BAB 06.

Imbangan Duga

PREPARED BY: MR CHRIS LEE KY

BAB 06. Imbangan Duga

Prepared by: Mr. Chris Lee KY

Nota ringkas

Imbangan Duga
DEFINISI > Senarai baki-baki debit dan kredit yang diambil daripada
akaun dalam lejar dan buku tunai pada tempoh tertentu.

- Fungsi Imbangan Duga (TOPIK PENTING Dalam KERTAS 1

SPM)
Menyemak ketepatan catatan urus niaga yang berasaskan sistem
catatan bergu.
Menyemak ketepatan proses pengeposan dari buku catatan
pertama ke lejar.
Menyemak ketepatan pengiraan dalam buku catatan pertama
(jurnal) dan lejar.
Memudahkan penyediaan Penyata Kewangan (Penyata
Pendapatan dan Kunci kira-kira).
Format Imbangan Duga
Terdapat dalam dua bentuk iaitu :
i)

Bentuk T
Lajur sebelah kiri menyenaraikan akaun berbaki debit dan lajur
kanan akaun berbaki kredit.

Nama Perniagaan: ................

Imbangan Duga Pada :.....................
RM
Tunai
XX Modal
Bank
XX Jualan
Alatan Pejabat
XX Komisen diterima
Premis/bangunan
XX Feadah diterima
Mesin
XX Pemiutang ______
Kenderaan
XX
perabot
XX

RM
XX
XX
XX
XX
XX

BAB 06. Imbangan Duga

Prepared by: Mr. Chris Lee KY

Lekapan / Lengkapan
Ambilan
Alat tulis
Belian
insurans
Gaji
Kadar bayaran
Sewa dibayar
Penghutang :_______
ii)

XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XXXX

XXXX

Bentuk Penyata

Nama Perniagaan: ................

Imbangan Duga Pada .....................
Butiran
Debit
(RM)
Tunai
XX
Bank
XX
Alatan Pejabat
XX
Premis/bangunan
XX
Mesin
XX
Kenderaan
XX
perabot
XX
Lekapan / Lengkapan
XX
Ambilan
XX
Alat tulis
XX
Belian
XX
insurans
XX
Gaji
XX
Kadar bayaran
XX
Sewa dibayar
XX
Penghutang : _______
Modal
Jualan
Komisen diterima
Feadah diterima
Pemiutang : _______
XXXX
X

Kredit
(RM)

XX
XX
XX
XX
XX
XX
XXXX
X
2

BAB 06. Imbangan Duga

Prepared by: Mr. Chris Lee KY

Kekangan
Imbangan Duga

Kesilapan
Ketara

Kesilapan
Tidak Ketara

Kesilapan Ketara (SPM KERTAS 1 dan 2)

Kesilapan ketara ialah kesilapan yang menyebabkan imbangan duga
tidak seimbang iaitu jumlah debit dan jumlah kredit yang tidak sama.

Kesilapan Ketinggalan Salah Satu Catatan

Urus niaga TIDAK direkod mengikut sistem catatan bergu. Urus niaga
hanya direkod dalam satu akaun sahaja.
Contoh: Ambilan barang niaga RM 150 hanya didebitkan dalam akaun
ambilan sahaja. Tiada catatan dalam akaun belian.
Kesilapan Catatan Amaun
Urus niaga dicatat dengan amaun yang salah.
Contoh: Belian barang niaga daripada Syarikat Ahmad RM 450 direkod
dengan betul dalam akaun Ahmad tetapi tersilap rekod sebagai RM 540
dalam akaun belian.
Kesilapan Perekodan Di Sebelah Yang Salah
Urus niaga berlaku apabila kedua-dua akaun berkenaan didebitkan /
dikreditkan bagi urus niaga yang sama.
Contoh: Pulangan jualan RM 100 direkod di sebelah debit dalam kedua-dua
akaun.
3

BAB 06. Imbangan Duga

Prepared by: Mr. Chris Lee KY

Kesilapan Pengiraan / Menghitung

Amaun urus niaga dicatat dengan jumlah yang salah.
Contoh: Akaun Jualan terlebih catat RM 50.
Kesilapan Dalam Imbangan Duga
Amaun baki lejar dipindahkan ke imbangan duga dengan amaun yang
salah.
Contoh: Baki Akaun belian RM 200 dipindah ke imbangan duga sebagai
RM 250.

