Professional Documents
Culture Documents
Karibatan Ko Kazambayang
Karibatan Ko Kazambayang
Karibatan Ko Kazambayang
Karibatan
ko gii
Kazambaya
ng
go so pd a manga
Ndaowa-
niyan
Piyanimo Ago
Pindiyorobasaan Phoon Ko pd
a Manga
Hadith
Pitowa
Al-Hamdulillh, So langowan o
bantogan na rk o Allh a Kadnan a
Mala-i Gagaw. So rinaw ago so sanang
a maliwanag na san ko pangolo tano
a so Muhammad a Riyahmatan o
Allh ago Piyakaslang iyan, go sii ko
manga dadazg iyan, go so manga
Sahabah niyan, na rabray ko
langowan a manga Mo'umin.
So Mindiorobasa
rsa/08
3
SO KALILID A KARIBATAN KO GI-
IKAZAMBAYANG:
Zaboten daan:
So datano pn kalabo-i sangkaya manga karibatan ko
kazambayang, na daan tano ilayin angkaya manga patoray
a thanodan ko kini palioygatnon:
1. SII KO KAPAGABDAS
Giya-i gonsi o kapzambayang. So miyaaloy a manga anggawta a
pagabdasn na odi makomplito ka maitobo a diron mabasa go di
makathondo-thondog ko kiya atorawon o Raslullh na daa
6
bali o kap-zambayang. Aya lalayon a di khaypat o gii magabdas
na sii ko kaposan o siko, sii ko paglt-ltan o kmr a A-i na go sii
ko oriyan o boko a panintilan. Aya thanodan saya na kna ba
giyabo a kambasa-awon ka piakatana sii sa Qur'an (5:6) a
pagonabn so boring odi na khadath a maito a mini dkt ko Paras,
Lima go A-i. Sii bo ko Bok i miyaparo a zapon badn a ig. Adn a
bayrandn aatagn ko giripo odi na phagododi sa ig na da makowa
so mapipikir saya. So kapamomog go kapangilk sa ig na isanan
a mala a sunnah ko kapagabdas, na taralbi a di pkhalpas;
2. SII KO KANDIDITARAN
Aya taralbi go patot na isibay so gii nditarn ko kazambayang ka
miya tangkd a libri ko manga najis a phananggilaan. So nditarn
a ipndarpa ko manga kalilimod isawon na so thigiran a pang-
opisina na taralbi. So Rogo, Gowa (a manga ala), Titi, Ta-i na
midakt ko sosolotn a nditarn a di kapipi-an na mapakay a di
tarima-an so kazambayang. Di mapiya so nditarn a ipphaka-
torog lalayon, Hadith a pd sa maana niyan na, miyaka isa
alongan na siyagadan o Rasulullah a isa a kobor na pitharo
iyan ko manga Sahabaht iyan a makamamasa a so khikobor roo
na pziksaan sabap ko daniyan pananggila-i so Titi iyan sa kapkhi
tarsikiyan ko nditarniyan inako zisa doniya. Sigurado a di
tharimaan so sambayang a ana mini trasik ko ndatrn a maitbo a
Titi Sa pananggilaan tano
3. SII KO KAPNIYAT
Tanodan ka aya darpa o NIYYAT na sii ko poso. Sa di mapiya
so kilapiyat non. Sii iphrngan so Niyyat ko TAKBR (So
katharoa ko Allhu Akbar) odi na maona so niyyat a di skaniyan.
