Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Pambansang Punong Rehiyon

Pampaaralang Sangay ng Paraaque

PARAAQUE SCIENCE HIGH SCHOOL

Written Report

AGRIKULTURA

Ipinasa nina

LIDER

SANCHEZ, Jan Ysabelle Daphne

MIYEMBRO

FLOR DE LIS, John Christopher

GUINTAO, Franz Rhadjie

LEONARDO, Emmanuel Joseph

WILSON, Aurick

GALLARDO, Eimerein Jem

RONDARIO, April Ann

Ipinasa kay

G. DARIUS DANIEL J. VILLANUEVA

Guro

Petsa ng Pagpapasa

Pebrero 7, 2017

1
 TALAAN NG NILALAMAN

Introduksiyon.................................................................................................................................................................3

Hanapbuhay na kabilang sa sektor ng Agrikultura................................................................................................3

Kahalagahan ng sektor ng Agrikultura.....................................................................................................................4

Suliranin ng sektor ng Agrikultura..............................................................................................................................5

Mga Ahensiyang nagpapatupad ng mga programang pang-agrikultura..........................................................6

Mga yamang napapalitan, di napapalitan, at muling nagagamit.........................................................................7

Programa ng pamahalaan na nagpapaunlad ng sektor ng agrikultura.............................................................7

Sanggunian...................................................................................................................................................................8

2
Agrikultura

Isang agham na may direktang kaugnayan sa pagkatas ng mga hilaw na materyal mula

sa likas na yaman. Kabilang na gawain sa sektor na ito ang paghahayupan, pangingisda,

paggugubat, at pagsasaka.

Ang agrikultura ay isang agham at sining na may kinalaman sa pagpaparami ng mga

hayop at mga tanim o halaman. Ito ay may kaugnayan sa lahat ng gawain na sangkot ang mga

hayop at halaman.

Ang ekonomiks na pang-agrikultura ay orihinal na naglalapat ng mga prinsipyo ng

ekonomiks sa produksiyon ng mga pananim at mga hayop na inaalagaan upang mapagkakitaan

o maging pagkain, isang disiplinang nakikilala bilang agronomiks. Ang agronomiks o

agronomika ay isang sangay ng ekonomiks na tiyakang humaharap sa paggamit ng lupa.

Nakatuon ito sa labis na pagpapalaki ng dami ng naaaning mga pananim habang napapanatili

ang ang isang mabuting sistema ng ekosistema. Sa kabuoan ng ika-20 daantaon, lumawig ang

disiplina at ang mas malawak na ang pangkasalukuyang nasasakupan ng disiplina. Sa ngayon,

ang ekonomiyang pang-agrikultura ay kinabibilangan ng samu't saring nilalapat o ginagamit na

mga larangan, na maraming pagpapatung-patong sa piling ng kumbensiyunal na ekonomiks.

Hanapbuhay na kabilang sa sektor ng agrikultura:

PAGHAHALAMAN

Ito ay tumutukoy sa mga pangunahing pananim ng bansa tulad ng palay,mais, niyog, tubo,

saging, pinya, kape, mangga, tabako, at abaka. Malaki rin ang produksyon ng gulay, halamang

ugat at halamang yaman sa hibla (fiber) sa gawaing pang agrikultura ng bansa. Halimbawa nito

ay ang mani, kamoteng kahoy, kamote, bawang, sibuyas, kamatis, repolyo, talong, at

kalamansi.

PAGSASAKA

Isang gawain na nakatuon sa pagtatanim ng ibat-ibang uri ng halaman at pananim. Ang

pangunahing pagkain sa ating bansa tulad ng bigas ay nagmumula sa gawaing ito.

PAGHAHAYUPAN

Malawak ang industriyang ng paghahayupan sa bansa. Mga pangunahing inaalagaan ang

mga kalabaw, baka, kambing, baboy, manok, at pato. Upang mapigilan ang pagbaba ng bilang

ng kalabaw itinatag ng Batas Republika Bilang 7307 ang Philippine Carabao Center na siyang

3
mangangasiwa sa pagpaparami at pagpapaunlad ng populasyon ng mga kalabaw bilang

katulong sa pagsasaka at pagkukunan ng karne, gatas, at katad. Ang Batas Republika bilang

8485 o ang Animal Welfare Act of 1988 ay nagpapahintulot na katayin ang kalabaw kung ito ay

dalawa o tatlong taong gulang na.

