Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 108

SSF Ingenieure AG

ArcelorMittal Belval & Differdange


Wrocaw University of Technology
Universit de Lige
Aaciona S.A.
Rambll Sverige AB

RFCS RFS2 - CT - 2011 - 00026 Preco+

Wytyczne do projektowania

Prefabrykowane trwae belki zespolone


z innowacyjnym poczeniem cinanym

Fosta

Mimo, i dooono wszelkich stara by zapewni integralno oraz jako informacji zawartych w tym opracowaniu, partnerzy projektu jak i wydawnictwo nie ponosz adnej
odpowiedzialnoci za jakiekolwiek uszkodzenia mienia lub osb, w wyniku wykorzystania
niniejszego opracowania oraz zawartych informacji.
1. Edition (Version 0.2)
Copyright 2010 by project partners
Powielanie niniejszego opracowania do celw niekomercyjnych jest dozwolone pod warunkiem podania rda i zawiadomienia koordynatora projektu. Publiczne udostpnianie
tej publikacji ze rde innych, jak ze stron internetowych podanych poniej, wymaga
uprzedniej zgody partnerw projektu. Wnioski i proby naley kierowa do koordynatora
projektu.
SSF Ingenieure AG
Beratende Ingenieure im Bauwesen
Department for Research & Development
Schnhauser Alle 149
10435 Berlin
Germany
Phone: +49-(0)30 44300 - 137
Fax: +49-(0) 30 44300 - 5137
E-mail: gseidl@ssf-ing.de
Niniejszy dokument i inne zwizane z projektem badawczym RFCS-CT-2006-00030
PrecoBeam Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym oraz nastpujcym po nim projektem RFS2-CT2011-00026 Preco+ Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym, byy finansowane ze rodkw Funduszu Badawczego Wgla i Stali (RFCS) Wsplnoty Europejskiej,
mog by pobrane nieodpatnie na poniszej stronie internetowej:
http://www.bridgedesign.de
Sprawozdania z projektu bd dostpne wkrtce bezpatnie w ksigarni Unii Europejskiej:
http://bookshop.europa.eu
Fotografia: Austrian Railway: Railway link Salzburg-Wrgl, Vigaun viaduct km 23,135.

Wydawca: Dolnolskie Wydawnictwo Edukacyjne

53-204 Wrocaw, ul. Ojca Beyzyma 20/b


Tel. 71 363 26 85 Fax 71 707 24 36
ISBN 978-83-7125-223-5

Przedmowa
Wytyczne do projektowania s rezultatem projektu badawczego RFCS-CT-2006-00030
PrecoBeam Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym (Seidl G. i inni, 2010) i kolejnego projektu do upowszechnienia wiedzy
RFS2-CT2011-00026 Preco+ Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym
poczeniem cinanym (Seidl G. i inni, 2012), ktre byy finansowane ze rodkw
Funduszu Badawczego Wgla i Stali (RFCS) Wsplnoty Europejskiej.
W ramach projektu badawczego niezbdna wiedza zostaa zdobyta w celu zwikszenia
konkurencyjnoci mostw stalowo-betonowych z zewntrznym zbrojeniem (technologia
PrecoBeam) i zostaa uwzgldniona w wytycznych do projektowania, ktre zaprezentowano na kilku seminariach oraz warsztatach.
Autorzy tego opracowania z wdzicznoci potwierdzaj przyznanie wsparcia i dotacji
finansowej z Funduszu Badawczego Wgla i Stali (RFCS) Wsplnoty Europejskiej.
Gnter Seidl, Oliver Hoyer
SSF Ingenieure AG, (SSF)
Riccardo Zanon, Nicoleta Popa
ArcelorMittal Belval & Differdange (AM R&D)
Wojciech Lorenc, Sawomir Rowiski, Maciej Kouch
Wrocaw University of Technology; Institute of Building Engineering (PWr)
Jean-Marc Franssen, Thibault Fohn
Universit de Lige; Department ArGEnCo (ULg)
Juliana Patino Quinchia, Carlo Hermosilla
Acciona Infrastructures S.A. (Acc)
Ali Farhang
Rambll Sverige AB (Ram)
Gregor Nsse
Forschungsvereinigung Stahlanwendung e.V. (Fosta)
Autorzy pragn podzikowa innym partnerom z pierwszego projektu PrecoBeam Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym za ich pomoc i wkad przy tworzeniu tego opracowania. W szczeglnoci podzikowania kieruj
do:
Jacques Berthellemy
SETRA, Division Division des Grands Ouvrages et de lnnovation
Prof. Dr.-Ing. Ingbert Mangering
Universitt der Bundeswehr Mnchen, Lehrstuhl fr Stahlbau

Berlin, czerwiec 2012.

Spis treci
1.

2.

3.

4.

5.

6.

Wstp ...................................................................................................................... 1

1.1.

Technologia VFT ..................................................................................... 1

1.2.

Technologia VFT-WIB ....................................................................................... 2

System VFT-WIB .................................................................................................... 4


2.1.

Zespolenie composite dowels ......................................................................... 4

2.2.

Ukady konstrukcyjne ........................................................................................ 6

Oznaczenia i terminologia ................................................................................... 12


3.1.

Rysunki ........................................................................................................... 12

3.2.

Oznaczenia ..................................................................................................... 12

3.3.

Skrty.............................................................................................................. 13

Ograniczenia projektowe ..................................................................................... 14


4.1.

Zasady oglne ................................................................................................ 14

4.2.

Geometria poczenia composite dowels ........................................................ 15

4.3.

Materiay ......................................................................................................... 17

Praca zespolenia typu composite dowels .......................................................... 18


5.1.

Zespolenie typu composite dowels przy obcieniach statycznych ................. 18

5.2.

Zespolenie typu composite dowels przy obcieniach cyklicznych ................ 25

Projektowanie ....................................................................................................... 27
6.1.

Zalecenia projektowe ...................................................................................... 28

6.2.

Zasady projektowania ..................................................................................... 48

6.3.

Przykad projektowania -Most Simmerbach-................................................... 51

7.

Podsumowanie wymiarowania ............................................................................ 62

8.

Wykonanie ............................................................................................................ 73

9.

8.1.

Cige czniki zespalajce typu composite dowels ......................................... 73

8.2.

Dwigary VFT-WIB.......................................................................................... 74

8.3.

Typowa geometria i charakterystyka dla VFT-WIB .......................................... 75

8.4.

Zrealizowane przykady ................................................................................... 77

Literatura .............................................................................................................. 95

10. Spis rysunkw ...................................................................................................... 98

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

1. Wstp
Konstrukcje zespolone zyskuj w Europie na znaczeniu. Wzrost popytu prowadzi do
bardzo innowacyjnych i bardziej ekonomicznych rozwiza konstrukcji tego typu. Po
udanym wdroeniu technologii VFT kolejne ulepszenie, technologia VFT-WIB, wprowadza wysokiej jakoci walcowane przekroje dwuteowe rozcite do postaci dwch teownikw. Te uzyskane z przecicia na p dwuteownika przekroje teowe s zabetonowane
od spodu w pycie betonowej lub belce betonowej za pomoc poczenia typu composite dowels. Ten innowacyjny system pozwala uzyskiwa bardzo due smukoci przse,
ze wzgldu na due rami si wewntrznych. Znaczce korzyci ekonomiczne w porwnaniu do tradycyjnych (spronych) konstrukcji betonowych s rwnie widoczne. Ze
wzgldu na du trwao zmczeniow poczenia cinanego, konstrukcje z dwigarw
VFT-WIB mog by z powodzeniem stosowane do mostw drogowych, a w szczeglnoci do kolejowych. Te wytyczne projektowania opisuj zasady konstruowania, typowe
przekroje poprzeczne, reologi, technologi poczenia composite dowels oraz podaj
szczegowe zalecenia do procesu projektowania. Ponadto zaprezentowano wybrane
projekty zrealizowane w Europie.

1.1. Technologia VFT


Dwigary VFT s elementami zespolonymi skadajcymi si ze stalowej spawanej blachownicy i 10-12 cm prefabrykowanej pki betonowej (rys. 1-1; rys. 1-2). Takie elementy
s uzupeniane pyt monolityczn wykonywan na mokro na placu budowy, co jest ekonomiczne i oszczdza czas, gdy nie jest wymagane dodatkowe deskowanie. Zespolenie pomidzy stal i betonem zrealizowane jest za pomoc krtkich sworzni w przypadku
pki prefabrykowanej i dugich w przypadku pyty monolitycznej. Metoda VFT jest efektywna dla przse o rozpitociach 25 m do 60 m, co jest rwnie ograniczone ciarami
belek prefabrykowanych. W przypadku przse powyej 60 m masa belek VFT moe
osiga 80 ton co stanowi cakiem duo, jako e elementy w wielu przypadkach musz
by podnoszone ponad lini kolejow lub drog koow na duym wysigu dwigu. Zastosowanie belek VFT do mostw ramowych umoliwia budowanie bardzo efektywnych
konstrukcji. W takim przypadku, w pierwszej kolejnoci s betonowane naroa ram i wzy nad podporami porednimi, podczas gdy grna pyta betonowa jest betonowana
w pniejszym kroku. W ten sposb ciar mokrego betonu pyty monolitycznej jest
przenoszony ju przez ukad ramowy, co prowadzi do efektywnego wykorzystywania
materiaw.

Rys. 1-1: Przekrj VFT

Rys. 1-2: Prefabrykowana belka VFT

strona 1

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Jest kilka gwnych korzyci wynikajcych ze stosowania metody VFT w porwnaniu do
konwencjonalnych rozwiza betonowych i zespolonych z betonowaniem in-situ. Dziki
stosowaniu prefabrykowanych elementw nie s konieczne dodatkowe deskowania
i rusztowania, co prowadzi do przyspieszenia procesu budowy. Dziki temu przerwy
w ruchu kolejowym lub koowym mog by minimalizowane, jako e prefabrykowane
elementy mog by zmontowane w jedn noc lub weekend. W przypadku mostw ramowych due przsa do 60 m mog by realizowane bez podparcia w rodku, co jest
szczeglnie przydatne w przypadku konstrukcji ponad 6-pasowymi autostradami
(rys. 1-3). W ten sposb przerwy konieczne do wybudowania a nastpnie utrzymania
podpory rodkowej mog by cakowicie wyeliminowane. Dodatkowo w rodku rozpitoci ram VFT moe by uzyskana dua smuko do l/35, co powoduje, e s to jednoczenie efektywne konstrukcje o znakomitych walorach estetycznych.

Rys. 1-3: Most ramowy ponad 6-pasow autostrad


z zastosowaniem technologii VFT bez podpory poredniej

1.2. Technologia VFT-WIB


Dalszym rozwiniciem VFT jest VFT-WIB. W technologii VFT-WIB siy cinania podunego pomidzy stal a betonem s przenoszone za pomoc poczenia composite dowels zamiast sworzni (rys. 1-7; rys. 1-8). W tym celu walcowane dwuteowniki s rozcinane wzdu rodnika z zastosowaniem specjalnej krzywej cicia, przez co powstaj
stalowe zby. Zastosowanie profili walcowanych i zespolenia composite dowels prowadzi do duych korzyci ekonomicznych w porwnaniu ze spawanymi blachownicami,
gdy zarwno zuycie materiaw na pas grny i sworznie, jak i nakad pracy na spawanie jest oszczdzany.

Rys. 1-4:Typowy dwigar VFT

Rys. 1-5: Dwigar VFT-WIB z zastosowaniem zbrojenia zewntrznego

strona 2

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Opisane powyej zasady konstruowania prefabrykowanych elementw uzupenianych
betonem in-situ s rwnie wystarczajce dla VFT-WIB (rys. 1-6; rys. 1-9). Mog by
realizowane rne typy przekrojw VFT-WIB, takie jak konwencjonalne belki zespolone,
dwigary obetonowane i belki T. Stosujc zespolenie composite dowels, przepoowione
dwuteowniki funkcjonuj jako zbrojenie zewntrzne.

Rys. 1-6: Moliwe przekroje poprzeczne VFT-WIB

Belki VFT-WIB dziki duej nonoci, sztywnoci i smukoci jednoczenie mog by


stosowane w budynkach przemysowych oraz mostach. W szczeglnoci w mostach
kolejowych wysoka nono i sztywno warunkuje odpowiedni prac konstrukcji i mae
przemieszczenia. Dziki rnorodnoci dostpnych profili walcowanych mog by optymalizowane i uzyskiwane rozwizania ukierunkowane na szczeglne zastosowania, stosujc solidne pki dla duej sztywnoci, czy grube rodniki przy duych siach cinania
podunego. Zespolenie composite dowels cechuje si wysok trwaoci zmczeniow i dobrze przenosi obcienia cykliczne od ruchu koowego, a w szczeglnoci kolejowego.

Rys. 1-7: Zasada dziaania VFT-WIB

Rys. 1-8: Przekrj typu VFT-Rail

Rys. 1-9: Prefabrykowany dwigar VFT-WIB

Rys. 1-10: Wiadukt w technologii VFT-WIB

strona 3

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

2. System VFT-WIB
2.1. Zespolenie composite dowels
Poczenie cinane typu composite-dowels to czniki cige, ktre przenosz cinanie
podune pomidzy stal i betonem w konstrukcjach zespolonych. Skada si ono z zbw stalowych, utworzonych poprzez specjalna krzyw przecicia blachy stalowej oraz
betonu wypeniajcego przestrze dookoa zbw stalowych. Moliwo przepoowienia
dwuteownika walcowanego poprzez przecicie rodnika wzdu belki jest istotna
(koszty), poniewa nie jest konieczne w ten sposb spawanie listwy z zbami do innego
elementu stalowego.
2.1.1. Geometria zbw stalowych
Rne ksztaty zbw (rys. 2-1) zostay opracowane w przeszoci i wdroone na rynek.
W celu optymalizacji zuycia materiau uzyskane po przeciciu czci powinny by symetryczne. Ksztat SA by jednym z pierwszych opracowanych i zapewnia wysok nono zba. Specyficzny ksztat powoduje, e zmiana kierunku siy skutkuje ma nonoci zba ze wzgldu na tyln cz zba. Natomiast ksztaty PZ i klotoidalne CL
oraz MCL maj tak sam nono bez wzgldu na kierunek dziaania siy, gdy s symetryczne. Klotoidalny ksztat okaza si tym, ktry zapewnia najwiksz trwao zmczeniow pod obcieniami cyklicznymi ze wzgldu na agodne wyokrglenia.

Rys. 2-1: Ksztaty : a) SA, b) PZ, c) klotoidalny (CL), d) zmodyfikowany klotoidalny (MCL)

2.1.2. Elementy konstrukcyjne zespolenia typu composite dowels


Poczenie cinane composite dowels skada si z rnych skadowych elementw
konstrukcyjnych (rys. 2-2), ktre wsppracujc razem zapewniaj przekazywanie si
cinania podunego pomidzy betonem i stal.

Rys. 2-2: Elementy skadowe poczenia cinanego composite-dowels

strona 4

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Composite-dowel (1 + 2 + 3) brak tumaczenia, potocznie: dowela zespolona.
Poczenie typu composite dowels skada si z zba stalowego (1), betonu wypeniajcego (2) i zbrojenia wypenienia (3) umiejscowionego w betonie wypeniajcym.
Steel-dowel (1) zb stalowy, potocznie: dowela stalowa.
Zb stalowy przekazuje cinanie ze zbrojenia zewntrznego na beton. Posiada specyficzn geometri uzyskan podczas wytwarzania przez przecicie blachy i regularny
wzr powtarzajcy si co ex w kierunku wzdu belki.
Concrete-dowel (2) beton wypeniajcy, potocznie: dowela betonowa.
Beton wypeniajcy zajmuje przestrze pomidzy stalowymi zbami. Jego geometri
warunkuje wprost geometria zbw stalowych i ich rozstaw ex.
Reinforcement of Concrete-dowel (3) zbrojenie betonu wypeniajcego.
Zbrojenie zlokalizowane w rodku betonu wypeniajcego lub w poziomie podstawy zba
stalowego jest kluczowe dla zapewnienia nonoci poczenia cinanego. Zwykle skada
si z co najmniej dwch prtw prostopadych do bocznych powierzchni zbw stalowych.
dowel-Base (4) podstawa zba (stalowego).
Spd wycicia w blasze jest zdefiniowany jako podstawa zba.
dowel-Core (5) rdze betonu wypeniajcego.
Rdze betonu wypeniajcego jest stref wprowadzania obcienia na wprost zba stalowego. Trjosiowy stan napre ciskajcych w rdzeniu zapewnia tej strefie moliwo
wprowadzania bardzo duych lokalnych obcie.
dowel-Root (6) nasada zba (stalowego).
Nasada zba (stalowego) jest zdefiniowana jako pocztek pierwszego wyokrglenia zba stalowego, a w zasadzie strefa pierwszego uku.
dowel Top (7) wierzchoek zba (stalowego).
Wierzchoek zba (stalowego) kotwi zb w betonie i zapobiega odrywaniu.
Upper Reinforcement (8) zbrojenie grne.
Zbrojenie grne jest prostopade do zbw stalowych i usytuowane w betonie ponad
zbem stalowym.
Confinement Reinforcement (9) zbrojenie zamykajce.
Zbrojenie zamykajce jest stosowane w rodnikach betonowych belek. Zapobiegajc
przebiciu betonu, poniej podstawa zba zapewnia cigliwo zespolenia.

strona 5

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

2.2. Ukady konstrukcyjne


Dwigary VFT-WIB wykorzystujce zespolenie composite dowels s innowacyjnym
rozwiniciem technologii VFT. Technologia VFT-WIB oferuje moliwo projektowania
efektywnych przekrojw z wykorzystaniem zbrojenia zewntrznego. Takie przekroje s
wykorzystywane w elementach prefabrykowanych z dodatkowym betonem wykonywanym in-situ.
Tak wic dwigary VFT-WIB mona opisa jako innowacyjne prefabrykowane belki zespolone z cigymi cznikami cinanymi pomidzy profilami walcowanymi, powstaymi
po rozciciu dwuteownika na dwie czci i prefabrykowanym elementem betonowym.
2.2.1. Przekroje do mostw drogowych
W przypadku wiaduktw drogowych, gdzie jest wymagana dua smuko ze wzgldu na
przekraczan drog, lini kolejow lub inne przeszkody. Kilka rnych typw przekrojw
poprzecznych zrealizowanych dotychczas przedstawia si nastpujco:

Rys. 2-3: Konwencjonalny dwigar zesp.

Rys. 2-4: Konwencjonalny VFT-WIB (a)

Rys. 2-5: VFT-Duo-WIB

Rys. 2-6: Konwenc. (Mono) VFT-WIB (b)

Konwencjonalny dwigar zespolony (rys. 2-3) z listwami zbw stalowych przyspawanymi do pasa moe by porwnany do konwencjonalnych konstrukcji zespolonych z cznikami sworzniowymi z gwk. Zachowanie si konstrukcji jest
bardzo podobne, jako e zarwno poczenie composite dowels, jak i czniki
sworzniowe z gwk zapewniaj odpowiedni cigliwo.

Przekroje typu Mono-WIB (a) (rys. 2-4) mona postrzega jako klasyczne konstrukcje zespolone, wykorzystujce poczenie composite dowels do przeniesienia cinania. Jako e pas grny nie jest wymagany do przyspawania sworzni,
jedynie rodnik stalowy jest zabetonowany w prefabrykowanej pycie betonowej.
Zachowanie si konstrukcji jest podobne do klasycznych konstrukcji zespolonych.

Przekroje typu Mono-WIB (b) (rys. 2-6) mona postrzega jako belki (betonowe)
o przekroju teowym ze zbrojeniem zewntrznym.

Przekroje typu Duo-WIB umoliwiaj osigniecie znaczco wikszej nonoci


(zastosowane dwa teowniki stalowe). W porwnaniu do przekrojw typu MonoWIB zwikszone jest zuycie stali, poprzez zastosowanie dwch teownikw stalowych.

strona 6

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


2.2.2. Przekroje do mostw kolejowych
Mosty kolejowe musz spenia specyficzne wymagania wynikajce z ruchu kolejowego,
takie jak wzgldnie dua nono i trwao zmczeniowa pod obcieniem cyklicznym.
Ponadto restrykcyjne ograniczenia ugi i ktw obrotu s podstawowymi parametrami
w projektowaniu mostw w cigu linii kolejowych. Oprcz kryteriw projektowych w mostach kolejowych jest bardzo istotny proces budowy, gdy przerwy w ruchu musz by
ograniczone do minimum. W wielu przypadkach czas montau przsa jest ograniczony
do pojedynczego weekendu i czyni koniecznym dostosowanie projektu do odpowiednich
technologii budowy. Poniszy typ przekroju VFT-Rail zosta zaprojektowany na specyficzne potrzeby mostw kolejowych.

Rys. 2-7: Przekrj VFT-Rail na specyficzne potrzeby mostw kolejowych

Przsa VFT-Rail (rys. 2-7) s bardzo smuke ze wzgldu na zredukowan wysoko


konstrukcyjn wynikajc z rezygnacji z toru z podsypk i wprowadzeniu bezporedniego mocowania szyn do przsa. Po wprowadzeniu szyn w odpowiednie koryta odlego
pomidzy spodem konstrukcji a gwk szyny, czyli wysoko konstrukcyjna, jest zminimalizowana. W celu zapewnienia odpowiedniej sztywnoci przekroju zbrojenie zewntrzne znajduje si zarwno w strefie rozciganej, jak i ciskanej.
Przekroje VFT-Rail maj zastosowanie w przsach o rozpitoci 6,50 m do 24,00 m,
podczas gdy przedzia pomidzy 9,50 m a 17,50 m jest szczeglnie ekonomiczny. Ze
wzgldu na moliw du smuko ten typ przekroju moe by w szczeglnoci stosowany do obiektw, gdzie istnieje ograniczenie dostpnej wysokoci konstrukcyjnej, co
jest bardzo czstym przypadkiem w rejonach miejskich. Konstrukcje VFT-Rail s prefabrykowane w caoci i bez stosowania betonu in-situ w celu uzyskania szybkiego montau i wysokiej jakoci budowanej konstrukcji. Tak wic przekroje VFT-Rail mona scharakteryzowa nastpujcymi parametrami:
-

zastosowanie do przse o rozpitoci 6,50 m 24,00 m,

znaczco dua sztywno ze wzgldu na grne i dolne zbrojenie zewntrzne,

wystarczajca trwao zmczeniowa wszystkich elementw konstrukcyjnych


(w tym poczenia cinanego composite dowels),

dua elastyczno w procesie projektowania ze wzgldu na szeroki asortyment


dostpnych ksztatownikw,

krtki czas budowy ze wzgldu na stosowanie elementw prefabrykowanych,

odpowiednie do stosowania w przebudowie obiektw (istniejce przyczki).

strona 7

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


2.2.3. Elementy skadowe przekrojw VFT-WIB

Rys. 2-8: Elementy skadowe typowego przekroju VFT-WIB

Rys. 2-9: Oznaczenie istotnych wymiarw przekroju VFT-WIB

strona 8

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Przekroje VFT-WIB mona podzieli na nastpujce element skadowe (rys. 2-8;
rys. 2-9):
-

Steel flange (1) pka stalowa.


