Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 324

Republika e Kosovs

Republika Kosovo - Republic of Kosovo


Kuvendi - Skuptina - Assembly
_______________________________________________________________________
Ligji Nr. 04/L-077

PR MARRDHNIET E DETYRIMEVE
Kuvendi i Republiks s Kosovs;
N baz t nenit 65 (1) t Kushtetuts s Republiks s Kosovs,
Miraton

LIGJ PR MARRDHNIET E DETYRIMEVE

LIBRI 1
DISPOZITA T PRGJITHSHME

PJESA I
PARIMET THEMELORE
Neni 1
Fush veprimtaria e ligjit
1. Ky ligj prmban parimet themelore dhe rregullat e prgjithshme pr t gjitha marrdhniet e
detyrimeve.
2. Dispozitat e ktij ligji zbatohen ndaj marrdhnieve t detyrimeve t rregulluara me akte t
tjera ligjore n lidhje me shtjet q nuk rregullohen n kto akte.

Neni 2
Autonomia e vullnetit
1. Pjesmarrsit n marrdhniet e detyrimeve jan t lir, q n pajtim me dispozitat
urdhruese, t rendit publik dhe t dokeve t mira, t`i rregullojn marrdhniet e veta sipas
vullnetit t tyre.
2. Pjesmarrsit mund t`i rregullojn marrdhniet e tyre t detyrimeve ndryshe nga ajo q
sht parapar me kt ligj, pr derisa nuk rezulton dika tjetr nga dispozitat e ktij ligji ose t
kuptimit dhe qllimit t tyre.

Neni 3
Barazia e pjesmarrsve n marrdhniet e detyrimeve
Pjesmarrsit n marrdhniet e detyrimeve jan t barabart.

Neni 4
Parimi i ndrgjegjshmris dhe ndershmris
1. N krijimin e marrdhnieve t detyrimeve dhe n ushtrimin e t drejtave dhe prmbushjen e
detyrimeve q rrjedhin nga kto marrdhnie, pjesmarrsit duhet ti prmbahen parimit t
ndrgjegjshmris dhe ndershmris.
2. Pjesmarrsit n marrdhniet e detyrimeve duhet t veprojn n pajtim me doket e mira
afariste n marrdhniet e tyre. Pjesmarrsit nuk munden t prjashtojn ose kufizojn kt
detyrim.

Neni 5
Kujdesi
1. N prmbushjen e detyrimeve t tyre, pjesmarrsit n marrdhniet e detyrimeve detyrohen
t veprojn me kujdesin q krkohet n qarkullimin juridik t llojit prkats t marrdhnies s
detyrimit (kujdesi i nj ekonomisti t mir ose kujdesi i nj shtpiaku t mir).
2. N prmbushjen e detyrimeve t tyre nga veprimtarit profesionale, pjesmarrsit n
marrdhniet e tyre t detyrimeve duhet t veprojn me kujdes t lart, sipas rregullave dhe
zakonit t profesionit (kujdesi i nj eksperti t mir).

Neni 6
Ndalimi i keqprdorimit t t drejtave
1. T drejtat q rrjedhin nga marrdhniet e detyrimeve duhet t ushtrohen n pajtim me
parimet themelore t ktij ligji dhe qllimin e tyre.
2. Gjat ushtrimit t t drejtave t tyre, pjesmarrsit n nj marrdhnie detyrimi duhet t
prmbahen nga veprimi q do t mund t vshtirsonte kryerjen e detyrimeve t pjesmarrsve
t tjer.
3. do veprim prmes t cilit bartsi i nj t drejte vepron me qllimin e vetm ose t qart t
dmtimit t tjetrit konsiderohet keqprdorim i t drejts.

Neni 7
Parimi i ekuivalencs s prestimeve
1. N krijimin e kontratave me shprblim, pjesmarrsit nisen nga parimi i vlers s barabart
t dhnieve reciproke.
2. Me ligj prcaktohet se n cilat raste prishja e ktij parimi krijon pasoja juridike.

Neni 8
Detyrat e prmbushjes s detyrimeve
1. Pjesmarrsit n marrdhnien e detyrimit kan pr detyr ta prmbushin detyrimin e vet
dhe jan prgjegjs pr prmbushjen e t njjtit.
2. Detyrimi mund t shuhet vetm me pajtimin e vullneteve t pjesmarrsve n marrdhnien
e detyrimeve ose n baz t ligjit.

Neni 9
Ndalimi i shkaktimit t dmit
Secili person ka pr detyr t prmbahet nga veprimi q mund ti shkaktoj dm tjetrit.

Neni 10
Zgjidhja e konflikteve n mnyr paqsore
Pjesmarrsit e marrdhnies s detyrimit do t prpiqen q kontestet ti zgjidhin me an t
negocimit, t ndrmjetsimit apo n ndonj mnyr tjetr me pajtimin e pjesmarrsve.

Neni 11
Doket afariste, uzansat dhe praktika
Doket afariste, uzansat dhe praktika e krijuar ndrmjet palve duhet t merret n konsiderat n
vlersimin e sjelljes s krkuar dhe efekteve t saj n marrdhniet e detyrimeve t subjekteve
afarist.

Neni 12
Kontratat komerciale
1. Dispozitat e ktij ligji zbatohen pr t gjitha llojeve t kontratave, prve nse me ligj
prcaktohet ndryshe.
2. Kontratat komerciale jan kontrata t lidhura nga subjektet komerciale ndrmjet tyre.
3. Entitetet afariste t prcaktuara me ligj, si dhe personat e tjer juridike q kryejn veprimtari
fitimprurse konsiderohen subjekte afariste n kuptimin e ktij ligji.
4. Personat e tjer juridike konsiderohen subjekte komerciale n kuptimin e ktij ligji kur n
pajtim me dispozitat ligjore, her pas here ose gjat veprimtarive t tyre parsore, prfshihen
n veprimtari fitimprurse, n rast se shtja ka t bj me nj kontrat n lidhje me kto
veprimtari fitimprurse.

Neni 13
Punt e tjera juridike
Kuptimi i dispozitave t ktij ligji n lidhje me kontratat prshtatshmrisht aplikohet edhe ndaj
punve t tjera juridike.

Neni 14
Zbatimi analog i ligjit
Pr marrdhniet pr t cilat ky ligj nuk prmban ndonj dispozit zbatohen prshtatshmrisht
dispozitat pr marrdhnie juridike t ngjashme, e n munges t dispozitave t tilla zbatohen
parimet t cilat burojn nga bazat e rendit juridik dhe doket e mira.

PJESA II
KRIJIMI I DETYRIMEVE

KREU 1
KONTRATA
NNKREU 1
LIDHJA E KONTRATS

I. PAJTIMI I VULLNETIT

Neni 15
Lidhja e kontrats
Kontrata sht e lidhur kur palt kontraktuese jan marr vesh pr elementet thelbsore t
kontrats.

Neni 16
Mosmarrveshja
Kur palt besojn se jan pajtuar, kurse midis tyre ekziston mosmarrveshja rreth elementeve
thelbsore t kontrats, kontrata nuk do t konsiderohet e lidhur.

Neni 17
Lidhja e detyrueshme dhe prmbajtja e detyrueshme e kontrats
1. Kushdo q sipas ligjit sht i detyruar t lidh kontrat, personi i interesuar mund t krkoj
q nj kontrat e till t lidhet pa shtyrje.
2. Dispozitat ligjore, me t cilat caktohet pjesrisht apo trsisht prmbajtja e detyrueshme e
kontrats jan pjes prbrse e ktyre kontratave, kshtu q i plotsojn ato, ose hyjn n vend
t dispozitave kontraktuese q nuk jan n prputhje me to.

Neni 18
Shprehja e vullnetit
1. Vullneti pr ta lidhur kontratn mund t shprehet me fjal, me shenja t rndomta ose me
ndonj sjellje tjetr nga e cila mund t konkludohet me siguri pr ekzistimin e tij.
2. Shprehja e vullnetit duhet t bhet lirisht dhe seriozisht.

Neni 19
Plqimi
1. Kur pr lidhjen e ndonj kontrate nevojitet aprovimi i personit t tret, ky plqim mund t
jepet para lidhjes s kontrats, si leje, apo, pas lidhjes s saj, si aprovim, po qe se me ligj nuk
sht parashikuar di tjetr.
2. Leja, prkatsisht aprovimi duhet t jepet n formn e parashikuar pr kontrata, pr lidhjen e
t cilave jepen.

Neni 20
Negociatat
1. Negociatat q i paraprijn lidhjes s kontrats nuk detyrojn dhe secila pal mund t`i
ndrpret kurdo q t dshiroj.
2. Pala q ka zhvilluar negociata pa pasur qllim q t lidh kontrat, mban prgjegjsi pr
dmin e shkaktuar gjat zhvillimit t negociatave.
3. Prgjegjsi pr dmin mban edhe pala q i ka zhvilluar negociata me qllim q t lidh
kontrat, e pastaj heq dor nga ky qllim, pa ndonj shkak t bazuar dhe n kt mnyr i
shkakton dm pals tjetr.
4. N qoft se nuk merren vesh ndryshe, secila pal bart shpenzimet e veta rreth prgatitjes
pr lidhjen e kontrats, kurse shpenzimet e prbashkta i bartin n pjes t barabarta.

Neni 21
Koha dhe vendi i lidhjes s kontrats
1. Kontrata sht e lidhur n astin kur ofertuesi merr deklaratn e t ofertuarit se e pranon
ofertn.
2. Konsiderohet se kontrata sht e lidhur n vendin ku ofertuesi e ka pasur selin e tij,
prkatsisht vendbanimin n astin kur e ka br ofertn.

Neni 22
Oferta
1. Oferta sht propozim pr lidhjen e kontrats q i bhet personit t caktuar dhe prmban t
gjitha elementet thelbsore t kontrats, kshtu q me pranimin e saj do t mund t lidhej
kontrata.
2. Kontrata konsiderohet e lidhur, nse palt kontraktuese e ln pr m von marrveshjen pr
elementet sekondare, me kusht q palt jan pajtuar pr elementet thelbsore t kontrats. Nse
palt nuk mund t merren vesh pr elementet dytsore, ato do t caktohen nga gjykata duke
pasur parasysh negociatat paraprake, praktikn e krijuar ndrmjet kontraktuesve dhe doket.
3. Propozimi pr lidhjen e kontrats q i bhet nj numri t pacaktuar personash, i cili prmban
elementet thelbsore t kontrats, i destinuar pr lidhjen e saj, vlen si ofert, n qoft se nuk
rrjedh ndryshe nga rrethanat e rastit ose nga doket.

Neni 23
Ekspozimi i mallit
Ekspozimi i mallit me shnimin e mimit konsiderohet si ofert, n qoft se nuk rrjedh ndryshe
nga rrethanat e rastit ose nga doket.

Neni 24
Drgimi i katalogjeve dhe i shpalljeve
1. Drgimi i katalogve, i mimoreve, tarifave dhe i njoftimeve t tjera, si dhe shpalljet e bra
me an t shtypit, trakteve, radios, televizionit ose n ndonj mnyr tjetr, nuk prbjn ofert
pr lidhjen e kontrats, por vetm ftes q t bhet oferta nn kushtet e shpallura.
2. Megjithat, drguesi i ftesave t tilla do t prgjigjet pr dmin, t cilin do ta psonte
ofertuesi, po qe se drguesi pa ndonj shkak t arsyeshm nuk e ka pranuar ofertn e ofertuesit.

Neni 25
Efekti i oferts dhe i revokimit
1. Ofertuesi sht i lidhur me ofertn, prve nse ofertuesi detyrimin e vet pr ta mbajtur
ofertn e ka prjashtuar, apo n qoft se ky prjashtim rrjedh nga rrethanat e rastit.
2. Oferta mund t revokohet vetm n qoft se i ofertuari e ka marr revokimin prpara marrjes
s oferts, apo njkohsisht me t.

Neni 26
Oferta Detyruese
1. Oferta n t ciln sht caktuar afati pr pranimin e saj, e detyron ofertuesin deri n
skadimin e ktij afati.
2. N qoft se ofertuesi n letr ose n telegram e ka caktuar afatin e pranimit, do t
konsiderohet se ky afat ka filluar t rrjedh q nga data e shnuar n letr, ose n rast se nuk ka
dat t shnuar n letr, nga data e shnuar n zarf, prkatsisht q nga dita kur sht dorzuar
telegrami n post. Afati pr pranim i caktuar nga ofertuesi me telefon, teleks ose ndonj mjet
tjetr t drejtprdrejt t komunikimit fillon t rrjedh n momentin kur i ofertuari e merr
ofertn.
3. Oferta e br personit n munges, n t ciln nuk sht caktuar afati i pranimit, detyron
ofertuesin pr kohn q nevojitet rregullisht q oferta t`i arrij t ofertuarit, q ky ta shqyrtoj
at, t vendos pr te dhe q prgjigjja pr pranimin t arrij ofrtuesit.
4. Oferta q i bhet personit t pranishm (oferta e drejtprdrejt) n t ciln asnj afat kohor pr
pranim nuk sht caktuar, konsiderohet e refuzuar n rast se nuk sht pranuar menjher,
prve nse nga rrethanat del se t oferetuarit i takon nj koh pr t shqyrtuar ofertn.
5. Oferta e br me telefon, ose drejtprdrejt me an t radio-ndrlidhjes si dhe me mjete t
komunikimit drejtprdrejt, konsiderohet si ofert e br personit t pranishm.
6. N rast se afati kohor i caktuar pr pranim nuk ka mbaruar ende, oferta pushon s qenuri e
vlefshme kur ofertuesi pranon deklaratn pr refuzimin e saj.

Neni 27
Forma e oferts
1. Oferta e kontrats pr lidhjen e s cils ligji krkon form t veant e detyron ofertuesin
vetm po qe se sht br n kt form.
2. E njjta vlen edhe pr pranimin e oferts.

Neni 28
Pranimi i oferts
1. Oferta sht e pranuar kur ofertuesi e merr deklaratn e t ofertuarit se e pranon ofertn.
2. Oferta sht e pranuar edhe ather kur i ofertuari e drgon sendin ose e paguan mimin, si
dhe kur bn ndonj veprim tjetr i cili n baz t oferts, praktiks s vrtetuar midis palve t
interesuara ose dokeve mund t konsiderohet si deklarat pr pranimin.

3. Pranimi mund t revokohet, n qoft se ofertuesi e merr deklaratn pr revokimin prpara


deklarats pr pranimin ose njkohsisht me t.

Neni 29
Pranimi i oferts me propozimin pr ndryshim
1. N rast se prgjigjja ndaj oferts shpreh pranim, por njkohsisht propozon q ajo diku t
ndryshohet ose t plotsohet, konsiderohet se i ofertuari e ka refuzuar ofertn dhe i ka br nj
ofert tjetr ofertuesit t mparshm.
2. Prgjigjja ndaj oferts q shpreh pranim, por njkohsisht prmban shtesa ose ndryshime q
nuk e ndryshojn thelbsisht ofertn nnkupton pranim, prve nse ofertuesi kundrshton
menjher. N rast se ofertuesi nuk vepron, kontrata lidhet n prputhje me prmbajtjen e
oferts me ndryshimet e theksuara n deklaratn e pranimit.
3. Shtesat ose ndryshimet q lidhen me mimin ose pagesat pr cilsin dhe sasin e mallrave,
vendin dhe kohn e dorzimit, nivelin e detyrimeve t njrs pal n krahasim me tjetrn ose
zgjidhjen e kontesteve konsiderohen ndryshim thelbsor i oferts.

Neni 30
Heshtja e t ofertuarit
1. Heshtja e t ofertuarit nuk do t thot pranim i oferts.
2. Nuk ka efekt dispozita n ofert se me heshtje t t ofertuarit ose ndonj lshim tjetr i tij
(p.sh. n qoft se nuk e refuzon ofertn brenda afatit t caktuar, apo n qoft se sendin e
drguar pr t cilin i ofrohet kontrata nuk e kthen brenda afatit t caktuar etj.) do t
konsiderohet si pranim.
3. Megjithat, kur i ofertuari ndodhet n lidhje t vazhdueshme afariste me ofertuesin lidhur
me mallin e caktuar, konsiderohet se e ka pranuar ofertn q ka t bj me mallin e till, n
qoft se nuk e ka refuzuar menjher ose brenda afatit q i sht ln.
4. Po kshtu, personi q i sht ofruar tjetrit q t zbatoj urdhrat e tij pr kryerjen e punve t
caktuara, si dhe personi n veprimtarin afariste t t cilit hyn ushtrimi i urdhrave t tilla, ka
pr detyr ta zbatoj urdhrin e marr n qoft se nuk e ka refuzuar menjher.
5. N qoft se n rastin nga paragrafi paraprak, oferta, prkatsisht urdhri nuk sht refuzuar,
konsiderohet se kontrata sht lidhur n astin kur oferta, prkatsisht urdhri i ka arritur t
ofertuarit.

Neni 31
Pranimi i vonuar dhe drgimi i vonuar i deklarats s pranimit
1. Pranimi i oferts q bhet me vones konsiderohet si ofert e re nga i ofertuari, prve nse
ofertuesi e njofton menjher t ofertuarin se kontrata sht lidhur n pajtim me ofertn e par.
2. N rast se sht e qart nga dokumenti q prmban pranimin e vonuar se sht drguar n
rrethana t tilla q ofertuesi do ta kishte pranuar at n koh po qe se do t ishte transferuar n
mnyr t rregullt, kontrata do t konsiderohet e lidhur, prve nse ofertuesi e njofton
menjher t ofertuarin se oferta nuk konsiderohet detyruese pr shkak t voness.

Neni 32
Vdekja ose paaftsia e njrs pal
Oferta nuk e humb efektin, n qoft se vdekja ose paaftsia e njrs pal sht shkaktuar
prpara pranimit t saj, prve nse e kundrta del nga qllimi i palve, nga doket ose nga
natyra e puns.

Neni 33
Parakontrata
1. Parakontrata sht kontrat me t ciln merret prsipr detyrimi q m von t lidhet
kontrata tjetr kryesore.
2. Dispozitat mbi formn e kontrats kryesore vlejn edhe pr parakontratn, n qoft se forma
e parashikuar sht kusht i vlefshmris s kontrats.
3. Parakontrata detyron, n qoft se i prmban elementet thelbsore t kontrats kryesore.
4. Me krkesn e pals s interesuar, gjykata do ta urdhroj paln tjetr q refuzon lidhjen e
kontrats kryesore ta bj kt brenda afatit t cilin do t`ia caktoj.
5. Lidhja e kontrats kryesore mund t krkohet brenda afatit prej gjasht (6) muajsh nga
skadimi i afatit t parashikuar pr lidhjen e saj, e n qoft se ky afat nuk sht parashikuar,
ather prej dits kur sipas natyrs s puns dhe rrethanave konkrete, kontrata sht dashur t
lidhet.
6. Parakontrata nuk detyron n qoft se rrethanat, prej lidhjes s saj kan ndryshuar aq sa q
nuk do t lidhej fare po t ekzistonin rrethanat e tilla n at koh.

10

II. OBJEKTI

Neni 34
Objekti i detyrimit kontraktues
1. Detyrimi kontraktues mund t prbhet nga dhnia, veprimi, mosveprimi ose durimi.
2. Detyrimi duhet t jet i mundshm, i lejueshm, i caktuar prkatsisht i caktueshm.

Neni 35
Kontrata nule
Kur objekti i detyrimit sht i pamundur, i palejueshm, i pacaktuar ose i cili nuk mund t
caktohet, kontrata sht absolutisht e pavlefshme.

Neni 36
Kushti shtyrs
Kontrata e lidhur nn kushtin shtyrs, ose me afat sht e vlefshme n qoft se objekti i
detyrimit i cili n fillim ishte i pamundur sht br i mundur para realizimit t kushteve apo
skadimit t afatit.

Neni 37
Kur objekti i detyrimit sht i palejueshm
Objekti i detyrimit sht i palejueshm, n qoft se sht n kundrshtim me dispozitat e rendit
publik, dispozitat tjera urdhruese dhe moralin e shoqris.

Neni 38
Kur objekti sht i caktueshm
1. Objekti i detyrimit sht i caktueshm n qoft se kontrata prmban t dhnat me ndihmn e
t cilave mund t caktohet objekti, apo nse palt ia kan ln personit t tret q ta caktojn
objektin.
2. N qoft se ky person i tret nuk dshiron apo nuk mund ta caktoj objektin e detyrimit,
kontrata sht absolutisht e pavlefshme.

11

III. BAZA

Neni 39
Baza e lejueshme
1. Secili detyrim kontraktues duhet t ket bazn e lejueshme.
2. Baza sht e palejushme n rast se sht n kundrshtim me dispozitat e rendit publik,
dispozitat tjera urdhruese dhe moralin e shoqris.
3. Konsiderohet se detyrimi ka baz, edhe n rast se kjo nuk sht e shprehur.
4. N rast se nuk ka baz ose baza sht e palejueshme, kontrata sht nul dhe absolutisht e
pavlefshme.

Neni 40
Motivet pr lidhjen e kontrats
1. Motivet nga t cilat sht lidhur kontrata nuk ndikojn n plotfuqishmrin e saj.
2. Megjithat, ne qoft se motivi i palejueshm ka ndikuar esencialisht q nj nga kontraktuesit
t vendos lidhjen e kontrats dhe n qoft se kt gj kontraktuesi tjetr e ka ditur ose sht
dashur ta dinte, kontrata do t jet pa efekt.
3. Kontrata pa shprblim nuk ka efekt juridik edhe kur kontraktuesi tjetr nuk ka ditur se
motivi i palejueshm ka ndikuar esencialisht n vendimin e bashk kontraktuesit t tij.

IV. AFTSIA

Neni 41
Kontrata e personit t paaft pr t vepruar
1. Pr lidhjen e kontrats s vlefshme nevojitet q kontraktuesi t ket zotsin pr t vepruar
q krkohet pr lidhjen e ksaj kontrate.
2. Personi me zotsi t kufizuar pr t vepruar mundet pa lejen e prfaqsuesit t vet ligjor t
lidh vetm ato kontrata, lidhja e t cilave i lejohet nga ligji.
3. Kontratat e tjera t ktyre personave jan t rrzueshme, n qoft se jan lidhur pa lejen e
prfaqsuesit ligjor, por mund t fuqizohen me aprovimin e mvonshm t t njjtave.

12

Neni 42
E drejta e bashk kontraktuesve t personit t paaft pr t vepruar
1. Bashk kontraktuesi i personit t paaft pr t vepruar,i cili nuk ka ditur pr paaftsin e tij
pr t vepruar mund t heq dor nga kontrata q ka lidhur me t pa lejen e prfaqsuesit t tij
ligjor.
2. T njjtn t drejt e ka edhe bashk kontraktuesi i personit t paaft pr t vepruar q ka
ditur pr paaftsin e tij pr t vepruar, por ka qen i mashtruar prej tij se e ka lejen e
prfaqsuesit t vet ligjor.
3. Kjo e drejt shuhet pasi t ken kaluar tridhjet (30) dit nga data kur t ket msuar pr
paaftsin pr t vepruar t pals tjetr, respektivisht pr mungesn e lejen t prfaqsuesit
ligjor, por shuhet edhe m prpara n qoft se prfaqsuesi ligjor do ta lejoj kontratn para se
t ket skaduar ky afat.

Neni 43
Ftesa e prfaqsuesit ligjor pr t'u deklaruar
1. Bashk kontraktuesi i personit t paaft pr t vepruar q ka lidhur kontratn me kt te
fundit pa lejen e prfaqsuesit t tij ligjor mund ta ftoj prfaqsuesin e tij ligjor q t
deklarohet se a e aprovon ose jo kt kontrat.
2. N qoft se prfaqsuesi ligjor nuk deklarohet brenda tridhjet (30) ditsh nga data e ksaj
ftese pr lejimin e kontrats, do t konsiderohet se ka refuzuar ta jap lejen.

Neni 44
Kur kontraktuesi e fiton zotsin pr t vepruar pas lidhjes s kontrats
Personi i aft pr t vepruar mund t krkoj q t anulohet kontrata t ciln, pa autorizimin e
nevojshm, e ka lidhur gjat kohzgjatjes s zotsis s kufizuar pr t vepruar, vetm n qoft
se padin e ka paraqitur brenda tre (3) muajsh nga data e fitimit t zotsis s plot pr t
vepruar.

13

V. T METAT E VULLNETIT

Neni 45
Kanosja
1. N qoft se pala kontraktuese ose ndonj i tret me kanosje t palejueshme ka shkaktuar
friksim t bazuar te pala tjetr, kshtu q kjo pr kt arsye e ka lidhur kontratn, pala tjetr
mund t krkoj q kontrata t anulohet.
2. Frika konsiderohet e bazuar n qoft se nga rrethanat shihet se nga rreziku serioz sht
cenuar jeta trupi ose ndonj e mir tjetr e rndsishme e pals kontraktuese ose e personit t
tret.

Neni 46
Lajthimi thelbsor
1. Lajthimi sht thelbsor, n qoft se ka t bj me elementet thelbsore t objektit, me
personin me t cilin lidhet kontrata, n qoft se lidhet duke marr parasysh kt person, si dhe
me rrethanat t cilat sipas dokeve q praktikohen ose sipas qllimit t palve, konsiderohen
vendimtare, ndrsa pala q sht n lajthim nuk do ta lidhte prndryshe kontratn me
prmbajtje t till.
2. Pala e cila sht n lajthim mund t krkoj t shpallet e pavlefshme kontrata pr shkak t
lajthimit thelbsor, prve nse gjat lidhjes s kontrats nuk ka vepruar me kujdesin q
krkohet n qarkullim.
3. Nse kontrata shpallet e pavlefshme pr shkak t lajthimit, pala tjetr me mirbesim ka t
drejt t krkoj shprblim pr dmin e psuar.
4. Pala e cila sht n lajthim nuk mund t`i referohet lajthimit, n qoft se pala tjetr sht e
gatshme ta prmbush kontratn sikur lajthimi t mos kishte ekzistuar fare.

Neni 47
Lajthimi pr motivin te kontrata pa shprblim
Te kontrata pa shprblim lajthim thelbsor konsiderohet edhe lajthimi pr motivin q ka qen
vendimtar pr marrjen prsipr t detyrimit.

14

Neni 48
Deklarata e trthort
Lajthimi i personit me an t t cilit pala ka shprehur vullnetin e saj konsiderohet se sht
njsoj si dhe lajthimi n shfaqjen e vullnetit vetiak.

Neni 49
Mashtrimi
1. N qoft se njra pal shkakton lajthim te pala tjetr, ose mban n lajthim me qllim q me
kt ta shtyj pr lidhjen e kontrats, pala tjetr mund t krkoj t shpallet e pavlefshme
kontrata edhe ather kur lajthimi nuk sht thelbsor.
2. Pala q ka lidhur kontrat duke qen e mashtruar, ka t drejt q t krkoj shprblim pr
dmin e psuar.
3. N qoft se mashtrimin e ka br personi i tret, mashtrimi ndikon n vet kontratn n qoft
se pala tjetr kontraktuese n kohn e lidhjes s kontrats ishte n dijeni ose sht dashur t
dinte pr mashtrimin.
4. Kontrata pa shprblim mund t shpallet e pavlefshme edhe kur mashtrimin e ka br personi
i tret, pavarsisht nse pala tjetr kontraktuese n kohn e lidhjes s kontrats e ka ditur ose
sht dashur t dinte pr mashtrimin.

Neni 50
Kontrata fiktive
1. Kontrata fiktive nuk ka efekt juridik ndrmjet palve kontraktuese.
2. N qoft se kontrata fiktive fsheh ndonj kontrat tjetr, ather kjo e dyta sht e vlefshme,
nse jan plotsuar kushtet pr vlefshmrin e saj e saj juridike.
3. Fiktiviteti i kontrats nuk mund t theksohet ndaj personit t tret.

VI. FORMA E KONTRATS

Neni 51
Joformaliteti i kontrats
1. Lidhja e kontrats nuk i nnshtrohet asnj forme, prve nse me ligj sht caktuar ndryshe.

15

2. Prcaktimi me ligj, q kontrata t lidhet n nj form t caktuar vlen edhe pr t gjitha


ndryshimet ose plotsimet e mvonshme t kontrats.
3. Megjithat, t vlefshme jan plotsimet e mvonshme gojore pr elementet sekondare, pr t
cilat n kontratn formale nuk sht thn asgj, n qoft se kjo nuk sht n kundrshtim me
qllimin pr t cilin sht parashikuar forma.
4. T vlefshme jan edhe ujdit e mvonshme gojore me t cilat zvoglohen ose lehtsohen
detyrimet e njrs ose t pals tjetr, n qoft se forma e veant sht parashikuar vetm n
interesin e palve kontraktuese.

Neni 52
Forma e kontrats pr transferin e titullit t paluajtshmris
Kontrata n baz t s cils transferohet titulli i paluajtshmris ose prmes s cils krijohet nj
e drejt tjetr subjektive pr paluajtshmrin duhet t lidhet n formn e shkruar.

Neni 53
Zgjidhja e kontratave formale
Kontratat formale mund t zgjidhen me marrveshje joformale, prve nse n rastin e caktuar
nga ligji parashikohet ndryshe, ose kur qllimi pr t cilin sht parashikuar forma pr lidhjen e
kontrats krkon q zgjidhja e kontrats t bhet n t njjtn form.

Neni 54
Forma e kontraktuar
1. Palt kontraktuese mund t merren vesh, q forma e veant t jet kusht pr vlefshmrin e
kontrats s tyre.
2. Kontrata pr lidhjen e s cils sht kontraktuar forma e veant mund t zgjidhet, t
plotsohet ose t ndryshohet n ndonj mnyr tjetr edhe me marrveshje joformale.
3. N qoft se palt kontraktuese kan parashikuar formn e caktuar vetm pr t siguruar
provn pr lidhjen e kontrats s tyre, ose pr t arritur dika tjetr, kontrata sht e lidhur kur
t jet arritur plqimi pr prmbajtjen e saj, ndrsa pr kontraktuesin ka lindur n t njjtn
koh detyrimi q kontrats t`i japin formn e parashikuar.

16

Neni 55
Sanksioni pr munges t forms s nevojshme
1. Kontrata q nuk sht e lidhur n formn e parashikuar nuk ka efekt juridik, n qoft se nga
qllimi i dispozits me t ciln sht caktuar forma nuk del dika tjetr.
2. Kontrata q nuk sht lidhur n formn e kontraktuar nuk ka efekt juridik, n qoft se palt e
kan kushtzuar vlefshmrin e kontrats me form t veant.

Neni 56
Kushti i plotsis s dokumentit
1. N qoft se kontrata sht lidhur n form t veant, si n baz t ligjit ashtu edhe n baz
t vullnetit t palve, vlen vetm ajo q sht shprehur n kt form.
2. Megjithat, do t jen t vlefshme ujdit e njkohshme gojore pr elementet sekondare pr t
cilat n kontratn formale nuk sht thn asgj, n qoft se nuk jan n kundrshtim me
prmbajtjen e saj, apo nse nuk jan n kundrshtim me qllimin pr t cilin sht parashikuar
forma.
3. T vlefshme jan edhe marrveshjet e njkohshme gojore q i zvoglojn ose i lehtsojn
detyrimet e njrs ose t t dy palve, n qoft se forma e veant sht parashikuar vetm n
interesin e palve kontraktuese.

Neni 57
Prpilimi i dokumentit
1. Kur pr lidhjen e kontrats nevojitet prpilimi i dokumentit, kontrata sht e lidhur kur
dokumentin ta nnshkruajn t gjith personat q detyrohen prej saj.
2. Kontraktuesi q nuk di t shkruaj do t vej n dokument shenjn e gishtit t vrtetuar nga
dy dshmitar ose nga gjykata apo organi tjetr.
3. Pr lidhjen e kontrats dypalshe mjafton q t dy palt ta nnshkruajn nj dokument ose q
secila prej palve t nnshkruaj kopjen e dokumentit t destinuar pals tjetr.
4. Krkesa e forms me shkrim sht e prmbushur, n qoft se palt kmbejn letra ose
merren vesh me ndonj mjet tjetr q bn t mundur q me siguri t prcaktohet prmbajtja
dhe personi, i cili e ka dhn deklaratn.
5. N qoft se me ligj shprehimisht nuk caktohet ndryshe, forma me shkrim zvendsohet edhe
me deklarata me mjete elektronike, pr t cilat zbatohen dispozitat e ligjit t veant.

17

Neni 58
Kur kontrata e prmbushur t cils i mungon forma me shkrim sht e vlefshme
Kontrata, pr lidhjen e s cils krkohet forma me shkrim sht e vlefshme edhe pse nuk sht
lidhur n kt form, n qoft se palt kontraktuese detyrimet i kan prmbushur n trsi ose
n pjesn m t madhe q dalin nga kontrata, prve nse qart del ndryshe nga qllimi pr t
cilin sht parashikuar forma.

VII. KUSHTI

Neni 59
Kushtet dhe efektet e tyre
1. Kontrata quhet e lidhur me kusht, n qoft se krijimi ose shuarja e saj varen nga nj fakt i
pasigurt.
2. N qoft se kontrata lidhet nn kusht shtyrs (pezullues) dhe kushti plotsohet, efekti i
kontrats fillon q nga lidhja e saj, prve nse nga ligji, karakteri i puns ose vullneti i palve
del di tjetr.
3. N qoft se kontrata lidhet nn kushtin zgjidhs, kontrata pushon t vlej n qoft se kushti
plotsohet.
4. Konsiderohet se kushti sht realizuar n qoft se realizimi i tij, n kundrshtim me parimin
e ndrgjegjshmris dhe t ndershmris, e parandalon pala n dm t s cils sht caktuar,
ndrsa konsiderohet se nuk sht realizuar n qoft se realizimi i tij, n kundrshtim me
parimin e ndrgjegjshmris dhe t ndershmris, e shkakton pala n dobi t s cils sht
caktuar.

Neni 60
Efekti prapaveprues
Nse sipas prmbajtjes s kontrats pasojat q krijohen me prmbushjen e nj kushti kan efekt
q nga nj moment m i hershm kohor, ather, n rast t prmbushjes s ktij kushti,
pjesmarrsit jan t detyruar q t`i mundsojn njri tjetrit at q do t kishin mundsuar,
sikur pasojat t kishin lindur n astin m t hershm kohor.

18

Neni 61
Kushti i palejueshm ose i pamundur
1. sht e pavlefshme kontrata n t ciln sht vn kushti shtyrs ose zgjidhs n
kundrshtim me dispozitat urdhruese, rendin publik ose moralin e shoqris.
2. Kontrata e lidhur nn kusht t pamundshm shtyrs sht e pavlefshme, ndrsa kushti i
pamundshm zgjidhs konsiderohet i paqen.

Neni 62
Sigurimi i t drejts kushtzuese
N qoft se kontrata sht e lidhur me kusht shtyrs, kreditori, e drejta e t cilit sht
kushtzuar, mund t krkoj sigurimin prkats t ksaj t drejte n qoft se realizimi i saj
sht rrezikuar.

Neni 63
Mbrojtja e s drejts s kushtzuar
1. Prfituesi nga puna juridike e lidhur nn kushtin shtyrs mundet, n rast t prmbushjes s
ktij kushti, t krkoj shprblimin e dmit nga pala tjetr, n qoft se kjo para prmbushjes s
kushtit me fajin e saj e ka pamundsuar ose kufizuar t drejtn e cila varet nga ky kusht.
2. N rast t kontrats s lidhur nn kushtin zgjidhs, t njjtn t drejt dhe nn t njjtat
kushte e ka ai n dobi t t cilit rikthehet gjendja e mhershme juridike.

Neni 64
Pavlefshmria e disponimeve gjat kohzgjatjes s kushtit
1. Nse dikush e ka n dispozicion nj objekt nn kushtin shtyrs, ather do disponim tjetr,
t cilin e ndrmerr para plotsimit t kushtit, bhet i pavlefshm n momentin e plotsimit t
kushtit, n mas pr sa disponimi do t pengonte ose dmtonte arritjen e qllimit q varet nga
kushti.
2. E njjta vlen n rast t nj kushti zgjidhs pr disponimet e atij, e drejta e t cilit shuhet me
plotsimin e ktij kushti.
3. Dispozitat mbi mbrojtjen e t drejtave t personave t tret n mirbesim zbatohen
prshtatshmrisht.

19

VIII. AFATET

Neni 65
Llogaritja e afateve
1. Afati i caktuar n dit fillon t rrjedh ditn e par pas ngjarjes nga e cila mund t llogaritet
afati, ndrsa prfundon me skadimin e dits s fundit, t afatit.
2. Afati i caktuar n jav, muaj ose vite prfundon at dit q me emr dhe numr prputhet me
ditn e lindjes s ngjarjes nga e cila ka filluar t rrjedh afati; e n qoft se nj dit e till nuk
ekziston n muajin e fundit, fundi i afatit bie n ditn e fundit t atij muaji.
3. N qoft se dita e fundit e afatit bie n ditn kur n baz t ligjit sht caktuar q t mos
punohet, si dit e fundit e afatit llogaritet dita e par e puns n vijim.
4. Fillimi i muajit shnon ditn e par t muajit, mesi i muajit me pesmbdhjet (15) t muajt,
dhe fundi i muajit n ditn e fundit t muajit, n qoft se dika tjetr nuk rezulton nga qllimi i
palve, nga natyra e marrdhnies, ose nga doket.

Neni 66
Aplikimi i rregullave pr kushtin
Kur efekti i kontrats fillon q nga koha e caktuar vihen n zbatim rregullat pr kushtin shtyts;
kur kontrata pushon t jet n fuqi pas mbarimit t kohs s caktuar, vihen n zbatim rregullat
pr kushtin zgjidhs.

IX. KAPARI DHE PENDESA

1. KAPARI

Neni 67
Kthimi dhe llogaritja e kaparit
1. N qoft se n astin e lidhjes s kontrats njra pal ia ka dhn pals tjetr nj shum t
hollash, ose nj sasi sendesh t tjera t zvendsueshme si shenj se kontrata sht lidhur
(kapari), kontrata konsiderohet e lidhur kur kapari t jet dhn, n qoft se nuk sht
kontraktuar di tjetr.
2. Kapari llogaritet n prmbushjen e detyrimit, e n qoft se kjo nuk sht e mundur, ather
ai (kapari) duhet t kthehet n astin e prmbushjes.

20

3. N qoft se nuk sht kontraktuar di tjetr, pala q e ka dhn kaparin nuk mund t heq
dor nga kontrata, duke ia ln kaparin pals tjetr, e as q mund ta bj kt pala tjetr duke e
kthyer kaparin e dyfishuar.

Neni 68
Mos prmbushja e kontrats
1. N qoft se pr mos prmbushjen e kontrats sht prgjegjse pala q e ka dhn kaparin,
pala tjetr mundet, sipas vullnetit s saj t krkoj prmbushjen e kontrats, n qoft se kjo
sht ende e mundshme dhe t krkoj shprblimin e demit. Ajo mundet kaparin ta kompensoj
me shprblimin e dmit ose ta kthej ose pala mundet t pajtohet me kaparin e marrur.
2. N qoft se pr mos prmbushjen e kontrats sht prgjegjse pala q e ka marr kaparin,
pala tjetr mundet, sipas zgjedhjes s saj t krkoj prmbushjen e kontrats, po t jet kjo
ende e mundur ose t krkoj shprblimin e dmit dhe kthimin e kaparit, ose t krkoj kthimin
e kaparit t dyfishuar.
3. Sidoqoft, kur pala tjetr, krkon zbatimin e kontrats, ajo ka t drejt edhe pr shprblimin
e dmit q pson pr shkak t voness.
4. Gjykata mundet, me krkes t pals s interesuar, ta zvogloj kaparin tepr t lart.

Neni 69
Prmbushja e pjesshme
1. N rastin e prmbushjes s pjesshme t detyrimit, kreditori nuk mund ta mbaj kaparin, por
mund t krkoj prmbushjen e detyrimit t mbetur dhe shprblimin e dmit pr shkak t
voness, apo t krkoj shprblimin e dmit pr shkak t prmbushjes jo t plot, por n dy
rastet kapari llogaritet n shprblimin e dmit.
2. N qoft se kreditori e zgjidh kontratn dhe e kthen at q ka marr si prmbushje t
pjesshme, ai mund t zgjedh midis krkesave t tjera q i takojn njrs pal kur kontrata ka
mbetur e pa prmbushur me faj t tjetrs.

21

2. PENDIMI

Neni 70
Pendimi
1. Me marrveshjen e palve kontraktuese mund t autorizohet njra ose secila pal q t heq
dor nga kontrata duke e dhn pendimin.
2. Kur pala n dobi t s cils sht kontraktuar pendimi i deklaron pals tjetr se do ta jep
pendimin, ajo nuk mund t krkoj m prmbushjen e kontrats.
3. Pala e autorizuar pr t hequr dor ka pr detyr t jap pendimin njkohsisht me
deklaratn pr heqjen dor.
4. N qoft se kontraktuesit nuk e kan caktuar afatin brenda t cilit pala e autorizuar mund t
heq dor nga kontrata, ajo mund ta bj kt gjithnj gjersa t mos kaloj afati i caktuar pr
prmbushjen e detyrimit t saj.
5. Kjo e drejt e heqjes dor nga kontrata mbaron edhe kur, pala n favor t s cils sht
kontraktuar, fillon t`i prmbush detyrimet nga kjo kontrat ose t pranoj prmbushjen nga
pala tjetr.

Neni 71
Kapari si pendim
1. Kur bashk me kaparin sht kontraktuar e drejta e heqjes dor nga kontrata, ather kapari
konsiderohet si pendim dhe secila pal mund t heq dor nga kontrata.
2. N kt rast, n qoft se heq dor pala q e ka dhn kaparin, kjo e humb at, e n qoft se
heq dor pala q e ka marr kaparin, ajo e kthen t dyfishuar.

22

NNKREU 2
PRFAQSIMI

I. PRFAQSIMI N PRGJITHSI

Neni 72
Mundsia e prfaqsimit
1. Lidhja e kontrats dhe punt e tjera juridike mund t kryhen edhe me prfaqsues.
2. Autorizimi pr prfaqsim bazohet n ligj, n aktin e prgjithshm t personit juridik, n
aktin e organit kompetent ose n deklarimin e vullnetit t t prfaqsuarit (prokura).

Neni 73
Efekti i prfaqsimit
1. Kontrata t ciln e lidh prfaqsuesi n emr t personit t prfaqsuar dhe n kuadrin e
autorizimeve t veta, e obligon drejtprdrejt t prfaqsuarin dhe paln tjetr kontraktuese.
2. Nn t njjtat kushtet edhe veprimet e tjera juridike t prfaqsuesit krijojn efekt juridik
direkt ndaj personit t prfaqsuar
3. Prfaqsuesi ka pr detyr ta njoftoj paln tjetr se paraqitet n emr t personit t
prfaqsuar, por edhe kur nuk e bn kt gj kontrata ka efekt juridik pr t prfaqsuarin dhe
pr paln tjetr, n qoft se kjo ka ditur, ose nga rrethanat, ka mundur t vij n prfundim se ai
paraqitet si prfaqsues.

Neni 74
Bartja e autorizimeve
1. Prfaqsuesi nuk mund t bj bartjen e autorizimeve ta veta n tjetrin, prve nse kjo i
sht lejuar me ligi ose me kontrat.
2. Prjashtimisht, ai mund ta bj kt, n qoft se sht i penguar nga rrethanat q punn ta
kryej vet, kurse interesat e t prfaqsuarit krkojn ndrmarrjen pa vones t veprimit
juridik.

23

Neni 75
Tejkalimi i kufirit t autorizimit
1. Kur prfaqsuesi i tejkalon kufijt e autorizimit, i prfaqsuari sht n obligim vetm n
qoft se e miraton kaprcimin.
2. N qoft se i prfaqsuari nuk e aprovon kontratn brenda afatit q nevojitet rregullisht q
kontrata e llojit t till t shqyrtohet e t vlersohet, do t konsiderohet se aprovimi nuk sht
dhn fare.
3. Aprovimi i specifikuar nga paragrafi paraprak ka efekt prapaveprues, n qoft se palt nuk
caktojn ndryshe.
4. N qoft se pala tjetr nuk ka ditur dhe as q sht dashur ta dinte pr kaprcimin e
autorizimit, menjher posa ta ket msuar pr tejkalimin e br, mundet duke mos pritur q i
prfaqsuari t deklarohet rreth kontrats, ta deklaroj se nuk e quan vetn t obliguar nga
kontrata.
5. N qoft se i prfaqsuari e refuzon lejimin, prfaqsuesi dhe i prfaqsuari jan solidarisht
prgjegjs pr dmin q e ka psuar pala tjetr, po q se kjo nuk ka ditur dhe as q sht dashur
te ishte ne dijeni pr tejkalimin e autorizimit.

Neni 76
Lidhja e kontrats nga personi i paautorizuar
1. Kontrata q lidhet prej ndonj personi si i autorizuari n emr t tjetrit pa autorizimin e ktij,
e obligon personin e prfaqsuar n mnyr t paautorizuar vetm nse ky e aprovon kontratn
m von.
2. Pala me t ciln sht lidhur kontrata mund t krkoj nga personi i prfaqsuar n mnyr
t paautorizuar q n afatin e caktuar t deklarohet nse e lejon kontratn ose jo.
3. N qoft se personi i prfaqsuar n mnyr ta paautorizuar as edhe n afatin e ln t
kontrats nuk e lejon at, konsiderohet sikur kontrata ta mos jet lidhur fare.
4. N kt rast pala me t cilin sht lidhur kontrata, mund t krkoj nga personi i cili si
prfaqsues e ka lidhur kontratn pa autorizim kompensimin e dmit, n qoft se n astin e
lidhjes se kontrats nuk e ka ditur e as q sht dashur ta dije se ky person nuk ka pasur
autorizim pr lidhjen e kontrats.

24

II. DISPOZITA PLOTSUESE LIDHUR ME PROKURN

Neni 77
Dhnia e prokurs
1. Prokura prmban autorizimin pr prfaqsim q i jepet me pun juridike t autorizuarit nga
ana e autorizuesit.
2. Ekzistimi dhe vllimi i prokurs jan t pavarur nga raporti juridik mbi bazn e s cils sht
dhn prokura.
3. I autorizuar mund t jet edhe personi juridik.

Neni 78
Forma e veant e prokurs
Forma e parashikuar me ligj pr ndonj kontrat ose pr ndonj pun tjetr juridike vlen edhe
pr prokurn q jepet pr lidhjen e ksaj kontrate, prkatsisht pr ndrmarrjen e ksaj pune
juridike.

Neni 79
Vllimi i autorizimit
1. Prfaqsuesi mund t ndrmerr vetm ato pun juridike pr ndrmarrjen e t cilave i sht
dhn prokura.
2. Prfaqsuesi, t cilit i sht dhn prokura e prgjithshme mund t ndrmerr vetm pun
juridike q i takojn ushtrimit t veprimtaris s rregullt.
3. Puna q nuk hyn n veprimtari t rregullt mund t ndrmerret nga prfaqsuesi vetm n
qoft se sht i autorizuar veanrisht pr ndrmarrjen e ksaj pune ose t llojeve t punve ku
bn pjes e njjta.
4. Prfaqsuesi nuk mundet, pa autorizim t veant pr secilin rast t veant, t ndrmerr
detyrimin kambialor, t lidh kontrat pr dorzanin, pr pajtimin, pr gjykatn e zgjedhur ose
arbitrazhin, pr tjetrsimin apo ngarkimin e paluajtshmerive, q t prfshihet n nj kontest, e
as t heq dor nga ndonj e drejt pa shprblim.

25

Neni 80
Revokimi dhe kufizimi i prokurs
1. Dhnsi i prokurs mund ta kufizoj ose ta revokoj prokurn, edhe nse me kontrat ka
hequr dor nga kjo e drejt.
2. Revokimi dhe kufizimi i secils prokur mund t bhet me deklarat pa form t veant.
3. N qoft se me revokimin ose me kufizimin e prokurs sht cenuar kontrata mbi dekretin
ose kontrata mbi veprn, apo ndonj kontrat tjetr i autorizuari ka t drejt t krkoj
shprblimin e dmit t shkaktuar me kt.

Neni 81
Efekti i shuarjes dhe i kufizimit t prokurs ndaj personave t tret
1. Revokimi i prokurs dhe kufizimi i saj, nuk ka efekt ndaj personit t tret q ka lidhur
kontratn me t autorizuarin, apo q ka kryer ndonj pun tjetr juridike, e nuk ishte n dijeni
dhe as q ka qen i obliguar t dinte se prokura sht revokuar, prkatsisht se sht kufizuar.
2. N kt rast, dhnsi i prokurs ka t drejt t krkoj nga i autorizuari shprblimin e dmit
q do t psonte pr kt arsye, me prjashtim kur i autorizuari nuk ishte n dijeni as q sht
dashur ta dinte pr revokimin, prkatsisht pr kufizimin e prokurs.
3. E njjta vlen edhe n rastet t tjera t shuarjes s prokurs.

Neni 82
Raste t tjera t shuarjes t prokurs
1. Prokura shuhet me shuarjen e personit juridik si i autorizuar, n qoft se me ligj nuk sht
caktuar ndryshe.
2. Prokura shuhet me vdekjen e autorizuesit.
3. Prokura shuhet me shuarjen e personit juridik, prkatsisht me vdekjen e personit q e ka
dhn at, prve nse puna e filluar nuk mund t ndrpritet pa u shkaktuar dm
trashgimtarve ligjor, apo nse prokura vlen edhe n rast t vdekjes s dhnsit t prokurs,
si me vullnetin e tij, ashtu edhe duke marr parasysh karakterin e puns.

26

III. AUTORIZIMI AFARIST

Neni 83
Autorizimi i punonjsit
Personat q n baz t kontrats me nj kompani ose tregtar t pavarur kryejn pun q krkon
lidhjen ose prmbushjen e kontratave specifike, si shits n dyqane, persona q kryejn pun
specifike n furnizim me ushqim dhe sektorin spitalor, dhe sportelist n zyra t posts dhe
bankave, kan t drejtn t lidhin dhe prmbushin kto kontrata.

Neni 84
T drejtat e prfaqsuesit t shitjeve t udhtimeve
1. Prfaqsuesi i shitjeve t udhtimeve pr nj kompani ose tregtar t vetm autorizohet vetm
pr veprimet juridike q lidhen me shitjen e mallrave dhe t prmendura n autorizim.
2. N rast se nuk sht e sigurt, prfaqsuesi i shitjeve t udhtimeve konsiderohet se nuk ka t
drejt t lidh kontrat, por thjesht t marr urdhra.
3. Prfaqsuesit e shitjeve t udhtimeve t autorizuar pr lidhjen e kontratave pr shitjen
mallrave nuk autorizohen pr lidhjen e kontratave pr kredi ose pr pranimin e t ardhurave t
shitjeve, prve nse posedojn nj autorizim t veant pr shitje t kredis ose pr pranimin e
t ardhurave t shitjeve.
4. Prfaqsuesit e shitjeve t udhtimeve kan t drejt t pranojn pr autorizuesin deklarata
n lidhje me t metat n mallra dhe deklarata t tjera n lidhje me prmbushjen e kontrats s
lidhur me prfshirjen e tyre, dhe t marr masat e nevojshme n emr t autorizuesit pr t
ruajtur t drejtat kontraktore t autorizuesit.

NNKREU 3
INTERPRETIMI I KONTRATS

Neni 85
Aplikimi i dispozitave dhe interpretimi i dispozitave kontestuese
1. Dispozitat e kontrats zbatohen ashtu sikundr e kan prmbajtjen.
2. Me rastin e interpretimit t dispozitave kontestuese nuk duhet lidhur vetm pr domethnien
tekstuale t shprehjeve t prdorura, por duhet hulumtuar qllimi i prbashkt i kontraktuesve
dhe dispozita t kuptohet ashtu sikundr u prgjigjet parimeve t s drejts s detyrimeve t
prcaktuara me kt ligj.

27

Neni 86
Dispozitat e paqarta n raste t veanta
N rastin kur kontrata sht lidhur sipas prmbajtjes s shtypur q m par, ose kur kontrata ka
qen n ndonj mnyr e prgatitur dhe e propozuar nga njra pal kontraktuese, dispozitat e
paqarta do t interpretohen n dobi t pals tjetr.

Neni 87
Rregullat plotsuese
Dispozitat e paqarta n kontratn pa shprblim duhet interpretuar n kuptimin q dispozita e
rndon m pak debitorin, ndrsa te kontrata me shprblim n kuptimin me t cilin realizohet
nj marrdhnie e drejt e prestimeve reciproke.

Neni 88
Interpretimi jashtgjyqsor i kontrats
1. Palt kontraktuese mund t parashikojn se, n rastin e mospajtimit lidhur me kuptimin dhe
sfern e dispozitave kontraktuese, nj i tret do ta interpretoj kontratn.
2. N kt rast, n qoft se me kontrat nuk sht parashikuar ndryshe, palt nuk mund t
fillojn kontestin para gjykats ose para organit tjetr kompetent, derisa mos e marrin m par
interpretimin e kontrats, prve nse personi i tret refuzon ta jap interpretimin e kontrats.

NNKREU 4
PAVLEFSHMRIA E KONTRATS

I. KONTRATAT NULE

Neni 89
Nuliteti
1. Kontrata q sht n kundrshtim me rendin publik, dispozitat urdhruese, ose moralin e
shoqris sht nule, n qoft se qllimi i rregulls s cenuar nuk udhzon n ndonj sanksion
tjetr apo n qoft se ligji n rastin e caktuar nuk parashikon di tjetr.
2. N qoft se lidhja e kontrats s caktuar sht e ndaluar vetm pr njrn pal, kontrata do t
jet e vlefshme, n qoft se n ligj nuk sht parashikuar ndryshe pr rastin e caktuar, ndrsa
pala q e ka cenuar ndalesn ligjore do t psoj pasoja prkatse.

28

Neni 90
Pasojat e nulitetit
1. N rastin e nulitetit t kontrats secila pal kontraktuese ka pr detyr tia kthej pals at q
ka marr n baz t kontrats s till, e n rast se kjo sht e pamundshme apo nse kthimi
parandalohet nga natyra e asaj q sht plotsuar, duhet t bhet kompensimi prkats n t
holla sipas mimeve n kohn e nxjerrjes s vendimit gjyqsor, prve nse prcaktohet
ndryshe me ligj.
2. N rast se kontrata sht nul pr shkak se sipas prmbajtjes ose qllimit t vet sht n
kundrshtim me parimet themelore morale, gjykata mund t refuzoj trsisht ose pjesrisht
krkesn e pals s pandrgjegjshme pr kthimin e asaj q i ka dhn pals tjetr; n marrjen e
vendimit, gjykata do t ket parasysh shkalln e veprimit n mirbesim t njrs ose t t dy
palve dhe rndsin e interesave q cenohen.

Neni 91
Nuliteti i pjesshm
1. Nuliteti i ndonj dispozite t kontrats nuk mund t ket si pasoj nulitetin edhe t vet
kontrats, n qoft se ajo mund t qndroj pa dispozitn nule, dhe n qoft se ajo nuk ka qen
kusht apo motiv vendimtar pr lidhjen e saj.
2. Megjithat, kontrata do t jet e vlefshme edhe ather kur dispozita nule ka qen kusht ose
motiv vendimtar i kontrats n rastin kur nuliteti sht konstatuar pikrisht q kontrata t
lirohej prej ksaj dispozite dhe t vlej pa te.

Neni 92
Konversioni i kontrats s pavlefshme
Kur kontrata nule i plotson kushtet pr vlefshmrin e ndonj kontrate tjetr, ather midis
kontraktuesve do t vlej kjo e dyta, n qoft se kjo do t ishte n prputhje me qllimin t cilin
kontraktuesit e kan pasur parasysh kur e kan lidhur kontratn dhe n qoft se mund t merret
se kta do ta lidhin kt kontrat po t ishin n dijeni pr nulitetin e kontrats s tyre.

Neni 93
Shuarja e mvonshme e shkaqeve t nulitetit
1. Kontrata nule nuk bhet e vlefshme, nse ndalesa ose ndonj shkak tjetr i pavlefshmris
zhduket m von.
2. Mirpo, n qoft se ndalesa ka qen me rndsi t vogl, ndrsa kontrata sht zbatuar,
ather nuk mund t krkohet nuliteti.

29

Neni 94
Prgjegjsia e personit fajtor pr nulitetin e kontrats
Kontraktuesi q sht fajtor pr lidhjen e kontrats nule i prgjigjet bashk kontraktuesit t tij
pr dmin q pson pr shkak t nulitetit t kontrats, n qoft se ky nuk ishte n dijeni apo
sipas rrethanave nuk do t duhej te ishte ne dijeni pr ekzistimin e shkakut t nulitetit.

Neni 95
Krkimi i nulitetit
Pr nulitetin gjykata kujdeset sipas detyrs zyrtare dhe n at mund t thirret do person i
interesuar.

Neni 96
Krkimi i pakufizuar i nulitetit
E drejta e paraqitjes s krkess t nulitetit nuk shuhet.

II. KONTRATAT E RRZUESHME

Neni 97
Kontrata e rrzueshme
Kontrata sht e rrzueshme kur e ka lidhur pala me aftsi t kufizuar pr t vepruar, kur gjat
lidhjes s saj ka pasur t meta n pikpamje t vullnetit t palve, si dhe kur kjo gj sht
caktuar me kt ligj ose me dispozit t veant.

Neni 98
Anulimi i kontrats
1. Pala kontraktuese, n interesin e s cils sht vrtetuar rrzueshmria, mund t krkoj q
kontrata t shpallet e pavlefshme.
2. Mirpo, bashkkontraktuesi i ksaj pale mund t krkoj prej saj q, brenda afatit t caktuar,
por jo m t shkurtr se tridhjet (30) dit, t deklarohet se a mbetet pran kontrats apo jo,
sepse n t kundrtn do t konsideroj se kontrata sht shpallur e pavlefshme.
3. N qoft se pala e thirrur kontraktuese brenda afatit t ln nuk deklarohet apo nse deklaron
se nuk mbetet pran kontrats, konsiderohet se kontrata sht shpallur e pavlefshme.

30

Neni 99
Pasojat e anulimit
1. N rast se n baz t kontrats se rrzueshme q sht anuluar sht prmbushur dika,
duhet t bhet kthimi; n rast se kjo sht e pamundshme apo n rast se kthimi ndalohet nga
natyra e asaj q sht prmbushur, duhet t bhet kompensimi prkats n t holla.
2. Kompensimi n t holla jepet sipas mimeve n kohn e kthimit ose n kohn e nxjerrjes s
vendimit gjyqsor.

Neni 100
Prgjegjsia pr anulimin e kontrats
Kontraktuesi, n ann e t cilit sht shkaku i rrzueshmris, i prgjigjet bashk kontraktuesit
pr dmin q pson pr shkak t anulimit t kontrats, nse ky nuk ishte n dijeni dhe as q
duhej t ishte n dijeni pr ekzistimin e shkakut t rrzueshmris s kontrats.

Neni 101
Prgjegjsia e personit me aftsi t kufizuar pr t vepruar
Personi me aftsi t kufizuar pr t vepruar prgjigjet pr dmin e shkaktuar me anulimin e
kontrats, n qoft se me dinakri e ka bindur bashk kontraktuesin e tij se sht i aft pr t
vepruar.

Neni 102
Shuarja e s drejts s anulimit
1. E drejta pr t krkuar anulimin t nj kontrate t rrzueshme shuhet me skadimin e afatit
prej nj (1) viti nga dita kur t jet ditur shkaku i rrzueshmris, prkatsisht prej pushimit t
dhuns.
2. Kjo e drejt n do rast shuhet me skadimin e afatit prej tri (3) vitesh nga dita e lidhjes s
kontrats.

31

NNKREU 5
KONTRATAT E DYANSHME DETYRUESE

I. PRGJEGJSIA
PRMBUSHJES

PR

METAT

MATERIALE

DHE

JURIDIKE

Neni 103
Prgjegjsia pr t metat materiale dhe juridike
1. Te kontrata me shprblim secili kontraktues prgjigjet pr t metat materiale t mos
prmbushjes s vet.
2. Kontraktuesi prgjigjet edhe pr t metat juridike t prmbushjes dhe ka pr detyr t mbroj
paln tjetr nga t drejtat dhe krkesat e personave t tret me t cilat e drejta e saj do t
prjashtohej ose kufizohej.
3. Lidhur me kto detyrime t bartsve prshtatshmrisht zbatohen dispozitat e ktij ligji pr
prgjegjsit e shitsit pr t metat materiale dhe juridike, n qoft se pr rastin e caktuar nuk
sht parashikuar ndryshe.

II. KUNDRSHTIMI I MOSPRMBUSHJES S KONTRATS

Neni 104
Rregullat e prmbushjes s njkohshme
1. N kontratat e dyanshme asnjra pal nuk e ka pr detyr ta prmbush detyrimin e vet n
qoft se pala tjetr nuk e prmbush, ose nuk sht e gatshme q njkohsisht ta prmbush
detyrimin e saj, me prjashtim kur sht kontraktuar dika tjetr ose sht caktuar me ligj apo
kur rrjedh dika tjetr nga vet natyra e puns.
2. Mirpo, n qoft se n gjykat njra nga palt thekson se nuk e ka pr detyr ta prmbush
detyrimin e vet, gjersa edhe pala tjetr nuk e prmbush t vetin, gjykata do ti urdhroj q ta
prmbush detyrimin e saj kur pala tjetr ta prmbush t vetin.

32

Neni 105
Kur prmbushja e detyrimit t njrs pal bhet e pasigurt
1. N qoft se sht kontraktuar q s pari njra pal ta prmbush detyrimin e saj, e m von,
pas lidhjes s kontrats, rrethanat materiale t pals tjetr keqsohen deri n at mas saq
sht e pasigurt nse ajo do t mund ta prmbush detyrimin e saj, ose nse kjo pasiguri del
nga shkaqet tjera serioze, ather pala q sht detyruar ta prmbush e para detyrimin e saj,
mund ta shtyj prmbushjen e tij gjersa pala tjetr mos ta prmbush detyrimin e vet, apo
derisa t mos t jap sigurim t mjaftueshm se do ta prmbush at.
2. Kjo vlen edhe kur rrethanat materiale t pals tjetr kan qen n t njjtn mas t vshtira,
qysh para lidhjes s kontrats, n qoft se bashk kontraktuesi i saj pr kt nuk ishte n dijeni
e as q duhej t ishte n dijeni.
3. N raste t tilla, pala q sht detyruar q e para ta prmbush detyrimin e vet mund t
krkoj q t`i jepet sigurimi brenda nj afati t prshtatshm, e pasi t kaloj ky afat pa rezultat,
mund ta zgjidh kontratn.

III. ZGJIDHJA E KONTRATS PR SHKAK T MOSPRMBUSHJES

Neni 106
T drejtat e njrs pal kur pala tjetr nuk e prmbush detyrimin saj
N kontratat e dyanshme, kur njra pal nuk e prmbush detyrimin e saj, pala tjetr mundet,
n qoft se nuk sht caktuar di tjetr, t krkoj prmbushjen e detyrimit ose, n kushtet t
parashikuara n nenet e mposhtm, ta zgjidh kontratn me deklarat t thjesht, n qoft se
zgjidhja e kontrats nuk krijohet sipas vet ligjit. N do rast ka t drejt n shprblimin e
dmit.

Neni 107
Kur prmbushja brenda afatit sht element thelbsor i kontrats
1. Kur prmbushja e detyrimit brenda afatit t caktuar sht element thelbsor i kontrats,
ndrsa debitori nuk e prmbush detyrimin brenda ktij afati, kontrata zgjidhet sipas vet ligjit.
2. Kreditori mund ta mbaj kontratn n fuqi, n qoft se pas skadimit t afatit, pa shtyrje e
njofton debitorin se krkon prmbushjen e kontrats.
3. Kur kreditori e ka krkuar prmbushjen, por kjo nuk sht realizuar brenda afatit t
arsyeshm, mund t deklaroj zgjidhjen e kontrats.

33

4. Kto rregulla vlejn si n rastin kur palt kontraktuese kan parashikuar q kontrata t
konsiderohet e zgjidhur n qoft se nuk do t prmbushet brenda afatit t caktuar, ashtu edhe
kur prmbushja e kontrats brenda afatit t caktuar sht element thelbsor i kontrats sipas
vet natyrs s puns.

Neni 108
Kur prmbushja e detyrimit brenda afatit nuk sht element thelbsor i kontrats
1. Kur prmbushja e detyrimit brenda afatit t caktuar nuk sht element thelbsor i kontrats,
debitori mban t drejtn q edhe pas skadimit t afatit ta prmbush detyrimin e tij, kurse
kreditori t krkoj prmbushjen e saj.
2. N qoft se kreditori dshiron ta zgjidh kontratn duhet detyrimisht t`i lej debitorit nj afat
t ri t prshtatshm pr prmbushjen e detyrimit.
3. N qoft se debitori nuk e prmbush detyrimin brenda afatit t ri krijohen t njjtat pasoja
sikurse kur afati sht element thelbsor i kontrats.

Neni 109
Zgjidhja e kontrats pa lnien e afatit t ri
Kreditori mund ta zgjidh kontratn pa i ln debitorit afat t ri pr prmbushjen e detyrimit n
qoft se nga qndrimi i debitorit del se ai detyrimin e tij nuk do ta prmbush as n afatin e ri.

Neni 110
Zgjidhja e kontrats para skadimit t afatit
Kur para skadimit t afatit pr prmbushjen e detyrimit del e qart se njra pal nuk do ta
prmbush detyrimin e saj nga kontrata, pala tjetr mund ta zgjidh kontratn dhe t krkoj
shprblimin e dmit.

Neni 111
Zgjidhja e kontrats me detyrime t vazhdueshme
1. Kur n kontratn me detyrime t vazhdueshme njra pal nuk prmbush nj detyrim, pala
tjetr mundet brenda nj afati t arsyeshm, ta zgjidh kontratn lidhur me t gjitha detyrimet e
ardhshme, n qoft se nga rrethanat konkrete del e qart se as ato nuk do t prmbushen.
2. Pala mund ta zgjidh kontratn jo vetm sa u prket detyrimeve t ardhshme, por edhe sa u
prket detyrimeve t prmbushura, po qe se prmbushja e tyre pa prmbushjen e atyre q kan
mbetur nuk ka interes pr te.

34

3. Debitori mund ta mbaj kontratn, n qoft se jep sigurimin prkats.

Neni 112
Detyrimi i njoftimit
Kreditori i cili pr shkak t mos prmbushjes s detyrimit t debitorit e zgjidh kontratn, ka pr
detyr q kt t`ia komunikoj debitorit pa shtyrje.

Neni 113
Kontrata q nuk mund t zgjidhet
Kontrata nuk mund t zgjidhet pr shkak t mos prmbushjes s pjess me vler t vogl t
detyrimit.

Neni 114
Pasojat juridike t zgjidhjes
1. Me zgjidhjen e kontrats t dy palt lirohen nga detyrimet e tyre, me prjashtim t detyrimit
pr shprblimin e dmit eventual.
2. N qoft se njra pal e ka prmbushur kontratn trsisht ose pjesrisht, ka t drejt q t`i
kthehet ajo q ka dhn.
3. N qoft se t dy palt kan t drejt t krkojn kthimin e asaj q kan dhn, kthimet
reciproke bhen sipas rregullave pr prmbushjen e kontratave t dyanshme.
4. Secila pal i ka borxh tjetrs shprblimin pr dobit q ka pasur n ndrkoh prej asaj q e
ka pr detyr ta kthej ose ta shprblej.
5. Pala e cila kthen t hollat ka pr detyr t paguaj kamatvonesn q nga dita kur e ka marr
pagesn.

Neni 115
Deklarimi i zgjidhjes
Zgjidhja bhet me deklarimin ndaj pals tjetr.

35

IV. ZGJIDHJA OSE REVIDIMI I KONTRATS PR SHKAK T RRETHANAVE T


NDRYSHUARA

Neni 116
Klauzula Rebus Sic Stantibus
1. N qoft se pas lidhjes s kontrats krijohen rrethanat q e vshtirsojn prmbushjen e
detyrimit t njrs pal, apo n qoft se pr shkak t tyre nuk mund t realizohet qllimi i
kontrats, e si n njrin, ashtu edhe n rastin tjetr n at mas sa q del e qart se kontrata nuk
i prgjigjet m asaj q sht pritur nga palt kontraktuese dhe se sipas vlersimit t
prgjithshm do t ishte e padrejt t mbahet n fuqi e till si sht, pala t cils i sht
vshtirsuar prmbushja e detyrimit, prkatsisht pala e cila pr shkak t rrethanave t
ndryshuara nuk mund ta realizoj qllimin e kontrats, mund t krkoj q kontrata t zgjidhet
apo t ndryshohet.
2. Zgjidhja e kontrats nuk mund t krkohet n qoft se pala thirret n rrethana t ndryshuara,
ka pasur pr detyr q n kohn e lidhjes s kontrats t marr n konsiderim kto rrethana ose
ka mundur q kto t`i evitoj apo t`i prballoj.
3. Pala q krkon zgjidhjen e kontrats nuk mund t thirret n rrethana t ndryshuara q jan
shkaktuar pas skadimit t afatit t caktuar pr prmbushjen e detyrimit t saj.
4. Kontrata nuk do t zgjidhet n qoft se pala tjetr ofron ose pranon q kushtet prkatse t
kontrats t ndryshohen n mnyr t drejt.
5. N qoft se sht deklaruar zgjidhja e kontrats, gjykata me krkes t pals tjetr, do ta
detyroj paln q e ka krkuar zgjidhjen t`ia shprblej pals tjetr pjesn e dmit t caktuar n
mnyr t drejt, t ciln e pson pr kt.

Neni 117
Detyrimi i njoftimit
Pala q sht e autorizuar, q pr shkak t ndryshimit t rrethanave t krkoj zgjidhjen ose
ndryshimin e kontrats, ka pr detyr q pr qllimin e saj ta njoftoj paln tjetr, posa t kt
msuar se jan shkaktuar rrethanat e tilla. N qoft se kt nuk e bn, prgjigjet pr dmin q
ka psuar pala tjetr pr shkak se krkesa nuk i sht komunikuar me koh.

36

Neni 118
Rrethanat me rndsi pr vendimin e gjykats
Kur vendos pr zgjidhjen e kontrats, prkatsisht pr ndryshimin e saj gjykata udhhiqet nga
parimet e qarkullimit t ndershm, duke pasur kujdes sidomos pr qllimin e kontrats, pr
rrezikun e zakonshm te kontratat e llojit prkats, pr interesin e prgjithshm, si dhe pr
interesat e t dy palve.

Neni 119
Heqja dor nga e drejta pr tu thirrur n rrethana t ndryshuara
Palt munden me kontrat q m par t heqin dor nga e drejta pr tu thirrur n rrethanat
prkatse t ndryshuara, prve nse kjo sht n kundrshtim me parimin e ndrgjegjshmris
dhe t ndershmris.

V. PAMUNDSIA E PRMBUSHJES

Neni 120
Pamundsia e prmbushjes pr t ciln nuk prgjigjet asnjra pal
1. Kur prmbushja e detyrimit e njrs pal n kontratn e dyanshme sht br e pamundur
pr shkak t ngjarjes pr t ciln nuk sht prgjegjse asnjra as tjetra pal, shuhet edhe
detyrimi i pals tjetr, e n qoft se kjo ka prmbushur di prej detyrimit t saj, mund t
krkoj kthimin sipas rregullave pr kthimin e pasurimit t pabaz.
2. N rast t pamundsis s prmbushjes s pjesshme, pr shkak t ngjarjes pr t ciln nuk
sht prgjegjse as njra as pala tjetr, pala tjetr mund ta zgjidh kontratn n qoft se
prmbushja e pjesshme nuk u prgjigjet nevojave t saj, prndryshe kontrata mbetet n fuqi,
ndrsa pala tjetr ka t drejt t krkoj zvoglimin proporcional t detyrimit t saj.

Neni 121
Pamundsia e prmbushjes pr t ciln prgjigjet pala tjetr
1. Kur prmbushja e detyrimit t njrs pal n kontratn e dyanshme detyruese sht br e
pamundur pr shkak t ngjarjes pr t ciln prgjigjet pala tjetr, detyrimi i saj shuhet, ndrsa
ajo rezervon krkesat e veta kundrejt pals tjetr; krkesa do t zvoglohet pr aq sa ka mundur
t ket dobi nga lirimi i detyrimit t vet.

37

2. Prve ksaj, ajo duhet q ti cedoj pals tjetr t gjitha t drejtat q do t kishte ndaj
personave t tret lidhur me objektin e detyrimit t vet prmbushja e t cilit sht br e
pamundur.
3. N rast se prmbushja e detyrimeve bhet e pamundshme pr njrn pal n nj kontrat
dypalshe pr shkak t ngjarjes pr t ciln kjo pal sht prgjegjse, pala tjetr mund t
krkoj kompensim pr mos prmbushje ose trheqje nga kontrata dhe t krkoj shprblimin e
dmit.

VI. DMTIMI PRTEJ MASE

Neni 122
Disproporcioni i hapur i dhnieve reciproke
1. N qoft se midis detyrimeve t palve kontraktuese n kontratn e dyanshme detyruese
ekziston n kohn e lidhjes s kontrats disproporcion i hapur pala e dmtuar mund t krkoj
edhe anulimin e kontrats, n qoft se pr vlern e sakt ather nuk ka ditur dhe as q sht
dashur t dinte.
2. E drejta pr t krkuar anulimin e kontrats pushon me skadimin e nj (1) viti nga lidhja e
kontrats.
3. Heqja dor q me pare nga kjo e drejt nuk ka efekt juridik.
4. Kontrata do t mbetet n fuqi n qoft se pala tjetr ofron plotsimin e dhnies deri n vlern
e plot.
5. Pr shkak t ktij disproporcioni nuk mund t krkohet anulimi i kontrats aleatore t shitjes
n ankandin publik, si dhe ather kur pr sendin sht dhn mimi i lart pr shkak t
afinitetit t posam.

Neni 123
Kontratat me fajde
1. Kontrata sht nule kur dikush, duke shfrytzuar gjendjen e nevojs ose gjendjen e vshtir
materiale t tjetrit, prvojn e pamjaftueshme t tij mendjelehtsin apo varsin e tij,
kontrakton pr veten e tij ose pr ndonj t tret dobin q sht haptazi n shprpjestim me
at q ai i ka dhn apo i ka br tjetrit, ose sht detyruar t jap ose t bj.
2. Kuptimi i dispozitave t ktij ligji mbi pasojat e pavlefshmris dhe pr pavlefshmrin e
pjesshme t kontratave zbatohen prshtatshmrisht t kontratat me fajde.

38

3. N qoft se i dmtuari krkon q detyrimi i tij t zvoglohet n nj shum t drejt, gjykata


do ta pranoj kt krkes, po qe se kjo sht e mundur dhe, n kt rast, kontrata, me
ndryshimin prkats, mbetet n fuqi.
4. I dmtuari mund t bj krkes pr zvoglimin e detyrimit n nj shum t drejt brenda
afatit prej pes (5) vitesh nga lidhja e kontrats.

VII. KUSHTET E PRGJITHSHME T KONTRATS

Neni 124
Detyrimi
1. Kushtet e prgjithshme t caktuara nga ana e nj pal kontraktuese, qofshin ato t
prmbajtura n kontratn formale apo t referuara nga kontrata, prbjn marrveshje t
veanta ndrmjet palve kontraktuese n t njjtn kontrat dhe si rregull jan njsoj detyruese.
2. Kushtet e prgjithshme t kontrats duhet t shpallen sipas mnyrs s zakonshme.
3. Kushtet e prgjithshme e detyrojn paln kontraktuese n rast se kan qen t njohura pr te
ose sht dashur t'i njihte n rastin e lidhjes s kontrats.
4. N rast t mosprputhjes ndrmjet kushteve t prgjithshme dhe marrveshjeve t veanta,
vlejn kto t fundit.

Neni 125
Nuliteti i disa dispozitave t kushteve t prgjithshme
1. Jan nul dispozitat e kushteve t prgjithshme q jan n kundrshtim me vet qllimin e
kontrats s lidhur ose me praktikn e mir afariste, qoft edhe kur kushtet e prgjithshme
brenda t cilave bjn pjes t jen miratuar nga autoriteti kompetent.
2. Gjykata mund t refuzoj zbatimin e disa dispozitave t kushteve t prgjithshme q e
privojn paln tjetr nga e drejta pr t br kundrshtime ose apelim, ose t dispozitave n
baz t t cilave pala humb t drejtn nga kontrata ose afatet, ose prndryshe jan t padrejta
apo tepr rigoroze ndaj pals.

Neni 126
Kolizioni n mes t kushteve t prgjithshme
1. Nse palt kan arritur marrveshje prve se oferta dhe pranimi i saj i referohen kushteve t
prgjithshme t cilat jan n kolizion n mes tyre, kontrata megjithat konsiderohet e lidhur.

39

Kushtet e prgjithshme jan pjes e kontrats deri n at mas sa jan t prbashkta n


substanc.
2. Sidoqoft nuk mund t lidhet kontrat nse njra pal:
2.1. paraprakisht ka br me dije, n mnyr shprehimore, dhe jo prmes kushteve t
prgjithshme, qllimin e saj pr t mos qen pjes e kontrats n baz t paragrafit 1. t
ktij neni; ose
2.2. pa vones t panevojshme, njofton paln tjetr pr qllimin e till.

VIII. CEDIMI I KONTRATAVE

Neni 127
Kushtet e cedimit
1. Secila pal n kontratn dypalshe mundet po qe se pr kt jep plqimin pala tjetr tia
cedoj kontratn personit t tret i cili me ket gj bhet titullar i t gjitha t drejtave dhe
detyrimeve t tij q dalin nga kjo kontrat.
2. Me cedimin e kontrats, marrdhnia kontraktuese ndrmjet ceduesit dhe pals tjetr kalon
n pritsin dhe n paln tjetr n momentin kur pala tjetr ka pranuar cedimin; n rast se
plqimi sht dhn m par, cedimi konsiderohet se ka ndodhur kur pala tjetr sht njoftuar
pr cedimin.
3. Plqimi pr cedimin e kontrats sht i vlefshm vetm n rast se sht dhn n formn e
parashikuar me ligj pr lidhjen e kontrats s ceduar.
4. Kuptimi i dispozitave t t drejtave t palve n lidhje me kontratn e marrjes prsipr t
borxhit vlen edhe ndaj cedimit t kontratave.

Neni 128
Prgjegjsia e cedentit
1. Cedenti i prgjigjet cesionarit pr vlefshmrin e kontrats s ceduar.
2. Ai nuk i garanton se pala tjetr do t`i prmbush detyrimet e saja nga kontrata e ceduar,
prve nse pr kt sht detyruar veanrisht.
3. Ai nuk i garanton po ashtu pals tjetr se cesionari do t`i prmbush detyrimet nga kontrata,
prve nse pr kt sht detyruar veanrisht.

40

Neni 129
Kundrshtimet
Pala tjetr mund t`i paraqes cesionarit t gjitha kundrshtimet nga kontrata e ceduar, si edhe ato
q i ka nga marrdhniet tjera me t, por jo edhe kundrshtimet q i ka ndaj cedentit.

