Professional Documents
Culture Documents
სოციალური მეწარმეობის რეგულირება საქართველოს კანონმდებლობაში
სოციალური მეწარმეობის რეგულირება საქართველოს კანონმდებლობაში
სოციალური მეწარმეობის რეგულირება საქართველოს კანონმდებლობაში
ganviTarebis centri
socialuri mewarmeobis
regulireba saqarTvelos
kanonmdeblobaSi
levan faniaSvili
SoTa murRulia
Tbilisi
2010
I. socialuri mewarmeoba
ukanaskneli 20 wlis manZilze sul ufro xSirad ismis mcneba `socialuri mewarmeo-
ba~. miuxedavad imisa, rom biznes midgomebis gamoyeneba socialuri miznebis misaRwevad
ar aris axali praqtika, Tavad mcneba axalia da misi ganmartebebic mravalnairia.
socialuri mewarmeoba aris biznesi socialuri misiisaTvis. sxva sityvebiT rom
vTqvaT socialuri mewarmoeba warmoadgens samewarmeo xerxebisa da meTodebis gamoy-
enebiT socialuri miznebis miRwevis process. socialuri sawarmoebi iqmneba, raTa aR-
moifvxras vakuumi romelsac tovebs saxelmwifo da kerZo seqtori qveyanaSi sxvadasxva
socialuri Tu garemosdacviTi problemebis mogvarebis sakiTxSi. aseT sakiTxebs sax-
elmwifo xSir SemTxvevaSi ver agvarebs, radgan ar gaaCnia saTanado resursi (finans-
uri, organizaciuli). kerZo seqtori ki imitom, rom maTTvis rogorc wesi naklebad
mimzidvelia is samoqmedo veli da masStabi, romelsac Semdgom socialuri sawarmoebi
ikaveben.
gansxvavebiT Cveulebrivi, mxolod mogebaze orientirebuli, sawarmosagan social-
ur sawarmos aqvs ormag mizani: ekonomikuri da socialuri. ekonomikuri mizani gaxlavT,
mxolod saSualeba meore ufro mniSvnelovani - socialuri miznis misaRwevad. aqedan
gamomdinare socialuri sawarmos mogeba ar izomeba mxolod finansuri warmatebiT.
gacilebiT mniSvnelovania misi wvlili im socialuri problemis mogvarebaSi risTvisac
igi Seiqmna.
socialuri sawarmos Seqmnis iniciativa xSirad sazogadoebrivi organizaciebidan
modis. isini iwyeben saqmianobas an organizaciis SigniT an afuZneben organizaciis
damxmare sawarmos, raTa ukeTesad upasuxon TavianTi samizne jgufebis saWiroebebs da
miaRwion organizaciis socialur miznebs.
miuxedav imisa, rom socialuri mewarmeobis samoqmedo areali msoflios masStabiT
sul ufro da ufro farTovdeba, dRemde ar arsebobs terminis mkafio da erTmniS-
vnelovani ganmarteba. socialur mewarmeobas gansxvavebulad ganmartaven, sxvadasxva
qveynis saxelmwifo struqtura Tu am sferoSi moRvawe organizaciebi. magram yvela am
ganmartebas aerTianebs is, rom socialur mewarmeobad miiCneva iseTi samewarmeo saqmi-
anoba, romlis mTavari mizania pozitiuri socialuri (da garemosdacviTi) cvlilebebi,
da is ar aris Seqmnili upiratesad am biznesis mflobelTa mogebis misaRebad.
evropulma kvleviTma qselma (European Research Network - EMES) SeimuSava garkveu-
li kriteriumebi, rasac unda akmayofilebdes socialuri sawarmo. kriteriumebi or
mimarTulebad aris dayofili: ekonomikur da socialurad.
ekonomikuri kriteriumebi:
3
3. ekonomikuri riskis garkveuli xarisxi - socialuri sawarmos damaarseblebi Ta-
vianT Tavze iReben garkveul risks srulad an nawilobriv. saxelmwifo struqturebi-
sagan gansxvavebiT, maTi finansuri sicocxlisunarianoba damokidebulia maTi wevrebis
da sawarmoSi momuSave xalxis Zalisxmevaze.
4. damokidebuleba anazRaurebadi samuSaos mimarT - rogorc sazogadoebrivi or-
ganizaciebis SemTxvevaSi, socialur sawarmoSic SesaZlebelia rogorc anazRaurebadi
personalis CarTva, aseve gamoyenebul iqnes moxaliseobrivi Sroma.
socialuri kriteriumebi:
1. naTeli mizani, romelic fokusirebulia sazogadoebis keTildReobaze - social-
uri sawarmos erT-erTi umTavresi mizania, emsaxuros sazogadoebas an konkretul
samizne jgufs, romelTac gaaCniaT saerTo sazogadoebrivi saWiroebebi da ara garkveu-
li individebis pirad interesebs.
