Recessie !

“A self fulfilling prophecy” of een buitenkans? (1)

De meeste analisten zijn het erover eens dat we de jongste tijd een volbloed exemplaar van het
verschijnsel “recessie” moeten doorwroeten. Of deze episode van kommer en kwel voor Oompje
Conjunctuur al over zijn hoogtepunt is, blijkt een groter twistpunt. Belangrijke vragen dringen zich
op. Hebben we zelf impact op deze recessie of moeten we machteloos kijken en schietgebedjes
prevelen opdat ze snel zou overwaaien? Draaien we in recessietijd beter de kranen resoluut dicht of
is zo’n recessie net het geknipte klimaat om risico’s te nemen ? En wat doen we met onze reclame-
inspanningen? Feiten, instincten en gezond verstand zoeken in deze tweeledige bijdrage naar de
antwoorden.

Allemaal schijn? Het omslagpunt.

Een divers kransje van sociaal-psychologen mag het
fenomeen recessie graag verklaren aan de hand van
het aloude sneeuwbaleffect. Eenmaal invloedrijke
mensen beginnen orakelen dat we in een recessie zijn
terechtgekomen, vormt zich een gevoel van sluimerende
angst. Angst resulteert steevast in een conservatieve
besluitvorming, met als economische consequentie
“aankopen met de vinger op de knip”. Als de consument
eenmaal minder aankoopt, moeten we minder produceren
en waart het spook van de ontslagen en afvloeiingen al om
de hoek. Logisch gevolg: dat initiële angstgevoel neemt
weer verder toe, en de redenering herhaalt zich. Een
eenvoudige, maar niettemin plausibel ogende verklaring
voor het “vicieuze” mechanisme achter de recessie.
Maar waar ontspringt het hele gebeuren en wat zet het
sneeuwbaleffect precies in gang?
Oorzaken die voortdurend opduiken in de meest diverse
media - let op het vaste refrein als in vb. televisiejournaals
een verklarende zin wordt gekoppeld aan een faillissement,
reconversie of reorganisatie - zijn de grote schandalen
in de technologiesector en de economische weerslag
van die illustere 11 september 2001. Onze psyche knikt
instemmend, want we leggen het zoekgebied voor een
negatieve evolutie maar al te graag buiten onszelf. Zoals
we ook in een partijtje tennis verlies eerder toeschrijven aan
“het net, de bal, de umpire of een blessure” en we bij winst
vooral overtuigd zijn van ons eigen kunnen als hoofdfactor.
Voornoemde schandalen en de nasleep van 11 september
zijn voor rechtstreeks verbonden sectoren wellicht de
doodsteek geweest, maar voor de anderen slechts het
omslagpunt, het alibi of de aanleiding om de zaken anders
aan te pakken. De echte oorzaken liggen immers veel
dieper geworteld. Het omslagpunt is in die optiek enkel de
vrijgekomen etter, eenmaal de zweer openklapt.

Wenst u meer te weten, KLIK HIER

St.-Jobsstraat - B-2200 Herentals - T +32 14 23 28 47 - info@phobos.be - www.phobos.be
 Recessie !
“A self fulfilling prophecy” of een buitenkans? (1)

Roes en euforie Het einde van de recessie ?

Analoge mechanismen bepalen ook het sneeuwbalverloop
bij een hoogconjunctuur.. Het gaat goed, er is een collectief
welbehagen en dito vertrouwen in de toekomst. We wagen
ons volop aan nieuwe investeringen, aangezien het loonbriefje
mooi oogt en er in dit klimaat ook loonsverhogingen
in zitten.. Banken investeren maar al te graag mee en
construeren samen met de media en de overheid aan de
fameuze “the sky is the limit” gedachte: geloven dat alles
kan, zolang je er maar in gelooft. Stillaan groeien we zo
snel dat we het oog voor detail verliezen en spaarzaamheid
al vlug gaan verwarren met gierigheid. Werknemers stellen
de wetten op de krappe arbeidsmarkt, geruggensteund
door vakbonden die alles aanvechten om maar iets terug
te geven aan hun betalende leden. Adverteerders vechten
om de beste plaatsen en zijn bereid woekerprijzen te
betalen in de chaos van overvolle advertentiemagazines.
Dienstverleners prijzen intussen alles de hoogte in, wars
van de rationele argumenten. Consumenten blijken bereid
hun spaarcenten aan te boren, als waren ze aangedreven
door dat groepsgevoel van welvaart. En de overheid... de
overheid heeft haar financiën niet meer onder controle.
Vele kleine kantjes schragen verder dit klimaat: uitpakken
met de verre, exotische bestemming, die je net aandeed,
overschaduwt de vraag of je d’r al dan niet van hebt
genoten. Er ontstaat een soort droom die veraf staat van
de realiteit, waarden en normen incluis. En de buurman,
die ken je enkel nog van zijn verpakking. En dan komt het
omslagpunt.
Wannèèr de laagconjunctuur is uitgewoed en weer omslaat
in hoogconjunctuur, durft geen analist te voorspellen. Wat
wèl met een redelijke zekerheid kan worden aangenomen,
is dat die omschakelingen mekaar steeds dichter op de
hielen zullen zitten. In de hedendaagse maatschappij
volgen periodes van hoog-en-laagconjunctuur elkaar
steeds sneller op. De tijden van de klassiek geworden
7 vette en 7 magere jaren zijn voorbij. Zodra de meest
saillante uitwassen, op sociaal én economisch vlak,
weer zijn rechtgetrokken, zal zich weer een omslagpunt
manifesteren dat de hoogconjunctuur aankondigt. Vergis je
niet, dat omslagpunt zal lang niet zo duidelijk zijn en wordt
op het eigenlijke ogenblik niet als dusdanig waargenomen.
De achterliggende reden spruit weer voort uit dat dubbele
gevoel: negatieve evoluties schrijven we toe aan externe
factoren, positieve evoluties zullen we gaan verklaren door
onze eigen bedrijvigheid.
It’s all in the mind !
Blijft de vraag of we zelf impact kunnen hebben op de
evolutie. Een oud gezegde geeft wellicht de oplossing : als
ieder voor zijn eigen deur veegt, is de straat proper. Dit kan
ook hier van toepassing zijn: als je zelf rationeel orde op
zaken stelt, verkondigt dat het goed gaat en je in functie
daarvan gedraagt - niet te spaarzaam en niet te vrijgevig
- dan is bij jou het omslagpunt bereikt en is het wachten
tot dat gevoel een collectief waargenomen gevoel wordt.
En gezien de vooruitgang tijdens een hoogconjunctuur
steeds sterker is dan de terugslag bij een laagconjunctuur,
duidtde tendens op lange termijn steeds een vooruitgang
aan. Geduld is dus inderdaad een schone deugd.

Wat is de impact van recessie op ons commerciële raamwerk en hoe gaan we om met investeringen
in een dergelijk klimaat? Het tweede luik van deze bijdrage gaat er dieper op in.
Carlo van Tichelen

Wenst u meer te weten, KLIK HIER

St.-Jobsstraat - B-2200 Herentals - T +32 14 23 28 47 - info@phobos.be - www.phobos.be