NNKREU 6
EFEKTET E PRGJITHSHME T KONTRATS

I. KRIJIMI I DETYRIMEVE PR KONTRAKTUESIT

Neni 130
Efekti i kontratave midis kontraktuesve dhe pasardhsve t tyre
1. Kontrata krijon t drejta dhe detyrime pr palt kontraktuese.
2. Kontrata krijon efekte te veta edhe pr pasardhsit juridik universal te palve kontraktuese,
prve nse sht kontraktuar dika tjetr apo nse dika tjetr rezulton nga vete natyra e
kontrats.
3. Me kontrat mund t krijohet e drejta n dobi t personit t tret.

II. KONTRATA N DOBI T PERSONIT T TRET

Neni 131
E drejta e drejtprdrejt e t tretit
1. Kur dikush kontrakton n emr t tij ndonj krkes n dobi t personit t tret, ather
personi i tret fiton t drejtn vetjake dhe t drejtprdrejt ndaj debitorit, n qoft se nuk sht
kontraktuar di tjetr ose nuk del nga rrethanat e puns.
2. Kontraktuesi ka t drejt t krkoj q debitori t kryej ndaj personit t tret at q sht
kontraktuar n dobi t atij personit t tret.

41

Neni 132
Revokimi i dobive pr personin e tret
1. Kontraktuesi mund ti revokoj ose ti ndryshoj dobit pr personin e tret gjithnj derisa
personi i tret t mos deklaroj se e pranon at q sht kontraktuar n dobi t tij.
2. N qoft se sht kontraktuar se debitori do t prmbush at pr t ciln sht detyruar n
dobi t personit t tret vetm pas vdekjes s kontraktuesit, ky mundet deri ather, madje edhe
me testamentin e tij, ta revokoj dobin e kontraktuar pr personin e tret n qoft se nga vet
kontrata ose nga rrethanat nuk del dika tjetr.

Neni 133
Prapsimet e debitorit ndaj t tretit
Debitori mund t`i paraqes personit t tret t gjitha prapsimet q i ka ndaj kontraktuesit n
baz t kontrats me t ciln sht kontraktuar prfitimi pr t tretin.

Neni 134
Refuzimi i t tretit
N qoft se i treti e refuzon dobin q sht kontraktuar pr te, apo nse kontraktuesi e
revokon, dobia i takon kontraktuesit po qe se dika tjetr nuk sht kontraktuar ose nuk del nga
vet natyra e puns.

Neni 135
Premtimi i veprimit t personit t tret
1. Premtimi i br tjetrit se i treti do t kryej ose do t lshoj q t kryej dika, t tretin nuk
e detyron, kurse premtuesi prgjigjet pr dmin q do t psonte tjetri pr shkak se i treti nuk
don t detyrohet q ta kryej ose t lshoj q t mos e kryej veprimin e caktuar.
2. Premtuesi nuk do t prgjigjet n qoft se i ka premtuar tjetrit se vetm do t angazhohet tek
personi i tret q ky do t detyrohet q dika t kryej ose t lshoj q t kryej, kurse n kt
nuk ka pasur sukses prkundr gjith angazhimit t nevojshm.

42

KREU 2
SHKAKTIMI I DMIT

NNKREU 1
DISPOZITAT E PRGJITHSHME

Neni 136
Bazat e prgjegjsis
1. Kush i shkakton tjetrit dm ka pr detyr ta kompensoj, prve nse vrtetohet se dmi
sht shkaktuar pa fajin e tij.
2. Pr dmin nga sendet ose nga veprimtarit, nga t cilat rrjedh rreziku i shtuar i dmit pr
rrethin prgjigjet pavarsisht nga faji.
3. Pr dmin, pavarsisht nga faji mbahet prgjegjsia edhe n rastet tjera t parashikuara me
ligj.

Neni 137
Dmi
Dmi sht zvoglimi i pasuris s dikujt (dm i zakonshm) dhe pengimi i rritjes s saj (fitimi
i humbur), si dhe shkaktimi tjetrit i dhembjes fizike, vuajtjes psikike ose friks (dmi jo
material).

Neni 138
Krkesa pr mnjanimin e rrezikut t dmit
1. Kushdo mund t krkoj prej tjetrit q t mnjanoj burimin e rrezikut t dmit t
rndsishm q i kanoset atij ose numrit t pacaktuar njerzish si dhe t prmbahet nga
veprimtarit nga t cilat rezulton trazimi ose rreziku i dmit n qoft se lindja e trazimit ose e
dmit nuk mund t parandalohet me masa prkatse.
2. Gjykata do t urdhroj sipas krkess s personit t interesuar q t ndrmerren masat
prkatse pr parandalimin e shkaktimit t dmit ose t shqetsimit, ose t evitohet burimi i
rrezikut, me shpenzime t mbajtsit t burimit t rrezikut, n qoft se ky vet nuk e bn kt.
3. N qoft se dmi shkaktohet n ushtrimin e veprimtaris me interes t prgjithshm, pr t
ciln sht marr leja e organit kompetent, mund t krkohet vetm shprblimi i dmit q i
tejkalon kufijt e rndomt.

43

4. Mirpo edhe n kt rast mund t krkohet ndrmarrja e masave shoqrisht t arsyeshme pr


parandalimin e shkaktimit t dmit apo pr zvoglimin e tij.

Neni 139
Krkesa q t pushohet me shkeljen e t drejtave t personalitetit
1. Secili ka t drejt t krkoj nga gjykata ose nga organi tjetr kompetent t urdhroj
pushimin e veprimit q e shkel integritetin e personalitetit t njeriut t jets personale e
familjare e t drejtave t tjera t personalitetit t tij.
2. Gjykata, prkatsisht organi tjetr kompetent mund t urdhroj q t pushoj veprimi nn
krcnimin e pagimit t nj shume t caktuar t hollash, t caktuara gjithsejt ose n periudha
t kohs n dobi t t dmtuarit.

NNKREU 2
PRGJEGJSIA N BAZ T FAJSIS

Neni 140
Ekzistimi i fajsis
Fajsia ekziston kur dmtuesi e ka shkaktuar dmin me dashje ose nga pakujdesia.

Neni 141
Personat t cilt nuk jan prgjegjs
1. Personi i cili pr shkak t smundjes psikike, t zhvillimit t met mendor apo t shkaqeve t
tjera nuk sht i aft t gjykoj, nuk prgjigjet pr dmin e shkaktuar, prve nse provohet q
dmin e ka shkaktuar n kohn kur ka qen i aft pr t gjykuar.
2. Kush i shkakton dm tjetrit n gjendje t paaftsis s prkohshme pr gjykim, sht
prgjegjs pr at, prve nse provon se pa fajin e tij sht sjell n nj gjendje t till.
3. N qoft se n kt gjendje sht sjell me faj t dikujt, pr dmin do t prgjigjet ai q e ka
sjell n gjendje t till.

44

Neni 142
Prgjegjsia e t miturit
1. I mituri deri n moshn shtat vje nuk prgjigjet pr dmin t cilin e shkakton.
2. I mituri prej moshs shtat (7) vjeare, deri n moshn katrmbdhjet (14) vjeare, nuk
prgjigjet pr dmin e shkaktuar, prve n qoft se provohet se gjat shkaktimit t dmit ka
qen i aft pr t gjykuar.
3. I mituri mbasi t`i ket mbushur katrmbdhjet (14) vjet prgjigjet sipas rregullave t
prgjithshme pr prgjegjsin pr dmin.

Neni 143
Mbrojtja e nevojshme, gjendja e nevojs, mnjanimi i dmit nga tjetri
1. Kush n mbrojtje t nevojshme i shkakton dm sulmuesit nuk e ka pr detyr ta shprblej
dmin, prve n rastin e tejkalimit t mbrojtjes s nevojshme.
2. N qoft se dikush e shkakton dmin n gjendje t nevojs ekstreme, i dmtuari mund t
krkoj shprblim nga personi q sht fajtor pr shkaktimin e rrezikut t dmit ose nga
personat nga t cilt sht mnjanuar dmi, por nga kta t fundit jo m tepr se sa kan pasur
prfitim nga kjo.
3. Kush pson dm duke mnjanuar prej tjetrit rrezikun e dmit ka t drejt t krkoj prej tij
shprblimin e atij dmi t cilit i sht ekspozuar me arsye.

Neni 144
Vet ndihma e lejuar
1. Kush n rastin e vet ndihms s lejuar i shkakton dm personit i cili e ka shkaktuar nevojn
e vet ndihms nuk ka pr detyr ta shprblej.
2. Me vet ndihm t lejuar nnkuptohet e drejta e do personi pr t mnjanuar shkeljen e t
drejts kur kanoset rreziku i drejtprdrejt, n qoft se nj mbrojtje e till sht e
domosdoshme dhe nse mnyra e mnjanimit t cenimi t s drejts i prgjigjet rrethanave n
t cilat shkaktohet rreziku.

45

Neni 145
Plqimi i t dmtuarit
1. Kush n dm t vet i lejon tjetrit ndrmarrjen e ndonj veprimi, nuk mund t krkoj prej tij
shprblimin e dmit t shkaktuar nga ky veprim.
2. sht e pavlefshme deklarata e t dmtuarit me t ciln e ka dhn plqimin q t`i
shkaktohet dmi me veprimin e ndaluar me ligj.

NNKREU 3
PRGJEGJSIA PR TJETRIN

Neni 146
Personat me smundje mendore dhe me t meta n zhvillimin mendor
1. Pr dmin t cilin e shkakton personi i cili pr shkak t smundjes mendore ose t zhvillimit
mendor t met ose t shkaqeve t tjera nuk sht i aft pr t gjykuar, prgjigjet ai i cili n
baz t ligjit ose t vendimit t organit kompetent ose t kontrats ka pr detyr t bj
mbikqyrjen e tij.
2. Ai mund t lirohet nga prgjegjsia n qoft se provon se e ka kryer mbikqyrjen pr t ciln
sht i detyruar, apo se dmi do t shkaktohej edhe me kryerjen e kujdesshme t mbikqyrjes.

Neni 147
Prgjegjsia e prindrve
1. Prindrit prgjigjen pr dmin q i shkakton tjetrit fmija i tyre deri n moshn shtat
vjeare, pavarsisht nga faji i tij.
2. Ata lirohen nga prgjegjsia nse ekzistojn shkaqet pr prjashtimin e prgjegjsis sipas
rregullave pr prgjegjsin pavarsisht nga faji.
3. Ata nuk prgjigjen n qoft se dmi sht shkaktuar gjersa fmija i sht besuar personit
tjetr dhe n qoft se ky person sht prgjegjs pr dmin.
4. Prindrit prgjigjen pr dmin q i shkakton tjetrit fmija i mitur i tyre q ka mbushur
moshn shtat vje, prve nse provojn se dmi sht shkaktuar pa fajin e tyre.

46

Neni 148
Prgjegjsia solidare
N qoft se prve prindrve prgjigjet pr dmin edhe fmija, prgjegjsia e tyre sht
solidare.

Neni 149
Prgjegjsia e personit tjetr pr t miturin
1. Pr dmin t cilin ia shkakton tjetrit i mituri derisa ndodhet nn mbikqyrjen e kujdestarit,
shkolls ose institucionit tjetr, prgjigjet kujdestari, shkolla, prkatsisht institucioni tjetr,
prve nse provojn se mbikqyrjen e kan kryer sipas mnyrs n t ciln kan qen t
detyruar, apo se dmi do t shkaktohej edhe me kryerjen e kujdesshme t mbikqyrjes.
2. N qoft se pr dmin prgjigjet edhe i mituri, prgjegjsia sht solidare.

Neni 150
Prgjegjsia e veant e prindrve
1. N qoft se detyra e mbikqyrjes mbi personin e mitur nuk bie mbi prindrit, por mbi ndonj
person tjetr, i dmtuari ka t drejt t krkoj shprblimin nga prindrit kur dmi sht krijuar
pr shkak t edukats s keqe t t miturit, shembujve t kqij ose t shprehive familjare t
cilat ia kan dhn prindrit ose kur edhe ashtu dmi mund t`i dedikohej fajit t prindrve.
2. Personi n t cilin n kt rast bie prgjegjsi e mbikqyrjes ka t drejt t krkoj nga
prindrit q t`ia shprblejn shumn e paguar, n qoft se ai ia ka paguar shprblimin
dmtuesit.

Neni 151
Prgjegjsia n baz t drejtshmris
1. N rast se shkaktohet dmi, t ciln e ka shkaktuar personi, i cili pr at dm nuk ka qen
prgjegjs, ndrsa shprblimi nuk mund t nxirret nga personi, i cili e ka pasur pr detyr t
kryej mbikqyrjen mbi te, gjykata mundet, kur kt e krkon drejtshmria, e sidomos duke
marr parasysh gjendjen materiale t dmtuesit dhe t t dmtuarit, ta gjykoj dmtuesin q ta
shprblej dmin trsisht ose pjesrisht.
2. N qoft se dmin e ka shkaktuar i mituri me aftsi pr t gjykuar, i cili nuk sht n gjendje
ta shprblej, gjykata mundet, kur kt e krkon drejtshmria, e sidomos duke marr parasysh
gjendjen materiale t prindrve dhe t dmtuesit, t`i detyroj prindrit ta shprblejn dmin,
trsisht ose pjesrisht.

47

NNKREU 4
PRGJEGJSIA E PUNDHNSIT PR PUNMARRSIT

Neni 152
Prgjegjsia e pundhnsit
1. Personi juridik ose fizik me t cilin punonjsi ka punuar n kohn e shkaktimit t dmit
sht prgjegjs pr dmin e shkaktuar ndaj personit t tret nga punonjsi gjat puns apo n
lidhje me punn, prve nse provohet se punonjsi ka vepruar ashtu si ka qen e nevojshme
n rrethanat konkrete.
2. Pala e dmtuar ka t drejt t krkoj shprblimin e dmit drejtprdrejt nga punonjsi n rast
se dmin e ka shkaktuar me dashje.
3. Secili person q dmshprblen paln e dmtuar pr dmin e shkaktuar nga punonjsi me
dashje apo nga pakujdesia e rende ka t drejt t krkoj kthimin e shums s paguar nga
punonjsi.
4. Kjo e drejt shuhet gjasht (6) muaj pas dits s pagess s kompensimit.
5. Me dispozitn e paragrafit 1. t ktij neni nuk preket n rregullat e prgjegjsis pr dmin e
shkaktuar nga sendet e rrezikshme ose nga veprimtarit e rrezikshme.

Neni 153
Prgjegjsia e personit juridik pr dmin e shkaktuar nga organi i tij
1. Personi juridik prgjigjet pr dmin t cilin organi i tij ia shkakton personit t tret gjat
ushtrimit ose lidhur me ushtrimin e funksioneve t tij.
2. N qoft se pr rastin e caktuar nuk sht parashikuar ndryshe me ligj, personi juridik ka t
drejt n shprblim nga personi i cili e ka shkaktuar dmin me dashje ose nga pakujdesia e
rnd.
3. Kjo e drejt parashkruhet brenda afatit prej gjasht (6) muajsh nga dita e pagimit t
shprblimit t dmit.

48

NNKREU 5
PRGJEGJSIA PR DMIN NGA SENDI I RREZIKSHM OSE NGA
VEPRIMTARIA E RREZIKSHME

I. DISPOZITA T PRGJITHSHME

Neni 154
Prezumimi i kauzalitetit
Dmi i shkaktuar lidhur me sendin e rrezikshm, prkatsisht me veprimtarin e rrezikshme
konsiderohet se rrjedh nga ky send, prkatsisht nga kjo veprimtari, prve nse provohet se
ato nuk kan qen shkak i dmit.

Neni 155
Kush prgjigjet pr dmin
Pr dmin nga sendi i rrezikshm prgjigjet zotruesi i saj, kurse pr dmin nga veprimtaria e
rrezikshme prgjigjet personi q merret me t.

Neni 156
Marrja e kundrligjshme e sendit t rrezikshm nga zotruesi
N qoft se pronarit i sht marre sendi i rrezikshm n mnyr t kundrligjshm, pr dmin
q rrjedh nga kjo, nuk prgjigjet ai, por ai q ia ka marre sendin e rrezikshm, n qoft se
pronari nuk sht prgjegjs pr kt.

Neni 157
Dorzimi i sendit personit t tret
1. N vend t pronarit t sendit, dhe njsoj si ai, prgjigjet personi t cilit pronari ia ka besuar
sendin q t shrbehet me te, ose personi i cili prndryshe e ka pr detyr ta mbikqyr, ndrsa
nuk ndodhet n pun te ai.
2. Prve tij do t prgjigjet edhe pronari i sendit, po qe se dmi ka rrjedh nga ndonj e met e
fshehur ose nga veoria e fshehur e sendit pr t ciln pronari nuk ia ka trhequr vmendjen.
3. N kt rast personi prgjegjs i cili ia ka paguar shprblimin dmtuesit ka t drejt t
krkoj shumn e plot t saj nga pronari.

49

4. Pronari i sendit t rrezikshm i cili ia ka besuar at personit q nuk sht i aftsuar apo nuk
sht i autorizuar t manipuloj me at, prgjigjet pr dmin q rrjedh nga ky send.

Neni 158
Lirimi nga prgjegjsia
1. Zotruesi lirohet nga prgjegjsia n rast se provohet se dmi rrjedh nga ndonj shkak q ka
ndodhur jasht sendit dhe efekti i t cilit nuk ka mundur t parashihet, t mnjanohet ose t
evitohet.
2. Zotruesi i sendit lirohet nga prgjegjsia edhe n rast se provohet se dmi sht shkaktuar
vetm nga veprimi i pals s dmtuar ose i personit t tret gj t ciln ai nuk ka mundur t
parashihte dhe pasojat e t cilit nuk ka mundur ti shmang ose t'i mnjanoje.
3. Zotruesi lirohet nga prgjegjsia pjesrisht n rast se pala e dmtuar pjesrisht ka
kontribuar n shkaktimin e dmit.
4. N rast se n shkaktimin e dmit ka kontribuar pjesrisht personi i tret, ky person i
prgjigjet pals s dmtuar solidarisht bashk me zotruesin e sendit.
5. Personi q e ndihmon zotruesin n prdorimin e sendit nuk konsiderohet si person i tret.

II. PRGJEGJSIA PR MJETET MOTORIKE (AUTOMJETET)

Neni 159
Prgjegjsia n rast aksidenti t shkaktuar nga mjetet motorike n lvizje
1. N rast aksidenti t shkaktuar nga mjeti motorik n lvizje q sht shkaktuar vetm pr faj
t nj zotruesi zbatohen rregullat pr prgjegjsin n baz t fajit.
2. N qoft se ekziston faji i dyanshm, secili zotruesi i mjetit motorik prgjigjet pr dmin e
trsishm q e kan psuar ata prpjestimisht me shkalln e fajit t tyre.
3. N qoft se nuk ka fajsi n asnjrn an, zotruesi i mjetit motorik prgjigjet n pjes t
barabarta, n qoft se rregullat e drejtshmris nuk krkojn di tjetr.
4. Pr dmin q e psojn personat e tret zotruesit e mjeteve motorike prgjigjen solidarisht.

50

III. PRGJEGJSIA PR T METAT E PRODUKTEVE

Neni 160
Prgjegjsia e prodhuesit pr t metat e sendit
1. Kush v n qarkullim ndonj send t cilin e ka prodhuar e q pr shkak t ndonj t mete pr
t ciln ai nuk ka ditur qe prbn rrezik dmi pr personat ose pr sendet prgjigjet pr dmin
q do t krijohej pr shkak t ksaj t mete.
2. Prodhuesi prgjigjet edhe pr cilsit e rrezikshme t sendeve n qoft se nuk ka ndrmarr
do gj q nevojitet pr dmin t cilin ka mundur ta parashihte ta parandaloj me an t
paralajmrimit n ambalazh t sigurt ose me ndonj mas tjetr prkatse.

NNKREU 6
RASTET E VEANTA T PRGJEGJSIS

Neni 161
Prgjegjsia pr shkak t akteve terroriste, demonstratave ose manifestimeve publike
Shteti ose personi q sht dashur t parandaloj kt sipas dispozitave n fuqi, sht
prgjegjs pr dmin e shkaktuar nga vdekja ose lndimi fizik si rezultat i akteve t terrorizmit
ose gjat demonstratave dhe manifestimeve publike.

Neni 162
Prgjegjsia e organizatorve t manifestimeve
Organizatori i tubimit t nj numri t madh njerzish n ambiente t mbyllura apo t hapura
prgjigjet pr dmin e krijuar me vdekjen ose me lndimin trupor q pson dikush pr shkak t
rrethanave t jashtzakonshme q mund t krijohen n situatat e tilla si jan lkundja e mass,
rregullimet e prgjithshme.

Neni 163
Prgjegjsia pr zotruesin e kafshs
1. Zotruesi i kafshs s rrezikshme sht prgjegjs pr dmin e shkaktuar prej saj.
2. Zotruesi i kafshs shtpiake sht prgjegjs pr dmin e shkaktuar prej saj, prve nse
provohet se zotruesi ka treguar kujdesin dhe mbikqyrjen e nevojshme.

51

Neni 164
Prgjegjsia e zotruesit t ndrtess
Zotruesi i ndrtess ose i hapsirs nga e cila ka rn objekti, sht prgjegjs pr dmin e
shkaktuar n rast se nj objekt i vendosur n mnyr t rrezikshme ose objekti i hedhur bie nga
ndrtesa.

Neni 165
Prgjegjsia pr shembjen e ndrtimit
Zotruesi i ndrtimit sht prgjegjs pr dmin e shkaktuar n rast se pjes t nj ndrtimi
shemben ose rrzohen, prve nse provohet se ngjarja nuk ka qen rezultat i cilsis s
paprshtatshme t ndrtimit dhe se zotruesi ka br do gj pr t shmangur rrezikun.

Neni 166
Prgjegjsia pr shkak t refuzimit t dhnies s ndihms s domosdoshme
1. Kush pa pasur rrezik pr vete e refuzon dhnien e ndihms personit, jeta ose shndeti i t
cilit jan rrezikuar haptazi, prgjigjet pr dmin q sht shkaktuar nga kjo, n qoft se ai kt
dm sipas rrethanave t rastit sht dashur ta parashikonte.
2. N qoft se e krkon drejtshmria, gjykata mund ta ket parasysh masn e shprblimit te
dmit.

Neni 167
Prgjegjsia lidhur me detyrimin e lidhjes s kontrats
Personi i cili sipas ligjit sht i detyruar t lidh ndonj kontrat, ka pr detyr ta shprblej
dmin, n qoft se me krkes t personit t interesuar nuk e lidh kt kontrat pa vones.

Neni 168
Prgjegjsia lidhur me ushtrimin e punve me interes t prgjithshm
Organizatat q ushtrojn veprimtari komunale ose ndonj veprimtari tjetr t ngjashme me
interes publik prgjigjen pr dmin n qoft se pa shkak t arsyeshm ndrprejn ose kryejn jo
me rregull shrbimin.

52

NNKREU 7
SHPRBLIMI I DMIT

I. SHPRBLIMI I DMIT MATERIAL

Neni 169
Rivendosja e gjendjes s mparshme dhe shprblimi n t holla
1. Personi prgjegjs ka pr detyr ta rivendos gjendjen e cila ka qen para se t shkaktohet
dmi.
2. N qoft se rivendosja e gjendjes s mparshme nuk e mnjanon plotsisht dmin, personi
prgjegjs ka pr detyr q pr pjesn tjetr t dmit t jap shprblimin n t holla.
3. Kur rivendosja e gjendjes s mparshme nuk sht e mundur, apo kur gjykata konsideron se
nuk sht e domosdoshme q kt ta bj personi prgjegjs, gjykata do t caktoj q ai t`ia
paguaj t dmtuarit shumn prkatse n t holla n emr t shprblimit t dmit.
4. Gjykata do t`i gjykoj t dmtuarit shprblimin n t holla kur ai kt e krkon, me
prjashtim kur rrethanat e rastit konkret e arsyetojn rivendosjen e gjendjes s mparshme.

Neni 170
Kur arrin pr pages detyrimi i shprblimit
Detyrimi i shprblimit t dmit konsiderohet se ka arritur, pr pages q nga momenti i
shkaktimit t dmit.

Neni 171
Shprblimi n rast t shkatrrimit t sendeve t marrura n mnyr t palejueshme
Pronarit t sendit t marrur n mnyr t palejueshme i takon e drejta pr shprblimin e dmit
edhe kur sendi sht shkatrruar pr shkak t fuqis madhore.

Neni 172
Shprblimi n form t rents n t holla
1. N rast t vdekjes, t lndimit trupor ose t dmtimit t shndetit, shprblimi caktohet, sipas
rregulls, n form t rents n t holla, pr gjith jetn ose pr nj koh t caktuar.
2. Renta n t holla e gjykuar n emr t shprblimit t dmit paguhet pr do muaj prpara, n
qoft se gjykata nuk cakton di tjetr.

53

3. Kreditori ka t drejt t krkoj sigurim t nevojshm pr pagimin e rents, prve nse kjo
sipas rrethanave t rastit nuk do t ishte e arsyeshme.
4. N qoft se debitori nuk e jep sigurimin t cilin e cakton gjykata, kreditori ka t drejt t
krkoj q n vend t rents t`i paguhet nj shum e prgjithshme, lartsia e t cilit do t
caktohet sipas lartsis s rents dhe kohzgjatjes s mundshme t jets s kreditorit, me zbritje
t kamatave prkatse.
5. Pr shkaqe serioze kreditori mundet edhe n raste t tjera t krkoj menjher ose m von,
q n vend t rents t`i paguhet nj shum e prgjithshme.

II. VLLIMI I SHPRBLIMIT T DMIT MATERIAL

Neni 173
Dmi i real dhe fitimi i humbur
1. I dmtuari ka t drejt si pr shprblimin e dmit t rndomt, ashtu edhe pr shprblimin e
fitimit t humbur.
2. Lartsia e shprblimit t dmit caktohet sipas mimeve n kohn e nxjerrjes s vendimit
gjyqsor, prve nse me ligj parashihet dika tjetr.
3. Gjat vlersimit t lartsis s fitimit t humbur merret n konsiderim fitimi q ka mundur t
pritej n mnyr t bazuar sipas rrjedhjes s rregullt t gjrave ose sipas rrethanave t veanta,
e realizimi i t cilit sht penguar nga veprimi i dmtuesit ose nga lshimi q t ndrmerr
veprimin.
4. Kur sendi sht shkatrruar ose dmtuar me vepr penale t kryer me dashje, gjykata mund
t caktoj lartsin e shprblimit sipas vlerave q ka pasur sendi pr t dmtuarin.

Neni 174
Shprblimi i plot
Gjykata, duke marr parasysh edhe rrethanat q jan shkaktuar pas shkaktimit t dmit, do t
gjykoj shprblimin n nj shum e cila sht e nevojshme q gjendja materiale e t dmtuarit
t sillet n at gjendje n t ciln do t kishte qen po t mos kishte veprim dmtues ose
mosveprim.

54

Neni 175
Zvoglimi i shprblimit
1. Gjykata mundet, duke pasur kujdes pr gjendjen materiale t t dmtuarit, ta gjykoj
personin prgjegjs ta paguaj shprblimin m t vogl nga shuma e dmit, n qoft se dmi
nuk sht shkaktuar as me dashje e as nga pakujdesia rende, ndrsa personi prgjegjs sht n
gjendje t rende materiale, kshtu q pagimi i shums s plot do ta sjellte n skamje.
2. N qoft se dmtuesi ka shkaktuar dm duke punuar di pr dobi t t dmtuarit, gjykata
mund t caktoj shprblim m t vogl, duke pasur parasysh kujdesin q tregon dmtuesi n
punt vetjake.

Neni 176
Prgjegjsia e ndar
1. I dmtuari i cili ka kontribuar q dmi t krijohet ose t jet m i madh se sa prndryshe do
t ishte, ka t drejt vetm n shprblimin prpjestimisht t paksuar.
2. Pr paragrafin paraprak vihen prshtatshmrisht n zbatim dispozitat pr prgjegjsin pr
prfaqsuesin ligjor dhe ndihmsin.
3. Kur sht e pamundur t vrtetohet se cila pjes e dmit rezulton nga veprimi i t dmtuarit,
gjykata do t gjykoj shprblimin duke pasur parasysh rrethanat e rastit.
4. Dmtuesi dhe i dmtuari mbajn barrn e provs pr kontributin e atij tjetrit n shkaktimin
dhe pr kauzalitetin e ktij kontributi pr dmin dhe lartsin e tij.

III. RREGULLAT PR SHPRBLIMIN E DMIT MATERIAL N RAST VDEKJEJE,


LNDIMIT TRUPOR DHE DMTIM T SHNDETIT

Neni 177
Humbja e fitimit dhe shpenzimet e mjekimit dhe t varrosjes
1. Kush shkakton vdekjen e ndokujt ka pr detyr q t`i shprblej shpenzimet e zakonshme t
varrimit t tij.
2. Ai ka pr detyr t shprblej edhe shpenzimet e mjekimit t tij nga lndimet e marrura dhe
shpenzimet e tjera t nevojshme lidhur me mjekimin dhe fitimin e humbur pr shkak t
paaftsis pr pun.

55

Neni 178
E drejta e personit t cilin e ka ushqyer i vdekuri
1. Personi, t cilin e ka ushqyer ose e ka ndihmuar rregullisht personi q i sht shkaktuar
vdekja si dhe ai q sipas ligjit ka pasur t drejt t krkoj ushqim nga personi, t cilit i sht
shkaktuar vdekja ka t drejt t shprblimit t dmit q pson nga humbja e ushqimit ose e
ndihms.
2. Ky dm shprblehet me pagimin e rents n t holla, shuma e s cils caktohet duke marr
parasysh t gjitha rrethanat e rastit, e q nuk mund t jet m e madhe nga ajo q do t fitonte i
dmtuari nga personi t cilit i sht shkaktuar vdekja po t mbetej gjall.

Neni 179
Shprblimi i dmit n rast t lndimit trupor ose t dmtimit t shndetit
1. Kush i shkakton tjetrit lndim trupor ose ia dmton shndetin ka pr detyr t shprblej
shpenzimet rreth mjekimit dhe shpenzimet tjera t nevojshme lidhur me ket, si dhe fitimin e
humbur pr shkak t paaftsis pr pun gjat kohs s mjekimit.
2. N qoft se i lnduari pr shkak t paaftsis s plot ose t pjesshme pr pun e humb
fitimin, ose nevojat jan shtuar vazhdimisht, ose mundsit e zhvillimit dhe t prparimit t tij
t mtejshm jan zhdukur ose jan paksuar, personi prgjegjs ka pr detyr t`i paguaj t
lnduarit rentn e caktuar n t holla, si shprblim pr kt dm.

Neni 180
Ndryshimi i shprblimit t gjykuar
Gjykata mundet me krkes t t dmtuarit, q pr t ardhmen ta rrit rentn, por mundet me
krkes t dmtuesit ta zvogloj ose ta heq, n qoft se kan ndryshuar n mnyr t
konsiderueshme rrethanat t cilat gjykata i ka pasur parasysh me rastin e nxjerrjes s vendimit
t mparshm.

Neni 181
Mosbartja e t drejtave
1. E drejta e shprblimit t dmit n form rente n t holla n rast t vdekjes s personit t
afrt ose t lndimit trupor ose t shkatrrimit t shndetit nuk mund t`i bartet personit tjetr.
2. Shumat e shprblimit, t cilat kan arritur munden t`i barten tjetrit, n qoft se lartsia e
shprblimit sht caktuar me marrveshje t shkruar t palve ose me aktgjykim t forms s
prer.

56

IV. SHPRBLIMI I DMIT JOMATERIAL

Neni 182
Shpallja e aktgjykimit ose ndreqja e gabimit
N rast t cenimit t s drejts s personalitetit gjykata mund t urdhroj shpalljen e
aktgjykimit, prkatsisht t prmirsimit me shpenzim t dmtuesit, ose t urdhroj q
dmtuesi ta trheq deklaratn me t ciln sht br shkelja, ose di tjetr me t ciln gj
mund t realizohet qllimi q arrihet me shprblim.

Neni 183
Shprblimi n t holla
1. Pr dhembjet e psuara fizike, pr dhembjet e psuara shpirtrore pr shkak t zvoglimit t
aktivitetit jetsor, t shmtimit, t cenimit t autoritetit, t nderit, t lirive ose t t drejtave t
personalitetit, t vdekjes s personit t afrm, si dhe friks, gjykata, po t konstatoj se
rrethanat e rastit sidomos intensiteti i dhembjeve dhe i friks dhe zgjatja e tyre e arsyetojn
kt, do t gjykoj shprblimin e drejt n t holla, pavarsisht nga shprblimi i dmit material
si dhe nga mungesa e dmit material.
2. Me rastin e vendosjes pr krkesn pr shprblimin e dmit jo material, si dhe pr lartsin e
shprblimit t tij, gjykata do t kujdeset pr rndsin e cenimit t s mirs dhe t qllimit t
cilit i shrben ky shprblim, por edhe pr at, se me te mos t favorizohen synimet q nuk jan
n pajtim me natyrn e saj dhe me qllimin shoqror.

Neni 184
Personat q kan t drejt shprblimi n t holla n rast vdekjeje ose invaliditeti t rnd
1. N rast vdekjeje t ndonj personi, gjykata mund t`ua caktoj antarve t familjes s tij t
ngusht (bashkshortit, fmijt dhe prindrit) shprblim t drejt n t holla pr dhembjen e
tyre shpirtrore.
2. Ky shprblim mund t`u caktohet edhe vllezrve dhe motrave n qoft se ndrmjet tyre dhe
personit t vdekur ka ekzistuar bashkjetesa e vazhdueshme.
3. N rast t invaliditetit tejet t rnd ose shmtimit n shkall t lart t ndonj personi,
gjykata mund tu caktoj bashkshortit, fmijve dhe prindrve shprblim t drejt n t holla
pr dhembjet e tyre shpirtrore.
4. Shprblimi nga paragrafi 1. dhe 3. i ktij neni mund t`i caktohet edhe bashkshortit jasht
martesor n qoft se ndrmjet tij dhe t vdekurit, prkatsisht t lnduarit ka ekzistuar
bashkjetesa e vazhdueshme.

57

Neni 185
Shprblimi n t holla n raste t veanta (Cenimi i dinjitetit)
E drejta e shprblimit t dmit n t holla pr shkak t dhembjeve shpirtrore t psuara i takon
personit, i cili me an t mashtrimit, dhuns ose t shprdorimit t ndonj raporti nnshtrimi
ose varsie, sht shtytur n marrdhnie t dnueshme seksuale ose n veprim t dnueshm
seksual t panatyrshm, si dhe personi ndaj t cilit sht kryer ndonj vepr tjetr penale
kundr dinjitetit t personalitetit dhe moralit.

Neni 186
Shprblimi i dmit t ardhshm
Gjykata, me krkesn e t dmtuarit, do t caktoj shprblimin edhe pr dmin e ardhshm jo
material n qoft se sipas rrjedhs s rregullt sht e sigurt s ai do t vazhdoj edhe n t
ardhmen.

Neni 187
Shprblimi n t holla pr personin juridik
Gjykata i jep shprblim t drejt n t holla personit juridik pr denigrim t reputacionit ose
emrit t mir, pavarsisht dmshprblimit t dmit material, n rast se gjen se rrethanat e
arsyetojn kt, qoft edhe nse nuk ka dm material.

Neni 188
Trashgimi dhe cedimi i krkess s shprblimit t dmit jo material
1. Krkesa e shprblimit t dmit jo material i kalon trashgimtarit vetm n qoft se sht
caktuar me aktgjykim t forms s prer ose me marrveshje me shkrim.
2. Nn kushte t njjta kjo krkes mund t jet objekt cedimi, kompensimi dhe i prmbarimit
t dhunshm.

Neni 189
Prgjegjsia e ndar dhe zvoglimi i shprblimit
Dispozitat pr prgjegjsin e ndar dhe pr zvoglimin e shprblimit q vlejn pr dmin
material prshtatshmrisht zbatohen edhe pr dmin jomaterial.

58

NNKREU 8
PRGJEGJSIA E DISA PERSONAVE PR T NJJTIN DM

Neni 190
Prgjegjsia solidare
1. Pr dmin t cilin disa persona e kan shkaktuar bashkrisht, prgjigjen t gjith
pjesmarrsit solidarisht.
2. Nxitsi dhe ndihmsi, si dhe ai q ka ndihmuar q personat prgjegjs t mos zbulohen,
prgjigjen solidarisht me kta.
3. Prgjigjen solidarisht pr dmin e shkaktuar edhe personat q e kan shkaktuar duke punuar
pavarsisht njeri nga tjetri, n qoft se nuk mund t vrtetohen pjest e tyre n dmin e
shkaktuar.
4. Kur nuk ka dyshim se dmin e ka shkaktuar ndonj nga dy ose nga m tepr persona t
caktuar, t cilt n ndonj mnyr jan t ndrlidhur midis tyre, ndrsa nuk mund t
prcaktohet se cili prej tyre e ka shkaktuar dmin, kta persona prgjigjen solidarisht.

Neni 191
Prgjegjsia solidare e porositsit dhe e kryesit t punve
Porositsi dhe kryersi i punve n paluajtshmri prgjigjen solidarisht ndaj personit t tret
pr dmin q i krijohet ktij lidhur me kryerjen e ktyre punve.

Neni 192
Regresi i paguesit
1. Debitori solidar i cili paguan m tepr se sa sht shuma e pjess s tij n dmin e e
shkaktuar, mund t krkoj prej secilit nga debitort e tjer q t`ia shprblejn at q ka paguar
pr te.
2. Lartsin e pjess t secilit debitor ve e ve e cakton gjykata, duke marr parasysh peshn e
fajsis s tij dhe peshn e pasojave q kan dalur nga veprimi i tij.
3. N qoft se pjest e debitorve nuk mund t vrtetohen, secili ngarkohet me pjes t
barabart, prve nse drejtshmria krkon q n rastin konkret t vendoset ndryshe.

59

NNKREU 9
E DREJTA E T DMTUARIT PAS PARASHKRIMIT T S DREJTS PR T
KRKUAR SHPRBLIMIN

Neni 193
E drejta e t dmtuarit pas parashkrimit t s drejts pr t krkuar shprblimin
Pas parashkrimit t s drejts pr t krkuar shprblimin e dmit i dmtuari mund t krkoj
nga personi prgjegjs, sipas rregullave q vlejn n rastin e pasurimit t pa baz, q t`i cedoj
at q ka marr nga veprimi me t cilin sht shkaktuar dmi.

KREU 3
PASURIMI PA BAZ
NNKREU 1
RREGULLAT E PRGJITHSHME

Neni 194
Rregullat e prgjithshme
1. Secili person q pasurohet pa baz ligjore n dm t nj tjetrit, sht i detyruar t kthej at
q ka marr nga tjetri, ose ndryshe t kompensoj vlern e fitimit t arritur.
2. Fjala pasurim po ashtu prfshin prvetsimin e fitimit prmes shrbimeve.
3. Detyrimi pr kthim ose kompensim po ashtu lind edhe nse nj person pranon dika n
lidhje me nj baz q nuk sht realizuar ose m pas zhduket.

NNKREU 2
RREGULLAT E KTHIMIT

Neni 195
Kur nuk mund t krkohet kthimi
Kush kryen pagesn duke ditur se nuk e ka pr detyr ta paguaj nuk ka t drejt t krkoj
kthimin, prve nse e ka rezervuar t drejtn e krkimit t kthimit, apo n qoft se e ka paguar
pr t'iu shmangur dhuns.

60

Neni 196
Zbatimi i nj detyrimi natyror ose i ndonj detyre morale
Nuk mund t krkohet kthimi i asaj q sht dhn ose sht br pr prmbushjen e fardo
lloji detyrimi natyror ose detyre morale.

Neni 197
Vllimi i kthimit
Kur kthehet ajo q sht fituar pa baz, duhet t kthehen frutet dhe t paguhet kamatvonesa, e
pikrisht, n qoft se fituesi sht i pandrgjegjshm, q nga dita e fitimit, e pr ndryshe q nga
dita e paraqitjes s krkess.

Neni 198
Kompensimi i shpenzimeve
Fituesi ka t drejt n kompensimin e shpenzimeve t domosdoshme dhe t dobishme por n
qoft se ka qen i pandrgjegjshm, kompensimi pr shpenzimet e dobishme i takon vetm deri
n shumn q prbn shtimin e vlers n momentin e kthimit.

Neni 199
Kur mund t mbahet ajo q sht marr
1. Nuk mund t krkohet kthimi i shumave t kompensuara pa baz n emr t shprblimit t
dmit pr shkak t lndimit fizik, dmtimit t shndetit ose t vdekjes, n rast se pagesa i sht
br marrsit q ka vepruar n mirbesim.
2. Si shum e paguar pa baz llogaritet edhe pagesa mbi bazn e nj vendimi gjyqsor q m
von sht ndryshuar ose prishur.

Neni 200
Prdorimi i sendit n dobi t tjetrit
N qoft se dikush e ka prdorur sendin e vet apo t tjetrit n dobi t tretit, kurse nuk ka kushte
pr aplikimin e rregullave mbi gjerimin e punve te huaja pa porosi, i treti ka pr detyr ta
kthej sendin, respektivisht, po qe se kjo s'sht e mundur, t'ia shprblej vlern e sendit.

61

Neni 201
Shpenzimi pr tjetrin
Kush kryen pr tjetrin ndonj shpenzim ose dika tjetr q ky e ka pasur pr detyr n baz t
ligjit ta bj, ka t drejt t krkoj shprblim prej tij.

Neni 202
Prdorimi i sendit t huaj n dobi t vet
Kur dikush e ka prdorur sendin e huaj pr dobi t vet, zotruesi mund t krkoj pavarsisht
nga e drejta e shprblimit t dmit ose n munges t ksaj, q ky t'ia shprblej prfitimin q ka
pasur nga prdorimi.

KREU 4
GJERIMI I PUNVE T HUAJA PA POROSI
NNKREU 1
RREGULLA T PRGJITHSHME

Neni 203
Prkufizimi dhe kushtet
Nj pun e huaj mund t kryhet pa porosi vetm n qoft se puna nuk duron shtyrje dhe mund
t shkaktohet dmi ose humbet qartazi nj dobi.

NNKREU 2
DETYRAT DHE T DREJTAT E KRYESIT TE PUNVE T HUAJA PA POROSI

Neni 204
Detyrat e kryesit t punve t huaja pa porosi
1. Kryesi i punve t huaja pa porosi ka pr detyr ta njoftoj t zotin e puns pr veprimin e tij
sa ma par q sht e mundur dhe po ashtu ta njoftoj se do ta vazhdoj punn e filluar, n
qoft se pr ket ka mundsi t arsyeshme, derisa i zoti i puns t mos mund ta marr prsipr
kujdesin pr te.
2. Pas mbarimit t puns, kryesi i punve t huaja pa porosi ka pr detyr t jap llogari dhe
t`ia bart atij gjith at, ka ka fituar nga kryerja e puns.

62

3. N qoft se me ligj nuk sht prcaktuar dika tjetr, kryesi i punve t huaja pa porosi ka
detyrime t urdhr marrsit.

Neni 205
Kujdesi i duhur dhe prgjegjsia
1. Gjat kryerjes t puns s huaj kryesi i punve t huaja pa porosi ka pr detyr t udhhiqet
nga qllimet faktike ose t supozuara t t zotit t puns.
2. Ai ka pr detyr t veproj me kujdesin e ekonomistit t mir, prkatsisht t shtpiakut t
mir.
3. Gjykata mundet duke marr parasysh rrethanat n t cilat dikush e ka filluar punn e huaj pa
qen i thirrur, t zvogloj prgjegjsin e tij ose ta liroj fare nga prgjegjsia pr pakujdesin.
4. Pr prgjegjsin e kryesit te punve t huajat pa porosi, i cili sht i paaft si pr t vepruar
vlejn dispozitat pr prgjegjsin e tij kontraktuese dhe jasht kontraktuese.

Neni 206
T drejtat e pun drejtuesit pa porosi
1. Kryesi i punve t huaja pa porosi q ka vepruar n trsi si duhet dhe ka punuar ashtu si
kan krkuar rrethanat, ka t drejt t krkoj nga i zoti i puns t lirohet nga t gjitha
detyrimet q i ka marr prsipr pr shkak t ksaj pune, t marr mbi vete t gjitha detyrimet
q i ka lidhur n emr t tij, t shprblehet pr t gjitha shpenzimet e domosdoshme dhe t
dobishme, edhe n qoft se rezultati i pritur nuk sht arritur.
2. Kryesit t punve t huaja i takon edhe shprblimi adekuat pr mundin, n qoft se e ka
evituar dmin nga i zoti i puns, ose n qoft se ia ka siguruar prfitimin q n trsi i
prgjigjet qllimeve dhe nevojave t tij.

Neni 207
Kryerja e punve t huaja me qllim q t`i ndihmohet tjetrit
Kush kryen punt e huaja me qllim q t`i ndihmoj tjetrit, e nuk jan plotsuar kushtet pr
pun drejtim pa porosi, i takon e drejta e shprblimit t shpenzimeve t bra, por m s shumti
deri n lartsin e prfitimit q e ka realizuar tjetri.

63

Neni 208
Marrja me vete e shtesave
do pun drejtues pa porosi ka t drejt t`i marr me vete sendet me t cilat e ka shtuar
pasurin e huaj, e pr t cilat shpenzimet e bra nuk i shprblehen, n qoft se kto mund t
ndahen pa u dmtuar sendi t cilit i jan shtuar, por personi n punn e t cilit ka ndrhyr,
mundet ti mbaj kto shtesa po qe se ia shprblen vlern e tyre t tashme.

NNKREU 3
KRYERJA E PUNVE T HUAJA PRKUNDR NDALESS

Neni 209
Prgjegjsia e kryesit t punve t huaja
1. Kush e kryen punn e huaj prkundr ndaless s zotit t puns, e pr ndalesn ishte n
dijeni ose duhej t ishte n dijeni, nuk i ka t drejtat q i takojn kryesit t punve t huaja pa
porosi.
2. Ai prgjigjet pr dmin q e ka shkaktuar duke ndrhyr n punt e huaja, edhe ather kur
deri te kjo ka ardhur pa fajin e tij.
3. Kur ndalesa e kryerjes t puns sht n kundrshtim me ligjin ose me moralin, e sidomos n
qoft se dikush ka ndaluar q tjetri ta prmbush ndonj detyrim t tij ligjor q nuk duron
shtyrje, vlejn rregullat e prgjithshme pr gjerimin e punve t huaja pa porosi.

NNKREU 4
GJERIMI I PADREJT

Neni 210
Gjerimi i paautorizuar pr llogari personale
1. Kush e kryen punn e huaj me qllim q pr vete t`i mbaj prfitimet e arritura, edhe pse e di
se puna sht e huaj, ka pr detyr q me krkes t zotit t puns t jap llogari si pun
drejtues pa porosi dhe t`ia dorzoj t gjitha prfitimet e arritura.
2. I zoti i puns mund t krkoj kthimin n gjendje t mparshme si dhe shprblimin e dmit.

64

NNKREU 5
APROVIMI

Neni 211
Aprovimi i t zotit t puns
N qoft s i zoti i puns, e aprovon m von punn q sht kryer, kryesi i punve t huaja pa
porosi konsiderohet si urdhr marrsi i cili ka punuar q nga fillimi me porosi t t zotit t
puns.

KREU 5
SHPREHJA E NJANSHME E VULLNETIT
NNKREU 1
PREMTIMI PUBLIK I SHPRBLIMIT

Neni 212
Premtimi obligues
1. Premtimi i shprblimit i br me an t shpalljes publike pr at q kryen nj veprim t
caktuar, arrin ndonj sukses, gjendet n situat t caktuar ose n qoft se premtimi sht br
n ndonj kusht tjetr, e detyron premtuesin q t prmbush premtimin.
2. Premtuesi i shprblimit ose i fardo gare shprblyese ka pr detyr t caktoj afatin e gars,
e n qoft se nuk e cakton , kush do q dshiron t marr pjes n gar ka t drejt t krkoj
q gjykata ta caktoj afatin prkats.

Neni 213
Revokimi i premtimit
1. Premtimi mund t revokohet ashtu si sht br, si dhe me an t komunikimit personal,
por ai i cili e ka kryer veprimin e nuk ishte n dijeni e as q duhej t ishte n dijeni se premtimi
i shprblimit sht revokuar ka t drejt t krkoj shprblimin e premtuar, ndrsa ai i cili deri
n revokim ka br shpenzime t nevojshme pr t kryer veprimet e caktuara n shpalljen
publike ka t drejt t marr shprblimin e tyre me prjashtim t rastit kur premtuesi provon se
ato jan br pa nevoj.

65

2. Premtimi i shprblimit nuk mund t revokohet, n qoft se me shpallje sht caktuar afati
pr kryerjen e veprimit prkatsisht pr njoftimin pr rezultatet e arritura ose pr realizimin e
situats s caktuar.

Neni 214
E drejta n shprblim
1. T drejt n shprblim ka ai, i cili i pari e kryen veprimin pr t cilin sht premtuar
shprblimi.
2. N qoft se disa persona e kan kryer veprimin njkohsisht, secilit i takon pjesa e barabart
e shprblimit, n qoft se drejtshmria nuk krkon ndonj ndarje tjetr.

Neni 215
Rasti i konkursit
1. Pr ndarjen e shprblimit n rastin e konkursit vendos organizatori i konkursit ose nj apo
disa persona t caktuar prej tij.
2. N qoft se n kushtet e konkursit ose n disa dispozita t prgjithshme q vlejn pr
konkurs t caktuar, jan caktuar rregullat sipas t cilave shprblimi duhet t ndahet, secili
pjesmarrs n konkurs ka t drejt t krkoj anulimin e vendimit pr ndarjen e shprblimit n
qoft se shprblimi nuk sht ndar n pajtim me kto rregulla.
3. Pronsin ose ndonj t drejt tjetr pr veprimin ose punn e kryer me konkurs e fiton
organizatori i konkursit vetm ne qoft se kjo sht theksuar n shpalljen e konkursit.

Neni 216
Shuarja e detyrimit
Detyrimi i premtuesit t shprblimit shuhet n qoft se askush nuk ia komunikon brenda afatit
t caktuar n shpallje se e ka kryer veprimin apo se ka arritur sukses apo se n prgjegjsi i ka
plotsuar kushtet e parashtruara n shpalljen publike dhe n qoft se afati nuk sht caktuar,
ather pas nj (1) viti nga dita e shpalljes s br.

66

NNKREU 2
LETRAT ME VLER

I. DISPOZITAT E PRGJITHSHME

Neni 217
Prkufizimi
1. Letra me vler sht dokument me shkrim me t cilin emetuesi (lshuesi) i saj detyrohet se
do ta prmbush detyrimin e shkruar n kt dokument poseduesit t saj t ligjshm.
2. Nj shnim i shkruar n nj mjet tjetr konsiderohet letr me vler n rast se kshtu sht
prcaktuar nga nj akt i veant ligjor.

Neni 218
Elementet thelbsore
1. Letra me vler duhet detyrimisht t prmbaj kto elemente thelbsore:
1.1. emrtimin e llojit t letrs me vler;
1.2. firmn, prkatsisht emrtimin dhe selin, prkatsisht emrin dhe vendbanimin e
lshuesit t letrs me vler;
1.3. firmn, respektivisht, emrtimin ose emrin e personit me urdhr t s cilit sht
dhn letra me vler ose emrtimin se letra me vler i sht e pagueshme prursit;
1.4. detyrimin e shnuar sakt te lshuesit t letrs me vler;
1.5. vendin dhe datn e lshimit t letrs me vler, kurse pr ato q lshohen n seri
edhe numrin e saj t seris;
1.6. nnshkrimin e lshuesit t letrs me vler, prkatsisht faksimilin e nnshkrimit t
lshuesit t letrs me vler q emetohet n seri.
2. Me ligj t veant pr ndonjrn nga letrat me vler mund t caktohen edhe elementet tjera
thelbsore.
3. Dokumenti i cili nuk prmban njrn nga elementet thelbsore nuk vlen si letr me vler.

67

Neni 219
Llojet e letrave me vler
Letra me vler mund t jet sipas prursit, n emr ose sipas urdhrit.

Neni 220
Krijimi i detyrimit
Detyrimi nga letra me vler krijohet n astin kur lshuesi ia dorzon letrn me vler
shfrytzuesit t saj.

Neni 221
Kushtet e veanta pr emetimin e letrave me vler n seri
Me ligj t veant mund t caktohen edhe kushtet tjera pr emetimin e letrave me vler n seri.

II. REALIZIMI I T DREJTAVE

Neni 222
Kujt i takon e drejta nga letra me vler
1. Krkesa nga letra me vler sht e lidhur pr vet letrn dhe i takon poseduesit t saj t
ligjshm.
2. Si posedues i ligjshm i letrs me vler pr prursin konsiderohet prursi i saj.
3. Si posedues i ligjshm i letrs me vler n emr ose sipas urdhrit konsiderohet personi n
emrin e t cilit sht dhn letra me vler, prkatsisht personi t cilit i sht bartur ajo me
rregullsi.
4. Fituesi me mirbesim i letrs me vler sipas prursit ose urdhrit bhet posedues i saj i
ligjshm dhe fiton t drejtn e krkess t inkorporuar n te edhe kur letra me vler t ket
dalur nga dora e emetuesit t saj, prkatsisht t poseduesit t saj t mparshm edhe pa
vullnetin e tij.

Neni 223
Krkesa pr prmbushje
Prmbushjen e krkess nga letra me vler mund ta krkoj me paraqitjen e saj vetm
poseduesi i saj i ligjshm ose personi, t cilin ai e autorizon.

68

III. BARTJA E T DREJTS NGA LETRA ME VLER

Neni 224
Bartja e s drejts nga letra me vler sipas prursit
E drejta nga letra me vler pr prursin bartet me dorzimin e saj.

Neni 225
Bartja e s drejts nga letra me vler me emr
1. E drejta nga letra me vler me emr bartet me cedim.
2. Me ligj t veant mund t caktohet q e drejta nga letra me vler me emr mund t bartet
edhe me indosament.
3. Bartja e s drejts nga letra me vler me emr bhet duke shnuar n vet letrn firmn,
prkatsisht emrtimin, prkatsisht emrin e poseduesit t ri, duke vn nnshkrimin e bartsit
dhe duke regjistruar bartjen n regjistrin e letrave me vler, n qoft se nj regjistr i till
mbahet nga lshuesi.

Neni 226
Bartja t drejts nga letra me vler sipas urdhrit
E drejta nga letra me vler sipas urdhrit bartet me indosament.

Neni 227
Llojet e indosamentit
1. Indosamenti mund t jet i plot, blank dhe sipas prursit.
2. Indosamenti i plot prmban deklaratn e transferimit (cedimit), emrtimin ose emrin e
personit n t cilin bartet e drejta nga letra me vler (indosatar) dhe nnshkrimin e bartsit
(indosantit), por mund t prmbaj edhe t dhna t tjera (vendin, datn etj.).
3. Indosamenti blanko prmban vetm nnshkrimin e indosantit.
4. N rast t bartjes pr prursin n vend t emrit t indosatorit vihet fjala: pr prursin.
5. Indosamenti pr prursin vlen si indosamenti blanko.
6. Indosamenti i pjesshm sht i pavlefshm.

69

Neni 228
Bartja e prokurs dhe bartja pr peng
1. Letra me vler mund t bartet edhe si bartja e prokurs respektivisht si bartja pr pengun.
2. Tek bartja e prokurs vihet klauzola: vlera n prokur, ndrsa tek bartja pr peng: vlera
pr peng, ose t ngjashme.

Neni 229
Efekti i bartjes t s drejts
1. Me bartjen e t drejts nga letra me vler poseduesi i saj i ri fiton t gjitha t drejtat q i
takojn poseduesit paraprak.
2. Bartja e s drejts nga letra me vler me emr, qoft n rrugn e cedimit ose t indosamentit,
nuk ka efekt ndaj lshuesit prderisa ky pr kt gj t mos njoftohet me shkrim, prkatsisht
pr derisa kjo bartje t mos regjistrohet n regjistrin e letrave me vler me emr, n qoft se nj
regjistr i till mbahet tek lshuesi.
3. Cedenti, prkatsisht indosanti nuk prgjigjet pr mos prmbushjen e detyrimit nga ana e
lshuesit , prve rastit t nj dispozite tjetr ligjore, ose n qoft se ekziston nj dispozit e
kundrt e shnuar n vet letrn me vler.

Neni 230
Efekti i bartjes s prokurs dhe i bartjes pr pengun
Poseduesi i letrs me vler q i sht bartur atij si bartja e prokurs ose si bartja pr peng,
mund t ushtroj t gjitha t drejtat q rrjedhin nga kjo letr me vler, por letrn mund t`ia
bart tjetrit vetm si bartje e prokurs.

Neni 231
T provuarit e ligjshmris s bartjes
1. Indosatari i fundit provon t drejtn e tij nga letra me vler me nj varg t pandrprer
indosamentesh.
2. Kjo rregull zbatohet prshtatshmrisht edhe ndaj cesionarit t fundit.

70

Neni 232
Ndalimi i bartjes
1. Ndalimi i bartjes me indosament t letrs me vler sipas urdhrit bhet me shprehjen: jo
sipas urdhrit, ose duke vn klauzol t ngjashme e cila ka domethnie t njjt.
2. E drejta nga letra me vler, bartja e t cils sht e ndaluar me indosament mund t bartet
vetm me ane te cedimit.
3. Bartja me indosament mund t ndalohet nga emetuesi dhe indosanti.
4. Me ligj t veant ose me deklarat t lshuesit t shkruar n vet letrn me vler me emr
mund t ndalohet do bartje e saj.

IV. NDRYSHIMET TE LETRAT ME VLER

Neni 233
Ndryshimet q i bn lshuesi
1. Letrn me vler sipas prursit ose sipas urdhrit, lshuesi mund ta ndryshoj n letrn me
vler n emr, me krkes dhe me shpenzimet e poseduesit t letrs.
2. N qoft se ndryshimin nuk e ka ndaluar shprehimisht, lshuesi i letrs me vler me emr
mundet me krkes dhe me shpenzime t poseduesit ta ndryshoj kt letr n letrn sipas
prursit ose sipas urdhrit.

Neni 234
Ndryshimet q bhen nga poseduesi gjat bartjes
1. Letrn me vler sipas urdhrit indosanti mund t`ia bart me indosament prursit, n qoft se
me dispozit t veant nuk sht caktuar ndryshe.
2. Cedenti prkatsisht indosanti mund tia bart letrn me vler n emr vetm personit t
caktuar.
3. Letra me vler sipas prursit mund t`i bartet me indosament edhe personit t caktuar.

71

Neni 235
Bashkimi dhe pjestimi i letrave me vler
1. Letra me vler t lshuara n seri munden me krkes dhe me shpenzime t poseduesit t
bashkohen n nj ose n disa letra me vler.
2. Letra me vler mundet me krkes dhe me shpenzime t poseduesit t pjestohet n disa
letra me vler me shuma m t vogla, por kto shuma nuk mund t jen nn shumn e apoenit
m t vogl t letrs s lshuara n kt seri.

V. PRMBUSHJA E DETYRIMIT NGA LETRA ME VLER

Neni 236
Shuarja e detyrimit
1. Detyrimi nga letra me vler shuhet me prmbushjen nga ana e lshuesit t letrs ndaj
poseduesit t ligjshm.
2. Krkesa nga letra me vler shuhet edhe kur letra i takon lshuesit, n qoft se me ligj t
veant nuk sht parapar ndryshe.
3. Lshuesi me mirbesim i letrs me vler sipas prursit lirohet nga detyrimi i prmbushjes
prursit edhe ather kur ky (prursi) nuk sht poseduesi i ligjshm i letrs me vler.

Neni 237
Ndalimi i prmbushjes
1. N qoft se lshuesi i letrs me vler sipas prursit ishte n dijeni ose duhej t ishte n dijeni
se prursi nuk sht posedues i ligjshm i letrs, e as q sht i autorizuar nga poseduesi i
ligjshm, ka pr detyr ta refuzoj prmbushjen, prndryshe prgjigjet pr dmin.
2. Lshuesi i letrs me vler nuk mund ta prmbush n mnyr t vlefshme detyrimin e tij po
qe se kt gj ia ka ndaluar organi kompetent, ose kur ishte n dijeni ose duhej t ishte n
dijeni se ka filluar procedura pr amortizimin ose anulimin e letrs me vler.

Neni 238
Pagimi i kamats dhe i t ardhurave tjera pas pagimit t kryegjs
Debitori q ia ka paguar kryegjn poseduesit t letrs me vler ka pr detyr t`i paguaj
kupont e kamats, prkatsisht t ardhurat tjera nga e njjta letr q do t`i paraqiten pr pages
pas pagimit t kryegjs, n qoft se kto krkesa nuk jan parashkruar.

72

Neni 239
Kundrshtimet n krkesn pr prmbushjen e detyrimit
1. Kundr krkess s poseduesit t letrs me vler, lshuesi mund t paraqes vetm
kundrshtime t cilat kan t bjn me lshimin e vet letrs, si sht falsifikimi, pastaj
kundrshtimet q dalin nga prmbajtja e letrs, si jan afatet ose kushtet; e n fund
kundrshtimet q ka ndaj vet poseduesit si jan kompensimi, mungesa e procedurs e
parashikuar me ligj pr fitimin e letrs me vler dhe mungesa e autorizimit.
2. Lshuesi mundet kundr krkess s poseduesit , t cilit ai ia ka ceduar letrn me vler, t
theksoj t metat e veprimit juridik n baz t t cilit sht kryer bartja, por kto t meta nuk
mund t`i theksoj kundr krkess t ndonj poseduesi t mvonshm.
3. Megjithat, n qoft se poseduesi i letrs me vler, duke marr n dorzim letrn nga
paraardhsi i tij, ishte n dijeni ose duhej t ishte n dijeni se ky po ia dorzon letrn me vler,
pr t evituar kundrshtimin t cilin lshuesi e ka ndaj tij, lshuesi mund ta paraqes kt
kundrshtim edhe kundr poseduesit t letrs.
4. Me ligj t veant mund t caktohen edhe lloje t tjera t kundrshtimeve tek disa nga llojet
e letrave me vler.

VI. LETRAT DHE SHENJAT LEGJITIMUESE

Neni 240
Letrat legjitimuese
N biletat hekurudhore, n biletat e teatrove dhe n bileta tjera, n bona (triska) dhe n
dokumentet tjera t ngjashme t cilat prmbajn nj detyrim t caktuar pr lshuesit e tyre, e n
t cilat nuk sht shnuar kreditori, e as q prej tyre ose nga rrethanat n t cilat jan lshuar
del se mund t`i cedohen tjetrit, zbatohen prshtatshmrisht dispozitat prkatse pr letrat me
vler.

Neni 241
Shenjat legjitimuese
1. Shenjat e bagazhave ose shenjat tjera t ngjashme, t cilat prbhen nga nj cop letre,
metali apo materiali tjetr, ku zakonisht sht shtypur nj numr ose shnuar numri i sendeve
t dorzuara, e t cilat zakonisht nuk prmbajn di t caktuar pr detyrimin e lshuesit t tyre,
shrbejn vetm pr t treguar se kush sht kreditor n marrdhnien e detyrimit me rastin e
krijimit t t cilit jan lshuar.

73

2. Lshuesi i shenjs legjitimuese lirohet nga detyrimi kur me mirbesim kt ia kryen prursit,
por pr prursin nuk vlen prezumimi se ai sht kreditori i vrtet ose se sht i autorizuar t
krkoj prmbushjen, kshtu q n rast kontesti ka pr detyr t provoj kt cilsi t tij.
3. Kreditori mund t krkoj prmbushjen e detyrimit megjithse e ka humbur shenjen
legjitimuese.
4. Pr me tepr, n secilin rast konkret duhet prmbajtur vullnetit t prbashkt t lshuesit dhe
marrsit t shenjs, si dhe t asaj q sht e zakonshme.

VII. DISPOZITA T TJERA

Neni 242
Zvendsimi i letrave me vler t dmtuara
Poseduesi i letrs me vler t dmtuar e cila nuk sht e prshtatshme pr qarkullim, por
vrtetsia dhe prmbajtja e t cils mund t prcaktohet saktsisht ka t drejt t krkoj
lshimin e letrs s re me vler n t njjtn shum, me kusht q ta kthej letrn e dmtuar me
vler dhe t`ia shprblej shpenzimet.

Neni 243
Amortizimi i letrs me vler
1. Letra me vler e humbur mund t shpallet e pavlefshme (e amortizuar).
2. Lshuesi i letrs me vler duhet tia ofroj t gjitha dokumentet e nevojshme zotruesit t
tanishm t letrs me vler sipas krkess s tij, pas rimbursimit t shpenzimet nga i njjti, si
dhe t ofroj t gjith informacionin q zotruesi krkon n procedurn e amortizimit.

Neni 244
Parashkrimi i krkesave nga letrat me vler
Pr parashkrimin e krkesave nga letrat me vler vlejn rregullat pr parashkrimin, n qoft se
me ligj t veant nuk sht parapar ndryshe.

74

PJESA III
EFEKTET E DETYRIMEVE

KREU 1
T DREJTAT E KREDITORIT DHE DETYRIMET E DEBITORIT
NNKREU 1
E DREJTA N SHPERBLIMIN E DMIT

I. DISPOZITA T PRGJITHSHME

Neni 245
Prmbushja e detyrimit dhe pasojat e mos prmbushjes
1. Kreditori n marrdhnien e detyrimit ka t drejt q prej debitorit t krkoj prmbushjen e
detyrimit, ndrsa debitori ka pr detyr ta prmbush at me ndrgjegje dhe n trsi, n
prputhje me prmbajtjen e tij.
2. Kur debitori nuk e prmbush detyrimin ose vonohet me prmbushjen e tij, kreditori ka t
drejt t krkoj edhe shprblimin e dmit q ka psuar pr kt shkak.
3. Pr dmin pr shkak t voness t prmbushjes s detyrimit prgjigjet edhe debitori t cilit
kreditori i ka dhn nj afat t ri t arsyeshm pr prmbushjen e detyrimit.
4. Debitori prgjigjet edhe pr pamundsin e pjesshme apo t plot t prmbushjes edhe pse
kjo pamundsi nuk sht shkaktuar me fajin e tij, n qoft se sht shkaktuar pas rnies n
vones pr t ciln prgjigjet.
5. Mirpo, debitori shkarkohet nga prgjegjsia pr dmin n qoft se provohet se sendi q
sht objekti i detyrimit sht shkatrruar rastsisht dhe se ai detyrimin e vet e ka prmbushur
n koh.

Neni 246
Lirimi i debitorit nga prgjegjsia
Debitori lirohet nga prgjegjsia pr dmin n qoft se provon se nuk ka mundur ta prmbush
detyrimin e tij, prkatsisht se sht vonuar me prmbushjen e detyrimit pr shkak t
rrethanave t krijuara pas lidhjes s kontrats t cilat nuk ka mundur t`i parandaloj, t`i evitoj
ose t`iu shmanget.

75

Neni 247
Zgjerimi kontraktues i prgjegjsis
Me kontrat mund t zgjerohet prgjegjsia e debitorit edhe pr rastet pr t cilat ai prndryshe
nuk prgjigjet, prderisa kjo nuk sht n kundrshtim me parimin e mirbesimit dhe t
drejtshmris.

Neni 248
Kufizimi dhe prjashtimi i prgjegjsis
1. Prgjegjsia e debitorit pr dashjen ose pakujdesin e rnd nuk mund t prjashtohet
paraprakisht me kontrat.
2. Megjithat, gjykata me krkesn e pals s interesuar kontraktuese mund ta anuloj edhe
dispozitn kontraktuese pr prjashtimin e prgjegjsis pr pakujdesin e rndomt, n qoft
se nj marrveshje e till ka dalur nga pozita monopoliste e debitorit ose n prgjithsi nga
marrdhnia e pabarabart e palve kontraktuese.
3. sht e vlefshme dispozita e kontrats, me t ciln caktohet shuma m e lart e shprblimit,
n qoft se shuma e caktuar kshtu nuk sht n disproporcion t hapur me dmin dhe n qoft
se pr rastin e caktuar nuk sht caktuar dika tjetr me ligj.
4. N rastin e kufizimit t lartsis s shprblimit kreditori ka t drejt n shprblim t plot n
qoft se pamundsia e prmbushjes s detyrimit sht shkaktuar me dashje ose nga pakujdesia
e rnd e debitorit.

Neni 249
Vllimi i shprblimit
1. Kreditori ka t drejt n shprblim t dmit t thjesht dhe t fitimit t humbur, t cilat
debitori sht dashur t`i parashikonte detyrimisht n kohn e lidhjes s kontrats, si pasoja t
mundshme t shkeljes s kontrats e duke marr parasysh faktet t cilat i ka pasur t njohura
ose sht dashur detyrimisht t`i kishte t njohura.
2. N rast mashtrimi ose t mos prmbushjes me dashje, si dhe t mos prmbushjes pr shkak
t pakujdesis s rnd, kreditori ka t drejt t krkoj nga debitori shprblimin e t tr
dmit, i cili sht shkaktuar pr shkak t shkeljes s kontrats, pa marr parasysh at se
kreditori nuk ka ditur pr rrethana t veanta, pr shkak t t cilave jan shkaktuar ato.
3. N qoft se me rastin e cenimit t detyrimit, prve dmit pr kreditorin sht krijuar edhe
ndonj fitim pr t me rastin e caktimit t lartsis s shprblimit, do t kihet parasysh n nj
mas t arsyeshme.

76

4. Pala e cila thirret n shkeljen e kontrats ka pr detyr t ndrmerr t gjitha masat e


arsyeshme q t zvoglohet dmi i shkaktuar nga kjo shkelje, prndryshe pala tjetr mund t
krkoj zvoglimin e shprblimit.
5. Dispozitat e ktij neni n mnyr prkatse zbatohen edhe lidhur me mos prmbushjen e
detyrimeve, t cilat nuk jan krijuar nga kontrata, n qoft se pr ndonjrn prej tyre me kt
ligj nuk sht parashikuar ndryshe.

Neni 250
Fajsia e kreditorit
Kur pr dmin e shkaktuar ose pr madhsin e tij ose pr vshtirsimin e pozits s debitorit
ekziston fajsia e kreditorit ose e personit pr t cilin prgjigjet ai, shprblimi zvoglohet
prpjestimisht.

Neni 251
Prgjegjsia pr shkak t lshimit t njoftimit
Pala kontraktuese e cila ka pr detyr ta njoftoj paln tjetr pr faktet q kan ndikim n
marrdhniet e tyre reciproke, prgjigjet pr dmin t cilin e ka psuar pala tjetr pr shkak se
nuk ka qen e njoftuar me koh.

Neni 252
Zbatimi i dispozitave pr shprblimin e dmit
N qoft se me dispozitat e ktij nnkreu nuk sht parashikuar ndryshe, ndaj shprblimit t
dmit pr rastet si n kt nnkre prshtatshmerisht zbatohen dispozitat e ktij Ligji pr
shprblimin e dmit jasht kontraktues.

II. DNIMI KONTRAKTUES

Neni 253
Rregullat e prgjithshme
1. Kreditori dhe debitori mund t kontraktojn q debitori t`i paguaj kreditorit nj shum t
caktuar t hollash ose t`i sjell ndonj prfitim tjetr material n qoft se nuk e prmbush
detyrimin e tij ose vonohet me prmbushjen e tij. (dnimi kontraktues).
2. N qoft se nuk rrjedh dika tjetr nga kontrata, konsiderohet se dnimi sht kontraktuar
pr rastin kur debitori vonohet me prmbushjen e detyrimit.

77

3. Dnimi kontraktues nuk mund t kontraktohet pr detyrime n t holla.

Neni 254
Mnyra e caktimit
1. Palt kontraktuese mund ta caktojn lartsin e dnimit sipas vullnetit t tyre, n nj shum
t prgjithshme, n prqindje ose pr do dit vonese, ose n ndonj mnyr tjetr.
2. Ajo duhet detyrimisht t jet e kontraktuar n formn e parashikuar me kontratn nga e cila
sht krijuar detyrimi me t cilin ka t bj prmbushja.

Neni 255
Akcesoriteti
1. Marrveshja pr dnimin kontraktues ndan fatin juridik t detyrimit me sigurimin e t cils
ka t bj.
2. Marrveshja humb efektin juridik n qoft se deri te mos prmbushja ose vonesa ka ardhur
nga shkaku pr t cilin debitori nuk prgjigjet.

Neni 256
Detyrimi i debitorit
Kreditori mund t mos krkoj dnim kontraktues n rast se mos prmbushja ose vonesa ka
ndodhur pr arsye pr t ciln debitori nuk sht prgjegjs.

Neni 257
T drejtat e kreditorit
1. Kur dnimi sht kontraktuar pr rast t mos prmbushjes s detyrimit, kreditori mund t
krkoj ose prmbushjen e detyrimit ose dnimin kontraktues.
2. Ai e humb t drejtn pr t krkuar prmbushjen e detyrimit, n qoft se ka krkuar
pagimin e dnimit t kontraktuar.
3. Kur dnimi sht kontraktuar pr rast t mosprmbushjes, debitori nuk ka t drejt t
paguaj dnimin kontraktues dhe t heq dor nga kontrata, prve nse kjo ka qen qllimi i
kontraktuesve kur e kan kontraktuar dnimin.
4. Kur dnimi sht kontraktuar pr rastin kur debitori vonohet me prmbushjen, kreditori ka t
drejt t krkoj edhe prmbushjen e detyrimit edhe dnimin kontraktues.

78

5. Kreditori nuk mund t krkoj dnimin kontraktues pr shkak t voness, n qoft se e ka


pranuar prmbushjen e detyrimit e nuk ia ka komunikuar pa shtyrje debitorit t drejtn e tij n
dnimin kontraktues.

Neni 258
Zvoglimi i shums s dnimit kontraktues
Gjykata me krkes t debitorit do t zvogloj shumn e dnimit kontraktor n qoft se gjen
se ai sht jo prpjestimisht i lart, duke marr parasysh vlern dhe rndsin e objektit t
detyrimit.

Neni 259
Dnimi kontraktues dhe shprblimi i demit
1. Kreditori ka t drejt t krkoj dnimin kontraktues edhe kur shuma e tij e tejkalon lartsin
e dmit q ai e ka psuar, si dhe kur nuk ka psuar kurrfar dmi.
2. N qoft se dmin t cilin e ka psuar kreditori sht m i madh nga sa sht shuma e
dnimit kontraktues, ai ka t drejt t krkoj diferencn deri n shprblimin e plot t dmit.

Neni 260
Shprblimi i caktuar me ligj dhe dnimi kontraktues
N qoft se pr mos prmbushjen e detyrimit ose pr rastin e voness n prmbushjen, lartsia
e shprblimit e caktuar me ligj nn emrtimin e penaliteteve, dnimit kontraktues, shprblimit
ose n ndonj emrtim tjetr, ndrsa palt kontraktuese megjithat e kan kontraktuar dnimin,
kreditori nuk ka t drejt t krkoj njkohsisht dnimin kontraktues dhe shprblimin e
caktuar n ligj, prve nse kjo lejohet nga vet ligji.

NENKREU 2
KUNDRSHTIMI I VEPRIMEVE JURIDIKE T DEBITORIT

Neni 261
Rregulla e prgjithshme
1. Secili kreditor krkesa e t cilit ka arritur pr pages dhe pa marr parasysh se kur sht
krijuar, mund ta kundrshtoj veprimin juridik t debitorit t vet i cili sht ndrmarr n dm
t kreditorit.

79

2. Konsiderohet se veprimi juridik sht ndrmarr n dm t kreditorit, n qoft se pr shkak


t zbatimit t tij debitori nuk ka mjete t mjaftueshme pr plotsimin e krkesave t kreditorit.
3. Me veprimin juridik nnkuptohet edhe lshimi pr shkak t t cilit debitori e ka humbur
ndonj t drejt pasurore ose me t cilin ndaj tij sht krijuar ndonj detyrim pasuror.

Neni 262
Kushtet e kundrshtimit
1. Disponimi me ngarkes mund t kundrshtohet n qoft se n kohn e disponimit debitori
ishte n dijeni ose duhej t ishte n dijeni se me disponimin e ndrmarr u shkakton dm
kreditorve t tij dhe n qoft se personit t tret me t cilin ose n dobi t cilit sht ndrmarr
veprimi juridik, kjo i ka qen e njohur ose ka mundur t`i jet e njohur.
2. N qoft se personi i tret sht bashkshort i debitorit, ose sht i afrm nga gjaku n vij t
drejt, ose n vij t trthort deri n shkalln e katrt, ose sipas gjinis s krushqis deri n
shkalln e dyt, supozohet se e ka pasur t njohur se debitori me disponimin e ndrmarrur i
shkakton dm kreditorit.
3. Te disponimet pa shprblim dhe te veprimet juridike t barazuara me to, konsiderohet se
debitori e ka ditur se me disponimet e ndrmarra i sjell dm kreditorit, dhe pr kundrshtimin e
ktyre veprimeve nuk krkohet q personi i tret t ket pasur dijeni ose ka mundur t`i jet e
njohur pr t.
4. Heqja dor nga trashgimia konsiderohet disponim pa shprblim.

Neni 263
Afati pr paraqitjen e padis
1. Padia pr kundrshtim mund te paraqitet brenda afatit prej nj viti pr disponimet nga
paragrafi 1 i nenit paraprak, ndrsa pr raste tjera brenda afatit prej tre vjetsh.
2. Afati nga paragrafi paraprak llogaritet q nga data kur sht ndrmarr veprimi juridik i cili
kundrshtohet, prkatsisht nga dita kur sht dashur t ndrmerret veprimi i lshuar.

Neni 264
Prjashtimi i kundrshtimit
Nuk mund t kundrshtohen pr shkak t dmtimit t kreditorve dhurimet e zakonshme t
rastit, dhurimet shprblyese, si dhe dhurimet e bra nga falnderimi, n prpjestim me
mundsit materiale t debitorit.

80

Neni 265
Si bhet kundrshtimi
1. Kundrshtimi mund t bhet me padi ose me kundrshtim.
2. Padia pr kundrshtim paraqitet kundr personit t tret me t cilin ose n dobi t t cilit
sht ndrmarr veprimi juridik i cili kundrshtohet, prkatsisht kundr trashgimtarve t tij
juridik universal.
3. N qoft se personi i tret e ka tjetrsuar me ndonj pun me ngarkes dobin e prfituar nga
disponimi i cili kundrshtohet, padia mund t ngritet kundr prfituesit vetm n qoft se ky e
ka ditur se prfitimi i paraardhsve t tij ka mundur t kundrshtohet, e n qoft se kt dobi e
ka tjetrsuar me ndonj pun pa shprblim, padia mund t paraqitet kundr prfituesit edhe n
qoft se ky nuk ishte n dijeni.
4. I padituri mund ti shmanget kundrshtimit, n qoft se e prmbush detyrimin e debitorit.

Neni 266
Efekti i kundrshtimit
N qoft se gjykata e aprovon krkespadin, veprimi juridik e humb efektin vetm ndaj
paditsit dhe vetm aq sa nevojitet pr plotsimin e krkesave t tij.

NENKREU 3
E DREJTA E RETENCIONIT

Neni 267
Ushtrimi i t drejts s retencionit
1. Kreditori i krkess s arritur pr pages i cili mban ndonj send t debitorit ka t drejtn e
retencionit n kt send gjersa t mos i paguhet krkesa.
2. N qoft se debitori sht br i paaft pr pages, kreditori mund t ushtroj t drejtn e
retencionit megjithse krkesa e tij nuk ka arritur pr pages.
3. E drejta e retencionit t sendit vazhdon edhe pas kalimit t afatit t parashkrimit t krkess.

