Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 13

The Journal of Happiness & Well-Being, 2015, 3(1), 103-115

Warwick-Edinburgh Mental yi Olu leinin Trke Formu:


Geerlik ve gvenirlik almas
Turkish Version of the Warwick-Edinburgh Mental Well-Being Scale: A validity
and reliability study
Gkay Keldal1
zet
Bu aratrmada Warwick-Edinburgh Mental yi Olu leinin (WEMO) Trkeye uyarlanmas
amalanmtr. Aratrmaya ya aral 16-70 arasnda deien ve iki alma grubundan oluan toplam 371
kii katlmtr. lein yap geerliini incelemek iin amlayc (AFA) ve dorulayc (DFA) faktr
analizleri yaplmtr ve lt bantl geerlik kapsamnda benzer konulu leklerle korelasyona baklmtr.
Warwick-Edinburgh Mental yi Olu leinin gvenirliliini lmek iin ise i tutarllk katsays ve
bileik gvenirlik yntemleri kullanlmtr. Yaplan dorulayc faktr analizi sonucunda lein tek faktrl
yapsnn Trk rnekleminde de korunduu gzlemlenmitir. lt bantl geerlik iin yaplan analiz
sonucunda lein dier leklerle arasnda anlaml dzeyde bir ilikiler bulunmutur. lein gvenirliinin
belirlenmesi iin yaplan analizler sonucu, yeterli derecede gvenilir olduu bulgusuna ulalmtr. Elde
edilen tm bu bulgular, WEMOnn Trke formunun tek faktrl bir yapya sahip olduunu ve mental iyi
oluu deerlendirmede geerli ve gvenilir bir lme arac olarak kullanabileceini gstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Mental yi Olu, psikolojik iyi olu, pozitif psikoloji

Abstract
This study aims to examine the psychometric properties of Warwick-Edinburgh Mental Well-Being Scale
(WEMWBS), having been adapted to Turkish. In total 371 people, whose ages range from 16 to 70 and
consisting of two sampling groups participated in the study. Exploratory (EFA) and confirmatory (CFA)
factor analyzes were conducted to examine the construct validity of the scale and the correlation of it between
similar scales was analyzed within the scope of criterion validity. Internal consistency and composite
reliability coefficients were applied to measure the reliability of Warwick-Edinburgh Mental Well- Being
Scale. As a result of the confirmatory factor analysis, it has been observed that single-factor structure of the
scale is maintained in Turkish sample, as well. The results of the analysis of the criterion-related validity of
the scale show that there are significant correlations between it and other scales. The scale was found to be
sufficiently reliable according to the results of the measures carried out to determine its reliability. All of
these findings obtained from this study suggest that the Turkish version of WEMWBS has a single- factor
structure and it is a valid and reliable instrument that can be used to assess mental well-being.
Keywords: Mental well-being, psychological well-being, positive psychology

Giri
Pozitif psikoloji, en genel anlamda yi yaam nedir? ve Ruh sal yerinde insan kimdir?
sorularna cevap arayan bir yaklamdr. Bu anlamda da, psikolojik olarak salkl bireyin
zelliklerinin ne olmas gerektii ile ilgili eitli tezler ileri srlmtr. Dnya Salk rgt

Nide niversitesi, Eitim Fakltesi Rehberlik ve Psikolojik Danmanlk ABD.


E-mail: gokaykeldal@yandex.com
1

Alnd: 10.11.2014 Kabul edildi: 06.01.2015


The Journal of Happiness & Well-Being (JHW)

