsritjes s moduleve t fasadave. Qysh hert, profesionistt ishin t ndrgjegjshm pr
problematikn q do t shfaqej n qytetet tona nga shumfishimi i moduleve t
parafabrikuara t banesave. Petraq Kolevica shprehet kshtu n artikullin e tij Ndrtim q e
zbukurojm, apo bukuri q e ndrtojm n gazetn Zri i Popullit n 19 Mars 1972:
Arkitekturs son tani po i del n horizont nj tjetr rrezik pr monotoni, t cilin nuk duhet
ta ln t na futet n liman. Ktu e kemi fjaln pr monotonin q mund t sjellin ndrtimet
e ardhshme t banesave me pjes t montueshme t parafabrikuara.
Monotonia ishte nj mim q duhej paguar pr t mundsuar ndrtimin me ritme t shpejta
t banesave pr tju prgjigjur nevojave t emergjente pr strehim. Ky problem u tentua t
zgjidhet nprmjet prdorimit t skemave t ndryshme t vendosjes urbane si dhe
variacioneve n trajtimin e veshjes s fasadave (Figura 4).
Figura 4: Variante t trajtimit t fasadave (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit)
I.S.P. Nr.1 (20 Gusht 1984). Preventivi i banesave parafabrikat vetm pr qytetin e Tirans me
mimet 1981-85. [Preventiv]. Arkivi qendror teknik i ndrtimit.
6
Prllogaritje e prafrt e autorit

2.2. Zgjidhja arkitektonike
Banesat me pllaka t paraprgatitura hasen n katr module planimetrike q jan mjaft t
ngjashme n skem dhe n elementt ndrtimor. Kto module kan dy faqet ansore
kallkan dhe ndrtoheshin kryesisht t bashkngjitura duke u kombinuar n skema lineare. Ne
bashkimin n knd t dy ndrtesave t parafabrikuara jan prdorur module lidhse me
sistem strukturor betonarme dhe me muratur me tulla. Kjo mnyr mundsonte nj larmi
m t madhe te zgjidhjeve urbane dhe arkitektonike si dhe fleksibilitet gjat projektimit pa
pasur t nevojshme krijimin e seksioneve t veant q do t krkonin prodhimin e tipave t
rinj t pllakave t paraprgatitura (Figura 5).
Figura 5: Bashkim i seksioneve t parafabrikuara n knd nprmjet strukturs betonarme

me mure tulle (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit)
Lartsia e ndrtesave prgjithsisht sht nga pes deri n gjasht kate me nj lartsi kati
prej 280 cm (solet solet). Skema e organizimit t seksioneve t ndrtess prbhet nga
nj nyje vertikale qarkullimi ku sht pozicionuar blloku i shkallve rreth s cils organizohen
dy ose tre apartamente. Shkalla sht me dy rampa dhe dy sheshpushime. Nj sheshpushim
mundson hyrjen n apartamentet e katit, ndrsa sheshpushimi i ndrkatit sht n trajt
lozhe dhe ka kontakt t drejtprdrejt me ambientin e hapur.
Apartamentet kan dhom dite me aneks dhe ballkon / lozh, nj ose dy dhoma gjumi, nj
nyje higjeno-sanitare me ndriim natyror dhe nj depo. Siprfaqet e ktyre njsive jan nga
54 76 m.
N prgjithsi, n aspektin funksional dhe n siprfaqet e banimit, kto apartamente
propozojn kushte t prmirsuara jetese n raport me standardet e banesave t ndrtuara
deri n mesin e viteve 70. Apartamentet kan ventilim t mir natyror. Dimensionet e
dhomave jan t bollshme n raport me mobiliet dhe mnyrn e jetess n ato vite. Dhoma
e dits sht me aneks. Gjithashtu n aspektin urbanistik zgjidhjet jan prgjithsisht
efektive dhe mundsojn diellzim t mir, hapsir publike dhe rekreative si dhe hapsir t
gjelbr

Seksionet e banesave me pllaka t paraprgatitura jan projektuar nga Instituti i Studimeve
e Projektimeve Nr.1 dhe ndahen n katr tipa kryesor t cilt mund t bashkngjiteshin
duke krijuar situata t ndryshme urbane. Kto tipa prshkruhen m posht:
2.2.1
Seksioni tip 1
Seksioni tip 1 ka nj planimetri drejtkndore me dy faqe kallkan q mundsojn

bashkngjitjen e tij me seksione t tjera. Ai prbehet nga dy apartamente n kat, nj 1+1 (54
m ) dhe nj 2+1 (72 m ). T dy apartamentet jan me aneks, kan orientim t dyanshm
dhe mundsojn ajrim t trthort. Tipi 1 gjendet i aplikuar n dy trajta, nj me ballkon dhe
nj me lozh. Ky seksion prkon me seksionin tip t baness hartuar nga Instituti Shtetror i
Projektimit t aprovuar ne vitin 1972 7
Figura 6: Planimetria e seksionit 1a (Burimi: Arkivi qend ror teknik i ndrtimit)
2.2.2
Seksioni tip 1a
Seksioni tip 1a sht mjaft i ngjashm me seksionin tip 1. Ai ka nj planimetri t rregullt me

perimetr t thyer dhe dy faqe kallkan. Tipi 1a ka t njjtn struktur organizimi dhe
prbehet nga dy apartamente n kat, nj 1+1 (54 m ) dhe nj 2+1 (76 m ) me orientim t
dyanshm. N raport me tipin 1, tipi 1a ofron nj zgjidhje kompozicionale m dinamike,
sidomos n skema urbane me ndrtesa lineare t bashkngjitura.
I.S.P. Nr. 1 (15 Prill 1980). AK-2. Shnime teknike. Banesa me panele t paraprgatitura. Sek. N.1.
[Shnime teknike t projektit]. Arkivi qendror teknik i ndrtimit.
Figura 7: Planimetria e seksionit 1a (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit)
2.2.3
Seksioni tip 2
Seksioni tip 2 ka nj planimetri kryesisht drejtkndore me dy faqe kallkan q mundsojn

bashkngjitjen e tij me seksione t tjera. Ai prbehet nga tre apartamente 1+1 me aneks, q
kan siprfaqe 58 m . Dy prej apartamenteve t pozicionuar n mnyr simetrike n skaje
t seksionit jan me orientim t dyanshm dhe mundsojn ajrim t trthort. Apartamenti
i pozicionuar n qendr ka vetm nj orientim. Edhe tipi 2 gjendet i aplikuar n dy trajta, nj
me ballkon dhe nj me lozh. Ky seksion sht aprovuar n Kshillin teknik t Ministris s
ndrtimit m 30.10.19798.
Figura 8: Planimetria e seksionit 2 (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit)
2.2.4
Seksioni tip 2a
Seksioni tip 2a ka nj planimetri mjaft t ngjashme me seksionin tip 2. Perimetri i planimetris

n kt seksion ka m shum thyerje sesa tipi 2, gj q mundson reduktimin e monotonis
n fasada. Seksioni 2a prbehet nga tre apartamente 1+1 n kat, q kan siprfaqe 58 m .
8
I.S.P. Nr. 1 (15 Prill 1980). AK-2. Shnime teknike. Banesa me panele t paraprgatitura. Seksioni 2.
[Shnime teknike t projektit]. Arkivi qendror teknik i ndrtimit.

Dy prej apartamenteve t pozicionuar n skaje t seksionit jan me orientim t dyanshm
dhe mundsojn ajrim t trthort. Apartamenti i pozicionuar n qendr ka vetm nj
orientim.
Figura 9: Planimetria e seksionit 2a (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit)
2.3. Aspekte teknologjike

N aspektin teknologjik, banesat me pllaka t paraprgatitura konsistojn n element n
trajt panelesh betoni t armuar q prodhoheshin n uzin dhe m pas transportoheshin n
sheshin e ndrtimit pr tu montuar. Panelet armoheshin dhe derdheshin n kallpe metalike
dhe m pas trajtoheshin sipas teknologjis prkatse. Transporti kryhej me mjete me
rimorkio t prshtatura pr t lehtsuar ngarkim-shkarkimin si dhe pr t minimizuar
dmtimet (Figura 3). Themelet e ndrtesave ndrtoheshin n vend me buto-beton te marks
100 kg / cm me 25% gur dhe kan nj thellsi rreth 1.3 m nn nivelin e toks. Panelet
pozicionoheshin me an t vinave n objekt sipas nj radhe t paracaktuar. Bashkimi kryhej
nprmjet saldimit t paneleve me njri-tjetrin si dhe me nj shtres lla-imento 1:2 t
prgatitur n vend q aplikohej n fugat horizontale dhe vertikale (Figura 10).
Pas montimit t strukturs kryheshin punimet e brendshme si hidroizolimi, instalimet
elektrike dhe hidraulike, shtrimi me pllaka, vendosja e dyerve dhe dritareve, lyerja e paneleve
n siprfaqen e brendshme, vendosja e korrimanove t shkallve etj. Duhet theksuar se nj
pjes e instalimeve vinin t integruara n panele.
Figura 10: Bashkim kndor i paneleve t jashtm (Burimi: Arkivi qendror teknik i
ndrtimit)
Sipas t dhnave t gjetura n Arkivin Qendror Teknik t Ndrtimit pr projektet e seksioneve

tip 1, 1a, 2 dhe 2a, rezulton se nj seksion ndrtese sht i prbr nga rreth 45-46 lloje t
ndryshme panelesh (Figura 11). Ato jan t grupuar n disa tipa sipas funksionit t tyre:
-
Panele t jashtm (PJ). Kto panele jan pllaka betoni t armuar 22 cm t trash dhe
formojn mbshtjellsen vertikale t ndrtess. Ato jan prbrs struktural t
ndrtess dhe njkohsisht kryejn edhe izolimin termik nprmjet shtresave t
peno-betonit q kan n brendsi. Paneli ka nj prbrje me shtresa (sandui).
Shtresa e peno-betonit ka nj trashsi prej 14 cm dhe sht i marks jo m pak se 4
kg / cm.
Panele mbajts (PM). Kto panele jan pllaka vertikale betoni t armuar 14 cm t
trash dhe jan pjes prbrse e strukturs s ndrtess. Ata jan t vendosur
kryesisht n drejtimin trthor t seksionit duke lidhur perimetrin gjatsor t formuar
nga panelet e jashtme. Kto panele realizohen me beton t marks 200 kg / cm.
Panelet ndars (PN). Kto panele jan pllaka vertikale betoni t armuar 10 dhe 14 cm
t trasha t cilat shrbejn pr ndarjen e zonave funksionale n brendsi t
banesave. Njkohsisht kto panele kan edhe rol prforcues duke u lidhur me
panelet e jashtme dhe ata mbajts.
Soletat (S). Soletat dhe soletat e tarracave (St) jan pllaka horizontale betoni t
armuar q shrbejn pr ndarjen e kateve si dhe pr lidhjen horizontale t
elementve struktural vertikal. Kto panele realizohen me mark betoni 150 200
kg / cm.
Gjithashtu pjes t paraprgatitura jan dhe rampat e shkallve, parapetet e ballkoneve /

lozhave, kornizat e tarracs si dhe blloqet e oxhakve.
Struktura e moduleve sht prllogaritur pr sizmicitet deri n 8 ball. Elementt e
parafabrikuar lidhen me njri tjetrin duke formuar nj struktur t prbr nga element
plane, horizontal (S) dhe vertikal (PJ, PM, PN) t cilt transmetojn ngarkesn deri n tok.
Figura 11: Tipat e paneleve pr ndrtimin e seksioneve 1 dhe 2 (Burimi: Arkivi qendror
teknik i ndrtimit)
2.4. Gjendja aktuale

Stoku i banesave t parafabrikuara sot vjen me mbi 20.000 apartamente t banuara (shifr e
prafrt) n mbar vendin t cilat kan nj mori problematikash q lidhen drejtprdrejt me
cilsin e jets t banorve n to. Pjesrisht nga standardet e ulta t projektimit e t
ndrtimit dhe pjesrisht nga mungesa e mirmbajtjes ky stok na paraqitet sot me kushte
kritike banimi. Ndr tipologjit e banimit kolektiv padyshim banesat me pllaka t
paraprgatitura ofrojn sot standardet m t ulta t komfortit dhe performancn m t
dobt n raport me konsumin energjetik. Pa dyshim q gjendja e tyre ndikon n standardet
e jetess dhe n shndetin e banorve dhe pr kt arsye duhet par me prioritet mundsia
pr ndrhyrje integrale riaftsuese n kto struktura. Meqense kto struktura nuk kan
prmbushur ende ciklin e tyre t jetess si dhe kostot e shembjes dhe rindrtimit t tyre do
t ishin t paprballueshme pr ekonomin vendase, skenari i riaftsimit shihet si mundsia
m reale q do t mund t ndikonte n zgjidhjen e problemit t parafabrikateve si dhe n
prmirsimin n trsi t standardeve minimale t banimit n vend.
Struktura urbane n blloqet e banimit me banesa t parafabrikuara paraqitet n nj situat
potencialisht t mir. Zonat kan prgjithsisht nj organizim t rregullt, dendsi relativisht
t ult (n raport me tendencat e zhvillimit sot) , sistem rrugor q mundson akses t mir si
dhe hapsir t lir dhe publike t bollshme. Shpeshher kjo hapsir rezulton t jet jo
funksionale dhe e pa mirmbajtur, simptom kjo tipike q shoqron hapsirn publike n
zonat e banimit t qyteteve tona. Duke qen se mungesa e cilsis s hapsirs publike sht
nj problem q nuk prek vetm zonat e banimit me banesa me panele t parafabrikuara,

prezenca e hapsirs s lir shihet si potencial pr t dhn zgjidhje funksionale dhe efikase.
Ky potencial q prgjithsisht mungon n zonat e banimit t zhvilluara pas viteve 90 rezulton
t jet nj faktor q mund t influencoj dukshm n cilsin e jets s banorve. Praktika e
aplikuar n qytetin e Tirans tregon se n zona banimi me parafabrikate ku ka pasur
investime n hapsirn e lir urbane, jan krijuar pole mjaft t suksesshme komunitare me
performanc t plqyeshme . Dizajni urban n kt rast kthehet n nj mjet mjaft t
fuqishm prmes t cilit mund t shfrytzohet maksimalisht potenciali q kan hapsirat e
lira pr tu transformuar n hapsira t suksesshme publike q mundsojn funksionalitet,
peizazh, aktivitet komunitar dhe ndjenje prkatsie. Pikrisht nprmjet nj projektimi t
kujdesshm mund t kryhet transformimi i hapsirs s publike t degraduar q ka qen
projektuar pr nj realitet tjetr urban dhe shoqror n nj model bashkkohor n prputhje
me nevojat e qytetit t sotm. Duke vlersuar klimn dhe stilin e jetess n vend ku
predominojn tiparet mesdhetare q e mbajn individin t lidhur fort me hapsirn publike,
pa dyshim q krijimi i hapsirave urbane t suksesshme brenda blloqeve t banimit do t
mund t ndikoj dukshm edhe n prmirsimin e cilsis s jetess pr banort e
parafabrikateve.
N aspektin funksional, zgjidhjet e propozuara pr katr tipat e parafabrikateve kan
prmirsime t dukshme n raport me banesat kolektive t ndrtuara deri n fillimin e viteve
70. Siprfaqet e banimit ishin m t bollshme si dhe prania e aneksit mundsonte nj
prdorim m efikas t zons s dits. Gjithashtu skema e organizimit t dhomave me
orientim t dyanshm garanton nj diellzim t plqyeshm pavarsisht orientimit si dhe
ventilim t trthort. Gjithsesi kto apartamente ishin t projektuara pr nj realitet tjetr
ku mnyra e jetess si dhe pajisjet e mobilimi ishin mjaft t ndryshme me ato t ditve t
sotme. Megjithat banesat parafabrikate kan mundur t prshtaten mjaft mir me nevojat
e sotme t jetess. Kuptohet q kjo aftsi prshtatjeje sht e lidhur drejtprdrejt me
siprfaqen e tyre m t madhe n raport me tipat e tjera t banesave kolektive t realizuara
deri n vitet 70. Vshtirsi n prshtatje kan hasur kryesisht anekset t cilt e kan t
pamundur t akomodojn t gjith gamn e pajisjeve q prmban kuzhina e sotme. Kjo
vshtirsi vrehet kryesisht tek apartamentet 2+1 t cilt shpeshher kan prdorur edhe
ballkonin / lozhn pr t zgjidhur nevojn pr hapsire.
Nj problem tjetr jan panelet e betonit t cilat ofrojn mundsi minimale pr ndrhyrjeje
pr t prshtatur planimetrin pr shkak t materialit prbrs si dhe rolit t tyre strukturor.
Kjo bn q apartamentet t mos ofrojn fleksibilitet pr ndrhyrje t brendshme. Mungesa
e mundsis pr ndrhyrje ndoshta sht shkaku i cili ka ekspozuar m pak blloqet e banimit
me parafabrikate ndaj transformimeve nprmjet shtesave dhe ndrhyrjeve t tjera
ndrtimore.
Duke qen se banesat me panele t paraprgatitura shfaqin problematika n raport me
kushtet e komfortit dhe standardin e prgjithshm t banimit, banort e ktyre ndrtesave
sot jan kryesisht nga shtresa shoqrore me t ardhura t mesme ose t ulta. Kjo e bn
akoma m t vshtir mundsin e ndrhyrjeve riaftsuese n kto ndrtesa n rast se do
t nevojitej kontribut financiar nga vet banort pr t kryer kto ndrhyrje. Nj barrier
tjetr pr kryerjen e ndrhyrjeve riaftsuese n ndrtesa sht dhe bashkpronsia mbi

ndrtesat dhe mos funksionimi i ligjit Nr. 10112 dt. 09.04.2009 pr Administrimin e
bashkpronsis n ndrtesat e banimit.
Nga ana ndrtimore tipologjia e banesave me pllaka t paraprgatitura paraqet nj nivel t
lart t humbjeve t energjis pr shkak t izolimit t dobt termik, infiltrimeve, amortizimit
t ndrtesave dhe mungess s mirmbajtjes. Shpeshher shfaqet edhe lagshtia pr shkak
t deprtimit t drejtprdrejt, kapilaritetit apo kondensimit. Pikat m kritike t ndrtesave
jan bashkimet (fugat) e paneleve t betonit si dhe dritaret e dyert n mbshtjellsen e
ndrtess. Gjithashtu mbshtjellsja karakterizohet nga humbje relativisht t larta termike
n t gjith perimetrin e saj. Si pasoj e ksaj performance t dobt termike, nivelet e
komfortit n banesa paraqiten problematike dhe energjia e nevojshme pr t krijuar kushtet
e komfortit sht mjaft e lart.
Pr shkak t pamundsis ekonomike pr shumicn e banorve pr t prballuar konsumin
e nevojshm t energjis pr krijimin e kushteve t komfortit, banort rezultojn t prballen
me temperatura dhe / ose nivele lagshtie jasht fashs s komfortit n periudhat e nxehta
dhe t ftohta t vitit. Ky fenomen ka sjell prshtatjen e aktivitetit t tyre n banes si dhe
t veshjes.
Sipas studimeve t kryera nga Organizata Botrore e Shndetsis sht vrtetuar se ka nj
influenc ende t pamatshme q shkakton ekspozimi ndaj temperaturave jasht fashs s
komfortit n shndetin e njeriut. Gjithashtu sht vrejtur edhe rritja e shkalls s
vdekshmris n dimr pr shkak t kushteve t banimit. Mendohet se 40% e rritjes s
vdekshmris n dimr lidhet pikrisht me kushtet n banesa (World Health Organization,
2007).
Referuar t dhnave t msiprme, nevoja pr ndrhyrje me qllim prmirsimin e kushteve
t komfortit n banesat e parafabrikuara nuk paraqitet thjesht si nevoj pr prmirsimin e
standardeve t jetess n prgjithsi por si nj nevoj pr t prmirsuar shndetin e
banorve n kto struktura. N gjetjen e zgjidhjes pr kt problem sht mjaft i
rndsishm edhe roli i shtetit si rregullator i interesave publike si dhe nxits i politikave pr
zhvillim dhe mirqenie.
Aspekte t konsumit energjetik n banesat me pllaka t paraprgatitura n Tiran [22]
KAPITULLI 3.
3. Aspekte t konsumit energjetik n banesat me pllaka t
paraprgatitura n Tiran
3.1. Hyrje
Banesat me panele t paraprgatitura, si u evidentua edhe n kapitullin 2, paraqesin kushte
problematike t komfortit kryesisht si rrjedhoj e shkmbimit t lart termik q ka ndrtesa
me ambientin. Rrjedhimisht nevojat pr energji n kto ndrtesa jan t larta dhe n
shumicn e rasteve kushtet e komfortit n banes nuk arrihen. N kt kapitull diskutohen
faktort q ndikojn n konsumin energjetik t banesave t parafabrikuara. Diskutimi
bazohet n t dhnat e marra nprmjet nj pyetsori t realizuar n Tiran n vitin 2013.
3.2. Metodologjia e mbledhjes s t dhnave
Pr t kuptuar m mir aspektet q lidhen me konsumin e energjis n banesat me pllaka t
paraprgatitura sht i nevojshme studimi i faktorve shoqror, ekonomik dhe kulturor
q ndikojn n marrdhnien midis prdoruesve dhe ndrtesave. Mnyrat dhe trajtat e
prdorimit t energjis, niveli i komfortit, kostot dhe mundsit pr investim pr rritjen e
performancs energjetike, u studiuan nprmjet nj pyetsori (shtojca 3) q synonte krijimin
e nj baze t dhnash, interpretimi i t cilave do t oj n identifikimin e faktorve ky q
mund t nxisin apo pengojn procesin e riaftsimit energjetik pr kt tipologji. Anketimi
studion vetm banesat me pllaka t paraprgatitura n Tiran n momentin e kryerjes s
studimit dhe nuk pretendon t gjeneroj t dhna prgjithsuese pr zona me realitete t
tjera ambientale, ekonomike dhe social-kulturore.
Anketimi u realizua midis datave 10.05.2013 dhe 20.06.2013. Gjat ksaj periudhe u kryen
gjithsej 82 anketime n trajtn e intervists me banor t ndrtesave me pllaka t
paraprgatitura n katr zona t Tirans. Przgjedhja e t intervistuarve ishte rastsore.
do pyetsor prmban t dhnat baz mbi adresn e ndrtess, emrin dhe kontaktet e t
intervistuarit si dhe datn e kryerjes s intervists.
Pyetsori prbhet nga 36 pyetje t grupuara n 6 seksione t specifikuara si m posht:
-
Kreu A: Ndrtesa. N kt seksion jan mbledhur t dhna mbi vitin e ndrtimit t

baness, numrin e kateve, pozicionin, tipin, orientimin si dhe siprfaqen e njsis t
banimit. Gjithashtu banort jan pyetur edhe pr ndrhyrjet e rikonstruksionit t
kryera n banes, duke u fokusuar kryesisht tek ndrhyrjet pr prmirsimin e
shkalls s izolimit termik dhe n zvendsimin e dritareve.
Kreu B: Pajisjet. Ky seksion i pyetsorit synon t mbledh informacion pr pajisjet e
prdorura n banes, llojin e tyre si dhe tipin e energjis t shfrytzuar. Mbledhja e
t dhnave prqendrohet n pajisjet e prdorura pr ngrohje, freskim, gatim,
ngrohjen e ujit si dhe ndriimin artificial t baness.

-
Kreu C: Prdorimi i apartamentit. Sjellja e banorve, mnyra e prdorimit t

apartamentit si dhe marrdhnia e ndrvarur mes tyre jan objektivi i pyetjeve t
ktij seksioni. Nprmjet intervistave synohet mbledhja e t dhnave mbi banesn,
pronsin e saj, numrin e banorve, moshn e tyre, kushtet e komfortit termik dhe
mnyrn e prdorimit t hapsirave dhe pajisjeve.
Kreu D: Konsumi. Ky seksion i pyetsorit fokusohet n mbledhjen e t dhnave mbi
konsumin energjetik. T intervistuarve i krkohet deklarimi i shpenzimeve mujore
pr energjin sipas llojit t saj dhe stins.
Kreu E: Burimet alternative. N kt seksion synohet t vrehet shkalla e
informacionit t banorve mbi burimet alternative dhe t rinovueshme t energjis
si dhe mbi mnyrat e kursimit t energjis n banesat e tyre. Gjithashtu synohet
evidentimi i rasteve t mundshme ku ka aplikime t ksaj natyre.
Kreu F: Investimi. Ky seksion synon mbledhjen e informacionit mbi t ardhurat dhe
mundsit e investimit nga banort. Banort pyeten nse planifikojn t kryejn
investime n apartamentet e tyre si dhe mbi shumat q jan n gjendje t investojn.
Gjithashtu ata pyeten edhe pr mundsin pr t rritur investimin e tyre nse do t
mund ta rifitonin at prmes kursimit t energjis. Njkohsisht n kt seksion
mblidhet informacion edhe mbi shkalln e informimit mbi skemat e financimit
ekzistuese pr investime q synojn kursimin e energjis.
Pyetsori shoqrohet edhe me nj aneks n t cilin pasqyrohen informacione suplementare

dhe sipas rastit jan t pranishme: kopje e planimetris s baness, kopje e librezave t
energjis elektrike dhe/ose ujit, foto, shnime etj.
T dhnat e msiprme jan vlersuar rast pas rasti si dhe jan prpunuar duke prdorur
Microsoft Excel. N vijim paraqitet nj prmbledhje e t dhnave t prftuara nga pyetsori
n trajt tabelash dhe grafiksh.
3.3. Rezultate t drejtprdrejta
82 anketime u kryen duke intervistuar banor t banesave me pllaka t paraprgatitura n
katr zona t ndryshme t Tirans. Przgjedhja e t intervistuarve ishte rastsore. T dhnat
baz mbi rastet e hasura gjat anketimit prshkruhen n vijim.
3.3.1. Kreu A
N 43 raste banesat ishin t ndrtuara gjat viteve 1981-1985 dhe n 39 t tjera ato i
prkisnin periudhs 1986-1990. 72 prej banesave ndodheshin n ndrtesa me pes kate,
ndrsa 10 prej tyre n ndrtesa me gjasht kate.
Sipas pozicionit vertikal t vendndodhjes s njsive t banimit n ndrtes, ato ndahen n:
-
N nivelin 1 (kati prdhe), 16 apartamente

N nivelin 2 (kati i par), 17 apartamente
N nivelin 3 (kati i dyt), 22 apartamente
N nivelin 4 (kati i tret), 14 apartamente
N nivelin 5 (kati i katrt i ndrmjetm), 1 apartament
N nivelin 5 (kati i katrt dhe i fundit), 10 apartamente

-
N nivelin 6 (kati i pest dhe i fundit), 2 apartamente
Nga t dhnat e msiprme rezulton se 54 apartamente (65.9%) ndodhen n kate t

ndrmjetme t ndrtess dhe kan siprfaqe kontakti me ambientin e jashtm vetm
nprmjet mureve perimetral. 12 apartamente (14.6%) ndodhen n katin e fundit duke
pasur shkmbime termike me ambientin e jashtm nprmjet tarracs. 16 apartamente
ndodhen n katin prdhe dhe kan kontakt t drejtprdrejt me siprfaqen e toks.
Siprfaqet e njsive t banimit9 t hasura variojn nga 54 78.5 m. Pr nga numri i dhomave,
njsit e banimit mund ti ndajm si m posht:
-
Apartamente 1+1, gjithsej 41 njsi

Apartamente 2+1, gjithsej 38 njsi
Apartamente 1+1 me shtes10, gjithsej 1 njsi
Apartamente 2+1 me shtes, gjithsej 2 njsi
T intervistuarit u pyetn mbi ndrhyrjet ndrtimore t kryera pr rinovimin dhe prshtatjen

e njsive t banimit n raport me nevojat. N 40 raste (48.8%) banort deklaruan se kan
kryer nj rinovim t plot t apartamentit t tyre. N 33 raste (40.2%) u konstatuan ndrhyrje
rinovuese t pjesshme ndrsa n 9 raste (11%) nuk ishte kryer asnj ndrhyrje pr rinovimin
e njsis s banimit.
9
Rinovim i plot
Rinovim i pjesshm
40
Nuk kan kryer rinovim
33
Figura 12: Ndrhyrjet pr rinovim t baness
Izolimi termik me veshje polisteroli ishte pjes e ndrhyrjeve pr rinovim n 3 raste (3.7%).
N 2 raste ishte aplikuar izolimi me veshje polisteroli n siprfaqen e brendshme t murit
perimetral dhe n 1 rast veshja me polistorol ishte aplikuar n siprfaqen e jashtme t
ndrtess nprmjet sistemit kapot.
Sipas orientimit t dritareve, apartamentet e hasura mund t prmblidhen si m posht:
-
Apartamente me dritare n tre an me orientim:

o Veri, lindje, perndim, gjithsej 1 njsi
Termi siprfaqe i referohet hapsirs s banueshme t apartamentit, duke prfshir edhe

muraturn. Ktu nuk prfshihen siprfaqet e prbashkta t ndrtess. T dhnat jan marr sipas
rastit nga dokumentacioni i pronsis s baness, nga matjet ose nga deklarimi i vet banorve. N
shumicn e rasteve, n aneksin e pyetsorit ndodhet edhe planimetria e njsis s banimit.
10
N disa raste u hasn apartamente t ndrtuara me pllaka t paraprgatitura t cilave ju ishin shtuar
ambiente suplementare nga vet banort me teknologjit tradicionale t ndrtimit.

