Chữ Nho Tự Học Quyển 1 (NXB Sài Gòn 1967) - Đào Mộng Nam, 300 Trang PDF

You might also like

Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 146
= “c < 2 ah oO 1c & cu6n mot at WIET RAM UAN HIEN - t TUA * A Bo sach dy duoc khéi théo tir mia tha thang chin’ 196% a? hwon ee cde ban hoc vién yéu cl.uéng chit Nho (1) 6 mot trong ing t6i.13 chire. Roi, san 16 lin Inet nh rit ‘ta tema ane Rinh nghiém qua ede khoa dag & = ¥ Vien dai hoc Van Honk . Vién dui hoe Hué Phat hoe vién Quang Dire Phat hoc dirong Hué Nghiém H6i Khé g hoe Viet Nam mé h6m nay ching t i di cé dwoe co hoi a? hodn thank né mét céch 16t dep. Son; tec vong sau xa nhdt ma ching idi héing 6m Gp ld lam s6ng lai nhitn’ gio chit Nho &#*eac lop trung hoc ma fién chwowg trink ghi nhung kh ng co day. dé dieng igi thé chan vac : Nho- Ném - Abe ctia van tie Viet Nam. Thire vay, néu ném mot cai hin bao qual todn thé gie ching ta sé théiy Ibhéng mot quoc qia na» lai c6 dug thir vein tur chan vac ky la, vira bac hoc, vica gidn don ti mite tnyet @ i. théa man cho ca binh dén lén tri thire nie & Viet Nom- Nuée Tau cho téi nay chi cé chit Nho, nén dang sé: g cting vi chit Nho ma chét ciing vi chit Nho (2). Nirée Nhat ty c6 n.icu 6 géing cdi vdch song van nira voi, chua tim ra l6i thoat. Con® van te cia khéi Tay du ndi chung déu do mai tu La tinh ghép lai dé gh. am ciia tiéng noi, th nh ra chi la mét thir chi vd hn, thém pan &6 qui tée van pham lai cia ky, may méc. Nowoe lai, hie ve iw chin vac cia ta vbé chit Abe dir mot nro’ Viel nyu to ida chi cin gting céng vai thang la da 66 th doc thong vidi thas, Thit chit nay ta dé dank riéng cho Mbt binh din va cac tré tho edp tiéu lige On thiéu hoe khong cy Ge 'suy Indy cting séng tao, ho chi can 6 tiép nhan. Tir cdip trang hoe: tro ten ta bat dau day chit Nho- ma bang phwong phip khiea hoc mei nh chiing 10i di tieng dp dung thii cing chi can steng nang vai thitng le caéc em hoe sink doc duge chit Nho tat tin. Niu vey, sau bay nam trang ae, khi bitoe chin io rigitGng cug- dai hoc baie cir mét sir h vien & plidn khea nao ing.doe vi hi’u sich chit Nho, Ma, mol khi Ga ihéng thao ose chit Nho ri thi chit Ném chi cin néim qua vai qui tée cém tgolé doe dire vanh vach. Chirng 46, thiét tréng b6 mde vdn _ héa ctia ta chic chin sé ddi thay nhiéu chit khong con vong ban nh hién gio. Ching ta sé noi tiép lai dieee voi truyén thing b6n ngdn nim lich sit cha mink, cing nén van mink aa phtong séu tidm, von dige coi la gde ré cia cd nhin _ rong khi cho doi sie nhin nhdn sang suit cia bg Vin Hoa Gido Due, sw hwéng trng cia qui vi cing chung mot wee vong mudn cdi 0 chtrony trin.: gido duc theo chiéu huéng tiém thice dan t6v. Va, nhat la cho viée tri hanh dege kop nhét, Khoi dau tit mita he nam nay (1967) ching toi sé t6 chire cae lop «thé chan vac cia vin te Vigt Nam » d& cho céc ban sink vien ngdnh Vin khoa la nhitng gido sw Viél vain cde cap trung hoc tong laicd co hoi toi tham khéo cing ching ti. Chang t6i chira chan hy vong rang cae ban tré dé sau néy s@ khong quin gian lao, ticp tay eting ching toi, dem vain tue tam lgikhi cho viée xdy dung m t nén vin héa Viet wruyén ; a2 cho nivse wc hing ewéng, cho dant Viét khéj Sii thinh, ma xuan thang 3, 1967 DAO MONG NAM (1) Cho téi nay odn con nhitu nguét Vigt cot chie Nho la mit ngoat nga, [a mit this chi cia Tix ma quén ring khi T@ Tién ta a8 ohE ra dunre thé dm doe Rhéc e6t ngwri Tiu la ta da ding hia diege che Nho think chit cia mink, Do dé bév chit Nho 1a ea Tau thi ching khic nio bio cht Abe ghép b3t nhitng mdu tw La tink b4y glir la cha Tay 1 Vay, theo thitn yi cita ebting téi che Nho phéi dune cot 13 mot thie chr béc hoc cia ia, la mét tro Abe 0a phat g9i thing La che: te nea. (2) Che Nho la mit the m6, clin phi cé mit wiin tye t ia the edn te chén oge Nho- Ném- y ta mea chit ditng goi la Hén