81

Neni 268
Prjashtimet
1. Kreditori nuk ka t drejtn e retencionit kur debitori krkon q t`i kthehet sendi i cili ka dalur
nga posedimi i tij kundr vullneti t tij ose kur debitori krkon q t`i kthehet sendi q i sht
dorzuar kreditorit pr ruajtje ose n shrbim.
2. Kreditori nuk mund t mbaj as prokurn e marr nga debitori e as dokumentet tjera t
debitorit, letrnjoftimet, korrespodencn dhe sendet tjera t ngjashme dhe as sende tjera t cilat
nuk mund t shiten.

Neni 269
Detyrimi i kthimit t sendeve prpara prmbushjes s detyrimit
Kreditori ka pr detyr t`ia kthej sendin debitorit n qoft se ky i ofron sigurim prkats t
krkess s tij.

Neni 270
Efekti i t drejts s retencionit
Kreditori i cili e mban sendin e luajtshm t debitorit n baz s t drejts s retencionit ka t
drejt t arktoj nga vlera e saj n t njjtn mnyr si kreditori i pengut, por ka pr detyr q
ta njoftoj debitorin para se t filloj ta realizoj arktimin.

KREU 2
T DREJTAT E KREDITORIT N RASTE T VEANTA
Neni 271
Kur detyrimi prbhet nga dhnia e sendeve t caktuara sipas llojit
Kur detyrimi prbhet nga dhnia e sendeve t caktuara sipas llojit, ndrsa debitori vjen n
vones, kreditori, pasi ta kt njoftuar m par debitorin, mundet sipas zgjidhjes s tij ta
siguroj sendin e t njjtit lloj dhe t krkoj nga debitori shprblimin e mimit dhe
shprblimin e dmit ose t krkoj vlerat e sendeve borxh dhe shprblimin e dmit.

82

Neni 272
Kur detyrimi prbhet nga veprimi
Kur detyrimi prbhet nga veprimi, kurse debitori kt detyrim nuk e ka prmbushur me koh,
kreditori mundet duke e njoftuar pr kt m par debitorin, vet me shpenzime t debitorit t
kryej at q debitori e ka pasur pr detyr ta bnte, kurse nga debitori t krkoj shprblimin e
dmit pr shkak t voness, si dhe shprblimin e dmit tjetr q do ta kishte pr shkak t
mnyrs s ktill t prmbushjes.

Neni 273
Kur detyrimi prbhet nga mosveprimi
1. Kur detyrimi prbhet nga mosveprimi, kreditori ka t drejt t shprblimit t dmit nga vet
fakti se debitori ka vepruar n kundrshtim me detyrimin e tij.
2. N qoft se dika sht ndrtuar n kundrshtim me detyrimin, kreditori mund t krkoj q
kjo t mnjanohet me shpenzime t debitorit dhe q debitori t`ia shprblej dmin q ka psuar
lidhur me ndrtimin dhe mnjanimin.
3. Gjykata mundet, kur gjen se kjo sht haptazi m e dobishme, duke marr parasysh interesin
shoqror dhe interesin e arsyeshm t kreditorit t vendos q t mos rrnohet ajo q sht
ndrtuar, por q kreditorit t`i shprblehet dmi me t holla.

Neni 274
E drejta e krkimit t shprblimit n vend t sendit t gjykuar
1. N qoft se debitori nuk e prmbush detyrimin e tij brenda afatit q i sht caktuar me
aktgjykim t forms s prer, kreditori mund ta thrras q ta prmbush n nj afat t
prshtatshm t mvonshm dhe t deklaroj q pas skadimit t ktij afati nuk do ta pranoj
prmbushjen, por do t krkoj shprblimin e dmit pr shkak t mosprmbushjes.
2. Pas skadimit t afatit t mvonshm kreditori mund t krkoj vetm shprblimin e dmit
pr shkak t mos prmbushjes.

Neni 275
Penalet gjyqsore
1. Kur debitori nuk e prmbush brenda afatit ndonj detyrim t tij jo n t holla t prcaktuar
me aktgjykim t forms s prer, gjykata mundet me krkes t kreditorit t`i caktoj debitorit
nj afat t prshtatshm t mvonshm dhe t`i caktoj me qllim t ndikimit ndaj debitorit dhe
pavarsisht nga do dm, q debitori po qe se nuk e prmbush detyrimin e tij brenda ktij afati
t ket detyr t`i paguaj kreditorit nj shum t hollash pr do dit vonese ose pr ndonj
njsi tjetr kohore duke filluar nga skadimi i ktij afati.

83

2. Kur debitori e prmbush m von detyrimin e tij, gjykata mund ta zvogloj shumn e
caktuar n kt mnyr duke pasur parasysh qllimin pr t cilin ka urdhruar pagimin e saj.

PJESA IV
SHUARJA E DETYRIMEVE
KREU 1
RREGULLAT E PRGJITHSHME
Neni 276
Rregulla e prgjithshme
1. Detyrimi shuhet kur ai prmbushet si dhe n rastet tjera t prcaktuara me ligj.
2. Me shuarjen e detyrimit kryesor shuhen dorzania, pengu dhe t drejtat tjera akcesore.

KREU 2
PRMBUSHJA
NNKREU 1
RREGULLAT E PRGJITHSHME PR PRMBUSHJEN

I. PRMBUSHJA DHE SHPENZIMET E PRMBUSHJES

Neni 277
Prmbushja nga ana e debitorit ose e personit t tret
1. Detyrimin mund ta prmbush jo vetm debitori, por edhe personi i tret.
2. Kreditori sht i detyruar ta pranoj prmbushjen nga secili person i cili ka ndonj interes
juridik q detyrimi t prmbushet, madje edhe nse debitori e kundrshton at prmbushje.

84

3. Kreditori ka pr detyr t pranoj prmbushjen nga ana e personit t tret, n qoft se


debitori pajtohet me kt me prjashtim t rastit kur sipas kontrats ose nga vet natyra e
detyrimit, kt prmbushje duhet ta bj debitori personalisht.
4. Kreditori mund t pranoj prmbushjen nga personi i tret pa dijen e debitorit, madje edhe
n rastin kur debitori e ka njoftuar se nuk pranon q personi i tret ta prmbush detyrimin e tij.
5. Megjithat, n qoft se debitori i ka ofruar q vet ta prmbush menjher detyrimin e vet,
kreditori nuk mund t pranoj prmbushjen nga personi i tret.

Neni 278
Prmbushja e personit t paaft pr t vepruar
1. Edhe debitori i paaft pr t vepruar mundet n mnyr juridikisht t vlefshme t prmbush
detyrimin n qoft se ekzistimi i detyrimit sht i padyshimt dhe n qoft se ka arritur afati
pr prmbushjen e tij.
2. Megjithat, mund t kontestohet prmbushja n qoft se personi i till e ka paguar borxhin e
parashkruar, ose borxhin i cili rrjedh nga loja e fatit ose nga bastet.

Neni 279
Shpenzimet e prmbushjes
Shpenzimet e prmbushjes i bart debitori, n qoft se ato nuk i ka shkaktuar kreditori.

II. PRMBUSHJA ME SUBROGIM

Neni 280
Prmbushja me bartjen e t drejts n prmbushsin (subrogimi)
1. N rast t prmbushjes s detyrimit t huaj, secili prmbushs mund t kontraktoj me
kreditorin, para prmbushjes ose me rastin e prmbushjes, q krkesa e prmbushur ti kalohet
atij me t gjitha t drejtat ose vetm me disa t drejta akcesore.
2. T drejtat e kreditorit mund t kalojn n prmbushsin edhe n baz t kontrats midis
debitorit dhe prmbushsit t lidhur para prmbushjes.
3. N kto raste subrogimi i prmbushsit n t drejtat e kreditorit krijohet n momentin e
prmbushjes.

85

Neni 281
Subrogimi ligjor
Kur detyrimin e prmbush personi i cili ka ndonj interes juridik n kt shtje, ather i
kalojn ktij, n baz t vet ligjit, n astin e prmbushjes, krkesat e kreditorit me t gjitha t
drejtat aksesore.

Neni 282
Subrogimi n rast t prmbushjes s pjesshme
1. N rast t prmbushjes s pjesshme t krkess s kreditorit, n prmbushsin kalojn t
drejtat akcesore me t cilat sht siguruar prmbushja e asaj krkese vetm n qoft se nuk
nevojiten pr prmbushjen e pjess s mbetur t krkess s kreditorit.
2. Kreditori dhe prmbushsi mund t kontraktojn se do t shfrytzojn garancione n
prpjestim me krkesat e veta, por mund t kontraktojn edhe se prmbushsi do t ket t
drejtn e arktimit me prparsi.

Neni 283
Provat dhe mjetet e sigurimit
1. Kreditori ka pr detyr tia dorzoj prmbushsit mjetet me t cilat provohet ose sigurohet
krkesa.
2. Prjashtimisht, kreditori mund tia dorzoj prmbushsit sendin t cilin e ka marr peng
nga debitori ose nga ndonj tjetr, vetm n qoft se penglnsi sht pajtuar me kt,
prndryshe, ajo mbetet n posedim t kreditorit q ta mbaj dhe ta ruaj pr llogari t
prmbushsit.

Neni 284
Sa mund t krkohet nga debitori
Prmbushsi te i cili ka kaluar krkesa, nuk mund t krkoj nga debitori m tepr se sa i ka
paguar kreditorit.

Neni 285
Prjashtimi i prgjegjsis s kreditorit pr ekzistimin dhe arktueshmrin e krkess
1. Kreditori i cili e ka marr prmbushjen nga personi i tret nuk prgjigjet pr ekzistimin dhe
arktueshmrin e krkess n kohn e prmbushjes.
2. Me kt nuk prjashtohet aplikimi i rregullave mbi pasurimin pa baz.

86

III KUJT I BHET PRMBUSHJA

Neni 286
Personi i autorizuar
1. Prmbushja medoemos duhet ti bhet kreditorit ose personit t caktuar me ligj, me vendim
gjyqsor, me kontrat midis kreditorit e debitorit, ose nga vet kreditori.
2. Prmbushja sht e vlefshme edhe kur i sht br personit t tret, n qoft se kreditori e ka
lejuar m von apo n qoft se e ka prdorur at.

Neni 287
Prmbushja e br kreditorit t paaft pr t vepruar
1. Prmbushja e br kreditorit t paaft pr t vepruar e liron debitorin, n qoft se ka qen e
dobishme pr kreditorin ose objekti i prmbushjes ndodhet ende te ai.
2. Kreditori i paaft pr t vepruar mund t pajtohet, pasi t jet br i aft pr t vepruar, pr
prmbushjen t cilin e ka marr n kohn e paaftsis s tij pr t vepruar.

IV. LNDA E PRMBUSHJES

Neni 288
Prmbajtja e detyrimit
1. Prmbushja prbhet nga kryerja e asaj q sht prmbajtja e detyrimit, ashtu q as debitori
nuk mund ta prmbush me dika tjetr dhe as kreditori nuk mund t krkoj dika tjetr.
2. Prmbushja nuk sht e vlefshme, n qoft se ajo q debitori e ka dorzuar si send borxh dhe
kreditori e ka pranuar si t till, gj q n t vrtet nuk sht dhe kreditori ka t drejt ta kthej
at q i sht dorzuar dhe t krkoj sendin borxh.

Neni 289
Zvendsimi i prmbushjes
1. Detyrimi shuhet n qoft se kreditori n marrveshje me debitorin pranon dika tjetr n
vend t asaj q ka borxh.
2. N at rast debitori prgjigjet sikurse shitsi pr t metat materiale dhe juridike t sendit t
dhn n vend t asaj q ka borxh.

87

3. Megjithat, kreditori n vend t krkess n baz t prgjegjsis s debitorit pr t metat


materiale ose juridike t sendit mund t krkoj nga debitori, por jo m nga dorzani,
prmbushjen e krkess paraprake dhe dmshprblimin.

Neni 290
Dorzimi me qllim shitjeje
N qoft se debitori ia ka dorzuar kreditorit ndonj send ose ndonj t drejt tjetr pr ti
shitur dhe nga shuma e realizuar t arktoj krkesat e veta, ndrsa pjesn tjetr ia dorzon,
detyrimi shuhet vetm kur kreditori t arktoj nga shuma e realizuar.

Neni 291
Prmbushja e pjesshme
1. Kreditori nuk e ka pr detyr t pranoj prmbushjen e pjesshme, prve nse vet natyra e
detyrimit imponon dika tjetr.
2. Kreditori ka pr detyr ta pranoj prmbushjen e pjesshme t detyrimit n t holla, prve
nse ka ndonj interes t veant pr ta refuzuar.

Neni 292
Detyrimi i dhnies s sendeve t caktuara sipas llojit
1. N qoft se sendet jan caktuar vetm sipas llojit, debitori ka pr detyr ti jep sende t
cilsis mesatare.
2. N qoft se e ka pasur t njohur destinimin e sendit, ka pr detyr ti jep sendet e cilsis
prkatse.

V. LLOGARITJA E PRMBUSHJES

Neni 293
Radha e llogaritjes
1. Kur midis personave t njjt ekzistojn disa detyrime t njllojta, kshtu q at q debitori e
prmbush nuk mjafton pr ti plotsuar t gjitha, ather, n qoft se pr kt gj nuk ekziston
marrveshja e kreditorit dhe debitorit, llogaritja bhet me at radh t ciln e cakton debitori
m s voni me rastin e prmbushjes.

88

2. Kur nuk ekziston deklarata e debitorit mbi llogaritjen, ather detyrimet prmbushen me
radh ashtu sikurse kan arritur pr prmbushje.
3. N qoft se kan arritur disa detyrime njkohsisht pr prmbushje, s pari plotsohen ato,
prmbushja e t cilave sht siguruar m pak, ndrsa kur jan siguruar t gjitha njsoj, ather
m par prmbushn ato t cilat prbjn pr debitorin barr m t rnd.
4. N kuptim t ktij neni detyrimet q jan t barabarta prmbushen me radh sikur jan
krijuar, e n qoft se jan krijuar njkohsisht, ather ajo q sht dhn n emr t
prmbushjes pjestohet n t gjitha detyrimet prpjestimisht me shumat e tyre.

Neni 294
Llogaritja e kamats dhe e shpenzimeve
N qoft se debitori prpos krkess kryesore ka borxh edhe kamata dhe shpenzime, llogaritja
bhet n at mnyr q s pari paguhen shpenzimet, pastaj kamata dhe n fund krkesa
kryesore.

VI. KOHA E PRMBUSHJES

Neni 295
Kur nuk sht caktuar afati
N qoft se afati nuk sht caktuar, kurse qllimi i puns, vet natyra e detyrimit dhe rrethanat
e tjera nuk krkojn nj afat pr prmbushje, kreditori mund t krkoj menjher prmbushjen
e detyrimit, ndrsa debitori nga ana e vet mund t krkoj nga kreditori q menjher t
pranoj prmbushjen.

Neni 296
Prmbushja para afatit
1. Kur afati sht kontraktuar ekskluzivisht n interesin e debitorit, ai ka t drejt ta prmbush
detyrimin edhe para afatit t kontraktuar, por e ka pr detyr ta njoftoj kreditorin pr qllimin
e vet dhe t kujdeset q kjo t mos jet n koh t paprshtatshme.
2. N raste t tjera, kur debitori ofron prmbushjen para afatit, kreditori mund ta refuzoj
prmbushjen, ndrsa mundet edhe ta pranoj dhe ta ruaj t drejtn pr shprblim t dmit, n
qoft se pr kt gj pa shtyrje e njofton debitorin.

89

Neni 297
E drejta e kreditorit pr t krkuar prmbushjen para afatit
Kreditori ka t drejt t krkoj prmbushjen para afatit n qoft se debitori nuk ia ka dhn
sigurimin e premtuar, ose n qoft se me krkesn e tij nuk e ka plotsuar sigurimin e
zvogluar pa fajin e tij, si dhe kur afati sht kontraktuar ekskluzivisht n interes t tij.

Neni 298
Caktimi i afatit nga njra pal
Kur caktimi i kohs s prmbushjes i sht ln dshirs s kreditorit ose t debitorit, pala
tjetr mundet, po qe se i autorizuari nuk e cakton afatin as pas trheqjes s vrejtjes t krkoj
nga gjykata q ajo ta caktoj afatin plotsues pr prmbushje.

Neni 299
Detyrimi monetar
1. N rast se pagesat bhen me ndrmjetsimin e banks ose t organizats tjetr pran s cils
mbahet llogaria e kreditorit dhe derisa palt kontraktuese t mos e ken prcaktuar ndryshe,
konsiderohet se borxhi sht likuiduar n kohn kur banks ose organizats pran s cils
mbahet llogaria ti ket arritur drgesa e t hollave n dobi t kreditorit ose urdhri i banks s
debitorit ose i organizats q ti akordoj llogaris s kreditorit shumn e shnuar n urdhr.
2. N rast se me kontrat sht parashikuar pagesa me an t posts, supozohet se palt jan
pajtuar se me pagesn e shums s debituar n post, debitori e ka likuiduar detyrimin e vet
ndaj kreditorit; n rast se palt nuk jan pajtuar pr nj mnyr t till t pagess, borxhi sht i
likuiduar kur kreditori t marr drgesn e t hollave.

VII. VENDI I PRMBUSHJES

Neni 300
Rregulla t prgjithshme
1. Debitori sht i detyruar ta prmbush detyrimin, kurse kreditori ta pranoj prmbushjen n
vendin e caktuar me punn juridike ose me ligj.
2. Kur vendi i prmbushjes nuk sht caktuar, dhe nuk mund t caktohet as sipas qllimit t
puns, natyrs s detyrimit apo t rrethanave tjera, ather prmbushja e detyrimit bhet n
vendin ku debitori n kohn e krijimit t detyrimit e ka pasur selin, respektivisht vendbanimin
e vet, e n munges t vendbanimit, ku ka pasur vendqndrimin e tij.

90

3. Mirpo, n qoft se debitori sht person juridik q ka disa njsi n vende t ndryshme,
ather si vend i prmbushjes konsiderohet selia e njsis e cila duhet ti zbatoj veprimet e
domosdoshme pr prmbushjen e detyrimit, n qoft se kjo rrethan pr kreditorin me rastin e
lidhjes s kontrats ka qen e njohur ose sht dashur t jet e njohur.

Neni 301
Vendi i prmbushjes s detyrimeve n para
1. Detyrimet n para prmbushen n vendin ku kreditori e ka selin, respektivisht
vendbanimin, e n munges t vendbanimit aty ku e ka vendqndrimin.
2. N qoft se pagimi bhet me urdhr (virman), detyrimet n para prmbushn n selin e
institucionit financiar pran s cils mbahen parat e kreditorit.
3. N qoft se kreditori e ka ndrruar vendin ku e ka pasur selin, respektivisht vendbanimin e
vet n kohn e krijimit t detyrimit, kshtu q pr kt arsye jan rritur shpenzimet e
prmbushjes, kjo rritje bie n ngarkim t kreditorit.

VIII. DFTESA

Neni 302
Prezumimet lidhur me dftesn
1. Kush e prmbush detyrimin n trsi ose pjesrisht, ka t drejt t krkoj q kreditori pr
kt gj ti lshoj dftesn me shpenzimet e veta.
2. Debitori i cili e ka paguar detyrimin n para prmes banks ose posts, mund t krkoj q
kreditori ti lshoj dftesn vetm n qoft se pr kt gj ka shkak t arsyeshm.
3. N qoft se sht lshuar dftesa se sht paguar krkesa kryesore n trsi, supozohet se
jan paguar edhe kamatat dhe shpenzimet gjyqsore t tjera nse ka pasur t tilla.
4. N qoft se debitori me prestime periodike, si jan qirat dhe krkesat e tjera q
prllogariten periodikisht, si jan ato q krijohen me harxhimin e energjis elektrike, ose t
ujit, telefonit, ka dftesn se e ka paguar krkesn e arritur m von pr pages, supozohet se i
ka paguar edhe ato q kan arritur m prpara pr pages.

91

Neni 303
Refuzimi i lshimit t dftess
N qoft se kreditori refuzon t lshoj dftesn, debitori mund t depozitoj n gjykat
objektin e detyrimit t vet.

IX. KTHIMI I FLETOBLIGACIONIT

Neni 304
Kthimi i fletobligacionit
1. Kur e prmbush detyrimin e vet n trsi, debitori mundet, prpos dftess, t krkoj nga
kreditori q tia kthej fletobligacionin.
2. Kur kreditori nuk mund ta kthej fletobligacionin, debitori ka t drejt t krkoj q
kreditori ti lshoj nj dokument publik t vrtetuar se detyrimi ka pushuar s ekzistuari.
3. N qoft se debitorit i sht kthyer fletobligacioni, supozohet se detyrimi sht prmbushur
plotsisht.
4. Debitori q e ka prmbushur detyrimin vetm pjesrisht, ka t drejt t krkoj q kjo
prmbushje t shnohet n fletobligacion.

NNKREU 2
VONESA

I. VONESA E DEBITORIT

Neni 305
Kur debitori sht n vones
1. Debitori sht n vones kur nuk e prmbush detyrimin brenda afatit t caktuar pr
prmbushje.
2. N qoft se afati pr prmbushje nuk sht caktuar, debitori sht n vones kur kreditori ta
ftoj q ta plotsoj detyrimin e vet, verbalisht ose me shkrim, paralajmrim jasht gjyqsor,
ose duke filluar ndonj procedur, qllimi i s cils sht realizimi i prmbushjes t detyrimit.

92

II. VONESA E KREDITORIT

Neni 306
Kur kreditori sht n vones
1. Kreditori sht n vonese n qoft se pa ndonj shkak t arsyeshm refuzon t pranoj
prmbushjen, ose me sjelljet e veta e parandalon at.
2. Kreditori sht n vones edhe kur sht i gatshm t pranoj prmbushjen e detyrimit t
njkohshm t debitorit, por nuk ofron prmbushjen e detyrimit t vet t arritur pr pages.
3. Kreditori nuk sht n vones n qoft se provon se n kohn e ofrimit t prmbushjes, ose
n kohn e caktuar pr prmbushje, debitori ka qen n pamundsi ta prmbush detyrimin e
vet.

Neni 307
Efektet e voness s kreditorit
1. Me vonesn e kreditorit shuhet vonesa e debitorit dhe n kreditorin kalon rreziku i
shkatrrimit ose te dmtimit te rastsishm t sendit.
2. Q nga dita e voness s kreditorit pushon t rrjedh kamata.
3. Kreditori n vones ka pr detyr t'i shprblej debitorit dmin e krijuar pr shkak t
voness, pr t ciln prgjigjet, si dhe shpenzimet rreth ruajtjes s mtejshme t sendeve.

NNKREU 3
DEPOZITIMI DHE SHITJA E SENDIT Q SHT BORXH

Neni 308
Depozitimi n gjykat
1. Kur kreditori sht n vones ose sht i panjohur apo kur sht e pasigurt se kush sht
kreditor ose ku ndodhet ai, ose kur kreditori sht i paaft pr t vepruar dhe nuk ka
prfaqsues debitori mund ta depozitoj sendin t cilin e ka borxh n gjykat pr kreditorin.
2. T njjtn t drejt e kan edhe personat e tret t cilt kan interes juridik q detyrimi t
prmbushet.
3. Pr depozitimin e br debitori ka pr detyr ta njoftoj kreditorin po qe se di pr te dhe pr
vendbanimin e tij.

93

Neni 309
Gjykata kompetente pr depozitim
1. Depozitimi bhet n gjykatn e kompetencs lndore n vendin e prmbushjes, prve nse
pr shkaqet e leverdis ekonomike ose nga vet natyra e puns krkohet q depozitimi t bhet
n vendin ku ndodhet sendi.
2. do gjykat tjetr me kompetenc lndore duhet ta pranoj sendin n depozit, ndrsa
debitori ka pr detyr ti jap shprblim kreditorit n qoft se ky ka psuar dm nga depozitimi
n gjykatn tjetr.

Neni 310
Dorzimi pr ruajtje personit tjetr
1. Kur objekti i detyrimit sht ndonj send q nuk mund t ruhet n depozitin gjyqsor,
debitori mund t krkoj nga gjykata q ta caktoj personin t cilit do tia dorzoj sendin pr
ruajtje, me shpenzime dhe pr llogari t kreditorit.
2. N rast t detyrimit nga kontrata n ekonomi, dorzimi i sendit t till n depon publike pr
ruajtjen pr llogari t kreditorit e ka efektin e depozitimit n gjykat.
3. Pr dorzimin e br pr ruajtje debitori ka pr detyr ta njoftoj kreditorin.

Neni 311
Rikthimi i sendit t depozituar
1. Debitori mund ta rikthen sendin e depozituar.
2. Pr rikthimin e sendit t depozituar ka pr detyr ta njoftoj kreditorin.
3. E drejta e debitorit pr ta rikthyer sendin e depozituar shuhet kur debitori i deklaron gjykats
se heq dor nga kjo e drejt, kur kreditori deklaron se e pranon sendin e depozituar, si dhe kur
vrtetohet me aktgjykim t plotfuqishm se depozitimi i plotson kushtet e prmbushjes s
rregullt.

Neni 312
Efekti i depozitimit
1. Me depozitimin e sendit q sht borxh, debitori lirohet nga detyrimi n astin kur e ka br
depozitimin.
2. N qoft se debitori ka qen n vones, vonesa e tij shuhet.

94

3. Q nga asti kur sendi sht depozituar, rreziku i shkatrrimit t rastsishm ose i dmtimit
t sendit kalon n kreditorin.
4. Q nga dita e depozitimit shuhet rrjedha e kamats.
5. N qoft se debitori e merr sendin e depozituar, konsiderohet njsoj sikur t mos ta kishte
depozituar fare dhe bashk debitort dhe dorzant e tij mbeten n detyrim.

Neni 313
Shpenzimet e depozitimit
Shpenzimet e depozitimit t plotfuqishm e t parevokueshm i prballon kreditori n qoft se
i kalojn shpenzimet e prmbushjes q ka pr detyr t'i paguaj debitori.

Neni 314
Shitja n vend t depozitimit t sendit
1. N qoft se sendi sht i paprshtatshm pr ruajtje apo n qoft se pr ruajtjen ose pr
mirmbajtjen e tij nevojiten shpenzime t cilat nuk jan n prpjestim me vlern e tij, debitori
mund ta shes, n shitjen e br publike n vendin e caktuar pr prmbushje apo n ndonj
vend tjetr n qoft se kjo sht n interesin e kreditorit, kurse shumn e arritur, pasi t jen
zbritur shpenzimet e shitjes, ta depozitojn n gjykatn e atij vendi.
2. N qoft se sendi ka mimin vijues, apo n qoft se ka vler t vogl n krahasim me
shpenzimet e shitjes publike, debitori lirisht mund ta shes.
3. N qoft se sendi sht i till q mund t shkatrrohet apo t prishet, debitori ka pr detyr ta
shes pa shtyrje n nj mnyr sa m t prshtatshme.
4. N do rast, debitori ka pr detyr ta njoftoj kreditorin pr shitjen q ka ndrmend ta bj
kurdo q t jet e mundur, e pas shitjes s br ta njoftoj pr mimin e realizuar dhe pr
depozitimin e tij n gjykat.

Neni 315
Dorzimi i sendit kreditorit
Gjykata do tia dorzoj kreditorit sendin e depozituar sipas kushteve q i ka caktuar debitori.

95

Neni 316
Shitja pr t mbuluar shpenzimet e ruajtjes
1. N qoft se shpenzimet e ruajtjes nuk paguhen brenda afatit t arsyeshm, gjykata do t
urdhroj me krkesn e ruajtsit, q sendi t shitet dhe do t caktoj mnyrn e shitjes.
2. Nga shuma e realizuar prej shitjes do t zbritn shpenzimet e shitjes dhe shpenzimet e
ruajtjes, ndrsa KREU q mbetet do t depozitohet n gjykat pr kreditorin.

KREU 3
MNYRAT TJERA T SHUARJES S DETYRIMIT
NNKREU 1
KOMPENSIMI

Neni 317
Kushtet e prgjithshme
Debitori mund ta kompensoj krkesn q ka ndaj kreditorit me at q krkon ky prej tij n
qoft se t dy krkesat kan si objekt t hollat, ose sendet e tjera t zvendsueshme t t njjtit
lloj ose t njjts cilsi dhe n qoft se t dy kan arritur pr pages.

Neni 318
Deklarata pr kompensimin
1. Kompensimi nuk kryhet posa t jan formuar kushtet pr kt, por nevojitet q njra pal t'i
deklaroj tjetrs se sht duke br kompensimin.
2. Pas deklarats mbi kompensimin konsiderohet se kompensimi sht kryer q nga asti kur
jan formuar kushtet pr kt.

Neni 319
Mungesa e reciprocitetit
1. Debitori nuk mund t bj kompensimin e asaj q debiton kreditorit me at q kreditori i
debiton dorzanit t tij.
2. Mirpo, dorzani mund t bj kompensimin e detyrimit t debitorit ndaj kreditorit me
krkesn e debitorit nga kreditori.

96

3. Kush e ka dhn sendin e vet peng pr detyrimin e huaj, mund t krkoj nga kreditori q t'ia
kthej sendin e ln peng kur t jen plotsuar kushtet pr pushimin e ktij detyrimi me an t
kompensimit, si dhe kur kreditori lshon me faj t vet mundsin q t bj kompensimin.

Neni 320
Krkesa e parashkruar
1. Nj borxh mund t kompensohet me nj krkes t parashkruar, vetm nse kjo krkes e
parashkruar nuk ka qen e parashkruar n momentin kur kan ekzistuar kushtet pr
kompensim.
2. N qoft se kushtet pr kompensim jan krijuar pasi q nj nga krkesat sht parashkruar,
kompensimi nuk krijohet n qoft se debitori i krkess s parashkruar ka theksuar
kundrshtimin pr parashkrim.

Neni 321
Kompensimi me krkesn e ceduar
1. Debitori i krkess s ceduar mund tia kompensoj marrsit ato krkesa t veta t cilat deri
n njoftimin mbi cedimin ka mundur tia kompensoj ceduesit.
2. Ai mund ti kompensoj edhe ato krkesa t veta nga ceduesi q i ka fituar para njoftimit pr
cedimin, afati i t cilave pr cedim nuk ka skaduar n astin kur sht njoftuar pr cedimin, por
vetm n qoft se ky afat bie para afatit pr prmbushjen e krkess s ceduar ose n t njjtn
koh.
3. Debitori q i ka deklaruar pa rezerv marrsit se e pranon cedimin, nuk mund ti kompensoj
me kurr far krkese t vet nga ceduesi.
4. N qoft se krkesa e ceduar sht shkruar n regjistrat publik, debitori mund tia bj
kompensimin marrsit vetm n qoft se krkesa e tij sht e regjistruar me rastin e krkess s
ceduar apo n qoft se marrsi sht njoftuar me rastin e cedimit pr ekzistimin e ksaj
krkese.

Neni 322
Rastet e prjashtimit t kompensimit
1. Nuk mund t shuhen me kompensim:
1.1. krkesat t cilat nuk mund t sekuestrohen;

97

1.2. krkesat e sendeve, apo t vlers s sendeve t cilat i jan dhn debitorit pr
ruajtje, ose pr huaprdorje, apo t cilat debitori i ka marr n mnyr t
kundrligjshme, ose i ka mbajtur n mnyr t kundrligjshme;
1.3. krkesat e krijuara nga shkaktimi i dmit me dashje;
1.4. krkesat e shprblimit t dmit, t cilat krkesa jan krijuar me dmtimin e
shndetit apo me shkaktimin e vdekjes;
1.5. krkesat q rrjedhin nga detyrimi ligjor i ushqimit.

Neni 323
Ndalimi i krkess s pals tjetr
Debitori nuk mund t bj kompensimin n qoft se krkesa e tij ka arritur pr pages vetm
pasi dikush i treti ka vn ndalesn n krkesn e kreditorit ndaj tij.

Neni 324
Llogaritja e kompensimit
Kur midis dy personave ekzistojn disa detyrime t cilat mund t shuhen me an t
kompensimit, ather kompensimi bhet sipas rregullave t cilat vlejn pr llogaritjen e
prmbushjes.

NNKREU 2
FALJA E BORXHIT

Neni 325
Marrveshja
1. Detyrimi shuhet kur kreditori i deklaron debitorit se nuk do t krkoj prmbushjen e tij dhe
debitori t jet dakord me kt.
2. Pr vlefshmrin e ksaj marrveshje nuk nevojitet q ajo t lidhet n formn sikur sht
kontraktuar puna nga e cila sht krijuar detyrimi.

98

Neni 326
Heqja dor nga mjetet e sigurimit
Kthimi i pengut dhe heqja dor nga mjetet e tjera me t cilat sht siguruar prmbushja e
detyrimit, nuk do t thot se kreditori ka hequr dor edhe nga e drejta pr t krkuar
prmbushjen e detyrimit.

Neni 327
Falja e borxhit dorzanit
1. Falja e borxhit dorzanit nuk e liron debitorin kryesor, ndrsa falja e borxhit debitorit
kryesor e liron dorzanin.
2. Kur ka disa dorzan dhe kreditori e liron nga detyrimi njrin prej tyre, t tjerve u mbetet
detyrimi, por detyrimi i tyre zbritet pr pjesn e dorzanit t liruar.

Neni 328
Falja e prgjithshme e borxheve
Me faljen e prgjithshme t borxheve shuhen t gjitha krkesat e kreditorit ndaj debitorit,
prve atyre pr t cilat kreditori nuk ka ditur se ekzistojn n astin kur sht br falja.

NNKREU 3
PRTRIRJA (NOVACIONI)

Neni 329
Kushtet pr prtrirjen e detyrimit
1. Detyrimi shuhet n qoft se kreditori dhe debitori jan pajtuar q detyrimin ekzistues ta
zvendsojn me nj tjetr dhe n qoft se detyrimi tjetr ka objekt t ndryshm ose baz
juridike t ndryshme.
2. Marrveshja e kreditorit dhe e debitorit me t ciln ndryshohet ose plotsohet dispozita mbi
afatin, mbi vendin ose mbi mnyrn e prmbushjes, pastaj marrveshja e mvonshme mbi
kamatn, mbi dnimin kontraktues, mbi sigurimin e prmbushjes, ose mbi ndonj dispozit
tjetr akcesore, si dhe marrveshja mbi dhnien e dokumentit t ri mbi borxhin, nuk
konsiderohen si novacion.
3. Dhnia e kambialit ose e ekut pr shkak t ndonj detyrimi t mparshm nuk konsiderohet
si novacion, prve nse kjo sht kontraktuar ashtu.

99

Neni 330
Vullneti pr t br novacion
Novacioni nuk ekziston, n qoft se palt nuk e kan deklaruar qllimin q ta shuajn
detyrimin ekzistues kur kan krijuar detyrimin e ri; ather detyrimi i mparshm nuk shuhet,
por ekziston edhe m tutje krahas detyrimit t ri.

Neni 331
Efekti i novacionit
1. Me kontratn pr novacionin detyrimi i mparshm shuhet, kurse detyrimi i ri krijohet.
2. Me detyrimin e mparshm shuhet edhe pengu dhe dorzania, prve nse me dorzanin
ose me pengdhnsin sht kontraktuar ndryshe.
3. E njjta gj vlen edhe pr t drejtat e tjera akcesore, t cilat kan qen t lidhura me
detyrimin e mparshm.

Neni 332
Mungesa e detyrimit t mparshm
1. Novacioni sht pa efekt n qoft se detyrimi i mparshm ka qen nul ose sht shuar.
2. N qoft se detyrimi i mparshm ka qen vetm i rrzueshm, novacioni sht i vlefshm
po qe se debitori e ka ditur pr t metn e detyrimit t mparshm.

Neni 333
Efekti i anulimit
Kur kontrata mbi novacionin sht shpallur e pavlefshme, konsiderohet se nuk ka pasur
novacion dhe se detyrimi i mparshm as q ka pushuar s ekzistuari.

NNKREU 4
KONFONDIMI

Neni 334
Konfondimi
1. Detyrimi shuhet me konfondim, kur i njjti person bhet si debitor ashtu edhe kreditor.

100

2. Kur dorzani bhet kreditor, detyrimi i debitorit kryesor nuk shuhet.


3. Detyrimet e regjistruara n regjistrat publike shuhen me an t konfondimit vetm pasi t
bhet regjistrimi i fshirjes.

NNKREU 5
PAMUNDSIA E PRMBUSHJES

Neni 335
Shuarja e detyrimit pr shkak t pamundsis s prmbushjes
1. Detyrimi shuhet kur prmbushja e tij bhet e pamundur pr shkak t rrethanave pr t cilat
debitori nuk mban prgjegjsi.
2. Debitori duhet t provoj rrethanat q e prjashtojn prgjegjsin e tij.

Neni 336
Kur sendet e caktuara sipas llojit jan objekt i detyrimit
1. N qoft se objekt i detyrimit jan sendet e caktuara sipas llojit, detyrimi nuk shuhet as
ather kur t gjitha ato q ka debitori nga kto sende zhduken pr shkak t rrethanave, pr t
cilat ai nuk mban prgjegjsi.
2. Mirpo, kur detyrimi ka si objekt sendet e caktuara sipas llojit q duhet t merren nga masa
e caktuar e atyre sendeve, ather detyrimi shuhet kur zhduket e gjith ajo mas.

Neni 337
Cedimi i t drejtave ndaj t tretit prgjegjs pr pamundsin e prmbushjes
Debitori i sendit t caktuar q sht shkarkuar nga detyrimi i vet pr shkak t pamundsis s
prmbushjes ka pr detyr t'i cedoj kreditorit t drejtn q do ta kishte ndaj personit t tret
pr shkak t pamundsis s krijuar

101

NNKREU 6
KALIMI I KOHS DHE DENONCIMI

Neni 338
Afati n marrdhniet e vazhdueshme t detyrimeve
Marrdhnia e detyrimeve e vazhdueshme me afat t caktuar t kohzgjatjes shuhet kur t
skadoj afati, prve kur sht kontraktuar ose kur sht caktuar me ligj q pas skadimit t
afatit marrdhnia e detyrimeve t zgjatet pr nj koh t pacaktuar, n qoft se ajo
marrdhnie nuk denoncohet me koh.

Neni 339
Denoncimi i marrdhnies s vazhdueshme t detyrimit
1. N qoft se kohzgjatja e marrdhnies s detyrimeve nuk sht caktuar, secila pal mund ta
ndrpret me denoncim.
2. Denoncimi duhet doemos ti dorzohet pals tjetr.
3. Denoncimi mund t jepet n do koh, por jo n koh t paprshtatshme.
4. Marrdhnia e detyrimeve e denoncuar shuhet kur t ket skaduar afati i denoncimit i
caktuar n kontrat, e n qoft se afati i till nuk sht caktuar me kontrat, ather
marrdhnia shuhet pasi t ket kaluar afati i caktuar me ligj ose me doke, prkatsisht me
skadimin e afatit t arsyeshm.
5. Palt mund t kontraktojn se marrdhnia e tyre e detyrimeve do t shuhet me vet
dorzimin e denoncimit, n qoft se pr rastin e caktuar ligji nuk urdhron dika tjetr.
6. Kreditori ka t drejt t krkoj nga debitori at detyrim t arritur, para se detyrimi t jet
shuar me kalimin e afatit ose me denoncim.

NNKREU 7
VDEKJA

Neni 340
Vdekja
Me vdekjen e debitorit ose t kreditorit shuhet detyrimi vetm n qoft se sht krijuar duke
marr parasysh veorit personale t njrs nga palt kontraktuese ose aftsit personale t
debitorit.

102

KREU 4
PARASHKRIMI
NNKREU 1
DISPOZITA T PRGJITHSHME

Neni 341
Rregullat e prgjithshme
1. Me parashkrim shuhet e drejta e krkimit t prmbushjes s detyrimit.
2. Parashkrimi krijohet kur t ket kaluar afati i caktuar me ligj, brenda t cilit kreditori ka
mundur t krkoj prmbushjen e detyrimit.
3. Gjykata nuk mund t merr parasysh parashkrimin, n qoft se debitori nuk thirret n at.

Neni 342
Kur fillon t rrjedh parashkrimi
1. Parashkrimi fillon t rrjedh ditn e par pas dits kur kreditori t ket pasur t drejt t
krkoj prmbushjen e detyrimit, n qoft se me ligj pr raste t veanta nuk sht parashikuar
dika tjetr.
2. N qoft se detyrimi konsiston n at q dika t mos bhet, t lihet pa u br ose t psohet,
parashkrimi fillon t rrjedh ditn e par pas dits kur debitori t ket vepruar n kundrshtim
me detyrimin.

Neni 343
Krijimi i parashkrimit
Parashkrimi lind, kur t ket skaduar dita e fundit e kohs s caktuar me ligj.

Neni 344
Llogaritja e kohs s paraardhsve
N kohn e parashkrimit llogaritet edhe koha q ka kaluar n dobi t paraardhsve t debitorit.

103

Neni 345
Ndalimi i ndryshimit t afatit t parashkrimit
1. Me pun juridike nuk mund t caktohet nj koh m e gjat ose m e shkurtr e parashkrimit
se sa koha e caktuar me ligj.
2. Me pun juridike nuk mund t caktohet q parashkrimi t mos rrjedh pr nj koh.

Neni 346
Heqja dor nga parashkrimi
Debitori nuk mund t heq dor nga parashkrimi para se t ket kaluar koha e caktuar pr
parashkrim.

Neni 347
Njohja me shkrim dhe sigurimi i detyrimit t parashkruar
1. Njohja me shkrim i detyrimit t parashkruar konsiderohet si heqje dor nga parashkrimi.
2. Efekt t njjt ka dhnia e pengut ose e ndonj sigurimi tjetr pr krkesn e parashkruar.

Neni 348
Efekti i prmbushjes s detyrimit t parashkruar
N qoft se debitori e prmbush detyrimin e parashkruar, ai nuk ka t drejt t krkoj q ti
kthehet ajo q ka dhn edhe ather kur nuk e ka ditur, se detyrimi sht parashkruar.

Neni 349
Kreditori, krkesa e t cilit sht e siguruar
1. Kur t ket kaluar afati i parashkrimit, kreditori krkesa e t cilit sht e siguruar me peng
ose me hipotek, mund t paguhet vetm nga sendi i ngarkuar, n qoft se e mban n dor apo
n qoft se e drejta e tij sht regjistruar n regjistrat publik.
2. Megjithat, krkesat e parashkruara t kamats dhe t dhnieve tjera periodike nuk mund t
prmbushen as edhe nga sendi i ngarkuar.

104

Neni 350
Krkesat akcesore
Kur parashkruhet krkesa kryesore, ather parashkruhen edhe krkesat akcesore, sikurse jan:
krkesat e kamats, frutave, shpenzimeve dhe dnimeve kontraktuese.

Neni 351
Kur nuk zbatohen rregullat pr parashkrimin
Rregullat pr parashkrimin nuk zbatohen n rastet kur me ligj jan caktuar afatet brenda t
cilave duhet t paraqitet padia ose t kryhet nj veprim, nn krcnim t humbjes s t drejtave.

NNKREU 2
AFATI I PARASHKRIMIT

Neni 352
Afati i prgjithshm i parashkrimit
Krkesat parashkruhen pr pes (5) vjet, n qoft se me ligj nuk sht caktuar ndonj afat tjetr
i parashkrimit.

Neni 353
Krkesat periodike
1. Krkesat e dhnieve periodike q rrjedhin vit pr vit ose n afate t caktuara m t shkurtra
(krkesat periodike), qofshin ato krkesa periodike akcesore, si jan krkesat e kamats, apo
krkesa periodike t atilla n t cilat prfundon vet e drejta, si jan krkesat e ushqimit,
parashkruhen tri (3) vjet nga arritja e secils dhnie t veant pr pages.
2. E njjta gj vlen pr pensionet vjetore me t cilat paguhet shuma kryesore dhe kamata n
shuma t barabarta t prcaktuara m par, por nuk vlen pr pagesat n kste ose pr
prmbushje t tjera t pjesshme.
3. Pavarsisht paragrafit t par t ktij neni, kamata n krkesat periudha e parashkrimit e t
cilave sht m pak se tri (3) vjet, parashkruhen pas kalimit t periudhs s njjt si pr
krkesn kryesore.

105

Neni 354
Parashkrimi i vet t drejts
1. Vet e drejta nga e cila rrjedhin krkesat periodike parashkruhet pr pes (5) vite duke
llogaritur nga arritja pr pages e krkess m t vjetr t pa prmbushur pas s cils debitori
nuk ka kryer dhnie.
2. Kur parashkruhet e drejta nga e cila rrjedhin krkesat periodike, ather kreditori humb t
drejtn jo vetm t krkoj prestime t ardhshme periodike, por edhe prestime periodike t cilat
kan arritur pr pages para ktij parashkrimi.
3. Nuk mund t parashkruhet e drejta e ushqimit e caktuar me ligj.

Neni 355
Krkesat reciproke nga kontratat komerciale
1. Krkesat reciproke nga kontratat komerciale si dhe krkesat e shprblimit t shpenzimeve t
bra lidhur me kto kontrata, parashkruhen pr tri (3) vite.
2. Parashkrimi rrjedh ve e ve pr do drgim t mallit, pune ose shrbimi t kryer.

Neni 356
Krkesa e qiras
Krkesa e qiras si pr at q sht caktuar t paguhet periodikisht, ashtu edhe pr at q sht
caktuar t paguhet n shuma totale, parashkruhet pr tri (3) vite.

Neni 357
Krkesa e shprblimit t dmit
1. Krkesa pr shprblimin e dmit t shkaktuar parashkruhet pr tri (3) vite nga data kur i
dmtuari ka marr dijeni pr dmin dhe pr personin, i cili e ka shkaktuar dmin.
2. N do rast kjo krkes parashkruhet pr pes (5) vite nga shkaktimi i dmit.
3. Krkesa pr shprblimin e dmit t shkaktuar me cenimin e detyrimit kontraktues
parashkruhet pr kohn e caktuar pr parashkrimin e atij detyrimi.
4. Krkesat e kompensimit t dmit t krijuar nga akti i abuzimit seksual me t mitur
parashkruhen pesmbdhjet (15) vite pasi personi i mitur t ket arritur moshn e pjekuris.

106

Neni 358
Krkesa pr shprblimin e dmit t shkaktuar me vepr penale
1. Kur dmi sht shkaktuar me vepr penale dhe pr ndjekjen penale sht parashikuar nj
afat m i gjat parashkrimi, krkesa pr shprblim t dmit ndaj personit prgjegjs
parashkruhet kur t skadoj koha e caktuar pr parashkrimin e ndjekjes penale.
2. Ndrprerja e parashkrimit t ndjekjes penale sjell edhe ndrprerjen e parashkrimit t
krkess pr shprblimin e dmit.
3. E njjta vlen edhe pr ndaljen e parashkrimit.

Neni 359
Kompensimi i krkesave pr arsye t korrupsionit
N rast se dmi sht shkaktuar nga akti n t cilin ofrimi, dhnia, pranimi ose krkesa e
ryshfetit ose ndonj prfitimi tjetr ka pasur ndikim t drejtprdrejt ose jo t drejtprdrejt,
ose nga mosveprimi apo veprimi q do t kishte parandaluar aktin e korrupsionit, ose nga
ndonj akt tjetr q sipas ligjit ose traktatit ndrkombtar paraqet korrupsion, krkesa
parashkruhet pes (5) vite pasi pala e dmtuar t ket msuar pr dmin dhe personin q e ka
shkaktuar at; n cilindo rast, ajo parashkruhet pesmbdhjet (15) vite pas kryerjes s aktit.

Neni 360
Afati njvjear i parashkrimit
1. Krkesat t cilat parashkruhen pas nj (1) viti:
1.1. krkesat pr furnizimin e energjis elektrike, energjis termike, gazit, ujit dhe
shrbimet e pastrimit t oxhaqeve dhe pr mirmbajtjen e shrbimit t pastrtis, nse
furnizimi ose shrbimi sht kryer pr nevojat shtpiake;
1.2. krkesat e radios dhe televizionit pr prdorimin e stacionit;
1.3. krkesat e posts dhe kompanive t telekomit pr prdorimin e telefonit e t
separateve postare, si dhe krkesat e tjera t tyre q arktohen n afate tre (3) mujore
apo m t shkurtra;
1.4. krkesat e parapagimit n botime periodike, duke llogaritur nga kalimi i kohs pr
t ciln sht porositur botimi;
1.5. krkesat pr shrbimet e qasjes n internet, shrbimet pr prdorimin e e-mail-it,
shrbimet pr mirmbajtjen e faqes elektronike, dhe shrbimet e lidhura me qasjen n
stacionet e radios dhe televizionit kabllor dhe satelitor q arktohen n afate tre (3)
mujore apo m t shkurtra;

107

1.6. krkesat nga administratort e blloqeve t apartamenteve pr shrbimet dhe


krkesat e tjera q arktohen n afate tremujore apo m t shkurtra.
2. Afati i parashkrimit rrjedh nga fundi i vitit n t cilin arrin krkesa pr pages.
3. Parashkrimi rrjedh edhe nse furnizimi dhe shrbimet vazhdojn.

Neni 361
Krkesat e vrtetuara nga gjykata ose organet tjera kompetente
1. T gjitha krkesat q jan vrtetuar me vendim t forms s prer t gjykats ose me vendim
t organit tjetr kompetent, ose me ujdin e palve para gjykats apo organit tjetr kompetent,
parashkruhen pr dhjet (10) vjet, madje edhe ato pr t cilat ligji edhe ashtu parashikon afat
m t shkurtr pr parashkrim.
2. Megjithat, t gjitha krkesat periodike q rrjedhin nga vendimet ose ujdit e tilla dhe arrijn
pr pages n t ardhmen, parashkruhen n afatin e parapar pr parashkrimin e krkesave
periodike.

Neni 362
Afatet e parashkrimit te kontratat pr sigurimin
1. Krkesat e kontraktuesve t sigurimit, respektivisht t personit t tret nga kontrata e
sigurimit t jets, parashkruhen pr pes (5) vjet, kurse nga kontratat e tjera pr sigurimin pr
tre (3) vjet, duke llogaritur q nga dita e par pas kalimit t vitit kalendarik n t cilin sht
krijuar krkesa.
2. N qoft se personi i interesuar provon se deri n ditn e caktuar n paragrafin paraprak nuk
ka ditur se rasti i siguruar ka ndodhur, parashkrimi fillon q nga dita kur t ket marr dijeni
pr kt, ashtu q n do rast krkesa parashkruhet te sigurimi i jets pr dhjet(10) vjet, kurse
te sigurimet e tjera pr pes (5) vjet nga data e caktuar n paragrafin paraprak.
3. Krkesat e siguruesit nga kontratat e sigurimit parashkruhen pr tre (3) vjet.
4. Nse i dmtuari n rastin e sigurimit nga prgjegjsia krkon shprblim nga i siguruari, ose
shprblimin e ka marr prej tij, parashkrimi i krkess t t siguruarit ndaj siguruesit fillon q
nga dita kur personi i dmtuar ka krkuar n rrug gjyqsore shprblimin nga i siguruari,
respektivisht kur i siguruari tia ket shprblyer dmin.
5. Krkesa e drejtprdrejt e personit t tret t dmtuar ndaj siguruesit parashkruhet pr t
njjtn koh pr t ciln parashkruhet krkesa e tij ndaj t siguruarit prgjegjs pr dmin.

108

6. Parashkrimi i krkess q i takon siguruesit ndaj personit t tret prgjegjs pr paraqitjen e


rastit t sigurimit fillon t rrjedh kur fillon edhe parashkrimi i krkess s t siguruarit ndaj
ktij personi, dhe mbaron n t njjtin afat.

NNKREU 3
NDALJA E PARASHKRIMIT

Neni 363
Krkesat ndrmjet personave t caktuar
1. Parashkrimi nuk rrjedh:
1.1. ndrmjet bashkshortve;
1.2. ndrmjet prindrve dhe fmijve derisa zgjat e drejta prindrore;
1.3. ndrmjet personit nn kujdestari dhe kujdestarit t tij si dhe t organit t
kujdestaris, gjat kohs s kujdestaris dhe derisa t mos paraqiten llogarit;
1.4. ndrmjet dy personave q jetojn n bashkjetes, derisa ekziston ajo bashkjetes.

Neni 364
Krkesat e personave t caktuar
1. Parashkrimi nuk rrjedh:
1.1. gjat kohs s mobilizimit n rastin e rrezikut t drejtprdrejt t lufts ose gjat
lufts lidhur me krkesat e personave n detyr ushtarake;
1.2. n pikpamje t krkesave q kan personat e punsuar n ekonomi t huaj
shtpiake ndaj pundhnsve ose antarve t familjes s tij q bashkjetojn me te,
derisa zgjat ajo marrdhnie.

Neni 365
Pengesat e paprballueshme
Parashkrimi nuk rrjedh pr gjith kohn pr t ciln kreditori nuk ka pasur mundsi q pr
shkak t pengesave t paprballueshme t krkoj prmes gjykats prmbushjen e detyrimit.

109

Neni 366
Ndikimi i shkaqeve t ndaljes n rrjedhn e parashkrimit
1. N qoft se parashkrimi nuk ka mundur t filloj t rrjedh pr arsye t ndonj shkaku ligjor,
ai fillon t rrjedh posa ai shkak t ket pushuar s ekzistuari.
2. N qoft se parashkrimi ka filluar t rrjedh prpara se t ket ndodhur shkaku i cili e ka
ndalur rrjedhn e tij t mtejshm, ai vazhdon t rrjedh kur t pushoj s ekzistuari ai shkak,
ndrsa koha q ka kaluar para ndaljes llogaritet n afatin e caktuar ligjor pr parashkrim.

Neni 367
Krkesat ndaj personave t paaft pr t vepruar dhe krkesat e tyre
1. Parashkrimi rrjedh edhe ndaj t miturit dhe personit tjetr t paaft pr t vepruar,
pavarsisht nse kan ose jo prfaqsuesin ligjor t tyre.
2. Megjithat, parashkrimi i krkess s t miturit i cili nuk ka prfaqsues, dhe i personit tjetr
t paaft pr t vepruar pa prfaqsues, nuk mund t filloj t rrjedh derisa t mos ken kaluar
dy (2) vjet nga data kur jan br plotsisht t aft pr t vepruar ose kur iu sht caktuar
prfaqsuesi.
3. N qoft se pr parashkrimin e nj krkese sht caktuar nj koh m e shkurtr se dy (2)
vjet, ndrsa kreditori sht i mitur dhe nuk ka prfaqsues ose ndonj person tjetr i paaft pr
t vepruar pa prfaqsues, parashkrimi i asaj krkese fillon t rrjedh kur kreditori sht br i
aft pr t vepruar ose kur atij i sht caktuar prfaqsuesi.

NNKREU 4
NDRPRERJA E PARASHKRIMIT

Neni 368
Pranimi i borxhit
1. Parashkrimi ndrpritet kur debitori e pranon borxhin.
2. Pranimi i borxhit mund t bhet jo vetm me deklaratn e kreditorit, vese edhe n mnyr
t trthort, sikurse jan pagesa e kstit, pagesa e kamats, dhnia e sigurimit.

110

Neni 369
Paraqitja e padis
Parashkrimi ndrprehet me paraqitjen e padis dhe me do veprim tjetr t kreditorit t
ndrmarur kundr debitorit para gjykats ose autoriteti tjetr kompetent me qllim vrtetimi,
sigurimi ose realizimi t krkess.

Neni 370
Heqja dor, hedhja posht ose refuzimi i padis
1. Ndrprerja e parashkrimit e br me paraqitjen e padis ose me ndonj veprim tjetr t
kreditorit t ndrmarur kundr debitorit para gjykats ose autoritetit tjetr kompetent me qllim
vrtetimi, sigurimi ose realizimi t krkess, konsiderohet se nuk ka filluar po qe se kreditori
heq dor nga padia ose veprimi t cilin e ka ndrmarr.
2. Konsiderohet se nuk ka pasur ndrprerje, n qoft se padia e kreditorit ose krkesa e tij sht
hedhur posht apo refuzuar ose n qoft se masa e krkuar ose e ndrmarur e prmbarimit apo
e sigurimit sht shpallur e pavlefshme.

Neni 371
Hedhja posht e padis pr shkak t jokompetencs
1. N qoft se padia kundr debitorit sht hedhur posht pr shkak t jo kompetencs s
gjykats ose pr ndonj arsye tjetr i cili nuk i prket esencs s shtjes, kshtu q kreditori
prsri paraqet padi brenda afatit prej tre (3) muajsh nga data kur vendimi mbi hedhjen posht
t padis t ket marr formn e prer do t konsiderohet se parashkrimi sht ndrprer me
padin e par.
2. E njjta gj vlen edhe pr thirrjen n mbrojtje si dhe pr paraqitjen e kompensimit t
krkess n kontest si dhe n rastin kur gjykata ose ndonj organ tjetr e ka drejtuar debitorin
q krkesn e tij t deklaruar ta realizoj n procedur civile.

Neni 372
Thirrja e kreditorit
Pr ndrprerjen e parashkrimit nuk mjafton q kreditori ta ftoj debitorin me shkrim ose me
goj q ta prmbush detyrimin.

111

Neni 373
Afati i parashkrimit n rastin e ndrprerjes
1. Pas ndrprerjes parashkrimi fillon t rrjedh prsri, kurse koha q ka kaluar para
ndrprerjes nuk llogaritet n afatin e caktuar ligjor pr parashkrim.
2. Parashkrimi i ndrprer me an t pranimit (pohimit) nga ana e debitorit fillon t rrjedh
prsri nga pranimi (pohimi).
3. Kur ndrprerja e parashkrimit ka filluar me paraqitjen e padis ose me thirrjen n mbrojtje,
ose duke paraqitur kompensimin e krkesave n kontest, respektivisht me paraqitjen e
krkesave n ndonj proces tjetr, parashkrimi fillon t rrjedh prsri q nga dita kur kontesti
t ket marr fund definitivisht ose t ket prfunduar n ndonj mnyr tjetr.
4. Kur ndrprerja e parashkrimit t jet shkaktuar me paraqitjen e krkess n procedurn e
falimentimit, parashkrimi fillon t rrjedh prsri q nga dita e prfundimit t asaj procedure.
5. E njjta gj vlen edhe kur ndrprerja e parashkrimit t jet shkaktuar me krkesn e
prmbarimit t dhunshm ose t sigurimit.
6. Parashkrimi q fillon t rrjedh prsri pas ndrprerjes, mbaron kur t ket kaluar aq koh sa
sht caktuar me ligj pr parashkrimin q sht ndrprer.

Neni 374
Parashkrimi n rastin e prtrirjes s detyrimit
N qoft se ndrprerja ka filluar me pranimin e borxhit nga ana e debitorit, ndrsa kreditori dhe
debitori jan marr vesh q ta ndryshojn bazn ose objektin e detyrimit, krkesa e re
parashkruhet pr kohn q sht caktuar pr parashkrimin e saj.

112

PJESA V
LLOJET E NDRYSHME T DETYRIMEVE
KREU 1
DETYRIMET MONETARE
NNKREU 1
RREGULLAT E PRGJITHSHME

Neni 375
Parimi i nominalizmit monetar
Kur detyrimi ka si subjekt nj shum t hollash, debitori ka pr detyr t paguaj shumn e
njjt t t hollave, prve nse kreditori dhe debitori merren vesh ndryshe n pajtim me ligjin.

Neni 376
Rivlersimi i detyrimeve monetare
1. Palt kontraktuese mund t pajtohen q shuma e detyrimeve monetare t debitorit t
prcaktohet n raport me ndryshimet n mim t mallrave dhe shrbimeve t shprehura n
indeksin e mimeve t shitjeve dhe t prcaktuara nga nj organizat e autorizuar, n lidhje me
ndryshimet n kursin valutor t huaj, ose n lidhje me ndryshimet n mimet e tjera, prve
nse nj marrveshje e ktill sht n kundrshtim me ligjin.
2. N rast se palt kontraktuese pajtohen me rivlersimin e detyrimeve monetare, rivlersimi
bhet pr periudhn nga fillimi i detyrimit e deri n prmbushjen e detyrimit, prve nse palt
pajtohen ndryshe.

Neni 377
Prmbushja e parakohshme
1. Debitori mund ti prmbush detyrimet n para edhe para kohe.
2. sht nul dispozita e kontrats me t ciln debitori heq dor nga kjo e drejt.
3. N rast t prmbushjes s detyrimit n t holla para kohe, debitori ka t drejt t zbres
kamatn nga shuma e borxhit pr kohn prej dats s pagess deri n ditn kur detyrimi t ket
arritur pr pages, vetm kur pr kt sht i autorizuar me kontrat apo nse kjo rrjedh nga
doket.

113

NNKREU 2
KAMATA

Neni 378
Prkufizim
Prve borxhit kryesor (kryegjja), debitori po ashtu ka pr detyrim edhe kamatn, n qoft se
e njjta sht prcaktuar nga ligji ose n rast se kreditori dhe debitori ashtu kan kontraktuar.

Neni 379
Ndalimi i kamats n kamat
1. N kamatn e kontraktuar e cila ka arritur pr pages, por nuk sht paguar nuk rrjedh
kamatvonesa, prve nse sht parapar ndryshe me ligj.
2. sht nule dispozita e kontrats me t ciln parashikohet kamat n kamatn e cila ka arritur
pr pages por nuk sht paguar.
3. Megjithat, palt mund t pajtohen q m par n kontrat se shkalla e kamats do t jet m
e lart n rast se debitori nuk i paguan kamatat e rrjedha pr pages n kohn e duhur.
4. N shumn e papaguar t kamats mund t krkohet kamatvonesa vetm nga dita kur
gjykats i sht paraqitur krkesa pr pagimin e saj.

Neni 380
Kur kamata pushon t rrjedh
Kamata pushon t rrjedh kur shuma e kamatave t arritura pr pages, arrin lartsin e borxhit
kryesor.

Neni 381
Supozimi i kontrats me fajde
1. N rast se niveli i kamats pr t cilin jan pajtuar palt sht pr pesdhjet prqind (50%)
m i lart sesa niveli i kamatvoness, i prllogaritur sipas nenit n vijim, nj marrveshje e
till konsiderohet kontrat me fajde, prve nse kreditori provon se nuk ka shfrytzuar
gjendjen e pavolitshme t debitorit, vshtirsin e situats s tij financiare, pamaturin ose
varsin e krijuar prej saj, ose q prfitimet e rezervuara pr kreditorin ose personin e tret nuk
jan n shprpjestim me at q kreditori ka ofruar ose ka ndrmarr t ofroj ose t bj.
2. Supozimi i saktsuar n paragrafin paraprak nuk zbatohet n kontratat komerciale.

114

NNKREU 3
VONESA N PRMBUSHJEN E DETYRIMEVE N T HOLLA

Neni 382
Kamatvonesa
1. Debitori q vonon n prmbushjen e detyrimit n t holla debiton, prpos borxhit kryesor,
edhe kamatn.
2. Lartsia e kamatvoness sht tet prqind (8%) n vit, prve nse parashihet ndryshe me
ligj t veant.

Neni 383
Kamatvonesa e kontraktuar
Kreditori dhe debitori mund t pajtohen me kontrat q lartsia e kamatvoness t jet m e
ult ose m i lart sesa niveli i kamatvoness s prcaktuar me ligj.

Neni 384
E drejta e shprblimit t plot
1. Kreditori ka t drejt n kamatvonesn pa marr parasysh nse ka psuar ndonj dm pr
shkak t voness s debitorit.
2. N qoft se dmi t cilin e ka psuar kreditori pr shkak t voness s debitorit, sht m i
madh nga shuma t ciln do ta merrte n emr t kamatvoness, ai ka t drejt t krkoj
diferencn deri n shprblimin e plot t dmit.

NNKREU 4
KAMATA KONTRAKTORE

Neni 385
Kamata kontraktore
1. Palt kontraktuese mund t pajtohen q, prve shums kryesore (kryegjs), debitori duhet
t paguaj kamatn kontraktore nga periudha e lindjes s detyrimit n t holla deri n kohn e
arritjes pr pages t detyrimit.
2. N rast se palt jan pajtuar pr kontratn kamatore (me interes) por niveli i kamats dhe
koha e arritjes pr pages s interesit nuk sht prcaktuar, niveli i kamats sht gjasht

115

prqind (6%) n vit dhe kamata rrjedh pr pages n kohn e njjt me arritjen pr pages t
kryegjs (shums kryesore).

Neni 386
Kamata n detyrimet jomonetare
Dispozitat e ktij ligji pr kamatn kontraktuese zbatohen prshtatshmrisht edhe pr
marrdhniet e tjera t detyrimeve t shquara sipas llojit, gjegjsisht detyrimet t cilat kan pr
lnd sendet e zvendsueshme dhe t shquara sipas llojit.

KREU 2
DETYRIMET ME DISA OBJEKTE
NNKREU 1
DETYRIMET ALTERNATIVE

Neni 387
E drejta e zgjedhjes
N qoft se ndonj detyrim ka dy ose m tepr objekte, por debitori ka pr detyr t jep vetm
nj pr tu liruar nga detyrimi, ather, po qe se nuk sht kontraktuar ndryshe, e drejta e
zgjedhjes i takon debitorit dhe detyrimi shuhet kur ky ta ket dorzuar objektin t cilin e ka
zgjedhur vet.

Neni 388
Parevokueshmria dhe efekti i zgjedhjes s br
1. Zgjedhja quhet e br kur pala t cils i takon e drejta e zgjedhjes e njofton paln tjetr pr
at q e ka zgjedhur dhe nga ky moment zgjedhja nuk mund t ndryshohet.
2. Me zgjedhjen e br konsiderohet se detyrimi ka qen q n fillim i thjesht dhe se q n
fillim ka pasur si objekt sendin e zgjedhur.

Neni 389
Kohzgjatja e t drejts s zgjedhjes
1. Debitori ka t drejt t zgjedh gjithnj derisa n procedurn e prmbarimit t dhunshm nj
prej sendeve q sht borxh t mos i dorzohet plotsisht ose pjesrisht kreditorit sipas
zgjedhjes s tij.

116

2. N qoft se e drejta e zgjedhjes i takon kreditorit dhe ky nuk deklarohet rreth zgjedhjes
brenda afatit t caktuar pr prmbushje, debitori mund ta ftoj q t bj zgjedhjen dhe pr kt
ti caktoj nj afat t ri, pas skadimit t t cilit e drejta e zgjedhjes kalon n debitorin.

Neni 390
Zgjedhja q i besohet personit t tret
N qoft se zgjedhjen duhet ta bj ndonj person i tret dhe kt gj ai nuk e bn, secila pal
mund t krkoj q zgjedhjen ta bj gjykata.

Neni 391
Kufizimi n objektin e mbetur
N qoft se nj objekt i detyrimit sht br i pamundshm pr shkak t ndonj ngjarje pr t
ciln nuk mbajn prgjegjsi asnjra pal, detyrimi kufizohet n objektin e mbetur.

Neni 392
Kufizimi n rast t prgjegjsis s njrs pal
1. Kur nj objekt i detyrimit sht i pamundur pr shkak t ngjarjes pr t ciln prgjegjsin e
mban debitori, detyrimi kufizohet n objektin e mbetur n qoft se e drejta e zgjedhjes i takon
ktij, e nse e drejta e zgjedhjes i takon kreditorit, ky mundet pas zgjedhjes s vet t krkoj
objektin e mbetur ose shprblimin e dmit.
2. Kur nj objekt i detyrimit sht br i pamundur pr shkak t ngjarjeve pr t cilat sht
prgjegjs kreditori, detyrimi i debitorit shuhet, por n qoft se ktij i takon e drejta e zgjedhjes
ky mund t krkoj shprblimin e dmit dhe ta kryej detyrimin e vet nga objekti i mbetur, e n
qoft se e drejta e zgjedhjes i takon kreditorit ky mund t jap shprblimin e dmit dhe t
krkoj objektin e mbetur.

117

NNKREU 2
DETYRIMET FAKULTATIVE DHE KRKESAT FAKULTATIVE

I. DETYRIMET FAKULTATIVE

Neni 393
Autorizimi i debitorit n detyrimin fakultativ
Debitori, detyrimi i t cilit ka nj objekt, por t cilit i lejohet q t lirohet nga detyrimi i vet
duke dhn ndonj objekt tjetr t caktuar, mund ta shfrytzoj kt mundsi gjithnj derisa
kreditori n procedurn e prmbarimit t detyrueshm t mos ta ket marr trsisht ose
pjesrisht objektin e detyrimit.

Neni 394
Autorizimi i kreditorit n detyrimin fakultativ
1. Kreditori n detyrimin fakultativ mund t krkoj nga debitori vetm objektin e detyrimit,
por jo edhe objektin tjetr me t cilin debitori, n qoft se dshiron mundet gjithashtu ta
prmbush detyrimin e vet.
2. Kur objekti i detyrimit bhet i pamundur pr shkak t ngjarjeve pr t cilat debitori nuk
prgjigjet, kreditori mund t krkoj vetm shprblimin e dmit, por debitori mund t lirohet
nga detyrimi duke dhn objektin t cilin sht i autorizuar ta jap n vend t objektit q sht
borxh.

II. KRKESAT FAKULTATIVE

Neni 395
Rregulla e prgjithshme
1. Kur me kontrat ose ligj sht parashikuar q kreditori mundet n vend t objektit q sht
borxh t krkoj nga debitori ndonj objekt tjetr t caktuar, debitori ka pr detyr tia dorzoj
at objekt, po qe se at e krkon kreditori.
2. Prndryshe, pr krkesa t ktilla fakultative vlejn sipas qllimit t kontraktuesve dhe sipas
rrethanave t puns, rregullat prkatse mbi detyrimet fakultative dhe ato alternative.

118

KREU 3
DETYRIMET ME DISA DEBITOR OSE KREDITOR

NNKREU 1
DETYRIMET E PJESTUESHME

Neni 396
Pjestimi i detyrimeve dhe i krkesave
1. Detyrimi sht i pjestueshm n qoft se ajo q debitohet mund t pjestohet dhe t
prmbushet n pjest q kan cilsi t njjta si ka i tr objekti dhe n qoft se me kt
pjestim nuk humb asgj nga vlera e vet, ndrsa n t kundrtn detyrimi sht i
papjestueshm.
2. Kur n ndonj detyrim t pjestueshm ka disa kreditor, detyrimi pjestohet midis tyre n
pjes t barabarta, n qoft se nuk sht caktuar pjestimi tjetr dhe secili prej tyre prgjigjet
pr pjesn e vet t detyrimit.
3. Kur n ndonj detyrim t pjestueshm ka disa kreditor, krkesa pjestohet midis tyre n
pjes t barabarta, n qoft se nuk sht caktuar dika tjetr dhe secili kreditor mund t krkoj
vetm pjesn e vet t krkess.

Neni 397
Prezumimi i solidaritetit
Kur ka disa debitor n ndonj detyrim t pjestueshm t krijuar me kontrat, n ekonomi ata
i prgjigjen kreditorit solidarisht, prve n qoft se kontraktuesit e kan eliminuar
shprehimisht prgjegjsin solidare.

119

NNKREU 2
DETYRIMET SOLIDARE

I. SOLIDARITETI I DEBITORVE

Neni 398
Prmbajtja e solidaritetit t debitorve
1. Secili debitor i detyrimit solidar i prgjigjet kreditorit pr krejt detyrimin dhe kreditori mund
t krkoj prmbushjen e tij nga cilido q dshiron, gjithnj derisa t mos prmbushet
krejtsisht, por kur nj debitor ta ket prmbushur detyrimin ai shuhet dhe t gjith debitort
lirohen.
2. Nga disa debitor solidar secili mund t ket borxh me afat tjetr t prmbushjes, n kushte
t tjera dhe n prgjithsi me alternativa t ndryshme.

Neni 399
Kompensimi
1. Secili debitor solidar mund ti referohet kompensimit q e ka br bashkdebitori i tij.
2. Debitori solidar mund t bj kompensimin e krkess s bashkdebitorit t vet ndaj
kreditorit me at, q kreditori i detyrohet por vetm pr aq sa sht pjesa e borxhit e ktij
bashkdebitori n detyrimin solidar.

Neni 400
Falja e borxhit
1. Falja e borxhit q bhet n marrveshje me nj debitor solidar i liron nga detyrimi edhe
debitort e tjer.
2. Megjithat, n qoft se falja ka pasur pr qllim ta liroj nga detyrimi vetm debitorin ndaj
t cilit sht fal borxhi, detyrimi solidar zvoglohet pr pjesn e cila sipas marrdhnieve
reciproke t debitorve i takon atij, kurse debitort e tjer prgjigjen solidarisht pr pjesn e
mbetur t detyrimit.

120

Neni 401
Prtrirja (Novacioni)
1. Me prtrirjen t cilin kreditori e ka br me nj debitor solidar, lirohen edhe debitort e tjer.
2. Megjithat, n qoft se kreditori dhe debitori e kan kufizuar prtrirjen vetm n pjesn e
detyrimit q i takon ktij, detyrimi i t tjerve nuk shuhet, por vetm zvoglohet pr at pjes.

Neni 402
Ujdia
Ujdia t ciln e ka kontraktuar nj nga debitort solidar me kreditorin, nuk ka efekt ndaj
debitorve t tjer, por kta kan t drejt ta pranojn kt ujdi n qoft se ai nuk sht i
kufizuar vetm n debitorin me t cilin sht kontraktuar.

Neni 403
Konfondimi
Kur n nj person bashkohen cilsia e kreditorit dhe cilsia e debitorit t detyrimeve t njjta
solidare, ather detyrimi i debitorve t tjer zvoglohet pr shumn e pjess q i bie atij.

Neni 404
Vonesa e kreditorit
Kur kreditori bie n vones ndaj nj debitori solidar, ather ky sht n vones edhe ndaj
debitorve t tjer solidar.

Neni 405
Vonesa e nj debitori dhe pranimi i borxhit
1. Vonesa e nj debitori solidar nuk ka efekt ndaj debitorve t tjer.
2. E njjta vlen edhe pr pranimin e borxhit q do ta bnte nj prej debitorve solidar.

121

Neni 406
Ndalja dhe ndrprerja e parashkrimit dhe heqja dor nga parashkrimi
1. N qoft se parashkrimi nuk rrjedh ose sht ndrprer ndaj njrit debitor, ai vazhdon t
rrjedh pr debitort e tjer solidar dhe mund t prfundoj, por debitori ndaj t cilit detyrimi
nuk sht parashkruar dhe i cili sht dashur ta prmbush ka t drejt t krkoj nga debitort
e tjer ndaj t cilve detyrimi sht parashkruar q tia shprblej secili pjesn e vet t
detyrimit.
2. Heqja dor nga parashkrimi i kryer nuk ka efekt ndaj debitorve t tjer.

Neni 407
E drejta e prmbushsit n kompensim
1. Debitori i cili e ka prmbushur detyrimin ka t drejt t krkoj prej secilit bashk debitor
q t'i kompensoj pjesn e detyrimit q bie n t.
2. Ndrkaq, nuk ka ndikim rrethana s kreditori e ka liruar ndonj nga bashk debitort nga
borxhi ose ia ka paksuar borxhin.
3. Pjesa q bie n debitorin nga e cila nuk mund t merret kompensimi, pjestohet
prpjestimisht n t gjith debitort.

Neni 408
Pjestimi n pjes t barabarta dhe prjashtimi
1. N qoft se nuk sht kontraktuar dika tjetr, ose nuk rezulton nga marrdhniet juridike t
pjesmarrsve n pun, mbi secilin debitor bie pjesa e barabart.
2. Megjithat, n qoft se detyrimi solidar sht kontraktuar n interes ekskluziv t nj debitori
solidar, ather ky ka pr detyr tia shprblej krejt shumn e detyrimit bashkdebitorit, i cili e
ka paguar kreditorin.

II. SOLIDARITETI I KREDITORVE

Neni 409
Solidariteti nuk prezumohet
Kur n ann e kreditorit ka disa persona, kta jan solidar vetm kur solidariteti sht i
kontraktuar ose i caktuar me ligj.

122

Neni 410
Prmbajtja e solidaritetit
1. Secili kreditor solidar ka t drejt t krkoj nga debitori prmbushjen e tr detyrimit, por
kur njri prej tyre paguhet, detyrimi shuhet edhe ndaj kreditorve t tjer.
2. Debitori mund tia prmbush detyrimin kreditorit t cilin e zgjedh vet, gjithnj derisa nj
kreditor t mos krkoj prmbushjen.

Neni 411
Kompensimi
1. Debitori mund t bj kompensimin e detyrimit t vet me kompensimin q ka ndaj kreditorit
i cili ia krkon prmbushjen.
2. Kompensimi me krkesn q ka ndaj ndonj kreditori tjetr debitori mund ta bj vetm deri
n masn e pjess s krkess solidare q i takon ktij kreditori.

Neni 412
Falja e borxhit dhe prtrirja
Me faljen e borxhit dhe me prtrirjen ndrmjet debitorit dhe nj kreditori, zvoglohet detyrimi
solidar pr aq sa sht shuma e pjess s ksaj krkese t kreditorit.

Neni 413
Ujdia
Ujdia t ciln e ka lidhur nj nga kreditort solidar me debitorin nuk ka efekt ndaj kreditorve
t tjer, por kta kan t drejt q ta pranojn kt ujdi, me prjashtim kur ai ka t bj vetm
me pjesn e kreditorit me t cilin sht lidhur.

Neni 414
Konfondimi
Kur n nj person t nj kreditori solidar bashkohet edhe cilsia e debitorit, secili prej
kreditorve t tjer solidar mund t krkoj prej tij vetm pjesn e vet t krkess.

123

Neni 415
Vonesa
1. Kur debitori bie n vones ndaj nj kreditori solidar, ather ai sht n vones edhe ndaj
kreditorve t tjer.
2. Vonesa e nj kreditori solidar ka efekt edhe ndaj kreditorve t tjer.

Neni 416
Pranimi i borxhit
Pranimi i borxhit q i sht br nj kreditori sht n favor pr t gjith kreditort.

Neni 417
Parashkrimi
1. N qoft se nj kreditor e ndrpren parashkrimin ose n qoft se ndaj tij nuk rrjedh
parashkrimi, kjo nuk u shkon n favor kreditorve t tjer dhe ndaj tyre parashkrimi rrjedh
edhe m tutje.
2. Heqja dor nga parashkrimi q bhet ndaj njrit kreditor u shkon n favor edhe kreditorve
tjer.

Neni 418
Marrdhniet ndrmjet kreditorve pas prmbushjes
1. Secili kreditor solidar ka t drejt t krkoj nga kreditori q e ka marr prmbushjen nga
debitori, q tia jap pjesn e cila i takon.
2. N qoft se nga marrdhnia ndrmjet kreditorve nuk rrjedh dika tjetr, secilit kreditor
solidar u takon pjesa e barabart.

NNKREU 3
DETYRIMET E PAPJESTUESHME

Neni 419
Detyrimet e papjestueshme
1. Pr detyrimet e papjestueshme ku ka disa debitor prshtatshmrisht zbatohen dispozitat
mbi detyrimet solidare.

124

2. Kur n detyrimin e papjestueshm ka disa kreditor ndrmjet t cilve nuk sht


kontraktuar solidariteti dhe as q sht caktuar me ligj, nj kreditor mund t krkoj q debitori
ti prmbush atij vetm n qoft se sht i autorizuar nga kreditort e tjer q t pranoj
prmbushjen, ndrsa secili kreditor mund t krkoj nga debitori prmbushjen e gjith
detyrimit ose at ta depozitoj n gjykat.

