HoHyVinh TT

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 26

B GIO DC V O TO

I HC NNG

H HY VINH

TCH HP CC GIAO THC


TRUYN THNG VI IEC 61850
TRONG T NG HA TRM BIN P
TRUYN TI IN

Chuyn ngnh: Mng v h thng in


M s:
60.52.50

TM TT LUN VN THC S K THUT

Nng - Nm 2014

Cng trnh c hon thnh ti


I HC NNG

Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS. INH THNH VIT

Phn bin 1: PGS.TS. L KIM HNG

Phn bin 2: TS. NGUYN LNG MNH

Lun vn c bo v trc Hi ng chm Lun vn tt


nghip thc s K thut hp ti i hc Nng vo ngy 28
thng 6 nm 2014.

C th tm hiu lun vn ti:


- Trung tm Thng tin - Hc liu, i Hc Nng

M U
1. Tnh cp thit ca ti
T ng ha h thng in l yu cu cp thit trong giai on
pht trin hin nay. Cc quc gia tin tin trn th gii v trong khu
vc hon thnh cng vic ny v ang tin hnh hnh thnh li
in thng minh.
Tp on in lc Vit Nam c vn bn s 10/CV-EVNKTL-T ngy 06/12/2006 v vic p dng tiu chun IEC 61850
cho h thng iu khin tch hp trm bin p v ban hnh quy nh
k thut ca h thng iu khin tch hp trm bin p ngy
26/03/2008.
Tng cng ty in lc min Trung a ra K hoch trin khai
Li in thng minh ngy 21/02/2013. Trong , yu cu tin
hnh t ng ha li in 110kV t nay n nm 2022.
Hin nay, a s cc trm bin p trong li in truyn ti s
dng nhiu chng loi thit b v c cc giao thc truyn thng thp
hn giao thc IEC 61850, h thng iu khin truyn thng bng
kha iu khin ti cc t bng, thu thp d liu ti trm theo
phng thc ghi chp l ch yu. Vic nng cp cc trm ny thnh
trm t ng ha s gp nhiu kh khn:
- Thit b c, nhiu chng loi.
- Nhiu giao thc truyn.
tin hnh t ng ha cc trm bin ny cn phi s dng gii
php tch hp cc giao thc truyn thng vo giao thc IEC 61850,
trn c s mi c th truy xut d liu t cc thit b hin ti.
2. Mc tiu nghin cu
T nhng l do trn, ti t ra mc tiu chnh l Xy dng
m hnh t ng ha trm bin p s dng nhiu chng loi thit b

v nhiu giao thc truyn thng thnh trm t ng ha theo tiu


chun IEC 61850.
3. i tng v phm vi nghin cu
Nghin cu cc giao thc truyn thng ang c s dng ti cc
trm bin p truyn ti in trong khu vc, trn c s a ra cc
gii php c th cho tng trng hp.
Nghin cu cc gii php k thut ca cc nh cung cp dch v
t ng ha ang s dng trong khu vc v trn th gii.
Tm hiu v nghin cu cc xu hng t ng ha trm bin p
ca cc t chc k thut trn th gii, t la chn gii php ph
hp.
S dng cc m hnh t ng ha hin c, nghin cu kh nng
tng thch a vo p dng ti cc trm.
4. Phng php nghin cu
gii quyt cc mc tiu nu trn, lun vn a ra phng php
nghin cu nh sau:
- Nghin cu giao thc Modbus, IEC 60870, IEC 61850.
- Nghin cu cng c tch hp cc giao thc truyn thng vi
giao thc IEC 61850 trong t ng ha trm bin p.
- Nghin cu cc s kt ni h thng trong trm bin p t
ng ha ca cc nh cung cp dch v.
T xy dng m hnh t ng ha trm bin p truyn ti in
theo tiu chun IEC 61850, trong s dng nhiu chng loi thit
b v nhiu giao thc truyn thng.
Lun vn nghin cu xy dng m hnh c th ti phng th
nghim, ng thi ng dng gii php nng cp trm bin p iu
khin truyn thng thnh trm bin p t ng ha theo tiu chun
IEC 61850 chng minh tnh kh thi ca gii php.

