1- slamiyetinin Hindistana yaylmasnda etkili olan Trk-slam devleti

Gaznelilerdir.

2- slamiyetten nceki Trk Devletlerinde, len kiinin silah ve eyalaryla

birlikte gmlmesi, lmden sonra da hayat olduuna inandklarn
gstermektedir.

3- Macaristanda yaplan kazlarda Avarlara ait pek ok tun, gm ve altn

ziynet eyas bulunmutur. Bu bilgiye baklarak Avarlarn deerli madenleri
tandklar sylenebilir.

4- slamiyetten nce kurulan Trk Devletlerinde, devlet ilerinin grlp

karara baland yere Kurultay denir.

5- Trklerin Orta Asyadan g etmelerinin en nemli nedeni, Kuraklk

nedeniyle ekonomik sknt iinde olmalardr.

6- Orta Asyada Trklerin takvim dzenlemi olmalar, Gkbilim ile

ilgilendiklerini gstermektedir.

7- Trkler nceleri gebe bir yaam srdkleri iin, yaptklar sanat eserleri
tanabilir nitelikteydi. Sanat eserleri arasnda hallarn yaygn olmas buna bir
kant olarak gsterilebilir.

8- Anadolu Seluklu paralarn, Osmanl paralarndan ayran zelik; paralarnn

zerinde Sultanlarn portreleri ve aslan resimleri bulunmasdr.

9- Uygurlarn Budizm ve Maniheizm dinlerini kabul etmeleri, sanat alannda

gelimelerinde etkili olmutur.

10- Trk Devletlerinde, nceki dnemlerde ekonomik etkinlikler yalnz

hayvancla dayanyordu. Daha sonra bu durum deimi, tarm nem

kazanmtr. Tarm Uygurlar zamannda nem kazanmaya balamtr.

11- Karahanllar Devletinin Trk tarihindeki nemi; lk Mslman Trk devleti

olmasdr.

12- Anadolu Seluklu dneminde esnaflar, Ahi topluluu olarak rgtlenmitir.

13- Seluklular blge veya eyaletlerin bana idareci olarak atadklar

ehzadelerin yanna Atabey nvanl kiileri de verirlerdi. Bu uygulamadaki
temel ama ehzadeleri devlet ynetimiyle ilgili konularda yetitirmek.

14- Trk Denizciliinin Anadolu Seluklular Dnemine kadar gelimemesinde

balca etken, lke topraklarnn corafi konumudur.

15- inden balayarak n Asyaya ulaan pek Yolunun getii yerler zaman
zaman deimitir. Gl devlet ve kabilelerin tutumlarnda deime olmas
bu durumun olumasnda etkili olmutur.

16- Trk adnn millet olarak getii, Trk Edebiyat ve Tarihinin ilk yazl
rnekleri olan edebi metinler, Orhun Antlardr.

17- slamiyet ncesi Trklerde her trl devlet ilerinin grlp, karara
baland kuruma Toy (Kurultay) denir.

18- Malazgirt savandan sonra Anadoluda kurulan ilk Trk Beyliklerin,

Artukoullar, Saltukoullar, Danimentliler, Mengcekoullar dr.

19- Seluklularda ve Osmanllarda geliemeyen sanat dal heykelciliktir.

20- Trkiye Seluklu devletinde znik ve Konya bakentlik yapm

ehirlerimizdir.

21- slmiyet ncesi Trk tarihinin ve edebiyatnn en nemli Trke

kaynaklarndan biri olan Orhun Yaztlar, Kutluk (II. Gktrk) devleti dnemine
aittir.

22- Trk devlet yneticileri slmiyet ncesi dnemde, Kaan nvann

kullanmlardr.

23- Uygurlara ait destanlar, Treyi ve G destanlardr.

24- Tefsir, Hadis, Fkh ve Kelam, slami bilimlerdir.

25- renimin vakflar sayesinde cretsiz olarak srdrlmesi ve slm

dnyasna yaylmas, Seluklular dneminde gereklemitir.

26- Nizamlmlk, Alparslandan ald yetki ile hangi kurumun almasnda

Trk slm tarihinde ilk olmutur? Badat Nizamiye Medresesi

27- Anadolu Seluklu Devletinde ticareti gelitirmek iin gerekli ana yollar
zerinde, Kervansaraylar ina edilmitir.

28- Edirne ilinde, Anadolu Seluklu devletinden kalma eser bulunmaz.

29- Trk slam devletlerin de Sultann Mslman halknn gznde meru bir
egemen g olarak kabul edilmesi, Hutbe ile salanrd.

30- Orta Asya Trklerinde varl srekli olmayan toplumsal ve siyasal birime
Budun denir.

31- Yenisey Yaztlar ve Manas Destan, Krgzlara aittir.