PJESA VI
NDRRIMI I KREDITORIT OSE I DEBITORIT

KREU 1
CEDIMI I KRKESS ME KONTRAT
NNKREU 1
DISPOZITA T PRGJITHSHME

Neni 420
Cilat krkesa mund t kalohen me kontrat
1. Kreditori mundet q me kontratn e lidhur me personin e tret ti kaloj ktij krkesat e veta,
me prjashtim t atyre krkesave kalimi i t cilave sht i ndaluar me ligj, si dhe i atyre q
lidhen me personalitetin e kreditorit, ose t cilat nga vet natyra e tyre nuk mund ti barten
tjetrit.
2. N rast se debitori dhe kreditori jan pajtuar q kreditori nuk mund t bart krkesn te tjetri,
bartja nuk ka efekt ligjor.
3. Nse me bartjen sht dorzuar dokumenti q vrteton ekzistencn e krkess nga e cila nuk
rrjedh asnj ndales e bartjes, bartja ke efekt n rast se pranuesi nuk e ka ditur dhe nuk ka qen
i detyruar t dij pr ndalesn e bartjes.
4. N rast se debitori dhe kreditori n nj kontrat komerciale jan pajtuar q kreditori nuk
mund t bart krkesn monetare te tjetri, bartja megjithat ka efekt. N kt rast, debitori po
ashtu lirohet nga detyrimi n rast se ajo sht prmbushur pr personin q ka br krkesn.

125

Neni 421
T drejtat akcesore
1. Me krkesn kalojn n pranuesin t drejtat akcesore, si jan e drejta e para arktimit,
hipoteka, pengu, t drejtat nga kontrata me dorzanin, e drejta n kamat, dnimi kontraktues
etj.
2. Megjithat, ceduesi mund t'ia dorzoj sendin peng pranuesit vetm n qoft se pengdhnsi
e ka dhn plqimin pr kt, prndryshe ajo mbetet pran ceduesit pr ta ruajtur pr llogari t
pritsit.
3. Presupozohet se kan arritur pr pages dhe se nuk jan paguar kamatat e ceduara me
krkesn kryesore.

Neni 422
Njoftimi i debitorit
1. Pr bartjen e krkess nuk nevojitet plqimi i debitorit, por ceduesi ka pr detyr ta njoftoj
debitorin mbi cedimin e br.
2. Prmbushja e kryer ndaj cedusit para njoftimit mbi cedimin sht i plotfuqishm dhe e
shkarkon debitorin nga detyrimi, por vetm n qoft se nuk ka ditur pr cedimin, prndryshe
detyrimi mbetet dhe ai ka pr detyr tia prmbush detyrimin cesionarit.

Neni 423
Cedimi i shumfisht
N qoft se kreditori iu ka ceduar t njjtn krkes personave t ndryshm, krkesa i takon
cesionarit pr t cilin kreditori e ka njoftuar s pari debitorin prkatsisht i pari i cili i sht
lajmruar debitorit.

NNKREU 2
RAPORTI MIDIS PRANUESIT DHE DEBITORIT

Neni 424
Raporti midis pranuesit dhe debitorit
1. Pranuesi ka ndaj debitorit t njjtat t drejta t cilat ceduesi i ka pasur ndaj debitorit prpara
cedimit.

126

2. Debitori mund ti theksoj pranuesit prpos prapsimeve q ka ndaj tij edhe ato prapsime t
cilat ka mundur tia theksoj ceduesit deri n momentin kur ka msuar pr cedim.

NNKREU 3
RAPORTI I CEDUESIT DHE I PRANUESIT

Neni 425
Dorzimi i dokumenteve mbi borxhin
1. Ceduesi ka pr detyr ti dorzoj pranuesit obligacionin apo dokumentin tjetr mbi borxhin,
n qoft se ka nj gj t till si dhe provat e tjera mbi krkesn e ceduar dhe mbi t drejtat
akcesore.
2. N qoft se ceduesi ka kaluar n pranuesin vetm nj pjes t krkess ai ka pr detyr ti
dorzoj kopjen e legalizuar t obligacionit ose t ndonj dokumenti tjetr me t cilin provohet
ekzistimi i krkess s ceduar.
3. Ai ka pr detyr q me krkesn e tij ti lshoj vrtetimin e legalizuar mbi cedimin.

Neni 426
Prgjegjsia pr ekzistimin e krkess
Kur cedimi sht br me an t kontrats me shprblim, ceduesi prgjigjet pr ekzistimin e
krkess n astin kur sht br cedimi.

Neni 427
Prgjegjsia pr arktueshmri
1. Ceduesi prgjigjet pr arktueshmrin e krkess s ceduar n qoft se kjo gj ka qen
kontraktuar, por vetm deri n shumn e asaj q ka marr nga cesionari, si dhe pr
arktueshmrin e kamatave, t shpenzimeve rreth cedimit dhe t shpenzimeve t procedurs
kundr debitorit.
2. Prgjegjsi m e madhe e ceduesit me mirbesim nuk mund t kontraktohet.

127

NNKREU 4
RASTE T VEANTA T CEDIMIT T KRKESAVE

Neni 428
Cedimi n vend t prmbushjes ose me qllim arktimi
1. Kur debitori n vend t prmbushjes s detyrimit t vet ia cedon kreditorit krkesn e vet ose
nj pjes t saj, n momentin e lidhjes e kontrats mbi cedimin shuhet detyrimi i debitorit deri
n shumn e krkess s ceduar.
2. Kur debitori ia cedon kreditorit t vet krkesn e vet vetm me qllim arktimi, detyrimi i tij
shuhet, respektivisht zvoglohet vetm kur kreditori e arkton krkesn e ceduar.
3. N t dy rastet cesionari ka pr detyr tia dorzoj ceduesit t gjitha ato q ka arktuar
prtej shums s krkess s vet ndaj ceduesit.
4. N rastin e cedimit me qllim arktimi, debitori i krkess s ceduar mund ta prmbush
detyrimin e vet edhe ndaj ceduesit, madje edhe kur sht i njoftuar pr cedimin.

Neni 429
Cedimi me qllim sigurimi
Kur cedimi sht br me qllim t sigurimit t krkess s cesionarit kundr ceduesit,
cesionari ka pr detyr t sillet me kujdesin e ekonomistit t mir, prkatsisht t shtpiakut t
mir mbi arktimin e krkess s ceduar dhe pas arktimit t kryer, pasi t ndal aq sa nevojitet
pr t prmbushur krkesn e vet ndaj ceduesit, tia dorzoj ktij tepricn.

128

KREU 2
NDRRIMI I DEBITORIT
NNKREU 1
MARRJA PRSIPR E BORXHIT

I. DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 430
Kontrata pr marrjen prsipr t borxhit
1. Marrja prsipr e borxhit bhet me kontratn midis debitorit dhe marrsit prsipr t borxhit;
pr t ciln kreditori ka dhn plqimin.
2. Pr kontratn e lidhur kreditorin mund ta njoftoj secilin prej tyre, dhe secilit prej tyre
kreditori mund tia komunikoj plqimin e vet pr marrjen prsipr t borxhit.
3. Presupozohet se kreditori e ka dhn plqimin , n qoft se pa kufizim ka pranuar ndonj
prmbushje nga marrsi prsipr t borxhit, t ciln ky i fundit e ka br ky n emr t vet.
4. Kontraktuesit, por edhe secili prej tyre ve e ve, mund ta ftojn kreditorin q n afat t
caktuar t deklarohet se a pajtohet ose jo me marrjen prsipr t borxhit, dhe n qoft se
kreditori nuk deklarohet brenda afatit t caktuar, konsiderohet se nuk e ka dhn plqimin e
vet.
5. Kontrata mbi marrjen prsipr t borxhit ka efektin e kontrats mbi marrjen prsipr t
prmbushjes, prderisa kreditori nuk e jep plqimin e vet pr kontratn mbi marrjen prsipr t
borxhit si dhe nse ai refuzon ta jep plqimin.

Neni 431
Borxhi i siguruar me hipotek
1. Kur me rastin e tjetrsimit t ndonj sendi t palujtshm mbi t cilin ekziston hipoteka e
kontraktuar ndrmjet fituesit dhe tjetrsuesit, se fituesi do ta marr prsipr borxhin ndaj
kreditorit hipotekar, konsiderohet se kreditori hipotekar e ka dhn plqimin pr kontratn pr
marrjen prsipr t borxhit, n qoft se ftesn me shkrim t tjetrsuesit nuk e ka refuzuar
brenda tre (3) muajve nga marrja e ftess.
2. N ftesn me shkrim duhet trhequr vrejtja kreditorit pr kt pasoj, prndryshe ftesa do t
konsiderohet sikur t mos jet drguar.

129

II. EFEKTET E KONTRATS PR MARRJEN PRSIPR T BORXHIT

Neni 432
Ndrrimi i debitorit
1. Me marrjen prsipr t borxhit, marrsi vhet n vendin e debitorit t mparshm, ndrsa ky
lirohet nga detyrimi.
2. N qoft se n kohn e dhnies s plqimit t kreditorit pr kontratn mbi marrjen prsipr t
borxhit marrsi ka qen i zhytur n borxhe , ndrsa kreditori pr kt nuk ishte n dijeni dhe as
nuk duhej t ishte n dijeni, debitori i m parashm nuk lirohet nga detyrimi, kurse kontrata
mbi marrjen prsipr t borxhit e ka efektin e kontrats pr hyrje borxh. Presupozohet se n
kohn e dhnies s plqimit pr marrjen e borxhit prsipr, kreditori nuk e ka ditur se marrsi
prsipr t borxhit ka qen i zhytur n borxhe.
3. Ndrmjet marrsit prsipr t borxhit dhe kreditorit mbetet i njjti detyrim, i cili ka ekzistuar
deri ather ndrmjet debitorit paraprak dhe kreditorit.

Neni 433
T drejtat akcesore
1. T drejtat akcesore t cilat kan ekzistuar deri ather bashk me krkesn mbeten edhe m
tutje, por dorzanit dhe pengjet q kan dhn personat e tret pushojn s ekzistuari n qoft
se dorzant e pengdhnsit nuk pajtohen t prgjigjen edhe pr debitorin e ri. Plqimi jepet n
formn e cila vlen pr punn juridike me t ciln krijohet ajo e drejt akcesore.
2. N qoft se nuk sht kontraktuar dika tjetr, marrsi prsipr i borxhit nuk prgjigjet pr
kamatat e papaguara, t cilat kan arritur pr pages deri ditn e marrjes prsipr t borxhit. E
njjta gj vlen edhe pr dnimin e kontraktuar q ka arritur pr pages para se t bhet e
plotfuqishme marrja prsipr e borxhit.

Neni 434
Kundrshtimet
1. Marrsi prsipr i borxhit mund t paraqes ndaj kreditorit t gjitha kundrshtimet t cilat
rrjedhin nga marrdhnia juridike ndrmjet debitorit t mparshm dhe kreditorit, nga e cila del
borxhi i marrur prsipr, si dhe kundrshtimet q i ka marrsi prsipr i borxhit ndaj kreditorit.
2. Marrsi prsipr i borxhit nuk mund t paraqes ndaj kreditorit kundrshtime t cilat rrjedhin
nga marrdhnia e tij juridike me debitorin e mparshm, dhe e cila marrdhnie ka qen baz
e marrjes prsipr t borxhit.

130

NNKREU 2
HYRJA N BORXH

Neni 435
Kontrata pr hyrjen n borxh
Kontrata pr hyrjen n borxh sht ajo kontrat ndrmjet kreditorit dhe personit t tret, me t
ciln personi i tret detyrohet ndaj kreditorit se do ta prmbush krkesn e tij q ka nga
debitori, i treti hyn n detyrim krahas debitorit.

Neni 436
Hyrja n borxh n rastin e pranimit t ndonj trsie pasurore
1. Personi, n t cilin kalon n baz t kontrats ndonj trsi pasurore e personit fizik ose e
personit juridik ose nj pjes e asaj trsie, prgjigjet pr borxhet q kan t bjn me at
trsi, respektivisht me pjesn e saj, prpos zotruesit t deri athershm dhe solidarisht me te,
por vetm deri n vlern e aktives s saj.
2. Nuk ka efekt juridik ndaj kreditorve dispozita e kontrats me t ciln do t prjashtohej ose
kufizohej prgjegjsia e prcaktuar n paragrafin paraprak.

NNKREU 3
MARRJA PRSIPR E PRMBUSHJES

Neni 437
Marrja prsipr e prmbushjes
1. Marrja prsipr e prmbushjes bhet me kontrat ndrmjet debitorit dhe ndonj personi t
tret, me t ciln personi i tret detyrohet ndaj debitorit se do ta prmbush detyrimin e tij ndaj
kreditorit t tij.
2. Ai i prgjigjet debitorit, n qoft se nuk e prmbush me koh detyrimin e vet ndaj kreditorit,
kshtu q kreditori krkon prmbushjen nga debitori.
3. Ai nuk e merr prsipr at borxh dhe as q hyn n borxh dhe kreditori nuk ka kurrfar t
drejte ndaj tij.

131

LIBRI 2
MARRDHNIET E VEANTA T DETYRIMEVE
KONTRAKTUESE

PJESA I
KONTRATA PR SHITJEN

KREU 1
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 438
Nocioni
1. Me kontratn e shitjes detyrohet shitsi q sendin t cilin e shet tia dorzoj blersit dhe tia
kaloj t drejtn e pronsis, ndrsa blersi detyrohet q shitsit tia paguaj mimin dhe ta
pranoj sendin.
2. Shitsi i ndonj t drejte tjetr detyrohet se blersit do tia kaloj t drejtn e shitur, ndrsa
kur ushtrimi i asaj t drejte krkon posedimin e sendit, tia dorzoj edhe sendin.

Neni 439
Rreziku
1. Deri n dorzimin e sendit blersit, rrezikun nga shkatrrimi ose dmtimi i rastsishm t
sendit e bart shitsi, ndrsa me dorzimin e sendit rreziku kalon n blersin.
2. Rreziku nuk kalon n blersin, n qoft se pr shkak t t metave t sendit t dorzuar, ai e
ka zgjidhur kontratn ose ka krkuar zvendsimin e sendit.

Neni 440
Kalimi i rrezikut n rast t voness s blersit
1. N qoft se dorzimi i sendit nuk sht br pr shkak t voness s blersit, rreziku kalon
n blersin nga asti kur ai bie n vones.
2. Kur objekt i kontrats jan sendet e caktuara sipas llojit, rreziku kalon n blersin q gjendet
n vones, n qoft se shitsi i ka veuar sendet e destinuara haptazi pr t br dorzimin dhe
pr kt gj i ka drguar njoftimin blersit.

132

3. Kur sendet e caktuara sipas llojit jan t nj natyre t till q shitsi nuk mund ta veoj nj
pjes t tyre, mjafton q shitsi ti ket kryer t gjitha veprimet e nevojshme q blersi t mund
ti merr sendet dhe pr kt tia ket drguar njoftimin blersit.

KREU 2
PJEST PRBRSE T KONTRATS S SHITJES
NNKREU 1
OBJEKTI

Neni 441
Rregullat e prgjithshme
1. Sendi q sht objekt i kontrats duhet t jet n qarkullim. sht nule kontrata pr shitjen e
sendit, i cili sht jasht qarkullimit.
2. Pr shitjen e sendeve, qarkullimi i t cilave sht i kufizuar vlejn dispozita t veanta.
3. Shitja mund t ket t bj edhe me sendin e ardhshm.

Neni 442
Kur sendi sht shkatrruar para kontraktimit
1. Kontrata e shitjes nuk ka efekt juridik, n qoft se n momentin e lidhjes s saj sendi q
sht objekt i kontrats ka qen i shkatrruar.
2. N qoft se n astin e lidhjes s kontrats sendi pjesrisht ka qen i shkatrruar, blersi
mund ta zgjidh kontratn ose t mbetet pran saj me zbritjen proporcionale t mimit.
3. Megjithat, kontrata do t mbetet n fuqi dhe blersi do t ket vetm t drejtn e zbritjes s
mimit n qoft se shkatrrimi i pjesshm nuk e pengon realizimin e qllimit t kontrats, ose
n qoft se pr sendin e caktuar ekziston nj zakon i ktill n qarkullimin juridik.

133

Neni 443
Shitja e sendit t huaj
Shitja e sendit t huaj i detyron palt kontraktuese, mirpo blersi q nuk ishte n dijeni ose
nuk ka qen i detyruar t jet n dijeni se sendi sht i huaj, mundet, po qe se pr kt shkak
nuk mund t realizohet qllimi i kontrats, ta zgjidh kontratn dhe t krkoj shprblimin e
demit.

Neni 444
Shitja e s drejts s kontestuar
1. E drejta e kontestuar mund t jet objekt i kontrats s shitjes.
2. Nule sht kontrata me t ciln avokati apo urdhrmarrsi tjetr do ta blente t drejtn
kontestuese, realizimi i s cils i sht besuar atij ose do ta kontraktonte pr vete pjesmarrjen
n ndarjen e shums s caktuar me vendim gjyqsor urdhrdhnsit t tij.

NNKREU 2
MIMI

Neni 445
Kur mimi nuk sht caktuar
1. N qoft se me kontratn e shitjes mimi nuk sht caktuar, ndrsa as kontrata nuk prmban
t dhna t mjaftueshme me t cilat do t mund t caktohej mimi, kontrata nuk ka efekt
juridik.
2. Kur me kontratn e lidhur ndrmjet ndrmarrsve nuk sht caktuar mimi dhe as q ka t
dhna t mjaftueshme me t cilat do t mund t caktohej mimi, blersi ka pr detyr t
paguaj mimin t cilin e ka arktuar rregullisht shitsi n kohn e lidhjes s kontrats, e n
munges t ksaj mimin e arsyeshm.
3. mim i arsyeshm konsiderohet mimi i dits (vijues) n kohn e lidhjes s kontrats dhe
nse mimi nuk mund t prcaktohet, ather at e cakton gjykata sipas rrethanave t rastit.

Neni 446
mimi i caktuar
Kur sht kontraktuar mimi m i lart se q sht ai pr llojin e caktuar t sendeve q e ka
caktuar organi kompetent, blersi ka borxh vetm shumn e mimit t caktuar; n qoft se
mimi i kontraktuar sht paguar blersi ka t drejt t krkoj q ti kthehet diferenca.

134

Neni 447
Kur sht kontraktuar mimi i dits
1. Kur sht kontraktuar mimi i dits , blersi paguan mimin e prcaktuar me evidenc
zyrtare n tregun e vendit t shitsit, n kohn kur sht dashur t bhej prmbushja.
2. N qoft se evidenc e till nuk ekziston, ather mimi i dits caktohet n baz t
elementeve me t cilat sipas dokeve t tregut prcaktohet mimi.

Neni 448
Kur caktimi i mimit i sht besuar personit t tret
N qoft se personi i tret, t cilit i sht besuar caktimi i mimit nuk dshiron ose nuk mundet
ta caktoj mimin, ndrsa kontraktuesit nuk dakordohen m von mbi caktimin e mimit dhe as
q e zgjidhin kontratn, do t konsiderohet se sht kontraktuar mimi i arsyeshm.

Neni 449
Kur caktimi i mimit i sht ln njrs pal kontraktuese
Dispozita e kontrats me t ciln caktimi i mimit i lihet n vullnetin e njrs pal kontraktuese
konsiderohet sikur t mos ishte kontraktuar fare. N kt rast, blersi ka borxh mimin sikur n
rastin kur mimi nuk sht caktuar.

KREU 3
DETYRIMET E SHITSIT
NNKREU 1
DORZIMI I SENDIT

I. RREGULLA T PRGJITHSHME PR DORZIMIN

Neni 450
Koha dhe vendi i dorzimit
1. Shitsi ka pr detyr tia dorzoj sendin blersit n kohn dhe n vendin e parashikuar me
kontrat.

135

2. Shitsi e ka kryer parimisht detyrimin e dorzimit ndaj blersit, kur ai (shitsi) ia dorzon
blersit sendin apo ia dorzon dokumentin me t cilin mund t merret sendi.

Neni 451
Objekti i dorzimit
1. N qoft se nuk sht kontraktuar dika tjetr, apo nuk rrjedh dika tjetr nga vet natyra e
puns, shitsi ka pr detyr tia dorzoj sendin blersit n gjendje t rregullt bashk me pjest
aksesore t tij.
2. Frutat dhe dobit e tjera nga sendi i takojn blersit prej momentit kur shitsi e ka pasur pr
detyr tia dorzoj.

Neni 452
Kur sht kontraktuar dorzimi brenda nj periudhe t caktuar
Kur sht kontraktuar q dorzimi i sendit t bhet brenda nj periudhe t caktuar, ndrsa nuk
sht caktuar se cila pal do t ket t drejt ta caktoj datn e dorzimit brenda asaj periudhe,
kjo e drejt i takon shitsit, prve kur nga rrethanat e rastit rrjedh se caktimi i dats s
dorzimit i sht ln blersit.

Neni 453
Kur data e dorzimit nuk sht caktuar
Kur data e dorzimit t sendit te blersi nuk sht caktuar, shitsi ka pr detyr ta bj
dorzimin brenda afatit t arsyeshm pas lidhjes s kontrats duke marr parasysh natyrn e
sendit dhe rrethanat e tjera.

Neni 454
Kur vendi i dorzimit nuk sht caktuar me kontrat
1. Kur vendi i dorzimit nuk sht caktuar me kontrat, dorzimi i sendit bhet n vendin ku
shitsi n momentin e lidhjes s kontrats e ka pasur vendbanimin e vet apo vendqndrimin,
nse mungon vendbanimi, e n qoft se shitsi e ka lidhur kontratn n kuadr t veprimtaris
s vet ekonomike t rregullt, ather vendi i dorzimit sht selia e tij.
2. N qoft se n astin e lidhjes s kontrats palt kontraktuese e kan ditur se ku ndodhet
sendi, respektivisht se ku duhet t prodhohet, dorzimi bhet n at vend.

136

Neni 455
Dorzimi transportuesit
N rastin kur sipas kontrats nevojitet q t bhet transportimi i sendeve, ndrsa n kontrat
nuk sht caktuar vendi i prmbushjes, dorzimi quhet i kryer me dorzimin e sendit
transportuesit ose personit i cili e organizon transportin.

Neni 456
Organizimi i transportit
N qoft se shitsi e ka pasur pr detyr tia drgoj sendin blersit, ai duhet q n mnyr t
zakonshme dhe n kushte t rndomta t lidh kontratn e nevojshme pr realizimin e
transportit deri n vendin e caktuar.

Neni 457
Shpenzimet
Shpenzimet e dorzimit si dhe ato q i paraprijn dorzimit i bart shitsi, ndrsa shpenzimet e
drgimit t sendit dhe t gjitha shpenzimet e tjera pas dorzimit i bart blersi, n qoft se nuk
sht kontraktuar ndryshe.

II. DORZIMI I NJKOHSHM I SENDIT DHE PAGIMI I MIMIT

Neni 458
Shtyrja e dorzimit deri sa t paguhet mimi
N qoft se nuk sht kontraktuar dika tjetr ose dika tjetr nuk rrjedh nga zakoni, shitsi
nuk e ka pr detyr ta dorzoj sendin n qoft se blersi njkohsisht nuk e paguan mimin e
tij ose nuk sht i gatshm ta bj kt njkohsisht, por as blersi nuk e ka pr detyr t
paguaj mimin para se t ket pasur mundsin ta kontrollon sendin.

Neni 459
Shtyrja e dorzimit n rastin e transportit t sendit
1. Kur dorzimi i sendit realizohet duke ia dorzuar transportuesit, shitsi mund ta shtyj
drgimin e sendit deri sa t paguhet mimi ose ta drgoj sendin ashtu q t rezervoj t drejtn
e disponimit t tij gjat kohs s transportit.
2. N qoft se e ka rezervuar t drejtn e disponimit t sendit gjat kohs s transportit, shitsi
mund t krkoj q sendi t mos i dorzohet blersit n vendin e destinimit deri sa t mos e

137

paguaj mimin, ndrsa blersi nuk e ka pr detyr ta paguaj mimin para se t ket pasur
mundsin ta kontrolloj sendin.
3. Kur kontrata parashikon pagimin kundrejt dorzimit t dokumentit prkats, blersi nuk ka
t drejt t refuzoj pagimin e mimit pr shkak se nuk ka pasur mundsin ta shikoj sendin.

Neni 460
Pengimi i dorzimit t sendit t drguar
1. N qoft se pas drgimit t sendit vrtetohet se gjendja materiale e blersit sht e till sa q
mund t dyshohet n mnyr t bazuar se ai do t mund t paguaj mimin, shitsi mund ta
pengoj dorzimin e sendit blersit edhe ather kur blersi ta ket n dor dokumentin q e
autorizon t krkoj dorzimin e sendit.
2. Shitsi nuk mund ta pengoj dorzimin n qoft se kt e krkon ndonj person i tret i cili
sht posedues i rregullt i dokumentit q e autorizon t krkoj dorzimin e sendit, prve nse
dokumenti prmban kushte (rezerva) lidhur me efektin e bartjes s tij apo n qoft se shitsi
dshmon se poseduesi i dokumentit ka vepruar qllimisht n dm t shitsit.

NNKREU 2
PRGJEGJSIA PR T METAT MATERIALE

I. T METAT MATERIALE N PRGJITHSI

Neni 461
T metat materiale pr t cilat shitsi prgjigjet
1. Shitsi prgjigjet pr t metat materiale t sendit t cilat sendi i ka pasur n astin e kalimit
t rrezikut n blersin, pavarsisht se shitsi ishte n dijeni apo jo pr t metat e sendit.
2. Shitsi prgjigjet edhe pr ato t meta materiale t cilat shfaqen pas kalimit t rrezikut n
blersin, n qoft se jan pasoj e shkakut i cili ka ekzistuar m par.
3. E meta materiale e parndsishme nuk merret parasysh.

138

Neni 462
Kur ekzistojn t metat materiale
1. E meta ekziston:
1.1. n qoft se sendi nuk ka veorit e duhura pr prdorimin e tij t rregullt ose pr
qarkullim;
1.2. n qoft se sendi nuk ka veorit e duhura pr prdorim special pr t ciln e blen
blersi, e q e ka pasur t njohur shitsi, ose sht dashur ta kishte t njohur;
1.3. n qoft se sendi nuk ka veori dhe karakteristika t cilat jan kontraktuar
shprehimisht ose heshtazi, prkatsisht q jan caktuar;
1.4. kur shitsi e ka dorzuar sendin q nuk i sht prshtatur mostrs ose modelit,
prve nse mostra ose modeli jan treguar vetm pr qllime njoftimi.

Neni 463
T metat, pr t cilat shitsi nuk prgjigjet
1. Shitsi nuk prgjigjet pr t metat e specifikuara n paragraft 1. dhe 3. nga neni paraprak
n qoft se blersi n momentin e lidhjes s kontrats ishte n dijeni pr kto t meta, ose ato
nuk kan mund t jen t panjohura pr at.
2. Konsiderohet se nuk kan mund t jen t panjohura pr blersin ato t meta t cilat nj
person i kujdesshm, me dituri dhe prvoj mesatare t personit t mjeshtris dhe t
profesionit t njjt sikur t blersit do t mund ti vrente leht gjat shikimit t rndomt t
sendit.
3. Megjithat, shitsi prgjigjet edhe pr t metat t cilat blersi ka mundur ti vrente leht, n
qoft se shitsi ka deklaruar se sendi nuk ka kurrfar t metash apo se sendi ka cilsi apo
karakteristika t caktuara.

Neni 464
Shikimi i sendit dhe t metat e dukshme
1. Blersi ka pr detyr q sendin e pranuar ta shikoj ose ta jap n shikim sapo kjo t jet e
mundur sipas rrjedhs s rregullt t gjrave dhe pr t metat e dukshme ta lajmroj shitsin n
afat prej tet (8) ditsh, ndrsa te kontratat midis ndrmarrsve pa shtyrje prndryshe e humb t
drejtn q i takon mbi kt baz.

139

2. Kur kontrollimi t jet br n prani t t dy palve, blersi sht i detyruar q vrejtjet e


veta pr t metat e dukshme tia komunikoj shitsit menjher, prndryshe e humb t drejtn e
cila i takon mbi ket baz.
3. N qoft se blersi e ka nisur m tutje sendin pa shkarkim, ndrsa shitsi e ka ditur ose sht
dashur ta dij mundsin e drgimit t mtutjeshm, shikimi i sendit mund t shtyhet derisa t
arrij n destinacionin e ri dhe n at rast blersi sht i detyruar ta lajmroj shitsin pr t
metat sapo sipas rrjedhs s rregullt t gjrave ka mundur t merr vesh pr to nga klientt e vet.

Neni 465
T metat e fshehta
1. Kur pas marrjes s sendit nga blersi shihet se sendi ka ndonj t met e cila nuk ka mundur
t zbulohet me shikim t rndomt me rastin e marrjes s sendit (e meta e fsheht), blersi
sht i detyruar me krcnim t humbjes s t drejts, q pr at t met t lajmroj shitsin n
afat prej tet (8) ditsh duke llogaritur prej dits kur e ka zbuluar t metn, ndrsa te kontrata
midis ndrmarrsve menjher.
2. Shitsi nuk prgjigjet pr t metat t cilat shfaqen pasi t kalojn gjasht (6) muajve nga
dorzimi i sendit, prve nse me kontrat sht caktuar ndonj afat m i gjat.

Neni 466
Afatet n rast riparimi, zvendsimi, etj
Kur pr shkak t ndonj t mete jan br riparime t sendit, drgimi i sendit tjetr,
zvendsimi e t ngjashme fillojn afatet e dy neneve paraprake fillojn t rrjedhin q nga
dorzimi i sendit t riparuar, dorzimi i sendit tjetr, zvendsimi i pjesve e t ngjashme.

Neni 467
Njoftimi pr t metn
1. N njoftimin mbi ekzistimin e t mets s sendit, blersi ka pr detyr ta prshkruaj t
metn hollsisht dhe ta ftoj shitsin ta kontrolloj sendin.
2. N qoft se njoftimi pr ekzistimin e t mets, t cilin blersi ia ka drguar me koh shitsit
me letr rekomande, me telegram ose n ndonj mnyr tjetr t sigurt vonohet ose nuk arrin
fare deri te shitsi, do t konsiderohet se blersi e ka kryer detyrimin e vet pr ta njoftuar
shitsin.

140

Neni 468
Rndsia e faktit se shitsi ka qen n dijeni pr t metn
Blersi nuk e humb t drejtn q t thirret n ndonj t met edhe kur nuk e kryen detyrimin e
vet q sendin ta shikoj pa shtyrje ose detyrimin q brenda afatit t caktuar ta njoftoj shitsin
mbi ekzistimin e t mets, si dhe kur e meta t jet shfaqur vetm pasi t ken kaluar gjasht
(6) muaj nga dorzimi i sendit, po q se pr kt t met shitsi ka qen n dijeni apo nuk ka
mundur t mos jet ne dijeni.

Neni 469
Kufizimi kontraktues ose prjashtimi i prgjegjsis s shitsit pr t metat materiale
1. Kontraktuesit mund ta kufizojn ose ta prjashtojn krejtsisht prgjegjsin e shitsit pr t
metat materiale t sendit.
2. Dispozita e kontrats mbi kufizimin ose prjashtimin e prgjegjsis pr t metat e sendit
sht nule n qoft se e meta ka qen e njohur pr shitsin, ndrsa ai pr kt gj nuk e ka
njoftuar blersin, si dhe kur shitsi e ka imponuar kt dispozit duke e shfrytzuar pozitn
dominuese.
3. Blersi i cili ka hequr dor nga e drejta pr ta zgjidhur kontratn pr shkak t t metave t
sendit, mban t drejtat e tjera nga ato t meta.

Neni 470
Prmbarimi i dhunshm
Poseduesi, sendi i t cilit shitet n nj ankand publik t dhunshm nuk prgjigjet pr t metat e
sendit.

II. T DREJTAT E BLERSIT

Neni 471
T drejtat e blersit
1. Blersi i cili e ka njoftuar shitsin me koh dhe n mnyr t rregullt mbi t metn, mundet:
1.1. t krkoj nga shitsi q t metn ta mnjanoj, ose tia dorzoj sendin tjetr pa t
meta (prmbushja e kontrats);
1.2. t krkoj zbritjen e mimit;

141

1.3. t deklaroj zgjidhjen e kontrats.


2. N secilin nga kto raste blersi ka t drejt pr shprblimin e demit.
3. Prpos ksaj dhe pavarsisht nga kjo, shitsi i prgjigjet blersit edhe pr dmin t cilin e ka
psuar ky pr shkak t t metave t sendit n t mirat e tjera t veta, dhe kt sipas rregullave t
prgjithshme mbi prgjegjsin pr dmin.

Neni 472
Mos prmbushja e kontrats brenda afatit t arsyeshm
N qoft se blersi nuk e fiton prmbushjen e krkuar t kontrats brenda afatit t arsyeshm,
mban t drejtn e zgjidhjes s kontrats ose t zbritjes s mimit.

Neni 473
Kur blersi mund ta zgjidh kontratn
1. Blersi mund t zgjidh kontratn vetm n qoft se paraprakisht ia ka ln shitsit afatin
plotsues t arsyeshm pr prmbushjen e kontrats.
2. Blersi mund ta zgjidh kontratn edhe pa e ln afatin e ri plotsues n qoft se shitsi, pas
njoftimit mbi t metat, i ka komunikuar se nuk do ta prmbush kontratn apo n qoft se nga
rrethanat e rastit konkret rezulton qartas se shitsi nuk do t mund t prmbushte kontratn as
n afatin plotsues.

Neni 474
Mos prmbushja e kontrats n afatin plotsues
N qoft se shitsi n afatin plotsues nuk e prmbush kontratn, ajo zgjidhet sipas ligjit, por
blersi mund ta mbaj n qoft se pa vones i deklaron shitsit se kontratn e mban n fuqi.

Neni 475
T metat e pjesshme
1. Kur vetm nj pjes e sendit t dorzuar ka t meta ose kur sht dorzuar vetm nj pjes e
sendit ose nj sasi m e vogl se sa sht kontraktuar, blersi mund ta zgjidh kontratn n
kuptim t neneve t msiprme vetm n lidhje me pjesn e cila ka t meta ose vetm n lidhje
me pjest ose sasit q mungojn.
2. Blersi mund ta zgjidh kontratn n trsi vetm n qoft se sasia e kontraktuar ose sendi i
dorzuar prbn nj trsi, apo n qoft se blersi ka edhe ashtu interes t arsyeshm q ta merr
sendin e kontraktuar ose sasin n trsi.

142

Neni 476
Kur shitsi i ka dhn blersit sasi m t madhe
1. Me kontratn e shitjes midis ndrmarrsve, kur shitsi i sendeve t caktuara sipas llojit ia ka
dhn blersit sasin m t madhe nga sa sht kontraktuar, ndrsa blersi brenda afatit t
arsyeshm nuk deklaron se e refuzon tepricn, do t konsiderohet se e ka marr edhe kt
tepric, kshtu q ka pr detyr ta paguaj me t njjtin mim.
2. N qoft se blersi refuzon t merr tepricn, shitsi ka pr detyr tia shprblej blersit
dmin e shkaktuar.

Neni 477
Caktimi i mimit pr disa sende
1. Kur me nj kontrat dhe pr nj mim jan shitur disa sende ose nj grumbull sendesh,
ndrsa vetm disa prej tyre kan t meta, blersi mund ta zgjidh kontratn vetm pr sa u
prket sendeve me te meta, por jo edhe pr t tjerat.
2. N qoft se kto prbjn nj trsi kshtu q ndarja e tyre do t ishte e dmshme, blersi
mund ta zgjidh kontratn n trsi, apo n qoft se ai megjithat deklaron se e zgjidh
kontratn vetm pr sa u prket sendeve me t meta, shitsi nga ana e tij mund ta zgjidh
kontratn edhe pr sa u prket sendeve t tjera.

Neni 478
Humbja e t drejts pr zgjidhjen e kontrats pr shkak t t metave
1. Blersi humb t drejtn e zgjidhjes s kontrats pr shkak t t metave t sendeve kur sht
n pamundsi ta kthej sendin ose ta kthej n gjendjen n t ciln e ka marr.
2. Megjithat, blersi mund ta zgjidh kontratn pr shkak t ndonj t mete t sendit, n qoft
se sendi sht zhdukur trsisht ose pjesrisht ose sht dmtuar pr shkak t t metave q
justifikon zgjidhjen e kontrats apo pr shkak t ndonj ngjarje e cila nuk rezulton prej tij dhe
as prej ndonj personi pr t cilin prgjigjet ai.
3. E njjta gj vlen n qoft se sendi sht zhdukur ose dmtuar trsisht ose pjesrisht pr
shkak t detyrimit t blersit q ta kontrolloj sendin, apo n qoft se blersi para se t jet
zbuluar e meta e ka konsumuar ose e ka ndryshuar nj pjes t sendit gjat prdorimit t tij
normal si dhe n qoft se dmtimi ose ndryshimi jan t parndsishme.

143

Neni 479
Ruajtja e t drejtave t tjera
Blersi i cili pr shkak t pamundsis q ta kthej sendin ose ta kthej n gjendjen n t ciln
e ka marr e ka humbur t drejtn e zgjidhjes s kontrats, ka t drejta t tjera q ia jep ligji pr
shkak t ekzistimit t ndonj t mete.

Neni 480
Efektet e zgjidhjes pr shkak t t metave
1. Zgjidhja e kontrats pr shkak t t metave t sendit ka efekte t njjta sikurse edhe zgjidhja
e kontratave t dyanshme pr shkak t mos prmbushjes.
2. Blersi i debiton shitsit kompensimin pr dobin nga sendi edhe kur sht n pamundsi q
ta kthej krejtsisht ose nj pjes t tij, ndrsa kontrata megjithat sht zgjidhur.

Neni 481
Zbritja e mimit
Zbritja e mimit bhet sipas raportit midis vlers s sendit pa t meta dhe vlers s sendit me t
meta n kohn e lidhjes s kontrats.

Neni 482
Zbulimi gradual i t metave
Blersi i cili ka realizuar zbritjen e mimit pr shkak t ekzistimit t ndonj t mete, mund ta
zgjidh kontratn ose t krkoj zbritjen e re t mimit n qoft se m von zbulohet ndonj e
met tjetr.

Neni 483
Humbja e t drejtave
1. T drejtat e blersit, i cili e ka njoftuar me koh shitsin mbi ekzistimin e t metave, shuhen
pasi t ket kaluar nj (1) vit duke llogaritur nga dita e drgimit t njoftimit shitsit, prve
nse blersi pr shkak t mashtrimit nga ana e shitsit ka qen i penguar ti realizoj ato t
drejta.
2. Blersi i cili e ka njoftuar me koh shitsin mbi ekzistimin e t metave mund pasi t ket
kaluar ky afat, n qoft se ende nuk e ka paguar mimin t realizoj krkesn e vet pr zbritjen
e mimit ose t i shprblehet dmi, si kundrshtim kundr krkess s shitsit q ti paguhet
mimi.

144

III. GARANCIONI PR FUNKSIONIMIN E RREGULLT T SENDIT T SHITUR

Neni 484
Prgjegjsia e shitsit dhe e prodhuesit
1. Kur shitsi i ndonj makine, motori, te ndonj aparati, ose te sendeve tjera si kto q i
prkasin te ashtqujtura malli teknik, ia ka dorzuar blersit fletgarancionin me t ciln
prodhuesi garanton funksionim t rregullt t sendit gjat nj kohe t caktuar duke llogaritur nga
dorzimi i tij, blersi mundet n qoft se sendi nuk funksionon n rregull, t krkoj si nga
shitsi ashtu edhe nga prodhuesi q sendi t riparohet n afatin e arsyeshm ose, nse nuk e bn
kt, n vend t tij tia dorzoj sendin i cili funksionon n rregull.
2. Me kto rregulla nuk preket n rregullat mbi prgjegjsin e shitsit pr t metat e sendit.

Neni 485
Krkesa pr riparim ose zvendsim
1. Blersi mundet pr shkak t funksionimit jo n rregull t krkoj nga shitsi, respektivisht
nga prodhuesi riparimin ose zvendsimin e sendit gjat afatit t garancionit, pavarsisht se kur
sht shfaqur e meta n funksionimin e sendit.
2. Ai ka t drejt n shprblimin e dmit q ka psuar pr shkak se ka qen i privuar nga
prdorimi i sendit q nga momenti i krkess pr riparimin ose zvendsimin deri n kryerjen e
tyre.

Neni 486
Zgjatja e afatit t garancionit
1. N rast t ndonj riparimi t vogl, afati i garancionit zgjatet aq sa blersi ka qen i privuar
nga prdorimi i sendit.
2. Kur pr shkak t funksionimit jo n rregull sht br zvendsimi i sendit, ose ndonj
riparim thelbsor t tij, afati i garancionit fillon t rrjedh prsri q nga zvendsimi
respektivisht q nga kthimi i sendit t riparuar.
3. N qoft se sht zvendsuar apo riparuar thelbsisht vetm ndonj pjes e sendit, afati i
garancionit fillon t rrjedh prsri vetm pr at pjes.

145

Neni 487
Zgjidhja e kontrats dhe zbritja e mimit
N qoft se shitsi nuk e kryen brenda afatit t arsyeshm riparimin ose zvendsimin e sendit,
blersi mund ta zgjidh kontratn ose t bj zbritjen e mimit dhe t krkoj shprblimin e
dmit.

Neni 488
Shpenzimet dhe rreziku
1. Shitsi respektivisht prodhuesi ka pr detyr q me shpenzime t veta ta transportoj sendin
deri n vendin ku duhet t riparohet ose t zvendsohet, si dhe sendin e riparuar ose t
zvendsuar tia kthej blersit.
2. Gjat asaj kohe shitsi respektivisht prodhuesi bart rrezikun pr shkatrrimin ose dmtimin
e sendit.

Neni 489
Prgjegjsia e kooperuesve
Kur n prodhimin e pjesve t veanta t sendit ose n zbatimin e veprimeve t veanta kan
marr pjes disa prodhues t pavarur, prgjegjsia e tyre ndaj prodhuesit final pr funksionimin
jo t rregullt t sendit q rezulton prej ktyre pjesve ose prej ktyre veprimeve shuhet, kur
shuhet prgjegjsia e prodhuesit final ndaj blersit t sendit.

Neni 490
Humbja e t drejtave
T drejtat e blersit ndaj prodhuesit n baz t fletgarancionit shuhen pasi t ket kaluar nj
(1) vit, duke llogaritur nga dita kur ka krkuar prej tij riparimin ose zvendsimin e sendit.

NNKREU 3
PRGJEGJSIA PR T METAT JURIDIKE

Neni 491
T metat juridike
1. Shitsi prgjigjet n qoft se n sendin e shitur ekziston ndonj e drejt e t tretit e cila e
prjashton, zvoglon ose kufizon t drejtn e blersit, e pr ekzistimin e saj blersi nuk sht
njoftuar, e as q ka dhn plqimin q ta marr sendin e ngarkuar me kt t drejt.

146

2. Shitsi i ndonj t drejte tjetr garanton se ajo ekziston dhe se nuk ka pengesa juridike pr
realizimin e saj.
3. N qoft se n regjistrat publik sht regjistruar ndonj e drejt e personave t tret, e cila n
realitet nuk ekziston, shitsi sht i detyruar q me shpenzime te veta t bj regjistrimin e
asaj t drejte.

Neni 492
Njoftimi i shitsit
N qoft se konstatohet se personi i tret paraqet nj t drejt mbi sendin, ather blersi sht i
detyruar ta njoftoj shitsin pr kt, prve nse shitsi pr kt sht n dijeni, dhe t krkoj
prej tij q brenda afatit t arsyeshm ta liroj sendin nga e drejta ose pretendimi i personit t
tret, ose kur objekt i kontrats jan sendet e caktuara sipas llojit, tia drgoj sendin tjetr pa t
met juridike.

Neni 493
Sanksionet pr t metat juridike
1. N qoft se shitsi nuk vepron sipas krkess s blersit n rastin kur merret sendin nga
blersi kontrata zgjidhet sipas ligjit, e n rastin e zvoglimit ose t kufizimit t s drejts s
blersit, sipas dshirs s vet blersi mundet ta zgjidh kontratn ose t krkoj zbritjen
proporcionale t mimit.
2. N qoft se shitsi nuk e prmbush detyrn ndaj blersit q n afatin e arsyeshm ta liroj
sendin nga e drejta ose nga pretendimi i personit t tret, blersi mund ta zgjidh kontratn n
qoft se pr at shkak qllimi i saj nuk mund t realizohet.
3. N do rast blersi ka t drejt pr shprblimin e dmit t psuar.
4. N qoft se blersi n astin e lidhjes s kontrats ka qen n dijeni pr mundsin q sendi
ti merret, ose q e drejta e tij ti zvoglohet ose ti kufizohet, nuk ka t drejt n shprblimin e
dmit n qoft se ajo mundsi realizohet, por ka t drejt t krkoj kthimin, respektivisht
zbritjen e mimit.

Neni 494
Kur blersi nuk e njofton shitsin
Blersi, i cili duke mos njoftuar shitsin sht lshuar n kontest me personin e tret dhe e ka
humbur kontestin, megjithat mund t thirret n prgjegjsin e shitsit pr t metat juridike,
prve nse shitsi provon se ka disponuar mjete q t refuzohet krkesa e personave t tret.

147

Neni 495
Kur e drejta e personit t tret sht haptazi e bazuar
1. Blersi ka t drejt t thirret n prgjegjsin e shitsit pr t metat juridike edhe kur pa e
njoftuar shitsin dhe pa kontest ka pranuar t drejtn e t tretit haptazi t bazuar dhe padyshim.
2. N qoft se blersi ia ka paguar t tretit nj shum t hollash pr t hequr dor nga e drejta e
vet e padyshimt, shitsi mund t lirohet nga prgjegjsia e vet n qoft se ia shprblen blersit
shumn e paguar dhe dmin e psuar.

Neni 496
Kufizimi kontraktues ose prjashtimi i prgjegjsis s shitsit
1. Prgjegjsia e shitsit pr t metat juridike mund t kufizohet me kontrat ose t prjashtohet
krejtsisht.
2. N qoft se n kohn e lidhjes s kontrats shitsi ka qen n dijeni ose nuk ka mundur t
mos ket qen n dijeni pr ndonj t met n t drejtn e tij, dispozita e kontrats mbi
kufizimin ose mbi prjashtimin e prgjegjsis pr t metat juridike sht nule.

Neni 497
Kufizimi i natyrs juridiko-publike
Shitsi prgjigjet edhe pr kufizime t veanta t natyrs juridiko-publike t cilat nuk kan
qen t njohura pr blersin, n qoft se ai i ka ditur kufizimet ose ka ditur se ato mund t
priten e nuk ia ka komunikuar blersit.

Neni 498
Humbja e t drejtave
1. E drejta e blersit n baz t t metave juridike shuhet me skadimin e nj (1) viti nga dita kur
ka msuar pr ekzistimin e t drejts s personit t tret.
2. N qoft se personi i tret, para skadimit t ktij afati ka iniciuar procesin, ndrsa blersi e
ka ftuar shitsin q t ndrhyj n proces, e drejta e blersit shuhet vetm pasi t ken kaluar
gjasht (6) muaj pas prfundimit t plotfuqishm t kontestit.

148

KREU 4
DETYRIMET E BLERSIT
NNKREU 1
PAGIMI I MIMIT

Neni 499
Koha dhe vendi i pagimit
1. Blersi ka pr detyr t paguaj mimin n kohn dhe n vendin e caktuar me kontrat.
2. N munges t dispozits kontraktuese ose dokeve tjera, pagesa bhet n momentin dhe n
vendin ku kryhet dorzimi i sendit.
3. N qoft se mimi nuk duhet t paguhet n momentin e dorzimit, pagesa bhet n
vendbanimin respektivisht n selin e shitsit.

Neni 500
Kamata n rast t shitjes me kredi
N qoft se sendi i shitur me kredi jep uzurfrukt ose dobi tjera, blersi debiton kamat prej
momentit kur i sht dorzuar sendi pavarsisht nse detyrimi i pagimit t mimit ka rrjedhur
ose jo.

Neni 501
Pagimi i mimit n rastin e drgesave t njpasnjshme
1. N rastin e drgesave t njpasnjshme, blersi ka pr detyr t paguaj mimin pr do
drges n momentin e marrjes n dorzim, prve nse sht kontraktuar dika tjetr ose rjedh
nga rrethanat e puns.
2. N qoft se n kontratn me drgesat e njpasnjshme blersi ia ka dhn shitsit
paradhnien, drgimet e para arktohen nga paradhnia, po qe se nuk sht kontraktuar dika
tjetr.

149

NNKREU 2
MARRJA E SENDIT

Neni 502
Marrja e sendit
1. Marrja e sendit konsiston nga ndrmarrja e veprimeve t nevojshme pr tu br i mundur
dorzimi dhe mundsimi i pranimit dhe marrjes s sendit.
2. N qoft se blersi pa ndonj shkak t arsyeshm refuzon marrjen e sendit, dorzimi i t cilit
i sht ofruar n mnyr t kontraktuar ose t zakonshme dhe me koh, shitsi mundet t
deklaroj se e zgjidh kontratn, n qoft se ka shkak t arsyeshme t dyshoj se blersi nuk do
ta paguaj mimin.

KREU 5
DETYRIMI I RUAJTJES S SENDIT PR LLOGARI T
BASHKKONTRAKTUESIT
Neni 503
Rastet e detyrimit te ruajtjes
1. Kur pr shkak t voness s blersit rreziku ka kaluar n blersin para dorzimit t sendit,
shitsi ka pr detyr ta ruaj sendin me kujdes t ekonomistit t mir respektivisht t shtpiakut
t mir dhe pr kt qllim t ndrmerr masa t nevojshme.
2. E njjta gj vlen edhe pr blersin kur i sht dorzuar sendi, ndrsa ai dshiron tia kthej
shitsit, qoft pr shkak se e ka zgjidhur kontratn, qoft se ka krkuar sendin tjetr n vend t
tij.
3. N njrin dhe rastin tjetr kontraktuesi i cili sht i detyruar t ndrmarr masa pr ruajtjen e
sendit ka t drejt n shprblimin e shpenzimeve t nevojshme pr ruajtjen e sendit.

Neni 504
Kur blersi nuk dshiron ta marr sendin q i sht drguar
Blersi q nuk dshiron ta pranoj sendin q i sht drguar n vendin e destinimit dhe q i
sht ln atje n diskonim, ka pr detyr ta merr prsipr pr llogari t shitsit, n qoft se ky
nuk sht i pranishm n vendin e destinimit, dhe as q ndodhet atje ndokush i cili kishte pr ta
marr prsipr sendin pr te, me kusht q kjo t jet e mundur pa paguar mimin dhe pa
ndrlikime t mdha ose shpenzime t tepruara.

150

Neni 505
E drejta e pals s detyruar pr ta ruajtur sendin
Pala kontraktuese e cila sipas dispozitave paraprake ka pr detyr t marr masa pr ruajtjen e
sendit, mundet nn kushte dhe pasoja t caktuara n dispozitat e ktij ligji pr depozitimin n
gjykat dhe shitjen e sendit q sht borxh, ta depozitoj n gjykat, tia dorzoj pr ruajtje
ndonj tjetri ose ta shes pr llogari t pals tjetr.

KREU 6
SHPRBLIMI I DMIT N RAST T ZGJIDHJES S KONTRATS
Neni 506
Rregulla t prgjithshme
Kur shitja sht zgjidhur pr shkak t cenimit t kontrats nga ana e njrs pal kontraktuese,
pala tjetr ka t drejt n shprblimin e dmit t cilin at e pson pr kt sipas rregullave t
prgjithshme pr shprblimin e dmit t shkaktuar nga cenimi i kontrats.

Neni 507
Kur sendi ka mimin vijues
1. Kur shitja sht zgjidhur pr shkak t shkeljes s kontrats nga ana e njrs pal
kontraktuese, ndrsa sendi e ka mimin rrjedhs, pala tjetr mund t krkoj diferencn midis
mimit t caktuar n kontrat dhe mimit rrjedhs n ditn e zgjidhjes s kontrats n tregun e
vendit ku sht kryer puna.
2. N qoft se n tregun e vendit ku sht kryer puna nuk ka mim rrjedhs, pr llogaritjen e
shprblimit t dmit merret n konsiderim mimi rrjedhs i tregut i cili do t mund ta
zvendsonte n rastin konkret, t cilit i duhet shtuar diferenca e shpenzimeve t transportit.

Neni 508
Kur shitja ose blerja sht br pr mbules
1. Kur objekt i shitjes sht nj sasi sendesh t caktuara sipas llojit dhe kur njra pal nuk e
kryen me koh detyrimin e vet, pala tjetr mund t bj shitjen respektivisht blerjen pr
mbules dhe t krkoj diferencn midis mimit t caktuar me kontrat dhe mimit t shitjes
apo t blerjes pr mbules.
2. Shitja dhe blerja pr mbules duhet t bhet n afatin e arsyeshm dhe n mnyrn e
arsyeshme.

151

3. Pr qllimin e shitjes prkatsisht blerjes, kreditori sht i detyruar ta njoftoj debitorin.

Neni 509
Shprblimi i dmit tjetr
Krahas t drejts pr shprblimin e dmit sipas rregullave nga nenet paraprake, pala e cila i
mbetet besnike kontrats ka t drejt edhe n shprblimin e dmit m t madh, n qoft se e ka
psuar.

KREU 7
RASTET E VECANTA T KONTRATS PR SHITJE
NNKREU 1
SHITJA ME T DREJTN E PARABLERJES

Neni 510
Nocioni
Me dispozitn kontraktuese mbi t drejtn e parablerjes obligohet blersi q ta njoftoj shitsin
mbi shitjen e sendit q ka ndrmend tia bj personit t caktuar, si dhe mbi kushtet e ksaj
shitjeje dhe tia ofroj q ky ta blej sendin me t njjtin mim.

Neni 511
Afatet pr ushtrimin e t drejts dhe pr pagimin e mimit
1. Shitsi ka pr detyr ta njoftoj blersin n mnyr t sigurt mbi vendimin e vet pr ta
shfrytzuar t drejtn e parablerjes brenda afatit prej tridhjet (30) ditsh duke llogaritur q
nga dita kur shitsi, e ka njoftuar mbi kt shitjen q ka ndrmend ti bj personit t tret.
2. Njkohsisht me deklaratn se ai e blen sendin shitsi ka pr detyr ta paguaj mimin e
njoftuar personit t tret ose ta depozitoj pran gjykats.
3. N rast se n kontratn me t tretin sht parashikuar afati pr pagimin e mimit shitsi
mund ta shfrytzoj kt afat vetm n qoft se ofron siguri t mjaftueshme.

152

Neni 512
Mundsia e trashgimit dhe t tjetrsimit
E drejta e parablerjes s sendeve t luajtshme nuk mund t tjetrsohet dhe as t trashgohet, n
qoft se me ligj nuk sht caktuar ndryshe.

Neni 513
N rastin e shitjes publike t detyrueshme
1. Gjat ankandit publik t detyrueshm prfituesi i t drejts s parablerjes (blersi) nuk mund
t prdori t drejtn e vet t parablerjes.
2. Mirpo, prfituesi i t drejts s parablerjes (blersi) e drejta e parablerjes e t cilit sht
shkruar n regjistrin zyrtar mund t krkoj anulimin e shitjes publike,n qoft se nuk sht
ftuar posarisht.

Neni 514
Kohzgjatja e t drejts s parablerje
1. E drejta e parablerjes shuhet n kohn e prcaktuar me kontrat.
2. Nse koha nuk sht prcaktuar me kontrat, e drejta e parablerjes shuhet pes (5) vite pas
lidhjes s kontrats.

Neni 515
Nse sht br bartja e pasuris pa e njoftuar shitsin
1. N qoft se shitsi e ka shitur sendin dhe pronsin e tij e ka bartur n personin e tret, duke
mos e njoftuar prfituesin e t drejts s parablerjes (blersin), megjithse i treti e ka ditur ose
sht dashur ta dinte se prfituesi i t drejts s parablerjes ka t drejtn e parablerjes, prfituesi
i t drejts s parablerjes mundet brenda gjasht (6) muajsh, nga koha kur sht njoftuar pr
kontratn e shitjes, t krkoj q bartja t anulohet dhe sendi t'i cedohet ktij nn t njjta
kushte.
2. N qoft se shitsi e ka njoftuar n mnyr jo t sakt blersin mbi kushtet e shitjes s br
personit t tret, dhe nse i treti e ka ditur kt ose sht dashur ta dinte, ky afat prej gjasht (6)
muajsh fillon t rrjedh nga dita kur prfituesi i t drejts s parablerjes ka msuar pr kushtet e
vrteta t kontrats
3. E drejta e parablerjes n do rast shuhet pasi t ken kaluar pes (5) vjet nga bartja e
pronsis n personin e tret.

153

Neni 516
E drejta ligjore e parablerjes
1. Persona t caktuar mund t ken t drejtn e parablerjes sipas ligjit.
2. Kohzgjatja e t drejts ligjore t parablerjes sht e pa kufizuar.
3. Rregullat e shitjes me t drejtn e parablerjes zbatohen prshtatshmrisht edhe tek e drejta
ligjore e parablerjes, prve nse n rastet e veanta parashihet ndryshe.

NNKREU 2
BLERJA N PROV

Neni 517
Nocioni
1. Kur sht kontraktuar q blersi ta merr sendin me kusht q ta provoj pr t vrtetuar nse i
prgjigjet dshirs s tij, blersi ka pr detyr ta njoftoj shitsin brenda afatit t caktuar n
kontrat ose sipas dokeve se a mbetet pran kontrats, e n qoft se nuk ka nj t till, ather
n afatin e arsyeshm t cilin do tia caktonte shitsi,prndryshe konsiderohet se ka hequr dor
nga kontrata.
2. N qoft se sendi i sht dorzuar blersit pr ta provuar deri n afatin e caktuar ndrsa ky
nuk e kthen deri n skadimin e afatit ose nuk i deklaron shitsit se heq dor nga kontrata,
konsiderohet se ka mbetur pran kontrats.

Neni 518
Prova objektive
Kur prova sht kontraktuar pr t vrtetuar nse sendi ka cilsi t caktuar ose nse sht i
prshtatshm pr prdorim t caktuar, mbetja n fuqi e kontrats nuk varet nga vlersimi i
blersit, por nga fakti nse ai ka me t vrtet kto cilsi prkatsisht nse sht i prshtatshm
pr prdorim t caktuar.

Neni 519
Rreziku
Rrezikun e shkatrrimit ose t dmtimit t rastsishm t sendit q i sht dorzuar blersit pr
prov e bart shitsi derisa blersi t deklaroj se mbetet pran kontrats, prkatsisht deri n
skadimin e afatit kur blersi ka qen i detyruar tia kthej sendin shitsit.

154

Neni 520
Blerja pas kontrollimit prkatsisht me rezervimin e t provuarit
Dispozitat pr blerjen me prov zbatohen prshtatshmrisht edhe pr blerjen pas kontrollimit
dhe ndaj blerjes me rezervimin e t drejts s t provuarit.

NNKREU 3
SHITJA SIPAS MOSTRS OSE MODELIT

Neni 521
Shitja sipas mostrs ose modelit
1. N rastin e shitjes sipas mostrs ose modelit, te kontratat ndrmjet ndrmarrsve n qoft se
sendi t cilin shitsi ia ka dorzuar blersit nuk sht i njjt si mostra ose modeli, shitsi
prgjigjet sipas dispozitave pr prgjegjsin e shitsit pr t metat materiale t sendit, ndrsa
n raste t tjera shitsi prgjigjet sipas dispozitave pr prgjegjsin pr mos prmbushjen e
detyrimit.
2. Shitsi nuk prgjigjet pr t metat e njjtsis n qoft se mostrn, prkatsisht modelin ia ka
paraqitur blersit vetm pr qllim njoftimi dhe caktim t prafrt te karakteristikave t sendit
pa premtim t njjtsis.

NNKREU 4
SHITJA ME SPECIFIKIM

Neni 522
Shitja me specifikim
1. N qoft se me kontrat sht rezervuar e drejta pr blersin q t caktoj m von formn,
masn ose ndonj karakteristik tjetr t sendit, ndrsa blersi nuk e kryen kt specifikim deri
n datn e kontraktuar, ose derisa t kaloj nj afat i arsyeshm, duke llogaritur nga krkesa e
shitsit pr ta br kt, shitsi mund t deklaroj se e zgjidh kontratn ose t bj
specifikimin sipas asaj q sht n dijeni pr nevojat e blersit.
2. N qoft se vet shitsi kryen specifikimin, ai ka pr detyr ta njoftoj blersin mbi hollsit e
tij dhe tia caktoj nj afat t arsyeshm q t bj nj specifikim tjetr.
3. N qoft se blersi nuk e shfrytzon kt mundsi, mbetet i detyruar specifikimi t cilin e ka
br shitsi.

155

NENKREU 5
SHITJA ME KUSHTE

Neni 523
Kushtet
1. Shitsi i nj sendi t caktuar t luajtshm mundet q nprmjet nj dispozite t veant n
kontrat t ruaj t drejtn e pronsin mbi sendin q i sht dhn blersit derisa blersi t
paguaj mimin e shitjes.
2. Ruajtja e t drejts s pronsis ka efekt pr kreditorin e blersit vetm nse nnshkrimi mbi
kontratn q prmban dispozitn e ruajtjes s t drejts s pronsis sht noterizuar para
falementimit t blersit apo bashkngjitjes s prons s luajtshme.
3. Tek sendet t cilat mbahen regjistra t posam publik, pronsia mund t rezervohet vetm
nse nj gj e till sht prcaktuar me dispozitat mbi organizimin dhe administrimin e
regjistrave t till.

Neni 524
Rreziku
Rreziku pr shkatrrimin apo dmtimin e rastsishm t sendit merret prsipr nga ana e
blersit prej momentit t dorzimit t sendit.

NENKREU 6
SHITJA ME KSTE

Neni 525
Prkufizimi
Me an t kontrats s shitjes me kste, shitsi obligohet tia dorzoj blersit nj send t
posam t luajtshm para se mimi i blerjes t paguhet n trsi, dhe blersi obligohet t
paguaj me kste n periudha t caktuara kohore.

Neni 526
Forma e kontrats
Kontrata e shitjes me pagimin e mimit n kste duhet t prpilohet n form t shkruar.

156

Neni 527
Pjest esenciale t kontrats
Tek shitja me para t gatshme, prve sendit dhe mimit t tij, dokumenti i kontrats duhet t
prcaktojn edhe shumn totale t t gjitha ksteve, duke prfshir edhe ato t paguara n
momentin e lidhjes s kontrats, shumn e secils pages s veant dhe numrin e tyre si dhe
afatet kohore pr seciln.

Neni 528
Zgjidhja e kontrats dhe krkesa pr pagimin e plot t mimit
1. N rast se blersi vonohet n kryerjen e pagess s kstit fillestar, shitsi mund ta zgjidh
kontratn.
2. Pas pagess s kstit fillestar, shitsi mund ta zgjidh kontratn n qoft se blersi vonohet
me t paktn dy kste t njpasnjshme, q prbjn t paktn nj t tetn e mimit.
3. Prjashtimisht, shitsi mund ta zgjidh kontratn kur blersi vonohet me pagesn e nj ksti t
vetm, n qoft se pr pagesn e mimit nuk jan parashikuar m tepr se katr kste.
4. N rastet e parashikuara n paragraft 2. dhe 3. t ktij neni shitsi mundet q n vend q ta
zgjidh kontratn, t krkoj nga blersi pagimin e krejt shums s mbetur t mimit, por n
kt rast ka pr detyr t'i mundsoj blersit nj afat t ri prej pesmbdhjet (15) ditsh.

Neni 529
Pasojat e kontrats s anuluar
1. Nse kontrata anulohet shitsi duhet ti kthej t gjitha kstet e pranuara s bashku me
interesin q nga dita kur i ka pranuar si dhe ti kthej t gjitha shpenzimet e nevojshme q
blersi ka pasur pr sendin.
2. Blersi duhet tia kthej sendin shitsit n gjendjen n t ciln e ka pranuar si dhe t paguaj
kompenzimin pr prdorimin e br t sendit gjer n momentin e anulimit t kontrats.

157

NENKREU 7
SHITJA ME ANE TE AKREDITIVIT

Neni 530
Detyrimet e palve
1. Nse ekziston marrveshja q pagesa t bhet me an t akreditivit blersi detyrohet q me
shpenzimet e tij n nj afat t prshtatshm t siguroj se ksti i par bankar hap nj akreditiv
q sht n prputhje me kontratn e shitjes. Akreditivi duhet t jet i vlefshm pr nj koh t
mjaftueshme pas prmbushjes s detyrimit t shitsit n mnyr q shitsi t ket mundsi ti
mbledh dhe dorzoj dokumentet n bank.
2. Nse banka nuk e hap akreditivin n prputhje me paragrafin paraprak ose nuk paguan
shumn kreditore edhe pse shitsi ka paraqitur dokumentet e nevojshme, dispozitat mbi
vonesat e debitorit do t zbatohen prshtatshmrisht n marrdhnien ndrmjet shitsit dhe
blersit.
3. Shitsi i cili akreditivin e hapur nga banka nuk e prdor n prputhje me kontratn e shitjes
nuk e humb t drejtn pr t krkuar mimin e shitjes, por detyrohet q t kompensoj dmin
e blersit.
4. Palt mund t prcaktojn se hapja e akreditivit sht kusht pr vlefshmrin e kontrats.
5. Nse akreditivi sht zgjatur me marrveshjen e t dy palve, secili prej tyre merr prsipr
gjysmn e shpenzimeve. Nse zgjatja sht br pr arsyet e njrs pal, shpenzimet i
ngarkohen ksaj pale.
6. Dispozitat e ktij neni nuk i zvendsojn rregullat e akreditivit si transaksion bankar, as e
kundrta.

NNKREU 8
URDHRI I SHITJES

Neni 531
Nocioni
1. Me kontratn e urdhrit pr shitje detyrohet urdhr marrsi q sendin e caktuar t luajtshm,
t cilin ia ka dorzuar urdhrdhnsi, ta shes me nj mim t caktuar n afatin e caktuar ose q
n at afat tia kthej urdhrdhnsit.
2. Urdhri i shitjes nuk mund t revokohet.

158

Neni 532
Rreziku i shkatrrimit dhe i dmtimit t sendit
Sendi i dorzuar urdhr marrsit mbetet n pronsin e urdhrdhnsit dhe ai e bart rrezikun e
shkatrrimit ose t dmtimit t tij t rastsishm, por ai nuk mund ta disponoj deri sa t mos i
kthehet.

Neni 533
Kur konsiderohet se urdhr marrsi e ka bler sendin
1. N qoft se urdhr marrsi nuk e shet sendin dhe nuk ia dorzon mimin e caktuar
urdhrdhnsit deri n afatin e caktuar, e as q e kthen n at afat, konsiderohet se ai e ka bler
sendin.
2. Mirpo, kreditort e tij nuk mund t bjn sekuestrimin e sendit derisa ai t mos ia paguaj
mimin urdhr dhnsit.

PJESA II
KONTRATA PR KMBIMIN
Neni 534
Nocioni
1. Me kontratn pr kmbimin secili kontraktues detyrohet ndaj bashkkontraktuesit t vet ta
dorzoj sendin q kmbehet, kshtu q ai t fitoj t drejtn e pronsis.
2. Objekt kmbimi mund t jen edhe t drejtat e bartshme.

Neni 535
Efektet e kontrats pr kmbimin
Me kontratn pr kmbimin krijohen pr secilin kontraktues detyrime dhe t drejta t cilat me
kontratn e shitjes krijohen pr shitsin.

159

PJESA III
KONTRATA PR DHURATN

KREU 1
PERKUFIZIM I PERGJITHSHEM
Neni 536
Nocioni
1. Me kontratn pr dhuratn nj person (dhuratdhnsi) merr prsipr q pa shprblim t
bart t drejtn e pronsis apo ndonj t drejt tjetr tek dhuratmarrsi apo n ndonj mnyr
tjetr t pasuroj dhuratmarrsin nga llogaria e dhuratdhnsit, si dhe dhuratmarrsi t jep
plqimin pr nj gj t till.
2. Heqja dor nga nj e drejt konsiderohet si dhurat, nse personi i detyruar jep plqimin pr
kt.
3. Heqja dor nga nj e drejt n lidhje me t ciln nuk ka ndonj person t detyruar dhe e cila
nuk sht kaluar tek ndonj person i tret, nuk konsiderohet dhurat.

Neni 537
Shprblimi
Konsiderohet kontrat e dhurats shprblimi ose detyrimi moral i dhuratdhnsit nse
dhuratmarrsi nuk ka pasur t drejt t krkoj lndn e ktij detyrimi me an t padis.

Neni 538
Dhurata e przier
Nse me t njjtn kontrat apo me kontrat tjetr, dhuratmarrsi detyrohet t pasuroj
dhuratdhnsin do t konsiderohet si kontrat e dhurimit vetm n lidhje me vlern shtes.

Neni 539
Prmbushja periodike
Nse detyrimet e dhuratdhnsit prbjn prmbushje t kohpaskohshme, ky detyrim shuhet
me vdekjen e dhuratdhnsit.

160

Neni 540
Prgjegjsia e dhuratdhnsit pr dmin
1. Secili q me dijeni jep sendin e tjetrit si dhe ia fsheh kt rrethan dhuratmarrsit sht
prgjegjs pr dmin.
2. Nse sendi i dhuruar ka nj t met apo ndonj veori t rrezikshme si pasoj e s cils i
sht shkaktuar dmi dhuratmarrsit, apo t tretit t dmtuar, prgjegjs pr kt dm sht
dhuratdhnsi nse dhuratdhnsi ka qen n dijeni apo sht dashur t jet n dijeni pr t
metn apo veorin e rrezikshme dhe pr kt nuk e ka lajmruar dhuratmarrsin.

KREU 2
FORMA
Neni 541
Forma
1. Nse dhuratdhnsi nuk e bart menjher sendin apo t drejtn tek dhuratmarrsi n
mnyr q dhuratmarrsi t disponoj me t pa pengesa, ather kontrata e dhurats duhet t
jet n form t shkruar.
2. Nse kontrata e dhurats nuk sht lidhur n formn e prcaktuar n paragrafin paraprak,
dhuratmarrsi nuk mund t krkoj me an t padis prmbushjen e saj.

KREU 3
REVOKIMI I KONTRATES SE DHURATES
Neni 542
Revokimi pr shkak t varfrimit
1. Dhuratdhnsi i cili pas realizimit t kontrats s dhurats, bie n pozit t till ku i
rrezikohet mbijetesa mund ta revokoj kontratn e dhurats.
2. Revokimi i prcaktuar n paragrafin paraprak nuk sht i mundshm nse si pasoj e ksaj
dhuratmarrsi do t jet n pozit ku i rrezikohet mbijetesa.
3. Dhuratmarrsi mund ta mbaj dhuratn nse dhuratmarrsi i siguron dhuratdhnsit mjetet
e jetess.

161

Neni 543
Revokimi pr shkak t mosmirnjohjes s thell
1. Dhuratdhnsi po ashtu mund t revokoj kontratn pr shkak t mosmirnjohjes s thell
nse pas lidhjes s saj dhuratmarrsi sillet me dhuratdhnsin apo me ndonj person t afrt
t tij n at mnyr q sipas parimeve themelore t moralit do t ishte e padrejt pr
dhuratmarrsin t mbante at q ka marr me dhurat.
2. Dhurata po ashtu mund t revokohet nga trashgimtari pr arsye t mnyrs s sjelljes ndaj
dhuratdhnsit
3. Revokimi pr shkak t mnyrs s sjelljes s dhuratmarrsit sht i mundshm edhe pr
shkak t sjelljes s trashgimtarit t dhuratmarrsit.
4. Revokimi nuk sht i mundur nse mosmirnjohja e thell e dhuratmarrsit ndaj
dhuratdhnsit ndrpritet.

Neni 544
Revokimi pr shkak t lindjes s pastajshme
Dhuratdhnsi i cili bhet me fmij pasi q sht lidhur kontrata e dhurats dhe i cili m par
nuk ka pasur asnj fmij, mund ta revokoj dhuratn.

Neni 545
Pasojat e revokimit
1. Me an t deklarats s revokimit dhuratdhnsi duhet t krkoj kthimin e sendit apo t
drejts apo t pagess s vlers me t ciln dhuratmarrsi sht pasuruar n baz t veprimit t
dhurats.
2. Nse dhurata ende nuk sht prmbushur, revokimi ka pr pasoj ndrprerjen e detyrimit t
dhuratdhnsit.

Neni 546
Afatet pr revokimin
Kontrata e dhurats mund t revokohet brenda nj viti nga dita kur dhuratdhnsi ka msuar
pr arsyet e revokimit.

162

Neni 547
Heqja dor nga revokimi
sht e pavlefshme heqja dor nga revokimi.

KREU 4
DHURATA N RAST T VDEKJES
Neni 548
Dhurata n rast t vdekjes
Kontrata e dhurats e cila sht pr tu prmbushur pas vdekjes s dhuratdhnsit sht e
vlefshme vetm nse sht br n form t aktit noterial dhe nse dokumenti pr kontratn e
lidhur t dhurats sht dorzuar tek dhuratmarrsi.

PJESA IV
KONTRATA PR DORZIMIN DHE NDARJEN E PASURIS
(KONTRATA E DORZIMIT)
Neni 549
Prkufizimi
Me kontrat t dorzimit, dorzuesi merr prsipr t dorzoj dhe ndaj pronn tek pasardhsit
e tij/saj, tek fmijt e adoptuar dhe pasardhsve t fmijve t adoptuar.

Neni 550
Kushtet pr vlefshmrin
1. Kontrata sht e vlefshme vetm nse pr t jepet plqimi nga pasardhsit, fmijt e
adoptuar dhe pasardhsve t fmijve t adoptuar t cilt sipas ligjit do t thirreshin pr t
trashguar mbi bazn e kontrats (pasardhsit).
2. Kontrata duhet t lidhet n form t aktit noterial.
3. Secili pasardhs q nuk e jep plqimin, mund ta bj at m von n t njjtn form.
4. Dorzimi dhe ndarja mbetet e vlefshme edhe nse nj pasardhs i cili nuk ka dhn plqimin
vdes para dorzimit duke mos ln ndonj pasardhs, nse heq dor nga trashgimia, nse
sht prjashtuar nga trashgimia, apo nse nuk sht i denj t trashgoj.
163

Neni 551
Subjekti i dorzimit dhe ndarjes s pasuris
1. Vetm pasuria ekzistuese e dorzuesit, pjesrisht ose n trsi, mund t prfshihet n
dorzim dhe ndarje.
2. sht e pavlefshme dispozita pr mnyrn e ndarjes s pasuris q sht pjes e prons s
prgjithshme t dorzuesit.

Neni 552
Pozita e pasuris s dorzuar
1. Nse vdes paraardhsi i cili ka dorzuar dhe ndar pasurin e tij apo saj gjat kohs sa ka
qen gjall, pasuria e prgjithshme e tij apo saj prbhet vetm nga pasuria e cila nuk sht
prfshir n dorzim dhe ndarje si dhe nga prona e fituar m pas.
2. Pasuria e fituar nga pasardhsit e tij apo saj me an t dorzimit dhe ndarjes nuk klasifikohet
si pjes e pasuris s prgjithshme t tij apo saj si dhe nuk llogaritet gjat prcaktimit t vlers
s ksaj pasurie t prgjithshme.

Neni 553
Pajtimi i pasardhsve
1. Nse ndonjri nga pasardhsit nuk ka dhn plqimin n dorzimin dhe ndarjen, ato pjes t
pasuris t dorzuara tek pasardhsit tjer do t konsiderohen dhurata dhe pas vdekjes s
paraardhsit trajtohen si dhurata q u jan br trashgimtarve nga paraardhsi.
2. Dispozita e paragrafit paraprak do t zbatohet prshtatshmrisht edhe nse pas dorzimit dhe
ndarjes, pr t cilin sht dhn plqimi nga t gjith pasardhsit, sht lindur nj fmij te
dorzuesi ose nj pasardhs i cili sht gjetur pas shpalljes pr t vdekur.

Neni 554
Ruajtja e t drejtave gjat dorzimit
1. Gjat dorzimit dhe ndarjes s pasuris dorzuesi mund t ruaj pr veten e tij apo saj,
bashkshorten apo bashkshortin e tij apo saj apo pr do person tjetr t drejtn e uzufruktit
mbi t gjith pasurin apo nj pjes t pasuris s dorzuar ose t krkoj nj rent jetsore me
para n dor apo n vepr, mbajtje t prjetshme ose ndonj kompenzim tjetr.

164

2. Nse sht arritur marrveshja mbi uzufruktin ose rentn jetsore pr dorzuesin dhe
bashkshorten apo bashkshortin e tij apo saj s bashku, ather n rast t vdekjes s njrit prej
tyre uzufrukti apo renta jetsore i takon tjetrit n trsin e plot t saj deri n vdekjen e ktij
tjetrit, prve nse sht prcaktuar ndryshe me marrveshje ose prve nse rrjedh ndryshe
nga rrethanat e rastit.

Neni 555
E drejta e bashkshortit/es s dorzuesit/es
1. Gjat dorzimit dhe darjes, dorzuesi gjithashtu mund t marr parasysh edhe bashkshorten
apo bashkshortin. Pr ta br kt sht e nevojshme dhnia e plqimit t bashkshortes apo
bashkshortit.
2. Nse bashkshortja apo bashkshorti nuk jan marr parasysh, t drejtat e saj apo tij pr
pjesn e detyrueshme mbeten t pacenuara.
3. N rastin e till, dorzimi dhe ndarja mbeten t vlefshme, por n prcaktimin e vlers s
pasuris s prgjithshme n baz t s cils sht prcaktuar pjesa e detyrueshme e
bashkshortes apo bashkshortit t pas jetuar, ato pjes t pasuris s trashgimlnsit t
dorzuara tek pasardhsit e tij apo saj do t konsiderohen si dhurata.

Neni 556
Borxhet e dorzuesit
1. Pasardhsi t cilit dorzuesi i ka dorzuar pasurin e tij apo saj, nuk sht prgjegjs pr
borxhet e dorzuesit, prve nse prcaktohet ndryshe me marrveshjen e dorzimit dhe
ndarjes.
2. Kreditort e dorzuesit mund ta ndalojn dorzimin dhe ndarjen sipas kushteve q zbatohen
tek ndalimi i disponimit me mirnjohje.

Neni 557
Garancia
Detyrimi pr garancin q rrjedh pas ndarjes ndrmjet bashk trashgimtarve duhet t rrjedh
gjithashtu ndrmjet pasardhsve pas dorzimit dhe ndarjes s pasuris t dorzuar dhe ndar
nga paraardhsi apo prindi adoptues.

165

Neni 558
Revokimi i dorzimit
1. Dorzuesi mund t revokoj kontratn pr arsye t mosmirnjohjes s thell nse pas lidhjes
s saj nj pasardhs sillet ndaj dorzuesit apo ndaj personit t afrt me t n at mnyr q
sipas parimeve themelore t moralit do t ishte e padrejt q t mbante at q sht marr.
2. Dorzuesi ka t drejtn e njjt nse pasardhsi nuk arrin ti ofroj atij apo asaj apo personit
tjetr, mbajtjen pr t ciln jan pajtuar me kontratn e dorzimit dhe ndarjes ose nuk arrin t
paguaj borxhet e dorzuesit kur kontrata e ka ngarkuar pasardhsin me pagimin e borxheve t
tilla.
3. N rastet e tjera t mos prmbushjes s detyrimeve t marra prsipr me an t kontrats s
dorzimit dhe ndarjes, gjykata vendos nse dorzuesi ka t drejt t krkoj kthimin e pasuris
s dhn apo vetm t drejtn q t krkoj prmbushjen e detyrimeve, duke marr parasysh
lartsin e borxheve t dorzuesit si dhe rrethanat tjera t rastit.

