VISIOENE VAN SIENER VAN RENSBURG:

1916 - 1926.
(Soos opgeteken deur sy dogter Anna Badenhorst)

Bronnepublikasie

Lichtenburg Museum
1998/1999

VISIOENE VAN SIENER VAN RENSBURG:

1916 - 1926.
(Soos opgeteken deur sy dogter Anna Badenhorst)

Bronnepublikasie
Verwysingnommer Deel 1-4: 07/988/1-6
(Ekstra: Deel 5: 07/1928, Deel 6: Sewe briewe)

Jan Schutte

Lichtenburg Museum
Posbus 7
Lichtenburg 2740
Tel.(018) 632 5051 Faks (018) 632 5247
e-pos: museum@lichtenbrug.co.za
www.lichtenburg.co.za

1998/1999

Kopiereg: Die Kopiereg van hierdie dokument berus by Lichtenburg Museum, en geen kopie van watter aard
ookal mag sonder skriftelike toestemming van Lichtenburg Museum gemaak word nie.

VISIOENE VAN SIENER VAN RENSBURG: 1916 - 1926.

Soos opgeteken deur sy dogter Anna Badenhorst
Lichtenburg Museum

Hierdie is die visioene van Nicolaas van Rensburg, die "Boereprofeet", soos opgeteken aan hand van mev.
Badenhorst, dogter van die Siener, wat hom die laaste 10 jaar van sy lewe versorg het.
Die volgende nota vergesel die dokumente:
"
Rietkuil 22
26 Junie 1978
Vriende dit is die boek wat ek afgeskrf het als pa vertel.
Jammer dat dit so stukken is maar dit is uit leen.
Dankie
S dogter
Anna Badenhorst. "
Die visioene word aangebied in 6 dele, nl.:
Deel 1: (Dok.no.07/988/1) 15 Augustus 1916 - 3 September 1918
Bladsy 4
20 Januarie 1922 - 25 Augustus 1922
9 September 1922 - 4 Desember 1922
10 Oktober 1921 - 14 Januarie 1922.
Deel 2: (Dok.no.07/988/2) 1 September 1918 - 10 Desember 1921.

Bladsy 20

Deel 3: (Dok.no.07/988/3) 6 Januarie 1923 - 26 Januarie 1926.

Bladsy 38

Deel 4: (Dok.no.07/988/3-4)

15 Augustus 1916 - 27 Augustus 1918

Bladsy 46
17 Augustus 1922 - 27 Mei 1925
Hierdie deel oorvleuel met ander dele, omrede Anna Badenhorst die gesigte oorgeskryf het, gedeeltelik
as gevolg van die
uitleen van die
oorspronklike
geskrifte aan
belangstellendes.

Deel 5: (Dok.no.07/1928):
Bladsy 65
1920 Hierdie deel is 'n toevoegsel tot die eerste 4 dele, en is opgeteken in 1926 deur Dr. Rossouw soos
persoonlik aan hom vertel deur oom Niklaas van Rensburg tydens 'n besoek aan hom op sy plaas
Rietkuil in 1920.
Deel 6: Sewe briewe i.v.m. Siener deur Boy Mussmann van Vryburg aan mnr.J.J. de Beer van Lichtenburg, 25
Oktober 1955 - 11 Mei 1957. Verwysing: Siener-ler, Lichtenburg Museum.
Brief 1: Gedateer 25 Oktober 1955
Bladsy 86
Brief 2: Gedateer 8 November 1955
Brief 3: Gedateer 20 November 1955
Brief 4: Gedateer 4 Desember 1955
Brief 5: Gedateer 8 September 1956
Brief 6: Gedateer 2 Maart 1957
Brief 7: Gedateer 11 Mei 1957.
[ Deel 1 (dokument 07/988/1 van Lichtenburg Museum)
bevat die visioene van Siener Nicolaas van Rensburg soos met die hand opgeteken deur sy dogter, Anna
Badenhorst, vir die tydperke:
15 Augustus 1916 - 3 September 1918

Deel 1

20 Januarie 1922 - 25 Augustus 1922

9 September 1922 - 4 Desember 1922
10 Oktober 1921 - 14 Januarie 1922
Die visioene word aangegee net soos dit opgeskryf staan, en geen spel- en taalfoute is gekorrigeer nie - Kurator
]

15de Aug 1916

In die Noorde kom 'n groot zwart bont mof span osse uit, reg na die zuide. Toe kom in die Ooste 'n rooi bul en
nog rooi beeste uit.
20 Aug
Waans vlug 'n streep op na die Noorde van die zuid Ooste kom 'n rooi bul uit achter die waans aan. Van Zuid na
west is 'n kaal bult en daar is grewel gate op. Op die bult na regs is waans wat vlug en achter hulle is 'n dik stof
die waans raak weg.
21 Aug
In die Ooste kom 'n vrou uit wat na Wes gaan s is swart aan getrek achter haar is rooi beeste en tussen die
beeste is 'n kaffertje en die beeste kom reg op m af.
23 Aug
In die zuide kom vrowens uit wat mooi in blauw aangetrek is. Ander kom verb van Oost na West.
16 Sept. 1916
Trek baie bruin waans uit zuide na Noord.
19 Sept.
In die Ooste is 'n kaal plek waar baie vrouw mense is. Waans trek in die Ooste in bosse. (In Europa) Waans
trek in die Weste toe hulle oor 'n berg is kom ek achter hulle aan. Daar is baie gemeselde kuipen.
1 Oct.
In die Ooste is 'n leer en 'n man klim van die leer af. (Botha) In Europa is 'n klomp waans wat in die rondte trek.
1ste Dec.
In die Noorde is 'n skotel vol wit boontjes. Die gras is mooi groen en die mielies mooi en hoog. In die Weste
vlieg aasvogels en achter hulle wilde makauwvolgens. Hulle draai om en toe is die makauwe mense en kom na
die Noorde.
4 Dec.
Ek gaan Oost en van voor kom springhaan vogels.
6 Dec.
In die Weste staan waans op 'n klomp en daar kom altyd b. Donkie waans kom van die Noorde ook daarheen
15de Dec.
In die Weste kom wolke uit en achter die wolke is 'n helder lig.
1917.
8 Jan
Waans met wit seile zonde osse vlug in Europa uit mekaar
12 Jan.
In die Unie is waans wat na ons kom. In Europa rol 'n geel steen na die Zuide. Achter is waans met blauw
muile.
19 Jan.
In die Noord Weste is 'n eemmer vol bloed wat omval.

Deel 1

21 Jan.
"n groot skotel mielies en die ou vrouw skep daaruit (Jaargety). Aan die Zuide staan 'n man met die roer aan die
kop.
24 Jan.
Daar is 'n ronde gat en bloed loop daar in tot dat h amper vol is.
25 Jan.
Ek gaan na die Weste toe ek stilhou gaan voor m waans met groen wiele verb na Zuide.
4de Feb.
Ek gaan met 'n pad na die Weste die pad word al dieper en ek is b di zee.
6de Feb.
In die Weste word die aarde zwart.
11de Maart
Die mof skape beweeg van die Weste na Zuid.
12de Maart.
In Europa is 'n groot kraal met vet beeste. Die Beeste is drie zoorte. Vaal, zwart en rooi. Die beeste kom uit die
kraal en toe vlug waans na die weste toe. Die aarde word donker. In die Ooste kant is 'n wa ze lang wa van
zer. Onder 'n groot klip en h wikkel die klip. Ek is b Wolmaranstad en trek nieuwe veld skoene aan zwartis.
25 Maart.
Daar is 'n groot rivier en beeste is in die water wat wil versuip. net die hoorns bo.

6de April.
1917.
In die Ooste is koppe wereld. waans trek achter mek aar dat die stof achter hulle uitslaan. Die waans kom na
ons na die Zuide In die Ooste is koppe en rook slaan tussen die koppe uit later bai. die mense kom ingezich en
hul veg hard In die Ooste trek waans naar die Z.W. (nab)
18de April.
Van die Zuide kom waans met deur mekaar rooi bont osse. Die voorste osse span van zelf uit en toe word eers
die achterste osse zwart en toe word al die osse zwart.
20ste April
In die Ooste kant is bai skoon geel mielies. Die mielies word altd meer en toe kom halfwasse (eenkies)
deurmekaar van kleure om die mielies en vreet aan die mielies. Ver in die Ooste is 'n kuil. in die kuil kk zwart
beeste uit.
22 April
1917.
Aan die Ooste kant gaan een deur oop toe is daar blauw wilde beeste ze koppe toe word dit mak beeste se
hoorns. Uit die Ooste kant kom 'n man s horlozie ketting blink in die zon. Uit die Zuide kom ook 'n man, die
man wat uit die zuide kom vat die een uit die Ooste om s lf.
30 April.
In die Ooste kant is 'n groot lege fort Toe kom vf wil amelans vla met rooi kruis op uit.
13 Mei.
In Europa is die gras aan brand. dit is 'n groot rook en die vuur trek na Zuid Weste. In Europa in die Noorde is
'n groot dam vol water en word skielik droog
14 Mei.

Deel 1

Die Bokkie karne zo als van m trek op 'n streep af na die zuide Die (Vrystaat) mofskape trek oor na die zuide.
Een groot bobbejaan gaan van hier na Oost.
29 Mei.
In Vr trek waans van die Ooste naar Weste. Bruin waans teen hulle is geskrf maar dof (zonder osse) In die
zuide is 'n groot huis, achter die huis is 'n kamp s bokke gaan uit die yard h bl leeg.
30 Mei.
In die Ooste kant kom een garen zaad uit zoals die blare aan die garen zaad het die zaad wit lap aan, op die wit
lappe is rooi bloed kolle. Van die Noorde kant loop 'n donker rooi bul, z hoorns is afgezaag. hulle is stomp.
h loop na die zuide. In die Kaap is baie kag Die kaf beweeg na ons en achter hulle kom fluitjes riet uit en die
trek na die weste.
3 Junie.
In die Weste is die aarde donker van die rook (Europa). In die Ooste is bai miete rog, m kort tent waans
zonder zeile nog oost. Europa. Toe trek 'n m garing omtrent 100 tree lang ook agter die waans aan naar Oost.
'n Grs koelie zit en ander een gooi water op s kop.
11 Junie
In Europa trek waans van die Zuide na Weste en daar trek skoenskopbeeste in Engelse vlug. Osse loop in
Europa, hulle loop teen die Zuid Weste. Achter trek zwartes hulle k om.
15 Junie
In Oost staan 'n ou maar witvark aan die ander kant van die vark is 'n klip duskant kom 'n blok uit blok en klip
druk
vark weg. Toe word die wereld lig aan die Ooste springhane trek yl aan die Ooste.
1 Julie
Ver in Europa in Oost is zwartbeeste hulle hoorns is bai skerp. In die Weste is nieuwe waans, b die waans
staan 'n leer, die leer staan regop nteen die waans. Toe kom daar een en tel die leer op toe h die leer optel is bo
op 'n platvorm en op die platvorm is drie boere.
9 Julie
In die Zuid weste staan 'n man en skiet naar na Zuid Weste zodat ek die skote hoor.
29 Julie
Van more zien ek 'n mandje vol amper rp perziken in die weste en dit is somers geel perziken.
1 Aug 1917.
In die rigting naar Johannesburg l 'n groot klomp droge hout van omtrent honderd tree in die ronte Daar staat 'n
tafel gedek en daar is kou gestampte mielies in 'n skotel en 'n skotel kou pap kom ook op die tafel
5 Aug.
In Europa kom 'n draad in gezich. Aan die draad hang 3 wit lappe en 'n paar wit blauwes.
12 Aug.
Aarde is pik zwart zo groot als h is, van weste kom 'n kaffertje hierheen.
21 Aug.
'n Klomp beeste hardloop in Europa daar is vaal beeste tussen, hulle is naderhand voor en hardloop of iets hul
jaag.
'n Pad gaan na die weste en onder in die pad staan ezels agtermekaar.
22 Aug.
Ver in die Weste in Europa is 'n klomp mense of hul op 'n bank zit. toe die mense wegraak r daar 'n man te
perd en daar is enkele springbokke.
23 Aug.

Deel 1

Aarde is 'n huiswerf. (td)

31 Aug.
In Kaap kom waans by 'n vloer b mekaar, toe hul b die vloer kom gaan die koring gerwe na die vloer en die
koring word skoon. In Europa in West kom 'n blauw vlag uit net of h hierheen wil kom. In D.W. is 'n garing
kraal, toe gee die kraal 'n draai en is toe waans wat daar na die zuide r.
2 Sept.
In N.O. is 'n klomp mielies aan mekaar gebind die mielies verander aan mense met swart jasse. die mense gaan
reg Oost op hul trek in hoge gras en raak weg, daar is toe enkele springbokke (Europa) In Europa is die skoon
geel mielies op 'n groot hoop en ook 'n groot klomp wit mielies.
17 Sept.
Uit die Ooste kom ossewaans met wit seile hul trek dat die stof agter hulle uitkom.
20 Sep.
Uit die Ooste kom perre waan maar hul perre is bai mar en hul lk nab.
21 Sept.
In die Noorde is baie r koring die koring en kaf is deurmekaar ek steek m hand in die koring en tel op.
23 Sept.
In Oostelike rigting omtrent te Johannesburg is bai wit en zwart bokke deur mekaar. Van Oost na Wes is 'n pad
en in die pad is 'n klein Kaffertje en jaag maar varke hier heen. In Vrstaat kom bai ezels karre b mekaar na
Westekant gaat'n stof gerde pad en ek gaan skierlik langs die pad.
26ste Sept. 1917
In Johannesburg is 'n rooi-bruin bees, h kk na die Ooste kant en word bai maar. Van die Ooste kom 'n vuur
en brand Noord Wes. Aarde is zwart
1 Oct.
Die mielie stronke is b Johannesburg aan brand Aan hierdie kant van Johannesburg is 'n klomp vaal witpens
bokke b mekaar. op 'n bult. Van Oost kom wilde makauwe en trek die
zelfde rigting wat die vuurgebrand het. Aan die Ooste kom 'n r kafferassigaaie uit. Van Oost na N.W. gaan
groot en klein rooi beeste.
6de Oct
Aan die Weste kant staan 4 blik skotels wat skoon is; toe staan daar drie boere potte en vuur brand onder hulle.
Toe die vuur dood is, skep ek kos uit een pot in een skotel.
14de Oct
Van Oost na Wes draf osse met lege waans.
17de Oct
Uit zuid Oost kom waans en die stof voor die waans raak aan
brand . Die ezels hardloop van Oost naar oordwes.
18de Oct
Kom 'n dam in gezich vol water die water raak weg en die klippe van die blat van die dam maak hom vol en daar
kom nog 'n dam in gezich en toe is daar wat leeg is toe kom 'n berg
in gezich en agter die berg is 'n groot le dorp.
25 Oct
Uit die Ooste kant kom wit perre en en bokke deur mekaar voor loop 'n wit perd.
1 Now.
In Europa kom 'n wit zambreel uit.

Deel 1

5 Now.
In die Zuid Oostekant is 'n ronde huis van plank, bo op die huis is mense en daar l ook twee handbltjes ek vat
een en h blik van skerpheid.
12 Now.
In Ooste is perre ruiters waar 'n paar wit perre ook b is, hul hou in 'n kring stil
22 Now.
Groot skippe seil op see van Zuid na Oost.
25ste Now.
In Vrstaat kom 'n vlag uit die linker stuk van vlag is die Vrstaatse vlag die regterstuk is blauw.
28 Now
In die Zuide kant is 'n duik (of leegte) en skape kom aan weerskate uit. toe kom 'n kaffertje en jaag die Weste
kant se skape naar Noord.
29 Now
Twee groot sne brood met heuning op gesmeer kom na m toe.
1 Dec. 1917
In Europa is 'n klomp steenkool plekke aan brand naderhand is dit net vuur
5 Dec.
Waans met blauw osse trek na die Zuid Wes en draai skielik om naar Zuid Oost toe.
7 Dec.
In Europa is geel wa wielie en rol na Zuid Oost. Toe die wielie weg is, is die aarde skoon, toe kom stof en vuur
agter 'n bult uit, mense met blauw klere en blauw beeste trek oor 'n brug na die stof en vuur toe
12 Dec.
Van die Noorde kam 'n groot tjenk. uit die tjenk rol fn skaap mis die tjenk rol na die Zuide die aarde word net
een miswerf.
15 Dec.
n Europa in die Ooste kant is 'n groot seeppot, onder die pot is groot vuur teken van Rebellie. In die Noorde
van die Unie is nieuw veld skoene die spkertjes val uit die veldskoene op 'n hoop en toe is dit gesmelte lood.
24 Dec.
In Weste van Europa is 'n groot oond en groot vuur brand in die oond die vlam slaat b die oond se bek uit.
30 Dec.
In die Zuide staat 'n wit perd h kk na die Ooste. Ek r af na die die Zuid Weste en wit perd trek in die die kar.
al die hekke staan oop Die aarde lk soos in die somer als dit baie gereent het, dat die gras groen en mooi is en
dit het die nag bai gedauw. en die zon kop op en skn op die aarde dat dit so blink.
Die spring bokke trek uit 'n groot water Noord Oost.
31 Dec.
'n wit perd zonder tuig staat en kk na Oost. Toe r ek met 'n kar en wit perd trek in die kar al die hekke l oop
naar Zuid Wes.
1 Jan' 18 1918
In Europa staan 'n man met blauw pak klere en wit boordje en kk hierna toe.
3 Jan. 1918
In rivier loop naar die zuide aan die weste loop die water 'n bree stroom uit naar 'n pan en loop in die pan in, die

Deel 1

pan word gelk vol.

27 Jan.
In die Ooste kant is 'n plek bosse in die bosse is vrouw mense met geel klere en trek na Zuid toe. Toe kom die
Duitsers agter hulle uit en trek agterna. Die bosse verdwn.
27 Jan.
Ek en nog een is in die Ooste, daar is trappe voor ons en dit gaan af. Toe klim die een en endje verder Die
Duitsers kom in die Ooste kant om 'n groot dorp. Die vrouwens en kinners
vlug uit die dorp.
1 Feb. 1918
M wit hef mes is baie skerp. In die Kaap is een handbltje bai skerp aan die lug is oorlogswolke In Europa is
'n moddersloot van Oost na Zuid, b die Zuide punt staat 'n
groot huis, uit die huis kom 'n kaffertje en gaat in die sloot en raak weg 'n mag te perd kom uit die modder sloot
en raak weer weg. die sloot word bai breed
5 Feb.
In die Ooste van Europa is rook en slaat vorentoe uit
14 Feb.
In Europa is 'n dik droge wilger stomp, h beweeg hierna toe In die Weste van Europa is 'n groot dorp en naakte
persone hardloop aan die zuide van die dorp.
18 Feb.
Groot mandjes l aan die kant van die zee in die water. Die blauw steen van Europa draai hierheen In Pretoria
kom 'n dik garingstomp uit wat verdroog is en trek af na Zuide toe
(Goevernement)
25 Feb
In Europa trek kaal waans van Zuid wes na Oost 'n trop beeste kom deur 'n vlei na die waans toe
28 Feb
Ek gaan in endje en voor m kom kaal berge uit. Die engelse vlag kom aan die Ooste kant skraal uit en
verdwn.
28 Feb.
Beeste kom van Oost en trek Wes Toe kom kaal waans van Oost en trek Zuid.
4 Maart
In West kom waans met witseile uit en agter hulle kom beeste uit. Ou bont vark kom van Wes na Oost met 'n
klomp jong varke agterna. In Oost kom 'n hout uit en daar hang een blauw doek en twee pink-es aan. Die zwart
varke l met hulle bekke na die zuide en agter hulle le een op hom rug wat oop gesn is. Die blauw sambreel
trek agter die spring bokke aan
10de Maart
Drie (3) wit perre staan agtermekaar
15de Mar.
Van die Weste kom 'n ruige vlei op hiernatoe die wereld is skoon en die gras rp.
20 Maart
Ek is ver in die Weste op gezaalde perre staan voor m en 'n bont opgezaalde perd staat vlak voor m. Ek gaan
verder na wes aan een kant van m is draad, die draad gee altyd pad tot
hulle weg is.
30 Maart
In Europa zit 'n ou kaffertje wat rokke aan het en mis loop van hom af.(Westekant)

Deel 1

In die rigting van Indi kom zwat osse uit met Noord Weste se koers hulle hoorns staan agtertoe.
1 April.
In die Weste van Europa vlug 3 drie parte waans
8 April.
In Europa slaat 'n Groot dinamiet rook uit en gee pad vir die rook uit engelse op hulle perre kom b die rook uit
en gee pad vir die rook daar is kaffers tussen die engelse
11de April
B Johannesburg kom twee ziffe op mekaar uit.
20 April.
Die Duitsers se waans trek in Europa in die zuide oor 'n rand.
25 April.
Die Duitsers se waans trek wes vol graan zakke gelaai.
27 April.
Die Amerikaanse osse (wit rug osse.) trek naar die Ooste daar is 'n leiertje voor, die leier wil wes maar die osse
wil nie, die osse draai in bondel. In die Weste van Europa is 'n groot hoop droge hout op mekaar Engelse waans
trek naar Zuide daar is droge hout pale op (Europa)
3 Mei.
In Europa staat een kanon en die bek ws Transvaal toe.
8 Mei.
Bruin beeste met skerp hoorns wat vorentoe staat trek naar west.
12 Mei.
Die engelse trek reg noord, dit is net so veel als springhane
13 Mei
B Johannesburg is baie klein springhane hul is vaal van kleur
14 Mei.
Die engelse loopgrwe word leeg en dit is net so als steen kool as wat daar in is.
15 Mei.
Die wereld word donker hier b ons Die haver is baie rp.
23 Junie.
In Vrystaat is groot vaal papier wat van wes af aan brand is ek probeer dood maak maar h vlam in pad gaan na
wes wat bai steil is ek r na zuid in 'n ooppad In Europa is wolke en
dit lk of hulle lewe en waar die wolke aan die aarde kom lk dit soos afgeoeste milielande.
26 Junie.
Van wes kom 'n baie groot stof die wolke trek leeg op die grond en die mense hardloop na Ooste kant.
3 Julie
Ek is in Europa op 'n baie hoge berg en voor m is diep kloof en krans toe die kras weg raak vlug baie baie
engelse uit die kloof.
6 Julie
In Vrstaat is bai skoon mielies op mekaar wit mielies en kafferkoring l eenkant maar 'n bietje vuil en word
ook skoon.
10 Julie\By vereniging is 'n geel yser, die yzer trek 'n ronde geel kring op die aarde. Toe gaan van Johaanesburg

Deel 1

'n zwart vark met lang bek naar Vereniging toe.

