AT - Ngoc Chieu Dinh Chan Kinh PDF

You might also like

Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 522
FOTN PE TPR TA Bp Th RF ek Bef SN EET RE é TU KHO TOAN THU 3 wv DINH CHAN KINH 35 ARS EAR * Tw tru ménh. * Phuong phap suy luan cia ménh ly ti tru... Nl rhe kDa me Nl eel AEA iC _ ___ TEKH TOAN THU NGOQC CHIEG DINH CHAN KINH “NGOC CHIEU DINK CHAN KINH” TUKHO BE YEU Ching than kinh céin: Sach “Ngoc chit dinh chan kinh” von dé Quach Phac doi Tdn bién Sogn, Truong Ngung chit thich. Nhung thong qua khdo chitng, cdc truéc téc cita ng duge lu lai trong “Tan thu” khong dé cap dén vig nay. Trong “Tity chi, Duong chi”, “Tong chi” va séch cia nhiéu hoc gid khdc cing khong tim thd tén tac gid va tae phdm ghi trong phén muc luc sach. Chi cd trong “Lue tril ‘duéng thi muc” ciia Diép Thinh cé ky tdi vé tén séch, nhung ciing khong cé tén i bién soan. Tit nhing can cit trén cé thé suy dodn "Ngoc chiéu dinh chan, in” 1a do nguoi doi sau muon tén ciia Quach Phéc dé sang tée, Nguoi chit gidi = Truong Neung cing khong biei la ngudi dai nao. Tuy nhién, trong sdch 6 nhieu chd hanh van ving Giang Nam. Chiing than trom nghi ngubi viet va nguot hii déu la do Truong Ngung, chi la muon tén Quach Phdc dé lau truyén hau thé, Dé citng la viéc thudng thi “Ngoc chiéidinh chan kinh” von khong duege truyén thé, chi thay duge dung trong séch ‘Tinh ménh” ctia nguoi doi Nguyén - Minh. Khi kiém di *Vinh Lac dai dién” thay phdn noi dung khé hodn chinh, nhung vain thong duoc tao nha, ma chi yéu nhdn manh, lam sdng t6 noi dung cia cll Isdich, phan du dodn cat hung phan ln cé thé ding, c6 cn citré rang. Dac bigtla semplttin ludin vé céc khdi niém Nién nghi, Nguyét nghi, Luc hai, Tam kj, Tam giao, © Titwong. Céich trinh bay twong déi gidn thudt, de bat. Chi cé phén Ngoai \ Whidn nit la cé phan khién cudng d6i chitt, Day la morcudn sich duce truyén Thukhd lau doi, la y citcho cdc sdch ménh ly saunay. : Téng soan quan: Thdn: Ky Van £ 7 Luc TichHing Ton Si Nghi ‘Téng hi¢u quan: Thdn: Lue Phi Chi Thdng 5, nam Can Long thi 46% Kinh trinh » - TU KHO TOAN THU ACH PHAGE (Déi Tan) Chu Tuéc Nhi (Dich) Qu nN x NGOC CHIEU BINH CHAN KINH TAC PHAM KHAI SON MENH LY TU TRU. Trung Quée la mbt dat nudc e6 truyén thong van héa lau doi. Tit tru ménh IS cting la mot phan dac sac trong nén van héa 46. Tit Ha dé, Lac thu thoi thuong cé, din dan dién bién thanh Dich kinh, Bat qudi. Qua mot khodng thoi gian dai, van héa ménh ly da tre thanh mot mon hoc vain cé If ludin kha uyén bac, sdu sac va duge truyén bd rong rai. Tittry ménh I¥ hoc la mot b6 phan vain héa ménh l¥, duce xay dung dita trén co sé-hé thong hoc thuyéi Am dong Ng hanh va Thién can, Dia chi. D6 la mot vien ngoc quy trong kho tang van héa truyén thong cia Trung Hoa. “Ngoc chiéudinh chan kinh” duge xem la truéc td tittruménh If sm nhdt trong lich si¢cé dai Trung Quoe, la tac phdm mo ddu cho hoc thuyét vé tittru. “Vinh Lac dai dién’” doi Minh va “Tit khd toan tit” doi Thanh xép “Ngoc chiéu dinh chan kinh” vao logi ménh thu, c6 gid tri hoc thugt va lich sit cao. Trong “Titkhd ton that" cé nhdn xét riing: “Nhiing ché ludn vé ting nghiém cdt hung déu cé can ett, c6 thé sitdung duoc nhiéu" So véi cdc truéc tdc cia tittru sau ndy, phitong phdp ludn vé ménh van cha “Ngoc chiéudinh chan kinh" don gidn, chii yéu la dia vao Am duong Ngit hanh sinh khdc dé ludn dodn, nhiing van dé vé Thdn sét wong d6i phite tap dueang tt duge dé cap dén, Do vay, day la cudn séch gidi thigu vé ménh Ij, thudn Igi cho ahitng hoc gid moi bude ddu tim hiéu, nghién citu, Tit try bat ucla gi? Hiéu mét cdch don gidn, ti tru ciing chinh la bat te, chi can chi (Thién can va Dia chi) ciia ngay gid, ngdy, thang, ndm sinh cea mdi nguot. Méi tru ding hai chiécan chi dé biéu thi, hop lai thanh 8 k§ ue(bét 11). Tictru ménh Ij tdy tam chitcan chi Ia 6c ré, két hop voi sudiéu hoa, can bang ctia Am duong, suché héa, sinh khdc cha Net hanhva hinh,xung, hop, hda cia can chi dé dodn ménh conngudi. Dé ndm duge § nghia chi yeu cita “Ngoc chiéu dinh chan kinh” ching ta can hid duge nhimng tri thite co ban ciia vain héa truyén thong. Trude tién cdn ndm viing nhing nguyen s6co ban cia tit tru bat netic la Thién can va Dia chi. Bat nela do 416 hop Thién can va Dia chi hop thanh. D6 ta nhiing phit hiéu (ky higu) duge nguoi xua diing dé ghi gid, ngay, thang, ndm va phuong vi, déng thoi cling ding dé xde dinh vi tricia con nguoi trong Khodng khong gian ctia vit try bao ta, Viée suy dodn sé'ménh theo sittru déu lay Thién can va Dja chi lam co’ sd. Gitta cdc can chi ti tru cb moi quan hé mat thiét, lam san sinh cae mdi quan hé sinh khdc khée nhau, Nhiing moi quan hé nay chink la co sé, la phuong huéng dé suy dodn cat hung trong cudc doi con ngudi. C6 thé néi, can chi la hé thong biéu dat titer, cuong link mdu choi va hodn chink cia I ludn titer, Thithai, chiing ta can hiéu corso ctia lf ludn tit wry la hoc thuyét Am dutong Ngit hanh. Tuetuding phép bign chitng duy vdt chat phdc thoi cé dai Trung Quéc nay cho réng:Thé'gidi la vat chat. Thé gidi vat chat la do hai yéu t6' dm duong chuyén d6i, phat trién va bién hoa tao thank. Né bao gém neim loai vat chat co ban la Kim, Moc, Thiiy, Héa,Thd.Thongtin ve ni¢try ctia con ngudi déu do susinh khdc, ché ha cita ndm nguyén t6 nay thuc hién. Mudi Thién can va mudi hai Dia chi déu c6 thudc tinh Am duong va Ngit hanh tuong ting. Thién can phoi hop voi Dia chi tao nén 60 Gidp TS tao thank nap dm Nei hank, Dé chinh la téc dung khde nhau ctia cée nguyén 16 khi phot hop tao nén sw huyén diéu trong te tru va sy thién bién van héa trong két qua die trac. Duge xem la trude téc sém nhdt va niong déi thd so, chdt phe vé IS ludn tit tru, trong “Ngoc chiéudinh chan kink” it dé cdp dén hé thong Thdn sit - nig l§ ludn ma cdc sdch vé thudt sO sau nay sitdung khd rong rai. Do vay, noi dung ly ludn trong sdch nay khé rd rang, dé hiéu. Trong qué trinh bién tap, ching t6i vita giit gin nhing nét dac sde vin cé cha cuén sdch, ding thoi, dé tién cho cde d6c gid cé hig thi: tim hiéu, chiing ti dem phéin Than sdt bo sung vdo bang ménh tit tru. Do vay, thong tin vé Than sdt chi duge néu ra ma khdng c6 su phan tich. “Ngoc chiéu dinh chan kinh” la mot cudn sich c6 tich vé ly ludn hoe, do vay ban than né On cb mot s6 vain dé thidu sét va gay tranh cai. Trude tién d6 la véin dé lién quan dén tic gid vd nién dai xudt hién trubc te. Trén stich ghi the gid la Quich Phéc doi Tén va Truong Ngung chti thick, nhung edn cit vao ndi dung ctia cudn sch ma suy dodn, thei gian thanh sich tuong ting khodng nhiing nam gitta thoi ky Duting - Tong. Do vay, trong “Titkhd toan thie” cho rang, sdich nay c6 nién dai xudt hién mudn hon. Mat khde, do trinh a9 khoa hoc va Khd nding nhdn thite ctia con ngudi thoi c6 dai con nhiéu han ché'nén trong ly lun ménh ly con ton tai nhiéu we tong vé dink ménh. Ngodi ra, trong sdch con cé mot s6 phdn ludn dodn ‘mang tinh chat khién cutdng, thiéie can cit, thm chi mang tink hoang dong. Vi vay, ching 161 mong ban doc khong voi vang céin cit vao dé ma phén quyétdting sai hodc dem ra vain dung. Dé tién cho déc gid tham khdo, nghién cttu, nguoi bién tdp da tién hanh lay “Tit kho toan thic” lam co'sd, két hop bé sung thém nhiéu ban khée hau, duge gidi thich don gidn, dé hiéu. Thong qua 300 bite vé, dé hinh gidi thich, noi dung ctia cudn séch cang trénén dé ndm bat. Ching t6i hy vong rang, “Ngoc chiéu dinh chan kinh” cé thé mang dén cho doc gid “chia khéa vang” dé khai mo kho tang tri thite vein héa truyén thong Trung Hoa, tham nhdp vao thé gidi huyén diéu ctia tietru ménh ly. Trong qué trink bién tap, khé trdnh Khoi thiéu s6t nhat dinh, mong doc gid chi gido dé cudn séch tdi ban duge hodn thign hon, NHA XUAT BAN THO! DAI ge gid €6 c4i nhi tinh bay oduéi Ne Khai quat: Phin nay 1a ndi dung téng quat cla ‘Ten phan: Tom tat phan chinh van, dugc trinh bay ngin gon gitip cho chi: dé cia ct phéin. in khdi quat vé ndi dung duoc | Chin van: Phin chinh van ciael “Nege chigu dinh chan kinh”. Nguyen chi: Lai van uyén do cla ‘Truong Ngung. i ‘Thich nghia: Cau tr don gidn, dé higu, gip_ngudi doc dé finh hoi. Pca fennel tatu may so snl tar tra loa més Fung, cho rng min nu nap do 6% nf tr lide: Klide: dm tia més lide thi nding hon fi Tien }-—— (Chinh van} at Aa He, HT LIE > [Nhat thd lai ph4 am hung, nbi can kign hoan khinh. [—~ ENguyén child (Chit van: Pham can khde tai déu dign, dm khée tai than cdp tit chi dd, c0'can khinh dm trong da. Gi lenh Tan Ty Kim nhan, de Dinh He nha thoi, Dinh Khde Tan, nhién can Wie ‘ha hitu Thé sinh Kim, kién chi khinh nhi. Chit tién bdn nhi hdu phii, tién tign mhi haw (qui, hd tw tudng Thdi dm tai k) trung v6 kit chi hucong nhi ngon chi tong nht. Gid ignh Tan Ty Kim nhdn, ddc K§ Situ mhat, thai, KY Situ Hda khde Tan Ty Kim, nap dm khdc trong nhi hung nhi. Gid lénh Tan Ty Kim nhdn, At Mati nguy@t, At Sieu nhas, Dinh Hoi thd, luc nguyét Thd vueong Kim din, oO ddc Dinh qu§ vi quan da. huge ngii nguyét At Situ nhgt Dinh Hoi thai gid, (Dinh) vi qu dd. }-— (Thich nghiad ‘Nien try 1A than ménh, 1 quan trong bat. Néu nién try nap am bi nap Am thdi try hod nbet try kh thong boa khé nang. 'Néu nin tru nap am bj Thin can cia ning trp bode thoi try kh ché thi hoa nhe, Menh tru cis mot ngudi nh sau: ‘Trong ménh ny thi nign try nap am Tan Ty la Bgch lap Kim, nap am nhgt try Ky ‘Sinw 18 Tich Ijeh Ha, nap Am thoi try Dinh Mio 1a Lo trung Ha, Héa khiic Kim, nen {ry nap Am bj ngp Am thoi tru, ng try kik, chi vé gap hoa lém. Bang biéu: Minh hoa e—__—_ cho phan thich nghia. Menh ut try cba mot ngudi nhur sau: Nibetey Nate NMOL Thdttry Dood megane Tame ah Tea Nien tru nap am Tan Ty trong ménh nay 18 Bach lap Kim, nap &mn thai try Dinh Hoi 18 Gc thug Thé, Thé sinh Kim, do 46 nap am thdi tru sinh nién try. Mat khdc Thien can Dinh cia thoi try 1a Héa, Thién can Tan cia nien try 1& Kim, Héa khic Kim, do 46 nin try bi Thien can thdi try khic, do 46 chi vé nghéo trude gid sau, Baing ché § 18: Tan 18 Thi am, Thai am IA mot trong 12 thién tuémg, née Thi am ‘vuomg tuting, khong sg khfic ché thi khng thé dya vao 46 dé Juan doén, nhimg diém quan trong trong ngi dung chinh van giip doc gid tham nhap, Tinh hOi mot cdch sau sic vain dé. TOTRY CHU VE HUNG HOA Nap am nign try bj kh, chiivé gap hung, & day c6 hai trudmg hop, néu nap am nién teu bingp am tho tru nhat try kha thi hoa Jon, con néu Ia bi nhat can hoae ths can khiie thi hoa nh. | Nua ry woe i ty na i ‘a ry na am D6 hinh minh hoa: Van dung nhimg hinh vé tuong d6i trim tuong dé lugn thuat, khién doc gid c6 thé van dung kha nang dinh gid truc quan dé ly giai ¥ nghia noi dung. ‘Thin cam cia wna tr vt try CHIEU DINH C KINH” - CUON SACH DE CAP DEN THUYET TU TRU SOM NHAT “Ngoc chiéu dinh chan kinh” 1a téc phdm vé thuyértd try ménh sém nhat cia Trung Quoc hién nay, tuong trayén duge viet béi phuong s¥ Quéch Phéc thdi Tan, ngudi duoc ménh danh 1A “Thy phi tién b4”. Noi dung séch 1a phuong phép dur doan co ban nhat cia ly hoc tit tru ménh, Mac dit xoay quanh $e gid va thd gian ra di cia tc phdm nay hign vn con nhiéu tranh cai nhumg nhéing diéu 46 khong thé pha dinh duge vi tri quan trong. va gif tri hoc thuat cita 1n6 trong lich sit Thuyét van ménh, Chiing ta s€ bat dau véi “Ngoc chiéu dinh chan kinh” bing nguén g6c ly luan cla n6, déng thoi bat dau cudc hanh trinh nghién citu noi dung tac pham. 1. Tée phim khai son t¢ tru: “Ngoc chigu dinh chan kinh” /10 2. Noi dung cita “Ngoc chiéu dinh chan kinh”: LY hoe téttruménh / 12 3. Nien dai sang téc “Ngoc chiéu dinh chan kinh”: Sulu truyén ca ly hoc ti trumenh/14 4, Nguén géc ly Iuan cita “Ngoc chiéu dinh chan kiah”: “Kinh dich” va Ha d6, Lac thur/ 16 5. Bo hurnguy, gitchan the: Nhan thie ly tinh d6i v6i menh ly tittru/24 “Ngoc chiu dink chan Rink” li trudc tac cia Quach Phac doi Tan do Treong Ngung cht thick duoc dua vido trong “Vink Lac dai dién” va “Tit RAG todn thu”, day li tac phdm ban ve ti tru sim nhat thoi cé dai ciia Trung Qué 2 Vitriciia “Ngoc chiéudinh chan kinh” Ngoc chiéu dinh chan kinh lado phuong s¥ néi tiéng Quéch Phéc dvi Tan viét nen. Day 1a tac phém viet vé te try s6m nhat thdi c6 dai cla Trung Quoc con lai dén ngay nay, dugc dua vao trong sch s6 ménh Vink Lac dai dién thoi Minh va Titkho toan thc thsi Thanh. Tac phdm nay c6 gid tri hoc thuat va vi tri lich sit quan trong trong nén ly hoc van ménh ciia Trung Qué. Tikl chiéu dink chan kinh, cho rang, di Wi van khong duge dién nha nhung don gin, dé hiéu, dac biét la thé hién duoc quan diém cada Ly Hu Trung va Lac Léc Tir vé ménh ly, du trac cat hung; nhiéu ndi dung trong sch c6 thé chon ding nhu: Nién nghi, Nguyét nghi, Luc hai, Tam ky, Tit tugng, Tam giao... Dac biét them nhiéu luan diém mdi. °® Tac gid cia “Ngoc chiéu dink chan kinh” Quich Phac (276 - 324) la nguési Van Hy, Ha Dong (nay la Van Hy, Son Dong, Trung Quéc), ong khong chi la mot nha vn, hoc gid ndi tiéng da timg chi thich nhiéu sich c6 nhu Chu dich, Son hai kinh, Muc thién tit truyén, Phuong ngon va Sé- ne, ma cdn 1a mot phuong sj ndi tiéng, tinh thong cac thuat am duong, lich phép, Ngi hanh, dittric, phong thi. Dao gia Cat Héng trong Thdn tién truyén da lap truyén vé Quach Phic, goi ong 1a Thiyy phiitién ba. Lign quan dén téc gid cia Ngoc chiéw dink chan kinh d€n nay van con nbiéu tranh cai. Titkh6 toan thu da dua ra sunghi van: “Khdo ctu Tain thit. Quéch Phdc truyén khong thay nhac dén Quach Phac c6 cudn sdch nay. Cac cudn sich ndi tiéng Tay chi, Pudng chi, Tong chi va cdc tac gid néi tiéng khéc cing khong ghi chép diéu nay, duy chi c6 trong sich Tiém tric dang thu muc cita Diep Thinh c6 ghi lai cudn séch nay nhung khong hé n6i ti tac gia. Con vé nguti chi thich Truong Ngung cing khong duge nhic dén, nhung tir téc phim néi tiéng vé tinh ménh thoi ky Nguyén Minh da din Ngoc dinh chan kinh dé lam din ching, tird6.c6 thé doan rang, Trrong Ngung s6ng 6 thoi Tong hoac sém hon. Tham chi c6 hoc gia con cho rang, nguyén van va chi thich cla Ngoc chiéu dink chén kinh déu do Truong Ngung viét. Sich Ti khd'todn thu cho ring: “Tham chi cdn khong biét Trrong Ngung 1a ngudi noi nao, nhung nghiém tir trong séch thuémg nhac t6i phuong ngon cla Giang Nam, vi vay ngérang ngudi viet sach va ngudi chii thich déu la Truong Ngung”. © VITRI CUA “NGOC CHIEU DINH CHAN KINH” Ngoc chiéu dink chan kink la téc phém ly hoc ban vé tif try sém hat cla Trung Quéc thai c6 dai con lai dén ngay nay c6 gid tri hoc thuat va vi trflich sitquan trong trong nén ly hgc vé van ménh cua Trung Quoc. ‘Tac gid cia “Ngoc chiu dink chan Rink” Quéich Pde (276- 324)li tac gia vin hoc, phuong s5 thoi Ding Tan, alae tink thong dm duong, Ngit hidnh, lick phdp, dic trtc. Truyén thuyét n5i ring, so luge vé nfiiing diéu ng dic liéu rat ting nghiém, sau ndy 6ng dusc tén li Thity phi tién bac. Ly HuTrung Quy Coe Tirviet, ménh thie Ly Hu Trung chi thich CnC} ‘Thanh sich vao khoding thoi Dudng, ly ngay, théng, nam sinh, nap am va sinh hdc cia con ngudi dé dy doan.cudc s6ng. Noi dung 1a thuat du doan ciia ti tru, lady. P Do Doanh Ding soan| Thién can lam I6e, Dia chi lim ménh, nap Lac Ti i i et Be eT inet TOA: ‘am Lim than, goila tam tai, iy tam ti sinh Khécluan vé may ri. Cuén sich nay dem 12 Bia chi chia Tinh ménh Tee whinh 12 cung vj (Tat ach, Phiic dite...) ding Ngit hanh va that chinh tw duy luan séc nguyén dak ues aueaoaaya ‘Tac phdm chuyén vé ly Iudn va phucng Uyén hai Do Tir Tir Binh soan vao | ph4p ciia tt try, c6 anh hiféng rit ln. Noi TicBinh thoi Tong. dung bao gém can chi va thin sit, lyc than vacdchcuc... Cudn sich nay ghi chép, thu thap lai cde Tammenk Do Van Dan Ank soan| ly Iuan va phuong phép lién quan dén bat thong hoi ‘vao thoi Minh, wecita cdc bac tién nhan, déng thoi chinh A ly va phan loai chiing, 1a tac phim hoi tu tinh hoa vé van menhtheo tiftry. © Tit tru fa su du dodn nhiing thang trim cia doi nguvi dua vido thoi gian ngudi dé sink ra 16t 66 mén thudt s6 du hou hiinh pho bith thud he shdng bj hoc vé vdn ménh. 2 Phuong php tinh ti tru, bat tw don gidn nhat N6i mot céch don gian, nhiing digu ma Ngoc chiéu dinh chan kinh ghi |: phuong phap tinh ménh tiftry bat tur don gidm nhat, sém nhait. So véi cée cu hoc van ménh cita tit try bat ty thi diém n6i bat cla Ngoe chiéw dinh chan kin chinh 1a khong n6i dén thuyét Than sat ma chi lay susinh khac ch€ héa cia Ngii hanh dé dy trac van