Neni 559
T drejtat e pasardhsve, fmijve t adoptuar dhe pasardhsve t fmijve t adoptuar
pas revokimit
1. Pasardhsi i cili sht dashur t kthej tek dorzuesi at q sht marr gjat dorzimit dhe
ndarjes mund t krkoj pjesn e tij apo saj t detyrueshme pas vdekjes s dorzuesit, prve
nse sht prjashtuar nga trashgimia apo nuk sht i denj t trashgoj nga dorzuesi, ose
prve nse ka hequr dor nga trashgimia.
2. Gjat llogaritjes s pjess s detyrueshme, ato pjes t pasuris t dorzuara dhe shprndara
nga trashgimlnsi gjat jets tek pasardhsit tjer, konsiderohen si dhurata.

PJESA V
KONTRATA PER MBAJTJEN E PERJETSHME
Neni 560
Prkufizimi
1. Me an t kontrats pr mbajtjen e prjetshme, nj pal kontraktuese (dhnsi i mbajtjes)
merr prsipr t ndihmoj paln tjetr kontraktuese apo ndonj person tjetr (marrsin e
mbajtjes ) dhe pala tjetr kontraktuese deklaron se ai apo ajo do ti dorzoj t parit (dhnsit t
mbajtjes) t gjith pasurin apo nj pjes t pasuris s tij apo saj, e prbr nga pasuria e
prgjithshme dhe pasuria e luajtshme e dedikuar pr ta prdorur dhe gzuar pasurin e
prgjithshme, me rast dorzimi i till shtyhet deri n kohn e vdekjes s dorzuesit.

166

2. Kjo kontrat gjithashtu mund t prfshij edhe pasuri tjetr t luajtshme t marrsit t
mbajtjes, e cila duhet t theksohet n kontrat.
3. Kontratat me t cilat arrihet marrveshja pr premtimin e trashgimit t nj bashkimi t
prjetshm apo nj bashkim i pasuris ose nj pal kontraktuese pajtohet q t kujdeset dhe t
mbroj paln tjetr, t punoj pronn e tij apo saj t kryej t gjitha ceremonit e funeralit pas
vdekjes s tij apo saj, apo do gj tjetr pr t njjtin qllim duhet t konsiderohen kontrata pr
mbajtjen e prjetshme.

Neni 561
Forma
Kontrata pr mbajtjen e prjetshme duhet t bhet n form t aktit noterial.

Neni 562
Ndalimi i prdorimit n favor t pals mbajtse
Marrsi i mbajtjes mund t heq dor nga prdorimi i pasuris q sht objekt i kontrats pr
mbajtjen e prjetshme n favor t dhnsit t mbajtjes.

Neni 563
Prgjegjsia pr borxhet
Pas vdekjes s marrsit t mbajtjes, dhnsi i mbajtjes nuk sht prgjegjse pr borxhet e
lidhura me t, por n kontrat mund t prcaktohet q dhnsi i mbajtjes do t jet prgjegjse
pr borxhet ekzistuese t marrsit t mbajtjes ndaj kreditorve t caktuar.

Neni 564
Anulimi i kontrats
1. Palt kontraktuese kan mundsi q kontratn pr mbajtjen e prjetshme ta shkpusin me
marrveshje, madje edhe pasi t ken filluar me prmbushjen e saj.
2. Nse sipas kontrats pr mbajtjen e prjetshme, palt kontraktuese jetojn s bashku dhe
marrdhnia e tyre prkeqsohet deri n at mas saq jeta e prbashkt bhet e patolerueshme,
secila pal mund t krkoj q gjykata ta anuloj kontratn.
3. Secila pal mund t krkoj shkputjen e kontrats nse pala tjetr nuk prmbush detyrimet
e saj.

167

Neni 565
Ndryshimi i rrethanave
1. Nse pas lidhjes s kontrats, rrethanat ndryshojn deri n at mas sa prmbushja e
kontrats bhet shum m e vshtir, ather gjykata , me krkesn e ndonjrs prej palve,
duke i marr parasysh t gjitha rrethanat, mund t ndryshoj marrdhniet e tyre n kontrat
ose ta anuloj at.
2. Gjykata mund t ndryshoj t drejtat e marrsit t mbajtjes n rent jetsore, nse kjo gj
sht n interes t dyja palve.

Neni 566
Shkputja e kontrats
1. Nse dhnsi i mbajtjes vdes, detyrimet nga kjo marrdhnie transferohen tek bashkshortja
e tij apo bashkshorti i saj dhe tek pasardhsit, fmijt e adoptuar dhe pasardhsit e fmijve t
adoptuar, nse ata japin plqimin pr nj gj t till.
2. N kuptim t paragrafit paraprak, nse t njjtit nuk e japin plqimin pr vazhdimin e
kontrats pr mbajtjen e prjetshme, kontrata zgjidhet dhe ata nuk kan t drejt t krkojn
kompensim pr mbajtjen e mparshme.
3. Nse bashkshorti apo bashkshortja, pasardhsit, fmijt e adoptuar apo pasardhsit e
fmijve t adoptuar nuk kan mundsi t prmbushin detyrimet kontraktore ata kan t drejt
t krkojn shprblim nga marrsi i mbajtjes.
4. Gjykata prcakton shprblimin e till n baz t diskrecionit t saj, duke marr parasysh
gjendjen financiare t pals s mbajtur si dhe gjendjen financiare t atyre q jan t thirrur q ta
vazhdojn kontratn pr mbajtjen e prjetshme.

168

PJESA VI
KONTRATA PR HUAN

KREU 1
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 567
Nocioni
1. Me kontratn e huas huadhnsi obligohet t'ia dorzoj huamarrsit nj shum t caktuar t
hollash ose sasin e caktuar t sendeve t tjera t zvendsueshme, ndrsa huamarrsi
obligohet ta kthej pas nj kohe t caktuar t njjtn shum t hollash, prkatsisht t njjtn
sasi sendesh t llojit dhe t cilsis s njjt.
2. Mbi sendet e marra huamarrsi fiton t drejtn e pronsis.

Neni 568
Kamata
1. Huamarrsi mund t obligohet q prve kryegjs t debitoj edhe kamatn.
2. N kontratat ekonomike huamarrsi detyrohet t paguaj edhe kamatn, prve nse merren
vesh ndryshe.

KREU 2
DETYRIMET E HUADHNSIT
Neni 569
Dorzimi i sendeve t premtuara
1. Huadhnsi ka pr detyr t'i dorzoj sendet e premtuara n kohn e kontraktuar, e n qoft
se afati i dorzimit nuk sht caktuar, ather duhet ta bj kt kur ta krkoj huamarrsi.
2. E drejta e huamarrsit pr t krkuar dorzimin e sendeve t caktuara parashkruhet n tre (3)
muaj nga vonesa e huadhnsit, e n do rast pr nj (1) vit nga lidhja e kontrats.

169

Neni 570
Gjendja e keqe materiale e huamarrsit
1. N qoft se vrtetohet se gjendja materiale e huamarrsit sht e atill q tregon se sht e
pasigurt a do t jet n gjendje ta kthej huan, huadhnsi mund t refuzoj ta kryej detyrimin
e vet t dorzimit t sendeve t premtuara, n qoft se n kohn e lidhjes s kontrats nuk ka
ditur, si dhe n qoft se keqsimi i gjendjes materiale t huamarrsit ka ndodhur pas lidhjes s
kontrats.
2. Mirpo, ai do t ket pr detyr ta kryej detyrimin e vet n qoft se huamarrsi ose ndokush
tjetr pr t ofron sigurim t mjaftueshm.

Neni 571
Dmi pr shkak t t metave t sendeve t dhna hua
1. Huadhnsi ka pr detyr t'ia kompensoj huamarrsit dmin q do t'i shkaktohej pr shkak
t metave materiale t sendeve t dhna hua.
2. Mirpo, n qoft se huaja sht pa shprblim, ai ka pr detyr ta shprblej dmin vetm n
qoft se ka qen n dijeni pr t metat e sendit, ose nuk ka mundur t mos dinte pr to, ndrsa
ai pr to nuk e ka njoftuar huamarrsin.

KREU 3
DETYRIMET E HUAMARRSIT
Neni 572
Afati i kthimit t huas
1. Huamarrsi ka pr detyr q n afatin e kontraktuar t'i kthej sendet e marra hua n sasi e n
cilsi t njjt.
2. N qoft se kontraktuesit nuk kan caktuar afatin pr kthimin e huas dhe as q ky mund t
caktohet nga rrethanat e huas, huamarrsi ka pr detyr ta kthej huan pasi t ket kaluar afati i
arsyeshm, duke filluar q nga krkesa e huadhnsit q huaja t'i kthehet e q nuk mund t jet
m i shkurtr se dy (2) muaj.

170

Neni 573
Zgjedhja me rastin e kthimit t huas
1. N qoft se nuk jan dhn hua t hollat, ndrsa sht kontraktuar q huamarrsi do ta kthej
huan n t holla, huamarrsi megjithat sht i autorizuar q sipas dshirs s vet ti kthej
sendet e marra hua ose shumn e t hollave q i prgjigjet vlers s ktyre sendeve n kohn
dhe n vendin e caktuar n kontrat pr ti kthyer.
2. E njjta gj vlen edhe n rastin kur nuk ka mundsi t kthehet e njjta sasi sendesh dhe t
cilsis e t llojit t njjt.

Neni 574
Heqja dor nga kontrata
Huamarrsi mund t heq dor nga kontrata para se huadhnsi t'i dorzoj sendet e caktuara
por n qoft se pr kt shkak do t ndodhte ndonj dm pr huadhnsin, ka pr detyr ta
kompensoj at.

Neni 575
Kthimi i huas para afatit
Huamarrsi mund ta kthej huan edhe para afatit t caktuar pr kthim, por ka pr detyr ta
njoftoj huadhnsin q prpara mbi qllimin e vet, dhe t'ia shprblej dmin e shkaktuar.

KREU 4
HUAJA ME DESTINIM
Neni 576
N qoft se me kontrat sht caktuar qllimi pr t cilin huamarrsi mund t'i prdor t hollat
e marra hua ndrsa ai i prdor pr ndonj qllim tjetr, huadhnsi mund t deklaroj se e
zgjidh kontratn.

171

PJESA VII
KONTRATA PER HUA PERDORJEN
KREU 1
DISPOZITAT E PERGJITHSHME
Neni 577
Prkufizimi
Me kontratn pr huaprdorjen, huaprdordhnsi detyrohet t dorzoj nj send
huaprdormarrsit n prdorim me mirbesim dhe huaprdormarrsi detyrohet t kthej sendin.

KREU 2
DETYRIMET E HUAPRDORMARRESIT
Neni 578
Prdorimi i sendit
1. Huaprdormarrsi mund t prdor sendin vetm pr qllimin e prcaktuar me kontrat.
2. Nse qllimi i prdorimit nuk sht prcaktuar me kontrat, huaprdormarrsi mund t
prdor sendin n prputhje me natyrn dhe qllimin e sendit dhe me kujdesin e nj prdoruesi
t mir.
3. Huaprdormarrsi q e prdor sendin n mnyr jo t lejueshme sht prgjegjs pr do
prishje apo shkatrrim t rastsishm.

Neni 579
Mbajtja e sendit
1. Huaprdormarrsi ngarkohet me shpenzimet e rregullta t mbajtjes s sendit.
2. Huaprdormarrsi mund t krkoj kthimin e shpenzimeve jo t rregullta t mbajtjes s
sendit n prputhje me rregullat e mbajtjes. Me shuarjen e huaprdorjes, huaprdormarrsi
mund ti ndaj pajisjet q ndahen nga lnda e huaprdorjes.

172

Neni 580
Transferimi i prdorimit
Huaprdormarrsi nuk mund t transferoj prdorimin e sendit tek personi i tret pa plqimin e
huaprdordhnsit.

Neni 581
Kthimi i sendit
1. Huaprdormarrsi duhet t kthej sendin n kohn pr t ciln jan marr vesh.
2. Nse koha nuk sht prcaktuar, kontrata shuhet n momentin kur huaprdormarrsi ka
realizuar qllimin e prcaktuar n kontrat apo n fund t periudhs n t ciln mund t bhet
prdorimi i till.
3. Nse as koha e as qllimi nuk jan prcaktuar me kontrat, huaprdordhnsi mund t
krkoj sendin n seciln koh q dshiron.

Neni 582
Zgjidhja e kontrats
1. Huaprdordhnsi mund t zgjidh kontratn pa njoftim paraprak dhe t krkoj kthimin e
menjhershm t sendit nse:
1.1. huaprdormarrsi vdes;
1.2. huaprdormarrsi prdor sendin n kundrshtim me kontratn ose e transferon tek
personi i tret pa pasur t drejt;
1.3. sendi i huaprdorjes i duhet huaprdordhnsit pr shkak t rrethanave t
paparashikuara.

Neni 583
Prgjegjsia
Huaprdormarrsi nuk sht prgjegjs pr asnj prkeqsim apo ndryshim t sendit si rezultat
i pasojave t zakonshme t prdorimit t br n prputhje me kontratn.

173

KREU 3
DETYRIMET E HUAPRDORDHENESIT
Neni 584
Dmi nga t metat
Nse sendi i cili sht objekt i huaprdorjes ka nj t met apo nj veori t rrezikshme si
pasoj e s cils dmi sht shkaktuar tek huaprdormarrsi ose te i treti si i dmtuar, ndrsa
huaprdordhnsi, ka qen n dijeni apo sht dasht t ishte n dijeni pr metat apo veorin e
rrezikshme por nuk e ka njoftuar huaprdormarrsin, ather huaprdordhnsi sht
prgjegjs pr dmin.

PJESA VIII
KONRATA PR QIRAN
KREU 1
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 585
Nocioni
1. Me kontratn pr qiran, qiradhnsi detyrohet q tia dorzoj sendin e caktuar qiramarrsit
n prdorim, ndrsa qiramarrsi detyrohet ti paguaj qiran e kontraktuar.
2. Prdorimi prfshin edhe gzimin e sendit (vjelja e frutave), n qoft se nuk rrjedh dika
ndryshe nga kontrata, ose nga zakoni.

KREU 2
DETYRIMET E QIRADHNSIT
Neni 586
Dorzimi i Sendit
Qiradhnsi ka pr detyr t'i dorzoj qiramarrsit sendin e marr me qira s bashku me
akcesort dhe pjest prbrse t tij.

174

Neni 587
Mirmbajtja e sendeve
1. Qiradhnsi ka pr detyr t'i mirmbaj sendet n gjendje t rregullt gjat kohs s qiras
dhe pr kt arsye t bj riparime t nevojshme n t.
2. Ai ka pr detyr t'i kompensoj qiramarrsit shpenzimet q i ka br ky pr mirmbajtjen e
sendit, e q do t'i kishte pr detyr ky t'i bnte.
3. Shpenzimet e meremetimeve t vogla t shkaktuara nga prdorimi i zakonshm i sendit, si
dhe shpenzimet e vet prdorimit bien n ngarkim t qiramarrsit.
4. Mbi nevojn e riparimit qiramarrsi ka pr detyr ta njoftoj qiradhnsin.

Neni 588
Zgjidhja e kontrats dhe zbritja e qiras pr shkak t riparimeve
1. N qoft se meremetimet e nevojshme t sendit t marr me qira pengojn prdorimin e tij
n nj mas t konsideruar dhe pr nj koh t gjat, qiramarrsi mund ta zgjidh kontratn.
2. Ai ka t drejt n zbritjen e qiras proporcionalisht me kufizimin e prdorimit t sendit pr
shkak t ktyre riparimeve.

Neni 589
Ndryshimet n sendin e marr me qira
1. Qiradhnsi nuk mundet pa plqimin e qiramarrsit t bj ndryshime n sendin e marr me
qira gjat kohs s qiras, n qoft kjo do t pengonte prdorimin e sendit.
2. N qoft se me ndryshimet e sendit do t zvoglohej n nj far mase prdorimi i sendit nga
ana e qiramarrsit, do t zvoglohet edhe qiraja n prpjestimin prkats.

Neni 590
Prgjegjsia pr t metat materiale
1. Qiradhnsi i prgjigjet qiramarrsit pr t gjitha t metat e sendit t marr me qira q
pengojn n prdorimin e kontraktuar ose t zaknshm t tij, pavarsisht nse ka ditur ose jo
pr to, si dhe pr t metat e veorive apo t karakteristikave t parashikuara shprehimisht ose
heshtazi me kontrat.
2. Nuk merren n konsiderim t metat e nj rndsis t vogl.

175

Neni 591
T metat pr t cilat qiradhnsi nuk prgjigjet
1. Qiradhnsi nuk prgjigjet pr t metat e sendit t marr me qira t cilat n momentin e
lidhjes s kontrats kan qen t njohura pr qiramarrsin, ose nuk kan mundur t'i mbeten t
panjohura.
2. Mirpo, qiradhnsi prgjigjet dhe pr te metn e sendit t marr me qira e cila i ka mbetur e
panjohur qiramarrsit pr shkak t pakujdesis s rnd, n qoft se ky ka qen n dijeni pr
kt t met dhe me dashje ka ometuar q pr kt ta njoftoj qiramarrsin.

Neni 592
Zgjerimi i prgjegjsis pr t metat materiale
Qiradhnsi prgjigjet pr t gjitha t metat e sendit t marr me qira, ne qoft se ka pohuar se
ai nuk ka kurrfar t metash.

Neni 593
Prjashtimi kontraktues ose kufizimi i prgjegjsis
1. Prgjegjsia pr t metat materiale t sendit t marr me qira mund t prjashtohet ose t
kufizohet me kontrat.
2. Dispozita e kontrats me t ciln kjo prgjegjsi prjashtohet ose kufizohet sht e
pavlefshme n qoft se qiradhnsi ka qene ne dijeni pr t metat dhe me dashje ka ometuar q
pr to ta njoftoj qiramarrsin, ose poqse e meta sht e atill q bn t pamundur prdorimin
e sendit t marr me qira si dhe ather kur qiradhnsi ka imponuar kt dispozit duke
shfrytzuar pozitn e vet monopoliste.

Neni 594
Njoftimi i qiradhnsit mbi t metat dhe rreziqet
1. Qiramarrsi ka pr detyr ta njoftoje qiradhnsin pa shtyrje t panevojshme pr seciln t
met t sendit t marr me qira q do t tregohej gjat kohs s qiras, prve n qoft se
qiradhnsi ka ditur pr t metn.
2. Ai ka pr detyr gjithashtu ta njoftoj qiradhnsin pr do rrezik t paparashikuar q do t
kanosej gjate kohs s qiras, sendit t marr me qira pr t mundur t marr masa t
nevojshme.
3. Qiramarrsi i cili nuk e njofton qiradhnsin mbi shfaqjen e t mets, ose mbi rrezikun e
lindur pr t ciln ky nuk ka ditur humb t drejtn e shprblimit t dmit q do t psonte pr

176

shkak t ekzistimit t t mets ose rrezikut t paraqitur pr sendin e marr me qira dhe ka pr
detyr ta shprblej dmin q do ta psonte qiradhnsi pr kt arsye.

Neni 595
T drejtat e qiramarrsit kur sendi ka ndonj t met
1. N qoft se sendi i marr me qira n momentin e dorzimit ka ndonj t met q nuk mund
t evitohet, qiramarrsi mundet sipas dshirs s vet, ta zgjidh kontratn ose t krkoj
zbritjen e mimit t qiras.
2. Kur sendi ka ndonj t met q nuk mund t evitohet pa ndrlikime t mdha pr
qiramarrsin, ndrsa dorzimi i sendit n afatin e caktuar nuk ka qen pjese esenciale e
kontrats, qiramarrsi mund t krkoj nga qiradhnsi ose evitimin e te mets n afatin
plotsues, ose zbritjen e mimit t qiras.
3. N qoft se qiradhnsi nuk e eviton te metn n afatin e ri plotsues qe ia ka caktuar
qiramarrsi, qiramarrsi mund ta zgjidh kontratn ose t krkoj zbritjen e mimit t qiras.
4. Sidoqoft, qiramarrsi ka t drejt n shprblimin e dmit.

Neni 596
Kur e meta paraqitet gjat qiras dhe kur sendi nuk ka veori t kontraktuar ose t
zakonshme
1. Dispozitat e nenit paraprak aplikohen edhe n rastin kur gjat qiras paraqitet ndonj e mete
n sendin e marre me qira.
2. Ato aplikohen edhe n rastet kur sendi i marr me qira nuk ka ndonj veori q sipas
kontrats ose sipas praktiks duhet t kishte, apo kur kjo veori humb gjat qiras.

Neni 597
Prgjegjsia e qiradhnsit pr t metat juridike
1. Kur dikush i treti pretendon q n sendin e marre me qira, ose n ndonj pjes t tij t
ushtroj ndonj t drejt dhe i drejtohet me krkes t vet qiramarrsit, si dhe n qoft se
arbitrarisht e merr sendin nga qiramarrsi, ky ka pr detyr ta njoftoj pr kt qiradhnsin,
prve nse ky sht tanim n dijeni pr kt, prndryshe do t prgjigjet pr demin.
2. N qoft se vrtetohet se personit t tret i takon ndonj e drejte e cila prjashton fare t
drejtn e qiramarrsit n prdorimin e sendit, kontrata e qiras zgjidhet vetvetiu ne baz t
ligjit, ndrsa qiradhnsi ka pr detyr q qiramarrsit t'i shprblej dmin e psuar pr kt
arsye.

177

3. Ne rastin kur me t drejtn e personit t tret vetm kufizohet e drejta e qiramarrsit, ky


mundet sipas dshirs s vet ta zgjidh kontratn ose t krkoj zbritjen e qiras, e n do rast
shprblimin e dmit.

KREU 3
DETYRIMET E QIRAMARRSIT
Neni 598
Prdorimi i sendeve sipas kontrats
1. Qiramarrsi ka pr detyr ta prdor sendin si ekonomist i mire respektivisht si shtpiak i
mir.
2. Ai mund ta prdore vetm ashtu sikundr sht caktuar me kontrat ose me destinimin e
sendit.
3. Ai prgjigjt pr dmin e paraqitur nga prdorimi i sendit t marr me qira n kundrshtim
me kontratn ose me destinimin e tij, pavarsisht nse a e ka prdorur sendin ai ose ndonj
person q punon me urdhr t tij, ose ndonj person tjetr t cilit ai ia ka br t mundur
prdorimin e sendit.

Neni 599
Denoncimi pr shkak t prdorimit n kundrshtim me kontratn
Ne qoft se qiramarrsi edhe pas paralajmrimit t drejtuar nga qiradhnsi, e prdore sendin
n kundrshtim me kontratn ose me destinimin e tij, ose e ln pas dore mirmbajtjen e tij,
kshtu q ekziston rreziku i dmit t konsideruar pr qiradhnsin, ky mund ta denoncoj
kontratn pa e dhn afatin e denoncimit.
Neni 600
Pagimi i qiras
1. Qiramarrsi ka pr detyr ta paguaj qiran n afatet e caktuara me kontrat ose me ligj e n
munges t kontrats dhe t ligjit, ashtu si praktikohet n vendin ku sendi i sht dorzuar
qiramarrsit.
2. N qoft se nuk sht kontraktuar ndryshe ose n vendin e dorzimit t sendit nuk
praktikohet ndryshe, qiraja paguhet pr do gjasht (6) mujor kur sendi sht dhn me qira pr
nj ose pr disa vjet e n qoft se sht dhn pr nj koh m t shkurtr, ather pasi t ket
kaluar kjo koh.

178

Neni 601
Denoncimi pr shkak t mospagimit t qiras
1. Qiradhnsi mund ta denoncoj kontratn e qiras, n qoft se qiramarrsi nuk paguan
qiran dhe kt gj nuk e bn as n afatin prej pesmbdhjet (15) ditsh pasi qiradhnsi ta
ket ftuar q t kryej pagesn.
2. Mirpo, kontrata do t mbetet ne fuqi n qoft se qiramarrsi e paguan shumn e debituar t
qiras para se t'i komunikohet denoncimi.

Neni 602
Kthimi i sendit t marr me qira
1. Qiramarrsi ka pr detyr ta ruaj sendin e marr me qira dhe pas mbarimit t qiras ta
kthej t padmtuar.
2. Sendi kthehet n vendin ku sht dorzuar.
3. Qiramarrsi nuk prgjigjet pr harxhimin e sendit q krijohet nga prdorimi i tij i
zakonshm, si dhe pr dmtimet q rrjedhin nga vjetrimi i tij.
4. N qoft se gjat kohs s qiras ka br ndonj ndryshim n send, ka pr detyr ta kthej n
gjendjen n t ciln ndodhej kur i sht dhn me qira.
5. Ai mund ti marre me vete shtesat q ka br n send, n qoft se mund t veohen pa ndonj
dmtim t tij, por qiradhnsi mund t'i mbaj po qe se ia shprblen vlern e tyre n kohn e
kthimit.

Neni 603
Denoncimi pr shkak t nnqiras s palejueshme
Qiradhnsi mund ta denoncoj kontratn e qiras n qoft se sendi i marr me qira sht
dhn n nnqira pa lejen e tij kur kjo sipas ligjit, ose sipas kontrats sht e nevojshme.

Neni 604
Krkesa e drejteperdrejte e qiradhnsit
Qiradhnsi mundet pr ti arktuar krkesat e veta nga qiramarrsi t krijuara nga qiraja, t
krkoj drejteperdrejte nga nnqiramarrsi pagimin e shums q ky i debiton qiramarrsit ne
baz t nnqiras.

179

Neni 605
Shuarja e nnqiras n baz t vet ligjit
Nnqiraja shuhet n do rast kur shuhet qiraja.

KREU 4
TJETRSIMI I SENDIT T MARR ME QIRA
Neni 606
Tjetrsimi pas dorzimit me qira
1. N rast te tjetrsimit t sendit i cili para ksaj i sht dorzuar ndonj tjetrit me qira fituesi i
sendit zene vendin e qiradhnsit, kshtu q pas ksaj, t drejtat dhe detyrimet nga qiraja lindin
midis tij dhe pr qiramarrsit.
2. Fituesi nuk mund t krkoj nga qiramarrsi q t ia dorzoj sendin para se t ket kaluar
koha pr t ciln sht kontraktuar qiraja e n qoft se kohzgjatja e qiras nuk sht caktuar as
me kontrat dhe as me ligj, ather para skadimit t afatit t denoncimit.
3. Pr detyrimet e fituesit nga qiraja ndaj qiramarrsit prgjigjet bartsi si dorzan solidar.

Neni 607
E drejta e mimit t qiras
1. Ne qofte se nuk sht kontraktuar dika tjetr, fituesi i sendit t dorzuar me qira ka t drejt
n mimin e qiras, duke filluar q nga afati i par i ardhshm pas fitimit t sendit, nse bartsi
ka pranuar qiran q m par, bartsi duhet t njjtn tia ktheje fituesit.
2. Q nga momenti kur sht njoftuar mbi tjetrsimin e sendit t marr me qira, qiramarrsi
mund t'ia paguaj mimin a qiras vetm fituesit.

Neni 608
Tjetrsimi i sendit te marr me qira para se t'i dorzohet qiramarrsit
1. N qoft se sendi pr t cilin sht lidhur kontrata e qiras i sht dorzuar fituesit, e jo
qiramarrsit, fituesi zne vendin e qiradhnsit dhe merr prsipr detyrimet e tij ndaj
qiramarrsit n qoft se n momentin e lidhjes s kontrats mbi tjetrsimin ka qen n dijeni
pr ekzistimin e kontrats s qiras.

180

2. Fituesi i cili n momentin e lidhjes se kontrats mbi tjetrsimin nuk ka qen n dijeni pr
ekzistimin e kontrats s qiras, nuk ka pr detyr t'ia dorzoj qiramarrsit sendin, ndrsa
qiramarrsi mund t krkoj vetm shprblimin e dmit nga qiradhnsi.
3. Pr detyrimet e fituesit nga dhnia me qira ndaj qiramarrsit prgjigjet bartsi si dorzan
solidar.

Neni 609
Denoncimi i kontrats pr shkak t tjetrsimi t sendit
Kur pr shkak t tjetrsimit t sendit t marr me qira t drejtat dhe detyrimet e qiradhnsit
kalojn n fituesin, qiramarrsi mund ta denoncoj kontratn n do rast, duke respektuar afatet
ligjore t denoncoje.

KREU 5
SHUARJA E QIRAS
Neni 610
Kalimi i kohs s caktuar
1. Kontrata e qiras e lidhur pr nj kohe t caktuar shuhet me vet kalimin e kohs pr t ciln
sht lidhur.
2. E njjta gj vlen edhe n rastet kur n munges t vullnetit t kontraktuesve kohzgjatja e
qiras sht caktuar me ligj.

Neni 611
Prtritja heshtazi e qiras
1. Kur pasi t ket kaluar koha pr t ciln sht lidhur kontrata e qiras, qiramarrsi vazhdon
ta prdor sendin, ndrsa qiradhnsi nuk e kundrshton kt, konsiderohet se sht lidhur
kontrat e re e qiras me kohzgjatje t pacaktuar, n t njjtat kushte sikurse edhe n ato
paraprake.
2. Sigurimet t cilat personat e tret kan dhn pr qiran e par, shuhen me t kaluar koha pr
t cilat sht lidhur kontrata e pare.

181

Neni 612
Denoncimi
1. Kontrata e qiras kohzgjatja e s cils nuk sht caktuar dhe as q mund t caktohet nga
rrethanat apo nga zakonet e vendit shuhet me denoncim t cilin secila pal mund t'ia jap
tjetrs duke respektuar afatin a caktuar t denoncimit.
2. N qoft se kohzgjatja e afatit t denoncimit nuk sht caktuar me kontrat ose me ligj apo
me zakonet e vendit, ndrsa ajo sht tet dit por q denoncimi t mos mund t jepet n kohn
jo t duhur.
3. N qoft se sendet e marra me qira jan t rrezikshme pr shndetin, qiramarrsi mund ta
denoncoje kontratn pa e dhn afatin e denoncimit edhe n qoft se n momentin e lidhjes s
kontrats e ka ditur ket.
4. Qiramarrsi nuk mund t heq dor nga e drejta e parapar n paragrafin 3. t ktij neni.

Neni 613
Shkatrrimi i sendeve pr shkak t forcs madhore
1. Marrja me qira pushon n qoft se sendi i marr me qira shkatrrohet nga ndonj rast i forcs
madhore.
2. N qoft se sendi i marr me qira shkatrrohet pjesrisht ose vetm dmtohet, qiramarrsi
mund ta zgjidh kontratn, ose t mbetet edhe m tej n qiramarrje dhe t krkoj zbritjen
prkatse t mimit t qiras.

Neni 614
Vdekja
N rast te vdekjes t qiramarrsit ose t qiradhnsit qiraja, vazhdon me trashgimtar t tij po
q se nuk sht kontraktuar ndryshe.

182

PJESA IX
KONTRATA PR VEPRN

KREU 1
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 615
Kuptimi
Me kontratn pr veprn kryersi i punve detyrohet t kryej nj pun t caktuar, sikurse sht
prodhimi ose riparimi i ndonj sendi ose kryerja e ndonj pune fizike ose intelektuale e t
ngjashme kurse porositsi sht i detyruar pr at t paguaj shprblimin.

Neni 616
Raporti me kontratn pr shitjen
1. Kontrata me t ciln njra pal detyrohet t prodhoj nj send t caktuar t luajtshm prej
materialit t vet konsiderohet n rast dyshimi kontrat pr shitje.
2. Kontrata mbetet kontrat pr veprn n qoft se porositsi sht detyruar t jap pjesn
thelbsore t materialit t nevojshm pr prodhimin e sendit.
3. N do rast kontrata konsiderohet kontrat pr vepr, n qoft se kontraktuesit kan pas pr
qllim veanrisht punn e kryersit.

Neni 617
Cilsia e materialit t kryersit
1. N qoft se sht kontraktuar q kryersi t prodhoj nj send prej materialit t vet, ndrsa
nuk sht caktuar cilsia, siprmarrsi ka pr detyr t jap material t cilsis s mesme.
2. Ai i prgjigjet porositsit pr cilsin e materialit njsoj si shitsi.

183

KREU 2
MBIKQYRJA
Neni 618
Mbikqyrja
Porositsi ka t drejt t bj mbikqyrjen e kryerjes s puns e t jap udhzime kur kjo i
prgjigjet natyrs s puns, ndrsa kryersi ka pr detyr tia bj t mundur kt.

KREU 3
LIDHJA E KONTRATS ME AN T ANKANDIT
Neni 619
Ftesa pr ankand mbi mimin e punimeve
1. Ftesa e drejtuar numrit t caktuar ose t pacaktuar personash, n kushtet e caktuara dhe me
garancione t caktuara, detyron ftuesin t lidh kontratn pr ato punime me at q ofron
mimin m t ult, prve nse kt detyrim e ka prjashtuar me ftesn pr ankand.
2. N rastin e prjashtimit t detyrimit pr t lidh kontratn, ftesa pr ankand konsiderohet si
ftes t interesuarve q ata t bjn oferta t kontrats sipas kushteve t shpallura.

Neni 620
Ftesa pr ankand pr zgjidhjen artistike ose teknike t punve t synuara
Ftesa e drejtuar numrit t caktuar ose t pacaktuar personash pr ankand pr zgjidhjen artistike
ose teknike t punimeve t synuara, detyrojn ftuesin q sipas kushteve t prmbajtura n ftes
pr ankand t lidh kontratn me pjesmarrsin e ankandit, zgjedhja e t cilit sht pranuar nga
komisioni me prbrjen e shpallur q prpara, prve nse kt detyrim e ka prjashtuar n
ftesn e ankandit.

184

KREU 4
DETYRIMET E KRYERSIT
Neni 621
Te metat e materialit
1. Kryersi ka pr detyr ta paralajmroj porositsin pr t metat e materialit q e ka dorzuar
porositsi, q i ka vn re ose sht dashur t i vrej, prndryshe do t prgjigjet pr dmin.
2. N qoft se porositsi i ka krkuar q sendi t prodhohet prej materialit pr t metat e t cilit
kryersi ia ka treguar, kryersi ka pr detyr t veproj sipas krkess s tij, prve nse sht
e qart se materiali nuk sht i prshtatshm pr veprn e porositur ose n qoft se prodhimi
prej materiali t krkuar do t mund ti bj dm prestigjit t kryersit , n t cilin rast kryersi
mund ta zgjidh kontratn.
3. Kryersi ka pr detyr ta paralajmroj porositsin pr t metat n urdhrin e tij dhe pr
rrethana t tjera q ishte n dijeni ose duhej t ishte n dijeni t cilat mund t jen t
rndsishme pr veprn e porositur ose pr kryerjen n koh, prndryshe do t prgjigjet pr
dmin.

Neni 622
Detyrimi pr ta kryer veprn
1. Kryersi ka pr detyr ta kryej veprn si sht kontraktuar dhe sipas rregullave t puns.
2. Ai ka pr detyr ta kryej veprn pr kohn e caktuar, e n qoft se kjo nuk sht caktuar,
ather pr nj koh t arsyeshme q nevojitet pr pun t tilla.
3. Ai nuk prgjigjet pr vones, t shkaktuar pr shkak se porositsi nuk ia ka dorzuar
materialin n koh, apo pr shkak se ka krkuar ndryshime, apo sepse nuk ia ka paguar
paradhnien e kontraktuar dhe n prgjithsi pr vones t shkaktuar nga sjellja e porositsit.

Neni 623
Zgjidhja e kontrats pr shkak te shmangies nga kushtet e kontraktuara
1. N qoft se gjat kryerjes s veprs tregohet se kryersi nuk u prmbahet kushteve t
kontrats dhe n prgjithsi nuk punon si duhet, kshtu q vepra e kryer do t ket t meta,
porositsi mund ta paralajmroj kryersin pr kt dhe ti caktoj afat plotsues q punn e
vet tua prshtat detyrimeve t veta.
2. N qoft se deri n skadimin e ktij afati kryersi i puns nuk vepron sipas krkess s
porositsit, ky mund ta zgjidh kontratn dhe t krkoj shprblimin e dmit.

185

Neni 624
Zgjidhja e kontrats para kalimit t afatit
1. N qoft se afati sht element thelbsor i kontrats, ndrsa kryersi sht aq n vones me
fillimin ose me kryerjen e puns, sa q sht e qart se nuk do ta kryej brenda afatit, porositsi
mund ta zgjidh kontratn dhe t krkoj shprblimin e dmit.
2. Ai ka kt t drejt edhe ather kur afati nuk sht element thelbsor i kontrats n qoft se
pr shkak t voness s till porositsi qartazi nuk do t kishte interes pr prmbushjen e
kontrats.

Neni 625
Besimi i kryerjes s puns personit t tret
1. N qoft se nga kontrata ose nga vet natyra e puns nuk rrjedh dika tjetr, kryersi nuk e
ka pr detyr q punn ta kryej personalisht.
2. Kryersi edhe me tej i prgjigjet personit pr kryerjen e puns edhe kur punn nuk e kryen
personalisht.

Neni 626
Prgjegjsia pr bashkpuntort
Kryersi prgjigjet pr personat t cilt sipas urdhrit t tij kan punuar n punn q e ka marr
prsipr ta kryej, sikur ta ket kryer vet.

Neni 627
Krkesa e drejtprdrejt e bashkpuntorve t kryersit ndaj porositsit
Pr arktimin e krkesave t veta nga kryersi, bashkpuntort e tij mund ti drejtohen
drejtprdrejt porositsit dhe t krkojn prej tij q tu paguaj kto krkesa n ngarkim t
shums t ciln ai n kt ast i ka borxh kryersit, n qoft se kto krkesa jan pranuar.

Neni 628
Dorzimi i sendit t prodhuar porositsit
1. Kryersi ka pr detyr q sendin e prodhuar ose t riparuar tia dorzoj porositsit.
2. Kryersi lirohet nga ky detyrim, n qoft se sendi q e ka prodhuar ose riparuar shkatrrohet
nga nj shkak, pr t cilin ai nuk prgjigjet.

186

KREU 5
PRGJEGJSIA PR T METAT
Neni 629
Kontrollimi i veprs s kryer dhe njoftimi i kryesit
1. Porositsi ka pr detyr ta kontrolloj veprn e kryer, nse sipas rrjedhs s rregullt t t
puns ky kontrollim sht i mundur dhe pr t metat e konstatuara pa shtyrje ta njoftoj
kryersin.
2. N qoft se porositsi nuk i prgjigjet ftess s kryersit q ta kontrolloj dhe pranoj veprn
e kryer pa ndonj shkak t arsyeshm, konsiderohet se vepra sht pranuar.
3. Pas kontrollit dhe pranimit t puns s kryer, kryersi nuk prgjigjet m pr t metat q kan
mund t vrehen me kontroll t zakonshme, prve se ai ishte n dijeni pr ato t meta dhe nuk
e ka njoftuar porositsin.

Neni 630
T metat e fshehura
1. N qoft se m von konstatohet ndonj e met e cila nuk ka mund t zbulohet me kontroll
t zakonshm, porositsi megjithat mund t thirret n at me kusht q pr kt ta njoftoj
porositsin sa m par, por jo m von se n afatin prej nj (1) muaji nga zbulimi i saj.
2. Me kalimin e dy (2) viteve nga pranimi i puns s kryer, porositsi nuk mundet m t thirret
n t meta.

Neni 631
Shuarja e s drejts
1. Porositsi i cili e ka njoftuar kryersin me koh pr t metat e veprs s kryer nuk mund t
realizoj t drejtn e vet n rrug gjyqsore pas kalimit t nj (1) viti nga njoftimi i br.
2. Pas skadimit t ktij afati, porositsi mundet, n qoft se pr t metat e ka njoftuar n kohn
e duhur kryersin e puns, me kundrshtim kundr krkess s kryersit pr pagimin e
shprblimit, t theksoj t drejtn e vet pr zbritjen e shprblimit dhe shprblimin e dmit.

187

Neni 632
Rastet kur kryersi humb t drejtn t thirret n nenet paraprake
Kryersi nuk mund t thirret n ndonj dispozit t neneve paraprake kur e meta ka t bj me
faktet pr t cilat ishte n dijeni ose nuk kan mund ti mbeten t panjohura, ndrsa pr kto
nuk e ka njoftuar porositsin.

Neni 633
E drejta e krkess pr mnjanimin e t metave
1. Porositsi i cili e ka njoftuar me rregull kryersin se puna e kryer ka ndonj t met, mund t
krkoj prej tij q t metn ta mnjanoj dhe pr t tia caktoj afatin e arsyeshm.
2. Ai ka t drejt edhe pr shprblimin e dmit q pson pr kt arsye.
3. N qoft se mnjanimi i t mets krkon shpenzime t tepruara, kryersi mund t refuzoj ta
kryej, por me kt rast porositsit i takon, sipas zgjedhjes s tij, e drejta e zbritjes s
shprblimit ose zgjidhjes s kontrats si edhe e drejta e shprblimit t dmit.

Neni 634
Zgjidhja e kontrats n rastin e veant
Kur puna e kryer ka t met t till sa q veprn e bn t paprdorshme ose sht kryer n
kundrshtim me kushtet shprehimore t kontrats, porositsi mundet, duke mos krkuar
mnjanimin paraprak t t metave, ta zgjidh kontratn dhe t krkoj shprblimin e dmit.

Neni 635
E drejta e porositsit n rastin e t metave t tjera t veprs s kryer
1. Kur puna e kryer ka t met, por vepra sht megjithat e prdorshme, respektivisht kur
puna nuk sht kryer n kundrshtim me kushtet e parapara shprehimisht t kontrats,
porositsi ka pr detyr ta lejoj kryersin q ta mnjanoj t metn.
2. Porositsi mund ti caktoj kryersit nj afat t arsyeshm pr mnjanimin e t metave.
3. N qoft se kryersi nuk e mnjanon t metn deri te kalimi i ktij afati, porositsi mundet
sipas zgjedhjes se tij ta kryej mnjanimin n llogari t kryersit ose ta zbres shprblimin ose ta
zgjidh kontratn.
4. Kur sht fjala pr t met t parndsishme, porositsi nuk mund t shrbehet me t drejtn
e zgjidhjes s kontrats.
5. N do rast ai ka t drejt edhe pr shprblimin e dmit.

188

Neni 636
Zbritja e shprblimit
Shprblimi zbritet n prpjestim ndrmjet vlers s puns s kryer pa t meta n kohn e
lidhjes s kontrats dhe vlers q do t kishte puna e kryer me t meta n at koh.

KREU 6
DETYRIMET E POROSITSIT
Neni 637
Detyrimi i pranimit t puns
Porositsi ka pr detyr ta pranoj punn e kryer sipas dispozitave t kontrats dhe rregullave
t puns.

Neni 638
Caktimi dhe pagimi i shprblimit
1. Shprblimi caktohet me kontrat, n qoft se nuk sht caktuar me ndonj tarif t
detyrueshme ose me ndonj akt tjetr t detyrueshm.
2. N qoft se shprblimi nuk sht caktuar, gjykata cakton shprblimin sipas vlers s puns,
sipas kohs s nevojshme normalisht pr pun t till dhe sipas shprblimit t rndomt pr
kt lloj t puns.
3. Porositsi nuk ka pr detyr ta paguaj shprblimin para se ta ket kontrolluar dhe lejuar,
prve nse sht kontraktuar ndryshe.
4. E njjta gj vlen n qoft se sht kontraktuar kryerja dhe dorzimi i punve pjes-pjes.

Neni 639
Llogaritja me garanci shprehimore
1. N qoft se shprblimi sht kontraktuar n baz t llogaritjes me garanci shprehimore t
kryersit pr saktsin e tij, ai nuk mund t krkoj shtimin e shprblimit as edhe n qoft se n
punim ka dhn m tepr pun dhe n qoft se kryerja e puns ka krkuar m tepr shpenzime
se sa sht parashikuar.
2. Me kt nuk prjashtohet zbatimi i rregullave pr zgjidhjen dhe ndryshimin e kontrats pr
shkak t ndryshimit t rrethanave

189

3. N qoft se shprblimi sht kontraktuar n baz t llogaritjes pa garanci shprehimore t


kryersit pr saktsin e tij dhe gjat puns tejkalimi i llogaris tregohet i pashmangshm,
kryersi duhet pr kt pa shtyrje ta njoftoj porositsin, prndryshe humb do krkes pr
shkak t shpenzimeve t shtuara.

KREU 7
RREZIKU
Neni 640
Kur kryersi e ka dhn materialin
1. N rast se kryersi e ka dhn materialin pr prodhimin e sendit, kurse sendi dmtohet ose
shkatrrohet pr arsye t ndryshme para se ti dorzohet porositsit, rrezikun e mban kryersi
dhe nuk ka t drejt shprblimin pr materialin e dhn e as pr punn e tij.
2. N qoft se porositsi e ka kontrolluar punimin e kryer dhe e ka lejuar, konsiderohet se sendi
i sht dorzuar, ndrsa te kryersi ka mbetur n ruajtje.
3. N qoft se porositsi sht vonuar pr shkak t mospranimit t sendit t ofruar, rreziku i
shkatrrimit ose i dmtimit t rastsishm t sendit kalon n at.

Neni 641
Kur porositsi e ka dhn materialin
1. Rrezikun e shkatrrimit ose dmtimit t rastsishm e bart kryersi, n qoft se ai e ka
dhn materialin pr prodhimin e sendit.
2. N kt rast, kryersi ka t drejt t shprblimit vetm n qoft se sendi sht shkatrruar ose
dmtuar pas rnies s porositsit n vones ose n qoft se porositsi nuk i sht prgjigjur
ftess t br me rregull pr ta kontrolluar sendin.

Neni 642
Rreziku n rast t dorzimit pjes-pjes
N qoft se sht kontraktuar se porositsi do ta bj kontrollin dhe pranimin e pjesve t
veanta ashtu si do t prodhohen, kryersi ka t drejt shprblimi pr prodhimin e pjesve q i
ka kontrolluar dhe lejuar edhe n qoft se ato pas tij do t shkatrroheshin tek ai pa fajin e tij.

190

KREU 8
E DREJTA E PENGUT
Neni 643
E drejta e pengut
Pr sigurimin e arktimit t krkesave t shprblimit pr punn dhe shprblimin e materialit t
shpenzuar dhe krkesave t tjera n baz t kontrats pr vepr, kryersi ka t drejt pengu n
sendet q i ka prodhuar ose riparuar, si dhe n sende t tjera q ia ka dorzuar porositsi lidhur
me punn e tij, gjithnj gjersa ato i mban dhe nuk pushon me vullnet ti mbaj.

KREU 9
SHUARJA E KONTRATS
Neni 644
Zgjidhja e kontrats me vullnetin e porositsit
Derisa vepra e porositsit nuk sht kryer, porositsi mund ta zgjidh kontratn kur t doj, por
n at rast ka pr detyr ti paguaj kryersit shprblimin e kontraktuar, t zvogluar pr
shumn e shpenzimeve q ky nuk i ka br e q do t kishte pr detyr ti bnte po t mos
zgjidhej kontrata si edhe pr shumn e fitimit q e ka realizuar n ann tjetr ose q me qllim
e ka lshuar ta realizoj.

PJESA X
KONTRATA PR NDRTIMIN

KREU 1
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 645
Nocioni
1. Kontrata pr ndrtim sht kontrat me t ciln kryersi detyrohet sipas projektit t caktuar
t ndrtoj n afatin e caktuar ndrtesn e caktuar n tokn e caktuar, apo n nj tok t till
respektivisht n objektin tashm ekzistues t kryej pun t tjera ndrtimi, ndrsa porositsi
detyrohet q pr kt ti paguaj mimin e caktuar.

191

2. Kontrata pr ndrtimin duhet t jet e lidhur me shkrim.

Neni 646
Objektet ndrtimore
Me fjaln "Objektet ndrtimore" n kuptim t ksaj pjese konsiderohen ndrtesat, digat, urat,
ujsjellsi, kanalizimi, rrugt, vijat hekurudhore, tunelet, puset dhe objekte t tjera ndrtimore,
ndrtimi i t cilave krkon pun m t mdha dhe m t ndrlikuara.

Neni 647
Mbikqyrja e punimeve dhe kontrolli i cilsis s materialit
Kryersi i puns ka pr detyr tia bj t mundur porositsit mbikqyrjen e vazhdueshme t
punimeve dhe kontrollin e sasis dhe cilsis s materialit t prdorur.

Neni 648
Shmangie nga projekti
1. Pr do shmangie nga projekti i ndrtimit respektivisht nga punimet e kontraktuara, kryersi
duhet t ket plqimin me shkrim t porositsit.
2. Ai nuk mund t krkoj ngritje t mimit t kontraktuar pr punimet q i ka kryer pa
plqimin e ktill.

Neni 649
Punimet urgjente t paparashikueshme
1. Kryersi mund ti kryej punimet e paparashikuara edhe pa plqimin paraprak t porositsit,
n qoft se pr shkak t urgjencs s tyre nuk ka pasur mundsi ta marr kt plqim.
2. Punime t paparashikuara jan ato, ndrmarrja e t cilave ka qen e domosdoshme pr shkak
t stabilitetit t objektit apo pr parandalimin e shkaktimit t dmit e q jan shkaktuar nga
natyra e papritur m e rnd e toks me paraqitjen e papritur t ujit ose nga ndonj ngjarje
tjetr e jashtzakonshme dhe e papritur.
3. Kryersi ka pr detyr q pa vones t njoftoj porositsin pr kto fenomene dhe pr masat
e marra.
4. Kryersi ka t drejt pr shprblim t drejt pr punimet e paparashikueshme q sht dashur
t kryhen.

192

5. Porositsi mund ta zgjidh kontratn n qoft se pr shkak t ktyre punimeve, mimi


kontraktues do t duhej t shtohej konsiderueshm pr t ciln gj ka pr detyr q pa shtyrje ta
njoftoj kryersin e punimeve.
6. N rastin e zgjidhjes s kontrats, porositsi ka pr detyr ti paguaj kryersit t punimeve
pjesn prkatse t mimit pr punimet e kryera, si edhe nj shprblim t drejt pr shpenzimet
e domosdoshme t bra.

Neni 650
mimi i punimeve
mimi i punimeve mund t caktohet sipas njsis s matjes s punimeve t kontraktura (mimi
i njsis) ose n shum t trsishme pr tr objektin (mimi total i kontraktuar).

Neni 651
Ndryshimi i mimit
1. N qoft s me kontrat lidhur me ndryshimin e mimit nuk sht parashikuar dika tjetr,
kryersi q e ka kryer detyrimin e vet n afatin e parashikuar mund t krkoj rritjen e mimit
t punimeve n qoft se n kohn midis lidhjes s kontrats e t prmbushjes s saj kan
ndryshuar mimet e elementeve n baz t cilave sht caktuar mimi i punimeve, kshtu q do
t duhej q ky mim t ishte m i madh pr m shum se dy prqind (2%).
2. N rastin kur kryersi i punimeve me faj t vet nuk i ka kryer punimet n afatin e
parashikuar me kontrat, ai mund t krkoj rritjen e mimit t punimeve n qoft se n kohn
midis lidhjes s kontrats dhe dits kur sipas kontrats sht dashur t prfundoheshin punimet
e elementeve n baz t t cilave sht caktuar, kshtu q ky do t duhej sipas mimeve t reja
t ktyre elementeve t ishte m i madh pr m se pes pr qind.
3. N rastet nga paragraft e msiprm, kryersi mund t krkoj vetm diferencn n mimin
e punimeve q tejkalon dy (2%) prkatsisht pes prqind (5%).
4. Kryersi nuk mund t thirret n rritjen e mimit t elementeve n baz t t cilave sht
caktuar mimi i punimeve, n qoft se deri te rritja e mimit ka ardhur pas ardhjes s tij n
vones.

Neni 652
Dispozitat pr pandryshueshmrin e mimeve
1. N qoft se sht kontraktuar s mimi i punimeve nuk do t ndryshoj, n rastin kur pas
lidhjes s kontrats rriten mimet e elementeve, n baz t t cilave sht caktuar mimi i
punimeve, kryersi mund t krkoj megjithse ekziston nj dispozit e till e kontrats,

193

ndryshimin e mimit t punimeve, n qoft se mimet e elementeve jan rritur n at mas q


mimi i punimeve do t duhej t ishte m i madh se dhjet prlind (10%).
2. Mirpo, edhe n kt rast kryesi mund t krkoj vetm diferencn n mimin q tejkalon
dhjet pr qind, prve nse shtimi i mimit t elementeve ka ardhur si pasoj e voness s tij.

Neni 653
Zgjidhja e kontrats pr shkak t rritjes s mimit
1. N qoft se n rastet nga nenet paraprake mimi kontraktues do t duhej t rritej
konsiderueshm, porositsi mund ta zgjidh kontratn.
2. N rastin e zgjidhjes s kontrats, porositsi ka pr detyr ti paguaj kryersit pjesn
prkatse t mimit t kontraktuar pr punimet e kryera gjer ather, si edhe shprblimin e
drejt pr shpenzimet e domosdoshme t bra.

Neni 654
E drejta e porositsit pr t krkuar zbritjen e mimit t kontraktuar
1. N qoft se n kohn midis lidhjes s kontrats dhe prmbushjes s detyrimit t kryersit
jan zbritur mimet e elementeve n baz t cilave sht caktuar mimi i punimeve pr m
tepr se dy pr qind (2%), kurse punimet jan kryer brenda afatit t kontraktuar, porositsi ka
t drejt t krkoj zbritjen prkatse t mimit t kontraktuar t punimeve mbi kt prqindje.
2. N qoft se sht kontraktuar pandryshueshmria e mimit t punimeve, ndrsa kto jan
kryer n afat t kontraktuar, porositsi ka t drejt pr zbritje t kontraktuar n rastin kur
mimet e elementeve, n baz t t cilave sht caktuar mimi i punimeve, jan zbritur aq sa
mimi do t ishte m i vogl pr m tepr se dhjet pr qind e pikrisht pr diferencn n mim
prej m se dhjet pr qind (10%).
3. N rastin e voness s kryesit t punimeve, porositsi ka t drejt pr zbritjen proporcionale
te mimit t punimeve pr do zbritje t mimit t elementeve, n baz t cilave sht caktuar
mimi i punimeve.

194

KREU 2
KONTRATA PR NDRTIMIN ME DISPOZIT T VEANT
Neni 655
Kontrata pr ndrtimin me dispozit t veant
1. N qoft se kontrata pr ndrtimin prmban dispozitn "elsi n dor" ose ndonj dispozit
tjetr t ngjashme, kryersi detyrohet n mnyr t pavarur q t kryej s bashku t gjitha
punimet e nevojshme pr ndrtimin dhe prdorimin e objektit t caktuar t trsishm.
2. N kt rast mimi i kontraktuar prfshin edhe vlern e t gjitha punimeve t paparashikuara
e t teprics s punimeve, ndrsa prjashton ndikimin e mungesave t punimeve n mimin e
kontraktuar.
3. N qoft se n kontratn "elsi n dor" marrin pjes disa kryers si pal kontraktuese,
prgjegjsia e tyre ndaj porositsit sht solidare.

KREU 3
PRGJEGJSIA PR T METAT
Neni 656
Zbatimi i rregullave t kontrats pr veprn
N qoft se n kt pjes nuk sht caktuar ndryshe, pr prgjegjsin pr t metat e godins
zbatohen dispozitat prkatse t kontrats pr veprn.

Neni 657
Kalimi i t drejtave nga prgjegjsia pr t metat
T drejtat e porositsit ndaj kryersit pr shkak t t metave t godins kalojn edhe n t gjith
fituesit e mvonshm t godins ose t pjess s saj, por fitueseve t mvonshm nuk u rrjedh
afati i ri pr njoftim dhe padi, por u llogaritet afati i paraardhsve.

195

KREU 4
PRGJEGJSIA E KRYERSIT DHE E PROJEKTUESIT PR
SOLIDITETIN E GODINS
Neni 658
Nga ka prbhet
1. Kryersi prgjigjet pr t metat e ndrtimit t godins q i prkasin soliditetit t saj, n qoft
se kto t meta do t paraqiteshin pr nj koh prej dhjet (10) vitesh nga dorzimi dhe pranimi
i punimeve.
2. Kryersi prgjigjet edhe pr t metat e toks n t ciln sht ngritur godina, t cilat do t
tregoheshin pr nj koh prej dhjet vjetsh nga dorzimi dhe pranimi i punimeve, prve nse
organizata e specializuar e ka dhn mendimin profesional se toka sht e prshtatshme pr
ndrtim, kurse gjat ndrtimit nuk jan paraqitur rrethana q e vijn n dyshim bazueshmrin
e mendimit profesional.
3. E njjta gj vlen edhe pr projektuesin n qoft se e meta e godins rrjedh nga ndonj e met
n plan.
4. Ata jan prgjegjs sipas paragrafve t msiprm jo vetm ndaj porositsit por edhe do
fituesi tjetr t godins.
5. Kjo prgjegjsi e tyre nuk mund t prjashtohet e as t kufizohet me kontrat.

Neni 659
Detyra e njoftimit dhe humbja e t drejtave
1. Porositsi ose fituesi tjetr ka pr detyr q pr t metat ta njoftoj kryersin dhe
projektuesin e punimeve n afat prej gjasht (6) muajsh, prej kur e ka konstatuar t metn,
prndryshe humb t drejtn q t thirret n te.
2. E drejta e porositsit ose e fituesit tjetr ndaj kryersit respektivisht ndaj projektuesit sipas
bazs s prgjegjsis s tyre pr t metat shuhet brenda nj (1) viti duke llogaritur nga dita kur
porositsi respektivisht fituesi e ka njoftuar projektuesin, prkatsisht kryersin e punimeve pr
t metn.
3. Kryersi i punimeve apo projektuesi nuk mund t referohet n dispozitat e paragrafve t
msiprm nse defekti ka t bj me faktet q kan qen t njohura apo nuk kan mundur t
ngelin t panjohura dhe se kan dshtuar t njoftojn porositsin, respektivisht fituesin tjetr,
ose prmes veprimit t tyre ata e kan keqinformuar porositsin, respektivisht fituesin, n at
mnyr q ta bjn at t mos ket mundsi ta shfrytzojn kt t drejt me koh.

196

Neni 660
Zvoglimi dhe prjashtimi i prgjegjsis
1. Kryersi nuk lirohet nga prgjegjsia n qoft se dmi sht shkaktuar pr shkak se gjat
kryerjes s punimeve t caktuara ka vepruar sipas krkesave t porositsit.
2. N qoft se para kryerjes s puns s caktuar sipas krkess s porositsit ia ka trhequr
vrejtjen pr rrezikun nga dmi, prgjegjsia e tij zvoglohet dhe sipas rrethanave t rastit
konkret, mundet edhe t prjashtohet.

Neni 661
Regresi
1. Kur pr dmin jan prgjegjs kryersi dhe projektuesi, prgjegjsia e secilit prej tyre
caktohet sipas madhsis s fajit t tij.
2. Projektuesi q e ka hartuar projektin e godins dhe t cilit i sht besuar mbikqyrja e
kryerjes s punimeve t planifikuara prgjigjet edhe pr t metat n punimet e bra t
shkaktuara me faj t kryersit t punimeve, n qoft se ka mundur ti vinte re me mbikqyrjen
normale dhe t arsyeshme t punimeve, por ka t drejt t krkoj nga kryersi i punimeve
shprblimin prkats.
3. Kryersi i punimeve q e ka shprblyer dmin e shkaktuar pr shkak t t metave n punimet
e kryera ka t drejt t krkoj shprblimin nga projektuesi n masn n t ciln t metat n
punimet e kryera rrjedhin prej t metave n projekt.
4. Nse pr t metn sht prgjegjs nj person, t cilit kryersi ia ka besuar kryerjen e nj
pjese t puns, ather kryersi duhet nse dshiron shprblim prej atij personi - t njoftoj
pr ekzistimin e t mets n afat prej dy (2) muajsh, duke e llogaritur nga dita kur ai vet ka
qen i njoftuar nga porositsi pr t njjtn t met.

197

PJESA XI
KONTRATA PR TRANSPORTIN

KREU 1
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 662
Nocioni
1. Me kontratn pr transportin detyrohet transportuesi q t transportoj n vendin e caktuar
ndonj person ose send, ndrsa udhtari, respektivisht drguesi detyrohet q pr kt ti
paguaj shprblimin e caktuar.
2. Transportuesi sipas ktij ligji konsiderohet si personi i cili merret me transport si pun t
rregullt t tij, ashtu edhe do person tjetr i cili detyrohet me kontrat t kryej transportin me
shprblim.

Neni 663
Detyrimet e transportuesit n transportin liniar
1. Transportuesi i cili kryen transportin n nj linj t caktuar (transporti liniar) ka pr detyr
q rregullisht dhe n gjendje t rregullt t mbaj linjn e shpallur.
2. Ai ka pr detyr t pranoj pr transport do person dhe do send q prmbushin kushtet e
caktuara me kushtet e prgjithshme t shpallura.
3. N qoft se mjetet e rregullta t transportit t transportuesit nuk mjaftojn pr kryerjen e t
gjitha transporteve t krkuara, prparsi kan personat ose sendet pr t cilat kjo sht
parashikuar me dispozita t veanta, ndrsa prparsia e mtejshme caktohet sipas radhs s
krkesave, por midis krkesave t njkohshme prparsia caktohet sipas gjatsis m t madhe
t transportit.

Neni 664
Denoncimi i kontrats
1. Drguesi, respektivisht udhtari mund t denoncoj kontratn para se t filloj prmbushja e
saj, por ka pr detyr ta shprblej dmin t cilin transportuesi do ta psonte pr kt shkak.

198

2. Kur transportuesi vonon me fillimin e transportit aq sa pala tjetr nuk ka m interes pr


transportin e kontraktuar, ose kur transportuesi nuk mund ose nuk don t kryej transportin e
kontraktuar, pala tjetr mund t denoncoj nga kontrata dhe t krkoj kthimin e shprblimit t
paguar pr transportin.

Neni 665
Shuma e shprblimit pr transport
1. N qofte se shuma e shprblimit pr transport sht caktuar me tarif ose me ndonj akt
tjetr detyrues t shpallur, nuk mund t kontraktohet shprblimi m i madh.
2. N qoft se shuma e shprblimit pr transport nuk sht caktuar me tarif ose me ndonj akt
detyrues tjetr t shpallur e as me kontrat, transportuesi ka t drejt pr shprblim t
zakonshm pr kt lloj transporti.
3. N pjesn tjetr n mnyr prkatse zbatohen dispozitat pr shprblimin t prmbajtura n
pjesn e ktij ligji pr kontratn pr veprn.

Neni 666
Kufizimi i zbatimit t dispozitave t ksaj pjese
Dispozitat e ksaj pjese zbatohen n t gjitha llojet e transportit, n qoft se me ligj pr lloje t
veanta nuk sht caktuar ndryshe.

KREU 2
KONTRATA PR TRANSPORTIN E SENDEVE
NNKREU 1
DISPOZITAT E PRGJITHSHME

Neni 667
Dorzimi i sendeve
Transportuesi ka pr detyr q sendin t cilin e ka pranuar pr transport tia dorzoj n vendin
e caktuar drguesit ose personit t caktuar (marrsit).

199

Neni 668
Detyrat e drguesit pr ta njoftuar transportuesin
1. Drguesi ka pr detyr ta njoftoj transportuesin pr llojin e drgess dhe pr prmbajtjen
dhe sasin e saj dhe t'i komunikoj se ku duhet t transportohet drgesa, emrin dhe adresn e
marrsit t drgess, emrin dhe adresn e vet, si dhe do gj t nevojshme q transportuesi t
mund t'i prmbush detyrimet e veta pa shtyrje dhe pengesa.
2. Kur n drges ndodhen sende te mueshme, letra me vler ose sende tjera t shtrenjta,
drguesi ka pr detyr q pr kt ta njoftoj transportuesin n momentin e dorzimit t tyre
pr transport dhe tia komunikoj vlern e tyre.
3. Kur sht fjala pr transportin e sendeve t rrezikshme ose t sendeve pr t cilat nevojiten
kushte t veanta t transportit, drguesi ka pr detyr q pr kt ta njoftoj transportuesin me
koh, kshtu q ai do t mund t ndrmerr masa prkatse t veanta.
4. N qoft se drguesi nuk i jep transportuesit t dhnat nga paragrafi 1. dhe 3. t ktij neni,
ose i jep gabimisht prgjigjet pr dmin q do t shkaktohej pr shkak t ksaj.

Neni 669
Fletngarkesa
1. Kontraktuesit mund t merren vesh q pr drgesn e dorzuar pr transport t prpilohet
fletngarkesa.
2. Fletngarkesa duhet t prmbaj emrin dhe adresn e drguesit e t transportuesit, llojin,
prmbajtjen dhe sasin e drgess, si dhe vlern e sendeve t mueshme dhe sendeve t tjera t
shtrenjta, vendin e destinimit, shumn e shprblimit pr transport, respektivisht shnimin se
shprblimi sht parapaguar, dispozitn pr shumn me t ciln sht ngarkuar drgesa, vendi
dhe dita e lshimit t fletngarkess.
3. N fletngarkes mund t futen edhe dispozita t tjera t kontrats pr transportin.
4. Fletngarkesa duhet t jet e nnshkruar nga t dy kontraktuesit.
5. Fletngarkesa mund t prmbaj dispozitn "sipas urdhrit" ose t jet e shnuar n prursin.

Neni 670
Kontrata pr transportin dhe fletngarkesa
Ekzistimi dhe vlefshmria juridike e kontrats pr transportin jan t pavarura nga ekzistimi i
fletngarkess dhe nga saktsia e saj.

200

Neni 671
Vrtetimi pr marrjen n dorzim pr transport
N qoft se nuk sht dhn fletngarkesa, drguesi mund t krkoj nga transportuesi q ti
lshoj vrtetimin pr marrjen e drgess pr transport me t dhnat q duhet ti prmbaj
fletngarkesa.

NNKREU 2
MARRDHNIA E DRGUESIT DHE TRANSPORTUESIT

Neni 672
Paketimi
1. Drguesi ka pr detyr ti paketoj sendet sipas mnyrs s parashikuar ose t praktikuar,
kshtu q t mos shkaktohet ndonj dm ose t rrezikohet siguria e njerzve ose e t mirave.
2. Transportuesi ka pr detyr t paralajmroj drguesin pr t metat e paketimit q mund t
vihen re, prndryshe prgjigjet pr dmtimin e drgess q do t shkaktohej pr shkak t ktyre
t metave.
3. Transportuesi nuk prgjigjet pr dmtimin e drgess n qoft se drguesi, megjithse iu ka
trhequr vrejtja pr t metat e paketimit, ka krkuar q transportuesi ta pranoj drgesn pr
transport me kto t meta.
4. Transportuesi ka pr detyr q t refuzoj drgesn n qoft se t metat n paketimin e saj
jan t tilla sa q mund t rrezikohet siguria e personave ose e t mirave, ose t shkaktohet
ndonj dm.
5. Pr dmin q pr shkak t mets n paketim e psojn personat e tret deri sa sendi ndodhet
te transportuesi, prgjigjet transportuesi, ndrsa ky ka t drejt t krkoj shprblimin nga
drguesi.

Neni 673
Shprblimi pr transport dhe shpenzimet n lidhje me transportin
1. Drguesi ka pr detyr ti paguaj transportuesit shprblimin pr transport dhe shpenzimet
n lidhje me transportin.
2. N qoft se n fletngarkes nuk sht theksuar se drguesi paguan shprblimin pr transport
dhe shpenzimet e tjera lidhur me transportin, supozohet se drguesi ka udhzuar transportuesin
q shprblimin ta arktoj nga marrsi.

201

Neni 674
Disponimi me drgesn
1. Drguesi mund t disponoj me drgesn edhe ti ndryshoj urdhrat e prmbajtura n
kontrat dhe mund ti urdhroj transportuesit ta ndal transportin e mtejshm t drgess, tia
kthej drgesn, tia dorzoj marrsit tjetr ose ta udhzoj n nj vend tjetr.
2. E drejta e drguesit pr ti ndryshuar urdhrat shuhet pas arritjes s drgess n vendin e
destinacionit, kur transportuesi ia dorzon marrsit fletngarkesn ose kur transportuesi e fton
marrsin q t marr drgesn, ose kur marrsi e krkon vet dorzimin e saj.
3. N qoft se sht lshuar fletngarkesa sipas urdhrit, respektivisht n prursin, t dhnat e
drguesit nga paragrafi paraprak i takojn ekskluzivisht zotruesit t fletngarkess.
4. Personi i autorizuar q shfrytzon t drejtn e dhnies s urdhresave t reja transportuesit
ka pr detyr tia shprblej shpenzimet dhe dmin q i ka pasur pr shkak t ksaj dhe q me
krkesn e tij ti jap dorzani se shpenzimet dhe dmi do ti shprblehen.

Neni 675
Drejtimi i transportit
1. Transportuesi ka pr detyr ta kryej transportin n mnyrn e kontraktuar.
2. N qoft se nuk sht kontraktuar se n ciln rrug duhet t bhet transporti, transportuesi ka
pr detyr q ta bj n at rrug q i prgjigjet m tepr interesave t drguesit.

Neni 676
Pengesat gjat kryerjes s transportit
1. Transportuesi ka pr detyr ta njoftoj drguesin pr t gjitha rrethanat q do t kishin
ndikim n kryerjen e transportit dhe t veproj sipas udhzimeve q i merr nga ai.
2. Transportuesi nuk sht i detyruar t veproj sipas udhzimeve t drguesit, zbatimi i t
cilave do t mund t rrezikonte sigurin e personave ose t t mirave.
3. N qoft se rasti do t ishte i till sa t mos mund t priten udhzimet e drguesit,
transportuesi ka pr detyr t veproj si do t vepronte ekonomisti i mir prkatsisht
shtpiaku i mir n t njjtn situat dhe pr kt ta njoftoj drguesin e t krkoj udhzimet e
tij t mtejshme.
4. Transportuesi ka t drejt pr shprblimin e shpenzimeve q kan ndodhur pr shkak t
pengesave t dalura pa fajin e tij.

202

Neni 677
Shprblimi n rastin e ndrprerjes s transportit
1. N qoft se pr ndonj shkak pr t cilin prgjigjet transportuesi sht ndrprer transporti ai
ka t drejt n pjesn proporcionale t shprblimit pr transportin e kryer, por ka pr detyr q
ta shprblej dmin q do t krijohej pr paln tjetr pr shkak t ndrprerjes s transportit.
2. N qoft se transporti sht ndrprer pr ndonj shkak pr t cilin nuk prgjigjet askush nga
personat e interesuar, transportuesi ka t drejt n diferencn midis shprblimit t kontraktuar
pr transport dhe shpenzimeve t transportit nga vendi ku sht ndrprer transporti deri n
vendin e destinimit.
3. Transportuesi nuk ka t drejt as n nj pjes t shprblimit, n qoft se gjat transportit
drgesa shkatrrohet pr shkak t fuqis madhore.

Neni 678
Kur drgesa nuk mund t dorzohet
1. N qoft se marrsi nuk mund t njoftohet pr arritjen e drgess ose refuzon ta pranoj dhe
n prgjithsi n qoft se drgesa nuk mund t dorzohet ose n qoft se marrsi nuk ia
paguan transportuesit shprblimin qe e ka pr detyr dhe shumat e tjera q e ngarkojn
drgesn, transportuesi ka pr detyr ta njoftoj pr kt drguesin, t krkoj prej tij udhzime
dhe t ndermerr masa t duhura pr llogari t tij pr ruajtjen e sendit.
2. N qoft se brenda afatit t arsyeshm personi i autorizuar nuk pranon drgesn,
transportuesi ka t drejt ta shes drgesn sipas rregullave pr shitjen e sendit n rastin e
voness s kreditorit dhe t arktoj krkesat e veta nga mimi i realizuar, ndrsa mbetjen ka
pr detyr ta depozitoj n gjykat pr personin e autorizuar.

Neni 679
Prgjegjsia e transportuesit ndaj drguesit
N qoft se transportuesi ia ka dorzuar drgesn marrsit, ndrsa nuk e ka arktuar prej tij
shumn me t ciln ka qen e ngarkuar, ka pr detyr tia paguaj kt shum drguesit, por ka
t drejt t krkoj shprblimin nga marrsi.

203

NNKREU 3
MARRDHNIA E TRANSPORTUESIT DHE MARRSIT

Neni 680
Njoftimi i marrsit pr arritjen e drgess
1. Transportuesi ka pr detyr ta njoftoj marrsin pa vones se drgesa ka arritur, tia vej n
dispozicion si sht kontraktuar dhe ti paraqes fletngarkesn, nse nj fletngarkes e till
sht lshuar.
2. N rastin kur sht lshuar fletngarkesa sipas urdhrit ose n prursin, ai ka pr detyr t
veproj sipas paragrafit 1. t ktij neni vetm n qoft se n fletngarkes sht shnuar
personi n vendin e destinimit se drgesa ka arritur.

Neni 681
Dorzimi i drgess kur sht lshuar duplikati i fletdrgess
Transportuesi mund t refuzoj ta dorzoj drgesn, n qoft se njkohsisht nuk i jepet
duplikati i fletngarkess n t ciln e ka vrtetuar se drgesa i sht dorzuar.

Neni 682
E drejta e marrsit pr t krkuar dorzimin e drgess
1. Marrsi mund t ushtroj t drejtat nga kontrata pr transportin ndaj transportuesit dhe t
krkoj prej tij tia dorzoj fletngarkesn dhe drgesn vetm pasi q ajo t arrij n vendin e
destinimit.
2. Transportuesi ka pr detyr q me krkesn e marrsit tia dorzoj drgesn para se ajo t
arrij n vendin e destinimit, vetm n qoft se pr kt e ka autorizuar drguesi.
3. Marrsi mund t ushtroj t drejtat nga kontrata pr transportin dhe t krkoj nga
transportuesi tia dorzoj drgesn vetm n qoft se i plotson kushtet e parashikuara n
kontratn pr transportin.

Neni 683
Vrtetimi i identitetit dhe i gjendjes s drgess
1. Personi i autorizuar ka t drejt t krkoj q me procesverbal t vrtetohet identiteti i
drgess dhe n qoft se drgesa sht dmtuar, n ka qndron ky dmtim.

204

2. N qoft se vrtetohet se drgesa nuk sht ajo q i sht dorzuar transportuesit ose
dmtimi sht m i madh se sa ka pohuar transportuesi, ather shpenzimet e vrtetimit i
paguan transportuesi.

Neni 684
Detyrimi i marrsit pr t paguar shprblimin pr transportin
1. Me marrjen n dorzim t drgess dhe t fletngarkess, n qoft se sht lshuar, marrsi
detyrohet ti paguaj transportuesit shprblimin pr transport, n qoft se nuk sht caktuar
dika tjetr n kontratn pr transportin ose n fletngarkesn, si dhe ti paguaj shumat me t
cilat sht ngarkuar drgesa.
2. N qoft se marrsi konsideron se nuk e ka pr detyr ti paguaj transportuesit aq sa krkon
ky, ai mund t ushtroj t drejtat nga kontrata vetm n qoft se n gjykat e deponon shumn
kontestuese.

NNKREU 4
PRGJEGJSIA E TRANSPORTUESIT PR HUMBJE, DMTIM DHE VONESN E
DRGESS

Neni 685
Humbja ose dmtimi i drgess
1. Transportuesi prgjigjet pr humbjen ose pr dmtimin e drgess q do t shkaktoheshin
prej astit t marrjes n dorzim deri n dorzimin e saj, prve nse i jan shkaktuar me
veprimin e personit t autorizuar, nga cilsia e drgess ose nga shkaqet e jashtme q nuk kan
mund t parashikohen si edhe t shmangen ose mnjanohen.
2. Jan nule dispozitat e kontrats pr transport, t kushteve t prgjithshme t transportit t
tarifave ose t ndonj akti tjetr t prgjithshm sipas t cilave kjo prgjegjsi zvoglohet.
3. Por sht e plotfuqishme dispozita q cakton shumn m t lart t shprblimit, me kusht q
mos t jet n disproporcion t dukshm me dmin.
4. Ky kufizim i shums s shprblimit nuk vlen n qoft se dmin e ka shkaktuar transportuesi
me dashje ose nga pakujdesia e rnd.
5. N qoft se nuk sht kontraktuar ndryshe, shuma e shprblimit caktohet sipas mimit t
tregut t drgess n kohn dhe vendin e dorzimit pr transport.

205

Neni 686
Humbja ose dmtimi i drgess s sendeve t shtrenjta
1. N rastin e humbjes ose t dmtimit t drgess n t ciln gjendeshin sende t mueshme,
letra me vler ose sende t tjera t shtrenjta, transportuesi ka pr detyr t shprblej dmin e
shkaktuar, vetm n qoft se me rastin e dorzimit t sendit pr transport ka qen i njoftuar pr
natyrn e ktyre sendeve dhe pr vlern e tyre, ose n qoft se dmin e ka shkaktuar me dashje
ose nga pakujdesia e rnd.
2. N qoft se me sendet e prmendura n drges kan qen edhe sende t tjera, pr humbjen
ose dmtimin e tyre transportuesi prgjigjet sipas rregullave t prgjithshme pr prgjegjsin e
trasnportuesit.

Neni 687
Kthimi i shprblimit t paguar pr transport
N rastin e humbjes s plot t drgess, transportuesi ka pr detyr q prve shprblimit t
dmit, drguesit ti kthej shprblimin pr transport n qoft se ai sht paguar.

Neni 688
Kur marrsi e merr drgesn pa kundrshtim
1. Kur marrsi e merr drgesn pa kundrshtim dhe i paguan transportuesit krkesat e tij,
shuhet prgjegjsia e transportuesit, prve nse dmtimi sht konstatuar me procesverbal
para marrjes s drgess.
2. Transportuesi mbetet prgjegjs pr dmtimet e drgess q mund t viheshin re n
momentin e dorzimit, n qoft se marrsi e ka njoftuar pr kto dmtime menjher pas
zbulimit t tyre, por jo m von se tet (8) dit nga dorzimi.
3. Transportuesi nuk mund t thirret n dispozitat e paragrafve paraprake, n qoft se dmtimi
sht shkaktuar me dashje ose nga pakujdesia e rnd.

Neni 689
Prgjegjsia e transportuesit pr vones
Transportuesi prgjigjet pr dmin e shkaktuar pr shkak t voness, prve nse vonesa sht
shkaktuar nga ndonj fakt q prjashton prgjegjsin e tij pr humbjen ose dmtimin e sendit.

206

Neni 690
Prgjegjsia pr ndihmsit
Transportuesi prgjigjet pr personat q kan punuar n kryerjen e transportit sipas urdhrit t
tij.

