Professional Documents
Culture Documents
Sabine Carruzzo, Fête des Vignerons w Szwajcarii. Oryginalne święto na cześć pracowników winnic [w:] Niematerialne dziedzictwo miasta muzealizacja, ochrona, edukacja. Red. nauk. Magdalena Kwiecińska. Kraków 2016, s. 39-46
Sabine Carruzzo, Fête des Vignerons w Szwajcarii. Oryginalne święto na cześć pracowników winnic [w:] Niematerialne dziedzictwo miasta muzealizacja, ochrona, edukacja. Red. nauk. Magdalena Kwiecińska. Kraków 2016, s. 39-46
miasto
rda internetowe
1
Zob. Carruzzo-Frey Sabine, Lavaux, contemporary history [w:]Lavaux, terraced vineyards,
red.AILU, Lausanne 2012, s. 36-47.
Zob. Carruzzo-Frey Sabine, Ferrari-Dupont Patricia, Du Labeur aux honneurs, quatre sicles
dhistoire de la Confrrie des Vignerons et de ses Ftes, Montreux 1998.
2
Tosamo miasta
39
miasto
winnicami w Lavaux, gdzie eksperci zrzeszeni w Confrrie des Vignerons wywarli znaczcy wpyw na zachowanie wiedzy i dziedzictwa. Festiwal Fte des
Vignerons oraz tarasowe winnice wLavaux stanowi poczenie niematerialnego
imaterialnego dziedzictwa kulturowego, przy czym to pierwsze jest symbolicznym obrazem drugiego.
Organizatorem wydarzenia jest bractwo Confrrie des Vignerons.
Wbrew nazwie, stowarzyszenie to nie zostao zaoone przez samych pracownikw winnic, ale przez wacicieli, ktrym zaleao na jakoci pracy wykonywanej w ich winnicach. Kontrolowanie pracy robotnikw byo gwnym
celem stowarzyszenia wacicieli ziemskich. W tym celu przez ponad 350 lat
stowarzyszenie mianowao ekspertw. Po ogoszeniu wynikw ich wizytacji
w winnicach czonkowie bractwa w towarzystwie mieszkacw miasteczka
przechodzili przez miasto w pochodzie, taczc na ulicach, na placach oraz
pod oknami notabli, ana koniec dochodzc na rynek, gdzie urzdzano bankiet.
WXVII iXVIII wieku pochd urozmaicono owiele dodatkowych elementw,
jak flagi, fujarki, bbny, piewacy, drewniane figurki, ozdobne koa i inne.
W 1730 roku na beczce posadzono modego chopca, ktry mia uosabia
Bachusa. Wtym czasie wpochodzie uczestniczyy ju setki osb. Wsurowej,
protestanckiej spoecznoci z czasw ancien rgime kolorowe, haaliwe pochody bractwa byy mile widzian i oczekiwan atrakcj. Brali w nim udzia
mieszkacy okolicznych wiosek. Szybko okazao si, e doroczne organizowanie wydarzenia jest zbyt kosztowne dla bractwa, wic od XVIII wieku festiwal
obchodzono co trzy lata, apniej raz na sze lat.
Mimo e pierwotn intencj bractwa byo udzielanie nagany robotnikom,
ktrzy nieodpowiednio wykonywali swoje obowizki, to epoka Owiecenia
przyniosa zmian tego podejcia. Okoo 1700 roku czonkowie Confrrie des
Vignerons uznali, e korzystniejsze jest nagradzanie tych, ktrzy najlepiej pracuj
w winnicach, tworz warto dodan dla ich wacicieli lub wprowadzaj usprawnienia technologiczne skutkujce zwikszeniem rentownoci, ni karcenie
tych, ktrzy zaniedbuj swoje obowizki. Wzwizku ztym pojawi si pomys
wrczania medali i nagrd najlepszym pracownikom winnic. Mino kolejne
30 lat, zanim zrodzi si pomys uroczystego koronowania najlepszego robotnika. Wreszcie w1797 roku, kilka miesicy przed wybuchem rewolucji wVaud,
Bractwo ukoronowao dwch najlepszych pracownikw winnic na duym rynku w Vevey. Pod koniec XVIII wieku, kiedy alpejskie festiwale i ideay cieszyy
si popularnoci wrd uprzywilejowanych warstw europejskich, na rynku
wzniesiono trybuny, aby widzowie mogli wygodnie oglda uroczyst ceremoni.