32- slamiyet ncesi Trk Devletlerinin ortak zellikleri; Devlet boylarn

birlemesiyle kurulur, Temel ekonomik yap hayvancla dayaldr, nemli
kararlar Kurultay tarafndan alnr, Yerleik yaam biimi yaygn deildir

33- slamiyet ncesi kurulan Trk devletlerinden Uygurlar bir ok ynyle

dierlerinden farkl zelliklere sahiptir.

34- Orta Asya Trklerinde ceza infaz sisteminde uzun sreli hapis cezalarnn
uygulanmam olmasnn temel nedeni, Gebe yaam biiminin egemen
olmasdr.

35- Malazgirt Savandan sonra balayan Anadolunun Trklemesi srecinin

balarn aratran bir kii dnemin mimari eserlerini ncelikle, Erzurum
yresinde aratrmas gerekir.

36. Anadolu Seluklularnda yer alan mimari yaplardan kervansaray ve

Bedesten dorudan ticari faaliyetlerle ilgilidir.

37- Anadolu Seluklu plastik sanatnda en ok ilenen konu, nsan-Hayvanbitki

38- slam ncesi Trk Devletlerinde; I. nemli kararlarda Kurultaya danrlar

II. Ynetimde ncelik hanedana aittir.III. Hakanlarn yetkileri tre tarafndan
snrlandrlmtr.IV. Hakanlarn nemli dini trenleri dorudan ynetmeleri
istenirdi.

39-Anadolu Seluklular ve Osmanllarda birok hizmeti bir arada vermek iin

ina edilen klliyelerin ana yaps Camidir.

40- Anadolu Seluklu dnemine ait eserler; Sivas Gk Medrese Erefolu

Camii Sultan Han

41-Anadolu Seluklularnda dini, sosyal, kltrel etkinlii bir arada verilmesini

salayan mimari yaplara Klliye denir.

42- Trk-slam devletlerinde Saltanatn Mslman halk tarafndan meru

grlmesi iin Sultan adna hutbe okutulur, Para bastrlrd.

43- slam ncesi Orta Asyada heykel sanatnn gelitiini syleyen biri Orhun
Antlarn grlerine kant olarak gsterebilir.

44- Orhun yaztlarnn zellikleri; Trk adnn gemesi, Trke yazlm olmas,
lk Trk alfabesinin kullanlmas, lk milli yazl kaynak olmas, Gktrkler
Hakknda bilgi vermesi.

45- Gk-Medrese, Sultan Han, Gevher Nesibe Klliyesi, Keykavus ifahanesi

Anadolu Seluklu dnemine aittir.

46- slam ncesi Trk devletlerinde boy beylerinden oluan Kurultay, hakann
seiminde etkili rol oynard. Kurultay baarl olamayan halkna refah
salayamayan treye aykr hareket eden hakan grevden alabilirdi. Bu
bilgilere dayanarak; Hkmdarlar yasalara uymak zorundadr, Hakanlarn
halka kar sorumluluklar vardr, Hkmdarlarn yetkileri snrldr, Kurultay
devlet ynetiminde etkilidir. Yarglarna ulaabiliriz.

47- Uygurlarda; I. Ticaret ve tarmn gelimesi II. ehir kltrnn yaygnlk

kazanmas III. Ktphanelerin almas Uygurlarn yerleik yaama
getiklerinin kantlardr.

48- slam ncesi Trk Devletlerinden,

 Byk Hun mparatorluu dneminden kalan kurganlarda bulunan

tanabilir malzemeden yaplm silahlar, eyerler ve elbiselerin hayvan
resimleriyle sslendii grlmtr.
Gktrkler dneminden kalan kurganlarda ise, altn ve gmten yaplm
ss eyalar, demirden yaplm kl ve mzrak gibi silahlara rastlanmtr.
Bu bilgilere dayanarak Trklerle ilgili olarak Sava zellik tadklarnn,
Madenlerden yararlandklarnn, lmden sonraki yaama inandklarnn,
Sanat yaam biimine gre gelitirdiklerinin gstergesi olarak
deerlendirilebilir.

49- -Atabeyler Seluklular dneminde ehzadeleri eitmekle grevlidir.

Bamszlklarn ilan etmeleriyle Seluklu Devletinin ykln
hzlandrmlardr.

50- Sivasta bulunan Keykavus ifahanesi Anadolu Seluklu dneminde

yaplmtr.

51- Orta Asya devlet ve toplum hayatn dzenleyen trenin en temel zellii
yazsz olmasdr.

52- II.Gktrk Devleti baz zellikleri; lk Trk alfabesini yaratmlardr.Sosyal

devlet anlayn srdrmlerdir. Uygurlar tarafndan varlklarna son
verilmitir.

53- Uygurlarn Budizm ve Maniheizm dinlerini kabul etmeleri Sanat alannda

gelimelerinde etkili olmutur.

54- Karahanllar; Devletin resmi dili Trkedir, Kutadgu Bilig bu dnemde

yazlmtr, Devlet ailenin ortak maldr, lk Trk-slam devletidir.