5. B cc ti
M u.
Chng 1: T ng ha trm bin p truyn ti in v cc giao
thc truyn thng.
Chng 2: Giao thc IEC 61850 trong t ng ha trm bin p
truyn ti in.
Chng 3: Tch hp cc giao thc truyn thng vi IEC 61850
trong t ng ha trm bin p truyn ti in.
Chng 4: Xy dng h thng t ng ha trm bin p 110kV
Hi An.
Kt lun v kin ngh.
6. Tng quan ti liu nghin cu
Tham kho ti liu ca cc tc gi trong v ngoi nc v h
thng t ng ha trm bin p, ti liu t cc t chc nghin cu k
thut nh IEC, IEEE v cc cng trnh nghin cu c cng b.
Tham kho gii php t ng ha ca cc nh sn xut, cc nh
cung cp dch v trong v ngoi nc.
Cn c cc quy nh v thng s k thut v cc th tc nghim
thu h thng iu khin tch hp trm bin p truyn ti in ca B
cng thng, Tp on in lc Vit Nam v Tng cng ty in lc
min Trung.
CHNG 1
T NG HA TRM BIN P TRUYN TI INV
CC GIAO THC TRUYN THNG
1.1. T NG HA TRM BIN P TRUYN TI IN
Trm bin p ng vai tr quan trng trong h thng truyn ti v
phn phi in. S lng trm bin p ngy cng gia tng cng vi
s pht trin ca kinh t - x hi.
Thit b in t thng minh cng cc thit b cng ngh thng tin

ngy cng c s dng rng ri trong cc h thng o lng, iu


khin v bo v trong trm in gp phn thc y vic t ng
ha trm bin p truyn ti in mt cch nhanh chng.
C s ca vic t ng ha trm bin p l giao thc truyn thng
ca cc thit b in. Cc giao thc truyn thng nh Modbus, DNP,
IEC 60870,... y l cc giao thc c to ra cho mt nhm thit
b, khng mang tnh thng nht chung cho ton h thng.
1.2.

GIAO THC TRUYN THNG MODBUS

1.2.1. Gii thiu chung


Modbus do Modicon (hin nay thuc Schneider Electric) pht
trin nm 1979, l mt phng tin truyn thng vi nhiu thit b
thng qua mt cp dy xon n. Ban u, n hot ng trn RS232,
nhng sau n s dng cho c RS485 t tc cao hn,
khong cch di hn, v mng a im. Modbus nhanh chng tr
thnh tiu chun thng dng trong ngnh t ng ha.
1.2.2. M t giao thc
1.2.3. Kiu d liu Modbus
D liu Modbus da trn kiu d liu trn mt bng ni tip c
s phn bit c tnh r rng.
1.3.

GIAO THC TRUYN THNG IEC 60870


IEC 60870-5-101/102/103/104 l cc tiu chun km theo

c to ra cho cc vic iu khin xa c bn, truyn thng cho cc


h thng tch hp, trao i d liu t cc thit b bo v v truy cp
h thng mng ca IEC101 tng ng.
1.3.1. IEC 60870-5-101
IEC 60870-5-101 [IEC 101] l mt tiu chun cho h thng gim
st, iu khin, thng tin lin lc cho vic iu khin xa, bo v xa v
vin thng cho cc h thng in. Tiu chun ny ph hp cho cc

cu hnh phc tp nh im ni im, hnh sao, a im.,


1.3.2. IEC 60870-5-103
IEC 60870-5-103 [IEC 103] l mt tiu chun cho h thng iu
khin v thng tin lin lc lin quan trong h thng in.Tiu chun
ny h tr mt s c tnh chc nng bo v v cung cp mt s
cng c hp nht cc chc nng bo v vo dy d liu ring.
1.3.3. IEC 60870-5-104
IEC 60870-5-104 [IEC 104] l giao thc m rng ca giao thc
IEC 101 vi mt s thay i trong chuyn ti, h thng kt ni, lin
kt v cc dch v lp vt l hon ton ph hp truy cp mng.
Tiu chun ny s dng mt giao tip TCP/IP m kt ni h
thng vi mng LAN v cc router vi iu kin thun li khc c
th c s dng kt ni vi WAN.
1.4.