NNKREU 5
PJESMARRJA E DISA TRANSPORTUESEVE N TRASPORTIN E DRGESS

Neni 691
Prgjegjsia solidare
1. Transportuesi, i cili ia beson ndonj transportuesi tjetr kryerjen e transportit t drgess
trsisht ose pjesrisht q e ka pranuar pr transport mbetet edhe m tej prgjegjs pr
transportin e saj q nga marrja deri te dorzimi, por ka t drejt n shprblim nga transportuesi
t cilit ia ka besuar drgesn.
2. N qoft se transportuesi tjetr e merr nga transportuesi i par bashk me drgesn edhe
fletngarkesn, ai bhet pal kontraktuese n transportin me t drejtat dhe detyrat e debitorit
solidar dhe t kreditorit solidar, kontributet e t cilit jan n prpjestim me pjesmarrjen e tij
n transport.
3. E njjta vlen edhe kur pr kryerjen e transportit t ndonj drgese detyrohen me t njjtn
kontrat disa transportues, t cilt do t marrin pjes n transport njri pas tjetrit.
4. Secili prej disa transportueseve ka t drejt t krkoj q t vrtetohet gjendja e drgess n
momentin kur i dorzohet pr kryerjen e pjess s tij t transportit.
5. Transportuesit solidar marrin pjes n bartjen e dmit prpjestimisht me kontributet e tyre
n transport, prve atij q provon se dmi nuk sht shkaktuar deri sa ai ka transportuar
drgesn.
6. Kundrshtimet e bra transportuesit t mvonshm kan efekt edhe ndaj transportuesve t
mparshm.

Neni 692
Prgjegjsia e pjestuar e transportuesve
Kur n kryerjen e transportit t nj drgese marrin pjes njri pas tjetrit disa transportues q i
ka caktuar drguesi, secili prej tyre prgjigjet vetm pr pjesn e vet t transportit.

207

NNKREU 6
E DREJTA E PENGUT

Neni 693
Kur transportuesi ka t drejt pengu
1. Pr sigurimin e arktimit t shprblimit pr transport e t shpenzimeve t domosdoshme q i
ka br lidhur me transportin, transportuesi ka t drejtn e pengut n sendet q i jan dorzuar
pr transport dhe lidhur me transportin deri sa i mban dhe deri sa ka n dor dokumentin me
ndihmn e t cilit mund t disponoj me to.
2. Kur n kryerjen e transportit kan marr pjes disa transportues njri pas tjetrit, krkesat e
tyre lidhur me transportin jan t siguruara gjithashtu me kt peng dhe transportuesi i fundit
ka pr detyr, n qoft se fletngarkesa nuk prmban dika tjetr, ti arktoj t gjitha krkesat
sipas fletngarkess.
3. Krkesat e transportuesit t mparshm dhe e drejta e tij e pengut kalojn n transportuesin e
mvonshm i cili ia ka paguar kto krkesa.
4. Kjo njsoj vlen n qoft se transportuesi paguan krkesat e shpediterit.

Neni 694
Konflikti i t drejtave t pengut
1. Kur prve t drejts s pengut t transportuesit ekzistojn n t njjtin send njkohsisht t
drejtat e pengut t komisionarit, t shpediterit dhe t magazionerit, prparsi arktimi kan
krkesat e atyre kreditoreve t krijuara me shpeditimin ose transportimin dhe at me rend t
kundrt sipas t cilit jan krijuar.
2. Krkesat e tjera t komisionarve, t magazionerve, t shpeditorve dhe t transportuesit te
krijuara nga dhnia e paradhnieve arktohen vetm pas pagimit t krkesave t prmendura n
paragrafin 1. t ktij neni sipas radhs q jan krijuar.

208

KREU 3
KONTRATA PR TRANSPORTIN E PERSONAVE
Neni 695
Dispozita e prgjithshme
Transportuesi ka pr detyr q transportin e personave ta kryej n mnyr t sigurt me at mjet
t transportit q sht caktuar me kontrat pr transportin dhe me ato kushte komoditeti dhe
higjienike t cilat sipas llojit t mjetit transportues prkats dhe largsis s rrugs,
konsiderohen t domosdoshme.

Neni 696
E drejta e udhtarit pr vendin e caktuar
Transportuesi ka pr detyr ti jap udhtarit at vend dhe n at mjet transporti si sht
kontraktuar.

Neni 697
Prgjegjsia e transportuesit pr vones
1. Transportuesi ka pr detyr ti transportoj udhtart n vendin e caktuar me koh.
2. Ai prgjigjet pr dmin t cilin udhtari do ta psonte pr shkak t voness, prve nse
vonesa ka ardhur nga shkaku i cili nuk ka mundur t mnjanohet as me kujdesin e ekspertit.

Neni 698
Prgjegjsia e transportuesit pr sigurin e udhtarve
1. Transportuesi prgjigjet pr sigurin e udhtarve nga fillimi i transportit deri n mbarim t
tij, si n rastin e transportit me pages, ashtu edhe n transport falas dhe ka pr detyr q t
shprblej dmin q shkaktohet me dmtimin e shndetit, lndimin ose vdekjen e udhtarit,
prve nse sht shkaktuar me veprimin e udhtarit ose shkakun e jashtm i cili nuk ka
mundur t parashihet, t shmanget ose t mnjanohet.
2. Nule jan dispozitat e kontrats dhe t kushteve t prgjithshme t transportit, t tarifs ose
t ndonj akti tjetr t prgjithshm me t cilat zvoglohet kjo prgjegjsi.

209

Neni 699
Prgjegjsia pr bagazhin e dorzuar pr transport dhe sende t tjera
1. Bagazhin t cilin ia ka dorzuar udhtari, transportuesi ka pr detyr ta transportoj n t
njjtn koh kur edhe udhtarin dhe tia dorzoj at pas prfundimit t transportit.
2. Pr humbjen dhe dmtimin e bagazhit q ia ka dorzuar udhtari, transportuesi prgjigjet
sipas dispozitave pr transportin e sendeve.
3. Pr dmtimin e sendeve q i mban me vete udhtari prgjigjet transportuesi sipas rregullave
t prgjithshme pr prgjegjsin.

PJESA XII
KONTRATA PR LICENCN

KREU 1
DISPOZITAT E PRGJITHSHME
Neni 700
Nocioni
Me kontratn pr licencn detyrohet dhnsi i licencs q fituesit t licencs ti bart n trsi
ose pjesrisht t drejtn e shfrytzimit t shpikjes, t dituris teknike, t prvojs, t damks, t
mostrs ose modelit, kurse fituesi i licencs detyrohet tia paguaj shprblimin e caktuar.

Neni 701
Forma
Kontrata pr licencn duhet t lidhet n formn me shkrim.

Neni 702
Kohzgjatja e licencs
Licenca pr shfrytzimin e shpikjes s patentuar, t mostrs ose t modelit nuk mund t
kontraktohet pr nj koh m t gjat se sa kohzgjatja e mbrojtjes ligjore t ktyre t drejtave.

210

Neni 703
Licenca ekskluzive
1. Me kontratn pr licencn fituesi i licencs fiton t drejtn ekskluzive t shfrytzimit t
objektit t licencs, vetm n qoft se kjo sht kontraktuar shprehimisht (licenca ekskluzive).
2. Mundsit e tjera t shfrytzimit t objektit t licencs i mban dhnsi i licencs.
3. N qoft se n kontratn pr licencn nuk sht shnuar se pr far licence sht fjala,
konsiderohet se sht dhn licenca jo ekskluzive.

Neni 704
Kufizimi territorial i t drejts s shfrytzimit
1. E drejta e shfrytzimit t objektit t licencs mund t kufizohet territorialisht vetm n qoft
se kjo nuk sht n kundrshtim me dispozitat imperative dhe dispozitat tjera pr qarkullimin e
mallit dhe shrbimeve.
2. N qoft se me kontratn pr licencn territorialisht nuk sht kufizuar e drejta e
shfrytzimit t objektit t licencs, konsiderohet se licenca territorialisht sht e pakufizuar

KREU 2
DETYRIMET E DHNSIT T LICENCS
Neni 705
Dorzimi i objektit t licencs
1. Dhnsi i licencs ka pr detyr q fituesit t licencs ti dorzoj brenda afatit t caktuar
objektin e licencs.
2. Dhnsi i licencs ka pr detyr q fituesit t licencs ti dorzoj edhe dokumentacionin
teknik t nevojshm pr zbatimin praktik t objektit t licencs.

Neni 706
Dhnia e udhzimeve dhe njoftimeve
Dhnsi i licencs ka pr detyr q fituesit t licencs tia jap edhe t gjitha udhzimet dhe
njoftimet q jan t nevojshm pr zbatimin, shfrytzimin e suksesshm t objektit t licencs.

211

Neni 707
Detyrimi i garantimit
Dhnsi i licencs i garanton fituesit t licencs zbatueshmrin dhe prdorshmrin teknike t
objektit t licencs.

Neni 708
Prgjegjsia pr t metat juridike
1. Dhnsi i licencs garanton se e drejta e shfrytzimit q sht objekt i kontrats ti takoj
atij, se n t nuk ka barr dhe se nuk sht i kufizuar n dobi t personit t tret.
2. N qoft se objekti i licencs sht licenca ekskluzive, dhnsi i licencs garanton, se t
drejtn e shfrytzimit nuk ia ka bartur tjetrit as trsisht as pjesrisht.
3. Dhnsi i licencs ka pr detyr ta ruaj dhe ta mbroj t drejtn e bartur fituesit t licencs
nga t gjitha pretendimet e personave t tret.

Neni 709
Dorzimi i dhnsit t licencs ekskluzive
N qoft se sht kontraktuar lienca ekskluzive, dhnsi i licencs nuk mundet n asnj form
ta shfrytzoj vet objektin e licencs, as pjes t veanta, as ti besoj ndonj tjetri n kufijt e
vlefshmris territoriale t licencs.

KREU 3
DETYRIMET E FITUESIT T LICENCS
Neni 710
Shfrytzimi i objektit t licencs
Fituesi i licencs ka pr detyr ta shfrytzoj objektin e licencs n mnyrn e kontraktuar, n
vllimin e kontraktuar dhe n kufijt e kontraktuar.

Neni 711
Shfrytzimi i prfeksionimeve t mvonshme
N qoft se me kontrat nuk sht caktuar ndryshe, fituesi i licencs nuk sht i autorizuar t
shfrytzoj perfeksionimet e mvonshme t objektit t licencs.

212

Neni 712
Ruajtja e objektit t licencs n fshehtsi
N qoft se objektin e licencs e prbjn shpikja e jopatentuar ose dituria dhe eksperienca
teknike e fsheht, fituesi i licencs ka pr detyr ta ruaj n fshehtsi.

Neni 713
Cilsia
1. N qoft se me licenc t prodhimit sht ceduar edhe licenca e prdorimit t vuls
(damks), fituesi i licencs mund t vej n qarkullim mallra me kt vul (damk) vetm n
qoft se cilsia e tyre sht e njjt si sht edhe cilsia e mallit q e prodhon dhnsi i
licencs.
2. Marrveshja e kundrt nuk ka efekt juridik.

Neni 714
T shnuarit
Fituesi i licencs ka pr detyr q mallin ta shnoj me shnimin pr prodhimin sipas licencs.

Neni 715
Shprblimi
Fituesi i licencs ka pr detyr ti paguaj dhnsit t licencs shprblimin e kontraktuar n
kohn dhe n mnyrn sikurse sht caktuar n kontrat.

Neni 716
Paraqitja e raportit
N qoft se shprblimi caktohet n varsi nga vllimi i shfrytzimit t objektit t licencs,
fituesi i licencs ka pr detyr ti paraqes dhnsit t licencs raportin pr vllimin e
shfrytzimit dhe t bj llogarin e shprblimit pr nj (1) vit, n qoft se me kontrat pr kt
nuk sht caktuar afati m i shkurtr.

Neni 717
Ndryshimi i shprblimit t kontraktuar
N qoft se shprblimi i kontraktuar sht br haptazi i paprpjestueshm n krahasim me t
ardhurat t cilat fituesi i licencs i ka nga shfrytzimi i objektit t licencs, pala e interesuar
mund t krkoj ndryshimin e shprblimit t kontraktuar.

213

KREU 4
NNLICENCA
Neni 718
Kur mund t jepet
1. Fituesi i licencs ekskluzive mund tia bart tjetrit t drejtn e shfrytzimit t licencs
(nnlicenca).
2. N kontrat mund t parashihet se fituesi i licencs nuk mund ti jap tjetrit nnlicencn ose
nuk mund tua jap pa lejen e dhnsit t licencs.

Neni 719
Kur dhnsi mund t refuzoj lejen
Kur pr dhnien e nnlicencs nevojitet leja e dhnsit t licencs ky mund tia refuzoj fituesit
t licencs ekskluzive vetm pr shkaqe serioze.

Neni 720
Denoncimi pr shkak t nnlicencs s palejueshme
Dhnsi i licencs mund t denoncoj kontratn pr licencn pa afat denoncimi, n qoft se
nnlicenca sht dhn pa lejen e tij, kur kjo sipas ligjit ose sipas kontrats sht e nevojshme.

Neni 721
Krkesa e drejtprdrejt e dhnsit t nnlicencs
1. Me kontratn pr nnlicencn nuk krijohet asnj marrdhnie juridike e veant midis
fituesit t nnlicencs dhe dhnsit t licencs, as ather kur dhnsi i licencs e ka dhn
lejen e nevojshme pr kontraktimin e nnlicencs.
2. Dhnsi i licencs pr arktimin e krkesave t veta nga fituesi i licencs t krijuara nga
licenca, mund t krkoj drejtprdrejt nga fituesi i nnlicencs pagimin e shumave t cilat ky
ia ka detyrim dhnsit t nnlicencs n baz t nnlicencs.

214

KREU 5
SHUARJA E KONTRATS
Neni 722
Kalimi i kohs s caktuar
Kontrata pr licencn e lidhur pr nj koh t caktuar shuhet me vet kalimin e kohs pr t
ciln sht lidhur dhe nuk nevojitet t denoncohet.

Neni 723
Prtritja e heshtur e licencs
1. Kur pas kalimit t kohs pr t ciln ka qen e lidhur kontrata pr licencn, fituesi i licencs
e vazhdon shfrytzimin e objektit t licencs, ndrsa dhnsi i licencs nuk e kundrshton kt,
konsiderohet se sht lidhur kontrata e re pr licencn pr koh t pacaktuar, nn t njjtat
kushte sikurse edhe paraprakja.
2. Sigurimet q i kan dhn personat e tret pr licencn e par shuhen me skadimin e kohs
pr t ciln ka qen e lidhur.

Neni 724
Denoncimi
1. Kontrata pr licencn, kohzgjatja e s cils nuk sht caktuar, shuhet me denoncim t ciln
secila pal mund tia jap tjetrs, duke respektuar afatin e caktuar t denoncimit.
2. N qoft se afati i denoncimit nuk sht caktuar me kontrat, sht gjasht (6) muaj, por
dhnsi i licencs nuk mund ta denoncoj kontratn gjat vitit t par t vlefshmris s saj.

Neni 725
Vdekja, falimentimi dhe likuidimi
1. N rast t vdekjes s dhnsit t licencs, licenca vazhdon n trashgimtart e tij, n qoft se
nuk sht kontraktuar ndryshe.
2. N rast t vdekjes s fituesit t licencs, licenca vazhdon n trashgimtart e tij, t cilt e
vazhdojn veprimtarin e tij.
3. N rast t falimentimit ose t likudimit t fituesit t licencs, dhnsi i licencs mund ta
zgjidh kontratn.

215

PJESA XIII
KONTRATA PR DEPOZITN

KREU 1
PR DEPOZITN N PRGJITHSI
NNKREU 1
DISPOZITAT E PRGJITHSHME

Neni 726
Kuptimi
1. Me kontratn pr depozitn detyrohet depozitmarrsi q t pranoj sendin nga depozituesi
pr ta ruajtur dhe pr ta kthyer, kur ky ta krkoj.
2. Objekt i depozits mund t jen vetm sendet e luajtshme.

Neni 727
Depozita e sendit t huaj
1. Kontratn pr depozitn mund ta lidh plotfuqishm personi q nuk sht pronar i sendit dhe
depozitmarrsi ka pr detyr tia kthej sendin e ktij, prve nse vihet n dijeni se sendi sht
i vjedhur.
2. N qoft se personi i tret me padi krkon sendin nga depozitmarrsi si pronar,
depozitmarrsi ka pr detyr ta informoj gjykatn nga cili person e ka marr dhe njkohsisht
ta informoj depozitmarrsin pr padin e paraqitur.

NNKREU 2
DETYRIMET E DEPOZITMARRSIT

Neni 728
Detyrimet e ruajtjes dhe t njoftimeve
1. Depozitmarrsi ka pr detyr ta ruaj sendin si t vetin, e n qoft se depozita sht me
shprblim duhet ta ruaj si ndrmarrs i mir respektivisht si shtpiak i mir.

216

2. N qoft se sht kontraktuar vendi ose mnyra e ruajtjes s sendit, depozitmarrsi mund ti
ndryshoj vetm n qoft se kt e krkojn rrethanat e ndryshuara, prndryshe prgjigjet edhe
pr shkatrrimin e rastsishm ose dmtimin e rastsishm.
3. Pr t gjitha ndryshimet q do t'i vinte re n sendin dhe pr rreziqet q sendet t prishen n
cilndo mnyr qoft depozitmarrsi ka pr detyr t njoftoj depozitdhnsin.

Neni 729
Dorzimi i sendit tjetrit pr ruajtje
Depozitmarrsi nuk mundet pa plqimin e depozitdhnsit, ose pa nevoj t domosdoshme
t'ia dorzoj dikujt sendin q i sht besuar pr ta ruajtur prndryshe prgjigjet edhe pr
shkatrrimin ose dmtimin e tij pa dashje.

Neni 730
Prdorimi i sendit
1. Depozitmarrsi nuk ka t drejt ta prdor sendin e besuar pr ruajtje.
2. N rast t prdorimit t palejuar t sendit, depozitmarrsi i ka borxh depozituesit shprblimin
gjegjs dhe i prgjigjet pr shkatrrimin ose dmtimin e rastsishm t sendit i cili do t
ndodhte me at rast.
3. Kur n depozit sht dhn ndonj send i pakonsumueshm dhe depozitmarrsit i sht
lejuar q ta prdor, n marrdhniet e kontraktueseve zbatohen rregullat e kontrats pr
huaprdorjen, ndrsa pr shtjet pr kohn dhe vendin e kthimit t sendit rregullat e kontrats
pr depozitn, n qoft se kontraktuesit dika tjetr nuk kan caktuar.

Neni 731
Prdorimi dhe dorzimi i sendit personit tjetr
Kur depozitmarrsi, pa plqimin e depozituesit dhe pa nevoj t domosdoshme, n
kundrshtim me kontratn, e prdor sendin, e ndryshon vendin ose mnyrn e ruajtjes s tij,
ose kur sendi i sht dorzuar pr ruajtje personit tjetr, ai nuk prgjigjet pr shkatrrimin ose
dmtimin pa dashje t sendit q mund t ndodhnin edhe sikur te ket vepruar n pajtim me
kontratn.

Neni 732
Kthimi i sendit
1. Depozitmarrsi ka pr detyr ta kthej sendin posa ta krkoj depozituesi me t gjitha frutat
dhe fitimet e tjera q ka pasur nga sendi.

217

2. N qoft se sht caktuar afati pr kthimin e sendit, depozitdhnsi mund t krkoj q


sendi ti kthehet edhe para kalimit t afatit, prve nse afati nuk sht kontraktuar
ekskluzivisht n interesin e depozitdhnsit.
3. Kthimi bhet n vendin e dorzimit t sendit depozitmarrsit, n qoft se me kontrat nuk
sht caktuar ndonj vend tjetr, n t cilin rast depozitmarrsi ka t drejt n shprblimin e
shpenzimeve t bartjes s sendit.

NNKREU 3
T DREJTAT E DEPOZITMARRSIT

Neni 733
Shprblimi i shpenzimeve dhe i dmit
Depozitmarrsi ka t drejt t krkoj nga depozituesi qe tia shprblej shpenzimet e
domosdoshme pr ruajtjen e sendit dhe dmin q ka pasur pr shkak t depozits.

Neni 734
Shprblimi
Depozitmarrsi nuk ka t drejt n shprblimin e vet, prve nse shprblimi sht kontraktuar,
n qoft se depozitmarrsi merret me pranimin e sendeve pr ruajtje ose n qoft se shprblimi
ka mundur t pritet duke marr parasysh rrethanat e puns.

Neni 735
Kthimi i sendit n rastin e depozits falas
1. Depozitmarrsi i cili sht detyruar falas ta ruaj sendin pr nj koh t caktuar mund tia
kthej depozituesit para kalimit t afatit t kontraktuar, n qoft se vet sendit do ti kanosej
rreziku i shkatrrimit ose i dmtimit ose n qoft se ruajtja e tij e mtejshme do t mund t
shkaktonte dmin.
2. N qoft se afati nuk sht kontraktuar, depozitmarrsi nga paragrafi 1 i ktij neni mundet n
do koh t denoncoj kontratn , por ka pr detyr q depozituesit ti caktoj afatin e
arsyeshm pr marrjen e sendit.

218

NNKREU 4
RASTET E VEANTA T DEPOZITS

Neni 736
Depozita e parregullt
Kur n depozit jan dhn sende t zvendsueshme me t drejt q depozitmarrsi ti
konsumoj dhe me detyrim q ti kthej t njjtn sasi sendesh t t njjtit lloj, ather n
marrdhniet e tij me depozituesin zbatohen rregullat e kontrats pr huan, vetm lidhur me
kohn dhe vendin e kthimit do t zbatohen rregullat e kontrats pr depozitn, n qoft se
kontraktuesit nuk kan caktuar dika tjetr.

Neni 737
Depozita e domosdoshme
Kujt i sht besuar sendi n rast t ndonj fatkeqsie, psh. n rast zjarri, trmeti, vrshimi ka
pr detyr t'a ruaj me kujdesin e shtuar.

KREU 2
DEPOZITA HOTELIERE
Neni 738
Hotelieri si depozitmarrs
1. Hotelieri konsiderohet dispozitmarrs lidhur me sendet q i kan sjell me vete mysafirt
dhe prgjigjet pr humbjen ose dmtimin e tyre, por jo m tepr se deri n shumn prej
pesmij (5.000) Euro.
2. Kjo prgjegjsi sht prjashtuar n qoft se sendet jan shkatrruar ose dmtuar pr shkak
t rrethanave q nuk kan mundur t shmangen ose t mnjanohen, pr ndonj shkak n vet
sendin, n qoft se kan humbur ose jan dmtuar me sjelljen e vet mysafirit ose me sjelljen e
personave q i ka sjell ai ose q i kan ardhur n vizit.
3. Hotelieri ka detyrim shprblimin e plot n qoft se mysafiri ia ka dorzuar sendin pr
ruajtje dhe n qoft se dmi sht shkaktuar me fajin e tij ose t personave pr t cilt ai
prgjigjet.

219

Neni 739
Detyrimet e hotelierit pr ta pranuar sendin pr ruajtje
1. Hotelieri ka pr detyr t'i pranoj sendet pr ruajtje q kan sjellur mysafirt dhe q dojn
t'ia dorzojn pr ruajtje, prve nse nuk disponon hapsira t prshtatshme pr vendosjen e
tyre, ose n qoft se ruajtja e tyre i kaprcen mundsit e tij pr ndonj shkak tjetr.
2. N qoft se hotelieri refuzon pa arsye ta pranoj sendin pr ruajtje, paguan shprblimin e
plot t dmit t cilin mysafiri e pson pr kt shkak.

Neni 740
Detyrimi i mysafirit pr ta paraqitur dmi
Mysafiri ka pr detyr ta paraqes humbjen ose dmtimin e sendeve posa t vihet n dijeni pr
to, prndryshe ka t drejt shprblimi vetm n qoft se provon se dmi sht shkaktuar me
fajin e hotelierit ose t personave pr t cilt ai prgjigjet.

Neni 741
Shpalljet pr prjashtimin e prgjegjsis
Nuk kan kurrfar efekti juridik shpalljet e theksuara n hapsirat hoteliere me t cilat
prjashtohet, kufizohet ose kushtzohet prgjegjsia e tyre pr sendet q i kan sjellur
mysafirt.

Neni 742
E drejta e mbajtjes (retencionit)
Hotelieri q pranon mysafirt ka t drejt t ndal sendet t cilat mysafirt i kan sjell deri te
arktimi i plot i krkesave pr vendosje dhe shrbime t tjera.

Neni 743
Zgjerimi i zbatimit t dispozitave pr depozitn hoteliere
Dispozitat pr depozitn hoteliere zbatohen prshtatshmrisht edhe pr spitale, garazha,
vagonve pr fjetje, kampe t organizuara etj.

220

PJESA XIV
KONTRATA PR MAGAZINIMIN

KREU 1
DISPOZITAT E PRGJITHSHME
Neni 744
Nocioni
1. Me kontratn pr magazinimin detyrohet magazinieri q t pranoj dhe ta ruaj mallin e
caktuar dhe t marr masa t nevojshme ose t kontraktuara pr ruajtjen e tij n gjendje t
caktuar dhe ta dorzoj me krkesn e dhnsit (t sendit pr magazinim) ose t personit tjetr
t autorizuar, ndrsa dhnsi obligohet ti paguaj shprblimin e caktuar.
2. Me rastin e dorzimit t mallit depozitdhnsi ka pr detyr t jap t gjitha njoftimet e
nevojshme pr t dhe t deklaroj sa sht vlera e tij.

Neni 745
Prjashtimi i prgjegjsis dhe disa detyrime t magazinierit
1. Magazinieri prgjigjet pr dmin n mallin, prve nse provon se dmi sht shkaktuar pr
shkak t rrethanave q nuk kan mund t shmangen ose t evitohen, ose sht shkaktuar me
fajin e dhnsit, t metave ose t vetive natyrore t mallit dhe ambalazhit jo t rregullt.
2. Magazinieri ka pr detyr tia trheq vrejtjen depozitdhnsit pr t metat ose cilsit
natyrore t mallit, prkatsisht pr ambalazhin e parregullt, pr shkak t t cilave mund t vij
deri te dmtimi i mallit, posa ti ket vn re t metat e prmendura ose sht dashur ti vinte
re.
3. N qoft se n mall do t ndodheshin ndryshime t tilla t paevitueshme pr shkak t t
cilave ekziston rreziku q malli t prishet ose t shkatrrohet, magazinieri ka pr detyr, n
qoft se kjo sipas thirrjes s ktij nuk do t mund ta bnte me koh depozitdhnsi, ta shes
mallin pa shtyrje n mnyr m t prshtatshme.
4. Magazinieri ka pr detyr t ndrmarr veprime pr ti ruajtur t drejtat e depozitdhnsit
ndaj transportuesit q ia ka dorzuar mallin pr llogari t depozitdhnsit n gjendje t
dmtuar ose t mangt.

221

Neni 746
Kur ekziston detyra e sigurimit
1. Magazinieri ka pr detyr ta siguroj mallin e marr pr ruajtje vetm n qoft se kjo sht
kontraktuar.
2. N qoft se me kontrat nuk sht caktuar se cilat rreziqe duhet ti prfshij sigurimi,
magazinieri ka pr detyr ta siguroj mallin kundr rreziqeve t zakonshme.

Neni 747
Kufizimi i shprblimit t dmit
Shprblimi i dmit, t cilin magazinieri e ka pr detyr ta paguaj pr shkak t shkatrrimit,
zvoglimit ose dmtimit t mallit, prej pranimit t tij deri te dorzimi nuk mund t kaloj
vlern e vrtet t mallit, prve nse dmin e ka shkaktuar me dashje ose nga pakujdesia e
rnd.

Neni 748
Przierja e sendeve t zvendsueshme
1. Magazinieri nuk mund t'i prziej sendet e zvendsueshme t pranuara me sendet e llojit t
njjt dhe t cilsis s njjt, prve nse depozitdhnsi ka dhn plqimin pr kt ose n
qoft se sht e qart se sht fjala pr sendet q mund t przihen pa rrezik nga shkaktimi i
dmit pr depozitdhnsin.
2. N qoft se sendet jan przier, magazinieri mund me krkesn e personit t autorizuar, pa
pjesmarrjen e personave t tjer t autorizuar nga przierja e sendeve t zvendsueshme, ta
ndaj pjesn q i takon.

Neni 749
Kontrollimi i mallit dhe marrja e mostrave
Magazinieri ka pr detyr ti lejoj personit t autorizuar ta kontrolloj mallin dhe ti marr
mostrat prej tij.

Neni 750
Krkesa e magazinierit dhe e drejta e pengut
1. Prve shprblimit pr ruajtje magazinieri ka t drejt n shprblimin e shpenzimeve q kan
qen t nevojshme pr ruajtjen e mallit.

222

2. Pr krkesat e veta nga kontrata pr magazinimin dhe pr krkesat e tjera q rrjedhin n


lidhje me ruajtjen e mallit ai ka t drejtn e pengut n kt mall.

Neni 751
Trheqja e mallit dhe shitja e mallit t patrhequr
1. Dhnsi mund ta trheq mallin edhe para afatit t kontraktuar.
2. N qoft se depozitdhnsi nuk e trheq mallin pas kalimit t afatit t kontraktuar ose pas
kalimit t vitit, n qoft se nuk sht kontraktuar afati pr ruajtje, magazinieri mund n
llogarin e tij ta shes mallin n shitje publike, por ka pr detyr ta njoftoj m par pr
qllimin e tij dhe ti l afat t ri, jo m pak se prej tet ditsh q mallin ta trheq.

Neni 752
T metat me rastin e pranimit t mallit
1. Marrsi i mallit ka pr detyr ta kontrolloj mallin n astin e pranimit t tij.
2. N qoft se me rastin e pranimit t mallit v re t metat, pranuesi ka pr detyr ta
paralajmroj menjher pr kt magazinierin, prndryshe konsiderohet se malli sht pranuar
n rregull.
3. Pr t metat e mallit q nuk kan mund t konstatohen n astin e pranimit, marrsi ka pr
detyr n mnyr t sigurt ta lajmroj magazinierin brenda shtat ditsh, duke llogaritur nga
dita e pranimit t mallit, prndryshe konsiderohet se malli sht pranuar n rregull.

Neni 753
Zbatimi i rregullave pr depozitn
N kontratat pr magazinimin prshtatshmrisht zbatohen rregullat pr depozitn, n qoft se
me rregullat e magazinimit nuk sht rregulluar ndryshe.

KREU 2
FLETMAGAZINIMI
Neni 754
Detyra e dhnies s fletmagazinimit
Magazinieri i cili n baz t ligjit sht i autorizuar q pr mallin e pranuar pr magazinim t
lshoj fletmagazinimin ka pr detyr tia jap depozitdhnsit me krkesn e tij.

223

Neni 755
Pjest prbrse dhe prmbajtja e fletmagazinimit
1. Fletmagazinimi prbhet nga ertifikata dhe fletpengu.
2. Dftesa dhe fletpengu prmbajn kto t dhna: emrtimin, prkatsisht emrin dhe
profesionin e depozitdhnsit, selin prkatsisht vendbanimin e prhershm t tij, emrtimin
dhe selin e magazinierit, datn dhe numrin e fletmagazinimit, vendin ku ndodhet magazina,
llojin, natyrn dhe sasin e mallit, t dhnn se deri n ciln shum sht siguruar malli dhe t
dhna tjera t nevojshme pr njohjen e mallit dhe caktimin e vlers s tij.
3. Dftesa dhe fletpengu duhet ti referohen njra-tjetrs.

Neni 756
Fletmagazinimi pr pjest e mallrave
1. Depozitdhnsi mund t krkoj q magazinieri ti ndaj mallrat n pjes t caktuara dhe q
pr seciln pjes ti lshoj fletmagazinim t veant.
2. N qoft se ka marr fletmagazinimin pr krejt sasin e mallit, ai mund t krkoj q
magazinieri ti ndaj mallrat n pjes t caktuara dhe n ndrrim t fletmagazinimit q e ka
marr, ti lshoj fletmagazinimin pr seciln pjes t veant.
3. Depozitdhnsi mund t krkoj q magazinieri ti lshoj fletmagazinimin vetm pr nj
pjes t mallit t zvendsueshm q e ka ln te ai.

Neni 757
T drejtat e poseduesit t fletmagazinimit
1. Poseduesi i fletmagazinimit ka t drejt t krkoj q ti dorzohet malli i shnuar n t.
2. Ai mund t disponoj mallrat e shnuara n fletmagazinimin me bartjen e fletmagazinimit.

Neni 758
Bartja e dftess dhe e fletpengut
1. Dftesa dhe fletpengu mund t barten me indosament, bashk ose ndaras.
2. Me rastin e do bartjeje, n to duhet t shnohet data.
3. Me krkesn e pranuesit t dftess ose t fletpengut, bartja n t do t regjistrohet n
regjistrin e magazins, ku do t shkruhet edhe selia prkatsisht vendbanimi i prhershm i tij.

224

Neni 759
E drejta e poseduesit t dftess
1. Bartja e dftess pa fletpengun i jep marrsit t drejtn t krkoj q ti dorzohet malli
vetm n qoft se i paguan poseduesit t fletpengut, ose i depoziton magazinierit pr
poseduesin e fletpengut shumn q duhet ti paguhet n ditn e rrjedhjes pr pages t
krkess.
2. Poseduesi i dftess pa fletpeng mund t krkoj q malli t shitet, n qoft se me mimin e
realizuar mund t paguhet shuma t ciln ka t drejt poseduesi i fletpengut, me kusht q
teprica e realizuar ti dorzohet atij.
3. Kur sht fjala pr sendet e zvendsueshme, poseduesi i dftess pa fletpengun mund t
krkoj q magazinieri ti dorzoj nj pjes t mallrave me kusht q ti depozitoj
magazinierit pr llogari t poseduesit t fletpengut shumn prkatse n t holla.

Neni 760
E drejta e poseduesit t fletpengut
1. Bartja e fletpengut pa dftes i jep marrsit t drejtn e pengut t mallit.
2. Me rastin e bartjes se par n fletpeng duhet t jen t shkruara emrtimi, respektivisht emri
dhe profesioni i kreditorit, selia e puns s tij afariste, respektivisht vendbanimi, shuma e
krkess s tij, duke llogaritur edhe kamatn dhe datn e arritjes.
3. Marrsi i par i fletpengut ka pr detyr q pa shtyrje ti paraqes magazinierit se n t sht
br bartja e fletpengut, ndrsa magazina ka pr detyr ta regjistroj kt bartje n regjistrin e
vet dhe n vet fletpengun t shnoj se ky regjistrim sht br.
4. Pa kryerjen e veprimeve nga paragrafi paraprak, fletpengu nuk mund t bartet m tej me
indosament.
5. Fletpengu q nuk prmban shumn e krkess s kreditorit t pengut, detyron n dobi t
kreditorit t pengut tr vlern e sendit t shnuar n t.

Neni 761
Protesta pr shkak t mospagimit dhe shitjes se mallit
1. Poseduesi i fletpengut pa dftes, t cilit nuk i paguhet brenda afatit krkesa e siguruar me
fletpeng, ka pr detyr q nn kanosjen e humbjes s t drejtave t krkoj pagimin nga
bartsi, t paraqes protestn sipas ligjit mbi kambialin.

225

2. Poseduesi i fletpengut q e ka ngritur protestn mundet pas kalimit t tet ditve nga dita e
arritjes se krkess, t krkoj shitjen e mallit t ln peng dhe e njjta e drejt i takon edhe
bartsit q i ka paguar poseduesit t fletpengut krkesn e siguruar me fletpeng.
3. Nga shuma e realizuar nga shitja ndahet shuma e nevojshme pr mbulimin e shpenzimeve t
shitjes, t krkess s magazinierit nga kontrata pr magazinimin dhe e krkesave t tjera t tij
t krijuara lidhur me lnien e mallit, e pastaj paguhet krkesa e siguruar e poseduesit t
fletpengut , kurse mbetja i takon poseduesit t dftess.

Neni 762
Krkesa e pagimit nga bartsi i fletpengut
1. Poseduesi i fletpengut mund t krkoj pagimin nga bartsi vetm n qoft se nuk ka
mund t realizoj pagimin e plot nga shitja e mallit peng.
2. Kjo krkes duhet t paraqitet n afatin e caktuar n ligjin e veant pr kambialin pr
krkesn kundr indosentve dhe ky afat fillon t rrjedh nga dita kur sht br shitja e mallit.
3. Poseduesi i fletpengut humb t drejtn pr t krkuar pagimin nga bartsi n qoft se nuk
do t krkoj shitjen e mallit jo me von se brenda nj muaji nga data e protests.

PJESA XV
KONTRATA PR URDHRIN

KREU 1
DISPOZITAT E PRGJITHSHME
Neni 763
Nocioni
1. Me kontratn pr urdhrin detyrohet urdhrmarrsi ndaj urdhrdhnsit q pr llogari t tij t
ndrmerr pun juridike t caktuara.
2. Njkohsisht autorizohet urdhrmarrsi pr marrjen e ktyre punve.
3. Urdhrmarrsi ka t drejt n shprblim pr mundin e tij, prve nse dika tjetr sht
kontraktuar ose rrjedh nga natyra e marrdhnieve t ndrsjellta.

226

Neni 764
Personat q kan pr detyr t prgjigjen n ofertn e urdhrit
Kush merret me kryerjen e punve t huaja si profesion ose ofrohet publikisht pr kryerjen e
ktyre punve ka pr detyr, n qoft se nuk do t pranoj dekretin e ofruar q ka t bj me
kto pun, pr kt shtyrje ta njoftoj paln tjetr, prndryshe prgjigjet pr dmin q do ta
psonte pala pr shkak t ksaj.

KREU 2
DETYRIMET E DEKRETMARR-SIT
Neni 765
Zbatimi I urdhrit sikundr sht deklaruar
1. Dekretmarrsi ka pr detyr ta kryej dekretin sipas udhzimeve t marra me kujdesin e
ndrmarrsit t mir, prkatsisht shtpiakut t mir, duke mbetur n kufijt e tij dhe t
kujdeset krejtsisht pr interesat e dekretdhnsit dhe t udhhiqet prej tyre.
2. Kur dekretmarrsi konsideron se kryerja e dekretit sipas udhzimeve t marra do t ishte e
dmshme pr dekretdhnsin, ky ka pr detyr tia trheq vmendjen e tij dhe t krkoj
udhzime t reja.
3. N qoft se dekretdhnsi nuk ka dhn udhzime t caktuara pr punn q duhet ta kryej,
dekretmarrsi ka pr detyr duke u udhhequr nga interesat e dekretdhnsit, t veproj si
ekonomist i mir prkatsisht si shtpiak i mir, e n qoft se dekreti sht pa shprblim, ashtu
si do t vepronte n rrethana t njjta n shtjen e vet.

Neni 766
Shmangia nga dekreti (urdhri) dhe udhzimi
1. Nga dekreti dhe udhzimet e marra dekretrmarrsi mund t shmanget vetm me plqimin e
dekretdhnsit, e kur pr shkak t kohs s shkurtr ose t ndonj shkaku tjetr nuk ka mundsi
t krkoj plqimin e dekretdhnsit, ai mund t shmanget nga dekreti dhe udhzimet vetm n
qoft se sipas vlersimit t t gjitha rrethanave ka mundsi t konsideroj me baz se kt e
krkojn interesat e dekretdhnsit.
2. N qoft se dekretmarrsi tejkalon kufijt e dekretit ose t largohet nga udhzimet e marra,
jasht rastit t parashikuar n paragrafin paraprak, nuk do t konsiderohet si dekretmarrs, por
si pundrejtues pa urdhr, prve nse dekretdhnsi m von jep plqimin pr at q ka br
ky.

227

Neni 767
Zvendsimi
1. Dekretmarrsi ka pr detyr ta kryej dekretin personalisht.
2. Ai mund tia besoj kryerjen e dekretit tjetrit vetm n qoft se dekretdhnsi ia ka lejuar
kt, dhe n qoft se n kt ka qen i shtrnguar nga rrethanat.
3. N kto raste ai prgjigjet vetm pr zgjedhjen e prfaqsuesit dhe pr udhzimet q ia ka
dhn.
4. N raste e tjera ai prgjigjet vetm pr punn e zvendsuesit, si dhe pr shkatrrimin e
rastsishm ose t dmtimit t sendit q do t shkaktoheshin te zvendsuesi.
5. Dekretdhnsi mundet n do rast t krkoj drejtprdrejt nga zvendsuesi kryerjen e
detyrimit nga dekreti.

Neni 768
Dhnia e llogarive
Pr punn e kryer dekretmarrsi ka pr detyr t jap llogari dhe t dorzoj pa shtyrje
dekretdhnsit gjithka ka marr n baz t kryerjes s punve t besuara, pavarsisht nse
kto q ka marr nga dekretdhnsi i ka borxh ktij ose jo.

Neni 769
Paraqitja e raportit
Dekretmarrsi ka pr detyr q me krkesn e dekretdhnsit, t paraqes raport pr gjendjen e
punve dhe t jap llogari edhe para kohs s caktuar.

Neni 770
Prgjegjsia pr prdorimin e t hollave t dekretdhnsit
N qoft se dekretmarrsi sht shrbyer pr nevojat e veta me t hollat q i ka marr pr
dekretdhnsin, ka pr detyr t paguaj kamatn sipas prqindjes m t lart t lejueshme t
kontraktuar, duke llogaritur nga dita e prdorimit, e pr t hollat e tjera q jan borxh, q nuk i
ka dorzuar n koh, kamatvonesn, duke llogaritur nga dita kur ka pasur pr detyr ta
dorzoj.

228

Neni 771
Prgjegjsia solidare e dekretmarrsve

N qoft se kryerja e ndonj pune u sht besuar disave me dekret t njjt pr ta kryer
bashkrisht, ata prgjigjen solidarisht pr detyrimet nga ky dekret, n qoft se nuk sht
kontraktuar dika tjetr.

KREU 3
DETYRIMET E DEKRETDHN-SIT
Neni 772
Paradhnia n t holla
Dekretdhnsi ka pr detyr q me krkesn e dekretmarrsit ti jap nj shum t caktuar t
hollave pr shpenzime t parashikuara.

Neni 773
Shprblimi i shpenzimeve dhe marrja e detyrimeve
1. Dekretdhnsi ka pr detyr ti shprblej dekretmarrsit, edhe ather kur mundi i tij pa
fajin e tij nuk ka pasur sukses, t gjitha shpenzimet e nevojshme qe i ka br pr kryerjen e
dekretit, me kamat nga dita kur jan br.
2. Ai ka pr detyr t marr prsipr detyrimet q dekretmarrsi i ka marr mbi vete, duke i
kryer n emr t vet punt e besuara ose n ndonj mnyr tjetr ta liroj prej tyre.

Neni 774
Shprblimi i dmit
Dekretdhnsi ka pr detyr tia shprblej dekretmarrsit dmin, t cilin ky e ka psuar pa
fajin e vet n kryerjen e dekretit.

Neni 775
Lartsia e shprblimit
N qoft se nuk sht kontraktuar ndryshe, dekretdhnsi ka borxh shprblimin n lartsin e
zakonshme, e n qoft se mungojn doket e tilla, ather shprblimin e drejt.

229

Neni 776
Pagimi i shprblimit
1. N qoft se nuk sht kontraktuar ndryshe, dekretdhnsi ka pr detyr ti paguaj
dekretmarrsit shprblimin pas kryerjes s puns.
2. N qoft se dekretmarrsi pa fajin e vet e ka kryer urdhrin vetm pjesrisht, ather ai ka t
drejt n pjesn e shprblimit proporcional.
3. N rastin kur shprblimi i parakontraktuar do t ishte n shprpjestim t hapur me
shrbimet e bra urdhrdhnsi mund t krkoj zvoglimin e tij.

Neni 777
E drejta e pengut
Pr sigurimin e shprblimit dhe t shpenzimeve dekretmarrsi ka t drejta t pengut n sendet e
luajtshme t dekretdhnsit q i ka marr n baz t dekretit, si dhe n shumat n t holla q i
ka arktuar pr llogari t dekretdhnsit.

Neni 778
Prgjegjsia solidare e dekretdhnsve
N qoft se disa prej tyre i kan besuar dekretrmarrsit kryerjen e dekretit, ata i prgjigjen atij
solidarisht.

KREU 4
SHUARJA E DEKRETIT
Neni 779
Heqja dor e dekretdhnsit nga kontrata
1. Dekretdhnsi mund t heq dor nga kontrata.
2. N rastin e heqjes dor nga kontrata n t cilin dekretdhnsit i takon shprblimi pr punn e
tij, dekretdhnsi ka pr detyr ti paguaj dekretmarrsit pjesn prkatse t shprblimit dhe
tia shprblej dmin q e ka psuar me heqjen dor nga kontrata, n qoft se pr heqje dor
nuk ka pasur arsye t bazuara.

230

Neni 780
Denoncimi i kontrats nga dekretmarrsi
1. Dekretmarrsi mund t denoncoj dekretin kur t doj, por jo n koh t paprshtatshme.
2. Ai ka pr detyr ti shprblej dekretdhnsit dmin qe ky e ka psuar pr shkak t
denoncimit t dekretit n koh t paprshtatshme, prve nse pr denoncim kan ekzistuar
shkaqe t bazuara.
3. Dekretdhnsi ka pr detyr t vazhdoj me kryerjen e punve, t cilat nuk durojn shtyrje
edhe pas denoncimit t kontrats derisa dekretdhnsi do t mund t merrte kujdesin pr to.

Neni 781
Vdekja, shuarja e personit juridik
1. Dekreti shuhet me vdekjen e dekretmarrsit.
2. Trashgimtart e dekretmarrsit kan pr detyr q pr vdekjen e tij ta njoftojn
dekretdhnsin dhe t ndrmarrin ka sht e nevojshme pr mbrojtjen e interesave t tij, gjersa
nuk sht n gjendje vet t merr kujdesin pr to.
3. Dekreti shuhet me vdekjen e dekretdhnsit vetm n qoft se sht kontraktuar kshtu ose
n qoft se dekretmarrsi ka marr urdhr duke marr parasysh marrdhniet e veta personale
me dekretdhnsin.
4. N kt rast dekretmarrsi ka pr detyr ti zgjas punt e besuara, n qoft se do t
shkaktohej dmi pr trashgimtart gjersa kta jan n pamundsi q t kujdesen vet pr to.
5. N qoft se dekretdhnsi ose dekretmarrsi sht ndonj person juridik, dekreti shuhet kur
ai person pushon s ekzistuari.

Neni 782
Falimentimi, heqja e aftsis pr t vepruar
Dekreti shuhet kur dekretdhnsi ose dekretmarrsi falimenton ose kur i hiqet plotsisht ose
pjesrisht aftsia pr t vepruar.

Neni 783
asti i shuarjes s dekretit
1. Kur dekretdhnsi ka hequr dor nga kontrata si dhe kur ka vdekur ose ka falimentuar, ose i
sht hequr plotsisht ose pjesrisht zotsia pr t vepruar, dekreti shuhet n astin kur
dekretmarrsi ka msuar pr ngjarjen pr shkak t cils dekreti shuhet.

231

2. Kur dekretmarrsit i lshohet nj prokur me shkrim, ka pr detyr ta kthej at pas shuarjes


s dekretit.

Neni 784
Prjashtimet
Kur dekreti sht dhn q dekretmarrsi t mund t arrij prmbushjen e ndonj krkese t vet
nga dekretdhnsi, dekretdhnsi nuk mund t heq dor nga kontrata dhe dekreti nuk shuhet
as me vdekjen, as me falimentimin e dekretdhnsit ose dekretmarrsit, as kur njri prej tyre
sht privuar plotsisht ose pjesrisht nga aftsia pr t vepruar.

PJESA XVI
KONTRATA PR KOMISIONIN

KREU 1
DISPOZITAT E PRGJITHSHME
Neni 785
Nocioni
1. Me kontratn pr komisionin, komisionari detyrohet q pr shprblim (provizion) t kryej
n emr t vet dhe pr llogari t komitentit nj ose m shum pun q ia ka besuar komitenti.
2. Komisionari ka t drejt n shprblim edhe kur ky nuk sht kontraktuar.

Neni 786
Zbatimi i rregullave pr kontratn pr dekretin
N kontratn pr komision zbatohen prshtatshmrisht rregullat pr dekretin, n qoft se me
rregullat pr komisionin nuk sht caktuar ndryshe.

232

Neni 787
Lidhja e puns nn kushte t ndryshme nga ato t dekretit
1. N qoft se komisionari ka kontraktuar ndonj pun me kushte jo t favorshme nga ato q
jan caktuar n dekret dhe kur ai pr kt nuk ka qen i autorizuar, ka pr detyr tia shprblej
komitentit diferencn si dhe dmin e shkaktuar.
2. N rastin nga paragrafi paraprak komitenti mund t refuzoj t pranoj punn e lidhur, me
kusht q pr kt ta njoftoj menjher komisionarin.
3. Komitenti humb kt t drejt, n qoft se komisionari tregon gatishmrin tia paguaj
menjher diferencn dhe t shprblej dmin e shkaktuar.
4. N qoft se puna sht kontraktuar nn kushte m t prshtatshme nga ata q jan caktuar n
dekret, e gjith dobia e arritur n kt mnyr i takon komitentit.

Neni 788
Shitja e mallit personit q ka shum borxh
1. Komisionari ka pr detyr ta kryej punn e marr me kujdesin e ndrmarrsit t mir.
2. Komisionari i prgjigjet komitentit pr dmin, n qoft se e ka zgjedhur personin e
pabesueshm pr punn ose n qoft se i ka shitur mallin personit, pr borxhet e t cilit ai ka
qen n dijeni ose ka mundur t jet n dijeni.

Neni 789
Kur vet komisionari blen mallin e komitentit ose ia shet mallin e vet
1. Komisionari t cilit i sht besuar shitja ose blerja e ndonj malli q ka vler n burs ose n
treg mundet, n qoft se ia ka lejuar komitenti, t mbaj mallin pr vete si blers, respektivisht
t liroj si shits, sipas mimit n kohn e zbatimit t puns s besuar.
2. N kt rast midis komisionarit dhe komitentit lindin marrdhniet nga kontrata e shitjes.
3. N qoft se mimi i burss respektivisht i tregut dhe mimi t cilin e ka caktuar komitenti
nuk pajtohen, komisionari-shitsi, ka t drejt n mimin m t ult nga sa jan kto dy mime,
ndrsa komisionari blersi ka pr detyr t paguaj mimin m t lart.

233

KREU 2
DETYRIMET E KOMISIONARIT
Neni 790
Ruajtja dhe sigurimi
1. Komisionari ka pr detyr ta ruaj mallin e besuar me kujdesin e ekonomistit t mir.
2. Ai prgjigjet edhe pr shkatrrimin ose dmtimin e rastsishm t mallit, n qoft se ai nuk e
ka siguruar mallin edhe pse sipas dekretit ka qen i detyruar.

Neni 791
Njoftimi pr gjendjen e mallit t pranuar
1. Me rastin e marrjes s mallit nga transportuesi q ia ka drguar komitenti, komisionari ka
pr detyr t vrtetoj gjendjen e tij dhe pa shtyrje ta njoftoj komitentin pr ditn e arritjes s
mallit, si edhe pr dmtimet e dukshme ose mungesn, prndryshe prgjigjet pr dmin e cili
pr shkak t ktij lshimi do t shkaktohej pr komitentin.
2. Ai ka pr detyr t ndrmarr t gjitha masat e nevojshme pr ruajtjen e t drejts s
komitentit ndaj personit prgjegjs.

Neni 792
Njoftimi pr ndryshimet n mall
Komisionari ka pr detyr ta njoftoj komitentin pr t gjitha ndryshimet n mall pr shkak t
t cilave mund t humb vlera e mallit, e n qoft se nuk ka koh pr pritje t udhzimeve t
tij, ose n qoft se ai e ka zvarritur dhnien e udhzimeve, n rast rreziku t dmtimit t
konsiderueshm komisioneri ka pr detyr ta shes mallin n mnyr sa m t volitshme.

Neni 793
Njoftimi i komitentit pr emrat e pals kontraktuese
1. Komisionari ka pr detyr ti komunikoj komitentit me cilin person ka kryer punn q ia ka
besuar komitenti.
2. Kjo rregull nuk vlen n rastin e shitjes se sendeve t luajtshme q bhet npr shitore t
komisionit, prve nse sht kontraktuar ndryshe.

234

Neni 794
Dhnia e llogaris
1. Komisionari ka pr detyr t jap llogarin pr punn e kryer pa shtyrje t panevojshme.
2. Ai ka pr detyr tia dorzoj komitentit n trsi at ka ka pranuar n baz t puns s
kryer pr llogari t tij.
3. Komisionari ka pr detyr tia kaloj komitentit krkesat dhe t drejtat e tjera q ka fituar
ndaj personit t tret me t cilin ka kryer pun n emr t vet dhe pr llogari t tij.

Neni 795
Del credere
1. Komisioneri prgjigjet pr prmbushjen e detyrimeve t pals kontraktuese t vet, vetm n
qoft se ka garantuar posarisht se ai detyrimet e veta do ti prmbush (delkredere), n t
cilin rast ai prgjigjet solidarisht me te.
2. Komisionari q ka garantuar pr prmbushjen e detyrimeve t bashkkontraktuesit t vet ka
t drejt edhe n shprblim t veant (provizioni delkredere).

KREU 3
DETYRIMET E KOMITENTIT
Neni 796
Shprblimi (provizioni)
1. Komitenti ka pr detyr ti paguaj komisionarit nj shprblim, nse sht kryer puna, t
ciln komisionari ka pasur ta kryej, si dhe n qoft se kryerja e puns pengohet nga ndonj
shkak pr t cilin prgjigjet komitenti.
2. N rastin e kryerjes graduale, komisionari mund t krkoj pjesn proporcionale t
shprblimit pas secils prmbushje t pjesshme.
3. N qoft se nuk kryhet puna e kontraktuar nga shkaku pr t cilin nuk prgjigjen as
komisionari as komitenti, komisionari ka t drejt n shprblimin prkats pr mundin e vet.
4. Komisionari q ka vepruar me mosbesnikri ndaj komitentit nuk ka t drejt n shprblim.

235

Neni 797
Lartsia e shprblimit
1. N qoft se shuma e shprblimit nuk sht caktuar me kontrat ose me tarif, komisionarit i
takon shprblimi sipas puns s kryer dhe rezultatit t arritur.
2. N qoft se n rastin e dhn shprblimi sht prpjestimisht i madh n krahasim me punn
e kryer dhe rezultatin e arritur, gjykata mundet me krkes t komitentit ta zbres n nj shum
t drejt.

Neni 898
Shprblimi i shpenzimeve
1. Komitenti ka pr detyr ti shprblej komisionarit shpenzimet q kan qen t nevojshme
pr kryerjen e dekretit, me kamat nga dita kur jan br.
2. Komitenti ka pr detyr ti jap komisionarit shprblim t posam pr prdorimin e depove
dhe mjeteve t transportit t tij, n qoft se ky nuk sht prfshir n shprblimin pr kryerjen e
puns.

Neni 899
Paradhnia e t hollave komitentit
N qoft se me kontratn pr komisionin nuk sht caktuar dika tjetr, komitenti nuk ka pr
detyr ti jap paradhnie komisionarit n mjete t nevojshme pr kryerjen e puns s besuar.

KREU 4
E DREJTA E PENGUT
Neni 800
T drejtat e komisionarit pr pengun
1. Komisionari ka t drejt pengu n sendet q jan objekt i kontrats pr komisionin gjersa
kto sende gjenden te ai ose te ndonj q i mban pr te ose gjersa ai ka n dor dokumentin me
an t t cilit mund t disponoj me to.
2. Nga vlera e ktyre sendeve komisionari mund t arktoj prpara t gjith kreditorve t
komitentit krkesat e veta n baz t t gjitha punve t komisionit me komitentin, si dhe n
baz t huave e t paradhnieve q i jan dhn komitentit, pa marr parasysh nse jan krijuar
ose jo n lidhje me kto sende ose me ndonj mnyr tjetr.

236

3. T drejtn e prparsis s arktimit e ka komisionari nga krkesat, t cilat i ka fituar me


kryerjen e dekretit pr llogari t komitentit.

KREU 5
MARRDHNIET ME PERSONA T TRET
Neni 801
T drejtat e komitentit n krkesat nga puna me t tretin
1. Komitenti mund t krkoj prmbushjen e krkess nga puna t ciln e ka lidhur komisionari
me t tretin dhe pr llogari t tij vetm nse ai (komisionari) ia ka bart (ceduar) atij krkesat.
2. N pikpamje t marrdhnieve t komitentit me komisionarin dhe me kreditort e tij
konsiderohen kto krkesa si krkesa t komitentit.

Neni 802
Kufizimi i t drejts s kreditorve t komisionarit
Kreditort e komisionarit nuk mund pr arktimin e krkesave t veta, as n rastin e
falimentimit t tij t ndrmarrin masa prmbarimi n t drejtat dhe sendet t cilat komisionari,
duke kryer urdhrin i ka fituar n emr t vet dhe pr llogari t komitentit, prve nse sht
fjala pr krkesat e krijuara n lidhje me fitimin e ktyre t drejtave dhe t sendeve.

Neni 803
Falimentimi i komisionarit
1. N rastin e falimentimit t komisionarit, komitenti mund t krkoj veimin nga masa e
falimentimit t sendeve q ia ka dorzuar komisionarit pr shitje pr llogari t tij, si dhe t
sendeve q i ka bler komisionari pr llogari t tij.
2. N t njjtin rast komitenti mund t krkoj nga i treti, t cilit komisionari ia ka dorzuar
sendet q tia paguaj mimin e tyre, prkatsisht pjesn e papaguar ende.

237

PJESA XVII
KONTRATA PR PRFAQSIMIN TREGTAR

KREU 1
DISPOZITA TE PERGJITHSHME
Neni 804
Nocioni
1. Me kontratn mbi prfaqsimin tregtar, prfaqsuesi obligohet t kujdeset vazhdimisht q
persona t tret t lidhin kontrata me urdhrdhnsin e tij dhe q pr kt t ndrmjetsoj
midis tyre dhe urdhrdhnsit, si dhe q pas marrjes s autorizimit t lidh kontrata me persona
t tret n emr dhe pr llogari t urdhrdhnsit, ndrsa ky obligohet q pr do kontrat t
lidhur t'i paguaj shprblim t caktuar (provizion).
2. Prfaqsuesi, sipas paragrafit t par t ktij neni, mund t jet entitet ligjor apo person fizik
i cili n mnyr t pavarur dhe me qllim t realizimit t fitimit kryen aktivitete t prfaqsimit
si nj aktivitet i regjistruar.
3. Prfaqsuesi tregtar mundet po ashtu t lidh kontrat mbi agjencin tregtare si nj
urdhrdhns.
4. Urdhrdhnsi mund t kt n t njjtn zon dhe pr t njjtin lloj pune disa agjenta,
prve nse parashihet ndryshe me kontrat.
5. Prfaqsuesi pa plqimin e urdhrdhnsit nuk mundet t marr prsipr obligimin q n t
njjtn zon dhe pr t njjtin lloj pune ose pr t njjtin rreth klientsh t punoj pr nj
urdhrdhns tjetr.

Neni 805
Forma
1. Secila pal mund t krkoj q t hartohet nj dokument mbi prmbajtjen e kontrats, duke
prfshir t gjitha ndryshimet m t fundit, dhe q t nnshkruhet nga pala tjetr. Palt nuk
mund t heqin dor nga kjo e drejt.
2. Prkundr paragrafit t par t ktij neni, palt mund t merren vesh q forma e shkruar t
jet kusht pr vlefshmrin e kontrats dhe ndryshimeve n t.

238

Neni 806
Lidhja e kontrats n emr t urdhrdhnsit
Prfaqsuesi mund t lidh kontrata n emr dhe pr llogari t urdhrdhnsit t vet, n qoft
se pr kt ka marr autorizim t veant, apo t prgjithshm.

Neni 807
Pranimi i prmbushjes
Prfaqsuesi nuk mund t krkoj dhe as t pranoj prmbushjen e krkesave t urdhrdhnsit
t vet, n qoft se pr kt nuk sht i autorizuar posarisht.

Neni 808
Deklaratat e dhna prfaqsuesit tregtar pr urdhrdhnsin
Kur kontrata sht lidhur me ndrmjetsimin e prfaqsuesit tregtar ather bashkkontraktuesi
i urdhrdhnsit mundet t'i bj n mnyr t plotfuqishme prfaqsuesit tregtar deklarata qe i
prkasin t metave t objekteve t kontrats, si dhe deklaratat t tjera lidhur me kt kontrat,
me qllim t ruajtjes ose t ushtrimit t t drejtave nga kontrata.

Neni 809
Deklaratat n emr t urdhrdhnsit
Prfaqsuesit tregtar sht i autorizuar q me qllim t mbrojtjes s t drejtave t
urdhrdhnsit t vet t'i bj deklarat t nevojshme bashkkontraktuesit t tij.

Neni 810
Masat e sigurimit
Me qllim t mbrojtjes s interesave t urdhrdhnsit, prfaqsuesit tregtar mund t krkoj
marrjen e masave t nevojshme t sigurimit.

239

KREU 2
DETYRIMET E PERFAQESUESIT TREGTAR
Neni 811
Kujdesi pr interesat e urdhrdhnsit
1. Prfaqsuesit tregtar ka pr detyr t kujdeset pr interesat e urdhrdhnsit dhe n t gjitha
punt q ndrmerr ka pr detyr t veproj me kujdesin e ekonomistit t mir.
2. N kt rast ka pr detyr t respektoj udhzimet q ia ka dhn urdhrdhnsi.
3. Ai ka pr detyr t'i jep urdhrdhnsit t gjith njoftimet e nevojshme mbi situatn e tregut,
sidomos ato q kan rndsi pr do pun t veant.

Neni 812
Informatat dhe raportimi
1. Prfaqsuesit tregtar duhet ti ofroj urdhrdhnsit t gjitha informatat e nevojshme mbi
situatn e tregut, veanrisht pr informata pr seciln pun juridike t kryer.
2. Prfaqsuesit tregtar sht i detyruar q ti raportoj mbi punn e tij rregullisht
urdhrdhnsit, veanrisht mbi personat e tret q kan dshir t negociojn me
urdhrdhnsin apo q t lidhin kontrat me t si dhe pr kontratat e lidhura n emr t
urdhrdhnsit.
3. do marrveshje q sht n kundrshtim me paragrafin e par dhe t dyt t ktij neni sht
e pavlefshme.

Neni 813
Pjesmarrja n kontraktimin e punve
Prfaqsuesit tregtar ka pr detyr t marr pjes sipas udhzimeve t urdhrdhnsit n
kontraktimin e punve deri n prfundimin e tyre t plot.

Neni 814
Ruajtja e sekreteve t puns
1. Prfaqsuesit tregtar ka pr detyr t'i ruaj sekretet e puns t urdhrdhnsit t tij pr t cilat
ka msuar lidhur me punn q i sht besuar.
2. Ai prgjigjet po q se i shfrytzon ose ia zbulon tjetrit edhe pas pushimit t kontrats mbi
agjencin tregtare.

240

Neni 815
Kthimi i sendeve t dhna n prdorim
Pas pushimit t kontrats mbi prfaqsimin tregtare, prfaqsuesit tregtar ka pr detyr t'i
kthej urdhrdhnsit t gjitha sendet q ia ka dorzuar ky pr prdorim gjat afatit t
kontrats.

Neni 816
Rasti i veant i prgjegjsis
1. Prfaqsuesi tregtar i prgjigjt urdhrdhnsit pr prmbushjen e detyrimeve nga kontrata
pr kontraktimin e s cils prfaqsuesit tregtar ka ndrmjetsuar, ose t ciln n baz t
autorizimit ai e ka kontraktuar n emr t urdhrdhnsit, vetm n qoft se pr kt ka
garantuar posarisht me shkrim.
2. Sigurimi i prmbushjes n kuptim t paragrafit t par t ktij neni do t jet i mundshm
vetm pr punt e veanta juridike ose punt juridike me person t veant.
3. Prfaqsuesit tregtar i cili i ka ofruar sigurim urdhrdhnsit pr prmbushjen e detyrimeve
q rrjedhin nga kontrata e ndrmjetsuar nga prfaqsuesit tregtar, ka t drejt edhe n
shprblim t posam (provizion del credere).

KREU 3
DETYRIMET E URDHERDHENESIT
Neni 817
Rregulla e prgjithshme
1. Urdhrdhnsi, n marrdhnien me prfaqsuesit tregtar, duhet t veproj me sinqeritet dhe
me mirbesim. Urdhrdhnsi duhet t njoftoj prfaqsuesin tregtar nse urdhrdhnsi nuk
do t kryej ndonj pun juridike me paln e tret apo nse pala e tret nuk ka kryer ndonj pun
juridike.
2. Urdhrdhnsi duhet ti ofroj prfaqsuesit tregtar n me shrbimet e tij t gjith
dokumentacionin e nevojshm, shembujt, planet, listat e mimeve, materialet reklamuese,
rregullat dhe kushtet e prgjithshme t biznesit, etj. Shpenzimet e prkthimit dhe shtypjes s
materialit reklamues n gjuhn zyrtare n Kosov mbulohen nga prfaqsuesit tregtar.
3. Urdhrdhnsi duhet ti ofroj prfaqsuesit tregtar t gjitha informacionet e nevojshme pr
ekzekutimin e kontrats mbi agjencin tregtare.

241

Neni 818
Detyra e njoftimit
1. Urdhrdhnsi mundet sipas dshirs s vet t pranoj ose t refuzoj lidhjen e kontrats s
prgatitur nga ana e prfaqsuesit tregtar , por ka pr detyr t njoftoj pa vones prfaqsuesit
tregtar mbi vendimin e vet. Urdhrdhnsi duhet t njoftoj prfaqsuesin pr n lidhje me
kryerjen apo moskryerjen e punve t kontraktuara me personat e tret.
2. Urdhrdhnsi ka pr detyr t njoftoj prfaqsuesit tregtar pa vones mbi nevojn q
volumi i punve t kontraktuara me ndrmjetsimin e tij t reduktohet n nj mas m t vogl
nga sa prfaqsuesit tregtar ka mundur t pres n mnyr t arsyeshme kshtu q ky t
zvogloj n kohn e duhur siprmarrjen e vet n nj mas prkatse, prndryshe
urdhrdhnsi do t prgjigjet pr dmin e psuar.

Neni 819
Natyra e detyrueshme e dispozitave
do marrveshje mes palve q sht n kundrshtim me nenet e msiprme sht e
pavlefshme.

Neni 820
Shprblimi (provizioni)
1. Urdhrdhnsi ka pr detyr t'i paguaj prfaqsuesit tregtar shprblimin pr kontratat e
lidhura me ndrmjetsimin e tij, si dhe pr kontratat t cilat vet agjenti i ka lidhur, n qoft se
pr kt ka qen i autorizuar.
2. Prfaqsuesit tregtar ka t drejt n shprblimin edhe pr kontratat t cilat urdhrdhnsi i ka
lidhur drejtprdrejt me klientt q i ka gjetur prfaqsuesit tregtar.
3. Prfaqsuesit tregtar i cili sipas kontrats punon vetm n nj fush t caktuar apo vetm me
pal t caktuara, ka t drejt n shprblimin pr kto lloj kontratash t lidhura pr
urdhrdhnsin me pal nga kjo fush apo me palt e veanta edhe nse jan br pa
ndrmjetsimin e prfaqsuesit tregtar.
4. Prfaqsuesit tregtar i ka t drejt vetm n provizion pr kontratn e lidhur pas prfundimit
t marrdhnies ndrmjet prfaqsuesit tregtar dhe urdhrdhnsit, nse kontrata e till sht si
rezultat i prpjekjeve t prfaqsuesit tregtar gjat marrdhnies me urdhrdhnsin dhe sht
lidhur pas nj koh t arsyeshme nga prfundimi i ksaj marrdhnie ose nse oferta e personit
t tret pr lidhjen e kontrats ka ardhur tek prfaqsuesit tregtar apo urdhrdhnsi para
prfundimit t marrdhnies s tyre dhe ka t bj me ndonjrn prej kontratave sipas
paragrafit t par dhe t dyt t ktij neni.

242

5. Paragrafi 2. dhe 3. i ktij neni nuk do t zbatohen nse e drejta n provizion sht
shfrytzuar nga prfaqsuesit tregtar i mparshm sipas paragrafit 4. t ktij neni, prve nse
sipas rrethanave do t ishte e drejt q provizioni t ndahej ndrmjet prfaqsuesve tregtar.

Neni 821
Shuma e shprblimit
1. N qoft se shuma e shprblimit nuk sht caktuar me kontrat, ose me tarif, prfaqsuesit
tregtar ka t drejt n shprblimin e zakonshm n fushn n t ciln prfaqsuesit tregtar ka
kryer aktivitetin pr urdhrdhnsin, duke marr parasysh natyrn punve t agjencis.
Prfaqsuesit tregtar i cili ka ofruar shrbime pr urdhrdhnsin n disa fusha ka t drejt n
provizionin e zakonshm pr kt fush n vendin ku ndodhet zyra kryesore.
2. Nse nuk sht e mundur t prcaktohet provizioni sipas nenit paraprak, prfaqsuesit tregtar
ka t drejt provizioni n nj shum q i merr parasysh t gjitha rrethanat e puns s kryer,
veanrisht numrin dhe vlern e punve juridike t kryera ndrmjet urdhrdhnsit dhe
personit t tret si dhe natyrn dhe vshtirsin e prpjekjeve t prfaqsuesit tregtar.
3. N qoft se n rastin konkret shprblimi sht prpjestimisht i madh n krahasim me
shrbimin e br, gjykata mundet me krkesn e urdhrdhnsit t zvogloj at n nj shum
t drejt.

Neni 822
Fitimi i t drejts s pagess
1. Prfaqsuesit tregtar fiton t drejtn n provizion nse, dhe deri ather kur, urdhrdhnsi
prmbush apo do duhej t kishte prmbushur kontratn me personin e tret ose nse personi i
till prmbush pjesn e detyrimit t tij q rrjedh nga kontrata me urdhrdhnsin.
2. Prfaqsuesit tregtar nuk ka t drejt n provizion n rastet kur sht e qart q kontrata nuk
do t prmbushet dhe se arsyeja pr mos prmbushjen e saj nuk sht n ann e urdhrdhnsit.
Nse n rastin e till provizioni sht paguar, ather prfaqsuesit tregtar duhet ta kthej at.
3. Prfaqsuesit tregtar e fiton t drejtn n provizion m s voni n momentin kur personi i
tret prmbush apo do duhej t kishte prmbushur detyrimet sipas kontrats, nse
urdhrdhnsi ka prmbushur pjesn e urdhrdhnsit.
4. Nse kontrata ndrmjet urdhrdhnsit dhe personit t tret sht duke u ekzekutuar pr nj
koh t gjat, ather prfaqsuesit tregtare ka t drejt n nj pjes pagese paraprake t
provizionit.
5. Nuk sht e mundur q me an t kontrats t drejtat e prcaktuara n kt nen t
ndryshohen n dm t prfaqsuesit tregtar.

243

Neni 823
Pagimi i provizionit
1. Urdhrdhnsi do tre muaj duhet t prgatis nj fatur t provizionit q i takon
prfaqsuesit tregtar pr secilin muaj ndaras, dhe ta drgoj. Fatura duhet t prmbaj t gjitha
pjest prbrse n baz t t cilave sht prgatitur.
2. Urdhrdhnsi sht i detyruar t paguaj provizionin pr t gjith periudhn n fund t
muajit pas muajit t fundit t periudhs s faturuar. Me an t kontrats mund t prcaktohet
periudha e faturimit m e shkurtr se tre muaj.
3. Me krkesn e prfaqsuesit tregtar, urdhrdhnsi detyrohet q nga librat e llogaris ti
dorzoj agjentit ekstraktet mbi t gjitha punt pr t cilat prfaqsuesit tregtar ka t drejt
provizioni si dhe t njoftoj prfaqsuesit tregtar n lidhje me t gjitha rrethanat q kan
ndikuar n provizion.
4. Nse urdhrdhnsi refuzon krkesn e prfaqsuesit tregtar ose nse prfaqsuesit tregtar
ka dyshime mbi saktsin e ekstrakteve, ather prfaqsuesit tregtar mund t krkoj q nj
auditor i certifikuar t inspektoj librat e llogarive dhe dokumentet n lidhje me shifrat e
rndsishme pr provizion dhe t raportoj mbi to.
5. T drejtat e prfaqsuesit tregtar t prcaktuara me kt nen nuk mund t kufizohen apo
hiqen me kontrat.

Neni 824
Shprblim i veant
Prfaqsuesit tregtar i cili me autorizimin e urdhrdhnsit ka br arktimin e ndonj krkese
t tij, ka t drejt n provizion t veant nga shuma e arktuar.

Neni 825
Shpenzimet
1. Prfaqsuesit tregtar nuk ka t drejt n kompensimin e shpenzimeve q rezultojn nga
ushtrimi i zakonshm t punve t ndrmjetsimit, prve nse sht kontraktuar ndryshe.
2. Mirpo, ky ka t drejt n kompensimin e shpenzimeve t veanta q ka br n dobi t
urdhrdhnsit, ose me urdhr t tij.

244

KREU 4
E DREJTA E PENGUT
Neni 826
E drejta e pengut e prfaqsuesit tregtar
Pr sigurimin e arktimit t krkesave t veta t rrjedha pr pages t krijuara lidhur me
kontratn, prfaqsuesit tregtar ka t drejt pengu n shumat q ka arktuar pr urdhrdhnsin,
sipas autorizimit t tij, si dhe n t gjitha sendet e urdhrdhnsit t cilat lidhur me kontratn i
ka marr nga urdhrdhnsi ose nga ndonj tjetr, gjersa kto ndodhen tek ai, ose tek ndonj
tjetr q i mban pr t, apo gjersa ka n dor dokumentin me an t t cilit mund t'i disponoj
ato.

KREU 5
SHUARJA E KONTRATES
Neni 827
Zgjidhja e kontrats s lidhur pr nj koh t pacaktuar
1. Kontrata konsiderohet se sht lidhur pr nj periudh t pacaktuar, prve nse palt
merren vesh ndryshe.
2. Nse kontrata sht lidhur pr nj periudh t pacaktuar, ather secila pal mund ta shkpus
kontratn duke dhn njoftim pr shkputje n prputhje me kt nen.
3. Koha e dhnies s njoftimit pr shkputje varet nga kohzgjatja e kontrats dhe duhet t
llogaritet nga nj muaj pr secilin fillim viti gjat kontrats. Nse kontrata zgjat m shum se
pes (5) vite, koha e dhnies s njoftimit pr shkputje sht gjasht (6) muaj.
4. Palt nuk mund t prcaktojn me kontrat koh njoftimi m t shkurtra.
5. Nse palt pajtohen pr koh lajmrimi m t gjata, koha e till duhet t zbatohet n mnyr
t barabart si pr urdhrdhnsin edhe pr prfaqsuesit tregtar.
6. Prve kur prcaktohet ndryshe me kontrat, koha e lajmrimit fillon ditn e par t muajit
pasues kalendarik dhe mbaron ditn e fundit t muajit t till.

245

Neni 828
Zgjidhja e kontrats s lidhur pr nj koh t caktuar
1. Kur kontrata mbi agjencin tregtare sht lidhur pr nj koh t caktuar, ajo pushon me
skadimin e kohs s caktuar.
2. N qoft se t dyja palt vazhdojn t prmbushin kontratn sipas paragrafit t par, edhe
pas kohs pr t ciln sht lidhur, ather konsiderohet si kontrat e lidhur pr nj koh t
pacaktuar. N prcaktimin e kohs pr njoftim, merret parasysh koha e kaluar q nga momenti
i lidhjes s kontrats, ashtu si zbatohet tek shkputja e kontrats e lidhur pr koh t
pacaktuar.

Neni 829
Zgjidhja e kontrats pa afat denoncimi
1. Pr shkaqet serioze secila pal mundet duke treguar kto shkaqe t zgjidh kontratn pa afat
denoncimi.
2. N qoft se deklarata mbi denoncimi sht br pa shkaqe serioze do t konsiderohet si
denoncim me afat t rregullt denoncimi.
3. Prfaqsuesit tregtar i cili pr shkak t denoncimit t pabazuar e ka ndrprer veprimtarin e
vet ka t drejt n shprblimin e dmit pr shkak t provizionit t humbur, e n qoft se ai e ka
denoncuar kontratn n mnyr t pabazuar e drejta e shprblimit t dmit i takon
urdhrdhnsit.
4. Denoncimi i pabazuar i jep t drejta pals tjetr t zgjidh kontratn pa afat denoncimi.

Neni 830
Shuma e pjestuar
1. Pas denoncimit t kontrats, prfaqsuesit tregtar ka t drejt n ndarjen e nj shume t
prshtatshme parash nse dhe pr aq sa prfaqsuesit tregtar ka siguruar klient t rinj pr
urdhrdhnsin ose n mnyr t dukshme ka rritur numrin e punve me klientt e mparshm
dhe pasi kontrata t jet denoncuar urdhrdhnsi gzon prfitime t dukshme me klientt e
till, ose nse pjestimi i shums dhe pagesa e saj krkohet prej rrethanave t veanta,
sidomos nga humbja e provizionit nga punt juridike me klientt e till.
2. N prcaktimin e shums s pjestuar, sht e nevojshme q t merret parasysh provizioni i
fituar nga prfaqsuesit tregtar pr kontratat pas shkputjes s marrdhnies me
urdhrdhnsin, si dhe do penges e aktiviteteve konkurruese pas shkputjes s marrdhnies
me urdhrdhnsin.

246

3. Shuma e pjestuar , sipas paragrafit t par dhe t dyt t ktij neni, nuk mund t tejkaloj
mesataren e shums s provizionit vjetor gjat pes (5) viteve t fundit apo t periudhs m t
shkurtr kohore relevante pas lidhjes s kontrats.
4. Kur kontrata e lidhur pr nj koh t caktuar, shkputet para prfundimit t ksaj kohe ose
kur kontrata e lidhur pr nj koh t pacaktuar prfundon para kalimit t pes (5) viteve nga
momenti i lidhjes s kontrats, prfaqsuesit tregtar ka t drejt n ndarjen e nj shum t
prshtatshme parash, shumn e diferencs ndrmjet shpenzimeve q prfaqsuesit tregtar ka
pasur n lidhje me prezantimin e produktit n treg dhe t gjitha shpenzimeve tjera n lidhje me
prmbushjen e kontrats, dhe diferencs s t ardhurave t prfaqsuesit tregtar t marra nga
prmbushja e kontrats si dhe t ardhurave q prfaqsuesit tregtar sipas t gjitha gjasave do t
kishte marr deri n fund t periudhs s kontrats nse ajo sht lidhur pr nj koh t caktuar
apo pr pes (5) vite nga momenti i lidhjes s kontrats nse ajo sht lidhur pr nj koh t
pacaktuar.
5. Prfaqsuesit tregtar po ashtu ka t drejt n pjestimin e shums sipas paragrafit t
mparshm, nse ai nuk ka t drejt n pjestimin e shums sipas paragrafit 1. t ktij neni,
ose nse pjestimi i shums relevante sipas paragrafit 1. t ktij neni do t ishte m e vogl
sesa shuma relevante e pjestuar sipas paragrafit t mparshm.
6. Pagesa e shums s pjestuar nuk e prjashton t drejtn e prfaqsuesit tregtar pr
kompensim.