ménh. Diéu nay khién cho ndi dung cudn séch dé cp dén tré nén chan thuc, phuong phép don gin, dé Tinh hdi va van dung. Ly hoe vé tt tru ménh 1a mot trong nhimg thuat s6 phé bign nhat. BO mon thuat s6 con goi 1 s6 thuat, phuong thuat, 1 bO phan quan trong trong hé thong phuong thuat dung dé dur dodn tuong lai, dén cat tranh hung, bao gém ky mon don gidp, dai luc nham, chiém bée, Kinh dich, mai hoa dich s6, tt tru ménh ly, thuat tric tg (xem chit) va kham dur (phong thy). Trong Tit hdi giai thich vé thuat s6 nhut sau: “Dya vao céc phuong thuat khéc nhau, quan sat cc hién tugng ty nhién déng chii ¥ dé suy dodn van ménh cia con ngudi va dat nue”. La mot bd phan té thanh quan trong cita van héa Trung Hoa truyén thong, thuat s6 ro ring 1a két tinh tri tué cita ngudi xua, c6 anh hudng rong rai t6i chinh tri, quan su, van héa, Khoa hoc c6 dai cita Trung Quéc. DS Tirtru bat tulagi? ‘Tit tru nghia 1a ding Thién can va Dia chi cia gid, ngay, théng, nam sinh, chiing giéng nhu 4 cdi c6t, vi vay méi goi la te try. Tif tru gém 8 can chi tao thanh: Nién can, nién chi, nguyét can, nguyét chi, nhat can, nhat chi, thdi can, thdi chi; mdi nhém hgp thanh mot tru, hinh thanh nién try, nguyét tru, nhat tru va thi try. Tém can chi 1a tam chit vi vay ter try con duge goi la bat tuhoac ti tru bat ty. Ly hoc tif try lay can chi d6i tmg thd gian sinh ra cua mdi ngudi (gid, ngdy, thang, nam) lam cn ctt, dua vao nguyén ly bién héa 4m duong, Ngii hanh sinh khac ché héa dé du tréic quy luat bién héa van ménh di ngudi. Du dodn te tru tuc goi la bat ty, tetru, dodn ménh, Tir Binh, thu nap Thién can, Dia chi, Am duong Ngii hanh vao trong van ménh doi ngudi, can cit vao mite do ft nhiéu cia khi 4m duong Negi hanh, sy phan b6, két cau, sip x€p cla Ngai hanh trong uf try va thi gian ma Ngd hanh sinh khic ché héa dé dy dodn quy luat bign héa van ménh doi ngudi. Dir dodn tf tru bit nguén tir Kinh dich, thong qua thdi gian con ngudi sinh ra, dua vao phuong thitc dy dodn nghiém ngat c6 thé biét dugc van ménh con ngudi, sau d6 dya vao thoi gian tng nghiém dé tien hanh dén edt, tranh hung, ta0 cho con ngudsicé thai d6 tich eye chit dong cai tao cudc s6ng. i chinh 1a ‘ich 06 vé ly 06 otsi 5 VI TRI CUA TUTRU TRONG LY HOC VE VAN MENH Tit try dy dodn hgc 1a mot bo mén thuat sé cita IY hoc vé van ménh dya trén tie try. Tit try [a chi can chi cita gid, ngay, thang, nam khi sinh ra cia méi ngudi. Méi tru trong tirtry cé 2 chit, t6ng cong c6 8 chit, vi vay con goi la batty. ‘Nién try Nguyét tru Nhat tru ‘Thoi tra Nam 2000 Thang 3 dm lich Ngay 27 8 gid SO phiit ANH CANH Ky mau THIN mul THIN Theo bang ménh tren, ngudi sinh vao Itc 8 gits50 phuit ngay 27 thang 3 (am lich) nam 2000 6 tirtry la: Nien tru Canh Thin, nguy@t try Canh ‘Thin, ahat try KY Mai, thei tru Mau Thin. Bat tu Cacdydoanménhiykhae) 3. canh Thin, CanhThin, Ky Mai, Mau Thin. Sn Bat ngudn tir thoi Tien Téin, lly 6 thi, mai ria dé suy dodn cit hung. ‘Van dung sinh khic chéhéa cha Nga hinh va m6i quan he cial iné v6i cic mia dé suy doan cat hung. Dyta vio vi tricita cdc sa0 612 cung hodng dao khi ngudi ta sinh| ira dé suy dodin 19¢ ménh, chia thanh thuat ng@ tinh, thuat ciru| icung, thuat tinh cfm, thuattirvi. Thuat Tinh ménh Tudng thuat LA phuong thuat dya yao tuéng mao cia ngudi dé dodin van ménh. ‘Thuat tric tr Bang céch thém bét nét chit Han, chiét trdé suy doan cat hung. LA m6t thugt s6 luu hanh 6 ving Don Hoang thdi Dudng, tir 12| \giés dé tim ra 12 con vat cdm tinh tuong sg, dua vao con vat cdim| itinh dé dy'dodn bénh tat va tai van. Thuat 12 thude tudng (12 con gidp) ¥ v4 ¥ VY ® ra niu quan diém Rfid PP Swké thira nghin nam cia ly hoc tie tru ménh Ly hoc tiftru ménh c6 nguén g6c sau xa. Vao thoi Hén da cé cdc nha dirdoan van ménh, nhu; Quin L6 thai Tam Quéc, Dao Hoing Canh thi Nam triéu. Ho déu la nhimg nha du tric tinh thong thuat doan ménh. Téc gia cla Ngoc chiéu dinh chan kinh 1a Quéch Phac cing sinh ra trong giai doan nay. ‘Toi doi Dudng, LY Hw Trung da phat minh ra phuong php biéu thi ngay, thang, nam sinh cia méi ngudi dya vao can chi, déng thoi két hgp v6i hoc thuyét Am dutong Ngai hanh, dua vao méi quan hé sinh khdc Ngi hanh cia Thién can va Dia chi dé phan dodn cat hung, hoa phtic. Diéu nay khién cho phuong php dodn ménh bat ty chinh thie tréthanh mot mon Khoa hoc. Ly HuTrung duge coi Ia ngudi sng lap ra bd mon bat tu. Tir Tic Binh & cu6i thoi Nga dai, déu thei Tong da phat trién hoan thién thuat ti tru dur dodn. Trén co sis ngay thang nam, ng da dua them gid sinh vao, khién cho tam try lye ty tré thanh tif tru bat tu, bude dau x4y dung nén hé théng ly luan cia ly hoc ti tru ménh. Phuong php dodn ménh batty cia ong duge hu hanh phé bién trong dan gian, duge ngudsi ii sau goi la Ter Binh pha ‘Théi Minh Thanh la thoi ky phat trién dinh cao ciia ly hoe vé van menh, xuat hién nhiéu tac gid va tic phdm ndi tiéng tinh thong ly hoc té try, nhu théi Minh cé Truong Than Phong v6i tac phim Than Phong thong khdo ménh ly chdn tung, Van Dan Anh véi tac phim Tam ménh thong hoi, thoi Thanh c6 Tham Hiéu Thiém véi Ti Binh chan thuyén, Du Xuan Dai v6i Ciing thong bdo gidm... Cu6i doi Thanh, ly hoc vé van ménh bi stdin cong va phé phan manh mé cita khoa hoc phuong Tay nhung van c6 mot so nha ly hoc cach tan, nhu: Vien Thu San, TirLac Ngo, tren co sé tiép thu khoa hoc phuong Tay ho da phat trién Ly luan va phuong phap cita bat ty, tao thanh mot bO mon thuge nganh dy trac hoc cia Trung Quéc cu thé ngay nay, 2” Nién dai sdng tac “Ngoc chiéu dinh chan kinh” Can cé nguén g6c lich sircia tt try, ching ta c6 thé thong qua su phat trién cita ly lua tetru dé khao sét nién dai sang tac cita Ngoc chiéu dinh chan kinh. Ly HuTrung thoi Duong néi t6i tam try, lay nién try Lam géc. Tir Tir Binh thoi Téng n6i t6i tit try, lay nhat try lam, chinh, Ngoc chiéu dinh chan kinh noi dén tit tru, lai lay nién tru lam g6c, nam giita hai loai ly luan. Do dé ching ta c6 thé dy doa ring, day chinh 1a sn pham trong thai ky qué d6 sau thi Dudng, truéc thoi Tong, ra doi sau thoi Ly Hu Trung va gan v6i thoi dai cla Ty TirBinh Diéu nay cing bé sung thém cho cdch n6i cita Tit khd todn thu, Ngoc chiéu dinh chan kink la téc phdm cia ngudi d&i sau mugn tén tac gia 1a Quiich Phéc. Nhung theo nhén thtéc phé bién cia gidi hoc ngay nay thi Ngoc chiéu dinh chan kinh vin \atéc phdm vé ménh ly tetra ra doi s6m nhat. SULUU TRUYEN CUA L¥ HOC TU TRU Thong thudng ngudi ta van cho rang, ly hoc tt tru buéc déu duge hinh thanh vao thi Han Neuy, t6i ddi Dudng duge Ly Hu Trung phat trién da chinh thife trésthanh mot bd mon khoa hoe, t6i doi Tong lai duge Tir Tir Binh hoan thién, tdi doi Minh Thanh thi bO m6n ly hoc nay duge phat trién ti dinh diém. Theo qua trinh d6, ching tac6 thé suy oan duge nién dai hinh thanh Ngoc chiéu dinh chan kinh. ‘Thdi ky du cia su phat trién ly hoe ti tru xu hien nhimg nha dy tric tinh thong thuat sO, nhu: Tw Ma Ly Chii, Nehiém Quan Binh thoi Hn; Quin Lo thot ‘Taun Quéc, Quich Phéc thai Tin va Dio Hoding Cin thoi Nam tiéu, Tie gid ciia Ngoc chit dink chan kin thoi ky may duge cho La (Quéch Phée nhumg ong 66 phait 18 tde gid dich Ly Hur Trung sng tao ra thuat dogn ménh Ngi hanb, lay tam tr 8 ht, nguyet, nen kam go, Khigncho phurmeg php EY phn don bt ty chinh thie tris thanh mot mon khoa hoc. Ly Hu Trung (762 - 821), ty 1a Thutmg Dung, ngudi quan thyc hay khong thi vin Negwy (nay la Dai Danh Bac, Ha Bac, Trung Quéc) dé tién sy [Avan dé ténnghi. ‘gam Trinh Nguyén, lam quan téi chic Trung ty ngy sit. Ong iy can chi ngay, thing, nam sinh dé suy dosn tho yéu cia moi Ly Hu Trung nauti,Ong dase ton fing sng lp ra thuyétsuy meh bt cette tny ty. Han DU tong Ly Hu Trung md chi néi ring, nbimg suy dodn vé ménh cia. Hur Trung “cd tram khong sai ly mot” Igy mien try fam 6c, Tir Tir Binh n6i den ur try, ly nat ry lam chinh. Ngoc chigu dinh chan kinh Vira n6i dé ti try, Ky nién try lam g6ec, vi ‘Tir Tir Binh tri qua mot thai gian dai kiém nghigm qua U5 thue tién da phat trién phuomg php suy dosin cude dai mdi ngui dua vio gis, ngay, thing, nam sinh, Nhis dé ma ly hoe ‘urtru menh duge phttrién hodn then ‘Tir Tit Binh [a ngudi Bic Tong, ngay thing nam sinh khong 10. Ong din cu trong dong Dutng Phong thude tinh vay e6 thé dodin ring Son Tay, Trung Quée ngay nay, chuyén tam nghién etuva | téc phim duge viét phat trién phuomg phép dodn ménh tit try, dya vao quan he giva thei Duong ché'héa sinh khic cia t try dé suy doin van menh eda dei nguii.e phiim ‘Tong. ni ting Uyén hai TW Binh cita Ong c6 anh hukmg rit kn. C6 ngudi cho ring, ‘Tu'Tir Binh méi chinh la ngudi sng lap ra phuong phap bat ty, déng thai go 46 14 TirBinh php. ‘Tho dai Minh Thanh fa thai ky phat trién va hodn thign dinh cao cia ly Gan Juan suy dodin tif try, Van Dan Anh thoi ky nay xay dung h¢ thong ly hoe vé ‘van ménh véi quy mo bé thé, céc tic phim néi tigng vé IY hoc van ménh Khong ngimg duoe raddi, dign inh c6: Trich thién ny cha Liru Co, (Qu6i ddi Thanh, cing v6i sy du nhagp cia khox hoe phuemg Tay, men I hoe tt tabi nh hing Ion, tird6 c6 nig thay Adi nti, thich king vi thoi ky mi © iB hoc tit tru, ma nguén g6c cuia suy dod Trung Quéc Lac thu cia thei thugng 6, tit dé phdc hoa quy da ong sdch, ching ta co thé'tim idt tnén thai Ry du cu truyén thong. ® Cubnsdch dodn ménh cé nhdt cia Trung Quoc Kinh dich Ya cvén sich cé tiéu biéu cita van héa truyén théng Trung Quéc. Vao thdi ‘Thuong, Chu véi suchinh ly va chs thuat cia Van Vuong da dua pham vi doin ménh dung nhap Tinh vuc hoc thuat cita “thién nhan chi @”. Do @6 Kinh dich d3 wé thanh co séciia van héa truyén théng Trung Quée, duge cdc hoc gia dénh gié 1a “quan kinb chi thi” (ding dau cc kinh thu), n6 ciing chinh la diém bat déu chung cita turtuémg Nho gia, Dao gia. Kinh dich vo cing uyen tham sau sac, 1a bao vat cia dan toc Trung Hoa. Mudn nghién citu van héa ‘Trung Quée, cho di Ia bach gia chu tit va Nho, Dao, Mac thi ky Xuan thu Chin quéc hay Nho, Phat, Dao thei ky Duong, Tong déu phai nhic téi Kinh dich. Kinh dich cing la mot cu6n sch dy tric. Du tric 1a sur dur ligu su phat trién dy doan quy luat van dong trang thai t6n vong cita sur vat trong tuong lai. Thi An Thuong, ngudi Trung Quéc cé ding mai rita dé b6i todn, dua vao cdc dudng nift trén mai rita bi dét dé swy don su ct hung, t6i thi Chu thi ngudsi xua phé bign diing cé thi. Phuong phap béi cé thi phai thao tc 3 ln méi due mot hao, nghia 1A mat 18 in mdi duge mot qué b6i. Quy Coc Tir thoi Chign quéc ding tién déng dé thay cho cé thi, gieo 3 déng tién 1am 6 lin la thanh qué, c6 thé tiénhanh dyttric, Phuong php chiém béc cita Kink dich la phuong phap suy éo4n ndi lién gitta con ngudi va thé gidi tam Linh, mang dau 4in ton giéo. Ngudi chi tri vige chiém béc nay duge goi la thy phdp. Phuong phap chiém béc c6 nhiéu cach khéc nhau: Dét mai rita dé boi, phuong phap Chu dich dai dién, kinh phong, luc hao nap gidp, hoa mai dich s6, ky mon chiem quéi, lucnham.... déu thudc bo mon nay. Phuong phap cia Kink dich la phuong php thudc vé khoa hoc, la mén dai s6 hoc cla dia ly thién van thsi c6 dai. Mon khoa hgc nay 1& mon théng ke cita s6 hoc, khong lién quan t6i than linh, ton giéo, g6m c6 thien van chiém tinh, dia ly kham du, tittru ménks ly, tir vi ddu 86, ky mn don giép, thai at thén s6, ngii van luc khi. Sucly gidi d6i voi “ménh” trong “Kinh dich” Cho dén nay van con 16m tai nhiéu nhdn thite sai lim vé chit “ménh” trong Kinh dich. “Menh” trong Kinh dich la mot pham tro lien quan t6i thoi vi, ttc 1a vi tri dc dinh trong thoi thé ma thién dia tao thinh, day 1A mOt gi6i han ciia diéu ki¢n khch quan, kbOng ai c6 thé vugt qua. Hanh dong dudi su cho phép cita diéu kign khach quan chinh Ia thuan theo thién ménh thi sé duoc tot lanh, tuyét doi khong phai 1a ngéi mot chd ma doi van may téi. Hanh dong mot cach mi quang khong dé ¥ t6i diéu kién khdch quan thi déu 1a tri thién menb, sé g4p diéu khong may. Kinh dich phin d6i hanh dong mot céch md quéng, cé vi, khich Ie ngudi tanén hanh dong theoquy luat. Biét dugc dia vi, thai thé cia ban than va quy luat hoat dong tuong tmg thi chinh Ta biet duge thién ménh. Trén thuc té, nh” la gidi han cila diéu kién tu nhién d6i voi con nguii, Ta su tr6i budc ciia tu nhién va phép tée x4 hoi d6i véi con ngubi. Nguai Trung Quéc c6 cau: “Tri thién ménh, tan nhan su” (Biét duge thién ménh, déi méi cong viéc ban than), day IA thai do hinh dong tich cc cia conngudi. 2 “Kinh dich” phat triénratuong sé Tirkhi Khéng Tir san dinh, chi giai Chu dich dén nay thi trong Suck, Han thu va Hau hn thu déu c6 ghi chép lién quan dén tac phm nay. Thai ky sau Chién quéc, nhimg tre téc gidi thich Kinh dich c6 hé théng da din dn dugc thu thap lai va duge tap hop thanh Nga truyén. Téi doi Han thi Kinh hoc néi lén, sau dé hon 2.000 nam céc truémg phai nghién cit hoc tap Dich hoc ciing phat trién manh, nhumg cé thé quy thanh hai phai séu tong. Hai phi chinh 1a phdi Tuong s6 va phdi Nghia ly. Phdi Tuong sé 1a phdi s6 hoc chi trong dén nghién citu tugng qué, qué bién ciia Kinh dich, va dua vao su ly gidi ma dua ra dy dodn cét hung. Con phai Nghia ly 1a phai hoc thuat chi trong dén su phat trién ¥ nghia va dao ly ham stic trong Idi hao va Idi qué cla Chudich. Can c@ theo phuong thitc suy dodn thi tuong sé duge chia thanh hai bo phan: Mot la dur don ménh ly dai ngudi va quy dao cia ddi ngudi, Ti¢tru ménh ly hoc chinh la mot tc phim dai dién cho bd phan nay. Trén co sé 1a gid, ngay, thdng, nm sinh ciia con ngudi két hop thém Am duong Nga hanh, luc than, than sat, nap am tign hanh phan tich ménh ly. Ngoai ra, tit vi ddu s6 menh ly hoc ciing thudc vé bd phan nay; t6 hgp dau s6 chia thanh 2 b6 phan 1a tinh digu va cung vien, hon 90 tinh diéu phan bé6 trong 12 cung vién, cing ty cing tan, bidu thi van thé tién thién coban cua mot ngudi; cdn dy doda sinh ménh cia hau thién thi lai dua vao méi quan hé yugng suy sinh khdc cia tam phuong tit chinh, tit hda, tinh digu va su té hop cia gidi han, lu nién tinh diéu trong cung vien dé tién hanh phan dodn. Hai la dy don hoc, dodn su viéc cy thé, dodn nhiing viéc gan day, dai dién tiéu biéu 1a luc hao, tite 14 Bat qui, !uc hao lai bao gém: Loai thi nhat Ia phép nap gidp, mai hoa dich s6; loai this hai la ky mon dn gidp; loai thi ba Ia dai luc nham, dai luc nham lai duoc dién thanh kim khu quyét. Bac thay Dich hoc dai Tong la Thigu Khang Tiét lay luc hao phat trién ra phan chi, lay thei gian dé tinh todn, lay loai tuong lam chu dé dodn qué, chinh 1A mai hoa dich s6. Sav disi Tong xuat hign phép nap gidp, nap gidp chinh Ia lay can chi dua vao trong qué, can chi vita dai di¢n cho Am duong Nga hanh lai vita dai dién cho théi gian, phurong vi, Bat qudi, luc than. Déng thoi dua vao dé ca thé, ting, phi than, phyc thén, du hén qudi, day chinh 1a bude phat trién Ién cho bd mon dy doan hoc theo Bat quai. © “KINH DICH” LA CUGN SACH DUTRAC Du tric theo Kinh dich !& phuomg phép gieo qué theo trinh ty nhat dinh, s citvao nhing ghi chép c6 sin, ttc Ia quai tirva hao tirdé gidi thich nhimg goi f trong qué 46 ma thu duge thong tin dy béo. C6 thé néi Kinh dich !