-
Apartamente me dritare n dy an me orientim:

o Veri, jug, gjithsej 21 njsi
o Verilindje, juglindje, gjithsej 1 njsi
o Verilindje, jugperndim, gjithsej 20 njsi
o Lindje, perndim, gjithsej 35 njsi
o Juglindje, jugperndim, gjithsej 2 njsi
Apartamente me dritare n nj an me orientim:
o Lindje gjithsej 2 njsi
Dritaret e apartamenteve n 68 raste (83%) jan zvendsuar gjat rinovimeve dhe jan me
korniz me profile alumin ose plastike. Dritaret e apartamenteve jan t pajisura me xham
t dyfisht n 22 raste (26.8%), me nj xham t vetm n 57 raste (69.5%) dhe n 3 raste, n
t njjtn njsi banimi nj pjes e dritareve jan me nj xham dhe nj pjes me xham t
dyfisht.
3
Apartamente me dritare me nj xham
22
Apartamente me dritare me xham t dyfisht
Apartament me dritare me xham pjesrisht tek dhe

pjesrisht t dyfisht
57
Figura 13: Dritaret sipas llojit t xhamit
3.3.2. Kreu B
Rezultatet e vjela nga anketimi n kt seksion, i referohen prdorimit t pajisjeve dhe llojit
t energjis t prdorur n banes. T dhnat e prftuara prshkruhen m posht.
Prdorimi i pajisjeve pr ngrohje gjat stins s ftoht:
Tabela 1: Frekuenca e prdorimit t pajisjeve pr ngrohje
Pajisja
Vetm kondicioner ajri (AC Split)
Vetm ngrohse elektrike e lvizshme
Vetm ngrohse e lvizshme me gaz natyror
Kondicioner ajri (AC Split) dhe ngrohse elektrike e
lvizshme
Ngrohse elektrike e lvizshme dhe ngrohse e
lvizshme me gaz natyror
Kondicioner ajri (AC Split) dhe ngrohse e lvizshme
me gaz natyror
lvizshme dhe ngrohse e lvizshme me gaz natyror
Nuk prdor ngrohs
Total
Frekuenca
9
20
24
9
%
11
24.4
29.3
11
4.9
10
12.2
3.7
3
82
3.7
100

Si vihet re, n 29.3% t rasteve banort preferojn vetm gazin natyror si burim parsor
energjie pr ngrohje. Gjithashtu, 24.4% e t intervistuarve prdorin vetm ngrohset
elektrike t lvizshme ndrsa 3.7% nuk prdorin ngrohs n apartamentet e tyre.
Preferenca n prdorimin e gazit natyror ndikohet kryesisht nga kostoja m e ult e ngrohjes
me t kundrejt ngrohjes me energji elektrike. Gjithashtu kostoja e pajisjeve ngrohse me gaz
natyror sht ndjeshm m e ult sesa kondicionert e ajrit.
Nuk prdor ngrohs

lvizshme dhe ngrohse e lvizshme me gaz natyror
Kondicioner ajri (AC Split) dhe ngrohse e lvizshme
me gaz natyror
Ngrohse elektrike e lvizshme dhe ngrohse e
lvizshme me gaz natyror
lvizshme
3
10
4
9
Vetm ngrohse e lvizshme me gaz natyror
24
Vetm ngrohse elektrike e lvizshme
20
9
0
10
15
20
25
30
Figura 14: Prdorimi i pajisjeve pr ngrohje
Ngrohset elektrike t lvizshme jan pajisjet m t hasura pas ngrohsve me gaz natyror.
N t dyja rastet kemi t bjm me pajisje q ngrohin nprmjet rrezatimit n distanca t
afrta dhe mund t krijojn kushte komforti lokale, megjithse temperatura e ajrit dhe e
pareteve t ambientit mund t jet m e ult.
Kondicionert e ajrit kan kosto t pajisjes si dhe t konsumit t energjis mjaft t lart dhe
duhet t funksionojn pr nj periudh m t gjat kohe pr krijimin e kushteve t komfortit
n ambient. Duke marr parasysh q humbjet termike n banesat me pllaka t
paraprgatitura jan relativisht t larta, n rastin e temperaturave t ulta, kondicionert e
ajrit mund t rezultojn jo efikas.
Nga sa shihet m sipr, faktori ekonomik ndikon ndjeshm n zgjedhjen e pajisjeve dhe
formave t ngrohjes. N 3 raste u hasn familje q nuk prdorin ngrohje gjat stins s ftoht
pr shkak t pamundsis pr t prballuar koston e energjis.
Prdorimi i pajisjeve pr freskim gjat stins s nxeht:
Tabela 2: Frekuenca e prdorimit t pajisjeve pr freskim
Pajisja
Vetm freskues elektrik i lvizshm (ventilator)
Kondicioner ajri (AC Split) dhe freskues elektrik i
lvizshm (ventilator)
Nuk prdor freskues
Total
Frekuenca
17
43
14
%
20.7
52.4
17.1
8
82
9.8
100

Sipas t dhnave t msiprme vihet re se n 52.4% t rasteve banort preferojn
prdorimin e freskuesve elektrik t lvizshm pr t kryer freskimin e apartamentit n
stinn e nxeht. Gjithashtu, 20.7% e t intervistuarve prdorin kondicionert e ajrit, ndrsa
9.8% nuk prdorin freskues n banesat e tyre.
Freskuesit elektrik t lvizshme (ventilatort) jan pajisjet m t prdorura pr freskimin e
ambienteve t baness. N kt rast kemi t bjm me pajisje q freskojn nprmjet lvizjes
s ajrit pa kryer ftohjen e tij. N distanca t afrta kto pajisje mund t krijojn kushte
komforti lokale, megjithse temperatura e ajrit dhe e pareteve t ambientit mund t jet m
e lart. Gjithsesi efikasiteti i tyre sht i kufizuar pr temperatura ekstreme.
Nuk prdor freskues
Kondicioner ajri (AC Split) dhe freskues elektrik i

lvizshm (ventilator)
14
Vetm freskues elektrik i lvizshm (ventilator)
43
17
0
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Figura 15: Prdorimi i pajisjeve pr freskim
Vihet re se komforti termik gjat stins s nxeht sht m pak i rndsishm sesa ai gjat
dimrit. Numri i banesave t hasura q nuk prdorin freskim sht 8 kundrejt 3 rasteve n t
cilat nuk prdoret ngrohje.
Prdorimi i pajisjeve pr ngrohjen e ujit:
Tabela 3: Frekuenca e prdorimit t pajisjeve pr ngrohjen e ujit
Pajisja
Frekuenca
%
Boiler elektrik
79
96.3
Panel diellor
1
1.2
Pa prgjigje
2
2.4
Total
82
100
Vihet re se ngrohja e ujit kryhet n masn 96.3% nprmjet bojlerve elektrik. Vetm n 1
rast (1.2%) sht hasur prdorimi i panelit diellor pr ngrohjen e ujit n banes. Kto shifra i
referohen muajit maj qershor t vitit 2013. Sot (2015) tendenca pr prdorimin e paneleve
diellore pr ngrohjen e ujit perceptohet n rritje.
Prdorimi i energjis pr gatim:
Tabela 4: Frekuenca e burimit t energjis t prdorur p r gatim
Burimi i energjis
Vetm energji elektrike
Vetm gaz natyror
Energji elektrike dhe gaz natyror
Total
Frekuenca
22
37
23
82
%
26.8
45.1
28
100

Sipas rezultateve t anketimit, vihet re prdorimi i gazit natyror si alternativ pr gatim n
masn 45.1% kundrejt energjis elektrike e cila haset vetm n 26.8% t rasteve. N 28% t
rasteve, t intervistuarit shprehen pr nj prdorim t kombinuar t t dyja burimeve t
energjis. Edhe n przgjedhjen e burimit t energjis pr gatim, vihet re preferenca e
prdorimit t gazit natyror kundrejt energjis elektrike pr shkak t kostove m t ulta.
Energji elektrike dhe gaz natyror
23
Vetm gaz natyror
37
Vetm energji elektrike
22
0
10
15
20
25
30
35
40
Figura 16: Prdorimi i energjis pr gatim
Lloji i llambave t prdorura pr ndriim:

Tabela 5: Frekuenca e prdorimit t pajisjeve pr ngrohjen e ujit
Pajisja
Frekuenca
%
Vetm llamba fluoreshente
31
37.8
Vetm llamba inkandeshente
29
35.4
Llamba inkandeshente dhe llamba fluoreshente
21
25.6
Pa prgjigje
1
1.2
Total
82
100
Prdorimi i llambave fluoreshente kundrejt atyre inkandeshente paraqitet i balancuar. N
37.8% t rasteve kemi prdorim vetm t llambave fluoreshente ndrsa n 35.4% t rasteve
prdoren llambat inkandeshente. Prdorimi i t dy llojeve haset n 25.6% t rasteve.
3.3.3. Kreu C
Rezultatet n vijim i referohen prdoruesve t banesave si dhe mnyrs s tyre t jetess. T
dhnat e prftuara nga anketimi prshkruhen m posht.
Nga 82 t intervistuarit, 68 prej tyre (82.9%) deklaruan se jan pronar t apartamenteve
n t cilt banojn, ndrsa 14 t intervistuar (17.1%) deklaruan se ata jetojn me qira n
kto apartamente.
Numri i banorve pr apartament:
Tabela 6: Frekuenca sipas numrit t banorve pr njsi banimi
Banor pr
apartament
1
2
3
4
5
6
7
Total
Frekuenca
6
17
23
25
7
3
1
82
7.3
20.7
28
30.5
8.5
3.7
1.2
100
Banor pr apartament
x frekuenca
6
34
69
100
35
18
7
269

Nga t dhnat e anketimit vihet re se m shpesh haset rasti i apartamenteve me 4 banor
(30.5%) pasuar nga apartamentet me 3 banor (28%). N 82 apartamente u identifikua prania
e 269 banorve, pra 3.28 banor / apartament. Shprndarja mesatare pr dhom gjumi
rezulton t jet 269 banor / 122 dhoma gjumi11 = 2.2 banor / dhom gjumi.
Mosha e antarit m t vjetr pr do njsi banimi varion nga 20 deri n 92 vje me nj
mesatare prej 58.1 vite. N 22 apartamente (26.8 %) u konstatua prania e banorve nn
moshn 16 vje n nj numr total prej 31 banorsh.
T intervistuarit u pyetn pr mnyrn se si ngrohin / freskojn banesn e tyre. Pyetjes
nse munden t ngrohin ose freskojn te gjitha hapsirat / dhomat n banes kur sht e
nevojshme, ata iu prgjigjn si m posht:
Tabela 7: Frekuenca e prdorimit t ngrohjes / freskimit n ambientet e baness
Prgjigja
Frekuenca
%
Po. Ngrohim / freskojm t gjitha
8
9.6
ambientet
Pjesrisht. Disa ambiente nuk
65
79.3
mundemi ti ngrohim / freskojm
Jo. Nuk mundemi t ngrohim /
9
11
freskojm asnj ambient
Total
82
100
Vihet re se n 79.3% t rasteve, banort mundsojn vetm ngrohjen / freskimin pjesor t
baness. Ngrohja / freskimi i plot arrihet vetm n 9.6% t rasteve. N 11 % t rasteve
deklarohet se nuk munden t ngrohin apo freskojn n kushte normale asnj ambient kur
sht e nevojshme. N kt prgjigje prfshihen ai grup i t intervistuarve t cilt nuk
prdorin pajisje pr ngrohje / freskim si dhe ata q disponojn kto pajisje por kan kushte
komforti t pamjaftueshme.
8
9
Po. Ngrohim / freskojm t gjitha ambientet
Pjesrisht. Disa ambiente nuk mundemi ti

ngrohim / freskojm
Jo. Nuk mundemi t ngrohim / freskojm asnj
ambient
65
Figura 17: Prdorimi i ngrohjes / freskimit n ambientet e baness
Pyetjes nse i ndezin pajisjet pr ngrohje / freskim gjat gjith kohs q sht e nevojshme,
t intervistuarit iu prgjigjn si m posht:
11
Numri total i dhomave t gjumit sht prllogaritur duke u bazuar n t dhnat mbi numrin dhe
tipin e apartamenteve. Ktu nuk jan marr n konsiderat ambientet e shtuara nga banort t cilat
u hasn n tre raste.

Tabela 8: Frekuenca e prdorimit t pajisjeve t ngrohjes / freskimit sipas nevojs
Prgjigja
Frekuenca
%
Po. I ndezim gjat gjith kohs q
6
7.3
sht e nevojshme
Pjesrisht. I ndezim vetm kur
70
85.4
sht e domosdoshme
Jo. Nuk kemi pajisje / nuk i
5
6.1
ndezim
Pa prgjigje
1
1.2
Total
82
100
N 85.4% t rasteve, t intervistuarit deklarojn se pajisjet pr ngrohje / freskim i ndezin
vetm n rastet e domosdoshme dhe jo gjat gjith kohs q sht e nevojshme. Gjithashtu
n 6.1% t rasteve kto pajisje ose mungojn ose nuk ndizen as kur sht e domosdoshme.
Prgjithsisht vihet re nj tendenc pr t kursyer energji pr shkak t pamundsis
ekonomike duke sakrifikuar kushtet e komfortit. Gjithashtu vihet re edhe nj prshtatje e
banorve me nj standard m ult komforti.
5 1
Po. I ndezim gjat gjith kohs q sht e nevojshme

Pjesrisht. I ndezim vetm kur sht e
domosdoshme
Jo. Nuk kemi pajisje / nuk i ndezim
Pa prgjigje
70
Figura 18: Prdorimi i pajisjeve t ngrohjes / freskimit sipas nevojs
Banort u pyetn nse arrihet komforti i plot termik gjat kohs kur pajisjet e tyre pr
ngrohje / freskim qndrojn t ndezura. N kt rast u specifikua se n stinn e ftoht
temperatura e ambientit duhet t ishte e knaqshme pr banort pa qen i nevojshm
prdorimi i veshjeve t trasha. Gjithashtu pr stinn e nxeht komforti do t prshkruhej me
t qenit komod me temperaturn e ambientit duke prdorur veshje t zakonshme pr stinn.
Prgjigjet paraqiten si m posht:
Tabela 9: Frekuenca e arritjes s komfortit n banes kur pajisjet jan ndezur
Prgjigja
Ambienti ngrohet / freskohet n mnyr
optimale
Pjesrisht. Ambienti ngrohet / freskohet por
jo n mnyr optimale
Ambienti nuk arrin t ngrohet / freskohet,
ose pajisjet mungojn, ose pajisjet nuk ndizen
Pa prgjigje
Total
Frekuenca
3
%
3.7
63
76.8
15
18.3
1
82
1.2
100

Nga t dhnat e msiprme evidentohet se vetm n 3.7% t rasteve u deklarua se
prmbushen kushtet e komfortit n kohn q pajisjet jan t ndezura. N 76.8% t rasteve
komforti mundsohet i pjesshm. Nga kto t dhna rezulton se banesat me pllaka t
paraprgatitura n Tiran nuk ofrojn kushte komforti t prshtatshme pr banort. Kjo
ndodh pjesrisht pr shkak t pamundsis ekonomike t vet banorve pr t paguar
energjin e nevojshme pr arritjen e kushteve t komfortit dhe pjesrisht pr shkak t
humbjeve t mdha termike n kto ndrtesa q e bjn shpeshher t pamundur arritjen e
komfortit n to.
1 3
Ambienti ngrohet / freskohet n mnyr optimale
15
Pjesrisht. Ambienti ngrohet / freskohet por jo n

mnyr optimale
Ambienti nuk arrin t ngrohet / freskohet, ose
pajisjet mungojn, ose pajisjet nuk ndizen
Pa prgjigje
63
Figura 19: Komforti n banes kur pajisjet jan ndezur
3.3.4. Kreu D
N kt seksion t pyetsorit synohet t mblidhen t dhna pr koston e energjis s
shfrytzuar n njsit e banimit n banesat me pllaka t paraprgatitura. Kostot jan
deklaruar nga vet banort pr secilin burim energjie t prdorur / konsumuar n banes.
Rezultatet e vjela prshkruhen n vijim.
Konsumi mesatar i energjis elektrike sipas sezoneve me ndryshime klimatike12:
Tabela 10: Vlerat mesatare t konsumit t energjis elektrike sipas periudhave me
ndryshime klimatike
Periudha
Dhjetor, janar, shkurt, mars

Prill, maj
Qershor, korrik, gusht,
shtator
Tetor, nntor
Total
12
Vlera mesatare pr
apartament e
konsumit t
energjis elektrike
n Lek
6208.9
4232.3
4042.9
Muaj
4
2
4
Konsumi mesatar i
energjis elektrike pr
apartament n Lek pr
sezon (vlera mesatare x
muaj)
24835.4
8464.6
16171.8
4159.1
2
12
8318.2
57790
N ndarjen e propozuar pr klimn e Tirans, sht konsideruar e ftoht periudha dhjetor mars, e
nxeht periudha qershor shtator dhe t ndrmjetme periudhat prill maj dhe tetor nntor.

Konsumi mesatar mujor n kWh13:
Tabela 11: Sasia mesatare e energjis elektrike t konsumuar sipas periudhave me
ndryshime klimatike
Periudha
Dhjetor, janar,
shkurt, mars
Prill, maj
Qershor, korrik,
gusht, shtator
Tetor, nntor
Vlera mesatare pr
apartament e
konsumit t energjis
elektrike n Lek
6208.9
kWh
Muaj
512.2
Konsumi mesatar pr
apartament i energjis
elektrike n kWh pr
sezon (kWh x muaj)
2048.8
4232.3
4042.9
390.1
378.5
2
4
780.2
1514
4159.1
385.6
2
717.2
Total
12
5114.2
Sipas vlerave t paraqitura n dy tabelat e msiprme vihet re nj konsum mesatar vjetor
prej 5114.2 kWh pr apartament q korrespondon me nj vler prej 57790 Lek. Duke u
referuar n siprfaqet e hasura t apartamenteve (54 78.5 m) rezulton q konsumi i
energjis elektrike pr banesat me pllaka t paraprgatitura n Tiran t jet mesatarisht n
fashn 65 - 95 kWh pr m n vit. Kto vlera nuk prshkruajn nevojn reale pr energji
elektrike n ndrtes, pasi si u evidentua edhe n seksionet e mparshme n pjesn m t
madhe t rasteve nuk prmbushen kushtet e komfortit n banes.
Konsumi mesatar i ujit sipas sezoneve14:
Tabela 12: Vlerat mesatare t konsumit t ujit sipas periudhave
Periudha
Vlera mesatare pr
apartament e
konsumit t ujit n
Lek
1313.3
1359
Muaj Konsumi mesatar i ujit pr

apartament n Lek pr
sezon (vlera mesatare x
muaj)
Nntor - mars
5
6566.3
Prill - tetor
7
9512.9
Total
12
16079.2
Sipas t dhnave t deklaruara nga banort, vihet re se konsumi mesatar i ujit sht i prafrt
n t dy periudhat e testuara me nj tendenc rritje prej rreth 3.5% n periudhn e ngroht.
Vlera mesatare mujore rezulton rreth 1350 Lek, ndrsa konsumi mesatar vjetor sht rreth
16000 Lek.
Referuar mimeve t aplikuara n Tiran n vitin 201315 rezulton se konsumi mesatar vjetor
i nj banese sht 143.4 m n vit ose rreth 12 m n muaj. Duke u referuar n t dhnat e
13
Konsumi n kWh sht prllogaritur duke iu referuar vlerave t deklaruara nga banort dhe
mimeve t energjis elektrike pr vitin 2013. Ky mim i referohet dy fashave t konsumit: deri n 300
kWh aplikohet mimi 9.24 Lek/kWh ndrsa mbi 300 kWh aplikohet mimi 16.2 Lek/kWh. T dyja
vlerat e prmendura prfshijn TVSH.
14
N kt rast, jan marr n konsiderat dy periudha: periudha e ftoht nntor mars dhe periudha
e ngroht prill tetor.
15
mimi i aplikuar n Tiran n faturn e vitit 2013 sht 67.2 Lek / m. Ky mim sht me TVSH dhe
prfshin furnizimin me uj si dhe largimin e ujrave t ndotura. Gjithashtu n vlern e faturs

Kreut C pr numrin mesatar t banorve prej 3.28 banor / apartament, rezulton se konsumi
mujor mesatar i ujit pr nj banor sht n nivelin 3.6 m n muaj ose rreth 120 Litra n dit.
Konsumi mesatar vjetor i gazit natyror:
Tabela 13: Vlerat mesatare vjetore e konsumit t gazit
(a)
(b) Shumatorja e
konsumeve t
deklaruara n 82
raste n Lek
1275900
(c) Vlera mesatare vjetore pr

apartament e konsumit t gazit
n Lek
(c) = (b) / (a)
20579
Apartamente q
62
konsumojn gaz
natyror
Apartamente gjithsej
82
1275900
15559.8
N 62 raste (75.6%) u has konsumi i gazit natyror si burim energjie. Sipas deklarimeve t
banorve, vlera vjetore e gazit natyror t konsumuar n apartamentet q e prdorin at
sht rreth 20500 Lek n vit pr apartament. Nse do t vlersonim koston mesatare t
prdorimit t gazit natyror n raport me numrin e prgjithshm t intervistave (82) ajo
rezulton rreth 15500 Lek n vit pr apartament.
Nga t dhnat e msiprme rezulton se kostoja mesatare e konsumit vjetor t energjis pr
apartament paraqitet si m posht:
Tabela 14: Vlerat mesatare vjetore e konsumit total pr energji dhe uj
Vlera mesatare vjetore pr

%
apartament e konsumit t
energjis n Lek
Energji elektrike
57790
64.6
Uj
16079.2
18
Gaz natyror
15559.8
17.4
Total
89429
100
Vlera mesatare vjetore e shpenzuar pr energji rezulton t jet rreth 90000 Lek n vit. N
kt vler kontribuojn me 64.6% konsumi i energjis elektrike, 18% konsumi i ujit dhe 17.4%
konsumi i gazit natyror.
15559.8
Energji elektrike
Uj
Gaz natyror
16079.2
57790
Figura 20: Vlerat mesatare vjetore e konsumit total pr energji dhe uj

prfshihet edhe tarifa e shrbimit prej 120 Lek n muaj (me TVSH), si dhe tarifa e pastrimit me nj
vler vjetore prej 5000 Lek.

3.3.5. Kreu E
Ky seksion sht hartuar pr t vzhguar nivelin e njohurive dhe informimit q kan banort
e ndrtesave me pllaka t paraprgatitura mbi burimet alternative t energjis si dhe
mnyrat e kursimit t saj.
N 82 anketime u has vetm n nj rast (1.2%) i prdorimit t burimeve energjetike
alternative; specifikisht prdorimi i paneleve diellore pr ngrohjen e ujit.
T intervistuarit u pyetn gjithashtu pr nivelin e informacionit q kan mbi burimet
alternative t energjis. Prgjigjet paraqiten si m posht:
Tabela 15: Frekuenca e informimit mbi burimet alternative t energjis
Prgjigja
Frekuenca
%
Po. Jam i informuar
24
29.3
Disi. Kam pak informacion
33
40.2
Jo. Nuk jam i informuar
25
30.5
Total
82
100
Si vihet re nga t dhnat, 30.5% e t intervistuarve nuk kan informacion mbi burimet e
alternative t energjis. Vetm 29% e te intervistuarve pohojn q jan t informuar, por
gjithsesi kjo shkall informimi nuk ndikon pothuajse fare n shfrytzimin e burimeve
alternative t energjis prej banorve.
Po. Jam i informuar
24
25

33
Figura 21: Informimi mbi burimet alternative t energjis
Pyetjes nse jan t informuar mbi mnyrat dhe masat q mund t merren pr kursimin e
energjis, t intervistuarit iu prgjigjn si m posht:
Tabela 16: Frekuenca e informimit mbi mnyrat e kursimit t energjis
Prgjigja
Po. Jam i informuar
Pa prgjigje
Total
Frekuenca
20
26
34
2
82
%
24.4
31.7
41.5
2.4
100

Vihet re se edhe n kt rast kemi nj prqindje t konsiderueshme t banorve q nuk jan
t informuar mbi mnyrat dhe masat q mund t merren pr kursimin e energjis (41.5%).
2
20
Po. Jam i informuar

34

Pa prgjigje
26
Figura 22: Informimi mbi mnyrat e kursimit t energjis
3.3.6. Kreu F
N kreun F jan formuluar gjasht pyetje q kan t bjn me t ardhurat e banorve,
mundsit e tyre ekonomike pr investim n rinovimin e baness si dhe gatishmrin pr
prfshirjen n skema mbshtetse financimi pr kt qllim. Nj prmbledhje e rezultateve
paraqitet n vijim.
Mbshtetur mbi vlerat e deklaruara gjat anketimit, t ardhurat mesatare mujore t
familjeve q banojn n ndrtesat me pllaka t paraprgatitura rezultojn si m posht:
Tabela 17: T ardhurat mesatare mujore t familjeve
T ardhurat mujore t
familjes n Lek
0 15 000
15 001 30 000
30 001 50 000
50 001 70 000
70 001 100 000
100 001 150 000
150 001 200 000
200 001 250 000
Pa prgjigje
Total
Frekuenca
10
14
20
19
11
4
0
1
3
82
12.2
17.1
24.4
23.2
13.4
4.9
0
1.2
3.7
100

Vihet re se n fashn e t ardhurave 15 000 70 000 Lek n muaj ndodhen rreth 64.7% e
familjeve. Nisur nga kto deklarime mund t kuptohet lehtsisht mundsia e kufizuar e tyre
pr t investuar n riaftsimin energjetik t njsive t tyre t banimit. Familje me t ardhura
mbi 100 000 lek q jan potencialisht n gjendje pr t prballuar kostot e ndrhyrjeve
riaftsuese, hasen n masn 6.1%.
Pa pergjigje
200 001 250 000
150 001 200 000
100 001 150 000
70 001 100 000
11
50 001 70 000
19
30 001 50 000
20
15 001 30 000
14
0 15 000
10
0
10
15
20
25
Figura 23: T ardhurat mesatare mujore t familjeve
N prgjithsi, masa m e madhe e banorve konsiderojn t nevojshme kryerjen e

investimeve n banesat e tyre, si pr mirmbajtje ashtu edhe pr prmirsim t kushteve t
jetess. Gjithsesi, pyetjes nse kishin planifikuar ndrhyrje pr rinovim t baness s tyre (pa
prfshir mobilimin) ata ju prgjigjen n 14 raste Po (17.1%) n 67 raste Jo (81.7%) dhe
n 1 rast nuk u prgjigjn (1.2%).
14 t intervistuarit q kishin planifikuar ndrhyrje rinovimi n banesa, u pyetn pr vlern e
prafrt t investimit t parashikuar:
Tabela 18: Vlerat e parashikuara pr ndrhyrje rinovimi n banes
Vlera e investimit pr
Frekuenca
%
rinovim n Lek
0 50 000
5
35.7
50 001 100 000
0
0
100 001 200 000
3
21.4
200 001 300 000
2
14.3
300 001 500 000
1
7.1
500 001 700 000
2
14.3
Mbi 700 000
1
7.1
Total
14
100
N 5 raste vlerat e planifikuara pr investim ishin deri n 50 000 Lek. Kjo vler rezulton e
mjaftueshme vetm pr ndrhyrje t pjesshme me impakt t pamjaftueshm n banes.
Vetm n 3 raste vlerat e planifikuara ishin mbi 500 000 lek.

Banort u ripyetn nse do t ishin t gatshm t shtonin vlern e parashikuar t investimit
nse do t kishin mundsi ta rifitonin at nprmjet kursimit t energjis. N 7 raste (50%)
ata u treguan t gatshm pr ta rritur kt vler, n 3 raste (21.4%) u prgjigjn Ndoshta
dhe n 4 raste (28.6%) ata shprehn pamundsin pr t rritur vlern e investimit t tyre.
T gjith t intervistuarit u pyetn nse ishin t informuar pr mundsin e financimit dhe
lehtsit n marrjen e kredive pr riaftsim energjetik t banesave t tyre16. N 35 raste
(42.7%) t intervistuarit rezultuan t informuar, ndrsa n 45 raste (54.9%) ata jan t
painformuar. N 2 raste (2.4%) nuk pati prgjigje.
2
Po. Jam i informuar
35
45
Pa prgjigje
Figura 24: Informimi mbi kredit bankare
S fundi t intervistuarit u pyetn nse do t ishin t gatshm t merrnin kredi pr riaftsimin

energjetik t banesave t tyre duke ditur se parat do t mund tu rikthehen nprmjet
kursimit t energjis. Rezultatet paraqiten si m posht:
Tabela 19: Gatishmria pr prfshirje n skema kreditimi
Prgjigja
Frekuenca
%
Po, do t merrja
14
17.1
Ndoshta
11
13.4
Jo, nuk do t merrja
56
68.3
Pa prgjigje
1
1.2
Total
82
100
Si vihet re, rreth 70% e t intervistuarve nuk jan t gatshm t prfshihen n skema
kreditimi. Ky rezultat vjen si shkak i mosbesimit n rezultatet e investimeve pr riaftsim
1
14
Po, do t merrja
Ndoshta
11
Jo, nuk do t merrja

Pa prgjigje
56
Figura 25: Gatishmria pr t marr kredi

16
Gjat intervistave, termi riaftsim energjitik sht ilustruar kryesisht duke prmendur izolimin
termik, zvendsimin e dritareve dhe panelet diellore pr ngrohjen e ujit.