Neni 831
Baza pr prjashtimin e pjestimit t shums
1. Urdhrdhnsi nuk sht prgjegjs t paguaj shumn e pjestuar, nse:
1.1. kontrata sht shkputur nga prfaqsuesit tregtar agjenti. Megjithat, edhe n kt
rast prfaqsuesit tregtar mund t krkoj shumn e pjestuar nse arsyeja pr
shkputjen e kontrats kan qen rrethanat n ann e urdhrdhnsit apo nse
prfaqsuesit tregtar e ka shkputur kontratn pr shkak t moshs apo smundjes s
prfaqsuesit tregtar e cila do t pamundsonte vazhdimin e marrdhnies kontraktore.
1.2. urdhrdhnsi ka shkputur kontratn pr shkak t sjelljes me faj t prfaqsuesit
tregtar.
1.3. n prputhje me marrveshjen ndrmjet urdhrdhnsit dhe prfaqsuesit tregtar,
urdhrdhnsi lidh kontrat n vend t prfaqsuesit tregtar. Nj marrveshje e till nuk
sht e lejueshme prpara prfundimit t marrdhnies kontraktore.

247

Neni 832
Shfrytzimi i shums s pjestuar
1. E drejta n shumn e pjestuar rrjedh gjithashtu edhe nse kontrata sht shkputur pr
shkak t vdekjes s prfaqsuesit tregtar.
2. Prfaqsuesit tregtar i cili brenda nj viti nga momenti i shkputjes s marrdhnies
kontraktore nuk e informon urdhrdhnsin se do t krkoj shumn e pjestuar e humb t
drejtn pr shumn e pjestuar.
3. Palt nuk munden q paraprakisht ti heqin apo zvoglojn t drejtat n dm t prfaqsuesit
tregtar, n lidhje me shumn e pjestuar.
4. N lidhje me ekstraktet e librave t llogaris dhe njoftimit mbi rrethanat e dukshme q
ndikojn n prcaktimin e shums s pjestuar, prfaqsuesit tregtar ka t njjtat t drejta si n
rastin e caktimit t provizionit.

Neni 833
Ndalimi i konkurrencs pas shkputjes s kontrats
1. Me an t kontrats mund t prcaktohet se pas prfundimit t kontrats prfaqsuesi tregtar
nuk mund t kryej ndonj aktivitet q do t konkurronte me aktivitetet e urdhrdhnsit.
2. Nj dispozit e till sht e vlefshme vetm nse bhet me shkrim dhe nse sht n t
njjtn fush, pr t njjtt persona dhe t njjtat mallra si jan t prcaktuara n kontrat.
3. Kur kontrata sht shkputur pr arsyet e urdhrdhnsit, nj dispozit e till sht e
detyrueshme vetm pr prfaqsuesit tregtar nse urdhrdhnsi ka paguar shumn e pjestuar
prkatse me rastin e shkputjes s kontrats dhe nse gjat ndaless pr konkurrenc
urdhrdhnsi paguan kompensimin e prshtatshm mujor n nj shum t barabart me
mesataren e provizionit mujor pr gjat pes (5) viteve t fundit t kontrats ose pr gjat
kohs s kontrats, nse ajo ka qen n fuqi pr m pak se pes (5) vite.
4. Nj dispozit e till do t detyroj prfaqsuesit tregtar pr t paktn dy (2) vite pas
shkputjes s kontrats.
5. Nse prfaqsuesit tregtar ka shkputur kontratn pr fajin e urdhrdhnsit dhe ndalesa e
konkurrencs pas shkputjes s kontrats ka qen pjes e marrveshjes n kontrat,
prfaqsuesit tregtar mundet q brenda nj (1) muaji pas shkputjes s kontrats ti dorzoj nj
deklarat me shkrim urdhrdhnsit ku e njofton se prfaqsuesit tregtar nuk do ta respektoj
ndalesn e konkurrencs.
6. Dispozitat e ktij neni nuk mund t ndryshohen me an t kontrats n dm t prfaqsuesit
tregtar.

248

PJESA XVIII
KONTRATA PR NDRMJETSIM

KREU 1
DISPOZITAT E PRGJITHSHME
Neni 834
Kuptimi
Me kontratn pr ndrmjetsimin detyrohet ndrmjetsuesi q t prpiqet t gjej dhe ta vej
n lidhje me urdhrdhnsin personin q do t bisedonte me t pr lidhjen e kontrats s
caktuar, ndrsa urdhrdhnsi detyrohet ti paguaj shprblim t caktuar, n qoft se kjo
kontrat do t lidhet.

Neni 835
Zbatimi i dispozitave t ligjit pr kontratn pr veprn
Kur sht kontraktuar se ndrmjetsuesi do t ket t drejt n shprblimin e caktuar dhe n
qoft se prpjekja e tij mbetet pa rezultat, pr at kontrat do t zbatohen dispozitat q vlejn
pr kontratn pr veprn.

Neni 836
Pranimi i prmbushjes
1. Urdhri pr ndrmjetsimin nuk prmban autorizim pr ndrmjetsuesin q pr
urdhrdhnsin t pranoj prmbushjen e detyrimit nga kontrata e lidhur me ndrmjetsimin e
tij.
2. Pr kt sht e nevojshme nj prokur e veant me shkrim.

Neni 837
Revokimi i urdhrit pr ndrmjetsim
Urdhrdhnsi mund ta revokon urdhrin pr ndrmjetsim kur t doj, n qoft se nga kjo nuk
ka hequr dor dhe me kusht q revokimi nuk sht n kundrshtim me mirbesimin.

249

Neni 838
Mungesa e detyrimit pr urdhrdhnsin q t lidh kontrat
Urdhrdhnsi nuk sht i detyruar t filloj bisedime pr lidhjen e kontrats me personin t
cilin e ka gjetur ndrmjetsuesi dhe as t lidh kontrat me t nn kushtet q ia ka komunikuar
ndrmjetsuesit, por do t prgjigjet pr dmin, n qoft se ka vepruar n kundrshtim me
mirbesim.

KREU 2
DETYRIMET E NDRMJETSUESIT
Neni 839
Detyrimi i krkimit t rastit
1. Ndrmjetsuesi ka pr detyr q, me kujdesin e ekonomistit t mir, t krkoj rastin pr
lidhjen e kontrats s caktuar dhe ti tregoj pr t urdhrdhnsit.
2. Ndrmjetsuesi ka pr detyr t ndrmjetsoj n bisedime dhe t prpiqet q t vej deri te
lidhja e kontrats n qoft se pr t posarisht sht detyruar.
3. Ai nuk prgjigjet n qoft se edhe krahas kujdesit nuk ka sukses n prpjekjen e vet.

Neni 840
Detyrimi i njoftimit
Ndrmjetsuesi ka pr detyr ta njoftoj urdhrdhnsin pr t gjitha rrethanat, pr t cilat ai
sht n dijeni ose duhej t ishte n dijeni dhe pr punn e synuar dhe ato rrethana jan me
rndsi.

Neni 841
Prgjegjsia e ndrmjetsuesit
1. Ndrmjetsuesi prgjigjet pr dmin, t cilin do ta psonte njra ose tjetra pal ndrmjet t
cilave ka ndrmjetsuar e q do t shkaktohej pr arsye se ka ndrmjetsuar pr personin e
paaft pr pun, pr paaftsin e t cilit ishte n dijeni ose duhej t ishte n dijeni, ose pr
personin pr t cilin ishte n dijeni ose duhej t ishte n dijeni, se nuk do t mund ti kryej
detyrimet nga kjo kontrat dhe n prgjithsi pr do dm t shkaktuar me fajin e tij.

250

2. Ndrmjetsuesi prgjigjet pr dmin q do t shkaktohej pr urdhrdhnsin pr arsye se pa


lejen e urdhrdhnsit e ka njoftuar ndonj person t tret pr prmbajtjen e urdhrit, pr
negociata ose pr kushtet e lidhjes s kontrats.

Neni 842
Ditari ndrmjetsues dhe fleta
Ndrmjetsuesi ka pr detyr n regjistrin e veant (ditari ndrmjetsues) ti shnoj t dhnat
thelbsore pr kontratn q sht lidhur me ndrmjetsimin e tij dhe t lshoj ekstraktin nga
ky regjistr t nnshkruar nga ana e tij (fleta e ndrmjetsimit).

KREU 3
DETYRIMET E URDHRDHNSIT
Neni 843
Shprblimi
1. Ndrmjetsuesi ka t drejt pr shprblim edhe kur ky nuk sht kontraktuar.
2. N qoft se lartsia e shprblimit nuk sht caktuar as me tarif ose me ndonj akt tjetr t
prgjithshm, as me kontrat as me doke, at do ta caktoj gjykata sipas mundit t
ndrmjetsuesit dhe shrbimit t br.
3. Shprblimin e kontraktuar t ndrmjetsimit gjykata mund ta zbres me krkesn e
urdhrdhnsit, n qoft se gjen se sht tepr i lart, duke marr parasysh mundin dhe
shrbimin e br.
4. Zbritja e shprblimit t kontraktuar nuk mund t krkohet n qoft se i sht paguar
ndrmjetsuesit pas lidhjes s kontrats pr t ciln ai ka ndrmjetsuar.

Neni 844
Kur ndrmjetsuesi fiton t drejtn e shprblimit
1. Ndrmjetsuesi fiton t drejtn e shprblimit n momentin e lidhjes s kontrats pr t ciln
ka ndrmjetsuar, n qoft se nuk sht kontraktuar dika tjetr.
2. N qoft se kontrata sht lidhur nn kushtin suspenziv (shtyts), ndrmjetsuesi fiton t
drejtn e shprblimit vetm kur kushti realizohet.
3. Kur kontrata sht lidhur nn kushtin zgjidhs, realizimi i kushtit nuk ka ndikim n t
drejtn e ndrmjetsuesit n shprblim.

251

4. N rastin e pavlefshmris s kontrats, ndrmjetsuesi ka t drejt n shprblim n qoft se


pr shkakun e pavlefshmris nuk ishte n dijeni.

Neni 845
Shprblimi i shpenzimeve
1. Ndrmjetsuesi nuk ka t drejt n shprblimin e shpenzimeve t bra n kryerjen e urdhrit,
prve kur kjo sht kontraktuar.
2. N qoft se me kontrat sht e njohur e drejta e shprblimit t shpenzimeve, ai ka t drejt
n kt shprblim edhe n rastin kur kontrata nuk sht lidhur.

Neni 846
Ndrmjetsimi pr t dy palt
1. N qoft se nuk sht kontaktuar ndryshe, ndrmjetsuesi q e ka marr urdhrin pr
ndrmjetsim nga t dy palt mund t krkoj nga secila pal vetm gjysmn e shprblimit t
ndrmjetsimit dhe shprblimin e gjysms s shpenzimeve, n qoft se shprblimi i
shpenzimeve sht kontraktuar.
2. Ndrmjetsuesi ka pr detyr q me kujdesin e ekonomistit t mir t kujdeset pr interesat e
t dy palve, ndrmjet t cilave ai ndrmjetson.

Neni 847
Humbja e t drejts s shprblimit
Ndrmjetsuesi i cili n kundrshtim me kontratn ose n kundrshtim me interesat e
urdhrdhnsit t vet punon pr paln tjetr, humb t drejtn e shprblimit t ndrmjetsimit
dhe t shprblimit t shpenzimeve.

252

PJESA XIX
KONTRATA PR SHPEDITIMIN (DRGIMI)

KREU 1
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 848
Nocioni
1. Me kontratn pr shpeditimin detyrohet shpedituesi q me qllim transporti t sendit t
caktuar, t lidh n emr t vet dhe pr llogari t urdhrdhnsit kontratn e transportit dhe
kontrata t tjera t nevojshme pr kryerjen e transportit, si dhe t kryej pun dhe veprime t
tjera t rndomta, ndrsa urdhrdhnsi detyrohet ti paguaj shprblim t caktuar.
2. N qoft se me kontrat sht parapar, shpedituesi mund t lidh kontratn e transportit dhe
t ndrmarr veprime t tjera juridike n emr dhe pr llogari t urdhrdhnsit.

Neni 849
Heqja dor nga kontrata
Urdhrdhnsi mund t heq dor nga kontrata sipas vullnetit t vet, por n kt rast ka pr
detyr ti shprblej shpedituesit t gjitha shpenzimet q ka pasur gjer ather dhe ti paguaj
pjesn proporcionale t shprblimit pr punn e deriathershme.

Neni 850
Zbatimi i rregullave pr kontratn e komisionit prkatsisht t prfaqsimit tregtar
Ndaj marrdhnieve t urdhrdhnsit dhe shpedituesit q nuk jan rregulluar sipas ksaj pjese
zbatohen prshtatshmrisht rregullat pr kontratn e komisionit, prkatsisht t prfaqsimit
tregtar.

253

KREU 2
DETYRIMET E SHPEDITUESIT
Neni 851
Trheqja e vrejtjes pr t metat e urdhrit
Shpedituesi ka pr detyr tia trheq vrejtjen urdhrdhnsi pr t metat n urdhrin e tij,
sidomos pr ato q i ekspozojn t ket shpenzime m t mdha ose t psoj ndonj dm.

Neni 852
Trheqja e vrejtjes pr t metat e paketimit
N qoft se sendi nuk sht paketuar dhe n prgjithsi nuk sht br gati pr transport si
duhet, shpedituesi ka pr detyr tia trheq vrejtjen urdhrdhnsit pr kto t meta, e kur
pritja q urdhrdhnsi ti evitoj do ti shkaktonte dm ktij, drguesi ka pr detyr ti evitoj
n llogari t urdhrdhnsit.

Neni 853
Ruajtja e interesave t urdhrdhnsit
1. Shpedituesi ka pr detyr q n do rast t veproj ashtu sikundr e krkojn interesat e
urdhrdhnsit dhe me kujdesin e ekonomistit t mir.
2. Ai ka pr detyr ta njoftoj urdhrdhnsin pa shtyrje pr dmtimin e sendeve si dhe pr t
gjitha ngjarjet me rndsi pr t dhe t marr t gjitha masat e nevojshme pr ruajtjen e t
drejtave t tij ndaj personit prgjegjs.

Neni 854
Veprimi sipas udhzimeve t urdhrdhnsit
1. Shpedituesi ka pr detyr ti prmbahet udhzimeve mbi drejtimin e rrugs, mjeteve dhe
mnyrn e transportit, si dhe udhzimet e tjera t marra nga urdhrdhnsi.
2. N qoft se nuk ka mundsi t veproj sipas udhzimeve t prmbajtura n urdhr,
shpedituesi ka pr detyr t krkoj udhzime t reja, e n qoft se pr kt gj nuk ka koh,
ose nuk sht e mundur shpedituesi ka pr detyr t veproj sikundr e krkojn interesat e
urdhrdhnsit.
3. Pr do shmangie nga urdhri, shpedituesi ka pr detyr ta njoftoj urdhrdhnsin pa
vones.

254

4. N qoft se urdhrdhnsi nuk e ka caktuar as rrugn dhe as mjetet, as mnyrn e transportit,


drguesi do ti caktoj ashtu sikurse e krkojn interesat e urdhrdhnsit n rastin konkret.
5. N qoft se shpedituesi i sht shmangur udhzimeve t marra, prgjigjet edhe pr dmin e
shkaktuar pr shkak t fuqis madhore, prve nse provon se dmi do t shkaktohej edhe po
tu kishte prmbajtur udhzimeve t dhna.

Neni 855
Prgjegjsia e shpedituesit pr persona t tjer
1. Shpedituesi prgjigjet pr zgjedhjen e transportuesit, si dhe pr zgjedhjen e personave t
tjer me t cilt n zbatimin e urdhrit ka lidhur kontratn (magazionimi i mallit etj.), por jo
edhe pr punn e tyre, prve nse kt prgjegjsi e ka marr mbi vete me kontrat.
2. Shpedituesi i cili ia beson zbatimin e urdhrit shpedituesit tjetr n vend q ta prmbush
urdhrin vet, prgjigjet pr punn e tij.
3. N qoft se urdhri prmban autorizimin shprehimor ose heshtazi shpedituesit q ti besoj
zbatimin e urdhrit drguesit tjetr ose nse kjo sht padyshim n interesin e urdhrdhnsit,
ai prgjigjet vetm pr zgjedhjen e tij, prve nse ka marr prsipr prgjegjsin pr punn e
tij.
4. Prgjegjsit nga paragrafet e msiprme t ktij neni nuk mund t prjashtohen dhe as t
kufizohen me kontrat.

Neni 856
Veprimet doganore dhe pagimi i dogans
N qoft se n kontrat nuk sht caktuar ndryshe, urdhri pr drgimin e sendit prtej kufirit
prmban detyrimin pr drguesin q t zbatoj veprimet e duhura doganore dhe t paguaj
taksat doganore pr llogari t urdhrdhnsit.

Neni 857
Kur shpedituesi kryen vet transportin ose punt e tjera
1. Shpedituesi mundet edhe vet t kryej plotsisht ose nj pjes t transportit t sendeve,
drgimi i t cilave i sht besuar, n qoft se nuk sht kontraktuar dika tjetr.
2. N qoft se drguesi e ka kryer transportin vet ose pjesn e transportit, ka t drejt dhe
detyrime t transportuesit, kshtu q n kt rast i takon edhe shrblimi prkats pr transport
prve shprblimit mbi bazn e drgimit dhe shprblimit t shpenzimeve n lidhje me
shpeditimin.

255

3. E njjta gj vlen lidhur me pun t tjera t prfshira me urdhrin, doket ose me kushtet e
prgjithshme.

Neni 858
Sigurimi i drgess
1. Drguesi ka pr detyr ta siguroj drgesn vetm n qoft se kjo sht kontraktuar.
2. N qoft se me kontrat nuk sht caktuar se cilat rreziqe duhet ti prfshij sigurimi,
drguesi ka pr detyr ti siguroj sendet nga rreziqet e rndomta.

Neni 859
Dhnia e llogaris
1. Pas mbarimit t puns shpedituesi ka pr detyr ti jap llogari urdhrdhnsit.

2. Sipas krkess s urdhrdhnsit shpedituesi ka pr detyr t jap llogari edhe gjat zbatimit
t urdhrit.

KREU 3
DETYRIMET E URDHRDHNSIT
Neni 860
Pagimi i shprblimit
Urdhrdhnsi ka pr detyr ti paguaj shpedituesit shprblimin sipas kontrats, e n qoft se
shprblimi nuk sht kontraktuar, ather shprblimin sipas tarifs ose t ndonj akti tjetr t
prgjithshm, e n munges t ktij, shprblimin do ta caktoj gjykata.

Neni 861
Kur drguesi mund t krkoj shprblim
Shpedituesi mund t krkoj shprblim kur t kryej detyrimet e veta nga kontrata pr
shpedicionin.

256

Neni 862
Shpenzimet dhe paradhnia
1. Urdhrdhnsi ka pr detyr tia shprblej shpedituesit shpenzimet e nevojshme t bra pr
zbatimin e urdhrit pr drgimin e sendit.
2. Shpedituesi mund t krkoj shprblimin e shpenzimeve menjher posa ti ket br.
3. Urdhrdhnsi ka pr detyr q me krkesn e shpedituesit, ti jap n form paradhnie nj
shum t nevojshme pr shpenzimet q krkon zbatimi i urdhrit pr drgimin e sendit.

Neni 863
Kur sht kontraktuar q shprblimin ta paguaj marrsi i sendeve
N qoft se sht kontraktuar se shpedituesi do ti arktoj krkesat e veta nga marrsi i
sendeve, shpedituesi rezervon t drejtn t krkoj pagimin e shprblimit nga urdhrdhnsi,
n qoft se marrsi refuzon tia paguaj.

Neni 864
Sendet e rrezikshme dhe t mueshme
1. Urdhrdhnsi ka pr detyr ta njoftoj shpedituesin mbi cilsit e sendeve me t cilat mund
t rrezikohet siguria e njerzve ose e vlerave apo mbi shkaktimin e dmit.
2. Kur n drgesn ndodhen sendet e mueshme, letrat me vler ose sendet e tjera t shtrenjta,
urdhrdhnsi ka pr detyr ta njoftoj pr kt shpedituesin dhe tia komunikoj vlern e tyre
n astin e dorzimit pr drgim.

KREU 4
RASTET E VEANTA T SHPEDITIMIT
Neni 865
Shpeditimi me shprblimin fiks
1. Kur me kontratn pr shpeditimin sht caktuar nj shum e prgjithshme pr zbatimin e
urdhrit mbi drgimin e sendit, n t sht prmbajtur shprblimi pr punn e drguesit, si dhe
shprblimi i shpenzimeve t transportit dhe shprblimi i t gjitha shpenzimeve t tjera, n qoft
se nuk sht kontraktuar dika tjetr.
2. N kt rast shpedituesi prgjigjet edhe pr punn e transportuesit dhe t personave t tjer
q i ka prdorur me an t autorizimit nga kontrata.

257

Neni 866
Shpeditimi prmbledhs
1. Shpedituesi n zbatimin e urdhrave t marra mund t organizoj shpeditimin prmbledhs,
prve nse me kontrat kjo sht prjashtuar.
2. N qoft se me shpeditimin prmbledhs realizon diferencn n mimin e transportit n dobi
t urdhrdhnsit, drguesi ka t drejt n shprblimin e veant suplementar.
3. N rastin e shpeditimit prmbledhs shpedituesi prgjigjet pr humbjen ose dmtimin e
sendit t shkaktuar gjat kohs s transportit q nuk do t shkaktoheshin po mos t kishte qen
drgimi kompleks.

KREU 5
E DREJTA E PENGUT E SHPEDITUESIT
Neni 867
E drejta e pengut e shpedituesit
1. Pr sigurimin e arktimit t krkesave t veta t krijuara lidhur me kontratn pr
shpeditimin, shpedituesi ka t drejt pengu n sendet e dorzuara pr drgim dhe lidhur me
drgimin gjithnj gjersa e mban, ose gjersa ka n dor dokumentin me an t t cilit mund ti
disponoj ato.
2. Kur n kryerjen e drgimit ka marr pjes edhe drguesi tjetr, ai ka pr detyr t kujdeset
pr arktimin e krkesave dhe pr realizimin e t drejts s pengut t drguesve t mparshm.
3. N qoft se drguesi tjetr paguan krkesat e drguesit ndaj urdhrdhnsit, kto krkesa dhe
e drejta e pengut e drguesit i barten ktij n baz t vet ligjit.
4. E njjta gj ndodh po qe se drguesi tjetr paguan krkesat e transportuesit.

258

PJESA XX
KONTRATA PR KONTROLLIN E MALLRAVE DHE T
SHRBIMEVE
Neni 868
Nocioni
1. Me kontratn pr kontrollin e mallrave njra pal kontraktuese (kryersi i kontrollit)
detyrohet t kryej n mnyr profesionale dhe t paanshme kontrollin kontraktues t mallrave
dhe t lshoj certifikat pr kt, kurse pala tjetr (porositsi i kontrollit) detyrohet q pr
kontrollin e kryer t paguaj shprblimin e kontraktuar.
2. Kontrolli i mallrave mund t prbhet nga prcaktimi i identitetit, cilsis, sasis dhe t
veorive t tjera t mallrave.

Neni 869
Vllimi i kontrollit
Kryersi i kontrollit sht i detyruar t kryej kontrollin n vllimin dhe n mnyrn q jan
caktuar n kontrat, e n qoft se n kontrat asgj nuk sht caktuar, n vllimin dhe n
mnyrn q i prgjigjet natyrs s sendit.

Neni 870
Nuliteti i disa dispozitave t kontrats
1. Jan nule dispozitat e kontrats q i imponojn kryersit t kontrollit detyrat q do t mund
t ndikonin n paanshmrin e ushtrimit t kontrollit ose n rregullsin e dokumentit pr
kontrollin e kryer (ertifikata).
2. Kontrolli konsiderohet i kryer vetm pas lshimit t ertifikats.

Neni 871
Ruajtja e mallrave, respektivisht e mostrave
1. Mallin t cilin porositsi i kontrollit ia ka dorzuar kryersit t kontrollit pr kryerjen e
kontrollit t kontraktuar, ushtruesi i kontrollit ka pr detyr ti ruaj dhe ti siguroj nga
ndrrimi.
2. Kryersi i kontrollit sht i detyruar ti ruaj mostrat t cilat iu kan dorzuar s paku gjasht
(6) muaj, n qoft se nuk sht kontraktuar ndryshe.

259

Neni 872
Detyrimi i lajmrimit t porositsit
Kryersi i kontrollit ka pr detyr q pr t gjitha rrethanat e rndsishme gjat kontrollit dhe
ruajtjes s mallrave ta lajmroj porositsin e kontrollit n kohn e duhur, e sidomos pr
shpenzimet e domosdoshme dhe t dobishme q jan br pr llogari t tij.

Neni 873
Shprblimi
1. Pr kontrollin dhe pr ruajtjen e kryer t mallit, kryersi i kontrollit ka t drejt pr
shprblim t kontraktuar ose t rndomt.
2. Kryersi i kontrollit ka t drejtn e shprblimit pr t gjitha shpenzimet e nevojshme dhe t
dobishme, t cilat jan shkaktuar pr llogari t porositsit.

Neni 874
E drejta e pengut
Pr sigurimin e shprblimit t kontraktuar apo t rndomt dhe t shprblimit t shpenzimeve
t domosdoshme dhe t dobishme kryersi i kontrollit ka t drejt pengu mbi mallin q i sht
dorzuar pr kontroll.

Neni 875
T besuarit e kontrollit t mallit kryersit tjetr t kontrollit
1. Kryersi i kontrollit mund tia besoj tjetrit kryerjen e kontrollit t kontraktuar t mallit,
prve nse porositsi i kontrollit ia ka ndaluar kt shprehimisht.
2. Kryersi i kontrollit i prgjigjet porositsit t kontrollit pr punn e kryersit tjetr t
kontrollit.

Neni 876
Kontrolli i mallit me kryerjen e disa veprimeve juridike
1. N baz t urdhrit shprehimor t porositsit t kontrollit, kryersi i kontrollit sht i
autorizuar q, prpos kryerjes s kontrollit t mallit t ushtroj edhe veprime t veanta juridike
n emr dhe pr llogari t porositsit t kontrollit.
2. Kryersi i kontrollit ka t drejt shprblimi t veant t rndomt ose t kontraktuar pr
kryerjen e veprimeve t veanta juridike n emr dhe pr llogari t porositsit t kontrollit.

260

Neni 877
Kontrolli i mallit me garanci
1. Kryersi i kontrollit mund t garantoj pr pandryshueshmrin e cilsive t mallit t
kontraktuar brenda afatit kontraktues.
2. Pr garancin e marr prsipr n pikpamje t cilsive t mallit, kryersi i kontrollit ka t
drejt shprblimi t veant t kontraktuar ose t rndomt.

Neni 878
Kontrolli i shrbimeve dhe i sendeve q nuk jan destinuar pr qarkullim
N qoft se kontrolli ka t bj me shrbime ose me sende q nuk jan destinuar pr qarkullim,
kryersi i kontrollit dhe porositsi i kontrollit kan t njjtat t drejta dhe detyrime sikurse te
kontrolli i mallit.

Neni 879
Zgjidhja e kontrats
Porositsi i kontrollit mund t deklaroj se e zgjidh kontratn gjithnj gjersa t mos jet kryer
kontrolli i porositur, por n kt rast ka pr detyr q kryersit t kontrollit ti paguaj pjesn
proporcionale t shprblimit dhe shpenzimet e domosdoshme dhe t dobishme q jan br, si
dhe tia shprblej dmin.

PJESA XXI
KONTRATA PR ORGANIZIMIN E UDHTIMIT (ARANZHMANET
TURISTIKE)

KREU 1
RREGULLAT E PRGJITHSHME
Neni 880
Prkufizimi
1. Me kontratn mbi organizimin e udhtimit obligohet organizatori i udhtimit t'i jap udhtarit
nj paket shrbimesh q prbhen nga transporti, banimi dhe nga shrbimet e tjera q lidhen
me t, kurse udhtari obligohet q organizatorit ti paguaj nj shum t prgjithshme
(paushale).

261

2. Shitsi i pakets s udhtimit, t ofruar nga organizatori i udhtimit, i cili nuk ka zyre
kryesore n at vend, konsiderohet t jet organizatori i udhtimit.

Neni 881
Dhnia e vrtetimit mbi udhtimin
1. Organizatori i udhtimit deri m s largu me rastin e lidhjes s kontrats, i lshon udhtarit
vrtetimin mbi udhtimin ose duhet t lidh kontrat n form t shkruar e cila prmban t
gjitha pjest e detyrueshme t vrtetimit mbi udhtimin.
2. Vrtetimi i udhtimit duhet t prmbaj vendin dhe datn e prdorimit, logon dhe titullin e
organizatorit t udhtimit, emrin e udhtarit, lokacioni dhe datat e fillimit dhe mbarimit t
pakets s udhtimit, numrin e ditve t banimit, informatat e nevojshme pr oraret, mimet
dhe kushtet e transportit dhe cilsia e llojeve t transportit, informatat e nevojshme pr banimin
duke prfshir edhe vendin e banimit si dhe tipin dhe kategorin e ambienteve t banimit,
informatat n lidhje me numrin e shujtave (psh. shujtat e plota, gjysma e shujtave, shtrati dhe
mngjesi) detajet e orareve t udhtimit dhe informata pr shrbimet tjera t prfshira n
mimin e prgjithshm, informata nse sht i nevojshm ekzistimi i nj minimumi t
udhtarve n mnyr q udhtimi t realizohet si dhe afatin kohor kur do t njoftohet udhtari
pr ndonj anulim, mimin e prgjithshm pr paketn e shrbimeve t parapara n kontrat,
kushtet n baz t t cilave udhtari mund t krkoj anulimin e kontrats, afatet kohore pr
ankesat dhe krkesat pr zbritje t mimit pr shkak t cilsis s dobt apo pr shrbimet jo t
plota, informatat e nevojshme n lidhje me kushtet formale t kufijve dhe doganave, higjiens,
rregullat tjera financiare dhe administrative, si dhe informatat tjera t cilat konsiderohen se jan
t dobishme nse prfshihen n vrtetimin e udhtimit.
3. N qoft se para lshimit t vrtetimit mbi udhtimin udhtarit i sht dhn programi i
udhtimit, ku ndodhen t dhnat nga paragrafi paraprak, vrtetimi mbi udhtimin mund t
prmbaj vetm udhzimin pr kt program.

Neni 882
Raporti i kontrats dhe i vrtetimit mbi udhtimin
1. Ekzistimi dhe plotfuqishmria e kontrats mbi organizimin e udhtimit jan t pavarur nga
ekzistimi i vrtetimit mbi udhtimin dhe nga prmbajtja e tij.
2. Mirpo organizatori i udhtimit prgjigjet pr krejt dmin q pson pala tjetr pr shkak t
mos dhnies s vrtetimit mbi udhtimin ose pr shkak t pasaktsis s tij.

262

Neni 883
Prezumimi i saktsis s vrtetimit
Konsiderohet se sht e sakt ajo q ndodhet n vrtetim gjithnj gjersa t mos provohet e
kundrta.

KREU 2
DETYRIMET E ORGANIZATORIT T UDHTIMIT
Neni 884
Mbrojtja e t drejtave dhe e interesave t udhtarit
Organizatori i udhtimit ka pr detyr t'i jap udhtarit shrbime q kan prmbajtjen dhe
veorit e parashikuara me kontrat, me vrtetim, respektivisht me programin e udhtimit dhe
t kujdeset pr t drejtat dhe interesat e udhtarit, n pajtim me praktikn e mir afariste n
kt sfer.

Neni 885
Detyrimi pr t njoftuar
Para lidhjes s kontrats organizatori i udhtimit, n form t shkruar apo n ndonj form
tjetr t prshtatshme, duhet ti ofroj udhtarit t gjitha informacionet e nevojshme n lidhje
me formalitetet kufitare (pasaportat dhe vizat) dhe formalitetet sanitare, t krkuara gjat
udhtimit dhe banimit n destinacionin e planifikuar. Organizatori i udhtimit, para nisjes s
udhtimit, detyrohet t njoftoj udhtarin pr afatet kohore n t njjtn mnyr dhe saktsisht
t prcaktoj vendin e udhtarit n mjetet e transportit (p.sh. kabinn apo kuvertn n anije,
vendin e ndar pr fjetjen n tren), informatat pr adresn dhe numrin e telefonit t
prfaqsuesit lokal t organizatorit t udhtimit ose t shitsit apo nse nuk ka prfaqsues
lokal, informatat pr ndonj numr emergjence apo do lloj informacioni tjetr q do i
mundsonte udhtarit t kontaktoj organizatorin e udhtimit dhe ose t shitsit, si dhe
informata mbi lidhjen opsionale t sigurimit pr t mbuluar shpenzimet e anulimit t kontrats
dhe sigurimit pr mbulimin e shpenzimeve n rast t smundjes apo aksidenteve gjat
udhtimit. N rastet e udhtimit apo qndrimit t t miturve jasht vendit, organizatori i
udhtimit duhet t ofroj informata pr vendosjen e kontaktit t drejt pr drejt me t miturin
apo me zyrtarin prgjegjs t vendit ku sht duke qndruar i mituri.

263

Neni 886
Detyrimi i ruajtjes s sekretit
Njoftimin q e merr mbi udhtarin, mbi bagazhin dhe lvizjet e tij, organizatori mund t'ua
komunikoj personave t tret vetm me lejen e udhtarit ose me krkesn e organit
kompetent.

Neni 887
Prgjegjsia pr organizimin e udhtimit
Organizatori i udhtimit prgjigjet pr dmin q i shkakton udhtarit pr shkak t moszbatimit
t plot ose t pjesshm t detyrimeve q kan t bjn me organizimin e udhtimit q
parashikohen me kontratn dhe me kt ligj.

Neni 888
Prgjegjsia e organizatorit t udhtimit kur i kryen vet shrbimet e veanta
N qoft se i jep vet shrbimet e transportit, t strehimit ose shrbimet e tjera lidhur me
kryerjen e udhtimit t organizuar, organizatori prgjigjet pr dmin q i ka shkaktuar udhtarit
sipas dispozitave q kan t bjn me kto shrbime.

Neni 889
Prgjegjsia e organizatorit t udhtimit kur kryerjen e shrbimeve t veanta ua ka
besuar personave t tret
1. Organizatori i udhtimit q u ka besuar personave t tret kryerjen e shrbimeve t
transportit, t strehimit ose t shrbimeve t tjera lidhur me kryerjen e udhtimit, i prgjigjet
udhtarit pr dmin e shkaktuar pr shkak t moszbatimit t plot ose t pjesshm t ktyre
shrbimeve, n pajtim me dispozitat q kan t bjn me t.
2. Mirpo, edhe kur shrbimet jan kryer n pajtim me kontratn dhe me dispozitat q kan t
bjn me t, organizatori prgjigjet pr dmin q pson udhtari me rastin e kryerjes s tyre,
prve nse provon se sjellet si organizator i kujdesshm i udhtimit gjat zgjedhjes s
personave q e kan zbatuar.
3. Udhtari ka t drejt t krkoj direkt nga personi i tret prgjegjs pr dmin, shprblimin e
plot ose plotsues pr dmin e psuar.
4. N masn n t ciln ia ka shprblyer dmin udhtarit organizatori i udhtimit fiton t gjitha
t drejtat q do t'i kishte udhtari ndaj personit t tret prgjegjs pr kt dm (e drejta e
regresit).

264

5. Udhtari ka pr detyr t'i cedoj organizatorit t udhtimit dokumente dhe do gj q


nevojitet pr realizimin e t drejts s regresit.

Neni 890
Zbritja e mimit
1. N qoft se shrbimet nga kontrata mbi organizimin e udhtimit jan kryer n mnyr jo t
plot ose jo me cilsi, udhtari mund t krkoj zbritjen proporcionale t mimit me kondit q
t'i ket br prapsim organizatorit t udhtimit brenda tet ditsh nga data e prfundimit t
udhtimit.
2. Krkesa pr zbritjen e mimit nuk ndikon n t drejtn e udhtarit q t krkoj
kompensimin e dmit.

Neni 891
Prjashtimi dhe kufizimi i prgjgjsis s organizatorit t udhtimit
1. Jan nul dispozitat e kontrats mbi organizimin e udhtimit q prjashtojn ose paksojn
prgjegjsin e organizatorit t udhtimit.
2. Mirpo, sht e plotfuqishme dispozita e shkruar e kontrats me t ciln paraprcaktohet
shuma m e lart e shprblimit, me kondit q t mos jet n shprpjestim t hapur me dmin.
3. Ky kufizim i shums s shprblimit, nuk vlen n qoft se organizatori e ka shkaktuar dmin
me dashje ose nga pakujdesia ekstreme.

KREU 3
DETYRIMET E UDHTARIT
Neni 892
Pagimi i mimit
Udhtari ka pr detyr q organizatorit t udhtimit t'i paguaj mimin e kontraktuar pr
udhtimin n kohn, sikundr sht kontraktuar, respektivisht si praktikohet.

265

Neni 893
Detyrimi i dhnies t t dhnave
Udhtari ka pr detyr q me krkesn e organizatorit, t'i jap n kohn e duhur t gjitha t
dhnat e nevojshme pr organizimin e udhtimit, e sidomos pr marrjen e biletave t udhtimit,
rzervimin e strehimit, si dhe dokumentet e nevojshme pr kalimin e kufirit.

Neni 894
Prmbushja e kushteve t parashikuara me dispozita
Udhtari ka pr detyr t kujdeset q ai personalisht, dokumentet e tij dhe bagazhi i tij t'i
prmbushin kushtet e parashikuara me dispozitat kufitare, doganore, sanitare, monetare dhe me
dispozitat e tjera administrative.

Neni 895
Prgjegjsia e udhtarit pr dmin e shkaktuar
Udhtari prgjigjet pr dmin q i shkakton organizatorit t udhtimit nga moskryerja e
detyrimeve q rezultojn pr t nga kontrata dhe nga dispozitat e ktij ligji.

KREU 4
T DREJTAT DHE DETYRIMET E VEANTA T PALVE
KONTRAKTUESE
Neni 896
Zvendsimi i udhtarit me ndonj person tjetr
N qoft se nuk sht kontraktuar ndryshe, udhtari mund t caktoj personin tjetr q n vend
t tij t'i shfrytzoj shrbimet e kontraktuara me kondit q ky person t'i plotsoj kushtet e
veanta t parashikuara pr udhtimin e caktuar dhe q udhtari t'i shprblej organizatorit t
udhtimit shpenzimet e shkaktuara nga zvendsimi.

Neni 897
Rritja dhe ulja e mimit t kontraktuar
1. Organizatori i udhtimit mund t krkoj rritjen e mimit t kontraktuar vetm n qoft se
pas lidhjes s kontrats kan ndodhur ndryshime, n kursin e kmbimit t valuts apo
ndryshime n tarifat e transportuesve t cilat ndikojn n mimin e udhtimit. Nse ndryshimet
e tilla kan ndikuar n uljen e mimit t udhtimit, ather organizatori i udhtimit duhet t
kthej diferencn n mimit tek udhtari.
266

2. Organizatori i udhtimit mund ta prdori t drejtn e rritjes s mimit t kontraktuar ose


detyrohet t pranoj uljen e mimit t prcaktuar n paragrafin e msiprm, nse ndryshimi i
mimit pas lidhjes s kontrats dhe metoda e llogaritjes s ndryshimit jan t parapara n
vrtetimin e udhtimit. mimi i udhtimit mund t rritet vetm deri n njzet dit para fillimit
t udhtimit.
3. Nse rritja e mimit t kontraktuar kalon shumn prej dhjet prqind (10%), udhtari mund
t trhiqet nga kontrata pa pasur detyrim pr shprblimin e dmit.
4. N rastin e till udhtari ka t drejtn q ti kthehet shuma q i ka paguar organizatorit t
udhtimit.

Neni 898
E drejta e udhtarit pr t hequr dor nga kontrata
1. Udhtari n do moment mund t heq dor nga kontrata, plotsisht ose pjesrisht.
2. Ne qoft se udhtari para fillimit t udhtimit heq dor nga kontrata n nj afat t arsyeshme
q caktohet duke marr parasysh llojin e aranzhmanit (heqja dor n kohn e duhur),
organizatori i udhtimit ka t drejt vetm n shprblimin e shpenzimeve administrative.
3. N rast t heqjes dor jo n kohn e duhur nga kontrata, organizatori i udhtimit mund t
krkoj nga udhtari shprblimin n prqindje t caktuar t mimit t kontraktuar, q
prcaktohet prpjestimisht me kohn q mbetet deri n fillim t udhtimit dhe q duhet t
justifikohet ekonomikisht.
4. Organizatori i udhtimit ka t drejt vetm n shprblimin e shpenzimeve t bra n qoft se
udhtari ka hequr dor nga kontrata pr shkak t rrethanave q nuk ka mundur t'i evitoj ose t'i
shmang dhe q, po t ekzistojn n kohn e lidhjes s kontrats, do t prbnin shkak t
bazuar q kontrata t mos lidhet, si dhe n rastin kur udhtari e ka siguruar zvendsimin
prkats apo zvendsimin e ka gjetur vet organizatori.
5. N qoft se udhtari heq dor nga kontrata pas fillimit t udhtimit, kurse shkak pr kt nuk
jan rrethanat nga paragrafi paraprak i ktij neni, organizatori ka t drejt n shumn e plot t
mimit t kontraktuar t udhtimit.

267

Neni 899
E drejta e organizatorit t udhtimit pr t hequr dor nga kontrata
1. Organizatori i udhtimit mund t heq dor nga kontrata, plotsisht ose pjesrisht, pa
detyrimin e shprblimit t dmit, n qoft se prpara ose gjat kohs s zbatimit t kontrats
lindin rrethana t jashtzakonshme q nuk kan mundur t parashikohen dhe as t shmangen
ose t mnjanohen e q po t ekzistonin n kohn e lidhjes s kontrats, do t prbnin shkak t
bazuar pr organizatorin e udhtimit q t mos e lidh kontratn.
2. Organizatori i udhtimit mund t heq dor nga kontrata pa detyrimin e shprblimit t dmit
edhe kur numri minimal i udhtarve i parashikuar n vrtetimin mbi udhtimin nuk sht
grumbulluar me kondit q pr ket rrethan udhtari t jet njoftuar brenda afatit t caktuar q
nuk mund t jet m i shkurtr se pes dit para dits kur udhtimi sht dashur t fillonte.
3. N rastin e heqjes dor nga kontrata para zbatimit t saj, organizatori duhet t kthej n
trsi at q ka marr nga udhtari.
4. N qoft se organizatori ka hequr dor nga kontrata gjat kohs s zbatimit t saj ka t drejt
t marr shprblim t drejt pr shrbimet e realizuara t kontraktuara, kurse ka pr detyr t
marr t gjitha masat e domosdoshme pr ruajtjen e interesave t udhtarit.

Neni 900
Ndryshimet n programin e udhtimit
1. Ndryshimet n programin e udhtimit mund t behn vetm n qoft se jan shkaktuar nga
rrethanat e jashtzakonshme q organizatori i udhtimit nuk ka mundur t'i parashikoj t'i
shmang ose t'i mnjanoj.
2. Shpenzimet q jan krijuar pr shkak t ndryshimit t programit i prballon organizatori i
udhtimit, ndrsa paksimi i shpenzimeve shkon n dobi t udhtarit.
3. Zvendsimi i strehimit t kontraktuar mund t bhet vetm me prdorimin e objektit t s
njjts kategori, apo n ngarkim t organizatorit me prdorimin e objektit t kategoris m t
lart dhe n vendin e kontraktuar t strehimit.
4. N qoft se n programin e udhtimit jan br ndryshime esenciale pa ndonj shkak t
arsyeshm organizatori i udhtimit duhet t kthej trsisht at q ka marr nga udhtari i cili
pr kt arsye ka hequr dor nga udhtimi.
5. N qoft se jan br ndryshime esenciale n programin gjat kohs s zbatimit t kontrats,
udhtari n rast t heqjes dor prballon vetm shpenzimet efektive t shrbimeve t realizuara.

268

PJESA XXII
KONTRATA NDRMJETSUESE PR UDHTIMIN
Neni 901
Nocioni
Me kontratn ndrmjetsuese pr udhtimin, ndrmjetsuesi detyrohet q n emr dhe pr
llogari t udhtarit, t lidh qoft kontratn pr organizimin e udhtimit qoft edhe kontratn
pr kryerjen e nj ose t disa shrbimeve t veanta, q bjn t mundur realizimin e ndonj
udhtimi ose qndrimin, kurse udhtari detyrohet t paguaj pr kt shprblim.

Neni 902
Detyrimi i dhnies s vrtetimit
1. Kur me kontratn ndrmjetsuese pr udhtimin merret prsipr detyrimi i lidhjes s
kontrats pr organizimin e udhtimit, ndrmjetsuesi ka pr detyr q me rastin e kontraktimit
t lshoj vrtetimin pr udhtimin, q prpos t dhnave t cilat kan t bjn me vet
udhtimin, shenjn dhe adresn e organizatorit t udhtimit, duhet t prmbaj shenjn dhe
adresn e ndrmjetsuesit, si dhe t dhnat q tregojn se ai paraqitet n kt status.
2. N qoft se n vrtetimin pr udhtimin nuk e shnon statusin e ndrmjetsuesit,
ndrmjetsuesi n organizimin e udhtimit konsiderohet si organizator i udhtimit.
3. N rastin kur kontrata ndrmjetsuese pr udhtimin ka t bj me lidhjen e kontrats pr
ndonj shrbim t veant, ndrmjetsuesi ka pr detyr t lshoj vrtetimin q ka t bj me
kt shrbim duke theksuar shumn q paguhet pr kt shrbim.

Neni 903
Veprimi sipas udhzimeve t udhtarit
1. Ndrmjetsuesi ka pr detyr t veproj sipas udhzimeve q ia ka dhn n koh udhtari,
n qoft se ato jan n pajtim me kontratn, me ushtrimin e veprimtaris s rndomt t
ndrmjetsuesit dhe me interesat e udhtarve tjer.
2. N qoft se udhtari nuk jep udhzime t nevojshme, ndrmjetsuesi ka pr detyr t punoj
sipas mnyrs q n rrethanat konkrete sht m e prshtatshme pr udhtarin.

Neni 904
Zgjedhja e personave t tret
Ndrmjetsuesi sht i detyruar q me ndrgjegje ta zgjedh personin e tret, i cili duhet ti
kryej shrbimet e parapara me kontrat dhe i prgjigjet udhtarit pr zgjedhjen e tyre.

269

Neni 905
Zbatimi prkats i dispozitave t kontrats pr organizimin e udhtimit
Dispozitat e ktij ligji q kan t bjn me kontratn pr organizimin e udhtimit, zbatohen
prshtatshmrisht pr kontratn ndrmjetsuese pr udhtimin, n qoft se me dispozitat e
ksaj pjese nuk sht caktuar ndryshe.

PJESA XXIII
KONTRATA PR ANGAZHIMIN E KAPACITETEVE T
HOTELIERIS (KONTRATA PR ALOTMANIN)

KREU 1
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 906
Nocioni
1. Me kontratn pr alotmanin detyrohet hotelieri q gjat kohs s caktuar ti v n
dispozicion agjencis turistike nj numr shtretrish t caktuar n objektin e caktuar, tu jap
shrbime hoteliere personave q i drgon agjencia dhe ti paguaj provizion t caktuar, kurse
kjo detyrohet q t prpiqet ti plotsoj, prkatsisht t njoftoj brenda afateve t caktuara se
kjo nuk sht e mundur, si dhe t paguaj mimin e shrbimeve t bra n qoft se ka
shfrytzuar angazhimin e kapaciteteve t hotelit.
2. N qoft se me kontrat nuk sht caktuar ndryshe, konsiderohet se kapacitetet e strehimit t
hotelieris jan vn n dispozicion pr nj (1) vit.

Neni 907
Forma e kontrats
Kontrata pr alotmanin duhet t lidhet n formn me shkrim.

270

KREU 2
DETYRIMET E AGJENCIS TURISTIKE
Neni 908
Detyrimet e njoftimit
1. Agjencia turistike ka pr detyr ta njoftoj hotelierin pr procesin e mbushjes s kapaciteteve
t strehimit.
2. N qoft se nuk ka mundsi ti plotsoj t gjitha kapacitetet e rezervuara t strehimit,
agjencia turistike ka pr detyr q brenda afateve t kontraktuara ose t rndomta ta njoftoj
hotelierin pr kt dhe ti drgoj listn e mysafirve dhe n njoftim t caktoj afatin, deri te i
cili hotelieri mund t disponoj lirisht me kapacitetet e rezervuara.
3. Kapacitetet e hotelieris q n listn e mysafirve nuk jan theksuar si t plotsuara,
konsiderohen t lira, q nga dita e marrjes s ksaj liste nga ana e hotelit pr periudhn me t
ciln ka t bj lista.
4. Pasi t ket kaluar ky afat, agjencia turistike fiton prsri t drejtn e plotsimit t
kapaciteteve t rezervuara t strehimit.

Neni 909
Detyrimi i respektimit t mimeve t kontraktuara
Agjencia turistike nuk mund tu llogaris personave q i drgon n objektin e hotelieris
mime m t larta pr shrbimet e hotelieris nga ato q jan parashikuar me kontratn mbi
alotmanin ose me listn e mimeve t hoteleris.

Neni 910
Detyrimi i pagimit t shrbimeve t hotelieris
1. N qoft se me kontrat nuk sht caktuar ndryshe, mimin e shrbimeve t dhna t
hotelieris ia paguan hotelierit agjencia turistike pas kryerjes s shrbimeve.
2. Hotelieri ka t drejt t krkoj pagimin e paradhnieve prkatse.

271

Neni 911
Detyrimi i dhnies s dokumentit t veant me shkrim
1. Agjencia turistike ka pr detyr q personave t cilt i drgon n baz t kontrats pr
alotmanin tu jap dokumentin e veant me shkrim.
2. Dokumenti i veant me shkrim sht n emr ose n grupin e caktuar, sht i pabartshm
dhe prmban urdhrin drejtuar hotelierit q ti jap shrbimet t cilat jan theksuar n t.
3. Dokumenti i veant me shkrim shrben si prov se personi sht klient i agjencis turistike
q ka lidhur kontratn me hotelierin pr alotmanin.
4. N baz t dokumentit t veant me shkrim bhet prllogaritja e krkesave reciproke midis
agjencis turistike dh hotelierit.

KREU 3
DETYRIMET E HOTELIERIT
Neni 912
Detyrimi i vnies n prdorim t kapaciteteve strehimi t kontraktuara
1. Hotelieri merr prsipr detyrimin definitiv dhe t parevokueshm q brenda afatit t caktuar
t vej n prdorim numrin e kontraktuar t shtretrve dhe tu jap personave q i drgon
agjencia turistike shrbime t theksuara n dokumentin e veant me shkrim.
2. Hotelieri nuk mund t kontraktoj me agjencin tjetr turistike angazhimin e kapaciteteve q
jan rezervuar n baz t kontrats mbi alotmanin.

Neni 913
Detyrimi pr trajtim t barabart
Hotelieri duhet tu ofron shrbime t njjta personave q drgohen nga agjencia e turizmit,
sikurse personave me t cilt ka lidhur kontrat direkte mbi shrbimet e hotelieris.

Neni 914
Detyrimi i hotelierit q t mos i ndryshoj mimet e shrbimeve
1. Hotelieri nuk mund ti ndryshoj mimet e kontraktuara, n qoft se pr t nuk e njofton
agjencin turistike t paktn gjasht muaj prpara, prve n rastin e ndryshimit t kursit t
kmbimit t valutave q ndikojn n mimin e kontraktuar.

272

2. mimet e reja mund t zbatohen pasi t ket kaluar nj muaj nga drgimi i tyre agjencis
turistike.
3. mimet e reja nuk do t zbatohen ndaj shrbimeve pr t cilat sht drguar lista e klientve.
4. Sidoqoft, ndryshimet e mimit nuk kan efekt ndaj rezervimit q e ka konfirmuar hotelieri.

Neni 915
Detyrimi i pagimit t provizionit
1. Hotelieri ka pr detyr q agjencis turistike ti paguaj provizionin pr qarkullimin e
realizuar n baz t kontrats pr alotmanin.
2. Provizioni caktohet n prqindje prej mimit t shrbimeve hoteliere t kryera.
3. N qoft se prqindja e provizionit nuk sht caktuar me kontrat, agjencis turistike i takon
provizioni i caktuar me kushtet e prgjithshme t ushtrimit t veprimtaris s agjencis
turistike, ose n qoft se kto nuk ekzistojn sipas praktiks afariste.

KREU 4
E DREJTA E AGJENCIS TURISTIKE PR T HEQUR DOR NGA
KONTRATA
Neni 916
E drejta pr t hequr dor nga kapacitetet e angazhuara t strehimit
1. Agjencia turistike mund t heq dor prkohsisht nga shfrytzimi i kapaciteteve t
angazhuara t strehimit dhe me kt t mos e zgjidh kontratn pr alotmanin dhe as t krijoj
pr vete detyrimin e shprblimit t dmit hotelierit, n qoft se n afatin e kontraktuar drgon
njoftimin pr heqjen dor nga shfrytzimi.
2. N qoft se afati i njoftimit mbi heqjen dor nuk sht caktuar me kontrat, prcaktohen n
baz t dokeve afariste n hotelieri.
3. Kur njoftimi mbi heqjen dor nuk sht drguar n afatin e parashikuar, hotelieri ka t drejt
n shprblimin e dmit.
4. Agjensia turistike mund t heq dor nga kontrata trsisht pa detyrimin e shprblimit t
dmit n qoft se njoftimin mbi heqjen dor e drgon brenda afatit t kontraktuar.

273

Neni 917
Detyrimi i agjencis turistike pr ti plotsuar kapacitetet e angazhuara
1. Me kontratn pr alotmanin mund t parashihet detyrimi i veant i agjensis turistike pr ti
plotsuar kapacitetet e angazhuara t hotelieris.
2. N qoft se n kt rast nuk i plotson kapacitetet e angazhuara t hoteliers, agjencia
turistike ka pr detyr ti paguaj hotelierit shprblimin pr do shtrat t pashfrytzuar dhe pr
do dit.
3. Agjencia turistike ather nuk ka t drejt q me an t njoftimit t br n kohn e duhur ta
denoncoj kontratn pjesrisht ose trsisht.

PJESA XXIV
KONTRATA PR SIGURIMIN

KREU 1
DISPOZITAT E PRBASHKTA PR SIGURIMIN E PASURIS DHE
SIGURIMIN E PERSONAVE
NNKREU 1
DISPOZITA T PRGJITHSHME

Neni 918
Nocioni
Me kontratn pr sigurimin detyrohet kontraktuesi i sigurimit q mbi parimet e reciprocitetit
dhe solidaritetit t paguaj nj shum t caktuar shoqris s sigurimit (siguruesi), kurse
shoqria detyrohet q, nse ndodh ngjarja q paraqet rastin e siguruar, ti paguaj siguruesit
apo ndonj personi t tret shprblimin, prkatsisht shumn e kontraktuar ose t kryej dika
tjetr.

274

Neni 919
Rasti i siguruar
1. Ngjarja,duke marr parasysh se pr ciln kontraktohet sigurimi (rasti i siguruar) duhet t jet
i ardhshm, e pasigurt dhe e pavarur nga vullneti ekskluziv i kontraktuesve.
2. Kontrata e sigurimit sht e pavlefshme, n qoft se n momentin e lidhjes s saj ka ndodhur
rasti i siguruar, apo n qoft se ky ka qen n krijim e sipr, apo ka qen e sigurt se do t vij,
ose po qe se q ather ka pushuar mundsia q ai t ndodh.
3. N qoft se sht kontraktuar, se me sigurimin do t prfshihet periudha e caktuar q vjen
para lidhjes s kontrats, kontrata do t jet nule vetm n qoft se n momentin e lidhjes s saj
pala e interesuar e ka ditur se rasti i siguruar ka ndodhur, prkatsisht se q ather sht shuar
mundsia q ai t ndodh.

Neni 920
Prjashtimi i disa sigurimeve
1. Dispozitat e ksaj pjese nuk do t zbatohen n sigurimet e lundrimit, si dhe n sigurimet t
tjera pr t cilat zbatohen rregullat e sigurimit pr lundrimin.
2. Dispozitat e prmendura nuk do t zbatohen as n sigurimin e krkesave, as n marrdhniet
e risigurimit.

Neni 921
Shmangia nga dispozitat e ksaj pjese
1. Me kontrat mund t shmanget vetm nga ato dispozita t ksaj pjese, n t cilat kjo
shmangie sht lejuar shprehimisht, si dhe ato q u ofrojn kontraktuesve mundsin q t
veprojn si dshirojn.
2. Shmangia nga dispozitat e tjera, po qe se nuk sht e ndaluar me kt ose me ndonj ligj
tjetr, lejohet vetm n qoft se sht n interesin e padyshimt t t siguruarve.

275

NNKREU 2
LIDHJA E KONTRATS

Neni 922
Kur sht e lidhur kontrata
1. Kontrata pr sigurimin sht e lidhur kur kontraktuesit nnshkruajn polisn e sigurimit ose
listn e mbuless.
2. Oferta me shkrim q i sht br t siguruarit pr lidhjen e kontrats pr sigurimin detyron
ofertuesin, n qoft se ky nuk ka caktuar ndonj afat m t shkurtr, pr nj koh prej tet
ditsh nga data kur oferta ti ket arritur siguruesit, e n qoft se nevojitet kontrolli mjeksor,
ather pr nj koh prej tridhjet ditsh.
3. N qoft se siguruesi n kt afat refuzon ofertn e cila nuk largohet nga kushtet n t cilat
ai ushtron sigurimin e propozuar, do t konsiderohet se e ka pranuar ofertn dhe se kontrata
sht lidhur.
4. N kt rast kontrata quhet e lidhur kur oferta ti ket arritur siguruesit.

Neni 923
Polica dhe lista e mbuless
1. N polic duhet t shkruhen palt kontraktuese, sendi i siguruar, respektivisht personi i
siguruar, rreziku i prfshir nga sigurimi, kohzgjatja e sigurimit dhe periudha e depozits,
shuma e sigurimit ose se sigurimi sht i pakufizuar, premia ose kontributi, data e dhnies s
polics dhe nnshkrimet e palve kontraktuese.
2. Lista e mbuless n t ciln sht prshkruar pjesa esenciale e kontrats mundet t
zvendsoj prkohsisht policn e sigurimit.
3. N qoft se kushtet e prgjithshme dhe t veanta t sigurimit nuk jan t shtypura n vet
policn, siguruesi sht i detyruar ta paralajmroj kontraktuesin e sigurimit se kushtet e tilla
jan pjes prbrse t kontrats dhe ti dorzoj tekstin e tyre.
4. Zbatimi i detyrimeve nga paragrafi paraprak duhet t konstatohet n polic.
5. N rastin e mospajtimit t ndonj dispozite t kushteve t prgjithshme ose t veanta dhe t
ndonj dispozite t polics do t aplikohet dispozita e polics, e n rastin e mospajtimit t
ndonj dispozite t shtypur n polic e t ndonj dispozite t saj t dorshkrimit, do t vihet n
zbatim kjo e fundit.
6. Sipas marrveshjes s kontraktuesve, polica mund t mbaj emrin e caktuar, t jet sipas
urdhrit ose sipas prursit.

276

Neni 924
Sigurimi pa polis
Me kushtet e sigurimit mund t parashikohen rastet nn t cilat marrdhnia kontraktuese nga
sigurimi krijohet nga vet pagimi i premis.

Neni 925
Lidhja e kontrats n emr t tjetrit pa autorizim
1. Kush lidh kontratn e sigurimit n emr t tjetrit pa autorizim t tij i prgjigjet siguruesit pr
detyrimet nga kontrata, gjersa ky n emr t t cilit sht lidhur kontrata t mos e miratoj.
2. I interesuari mund t lejoj kontratn edhe pasi t ket ndodhur rasti i siguruar.
3. N qoft se plqimi sht refuzuar, kontraktuesi i sigurimit ka borxh premin pr periudhn
e sigurimit n t ciln siguruesi sht njoftuar pr refuzimin e plqimit.
4. Pundrejtuesi pa porosi, i cili e ka njoftuar siguruesin se paraqitet pa autorizim n emr dhe
pr llogari t tjetrit nuk prgjigjet pr detyrimet nga sigurimi.

Neni 926
Sigurimi pr llogari t huaj ose pr llogari t t cilit i prket
1. N rastin e sigurimit pr llogari t huaj ose pr llogari t t cilit i prket, detyrimet e pagimit
t premis dhe detyrimet e tjera nga kontrata ka pr detyr ti zbatoj kontraktuesi i sigurimit,
por ky nuk mund t ushtroj t drejtat nga sigurimi as edhe kur mban polisn pa plqimin e
personit, interesi i t cilit sht siguruar dhe t cilit ato i prkasin.
2. Kontraktuesi i sigurimit nuk ka pr detyr ti dorzoj polisn personit t interesuar gjersa t
mos i shprblehen premit q i ka paguar siguruesit, si dhe shpenzimet e kontrats.
3. Kontraktuesi i sigurimit ka t drejt arktimi prioritar t ktyre krkesave nga shprblimi q
sht borxh, si dhe t drejtn pr t krkuar pagimin e tyre t drejtprdrejt nga siguruesi.
4. Siguruesi mund ti paraqes secilit shfrytzues t sigurimit pr llogarin e huaj t gjitha
kundrshtimet, t cilat n baz t kontrats i ka ndaj kontraktuesit t sigurimit.

277

Neni 927
Prfaqsuesi i sigurimit
1. Kur siguruesi autorizon ndoknd q ta prfaqsoj, ndrsa nuk cakton vllimin e
autorizimeve t tij, prfaqsuesi sht i autorizuar q n emr dhe pr llogari t siguruesit t
lidh kontrata pr sigurimin, t kontraktoj ndryshimet e kontrats ose zgjatjen e afatit t tyre,
t lshoj polis sigurimi, t arktoj premit dhe t pranoj deklarata t drejtuara siguruesit.
2. N qoft se siguruesi i ka kufizuar autorizimet e prfaqsuesit t vet, ndrsa kjo pr
kontraktuesin e sigurimit nuk ka qen e njohur, konsiderohet sikur kto kufizime t mos ken
ekzistuar.

NNKREU 3
DETYRIMI I SIGURUESIT, PRKATSISHT I KONTRAKTUESVE T SIGURIMIT

I. LAJMRIMI I RRETHANAVE T RNDSISHME PR VLERSIMIN E


RREZIKUT

Neni 928
Detyra e lajmrimit
Kontraktuesi i sigurimit ka pr detyr ti lajmroj siguruesit kur lidh kontratn t gjitha
rrethanat e rndsishme t cilat jan t rndsishme pr vlersimin e rrezikut, t cilat i jan t
njohura ose nuk kan mundur t mbeten t panjohura.

Neni 929
Lajmrimi i pasakt i br me dashje ose lnia n heshtje
1. N qoft se kontraktuesi i sigurimit ka br me dashje lajmrimin e pasakt ose me dashje e
ka ln n heshtje ndonj rrethan t nj karakteri t till, sa q siguruesi nuk do t lidhte
kontratn po t kishte ditur pr gjendjen e vrtet, siguruesi mund t krkoj anulimin e
kontrats.
2. N rastin e zgjidhjes t kontrats pr shkaqe t cekura n paragrafin paraprak, siguruesi
mban pr vete premit e arktuara dhe ka t drejt t krkoj pagimin e premis pr periudhn
e sigurimit n t ciln ka krkuar anulimin e kontrats.
3. Siguruesi duhet t paraqes padi pr anulimin e kontrats mbi sigurimin n afat prej tre
muajsh nga koha kur ka marr njohuri pr pasaktsin e lajmrimit ose t lnies n heshtje.

278

Neni 930
Pasaktsia e paparamenduar ose lajmrimi jo i plot
1. N qoft se kontraktuesi i sigurimit ka br lajmrim t pasakt ose ka br lshim t jap
njoftim q ka pr detyr, ndrsa kt nuk e ka br me dashje, siguruesi mundet sipas dshirs
s vet brenda nj muaji nga data kur t ket msuar pr pasaktsin ose pr lajmrimin jo t
plot t lajmrimit, t deklaroj se e zgjidh kontratn ose t propozoj shtimin e premis n
prpjestim me rrezikun m t madh.
2. Kontrata n kt rast shuhet pasi t ken kaluar katrmbdhjet (14) dit q kur siguruesi tia
ket komunikuar deklaratn e vet mbi zgjidhjen kontraktuesit t sigurimit, e n rastin e
propozimit t siguruesit q premia t shtohet, zgjidhja shkaktohet sipas ligjit, n qoft se
kontraktuesi i sigurimit nuk e aprovon propozimin brenda katrmbdhjet ditsh nga koha q
kur e ka marr.
3. N rastin e zgjidhjes, siguruesi ka pr detyr ta kthej pjesn e premis, e cila i prket kohs
deri n fund t periudhs s sigurimit.
4. N qoft se rasti i siguruar ka ndodhur para se t ishte vrtetuar pasaktsia ose lajmrimi jo i
plot, apo pas ksaj, por para zgjidhjes s kontrats, prkatsisht para arritjes s marrveshjes
pr shtimin e premis, shprblimi zvoglohet n prpjestim ndrmjet shkallve t premive t
paguara dhe shkalls s premive q do t duheshin t paguhen n baz t rrezikut faktik.

Neni 931
Zgjerimi i fushs s zbatimit t neneve paraprake
Dispozitat e neneve paraprake pr pasojat e lajmrimit t pasakt ose t lnies n heshtje t
rrethanave me rndsi pr muarjen e rrezikut zbatohen edhe n rastet e sigurimit t
kontraktuar n emr dhe pr llogari t tjetrit, ose n dobi t t tretit, ose pr llogari t huaj, ose
pr llogari t cils i prket, n qoft se kta persona kan ditur pr pasaktsin e lajmrimit ose
pr lnien n heshtje t rrethanave me rndsi pr muarjen e rrezikut.

Neni 932
Rastet n t cilat siguruesi nuk mund t thirret n pasaktsin ose lajmrimin jo t plot
1. Siguruesi, i cili n astin e lidhjes s kontrats ka ditur ose nuk ka mundur t mos ket qen
n dijeni pr rrethanat q kan rndsi pr vlersimin e rrezikut, e t cilat kontraktuesi i
sigurimit i ka lajmruar n mnyr jo t sakt ose i ka ln n heshtje, nuk mund t thirret n
pasaktsin e lajmrimit ose lnien n heshtje.
2. E njjta gj vlen n rastin kur siguruesi t ket msuar pr kto rrethana gjat kohs s
sigurimit, e q nuk i ka shfrytzuar autorizimet ligjore.

279

II. PAGIMI I PREMIS

Neni 933
Detyra e pagimit dhe e marrjes s premis
1. Kontraktuesi i sigurimit ka pr detyr t paguaj premin e sigurimit, por siguruesi ka pr
detyr t pranoj pagimin e premis prej secilit person q ka interes juridik q ajo t paguhet.
2. Premia paguhet n afatet e kontraktuara, e n qoft se duhet t paguhet prnjher, ather
paguhet me rastin e lidhjes s kontrats.
3. Vendi i pagimit t premis sht vendi n t cilin kontraktuesi i sigurimit ka selin ose
vendbanimin e vet, n qoft se n kontrat nuk sht caktuar ndonj vend tjetr.

Neni 934
Pasojat e mospagimit t premis
1. N qoft se sht kontraktuar q premia t paguhet me rastin e lidhjes s kontrats, detyrimi
i siguruesit pr t paguar shprblimin ose shumn e caktuar me kontrat fillon ditn e ardhshme
nga data e pagimit t premis.
2. N qoft se sht kontraktuar q premia t paguhet pas lidhjes s kontrats, detyrimi i
siguruesit pr t paguar shprblimin ose shumn e prcaktuar me kontrat fillon nga data e
caktuar me kontrat si dit e fillimit t sigurimit.
3. N qoft se kontraktuesi i sigurimit nuk e paguan premin q ka arritur pr pages pas
lidhjes s kontrats deri n skadimin e saj, dhe as q e bn kt ndonj person i interesuar,
kontrata pr sigurimin shuhet sipas ligjit, n baz t drejts pas skadimit t kohs prej tridhjet
ditsh nga data kur kontraktuesit t sigurimit i sht dorzuar letra e porositur e siguruesit me
njoftimin pr arritjen pr pages t premis, por me kusht q ky afat t mos mund t skadoj
para se t ken kaluar tridhjet dit nga data e arritjes pr pages t premis.
4. Pas kalimit t afatit kohor t prcaktuar n paragrafin e tret t ktij neni, n qoft se
kontraktuesi i sigurimit sht n vones pr t paguar premin q ka arritur pr pages pas
lidhjes s kontrats, siguruesi mundet t denoncoj kontratn e sigurimit pa paralajmrim, n
at mnyr q denoncimi i kontrats sht efektiv me kalimin e afatit kohor t prcaktuar n
paragrafin e tret t ktij neni dhe mbarimi i mbuless s sigurimit n qoft se kontraktuesit t
sigurimit i sht dorzuar letra e porositur e siguruesit me njoftimin pr mospagesn e pagess
s arritur dhe se mbulesa e sigurimit do t mbaroj.

280

5. N qoft se kontraktuesi i sigurimit paguan premin pas afatit t specifikuar n paragrafin 3.


t ktij neni, por brenda nj (1) viti q kur premia kishte arritur pr pages, siguruesi do t ket
pr detyrim pagimin e shums s siguruar, gjegjsisht shprblimin e dmit n rast t paraqitjes
s rastit t siguruar q nga mesnata pasi q premia dhe kamatvonesa t jet paguar.
6. Dispozitat e ktij neni nuk zbatohen n sigurimin e jets apo t shndetit.

III. NJOFTIMI I SIGURIMIT PR NDRYSHIMET E RREZIKUT

Neni 935
Rritja e rrezikut
1. Kontraktuesi i sigurimit ka pr detyr, q kur sht fjala pr sigurimin e pasuris, ta njoftoj
siguruesin pr do ndryshim t rrethans q mund t ket rndsi pr vlersimin e rrezikut, e
kur sht fjala pr sigurimin e personave, ather vetm n qoft se rreziku sht shtuar pr
shkak se personi i siguruar ka ndryshuar profesionin.
2. Ai ka pr detyr ta njoftoj pa vones siguruesin pr rritjen e rrezikut, n qoft se rritja e
rrezikut ka ndodhur pa veprimin e tij, ather ka pr detyr ta njoftoj brenda katrmbdhjet
(14) ditsh pasi t ket msur pr kt.
3. N qoft se rritja e rrezikut sht aq saq siguruesi nuk do ta lidhte kontratn po t kishte
ekzistuar nj gjendje e till n momentin e lidhjes s saj, ai mund ta zgjidh kontratn.
4. N qoft se shtimi i rrezikut sht aq i madh, sa q siguruesi do ta lidhte kontratn vetm me
ndonj premi m t madhe, po t kishte ekzistuar nj gjendje e till n astin e lidhjes s
kontrats, ai mund ti propozoj kontraktuesit t sigurimit shkalln e re t premis.
5. N qoft se kontraktuesi i sigurimit nuk pranon shkalln e re t premis brenda
katrmbdhjet (14) ditsh nga dita e marrjes n dorzim t propozimit t shkalls s re,
kontrata shuhet n baz t ligjit.
6. Kontrata mbetet n fuqi dhe siguruesi nuk mund ti shfrytzoj m autorizimet q ti
propozoj kontraktuesit t sigurimit shkalln e re t premis ose ta zgjidh kontratn n qoft
se nuk i shfrytzon kto autorizime brenda nj (1) muaji nga data kur t ket msuar n cilndo
mnyr qoft pr rritjen e rrezikut, apo n qoft se edhe para skadimit t ktij afati shprehet n
ndonj mnyr se sht i pajtimit me zgjatjen e kontrats (n qoft se pranon premin, paguan
shprblimin pr rastin e siguruar q ka ndodhur pas ksaj rritje e t ngjashme).

281

Neni 936
Kur rasti i siguruar ndodh n ndrkoh
N qoft se rasti i siguruar ka ndodhur para se siguruesi t jet njoftuar pr shtimin e rrezikut
ose pasi t jet njoftuar pr shtimin e rrezikut, por para se ta ket zgjidhur kontratn ose t ket
arritur marrveshjen me kontraktuesin e sigurimit pr rritjen e premis, shprblimi zvoglohet
n prpjestim ndrmjet shkalls s premive t paguara dhe premive q do t duheshin t
paguhen sipas rritjes s rrezikut.

Neni 937
Zvoglimi i rrezikut
1. N rastin kur pas lidhjes s kontrats pr sigurimin t ket ndodhur zvoglimi i rrezikut,
kontraktuesi i sigurimit ka t drejt t krkoj zvoglimin prkats t premis, duke llogaritur
q nga dita kur pr zvoglimin ta ket njoftuar siguruesin.
2. N qoft se siguruesi nuk sht pajtuar me zvoglimin e premis, kontraktuesi i sigurimit
mund ta zgjidh kontratn.

Neni 938
Detyrimi i njoftimit pr paraqitjen e rastit t sigurimit
1. Kontraktuesi i sigurimit ka pr detyr, prve n rastin e sigurimit t jets ta njoftoj
siguruesin pr paraqitjen e rastit t sigurimit jo m von se tri (3) dit q kur ai vihet n dijeni
pr kt.
2. N qoft se nuk e kryen kt detyrim t vet brenda kohs s caktuar, ai ka pr detyr tia
shprblej siguruesit dmin, t cilin siguruesi do ta kishte pr kt.

Neni 939
Nuliteti i dispozitave pr humbjen e t drejtave
Jan nule dispozitat e kontrats q parashikojn humbjen e t drejtave n shprblim ose n
shumn e sigurimit, n qoft se i siguruari pas shkaktimit t rastit t siguruar nuk i prmbush
ndonj nga detyrimet e parashikuara ose t kontraktuara.

282

NNKREU 4
DETYRIMET E SIGURUESIT

Neni 940
Pagimi i shprblimit ose i shums s kontraktuar
1. Kur paraqitet rasti i siguruar, siguruesi ka pr detyr t paguaj shprblimin ose shumn e
caktuar me kontrat n afatin e kontraktuar, i cili nuk mund t jet m i gjat se katrmbdhjet
(14) dit, duke llogaritur q nga data kur siguruesi t ket marr njoftimin se ka ndodhur rasti i
siguruar.
2. Mirpo, n qoft se pr caktimin e ekzistimit t detyrimit t siguruesit ose t shums s tij
nevojitet nj koh, ky afat fillon t rrjedh nga dita kur sht vrtetuar ekzistimi i detyrimit t
tij dhe shuma e tij.
3. N qoft se shuma e detyrimit t siguruesit nuk vrtetohet brenda afatit t caktuar n
paragrafin 1. t ktij neni, siguruesi ka pr detyr, me krkesn e personit t autorizuar, ta
paguaj shumn e pjess pakontestuese t detyrimit t vet n emr t paradhnies.

Neni 941
Prjashtimi i prgjegjsis s siguruesit n rastin e paramendimit dhe t mashtrimit
N qoft se kontraktuesi i sigurimit, i siguruari ose shfrytzuesi e ka shkaktuar rastin e siguruar
me dashje ose me mashtrim, siguruesi nuk sht i detyruar t jap asgj dhe dispozita e kundrt
kontraktuese nuk ka efekt juridik.

Neni 942
Kundrshtimet e siguruesit
1. Kundr krkess s prursit t poliss, si dhe t krkess s ndonj personi tjetr q e
invokon at, siguruesi mund t theksoj t gjitha kundrshtimet q ka lidhur me kontratn ndaj
personit me t cilin ka lidhur kontratn mbi sigurimin.
2. Prjashtimisht, kundr krkess s personit t tret n rastin e sigurimit vullnetar nga
prgjegjsia dhe t krkess s titullarve t t drejtave t caktuara n sendin e siguruar, e
drejt kjo q ka kaluar n baz t vet ligjit n baz t s drejts, me asgjsimin ose me
dmtimin e sendit t siguruar n shprblimin nga sigurimi, siguruesi mund t paraqes vetm
kundrshtime q jan paraqitur para se t ket ndodhur rasti i siguruar.

283

NNKREU 5
KOHZGJATJA E SIGURIMIT

Neni 943
Fillimi i efektit t sigurimit
1. N qoft se nuk sht kontraktuar ndryshe kontrata mbi sigurimin ka efektet e veta duke
filluar q nga mesnata e dits kur sht shnuar n polic si dit e fillimit t kohzgjatjes s
sigurimit e deri n mbarim t dits s fundit t afatit pr t cilin sht kontraktuar sigurimi.
Kohzgjatja e sigurimit konsiderohet q nuk sht prcaktuar nse palt nuk e shkpusin
kontratn para kohs s pagimit t premiumit t prcaktuar n kushtet e sigurimit dhe nse
ekziston nj kohzgjatje n kontratn e sigurimit me mundsi t vazhdimit t kontrats edhe
pr nj koh t njjt.
2. N qoft se afati i kohzgjatjes s sigurimit t pasuris nuk sht caktuar me kontrat, secila
pal mund t denoncoj kontratn n ditn e arritshmris s premis, duke njoftuar me shkrim
paln m s voni tre (3) muaj para arritshmris s premis.
3. N qoft se sigurimi sht lidhur n afatin m t gjat se tri (3) vite, pas kalimit t ktij afati
secila pal mundet t denoncoj kontratn, duke e lajmruar paln tjetr me shkrim n
periudhn prej tre (3) muajve.
4. Nuk sht e mundur q me an t kontrats t prjashtohet e drejta e palve pr tu trhequr
nga kontrata, ashtu si sht prcaktuar n paragraft e mparshm.
5. Dispozitat e ktij neni nuk zbatohen n sigurimin e jets apo t shndetit.

Neni 944
Ndikimi i falimentimit mbi sigurimin
1. N rastin e falimentimit t kontraktuesit t sigurimit, sigurimi vazhdon, por secila pal ka t
drejt ta zgjidh kontratn pr sigurimin brenda tre (3) muajsh nga data e hapjes s
falimentimit, n t cilin rast mass s falimentimit t kontraktuesve i takon pjesa e premis s
paguar q i prgjigjet kohs s mbetur t sigurimit.
2. N rastin e falimentimit t siguruesit, kontrata pr sigurimin shuhet pasi t ken kaluar
tridhjet (30) dit nga data e hapjes s falimentimit.

284

KREU 2
SIGURIMI I PASURIS
NNKREU 1
DISPOZITA T PRGJITHSHME

Neni 945
Interesi i sigurimit
1. Sigurimi i pasuris mund t kontraktohet nga secili person q ka interes q t mos ndodh
ndonj rast i siguruar, sepse prndryshe do t psonte ndonj dm material.
2. T drejta nga sigurimi mund t ken vetm personat t cilt n momentin e shkaktimit t
dmit kan pasur interes material q rasti i siguruar t mos ndodh.

Neni 946
Qllimi i sigurimit t pasuris
1. Me sigurimin e pasuris sigurohet shprblimi pr dmin q do t ndodhte n pasurin e t
siguruarit pr shkak t paraqitjes s rastit t siguruar.
2. Shuma e shprblimit nuk mund t jet m e madhe nga sa sht dmi q ka psuar i siguruari
nga paraqitja e rastit t siguruar.
3. N sigurimin e t mbjellurave dhe t fruteve e t produkteve t tjera t toks shuma e dmit
prcaktohet duke marr parasysh vlern q do t kishin n kohn e grumbullimit, n qoft se
nuk sht kontraktuar ndryshe.
4. T vlefshme jan dispozitat e kontrats me t ciln shuma e shprblimit kufizohet n nj
shum m t vogl nga sa sht shuma e dmit.
5. N rastin e vrtetimit t shums s dmit merret n konsiderim fitimi i humbur vetm n
qoft se kjo sht kontraktuar.
6. N qoft se gjat s njjts periudh t sigurimit ndodhin disa raste t siguruara njri pas
tjetrit, shprblimi nga sigurimi pr secilin prej tyre caktohet dhe paguhet trsisht duke marr
parasysh krejt shumn e sigurimit, pa zbritjen e saj pr aq sa sht shuma e shprblimeve t
mparshme t paguara n at periudh.