20 Julie
Op die zie trek van West naar Noord ronde skle op die water (wat goederein in geweeg word)
24 Julie
In Europa is geel steen in die Weste en blauw steen in die Zuide Die blauw steen is baie grof en die geel steen is
fn die stene draai teun aan mekaar, die geelsteen kom na die blauwe toe en draai weer, die geel steen is
naderhand soos wa se wiel toe val h om en toe rol groot mielie so op hul naaf in die grond Toe is die wereld in
die Zuid Ooste soos 'n afgeoeste mielie land enzwart beeste strk in die mielie stronke naar Noord Oost. en toe
hulle in die Ooste kom is hulle wit skillers Toe is waar die steen ver ander het in wiel, 'n groot gat water en die
water lewe en toe gaan daar beeste van Weste kant in Die wal word groot aan Ooste kant en
daar kom een trein blauw waens uit die oop plek en trek zuid.
27 Julie
In Zuidwes staan bruin waans met die dissel boom naar die Zuid Weste
3 Aug.
In Europa is baie jong boompjies hulle lewe maar hulle is droog en trek hier na toe (in die Ooste) Toe hulle
wegraak is hier in die unie groot garing bome en die bome word altd
kleiner en kleiner tot hulle wegraak
4 Aug.
In die land waar die zwart beeste getrek het, het mielie koppe en toe naderhand is die mielie koppe op 'n hoop en
word skoon wit mielies
8 Aug.
In Europa vlam 'n vuur baie groot eers naar die Noord Ooste en toe draai die vlam naar Zuid. Die wiel wat in
Europa gedraai het draai in die Unie.
11 Aug.
Aan die Ooste kant kom 'n toegevouwde kombers uit, h vouw oop Toe is daar 'n paal en bo aan die paal hang
die vierkleur. Aan die weste kant is die aarde pikzwart.
19 Aug.
Aan die Weste kant is 'n steen die steen val om en toe is dit 'n wa se voorstel wat omgeval het en die boonste
wiel draai in die rond (klein waantje) In die Zuid Weste in die Kaap
staan 'n ou waantje die wiel wat aan die Noorde kant staan is een draad om en die draad ruk die ou waantje om
en h val na die Noorde .
21 Aug.
In die Weste Kant van Unie is 'n put en daar l droge garing balk oor
Toe draai in die Noord Weste van Europa kar wiel in die rond.
23 Aug.
In Europa is 'n blok en 'n skerp mes kloof die blok aan twee; Toe kom 'n sker en skeer om die onderkanse stuk
toe is h 'n droge garing boom. h skeer al om en om totdat h helemaal om
geskeer het, aan die anderkant het die sker 'n bietje wd geskeer, die wat oorgebl het word 'n lap en die lap
draai om die garing stomp die garing stomp draai in die rond 'n Groot klomp blauw beeste gaan naar die Zuide
kant toe aan die regterkant is 'n klei muur.
B Pretoria brand 'n geweldige vuur agter 'n laning maar h raak weer weg.
2.. [29?] Aug.
Een boek slaat oop, die eerste blaai is zwart, op die 2de zit mense die derde blaai word groot en lang en agterop
staat geskrwe 'n zabel kom uit.
1 Sept.
In Europa word die sekel 'n zaag en trek naar die Noord Ooste en agter hom is waeans met rooi osse In Kaap

10

Deel 1

Kolonie is een zak toe kom daar stukkies yzer uit en volg 'n kabel touw ek vat aan die kabel touw
3 Sept.
In Europa draai die wiel, toe word h vierkantig en raak weg. Daar l wit bene. (zie laaste llz.)
3 Sept.1918 Ander Boek volg)
[ Die gedeelte 1 Sept.1918 tot 10 Des.1921 volg in Deel 2, 07/988/2.
Die gedeelte 10 Okt.1921 tot 14 Jan.1922 wat die volgende stuk voorafgaan, is op die heel laaste blaai van die
oorspronklike boek, dus word dit aan die einde van hierdie Deel 1 gegee - kurator.]
20 Jan. 1922.
Ek gaan na die zuide en kom b 'n kuil water uit, uit die water haal kaffers 'n vark uit wat die hare af gekrap is
maar die nerf nog aan. Die vark kom toe in die Ooste ingezich en 'n hand krap die nerf af. 'n nieuw zaal kom na
m toe wat stibeuls oor die saal geslaan is. Ver in die Noorde in Europa zit manne op hul perre (blauw en bruin)
en trek na die Ooste
1 Feb.
In Europa is tent waans zonder zeile met klein rooi osse hul kom van Zuid en trek Oost. toe kom 'n blauw kar b
m verb en draai ook daarheen Toe trek waans met wit rug osse van
West naar Oost. Engelse waans kom van Zuid naar Oost met zwart muile, die muile loop met die waans agteruit.
Die engelse zit op hul perre met hul gewere in hul hand Die perre staan naar Noord Oost. Die Engelse raak
weg en toe word dit lig na ons toe.
8 Feb.
In Europa in noord ploeg 'n span rooi witrug osse
12 Feb.
'n Balie kom uit 'n put en gooi geel water en gras op die put se wal die water loop terug in die put in. Die put se
boom kom op en is droog. Ver in die Noorde l 'n dorp en van die dorp kom 'n helderstroom water naar die
Weste (in Indie) Van Wes kom 'n bree voor blauw water die voor word altd voller (nieuws van Amerika en
Duitsland)
20 Feb.
Dit is donker en uit die donker kom 'n tabak boom en trek naar wes toe kom een half droog doorn boom en gaan
aan m linkerhand verb naar wes die grond is agter die boom omgeploeg en geg. Dit is donker in Europa dit
word lig en 'n blauw ploeg ploeg van Noord naar Oost.
26 Feb.
Die wereld is skoon en gee 'n draai toe is hy vol skaap mis. Toe hoor ek duidelik iemand tot m seh "Laat uwe
lenden omgord zn en ywe kaarzen brandend".
28st Feb.
In die Weste van Europa kom 'n vrouw mens uit aan getrek is zwaar rouw In die Noorde van die Unie is 'n boer
wat s veldskoene uit s voete gaan en h buig op s kni naar die Weste
1 Maart.
Kom 'n man in gezich met stof jas en die jas gaan oop en h is zwart aan getrek en kk na West. Toe kom 'n
vrouw in Unie ook in gezich in zwaar rouw aangetrek en kk na wes. Toe
staan ek en kk na die Noorde en voor m kom 'n zwart streep en rook kom uit die aarde.
4 Maart
Die Unie is donker maar of die donker leef die donker gaan oop en een drie voorploeg ploeg naar Oost Toe
kom 'n Engelsman van Joh'burg naar die Zuide net in broek en hemp en
kaalgeskeer zonder hoed. Toe kom loer mense van Zuid na Oost met klein blik emmertjes in hul hande. Toe
gee die aarde 'n draai en boere trek met hul paarde (bont) Noord Oost.
10 Maart
Langs geploegde grond kom paarde ruiters af en een perd is zonder ruiter. Toe is daar 'n groot lap mielies en

11

Deel 1

langs die mielies hol bruin perre en een ezel naar die Ooste. die mielies raak weg toe lk die land of h nog
nooit geploeg was. Toe is daar ou paaie en langs aan mielie lande die mielies raak weg en dit lk of dit nog
nooit geploegde grond was.
11de Maart
'n Koring vloer naar die Noorde wat die koring skoon is en in die vloer l. 'n Klomp mense trek in Johannesburg
se strate af. Hang 'n skaap afgeslag aan die hak. Ver in die Noorde van
Europa is dit donker toe die donker weg raak l daar 'n vark op s sde 'n Groot besem veeg die aarde skoon.
15 Maart
Gaan donker blauw skimel perre naar die Noord Ooste wat los is.
30 Maart
Aan die Ooste kant van Vrstaat staan bai waans met tente met hul voorkant naar Weste.
Voor m deur kom iemand met fluweel baadje aan en zwart perd toe h weg r is dit 'n vos perd wat h op r.
Die skape en waans trek Noord, die skape speel langs die wa.
15 April
In Europa kom 'n papier uit wat op gerol is, 'n hand rol hom oop Toe is hier 'n klein seuntje en 'n kombers kom
oor hom, die oorstreksel van kombers is stukken maar skoon. 'n Klein
kaffertje kom uit en daar kom zakke om hom dat net s kop uitsteek.
29 April
Ek gaan in Wes af en kom op 'n hoge bult uit mense r op perre naar Noord dit is rand agtige wereld (Europa)
Ander mans mense staan met blauw baatjes en groen broeke.
10 Mei.
Die Unie kom in gezich heel maal om geploeg maar dit lk net soos 'n ou ashoop waardeur die ploeg geploeg
het.
25ste Mei
Die wit bokke kom b mekaar maar die s bokke trek af naar die Weste die s bokke kom so na aan m dat ek
op hul rug met m hand slaan. Staan 'n koring dors en skoon koring kom
uit en l 'n groot plaat.
10 Junie
Aan Ooste kant is mistige weer en nieuw roer kom uit na m met kolf na voren.
Op die delvery is klaar uitgehaalde waste maar mense is almal weg B Johannesburg is 'n groot hoop grond
maar nie een mens te zien.
5 Julie
In die Unie kom 'n roer uit s kolf is na die Weste. Ek staan met nieuwe roer aan die kop en korrel Oost.
4 Aug.
Ek staan en m veldskoen kom 'n nieuwe oorleer oor en ek het 'n baie mooi pak klere aan
Toe staan ek en het 'n nieuwe pak bruin klere aan ons volk se kleur
6de Aug.
In die Noorde van Europa staan 'n man met pak bruin klere aan en kk na die Zuide.
9de Aug.
Voor m kom 'n groot blauw doek uit en gaan oop daar is protrete van mense in en blauw letters ek het amper
gelees maar nie. Toe kom 'n groot papier met zwart letters maar ek
kk na die letters Toe volg die bbel en die is oop.
12de Aug.
Staan ek met nieuw pak grs klere nieuw veldskoene b 'n nieuw zaal en toom In Europa kom 'n blauw
opgerolde vlag uit.

12

Deel 1

In die Weste l 'n groot hoop mielie stronke opmekaar wat nog net b die kante brand.(Europa) In die Ooste is
'n kospot wat vuur onder is (Unie)
13 Aug.
Daar is nog 'n pot op die vuur maar die vuur gaan dood.
17de Aug.
In Europa is 'n groot mis vuur met donker rook in middel buite om brand die vuur
19de Aug.
In die Noorde van Europa is 'n groot mis vuur van uitgesteekte mis die vlam slaat in middel uit. Daar is drie
groot stene, tussen die stene is vuur. Naderhand is die stene ook vuur of aan die brand.
20 Aug.
Aan die Westekant is 'n vark wat skoongemaak word van hande met messe. Die vark word opgelig deur die
hande toe is m hand ook b en die vark kom verb na die Ooste en hang aan 'n hark die vark raak weg en daar
hang 'n skaap wat die vel af is.
25ste Aug. [1922]
Ek gaan op na die Noorde met motor die grond voor m is eers brak agtig toe zanderig en daar is baie dro
garing bome en raak weg. Ek kom toe b dro bome en tussen in is 'n voet
paadje. Toe kom ek deur die bome is is dit 'n pad en ek r met m kar in die pad en daar is nog karre agter m,
ek kom b 'n hek en gaan deur toe ek deur die hek is kom 'n klomp
boere te perd b m verb. In Europa is 'n nieuwe lang zinkhuis met nieuwe deure en vensters en alles staan toe
(Belang aan Duitsers) Daar staan 'n baksteen huis wat die voormuur heelmaal weg geval het die agtermure staan
nog (Belang aan Engeland) Toe is daar 'n groot zink huis maar bai bou vallig (Belang aan Franse.)

[ Hier is 'n bladsy oopgelaat, en op die volgende blaai, die laaste in die boek, word voortgegaan met duidelik
Oktober 1921. Daar is onskynlik nie 'n blaai uit die boek weg nie.
'n Los blaai wat dieselfde lyk as di van die oefening boek, met dieselfde tipe skrif en ink, vervolg met 9 Sept.
1922 tot 15 Okt. wat oorloop tot die agterkant van die blaai, tesame met 30 Okt. 19? en 4 Des. 19?. Hierdie
blaai word nou in die hakkies {..} ingevoeg, terwyl die laaste bladsy in die boek, beginnende met "10de Oct
1921" daarop volg - kurator]

9de Sept
1922
'n Vrou zit met 'n kind op haar skoot met 'n kombers om die kind. Die vrou haal die kombers van die kind af dit
is 'n sterk kind met zwart bruin o. Die kind word skielik groot
en is 'n nuwe meisje (Belang aan Ierland)
15 Sept 1922
In Europa l 'n vark op s s met s kop na West en hande met messe krap hom skoon af. Die vark kom in sterk
skemer en hang in die Unie. Die vark word 'n skaap wat die vel af is.
23 Sept.
Bruin waans trek met groot rooi osse naar die weste. In die Unie staan 'n wa so half met skaap velle nader hand
is die wa rondvol velle.
3 Oct.
Slaan kruid rook in 'n laagte uit van Zuid naar Wes. Die mense is deurmekaar en verdwn na wes Waans met
wit suile trek N.W.
15de Okt.
Aan die Noorde kom 'n roer uit.
Aan die Weste kom 'n roer uit.
Ek is in Europa in een groot huis [agterkant van blaai] en al die mense gaan b 2 deure uit 'n groot zwart vark

13

Deel 1

gaan naar Wes Toe kom 'n bruin hef mes wat skerp is (Belang Amerika).
30 Oct
In Europa baklei 2 hoenders zwart grs en rooi grs. Die rooi grse hol weg en toe is dit net hoenders wat
hardloop na Oost.
In die Unie 'n wit hond wat in n gat gaan. Ek kom voor die gat, h word groter en spore gaan na die weste Die
gat word 'n damwal en ek staan op die damwal en die wit hond kom tussen die straat klippe uit. In Europa is 'n
roer met bek na Oost en mudde zakke toe gebind. gee pad na Oost. Ek staan met niew mauser geweer aan kop
(Belang aan Duitsland)
4 Dec.
In Europa is 'n draad ln van Oost na Wes Aan die Noorde is donker toe die donker weg gaan is die aarde
pikzwart. Die roer kom weer in gezich en is nab.
[ In 07/988/5, wat 'n oorvleueling van die tydperk 17 Aug. 1922 tot 1 Mei 1925 is, word die volgende by 4
Des.1922 gevoeg: "Ek het twee loophagel geweer aan die kop en staan b 'n wa se reling (belang aan unie.)
Ek staan in Europa en die Duitsers is aan vlug die karre gaan b m verb maar treine vol mense stil staan b
m. Toe hoor ek skote als bom meksems." - kurator]. }

10de Oct 1921

Toe is hier 'n kamp van Blink draad gespan en die gras word wit om die kamp In Oost kom bruin perre in
gezich en m blauw perd is ook daar. M ou veld skoene gaan uit m voete
uit en ek trek nieuwes aan. Toe kom 'n stevel in gezich maar s sool is af.
15 Now 1921.
Aan die Noorde kom 'n ou stevel uit, die leer word slegter en naderhand is daar 'n kaal voet.
Ek gaan tussen m skape deur hier op die kopje en die skape l 'n slaap deur mekaar baster en mof.
22 Now.
'n Klein zaag, zaag oor m linker skuoer. Waar die skape gele en slaap het is toe 'n put.
11 Dec.
In Europa is mense met vet blauw perre. Toe is koring hier in 'n vloer en twee blauw perre trap voor en 4
bruines agter. In Europa uit die donker kom 'n rooi bul en daar kom nog een
toe baklei die twee en raak weg.
In die Ooste kom geel osse uit en 'n bul staan vas wat se hoorns afgezaag is ek loop om hom los te maak. Alles
raak weg.
26 Dec.
In Europa is 'n span osse wat vaal osse tussen in is. en hul span uit. In die Unie is die wereld omgeploeg, en
klomp mofskape trek Johannesburg toe tussen hulle is een zwartskaap.
In die Ooste kom 'n ronde zwart tjenk uit en vuur val uit hom uit
5 Jan 1922
Langs omgeploegde grond kom bruin perre af naar wes toe.
8 Jan.
Aan Oost kom 'n groot raam in gezich en daar is mense in die raam. Toe kom 'n hand van 'n vrouw en vat 'n
kindje wat gooiens zakke om het. Toe is hier 'n nieuw stevel maar s punt is af.
14 Jan.
'n Groot zeep pot staan op die vuur en is vol water 'n kindje van 1 jaar kruip naar die weste onder 'n bank in.
(op 5 Jan.1922 het die weer die kopie waar die skape gele het, 247 skape dood geslaan)

14

Deel 1

[ Deel 2 (dokument 07/988/2 van Lichtenburg Museum) bevat die visioene van Siener Nicolaas van Rensburg
soos met die hand opgeteken deur sy dogter, Anna Badenhorst, vir die tydperk:
1 September 1918 - 10 Desember 1921. Die visioene word aangegee net soos dit opgeskryf staan, en
geen spel- en taalfoute is gekorrigeer nie - Kurator ]

1 Sept. 1918
In Europa word die zekel een zaag en trek naar Noord Ooste. en achter hom is waans met rooi osse. In die Kaap
Kolonie is een zak, toe kom daar stukkies zer uit en toe een kabel touw en toe vat ek met m hand daar aan. In
Europa draai die wiel, toe word h vierkantig. H raak weg. Toe le daar wit bene
11 Sept.
In die Noorde, banja ver kom een met 'n skimmel paard naar die Zuide en toe raak h weg en toe trek die
Engelse wans naar Johannesburg.
Toe trek in die Vrstaat een groot papier zoals een koerant en net waar h aan die grond kom, daar brand en
vuur.
Toe trek in die Zuid Weste paarden naar mekaar toe. dit is wit paarden. Toe staat in die Noorde koren. Die
koren is hoog en rp maar banja eil (sappe).
12 Sept.
Kom een klein wit vlag uit b een klomp beeste.
15 Sept.
Toe loop ek naar die Noorde kant en die paakie wat ek op loop raak naderhand weg onder die water die Water
rs op.
20 Sep.
Een man hou in Europa een wit doek met s twee hande ope. Toe gaan daar een rechte, wit gelke pad oop naar
die ZuidWeste. Toe maak die pad een knop en daar draai een blauw
steen uit en die rol naar die Zuid Ooste'kant Springbokke hardloop voor die steen. Toe kom in Europa een
groot blauw steen uit; h rol eers naar die Weste kant, toe draai h om en rol naar die Noorde toe.
1 Oct.
In die Unie kom van die Ooste een bruin paard, die paard kom b zakke en skeur dit oop toe loop daar vaal
boontjes uit en toe word die boontjes mielies.
3 Oct.
Die mielies staan groen op die lande zo 2 voet hoog, maar eil. en die mielies raak weg dat daar niks is nie. In
Europa is een growwe blauw steen die steen verander in een wiel en toe die wiel begin te rol, toe val die wiel in
dui.
13 oct.
In die Weste kant is een groot dam wal en weerskante van die wal is water; maar op die wal gaan een gelke pad
naar die Weste.
15 Oct.
In die Noord Weste van Europa is een schewwe blauw steen en h verander in een ploeg wiel en breek aan stuk.
17 Oct.
Daar is een plekkie grond wat om gespit is en daar draai een prachtige blauw steen uit.
20 Oct.
'n Kar met vier paarden kom van die Noord Ooste af. Toe gaan ek af naar die Weste en voor m is een
onbekende persoon. Die springbokke trek op naar die Ooste en die gras is hoog en groen.
Aan die Noorde kom een nieuwe boere veldskoen uit.
23 Oct.

15

Deel 2

In die Noord ooste kom een brede water af zoals een laagte wat afkom. Die ezels trek naar die Weste. Hulle is
vet maar min.
1 Now.
Toe trek die Engelse wagens naar die Zuid Ooste en die touwleier is voor die waans In Europa kom drie zekels
langs mekaar rechtop uit. Toe hulle weg raak. toe staan daar erekrone (of duiwelbos of kerstmist) blomme.
3 Nou.
Toe kom van die Noorde naar die Weste een voor water toe loop daar op een plek geel water uit. toe word die
water van achteraf blauw en toe word die water helder (Nieuws in Unie).
5 Now.
Kom ek b een kafferskoorn land toe is die koren vaal en toe word dit spier wit.
Toe is daar een tonnel en die grootste stroom loop naar die Ooste kant toe. (Toe kom een groot stroom blaaw
water en die voorste word een Zekel.
6 Now.
Kom die zelfde voor weer met water (geel water) toe droog dit op en toe staan daar gras in die voor.
8 Now.
Trek van die Zuide kant naar die Weste skape, tussen die voorste skape is geel bokke en die bokke word ook
skape. In die Ooste kom helder reen druppels naar die aarde.
15 Now.
Toe is een garen boom wat ze onderste blare afgesn is en net die paar boonste blare het en toe kom daar nog
meer zulke bomme. Toe is in Europa een blauw wagen van die relings is die verf plekke af, h staat op gelaai en
met s bek naar die Weste toe.
17 Now.
Toe kom daar een stroom geel water en toe droog die water op. Toe spit een vurk en rie staan daar geel water in
een erdvark gat. Toe is daar een vallekie, onder die wallekie is geel water wat wil loop en toe is die aarde
omgeploeg.
19 Now.
Toe is die wereld zoo's ou lande en die vaal bossie staat hoog en daar is enkele mielie stoele tussen in. toe raak
die mielies weg.
21 Now.
Ver in die Noorde kom een rooi vlaggie uit en toe is die wereld van die Noorde af omgeploeg.
22 Now.
Ver in die Noorde kom weer een rooi vlaggie uit en toe raak die gras aan die brand en brand na die Zuide. Toe
r ek met een kar oor die omgeploegde grond naar die Noorde. Daarvan daan naar die Weste toe. Toe kom daar
een smal voortje van die Weste naar Pretoria, dit was vaal water wat in die voortje gewees was en toe droog dit
op. Toe is in Europa een groot geel bees en die loop naar die Zuide kant toe.
25 Now.
Toe is in Europa een groot zwart Bont bull en h loop naar die Zuide toe.
In die Unie trek boere van Noord Ooste met karre naar Weste kant toe.
2 Dec.
Toe gaan garenbome hier van daan naar Pretoria; van die Weste kom ook garen bome en die ander verdroge.
Van die Weste kom mofskape een bietje op.
3 Dec.
Aan die Weste kant is een wit doek Toe gaan die Wit doek ope en toe is daar wit boonkies in, en die gaan oor
die hele wereld.