& mot cudn séch kinh dién, ndi dung cia né chinh lA nhimg quai ti ding dé gidi thich. Duéi day ching ta sé ly qué Vi tédé lam vidu: MEME Thong cl Qué duige tao thinh ME ME Lucnga bOI 6 hao, tren va dudi wut; Si phia 3 hao Lim NE thanh mot nhém. 3 hao ME MG sctam tren goi 1A thuong MN Ch} gudi hay 1a ngoai quai, MS ME So uc 3 hao phia dudi goi la ha quai hay 1A noi quai, ATA, Phuong phap béi cé thi trong Kinh dich 1A chi mot phuong phap b6i toain th’ ky c6 dai. Noudi ta ding cong c6 thi, trai qua 18 kin chia hgp dé tao thinh 1 qu (Quai tir 1a toi ket Juan, tng ket cla qué, ‘Thodn tir a phén truyen gidi thich quai ti, khong phy thuge vio phin chinh kinh cita Kink dich. “Tugng viet" thude phn truyen, duge kem theo dui quai tr, duge goi la dai tugng te, adi 16 quai tugng va § nghia tu dudng dao de ciia qué. Kém theo dudi hao tir duge goi la tiéu cuamg tit, n6i 13 hao tugug hoe ¥ nghia hao ti cita cdc hao. Solue: Nhu ky vi, lan (Fo 1, am: Dé u6t c4i dud, dng an han). Tuong viet: Nhu ky vi, dige bat tri cuc da. Cina nhi: Hué ky luan, trinh, edt. (Hao 2, duomg: Kéo lét banh xe, giit dao trung chinh thi tot). ‘Twong viét: Clu nhi trinh cét, trung di hanh chinh da (Loi trong n6i ring: Hao 2, duong, chinh bén tot, gitrdé lam chinh vay). Luc tam: Vi té tinh hung, loi thigp dai xuyén (Ho 3, am: Chua thanh dau, néu ett tign hanh thi bi hoa; vugt qua song Ién thi gi). ‘Tuong viét: Vi té trinh hung, vi bat duong da (Li twong néi ring: Chua sang di, hung, ngOi chang duong vay). Citu tit: Trinh, cét, h6i vong. Chain dung phat Quy Phuong, tam nién hitu thuémg vu dai qué (Ho 4, ducng: Git dao chinh thi tt, hdi han mat di, Phain khich tinh thin, ¢6 vii diing khi ma dénh nude Quy Phuong, 1du t6i 3 nam, nhung da dug nuéc lén thuéng cho). ‘Tuong viét: Trinh cét h6i vong, chi hinh da (Lai tung néi ring: Chinh bén t6t, in niin mit, chi duge thi hanh vay). Luc ngi: Trinh cét vo h6i, quan tit chi quang, hitu phi, cat (Hao 5, am: C6 dife trung chinh 1a1t6t, khong c6 Idi. Dite cha ngudi quan tirxan lan, tt). ‘Tuong viét: Quan titchi quang, ki huy cét da (Lai tung n6i ring: Sussing suét cita ding quan tr, gidng tia sing t6t vay). ‘Thuong ciru: Hitu pha v6 dm tity, vo citu, nhu ky thi, hitu pha that thi (Hao trén, duong: Chisdgi nhu udng rugu, néu qué uptin ma chim dim trong rugu, khong tt). ‘Tuong viét: Am tiu nhu tha, dige bat tri tiét da (LOi noma néi rang: Udng regu uét diu, cling ching tiét 6 vay). el emies en Ties ac Mec me CoO Tenet Oa Neto eM ee COCR na RON eee UE RE tit, Hao tir 1a loi két luan ciia mdi hac TUONG VA SO CUA “KINH DICH” Phai tugng $6 hoe IA mot trong hai phdi 16n hoc tap, nghién cttu Kinh dich, cht trong nghién cifu qué bin, tuong qué cita Kinh dich, trong d6 cé khong it nhimg noi dung va phwong phép cé lién quan téi ménh ly. “Tuong” chinh 1a hinh trang, “s6” chinh la con s6 ‘vAtinh ton, Van vatcé hinh trang trén trai dat déu c6 tung va s6. Hao fa tugng hao ate 1a trol Tiém =, - long vat Cre ie Qué a twong as ‘Khon la dat [~ Ho bin — cou Hé0 tinh That Héo biénTIT Lye He dung 1a $61, 6m 1 io) = Cs Io dong. Hao bién——I COU (Fo ama 6 hin, s6 dn Me) = B4t Ko am. Ho rh A Bat Ho dog ta 58, fu) = That thi dem yn Mmmm Tht (180 done 1, 9ODE tie) = Ti hi ms, mm Thssng hao mmm Ng hao "Vins eet cda 6 ho, phan thi: Sa, nh, tam ng thugms. mmm Ti hao big thi quy lug bin di cia ho, EE Tam hao EE Nh hao mmm So ha0 Bigu thi phuomg php eu qué, eting chinh 1 ahong qua vige phan hop ci thi trong qu tinh b6i dé de tuo. qu, ob © STiAtray) ELA phuong phap loi dung Can chi cia gid, ngay, thing, nam sinh ra ! dodn ménh | 4é suy don ménh ly. ae La mot phuong phép Ii dung can chi cia gid, ngay, thing, nam dias | Sinh,kéthop Am dong Ngt hanh va diéu kien khong gian, thoi gian lic sinh ra dé suy doin ménh ly. Nap gidp|_ L& Phuong php dua 10 can vio Bat quéi, dng thoi ket a ee hop véi Ngii hinh, phuong vi, dya vao quai twong dé suy Lue ho doa c&thung cia su vat (Bit quai) | inoa | LA Phuong phép dua vio s6 1f cia Tien thién Bit quai, dich so | Sidi thich ho tir va sod6 thé hin cat hung 6 dyrtrée xu thé| Doan ; phat trign ctia survat. Ky mon La phuong php can cit vao gitcy thé, lay luc nghi, tam ky, bat mon, don giép | ciru tinh lam thanh b6 cucdé suy don suvat.. Dai | _LAmot phuong phép suy dodn dua vaio bién héa cia gis, sao, thang, luc nham |ngay, van dung moi quan hé théng nhat, 46i lap gitfa can chi, két hop. v6i Ngd hanh sinh khac. Doin ngudi Ky mon don gidp lay Lac thu Ciru cung Hau thién Bat quai dé lam co sé, quan sét dia cu trong mot nam dé tinh duge su hai hoa, di tg ciia Hau thien Bat quai voi su ign d6i cia bén mia. Lay Mau At Canh Tan Nham Quy At Binh Dinh lam phi higu cita hai khitieu truéng 4m duong trong mot nam, lay sé ly Ciru cung dé lam thude do cilia tiéu truéng am duong. Don gidp lay dia ban dé dai dién cho su van dong cia trai dat, lap thién ban Stren dai digncho suty quay cita trai dat, bo tri nhan ban dé thé hién sy bién ddi cia nhan sy. Luc nham trong tam thitc ban ly du tréc muon sy thug ngay lam chil. Trong Ha d6c6 “Thién nhat sinh Thiy, dia luc thanh chi” (trai 1 sinh Thiy, dat 6 1a s6 thanh cho nd), nuéc 1a me cia muon vat vi vay van vat tir 1 ma sinh ra, Luc nham ding thién ban dé mién ta van dong, lap dia ban dai dién cho su ty quay, vita hay tr4i nguge vi ky mon. Nhung luc nham ciing c6 ché gidng véi ky mon, 2B Had6,Lacthu Ménhly tittruma Ngoc chiéu dinh chan kink dé cap t6i c6 nguén g6c tit Kink dich. Hoc thuyét Am duong Ngi hnh 12 co sé ly lun ciia n6, Bai vi nguén géc cia Kinh dich, Bat qui, thuat sé Am duong Ngai hanh lai bit nguén tir Ha a4, Lac thu nén phan gidi thigu vé bat ty ciru cung trong chinh van Ngoc chiéi dinh chén kinh chinh la nguén géc ly luan ban dau cita Ha d6, Lac thu. Trong cdc séch vé lich sit 6 nhiéu ghi chép vé Ha d6, Lac thur: “Ha dé thé vién nhi dung phuong, thénh nhan di chi nhi hoa quai, Lac thu thé phuong nhi dung vién, thanh nhan di © chi nhi ty tra” (Ha d6 hinh tron nhung lai ding hinh vudng, thdnh nhan ding né dé vé qué; Lac thu inh vung nhung lai ding tron, thénh nhan ding né lam dau méi), Ngudi doi Hdn dua vao cach ndi nay dé ly gidi nguén géc ca Dich hoc Bat quai. Trong Hé tiec6 chép: “Ha xuat dé, Lac xuét tha, thanh aban tac chi” (Song Hoang Ha xudt hin ban dé, sng Lac Thiiy xudt hién séch, thénh nhan dya vao dé ma hinh thanh nén Ha Lac). Trong Hain thi. Ngit hanh chi cé viet: “Phuc Hy thi k€ thién ha nhi lap, thy ha 46 nhi hoa chi, Bat qudi thi da, Vii dac héng thay, tir Lac thu nhi tran chi, héng pham thi da, thénh nhan hanh ky dao nhi chit ky chan, Had6, Lac thu tuong kinh vi, Bat quai ng cung tuung biéu ly” (Phuc Hy ké vi. trong Ha dé da chi ra diéu d6, Bat quai cing néi nhurvay, vua Dai Vii tri duge nan hong thiy, Lac thu da n6i nhu vay, thanh nhan lam vie dao dé La sir that, Ha dé va Lac thu két hgp, Bat quai Ciru cung cing két hop véi nhau ndi lén diéu do). Thai ky thugng cé, Phuc Hy ké vi cé long m4 cao 8 thudc 5 tac, cé dai, c6 cdnh, than ngya, vay rong, dapnudc Hoang Ha ma dén mang theo Ha d6, Phuc Hy da ding né dé tao ra ‘Tien thién Bat quai. Khi Dai Vii tri thiry 6 than rua dang sch quy trén song Lac Thily, Dai Vai ding né dé lam thanh Citu tra “Héng pham ciru tri” @ day chinh 1a sé Cau cung. Tuong truyén c6 mot con chim phugng mau sac dep ngam mot cuén sach dang cho Hoang Dé, Hoang Dé nhan xong lién giai nd, duge thuat Thai Arky mon. 2 Heads - Bi mat ngan nam chua due gidi Ha dé va Lac thy mac di da duge nbc dén nhiéu tir rét sém nhung mai t6i tan doi Tong n6 méi chinh thtic duge van dung vao thuc té. “S8” trong Ha dé chi la s6 tu nhién don gin Jai tao thanh mot thé gidi huyén digu. Tran Doan dau thoi Tong tao ra Long dé dich, tiép thu thuyét Ciru cung ciia Hin Dung va Ngii hanh, nhac dén mot kiéu ban dé, tén 1 Long 46, tic HAd6. So ca Long dé 1a mot ky higu than ky bidn, Long dé [a3 vong tron tirngoai vio trong kin luot 1a nhat bin, nguyét ban va ménh ban, cé thé sinh ra vo van cdc bién héa, dai dign cho sy bién héa co ban cia nhiéu sinh ménh khdc nhau. Trén thé gidi c6 bao nhiéu ngudi thi cé bay nhiéu ménh ban 6 khée nhau. Chuing ta thudng gapnhing ngudi cé ménh s6twong déng, nhung nghién citu ti mi surkhdc biét vé ngay thdng nam sinh cia ho trong cdc vong s6 phn bé trén ménh ban thi sé c6 diém khic bit u nay, nha nghién cifu Dich hoc thai Bac Téng 1a Luu Myc nghién cttu ti mi Long dé iia Train Doan dé lai, viét nen téc phd néi tiéng Dich s6 cau dn dé, Wie nay Ha d6, Lac thurmdi duge moi ngudi biét dén. Khi 46, 46i véi viée 1ya chan “dé thap thwrciru” hay 1a “dé ciru thurthap” van cdn dién ra nhimg tranh cai, cudi cing xéc dinh 1a dé thap thureitu va duge duy tri 6i tan ngay nay. Nhung d6i vi nguén géc va nhiing diéu ky digu cia Ha Lac thi van c6 nhigu ¥ kién khéc nhau, két qua cudi cing vin chua duge phan dinh va tré than bi an chura c6 Idi gidi. ‘Ngudi ta thutng cho ring, Ha dé Ia thé, tac thera dung; Ha dé chi thuong hang, lac thu chi bin; Ha dé tring hop, Lac thutriing phan; vudng tron tuong tang, am dong tuong bao, khong thé chia cat. Ha d6, Lac thu hinh thite khac nhau, ban chat tong déng, déu biéu thi sy th6ng nhat vé lich phap, boi todn, bon phuong tén hung, b6n mia, Bat quai, Ciru cung va Nga hinh. HA DO VA LAC THU- NGUON GOC CUA “KINH DICH” Ménh ly tirtru duge nhac ti trong Ngoc chiéu dinh chan kinh c6 ngu6n goc tit Kink dich, hoc thuyét Am duong Ngai hanh 1a co sé ly luan cita n6. Trong Khi d6, nguén géc cia Kinh dich, Bat quai, Am duong Negi hanh {ai fa Ha d6, Lac thu. Ha d6 ding 10 nhom diém tron den tring dé thé hién Am duong, Ngi hanh, Tit tung, la mot hinh vudng. Ha dé ding am duong, ngudn cia Dich tuong, Phue Hy lay 6 vé thanh Bat quai - Tien thién Bat quai. DOO0000 ae Xoay chuyén 8 s664 phuong ctia Ha dé thin 8 phuong think thanh Bat quai, méi so cia méi phuong nap Dia chi 12 khi twong chinh 1A Lac thu Lac thu cling chinh fa “Citu cung” thutng duigc nhc dén trong thuat s, 14 Hau thién Bat quai ma Van Vuong tao ra. & Nam ic thi dO sing The hién cia thién ménh ludn Suy dodn theo tit tru 1a dya vao thdi gian sinh ra cia mOt ngudi dé phan tich, xem xét gidu ngh@o, tho yéu, sy nghigp, tai van, hon nhan cla ngudi d6. Day 1a mot hoc thuyét duge ra dai vao thai cé dai, khi con ngudi bj han ché béi moi tra’ng lich sit, van héa va kign thtte khoa hoc cdn tuong déi lac hau. Vé ban chat, suy dodn theo tif tru tic 1 cho ring van ménh cia con ngudi 1a do nbant6 ty nhién ‘40 thanh 6 thé suy dodn, biét truéc, 43 duge dinh sin ngay tir khi con, Agu®i duge sinh ra, nhung cé thé thong qua hau thién dé thay déi. Day 1a mot quan diém dién hinh cia thién ménh luan. ‘Thien ménb ian cho ring, sinh ménh Ja nguyén khi tién thién, do nguyén khi nay Luu dong nén méi cé syftén tai Cha sinh ménh. Khé nay bién héa thanh am duong Nga hanh, c6 tiéu tung tn vong, c6+hda va bat hoa, vi vay ma cé sinh Ido bénh tir, Sinh io beth tir da duoc quyét dinh ngay fifkhi sinh ra, khong Ié thudc vao ¥ nghi chi quan ca con ngudi, goi a tinh ménh [a thién hérih: Do d6, voi wsc4ch la diém khdi dau cia dvi ngudi, thoi gian con nguti sinh ra chinhda&mdt thong tin vO cling quan trong déi Voi van méah cita ngudi dé. Menh ly utry phée widmehinhitit co sé nay. Cain phai biétring, nirtru chi \3 mot thong tin lién quan dén dvi ngudi chit khong quyét dinh van ménh cia ngudi d6. Nhan dinh cita ménh ly ti fru co nhigu han ché va chap v4, chit khong kin ké, c6 qué trinh suy doén con. mg hé. Trongnhimg phé phn d6i v6i suy ménh tir try thi mot vi du dién hin’ nhat 1 n6 khong thé gidi thich duge tai sao hai ngudi c6 bat tw hoan toan gidng nhaunhungJai trai qua nhimg cudc 40% kixic nhau. 2 Quan niém lamequan va tonti Hoc 1a dé lam quan, ngudii dm quan 1a ngudi cao quy, vi lant quan thi sé c6 quyén thé, 6 quyén thé thi Sé o6 nhiéu tien ti, c6 tién tai tat sé phd quy. Trong ménh ly te try bat ky ché nao ching'ta cling c6 thé gap tirtuéng nhu vay. Gidng nhu trong Ngoc chiéu dink chan kinh c6 nhiéu sy lun cé thé lay “quan quy”, “quy khi”, “mon xuat phtic quy” dé lam két qua suy luan, trongd6 chii trong t6i quan quy chin la diéu dé thay. Ché do dafig cap trong xa hoi Trung Quéc cé dai cé sy phan chia rat r rang va nghiém ngat vé16n titrén duéi, Quan niém ton'ti ciia Juan ly phong kién ciing thé hién trong ly hoc tr tru, nam 1a t6n, ni 1 ti; chi 1a ton, 16 1a ti; 66 tién 1 ton, con chau 1a ti; tham chi nghé nghiép ciing cé su phan chia cao thap, quy hén. Tu tudmg nay con 1a can ca suy dodn va duge © dua vao trong qua trinh doan ménh. Lay bat ty chia thanh tn ti trén dudi, can 1a thugng, chi Taha, nién try 1160, cdc tru con fai 1A ti. Nap am can chi cn duge ghép vao moi quan hé ton tinhat dinh, vi dy Thién can la thugng, chi trurdmg béi, ton truéng hoac thuong cap; Dia chi Tatrung, nhimg ngudi cing bac véi chi, tiic 1a anh em, vo, ban be; nap am fi ha, nhutcon cai, chau chat, no boc. Thuong khac ha la cat, ha khdc thugng 1a hung, thé hién mot cach r6 rang quan niém dang cap, ton ti. Nhimg ly lun nay trén trinh do tuong doi dugc san sinh bai ché d6 tong phap cé dai va nhimg diéu mong mu6n trong tam ly cia con ngudi, 1A mot bd phan hop thanh ciia tu tudng phong kién. 2B Hoc thuyét tictru va thuyé?dinh ménh khong ging nhau Hoc thuyet uf tru ra d@v tir rat lau, trong hang nghin ndm t6n tai va luu truyén né cé mot y nghia nhat dinh. Cho dii 1a hoc thuyét d6 c6 chinh xac hay khong thi né cing chinh la nhing cé gang cita ngudi cé dai khi mu6n thay déi quy dao van dong cla cudc sng, nam gift van ménh cia minh. Phuong phap tet tru hoan ton tach biét su sg Aai cua con ngudi déi véi thdn va ma quy, dem van ménh cia con ngudi quy vé guy luat tu nhién, co gang thé hién quy dao van dong doi ngudi tircdc nhan té tnhién. Do dé, ménh ly tiitru va thuyét dinh ménh co bin khong gidng nhau, tham chi lai codiém khdc biét r0 ret, Dau tién, hoc thuyét tt tru cho rang, van ménb cia con ngudi c6 thé thay ddi thong qua phuong phép thich hop, cling c6 nghia 12 n6 tha nhan tc dung cla moi trudng hau thién va nhimg gi ngudi dé trai qua trong cudc di ma bac bé tu tuéng con ngudi khi sinh rad van ménh. Tiép 46, trong hoc thuyét tit try thi khong c6 thanh phén me tin 1a thén va ma quy ma la dua vao quy luat ty nhién nhat dinh dé phan dodn, trong do chita dung nhing tim tai va ahan thitc cia thién van, dia ly hoc c6 dai cita ngudi xua d6i vai quy luat tu nhién. Tiép theo, muc dich ciia ly hoc tiétru ménh 1 trén co sé nhan thitc duge van ménh dé thay déi dudng doi, dén cat trénh hung, phdt huy nang luc chi quan cia con ngudi mot céch hitu hiéu, hon nifa dé dén nhan nhimg diéu khong mong muén trong cudc dei mot cach tich eye. 28” Van héa truyén thong trong ménh ly tttru Van héa truyén thong Trung Quéc c6 nguén géc [au ddi'va van héa vé ménh ly la mot bo phan cita n6, Ha d6, Lac thu thai thugng 6 va Kinh dich Bat quai déu dién bién tir d6, tham chi né cdn duge ménh danh 1a mén khoa hoc lau d&i nhat trong lich sis, 1d IY ludn c6 xuta, c6 nén méng sau sc va duge trayén ba rong rai nat. Cdn ly hoc ter tru ménh 1a mot bo phan trong van héa ménh ly, n6 dugc hinh thanh trén co sé c4c hoc thuyét Am durong Nei hanh truyén thong, Thién can Dia chi, rd rang day 1a mot kho tang van hda quy bau. Nhimng diéu mieu td trong Ngoc chiéu dinh chan kinh khong chi lA huyén co da trong mot vi du af tru ménh va thong tin suy dién ménh ly mot c4ch nhudn nhuyén ma diéu ding dé ching ta nghién cau sau hon chinh 1a sy tdng ket va phan tich cia ngudi xuta d6i véi © nhimg noi dung quan trong ciia doi ngudi, su quan tam cha ¥ va tOn sing thé gidi wnhién va surkét tinh tritué hang tram nghin nam lich Nhan té co ban cita tf tru chinh 14 Thién can, Dia chi. Tir tru Ya su t6 hop ca 4 nhém Thien can Dia chi, day 1a bo ky hi¢u ngudi xua ding dé ghi nam, thing, ngay, gid, phuong, a ky higu toa do xc dinh con ngudi trong thoi gian vi try. Tat ca nhiing sy suy dodn ménh tif try déu Idy Thien can, Dia chi dé lm can ctf, mOi quan hé qua Jai gitta tertru can chi sn sinh ra céc luc lugng, hop luc ma céc luc lung nay ket hop lai v nhau sinh ra surcét hung cobain cia ddi ngudi. C6 thé néi, can chi 1a hé thong biéu dat cia ly Juan ti try, [A cuong Tinh dé ton bo 1y Luan tertry dugc hinh thanh. Co sély luan cia menh ly tty - Hoc thuyét Am duong Ngii hanh 1a tw tudmg bien chimg duy vat ty phat don gidn cia ‘Trung Quéc thdi cé dai, tao thanh Thién can va Dia chi thé hién tri tué lich sit. C6 thé ndi, 6 mot mite 49 no 46, ménh Ly hoc ti tru cé t4c dung bao tn va phat huy van héa truyén thong cita Trung Hoa. ‘Tom lai, khi xem xét vanhan thifc lai ly hoc tittry ménh ching ta phai gid-mot thai 46 ly tinh, khong duge suy doan mot céch may méec, citing khong dugc phi dinh gid tri t6n tai cia n6, can phai bo c4i gia, gidt edi chan, loai trirnhimg céi rudmn ra, gitt lai tinh hoa, linh hoi di sin quy béu cita van héa truyén thong Trung Hoa my nghin nam truyén Lai. SUY LUAN CUA MENH LY TU TRU Hoc thuyét Am duong Ngii hanh Ia co sé triét hoc trong suy dogn cia titra, Ngii hanh Ia cain cit dodn dinh van ménh t6t hay x4u ciia mot ngudi trong ly hoc try, can chi ld nguyén t6 co bin cia ly Ivan wf tru, Do 46, néu mud hiéu ve phuong phap suy dodn cia ti try thi trudc tién céin phai hiéu cc khdi ni¢m co ban vé Am duong, Ng@ hanh, Thién can, Dia chi. Trong chuong nay ching t0i sé gi6i thiew kin lugt céc kien thifc co bin d6, déng thii gidi thigu so luge v6i doc gid phuong phép suy luan cita tit try. Luan dodn ménh ly cia toan bd cudn “Ngoc chiéu dinh chan kinh” déu lay noi dung cia chuong nay lam cosé. Muc luc chuong 1, Cas6ly luan trong suy don tt try: 