odn, Hén # chika dung cd mgt trigt ly nhdn ban tam Tinh, vi hat d2 got hin thi ké ige moi rang cém dwge oi chir fy Trong ede quée gia ¢ A ding e6 chit Nho nh Trung Hoa, Nigt Bin va Vigt Yam o.0... thi dy chi cb meée tq 1a 06 doc hin mbt vin te thie hai (a che Abe 48 lam ‘sing té duege che Nho cho nguiriméi hoc cin Trung Hoa o& Nhgt Ban, vi hong 6 mit dn te thé hai adn d2 cho chir Nho, duc pho bién siu rong trong quan A ae hing cin eéch nao hon la dem gién dj héa cht Nho, nin’ ngay nay ‘du da rai vdo cai tham trang 1a mét hoc sink tt nghigp ban trun cri md 66 khi dos mot trong Te The ching higu Dée Kier : fe " ee amy Moo ae Ping & Hoa lye dang 6 toan tink vit 5 hin chit Nhow Cho nén o6 a oe ring cénh cisa Nho giéo.d& khép kin @ Trung Hoa, ke Sect WAN BE UNH TY Nee af 4 Neén viniminh nao hé 44 truéng ton thi cing phai cd mot vinite ritng a2 n6i én yéu té thong hing cua n6. Doi séng cia nén vin héa|séng lau hay mau 1a tay thuge nhiing cng lao vuntidi yéu td ee hang nay. Duge vun tui thi Dae TS diu bi xam ling, dan con diu bi tong khir ra khdi dat nuréc nh dan Do Thai ching han, ho vin litn két thanh mot dan téc vi ko'cd link ty. Con khi khong duy tri ndilinh te, nhw dan Ai Cip, thi dau song trén Aattd tigm nhwng di tré thanh xa le véi tat cd di sin thiéng/tiéng ciia cha éng tréi Igi qua lich sir, khoa-hoc, t6n gido nén tré thank cé don, bj canh liu day ngay trén dit Me béi 44 mat link te nén cling mit igi khi théng giao voi hdn tién tb, nh Btiemble néi vé ngwoi Coptes, tire din Ai C3p quén link tr. Mat link ty a @inh mat khi cu téi hio 42 théng nhdt thé hé ngdy nay véi cae thé hé ngay xa, 1a mot sy théng nhat dura Iai cho tinh thin yéu nic m6{ nét viing manh thiét\tha. Do lé 46 ma linh tw cing goi 14 yéu +8 hing doc hay,18 kink, di song song véi sinh ngit vi nhw dwéng vy 12 chi gi ning bign dong vi 12 tiéng néi thong dung thay doi méi thoi mét ti, nén cic thé hé sau kh6ng hjéu thé hé trirée: nh newdi Viét Nam tan cw sang Thai Lan cOn noi mot thir iéng Vige cach day trim nim, nay c6 gip ngwoi ddng hwong thi khong hitu nifa, Tiéng n6i cia Dinh Bo Linh chic li ching ta nay khong thé hidu ndi vi ctr trai qua mot sé thé hé thi tiéng ndi cing di hau hét Do dé cdc thé hé phai thong giao nhau bang link tw bit bién va chi c6 su gidi thich kinh itn 1a bién 48; theo cam quan méi giai doan, cdn link ty vin truéng ton, Linh ty 1h kink com tiéng néi thdng thong A vy. Mot nén vin héa cing ving manh thi yéu ts Kinh cing cao stu, cing nhr yéu t6 vp cang Jan rong, Vun teréi yéu t6 kinh bing linh ty vun tuoi yéu té vy bing sink ngi. Linh tir cling gidng tir ty & hinh thie da c6,dinh; nhung lai kde tir tyr vicé kinh ditn tie 13 sch c6 ndi dung minh triée 1a cdi bat hi. Tir tychi c6 sich cd din nhir tring hop La Ma ya Hy Lap. Sach ob ditn twong duong voi truyén (kinh sir ti truyén) tiéng Tay kéu 1a littérature, khéng phai vin chwong nhwng 1A nhéay séch ban rong vé kinh dién. La Hy da mit kinh 4i&n, chi con s6t fai vai ee eet me newei ta dang cé thaw thap Iai, n6 thuse giai Socrate. Tir Socrate k@ la diet lign lac véi truyén théng ‘én mit kink chi cOn c6 teuygn vi do: a6 chi 1a tie ty ma khéng c6 dinh ty. Trén binh dién tiét. chi 06 A Dong 14 com link ty théng ahit 1A chi Nho. Goi 18 link ty vi n6 66 tin cach huy dong tam ‘hon nh ‘sinh ngt, nhteng. limb ty téc ding trén binh dién cao hon ahidu, Ti ty chi 12 tiéng-néi cia hin lam va viém khio cd, Sink agi la tiéng ni thye hanh ciasish hoat hing ngay cia chinh tri, Be si aee ngoai Biao, khoa hoc. Va ching ta phai ding sing ngit ve te te hay linh tw nhieng.cé sw khée nhaw 1A tie tir thaw - nhitng kign.thitc, nbing sw kién 316i thi, nheng cin ial lai im dau tich, lam tai ligucho si sich. Con sinh ngit clin cho dei SOng théng throng cho cai s6ng an lim hay cfc khoa hoc, kién thire direng thei, n6 la ting