energjetik si dhe dyshimit pr mundsin e shlyerjes s kredis pr shkak t interesave t
pafavorshme t aplikuara nga bankat.
3.4. Prfundime
Banesat me pllaka t paraprgatitura prfaqsojn nj tipologji me problematik t theksuar,
sidomos pr sa i prket konsumit t energjis. Nga t dhnat e mbledhura nprmjet
anketimit pr rastin e Tirans mund t formulohen prfundimet e mposhtme.
Gjendja e prgjithshme e ndrtesave t hasura gjat anketimit rezulton t jet jo e

mir dhe t ket nevoj pr ndrhyrje mirmbajtjeje dhe riaftsimi energjetik.
Mungesa e termoizolimit n mbi 96% t rasteve sht shkaktari kryesor pr humbjet
termike dhe mungesn e komfortit n kt tipologji ndrtesash.
Dritaret e amortizuara dhe ato me nj shtres xhami hasen n mbi 70% t rasteve
dhe jan gjithashtu shkaktar t humbjeve t ndjeshme termike.
Kushtet e komfortit termik n banesat me pllaka t paraprgatitura rezultojn nn
nivelet minimale. Mbi 90% e t intervistuarve shprehen se kushtet e komfortit termik
q ata mundsojn n banesat e tyre jan t pamjaftueshme ose t pjesshme. Po
ashtu, mbi 95% u shprehn se kto kushte jan t vshtira pr tu arritur plotsisht
edhe nse pajisjet pr ngrohje / freskim qndrojn t ndezura. Kto t dhna
tregojn qart humbjet e mdha termike q psojn kto ndrtesa.
Ekziston nj tendenc pr t kursyer energjin nga pamundsia ekonomike pr
prballimin e kostove. N mbi 91% t rasteve rezulton se banort shfrytzojn
pajisjet pr ngrohje / freskim vetm kur sht shum e domosdoshme, duke
sakrifikuar kshtu kushtet e komfortit dhe cilsin e jets n banesat e tyre.
Kostoja prbn faktorin kryesor n przgjedhjen e pajisjeve dhe burimit t energjis
pr ngrohje dhe freskim. Ktu prfshihet si kostoja e pajisjes, ashtu edhe kostoja e
konsumit.
Pajisjet m t hasura pr ngrohje rezultojn ngrohset e lvizshme me gaz natyror.
Kto pajisje preferohen kundrejt kondicionerve pr shkak t kostos m t ult t
pajisjes si dhe pr koston m t lir t gazit natyror kundrejt energjis elektrike.
Gjithashtu n struktura t tilla me humbje mjaft t larta termike, pajisjet q kryejn
ngrohjen e gjith volumit t ajrit n hapsir rezultojn m pak efektive sesa pajisjet
q ofrojn ngrohje lokale nprmjet rrezatimit termik.
Pajisja m e hasur pr freskim rezulton freskuesi i lvizshm elektrik i tipit ventilator
i cili kryen freskim lokal pa ftohjen e ajrit. Edhe n kt rast kriteri kryesor q ndikon
n przgjedhjen e pajisjes sht ai ekonomik.
Vihet re se stina e ftoht konsiderohet m problematike nga t intervistuarit pr
nivelin e komfortit termik. Numri i familjeve q nuk prdorin freskim gjat stins s
nxeht rezulton rreth 2.7 her m i lart sesa ato q nuk prdorin ngrohje gjat stins
s ftoht, paka se kostoja e ngrohjes sht prgjithsisht m e lart sesa ajo e
freskimit.
Ngrohja e ujit kryhet me bojler me energji elektrike n mbi 96% t rasteve. Gjat
anketimit u has vetm nj rast i prdorimit t paneleve termike diellore pr ngrohjen
e ujit.
Gatimi n njsit e banimit kryhet me pajisje q shfrytzojn kryesisht gaz natyror
ose kombinimin mes gazit natyror dhe energjis elektrike. N m pak se 27% t
rasteve energjia elektrike sht zgjedhja e vetme pr gatim. Edhe n kt rast kemi
t bjm me zgjedhje t kushtzuar nga mimi m i favorshm i gazit natyror
kundrejt energjis elektrike.
Kostoja e prgjithshme vjetore e mesatarizuar e energjis (elektrike, gaz natyror, uj)
pr nj familje q banon n ndrtesat me pllaka t paraprgatitura n Tiran rezulton
t jet 89429 Lek / vit. Kjo kosto n rreth 65% t vlers shkaktohet nga konsumi i
energjis elektrike.
Konsumi mesatar vjetor i energjis elektrike pr nj apartament rezulton t jet
57790 Lek / vit. Kjo shifr sht e barasvlershme me 5114.2 kWh referuar mimeve
t energjis elektrike n periudhn e zhvillimit t ankets. Kjo vler sht m e lart
sesa mesatarja kombtare vjetore17. Konsumi prllogaritet t jet 65 95 kWh pr
m n vit, shifr kjo q duhet t ishte disa her m e lart nse burimi parsor pr
ngrohje / freskim do t ishte energjia elektrike dhe nse vlerat e komfortit termik do
t arriheshin. Konsumi i periudhs s ftoht rezulton rreth 35% m i lart sesa ai i
periudhs s nxeht.
Kostoja vjetore e mesatarizuar e prdorimit t gazit natyror rezulton 15559.8 Lek /
vit pr apartament.
Mbshtetur n vlerat e deklaruara nga t intervistuarit, vlera e konsumit vjetor t
ujit rezulton t jet 16079.2 Lek / vit pr apartament. Konsumi pr frym rezulton
n nivelin 120 Litra n dit pr banor. N rastin e ujit, konsumi paraqitet
prgjithsisht konstant gjat gjith vitit.
T ardhurat familjare mujore t deklaruara nga banort jan mjaft t ulta dhe n
mbi 53% t rasteve nuk i kalojn 50000 Lekt. Kto t ardhura nuk jan t
mjaftueshme pr kryerjen e investimeve domethnse n riaftsimin e banesave.
Numri i banorve n apartamente sht mbi kapacitetin e tyre. Mesatarisht jan
hasur 3.28 banor n nj apartament ose 2.2 banor pr nj dhom gjumi.
Informacioni i banorve pr burimet alternative t energjis konsiderohet n nivele
t ulta. Prdorimi i ktyre burimeve haset n m pak se 1.5% t rasteve. Gjithashtu
t intervistuarit pohojn mungesn e plot ose t pjesshme t informacionit mbi
mnyrat dhe masat pr kursimin e energjis n mbi 73% t rasteve.
Shkalla e informimit mbi skemat e financimit pr riaftsimin energjetik sht e ult.
Rreth 55% e t intervistuarve rezultojn t painformuar mbi mundsit e financimit
nprmjet bankave. Ata shprehin nj munges gatishmrie dhe mosbesim pr
prfshirjen n kto skema n mbi 68% t rasteve.
Nga sa prshkruhet m sipr, vihet re se ndrhyrjet pr riaftsimin energjetik n banesat me

pllaka t paraprgatitura n Tiran jan nj domosdoshmri pr prmirsimin e kushteve t
komfortit termik dhe cilsis s jets n to. Skenart e mundshm t ndrhyrjeve duhet t
17
4600 kWh n vit pr banes (IEA, 2008)

synojn termoizolimin e mbshtjellses s ndrtess si dhe zvendsimin e dritareve si
burimet kryesore t humbjeve termike. Pr shkak t t ardhurave mesatare t ulta t
banorve, kto skenar duhet t synojn efektshmri t lart dhe kosto t reduktuara.
Aktualisht skema e financimit nprmjet kredive bankare pr ndrhyrjet e riaftsimit
energjetik vlersohet e vshtir pr tu realizuar pr shkak t mosbesimit q shfaqin banort
kundrejt efikasitetit t nj investimi t till si dhe kundrejt sistemit bankar. Fushatat e
informimit mbi vlern e investimeve n riaftsimin energjetik t ndrtesave do t ishin t
nevojshme pr t rritur gatishmrin e banorve pr tu prfshir n proces. Gjithashtu,
mbshtetja e drejtprdrejt apo nprmjet lehtsive t ofruara nga shteti apo pushteti
vendor, do t mund t nxisnin nj prshpejtim t procesit t riaftsimit t stokut. N kt
rast do t mohej e domosdoshme zhvillimi i disa rasteve t suksesshme si n administrimin
e procesit ashtu edhe n efektshmrin e tij.
Raste studimore mbi ndrhyrjet e riaftsimit energjetik n Shqipri [41]
KAPITULLI 4.
4. Raste studimore mbi ndrhyrjet e riaftsimit energjetik n
Shqipri
4.1. Hyrje
Performanca energjetike e stokut t banesave sot n Shqipri sht mjaft e ult. Kjo situate
sht krijuar ndr vite duke ndrtuar me cilsi t dobt dhe pa kujdes t veant mbi
komfortin termik t banesave. Me rritjen e standardeve t jetess, banesat nuk jan n
gjendje tu prgjigjen pritshmrive pr performancn e tyre termike me kosto t arsyeshme
energjetike. Tradita e t ndrtuarit keq fillon me periudhn 1945 1990 dhe mbartet deri
n ditt e sotme. Nj ndr arsyet kryesore t ksaj vazhdimsie sht mungesa dhe
moszbatimi i legjislacionit pr izolimin termik n ndrtesa. Vitet e fundit, me rritjen e shkalls
s ndrgjegjsimit t blersve si dhe me rritjen e konkurrencs n sektorin e ndrtimit vihet
re nj prmirsim n cilsin e ndrtimeve t ofruara n treg. Disa siprmarrs po
komercializojn banesn e termoizoluar apo t puthitur duke aplikuar izolim termik n
fasada si dhe dritare cilsore. N kto raste tregu sht nj hap prpara duke vendosur
standarde q tejkalojn pritshmrit e legjislacionit t cilat pr fat t keq jan ende mjaft t
ulta.
Duke u kthyer tek pjesa drrmuese e stokut t banesave q prballet me problematika t
theksuara t performancs energjetike, evidentohet fakti se nevoja pr ndrhyrje riaftsuese
sht e lart. Kjo nevoj sht n prputhje edhe me prcaktimet e Direktivs 2010/31/EU
mbi Performancn Energjetike t Ndrtesave e cila parashikon marrjen e masave pr
minimizimin e konsumit energjetik kur bhen ndrhyrje rinovimi t konsiderueshme n
ndrtes. Zbatimi i prcaktimeve t direktivs sht nj detyrim me t cilin vendit ton i
duhet t prballet n nj t ardhme mjaft t afrt. N kt kuadr, rinovimi i stokut t
banesave sht nj mundsi reale q duhet shfrytzuar jo vetm pr riaftsimin energjetik
por njkohsisht edhe pr prmirsimin e kontekstit urban, arkitektonik dhe social.
Banesat n bashkpronsi duket se kan problemet m t mdha n raport me mundsit
pr aplikimin e ndrhyrjeve riaftsuese. Shpeshher hasen iniciativa individuale t banorve
pr izolimin termik n njsit e tyre t banimit duke aplikuar shtres izoluese n faqen e
brendshme t mureve perimetrale ose edhe n fasadn e ndrtess. Ndrhyrje t tilla t
shkputura t nj individi n banesat kolektive, ulin efikasitetin e ndrhyrjes, rrisin koston
dhe n rastin e aplikimit n faqen e jashtme t mbshtjellses dmtoj fasadn e ndrtess
n aspektin estetik.
Pr shkak t pamundsis ekonomike si dhe bashkpronsis, rastet e ndrhyrjeve pr
riaftsim energjetik n ndrtesat e banimit kolektiv jan minimale. M posht paraqitet nj
prmbledhje e praktikave dhe studimeve e kryera n kt kuadr n Shqipri.

4.2. Fier
Eksperienca e vetme deri m sot e ndrhyrjeve riaftsuese n banesa me panele t
parafabrikuara vjen nga qyteti i Fierit. Kjo ndrhyrje u zhvillua n kuadr t projektit
Reduktimi i prdorimit t energjis dhe rrjedhimisht i emetimit t CO2 nprmjet
partneritetit mes shoqris civile dhe qeverisjes lokale, pr t edukuar popullatn dhe
prmirsuar efiiencn termike n banesa zhvilluar nga Instituti pr Zhvillim t Habitatit CoPlan n bashkpunim me Bashkin Fier. Ky projekt sht financuar nga Komuniteti Evropian
n kuadr t Programit CARDS t Bashkimit Evropian.
N kuadr t ligjit Ligji Nr. 10112, Dt. 09.Prill.2009, pr Administrimin e bashkpronsis n
ndrtesat e banimit, projekti synonte q nprmjet krijimit t asambles s
bashkpronarve, n prputhje me prcaktimet e ktij ligji, si dhe n bashkpunim me
administratn lokale t zhvillohej nj investim pr riaftsimin fizik dhe energjetik t nj
ndrtese n bashkpronsi. Pr kt, n bashkpunim me Bashkin Fier, u zgjodh nj
ndrtes me panele t parafabrikuara n lagjen 8 Shkurti. Banesa e przgjedhur sht pjes
e nj lagjeje relativisht t varfr. Ajo sht nj ndrtes me panele t parafabrikuara me
seksion t tipit 1, varianti me ballkon (shih 2.2.1), pes kate e lart dhe prbhet nga tre hyrje
me dy apartamente n kat secila (Figura 26). N total 30 njsi banimi kan qene t prfshira
n kt projekt.
Figura 26: Ndrtesa me panele t paraprgatitur n lagjen 8 Shkurti, Fier. Majtas Gjendja para ndrhyrjes. Djathtas Fotomontazh i gjendjes pas ndrhyrjes (Burimi: Co Plan, 2011)
Gjat intervistave paraprake t zhvilluara me banort prpara ndrhyrjes u vu re se pjesa m

e madhe e konsideronin konsumin e energjis elektrike n banesat e tyre mjaft t lart n
vler n raport me t ardhurat. Kryesisht ngrohja dhe gatimi kryheshin me gaz meqense
kostot mujore ishin m t ulta. N disa raste u konfirmua mungesa e pajisjeve ngrohse pr
shkak t pamundsis ekonomike. N prgjithsi u konstatuan problemet tipike q paraqesin
banesat me panele t parafabrikuara si vshtirsia n arritjen e temperaturave t komfortit
si dhe prania e lagshtis. Gjithashtu n intervista u evidentua edhe vshtirsia e
administrimit t ambienteve t prbashkta si dhe pamundsia ekonomike pr t kryer
investime (Co-Plan, 2011).

Projekti i propozuar pr ndrtesn e przgjedhur parashikonte izolimin termik t
mbshtjellses s ndrtess me polisterol (EPS) me trashsi 5 cm n fasad dhe 6 cm n
tarrac (Figura 27). Gjithashtu u parashikua edhe ndrrimi i dritareve ekzistuese dhe
zvendsimi i tyre me dritare t reja me kas PVC me xham t dyfisht me interkapet ajri si
dhe me grila. Ndrhyrje u bn edhe n bllokun e shkallve, n t cilin u vendosn dritare
pr mbylljen e lozhs n sheshpushimin e ndrkatit. N trsi kjo ndrhyrje u konsiderua e
mjaftueshme dhe me kosto efikase. Prfitimet e pritshme t energjis ishin n masn 30
40 % (Co-Plan, 2011).
Figura 27: Hollsi e ndrhyrjes riaftsuese. Majtas - Gjendja para ndrhyrjes. Djathtas
Gjendja pas ndrhyrjes (Burimi: Co-Plan, 2011)
Fondi pr kryerjen e investimit fillimisht ishte parashikuar t financohej n masn 80% nga
Bashkia Fier dhe 20% nga banort. N kto vlera ishte e pamundur t arrihej dakordsia me
banort t cilt nuk ishin t gatshm t paguanin shumn e krkuar. N prfundim t
negociatave, u pranua financimi i projektit n masn 90% nga Bashkia dhe 10 % nga banort.
Vlera totale e financimit ishte 84.500 Euro (Co-Plan, 2011). Kostoja pr m e ndrhyrjes
riaftsuese rezulton t jet rreth 38.4 Euro / m ose mesatarisht 2816 Euro pr nj
apartament. N varsi t tipit t apartamentit (1+1 ose 2+1), kostoja pr tu prballuar nga
banort varion nga 240 n 320 Euro18.
Punimet ndrtimore pr realizimin e projektit prfunduan n prill 2011. N raport nuk
paraqiten t dhna t sakta t auditit t gjendjes para dhe pas ndrhyrjes. Nga vizita n
ndrtes n vitin 2015 (rreth 4 vjet pas prfundimit t ndrhyrjes) vihet re nj amortizim i
shpejt i investimit pr shkak t kryerjes s punimeve me cilsi t ult dhe mungess s
mirmbajtjes. Banort shprehen se kan ende vshtirsi n administrimin e ambienteve t
prbashkta. Gjithsesi ata pohojn ndryshimin cilsor t kushteve t tyre t jetess pas
realizimit t investimit pr riaftsimin energjetik t ndrtess. Kushtet e komfortit n banesa
rezultojn q jan prmirsuar dhe konsumi i energjis elektrike sht reduktuar ndonse jo
18
Prllogaritje t autorit

n mnyr t ndjeshme. Nj pjes e mir e banorve kan hequr dor nga pajisjet me gaz
dhe i jan kthyer energjis elektrike.
Edhe pse impakti real i ktij projekti sht vshtirsish i matshm, kjo mund t konsiderohet
nj praktik e suksesshme n procesin e riaftsimit energjetik t stokut t banesave n
Shqipri. Nga kjo eksperienc evidentohet fakti se pa mbshtetje financiare dhe politika
nxitse, projekte t tilla jan thuajse t pamundura t realizohen. Barrierat kryesore mbeten
pamundsia ekonomike, vshtirsia n vendimmarrje e t gjith bashkpronarve si dhe
mungesa e informacionit. Gjithsesi ndrtimi i praktikave t suksesshme ndikon n
ndrgjegjsimin shoqror pr nevojn e prmirsimit t performancs energjetike t
banesave si faktor q lidhet drejtprdrejt me cilsin e jets. Njkohsisht, mbetet shum
pr tu br pr administrimin e bashkpronsis pasi n stokun e ndrtesave t ndrtuara
prpara vitit 1990 ligji i vitit 2009 nuk ka gjetur zbatim.
4.3. Tiran
N vitin 2014, Programi pr Zhvillim i Kombeve t Bashkuara (UNDP), n kuadr t Projektit
pr Ngrohjen Diellore t Ujit: Programi pr Shqiprin, financoi konsulencn ndaj Bashkis
Tiran mbi ngrohjen diellore t ujit dhe efiiencn e energjis n ndrtesa me titull Studim
fizibiliteti, plan biznesi dhe prpunimi i nj skeme financiare pr rehabilitimin e nj ndrtese
banimi shum-familjare t zgjedhur nga Bashkia Tiran hartuar nga Tiago Queiroz Santos
dhe Vesa Rutanen.
Figura 28: Ndrtesa e przgjedhur me tulla silikate, Rr. M. Gjollesha
Objekt i ktij studimi sht ndrtesa e przgjedhur si kampion nga Bashkia Tiran n rrugn
Muhamet Gjollesha, nr. 58 n Tiran (Figura 28). Kjo ndrtes shrben si banes shumfamiljare dhe sht ndrtuar n vitin 1970 si pjes e bllokut t banimit Partizani. N t
zhvillohen 30 apartamente t vendosura n pes nivele mbi tok. Lvizja vertikale kryhet
nprmjet dy shkallve, t cilat shrbejn tre apartamente n secilin nivel (dy apartamente
2+1 dhe nj 3+1). Apartamentet e katit prdhe aktualisht kryejn funksione tregtare dhe
shrbimi. Sistemi ndrtimor i prdorur prbhet nga mure mbajtse t ndrtuara me tull

silikate. Muret perimetrale, t cilat kan nj trashsi prej 24 cm, jan t zhveshur kundrejt
ambientit t jashtm dhe t suvatuar n brendsi t ndrtess.
Studimi nuk sht mbshtetur mbi nj audit energjetik. T dhnat baz jan prftuar nga nj
anketim i banorve si dhe duke u mbshtetur n faturat e energjis elektrike. M pas jan
kryer simulime termodinamike duke prdorur programet kompjuterike Energy Plus dhe
Design Builder. Parametrat e prdorur pr simulimet jan pjesrisht t bazuar n normativa
dhe pjesrisht hipotetik. N kto simulime jan testuar katr skenar pr rritjen e
performancs energjetike t ndrtess. Skenart parashikojn ndrhyrje pr izolimin termik
t ndrtess si dhe zvendsimin e dritareve ekzistuese. N simulim nuk sht marr n
konsiderat kati prdhe meqense n t zhvillohen kryesisht funksione t ndryshme nga
banimi (Santos & Rutanen, 2014).
Skenari 1: Veshje nga jasht e mureve perimetrale duke prdorur sistemin kapot me 50 mm
EPS; tarraca mbetet e pandryshuar; dritaret zvendsohen duke prdorur korniz me profile
alumini me prerje termike dhe xham t dyfisht me interkapet ajri (4-16-6 mm).
EPS; tarraca mbetet e pandryshuar; dritaret zvendsohen duke prdorur korniz me profile
alumini me prerje termike dhe xham t dyfisht me interkapet ajri (4-16-6 mm).
EPS; veshje nga jasht e tarracs me 50 mm XPS ; dritaret zvendsohen duke prdorur
korniz me profile alumini me prerje termike dhe xham t dyfisht me interkapet ajri (4-166 mm).
EPS; veshje nga jasht e tarracs me 80 mm XPS ; dritaret zvendsohen duke prdorur
korniz me profile alumini me prerje termike dhe xham t dyfisht me interkapet ajri (4-166 mm).
Studimi i kryer parashikon edhe instalimin e nj sistemi pr ngrohjen diellore t ujit. Kostoja
dhe efekti i ktij sistemi sht llogaritur m vete dhe nuk prfshihet n t dhnat q i
referohen skenarve 1-4 (Santos & Rutanen, 2014).
Rezultatet e simulimeve t bazuara n konsumin real si dhe parametra hipotetik t
komfortit paraqiten si m posht:
Tabela 20: Konsumi i prgjithshm vjetor i energjis elektrike sipas simulimit (Burimi:
Santos & Rutanen, 2014)
Gjendja ekzistuese
(mungese komforti)
Skenari 1
Skenari 2
Skenari 3
Skenari 4
Konsumi vjetor i energjis

elektrike (kWh/vit)
134 592
122 372
120 780
115 739
114 489
Konsumi Kursimi
%
%
100.00
0
90.92
89.74
85.99
85.06
9.08
10.26
14.01
14.94

Kostot e realizimit t ndrhyrjeve sipas skenarve t prshkruar m sipr jan:
Tabela 21: Kostot e realizimit t ndrhyrjeve sipas skenarve (Burimi: Santos & Rutanen,
2014)
Kosto n Euro
Kosto n
Lek19
8 599 920
9 278 080
10 893 820
11 871 300
4 117 540
Skenari 1
61 428
Skenari 2
66 272
Skenari 3
77 813
Skenari 4
84 795
Sistemi i ngrohjes
29 411
diellore t ujit
Duke u mbshtetur n kostot e prllogaritur sipas mimeve t tregut n vitin 2014 si dhe n
mimin e energjis pr po kt vit, koha e shlyerjes s investimit pr realizimin e ndrhyrjeve
rezulton si m posht:
Tabela 22: Kursimi vjetor i energjis elektrike dhe koha e shlyerjes s investimit (Burimi:
Kursimi vjetor Kursimi vjetor Koha e shlyerjes

Euro/Vit
Lek/Vit
n vite
Skenari 1
1 383
193 620
44
Skenari 2
1 563
218 820
42
Skenari 3
2 134
298 760
36
Skenari 4
2 275
318 500
37
Sistemi i ngrohjes
2 616
366 240
11
diellore t ujit
Si vihet re nga tabela e msiprme, skenari 3 ofron kohn m t shkurtr t shlyerjes s
investimit.
Sipas t dhnave t studimit, pr t realizuar ndrhyrjen e parashikuar n skenarin 3, kostoja
e investimit pr apartament do t ishte:
Apartamenti tip 2+1 Apartamenti tip 3+1

Kostoja e investimit Kostoja e investimit
Euro
Lek
Euro
Lek
Skenari 3
2 931
410 340
3 865
541 100
Sistemi i ngrohjes 1 108
155 120
1 461
204 540
diellore t ujit
Total
4 093
565 460
5 326
745 640
Shlyerja e investimit pr 36 vite sipas skenarit 3 sht nj vler mesatare q nuk sht reale
pr t gjith apartamentet. Kjo vler varion n varsi t konsumit individual pr do
apartament. Sipas t dhnave t studimit, pr apartamentet me konsum t lart t energjis
19
Kursi i shkmbimit valutor n kt kapitull i referohet vlers 1 Euro = 140 Lek

elektrike koha e shlyerjes reduktohet n 24 vite, ndrsa pr apartamentet me konsum t ult
ajo zgjatet deri n 106 vite (Santos & Rutanen, 2014).
T dhnat e msiprme bazohen n krahasimin e gjendjes aktuale t konsumit t energjis
elektrike me nj situat hipotetike n t ciln do t prmbusheshin kushtet e komfortit (1925C). N fakt ky parametr nuk sht real pasi banort sot nuk kan mundsi pr t paguar
shumn q do t prfaqsonte konsumin real t ndrtess pr t garantuar kushtet e
komfortit. N nj situat ku vlersimi i kohs s shlyerjes do t kryhej n raport me nevojn
reale q ka ndrtesa sot pr t qndruar n kushte komforti, kjo koh do t ishte mjaft m e
shkurtr dhe investimi m i leverdishm.
Nse do ti referoheshim normave britanike mbi efiiencn e energjis, konsumi i ndrtess
do t ishte rreth 202 kWh/mvit. Konsumi faktik rezulton rreth 70 % m i ult: 61.3
kWh/mvit. Sipas simulimit, skenari 3 parashikon nj konsum prej 52.7 kWh/mvit duke
krijuar kushtet e komfortit. Ky konsum sht 14% m t ult se konsumi aktual dhe 74% m
t ult sesa konsumi real q do ti nevojitej ndrtess (Santos & Rutanen, 2014).
Referuar anketimeve t kryera me banort e ndrtess vrehet se pjesa m e madhe e tyre
nuk jan t gatshm t investojn mjaftueshm pr t mundsuar investimin . Gjithashtu
shifrat e studimit nuk jan aspak inkurajuese pr sa i prket kohs s shlyerjes t investimit.
N studim vrehet edhe mungesa e mbshtetjes nga bankat vendase me kredi me kushte t
favorshme pr t tilla investime (Santos & Rutanen, 2014).
Shifrat e prmendura imponojn mbshtetje suplementare nga autoritetet publike n
mnyr q investimi n riaftsimin energjetik t banesave t bhet me leverdi pr banort.
Megjithse skenart e testuar jan mjaft negative, duhet theksuar q n nj t ardhme t
afrt kostoja e aplikimit t izolimit termik n ndrtesa pritet t reduktohet si pasoj e rritjes
s konkurrencs n treg n kt fush dhe avancimit t teknologjive. Praktikisht kostoja e
referencs n studim rezulton t jet rreth 10% m e lart sesa kostoja reale n treg 20 .
Gjithashtu mimi i energjis elektrike pritet t psoj rritje n vitet pasardhse. Kto faktor,
shoqruar edhe me amortizimin dhe nevojn pr investim n stokun e banesave sot n
Shqipri mund t transformojn gradualisht kto shifra n vlera m premtuese.
N do rast duhet kuptuar se nj pjes e mir e kostos t investimit pr riaftsimin energjetik
t stokut ekzistues t banesave, do t shkonte drejtprdrejt n prmirsimin e kushteve t
komfortit n banesa dhe rrjedhimisht do t influenconte n rritjen e cilsis s jets s
banorve.
4.4. Lezh
Nj tjetr iniciative e ndrmarr n fushn e riaftsimit energjetik t ndrtesave t banimit
sht Projekti pilot pr kursimin e energjis n bashkin e Lezhs. Ky projekt u hartua dhe
u mbshtet nga Ministria e Zhvillimit Urban dhe Turizmit dhe Bashkia e Lezhs n prputhje
me Udhzimin Nr. 5, Dt. 24 Prill 2014 p prcaktimin e rregullave pr realizimin e projekteve
n fushn e efiencs s energjis n ndrtesa ekzistuese n bashkpronsi t Ministres s
20
Vrejtje e autorit

Zhvillimit Urban dhe Turizmit. Projekti prfundoi n vitin 2015 dhe sht projekti i par i
iniciuar nga qeveria shqiptare n kt drejtim.
Ndrtesa e przgjedhur sht nj banes kolektive n bashkpronsi e ndrtuar n vitet 60.
Kjo banes ndodhet n Bulevardin Gjergj Fishta n qendr t qytetit t Lezhs, ka katr
kate (tre kate banim dhe nj kat shrbime) dhe n total 24 njsi banimi. Ndrhyrja konsiston
n termoizolimin e mbshtjellses s ndrtess (muret dhe taracn), zvendsimin e
dritareve ekzistuese me dritare me kas PVC dhe xham t dyfisht si dhe n mbylljen e
kafazeve t shkallve me dritare. Gjithashtu projekti parashikon edhe nj rimodelim estetik
t fasads s ndrtess (Ministria e Zhvillimit Urban [MZHU], 2014, 2015).
Nprmjet zbatimit t ktij projekti pritet q t reduktohet n masn 50 % konsumi i
energjis. Kostoja e zbatimit t projektit sht rreth 14 milion lek (Bashkia Lezh, 2014;
MZHU, 2014, 2015). Kostoja mesatare e nj banese sht rreth 583,000 lek (4166 Euro) pr
apartament, vler kjo rreth 1,5 her m e lart se n rastin e Fierit n vitin 2011 (shih 4.2)
dhe rreth 1,3 her m e lart se skenari optimal n rastin e Tirans n vitin 2014 (shih 4.3)21.
Figura 29: Ndrtesa katr katshe n Bulevardin Gjergj Fishta, Lezh. Sipr - Gjendja
para ndrhyrjes. Posht Fotomontazh i gjendjes pas ndrhyrjes (Burimi: Bashkia Lezh,
2014)
Edhe n rastin e Lezhs nuk ka t dhna pr performancn e ndrtess prpara dhe pas
ndrhyrjes. Gjithsesi kjo praktik sht realizuar me financim t plot nga qeveria shqiptare
dhe ka qen n trajtn e dhurats pr banort. N kto kushte sht e vshtir t gjykohet
pr impaktin e saj real n komunitet. Projekte t ktilla, paka se ndikojn drejtprdrejt n
cilsin e jetess s banorve nxisin n komunitet perceptimin se prgjegjsia pr kushtet e
jetess n banesa dhe pr mirmbajtjen e ndrtesave t banimit sht trsisht e organeve
21
Prllogaritje t prafrta t autorit. Kursi i kmbimit i referohet vlers 1 Euro = 140 Lek

qeverisse dhe jo e banorve. Ky projekt nuk propozon nj model zgjidhjeje dhe nxitjeje pr
realizimin e riaftsimit t stokut t banesave. Nj model partneriteti dhe bashkfinancimi
mes banorve dhe organeve qeverisse do t mund t ofronte nj praktik m t
qndrueshme.
4.5. Kor
Projekti m i fundit i riaftsimit energjetik t nj banese kolektive, i zbatuar gjat vitit 2015,
ndodhet n qytetin e Kors. Ndrtesa ka 15 njsi banimi t vendosura n pes kate dhe
sht ndrtuar n vitin 1974. Skenari i ndrhyrjes prfshin termoizolimin e mbshtjellses s
ndrtess me polisterol 10 cm n fasad dhe 8 cm n tarrac, zvendsimin e dritareve
ekzistuese me t reja me xham t dyfisht, si dhe riparime t tarracs dhe ambienteve t
shkalls (Bashkia Kor, 2015).
Vlera e realizimit t projektit sht 10,349,887 Lek ose mesatarisht rreth 689,993 Lek (4928
Euro) pr njsi banimi. N rastin e Kors, kostoja ndikohet drejtprdrejt nga kushtet
klimatike ekstreme q kushtzojn prdorimin e nj shtrese m t trash termoiziluese sesa
n qytetet e tjera.
Investimi sht realizuar me financim t plot nga qeveria shqiptare dhe, njlloj si n rastin
e Lezhs, ka qen n trajtn e dhurats pr banort. Edhe n kt rast, modeli i propozuar
nuk paraqet impakt real n komunitet dhe nuk nxit zhvillimin e praktikave t ngjashme n
qytetin e Kors.
Figura 30: Ndrtes 5 kate n qytetin e Kors. Majtas - Gjendja para ndrhyrjes. Djathtas
Gjendja pas ndrhyrjes (Burimi: Bashkia Kor, 2015)
4.6. Prfundime
Procesi i riaftsimit energjetik t stokut t banesave n Shqipri nuk ka filluar ende t
trajtohet seriozisht. Studimet mbi performancn energjetike t banesave dhe kushtet e
komfortit n to thuajse mungojn. Po aq t pakta jan edhe iniciativat dhe praktikat e
ndrmarra pr kryerjen e ndrhyrjeve riaftsuese.