KT LUN

Trong chng ny, tc gi gii thiu tng quan v s cn thit


v cc th mnh ca trm bin p t ng ha. Tm hiu v cc giao
thc truyn thng (Modbus, IEC 60870) ca cc thit b in ang
c s dng trong cc trm bin p truyn ti in.
Giao thc truyn thng l nn tng xy dng h thng t
ng. Hin nay, cc giao thc truyn thng nu trn s khng c
s dng xy dng h thng t ng ha m s c thay th bng
mt giao thc mi mang tnh thng nht ton cu (IEC 61850).
CHNG 2
GIAO THC IEC 61850 TRONG T NG HA TRM
BIN P TRUYN TI IN
2.1. GIAO THC TRUYN THNG IEC 61850
2.1.1. Nn tng IEC 61850
Trong nhng nm u thp k 1990, vin nghin cu EPRI v
IEEE bt u pht trin mt tiu chun xc nh cc truyn thng

trong trm bin p. D n c t tn UCA.. EPRI v IEEE bt u


lm vic vi UCA 2.0 vo nm 1994, trong tp trung ch yu vo
bus truyn thng trong trm bin p.Nm 1997, c ba t chc EPRI,
IEEE v IEC lin kt vi nhau to ra mt tiu chun quc t, t
tn IEC 61850 v c xut bn nm 2004.
2.1.2. Tin ch ca IEC 61850
Tiu chun IEC 61850 c to ra vi chc nng mm do v
kh nng m rng linh hot. Tiu chun ny s dng cng ngh
thng tin, h tr nhiu dch v vi vic la chn cc yu cu thc
hin khc nhau. Truyn thng tc cao gia cc IED c lp cho
php thc hin vic truyn thng gia cc ngn l vi nhau. Vi giao
tip gia cc ngn l, cc lin ng c th c thc hin thng qua
ng truyn thng. Vi IEC 61850, cc IED c th giao tip vi
nhau bng cch pht i v nhn v cc tin nhn GOOSE.
2.1.3. Ni dung tiu chun IEC 61850
a. M hnh ha IED
Cc IED kt ni vi mng bng mt a ch mng. Mt thit b
vt l c th c xc nh bi mt hoc nhiu thit b logic. Nhiu
thit b logic c dng phn chia cc chc nng ring bit trong
mt thit b vt l, hot ng nh mt my ch proxy hoc nh mt
gateway cho cc thit b logic khc trong n. Vic o ha thit b
c thc hin theo cch ny nhm lm cho cu hnh v ton b h
thng c hiu mt cch d dng hn.
b. Khi nim Logical node
Khi nim logical node ng vai tr quan trng trong ton b tiu
chun. Cc logical node l i tng c bn trao i thng tin v l
xng sng trong vic m hnh ha cc thit b thc. Cc logical
node cha mt s tp hp i tng d liu xc nh trc bt buc

vi cc thuc tnh d liu c th. Thng tin cha ng trong cc


logical node c trao i bng cc dch v vi cc quy tc v cc
yu cu thc hin c xc nh trc.
2.2.

CU TRC TRM BIN P T NG HA THEO


TIU CHUN IEC 61850

Theo tiu chun IEC 61850, cc thit b nh th ca trm bin p


c sp xp theo 3 mc: Mc Trm (Station Level), Mc Ngn
(Bay Level) v Mc Qu trnh (Process Level).
2.2.1. Cu trc lin kt ca bus trm (Station bus)
Cu trc n s l gii php khi cc IED kt ni trc tip vo bus
m khng qua cc switch hay cc b lp. Gii php ny thng
khng c tnh d phng, tnh sn sng hay tin cy cao. p
ng cc yu cu tiu chun, trong hu ht cctrng hp i hi phi
s dng cc Ethernet switch h tr vic gn nhn u tin.
Cu trc vng bao gm cc switch hoc cc b lp lin kt vi
nhau ni cc IED, my tnh trm, my tnh ch, u im ca
cu trc vng l tin cy ca n v vic c lp s c v phc hi
c thc hin mt cch d dng.
2.2.2. Ngn ng cu hnh h thng
IEC 61850 nh ngha ngn ng truyn thng trong t ng ha
trm bin p. V cc IED gn lin vi h thng t ng ha nn cc
thit b phi c mt s thng tin giao tip vi cc thit b khc trong
trm nh th no. Mt s cu hnh phi c thc hin trc khi cc
thit b lm vic vi nhau nh thit k. Sau khi kt ni vo h thng,
cc thit b c th ly thng tin cu hnh h thng mt cch t ng.
Cc dch v tiu chun h tr iu ny, nhng v tiu chun tng
i mi nn kh nng thng dch kh thc hin. Do s tng tc
gia cc IED cn cch xa vic h tr PnP (Plug and Play) nn vic

hiu ngn ng SCL v cc gin cu hnh l rt quan trng.