2. iniciativas mxars unda uWerdes moqalaqeTa garkveuli jgufi - socialuri sawar-
mo aris Temis an konkretul samizne jgufebSi Semavali xalxis, romlebic iziareben
sawarmos miznebs, koleqtiuri Sromis Sedegi. es koleqtiuri suli mudmivad unda Tan
sdevdes sawarmos, imis gaTvaliswinebiT, rom SenarCundes liderobis suliskveTeba.
3. gadawyvetilebis miRebis Zalaufleba ar unda efuZnebodes kapitalis mflobelo-
bas - Zalaufleba ar aris ganawilebuli kapitalis Sesabamisad. gadawyvetilebebi mmarT-
vel rgolSi aris gaziarebuli da dainteresebul pirTa monawileoba Zalian maRalia.
4. saerTo garemo, rac uzrunvelyofs dainteresebul mxareTa maRal CarTulobas -
gadawyvetilebis miRebis procesSi momxmarebelTa, beneficiarTa da dainteresebul
pirTa CarTulobis done - socialuri sawarmos mniSvnelovani maxasiaTebelia.
5. mogebis SezRuduli ganawileba - socialur sawarmos miekuTvnebia ara mxolod
is organizacia, romelic srulad gamoricxavs mogebis ganawilebas, aramed is orga-
nizaciac, sadac SesaZloa arsebobdes mogebis mcire nawilis gadanawilebac.
socialuri mewarmeoba gavrcelebuli da mzardi fenomenia evropaSi; maT ganicades
etapobrivi institucionalizacia da politikuri aRiareba, maT Soris specialuri
samarTlebrivi formebis ganviTarebis gziT.
socialuri sawarmoze saubrisas ar unda SemovizRudoT romelime konkretuli
iuridiuli formiT, ar unda movaqcioT igi organizaciul-iuridiuli formebis Car-
CoebSi. igi ufro msoflmxedvelobisa da xedvis sagans warmoadgens da kanoniT daSve-
buli nebismieri organizaciul-iuridiuli formiT SeuZlia arseboba.
SeiZleba iTqvas rom evropaSi moqmedi socialuri sawarmoebis umetesoba moqmedebs
mesame seqtoris tradiciul samarTlebriv garemoSi. isini iqmnebian asociaciebis saxiT
im qveynebSi, sadac kanoni am seqtors saSualebas aZlevs garkveul doneze awarmoos
produqtebis da servisebis gayidva bazarze. im qveynebSi sadac kanoni ufro mkacria
da zRudavs mesame seqtoris ekonomikur saqmianobas (mag. Crdilo evropul qveynebSi)
socialuri sawarmoebi iqmneba kooperativebis saxiT.
Zalian bevr qveyanaSi ar arsebobs socialuri sawarmos zusti iuridiuli forma.
poloneTsac da gaerTianebul samefosac aqvT mcdelobebi Seqmnan axali iuridiuli
formebi, iqneba es sazogadoebrivi interesis organizaciebi, Tu sazogadoebrivi inves-
ticiis kompaniebi, magram kritikosebi SeniSnaven rom arc erT maTgani ar qmnis mkafio
struqturas socialuri mewarmeobis samomavlo ganviTarebisTvis.
sxvagan socialur sawarmoebs uxdebaT arCevani gaakeTon arsebuli iuridiuli
formebis farTo speqtridan. momgebiani organizaciebidan dawyebuli saqvelmoqmedo
organizaciebiT damTavrebuli.
4
II. socialuri mewarmeoba saqarTvelos kanonmdeblobaSi
5
III. socialuri mewarmeobis organizaciul samarTlebrivi
formebi
6
arasamewarmeo da samewarmeo subieqtebis Taviseburebebi
subieqti Tavisebureba
iqmneba arasamewarmeo saqmianobis ganxorcielebis mizniT
dafuZnebisa da registraciis procedurebis simartive da xelmZRvanelo-
biTi sistemis gansazRvris sruli avtonomia
arasamewarmeo ufleba aqvs ganaxorcielos damxmare xasiaTis samewarmeo saqmianoba,
iuridiuli Tumca miRebuli mogeba unda moaxmaros organizaciis miznebis ganxor-
cielebas
piri qonebisa gankargvis SesaZlebloba mxolod organizaciis miznebis ganxor-
cielebis mizniT
SesaZlebloba aqvs miiRos arasamewarmeo/araekonomikuri Semosavlebi
(grantebi, Semowirulobebi, sawevro Senatanebi)
samewarmeo saqmianobis ganxorcielebis nawilSi eqceva samewarmeo subi-
eqtis sagadasaxado reJimSi
aqvs sagadasaxado SeRavaTebi arasamewarmeo saqmianobis ganxorcielebasa
da gansazRvruli saxis arasamewarmeo Semosavlebze (granti qonebis ga-