16

Deel 2

5 Dec.
Trek blauw waans die Zuide kant toe
8 Dec.
Ver in die Noorde staan een donker rooi bul met s kop naar die Ooste h staan net soos een bul wat wil baklei.
Toe kom een rooi wit rug van die Weste naar die ooste s horens is banja skerp.
10 Dec.
Toe kom vf rooi beste b mekaar in die Weste kant. Die een het een bles.
12 Dec.
In Europa kom een strooi hoed uit en toe kom daar een vrouw met blauw oge uit en s het die hoed op.
13 Dec.
In Europa is net een garen boom en die boom verander aan een bos blomme. (kosmus of erekrone of
duiwelsbos).
14 Dec.
Van die Noorde gaan garenbome naar die Ooste. Van die Weste gaan hulle naar die Kolonie en hier ver droog
hulle. Die blauw wa wat lank al daar gestaan het, is nou nieuwet en trek naar die Zuide.
16 Dec.
Op die Zee kom een schuit op die Zee naar die land, en toe h aan die land kom, toe staan daar perziken bome is
die Weste, eers was daar net blare maar naderhand zit hulle vol vruchte Toe split daar een vurk van Weste naar
die bome toe en toe h b die bome kom die is die hele wereld omgespit in die Weste kant. Van die Weste naar
die Ooste is mielies in hul zate, toe verdroog hulle en val om.
20 Dec.
In die Kaap Kolonie gaan die karre naar die Ooste en een hand die stoot hulle aan, 'n ou geel wiel die rol op s
naaf achter hulle aan. Toe staan zwart stoele in een kring Achter om die stoele ze leunings is skoon gemaalkte
derms. Toe hang daar een geslachte vark die vark raak weg en die wors le op die grond. Toe is hier een klein
kafferkie en h jaag basterskape naar die Ooste. tussen die voorste is bokke.
25 Dec.
In die Unie is osse, ploege en mense, toe kom hulle naar die Weste kant en toe is die hele aarde omgeploeg. Toe
is hier, in die Unie blomme op die geaardheid van een lelie (kleur geel blink) en toe trek hulle op in die lug in
en toe le een vrouw met bruin klere op haar z. toe staan s
op en loop.
Toe kom daar een gedaante van 'n mens en zeh "Ons het geween ween julle nou!!
31 Dec.
Toe is die hele wereld naar die Weste omgespit.
4 Jan. 1919
Toe is die grond van die Ooste af omgeploeg en die Engelse waans trek naar die ooste en een ou geel wiel bl le
achter omtrent b Pretoria.
10 Jan.
Toe is daar een span osse is Europa en voor trekt twee bont rug osse en hulle trekt weg.
20 Jan.1919
In die Unie is een sloot en b die sloot se bo ent kom een vrouw uit s het Kakie klere aan en een zif loop bo op
haar hoofd. Toe doe vrouw weg raak toe staan die koren vol in die aare.
Toe loop geel water so dun stroompje van die Noorde naar die Weste, oor en ou pad en toe die water oor is toe
kom daar banja mof skape op uit die oupad.

17

Deel 2

26 Jan.1919
Toe gaan van die Weste een voortje naar die Ooste en ek loop langs die voortje en die water dro altd op tot die
water naderhand in een ruig plek loop.
5 Feb.
Toe kom in Europa zo een klomp geel bles beeste, banja mager, zo gelk uit en dit lk of hulle wil hierheen
kom.
13 Feb.
Toe kom in Europa zo een klomp zwart bles beeste, banja mager, zo gelk uit en hulle trek naar die Zuide Weste
toe.
16 Feb
In die Weste kant staan hoge gras zo als op oulande en naderhand is daar een paaitje en toe kom daar een groot
zwart vark in die paadje aan gestap hierheen.
Toe is die koren rp aan die Noorde toe gaan die korreltjes uit die aar laat net die strooi alleen daar staan.
22 Feb.
Toe kom van die Weste een helder stroom water en Nicolaas is in die water met een zilwertang in s hand en die
Ou vrouw is langs die water en s trek een nieuwe bruin rok aan. Toe kom
hier in die Weste groot troste druiven uit. In die Noorde kant is een klomp zuiker boontjes zo op een klomp en
naderhand gaan hulle zo uit mekaar.
25 Feb.
Toe gaan lang boontje peulen naar die Weste. En die helder licht wat ek vir negentien jaren terug in Europa
gezien het kom helder uit weer in die Noorde.
1 Maart.
Die Engelse loop naar die Weste en hulle dra die roer op die skouder. Toe is ek langs een groot wit huis en daar
is banja mense aan die Ooste kant van die huis maar hulle is zonder hoeden.
Toe kom in die Ooste kant die licht uit wat daar in die drie Jarige oorlog uitgekom het maar daar is net of daar
enkele wolkies voor is want hy is nie helemaal helder. B Pretoria is een klomp perziken boompjes en die
boompjes raak weg dat die een kaal plek is zoals een vloer. In Europa le een groot zwart slang opgerol.
5 Maart
Aan die Noorde kant is Zuiker boonkies en die boontjes word mielies.
Toe is b Pretoria jong mielies en hulle verander in Spring bokke en gaan in hoge gras.
6
Toe is daar weer jong mielies, en die gee zaad. Toe kom daar vuile goed en die neem die mielies in. Toe kom
hulle in een beweging en raak weg; toe l daar een mens se geraamte.
10 Maart.
Toe is daar weer jong mielies en dit lk toe net of hulle zo een draai gee en af kom hierheen. Toe is daar een
vloer en op die vloer l gewaste grond.
15 Maart
Toe is daar in Europa wit rug beeste hulle wei zo na die Noorde als beeste wat dood gerus is.
22 Maart
Toe hol in Europa varke uit mekaar en die meeste hol naar die Noorde.
Toe kom die Springbokke uit D.W.Z.A en trek naar die Ooste.
Duits Oost ze beeste en wit bokke raak weg dat daar niks oorbl (Skoon land).
24 Maart
Die Unie kr een bleek gezich van drogte. In Europa is een groot zeep pot en daar is gaar bloed in toe loop die
pot oor en die aarde kri zo een gezicht.

18

Deel 2

26 Maart
Toe is hier onder in die Weste kant klomp boer boontjes deurmekaar dis wittes en bontes, maar hulle lewwe.
4 April
In Europa kom drie zekels achter mekaar uit en hulle pak op mekaar dat dit net een is.
Toe trek daar waans van die Noorde naar die Ooste: die geaardheid van die waans is Turkse waans, maar hulle is
nieuw en het zeils oor.
6 April (1919)
In Europa kom vir m popelier bome in die gezicht; toe in die Unie ook.
Toe kom uit die Weste een Zulu beest, h kom naar die Unie.
Toe staan ek voor een wit huis wat net klaar gemaak is.
In Europa is banja klein garen boompjes wat verniel is. Die groot bome is een laning en hulle verdroog en gaan
naar die Noord Weste.
10 April.
In die Ooste van Europa is twee beeste een schilder en een rooi een en net toe hulle wou beklei raak die rooie
weg.
Toe brand een hout vuur in die Ooste van Europa.
16 April.
In die Noorde kom zwart beeste uit tussen bergen in die Unie.
Toe is in die Ooste ook zwart beeste.
In die Zuide jaag een klein seun varke naar die weste en toe word dit scheemer en toe raak hulle weg. Toe is
daar een kraal en daar kom zwart beeste uit, maar die beeste draai weer om in die kraal in.
20 April.
Ek is tussen vier mure, maar die dak is afgewaai en die donker zak toe.
25 April
In Europa is een blauw steen tussen twee houten en toe dit weg raak toe is daar een groot gebouw en h raak ook
weg laat daar niks is.
5 Mei.
Hier kom twee mense die een het grs klere aan en toe hulle terug gaan het die een wat die grs klere aan het
een patroon band om wat vol patronen is en toe is die hele wereld in die
Ooste net patronen.
9 Mei
In die Unie kom wans b mekaar wat hout op het; en toe dit weg raak is die hele wereld pik zwart, net of h
afgebrand is.
------In die Kaap is een paal en een slachter mes kloof en stuk af.
11 Mei
Toe zaag die zaag een hout in die Unie aan twee en toe is dit een populier hout.
15 Mei.
Engelse wans trek van die Weste naar johannesburg. Toe kom in die Noorde een vrouw mens uit z het blauw
oge en haar kleed is tussen wit en blauw. net toe z weg raak, gaan ek naar die Westen. Toe is hier een draad
kamp en die hoenders hol onder die draad deur hier heen.
Toe is twee hoenders achter mekaar een grse en een zwarte, die zwarte is achter en die grse hol in die draad
kamp in.
Toe is b m een zak met wit boontjes, en ek steek m hand in die boontjes en gooi dit uit.
18 Mei.
Die Engelse vlag kom m hoog in die gesicht als een zonneskerm. en toe raak die zonneskerm weg en die paal

19

Deel 2

maar net pennen bl staan in die grond.

In die Kaap is drie ziwwe op mekaar (een eindje bo mekaar) en toe die ziwwe weg raak is daar schoon koren in
een zak.
Toe is aan die Noord Ooste kant een zak met koren, maar daar is nog kaf tussen in, en toe die koren weg raak is
daar een hand en ek kk in die holte van die hand. Toe die hand weg raak was dit net zo als een slag wat in m
kop slaan. (van een geweer)
24 Mei 1919
Aan die Ooste kant in die Unie staan een wit paard, in't eerst kon h nie staan nie s knie was slap, maar
naderhand staat h reg op en toe kry h zwart kolle, toe is h zwart bont.
Toe is hier zwart baster skape en Mof skape deurmekaar en toe trek bruin baster skape naar die Ooste en die
Mof skape naar die Weste.
Toe is die Dag aan die Ooste rood gebreek.
5 Junie Toe leg langs m een wit vark wat oop gesn is.
Toe staan twee blauw perre aan een w vast Ver in die Weste in Europa kom vierperre karre om een randje die
perre is blauw
N.B.
10 Junie
Een hand op skoon geel papier maak met een pot lood twee nulletjes
Toe is ek in een lge huis en die deur gaan oop en ek gaan uit toe kom ek in een ander huis in en deur die venster
is dit helder lig.
Toe kom in Europa een wit dame's hoed uit.
30 Junie
In Europa is wit Springbokke en hulle word mense en trek naar die Zuide en toe draai hulle reg West.
Toe is ek in een groot huis en weg raak die mure en daar kom die zon op.
6 Julie
In Europa leg een wit vark wat skoon gemaak gemaak is en een hand haal die binnegoed uit.
Die gras word zwart en raak aan die brand, maar gaan vanzelf weer dood.
Ver in Europa is een donkerrood bul in die Skemerte en kk naar die Noorde Kant.
N.B.
8 Julie
Toe staan ek op m kierrie en onderaan die kierrie spring een bloed aardje oop, en die bloed loop op die grond
en op m veldskoen. Toe gaan een zinkplaat van die balk af, en toe zien ek die lug. Toe gaan die zinkplaat
weer op die balk en toe is die huis z'n mure hoog.
11 Julie
In die Noord Ooste is een vloer en toe kom daar een zif op die vloer en toe raak die kafferskooren ze kaf weg, en
toe kom daar weer een zif op die vloer.
In die Ooste is een klei gat wat as in is en zwart varke staan daar in en vroetel.
Toe die varke weg raak toe is dit net of die wereld een draai gee, en toe is dit zo ver als ek kan zien gelk geg
en los beeste loop naar die Zuide.
Toe maak die aarde weer een verandering en toe is dit naar die Ooste een mis werf waar skape geslaap het.
15 Julie
Toe kom mense die zelfde richting uit met grawwe achter hulle ruggen en toe hulle aan werk gaan toe is daar
een groot vloer.
16 Julie
Toe kom ver in die Noorde in Europa een groot dam in gezich
18 Julie
In Europa kom blink zekels uit en trek naar Weste Toe kom daar weer rooi osse uit.

20

Deel 2

Toe die osse uit kom toe rol komberse op. Toe slaat een denamiet rook ver uit en stukke hout trek in die rook.

26 Julie
Toe leg langs my 'n vark wat open gesn is.
Toe is in Europa wit Springbokke en voorste word mense en trek weg naar die Weste.
4 Aug.
In die Ooste is die gras hoog en raak aan de brand In die Unie staat 'n pot en onder is vuur die Vuur is van die
Weste Maar die vuur raak dood. In die K.P. staan 'n zeepot wat toe is, en 'n hand vat 'n pot en zet die bo op en
toe is die koffie klaar gebrand wat daar in was.
15 Aug.
Mense gaat met zwart klere naar die Ooste.
Toe hang hier na aan m 'n groot vark wat skoon gemaak is aan 'n hak.
Die haver is aan die Ooste kant rp en afgesn en ek en nog een bind die gerwwe.
Aan die Noorde is die Koring rp en die mense staat in die koren en s en Opbind.
1 Sept.
Toe staan hier 'n groot pot en onder die pot is 'n groot vuur van die Noorde, maar die vuur raak nie dood nie.
5 Sept
Toe gaan ek in die Noorde kant op en 'n blauw vol kom van die Weste voor m in die pad en toe verander h in
een duif die in die pot loop.
10 Sept
Toe r Engelse waan van die Noorde naar die Zuide kant toe.
Toe is in die Unie 'n draad kamp en die vrouw mense kruip deur die draad in die kamp in.
Naar die Weste gaan 'n oop pad en in die pad l 'n boere veldskoen.
15 Sept
Die gras staat hoog groen in die kamp, toe verdroog die gras en toe is daar rinkhals honde en die kruip in een
gat.
Mense gaan te paard van die Ooste naar Weste met die vierkleur vla tussen hulle en is rooi vlaggies ook.
16 Sept
Toe kom ek in een ou kamertje en die vloer is van los mierehoop in die Noorde kant van die kamer leg zinkplate
en die lig op en onder l banja boere leeste.
In Europa strk net n wit rug beest weg (belang aan die Amerikaners) In die Weste kom 'n wit gordyn uit bo
is kant aan en onder is h wit.
20 Sept.
Die bokke en skape staat deur mekaar, maar die bokke staan vier voet b mekaar.
21 Sept. In Europa kom wit varkke naar 'n pannetje maar daar is nie water in nie. Toe is daar ou gedaantes van
mense wat naken is Toe is voor die mense een ou putje en die kant wat naar hulle kant is, is hoger en die water
word geel.
Toe leg daar 'n zak en op hom leg geel boontjes en toe is daar onder zakke en die gaan ook oop en daar is ook
geel boontjes in.
25 Sept.
Toe kom stukke bruin duitse zis van die Weste kant naar Zuid.
Ver in Europa in die Noorde staan 'n vrouw met 'n rooi rok en voor haar leg 'n zak met geel boontjes
29 Sept.
In Europa staat 'n winkel maar daar is nie mense in nie, en daar vlug mense met wans wat rommelr op is naar

21

Deel 2

die Noorde.
In die Noorde Weste in Europa kom banja wit rug osse uit en toe die osse weg raak, hardloop klein kaffertjes
wat naken is naar die Noorde
2 Oct.
Toe trek blauw beste en kaffers in die Noord Weste kant naar die Noorde.
3 Oct.
Vlug die Engelse wans achter een ou muur uit naar die Weste.
4 Oct.
In Europa in die Weste is die wereld omgeploeg en aan een kant is die gras hoog. Die gras word zwart en toe
brand daar 'n groot vuur. Toe is daar 'n dorp en toe gaan vrouw mense
naar die Noorde, wat zwart aangetrek is, maar hulle hardloop.
Die ou vrouw is in een skaap kraal en van die kinders melk 'n ou mof koei.
10 Oct.
In die Weste in die Unie daar leg banja spkers op.
Toe kom daar nieuwe veldskoene uit. Een veldskoen z'n punt is nog nie klaar nie.
15 Oct
In Europa staan 'n man bietje bruin van kleur in zn gezicht met sy hande oop.
Toe draai een geel wiel en 'n zaag bl op hom in aan die Z.W. kant is h op gewiggeld.
Toe kom 'n blauw wiel uit en toe h rol is dit of h kantel en die speke los is maar toe rol h recht uit.
20 Oct.
Toe gaan ek naar die Zuide kant en die hele aarde is Zwart.
In die Unie kom een vrouw mens z'n hoed uit wat gemaak is van lint en kant. En toe h uit is toe is dit zo 'n
groot kant dink.
21 Oct.
Toe kk 'n vrouw met blauw ogen vir m.
1 Now 1919.
Toe staan in die ooste kant 'n man met bruin klere.
10 Now.
In die Ooste kant is een wiel en 'n band. die band was eerste klein maar naderhand is daar twee bande wat te
groot is.
Toe kom in Europa 'n motorwiel uit, en daar is twee bande, maar hulle is albei te 'groot.
15 Now.
Toe kom in Europa zwart wit rug osse wat in gespan is, in die Zuide.
Toe kom rooi osse wat in gespan is naar die Ooste en voor trek 'n koei, en langs die osse loop 'n bul en die kleur
van die bul is geel vaal.
Toe kom rooi osse in die oooste kant uit en trek naar die Noorde, en kk almal naar die Weste kant.
17 Now.
In die Ooste is 'n ou huis van zif draad en daar in is twee bande, maar hulle raak naderhand weg.
28 Now 1919.
Toe kom in die Weste in Europa twee bande van zelver uit en toe is daar twee ploegen wat plo.
1 Dec. 1919.
In die Weste van Europa is 'n stof gerde pad en daar in gaan 'n kar met vier perde, en die hot voor perd is zo 'n
ou vaale, h steek vas en kruip achter uit en uit, uit die tuig uit is h en weg draf h als 'n vet blauw perd.
Toe kom bulle uit en kk naar die Weste, en tussen hulle is 'n vet groot rooi bul. Toe word h mar en klein en

22

Deel 2

raak weg.
Toe trek springbokke van Weste naar die Ooste.
7 Dec.
Toe is die gras hier banja hoog en die mof skape kom van die Ooste naar die Weste.
Toe kom 'n man in die gezicht wat op 'n w staan net in een broek en hemp.
Toe trek die bokke (wit) in die Ooste b mekaar.
Toe staan in Europa in die Noorde twee dichte lanings bome en hulle hang vol wit kant.
Toe die bome weg raak toe is dit 'n straat en h loop helder water naar die Weste.
20 Dec.
Toe staan daar 'n laning garenbome in Europa van Weste naar Ooste en hulle groei geweldig en word hoog,
maar naderhand verdroog hulle en raak weg Toe is aan die Ooste 'n laning garenbome en hulle groei vinnig maar
verdroog en raak weg. Toe kom in die Unie twee
vrouwe uit 'n boere vrouw en 'n engelse vrouw en hulle kk naar die Weste. Maar die Engelse vrouw spoeg
danig banja.
1 Dec.
Toe loop in Europa 'n duitser , h het 'n wit boordje om en blauw klere aan.
Toe trek waans zonder tente
Toe is daar weer duitsers en dis net of hulle achter uit kom.
Toe hulle weg raak kom 'n groot man met blauw klere en h kk naar die Zuide.
22 Dec. 1919.
Toe is daar 'n sker op 'n skaap en die sker skeer die skaap, maar die skaap loop en toe is die sker op die skaap ze
nek en toe veranderd dit in een engelse man ze hand en gezicht.
Toe is die zelfde sker weer op een vark eers skeer h die vark, maar naderhand is h in die vls. Toe is ek b
die vark en ek sn zo 'n moot spek uit.
1920
5 Jan.
In Europa staan 'n vet blauw perd en toe die perd weg raak is daar 'n lap bosse en een groot geel steen leg op 'n
blok en val van die blok in een bak.
26 Jan
Een vrouwe persoon zit een stuk aan mekaar gedrukte vgen op m hand en toe word dit een borstel Toe staan
in die N.O perzikbomen en hulle verander aan epers bome. Toe is daar
een klomp mense mans en vrouwe en ek is tussen hulle, en ek het 'n tros druiven in m hand en pluk af en eet
Toe kom daar 'n ander vrouw en z groet m.
28 Jan.
Toe kom ver in die Ooste een roer uit en h kom zo nab dat ek in z bek kan zien.
Toe kom een vrouw met een koppie en piering naar m en in die koppie is wit lekkergoed.
1 Feb
Toe kom van Weste een vrouw met melk kommikie op 'n pjiering en die kommikie is vol zuiker, naar m. Toe is
ek in die Weste in een huis en toe gaan ek achter uit toe val die achterste stuk muur weg toe is daar 'n lang muur
en h word zwart en die aarde ook
_____________________
10 Feb.1920
Ek is langs 'n modder sloot in Europa, naderhand is ek in die sloot en toe is ek op 'n brug; in die brug val gate, en
uit die gater kom blauw bale goed.
15 Feb
In Europa is blauw osse wat in gespan is en hulle span van zelf uit.

23

Deel 2

1 Maart
Trek Engelse waans in Europa van Zuid naar Oost.
20 April
In Europa trek klein wit rug osse voor wans, toe raak dit alles weg. Naderhand kom die osse weer uit en toe is
dit groot vet osse, en die wereld word zwart voor hulle.
25 April
Die dag breek in die Ooste kant en toe kom daar zwart wolke uit in die Ooste kant.
In Europa is 'n klomp geel slang deur mekaar en naderhand kom hulle koppe uit naar b.
26 April
In Europa is vrouw mense wat zwart aangetrek is en skraal van figuur en zo verwild in hul gezichte.
Toe kom die Duitse vrouw mense weer uit en netjes aangetrek met blauw klere en wit roze op hul hoede.
2 Mei.
In die zelfde richting wat die slang geweest het is toe een geweldige vuur onder een wilgerboom. Ek en
Nicolaas staan met dubbel loop haal geweers en mik op Johannesburg.
Toe kom banja mofskape af van Johannesburg ze kant.
Toe staan aan die Weste kant 'n klip huis en die voorste stuk ze zink is af en die deur is uit.
31 Mei.
Gaan een geel slang in hoge gras na die Zuide, toe raak die slang weg en toe leg die sleepsel oop.
Toe kom een blauw steen in gezicht in Europa wat fn is. Toe die Blauw steen weg raak toe kom daar een gele
en die is banja grof.
In die weste kant kom ek voor een huis en twee deure staat oop en een leeuw brul statig in die huis en toe word
dit een lang r huise.
10 Junie
(N.B / B.)
(zie verzyde)
Toe staan in Europa een skiller bees en h draai in die ronte, en verander in een wit vark en toe in een wit hond
en raak weg.
Toe trek die Engelse waans na die Zuide kant toe.
15 Junie
Die gras is banja hoog in Europa en die spring bokke loop in die hogegras. Toe kom die Engelse waans uit en
daar trek bont perre voor, toe veranderd die perre in blauw perre.
B die waan loop mense en daar is een groot man met een vaal jas toe gaan z jas oop en h het een bruin pak
klere aan met blink knope.
1920
21 Junie
Trek waan van die Ooste kant naar die Zuide kant en daar loop los rooi osse b.
10 Julie
Aan die Weste staan twee potte wat vuur onder is (teken van revolutie). toe kom in die Ooste kant rooi skiller
osse uit en toe trek naar die Ooste Waans met zwart osse.
15 Julie
M ou draags hoed is aan die zuide kant en h word splinter nieuw.
28 Julie
Toe staan in die Weste kant een tafel met groot geel rooster koeke op en ek staan langs die tafel en sn vir m
een stuk wors af en eet.
5 Aug.