55- Seluklu Devletinde, din ve rk ayrm yapmadan halka bo araziler retim

artna ulamaya allmtr.

56- Anadolu Seluklular, Kervansaraylar ve Loncalar ile retim ve ticaret

hayatn dzenlemeyi ve gelitirmeyi amalamlardr

57- Trkler tarihte pek ok devlet kurmulardr. Bu devletler belli bir zaman
sonra yklmlardr. Byk Seluklularn yklma nedenlerinden en nemlisi;
lkenin hanedan yeleri arasnda paylalmasdr.

58- Orta Asyada kurulan Trk Devletlerinin ksa srede paralanp

yklmasnda lkenin hanedana ait olmas etkili olmutur.

59- Orta Asyada Uygurlara ait ehirlerde Kervansaraylarn yannda Hristiyan,

Budist ve Maniheist mabetlerinin kalntlarnn yan yana bulunmu olmas;
nan zgrlnn olduunun, Ticari faaliyetlerin yaygn olduunun,
Hogrl bir toplumun yaadnn, Yerleik yaama geildiinin
gstergesidir.

60- Karahanllar slamiyeti kabul ettikten sonra da lkeyi eski Trk

geleneklerine gre dou-bat olarak ikiye ayrlmlardr. Bu durum Geleneklere
balln devam ettiinin gstergesidir.

61- Anadolu Seluklular tarafndan Karadenizde Sinop, Akdenizde Alanya

alndktan sonra tersaneler kurulmutur. Bu uygulamann temel amac
ncelikle deniz ticaretini gelitirmektir.

62- Anadolu Seluklularnda Ahi rgtlenmesi iinde zanaatkarlar yer almtr.

63- Uygurlardan nce Trk Tarihinde tapnak ve saray gibi yaplar azd. Bu
durum Trklerin yerleik yaama gememelerinden kaynaklanmaktadr.

64- Gktrk antlar Trke yazlan ilk belgelerdir. Uygurlarda dinsel

metinlerinde Trkeyi kullanmlardr. Karahanllarda edebi dil Trkedir. Bu

durum Eski Trklerin Milli bilinci koruduklarnn gstergesidir.

65-slamiyetten nce Trk Sanatnda daha ok metal, ahap ve deri gibi

malzemeler ve tanabilir kk boyutta eserler yaplmtr. Gebe yaam
srdklerinden malzeme ve sanat eserleri bu ekilde yaplmtr.

66- Trk-slam edebiyatnn ilk rnekleri Karahanllar zamannda ortaya

konulmutur.

67- Gaznelilerin slam tarihindeki en nemli zellii Hindistan

slamlatrmalardr.

68- Seluklular ve Harzemahlar kta sistemini kullanmlardr.

69- lk Trk Devletlerinden Uygurlar ehirler kurarak, gnmze kadar gelen

evler, tapnaklar, saraylar ina etmilerdir.

70- Trklerin gebe bir hayat tarzndan yerleik toplum dzenine gemeleri,
beraberinde pek ok deiiklik getirmitir. Ekip bime aletlerine sahip olmalar
bu deiiklikten biri olduu savunulabilir.

71- slamiyetten nce Trk Devletlerinde Kaann eine Hatun denirdi.

Elileri kabul etme yetkisinin olmas, kaan temsil etme yetkisinin olduunu
gsterir.

72- slamiyetten nceki Trk Devletlerinin gelenekleri arasnda; Siyasi,

ekonomik, kltrel ilerin kurultayda grlp karara balanmas ve kimin
kaan olacann belirlenmesinde baz zelliklerin lt alnmas demokratik
ynetim zellikleri ile badamaktadr.

73- lk Trk Devletlerinde hkmdarlar devleti ynetmenin kutsal bir grev

olduuna ve bu grevin kendilerine Tanr tarafndan verildiine inanrlard.
Devleti ynetirken treye uygun davranmak zorundaydlar. Tre ise Trk
gelenek ve greneklerinden meydana geliyordu. Bu bilgilere dayanarak
hkmdarlarn yetkilerinin snrsz olmad sonucuna varlabilir.

74-Orta Asyada Trklerin yaadklar blgelerde yaplan arkeolojik kazlarda

sulama kanallarna rastlanmtr. Hunlar ve Gktrkler devrine ait tahl
ambarlar bulunmutur. Gktrklerin, inlilerden ziraat aletleri ve tohumluk
tahl istedikleri bilinmektedir. Uygurlarn kurduu sebze ve meyve baheleri
hakknda in kaynaklarnda bilgiler mevcuttur. Bu bilgilere gre Orta Asya
Trkleri Tarmsal Faaliyetlerde bulunmulardr.

75- Orhon alfabesi Trklere zg alfabedir.

76-Anadolu Seluklular mimari yaplarn i ve d sslemelerinde ini, ta,

ahap kullanmlardr.

77-Batman Yaknlarndaki Hasankeyfte Artuklulara ait eserler bulunmaktadr.