2.2.3. Kh nng d phng v tin cy ca h thng
Khi ni v t ng ha trm bin p, kh nng d phng s l mt
mi quan tm. N m bo cho cc h thng lm vic tin cy. Cc
trm bin p ln thng c hai h thng bo v song song v c gii
php khc to s tin cy v kh nng d phng. Trong cc trm
bin p nh hn th khng cn s dng h thng song song, IEC
61850 h tr cc phng tin khc h thng tin cy hn.
Kh nng d phng ca ni b IED ch ph thuc vo cc nh sn
xut v nm ngoi phm vi ca tiu chun. Gii php c bn nng
cao kh nng d phng mc truyn thng l la chn mt cu trc
vng s dng switch cho bus trm. Gii php ny h tr tin cy
khi mt switch b li. mc ng dng, IEC 61850 c nhiu h
tr v kh nng d phng c th m hnh thng thnh cc chc nng.
Kh nng d phng mc ng dng c m hnh trong SCL bng
cch t tn mi IED ring l, cung cp thm cc mng con v lin
kt cc logical node.
2.2.4. ng b ha thi gian
Cc s kin trong trm c cc yu cu thc thi nghim ngt nn
vic ng b ha thi gian ng mt vai tr quan trng trong IEC
61850. i vi mc ch qun l cc s kin trong trm bin p, cc
nhn thi gian ca s kin phi c nht qun.
2.2.5. An ninh mng
Bn thn tiu chun IEC 61850 khng cha cc gii php bo
mt. An ninh mng nm ngoi phm vi ca tiu chun v do n
lin quan ch yu n n v xy dng h thng iu khin tch hp
xem xt cc gii php v bo v an ton h thng. IEC 61850 da
trn giao thc truyn thng hin i, n phi i mt vi cc vn

an ninh mng nh cc cuc tn cng xm nhp t bn ngoi.


Ethernet cung cp mt s bo mt ring chng li nhng k xm
nhp nguy him, cc cng ngh bo mt cn thit nh nh tuyn IP,
tng la, ...
2.3.

KT LUN

IEC 61850 cung cp mt giao din trung lp nhm trao i d


liu tng thch gia cc thnh phn ca h thng t ng ha trm
bin p trn c s cc logical node. Ngn ng cu hnh trm t ng
ha vi m hnh i tng d liu ca IEC 61850 cho php s dng
nhiu cng c khc nhau ca cc nh sn xut bin dch cc thng
tin trong cc IED.
IEC 61850 s l tiu chun ton cu c s dng thng nht cho
h thng t ng ha trm bin p.
CHNG 3
TCH HP CC GIAO THC TRUYNTHNG VI IEC
61850 TRONG T NG HA TRM BIN P TRUYN
TI IN
3.1. HIN TRNG TRM BIN P TRONG KHU VC
Trm bin ptruyn ti in c xy dng v pht trin cng vi
s pht trin ca x hi nhm p ng yu cu cung cp in lin tc
ca ngnh in. Cc trm ny c thit k y vi thit b ng
b, tuy nhin, trong thc t hu ht cc trm u c lp t tng
phn, mi phn thuc cc d n khc nhau dn n thit b khng
ng b, thuc nhiu hng sn xut khc nhau, hoc cng hng sn
xut nhng c cc i khc nhau.
Nhm 1 (Trm T ng): Thit b ng b, HT iu khin t
ng bng my tnh. Nhm ny c 11 trm.
Nhm 2 (Trm Bn t ng): Thit b pha 110kV ng b v
c ghp ni vo khi SCADA RTU v kt ni vi A3, thit b

10

pha trung th (22kV, 35kV) thuc cc hng khc nhau v cha ghp
ni vi iu in lc, iu khin bng t bng iu khin truyn
thng. Nhm ny c 9 trm.
Nhm 3 (Trm Truyn thng): Thit b khng ng b, nhiu
hng, nhiu i v nhiu chng loi, iu khin bng t bng iu
khin truyn thng. Nhm ny c 54 trm.
3.2.

VN TCH HP CC GIAO THC TRUYN


THNG TRONG T NG HA TRM BIN P

Trc khi c giao thc truyn thng IEC 61850, mi hng sn


xut thit b trn th gii t xy dng cho mnh mt giao thc truyn
thng ring bit phc v cho vic truyn thng cho thit b ca hng
mnh, mt s chun truyn thng thng dng: Modbus, IEC 60870-5,
DNP3.0, Profibus, Lon/Spa bus, K-Bus Courier.
Cc trm bin p thuc Nhm 3 u l thit b c. Vic nng cp
cc trm ny thnh trm t ng ha vi yu cu s dng li cc
thit b hin c dn n mt bi ton cn phi gii quyt l tch hp
nhiu giao thc vo chung mt h thng theo tiu chun IEC 61850.
3.3.