24

Deel 2

Aan die Ooste van Europa is die gras aan die brand die vlam slaat hoog uit, toe dit weg raak is die wereld zoos
een lang wat glk geg is.
Toe zien ek een put met een paar houtje bo oor en in die put is een bont vark en die vark staat en kk zoals een
vrak wat nie kan uit nie.
(1920)
10 Junie
Ek staan in die Weste in Europa en m hande is al twee vol bloed.
6 Aug.
Ek zien een vark en een man staan in die Weste van Europa en die man vat die vark om z bene en die vark val
op s rug en lk morsdood.
6 Sept.
In die Kaap Kolonie leg die koren tussen die kaf en die een man gooi dit met een gaffel skoon en toe gaan die
skoon koren eenkant toe.
Met die geleentheid toe lg daar haver ook in die kaf en die wind waai dit skoon.
In Johannesburg leg een plaat skoon haver en in die middel zit een vrouw
8 Sept
In Europa trek blauw wans naar die Ooste kant. Geel wans wat leeg is trek van die Ooste naar die Weste kant
toe. In Europa in die Ooste zit een man op een zwart perd en
h r na een rivier, toe h in die water kom raak h weg. In die Weste van Europa kom een blauw vlag uit In
Pretoria staat een tafel gedek en daar is pudding op.
12 Sept.
In Europa kom een geel Spiter en toe die spiter stil staat kom een rooi wit rug onder hom uit en gooi hom om.
Toe staat die beest daar maar die Spiter is verdwn.
In Europa is een bruin hout en een mes met 'n skurwe hef sn hom aan stuk.
13 Sept.
In die Kolonie kom twee mausers b mekaar uit.
Toe kom een groot pot uit en die pot is onluste
20 Sept.
Die mof skape beweeg naar die noorde en toe kom karre zonder tente van die noorde en ek staan voor. Die
vrouw mense klip op leere op en is bruin aangetrek.
ek gaan schierlik af naar die Weste en Weerskante van m is een man.
1920
23 Sept
Ek gaan naar die Noorde en kom teen een hoge val uit en dit is toe een damwal en het was 'n bietje lig; toe ek
b die straat klippe kom is daar min water in en een groot vogel langs die water en daar kom een klein vogelte
van die Weste af en die grote sluk die kleintje in. (Engelse - Amerikaner)
1 Now.
Die kafferkoren are b Pretoria kom in bruin grond en toe word die are bruin klippe.
5 Now.
Ek gaan naar die Weste en kom b een stasie uit en daar staan een trein met 'n lang r trokke aan en vertrek naar
Buluwayo, toe gaan ek verder en kom b wit kalk klippe uit en die brand
skn groen.
10 Now.
In die Vrstaat staat een huisje met een grasdak en die gras vermuf. Dis Gen. Smuts se vereniging.
13 Nov.

25

Deel 2

Dit word lig die mist raak weg en een ope en gelke pad gaan oop naar die Ooste toe kom daar brede planke uit
en dit is die begravenis van die Staten Bond.
21 ste Now.
Ek gaan naar die noorde en oor die pad is draad gespan en een vrouw ze hand maak die draad los en ek gaan
verder toe staan die brand prachtig groen en enkele mense hardloop om 'n kop.
Toe kom m ou Bbel voor m in gezicht.
1920
10 Dec.
In die Noorde kom die skape na mekaar toe en toe word die skape wit rug beeste.
In die Weste kant is en ashoop en een wit perd wat gespan is, kom oor die ashoop en toe is die perd los en die
jong mense hardloop naar die plek waar die wit rug beeste is.
12 Dec.
In die Zuid Weste is een dam wal wat laag is en daar is bietje water in en gras en die makouw vols hardloop
daar in en die water word al meer en meer.
18 Dec
Ver in die Noorde in Europa is inge spande wit rug osse en hulle kom af maar draai weer terug; hulle horens is
skerp en lk vaal achtig.
Toe kom waans met rooi osse naar die Zuide kant.
---------10 Jan 1921.
Kom een koelie met een wit papiertje op s hand en zh aan m ek moet Lukas 15 vers 1 daarop zit.
Toe trek waans met wit rug osse naar die Ooste
15 Jan 21.
Toe kom ek in een huis wat ze muur binne van bruin plamk is, daar is een knoppie en lans die knoppie kom een
ronde ding uit en toe gaan h oop toe is die een wit papier.
Toe hoor ek "Die geroep van die volk gaat op tot God: Die aarde beef".
Toe zien ek een klein koellie en toe staat h op, toe word dit een groot koelie.
8 Feb.
Banja skoen spkers leg op die grond en ek het een hand vol geroeste in m hand.
En nieuwe veld skoene.
----------- . ---------10 Feb.
Bokant mne hoof was zo een vaal ding gelk op een tent en toe word dit in die Vrstaat ze kant lig en daar kom
die Vrystaatst vlag uit en die wingerd wat droog is, bot en gee groen blare.
14 Feb
Aan die Noorde kant zit een mans persoon met een wit borshemp aan en zak achter oor en val toe is h een
vrouw en raak weg. Toe is die vaal volk (of tent) hoog in die lug en die Engelse
vlag onder hom. Ver in die Ooste kom een Engels man in gezicht maar h leg op z rug met die blink sterre op
z baatje.
In Europa staat dichte Wilgerbome en toe word die bome eiler en achter die bome staat toe een blauw skoen kop
bees en is gekniehalter. toe gaan die knie halter los en af en toe word die bees vet en kr horings.
------18 de Feb.
In Europa is een groot boom wat omval en een zaag zaag op z stam.
20ste Feb.

26

Deel 2

In Europa is banja geel karretjes b mekaar en hulle spat uit makaar en daar is nie perre voor nie. Daar is mense
mat geel kamaste b hulle.
1 Maart.
In Europa trek waans met wit rug osse voor en daar is een klein zeuntje voor.
Toe is daar rooi beeste met twee wit rug voor osse en daar is een kaffertje voor hulle
24ste April
Toe trek een span osse naar die Zuide een achter hulle is een lang ketting touw en een bobejaan het die touw om
die nek.
Die Engelse waans trek weer die groot Rivier terug
5de Mei
In die Ooste staan een huis en een vrouw hol uit die huis.
Toe is daar een klein gaatje en die zweept gaat in die gaatje in.
Toe is daar donkies voor een geel kar en gaan deur een modder vlei en naderhand is dit een lang span ezels voor
een wa en die wa is gebriek maar die ezels trek die wa deur.
10 Mei
Kom daar een geel wa uit Johannesburg en toe kom daar een geel zif uit die wa.
------------------------15 Mei
Die mielies staan eil in die unie en lk van die zon verbrand. In Europa is twee tronke vol troeppe op 'n
afdraand en die twee tronke trek na mekaar en raak weg, toe staan daar la bosse Toe is daar geel waans met
wit zeil en trek van west naar Ooste
Toe kom een zif van Weste naar Zuide kant.
18 Mei.
In die K.P. is groot korenmeidde wat afgesn is
1 Junie
In Masus (Basutuland) se land trek wit bokke naar die Zuide.
Toe kom ek b 'n groot zink huis maar h is leeg en toe b 'n winkel vol goederen maar nie mense nie.
10 Junie
Daar is in Europa 'n dwars hout en een man hang aan s twee hande aan die hout en s hande raak los en val in
een vaatje en raak weg. Toe kom 3 klauwvogels en gaan zit in groen
bossie.
22ste Junie.
In Europa in die Noorde is koppe wereld en is zwart toe word die wereld hier b ons ook zwart In die Vrystaat
leg 'n bruin slang opgerol h lk lank maar nie dik nie.
Toe loop ek naar Johannesburg ze kant in een voor wit geel water in in naderhande kom twee ...t varke om een
hoek en schrik vir m en hol terug ek loop nog in die voor en kom in
een groot huis waar nie mense in is nie, maar daar is kaste aan die kaste is lne en die trek die kasste op.
2 Julie
In die Noorde (waar die vrouw gestaan gestaan het daar leg kole en op die kole leg 'n gebraaide ribbe en nog
vlees langsaan. En die pad gaan oop naar die Noorde.
-------15 Julie 21
In Die ooste kant leg die koren gerwe op mekaar maar daar is nie korrels in die aar nie. Die haver gerwe leg ook
op 'n hoop.

27

Deel 2

20 Julie.
Naar die Noorde l die wit mielies zo enkel gezaai. Ver in die Noorde kom Onweer uit en 'n skotel mielies kom
op die tafel wat nie reg gemaak is nie.
4 Aug.
'n groot Bont perd staan langs m Twee wit stene draai teun mekaar en die een aan die Ooste kant draai in die
ander een in dat dit net een steen is.
10 Aug
Staan 'n groot huis en dit is zo skermer Toe raak die huis weg daat dit net die fondament oorbl.
Toe gaan ek in 'n skermering in een pad naar die Noorde ek kom naderhand op 'n steil damwal uit met 'n touw in
m hand
11 Sept
Die engelse trek in Europa naar die Ooste en naderhand is hulle spring bokke en gaan die bult oor.
Noorde van die Unie in gezicht. Toe is dit net ezels waans wat naar die Zuide trek
15 Sept
Dis is banja donker en die varke hardloop naar Johannesburg ze kant daar is draad. Toe word dit licht maar die
aarde is pik zwart.
20 Sept
Naar die Noorde is 'n zif zo 'n paar voet bokant die aarde is. Toe kom een gemetzelde stroom water van die
Weste, maar die water is bruin en die water spat op m veldskoene ek
staan langs die water
1 Oct.21.
In Europa leg 'n vark en 'n zak is oor hom net s kop kom uit.
10 Oct.
Kom in Europa een papier met kleine letters, en 'n pot lood met 'n hand trek blomme en trek 'n streep daar deur.
To kom 'n span in gespande osse maar vaal osse tussen uit en die
Vaal osse belang aan Duitsland.
Toe kom 'n appel-blauw perd in Europa uit wat banja vet is.
26 Oct.
Die wit vark kom nu weer in gezicht en 'n mens krap die hare af maar die nerf bl op die vark (zoals 'n vark wat
vast gebrand het) Die wereld word hier b ons zwart.
10 Now.
Die mist trek oop en toe staan die wa klaar gelaai met die gerfven Toe leg die gerwwe langs die vloer en die
vloer word schoon. In die Verre Noorde is klein wolkies en hulle gee pad van mekaar en die zon schn helder.
In die Noorde kant in die lucht is een galery en op die galery is zoos die beschrving van die tabernakel met die
goude kandelaren en achter die galery kom een menige kinders uit en kom af naar die Zuide Die kinners is
almal wit aangetrek met blauw oge en voor aan was 2 zuters en nicht en uit die schaar kom (leeftd van 10 jare)
"Deze is het, die hun leven gegegen heb tot een prooi. En ze komen om te delen in de vreugde van hun mede
vroers en zusters".
20 Nov.1921
Die koren word rp aan die noorde kant. Naar die Weste kant is koren vol in die are
1 Dec.
In Europa kom 'n groot kom in gezicht en daar is vark wors in. Toe is daar 'n skottel water en uit die water kom
'n gekapte kop Toe kom 'n zwart manel uit.
10 Dec.

28

Deel 2

Die af gesn de koren word losse aan gedra. Te Johannes burg kom mielies in gezicht maar verdro en raak weg
tussen in is koren stoppels

29

Deel 2

[ Deel 3 (dokument 07/988/3 van Lichtenburg Museum) bevat die visioene van Siener Nicolaas van Rensburg
soos met die hand opgeteken deur sy dogter, Anna Badenhorst, vir die tydperk:
6 Januarie 1923 - 16 Jauarie 1926
Die visioene word aangegee net soos dit opgeskryf staan, en geen spel- en taalfoute is gekorrigeer nie - Kurator
]

Ek het 'n tweeloop hal geweer aan die kop en staan b 'n wa se reling. (belang aan Unie)
Ek staan in Europa en die Duitser is aan die vlug en die karre gaan b m verb Maar treine vol mense staan stil
b m ek hoor skote soals van bommeksems.
6 Jan.
1923
In die Unie is draad en eenkant 'n ou damwal en tussen damwal en draad is 'n sloot, die sloot word 'n put die put
'n tonnel en uit die tonnel kom twee tien jarige seuns.
5 Feb
1923
In Europa l hope wit mielies en tussen die mielies l afgeslagte bees velle .
13 Feb.
Staan vel kuipe en tussen die l afgeslachte wild velle.
1 April.
In Europa staan vf potte op die vuur. Die mielies staan vol in die zate anderkant van mielies is die grond
omgeploeg.
16de April
Waans met rooi skimmel osse trek oost.
23 April
In Europa staan bai mielies en rook slaan tussen hul uit. Aan noord van mielies is kaffer-koring mielies belang
aan Belgi en Franse Kafferkoring zwart troepe
Die koring slaan rooke om en om uit.
24 April.
In Unie kom geel papier uit en daar is geskrfte skrif op en dit raak weg (m skrif) Toe l 'n groot wit laken op
die grond en die grond is omgespit Ek spit toe grond en gooi op een hoek van die laken (Ons Vrede) Toe l fn
draad hoewaal en daar l gedroogde perseken op.
Toe kom 'n sif uit en skep die perziken op en toe is hul afgeskil. Die koring is afgesn en die gerwe l op die
grond. en die are lk of hul zwaar is. Ek staan langs aan 'n tjenk en skoon koring val langs m af. Ek gaan b 'n
deur in en daar is 'n meul maar dit is skoon koring wat uitval.
25 Mei
Ver in Oos kom kaffers in gezich maar ongewapen. Iets lewe in m baadje zak ek steek m hand daar in en keer
die zak om en daar kom springhane uit en spring op die grond en toe hul
op die grond kom lewe die springhane na Noord ( Dit is 'n nasie wat klaar maak vir oorlog)
10 Junie
Ek gaan na Europa oor berge, ek kom b 'n plek en daar l nieuwe mausers gewere onder planke, endje verder
en daar in een hoek l 2 mense emt 'n laken oor hulle en grond kom ook
oor hulle. Verder en daar kom 'n horlogie maar met strepe en tussen die strepe kom die vierkleur met strepe uit.
15 Junie
In Europa l baie steenkool in groot zink huis en alles raak weg Dis die Franse in Rhyngebied Ek kom om 'n
mooi huis maar die pleistering val af en naderhand is die huis somaar lelik en plat affere.

30

Deel 3

21 Junie
In Europa is 2 klompe beeste een klomp deurmekaar (Engeland) Ander klomp is wit rug beeste tussen in. Aan
Oost kom roer uit met s bek reg naar ons
24 Junie
Mofskape ooie met lammers staan in hoge gras (b ons.).
Ander skape trek naar Noord sbokke ook agterna.
26 Junie
Aan die Noorde kant is waans besig om in te span met zwart osse, osse kk reguit hierheen. Nog ander met rooi
osse en blauw voorosse. (gewaar) Die weer is bewolk aan Oost is 'n
dik bank die zon kom agter die bank uit en skn helder maar zit al hoog.
1 Julie
In Europa l 'n groot hoop strooi om mekaar langs aan l mielie blare op mekaar en is aan die brand Aan Wes is
'n miswerf en die springhane sit ammekaar op die mis B ons is dit toe ook net ene springhane maar die aarde
word nie rooi nie
10 Julie
1923
Aan die Weste kom 'n skotel heuning uit en 'n mes sn stukke af.
Ek zit langsaan 'n tafel en eet van die heuning wat in m bord l.
12 Julie.
Kom aan die Weste 'n groot hoop mielie stronke uit en dis een vuur Toe staan daar 'n nieuwe gras dak guis en
ek is daar in toe kom heunig koeke uit wat 'n mes stukken sn Heuning
staan op die tafel.
20 Julie
Ver in Europa kom 'n baal uit h gaan eenkant oop en daar is niew bruin klere in.
22 Julie
Aan die Noorde kom 'n groot os uit met skiller plekke aan hom en kk hierheen. Die aarde word in Europa
zwart Die aarde kr hier b ons 'n gesich als van ou brand
25 Julie
Hier kom 'n onbekende papier uit zo als 'n envelop h gaan oop en daar kom 'n papier met letters op uit. Toe l
nieuw gesnde oorleer opmekaar wat die vleiskant kort uit gewerk
is. Die Duitser se vrouwens se klere is hier blauw
5 Aug.
Taan 'n tafel en daar l zwart goed op. Die aarde kr 'n gesig als van uit getrapte kamp.
6de Aug.
Aan die Ooste is 'n huis en daar word een met geweld b die deur uitgestoot. Toe gaan 'n klomp mans en
vrouwe agtermekaar na oost. Geel waans met perre trek af na West.
Die koring l in die vloer aangel. Die kleur van strooi is als gestikte strooi. 'n vlag waai aan 'n paal maar soos
'n papier (koerant)
12de Aug
In Europa trek deurmekaar beeste in mielie stronke (engelse beeste) Toe sit 'n vrouw op 'n stoel op mielie blare,
dit raak aan brand en raak weg. Dit kom weer in gezich toe zit die vrouw hoog op die blare (Die Franse in Rhn
gebied) Waans trek na die Noorde in Europa met bai osse net of hul vlug (zwart osse)(sleg vir die waans) 'n
Klein kaffertje hardloop en spring in een put.
Toe kom in die zuide boomme en klippe in gezich en vuur vlam kom uit die klippers.
15de Aug.

31

Deel 3

Die aaerde is pikzwart. In Europa kom 3 skimmel beeste uit.

Daar is nog 'n wit pens bees en s een hoorn linker hoorn is stomp. Later kom daar 'n witpens bees uit wat na
die Ooste kk In die Ooste kom 'n rooie uit en h kk wes.
Toe is daar 'n dorp en uit die dorp vlug mense bosse in. Ek gaan in Europa om 'n groot huis en kom in die
volgende huis in een kamer l os rieme, dit ws die mense maak klaar vir oorlog
25ste Aug
Kom Fluitjes riet uit wat lewe en trek na die zuide en toe is dit spring bokke wat vlug. 'n groot sekel draai op 'n
spil naar zuide.
Daar kom vrouw mense uit wat zwart aan getrek is en het wit kant om hul nek. Ek gaan skielik in Europa in 'n
groot huis b die kombuis deur in, toe ek b middel deur kom word dit
ligter toe ek b die voordeur kom is dit 'n glas deur h gaan oop toe is dit helder lig die huis is in ons pad als h
weg is uit ons pad zal dit vir ons lig wees.
31 Aug.
Staan bai waans en tente soos mense wat vlug
3 Oct
Waan trek van Oost naar Wes b m verb in die Unie.
22 Oct
In Europa kom 'n "boiler" uit en die vuur bars b die deksel uit 'n Vrouw staan en kk na Noord haar kleed was
wit h sak af en toe is s swart aangetrek s draai om en gaan zit toe
is s heelmaal zwart aangetrek Aan die Weste staan 'n doornboom Aan West is h half afgekap h zak om en ek
is toe b met m bltje en kap hom af.
Toe word m hoed nieuw (val van J. Smuts se regering).
1 Now
In Europa l 'n zwart vark en 'n mes krap hom skoon af
10 Now
Kom 'n skenkbord uit vol gemaalde vls. Val van Europa se regering, Tronk potje staan met papbransel en mes
krap dit uit toe is potje mooi blink skoon. (zwaar wat ons ons Smuts
gehad het)
10 Feb
1924.
Staat 'n mielie masjien en die blare waai soos h dors.
(Sappe wat terug kom na Nat.party)
20 Feb.
Groot skape wat afgeskeer is kom van Kolonie op. (Min. wat nie weer in parlement gekom het nie)
10 Maart
Staan nieuwe veldskoene. (Belang aan Nat. party se bldskap)
15 April.
Op 'n Zondag terwl ek bid zien ek, ek is in 'n groot gras
dak huis
11de Mei
Staan bai kafferkoring are die are vorm die kafferkoring are 'n zinnebeeld van 'n mens, toe gee dir are pat en
daar staan 'n nakende mens (was J. Smuts) (Kafferkoringare is beeld van engelse geld wat hul spandeer vir
eleksie)
1 Junie
1924

32

Deel 3

Aan die Ooste van Europa brand 'n vuur, na die vuur kom waans die waans is engeland se waans.
24ste Junie.
Mofskape trek Oost in skemer donker. Spring bokke in die unie dis so donker ek zien net so effentjes.
28 Junie
In Europa aan die Weste staan 'n groot seepot vol vuur (teken van Rebellie) Waans trek met wit pens osse,
maar die osse is bai mar. (Italie se kleur) 'n Streep osse kom b m verb deurmekaar van kleur (dit is
soldate maar ons sal nog nie wie se troepe dit is)
In Oost kom 'n skimmel bees uit met regop hoorns wat na die Ooste gaan, 'n rooi koei hardloop en staan naar
Zuid (Bees wat gevaar het dit is vrouw mense wat gevaar gaan kr)
1 Julie
'n rooi bul gaan dieselfde koers
4 Julie
Staan 'n man met vaal klere kaal geskeer met geweer in hand Toe r h te perd reg oost op.
8 Julie
In Europa trek blauw waans skielik op na Oost. N vrouw staan met mandje voor haar. die vrouw lk na
boervrouw, die vrouw raak weg en manje raak weg onder water en kom weer uit Toe kom 'n klomp kaffers
zonder gewere naar noord Agter hulle is zwart osse wat ingespan is 'n lang touw en agter hul is 'n "ou stel
wentje.
20 Aug
'n Ou groot zwart vark gaan af na Zuid en loop hom teen 'n stoep. Trek engelse wans vol goed na zuid. Trek
wit rug osse na Oost met waans In Europa l bae rp haver opmekaar
10 Sept
Staan in Europa 3 blauw perre en 2 geel perre 'n hand stoot 'n gras deur toe
24 Oct
Staan 'n droge doornboom ek zaag hom weerskante en wou hom omstoot
22 Now.
Aan die Ooste kom in die skemerte 'n zaag uit en toe 'n garing boom. Aan Oost kom 2 wingerd lote uit Toe
staan perziek bome en die vrug is net gespeen. Toe staan 'n
yzerploeg en (langs aan staan) 'n man met grs klere staan op die ploeg. Kom garing ingezich, die onderste is
droog en 'n mes sn hom aan twee stukke
26ste now.
Kom ons vlag uit h is nie hoog nie.
2 Dec.
Kom 'n geel doek uit en toe is Weste oorgtrek met kakie.
10 Feb 1925
Aan Noord zak 'n bui reent uit aan die luch is dit helder maar op die aarde nie.
11 Feb.
Zak die zelfde bui reent aan die Weste uit.
15 Maart
========
Aan die Ooste staan 'n skotel koring en toe staan die koring geel rp. Toe is aan west.
9de April
Staan 'n ronde stuk zer en h is vol zekels. Toe staan die paal met die vlag daaraan.