Przejmuje naprenia od momentw zginajcych i zapewnia sztywno przekroju
na zginanie.

Steel web (2) rodnik stalowy.


Jego funkcj jest przenoszenie si cinania podunego.

Composite dowel (3) - dowela zespolona.


Zaprojektowana do przeniesienia si cinania podunego pomidzy betonem
a stal.

Prefabricated concrete web (4) prefabrykowany rodnik betonowy.


Zaprojektowany ze wzgldu na uwarunkowania konstrukcyjne i zbrojony
zewntrznym zbrojeniem.

Prefabricated concrete plate (5) prefabrykowana pyta betonowa.


Pyta betonowa o gruboci zazwyczaj 10-12 cm ktra suy jako deskowanie dla
betonu in-situ i zaprojektowana na siy od etapw montaowych.

In situ concrete plate (6) pyta betonowa in-situ.


Dopenia prefabrykowan pyt betonow i jest zaprojektowana na decydujce
kombinacje obcie w stanie docelowym.

In situ Longitudinal reinforcement (7) zbrojenie podune pyty in-situ.


Jest wykonywane z pyt betonow in-situ dla stanu docelowego.

Precast Longitudinal reinforcement (8) zbrojenie podune pyty prefabrykowanej. Jest zaprojektowane na siy od etapw montaowych.

Transversal shear reinforcement (9) zbrojenie na cinanie poprzeczne.


Jest zaprojektowane do przeniesienia cinania poprzecznego ze szczeglnym
uwzgldnieniem pracy zespolenia. Musi by uwzgldnione zredukowane rami si
wewntrznych.

Confinement reinforcement (10) zbrojenie zamykajce.


Jest zaprojektowane ze wzgldu na prac zespolenia. Jest zasadnicze dla zapewnienia cigliwego zachowania si zespolenia i musi by stosowane w przypadku belek ze rodnikami betonowymi (nie w pytach).

strona 9

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


2.2.4. Charakterystyki dwigarw VFT-WIB
Gwn korzyci w przypadku stosowania elementw zbrojonych zewntrznie, w porwnaniu do konwencjonalnych zbrojonych lub spronych rozwiza, jest zwikszone
rami si wewntrznych (rys. 2-10). W porwnaniu do przekrojw spronych, zwikszenie ramienia si wewntrznych moe siga 20%, co prowadzi do bardziej efektywnych
przekrojw o znaczco zwikszonej sztywnoci i bardziej ekonomicznego wykorzystywania materiaw.

Rys. 2-10: Porwnanie spronych, zbrojonych i zewntrznie zbrojonych elementw

Ponadto istnieje bardzo dua elastyczno w projektowaniu przekrojw, jako e stopie


zbrojenia zewntrznego moe by dostosowany do wymaga poprzez stosowanie rnych profili stalowych (rys. 2-11). Stosujc konwencjonalne konstrukcje betonowe, moliwo zastosowania duej iloci zbrojenia jest limitowana ograniczeniami geometrycznymi. Stosujc element zbrojony zewntrznie, wymagane iloci stali z atwoci mog
by zastosowane (zewntrznie) bez stawania przed znaczcymi problemami dotyczcymi geometrii.

Rys. 2-11: Przekroje VFT-WIB mog by optymalizowane poprzez stosowanie rnych profili stalowych

Przekroje VFT-WIB charakteryzuj si nastpujcymi cechami:


-

dua sztywno, wystarczajca nono i mocna budowa przy duym ramieniu


si wewntrznych,

moliwo stosowania znacznego stopnia zbrojenia (zewntrznego), ktry nie


moe by zrealizowany przy stosowaniu konwencjonalnych prtw zbrojeniowych wewntrz konstrukcji,

wysoka trwao zmczeniowa zespolenia w przypadku obcie cyklicznych.

strona 10

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


2.2.5. Proces budowy
Proces budowy charakteryzuje si duym stopniem prefabrykacji. Prefabrykaty maj
wystarczajc nono ze wzgldu na obcienia stanw montaowych i nie wymagaj
dodatkowego podpierania. Z tego wzgldu technologia VFT-WIB jest przydatna dla wiaduktw nad czynnymi cigami komunikacyjnymi, zapobiegajc utrudnieniom w ruchu
(rys. 2-14).
Element prefabrykowany
Beton in-situ
Rys. 2-12: Zasada konstruowania w technologii VFT-WIB

Deskowanie potrzebne w przypadku konwencjonalnych rozwiza nie jest wymagane


w przypadku VFT-WIB, co znaczco wpywa na skrcenie czasu budowy i w efekcie
minimalizacj kosztw. W zalenoci od przekroju poprzecznego i moliwoci podnoszenia na budowie, moliwe jest stosowanie przekrojw z betonem in-situ lub w caoci
prefabrykowanych.
Przekroje VFT-WIB charakteryzuj si nastpujcymi cechami w aspekcie procesu budowy:
- wysoki stopie prefabrykacji prowadzi do przyspieszenia procesu budowy,
-

redukcja czasu budowy i kosztw ze wzgldu na rezygnacj z szalunkw,

redukcja utrudnie w ruchu pod budowanym obiektem, jako e porednie podparcia prefabrykatw nie s wymagane w poszczeglnych etapach budowy.

Rys. 2-13: Prefabrykat wiaduktu w Vigaun

Rys. 2-14: Dwigary na placu budowy

Rys. 2-15: VFT-Rail podczas montau

Rys. 2-16: Przekrj VFT-Rail

strona 11

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

3. Oznaczenia i terminologia
3.1. Rysunki

Rys. 3-1: Podstawowe parametry geometryczne zespolenia composite dowels

Rys. 3-2: Typowe powierzchnie cinania dla pyty betonowej

3.2. Oznaczenia
Ab:

Pole przekroju zbrojenia poprzecznego w betonie wypeniajcym.

AD:

Pole betonu wypeniajcego AD,CL = 0,2 ex.

AD,i:

Pole betonu;
AD,i = hc ex.

As,conf:

Pole przekroju zbrojenia zamykajcego.

Asf:

Pole przekroju zbrojenia poprzecznego w obrbie AD,i


Asf = Ab + At.

At:

Pole przekroju zbrojenia poprzecznego ponad zespoleniem.

strona 12

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


bc:

Szeroko rodnika betonowego.

co:

Wysoko betonu nad cznikiem stalowym.

cu:

Wysoko betonu poniej cznika stalowego.

dV:

Wysoko efektywna do projektowania na cinanie poprzeczne.

Ecm:

Sieczny modu sprystoci podunej betonu.

ES:

Modu sprystoci podunej stali konstrukcyjnej.

ex:

Rozstaw cznikw zespalajcych w kierunku podunym [mm].

ey:

Rozstaw listew z cznikami zespalajcymi w kierunku poprzecznym [mm].

fck:

Charakterystyczna wytrzymao betonu na ciskanie.

fsd:

Obliczeniowa granica plastycznoci stali zbrojeniowej.

fy:

Charakterystyczna granica plastycznoci stali konstrukcyjnej.

hD:

Wysoko cznika stalowego; hD,CL = 0,46 ex.

hpo:

Wysoko wyamania stoka bet. [mm]; min ( co + 0,07 ex , cu + 0,13 ex ).

lcr:

cnom + dbr (strzemi).

P:

Sia dziaajca na cznik zespalajcy.

PE:

Sia dziaajca na cznik zespalajcy w SGN.

PED(ser):

Sia dziaajca na cznik zespalajcy dla rzadkiej (charakterystycznej)


kombinacji obcie.

tw:

Grubo rodnika stalowego.

V :

Czciowy wspczynnik bezpieczestwa wg odpowiedniego


Eurokodu (EC 4).

D:

Wspczynnik redukcyjny dla pola betonu;


D, CL = 3 ex / 180.

3.3. Skrty
CL:

Klotoidalny ksztat cznika.

MCL:

cznik o ksztacie zmodyfikowanej klotoidy (aproksymacja ukami).

PZ:

cznik o ksztacie puzzla.

SA:

cznik o ksztacie zba piy.

SLS / SGU: Stan graniczy uytkowalnoci.


ULS / SGN: Stan graniczy nonoci.
FLS:

Stan graniczny nonoci ze wzgldu na zmczenie.

VFT:

VerbundFertigteilTrger; Prefabrykowany dwigar zespolony.

VFT-RAIL: Dwigar VFT z przecitych, obetonowanych dwuteownikw do wykorzystania


w mostach kolejowych.
VFT-WIB: Dwigar VFT z przecitych, obetonowanych dwuteownikw.

strona 13

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

4. Ograniczenia projektowe
Podejcia obliczeniowe przedstawione w niniejszych wytycznych s oparte na dokumencie Neue Systeme fr Verbundbrcken.
Z powodu niszej wytrzymaoci zmczeniowej ksztatu cznika SA, ksztaty PZ i klotoidalne (CL, MCL) zyskay wiksze znaczenie praktyczne i stay si przedmiotem dalszych
bada. Koncepcje projektowe przedstawione w niniejszym pracowaniu obowizuj jedynie dla opisanych geometrii, rozstaww i ogranicze.

4.1. Zasady oglne


Listwy zespalajce z wykorzystaniem cznikw o ksztacie puzzla i ksztatach klotoidalnych s zakwalifikowane jako czniki cinane w konstrukcjach zespolonych stalowo
betonowych.
-

Szczegowo zdefiniowane czniki composite dowels mog by stosowane


zarwno przy statycznych, jak i dynamicznych obcieniach.

Poprzeczne do paszczyzny zespolenia siy rozcigajce (rys. 4-1; rys. 4-2)


nie s dopuszczalne, jeli takowe wystpuj wymagane s indywidualne podejcia projektowe, ktre nie s czci niniejszych wytycznych.

Siy zewntrzne powodujce odrywanie pyty betonowej od cznikw nie s


brane pod uwag w przedstawianych modelach obliczeniowych. Powinny by
one wykluczone, bd uwzgldnione w indywidualnym podejciu projektowym
(np. przez osobne kotwienie).

Rys. 4-1: Poprzeczne siy rozcigajce

Rys. 4-2: Poprzeczne siy rozcigajce

strona 14

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

4.2. Geometria poczenia composite dowels


Niniejsze opracowanie podaje wytyczne projektowe przy uwzgldnieniu geometrycznych
ogranicze jak poniej (rys. 4-3; rys. 4-4).

Rozstaw cznikw w kierunku podunym 150 mm < ex < 500 mm.


Grubo rodnika stalowego

6 mm < tw < 40 mm
ograniczenie: 0,08

< tw/hD < 0,5.

Rozstaw listew zesp. w kierunku poprzecznym

ey

> 120 mm.

Otulina betonu

co ;cu > 20 mm.

Szeroko rodnika betonowego

bc

> 250 mm.

Minimalna odlego krawdziowa w kierunku podunym:

> 2,5 hpo.

Minimalna odlego krawdziowa w kierunku poprzecznym:

> 5,0 hpo.

Warunek minimalnej odlegoci w kierunku poprzecznym moe zosta pominity, jeeli


rodnik betonowy jest doprowadzony i oparty na pce stalowej oraz jest zastosowane
zbrojenie zamykajce zgodne z podanymi zasadami.
-

tw < 60 mm z warunku konstrukcyjnego,

tw < 40 mm powinno by przyjte do oblicze, nawet gdy 40 < tw < 60 mm.

strona 15

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


4.2.1. Geometria cznika MCL

Rys. 4-3: cznik typu MCL (ex)

Rys. 4-4: cznik typu MCL (ex)

strona 16

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

4.3. Materiay
Podejcia obliczeniowe przedstawione w kolejnych rozdziaach obowizuj tylko dla nastpujcych materiaw i powizanych z nimi technologiami wytwarzania:
4.3.1. Beton
-

C 20/25 C 60/75 zgodnie z EN 1992 i EN 206.

Konsystencja > F3 zgodnie z EN 1992.

Maksymalny wymiar kruszywa 16 mm.

Zagszczenie mieszanki betonowej wystarczajce dla penego przylegania betonu do cznika stalowego.

4.3.2. Stal konstrukcyjna


-

S 235 S 460 zgodnie z EN 10025.

Inne charakterystyki, takie jak spawalno, zwikszona cigliwo midzywarstwowa, udarno itp. naley dobiera zalenie od planowanego przeznaczenia
konstrukcji.

4.3.3. Wytwarzanie listwy zespalajcej


-

czniki stalowe powinny by wycinane przy wykorzystaniu technologii cicia gazowego lub procesem podobnym, gwarantujcym tak sam lub wysz jako
cicia
w aspekcie wytrzymaoci statycznej i zmczeniowej cznikw.

Proces wytwarzania cznikw zgodny z EN 1090.

Przy obcieniach cyklicznych jako cicia powinna gwarantowa uzyskanie


zgodnie z EN 1993 nastpujcych kategorii zmczeniowych:
125

automatyczne cicie gazowe z pytkimi i regularnymi rowkami,

140

automatyczne cicie gazowe, a nastpnie wyrwnanie powierzchni.

Przy wycinaniu kty wklse (jeli s) zaleca si rutowa (ukos < 1/4).
-

Wytwrnia konstrukcji
z EN 1090.

powinna

mie

Tolerancje wytwarzania cznikw powinny by mniejsze ni +2 / -4 mm.

Podczas wycinania cznikw, naley zapobiega zatrzymywaniu palnika tncego. Zatrzymanie palnika tncego wpywa na spadek wytrzymaoci zmczeniowej
przekroju stalowego.

strona 17

odpowiednie

kwalifikacje

zgodnie

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

5. Praca zespolenia typu composite dowels


Poczenie cinane typu composite dowels jest cigym zespoleniem projektowanym do
przeniesienia si cinania podunego midzy stal i betonem w konstrukcjach zespolonych. Zachowanie si cznikw jest opisane poniej.

5.1. Zespolenie typu composite dowels przy obcieniach statycznych


Zespolenie composite dowels zapewnia du wytrzymao w SGN, znaczc sztywno poczenia w SGU oraz dobre charakterystyki cigliwoci w stanach po osigniciu
nonoci granicznej. O nonoci poczenia decyduje wyczerpanie nonoci czci betonowej lub stalowej.
Dla relatywnie cienkich rodnikw stalowych, przy zastosowaniu betonu o stosunkowo
wysokiej wytrzymaoci, mona spodziewa si modelu zniszczenia stali w poczeniu
(rys. 5-1). Granica plastycznoci stali jest wwczas przekroczona przy interakcji cinania
i zginania cznika, co prowadzi do duych deformacji cznika stalowego. Te due deformacje cznika stalowego inicjuj lokalne zniszczenie w otaczajcym stal betonie, co
prowadzi do zmniejszenia przenoszonej przez cznik siy. W oglnoci kryterium wyczerpania nonoci czci stalowej charakteryzuje si duymi ugiciami belki, znaczcym uplastycznieniem i wyrniajc cigliwoci.
Kryterium zniszczenia czci betonowej jest decydujce w przypadku, kiedy rodnik stalowy jest relatywnie gruby, kiedy wytrzymao betonu jest przecitna, a jego otulina maa. Ten sposb zniszczenia poczenia charakteryzuje si umiarkowanym spadkiem nonoci pokrytycznej bezporednio po osigniciu nonoci maksymalnej cznika. Mimo
to poczenie wci moe by uwaane za cigliwe, umoliwiajce dalsze uginanie si
belki po osigniciu jej nonoci granicznej. Kryterium zniszczenia betonu jest silnie zalene od zbrojenia poprzecznego przechodzcego przez rdze betonowy pomidzy
cznikami stalowymi oraz od zbrojenia w otaczajcym betonie. Poprawne rozmieszczenie zbrojenia prowadzi do znaczcego wzrostu nonoci czci betonowej, wic jego
rozmieszczenie powinno by zaprojektowane z du starannoci.
W oglnoci zespolenie composite dowels moe by traktowane jako poczenie z wystarczajc cigliwoci i du nonoci graniczn. Dziki moliwoci dopasowania
gruboci cznika stalowego, rozkadu i rednic prtw zbrojeniowych, w dowolny sposb mona ksztatowa prac cznika, dostosowujc jego nono i zachowanie do
potrzeb konstrukcyjnych.

Rys. 5-1: Typowe krzywe sia polizg dla kryteriw zniszczenia stali i betonu

strona 18

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Gwnym mechanizmem transferu obcienia z pyty betonowej do czci stalowej jest
ciskany krzyulec betonowy, ktry naciska na podstaw cznika. Wzdu krzywej (s)
powstaje rozkad cinienia docisku, specyficzny dla kadej geometrii cznika (rys. 5-2).
Aby mc bezporednio porwna ze sob rozkady napre docisku dla rnych ksztatw cznikw, dugo krzywej s zostaa ujednolicona. Rozkad docisku przedstawiony
jest wycznie na powierzchni czoowej cznika. Sia moe jednak by rwnie przekazana na cznik przez tarcie i przez tyln jego cz, jednak ze wzgldu na may wpyw
powyszych nie uwzgldniono ich w analizie. Szczegowe analizy wykazay rwnie, e
grna powierzchnia cznika MCL nie uczestniczy znaczco w przenoszeniu obcie
i rwnie zostaa pominita.
Naprenia docisku do cznikw o ksztacie zba piy i ksztatach klotoidalnych (SA ; CL
/ MCL) osigaj swoje maksimum dla przedziau s rwnego 0,4 0,6, a cznik w ksztacie puzzla (PZ) dla wartoci s = 0,2 (rys. 5-3). Przedstawione rozkady docisku uzyskane
drog studiw eksperymentalnych i numerycznych s stosowane w obliczeniach w SGU.
Wiksze ugicia i przejcie zachowania cznika do SGN bdzie skutkowao redystrybucj dziaajcych na cznik si, co wynika z koniecznej cigliwoci poczenia.

Rys. 5-2: Docisk do cznikw PZ i CL / MCL wzdu krzywej s


1,20
SA
1,00

PZ
CL

0,80
pn [-]

MCL
0,60

0,40

0,20

0,00
0,00

0,20

0,40

0,60

0,80

1,00

1,20
sn [-]

Rys. 5-3: Ujednolicony rozkad napre dociskowych do cznikw o rnych ksztatach

strona 19

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Opisane powyej zachowanie cznika w SGU jest suszne tylko dla sprystych parametrw materiaowych, a zatem przed uplastycznieniem stali i betonu. Odnosi si zatem
do liniowej czci wykresu sia polizg przy stosunkowo duej sztywnoci poczenia.
Charakterystyczne zachowanie cznika w SGN jest nieznacznie rne dla kadego
ksztatu cznika (rys. 5-4). Ksztat SA zapewnia najwiksz nono poczenia w stosunku do innych rozwaanych ksztatw. Tylko 85 % maksymalnego obcienia moe
by przeniesiona przez ksztaty CL / MCL, a 95 % dla ksztatu PZ. Niezalenie od ksztatu cznika, zawsze zapewniona jest dua cigliwo poczenia.

Dowel force [kN]

Dowel characteristic curves

Slilp [mm]

Rys. 5-4: Wykres sia polizg (Push-Out test) dla rnych geometrii cznika

5.1.1. Praca czci stalowej poczenia composite dowel


Praca statyczna cznika stalowego jest uzaleniona od dwch gwnych czynnikw:
-

si przenoszonych z czci betonowej na stalow, powodujcych powstanie


napre dociskowych (efekt lokalny),

napre powstaych u podstawy cznika od globalnego zginania belki zespolonej (efekt globalny).

Wytenie cznika stalowego zaley zatem od dwch czynnikw lokalnego i globalnego. Jeeli poziom zespolenia nie pokrywa si z osi obojtn przekroju zespolonego,
w czniku stalowym bd powstaway naprenia od efektw globalnych (rys. 5-5).
Z powodu zakrzywienia linii cicia u podstawy cznika, naprenia normalne w czniku
stalowym zostan zwikszone (efekt karbu). Dlatego wspczynnik f G (g = global) zosta
wprowadzony, aby uwzgldni w obliczeniach ww. efekt karbu. Wspczynnik f G zaley
od konkretnej geometrii cznika, wywoujcej efekt karbu u jego podstawy.

My

x f G

Iy

N
A

(1)

strona 20

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

Rys. 5-5: Rozkad napre normalnych w stali dla rnych przekrojw poprzecznych
belek

Wprowadzenie za porednictwem cznika si z czci betonowej belki do czci stalowej powoduje powstanie napre w czniku, ktre naley uwzgldnia oprcz tych
powstaych od efektw globalnych. Warto tych napre jest zalena od geometrii
cznika karbu jaki tworzy jego ksztat przy przepywie si z betonu na stal. Podobnie
jak dla efektw globalnych, zosta wprowadzony rwnie wspczynnik f l (l = local) dla
efektw lokalnych, ktry uwzgldnia lokalne zwikszenie napre u podstawy cznika.

x fL

VL S y

(2)

tw I y

Podsumowujc, naprenia w fazie sprystej s, w decydujcym o nonoci cznika


punkcie, mog zosta obliczone za pomoc poniszego wzoru, po wprowadzeniu wspczynnikw koncentracji napre dla efektw globalnego i lokalnego.

s fL

VL S y
tw I y

fG

My
Iy

(3)

Wspczynniki fG (global) and fL (local) zale od geometrii cznika i s podane


w wytycznych projektowych dla poczenia composite dowels.
Oprcz okrelenia napre w SGU (i FLS) cznik stalowy musi zapewni odpowiedni
nono rwnie w SGN. W SGN naley bra pod uwag wycznie efekt lokalny transferu obcie z betonu na stal, efekty globalne mog zosta pominite. Wprowadzenie
obcienia z betonu na stal za pomoc cznika powoduje powstanie w nim zoonego
ukadu napre od zginania i cinania (rys. 5-6). Projektowanie cznika stalowego
w SGN moe by przeprowadzone z wykorzystaniem w peni plastycznych waciwoci
stali. Kryterium zniszczenia stali jest powizane z bardzo cigliwym zachowaniem poczenia, co umoliwia przyjcie zaoenia o redystrybucji si cinania podunego na ssiednie czniki.

