Del 1 Ordklasser

Adverb

ADVERB ......................................................................................................................... 2
Mtesadverb .......................................................................................................... 3
Tidsadverb ............................................................................................................. 4
Stadadverb ............................................................................................................ 5
Gradsadverb .......................................................................................................... 7
Setningsadverb ..................................................................................................... 8
Gradbying .......................................................................................................... 10

Del 1 Ordklasser

Adverb

ADVERB
Adverba fortel korleis, nr og kvar noko skjer. Dei kan st til eit verb og fortelje om
ei handling. Dei kan st til eit adjektiv eller anna adverb. Nokre adverb str til heile
setningar.

Carmen dansar vakkert. (til verbet dansar)

Carmen dansar svrt vakkert. (til adverbet vakkert)
Dansen hennar er veldig vakker. (til adjektivet vakker)
Carmen dansar heldigvis ofte. (til heile setninga)
Vi kan dele inn adverba i grupper etter kva funksjon dei har:

Mtesadverb:
Tidsadverb:
Stadadverb:
Gradsadverb:
Setningsadverb:

Carmen dansar vakkert!

Carmen dansar ofte.
Carmen dansar ute.
Carmen dansar svrt ofte.
Carmen dansar heldigvis ofte!

Adverbet fortel:
(korleis ho dansar)
(nr ho dansar)
(kvar ho dansar)
(kor ofte ho dansar)
(at vi er glade for det)

Del 1 Ordklasser

Adverb

Mtesadverb
Mtesadverba str til eit verb og fortel om korleis ei handling blir utfrt. Desse
adverba har oftast den same forma som adjektiva i inkjekjnn:
Carmen dansar vakkert!
Luisa ropte hgt.
Barna oppfrte seg hfleg.
Merk!
Adjektivet fortel korleis Carmen er: Carmen er vakker.
Adverbet fortel korleis ho dansar: Carmen dansar vakkert.

1
Set inn adverb med motsett tyding.
Luisa skriv pent.

Leo skriv ________________________________________.

Maten luktar godt.

Spla luktar ______________________________________.

Han spurde hfleg.

Ho svarte ________________________________________.

Leo gjekk seint.

Luisa gjekk ______________________________________.

Jentene speler godt.

Gutane speler ____________________________________.

Arne snakkar hgt.

Carmen snakkar __________________________________.

Kaka smaker nydeleg.

Dette smaker _____________________________________.

Jenta svarer sint.

Guten svarer _____________________________________.

2
Lag setningar der du bruker desse adverba: langsamt, hfleg, pent, godt, nydeleg,
sint, roleg
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________

Del 1 Ordklasser

Adverb

3
Set inn adjektiv eller adverb.
fin/fint

Carmen er ei ______________ dame. Ho har alltid p seg

_________ klede og eit ___________ sjal. Ho syng
_______________ ogs.

god/godt

Ostekaka du har laga, er ______________. Sjokoladekaka

smaker ogs ___________. Alle kakene smaker
______________.

pen/pent

Carmen ser ein ___________ kjole i butikken. Arne synest

ogs ho er ____________. Carmen liker kle seg ______.

hyggeleg/hyggeleg

Naboane vre er ____________________. Det er

__________ beskje dei. Ungdomane oppfrer seg
_____________ mot dei gamle.

morosam/morosamt

Leo skriv _____________. Carmen og Arne ler av den

_____________ forteljinga. Leo er ein __________ gut.

Tidsadverb
Tidsadverba fortel nr noko skjer:
Carmen og Arne dansar ofte.
Hunden gydde alltid.
Ho er ikkje komen heim enno.
Desse adverba kan ogs fortelje kva rekkjeflgje noko skjer i:
Pablo kjem fr Latin-Amerika. No bur han i Noreg.
Vi skal p kino klokka sju. Etterp skal vi p kaf.
Frst skal vi ete middag, s skal vi drikke kaffi.

4
4

Del 1 Ordklasser

Adverb

Svar p sprsmla. Bruk desse adverba i svara: aldri, sjeldan, av og til, ofte, alltid
Kor ofte trenar du? _____________________________________________________
Drikk du kaffi med sukker? ________________________________________________
Snakkar du norsk med nordmenn? __________________________________________
Surfar du p Internett? ___________________________________________________
Gr du p kino? _________________________________________________________
Les du aviser fr heimlandet ditt? ___________________________________________

5
Set inn adverb som passar. Vel mellom frst, deretter, etterp, no, fr, d.
________________ skal vi ete pizza. _________________ skal vi p kino.
________________ arbeidde Carmen som lege. ________ gr ho p norskkurs.
___________________ skal eg ta frarkortet. _____________ skal eg kjpe bil.
_______________ budde eg i Ghana. _________________ bur eg p Sandane.
I gr kom familien min p besk. __________________________ vart eg glad.

