UNIVERSITETI I TETOVS

FAKULTETI JURIDIK

PUNIM SEMINARIK N LNDN: ORGANIZTAT

NDRKOMBTARE
TEMA: LIDHJA E KOMBEVE

Mentor:
Doc. dr. Drita M. Fazlia

Kandidati:
Admirim Xhaferi

Tetov, 2016

PRMBAJTJA:
1. HISTORIKU I LIDHJES S KOMBEVE
2.QLLIMET E LIDHJES S KOMBEVE
3. ANTARSIA
4. ORGANET E LIDHJES S KOMBEVE
4.1. ASAMBLEJA
4.2. KSHILLI I LIDHJES S KOMBEVE

4.3. SEKRETARIATI
4.4. GJYKATA E PRHERSHME NDRKOMBETARE

1. HISTORIKU I LIDHJES S KOMBEVE

Lidhja e Kombeve sht organizata e par ndrkombtare dhe sht krijuar menjher pas Lufts
s Par Botrore. Aryeja e themelimit t Lidhjes s Kombeve ishte shpresa pr t vn paqe
botrore dhe me kt do t mund t parandalonin prsritjen e katastrofave t periudhs 19141918 n Evrop. Ideja e formimit t organizats ndrkombetare, qe seriozisht e ngriti cshtjen e
rregullimit t marrdhnieve ndrkombtare, u ngrit n fillim t shekullit XX. Paraprakisht,
cshtjet e caktuara zgjidheshin n disa forma organizative, t cilat n nj nivel t caktuar dhe n
kuptim t caktuar, kan pasur dimension planetar, por ajo ende nuk ishte prgjigje e vrtet pr
cshtjet si duhet t ngrihen dhe t zgjidhen cshtjet e panumrta ndrkombetare.

N shekullin XX bota ndodhej n nj process kundrthns me tre dimensione: 1

1. Civilizimi prnjher mori impulse t reja dhe zhvillime dhe hapej kah e ardhmja dhe
planeti i tr.
2. Armatimi bhej sa m efikas dhe vdekjeprurs, saq kjo paraqiste kanosje serioze pr
mbijetesn e mtutjeshme t njerzimit dhe planetit t Toks.
3. Shekulli filloi me luftn m t prgjakshme, e cila pr her t par n histori mori
epitetit botror, pasi q i prfshiu t gjitha shoqrit teknologjike e t gjitha
meridianet.
Drafti fillestar i Beslidhjes s Lidhjes s Kombeve prfundoi n fillim t vitit 1919, nn
mbikqyrjen e ngusht t oodro ilson. Antart e Lidhjes ishin betuar pr:
1. Mbrojtjen e integritetit territorial t shteteve tjera antare,
2. Prfundimet e mosmarrveshjeve t Lidhjes q krcnojn luft,
3. Pasimin e sanksionet ekonomike dhe ushtarake kundr kombeve q shfrytzojn luftn
pr zgjidhjen e mosmarrveshjeve,
4. Shtetet antare t marrin pjes n programin e reduktimit t armve,
5. Ndihmon n krijimin e Gjykats Ndrkombtare t Drejtsis s Prhershme.
Pas prfundimit t Lufts s Par Botrore u thirr konferenca ndrkombetare e njohur si
Konferenca e Paqes s Versajs, e cila filloi me 18 janar dhe zgjati deri m 28 qershor 1919.
Konferenca u mbajt n Versaje afr Parisit ku morn pjes 30 shtete nga rradht e Antants,
fuqi ngadhnjimtare dhe fuqive t mundura. Vendimet kryesore i miratonte kshilli i t
katrve (SHBA,Franc,Angli, Itali).
Marrveshja prfshinte:
1. Gjermanis iu morn t gjitha kolonit dhe iu ndan Francs, Anglis, Belgjiks,
Portugalis dhe Japonis.
2. Gjermania u detyrua tia kthej Francs, Alzasin dhe Lorenin.
3. Franca mori krahinn e Carit pr 15 vjet.
4. Gjermania u detyrua t paguaj dmshprblim t madh (132 miliard marka), kur Rajna u
pushtua nga Fuqit e Mdha, ndrsa Dancingu u b qytet i lir, me miratimin e vendimit
pr carmatimin e Gjermanis.
1 Convenant of the League of Nations http://www.u-s-history.com/pages/h1339.html

2. QLLIMET DHE PARIMET E LIDHJES S KOMBEVE

Qllimet kryesore t Lidhjes s Kombeve ishin:

1. Nxitja e bashkpunimit ndrkombtar
2. Rikthimi i paqes dhe i siguris (gj q sht e theksuar n Preambuln e Statutit t
Lidhjes s Kombeve).
Parimet e Lidhjes s Kombeve ishin:
1. Ndalimi relative i lufts
2. Ndershmria
3. Drejtsia