Kesilapan Tidak Ketara (SPM KERTAS 1 dan 2)

Kesilapan tidak ketara ialah kesilapan yang tidak memberi kesan
kepada keseimbangan imbangan duga, iaitu jumlah debit dan jumlah
kredit adalah sama.

Kesilapan Ketinggalan Satu Urus Niaga

Sesuatu urus niaga tidak dicatatkan langsung dalam buku.
Contoh: komisen diterima sebanyak RM 100 secara tunai tidak dicatatkan
dalam buku akaun.
Maka Debit tunai RM 100 dan kredit Komisen diterima
Kesilapan Komisen
Dicatat mengikut catatan bergu yang betul tetapi tersilap masuk dalam
buku orang lain.
Contoh: Jualan kepada Mamat RM 100 telah dicatat dalam Ahmad.
Kesilapan Amaun
4

BAB 06. Imbangan Duga

Prepared by: Mr. Chris Lee KY

Jumlah asal yang dicatatkan dalam buku catatan dan lejar telah tersalah
catat.
Contoh: Jualan barang kepada Fauzi sebanyak RM 435 tetapi tersilap rekod
sebagai RM 345.
Kesilapan Prinsip
Urus niaga dicatat mengikut peraturan catatan bergu tetapi catatan debit /
kredit dicatat dalam akaun yang salah.
Contoh: Belian perabot sebanyak RM 500 secara tunai telah tersalah rekod
dalam akaun belian.
Kesilapan Terbalik / Songsang
Catatan bergu dibuat dengan betul tetapi di sebelah yang bertentangan.
Contoh: Bayaran hutang kepada Syarikat Jaya dengan cek RM 800 telah
dikreditkan dalam akaun Syarikat Jaya dan didebitkan dalam akaun bank.
Kesilapan Saling Mengimbangi
Kesilapan di kedua belah (Debit dan Kredit) dengan jumlah yang sama.
Contoh: Sewa dibayar RM 345 telah direkod sebagai RM 354 dan sewa
diterima RM 456 telah direkod sebagai RM 465.

Hubungan antara Imbangan Duga dengan Penyata Kewangan

Definisi Penyata yang mengukur prestasi (untung / rugi) perniagaan

bagi suatu tempoh perakaunan.

Penyata Pendapatan
5

BAB 06. Imbangan Duga

Prepared by: Mr. Chris Lee KY

Tujuan
Disediakan untuk mengetahui untung / rugi perniagaan bagi suatu
tempoh perakaunan.

Komponen
- HASIL
- BELANJA
(a) Hasil > Belanja = Untung
(b) Belanja > Hasil = Rugi

Format Akaun Perdagangan & Untung Rugi

Untung Kasar = Jualan Bersih Kos Jualan

Kos Jualan = Stok Awal + Kos Belian Stok Akhir
Kos barang untuk dijual = Stok Awal + Kos Belian
Kos belian = Belian bersih + Belanja Belian
Untung bersih = Untung Kasar + Hasil Belanja

Format Bentuk T
6

BAB 06. Imbangan Duga

Prepared by: Mr. Chris Lee KY

Format Bentuk Penyata

7

BAB 06. Imbangan Duga

Prepared by: Mr. Chris Lee KY

Kunci kira-kira
8

BAB 06. Imbangan Duga

Prepared by: Mr. Chris Lee KY

Tujuan:

Menunjukkan kedudukan kewangan perniagaan.

Menunjukkan aset dan liabiliti perniagaan.
Menunjukkan kecairan perniagaan.
Menunjukkan jumlah modal serta keuntungan / kerugian
perniagaan.

Komponen:
- ASET
- LIABILITI
- EKUITI PEMILIK
1. Kunci kira-kira bentuk penyata menunjukkan modal kerja. Modal
kerja menunjukkan kecairan kewangan perniagaan.
2. Modal kerja yang positif memberi maksud bahawa perniagaan
mampu membayar hutang jangka pendeknya.
3. Modal kerja yang negatif memberi maksud bahawa perniagaan tidak
mampu membayar hutang jangka pendeknya.
4.

Moda kerja = Aset semasa

Liabilti Semasa

Format Bentuk T

BAB 06. Imbangan Duga

Prepared by: Mr. Chris Lee KY

Format Bentuk Penyata

10

BAB 06. Imbangan Duga

Prepared by: Mr. Chris Lee KY

11