dasaxadi, dRg, sabaJo gadasaxadi, mogebis gadasaxadi)
sxva subieqtebTan SedarebiT diskriminaciul sagadasaxado reJimSia sxva
sawarmodan dividendebis miRebis dros (ixdis ufro maRal gadasaxads
dividendze)
erTi organizaciis pirobebSi rTuldeba arasamewarmeo da samewarmeo
saqmianobebis gamijvna da menejmenti
aqvs saqvelmoqmedo organizaciis statusis miRebis SesaZlebloba
dauSvebelia misTvis organizaciul-samarTlebrivi formis Secvla (re-
organizacia samewarmeo iuridiul pirad)
likvidaciis dros qonebis ganawilebaze dawesebulia SezRudvebi
(qonebis ganawilebis dauSvebloba damfuZneblebsa da wevrebs Soris)
organizaciis pasuxismgebloba Semoifargleba mTeli Tavisi qonebiT,
damfuZneblebi/wevrebi pasuxs ar ageben organizaciis valdebulebebisT-
vis da piriqiT
7
registraciis procedurebis simartive da siiafe sxva subieqtebTan Se-
darebiT
samarTlebriv urTierTobaSi gamodis Tavisi saxeliT rogorc fizikuri
individualuri piri da piradad mTeli Tavisi qonebiT (rogorc fizikuri piri) agebs
pasuxs valdebulebebze
mewarme sxva sawarmodan miRebuli dividendi eTvleba saerTo SemosavlebSi da
ibegreba gadasaxadiT (imaze dabali ganakveTiT vidre arasamewarmeo
iuridiuli piri, xolo 2014 wlidan nulovani ganakveTiT)
gansxvavebiT mewarme iuridiuli pirebisagan, ar warmoadgens iuridiul
pirs da aris saSemosavlo gadasaxadis gadamxdeli (am 2014 1 ianvramde
saSemosavlo gadasaxadis ganakveTi 20-18% Seadgens, xolo mogebis ga-
dasaxadi ukve 15%-ia)
2011 wlis 1 ianvramde Tu ar xdeba daqiravebuli Sromis gamoyeneba ka-
noniT pirdapir gansazRvruli saqmianobebidan miRebul Semosavlebi gaT-
avisuflebulia saSemosavlo gadasaxadisgan
2011 wlis 1 ianvridan mikro an mcire biznesis statusis miRebis SesaZle-
bloba, rac Tavis mxriv ukavSirdeba SeRavaTebs saSemosavlo gadasaxadze
ZiriTadi Taviseburebebi
2006 wels saqarTvelos samoqalaqo kodeqsSi Setanili cvlilebebis Tanaxmad,
arasamewarmeo saqmianobis ganxorcielebis mizniT Seqmnil organizaciebs, arasamewarmeo
(arakomerciuli) iuridiuli pirebi ewodebaT. aRar xdeba am pirebis dayofa kavSirebad
da fondebad, rogorc es cvlilebebamde xdeboda. Tumca arasamewarmeo iuridiuli pire-
bi SeiZleba iyvnen wevrobaze dafuZnebuli an ar iyvnen wevrobaze dafuZnebuli.
arasamewarmeo iuridiul pirs aqvs ori mniSvnelovani Tavisebureba, romelic ga-
nasxvavebs mas samewarmeo subieqtebisagan, aRniSnuli erTi mxriv exeba samewarmeo
saqmianobis warmoebis, xolo meore mxriv sakuTrebaSi arsebuli qonebis gasxvisebis
Tavisuflebas, maT Soris likvidaciis dros darCenili qonebis ganawilebisas.
saqarTvelos samoqalaqo kodeqsi, gansazRvravs Tu ra SemTxvevaSi da ra mizniT
SeiZleba moxdes arasamewarmeo iuridiuli piris sakuTrebaSi arsebuli qonebis gas-
xviseba, maSin roca samewarmeo subieqtebi Tavisuflebi arian sakuTrebaSi arsebuli
qonebis gasxvisebis miznobriobis gansazRvraSi. kerZod arasamewarmeo iuridiuli
piris sakuTrebaSi arsebuli qonebis gasxviseba SesaZlebelia, Tu gasxviseba emsax-
ureba arasamewarmeo iuridiuli piris saqmianobas, mis organizaciul ganviTarebas,
xels uwyobs misi miznebis ganxorcielebas an emsaxureba saqvelmoqmedo miznebs.
miuxedavad imisa, rom arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli pirebi iqmnebian
arasamewarmeo saqmianobis ganxorcielebis mizniT, saqarTvelos kanonmdebloba maT
uflebas aZlevs awarmoon damxmare xasiaTis samewarmeo saqmianoba, Semdegi aucilebeli
pirobebis dacviT:
1. samewarmeo saqmianobis ganxorcieleba ar unda iyos akrZaluli saqarTvelos
kanonmdeblobiT arasamewarmeo iuridiul pirs ufleba aqvs ganaxorcielos nebi-
smieri saqmianoba miuxedavad imisa es gaTvaliswinebulia Tu ara mis wesdebaSi.