2. Bat nguén tirboc phe: Ngu6n g6e cia khai ni¢m am duong/31 3. Trigt hge xuat phat tit“Kinh dich”: Am duong /33 4, Van vat déu chia Am dong: Dac tinh cia am duong / 36 5. Dong lite van hanh, bign di cita thé gidi: Noi dung co ban cita hoc thuyét Am dutong {37 6. Nguén g6c ciia van vat: Nat hanh Kim, Mge, Thily, Héa, Thé /41 7. Tinh chat khdc biét: Dac tinh cha Ng@ hank /43 8. Tuong sinh, tuong khic: Quan he tuong hé chia Ngt hanh /45 9. Virong, tuéng, hima, ta, tir: Trang thai cba Nga han /47 10. Khf cia thién hanh: Thién can /49 11 Tinh tyrvan hanh titthdi: Dia chi /51 12. Uing dung ciacan chi: Can chi ting v6i thoi gian, khong gian, cothé ngudi /53 13. Hé thong ky higunhign thite thé gidi: TS hop can chi voi Am dutong Ned hanh /55 15.60 Giép TY: Van dung thanh thuc nhat cia can chi /61 16. Phuong phap ding ve tru dé dy dodn: Ding nap am dé don menh /63 17. Phuong phap suy doan: Phuong php sp xép ttry, bét ty va thai nguyen / 74 ' | | | | | | | | | | | | | | | } | 14. Quan he té hgp can chi: Hop, xung, hinh, hai /57 | } | | | | | i | i | i | | i | | } | | ' a Hoc thuyét Am dwong Ngii hank la tu tuing bién ching dy vdt vd tu phe don gidn cia Trung vévdn ménk dutge 6 dai. £ hoc thuyét 2 Suphattrién cia hoc thuyét Am duong Ngit hanh h sir tr tuéng ciia Trung Quéc, Trau Dién la ngudi dau tién két hgp khainiém i v6i nhau dua ra thuyét Am duong Ngii hanh cia hé thong Neti dic trung thiy thuyét, tic 1a m6t loai triét hoc vé lich sit két hop gidta tugng sé va thién ménh, Trau Dién quan sét rat ky luéng cdc thong tin lien quan dén Am duong, lay khdi niem Am duong, Ngii hanh lam hat nhan, lay su van dong khi cia Am duong, Ngii hinh dé lam quy luat phé bién trong vi tru, gidng giai tir khong gian cuc nho téi v6 cing, déng thdi cd thao luan vé théi gian tir hién tai quay nguoc vé thdi diém trdi dat méi duge hinh thanh. Vé khong gian thi néi t6i: “Trude tién phai xem vat nhé trude r6i dén vat lén hon, tiép theo sé 1a dén vo cing”; vé thoi gian dé cap t6i: “Truéc tién xem xét ngay hom nay 1 dai cia cdc vj dé vuong, xem xét thd thé thinh suy va khi tro dat chua hinh thanh”, (Cu6n La thj Xudn thu ra di vao thei Chign quéc, duge luu hanh rong rai fa mot buée cu thé héa cia thuyét Am duong va thuyét Ned hanb. Trong Thdp nhj ky miéu ta thién tugng, khé tugng, vat tugng tuong tng ciia su van hanh nam khé trong moc nam va dita vao d6 dé dua ra quy luat vi tru van hanh trong 12 thang. “Nguyét lénh” lai kiém dung Nga hanh va Am duong, miéu ta, cam nhan sy thay d6i d6i véi céc mita. Téi thoi Tan, Han thi hc thuyét Am duong Ngii hanh da bat dau trésthanh hé thong bao quat tat ca cdc triét thuyét. ‘Téi gitta thoi ky Tay Han thi hoc thuyét Am duong Ngii hanh da dan dan tré thanh he thong biéu dat duge cong chting thia nhan, Trong hé thong quan ni¢m ma hoc thuyét Am duong Ngi hanh biéu dat thi thé gidi la chi thé gigi ma trai dat va van vat tiép xtic véi nhau, cam nhan Kin nhau, téc dong lan nhau va tham nhap vao nhau. Con ngudi s6ng trong thé gidi méi tro vé thei fe ch€ dd cita n6, tip theo suy dén d6; “Thuan chi gia xuéng, nghich chi gia vong” (thuan theo ihi phat trién, ngugc lai thi sé chét). Ngudi hoan thanh cuGi cing cia hé thong biéa dat nay 1a Hoai Nam Tir va Déng ‘Trong Thu, mac dit ho In luot dai dién cho hai ludng tu tuéng la Dao va Nho, tutuéng, tang 16p khdc nhau nhung lai bé tro, thong hiéu ln nhau, bé sung cho nhau, hda hop véi nhau. PH Cosétriét hoc ciia ly hoc vé van ménh truyén thong Hoe thuyét Am duong Ngii hanh [a turtumg bién chimg duy vat va ty phat don gian cita ‘Trung Quéc cé dai. N6 cho rang, thé gidi la vat chat, duéi tac dung thtic day ca hai khi am duong thi thé gidi vat chat d6 sé sinh soi, phat trién va bién héa; déng thoi né cho rang nam loai vat chat co ban nhat 1a Moc, Héa, Thé, Kim, Thity chinh 1a cdc nguyén t6 khong thé © thigu dé tgo thanh thé gidi, Nam toai vat chat ké trén tuong sinh, khée ché ln nhau, lun luon & trong trang thai bin héa, thay d6i khong ngimg. Hoe thuyét nay ¢6 anh hudng sau sic 16i triét hoc cia Chit nghia duy vat cé dai sau nay. Vi du nhu thién van hoc, khi tung hoe, héa hge, toan hoc, am nhac, y hoe va ly hoc vé van ménh ma chting ta ni téi déu phat trign tren co sischathuyét Am dutong Neti hanh AM DUONG NGU HANH Hoc thuyét Am duong Ngii hanh | duy vat lun va tu tudng bién chting ty phat ctia Trung Quéc cé dai, 1a cach nhin nhan thé gidi va tu nbién cia ngudi xua c6 anh hudng rit Ldn d6i v6i xa hoi Trung Quéc ¢6 dai trén moi phuong dién. Tar ménh ly hoc duge thiet lap trén co sihoc thuyét nay, Am duong 1a gi? ‘Ng hanh 1a, Thuyét Am duong la mot trong Ngi hanh 1a nam nguyén t6 Kim, nhing tututmg triét hoc quan trong cia Moc, Thiy, Hoa, Thé, 1 vat chat co Trung Quéec cé dai, cho rang van vat bin cau thanh nén vi try. Van vat trong éu c6 hai mat am duong adi lap. Dong thoi ly Am duong dé gidi thich cée hign tuong trong gidi wr nhién, su 465 lap va thong nhat am duong 1 can» nguyen suephattrign cita van vat, vi tru va su thay déi, phat trién cla chting déu 1a ket qua cita viée khong aging van dong va ticdong lin nhau. AT NGUON TU BOC PH Can ci vao phat hién cua khao cé hoc, nhan loai tit cudi thoi ky d6 dé moi da biét Igi dung viéc béi toan dé dy doan cét hung. C6 anh huéng Idn nhat va c6 lich sir lau nhat chinh 1a b6c phé (xem béi lay mai ra lam dao cu goila“b6e”, dy c6 thi lam dao cu goila“phé”) Vig xem boi bang cé thi thoi Chu cé vai trd quan trong d6i véi quan niém am duong. 2 Swhinh thanh va phat trién quan niém vé hai cuc doi lap Két qua viée xem b6i bang cé thi da chia su vat thanh hai cuc theo théi quen cla con ngudi d6i véi su vat: Cét va hung. Viéc hinh thanh quan niém hai cuc nay chinh la co sé hinh thanh nén khdi niém am duong. Muc dich ciia viée xem b6i bang co thi chit yéu la dé dur dofin két qua ciia su viée 1a phiic hay hoa, quyét dinh hanh vi va phuong thtfc nén lam hay khong, ma nhiing diéu nay déu can cit vao két qua hién thi cita qué b6i dé suy dodn. Két qua nay ciing khong phai chi l& hai loai cat hung. Viéc luéng cuc h6a nay vé sau phat trién thanh nhiéu khai niém tuong d6i: Chan 1é, cdt hung, chinh phan, phtic hoa, hanh chi, tién thoi, cOng thi, hy bi, thién dc, t6t x4u, thanh bai, loi hai, duge mat... Diéu nay lam cho quan niém hai cuc d6i lip khong ngimg duge hoan thién, phat trién va cling ¢6, va day ciing lanén tang noi dung hinh thanh nén quan niém 4m duong, béi vi ban chat cita am duong chinh 1a khdi quét tritu tong hai mat d6i Lap trong cing mot survat, hién tugng. 2” Phat trién va nang cao khd nang turduy tritu tuong Su phat trién va nang cao kha nang tu duy triu tuong da thiét lap nén tang tu duy hinh thanh quan niém am duong. Nhu truée d6 da timg nhac dén, vi dao cu va phuong phdp cia viée xem béi bang cé thi la khong gidng nhau, ndi dung, hinh’thtic va chife nang cita viée xem béi bang cé thi biéu hién dac diém khac véi xem béi bing mai ria. Trong hoat dong xem béi bing cé, tu duy cita con ngudi dat dén mot trinh do nhat dinh, biéu hien su nang cao trinh do tuduy, day cing 1a co sé hinh thanh nén quan niém 4m duong. Boi vi quan niém am duong vé co ban chinh la khi quét triru tung hién tuong hai cuc cy thé déi Lap, cling chinh 1a sy thang hoa quan niém hai cuc d6i lap. Ca hai déu yéu cu con ngudi phai c kha nang tw uy triru tung va trinh dé tuduy khé cao. Neg xem b6i biing cé thi tong trung su gidn héa, c6 dinh céc dau hiéu, da tao nén co'sé vé hinh thifc dé hinh thanh nén quan niém am duong. © a 6 iat 38> NGUON G6C CUA HOC THUYET AM DUONG ‘Sy xudt hién va phat trién ciia khéi niém am duong 1a mot qué trinh phat trién khong ngimg dugc hoan thién vasau sic héa. Khdi niém nay da duge ghi chép tirthi nha Chu, déng thoi duge thinh hanh 6 thoi ky Xuan thu Chign quéc, véi lich sir phat trién hang nghin nam, sau d6 tré thanh mot trong nhiing tw tudng chi yéu cia van héa truyén thong Trung Hoa. cd oe Khéi nigm am duong ban déu| ~-1don gin, 46 1a hudng vé phia mat trdi la duong, nguge v6i huéng mat | { ‘Theonhan thie ngay cing sdu siic, ngudi xuta| \.g|da dain diin 06 surly gidi rong hon vé am duong, ho Q 4a ding hai khdi ni¢m am, duong dé gidi thich vé ‘ame hign trong ty nhién ma nhing khdi ni¢m Khéc khong hoiie khé giai thich duge. } PET eas hae als / { ( \ . Am duong la pham 8) trigt hoc chi hai thude tinh ‘rin tuomg, ding dé khai quit cde sur vat c6 thude ‘énh mau thudn tréi nguoe nhau | J 3. TRIET HOC XUAT PHAT TU DUONG Vige xudt hiién Klidi miém dm duuong v6n Rfiéng lién quan dén tit tru, nung vido l quant ng trong triét hoc Trung Quéc, nén 5 6 anh hung lin doi vdi ménh by hoc. Kh ng odi Oj ludn tit tru vd Thién can, Dia i, Negi dé hoin thién viée ph ménhictia con ngutt. 2 Am duong trong “kinh dich” Hoc thuyét Am dong la mot loai vii try quan va phuong phép luan trong van héa truyén thong Trung Quéc dugc thé hién day dui trong Kinh dich. Hao 4m vahao duong trong Kinh dich lay hai khé am duong lam trung tm, tir van vat phiic tap thién bién van h6a, khai quat thanh 8 loai trang thai vat chat co ban, déng thdi lay: Thién, dia, thiy, hda, 16i, phong, son, trach (trdi, dat, nude, lita, sdim chép, gid, nUi, hé dim) dé goi tén, qua dé tao thanh Bat qudi. Bat quai va luc thap ttt quai (64 qué) déu 1a do am va durong cu thanh, thé hién m6i quan he dua vao nhau va khac chénhau cia am duong trong méi qué, tue qué Can thudn duong va qué Khon thudn Am phi hop v6i nhau. ‘Trong Kinh dich, chting ta c6 thé thy khOng it nhimg khdi niém vé am duong, coi am duong 1a nguyén nhan can ban cila su van dong thay déi cla van vat trong vi tru. Hé wr truyén, mot cach triét hoc, da khdi qu ‘nhat duong nhat am chi vj dao”, cho ring am duong 1a ndi ham co ban ciia “dao”. Tu tuéng nay trong Dich truyén 1a bude phat trién 16n trong lich sirtutudmg triét hoc Trung Quéc. DP Thé gibi cia su d6i lap thong nhat Am, dutong trong Kink dich c6 pham tri ¥ nghia phé bién. Thién 1a duong, dia 1a am, nhat la duong, nguyét 1 am, son 1a duong, thiy 1a am. Trong thé gidi dong vat, trong 1a duong, mdi la 4m. Thién dao c6 am duong, dia dao c6 cuong nhu, nhan dao c6 nhan nghi Trong x hi loai ngudi, quan 1a duong, than 1a 4m, quan tir la duong, tiéu nhan 1a am. T6m lai, tt ca van vat trong vii tru déu do hai cp pham tri am duong di lap tao thanh. Hao cé 4m duong, qué cé am duong, day déu 1a su phan anh va miéu ta hai mat am duong trong thé gidikhdch quan, Am va duong vita biéu thi nhiing su viée d6i lap nhau vita cé thé ding dé phan tich hai mat d6i lap ton tai trong mot sy viée. Thong thudng, pham Ia su hoat dng, hudng ra ngoai, tng cao, Am n6ng, sing déu thudc duong; cdn nhitng su viée tinh lang, huéng vao trong, ha thap, lanh Io, u 4m, déu thudc am, Thé gidi la chinh thé mang tinh vat chat, tat cd moi su vat trong gidi ty nhién déu c6 hai mat d6i lap 4m duong, ma hai mat nay vita d6i lap vita théng nhat. Sy van dong, doi lap, thdng nhat, cita 4m duong [a nguyén nhan can ban cia su sinh ra, phat trién, bién héa va diet vong cita tat ca su vat trong gidi tu nhién. Quy luat van dong 46i lap théng nhat mau thudn cita am duong la quy luat c6 hitu ciia sur bién héa van vat trong giéi ty nhién, ban than thé gidi la két qua sy van dong d6i lap thong nhat cita hai khi am duong. ) THAI CUC VA LUGNG NGHI Hoe thuyét Am duong duge thé hién rat dy dit trong Kinh dich. Thai cue 1a chi trang thdi hén don cia vii tru nguyén thu thé hén hop thién dia, can khén, cuong nhu, am duong..., khong ngimg phan doi. LuGng nghi 1a chi toi dat, 1 mot sys vat dai dign cho sy tuong d6i c6 thé phan doi. TROIDAT CANKHON CUONGNHU AM DUONG LY KHI HIA AM DUONG: AM DUONG Mot cap su vat phai cé mdi quan hé véi nhau, néu hai sy vat khong c6 méi quan he v6i nhau, hoac khong phai lA hai mat d6i lap ca su thong nhat thi khong thé ding am duong dé phan biét. Thudc tinh am duong cila sur vat c6 nhimng dac diém sau Tinh tuong doi ‘Thudc tinh am duong khong phai La tuyét d6i, ma la tuong d6i. Tinh tuong d6i nay, mot mat biéu hién & ché trong mot diéu ki¢n nhat dinh, gida am va duong c6 thé phat chuyén héa ln nhau, tie 4m ¢6 thé chuyén héa thanh duong, duong cling c6 thé chuyén héa thanh am. Mat khéc, né con thé hién & tinh c6 thé phan chia vo han ciia su vat. inh sue Tinh tuong quan Thudc tinh am duong u vat khong phai 14 dc lap ma 1A twong quan. Ding am duong dé phan tich su vat hoac hién tuong, céin phai trong mot pham tri thong nhat, cing mOt tng tht, hode cing mot hé quy chiéu, te 1A tren co sé tong quan. Sy vat hac hién tugng khong twong quan thi khong thé phan chia am duong. Vi nhu: Ndi vé ngay, ban ngay laduong, ban dém [a am. Tinh pho bien Thudc tinh am duong cia su vat khong phai I dac tha, ma 1a phé bién. Pham su vat hoac hién tugng thudc tuong quan, déu cé thé ding am duong dé khdi quat, phan tich cdc thudc tinh cita chting. Vinhu: Nude va lita, dgng va tinh. Trinh bien hoa Thudc tinh am duong cita su vat khong phai la bat bién ma Ja tuong d6i, Cac loai thude tinh am duong cia survat hay hién tugng déu khong phai la c6 dinh, c6 thé chuyén héa trong mot diéu kign nhat dinh. Vinhu: Khihau ca thang 10 so véi thang 7 thi am; nhung so v6i thang 12 thi n6 lai néng hon nén thudc duong. Tink kha phan ank hon, nén thuge Am duong con cé tinh kha phan, trong mdi yéu t6 am, durong lai cé thé phan chia am dung. Vi nhu: Néi vé ngay, ban ngay 1a duong, ban dém Ia am, nhung ban ngay phan chia i ing [a dutong trong duong, budi chiéu 1 am trong duong; ban dém cting 6 thé chia tip, nita truée dem 1A am trong am, nifa sau dem la duong trong am. © AM VA DUONG Hoc thuyét Am duong dem su thay déi cita thé gidi van vat quy vé su thay déi cla cp pham tra d6i lap théing nhat la am duong, déng thdi quy dinh thudc tinh am dong cho cdc sy vatcu thé bao g6m su vat tunhién va su vat xd hoi. t | ' | | | | | t am la duang Nari am Yua la dung Dn fam — Quan tla dung Tidu nhan (a a © N6i dung co bin cia hoc thuyé Am dong bao gém 4 phuong dién: Am duong doi lip, am duong hé can, am duong tiéu trudng vd dm duong chuyén hda, Dudi tac dung cia 4 dic trung nay, thé gidi Kling ngiing vin dng, thay di, sink thanfi vd d6iméi. PP Su vat thay doi tite dm duong thay doi Am vaduong la thug tinh twong d6i cia sy vat trong quan, t6n tai kha nang cé thé phan chia vo han. Téc dung tuomg hé am duomg fa nguyén nhén can ban ciia sy phat sinh, phat trién va thay di cita su vat. Su d6i lap am duong va su chuyén héa am duong 1a hinh thife cu thé cla m6i quan hé va tac dung tuong hé. Am va duong; ma tac dung tuong hé giita am va duong duge thuc hién trong qué trinh van dong tiéu truéng khong ngimg cia hai mat nay. Néu syvan dong tiéu truéng am duong cita cc loai hinh thifc rai vao mot han do, mot pham, vi va mot thdi gian nhat dinh, biéu hién can bang dong thai, thi toan bd su vat roi vao trang thai binh thu@ng, nguge lai sé roi vao trang thai bat thudng. Giao hda am duong hay tac dung tong hd am duong thtic day su thay déi cita sy vat. ‘Thong thuting, cdc su vat déu c6 mot dac tinh chung, ciing tinh chat thi day nhau, khac tinh chat thi hiit nhau, boi vi am duong [a hai loai tinh chat, c6 tae dung thu hit nhau, dong truéng 4m tiéu, m truémg duong tiéu. Khi surtuong giao cita am duong roi vao thé can bang, su vat dang 6 giai doan “bién”, khi tiéu truéng am duong mat di scan bing, sy vat 6 trong giai doan “héa”. Laic d6, tinh chat su vat sé thay d6i. 2B Am duong doilap Hoc thuyét Am duong cho ring, moi svat déu c6 hai mat am duong déi lap, vinhutrén va dui, tréi va dat, dong va tinh, len va xudng... Trong d6, tren thude duong, duéi thude 4m; tri thudc duong, dat thude 4m; dong thudc duong, tinh thudc 4m; lén thudc duong, xudng thudc 4m. Hai mat nay c6 téc dung tie ché nhau, déng théi rang budg nhau dé duy tri su can bang dong thai. Vi nhu, am dp c6 thé xua bét gid lanh, gid lanh c6 thé ha bot nhiet do. Lay vi du vé chife nang sinh ly cia co thé, co nang hung phén (duong) va co nang te ché (Am) thong thudng 6 trang thai can bing, han ché ln nhau, N€u mat di trang thai can bang nay, tue mot trong hai yéu t6 trénén qué manh, sé phat sinh vain dé vé site khoe. 2 Amduong ho can Am va duong déu khong thé t6n tai doc lap, cling khOng thé thoat ly doc lap. Hai mat am duong déu phai dua vao can citkhai niém va sy t6n tai cla mat con lai dé t6n tai, vi nh trén 1 duong, dudi la am, néu khong cé trén thi ciing khong