n6i chung cho ci toan dan. Con linh te sa cin cho nhing aha chuyén mén vé'vin héa, ho c6 bén phan a pets tinh thin bat’ha ctia link ty dé bom chat sinh dong ye Sade sng hing ngay cho né khéi chét lim duéi edu byl phim Nwéc ta thugc A Déng cé lién hé voi Khée 1a Tay Au. Ci hai déu dane thiéu mét ti chit dgo va ca hai dang di tim i inh van ha nay, nén ndo sé dat t8ng hop truéc, thi clu thia Ting ting vi’ méi nén cé cdi hay riéng cia nb. .Trong khi chd thoi Sian tra I6i ching ta can biét dén céc logi may min dé C4 may cia Au Chan rim trong hang.vy : bye do dé cé sy phon tuinh 1a d dai gia dinh van héa ‘Sng hop méi 2 1am Néu ta héi xem tro hai dai gia Khoa hoc tién vugt wre do iu kign thuan Io phat triéa vin héa, nhung lai yéu & mat linh te. Hi Lap, Roma, Do Thai, ay 1a cl : hing titng Celte, Teuton va S Kh6ng c6 link tw, thi khong sai lam. , Trai lai cdi may cia A Dong O' day nén nhgn djnh ditu nay ; Bi 06 E'mot sh ngwai c6 - Do d6 néu néi Au Chau A. trong ch6 cé tinh ty, : nhiéu ngwéi bio chixNho 1a cia Tsu thi khOng tring vi ch Nho khong “nhéng cia Tan ma cén 1A eae ts Mtoe Quing Tay, Thitm Tay, Tan Cwong’y nhw » sen, Méng, Man, Vit : moi mitn 6 titne nbiriége of g et: 2 ng néiriéng cia ct vy Cén linh ty 13 cia chung, mBi dan te doc ae 16i Oe cite viet y nhs nhau, née cé thE hitu disge n a0 ‘diag at gia @inh y 62 khi cd bea déu ding lish ty. Vi dy néu Se ngwéi Nhgt ding chi Nho theo Idi kink truygm- voi hguréi Viét thi hai bem hig nhaw nhwr thiong. D6 li chd loi hai nhat cia link ty A Dong, & chd cd dén chi turgng hinh cing cé tinh chat phd bién nén cd th8 d4p tng mot nhu clu cia nhan loai tite 1 cin co~ mot hé théng bigu tugng ¥ tuwéng chung cho ca thé gidi, y nh h@\thdng ton (sé higm nay: chi cin viét lén s6 3 thi du ngwei Phap doc 1a trois, ta doc ba... Doc khdc nhau ma van hitu khi xem mit chiF 36, DO la, diéu thé gidi dai hoc gid dang mong clu va mot sb triée hoc gia nhi# Leibnitz 43 khéi hing tir chie Nho abit 1a Kinh Dich dua ra h@ théng luvin ly I6i toAn hoc ding biéu tung thay Idi. Tuy nhién khéng thay cé may min nao dé think cong vi kh6ng kin ditn va thigu t€ vi tinh,khéng mang theo mét nim tin, mgt bau Khf vin héa di lam hitng khéi nay sinh ¥ twéng. Cho nén cuéi cing hau hét cdc nha nghién ciru khi luu tim dén vin dé chit Nho déu cho ring d6 1a chit viét c6 tinh céch quéc té thirgng dang (Leibnitz Margouilies), vi 18 mot 16i chi dep nhit, dugc-gibn dic vio nhéing tOng-thire bat hi. Truéc nhitng dd vo cia cée nén situ hinh cfi, tac gid hé thay c6 cai chi kign cé 1g trong Nho gido. Nhigu ngwei phat ciu néi sao cr di dit ra chi no ti€ng kia ma thyc ra chi cin bit hoc chit Nho 1a thé gidi cé mgt hé théng trong hinh dep nhat 4 dat hinh thdi tron ven khOng thé bi kip ma Iai dién ti duoc hét moi tir tirdng da té vi, xuyém qua hing trim thé hé, chiém t6i qua mgt phin tr nhan logi, thé ma lai cé rei, & bén A Dong. Cho nén cAu két lujn cla cic nha nghién ciru ve dao hoc Dong Phirong hop ly va dang sq: 14 tit ci phin con lai cia nhan toai_ phaj hoc cht Nho ! (Story of Civilization W Durant p. 773). Tom lai, Au Chau thiéu link ty. A Déng cé linh ty va link ty cia A Dong con thém mot gid tri riéng bige 12 c6 th? quéc té hoa va sy quéc t@ héa 46 néucé khi nto hién thie thi sé dat nhan loai trong sy tiép xtc voi nhieng kinh din cé mgt ndé dung nhin bin trung thye hon hét. Dan téc Vigt Nam nim trong dgi gia dinh Nho gio dé. Va cing nhw mgi phin ti cia dai gia dinh vin chia nhan thuc ra duge cif di sin qui bau-cita dai gia dinh vin héa minh. (Kim Dink — Can ban triét lp trong vdn héa. Viet Nam) TRUYEN KIBU.a CHO NHO i + & mw DE tai din thuyét da trinh bay tai giing duong vién Dai Hoe Van Hanh ngay 13 thing 11 nim 1966 Be MO BAU Neu ie héa la Tridente oa tir phéi laddi chan’ vieng ph thi nen vein hoa dé, moi phat hay rong lon dergc. Hom