GII PHP C TH

3.3.1. Xy dng m hnh ti phng th nghim


La chn thit b
Chn s vn hnh
Thit k s phng
thc iu khin, bo
v, o lng

Ch to, lp t b
m phng thit b
nht th

La chn h thng
my tnh, thit k
s ni mng

Lp t, u ni
trm t ng ha

Hnh 3.1: Trnh t xy dng m hnh trm bin p t ng ha

11

a. La chn thit b
TT
1
2
3
4
5
6
7

Bng 3.4: Lit k cc thit b xy dng m hnh


Tn thit b
Hng sn xut
Giao thc
Rle SEL421
SEL
IEC 61850
Rle MiCOM P132 ALSTOM
IEC 61850
Rle REF615
ABB
IEC 61850
Rle 7UT61
SIEMENS
IEC 60870-5-103
Rle 7SJ61
SIEMENS
IEC 60870-5-103
Rle MiCOM P123 ALSTOM
MODBUS
IEC1107
Cngt A1700
ELSTER
(IEC62056-21)

b. Chn s vn hnh

Hnh 3.2: S trm 110kV in hnh trong khu vc


c. Ch to, lp rp bng iu khin v b m phng thit b
nht th
d. S phng thc o lng, iu khin v bo v
e. H thng my tnh iu khin v s kt ni mng

12

- My tnh ch (SERVER): Thu thp, lu tr v x l thng tin t


cc IED. D liu c lu tr da trn h c s d liu MS SQL.
My tnh ch tch hp chc nng lu tr d liu qu kh (HIS) v
cc cng truyn thng SCADA (GATEWAY).
- My tnh iu khin (HMI Computer) lm cc nhim v nh sau:
iu khin cc thit b nht th trong trm; Hin th cc thng s o
lng xut tuyn v thng s MBA; Gim st trng thi kt ni,
trng thi thit b nht th v nh th; Cnh bo cc tnh trng bt
thng, tn hiu s c; Xut bo co thng s vn hnh, thng tin
cnh bo; Tm kim thng tin s c trong qu kh.
- My tnh k thut (Engineering Computer) lm nhim v: Ci t
rle bng cc phn mm ci t rle, c cc bn ghi s c; Cu hnh
Dataset cho cc IED; Thit lp lin ng GOOSE cho cc thit b.
S kt ni: H thng mng kt ni l mng LAN n, cc
Bay Switch trong trm c kt ni vi Ethernet Switch theo m
hnh hnh sao.

Hnh 3.5: S kt ni h thng

13

3.3.2. Gii php v phn mm


Gii php tch hp nhiu chng loi thit b v nhiu giao thc
truyn thng vo chung mt h thng iu khin t ng theo tiu
chun IEC 61850 c thc hin bng cc cng c OPC Server kt
hp vi cc cng c thit lp giao din iu khin HMI.

Hnh 3.6: Trnh t thc hin thu thp v qun l d liu


a. Cng c lp trnh iu khin HMI
Cng c WinCC c s dng xy dng giao din HMI
iu khin trm bng h thng my tnh, phc v vic x l v lu
tr d liu trong h thng t ng ha. Phn mm iu khin tch
hp c xy dng chy trn cc h iu hnh Windows Server
2008/ Windows 7 vi nhng chc nng hu hiu cho vic iu
khin, gim st.
WinCC s dng cc h qun tr c s d liu m ODBC/SQLv
c th d dng truy cp ti c s d liu ca h thng bng ngn ng
SQL hoc ODBC. H tr ngn ng lp trnh chun ANSI-C v
VBScripts lp trnh s kin.

14

Hnh 3.8: Xy dng giao din iu khin ngn 171


b. Cng c trch xut d liu
- Cng c Matrikon OPC Server:
S dng cng c ny trch xut d liu vi cc IED c giao
thc IEC 61850 nh SEL421, MiCOM P132, REF615.
- Cng c Triangle MicroWorks SCADA Gateway:
S dng cc module ca SDG trch xut d liu:
+ Protocol driver IEC 60870-5-103 Master cho kt ni cc
thit b h tr giao thc IEC 60870-5-103 (7UT61, 7SJ61).
+ Protocol driver IEC 60870-5-101/104 Slave cho kt ni n
trung tm iu khin (SCADA computer).
+ Protocol driver Modbus Master cho kt ni cc thit b h
tr giao thc Modbus (MiCOM P127).
c. Phn mm cu hnh rle, thit lp GOOSE:
- DIGSI 4.87:cu hnh v ci t thng s cho rle 7UT61, 7SJ61.
- PCM 600 V2.5: cu hnh v ci t thng s cho rle REF615.