c6 dudi; néng la dong, lan © 1A 4m, néu khong c6 lanh thi cing khong c6 néng. Mi quan hé nay goi [A “hé can”. Dutong tén tai 1A dya vao am, am (6n tai la dua vao duong, moi mat déu lay sit t6n tai matkia lam diéu kign t6n tai cho minb. Nhin tir g6c do triét hoc, am duong tong hé la diéu kién t6n tai cla déi phuong, dong thoi khéng ngimg thie day d6i phuong, day chinh 1a m6i quan hé hé dung. Theo ly Iwan hoc thuyét Am duong, ca thé con ngudi (chinh thé) va chitc nang sinh ly (cuc bd) c6 méi quan hé mat thiét, mot mat hoat dong ca thé (duong) dugc vat chat co thé (am) nudi dudng, mar khéc, hinh théi vat chat (4m), tao nén hoat dong co thé (duong), am duong hé can, hé dung. 29 Am duong tiéutruing Sy doi lap, han ché, hd can, tuomg hé am duong khong phai 1a bat bién, ma 1a lun & trong qua trinh tiéu truémg bién hoa. Am duong trong qué trinh tiéu trutémg bien hoa nay dar duge sy can bang ciia dng thdi, Thong qua su d6i lap, han ché lan nhau, am duong duy tri trang thai can bang. Sycan bang nay khong phai la cham duit va tuyét d6i, ma la duy tri trong mot pham vi va han dé nhat dinh. Néi cach khdc, tigu trudmg bign héa [a tuyet déi, can bing dong thai la tuong doi. ‘Trong mét thai diém nao 46, am trudng (tang truéng) ma duong tiéu (tiéu thodi); nhung vao mot thsi dig khéc, thi dutong lai truéng ma 4m lai tiéu. Sy thay déi bén mita cing chinh [2 thé hién khdi niém nay, tirdong dén xuan, xuan dén ha, khf hau chuyén din tis anh sang nong, day chinh 1a qua trinh 4m (lanh) tiéu duong (néng) trudng. Tu ha dén thu, thu dén dong, khyhau lanh dan, day lai I qué trinh dong (néng) tigu am (lanh) truémg. Ban ngay duong manh, chife nang sinh 1¥ co thé Say trang théi hung phan 1am chil; ban dem 4m lai manh, chife nang sinh I co thé nuong ting lay trang thai vee ché lam chil. Tir ban dém cho dén buéi tra ngay hom sau, duong khi manh dan, chitc nang sinh ly cha con ngudi lai chuyén dan tine ché sang hung phan, tic Am tieu durong trudng; con tirbudi tnra cho dén ban dém, duong yéu dan, chite nang sinh ly cia co thé Tai chuyén dan tirhung phan sang tte ché, tite la duong tiéu am trudng, 2 Am duong chuyén hoa Hai mat 4m duong trong mot diéu kin nhdt dinh c6 thé chuyén h6a cho nhau, gai la “vat cuc téc phn”, Néu n6i 4m duang tiéu truéng 1A mot qué trinh thay déi vé lugng thi am duong chuyén héa lai 1a qua trinh thay déi vé chat. Am duong tieu truéng 1a tién dé cia am dung chuyén héa, ma am duong chuyén hda Lai 1a ket qua cila su phat wién am duong tieu truéng ‘Vi dy, sau ngay néng nhat cila mita hé (cuc diém cba duong), khi hau sé tr nén mat dan. Su chuyén héa nay la khdi nguén cia sy chuyén héa van vat, ma day cfing 1a dong luc cia suchuyén héa vahéa sinh. SUDOI LAP THONG NHAT CUA AM VA DUONG Am va duong 1a mot cap pham tru mau thudn, d6i lap nhung hoa hop thong nhit, noi dung co’ bin cita ly Ivan am durong bao g6m mdi quan hé d6i lap, hé can, tiéu truémg va chuyén héa. v6 wit 89 AM DUONG SINH VAN VAT Hoc thuyét Am duong cho ring, am duong la nguyén nhan can ban nhat cia st van dong va chuyén héa cia van vat trong vi tru, surgiao cim hay tuong h, twiong dung cla am duong thic day su thay d6i cita van vat. Bat quai trong Kinh dich cing lay hai khf am duong lam trung tam, khéi quat trang thai vat chat co ban cla Bat quai, lay hao am va hao duong tao ra 8 qué, tit8 qué dién ra 64 qué, qua dé thuan sinh van tyong, van vat. Haas | Phuong Nam thugevé fda, Hoa He tring Khon fa dat, 1 nhu (mém), 1 am Thé, vugngvaomiaha,cay coitsttuci. =". nim &phfa Tay Nam, cudt ha dw tha, cay ei <= _ Snhtruimg, phat trién dén thudn thuc, Ton 1a gid, 1a cay, & phia Dong Nam, nim gitta sy chuyén giao cla mia xuan va mia ha, 1a Iie van vat phat trién. Doai IA vui mimg, con ngudi wui ming vi ma thu (mia tha hoach), thude vé phutong Tay, Kim ‘yung vaio mia thu. Thu S thu Phuong Dong thudc ‘Moe, cy c6i nay mdm, sinh sdivao mba xuan. Can 1a cig, IA manh khée, thude phia Tay Béo, déu dong cui thu, am duong d6inhau, cay c6i bat dau thn ui. Cin nim phia Dong Bic, 1a ding Iai, 1a k&t thtic, nam gitta sy giao nhau cla Phuong Bic thuge vé Thivy, mia dong va ma xuan, van ‘van vt gid eGi, cy c6i tro trui, ‘vat da ket thtic mot chu ky. can kigt site song. Dong tang Am duéng va bén mu Hinh vé nay thé bign moi quan hé gitta Bat quai v6i bén mia trong nam va su can bang 4m duong trong Thai cue 6. Gitta thang Mao la Xuan phan, gia thang Dau a Thu phan, thai gian gitta théng Mio, gidta thang Dau déu roi vao trang thai can bing, cic théi diém khéc thi khong, © NGUON GOC CUA VAI Ngul hidnh ld mot Rdi niém rét quan t 6 anh trong -vdn hiéa truyén thong Trung Qu ing rat rong o€ moi mat d6i vdi thién van vd dia Ly, la cain cit dé phién dink van men uot tron phucong phap tinfi ménh titre 2 Ham y co ban cia hoc thuyét Ngithanh Ngii hanh la chi 5 loai vat chat: Kim, Méc, Thi, Héa, Thé (sy van hanh, thay déi 5 yéu 16). Cic nha tu tuémg c6 dai Trung Quéc diing 5 loai vat chat nay dé gidi thich nguén goc van vat trén thé gidi dong y ding Ng hanh dé giai thich cdc hién tugng trong bénh ly sinh ly, ménh ly hoc truyén thng ‘Trung Qu6c cing can ctf vao su tuong sinh tuong khac cla Nagi hanh dé suy dodn van ménh con nguiii. Hoc thuyét Ng hanh cho ring, van vat trén thé giéi déu duge hinh thanh béi su van dong, bién déi gitta 5 loai vat chat co bin: Kim, Mc, Thuy, Héa, Th6. Déng thdi, ly moi quan hé tuong sinh, tuong khc cita Ngii hanh dé giai thich mi quan hé tuong hé gitta cde su vat, cho rang bat cif sy vat nao cling khong phai la dc l4p, tinh lang, ma 1a sy duy tri diéu hda, can bang trong su van dong khOng ngimg tuong sinh tuong khic. Day 1a ham ¥ co ban ciia hoc thuyét Ngii hanh. & Suphattrién ctiahoc thuyét Nga hanh Hoe thuyét Ngii hanh xuat hién sém nhét trong hé théng hoc thuyét cia Dao gia. Hoc thuyét nay nhdn manh khdi niém chinh thé, miéu té m6i quan hé va hinh thtfe van dong cia chinh thé su vat. Néu néi Am duong 1&m6t loai hoc thuyét d6i lap thong nhat théi cé dai, thi Ngii hanh c6 thé xem 1a mot loai ly ludn hé théng phd thong nguyén thi. Nhiing nam cu6i thoi Tay Chu da xudt hién “ngi tai thuyét” thudc quan diém chi nghia duy vat so khai. Qua nhimg ghi chép tir cuén Quéc ngit. Trinh ngit. “Di Thé dit Kim, Moc, ‘Thiyy, Héa tap, di thanh van vat” (nghia la, Thé va Kim, Moc, Thiyy, Héa, Thé cau thanh nén van vat), va cudn Ta truyén: “Thién sinh nga tai, dan tinh dung chi, phé nat bat kha” (nghia 1a trdi sinh ra 5 loai vat chat, ngudi sir dung ching, thiéu mot khong duge), cho dén cuén Thuong thu, H6ng pham: “Mot la Thity, hai la Héa, ba la Moc, b6n la Kirh, nam 1a Thé, Thay thi thai xudng, Héa thi béc lén, Mdc uén cong ma vuon thang, Thé la gat héi”, bat déu tru trong hoa thudc tinh Ngii hanh, img vao céc sy vat khéc, cfu thanh nen hinh thite t6 hop c6 dinh. Cadi thdi ky Chién quéc ngudi xua da dura ra tu tuéng Ngd hanh tuong khéc, twong sinh, hon nifa lai e6 dinh thi wy tuong khéc tuong sinh, hinh thanh nén mo thtte lién hé gitta cdc su ‘vat, thé hién mot céch tu phat turtuémg vé quan hé két cu cla ndi bd su vat va nam bat chinh thé cia chiing. Cling trong thoi ky nay, NOi kinh da dem hoc thuyét Nga hanh tg dung vao y hoe, diéu nay 06 tac dung thiéc day quan trong d6i vi viée nghién ctu va chinh ly lugng lon nhiing kinh nghiém Lam sang duge tich lity béi dan gian thoi cé dai, hinh thanh nén hé thong ly luan dac hituciia Dong y. HOC THUYET NGU HANH Hoc thuyét Ngi hanh cho rang, van vat trén thé gidi déu duge sinh ra béi su van dong, bién adi cita 5 loai vat chat co bin: Moc, Hoa, Thé, Kim, Thi, thé gigi la mot su can bang dong thai cia Ng hanh tuong sinh tuong khac. (*) Sinh thanh 56, tic 1a s6 sinh va s6 thn, s6 sinh Ia chi s6 cha sinh vat, s6 thanh tite 1a 96 than vat. SO ciia Nga hanh dai biéu cho khi cia tri dat, 6 cita tri 1a duong, 86 cita dt 8 am, dm dong héa sinh thanh van vat. janh Rhiing phai la 5 logi vat chat cu thé, chting chi dai dién cho 5 loai ky hiéu, 5 foai tr thdi Rfide naw. ® Dac tinh cia Kim Kim chi vé nghia. Kim la “ting c4 ich”, “ting” nghia 1A phuc ting, “céch” nghia la thay i, cdi cAch, tte Kim c6 da mh vita mém vita ciing, kéo dai, thay d6i. Kim cé tinh cuong, manb. &®* Dac tinh ciiaMoc Moc chit vé nhan. Moc 1a “khiic truc”, “khtic” nghia la khudt phyc, “truc” nghia 1a thang, vuon ra, nén Moc vita c6 tinh cam chiu lai vita c6 tinh vuon ten, Méc gap Thity, Thd thi duge sinh truéng, phat dyc, nén Moc c6 tinh 6n hda, nhan tir. Moc cé tinh ngay thang, 6n hoa. ®* Dac tinh ciaThiy Thy 1a “nhuan ha”, “nhudn” téc fa dm uét, “ha” tic 1a hung xuding tinh nhu nhuan, hung xudng dudi, chim sau. ‘Thy tinh thong minh, long thién, &® dic tinh ciaHéa Héa chit vé 18. Héa 1a “viem thugng”, “viém” tiie IA nhigt, “throng” tiie 1 hung len tren, nén Héa c6 dac tinh phat nhiét, Am néng, huéng len tren, Hoa c6 chite nang gitt Am, chdng lanh c6 cong nang réndiic kim loai. Hoa tinh néng voi, cung kinh. Dac tinh ciiaTho ‘Thé chi vé tin. Thé 1a “gid sic”, “gi chitc nang chita vat. vat, c6 nghia ki fc” nghia Ia thu hoach, Thé 6 inh héa, tang nap, Thé c6 tinh dung chifa bon phutong, 1 me ciia van ng hién to lan. ‘Thé tinh ty trong, phic hau. ie 86 tat S33 TINH CHAT CUA NGU HANH Hoc thayét Ngii hanh cho rang, Ngii hanh Li nhig nguyén t6 co ban dé cau thank nén vat chat, Tinh chat cita m6i hinh hoan toan khéc nhau, vat chat déu c6 sit tuong ting v6i thude tinh cia Ned hanh, Kim fa kh{ n6ng cia am, do cim véi duung ma thinh, e6 chat cing, tink hin, ¢6 thé nhu va 6 thé cuomg, 6 dic tinh més rong, thay 6, sat thong. ‘Thiy I Khi ‘im cia dyong, am thing, c6 thé thaim ‘sit, hung xudng, je6 dic tinh bao] trim, che lip. ‘ThO{Wkhiam duong déu thinh, cing giao hda, cing chuyén déi, ngung két_ma thanh, Th6 (dat) 6 thé sinh hhéa, bao chia, thu gilt c&c vat Th6 dung chifa bon phuong, 1a me cia van vat, ¢6 tinh cng hin ton Moc la khf aim cila dung, do cim v6i am ma thinh, 6 chat nhu, tinh aim, 6 tinh hung Ien, shan ti, nhuhoa, Hoa la kaCnéng cia am, dung nding, e6 thé phét nhiet, 6 réah dim &p, muting len, ©6 thé xua lanh, gitt dim, c6} cong nang rén dic kim loai. Su d6i (mg gitta NgG hanh véi Dia, Nhan ‘Ng@ hanh Moc Hoa Kim Thay Chat heu 6 Lia Kim foal Nuc Suc vat Ga Dé Nova Lgn @ Nowesey | Liami | | Liamia | Lia gié Bau Am thanh Giéc Chay Thuong) va Mauisaey| [_ Xanh BS Trang Den Vi ‘Chua ‘Dang Cay wan Moi Khai Hac Tanh Thél Henson) [_ Gan Tim Giac quan Mat Ludi he Tt @ & thank] | Goi Cui Tinh cam i Gian Vui Phéi Than Mai Tai Da, 1ong | |iexuong Khoo | (Ren Buén So Vai lung | (Bona Gan) Mach’ Bénh vi Daucd | [Dau bung © TUONG SINH, TUONG KHA\ ER Ae oOo) i Ngil hank, tuong sink tong Rhdc dugc xem i hign tuong théng thudng cia ia mi quan hé tuong sink twong wat 2” Ngii hanh tuong sinh Tuong sinh him ¥ hé trg, hgp téc, twong hgp. chi mot su vat c6 tée dung thé dy, tro trudng, sinh duéng d6i véi mot vat kl Kim sinh Thiyy, Thity sinh Moc, Méc sinh Héa, Héa sinh Thé, Th6 sinh Kim. Moc sinh Héa: Béi vi lita lay g6 lam nhién ligu dé d6t, 26 chay hét thi lira cing bi lui tan. Héa sinh Thé: Bai vi sau khi lita ch4y hét, vat thé bi chy sé thanh than, tiie thanh dat(Thd). ‘Thé sinh Kim: B6i vi du6i 6p dat da c6 kim loai. Kim sinh Thiy: Béi vi kim loai bi nung chay sé thanh chat long, chat long goi la Thity, nue phai nhd vat ciing bing kim loai khoi dong méi duge luu thong. Thily sinh Moc: Bai vi nue nudi dudng cay, cay huit nude ma séng. 2” Ngii hanh tuong khdc Tuong khac ham ¥ tie ché, tréngai, chi mot su vat c6 tac dung han ché, gay tr ngai cho su'sinh truéng va chtic nang cia mot su vat khac. Kimkhac Moc, Moc khac Thd, Thé khac Thuy, Thiy khic Hoa, Hoa khac Kim. Thiy khac Hoa: Ching thang md, nén Thiy thang Hoa, bdi vi lita gap nude thi bi dap tat. Hoa khdc Kim: Tinh thing kién, nén Héa thang Kim, bdi vi lira manh c6 thé lam tan chay kim loai. Kim khdc Mgc: Cuong thing nhu, nén Kim thing Mdc, béi vi cong cy duge dic bang kim loai cé thé cua dé, chat dit cay. Moc khac Thé: Chuyén thing tan, nen Moc khic Th6, béi vi cay nhiéu co thé gay tr ngai cho dat. ‘Thé khac Thity: Thyc thang hu, nén Thé khac Thi, bi vi dat c6 thé ngan nude. Nuc nudi dudng cay trong. Moc sinh Héa Kim sinh Thay G6 chay sinh ra lira, Kim loai bj nung chay thanh nuéc, : KIM——THO, aa Thé sinh Kim Haa sinh Tho Pat dn chita khodng vat. Lita chay hét thanh tro. es Kim khac Moc Kim loai c6 thé chat cay. Thé khac Thiy Dat c6 thé ngan nuée. Thiy khdc Hoa Nuc c6 thé dap lita. Héda khac Kim Lita c6 thé nung chiy kim loai. Méc khac Thé ‘Cay phi dat ma moc én. UONG, TUGNG, HUY, TU, TU: TRANG THAI CUA NGU HANH g mot mita déu Rfid nfau. PY Vuong, ting, huu, tit, nila gi? Vuong 1a chi trang théi thinh vuong; tuéng [a chi trang thai thir vugng (ding sau vuong); huu [a chi swan nhan, v6 sur cing chi chi bi khdc chéma hoan toan khong c6 sinh kh. Do ti thoi bién thién, lanh, am, khO, dm khéc nhau, nén Ngi hanh cling chju anh hung, béi hoan canh ty nhién ma phat sinh sy thay 46i tun hodn vugng suy. Vuong sé tir vrong chuyén thanh suy, suy sé tir suy chuyén thanh vugng, tudn hoan dén vo cing, déng thoi do méi quan hé sinh, khac, ché héa cia Ngii hanh, nén trong cing mot thai ky, mic do suy yugng cia cdc hanh hoan toan khong gidng nhau, ma trong mot giai doan chi cé mot hanh duoc vugng nhat, cing chi cé mot hanh suy nhat. -c ngung nghi; ti la.chi sugiam ham; tila 3D Nei hanh vuong, tudng, huu, th tittrong bon mia Ngiihanh vugng, tuéng, hu, ti, tirtrong bén mita duge khai quat nhu sau: Xuan: Moc vuong, Héatuéng, Thity huu, Kim ti, Thé ti Ha: Hoa vugng, Thé tudng, Moc hu, Thity ta, Kim ti Thu: Kim vuong, Thiy tuéng, Thé huu, Héa td, Moc tir. Dong: Thity vuong, Moc tuéng, Kim huu, Thé td, Héa tir. B6n mita: Thé vugng, Kim tudng, Ha hu, Mgc ti, Thity ti. ‘Theo khdi quét trén, chiing ta c6 thé thay quy luat nhu sau: Duong lénh (dang mia), hanh ta sinh ra 1a tuéng, sinh ra ta 1A huu, khac ta 1a ta, ta khéc [a tit, Vi nhu lly Moc Lam vi dy, mita xuan Méc duong lénh, vi thé Moc vugng; Hoa la do Méc sinh, nén la Héa tudng; ‘Thity la me sinh ra Moe, ltic nay Moc da truéng thanh 6 thé thinh vugng, nén me phai duge nghi ngoi, vi vay Thiy 1a huu; mia xuan Mdc vuong thinh, Kim khong thé dén nga duge Moe, vi thé Kim phai dimg bén canh, 1a Kim ti; Thé bi Mdc khic, hién Mgc dang 6 thé manh nén Thé bi roi vao tir. ‘Trong tmg dung cu thé, mt ngudi néu sinh ra vao mila xuan, trong bat tu ldy Moc Lam chit, chinh 1 duge duong Iénh dic thdi, néu trong bat ty ly Kim 1a chi, thi bi roi vao ti, khong duge thoi. Céc ménh khdc ciing suy luan tuong ty. Dé tién d6i chiéu, Idy Ngti hanh lam chinh, khdi quét cdc trang théi vuong, twéng, huu, ti, tir cia Ned hanh theo bén mila nhusau: Moc: Xuan vuong, dong tuéng, ha huu, ti quy td, thu tir. Hoa: Ha vugng, xuan tudng, tit quy hu, thu ti, dong tit. Thé: Te quy vugng, ha twéng, thu hu, dong ti, xuan tit. Kim: Thu vugng, ttrquy nedng, dong huu, xuan ti, ha ‘Thiy: Dong vugng, thu tung, xudn huu, ha tt, ue quy tir. VUONG, TUONG, HUU, TU, TUTRONG NGU HANH Nadi hanh xoay quanh bén mba, b6n mita lanh, dm, néng, am khéc nhau nén Ned hanh cing chiu sy anh hung khéc nhau ma phat sinh subién ha vuong, suy, Trang thai bién héa 6 duge goi fa vuong, tuéng, huru, ti, tit. G day ly Mge lam vi du dé thuyet sinh, Hutu fa chi nhan réi, vO su, ceding chi su rit lui. Xuan tis Ha tiét Vuong ki chi trang thai thinh wong, Ta la chi trang m Tis la chi bi khie thai bi giam ham. ché ma sinh ra toan khi hu. Tuéng 1a chi trang thai thit vuong. Trong Nga hanh, Méc vugng] Héa tuéng | Thuy hu] Kim ta | Thé ter duong Ienh 1a vugng, ta sinh ra A tuéng, sinh ra Héa vugng] Thé tuéng } Méc huu | Thay ti] Kim tdr ta la hum, khdc ta Ia ti, ta khac 1 tit. Tir trong bang, bén dudi chiing ta c6 thé [Thiiy vugng Méc tuéng] Kim huu | Thé tu | Héa tir thay ré duge diém nay. Kim vugng|Thiy tuéng] Thé huu | Hda ti | Méc tu Thé vugng | Kim tuéng | Héa huu | Méc ti | Thy tir © CRT BORG 2 Nguén gc cia Thién can ‘Thién can Dia chi goi tat 1a thién chi, 1a phuong phép ngudi xua ding ky hiéu dé ghi nam, théng, ngay, gid, phuong vi, s6 liu... Nam, théng, ngay, gids la thdi gian, phuong vi la khong gian, vi thé, Thién can Dia chi chinh la hé thong ky hiu khong gian, thoi gian. Thien can goi tat 18 “can”, can 14 khi cia tri nén goi la Thien can. Téng cong 6 10 Thien can, thirturcé dinh 12: Gidp, At, Binh, Dinh, Mau, Ky, Canh, Tan, Nham, Quy. 