nay, nhin lai toa liu dai van hoa | iét Nam voi bon ngan ném lich sit oai hing, ta khong khoi bii ngiti, vi dang ly rand phai dug drag dl trén ba col tra ¢ chit Nho. chit Nom va chit Abc a8 tao thar h thé chan vac. Nhung, cach day ngot mot thé kij, thre din Phap véi dun ¥ tham doc, mui. hii hoa dan toe nay. ho da chit dit @di chan chit Nho va chit Nomeschi dé lai chiée chan gé la chit Abe. Thavh ra, nén van hoa cia ta gin mét thé ky nay di khong dege ma ding ciing khong vitny. Con + dan ide Nhe Ban, vt khong tit 6d chit Nho, khong doan tuyet vv truyén thong; van minh ctia ho ngdy nay dang xdp xi «dn din thé giéi. Ngwge lai, dan t6c minh phdi chia canh nwéc mitt, nha tan, hi m hga diét von) chi cén treo trén diu soi toc. Vay, de cit minh, citu lodn thé gidi khdi bj tan diet vi nhitng mau thudn lén lao ; gitta Déng vd Tay, gitta vit chat yui fini than ma ngoi nd la didi Gal hink chit S nay: n wei tré thie . Viet Nam |\6m nay, khong tht khong bd lai nhip céiu chit Nho, a lam phicong tién ndi tiép pin hoa truyén théng cia minh. O a6 6ng chata da 2 lai cé mét gia tai qui bau ma khong mot dan tic ndo trén thé givi e6 dwoc; d6 1a mé kink nghiém vé six dung héa hai nén vax mink cb kinh, vt dai va mau thudn-nhat cua nhdn logi la Trusg Hoa'thye tien voi An Dé siéu hink. Vay, hom nay véi roc vong duge déng gép md! vien gach nhé bé vdo céng trinh lon lao bac Iai nhip ciiu chit Nho cia toan ddan téc, ching toi gin man phip duge cdo thom lin dé.. % ; ( ¥ XUAN): mda dau nim TPR Ghép béi tam (=) nhda (A) nhat (a) = tam :ba (nét tren chi Troi, nét gira chi Ngwdi, nét duéi chi Bit, vay Troi, Dat voi Ngwéi cong lai 1¥ ba). A? Qi mhén + ngwoi (vé hinh ngwoi di), @ :@ : nkét.: ngay, mat trod (vé hinh m§t trdi tron). Trong Doan Tréng Tan Thanh chit nhdt (a) may 1A ngay Xuan, con tam nhén (2A) 13 ba ehj em Thuy Kitu, Thiy Van va Virong Quan di dy hi Dap Thanh : k ° , C6 ° aide Ngay Xudn (a) con én dwa thoi, Thiéw quang chin chyc dé ngoiti sda mwuoi, Cé non xanhk ren chan troi, Canh le tréng diém mit vai bong hoa. Thanh minh trong tiét thing ba, Lé 1a tdo mé la Dap Thanh. Gin xa né nite yén anh, Chi em (2A) sém sika b6 hank chot Xudn. Ngoai ra, x2 hoi néng ‘nghi¢p ura, ngiy (@) Xuan 1h ngay diye rinh rang vige déng Ang. ndng din cing tu hop nhau dong dio (24 : chi sé ngwei déng) d? hoi hé, dinh dim ; ’ Thang giéng 1d thang dn choi, : Thang hai civ bac, thang ba hi he. SS @ecee e@eaece ‘ r = it ; Bi By ee TU + con trai) ‘eS wrt (verhinh newot ¢ = are ? teaietai) Gute @€ 2 € Oe ESI oe GE ¢ oO 2 e-.e€ | @ eee ; NO : con gai @ i | (vé hink @ wnguti gfi sic) @ take] z C6 trai (F) tdi, cb gi Ce) sfc, c6 cd non (¢y)xank ron chan oi, Di 1a nguéi Vigt Nam khdng n6i qui vj cing thira hitu ring: Day 14 cinh hoi Dap Thanh trong truyén Kitu. Va, ta thiy hike hign m@t ching Kim Trong (@) hio hoa phong nha, dang hai vin fin biréc dim xanh, va mgt Thiy Kitu (Q) dang e 1 nép vio duéi hoa (<8). Da ¥ ay | 1% 4H ChE Nho TH Hoe. a = a z \ HIEU ; ham thich” C6 Oh : «Géi hain tai, thai ham sic», Vay chit nit (4) o day 1a ngwoi edi sic ; chit ik (F) & day 18 ngwoi trai tai, Trai tai, eA she g§p nhau thi ham thich nhau. Trong truyén Kigu sau budi hoi Dap Thanh tré vé phong khug, vi twong tw Kim Trong, Thuy Kiéu bin khoan : Ngwoi déu gdp go lam chi, Tram nam biét 6 dayé: gi hay khong ? Cén chang Kim tir lai thr song thi cing : » Néi nang cank cdah bén long biéng khndy.