78-Uygurlarn, hayvan ve toprak vergisi almalar onlarn yerleik hayata

getiklerinin kantdr.

79- Eski Trk Devletlerinde,Devlet meselelerinin karara baland yer

Kurultay (l veya Toy) denir.

80-Orhun kitabeleri, Gktrkler dnemine aittir.

81-Orta Asyada Hunlarla ilgili yaplan kaz almalarnda mumyalanm

cesetler, at iskeletleri ve hallar bulunmutur. Bu bilgiler Hunlarnn Ahiret
hayatnn vargna inandklarn gstermektedir.

82-Orhun abideleri ;I- lk siyasi yaptmzdr., II- Trk tarihi ile ilgili bilgi
vermektedir. II- lk yazl Trk kaynaklardr.

83-Orta Asya Trk devletlerinde sosyal hayat dzenleyen ve yazl olmayan

kurallara Tre denir.

84-Trk-slam dnyasnda pozitif bilimler Farabi ile balamtr.

85-Kayseride bulunan Gevher Nesibe ifahanesi Anadolu Seluklular

dnemine aittir.

86-slamiyetten nceki Trk Devletlerinde hkmdarn egemenlik hakk ile

ilgili olarak hangisine inanlrd? Tanr tarafndan verildiine

87- Orhun kitabelerinin tarih asndan nemini belirleyen zellikler ; a) Trk

adnn gemesi ve Trke yazlm olmas Gktrkler ile ilgili ayrntl bilgi
vermesi) Trk yazsnn en eski alfabesi ile yazlmas d) Siyasi bir beyanname
olmas e) VIII. yzylda yazlm olmas

88-Byk Seluklu Sultan Melikah dneminde; :Badata Nizamiye

medresesinin kurulmas, .Medreselerde din bilimlerinin yannda pozitif
bilimlerinde okutulmas Yeni bir takvim dzenlenmesi sosyal hayat olumlu
ynde etkilemitir.

89- Anadolu Seluklu Devletinde 1. Mesut zamannda ilk kez baslan para
bakr, 2. Klarslan zamannda baslan para gm, 13. yzylda baslan para
ise altndr. Bu duruma dayanlarak, Anadolu Seluklu Devleti ekonomik ve
siyasal gc giderek artmtr yarglarna varlr.

90-Orta Asyada belirli tarihlerde kurulan Trk Devletlerinin ksa srede

yklmalarnn sebebi nedir? Birok boyun birlemesinden meydana geldii
iin

91-slamiyet ncesi Trk Devlet Geleneklerinde, hkmdar eleri hkmdarn

yannda Kurultaya katlrlar ve eli kabullerinde bulunurlard. Bu durum
kadnlarn da devlet ynetiminde sz sahibi olduunu gsterir.

92-Orta Asya Trk Birliini lk defa Byk Hun mparatoru Mete Han
Kurmutur.

93-slamiyetten nceki Trk devletlerinde ordu tamamen Trklerden

oluturulurdu.

94-slamiyetten nceki Trk Devletlerinde inan olarak genelde Gktanr dini

esastr.

95-Gktrkler ; 552 tarihinde tkende kuruldular. Devlet sorunlarnn zm

yeri Kurultayd. Devlet dzeni ve toplum ilikileri Trelere gre dzenlenirdi.
Ordu, Onlu sisteme gre kurulmutur.

96-Eski Trk Devletlerinde en byk yetki hkmdara aitti.

97-slamiyetten nce Orta Asyada kurulan Trk Devletlerinde ekonomik

hayatn temeli hayvancla dayaldr. Uygurlarda ise ekonomik hayatta tarm
ve ticaret n plana kmtr.

98-Asyada birbirlerinden ayr yaayan Trk Boylarn Birletirip tek bayrak

altnda toplayan lk Trk Kaan Mete Handr.

99-Seluklularda resmi yazmalar Farsa idi. Medreselerde eitim Arapa

yaplyordu. Halk ve Ordu kesimi ise Trke konuuyordu. Bu durum
Seluklularda Trk dilindeki gelimenin yavalamasna sebep olmutur.

100-Anadolu Seluklularnn, Anadolunun imarna zen gstererek zellikle

yollar, hanlar, kervansaraylar ve karakollar yapmalarnn amac, Ticareti
gelitirmek ve gvence altna almak.

101-Trk-slam uygarlnda Resim ve Heykelciliin yasaklanmas,. Oymaclk,

kakmaclk, ve nakkalk gibi ssleme sanatlarnn gelimesini engellemitir.

102-Gnmzde de kullanlmakta olan Orduda Onlu sistemi Hunlar gnmze

kazandrmlardr.

103-Trk slam Devletlerinde, kyde yaayanlar ile ilgili olarak; rn

zerinden vergi verme, elindeki topraa ona ileyebildii srece sahip olma,,
lm halinde, erkek evlada topra ileme olana tanma gibi uygulamalar
yaplmtr.