Rys. 5-6: Zoona praca cznika stalowego w SGN (zginanie i cinanie cznika)

strona 21

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


5.1.2. Praca czci betonowej poczenia composite dowel
Praca czci betonowej moe zosta podzielona na 3 gwne czci (rys. 5-7). Cz 1
reprezentuje sprysto liniowe zachowanie poczenia i jest ograniczone powstaniem
pierwszej rysy w betonie (ponad listw cznikw). Cz 2 charakteryzuje si powstaniem dalszych rys w betonie i widoczn redukcj sztywnoci poczenia. Przejciem
z czci 2 do czci 3 jest pojawienie si specyficznego kryterium zniszczenia, ktre
inicjuje pokrytyczne zachowanie si poczenia (cz 3). Obszar pracy cznika, po
osigniciu jego maksymalnej nonoci, charakteryzuje si poziom gazi na wykresie
sia polizg w przypadku pojawienia si te kryterium zniszczenia stali. Jeli niszczy si
wycznie beton ga ta jest opadajca, z utrzymaniem, mimo wszystko, oglnej cigliwoci.
Pierwsza cz na wykresie sia polizg charakteryzuje si du sztywnoci i jest
ograniczona przez Padh (cz A). Gwnym mechanizmem przenoszenia siy w tym stadium jest adhezja i tarcie midzy stal i betonem. Po przekroczeniu maksymalnego tarcia / adhezji Padh aktywowane jest tarcie kinematyczne, ktre charakteryzuje mniejsza
sztywno, ale wci s utrzymane liniowo spryste parametry poczenia. Dalsze
zwikszanie obcienia powoduje docisk betonu do powierzchni czoowej cznika
(cz B). Ze wzgldu na fakt, e beton jest zbrojony, stan ten moe by utrzymany dla
znacznych wartoci si bez wyamania stoka betonowego (pry-out cone). Beton wewntrz rdzenia (pomidzy stalowymi cznikami) pulweryzuje si w stanie trjosiowym
przenoszc due obcienia (cz C). Ze wzgldu na trjosiowy stan napre w betonie, dalsze zwikszanie obcienia jest moliwe przy formowaniu si i wzrocie zarysowania w betonie. Formowanie si rys inicjuje osignicie nonoci granicznej poczenia
i przebieg krzywej sia polizg w stanie pokrytycznym. Wystarczajce zbrojenie betonu
staje si kluczowe w tym etapie pracy cznika (cz D), gdy jego brak mgby w tym
momencie spowodowa nag utrat nonoci. Na gwny schemat zniszczenia mog
naoy si na tym etapie dodatkowe schematy zniszczenia zwizane z duymi przemieszczeniami poczenia.
Pomimo opadajcej krzywej sia polizg po osigniciu siy maksymalnej, zachowanie
poczenia moe zosta uznane za bardzo cigliwe, co gwarantuje prawidowy ukad
zbrojenia. W szczeglnoci zastosowanie dwch prtw poprzecznych przechodzcych
przez rdze betonowy gwarantuje du cigliwo (cz E) ze wzgldu na wytworzenie
tzw. efektu blokowego pomidzy tymi prtami.

Rys. 5-7: Typowy wykres sia polizg dla poczenia composite dowel (prba POST)

strona 22

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


5.1.3. Kryteria projektowe
Zaprojektowanie poczenia cinanego typu composite dowel wymaga spenienia wymogw kilku kryteriw projektowych (rys. 5-8).
W przypadku stosunkowo cienkich rodnikw i stali o niskiej granicy plastycznoci
w kombinacji z betonem o wysokiej wytrzymaoci, naley oczekiwa pojawienia si kryterium zniszczenia stali (a). Jeli nie zastosowano zbrojenia poprzecznego przechodzcego przez rdze betonowy, pojawi si moe pionowa rysa w czci betonowej, prowadzca do utraty nonoci poczenia, szczeglnie przy cienkich pytach betonowych, gdy
listwa zespalajca jest obetonowana po bokach (b). Jeli zastosowano zbrojenie poprzeczne, w zalenoci od jego iloci, kluczowe staje si kryterium zniszczenia polegajce na ciciu betonu pomidzy cznikami stalowymi (c). Wytrzymao betonu na rozciganie i efektywna powierzchnia cinania maj duy wpyw na ten rodzaj zniszczenia.
Jeli nie zastosowano w wystarczajcej iloci zbrojenia pionowego (strzemiona) moe
pojawi si rodzaj zniszczenia polegajcy na poziomym rozdzieleniu pyty betonowej (d).
Podobny schemat zniszczenia (e) wystpuje przy elementach z tzw. zbrojeniem zewntrznym rozdzielenie pyty betonowej pod cznikami poniej strzemion. Ten schemat zniszczenia jest zapocztkowany przez siy rozrywajce, ktre nie mog by przeniesione ani przez beton, ani przez zbrojenie. W takim przypadku nie moe by utrzymany stan trjosiowego naprenia w rdzeniu betonowym i sia maksymalna zostaje
osignita. Dla pyt betonowych decydujcym moe te by wyamanie stoka betonowego albo poniej, albo powyej cznikw zespalajcych (f). Ostatnie dwa schematy
zniszczenia zale zasadniczo od gruboci otuliny betonowej, od tego, jak gboko
w betonie znajduje si listwa zespalajca oraz czy prawidowo zastosowano zbrojenie
zamykajce.
Dobre uksztatowanie zbrojenia jest istotne dla zachowania cigliwoci i nonoci poczenia. Szczeglnie kryteria a) c) e) i f) s istotne przy projektowaniu.

Rys. 5-8: Rne mechanizmy zniszczenia poczenia composite dowels

strona 23

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


5.1.4. Efekt skali
Jedn z gwnych zalet poczenia composite dowels jest dua elastyczno w ksztatowaniu tego poczenia dla rnych zastosowa tj. mosty czy stropy w budynkach mieszkalnych i przemysowych, co wymaga rnych nonoci i wysokoci konstrukcyjnych
elementw. Dlatego rwnie wielko samych cznikw musi by dostosowywana dla
rnych potrzeb, co czyni niezbdnym przeprowadzenie analizy nonoci cznika dla
rnych wspczynnikw skali.
Okazuje si, e nono poczenia jest taka sama dla rnych wspczynnikw skali
cznika. Po dwukrotnym zmniejszeniu wymiarw cznikw, na tym samym odcinku
pocznia znajduje si ich dwa razy wicej. Kady z tych cznikw zapewnia nono
o poow mniejsz ni cznik wyjciowy, ale jest ich dwa razy wicej. Ten mechanizm
ma zastosowanie zarwno do skalowania w d, jak i w gr (rys. 5-9).
cieka sia polizg nie jest jednak taka sama dla rnych wielkoci cznikw przeskalowanych okrelonym wspczynnikiem (rys. 5-10). W rzeczywistoci warto uzyskiwanych polizgw jest odwrotnie proporcjonalna do wspczynnika skali, tzn. przy
przeskalowaniu wymiarw cznika 2 razy w d, mona spodziewa si dwukrotnie
mniejszej cigliwoci poczenia. Jest to istotne poniewa przy tej samej nonoci poczenia polizgi s dwukrotnie mniejsze, a uwzgldnienie w SGN efektu redystrybucji si
cinania podunego powinno by poprzedzone zagwarantowaniem duej cigliwoci
poczenia.

Rys. 5-9: Efekt skali dla poczenia composite dowels

Rys. 5-10: Porwnanie krzywych sia polizg dla rnych wspczynnikw skali

strona 24

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

5.2. Zespolenie typu composite dowels przy obcieniach cyklicznych


Rozwaane poczenie gwarantuje w konstrukcjach obcionych cyklicznie nie tylko
wysok nono w SGN, ale take wysok trwao zmczeniow. Szczeglnie w mostach kolejowych o wysokich amplitudach napre naley zwrci szczegln uwag
na aspekty projektowania ze wzgldu na zmczenie, gdy czsto jest to kryterium decydujce o finalnym ksztacie poczenia.
W oglnoci, w regionach o zmiennej geometrii wystpuj zmiany przepywu napre.
Takie koncentracje napre s uwzgldniane na og w miejscach, gdzie zmiana przepywu si jest wyrana. Dla bardzo nagych zmian geometrii zauwaamy znaczne zmiany
napre (hot spot). Np. krawdzie zaamane pod ktem prostym bd powodoway
bardzo due koncentracje napre, podczas gdy agodne zmiany kierunku krawdzi
tylko nieznaczne zwikszanie napre. Miejsca powodujce wzrost napre s zwane
karbami. Wpyw karbu zawsze zaley od przepywu i kierunku dziaania si.
Poniewa karby stanowi potencjalne miejsca inicjacji rys zmczeniowych w stali, okrelenie wspczynnikw koncentracji napre jest kluczowe dla bezpiecznego projektowania elementw naraonych na zmczenie.
5.2.1. Praca cznika stalowego
Przy efektach lokalnych cznik stalowy jest odpowiedzialny za przejcie siy cinania
podunego midzy stal i betonem (przekazanej przez ciskany krzyulec betonowy).
Ksztat cznika stalowego zawiera geometryczny karb, ktry powoduje znaczce zwikszenie napre przekazanych na cznik. Poniewa sia cinania podunego przejta
przez cznik jest przekazywana dalej na rodnik stalowy, gwna zmiana w kierunku
przepywu si ma miejsce u podstawy cznika. Wspczynnik koncentracji napre f L
zosta okrelony numerycznie i potwierdzony eksperymentalnie (rys. 5-11).

Rys. 5-11: Model 3D dla okrelenie wspczynnika fL

W porwnaniu do efektu lokalnego, wpyw karbu na zwikszenie napre od efektu


globalnego jest stosunkowo niewielki. Siy globalne pochodzce od zginania i dziaania
si osiowych na belk powoduj naprenia, ktre o podstawy cznika zwikszaj swoj
warto ok. 1,5-krotnie (zalenie od zastosowanej geometrii cznika).

Rys. 5-12: Zaoenia do obliczenia wspczynnika f G

strona 25

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

flokal / fglobal

7
6
5

fglobal

flokal

DMS fglobal

DMS flokal

1
0
0 6 12 18 24 30 36 42 48 54 60
[]

Rys. 5-13: Wspczynniki karbu fG i fL wzdu kta dla ksztatu klotoidalnego

Dla oblicze w FLS kluczowe s naprenia gwne przy wyznaczaniu wspczynnikw


karbu, dla oblicze w SGU naprenia zredukowane. Dla ksztatw na bazie klotoidy
wspczynniki karbu zostay okrelone w FLS jako f L=6,5 i fG=1,5, podczas gdy w SGU
fL=7,95 i fG=1,5.
Zastosowanie innych geometrii ni ujtych wprost w niniejszym opracowaniu bdzie
wymagao wyznaczenia nowych wspczynnikw karbw (np. za pomoc analiz MES)
i ich dowiadczalnego potwierdzenia. Wspczynniki podane w opracowaniu s wane
tylko dla konkretnych przedstawianych tu geometrii cznikw.
Obliczenie amplitudy napre odbywa si na podstawie poniszego wzoru:

s k f , L

V x S y
I y tw

N M

k f ,G

zD
A

Iy

(4)

5.2.2. Praca czci betonowej poczenia


Nie zaobserwowano zniszczenia zmczeniowego w czci betonowej, jeli zastosowane
byo odpowiednie zbrojenie. Nie ma koniecznoci uwzgldniania zmczenia betonu
w projektowaniu, problematyka ta zostaa uwzgldniona w pewnych ograniczeniach dotyczcych maksymalnej nonoci czci betonowej przy charakterystycznej kombinacji
obcie.

strona 26

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

6. Projektowanie
Podejcia obliczeniowe przedstawione w niniejszych wytycznych s oparte na dokumencie Neue Systeme fr Verbundbrcken.
Poniewa konstrukcje VFT-WIB s traktowanie jako konstrukcje elbetowe z zewntrznym zbrojeniem sztywnym, pewna warto obcienia bdzie powodowaa powstanie
zarysowania w betonie, a nastpnie rozwj rys. Przejcie z betonu niezarysowanego do
zarysowanego prowadzi bdzie do redukcji sztywnoci elementu, co musi by
uwzgldnione w obliczeniach.
Dlatego niezbdnym jest okrelenie parametrw geometrycznych przekroju poprzecznego zarwno dla przekrojw niezarysowanych, jak i zarysowanych. Na og wyznaczenie
zasigu elementw zarysowanych przeprowadza si pierwotnie bazujc na charakterystykach przekrojw niezarysowanych, a nastpnie stosuje si metod kolejnych iteracji.
Dowiadczenie pokazuje, e ju pierwsza iteracja jest na og wystarczajca.
Powinno si uwzgldni nastpujce zaoenia:
-

ECM = 0 N/mm dla betonu zarysowanego,

uwzgldnia si zbrojenie w obszarze zarysowanym,

rozdzielenie charakterystyk przekrojowych dla stref przsowych i podporowych,

rzeczywiste okrelenie podniesie wykonawczych (efekt tension stiffening,


jeeli to konieczne),

jeeli nie okrelono inaczej, maj zastosowanie wszystkie podejcia przedstawione w EN 1994.
Wymagane parametry przekrojowe

Beton niezarysowany
Przekrj
przsowy

Przekrj podporowy

Beton zarysowany
Przekrj przsowy

Przekrj podporowy

IyI

IyII Midspan

IyII Abutment

SyI

SyII Midspan

SyII Abutment

zsI

zysII Midspan

zysII Abutment

strona 27

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

6.1. Zalecenia projektowe


6.1.1. Stan graniczny nonoci
Dla stanu granicznego nonoci (SGN) naley rozway nastpujce:
-

poczenie jest uznawane za cigliwe,

poniewa belki VFT-WIB s czsto wykorzystywane jako prefabrykaty naley


bra pod uwag histori obciania i sumowa ich efekty z kolejnych faz,

zgodnie z EN 1994 cigliwe czniki mog by wymiarowane z uwzgldnieniem redystrybucji dla obcie statycznych,

dla obcie dynamicznych / cyklicznych siy cinania podunego musz by


mniejsze w kadym miejscu ni obwiednia nonoci cznikw. Siy cinania
podunego naley oblicza na podstawie teorii sprystoci,

dla belek VFT-WIB zaprojektowanych zgodnie z wytycznymi siy odrywania


midzy betonem a stal mog by wykluczone z rozwaania jeli < 0,1 PRD
(uwzgldnione w projektach bada typu POST).
Jeli siy odrywania s wiksze (np. lokalne obcienia), to naley je bra pod
uwag w projektowaniu lub zapewni metodami konstrukcyjnymi (np. zakotwienie), e nie bd one oddziayway na poczenie,

rozciganie poprzeczne (poprzeczne naprenia rozcigajce wynikajce ze zginania poprzecznego, poprzeczna sia rozcigajca) dziaajce
na listw zespalajc powinno by wykluczone.

Obliczenie siy cinania podunego zgodnie z teori sprystoci:

PED

QED S y
Iy
-

(5)

[ kN / m ]

Sy / Iy powinno by okrelone na korzy bezpieczestwa jak dla przekroju


zarysowanego lub niezarysowanego

Obliczenie siy cinania podunego z uwzgldnieniem teorii plastycznoci (tylko dla


obcie statycznych):
-

Zalene od schematu statycznego i przekroju poprzecznego

Nono poczenia cinanego:

PRD
v

min ( Psh,k ; Ppl,k ; Ppo,k ; Pcov,k )

N
dowel

1,25 czciowy wspczynnik bezpieczestwa zgodny z EN 1994

strona 28

(6)

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

6.1.1.1. Projektowanie belek PrecoBeam


Projektowanie dwigarw VFT-WIB powinno by wykonane zgodnie z EN 1994.
Poniewa norma projektowania bya opracowana dla tradycyjnych dwigarw zespolonych, naley uwzgldni pewne zmiany dla projektowania dwigarw VFT-WIB.
Rozway naley nastpujce zagadnienia projektowania w SGN:
-

naprenia w stali konstrukcyjnej,

naprenia ciskajce w betonie, zarwno od dodatniego, jak i ujemnego


momentu zginajcego i si podunych, momentw skrcajcych, jeli wystpuj,

wymiarowanie na cinanie podune pyty betonowej oraz obliczenie wymaganego zbrojenia powinno by wykonane zgodnie z EN 1994. Dugo potencjalnych powierzchni cinania przy zniszczeniu powinna by okrelona zgodnie z rys. 3-2,

poprzeczne siy tnce naley rozpatrywa zgodnie z EN 1992.


W celu okrelenia wymaganej iloci zbrojenia i wymiarowania ciskanego
krzyulca betonowego przenoszcego siy cinania, naley uwzgldni zredukowane rami si wewntrznych dv (rys. 6-1),

nono przekroju na cinanie podune analizowana jest wedug podej


projektowania dla cznikw composite dowels.
Okrelenie podunych si tncych P powinno by wykonane po bezpiecznej
stronie, dla przekroju zarysowanego lub niezarysowanego.

Rys. 6-1: Zredukowane rami si wewntrznych dv przy obliczaniu poprzecznych


si tncych

Rys. 6-2: Typowe potencjalne powierzchnie cicia przy zniszczeniu ze wzgldu


na cinanie pyty betonowej dla dwch listew cznikw

strona 29

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Projektowanie cznika betonowego

Projektowanie cznikw zespalajcych composite dowels jest czci zalecanego podejcia projektowego do obliczenia podunej nonoci na cinanie (zespolonych) listew
cznikw.
cinanie cznika betonowego

Psh, k D ex fck (1 D )
2

N
dowel

(7)

E s Ab
Ecm AD

Rys. 6-3: Decydujca powierzchnia cinania /cznika betonowego

Poziome powierzchnie cinania betonu s kluczowym czynnikiem projektowania ze


wzgldu na to kryterium. Wystarczajce zbrojenie, w postaci co najmniej dwch prtw
zbrojeniowych (efekt blokowy) w czniku, zapewnia wysok nono i jednoczenie
odpowiedni cigliwo poczenia.
Odupywanie otuliny
Dla dwigarw, ktrych przekrj poprzeczny skada si z betonowego rodnika i elementw zbrojenia zewntrznego, odupywanie otuliny w wielu przypadkach moe stanowi
kluczowe kryterium projektowania.
2

Pcov,k

1

ex

0,3 f ck 3
h2
0,15
h

1 D
2

2 hpo
4 lcr ex hpo bc

dowel

(8)

Kryterium musi by rozpatrywane jedynie dla przekrojw bez wystarczajcego zbrojenia zamykajcego.

Jeli jest to moliwe, zbrojenie zamykajce powinno by zawsze stosowane, aby zapewni odpowiedni cigliwo poczenia.

strona 30

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Przebicie

Ppo,k 90 hpo

1, 5

D ,i

f ck (1 D,i ) x y

N
dowel

(9)

E s Asf
Ecm AD ,i

Rys. 6-4: Decydujcy stoek przebicia

Redukcja dla ex < 4,5 hpo

ex
4,5 h po

(10)

Redukcja dla ey < 9,0 hpo

1 ey

y
1 1

2 9 h po

Ze wzgldu na brak bada eksperymentalnych, mona rozpatrywa jedynie dwie listwy


cznikw zespalajcych w rozstawie:
ey < 9,0 hpo.
Mechaniczne podstawy tego podejcia projektowego stanowi utrata wanych wieloosiowych stanw napre w czniku betonowym, co zapocztkowane jest przez stoek
przebicia.
-

Wymiarowanie na przebicie moe by pominite, jeeli stoek blokowany jest


przez stalow pk (betonowy rodnik przylega do stalowej pki) oraz
zastosowano wystarczajce zbrojenie zamykajce.

strona 31

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


6.1.1.2. Projektowanie cznika stalowego

Ppl,k 0,25 f y ex t w
-

N
dowel

(11)

Nie jest wymagane uwzgldnianie si globalnych

Rys. 6-5: Stalowy cznik w SGN (kombinacja cinania i zginania)

6.1.1.3. Zbrojenie
Zbrojenie cznika Ab

Zbrojenie zamykajce As,conf

Rys. 6-6: Zbrojenie zamykajce Aconf (czerwony); zbrojenie doweli Ab (zielony)

Jeli warto obliczeniowa podunych si tncych nie jest cakowicie pokryta przez obwiedni nonoci cznikw (dla obcie statycznych), P powinno by przyjmowane
jako maksymalna nono cznika PRD. W przeciwnym wypadku P naley przyjmowa
jako warto obliczeniow siy przypadajcej na cznik zespalajcy PED.
Zbrojenie cznika Ab
Zbrojenie cznika naley umieci w obszarze cznika betonowego, w podstawie cznikw. Naley zastosowa co najmniej dwa prty zbrojenia w celu zapewnienia efektu
kratownicy. Dla dwigarw w obrbie betonowego cznika naley stosowa strzemiona
przenoszce poprzeczne siy tnce, ktre mona uwzgldni przy wyznaczaniu pola
powierzchni zbrojenia cznika Ab. Dla pyt betonowych zbrojenie cznikw moe skada si z prtw prostopadych do listwy cznikw, wynikajcych z wymiarowania pyty.
Dodatkowo elementy zbrojenia znajdujce si w obrbie cznika betonowego, mog
by rwnie brane pod uwag przy okrelaniu wymaganego pola zbrojenia cznika.