Stadadverb
Stadadverba fortel kvar noko skjer:
Carmen dansa ute i hagen, men ho gjekk inn d vi kom.
Fleire av desse adverba har to former.
Ofte tek vi bort ein -e p slutten av adverbet nr vi fortel om rrsle til ein stad:

Carmen gr ut.

Carmen er ute.

Del 1 Ordklasser

Nr noko skjer p staden:

Leo er her.
Leo er der.
Leo er heime.
Leo er borte.
Luisa er ute.
Luisa er inne.
Luisa er oppe.
Luisa er nede.
Luisa er framme.
Luisa er vekke.

Adverb

Om rrsle til staden:

Leo gr hit.
Leo gr dit.
Leo gr heim.
Leo gr bort.
Luisa gr ut.
Luisa gr inn.
Luisa gr opp.
Luisa gr ned.
Luisa gr fram.
Luisa gr vekk.

6
Set inn rett adverb.
hit/her

Carmen og Arne har ikkje vore ______________ p lenge. Derfor har eg

invitert dei __________________ i kveld.

ut/ute

Skal vi g _________? Nei, det er s kaldt __________________.

inn/inne

Leo gr ___________. No vil han vere ________ resten av kvelden.

heim/heime Skal vi g __________ til Luisa og sj film? Nei, det kan vi ikkje. Luisa er
ikkje _______________. Ho kjem ikkje _________ fr om ein time.

bort/bort

Eg stikk ______ til naboen ein tur, men eg blir ikkje lenge ___________.

opp/oppe

Det heng mange plommer hgt __________ i treet. Kan du klatre

____________ og plukke nokre til meg?

dit/der

Eg skal til London. Eg skal reise ____________ i morgon og skal vere

_______ i to veker. Eg skal sj ein musikal nr eg er __________.

vekk/vekke Ho reiste __________ i gr, og ho blir ___________ i to mnader.

Del 1 Ordklasser

Adverb

Gradsadverb
Gradsadverba str ofte fr andre adverb og adjektiv.
Nokre av dei forsterkar orda dei str til:
Carmen og Arne dansar svrt ofte.
Dette er ei veldig vanskeleg oppgve.
Andre av desse adverba nyanserer orda dei str til:
Ho er litt trtt.
Han la seg noko seint.

7
Vel mellom gradsadverba ikkje s, altfor, litt, noks, ganske, veldig.
Han snakkar ________________________ godt norsk.
Denne grammatikkoppgva er ___________________ vanskeleg.
Lraren snakkar ________________ langsamt.
Det er ____________________ kaldt i Noreg.
hoppe p trampoline er ___________________ gy.
Leo er ein ___________________ flink fotballspelar.
Dette er _________________________________ kjedeleg.
Eg kjenner naboen min ____________________ godt.
Han synest filmen var __________________ bra.

Nokre adverb kan st fr komparativ form av adjektivet:

Fatima snakkar mykje betre norsk enn Ali.
Leo er litt flinkare enn systera si.
Han la seg enda seinare enn henne.
Merk! Pass p skilnaden mellom tidsadverbet enno og gradsadverbet enda:
Ho er ikkje komen heim enno.
Han la seg enda seinare enn henne.

Del 1 Ordklasser

Adverb

8
Set inn mykje, litt, enda, veldig.
Han er ___________________ eldre enn broren.
Skal du klare norskprven, m du ve _________ meir p uttalen.
Det er _______ varmt i dag. Det var ________________ varmare i gr.
Eg liker _____________ godt trene. Men eg liker ____________ betre g p tur.
Leo synest at fotball er ______________ gy.
Men spele data er _______________ artigare.

Setningsadverb
Setningsadverba seier noko om innhaldet i heile setninga.
Dei uttrykkjer ofte meiningar og haldningar.
Vi plasserer dei vanlegvis etter det frste verbet i ei heilsetning.
Eg skal heldigvis ete ute p restaurant i dag!
Eg vil gjerne ete fisk.
Eg vil heller ete fisk enn kjt.
Eg kan dessverre ikkje vere med.

(Eg er glad for det.)

(Eg har lyst til det.)
(Eg liker fisk betre enn kjt.)
(Eg er lei for det.)

Adverbet ikkje blir ofte kalla nektingsadverb.

Vi nektar for meiningsinnhaldet i setninga:
Det blir ikkje vr s snart.
Carmen liker ikkje vinteren.
Dei kan ikkje kome til oss likevel.

9
Set inn dessverre i desse setningane.
Eg kan ikkje kome.

______________________________________

Det var ei drleg nyheit.