33

Deel 3

20 April.
Baie mielies wat van die stronke afgaan. Toe is daar 'n oond en daar is 'n vuur van mieliestronke in, en die vuur
brand na agter in die oond in.
1 Mei
In Europa staan twee groot potte en daar is vuur onder. Toe trek 'n trop paarde ruiters na Noord West met
gewere in hul hand.
10 Mei
In Europa is groot zwaar onweer, en die lichte slaan agter die wolke uit. Die dag breek, en die luch word skoon.
Toe kom 'n seroet mandje in gezich, en 'n vrouw met wit klere zit 'n wit bos blomme in die mandje, en die
mandje draai in oond, toe is dit die vierkleur wat in die boom van die seroet is.
18 Mei.
Kom 'n ve laning uit wat ek in 1910 gezien het toe was die ve rp, maar nou is dit net geswel. Toe dit rp was
het ek ook van hul afgepluk.
27 Mei
Le die hele aarde vol mielie blare soos 'n mens gedors het, en in die Kolonie l 'n man op s rug in die blare.
8 Junie
In Europa is 3 gemetselde kuipe met droge gras in, en een Turk steek hul aan brand
15 Junie
Brand 'n groot hout vuur Le 'n groot hoop hout opmekaar 23 Junie en die vlam slaat bo uit, maar raak weer dood
1 Julie.
In die unie staan die koring wit rp. Staan in die Kolonie 'n groot koring miet wat ek in die tronk gezien het.
10 Julie
Die gras brand in Europa en die aarde word daarvandaan na hier zwart.
1 Sept.
In die Unie is 'n oond met houtvuur en die vlam slaan b die bek uit
8 Sept 1925
.N B.
Staan 'n beeld van 'n kaffer in gezich, h zak agter oor en s mand gaan groot oop en 'n gans kom b s bek uit,
en vlie na Oost. Toe kom 'n ander groot vool met gezich van 'n mens,
met baie lang vlerke s kleur is wit maar die vere is of hul bo op effens grs is.
In Europa vlug waans uit 'n dorp na Noord Oost en varke hardloop agterna
Toe kom 'n trein van West af en daar zit zwart kaffers in
3 Sept
======
1925
Vlug bont muile na die noorde en agter hulle kom 'n nasie uit wat geel is maar ongewapen
5 Oct
Aan die Weste is vlies wolke en onderaan is 'n klein bankje.
die zon kom agter die bank uit en daar skn h helder en ek kk in die zon.
10 De Oct
Kom skape, mof en Basterskape deur mekaar, af na hierheen.
Toe kom baie waans om 'n rand in Unie

34

Deel 3

20 Oct.
Kom Donkie waans van Oos na Wes in Unie
1 Now
Staan 'n groot boom met twee mikke en een is effens gekap en val om. Toe val die ander een ook om. In
Europa vlug mense met vaal muile en achter hulle is rooi beeste met 'n bul voor
aan Ek kom in een groot huis en daar is zakke gepak, en uit een stroom skoon koring.
6 Now.
Staan die laning vye weer, maar dit lk of die bome effens verdroog (kroes) is en daar is enkele rp vye aan.
10 Now.
Staan 'n smal r populier bome en hul verander aan Doornboom.
9 Dec.
Aan die Weste is een bank van uitgereende wolke en die zon kom agter die bank uit
1926.
10 Jan
Die wingerd loot meen geloof.
L 'n tros rp druiwe langs 'n sloot en een wit diamant kom in gesig. In 1906 het ek 'n wingerd loot van Wes
zien oor kom en aan die loot het die tros druiwe gehang. Toe hoor ek
'n stem tot m seh dat ek van water en brood zal lewe tot dat ek van die vruch zal geet het. Toe Kom 'n vrouw
mens uit met 'n groot tros druiwe uit in haar hand voor m.
12.
Trek muil waans voor en ezel waans agter op na Oost in een stof gerde pad
20 Jan.
Die lug is helder skoon aan Wes en die zon zit omtrent 2 uur hoog. In Europa verdroog die populier bome. In
Europa trek waans met rooi osse agter hulle is waans met groot blauw osse
Die wereld word zwart na Unie toe
26 Jan 1926
Die donker zak toe op die Unie.

35

Deel 3

[ Deel 4 (dokumente 07/988/4 en 07/988/5 van Lichtenburg Museum) bevat die visioene van Siener Nicolaas
van Rensburg soos met die hand opgeteken deur sy dogter, Anna Badenhorst, vir die tydperke:
15 Augustus 1916 - 27 Augustus 1918
17 Augustus 1922 - 27 Mei 1925
Die visioene word aangegee net soos dit opgeskryf staan, en geen spel- en taalfoute is gekorrigeer nie - Kurator
]
[Vgl. Deel 1]

15de Aug.1916
In het Noorden kom een span zwart Bont Mof osse uit reg naar het Zuiden. Toen kom in het Oosten een rooi bul
en nog ander rooi beeste uit.
20 Aug.
Wagens vlug naar het Noorden op een streep. Van Zuid Oost kom een Rooi bul uit achter die wagens aan. Van
Zuid naar West ligt een bult in een kaal wereld op die bult is (gravel gaten en om die bult teg naar Zuid, vlug
wagens en achter die wagens is een dik stof, en toe raak die wagens weg.
21 Aug
In het Oostenkant naar West kom een vrouw uit s is zwart aangetrek en achter haar kom Rooi beeste uit en
tussen die rooi beeste is zo een klein kaffer. Kaffer en beeste "kom reg op m af."
23 Aug.
In het Zuiden kom vrouwens uit en zn blauw aangetrek (Mooi) die ander kom van Oost verb naar West.
16 Sept.,
Sien ik banja bruin wagens van die Zuiden naar het Noorden.
19 Sept.
In het Oosten zien ik een kaal plek en daar zn banja mensen, en wagens trokken in het Oosten in een plek
bossen In. (In Europa) In het Westen trokken vele wagens. Toen ze over een berg gingen kwamen ik achter hen
aan. En daar was vele gemetselde kuipen tegen de berg (Europa).
1 Oct.
In het Oosten een ler en daar klim een man af (Botha).
In Europa is een groot klomp wagens die al in die ronte gaan.
1ste Dec.
Ik zien in het Noorden een schotel vol met wit boonkies. Die gras is groen en die mielies mooi en hoog.
In het Westen vlieg asvogels en achter hen wilde makauwen en toe draai hulle terug en toe is die makauwen
mensen. Toe kom hulle na die Noorde na ons toe.
4 Dec.
Ik ga naar het Westen Toe kom van die Ooste sprinkhaan vogels.
6 Dec.
Sien ik in het Westen wagensop een op een klomp en toe kom nog altd meer donkies wagens van het Noorden
b mekaar.
15de Dec.
In het Westen kom wolke uit en achter die wolke is een helder licht.
8 Jan.
Wagens met wit seile zonder osse vlug uit mekaar Europe.
12 Jan.

36

Deel 4

In die Unie wagens wat naar ons kom.

In Europa rol die geel steen zo na die Zuide kant toe.
Achter is wagens met blauw muile, en trek achter aan.
19 Jan.
In die Noord Weste zien ik een emmer vol bloed die omval.
21 Jan.
Een lang en een groot schotel mielies en die ouvrouw schept uit die een. (gaargekook)(Td)
Aan die Zuide staat een man met die roer aan die kop.
24 Jan.
Zien ik een ronde gat, en bloed loop daarin tot dat die gat amper vol was.
25 Jan.
Ik ga naar die Weste kant toe. Toe ik stilhou gaan voor m wagens met groen wielle verb naar die Zuide.
4 Feb
Zien ik ga in het Weste in een pad en die pad word al dieper en naderhand is ik b die zee.
6 Feb.
Zien ik wit perre in die Ooste met hulle koppe na die Zuide oor een pad kom
7 Feb
In die Weste word die aarde zwart.
11 De Maart
Die mof schape beweeg van die Weste kant naar die Zuide
12 Maart
In Europa is een groot Kraal met vet beeste. Die Beeste is drie soorte, zwart, vaal + rood. Toe kom die beeste
uit die kraal en toe vlug wans naar die weste Kant toe. Toe word
die aarde donker.
In die Ooste kant is 'n w ze lang w van zer, onder een groot klip en h wikkel die klip op.
Ik is b Wolmaransstad in (die weste) en ik trek nieuwe veld schoen aan zwartes.
25 Maart.
Zien ik een groot rivier in die rivier is beeste wat wil versuip net die hoorens en die koppe uit.
6de April.
In die ooste zien ik een koppe wereld. Die wans trek achtermekaar en die stof trek achter uit. Die wans kom
naar ons naar die Zuidekant. In die ooste staan grote koppe die rook van die kenonne slaat eers min uit en toe
later banje.
Ik zien die mense en dit is toen een groot gevecht Van die Ooste kant trek wagens achtermekaar na die Zuid
Weste toe (naby).
============
18de April
Van die Zuide kom wagens met deurmekaar rooibonte osse uit die voorste osse span van zelf uit en toe word
eers die achterste osse zwart en toe word al die osse zwart.
20ste April
In die Ooste kant is banja skoon geel mielies. Die mielies word altd meer en toe kom zulke halfwasse eenkies
(deur mekaar van kleure) om die mielies en vreet aan die mielies.
Ver in die Ooste is een kuil, in die kuil kk zwart beeste uit.
22ste April
(1917)

37

Deel 4

Aan die Ooste kant gaat een deur oop toe is daar blauw wille beeste ze koppe toe word dit mak beeste ze horens
Uit die Ooste kant kom een man s horloge kettan blink in die zon. Uit die Zuide kom ook een man; die man
wat uit die Zuide gekom het, vat die een uit die Ooste om sn lf.
30 Ap.
In die Ooste kant is een groot lege fort. Toe kom vf wit ammelans vla met rooi kruis op uit.
13 Mei.
In Europa is die gras aan die brand. Dis een groot rook en die vuur trek naar Zuid van Westen
In Europa in die Noorde is, een groot dam vol water en wordt schierlik droog
14 Mei
Die bokkie karries zo als van m trek op een streep af naar die Zuide. Die (Vrstaters) mof schape trek ook naar
die Zuide. Een groot Bobbejaan gaan van hier naar die Ooste kant
29 Mei'17.
In die Vrstaat trek wagens van die Oosten naar Westen. Dis bruin wagens ten aan die wagens is letters maar
dof.
(zonder osse). In die Zuide kant is een groot huis achter die huis is een yard sukke maar sbokke gaat uit dat die
yard leeg is.
30 Mei.
In die Ooste kant kom een garen zaad uit zoals die blare aan die garen zaad het die zaad wit lap aan op die wit
lappe is rooi bloed kolle. Van die Noorde kant loopt een donker rooi
bul z horens is afgezaag hulle is stomp tot die Zuiden. In die Kaap Kolonie is banja kaf Toe die kaf naar ons
beweeg kom achter die kaf fluit-kies riet uit en die beweeg naar die Westen.
3 Junie.
In het westen is die aarde donker van die rook in (Europa) In die Ooste is banja miete rog toe r kort tint
wagens zonder zeile reg Oost. (Europa)
Toe trek een r garen om trent 100 tree lang ook reg achter die wagens naar die Ooste.
Toe zien ik een grs Koelie zit en ander gooi water op s kop.
11 Junie.
In Europa trek wagen in die Zuide en Weste in die wagens trek schoen skop beeste. (Engelese vlug)
Osse loop in Europa, hulle loop tegen die Zuid Weste achter trek een zwarte die zwarte kk om.
15 Junie.
In die Ooste kant staat een ou maar wit vark; aan die ander kant van die vark is een klip; van dus kant kom een
blok en die klip en blok druk die vark weg.
Toe word die wereld lig in die Ooste kant. toe trek die sprinkhane zo eil in die Oosten.
1 Julie
Ver in die Oostekant in Europa is zwart beeste, hulle horens is scherp.
In die Weste is nieuwe wagens, b die wagens is een leer, die leer staan regop teen die wagens.
Toe kom daar een en tel die leer op, toe h die leer optel, is boven op een platvorm, en op die platvorm is boere
(drie).
9 Julie'17
In die Zuid westen staat een man en schiet naar die Zuid Westen, zodat ik die schoot hoor.
29 Julie
Vanmorgen zien ik een mandje vol amper rp perziken. (In westekant somers geel perziken)
1 Aug.17.
In de richting naar Johannesburg leg een groot klop droge hout van omtrent honderd trede in ronte. Daar staat
een tafel gedek met kou mielies en een schotel kou pap kom ook op die tafel.

38

Deel 4

5 Aug.
In Europa kom een draad , aan die draad hang drie wit lappe en wit blauwes.
12 Aug
Aarde is pikzwart zo groot als h is, van Westen kom een kafferkie hier heen.
21 Aug
Klomp beeste hardloop in Europa daar is vaal beeste, die vaal beeste is naderhand voor en hardloop zoals of iets
hul jagen.
Een pad gaat naar die Weste onder in die pad stap die donkies achter mekaar.
22 Aug.
Ver in die Weste in een klop mense in Europa ze een bank mense.
Toe raak die mense weg. Toe r daar een man met een paard en daar is enkele springbokke.
23 Aug.
Aarde is een miswerf (td).
31 Aug.
In Kaap kom waans by een vloer. Toe hulle daar kom toe gaat die koren gerwe in die vloer en die koren word
schoon.
In die Weste van Europa kom een blauw vlag net of die vlag hierna toe kom.
In Duits Oost is een garen kraal toe is dit net of die garens draai en toe is dit waans wat naar na die zuide r.
2 Sep.
In Noord Oost is een klomp mielies aanmekaargebind. toe verander die mielies in mense met zwart jasse toe
gaan die Mense reg Oost af in hoge gras en raak toe weg en toe is daar
enkele springbokke.
In (Europa) In Europa is die schoon geel mielies op een groot hoog.
In Europa is een groot klomp wit mielies op mekaar.
-----------------17 Sep.
Uit die Ooste kom waans met wit seile die stof trek achter uit (ossewaans)
20 Sep.
Uit die Ooste kom perre-waans die perre is banja mar, die waans is banja naby.
21 Sep.
In die Noorde is banja rp koren die koren en kaf is nog deur-mekaar en ek steek m hand in die koren en tel
koren op.
23 Sep.
In richting na die Ooste omtrent b Johannesburg is banja wit en zwart bokke deurmekaar.
Van die Ooste naar die Weste is een pad en in die pad is een klein Kafferkie en h jaag mar varke aan hiernaar
toe. In die Vrstaat kom banja donkie karre b mekaar.
Na die Weste kant gaat een stof gerde pad en ek gaat schierlik langs die pad.
26 Sept. 1917
In Johannesburg is een bruin-rooi bees, h kk na die Ooste kant en word banja mar
Van die Ooste kom een vuur en (gaan) brand Noord West; die aarde is zwart.
1 Oct.
Die mielies stronke is b Johannesburg aan brand.
Diskant van Johannesburg is een klomp vaal bokke op een bult b mekaar; die bokke het wit pense.
Van die Ooste kant kom wille-makauwe en trek die zelde rigting van die vuur (Noord West.)
In die Ooste kant kom een r kaffer assigaaien uit.

39

Deel 4

Van die Ooste kant naar die Noord Weste gaan groot + klein rooi-beest
6 Oct.
Aan die Weste kant staan 4 (vier) blik-skotels wat skoon is;
toe staan daar (drie) 3 boere potte en die vuur is onder hulle; toe die vuur dood is skep ek kos uit een pot in een
skotel.
14 Oct.
UIt Oosten naar Westen kom lege wans die Osse drawwe met die wans.
17 Oct.
Uit Zuid Oost kom waans af, en die gras raak voor die wagens aanbrand.
Die donkies harkloop van Oost naar Noord Weste.
18 Oct.
Kom eers een dam en word leeg van water; en vol van klippe; toe weer een en toe is daar een dorp wat leeg is;
en toe is daar een Berg en achter die berg is een groot dorp wat ook leeg word.
25 Oct.
Uit Ooste kant kom wit bokke en wit perre; voor die bokke loop een ou wit perd uit.
1 Now
Kom een wit zambreel uit in Europa
5 Now.
In Zuid Ooste kant is een ronde huis van plank maar is b oop in die planken huis is mense en daar is twee
handblkies die een wat ek vat blik van skerpte.
12 Now
In Ooste is paarde ruiters en daar is een paar wittes b, hulle hou is een kring stil.
22 Now.
Groot skippe gaat op see van die Zuide naar die Ooste
25 Now.
Een vlag kom in die Vrstaat uit die Linkerkant is die Vrstaat se vlag en die regter kant is blauw.
28 Now
In die Zuide kant is een duik en die skape kom weers kante uit Oost + West) toe kom daar een kafferkie en druk
die Weste kant zene Op naar die Noorde.
29 Now.
Twee groot sne brood met heuning op gesmeer kom naar m toe.
1 Dec.
In Europa is een klomp steenkool vuur zo aparte; en naderhand is dit net een vuur
5 Dec.
Waans met blauw osse trek naar die Zuid Weste en toe draai hul skielik na die Zuid Ooste kant toe.
7 Dec.
In Europa is geel wa wielie en hul rol naar die Zuid Ooste.
Toe die Wiele weg gerol het toe is die wereld skoon. Toe kom daar stof en vuur achter een bult uit. Toe trek
van mense met blauw klere en blauw beeste oor een brug en naar die vuur.
12 Dec.
Van die Noorde kom een groot tienks, uit die tienks rol fn skaap mis; die tinks rol naar die Zuide; die wereld

40

Deel 4

word een miswerf.

15 Dec.
In die Ooste kant in Europa is een groot seepot; onder die seepot is een groot vuur teken van Rebellie. In die
Noorde in die Unie is nieuwe veld skoene, die spkerkies val uit die skoene op een hoop en toe is dit als
gesmelte lood.
24ste Dec. 1917.
In Weste in Europa is een groot oont die vuur kom uit die oont z bek.
30 Dec.
In die Zuide staat een spierwit perd en h kk naar die Ooste. Ek gaat af naar die Zuid Weste ek het een wit
perd in die kar en al die hekke staan oop.
Die aarde lk zoals in die zomer als dit banja gereent het dat die gras groen en mooi is; en dit het die nag banja
gedauw. en die zon kop op en skn op die aarde dat dit blink.
Die spring bokke gaat uit een groot water in die richting naar Noord Oost.
31 Dec.
Staat een wit perd zonder een tuig en kk na die Ooste.
Toe r ek op een kar in die kar trek een wit pred en al die hekke l oop naar Z.W.
1 Jan'18.
In Europa staat een man met blauw klere en een wit boorkie en kk hiernaartoe.
3 Jan'18.
Een rivier loop naar die Zuid toe loop die water aan die Weste kant zo een brede stroom uit naar een groot pan,
en die pan word gelk vol.
27 Jan,18.
In die Ooste kant is een plek bosse, in die bosse is vrouw mense met geel klere en die gaat naar die Zuide. Toe
kom die Duitsers achter hul uit en trek achterna. Die bosse verdwn.
27 Jan
Ek en nog een is in die Ooste, toe is daar trappe voor ons en dit gaat af. Toe klim die een, een eindje verder.
Toe kom die Duitsers in die Ooste kant om een groot dorp. Toe vlug die vrouwens en kinders uit die dorp.
1 Feb.
M wit hef mes is banja skerp. In die Kaap Kolonie is een handblkie banja skerp. Aan die lug is oorlogswolke.
In Europa is een modder sloot van die Ooste na de Zuide, b die punt (b Zuide) staat een groot huis, uit die huis
kom een kafferkie en gaat in die moddersloot en raak weg. Toe kom een man met een perd uit die moddersloot
en raak weer weg. Toe word die sloot banja breed.
5 Feb.18.
In Europa is kannonen rook in die Ooste, die rookke slaat al voren toe uit.
14 Feb.
In Europa is een dik droge wilger stomp en h beweeg hierna toe. In Europa is een groot dorp in die Weste en
Naakte persone harkloop aan die Zuide kant van die dorp.
18 Feb.
Groot mandjes leg aan die kant van die zee in die water.
Die Blauw steen van Europa draai hierheen.
In Pretoria kom een dik gareng stomp uit en verdroog en trek af na Zuide (Goeverneur)
25 Feb
Waans trek van die Zuid Weste naar die Ooste in Europa dit is kaal waans. Toe kom daar trop beeste deur een
vlei na die waans achterna.

41

Deel 4

28 Feb
Toe gaat ek een eindje en daar kom berge uit wat kaal is.
Toe kom die Engelse vlag aan die Ooste kant so skraal uit en verdwn.
30 Feb.
Beeste kom van die Ooste kant en trek na die Weste. Toe kom kaal waans van die Ooste en trek naar die Zuide.
4 Maart
In die Weste kom waans met wit seile uit en achter die waans kom beeste uit.
Een ou bont vark kom van die Weste naar die ooste met een groot klomp jong varke achterna.
In die Ooste kant kom een hout uit en daar hang een blauw doek en twee pinkes.
Drie zwart varke le met hulle bekke naar die Zuide en achter hulle le een op hom rug wat oop gesn is. Die
blauw sambreel trek achter die pringbokke aan.
10 Maart
Staan drie wit perre achtermekaar een ze kop b die andereen ze bout.
15 Maart.
Van die Weste kom een ruige vlei op hiernatoe. Die wereld is skoon en die gras rp.
20 Maart.
Ek is ver in die Weste opgezaal de perre staan voor m en een bont opgezaalde perd staat voor m. Toe gaan ek
verder in die Weste aan die een kant is draad en die draad gee altd
pat totdat hulle weg is.
30 Maart.
In Europa zit een ou kafferkie wat rokke aan het en die mis loop van hom af.
Dit is in die Weste van Europa. Naar Indi ze kant kom ou zwart osse hulle horens staat naar achter. Naar die
Noord Weste uit.
1 April.
In Europa in die Weste vlug drie parte waans naar die Noorde
8 April.
In Europa slaat een groot rook uit zoals denamiet ze rook. Toe kom daar Engelse op hulle perre b die rook en
gee pat vir die rook daar is kaffers tussen die Engelsen.
11 April.
B Johannesburg ze kant kom twee ziwwe op mekaar uit.
1918
20 April.
Die Duitsers se waans trek in Europa in die Zuide oor een rand.
25 April.
Die Duitsers se waans trek reg west, vol graan zakke gelaai.
17 April.
Die Amerikaanse osse (wit rug osse) trek, naar die Ooste, daar is een leierkie voor. Die leier wil naar die Weste
toe, maar die Osse wil nie daarheen nie, toe draai die Osse in een bondel.
In die Weste van Europa is een groot hoop droog hout opmekaar. In Europa trek Engelse waans naar die Zuide.
Daar is droog hout pale op.
3 Mei.
In Europa staat een kanon en die bek wst Transvaal toe.
----------------

42

Deel 4

8 Mei
Bruin beeste met skerp hoorens, die hoorens staat naar voren, trek af naar die Weste.
12 Mei.
Die engelse trek reg noord, dit is net zo veel als prinkhanen.
13 M.
B Johannes burg is banja klein springhanen, hulle is zo vaal van kleur.
14.Dins.
Mei.
Die Engelse loop grawwe word leeg en dit is net zo als steen kool as wat daar in is.
15 Woens.
Die wereld word donker hier b ons

Die haver is hier onder banja rp.