-< Sau doug cang khde cang day, Dé roi cubi cing ca hai vi khong chiu dyng ndij dén dau cia ly cach. mét Thiy Kits di: y Gor sen thodn thodé do ngay mdi trong. is: mt Kim Trong da : a Thang may dén bec ngon tieong, f va, ta thdy 406i mai dau xanh ay 43 duyc cing mhau + Sanh vai vi chon thie hién, Gép loi phong nguyge, nang nguytn non song. F , [ F : e - a he ee, i ms Tt 7 . + ie . te F&F Chir Nho Ty Hoe - Y * 3 « I MAU : me CL AKER] a i hinh thiéu nd 2? g:hinh thigu phy e phinh hai bau sta hoe X khi han Trong truyén Kitu chit mdz niy 1a hinh Anh Thiiy Van sa 44 thinh Kim Trong phu nhin voi tay bong, tay mang n hinh ning khéng con thanh ti (4}) nh Mic cOn 1a, con g&i (+e) phong gdm ri 13. Va, d6ikhi vi phai cho con bi ning di d® ca hai bau sia (0 0) ra ngoai cho ngudi ta thiy. Negoti ra, hin moi ngwdi cing khong quén kinh nghiém dwéi day cia mot cé thon nik trong ca do : Con géi choi voi con trai (4$) Roi sau hai vit nhir hai trdi dia (0 0) NAN: yén Sn TY : che ia : hinh mai nha Y 1a trong nba (™) c6 ban’ tay cia ngwdi com ghi (de) t# dir cong, dung, ngén, hanh ven toan thu xép thi cinh gia dink divgc hanh phuc, yén dn. Gai théu thua, trai doe sich, do dé nha (*) nao sinh duge con trai (4) 1a nha c6 nhigu chit nghia, : Trong truyén Kiéu hinh anh chir an chi te nay 1a canh gia dinh nha ho Vuong ém any voi zi Mbt trai ($) con thi rét long, Vworng Quan la chit, noi dong nho gia (~) véi Thiy Ki Thiy Van vé tt dive cong, dung, ngén hanh ; Mé&i ngwoi mOt vé medi phén ven mdi. Ngoai ra tink than truyén théng gido duc tam truyén nay, ta con thay bang bac trong ca dao, qua giong hat, Idi ru cia cic thé hé me Viét Nam : Con oi ! mudn’ nén than ngwoi, Ling tai nghe Idy nhitng loi me cha. Gai (x) thoi gi® viéc trong nha (*) Khi vio canh citi, khi ra théu thia. Trai (F) thoi doc sdch, ngdm the, Dii mai kink sik a2 char kip Khoa. 4 Mai sau néi dee nghiép nha (**) Trwée la dep + sau la Gm thdr. wes “HAL: tai hoa TeX: ely ‘Ct: hinh mai nha © $s Ys hinh cay cd moe hinh 18 hdng vach twong Y cha 18 gSp con tai hoa ngwéi wu lye noi xa, cdn Iai cin aba (>) hoang ving, voi cd (4) moc day, vei twong 46 nit (a) 4 Trong truyén Kitu chit hai ndy 1 cdnh nha Virong Vien Re sau con gia bién ma Kim Trong 43 cé dip 4% ching kitn i chang ; . Tir ngay mudn dém phi tang, — Néa ndm & dat Liéu Dworrg Iai nha. V6i sang ven Thiy do la, Nhin xem phorg cdnh nay da khde xura. Day vein cé moc lau tha, Song trang quaxh qué, vdch mwa rd rei. Truéc sau nao thdy bong ngwdi, Hoa dao ndm ngodi chn cwrdri gid dong. Xap xod én ligng lau khong, Cé lan mat dit, réw phong dau gidy. Cudi twirng gai géc moc day Di vé nay nhieng Ii nay ngdy xa, ‘Chung quanh ling ngdt nine to, Nbi niém tam se bay gid hdi ai? —— al Bea Mat tak sy TONG : theo sau ae PAP aay is A.nhda : newdi ( vé hinh ngudi di ) Chit Tong 1a hinh netéi no di theo ngwéi kia Trong truyén Kiéu khi Tir Hii lén dong ning Kitu cé bay t5: + Nang réng + « Phan géi chit tong, Chang di thiép ciing mét long xin theo» va, Tir Hai da nha nang ring: i Bang nay bin 6 khong nha, Theo cing thém ban biét la di déu? Con cée thiéu nit nto ma tudi dep hay con dang dé eXudn xanh xp xi téi twin cap ké thi cé thé hidu chi nhda ding sau nay 1a mQt chang trai si - tinh, dep trai nio 6 dang theo déi bong minh va loi ching vang ving : ’ a i } Em nghdo, ta c6 gian dau, Tich dwong dd xudng doi dau ngan ngo. Hoe dai mt em vor ta éo, Ao tréng bong. do nao hin trink Long ta gorn gid ngdy tinh, Theo em ndo biét ching mink vé déu, Ly Quée Sinh a ie GIOT : ngwoi ding gitta. , LA Asa] Hinh ngwei (A) ding gitta lam mai mdi pay (9) ) quen biét nhau. cho Phai ke xa le Thanh chi, gidi nay 1a bi cinh Théy nay la nha bang dura méi, nét sb nét sdbén phai (|) Thy Trong Doan Trudng Tan Kigu ban minh. Chir nhdn (A) ben tréi (1 ) 18 Ma Giém Sink (2), Kieu (Q). Qua nién trac ngogi ti tulin, May réu nhdn nhyi, do quan banh bao. Tre thay sau to xén xa0, 7 > Nha bang dea mdi rwéc vao lau trang. Ghé trén ngpi t6t, 8 sang, Budng trong moi da give nang bree ra. Noi minh thém tive ndi nha, _ Thom hoa mit beée 1@ hoa may hang. \ moi day hor hen. ae ro [or Oe RRR i mfe-z cdy (vé hinh cai cay c6 canh 14), Chi lai vé hinh R: hai ngwei ( khau: (vé hinh chi migng) Chit phot hai migng (12) Sdie6i cdi ly, mitng ther ba (2) Géng & trén 1am trgng 12i binh phim sid tri 4 es Trong truyén Kitu chit khdu ben trai (a) 1a migng Sé Khanh chit khdu bén phai (2) li migng Thy Kigu, va chit khdu 6 trém 2) 1a migng ahitng ngudi dong mft trong ngodi : Sé& Khanh lén tiéng réu rao + «No nghe rang 05 con nao & day, Phao cho quyén gid rit may, Hay xem cho biét mat nay la ai?» Nang rang = « Thot thé thi thoi, Ring kking thi ciing-vang loi rdng khong. » ‘Sé Khanh qudt ming ding ding, Buwéc vao vira rép thi king ra tay. Nagg ring 2 «Tri nhé 0b hay ! Quyén anh, rit yén sw nay tai ai? Dem ngwiri gidy xudng giéng khoi, Noi rdi, roi lai dn loi diego ngay. Con tién tich viet & tay, Ro rang mat dy, mat nay chit ai? » Lei ngay dong mut trong ngodi, Ké ché bat nghia, ngwoi cwei v6 long. eS S Teuytin Ru n Ba vA Cho Who! iff tet rhs x ay t tid EHUC : cong, khong ngay thing CP een] @ th vist: nbi (ve hinh cai loi (- khi ta mé mom néi). Rooyen tee Vay chit khic ghép béi cht nhj viet thing i viet tl di rung cho s6 bai va chit viét (a) la noi, nee eg Ty . rong truyén Ritu chit khitc nay 1a thir quan th mhf (nm) agéa (a) kite S& Kh: | anh khéng ngay thing, €4 n6i roi, ri gi An 1d Ngoai ra, trong ca dao ta cfing thay : Cai beet () khong xirong, nhita diebng (11) tat Uo ae oo 5 TAM : ba ‘ [7-2] Nét ngang trén tugng trung cho ting ‘Troi, nét ngang gitra tugng trung cho Ngwéi, nét ngang duwéi cing trong treng cho mit Dit, Vay ba nét ngang trong chi tam may 06 ¥ chi ba ngdi ‘Thin Dja Nhan tc Tam Tai. Trong truyén Kiéu nét ngang gitta trong chit Tam by c6 the hitu 1 mot Tir Hai doi troi, dap dat: Réu him ham én may ngei, y Vai ndm tac rong, than mudi thiré'e a0, Dying dirvng mot dding anh héo, Con quyén han site, liege thao gom tai. Doi tri, dap dat & dvi, ‘ Ho Tir tén Hai vin ngwot Viet Ding. Giang hd quen thi vdy ving, Gaom dan niva ganh, non song mbt cho. aa at e TAM : trai tim, long © [Te mwa] (chit tm vé hink tai tim : @) si tim ra ta. con’ thiy ba chim (1*) & Chit tém ngoai hinh tr: & duéi giéng trén gidng hith ba ng6i sco (ake) nEt cong (uv) hinh vanh tring khuyét (w). Trong Doan Truong Tan Thanh dé dién ta sir twéng nhé cia Thay Kiu déi v6i ngwoi ching tin Tam (Thiéc Sink + Thic Ky Tam) khéng may xirng ding dé nang tin tuéng & ngdy pain Nguyén Du viét : Dém thu gid lot song dao, Nia vinh trang khuyét, ba sao gita troi. i Cube doi ning hign tai 1a met dém dai the long, long giby _phal c6 mét vi Thdi Dirong ch6i Ida chiéu roi méi du sii im ‘Jong nang. Con Thic’Ky Tam chi 1) nira-vanh trang non lanh 120 Ta ba dém sao mong manh hép h6i & mai thn troi xa thi lim sao ning khong khéi bing hoang, chéi dy va cung kinh : Nén hwong dén tribe Thién dai. ag N6i long khan chiva caa loi van van. 5 HANG : mai mai(@) [Ch woes THFEEI = ; hinh ang troi va hinh mjt dat k | + Mguyét : mat tring Hinh, anh ving tring hign hu gutta khoang at troi (2: 3) tuwong trimg cho sy Iau dai trong clu vi tring cé bao gié mat dugc, duy chi cé ki€ép ngwéi 1a phar chju hiy digt ma thdi! Nén mgrdi thén ni trong ca dao, dém dém aging mat nhin tréi, rdi ctii xuéng nghidén than phfn mink, ning khéng khéi thé than : G Ong trdng khuyét roi 6g trang Ie? tron, Con gai to qué lita mat don kém xinh. (1) Ghar HANG W chr TAM ahai ath een 1&1 widn mb, song v1 ad dc 16 a gtd vie: chinh th a ore 6 F 8 & Chi Nho Ty Hee Vay chi ng ghép oe cic isis georn nO bight chit ti 1a long chung “thay, 12 da sit som DE diém th Leese meet e Em c6 yén ta thi gdéng doi, \ Dem long (2) ma goi lén cung trang (2) % GF cin dwieng khoi ta nhé em, i i | Thi long (wt) ta sé héa ra chim, ” 3 Bey len lirw luyén bén cung nguyet( Z) Sé th cho nhaw thu ndi niém. Trong bii Truong Twong Tw Luong Y Nuong viét 2 Ned hitw nhat thin tém Vo do adi quén thuyét Neguyén phong xuy tin van a 6 dit thién bién nguyét Nehia Ba: Thisp