Elektroensefalografi (EEG)

Beynin Elektriksel aktivitesinin izdirilmesi

EEG Kullanm Alanlar

Nroloji: EMG, ekokardiyogram ve nrolojik kontroller ile birlikte
hastann beyin patolojisinin belirlenmesinde
Beyin Cerrahisi (Neurosurgery): Beyinden ameliyatla kartlacak tmr
gibi anormal patolojik dokularn yerinin belirlenmesinde
Anestezi: Anestezi altndaki hastann anestezi seviyesinin belirlenmesinde
Pediatri: Ortalamas alnm uyarlm potansiyeller gibi dier test
yntemleriyle birlikte, yeni domu ocuklarn duyma ve grme
problemlerinin belirlenmesinde
Psikiyatri: Zihinsel bir bozukluun daha kesin bir ekilde belirlenmesi
amacyla, organik bir beyin hastalnn var olup olmadnn
belirlenmesinde kullanlmaktadr.

Normal bir insann Elektroensefalogram

Aktivite ile EEG temel frekans arasndaki bant

EEG aretlerinin llmesi

Duyarllk
ayar devresi
Elektrodlar
1
2
10
Toprak 20

Elektrod
seici

n kanal n
kuv.
Kalibrasyon
reteci

Her kanal iin

duyarllk
ayar devresi

n kanal
kazanc
ayarlanabilir
kuvvet. filtre

Motor hz
kontrol
n kanal
src kuv.

A/D evirici
EEG dijital
analizr
veya teyp
rekorder

n kanall bir EEG lm sisteminin blok diyagram

Rekorder

10-20 Elektrod Yerleim Sistemi

EEG Kayt modlar: a) Unipolar, b) Ortalama ve c) Bipolar

EEG Frekans Bantlar

Gamma

EEG Genlik ve Frekans Bandlar

EEG Genlik ve Frekans Band
EEG sinyalleri, kafa zerinde 1-100 V (tepeden tepeye) arasnda ve 0.5-100 Hz
frekans bandna sahiptir. Beyin yzeyinde (cerebrum) ise sinyal genlii 10 kere
daha byktr. Halbuki EKG sinyalleri 0.5 mV ile 100 mV arasndadr.
Dolaysyla EEGde kullanlacak ykselteler byk nem kazanmaktadr.
Ayrca lm yaplan odann ok iyi bir Faraday kafesi ile elektromanyetik
yaltmnn yaplm olmas gerekir.
EEG frekans band normal olarak 5 kategoriye ayrlr:
0.5-4 Hz arasnda ve 100 Vdan kk: Delta dalgas ( wave). Gzler kapal
iken.
4-8 Hz arasnda ve 100 Vdan kk: Teta dalgas ( wave). Uyku halindeyken.
8-13 Hz arasnda ve 10 Vdan kk: Alfa dalgas ( wave). Uyank ama gzler
kapal iken.
13-22 Hz arasnda ve 20 Vdan kk: Beta dalgas ( wave). Uykusuzluk
halindeyken.
23-30 Hz arasnda ve 2 Vdan kk: Gamma dalgas ( wave). Dikkat veya
uyarlma halindeyken.

Uyku durumunun EEG zerine etkisi

Yan EEG zerine etkisi

Saral bir hastann EEGsi

Beyninde tmr olan bir hastann EEGsi

EEG aretlerinin Bilgisayar

Yardmyla Analizi
Kullanlan Yntemler:
1) EEG spektral younluunun Fourier analizi yardmyla
belirlenmesi
2) Bant geiren filtreler yardmyla srekli frekans analizi
3) Transient analizi
4) Bilgisayar destekli beyin elektriksel aktivitesinin
haritalanmas

EEG Spektral Younluunun Fourier

Analizi Yardmyla Belirlenmesi

Hzl Fourier Transformu (FFT)

Bu metodla yksek bir frekans rezolsyonu elde edinmek istenirse, spektral
younlukta olduka byk lde istatistiksel hata meydana gelir. Normal
kiilerden elde edilen kaytlar arasnda byk farklar olmas ve ayrca bu
iaretlerin orijinlerinin bilinmiyor olmas nedeniyle, yeteri kadar faydal bilgi
vermezler.

EEG iaretlerinin frekans spektrumu

Band Geiren Filtreler Yardmyla

Srekli Frekans Analizi

Filtreler yardmyla, bandlara ayrlm EEG iaretlerinin karesi alnr ve zamana

gre entegrali alnarak, zamann fonksiyonu alarak kayt yaplr.
Erilerdeki eimler, o banddaki aktivite ile ilgili bilgi kapsarlar.
Eimler arasndaki oranlar, aktivite deiimi hakknda bilgi verir.

eitli bandlardaki EEG iaretleri g younluunun zamanla deiimi

Transient Analizi
aretten, tanmlanm ksmlar kabaca ayran basit bir yntemde, iaretin
birinci ve ikinci trevleri alnr ve bunlarn taban hattn kestii anlarda
sreleri belli darbeler oluturulur.

EEG iaretlerinin transient analizi

Bilgisayar Destekli Beyin Elektriksel

Aktivitesinin Haritalanmas
EEG iaretlerinin, grafik olarak haritalanabilecei nicel verilere
dntrlmesi ilemidir.

BEAM uygulamalarnda elektrodlarn yerleimi

Bilgisayar Destekli Beyin Elektriksel

Aktivitesinin Haritalanmas
EEG haritalama ileminde, elektrodlardan alnan iaretlerin genliklerine
kar drlen ve haritalama dnda kullancya nicel olarak verilen
parametler:
a)
b)
c)
d)
e)
f)

Ortalama deer
Mutlak g deeri
Yzdesel g deeri
Form sabiti, rezonans sabiti
Asimetri sabiti
Oransallk
EEG iaretinin seilen segmentinin DELTA
Bandna gre haritalanmas

Uyarlm Potansiyeller

1)
2)
3)
4)

Uyarlm Potansiyel lm Sistemi

Somatik Uyarlm Potansiyeller (SUP, SEP)
Duysal (Akustik) Uyarlm Potansiyeller (AEP)
Grsel (Visual) Uyarlm Potansiyeller (VEP)

Uyarlm Potansiyel lm Sistemi

Uyarma potansiyeli lm
sisteminin blok diyagram

a) lenmemi sinyal
b) 8 cevabn
c) 64 cevabn ortalamas

Somatik Uyarlm Potansiyeller

(SUP, SEP)

Ayak ekleminden sinirler uyarlyorken, eitli blgelerden alnan SEPler

Duysal (Akustik) Uyarlm

Potansiyeller (AEP)

Dalgalarn oluum yerleri ile birlikte Duysal Uyarlm Potansiyeller

Grsel (Visual) Uyarlm

Potansiyeller (VEP)

Grsel kanalda optik bir uyarnn (satran tahtas modeli) ilenii

Grsel (Visual) Uyarlm

Potansiyeller (VEP)

a) Uyar cevaplarnn ortalamasyla VEPnin elde edilii

b) leme katlan cevap saysnn bir fonksiyonu olarak iaret/grlt
orannn iyiletirilmesi

Grsel (Visual) Uyarlm

Potansiyeller (VEP)

Tipik negatif (N) ve pozitif (P) dalga bileenlerinin genlikleri ve gecikmeleri ile VEP

ki ayr deneme sonucu st ste konulmu Grsel Uyarlm Potansiyeller

a) Sol gz ve b) Sa gz UP cevaplarnda ana pozitif dalga latens gecikmeleri