PANGISDAAN

Ang Pilipinas ang pinakamalaking prodyuser ng isda sa buong mundo. Nahahati ang

industriya ng pangisdaan sa pangisdaang komersyal, municipal at aquaculture. Ang aquaculture

ang pinakamalawak ang kabuuan. Ang hipon at sugpo ang pangunahing produktong niluluwas

sa ibang bansa.

PAGMIMINA
Ang Pilipinas ang isa sa may pinakamaraming mina sa buong mundo. May mga yamang

mineral, yamang di metal at enerhiya na matatagpuan sa mga kabundukan, kapatagan,

baybayin at maging sa mga karagatan.

Halimbawa ng mineral, ang cadmium, chromite, cobalt,tanso, ginto, bakal, manganese,

lead, mercury, molybdenum, nickel, palladium, pilak, uranium at zinc.

Halimbawa naman ng di metal ang asbestos, barite, fentonite, semento, luwad, karbon,

graba, diatomite, dolomite, feldspar, guano, gypsum, adobe, magnesite, marmol, mica, natural

na gas, perlite, petrolyo, batong, phosphate, pyrite, aspalto, buhangin, sulfur at talc.

Mga ibat ibang probinsiya kung saan matatagpuan ang mga yamang ito, ito ay sa Benguet,

Camarines Norte, Zambales, Cebu, Masbate, Davao del Norte, Marinduque at Negros

Occidental.

Kahalagahan ng sektor ng agrikultura:

Ang sektor na ito ay nagsisilbing tagasuplay ng mga hilaw na materyal na kailangan ng

industriya. Mahalaga ang mga materyal na ito upang maisakatuparan ng sektor ng

industriya ang kanyang mga gampanin.

Kapag ang industriya ay nasuplayan ng mga hilaw na materyal, ito ang ginagamit nila sa

paglikha ng mga yaring produkto na siyang bibilhin ng agrikultura. Anumang kitain ng

agrikultura sa pagtutustos ng hilaw na materyal ay ipinambibili nila ng mga yaring

produkto ng industriya.
Maraming mamamayan ang nagkakaroon ng hanapbuhay sa tulong ng mga gawain ng

agrikultura.

4
 Nakapaghahatid ito ng dolyar sa pamamagitan ng mga produktong iniluluwas sa ibat

ibang panig ng daigdig.

Tinitiyak ng sektor ng agrikultura na may makakain ang mga Pilipino sa kanilang mga

hapag.
Napapakinabangan ang malaking ektarya ng lupain sa bansa dahil sa paglinang ng mga

magsasaka, manggagawang bukid, katiwala, at iba pa.

Nakatutulong ang sektor ng agrikultura sa iba pang sektor ng ekonomiya tulad ng

pagmamanupaktura at kalakalan.

Mga Suliranin sa Sektor na Agrikultura

Malaking hinaing ng mga magsasaka ang patuloy na pagtaas ng halaga ng gastusin sa

pagtatanim. Kabilang dito ang renta sa lupa, abono, patubig, pestisidyo, renta sa mga

kagamitan sa pagsasaka, sasakyan para sa transportasyon patungong pamilihan at iba

pa.
Problema sa Imprastraktura

Kalunos-lunos din ang kalagayan ng mga imprastraktura sa sektor ng agrikultura sa

maraming liblib na lugar sa Pilipinas.

Inirereklamo ng maraming magsasaka ang kakulangan ng mga daan o FARM-TO-

MARKET ROADS.

Problema sa Kapital

Marami sa mga magsasaka ang napipilitang umasa sa sistema ng pautang. Bunga ng

kawalan ng kapital sila ay nahihikayat lumapit sa mga taong nagpapautang.

Ang mga nagpapautang ay tinatawag ding LOANSHARKS o 5/6 dahil nagpapautang sila

ng pera na may malaking tubo.

Masamang Panahon

Banta sa sektor ng agrikultura ang matagal at mapaminsalang panahon ng tagtuyot at

tag-ulan na sumasalanta sa bansa.

Ang El Nio, La Nia, at mga bagyong dumarating sa bansa ay mga halimbawa ng

pabagu-bagong panahon na nakakaapekto sa sektor ng agrikultura.

Malawakang pagpapalit-gamit ng lupa

Bunga ng mabilis na proseso ng urbanisasyon ng ilang bahagi ng bansa, kasabay ring

lumalaganap ang programa ng pagpapalit-gamit ng lupa o land use-conversion.

5
 Ang lupang agrikultural ay ginagawang pook pasyalan, golf course, industrial complex,

at residensyal.

Pagdagsa ng mga Dayuhang Kalakal

Ang pagbukas ng Pilipinas sa kalakalang panlabas at ang pagsali nito sa pandaigdigang

samahan tulad ng WTO ay may epekto rin sa mga magsasaka at sa sektor ng agrikultura.