103

The Journal of Happiness & Well-Being, 2015, 3(1), 103-115

(2004), mental iyi oluu, bireyin kendi yeteneklerinin farknda olmas, yaamnda oluan stresin
stesinden gelebilmesi, i yaamnda retken ve faydal olabilmesi ve yetenekleri dorultusunda
toplumuna katk yapmas olarak tanmlamtr. Tanmdan yola karak, ruh sal yerinde
insann, herhangi bir psikolojik rahatszlnn olmamasnn yeterli olmad, bunun tesinde
ilevsel olabilmesinin vurguland grlmektedir. Dnya Salk rgtnn bu tanmna paralel
olarak, pozitif psikoloji alannda alan bilim insanlar, psikolojik iyi olu (mental iyi olu)
kavramn ortaya atmlardr.
Psikolojik iyi olu, hedonik ve eudaimonik iyi olu olmak zere iki ekilde ele alnmaktadr.
Hedonik yaklam, znel iyi olu olarak da adlandrlmakta ve bireyin olumlu duygular sk,
olumsuz duygular daha az yaamas ve yaamdan yksek doyum almas olarak tanmlanmaktadr
(Diener, 1984). Eudamonik yaklam ise, bireyin kendisini kabul etmesi, dier insanlarla etkili
iletiim kurmas, zerk olmas, yaamda anlam ve ama bulmas, evresel olanaklarn kullanarak
kiisel geliimini salamas esasna dayaldr (Ryan ve Deci, 2001).
Aratrmalar mental iyi olu dzeyi yksek bireylerin, psikolojik ve fiziksel salklarnn
daha iyi ve yaam kalitelerinin daha yksek olduunu ortaya koymutur (Keyes, 2002; Keyes,
Dhingra ve Simoes, 2010). Ayrca, mental iyi olu dzeyi yksek bireylerin yaratclklarnn ve
baklk sistemlerinin daha yksek olduu, dier insanlarla daha iyi ilikiler kurduklar, i
yerinde daha verimli olduklar ve daha uzun yaadklar saptanmtr (Lyubomirsky, King ve
Diener, 2005). Sz konusu bu aratrma sonular, mental iyi oluun, bireysel, evresel ve
toplumsal dzeyde nemli bir faktr olduunu gstermektedir.
Mental ya da psikolojik iyi oluun llmesi ile ilgili olarak literatr incelendiinde pek ok
lek olduu grlecektir. Sz konusu Ryffn Psikolojik yi Olu lei (Ryff ve Keyes, 1995),
Yaam Doyumu lei (Diener, Emmons, Larsen ve Griffin, 1985), znel Mutluluk lei
(Lyubomirsky ve Lepper, 1999; Doan ve Totan, 2013), Pozitif-Negatif Duygu lei (Watson,
Clark ve Tellegen, 1988) gibi lekler mental iyi oluun ya hedonik ya da eudaimonik boyutunu
lmektedirler. Bu ynyle kavramn btnn lebilecek, hedonik ve eudaimonik boyutlarn
ikisini de ieren bir lee ihtiya duyulmutur. Tennant ve arkadalar (2007) Warwick-Edinburg
Mental yi Olu leini (WEMO) gelitirmilerdir. WEMO, mental iyi oluu lmek zere
dizayn edilmi 14 maddelik, z-bildirim tarz bir lektir. lek, mental iyi oluun, hedonik ve
eudaimonik boyutlarn ieren pozitif maddelerden olumaktadr: iyimserlik, faydal hissetme,
geveme, dier insanlara ilgi, enerjik ve canl olma, problemlerle baa kma, ak-net dnme,
iyi hissetme, dier insanlara yakn hissetme, zgven, karar alabilme, sevgi, yeni eylere ilgi ve
neeli olma. Bu zellikleri itibariyle, WEMOnn mevcut leklerden farkllat ve pozitif
psikoloji aratrmalarnda kullanlabilecei dnlmektedir.
Konu, Trkiye asndan ele alndnda ise, lkemizde pozitif psikolojiye olan ilginin,
dnya ile paralel olarak, her geen gn artt gzlenmektedir. Bundan dolay, mental iyi oluu
len bu lein pozitif psikoloji aratrmalarna bir ivme kazandraca dnlmektedir. Bu
itibarla, bu almada Tennant ve arkadalar (2007), tarafndan gelitirilen Warwick-Edinburgh
Mental yi Olu leinin Trkeye uyarlanmas amalanmtr.

Yntem
alma Grubu
Bu aratrmann katlmclar iki gruptan olumaktadr. Gvenilirlik kestirimleri, amlayc ve
dorulayc faktr analizi iin verilerin topland ilk grup 220 (119 kadn, 101 erkek) kiiden
olumaktadr. Katlmclarn ya aral 16 ile 70 arasnda deimektedir. Katlmclarn 23 (%
10) ilkokul, 26s (% 12) ortaokul, 24 (% 11) lise, 101i (% 46) niversite ve 46s (% 21)
lisansst eitim dzeyine sahiplerdir. alma grubunda yer alan bireylerin 142si(% 64) bekar,
65i (% 29) evli ve 13 (% 7) boanmlardr. lt bantl geerlik iin verilerin topland

104

The Journal of Happiness & Well-Being, 2015, 3(1), 103-115

ikinci grup ise 151 (80 kadn, 71 erkek) kiiden olumaktadr. Bu kiilerin ya aral ise 18 ile 58
arasnda deiim gstermektedir. Katlmclarn 101i (% 67) niversite ve lisansst, 32 si (%
21) lise mezunu 18i (% 12) ortaokul ve ilkokul mezunudur. Bu kiilerden 87si (% 58)
almakta, 55 i (% 36) isiz ve 9u ( % 6) rencidir.

lem
WEMO nn Trkeye uyarlanmas iin ncelikle Sarah Stewart-Brown ile e-mail yoluyla
iletiime geilmi ve gerekli izin alnmtr. lein dilsel e deerliliini salamak iin eviri
tekrar eviri yntemi kullanlmtr. lein dil e deerlilii salandktan sonra lein
uygulanmasna geilmitir. Birinci gruptan veriler internet zerinden sosyal alar kullanlarak
toplanlmtr. Bu sayede hem lein daha geni kitlelere ulatrlmas istenmi hem de zamandan
tasarruf etmek amalanmtr. kinci alma grubundan veriler ise kat-kalem testi eklinde
gerekletirilmitir. Herhangi bir zaman snrlandrmas yaplmam, gnlllk esas alnm ve
katlmclara lek hakknda bilgiler verilmitir. lein yap geerliini ortaya koymak zere
amlayc faktr analizi ve dorulayc faktr analizi yaplmtr. Ayrca lt bantl geerlilii
iin znel yi Olu lei, Depresyon-Mutluluk lei Ksa Formu, Oxford Mutluluk
lei Ksa Formu, Yaam Doyum lei, Psikolojik yi Olu lei ve Kiisel yi Olu
ndeksi ile korelasyonlarna baklmtr. Verilerin analizi, SPSS 18 ve Lisrel 8.7. paket
programlar aracl ile gerekletirilmitir.