Khapakay dn a aya bo a phniyatn (Ibarat) na: "PZAMBAYANG
AKO SA PARALO A FAJR A DOWA RAKAAT A ONOT KO
ALLAH ", ODI NA SUNNAH A ONOT KO ALLAH ,
(Bapiya diron mapd so kipagadapnon sa Kaabah ka so pthindig
sa sambayang na sii dn iphagadap sa Kaaba);
7
4. SII KO KAZAAP
So katindg na mathitho na di khapakay so tanto a mala a kaki-
ang ka anday ka ontod na pkhabaloy so saap a pphakaloag na
giyoto i isa a kapphakasngit o shaytan (A Pimorkaan). Aya taks
o katindg na sadn sa kablang o lawas na diron zobra. Aya pd a
ndao o sambayang na phlayam niyan so Ummah Muslimin ko
ptharoon a kapitiyaa ko ginawa, so gii kapaka khakalayama o
lawas na isayni ko pkhapoonan o tagonanay a tawfiq o Allah
ko gii kanggiginawa-i, a ondas o bagr ko kaysa-isa. Aya
kiyaopakatan ko pat a Imam na pakapzzkoayin so manga waga
ka miyatangkd a dadn a darpa o shaytan ko saapan. So Ibn
Masud na piyanothol iyan a so Raslullh , pitharo iyan, Pd
sa maana niyan a: Tindg kano ko sambayang, sa zaap kano
phiyapiya na pakaszkho-aya niyo so manga waga niyo na sadn
sa komplito niyan so kallbatan ko saap na bgan sa balas a
mapiya o Allh , na sadn sa di niyan tarotopn so kallbatan ko
saap na ikagowad skaniyan o Allh ;
8
i Lbi a Matao. (WALLAHU A'LAM). O khaparo na masowa pn
so pd a maana niyan; Pd a miya tharo o Raslullh , Pd sa
maana niyan a: Paganadangka so Ilmo phoon ko kakakayoga rka
na taman ko kikayokot ka ko Kobor.
6. SII KO KAPANGALING-KAKP
Aya taralbi na sii iphantag ko pagltan o Tiyan go giya Rarb,
maana sii ko pantag a Poso. Di khapakay oba babaan ko posd
odi na oba poro-on ko kababaan o baka, isawon na kaptan so
mbala a siko odi na waga, isawon na datar o tomiyakhip sa
kiping ko diwang o kilid iyan. So katayothona ko lima na mayto
a mi khpiton, ka datar o aya kapkha-ilayawon na di mattkhs so
gii kazambayang. Aya taks o kapangaling-kakp na paka
pphantagn so tko-tko-an odi na bkhokhong o dowa barokan a
lima;
7. SII KO KAROKO SA LB
(Pd ko Rokon) Di khapakay o ba ilat bo odi na asar bo so ka
phroko sa lb, isawon na baka makatolong sa tanto a mala. Aya
taralbi na thimbang phiyapiya so likod, a ododi sa ig na
khawdod ko mbala-bala-on. Ogaid na oba di khagaga ka adn a
sangkot na sadn sa kakha gaga-awon;
9. SO PITHARO A KHUSHO
9
Maana mailay so giizambayang a tanto a mangangalimbabaan
go mbibilangataw. Tanodan ka aya pangaadapn na so
Miyangadn. Na odi khagaga o pamikiran sa kindadarpain
rkaniyan a Allh na tangkdn ko ginawa a sigorado a phagilayin
ka Niyan (Giya-i so pitharo a IHSAN). So kakha-oka-og sa
madakl na phakabatal ko sambayang. Ibarat o giikathanotanora
ko bangkala, kailaya ko oras, kapangamoga go kapangalongat
na phagilayin pn, kasinga, kapanirisiri o mata ko mbalabala, so
kizib-zibgn ko lima, kapangongokot sa mathorog, na palaya aya
minisopak ko pitharo a Khusho, na miyapd ko batal, amay ko
malalayon so giiron kanggolawlaa o giizambayang. So khokotn
a di khatigr na thodkn na pakasagat non so tindoro na khapakay
a maka tlo ron mi kasoy.
10. SO TOMANINA
(Pd ko Rokon) Giyaya so kapakalombata ko giikaprokoroko.
Di khapakay so datar o giimanokatoka a manok. Inoto sunnah so
kapmbatiyaa ko manga Tasbh sa minos so makatlo ka aya
tarotop a roko, sujd na so kapakadkha phiyapiya o anggawta.
