SYLLABUS pr lndn: Biologji e zhvillimit

T dhna bazike t lnds

Njsia akademike:

Universiteti i Prishtins ,, Hasan Prishtina

Fakulteti i Shkencave Matematike-Natyrore
Departamenti i Biologjis
Drejtimi: Ekologji dhe mbrojtje e ambientit

Titulli i lnds:
Niveli:
Statusi lnds:
Viti i studimeve:
Numri i orve n jav:

Biologji e zhvillimit
Bachelor
Obligative
Viti i par , semestri i dyt
2+2

Vlera n kredi ECTS:

Koha / lokacioni:
Msimdhnsi i lnds:
Detajet kontaktuese:

Prshkrimi i lnds

Qllimet e lnds:

Rezultatet e pritura t nxnies:

Dr.sc. Kasum Letaj, prof. i asoc.

Mob. 044-195-625
E-mail: kletaj2003@yahoo.com
N kt lnd prshkruhen principet themelore t
biologjis s zhvillimit ontogjenetik t kategorive t
ndryshme sistematike t shtazve si dhe mekanizmat
molekular t proceseve t cilat e mundsojn kt
zhvillim.
Qllimi i ktij kursi sht q studenti gjat ligjratave
dhe ushtrimeve t thelloj njohurit mbi principet
themelore t biologjis s zhvillimit ontogjenetik t
kategorive t ndryshme sistematike t shtazve si dhe
t kuptoj mekanizmat molekular t proceseve t cilat e
mundsojn kt zhvillim. Vmendje e posame i
kushtohet pjess praktike ku gjat mikroskopimit do t
vrojton dhe kupton procesin e gametogjenezs
(spermatogjenezn dhe oogjenezn) si dhe stadet e
ndryshme t zhvillimit ontogjenetik t llojeve t
ndryshme duke filluar nga pakurrizoret deri te kurrizort
e lart si jan gjitart.
Pas prfundimit t ktij kursi studenti do t jet n
gjendje q:
1. T prshkruaj principet themelore t biologjis
s zhvillimit.
2. T sqaroj mekanizmat molekular t proceseve
t rndsishme si sht procesi i diferencimit t

indeve
(histogjeneza)
dhe
organeve
(organogjeneza).
3. T dalloj stadet e ndryshme t zhvillimit
embrional si n kuadr te llojit ashtu edhe n
kuadr t llojeve t ndryshme.
4. T kryej hulumtime t ndryshme n fushn e
embriologjis s prgjithshme.

Kontributi n ngarkesn e studentit ( gj q duhet t korrespondoj me rezultatet e t

nxnit t studentit)
Aktiviteti
Ligjrata
Ushtrime teorike/laboratorike
Pun praktike
Kontaktet me
msimdhnsin/konsultimet
Ushtrime n teren
Kollokfiume,seminare
Detyra t shtpis
Koha e studimit vetanak t studentit
(n bibliotek ose n shtpi)
Prgaditja prfundimtare pr provim
Koha e kaluar n vlersim
(teste,kuiz,provim final)
Projektet,prezentimet ,etj

Or
2
2

Dit/jav
15
15

10/semestr

10

5/semestr
10/semestr
5

15

5
10
75

6/semestr
4/semestr

6
4

10/semestr

10

Totali

Metodologjia e msimdhnies:

Metodat e vlersimit:

Literatura
Literatura baz:

Gjithsej
30
30

180 or

1.
2.
3.
4.

Ligjrim nga materiali i prgatitur m par

Diskutime
Pun praktike (mikrroskopim dhe skematizim)
Pun seminarike

Vlersimi prfundimtar paraqet shumn:

1. E puns s suksesshme praktike: 25%
2. Vlersimit t par intermedier; 15%
3. Vlersimit t dyt intermedier:20%
4. Vijimit t rregullt dhe angazhimit n diskutime
dhe seminare 10%
5. Provimit final me test ose me goj: 30%
Totali: 100 %
1. Materiali i prgatitur m par n form skripte.
2. Rexha, T., Hamzaraj, E., Laknori, O. (2006):
Biologjia e zhvillimit. Tiran.