Nga katr eksperiencat e analizuara m sipr pr banesat kolektive (4.2, 4.3, 4.4, 4.5)
rezultojn faktet n vijim:
-
Vlera e ndrhyrjeve pr izolimin termik t banesave si dhe pr zvendsimin e

dritareve varion nga 35-62 Euro / m. Kjo vler do t thot q do familje duhet t
paguaj afrsisht nj shifr nga 2000 deri n 5500 Euro n varsi t siprfaqes dhe
specifikave t ndrhyrjes q lidhen me klimn dhe llojin e termoizolimit.
Banort kan pamundsi ekonomike t prballojn investimin n mnyr t pavarur.
Edhe n rastin e bashkfinancimit ata nuk mund t prballojn prqindje t
konsiderueshme t vlers. Mbetet detyr e organeve qeverisse qendrore apo lokale
ose e grupeve t interesit t krijojn skema financimi apo nxitjeje pr t prmirsuar
performancn energjetike t stokut t banesave.
Konsumi i energjis rezulton t jet shum i ult n raport me nevojn e
apartamenteve pr t garantuar kushtet e komfortit termik. Kjo vjen si pasoj e
krkess s madhe pr energji q kan banesat kolektive t ndrtuara prpara viteve
90 si dhe pamundsis ekonomike t banorve pr t prballuar kto kosto. Ky fakt
dshmon pr cilsin e ult t jetess n kto banesa.
Koha e kthimit t investimit rezulton mjaft e lart nse vlersohen vetm kursimet e
energjis. Kjo vjen pasi konsumi aktual n stokun e banesave rezulton mjaft i ult n
raport me nevojn. Me kryerjen e izolimit termik, banort kan mundsi t prfitojn
kushte m t mira komforti duke harxhuar sasi thuajse t njjt energjie. Kjo on n
rritjen e cilsis s jetess por nuk arrin t prkthehet n kursim t mjaftueshm q
t mundsoj kthim t shpejt t investimit. N kto kushte nj koh kthimi e
investimit prej 15 vitesh do t konsiderohej e mir paka se nuk sht aspak
stimuluese pr banort.
Bashkpronsia n banesat kolektive rezulton t jet nj barrier e fort pr
ndrhyrjet riaftsuese pasi krkon prfshirje t t gjith pronarve n vendimmarrje
dhe investim. N kt kuadr gjetja e instrumenteve praktik pr aplikimin e Ligjit
Nr. 10112, Dt. 09 Prill 2009, pr Administrimin e bashkpronsis n ndrtesat e
banimit do t mundsonte zgjidhjen e nj pjese t problemit duke ngritur organet
e administrimit.
Krijimi i praktikave t suksesshme sht element ky n informimin dhe nxitjen e

komuniteteve mbi riaftsimin energjetik t banesave kolektive dhe prmirsimin e kushteve
t komfortit n to. Kto praktika duhet t mbshteten n partneritetin midis banorve dhe
organeve qeverisse (qendrore apo vendore) si dhe duhet t ken skema financimi
trheqse. Realizimi i praktikave t suksesshme do t sillte rritjen e interesimit dhe
gatishmris pr t kontribuar nga banort.
Analiz e gjendjes ekzistuese n banesat me pllaka t paraprgatitura Rast studimor

[51]
KAPITULLI 5.
5. Analiz e gjendjes ekzistuese n banesat me pllaka t
paraprgatitura Rast studimor
5.1. Hyrje
Banesat me panele t paraprgatitura prfaqsojn pjesn e stokut t banimit kolektiv me
probleme t theksuara t performancs energjetike dhe t kushteve t komfortit n to.
Shkaku kryesor pr kt jan humbjet e mdha t nxehtsis prmes mbshtjellses s
ndrtess. sht pikrisht mbshtjellsja e ndrtess q pr shkak t materialeve prbrs
si dhe teknologjis ndrtimore mundson transmetim t lart t nxehtsis dhe krijon nivele
t paprshtatshme komforti si gjat ditve t ftohta, ashtu edhe gjat atyre t nxehta.
Prtej t dhnave t nxjerra nga pyetsori n kapitullin 3, pr t vlersuar performancn e
banesave me panele t parafabrikuar n Tiran si dhe mundsin e ndrhyrjeve t riaftsimit
energjetik n to, sht e nevojshme t merren n studim ndrtesa konkrete. N vijim
paraqiten t dhnat mbi rastin e e marr n studim n zonn e Lapraks ku jan przgjedhur
dy ndrtesa pr t vlersuar gjendjen e ktyre strukturave si dhe skenart e mundshm t
ndrhyrjes pr prmirsimin e ksaj gjendjeje. Meqense banesat me panele t
parafabrikuara jan t tipizuara si n zgjidhje arkitektonike ashtu edhe n materiale dhe
teknologji, nga studimi i ktyre shembujve mund t nxirren prfundime prgjithsuese pr
performancn e tyre energjetike n klimn e Tirans.
5.2. Rasti studimor
Przgjedhja e kampionve pr rastin studimor u krye pas nj njohjeje paraprake me nnt
zonat e banimit t ndrtuara me parafabrikate n Tiran22. Ndrtesat u przgjodhn nga zona
e Lapraks e cila sht nj nga zonat m t mdha me kt tipologji ndrtimi. Gjithashtu kjo
zon ka nj struktur urbane homogjene si dhe ka nj ekspozim tipik kundrejt faktorve
klimatik.
Ndrtesat e przgjedhura jan pjes e Studimit urbanistik me parafabrikat n Laprak
hartuar n fundin e vitit 1989 nga ZUP e Komitetit ekzekutiv t K.P. t rrethit t Tirans.
Referuar studimit jan przgjedhur seksionet nr. 32, 33, 34 dhe 35 n bllokun B (Figura 31).
N vijimsi ktyre seksioneve do tju referohemi si Ndrtesa A q prbhet nga seksionet nr.
33, 34 dhe 35, si dhe Ndrtesa B q prbhet nga seksioni nr. 32. T gjitha seksionet jan t
tipit 1 me ballkon (shih 2.2.1). Ndrtesa A sht gjasht kate e lart dhe prbhet nga tre
seksione t bashkngjitur dhe ka orientim t hapsirave t banimit n juglindje dhe
veriperndim. N t ndodhen gjithsej 36 apartamente, nga t cilt 23 t tipit 2+1 si dhe 13
22
Banesat me panele t paraprgatitura jan ndrtuar n nnt zona t Tirans q njihen si: Zona e
Lapraks, zona e Spitaleve (QSUT), zona e Varrit t Bamit, zona e Halliasit, zona e Porcelanit, zona e
Uzins s traktorve, zona e Ali Demit, zona e Shkolls teknologjike dhe zona e 21 Dhjetorit.

[52]
t tipit 1+1. Ndrtesa B sht gjithashtu gjasht kate dhe prbhet vetm nga 1 seksion dhe
orientohet verilindje dhe jugperndim. N t ndodhen gjithsej 12 apartamente, nga t cilt
11 t tipit 2+1 si dhe nj apartament i tipit 1+1. T dyja ndrtesat lidhen me ndrtesat e
bllokut B nprmjet nj seksioni pes kate t lart t ndrtuar me skelet betonarme dhe
mure tulle. Ky seksion n katin prdhe sht i hapur dhe shrben si kalim kmbsorsh dhe
mjetesh ndrsa n katet e siprme shrben si dhom e shtuar n apartamentet 1+1 (Figura
33).
Figura 31: Fragment nga studimi urbanistik me parafabrikat n Laprak, Blloku B (Burimi:
Arkivi qendror teknik i ndrtimit)
Planimetria e katit tip, pamjet pr ndrtesat A dhe B si dhe siprfaqet e apartamenteve

paraqiten n figurat n vijim.
Figura 32: Pamjet pr ndrtesat A dhe B

[53]
Figura 33: Planimetria e katit tip dhe siprfaqet e apartamenteve n ndrtesat A dhe B
5.3. Studim i mbshtjellses s ndrtess

Dy ndrtesat e zgjedhura jan studiuar gjat nj viti duke kryer vzhgime mbi problematikat
dhe defektet q jan shfaqur si dhe duke kryer matje t humbjeve termike n mbshtjellsen
e tyre.
Prve vzhgimit me sy t zhveshur si dhe njohjes me problematikat kryesore t hasura nga
banort n kto ndrtesa, u aplikuan matje t temperaturs s mbshtjellses si dhe t
kushteve t ambientit t brendshm dhe t jashtm n katr momente t ndryshme gjat
vitit, me qllim parsor evidentimin e sjelljes termike t ndrtesave n kushte t ndryshme
atmosferike. Matjet u kryen duke prdorur pajisjen pr matje termike Testo 875i si dhe
aparatin mats Testo 435.
Testo 875i sht nj pajisje profesionale pr analizn termografike t objekteve q
mundson detektimin e anomalive dhe pika t dobta n materiale dhe prbrs. Nprmjet
procesimit t imazhit mundsohet evidentimi i humbjeve t energjis, urave termike si dhe

[54]
dmtimeve. Pajisja evidenton nivelin e emetimit t rrezatimit infra t kuq duke mundsuar
edhe matjen e temperaturs n siprfaqen e objekteve.
Testo 435 sht nj aparat mats shum-funksional q mundson monitorimin dhe analizn
e ajrit. Ndr parametrat q monitorohen nprmjet sondave matse jan: trysnia
atmosferike, temperatura e ajrit, shpejtsia e ers, lagshtia relative, pika e vess [dew point]
dhe niveli i dioksidit t karbonit.
Me pajisjet e msiprme u kryen matje periodike prgjat nj viti. Matjet jan zhvilluar n
datat 22-23 Qershor 2013, 29 Shtator 2013, 28 Dhjetor 2013 dhe 07 Prill 2014. N seciln
dat jan kryer katr matje t parametrave t ajrit dhe matje termografike t elementve
ndrtimor t mbshtjellses, prkatsisht sipas orareve 08.00, 12.00, 16.00 dhe 20.00. N
secilin orar matjet e parametrave t ajrit jan zhvilluar n tre pika, nj n brendsi t
ndrtess (P3) dhe dy jasht (P1 dhe P2), ndrsa termografia sht zhvilluar n t gjith
perimetrin e fasads si dhe n pozicionin P3 n brendsi t ndrtess (apartamenti 35/2, kati
i katrt).
Figura 34: Pozicionet e kryerjes s matjeve periodike
T dhnat termografike jan prpunuar duke prdorur programin kompjuterik Testo IRSoft
Software versioni 3.6. Prmes ktij programi u b e mundur prftimi i termogramave duke
prshtatur shkalln e temperaturave si dhe mnyrn e vizualizimit. Gjithashtu, programi
mundson hartimin e profileve termike t siprfaqes si dhe analizn e shprndarjes s
temperaturave n siprfaqe t zgjedhura.
T dhnat mbi parametrat e ajrit jan dokumentuar prmes fletve t matjes (shtojca 4) dhe
m pas jan interpretuar nprmjet programit Microsoft Excel duke gjeneruar baza t
dhnash dhe grafik.
Gjat matjeve u hasn kushte atmosferike normale, pa temperatura ekstreme. Ndr t
dhnat termografike jan shfrytzuar kryesisht ato t muajit dhjetor, kur diferencat e
temperaturave mes ambientit t jashtm dhe atij t brendshm kan qen maksimale.
Shpejtsia e ers n matjet e kryera ka rezultuar nn 1 m/s. Kjo shpejtsi n zon reduktohet
nga struktura e hapsirs urbane. T tilla vlera minimizojn efektin e ers mbi temperaturn

[55]
e siprfaqes s fasads dhe mundsojn nj studim termografik t fokusuar n vetit fizike
t materialeve ndrtimore. Gjithashtu vihet re q prqendrimi i dioksidit t karbonit n zon
luhatet mesatarisht n 454 ppm q sht edhe limiti i siprm i kushteve normale t ajrit n
nj zon urbane. Edhe lagshtia relative e ajrit t jashtm n matjet e kryera ka qen
mesatarisht rreth 62%, shifr kjo mjaft normale pr qytetin e Tirans.
T dhnat e mbledhura, dokumentojn gjendjen dhe sjelljen e ndrtess n kushte t
ndryshme atmosferike si dhe evidentojn humbjet termike t mbshtjellses. M posht
prmenden disa nga problematikat kryesore q u evidentuan prmes vzhgimit, analizs dhe
matjes n ndrtesa.
-
Prania e lagshtis n elementt ndrtimor.

Nprmjet komunikimit me banort u konstatua prania e lagshtis ku m
shqetsuese paraqitej gjendja n katin prdhe. Kjo mendohet t shkaktohet pr
shkak t kapilaritetit, defekteve dhe amortizimit si dhe diellzimit t reduktuar n
katet e ulta. Pa dyshim q prezenca e lagshtis redukton aftsit termoizoluese t
ndrtess dhe ndikon drejtprdrejt n kushtet e komfortit n t.
Transmetimi i nxehtsis nprmjet dritareve.
Dritaret si elementet me prcjellshmrin termike m t lart jan faktor ky n
humbjet e nxehtsis n ndrtes. N shumicn e rasteve konstatohen dritare q
shkaktojn humbje mjaft t lart termike si rrjedhoj e strukturs s tyre me nj
xham t vetm dhe kasa pa prerje termike. Gjithashtu puthitja e dritareve me panelet
e jashtme shpeshher sht e dobt dhe mundson infiltrime. Rolin e urs termike,
shpeshher e kryen edhe davancali (prgjithsisht mermer) si element ndrtimor i
vazhduar q sht n kontakt si me hapsirn e brendshme, ashtu edhe me at t
jashtme.
Figura 35: Transmetimi i nxehtsis prmes dritareve. Matje 07.04.2014 ora 11.49.
Izolimi termik.
Izolimi termik i ndrtess sht kryer nprmjet penobetonit t prdorur n panelet
perimetrale dhe n tarrac. Ky izolim nuk sht i vazhduar dhe ka mjaft ura termike
t cilat ulin ndjeshm performancn e tij. Gjithashtu vet aftsia izoluese e
penobetonit rezulton e ult sidomos n prezenc t lagshtis. N kt
kndvshtrim, efektshmria e izolimit termik n banesat me panele t
parafabrikuara sht mjaft e diskutueshme.

[56]
Nga matjet e kryera n ambientet e brendshme, rezulton se transmetimi i nxehtsis
prmes mureve perimetral sht i lart. Temperaturat n siprfaqen e murit t
jashtm jan t ndryshme nga ato n siprfaqet e brendshme, pavarsisht izolimit
termik q sht aplikuar n panelet e fasads. Kjo diferenc temperature ilustrohet
n Figura 36.
Figura 36: Humbjet e nxehtsis n panelin e jashtm. Matje 28.12.2013 ora 20.43.
Urat termike Bashkimi i paneleve.

Fuga e bashkimit t paneleve, si rezultat i mnyrs dhe materialit t bashkimit (Figura
10), si dhe pr shkak t amortizimit, krijon ura termike n gjith perimetrin e panelit.
Kto zona jan pika t dobta t ndrtess ku humbjet termike jan m t larta se
n pjest e tjera t saj.
Figura 37: Urat termike n bashkimet midis paneleve. Matje 07.04.2014 ora 07.37.
Urat termike - Muret pa izolim termik.

Muret e jashtme t apartamenteve q jan n kontakt me shkalln, ndryshe nga
muret e tjer perimetral, jan t prbra nga panele betoni 10 dhe 14 cm pa izolim
termik (penobeton). Kto siprfaqe kan humbje termike t konsiderueshme pr
shkak t prcjellshmris s lart q karakterizon panelet e betonit. E njjta situat
sht edhe tek lozhat por, kto t fundit, n shumicn e rasteve, jan mbyllur me
dritare nga vet banort. M posht paraqitet matja e kryer n dhjetor 2013 ku
evidentohet kafazi i shkallve si zon me humbje nxehtsie.

[57]
Figura 38: Humbjet e nxehtsis prmes mureve pa izolim termik n kafazin e shkalls.
Matje 28.12.2013 ora 20.04.
Urat termike N brendsi t panelit.

Panelet e mbshtjellses s jashtme jan formuar nga blloqe penobetoni t cilat
vendosen n brendsi t panelit pr t reduktuar peshn dhe pr t rritur vetit
termoizoluese. Pikrisht hapsirat midis blloqeve t penobetonit krijojn ura termike
n brendsi t strukturs s panelit duk e br at nj prbrs me prcjellshmri
termike jo t njtrajtshme.
N figurat e mposhtme evidentohen blloqet e penobetonit t vendosur n brendsi
t do paneli. Hapsirat midis ktyre blloqeve kan prcjellshmri m t lart
termike dhe mundsojn humbje t nxehtsis s ndrtess gjat stins s ftoht,
ndrkoh q gjat stins s nxeht luajn rol t kundrt.
Figura 39: Urat termike n brendsi t panelit. Matje 28.12.2013 ora 08.51.

[58]
Figura 40: Urat termike n brendsi t panelit. Matje 28.12.2013 ora 20.26.
Dmtimet e paneleve.
Dmtimet e paneleve gjat transportit apo montimit, si dhe dmet e shkaktuara
gjat prdorimit t ndrtess kan krijuar pika t dobta q shrbejn si ura termike.
Ktu prfshihet thyerja e buzve t paneleve, shpimi i tyre gjat montimit t
kondicionerve etj. Rasti i nj paneli t dmtuar tregohet n Figura 41.
Figura 41: Humbjet e nxehtsis n pjest e dmtuara t panelit. Matje 28.12.2013 ora
16.44.
Transmetimi i nxehtsis n korpuset me skelet betonarme.

Si n ndrtesn A ashtu edhe n at B, ndodhen t bashkngjitura dy korpuse lidhse
peskatshe t realizuara me skelet betonarme dhe me mure tulle. N kto korpuse
vihet re prcjellshmri e ndryshme termike n mbshtjellse pr shkak t prdorimit
t disa lloj tullave pr muraturn. Gjithashtu ura termike krijohen nprmjet
ekspozimit t soletave dhe trarve. Nj tjetr faktor q ndikon n humbjet termike
sht edhe thyerja e tullave (n ndrtim apo m von) e cila krijon zona t dobta
n fasad q veprojn si ura termike.

[59]
Figura 42: Humbjet e nxehtsis n mbshtjellsen e korpusit me skelet betonarme.

Matje 28.12.2013 ora 20.14.
Figura 43: Urat termike n zona t dmtuara t muraturs. Matje 28.12.2013 ora 20.15.
Izolimi akustik.
Mbshtetur n shqetsimet e banorve t ndrtesave t marra n studim vihet re
edhe transmetim i lart i zhurmave midis banesave si dhe brenda ambienteve t nj
njsie. Vet betoni si dhe mnyra e montimit t paneleve favorizojn transmetimin
e zhurmave nprmjet vibrimit. Dy ndrtesat e zgjedhura, jan t pozicionuara n
nj zon relativisht t qet dhe transmetimi i zhurmave nga ambienti i jashtm nuk
paraqitet n nivele shqetsuese. Gjithsesi n ndrtesa t vendosura n zona t
zhurmshme, problemi i akustiks sht i pranishm.
Shkmbimi i madh i nxehtsis me ambientin e jashtm nprmjet mbshtjellses, si dhe

prania e lagshtis duket se jan problemet m t hasura n rastin e studimit por edhe n
tipologjin e banesave me panele t parafabrikuara n trsi. Pr zgjidhjen e ktyre
problemeve, banort jan prpjekur n vazhdimsi t bjn ndrhyrje dhe riparime t
pjesshme q mundsojn prmirsimin e kushteve t komfortit n banes. N munges t
zgjidhjeve t integruara dhe prfundimtare, jan marr masa pjesore me iniciativa
individuale. Gjat monitorimit t ndrtesave, n periudhn midis matjeve t zhvilluara n
qershor 2013 dhe atyre t muajit shtator 2013, nj ndrhyrje e till u realizua nga banort.
Ndrhyrja u realizua n seksionin 34 (ndrtesa A), apartamenti 1, kati i tret. Ajo konsiston

[60]
n izolimin termik me polisterol (EPS) nprmjet sistemit kapot t aplikuar n pjesn e
jashtme t mbshtjellses s ndrtess. N tre matjet q pasuan, ndrhyrja ka qen prezent
dhe mundson krahasimin e performancs s mbshtjellses me dhe pa termoizolim. N
Figura 44 paraqitet apartamenti n t cilin sht kryer ndrhyrja n dy matje t ndryshme.
Vihet re se prmes izolimit t mbshtjellses jan shmangur urat termike, duke krijuar nj
siprfaqe me temperatur t njtrajtshme. Gjithashtu mbulimi i fugave si dhe dmtimeve t
tjera t fasads supozohet se ka reduktuar edhe mundsin pr deprtim t lagshtis nga
ambienti i jashtm. Rasti n fjal konsiderohet si i suksesshm n rezultatin e prftuar pr
njsin e banimit specifike. Megjithat, ndrhyrja krijon zgjidhje t pjesshme dhe n aspektin
estetik si dhe n at ligjor vlersohet si e papranueshme.
Figura 44: Fragment i fasads prpara ndrhyrjes. Matje 22.06.2013 ora 21.05.
Figura 45: Fragment i fasads pas ndrhyrjes. Matje 29.09.2013 ora 07.05.
Luhatjet e temperaturs s fasads, dhe rrjedhimisht edhe prcjellshmris termike

paraqiten n profilin termik t Figura 46. Profili i referohet matjeve t bra n muajin dhjetor
n mbrmje. Si vihet re, kapota e aplikuar mbi panelin e jashtm ka nj temperatur rreth
3-4 C m t ult sesa panelet e betonit n fasadn e ndrtess. Kjo ndodh pr shkak t
prcjellshmris termike m t ult t polisterolit, q redukton fluksin me t cilin nxehtsia
emetohet nga hapsirat e brendshme e baness n ambientin e jashtm. Gjithashtu vihet re
edhe diferenca e temperaturave t katit t dyt dhe t katrt (mesatarisht rreth 0.5C) ,
diferenc kjo q i referohen temperaturave t brendshme n apartamente. N momentin e

[61]
kryerjes s matjes, apartamenti n katin e dyt ka pasur temperatur m t lart dhe
rrjedhimisht edhe sasia e nxehtsis e prcjell prmes fasads dhe temperatura e
siprfaqes s panelit sht m e lart. N kt profil vihet re edhe nj temperatur e ult n
zonn midis katit t tret dhe t katrt (rreth 1.6C) e cila i referohet kapuit t llamarins
q mbulon kapotn.
Figura 46: Profili termik q kalon nga zona me izolim termik. Matje 28.12.2013 ora 20.02.
Termografia mundson studimin e mbshtjellses s ndrtess duke iu referuar rrezatimit

dhe temperaturs s siprfaqeve. Rezultatet e saj jan lehtsisht t lexueshme kur diferencat
e temperaturave t ambientit t jashtm me at t brendshm jan t mdha. Rritja e
diferencs s temperaturs shoqrohet edhe me rritjen e fluksit t nxehtsis q prcillet
prmes elementve ndrtimor. N kto kushte sht mjaft e leht t evidentohen defektet
e mbshtjellses apo performanca termike e elementve t ndryshm. Duhet pasur parasysh
se matjet e kryera n fasada t ekspozuara drejtprdrejt ndaj rrezatimit diellor mund t japin
informacion t pasakt pr performancn e materialeve t mbshtjellses. Pr t gjykuar
vetm mbi aftsit prcjellse / izoluese t fasads si dhe pr t lexuar qart rrjedhjet e
nxehtsis n pikat e dobta, preferohen temperatura ekstreme t jashtme (diferenc
maksimale e temperaturave jasht dhe brenda) si dhe kryerja e matjeve n munges t
rrezatimit diellor (mbrmje ose hert n mngjes). N matjet e kryera, rezulton se m pran
ktyre kushteve jan matjet e zhvilluara n dat 28.12.2013. Luhatja e temperaturave n
siprfaqen e fragmentit t termoizoluar n raport me pjesn tjetr t fasads paraqitet n
Figura 47.
Ndryshimi i temperaturave 28.12.2013
20
15
10
5
0
08.13
12.10
16.00
Temperatura e ajrit
T 01 (K4)
T 02 (termoizolim)
T 03 (K2)
19.53
Figura 47: Luhatja e temperaturave n fragmentin e termoizoluar t fasads. Matje

28.12.2013.

[62]
Nga t dhnat e termografis, sht e mundur t vlersohet n vija t prgjithshme edhe
prezenca e urave termike n fragmente t njtrajtshme t fasads. Kshtu mund t
studiohen faqet kallkan t formuara me panele t plota betoni. N figurat dhe grafikt n
vijim paraqitet analiza termike e siprfaqeve t studiuara sipas matjeve t dats 28.12.2013.
Figura 48: Shprndarja e temperaturave n prqindje. Matje 28.12.2013 ora 08.51.
Fragmenti i studiuar n Figura 48 paraqet nj zon relativisht homogjene ku urat termike

zhvillohen vetm pr shkak t prbrjes s paneleve dhe bashkimit t tyre. N kt matje,
vlerat e temperaturave n pjest e imazhit q korrespondojn me blloqet e penobetonit
variojn n shifrat 7.5 7.8 C. Si vihet re nga grafiku i shprndarjes s temperaturave,
temperatura e siprfaqeve n fragmentin e studiuar luhatet nga 7.2 n 9.4 C me nj
mesatare prej 8.2 C. Diferenca e vlers mesatare t temperaturave me temperaturn e
zonave me penobeton paraqet efektin e urave termike. N nj vlersim t prgjithshm, n
fragmentin e studiuar, vlera e rritjes s transmetimit t nxehtsis pr shkak t urave termike
sht rreth 9%. N trsi ndrtesa vlersohet t ket nj ndikim t urave termike edhe m
t lart, pr shkak t mureve pa izolim termik n kafazin e shkallve si dhe dritareve.
Prania e urave termike ilustrohet nprmjet figurave n vijim, q paraqesin profilet termike
trthore dhe gjatsore t paneleve t plot. Si vihet re, profilet paraqesin temperaturn e
siprfaqes t panelit duke evidentuar zonat me temperatur m t lart si ura termike q
formohen pr shkak t ndryshimit t prbrjes s panelit apo fugs lidhse midis dy
paneleve. N Figura 49, paraqitet profili trthor i temperaturave. N kt profil dallohen
qart zonat me temperatur t lart n t cilat transmetimi i nxehtsis sht m intensiv
pr shkak t karakteristikave t materialit. Pikrisht, kto zona prputhen me hapsirat midis
blloqeve t penobetonit ku nuk ka izolim termik. Si pasoj e ktij kompozimi kemi nj luhatje
t temperaturave n siprfaqen e panelit.

[63]
Figura 49: Profil trthor i temperaturave n panelin e jashtm. Matje 28.12.2013 ora
08.51.
N Figura 50, paraqitet profili gjatsor i temperaturave, ku, vija e profilit prputhet me
pozicionin e blloqeve t penobetonit. N kt rast, grafiku evidenton tre zona ku hasen
temperatura t larta, t cilat prputhen me ndrkatet dhe bashkimin vertikal t paneleve.
Pikrisht kto bashkime luajn rolin e urave termike duke mundsuar transmetim m t lart
t nxehtsis sesa n pjest e tjera t siprfaqes s panelit.
Figura 50: Profil gjatsor i temperaturave n panelin e jashtm. Matje 28.12.2013 ora
08.51.
5.4. Karakteristikat termofizike t mbshtjellses

Shkmbimi termik i ndrtesave me ambientin e jashtm kryhet prmes mbshtjellses. sht
pikrisht shpejtsia me t ciln ndodh ky shkmbim q prcakton nevojn pr energji n
ndrtes si dhe komfortin n hapsirat e brendshme. Sigurisht q nprmjet nj fasade t
termoizoluar, shkmbimi i nxehtsis reduktohet duke ruajtur pr koh m t gjat kushtet
termike n brendsi t ndrtess si dhe duke br t mundur prdorim t pakt energjie pr
arritjen e temperaturs s komfortit.
N kapitullin n vijim do t trajtohet m gjersisht performanca termike e mbshtjellses
dhe aspektet q lidhen me t. Megjithat duhet paraprir q n rastin e studimit, koeficienti
i prgjithshm i transmetimit t nxehtsis t paneleve t jashtme t betonit sht 1.35

[64]
W/mK. Kjo shifr, paka se nuk prputhet me pritshmrit e projektimit n ditt e sotme,
nuk qndron larg koefiientve t normuar n mjaft vende t Bashkimit Evropian. Ktu vlen
t prmendim q vlera K [U] maksimale sht 0.82 W/mK n Valencia (Spanj) dhe 0.90
W/mK n Zagreb (Kroaci)23.
Rasti i paneleve t betonit t paraprgatitura, teorikisht paraqet nj rast ku izolimi termik
sht aplikuar n brendsi t panelit, nprmjet blloqeve t penobetonit dhe siguron vlera
t pranueshme t transmetimit t nxehtsis. Ndryshe rezulton nga perceptimi i
prdoruesve, q shprehen t paknaqur nga aftsit termoizoluese t fasads si dhe
konstatojn pranin e lagshtis. Pjesrisht performanca e reduktuar mund ti adresohet
urave termike, t cilat kan nj pesh jo t vogl n rastin e ktyre ndrtesave.
Prania e lagshtis sht nj tjetr faktor mjaft i rndsishm q ndikon drejtprdrejt n
performancn e mbshtjellses. Lagshtia n brendsi t paneleve do t reduktonte
ndjeshm rolin termoizolues t penobetonit si dhe do t ndikonte n dmtimin e strukturs
s panelit. Deprtimi i lagshtis n panel mund t ndodhi pr shkak t dmtimeve n
rifiniturn e jashtme apo n hollsin e bashkimit t paneleve, pr shkak t kondensimit t
brendshm apo kapilaritetit (kryesisht n katet prdhe). Ndrkoh q dmtimet mund t
jen t riparueshme, lagshtia pr shkak t kondensimit sht nj e met permanente q
nse konstatohet mund t evitohet vetm prmes riprojektimit t seksionit t
mbshtjellses. Pr t verifikuar rrezikun e kondensimit n panelet e jashtme t banesave t
parafabrikuara duhen ndrtuar kurba e temperaturs dhe ajo e vess. N rast ndrprerjeje
t t dy kurbave, shfaqet rreziku i kondensimit t avujve t ujit n brendsi t strukturs.
N mnyr q t mund t prcaktojm kurbn e temperaturs, nevojitet llogaritja e
temperaturs pas do shtrese t materialeve q prbjn mbshtjellsen. Pr llogaritjen e
ndryshimit t temperaturs n prbrsit e nj sistemi prdoret formula:
=
(5.1)
ku:
diferenca e temperaturs pas nj shtrese t caktuar (C)
diferenca e temperaturs midis ambientit t brendshm dhe atij t jashtm (C).