Ab

P 0,5
f sd

(12)

strona 32

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Zbrojenie zamykajce As,conf
Zbrojenie zamykajce jest wane w celu uniknicia odupywania otuliny betonowej (kruche zniszczenie) betonowych rodnikw ze zbrojeniem zewntrznym. Przy zastosowaniu
As,conf maksymalna nono moe by znacznie zwikszona, przy jednoczesnym zapewnieniu cigliwoci poczenia.

As ,conf

P 0,3
f sd

(13)

Stan graniczny uytkowalnoci

6.1.2.

Wymiarowanie dwigarw VFT-WIB w stanie granicznym uytkowalnoci powinno by


wykonane zgodnie z EN 1994. Ponadto, pewne wyjtki i specjalne wytyczne majce
zastosowanie do technologii VFT-WIB, opisane zostay poniej.
6.1.2.1. Projektowanie belek PrecoBeam
Dwigary VFT-WIB powinny by zaprojektowane zgodnie z EN 1994. Oprcz tych wytycznych, dowiadczenia z realizacji projektw udowodniy, e naley zwraca szczegln uwag na nastpujce kwestie:
-

ugicia powinny by ograniczone zgodnie z odpowiednimi wytycznymi projektowania,

strzaka odwrotna ugicia dwigarw VFT-WIB powinna by wyznaczona


zgodnie z wymaganiami geometrycznymi i statycznymi,

ugicia powinny by obliczone i sprawdzone z du starannoci, aby zapobiec nadmiernym ugiciom pomostu.

Przy obliczaniu ugi i strzaek odwrotnych naley przyj odpowiadajce rzeczywistoci


parametry geometryczne przekroju poprzecznego, przy uwzgldnieniu zarysowania
i efektu tension stiffening, w celu zapewnienia realistycznych wynikw.
6.1.2.2. Wymiarowanie cznika betonowego
W SGU stosuje si nastpujce ograniczenie szerokoci rozwarcia rys dla cznika betonowego:
-

Szeroko rys powinna by ograniczona wedug odpowiednich wytycznych


projektowania. Jeli listwa cznikw zlokalizowana jest w obszarze zarysowanego betonu, szeroko rys musi by ograniczona do wartoci wynoszcej
maksymalnie 0,3 mm w kombinacji rzadkiej (charakterystycznej) obcie.

Ograniczenie to zostao wprowadzone aby zapobiec cieraniu betonu pod wpywem


cyklicznych obcie w zarysowanej strefie rozciganej (betonu).

strona 33

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


6.1.2.3. Projektowanie cznika stalowego
Decydujce naprenia s dla wymiarowania stalowego cznika s okrelone metod
napre geometrycznych, przy uyciu wspczynnika koncentracji napre dla SGU.

s k f ,L

N M

k f ,G z D
A I

I y tw
y

V x Sy

(15)

s-ser

< 1,3 fy

kf,L

wspczynnik koncentracji napre lokalnych od cinania


kf,L,CL

kf,G

7,95,

wspczynnik koncentracji napre globalnych od zginania


kf,G,CL 1,5,

V, M, N

poprzeczna sia tnca, moment zginajcy i siy normalne


w rozpatrywanym przekroju,

pole przekroju poprzecznego,

Sy

moment statyczny,

Iy

moment bezwadnoci,

zD

odlego midzy osi obojtn przekroju zespolonego


a podstaw cznikw.

Okrelenie parametrw geometrycznych przekroju musi by przeprowadzone po bezpiecznej stronie, dla zarysowanego lub niezarysowanego przekroju.
Mf

zgodnie z EN 1993 i EN 1994.

s powinno by okrelone dla rzadkiej (charakterystycznej) kombinacji obcie, zgodnie


z EN 1993 i EN 1994.

strona 34

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

Stan graniczny nonoci ze wzgldu na zmczenie

6.1.3.

Projektowanie dwigarw VFT-WIB powinno by przeprowadzone zgodnie z EN 1994


i EN 1993 ze wzgldu na stan graniczny nonoci zmczeniowej. Ponadto niektre wyjtki i specjalne wytyczne stosowane dla technologii PrecoBeam zostay opisane poniej.
6.1.3.1. Projektowanie belek PrecoBeam
-

Projektowanie ze wzgldu na zmczenie dla wszystkich decydujcych detali


konstrukcyjnych elementw stalowych, na podstawie przepisw dotyczcych
kategorii zmczeniowych w EN 1994 i EN 1993.

Projektowanie ze wzgldu na zmczenie dla wszystkich decydujcych detali


konstrukcyjnych elementw betonowych zgodnie z EN 1992.

Nono na cinanie podune analizowana szczegowo wg zalece dotyczcych cznikw zespalajcych.

6.1.3.2. Projektowanie cznika betonowego


Maksymalna sia w czniku zespalajcym PLD musi by ograniczona do 70% charakterystycznej nonoci, z uwzgldnieniem zniszczenia betonu w kombinacji rzadkiej (charakterystycznej) obcie:

PED 0,7 min ( Psh,k ; Ppo,k ; Pcov,k )

(17)

Dla rzadkiej (charakterystycznej) kombinacji obcie maksymalna sia w czniku P LD


nie powinna przekracza wartoci Pcyc, w celu uniknicia utraty przyczepnoci ksztatownika (zaoenie sztywnej wsppracy zespolenia) pod obcieniem cyklicznym:

Pcyc 3,1 f ck hD t w

(18)

Maksymalne siy w cznikach musz by ograniczone zgodnie z opisanymi powyej


zasadami w celu uniknicia przebijania lub cinania cznika betonowego przy obcieniach cyklicznych.

strona 35

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

6.1.3.3. Projektowanie cznika stalowego


Decydujce naprenia s dla stalowego cznika s okrelone metod napre geometrycznych

s k f , L

V x S y
I y tw

N M

k f ,G

zD
A

Iy

< 2 fy

< 125 / 140 N/mm

kf,L

wspczynnik koncentracji napre lokalnych od cinania


kf,L,CL

(16)

6,45,

wspczynnik koncentracji napre globalnych od zginania

kf,G

kf,G,CL 1,5,
V, M, N

poprzeczna sia tnca, moment zginajcy, i siy normalne w rozpatrywanym przekroju,

pole przekroju poprzecznego,

Sy

moment statyczny,

Iy

moment bezwadnoci,

zD

odlego midzy osi obojtn przekroju zespolonego


a podstaw cznikw.

Okrelenie parametrw geometrycznych przekroju musi by przeprowadzone po bezpiecznej stronie, dla zarysowanego lub niezarysowanego przekroju.
Mf

zgodnie z EN 1993 i EN 1994.

Kategoria zmczeniowa karbu:


125

automatyczne cicie gazowe z pytkimi i regularnymi rowkami,

140

automatyczne cicie gazowe, a nastpnie wyrwnanie powierzchni.

Przy wycinaniu kty wklse (jeli s) zaleca si rutowa (ukos < 1/4).

strona 36

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


6.1.4. Projektowanie ze wzgldu na warunki poarowe
Dziki zapewnieniu dobrego projektowania w temperaturze normalnej systemu PrecoBeam, nie wystpuje problem podunego cinania w warunkach poaru. Prostym zaleceniem projektowania jest ograniczenie temperatury w czniku stalowym do wartoci
maksymalnie 500C, co mona atwo osign dla wikszoci typowych typw przekroju
PrecoBeam.
czniki systemu PrecoBeam gwarantuj pene poczenie i dziki temu pozwalaj na
osignicie momentu plastycznego w przekroju krytycznym. W konsekwencji, warto
nonoci na zginanie przekroju PrecoBeam w warunkach poaru moe by obliczona
zgodnie z zaleceniami zawartymi w Eurokodzie EN 1994-1-2. Sprawdzenie temperatury
w podstawie cznikw musi by wykonane tak, aby nie przekraczaa 500C, w celu potwierdzenia oblicze nonoci plastycznej przekroju.
6.1.4.1. Koncepcja projektowania
Dwoma gwnymi zasadami projektowania przekrojw PrecoBeam w przypadku wystpienia poaru s:
1) zapewnienie wytrzymaoci na zginanie:

poprzez opnienie wzrostu temperatury w pce stalowej, za pomoc ochrony


termicznej;
oraz/lub przez termiczn ochron dolnych czci rodnika stalowego (na przykad poprzez dodanie warstwy betonu na stalowym rodniku);
oraz/lub przez dodanie dodatkowych prtw zbrojeniowych w betonowej czci
przekroju.

2) zapewnienie wytrzymaoci na cinanie poprzez ograniczenie wzrostu temperatury w cznikach:

poprzez opnienie za pomoc izolacji termicznej wzrostu temperatury w stalowej pce i rodniku, poniewa ogrzewanie cznikw wynika z przenikania ciepa
ze stalowej pki do stalowego rodnika, a nastpnie do stalowego cznika przez
przewodzenie cieplne;
oraz/lub przez umieszczenie cznikw na wystarczajcej wysokoci w przekroju
PrecoBeam, i jeli to moliwe, umieszczeniu cznikw w pycie betonowej;
oraz/lub jeli czniki nie s umieszczone w pycie betonowej, poprzez zapewnienie wystarczajcej szerokoci betonu po obu stronach stalowego rodnika (ten
warunek jest konieczny dla dobrego zaprojektowania przekroju w warunkach
normalnej temperatury, aby zapewni przenoszenie podunych si tncych).

strona 37

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


6.1.4.2. Zasady projektowania
a. Obliczenia termiczne
Zastosowanie zaawansowanego modelu obliczeniowego zgodnego z EN 1994-1-2,
w celu uzyskania rozkadu temperatury w przekroju PrecoBeam jest najlepsz metod.
Model A 2D jest wystarczajcy, aby uzyska ten rozkad.
Jakkolwiek, zostay stworzone proste zasady projektowania, aby otrzyma rozkad temperatury bez wykonywania symulacji numerycznych dla trzech typowych przekrojw
PrecoBeam, jak na rys. 6-7. Rozkady temperatur podane s dla standardowych krzywych zalenoci temperatury od czasu poaru wg ISO i dla rnych czasw trwania poaru.

Rys. 6-7: Typowe przekroje PrecoBeam; (a) typ 1, (b) typ 2, (c) typ 3

Typ 1:

Rys. 6-8: Rozkad temperatury zgodnie z metod PrecoBeam dla pierwszego typu
przekroju

Przekrj PrecoBeam powinien zosta podzielony na 3 strefy (rys. 6-8). Strefa I zlokalizowana jest w czci betonowej, na ktr profil stalowy nie ma adnego wpywu. Strefa
II przechodzi przez stalow pk i pyt betonow. Strefa III zlokalizowana jest nad stalow pk i wzdu rodnika stalowego.
Strefa I:
Temperatura w strefie I moe by uzyskana przy uyciu tabeli (Aneks 1- rys. A), ktra
pokazuje temperatur jako funkcj gbokoci betonu a do 200 mm dla rnych czasw
trwania poaru. Poniewa wytrzymao betonu zaczyna si zmniejsza dla temperatur
wikszych ni 100C, waciwoci betonu znajdujcego si na gbokoci wikszej ni
200 mm mog by uznane za waciwoci betonu w temperaturze pokojowej.

strona 38

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Strefa II stalowa pka:
Temperatura w strefie II stalowej pce moe by uzyskana przy uyciu tabeli (Aneks 1
rys. C), ktra podaje temperatury dla rnych czasw trwania poaru dla piciu gruboci pek. Aby uzyska wartoci porednie mona przeprowadzi interpolacj liniow.
Prosta metoda obliczeniowa przedstawiona jest rwnie w Eurokodzie EN 1994-1-2
(rwnania 4.6. 4.8.) i suy do wyznaczenia temperatury w eksponowanej stalowej pce, metod krok po kroku. Daje ona bezpieczne rezultaty, poniewa nie uwzgldnia
przewodzenia ciepa pomidzy pyt betonow a rodnikiem stalowym. Metoda ta ma t
przewag, e moe by stosowana z dowoln krzyw ogniow.
Strefa II cz betonowa:
Metoda skada si z interpolacji liniowej temperatur pomidzy dwoma strefami: I i III
i znalezieniu temperatur w strefie II, w czci betonowej.
Strefa III:
Temperatura w strefie III zaley od gruboci stalowej pki i rodnika, szerokoci pki
i wysokoci stalowego przekroju obetonowanego - hIII . Metoda ta oparta jest na trzech
rwnaniach i na tablicach zalenych od tych parametrw geometrycznych.

T ( z ) 20 (Tsurf 20)e ( t ). z
Tsurf T (0) Kt f .Ktw .Kb .Tsurf ,20,10,200

(t )

.kt f .ktw .kb . (t ) 20,10,200

gdzie:
-

Tsurf : temperatura na powierzchni styku pomidzy pk a rodnikiem,

T ( z ) : temperatura wzdu stalowego rodnika,

Tsurf ,20,10,200 Tsurf (t ) t f 20mm

tw 10 mm
b200 mm

(t )20,10,200 (t ) t

0,9 2,446.e16h

hIII

Kt f (t f , t ) ; Ktw (tw , t ) ; Kb (b, t ) Tabele ( Aneks 1 - Rys. D [po lewej] )

kt f (t f , t ) ; ktw (tw , t ) ; kb (b, t ) Tabele (Aneks 1 - Rys. D [po prawej] )

f 20 mm
tw 10 mm
b 200 mm
III

i z podane s w metrach

czniki stalowe i betonowe:


temperatura w cznikach stalowych i betonowych (o wysokoci hd ) moe by przybliona w sposb zachowawczy przez warto temperatury na poziomie z hIII dla typu 1,
np. w podstawie cznikw.

strona 39

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Podobna metoda PrecoBeam wystpuje dla pozostaych dwch typw przekrojw PrecoBeam i jest opisana poniej.
b. Obliczenia mechaniczne
Jedynie nono obliczeniowa na zginanie momentem dodatnim M fi ,Rd i poczenie
w przypadku momentu dodatniego s rozwaane w niniejszych wytycznych projektowania. Oglna metoda obliczeniowa jest jednakowa dla wszystkich przekrojw PrecoBeam,
a nono w sytuacji poarowej obliczona jest po uwzgldnieniu rnych rozkadw
temperatury w przekroju.
Wytrzymao na zginanie
Zaawansowane modele obliczeniowe zgodne z EN 1994-1-2 (zaoenia Bernoulliego)
mog by wykorzystane, gdy wymagane s informacje dotyczce rozwoju napre
i odksztace, deformacji oraz/lub pl temperatury.
Proste metody oblicze nonoci na zginanie dla ustalonego czasu trwania poaru s
rwnie przedstawione w Eurokodzie EN 1994-1-2. Profil stalowy analizowany jest bez
wysokoci cznikw. Beton pyty w strefie ciskanej, rodnik ksztatownika, dolna pka
i prty zbrojenia musz by rozpatrywane. Szeroko beff betonowej pyty jest rwna
efektywnej szerokoci wybranej zgodnie z punktem 5.4.1.2 EN 1994-1-1. Beton w strefie
rozciganej pyty i beton pomidzy pkami profilu stalowego s pomijane. Aneks E
Eurokodu 1994-1-2 podaje wicej szczegw potrzebnych do obliczenia nonoci na
zginanie. Metoda ta moe by zastosowana do przekrojw PrecoBeam, po przeanalizowaniu ich typw, rozkadu temperatury i odpowiednich rozkadw napre.
Rozkad napre dla typu 1 przekroju PrecoBeam przedstawiony jest na rys. 6-9, zgodnie z wczeniej wyznaczonym rozkadem temperatur.

Rys. 6-9: Elementy typu przekroju 1 dla wyznaczenia nonoci na zginanie momentem
dodatnim

Strefa I (strefa ciskana):


Pole przekroju pyty betonowej jest zredukowane zgodnie z Eurokodem EN 1994-1-2,
Aneks F, w celu uzyskania strefy ciskanej betonu hc ,h . Wartoci redukcji gruboci hc , fi
pyty betonowej, w funkcji czasu trwania poaru s podane w tabeli (Aneks 1 rys. B).

strona 40

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Jeli hc ,h (hc hcr ) : temperatura w strefie ciskanej betonu hc ,h moe by przyjta jako
20C. hcr jest wysokoci z odpowiadajc temperaturze betonu poniej 250C.
Jeeli hc ,h (hc hcr ) : niektre warstwy strefy ciskanej betony maj temperatur powyej 250C. Mona zastosowa metod przedstawion w Eurokodzie EN 1994-1-2-,
Aneks E.
Strefa II (strefa rozcigana):
Granica plastycznoci stalowej pki jest zmniejszona za pomoc wspczynnika redukcji

k y , (Aneks 1-rys. E), odpowiadajcego temperaturze TII :


f y , II k y , II . f y ,20C
Strefa III (strefa rozcigana):
Granica plastycznoci stali na kadej wysokoci z rodnika jest zmniejszona za pomoc
wspczynnika redukcji k y , (Aneks 1- rys. E), odpowiadajcego temperaturze TIII ( z )
wyznaczonej zgodnie z metod Preco-beam.

f y , III ( z ) k y , III ( z ). f y ,20C


rodnik stalowy moe by podzielony na trzy czci, w ktrych oblicza si temperatur.
Temperatury w strefie III i odpowiadajce im wspczynniki redukcji mog by obliczone
na drodze interpolacji liniowej pomidzy czterema temperaturami TIII 1 do TIII 4 .
Na podstawie warunkw rwnowagi i na podstawie teorii plastycznoci, o obojtna
(przy zginaniu) oraz nono na zginanie momentem dodatnim mog by obliczone,
przy uwzgldnieniu zmiany waciwoci materiaw pod wpywem temperatury.
Poczenie-wytrzymao na cinanie podune:
Mechaniczna weryfikacja poczenia nie jest wymagana, dopki temperatura w cznikach jest nisza ni 500C. Jeli temperatura jest wysza ni 500C,

dowel 500C ,

mona stosowa metod projektowania w temperaturze pokojowej, po uwzgldnieniu


wspczynnikw redukcji k y , (Aneks1- rys. E) i kc , (Aneks 1- rys. F) :
-

Stal : f y ,20C f y , dowel k y , dowel . f y ,20C

Beton : f c,20C f c , dowel kc , dowel . f c ,20C

strona 41

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Typ 2 przekroju Preco-Beam
a. Obliczenia termiczne

Rys. 6-10: Rozkad temperatury zgodnie z metod PrecoBeam dla typu 2 przekroju

Dla typu 2 przekroju PrecoBeam rozkad temperatury w strefach I i II cz betonowa,


jest obliczany jak dla typu 1.
Temperatura w strefach II- pka stalowa i IIIa eksponowany profil stalowy, otrzymane
s metod kolejnych krokw, przedstawion w Eurokodzie EN1994-1-2 (rwnania 4.6 4.8) dla zabezpieczonego i niezabezpieczonego przekroju stalowego.
Temperatura w strefie IIIb stalowy rodnik obetonowany, obliczona jest jak w strefie III
typu 1 przekroju PrecoBeam. T ( z ) i (t ) mog by zastosowane, ale warto Tsurf podana jest w obliczeniach krok po kroku opisanych w EN1994-1-2 i zastosowanych dla
stalowego rodnika (strefa IIIa).
Temperatura w cznikach stalowych i betonowych (wysoko hd ) moe by przybliona
w sposb zachowawczy poprzez temperatur na poziomie z hIIIb dla typu 2, np. w poziomie podstawy cznika stalowego.

strona 42

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


b. Obliczenia mechaniczne
Rozkad napre dla typu 2 przekroju PrecoBeam w strefach I (strefa ciskana) i II
(strefa rozcigana) moe by wyznaczony jak dla typu 1 przekroju PrecoBeam. Rnice
pojawiaj si jedynie w strefie III:

Rys. 6-11: Elementy typu 2 przekroju dla oblicze nonoci na zginanie momentem dodatnim

Strefa IIIa (strefa rozcigana):


Granica plastycznoci stalowego rodnika jest zmniejszona za pomoc wspczynnika
redukcji k y , (Aneks 1- rys. E), odpowiadajcego temperaturze TIIIa :

f y , IIIa k y , IIIa . f y ,20C


Strefa IIIb (strefa rozcigana):
Granica plastycznoci stali na kadej wysokoci z rodnika jest zmniejszona za pomoc
wspczynnika redukcji k y , (Aneks 1- rys. E), odpowiadajcego temperaturze TIIIb ( z ) :

f y , IIIb ( z ) k y , IIIb ( z ). f y ,20C


Wyboczenie rodnika w sytuacji poarowej
Nono rodnika przy wyboczeniu w sytuacji poarowej dla typu 2 przekroju PrecoBeam moe by obliczona zgodnie z Eurokodem EN 1994-1-2.

strona 43

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Typ 3 przekroju Preco-Beam
a. Obliczenia termiczne
Aneks F Eurokodu EN1994-1-2 pokazuje model obetonowanych profili stalowych, ktry
moe by rozszerzony na belki PrecoBeam, ale jest to model mechaniczny i nie daje
bezporednio wartoci temperatur. Pole zastosowania tego modelu ograniczone jest
przez warto minimaln szerokoci betonu otaczajcego stalowy rodnik ( bc ) i minimalne pole powierzchni betonu ( h.bc ), stanowicego wystarczajc warstw ochronn
dla stalowego rodnika (rys. 6-12). To pole zastosowania stanowi granic pomidzy typem 2 i typem 3 przekroju PrecoBeam.

Rys. 6-12: Minimalne wartoci wysokoci profilu h , szerokoci

bc

i pola powierzchni

h.bc

Rozkad temperatury zwizany z tym modelem zaprezentowany jest na rys. 6-13. Pozwala on na obliczenie nonoci na zginanie momentem dodatnim. Model ten podaje
jedynie wspczynniki redukcji dla granicy plastycznoci czci stalowej przekroju, ale
odpowiadajce temperatury stali mog by uzyskane za pomoc tych wspczynnikw
redukcyjnych.