Literatura shtes:

1. Gilbert, F. S. ( 1988): Developmental biology,

USA
2. Wolpert, L. (1998): Principles of development,
London, New York
3. Kalthoff, K. (1996) : Analysis of biological
development, New York
4. Mller, A. W. (1996): Developmental Biology,
Haidelberg, Germany
5. Curcic, B. (1985): Razvice zivotinja, Naucna
knjiga, Beograd

Plani i dizejnuar i msimit:

Java
Java e par:

Ligjerata q do t zhvillohet
Hyrje n Biologjin e zhvillimit

Java e dyt:

Java e tret:

Java e katrt:

Java e pest:

Java e gjasht:

Organizmi si trsi
Perspektivat historike
Literatura: Mller,A.W. (1996): Developmental Biology,
Haidelberg, Germany Faqe 9-20
Curcic, B. (1985): Razvice zivotinja, Naucna knjiga, Beograd. Faqe
5-14
Gametogjeneza
Spermatogjeneza
Ndrtimi i spermatozoidit
Veorit biologjike t spermatozoidit
Cikli seksual mashkullor
Literatura: Kalthoff, K. (1996) : Analysis of biological development,
New York faqe 50-54
Oogjeneza
Trupi i verdh
Cikli seksual femror
Fazat e ciklit seksual
Literatura: Kalthoff, K. (1996) : Analysis of biological development,
New York faqe 54-57
Organizimi i vezs
Organizimi i citoplazms
Vitelinogjeneza
Specializimet morfologjike n citoplazmn e oociteve
Literatura: Kalthoff, K. (1996) : Analysis of biological development,
New York faqe 60-65
Ekspresioni i gjeneve gjat oogjenezs
Mbshtjellsit e qelizs vez
Literatura: Kalthoff, K. (1996) : Analysis of biological development,
New York faqe 65-67
Pllenimi (fekondimi)
Bashkveprimi i qelizs vez dhe spermatozoidit gjat pllenimit

Bashkveprimi reciprok distant

Bashkveprimi kontaktues
Proceset t cilat rrjedhin pas hyrjes s spermatozoidit n
qelizn vez
Segregacioni ooplazmatik
Partenogjeneza
Literatura: Kalthoff, K. (1996) : Analysis of biological development,
New York faqe 71-91
Segmentimi
Prcaktimi dhe roli biologjik i segmentimit
Orientimi hapsinor i segmentimit
Ligjshmrit lidhur me pranin dhe radhitjen e vitelins
Segregacioni ooplazmatik gjat segmentimit
Bashkveprimi kontaktues n mes bllastomereve
Literatura: Kalthoff, K. (1996) : Analysis of biological development,
New York faqe 93-116
Morulla dhe Bllastulla
Tipet e bllastulls
Aktivizimi i gjenomit t embrionit
Literatura: Gilbert, F. S. ( 1988): Developmental biology, USA.
Faqe 96-102
Gastrullacioni dhe formimi i fillesave primare t organeve
Formimi i mezoderms
Gastrullacini dhe formimi i fillesave primare t organeve
te amfioksusi
Gastrullacioni dhe formimi i fillesave t organeve te iriqi i
detit
Gastrullacioni dhe formimi i fillesave t organeve te
peshqit
Literatura: Wolpert, L. (1998): Principles of development, London,
New York Faqe 214-222
Gastrullacioni dhe formimi i fillesave t organeve te
amfibet
Gastrullacioni dhe formimi i fillesave t organeve te
shpezt
Adaptimet embrionalete reptilt dhe shpezt
Literatura: Wolpert, L. (1998): Principles of development, London,
New York Faqe 222-235
Zhvillimi embrional i gjitarve
Organet ekstraembrionale te gjitart
Placentacioni te gjitart
Tipet e placentave
Barriera placentave
Literatura: Wolpert, L. (1998): Principles of development, London,
New York Faqe 235-239
Organogjeneza
Morfogjeneza

Java e shtat:

Java e tet:

Java e nnt:

Java e dhjet:

Java e njmbedhjet:

Java e dymbdhjet:

Java e trembdhjet:

Java e katrmbdhjet:

Java e pesmbdhjet:

Origjina embrionale e organeve

Diferencimi citologjik dhe histologjik

Roli i gjeneve n determinimin dhe diferencimin e qelizave

Ekuivalentiteti i gjenomit
Literatura: Curcic, B. (1985): Razvice zivotinja, Naucna knjiga,
Beograd. Faqe113-125
Rritja
Literatura: Curcic, B. (1985): Razvice zivotinja, Naucna knjiga,
Beograd. Faqe 413-423
Metamorfoza
Regjenerimi
Literatura: Curcic, B. (1985): Razvice zivotinja, Naucna knjiga,
Beograd. Faqe 427-457

Politikat akademike dhe rregullat e mirsjelljes:

Pjesmarrja e rregullt dhe aktive e studentve n ligjrata, ushtrime (pjesn praktike) dhe se
pun seminarike
Mbajtja e qetsis n msim, shkyja e telefonave celular, hyrja me koh n sall t msimit etj..