Veri Toplama Aralar


Warwick-Edinburgh Mental yi Olu lei (WEMO): Tennant ve ark., (2007) tarafndan
ngilterede yaayan bireylerin mental iyi olu dzeylerini lmek amacyla gelitirilmitir.
WEMO 14 maddeden olumaktadr ve psikolojik iyi olu ile znel iyi oluu kapsayarak
bireylerin pozitif mental salklaryla ilgilenmektedir. lek 5li likert tipindedir ve lekten en az
14 en fazla 70 puan alnmaktadr. lein puanlanmas (1= hi katlmyorum, 2= katlmyorum,
3= biraz katlyorum, 4=katlyorum, 5= tamamen katlyorum) eklindedir. lein btn
maddeleri pozitiftir. lein gvenilirlik almalarna 16 ve zeri yataki bireyler ile
gerekletirilmitir. lein lt bantl geerlii 9 farkl lekle snanmtr. Kiisel yi Olu
ndeksi ile Warwick-Edinburgh Mental yi Olu lei arasnda (r = .77, p < 0.01), DepresyonMutluluk lei Ksa Formu ile Warwick-Edinburgh Mental yi Olu lei arasnda (r = .76, p <
0.01), Negatif ve Pozitif Duygular leinin negatif duygular boyutu ile Warwick-Edinburgh
Mental yi Olu lei arasnda (r = -.55, p < 0.01), pozitif duygular boyutuyla ise (r = .73, p <
0.01), Yaam Doyum lei ile Warwick-Edinburgh Mental yi Olu lei arasnda (r = .72, p <
0.01), Global Yaam Doyum lei ile Warwick-Edinburgh Mental yi Olu lei arasnda (r =
.55, p < 0.01), Psikolojik yi Olu lei ile Warwick-Edinburgh Mental yi Olu lei arasnda
(r = .73, p < 0.01), Duygusal Zeka lei ile Warwick-Edinburgh Mental yi Olu lei arasnda
(r = .77, p < 0.01), EQ-5D Thermometer ile Warwick-Edinburgh Mental yi Olu lei arasnda
(r = .42, p < 0.01) iliki bulunmutur. lein i tutarllk gvenilirlii 348 kiiden elde edilen
veriler hesaplanm ve lein Cronbach Alfa katsays .89 bulunmutur. lein test tekrar test
gvenilirlii ise 124 kii zerinden yaplmtr. Bir haftalk zaman aralyla yaplan bu testler
sonucunda ki korelasyon katsays .83 olarak bulunmutur.
Psikolojik yi Olu lei (PY): Diener ve ark., (2010), tarafndan gelitirilen Psikolojik
yi Olu lei mevcut iyi olu lmlerini tamamlayc, sosyo-psikolojik iyi oluu lmek
amacyla oluturulmutur. lein Trkeye uyarlama almas Telef (2013) tarafndan
yaplmtr. Amlayc faktr analizi sonucunda toplam aklanan varyansn % 42 olduu
saptanmtr. Maddelerin faktr yk deerleri .54 ile .76 arasnda hesaplanmtr. lein tamam
8 olumlu maddeden olumaktadr. lekten alnabilecek en dk puan 8 en yksek puan 56dr.

105

The Journal of Happiness & Well-Being, 2015, 3(1), 103-115

lekten alnan yksek puanlar kiinin birok psikolojik g ve kaynaa sahip olduunu gsterir.
Bu aratrma iin Cronbach Alfa i tutarllk katsays .85 olarak hesaplanmtr.
Kiisel yi Olu ndeksi Yetikin Formu (KO-YF): International Wellbeing Group (2006)
tarafndan gelitirilen kiisel iyi olu indeksi; znel iyi oluu, kavramn yapsna uygun olarak,
bireylerin yaamnda yer alan sekiz alan ilgili memnuniyet dzeylerini lmeyi hedefleyen 11li
Likert tipi (0-10) bir lme aracdr. International Wellbeing Group (2006) tarafndan bu sekiz
alan; yaam kalitesi, bireysel salk, hayatta baar, ikili ilikiler, kiisel gvenlik, toplumsal
aidiyet, gelecee gvenli bakma ve maneviyat olarak sralanr. Trkeye Meral (2014) tarafndan
uyarlanan KO-YF tamam olumlu 8 maddeden olumakta ve lein puanlamasnda en fazla 80
puan alnmaktadr. lein bu aratrma iin Cronbach Alfa i tutarllk katsays .89 olarak
hesaplanmtr.
Oxford Mutluluk lei-Ksa Formu (OM-KF): OM-KF, Hills ve Argyle (2002),
tarafndan mutluluk dzeyini deerlendirebilmek amacyla gelitirilmi 8 maddelik 6l Likert
tipinde bir lektir. Trke uyarlamasnn Doan ve tok (2011) tarafndan yapld almada,
madde toplam korelasyonu dk olan 4nc madde lek dnda tutulmu ve lein Trke
formu 7 maddeden olumutur. lein Trke formunda cevap seenekleri 5li Likert (1: Hi
Katlmyorum - 5: Tamamen Katlyorum) olacak ekilde dzenlenmitir. Birinci ve yedinci
maddeleri olumsuz olan lekten alnabilecek en dk puan 7, en yksek puan 35tir. lekten
alnan ortalama puana gre bireyin mutluk dzeyi hesaplanabilmektedir. Bu aratrma iin lein
Cronbach Alfa i tutarllk katsays .68 olarak hesaplanmtr.
Yaam Doyumu lei (YD): Yaam Doyumu lei Diener, Emmons, Laresen ve Griffin
(1985) tarafndan gelitirilmi ve Trkeye uyarlamas Kker (1991) tarafndan
gerekletirilmitir. lek, yaam doyumunu lmeye ilikin be maddeden olumaktadr. lek
7li Likert tipindedir ve cevaplama sistemine (1 = hi uygun deil, 7 = ok uygun) gre
cevaplanmaktadr. Genel yaam doyumunu lmeyi amalayan lek, ergenlerden yetikinlere
kadar tm ya gruplarna uygulanabilir. Bu aratrma iin lein Cronbach Alfa i tutarllk
katsays .87 olarak hesaplanmtr.
znel Mutluluk lei (M): Lyubomirsky ve Lepper (1999) tarafndan gelitirilen lek
7li Likert tipi olup 4 maddeden olumaktadr. lek maddelerinden biri olumsuz madde olup
dier olumlu maddedir. Trkeye uyarlamas Doan ve Totan (2013) tarafndan yaplmtr.
Aratrmann geerlilik ve gvenilirlikleri iki farkl rneklem grubu zerinden yaplmtr. Bu
aratrma iin lein Cronbach Alfa i tutarllk katsays .70 olarak hesaplanmtr.
Depresyon-Mutluluk lei Ksa Formu ( DM-KF): Joseph, Linley, Harwood, Lewis ve
McCollam (2004) tarafndan gelitirilen bu lein orijinal formu 25 maddeden olumaktadr.
lein ksa formu 3 olumlu 3 olumsuz olmak zere 6 maddeden olumaktadr. lein Trkeye
uyarlamas Sapmaz ve Temizel (2013) tarafndan yaplmtr. Bu aratrma iin lein Cronbach
Alfa i tutarllk katsays .67 olarak hesaplanmtr.