mTavaria ori ZiriTadi sakiTxis gaTvaliswineba: pirveli saqarTvelos kanon-
mdeblobis Tanaxmad, zogierTi saqmianobis ganxorcieleba saerTod akrZalulia
an misi ganxorcieleba dasaSvebia mxolod Sesabamisi licenziis an/da nebarTvis
8
aRebis Semdeg; meore konkretuli saqmianobis ganxorcieleba unda xdebodes Ta-
vad organizaciis SigniT dadgenili wesebis Sesabamisad (uflebamosili piris mier
gadawyvetilebis miReba konkretuli saqmianobis ganxorcielebis Sesaxeb da sxva);
2. samewarmeo saqmianoba unda iyos damxmare xasiaTis arasamewarmeo iuridiuli
piri iqmneba arasamewarmeo, aramomgebiani saqmianobis ganxorcielebis mizniT. Sesa-
bamisad, samewarmeo saqmianobis ganxorcieleba upiratesad organizaciisaTvis dam-
atebiTi finansuri resursebis mozidvis saSualeba unda iyos, sawesdebo miznebis
miRwevisaTvis da ara ZiriTadi mizani. amasTan erTad, samewarmeo saqmianoba unda
atarebdes damxmare xasiaTs da organizacia arsebiTad ar unda gadavides same-
warmeo saqmianobis ganxorcielebaze. saqarTvelos kanonmdebloba ar iZleva
pirdapir ganmartebas, Tu ra SeiZleba CaiTvalos samewarmeo saqmianobis ganxor-
cielebaze arsebiTad gadasvlad. Tu arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli
piri arsebiTad gadavida samewarmeo saqmianobaze, sajaro reestris erovnuli saa-
gentos Sesabamisi samsaxuris an/da dainteresebuli piris sarCelis safuZvelze
ganixilavs da wyvets arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris saqmianobis
SeCerebis an akrZalvis sakiTxs.
3. samewarmeo saqmianobidan miRebuli mogeba unda moxmardes arasamewarmeo iuridi-
uli piris miznebis realizebas arasamewarmeo iuridiuli piri iqmneba konkre-
tuli sazogadoebrivad sasargeblo arasamewarmeo/aramomgebiani saqmianobis ganx-
orcielebis mizniT, Sesabamisad, samewarmeo saqmianobidan miRebuli mogeba unda
moxmardes swored am miznebis ganxorcielebas. bunebrivia es erTis mxriv sawesde-
bo miznebs gulisxmobs, xolo meore mxriv masSi SeiZleba moiazrebodes sawesdebo
miznebTan dakavSirebuli sazogadoebrivad sasargeblo sxva saqmianobebic. miuxe-
davad imisa rom saqarTvelos kanonmdebloba amis pirdapir miTiTebas ar akeTebs,
mogebis gamoyeneba SeiZleba agreTve moxdes sazogadoebrivad sasargeblo miznebis
misaRwevad warmoebuli aqtivobebis mTeli procesis dros saWiro xarjebis asanaz-
Raureblad (Sromis anazRaureba, honorari da sxva).
4. samewarmeo saqmianobidan miRebuli mogebis ganawilebis dauSvebloba dauSvebe-
lia samewarmeo saqmianobis Sedegad miRebuli mogebis ganawileba arasamewarmeo
iuridiuli piris damfuZneblebs, wevrebs, Semomwirvelebs, agreTve xelmZRvanelo-
basa da warmomadgenlobiTi uflebamosilebis mqone pirebs Soris. arasamewarmeo
iuridiuli piri ar aris mogebaze orientirebuli warmonaqmni da bunebrivia mas-
Si samewarmeo organizaciebSi arsebuli, damfuZneblebs/wevrebs Soris mogebis
ganawilebis meqanizmi ver imoqmedebs. xelmZRvanelobasa da warmomadgenlobiTi
uflebamosilebis mqone pirebs Soris mogebis ganawilebis akrZalva ar gulisxmobs
imas, rom ar SeiZleba mogebis gamoyeneba organizaciis TanamSromlebis, maT Soris
xelmZRvanelobasa da warmomadgenlobiTi uflebamosilebis mqone pirebs saxel-
faso fondisTvis.
dafuZneba-registracia
samoqalaqo kodeqsSi Sevida mTeli rigi cvlilebebi da damatebebi, romelmac arse-
biTad gaamartiva arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli pirebis dafuZnebisa da reg-
istraciis procedurebi. gansxvavebiT Zveli kanonmdeblobisagan (romelic savaldebulo
moTxovnebs awesebda) organizaciis damfuZnebeli Tavisufalia organizaciis xelmZR-
vanelobiTi sistemisa da gadawyvetilebebis miRebis wesebis gansazRvraSi. samoqalaqo
kodeqsi mxolod miuTiTebs im sakiTxebis CamonaTvals, romelic aucileblad unda gan-
isazRvros da mieTiTos organizaciis sadamfuZneblo dokumentSi/dokumentebSi. kerZod:
9
1. iuridiuli piris saxelwodeba da adgilsamyofli (iuridiuli misamarTi) - arasame-
warmeo iuridiuli piris saxelwodeba aucileblad unda aRniSnavdes am organizaci-
ul-samarTlebrivi formisadmi mis kuTvnilebas. amasTan misi saxelwodeba ar unda
emTxveodes ukve registrirebuli arasamewarmeo iuridiuli piris saxelwodebas.