15

- MICOM S1 Agile: cu hnh v ci t thng s cho rle


MiCOM P132, MiCOM P127.
- SEL Quickset: cu hnh v ci t thng s cho rle SEL421.
d. Thit lp lin ng (INTERLOCKING)
S dng GOOSE thit lp lin ng gia cc IED c giao thc
IEC 61850 (SEL421, P132 v REF615).Nh hn ch ti a vic
u ni dy cng gia cc thit b.
3.3.3. M hnh iu khin tch hp trm bin p
a.iu khin - gim st ti Mc trm:
Di y l ton b phn iu khin gim st ton trm c xy
dng bng cng c thit lp HMI ca WinCC v cng c trch xut
d liu OPC Server.

Hnh 3.14: S tng quan trm 110kV


Giao din gia ngi v my tnh cho php thc hin hon chnh
h thng gim st v iu khin, thng tin c x l nhanh chng
v r rng. Ti mi thi im trng thi ca trm c hin th v
lu tr mt cch chnh xc, cc gi tr o lng c lu tr v cho
php phn tch di cc nh dng bng hay biu . Tt c s kin,

16

cnh bo c t IED c gn nhn thi gian vi phn gii ms.


- Gim st trng thi thit b.
- Bo tn hiu khi c cc tnh trng bt thng hay s c xut hin.
- iu khin MC, DCL, DT; iu khin nc phn p (OLTC) v
Qut mt (FAN) MBA T1.
- Gim st rle bo v bao gm rle bo v ng dy 110kV
(SEL421, 7SJ61), rle bo v MBA T1 (P132, 7UT61 v P123) v
rle bo v xut tuyn 22kV (REF615).
- Gii tr cnh bo ca cc IED t xa.
- Gn bin bo thit b (Tagging).
- Gim st trng thi kt ni cc IED trong trng hp h hng
ng kt ni hoc h hng IED.
- Bng s kin, cnh bo (EVENT LIST/ ALARM LIST).
- m thanh cnh bo (SOUND).
- Biu dng sng (Trend): Cho php hin th dng sng trc tip
(online trend) v tra cu cc dng sng qu kh (his trend).
b.iu khin - gim st ti Mc SCADA
Vic phn quyn iu khin c thc hin ti HMI Station, sau
khi ng nhp ca trc vn hnh (Login), cho php chuyn kha
la chn STATION/SCADA t v tr STATION sang v tr SCADA
theo yu cu ca Trung tm iu .
3.4.

KT LUN

Phn mm iu khin tch hp c to ra m bo tin cy


trong qu trnh vn hnh, ng thi c tnh linh hot cao trong vic
ghp ni cc thit b c nhiu chun truyn thng khc nhau (IEC
61850, IEC 60870-5-103, IEC1107, Modbus) v m bo thi gian
nhanh nht trong vic thay th thit b hay x l h hng xy ra trong
qu trnh vn hnh cng nh trong qu trnh ci to m rng trm.

17

CHNG 4
XY DNG H THNG T NG HA TRM BIN P
110kV HI AN
4.1.

GII THIU CHUNG

Trm bin p 110kV Hi An nm trn a phn thnh ph Hi


An, tnh Qung Nam. Trm bin p c a vo vn hnh t nm
2010 vi quy m ban u gm 1 My bin p 110/22kV-25MVA v
4 xut tuyn 22kV, cung cp in cho thnh ph Hi An.
4.1.1. M t hin trng TBA
S ni in hin hu trm bin p 110kV Hi An nh sau:
Pha 110kV s dng s 01 thanh ci 01 MBA gm ng dy
176 t TBA 110kV in Nam in Ngc u ni trc tip vo thanh
ci C11 TBA 110kV Hi An, ngn thanh ci C11 lp my bin in
p TUC11, ngn MBA T1 lp dao cch ly 131-1 v my ct 131
c u ni vo thanh ci C11; Pha 22kV s dng s 01 h
thng thanh ci c my ct phn on vi 01 ngn l tng 431 v 04
ngn xut tuyn, h thng phn phi 22kV TBA 110kV Hi An c
xy dng giai on u gm c thanh ci C41 v cc xut tuyn 471,
473, 475, 477, 412 c b tr lp t bng cc t hp b trong nh.
4.1.2. S cn thit phi u t xy dng cng trnh
H thng bo v, iu khin, o lng v thu thp d liu vn
hnh hin ti ca trm tn ti mt s nhc im:
- iu khin thit b 110kV, MBA T1 v l tng 22kV ti t
thit b, v iu khin bng kha ti t iu khin theo mch in
truyn thng; iu khin cc xut tuyn 22kV mt mc iu
khin trc tip ti t thit b.
- Thng s vn hnh c ghi chp vo s vn hnh; Thng tin
s c c lu tr vo b nh ca rle vi dung lng b nh rt

18

thp (nn ch lu 4 n 8 bn tin) v lm vic theo c ch ghi .