23 Junie.
In die Vrstaat is een groot vaal papier wat van die Westekant af aan die brand raak ek probeer hom dood maak
maar h vlam Toe gaan een pad naar die Weste wat banja steil is.
Toe r ek na die Zuide met een oop pad. Toe is in Europa wolke en die wolke lk net of hulle leuwe en waar die
wolke aan die aarde kom lk dit net zoo's mielie lande wat afgeoest is.
26 Junie
Van die Weste kom een banja groot stof, die wolke trek leeg op die grond en die mense harkloop na Ooste.
3 Julie
Ek is in Europa op een banja hoge berg voor m is een groot kloof en krans. Toe die krans weg raak vlug banja
banja engelse onder uit die kloof.
1918
6 Julie
In die Vrstaat is banja skoon wit mielies opmekaar en kafferkoorn l eenkant, maar h bietje vuil en word ook
skoon.
10 Julie
B vereenigen is een geel ster en die zer trek een ronde geel kring op die aarde.
Toe gaan van Johannesburg he zwart vark met he lang bek naar Vereenigen toe.
1918.
20 Julie
Op die zee trek van die Weste naar die Noorde schalle op die water van die rondes wat die goederen) in geweeg
word.
24 Julie
In Europa is een geel steen in die Weste en een Blauw steen in die Zuide. Die Blauwwe is banja grof en die
Geele is banja fn.
Toe draai die twee stene teun mekaar en raak zo na die Zuid Weste weg. Toe draai hulle weer teun mekaar die
geel steen die kom naar die blauwwe toe en toe draai hulle, die geel steen is naderhand zo als een w ze wiel en
toe val h om en toe rol groot wiellie op die naaf in die grond. Toe is die wereld in die Zuid Ooste zoals
afgeoeste mielie land en zwart beeste strk in die mielie landde naar die Noord Ooste en toe hulle in die Ooste
kom toe is hulle wit schiller Toe is waar die steen veranderde het in wiel en weggeraak het een groot gat water
die water leuwe en toe gaan daar beeste van die Weste in; toe gaat die wal oop aan die Ooste en daar kom een
trein blauw wans uit die oop plek en trek naar die Zuide.
27 Julie 1918
In Duits West staan bruin wans met die disselboome naar die Z.W.
3 Aug.1918

43

Deel 4

In Europa is banja jong boompies hulle leuwe maar hulle is droog en hulle trek hier naar toe (in die (Ooste).
Toe hulle weg raak toe is hier in die Unie groot garen boomme en die word altd kleiner en kleiner totdat hulle
weg raak.
4 Augustus 1918.
Toe trek in die land waar die zwart beeste getrek het mielie koppe en toe naderhand is die mielie koppe op een
hoop en word toe skoon wit mielies.
8 Aug.
In Europa vlam die vuur banja groot.
Eerst naar die Noord Ooste en toe draai die vlam naar die Zuide.
Die wiel wat in Europa gedraai het, draai in die Unie.
11 Aug.
Aan die Weste kant kom 'n toe gevouwde kombaars uit, en toe vouw h oop. Toe is daar 'n paal en baan die
paal hang die Vierkleur.
Toe in die Weste Kant is die Hele aarde pikzwart
19 Aug.
Toe is in die Weste kant een steen toe die steen omval is dit 'n wa ze voorstel wat omgeval het en die boonste
wiel draai in die rond (klein waantje).
In die Zuid Weste in die kaap Kolonie staan een ou waantje die wiel wat aan die Noorde kant staan is een draad
om en die draad ruk die ou waantje om en h val na die Noorde .
21 Aug.
In die unie in die Weste Kant is 'n ronde put en daar le droge garen balke oor.
Toe draai in die Noord Weste kant in Europa draai daar ook 'n wiel in die rond.
23 Aug.
In Europa is 'n blok, 'n skerp mes kom en kloof die blok aan twee; toe kom 'n sker en die skeer om die
anderkantse stuk; toe is die een drogegaren stomp; toe skeer h al om en om totdat h helemaal om geskeer het,
maar aan die anderkant het die sker 'n bietje wd geskeer die wat oorgebl het word 'n lap en die lap draai om en
om die garen stomp en toe draai die garen stomp in die rond.
Toe gaan 'n groot klomp blauw beeste gaan naar die Zuide kant toe en aan die rechterkant is 'n groot kle muur.
B Pretoria brand 'n groot geweldige vuur achter 'n laning maar h raak weer weg.
27 Aug.1918
Een boek slaat oop, die eerste blaai is zwart, op die tweede zit mense, en die derde blaai word groot en lank en
achterop staat geskrwe en toe kom 'n zabel uit.

[07/988/5]
[Vgl.Deel 1] [1922]
17de Aug.
In Europa is 'n groot mis vuur en met donker rook en buite om is vlam.
19de Aug.
Daar is aan die Noorde van Europa 'n groot mis vuur van uit gesteekte mis en die vlam kom uit.
Daar is drie groot steene en tussen die stene is vuur en naderhand is al die drie stene aan die brand.
20 Aug.
Aan die Weste kant is 'n vark wat skoon gekrap word met hande en messe. Toe die vark opgelig word deur die
hande is m hand ook b en h kom in die skemerte verb naar die Ooste en toe hang h aan 'n hak toe die vark
weg raak hang daar 'n skaap wat die vel afgetrek is

44

Deel 4

25ste Aug.
Ek gaan op naar die Noorde met n motor, daarvoor is die wereld brak agtig en toe zanderig daar is banja dro
garen bome en die raak weg.
Toe kom ek b dro bome en tussen die bome met die voet paatje. Toe ek deur die bome is toe is die voet paatje
'n pad en ek r op 'n kar en daar is nog karre achter m. Toe kom
ek b 'n hek en toe ek deur die hek gaan kom 'n klomp boere paarde ruiters b m verb.
In Europa is 'n lang zink huis met nieuwe deure en die staan toe. (Belang aan die Duitsers) Toe is daar 'n
baksteen huis wat die voor muur helmaal weg geval het net die achter murasie staan nog. (Belang aan Engeland)
Toe is daar 'n groot zink huis maar banja bou vallig is (die
(belang aan Franse)
9de Sept.
'n Vrou zit met 'n kind op haar skoot met 'n kombaars oor die kind. Die vrou trek die kombaars van die kind, die
kind is sterk al met zwart bruin o. Toe word die kind skielik groot en toe is dit 'n groot meisje. (Belang aan
Ierland)
15 Sept.
In Europa l 'n vark met s kop naar die Weste kant en hande met messe krap hom skoon af.
Toe kom die vark in sterk skemer en hang in die Unie. Toe ver ander die vark aan 'n skaap wat die vel af getrek
is
23 Sept.
Trek bruin waans met groot rooi osse naar die Weste In die Unie staan 'n wa met skaap velle so half maar nader
hand is die wa rond vol velle.
3 [5?] Oct.
Slaan kruit rook uit in 'n laagte van Zuid naar Wes. Die mense is deurmekaar en verdwn naar die Weste kant.
Waans met wit suile trek N.W.
1922
15de Okt.
In die Noorde kom 'n roer uit.
Aan die Weste kom 'n roer uit.
Ek is in Europa in 'n groot huis en die mense gaan almal uit b 2 deure. 'n groot zwart vark gaan naar die Weste.
Toe kom 'n Bruin hef mes wat skerp is belang aan die Amerikaners.
30 Oct
In Europa baklei 2 hoenders zwart grse en rooi grze. Die rooi grze hol weg en toe is dit net hoenders wat
hardloop naar die Ooste kant.
5de Now.
In die Unie 'n wit hond wat in 'n gat gaan toe kom ek voor die gat en toe word die gat groter die spore gaan naar
die Weste Toe verander die gat aan 'n damwal en ek staan op die
damwal en die wit hond kom tussen die straat klippe uit. In Europa is 'n roer met bek naar Ooste kant en mudde
zakke toe gebind gee pad naar Oost.
Toe staan ek met niew mauser geweer aan die kop (belang aan die Duitsers)
4 Dec.
In Europa is draad 'n ln van O. naar W. en aan die Noorde is donker, toe die donker weg gaan is die aarde pik
zwart.
Toe kom die roer weer in gezicht toe is die nab.
Ek het 'n twee loophagel geweer aan die kop en staan b 'n wa se reling (belang aan unie.)
Ek staan in Europa en die Duitsers is aan vlug die karre gaan b m verb maar treine vol mense stil staan b
m. Toe hoor ek skote als bom meksems.
[Vgl.Deel 4]

45

Deel 4

6de Jan.23
In die Unie is draad en aan eikant aan Noord is 'n ou damwal en tussen damwal en draad is 'n sloot sloot word
'n put en put word 'n tonnel en uit die tonnel kom twee tienjarige seuns.
5 Feb
In Europa le hope wit mielies en tussen die hope l afgeslachte bees velle .
13 Feb. 1923.
Staan vel kuipe en tussen die kuipe le afgeslachte wild velle.
---------------In Europa staan vf potte op die vuur.
1ste April:
In Europa staan mielies staan vol in die zate. anderkant die mielies is die grond omgeploeg.
16de April
Waans wat rooi skimmel osse in trek, trek naar Ooste.
23 April
In Europa staan banja mielies en rook slaan tussen die mielies uit. Aan Noord van mielies is kafferkoorn.
Mielies belang aan Franse en Belgi. Kafferkoorn aan zwarte troepe.
Kafferkoorn slaan rooke om en om uit.
24ste.
In Unie kom 'n geel papier uit en daar is geskrfte skrif op en die raak weg-weg (m skrif)
Toe l 'n groot wit laken op die grond en die grond is om gespit Toe spit ek grond en gooi op die hoek van die
laken. (Ons Vrede) Toe l draad fn draad houwaal en daar l gedroogde perseken op. Toe kom 'n sif uit en
skep die perskers van die draad af en toe is dit afgeskil.
Die Koren is afgesn en die gerwe l op die grond en die aar le of hul zwaar is.
Toe staan ek langs aan 'n tank en skoon koren val van bo af langs m.
Toe gaan ek b 'n deur in en daar binne is zoos 'n meul wat draai en daar kom skoon koren uit.
25ste Mei
Ver in die Ooste kom kaffers in gezig maar ongewapen.
Toe lewe iets in m baadje zak ek steek m hand daar in en keer die zak om uit m zak spring toe 'n paar
springhane en toe die springhane op die grond kom lewe die springhane naar die noorde kant toe.
(Springhane is nasie wat gereed maak vir die oorlog.)
10de Junie
Ek gaan na Europa en gaan oor berg Toe kom ek b 'n plek en daar l nieuw mauser geweers onder planke Toe
en endje verder en daar is 'n hoek van 'n huis en daar l twee mense met 'n laken oor hulle en toe kom grond ook
oor hulle.
Toe weer 'n endje verder en toe 'n ding soos 'n horlogie maar met strepe en daar kom die vierkleur uit met strepe.
15 Junie
Daar in Europa l baie steenkole en 'n groot zink huis en alles raak weg. Dis die Franse in Rhein gebied Kom 'n
mooi huis in gezich, maar die pleistering val af en naderhand is die huis somer so lelik en plat affere.
21ste Junie
In Europa is twee klompe beeste, een klomp deurmekaar beeste (belang aan Engeland) Ander klomp is 'n wit rug
tussen. In Europa slaan dik rook aanmekaar uit maar nie aan brand.
Aan die Ooste kom 'n roer uit die roer ze bek is reg uit naar ons.
24 Junie
Mof skape ooie met lammers staan in hoge gras. (B ons)
Ander skape trek op naar die Noorde kant. s bokke trek ook achterna

46

Deel 4

26ste Junie.
Aan die Noorde is waans bezig om in te span met zwart osse, osse reguit hierheen. Ander met rooi osse en
Blauw voor os gewaar.
Die weer is bewolkt aan die Ooste kant is 'n dik bank en die zon kom agter die bank uit en skn helder maar zit
al hoog.
1 Julie
In Europa l 'n groot hoop strooi op mekaar langs aan l mielie blare opmekaar en die mielie blare is aan die
brand Aan die Weste is 'n mis werf en die springhane sit anmekaar
op die mis. B ons is dit toe ook ene springhane maar die grond word nie rooi nie.
10 Julie 1923
Aan die Weste kom 'n skottel heuning uit en 'n mes s stukke af.
Ek zit langsaan tafel en 'n stuk l in m bord.
12de Julie.
Kom aan die Weste 'n groot hoop mielie stronke uit en dis een vuur. Toe staan 'n nieuwe groot gras dak huis en
ek is daar in.
Toe kom heuning Koeke uit wat 'n mes stukken sn. Toe staan heuning op die tafel
20 Julie
Ver in Europa kom 'n baal uit en gaan eenkant oop en daar is niewe bruin klere in
22 Julie.
Aan die Noorde kom 'n groot os uit met skiller plekke aan hom en kk hierheen Toe word die aarde in Europa
zwart. Toe kr die aarde hier b ons 'n gesicht als van ou brand
25 Julie
Hier kom 'n onbekende pampier uit zo als en envelope, die gaan oop en daar kom 'n papier uit met letters daarop.
Toe l nieuwe gesnde oorleer op mekaar wat die vleiskant kort uit gewerk is. Toe is die Duitsers se vrouwens
se klere hier blauw
5de Aug.
Staan 'n tafel en daar l zwart goed op. Toe kr die aarde 'n gesicht als van 'n kamp wat heelmaal uit getrap is
van diere.
6de Aug.
Aan die Ooste is 'n huis en daar word een b die deur met geweld uit gestoot Toe gaan 'n klomp mans en vrou
achter mekaar naar die Ooste. Geel waans met paarde trek af naar
Weste.
Die Koring l in die vloer aan gel. Die kleur van die strooi is als verstikte koren
'n vlag waai aan 'n paal maar d's in papier vlag (soos 'n korant).
12de Aug.
In Europa trek deurmekaar beeste in mielie stroke. (Engelse beeste)
Toe sit 'n vrou op 'n stoel op mielie blare dit raak aan die brand en raak weg. Dit kom weer in gezig en toe zit
die vrouw hoog op mielie blare. (Die Franse in Rhn gebied.)
Waan trek naar die Noorde in Europa met baie osse net of hul vlug. (zwart osse) sleg teken vir die waan) Toe
hardloop 'n klein kaffertje en spring in een put.
Toe kom in die Zuide bome en klippe in gezich en toe kom daar vuur vlamme uit die klippe uit.
15de Aug.
Die aarde is pik zwart
In Europa kom 3 skimel beeste uit Toe is daar 'n wit pens bees en s linker hoorn is stomp.
Later kom daar 'n witpens wat naar die Ooste kk Toe kom in die Ooste 'n rooie uit en h kk naar die Weste
Toe is daar 'n dorp en uit die dorp vlug mense in bosse in Ek gaan in Europa om 'n groot huis en kom in een

47

Deel 4

ander huis en daar in 'n groot kamer l os rieme. dit ws die mense maak klaar vir oorlog
25ste Aug.
Kom Fluitjes riet uit wat lewe en trek naar die Zuide toe is dit spring bokke wat vlug.
'n groot sekel draai op 'n spil is draai naar die Zuide Toe kom daar vrou mense uit wat zwart aangetrek is hul het
wit kante om hul nekke.
Ek gaan skielink in Europa in een groot huis b die kombuis deer in toe ek in die middel deur kom word dit
bietje ligter en toe ek b die voor deur kom die is glaas toe gaan h oop en toe is dit helder lig die huis is in ons
pad als die huis uit ons pad is zal dit weer lig word
31 Aug.
Staan baie waans en tente zoos mense wat vlug
3de Oct
Waans trek van die Ooste naar die weste en b m verby in die Unie.
22ste Oct
In Europa kom 'n "boiler" uit en die vuur bars uit hom uit b die deksel. 'n Vrouw staan en kk naar die Noorde
haar kleed was wit en dit sak af toe is s swart aangetrek. s draai
om en gaan zit in een stoel toe is s heelmaal zwart aangetrek.
Aan die Weste staan 'n doornboom aan die Weste is h half afgekap h zak om toe is ek b met m bltje en
kap hom heelmaal af.
Toe word m hoed nieuw (val van J. Smuts)
1 Now.
In Europa l 'n zwart vark en 'n mes krap hom skoon af.
10 Now.
Kom 'n skenkblad uit vol gemaalde vls. Val van Europa se regering. 'n Tronk potje staan met pap bransel en 'n
mes krap dit uit toe is potje mooi skoon.
(zwaar van ons Onder Smuts Regering)
1924
10de Feb.
Staan 'n mielie masjien en die blare waai soos h dors.
(Sappe wat terug gekom het wat b die Nat.party aangesluit
het)
28 [20?]ste Feb.
Skape grotes kom wat geskeers is (belang aan Min. wat uitgeval het wat nie weer ingekom het)
10 Maart
Staan nieuwe veldskoene. (belang aan Nat. party se bldskap)
15de April.
Op 'n Zondag terwl ek bid zien ek ek is in 'n groot gras dak huis
11de Mei
Staan bai kafferkoring are Toe vorm die kafferkoring are 'n zinnebeeld van 'n mens toe gee die are pat toe kom
daar 'n naken mens uit (Kafferkoring was 'n zinne beeld van hulle geld wat hul spandeer het vir hul eleksie.)
(naken mens was J C.Smuts)
1924
1 Junie
'n Vuur brand in Europa aan die Ooste kant na die vuur kom waans wat na die Noorde trek die waans is waans
wat aan Engeland behoort

48

Deel 4

24ste
Mofskape trek naar Ooste maar in skemer donker Spring bokke in die unie dis zo donker ek zien dit net so
skrapies.
28ste
In Europa aan die Weste staan 'n groot seepot die ene vuur.
teken van Rebellie in Europa Waans trek met wit pens osse maar die Osse is baie mar. die Kleur is Italie
sene.
'n Streep osse kom b m verb dis deurmekaar osse (dis soldate maar die tyd sal ws wie is dit) In die Ooste
is 'n skimmel bees met regop hoorn wat na die Ooste opgaan 'n rooi koe hardloop en staan naar die zuide (bees
wat gevaar het. dit is vrou mense wat gevaar gaan kr)
---------1 Julie
'n rooi bul gaan die zelfde koers
4de Julie
Staan 'n man met vaal klere kaal geskeer met geweer in hand Toe r h te perd met geweer reg oost op.
8 Julie.
In Europa is blauw waans wat skielik op trek naar die Ooste.
'n vrouw staan met mandje voor haar die vrouw lk na 'n boere vrou Toe raak die vrouw weg en die mandje
raak weg onder water en kom weer uit.
Toe kom 'n tou kaffers zonder gewere) naar Noorde.
Achter hulle is zwart osse wat ingespan is 'n lang tou en achter hulle is 'n ou "stel waantje" wat leeg is.
20 Aug.
Gaan een ou groot vark na die Zuide en loop hom teun aan 'n stoep.
Trek waans naar die Zuide Engelse waans vol goed. Trek wit rug osse naar die Ooste met waans. In Europa l
bai rp haver opmekaar
10 Sept.
Staan in Europa 3 blauw perre en 2 geeles. Stoot 'n hand 'n gras dak deur toe
24 Oct.
Staan 'n doornboom hier en ek zaag met 'n zaag weerskante net of ek hom wil omstoot. Le droo takke
22 Now.
Aan die Ooste kom 'n groot zaag in die skemerte toe kom 'n garing boom uit. Aan die Ooste kom 2 wingerd
loote uit Staan persiek bome en die vrug is net gespeen. Staan 'n groot yzer
ploeg en langs hom staan 'n man met grs klere staan op die ploeg. Kom garing ingezig die onderste was droog
is en die mes sn hom aan twee stukke
26ste
Kom 'n pomp hier uit. skoon. Kom ons vlag uit h is nie hoog nie.
2 Dec.1925
Kom 'n geel doek uit en toe is Weste oorgetrek met Kakie.
10 Feb.1925
Aan die Noorde zak 'n bui reent uit aan die luch is dit helder maar op die aarde nie.
11 Feb.
Zak die zelfde bui reent aan die Weste uit.
15 Maart.
Aan die Ooste staan 'n skottel koring en toe staan die koring geel rp. Toe staan is 'n aan die Weste kant.

49

Deel 4

9de April.
Staan 'n ronde stuk yzer en h is vol zekels. Toe staan die paal met die vlag daar aan
20 April
Bai mielies wat van die stronke afgaan Toe is daar 'n oond en daar is 'n vuur van mielie stroke in en die vuur
brand na achter in die oond in.
1 Mei.
In Europa staan twee groot potte en daar is vuur onder Toe trek 'n trop paarde ruiters na Noord West met
gewere in hul hand
10 Mei
In Europa is groot zwaar onweer en die lichte slaan achter die wolke uit Toe breek die dag en die luch word
skoon Toe kom 'n seroet mandje in gezich en 'n vrouw met wit klere
zit 'n wit bos blomme in die mandje, en die mandje draai in die rond. toe is dit die vierkleur wat in die mandje is.
18 Mei.
Kom 'n Vye laning uit wat ek in 1910 gezien het toe was die vye rp, maar nou is dit net geswel. Toe dit rp
was het ek ook afgepluk.
27.ste.
Le die hele aarde vol mielie blare soos 'n mens gedors het en in die Kolonie l 'n man op s rug in die blare.