agreTve mis saxelwodebaSi ar SeiZleba gamoyenebul iqnes samewarmeo iuridiuli
pirebis, moqalaqeTa politikuri gaerTianebebis, SemoqmedebiTi kavSirebisa da sa-
jaro samarTlis iuridiuli pirebisaTvis damaxasiaTebeli aRniSvnebi. arasamewarmeo
iuridiul pirs agreTve unda gaaCndes adgilsamyofeli (iuridiuli misamarTi).
arasamewarmeo iuridiuli piris adgilsamyoflad iTvleba misi administraciis mde-
bareobis adgili. iuridiul pirs SeiZleba hqondes mxolod erTi adgilsamyofeli,
misi sxva adgilsamyofeli CaiTvleba misi filialis adgilsamyoflad.
2. arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris saqmianobis mizani -arasame-
warmeo iuridiuli piri iqmneba gansazRvruli sazogadoebrivad sasargeblo miznis
misaRwevad. amitom arasamewarmeo iuridiuli piris dafuZnebisas unda ganisazRv-
ros is sazogadoebrivad sasargeblo saqmianoba, romlis ganxorcielebis mizniTac
iqmneba igi. amasTan es ar gamoricxavs iuridiuli piris uflebas da SesaZleblobas
ganaxorcielos kanoniT aukrZalavi nebismieri saqmianoba, maT Soris iseTic, ro-
melic misi sadamfuZneblo dokumentebiT ar aris gansazRvruli.
3. monacemebi iuridiuli piris damfuZneblis/wevris (damfuZneblebis/wevrebis) Ses-
axeb - arasamewarmeo iuriduli piris damfuZnebeli SeiZleba iyos rogorc fizi-
kuri aseve iuridiuli piri. amasTan, damfuZnebeli SeiZleba iyos erTi piric.
TiToeuli damfuZneblis/wevris Sesaxeb monacemebi Seitaneba cal-calke;
4. monacemebi arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris xelmZRvanelo-
bisa da warmomadgenlobis Sesaxeb - arasamewarmeo iuridiuli piris dafuZnebi-
sas aucileblad unda ganisazRvros is organo (organoebi) an/da piri (pirebi)
romelsac gaaCnia organizaciis xelmZRvanelobiTi (mmarTvelobiTi) funqcia. samo-
qalaqo kodeqsis Zveli redaqcia pirdapir gansazRvravda ama Tu im arasamewarmeo
iuridiuli pirisaTvis aucilebel mmarTvelobiT sistemas. samoqalaqo kodeqsiTve
iyo gansazRvruli xelmZRvanelobaze pasuxismgebel organoTa (pirTa) arCevis wesi
da ZiriTadi funqciebi (magaliTad, kavSiris aucilebel organos warmoadgenda
gamgeoba, romelic airCeoda 4 wlis vadiT). dRes moqmedi samoqalaqo kodeqsi am
mxriv gacilebiT liberaluria da Tavad arasamewarmeo iuridiuli pirebs miando
Tavisi xelmZRvanelobiTi sistemis gansazRvris funqcia. mTavaria, rom gansaz-
Rvruli iyos arasamewarmeo iuridiuli piris xelmZRvanelobasTan da warmomad-
genlobasTan dakavSirebuli Semdegi sakiTxebi: a) romeli organo (organoebi) an/da
piri (pirebi) axorcielebs (axorcieleben) arasamewarmeo iuridiuli piris xelmZR-
vanelobiT funqciebs (mag. gamgeoba, direqtori); monacemebi arasamewarmeo (arako-
merciuli) iuridiuli piris xelmZRvaneli piris Sesaxeb (saxeli, gvari, dabadebis
TariRi (ricxvi, Tve, weli), sacxovrebeli adgilis misamarTi, piradi nomeri); b)
rogoria arasamewarmeo iuridiuli piris xelmZRvaneli organos (organoebis)
Seqmnis an/da piris (pirebis) daniSvnis (arCevis) wesi; g) rogoria arasamewarmeo
iuridiuli piris xelmZRvaneli organos (organoebis) an/da piris (pirebis) ufle-
bamosilebebi da maTi vada; d) ra wesisa da procedurebis dacviT xdeba arasame-
warmeo iuridiuli piris xelmZRvaneli organos (organoebis) an/da piris (pirebis)
mier gadawyvetilebis miReba; e) romeli piri (pirebi) axorcielebs arasamewarmeo
iuridiuli piris warmomadgenlobis uflebamosilebas; monacemebi warmomadgenlo-
baze uflebamosili piris (pirebis) Sesaxeb (saxeli, gvari, dabadebis TariRi (ricx-
vi, Tve, weli), dabadebis adgili, sacxovrebeli adgilis misamarTi, piradi nomeri);
10
v) rogoria arasamewarmeo iuridiuli piris warmomadgenlobaze pasuxismgebeli
piris (pirebis) arCevis wesi da uflebamosilebis vada.
