Konkludimi Deduktiv

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 2

Konkludimi Deduktiv

Deduko-nxjerr,trheq posht.Dedukcioni sht metod e njohjes s t


vrtets dhe konkluzion.Dedukcioni bazohet n vetit e prgjithshme t
premisave.Konkludimi deduktiv prbhet na 2 ose m shum premisa dhe
shkon nga e prgjithshmja ose e prvemja kah e veanta. Nse premisat
jan t vrteta dhe ju prmbahemi rregulave edhe konkludimi sht i
vrtet,prandej gjithnj sht i sigurt.Varsisht nga vetit e
prgjithshme n premise dallojm katr lloje t konkludimit deduktiv:
1- Nxjerrja e konkludimit t veant n baz t premises s madhe t
prgjithshme.Pra ajo q vlen pr t prgjithshmen vlen edhe pr t
veantn .psh.
T gjitha lulet kan er M-P Nxnsit e kl.11 msojn mir
Sheboja sht lule S-M Beharja sht nx. E kl. 11
Sheboja ka er S-P Beharja mson mir

T gjitha shtetet e Ameriks Jugore jan republika


Argjentina sht shtet jugoamerikan
Argjentina sht republik
2- Nxjerrja e konkludimit t prgjithshm nga premisa e prgjithshme psh
T gjitha shkencat jan dije objektive

Asnj art nuk sht dije objektive


Pra asnj art nuk sht shkenc
3- Nga premisat e prveme nxirret konkludimi partikular psh.
Urani sht radioaktiv
Urani sht element kimik
Pra disa elemente kimike jan radioaktive
4-Mbshtetja n parimin e prgjithshm,kur jepet shkaku jepet edhe
pasoja dhe kur nuk jepet shkaku nuk jepet as pasoja.psh
Nse temeratura zbret nn -4 C uji do t ngrihet
Temeratura sot ka zbritur nn -6 C
Prandaj uji sot sht ngrir

Nse temeratura zbret nn -4 C uji do t ngrihet


Temeratura sot nuk ka zbritur nn 0 C
Prandaj uji sot nuk sht ngrir

5-parimi sht ky-kur nj gjsend sht i barabart me t dytin (n


premis),e i dyti me t tretin,ather ky sht i barabart me t tretin.
Agroni sht vllai i Ilirit
Iliri sht vllai i Mentorit
Mentori sht vllai i Shpendit
Shpendi sht vllai i Arbrit
Pra Agroni sht vllai i Arbrit
Silogjizmi

Silogjizmi sht nj lloj i veant i konkl. t thjesht indirekt deduktiv q


i ka vetm 2 premisa dhe nj konkluzion Lidhja e silogjizmave n vargje e
prbn polisilogjizmin,por nse e shkurtojm silogjizmin dhe
polisilogjizmin fitojm ENTIMEMIN.Silogjizmi i ka 3 nocione:S,P dhe
termin e mesm. S(quhet termini i vogl)gjendet n premisn e dyt,ka
vllim t vogl.P ka vllim t madh.Termi i mesm lidh S dhe P.Premisa e
prgjithshme quhet PREMISA E MADHE apo PRAEMISSA MAIOR.Premisa
indirekte me t ciln nxjerret konkluza quhet PRMISA E VOGL apo
PRAEMISSA MINOR.Psh:

T gjith njerzit jan t vdekshm M-P premisa e madhe


Sokrati sht njeri S-M premisa e vogl
Sokrati sht i vdekshm S-P

Metalet jan prues t mir t nxehtsis M-P premisa e madhe


Hekuri sht metal S-M premisa e vogl
Pra hekuri sht prues i mir i nxehtsis S-P

N varsi nga lloji i gjykimeve ne dallojm tri lloje t silogjizmit: Silogjizmi


KATEGORIK(Aristotel),HIPOTETIK dhe DISJUNKTIV (Theophrasti,Eudemi,
shkolla megaro-stoike).

Silogjizmi kategorik dhe figurat silogjistike

Ky silogjizm quhet kategorik sepse premisat dhe konkludimi jan gjykime


kategorike,q pohojn apo mohojn dika pa kushtzime.Ky silogjizm ka
S,P dhe M (termin e mesm).I dallojm 4 figura:

1-M-P 2-P-M 3-M-P 4-P-M Asnj grek nuk sht turk


S-M S-M M-S M-S Disa grek jan t krishter
S-P S-P S-P S-P Pra disa t krishter nuk jan turq
- Turk,turqit sht premisa madhe,t krishter sht premisa vogl,grek
sht premisa e mesme.
1-M(termi i mesm) sht subjekt i premiss s par,M sht P i premiss
s dyt...
Secila figur silogjistike mund ti ket nga 16 moduse (pra 4X16=64
moduse),bazuar n gj. e katrorit logjik.

You might also like