2” Gidp, At, Binh, Dinh, Méu, Ky, Canh, Tan, Nhém, Quy ‘Trong 6, Gidp, Binh, Mau, Canh, Nham 1a duong; At, Dinh, Ky, Tan, Quy 1a am, Cudn The’ ban duge bién tap tit céc ti ligu do quan stf céic nu6e cudi thi Chién quéc tich ldy, thu thap trong mot thoi gian dai cé doan viét: “Dung Thanh lam lich, Dai Nhieu ché raGidp Ty”, “ca hai déu Ia bé t0i chia Hoang DE. Tir d6 tro vé sau déu diing céch ghi nay, mot Giap TY c6 60 ngay”. Vi thé, c6 thé cho ring, Dai Nhiéu la nui sing tao ra Thién can va Dia chi. Dai Nhieu lay Gidp At dat ngay, goi IA can, TY Situ dat thang, goi I8 chi, viee lien quan t6i trdi thi ding ngay, viéc lign quan dén dat thi ding thang, trdi dat khdc nhau nén Thién can va Dia chi biét lap. 22" Ham y khae nhau ciia cde Thién can Can ctt vao ghi chép cita trong cu6n Qudn thickhdo di, han ¥ cita 10'Thién can 1A khdc nhau: “Gidp” c6 nghia la“séch” (méra, béc ra), chi van vat duge béc téch ma xuat hién. “At” c6 nghia 1a “At” (nghién, ép), chi van vat sinh ra, nghién épma xudt hien. “Binh” c6 nghia 1a “binh” (rd rang, sng sia), chi van vat duge nhin r5 them. “Dinh” c6 nghia lA “cumg” (manh mé), chi van vat lén manh. “Mau” c6 nghia la “mau” (ram rap), chi van vat tot wo. “Ky” c6 nghia lA “ky” (ghi nhé), chi van vat hitu hinh c6 thé nhan thay duge. “Canh” ¢6 nghia la “canh” (thay d6i), chi van vat thu kiém 6 thuc. “Tan” c6 nghia fa “tan” (méi mé), chi van vat da dén lic thu hoach. “Nham’” c6 nghiia fa “nhiém” (dam nhigm), chi duong khf dim nhiém nuoi dudng van vat. “Quy” c6 nghia [a “quy”(suy xét), chi van vat trong trang thai manh nha. © THICH NGHIA THIEN CAN Thien can la Gidp, At, Binh, Dinh, Mau, Ky,Canh, Tan, Nham, Quy. Theo thif tu dé a dn chifa qué trinh cita van vat tit tic manh nha dén khi trudng thanh, tir hung vung cho dén khi tan lui va tigu vong. Tuy da thoat khdi long dat, nhung cdn chura 6 14. t Van vat tot tuoi, Cé cay bait déu thodt vo dé dam chéi. Van vat vut ln len. Van vat dam chdi, nay loc. | i Be | | | | | ie eee = | Qua da bat dau Qua cita muon vat ‘Van vat da trvéng thanh. | ; déu sacs thé thu hoach, Hat (ging) da hinh i os 2 i dd i thanh, “=n me “ dau, | ‘Trai qua thdi ky nhat dinh, lwoc nudi a inh ménh hinh than ia Dia chi cling gidng vii Thién 2” Ky nguyét Dia chi Dia chi goi tat la “chi”, chi la thit ty cla van hanh terthdi. C6 tat cd 12 Dia chi, thirtyc6 dinh la: TY, Situ, Dan, Mao, Thin, Ty, Ngo, Mii, Than, Dau, Tuat, Hai. ¥, Sutu, Dén, Mao, Thin, Ty, Ngo, Miti, Than, Dau, Tudt, Hoi ‘Trong 46 TY, Dan, Thin, Ngo, Than, Tuat la duong; Situ, Mao, Ty, Mii, Dau, Hoi la am, Ngudi ta chia bau trdi thanh 12 ving, lai ldy ving dat ma Dau cang trong Bac dau that tinh dé xée dinh thang. Dau cang 1a chi vi 86 1,865 va s67 trong 7 chom sao Bac dau, Néu Dau cang chi huéng Dan, thi thang dé la théing Dan, néu Dau cang chi huéng Mao, thi lathdng Mao, tirdé da hinh thanh nén 12 théng trong | nam. 2" Ham nghiakhdc nhau ctiaDia chi Cu6n Qudn thu khdo di da chi ranhimg ham ¥ khée nhau cita 12 Dia chi : “TY” nghia la “tir"(sinh duéng), chi van vat nay mam, niu” (bude, that), chi van vat manh nha sinh trudng. din” (din bién), chi van vat bat dau sinh truéng. “Mao” nghia la “mao” (xOng lén), chi van vat phat trién, thoat khéi dat. “Thin” nghia la “chain” (chin dong), chi van vat chan dong ma tot tuoi. “Ty” nghia la “a7 chi van vat da ln manh. “Ngo” nghia 46i lap), chi van vat phat trién manh mé. “Mii ‘mudi” (t6i tim), chi am khi da 16n lén, van vat cé huong vi. “Than” nghia 1a “than” (co thé), chi van vat déu da truéng thanh. “Dau” nghi: io” (gid), chi van vat da gia va chin, “Tuat” nghia la “diet” (diet vong), chi van vat diét vong, vé v6i dat. “Hoi” nghia la “hat” (hat giéng), chi van vat dén ltic duge thu hoach 6 vao thé tang tri © Dia chi la TY, Siru, Din, nhuThién can, Dia chi cing thuan theo thi ty ma bao ham qué trinh ciia muon vat tir nay mam, sinh trudng dén lic Lone Muon vat nay mdm. Canh, Id bait dau phat trign. Muon vat déu cuong wang, pcx | Muon vat da gia va chin. my THICH NGHIA DIA CHI Mao, Thin, Ty, Ngo, Mai, Than, Dau, Tuat, Hoi. Giéng phén thinhr6i suy vong. Mam da lén len. Bat dau sinh trudng. a Muon vat déu duge t6t tuoi.) Muon vac da lén mann, Muon vat bat déu : 6 huong vi. Muon vat da truéng thanb: Muon vat tan lui, diét vong} Muon vat 6 vao thé ting tt ® Dia chi va théigian, phui d6 ting dung vao viée suy dodn van ménk dai nguci q © Thién can ing voi thoi gian, khong gian, co thé nguéi - Thién can tmg véi phuong vi At phuong Dong, Binh Dinh phong Nam, Mau Ky trung uong, Canh Tan phuong Tay, Nham Quy phuong Bac. - Thien can ting véi thdi gian: Giép At mda xuan, Binh Dinh mia ha, Mau Ky trudng ha, Canh Tan mia thu, Nham Quy mia dong. - Thien can img véi co thé ngudi: Giép 1a du, ALIa vai, Binh [a trén, Dinh [a rang, lu6i, Mau 1a mat, mili, ngoai ra Mau cn 1a xuong sudn, Ky ia bung, Canh la gan cot, Tan langue, Nham lakinh mach, Quy 1achan. - Thién can ting v6i noi tang: Giép 1A mat, At lA gan, Binh 1a tiéu trang, Dinh latim, Mau ladaday, Ky 14ty, Canh Ia dai trang, Tan 1a phéi, Nham 1a bang quang, Quy 1a than. - Thien can tg véi doi ngudi: Gidp 1a sinh ra, At 1a thoi ky bu mém, Binh La thiéu nién, Dinh 1a thanh nién, Mau 1a tréng nién, Ky 1a trung nién, Canh Ia gia lo, Tan 1a van nién, Nham Ia tit vong, Quy 1a muc rifa. © Dia chi tng voi phuong vi, sinh tiéu, co thé nguoi - Dia chi tmg véi phuong phuong Tay, Hoi Ty phyong - Dia chi ting véi bon mia: Din Mao Thin mia xuan, Ty Ngo Mai mia ha, Than Dau ‘Tut mita thu, Hgi Ty Situ mia dong. - Dia chi tng v6i sinh tieu (con gidp): TY chudt, Situ trau, Dan hé, Mao meo (thd), Thin rong, Ty rin, Ngo ngua, Mii dé, Than khi, Dau ga, Tuat ch6, Hoi lon. - Dia chi ng véi co thé ngudi: Ty 1a tai, Situ 1a bung chan, Dan Ia tay, t6c, Mao Kingén tay, Thin Ia vai, nguc, Ty 1a mat, rang, hong, Ngo 1 mat, Mii'la dau g6i, Than 1a kinh lac, Dau la méu, Tuat lA ménb mon va ddi, Hoi la dau. - Dia chi tng véi phii tang: TY Ia bang quang va tam tiéu, Situ ty, Dain mat, Mao gan, ‘Thin da day, Ty tim, Ngo tiéu trang, Mai lé léch, Than dai trang, Dau phéi, Tuat da day, Hoi than va tam bao, Din Mao phuong Dong, Ty Ngo phuong Nam, Than Dau , Thin Tuait, Situ, Mii trung uong. © QUAN HE DOI UNG GIUA THIEN CAN VOI AM DUONG NGU HANH VA KHONG, THOI GIAN ‘Thién can tit lic ban so’ chi fa mot Joai phi higu dé chi ngay gids. Vé sau, n6 e6 quan he t6i khong gian, thdi gian va cude s6ng ciia con ngudi, né c6 tac dung biéu dat quy luat van ‘dong bign h6a ciia su vat. Tirtry ménh Ly do vay ma duge hinh thanh, Thién can, Dia chi kong pl ndy vi nhitr Am dung Ngit ha fiiéu dé nhian tht “© Can chi phéi kop voi Am duong Ngithanh ‘Thién can dai dign cho troi, Dia chi dai dién cho dat. Thién can va Dia chi két hgp lai biéu thi hoan chinh té hop vi tru thién dia, dai dién cho kho thong tin vé van vat, vii tru trdi dat. Thien can két hop véi Dia chi phai lay duong can phéi hgp v6i duong chi, am can phéi hop v6i am chi. Vi nhu, Giép 1A duong can thi phai ph6i hgp v6i cdc duong chi nhu: Ty, Din, ‘Thin, Ngo, Than, Tuat, Trong hang can chi, Giép ditng déu Thién can, Ty ding dau Dia chi, ph6i hgp v6i nkau theo thittyrtudn hoan cia hang ngii Thien can va Dia chi. 2” Thién can phoihop voi Am duong Ngithanh Giap la duong Moc, hutng Dong, la Méc thudin duong, ban thé kién ¢6, c6 thé tham thién, lai rat hing tring. At laam Moe, huéng Dong, hoa cb thio mde mia xan nhur dao ly, mba ha nhur hia ma, mda thu nhurdéng qué, mia dong nhu hoa ctic, fa chat cia Gidip, duge thita hung sinh khi ti Giaip. Binh la duong Héa, huéng Nam, 1a Héa thudn duong, c6 khi thé manh mé, cé chite nang giai lanh, trit dong nhu lita cia mat tr Dinh 1A am Héa, huéng Nam, Hoa thude tinh Am, giao v6i Binh Héa, giéng nu lita au la duong Th6, J trung wong, dat trén cao, day ctmg va kho hon dat trong Ky Th, lakhéi ngude ciia KY Thé, duge khi ma 1én manh, Ky 1a Thé am, 1a dat noi rudng vudn, dm ust, 8 phuong quy ma bén mila vugng, c6 tac dung sinh duéng diéu ky khong nghi. Canh la duong Kim, huéng Tay, la sao Thai bach trén tro, ging nhu khi tic sat mua thu, nhu Kim trong dao phi. Tan 1a am Kim, huéug Tay, la chat ng kim trong dan gian, tron nhan c6 thé nhin thay, giGng nhu Kim trong chau nggc. Nham la duong Thity, hudng Bac, la khéi nguén cita Quy Thiy, 12 Thiy hén hop, nuée dudi song. Quy la am Thay, huéng Bac, la Thily thudn 4m, 1a noi ngumg ty cia Nham Thi, thudin ma yéu, ¢6 tinh nhuge, yén tinh, nhumude mua, song. © Dia chi phéi hop voi Am duong Ngii hanh TY ia duong Thity, Situ 1 am Thay, Dan la duong Moc, Mao la am Méec, Thin 1a duong ‘Thé, Ty 1 am Thé, Ngo 1a duong Héa, Mii A am Héa, Than la duong Kim, Dau la am Kim, ‘Twat lA duong Thiyy, Hai lam Thay. ) nisiai 3 QUAN HE p61 ONG GIUA DIA CHI VOI AM DUONG NGU HANH VA KHONG GIAN, THOI GIAN Am va duong I mot cap mau thudn,déi lap trong théng nat. Noi dung co ban ciia ly luan. 4m duong bao g6m m6i quan hé déi lap, hé can, tiéu trémg va chuyén héa cia am duong. [Quan hé déi ting gitta Dia chi véi Am duong Ngii hanh va phuong vi] Ngudi xua da ly 12 Bia chi va dya vao thuge tinh cha Am duong Nga hanh ma phoi hgp tuong img véi nhau. Va ho con can cit vio Bat quai trong Kinh dich dé 6 duge phuong vi tuong ting. Nhu TY thude Am, thude Moc, phuong vila huéng Bic. Ngudi xua da dung 12 Dia chi dé biéu thi thoi gian. 12 Dia chi tuong img dai biéu cho 12 thang trong I nam. Méi mia c6 3 théng, néu thing 1 a thing Ty, ma Ty 1a thang trong nguyét (tite 1 thang 2) cia mia dong. Ngoaira, 12 Dia chi cdn c6 su d6i imgvéi \2congiap. TS hip cam chi lai fi trang cho th ai thi mdi t6 hop cia Di hivvd Thién can mang tiic loi, xung rach, hink tate ing may PY nghiaciia hop, xung,hinh, hai ‘Tuong xung chi quan hé d6i lap nhau, xung dot nhau. ‘Tuong hgp chi quan hé hap dan nhau, hé tro nhau. ‘Tuong hinh chi quan hé tuong tan, khac sat v6i nhau. ‘Tuong hai chi quan hé bai trit, thuong hai ln nhau, & Twong sinh, twong khdc ciia 10 Thién can ip At sinh Binh Dinh, khéc Mau Ky; Binh Dinh sinh Mau Ky, khic Canh Tar Mau Ky sinh Canh Tan, khc Nham Quy; Canh Tan sinh Nham Quy, khc Giép Nham Quy sinh Giép At, khac Binh Dinh. B® Thiéncan ngit hop Giap Ky hop (Trung chinh hgp), hod Th6, chai tin; At Canh hop (Nhan nghia hop), hod Kim, chi nghia. Binh Tan hop (Uy thé hgp), hod Thuy, chi tri; Dinh Nham hgp (Nhan xuin hgp), hod Moc, chit nhan Mau Quy hop (Da lé hgp), hoa Hod, chit 18, 2” Thién can tuong xung Giap va Canh tong xung, Atva Tan tuong xung, Binh va Nham tong xung; Dinh va Quy tuong xung, Mau va Quy tuong xung. Dia chitam hop ‘Than, Ty, Thin tam hgp, hod am Thuy; Hoi, Mio, Mai tam hop, hod duong Moc Dain, Ngo, Tuat tam hgp, hod am Héa; Ty, Dau, Situ tam hop, hod duong Kim, °® Dia chi béntam hop Lay Dia chi tam hgp lam trung tam, néu chi cé hai ngOi dau trong tam hop goi la tién ban tam hp, néu chi cé hai ngoi sau trong tam hgp goi lahau ban tam hop. Tién ban tam hop: Than, TY ban tam hgp, hoa Thuy; Hoi, Mao ban tam hgp, hod Moc. Din, Ngo ban tam hop, hod Hoa; Ty, Dau ban tam hop, hod Kim. Hau bantam hop: Ty, Thin ban tam hgp, hod Thuy; Mao, Mai bin tam hop, hod Moc. Ngo, Tuat bin tam hop, hod Hoa; Dau, Siru ban tam hgp, hod Kim. © SINH, KHAC, HOP, XUNG CUA THIEN CAN Gitta 10 Thién can t6n tai quan hé tuong sinh, tuong khdc, tuong xung, tuong hyp. Quan hé nay 1A mot trong nhimg can ctf cia ménh Ly hoe tit tru ding dé luan dodn menh van. 10 Thien can c6 thude tinh Nga hanh twong tg. Dua vao dé 6 thé doan duge quan hé tuong sinh, naong khic. ® > Negi hop Thién can ma héa Nagi hanh, nhur Gidp Ky hop héa Thé, nhimg tudng hop con lai thi xem bang ben, 2 Diachiluchop Ty, Situ hgp, hod am Thé; Dain, Hai hgp, hod duemg Moc; Mao, Tuat hop, hod am Hoa; Thin, Dau hgp, hod duong Kim; Ty, Than hgp, hod am Thuy; Ngo, Mai hop, hod duong Hoa, am Thé. PF dia chi luc xung Ty, Ngo tuong xung; Ty, Hgi tong xung (Thuy khac Hoa); Mfo, Dau twong xung; Dain, Than twong xung (Kim khdc Moc); Thin, Tudt twong xung; Siru, Mii tuong xung (Cang loai tuong xung); 2 Via chi luc hai TY, Mii tuong hai; Situ, Ngo tuong hai; Dan, Ty tuong hai; Mio, Thin tuong hai; Than, Hoi tuong hai; Dau, Tudt tuong hai. 2 Dia chi tam hinh Vo Ié hinh: Ty, Mao twong hinh, dai dién cho sy.cuong trye, tho bao, dan don, nhan nhuong. Vo an hinh: Siru, Tusit; Tudt, Mai; Siru, Mai tong hinh, dai dién cho su lanh ling, votinh, Thi théhinh: Dan, Ty; Dan, Than; Ty, Than twong hinh, dai dién cho sy xdo quyet, thé bao. Tuhinh: Thin, Thin; Ngo, Nzo; Dau, Dau; Hoi, Hoi tinh, da gn cho sungungée. ‘Ty hinh Mao, Mio hinh Ty Cha 6: Thee | PE pin inh ty, Ty hinh Than, Than hinh Dén twong hinh khong =a duge dao nguge En Mii hinh Sita, Situ hinh Tuat, Tudt hinh Mai Etta Thin hinh Thin, Ngo hinh Ngo, Dau hinh Dau, Hoi hinh Hoi HOP, XUNG, HINH, HAI CUA DIA CHI Quan hé hgp, xung, hinh, hai gitta cic Dia chi cing 1a cin cif cia ménh hoe tif tru ding dé doan ménh. Thuong thi xung, hinh, hai dé phé hoai cuc ménh, twang hap tic gap hung héacat, gap rai héamay. 60 Gia Gidp gian doc dao nay tro thanh can ctécd tin 2 Nien kj 60 Gidp Ty ‘Thien can va Dia chi phoi hop thinh 60 tru, tuong truyén fa xudt hign tirthdi Ho&ing Dé. Thoi ky du sang t30 ra Thien can IA ding dé ghi nam va ngay cdn Dia chi la ding dé ghi thang va gid. Vi nhu, nim Gidp, thang Dain, ngay At, gis Mao, nam At, thang Mao, ngay Binh, gi Thin... Vé sau, do ding Thien can ghi nam thi cit 10 nam sau Iai tring lap, ma Thién can ghi ngay thi cing nhu vay, mot thing xuét hién 3 ngay ed Thién can tuong déng, Dia chi ghi thdng va gid thi tuy khong sottring lap nhung n6 tring Lap cing véi‘Thién can thi két qué van dé bi dio ln, bat tien. Do d6 két hop Thien can thif nhat va Dia chi thi nhat, Thien can the2 v6i Dia chi thir 2 chinh la s6 lé két hop véi s6 lé, s6 chin két hgp véi s6 chéin, két hop hét 10"Thién can va 12 Dia chi thi duoc 60 nhém, hop Thien can, Dia chi thanh mot tru, 60 nhém tic c6 60 tru, ma Dia chi Thien can sau khi hgp thanh try thi hop thinh can chi, 60 try tir Gidp TY dén Quy Mii duge hién nhan trudc day goi 1a 60 Giép TY hay 60 Hoa Gidp. Méi Thien can phan thanh 6 cdch kéthgp véi Dia chi, luc Gidp, luc At, luc Binh chi ¥ nghia nay. Té hgp can chi I sO 1ékét hop s6Ié, s6 chéin két hgp s6 chain, do d6 khong c6 Gidp Situ, At Dain Ngutdi xua sir dung né dé ghi nam théng, ngay gi’, niu nam Gidp TY thing At Hoi ngay Binh Dan gi’ Dinh Dau. Dang hét 60 Gidp Ty thi lai bat dau mot tru méi, tu‘in hoan lién tuc. Negay Ky Ty, thing giéng nam 720 truée Cong nguyen (L6 An Cong nam thir III), Khong Tirta sita sich Xudn thu. Céc nha sit hoc cho ring, day la cuén sit thir dau tien ding can chi ghi thoi gian c6 tink lién tuc, ding can chi ghi ngay va nam, théng ke khé ti mi cée sit viee tit chin tri cho dén chién tranh, a ws lieu sit chinh xéc va lign tue, c6 thé can cit vao dé tra cfu, tham khdo. 2 Van dung khde cia 60 Gidp TY Ngoai ding dé ghi nam, thang, ngay, gid thi 60 Gidp TY cdn ding dé chi phuong vi (Nhu Gidp At chi phia Dong, Binh Dinh chi phia Nam, Mau Kj Strung wong, Canh Tan chi phia Tay, Nham Quy chi Phia Bac), bén mia (Nhu Dan Mao Thin la xuan, Ty Ngo Mai la ha, Than Dau Tuat la thu, Hgi Ty Siru 1a d6ng), déng thdi cing 1a cong cu khOng thé thiéu dé nghién citu Bat quéi, suy dodn ti tru sinh thdi, xem phong thuy. Phuong phép Ty Ngo luu cho trong y hoc Trung Quéc ciing duge ting dung rong rai, trong d6 cdc tiét nap théi gian nhu nap TY phdp, nap Giép php, linh quy phap, phi ding ph4p, phuong php gid TY chi huyét déu léy can chi lam cong cy. Do dé ching tacé thé néi, 60 Gidp TY 1a van dung thanh thuc nhat cita Thién can Dia chi. ati 60 GIAP TY 60 Gidp Ty 1a Thién can két hop véi Dia chi, s6 lé két hgp vai s61é, sé chin két hop v6i sO chain, Khi két hop xong 10 Thien can va 12 Dia chi v6i nhau ta sé duge 60. nh6m canchi, Bang chu GiAP TY _|1GIABTWAT | GIAP THAN Atstu ATHOI Ay OAU BINH DAN BINED] BINH TAT BINH MAO _|SBINEISUUT| BINH HO! MAU THIN _|JSMAUIDAN: KyTy KY. MAO CANHNGQ_|JGANH THIN, (raw MUL TANTY GIAP THIN | /GIAP DAN Avy ATMAO BiNH NGO | BINK-THIN DINH MUL | BINH TTY wAu THAN | MAUINGS ky DAU Ky MUL ‘BINH DAU. MAU TUAT KY HO! CANHTY, GANSU] TAvHor |) TANDAU NHAM THAN | NBAMINGO: NHAMDAN | NHAM NHAM TUAT uy oAU_|QUyMul QUYMAO)| auys Quy HO! 60 Giap Ty Thai tué ‘Thai tu€ thude vao hé thong than