5. monacemebi iuridiuli piris wevrobis Sesaxeb - Tu arasamewarmeo iuridiuli piri
wevrobaze dafuZnebuli iuridiuli piria, aucilebelia, misi dafuZnebisas gan-
isazRvros Tu rogor xdeba organizaciis wevrad miReba, ra wesiT, rogor da vin
iRebs aseT gadawyvetilebas, agreTve unda ganisazRvros piris organizaciis wev-
robidan garicxvis wesebi.
12
SezRuduli sawarmos pasuxismgebloba kred- sawarmos mmarTvelobis organo,
itorebis winaSe Semoifargleba gadawyvetilebis miRebis wesi,
pasuxismgeblobis xolo SezRuduli pasuxismge-
sazogadoeba (Sps) mTeli misi qonebiT.
blobis sazogadoebis an komandi-
partniorebi sawarmos valde- turi sazogadoebis SemTxvevaSi
bulebebisaTvis kreditorebis monacemebi Sps-is partniorTa/
winaSe ar ageben pasuxs, garda im komanditTa wilobrivi monawileo-
SemTxvevebisa roca isini boro- bis Sesaxeb;
tad iyeneben pasuxismgeblobis komandituri sazogadoebis SemTx-
vevaSi romeli partnioria Sez-
SezRudvis samarTlebriv for- Ruduli da romeli sruli;
mas. SezRuduli pasuxismgeblobis sa-
partniorebs maTi Senatanis/ zogadoebis an komandituri sa-
wilis proporciuli ufle- zogadoebis SemTxvevaSi Sps-is
ba-valdebulebebi gaaCniaT partniorTa/komanditTa wilebze
sakuTrebis uflebis SezRudvasTan
Tu wesdebiT sxva ram ar aris dakavSirebuli valdebulebebi;
dadgenili. sawarmos xelmZRvanelobasa da
partniorebi TavianT ufle- warmomadgenlobaze uflebamosili
bamosilebas axorcieleben piris (pirebis) saxeli da gvari,
partniorTa saerTo krebis meS- sacxovrebeli adgilis misamarTi
da piradi nomeri;
veobiT, Tu wesdebiT sxva ram prokuristis (aseTis arsebo-
ar aris dadgenili. bis SemTxvevaSi) saxeli da gvari,
sawarmos direqtoris/direq- sacxovrebeli adgilis misamarTi
torebis raodenoba, kompeten- da piradi nomeri;
cia da pasuxismgeblobis mocu- Tu sawarmos warmomadgenlobaze
uflebamosili ramdenime piri
loba ganisazRvreba wesdebiT. hyavs isini erTad warmoadgenen
partnioris wili SeiZleba sawarmos Tu cal-calke;
Tavisuflad gasxvisdes/dat- saregistracio ganacxadis cvli-
virTos an memkvidreobiT gadae- lebis registraciaze uflebamosi-
ces sxva pirs, Tu wesdebiT sxva li fizikuri an iuridiuli piris
saidentifikacio monacemebi.
ram ar aris dadgenili.
momsaxurebis gadaxdis dokumenti
erT samuSao dReSi registraci-
isTvis 100lari, dokumentebis
wardgenis dResve registraciisTvis
200 lari.
13
mewarme daxasiaTeba wars.
subieqti dok.
14
kooperativi warmoadgens iuridiul pirs da misi dafuZneba SeuZlia rogorc iuridiul
ise fizikur pirs.
sawarmos amocanaa wevrTa interesebis dakmayofileba da igi upiratesad ar
aris mimarTuli mogebis miRebaze.
kooperativis yvela wevri valdebulia kooperativSi Seitanos pai. koopera-
tivis wevris minimaluri pais odenobas gansazRvravs damfuZneblebi.
kooperativis erT wevrs SeiZleba hqondes ramdenime pai.
kooperativi kreditorebis winaSe pasuxs agebs mxolod Tavisi qonebiT.
kooperativis wevrebi kooperativis valdebulebebisTvis kreditorebis wi-
naSe pasuxs ageben.
kooperativis wevrs maTi Senatanis/wilis proporciuli uf leba-
valdebulebebi gaaCniaT Tu wesdebiT sxva ram ar aris dadgenili.
savaldebulo organoebs warmoadgens saerTo kreba, gansazRvrul SemTxveve-
bSi warmomadgenelTa kreba, sameTvalyureo sabWo da gamgeoba/direqtorebi.
kooperativis wevrs ufleba aqvs Tavisi pai gadasces sxva pirs (gankargos)
Tu wesdebiT sxva pirobebi ar aris dadgenili.
wesdebiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi, kooperativis wevris gardacvalebis
Semdeg kooperativis wevri SeiZleba gaxdes misi memkvidre.
kooperativis yovel wevrs aqvs kooperatividan gasvlis ufleba wesdebiT
gansazRvruli wesis Sesabamisad.