285

7. N qoft se me kontratn mbi sigurimin vlera e sendit t siguruar sht prcaktuar n


marrveshje, shprblimi caktohet sipas ksaj vlere, prve nse siguruesi provon se vlera e
kontraktuar sht shum m e madhe nga sa sht vlera efektive dhe n qoft se pr kt
diferenc nuk ekziston ndonj arsye e bazuar (si pr shembull, sigurimi i sendit t prdorur n
vlern e sendit t till t ri, ose sigurimi i vlers subjektive).

Neni 947
Parandalimi i rastit t siguruar dhe shptimi
1. I siguruari ka pr detyr t marr masa t parashikuara, t kontraktuara dhe t gjitha masat e
tjera t nevojshme pr t parandaluar paraqitjen e rastit t siguruar, e n qoft se rasti i siguruar
shkaktohet, ather ka pr detyr t marr do gj q varet prej tij pr t br q t kufizohen
pasojat e dmshme t tij.
2. Siguruesi ka pr detyr ti shprblej shpenzimet, humbjet si dhe dmet e tjera t shkaktuara
nga orvatja e arsyeshme pr t mnjanuar rrezikun e drejtprdrejt t shkaktimit t rastit t
siguruar, si dhe me tentimin q t kufizohen pasojat e dmshme t tij edhe ather kur kto
tentime kan qen pa sukses.
3. Siguruesi ka pr detyr ta jap kt shprblim, edhe n qoft se ky s bashku me shprblimin
e dmit nga rasti i siguruar tejkalon shumn e sigurimit.
4. N qoft se i siguruari nuk e prmbush detyrimin e vet t parandalimit t rastit t siguruar
ose detyrimin e shptimit, ndrsa se pr kt nuk ka justifikim, detyrimi i siguruesit zvoglohet
aq sa sht paraqitur dmi m i madh pr shkak t ksaj mosprmbushje.

Neni 948
Lnia e sendit t dmtuar q sht siguruar
N qoft se nuk sht kontraktuar ndryshe, i siguruari nuk ka t drejt q pas paraqitjes s rastit
t siguruar tia lej siguruesit sendin e siguruar t dmtuar dhe t krkoj prej tij pagimin e
shums s plot t sigurimit.

Neni 949
Shkatrrimi i sendit pr shkak t ngjarjes q nuk sht parashikuar n polis
1. N qoft se sendi i siguruar, ose sendi i lidhur me prdorimin e t cilit sht kontraktuar
sigurimi nga prgjegjsia, shkatrrohet gjat periudhs s sigurimit pr shkak t ndonj
ngjarjeje q nuk sht parashikuar n polis , kontrata nuk ka m fuqi dhe siguruesi ka pr
detyr ti kthej kontraktuesit t sigurimit pjesn e premis n prpjestim me kohn e mbetur.

286

2. Kur nj nga disa sende t prfshira me nj kontrat shkatrrohet pr shkak t ndonj ngjarje
q nuk sht parashikuar n polis , sigurimi mbetet n fuqi edhe m tutje prsa i prket
sendeve t tjera kundrejt ndryshimeve t nevojshme pr shkak t zvoglimit t objektit t
sigurimit.

NNKREU 2
KUFIZIMI I RREZIQEVE T SIGURUARA

Neni 950
Dmet e mbuluara nga sigurimi
1. Siguruesi ka pr detyr ti shprblej dmet e shkaktuara rastsisht ose pr faj t
kontraktuesit t sigurimit t siguruarit ose t shfrytzuesit t sigurimit, prve nse pr dmin e
shkaktuar ky detyrim i tij sht prjashtuar shprehimisht me kontratn pr sigurimin.
2. Ai nuk prgjigjet pr dmin e shkaktuar me dashje nga kta persona, kshtu q sht nule
dispozita n polis q do t parashikonte prgjegjsin e tij edhe n kt rast.
3. N qoft se do t realizohet rasti i siguruar, siguruesi ka pr detyr ta shprblej secilin dm
t shkaktuar nga ana e ndonj personi, pr veprimet e t cilit i siguruari prgjigjet mbi cilndo
baz qoft, pavarsisht nse dmi sht shkaktuar ose jo nga pakujdesia ose me dashje.

Neni 951
Dmet e shkaktuara nga t metat e sendit t siguruar
Siguruesi nuk prgjigjet pr dmin n sendin e siguruar q rrjedh nga t metat e tij, prve nse
sht kontraktuar ndryshe.

Neni 952
Dmet e shkaktuara nga operacionet e lufts dhe kryengritjet
1. Siguruesi nuk ka pr detyr ti shprblej dmet e shkaktuara nga operacionet e lufts ose
kryengritjet, prve nse sht kontraktuar ndryshe.
2. Siguruesi ka pr detyr t provoj se dmi sht shkaktuar nga ndonj prej ktyre ngjarjeve.

287

NNKREU 3
MBISIGURIMI DHE KONTRATA ME DISA SIGURUES

Neni 953
Mbisigurimi
1. N qoft se kur lidhet kontrata njra pal prdor mashtrimin dhe n kt mnyr kontrakton
shumn e sigurimit m t madhe nga sa sht vlera efektive e sendit t siguruar, pala tjetr
mund t krkoj anulimin e kontrats.
2. N qoft se shuma e kontraktuar e sigurimit sht m e madhe nga sa sht vlera e sendit t
siguruar, ndrsa asnjra nga palt nuk ka vepruar n mnyr t pandrgjegjshme dhe t
pandershme, kontrata mbetet n fuqi, shuma e sigurimit zbritet deri n shumn e vlers
efektive t sendit t siguruar, kurse premit zvoglohen prpjestimisht.
3. N t dy rastet siguruesi i ndrgjegjshm mban premit e marra dhe ka t drejt n premin e
pazvogluar pr periudhn vijuese.

Neni 954
Zvoglimi i mvonshm i vlers
N qoft se vlera e siguruar zvoglohet pr kohn e afatit t sigurimit, secila pal kontraktuese
ka t drejt n zbritjen prkatse t shums s sigurimit dhe t premis, duke filluar nga data
kur ia ka komunikuar pals tjetr krkesn e vet pr zbritje.

Neni 955
Sigurimi i shumfisht dhe i dyfisht
1. N qoft se ndonj objekt sht siguruar pran dy ose m tepr siguruesve kundr t njjtit
rrezik pr t njjtin interes dhe pr t njjtn koh, kshtu q shuma totale e sigurimit nuk
tejkalon vlern e ktij sendi (sigurimi i shumfisht), secili sigurues prgjigjet pr zbatimin n
trsi t detyrimeve t krijuara nga kontrata q ka lidhur ai.
2. N qoft se shuma totale e sigurimit e tejkalon vlern e sendit t siguruar (sigurimi i
dyfisht), ndrsa kontraktuesi i sigurimit nuk ka vepruar me ndrgjegje, t gjitha kto sigurime
jan t vlefshme dhe secili sigurues ka t drejt n premin e kontraktuar pr periudhn e
sigurimit n vazhdim, ndrsa siguruesi ka t drejt t krkoj prej secilit sigurues t veant
shprblimin sipas kontrats s prfunduar me t, por gjithsej jo m tepr se sa sht shuma e
dmit.
3. Kur ndodh rasti i siguruar, kontraktuesi i sigurimit ka pr detyr ta njoftoj pr kt secilin
sigurues t t njjtit rrezik dhe ti komunikoj emrat dhe adresat e siguruesve t tjer, si dhe
shumat e sigurimit t kontratave t veanta t prfunduara me kta.

288

4. Pasi shprblimi ti paguhet t siguruarit, secili sigurues prballon pjesn e shprblimit n


prpjestimin n t cilin qndron shuma e sigurimit n t ciln sht detyruar ai ndaj shums
totale t sigurimit, kshtu q siguruesi q ka paguar m tepr ka t drejt t krkoj nga
siguruesit e tjer shprblimin pr shumn e paguar m tepr.
5. N qoft se ndonj kontrat sht lidhur pa e treguar shumn e sigurimit, ose kundrejt
mbulimit t pakufizuar, konsiderohet si kontrat e lidhur kundrejt shums m t lart t
sigurimit.
6. Pr pjesn e siguruesit i cili nuk mund t paguaj, prgjigjen siguruesit e tjer
prpjestimisht me pjest e tyre.
7. N qoft se kontraktuesi i sigurimit ka lidhur kontratn e sigurimit me t ciln sht krijuar
sigurimi i dyfisht, duke mos ditur pr sigurimin e prfunduar m par, ai mundet, pavarsisht
nse sigurimin e mparshm e ka lidhur ai apo ndokush tjetr, brenda nj muaji nga dita kur ka
msuar pr kt sigurim, t krkoj zbritjen prkatse t shums s sigurimit dhe t premis s
sigurimit t mvonshm, por siguruesi mban premit e marra dhe ka t drejt n premin pr
periudhn vijuese.
8. N qoft se sigurimi i dyfisht sht realizuar pr shkak t zvoglimit t vlers s objektit t
sigurimit gjat kohs s afatit t sigurimit, kontraktuesi i sigurimit ka t drejt n zbritjet
prkatse t shumave t sigurimit dhe t premive, duke filluar q nga dita kur ia ka komunikuar
siguruesit krkesn e vet pr zbritje.
9. N qoft se gjat krijimit t sigurimit t dyfisht kontraktuesi i sigurimit ka vepruar n
mnyr t pandrgjegjshme, secili sigurues mund t krkoj anulimin e kontrats, t mbaj
premit e marra dhe t krkoj premin e pazvogluar pr periudhn vijuese.

Neni 956
Bashksigurimi
Kur kontrata pr sigurimin sht lidhur me disa sigurues q jan marr vesh mbi prballimin
dhe shprndarjen e prbashkt t rrezikut, secili sigurues i shnuar n polisn e sigurimit
prgjigjet para t siguruarit pr shprblimin e plot.

289

NNKREU 4
NNSIGURIMI

Neni 957
Nnsigurimi
1. Kur t vrtetohet se n fillim t periudhs respektive t sigurimit vlera e sendit t sigurimit
ka qen m e madhe nga sa sht shuma e sigurimit, shuma e shprblimit q ka borxh siguruesi
zvoglohet prpjestimisht, prve nse sht kontraktuar ndryshe.
2. Siguruesi ka pr detyr t jap shprblim t plot deri n shumn e sigurimit, n qoft se
sht kontraktuar q raporti midis vlers s sendit dhe shums s sigurimit t mos ket rndsi
pr caktimin e shums s shprblimit.

NNKREU 5
KALIMI I KONTRATS DHE PAGIMI I KOMPENSIMIT NGA SIGURIMI TJETRIT

Neni 958
Kalimi i kontrats n prfituesin e sendit t siguruar
1. N rastin e tjetrsimit t sendit t siguruar si dhe t sendeve lidhur me prdorimin e t cilave
sht kontraktuar sigurimi nga prgjegjsia, t drejtat dhe detyrimet e kontraktuesit t sigurimit
kalojn vetvetiu n baz t ligjit n prfituesin, prve nse sht kontraktuar ndryshe.
2. N qoft se sht tjetrsuar vetm nj pjes e sendeve t siguruara, t cilat lidhur me
sigurimin nuk prbjn trsi t veant, kontrata mbi sigurimin pushon n baz t ligjit lidhur
me sendet e tjetrsuara.
3. N rastin kur pr shkak t tjetrsimit t sendeve shtohet ose zvoglohet mundsia e
paraqitjes s rastit t siguruar, zbatohen dispozitat e prgjithshme mbi shtimin ose mbi
zvoglimin e rrezikut.
4. Kontraktuesi i sigurimit, i cili nuk e njofton siguruesin se sendi i siguruar sht tjetrsuar,
mbetet n detyrim pr pagimin e premive q rrjedhin pr pages edhe pas dits s tjetrsimit.
5. Siguruesi dhe prfituesi i sendit t siguruar mund t heqin dor nga sigurimi me afat
denoncimi prej pesmbdhjet (15) ditsh me kusht q denoncimin ta ken pr detyr ta
paraqesin jo m tepr se brenda tridhjet (30) ditsh nga data kur t ken msuar pr
denoncimin.
6. Kontrata pr sigurimin nuk mund t zgjidhet n qoft se polisa e sigurimit sht lshuar n
prursin ose sipas urdhrit.

290

Neni 959
Akordimi i kompensimit titullarve t pengut dhe t t drejtave t tjera
1. Pas paraqitjes s rastit t siguruar, t drejtat e pengut dhe t drejtat e tjera q kan ekzistuar
m prpara n sendin e siguruar kan si objekt shprblimin n borxh si n rastin e sigurimit t
sendit vetjak, ashtu edhe n rastin e sigurimit t sendeve t huaja pr shkak t detyrimit t
ruajtjes e t kthimit t tyre, kshtu q siguruesi nuk mund tia paguaj shprblimin t siguruarit
pa plqimin e titullarve t ktyre t drejtave.
2. Kta persona mund t krkojn drejtprdrejt nga siguruesi, q n kuadrin e shums s
sigurimit dhe sipas radhs ligjore tu paguaj krkesat e tyre.
3. N qoft se n astin e pagess, siguruesi nuk ishte n dijeni dhe as q duhet t dinte pr
kto t drejta, pagesa e br e kompensimit siguruesit mbetet e vlefshme.

NNKREU 6
KALIMI I T DREJTAVE T SIGURUARIT NDAJ PERSONIT PRGJEGJS N
SIGURUESIN (SUBROGIMI)

Neni 960
Subrogimi
1. Me pagimin e shprblimit nga sigurimi kalojn n siguruesin n baz t ligjit deri n shumn
e shprblimit t paguar t gjitha t drejtat e t siguruarit kundrejt t gjith personave, t cilt
mbi fardo baze jan prgjegjs pr dmin.
2. N qoft se pr faj t t siguruarit sht br i pamundur ky kalim i t drejtave n sigurues
trsisht ose pjesrisht, siguruesi shkarkohet n masn prkatse nga detyrimi i vet ndaj t
siguruarit.
3. Kalimi i t drejtave nga i siguruari n sigurues nuk mund t jet n dmin e t siguruarit,
kshtu q n qoft se shprblimi t cilin e ka marr i siguruari nga siguruesi pr cilindo shkak
qoft sht m i vogl nga sa sht dmi q ka psuar, i siguruari ka t drejt q prej pasuris
s personit prgjegjs ti paguhet mbetja e kompensimit prpara krkess s siguruesit n baz
t t drejtave q jan kaluar n t.
4. Prjashtimisht nga rregullat mbi kalimin e t drejtave t t siguruarit n siguruesin, kto t
drejta nuk kalohen n siguruesin, n qoft se dmin e ka shkaktuar personi n gjini n vij t
drejt me t siguruarin, ose personi pr sjelljet e t cilit prgjigjet siguruesi apo i cili
bashkjeton me t n t njjtn ekonomi shtpiake, ose personi q sht puntor i t siguruarit,
prve nse kta persona e kan shkaktuar dmin me dashje.

291

5. N qoft se dikush nga personat e prmendur n paragrafin paraprak ka qen i siguruar nga
prgjegjsia, siguruesi mund t krkoj nga siguruesi i tij kompensimin e shums q i ka
paguar t siguruarit.

NNKREU 7
SIGURIMI NGA PRGJEGJSIA

Neni 961
Prgjegjsia e siguruesit
1. N rastin e sigurimit nga prgjegjsia, siguruesi prgjigjet pr dmin e shkaktuar nga rasti i
siguruar vetm n qoft se personi i tret i dmtuar krkon kompensimin e tij.
2. Siguruesi prballon n kuadrin e shums s sigurimit shpenzimet e kontestit pr
prgjegjsin e siguruesit.

Neni 962
E drejta personale e t dmtuarit dhe padia direkte
1. N rastin e sigurimit nga prgjegjsia, personi i dmtuar mund t krkoj drejtprdrejt nga
siguruesi shprblimin e dmit q ka psuar nga ngjarja pr t ciln prgjigjet siguruesi, por jo
m tepr se deri n shumn e detyrimit t siguruesit.
2. Personi i dmtuar ka t drejtn personale n shprblimin nga sigurimi q nga momenti kur
ka ndodhur rasti i siguruar, kshtu q do ndryshim i mvonshm pr t drejtat e t siguruarit
ndaj siguruesit nuk ka ndikim n t drejtn e personit t dmtuar n shprblim.

292

KREU 3
SIGURIMI I PERSONAVE
NNKREU 1
DISPOZITA T PRGJITHSHME

Neni 963
Prcaktimi i shums s siguruar
N kontratat pr sigurimin e personave (sigurimi i jets dhe sigurimin ndaj rastit t
fatkeqsis), shuma e sigurimit t ciln siguruesi ka pr detyr ta paguaj kur lind rasti i
siguruar, prcaktohet n polis sipas marrveshjes s palve kontraktuese.

Neni 964
Polisa e sigurimit t jets
1. Prpos pjesve prbrse q duhet ti ket do polis, n polisn e sigurimit t jets duhet t
shnohen: emri dhe mbiemri i personit n jetn e t cilit shtrihet sigurimi, datlindja e tij,
ngjarja ose afati nga i cili varet paraqitja e t drejts pr t krkuar pagimin e shums s
siguruar.
2. Polisa e sigurimit t jets mund t jet e shnuar n personin e caktuar, t jet e shnuar
sipas urdhrit, por nuk mund t shnohet n prursin.
3. Pr vlefshmrin e indosamentit t poliss sipas urdhrit nevojitet t prmbaj emrin e
shfrytzuesit, datn e indosimit dhe nnshkrimin e indosantit.

Neni 965
Paraqitja e pasakt e moshs s t siguruarit
1. Prjashtimisht nga dispozitat e prgjithshme t ktij kreu mbi pasojat e paraqitjes t pasakta
dhe mbi lnien n heshtje t rrethanave me rndsi pr muarjen e rrezikut, pr kallzime t
pasakta mbi moshn n kontratat mbi sigurimin e jets vlejn kto rregulla:
1.1. kontrata mbi sigurimin e jets sht nule dhe siguruesi ka pr detyr q n do rast
ti kthej t gjitha premit e marra, n qoft se me rastin e lidhjes s saj sht kallzuar
n mnyr t pasakt mosha e t siguruarit, ndrsa mosha faktike e tij kalon kufirin e
moshs deri ku siguruesi sipas kushteve t veta dhe tarifave bn sigurimin e jets;
1.2. n qoft se sht paraqitur n mnyr jo t sakt se i siguruari ka m pak vjet,
ndrsa mosha faktike e tij nuk e kalon kufirin deri ku siguruesi bn sigurimin e jets,

293

kontrata sht e vlefshme, ndrsa shuma e siguruar zvoglohet n prpjestim me


premin e kontraktuar dhe me premit e parashikuara pr sigurimin e jets s personave
t moshs s personit t siguruar;
1.3. kur i siguruari ka m pak vjet nga sa sht paraqitur me rastin e lidhjes s
kontrats, premia zvoglohet n shumn prkatse, ndrsa siguruesi ka pr detyr ta
kthej diferencn midis premive t marra dhe premive n t cilat ka t drejt.

Neni 966
Pasojat e mospagimit t premis dhe zvoglimi i shums s siguruar
1. N qoft se kontraktuesi i sigurimit t jets nuk paguan ndonj premi kur rrjedh pr pages,
siguruesi nuk ka t drejt q pagimin e saj t krkoj n rrug gjyqsore.
2. N qoft se kontraktuesi i sigurimit me ftesn e siguruesit, e cila i duhet dorzuar me letr t
porositur, nuk e paguan premin e rrjedhur pr pages brenda afatit t caktuar n kt letr, e
q nuk mund t jet m i shkurtr se nj (1) muaj, duke llogaritur q nga dita kur i sht
dorzuar letra, dhe as q e bn kt ndonj person tjetr i interesuar, siguruesi mundet vetm,
n qoft se gjer ather jan paguar t paktn tri (3) premit vjetore ti deklaroj kontraktuesit
t sigurimit se e zvoglon shumn e siguruar n shumn e vlers riblerse t sigurimit, e n
rastin e kundrt se e zgjidh kontratn.
3. N qoft se rasti i siguruar ka ndodhur prpara zgjidhjes s kontrats ose zvoglimit t
shums s siguruar, konsiderohet sikundr t jet zvogluar shuma e siguruar, respektivisht
sikur kontrata t jet zgjidhur, varsisht nga fakti nse premit jan paguar t paktn pr tri (3)
vjet ose jo.

Neni 967
Sigurimi i personit t tret
1. Sigurimi i jets mund t shtrihet n jetn e kontraktuesit t sigurimit, por mund t shtrihet
edhe n jetn e ndonj personi t tret.
2. E njjta gj vlen edhe pr sigurimin kundr rastit t fatkeqsis.
3. N qoft se sigurimi shtrihet n rastin e vdekjes s ndonj t treti, pr vlefshmrin e
kontrats nevojitet plqimi i dhn me shkrim prej tij i shnuar n polis ose n dokumentin e
veant, n rastin e nnshkrimit t poliss duke shnuar shumn e siguruar.

294

Neni 968
Sigurimi n rastin e vdekjes s personit t mitur dhe personit me aftsi t kufizuar pr t
vepruar
1. sht i pavlefshm sigurimi pr rastin e vdekjes s personit t tret me mosh nn
katrmbdhjet (14) vje si dhe i personave t paaft pr t vepruar, kshtu q siguruesi ka pr
detyr ti kthej kontraktuesit t sigurimit t gjitha premit e marra n baz t kontrats s
ktill.
2. Pr vlefshmrin e sigurimit pr rastin e vdekjes s personit t tret m t vjetr se
katrmbdhjet (14) vje nevojitet plqimi me shkrim i prfaqsuesit t tij ligjor si dhe plqimi
me shkrim i do personi t siguruar.

Neni 969
Kumulimi i kompensimit dhe i shums s siguruar
1. N sigurimin e personave, siguruesi q ka paguar shumn e siguruar nuk mund t ket n
asnj baz t drejt n shprblim nga personi i tret prgjegjs pr shkaktimin e rastit t
siguruar.
2. E drejta n shprblim nga personi i tret prgjegjs pr paraqitjen e rastit t siguruar i takon
siguruesit respektivisht shfrytzuesit, pavarsisht nga e drejta e tij n shumn e siguruar.
3. Dispozitat e paragrafve paraprake nuk shtrihen n rastin, kur sigurimi kundr pasojave t
rastit t fatkeqsis sht kontraktuar si sigurim kundr prgjegjsis.

NNKREU 2
RREZIQET E PRJASHTUARA

Neni 970
Vetvrasja e t siguruarit
1. Me kontratn pr sigurimin pr rastin e vdekjes nuk sht prfshir rreziku i vetvrasjes t t
siguruarit, n qoft se ka ndodhur n vitin e par t sigurimit.
2. N rastin kur vetvrasja ka ndodhur brenda tre (3) vjetsh nga data e lidhjes s kontrats,
siguruesi nuk ka pr detyr ti paguaj shfrytzuesit shumn e siguruar, por vetm rezervn
matematikore t kontrats.

295

Neni 971
Vrasja me dashje e t siguruarit
Siguruesi lirohet nga detyrimi q shfrytzuesit ti paguaj shumn e siguruar, n qoft se ky e
ka shkaktuar me dashje vdekjen e t siguruarit, por ka pr detyr n qoft se deri ather jan
paguar t paktn tri (3) premi vjetore, t paguaj rezervn matematikore t kontrats
kontraktuesit t sigurimit, e n qoft se ky sht i siguruari ather trashgimtarve t tij.

Neni 972
Shkaktimi me dashje i rastit t fatkeqsis
Siguruesi lirohet nga detyrimi i kontrats mbi sigurimin kundr rastit t fatkeqsis, n qoft se
i siguruari e ka shkaktuar me dashje rastin e fatkeqsis.

Neni 973
Operacionet e lufts
1. N qoft se vdekja e t siguruarit sht shkaktuar nga operacionet e lufts, siguruesi, n
qoft se nuk sht kontraktuar dika tjetr, nuk ka pr detyr ti paguaj shfrytzuesit t
sigurimit shumn e siguruar, por ka pr detyr ti paguaj rezervn matematikore nga kontrata.
2. N qoft se nuk sht kontraktuar dika tjetr, siguruesi lirohet nga detyrimi prej kontrats
mbi sigurimin kundr rastit t fatkeqsis, n qoft se rasti i fatkeqsis sht shkaktuar nga
operacionet e lufts.

Neni 974
Prjashtimi kontraktues i rrezikut
Me kontratn pr sigurimin pr rastin e vdekjes ose t rastit t fatkeqsis mund t
prjashtohen nga sigurimi dhe rreziqet e tjera.

296

NNKREU 3
T DREJTAT E KONTRAKTUESIT T SIGURIMIT PARA SHKAKTIMIT T
RASTIT T SIGURUAR

Neni 975
Riblerja
1. Me krkesn e kontraktuesit t sigurimit t jets, t prfunduar pr tr jetn e t siguruarit,
siguruesi ka pr detyr ti paguaj vlern riblerse t polics, n qoft se gjer ather jan
paguar t paktn tri (3) premit vjetore.
2. N polis duhet t shnohen kushtet n t cilat kontraktuesi mund t krkoj pagimin e
vlers s saj riblerse si dhe mnyrn se si t prllogaritet kjo vler n pajtim me kushtet e
sigurimit.
3. T drejtn e krkess s riblerjes nuk mund ta ushtrojn kreditort e kontraktuesit t
sigurimit si dhe shfrytzuesit e sigurimit, por vlera riblerse do ti paguhet shfrytzuesit me
krkesn e tij, n qoft se caktimi i shfrytzuesit sht e parevokueshm.
4. Prjashtimisht nga paragrafi paraprak, riblerja e poliss mund t krkohet nga kreditori t
cilit polisa i sht dorzuar n peng, n qoft se krkesa pr sigurimin e s cils sht dhn
pengu nuk paguhet n afatin e rrjedhjes s saj pr pages.

Neni 976
Paradhnia
1. Me krkesn e kontraktuesit t sigurimit t jets, t prfunduar pr krejt jetn e t siguruarit,
siguruesi mund ti parapaguaj pjesn e shums s siguruar deri n shumn e vlers riblerse t
poliss, t ciln kontraktuesi i sigurimit mund ta kthej m von.
2. Mbi paradhnien e marr kontraktuesi i sigurimit ka pr detyr t paguaj kamat t caktuar.
3. N qoft se kontraktuesi i sigurimit vonon me pagimin e kamats s rrjedhur pr pages do
t veprohet sikundr t ket krkuar riblerje.
4. N polisn e sigurimit duhet t shnohen kushtet e dhnies s paradhnies, mundsia q
shuma e marr n emr t paradhnies ti kthehet siguruesit, shuma e shkalls s kamats,
pasojat e mospagimit t kamats s rrjedhur pr pages, sikundr sht caktuar n kushtet e
sigurimit.

297

Neni 977
Lnia peng e poliss
1. Polisa e sigurimit t jets mund t lihet peng.
2. Lnia peng e poliss ka efekt ndaj siguruesit vetm n qoft se sht njoftuar me shkrim se
polisa i sht ln peng kreditorit t caktuar.
3. Kur polisa sht shnuar sipas urdhrit, lnia peng bhet me indosament.

NNKREU 4
SIGURIMI I JETS N DOBI T PERSONIT T TRET

Neni 978
Caktimi i shfrytzuesit
1. Kontraktuesi i sigurimit t jets mundet n kontrat si edhe me ndonj veprim juridik t
mvonshm qoft edhe me testament ta caktoj personin t cilit do ti takojn t drejtat nga
kontrata.
2. N qoft se sigurimi shtrihet n jetn e ndonj personi tjetr pr caktimin e shfrytzuesit
nevojitet edhe aprovimi i tij me shkrim.
3. Shfrytzuesi nuk nevojitet medoemos t caktohet sipas emrit, por mjafton n qoft se akti
prmban t dhnat e domosdoshme pr caktimin e tij.
4. Kur si shfrytzues jan caktuar fmijt ose pasardhsit, dobia u takon edhe t paslindurve,
ndrsa dobia e destinuar bashkshortit i takon personit q ka qen n martes me t siguruarin
n astin e vdekjes s tij.

Neni 979
Pjestimi i dobis midis disa shfrytzuesve
Kur si shfrytzues jan caktuar fmijt, pasardhsit dhe n prgjithsi trashgimtart, n qoft
se kontraktuesi i sigurimit nuk ka caktuar se si do t bhet pjestimi midis tyre, pjestimi do t
bhet prpjestimisht me pjest e tyre trashgimore, e n qoft se shfrytzuesit nuk jan
trashgimtar, shuma e siguruar do t pjestohet n pjes t barabarta.

298

Neni 980
Revokimi i dispozits pr caktimin e shfrytzuesve
1. Dispozitn me t ciln dobia nga sigurimi i caktohet personit t caktuar mund t revokohet
vetm nga kontraktuesi i sigurimit, dhe kt t drejt t tij nuk mund ta ushtrojn as kreditort
e tij dhe as trashgimtart ligjor t tij.
2. Kontraktuesi i sigurimit mund ta revokoj dispozitn mbi dobin gjithnj gjersa shfrytzuesi
t mos deklaroj n cilndo mnyr qoft se e pranon, kur ajo bhet e parevokueshme.
3. Kontraktuesi mund ta revokoj dispozitn mbi dobin edhe pas deklarats s shfrytzuesit se
e pranon, n qoft se shfrytzuesi ka tentuar vrasjen e t siguruarit, e n qoft se dobia sht
akorduar pa shprblim, pr revokim vlejn edhe dispozitat mbi revokimin e dhurats.
4. Konsiderohet se shfrytzuesi e ka refuzuar dobin q i sht destinuar, n qoft se pas
vdekjes s kontraktuesit t sigurimit me thirrjen e trashgimtarve t tij nuk deklarohet brenda
nj muaji se a pranon.

Neni 981
E drejta personale dhe e drejtprdrejt e shfrytzuesit
1. Shuma e siguruar, e cila duhet ti paguhet shfrytzuesit nuk hyn n pjesn trashgimore t
kontraktuesit t sigurimit dhe as ather kur si shfrytzues jan caktuar trashgimtart e tij.
2. E drejta n shumn e siguruar i takon vetm shfrytzuesit, e pikrisht nga lidhja e kontrats
s sigurimit dhe pavarsisht se si dhe kur sht caktuar si shfrytzues, e pavarsisht nse ka
deklaruar aprovimin e vet prpara ose pas vdekjes s t siguruarit, kshtu q mund ti drejtohet
drejtprdrejt siguruesit me krkesn q ti paguhet shuma e siguruar.
3. N qoft se kontraktuesi i sigurimit ka caktuar si shfrytzues fmijt e vet, pasardhsit ose
trashgimtart e vet, n prgjithsi secili shfrytzues, t caktuar kshtu, i takon e drejta n
pjesn prkatse t shums s siguruar megjithse heq dor nga trashgimia.

Neni 982
Kreditori i kontraktuesit t sigurimit dhe t siguruarit
1. Kreditort e kontraktuesit t sigurimit dhe t t siguruarit nuk kan asnj t drejt n shumn
e siguruar t kontraktuar pr shfrytzues.
2. N qoft se premit q i ka derdhur kontraktuesi i sigurimit kan qen prpjestimisht shum
t mdha n krahasim me mundsit e tij n astin kur jan derdhur, kreditort e tij mund t
krkojn q tu dorzohet pjesa e premis e cila tejkalon mundsit e tij, nse jan prmbushur
kushtet n t cilat kreditort kan t drejt n kundrshtimin e veprimeve juridike t debitorit.

299

Neni 983
Cedimi i shums s siguruar
T drejtn e vet n shumn e siguruar shfrytzuesi mundet tia kaloj tjetrit edhe prpara rastit
t siguruar, por pr kt i nevojitet plqimi me shkrim i kontraktuesve t sigurimit, ku duhet t
shnohet emri i personave t cilve u kalohet e drejta, e n qoft se sigurimi shtrihet n jetn e
ndonj personi tjetr, ather nevojitet i njjti plqim edhe i ktij personi.

Neni 984
Kur shfrytzuesi i caktuar vdes prpara rrjedhjes s shums pr pages
Kur personi i cili pa shprblim sht caktuar si shfrytzues vdes para arritjes s shums s
siguruar apo t rents, dobia nga sigurimi nuk u takon trashgimtarve t tij, por shfrytzuesit
pasardhs, e n qoft se ky nuk sht caktuar, ather pasuris s kontraktuesit t sigurimit.

Neni 985
Sigurimi pr rast vdekjeje pa shfrytzues t caktuar
N qoft se kontraktuesi i sigurimit pr rastin e vdekjes nuk e cakton shfrytzuesin, apo n
qoft se dispozita mbi caktimin e shfrytzuesit mbetet pa efekt pr shkak t revokimit, apo pr
shkak t refuzimit t personit t caktuar, ose cilido shkak tjetr, ndrsa kontraktuesi i sigurimit
nuk cakton shfrytzues tjetr, shuma e siguruar i takon pasuris s kontraktuesit t sigurimit
dhe si pjesa e saj kalon me t drejtat e tjera t tij n trashgimtart e tij.

Neni 986
Pagimi i ndrgjegjshm i shums s siguruar personit t paautorizuar
1. Kur siguruesi ia paguan shumn e siguruar personit i cili do t kishte t drejt n t po t
mos ta kishte caktuar shfrytzuesin kontraktuesi i sigurimit, ky lirohet nga detyrimi prej
kontrats mbi sigurimin n qoft se n momentin e kryerjes s pagess nuk ka ditur dhe as q
ka mundur ta dinte se shfrytzuesi sht caktuar me testament ose me ndonj akt tjetr, i cili
nuk i sht dorzuar, ndrsa shfrytzuesi ka t drejt t krkoj kthimin nga personi q ka
pranuar shumn e siguruar.
2. E njjta gj vlen n rastin e ndrrimit t shfrytzuesit.

300

PJESA XXV
KONTRATA PR ORTAKRIN
Neni 987
Nocioni
Ortakria sht bashkim me kontrat i dy ose m shum personave (ortakve) pr arritjen e
ndonj qllimi t prbashkt t lejuar nga e drejta, me pun ose mjete t prbashkta t
caktuara me kontrat.

Neni 988
Kontributet
1. N ortakri, secili ortak sht i detyruar t kontribuoj pr at q sht prcaktuar n
kontrat (kontributi).
2. Kontributi mund t jet n para, send, e drejt, krkes, ose shrbim, e ardhur apo lejimi i
vlers s pajisjeve.
3. Ortakt prve kur parashihet ndryshe me kontrat, kan pr detyr t japin kontribut t
barabart.
4. N form t kontributit n ortakri, mund t jepet edhe prona pr prdorim dhe shfrytzim.
5. Nse ndonjrit prej ortakve i sigurohen vetm prfitime pa detyrimin q t ofroj kontribut,
ather kjo kontrat nuk konsiderohet ortakri.
6. Nse sht e nevojshme ruajtja e mjeteve t ortakris apo pr t shmangur dmin, secili
ortak sht i detyruar t kontribuoj n pjes proporcionale t asaj q sht e nevojshme pr
ruajtjen e mjeteve apo parandalimin e dmit, prve kontributit t prcaktuar n kontrat.
7. Secili ortak sht prgjegjs si shitsi pr t metat juridike dhe materiale t kontributit t tij.

Neni 989
Vendimet e ortakve dhe udhheqja
1. Secili ortak ka nj vot. Me an t kontrats mund t prcaktohet q ortakt t ken numr t
ndryshm votash.
2. Pr punt e ortakris, ortakt marrin vendimet n mnyr unanime. Sipas ksaj mnyre,
ortakt vendosin sidomos pr prdorimin e fitimit dhe prfitimeve tjera, pr mnyrn se si t
mbulohet humbja, pr pranimin e nj ortaku t ri apo prjashtimin e ndonj ortaku ekzistues,

301

pr krkesat e secilit ortak n lidhje me dmet ndaj ortakris, shkarkimin e udhheqjes,


shkputjen e kontrats dhe pr shtjet e tjera n lidhje me udhheqjen.
3. Me an t kontrats mund t prcaktohet se pr shtjet e prcaktuara n paragrafin e
mparshm, ortakt vendosin me shumic votash. N rastin e till, pr marrjen e vendimit
krkohen shumica e votave apo t paktn dy t tretat e votave.
4. Ortakt duhet t organizojn udhheqjen s bashku dhe n mnyr t barabart.
5. Me an t kontrats mund t prcaktohet q secili prej ortakve kryen udhheqje n mnyr
t pavarur, ose q udhheqja t kryhet vetm nga disa prej ortakve, ose nga nj apo m shum
persona t emruar nga ortakt me unanimitet.
6. Mbi baza t justifikueshme, ortakt mund t prjashtojn udhheqjen nga ndonjri prej
ortakve.
7. Natyra e dispozitave t ktij ligji mbi kontratn pr urdhrin zbatohen n lidhje me
udhheqjen.
8. Nse parashihet me kontrat, udhheqsi ka t drejt n pages pr punn e tij.
9. Secili ortak ka t drejt q t jet i informuar pr t gjitha punt dhe shtjet e ortakris.

Neni 990
Ushtrimi i t drejtave dhe detyrimeve n ortakri
1. Secili partner duhet ti kryej punt e ortakris dhe detyrimet tjera n lidhje me to me
kujdesin dhe sipas mnyrs q i kryen punt e veta.
2. Nse qllimi i ortakris sht i lidhur me aktivitetet e ortakve apo profesionin e tyre, ata
jan t detyruar t veprojn me kujdesin e ekonomistit t mir apo me kujdesin e ekspertit t
mir.
3. Ortaku nuk mund t ndrmarr asnj veprim q do t rrezikonte arritjen e qllimit t
prbashkt.

Neni 991
Fitimi dhe humbja
1. Prve kur prcaktohet ndryshe me kontrat, secili ortak ka t drejt n pjesn e fitimit t
arritur n ortakri.
2. Secili partner sht i detyruar t marr prsipr pjesn e humbur q ka ndodhur nga
funksionimi i ortakris.

302

3. Ortakt marrin pjes n fitim n fitim dhe humbje n mnyr t barabart n prpjestim me
pjest e tyre t kontributit, prve kur prcaktohet ndryshe me kontrat.

Neni 992
Paraqitja tek personat e tret
1. Ortaku apo udhheqsi q paraqitet n emr t vet dhe pr llogari t ortakris kundrejt
personave t tret, t gjitha t drejtat dhe detyrimet n lidhje me personin e tret i bartin vet.
2. N qoft se ortaku lidh punt me ndonj person t tret n emr t ortakris ose t t gjith
ortakve, do t zbatohen dispozitat e ktij ligji mbi prfaqsimin.
3. Pr rastet e prcaktuara n paragrafin e dyt t ktij neni t gjith ortakt bhen kreditor apo
debitor t prbashkt dhe t ndar dhe dispozitat e ktij ligji pr prgjegjsin e prbashkt dhe
t ndar do t zbatohen. Marrveshja ndrmjet ortakve q prcakton dika tjetr nga msipr
nuk ka efekt ligjor ndaj personave t tret.
4. Me shprndarjen e ortakris, detyrimet e ortakve ndaj personave t tret, sipas ktij neni,
nuk shuhen.

Neni 993
Pasuria e ortakris
Prve nse parashihet ndryshe me kontrat, ortakt kan t drejta t barabarta mbi
bashkpronsin dhe pjest tjera t prbashkta q kan ardhur nga kontributet e ortakve apo
veprimtaria e ortakris.

Neni 994
Marrdhnia ndrmjet ortakve
1. Ortakt jan t detyruar q n pjes t barabarta, ti mbulojn shpenzimet pr detyrimet ndaj
personave t tret, nse nuk mund t mbulohen nga pasuria e ortakris, prvese ndryshe
parashihet me kontrat.
2. Ortaku i cili ndaj personave t tret, pr zbatimin e kontrats ka mbuluar ndonj shpenzim
apo ndonj detyrim t ortakris, q tejkalon shumn pr t ciln sipas kontrats ka qen i
detyruar ta mbuloj, ka t drejt t krkoj kthimin n pjes proporcionale nga ortakt e tjer.

303

Neni 995
Ndrrimi i ortakve
1. Ortakris mund ti shtohet ortaku i ri nse kontrata e lejon nj gj t till.
2. Prve nse prcaktohet ndryshe me kontrat, ortaku i ri q hyn n ortakri sht i detyruar
q t jap kontributin e njjt sikur partnert tjer si dhe ka t drejt n prfitimin q sht
realizuar pas hyrjes s tij n ortakri.
3. Ortaku i ri sht prgjegjs ndaj personave t tret vetm pr detyrimet q rrjedhin pas
hyrjes s tij si ortak.
4. Ortaku nuk mund tia kaloj pozitn e tij personit t tret, por mund ta kaloj at tek nj
ortak tjetr dhe vetm nse kontrata e lejon nj gj t till dhe sipas kushteve t prcaktuara n
kontrat.

Neni 996
Prjashtimi i Ortakut
1. Me an t padis ortakt mund t krkojn prjashtimin e ndonj partneri nse pr kt
ekzistojn arsye t mjaftueshme. Kontrata mund t prcaktoj se ortakt mund t vendosin vet
pr prjashtimin e nj ortaku. N nj rast t till prmes padis ortaku i larguar mund t krkoj
anulimin e nj vendimi t till nse mendon se sht marr n mnyr t padrejt.
2. Ortaku i prjashtuar ka t drejt pr pjest e kontributit t tij n shumn e vlers s tregut q
kto pjes kan n momentin e prjashtimit.
3. Ortakt e tjer duhet t paguajn kt shum brenda tre (3) viteve nga momenti i
prjashtimit.
4. Nse ortakt tjer krkojn kompenzim nga ortaku i prjashtuar, ata mund t ndalin vlern e
pjess s partnerit t prjashtuar derisa vendimi gjyqsor t marr formn e prer apo derisa t
arrihet nj marrveshje me ortakun e prjashtuar.

Neni 997
Shuarja e Ortakris
1. Ortakria shuhet:
1.1. me kalimin e kohs pr t cilin sht themeluar;
1.2. me prmbushjen e qllimit t kontraktuar ose kur arritja e ktij qllimi bhet e
pamundshme;

304

1.3. me vendim t ortakve;


1.4. me vdekjen e nj ortaku apo me humbjen e kapacitetit t tij kontraktor, ose nse
ndaj ortakut si tregtar i vetm kan filluar procedurat pr falimentim, likuidim apo
shprbrje;
1.5. nse nj ortak pushon s ekzistuari si person juridik pr shkak t ndryshimit t
statusit apo nse ndaj tij ka filluar procedura pr falimentim likuidim apo shprbrje;
1.6. nse pas zbatimit t tyre,pjest e kontributit jan marr nga nj person i tret;
1.7. nse me vendim t autoritetit publik ortakut i sht ndaluar ushtrimi i aktiviteteve
t cilat jan qensore pr arritjen e qllimit t prbashkt;
1.8. Nse ortaku e denoncon kontratn.
2. Kontrata konsiderohet e lidhur pr nj periudh t pakufizuar nse ortakt vazhdojn t
prmbushin kontratn e ortakris edhe pas kalimit t periudhs s prcaktuar n nnparagrafin 1.1. t paragrafit 1. t ktij neni.
3. Kontrata e ortakris vazhdon t jet n fuqi pr ortakt e mbetur edhe pasi q nj ortak nuk
merr pjes m n ortakri pr arsyet e prcaktuara n nn-paragraft 1.4. deri 1.8. s bashku t
paragrafit 1. t ktij neni, nse nj gj e till sht e prcaktuar me kontrat.

Neni 998
Shkputja e kontrats
1. Ortaku mund t shkpus kontratn, nse kjo sht e prcaktuar n kontrat.
2. Ortaku mund t shkpus kontratn e lidhur pr nj koh t pakufizuar, pa marr parasysh
paragrafin e msiprm. N rastin e till njoftimi pr shkputje duhet t bhet tre muaj prpara.
3. Ortaku pr arsye t rndsishme, mund t krkoj shkputjen e kontrats s lidhur pr
periudh t caktuar edhe para prfundimit t ksaj periudhe si dhe pa njoftim paraprak, prmes
padis gjyqsore.

Neni 999
Likuidimi
1. Nse ortakria shuhet, ortakt detyrohen t kryejn likuidimin sidomos n at mnyr q t
kryhen detyrimet ndaj personave t tret, q ortakt t kompensohen pr shpenzimet dhe
pagesat q i kalojn shumn e detyrimit q ata kan sipas kontrats, dhe q pjesa tjetr e
pasuris t ndahet ndrmjet ortakve n pjes t barabarta t kontributeve t dhna. Kontrata
mund t prcaktoj pjes tjera, t ndryshme nga kontributet.

305

2. Nse pasuria e ortakris nuk mjafton pr t mbuluar shpenzimet dhe detyrimet, pjesa e
mbetur mangt duhet t mbulohet nga ortakt n prpjestimin q zbatohet tek kontributet.

PJESA XXVI
BASHKSIA
Neni 1000
Prkufizimi
Nse nj e drejt u takon disa personave s bashku, dispozitat e ktij kreu zbatohen, prve
nse parashihet ndryshe me ligj.

Neni 1001
Pjest
1. N rast t paqartsive, secili antar i bashksis ka pjes t barabart pr t drejtn q sht
objekt i bashksis.
2. Secili antar i bashksis mund t disponoj lirshm me pjesn e tij t bashksis.
3. Nse nj antar i bashksis ia transferon pjesn e tij personit tjetr, t drejtat dhe detyrimet
e antarit t bashksis t mparshm i zbatohen pr antarin e bashksis tjetr.
4. T gjith antaret e bashksis s bashku disponojn me objektin e bashksis si trsi.

Neni 1002
Detyrimet e antarve t bashksis
1. Antaret e bashksis e prdorin dhe e shfrytzojn objektin e bashksis dhe vendosin mbi
shtjet e prbashkta n mnyr t prshtatshme me natyrn dhe qllimin e objektit t
bashksis dhe me menaxhimin e zakonshm.
2. Secili antar I bashksis mund ti krkoj gjykats q me aktvendim t emroj nj
administrator i cili do t merrte vendimet mbi shtjet e prbashkta, kur antaret e bashksis
nuk veprojn n prputhje me paragrafin e par ose nuk arrijn marrveshje pr shtjet e
prbashkta.

306

Neni 1003
Prdorimi dhe shfrytzimi
1. Nse objekti i bashksis mund t ndahet n natyr, secili antar prdor dhe shfrytzon
pjesn e tij si antar, por vetm deri n at mas sa nuk i pengon antaret tjer apo nuk dmton
vet objektin e bashksis.
2. Secili antar mund ta prdor dhe gzoj objektin e bashksis q nuk mund t ndahet n
natyr, dhe i cili sht i prcaktuar pr t gjith antaret , sipas qllimit t prcaktuar t objektit
t bashksis dhe n at mnyr q nuk shkakton dm n prdorimin n t njjtn koh nga
antart tjer apo q nuk shkakton dm n vet objektin e bashksis si t till.
3. Nuk sht e mundur kufizimi i t drejts s antarve sipas paragrafve 1. dhe 2. t ktij
neni, pa dhnien e plqimit pr nj gj t till.

Neni 1004
Marrja e vendimeve pr shtjet e prbashkta
1. Secili antar ka numrin e votave n prputhje me pjesn e tij n bashksi.
2. Pr administrimin e zakonshm dhe pr prdorimin dhe shfrytzimin e objektit t
bashksis, vendimet i marrin antart e bashksis me shumic votash.
3. Antart me dy t tretat (2/3) e votave mund t vendosin pr prmirsimin e objektit t
bashksis , pr prdorimin e saj m t mir apo pr masat e rndsishme pr rritjen e vlers s
objektit. Nse nj vendim i till kufizon t drejtat e ndonj antari apo nse ka shpenzime t
larta pr antart e bashksis , ai vendim duhet t merret me unanimitet.
4. Antart e bashksis mund t pajtohen q pr shtjet e prcaktuara n paragrafin 2. t ktij
neni mund t vendos nj antar i vetm, vetm disa nga antart apo nj person i tret.
Antart e till apo personat e tret zgjedhn me shumicn e votave.
5. Pa marr parasysh paragrafin e dyt, secili antar mund t bj fardo q sht e nevojshme
pr shmangien e ndonj krcnimi direkt pr dmtimin e objektit t bashksis , nse masat e
tilla nuk jan marr nga antart apo personat e tret sipas paragrafit 2. dhe 4. t ktij neni.
6. Antart nuk mund t krkojn apo t vendosin pr ndryshime shum t mdha t objektit t
bashksis . Nj krkes apo vendim i till konsiderohet t jet krkes apo vendim pr t
shkputur bashksin.

307

Neni 1005
Shpenzimet e bashksis
1. Shpenzimet e objektit t bashksis , sidomos ato q kan t bjn me mirmbajtjen,
administrimin dhe prdorimin e prbashkt, barten nga secili antar n prpjestim me pjesn e
tij t bashksis.
2. Secili antar sht i detyruar t bart pjesn e prpjestuar t shpenzimeve q rrjedhin nga
vendimi pr prmirsimin e objektit t bashksis , pr prdorimin m t mir t tij, apo pr
marrje t rndsishme pr rritjen e vlers s bashksis.

Neni 1006
Krkesa pr mbarim
1. Secili antar mund t krkoj mbarimin e bashksis n do koh.
2. Antart kan mundsi q me marrveshje, pr nj periudh t caktuar apo pr gjithmon, ta
prjashtojn t drejtn e krkess pr mbarimin e bashksis apo t prcaktojn nj koh pr
paralajmrim pr nj gj t till.
3. Pr rastet e prcaktuara n paragrafin 2. t ktij neni, sht gjithashtu e mundshme q t
krkohet mbarimi i bashksis, nse ekzistojn arsye t mjaftueshme pr nj gj t till.
4. Administratori i emruar nga gjykata po ashtu mund t krkoj mbarimin e bashksis sipas
paragrafve t par dhe t tret.
5. Pa marr parasysh paragrafin 2. t ktij neni, antart n do moment mund t vendosin me
unanimitet pr mbarimin e bashksis
6. Bashksia mbaron gjithashtu kur antart e tjetrsojn objektin e bashksis si trsi apo
nse objekti i bashksis nuk ekziston m.
7. Kufizimi i t drejtave t antarve apo t administratorit t prcaktuara n paragrafin 1. 3.
dhe 4. t ktij neni nuk sht e mundur t bhet me kontrat.

Neni 1007
Pasojat e mbarimit
1. Pas mbarimit t bashksis bhet ndarja n natyr e objektit t bashksis , nse nj gj e
till sht e mundshme pa dmtuar vlern e tij.
2. Kur objekti i bashksis nuk mund t ndahet n natyr, ai shitet. Nga shitja s pari duhet t
shlyhen detyrimet e prbashkta ndaj personave t tret dhe t antarve q kan shlyer

308

detyrimet pr llogari t antarve tjer. Pjesa e mbetur ndahet ndrmjet antarve n prputhje
me pjest prkatse t tyre.
3. Nse objekti i bashksis sht pasuri e paluajtshme, ai shitet n ankand publik.
4. Nj apo disa antar, kan t drejtn e parablerjes n blerjen e bashksis sipas paragrafit t
dyt dhe t tret, nn kushtet e njjta me blersit e tret.
5. Po ashtu, paragrafi i dyt apo i tret zbatohet edhe nse mbarimi i bashksis ndodh pr
shkak se antart e kan tjetrsuar objektin e bashksis n trsi apo nse objekti i bashksis
nuk ekziston m.
6. Nse shitja nuk ka sukses ather bashksia nuk mund t mbaroj.

Neni 1008
Themelimi i ortakris
1. Bashksia mund t mbaroj edhe nse antart themelojn ortakri sipas dispozitave t ktij
ligji apo sipas dispozitave t ligjit tjetr n fuqi.
2. Kur bashksia mbaron sipas paragrafit 1. t ktij neni, nse objekti i bashksis si trsi
investohet n ortakri, ather nuk kryhet ndarja e bashksis.
3. Antart e bashksis jan prgjegjs ndaj personave t tret edhe pas themelimit t
ortakris ashtu si kan qen para themelimit t saj. Detyrimet e prbashkta t ndodhura
gjat ekzistimit t bashksis mund t rregullohen ndryshe me an t kontrats s ortakris.

PJESA XXVII
KONTRATA PR DORZANIN

KREU 1
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 1009
Nocioni
Me kontratn mbi dorzanin obligohet dorzani ndaj kreditorit se do ta prmbush detyrimin e
plotfuqishm t debitorit t rrjedhur pr pages, n qoft se ky nuk e bn kt.

309

Neni 1010
Forma
Me kontratn mbi dorzanin obligohet dorzani vetm n qoft se deklaratn mbi dorzanin
e ka br me shkrim.

Neni 1011
Zotsia pr t vepruar e dorzanit
Vetm personi me zotsi t plot pr t vepruar mund t detyrohet me kontratn pr dorzani.

Neni 1012
Dorzania pr personin e paaft pr t vepruar
Kush obligohet si dorzan pr detyrimin e ndonj personi t paaft pr t vepruar, i prgjigjet
kreditorit njsoj sikur dorzani i personit t aft pr t vepruar.

Neni 1013
Objekti i dorzanis
1. Dorzania mund t jepet pr do detyrim t vlefshm pavarsisht nga prmbajtja e tij.
2. Mund t hyhet dorzan edhe pr detyrimin e kushtzuar, si dhe pr detyrimin e caktuar t
ardhshm.
3. Dorzania pr detyrimin e ardhshm mund t revokohet para se t lind detyrimi, n qoft se
nuk sht parashikuar afati n t cilin ai duhet t lind.
4. Dorzania mund t jepet edhe pr detyrimin e ndonj dorzansi tjetr (dorzani i dorzanit).

Neni 1014
Volumi i prgjegjsis s dorzanit
1. Detyrimi i dorzanit nuk mund t jet m i madh nga sa sht detyrimi i debitorit kryesor, e
n qoft se sht kontraktuar q t jet m i madh, ai reduktohet n masn e detyrimit t
debitorit.
2. Dorzani prgjigjet pr prmbushjen e krejt detyrimit pr t cilin ka qen dorzan, n qoft
se prgjegjsia e tij nuk sht e kufizuar n ndonj pjes t tij, ose n ndonj mnyr tjetr i
sht nnshtruar kushteve m t lehta.

310

3. Ai ka pr detyr t'i kompensoj shpenzimet e nevojshme q i ka br kreditori pr arktimin


e borxhit nga debitori kryesor.
4. Dorzani prgjigjet edhe pr do shtim t detyrimit i cili do t krijohej nga vonesa e debitorit
ose pr faj t debitorit, n qoft se nuk sht kontraktuar ndryshe.
5. Ai prgjigjet vetm pr at kamat t kontraktuar e cila ka rrjedhur pr pages pas lidhjes s
kontrats mbi dorzanin.

Neni 1015
Kalimi i t drejtave t kreditorit n dorzanin (subrogimi)
N dorzansin i cili e ka plotsuar krkesn e kreditorit kalon kjo krkes me t gjitha t
drejtat akcesore dhe me garancit e prmbushjes s saj.

KREU 2
RAPORTET E KREDITORIT DHE T DORZANSIT
Neni 1016
Format e dorzanis
1. Prej dorzanit mund t krkohet prmbushja e detyrimit vetm pasi debitori kryesor t mos e
prmbush brenda afatit t caktuar n thirrjen e drejtuar me shkrim (dorzania subsidiare).
2. Mirpo, kreditori mund t krkoj prmbushjen nga dorzani megjithse nuk e ka thirrur m
prpara debitorin kryesor n prmbushjen e detyrimit, n qoft se s'ka dyshim se prej mjeteve
t debitorit kryesor nuk mund t realizohet prmbushja e detyrimit apo n qoft se debitori
kryesor ka rn n falimentim.
3. N qoft se dorzanis sht obliguar si dorzan pagues, i prgjigjet kreditorit si debitori
kryesor pr krejt detyrimin dhe kreditori mund t krkoj prmbushjen e tij si nga debitori
kryesor ashtu edhe nga dorzansi apo nga t dy njkohsisht (dorzania solidare).
4. Dorzani pr detyrimin e lindur nga kontrata n ekonomi prgjigjet si dorzan pagues, n
qoft se nuk sht kontraktuar dika tjetr.

311

Neni 1017
Solidariteti i dorzansve
Disa dorzan t nj borxhi prgjigjen solidarisht, pavarsisht a kan hyr dorzan bashkrisht
ose secili prej tyre ka marr prsipr detyrimin ndaj kreditorit ve e ve, me prjashtim kur n
kontrat prgjegjsia e tyre sht rregulluar ndryshe.

Neni 1018
Humbja e t drejts n afat
N qoft se debitori e ka humbur t drejtn n afat t caktuar pr prmbushjen e detyrimit t tij,
kreditori megjithat nuk mund t krkoj prmbushjen nga dorzani para skadimit t ktij afati,
n qoft se nuk sht kontraktuar ndryshe.

Neni 1019
Falimentimi i debitorit kryesor
1. N rastin e falimentimit t debitorit kryesor, kreditori ka pr detyr t'i lajmroj krkesat e
veta n falimentim dhe pr kt gj ta njoftoj dorzanin, ndryshe i prgjigjet dorzanit pr
dmin t cilin do ta psonte ky pr kt gj.
2. Paksimi i detyrimit t debitorit kryesor n procedurn e falimentimit ose n procedurn e
kompensimit nuk pas sjell edhe paksimin prkats t detyrimit t dorzansit, kshtu q
dorzani i prgjigjet kreditorit pr krejt shumn e detyrimit t vet.

Neni 1020
Rasti i prgjegjsis s zvogluar t trashgimtarit t debitorit
Dorzani prgjigjet pr krejt shumn e detyrimit pr t ciln ka hyr dorzan edhe n rastin
kur nga trashgimtari i debitorit do t mund t krkohej pagimi vetm i asaj pjese t tij q i
prgjigjet vlers s pasuris t trashguar.

Neni 1021
Kundrshtimet e dorzanit
1. Dorzani mund t ushtroj kundr krkess s kreditorit t gjitha kundrshtimet e debitorit
kryesor, duke prfshir edhe prapsimin e kompensimit, por jo edhe kundrshtime t tjera
thjesht personale t debitorit
2. Heqje dor e debitorit nga kundrshtimet, si dhe njohja e tij e krkesave t kreditorit, nuk ka
efekt ndaj dorzanit.

312

3. Dorzani mund t ushtroj kundr kreditorit edhe kundrshtimet e veta personale, pr


shembull, nulitetin e kontrats mbi dorzanin, parashkrimin e krkesave t kreditorit ndaj tij,
prapsimin e kompensimit t krkesave reciproke.

Neni 1022
Detyrimi i njoftimit t dorzanit mbi ometimin e debitorit
N qoft se debitori nuk prmbush detyrimin e vet n koh, kreditori ka pr detyr q pr kt
gj ta njoftoj dorzanin, prndryshe do t'i prgjigjet pr dmin t cilin dorzani do ta psonte
pr kt.

Neni 1023
Shkarkimi i dorzanit pr shkak t voness s kreditorit
1. Dorzani shkarkohet nga prgjegjsia n qoft se kreditori, me thirrjen e tij pas rrjedhjes pr
pages t krkess, nuk krkon prmbushjen nga debitori kryesor brenda nj (1) muaji nga data
e ksaj thirjeje.
2. Kur afati i prmbushjes nuk sht caktuar, dorzani shkarkohet nga prgjegjsia n qoft se
kreditori, me thirrjen e tij pas skadimit t nj (1) viti nga lidhja e kontrats mbi dorzanin, nuk
bn brenda nj (1) muaji nga data e ksaj thirjeje deklarat t nevojshme pr caktimin e dats
s prmbushjes.

Neni 1024
Lirimi i dorzanit pr shkak t heqjes dor nga mjetet e sigurimit
1. N qoft se kreditori heq dor nga pengu ose cilndo e drejt tjetr me t ciln ka qen
siguruar prmbushja e krkess s tij, ose e humb nga pakujdesia dhe n ket mnyr bn t
pamundur kalimin e ksaj t drejte n dorzanin, ky shkarkohet nga detyrimi i vet ndaj
kreditorit pr aq sa do t mund t fitonte nga ushtrimi i ksaj t drejte.
2. Rregulla e paragrafit paraprak vlen si n rastin kur sht fjala pr t drejtn e lindur para
lidhjes s kontrats mbi dorzanin, ashtu edhe n rastin kur ka lindur pas ksaj.

313

KREU 3
RAPORTET E DORZANSIT DHE T DEBITORIT
Neni 1025
E drejta pr t krkuar kompensimin nga debitori
1. Dorzani q ka prmbush detyrimin ndaj kreditorit, mund t krkoj nga debitori t'i
kompensoj t gjitha ato q i ka paguar n llogari t tij si dhe kamatn nga data e pagess.
2. Ai ka t drejt n kompensimin e shpenzimeve t krijuara n konteste me kreditorin q nga
momenti kur e ka njoftuar debitorin mbi kt konteste, si dhe n shprblimin e dmit n qoft
se ka ekzistuar.

Neni 1026
E drejta e dorzanit t nj debitori solidar
Dorzani i nj prej disa debitorve solidar mund t krkoj prej cilido prej tyre q t'i
kompensoj aq sa i ka paguar kreditorit, si dhe shpenzimet.

Neni 1027
E drejta e dorzanit n sigurimin paraprak
Edhe para se ta prmbush krkesn e kreditorit, dorzani q sht obliguar me dijen ose me
plqimin e debitorit, ka t drejt t krkoj nga debitori t'i jap sigurim t nevojshm pr
krkesat e tij eventuale n rastet q vijojn: n qoft se debitori nuk e ka prmbushur detyrimin
e vet n afatin e rrjedhjes pr pages, po q se kreditori ka krkuar n rrug gjyqsore
arktimin nga dorzani dhe n qoft se gjendja pasurore e debitorit sht keqsuar mjaft pas
lidhjes s kontrats mbi dorzanin.

Neni 1028
Humbja e t drejts s kompensimit
1. Debitori mund t prdor kundr dorzanit, i cili pa dijen e tij ka br pagimin e krkess s
kreditorit, t gjitha mjetet juridike me t cilat n momentin e ksaj pagese ka mundur t
refuzoj krkesn e kreditorit.
2. Dorzani q ka paguar krkesn e kreditorit, ndrsa pr kt gj nuk e ka njoftuar debitorin,
kshtu q edhe ky n padijeni pr kt pages e ka paguar prsri t njjtn krkes, nuk mund
t krkoje kompensim nga debitori, por ka t drejt t krkoj nga kreditori q t'ia kthej at q
ia ka paguar.

314

Neni 1029
E drejta pr kthimin e pjess s paguar
Dorzani i cili pa dijen e debitorit e ka paguar krkesn e kreditorit, e cila m pas me krkesn
e debitorit sht anuluar ose shuar me an t kompensimit, mund vetm t krkoj nga
kreditori kthimin e pjess s paguar.

KREU 4
REGRESI I PAGUESIT NDAJ DORZANVE T TJER

Neni 1030
E drejta e kompensimit nga dorzant tjer
Kur ekzistojn disa dorzan, ndrsa njri prej tyre paguan krkesn e rrjedhur pr pages, ai
ka t drejt t krkoj prej dorzanve t tjer q secili prej tyre t'ia kompensoj pjesn q i
takon atij.

KREU 5
PARASHKRIMI
Neni 1031
1. Me parashkrimin e detyrimit t debitorit kryesor shuhet edhe detyrimi i dorzanit.
2. Kur afati pr parashkrimin e detyrimit t debitorit kryesor sht m i gjat se dy (2) vjet,
detyrimi i dorzanit parashkruhet pasi t ken kaluar dy (2) vjet nga afati i rrjedhjes pr pages
t detyrimit t debitorit kryesor, prve nse dorzani prgjigjet solidarisht me debitorin.
3. Ndrprerje e parashkrimit t krkesave ndaj debitorit kryesor ka efekt edhe ndaj dorzanit
vetm n qoft se ndrprerja sht shkaktuar nga ndonj veprim i kreditorit para gjykats
kundr debitorit kryesor.
4. Ngecja e parashkrimit t detyrimit t debitorit kryesor nuk ka efekt ndaj dorzanit.

315

PJESA XXVIII
KONTRATA PR DRGIMIN (ASIGNACIONI)

KREU 1
NOCIONI I KONTRATS
Neni 1032
Nocioni i kontrats
Me an t asignacionit, nj person, asignanti autorizon tjetrin, asignatin q pr llogari t tij ti
kryej dika t caktuar personit t tret, marrsit t asignacionit asignatarit, dhe e autorizon
kt q t pranoj kt kryerje n emr t vet.

KREU 2
MARRDHNIET MIDIS DRGUESIT DHE T DRGUARIT
Neni 1033
Aprovimi nga ana e drguesit
1. Asignatari fiton t drejtn q t krkoj nga asignati prmbushjen vetm kur ky t deklaroj
se e pranon asignacionin (drgimin).
2. Aprovimi i drgimit nuk mund t revokohet.

Neni 1034
Kundrshtimet e drguesit
1. Me pranimin e drgimit midis marrsit t drgimit dhe drguesit formohet marrdhnia e
borxhit, i pavarur nga raporti midis drguesit dhe t drguarit, si dhe nga raporti midis
drguesit dhe marrsit t drgimit.
2. Drguesi q e ka pranuar drgimin mund ti theksoj marrsit t drgimit vetm
kundrshtimet q kan t bjn me vlefshmrin e aprovimit, kundrshtimet q bazohen n
prmbajtjen e aprovimit ose n prmbajtjen e vet asignacionit, si dhe kundrshtimet q ka
personalisht ndaj tij.

316

Neni 1035
Kalimi i asignacionit
1. Marrsi i asignacionit mund ta bj kalimin e drgimit n nj tjetr edhe prpara aprovimit
nga ana e drguesit, ndrsa ky mund ta bj kalimin m tej, prve kur nga vet drgimi ose
nga rrethanat e posame rrjedh se ai sht i pabartshm.
2. N qoft se asignati i ka deklaruar asignatarit se e pranon drgimin, ky pranim ka efekt ndaj
t gjith personave, n t cilt drgimi do t bartej n mnyr t parreshtur.
3. N qoft se asignati i ka deklaruar fituesit n t cilin marrsi i drgimit e ka bartur
asignacionin se e aprovon at, ai nuk mund ti paraqes fituesit kundrshtime q ka ndaj
asignatarit personalisht.

Neni 1036
Parashkrimi
1. E drejta e asignatarit pr t krkuar prmbushjen nga asignati parashkruhet pr nj (1) vit.
2. N qoft se nuk sht caktuar afati i prmbushjes, parashkrimi fillon t rrjedh kur asignati
ta aprovoj asignacionin, e n qoft se ai e ka aprovuar prpara se ti jet dhn asignatarit,
ather kur ti jet dhn ktij.

KREU 3
MARRDHNIA MIDIS ASIGNATARIT DHE ASIGNATIT
Neni 1037
N qoft se asignatari sht kreditor i asignatit
1. Kreditori nuk ka pr detyr ta pranoj asignacionin q ia ka br debitori me qllim t
prmbushjes s detyrimit t vet, por ka pr detyr q pr refuzimin e vet menjher ta njoftoj
debitorin, prndryshe do ti prgjigjet pr dmin.
2. Kreditori q e ka aprovuar asignacionin ka pr detyr ta ftoj asignatin q ta zbatoj at.

317

Neni 1038
Asignacioni nuk sht prmbushja
1. Kur kreditori e ka aprovuar asignacionin e br nga debitori i tij me qllim t prmbushjes s
detyrimit, ky detyrim nuk pushon, n qoft se nuk sht kontraktuar ndryshe as me aprovimin e
tij t asignacionit dhe as me aprovimin nga ana e asignatit, por vetm me prmbushjen nga ana
e asignatit.
2. Kreditori q e ka aprovuar asignacionin e br nga ana e debitorit t tij, mund t krkoj nga
asignanti q ti plotsoj at q i debiton vetm n qoft se nuk ka marr prmbushje nga
asignati n kohn e caktuar n asignacion.

Neni 1039
Detyra e asignatarit pr ta njoftuar asignantin
N qoft se asignati refuzon ta aprovoj asignacionin, e refuzon prmbushjen q krkon prej tij
asignatari, ose deklaron q prpara se nuk do ta zbatoj, asignatari ka pr detyr ta njoftoj
menjher asignantin pr kt gj, prndryshe do ti prgjigjet pr dmin.

Neni 1040
Heqja dor nga asignacioni i aprovuar
Asignatari q nuk sht kreditori i asignantit dhe q nuk dshiron q asignacionin ta prdor
mund t heq dor prej tij, edhe n qoft se ka deklaruar se e aprovon at, por ka pr detyr q
pr kt gj ta njoftoj asignantin pa vones.

Neni 1041
Revokimi i autorizimit t dhn marrsit t drgess
Asignanti mund ta revokoj autorizimin q me an t asignacionit ia ka dhn marrsit t
asignacionit, prve se asignacionin e ka lshuar me qllim t prmbushjes s ndonj borxhi t
vet ndaj tij dhe n prgjithsi n qoft se asignacionin e ka lshuar n interes t tij.

318

KREU 4
MARRDHNIET E ASIGNATIT DHE T ASIGNATARIT
Neni 1042
N qoft se asignati sht debitor i asignantit
1. Asignati nuk ka pr detyr ta aprovoj asignacionin edhe nse sht debitor i asignantit,
prve nse ia ka premtuar kt.
2. Kur asignacioni sht lshuar n baz t borxhit t asignatit, asignati ka pr detyr ta zbatoj
deri n shumn e ktij borxhi, n qoft se kjo nuk sht n asnj pikpamje m e rnd nga sa
sht prmbushja e detyrimit ndaj asignantit.
3. Zbatimi i asignacionit t lshuar n baz t borxhit t asignatit, asignati shkarkohet n t
njjtn mas nga borxhi i vet kundrejt asignantit.

Neni 1043
Revokimi i autorizimit t dhn asignatit
1. Asignanti mund ta revokoj autorizimin t cilin me asignacion ia ka dhn asignatit, gjithnj
gjersa ky nuk i deklaron asignatarit se e aprovon asignacionin, apo se nuk e zbaton at.
2. Ai mund ta revokoj edhe kur n vet asignacion sht shnuar se sht i parevokueshm, si
dhe kur nga revokimi do t ofendohej ndonj detyrim i tij ndaj asignatarit.
3. Hapja e falimentimit mbi pasurin e asignantit trheq vetvetiu n baz t ligjit revokimin e
asignacionit, prve me rastin kur asignati e ka aprovuar kt m par asignacionin prpara
hapjes s falimentimit, si dhe kur n astin e aprovimit nuk ka qen n dijeni dhe as q ka
mundur t ishte n dijeni pr kt falimentim.

KREU 5
VDEKJA DHE PRIVIMI I AFTSIS PR T VEPRUAR
Neni 1044
Vdekja dhe privimi i aftsis pr t vepruar
Vdekja e asignantit, asignatarit ose t asignatit, si dhe privimi i aftsis pr t vepruar t
ndonjrit prej tyre nuk ka ndikim n asignacion.

319

KREU 6
ASIGNACIONI N FORM T LETRS N PRURSIN
Neni 1045
Asignacioni n form t letrs s zotruesit
1. Asignacioni me shkrim mund ti lshohet zotruesit.
2. N kt rast secili titullar (posedues) i letrs ka ndaj asignatit pozitn e asignatarit.
3. Raportet q me asignacion lindin midis asignatarit dhe asignantit, formohen n kt rast
vetm midis secilit posedues t veant t letrs dhe t personit q ia ka ceduar letrn.

KREU 7
ASIGNACIONI N FORM T LETRS SIPAS URDHRIT
Neni 1046
Asignacioni n form t letrs sipas urdhrit
Asignacioni shkresor q sht i pagueshm n t holla, n letrat me vler, oe n sendet e
zvendsueshme, mund t lshohet me dispozitn sipas urdhrit, n qoft se asignati sht
person q merret me veprimtari ekonomike dhe n qoft se ajo q duhet t kryej, bie n
kuadrin e ksaj veprimtarie.

PJESA XXIX
UJDIA
Neni 1047
Prkufizimi
1. Me kontratn pr ujdin n mes t personave n kontest apo t cilt kan paqartsi lidhur me
ndonj marrdhnie juridike, kontestet ndrpriten me ndihmn e lshimeve reciproke,
respektivisht eliminohen pasigurit dhe prcaktohen t drejtat dhe detyrimet e tyre reciproke.
2. Konsiderohet se ekziston nj paqartsi edhe ather, nse ushtrimi i nj t drejte specifike
sht e pasigurt.

320

Neni 1048
Shtrirja e lshimeve reciproke
1. Lshimet mund t ekzistojn, midis tjerash, n njohjen e pjesshme ose t plot t ndonj
krkese t pals tjetr ose n heqjen dor nga ndonj krkes e vet, n marrjen mbi vete t
ndonj detyrimi t ri, n zvoglimin e shkalls s kamats, n zgjatjen e afatit, n dhnien e
plqimit pr pagimin e ksteve t pjesshme; n dhnien e t drejts s pendimit.
2. Lshimi mund t jet me kusht.
3. Kur vetm njra pal i bn lshim pals tjetr dhe njeh, p.sh. krkesn e pals tjetr, ather
kjo nuk sht ujdi dhe nuk i nnshtrohet rregullave t ujdis.

Neni 1049
Aftsia
Pr lidhjen e kontrats pr pajtimin sht e nevojshme aftsia pr disponim me t drejtn, e cila
sht objekt i ujdis.

Neni 1050
Objekti
1. Objekt i ujdis mund t jet do e drejt me t ciln mund t disponohet.
2. E vlefshme sht ujdia pr pasojat pasurore t nj shtje penale.
3. Objekt i ujdis nuk mund t jen kontestet q u prkasin marrdhnieve statusore.

Neni 1051
Zbatimi i dispozits pr kontratat e dyanshme
1. Pr kontratn pr ujdin vlejn dispozitat e prgjithshme mbi kontratat e dyanshme, n qoft
se pr at nuk sht parapar dika ndryshe.
2. N rastet kur n emr t ujdis kontraktuesit kryejn ndonj pun tjetr, n ato marrdhnie
t tyre nuk zbatohen dispozitat e ligjit t cilat vlejn pr ujdin, por ato t cilat vlejn pr punn
e kryer.

321

Neni 1052
Dmtimi i pamas
Pr shkak t dmtimit t pamas nuk mund t krkohet anulimi i ujdis.

Neni 1053
Efekti i ujdis ndaj dorzanit dhe pengdhnsit
1. N qoft se me ujdi sht br prtrirja e detyrimit, dorzani lirohet nga prgjegjsia pr
prmbushjen e tij dhe njherit shuhet edhe pengu t ciln e ka dhn ndonj person i tret.
2. Dorzani dhe i treti q kan dhn sendin e tyre n peng mbeten edhe m tutje n detyrim,
ndrkaq prgjegjsia e tyre mund t zvoglohet me an t pajtimit, por jo edhe t rritet,
prjashtimisht nse ata jan dakorduar me pajtimin.
3. Kur debitori me an t ujdis pranon krkesn e kontestueshme, dorzani dhe pengdhnsi
rezervojn t drejtn q kreditorit ti paraqesin kundrshtimet nga t cilat debitori me an t
ujdis ka hequr dor.

Neni 1054
Ujdia pr punn e cila mund t kundrshtohet
1. E vlefshme sht ujdia pr punn juridike, kundrshtimin e s cils njra pal mund ta
krkoj, nse pala n astin e ujdis ishte n dijeni pr mundsin e kundrshtimit.
2. Megjithat, sht e pavlefshme pajtimi pr punn juridikisht t pavlefshme kur kontraktuesit
kan ditur pr pavlefshmrin, por kan dashur q kt ta shmangin me ujdi.

Neni 1055
Pavlefshmria e ujdis
1. Ujdia sht e pavlefshme, n qoft se sht bazuar n lajthitje t t dy kontraktuesve dhe n
qoft se prmban marrdhnie juridike e cila n t vrtet nuk ekziston, si dhe n qoft se pa
lajthitjen e tyre nuk do t kishte asnj kontest dhe pasiguri midis tyre.
2. E njjta gj vlen edhe kur lajthitja e kontraktuesve ka t bj me fakte t zakonshme.
3. Heqja dor nga ky nulitet nuk ka efekt juridik dhe se ajo q sht dhn n emr t
ekzekutimit t detyrimeve nga ajo marrveshje mund t krkohet q t kthehet.

322

Neni 1056
Nuliteti i nj dispozite t ujdis
Dispozitat e ujdis interpretohen si trsi prandaj nse nj dispozit e vetme sht e
pavlefshme, ather e tr ujdia sht e pavlefshme, prve nse nga vet ujdia shihet qart se
ajo prbhet nga pjes t pavarura.

PJESA XXX
DISPOZITAT KALIMTARE DHE PRFUNDIMTARE

Neni 1057
Zbatimi i ktij ligji

Dispozitat e ktij ligji nuk zbatohen n marrdhniet e detyrimeve q kan lindur para hyrjes
n fuqi t ktij ligji.

Neni 1058
Ndrprerja e vlefshmris dhe zbatimi i ligjeve tjera
1. N ditn e hyrjes n fuqi t ktij Ligji dispozitat e Rregullores s UNMIK-ut nr. 2000/68,
pr kontratat mbi shitjen e mallrave pushojn se ekzistuari.
2. N kuptim t ktij ligji, e n pajtim me nenin 145 t Kushtetuts s Republiks s Kosovs,
ligj i aplikueshm pr kontratat pr shitjen ndrkombtare t mallrave sht Konventa e
Kombeve t Bashkuara pr kontratat pr shitjen ndrkombtare t mallrave
3. N ditn e hyrjes n fuqi t ktij Ligji dispozitat e Ligjit mbi marrdhniet e detyrimeve
(Gazeta Zyrtare e RSFJ-s, nr. 29/78, 39/85, 57/89), pushojn se ekzistuari, me prjashtim t
dispozitave n vijim: Kreu XXXI, nenet 1035 deri 1046; Kreu XXXII, nenet 1047 deri 1051;
Kreu XXXIII, nenet 1052 deri 1060; Kreu XXXIV, nenet 1061 deri 1064; Kreu XXXV nenet
1065 deri 1068; Kreu XXXVI nenet 1069 deri 1071; Kreu XXXVII, nenet 1072 deri 1082;
Kreu XXXVIII, nenet 1083 deri 1087; Kreu XXXIX, neni 1088, t cilat prshtatshmrisht do
t vazhdojn t aplikohen prderisa legjislacioni nacional nuk fuqizon ligje, gjegjsisht akte
tjera nnligjore pr rregullimin e t njjtave.
4. Me hyrjen n fuqi t ktij ligji, pushojn s vepruari edhe dispozitat e ligjeve t mparshme
q kan rregulluar kt materie, prve n rastet kur me kt ligj sht parapar ndryshe.

323

Neni 1059
Hyrja n fuqi
Ky ligj hyn n fuqi gjasht (6) muaj pas publikimit n Gazetn zyrtare t Republiks s
Kosovs.

Ligji Nr. 04/ L-077


10 maj 2012

Kryetari i Kuvendit t Republiks s Kosovs,


________________________
Jakup KRASNIQI

324

You might also like