minh ciia Dao gido. Mot Giép TY 1a 60 nam, méi nam déu c6 mot vi than tién tng véi nam dé. Vi thin tien 46 durge goi Fa Thai tué tinh quan, nam git hoa phic cia con ngudi & nhan gian, déng thdi nim git hoa phiic cia con ngudi trong mot nam, Bae tranh duéi day 1A hinh anh Gidp Ty Thai tué Kim Bign dai tuéng quan, At Sina ‘Thai tué Trin Tai dai tung quan, Binh Dén Thai tué Canh Chuong dai tuéng quan, Dinh Mo Thai tu€ Tham Hung dai tude quan trong 60 Giap Ty Thai tué. 2 can chi tao thinh 60 2 Bat nguén tir ménh ly hoc cia am luat Ménh ly hgc cho ring, Ngi hanh dai dién cho 5 nguyén t6 cau thanh nén thé gidi van vat, tac dung, tinh chat cita Ngii hanh ciing chinh la tac dung, tinh chait ciia thé gidi van vat (bao gém cd con ngudi), diing téc dung, tinh chat nay dé dién thuyét cat hung cia doi nguési ciing chfnh [a vigc thuan theo luan thudng dao ly. Trong tiftru dy dodn hoc, Ngii hank 1a mot khdi nigm va cn cif lun doan rat quan trong. Ngii hanh trong tiftry bao g6m Thién can Ngit hanh, Dia chi Ngi hanh, nap 4m Ngii hanh. Nap 4m Ngii hanh chinh 1a két hgp ngii am (Cung, Thuong, Giép, Chity, Va) va Ng hanh (Thy, Kim, M6c, Héa, Th) va céc 86 (5, 10:4, 9:3, 8:2, 7:1, 6) doi tng véi nhau, sau d6 thong qua quan he d6i tng nay tin hanh tinh todn rat phite tap véi té hop Thien can Dia chi, cudi cing x4c dinh thudc tinh Ng hanh cho mdi can chi (c6 thuge tinh Thién can va thudc tinh Dia chi ). Trong 60 Giép TY cf 2 can chi c6 cing mot thudc tinh Nga hanh tong cOng tao thanh 30 nhém, hé thong nay chinh Ia 60 nap am Gidp Ty. 2” Nap dm cia 60 Gidp Ty 60 nap am Gidp Ty duge xay dung theo C6 lac luc thap luat"”, phurong php cia n6 va Nap gidp cia Kinh dich tuong déng, ttc Can nap Gidp, Khon nap Quy, bat dau tir Can két thiic A Khon, Trong Ngii hanh cé Kim thuge am truéng do 46 nap am dem Kim dat 6 vi tri déiu, Phuong phép cu thé cia nap am 1 mot hanh duge nap vao mot can chi déu, Iai tiép tuc xudthign 6 can chi thit9 (céch tam can chi). Kim nap Gidp TY, két hop voi At Situ, Binh Déin, Dinh Mao, Mau Thin, Ky Ty, Canh Ngo, Tan Mai, sau d6 Jai nap Nham Than; Kim nap Nham Than, két hop Quy Dau, Gidp Tust, At Hoi, Binh TY, Dinh Siu, Mau Déin, Ky Mao, sau d6 nap Canh Thin; Kim nap Canh Thin, két hgp Tan Ty, Nham Ngo, Quy Mui, Giap Than, At Dau, Binh Tuat, sau d6 lai nap Mau TY. Héa nap Mau TS, két hop vai At Siru, sau d6 cach tim can chi lai nap Binh Than; Hoa nap Binh Than sau d6 két hop Dinh Dau, sau d6 céch tm can chi lai nap Gidp Thin; Héa nap Gidp Thin, két hgp AtTy, sau d6 céch tam can chi lai nap Nham TY. Moc Héa Thé ciing si luannhu vay. Sau khi Ngii hanh va can chi ket hop tao thank cung thi lai bat ddu Kim nap Giép Ngo, ket hgp At Mai, sau d6 céch tam can chi lai nap Nham Dan, phuong php nay gidng véi Kim nap Gidp TY, ctrnap nhu vay dén Quy Hgi thi kétthiic. Can Ia quan, chi lA thén, can chi két hgp sinh ra nap am. Do 6, néu Gip Ata quan, Ty Situ 1a than thi Gigp At Ty Siru két hgp thanh Kim. ‘Cé lac luc thap luat: Ding Ngi hanh ph6i hop véi Thien can Dia chi, tgo thanh 60 cap can chi c6 nap am inh. Trong d6 hanh Kim, Moc, Thiy, Ha, Thé duce chia thanh 6 loai khéc nhau. © [0] bv oii S85 NAP AM BAN VA NAP AMCA Nap am ban va nap am ca bat dau tir TY Situ, nhin timg doi mot, durong can két hap dung chi, am can két hgp am chi cif nhur vay dem nap am tuong tng trong vong d6i tng, timg doi mot A duge. Nap am ban] Trong Ngi hanb, mdi hanh déu c6 dae tinh, c6 edi Ia tuong ké, c6 céi 1 tong khiic. D6 chi la két qui ckasy kéi hop khong gidng hau. Can chi khdc nhau két hop lai sé c6 két qua khée nhau, vi ; nhu Kim thi cé Hai trung GAD Kim va Satrung Kim. SP [ snow \ a Thiiy vuong Kimtang viétHditrung, __Thily trung hitungudn viet Gidn ha. Am noi ham duong viétTich lich, Thity Thé tug tu viét Bich thong. Nhdtduong thity dong viéi Phitang, Mc vitong Hda sinh viéi LA trung. Thity thuigng sinh bénh viet Thanh ddu, CanhTanlamquan viérTiing bach. Moc thinh Kim tuyét viét Kim bac, AtMéo trim sinh viet Bai khé. Thé mo Méc think viéi Dai lam, Kim duong stic minh viét Bach lap. M6 thai dong quy viétTrudg hae, Thé chi yém phuc viet Phiic dang. Thé mo bat hau viét Sa trung, Canh NgoThé thai viét Lé bang. Moc dutongMdu thinh viét Duong liéu, _ Héa thin Kimtiém viet Sa thach. Thity lam ky thuegng viet Thién ha, Héayugng thugng viém viétThién thugng. NhamThan Kim vugng viét Kiém phong, Thu Kira sinh Thity viét Tinh tuyén, Binh Dinh Hoa bénh viéi Son ha, MéuK}Thé bénh viei Daidich Thu vugng Méctuyét viet Thach law, Gidp Mu Hod thdtu viet Son dau. M6 thai Thd thao viet Oc thisgng, Mau Kj Moc dudng viét Binh dia. Canh Tan suy Méc viétThoa xuyén, Nhdm Quy d6i vugng viet Dai hdi. © °F Nap am thu tuong Dya vao tinh chat ctia cdc can chi, Ngd hanh dem két hgp 60 Gidp Ty va Ngi hanh, dung giai thich mang tinh so snh va dinh nghia dé chi ra cét hung, phii quy cla dai ngudi, day chinh 1a phuong phap nap am thi tugng. Trong sich Tam ménh thong héi viét: “12. cung Dia chi, mdi cung déu cé thudc tinh Kim, Mc, Thuy, Hoa, Thé, 5 loai nguyén t nay trén tro 1a ngii tinh, duéi dat 1a ngd khau (nam gd), tai difc 1a nga thudng, tai con ngudi Angi tang, d6i vi ménh van ma n6i thi [a Ng hanh. Do dé con ngudii giti vao 60 Gidp Ty ¥ nghia tugmg trung nhat dinh, ding dé dirdodn cat hung, phé quy ca dai ngudi. Vi nhurchting ta di néi & doan trude, Ty Situ so sanh v6i am dong vin trong thai nghén, con ngudi dang trong bao thai, survat van dn gidu chwa 16 ra; Déin Mao so sanh v6i am duong dang dan dén hinh thanb, con ngudi dang dan én lén, sur vat cfing dang sinh soi, con ngudi 4a bude dau truéng thinh; Thin Ty so sénh véi khi 4m dyong cugmg thinh réi, su vat dang phéttrién, sunghiép con ngudi dén nam 30 - 40 tudi da c6 co sdtuong d6i; Ngo Mii sosénh vi am duong da 16 ra, su vat d& hon toan trudng thanh, gidng nhu con ngudi dén 50 - 60 tudi 1a da biét duge phi quy hay nghéo hén, hung suy cia su vat cling da cé thé nhin 15; Than Dau so sénh véi khi Am duong suy yu, thoi ky truéng thanh cia sy vat di qua, con ngudi bat dau gia di, bude vio giai doan gia yéu, co don; Tuat Hai so sénh vai khi am duong tac tuyét, suf vat thu lai, con ngudi chét di, phi quy sang hén déu khong cdn nia. Do vay, c6 thé dodn duge ¥ nghia cugng trung cita 60 Gidp Ty. 2 6 nap am thuoc Kim -Gidp Ty, At Siu so snh voi Hai trung Kim (Ving trong bién), do khi am duran bi tiém din, khong 1d ra, chi nghe danh ma khong thay hinh, gidng nhu con ngudi khi con 6 «rong bung me. - Khi am duong cua Nham Dan, Quy Mao vin yéu, hinh thé cing khd méng manh, do 46 goi Kim bac Kim (Kim dat vang). - Canh Thin, Tan Ty & vi tri cla Hod, Thé, khi Am duong sip duoc sinh ra, nhung Kim Strong mé duéi long dat, lai co mau tring cia phuong Tay nen goi la Bach lap Kim (Kim s4pong). : - Khiam duong cita Giép Ngo, At Mii da duge sinh ra, vat chat da ctmg cp, Kim trong c4tnhung khong phai la cat, mung trong lita, do dé goi Ia Sa trung Kim (Vang trong cat). - Khi am duong cia Nham Than, Quy Dau cudng thinh, day 1a théi khae ngon c6 nhit du ra; Than Dau 1a chinh vj cla Kim, can chi lai gap Nham Quy, chink fa thoi khdc cay cd hd dau ra, do dé so sénh né véi Kiém phong Kim (Sat mii kigm). - Dén Tuat Hai thi kim khi bat déu 4n gidu, hinh thé da bi phd hily, chi cd thé ding lam d6 trang sifc, ct gitr trong khué céc, khong con tac dung g}, do 46 Canh Tusit, Tan Hi duge g9i l& Thoa xuyén Kim (Vang trang stic). 3 6 nap am thude Moc - Nham TY, Quy Stu so sanb 1a Tang dé Méc (Gé cay dau), c6 thé vi Méc khi cila ching quanh co, hinh thanh nén dutng gp khiic, dudi é cudi, hon nifa lai moc &ché nude. - Moc khi cia Canh Dan, Tan Mio chiu nhiém khi duong, khde manh, hon nifa lai & dudi Kim, tinh chat kién curmg, do do goi li Tling bch Moc (Cay tiing bach). - Mau Thin, Ky Ty c6 Moc khi tuy khong manh nhimg moc ding thai thi cAy 1d ram rap, sum sue. do d6 goi 1 Dai Lam MQc (Cang rimg ram). - Nham Ngo, Quy Mii, Moc dén Ngo vi thi sé tit vong, dén Mii thi sé tién vao phan md, duong 1iéu vao mia ha thi tan ta, can chi suy yéu, tinh chat yéu mém, do dé goi la Duong Tiéu Mac (Cay duong lieu). - Canh Than, Tan Dau, trong Ngii hah thuéc Kim, nhumg nap 4m lai thude Thuy, khi 4m duong cia Than Dau suy yéu, su vat di trudng thanh, Méc tai Kim vi e6 mii tanh, vi dang, tinh chat eva Mac La vi dang, thi chi c6 cay thach Im, do d6 goi 1a Thach lu Moc (Cay thach uu), cay khéc dén Ngo vi sé bi chét nhung cay nay dén Ngo thi lai thinh vung. ~- Mau Tuat, Ky Hoi, Moc khi da din gidu, am duang tich tu, Méc khi da quay vé géc cay, gidu trong dat, do dé goi la Binh dia Moc (Cay déng bang). 6 nap am thuée Thy - Binh TY, Dinh Situ so sdnh 1a Gian ha Thuy (Nuc khe suéi), c6 thé [A vi Thy khi cha inh thanh, nuéc chay rab chd don chap. - Gidp Din, At Mao, Moc khé chita duong khi, nuéc tix ddu nguén chy ra, phun ra, thé’ nude 6 phia Dong rat Ién, do dé goi la Dai khé Thuy (Nuéc sudi Ién). - Nham Thin, Quy Ty, thé made xa Dong Nam, Thay khi chi cn tinh cita cung Ly, thé nude manh, chay xa, khong bao gid'can, goi la Trudng luu Thuy (Nudc chay dai). - Binh Ngo, Dinh Mai, Thily khi tang lén dén Hoa vi, nude nhiéu thanh mua, roi xudng nuéc & Ho’ vi, loai nic nay trén tri mi c6 nén goi la Thién ha Thuy (Nuéc trén tri). - Giép Than, At Dau cé Thuy khi bat du tinh lang, vi tri Than Dau tiép ndi, nude chay khong ngimg, do do goi la Tinh tuyén Thuy (Nuc duéi ging). -Nham Tuit, Quy Hgi, Tat Hoi & vi tsi cudi ciia Dia chi, Thuy khi da tich ty, nuéc chay én khap noi, thé nude din dan tinh Ling nhung khong bao gid hét, thém nude vio cing khong bi tran, do dé goi la Dai hai Thuy (Nuc bién lén), 6 nap dm thuoc Hoa Mau Ty, AtSiru so sénh v6i Tich lich Héa (Lita sm chép), c6 thé la vi Héakhi chia duong khi, ma lai & Thiy vi, trong Thily cé Héa thi chi c6 long thn (than rng) mdi lamduge Binh Dan, Dinh Mao, Héa khi dan dan ting Ién, thém it cdi thi kh cang vugng, déng thoi dya vao sutrg gidp cita dong duong, thién dia chinh 1a 1d lita, do d6 goi la Lo trung Hoa (Lita trong ld). Gidp Thin, At Ty thi Hoa khi vugng thinh, thé lita manh, vi tri cia Thin Ty tiép n6i nhau, nguén lita khong ngét do d6 goi la Phtic dang Hoa (Lita trong den). Mau Ngo, Ky Mii thi Héa khf qua duong cung, thé lita cng thinh vugng, hon nita manh lén phia trén nén goi la Thien thugng Hoa (Lita tren tro). Binh Than, Dinh Dau thi Héa khf dn gidu, thé lita binh lang, do d6 goi 1a Son ha Hoa (Lita dudi mii). Gidp Tuat, At Hoi mdi c6 thé dau hinh thé nhung dinh thi lai lo ra dnh sng, énh sing nay trong sdng, ngoai t6i, an gidu vao trong ma khong 1d ra ngoai do do goi la Son du Hoa (Lita dau nui). 2” 6 nap am thuoc Tho Canh TY, Tan Situ so sénh v6i Bich thugng Thé (Dat én trdi), boi vi Thd khi vin bi tic chua thong, su vat vin bi gidu di chua 1d ra, hinh thé bi che lap, trong ngoai khong tiép xtic v6i nhau. Mau Dain, Ky Mao thi Thé khi da hinh thanh, bat d4u nudi dudng van vat cho dén khi ré n sau, canh ram rap, do dé goi la Thanh dau Thé (Dat trén thanh). Binh Thin, Dinh Ty thi Thé khi, chita duong khi tao co sé ving chae cho van vat sinh trudng, do dé goi la Sa trung Thé (Dat trong cat). Canh Ngo, Tan Mii thi Thé khi vugng thinh, c6 thé da van vat, trén Thé c6 thé nhin thay cac loai su vat do dé goi la Lo bang Thé (Dat ven duong). Mau Than, Ky Dau thi Thé khi bat dau thu gidu, van vat diéu tan, Thé da khong con tac dung do d6 goi la Dai dich Thé (Dat dich chuyén).. Binh Tuat, Dinh Hoi thi Thé khi che gidu van vat, qua hinh thé am duong thi tac dung cilia Thé phat huy hét, do dé goi la Ge thugng Thé (Dat mai nha). Hai trung Kim (Vang trong bién): Gid TY, Situ gidu khé am duong, khong, 6 10, Kim win duge thai nghén, do 46 \ goi la Hai trung Kim, Canh Thin, Bach lap Kim (Kim sap ong): ‘Thin Ty, Kim 6 vi tri Hod Théd, gidu trong da, lai cé mau tring ciia phuong \ Tay nen goi !& Bach lap Kim, RUD RCD LL Kiém phong Kim (Sit mai kiém): ‘Than, Dau von thude Kim, 1a gid ma cay c6 nhd dau ra, do dé goi la Kiém phong Kim. NGUOI CO NAP AM THUOC KIM ‘Trong 60 Hoa Gidp thi nap am cita 6 doi can chi nhu Gidp TY, At Siu. do dac tinh can chi cita ching khong gidng nhau nén phan thanh Hai trang Kim, Kim bac Kim, Bach lap Kim, Sa trung Kim, Kigm phong Kim, Thoa xuyén Kim. .. thude Kim, CE Ae Kim bac Kim (Kim dat vang): Gio Din Mao, Kim vira xudt hién, nhung vin cdn mong yéu, do d6 goi la Kim J bac Kim. Cl Sa trung Kim (Vang trong cat): Gid Ngo Mii, khi am durong da hinh thanh, vang & trong cét, nhung phan tach r6 ring, do dé goi la Sa trang Kim, Canh Twat, Tan Hol Gi Tudt, Hoi thi kim khi bat déu dn gid, hinh thé da bi an phd, chi c6 thé lam 46 \trang stfc, do d6 goi la Thoaxuyén Kim. _/ © NGUOI CO NAP AM THUOC MOC Trong 60 Hoa Gidp thi nap am cia 6 doi can chi nhu Nham TY, Quy Situ... thuge Moe, do dac tinh can chi cia chiing khong gidng nhau nén phan thanh: Tang d6 Moc, ‘Ting bach Méc, Dai lam Méc, Duong liéu Moc, Binh dia Moc. CLEA We Tang bach Moc (Cay ting bach): Dan, | Mao déu thude Moc ma Canh Tan thuge Kim, tuong trung cho khf cia | mila thu, cay ©6i chisr suong tuyét ma thudc Thé, do dé cay sng canh nuée, goi 1a cing cép, nén duge goi Tang d6 Moc. 1a Tang bach Moc. ) \ a atten Tang bch Moe.) eR is wna Nop Guy Mal lam Moe Duong liéu (Cay rimg ram): f ‘ys y (Cay duong liéw) 4 can chi nay déu ( Mai 1a thoi khong thuge Moc nhung gid’ Thin Ty chinh 1a hic sinh trudng, cay ci i i} ram rap, do do goi 4 1a Dai lam Moe. Pru kiet, gidng nhu cay 1igu vo mia ha thi yéu mém, do dé | goi 1 Duong liéu Moc. Moc khi suy | (Cay déng bang): Gid Tuat Hoi a Moc khi bi dn gidu, am duong tich tu, | Tyu): 4 can chi nay déu thude Kim, Moc tai Kim thi vi tanh, cay c6 | vi tanh & day 1a fy thach yu. ,, dén vao g6c, gidiu trong dai, do d6 goi laBinhdiaMoc. | Gian ha Thuy (Nude khe sudi Gis TY, Siu thi nuée van chwa thanh hinh, chi tham ra tir dinh dé trong nui, do d6 goi 1Giin ha Thuy. ‘Feuimg ls Thuy (Nude chy dai i sie nude manh, cuén cudn khong dimg, & phia xa ni yéi Ly quan, luc tinh trén ti, do.d6 goi 1A Trung lu Thuy. NGUOI CO NAP AM THUOC THUY Trong 60 Hoa Gidp thi Nap 4m cita 6 d0i can chi nhu Binh Ty, Dinh Situ Thuy, do dac tinh can chi cita chting khong gidng nhau nén phan thanh Gita ha Thuy, Pai khé Thuy, Trudng hu Thuy, Thien hd Thuy, Tinh tuyén Thuy, Dai hai Thuy. SUES .. thuge aT Dai khé Thuy (Nude suo Dain, Mao thi nude trong ni hoi tu thanh dong sudi, sife chy khé \Jén, do d6 goi la Dai khé Thuy. Binh Ngo, Binh Mui én ha Thuy (Nu6ée trén trdi): Binh, Dinh déu thude ‘Thuy khi 6 vao = Hoa vi, dang Ién sau SS 6 lai roi xudng >= thinh mua, loai nude nay chi c6 tren troi £6, do dé goi la Thienha Thuy. 7 Dai hai Thuy (NuGe bién t6n): Gid ‘Tuat, Hogi thi Thuy khi da bit trio ra moi noi, nhung thé nuée lai tinh Jang, diing khong hét, dé vao ma khong bi ora,dodé goilaDaihai Thuy. / © trung Hoa. AR ich lich Hoa (Lita sim sét): Ty thuge Thuy, Hoa| chia duong khi ma lai 6 Thiy vi, Hoa trong nuée chinh 1a] tiie 1A Tich lich Hoa. NGUOI CO NAP AM THUOC HOA ‘Trong 60 Hoa Gidp thi nap am ciia 6 doi can chi nhu Mau TY, Ky Situ... thudc Hoa, do dic tinh can chi cia chiing khong gidng nhau, nén chia thank Tich lich Hod, Lo Phiic dang Hoa, Thien throng Hoa, Son ha Hod, Son dau Hoa. ua inh Lo trung Hoa (Lita trong 10): Git Dain, Mao thi Hoa khi din din tang. len, Diin Mao thude Moc, cig chinh 1a them cdi vao lita, Iam cho lita manh han, do 46 2011 Lo trung Hoa. Giap Thin, At Ty I Oe rt) = dame Son ha Hoa (Lita dudi nui): Gid ‘Than, Dau, mat trai da xu6ng ndi, Hoa khi bat diu dn gidu sau ndi, dén mo hat, do d6 goi la Son ha Héa. Phic dang Hoa (Lita trong den): Gid Thin, Ty thi the lira dang vugng, Thin Ty néi tiép nhau, lita ch4y khong bi gién doan, do d6 goi 1a Phtic dang Hoa. Le uu ‘Thién thugng Hoa (Lita trén troi): Gi Ngo, Mai thi thé tira cng thinh vuong, anh sang chéi lda, ging nhu mat tdi tir budi rua dén chiéu, do d6 goi 1a \ thin thugng Hoa. Son diu Hoa (Lita déu m Tua, Hoi thi Ho’ khi dn vao trong ma khong 19 ra ngoai, gidng nhu ndi rimg tro rui sau thang 9, dod6 goi la Son dau Hod, / © Bich thugng Thé (Dat trén tvdng): Gi TY Sim thi Thé khi bi n di, khong bi 1, ging nhur tuimg dat khong thé tréng cay, do dé goi la Bich thusgng Th6, Sa | Sa trung Thé (Cat trong dat): Gi Thin, Ty thi trong Thé c6 duong ki | giong nhur dat lan cat, toi x6p va c6 \ cho van vat sinh trang. RUA Dai dich