Bulgular
Geerlik
Dil Geerlii
lein dilsel e deerlilii eviri tekrar eviri yntemi ile salanmtr. lein Trkeye
evrilmesi alan uzman ve aratrmac olmak zere birbirinden bamsz drt kii tarafndan
gerekletirilmitir. Bu eviriler karlatrlm ve her madde iin, o maddeyi en iyi temsil ettii
dnlen ifadeler seilmitir. PDR alan uzman 2 kii tarafndan seilen bu maddeler incelenmi
ve gerekli dzeltmeler yaplmtr. lein Trkeye evrilmesi ve uzmanlarn incelemesi
sonucunda tek bir form oluturulmutur. Oluturulan form birbirinden bamsz alan uzman
tarafndan tekrar ngilizceye evrilmi, tek bir form elde edilmi ve bu form lein orijinal formu

106

The Journal of Happiness & Well-Being, 2015, 3(1), 103-115

ile kyaslanmtr. Kyaslanan bu formun lein orijinal formu ile tutarllk gsterdii
grlmtr. Son olarak lek maddelerinin anlalr olup olmadn lmek amacyla 25 kiiye
n uygulama yaplm ve deneklerden dnen geribildirimler sonrasnda lee son hali verilmitir.

Yap Geerlii
Amlayc Faktr Analizi (AFA): lein elde edilen verilerden nasl bir faktr yaps
kacan belirlemek iin amlayc faktr analizi yaplmtr. Faktr analizi almalarnda baz
varsaymsal ltlerin aranmas gerekmektedir. Verilerin faktr analizi iin uygunluu KaiserMeyer-Olkin (KMO) katsays ve Barlett kresellik testi ile incelenmitir. Verilerin faktr
analizine uygunluu iin Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) .60dan yksek ve BarlettTestinin
hesaplanan ki-kare deerinin istatistiksel olarak anlaml kmas gerekmektedir (Bykztrk,
2014). (KMO) rneklem Uygunluk katsays .85 ve Barlett Kresellik Testi 2 deeri ise
2110,179 (df= 91, p=.000) olarak bulunmutur. Bu sonular verilerin faktr analizi iin uygun
olduunu ve puanlarn normallik gsterdiini salamaktadr. Yaplan analiz sonucunda toplan
varyansn % 51nin akland ve lein orjinalin de olduu gibi tek boyutlu olduu bulgusuna
ulalmtr. Aadaki WEMO nn zdeerlerine gre serpilme diyagram tablosu verilmitir.

ekil-1. WEMOye ilikin izgi grafii

Dorulayc Faktr Analizi (DFA): WEMOnn amlayc faktr analizi ile ortaya konulan
tek faktrl yapsnn snanmas iin dorulayc faktr analizi uygulanmtr. Byrne (1998),
dorulayc faktr analizinin daha nceden kefedilmi ve daha az faktr yaps altnda toplanm
leklerin, aratrmann yapld rneklemde de benzer olup olmadn snamak zere
yaplmakta olduunu belirtmitir.
Dorulayc faktr analizi sonucunda, snanmaya alan modelin, o model iin toplanan
verilerin uygunluuna dair deerlendirme ltleri dier bir ifadeyle uyum indeksleri vardr. Bu
uyum indeksleri arasnda en sk kullanlanlar Ki-Kare Uyum Testi, yilik Uyum ndeksi (GFI),
Dzeltilmi yilik Uyum ndeksi (AGFI), Karlatrmal Uyum ndeksi (CFI), Normlatrlm
Uyum ndeksi (NFI), Ortalama Hatalarn Karekk ( RMR veya RMS) ve Yaklak Hatalarn
Ortalama Karekkdr (RMSEA) (Hoyle, 1995; Raykov ve Marcoulides, 2000; Smer, 2000).

107

The Journal of Happiness & Well-Being, 2015, 3(1), 103-115

Bu aratrmada modelin uyumuna ilk olarak, ki-kare deerinin serbestlik derecesine oranyla
snanmtr daha sonra CFI, IFI, RFI, NFI ve NNFI deerlerine baklmtr. CFI, IFI, RFI, NFI ve
NNFI iin deerlerin 0.95ten byk olmas iyi uyum, 0.90-0.94 aras deerler ise kabul edilebilir
uyum dzeyi olarak ifade edilmektedir. RMR deerinin .05ten kk olmas iyi uyum, .06-.08
arasnda olmas ise kabul edilebilir uyum olarak belirtilmektedir (Byrne ve Campbell, 1999; Hu ve
Bentler, 1999; Loehlin, 2004; Ullman, 2013 ). Bu ltler baz alndnda elde edilen uyum iyilii
indeksi bulgularna gre lein tek faktrl yapsnn Trk rnekleminde elde edilen verilerde
doruland sylenebilir Dorulayc faktr analizine ilikin elde edilen uyum iyilii indekslerinin
bulgular Tablo-1 de, parametre tahminler ise ekil-2 de, sunulmutur.
Tablo-1. DFAya ilikin uyum iyilii indeksleri sonular