104-Trklerin slamiyete hizmetleri Abbasiler dneminde nem kazanmtr.

105-Uygurlar, Orta Asyadaki dier Trk Devletlerine gre Tarm, Resim ve

Heykel alanlarnda daha baarl olmulardr.

106-Trklerin Orta Asyada d tehlikelerle kar karya kalmalar ve

topraklarnn doal snrlarla korunmam olmas, Askerlik alannda
yeteneklerinin gelimesine neden olmutur.

107-Yazy kullanan lk Trk Devleti Gktrklerdir.

108-Trklerin geleneksel dini olan amanizmin dier dinlerin etkilerine ak

olmas, Trkler arasnda eitli dinlerin yaylmasna ortam hazrlamtr.

109-Trk-slam sanatnda, eitli amalara hizmet eden yap topluluuna

Klliye denir.

110-Trk slam devletlerinde kiiler, bahe yapabilme hakkna sahipti

113-Orta Asyada kurulan Trk Devletlerinde ynetimin zellikleri; lke

blmler halinde ynetilirdi, Devlet Ynetiminde tre lere uyma zorunluluu
vard, Hatun (hkmdarn ei) kurultaya katlrd, Devlet ynetme yetkisinin
hkmdara Tanr tarafndan verildiine inanlrd.

114- Trklerin tarih boyunca deiik lkelerde yerlemeleri, eitli alanlarda

farkl boyutlarda gelimeler gstermelerine neden olmutur. Trkler askerlik
alannda dier lkelerden en az etkilenmitir.

115- Trk devletinin banda bulunan kimselere Tanhu, Kaan, Han, Yabgu,
lteber gibi eitli isimler verilmitir.

116-Orhun Yaztlarnda; Gktrklerde devlet adamlarnn millete hesap

vermesi, devlet ve halkn karlkl olarak grevlerinin belirtilmesi konular
belirtilmektedir.

117-slamiyetten nceki Trk devletlerinin dini anlaylar; Gk Tanrya

inanlmas, lmden Sonra yaama inanlmas, Dinsel nanlara sayg
gsterilmesi, len kiinin mezarnn yanna, ldrd dman says kadar
balbal (heykel) dikilmesi.

118-Hunlar ve Avarlar, Orta Asyada tekilatl devlet kurmulardr.

119-Trk devletinin resm ad olarak ilk defa kullanan, yedi ve sekizinci

yzyllarda hkm sren (681-745) Gktrk Devletiydi.

120-Eski Trklerde, Boylar birleerek siyas bir birlik haline gelirse, buna
budun denirdi. Budunun bana geen kimseye han ad verilirdi.

121-Talas Sava (751) ; Trk ve slam ordular ile in ordusu arasnda yaplan
meydan savadr. Bu savan en nemli sonular Araplarla Trklerin
arasndaki dmanln azalmas 2. inin batya doru ilerleyii durdu.

122-Dandanakan Sava (1040), Seluklular ile Gazneliler arasnda yaplan,

Seluklularn baarsyla sonulanan sava (1040). Dandanakan Savadr.
Dandanakan Sava, ki Trk devleti arasnda yaplmtr. Bu sava,Byk
Seluklu mparatorluu nun kuruluuna temel oldu.

123-Malazgir Sava (1071) , Trklere Anadoluyu kazandran, Seluklu-Bizans

Savadr. 1071 ylnda yaplmtr. Malazgirt Sava Hal Seferlerinin Temel
Nedenidir.

124-Miryokefalon Sava (1174) , Anadolu Saluklular ile Bizans arasnda

yaplan savatr. Miryokefalon sava, Seluk ve Bizans tarihinin dnm
noktalarndan biridir. Trklerin, Malazgirt Savandan sonra Bizans
mparatorluuna kar kazandklar ikinci savatr. Bizans, Anadoluda
stnln kaybetti.

125-Kseda Sava (1241), Anadolu Seluklularnn, Moollara yenilmesiyle

sonulanan ve 1 Temmuz 1243 tarihinde meydana gelen sava. Trk-slm
tarihinde, nemli bir dnm noktas tekil eden bu sava, Anadolu Seluklu
Devletinin yklmasna sebep olmutur.

126-slamiyetten nce Alfabeyi Kullanan Trk Devletleri Gktrler ve

Uygurlardr, Gktrk Alfabesi ve Uygur Alfabesini kullanmlardr.

127 Anadolu Seluklu Devletinde, Devletin, hanedan mensuplar arasnda

bllmesinin; blnmeye ve saltanat mcadelesine sebep olduu grld.

128-Anadolu Seluklularn Ticareti Gelitirmek iin yaptklar faaliyetler:

Trkiye Seluklular, Anadoluyu Mslman ve gayrimslim kavimler arasnda
bir kpr haline getirdiler. Dnya ticaret yollarn ap, tedbirler aldlar. Ticar

ilikileri zorlatran engelleri kaldrp, lkenin bir ok yerinde kervansaraylar

yaptrdlar. Yolcularn, buralarda hayvanlar ile birlikte gn cretsiz kalma
ve yemek yeme haklar vard. Buralara gelen Mslman ve gayrimslim,
zengin-fakir, hr-kle btn misafirlere ayn yemein verilmesi ve eit
muamele yaplmas esast. Kervansaraylar ve hanlar klliye halinde olup,
hepsinin cami ve ktphanesi vard.