Pochd zacz powoli przeradza si w przedstawienia ywych obrazw i tak
narodzi si pierwsze festiwal Fte des Vignerons.
Tosamo miasta
Tosamo miasta
Trzeci festiwal Fte des Vignerons wVevey w1833 roku, ze zbiorw Confrrie des
Vignerons.
40
miasto
41
miasto
miasto
42
Carruzzo-Frey Sabine, La Fte des Vignerons [w:] Lavaux, terraced vineyards,op.cit., s. 82-87.
Tosamo miasta
Wynik
kocowy we
frankach
13
16 254
Strata 9666
2 poranki
13
27 007
Strata 8121
900
3 poranki
15
64 851
Strata 20 367
10 500
1200
3 poranki
140
144 464
Strata 10 861
1889
12 000
1379
5 porankw
240
347 751
Zysk 52 810
1905
12 500
1800
6 porankw
225
625 338
Zysk 40 664
1927
14 000
2000
6 porankw
5,5082,50
1 202 497
1955
16 000
3857
11 porankw
2 wieczory
1070
4 695 229
Zysk
1 204 927
1977
15 576
4250
8 porankw
6 wieczorw
30160
20 707 011
Zysk
5 071 423
1999
16 000
5050
1 koronacja
7 porankw
7 wieczorw
65260
54 000 000
Zysk
4 151 332
Data
Liczb miejsc
warenie
Aktorzy
istatyci
Liczba
Cena biletw
przedstawie we frankach
1819
2000
730
2 poranki
1833
4000
780
1851
8000
1865
Tosamo miasta
43
miasto
miasto
44
Tosamo miasta
Ostatnia scena widowiska festiwalu Fte des Vignerons w1999 roku wVevey
wSzwajcarii, fot. Philippe Pache 1999.
miejscem zarwno kultywowania tradycji, jak iprzekazywania wiedzy ofestiwalu. Muzeum pragnie, aby ta tradycja, ywa, cho upiona pomidzy poszczeglnymi edycjami festiwalu, bya przybliana przez filmy, nagrania dwikowe,
fotografie, dokumenty, grafik, przedmioty, modele rnych scen i oryginalne
kostiumy. Odwiedzajcymi muzeum s uczestnicy poprzednich edycji festiwalu,
mieszkacy regionu, turyci zdalszych stron oraz naukowcy. Pomidzy festiwalami jest to te jedyne miejsce, gdzie lokalni mieszkacy mog dziki zebranym
zdjciom inagraniom powspomina wydarzenia, wktrych brali udzia. Wyzwanie dla muzeum, ktrego celem jest upamitnienie niematerialnego materialnym,
polega wanie na tym paradoksie. Mimo caej autentycznoci ipikna tego, co
pokazuj, obrazy i sowa nie mog odda ulotnej intensywnoci zbiorowego
dowiadczenia ani adekwatne wyrazi emocji i wspomnie osb, ktre bray
udzia wfestiwalu.
Jako wydarzenie, zktrego synie region Vevey, Fte des Vignerons stanowi
swego rodzaju kamie milowy wczasie. Dla wielu ludzi festiwal jest momentem,
bdcym punktem odniesienia do wanych wydarze zich ycia. Czsto si syszy
takie sowa: To byo przed... wtrakcie... po Fte des Vignerons tego itego roku.
Tosamo miasta
45
miasto
miasto
1
Pawe Lechowski pracowa wMuzeum Etnograficznym wTarnowie do roku 1993, aod 1994 roku
zacz ju rozwija kolekcj prywatn. Dzi stanowi one znaczcy wkad wzachowywanie dziedzictwa Romw zEuropy rodkowo-Wschodniej.
Tosamo miasta
47