50

Deel 4

[ Deel 5: (Dok.no.07/1928) 1920

Hierdie deel is 'n toevoegsel tot die eerste 5 dele, en is volgens museumrekord opgeteken in 1926 deur Dr.
Rossouw soos persoonlik aan hom vertel deur "oom Niklaas" van Rensburg tydens 'n besoek aan hom (Siener)
op sy plaas Rietkuil in 1920. ]

Voorstelling van Ou Siener (1926)

Die aanstaande wereldoorlog sal uitbreek na een van Engeland se groot staatsmanne dood is. Aan die oorlog
neem 8 groot nasies deel - Vyf aan Duitsland se Kant en 3 aan Engeland se kant. Engeland se maats is
Frankrk, Pole. Maar Pole gaan nie bae ver Saam in die oorlog nie. Frankryk trek kop uit.
Op die Westerfront word twee slage gelewer waar die bloed sal loop. Soos ons gewoon is die water tussen
graspolle deurloop as dit reen. Die twee sla beslis die wereldoorlog maar beeindig dit nog nie.
God het sewe pla ver Engeland beskik tegelk n.l.1 Indi vermoor amper al die Engelse daar net 'n klompie ontsnap. 2. Hongersnood. 3. Burgeroorlog is die
vernaamste. Hulle krediet raak op. (enz).
Dan sien ek 'n vark hang aan die hak in Engeland. Dit raak daar weg en dan sien ek hom weer in Johannesburg
hang, en dan word h wors gemaak. Die wors hang in die Kaap aan die Parlemets stoele, en ek eet daarvan (Ek
is die Afrikanervolk) Die wors hang daar in die Parlementshuis, word met wetgewing Gekonfiskeer en om ver
m te ws dat dit 'n regverdige saak is. Ons roof of steel nie (Die vark is die Kapitalis)
Al die mne en minerale word staats eiendom en al die ou Republikeinse plase ook die wat die land uitvlug se
plase en eiendom word verdeel onder m volk.
Na daardie twee groot sla gelewer is op die Westerfront Kom Vyf Duitse oorlogskepe na Duitswes en een
Vliegkamp skip na Duits Oos.
Sodra die oorlog skepe land, sien ek die Engelse vlug weg uit Rhodesi en Kaapland. Ons Parlement sit daardie
tyd. Dit het gereen en die gras is groen. Dan word die gras weer wit en droog en net sodra die gras weer mooi
groen word ver die tweede maal, Kom daar 3 blou briewe (blou is goeie nuus ver ons) As die derde brief in die
Parlement kom, sien ek hulle spat uitmakaar, en vlug haastig weg uit die Kaap. As hulle hier kom sit ons op ons
perre en beweeg ons in die rigting van Lichtenburg. Daar b die koppie kom ons bymakaar en daar kom 'n Man
met 'n bruin pak klere en h spreek ons toe. Daarna draai ons terug en trek weer hier af. net ssos in (1914) maar
die keer op ons td. Ons vlug nie soos in 1914 (Ons het ook nie in 1914 gevlug nie, maar ons goed het streep
gel om ver ons perde ligter te maak). Daar onder langs Grootrivier Kom Wes-Transvaal Suid Vrstaat en Oos
Kaapland bmekaar en daar ontmoet ons die Duitsers, en daar kr ons al die gewere en kanonne wat ons nodig
het. In hierdie td sien ek in Johannesburg 'n bae Groter staking as wat daar in 1922 was en al die treine in die
Unie behalwe die trein tussen Prieska en Duitswes staan doodstil. Ook hulle staak.
Daar draai ons om en by Kimberley is die eerste moeilikheid. Dan vlug Rhodesia en al die Unie se Engelse, Jode
en Jingo's; tot b Vereniging. Daar kom hulle almal bymekaar en na ons daar Kom val daar 'n paar groot blou
sterklippe (dit beteken bomme) en dan vlug hulle na Durban. As hulle in Durban op skeep is, skiet hulle terug
na ons en toe slaan die Bybel voor m oop en ek lees. "Deze Uwe Vand zal u in der Eeuwigheid nooit weer
zien" (Ex.14:13). Dus nooit solank die Afrikanernasie bestaan, Sal h ooit weer van Engelse gepla word nie.
Ek sien in Europa 'n vreeslike dik klipmuur en agter die muur sien ek donker rookwolke draai (dit beteken dat
die oorlog daar baie ver gevorder sal wees voordat ons dit sal weet) Die sensor is die dik muur. In daardie tyd
sien ek ook die Unie is omgeploeg, alles wat nou bo is, is onder of wat baas is, is Klaas. Ek sien daar waar ons
aan die Grootrivier Kom is 'n paal ingeplant. (dit beteken gevestig en goed) en aan die paal waai die Vierkleur.
Daar bou ons dan 'n nuwe verhoog. Daar kies ons ons eerste President. Daar waar die man met die bruin pak
klere ons toe spreek sien ek staan 'n klompie basterskape (Jingos) As ons wegtrek hardloop 'n klompie van hulle
agter ons aan en word mofskape (reg.) Die ander vlug na Vereniging. Hier op die Morkaanse rante kom 'n paar
honde b ons aansluit. (Regerings offisiere) en b Kimberley 'n paar spierwit Sbokke. Engelse wat Afrikaners
geword het....

51

Deel 5

(Merkwaardige Visioen.)
# #
#
In die jaar 1920 tdens m bediening in Kaapstad (NuweKerk) Skryf Dr. Rossouw. Was ek op besoek b m
Swaer Ds. Esterhuizen destds van Delarey. 'n Seun van Genl. DelaRey en ander het m begin vertel van die ou
mnr. van Rensburg en s Visioene met die gevolg dat ek
spesiaal na hom gereis het in geselskap van oudr. C.A.Gaciano en diaken C.G. v.d.Merwe, albei van Delarey.
Ons het die grootste deel van die dag b hom deurgebring en die namiddag
b hom aan tafel geet. H m die tafelgebed laat doen en daar b gevoeg U moet verstaan, ek laat nie elkeen
aan m tafel bid nie. Toe vra ek hom, Van waar dan die vertrou in
m Daarop begin h toe o.m. s Visioene aan m te Vertel.
Kloof wat toe val
Kyk se h. Daar is 'n vreeslike Kloof wat ons volk van mekaar skei, maar die gapende afgrond sal toeval sodat
ons weer na mekaar toe gaan en ver mekaar kan gaan kuir. Maar waar ons twee staan l die walle teen mekaar.
Die honde het vermorre nie eens ver u geblaf nie en gisteraand het ek julle drie al sien aankom.
Ek sien daar gaan in anderland (Europa) groot moeilikheid kom. Hulle is daar soos 'n klomp krioelende slangeVeral is daar 3 grotes wat 'n dreinde houding om te pik aanneem, 'n bruine 'n Swarte en 'n Gele. Die eerste
twee maak net hull gifbekke oop en laat die tongetjie bewe, dog is te verbouereerd om te pik.
Die Geel slang is Duitsland want ek kan sien h is gekwes en spartel en krul hom. Maar h sluk die Kleintjies
in, een na die ander. Dan swem h oor 'n dam water en verswelg die
kleintjies oorkant die water
Die ossewans
In ons land sien ek in die woelige tyd ossewans en donkiewans uit die Suide optrek na die Noorde. Die
donkiewans sak egter uit, en die ossewans word al meer en meer. Hulle word begelei deur perre Kommando's
en ek sien u op een plek op die voorpunt.

(Dit het letterlik op Swellendam gebeur, meld Dr.Rossouw.)

In Kaapland - het die Siener - Voortgegaan sal dit bontspanne wees, Maar oorkant die Grootrivier, pronkspanne
rooi Afrikaners wat hul horings teen mekaar sal speel. Dan sal
hulle b duisende en tienduisende rens noord van Lichtenburg bymakaar kom van alle kante. Dit sal die
Grootste byeenkoms van Afrikaners in ons Volksgeskiedenis wees en dit sonder dat
die Volksleirs die volk daartoe sal roep.
Die Bloed vlag.
'Die volk sal dinge in s ei hande neem, en die wat nie wil padgee nie, trap hulle dood. Dan sal daar 'n groot
stilte heers net voor die storm wat geweldig maar kort van duur sal wees. Daar sal een emmer bloed omval en
daarin sal ons vlag gedoop word en die bloedvlag sal dan wapper oor 'n Vry Volk.
Dan het h bai gepraat oor verd..de [verdrode?] mielielande gaan Dr. Rossouw voort oor hongersnood 'n
Slagter wat net spek uitsn en 'n menigte ander dinge wat nou minder vreemd
lyk as toe. Ek maak geen kommentaar nie want ek het nog altyd skepties gestaan teenoor s gesigte maar
vreemd is hulle voorwaar in huidige omstandighede, hier en in die buiteland.

52

Deel 5

[ Deel 6: Sewe briewe i.v.m. Siener deur Boy Mussmann van Vryburg aan mnr.J.J.de Beer van Lichteburg.
Hierdie deel is 'n toevoegsel tot die eerste 5 dele. Verwysing: Siener-Ler: Lichtenburg museum
Brief 1: Gedateer 25 Oktober 1955
bladsy 1
Brief 2: Gedateer 8 November 1955
bladsy 4
Brief 3: Gedateer 20 November 1955
bladsy 8
Brief 4: Gedateer 4 Desember 1955
bladsy 10
Brief 5: Gedateer 8 September 1956
bladsy 11
Brief 6: Gedateer 2 Maart 1957
bladsy 13
Brief 7: Gedateer 11 Mei 1957
bladsy
]

[ Brief

1: ]
Bus 197
Vryburg

Geachte Mnr deBeer

25 Okt 1955

Neef Piet delaRey het u brief i.v.b met 'n foto van siener van Rensburg gestuur. Ek het verskye portrette van
siener. B.v. Ek het een waar hy in een Duitse rybroek in kamaste sit
wat ons gedurende die 1914 oorlog in Duits Wes ontvang het. Een van hom met sy Grootfamillie en ook sy ou
vader by. Die een wat ek vir my een vergroting van laat maak het is die waar hy op 'n springbok velletjie sit,
met opgerolde mouwe, het die pyp in sy hande (daar is die fytvinger te sien waar daar 'n heel interressante
geskiedenis aan verbonde is) Daar
is die paar veldskoene waar aan hy gewerk het. Die knipmes, die hamer, die besondere soort tang, die
spykerblikkie, die veldstoel die koppie, waarop Vader staan ens.
Op die foto is genoeg te sien van 'n nederige ongeleerde. Op die veldstoel het hy talle van die dae voor sy
eenvoudige brakdak huis gesit en dan vertel hy wat nooit 'n koerant of boek lees behalwe sy Bybel die
geskiedenisse van al die nasies onder die son. Na die rebelle was hy tot 1923 plaas geinterneerd. As hy wou
kerk toe gaan dan moes hy 'n permit van die Magistraat kry. Omdat Genl Smuts in sy rapport oor die rebelle
(gedruk 2/2/15) dat die burgers van Wes Transvaal aan Gnl delaRey en siener soos een man geglo het en daarom
ook soos een man gerebelleer het. 1923 kry ek van siener 'n brief waarin hy s As ek hom op sy plaas kom haal
en weer daar bring dan kom vier hy hier by my Dingaansfees. Ek dag hy het nou algehele amnestie gekry. Ek
vra hom ook net toe ek daar kom wat gebeur het. Hy s Hnl Smuts het 'n
vergadering bel op Ottosdal. Hy s Net toe dit bekend word onder die publiek toe sien hy (siener) sy uitgaan
hoed l by Gnl Smuts op die verhoog. Toe se hy aan my, toe weet hy hy
moet na Genl Smuts se vergadering gaan en toe wonder hy wat moet hy daar gaan maak.
Toe sien hy die Magistraat van Lichtenburg (Mnr Graham Cros [ Graham Cross, Magistraat te Lichtenburg
1920 - 1923, later Ondersekretaris van die Dept. van Lande] ) kom na hom. Die Magistraat s dat Genl Smuts
hom na na siener gestuur het met die aller-dringendste versoek dat siener moet na sy vergadering op Ottosdal
kom. Toe s siener aan die Magistraat. Dit sal ek nie doen, Ek weet wat Gnl Smuts bedoel. Hy wil dat ek na
politieke vergaderings moet gaan, dat hy my weer in die tronk kan stop. Toe s die Mag. Ek sal vir jou
borgstaan dat aan jou niks sal gebeur. Ek sal jou hier by jou huis kom haal en weer hier bring. Ek sal jou die
reg gee om na enige politieke vergadering in die Unie te gaan en staan goed vir jou. Toe s siener as dit die
geval is dan behoef jy my nie te kom haal. Ek sal self daar kom. Op die vergadering se Genl Smuts. Hy is so
bly dat die ou Volksvader hom vereer het met sy teenwoordigheid. Na die vergadering toe nooi genl Smuts vir
siener na 'n kamer om privaat te wees Daar s gnl Smuts. Oom Nicolaas ek kan nie vir jou s hoe bly ek is dat
jy gehoor gegee het en gekom het na my vergadering. Hy s Ek het jou laat roep om raad. Ek wil van jou weet,
die kloof wat tussen die Afrikaner volk is wat dageliks groter word wat moet ek doen om dit te heel?
Toe s siener my raad sal jy nie neem. Toe s Genl S. s net al kos dit my lewe ek sal dit doen. Toe s siener.
Ontbind die parlement en skryf 'n eleksie uit, en as jy dan aan bewind kom dan weet jy het jy die volk agter jou,
want so kan jy nie aangaan. Toe verseker Gnl S. hy sal oom Nicolaas se raad aanvaar. Ek s toe aan siener.
Oom N. hy sal dit nooit doen nie. Hy sal nie die ligtsels tussen die perde gooi. Hy se my Gnl Smuts sal my raad
neem want ek (siener) sien ek kap die doringbos wat in die volk se pad is, af. Dan sien ek die mieliemasien dors
dat die blare so waai (dis eleksie) wat gehou word. Hy s ons kom aan bewind. Ek s maar oom N. Hoe kan dit

53

Deel 6: Sewe Briewe

wees - Genl Smuts het 'n groot meerderheid bo alle groepies en die Nat Party. Hy s Ek sien 'n boere veldskoen
(boere regeering) Ek sien 'n grasdakhuis (boerekabinet) Ek s Maar oom N. Gnl S. het nou verledejaar die arbeiders doodgeskiet in belang van die myn
magnate. Hul sal hom mos soveel geld vir eleksie doeleindes gee as wat hy
nodig het. Oom N. s vir my. Ek sien kafferkoringare (dit is geld) vorm 'n beeld van 'n mens
Toe die kafferkoringare padgee staan 'n nakende persoon. Hy s die nakende persoon is Gnl Smuts. Hy sal kaal
uit kom met al die geld. Hy s verder aan my ek sien Gnl Smuts die parliament ontbind dan sien ek 5 moframme
kom van die kolonie op wat hul wol kortafgeskeer is. Ek vra wat is dit. Hy s dit is 5 ministers wat nie weer hul
setels kry. Dit was toe Nicolaas de Wet Buston Mentz Frans Malan en gnl Smuts self. Gnl Smuts val uit by
Pretoria en toe s Gnl Hertzog. Moenie hom by Standerton opponeer. Ek wil hom in die
parliament h. Toe s siener. Hier maak Gnl Hertzog di fout van sy lewe. Die Heer beskik dit dat hy moet
uitval, maar hy wil hom daar h. Later het hy aan my ges. Hy sien die Grasdakhuis vermuf. (Genl Hertzog se
vereeniging met Smuts. Terloops waarom het genl Botha nie 'n staatsbegrafnis gekry en waarom was sy lyk nie
gebalsem, dat dit so sleg geword het in die kerk? Nou omtrent die portret. Ek het gisteraand van Kimberley
gekom my skoonseun woon daar. Hy het die portrette en al die gesigte en voorspellings daar wat ek neergeskryf
het van af die Engelse oorlog Generaal delaRey is my oom en siener was sy raadgewer gedurende die Engelse
oorlog.
Siener se dogter het al haar pa se voorspellings neer geskryf vanaf 1916 tot sy dood al die dinge wat vandag nog
gebeur en die Groot gebeurtenis wat nou voorl is alles daar in neer
geskryf. Toe haar pa dood is toe s sy oom Boy jy skryf 'n boek oor my pa. Ek gee vir jou die aantekenings
Daarom toe ek s As om verwagting van die O.B. Groot is dan sal ons
teleurstelling ook groot wees. Toe stuur die O.B's gnl Smuts s speurders om my te kom vang met die
aantekeningeboek. Toe die speurders my huis deursoek vir die boek. Het die hoof vir my vrou ges. As ons di
boek kry is jy en jou man vir die res van die oorlog van mekaar geskei. Die skoonseun van my sal vir jou een
van die portrette laat oorneem en dan sal ek dit aanstuur Soos ek ges het. Glo ek nie daar is 'n man wat soveel
of meer van die voorspellings weet as ek. Ek het van talle persone hulle persoonlike ondervindings gekry wat
ek alles sorgvuldig opgegaar het. Nou vra ek ook van u 'n guns. Ek was 1944 by die kranslegging by Jopie se
graf. Die aand het genl Kemp aan 'n groot vergadering vertel van die tog wat hy 1914 deurgemaak het na Duits
Wes. O.a. het hy vertel van 'n geval by Rooidam
(25 Nov.1914) Waar Gnl Botha met ongeveer 5000 man Gnl Kemp met sy 600 vas gekeer het. Gnl Kemp s toe
daar ,,Gnl Botha het die dag sy kordon om my getrek. So teen sononder sien ek 'n oopplek in di kordon. Ek en
Bezuidenhuot (veggeneraal) loop voor. Ek sien 'n klompie spioene in die oopplek. Ek laat kaptein
Nieuwenhuizen regsom storm en ek storm links om. Ons vang die klompie spioene. Toe het ek weer 'n klompie
perde en skietgoedjies gehad wat ek aan die burgers kon uitdeel."
Om ek in die dinge belangstel wil ek net so graag as u 'n portret wil h wil ek graag 'n paar verklarings van 'n
paar aller vertroubaarste persone h. Wat hierdie gebeurtenis nog net so onthou soos ek dit onthou Ek sal u
baie baie dankbaar wees. Verskoon tog dat ek so albei kante skryf. Ek het nog talle briewe om te skryf. en die
moet oorstaan vir die tyd. Kaptein Nieuwenhuizen was verlede Dinsdag hier by my. Hy leef gelukkig nog. Hy
woon 150 myl hier vandaan
As u in hierdie omgewing kom. Is u welkom hier Met di soort Afrikaners gesels ek tog te lekker
Die uwe
Boy Mussmann

54

Deel 6: Sewe Briewe

[ Brief

2:]

Bus 197 Vryburg

8 Nov: 1955
Geachte Vriend;
Gisteraand het ek u brief ontvang. Baie dankie daarvoor. Ek sien u verstaan nie wat ek bedoel met vertroubare
verklarings Ons kry so dikwels verklarings i.v.b met die siener se verklarings wat verdraai en onwaar is. Soos u
skrywe het u gesoek na 'n brosjure wat een keer uitgegee is. Een Sybrand Botha het 'n boek oor siener geskryf
die naam was "Krygsman ook profeet." Ek het dadelik in die koerante geskryf en gewaarsku dat dit alles
onwaar is. So het die boek van die toneel verdwyn. U praat van die boek van die dogter. Dink net van 1916 tot
1926. Elke dag se gesig met die datum by. Dit vat tyd om dit alles deur te lees. Die dinge wat nog moet gebeur
en nog steeds gebeur is alles daarin opgeteken. Daarom toe ek s as ons verwagting van die O.B. Groot is dan is
ons teleurstelling ook Groot. Toe word die speurders gestuur om my te kom vang en te inetrneer. Een van die
speurders het aan my vrou ges as hul die boek van Siener kry dan is sy van my geskei vir die res van die
oorlog. Toe die O.B. in duie stort het die vader van die plaaslike Generaal my twee keer in Vryburg se strate
met die vuis platgeslaan. Siener het selfs beskryf hoedat Dr v. Rensburg se oogmerk maar net is geldmaak.
Die politieke loopbaan is haarvyn beskryf. Elke eleksie. 1948 s siener: Hy sien twee siwwe uit Johannesburg
kom Eendjies na mekaar. Dan sien hy die koringgerwe in die vloer en sy (siener) se ou houd word splinternuut.
'N nuwe regering neh. Dab sien hy na dit in DuitsWes is 'n tafel gedek daar is roosterkoeke en wors op:
Boerekos ? Dan sien hy die garingksaal in DuitsWes gee 'n draai garingksaal (Sap regering) en toe gaan die
ossewaens af na Kaapstad.
Ek skryf van garingbome. Om oom N. goed te verstaan moet 'n mens baie intieme kennis dra van wat elke ding
beteken. Hy het Engeland gesien 'N garingboom wat 'n hand die sate bo afsny en dan verder die boom. Siener
s, Kyk dit wys vir my Engeland sal heeltemal ondergaan, want 'n garingboom is van aard as hy die jaar sy saad
skiet dan het hy sy uoderdomsgrens bereik. Dit is dan die eind van die bestaan van die volk. Hy het Engeland
Gesien die vrou met linte opgetooi Die linte draai een vir een af tot die vrou kaal staan dan sterf sy. Hy s dit
is al Engeland se kolonies en buiteland se besittings wat sy kwytraak. Kyk ek s eerlik as ek sien hoe Engeland
ondergaan soos oom Nicolaas (siener) voorspel het dan voel ek bly. Nou wil ek vir u weer een ding vertel wat
vir u ongelooflik lyk en tog kan ek vir u swart op wit die waarheid daarvan wys. Toe doe O.B.s die speurders
gestuur het om die boek te soek en te neem en my te vang Toe s ek aan Mnr Pieterse Die speurder. Julle wil
my nou vang om ek aan Siener glo. Waarom vang jul nie vir Gnl Smuts. Hy glo ook aan siener. Toe lag hul my
uit. Ek s aan Pieterse. Skryf aan Gnl Smuts en vra of hy aan oom Nicolaas glo en as hy s Nee. Dan skryf ek
aan hom 'n brief en se hy is 'n leuenaar. Pieterse s Nee hoe sal ek aan Gnl Smuts skryf Ek s Ek sal aan hom
skryf en jou sy brief wys.
Ek skryf toe aan Gnl S. en s aan hom. Die Speurders was hier om my te vang en die voorspellings van siener
beslag op te l. Ek se Ek weet dat hy aan Siener glo Ek noem hom my redes. Omdat hy 1924 die parlement
op oom N. se advies ontbind het en 'n eleksie uitgeskryf het. Ek s oom N. het my ges Waarom gnl S nie vir
gnl Botha nie 'n Staatsbegrafnis kon gee. Ek s aan Gnl Smuts ak vra hom nie geld. Ek vra net permissie om
die voorspellings van siener (die waarheid) te vertel, want hier gaan baie leuns van hom rond. Ek s an Gnl S.
hy moet die Geinterneerdes in ons land los. Want of 'n persoon nou 'n klein of 'n groot misdaad gepleeg het Hy
is geinterneerd vir 'n onbepaalde tyd (so lank die oorlog duur) en hul sit op gnl Smuts se verantwoordelikheid tot
'n ander mag wat gnl Smuts nie
goedgesind is hul los en dan is hul sy opperste vyande (Soos Dr Malan toe ook gedoen het)
Ek s toe ook aan Gnl Smuts. In die boek met voorspellings sien oom N. Hom (gnl S) Die rooibruin bees staan
by Johannesburg en kyk na die ooste (Rusland) en hy word baie maer. Ek s die rooi bees is Engeland se kleur.
Die bruin bees is ons kleur dus 'n rooibruin bees is 'n ontaarde Afrikaner. My vrou en 'n onderwyseres wat hier
logeer s nou sal Gnl S. jou laat interneer. Wat gebeur (Hier is Gnl Smuts se antwoord in my huis. Hy s wat
betref die
voorspellings van siener. Gaan aan met die goeie werk en i.v.b. met die geinterneerdes het ek jou brief na die

55

Deel 6: Sewe Briewe

minister van Binnelandse sake (Harry Louwrens) verwys vir oorweging.