15
Setyobinebis miRebidan reorganizaciis procesis dasrulebamde kreditorebi ufle-
bamosili arian, arasamewarmeo iuridiul pirs mosTxovon nakisr valdebulebaTa vadaze
adre Sesruleba.
4. reorganizaciis registracia reorganizacia aris registrirebul monacemebSi cvli-
lebis Setanis safuZveli. arasamewarmeo iuridiuli pirebis gaerTianebisa da dayofis
registracia xorcieldeba arasamewarmeo iuridiuli pirebis registraciisaTvis samoqa-
laqo kodeqsiT dadgenili wesis Sesabamisad. arasamewarmeo iuridiuli piris reorganiza-
ciisas savaldebuloa maregistrirebeli organosTvis saqarTvelos finansTa ministris
Sesabamisi brZanebiT gaTvaliswinebuli Sedarebis aqtis wardgena. Tu Sedarebis aqtidan
dgindeba sagadasaxado organos mimarT iuridiuli piris davalianebis arseboba, es aris
reorganizaciaze maregistrirebeli organos mier uaris Tqmis safuZveli, garda im Sem-
Txvevisa, rodesac reorganizaciiT ar mcirdeba kreditorTa dakmayofilebis unari an
arsebobs saqarTvelos finansTa saministros Tanxmoba davalianebis mqone arasamewarmeo
iuridiuli piris reorganizaciis Sesaxeb.
17
gadanawileba, am samarTlebrivi formisaTvis dadgenili SezRudvebis gaTvaliswinebiT.
sawarmoebi SeiZleba gaerTiandnen (Serwyma). saaqcio sazogadoebaSi, SezRuduli pasux-
ismgeblobis sazogadoebasa da kooperativSi Serwymis Sesaxeb gadawyvetilebis misaRebad
saWiroa damswre xmis uflebis mqone partnioris (partniorTa) xmebis 75%, yvela dan-
arCen SemTxvevaSi ki gadawyvetileba miiReba erTxmad, Tu wesdebiT sxva ram ar aris
dadgenili. Serwymis Sesaxeb gadawyvetilebaSi unda aRiniSnos, erTi sawarmo uerTdeba
meores Tu ori sawarmo erTiandeba erT axal sawarmod. Serwymis Sesaxeb gadawyvetile-
biT unda ganisazRvros partniorTa ufleba-movaleobani, Tu isini ar xelmZRvaneloben
kapitalSi maTi wilis proporciulobis principiT. sawarmo SeiZleba gaiyos or an orze
met sawarmod da maT saqmianoba gaagrZelon, rogorc damoukidebelma sawarmoebma saku-
Tari samarTlebrivi formiT. gayofis Sesaxeb gadawyvetileba SeiZleba iTvaliswinebdes,
rom adrindeli partniorebi gayofis Sedegad warmoqmnil sawarmoSi monawileobdnen sx-
vadasxva wilobriv safuZvelze.
2. reorganizaciis Sedegad uflebamonacvleobis sakiTxis gadawyveta sawarmo, romel-
mac sawarmo miierTa, an axalSeqmnili sawarmo, aris adrindeli sawarmos (sawarmoebis)
uflebamonacvle. gayofis Sedegad warmoqmnili sawarmoebi solidarulad ageben pasuxs
Tavdapirveli sawarmos gayofamde arsebuli valdebulebebisaTvis.
3. reorganizaciis dawyebis registracia gadawyvetileba samewarmeo iuridiuli piris
reorganizaciis Sesaxeb registrirdeba mewarmeTa da arasamewarmeo iuridiuli pirebis
reestrSi, agreTve xdeba kreditorebis Setyobineba reorganizaciis procesis Sesaxeb.
Setyobinebis miRebidan reorganizaciis procesis dasrulebamde kreditorebi ufle-
bamosili arian, sawarmos mosTxovon nakisr valdebulebaTa vadaze adre Sesruleba.
4. reorganizaciis registracia reorganizacia aris registrirebul monacemebSi cvli-
lebis Setanis safuZveli. samewarmeo iuridiuli pirebis gardaqmnis, gaerTianebisa da
dayofis registracia xorcieldeba samewarmeo iuridiuli pirebis registraciisaTvis
mewarmeTa Sesaxeb saqarTvelos kanoniT dadgenili wesis Sesabamisad. arasame-
warmeo iuridiuli piris reorganizaciisas savaldebuloa maregistrirebeli organosT-
vis saqarTvelos finansTa ministris Sesabamisi brZanebiT gaTvaliswinebuli Sedarebis
aqtis wardgena. Tu Sedarebis aqtidan dgindeba sagadasaxado organos mimarT iuridi-
uli piris davalianebis arseboba, es aris reorganizaciaze maregistrirebeli organos
mier uaris Tqmis safuZveli, garda im SemTxvevisa, rodesac reorganizaciiT ar mcird-
eba kreditorTa dakmayofilebis unari an arsebobs saqarTvelos finansTa saministros
Tanxmoba davalianebis mqone arasamewarmeo iuridiuli piris reorganizaciis Sesaxeb.
