Ang Tanka at Haiku ay ilang anyo ng tula na pinahahalagahan ng panitikang

Hapon.Ginawa ang Tanka noong ikawalo siglo at ang Haiku noong ika-15 siglo.Sa
Mga tulang ito layongpagsama-samahin ang mga ideya at imahe sa pamamagitan
ngkakauntingsalita lamang. Ang pinakaunang Tanka ay kasamasakalipunan ng mga tula na
tinawag na Manyoshuo Collection of Ten Thousand Leaves. Antolohiya ito nanaglalaman ng
ibat ibang anyo ng tula na karaniwang ipinahahayag at inaawit ng nakararami.
Sapanahonglumabas ang Manyoshu, kumawala sa makapangyarihangimpluwensiya ng
sinaunangpanitikangTsino ang mga manunulat na Hapon. Ang mga unangmakatangHaponay
sumusulat sa wikangTsinosapagkateksklusibo lamang ang wikangHaponsa pagsasalita at wala
pang sistema ng pagsulat.Sapagitan ng ikalimahanggangikawalosiglo, isang sistema ng
pagsulat ng Haponang nilinang na mula sa karakter ng pagsulat sa Tsinaupang ilarawan ang
tunog ng Hapon. TinawagnaKana ang ponemikongkarakter na ito na ang ibigsabihin ay
hiram na mga pangalan. Noong panahongnakumpletona ang Manyoshu,
nagsimulangpahalagahan ng mga makatangHaponang wikanila sa pamamagitan ng
madamdamingpagpapahayag. Kung historikal ang pagbabatayan, ipinahahayag ng mga
Haponna ang Manyoshuang simula ng panitikannilangnakasulat na matatawagnilang
sariling-sarilinila. Maiiklingawitin ang ibigsabihin ng Tanka na puno ng damdamin. Bawat Tanka
ay nagpapahayag ng emosyon o kaisipan.Karaniwang paksanaman ang pagbabago, pag-iisa, o
pag-ibig.Tatlumput isa ang tiyaknabilang ng pantig na may limangtaludtod ang tradisyunal na
Tanka. Tatlosa mga taludtod ay may tig-7 bilang ng pantigsamantalang tig-5 pantignaman ang
dalawangtaludtod. Nagiging daan ang Tanka upang magpahayag ng damdaminsaisat isa ang
nagmamahalan (lalaki at babae). Ginagamit din sapaglalaro ng aristocrats ang Tanka, kung
saanlilikha ng tatlongtaludtod at dudugtungannaman ng ibang tao ng dalawangtaludtod upang
mabuo ang isang Tanka. Gaya nganangnaipahayagna sa unangbahagi ng tekstong ito, noong
ika-15 siglo, isinilang ang bagong anyo ng pagbuo ng tula ng mga Hapon. Ang bagong anyo ng
tula ay tinawag na Haiku. Noong panahon ng pananakop ng mga
HaponsaPilipinaslumaganapnanglubos ang Haiku. Binubuo ng labimpitongpantignanahahati sa
tatlongtaludturan. Ang pinakamahalagasa Haiku ay ang pagbigkas ng taludtod na may
wastongantala o paghinto .Kiruang tawagdito o sa Ingles ay cutting. Ang kiruay kahawig
ngsesura sa ating panulaan. Ang Kirejinaman ang salitangpaghihintuan o cutting word. Ito ay
kadalasang matatagpuansadulo ng isa sa hulingtatlongparirala ng bawat berso. Ang
kinalalagyan ng salitangpinaghintuan ay maaaring makapagpahiwatig ng saglitnapaghinto sa
daloy ng kaisipan upang makapagbigaydaan na mapag-isipan ang kaugnayan ng
naunangberso sa sinundangberso. Maaari rin namangmakapagbigay - daan ito samarangal na
pagwawakas. Ang mga salitanaginagamit ay maaaring sagisag ng isang kaisipan. Halimbawa
ang salitangkawazu ay palaka nanagpapahiwatig ng tagsibol. Ang shigurenaman ay
unangulan sa pagsisimula ng taglamig. Mahalagangmaunawaan ng babasa ng Haiku at Tanka
ang kultura at paniniwala ng mga Hapon upang lubosnamahalaw ang mensahengnakapaloob
sa tula.
Estilo ng Pagkakasulat ng Tanka at Haiku
Parehonganyo ng tula ang Tanka at Haiku ng mga Hapon. Maiiklingawitin
angTanka na binubuo ng tatlumput isang pantig na may limangtaludtod.
18 Karaniwang hati ng pantigsa mga taludtod ay: 7-7-7-5-5, 5-7-5-7-7 o maaaring
magkapalit-palit din na ang kabuuan ng pantig ay tatlumput isang pantig pa rin.
Samantala, ang Haiku ay mas pinaikli pa sa Tanka. May labimpitongbilang
angpantig na may tatlongtaludtod. Maaaring ang hati ng pantigsa mga taludtod ay:
5-7-5 o maaaring magkapalit-palit din na ang kabuuan ng pantig ay labimpito pa rin.
Karaniwang paksa ng Tanka ay pagbabago, pag-ibig, at pag-iisa. Ang
paksangginagamitnaman sa Haiku ay tungkol sa kalikasan at pag-ibig. Parehong
nagpapahayag ng masidhingdamdamin ang Tanka at Haiku.

Sumibolnanglubos ang panitikan ng bansasapanahong ito dahilipinagbawalngnamumunongHapon ang

paggamit ng wikang Ingles at itinaguyod ang pagpapayamansapanitikangamit ang mga katutubongwika sa
bansa. Sinunog din ang mga aklatnanasusulatsa Ingles upang masiguronghindimababahiran ng
kanluraningideyaangpanitikangnililikha.
Ang panahong ito sa kasaysayan ng bansa at ng panitikan ang tinaguriang
GintongPanahon ng Panitikang Filipino
dahil higit na malaya ang mga Pilipino (kaysa noongsaAmerikano) sa pagsulat ng panitikan at pagsanib ng
kultura, kaugalianatpaniniwalang Pilipino sa mga ito.
Sapanahon ding ito kinilala ang mga manunulat na babaeng Pilipino sa pangalanninaLiwayway A. Arceo at
GenovevaEdroza-Matutedahil sa mga makintal na maka-feministangmaikling-kwento