Temperatura llogaritse e ajrit t brendshm n banes pr klimn e Tirans sht
20 C, ndrsa ajo e ajrit t jashtm -1 C. Pra, = 20 (-1) = 21 C
rezistenca termike e nj shtrese t caktuar (mK/W)
rezistenca e prgjithshme termike e panelit t jashtm (mK/W): pr panelin e

jashtm 22 cm me penobeton 0.741 mK/W (Tabela 28)
23
European Insulation Manufacturers Association (EURIMA) 2007

[65]
Temperaturat n kufijt midis shtresave me materiale t ndryshm paraqiten n tabeln e
mposhtme. Vlerat e prftuara jan prdorur pr t ndrtuar kurbn e temperaturave n
Figura 51.
Tabela 24: Rnia e temperaturave n shtresat e panelit t jashtm
Shtresa
R (mK/W)
Rnia e temperaturs (C)
Temperatura
n kufi (C)
Ajr i brendshm
Siprfaqja e brendshme
0.1235
20
-
Kufiri
Suva e brendshme
0.022
Kufiri
Beton
0.0345
Kufiri
Penobeton
0.483
Kufiri
Beton
0.0345
Kufiri
Siprfaqe e jashtme
0.0435
0.1235
21 = 3.5
0.741
0.022
21 = 0.62
0.741
0.0345
21 = 0.98
0.741
0.483
21 = 13.7
0.741
0.0345
21 = 0.98
0.741
0.0435
21 = 1.23
0.741
16.5
15.9
14.9
1.2
0.2
-
Ajri i jashtm
-1
= 0.741
= 21
Rreziku i kondensimit n brendsi t materialit varet nga temperatura dhe lagshtia n t dy
ant e mbshtjellses si dhe n rezistencn termike dhe at ndaj avujve q paraqet materiali.
Me rritjen e lagshtis n ajr, rritet edhe trysnia e avujve n t. Pr shkak t aktivitetit n
brendsi t ndrtesave ajri sht prgjithsisht m i pasur me avuj uji sesa n ambientin e
jashtm. Pr shkak t diferencs s presioneve shfaqet lvizja e ktyre avujve nga brenda
jasht, duke deprtuar mbshtjellsen e ndrtess. Shpejtsia me t ciln kryhet kjo lvizje
varet nga prshkueshmria q paraqesin materialet e mbshtjellses. Pr t shprehur
prshkueshmrin prdoret rezistenca specifike ndaj avullit ( ) q mat deprtimin e
avujve t ujit n njsi trashsie t nj materiali n kushte standarde. Rezistenca ndaj avullit
( ) prshkruan rezistencn e nj materiali me trashsi t prcaktuar.
=
ku:
rezistenca ndaj avullit e nj materiali t dhn (GNs/kg)
rezistenca specifike ndaj avullit (GNs/kgm)
trashsia e materialit (m)
(5.2)

[66]
Vlera totale e rezistencs ndaj avullit t nj sistemi t prbr nga disa materiale, prftohet
nga mbledhja rezistencave t secilit prej tyre.
Rnia e trysnis pas prshkimit t nj prbrsi t nj sistemi llogaritet nprmjet
formuls:
=
(5.3)
ku:
rnia e trysnis s avullit prmes nj shtrese t caktuar (Pa)
rezistenca ndaj avullit e shtress (GNs/kg)
rezistenca ndaj avullit e sistemit (GNs/kg)
rnia e prgjithshme e trysnis s avullit n sistem (Pa)
Rnia e trysnis pas do shtrese na ndihmon n prcaktimin e piks s vess n do kufi. Ky

prcaktim bhet duke prdorur diagramin psikrometrik. Prmes prcaktimit t vlerave t
piks s vess jemi n gjendje t ndrtojm kurbn e vess dhe t vlersojm rrezikun e
kondensimit pr sistemin e studiuar.
Tabela 25: Rnia e trysnis s avullit dhe pika e vess n shtresat e panelit t ja shtm
(GNs/kgm)
(GNs/kg)
(Pa)
Siprfaqja e brendshme
Kufiri
Suva e
0.02
brendshme
50
Kufiri
Beton
0.04
100
Kufiri
Penobeton
0.14
30
4.2
Kufiri
Beton
0.04
100
Kufiri
Siprfaqe e
jashtme
Shtresa
L (m)
0.24
13.2
1
13.2
4
13.2
4.2
13.2
4
13.2
Trysnia
e avullit
n kufi
(Pa)
-
Pika e
vess
n kufi
(C)
-
832 = 63
1400
-
12
-
832 = 252.1
1337
-
11.3
-
832 =264.7
1085
-
8.2
-
832 = 252.1
820
-
4.1
-
568
-
-1
-

[67]
N Figura 51 jan mbivendosur kurba e temperaturs s strukturs dhe ajo e vess. Vihet re
se dy profilet mbivendosen n afrsi t pjess s jashtme t fasads duke krijuar nj zon me
rrezik kondensimi e cila mund t shkaktoj pasoja t keqfunksionimit termik t
mbshtjellses, probleme me lagshtin dhe dmtime t strukturs s panelit. Ky mund t
konsiderohet nj defekt n projektimin e paneleve t jashtme t banesave t parafabrikuara
n raport me temperaturat llogaritse n qytetin e Tirans.
Figura 51: Parashikimi i kondensimit
5.5. Prfundime
Banesat e parafabrikuara kan shfaqur gjithmon problematika n raport me ruajtjen e
nxehtsis, lagshtin dhe komfortin. Prtej perceptimeve dhe shqetsimeve t
transmetuara nga banort e ktyre ndrtesave, nj monitorim i sjelljes termike t
kampioneve t stokut dhe vlersim i komponentve t mbshtjellses ishte i nevojshm pr
prcaktimin e problematikave reale, defekteve ndrtimore dhe atyre t projektimit si dhe
sjelljes termike t ndrtesave n prgjithsi.
N prfundim t analizs s kryer n dy kampione n qytetin e Tirans, konstatimet mund t
prmblidhen si m posht:
-
Banesat e parafabrikuara shfaqin shkmbim relativisht t lart nxehtsie nprmjet

mbshtjellses. Ky shkmbim ndodh pr shkak t betonit q sht materiali baz
me t cilin jan prodhuar panelet parametral t cilt formojn fasadn e ndrtess.
Faktor t tjer q ndikojn n shkmbimin termik jan urat e shumta termike q
paraqet sistemi me panele t paraprgatitura pr shkak t teknologjis s ndrtimit
dhe dritaret me nj xham dhe kasa pa prerje termike. Nisur nga matjet e bra dhe
vlersimi i prbrsve t mbshtjellses, mendohet se urat termike n banesat me
panele t paraprgatitura t jen mbi 10%. Ktu ndikojn prve urave termike t
formuara n brendsi apo n perimetr t paneleve, edhe muret pa izolim termik t

[68]
mbshtjellses n perimetrin e brendshm t kafazit t shkallve. Shkmbimi i lart

termik sht shkaktari kryesor i mungess s kushteve t komfortit dhe nevojave t
larta energjetike n kto ndrtesa.
Panelet perimetrale 22 cm, duke u referuar n klimn e Tirans, rezultojn t ken
t pranishm rrezikun e kondensimit n brendsi t panelit pr shkak t ndrprerjes
s kurbave t temperaturs s strukturs dhe asaj t vess me njra tjetrn. Prania
e lagshtis sht e mundshme edhe pr shkak t kapilaritetit si dhe defekteve
ndrtimore apo amortizimit t strukturs sidomos n fugat e bashkimit t paneleve.
N kushte lagshtie, izolimi termik i realizuar nprmjet penobetonit do t
zhvlersohej duke rritur transmetimin e nxehtsis n mbshtjellse si dhe duke
ndikuar drejtprdrejt n komfort dhe konsum energjetik. Prania e lagshtis
gjithashtu ndikon n cilsin e ajrit dhe n shtrirje m t gjat kohore mund t
ndikoj n dmtimin e materialeve ndrtimore.
N propozimin e zgjidhjeve pr riaftsimin e banesave t parafabrikuara n Tiran duhen

pasur parasysh konstatimet e msiprme n mnyr q t gjenden zgjidhje sa m t
qndrueshme dhe me efikasitet t lart. Pa dyshim q ndrhyrja n pjesn e jashtme t
mbshtjellses do t ishte e pashmangshme n mnyr q zgjidhja t garantoj efikasitet n
reduktimin e urave termike dhe t defekteve ndrtimore t fasads. N propozimin e
ndrhyrjes, kujdes i veant i duhet kushtuar problemit t lagshtis, duke korrigjuar
defektin e projektimit t konstatuar n panelin e jashtm dhe duke shmangur mundsin e
kondensimit.
Vlersimi i performancs energjetike sipas standardit kombtar Rast studimor [69]
KAPITULLI 6.
6. Vlersimi i performancs energjetike sipas standardit kombtar
Rast studimor
6.1. Kuadri ligjor
Performanca energjetike e nj ndrtese n Shqipri vlersohet sipas Ligjit Nr. 8937 pr
ruajtjen e nxehtsis ne ndrtesa, Dt. 12 Shtator 2002. Sipas prcaktimi t Nenit 3 t Ligjit,
projektimi dhe ndrtimi i ndrtesave duhet t realizoj parametrat teknik t nevojshm pr
ruajtjen, kursimin dhe prdorimin me efiienc t energjis. Kjo do t mundsohet
nprmjet respektimit t koeficienteve vllimor normativ t humbjeve termike ( ) t
prcaktuara me aktet nnligjore q burojn nga ky ligj. Duhet theksuar se Ligji Nr. 8937 pr
ruajtjen e nxehtsis ne ndrtesa, Dt. 12 Shtator 2002, megjithse sht ende n fuqi, nuk
ka mundur t gjej asnjher zbatim n praktik pr t kushtzuar projektimin dhe
ndrtimin.
Paka se ky ligj nuk aplikohet n ndrtesat ekzistuese, pr t vlersuar gjendjen e tyre do t
ishte e nevojshme nj analiz sipas prcaktimeve t msiprme n mnyr q t mund t
propozohen zgjidhje pr prmirsimin e performancs energjetike n nivelet q
parashikohet pr ndrtesat e reja. Gjithsesi duhet pasur parasysh se vlerat e rekomanduara
t ( ) q normohen n aktet nnligjore garantojn nj performanc energjetike m t
dobt se n praktikn Evropiane (Papadopulos, 2003).
Referuar Direktivs 2010/31/EU t Parlamentit dhe kshillit t Evrops t 19 Majit 2010 pr
performancn e energjis n ndrtesa, Neni 7, thuhet se ndrtesat e reja apo t vjetra q
kryejn nj rinovim t konsiderueshm 24 duhet t prmbushin krkesat minimale t
performancs t prshtatura sipas klims lokale nse kjo rezulton e realizueshme nga ana
funksionale, teknike dhe ekonomike. Kjo direktiv aplikohet pr vendet antare t Bashkimit
Evropian por njkohsisht sht orientuese pr prshtatjen e legjislacionit kombtar pr
vendet q synojn antarsimin.
Aktualisht, Ministria e Energjis dhe Industris ka hartuar projektligjin pr performancn e
energjis n ndrtesa n prputhje me Direktivn 2010/31/EU. Ky projektligj propozon
prshtatjen e legjislacionit kombtar me BE si dhe vendosjen e krkesave minimale pr
performancn e energjis n ndrtesat e reja dhe n ato ekzistuese. N kt kuadr synohet
plotsimi i fushs s veprimit t Ligjit Nr. 8937 pr ruajtjen e nxehtsis ne ndrtesa, Dt.
12 Shtator 2002, si dhe krijimi i mekanizmave q mundsojn zbatimin e krkesave minimale
t performancs energjetike, q nuk gjetn zbatim me ligjin e mparshm.
24
Rinovimi i konsiderueshm prcaktohet nga vendet antare t BE n legjislacionin prkats n

raport me siprfaqen e mbshtjellses apo vlern e prgjithshme t ndrtess (pa prfshir vlern e
toks). do ndrhyrje q aplikohet n mbi 25% t siprfaqes s mbshtjellses apo kalon 25% t vlers
s ndrtess konsiderohet rinovim i konsiderueshm.
6.2. Metodologjia e vlersimit

Vlersimi i performancs energjetike apo aftsis pr ruajtjen e nxehtsis n nj ndrtese
sipas prcaktimeve t Ligjit Nr. 8937 pr ruajtjen e nxehtsis ne ndrtesa, Dt. 12 Shtator
2002, kryhet nprmjet metodologjis t prcaktuar n Vendimin e Kshillit t Ministrave
Nr.38, Dt. 16 Janar 2003 pr miratimin e normave, t rregullave dhe kushteve t projektimit
dhe t ndrtimit, t prodhimit dhe ruajtjes s nxehtsis n ndrtesa.
Sipas prcaktimeve t VKM Nr.38, Dt. 16 Janar 2003, humbja e nxehtsis nprmjet
mbshtjellses s ndrtess me transmetim paraqitet n formuln e mposhtme:
0 = ( )
(6.1)
ku:
0
humbjet e nxehtsis me transmetim (W)
siprfaqja e ekspozuar (m)
koeficienti i prgjithshm i transmetimit t nxehtsis
temperatura e ajrit t brendshm (C): temperatura llogaritse n banes pr

klimn e Tirans sht 20 C
temperatura e ajrit t jashtm (C): temperatura llogaritse pr klimn e Tirans

sht -1 C
Koeficienti i humbjeve vllimore me transmetim llogaritet sipas formuls s mposhtme:

(6.2)
ku:
koeficienti i humbjeve vllimore me transmetim (W / mC)
vllimi i ngrohur i ndrtess (m)
( ) , vlera llogaritse pr Tirann sht 21 C
Ky koeficient praktikisht prcakton aftsin pr humbje t nxehtsis s ndrtess pr njsi

t vllimit. Koeficienti i humbjeve vllimore me transmetim t ndrtess duhet t jet m i
madha sesa vlerat normative t tij t prcaktuara nga VKM Nr.38, Dt. 16 Janar 2003, pr
zonat e ndryshme klimatike (Tabela 26).
,0
(6.3)
ku:
,0
koeficienti normativ i humbjeve vllimore me transmetim (W / mC)
Koeficientet normativ (,0 ) prcaktohen n varsi t zons klimatike si dhe raportit S/V
pr ndrtesn e studiuar. Raporti S/V paraqet raportin e siprfaqes s mbshtjellses
prmes s cils transmetohet nxehtsia n raport me vllimin e hapsirs s ngrohur.
Ndrtesat me form kompakte prgjithsisht kan raport t vogl S/V dhe rezultojn m
efikase n ruajtjen e nxehtsis.
N rastin e studimit, vlera S/V pr Ndrtesn A sht 0.557 1/m dhe pr Ndrtesn B 0.658
1/m.
Zona klimatike prcaktohet nga vlera e grad-ditve. Kjo vler llogaritet nga t dhnat
shumvjeare t temperaturave t matura n rajon. Vlera e grad ditve prcakton nevojn
pr ngrohje n grad celsius pr do dit t vitit n raport me nj temperatur pragu dhe
shprehet prmes shumatores s tyre. Pr t llogaritur kt vler prdoret diferenca mes
temperaturs s pragut dhe temperaturs mesatare pr do dit t vitit q paraqet nevoj
pr ngrohje. Pr pragun prej 15.5 C, Tirana rezulton me nj total prej 1128 grad ditsh dhe
klasifikohet n zonn klimatike A me vler grad ditsh 900 1500.
Tabela 26: Vlerat normative t koeficientit t humbjeve vllimore me transmetim (W /
mC) sipas VKM Nr.38, Dt. 16 Janar 2003
S/V
0.3
0.9
Zona A
grad dit
900 1500
0.62
0.54
1.20
1.03
N baz t t dhnave t msiprme, vlera normative ,0 pr t dy ndrtesat e marra n

studim gjendet me interpolim. Kto vlera normative paraqiten n Tabela 27.
mC) pr ndrtesn A dhe B
Siprfaqja e
mbshtjellses
Volumi i ngrohur
S/V
,0
(m)
Ndrtesa A
3411.79
Ndrtesa B
1448.58
(m)
1/m
W / mC
6128.696
0.557
0.739
2201.36
0.658
0.8735

Pr t prllogaritur humbjet e nxehtsis me transmetim sipas formuls (6.1) duhet
prllogaritur vlera K e koeficientit t prgjithshm t transmetimit t nxehtsis nprmjet
rezistencs termike q paraqet mbshtjellsja e ndrtess.
Rezistenca termike e nj pareti homogjen prllogaritet si m posht:
(6.4)
ku:
rezistenca termike (mK / W)
trashsia e murit (m)
koeficienti i prcjellshmris termike (W / mK)
Koeficienti i prgjithshm i transmetimit t nxehtsis K ose si njihet ndryshe vlera U, pr

paretin e prbr nga disa shtresa homogjene t rrafshta dhe paralele 1, 2, ..., n me
trashsi 1 , 2 , , dhe koeficient t prcjellshmris termike prkatsisht 1 , 2 , ,
prllogaritet si m posht:
1
1
1
+ 1 + 2 ++ +
1 2

(6.5)
ku:
rezistenca i transmetimit t nxehtsis me konveksion dhe rrezatim pr siprfaqet e

jashtme (W / mK). N rastin e pareteve vertikale = 23 W / mK. N rastin e pareteve
horizontale me rrym nxehtsie n ngjitje = 23 W / mK. N rastin e pareteve
horizontale me rrym nxehtsie n zbritje = 16.4 W / mK. Rezistenca termike me
konveksion dhe rrezatim paraqitet nga raporti 1 /
koeficienti i transmetimit t nxehtsis me konveksion dhe rrezatim pr siprfaqet e

brendshme (W / mK). N rastin e pareteve vertikale = 8.1 W / mK. N rastin e
pareteve horizontale me rrym nxehtsie n ngjitje = 9.1 W / mK. N rastin e
pareteve horizontale me rrym nxehtsie n zbritje = 5.9 W / mK. Rezistenca
termike me konveksion dhe rrezatim paraqitet nga raporti 1 /
N prputhje me (6.4) dhe (6.5) jan kryer llogaritjet pr koeficientin e prgjithshm t

transmetimit t nxehtsis pr secilin nga elementt e mbshtjellses s ndrtess. Vlerat
dhe hollsit pr kto elemente paraqiten n tabelat e mposhtme.

Tabela 28: Prllogaritja e (K) pr elementin 01 Panel muri i jashtm 0.22m
EL. 01
Panel muri i jashtm 0.22m
Nr. i
shtress
Emrtimi i
shtress
W/mK
kg/m
mK/W
W/mK
Ajri i jashtm
0.043
Beton i
armuar
0.04
1.16
2000
0.034
29.000
Penobeton
0.14
0.29
800
0.483
2.071
0.04
1.16
2000
0.034
29.000
0.02
0.90
1800
0.022
45.000
3
4
Beton i
armuar
Suva e
brendshme
Ajri i
brendshm
Total
0.123
0.24
0.741
1.350
EL. 02
Nr. i
shtress
Emrtimi i
shtress
W/mK
kg/m
mK/W
W/mK
Ajri i jashtm
1
2
Beton i
armuar
Suva e
brendshme
Ajri i
brendshm
Total
0.043
0.14
1.16
2000
0.121
8.286
0.02
0.90
1800
0.022
45.000
0.123
0.16
0.310
3.227
EL. 03
Nr. i
shtress
Emrtimi i
shtress
W/mK
kg/m
mK/W
W/mK
Ajri i jashtm
1
2
Beton i
armuar
Suva e
brendshme
Ajri i
brendshm
Total
0.043
0.10
1.16
2000
0.086
11.600
0.02
0.90
1800
0.022
45.000
0.123
0.12
0.275
3.632

Tabela 31: Prllogaritja e (K) pr elementin 04 Mur tulle i jashtm 0.25m
EL. 04
Mur tulle i jashtm 0.25 m
Nr. i
shtress
Emrtimi i
shtress
W/mK
kg/m
mK/W
W/mK
Ajri i jashtm
1
2
Tull me
vrima
Suva e
brendshme
Ajri i
brendshm
Total
0.043
0.25
0.49
1400
0.510
1.960
0.02
0.90
1800
0.022
45.000
0.123
0.27
0.699
1.430
Tabela 32: Prllogaritja e (K) pr elementin 07 Tarrac e Korpusit 2 dhe 4
EL. 07
Tarrac K2, K4
Nr. i
shtress
Emrtimi i
shtress
W/mK
kg/m
mK/W
W/mK
Ajri i jashtm
0.043
Hidroizolim
0.02
0.26
1300
0.077
13.000
Penobeton
0.2
0.35
1000
0.571
1.750
0.10
1.91
2400
0.052
19.100
0.02
0.90
1800
0.022
45.000
3
4
Solet
betonarme
Suva e
brendshme
Ajri i
brendshm
Total
0.110
0.34
0.876
1.141
Tabela 33: Prllogaritja e (K) pr elementin 08 Tarrac e Korpusit 1 dhe 3
EL. 08
Tarrac K1, K3
Nr. i
shtress
Emrtimi i
shtress
W/mK
kg/m
mK/W
W/mK
Ajri i jashtm
0.043
Hidroizolim
0.02
0.26
1300
0.077
13.000
Penobeton
0.15
0.35
1000
0.429
2.333
Solet BA
0.2
1.16
2000
0.172
5.800
0.02
0.90
1800
0.022
45.000
Suva e
brendshme
Ajri i
brendshm
Total
0.110
0.39
0.853
1.172

Tabela 34: Prllogaritja e (K) pr elementin 09 solet e ekspozuar
EL. 09
Solet
Nr. i
shtress
Emrtimi i
shtress
W/mK
kg/m
mK/W
W/mK
Ajri i jashtm
0.061
Solet BA
0.2
1.16
2000
0.172
5.800
Lla
0.02
0.9
1800
0.022
45.000
0.02
1.05
2000
0.019
52.500
Pllaka
imentoje
Ajri i
brendshm
Total
0.169
0.24
0.444
2.251
Tabela 35: Prllogaritja e (K) pr elementin 10 Dysheme e mbshtetur n tok
EL. 10
Dysheme
Nr. i
shtress
Emrtimi i
shtress
Ajri i
brendshm
Pllaka
imentoje
W/mK
kg/m
mK/W
W/mK
0.169
0.02
1.05
2000
0.019
52.500
Lla
0.02
0.90
1800
0.022
45.000
Hidroizolim
0.01
0.26
1300
0.038
26.000
Beton
0.10
1.91
2400
0.052
19.100
Kalldrm
0.15
2.20
2200
0.068
14.667
Tok e
ngjeshur
0.60
0.300
3.333
Total
0.90
0.670
1.493
Vlerat e (K) pr siprfaqet transparente dhe dyert e ekspozuara n mbshtjellse jan

marr si m posht:
Elementi 05 Dyer dhe dritare me korniz alumini me nj xham t vetm: K= 5.7

W/mK
Elementi 06 Der e jashtme druri: K= 3.5 W/mK
N baz t koeficienteve t prcaktuar m sipr si dhe siprfaqeve prkatse pr elementt

ndrtimor t mbshtjellses jan prllogaritur humbjet e nxehtsis me transmetim 0 pr
t dy ndrtesat e marra n studim (A dhe B) q paraqiten t prmbledhura prkatsisht n
Tabela 36 dhe Tabela 37.
EL. 01
EL. 01
EL. 01
EL. 01
EL. 01
EL. 02
EL. 02
EL. 02
EL. 02
EL. 02
EL. 03
EL. 03
EL. 03
EL. 04
EL. 04
EL. 04
EL. 04
EL. 04
EL. 05
EL. 05
EL. 05
EL. 05
EL. 05
EL. 06
EL. 06
EL. 06
EL. 07
EL. 08
EL. 09
EL. 10
Volumi ngrohur i
ndrtess (m)
Siprfaqja e
mbshtjellses (m)
Raporti S/V
Temperatura e brendshme
Temperatura e jashtme
Humbjet e nxehtsis pr
transmetim
Humbjet e nxehtsis nga

nyjat termike (10%)
Humbjet e nxehtsis sipas

orientimit
HUMBJET TOTALE me
transmetim (W)
W/mK
Mur betoni i
jashtm 0.22 m
Mur betoni i
jashtm 0.22 m
Mur betoni i
jashtm 0.22 m
Mur betoni i
jashtm 0.22 m
Mur betoni i
jashtm 0.22 m
Mur betoni i
jashtm 0.14 m
Mur betoni i
jashtm 0.14 m
Mur betoni i
jashtm 0.14 m
Mur betoni i
jashtm 0.14 m
Mur betoni i
jashtm 0.14 m
Mur betoni i
jashtm 0.1 m
Mur betoni i
jashtm 0.1 m
Mur betoni i
jashtm 0.1 m
Mur tulle i
jashtm 0.25 m
Mur tulle i
jashtm 0.25 m
Mur tulle i
jashtm 0.25 m
Mur tulle i
jashtm 0.25 m
Mur tulle i
jashtm 0.25 m
Dritare
Dritare
Dritare
Dritare
Dritare
Der e jashtme
Der e jashtme
Der e jashtme
Tarrac K2
Tarrac K1
Solet
Dysheme
Siprfaqe llogaritse
Emrtimi
Koeficienti i transmetimit t
nxehtsis
Kodi
Orientimi
JL
1.35
361.98
20
-1
10262.13
1026.21
513.11
11801.45
VL
1.35
103.12
20
-1
2923.45
292.35
15
438.52
3654.32
JP
1.35
169.69
20
-1
4810.71
481.07
240.54
5532.32
VP
1.35
486.41
20
-1
13789.72
1378.97
15
2068.46
17237.15
JL
3.227
466.01
20
-1
31580.10
3158.01
1579.00
36317.11
VL
3.227
20
-1
0.00
0.00
15
0.00
0.00
JP
3.227
20
-1
0.00
0.00
0.00
0.00
VP
3.227
413.4
20
-1
28014.88
2801.49
15
4202.23
35018.60
VL
3.632
20
-1
0.00
0.00
15
0.00
0.00
VP
3.632
177.91
20
-1
13569.55
1356.96
15
2035.43
16961.94
JL
1.43
56.79
20
-1
1705.40
170.54
85.27
1961.21
VL
1.43
43.19
20
-1
1297.00
129.70
15
194.55
1621.24
JP
1.43
20
-1
0.00
0.00
0.00
0.00
VP
1.43
53.08
20
-1
1593.99
159.40
15
239.10
1992.49
JL
VL
JP
VP
5.7
5.7
5.7
5.7
161.61
5.74
0
103.9
20
20
20
20
-1
-1
-1
-1
3.5
3.5
1.141
1.172
2.251
1.493
0
67.9
353.35
17.18
17.18
353.35
20
20
20
20
20
20
-1
-1
-1
-1
-1
8
1934.47
68.71
0.00
1243.68
0.00
0.00
499.07
846.66
42.28
81.21
633.06
5
15
5
15
VL
VP
19344.72
687.08
0.00
12436.83
0.00
0.00
4990.65
8466.62
422.83
812.12
6330.62
967.24
103.06
0.00
1865.52
0.00
0.00
748.60
0.00
0.00
0.00
0.00
22246.42
858.85
0.00
15546.04
0.00
0.00
6238.31
9313.28
465.12
893.33
6963.68
194622.87
1.512
6128.696
15
15
3411.790
0.556691
Tabela 36: Humbjet termike me transmetim

pr ndrtesn A
EL. 01
EL. 01
EL. 01
EL. 01
EL. 01
EL. 02
EL. 02
EL. 02
EL. 02
EL. 02
EL. 03
EL. 03
EL. 03
EL. 04
EL. 04
EL. 04
EL. 04
EL. 04
EL. 05
EL. 05
EL. 05
EL. 05
EL. 05
EL. 06
EL. 06
EL. 06
EL. 07
EL. 08
EL. 09
EL. 10
HUMBJET TOTALE me
transmetim (W)
Humbjet e nxehtsis sipas

orientimit
Humbjet e nxehtsis nga

nyjat termike (10%)
Temperatura e jashtme
Humbjet e nxehtsis pr
transmetim
Temperatura e brendshme
W/mK
Mur betoni i
jashtm 0.22 m
Mur betoni i
jashtm 0.22 m
Mur betoni i
jashtm 0.22 m
Mur betoni i
jashtm 0.22 m
Mur betoni i
jashtm 0.22 m
Mur betoni i
jashtm 0.14 m
Mur betoni i
jashtm 0.14 m
Mur betoni i
jashtm 0.14 m
Mur betoni i
jashtm 0.14 m
Mur betoni i
jashtm 0.14 m
Mur betoni i
jashtm 0.1 m
Mur betoni i
jashtm 0.1 m
Mur betoni i
jashtm 0.1 m
Mur tulle i
jashtm 0.25 m
Mur tulle i
jashtm 0.25 m
Mur tulle i
jashtm 0.25 m
Mur tulle i
jashtm 0.25 m
Mur tulle i
jashtm 0.25 m
Dritare
Dritare
Dritare
Dritare
Dritare
Der e jashtme
Der e jashtme
Der e jashtme
Tarrac K2
Tarrac K1
Solet
Dysheme
Siprfaqe llogaritse
Emrtimi
Koeficienti i transmetimit t
nxehtsis
Kodi
Orientimi
JL
1.35
103.12
20
-1
2923.45
292.35
146.17
3361.97
VL
1.35
165.56
20
-1
4693.63
469.36
15
704.04
5867.03
JP
1.35
121.57
20
-1
3446.51
344.65
172.33
3963.49
VP
1.35
169.69
20
-1
4810.71
481.07
15
721.61
6013.39
JL
3.227
20
-1
0.00
0.00
0.00
0.00
VL
3.227
137.8
20
-1
9338.29
933.83
15
1400.74
11672.87
JP
3.227
143.79
20
-1
9744.22
974.42
487.21
11205.85
VP
3.227
20
-1
0.00
0.00
15
0.00
0.00
VL
3.632
59.3
20
-1
4522.93
452.29
15
678.44
5653.66
VP
3.632
20
-1
0.00
0.00
15
0.00
0.00
JL
1.43
43.19
20
-1
1297.00
129.70
64.85
1491.55
VL
1.43
53.08
20
-1
1593.99
159.40
15
239.10
1992.49
JP
1.43
56.79
20
-1
1705.40
170.54
85.27
1961.21
VP
1.43
20
-1
0.00
0.00
15
0.00
0.00
JL
VL
JP
VP
5.7
5.7
5.7
5.7
5.74
34.63
58.17
0
20
20
20
20
-1
-1
-1
-1
687.08
4145.21
6962.95
0.00
68.71
414.52
696.29
0.00
5
15
5
15
34.35
621.78
348.15
0.00
790.14
5181.51
8007.39
0.00
VL
VP
3.5
3.5
1.141
1.172
2.251
1.493
22.63
0
119.58
17.18
17.18
119.58
20
20
20
20
20
20
-1
-1
-1
-1
-1
8
1663.31
0.00
2865.26
422.83
812.12
2142.40
166.33
0.00
286.53
42.28
81.21
214.24
15
15
249.50
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
2079.13
0.00
3151.78
465.12
893.33
2356.63
76108.54
1.646
Volumi ngrohur i
ndrtess (m)
Siprfaqja e
mbshtjellses (m)
1448.580
`Raporti S/V
0.658039
2201.36
Tabela 37: Humbjet termike me transmetim

pr ndrtesn B

N prllogaritjen e humbjeve t nxehtsis me transmetim, humbjet nga nyjat termike jan
vlersuar n masn 10% sipas metodologjis t prcaktuar n VKM Nr.38, Dt. 16 Janar 2003.
Vlera edhe m t larta se 10% nuk do te konsideroheshin t gabuara duke pasur parasysh se
tipologjia e banesave me panele t parafabrikuara ka nj prani m t madhe t nyjave / urave
termike pr shkak t karakteristikave t veanta ndrtimore q paraqet tipologjia (shih 5.3
dhe 2.2.1).
Gjithashtu n prputhje me VKM Nr.38, Dt. 16 Janar 2003, vlerave t prllogaritura t
humbjeve t nxehtsis me transmetim, u shtohet edhe humbja e nxehtsis pr ekspozim.
Duke vlersuar orientimin e prgjithshm t ndrtesave dhe gjeometrin e tyre jan
prcaktuar vlerat e paraqitura n Figura 52. Kto vlera i shtohen humbjeve t prgjithshme
t nxehtsis.
Orientimi
JL - Juglindje
VL - Verilindje
JP - Jugperndim
Veriperndim
Humbjet e
nxehtsis sipas
orientimit (%)
5
15
5
15
Figura 52: Korrigjimi i humbjeve te nxehtsis pr ekspozim
N prllogaritjen e humbjeve t nxehtsis me transmetim nga dyshemeja n kontakt t

drejtprdrejt me tokn, temperatura llogaritse e jashtme sht 8C dhe sht prcaktuar
sipas formuls:
= + 9
(6.6)
ku:
temperatura e jashtme llogaritse n rastin e dyshemes n kontakt me tokn
temperatura e jashtme e llogaritjes (-1C pr Tirann)
Vlera e koeficientit t humbjeve vllimore me transmetim ( ) llogaritet sipas formuls