129-Anadolu Seluklularnda Medreseler, eitim amac ile oluturulmutur.

130-Hakan; Eski Trk ve Mool imparatorlarna verilen unvan

131-Byk Seluklu mparatorluu , slam ilimlerin eitim ve retiminin

yapld ve zamann fen bilimlerinin retildii eitli fakltelere sahip,
niversite mahiyetinde byk medreseler yaptrdlar. En by, Badattaki
Nizamiye Medresesidir.

132- Orta Asya Trklerinde Kurultaya katlanlara, Toygun denir.

133-Trk Tarihinde denizcilik almalar ilk kez Anadolu Seluklu Devleti

dneminde balamtr. Bunun temel nedeni Kurulduu yerin tarafnn
denizlerle evrili olmasdr.

134- 375 Kavimler G sonunda Roma mparatorluunun gcn yitirmesi,

merkezi otoritenin bozulmas ili Feodalite Rejimi ortay kmtr.

135-Orta Asyada kurulan Trk Devletlerinde lkenin hkmdar ailesinin ortak

mal saylmas ve hanedan yeleri arasnda paylatrlmas, Taht kavgalar
sonucu devletlerin ksa srede yklmasna sebep olmutur.

136-Orta Asya Trk Devletlerinde din adamlarna, aman (Kam) denir.

137-slamiyet ncesi Orta Asya Trk Devletlerinde, lk Dzenli Ordu tekilat

Hunlar tarafndan kurulmutur.

138-Trk adn devlet ad olarak ilk kez Gktrkler kullanmtr.

139-lk Yerleik hayat Uygurlar tarafndan benimsenmitir.

140-Anadolu Seluklular ticari gelitirmek iin, Kervansaraylar yapmlardr.

141- Gktrklerin Trk Tarihindeki nemi Nedir? Trk Adyla Kurulan ilk
devlettir. Orta Asyada bulunan en geni topraklara sahip olan Trk devleti
olarak tarihe gemitir.

142-Ouz Kaan Destan-Hunlar , Alp Er Tonga Destan- Sakalar, Treyi ve

G Destanlar- Uygurlar, Ergenekon ve Bozkurt Destanlar-Gktrkler, Manas
Destan-Krgzlar

143-Konya Karatay Medresesi, Anadolu Seluklular zamannda yaplmtr.

144- Anadolu Seluklular 1075-1308 tarihleri arasnda Anadoluda hkm

sren mslman bir Trk devletidir.

145-Anadolu Seluklularnda tmyle devletin mali olan topraklar dirlik,vakif

ve mlk olarak e ayrilirdi.Dirlik sultanin,kendisi iin asker besleyip
yetitirmeleri kouluyla Trkmen beylerine ve komutanlarna verdii
topraklard.Mlk denen topraklar stn hizmetlerde bulunanlara sultan
tarafindan verilirdi.Vakf ise han,hamam,medrese gibi kurumlarn giderlerini
karlamas iin ayrlm topraklard

146-Byk Seluklular Dneminde Yetenekli rencilerin okutulmasnn ve

topluma kazandrlmas iin Seluklu sultanlar, medreseleri kurup

yaygnlatrmlardr.

147-Konyada bulunan; nce Minareli Medresesi , Karatay Medresesi, Sral

Medrese Trk sanatnn hangi dnemine aittir? Anadolu Seluklular Dnemine
aittir.

148-Kuraklk, iddetli k, hayvanlar arasnda bulac hastalklarn yaylmas

ve kendi aralarndaki i mcadeleler nedeniyle Asya (Byk) Hun Devleti
yklmtr. Buna ramen eitli ynlere g eden Trkler gittikleri yerlerde
birok yeni Trk devleti kurmulardr. Buna gre, Trklerin gittikleri yerlerde
yeni Trk devletleri kurmalar Trklerle ilgili olarak aadakilerden hangisinin
gstergesidir? Tekilat bir zellie sahip olunduunun

149- Uygurlar ; I. Bugnk matbaann temeli olan hareketli matbaay kurup

kitap basmlardr.II. Mani dinini kabul ettikten sonra birok tapnak
yapmlardr. III. Buday, arpa, dar gibi tarm rnleri yetitirmilerdir. IV.
Basmil ve Karluklarla anlaarak Kutluk (II.Gktrk) Devletini ykmlardr.

150- Uygurlar; Mani dinini kabul ettikten sonra birok tapnak yapmalar ve
Buday, arpa dar gibi tarm rnlerini yetitirmeleri, yerleik yaama
getiklerinin kantdr.