Tek Faktrl Model

X2

sd

X2/sd

NFI

RFI

IFI

CFI

NNFI

RMR

271.55

73

3.71

.94

.93

.96

.96

.95

.054

N=220

ekil -2. WEMOye ilikin path diagram ve parametre tahminleri

108

The Journal of Happiness & Well-Being, 2015, 3(1), 103-115

lt Bantl Geerlik
lt bantl geerlik kapsamnda 151 kiiden oluan ikinci rneklem grubuma WEMO ile
birlikte Oxford Mutluluk lei-Ksa Formu (OM-KF), Yaam Doyumu lei (YD), yi Olu
ndeksi Yetikin Formu (KO-YF), Psikolojik yi Olu lei (PY), Depresyon-Mutluluk
lei Ksa Formu (DM-KF) ve znel Mutluluk lei (M) uygulanmtr. lekler
arasnda elde edilen korelasyon deerleri Tablo 2de verilmitir.
Tablo-2. WWEMOnn benzer leklerle korelasyonu
1

1- WEMO

2- PY

.69**

3- KO-YF

.62**

.68**

4- OM-KF

.57**

.52**

.61**

5- YD

.56**

.64**

.63**

.58**

6- M

.50**

.50**

.50**

.53**

.45**

7- DM-KF

.42**

.44**

.53**

.54**

.51**

.34**

** p<.01. N = 151
WEMO ile OM-KF arasnda (r = .57, p <.01),WEMO ile YD arasnda (r = .56, p
<.01),WEMO ile KO-YF arasnda (r = .62, p <.01),WEMO ile PY arasnda (r = .69, p
<.01),WEMO ile DM-KF arasnda (r = .42, p <.01) ve WEMO ile M arasnda (r = .50, p
<.01) pozitif ynde anlaml bir iliki bulunmutur. Elde edilen bu sonular WEMOnn
geerliine kant olarak gsterilebilir.

Madde Analizi ve Gvenirlik


lek maddelerinin lei temsil gcn belirlemek iin madde analizi yaplmtr. Madde analizi
sonucunda lek maddelerin faktr yk deerleri .55 ile .82 arasnda deimektedir. Bykztrk
(2014), madde-toplam korelasyonunun .30 ve zerindeki maddelerin bireyleri iyi derecede ayrt
ettiini belirtmitir. Madde analizine ilikin bu sonular lek maddelerinin lei temsil
glerinin yeterli dzeyde olduunu gstermektedir.lein gvenirlik katsaysn bulmak iin i
tutarllk gvenirlii ve bileik gvenirlik yntemleri kullanlmtr. Bu sonuca gre lein
Cronbach's Alfa i tutarlk gvenirlik katsays 0.92 olarak bulunmutur. Bileik gvenirlik iin
.92 bulgusuna ulalmtr. Bileik gvenirlik dorulayc faktr analizi sonucunda elde edilen
faktr ykleri ve hata oranlaryla hesaplanmaktadr. Bileik gvenirliin kabul edilebilir deeri .70
olarak belirtilmitir (Hair, Anderson, Tatham ve Black, 1998). Gvenirlie ilikin bu sonulara
dayanarak lein yeterli dzeyde gvenilir olduu sylenebilir.

lein Puanlanmas
lek 14 olumlu maddeden olumaktadr ve 5li likert tipinde bir cevaplama anahtarna sahiptir.
lekten en dk 14 puan alnabilmekte, en yksek ise, 70 puan alnabilmektedir. lekten
alnan yksek puanlar yksek mental (psikolojik) iyi olua iaret etmektedir.