Nie lank daarna skryf ek aan Gnl Smuts om tog 'n Mnr Brits (13 President straat Potchefstroom) te los: Die man
was baie siek in Koffiefontein. Gnl Smuts ruil Harry Louwrens om vir Collin Steyn en G.L Brits word gelos.
Skryf maar aan hom.
Mnr Brits vra dat ek moet probeer 'n ou Duitser Mnr Krause wat ly aan suiker [sinter?] siekte uit te kry. Mnr
Krause word gelos en hy sien ook gesigte Hy kom woon by my in die huis. Hy het die more vroeg aan my kom
vertel en ges: Vanmore het die geallieerdes by Naushoerge Duitsland binne geval. So teen tienuur flitsberig
wat dit bevesteig. Nou omtrent die plan om op Lichtenburg te ontmoet is vir my onmogelik. Ek het nog nie
ren gehad. Ek moet sodra dit ren tot Januarie wanneer ek nog voer moet insit ploeg. Ek dink dit is baie beter
om met jou vrinde en goeie Afrikaners saam te span en dan bel jul een aand in Johannesburg dan kom ek na
julle en dan bring ek die boek met voorspellings ens saam Dan betaal jul my reiskoste heen en terug as jul dit
wenslik ag kom ons soveel aande bymekaar as wat jul goed dink.
Oom N. se voorspellings het begin met die begin van die Engelse oorlog. Toe het hy ges ons gaan die oorlog
verloor en nou loop sy voorspellings
Tot waar ons weer vry is. Siener was by oom Koos delaRey (my oom) se kommando toe oom Koos die eerste
skote laat knal het by Kraaipan naby Mafeking. Daar het oom N. se perd weggeraak oom N. s aan my 'n
beswaarde gemoedsgevoel het hom van oom N. meester gemaak. Oom N. s 'n gevoel wat geen pen kan
beskryf. Sy kombersmaat (Genl v. Wyk) Het met hom rusie gemaak vir hom ges: Dink jy meer van jou perd
as van jou vryheid? Alle soorte van verwyte is hom na die hoof geslinger. So het oom N. vir oom Koos altoos
op hoogte gehou van elke beweging van die vyand ens Nou skryf ek 'n bladsy uit die boek met voorspellings
waar oom N. se voorspellings eindig. Dan se jul wat is jul verklaring. Dan is daar oneindig veel om dit vir jul
te verduidelik Dit is onmogelik in eend aand as jul haastig is sal ek dit stuk vir stuk per brief beantwoord. Ek
sal aan jul verduidelik waarom ek gevoel daar rus 'n verantwoordelikheid op my. Psalm 78. Dink ek woon
presies 100 myl van siener
en hoeveel keer het ek die afstand met kar en perde afgel. Was ek dan immers gek?
15 Sept 1921 Dit is baie donker en die varke hardloop na Johannesburg. Daar is draad. Toe kom 'n gemetselde
voor met water van die Weste, maar die water is bruin en dit spat op my veldskoene Ek staan langs die water. 1
Okt 1921. In Europa l 'n vark en een sak kom oor hom dat net sy kop uitsteek
10 Okt 1921 Kom in Europa een papier met klein uit. 'N hand met potlood trek blom op en n streep deur die
letters. Toe kom 'n span ingespande osse uit, waar vaal osse tussen is (vaal osse belang aan Duitsland) Toe kom
'n appelblau perd in Europa uit wat baie vet is. Sterk. N.B. Ingespande osse is troepe wat uittrek om te veg.
Blauperd is Duitse perd. Sterk
26 Okt 1921 Die witvark kom weer in die gesig (sien 1 Oktober 1921) Een mes krap die hare af maar die nerf
bly op die vark (soos 'n vark wat vasgebrand het. Die wereld word by ons swart. 10 November 1921. Die mis
trek oop en toe staan die wa klaar gelaai gerwe. Toe l die gerwe langs die vloer. Die vloer word skoon Ver in
die Noorde is klein wolkies Hul gee pad van mekaar en die son skyn helder. In die noorde kant in die lug is 'n
gallery en op di galleryis soos die beskrywing van die tabernakel met die goue kandelaars en agter die gallery
kom 'n mnigte kinders uit en kom af na die suide. Die kinders is almal van 10 jaar leeftyd. almal wit aangetrek
met blau o. Voor is dogters van siener (wat in die moordkampe dood is) en een van siener se susters kinders
(ook 'n dogter en een dogter van Gert van Wyk. Al vier genoemdes is in die kamp dood Die vier is op die
voorpunt van die kinderskaar wat afdaal Oom N. se in lewe was die vier kinders nie almal 10 jaar maar so sien
hy hul hul het ook nie al blau o, maar dit wys hom omdat hy die vier voorstes ken dit is kamplyers Dan hoor
hy uit die kinderskaar kom die woorde ,,Deze is het die hul lewens gegee het tot 'n prooi en sy kom komen om te
delen in die vreugde van hun medebroers en suster. Oom N. s aan my as die
kinders terug draai hemelwaarts dan is hul o vol trane, maar van blydskap wanneer ons vry is. 20 Nov. 1921
Die koring word ryp aan die noordekant Aan die Westekant is die koring vol in die aar. 1 Desember 1921. In
Europa kom 'n Groot kom vol varkwors in die gesig (Val van Engeland)
10 Desember 1921. Die afgesnyde koring word bosse aangedra. Te Johannesburg kom mielies in die gesig,
maar verdroog en raak weg tussen die koring stoppels

56

Deel 6: Sewe Briewe

Toe is hier 'n kamp van blinkdraad gespan. Die gras word wit om die kamp In die ooste kom bruinperde en my
blauperd is ook daar by. My veldskoene gaan uit my voete en ek trek nuwes aan.
Nou verduidelik ek so een en ander 15 Ons is in groot moeilikheid. Die varke is die Engelse in ons land. Oom
N. sien hul as varke omdat hul altoos met vuil werk besig is. Daar is draad ('n soort van beskerming vir hul. Die
gemetselde voor is nuws wb dit staan i.v.b. met oom
N. se voorspellings. Vertroubare nuws
1 Okt begin van Engeland se ondergang 10 Okt. Stig van bougenootskap en onderhandelings lei tot
niks. Trek maar 'n streep deur die vyn belynde oorlogs
planne ens.
Span osse Duitsland trek op saam met 'n maat. Appel blau
perd bae vet.
Toe Duitsland oorgee toe sien oom N. 'n blauperd raak in Duitsland weg in bosse. Nou tree Duitsland sterk op
Engeland is aan sterf (die vark) Die vark word verder bewerk. Ons moeilikheid word baie groot.
10.Nov Daar kom verandering en die. Die koring en haver (engelse) word uitgesif. Vloer skoon. Ver in die
Noorde (Amerika) ons son skyn helder omtrent vol besonderhede hoe die 'kinders' van oom N. in die kamp
beland het en hy en sy vrou nie. Vereis 'n lang uitleg. Op versoek van julle later. Die koring die Afrikaners
Die mielies die Engelse. Kamp met blink draad. Nuwe draad. Ons interneringskamp. Van Durban kom die
boerekommandos terug. Dan is ons land skoon van Engelse. Oom N. se perd van Kraaipan is ook by. Oom N.
se voorspellings is volvoer. 'N nuwe loopbaan tree in
Boy M

57

Deel 6: Sewe Briewe

[ Brief

3: ]
Bus 197 Vryburg
20 November 1955

Waarde Vriend.
Vandag lees ek in die Transvaler twee artikels waaroor ek graag n artikel in die Tranvaler sou wou skryf, maar
ek glo nie dit sal opgeneem word. Die een is V.V.) Deur nie blankes oorheers. Die ander is . 100.000 nie
blankes bewapen vir Engeland se hulp en besparing van Engeland se seuns Siener het i.v.b. met die
bewapening in Afrika van nie blankes gesien N span swart osse wat hier in die noorde inspan. Hul horings is
skerp en kyk hier heen (na die suide). In Indi sien hy n geweer uitkom en di kom sonaby dat hy (siener) in
die geweer se bek kyk. Hier by ons in die noorde val n emmer bloed om. Ek dink ek het geskryf aan u (of het
ek nie?) Hoe donker dit hier by ons sal word in die toekomstige oorlog. Die dik vet Swartperd en die vuil geel
perd. Moeilikheid met die kaffers en koelies.
Met die stigting van die Volkebond Toe s oom N. Hy sien mense is besig om n wa se wiel se band oor te trek.
Eers was die band te klein. Toe eindelik hul die band oor het, toe het die wiel nie n naaf. Daar het jy nou die
hele beskrywing van die Volkebond Oom N. s op die plan van genl Smuts wil die geallieerdes n volkebond
stig, maar die V.B moet bestaan alleen deur lede van die geallieerdes. Toe vind hul dan is die V.B
ondoeltreffend. Toe is die band te klein.
Toe neem hul Duitsland en ander in. Tie is die band groot genoeg vir die wiel. Toe s oom N. Die
[invoegsel] Toe vind hul uit die wiel het nie n naaf [invoegsel]
volke wil met mense verstand n mense organisasie in die lewe roep wat Gods almag werke moet verrig. Want
as God se oorlog sal geen mense organisasie dit keer en as God s Vrede kan geen mens oorlog voer. Toe s
Siener daarom het die wiel nie n naaf. Hy s Die spil waarop alles draai is Gods besluit. Hy noem nog vir my
n voorbeeld en s as twee volke rusie kry en beveg mekaar en die res van die V.B s A is verkeerd B is reg.
Die V.B besluit A moet sy optrede staak en A weier. Dan moet die res van die V.B vir A. aanval en dan
ontketen daardeur n groter oorlog. Dan sien hy na die eerste waiel wat die band eers te klein was twee motor
bande wat albei te groot is. Meer modern (motorbande) Kort voor adv: Erasmus (Minister van verdediging) se
vetrek oorsee. Toe hou hy hier op Vryburg n vergadering. Ek vra. Uit hoeveel nasies bestaan die V.V.O. Hy
antwoord 34 Ek vra hoeveel van hul het in Korea geveg. om agressie te bestry. Sy antwoord was 14.
Nou vra ek vir u waarom nie almal. Rusland inkluis? Adv. Erasmus het hier ges ons moet die oostelike see
roete deur die Suez oop hou anders anders sal ons produkte aan die havens l en vrot. Nou kry Egipte deur
Slowakye Russiese wapens? Adv. Erasmus het gepraat van sy Middeooste se kommandoment. Wat het
daarvan geword? Ek vir adv. E. gevra hoe kan ons met Engeland n bondgenootskap sluit. Hy die Goddeloose
wat talle van ons vroue en kinders vermoor het wat in die eerste wereld oorlog by die Serviers aangesluit het.
Die moordenaars van Oostenryk se kroonprins en prinses?
Die Engeland wat in die da van Koningin Victoria. Soos die Engelse haar genoem het die Virgin Queen. Drake
en Hawkins het op n seereis alle skepe wat hul tee gekom het beroof van edelgesteentes en goed. By hul
aankoms in Engeland het die Virgin Queen hul vereer aan boord van hul skepe met die grootste verering aan n
mens Sy s Die ryke buit wat hul gemaak het kan geen pen beskryf. Was dit buit? Of soos die Engelse sulke
dinge noem Highway Robbery!
Ek was baie ontevrede. Toe Indi n republiek word. Toe stuur Engeland n persoon na Dr Malan op n
geheime sending. Toe Dr in Engeland kom toe moes Dr kom pleit dat Indi al word hy n republiek moet lid bly
van die Statebond
Nou sien ek Engeland se leer owerstes se 100.000 kaffirs moet in die plek van Indi dien wat nie meer by hulle
(Engeland) is.
Voor die tweede wereld oorlog toe s Loyd George Hy is verplig om met Rusland n bondgenootskap te sluit,
want Indi en Japan is nie meer by hul Toe dink ek wat n onnosel ding om vooraf te s Toe Engeland sy
voorstel maak toe s Rusland Waarborg die oossee state se veiligheid.
Toe gaan Hitler en hy sluit n bondgenootskap met Rusland. Hy s al is Rusland Bolsivisties Kommunistis Hy

58

Deel 6: Sewe Briewe

waarborg aan Duitsland dat Bols. En Kom.- moet sy voet in Duitsland sal sit. Ook waarborg hy die Duitse volk
dat hul die oorlog sal wen want hy beskik oor n geheime wapen wat sy vyand nie teen bestand is. Hy sal di
wapen nie gebruik voordat hy nie voor die voldonge feit staan om die oorlog te verloor, want as hy di wapen
andersins sou gebruik sal hy beskuldig staan as n barbaar. Oom Nicolaas het ges Hy sien as die oorlog
uitbreek danveg Rusland en D. Saam. Dan sien hy kry die span skilderosse blau voorosse (offisiere in Finland)
Danbegin die skilderosse in die ronte draai. (Begin Rusland teen Duitsland draai) Dan verander die skilderbees
in n vark. (Die Engelse staatsmanne het oom altoos gesien as varke) Nou word Rusland eensgesind met
Engeland. Dan verander die vark in n hond.
Generaal Smuts het oom N. gesien die geel hond met n withalsband. As n mens n hond van sy oorspronklike
baas weggelok het met stukkies kos dan byt hy uiteindelik sy oorspronklike baas wat hom grootgemaak het. Hy
s so is genl Smuts met geld en eer van sy volk weggelok. So het Engeland die hond en ons met die halsband.
So staan in die bybel. Ek het vir adv. Erasmus ges Hy moet net handel volgens die Geskiedenis van Koning
Josaffat. Toe hy geld en eer genoeg het toe gaan kuier hy vir sy goddelose swaer. Toe sluit hy weer n handels
verdrag met n goddelose. Al hul skepe het vergaan.
Ons sal donker dae kry as die oorlog los bars. Omdat ons nie meer glo aan die God van die heislers van die
lerskare
Beste wense en Groete
Jou Vriend.
Boy Mussmann

59

Deel 6: Sewe Briewe

[ Brief

4: ]
Foon 1712
Bus 197
Langlaagte
Vryburg
4.12.1955

Geachte Vriend

U brief met dank ontvang. Ek is bly dat u kom. Dan arriveer u die 20ste 1.30 n.m op Vryburg. Dan sal my
skoonseun Sarel Haasbroek u daar ontmoet Soos ek u alreeds geskryf het hy is Stoorman by die Mielie
Kooperasie-stoor op die stasie.
Dan is alles in die haak.
Ek lees in die Transvaler 2.12.55 dat Engeland gebruik al weer bomwerpers?? Verlede nag en vandag hier
pragtig sagte deurdringende rens geval en dit ren al weer.
Onthou dat ek u vertel die tekens wat oom N. s waaraan ons weet dat die derde wereldoorlog begin Dit ren
die wereld word groen (algemeen) die ren bly weg en die gras word plekke witdroog en dan spring die
moframme (parliamentslede) uitmekaar ens ens
Groete en beste wense
U vriend Boy Mussmann

60

Deel 6: Sewe Briewe

[ Brief

5: ]
Bus 197
Vryburg 8 Sept 1956

Mnr J. De Beer
Geachte Vriend. Seer seker het daar heelwat gedagtes en miskien na my geslinger omdat u nie antwoord gekry
het op u briewe. Die rede is veeldoelig. My o het baie sleg geword. Ek moes hy o laat toets dir het 3-3
gekos en 11 vir die bril. Die artikel wat u van skryf wat u in n blad gesien het, was di in Mense Ek was
hard besig om met die trekker te ploeg. My kaffirs het skoon weggeloop sodat ek verplig was om die osse te laat
loop en n trekker te koop. Ek het oorlaai met stof soos die foto aantoon op die lande n boodskap gekry dat ek
haastig moes huistoe kom. Ek kon nie dink wat het gebeur . Toe ek huis kom was hier n vriend van my, met
twee snelskrifskryfsters Hul moes 2 n m weer in hul diens wees. Daar was nie n oomblik tyd om te was, nog
minder te skeer. Ek het meer krag aan die dag gel met die ploery as wat ek moes, met die gevolg dat my
gesondheid ingegee het. Ek moes dokters en dokters raadpl. Tog het die heer dit so beskik dat my jongste
dogter se man na Vryburg verplaas word, maar nog nie sou ek die ploeg los want die een kaffir wat hul van die
Vrystaat gebring het wis niks van trekker dryf. Die skoonseun het snags hier geslaap en smorens werk toe gery
(17 myl) Toe die oestyd kom. Toe voel hy verplig om maar sy werk van 700 p. Jaar telos. Die kaffir wat hy
gebring het en ander wat hy plaatselik imploeer het het ook geloop sodat. Ek en hy self sy koeie moes melk. Die
koeie moes snags vasl om vroeg gemelk te kan word
Junie maand toe skryf my dogter van Kimberley dat sy plek bespreek het vir ons vier in die wildtuin. Ek wou
nog nie gaan maar dan s die vrou dan gaan sy ook nie Toe willig ek in Dit het my nogal goed gedoen.
Toe ons tuis kom toe wag hier al n brief van een van die broers van my vrou onderaan die Malopa (200) myl dat
ons moet kom kuier. Ons is toe weer daarheen en lekker gekuier. Die oestery het bisonder stadig gegaan. Nou
het ons klaar weggery. Nou het van die kaffirs wat my skoonseun mee geoes en gedors het weer kennis gegee
Dan sit ons weer met een ou gebreklike. Hy kan darm goed melk en een jong seun van hom.
Die skoonseun het ook n trekker gekoop. Nou wat nou?
Ek het gewonder of die Transvaler jou artikel sal opneem vooral as ons skryf van die leuns van genl Kemp oor
siener van Rensburg Ek het so gewonder hoe sal dit dan kom dat die Engelse van Johannesburg so sal skrik vat
vir die voorspellings van siener en dan op die vlug slaan. Soos dit op geteken staan in die aantekeninge van die
dogter van oom siener. Probeer kry die outspan van 6 Julie 56 dan sal u sien hoe veel die digter en skrywer
Lawrence Geen in gesamel het. Daar is baie in wat verkeerd is, soos hy b.v. s Siener het onder talle boere
generaals gedien soos du Toit de Wet Beyers Kemp en delaRey. Gedurende die Engelse oorlog was siener van
begin tot die end by delaRey. 1914 het genl Kemp onder siener gedien en het dit met ons noodlottig gegaan as
genl Kemp siener se raad nie wou aanvaar en sy eie kop volg, dan het dit ons burgers s bloed gekos. Omtrent
die portret van siener Die negatief het verlore gegaan en as u kom sal ons di een wat ek hier in my huis het
moet laat oorneem.
U moet maar probeer u besoek bring so gou mogelik.
Met hartelike groete u Vriend
Boy Mussmann

61

Deel 6: Sewe Briewe

[ Brief

6: ]
Bus 197
Foon 1712
Vryburg
2 Maart 1957

Geachte Vriend
U plan is heeltemal agtermekaar u is heeltemal nog altoos welkom.
Ek het my foon in die huis. U sal in die foonboek sien L E L Mussmann
Wat ek graag aan u wil verduidelik is:Die Iere spook vir algeheele onafhanklikheid. D.W.S. Ulster ingesluit. Oom Nicolaas het ges Die
Iersemeissiekind is net ouer as ons meissiekind wat 1914 by Koppies gebore is. U weet seker dat aan die
vooraand van die rebellie. genl de Wet en ander oudstryder offisiere en burgers by Koppies n vergadering
gehou het, en besluit om Duits Wes vir Engeland te verower dan hys ons die vierkleur en veg vir n republiek.
Toe s oom Nicolaas daar is ons meissiekind gebore en na mate wat ons vorder na n republiek word ons kind
groter en groter en as sy opstaan en loop (selfstandig) dan kom n mens se gedaante en s. Ons het geween
ween julle
Ek hoop net my brief is in tyd
Beste wense

Boy Mussmann

62

Deel 6: Sewe Briewe

[ Brief

7: ]
Bus 197
Vryburg
11 Mei 1957

Geachte Vriend!
As u hier kom en u sien die talle en talle briewe wat ek al gekry het, van belangstellendes en ook nie van mense
in ons unie, maar uit Duits Wes en Rhodesi. Dan sal u sien dat ek verseker is van die feit dat ek n instrument
is om ons volk reg in te lig. Ek het gehoor van v.d.Walt se skrywe, maar ek weet nie of dit in boekvorm
uitgegee is. Wat betref Methuen kan ek jou alles alles haar vyn vertel. Oom Koos delaRey is my oom. Wat my
gejaag het om so dikwils mogelik na oom Klasie te gaan (100 myl) Met kar en perde en ook te perd is die bewys
dat ek geweet het alles wat hy my vertel sal verwesenlik word, want ek het mos die praktiese ondervinding
gehad Enig reggesinde Afrikaner wat n vonkie van Vryheids liefde het sal hom soos ek, dit nie beskou as n
opoffering om die ou man te hoor sit en vertel. Daardie tyd het mense my verwyt en ges Jy was nou by oom
Klasie en jy ry alweer Nou dink ek self as ek nie dinge uit sy mond gehoor het mag ek twyfel Ek kom eenkeer
by hom toe s hy aan my. Wat was jou oponthoud dat jy nie eerder gekom het, dit is vandag net 8 da dat ek
gesien het jy stan vir my en kyk voordat jy gekom het? Toe sien ek dit is waar wat die bybel s Ons sondig
met gedagtes woorde en werke
Die Heer maak dan aan hom bekend wat in my gemoed omgaan? Hy s Ek sien daar kom n tyd dat die wereld
omgeploeg is (Dinge is baie deurmekaar) Hy s Dan sien ek oor di omgeploegde grond l n slang. Ek sien
nie sy kop, ook nie sy stert. Net toe sien hy sit sy dogter (Anna) en skryf. Hy se Toe weet ek as die wereld
omstandigheid selfs in die kerke so deurmekaar is, dan sal die een s, hy (oom Klasie) het so ges en die ander
sal s oom Klasie het so gese en niemand sal kan vasstel wat oom Klasie wel ges het. Daarmo sien hy nie die
slang se kop of stert Net toe moes Anna elke dag s gesig neerskryf. 1916 tot sy dood. Toe hy dood is toe gee
Anna aan my di aantekeninge en s. As oom Boy jou boek uitgee oor my pa se voorspellings. Ek wil niks h
vir die aantekeninge. Net as daar geld oor is, dan bou oom Boy op my pa se graf n klein monument Daarom
kan niemand met my stry. Toe ek s As ons verwagting van die O.B. groot is dan is ons teleurstelling ook
groot. Toe stuur die O.Bs generaal Smuts se speurders om di aantekeningeboek te soek en my te interneer.
Hulle het gelukkig nie die boek gekry. Toe moes die vader van die generaal my tweekeer met die vuis neerslaan
in Vryburg se strate en my karnuffel. Kom en bring genl Kemp se boek Die pad van die veroweraar saam.
Beste Wense
Jou Vriend Boy

63

Deel 6: Sewe Briewe