c6 mpt tde long (st) Chang the cing chang néi. Xin gié thoi tan may, Dirge voi ving trang (#) 18. Trong Chinh Pha Neam Khic Ding Trin Con viet : . Thigp tdm tiy quan tyr mink nguyet, Qué tém van ly Thien Son tién, Doin Thi Ditm dich : Long (3) thiép twa béng trang (%) theo dii, Da chang xa ngodi cdi Thién San... \ Trong truyén Kitu Nguyén Du 4 dich thoat cau the ob : Neguyét ky tam vu nguyét cung. Nghia Ia: ; f Tron thang giti long (2) & cung.trdng (4) thinh 1éi Kim Trong k? 18 sir chung tinh cla minh v6i Thay Kite & chirong té tink ring: Thang.trdn nhw giti cung may. ‘ MUON : buon rau BE CR rire f1: PS :mén: ctta (ve hinh céi cira c6 hai cénh) on Trong Nho ty chi mufn nay dién ti ci han sinh ly cia con newdi. Che 24m (03) & day 1A long ké & thuong nhé ngwoi di, Trong Dogn Truong Tan Thanh chit tém (cz) nay 1a long ciia Vuong Bt thuong ahé Thuy Kitu, ngay ngay twa cia (#) trong ngong dgi con vé : Xét ngwoi twa cika him mai, Quge ning, ap lank rhdng ai dé giv. Negoii ra, trong Chinh Phy Ngim Khiic lic chinh phu ra di vi sOng nui thi: Lang (wt) Ido than budn khi ta cita (P4) thi chink phg : os i Troi hom twa cita (#4) ngan ngo (3), Trang Khaya nwong gi, bor pho téc mai. N6i long (03) biét ngé ciang ai, Thi8p trong canh cika (11), chang ngodi chéin may. = a = NHAN : dirge rink rang ee Trong Doan Truéng Tan Thanh sau khi 43 tir bd moi ham mu6n cita cugc séng, Thiy Kiéu khéng cén ban ron véi nhing fang buéc & thé gien. Nép sng cia nang thanh think thoi nhan ha, nén ta thdy nang cing ngim hoa trong virdn va vinh nguyét (Al) trwéc cika (f4), nh nép sing cia cic nghé si hoje dao si ma tim hon da duge gidi thoat vay : Khi chén rrgu, khi cude cir, Khi xem hoa né, khi chiv trang len. Ngoai ra, trong bai Cinh Nhin Nguyén cong Tré fing viét : Thi tai mén tién néo, - Neguyét (fl) lai madn (#) ha mhan (i) 16 F 4 # Chit Nho Tir Hoo il YEN : tie rirou. i >: hink méi nha. A :@ : abGt . ngay, mat trod. de: Qt nik : ngwoi con gai. vob Y ché a ngay (a ) nguoi con gai (4) vé nha ( ~ ) chong ngwdi ta thrdng mé tite d2 khoin dai ho hing. Va, thiét tong trén doi nay, khong cn cai tige mio vui hon 18 cai tige vu qui trong Adi ngudicon gai. Trong Doan Trinbng Tan Thanh ngiy (@ ) ma toin gia dén duoc Thuy Kitu (Je) vé méi quan dwéng ( “ ) cla Kim Trong ta cfing thiy 6; Doan vien voi mp tige hoa vui vay. CANH : stra doit [7c oF ope] — +: binh c4i roi A: Ss hinh hai cinh tay bat chéo @ : tt: hinh cai roi (—) 6 trong miéng i (a) khi mé mom néi. ? Y chi 14 muén sira ddi tinh hir tat xdu cia mot dia tré ta phai dang Idi n6i(@) dé khuyén ohi hoc dung hinh phat tay (4) cim roi (—) danh dap chiag, SINH - ddi séng oe ae [eo-<44] Ath : y+ hinh cong cé, = :hinh nhitng lép dat Y chi 1a mim cd (4¥ bit ré dugc yao long dét (=) thi sinh song tét tuoi. i TO : hoi sinh : gip nguy khén duge thi bét Be cugé doi 1a djnh meth, néns6 kigp con ngw6i phai « sb ae iter > Song ngwec Iai, néu ta biét dem céi tam ma tu is &) ménb thi nhong ndi nguy khon d6 cing th bot di dé doi séng (4) cla ta dugc hdi hoan tré Iai, béi : : « Die ndng théng ménh» HUE : long nhan 4i tém long bao la khong bien giéi [7 Oa e ooh] R:R > Bz xaixe (hinh cai xecé 2 binh) Xe 1a phirong tign de chuyén ché-dinhing noi xa xdi, & day tigng trung cho sy mé rong. Vay y chir 1a mot tam long (c:) mé rong ( #) bao la. Truygn Kite va Chir Nho #9 suit 45° q = 2 4 c : To (8) voi chi.qui,. chi Hue (&) voi céi nhan 76 Hat may qha c6 e6i ghém ci mot: triét If eidi thoat doan + cude doi G6n la sy khd dau khOng n6i hét. Song: muén duge thir bét (#) ngwoi ta khong thé dem ti tri ra pitin déu ma thing direc, tréi lai phai bang ci mot tim léng bao Ia khong bién gidi () cla minh, vi = * : Chat tam kia méi bingha chit tai. Trong Dogn Trwong Tin Thanh Thuy Kitu 4a dwge hoi sinh, diege si & bén song Titn Duéng, béi ning da: sacs