151- lk Trk devletleri merkeziyeti zellie sahip deillerdi. Trk tresine

gre lke, hanedan yelerinin ortak maldr anlay benimsenmiti. Bundan
dolay devlet dou bat olarak ikiye ayrlarak idare edilir ve hanedan yeleri
arasnda paylatrlrd. Trk devletlerinde hkmdarn btn erkek
ocuklarnn tahta kma hakk vard. Trk devlet ynetimindeki bu durumun
Devletlerin ksa srede zayflayp dalmasna neden olduu sylenebilir.

152- lk Trk devletlerinin sanatnda,- Hayvanlarn birbirleriyle mcadelelerini

konu alan motiflere yer verilmesi
Sosyal ve ekonomik yaamda atn binek ve tama hayvan olarak
kullanlmas Daha ok eyer, adr, hal, kilim gibi kolaylkla tanabilir
rnlere yer verilmesi durumu hangisinin kant olarak gsterilebilir? Gebe
yaam biiminin benimsendiinin

153- Uygurlar ve Gktrkler yaamlar boyunca farkl topluluklarla

karlatklar halde milli benliklerini yitirmemiler ve Trkeyi kullanmaya
devam etmilerdir.Yukarda verilen bilgilere gre hangisine ulalabilir? Ulusal
kltrn korunduuna

154- lk Trk devletlerine ilikin baz bilgiler unlardr;.1. Yerleik hayata geen
ilk Trk devletidir.(Uygurlar) 2. Alfabeyi kullanan ilk Trk devletidir.
(Gktrkler)

155- Hazar lkesinde Musevi, amanist, Mslman ve Hristiyanlarn

ibadetlerini serbeste yapabilmeleri Uygurlarda Mani dinine, Hristiyanla ve
Budizme ait tapnaklarn yanyana bulunmalar durumlar gz nne
alndnda ilk Trk devletleri iin? Farkl grlere hogr ile yaklat

156- lk Trk devletlerinde, Hal, kilim ve adr dokumaclna nem verilmesi,

Koyun, kuzu, sr ve tilki derisinden giyim eyalar yaplmas, Yaz kurakl
baladnda hayvanlara su bulabilmek iin g edilmesi durumlarn
destekleyen en nemli yargnn hangisi olduu sylenebilir? klim ve evre
koullar yaam biiminde etkili olmutur.

156-Gktrkler; I. Orta Asyadaki Trkleri bir at altnda toplamlardr.II.

Tarihte Trk adyla bilinen ilk devletin kurmulardr. III. Hal, kilim ve adr
dokumaclnda ileri gitmilerdir.IV. Kurgan ad verilen mezar mimarisinin
gelimitir.

157- Tarihte Trk adyla bilinen ilk devleti kurmalar ve Orta Asyadaki
Trkleri bir at altnda toplamalar Gktrklerin ulusal zellik tayan bir
devlet kurduklarnn kantdr.

158- Uygurlarn,- 18 harften oluan bir alfabe gelitirmeleri- inlilerden

aldklar kad kullanmalar- Bugnk matbaann esas olan hareketli harflerle
matbaay kurup, kitap basmalar gelimeleri daha ok alanlardan hangisinde
ilerlenmi olduunun kantdr? Kltrel yapda

159- lkenin ileri gelenleri ve boy beylerinden oluan bir meclis olan Kurultay,
ynetim ilerinde etkili olup hkmdara yardmc olmutur.
Orta Asya Trk devletlerine ilikin verilen bilgiler demokratik bir zellik
tad sylenebilir.

160- Trkler slamiyetten nce On iki Hayvanl Trk Takvimini kullanrken,

slam dinine girdikten sonra srasyla Hicri Takvim, Celali Takvim, Rumi Takvim
ve Miladi Takvimi kullanmlardr.

161- slamiyet ncesi Trk devletlerinde Kurultay ad verilen lkenin ileri

gelen boy temsilcilerinden oluan bir meclis vard. Kurultayda lkenin
kaderini etkileyen, sava, bar gibi konularda kararlar alnrd. Kurultayda
herkes szn aka syler, gerektiinde hakann uygulamalar eletirilirdi.
Fakat tm bunlara ramen yine de son karar Trk hakanna aitti.Bu bilgilere
gre, ilk Trk devlet anlayyla ilgili olarak, Kurultayn kararlarnn tavsiye
nitelii tad, Demokratik bir ynetim anlaynn var olduu, Kurultayn
danma meclisi niteliinde olduu

162- Ahilik, Trkiye Seluklu Devleti dneminde (XIII. yzylda) ortaya km,
esnaf ve zanaatkarlarn ticari hayatn ekillendiren sosyal bir tekilattr. Bu
tekilat Esnaflar arasnda dayanmay salamtr, Mesleki eitim sonucunda
rak, kalfa ve usta yetitirerek bunlara diploma vermitir.