- iu khin thit b t A3 thng qua t RTU; Thng tin truyn
trao i gia A3 vi trm vi s lng hn ch.
Qua hin trng nu trn cho thy vic T ng ha trm bin p
110kV Hi An nhm nng cp trm iu khin truyn thng thnh
trm t ng ha theo tiu chun IEC 61850 l cn thit, lm tng
kh nng linh hot trong iu khin gim st tn hiu ti trm, ti A3,
ng thi nng cao kh nng thu thp v lu tr d liu vn hnh,
tin n trm bn ngi trc v khng ngi trc theo l trnh li
in thng minh ca Tng Cng ty in lc min Trung.
4.2.

XY DNG PHNG N NNG CP

4.2.1. Gii php cng ngh chnh


H thng t ng iu khin, gim st c xy dng hon ton
mi theo tiu chun IEC 61850, ng thi c kh nng ghp ni cc
thit b c cc chun giao thc khc nh IEC 60870-5-103, Modbus.
H thng my tnh theo chun cng nghip, lm vic tin cy, lin tc.
4.2.2. H thng iu khin gim st pha 110kV v MBA T1
4.2.3. H thng iu khin gim st pha 22kV, thanh ci C41
4.2.4. H thng o lng
4.2.5. H thng AC/DC v h thng tn hiu cnh bo
4.3.

XY DNG PHN CNG H THNG T NG HA

4.3.1. Danh mc thit b b sung


4.3.2. Phng thc iu khin - bo v
4.3.3. H thng my tnh iu khin - gim st
4.3.4. H thng mng kt ni thit b
H thng mng ton trm (Station Bus): theo giao thc IEC
61850, mng LAN n, hnh tia. Cc thit b c chun giao tip IEC
61850, IEC 60870-5-103, Modbus, TCP/IP c ni vi Station Bus
thng qua Switch, bao gm:

19

IEC 61850 PROTOCOL

Hnh 4.4: S kt ni h thng iu khin - gim st


4.4.

XY DNG PHN MM H THNG T NG HA

Phn mm t ng ha trm bin p c tc gi xy dng da


trn cc cng c OPC Server v thit lp giao din HMI.
y l gii php mi v phn cng v sn phm phn mm u
tin v iu khin tch hp trm bin p c to ra p ng cc yu
cu k thut ca ngnh in.

20

4.4.1. Cng c MatrikonOPC Server


MatrkonOPC Server for IEC 61850 c s dng trch xut d
liu t cc BCU (7SJ64, 6MD61) c chun truyn thng IEC 61850.

Kt ni vi
BCU 7SJ64
t tn thit b
a ch kt ni

Hnh 4.5: Giao din ci t ca cng c MatrikonOPC Server


4.4.2. Cng c Triangle MicroWorks
S dng module M103 trch xut d liu cc rle (MiCOM
P632, MiCOM P132) c chun truyn thng IEC 60870-5-103.
S dng module MMB trch xut d liu rle MiCOM P122,
SEPAM S40, S23, B22 v thit b o lng (PM710) c chun
truyn thng Modbus.
4.4.3. Cng c WinCC 7.0
Thit lp giao din iu khin ton trm bng cng c WinCC 7.0

21

S dng OPC
truy xut d
liu t cc IED
Cc IED c giao
thc IEC 61850

Cc IED c giao
thc IEC 103

Cng c thit
lp giao din
iu khin
Hnh 4.7: Giao din ci t ca cng c WinCC 7.0
4.4.4. Phn mm t ng ha

Hnh 4.8: ng nhp/ ng xut

22

T s tng quan c th truy cp vo cc ngn (BAY) ca trm


bin p thng qua thanh button bar hay click chut vo ngn .
a. Ngn l tng 110kV
b. Ngn My bin p T1