Sii ko masa o Raslullh na adn a miyailay niyan a
mizambayang a pd ko manga Sahabaht iyan a da niyan masowa
so manga langka iyan na piyakakasoy zambayang o Raslullh
, sa miyakapira na da niyan dn masowa so thitho a
kazambayang. Pitharo o mama a pando iya kongka ya
Raslullh , na thig o Raslullh a pakalanatangka go targ ka
phiyapiya ko Roko sa Lb, go so Sujd sa Musala, sa thangka a
miyakadkha phiyapiya so manga anggawta aka;
10
12. SII KO KAONTOD
Sadn sa kapaparo ngka na khapakay, aya bo a da pakaya na so
ka phalowa. Aya mapiya a kaontod na oontodan so diwang a A-i,
na pakatitindgn sarta a llpiin so manga kmr o ski. Sii ko
Tahayyat a ikadowa na ililip so diwang a A-i (ski) ko kawanan a
ski na pakatindgn go llpiin so manga kmer a ski. Aya hikmah
saya na palaya phakasangkopn so manga anggawta tano a
palaya paka-a-adapn sa Qiblat;
15. SO KAPASBOK
a) Aya kalilid a karibatan na igira a aya kiyaomaan a romoroko
so Imm sa lb na sabap ko gii kanggagaan ka an makomplito so
isa ka rakaat na pphanaros so phasbok romoko a da niyan daan
matharo so paganay a Takbr. Aya kaontol iyan na ptharoon daan
so paganay a Takbr a giyoto so kiprngann on ko Niyyat sa
kapzambayang ka na matharo oka pman so Allhu Akbar amay
ko proko ka sa lb. Tanodan ka so katharoa ko ALLHU
AKBAR ko oman i kaokhaog o sambayang go so katharoa ko
SAMIALLHU LIMAN HAMIDAH odi na RABBAN
WALAKAL HAMD (Igira mamum ka) na pd ko rokon o
sambayang a o malpas na di khitarima so sambayang. b) Sii ko
kasalam o Imm na kadaklan ko miyasbok a sii dn thindg ko
paganay a kaptharoa o Imm ko paganay a salam. Aya ontol na
mapasad o Imm so salam a ika dowa na go bo tindg so
miyasbok; c) Aya pd a karibatan na kadaklan a pphasbok na
daan a giimnayaw ko kapakatindg o kiyaomaan iyan a Jamaah.
11
Aya taralbi na makaphniyat ka dn na khatalokonan ka siran dn
ko kapapantagan kiran ko giiran kazambayang;
16. SO KAPHIPIDNG
Di khapakay so kaphipidng o da a sabap. Piyanothol i Ibn Al-
Qayyim a da kon aya ko pandoan o Raslullh , na miniitong
sa MAKRUH, ka olawla kon aya o manga Yahudi igira pzimba
siran. Miyagayonayon so pamikiran a so kaphipidng na roo
pkhapikir so langon taman ka bapiya so miyathay a kiyalipatan
na pkhatadman, na saya pn phaka sold so shaytan, na pkhapokas
so pamikiran ko kaadapa ko Rabbul Alamn. Aya ika dowa kpit,
na piyakay asar ka aya kapipikira o giizambayang na aya niyan
kipnggolalann ko pitharo a KHUSHO. Isa on na amay ko
phakabimban rkaniyan so pithibarang a makao-obay ron na
giyoto i kiyapakay o kaphipidng. Ompman o ba daa
phakabimban non ko kasasangoran iyan na taralbi so kabbkara
ko mata, na aya mapiya na aya ngka phagilaya so psojudan ka
igira tomitindg ka. Amay ka romoroko ka na ayangka phagilaya
so manga kmr o ski ngka, odi na sa kabaya aka a phontari an ka
ko matangka.;
14
kapiya o manga sambayang a Sunnah na owadn a kiyalpasan o
taw a Paralo na mapakay a ayaon misambi odi na mibayad. Aya
isawon na oba badn gii makambaal sa dosa amay ko lalayon a
kapkha sogoka niyan sankaya a bandingan a ika-26;
15
28. SO KAZAMBAYANG A AYA MAOONAAN NA
MANGA BAI
Sii sa Masjid na aya malai balas a saapan o manga BAI na sii ko
oriyan. O ana plikayanon na taralbi dn a o ba zambayang so
manga mama sa a aya maonaan na manga Bai. Khada so pitharo
a khusho ko sambayang. So miyaona a Mufti a si Sheikh Abdul
Aziz Bin Bz (Pakasorgaan o Allah) na tiyangkd iyan a daa
balas o gii zambayang a mama a aya mao-onaaniyan na Bai. Aya
bo a tiyabiya iyan non na amay ka sa Haram sa Makkah, sabap
ko kadakl o taw;
17