(6.2). N t dyja rastet vihet re se kto vlera jan m t mdha se vlerat normative ,0

mC) pr ndrtesn A
Ndrtesa A
Ndrtesa B
W
194622.87
76108.54
0
,0
W / mC
0.739
0.8735
W / mC
1.512
1.646
Nisur nga rezultatet e msiprme ku humbjet vllimore me transmetim jan dukshm m t

larta nga normativa maksimale, rezulton se rastet e studimit t przgjedhura si kampione t
stokut t banesave me panele t parafabrikuara n Tiran kan nevoj pr ndrhyrje
riaftsuese q t mund t prmbushin krkesat minimale t parashtruara nga Vendimi i
Kshillit t Ministrave Nr.38, Dt. 16 Janar 2003 pr miratimin e normave, t rregullave dhe
kushteve t projektimit dhe t ndrtimit, t prodhimit dhe ruajtjes s nxehtsis n
ndrtesa.
6.3. Prfundime
N prputhje me prcaktimet e Vendimit t Kshillit t Ministrave Nr.38, Dt. 16 Janar 2003
pr miratimin e normave, t rregullave dhe kushteve t projektimit dhe t ndrtimit, t
prodhimit dhe ruajtjes s nxehtsis n ndrtesa u krye llogaritja e humbjeve vllimore t
nxehtsis me transmetim pr dy ndrtesat e zgjedhura si raste studimore. N t dyja rastet,
vlera rezulton rreth dy her m e lart sesa vlera normative ,0 e prcaktuar pr zonn
klimatike A n t ciln klasifikohet qyteti i Tirans dhe pr raportin S/V t rasteve konkrete.
Nisur nga kto vlera, shihet qart q banesat me panele t paraprgatitura nuk paraqesin
modele ndrtimore me performanc energjetike t knaqshme. Ktu duhet theksuar se
vlersimi sht teorik dhe nuk merr n konsiderat faktor t paparashikueshm. Ktu i
referohemi cilsis s materialeve t ndrtimit, q shpeshher nuk prputhet me
karakteristikat e projektit duke paraqitur aftsi termoizoluese m t dobta. Gjithashtu urat
termike t llogaritura n 10% mund t konsiderohen n nivel edhe m t lart pr shkak t
vet karakteristikave ndrtimore q kan banesat me panele t paraprgatitura. Prania e
lagshtis, kryesisht nprmjet infiltrimit t fugave dhe dmtimit siprfaqsor, por edhe
nprmjet kondensimit, redukton edhe m tej aftsin pr ruajtjen e nxehtsis n kto
ndrtesa. Nisur nga ky kndvshtrim, ndrhyrjet pr izolimin termik t mbshtjellses s
ndrtess do t shiheshin si mnyra m e mir pr reduktimin e humbjeve vllimore t
nxehtsis dhe prmirsimin e performancs energjetike t ndrtess n trsi.
Pr t kryer nj analiz m t plot t nevojave energjetike t ndrtess do t krkohej nj
llogaritje m komplekse ku, prve humbjeve t nxehtsis t llogariten prfitimet termike
dhe konsumet e pajisjeve individuale. Nj analiz e till zhvillohet n kapitullin pasardhs ku
vlersohen edhe skenar t mundshm t izolimit termik t mbshtjellses.
Vlersim i ndrhyrjeve t mundshme Rast studimor [80]
KAPITULLI 7.
7. Vlersim i ndrhyrjeve t mundshme Rast studimor
7.1. Metodologjia e vlersimit
Rastet studimore t analizuar n kapitujt e mparshm, dokumentojn performancn mjaft
t ult n ruajtjen e energjis termike t ndrtesave me panele t paraprgatitura n Tiran.
Propozimet pr skenart e ndrhyrjes riaftsuese n kto struktura duhet t formulohen
duke pasur parasysh se mundsit financiare t banorve jan minimale. Duke u referuar n
kt fakt, do t vlersohen n vijim skenar pr izolimin termik t ndrtess n siprfaqen e
jashtme t mbshtjellses si dhe pr zvendsimin e dritareve. Skenart propozohen sipas
produkteve m ekonomik q ofrohen sot n treg pr kt qllim.
Pr t kryer vlersimet e performancs s skenarve t ndryshm, sht zgjedhur programi
Energy Plus 4.0 q sht ndr motort m t fuqishm t simulimit termodinamik dhe Design
Builder Versioni 2.2.5.004 q mundson ndrveprimin grafik. Energy Plus sht programi i
simulimit t energjis n ndrtesa i Departamentit t Energjis n Shtetet e Bashkuara t
Ameriks pr modelimin e ngrohjes, ftohjes, ndriimit, ventilimit dhe energjive t tjera.
Design Builder sht program pr ndrveprimin grafik n t cilin Energy Plus sht integruar.
Design Builder mundson prdorimin e Energy Plus nprmjet modelimit t ndrtess,
przgjedhjes s hollsishme t materialeve dhe przgjedhjes s skenarve t prdorimit dhe
funksionimit t zonave n ndrtes.
Pr t kryer simulimet me programet e msiprme sht zgjedhur Ndrtesa B (shih 5.2), si
ndrtesa q ka raportin S/V m t lart dhe humbjet termike m t mdha (shih 6.2). N kt
mnyr do t mund t vlersojm efektet e ndrhyrjeve n strukturn m problematike t
hasur gjat rastit t studimit, duke supozuar se n Ndrtesn A, t njjtat ndrhyrje do t
sillnin nj performanc m t mir.
Tabela 39: T dhnat metrike - Ndrtesa B
Siprfaqe ndrtimi
969.2 m
Vllim i ndrtess
2713.8 m
Siprfaqe me regjim temperature t kontrolluar 682.6 m
Siprfaqe e mureve t jashtm pr izolim termik 1211.2 m
Siprfaqe e tarracs pr izolim termik
140 m
Siprfaqe dritaresh
98.5 m
Pr prftimin e rezultateve t simulimit fillimisht sht ndrtuar nj model tredimensional
ku jan modeluar n mnyr t hollsishme hapsirat prbrse t ndrtess si dhe
ndrtesat rrethuese. N model jan prcaktuar materialet ndrtimore t do prbrsi (mur,
solet, dritare) duke specifikuar numrin e shtresave dhe trashsin e tyre. Pr do zon
funksionale t ndrtess jan prcaktuar llojet e aktiviteteve duke prdorur modelet e
paracaktuara t programit.

N vijim prshkruhen specifikat e modelit baz t simulimit mbi t cilin jan ndrtuar
skenart e ndrhyrjes pr riaftsimin energjetik t ndrtess.
Figura 53: Modeli tredimensional n faz pune. Pamje e prgjithshme
7.2. Modeli baz i ndrtess

Modeli baz pr simulimin sht ndrtuar duke vlersuar nj aktivitet normal n ndrtes ku
prdorimi i banesave kryhet me kapacitet t plot. Popullimi i ndrtess sht prcaktuar n
nivelin 0.05 banor / m. Ndrtesa sht modeluar duke krijuar 70 zona funksionale ku do
hapsire i prcaktohen karakteristikat funksionale. Pr kt jan prdorur t dhna t
gatshme q mundson programi mbi prdorimin tip t do hapsire sipas funksionit
prkats. T dhnat e aktivitetit prfshijn funksionin e hapsirs, popullimin e saj, aktivitetin
metabolik, konsumin e ujit t ngroht, parametrat e kontrollit ambiental (temperaturn,
ventilimin, ndriimin), pajisjet etj.
Figura 54: Zonat e aktivitetit n model. Kati i gjasht
Figura 55: Parametrat e kontrollit t aktivitetit n zona
Modelimi i elementve fizik sht kryer duke u referuar n informacionet e teknologjis

ndrtimore t seksionit Tip 1 (I.S.P. Nr. 1, 1977-1979). Pr do element ndrtimor jan
modeluar shtresat, trashsia e tyre dhe materiali prbrs q i prafrohet przgjedhur nga
biblioteka e materialeve n Design Builder. N panelet e jashtme efekti i urave termike sht
simuluar duke reduktuar trashsin e shtress izoluese sipas vlers [U] t parashikuar nga
programi. Urat e tjera termike jan neglizhuar n pamundsi matjeje reale t efektit t tyre.
Gjithashtu edhe efekti i lagshtis dhe kondensimit n mbshtjellse nuk sht pjes e ktij
vlersimi. Vlerat e koeficientit t prgjithshm t transmetimit t nxehtsis n kt simulim
jan t lidhura me opsionet q ofron Design Builder dhe jan lehtsisht t ndryshme nga ato
t prcaktuara sipas llogaritjeve n kapitullin e mparshm.
Tabela 40: Vlerat R dhe K t prdorura n simulim
Panel i jashtm 22 cm
Panel betoni 14 cm
Panel betoni 10 cm
Mur tulle 25 cm
Dysheme
Ndrkat
Tarrac
Dritare me nj xham
Dyer druri
R (mK/W)
0.693
0.334
0.285
0.613
0.843
0.487
0.823
0.444
K (W/mK)
1.444
2.995
3.506
1.631
1.187
2.053
1.215
5.778
2.251
Figura 56: Parametrat e modelimit t panelit t jashtm 22 cm
Dritaret jan modeluar me nj xham, me kasa alumini pa prerje termike. Kjo zgjedhje u b
duke konstatuar q shumica e dritareve t ndrtess ishin t tilla. Infiltrimet e ajrit n
strukturn e ndrtess u modeluan n vlern 0.9 ndrrime ajri n or [ac/h] duke marr n
konsiderat arjet, defektet ndrtimore si dhe puthitjen e elementve t ndrtess q
paraqitet e dobt, pjesrisht pr shkak t teknologjis s ndrtimit dhe pjesrisht pr shkak
t amortizimit.
N modelimin e sistemit t ngrohjes, ventilimit dhe ajrit t kondicionuar, sht supozuar q
do banes ngrohet dhe freskohet me energji elektrike, nprmjet kondicionerve t ajrit t
tipit split. Prjashtim bjn korridoret dhe nyjat sanitare, t cilat jan modeluar vetm me
ngrohje (pa freskim). Sistemi konsiderohet q hyn n pun kur temperatura del jasht fashs
s komfortit. Pr kt simulim, fasha e komfortit sht prcaktuar duke u referuar n
standardin 55-1992 t ASHRAE dhe luhatet n temperaturat 20-26 C . Kjo fash i prgjigjet
asaj temperature n t ciln pr prdoruesit nuk do t ishte e nevojshme t ndizeshin pajisjet
pr ngrohje apo ftohje. Duhet t theksojm se kto shifra t propozuara prputhen me
pritshmrin m t ult t banorve mbi kushtet e komfortit dhe zgjerojn fashn e
komfortit standarde t ciln aplikon programi i simulimit.
Ndrtesa sht parashikuar t ket vetm ventilim natyror, me nj ndrrim ajri minimal prej
10 l/s pr banor. Ngrohja e ujit [domestic hot water DHW] sht parashikuar me bojler
elektrik individual pr do njsi q furnizon rrjetin e baness.
Konsumi energjetik n ndrtes varet edhe nga performanca energjetike e pajisjeve. Pr t
qen sa m real n pritshmrin pas ndrhyrjes s mundshme, u konsiderua se performanca
e pajisjeve sht nn vlerat optimale. Koeficientet e performancs [coefficient of
performance - COP] t pajisjeve jan zgjedhur duke marr parasysh faktin se pajisjet jan
pjesrisht t amortizuara dhe nuk kan teknologjin m t prparuar. Vlerat e prdorura
paraqiten n Tabela 41.

Tabela 41: Efiienca energjetike e pajisjeve e prdorur n simulim
Pajisjet
Koeficienti i performancs [COP]
Ngrohje
1.45
Ftohje
1.3
Uj i ngroht [DHW]
0.85
T dhnat klimatike t prdorura pr simulimin jan prftuar nga programi Meteonorm V.
7.1.3. Programi mundson shfrytzimin e t dhnave klimatike pr do or referuar n
matjet e periudhs 1991-2010 t stacionit meteorologjik Tiran (WMO 136150), me
koordinata gjeografike: gjersi 41.33 V ; gjatsi 19.78 L. T dhnat e plota klimatike t
Meteonorm pr Tirann paraqiten n shtojcn 5.
sht zgjedhur t simulohet si model baz nj skenar i cili garanton kushtet e komfortit n
ndrtes pr t mundur t bhen krahasime efikase me skenart e riaftsimit t ndrtess.
Nse n skenart q krahasohen garantohen kushtet e komfortit, sht e mundur t
vlersohet impakti real q do t sillte ndrhyrja n performancn energjetike t ndrtess
duke llogaritur kursimin e energjis dhe kohn e shlyerjes s investimit. Nse modeli baz q
do t simulohej do ti referohej situats aktuale, do t kishim konsume anomalisht t ulta,
dhe do t mund t gjykonim vetm mbi arritjen ose jo t komfortit duke shfrytzuar
pothuajse t njjtn sasi energjie.
Modeli baz sht konceptuar si njsi vlersimi pr ndrhyrjet riaftsuese dhe ka pr qllim
brjen t matshm t efektit t ktyre ndrhyrjeve. Programi i simulimit llogarit nevojat
ditore pr energji pr t garantuar komfortin termik si n stinn e nxeht, ashtu edhe n at
t ftoht. Ktu prfshihet energjia pr do aktivitet n banes, duke supozuar se pr to
shfrytzohet energjia elektrike.
N vijim paraqiten vlerat e simulimit pr modelin baz.
Tabela 42: Konsumi energjetik (kWh) n simulimin e modelit baz
Pajisje
Ndriim
Ngrohje
Freskim
Uj i
ngroht
Total
Janar
1063.5
986.7
9150.4
0.0
639.6
11840.1
12.7
Shkurt
958.8
888.9
7749.9
0.0
577.2
10174.9
10.9
Mars
1050.0
969.1
3820.1
1.5
636.0
6476.7
7.0
Prill
1046.5
977.6
656.8
55.2
623.5
3359.6
3.6
Maj
1050.0
969.1
48.0
1805.0
636.0
4508.2
4.8
Qershor
1019.6
942.4
0.0
5777.6
616.4
8356.0
9.0
Korrik
1076.9
1004.3
0.0
9103.3
643.1
11827.6
12.7
Gusht
1050.0
969.1
0.0
8227.1
636.0
10882.3
11.7
Shtator
1033.1
960.0
0.5
2636.1
620.0
5249.6
5.6
Tetor
1063.5
986.7
208.1
351.4
639.6
3249.2
3.5
Nntor
1019.6
942.4
3232.9
10.0
616.4
5821.2
6.3
Dhjetor
1076.9
1004.3
8635.4
0.1
643.1
11359.8
12.2
12508.6
11600.4
33502.0
27967.3
7526.7
93105.0
100.0
13.4
12.5
36.0
30.0
8.1
100.0
Total
%

Referuar n t dhnat e simulimit, ndrtesa prodhon 63776.94 kg CO2 n vit dhe harxhon
66% t energjis s saj pr ngrohjen dhe freskimin ku dominant sht konsumi pr ngrohje.
Muajt me konsum m t lart jan Janari dhe Korriku (12.7% e konsumit vjetor) dhe me
konsum m t ult sht Tetori (3.5% e konsumit vjetor). Konsumi mesatar pr nj
apartament sht 7759 kWh / vit apo 647 kWh / muaj.
7.3. Skenari 1
Skenari i par i marr n studim parashikon izolimin termik nprmjet aplikimit t nj sistemi
kapot n siprfaqen e jashtme t mbshtjellses s ndrtess. Ktu parashikohet izolimi
termik i fasads dhe tarracs me polisterol 5 cm sipas produkteve standarde t tregut.
Gjithashtu n kt skenar parashikohet edhe zvendsimi i dritareve ekzistuese me dritare
me kas alumini me prerje termike, me xham t dyfisht 6mm dhe 13mm gaz Argon midis
shtresave t xhamit.
Sipas prshkrimit t msiprm jan modifikuar materialet e mbshtjellses duke korrigjuar
vlerat e transmetimit termik si paraqiten n Tabela 43.
Tabela 43. Vlerat R dhe K t prdorura n simulim (Skenari 1)
Elementt e mbshtjellses
Panel i jashtm 22 cm + termoizolim 5cm
Panel betoni 14 cm
Panel betoni 14 cm + termoizolim 5cm
Panel betoni 10 cm
Mur tulle 25 cm + termoizolim 5cm
Dysheme
Ndrkat
Tarrac + termoizolim 5cm
Dritare me xham t dyfisht
Dyer druri
R (mK/W)
1.987
0.334
1.594
0.285
1.558
1.873
0.843
0.487
2.073
0.444
K (W/mK)
0.503
2.995
0.627
3.506
0.642
0.534
1.187
2.053
0.482
2.511
2.251
Parametri i infiltrimit n kt rast sht reduktuar nga 0.9 ndrrime t ajrit n or [ac/h], n
0.6, duke pasur pritshmrin q ndrhyrja n mbshtjellse dhe zvendsimi i dritareve do
t reduktojn me t paktn 30% shkmbimin e ajrit me ambientin e jashtm.
Parametrat e tjer t simulimit n kt rast jan ruajtur t pandryshuara nga modeli baz i
ndrtess me qllim evidentimin e impaktit t izolimit termik n raportet e konsumit t
energjis. N vijim paraqiten shifrat e prftuara nga simulimi pr skenarin 1.

Tabela 44. Konsumi energjetik (kWh) n skenarin 1
Pajisje
Ndriim
Ngrohje
Freskim
Uj i
ngroht
Total
Janar
1063.5
986.7
3873.0
0.7
639.6
6563.4
9.6
Shkurt
958.8
888.9
3156.7
0.5
577.2
5582.2
8.2
Mars
1050.0
969.1
1265.9
8.6
636.0
3929.6
5.8
Prill
1046.5
977.6
52.6
124.5
623.5
2824.7
4.1
Maj
1050.0
969.1
4.0
1688.6
636.0
4347.7
6.4
Qershor
1019.6
942.4
0.0
4925.4
616.4
7503.8
11.0
Korrik
1076.9
1004.3
0.0
7099.1
643.1
9823.4
14.4
Gusht
1050.0
969.1
0.0
6554.4
636.0
9209.5
13.5
Shtator
1033.1
960.0
0.0
2885.3
620.0
5498.3
8.1
Tetor
1063.5
986.7
2.7
549.3
639.6
3241.7
4.8
Nntor
1019.6
942.4
687.8
23.7
616.4
3289.8
4.8
Dhjetor
1076.9
1004.3
3612.2
1.0
643.1
6337.5
9.3
12508.6
11600.4
12654.8
23861.1
7526.7
68151.5
100.0
18.4
17.0
18.6
35.0
11.0
100.0
Total
%
53.6% t energjis s saj pr ngrohjen dhe freskimin ku dominant sht konsumi pr freskim.
Muaji me konsum m t lart sht Korriku (14.4% e konsumit vjetor) dhe me konsum m t
ult sht Prilli (4.1% e konsumit vjetor). Konsumi mesatar pr nj apartament sht 5679
kWh / vit apo 473 kWh / muaj.
N trsi, reduktimi i konsumit t energjis elektrike n ndrtes sipas simulimit t skenarit
1 sht 27% n vit. N raport me modelin baz, n kt skenar vihet re nj reduktim i
konsiderueshm prej 62% i energjis elektrike vjetore t konsumuar pr ngrohje. Ulje pson
edhe energjia elektrike e nevojshme pr freskimin e ndrtess, por n kt rast indeksi i uljes
sht vetm 15%. Kjo justifikohet me faktin se ndrtesa redukton ndjeshm humbjet termike
ndrsa prfitimet termike dhe nxehtsia e prodhuar n brendsi t saj mbeten konstante. Ky
raport i konsumit energjetik n skenarin 1 bn q ndrtesa pas ndrhyrjes s riaftsimit
energjetik, t ket problematik parsore freskimin kundrejt ngrohjes. N kt rast pr
zvoglim t mtejshm t konsumit t energjis elektrike pr freskim do t ishte i nevojshm
prdorimi i hijezuesve dhe i sistemeve t ventilimit. N do rast kjo do t onte n rritjen e
kostos fillestare t ndrhyrjes.
7.4. Skenari 2
Skenari i dyt i marr n studim simulon t njjtat parametra t skenarit 1, por duke prdorur
dritaret e modelit baz (kas alumini pa prerje termike me nj xham). N kt rast do t
vlersohet vetm roli i termoizolimit n performancn energjetike t ndrtess duke izoluar
efektin q ka ndrrimi i dritareve.

Tabela 45: Konsumi energjetik (kWh) n skenarin 2
Pajisje
Ndriim
Ngrohje
Uj i
ngroht
Freskim
Total
Janar
1063.5
986.7
4199.8
0.7
639.6
6890.2
9.8
Shkurt
958.8
888.9
3442.0
0.5
577.2
5867.4
8.4
Mars
1050.0
969.1
1391.9
8.6
636.0
4055.6
5.8
Prill
1046.5
977.6
62.0
124.9
623.5
2834.5
4.0
Maj
1050.0
969.1
4.4
1767.7
636.0
4427.2
6.3
Qershor
1019.6
942.4
0.0
5118.0
616.4
7696.4
11.0
Korrik
1076.9
1004.3
0.0
7412.4
643.1
10136.7
14.4
Gusht
1050.0
969.1
0.0
6814.3
636.0
9469.4
13.5
Shtator
1033.1
960.0
0.0
2958.5
620.0
5571.4
7.9
Tetor
1063.5
986.7
3.8
559.9
639.6
3253.3
4.6
Nntor
1019.6
942.4
803.8
23.4
616.4
3405.6
4.8
Dhjetor
1076.9
1004.3
3927.9
0.9
643.1
6653.2
9.5
12508.6
11600.4
13835.6
24789.7
7526.7
70260.9
100.0
17.8
16.5
19.7
35.3
10.7
100.0
Total
%
55% t energjis s saj pr ngrohjen dhe freskimin ku dominant sht konsumi pr freskim.
ult sht Prilli (4% e konsumit vjetor). Konsumi mesatar pr nj apartament sht 5855 kWh
/ vit apo 488 kWh / muaj.
Konsumi i energjis elektrike n kt rast sht 24.5% m i ult sesa skenari baz. Ky
reduktim shkaktohet vetm nga roli i kapots me polisterol 5cm. Pr t evidentuar rolin e
dritareve n ndrhyrje i referohemi t dhnave t skenarit 1 ku reduktimi i konsumit t
energjis elektrike sht 27%. Pikrisht diferenca prej 2.5% mes dy skenarve evidenton rolin
e dritareve n konsumin energjetik t ndrtess.
7.5. Skenari 3
Skenari i tret i marr n studim parashikon izolimin termik nprmjet aplikimit t sistemit
kapot me polisterol 8 cm dhe zvendsimin e dritareve ekzistuese me dritare me kas
alumini me prerje termike, me xham t dyfisht 6mm dhe 13mm gaz Argon midis shtresave
t xhamit. T gjith parametrat e tjer t simulimit jan ruajtur t njjt si n skenarin 1.
Materialet e mbshtjellses jan modeluar sipas parametrave termik t mposhtm.
Tabela 46: Vlerat R dhe K t prdorura n simulim (Skenari 3)
Elementt e mbshtjellses
Panel i jashtm 22 cm + termoizolim 8cm
Panel betoni 14 cm
Panel betoni 10 cm
Mur tulle 25 cm + termoizolim 8cm
R (mK/W)
2.740
0.334
2.344
0.285
2.308
2.623
K (W/mK)
0.365
2.995
0.427
3.506
0.433
0.381

Dysheme
0.843
1.187
Ndrkat
0.487
2.053
Tarrac + termoizolim 8cm
2.823
0.354
Dritare me xham t dyfisht
2.511
Dyer druri
0.444
2.251
Qllimi i simulimit sht n studimin e efektit t rritjes s shkalls s izolimit termik n
sjelljen dhe konsumin energjetik t ndrtess. N vijim paraqiten shifrat e prftuara nga
simulimi pr skenarin 3.
Tabela 47: Konsumi energjetik n skenarin 3
Janar
1063.5
986.7
3281.8
Uj i
Total
%
ngroht
1.0
639.6
5972.5
Shkurt
958.8
888.9
2645.2
0.7
577.2
5070.9
7.8
Mars
1050.0
969.1
1026.1
11.4
636.0
3692.6
5.7
Prill
1046.5
977.6
33.7
141.2
623.5
2822.4
4.3
Maj
1050.0
969.1
2.3
1676.6
636.0
4334.0
6.6
Qershor
1019.6
942.4
0.0
4741.2
616.4
7319.6
11.2
Korrik
1076.9
1004.3
0.0
6774.9
643.1
9499.2
14.6
Gusht
1050.0
969.1
0.0
6264.1
636.0
8919.2
13.7
Shtator
1033.1
960.0
0.0
2885.4
620.0
5498.4
8.4
Tetor
1063.5
986.7
1.0
609.6
639.6
3300.3
5.1
Nntor
1019.6
942.4
474.2
32.4
616.4
3084.9
4.7
Dhjetor
1076.9
1004.3
3020.4
1.4
643.1
5746.1
8.8
12508.6
11600.4
10484.6
23139.8
7526.7
65260.1
100.0
Pajisje
Total
Ndriim
Ngrohje
Freskim
9.2
%
19.2
17.8
16.1
35.5
11.5
100.0
51.5% t energjis s saj pr ngrohjen dhe freskimin ku dominant sht konsumi pr freskim.
ult sht Prilli (4.3% e konsumit vjetor). Konsumi mesatar pr nj apartament sht 5438
kWh / vit apo 453 kWh / muaj.
N kt skenar, reduktimi i konsumit t energjis elektrike n krahasim me modelin baz
sht 30%. Vihet re se me rritjen e trashsis s shtress termoizoluese kemi reduktim t
konsumit por jo n shifra t ndjeshme (-3% krahasuar me skenarin 1).
7.6. Analiz krahasuese
Nga t dhnat e simulimeve rezulton se ndrhyrjet e izolimit termik t mbshtjellses s
ndrtess rezultojn efikase pr reduktimin e nevojs pr energji elektrike pr ngrohje dhe
freskim. Ndrhyrjet japin rezultate t knaqshme pr dimrin duke reduktuar ndjeshm
nevojn pr energji ndrsa n ver aplikimi i izolimit termik rezulton m pak efikas. N Figura
57 paraqiten grafikisht konsumet pr ngrohje dhe freskim n t katr skenart e simuluar.
10000.0
8000.0
6000.0
4000.0
2000.0
0.0
Base Model
Scenario 1
Scenario 2
Scenario 3
Figura 57: Krahasimi i nevojave pr ngrohje dhe freskim
N skenart e analizuar jan vlersuar situata hipotetike n t cilat kushtet e komfortit jan
t garantuara si n dimr ashtu edhe n ver. N fakt situata reale paraqet nj konsum m
t ult duke evidentuar tendencn pr kursimin e energjis nga banort, apo pamundsin
pr ta paguar at. Nse krahasojm vlerat mesatare t konsumit vjetor t energjis elektrike
pr familje n skenarin baz t gjendjes ekzistuese me ato t evidentuara gjat zhvillimit t
pyetsorit (shih. 3.3.4), vm re nj diferenc prej rreth 2600 kWh pr apartament n vit25.
Kjo diferenc pjesrisht justifikohet me prdorimin e gazit pr ngrohje dhe gatim dhe
pjesrisht reflekton mos prmbushjen e kushteve t komfortit n banesa. Gjithsesi vlen t
prmendet q modeli i simuluar nuk mund t parashikoj nj pjes t urave termike si dhe
problemeve t lidhura me lagshtin n ndrtes. N kushte reale, duke krijuar komfort sipas
parashikimeve t simulimit, vlerat e konsumit t energjis elektrike pritet t jen edhe m t
larta. N kushte studimore, modeli na mundson evidentimin e sjelljes s ndrtess kundrejt
ndryshimeve n mbshtjellse dhe kushteve t komfortit t garantuara.
Bazuar n prshkrimet e ndrhyrjeve pr tre skenart e simuluar, jan hartuar vlera t
prafrta t ndrhyrjes bazuar mbi mimet mesatare t tregut n Tiran.
Tabela 48: Llogaritja e kostove pr ndrhyrjet sipas tre skenarve
mimi
(Lek)
Termoizolim fasade
polisterol 5 cm
Termoizolim tarrace
polisterol 5 cm
Termoizolim fasade
polisterol 8 cm
Termoizolim tarrace
polisterol 8 cm
Dritare me xham t
dyfisht
Total
25
Skenari 1
Sasia
(m)
Skenari 2
Sasia
Vlera
(m)
(Lek)
Vlera
(Lek)
Skenari 3
Sasia
Vlera
(m)
(Lek)
2775
1200
3330000
1200
3330000
3170
140
443800
140
443800
3100
1200
3720000
3550
140
497000
17800
98.5
1753300
5527100
0
3773800
98.5
1753300
5970300
Konsumi mesatar vjetor i energjis elektrike pr nj apartament n skenarin baz t simulimit

sht 7759 kWh n muaj. I njjti tregues referuar pyetsorit sht 5114 kWh.
Bazuar n vlerat e msiprme sht kryer nj llogaritje e kohs s kthimit t investimit duke u
mbshtetur n kursimin e energjis s konsumuar. N kt llogaritje mimi i energjis elektrike sht
konsideruar i pandryshueshm n vite dhe jan neglizhuar efektet e inflacionit si dhe interesat n
rastin e marrjes t kredive pr kryerjen e ktij investimi. N vijim paraqiten llogaritjet e kryera.
Tabela 49: Llogaritja e kthimit t investimit n koh
Konsumi
Kursimi
Kthimi i
Kursimi
26
vjetor
vjetor
investimit
vjetor
(kWh)
(Lek)
(kWh)
(Lek)
(Vite)
93105
0
0
5527100
68151.5
24953.5 284469.9
19.4
3773800
70260.9
22844.1 260422.7
14.5
5970300
65260.1
27844.9 317431.9
18.8
Vlera
Modeli baz
Skenari 1
Skenari 2
Skenari 3
Si vihet re, kthimi i investimit realizohet n nj periudh 14.5 19.4 vite. Skenari 2 mundson kthimin
m t shkurtr t investimit n 14.5 vite. Gjithashtu, ky skenar garanton edhe fleksibilitet m t madh.
Gjithsecili nga banort q do t kryej nj ndrhyrje t till ka mundsin t kaloj n skenarin 1 duke
i shtuar investimit vetm vlern e dritareve pr njsin e tij t banimit. Kjo mund t ishte edhe mnyra
m e mir pr tu prshtatur me mundsit ekonomike t banorve, duke krijuar mundsin e
zgjedhjes mbi vlern e investimit por dhe duke garantuar izolimin n trsi t ndrtess.
Pa dyshim q 14.5 vite nuk sht nj periudh shum inkurajuese pr kthimin e investimit. N kt
vler influencon dukshm mimi i ult i energjis elektrike si dhe kushtet klimatike t Tirans t cilat
nuk imponojn konsum t lart gjat periudhave ekstreme. Gjithsesi, duke konsideruar q stoku i
banesave me panele t paraprgatitura ka nj mosh mesatare prej rreth 30 vitesh, harku kohor i
kthimit t investimit n skenarin 2 qndron brenda jetgjatsis normale t nj banese.
N skenart e simuluar, n t gjitha rastet kushtet e komfortit n banes jan konsideruar t
garantuara si gjat dimrit, ashtu edhe gjat vers. N skenarin 2, konsumi mesatar i energjis elektrike
pr nj apartament sht rreth 5855 kWh / vit. Referuar t dhnave t pyetsorit n kapitullin 3,
konsumi mesatar vjetor i nj familjeje q banon n ndrtesa me panele t paraprgatitura sht rreth
5114 kWh. Ktu vihet re q vlera e konsumit n rastin e izolimit termik t ndrtess sht m e lart.
Kjo ndodh sepse mbi 20% e konsumit energjetik n situatn aktuale prballohet me gaz, ndrsa
simulimi parashikon nj prmbushje t nevojave vetm me energji elektrike. Faktor tjetr sht edhe
mungesa e kushteve t komfortit n gjendjen e sotme n parafabrikate, ku banort sakrifikojn
komfortin e tyre pr t kursyer energjin.
Mbshtetur mbi rezultatet e msiprme, ndrhyrja pr riaftsimin energjetik t banesave me panele
t paraprgatitura n Tiran do t sillte prmirsim t ndjeshm t kushteve t komfortit dhe
standardit t jetess, pa rezultuar n reduktim t konsiderueshm t konsumit. N kushte reale, koha
e kthimit t investimit nuk sht nj nxitje pr kryerjen e investimeve t tilla. Kjo koh do t ishte e
pranueshme pr familje me konsum aktual t lart t energjis por do t rezultonte tepr e gjat dhe
pa interes pr familjet me konsum t ult. Meqense kto ndrtesa administrohen n bashkpronsi,
gjetja e dakordsis pr kryerjen e nj investimi t till do t konsiderohej mjaft e vshtir. Pr kt
arsye do t ishte e nevojshme hartimi i skemave t financimit ku prve kontributit t banorve duhet
26
mimi i energjis elektrike pr vitet 2015 2016 sht 11.4 Lek (me TVSH).