3. ANTARSIA
Kur u formua Lidhja e Kombeve, kishte 26 antar (shtete t pavarura). N Lidhjen e
Kombeve m 1927 u pranuan edhe 32 shtete. Lidhja e Kombeve mori mbi vete t siguroj
dhe t ruaj pavarsin kombtare,politike dhe territorial t shteteve antare. N fillimin e
krijimit t Lidhjes se Kombeve, akti themelues i saj bnte dallimin midis shteteve antare
themeluese dhe antarve, t cilt jan antarsuar m von. Si antar themeluese
konsideroheshin t gjitha shtetet, t cilt morn pjes n procedurn e nnshkrimit dhe shtetet
q brenda dy muajve pas hyrjes n fuqi t statutit u bn antare t Lidhjes. Kushtet formale
ishin kusht pr tu pranuar n Lidhjen e Kombeve. Kushti kryesor formal ishte: vota e dy t
tretave t shumics s antarve n favor t shtetit q pretendonte t pranohej n Lidhje.2

4. ORGANET E LIDHJES S KOMBEVE

Struktura e Lidhjes s Kombeve prfshinte: Asamblen e Prgjithshme, Kshillin e
Lidhjes

Kombeve,

Sekretariatin

Prgjithshm,

2 Fazlia. Drita M., Organizatat ndrkombtare,Tetov, 2014

Gjykatn

Prhershme

Ndrkombetare, agjencionet e specializuara dhe organet ndihmse t Asambles dhe

Kshillit.
4.1.
ASAMBLEJA
Asambleja e Lidhjes s Kombeve prbhej prej 3 prfaqesuesve t shteteve antare, por
me t drejt t nj vote. Sesionet e Asambles mbaheshin nj her n vit, n shtator, por
ajo kishte t drejt t organizoj edhe sesione t jashtzakonshme. Vendimet i merrte me
votim unanim, prpos n raste kur duhej t vendosnin pr pranimin e antarve t ri, q
vendoseshin me dy t tretat e votave.

4.2.

KSHILLI I LIDHJES S KOMBEVE

Ky organ paraqet organin kryesor t Lidhjes s Kombeve. Kshilli ishte i organizuar,
duke i ndar antart e saj n dy grupe, antart e prhershem: Britania e Madhe,
Italia, Franca dhe Japonia dhe m von n vitin 1926 ktij organi iu bashkua
Gjermania, m 1937 n t hyri Rusia dhe krejt n fund hyn edhe katr antar t
tjer q kishin status t prkohshm pr nj periudh 1-3 vjecare.

4.3.

SEKRETARIATI
Sekretariati i Lidhjes s Kombeve ishte edhe Sekretari i Prhershm i Asambles s
Prgjithshme dhe i Kshillit t Lidhjes s Kombeve. Sekretariati ishte i organizuar
sipas hierarkis. N krye t tij ishte Sekretari. N fillim prbhej prej 600 npuns,
por me rritjen e antarsimit t shteteve tjera, u rrit edhe numri i npunsve. Kshtu
numri i puntorve me koh arriti n 800 t till nga pes shtete. Neni 7 i Statutit t
Lidhjes s Kombeve parashihte q selia e Sekretarit Gjeneral t ishte n Gjenev
Zvicr.

4.4.

GJYKATA E PRHERSHM NDRKOMBETARE

Gjykata prbhej prej njmbdhjet gjykatsve me mandate nnt vjecar dhe me t
drejt t rizgjedhjes. Gjykatsit zgjidheshin me shumic t votave nga Asambleja e
Prgjithshme dhe Kshilli, nga lista e cila prgatitej nga Gjykata e Prhershme e
Arbitrazhit. Pal kontestuese para Gjykats mund t ishin vetm shtetet antare, por
prjashtimisht mund t ishin edhe shtetet t cilt nuk ishin antare, por me leje t

Kshillit, me crast ai shtet i merrte edhe detyrimet pr ta pranuar vendimin e

Gjykats.3
Lufta e Dyt Botrore shnoi fundin e Gjykats s Prhershme t Drejtsis
Ndrkombtare. Gjykata mbajti seancn e saj t fundit gjat kohs s lufts, n Hag
n shkurt 1940 para pushtimit gjerman t Holands.

LITERATURA E SHFRYTZUAR
- Fazlia. Drita M., Organizatat ndrkombtare,Tetov, 2014
-https://sq.wikipedia.org/iki/Lidhja_e_Kombeve
-http://www.u-s-history.com/pages/h1339.html

- http://www.indiana.edu/~league/pcijoverview.htm

3 http://www.indiana.edu/~league/pcijoverview.htm