phdn mong dite day, Kiép xea da vay, long nay dé ai. Tim think d@ than dén trot, Ban minh li hiéa, cia ngeoi [a nhén. M6t niém vi nwée, vi dan, Am cing cat mOt dong cén da gia. Doan trwing sd rét tén ra, Doan trurvag tho phdi dea mé tra nhaw. i Con nhiéu Juréng the vé lau, Duyén xtra day dn phiic sau doi dao. Neoti ra, trong truyén « Mai Vang » ngwdi con gti hong nhan mot déa hoa dink ménh gitta thoi dai ching ta, Tén nang 12 Nguyén Té Hug, thud du tho nim 1én mudi tudi, chi gido day nang cé lan rung rung n6ibing auc m &t : «Bm 1a g4i mita Nam, moa chién Chink qua di, em méttit ci, em chi cén cb mot dong tén dep, ¥t 7a ctia ten em nén chj da cim thong dirge ndi lo ldng wée mong cia ba em di voi em khi ngtrdi con séngo- Noi lo léng: voi kinh n ghiém séng trai ciia doi minh, ngwoi cha 44 ¥ thire duge ring cudc 6di Ja be kh! Nén khi con géi minh chio dai éng khong khdi bin khoan lo s¢ vé_nhitng néi gian nan, trén sudt doc quing diréng doi mai hdu cia nang. Nitm wée mong : cing nb bao linh hon Vigt 4a khuat hay dang con, w 6c vong eidi thoat_dogn trudng cia 6ng cho con gai minh ma éng 44 gii gim qua dong tén T6 Huf céa nafg ta thay khong phai bing 6c thorig minh ti tri, ma bang long te nha chan thanh : hitu duge hét ¥ 0 GF hibn (&) gap lank (8) Cay xanh canh ld cling xank we) A Ngwii tring cay cdnh ngwoi choi, Ta trong cay Hug (%) vun choi cho con. Luc Van Tién sj ie HUE : Hoa huf ae) Poesy abt He: Tigo: Cd hoa (ve ink cay 6) ® 2 & xa: xe (vé bimh cai xe 06 bai bink). “Xe von la phurong tign dé chuyéa cho diah&ng noi xa x0i, & _ day tong tring cho sy mé rong. wt: tdm : long. Theo cd nhan méi lodi hoa déu cé mét linh hin. Hoa Hué la déa hoa (* : +) cia tém long (st) rong mé(-f), Trong tinh si Trung Hoa, Hu? con 12 lodi hoa djnh ménh, tong trung cho ngwdi con g4i cdn trong tring ma phai thac oan vi mot.chuyén gia dinh. Nang di khuric ti cuge séng nhép nho 6 nhyc cia dink _ménh an bai, d8 cho tink thin dugc trong sing thanh cao, di phai nh4n chiu sir chét di cla thé xéc may. — > ‘tige doan. vin, 26 méi cé dip | kp vei myc dich chiém hiu d0i trong = L cuyth Kiba 46a) Hep Tan change cm Thay Van ham tiéu tf Mn. cheng: mai téL hoi tai ‘trong bira bung canh tring trong vige nang: ~mank dan dimng ca x6 48 bire tréng thinh kién 6 vénc6 ti hi co tréi dat may [2 > ¢ Gt nao la 6t chng cay, 42 dege h6i lén nhimg titag néi thie tha chan. tanh abit mong " gin bé Théy Kitu voi Kim Trong nén duyén cim sit. Tiép dén Thuy Kitu 4 cho hanh phic cia neuoiiem sat Thy ‘Van yeu dau duc ven toin, nang 43 phat mire chéi tie mot newt chéng trong lai yeu. qui nhat di thi qui thyc d6a Hag Tém Nii pe cia nang vén sin c6, nay Iai trd thém béng nita, 48 tré thanh déa Hué Tam Tam Bé huy hoang. Cén Kim Trong sau muréi nim nim bing mau v4 nuoc mat di tim ngwei yeu, gidy phit trang phing ching 4a gip mot thye té pha phang: “ Bay chy dai nguyét daw hoa, Mui phain xudn cé gay ba bon phiin, Véi Kim Trong thin tung Thiy Kitu ving son diém 1 t6i @ay 43 xup dO tan tanh. Nhung sao trén dng tro tan tinh yéu hoang ving dy ta lai thay mot bong Hug tring trong hé nd: Ditng trong chang cling tré su lam wroi, Phai ching khi thin twgng Théy Kiéu xup 45, thir tinh yeu vi tinh yéu trong tim hon Kim Trong cing dd vo theo dé chira ché cho minh dim mau thinh thign dang lén, dang !én, ma: Lo la chan goi moi ra sat cim. Va, d0i lai Thuy Kiéu cing tir tir, tir th guy xuéng ma : Khéu dau lay ta cao thém nghin tring, hires Tom lai, vay thi ahi¢ng bong Hu? o cdu: Hné lan suc nite mot nha, Tieng cay dang lai man mit hon xwa. efa Nguyén Du trong Dos Truong Tan Thanh hin khéng phii 18 nhitng bong Hug vo hén ohw ta throng thdy, mA lambing d6a Hue dng’ ndng thim sic hong, cia Kim Trong cla Thiy Kitu cia Thay ‘Van tung bing dua né & bira tige doan vién. thé tinh yéu vd tr quén”

You might also like