109

The Journal of Happiness & Well-Being, 2015, 3(1), 103-115

Tartma ve Sonu
Bu almann amac Tennant ve Arkadalar (2007), tarafndan gelitirilen Warwick-Edinburgh
Mental Well-being Scale (WEMWBS) in Trkeye uyarlanmasdr. lein yap geerliini
incelemek zere amlayc faktr analizi (AFA) ve dorulayc faktr analizi (DFA) yaplmtr.
lein lt bantl geerliini ortaya koymak zere ise Oxford Mutluluk lei-Ksa Formu
(OM-KF), Yaam Doyumu lei (YD), Kiisel yi Olu ndeksi Yetikin Formu (KO-YF),
Psikolojik yi Olu lei (PY), Depresyon-Mutluluk lei Ksa Formu (DM-KF) ve znel
Mutluluk lei (M) ile korelasyonlarna baklmtr. lein gvenirliini lmek iin ise
Cronbach Alfa i tutarllk katsaysna ve bileik gvenirlie baklmtr.
Yaplan amlayc faktr analizi sonucunda lein toplam varyansn byk bir blmn
aklad grlmtr. Yaplan madde analizinde de lein madde faktr yklerinin yeterli
derecede olduu gzlemlenmitir. lein zgn formunun tek faktrl yapsnn Trke eviri
iin toplanan veriye uygunluunu incelemek iim yaplan dorulayc faktr analizi sonucunda
elde edilen uyum iyilii indeksleri incelenmi ve minimum kikare deerinin kabul edilebilir bir
deer olduu grlmtr. Uyum indeksi deerleri ise mkemmel ve kabul edilebilir llerde
bulunmutur. WEMO nn lt bantl geerliliini ortaya koymak iin benzer leklerle
korelasyon deerlerine baklm ve pozitif ynde anlaml bir iliki bulunmutur. Genel bir ifadeyle
bu sonular lein geerliini ortaya koymaktadr. WEMOnn gvenirlii iin i tutarllk
gvenirlik katsaysna ve bileik gvenirliine baklmtr. Elde edilen bulgular sonucunda
kestirilen gvenirlik katsaylarnn yksek olmasndan dolay lein gvenilir bir lek olduu ve
asl lekle bulgular bakmndan benzerlik gsterdii sylenebilir.
lein gelitirildii ngiltere de ve uyarlamasnn yapld Trkiye de aratrmann
rneklem grubu genel nfusu olutururken spanya da bu alma renciler ve genel halk olmak
zere iki gruptan olumaktadr. lein orijinal formu ile lein Trkiye, spanya ve Kuzey
rlanda rneklemlerine uyarlanmasyla karlatrldnda geerlik ve gvenirlik (Kuzey rlanda
iin Cronbach Alfa =.93, Trkiye iin Cronbach Alfa =.92, spanya iin Cronbach Alfa =.90,
ngiltere iin Cronbach Alfa =.89) asndan birbirlerine benzer bulgulara ulald grlmektedir.
lein Trkeye uyarlama almas tek boyutlu karken spanyada rencilerle yaplan
uyarlama almas iki boyutlu kmtr. lein kltrler aras geerlik ve gvenirlik
almasnda da Pakistan rneklemi ile yaplan almada tek boyutlu kmamtr. Elde edilen tm
bu sonular asl lek ile genel olarak benzerlik gstermektedir (Lloyd ve Devine, 2012; Lpez ve
ark., 2013; Stewart-Brown ve ark., 2009; Taggart ve ark., 2013).
lt bantl geerlikte kullanlan lme aralarndan psikolojik iyi olu ve kiisel iyi olu
indeksi ile mental iyi olu leklerinin madde ve kapsam bakmndan benzer olmasnn lekler
arasndaki korelasyonun yksek kmasna neden olduu dnlmektedir.
WEO nn Trkeye uyarlanmas iin yaplan bu aratrmann baz snrllklar vardr.
ncelikle verilerin internet zerinden toplanmas nedeniyle aratrmaya katlanlar daha ok gen
bireyler olduu gzlemlenmitir. Ayrca aratrmaya katlan kiilerin eitim dzeylerinin
niversite ve lisansst olduu gzlemlenmitir. Bu durum lein Trkiyede yaayan farkl ya
ve eitim gruplarndan oluan rneklemlerdeki bireyleri temsil etme adna bir snrllk
oluturmaktadr. Bu durum internet zerinden toplanan lek tipindeki verilere daha ok gen ve
eitim seviyesi yksek kiilerin tercih ettiinin bir gstergesi olduu dnlmektedir. Bu durum
ileriki aratrmalarda rneklem daha geni tutularak ve ya seviyesinin dengesi kurularak
giderilebilir. Bir dier snrllk ise lein gvenirliinde sadece i tutarllk ve bileik
gvenirliine baklmtr. leri ki aratrmalarda test tekrar test tekniiyle gvenirlik tekrar gzden
geirilebilir.
Sonu olarak Trkeye uyarlama almas yaplan WEMOnn geerlik ve gvenirlik
almalar sonucunda elde edilen bulgular lein bireylerin mental iyi olu dzeylerini lecek

110

The Journal of Happiness & Well-Being, 2015, 3(1), 103-115

kadar geerli ve gvenilir olduunu ortaya koymutur. Geerlik ve gvenirlik almas yaplan bu
lek pozitif psikoloji alanndaki bu konuyla ilgili nemli bir eksiklii giderecei ve bireylerin
mental iyi olu dzeylerini etkileyecek nedenlerin daha kolay deerlendirilmesini salayaca
dnlmektedir.

Kaynaka
Bykztrk, . (2014). Veri analizi el kitab: statistik, aratrma deseni ve SPSS uygulamalar
(Geniletilmi 19.Bask). Ankara: Pegem.
Byrne, B. M. (1998). Structural equation modeling with LISREL, PRELIS and SIMPLIS: Basic,
concept, applications and programming. New Jersey: Lawrence.
Byrne, M. B., & Campbell, T. L. (1999). Cross-cultural comparisons and the presumption of
equivalent measurement and theoretical structure: A look beneath the surface. Journal of
Cross-Cultural Psychology, 30, 555-574.
Diener, E. D. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95, 542-575
Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale.
Journal of Personality Assessment, 49, 71-75.
Diener, E., Wirtz, D., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi, D. W., Oishi, S., & Biswas-Diener, R.
(2010). New well-being measures: Short scales to assess flourishing and positive and
negative feelings. Social Indicators Research, 97(2), 143-156.
Doan, T. ve tok, A. N. (2011). Oxford mutluluk lei ksa formunun Trke uyarlamas:
Geerlik ve gvenirlik almas. Trk Psikolojik Danma ve Rehberlik Dergisi, 4, 165
172.
Doan, T., & Totan, T. (2013). Psychometric properties of Turkish version of the subjective
happiness scale. The Journal of Happiness and Well-Being, 1(1), 23-31.
Hair, J. F., Anderson, E. R., Tatham, L. R., & Black, W. C. (1998). Multivariate data analysis.
New Jersey: Prentice Hall.
Hills, P., & Argyle, M. (2002). The oxford happiness questionnaire: A compact scale for the
measurement of psychological well-being. Personality and Individual Differences, 33,
10731082.
Hoyle, R. H. (1995). Structural equation modeling: Concepts, issues and applications. California:
Sage.
Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1998). Fit indices in covariance structure modeling: Sensitivity to
underparameterized model misspecification. Psychological Methods, 3, 424453.
International Wellbeing Group. (2006). Personal well-being index-adult. Melbourne: Australian
Centre on Quality of Life, Deakin University.
Joseph, S., Linley, P. A., Harwood, J., Lewis, C. A., & McCollam, P. (2004). Rapid assessment of
well-being: The short depression-happiness scale. Psychology and Psychotherapy: Theory,
Research and Practice, 77, 463-478.
Keyes, C. L. (2002). The mental health continuum: From languishing to ourishing in life. Journal
of Health and Social Behavior, 43, 207222.