Rys. 6-13: Rozkad temperatury zgodnie z EN1994-1-2 dla typu 3 przekroju Preco-Beam

Ze wzgldu na wpyw duej iloci parametrw geometrycznych ( t f , tw , b, bc , h, htotal ,steel )


i zalenoci wystpujce pomidzy nimi, jedyn moliwoci obliczenia dokadnej temperatury w cznikach jest zastosowanie zaawansowanych metod obliczeniowych. Pomimo tego, jeli wysoko hh jest wiksza ni 0, wynika z tego, e temperatura w cznikach jest rwna 20C.

strona 44

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


b. Obliczenia mechaniczne
Przyjmujc rozkad temperatury obliczony dla typu 3 przekroju PrecoBeam, mona zaoy rozkad napre przedstawiony na rys. 6-14.

Rys. 6-14: Elementy typu 3 przekroju do wyznaczenia nonoci na zginanie momentem


dodatnim

Metoda i tablice wykorzystywane do obliczenia wspczynnikw redukcji w tym przekroju


opisane s w Aneksie F Eurokodu EN 1994-1-2.

Aneks 1

Rys. 6-15: Rozkad temperatury w pycie penej gruboci 200 mm, wykonanej z betonu o
normalnym ciarze objtociowym, nie zaizolowanym dla rnych czasw trwania poaru

strona 45

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

Rys. 6-16: Redukcja gruboci

hc , fi pyty betonowej dla rnych czasw trwania poaru

Rys. 6-17: Temperatura w stalowej pce przekroju po rnych czasach trwania poaru, dla
rnych gruboci pek

Rys. 6-18: Tablice do oblicze

Tsurf [po lewej] i (t ) [po prawej] dla rnych czasw


trwania poaru

strona 46

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

Rys. 6-19: Wspczynniki redukcji k dla zalenoci naprenie-odksztacenie dla stali konstrukcyjnej w podwyszonych temperaturach (EN1994-1-2 cz 3.2.1)

Rys. 6-20: Wspczynniki redukcji k i odksztacenia

cu ,

dla zalenoci naprenie-

odksztacenie dla betonu normalnego (NC) i lekkiego (LC) w podwyszonych temperaturach (EN1994-1-2 cz 3.2.2)

strona 47

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

6.2. Zasady projektowania


6.2.1. Naroa ram
Przekroje VFT-WIB s najbardziej efektywne dla konstrukcji ramowych, ktre wymagaj
specjalnego podejcia do stref naronych. Zewntrzne stalowe przekroje obcione s
siami ciskajcymi i musz by zintegrowane z przyczkiem, przenoszcym te siy.
W tym celu zastosowane s blachy czoowe, ktre pomagaj wprowadzi siy ciskajce
w przyczek i naroe ramy. S one zlokalizowane na specjalnych konstrukcjach wsporczych, ktre umieszczone s w cianie przyczka. Blachy czoowe i usztywnienia musz
by zaprojektowane zgodnie z wymaganiami konstrukcyjnymi.
Naroa ram mog by wykonane jak na przedstawionym przykadzie:

Rys. 6-21: Blachy czoowe na kocu dwigara

Rys. 6-22: Wprowadzenie zbrojenia zewntrznego do przyczka

Rys. 6-23: Szczeg konstrukcyjny zewntrznego zbrojenia i blachy czoowe na jego kocu

Przekroje VFT-WIB s chtnie uywane w konstrukcjach ramowych.

Wprowadzenie si ciskajcych wystpujcych w zewntrznych profilach stalowych w przyczek odbywa si za pomoc spawanych blach czoowych.

strona 48

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


6.2.2. Zalecenia odnonie zbrojenia
Wystarczajcy ukad zbrojenia w betonie otaczajcym czniki composite-dowels jest
wany ze wzgldu na zapewnienie cigliwoci zespolenia. Wszystkie elementy zbrojenia
konieczne dla zbrojenia cznikw musz by zakotwione z zapewnieniem odpowiedniej
dugoci zakotwienia dla kadego prta.
6.2.2.1. Zbrojenie dwigarw
Minimalne zbrojenie zamykajce As,conf dwigarw musi skada si z co najmniej dwch
prtw zbrojeniowych o minimalnej rednicy 10 obok listwy cznikw zlokalizowanych
poniej kadego cznika stalowego. Aby zapobiec odupywaniu otuliny strzemiona zamykajce musz by uoone co najmniej 0,15 ex poniej podstawy cznikw. Ponadto
co najmniej jeden prt zbrojeniowy 12 musi by umieszczony w obrbie kadego
strzemienia zamykajcego poniej podstawy cznikw.

Rys. 6-24: Schemat zbrojenia dwigarw zespolonych

Naley przestrzega nastpujcych zasad zbrojenia (rys. 6-24):


-

min As,conf = 210 / cznik przy listwach cznikw o maksymalnym rozstawie


w kierunku podunym ex i 300 mm,

strzemiona zamykajce musz by uoone co najmniej 0,15 ex poniej


podstawy cznikw,

co najmniej jeden prt 12 musi by umieszczony w obrbie strzemienia


zamykajcego poniej podstawy cznikw,

strzemiona zamykajce musz by odpowiednio zakotwione w strefie


ciskanej,

dla dwigarw naley stosowa strzemiona przenoszce cinanie pionowe,


umieszczone w obrbie cznika betonowego, w podstawie cznikw,

co najmniej dwa prty zbrojeniowe powinny zosta umieszczone w obrbie


cznika betonowego i uoone w podstawie cznikw,

dodatkowe prty zlokalizowane w obrbie betonowego cznika mog by


brane pod uwag przy projektowaniu zbrojenia cznikw Ab.

strona 49

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


6.2.2.2. Zbrojenie pyt
Minimalne zbrojenie zamykajce As,conf powinno skada si z co najmniej dwch prtw
zbrojeniowych 8 obok listwy cznikw, w maksymalnym rozstawie w kierunku podunym 300 mm lub 4,5 hpo. W wikszoci przypadkw w warunkach praktycznych ukadane
s dwie pary strzemion w rozstawie w kierunku podunym wynoszcym ex.

Rys. 6-25: Schemat zbrojenia pyty betonowej z jedn listw cznikw zespalajcych

Rys. 6-26: Schemat zbrojenia pyty betonowej z dwoma listwami cznikw zespalajcych

min As,conf = 28 przy listwie cznikw zespalajcych, o maksymalnym rozstawie w kierunku podunym 4,5 hpo lub 300 mm,

kada listwa cznikw musi by ograniczona dwoma prtami zamykajcymi


(po jednym z kadej strony),

co najmniej dwa prty zbrojeniowe musz by uoone w obrbie cznika betonowego i umieszczone w podstawie cznikw,

dodatkowe prty zlokalizowane w obrbie betonowego cznika mog by


brane pod uwag przy projektowaniu zbrojenia cznikw Ab.

strona 50

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

6.3. Przykad projektowania

-Most Simmerbach-

Przykad projektowania przedstawia most Simmerbach, eksploatowany w sieci kolejowej


Deutsche Bahn (niemieckie spki kolejowe).
6.3.1. Rozpito przsa i przekrj poprzeczny

Rys. 6-27: Przekrj poprzeczny mostu Simmerbach

Rys. 6-28: Przekrj poduny mostu Simmerbach

Przso

12,75 m,

Schemat statyczny

dwa przsa swobodnie podparte.

strona 51

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

6.3.2. Materiay
Stal

S 355 J2,

zgodnie z EN 10025 i EN 1993 i EN 1994.


tw < 40 mm

tw > 40 mm

EA

fyk

355 N/mm,

fyd

355 N/mm,

fyk

335 N/mm,

fyd

335 N/mm,

210.000 N/mm,

zgodnie z EN 1993 i EN 1994.

Beton

C 50/60,
fck

50 N/mm,

fcd

28,33 N/mm,

ECM

34.300 N/mm,

n0

EA / ECM,

zgodnie z EN 1992 i EN 206,

210.000 N/mm / 34.300 N/mm,


6,12
zgodnie z EN 1992 i EN 1994.

Zbrojenie

BST 500S,
fsk

500 N/mm,

fsd

435 N/mm,

zgodnie z EN 1994.

strona 52

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


6.3.3. Wymiary przekroju
Wszystkie wymiary przekroju poprzecznego okrela si dla poowy przekroju, czyli dla
pojedynczej szyny:

zsI

38,26 cm

; od grnej powierzchni,

zsII

33,32 cm

; od grnej powierzchni,

IyI

938.718 cm4,

IyII

790.743 cm4,

SyI

10.038 cm

; dla obu dolnych profili,

SyII

12.058 cm

; dla obu dolnych profili,

t Flange-bottom

43,7 mm

; grubo pki dolnej,

t Flange-topside

40,0 mm

; grubo pki grnej,

t Web

27,0 mm

; grubo rodnika,

66 cm

; wysoko przekroju poprzecznego,

cu-bottom

10,26 cm

; odlego od pasa do podstawy doweli,

cu-topside

8,26 cm

; odlego od pasa do podstawy doweli,

hD

10 cm

; wysoko doweli.

Rys. 6-29: Analizowana poowa przekroju poprzecznego

strona 53

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


6.3.4. Siy wewntrzne
Dla lepszego zrozumienia przedstawiono jedynie obcienia stae i jeden przypadek
obcie pojazdami. Siy wewntrzne okrela si wycznie dla poowy przekroju poprzecznego, dla pojedynczej szyny.
Obcienie charakterystyczne:
Q obc. stae- k

153 kN,

Q ruchome- k

514 kN,

M obc. stae- k

487 kNm,

M ruchome- k

1.732 kNm.

Obcienie obliczeniowe:
Q obc. stae- k

207 kN,

Q ruchome- k

754 kN,

M obc. stae- k

657 kNm,

M ruchome- k

2.511 kNm.

Suma:
QD

961 kN,

MD

3.168 kNm.

strona 54

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


6.3.5. Wymiarowanie przekroju poprzecznego VFT-WIB
Przykad obliczeniowy nie zawiera wszystkich wymaganych oblicze dla konkretnego
mostu, jako e wiele z nich stanowi powszechnie znane sprawdzenia. Szczegowo
przedstawiono jedynie obliczenia konieczne dla lepszego zrozumienia technologii
VFT-WIB.
6.3.5.1. Naprenia rozcigajce w przekroju stalowym w SGN
a

MD x (hD - zsII ) / IyII


316.800 x (66 cm - 33,32 cm) / 790.743 cm4
< fyd = 33,5 KN/cm

13,09 kN/cm

dla tw > 40 mm

6.3.5.2. Naprenia ciskajce w betonie w SGN


c

MD x (zsII t Flange-topside ) / (IyII x n0)


316.800 x (33,32 cm -4,0 cm) / (790.743 cm4 x 6,12)
1,92 kN/cm

< fcd = 2,83 kN/cm

6.3.5.3. Wymagane zbrojenie ze wzgldu na siy cinajce w SGN


Wymagane As

QED x sw / ( fsd x z x cot ),

h cu-bottom cu-topside hD tFlange-topside - tFlange-bottomside


66 cm 10,26 cm 8,26 cm 10 cm 4,0 cm 4,37 cm
29,11 cm.
Ze wzgldu na zewntrzne przekroje stalowe, po stronie grnej
i dolnej naley znacznie zredukowa rami si wewntrznych.

ctg

1,2,

fsd

435 N/mm,

sw

100 cm,

QED

961 kN.

Wymagane As

961kN x 100 cm / ( 1,2 x 43,5 kN/cm x 29,11cm),


63,24 cm / m.
Z kadego przepoowionego przekroju mona uzyska dwie belki:
63,24 cm/m x 0,5,
31,62 cm/m.

strona 55

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Strzemiona

2 14 / dowel

(zielony)

24,64 cm/m
Zamykajce prty zbrojeniowe

2 12 / przy kadej doweli

(czerwony),

9,04 cm/m,
24,64 cm/m + 9,04 cm/m,

As

33,68 cm/m

> wymagane As = 31,62 cm / m.

Rys. 6-30: Ukad zbrojenia dla przykadowego dwigara

6.3.6.

Wymiarowanie dowel zespalajcych

6.3.6.1. Nono w SGN


SyI / IyI

10.038 / 938.718
0,0106

SyII / IyII

12.058 / 790.743
0,015

> 0,0106

Wartoci dla przekroju II s decydujce.

QED x SyII / IyII

PED

961 kN x 12.058 cm / 790.743 cm4

1465 kN/m

dla dwch przekrojw zewntrznych,

1465 kN/m x 0,5

(2 przekroje),

732 kN/m

dla jednego przekroju zewntrznego.

strona 56

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Przebicie betonu:
to kryterium nie ma zastosowania, gdy zastosowano wystarczajce zbrojenie zamykajce oraz dolny przekrj stalowy uniemoliwia przebicie betonu.

Odupanie betonu:
to kryterium nie ma zastosowania, gdy zastosowano wystarczajce zbrojenie zamykajce.

cinanie doweli betonowej:

ex

250 mm,

fck

50 N/mm,

D, CL

3 ex / 180
3 250 / 180
1,61

AD,CL

0,2 ex
0,2 x 25
125 cm

Ab

3,08 cm

for 214 / dowel (strzemiona).

Mona bra pod uwag inne zbrojenie doweli betonowej


(np. zbrojenie poprzeczne).
D

Es x Ab / (ECM x AD)
210.000 x 3,08cm / ( 34.300 x 125 cm)
0,151

Psh,k

ex x D x (fck) x ( 1+ D)
(250mm) x 1,61 x (50) x (1+0,151)
818.966 N
818 kN / dowel

strona 57

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Zniszczenie stali:

tw

27 mm

ex

250 mm

fy

355 N/mm

Ppl

0,25 x ex x fy x tw
0,25 x 25 cm x 35,5 kN/cm x 2,7 cm
599 kN / dowel

Suma:

1,25

PRD

min / v (Ppl,k ; Psh,k ; Ppo,k; Pcov,k)

zgodnie z EN 1994

1/1,25 (599 kN ; 818 kN ; / ; / )


479 kN/ dowel
479 x 100 cm / ex
479 x 100 cm / 25 cm
1916 kN/m

PED = 732 kN/m < 1916 kN/m = PRD

Warunek nonoci ze wzgldu na cinanie podune w stanie granicznym SGN jest


speniony.

strona 58

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Zbrojenie doweli Ab:
Warto projektowa si od cinania podunego jest cakowicie objta lini obwiedni nonoci doweli. Zatem P mona przyjmowa jako PED.

Ab

P x 0,5 / fsd

PED

732 kN/m x ex / 100 cm


732 kN/m x 25 cm / 100 cm
183 kN/ dowel

fsd

435 N/mm

Wymagane Ab

183 kN x 0,5 / 43,5 kN/cm


2,1 cm / dowel

Ab

3,08 cm / dowel

Wymagane Ab

2,1 cm

dla 214 / dowel (strzemiona)

< 3,08 cm = Ab

Zbrojenie zamykajce As,conf


Warto projektowa si od cinania podunego jest cakowicie objta lini obwiedni nonoci doweli. Zatem P mona przyjmowa jako PED.
Wymagane As,conf

P x 0,3 / fsd
183 kN x 0,3 / 43,5 kN/cm
1,26 cm

As,conf

1,57 cm / dowel

Wymagane As,conf

1,26 cm

for 212 / przy kadej doweli

< 1,57 cm = As,conf

strona 59

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


6.3.6.2. Stan graniczny nonoci ze wzgldu na zmczenie
Q

514 kN

przy podporze,

1.732 kN

w przle,

zsII

33,32 cm

IyII

790.743 cm4

SyII

12.058 cm

tw

27 mm

od grnej powierzchni,

dla dolnego profilu,

0,9

wspczynnik redukcji dla kolei,

MF

1,15

zgodnie z EN 1994 / 1993,

zdowel

h - zsII cu-bottom tFlange-bottomside


66 cm 33,32 cm 10,26 cm 4,37 cm
18,05 cm,

Kf,local

6,45

dla ksztatu typu CL,

Kf,global

1,5

dla ksztatu typu CL,

Kategoria karbu

140

zgodnie z wytycznymi projektowymi,

k f , L

max

V x S y
I y tw

N M

k f ,G

zD
A

Iy

140 N/mm / MF
140 / 1,15
121,7 N/mm.

strona 60

zgodnie z powyszymi rozdziaami.

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Przy podporze:

7,3 x 514 kN x12.058 cm / (2,7 cm x2 x790.743 cm4)


+ 1,5 x 0 kNcm x 18,05 cm / 790.743 cm4

cz lokalna

cz globalna (M=0)

10,595 kN/cm + 0 kN/cm


10,595 kN/cm,

0,9 x 10,595 kN/cm


9,54 kN/cm,

9,54 kN/cm

< 12,17 kN/cm = max,

W przle:

7,3 x 0 kN x12.058 cm / (2,7 cm x2 x790.743 cm4) cz lokalna (Q=0)


+ 1,5 x 173.200 kNcm x 18,05 cm / 790.743 cm4

cz globalna

0 kN/cm + 5,93 kN/cm


5,93 kN/cm,

0,9 x 5,93 kN/cm


5,34 kN/cm,

5,34 kN/cm

< 12,17 kN/cm = max.

Szczegowa analiza musi zosta przeprowadzona dla caej dugoci przsa, poniewa
nie da si przewidzie lokalizacji przekroju krytycznego we wszystkich przypadkach obcie.
Ermdungsspannungen
im Zustand II
12,00
11,00
10,00
9,00
8,00
7,00
LM 71 am Auflager

6,00

LM 71 in Feldmitte
5,00

Grenzspannung

4,00

3,00
2,00
1,00
0,00
-0,50

0,50

1,50

2,50

3,50

4,50

5,50

6,50

Rys. 6-31: Wykres napre cyklicznych dla rnych kombinacji obcie wzdu dwigara

strona 61

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

7. Podsumowanie wymiarowania
I

Koncepcja wymiarowania dowel zespalajcych (SGN)

I.1

Zbrojenie

Zamykajce zbrojenie dla dwigara

As ,conf

(1)

P 0,3

f sd

Zbrojenie doweli

Ab

(2)

P 0,5
f sd

Jeli warto projektowa si od cinania podunego nie jest cakowicie objta


lini obwiedni nonoci doweli (tylko dla obcienia statycznego), naley przyj
P jako maksymaln nono doweli PRD. W przeciwnym wypadku P mona przyj do wymiarowania jako si dla cznikw zespalajcych PED.
I.2

Podejcie oglne

Poczenie cinane

Wymiarowanie nonoci ze wzgldu na cinanie podune musi by wykonane


zgodnie z EN 1994.
Zgodnie z zasadami EN 1994 dowele zespalajce mog by montowane w jednakowych odlegociach i naley klasyfikowa jako cigliwe elementy konstrukcji.
Dla obcie dynamicznych wartoci projektowych si od cinania podunego
musz by cakowicie objte lini obwiedni nonoci doweli.
Siy rozcigajce dziaajce na bocznych powierzchniach doweli nie mog by
eliminowane.
cinanie pionowe

Wymiarowanie na cinanie poprzeczne (zbrojenia pionowego oraz krzyulca betonowego) musi by wykonane zgodnie z EN 1992. Dla dwigarw (monta
strzemion u podstaw dowel) efektywn wysoko dy naley przyjmowa od poowy wysokoci doweli do grnej powierzchni przekroju poprzecznego.
cinanie podune pyty betonowej

Wymiarowanie cinania podunego w pycie betonowej oraz wymaganego zbrojenia naley przeprowadzi zgodnie z EN 1994. Dugo ewentualnych powierzchni cinajcych w wyniku zniszczenia ze wzgldu na cinanie musi by
okrelona jak w poniszym opisie.

strona 62

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Projektowanie dowel zespalajcych

I.3

PRD

min ( Psh,k ; Ppl,k ; Ppo,k ; Pcov,k )

cinanie doweli betonowej

Parametr:
(3)

Psh,k D ex f ck (1 D )
2

Zniszczenie stali

E s Ab
Ecm AD

(4)

Ppl,k 0,25 f y ex t w
Przebicie betonu

Ppo,k 90 hpo

1, 5

Parametr:

f ck (1 D,i ) x y

(5)

D ,i

E s Asf
Ecm AD ,i

Redukcja dla ex < 4,5 hpo

ex
4,5 h po
Ograniczenie:

Redukcja dla ey < 9 hpo

ey

tylko 2 listwy doweli


mog by czone
w odlegociach

y
1 1

2 9 h po

ey < 9 hpo.

Wymiarowanie ze wzgldu na przebicie betonu moe by pominite, jeli


przebicie jest zablokowane przez stalow pk oraz wystarczajce
wzmocnione zbrojeniem zamykajcym.
Obszar odupania betonu
2

Pcov,k

1

ex

0,3 f ck 3
h2
0,15
h

1 D
2

2 hpo
4 lcr ex hpo bc

(6)

Tylko dla przekrojw poprzecznych bez wystarczajcego zbrojenia zamykajcego. Jeli jest moliwe, to naley montowa zbrojenie zamykajce,
w celu zapewnienia nonoci plastycznej.

strona 63

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

II

s k f ,L

Wymiarowanie dowel w stanie granicznym uytkowalnoci SGU

N M

k f ,G z D
A I

I y tw
y

V x Sy

s-ser

< 1,3 fy

kf,L

wspczynnik koncentracji napre lokalnych od cinania


kf,L,CL

kf,G

(7)

7,95,

wspczynnik koncentracji napre globalnych od zginania


kf,G,CL 1,5,

V, M, N

cinanie poprzeczne, moment zginajcy i sia osiowa


w wymiarowanym przekroju,

powierzchnia przekroju,

Sy

moment statyczny,

Iy

moment bezwadnoci,

zD

odlego midzy osi obojtn przekroju zespolonego


a podstaw doweli.

Okrelenie wymiarw przekroju powinno by wykonane dla przekroju zarysowanego lub niezarysowanego, po wybraniu warunku po bezpiecznej stronie.
Mf

zgodnie z EN 1993 i EN 1994.

s musi by okrelone dla kombinacji charakterystycznej obcie zgodnie


z EN 1993 i EN 1994.

strona 64

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Nono ze wzgldu na zmczenie doweli

III

Nono ze wzgldu na zmczenie doweli stalowej

k f , L

V x S y
I y tw

N M

k f ,G

zD
A

Iy

< 2 fy,

< 125 / 140 N/mm,

kf,L

wspczynnik koncentracji napre lokalnych od cinania


kf,L,CL

kf,G

(8)

6,45;

wspczynnik koncentracji napre globalnych od zginania


kf,G,CL 1,5;

V, M, N

cinanie poprzeczne, moment zginajcy i siy osiowe


w wymiarowanym przekroju,

powierzchnia przekroju,

Sy

moment statyczny,

Iy

moment bezwadnoci,

zD

odlego midzy osi obojtn przekroju zespolonego


a podstaw doweli.