______________________________________

Irina fekk drleg resultat p prva.

______________________________________

Eg har ikkje gjort heimearbeidet.

______________________________________

Vi m avlyse btturen.

______________________________________

Ali har ikkje ftt opphaldslyve.

______________________________________

10
Gjer desse setningane nektande ved setje inn ikkje.

Del 1 Ordklasser

Adverb

Eg liker brunost.

___________________________________________

Det snr no.

___________________________________________

Fatima har ftt jobb.

___________________________________________

Per kan snakke russisk.

___________________________________________

Eg kan kome i morgon.

___________________________________________

Luisa kan hjelpe Leo.

___________________________________________

Du m snakke med sjefen.

___________________________________________

Arne liker g p fjelltur.

___________________________________________

Leo er alltid glad.

___________________________________________

Carmen hadde god tid.

___________________________________________

Modifisering
Vi kan bruke setningsadverb for modifisere det vi seier. Dei syner for eksempel kor
usikre vi er p at noko skal skje:
Det blir fint vr i morgon.
Det blir kanskje fint vr i morgon.
Det blir neppe fint vr i morgon.
Det blir sikkert ikkje fint vr i morgon.
Det blir visst fint vr i morgon.
Det blir sikkert fint vr i morgon.
Det blir truleg fint vr i morgon.

(Eg er sikker.)
(Det er mogleg.)
(Eg trur ikkje det.)
(Eg trur ikkje det.)
(Eg har hyrt andre seie det.)
(Eg trur det.)
(Eg trur det.)

11
Set inn setningsadverba sikkert ikkje, visst, neppe, kanskje, sikkert.
Sonen til Fatima skal _____________ gifte seg i sommar. Det fortalde nokon meg i gr.
Leo kjem __________________ snart. Eg sg han gjennom vindauget.
Arne var sjuk i gr, s han kjem _________________ p jobb i dag.
Vi skal _____________ reise til Teheran. Eg hper det blir mogleg.
Eg har mykje gjere i kveld. S eg kjem _________________ p festen.

Del 1 Ordklasser

Adverb

Gradbying
Mange av adverba kan vi bye i grad, men ikkje i tal og kjnn slik som adjektiva.
Dei fleste av desse adverba fr dei same endingane som adjektiva fr nr dei blir
gradbygde:
Positiv
Komparativ
Superlativ
Carmen snakkar hgt. Arne snakkar hgare.
Leo snakkar hgast.
Leo la seg seint.
Leo la seg seinare enn Luisa. Leo la seg seinast.
Nokre adverb har uregelrett bying:
Positiv
vondt
lite
mykje
godt
gjerne

Komparativ
verre
mindre
meir
betre
heller

Superlativ
verst
minst
mest
best
helst

12
Set adverba til venstre inn i rett form.
mykje

Carmen arbeider ______________. Arne arbeider ______________ enn

Carmen. Arne er den som arbeider _____________i familien.

godt

Vassmelon smaker _______________. Vassmelon som er kjpt i

Thailand, smaker mykje ________________ enn melon som er kjpt i
Noreg. Den _____________ vassmelonen finn du i Thailand.

gjerne

Carmen vil _____________ ha ein kopp te. Arne vil __________ ha kaffi
enn te. Leo og Luisa vil _______________ ha brus.

vond

Osten smaker __________. Den andre osten smaker enda

________________. Dette er det __________ eg har smakt.

10

Del 1 Ordklasser

Adverb

13
Svar p sprsmla. Bruk gjerne, heller eller helst i svara.
Kva vil du ha drikke?

___________________________________

Vil du ha kaffi eller te?

___________________________________

Vil du lre spansk eller tysk?

___________________________________

Kva vil du ha ete?

___________________________________

Vil du ha fisk eller kjt?

___________________________________

Vil du g p kino eller leige ein video? ___________________________________

Langt eller lenge

Vi bruker:
langt lengre lengst om distanse
lenge lenger lengst om tid
Det er ti kilometer til sentrum. Det er langt g.
Kor lenge varer filmen? Han varer i to timar.
Merk! Lang lengre lengst er adjektiv.

14
Set inn lang/langt/lenge i rett form.
No er det ikkje ____________ igjen til sommarferien.
Kor _____________________skal de vere p ferie? Vi skal vere p ferie i to veker.
Tida verkar ________________ nr ein er vekke s lenge.
Dagane er __________________ nr ein ikkje har jobb.
Kor ____________________ gjekk du? Eg gjekk fem kilometer i gr.
Kor ____________________ gr barna i barneskulen? Barna gr sju r i barneskulen.
Har ho __________________ hr? Ja, det har ho.
Tek det _________________ tid bli ferdig? Nei, det er berre in time igjen.

11