111

The Journal of Happiness & Well-Being, 2015, 3(1), 103-115

Keyes. C. L., Dhingra, S. S., & Simoes, E. J. (2010). Change in level of positive mental health as a
predictor of future risk of mental illness. American Journal of Public Health, 100, 2366
2371.
Kker, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaam doyumu dzeylerinin karlatrlmas
(Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi). Ankara niversitesi/Sosyal Bilimler Enstits,
Ankara.
Lloyd, K., & Devine, P. (2012). Psychometric Properties of the WarwickEdinburgh
mental well-being scale (WEMWBS) in Northern Ireland. Journal of Mental Health,
21(3),257-263.
Loehlin, C. J. (2004). Latent variable models an introduction to factor, path and structural
equation analysis (4th ed.). New Jersey: Lawrence.
Lopez, M. A., Gabilondo, A., Codony, M., Garca-Forero, C., Vilagut, G., Castellv, P., & Alonso.
J. (2013). Adaptation into Spanish of the WarwickEdinburgh mental well-being Scale
(WEMWBS) and preliminary validation in a student sample. Quality of Life Research,
22(5), 1099-1104.
Lyubomirsky, S., King, L., & Diener, E. (2005). The benefits of frequent positive affect: Does
happiness lead to success? Psychological Bulletin, 131, 803-855.
Lyubomirsky, S., & Lepper, H. S. (1999). A measure of subjective happiness: Preliminary
reliability and construct validation. Social Indicators Research, 46, 137155.
Meral, B. F. (2014). Kiisel iyi olu indeksi-yetikin Trke formunun psikometrik zellikleri.
The Journal of Happiness and Well-Being, 2(2), 119-131.
Raykov, T., & Marcoulides, G. A. (2000). A method for comparing completely standardized
solutions in multiple groups. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal,
7(2), 292-308.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2001). On happiness and human potential: A review of research on
hedonic and eudaimonic well-being. Annual Review of Psychology, 52, 141166.
Ryff, C. D., & Keyes, C. L. (1995). The structure of psychological well-being revisited. Journal of
Personality and Social Psychology, 69, 719727.
Sapmaz, F., & Temizel, S. (2013). Turkish version of the short depression-happiness scale
(SDHS): A validity and reliability study. The Journal of Happiness and Well-Being, 1(1),
32-38.
Stewart-Brown, S., Tennant, A., Tennant, R., Platt, S., Parkinson, J., & Weich, S. (2009). Internal
construct validity of the Warwick-Edinburgh Mental Well-Being Scale (WEMWBS): A
rasch analysis using data from the Scottish health education population survey. Health and
Quality of Life Outcomes, 7, 8-15.
Smer, N. (2000). Yapsal eitlik modelleri: Temel kavramlar ve rnek uygulamalar. Trk
Psikoloji Yazlar, 3(6), 49-74.
Taggart, F., Friede, T., Weich, S., Clarke, A., Johnson, M., & Stewart-Brown, S. (2013). Cross
cultural evaluation of the Warwick -Edinburgh mental well-being scale (WEMWBS)A
mixed methods study. Health and Quality of Life Outcomes, 11(27), 1-12.
Telef, B. B. (2013). Psikolojik iyi olu lei (POO): Trkeye uyarlama: Geerlik ve gvenirlik
almas. Hacettepe Eitim Fakltesi Dergisi, 28(3), 374-384.

112

The Journal of Happiness & Well-Being, 2015, 3(1), 103-115

Tennant, R., Hiller, L., Fishwick, R., Platt, S., Joseph, S., Weich, S., Parkinson, J., Secker, J., &
Stewart-Brown, S. (2007). The Warwick-Edinburgh mental well-being scale (WEMWBS):
Development and UK validation. Health and Quality of Life Outcomes, 5(1), 50-63.
doi:10.1186/1477-7525-5-63
Ullman, J. B. (2013). Structural equation modeling. In B. G. Tabachnick and L. S. Fidell (Eds.),
Using Multivariate Statistics (6th ed.) (pp.681-785). Boston: Pearson.
Watson, D., Clark, L. A., & Tellegen, A. (1988). Development and validation of brief measures of
positive and negative affect: the PANAS scales. Journal of Personality and Social
Psychology, 54, 10631070.
World Health Organisation. (2004). Promoting Mental Health; Concepts Emerging Evidence and
Practice (Summary report). Geneva.