Okrelenie wymiarw przekroju poprzecznego musi by wykonane dla przekroju


zarysowanego albo przekroju niezarysowanego, wybierajc warunek po
bezpiecznej stronie.
Mf

zgodnie z EN 1993 i EN 1994.

Kategoria zmczeniowa karbu: 125 dla powierzchni citych mechanicznie lub gazowo z pytkimi i regularnymi rowkami na powierzchni cicia, 140 dla powierzchni
citych mechanicznie lub gazowo a nastpnie wyrwnanych poprzez szlifowanie
(pochylenie <1/4).

strona 65

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Wytrzymao zmczeniowa doweli betonowej

Maksymalna sia obciajca dowele PLD,ser musi by ograniczona do 70% nonoci charakterystycznej w odniesieniu do zniszczenia betonu w wyniku
oddziaywania kombinacji obcie wyjtkowych (charakterystycznych).
PED,ser < 0,7 x min ( Psh,k ; Ppo,k ; Pcov,k )

(9)

Dla charakterystycznej kombinacji obcie maksymalna sia na dowel PLD,ser


nie powinna przekracza siy Pcyc, w celu uniknicia utraty przyczepnoci ksztatownika (zaoenie penej wsppracy zespolenia) pod obcieniem cyklicznym.

Pcyc 3,1 f ck hD t w

(10)

strona 66

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

IV

Zalecenia konstrukcyjne

IV.1

Zbrojenie

Zbrojenie pyty

Ukad zbrojenia dla pyty betonowej z 1 listw zespalajc

Ukad zbrojenia dla pyty betonowej z 2 listwami zespalajcymi

Min As,conf = 28 / dowel przy listwie zespalajcej z maksymaln odlegoci midzy dowelami 4,5 hpo i 300 mm.
Kada listwa zespalajca musi by ograniczona dwoma prtami zamykajcymi (jeden po kadej stronie).
Co najmniej 2 prty musz by poczone z dowel betonow i musz by montowane u podstawy cznika stalowego.
Dodatkowe prty znajdujce si w obszarze doweli betonowej mog by uwzgldniane do wymiarowania zbrojenia doweli Ab.
Wszystkie prty musz mie wymagan dugo zakotwienia.

strona 67

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

Zbrojenie dwigarw

Ukad zbrojenia dwigarw

Min As,conf = 210 / dowel przy listwie zespalajcej z maksymaln odlegoci


midzy dowelami ex i 300 mm.
Strzemiona zamykajce musz by uoone w odlegoci co najmniej 0,15 ex
poniej podstawy doweli.
Co najmniej 1 prt 12 musi by uoony w kadym strzemieniu zamykajcym,
poniej podstawy cznika.
Strzemiona zamykajce musz by waciwie zakotwione w strefie napre
ciskajcych.
W dwigarach strzemiona na cinanie pionowe musz by ukadane
w obszarach dowel betonowych oraz umieszczane u podstawy cznikw
stalowych. Co najmniej 2 prty musz by montowane w obszarze doweli
betonowej i umieszczane u podstawy cznika stalowego.
Dodatkowe prty zbrojeniowe znajdujce si w dowelach betonowych mog by
uwzgldniane do wymiarowania zbrojenia Ab.
Wszystkie prty musz mie wymagan dugo zakotwienia.

strona 68

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

Warunki geometryczne

IV.2
Rozstaw w kierunku podunym

150 mm

Grubo rodnika

6 mm < tw < 60 mm
ograniczenia: 0,08

< ex < 500 mm

< tw/hD < 0,5

Rozstaw w kierunku poprzecznym

ey

> 120 mm

Otulina

co ;cu > 20 mm

(chyba, e wymagane jest zwikszenie gruboci otuliny)


Szeroko rodnika betonowego

bc

> 250 mm

Minimalna odlego od krawdzi w kierunku podunym:

> 2,5 hpo

Minimalna odlego od krawdzi w kierunku poprzecznym:

> 5,0 hpo

Typowa powierzchnia zniszczenia w wyniku cinania

Zespolenie elementy skadowe

Minimalna odlego w kierunku poprzecznym moe by pominita, jeli stalowy


rodnik wbudowany jest w rodnik betonowy oraz zastosowano wymagane zbrojenie zamykajce zgodnie z zasadami:
-

tw < 60 mm warunek konstrukcyjny,

tw < 40 mm naley przyj w obliczeniach, nawet gdy 40 < tw < 60 mm.

strona 69

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Parametry materiaowe i wykonanie

IV.3
Parametry materiaowe

Klasa betonu

C 20/25 C 60/75 zgodnie EN 206 i EN 1992.

Gatunek stali

Stal konstrukcyjna S235 S460 zgodnie z EN 10025.


Pozostae charakterystyczne parametry stali (np. obrbka
cieplna) musz by okrelone zgodnie z planowanym przeznaczeniem oraz spawalnoci.

Wykonanie

Geometria
IV.2.

Wymiary i geometria stalowej doweli zgodnie z rozdziaem

Tolerancja

Maksymalna tolerancja dla okrelonych wymiarw zgodnie


z rozdziaem IV.2 w granicach +2/-4 mm (+ opisuje zwikszenie wymiaru elementu konstrukcyjnego).

Proces cicia

Ksztat cznikw zespalajcych moe by wycinany przy


wykorzystaniu technologii cicia gazowego albo innych
technologii, ktrych wpyw na wytrzymao stali, w tym i wytrzymao zmczeniow bdzie porwnywalny, jak dla cicia gazowego.
Podczas wycinania cznikw, naley zapobiega zatrzymywaniu palnika tncego. Zatrzymanie palnika tncego
wpywa na spadek wytrzymaoci zmczeniowej przekroju
stalowego.

Jako zarzdzania

Jest konieczny certyfikat bada 3.1 zgodnie z EN 10204,


chyba e wymagana jest aplikacja o wyszym standardzie.

Proces wykonania

Zakad produkcyjny musi by dostatecznie wyspecjalizowany


zgodnie z EN 1090 w zalenoci od klasyfikacji konstrukcji.

strona 70

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

Parametry

V.1

Symbole

fy

Nominalna granica plastycznoci stali konstrukcyjnej.

fck
Ecm

Charakterystyczna wytrzymao betonu na ciskanie


Modu sieczny sprystoci betonu

Es

Obliczeniowa warto moduu sprystoci stali konstrukcyjnej.

ex

Rozstaw doweli zespalajcych w kierunku podunym

ey

Rozstaw listew doweli zespalajcych w kierunku

[ N/mm ].
[ N/mm ].

poprzecznym

[ mm ].

[ mm ].

tw

Grubo stalowego rodnika.

hpo

Wysoko strefy przebicia betonu

[ mm ]

min ( co + 0,07 ex ; cu + 0,13 ex ).


co

Obszar betonu powyej doweli zespalajcych.

cu

Obszar betonu poniej doweli zespalajcych.

Wspczynnik redukcyjny dla powierzchni doweli betonowych


D, CL = 3 ex / 180.

AD

Pole doweli betonowych


AD,CL = 0,2 ex.

AD,i

Powierzchnia betonu wsppracujcego

Asf

AD,i = hc ex.
Pole powierzchni zbrojenia w obszarze betonu wsppracujcego
Asf = Ab + At.

As,conf

Pole powierzchni zbrojenia zamykajcego.

Ab

Pole powierzchni zbrojenia dowel.

At

Pole powierzchni zbrojenia powyej dowel.

hD

Wysoko dowel stalowych


hD,CL = 0,4 ex.

fsd

Obliczeniowa granica plastycznoci zbrojenia.

Sia dziaajca na dowel zespalajc.

PED

Sia dziaajca na dowel zespalajc dla stanu SGN.

PED(ser)
obcie.

Sia dziaajca na dowel zespalajc dla wyjtkowej kombinacji

1,25 ; czciowy wspczynnik bezpieczestwa.

dV

Wysoko efektywna dla wymiarowania cinania pionowego.

bc

Szeroko rodnika betonowego.

strona 71

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

Geometria doweli stalowej

V.2
Klotoida (CL)

Parametryczna geometria ukowych segmentw ksztatu typu CL

Parametryczna zeleno wysokoci i dugoci dla ksztatu typu CL

strona 72

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

8. Wykonanie
8.1. Cige czniki zespalajce typu composite dowels
Cige czniki zespalajce powstaj poprzez rozcicie ksztatownikw walcowanych
(najczciej profili dwuteownikw), ktre stanowi zbrojenie zewntrzne. Wykorzystanie
przepoowionych profili walcowanych jest rozwizaniem ekonomicznym, nie wymagajcym spawania. Ze wzgldu na dostpno rnych przekrojw walcowanych, mona
ksztatowa w tej technologii konstrukcje o rnej geometrii.
Do rozcinania profili walcowanych jest wykorzystana najczciej technologia cicia gazowego. Dopuszcza si inne technologie (cicie plazm, wod), jednak ich wpyw na
wytrzymao stali, w tym i wytrzymao zmczeniow powinien by porwnywalny, jak
dla cicia gazowego.

Rys. 8-1: Typowy ksztat rozcitego ksztatownika walcowanego wzdu rodnika

Rys. 8-2: Klotoidalny ksztat po rozciciu

Rys. 8-3: zekroje stalowe po rozciciu

Rys. 8-4: Typowa geometria ksztatu klotoidalnego typu MCL; czci szare s odpadami
w procesie cicia

Do rozcinania profili walcowanych jest wykorzystana najczciej technologia cicia gazowego. Dopuszcza si inne technologie, jednak ich wpyw na wytrzymao stali, w tym i wytrzymao zmczeniow powinien by porwnywalny, jak
dla cicia gazowego.
Podczas wycinania cznikw, naley zapobiega zatrzymywaniu palnika tncego. Zatrzymanie palnika tncego wpywa na spadek wytrzymaoci zmczeniowej
przekroju stalowego (szczegowy opis zachowania zmczeniowego spowodowanego procesem cicia).

strona 73

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

8.2. Dwigary VFT-WIB


Prawidowe obliczenie wymaganej strzaki odwrotnej jest niezwykle wane w procesie
produkcji dwigarw VFT-WIB, poniewa nie ma moliwoci pniejszego jej skorygowania. Ponadto powinien zosta sporzdzony raport jakoci, zawierajcy wartoci ugi,
geometri oraz strzak odwrotn ugicia dla dwigarw podczas caego procesu wytwarzania elementw w celu zapewnienia uzyskania projektowanej geometrii.

Rys. 8-5: Strzaka odwrotna dwigarw zespolonych

Rozpatrzenie wymaganej strzaki odwrotnej szczegowo udokumentowane


w ramach caociowego raportu jakoci.

Rozpatrzenie znacznie zredukowanej sztywnoci rozpoowionych przekrojw


walcowanych w trakcie podnoszenia, podparcia oraz transportu (do transportu
i podnoszenia jest wymagany projekt).

Rys. 8-6: Strzaka odwrotna rozpoowionego przekroju stalowego, naley uwzgldni


zredukowan sztywno

Naley zapewni odpowiedni pielgnacj betonu (uycie folii, zapobieganie


szybkiej utracie ciepa poprzez izolacj deskowa).
Powinien by stosowany cement niskoskurczowy, poniewa zewntrzny przekrj
stalowy stanowi duy opr dla procesw skurczu betonu. Efektem silnego skurczu betonu mog by due siy skurczowe oraz rysy skurczowe.

strona 74

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

8.3.

Typowa geometria i charakterystyka dla VFT-WIB

8.3.1. Mosty drogowe

Charakterystyka dwigarw prefabrykowanych

VFT-Duo-WIB
Rozpito
Smuko

Zuycie stali

VFT-Mono-WIB

15 m 40 m ; wiksze rozpitoci s projektowane z VFT


L/16 L/22 na przyczku / nad podpor
L/20 L/28 w rodku rozpitoci
70 95 kg/m dla Mono-WIB
80 105 kg/m dla Duo-WIB

Zbrojenie wewntrzne

45 kg/m dla pyty prefabrykowanej

Beton C 50/60

0,1 0,15 m/m


250 300 /m dla Mono-WIB

Koszty

350 /m dla Duo-WIB

Zaoenia przyjte do kalkulacji kosztw:


-

S 355

2.200 /t,

BST 500S

1.150 /t,

C 50/60

480 /m.

strona 75

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

8.3.2.

Mosty kolejowe:
Charakterystyka dla VFT-Rail

dwigary jednoprzsowe,

CT

dwigary wieloprzsowe.

Construction Height VFT-Rail


Construction height [cm]

160
140

120
L/24 ; S

100

L /24 ; CT

80

L/19 ; S

60

L/19 ; CT

40
7,20

9,60 12,00 14,40 16,80 19,20 21,60 24,00

Span L [m]
Rys. 8-7: Zaleno wysokoci konstrukcyjnej od rozpitoci

Lifting Weights VFT-Rail


300

Lifting weights [to]

250
200
L/24 ; S

150

L/24 ; CT

100

L/19 ; S

50

L/19 ; CT

0
7,20

9,60 12,00 14,40 16,80 19,20 21,60 24,00

Span L [m]
Rys. 8-8: Zaleno ciaru podnoszenia od rozpitoci

strona 76

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

8.4. Zrealizowane przykady


8.4.1. Most drogowy VFT-WIB - Kratzerau -

Kratzerau

Projekt
Pastwo

Kratzerau
Austria

Rozpitoci

19,70/19,50/19,50/19,70

Smuko

L/23 ; L/17

Schemat statyczny

konstrukcja ramowa

Inwestor
Rok
Przekrj poprzeczny

strona 77

BB (koleje austryjackie)
ukoczony do 2012
VFT-(Mono)WIB

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Typowe przekroje VFT-WIB mog by wykonywane przy wykorzystaniu deskowania dla
przekrojw T. W ten sposb nie s konieczne specjalne szalunki, co pozwala na
redukcj kosztw produkcji. Jeli zbrojenie przygotowywane jest poza deskowaniem
(typowa procedura), naley stosowa urzdzenia do pozycjonowania, by zapewni
zgodno zbrojenia z ukadem stalowych cznikw.

Rys. 8-9: Rozcity przekrj stalowy

Rys. 8-10: Zbrojenie w przygotowaniu

Rys. 8-11: Ukadanie zbrojenia

Rys. 8-12: Zbrojenie w deskowaniu

w deskowaniu

Rys. 8-14: Prefabrykowany dwigar

Rys. 8-13: Wyciganie z deskowania


prefabrykatu

VFT-WIB

Wykorzystanie deskowania dla typowych dwigarw T, redukcja kosztw


(rys. 8-12).

Monta zbrojenia wzdu listwy stalowej albo uywajc modelu do pozycjonowania dla dokadnego rozmieszczenia zbrojenia w obszarze cznikw (rys. 8-10).

Zgodnie z projektem, dwigar musi by podnoszony z deskowania w okrelonym


schemacie podniesienia (definicja punktw podnoszenia).

strona 78

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

8.4.2.

Most kolejowy VFT-WIB -Simmerbach -

E Simmerbach
Projekt
Pastwo
Rozpitoci
Smuko
Schemat statyczny
Inwestor
Rok
Przekrj poprzeczny

strona 79

Simmerbach Bridge
Niemcy
2 x 12,75m
L / 19
dwigary swobodnie
podparte
DB AG (koleje niemieckie)
2011
VFT-Rail

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

Rys. 8-15: Przygotowanie


mocowania podkadek
szynowych

Rys. 8-16: Przygotowane


zbrojenie obok deskowania

Kierunek betonowania

Rys. 8-17: Grne przekroje


stalowe dostosowane
wysokociowo

Powietrze

Rys. 8-18: Przekrj poprzeczny obrcony


o 180

Rys. 8-19: Zapewnienie waciwej konsystencji betonu, by unikn gromadzenia si


powietrza w czasie betonowania

Monta urzdzenia do obrcenia pomostu o 180, o ciarze do 120 ton.

Monta urzdzenia do podnoszenia pomostu na miejscu budowy.

Waciwa konsystencja betonu, by unikn gromadzenia powietrza w czasie


betonowania midzy pk a rodnikiem stalowym (rys. 8-19).

Grne przekroje stalowe (w czasie betonowania) musza by odpowiednio zamocowane oraz ustawione na waciwej wysokoci.

Zagbianie profili grnych profili stalowych w mieszank betonow i dokadna


regulacja ich wysokoci nie moe by wykonane prawidowo, co skutkuje (duymi) zmianami projektowanej geometrii.

Wymaganie bardzo dokadnej prefabrykacji, ze wzgldu na mae tolerancje bdw wynikajce z zastosowania nawierzchni bezpodsypkowej.

Bardzo dokadny i precyzyjny monta odpowiednich elementw (zakotwie) zczek przytwierdzajcych/podkadek szynowych tolerancja zwykle + 1-2 mm
(rys. 8-15).

Wykonanie obrconej konstrukcji pomostu (180), w celu zamontowania podkadek szynowych (rys. 8-15, rys. 8-18).

Wykorzystanie urzdze do pozycjonowania jest istotne ze wzgldu na precyzyjnie pooenie grnych listew w koszach zbrojeniowych.

strona 80

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Most Simmerbach jest czci niemieckiej sieci kolejowej znajdujcej si w poudniowo
zachodniej czci Niemiec. Zaoeniem byo zastpienie dwch przse o rozpitociach
12,75 m, ktre byy eksploatowane przez ponad 100 lat (rys. 8-20). Stare przsa zostay
zaprojektowane jako konstrukcja stalowa z typow nawierzchni podsypkow. Jedno
z przse znajduje si nad rzek Simmerbach, natomiast drugie nad terenem zalewowym. Przsa, ktre miay zosta wymienione, s usytuowane w jednym rzdzie tak, e
budowa i wymiana oddziauje tylko na jeden spord dwch torw. W przeciwnym kierunku s dwa przsa, ktre wymieniono okoo 30 lat temu, ze wzgldu na zy stan techniczny w tym czasie. Mog one by eksploatowane i nie musz by naprawiane ani
wzmacniane.

Rys. 8-20 : Widok z gry mostu Simmerbach dla niemieckich kolei

Istniejce przyczki zostay wykonane z cegy, co byo typowym rozwizaniem


w wczesnych czasach. Szczegowe badania wykazay, e przyczki ceglane oraz
podpory porednie s w dobrym stanie technicznym i mog zosta zachowane.

Rys. 8-21 : Przekrj poduny mostu Simmerbach dla niemieckich kolei

Poniewa dolne czci cian przyczka oraz fundamenty przez niemal wiek oblewane
byy wod z rzeki Simmerbach, naleao przeprowadzi pewne prace naprawcze, aby

strona 81

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


zapobiec podmywaniu konstrukcji przez wod. W tym celu zastosowano due betonowe
bloki w korycie rzeki, ktre zapewniaj wystarczajc ochron konstrukcji przyczkw.

Rys. 8-22 : Schemat konstrukcji wykorzystanej w przsach Simmerbach

Nowe przsa zostay zaprojektowane jako konstrukcje swobodnie podparte, kada


o rozpitoci 12,75 m. Zaprojektowane zostay jako zespolone, w technologii VFT-WIB
(przekrj poprzeczny VFT-Rail) (rys. 8-22) z cigymi cznikami typu composite dowels,
przenoszcymi siy cinajce, ktre stanowiy korzystne rozwizanie.
Projekt wymaga bardzo napitego harmonogramu, jako e linia kolejowa miaa zosta
zamknita na czas budowy na jedynie jeden weekend, co spowodowao konieczno
usunicia starych przse i montau kompletnych nowych obiektw w czasie krtszym
ni 60 godzin. Linia miaa by zamknita w pitkowy wieczr, a ponownie otwarta we
wczesnych godzinach porannych w poniedziaek. Z tego powodu zadecydowano o zastosowaniu przse prefabrykowanych oraz prefabrykowanych elementw podpr,
w celu sprostania wysokim wymaganiom ogranicze czasowych.
Zadecydowano wic o usuniciu ok. 1,0 m ciany przyczka oraz podpory poredniej,
aby umieci prefabrykowane elementy podpr na istniejcych ceglanych cianach. Zostay one zaprojektowane jako prefabrykowane elementy betonowe o cakowitej masie
okoo 30-40 ton kady. Ciosy podoyskowe byy zintegrowane z tymi elementami, aby
przyspieszy budow.
Same przsa zostay zaprojektowane jako zespolone konstrukcje prefabrykowane ze
zbrojeniem zewntrznym (w technologii PrecoBeam) z poczeniem cinanym typu composite dowels. Aby zmniejszy mas i zapewni moliwo dostawy elementw prefabrykowanych naleao ograniczy wysoko konstrukcyjn. Redukcja tego parametru
jest rwnie niezwykle wana dla zastosowania tego typu rozwiza w przyszoci
w obszarach miejskich, gdzie w wikszoci przypadkw wysoko wiata jest cile
okrelona. Dlatego te ten projekt mia udowodni ogln moliwo zastosowania innowacyjnego przekroju w przyszych projektach (niemieckich) linii kolejowych. Po optymalizacji cakowity ciar kadego przsa wynosi 65 ton i mogy by one podnoszone
za pomoc duych urawi samochodowych.

strona 82

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Najwaniejsze wymagania dotyczce projektu mona podsumowa nastpujco:
-

uycie innowacyjnych przekrojw ze zredukowan wysokoci konstrukcyjn


i zwikszon nonoci jednoczenie,

przerwanie ruchu kolejowego musiao by ograniczone do mniej ni 60 godzin,

zastosowanie prefabrykowanych mostw oraz prefabrykowanych elementw


podpr spowodowao przyspieszenie procesu budowy, co pozwolio na dotrzymanie wyznaczonych terminw.