Thé (Dat dich chuyén): Gid Than, Dau thi Thé khé bat dau dn gidu, gidng nhu dutmg ddi, dat rin chic, \ khong mgc duge cay 16n. NGUGI CO NAP AM THUOC THO ‘Trong 60 Hoa Gidp thi nap am ctia 6 doi can chi nhu Canh TY, Tan Situ... thudc Thé, do dac tinh can chi khong gi6ng nhau nén chting phan chia thanh Bich thugng Théd, Thanh dau Thé, Sa trung Thd, L6 bang’ Thé, Dai dich Thd, Oc thuong Thé. ELAS AED ) Thanh dau Thé (Dat tren than! Dan, Mao thi Thé khi hinh thanh, gidng nhu céng thanh, tuy nghéo dink dudng \ghumg ciing c6 thé me rong réu. Lo bang Thé (Dat ven dutmg): Git Ngo, Mii thi Thé khi dang vurong, gidng nhu dat bén during, bat lun 1a hoa cd hay cay céthudéucéthésinhiru’mg. ——_/ CR a Gc thuong Thé (at mai nha): Git ‘Tudt Hoi thi Thé khi dn gid, gidng nhw ngéi tren mdi nha, di duge nung qua ‘nutéc, lita dé thanh hinh dang ho’n chinh, (ods goi fae thuemg TAS, / © WP Quy luat sosdnh Nga hanh Co thé phat hign ring, so snh Ng hanh theo timg doi mét, am duong ré ring, d théng nhat va gidu tinh bién hoa. Vi nhu Gidp TY, At Siu va Gidp Ngo, At Mii (déu chta Gidp, Ap, ing v6i Hai trang Kim, Sa trung Kim, cé Thiy c6 Thé, d6i xing vdi nhau, am duong cing rat r6 rang; Nham Dan, Quy Mao va Nham Than, Quy Dau, tng véi Kim bac Kim va Kiém phong Kim, Dan Mao trong Ngai hanh thudc Kim, Than Dau trong Nga hanh thudc Mdc, Kim Méc phan minh, cuong va nhu cing tach bach; Canh Thin, Tan Ty va anh ‘Tuat, Tan Hoi, ting véi Bach lap Kim va Thoa xuyén Kim, Thin Ty, Tuat Hoi két hap voi Can, Khon trong Bat qudi, hinh thé ciia chting déu cé srkhéc biet. Nham Ty, Quy Siru va Nham Ngo, Quy Muii, ting véi Tang dé Méc va Duong liéu Méc, mot cong, mot mém yéu, hinh thé va tinh chat déu c6 su khdc biét; Canh Dan, Tan Mao va Canh Than, Tan Dau, ting voi Ting bach Méc va Thach hn Méc, mot kién cuéng mot c6 vi dng, tinh chat va mii vi khong gidng nhau; Mau Thin, Ky Ty va Mau Twat, Ky Hoi, tng voi Dai lam Méc va Binh dia Méc, mot phén thinh va mot suy bai, Thin Ty, Tuat Hoi phoi hop vGi hai qué Can, Khon trong Bat qui, phutong vi cia chting khong gidng nhau. Mau Ty, Ky Siu va Mau Ngo, Ky Mii img véi Tich lich Héa va Thién thuong Héa, lita sim chép manh, lita trén trdi nhu may bay, chiéu roi bau rai, nhat nguyét déu sdng; Binh Dan, Dinh Mao va Binh Than, Dinh Dau tng véi Lo trung Hoi va Son ha Hoa, lita trong 10 thi vuong thinh, lai e6 citi tuong tr (Than, Dau trong Ned hanh thudc Moc), nhung lai cé Kim céch tré (Dan Mao trong Net hanh thudc Kim); Gidp Thin, At'Ty va Gidp Tuat, At Hoi img v6i Phiic dang Hoa va Son déu Hoa, ching déu 1a 4nh lira yéu, so gid Canh Ty, Tan Stu va Canh Ngo, Tan Mii ting véi Bich thugng Thé va Lo bang Thé, hinh thé cé str phan biet, lai c6 sur gin bé nuong tya, ging nhu sOng va chet nhung lai cd quan hé mat thiét; Mau Dan, Ky Mao va Mau Than, Ky dich Thé, chiém ci Dong Nam, Tay Bac, vita diing vj tri cda Khon Can (Dan Mao trong Bat quai thugc Can, Tan Dau trong Bat quai thuéc Khén); Binh Thin, Dinh Ty va Binh Tua, Dinh Hgi ting véi Sa trung Thé va Oc thuong Thé, dat trong cat thi dm ust, dat trén mai nha, thi Kho, mét kho mot uét bé sung cho nhau, bién héa khéng ngimg. ur két hop can chi Ng@ hanh 1a néi dén vugng, tuéng, sinh, tit ciza con ngu®i, bat Luan 1a durdodn trudc mat hay tuong lai thi khong thé téch rai Kim, Moc, Thay, H0a, Thé. Két hop can chi va Ng hanh v6i Am dong r6 rang, tuong tring cho nhan sinh van vat. Duong nhién nhiing so sinh nay con nhiéu khiém khuyét cén dugc bé sung. A © PHUONG PHAP SUY DOAN: PHU'ONG PHAP SAP xt Bile co Sdp xép tit tru la bude déu dé dodn ménf, tiie can cit vdo ndm, thdng, ngdy gid sin nfi clink dé’sdp xép tit eru twong ting. Boivi titra la do 8 canchitao thank, dod 2 Sap xép nién tru: Ldy Lap xudn lam gidi han phan chia Nién try tc nam sinh, ding can chi 4m lich dé biéu thi, nguyén tic co ban dé sip xép nién tru 1a dudng gidi han cia nam truée va nam sau diing thai khaic giao mia Lap xuan la dung ranh giéi, mA khong phai 1a dang ngay ming 1 thang | 1am ranh gidi. Vidu, Lap xuan nam 1998 la 8 gigs 53 phiit ngay ming 8 thang 1, nhur vay trude thoi khic nay thi tat ca ngudi sinh ming 1 dén ming 7 thang 1 déu co nien try 1 Dinh Siu ciia nam 1997, ma khong phai la Mau Dan etia nam 1998, Lap xuan c6 khi [a théng 12 4m lich, c6 khi lai Ia thang 1 am lich, do 46 sé xudt hién 4 trudng hop sa © Lap xuan tai thdng 1 cia nam bat ky, ngay sinh sau Lap xuan. Nhu vay nién try cia ngudi nay 1a can chi cia nam nay. Nhu Lap xuan nam 1979 [a vao gid Dau ngay ming 8 thang 1, ngudi sinh ngay ming 10 théng I thi c6 nién try la can chi KY Mii cha nam 1979. © Lap xuan a thang | cia nam bat ky, ngy sinh la trude ngay Lap xuan, nhy vay nién tru ciia ngudi nay khong phai A can chi nam d6 ma [a can chi cia nam truée. Nhungudi sinh ming 6 thing | nam 1979, nién try ciia ndm nay chinh la can chi Mau Ngo ciia nam 1978. © Lap xuan vao thang 12 ciia nam bat ky, ngay sinh true ngay Lap xuan, nhurvay nién try cia ngudii nay 1a can chi cia nam d6. Vi nh Lap xuan nam 1983 1a 17 gig 37 phiitngay 22 thang 12 nam 1982, ngudi sinh ngay 20 thang 12 nam 1982 ¢6 nién try lacan chi Nham ‘Fudt cita nam 1982. © Lap xuan vao thdng 12 ciia nam bat ky, ngty sinh sau ngay lap xuan, nhu vay nién tru cita ngudi nay khong phai 12 can chi cia nim d6 ma 1a chanim truéc. Vi nhu, Lap xwan nam 1983 1a 17 gitv37 phiit ngay 22 théng 12 nam 1982, ngudi sinh ngay 24 théng 12 nam 1982.c6 nién tr lacan chi Quy Hoi ca nam 1983. *® Sap xép nguyét tru: Dang tiét lénh fam ranh gidi dé phan chia xépaien tru Nguyét tru tée ding can chi am lich dé biéu thi tiét lenh cua thang sinh, cén dac biet nhan manh 1a nguyét tru khong phai ding ngay ming | mdi thang am lich dé lam dutmg giGi han phan chia ma la ding tiét lénh lam chudn, truéc khi chuyén tiét Ia tiét lénh cia théng truéc, sau khi chuyén tiét fa ti€t enh cita thng sau. Thdng Dia chi va tiét lénh d6i ting ligt ke 6bang sau: Tir Lap xuan | d&n Kinh trap Tu Kinh trap én Thanh minh Tir Mang ching Ti Lap thu én Tiéu thir dén Bach 10 Tir Bach 10 dén Han 10 Tir Han lo dén Lap dong Tir Lap dong én Dai tuyét Tir Dai tuyét Tw Tiéu Han dén Tiéu han dén Lap xuan Dia chi trong nguyét tru la khong déi, thang | mdi nam déu 1a thang Dan, thang 2 1a thang Mao, cac thang khdc tinh tuong ty, thang 12a thang Situ, ‘Trong nguyét tru thi Thién can clia mdi théng déu khong ging nhau, nhung cing 1A. c6 quy vat tudn hoan, chiing ta c6 thé ding Negi hd tudn ca quyét dé tinh Thien can cia nguyéttru: Gidp K§ chi nién Binh téc thi, AtCanh chi niénMauchi déu Binh Tan chi tué'tudn CanhThé, Dinh Nhdm Nham Déin thudn Thu lieu Nhwgc van Mdu Quy ha xi khdi, — Gidp Ddn chi thugng hdo truy cdu. Y nghia ciia bai ca quyét nay 1a tat ed Thién can nién tru la Giép, Ky thi Thién can thang 1 déu 1a Binh, Thien can thing 2 déu 4 Dinh, céc thang khéc tinh tuong tur tat c& Thien can nién tru 1a At, Canh thi théng I déua thang Mau Dain, thang 2 déu la Ky Mao, cdn lai tuong ty; tat c& Thién can nién try [a Binh, Tan, thang | déu la Canh Dén, thang 2 déu la Tan Mao, con Iai tuong ty, tat cd Thién can nién try Dinh, Nha, thang | déu la Nham Dain, thing 2 déu 1a Quy Mao, con lai tuong tu; tat cd Thién can nién tru 1a Mau, Quy thi thang 1 déu 1a Giap Dan, thang 2 1a At Mao, cdn lai tuong ty. Vinhwnam 1998 la nam Mau Dan, thang 3 nam dé la thang Binh Thin, hoge nam 2000 lanam Canh Thin, thang 8 nam dé la thing At Dau. Sdp xép nhat tru: Méi ngay bat dau tir gio Ty Nhat tru 1a ding can chi am lich dé dai dién cho ngay sinh. Can chi ghi ngay thi ctf 60 ngay Iai tudn hodn lai, do thang dai ngdn, nam nhudn nam khong nen nhattru khong thé tinh theo quy luat tudin hoan nhunién tru, nguyét tru, théi tru. Nhat dinh can tra lich van nién méi c6 thé biét. Cain cho ¥ 1a: Nhat tru tai ménh hoe lay gid TY cita budi t6i dé bat dau tinh, thuan theo chiéu kim déng hé dén gid Hoi, 12 thoi than (canh gid) Ja | ngay, méi thoi than 1a 2 tiéng. Dutong phan gic gida ngay va ngay 1a ding gity Ty dé phan chia, mdi ngay bat dau tir It gid dém ciia ngay hom trude, Trude 11 gid la gid Hoi cha ngay hom trudc, qua 11 gidthi la gid Ty cia ngay hém 46. Diéu nay khdc véi quan niém thong thutmg cia ching ta la ding 12 gid! gig Ngo (dém) dé lam diém phan chia. “BD” Sip xép thoi tru: Hai tiéng la mot thoi than ‘Thi tru ding can chi dé biéu thi thoi than con ngudi sinh ra, | thdi thén trong nong lich ghi gié'& 2 tiéng, mot ngay cé 12 thoi than, Dia chi cita thdi tru c6 dinh khong déi, tite Dia chi déi img v6i 12 thoi thin. Da bin gid} da, ké minh gid Sttu da, binh dan gid Dan da, nhdt xudi gid Mdo da Thuc thoi gid Thin da, ngung trung gid Ty da, nhat trung gid Ngo da, nhat sit gid Mui da, B6 thoi gid Than dé, nhat nhdp gid Déu da, hoang hon gid Tudit dé, nhan dinh gid Hoi da. (Nira dém [a gid . ga gay Ia gid’ Situ, c6 anh sing la gids Dan, mat tri mgc Ia gid Mio. An sng fa gis Thin, mat trdi mé Dong [2 gi mé Tay la gid Mii , mat oi & chinh gidta 12 Bids Nec Anchiéu la gi’ Than, mat roi lan [a giéy Dau, hoang hén a gid Tuat, ngutsi di ng [a gi’s Hoi). GidTY chinh 1a 23 gid ngay hom tude dén 1 gid sing ngay, gid Situ titc tir 1 -3 gid, cde gidcdn lai tinh tuong tu, giv Hoi la 21-23 gids Gidng v6i nguyét tru &ch6, Dia chi cia thai try khong déi, Thién can thi cé sukhdc biét nhung cling cé quy lwattudn hoan, Céthé ding Nga thittudn ca quyé? dé du dodn duge Thien can cia thoi try: Gidp KY hoan gia Gidp, AtCanh Binh tae so. Canh Tan tong Mdu khoi, Dinh Nham Canh Ty cu. Méu Qui ha phuong phat, Nham TS thi chan do. ca quyétnay IA tatcd Thién can nhat tru a Gidp Ky, thi Ty thai cé Thien iru thi c6 Thien can At, cdc tru’ng hop cdm lai cling tinh nhu vay: tat ea Thien can nhat try 1a Ai Canh, thi Ty thai cé Thién can Binh, Siu thai cé Thien can Dinh, trang bop cdn lai tong tur tat cd Thién can nhat try 1a Binh Tan, TY thi c6 Thién can Mau, Sifu thai Thién can Ky, cdc trang hop cdn lai tuong ty; tat cA nhat tru Thién can la Dinh, Nhém thi Ty thdi cé Thién can Canh, Siu thoi cé Thién can Tan, con lai tuong ty; Thien can [2 Mau Quy thi Ty thoi c6 Thién can Nham, Situ thési c6 Thien can I tuong tu. © 24 TIET KHi 24 tit kh Ia dua vao vi tricia mat trdi tren hodng dao dé phan chia. Hoang dao tite la quy dao xung quan hé mat tri. 24 tiét khi lA can cif chia lich phép cting lA can ctf cia tirtru dy dodn, mudn sp xép étru phai hiéur chiing c6 quan hé gi v6i 24 tigt khi. Méi thang 06 hai tiét khi, tiet khi thit nhat goi WA gt khi, tiet khi thit hai goi la trung khi, goi chung 1a ti¢t khi, Nguyét can chi chinh 1a ding tit tenh lam chun dé phan chia. Bat déu tir trigu Ha thi ngudi ta coi Lap xudn 1A bit dau cua mot nam, ding Lap xuan Jam duéng ranh gidi bat ddu can chinientry. Xuan vi kinh xuan than ec thién, ha man mang ha thir tuong lién, thu xit Io thu han suong gidng, dong tuyét tuyét dong tiéu dai han. Lap xuan: Bat ddu mia xuan. ‘Lapthu: Bat du mia thu, Va thity: Bat déu mua, lugng mua tang dan, —‘Xifthir Mia he oi bite ket hic. Kinh trap: Sim sét lm kinh hai dén dong vat. Bach lo: Tho tiét mat mé, sung ngung tu c6 mau tring, Xuan phan: Ngiy vidém bingnhau, ‘Thu phan; Ban ngay vadém bing nhau. ‘Thanh minh: Troi trong xanh, cay c6i tt tuoi. Han 10: Suong bat dau dong bang. Coe lua sinh tram loai ngii cdc. Suong giding: Thdi tiét lanh din, bit déu cé suong. Lap ha: Bitdiuctiamiaha, ‘Lap dong: Bitdiu mia dong. ‘Tiéu man; Hat giGng bit déu cing mong. Tiéu tuyét: Bat dau c6 tuyét Mang chiing: Cicloaimach bit dduchin. Dai tuyét: Tuyétroi day hon; Hachi: Maa hé néng bic dén gin. ‘Dong chi: Mia dong lanh gid dén gain. ‘Tiéu thir: Khi hau bat déu oi néng. ‘Tiéu han: Thoi tiét bat ddulanh @ ? Tinh todn thai nguyén: Thang thu tinh mang thai Khi van dung ménh ly hoc dé dodn ménh thi ngoai sip xép ti try con phai tinh thai nguyén. Thai nguyén con g 1a thai nguy@t, chi thang m& con ngui thy tinh mang thai Cé ngif c6 cau: “Thap nguyét hoai thai, nhat chiéu phan van” tite ndi, 1% thang ngudi me mang thai dén khi dita tré duge du tién inh ra la 10 thang. Nhu ngudi sinh vao 8 gid sing ngay 24 théng | nam 1984 thi thai nguyét tuong img cia anh ta IA thang 4 nam 1983 (thang DinhTy) Biét 1 tru va thai nguyet ciia gid, ngay, thing, nam sinh ciia mot ngudi thi c6 thé dua vao nguyén ly sinh khc ché hod cita Ngii hanh thuge am dutong va Thién can, Dia chi dé xem ménh. ( Sap xép nin try) _— SED thing 12 nam |] wana 1 | tam OC) ooo 1, Thoitry | > Es / | Binh, Tan | => wee [Bint wim) => ie {au Quy) => aes ‘Mang thal 10 thang, téng cOng khodng 300 ngay ‘Thang thu tinh thanh thai. igay sinh SOO RLU TUOI THO NGAN HAY DAI Oth ky Tay Chu, tirviée gidi thich quan he gita wi va ngudi da phat trién ra tuttuéng thién ménh, 6c Nho gia ddi sau tip tue ké thi tur tuéng nay. Menh ly hoc chinh la phan Anh tap trung cita tu tudng thién ménh, cho rang khi con ngudi sinh ra da an chita nhiing thong tin vé van ménh cia cA Adi ngudi. Chuong nay ding tiftry dé Juan dodn tudi tho ciia ban than, con chéu, chame. 1. Gap sinh khi, Thién Dite Hop: Ddi ddi trudng tho /83 2. Nien tru gap hin, phan khdéc: Doan ménh, mat s6m /90 3. Duong thinh, am suy: Ménh ciangudi me /93 4. Am thinh, duong suy; Ménh cia ngudi cha /95 Muc luc chuong iu tién cha “Ngoc chiéu dink chan Rink” la noi dén tudi tho cia con ngudi, di ng hop cia victru chu vé doi doi tru (Chinh van} SHEA, AAS, KF o Quai phing sinh khi, Thien Dite Hop, thé thé trudmg nién. [Nguyén cha} Chit ‘am hop sinh phutong gid vi sinh khi. Hoi Mdo Mai nhan tai Hoi, Than T§ Thin nhan tai Than, Ty Ddu Situ nhan tai Ty, Ddn Ngo Tudt nhan tai Dan, tu yeu nha thoi da. in: Sinh kf Hiau van: Trutdng sinh diéc danh sinh khi. Gidp At Moc khdic Hoi, Binh Dinh Hoa déo Dan, Méu K§Thé, Nham Quy Thiy déo Than, Canh Tén Kim dao Ty, thi¢danh can duong sinh khi da. (Sink khi) thugng cdnh déi thién Nguyét Dite Hop gid, vu vi trudng tho, cap sé thé chi dién trudng nhi. Thién Dite gid, chinh Dinh, nhj Khon, tam Nhdm, nitT an, ngii Can, luc Gidp, that Quy, bét Can, citu Binh, thap At, thap nhat Tn, thap nhiCanh. Thién Putc Hop gid, ditbin ménh can hop, hod chi hop, déi Thién Dit Hop. Gid lénh Ky Hoi Moc nhéin, luc nguyét, Gidp Dén nhdt, thai. Luc nguyét Thién Dive tai Gidp, Gidp hu kién miéi, hua hitu Thién Dite, hu hitu can hop, thé thé truong tho nhi. Gid lénh NhamT§ Moc nhan, tienguyét, Tan Hoi nhdt, thoi. Titnguyét thién dia taiTan, Moc déo Hoi truéng sinh, nhién v6 can hop, diéc ting Gid lénh Dink Mai Thiiy nhdn, tam nguyét, Nhdm Ngo nhdt, Tan Hoi thoi, Hoi Mao Mui sink khi (tai Hoi), tam nguyét Nhdm vi Thién Bite Hop nh. Gid lénh Canh Ngo Thé nhan, K} Mdo nguyét Thé, Gidp Than nhat, nhi nguyét Thién Dic tai Khon, Gidp Ky huu hop, Canh can Thé trudng sink tai Than, Ngoai phong thi. (Thich nghia} Moi ngudii thudng goi hoat dong dy dodn ménh la xem qué (quai), ma ding ménh ly te try dé xem qué phai dya trén bat ty, do 46 nghia cia “quai” trong phéin mé dau duge hiéu latitru hoac bat ty. Sinh khi chinh 1a trudng sinh, trong nguyén chi nhac dén hai truéng hop sinh khi, mot la Diachi tam hop duge nhac 6 phan trade: © Ngudi Hgi, Mao, Mii thi sinh khf tai Hoi. Hoi, Mao, Mai 1a Dia chi tam hop. Ngudi sinh vao cdc nam Hoi, Maio, Mii thi cm tinh con lgn (Hgi), con méo (Mao), con dé (Mii), lai sinh vao ngay Hoi, git Hoi thi trong tiftry duge tinh [a sinh khi. Neudi Than, TY, Thin sinh khf tai Than. Than, TY, Thin 14 Dia chi tam hgp. Ngudi sinh vao cdc nam Than, TY, Thin thi Ian luot cm tinh con khi (Than), con chudt (Ty), con réng (Thin), lai sinh vao ngay Than, gig Than thi trong tittry duge tinh 1a sinh kh, Neudi Ty, Dau, Siu sinh khé tai Ty. Ty, Dau, Sins 1a Dia chi tam hop. Nguoi sinh nam Ty, Dau, Siu thi cm tinh con ran (Ty), con ga (Dau), con trau (Situ), lai sinh vao ngay Tyhoae gid Ty thi trong ttry duoc tinh fa sinh khi. Ngudi Dan, Ngo, Tuat sinh khi tai Din, Ngudi sinh vao cée nam Dain, Ngo, Tuat thi lan luot cim tinh con hé (Din), con ngua (Ngo), con ché (Tut), ma sinh Vaongay Dain, gid Din thi trong tittry duoc tinh 1a c6 sinh khi. DIA CHI TAM HOP, TUTRU CO SINH KH{ Khai niém sinh khi bit nguén tir khai “khi” huyén digu trong triét hoc e6 dai. Trong Nguyen chi nhac dén hai trutmg hgp lién quan dén sinh khi, tru’ng hop mot 1 niénchi, nhat chi, thoi chi tao thanh Dia chi tam hop. OD oo 2 zZ g Hod z BERS AT @| tt++ Bono

You might also like