163-Orta Asya Hun Trklerinin Kltrel zellikleri gz nne alndnda

yaadklar blgede yaplacak kazlarda tapnak kalntlarnn bulunmas
beklenmez.

164-Kavimler G sonunda Vizigotlar spanyaya, Franklar Fransaya, Slavlar

Balkanlara, Saksonlarda ngiltereye yerlemilerdir. Bu durum Avrupada
bugnk milletler topluluunun olumasna yol amtr.

165-Anadolu Seluklular dneminde, Anadolu kentlerinin gelierek han,

hamam,cami ve kervansaraylarla donand ve zenginletii grlr.Bu

eserler, Ticaret yollar zerinde bulunan kentlerde daha ok yaplmtr.

166-Hun Trkleriyle inliler arasndaki atmalar Mete Hann lmnden

sonrada devam etti. inliler, Trkleri savalarla yenemeyeceklerini
anlamlard. Bunun zerine Trkleri birbirine drmek iin propaganda
yaptlar, Sonunda Byk Hun Devleti ikiye ayrld. Bir sre sonra da varlklar
sona erdi. Paraya gre bir devletin devamll ncelikle Toplumda
dayanmann gl olmasna baldr.

167-Anadolu Seluklularnda Atabey ad verilen devlet adamlarnn

grevleri, Melikleri devlet ynetimine hazrlamakt.

168-Byk Seluklularda eyaletlerdeki adalet ilerine kadlar bakard.

169-Trklerin slamiyeti Kabul etmeden nce kullanm olduklar Takvim, 12

Hayvanl Trk Takvimidir.

170- Hunlarn Avrupa topraklarna ilerlemesi, M.S. 375 ylnda Kavimler

Gnn balamasna neden olmutur.

171-Trk Tarihinin ve Edebiyatnn bilinen ilk yazl belgesi, Orhun kitabeleridir.

172-Orta Asya Trk Kltr ile slam Kltrnn birletirilerek, Trk-slam

Kltr ve Medeniyetinin kurulmas Karahanllar ile balamtr.

173-Tarihte lk kez btn Trkleri bir bayrak altnda toplayan Trk topluluu
Hunlardr.

174-Trklerin, Abbasiler dneminde ilk hizmetleri daha ok askerlik alannda

olmutur.

175-Gaznelilerin Trk-slam tarihindeki en nemli zellii, Hindistana

slamiyeti gtrmeleridir.

176-Anadolu Seluklularnda kta topraklar gelirleri hizmet ve maa karl

olarak komutanlara, askere ve devlet adamlarna verilen topraklardr, Bu
sistemle hazineden para harcamadan ordu oluturma amalanmtr.

177-Trklerin Avrupa ilerine kadar ilerlemelerinin balangc olan Kavimler

G Byk Hun devletinin, dalmasndan sonra balamtr.

178-Anadolu Seluklu devletinde eyaletlerdeki askerlik ilerinden Suba

sorumluydu.

179- Orta Asyada Avar egemenliinin sona ermesinden sonra 552 ylnda
kurulmu olan devlet aadakilerden hangisidir? Gktrkler

180- Anadolu Seluklular dneminde iftilere ileyebilecekleri kadar toprak

verilir, topraklar ekilip biildikleri srece babadan oula kalrd.Bu durumun
aadakilerden hangisine kar bir nlem nitelii tad savunulabilir?
Topraklarn devletin denetimi dnda el deitirmesine

181- Asya Hunlar ile inliler arasnda yaanan en byk sorun aadakilerin
hangisinden kaynaklanmtr? Hunlarla inliler arasnda pek Yoluna egemen
olma mcadelesi

182- slam dnyasnda nemli bir eitim retim kurumu olan Nizamiye
Medresesini hangi Trk devleti kurmutur? Seluklular

183- Byk Seluklularda, fethedilen topran fethedenin mal olmas,

hangisinde etkili olmutur? Feodal beyliklerin ortaya kmasnda

184- Anadolu Seluklularmda ikta ad verilen toprak ynetim sistemi

Osmanllarda gelitirilerek dzenli bir ekilde uygulanmtr.Osmanllarda
uygulanan bu toprak ynetim sistemi hangisidir? Dirlik

185- Karahanllar Devleti, hangi zellikleri ile Gktrk Devletinden ayrlr?

slam dinini kabul etmesi.

186- lk Trk devletlerinde Kurultayn sava, bar gibi nemli konularda ald
kararlar kaan balamazd.Buna gre, Kurultay Danma meclisine
benzemektedir.

187- slamiyetten nceki Trklerde, savatan dnen yiitlerin arland,

yoksullarn donatld, dini ve milli bakmdan nemli gnlerin hep birlikte
kutland lenler yaplrd.Bu lenlerin hangisini salad savunulabilir?
Toplumsal Dayanmay

188- slamiyetten nce Trk devletlerinde kaann eine hatun unvan

verilirdi.Hatunun, elileri kabul etmesi kaan temsil etme yetkisinin olduunu
gsterir.