8.4.2.1. Projekt i szczegy konstrukcyjne


Mosty zaprojektowano z zewntrznymi elementami zbrojeniowymi, poczonymi z betonem za pomoc cznikw zespalajcych typu composite dowels. Przekrj poprzeczny
VFT-Rail (rys. 8-23) zosta zaprojektowany z uwzgldnieniem specjalnych wymaga
dla eksploatacji kolei. Dla kadej linii kolejowej wykorzystano po cztery element zbrojenia
zewntrznego
w grnej i dolnej czci przekroju. Zewntrzne elementy znajduj si w strefie ciskanej,
stopie wykorzystania nonoci przekrojw jest znaczny. Szyny umiejscowione s
w specjalnych korytach, aby zmniejszy potrzebn wysoko konstrukcyjn, szczeglnie
w obszarach miejskich, gdzie ograniczenia wysokoci wiata pod mostem s szczeglnie restrykcyjne. Poniewa szyny montowane s bezporednio do konstrukcji betonowej,
mona byo zmniejszy wysoko konstrukcyjn o wysoko podsypki tuczniowej. Dziki zastosowaniu takiego rozwizania caa wysoko konstrukcyjna moga by znacznie
zmniejszona w porwnaniu do tradycyjnych rozwiza stosowanych w mostach kolejowych. Dziki umieszczeniu szyn w kanaach szynowych wysoko konstrukcji pomidzy
krawdzi doln przekroju oraz grn krawdzi szyny jest znacznie mniejsza. Zastosowanie nawierzchni bezpodsypkowej wymaga zastosowania specjalnych urzdze na
poczeniu konstrukcji mostu z nasypami kolejowymi, na ktrych zastosowana jest nawierzchnia podsypkowa.

Rys. 8-23 : Zastosowanie przekrojw VFT-Rail w technologii PrecoBeam

Cakowita wysoko przse wynosi 66 cm, a ich szeroko 265 cm. Poniewa dugo
przsa wynosi 12,75 m, stosunek wysokoci do rozpitoci przsa wynosi ok. 1/19, co
moe by uznane za do ambitne rozwizanie w przypadku jednoprzsowych mostw
kolejowych (rys. 8-24).

strona 83

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

Rys. 8-24: Przekrj VFT-Rail o wysokoci 66 cm, z zewntrznymi profilami stalowymi

Dziki zastosowaniu zewntrznego zbrojenia zarwno w dolnej, jak i grnej czci przekroju, osignito stosunkowo du sztywno przekroju poprzecznego w stanach granicznych uytkowalnoci i nonoci. Ze wzgldu na zasady technologii PrecoBeam redukcja sztywnoci po zarysowaniu betonu jest bardzo niska w porwnaniu z tradycyjnymi konstrukcjami betonowymi i w wikszoci przypadkw wynosi mniej ni 12-15%.
W ten sposb otrzymuje si bardzo sztywne konstrukcje o korzystnych wartociach nonoci i ograniczeniach ugi oraz ktw obrotu.

Rys. 8-25: Schemat zbrojenia przekroju poprzecznego

Zewntrzne zbrojenie skada si z przepoowionych stalowych ksztatownikw ze stali


S355 i betonu klasy C 50/60. Stalowe elementy zbrojenia zewntrznego oraz czniki
zespalajce zapewniaj przenoszenie si cinajcych. czniki zastosowane w tym projekcie maj wysoko 115 mm i rozstaw w kierunku podunym ex=250 mm.
Siy cinania podunego przenoszone przez czniki zespalajce wynosz
215 kN/dowel dla elementw dolnych i 180 kN/dowel dla stalowych elementw grnych. Zbrojenie doweli stanowi dwa prty zbrojeniowe 14/25, umiejscowione w podstawie kadej z dowel (czerwony) (rys. 8-25). Aby zwikszy nono cznikw zespalajcych zastosowano zbrojenie zamykajce w pobliu kadej listwy, skadajce si
z dwch prtw 12/25. Poniewa obiekt ten jest pilotaowym projektem niemieckich
spek kolejowych, wymagany by stosunkowo wysoki poziom bezpieczestwa. Dlatego
te zastosowano dodatkowe wewntrzne zbrojenie, skadajce si z 30 prtw 32, aby
zapewni pen nono przekroju w przypadku cakowitego zniszczenia elementw
zbrojenia zewntrznego. Dla tego dodatkowego zbrojenia poziom (wspczynnik) bezpieczestwa dla obcie ruchomych i materiaw konstrukcyjnych przyjty zosta jako
=1,0.

strona 84

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Projektowanie ze wzgldu na zmczenie jest kluczowym aspektem projektowania mostw kolejowych w ktrych siy cinajce przenosz otwarte czniki zespolone. Dowele
zostay zaklasyfikowane jako elementy o kategorii zmczeniowej 125, ze szczeglnym
uwzgldnieniem wspczynnikw koncentracji napre zarwno dla lokalnych efektw
od cinania, jak i globalnych efektw od zginania przekroju. Wspczynniki te zostay
okrelone w trakcie szeroko prowadzonych bada eksperymentalnych i numerycznych
jako 1,45 dla globalnego zginania i 7,21 dla lokalnego cinania.
fglobal

1,45

wspczynnik koncentracji napre globalnych od zginania,

flokal

7,21

wspczynnik koncentracji napre lokalnych od cinania.

Odpowiednie naprenia w stanie granicznym nonoci ze wzgldu na zmczenie mog


by obliczane przy uyciu poniszej zalenoci, po uwzgldnieniu wyej wymienionych
wspczynnikw koncentracji napre:

max f lokal

V S y
J ytw

f global

M
z D
Jy

Czciowe wspczynniki bezpieczestwa dla stanu granicznego ze wzgldu na zmczenie przyjmuje si MF=1,25 dla przekrojw bez wystarczajcego dodatkowego zbrojenia i MF=1,15, gdy takie zbrojenie wystpuje. Poniewa w analizowanym obiekcie zastosowano dodatkowe zbrojenie, ustalono czciowy wspczynnik bezpieczestwa na
MF=1,15. Decydujce naprenia w SGU dla podstawy doweli wynosz 127,4 N/mm2
dla zewntrznego zbrojenia rozciganego przy zginaniu (w dolnej czci przekroju). Po
uwzgldnieniu specjalnych wspczynnikw dla obcie kolejowych, odpowiednie wartoci napre ze wzgldu na zmczenie w podstawie doweli wynosz 104,6 N/mm2.
ges x vorh.

104,6 N/mm

Poniewa most mia spenia wymogi mostw z nawierzchni bezpodsypkow, naleao


przedsiwzi odpowiednie rodki. Przede wszystkim naprenia w szynie musiay by
obliczone i ograniczone do pewnego poziomu. Ponadto osiadanie nasypw rwnie moe powodowa dodatkowe naprenia w szynach, wic naleao przeprowadzi odpowiednie badania dotyczce podparcia szyn. Ugicia i podniesienie wykonawcze mostu
musiay by obliczone z du dokadnoci, poniewa nawierzchnia bezpodsypkowa nie
daje moliwoci pniejszego wyrwnania rnic przemieszcze.
Najwaniejsze charakterystyki projektu mostu mog by podsumowane nastpujco:
-

przekrj poprzeczny VFT-Rail jest zoptymalizowany pod wzgldem wymaga dotyczcych mostw kolejowych,
bezpodsypkowa konstrukcja nawierzchni z szynami umieszczonymi w specjalnych korytach pozwala na redukcj wysokoci konstrukcyjnej,
zastosowanie elementw zbrojenia zewntrznego w grnej i dolnej czci przekroju,
dua sztywno i nono przekroju,
przeniesienie si cinajcych pomidzy stal a betonem przy wykorzystaniu
cznikw typu composite dowels,

strona 85

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


-

projektowanie ze wzgldu na zmczenie jest kluczowe dla cznikw zespalajcych composite dowels,
dodatkowe zbrojenie zastosowane na wypadek zniszczenia zewntrznych stalowych ksztatownikw wymagane przez zwikszony poziom bezpieczestwa dla
pilotaowego projektu dla (niemieckiej) sieci kolejowej,
ugicia i przechyki toru musz by obliczone bardzo dokadnie, ze wzgldu na
niewielkie tolerancje bdw dla konstrukcji o nawierzchni bezpodsypkowej.

8.4.2.2. Realizacja mostu


Przsa wykonano w wytwrni elementw betonowych. Najwaniejsze etapy caego procesu produkcyjnego zostay szczegowo wyjanione i opisane. Pokazano najwaniejsze
metody produkcji oraz zebrane dowiadczenia, wynikajce z problemw, jakim musieli
stawi czoo wykonawcy podczas procesu budowy.

Rys. 8-26: Szczegowa geometria cicia

Rys. 8-27: dowele po przeciciu

Produkcja zewntrznego zbrojenia zostaa wykonana w zakadzie ArcelorMittal


w Luksemburgu. Elementy te powstay poprzez rozcicie dwigarw walcowanych
wzdu rodnika wedug specjalnej geometrii cicia. Wybrany ksztat cznikw zespalajcych jest klotoidalny (rys. 8-26; rys. 8-27) co zapewnia najwiksz warto wytrzymaoci zmczeniowej spord badanych w przeszoci typw ksztatw. Ochrona antykorozyjna rwnie zostaa wykonana przez ArcelorMittal. Poniewa przepoowione przekroje stalowe miay stosunkowo nisk sztywno na zginanie, naleao zastosowa odpowiednie rodki zabezpieczajce podczas transportu i podnoszenia elementw. Obejmuje
to okrelenie punktw podnoszenia wzdu przekroju, aby zabezpieczy stal przed uplastycznieniem podczas tych operacji.

Rys. 8-28: Przygotowany kosz zbrojeniowy

strona 86

Rys. 8-29: Zbrojenie pierwszego


dwigara

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Zbrojenie wewntrzne zostao przygotowane obok deskowania wedug rysunkw
(rys. 8-28, rys. 8-29). Cay kosz zbrojeniowy mia ciar okoo 6 ton, z czego 50% to ciar dodatkowego zbrojenia. Biorc pod uwag, e dziki uyciu tych dodatkowych prtw wspczynnik bezpieczestwa (w projektowaniu ze wzgldu na zmczenie cznikw) moe by znacznie zmniejszony, rozwizanie to jest i tak bardziej ekonomiczne
w porwnaniu ze stosowaniem wyszego wspczynnika bezpieczestwa. Spowodowane jest to faktem, e wyszy wspczynnik bezpieczestwa prowadziby do zwikszenia
wymaganej gruboci rodnika i wikszego zuycia stali konstrukcyjnej.
Kosz zbrojeniowy musia by precyzyjnie dopasowany do ukadu cznikw zespalajcych, niektre prty naleao umieci w podstawie doweli, pomidzy cznikami. Poniewa zbrojenie ukadane byo obok deskowania, za pierwszym razem nie udao si dopasowa go do cznikw. Uoenie wszystkich prtw na odpowiednich pozycjach wymagao wielkiego wysiku. Dla zbrojenia drugiego przsa przygotowano specjalne urzdzenia pozycjonujce, odwzorowujce przebieg cznikw, co pozwolio na dokadne dopasowanie zbrojenia. W przyszych projektach bardzo wane jest stosowanie takiego rozwizania, jeli zbrojenie nie jest ukadane bezporednio w deskowaniu.

Rys. 8-31: Podkadki szynowe przed


zamontowaniem

Rys. 8-30: Przygotowanie deskowania

Deskowanie zostao przygotowane z uwzgldnieniem specjalnych wymaga wykorzystywanego przekroju. System zamocowania (gwintowane ruby) podkadek szynowych
(rys. 8-30, rys. 8-31) musia by umieszczony wewntrz deskowania z do du dokadnoci, ze wzgldu na zastosowanie bezpodsypkowej konstrukcji nawierzchni. Dlatego konieczne byo wykonanie pomostu obrconego o 180. Zewntrzne ksztatowniki
stalowe rwnie zostay umieszczone w deskowaniach, obok przyszych koryt, w ktrych
miay zosta umieszczone szyny.

Rys. 8-32: Podnoszenie kosza


zbrojeniowego

Rys. 8-33: Zbrojenie ponad deskowaniem

strona 87

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Po przygotowaniu deskowania podniesiono kosz zbrojeniowy (rys. 8-32; rys. 8-33)
i ustawiono go wzdu cznikw. Wane jest, aby wszystkie prty zbrojeniowe pasoway
do ukadu cznikw, poniewa usunicie nawet pojedynczego prta na tym etapie jest
niezwykle trudne. Dziki zastosowaniu urzdzenia do pozycjonowania, podczas ukadania drugiego kosza zbrojeniowego, w deskowaniu nie wystpiy adne problemy.

Rys. 8-34: Przygotowane urzdze


monitorujcych

Rys. 8-35: Urzdzenia monitorujce

Poniewa most jest pilotaowym projektem niemieckich spek kolejowych, zainstalowano urzdzenia monitorujce prac konstrukcji (rys. 8-34; rys. 8-35). Wszystkie te urzdzenia musiay by zainstalowane zanim zewntrzne elementy byy podniesione
i umieszczone w przygotowanych deskowaniach.

Rys. 8-36: Transport zewntrznych profili

Rys. 8-37: Mocowanie zewntrznych


elementw

Po podniesieniu kosza zbrojeniowego i umieszczeniu go w deskowaniu oraz odpowiednim umieszczeniu wzdu cznikw zespalajcych, pozostae elementy stalowe naleao
umieci w deskowaniu. Ze wzgldu na zastosowanie bezpodsypkowej konstrukcji nawierzchni, most musia by wykonany z du dokadnoci, szczeglnie jeli chodzi
o lokalizacj oysk. Dlatego te zewntrzne elementy stalowe po stronie spodniej (grnej stronie deskowania) zostay ze sob poczone (rys. 8-37), aby zapewni odpowiednie umiejscowienie oysk. Okazao si to bardzo efektywne i nie sprawio dalszych problemw.
Po podniesieniu ostatnich elementw stalowych (rys. 8-36) i umieszczeniu ich w deskowaniach oraz ukoczeniu przygotowa zbrojenia, element zabetonowano. Dla pierwszego mostu zadecydowano o podniesieniu grnej czci przekroju w deskowaniu o okoo

strona 88

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


30 mm, aby zapewni odpowiednie zagszczenie betonu i nie pozwoli na tworzenie si
pustek powietrznych pod grn pk. Okazao si to by bardzo zym rozwizaniem,
poniewa grna cz salowego przekroju moga by wepchnita w beton jedynie przy
uyciu duych si. Dlatego te dla drugiego mostu elementy stalowe ustawiono dokadnie
na wymaganych wysokociach (rys. 8-38). Rozwizanie to byo bardziej efektywne,
a beton by zagszczony prawidowo.

Rys. 8-38: Deskowanie ze wszystkimi elementami konstrukcyjnymi przed betonowaniem

Zdobyte dowiadczenia, pojawiajce si problemy i wnioski wycignite z wykonania


pierwszych przse mona podsumowa w nastpujcych punktach:
-

rozwaenie znacznie niszej sztywnoci na zginanie elementw zbrojenia zewntrznego w czasie transportu i ich podnoszenia,

podkadki szynowe musz by przygotowane w deskowaniach z du starannoci ze wzgldu na mae tolerancje bdw,

wykonywanie mostu obrconego o 180 w deskowaniu okazao si by efektywnym i ekonomicznym rozwizaniem,

kosz zbrojeniowy powinien by wykonany wewntrz deskowania bd przy uyciu urzdzenia pozycjonujcego, w celu zapewnienia dopasowania zbrojenia do
ukadu cznikw zespalajcych stalowych ksztatownikw,

zewntrzne przekroje stalowe powinny by ze sob poczone, aby zapewni odpowiednie umiejscowienie oysk,

zewntrzne elementy w grnej czci deskowa powinny by umieszczone w ich


docelowej pozycji i na odpowiedniej wysokoci, za pomoc wszelkich niezbdnych rodkw, tak by unikn problemw z wpychaniem ich do betonu; zagszczalno mieszanki betonowej powinna zosta zapewniona przez odpowiedni
konsystencj,

wystarczajce punkty podparcia musiay by wyznaczone dla duych adunkw


oraz dla obracania przekroju o 180, jeli przekrj mia by betonowany w odwrconym ustawieniu.

strona 89

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


8.4.2.3. Wzniesienie mostu
Wzniesienie mostu odbyo si w padzierniku 2011 roku, podczas weekendowego zaburzenia ruchu kolejowego. Jednym z najwikszych problemw, ktremu trzeba byo stawi
czoa bya biegnca w przeciwnym kierunku linia kolejowa, ktra musiaa by czynna
w cigu caego procesu budowy, a zamknita bya tylko w nocy. Dlatego te praca dwigu podnoszcego prefabrykowane konstrukcje mostowe i wyposaenie musiaa zosta
ograniczona zgodnie z harmonogramem otwarcia linii kolejowej. Byo to do czasochonne, poniewa plac budowy by dostpny jedynie poprzez podnoszenie elementw
nad otwartym torem. Cay czas budowy zdominowany zosta przez ograniczenia czasowe i konieczno ponownego otwarcia linii kolejowej w czasie nie duszym ni 60 godzin.

Rys. 8-39: Zniszczenie starego przyczka

Rys. 8-40: Przygotowanie przyczka

Po zamkniciu linii kolejowej rozpoczto czciowe niszczenie istniejcych przyczkw


(rys. 8-39; rys. 8-40). W tym celu usunito okoo 1 m przyczkw, aby przygotowa
miejsce dla oparcia prefabrykowanych elementw podpr. Prace te wykonano w cigu
pierwszej nocy, rozpoczynajc w pitkowy wieczr, a koczc roboty w sobot rano.

Rys. 8-41: Plac budowy w pierwszym dniu


(rano)

Rys. 8-42: Podnoszenie prefabrykatu

Po zakoczeniu burzenia istniejcych przyczkw i przygotowaniu powierzchni podpr,


ustawiono na nich prefabrykowane elementy (rys. 8-41; rys. 8-42). Zostay one podparte
w kilku punktach oraz ustawione w odpowiedniej pozycji poziomej poprzez regulacj tych
punktw podparcia. Szczelina pozostajca poniej prefabrykatw zostaa nastpnie wypeniona pynn zapraw. Ustawienie prefabrykowanych elementw podpr byo zaplanowane na sobotni wieczr. Tego terminu udao si dotrzyma.

strona 90

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Po ustawieniu prefabrykowanych elementw podpr oraz montau oysk pod konstrukcj mostu, w sobot wieczorem mg rozpocz si monta pomostw. Umoliwio to
niezakcon prac 550 tonowego dwigu. Podnoszenie i monta dwch mostw mogy
by zatem przeprowadzone bez powanych przeszkd i zostay ukoczone w niedziel
rano (rys. 8-43; rys. 8-44).
Monta by niezwykle wanym momentem, ze wzgldu na mae moliwoci dopasowania
konstrukcji do oysk. Okazao si, e wysiki i szczeglna troska o wykonanie elementw byy niezwykle wane. oyska, prefabrykowane elementy podpr i mosty pasoway
do siebie bardzo dobrze.

Rys. 8-43: Podnoszenie dwigara VFT-Rail

Rys. 8-44: Monta dwigara VFT-Rail

W niedziel rano zostay zamontowane chodniki subowe (rys. 8-45; rys. 8-46).Prace te
wykonano stosunkowo szybko, co pozwolio na terminowe ukoczenie zasypywania
przyczkw.

Rys. 8-45: Podnoszenie chodnika

Rys. 8-46: Most(y) po zamontowaniu

Po zakoczeniu montau wszystkich elementw mostu i zasypaniu przyczkw, w niedzielne popoudnie rozpoczto monta szyn (rys. 8-47; rys. 8-48), ktry zosta ukoczony
pnym wieczorem. By to kolejny punkt zwrotny, z powodu zastosowania torw bezpodsypkowych. Z tego wzgldu niedokadnoci wykonania i budowy mogy doprowadzi
do problemw z montaem szyn. Okazao si jednak, e ich monta zosta przeprowadzony bez adnych problemw, ze wzgldu na wystarczajc dokadno. Zatem rwnie ostatni krok mg zosta przeprowadzony skutecznie, a most oddany do eksploatacji.

strona 91

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

Rys. 8-47: Monta szyn

Rys. 8-48: Ukoczony obiekt

Po 52 godzinach proces budowy mg zosta ukoczony, a zamknita linia kolejowa


ponownie otwarta (rys. 8-49 - rys. 8-52). Do wykonania pozostay jedynie drobne prace,
takie jak wykonanie podlewek oysk kadek oraz monta balustrad. Nastpnie naleao
przeprowadzi prace utrzymaniowe murowanych cian przyczkw i podpr porednich.
Te operacje nie zaburzyy ruchu pocigw, wic zastosowanie nowej technologii
i usprawnie metod konstrukcyjnych zakoczyo si sukcesem w warunkach rzeczywistych.

Rys. 8-49: Linia kolejowa w eksploatacji

Rys. 8-50: Linia kolejowa w eksploatacji

W istocie moliwym byo zastosowanie tej technologii na penym wyzwa rynku mostw
kolejowych. Mona to uzna za szczeglnie ambitne, poniewa w tym segmencie ograniczenia czasowe s niezwykle restrykcyjne. Okazao si nawet, e opracowana technologia jest ekonomicznie i technicznie konkurencyjna, a zatem jest atrakcyjnym usprawnieniem dla kolejnych projektw.

Rys. 8-52: Pocig na mocie

Rys. 8-51: Most podczas eksploatacji

strona 92

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Na potrzeby dalszych analiz, na mocie zainstalowano liczne urzdzenia monitorujce
prac konstrukcji, ktre obecnie dostarczaj cennych danych do dalszych bada i oceny
zachowania oysk pod obcieniami eksploatacyjnymi. (rys. 8-53; rys. 8-54).