Extended Summary
Turkish Version of the Warwick-Edinburgh Mental Well-being
Scale (WEMWBS): Validity and reliability study
Gkay Keldal
Introduction
Positive psychology is an approach that seek the answers of the questions "What is good life?" and
"Who is mentally healthy person?" In this sense, various theses have been suggested about what
the characteristics of a psychologically healthy person should be. World Health Organization
(2004) defines the mental wellbeing as " a state of well-being in which every individual realizes
his or her own potential, can cope with the normal stresses of life, can work productively and
fruitfully, and is able to make a contribution to her or his community".
Previous research has revealed that individuals with high level of mental well-being have
also better psychological and physical health and higher quality of life (Keyes, 2002; Keyes,
Dhingra and Simoes, 2010). In addition, it has been found that individuals with high level of
mental well-being have greater creativity and a stronger immune system, and they build better
relationships with others, are more productive at the workplace and live longer (Lyubomirsky,
King and Diener, 2005). The results of that research show that mental well-being is an important
factor at the individual, environmental and social level.
When the literature about the measure of mental or psychological well-being is examined,
many scales have been developed. Scales such as Ryffs Psychological Well-being Scale (Ryff and
Keyes, 1995), Satisfaction with Life Scale (Diener, Emmons, Larsen and Griffin, 1985),
Subjective Happiness Scale (Lyubomirsky and Lepper, 1999; Doan and Totan, 2013), Positive
and Negative Affect Scale (Watson, Clark and Tellegen, 1988) measure either hedonic or
eudaimonic dimension of mental well-being. In this aspect, a need has arisen to develop a scale
that can measure the whole concept and involves both hedonic and eudaimonic dimensions.
Tennant et al. (2007) developed the Warwick-Edinburgh Mental Well-being Scale. WEMWBS is a
14-item, self-report scale designed to measure mental well-being. The scale is composed of

113

The Journal of Happiness & Well-Being, 2015, 3(1), 103-115

positive items involving the hedonic and eudaimonic dimensions of mental well-being: feeling
optimistic , feeling useful, feeling relaxed, feeling interested in other people, having energy to
spare, dealing with problems well, thinking clearly, feeling good about oneself, feeling close to
other people, feeling confident, being able to make up mind, feeling loved, feeling interested in
new things, and feeling cheerful. It is thought in terms of these characteristics that WEMWBS
differ from current scales and can be used in positive psychology research activities.
There has been an increasing interest in positive psychology in Turkey in parallel with the
international developments. Therefore, it is thought that the adaptation of the Warwick-Edinburgh
Mental Well-being Scale developed by Tennant et al. (2007) into Turkish will positively
contribute to the research in this field. Accordingly, it was aimed to adapt WEMWBS into Turkish
and investigate its psychometric features.

Method
Firstly, necessary permissions were obtained from Sarah Stewart-Brown for the adaptation of
WEMWBS into Turkish. Next, the scale was translated into Turkish by three experts and
researchers. These translations were compared, and the expressions that represent each item best
were selected. The items were examined by 2 experts from the Department of Psychological
Counselling and Guidance and the necessary corrections were made. Then the final form of the
scale was translated into Turkish and was sent to 3 English experts in this field. The responses
were compared with the Turkish version of the scale and the degree of consistency was analyzed.
Finally, in order to assess whether or not the scale items were simple and clear, a pilot study was
carried out with 25 university students after whichthe form of the scale was finalized in line with
the feedback obtained from the students. Exploratory factor analysis-EFA - and confirmatory
factor analysis-DFA - were done in order to reveal the construct validity of the scale. In addition
the correlations between the Subjective Well-Being Scale the Depression-Happiness Scale Short
Form, the Oxford Happiness Questionnaire Short Form, the Life Satisfaction Scale,
thePsychological Well-Being Scale and the Personal Well-Being Index were examined for the
criterion validity. Data analysis was carried out using SPSS 18 and Lisrel 8.7 packaged software
programs.

Results
As a result of the exploratory factor analysis performed to determine the structure validity of the
scale, a one-factor structure that explains 51% of total variance was obtained. A confirmatory
factor analysis was conducted to determine whether the one-factor structure in the original form
would be confirmed in the sample composed of Turkish participants. Goodness of fit indexes
obtained from the analysis revealed that the one-factor structure of the scale is maintained (X2/sd =
3.71, NFI = .94, RFI= .93, IFI = .96, CFI = .96, NNFI = .95, RMR = .054).
Within the scope of criterion related validity, a positively significant relationship was found
between WEMWBS and OHS-S (r = .57, p < .01),WEMWBS and SWLS (r = .56, p < .01),
WEMWBS and PWI-A (r = .62, p < .01), WEMWBS and PWS (r = .69, p < .01), WEMWBS and
SDHS (r = .42, p < .01) and WEMWBS and SHS (r = .50, p < .01).
The internal consistency reliability and combined reliability methods were used to find
scale's reliability coefficient. Accordingly, the internal consistency coefficient and combined
reliability coefficient of the scale were found to be .0.92.

114

The Journal of Happiness & Well-Being, 2015, 3(1), 103-115

Conclusion
As a result, the findings obtained from the validity and reliability studies with regard to
WEMWBS when adapted into Turkish version showed that the scale is valid and reliable enough
to measure the mental wellbeing levels of individuals. It is thought that this scale will satisfy an
important need with regard to this area of psychology, and provide a chance to the experts in order
to measure the factors affecting the mental wellbeing levels of individuals.

Tamamen
katlyorum

Katlyorum

Biraz
katlyorum

Katlmyorum

Hi
katlmyorum

Ek 1. Warwick-Edinburgh Mental yi Olu lei

1.

Gelecekle ilgili iyimserim.

2.

Kendimi ie yarar ( faydal) hissediyorum.

3.

Kendimi rahatlam hissediyorum.

4.

Dier insanlara kar ilgiliyim.

5.

Farkl ilere zaman ayrabilecek enerjim var.

6.

Sorunlarla iyi bir ekilde baa kabilirim.

7.

Ak ve net bir biimde dnebiliyorum.

8.

Kendimden memnunum.

9.

Kendimi dier insanlara yakn hissediyorum.

10. Kendime gveniyorum.

11. Kendi kararlarm kendim verebiliyorum.

12. Sevildiimi hissediyorum.

13. Yeni eylere kar ilgiliyim.

14. Neeli hissediyorum.

115

You might also like