Hnh 4.11: S ngn my bin p T1 110/22kV


c. Gian phn phi 22kV
d. H thng AC/DC
e. Gn bin bo thit b (Tagging)
f. Gim st kt ni thit b ton trm STATION BUS
g. Bng s kin, cnh bo (EVENT LIST/ ALARM LIST)
i. m thanh cnh bo (SOUND)
j. Biu dng sng (Trend)
k. Xut bo co (EXPORT REPORT)
l. Phn quyn iu khin gim st t SCADA
Vic phn quyn iu khin c thc hin ti HMI Computer,
sau khi ng nhp ca trc vn hnh (Login), cho php chuyn
kha la chn STATION/SCADA t v tr STATION sang v tr
SCADA theo yu cu ca iu vin A3.

23

4.5.

KT LUN

Trong chng ny, tc gi gii thiu ton b ni dung gii php


t ng ha v phn mm iu khin tch hp Trm bin p 110kV
Hi An. Vi tiu ch tit kim chi ph u t, ch u t yu cu s
dng li tt c cc thit b hin c, b sung cc thit b iu khin v
h thng my tnh trung tm.
Phn mm iu khin tch hp s dng cng c HMI kt hp vi
cng c OPC server nhm tch hp nhiu giao thc truyn thng
khc nhau vo h thng t ng theo tiu chun IEC 61850 m bo
cc tiu chun k thut v p ng cc yu cu ca ngnh in.
KT LUN V KIN NGH
Gii php "Tch hp cc giao thc truyn thng vi IEC 61850
trong t ng ha trm bin p truyn ti in" c kim nghim
bng m hnh ti phng th nghim v a vo ng dng thc t ti
TBA 110kV Hi An.
Phn mm iu khin tch hp trm bin p do tc gi to ra da
trn gii php nu trn m bo cc tiu chun quc t v yu cu k
thut cng nh cc quy nh ca ngnh in v trm bin p t ng
ha theo tiu chun IEC 61850. Phn mm ny thn thin vi ngi
s dng m bo tin cy v an ton trong qu trnh vn hnh.
y l sn phm u tin v t ng ha trm bin p c to ra
bng chnh ni lc ca ngnh in. Sn phm ny c Tng
cng ty in lc min Trung a vo ng dng thc t ti TBA
110kV Hi An v s trin khai cho cc trm tip theo.
Phn mm iu khin tch hp ny pht huy hiu qu cao khi tin
hnh nng cp trm bin p iu khin truyn thng thnh trm t
ng ha theo tiu chun IEC 61850 vi cc l do sau:
- S dng cc thit b hin c vi giao thc c ghp ni vo h

24

thng iu khin ton trm s gim thiu chi ph u t mua mi


thit b. ng thi gi nguyn mc iu khin thit b v mc iu
khin ti t iu khin nn khng lm thay i kt cu ca trm.
- B sung cc BCU c chun truyn thng IEC 61850 nhm b
sung thm mt mch iu khin mc ngn ng thi lm nhim v
thu thp d liu v c cu chp hnh t h thng my tnh trung tm.
- Ti mc iu khin trm: lp mi h thng mng v my tnh
iu khin trung tm m bo tiu chun IEC 61850, hon ton ph
hp vi cc thit b mc ngn c giao thc IEC 61850 hin ti cng
nh trong tng lai khi nng cp m rng trm hay thay th thit b.
Hng pht trin ca ti: tng bc hon thin phn mm
iu khin tch hp da trn cc cng c ca cc nh cung cp. ng
thi nghin cu cc cng c lp trnh t xy dng phn mm giao
din iu khin nhm ch ng trong vic thit lp phn iu khin
v gim chi ph u t mua sm cng c thit lp giao din HMI.
Kin ngh:
- ng dng gii php ny vo vic nng cp ton b cc trm
bin p iu khin truyn thng trong khu vc min Trung v Ty
Nguyn thnh trm t ng ha theo tiu chun IEC 61850 nhm
gp phn y nhanh tin sm hon thnh giai on t ng ha
trm bin p tin n xy dng li in thng minh.
- R sot li chng loi thit b bo v - o lng ca tng trm
c phng n nng cp c th, trong u tin nng cp cc trm
bin p n gin, thit b ng b, thit b khng qu c.
- i vi cc trm bin p c thit b qu c hoc c nhiu thit b
c cc giao thc truyn thng khc nhau th khng nn p dng gii
php ny do phi u t nhiu thit b chuyn i giao thc v b
sung nhiu cng c trch xut d liu dn n chi ph u t ln.

You might also like