t kontribuojn edhe organizma publik, nprmjet financimit t drejtprdrejt apo incentivave t
ndryshme.
7.7. Prfundime
Vlersimi i ndrhyrjeve t mundshme n banesat me panele t paraprgatitura n Tiran u
krye nprmjet simulimit t skenarve t ndryshm me programet kompjuterike Design
Builder dhe Energy Plus. Qllimi i ktyre simulimeve sht analiza mbi performancn
energjetike t ndrtess kur n t garantohen kushtet e komfortit. Skenart e modeluar pr
ndrtesn e przgjedhur evidentojn efektshmrin e pritshme t ndrhyrjeve t
propozuara pr klimn e qytetit t Tirans. Fillimisht u testua konsumi i energjis elektrike
n gjendjen aktuale t ndrtess, duke supozuar se hapsirat funksionale t banesave
ngrohen me energji elektrike t gjitha gjat dimrit dhe freskohen po me energji elektrike
gjat vers (ktu prjashtohen korridoret dhe nyjat higjeno-sanitare ku ka vetm ngrohje).
Konsumi i prftuar nga simulimi sht dukshm m i lart sesa konsumi real i sotm n
banesat e parafabrikuara n Tiran. Faktori kryesor q ndikon n diferencn e hasur, sht
mungesa e kushteve t komfortit n banesa pr shkak t pamundsis ekonomike t
banorve pr t paguar energjin. Pikrisht, faktori ekonomik n kt rast sht prcaktues
duke detyruar banort t paguajn me komfortin dhe shndetin e tyre. Ky faktor duhet
marr n konsiderat n vlersimin e zgjidhjeve t mundshme pr kto banesa, pasi ai mund
t jet edhe barriera kryesore n realizimin e ndrhyrjeve pr riaftsimin e energjis.
Skenart e ndrhyrjes u hartuan duke u referuar n kushtin ekonomik duke przgjedhur
sisteme termoizolimi ekonomike dhe duke vlersuar kohn e kthimit t investimit.
Ndrhyrjet u bazuan n izolimin e mbshtjellses me kapot me polisterol (EPS) t aplikuar
n ann e jashtme t siprfaqes s ndrtess si dhe n zvendsimin e dritareve ekzistuese
me dritare me xham t dyfisht, me mbushje me gaz Argon mes shtresave t xhamit si dhe
me kas alumini me prerje termike. Pas vlersimit t konsumit t gjeneruar nga simulimi, si
dhe nj analize t prgjithshme t mimeve, skenari i veshjes s mbshtjellses me kapot
polisteroli 5cm rezultoi m efikasi n kohn e kthimit t investimit (14,5 vite). Duke qen
edhe skenari me vler t prgjithshme m t ult, ky skenar shihet edhe si m i realizueshmi.
N kt rast do t kishim nj vler investimi mesatar prej 314 500 Leksh pr familje, shifr
q rezulton dukshm m e ult sesa eksperiencat e ngjashme t financuara q paraqiten n
kapitullin 4. Ky skenar, pr familjet q kan mundsi ekonomike, mund t ofrohet edhe me
opsionin e zvendsimit t dritareve. Ky variant mund t realizohet sipas krkess, pa cenuar
trsin e ndrhyrjes. N kt rast do t kishim nj rritje t kostos mesatare t ndrhyrjes
pr banes me 146 100 Lek, nj zgjatje t kohs s kthimit t investimit n 19,4 vite dhe nj
reduktim t nevojs s konsumit mujor t energjis elektrike pr ngrohje dhe freskim.
Pikrisht dritaret, pr shkak t vlers s tyre, ulin efikasitetin e ndrhyrjes duke zgjatur kohn
e kthimit t investimit.
Nse analiza ekonomike do t bhej duke u referuar n konsumin real t energjis n
ndrtesat me panele t paraprgatitura n Tiran, koha e kthimit t investimit do t ishte e
pamundur t prcaktohej pasi vlerat aktuale t konsumit rezultojn mjaft t ulta. M
konkretisht, konsumi i energjis elektrike pas izolimit termik t ndrtess rezulton thuajse i
barabart me konsumin aktual (ndrtesa e pa termoizoluar), gj q justifikohet me
mungesn e kushteve t komfortit n gjendjen aktuale dhe me tendencn pr t kursyer

energji elektrike nga banort. N kto kushte, krahasimi nuk ka vler dhe leverdia ekonomike
e nj ndrhyrjeje t till zrohet. N kt rast mund t flitet vetm pr koston e komfortit
e cila kthehet n prfitimin kryesor t ndrhyrjes pr riaftsim energjetik.
Duke studiuar nevojat energjetike t ndrtess pr ngrohje dhe freskim, vihet re se
termoizolimi i mbshtjellses on n reduktim t ndjeshm t nevojave t energjis, sidomos
atyre pr ngrohje. Duke ju referuar simulimit t ndrtess, mbshtetur mbi t dhnat
klimatike t Tirans t prftuara nga programi Meteonorm, vihet re nj prmbysje e raportit
t nevojave energjetike pr ngrohje dhe freskim pas izolimit termik. Ndonse n modelin e
gjendjes aktuale dominon nevoja pr ngrohje, n skenart me izolim termik, energjia
elektrike e nevojshme pr freskim sht dukshm m e lart sesa ajo pr ngrohje. Ky
fenomen ndodh sepse reduktimi i shkmbimeve termike me ambientin e jashtm, on nga
njra an n minimizimin e nevojs pr ngrohje, por n ann tjetr redukton edhe aftsin
pr nxjerrjen e nxehtsis s prodhuar n brendsi t ndrtess gjat stins s nxeht. Pr
kt arsye, reduktimi i mtejshm i nevojs energjetike pr freskim do t krkonte masa
shtes n hijezim t siprfaqeve transparente gjat stins s nxeht pr minimizimin e
prfitimeve termike t drejtprdrejta nga deprtimi i rrezatimit diellor n brendsi t
ndrtess. Reduktim i mtejshm i nevojs energjetike pr freskim mund t arrihej edhe
nprmjet sistemeve t ajrosjes mekanike.
N prmbledhje t rezultateve t msiprme mund t themi se riaftsimi energjetik i
ndrtesave me panele t parafabrikuara n Tiran sht nj proces q prballet n radhe t
par me barrierat ekonomike. Mungesa e leverdis n investim sht nj faktor q bn t
pamundur realizimin e ndrhyrjeve riaftsuese. Gjithashtu t ardhurat e ulta ekonomike t
banorve dhe mimi relativisht i ult i energjis i energjis jan faktor q ndikojn
negativisht n kt proces. N kto kushte, gatishmria pr investim sht mjaft e ult dhe
argumenti i komfortit nuk do t mjaftonte pr t bindur banort. Gjithashtu nse merret n
konsiderat edhe problemi i bashkpronsis, zgjidhja bhet edhe m e vshtir.
Nisur edhe nga eksperiencat n vendet evropiane, incentivimi i nismave pr ndrhyrje t
riaftsimit energjetik t ndrtesave sht domosdoshmri. Kjo justifikohet edhe me impaktin
q ka n standardet e jetess dhe n shndetin publik nj mbshtetje e till. Gjithashtu nse
ndrhyrjet pr riaftsim energjetik hartohen n bashkpunim me autoritetet vendore, sht
e mundur t prmirsohet peizazhi urban. Ky i fundit, sidomos n qytetin e Tirans, ka qen
n qendr t vmendjes dhe t investimeve publike pr vite me radhe. Ndrhyrje t
integruara t riaftsimit energjetik dhe restaurimit t peizazhit urban do t sillnin efikasitet
m t lart t prdorimit t fondeve publike dhe do t mund t prodhonin ndrhyrje m t
qndrueshme.
Prfundime [93]
KAPITULLI 8.
8. Prfundime
8.1. Prfundime dhe prmbledhje e rezultateve t krkimit
N kuadr t zhvillimit t qndrueshm social, ekonomik dhe mjedisor, kujdesi pr
trashgimin ndrtimore duhet t jet i veant. Stoku i banesave sot n Shqipri nuk ofron
kushte komforti dhe cilsi jetese n nivele t prshtatshme. Banesat me panele t
paraprgatitura jan ndr tipat m problematik t ktij stoku. Studimi i shtjeve t
komfortit dhe performancs energjetike n to, sht nj aspekt q sjell impakt t
drejtprdrejt n cilsin e jets dhe kushtet shndetsore t banorve.
Prfundime mbi gjendjen aktuale t banesave me panele t paraprgatitura n Tiran:
Sot n Tiran rreth 10% e stokut t banesave t parafabrikuara, nuk kan pasur asnj
ndrhyrje rinovuese ndr vite q nga momenti i ndrtimit. Pjesa tjetr e stokut ka
psuar ndrhyrje rinovuese por me ndikim mjaft t ult ose pa ndikim n
performancn energjetike.
Nisur nga nevojat e larta pr energji t ktyre ndrtesave, vihet re prdorimi mjaft i
gjer i gazit natyror si burim primar energjie pr ngrohje dhe gatim. Arsyeja kryesore
lidhet me koston m t ult t gazit n raport me energjin elektrike. Gjithashtu,
ngrohset me gaz, mundsojn ngrohje lokale nprmjet rrezatimit n distanca t
afrta, pa qen e nevojshme t ngrohin t gjith ambientin n temperatur komforti.
Ngrohja dhe freskimi, n mbi e rasteve, bhet e pjesshme duke ngrohur/freskuar
vetm nj pjes t ambienteve t baness. Banort prpiqen t kursejn energji
duke mos i ndezur pajisjet gjat gjith kohs q ju nevojitet. N fakt, vihet re se edhe
gjat prdorimit t pajisjeve ngrohse dhe ftohse, n pjesn drrmuese t rasteve,
kushtet optimale t komfortit nuk arrihen.
Konsumi mesatar i energjis elektrike n banesat me panele t parafabrikuara n
Tiran rezulton rreth 5114.2 kWh n vit pr banes ose 11% m i lart sesa mesatarja
e konsumit t banesave n vend (IEA, 2008). Gjithashtu kjo shifr mbulon pjesrisht
nevojat pr energji t baness, pasi nj pjes e konsumit energjetik prballohet
nprmjet konsumit t gazit natyror.
Duke iu referuar intervistave t kryera, shkalla e informimit mbi performancn
energjetike, mnyrat e kursimit t energjis si dhe energjit e rinovueshme rezulton
mjaft e ult. Mbi 50% e familjeve kan t ardhura mujore nn 50 000 Lek n muaj.
Me kto t ardhura, gatishmria pr t br investime dhe pr tu prfshir n skema
kreditimi rezulton mjaft e ult.
Prfundime analitike mbi tipologjin e banesave me panele t paraprgatitura:
Mbshtetur n analizn dhe monitorimin e rasteve studimore, vihet re se banesat

me panele t paraprgatitura shfaqin humbje t mdha termike pr shkak t
Prfundime [94]
teknologjis s tyre ndrtimore, materialeve t ndrtimit dhe amortizimit.

Nprmjet studimit termografik, urat termike jan vlersuar t jen mbi 10% e
humbjeve t prgjithshme termike. Ktu kontribuojn kryesisht urat termike t vet
paneleve si dhe ato n bashkimin e paneleve me njri tjetrin.
Sipas vlersimit analitik t kryer, risku i kondensimit n brendsi t paneleve
perimetral sht nj fenomen q shfaqet pr banesat e parafabrikuara n qytetin e
Tirans. Ky fakt, shoqruar me infiltrime t mundshme t lagshtis pr shkak t
dmtimit t mbshtjellses apo nga kapilariteti redukton edhe m tej aftsit
termoizoluese t paneleve. Gjithashtu prezenca e lagshtis ndikon edhe n
degradimin e elementve ndrtimor si dhe n cilsin e ajrit n ambientet e
brendshme.
Referuar legjislacionit lokal, humbjet vllimore t nxehtsis me transmetim n
banesat me panele t paraprgatitura n Tiran, rezultojn t jen mbi dy her m
t larta sesa vlerat normative t lejuara pr ndrtesat e reja (VKM Nr.38, Dt. 16 Janar
2003).
Prfundime mbi eksperiencn vendase n ndrhyrjet pr riaftsim energjetik t banesave:
Eksperienca e viteve t fundit n vend ka treguar se ndrhyrje pr riaftsimin

energjetik t banesave kolektive jan t mundura vetm nse barrn financiare e
prballon shteti. N kt drejtim, eksperienca e deritanishme e projekteve t
financuara nga qeveria n masn 100%, vlersohet t ket rol negativ n nxitjen e
komuniteteve dhe n krijimin e praktikave t suksesshme.
Mbshtetur mbi rastet e studiuara, vlera e ndrhyrjeve pr riaftsimin energjetik n
banesa kolektive, q mbulon kryesisht izolimin termik t mbshtjellses dhe
zvendsimin e dritareve, varion nga 35 62 Euro / m (siprfaqe banese). Kjo vler
varet nga klima dhe hollsit teknologjike t zgjidhjes s propozuar.
Rezultatet e simulimeve:
Mbshtetur n simulimet kompjuterike jan vlersuar skenar t ndryshm t riaftsimit
energjetik pr t dhnat klimatike t Tirans. N prfundim t analizs vihet re se konsumi
energjetik i nj banese t parafabrikuar ku sht termoizoluar mbshtjellsja dhe banort
jetojn n kushte komforti, sht thuajse i njjt me konsumin aktual n kto ndrtesa. Kjo
vjen pr shkak t mungess s kushteve t komfortit dhe tendencs pr kursim t energjis
n gjendjen e sotme, t shkaktuara kryesisht nga arsyet ekonomike. N kt rast nuk mund
t diskutojm pr koh t kthimit t investimit, pasi prfitimi do t ishte vetm n komfortin
dhe cilsin e jetess s banorve n kto ndrtesa.
Nse banort do t jetonin n kushte komforti dhe do t shpenzonin energjin q ju
nevojitet, konsumi real n kto banesa do t ishte t paktn 1.5 her m i lart sesa konsumi
i sotm. Referuar t dhnave t simulimeve, nse konsumi prpara rinovimit do ti prgjigjej
nevojave t komfortit n banesat e parafabrikuara n Tiran, koha e kthimit t investimit do
t ishte minimalisht 14.5 vite n skenarin m t thjeshte dhe m ekonomik t termoizolimit
t mbshtjellses me polisterol (EPS) 5 cm. Duhet theksuar se rol t rndsishm n
prcaktimin e kohs s kthimit t investimit, luan mimi i energjis elektrike q sht
relativisht i ult si dhe fakti q klima e Tirans nuk paraqet kushte ekstreme.
Prfundime [95]
Gjithashtu duke vn re konsumet energjetike t modeleve n skenart e simuluar,
evidentohet fakti se nevoja energjetike pr ngrohje reduktohet shum pas aplikimit t
izolimit termik. E njjta gj nuk ndodh me nevojn energjetik t pajisjeve pr freskim
(kondicioner ajri n rastin e simuluar) e cila reduktohet n raporte m pak t ndjeshme.
Banesat me panele t paraprgatitura n Tiran rezultojn sot t ken nevoj pr m shum
energji pr ngrohje duke pasur problematik kryesore stinn e ftoht. N rast se kryhet
izolimi termik i mbshtjellses, bilanci energjetik prmbyset duke evidentuar nevojn
energjetike pr freskim si primare dhe stinn e nxeht si m problematiken.
N prfundim mund t pohohet se:
Kushtet e komfortit dhe cilsia e jetess n banesat me panele t paraprgatitura

n Tiran paraqiten mjaft problematike, pr shkak shkmbimit t madh t
nxehtsis q karakterizon kto ndrtesa dhe pamundsis ekonomike t
banorve pr t paguar energjin.
Ndrhyrjet pr prmirsimin e performancs energjetike n kto banesa nuk
paraqesin interes t drejtprdrejt ekonomik dhe nuk mund t realizohen pa
incentiva shtetrore.
Nxitja e investimit n riaftsimin energjetik t banesave me panele t
parafabrikuara n Tiran nuk sjell reduktim t ndjeshm t konsumit energjetik
n to por vetm prmirsim t kushteve t komfortit dhe cilsis s jetess.
Politikat e deritanishme pr riaftsimin energjetik t stokut t banesave jan t
paqarta dhe jo efikase. Mungojn mekanizmat nxits dhe praktikat e
suksesshme, t domosdoshme pr prkrahjen e ktij procesi.
8.2. Propozime dhe rekomandime

Mbshtetur n rezultatet dhe gjetjet e krkimit n vijim parashtrohen n trajt propozimesh
dhe rekomandimesh, mendime n lidhje me t ardhmen e stokut t banesave n Tiran:
Riaftsimi energjetik i stokut t banesave n prgjithsi, dhe banesave t

parafabrikuara n veanti sht nj proces q prtej benefiteve n shtjet e
energjis dhe komfortit mund t integrohet n politika me impakt m t gjer. N
qytetin e Tirans, rehabilitimi i peizazhit urban sht nj proces q vazhdon prej
vitesh duke aplikuar ndrhyrje estetike n fasadat e ndrtesave. Integrimi i ktij
procesi me riaftsimin energjetik t ndrtesave do t reduktonte koston e
prgjithshme t ndrhyrjeve dhe do t ishte nj mundsi e mir pr nj partneritet
mes pushtetit lokal dhe banorve n banesat kolektive. Ktu duhet kuptuar se
prfitimi sht n disa nivele. Banort prfitojn kushte m t mira jetese dhe rritje
t vlers s prons s tyre. N komunitet rritet shkalla e informacionit dhe nxitet
prfshirja n praktika t ngjashme e banorve. N shkall qyteti prfitohet rinovimi
i peizazhit urban. Nse ndrhyrjet integrojn edhe konsolidimin e strukturave, rritet
edhe jetgjatsia e ndrtesave duke dhn nj zgjidhje afatgjat pr kt kategori t
stokut t banesave.
Pr nxitjen e investimit n banesat me panele t paraprgatitura, sht i
domosdoshm aktivizimi i ansambleve t bashkpronarve, si i vetmi mekanizm
Prfundime [96]
mes t cilit mund t dakordsohen ndrhyrjet n kto ndrtesa. Pikrisht kto

asamble do t jen prfituese t granteve, kredive, apo incentivave pr rinovimin e
ndrtesave. Mbetet detyr e organeve t qeverisjes vendore dhe qendrore q t
hartojn programe atraktive ku prfitimet mbshteten n konkurrenc midis
ansambleve t bashkpronarve me qllim rritjen e interesit dhe nxitjen e praktikave
t suksesshme. Ndrtimi i praktikave t suksesshme, do t nxiste prfshirjen dhe
konkurrencn duke mundsuar partneritet me kontribute gjithmon e m t larta
nga asamblet.
Nj mundsi tjetr sht edhe nxitja e rinovimit dhe riaftsimit energjetik n
ndrtesat e parafabrikuara prmes shtesave n ndrtesat ekzistuese. Duke pasur
parasysh nevojn pr siprfaqe suplementare n kto banesa si dhe interesin
ekonomik t banorve n nj proces t till, ky mekanizm mund t prdoret si
mundsi edhe pr riaftsimin energjetik. Pa dyshim q ktu bhet fjal pr ndrhyrje
m komplekse q duhet t prmbushin kritere specifike pr performancn e
energjis. Ktu ndrhyrjet duhet t jen edhe n nivel struktural, duke rritur
jetgjatsin e ndrtesave. N do rast edhe kjo mundsi duhet t kaloj prmes
ansambles s bashkpronarve.
Certifikimi energjetik i ndrtesave do t mund t kontribuonte n rritjen e shkalls
s ndrgjegjsimit mbi konsumin e energjis n ndrtesa dhe do t onte n
diferencimin e vlers s tregut pr banesa me performanc t ndryshme.
Mbshtetur edhe n eksperiencn evropiane, ky instrument do t mundsonte
rritjen e interesit pr ndrhyrje t riaftsimit energjetik n banesat ekzistuese.
Vendosja e kritereve t qarta dhe t zbatueshme pr performancn energjetike t
ndrtesave t reja n vend sht nj domosdoshmri n krijimin e modeleve q rrisin
shkalln e ndrgjegjsimit pr shtjet e energjis n ndrtesa. Pa dyshim q impakti
m i lart do t vinte nga ndrtesat publike dhe banesat n t cilat shtjet e
performancs energjetike nuk duhet t konsiderohen m risi.
Fjalor [97]
Fjalor
Apartament 1+1: Njsi banimi me nj dhom gjumi dhe nj ambient ndenje.
Apartament 2+1: Njsi banimi me dy dhoma gjumi dhe nj ambient ndenje.
Apartament 3+1: Njsi banimi me tre dhoma gjumi dhe nj ambient ndenje.
Audit energjetik: Vlersim sistematik nprmjet matjeve dhe shqyrtimit t gjendjes faktike
i te dhnave mbi performancn energjetike t ndrtess.
Bojler: Pajisje n trajt depozite pr ngrohjen e ujit.
Efiienc energjetike: Prdorimi efikas i energjis me qllim reduktimin e konsumit t
nevojshm pr prfitimin e shrbimeve.
Energji alternative: Burime energjetike m pak t prdoruara (n krahasim me
karburantet) si energjia diellore, e ers, e biomass etj. Kryesisht i referohet burimeve t
rinovueshme t energjis.
EPS: Polisterol [expanded polystyrene]
Interkapet: Hapsir e ndrmjetme midis elementve t nj sistemi q prmban ajr ose
gaz.
Izolim akustik: Procesi i reduktimit t transmetimit t tingullit. Shpeshher prdorur pr
materialet ndrtimore, aplikimi i t cilave redukton pranin e zhurmave.
Izolim termik: Procesi i reduktimit t transmetimit t nxehtsis. Shpeshher prdorur pr
materialet ndrtimore, aplikimi i t cilave redukton transmetimin e nxehtsis
(termoizolim).
Kondicioner Ajri: Pajisje pr ndryshimin e vetive t ajrit (kryesisht temperaturs dhe
lagshtis) n nj hapsir apo ndrtes pr t prmirsuar komfortin termik dhe cilsin e
ajrit t brendshm.
Mbshtjellse: Siprfaqja e jashtme e nj ndrtese nprmjet s cils kryhet shkmbimi
termik me ambientin [building envelope].
Parafabrikat: Tipologji banese me pllaka t paraprgatitura betoni, kryesisht 5 6 kate.
Performanc energjetike: Nevoja energjetike e ndrtess e vlersuar n raport me tipin
dhe aktivitetin e saj.
Prerje termike: Element me prcjellshmri t ult termike i vendosur n nj sistem n
mnyr t atill q t shrbej pr reduktimin e shkmbimit t nxehtsis.
Peno-beton: Beton poroz me pesh t lehtsuar dhe aftsi t mira termoizoluese.
Fjalor [98]
Riaftsim energjetik: Ndrhyrja pr rritjen e performancs energjetike n nj ndrtes
duke shtuar apo instaluar materiale dhe sisteme t reja [energy retrofit]. N kt punim
termi prfaqson kryesisht ndrhyrjet pr izolimin termik dhe zvendsimin e dritareve.
PVC: Poli Vinil Klorid [poly vinil chloride]. Polimer plastik sintetik
Rinovim i konsiderueshm: Rinovim i nj pjese apo njsie t ndrtess jo m e vogl se
25% e siprfaqes s mbshtjellses apo vlers s saj.
Sistemi kapot (kapot termike): Veshje nga jasht e mbshtjellses s ndrtess me
material termoizolues.
Termografi: Procesi i prftimit t imazheve nga emetimi i rrezatimit infra t kuq t
objekteve. Nprmjet intensitetit t rrezatimit mund t prcaktohet edhe temperatura e
tyre.
Termogram: Imazh termik i prftuar prmes termografis
Ur termike: nj zon e mbshtjellses me prcjellshmri termike m t lart se zonat q e
rrethojn dhe q ndikon n reduktimin e izolimit termik n ndrtes.
XPS: Polisterol [extruded polystyrene]
Literatura [99]
Literatura
[1] Adler, D. (1999). Metric handbook, Planning and design data, 2nd edition,
Architectural Press
[2] Alushaj, R. (2012). Impiante termoteknike ndrtesash (ngrohja, ajri i kondicionuar,
ventilimi). Arkitektur. Tiran
[3] ASHRAE Standard 55 (2004). Thermal environmental conditions for human occupancy
[4] Bashkia Lezh. (23 Shtator 2014). Fillon faza perfundimtare e Projektit:
Rikonstruksion i Objektit 4KT ne Bashkepronesi [Postim zyrtar online]. Marr nga
http://www.lezha.gov.al
[5] Bego, M. (2009). Skeda arkitekture 1965-2004. N kronikn e nj jete t dallgzuar.
Monografi: shtja e strehimit n periudhn e socializmit. Tiran
[6] Chadderton, D. V. (2013). Building services engineering, 6th edition, New York:
Routledge
[7] Co-Plan Institute for Habitat Development. (2011). Reducing energy use and hence
CO2 emissions through a partnership between civil society and local government, to
educate the population and enhance the thermal efficiency of domestic buildings.
Final narrative report.
[8] European Commission. (2014). Technical guidance. Financing the energy renovation
of buildings with Cohesion Policy funding.
[9] EU (2010) Directive 2010/31/EU of the European parliament and of the Council of
19 May 2010 on the energy performance of buildings (recast), Official Journal of the
European Union, vol. 53, June, pp. 13 35.
[10]EURIMA. (2007). U-Values in Europe. [T dhna]. Marr nga http://www.eurima.org
[11]International Energy Agency. (2008). Energy in the western Balkans. The path to
reform and reconstruction, IEA Publications
[12]INSTAT. 2012. Censusi i popullsis dhe banesave 2011, Adel Print
[13]INSTAT. 2014. Shqipri kushtet e banimit dhe t jetess, Gent Grafik
[14]Islami, Gj. & Veizaj D. (2014). Comfort Conditions and Energy Consumption in
Prefabricated Houses in Tirana, Proceedings of the 2nd ICAUD International
Conference in Architecture and Urban Design, Epoka University, Tirana, 321-13217.
[15]Islami, Gj., Veizaj, D. & Maliqari, A. (2015). Aspekte t performancs energjetike n
banesat me panele t paraprgatitura n Tiran. Buletini i Shkencave Teknike, nr. 3
2015, pp. 44 51
[16]Islami, Gj., Veizaj, D. & Maliqari, A. (2016). Shkmbimi i nxehtsis dhe lagshtia n
mbshtjellsen e ndrtesave me panele t paraprgatitura n Tiran si faktor t
performancs energjetike. Buletini i Shkencave Teknike
[17]I.S.P. Nr. 1 (1977-1979). Ndrtesa banimi me pllaka t paraprgatitura. Seksioni 1.
[Projekt tip]. Arkivi qendror teknik i ndrtimit.
[18]I.S.P. Nr. 1 (Nntor 1979). Ndrtesa banimi me pllaka t paraprgatitura. Seksioni Nr.
2. [Projekt tip]. Arkivi qendror teknik i ndrtimit.
[19]Kinostudjoja Shqipria e Re (Prodhues), Xhako, M. (Regjizor). (1985). Tirana e kuqe e
Enverit [Film Dokumentar]. Shqipri: Kinostudjoja Shqipria e Re
Literatura [100]
[20]Kinostudjoja Shqipria e Re (Prodhues). (1976). Tirana kryeqyteti yn [Film
dokumentar]. Shqipri: Kinostudjoja Shqipria e Re
[21]Kolevica, P. (1997). Arkitektura dhe diktatura, Tiran: Shtpia botuese Marin Barleti
[22]Komiteti Ekzekutiv K.P. Rrethit t Tirans (1989-1990). Studim urbanistik me
parafabrikat n Laprak. [Projekt urban dhe arkitektonik]. Arkivi qendror teknik i
ndrtimit.
[23]Ligji Nr. 8937 pr ruajtjen e nxehtsis n ndrtesa, Dt. 12 Shtator 2002, Fletorja
Zyrtare e Republiks s Shqipris, Nr. 61 (Tetor 2002).
[24]Ligji Nr. 10112 pr administrimin e bashkpronsis n ndrtesat e banimit, Dt. 09
Prill 2009, Fletorja Zyrtare e Republiks s Shqipris, Nr. 53 (30 Prill 2009).
[25]McMullan, R. (1998) Environmental science in building, 4th edition, England:
Macmillan.
[26]Meksi, V. (1988) Rritja e shkalls s parafabrikimit dhe ndikimi i saj n industrializimin
e ndrtesave, Tiran: Shtpia botuese e librit universitar.
[27]Ministria e Zhvillimit Urban. (23 Qershor 2014). Projekti pilot pr kursimin e energjis
n
Bashkin
e
Lezhs
[Postim
zyrtar
online].
Marr
nga
http://www.zhvillimiurban.gov.al
[28]Ministria e Zhvillimit Urban. (17 Shkurt 2015). Ministrja Gjermeni, n Lezh pr
inspektimin e projektit Rikonstruksion i objektit 4 -katsh n bashkpronsi, n
bulevardin
Gjergj
Fishta
[Postim
zyrtar
online].
Marr
nga
[29]Papadopulos, A.M. (2003). State of the art in thermal insulation of buildings in Europe
and a proposal for the Albanian energy regulation for buildings. Aristotle University,
Thessaloniki. Marr nga http://www.izoterm-al.com
[30]Reid, E. (2013), Understanding buildings. A multidisciplinary approach, New York:
Routledge
[31]Santos, T.Q. & Rutanen, V. (2014). Feasibility study, business plan and elaboration of
a supporting financing scheme for the rehabilitation of one multi-apartment
residential building identified by the Municipality of Tirana, UNDP Solar water
heating project: Albania country program.
[32]Udhzim i Ministrit t Zhvillimit Urban dhe Turizmit Nr. 5, Dt. 24 Prill 2014 pr
prcaktimin e rregullave pr realizimin e projekteve n fushn e efiencs s
energjis n ndrtesa ekzistuese n bashkpronsi [Udhzim]. Marr nga
[33]United Nations Economic Comission for Europe, United Nations Human Settlements
Programme. (2013). Good practices for energy-efficient housing in the UNECE region,
United Nations, New Yourk and Geneva
[34]Vendim i Kshillit t Ministrave Nr.38, Dt. 16 Janar 2003 pr miratimin e normave, t
rregullave dhe kushteve t projektimit dhe t ndrtimit, t prodhimit dhe ruajtjes s
nxehtsis n ndrtesa, Fletorja Zyrtare e Republiks s Shqipris, Nr. 2 (Janar
2003).
[35]Vendim i Kshillit t Ministrave Nr. 619, Dt. 07 Shtator 2011 pr miratimin e planit
kombtar t veprimit pr efiencn e energjis, 2011-2018, Fletorja Zyrtare e
Republiks s Shqipris, Nr. 137 (Tetor 2011).
Literatura [101]
[36]World Health Organization. (2007). Housing, energy and thermal comfort. A review
of 10 countries within the WHO European Region. Copenhagen: WHO Regional Office
for Europe.
Lista e ilustrimeve [102]
Lista e ilustrimeve
Figura 1: Barrierat n procesin e rinovimit energjetik ............................................................. 7
Figura 2: Tipi i baness s eksperimentuar n mesin e viteve 70 (Burimi: Arkivi qendror
teknik i ndrtimit) .................................................................................................................. 11
Figura 3: Transporti i paneleve n kantier (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit) ........ 12
Figura 4: Variante t trajtimit t fasadave (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit) ........ 13
Figura 5: Bashkim i seksioneve t parafabrikuara n knd nprmjet strukturs betonarme
me mure tulle (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit) ................................................... 14
Figura 6: Planimetria e seksionit 1a (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit) .................. 15
Figura 8: Planimetria e seksionit 2 (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit) .................... 16
Figura 10: Bashkim kndor i paneleve t jashtm (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit)
............................................................................................................................................... 18
Figura 11: Tipat e paneleve pr ndrtimin e seksioneve 1 dhe 2 (Burimi: Arkivi qendror
teknik i ndrtimit) .................................................................................................................. 19
Figura 12: Ndrhyrjet pr rinovim t baness ....................................................................... 24
Figura 13: Dritaret sipas llojit t xhamit................................................................................. 25
Figura 14: Prdorimi i pajisjeve pr ngrohje .......................................................................... 26
Figura 15: Prdorimi i pajisjeve pr freskim .......................................................................... 27
Figura 16: Prdorimi i energjis pr gatim............................................................................. 28
Figura 17: Prdorimi i ngrohjes / freskimit n ambientet e baness .................................... 29
Figura 18: Prdorimi i pajisjeve t ngrohjes / freskimit sipas nevojs................................... 30
Figura 19: Komforti n banes kur pajisjet jan ndezur ........................................................ 31
Figura 20: Vlerat mesatare vjetore e konsumit total pr energji dhe uj ............................. 33
Figura 21: Informimi mbi burimet alternative t energjis ................................................... 34
Figura 22: Informimi mbi mnyrat e kursimit t energjis .................................................... 35
Figura 23: T ardhurat mesatare mujore t familjeve ........................................................... 36
Figura 24: Informimi mbi kredit bankare ............................................................................. 37
Figura 25: Gatishmria pr t marr kredi ............................................................................ 37
Figura 26: Ndrtesa me panele t paraprgatitur n lagjen 8 Shkurti, Fier. Majtas Gjendja para ndrhyrjes. Djathtas Fotomontazh i gjendjes pas ndrhyrjes (Burimi: Co-Plan,
2011) ...................................................................................................................................... 42
Figura 27: Hollsi e ndrhyrjes riaftsuese. Majtas - Gjendja para ndrhyrjes. Djathtas
Gjendja pas ndrhyrjes (Burimi: Co-Plan, 2011) .................................................................... 43
Figura 28: Ndrtesa e przgjedhur me tulla silikate, Rr. M. Gjollesha ............................... 44
Figura 29: Ndrtesa katr katshe n Bulevardin Gjergj Fishta, Lezh. Sipr - Gjendja para
ndrhyrjes. Posht Fotomontazh i gjendjes pas ndrhyrjes (Burimi: Bashkia Lezh, 2014)
............................................................................................................................................... 48
Figura 30: Ndrtes 5 kate n qytetin e Kors. Majtas - Gjendja para ndrhyrjes. Djathtas
Gjendja pas ndrhyrjes (Burimi: Bashkia Kor, 2015) .......................................................... 49
Figura 31: Fragment nga studimi urbanistik me parafabrikat n Laprak, Blloku B (Burimi:
Arkivi qendror teknik i ndrtimit) .......................................................................................... 52
Lista e ilustrimeve [103]