19
IV. sagadasaxado kanonmdeblobiT gansazRvruli ekonomikuri
saqmianobis mcneba
20
gaerTianebebi, amxanagobebi da sxva msgavsi warmonaqmnebi.
sawarmos ar ganekuTvneba individualuri sawarmo.
21
V. socialuri mewarmeobis sagadasaxado regulireba
saSemosavlo gadasaxadi
23
sagadasaxado kodeqsis 168 muxliT fizikuri piris Semosavlis nawili
ganTavisuflebulia saSemosavlo gadasaxadisagan.
ZiriTadad ganTavisufleba exeba socialurad SeWirvebuli fizikuri
pirebis Semosavals, romelic wlis ganmavlobaSi ar aRemateba 3000 lars
(daricxuli). mag: pirveli da meore jgufis invalidobis mqone pirebi,
mravalSviliani ojaxebi da sxva
saSemosavlo gadasaxadisagan ganTavisuflebulia im mewarme fizikur
pirTa Semosavali, romlebic ar iyeneben daqiravebul pirTa Sromas da
damoukideblad axorcieleben mxolod ekonomikuri saqmianobis saxeebis
erovnuli klasifikatoris (NAEC) Sesabamisad gansazRvruli calkeuli
SeRavaTi kategoriis ekonomikuri saqmianobidan erT-erTs
es klasifikatori iTvaliswinebs saqmianobis saxeebs da gamoyenebuli
farTis zRvrebs kvadratul metrebSi. mag: samdivno da TargmniTi mom-
saxurebis gaweva 5 kvadratul metramde farTSi
2008 wlis 1 ianvridan 2011 wlis 1 ianvramde sagadasaxado periodebis
mixedviT fizikuri piris dasabegri Semosavlebis nawilze saSemosavlo
gadasaxadis ganakveTi Seadgens 12%-s. maT, Soris grantiT miRebuli
saxsrebidan grantis mimRebi organizaciis mier gacemuli anazRaureba.
2011 wels es SeRavaTebi uqmdeba
mogebis gadasaxadi
saqarTvelos sawarmo
ucxouri sawarmo, romelic saqarTveloSi saqmianobas axor-
gadasaxadis cielebs mudmivi dawesebulebis meSveobiT an/da Semosavals
gadamxdeli iRebs saqarTveloSi arsebuli wyarodan
Tu iuridiuli piri axorcielebs ekonomikur saqmianobas,
maSin am saqmianobis farglebSi igi iTvleba sawarmod da
eqvemdebareba mogebis gadasaxadiT dabegvras
25
mogebis gadasaxadisagan Tavisufldeba organizaciis mier
miRebuli grantebi, sawevro Senatanebi da Semowirulobebi;
26
qonebis gadasaxadi
ganakveTi
fizikuri pirisTvis dasabegr qonebaze, garda miwisa, gadasaxadis wliuri
ganakveTi diferencirebulia gadasaxadis gadamxdelis ojaxis mier saga-
dasaxado wlis ganmavlobaSi miRebuli Semosavlebis mixedviT da ganisaz-
Rvreba Semdegi odenobiT:
a) 100 000 laramde Semosavlis mqone ojaxebisaTvis - sagadasaxado peri-
odis bolosTvis dasabegri qonebis sabazro Rirebulebis aranakleb 0.05
procentisa da ara umetes 0.2 procentisa;
b) 100 000 larisa da meti Semosavlis mqone ojaxebisaTvis - sagadasaxado
periodis bolosTvis dasabegri qonebis sabazro Rirebulebis aranakleb
0.8 procentisa da ara umetes 1 procentisa;
27
arasasoflo-sameurneo daniSnulebis miwaze qonebis gadasaxadis sabaziso
ganakveTi dgindeba weliwadSi miwis erT kvadratul metrze 0,24 laris
odenobiT.
arasasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis konkretuli miwis nakveTis
gadasaxadi gamoiTvleba sabaziso ganakveTis teritoriul koeficientze
ganakveTi gamravlebiT. amasTanave, es teritoriuli koeficienti ar SeiZleba iyos
1,5-ze meti
sasoflo sameurneo daniSnulebis miwis gadasaxado konkretuli TviTm-
marTvelobisa da miwis kategoriis mixedviT gansazRvrulia sagadasaxado
kodeqsis 273 muxliT. TviTmmarTvelobas SeuZlia kanoniT gansazRvruli
ganakveTis Semcireba 50 procentamde an gazrda 150 procentamde.
28
VI. socialuri sawarmos finansuri aRricxvis specifika
30
VII. saxelmwifo Sesyidvebis ganxorcielebis dros socialuri
mewarmeobis gaTvaliswinebis SesaZlebloba
31
VIII. ZiriTadi daskvnebi
32