Rys. 8-53: Urzdzenia monitorujce

Rys. 8-54: Monitoring podczas


eksploatacji

Podsumowujc, cay projekt zaczynajcy si od procesu projektowania, poprzez prefabrykacj rnych elementw, a w kocu etap budowy, wykaza ogln moliwo stosowania technologii. W porwnaniu z tradycyjnymi metodami projektowania i budowy, ta
metoda okazaa si by ekonomiczna i konkurencyjna, szczeglnie biorc pod uwag to,
e cakowity czas procesu budowy mg zosta ukoczony w przedziale czasowym 52
godzin.
Obecnie przygotowywane s szczegowe analizy kosztw, co pozwoli na porwnanie
nowego rozwizania z tradycyjnymi metodami stosowanymi do budowy mostw kolejowych dla tego typu przse. Wysoka nono, wystarczajca wytrzymao zmczeniowa
i moliwa smuko s najwaniejszymi cechami innowacyjnego przekroju. Moliwo
wymiany pomostu w czasie krtszym od 72 godzin jest bardzo wanym tematem
w aspekcie mostw kolejowych i niewtpliwie wanym czynnikiem w konkurencji pomidzy rnymi technologiami budowy.
Chocia taki typ konstrukcji stawia wysokie wymagania dotyczce precyzji wykonania,
podczas procesu budowy nie wystpiy adne powane problemy. Z tego powodu
z pewnoci najwaniejszym celem jest zapewnienie odpowiednich tolerancji wykonania
pomidzy wszystkimi elementami konstrukcyjnymi. Ewentualna korekta na placu budowy
jest wanym zagadnieniem i jednym z podstawowych warunkw udanego projektu.

strona 93

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


8.4.3. VFT-WIB w mostach kolejowych

- Most przez Wiern rzek -

Most przez Wiern rzek


Projekt

most przez
Wiern rzek

Kraj

Polska

Przsa

2 x 16.50 m

Smuko

1/16

Schemat statyczny

dwigary swobodnie
podparte

Zamawiajcy

PKP SA
Rok
Przekrj poprzeczny

2010
VFT-Duo-WIB

8.4.4.

Dworzec Autobusowy w Sztokholmie


Bus-Terminal Stockholm
Projekt

dworzec Autobusowy
w Sztokholmie

Pastwo

Szwecja

Przso

17,00 m

Schemat statyczny

dwigary swobodnie podparte

Zamawiajcy/Inwestor

Szwedzkie Komunikacja
Samochodowa

Rok
Przekrj poprzeczny

ukoczony w....
VFT-Mono WIB

strona 94

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

9. Literatura
Rauscher S. (Aachen, 2011). Zum Trag- und Verformungsverhalten von Verbundtrgern
mit Puzzleleisten und ultrahochfestem Beton, Dissertation.
ABAQUS Inc. (2004). ABAQUS Theory Manual.
Berthellemy J., Hechler O., Lorenc W., Seidl G., Viefhuses E. ( 2009). Premiers rsultats
du projet de recherche europen Precobeam de connexion par dcoupe d'une tle.
Construction mtallique , pp. 3-26.
Burger S. (Mnchen, 2009). Untersuchungen zum Ermdungsverhalten von Betondbel
im Verbundbau, Dissertation.
CEB-FIB, Comit Euro-International du Bton. (London, 1993). Model Code 1990.
DIN EN ISO 9013:1995-5. (1995). Schweien und verwandte Verfahren - Gteeinteilung
und Matoleranzen fr autogene Brennschnittflchen (ISO 9013:1992).
DIN EN ISO 9013:2003-07. (2003). Thermisches Schneiden. Einteilung thermischer
Schnitte. Geometrische Produktspezifikation und Qualitt.
DIN Fachbericht 103:2009-03. (2009). Stahlbrcken.
DIN_18800-7:2008-11.
Herstellerqualifikation.

(2008).

Stahlbauten

Teil

7,

Ausfhrung

und

Feldmann M. et al. (Aachen, 2006). Untersuchungen zum Trag- und


Verformungsverhalten von Verbundmitteln in hochfestem Beton unter statischer und
dynamischer Belastung.
Feldmann, M. e. (2012 , z.Z. unverffentlicht). Neue Systeme fr Verbundbrcken.
Aachen.
Fink J., Petraschek T. (Mnchen, 2006). BB Strecke Salzburg-Wrgl, Neubau der
Straenbrcke bei Vigaun.
Fink J., Petraschek T., Ondris L. (2006). Push-out test parametric study of a new sheettype shear connector. Bericht fr TU Wien .
Fink J.,Petraschek T., Ondris L. (Wien, 2007). Push-out test parametric simulation study
of a new sheet-type shear connector. Projekte an den zentralen Applikationsservern , pp.
131-153.
Hauke B. et al. (2009). Verbundbauteile aus hherfesten Materialien unter Betrachtung
der Dauerfestigkeit. In Projektabschnitt 4 - Bemessungskonzept, Entwurf
Zwischenbericht ArcelorMittal Belvaal & Differdange und HOCHTIEF Construction AG.
Hechler O., Lorenc W., Seidl G., Viefhues E. (Colorado, 2008). Continuous shear
connectors in bridge construction.
Jurkiewiez B., Hottier J.M. (2005). Static behaviour of a steelconcrete composite beam
with an innovative horizontal connection. Journal of Constructional Steel Research .
Kouch M. (Wrocaw, to be published 2012). Tests and theoretical analysis in frame of
phd. Dissertation.

strona 95

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Kraus D., Wurzer O. (1997). Bearing capacity of concrete dowels.
Kubica E., Lorenc W., Kouch M. (2010). Testing procedures in evaluation of resistance
of innovative shear connection with composite dowels. In Archives of Civil and
Mechanical Engineering (pp. 51-63).
Lee J., Fenves G.L. (1998). Plastic-damage model for caclic loading of concrete
structures. In Journal of Engineering Mechanics (pp. 892-900).
Leonhardt F. et al. (1987). Neues, vorteilhaftes Verbundmittel fr StahlverbundTragwerke mit hoher Dauerfestigkeit. Beton- und Stahlbetonbau .
Lieberum K.-H., Reinhardt H.-W., Weigler H. (1989). Das Tragverhalten von Beton bei
extremer Teilflchenbelastung. Beton- und Stahlbetonbau .
Lorenc W. (Wrocaw, 2010). Nono cigych cznikw otwartych w zespolonych
konstrukcjach stalowo-betonowych (The design concept for the steel part of composite
dowel shear connection in steel-concrete composite structures).
Lorenc W. (Poland). Steel design concept for composite dowel shear connection.
Lorenc W., I. R. (Rotterdam, 2007). Numerical model of shear connection by concrete
dowels.
Materialprfungsamt fr Bauwesen der Technischen Universitt Mnchen. (Mnchen,
2010). 6 Dauerschwingversuche am 4,9 m langen Trgern fr das Pilotprojekt Low-CostBridge der Deutschen Bahn.
Materialprfungsamt fr Bauwesen der Technischen Universitt Mnchen. (Mnchen,
2010). 6 Push-Out-Versuche fr das Pilotprojekt Low-Cost-Bridge der Deutschen Bahn.
Materialprfungsamt fr Bauwesen der Technischen Universitt Mnchen. (Mnchen,
2010). Dauerschwingversuch am 12m langen Trger fr das Pilotprojekt Low-CostBridge der Deutschen Bahn.
Mensinger M. (Mnchen, 2010). Gutachterliche Stellungnahme G 1008 Low Cost Bridge:
Beurteilung der Konzepte zum Nachweis der statischen Tragfhigkeit und der
Ermdungssicherheit der Verdbelung der externen Bewehrung des neuartigen
Brckentyps "Low Cost Bridge".
Mensinger M. (Kaiserslautern, 1999). Zum Ermdungsverhalten von Kopfbolzendbeln
im Verbundbau.
Rowiski S. (Wrocaw, to be published 2012). Tests and theoretical analysis in frame of
phd. Dissertation.
Schmitt V., Seidl G. (2001). Verbundfertigteil-Bauweise im Brckenbau. Stahlbau .
Schmitt V., Seidl G., Hever M., Zapfe C. (Berlin, 2004). Verbundbrcke Pcking
Innovative VFT-Trger mit Betondbeln. In Stahlbau (pp. 387-393).
Seidl G. (Wrocaw, 2009). Behaviour and load bearing capacity of composite dowels in
steel-concrete composite girders, Dissertation.

strona 96

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Seidl G. et al. (to be published in 2011). Prefabricated enduring composite beams based
on innovative shear transmission, Final Report RFSR-CT-2006-00030.
Seidl G., Braun A. (2009). VFT-WIB-Brcke bei Vigaun Verbundbrcke mit externer
Bewehrung. Stahlbau , S. 86-93.
Seidl G., Mller J. (2011). Massive Verbundbrcken fr die Bahn - Anwendung externer
Bewehrung mit Verbunddbeln. Beton- und Stahlbetonbau , pp. 122-128.
Technische Universitt Mnchen. (Mnchen, 2010). Exchange of ideas on compositedowels.
Wurzer O. (Mnchen, 1997). Zur Tragfhigkeit von Betondbeln, Dissertation.
Zapfe C. (Mnchen, 2001). Trag- und Verformungsverhaltenverhalten von
Verbundtrgern mit Betondbeln zur bertragung der Lngsschubkrfte, Dissertation.

strona 97

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

10. Spis rysunkw


Rys. 1-1: Przekrj VFT .................................................................................................. 1
Rys. 1-2: Prefabrykowana belka VFT ............................................................................ 1
Rys. 1-3: Most ramowy ponad 6-pasow autostrad z zastosowaniem technologii
VFT bez podpory poredniej ...................................................................... 2
Rys. 1-4:Typowy dwigar VFT ...................................................................................... 2
Rys. 1-5: Dwigar VFT-WIB z zastosowaniem zbrojenia zewntrznego ........................ 2
Rys. 1-6: Moliwe przekroje poprzeczne VFT-WIB ....................................................... 3
Rys. 1-7: Zasada dziaania VFT-WIB ............................................................................ 3
Rys. 1-8: Przekrj typu VFT-Rail ................................................................................... 3
Rys. 1-9: Prefabrykowany dwigar VFT-WIB ................................................................ 3
Rys. 1-10: Wiadukt w technologii VFT-WIB ................................................................... 3
Rys. 2-1: Ksztaty : a) SA, b) PZ, c) klotoidalny (CL), d) zmodyfikowany klotoidalny
(MCL) ......................................................................................................... 4
Rys. 2-2: Elementy skadowe poczenia cinanego composite-dowels...................... 4
Rys. 2-3: Konwencjonalny dwigar zesp. ...................................................................... 6
Rys. 2-4: Konwencjonalny VFT-WIB (a) ........................................................................ 6
Rys. 2-5: VFT-Duo-WIB ................................................................................................ 6
Rys. 2-6: Konwenc. (Mono) VFT-WIB (b) ...................................................................... 6
Rys. 2-7: Przekrj VFT-Rail na specyficzne potrzeby mostw kolejowych .................... 7
Rys. 2-8: Elementy skadowe typowego przekroju VFT-WIB ......................................... 8
Rys. 2-9: Oznaczenie istotnych wymiarw przekroju VFT-WIB ..................................... 8
Rys. 2-10: Porwnanie spronych, zbrojonych i zewntrznie zbrojonych
elementw................................................................................................ 10
Rys. 2-11: Przekroje VFT-WIB mog by optymalizowane poprzez stosowanie
rnych profili stalowych .......................................................................... 10
Rys. 2-12: Zasada konstruowania w technologii VFT-WIB .......................................... 11
Rys. 2-13: Prefabrykat wiaduktu w Vigaun .................................................................. 11
Rys. 2-14: Dwigary na placu budowy ........................................................................ 11
Rys. 2-15: VFT-Rail podczas montau ........................................................................ 11
Rys. 2-16: Przekrj VFT-Rail....................................................................................... 11
Rys. 3-1: Podstawowe parametry geometryczne zespolenia composite dowels.......... 12
Rys. 3-2: Typowe powierzchnie cinania dla pyty betonowej...................................... 12
Rys. 4-1: Poprzeczne siy rozcigajce ....................................................................... 14
Rys. 4-2: Poprzeczne siy rozcigajce ....................................................................... 14
Rys. 4-3: cznik typu MCL (ex) .................................................................................. 16
Rys. 4-4: cznik typu MCL (ex) .................................................................................. 16
Rys. 5-1: Typowe krzywe sia polizg dla kryteriw zniszczenia stali i betonu .......... 18
Rys. 5-2: Docisk do cznikw PZ i CL / MCL wzdu krzywej s .................................. 19
Rys. 5-3: Ujednolicony rozkad napre dociskowych do cznikw o rnych
ksztatach ................................................................................................. 19
Rys. 5-4: Wykres sia polizg (Push-Out test) dla rnych geometrii cznika .......... 20
Rys. 5-5: Rozkad napre normalnych w stali dla rnych przekrojw
poprzecznych belek ................................................................................ 21

strona 98

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Rys. 5-6: Zoona praca cznika stalowego w SGN (zginanie i cinanie cznika) ...... 21
Rys. 5-7: Typowy wykres sia polizg dla poczenia composite dowel
(prba POST) ........................................................................................... 22
Rys. 5-8: Rne mechanizmy zniszczenia poczenia composite dowels .................... 23
Rys. 5-9: Efekt skali dla poczenia composite dowels ................................................ 24
Rys. 5-10: Porwnanie krzywych sia polizg dla rnych wspczynnikw skali ...... 24
Rys. 5-11: Model 3D dla okrelenie wspczynnika fL .................................................. 25
Rys. 5-12: Zaoenia do obliczenia wspczynnika fG .................................................. 25
Rys. 5-13: Wspczynniki karbu fG i fL wzdu kta dla ksztatu klotoidalnego ........... 26
Rys. 6-1: Zredukowane rami si wewntrznych dv przy obliczaniu
poprzecznych si tncych .......................................................................... 29
Rys. 6-2: Typowe potencjalne powierzchnie cicia przy zniszczeniu ze
wzgldu na cinanie pyty betonowej dla dwch listew cznikw ............. 29
Rys. 6-3: Decydujca powierzchnia cinania /cznika betonowego ............................ 30
Rys. 6-4: Decydujcy stoek przebicia ........................................................................ 31
Rys. 6-5: Stalowy cznik w SGN (kombinacja cinania i zginania) ............................. 32
Rys. 6-6: Zbrojenie zamykajce Aconf (czerwony); zbrojenie doweli Ab (zielony) ........... 32
Rys. 6-7: Typowe przekroje PrecoBeam; (a) typ 1, (b) typ 2, (c) typ 3 ......................... 38
Rys. 6-8: Rozkad temperatury zgodnie z metod PrecoBeam dla pierwszego
typu przekroju .......................................................................................... 38
Rys. 6-9: Elementy typu przekroju 1 dla wyznaczenia nonoci na zginanie
momentem dodatnim ............................................................................... 40
Rys. 6-10: Rozkad temperatury zgodnie z metod PrecoBeam dla typu
2 przekroju ............................................................................................... 42
Rys. 6-11: Elementy typu 2 przekroju dla oblicze nonoci na zginanie
momentem dodatnim ................................................................................ 43
Rys. 6-12: Minimalne wartoci wysokoci profilu h , szerokoci bc i pola
powierzchni h.bc ...................................................................................... 44
Rys. 6-13: Rozkad temperatury zgodnie z EN1994-1-2 dla typu 3 przekroju
Preco-Beam ............................................................................................. 44
Rys. 6-14: Elementy typu 3 przekroju do wyznaczenia nonoci na zginanie
momentem dodatnim ............................................................................... 45
Rys. 6-15: Rozkad temperatury w pycie penej gruboci 200 mm, wykonanej
z betonu o normalnym ciarze objtociowym, nie zaizolowanym dla
rnych czasw trwania poaru ................................................................ 45
Rys. 6-16: Redukcja gruboci hc , fi pyty betonowej dla rnych czasw
trwania poaru .......................................................................................... 46
Rys. 6-17: Temperatura w stalowej pce przekroju po rnych czasach
trwania poaru, dla rnych gruboci pek .............................................. 46
Rys. 6-18: Tablice do oblicze Tsurf [po lewej] i (t ) [po prawej] dla rnych
czasw trwania poaru ............................................................................. 46

strona 99

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Rys. 6-19: Wspczynniki redukcji k dla zalenoci naprenie-odksztacenie
dla stali konstrukcyjnej w podwyszonych temperaturach
(EN1994-1-2 cz 3.2.1) ........................................................................ 47
Rys. 6-20: Wspczynniki redukcji k i odksztacenia cu , dla zalenoci naprenieodksztacenie dla betonu normalnego (NC) i lekkiego (LC)
w podwyszonych temperaturach (EN1994-1-2 cz 3.2.2) ................... 47
Rys. 6-21: Blachy czoowe na kocu dwigara ............................................................ 48
Rys. 6-22: Wprowadzenie zbrojenia zewntrznego do przyczka .............................. 48
Rys. 6-23: Szczeg konstrukcyjny zewntrznego zbrojenia i blachy
czoowe na jego kocu ............................................................................. 48
Rys. 6-24: Schemat zbrojenia dwigarw zespolonych ............................................... 49
Rys. 6-25: Schemat zbrojenia pyty betonowej z jedn listw cznikw
zespalajcych .......................................................................................... 50
Rys. 6-26: Schemat zbrojenia pyty betonowej z dwoma listwami cznikw
zespalajcych .......................................................................................... 50
Rys. 6-27: Przekrj poprzeczny mostu Simmerbach ................................................... 51
Rys. 6-28: Przekrj poduny mostu Simmerbach ....................................................... 51
Rys. 6-29: Analizowana poowa przekroju poprzecznego ............................................ 53
Rys. 6-30: Ukad zbrojenia dla przykadowego dwigara ............................................. 56
Rys. 6-31: Wykres napre cyklicznych dla rnych kombinacji obcie wzdu
dwigara .................................................................................................. 61
Rys. 8-1: Typowy ksztat rozcitego ksztatownika walcowanego wzdu rodnika...... 73
Rys. 8-2: Klotoidalny ksztat po rozciciu .................................................................... 73
Rys. 8-3: zekroje stalowe po rozciciu ........................................................................ 73
Rys. 8-4: Typowa geometria ksztatu klotoidalnego typu MCL; czci szare
s odpadami w procesie cicia................................................................ 73
Rys. 8-5: Strzaka odwrotna dwigarw zespolonych .................................................. 74
Rys. 8-6: Strzaka odwrotna rozpoowionego przekroju stalowego, naley
uwzgldni zredukowan sztywno ....................................................... 74
Rys. 8-7: Zaleno wysokoci konstrukcyjnej od rozpitoci ..................................... 76
Rys. 8-8: Zaleno ciaru podnoszenia od rozpitoci ............................................ 76
Rys. 8-9: Rozcity przekrj stalowy............................................................................. 78
Rys. 8-10: Zbrojenie w przygotowaniu ........................................................................ 78
Rys. 8-11: Ukadanie zbrojenia ................................................................................... 78
Rys. 8-12: Zbrojenie w deskowaniu............................................................................. 78
Rys. 8-13: Wyciganie z deskowania prefabrykatu .................................................... 78
Rys. 8-14: Prefabrykowany dwigar ............................................................................ 78
Rys. 8-15: Przygotowanie mocowania podkadek szynowych ..................................... 80
Rys. 8-16: Przygotowane zbrojenie obok deskowania................................................. 80
Rys. 8-17: Grne przekroje stalowe dostosowane wysokociowo ............................... 80
Rys. 8-18: Przekrj poprzeczny obrcony o 180 ....................................................... 80
Rys. 8-19: Zapewnienie waciwej konsystencji betonu, by unikn
gromadzenia si powietrza w czasie betonowania ................................... 80
Rys. 8-20 : Widok z gry mostu Simmerbach dla niemieckich kolei ............................ 81
Rys. 8-21 : Przekrj poduny mostu Simmerbach dla niemieckich kolei ..................... 81

strona 100

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym


Rys. 8-22 : Schemat konstrukcji wykorzystanej w przsach Simmerbach................... 82
Rys. 8-23 : Zastosowanie przekrojw VFT-Rail w technologii PrecoBeam .................. 83
Rys. 8-24: Przekrj VFT-Rail o wysokoci 66 cm, z zewntrznymi profilami
stalowymi ................................................................................................. 84
Rys. 8-25: Schemat zbrojenia przekroju poprzecznego ............................................... 84
Rys. 8-26: Szczegowa geometria cicia ................................................................... 86
Rys. 8-27: dowele po przeciciu .................................................................................. 86
Rys. 8-28: Przygotowany kosz zbrojeniowy ................................................................. 86
Rys. 8-29: Zbrojenie pierwszego ................................................................................. 86
Rys. 8-30: Przygotowanie deskowania ........................................................................ 87
Rys. 8-31: Podkadki szynowe przed zamontowaniem ................................................ 87
Rys. 8-32: Podnoszenie kosza .................................................................................... 87
Rys. 8-33: Zbrojenie ponad deskowaniem ................................................................... 87
Rys. 8-34: Przygotowane urzdze ............................................................................. 88
Rys. 8-35: Urzdzenia monitorujce............................................................................ 88
Rys. 8-36: Transport zewntrznych profili.................................................................... 88
Rys. 8-37: Mocowanie zewntrznych .......................................................................... 88
Rys. 8-38: Deskowanie ze wszystkimi elementami konstrukcyjnymi
przed betonowaniem ................................................................................ 89
Rys. 8-39: Zniszczenie starego przyczka .................................................................. 90
Rys. 8-40: Przygotowanie przyczka .......................................................................... 90
Rys. 8-41: Plac budowy w pierwszym dniu (rano) ....................................................... 90
Rys. 8-42: Podnoszenie prefabrykatu .......................................................................... 90
Rys. 8-43: Podnoszenie dwigara VFT-Rail ................................................................ 91
Rys. 8-44: Monta dwigara VFT-Rail ......................................................................... 91
Rys. 8-45: Podnoszenie chodnika ............................................................................... 91
Rys. 8-46: Most(y) po zamontowaniu .......................................................................... 91
Rys. 8-47: Monta szyn ............................................................................................... 92
Rys. 8-48: Ukoczony obiekt ....................................................................................... 92
Rys. 8-49: Linia kolejowa w eksploatacji...................................................................... 92
Rys. 8-50: Linia kolejowa w eksploatacji...................................................................... 92
Rys. 8-51: Most podczas eksploatacji ......................................................................... 92
Rys. 8-52: Pocig na mocie ....................................................................................... 92
Rys. 8-53: Urzdzenia monitorujce............................................................................ 93
Rys. 8-54: Monitoring podczas .................................................................................... 93

strona 101

Prefabrykowane trwae belki zespolone z innowacyjnym poczeniem cinanym

strona 102

You might also like