Figura 32: Pamjet pr ndrtesat A dhe B ............................................................................... 52
Figura 33: Planimetria e katit tip dhe siprfaqet e apartamenteve n ndrtesat A dhe B.... 53
Figura 34: Pozicionet e kryerjes s matjeve periodike .......................................................... 54
Figura 35: Transmetimi i nxehtsis prmes dritareve. Matje 07.04.2014 ora 11.49. ......... 55
Figura 36: Humbjet e nxehtsis n panelin e jashtm. Matje 28.12.2013 ora 20.43. ........ 56
Figura 37: Urat termike n bashkimet midis paneleve. Matje 07.04.2014 ora 07.37. .......... 56
Figura 38: Humbjet e nxehtsis prmes mureve pa izolim termik n kafazin e shkalls.
Matje 28.12.2013 ora 20.04. ................................................................................................. 57
Figura 39: Urat termike n brendsi t panelit. Matje 28.12.2013 ora 08.51....................... 57
Figura 40: Urat termike n brendsi t panelit. Matje 28.12.2013 ora 20.26....................... 58
Figura 41: Humbjet e nxehtsis n pjest e dmtuara t panelit. Matje 28.12.2013 ora
16.44. ..................................................................................................................................... 58
Figura 42: Humbjet e nxehtsis n mbshtjellsen e korpusit me skelet betonarme. ....... 59
Figura 43: Urat termike n zona t dmtuara t muraturs. Matje 28.12.2013 ora 20.15. . 59
Figura 44: Fragment i fasads prpara ndrhyrjes. Matje 22.06.2013 ora 21.05. ............... 60
Figura 45: Fragment i fasads pas ndrhyrjes. Matje 29.09.2013 ora 07.05........................ 60
Figura 46: Profili termik q kalon nga zona me izolim termik. Matje 28.12.2013 ora 20.02.61
Figura 47: Luhatja e temperaturave n fragmentin e termoizoluar t fasads. Matje
28.12.2013. ............................................................................................................................ 61
Figura 48: Shprndarja e temperaturave n prqindje. Matje 28.12.2013 ora 08.51. ........ 62
Figura 49: Profil trthor i temperaturave n panelin e jashtm. Matje 28.12.2013 ora 08.51.
............................................................................................................................................... 63
Figura 50: Profil gjatsor i temperaturave n panelin e jashtm. Matje 28.12.2013 ora
08.51. ..................................................................................................................................... 63
Figura 51: Parashikimi i kondensimit ..................................................................................... 67
Figura 52: Korrigjimi i humbjeve te nxehtsis pr ekspozim ............................................... 78
Figura 53: Modeli tredimensional n faz pune. Pamje e prgjithshme ............................... 81
Figura 54: Zonat e aktivitetit n model. Kati i gjasht ........................................................... 81
Figura 55: Parametrat e kontrollit t aktivitetit n zona ....................................................... 82
Figura 56: Parametrat e modelimit t panelit t jashtm 22 cm .......................................... 83
Figura 57: Krahasimi i nevojave pr ngrohje dhe freskim ..................................................... 89
Lista e tabelave [104]
Lista e tabelave
Tabela 1: Frekuenca e prdorimit t pajisjeve pr ngrohje ................................................... 25
Tabela 2: Frekuenca e prdorimit t pajisjeve pr freskim ................................................... 26
Tabela 3: Frekuenca e prdorimit t pajisjeve pr ngrohjen e ujit........................................ 27
Tabela 4: Frekuenca e burimit t energjis t prdorur pr gatim ....................................... 27
Tabela 5: Frekuenca e prdorimit t pajisjeve pr ngrohjen e ujit........................................ 28
Tabela 6: Frekuenca sipas numrit t banorve pr njsi banimi ........................................... 28
Tabela 7: Frekuenca e prdorimit t ngrohjes / freskimit n ambientet e baness ............. 29
Tabela 8: Frekuenca e prdorimit t pajisjeve t ngrohjes / freskimit sipas nevojs ........... 30
Tabela 9: Frekuenca e arritjes s komfortit n banes kur pajisjet jan ndezur ................... 30
Tabela 10: Vlerat mesatare t konsumit t energjis elektrike sipas periudhave me
ndryshime klimatike............................................................................................................... 31
Tabela 11: Sasia mesatare e energjis elektrike t konsumuar sipas periudhave me
ndryshime klimatike............................................................................................................... 32
Tabela 12: Vlerat mesatare t konsumit t ujit sipas periudhave ......................................... 32
Tabela 13: Vlerat mesatare vjetore e konsumit t gazit ........................................................ 33
Tabela 14: Vlerat mesatare vjetore e konsumit total pr energji dhe uj............................. 33
Tabela 15: Frekuenca e informimit mbi burimet alternative t energjis ............................. 34
Tabela 16: Frekuenca e informimit mbi mnyrat e kursimit t energjis ............................. 34
Tabela 17: T ardhurat mesatare mujore t familjeve .......................................................... 35
Tabela 18: Vlerat e parashikuara pr ndrhyrje rinovimi n banes .................................... 36
Tabela 19: Gatishmria pr prfshirje n skema kreditimi ................................................... 37
Tabela 20: Konsumi i prgjithshm vjetor i energjis elektrike sipas simulimit (Burimi:
Santos & Rutanen, 2014) ....................................................................................................... 45
Tabela 21: Kostot e realizimit t ndrhyrjeve sipas skenarve (Burimi: Santos & Rutanen,
2014) ...................................................................................................................................... 46
Santos & Rutanen, 2014) ....................................................................................................... 46
Santos & Rutanen, 2014) ....................................................................................................... 46
Tabela 24: Rnia e temperaturave n shtresat e panelit t jashtm .................................... 65
Tabela 25: Rnia e trysnis s avullit dhe pika e vess n shtresat e panelit t jashtm..... 66
mC) sipas VKM Nr.38, Dt. 16 Janar 2003 ............................................................................. 71
mC) pr ndrtesn A dhe B ................................................................................................. 71
Tabela 28: Prllogaritja e (K) pr elementin 01 Panel muri i jashtm 0.22m ..................... 73
Tabela 29: Prllogaritja e (K) pr elementin 02 Panel muri i jashtm 0.14m ..................... 73
Tabela 30: Prllogaritja e (K) pr elementin 03 Panel muri i jashtm 0.1m ....................... 73
Tabela 31: Prllogaritja e (K) pr elementin 04 Mur tulle i jashtm 0.25m ....................... 74
Tabela 32: Prllogaritja e (K) pr elementin 07 Tarrac e Korpusit 2 dhe 4 ....................... 74
Tabela 33: Prllogaritja e (K) pr elementin 08 Tarrac e Korpusit 1 dhe 3 ....................... 74
Tabela 34: Prllogaritja e (K) pr elementin 09 solet e ekspozuar ................................... 75
Lista e tabelave [105]

Tabela 35: Prllogaritja e (K) pr elementin 10 Dysheme e mbshtetur n tok .............. 75
Tabela 36: Humbjet termike me transmetim pr ndrtesn A ............................................. 76
Tabela 37: Humbjet termike me transmetim pr ndrtesn B ............................................. 77
mC) pr ndrtesn A ........................................................................................................... 79
Tabela 39: T dhnat metrike - Ndrtesa B ........................................................................... 80
Tabela 40: Vlerat R dhe K t prdorura n simulim .............................................................. 82
Tabela 41: Efiienca energjetike e pajisjeve e prdorur n simulim .................................... 84
Tabela 42: Konsumi energjetik (kWh) n simulimin e modelit baz ..................................... 84
Tabela 43. Vlerat R dhe K t prdorura n simulim (Skenari 1) ............................................ 85
Tabela 44. Konsumi energjetik (kWh) n skenarin 1 ............................................................. 86
Tabela 45: Konsumi energjetik (kWh) n skenarin 2 ............................................................. 87
Tabela 46: Vlerat R dhe K t prdorura n simulim (Skenari 3)............................................ 87
Tabela 47: Konsumi energjetik n skenarin 3 ........................................................................ 88
Tabela 48: Llogaritja e kostove pr ndrhyrjet sipas tre skenarve ...................................... 89
Tabela 49: Llogaritja e kthimit t investimit n koh ................................................... 90
Shtojca [106]
Shtojca
Shtojca 1. Banesat e parafabrikuara Material arkivor
Shtojca [107]
Shtojca 2. Banesat e parafabrikuara Skema t teknologjis ndrtimore
Shtojca [108]
Shtojca [109]
Shtojca 3. Pyetsor mbi prdorimin e energjis n banesat e parafabrikuara n Tiran
Shtojca [110]
Shtojca 4. Fleta e matjeve
MEASUREMENT SHEET
Date:
__________________________
Start Time:
__________________________
Position:
Probe 1 (only for position 1&3)

Indicator
Air Temperature
Unit
C
Dew Point
CO2
ppm
Atmospheric pressure
hPa
Relative Humidity
Value
Probe 2 (only for position 1&2)

Indicator
Wind Speed
Unit
m/s
Air Temperature
End Time:
Value
__________________________
Shtojca [111]
Shtojca 5. T dhnat klimatike t prdorura n simulim sipas Meteonorm
Shtojca [112]
Shtojca [113]
Shtojca [114]
Jetshkrimi i kandidatit [115]
Jetshkrimi i kandidatit
Gjergji Islami
Rr. M. Gjollesha, P.58, Sh.1, Ap.11, Tiran, Albania
+355 69 20 79 543
gjergji.islami@fau.edu.al
http://fau.edu.al/gjergji-islami/
Seksi Mashkull | Data e lindjes 08/04/1981 | Shtetsia Shqiptar
EKSPERIENCA E PUNES
2013 - sot
Zvends Dekan
Fakulteti i Arkitekturs dhe Urbanistiks, Universiteti Politeknik i Tirans
2003 - sot
As. Lektor
Lektor n lndt Projektimit Ambiental dhe Studio Projektimi Arkitektonik 1+2.
2016
Antar jurie n konkursin studentor Banes me efienc

energjie n Kor
Enti Kombtar i Banesave - Tiran
2015
Kurator i ekspozitave Banesat e parafabrikuara Histori me

beton dhe Ndrtesa t bardha Arkitektura e spitaleve 19451990
Galeria Kombtare e Arteve - Tiran
2015
Antar jurie n konkursin Banes me efienc energjie n

Kor
Enti Kombtar i Banesave dhe UNDP - Tiran
2015
Antar jurie n konkursin Arkitektet e rinj per zhvillimin urban

Ministria e Zhvillimit Urban dhe Shoqata e Arkitektve t Shqipris - Tiran
2014 - 2015
Antar i Grupit Teknik t Puns pr prgatitjen e Projektligjit

mbi Performancn Energjetike t Ndrtesave
Ministria e Energjis dhe Industris - Tiran
2014
Kurator i pavijonit t Fakultetit t Arkitekturs dhe Urbanistiks

n Panairin e Energjis
Tirana Expo Center

2014
Ideues dhe drejtues i workshopit 100 pem nga FAU n

bashkpunim me iniciativn Mbill Pemn Tnde
Fakulteti i Arkitekturs dhe Urbanistiks, UPT - Tiran
2013
Antar jurie n konkursin e projektimit Simboli i nj zone t re

urbane
Komuna Kashar
2012
Kurator i pavijonit Time and the city t Fakultetit t Arkitekturs

dhe Urbanistiks n Bienalen e Par t Arkitekturs n Selanik
Fakulteti i Arkitekturs dhe Urbanistiks, UPT Tiran / Selanik (Greqi)
2010 - 2011
Prfaqsues lokal i projektit Cooperazione interuniversitaria

Italo Albanese: Nuove prospettive per future giovani
professionisti - TIRANA FIELDS
Universiteti Politeknik i Barit (Itali), Universiteti Politeknik i Tirans
2013 - sot
Arkitekt / projektues urban dhe konsulent

UTS 01 Tiran
2005 - 2009
Arkitekt dhe konsulent lokal pr Shqiprin

Mario Campi architect FAS e associate SA Lugano (Zvicr)
2005 - 2009

Protec srl Napoli (Itali)
2005 - 2006

Studio Artes srl Rom (Itali)
2003 - 2013
Arkitekt dhe drejtor projektesh

Expo PA - Tiran
ARSIMIMI DHE TRAJNIMI

2016 (n pritje)
Doktorat n Arkitektur
Universiteti Politeknik i Tirans
2015
Trajnim Masat m t mira pa kosto / me kosto t ult pr

optimizmin e konsumit t energjis n ndrtesa n projektimin
arkitektonik
Ministria e Zhvillimit Urban, Enti Kombtar i Banesave, UNDP
2015
Trajnim - Performanca termike e dritareve

Rehau, Vien (Austri)
2014
Trajnim Sistemet AMF

Knauf AMF, Grafenau (Gjermani)
2014
Trajnim Koncepte bashkkohore pr ambientet e puns

Steelcase, Rosenheim (Gjermani)

2009
Master Instrumente dhe metodologji pr ruajtjen dhe

vlersimin e trashgimis kulturore
Universiteti i Urbinos Carlo Bo (Itali)
2003
Diplom e Integruar e Nivelit t Dyt n Arkitektur

Eastern Mediterranean University (Qipro e Veriut Mersin 10, Turqi)
AFTESI PERSONALE
Gjuha e nns
Gjuh t tjera
Shqip
Anglisht, Italisht
INFORMACIONE TE
TJERA
Publikime
2016
Shkmbimi i nxehtsis dhe lagshtia n mbshtjellsen e

ndrtesave me panele t paraprgatitura n Tiran si
faktor t performancs energjetike
Buletini i Shkencave Teknike
2015
Spitalet Vshtrim tipologjik mbi arkitekturn shqiptare

1945-1990
2015
Aspekte t performancs energjetike n banesat me

panele t paraprgatitura n Tiran
Buletini i Shkencave Teknike
2010
First Parliament Building, Tirana - Albania

Instruments and methodologies for cultural heritage. Conservation and
valorization IMCHCV
2008
Dall Acropoli a Piazza Cavour; Il museo dell Acropoli Come

Spazio Aperto
Materiali di Architettura Urbana - Idee e progetti per il centro storico di Napoli
2005
Ark. Agron Jano, ark. Gjergj Islami

Arkitektur & Urbanistik, Shoqata e Arkitektve te Shqipris, Albanian
Architects Association, 2005
2003
An urban tissue, support and infill proposal

Open House International, vol. 28, no.1
Konferenca

2015
IAPS Culture and Space Network Symposium + Workshop

5. Borders: Conflict and/or Potential. Experiencing NICOSIA
Referim: Conflicting historical layers
Workshop: Rethinking the border
International Association of People Environment Studies (IAPS) Culture and
Space Network & Eastern Mediterranean University, Faculty of Architecture
Housing Education, Research and Advisory Centre (HERA-C). 28-31 Tetor
2015 Nicosia
2015
Efienca n Energji Tiran

Titulli: Performanca e Energjis n Stokun e Banesave me
Panele t Paraprgatitura n Tiran
Kooperacioni gjerman, GIZ, Bashkia Tiran. 01 Prill 2015 Tiran
2014
Akademia KNAUF
Titulli: Performanca energjetike e ndrtesave n Shqipri
KNAUF. Shtator 2014 Prizren, Kosov
2014
Ninth annual international meeting Science, an important

factor for socio economic sustainable development
Titulli:Urbanization of the suburbs destined to fail?!
Instituti Alb Shkenca. 29 - 31 Gusht 2014 Prishtin, Kosov
2014
Ninth annual international meeting Science, an important

factor for socio economic sustainable development
Titulli: Socialist Realism architecture and the development
challenges of Albanian cities
Instituti Alb Shkenca. 29 - 31 Gusht 2014 Prishtin, Kosov
2014
ICRAE 2014: 2nd International Conference on Research

and Education Challenges Towards the Future
Titulli: Heat emission of urban texture in public spaces
Universiteti i Shkodrs Luigj Gurakuqi. 30 - 31 Maj 2014 Shkodr
2014
2nd ICAUD International Conference in Architecture and

Urban Design
Poster: The fractal dimension as alternative theoretical tool to
examine and develop urban patterns
Universiteti Epoka. 08 - 10 Maj 2014 Tiran

2014
2nd ICAUD International Conference in Architecture and

Urban Design
Titulli: Comfort conditions and energy consumption in
prefabricated houses in Tirana
Universiteti Epoka. 08 - 10 Maj 2014 Tirana
2013
International conference: Sustainable development of

contemporary city
Titulli: Rehabilitation of historic site Old Bazaar of Kora,
Albania
Azerbaijan University of Architecture and Construction, The Ministry of
Education of the Republic of Azerbaijan. 06 Dhjetor 2013 Baku,
Azerbaixhan
2013
International Conference on Business, Technology and

Innovation
Titulli: The Influence of digital culture in tectonics and the
language of form in architecture
University for Business and Technology, Universiteti i Vlors, Universiteti i
Tirans. 1 2 Nntor 2013 Durrs
Workshope dhe projekte

2014
Workshop Energy Efficiency in housing for a sustainable

development
Titulli: Energy eficiency through education and research
Enti Kombtar i Banesave, Ministria e Zhvillimit Urban, Ministria e Energjis
dhe Industris, 7-8 Korrik 2014 Tiran
2013
Workshop 3 minuta n qytet

Roli: Organizator i workshopit
2013
Projekt industrial dhe krkimi Rehabilitimi Urban i Pazarit t

Kors.
Roli: Lektor / Krkues
ESTP Paris, Fakulteti i Arkitekturs dhe Urbanistiks, Universiteti Politeknik i
Tirans, Bashkia Kor

2012
Projekt zhvillimi Vizioni mbi Tirann, hartuar n kuadr t

planit rregullues t qytetit.
Fakulteti i Arkitekturs dhe Urbanistiks, Universiteti Politeknik i Tirans,
Bashkia Tiran
2011
Projekt industrial dhe krkimi Rehabilitimi Urban i Qendrs

s Qytetit t Beratit.
ESTP Paris, Fakulteti i Arkitekturs dhe Urbanistiks, Universiteti Politeknik i
Tirans, Bashkia Berat.
2007
Workshop ndrkombtar projektimi Ide dhe projekte pr

qendrn historike t Napolit
Propozimi: Muzeu i Hapurit i Akropolit n Piazza Cavour
Fondacioni Ndrkombtar pr Arsimin e Lart n Arkitektur, 18-28 Qershor
2007 Napoli (Itali)
MIME
2015
mim i dyt n Konkursin Ndrkombtar pr Masterplanin e

Qytetit Studenti n Tiran, organizuar nga Atelier Albania
Projektues: Robilant, Islami, Durbiano
2011
mim nderi n Konkursin Ndrkombtar pr Riprdorimin dhe

Rehabilitimin e Kulls Veneciane n Durrs Organizuar nga
UNESCO dhe Instituti i Monumenteve t Kulturs.
Projektues: Klosi, Islami, Dimushi
2007
mim i par n konkursin ndrkombtar pr Kompleksin e Ri

Parlamentar t Republiks s Shqipris organizuar nga
Kuvendi i Shqipris.
Projektues: Campi, Reinhart, Jano. Roli: Arkitekt i grupit t puns
2005
mimi i dyt n Konkursin Ndrkombtar pr Planin Urbanistik

t Qendrs s Qytetit t Durrsit organizuar nga Bashkia
Durrs.
Projektues: Protec srl. Roli: Arkitekt i grupit t puns
Antarsime
2013 sot
Antar i Kshillit t Fakultetit t Arkitekturs dhe Urbanistiks,

Universiteti Politeknik i Tirans
2004 - sot
Antar i Shoqats s Arkitektve t Shqipris

Disertacioni Islami Print

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Disertacioni Islami Print

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Prmirsimi i performancs energjetike n

banesat me panele t paraprgatitura n Tiran

N prmbushje t pjesshme t detyrimeve pr Gradn Shkencore

Lindur m 08 Prill 1981

Kt punim ja kushtoj familjes time.

Disertacioni paraqet punn krkimore t zhvilluar n Fakultetin e Arkitekturs dhe

Hyrje, Problemi, Objektivat.......................................................................................... 3

Struktura e tezs .................................................................................................. 8

Banesat me pllaka t paraprgatitura ....................................................................... 11

Vshtrim historik ................................................................................................ 11

Seksioni tip 1 .................................................................................................. 15

Seksioni tip 1a ................................................................................................ 15

Seksioni tip 2 .................................................................................................. 16

Seksioni tip 2a ................................................................................................ 16

Gjendja aktuale .................................................................................................. 19

Aspekte t konsumit energjetik n banesat me pllaka t paraprgatitura n Tiran 22

Metodologjia e mbledhjes s t dhnave.......................................................... 22

Rezultate t drejtprdrejta ................................................................................ 23

Raste studimore mbi ndrhyrjet e riaftsimit energjetik n Shqipri ....................... 41

Rasti studimor .................................................................................................... 51

Studim i mbshtjellses s ndrtess ................................................................ 53

Karakteristikat termofizike t mbshtjellses ................................................... 63

Vlersimi i performancs energjetike sipas standardit kombtar Rast studimor . 69

Kuadri ligjor ........................................................................................................ 69

Metodologjia e vlersimit .................................................................................. 70

Vlersim i ndrhyrjeve t mundshme Rast studimor ............................................. 80

Metodologjia e vlersimit .................................................................................. 80

Modeli baz i ndrtess ..................................................................................... 81

Prfundime dhe prmbledhje e rezultateve t krkimit ................................... 93

Propozime dhe rekomandime ........................................................................... 95

ftsia e mjedisit dhe infrastrukturs ekzistuese pr tu prballur me nevojat e

Hyrje, Problemi, Objektivat [3]

T dhnat i referohen konsumeve energjetike n vitin 2008.

Hyrje, Problemi, Objektivat [4]

Hyrje, Problemi, Objektivat [5]

Hyrje, Problemi, Objektivat [6]

Hyrje, Problemi, Objektivat [7]

Figura 1: Barrierat n procesin e rinovimit energjetik

Barriera kryesore sht pamundsia ekonomike pr investim n vlera t konsiderueshme t

Hyrje, Problemi, Objektivat [8]

Cila sht performanca energjetike e banesave me panele t paraprgatitura n

njohje dhe studim i sfondit teorik dhe eksperiencs ndrkombtare

Hyrje, Problemi, Objektivat [9]

vlersim analitik i rasteve studimore

Hyrje, Problemi, Objektivat [10]

Banesat me pllaka t paraprgatitura [11]

Figura 2: Tipi i baness s eksperimentuar n mesin e viteve 70 (Burimi: Arkivi qendror

Hrushiovka [Khrushchyovka] Banesa me panele betoni t paraprgatitura t ndrtuara n BRSS

Banesat me pllaka t paraprgatitura [12]

Figura 3: Transporti i paneleve n kantier (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit)

Pr shkak se prodhimi i paneleve ishte i prqendruar n Tiran kostoja e ndrtimit ndikohej

Prllogaritje e prafrt e autorit

Banesat me pllaka t paraprgatitura [13]

Figura 4: Variante t trajtimit t fasadave (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit)

Banesat me pllaka t paraprgatitura [14]

Figura 5: Bashkim i seksioneve t parafabrikuara n knd nprmjet strukturs betonarme

Banesat me pllaka t paraprgatitura [15]

Seksioni tip 1 ka nj planimetri drejtkndore me dy faqe kallkan q mundsojn

Figura 6: Planimetria e seksionit 1a (Burimi: Arkivi qend ror teknik i ndrtimit)

Seksioni tip 1a sht mjaft i ngjashm me seksionin tip 1. Ai ka nj planimetri t rregullt me

Banesat me pllaka t paraprgatitura [16]

Figura 7: Planimetria e seksionit 1a (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit)

Seksioni tip 2 ka nj planimetri kryesisht drejtkndore me dy faqe kallkan q mundsojn

Figura 8: Planimetria e seksionit 2 (Burimi: Arkivi qendror teknik i ndrtimit)