Ang pagdagsa ng mga dayuhang produkto ay nagbunsod ng pagbabago sa panlasa ng

mga Pilipino.

Maliit na Pondong Laan para sa Pananaliksik at Makabagong Teknolohiya

Sa pagsusuri ng ekonomiya ng Pilipinas, ang sektor ng agrikultura ay natatangi dahil

ang malaking bilang ng mga Pilipino ay dito nakasalalay ang kabuhayan.

Monopolyo sa Pagmamay-ari ng Lupa

Pangarap ng bawat magsasaka na magkaroon ng sariling lupa.

Karamihan ng mga pag-aalsang naganap sa bansa ay may kinalaman sa tunggalian sa

pagmamay-ari ng lupa.

Mga Ahensiyang nangunguna sa pagpapatupad ng mga programang pang-agrikultura

Department of Agriculture (DA)

Department of agrarian Reform (DAR)
Department of Environment and Natural Resources (DENR)
Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR)
National Irrigation administration (NIA)
National Food Administration (NFA)

Mga Ahensya para sa Proteksyon ng mga Kagubatan

Forest Management Bureau (FMB)
Protected Areas and Wildlife Bureau (PAWB)
National Mapping and Resources Information Authority (NAMRIA)
Program for Forest Ecosystem Management (PROFEM)

Mga Ahensya sa Pangangalaga ng Yamang Mineral

Forest Management Bureau (FMB)
Protected Areas and Wildlife Bureau( PAWB)
National Mapping and Resources Information Authority ( NAMRIA)
Program for Forest Ecosystem Management (PROFEM)

Mga yamang napapalitan, di napapalitan, at muling nagagamit

Yamang napapalitan - tumutukoy sa mga produktong agricultural at iba pang uri ng

produkto na ginagamit bilang hilaw na materyal sa industriya at pinagkukunan ng

enerhiya.Mga punongkahoy sa kagubatan at mga isda sa karagatan ang mga

halimbawa ng yaman ito

6
 Yamang hindi napapalitan - mga yamang nawawalan ng halaga sa oras na magamit na

ito. Halimbawa ay karbon at ang krudo o langis.

Yamang muling nagagamit - ang mga produkto o bagay na mga ito ay tinatawag na

recyclable na maaring gamitin muli. Halimbawa nito ay tubig, ginto at pilak, papel, bakal,

salamin, at aluminum.

Programa ng pamahalaan na nagpapaunlad ng sektor ng agrikultura

R.A 3844(AGRICULTURAL LAND REFORM)-

- naglalayong mailipat ang pagmamay-ari ng lupain sa mga nangungupahan dito.
Mapaunlad ang pagmamay-ari ng lupa
- tumutukoy sa maayos na pamamahagi ng lupa sa pamamagitan ng pagsulat at

pagdokumento,pagtatakda ng halaga para sa pagbabayad sa mga may-ari at

pagkakaloob ng rehistradong titulo.

Maghatid ng katarungang pang agraryo
- batay sa R.A 6657 ang DAR ay binigyang kapangyarihang na magpasya sa mga

usaping may kaugnayan sa repormang pang-agraryo.Sila ay nagkakaloob ng libreng

tulong na legal sa mga magsasakng kahit napagkalooban na ng lupa

Philippine Fisheries Code of 1998
- paglimita at wastong paggamit sa yamang pangisdaan ng bansa
Community Livelyhood Assistance Program(CLASP)
- naglalayong maitaas ang antas ng buhay ng tao sa pamamagitan ng pagtuturo ng

kaalaman ng wastong teknolohiya sa paglinang ng likasna yaman.

Sanggunian:

Rivera, A. (2015, December 30). K-12 Aralin 21 Sektor ng Agrikultura. Retrieved from

http://www.slideshare.net/sirarnelPHhistory/k12-aralin-21-sektor-ng-agrikultura

Nieto, H. (2013, December 10). Mga Sektor ng Ekonomiya. Retrieved from

http://acnhs.blogspot.com/2013/12/mga-sektor-ng-ekonomiya.html

Padon, S.J. (2014, January 25). Programa ng pamahalaan at paano malulutas ang suliranin sa

sektor ng Agrikultura. Retrieved from https://prezi.com/0vl_vv_sansb/programa-ng-pamahalaan-

at-paano-malulutas-ang-suliranin-sa/

7
Wikipedia.org. (2013, March 12). Ekonomikang pang-agrikultura. Retrieved from

https://tl.wikipedia.org/wiki/Ekonomikang_pang-agrikultura